-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بررسی اثرات ناشی از شکست سد در اراضی پایین دست مطالعه موردی: (سد تنگاب فیروزآباد)
علیرضا غلامی احسان سهرابی شکفتیمقدمه: مدیریت ایمنی درسد‌ها و سازه در اولین گام مستلزم ارزیابی شرایط واقعی در رودخانهها میباشد. در ایران به سبب واقع شدن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک توجه خاصی به امر سدسازی در برنامه‌های توسعة اقتصادی شده‌است. لذا لازم است قبل از احداث سدها مسائل و نکات ایمنی لازم مد نظر چکیده کاملمقدمه: مدیریت ایمنی درسد‌ها و سازه در اولین گام مستلزم ارزیابی شرایط واقعی در رودخانهها میباشد. در ایران به سبب واقع شدن در اقلیم خشک و نیمه‌خشک توجه خاصی به امر سدسازی در برنامه‌های توسعة اقتصادی شده‌است. لذا لازم است قبل از احداث سدها مسائل و نکات ایمنی لازم مد نظر قرار گیرد. هدف از انجام این پژوهش روندیابی سیلاب ناشی از شکست سد تنگاب و پهنهبندی سیلاب ناشی از شکست آن در پایین دست سد میباشد. مواد و روشها: این پژوهش در سد تنگاب در 13کیلومتری شمالغربی شهر فیروزآباد واقع بر رودخانه فیروزآباد انجام شده است. این رودخانه مهمترین شاخه فرعی رودخانه‌مند بشمار می‌آید. برای انجام این پژوهش ابتدا مطالعات مربوط به تعیین پارامتر شکست سد، تعیین شکل شکست و زمان لازم برای ایجاد مقاطع شکست، انجام، و سپس محاسبات دبی سیلاب و دبی کل با استفاده از 4 روش تجربی شامل کریک‌پاتریک، حفاظت آب و خاک امریکا، احیا اراضی امریکا و سینگ و استوراسون انجام و نتایج با نرم‌افزار HEC-RAS مدلسازی شد. نتایج و بحث: بر اساس نتایج بدست آمده از از برآورد دبی سیلاب حاصل از شکست سد بر اساس 4 روش تجربی ذکر شده، مشخص شد که دبی برآوردی بر اساس دو روش حفاظت آب و خاک و روش کریک بسیار نزدیک (30309 و 30270 مترمکعب بر ثانیه) بوده به طوری که این اختلاف بین آنها بسیار ناچیز میباشد. این اختلاف در روندیابی سیل و پهنهبندی سیل نیز بسیار ناچیز است. میزان مساحت اراضی تحت سیلاب در هر دو روش به میزان 140 هکتار اراضی کشاورزی، 5/0 هکتار اراضی صنعتی و 90 هکتار اراضی در محدوده رودخانه میباشد. در روش سینگ و استوراسون در مقایسه با سه روش دیگر دبی کمتری را نشان می‌دهدکه بر اساس این روش، اراضی تحت سیلاب 133 هکتار اراضی کشاورزی و 84 هکتار در محدوده صنعتی میباشد. اراضی صنعتی بر اساس این روش زیر آب نمی‌رود. در روش احیا اراضی امریکا در مقایسه با سه روش دیگر دبی بیشتری برابر با 33914 مترمکعب برثانیه را نشان میدهد که در نتیجه آن 161 هکتار از اراضی کشاورزی، 1 هکتار اراضی صنعتی و 100 هکتار در محدوده رودخانه به زیر سیل می‌رود. نتیجهگیری: نتایج این تحقیق نشان داد که روش احیا اراضی امریکا از بین سایر روشهای ذکرشده بهتر است زیرا دبی بیشتری را در محاسبه سیلاب برآورد کرده است. نتیجه مهمی که از پهنهبندی سیلاب حاصل از شکستگی سد تنگاب حاصل می‌گردد این است که محدوده شهری فیروزآباد از این سیلاب در امان میباشد و مناطق مسکونی روستایی نیز زیر آب نمی‌روند. بر اساس نتایج به دست آمده جمع‌بندی می‌گردد که در نتیجه شکست احتمالی سد بجز 1 هکتار بخش صنعتی که مساحت بسیار ناچیزیست، خسارت فقط به اراضی کشاورزی وارد می‌گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - پهنهبندی مناطق خطرپذیری زلزله شهرستان کرمانشاه با استفاده از مدل FAHP
دکترمریم بیاتی خطیبی یوسف امیریانزمین لرزه از جمله بلایای طبیعی در زمین است که هر ساله خسارات زیادی اقتصادی و جانی به همراه دارد. این مخاطره طبیعی با علم کنونی قابل پیش بینی نیست اما با استفاده از تکنولوژی و پیشرفت فناوری امکان برنامه ریزی مناسب جهت کاهش خسارات وجود دارد. این تدابیر حاصل شناخت و بررسی چکیده کاملزمین لرزه از جمله بلایای طبیعی در زمین است که هر ساله خسارات زیادی اقتصادی و جانی به همراه دارد. این مخاطره طبیعی با علم کنونی قابل پیش بینی نیست اما با استفاده از تکنولوژی و پیشرفت فناوری امکان برنامه ریزی مناسب جهت کاهش خسارات وجود دارد. این تدابیر حاصل شناخت و بررسی استعداد مناطقی از زمین است که امکان خطر زمین لرزه وجود دارد و می توان با بهره گیری از آن و تجزیه و تحلیل آنها، آمادگی لازم جهت پیشگیری و یا کنترل زلزله را بدست آورد. در این هدف، سیستم اطلاعات جغرافیایی در تلفیق نقشه های مرتبط نقش بسزایی دارد. در این پژوهش میزان تاثیر عوامل مختلف در ایجاد زمین لرزه بررسی و پهنه بندی خطر وقوع زلزله در شهرستان کرمانشاه انجام شده است. برای رسیدن به این مهم از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی برای بدست آوردن وزن هر یک از معیار های مورد مطالعه و میزان تاثیر آنها استفاده شده و با بدست آمدن مقادیر کمی هر یک از وزن معیارها، نقشه وزنی فازی معیارها تهیه و در نهایت نقشه خطر پذیری مناطق مختلف از شهرستان کرمانشاه بدست آمده است. نتایج نشان می دهد که که 6/15 درصد از شهرستان کرمانشاه در معرض خطر زلزله با درجه "زیاد" و 7/16 درصد با درجه "خیلی زیاد" قرار دارد. همچنین 2/18 از روستاهای شهرستان کرمانشاه با درجه "خیلی زیاد" و 7/17 درصد با درجه "زیاد" در معرض خطر زلزله قرار دارند و در مناطق بافت شهری کرمانشاه نیز میزان خطر وقوع زلزله با درجه "خیلی زیاد" برابر 3/6 درصد و با درجه "زیاد" برابر 1/18 درصد از مساحت شهر کرمانشاه را پوشش می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی منطقه دهرود و تنگ ارم دشتستان با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI)
مهدیه عیدی فاضل امیریارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی میتواند در مدیریت این منابع و برنامه ریزی ها برای آینده بسیار حایز اهمیت باشد. هدف این تحقیق، پایش کیفیت آب های زیرزمینی دشت دهرود- تنگه ارم در استان بوشهر در جنوب ایران با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI) است. برای این منظور، 10 منبع آب ز چکیده کاملارزیابی کیفیت آبهای زیرزمینی میتواند در مدیریت این منابع و برنامه ریزی ها برای آینده بسیار حایز اهمیت باشد. هدف این تحقیق، پایش کیفیت آب های زیرزمینی دشت دهرود- تنگه ارم در استان بوشهر در جنوب ایران با استفاده از شاخص کیفیت آب (WQI) است. برای این منظور، 10 منبع آب زیرزمینی در داخل دشت انتخاب و کیفیت آب آنها در سال های 1392 و 1399 در دو فصل خشک و تر اندازه‌گیری شد. شاخص کیفیت آب با استفاده از پارامترهای اسیدیته، کل مواد جامد محلول در آب، سختی کل، نیترات، سولفات، بی‌کربنات، کلرور، کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان داد بهترین شاخص کیفیت آب با میانگین 142 متعلق به چاه شماره 5 (نزدیک آبادی تنگ‌ارم) و بدترین شاخص کیفیت آب با میانگین 789 مربوط به چاه 10 (نزدیک آبادی دهرود) است. از مقایسه نقشههای پهنهبندی که با استفاده از روش کریجینگ رسم شدند، مشخص گشت چاههای نزدیک به آبادی تنگ‌ارم از کیفیت بهتری برخوردار هستند و هرچه به سمت آبادی دهرود در جنوب‌شرقی آبخوان حرکت شد از کیفیت آب زیرزمینی کاسته گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - پهنه بندی خطرفرونشست زمین با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی( AHP) ناحیه مورد مطالعه(شهر بوئین زهرا)
صمد شادفر اسماعیل نصیری سکینه چیتگر علی احمدیبهره برداری بیش از اندازه از منابع آب های زیر زمینی در دراز مدت منجر به خسارت های قابل توجه به ویژه از نظر اقتصادی و بر اثر پدیده فرونشست زمین خواهد گردید. از اینرو این تحقیق باهدف علل شناسایی علل فرونشست زمین وتعیین نقاطی که دچار فرونشست شده در منطقه بوئین زهرای مرکزی چکیده کاملبهره برداری بیش از اندازه از منابع آب های زیر زمینی در دراز مدت منجر به خسارت های قابل توجه به ویژه از نظر اقتصادی و بر اثر پدیده فرونشست زمین خواهد گردید. از اینرو این تحقیق باهدف علل شناسایی علل فرونشست زمین وتعیین نقاطی که دچار فرونشست شده در منطقه بوئین زهرای مرکزی انجام شده است. بدین منظور، در ابتدا نقشه منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. سپس عملیات میدانی جهت به نقشه در آوردن نقشه پراکنش فرونشست به کمکGPS انجام گرفت. در مرحله بعد برای تحلیل اطلاعات از روش AHP استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد که فاکتور برداشت بی رویه با ضریب 4882/. در درجه اول و عامل سنگ شناسی با ضریب 2445/0در درجه دوم اهمیت در ایجاد فرونشست منطقه است. همچنین نتایج نشان داد که 55% از مساحت منطقه در پهنه بندی با خطر نسبتا زیاد وخیلی زیاد قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - ارزیابی وضعیت کیفی آبهای زیرزمینی منطقه کلاچای جهت مصارف کشاورزی با استفاده از GIS
علی مقیمی کندلوسی امین محبی تفرشی غزاله محبی تفرشیبا توجه به اینکه استفاده از آب با کیفیت نامناسب سبب مشکلاتی از جمله شور شدن خاک، کاهش نفوذپذیری خاک و کاهش جذب آب توسط ریشه گیاه شده و منتج به کاهش بهره وری زراعی و یا حتی تهدید محصولات کشاورزی می شود، لذا بررسی کیفیت آب قبل از استفاده در کشاورزی بسیار لازم و ضروری است. چکیده کاملبا توجه به اینکه استفاده از آب با کیفیت نامناسب سبب مشکلاتی از جمله شور شدن خاک، کاهش نفوذپذیری خاک و کاهش جذب آب توسط ریشه گیاه شده و منتج به کاهش بهره وری زراعی و یا حتی تهدید محصولات کشاورزی می شود، لذا بررسی کیفیت آب قبل از استفاده در کشاورزی بسیار لازم و ضروری است. بر همین مبنا در این تحقیق با استفاده از نمودارها و پارامترهای متداول در رده بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی، و همچنین با استفاده از نرم افزار ArcGIS جهت نمایش گرافیکی تغییرات پارامترهای کیفی در محدوده منطقه مطالعاتی کلاچای، به بررسی و پهنه بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی پرداخته شد. بر این مبنا کیفیت تمامی نمونه های آبهای زیرزمینی منطقه مورد مطالعه از نظر پارامترهایMR ،EC،SAR ، Na%،RSC ،pH ، KR،CR ، در نمودار رده بندیWilcox همه بجزw5 ، در نمودار رده بندی Gordon and Hailin w7وw14 و w15 و در نمودار رده بندی Doneen همه نمونه ها بجز w13وw14وw15در رده عالی برای مصارف کشاورزی قرار دارند. بر همین مبنا بر اساس پارامتر PS تنها w6وw8 دارای رده مناسب هستند. بر مبنای میزان همبستگی بین پارامترها، بیشترین همبستگی بین پارامترهایNa%وKR و کمترین میزان همبستگی بین پارامترهای EC و PI برقرار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - ارزیابی و پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه ولدیان با استفاده از روش آنبالاگان، شرق شهرستان خوی
