تبیین نقش دریاچه های مصنوعی بر بهبود کیفی معماری منظر و تأثیر آن بر ارتقا کیفیت بصری محیط پیرامون (نمونه موردی دریاچه چیتگر)
الموضوعات :شهریار شقاقی 1 , مازیار میرزاطاهری 2 , امیر حق جو 3 , حسن ابراهیمی اصل 4
1 - استادیار، دکترا، معماری دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
2 - دانشجوی دکترای تخصصی، کارشناسی ارشد معماری، معماری دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
3 - استادیار، دکترا، معماری دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
4 - استادیار، معماری دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.
الکلمات المفتاحية: دریاچه مصنوعی, معماری منظر, کیفیت بصری, دریاچه چیتگر,
ملخص المقالة :
دریاچه های مصنوعی از دیرباز به یکی از مناظر تفریحی گردشگری مهم در دنیا تبدیلشده است. بهبود کیفی معماری منظر و تأثیرات آن بر ارتقا کیفیت بصری محیط پیرامون، به دلیل وجود نقش جذاب آب و دریاچه، از جایگاه ویژهای در میان گردشگران برخوردار است. هدف مقاله، تبیین نقش دریاچههای مصنوعی بر بهبود کیفی معماری منظر و تأثیر آن بر ارتقا کیفیت بصری محیط پیرامون و معیارهای ذهنى شــهروندان است که باعث ایجاد تأثیر ارتقا کیفیت بصری محیط پیرامون و بهبود کیفی معماری منظر میشود. روش تحقیق شــامل روشهای توصیفى- تحلیلى و پیمایشى است. جامعه آمارى 384 نفر از ساکنین و مراجعین میباشند که از حاشیه فضاى مسکونی و دریاچه مورد سنجش قرار گرفتند، تکنیک تحلیل شامل تحلیل آمارى با استفاده از نرمافزار PLS صورت گرفته است. با توجه به یافتههای پژوهش بهبود کیفی معماری منظر و ارتقا کیفیت بصری محیط دریاچه یکی از اصلیترین معیار برای تبیین نقش دریاچههای مصنوعی میباشد.
اديب، مرتضى. (۱۳۹۱). معماری منظر و شیوههای مدیریت دانش در فرآیند طراحی. باغ نظر، 22(۹).
آراسته، مهدی؛ و فرکیش، هیرو. (۱۳۹۴). فاکتورهای تاثیر گذار بر احساس تعلق به مکان. کنفرانس بین المللی، معماری شهرسازی، هنر محیط زیست افقهای آینده و نگاهی به گذشته ایران، تهران.
اسپیرن، آن پنهون. (۱۳۸۴). زبان منظر. ترجمه سید حسن بحرینی و بهناز امین زاده ، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
اشمیت، ریچارد. (۱۳۷۵). تاویل پدیدار شناختی تاویل استعلایی پدیدار شناختی. هوسرل ترجمه ی ضياء موحد نيا. نشریه فرهنگ، ۱۸ ۲۷-۳۷.
اکرمی، غلامرضا؛ و رضا، سامه. (۱۳۹۴). تاملاتی بر بافت و معماری روستایی انشگاهی. قزوین: انتشارات جهاد
ایروانی، محمود؛ و خداپناهی، محمد کریم. (۱۳۷۱). روانشناسی احساس و ادراک. تهران.
بل، سایمون. (1394). منظر: الگو، ادراک و فرایند. ترجمه بهناز امین زاده. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
پاکزاد، جهانشاه. (1391). مبانی نظری و فرآیند طراحی شهری. تهران:انتشارات شهیدی
پوردیهیمی، شهرام؛ و سید کلال، ساسان. (1391). فضای منظر : پیوندگاه فرهنگ و طبیعت. مسکن و محیط روستا، 3(138)، 17-28.
داورپناه، مجتبی؛ احمدپور، محمود؛ و شهریاری، مجید. (1401). کارکرد اقتصادی تالاب هامون در منطقه سیستان (با تاکید بر بخش های صیادی و گردشگری). ششمین کنگره بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران.
دلفروزی، فرزانه؛ رحمانی قصبه، محمد؛ و صرافی گهر، اسماعیل. (1395). بررسی نیازهای کیفیت محیط کردشگری برای طراحی برای طراحی هتل در حوزه دریاچه چیتگر. اولین کنفرانس ملی رویکردهای معماری و شهرسازی پیش رو،کرمانشاه.
دﯾﻦپرﺳﺖ، ﺳﺎﺟﺪه؛ و ﯾﺎري ﺣﺼﺎر، ارﺳﻄﻮ. (1399). ﺳﻨﺠﺶ پﯿﺎﻣﺪﻫﺎي ﺧﺸک ﺷﺪن درﯾﺎچﻪ اروﻣﯿﻪ ﺑﺮ روي ﺷﺎﺧﺺﻫﺎي اقتصادی روستاهای پیرامونی. فصلنامه پژوهش های جغرافیای اقتصادی، 2 (6)، 23-12
رضاقلی، مرجان. (1392). ارزیابی نقش دریاچه های مصنوعی در توسعه گردشگری با استفاده از مدل تحلیلیSWOT نمونه موردی دریاچه چیتگر. دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین، همدان.
ﺳﺒﻚآرا، جلیل، ﻣﻜﺎرﻣﻲ، مرضیه، ﻣﺤﻤﺪﺟﺎﻧﻲ، طاهره. (1384). بررسی پراکنش و فراوانی پلاکنتونی روذخانه گرگان رود. مجله پژوهش و سازندگی در اور دام و آبزیان، (73)، 73-65
عباس پور، مجید؛ عابدی، زهرا؛ احمدیان، مجید؛ و ظفری، فرزانه. (1392). ارزش گذاری اقتصادی کارکردهای بازاری منابع زیست محیطی دریاچه ارژن - پریشان با تاکید بر گونه های آبزی. علوم تکنولوژی محیط زیست، 15، 75-89
گلکار، کوروش. (1387). محیط بصری شهر،سیر تحول از رویکرد تزیینی تا رویکرد پایدار.
Briggs, D.J., & France, J. (1980). Landscape Evaluation: A Comparative Study. Journal of Ecological Economist, (28), 263-275.
Cavaliere, A., De Marchi, E., & Banterle, A. (2018). Exploring the adherence to the Mediterranean diet and its relationship with individual lifestyle: he role of healthy behaviors, pro-environmental behaviors, income, and education. Nutrients, 10(2), 141.
Daniel, T.C., Vining, J. (1983). Methodological issues in the assessment of landscape quality. New York: Plenum, pp: 90-91.
Kane, P.S. (1981). Assessing landscape attractiveness : A comparative test of two new methods. Applied Geography, 1, 77-96.
Kaplan, R., & Kaplan, S. (1989). The Experience of Nature: A Psychological Perspective. New York: Cambridge University Press.
Walker, P., & Melanie, S .(1996). Invisible Garden: In search of Modernism in the American Landscape. MA: MIT Press.
Zube, E.h., Pitt, D.G. (1987). Cross cultural perceptions of scenic and heritage landscapes. Landscape planning, (8), 37-69.