حسن حاجی حسینلوزمین لغزش ها از جمله بلایای طبیعی محسوب شده که هر ساله خسارات جانی و مالی قابل ملاحظه ای به جوامع بشری وارد می آورند. در راستای اجتناب از خطر، شاید به طور مستقیم قابل سنجش ترین نوع خطر باشد. تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش برای تعیین مناطق با خطر بالا در همین راست چکیده کاملزمین لغزش ها از جمله بلایای طبیعی محسوب شده که هر ساله خسارات جانی و مالی قابل ملاحظه ای به جوامع بشری وارد می آورند. در راستای اجتناب از خطر، شاید به طور مستقیم قابل سنجش ترین نوع خطر باشد. تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش برای تعیین مناطق با خطر بالا در همین راستا صورت می گیرد. هدف از این مقاله بررسی خطر زمین لغزش روستای ولدیان از طریق تهیه لایه های اطلاعاتی و عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی و روش آنبالاگان در مقیاس 1:250.000 است. لایه های اطلاعاتی زمین شناسی، شیب، بارندگی، زلزله و جهت شیب به‌عنوان عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تحلیل نقشه پهنهبندی خطر زمین لغزش به دست آمده مشخص نمود که حدود 9% از سطح روستا در محدوده خطر خیلی بالا و33% در محدوده خطر بالا قرار می-گیرد. این واقعیت بیان گر حساسیت زیاد روستا نسبت به پدیده لغزش است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - پهنه بندی فرسایش خندقی به منظو رشناسایی روستاهای در معرض خطر با استفاده ازمدل فازی در حوضه رودخانه گرگر شوشتر
علیرضا حبیبیآبکندها نوع توسعه یافته فرسایش آبی بوده، که تحت تاثیر عوامل طبیعی و انسانی در اثر عدم تعادل در حوضه آبخیز بوجود می آید. این شکل فرسایش می تواند به سکونتگاههای روستایی و تاسیسات زیر بنایی خسارات فراوان و جبران ناپذیری را وارد سازد. منطقه تحقیق در شمال استان خوزستان در ش چکیده کاملآبکندها نوع توسعه یافته فرسایش آبی بوده، که تحت تاثیر عوامل طبیعی و انسانی در اثر عدم تعادل در حوضه آبخیز بوجود می آید. این شکل فرسایش می تواند به سکونتگاههای روستایی و تاسیسات زیر بنایی خسارات فراوان و جبران ناپذیری را وارد سازد. منطقه تحقیق در شمال استان خوزستان در شهرستان شوشتر می باشد. هدف این تحقیق، شناسایی سکونتگاههای روستایی در معرض خطر با به‌کارگیری مدل تلفیقی FUZY-AHP )فازی- پایگانی (است. بر این اساس نه لایه موثر در وقوع آبکندها که شامل لایه های طبیعی و انسانی را درسامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.1 آماده سازی می گردد. سپس با استفاده از مدل تلفیقی فازی-پایگانی نقشه نهایی پهنه بندی خطر آبکندها تهیه و طبقه بندی گردید. نتایج بدست آمده با مشاهدات میدانی و نتایج مطالعات قبلی به دقت ارزیابی گردیده است. نتایج نشان داد که مناطق بسیار پرخطر(09/400 کیلومتر مربع) و پرخطر ( 71/731 کیلومتر مربع) در مجموع بالغ بر 66 درصد از کل سطح حوضه را شامل گردید. این عرصه‌ها در منطقه، شامل 92 سکونتگاه با جمعیتی برابر با 33463 نفر بوده و تراکم جمعیتی برابر با 1/51 نفر در کیلومتر مربع را شامل گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - پهنه بندی و برآورد کیفی فرسایش خاک در حوضه‌ی آبریز مارون با استفاده ازمدل F.A.O
حمید بابلی موخر کورش شیرانی مرتضی خداقلیتهیۀ نقشۀ فرسایش خاک در حوضه‌ها آبخیز مبنای اولویتبندی برنامه‌ی حفاظت خاک است. هدف ازاین پژوهش بکارگیری مدل فرسایشی F.A.Oو ارزیابی متغیرهای آن بااستفاده از قابلیت GIS و تهیۀ نقشۀ فرسایش خاک حوضه آبخیز مارون میباشد. بدین‌منظور پس‌از رقومی‌کردن نقشههای حوضه به مقیاس1: چکیده کاملتهیۀ نقشۀ فرسایش خاک در حوضه‌ها آبخیز مبنای اولویتبندی برنامه‌ی حفاظت خاک است. هدف ازاین پژوهش بکارگیری مدل فرسایشی F.A.Oو ارزیابی متغیرهای آن بااستفاده از قابلیت GIS و تهیۀ نقشۀ فرسایش خاک حوضه آبخیز مارون میباشد. بدین‌منظور پس‌از رقومی‌کردن نقشههای حوضه به مقیاس1:50000 و تلفیق آنها با‌همدیگر در محیط نرم‌افزار Arc GIS10.3 ، نقشه واحدهای کاری یا همگن تهیه گردید. سپس باتوجه به جداول امتیازدهی عوامل مورد استفاده در مدل و بازدیدهای میدانی با به‌کارگیری GPS در عرصه و اعمال امتیازات عوامل در هر یک از واحدهای همگن در محیط GIS، امتیاز نهائی هر عامل و نیز نمرۀ شدت میزان فرسایش در واحدهای کاری برآورد گردید. درنهایت نقشه وزنی حاصل براساس جدول طبقه‌بندی کلاسهای فرسایشی مدل F.A.O و باتوجه به دامنه حداقل و حداکثر نمره ارزیابی شده برای عوامل در واحدهای کاری به چهار رده فرسایشی با وضعیت‌های نسبتاً متوسط، متوسط، زیاد و خیلی‌زیاد طبقه‌بندی گردید. نتایج نشان میدهد 95 درصد از وسعت منطقه مورد بررسی در فرسایش متوسط (49/06 درصد) تا زیاد (45/98 درصد) و تنها 5 درصد مساحت منطقه در رده فرسایش نسبتاً متوسط (3/66 درصد) و خیلی زیاد (1/30 درصد) قرار میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - امکان سنجی خطر زمین لغزش در حوضه آبخیز گلالرود با استفاده از GIS
فتح الله نادرییکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین لغزش ها، ارزیابی و پهنه بندی مناطق مستعد به زمین لغزش ها از طریق تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. حوضه آبخیز گلالرود ایلام به دلیل دارا بودن شرایط اقلیمی و سنگ شناسی مناسب، مستعد رویداد این پدیده می باشد. چکیده کاملیکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین لغزش ها، ارزیابی و پهنه بندی مناطق مستعد به زمین لغزش ها از طریق تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. حوضه آبخیز گلالرود ایلام به دلیل دارا بودن شرایط اقلیمی و سنگ شناسی مناسب، مستعد رویداد این پدیده می باشد. به منظور شناسایی مناطق مستعد زمین لغزش ابتدا عوامل مؤثر در وقوع این پدیده شامل جنس خاک یا سنگ، ساختار زمین شناسی، شکل دامنه، کاربری اراضی، ارتفاع نسبی و آبهای زیرزمینی شناسایی شدند، سپس برای تهیه لایه های اطلاعاتی و ارزیابی هر یک از عوامل و تلفیق آنها و سرانجام تهیه نقشه پهنه بندی زمین لغزش از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. برای وزن دهی به معیارها به دلیل کوهستانی بودن منطقه از روش آنبالاگان استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - استفاده از تلفیق منطق بولین و فازی با وزن دهی عوامل مکانی در تحلیل خطر زمینلغزش و تولید رسوب در حوزه آبخیز چلگرد چهار محال و بختیاری
علی اکبر جمالی محمدعلی حکیمیفرسایش که یکی از آنها زمین لغزش است پدیده ایست که هرساله باعث هدر رفتن بسیاری از منابع آب‌وخاک و تخریب منابع طبیعی میشود. هدف تهیه و تحلیل نقشه زمین‌لغزش‌ها و تأثیر آن در تولید رسوب در حوزه آبخیز چلگرد شهرکرد است. برای تهیه نقشه خطر زمینلغزش لایههای اطلاعاتی شیب، ارت چکیده کاملفرسایش که یکی از آنها زمین لغزش است پدیده ایست که هرساله باعث هدر رفتن بسیاری از منابع آب‌وخاک و تخریب منابع طبیعی میشود. هدف تهیه و تحلیل نقشه زمین‌لغزش‌ها و تأثیر آن در تولید رسوب در حوزه آبخیز چلگرد شهرکرد است. برای تهیه نقشه خطر زمینلغزش لایههای اطلاعاتی شیب، ارتفاع از سطح دریا، شاخص پوشش گیاهی، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از شبکه آبراهه، فاصله از گسل و فاصله از چشمه ها استفاده گردیدند. سپس محدودیت ها و عوامل به ترتیب استانداردسازی بولین و فازی شده، پس از وزن دهی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، تلفیق نهایی فازی انجام‌شده، نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش فازی تهیه گردید. نتایج حاصله نشان داده که 49 درصد از اراضی منطقه موردمطالعه در پهنههای خطر بالا و خیلی بالا قرارگرفته است. در این تحقیق فاصله 500 متری از جاده و 400 متری از آبراهه، شیب 50-15 درصد، ارتفاع تا2600 متر و کاربری های کشاورزی و باغ و همچنین سازندهای خان‌کت و نیریز بیشترین درصد مساحت لغزش هارادرخود جای داده‌اند که البته احتمال بروز زمینلغزش در حواشی جاده ها و آبراهه ها با شیب های متوسط به‌مراتب از سایر نقاط بیشتر است که در مدیریت آبخیز با توجه به رسوب و فرسایش باید به این مناطق بیشتر توجه کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - پهنه بندی خطر سیلاب در شهرستان مشکین شهر با استفاده از مدل ویکور
موسی عابدینی الناز پیروزی لیلا آقایاری الناز استادیسیلاب یکی از مهمترین و پرحادثه‌ترین مخاطرات طبیعی ایران میباشد. شهرستان مشکین‌شهر به لحاظ شرایط توپوگرافی و اقلیمی، بسیار مستعد جهت شکل‌گیری سیلاب میباشد. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنهبندی قسمتی از شهرستان مشکین‌شهر به مساحت 318 کیلومترمربع، از لحاظ پتانسیل وقوع سی چکیده کاملسیلاب یکی از مهمترین و پرحادثه‌ترین مخاطرات طبیعی ایران میباشد. شهرستان مشکین‌شهر به لحاظ شرایط توپوگرافی و اقلیمی، بسیار مستعد جهت شکل‌گیری سیلاب میباشد. بنابراین هدف تحقیق حاضر، پهنهبندی قسمتی از شهرستان مشکین‌شهر به مساحت 318 کیلومترمربع، از لحاظ پتانسیل وقوع سیلاب میباشد. در این مطالعه ابتدا، ده عامل شیب، ارتفاع، بارش، دما، CN، ارتفاع رواناب، فاصله از رودخانه، خاک، لیتولوژی و کاربری‌اراضی، به عنوان عوامل مؤثر برای ایجاد سیلاب در منطقه شناسایی شدند. سپس لایههای اطلاعاتی در محیط GIS تهیه گردید. استانداردسازی نقشهها با استفاده از روش فازی انجام شد. تحلیل و مدل سازی نهایی با استفاده از مدل ویکور، انجام گردید. نتایج مطالعه نشان داد، عوامل ارتفاع، لیتولوژی، بارش و شیب به ترتیب بیشترین تأثیر را بر ایجاد سیل در منطقه مطالعاتی دارند. همچنین، با توجه به نتایج به دست آمده به ترتیب 37/23 و 50/52 کیلومترمربع از مساحت محدوده، در طبقه بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - پهنه بندی فضایی فقر شهری در باقرشهر
حمیرا ندیم حسین حاتمی نژاد علی نوری کرمانیفقر در پیرامون کلان شهرها، به یک پدیدۀ فراگیر تبدیل شده است. باقرشهر یکی از نقاط شهری پیرامون تهران است که به صورت شتابان و غیرنظام مند، رشد کرده و جمعیت آن در پنجاه سال اخیر بیش از 34 برابر شده است.هدف پژوهش حاضر، تعیین گستره های فقر شهری در این شهر جهت برنامه ریزی مدی چکیده کاملفقر در پیرامون کلان شهرها، به یک پدیدۀ فراگیر تبدیل شده است. باقرشهر یکی از نقاط شهری پیرامون تهران است که به صورت شتابان و غیرنظام مند، رشد کرده و جمعیت آن در پنجاه سال اخیر بیش از 34 برابر شده است.هدف پژوهش حاضر، تعیین گستره های فقر شهری در این شهر جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاران برای ساماندهی و توانمندسازی آنها است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل Factor Analysis و از نرم‌افزار GIS در تولید نقشهها استفاده شده است. با استفاده از نرم افزار GIS و مدل تحلیل عاملی اقدام به تعیین مکانی پهنههای فقر در باقرشهر شد. بر اساس یافته های پژوهش تعداد 146 بلوک معادل %5/53 خیلی فقیر و فقیر، 82 بلوک معادل 30% متوسط، 44 بلوک معادل %1/16 مرفه و 1 بلوک معادل 4% خیلی مرفه در باقرشهر وجود دارد. شهر به طور عمدۀ تحت تسلط طبقۀ فقیر و بسیار فقیر قرار گرفته است. به طوری که فقر در تمام سلول های شهر نفوذ کرده و عینیت مکانی و فضایی یافته است. پهنۀ غربی شهر به طور کامل به مکان سکونت طبقۀ فقیر و خیلی فقیر تبدیل شده است. همینطور در شمال شرقی شهر، اسکان طبقۀ فقیر به وضوح دیده می شود. در واقع بیش از 50 درصد بلوک های شهری به طبقۀ خیلی فقیر اختصاص یافته است. تنها بخش های محدودی از پهنۀ مرکزی و شمال شهر به طبقۀ متوسط و مرفه اختصاص پیدا کرده است.بیشترین تمرکز فقر در محدودۀ پیرامون جادۀ قم، میدان امام خمینی، خیابان آیت اله کاشانی و محدوده های پایین‌تر از شهر سنگ تمرکز یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - تحلیل اثر تغییر اقلیم بر نظام بهره برداری کشاورزی با استفاده از مدل LARS-WG در پهنه جنوب شرق ایران
مهسا فرزانه آزاده اربابی سبزواری سیدجمال الدین دریاباری فریده اسدیاناین پژوهش به بررسی متغیرهای اقلیمی در شش ایستگاه سینوپتیک پهنه جنوب شرق ایران (1987-2020) پرداخت و در دو دوره زمانی 2021-2040 و 2041-2060 با استفاده از ﻣﺪل ﮔﺮدش ﻛﻠﻰ تحلیل گردید. دقت مدل LARS-WG در شبیه‌سازی متغیرهای اقلیمی مطابق شاخصهای MAE، RMSE، R2، NSE مرحله صحت‌س چکیده کاملاین پژوهش به بررسی متغیرهای اقلیمی در شش ایستگاه سینوپتیک پهنه جنوب شرق ایران (1987-2020) پرداخت و در دو دوره زمانی 2021-2040 و 2041-2060 با استفاده از ﻣﺪل ﮔﺮدش ﻛﻠﻰ تحلیل گردید. دقت مدل LARS-WG در شبیه‌سازی متغیرهای اقلیمی مطابق شاخصهای MAE، RMSE، R2، NSE مرحله صحت‌سنجی مورد بررسی قرار گرفت. ﻧﻴﺎز آﺑﻲ ﮔﻴﺎه ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺎزهﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻛﺎﺷﺖ و ﻃﻮل دورهﻫﺎی رﺷﺪ ﺑﺎ دﻣﺎ و ﺿﺮﻳﺐ درﺟﻪ روز رﺷﺪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎی حداکثر، ﻃﻮل دوره رﺷﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﺑﻴﻦ 1 ﺗﺎ 20 روز ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ زﻣﺎن ﻛﺎﺷﺖ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪاخته و ﻃﻮل ﻓﺼﻞ ﻛﺸﺖ را 15 ﺗﺎ 28 روز ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ. ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ درﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﭼﻮن رﻗﻢ ﻣﺤﺼﻮل و ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزى اﻟﮕﻮى ﻛﺸﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻗﻠﻴﻢ ﻣﻨﻄﻘﻪ و آگاهی از شرایط اقلیمی حال-آینده از اﺛﺮات ﻣﻀﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻗﻠﻴﻢ ﺑﺮ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزى ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ بکاهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - تحلیل مکانی خطر وقوع زلزله در استان تهران و پهنه بندی آن با بهره گیری از تلفیق روش های فازی و AHP
گیتی خوش آموز محمد غیبیزلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیب‌های زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنهبندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامه‌ریزی و تصمیمگیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان ت چکیده کاملزلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیب‌های زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنهبندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامه‌ریزی و تصمیمگیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان تهران به دلیل دربرداشتن پایتخت کشور و انباشت سرمایه بیشتر احساس میشود. لذا در این تحقیق، استان تهران به عنوان منطقه مطالعاتی در نظر گرفته شد. برای دستیابی به این هدف نقشه معیارهای فاصله از گسل، تراکم گسل، شدت زلزله‌های پیشین، فاصله از مراکز زلزله‌های پیشین، عمق آنها و وضعیت توپوگرافی(شیب منطقه) تهیه و درجه عضویت فازی به آنها تعلق گرفت و پس از تعیین وزن هر معیار با استفاده از روش AHP، با بهرهگیری از عملگر جمع فازی با یکدیگر همپوشانی داده شدند. محدوده استان به پهنههای با خطر نسبی کم، متوسط و زیاد تقسیم‌بندی و برای هر شهرستان میزان درصد مساحت هر پهنه مشخص گردید. نتیجه نهایی حاکی از آن است که حدود 70 درصد از مساحت شهرستان شمیرانات و حدود 50 درصد از مساحت شهرستانهای تهران، فیروزکوه و دماوند در پهنه با خطر بالای زلزله واقع میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - بررسی استقرار سکونتگاههای روستایی درپهنه های سیل خیز استان گلستان بر اساس مدل SCS
مژگان ندیری جمشید جداری عیوضیمخاطرات طبیعی به عنوان یکی از عوامل مهم پیش روی برنامه ریزان محیطی می باشد. این مخاطرات درمواردی تحت تاثیر عملکرد نادرست انسانی تشدید می شوند، که البته وقوع سیلاب نیز از این پدیدهمستثنی نمی باشد. در این مقاله با توجه به عوامل مختلف موثر اقدام به تعیین مناطق پرمخاطره شده چکیده کاملمخاطرات طبیعی به عنوان یکی از عوامل مهم پیش روی برنامه ریزان محیطی می باشد. این مخاطرات درمواردی تحت تاثیر عملکرد نادرست انسانی تشدید می شوند، که البته وقوع سیلاب نیز از این پدیدهمستثنی نمی باشد. در این مقاله با توجه به عوامل مختلف موثر اقدام به تعیین مناطق پرمخاطره شده است.البته یکی از عواملی که منجر به بروز خطر سیلاب گردید توسعه مناطق روستایی در حاشیه رودخانه ها وبستر و حواشی دشتهای سیلابی می باشد. از این رو تهیه نقشه های پهنه بندی خطر سیلاب در زمینهمدیریت این خطر، می تواند بسیار اثر بخش بوده و مسولان امر را در راستای برنامه ریزی یاری نماید.در این مطالعه، روش کار استفاده از داده های آماری، تحلیل داده های مکانی و همچنین استفاده ازتصاویرماهواره ای جهت تهیه نقشه شماره منحنی در مدلscsبا تکنیکGISمی باشد که در مرحله بعدبا بکارگیری معادلات روشscsونقشهCNو لایه بارش، پهنه هایی که پتانسیل ایجاد رواناب مشابهی دارند؛ تعیین گردد. براساس نتایج حاصل از این مدل حدود 48 %استان در طبقه بدون رواناب و رواناب کم، 36 % رواناب متوسط و 16 % در کلاسهای رواناب زیاد و شدید قرار دارد. میزان شدت سیل خیزی در نیمه جنوبی استان متمرکز می باشد. در این بخش از مطالعه ابتدا نقشه های مربوط به عوامل فوق در محیطGISتهیه و با استفاده از تحلیل های موجود، حرایم آنها و پهنه های خطر با شدتهای مختلف تعیین و نهایتا روستاهای آسیب پذیر موجود در منطقه از لحاظ شدت این مخاطرات اولویت بندی شده است. چنین مطالعاتی می تواند راهکارهای مناسبی را در راستای شناخت و بررسی اولویت های مخاطرات طبیعی و همچنین سکونتگاههای در معرض خطر را در اختیار مدیران و برنامه ریزان مسول در این زمینه قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - پهنه بندی میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی از دوره اول تا هفتم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (G.I.S)
فرهاد حمزه زهرا پیشگاهی فرداهمیت روزافزون انتخابات در سطح جهانی ، ملی و حتی ناحیه ای سبب آن شده است که اندیشمندان علوم مرتبط با این موضوع سعی در شناخت دقیق تر ابعاد آن جهت نقش آفرینی در امر تصمیم سازیها باشند. درمیان رشته های علوم انسانی، علم جغرافیا بویژه جغرافیای سیاسی توانائیهای زیادی درشناخت چکیده کاملاهمیت روزافزون انتخابات در سطح جهانی ، ملی و حتی ناحیه ای سبب آن شده است که اندیشمندان علوم مرتبط با این موضوع سعی در شناخت دقیق تر ابعاد آن جهت نقش آفرینی در امر تصمیم سازیها باشند. درمیان رشته های علوم انسانی، علم جغرافیا بویژه جغرافیای سیاسی توانائیهای زیادی درشناخت نابرابریهای ناحیه دارد. تولد گرایشهایی نو در جغرافیای سیاسی همچون جغرافیای انتخابات گواهی جهت مطالعه دقیقتر فضای سیاسی و پدیده انتخابات در سطوح ملی، ناحیه ای و کشف ارتباط، رفتارهای انتخاباتی، الگوههای رای دهی و جغرافیای سیاسی احزاب با محیط جغرافیایی است . کشور ایران دارای پتانسیلهای متنوع طبیعی و انسانی در مناطق مختلف کشور می باشد، لذا الگوههای رفتاری خاصی نسبت به مسئله انتخابات درمناطق مختلف مشاهده می شود.از لحاظ قلمرو حوزه های انتخاباتی، انتخابات مجلس شورای اسلامی در داخل حوزه های انسانی و طبیعی قرار گرفته و متاثر از جریانات حادث شده درآن می باشند، به همین دلیل کانونهای ایستا و پویا در زمینه مشارکت انتخاباتی به میزان زیادی از محله گرایی و قوم مداری بهره می برند. دراین تحقیق هدف،انجام پهنه بندی میزان مشارکت درانتخابات مجلس طی دوره های اول تا هفتم مجلس شورای اسلامی است تا منجر به شناسایی کانونهای پویا وایستا گردد. علاوه برروش کتابخانه ای و اسنادی، جهت تحلیل محتوا و نمایش اطلاعات انتخابات هر دوره مجلس در عرصه جغرافیای سیاسی کشور از سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS استفاده شده است.باتوجه به یافته های تحقیق می توان به این نکته اشاره کرد که الگوی مشارکت استانها در مورد انتخابات مجلس شورای اسلامی، تا حد زیادی متاثر از پیوندهای قومی قبیله ای بوده است. بیشترین میزان مشارکت درکل کشور طی دوره های پنجم وششم مجلس بوده است، که به ترتیب 1/71 و35/67 درصد مشارکت گزارش شده است.در بررسی انجام شده استانهای سیستان وبلوچستان پویاترین و استان مرکزی نزولی ترین روند را در مشارکت مجلس داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - پهنه بندی آلودگی هوای شهر تهران با استفاده از GIS دوره آماری 2007-1999(86-1382)
حسن لشکری افسانه ظفریآلودگی هوای شهرها امروزه به یک معضل زیست محیطی و اجتماعی تبدیل شده است. افزایش جمعیت، توسعه نامتقارن و بعضاً بدون رعایت اصول علمی، بافت فیزیکی شهرها،افزایش وسایل و منابع آلوده ساز سبب شده است زندگی انسان در برخی از شهرها دچار خطر شده و سلامت آنها را تهدید نماید. شهر ته چکیده کاملآلودگی هوای شهرها امروزه به یک معضل زیست محیطی و اجتماعی تبدیل شده است. افزایش جمعیت، توسعه نامتقارن و بعضاً بدون رعایت اصول علمی، بافت فیزیکی شهرها،افزایش وسایل و منابع آلوده ساز سبب شده است زندگی انسان در برخی از شهرها دچار خطر شده و سلامت آنها را تهدید نماید. شهر تهران به عنوان بزرگترین شهر ایران در زمره آلوده ترین شهرهای جهان به حساب می آید. با توجه به عوارضی که آلودگی هوا بر محیط زیست و سلامت بشر دارد، ضرورت شناخت دقیق آلاینده ها و مشخص ساختن پهنه های آلوده به منظور کاستن از شدت آلودگی آشکار می شود. در تحقیق حاضر داده های مربوط به آلاینده منواکسید کربن Co از 10 ایستگاه اصلی سنجش آلودگی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بر اساس شاخص PSI استخراج و با استفاده از نرم افزار Excel برای دوره آماری 10 ساله روزهای پاک و آلوده مشخص گردید و5 نمونه از شدیدترین روزهای آلوده برای مطالعه انتخاب شد. سپس برای پهنه بندی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی Gis اقدام به تهیه نقشه هائی گردید. با بررسی نقشه های ترسیم شده مشخص شد جهت و سرعت باد در جابجایی آلودگی هوا نقش موثری دارد. پهنه های خیلی ناسالم در قسمتهای مرکزی و جنوبی شهر و بیشتر در محدوده اطراف ایستگاه های فاطمی، بازار، آزادی، مهرآباد و بهمن مشاهده شد.در نمونه های مطالعه شده پهنه های پاک و مجاز بیشتر در قسمتهای شمالی، شمال غربی و شمال شرقی وجود داشت بجز نمونه روز 13/09/84 که در هیچ نقطه شهرهوای پاک ویا مجاز وجود نداشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - پهنه بندی حرکات توده ای با استفاده از درونیابی ویژه و درصددهی به هر یک از زیرعوامل (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دماوند)
علی اصغر محمدی سادات فیض نیاشناخت عوامل موثردروقوع حرکات توده ای و پهنه بندی خطر حرکات توده ای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خطرات آنها می باشد.در این تحقیق، پهنه بندی حرکات حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز با روش درون یابی ویژه چکیده کاملشناخت عوامل موثردروقوع حرکات توده ای و پهنه بندی خطر حرکات توده ای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خطرات آنها می باشد.در این تحقیق، پهنه بندی حرکات حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز با روش درون یابی ویژه ودرصددهی به هریک از زیر عوامل انجام شد. برای این منظور ابتدا از نقشه پراکنش حرکات که بااستفاده از عکسهای هوایی 1:20000 و1:50000 و انجام بازدید صحرایی تهیه گردیده(سفیدگری1381) استفاده شد. دراین نقشه410مورد لغزش ،162مورد ریزش،56 مورد سولیفلوکسیون و 26مورد جریان سولیفلوکسیونی ودر مجموع 654 حرکت توده ای نشان داده شده است. در این تحقیق عوامل موثربروقوع حرکات توده ای: کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع تشخیص داده شده است. سپس با استفاده از نقشه پراکنش حرکات توده ای وکمی نمودن عوامل موثردر بروز آنها ، پهنه بندی حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به شرح زیر انجام شد.ابتدا نقشه پراکنش حرکات توده ای ، با درصددهی به زیر عوامل هر کدام از عوامل شش گانه فوق کمی شدند.برای این منظور کلیه عوامل که به صورت کمی در آورده شده، وبه صورت یک جدول توصیفی کمی به محیط Arc-view وارد گردیدند.در اینجا کلیه حرکات توده ای در حوزه با توجه به عوامل شش گانه فوق و زیر عوامل و سپس هریک از حرکات توده ای به تفکیک وارد جدول توصیفی شدند. سپس هریک از عوامل شش گانه فوق به همراه عدد کمی خود برای حرکات توده ای به صورت نقشه سلولی در آورده شدند.اینکار با استفاده از امکانات توسعه ای نرم افزار Arc-view به نام تحلیل مکانی Spatial Analyst انجام شد.سپس نقشه های سلولی عوامل شش گانه موثردر نظر گرفته شده با اندازه تفکیک 0014/0 متر با هم جمع شدند، تا نقشه پهنه بندی حرکات بدست آورده شود. برای ارزیابی صحت تفکیک دامنه های خطر و قدرت تفکیک روش استفاده شده، نقشه پهنه بندی خطر حرکات توده ای با نقشه پراکنش روی هم اندازی شد و تغییرات مورد نیاز جهت در نظرگرفتن عوامل موثرترانجام شد.از مزایای این روش پهنه بندی اینست که از داده های واقعی اندازه گیری شده در طبیعت استفاده می نماید و ازاین طریق می توان عوامل موثر در وقوع حرکات توده ای شامل کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع را مشخص نمود، در هر منطقه ای قابل انجام است ودقت پهنه بندی به دقت برداشت اطلاعات صحرایی مربوط می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تحلیل و ارزیابی سهم عوامل تاثیرگذار در وقوع ریزش های سنگی، با استفاده از روش دو متغیره مطالعه موردی: حوضه قرنقوچای (واقع در دامنه شرقی توده کوهستانی سهند، شمال غرب ایران )
دکتر مریم بیاتی خطیبیدر حوضه قرنقوچای، واقع در دامنه های شرقی سهند (با مختصات جغرافیائی از' 27 / ° 46 تا' 42/ ° 47 طول شرقی و از '58 / °36 تا' 44 / ° 37 عرض شمالی)، به عنوان بزرگترین و پرآب ترین حوضه توده کوهستانی سهند،که روستاهای زیادی رادرخودجای داده است. وقوع ریزش های سنگ چکیده کاملدر حوضه قرنقوچای، واقع در دامنه های شرقی سهند (با مختصات جغرافیائی از' 27 / ° 46 تا' 42/ ° 47 طول شرقی و از '58 / °36 تا' 44 / ° 37 عرض شمالی)، به عنوان بزرگترین و پرآب ترین حوضه توده کوهستانی سهند،که روستاهای زیادی رادرخودجای داده است. وقوع ریزش های سنگی و افتان ها، در محدوده مذکور، به عنوان یکی از پیامدهای طبیعی از فعالیت فرآیندهای مختلف، با دخالت های انسانی تشدید می گردند و بیشتر تاسیسات انسانی، بویژه جاده های کوهستانی را مورد تهدید خود قرارمی دهند. در این مطالعه، به منظور ارزیابی سهم عوامل تاثیرگذار در وقوع ریزش های سنگی و پهنه بندی محدوده های مستعد به وقوع این پدیده ها، ابتدا عوامل احتمالی مختلف دخیل در وقوع آنها شناسائی و با هدف تعیین سهم عوامل، ابتدا 10 لایه از نقشه های مربوط به پراکندگی عوامل مختلف تهیه و سپس این نقشه ها روقومی شده و پس از تجزیه و تحلیل با روش دومتغیره، و وزن دهی به عوامل مختلف در روی واحدهای ویژه، نقشه پهنه بندی ریزش های سنگی با استفاده از نرم افزار ARC/VIEW برای حوضه قرنقوچای ترسیم شده است. این نقشه ترسیمی نشان می دهد که، دامنه های متشکل از مواد آذرین (داسیت و آندزیت)، بویژه گدازه های میوسن، بیشترین تکه های سنگی را در اختیار پای دامنه ها قرار می دهند و در طول سال، اغلب سطح جاده هایی که از این دامنه ها عبور داده می شوند از این تکه سنگ ها پرشده و در عبور و مرور، اختلالاتی را ایجاد می کنند و به هنگام وقوع در مواردی به مساکنین واقع در پای چنین دامنه هایی، خسارات زیادی وارد می سازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - پهنه بندی خطر وقوع حرکتهای توده ای با استفاده از روش رگرسیون چندمتغیره (مطالعه موردی: حوزه آبخیز صفارود)
امیر اسحاقی بهارک معتمدوزیری سادات فیض نیایکی از اقدامات اولیه جهت مدیریت حرکتهای توده ای و کاهش خسارات ناشی از آنها، تهیه نقشه پهنه بندی خطر حرکتهای توده ای و شناسایی نواحی مستعد و دارای پتانسیل بالای خطر وقوع این پدیده می باشد. در تحقیق حاضر که با هدف پهنه بندی خطر وقوع حرکتهای توده ای در حوزه آبخیز صفارود به چکیده کاملیکی از اقدامات اولیه جهت مدیریت حرکتهای توده ای و کاهش خسارات ناشی از آنها، تهیه نقشه پهنه بندی خطر حرکتهای توده ای و شناسایی نواحی مستعد و دارای پتانسیل بالای خطر وقوع این پدیده می باشد. در تحقیق حاضر که با هدف پهنه بندی خطر وقوع حرکتهای توده ای در حوزه آبخیز صفارود به وسعت 135 کیلومتر مربع صورت گرفته است، با استفاده از نقشه های توپوگرافی با مقیاس 1:25000، سیستم اطلاعات جغرافیایی، کنترل میدانی و تفسیر عکسهای هوایی، لایه های اطلاعاتی مورد نیاز نظیر نقشه های زمین شناسی، طبقات ارتفاعی، زاویه شیب، جهت شیب، بارندگی متوسط سالیانه، بارندگی حداکثر 24 ساعته با دوره بازگشت 100 ساله، حداکثر شتاب زلزله، فاصله از آبراهه ها و رودخانه ها و فاصله از جاده تهیه شده است. سپس با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره خطی، وزن و نقش عوامل مختلف مؤثر در وقوع حرکتهای توده ای تعیین شده و نهایتاً نقشه پهنه بندی خطر حوضه تهیه گردیده است. نتایج حاکی از این بوده است که 28/56 درصد از سطح حوضه دارای کلاسهای خطر زیاد و بسیار زیاد بوده اند که این مناطق، در نزدیکی جاده ها، آبراهه ها و گسلها، بر روی سازندهای زمین شناسی محتوی لایه های سیلت سنگ، شیل، ماسه سنگ، کنگلومرا و ذغال، در شیبهای 15 تا 35 درجه و ارتفاعات متوسط (1000 تا 1500 متر از سطح دریا) حوضه که دارای بارندگی زیاد (بیش از 850 میلیمتر) هستند، واقع شده اند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - امکان سنجی وقوع سیل در حوضه آبخیز لیلان چای (مراغه) به روش CN
محمد رضا ثروتی اکبر رستمی فاطمه خدادادیسیل یکی از پدیده های موجود در طبیعت بوده که از دیر باز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. در ایران به دلیل وسعت زیاد، اقالیم متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارشها در اکثر حوضه های آبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی می باشیم. در این پژوهش به برآورد ضریب رواناب و حداکثر دبی سیل، شنا چکیده کاملسیل یکی از پدیده های موجود در طبیعت بوده که از دیر باز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. در ایران به دلیل وسعت زیاد، اقالیم متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارشها در اکثر حوضه های آبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی می باشیم. در این پژوهش به برآورد ضریب رواناب و حداکثر دبی سیل، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیل خیزی، پهنه بندی مناطق براساس شدت پتانسیل سیل خیزی در حوضه آبخیز لیلان چای با استفاده از روش شماره منحنی CN پرداخته شد. برای این منظور ابتدا داده ها و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار وضعیت اقلیم منطقه، تصاویر ماهواره ای جمع آوری و GIS گردید. با تلفیق این داده ها و اطلاعات، براساس روش SCS، نقشهCN حوضه، میزان نفوذ و مقدار رواناب تهیه شد. در نهایت با استفاده از مدل وزنی و با تلفیق نقشه های میزان بارندگی منطقه، گروههای هیدرولوژیک خاک، شیب، کاربری زمین و... نقشه پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی سالانه حوضه تهیه گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - ژئومرفولوژی و مدیریت یکپارچه منطقه ساحلی و حوضه های رودخانه ای ساحل خلیج فارس از بندر کنگ تا بندر حسینیه
احمد انصاری لالاری محمدرضا ثروتیبا توجه به اینکه بخش اعظم جمعیت جهان در مناطق ساحلی استقرار یافته اند و فعالیتهای آنها به نوعی با بهره برداری دریایی مرتبط است، بنابراین سواحل بعنوان یکی از مناطق مهم مورفودینامیک از اهمیت ویژه ای برخوردارند. مناطق ساحلی در سراسر جهان در زیر فشار شدید قرار دارند. حداقل چکیده کاملبا توجه به اینکه بخش اعظم جمعیت جهان در مناطق ساحلی استقرار یافته اند و فعالیتهای آنها به نوعی با بهره برداری دریایی مرتبط است، بنابراین سواحل بعنوان یکی از مناطق مهم مورفودینامیک از اهمیت ویژه ای برخوردارند. مناطق ساحلی در سراسر جهان در زیر فشار شدید قرار دارند. حداقل پنج عامل انسانی وجود دارند که زمینه های تخریب و نابودی منابع ساحلی را فراهم آورده اند که عبارتند از: رشد جمعیت، آلودگی ، تخریب محیط زیست، برخورد منافع بین کاربران، بهره برداری بی رویه از منابع. اقدامات محلی، منطقه ای و ملی زیادی در کشورهای مختلف برای حل این مشکلات زیست محیطی و مدیریت مناطق ساحلی بصورت پایدار ارائه شده اند. اغلب برنامه های رایج مدیریت مناطق ساحلی متوجه خطرات ساحلی مانند فرسایش و سیل، آلودگی های وارده از فعالیتهای خشکی و آلودگیهای ناشی از حمل و نقل دریایی می باشند. بهره برداریهای گسترده در زمینه شیلات، توریسم، حمل و نقل تجاری و غیره اهمیت منطقه ساحلی را دو چندان میکند. از آنجا که برای هرگونه فعالیت انسانی اعم از استقرار سازه های ساحلی و بندرگاهی و نیز سایر بهره برداریها نظیر حمل و نقل، تجارت و بهداشت مستلزم پایداری خط ساحلی از نظر عوامل مورفودینامیک هم از سوی حرکات آب دریا و نیز فرآیندهای محیط خشکی است، بنابراین مطالعه منجسم از دیدگاه ژئومرفولوژی و مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی ضروری می نماید. از این دیدگاه برای دستیابی به هدف متغیرهای موثر در تحول خط و پهنه ساحلی عمدتاً شامل امواج، جزر و مد، جریانهای ساحلی بعنوان عوامل دنیامیکی محیط دریا و فرآیندهای رودخانه ای و بادی و نیز فعالیتهای انسانی (در مقیاس محدود) از سوی خشکی، متغیرهای مورد مطالعه اصلی را تشکیل میدهند. باتوجه به ویژگیهای طبیعی و موقعیت جغرافیایی منطقه ساحلی بندر کنگ تا بندر حسینیه از رویکرد طبیعی استفاده شده است بطوریکه در تعریف منطقه ساحلی برای مدیریت، حوضه‌های آبریز بخش لاینفک و جدائی‌ناپذیر منطقه ساحلی در نظر گرفته شده و باتوجه به معیار کارکرد طبیعی قوی بین دو بخش مذکور، مرز مدیریت منطقه ساحلی تا خط تقسیم حوضه‌های آبریز می‌رسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی و تحلیل مدلهای AHP و شبکه عصبی مصنوعی در پهنهبندی خطر زمینلغزش دامنه‌های جنوبی البرز (منطقه تجریش تهران)
محسن رنجبر عسل فلکدر این تحقیق پس از بررسی‌های میدانی و مرور مطالعات در مناطق مشابه، 9 فاکتور به عنوان عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمینلغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر در محیط نرم‌افزار ArcGIS مورد استفاده قرار گرفتند. نقشه زمین‌لغزش‌های موجود نیز از طریق عملیات میدانی و با استفاده از چکیده کاملدر این تحقیق پس از بررسی‌های میدانی و مرور مطالعات در مناطق مشابه، 9 فاکتور به عنوان عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمینلغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر در محیط نرم‌افزار ArcGIS مورد استفاده قرار گرفتند. نقشه زمین‌لغزش‌های موجود نیز از طریق عملیات میدانی و با استفاده از دستگاه GPS تهیه گردید. 9 لایه اطلاعاتی آماده شده در ArcGIS با لایه اطلاعاتی پراکنش زمین‌لغزش‌ها تطابق داده شد و اطلاعات میزان زمین‌لغزش‌ها در هر یک از کلاسه‌ها و مساحت آنها به دست آمد. پس از تعیین نرخ هر یک از عوامل، پهنهبندی با استفاده از شبکه عصبی و تحلیل سلسله مراتبی اجرا گردید. کارآیی هر یک از این مدل‌ها براساس نتایج خروجی مدل‌ها و با استفاده از دو شاخص دانسیته نسبی (Qs) و جمع مطلوبیت (Dr) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از شاخص Dr نشان داد که نقشه تهیه شده با استفاده از شبکه عصبی نسبت به نقشه تهیه شده با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی دقت بالاتری برای منطقه مورد مطالعه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - پتانسیل‌سنجی خطر زمینلغزش با استفاده از مدل آنتروپی، مطالعه موردی: (منطقه کوهستانی شیرپناه در جنوب‌غرب استان کرمانشاه)
شیرین محمدخان عبدالکریم ویسی کیوان باقریهدف اصلی از این مطالعه تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش در کوهستان شیرپناه ، با استفاده از مدل آنتروپی و ارزیابیاین مدل در پهنه بندی وقوع زمین لغزش های کوهستان شیرپناهو شناخت میزان تاثیر هریک از عوامل پنج گانه در وقوع زمین لغزش می باشد. در این پژوهش از عکس های هوایی، تصاویر م چکیده کاملهدف اصلی از این مطالعه تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش در کوهستان شیرپناه ، با استفاده از مدل آنتروپی و ارزیابیاین مدل در پهنه بندی وقوع زمین لغزش های کوهستان شیرپناهو شناخت میزان تاثیر هریک از عوامل پنج گانه در وقوع زمین لغزش می باشد. در این پژوهش از عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای، نقشه توپوگرافی 50000، نقشه زمین شناسی 100000/1 و همچنین تحقیقات میدانی به منظور شناخت منطقه و عکسبرداری از لغزش های رخ داده استفاده گردید. به منظور تهیه نقشه خطر زمین لغزش در منطقه از مدل آنتروپی در محیط GIS استفاده گردید.نتایج نشان می دهد که عوامل فاصله از گسل، شیب، ارتفاع، لیتولوژی و جهت شیب، به ترتیب بیشترین تأثیر را در وقوع زمین لغزش در منطقه دارند. از مجموع مساحت منطقه، 249 کیلومترمربع (32 درصد) در محدوده خطر زیاد و 380کیلومتر مربع (84/48درصد) در پهنه خطر متوسط قرار دارد. این امر حاکی از آن است که پتانسیل خطر وقع زمین لغزش در منطقه بالا است. همچنین نتایج نشان می دهد 60 درصد لغزش های رخ داده در این منطقه، در پهنه حساس که توسط مدل آنتروپی مشخص شده بود، قرار گرفته اند، بنابراین صحت مدل پیشنهادی مورد تأیید قرار گرفته و نقشه حساسیت تهیه شده می تواند به عنوان مرجعی در برنامه ریزی ها مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ارزیابی و پهنه بندی خطر زمین لغزش با روش آنبالاگان در محیط ArcGIS مطالعه موردی: حوضه آبخیز چاکرود گیلان
مهدی شفقتی عطاء الله مصلحت جووقوع زمین لغزش در مناطق شمالی کشور، به دلیل بارشهای فراوان، کاربری های ناصحیح و سازندهای حساس به فرسایش، در حال افزایش است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین لغزش ها، ارزیابی و پهنه بندی مناطق مستعد به زمین لغزش ها از طریق تهیه نقشه های پهنه بندی خط چکیده کاملوقوع زمین لغزش در مناطق شمالی کشور، به دلیل بارشهای فراوان، کاربری های ناصحیح و سازندهای حساس به فرسایش، در حال افزایش است. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت ناشی از وقوع زمین لغزش ها، ارزیابی و پهنه بندی مناطق مستعد به زمین لغزش ها از طریق تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. روشهای متعددی برای پهنه بندی وجود دارد که از میان آنها روش آنبالاگان برای منطقه مورد مطالعه استفاده شد. در این روش نقشه های مورد نیاز مانند نقشه های شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، زمین شناسی، زمین شناسی ساختمانی، آبهای زیرزمینی و واحدهای کاری در محیط GIS با استفاده از نرم افزار Arcmap تهیه و پس از امتیازدهی به عوامل مورد نیاز در روش آنبالاگان، در نهایت نقشه پهنه بندی منطقه ارائه شد. در پایان برای ارزیابی صحت مدل یاد شده، نقشه پراکنش زمین لغزش حوضه مورد مطالعه تهیه و آنگاه از مقایسه نقشه پراکنش زمین لغزش با نقشه پهنه بندی زمین لغزش به روش آنبالاگان، مشخص شد که اکثر زمین لغزشهای وقوع یافته در این حوضه در پهنه خطر زیاد قرار دارند که توسط مدل ارائه شده بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - کاربرد مدل وزنی در پهنه بندی پتانسیل زمین لغزش مطالعه موردی: حوضه آبریز سرخاب (استان لرستان )
منیژه قهرودی تالی زهرا رحیم زادهحوضه سرخاب در ارتفاعات زاگرس میانی قرار گرفته است و یکی از زیر حوضه های رود سزار می باشد . موقعیتکوهستانی این حوضه با کوههای بهم فشرده و دره های عمیق از ویژگیهای بارز آن می باشد . دامنه های این ارتفاعات بنابه ویژگیهای خاص ذاتی و تحریک کننده طبیعی انسانی، شرایط مناسبی ب چکیده کاملحوضه سرخاب در ارتفاعات زاگرس میانی قرار گرفته است و یکی از زیر حوضه های رود سزار می باشد . موقعیتکوهستانی این حوضه با کوههای بهم فشرده و دره های عمیق از ویژگیهای بارز آن می باشد . دامنه های این ارتفاعات بنابه ویژگیهای خاص ذاتی و تحریک کننده طبیعی انسانی، شرایط مناسبی برای حرکات لغزشی داراست .لذا تهیه نقشهپراکنش زمین لغزش های موجود در حوضه سرخاب و تهیه مدل پهنه بندی با استفاده از روش وزنی و در نتیجه تهیه نقشهپهنه بندی خطر بالقوه زمین لغزش در حوضه سرخاب مهمترین اهداف این تحقیق می باشند .در ایجاد شرایط زمین لغزش در حوضه سرخاب عوامل زیادی تاثیر می گذارند در این تحقیق به بررسی نقش تعدادی از عوامل موثر پرداخته شده و نتایج این بررسی بصورت مدل وزنی ارائه شده است . مهمترین عوامل انتخاب شده شامل 10 فاکتور ( لیتولوژی، توپوگرافی، جهت گیری دامنه، شیب، فاصله از گسل، کاربری زمین، میانگین بارش سالانه، روزهای یخبندان، نوسانات دما، خطوط هم لرزه ) است . بر اساس لایه نهایی 35 درصد از مساحت حوضه سرخاب در معرض خطرزیاد زمین لغزش قرار دارند و با مجموع طبقه متوسط، حرکات لغزشی بیش از نیمی از وسعت حوضه را تهدید می کند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - پهنهبندی فرسایش خندقی در حوزه آبخیز طرود فیروزکوه
زهرا عرب قشقایی داود نیک کامی صمد شادفر ابوالفضل معینیفرسایش خندقی از اشکال پیشرفته و حاد فرسایش آبی است که دلالت بر حجم عظیمی از خاک اراضی دارد.شناسایی عوامل موثر در وقوع فرسایش خندقی و پهنهبندی آن یکی از ابزارهای اساسی و مهم جهت مدیریت و کنترل این پدیده میباشد. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر ایجاد فرسایش خندقی چکیده کاملفرسایش خندقی از اشکال پیشرفته و حاد فرسایش آبی است که دلالت بر حجم عظیمی از خاک اراضی دارد.شناسایی عوامل موثر در وقوع فرسایش خندقی و پهنهبندی آن یکی از ابزارهای اساسی و مهم جهت مدیریت و کنترل این پدیده میباشد. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر ایجاد فرسایش خندقی و پهنهبندی آن در حوزه آبخیز طرود انجام شده است. مهمترین عوامل موثر در وقوع فرسایش خندقی چون شیب، جهت شیب، سنگ‌شناسی، کاربری اراضی، فاصله از شبکه راه‌های ارتباطی، مدیریت اراضی و تاج پوشش انتخاب و سپس این لایه ها، در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردیدند. سه خندق موجود در منطقه انتخاب گردیدند و نمونه برداری خاک از محل 25، 50 و 75 درصد طول آن ها و هم چنین، سه نمونه شاهد در کنار محل خندق ها صورت گرفت. این نمونه‌ها از نظر گچ، ماده آلی، شوری، درصد اشباع، آهک، نسبت جذب سدیم و اسیدیته مورد بررسی قرار گرفتند. پهنه بندی مناطق تحت تاثیر فرسایش خندقی با استفاده از عکس های هوایی 1:40000 سال 1380 و انجام عملیات میدانی به کمک GPS تهیه شد. با روی هم‌گذاری لایه پهنه بندی خندق‌ها با هر یک از لایه های مربوط به عوامل موثر در وقوع فرسایش خندقی، عرصه‌های خندقی شده در هر کدام از طبقات عوامل، به‌دست آمد. به‌‌کمک روش Multi Class Maps وزن دهی عوامل و طبقات در لایه مربوطه صورت گرفت. نتایج نشان داد که 88 درصد از محدوده خندقی در پهنه های با ریسک‌پذیری زیاد و خیلی‌زیاد قراردارند. نتایج آزمایش های خاک نیز بیان کننده این واقعیت بودند که میزان شوری، گچ و نسبت جذب سدیم در خندق های منطقه نسبت به شاهد بیش تر و میزان ماده آلی آن ها کم تر بوده ولی از نظر درصد اشباع، آهک و اسیدیته تفاوت معنی‌داری با هم ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - پهنه بندی مخاطرات محیطی مؤثر در توسعه فیزیکی شهر تبریز
شهرام روستایی بهروز ساری صرافخاک حاصل خیز، آب و هوای خوب، آب کافی، جلگه ها و مخروط افکنه های پای کوهستان، چشمه ها،منابع معدنی و بسیاری از موهب ت های طبیعی؛ امروزه سبب توسعه مناطق مسکونی، تولیدی، صنعتی وخدماتی و کشاورزی در این مناطق شده است . در کنار این مزیت ها؛ گسل ها، زلزله، رانش زمین، سیلاب وخطر چکیده کاملخاک حاصل خیز، آب و هوای خوب، آب کافی، جلگه ها و مخروط افکنه های پای کوهستان، چشمه ها،منابع معدنی و بسیاری از موهب ت های طبیعی؛ امروزه سبب توسعه مناطق مسکونی، تولیدی، صنعتی وخدماتی و کشاورزی در این مناطق شده است . در کنار این مزیت ها؛ گسل ها، زلزله، رانش زمین، سیلاب وخطراتی از این قبیل همواره در مناطق مذکور سبب خسارت هایی به ساختارهای اقتصادی و صنعتی میشوند.در پژوهش حاضر، خطرات طبیعی تهدیدکننده شهر تبریز شناسایی شده است . ممیزی خطرات وتجزیه و تحلیل آ نها و ارائه راه کارهای مقابله با آن ها از اهداف اصلی پژوهش است. این بررسی نشان دادکه عمده ترین خطر تهدیدکننده شهر تبریز ،گسل بزرگ شمال این شهر است که خطرات دیگر از قبیلرانش زمین و فرونشست نیز به تبع آن اتفاق خواهند افتاد . در مرحله بعدی، وقوع سیلاب از خطرات اصلیشهر تبریز محسوب می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش جاده ارتباطی اردبیل- آستارا با استفاده ازGIS
فریبا اسفندیاری درآبادگسیختگی دامنه ای یکی از عوامل عمده تغییر شکل هندسی ناهمواریها در جاده ارتباطی اردبیل- آستارا به شمار می رود. انتقال مواد حاصل از برهنه شدگی، از زمینهای بالادست وکوهستان ها به دره ها وسپس به سمت حوضه های رسوبی می باشد. وقوع حرکات توده ای مواد در دامنه مانند لغزش وگسیختگی چکیده کاملگسیختگی دامنه ای یکی از عوامل عمده تغییر شکل هندسی ناهمواریها در جاده ارتباطی اردبیل- آستارا به شمار می رود. انتقال مواد حاصل از برهنه شدگی، از زمینهای بالادست وکوهستان ها به دره ها وسپس به سمت حوضه های رسوبی می باشد. وقوع حرکات توده ای مواد در دامنه مانند لغزش وگسیختگی های دامنه ای عمل فوق را به عهده دارند وسبب انتقال حجم زیادی از مواد دامنه ای به دره ها می شوند. بدین ترتیب جاده ارتباطی اردبیل- آستارا در حال حاضر تحت تاثیر فرآیند لغزش وگسیختگی دامنه، دستخوش تغییر است. در واقع مشارکت عواملی مانند لیتولوژی، فاصله از گسل، پوشش گیاهی، نیروی ثقل وتغییر درجه شیب دامنه ها، بارگیری و وزن کلی مواد دامنه ای، جنس ودانه بندی مواد و ضخامت آنها، آب ناشی از بارندگی، ذوب برف ویخ، آبیاری، وضعیت توپوگرافی وجهت گیری دامنه ها، نوع استفاده از زمین(کاربری اراضی) و عامل انسان به وقوع ناپایداری وگسیختگی دامنه ها در محدوده مورد نظر منجر شده است. در این مقاله علاوه بربررسی مکانیسم پدیده لغزش و عوامل مورفوژنتیکی آن، شناسایی پهنه های دارای پتانسیل خطر زمین لغزش انجام گرفته و در نهایت با استفاده از سیستم GIS در تلفیق لایه های اطلاعاتی، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش منطقه تهیه گردیده و نقاط حساس و ناپایدار ممیزی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - انتخاب بهترین مکان برای احداث سد خاکی با استفاده از روش ELECTRE (مطالعه موردی: حوضه آبخیز شاهرود- بسطام)
امیرحسین حلبیان علیرضا عرب عامری محمود سلطانیانمدیریت بهینه منابع آب نیازمند کسب اطلاعات دقیق، از چگونگی شرایط حاکم بر منابع و پیشبینی وضعیت آینده است. یکیاز روشهای مدیریتی منابع آب استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره است. هدف از این پژوهش انتخاب بهترین مکاندر حوضه آبخیز شاهرود-بسطام به منظور احدث سدهای خاکی جهت چکیده کاملمدیریت بهینه منابع آب نیازمند کسب اطلاعات دقیق، از چگونگی شرایط حاکم بر منابع و پیشبینی وضعیت آینده است. یکیاز روشهای مدیریتی منابع آب استفاده از روشهای تصمیمگیری چند معیاره است. هدف از این پژوهش انتخاب بهترین مکاندر حوضه آبخیز شاهرود-بسطام به منظور احدث سدهای خاکی جهت توسعه پایدار منابع آب است. یافتهها و نتایج این تحقیقنشان میدهد که در روشELECTREبین هفت پهنه حاصله، پهنه های( 3،4،5 )با 4 بار تسلط و با 2 بار مغلوب شدن با( 2)امتیاز در رتبه اول قرار گرفتند و لذا مناسبترین پهنه جهت احداث سدهای خاکی هستند، در مقابل پهنه ( 1) با 6 بار مغلوبشدن و بدون تسلط با ( 6-) امتیاز در رتبه آخر قرار گرفت که جهت احداث سدهای خاکی مناسب نیست و پهنههای ( 2،6،7 ) بهترتیب با (1,2,2)بار تسلط و (5,4,4)بار مغلوب شدن با امتیازات (4-,2-,2-)به ترتیب در ردههای بعدی قرار گرفتندبنابراین پهنه های (7,6,2,1)به علت این که تعداد دفعات مغلوب شد نشان از تعداد مسلط شدنشان بیشتر بود و امتیاز منفیبه دست آوردند، باید حذف شوند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - تحلیل پهنهبندی کاربری‌های شهری در منطقه 11 شهر تهران به منظور ارائه راهکارهای پدافند غیر عامل
حسن حسینی امینی صالح اسدی مهدی برنافر طاها ربانیمقدمه و هدف پژوهش: جنگ‌ها، خواسته و یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده است و در بسیاری از موارد به نظر می رسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. شهرها به عنوان مراکز تجمع سرمایه مادی و انسانی، در زمان جنگ به هدفی عمده برای دشمن تبدیل میشوند، در نتیجه حمل چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: جنگ‌ها، خواسته و یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده است و در بسیاری از موارد به نظر می رسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. شهرها به عنوان مراکز تجمع سرمایه مادی و انسانی، در زمان جنگ به هدفی عمده برای دشمن تبدیل میشوند، در نتیجه حمله به آنها خسارات فراوانی را پدید میآورد؛ لذا توجه به بحث پدافند غیر عامل میتواند میزان خسارات ناشی از جنگ را تا حد قابل توجهی کاهش دهد. یکی از راهکارهای اساسی در بحث پدافند غیر عامل، پهنهبندی مناسب کاربری‌های شهری میباشد. هدف از پهنهبندی استفاده منطقی و نظام‌پذیر از زمینهای شهری در آینده‌ی بلند مدت است. در پهنهبندی کاربری‌ها، رعایت هم‌جواری‌ها و عدم وجود کاربری‌های خطرساز در مناطق مختلف شهری موجب کاهش اثرات تهدیدات احتمالی میشود. روش پژوهش: در این پژوهش، پهنهبندی کاربری‌های شهری در منطقه 11 شهر تهران به منظور ارائه راهکارهای کلی و عمومی برای کاهش آسیبپذیری محدوده، در حملات نظامی مورد بررسی قرار گرفت. نوع پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش بررسی آن توصیفی‌ـ تحلیلی است. یافتهها: طبق تحلیل‌های انجام شده مشخص شد، قرارگیری کاربری‌های با عملکرد فراشهری و ملی، سبب ایجاد پهنههای خاصی در محدوده شده است. از سوی دیگر در هم تنیدگی پهنههای مسکونی با پهنههای با عملکرد فراشهری و ملی، به تنش میان روابط عملکردی آنها انجامیده که این امر خصوصاً در زمان بروز حملات نظامی تشدید خواهد شد و موجب افزایش تلفات غیر نظامی می‌گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - مقایسه نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن پهنههای شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران
حمید رزاقیمقدمه و هدف پژوهش: نیازهای فرهنگی و هنری از نوع معنایی، متعالی، نمادین و کیفی است که از طریق فعالیتها و برنامه‌های فرهنگی و هنری قابل رفع بوده و معمولاً در حوزه‌های نگرش، ذوق، جهت‌دهی، فرح بخشی و مهارت مطرح است. در این پژوهش نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن حوزه‌های چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: نیازهای فرهنگی و هنری از نوع معنایی، متعالی، نمادین و کیفی است که از طریق فعالیتها و برنامه‌های فرهنگی و هنری قابل رفع بوده و معمولاً در حوزه‌های نگرش، ذوق، جهت‌دهی، فرح بخشی و مهارت مطرح است. در این پژوهش نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن حوزه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران در عرصه‌های آموزش هنری و غیر هنری، نمایش و تئاتر، جشنواره، فیلم، کانونهای فرهنگی و هنری، همایش‌ها و سمینارها، مشاوره‌ها و نشست‌ها، کتاب و کتاب خوانی و نشریات مورد سنجش قرارگرفته و به مقایسه گذاشته شده است. روش پژوهش: این پژوهش از بعد هدف کاربردی بوده و با استفاده از روش پیمایشی و پرسشنامه توأم با مصاحبه اقدام به گردآوری اطلاعات کرده است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان 15 سال به بالای ساکن پهنههای شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران بر اساس اعلام مرکز آمار ایران و سرشماری سال 1385 است و حجم نمونه با بهره برداری از فرمول کوکران 960 نفر تعیین گردید. یافتهها: نتایج حاصل نشان داد که نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان مورد بررسی در هر یک از عرصه‌های فرهنگی و هنری با محل سکونت آنان در پهنههای شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران تفاوت و رابطه ای معنادار دارد و بدین ترتیب امکان اولویتبندی نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان فراهم آمد. نتیجهگیری: دادههای مقایسه‌ای حاکی از آن است که تفاوت معنادار بین شهروندان ساکن حوزه‌های شمالی، جنوبی و غربی شهر تهران در عرصه نیازهای فرهنگی و هنری بر اساس تفاوت عامل فضایی بین حوزه‌های شهری قابل تبیین و تفسیر است. به بیان دیگر واگرایی فضایی در حوزه‌های شهری مورد بررسی در کم و کیف تفاوت علایق و نیازهای فرهنگی و هنری شهروندان ساکن تأثیرگذار است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - بررسی پارامترهای مؤثر بر جریان سطحی و پهنهبندی مکانی منابع آب حوضه زاگرس مرکزی
ناصر شمس کیا حسین صدقی مهرداد اسفندیاریجریان رواناب در حوضه‌های آبریز تحت تأثیر پارامترهای مختلفی است که از جمله میتوان به میزان بارش، ارتفاع، تبخیر، دما، عوامل اقلیمی، شبکه زهکشی، توپوگرافی و زمین شناسی حوضه اشاره کرد. به دلیل وابستگی برخی از این پارامترها بر یکدیگر، میزان تأثیر آنها بر جریان رواناب، در حو چکیده کاملجریان رواناب در حوضه‌های آبریز تحت تأثیر پارامترهای مختلفی است که از جمله میتوان به میزان بارش، ارتفاع، تبخیر، دما، عوامل اقلیمی، شبکه زهکشی، توپوگرافی و زمین شناسی حوضه اشاره کرد. به دلیل وابستگی برخی از این پارامترها بر یکدیگر، میزان تأثیر آنها بر جریان رواناب، در حوضه‌هاو مناطق مختلف متفاوت میباشد. در این مطالعه به ارزیابی آماری و تحلیل پارامترهای مؤثر بر رواناب و پهنه بندی مکانی منابع آبهای سطحی در حوضه آبریز زاگرس مرکزی، پرداخته شده است. نتایج این مطالعه با به کارگیری تحلیل‌های آماری و روش رگرسیون چند متغیره برای پارامترهای ذکر شده، یک ارتباط توزیع لگاریتمی جریان سطحی با متغیرهای دما و ارتفاع با قدرت مدل R2 بین 795/0 تا 851/0 را نشان میدهد. برای 80 ایستگاه منتخب داخل محدوده و با همبستگی 923/0 توزیع جریان بصورت لگاریتم دبی نسبت به لگاریتم بارش و متغیر ارتفاع در سطح 95% ارتباط معنی‌دار و قابل قبولی را نشان میدهد. بررسی عوامل تأثیرگذار در ایجاد رواناب و اثر متغیرهای فوق در نقشه پهنه بندی تهیه شده، که براساس تأثیر شاخص وزنی هر کدام از متغیرها و از طریق نرم افزار ArcGIS انجام گردید، تغییر مکان و جابجایی بسیار زیادی از مناطق مناسب و دارای پتانسیل آب، از جنوب محدوده مورد مطالعه به سمت شمال و شرق حوضه را نشان میدهد. همچنین، بین پارامترهای هیدرولوژیکی و تعیین مکانهای مناسب منابع آب، با روش تحلیل آماری رگرسیون چند متغیره، روش لاجستیک و روش تعیین شاخص وزنی متغیرها، انطباق تقریبی وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - پهنه بندی اقلیمی استان خراسان جنوبی با نرم‌افزار GIS
حمید رضا گل کار حمزیی یزد محمد رضایی نژاد مجتبی طاوسیطبقه بندی اقلیمی نواحی جغرافیایی از گذشته های دور انجام می شده است. با این تفاوت که در گذشته از روشهای سنتی و امروزه با پیشرفت تکنولوژی GIS از روشهای نوین استفاده می شود. همچنین استفاده از چند پارامتر اقلیمی در روشهای سنتی به تنهایی می‌توانست گویای واقعیت اقلیم نواحی چکیده کاملطبقه بندی اقلیمی نواحی جغرافیایی از گذشته های دور انجام می شده است. با این تفاوت که در گذشته از روشهای سنتی و امروزه با پیشرفت تکنولوژی GIS از روشهای نوین استفاده می شود. همچنین استفاده از چند پارامتر اقلیمی در روشهای سنتی به تنهایی می‌توانست گویای واقعیت اقلیم نواحی باشد. بنابراین در سالیان اخیر محققان کوشیده‌اند با استفاده از غالب پارامترهای مؤثر بر اقلیم و روشهای نوین، تصویری واقعی از اقلیم نواحی ارائه دهند. هدف این مقاله پهنه بندی اقلیمی استان خراسان جنوبی با روش تحلیل عاملی و خوشه‌ای است و غالب عناصر اقلیمی در تعیین نوع آب و هوای منطقه دخالت داده میشود. برای بهبود نتایج پهنهبندی اقلیمی از آمار ایستگاههای هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی استفاده گردید. برای این امر یک ماتریس 34 *11 شامل 7 ایستگاه سینوپتیک و 4 ایستگاه کلیماتولوژی و 34 متغیر اقلیمی تشکیل شد. بررسی نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم استان متأثر از 6 عامل که به ترتیب اهمیت عبارتند از: دما (درجه حرارت)، رطوبت اتمسفری، بادی-غباری، یخبندان، بارشی، آفتابی (تابش). مؤلفه‌های یاد شده حدود 96/5 درصد رفتار اقلیمی استان را تبیین کردند. تحلیل خوشه‌ای بر روی عوامل یاد شده وجود 6 ناحیه آب و هوایی را در استان نشان داد. این نواحی عبارت از ناحیه نیمه گرم و خشک معتدل، ناحیه گرم و بیابانی، ناحیه گرم و خشک نیمه بیابانی، ناحیه کوهستانی سرد و نیمه خشک، ناحیه بیابانی، ناحیه گرم و خشک بیابانی می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - پتانسیل‌یابی اراضی مستعد کشت گردو در استان تهران با روشFuzzy AHP
مسعود سلیمانی سعید حمزه رامین پاپیگردو به‌عنوان یکی از محصولات پربازده، نقش قابل توجهی در وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشاورزان در بسیاری از مناطق کشور دارد و با توجه به بازده اقتصادی این محصول در سال های اخیر، شاهد افزایش چشمگیر سطح زیر کشت آن هستیم. درخت گردو بسیار به شرایط آب و هوایی وابسته است، بنابراین چکیده کاملگردو به‌عنوان یکی از محصولات پربازده، نقش قابل توجهی در وضعیت اجتماعی و اقتصادی کشاورزان در بسیاری از مناطق کشور دارد و با توجه به بازده اقتصادی این محصول در سال های اخیر، شاهد افزایش چشمگیر سطح زیر کشت آن هستیم. درخت گردو بسیار به شرایط آب و هوایی وابسته است، بنابراین لازم است قبل از کشت آن که نیاز به سرمایه گذاری اولیه نسبتاً بالایی دارد، اقداماتی در خصوص شناسایی مناطق مناسب و مستعد کاشت صورت گیرد. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی و شناسایی اراضی مستعد برای کاشت گردو در سطح کل استان تهران جهت حصول بازده تولید مطلوب می باشد. بدین‌منظور از پارامترهای اقلیمی (شامل دما، رطوبت نسبی، بارندگی و سرعت باد) مربوط به 12 ایستگاه سینوپتیکی در داخل استان و 8 ایستگاه در استان های مجاور با طول دوره آماری 11 سال (2004 تا 2014 میلادی)، توپوگرافی و کاربری اراضی به‌منظور مکان یابی و پهنه بندی مناطق مستعد کشت گردوی ایرانی استفاده شده است. ابتدا از تمامی پارامترهای مورد نظر لایه اطلاعاتی رستری تولید شد. سپس با بررسی مطالعات پیشین و نظر کارشناسان در ارتباط با خصوصیات فیزیولوژیکی و نیازهای رویشی درخت گردو، آستانه های مطلوب و نامطلوب جهت رشد درخت تعیین و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تهیه پرسشنامه میزان ارجحیت و تأثیرگذاری هریک از پارامتر ها محاسبه شد. در ادامه با استفاده از تابع عضویت فازی کلیه لایه های اطلاعاتی نرمال سازی شده و در نهایت از طریق ابزار هم پوشانی فازی در محیط نرم افزار ArcGis، نقشه پهنه بندی نهایی تهیه و استخراج گردید. مطابق با این نقشه، از میان کل اراضی استان تهران 9562/243882 هکتار معادل 82/17 درصد جهت کاشت گردوی ایرانی دارای استعداد بسیار مناسب می باشد. همچنین نتایج نهایی حاکی از آن است که از میان پارامترهای مؤثر بر رشد گردو سه عامل دما، رطوبت نسبی و جهت شیب از تأثیر و اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - ارزیابی تغییرات مکانی برخی شاخصهای کیفی آب زیرزمینی دشت اردبیل به منظور کاربرد در سامانه‌های آبیاری
فرخ اسدزاده حسین پیرخراطی زهرا شیخی آلمان آباددر تحقیق حاضر، تعداد 12 پارامتر کیفی آب مربوط به تعداد 63 حلقه چاه در دشت اردبیل در خرداد ماه سال آبی 92-91 اندازه‌گیری شد و سپس شاخصهای کیفیت آب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، آب زیرزمینی دشت اردبیل با میانگین شاخصهای EC و SAR به ترتیب 7/1405 میکروزیمنس بر سا چکیده کاملدر تحقیق حاضر، تعداد 12 پارامتر کیفی آب مربوط به تعداد 63 حلقه چاه در دشت اردبیل در خرداد ماه سال آبی 92-91 اندازه‌گیری شد و سپس شاخصهای کیفیت آب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، آب زیرزمینی دشت اردبیل با میانگین شاخصهای EC و SAR به ترتیب 7/1405 میکروزیمنس بر سانتی‌متر و 8/2 در کلاس C3-S1 از نظر طبقه بندی ویلکوکس قرار داشته و دارای محدودیت کم تا متوسط از نظر شوری و بدون محدودیت از نظر نفوذ آب در خاک میباشد. شاخصهای RSC، KR و PI که به نوعی خطر سدیم را بیان می‌کنند، به ترتیب با میانگین‌های 5/4-، 6/0 و 8/53 نشان دهنده عدم وجود محدویت ناشی از سدیم و کیفیت مناسب از این نظر بود. شاخص CR با میانگین 85/0 نیز بیان کننده عدم وجود خطر خورندگی آب زیرزمینی بود. بررسی پارامترهای Na و Cl نیز بیان کننده محدویت متوسط از نظر سمیت آب برای گیاهان کشت شده در دشت اردبیل بود. از سوی دیگر نقشههای پهنه بندی شاخص‌ها نشان داد، مقدار شوری در بسیاری از نقاط دشت دارای محدویت کم تا متوسط و در قسمتهای شرقی و جنوبی به ترتیب دارای بدون محدویت و محدویت شدید میباشد. اکثر نقاط دشت از نظر شاخص SAR دارای عدم محدویت بوده و فقط بخش کمی از قسمت جنوبی دشت دارای محدویت متوسط بود. بررسی شاخص LSI نشان داد، در بیشتر نقاط دشت مقدار این شاخص بزرگتر از صفر بوده و در نتیجه خطر گرفتگی قطره‌چکان‌ها وجود خواهد داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تحلیل روند و پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از TFPW-MK و GIS
حجت الله یونسی حسن ترابی بابک شاهی نژاد آزاده ارشیا حافظ میرزاپوربررسی کیفیت و آلودگی منابع آب زیرزمینی در برنامه‌ریزی و توسعه منابع آب، امری بسیار مهم و ضروری است. هدف از این پژوهش، پهنهبندی کیفیت آب، آلودگی و بررسی روند تغییرات پارامترهای کیفی در دوره بلندمدت در آبخوان نجف‌آباد است. بدین منظور پارامترهای EC، TDS، SAR، pH، TH، Cl، چکیده کاملبررسی کیفیت و آلودگی منابع آب زیرزمینی در برنامه‌ریزی و توسعه منابع آب، امری بسیار مهم و ضروری است. هدف از این پژوهش، پهنهبندی کیفیت آب، آلودگی و بررسی روند تغییرات پارامترهای کیفی در دوره بلندمدت در آبخوان نجف‌آباد است. بدین منظور پارامترهای EC، TDS، SAR، pH، TH، Cl، CO3،Ca ،Mg ، Na،K ،HCO3 ، NO3 و عناصر سنگین شامل روی، مس، سرب، و آرسنیک از نمونه‌های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفتند. طبقه‌بندی کیفیت آب از نظر کشاورزی با توجه به دیاگرام ویلکاکس عمدتاً در محدوده‌ی C3-S1 و از نظر شرب با توجه به دیاگرام شولر عمدتاً در طبقه قابل‌قبول و متوسط و در مواردی نامناسب قرار دارد. میزان عناصر سنگین در حد مجاز است. روند تغییرات پارامترهای کیفی با استفاده از روشهای MK و TFPW-MK بررسی شد و نتایج نشان‌دهنده‌ی کاهش کیفیت آب در طی زمان بود. پارامترهای کیفی مهم از جمله عامل مهم نیترات در محیط ArcGIS پهنهبندی شدند. مقدار متوسط غلظت نیترات 63/13 میلی‌گرم در لیتر محاسبه شد و ماکزیمم مقدار نیترات در قسمتهای شمالی و مرکزی این آبخوان تا 195 میلی‌گرم در لیتر رفته است. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، واضح است که پایش مستمر و بررسی‌های کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی و انجام اقدامات لازم برای کنترل آلودگی در محدوده آبخوان نجف‌آباد بسیار ضروری است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - پهنهبندی سیلاب 25 ساله جهت بهره برداری در تعیین حدود بستر و حریم رودخانه (مطالعه موردی رودخانه تیل)
رامین تبریزی سیده هدی رحمتی رضا حاجی سید محمد شیرازی محمد شهبازی بیله سوارزمینه و هدف: از جمله اقدامات مدیریتی که میتواند نقش مهمی در کاهش خسارتهای سیلاب داشته باشد تهیه نقشه پهنهبندی سیل میباشد. تهیه، تدوین و وجود یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلابها و تعیین حریم و بستر رودخانهها امری واجب و ضروری میباشد که باعث مدیریت سیلاب و ارزیابی چکیده کاملزمینه و هدف: از جمله اقدامات مدیریتی که میتواند نقش مهمی در کاهش خسارتهای سیلاب داشته باشد تهیه نقشه پهنهبندی سیل میباشد. تهیه، تدوین و وجود یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلابها و تعیین حریم و بستر رودخانهها امری واجب و ضروری میباشد که باعث مدیریت سیلاب و ارزیابی خسارت میشود. در این پژوهش با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS و نرم افزار Arc-GIS به همراه افزونه ارتباط دهنده HEC-GeoRAS، برای تعیین حدود بستر و حریم، تهیه نقشه پهنهبندی سیلاب و بدست آوردن حریم کمی رودخانه با استفاده از استاندارد DLSRS برای رودخانه تیل چای و 2 شاخه از مسیلهای فرعی ورودی به این رودخانه استفاده شده است.روش پژوهش: ابتدا با استفاده از نقشه توپوگرافی محدوده رودخانه تیل از نرم‌افزار Arc-GIS و با استفاده از الحاقیه HEC-GeoRAS فایل ورودی نرم‌افزار HEC-RAS تهیه گردید و پس از وارد کردن دادههای هندسی و دادههای جریان پردازش و محاسبات مربوطه در محیط این نرم‌افزار جهت پهنهبندی سیلاب صورت پذیرفت.برای تعیین حدود بستر و حریم این آبراههها از سیلاب با دوره بازگشت 25 سال استفاده گردید. در نهایت با استفاده مجدد از الحاقیه HEC-GeoRAS و Arc-GIS نقشههای پهنهبندی سیلاب استخراج گردید. مضافا، با استفاده از استاندارد DSLRS، حریم کمی رودخانه تیل و مسیلهای فرعی 1 و 2 در محدوده مورد مطالعه، با توجه به بازدیدهای میدانی صورت پذیرفته و با اعمال دید مهندسی مناسب تعیین گردید و اعداد مربوط به هر شاخص و نهایتاٌ مقدار حریم کمی محاسبه گردید.یافته ها: طبق نقشههای بدست آمده و تصاویر ماهوارهای و با توجه به بررسی‌ها و بازدیدهای انجام شده، عرض بستر هیدرولیکی محاسبه شده به دلیل عدم قطعیت‌های فراوان با عرض بستر تعریف شده در قانون متفاوت است. در نتیجه لازم است در این مرحله از مطالعات، بررسی‌های کارشناسی تفضیلی از طریق بازدیدهای قدم به قدم هر دو ساحل رودخانهها و مسیل‌ها در طول محدوده مطالعاتی صورت پذیرد و در نهایت عرض بستر قانونی تشخیص و در نقشهها علامت‌گذاری شود.نتایج: نتایج نشان میدهد که تلفیق مدل HEC_RAS و سیستم جغرافیایی GIS ابزاری کارآمد و مفید در تعیین سیلاب در رودخانه میباشد. طبق بررسی‌ها، مقایسه نقشهها و کاربری‌های موجود اطراف رودخانه تیل و 2 مسیل فرعی نهایتاً مشخص گردید که در صورت وقوع سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله، آسیب چندانی به نواحی اطراف رودخانه وارد نمی‌کند. طبق روش ارائه شده در استاندارد DSLRS، حریم کمی رودخانه تیل و مسیلهای فرعی 1 و 2 در محدوده مورد مطالعه، با توجه به بازدیدهای میدانی صورت پذیرفت و نهایتاٌ مقدار حریم کمی محاسبه گردید که در این محاسبات، مقدار حریم کمی رودخانه تیل در محدوده طرح مطالعاتی مقدار 8 متر و همچنین حریم کمی مسیل 1 و 2 به ترتیب 4 و 5 متر محاسبه شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - بررسی عوامل موثر بر گستردگی پهنهبندی سیلاب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی رودخانه کارون در بازه قلعه زراس تا جعفرآباد
امیرحسین اسدیان شهاب امام زادهزمینه وهدف:در این مطالعه پهنه بندی سیلاب در رودخانه کارون در بازه قلعه زراس تا جعفرآباد مشخص شده است. به این منظور با استفاده از نقشه توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای، مسیر دقیق رودخانه تعیین و پردازش اولیه بر روی اطلاعات آن صورت گرفت. سپس پهنه بندی سیل با دوره های بازگ چکیده کاملزمینه وهدف:در این مطالعه پهنه بندی سیلاب در رودخانه کارون در بازه قلعه زراس تا جعفرآباد مشخص شده است. به این منظور با استفاده از نقشه توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای، مسیر دقیق رودخانه تعیین و پردازش اولیه بر روی اطلاعات آن صورت گرفت. سپس پهنه بندی سیل با دوره های بازگشت 500 سال، 200سال، 100سال، 50 سال، 25سال، 10 سال، 2سال به دست آمد.مواد ها و روش ها: در این تحقیق پهنه بندی سیلاب رودخانه کارون که یکی از رودخانه های اصلی و دائمی استان خوزستان است در بازه قلعه زراس تا جعفر آباد مورد بررسی قرار گرفت . هدف پژوهش حاضر، پهنه بندی خطر وقوع سیلاب وشناسایی روستاهای در معرض خطر سیل، از طریق تهیه نقشه حریم رودخانه برای دوره بازگشت 500 سال، 200 سال، 100 سال، 50سال، 25 سال، 10 سال، 2 سال در رودخانه کارون با استفاده از مدل Hec-RAS در محیط ARC-GIS است. در این پژوهش دبی های این رودخانه بر اساس احتمال وقوع آن با استفاده توزیع آماری Johnson sb محاسبه شد.یافتهها: در این پژوهش علاوه بر محاسبه پارامترهای عمق سیلاب و سرعت جریان، عواملی مانند تنش برشی و قدرت جریان برای دوره بازگشت های مختلف محاسبه و مورد برر قرار گرفت. تنش برشی و قدرت جریان جزء پارامترهای موثر در خطر سیلاب می باشد بنابراین بررسی آنها اهمیت دارد.نتایج: در این تحقیق پهنه بندی خطر وقوع سیلاب انجام شد و روستاهای در معرض خطر سیل از طریق تهیه نقشه حریم رودخانه برای دوره بازگشت 500 سال، 200 سال، 100 سال، 50 سال، 25 سال، 10 سال، 2 سال شناسایی شد و دبی های این رودخانه بر اساس احتمال وقوع آن با استفاده توزیع آماری Johnson sb محاسبه شد.از میان 10 روستای واقع در امتداد رودخانه کارون، روستاهای جعفرآباد، کنار هشت لک، قلعه زراس، پل جاده جدید لالی، آسیب پذیرترین مناطق هستند که بدون توجه به قوانین ساخت‌وساز و عدم رعایت حریم رودخانه در بستر اصلی آن ساخته شده اند. عواملی مانند تغییر کاربری اراضی و تبدیل سیلاب‌دشت‌ها به اراضی کشاورزی و باغی، عدم توجه به حریم رودخانه و تجاوز به بسترطغیانی رودخانه سبب افزایش پتانسیل وقوع خطر سیلاب و درنتیجه آسیبپذیری بیشتر روستاها به‌ویژه در پهنه سیلابی با دوره بازگشت 500 ساله شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - ارزیابی نقش خشکسالی بر فراوانی وقوع گرد و غبار در استان خراسان رضوی
مهدی بروغنی حمیدرضا مرادی محمدعلی زنگنه اسدی سیما پورهاشمیزمینه و هدف: در مناطق خشک و نیمه خشک پدیده گرد و غبار به طور مکرر اتفاق میافتد. این پدیده اثرات جدی روی سلامت انسان، فرسایش خاک، بیابانزایی و حمل و نقل دارد. خشکسالی یکی از پدیدههای طبیعی است که در اثر کاهش بارش بهوجود آمده و باعث کاهش پوشش گیاهی و افزایش گرد و غبا چکیده کاملزمینه و هدف: در مناطق خشک و نیمه خشک پدیده گرد و غبار به طور مکرر اتفاق میافتد. این پدیده اثرات جدی روی سلامت انسان، فرسایش خاک، بیابانزایی و حمل و نقل دارد. خشکسالی یکی از پدیدههای طبیعی است که در اثر کاهش بارش بهوجود آمده و باعث کاهش پوشش گیاهی و افزایش گرد و غبار میشود. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین تعداد وقوع گرد و غبار و خشکسالی اقلیمی میباشد. روش بررسی: در این تحقیق از شاخص SPI برای محاسبه خشکسالی استفاده گردید. دادههای مربوط به بارش از سال (2010-1980) و دادههای مربوط به گرد و غبار از سال 2010-2004 مورد تحلیل قرار گرفت. سپس پهنهبندی گرد و غبار و خشکسالی در دوره آماری مشترک (2010-2004) با استفاده از روش کریجینگ در نرم افزار ArcGIS صورت گرفت. یافتهها: نتایج پهنهبندی تعداد وقوع گرد و غبار و خشکسالی حاکی از آن است که سال 2008 بیشترین تعداد وقوع گرد و غبار (226 واقعه گرد و غبار) و خشکسالی شدید در سطح استان بوده است. همچنین سال 2005 کمترین تعداد وقوع گرد و غبار (85 واقعه گرد و غبار) و شرایط ترسالی در سطح استان حاکم بوده است. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که بین وقوع گرد و غبار با خشکسالی ارتباطی مستقیم وجود دارد و در سالهایی که شدت خشکسالی زیاد یا کم شده، بر تعداد وقوع گرد و غبار نیز افزوده یا از آن کاسته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - پهنهبندی خطر زمینلغزش در شهرستان مریوان (مطالعه موردی: روستای تفلی)
شهرام بیک پور نوشین خاوریان مقدمزمینه و هدف : منطقه مورد مطالعه در شهرستان مریوان در استان کردستان واقع شده است و بر اساس تقسیم بندی زمین ساخت ایران در محدوده زاگرس چین خورده قرار می گیرد.این مطالعه با هدف پهنه بندی خطر نسبی ناپایداری دامنه ای و وقوع زمین لغزش در روستای تفلی صورت گرفته است. روش بررسی چکیده کاملزمینه و هدف : منطقه مورد مطالعه در شهرستان مریوان در استان کردستان واقع شده است و بر اساس تقسیم بندی زمین ساخت ایران در محدوده زاگرس چین خورده قرار می گیرد.این مطالعه با هدف پهنه بندی خطر نسبی ناپایداری دامنه ای و وقوع زمین لغزش در روستای تفلی صورت گرفته است. روش بررسی: ابتدا با بررسی های صورت گرفته9 عامل موًثربر لغز شهای منطقه شناسایی شدند و سپس به منظور اولویت بندی این عوامل وهمچنین پهنه بندی خطر زمین لغز شهای منطقه از روش منطق فازی استفاده شده است. دراین تحقیق پهنهبندی خطر زمینلغزش در محدوده اطراف روستای تفلی بر مبنای 9 عامل موثر در پهنهبندی شامل شیب، لیتولوژی، جهت شیب، کاربری ارضی، طبقات ارتفاعی، بارندگی، فاصله از شبکه آبراههها، گسل و خطوط ارتباطی انجام یافته است. یافته ها : بر اساس نتایج به ترتیب 14/63، 48/10، 52/11،60/9 و24/5 %از مساحت منطقه در کلاسهای خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است وعوامل جاده وگسل بیشترین تاًثیر را بر لغز شهای منطقه دارند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به موقعیت جغرافیایی محدوده مورد مطالعه، نوع سازندهای زمین‌شناسی و وضعیت توپوگرافی، این منطقه پتانسیل لغزشی بالایی دارد و از نظر لغزشی ناپایدار است. بنابراین به منظور ایمن سازی این مناطق می توان از روش های پایدار سازی شیب در دامنه های ناپایدار استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - انتخاب بهترین مدل درون یابی قطعی و زمین آماری جهت بررسی تغییرات مکانی فلوراید در آبخوان یزد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
سید علی المدرسی علیرضا مقدم رویا پیروی رضا علی فلاح زاده هادی اسلامی محمود تقوی رسول خسرویچکیده زمینه و هدف: سازمان جهانی بهداشت برای استفاده از اثرات مفید( پیشگیری از پوسیدگی دندان) و جلوگیری از انواع اثرات منفی مانند فلورزیس دندانی و اسکلتی، پیامدهای بارداری و فشار خون؛ میزان فلوراید آب آشامیدنی را به عنوان رهنمود 2/1-8/0 میلی گرم بر لیتر بیان می کند. هدف چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: سازمان جهانی بهداشت برای استفاده از اثرات مفید( پیشگیری از پوسیدگی دندان) و جلوگیری از انواع اثرات منفی مانند فلورزیس دندانی و اسکلتی، پیامدهای بارداری و فشار خون؛ میزان فلوراید آب آشامیدنی را به عنوان رهنمود 2/1-8/0 میلی گرم بر لیتر بیان می کند. هدف از این مطالعه تعیین بهترین مدل درون یابی قطعی و زمین آماری جهت بررسی تغییرات مکانی فلوراید در آبخوان دشت یزد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی بود. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی از تعداد 24 حلقه چاه نمونه‌برداری و غلظت فلوراید تعیین شد. به منظور درون یابی پارامتر فلوراید از روشهای قطعی و زمین آماری در نرم‌افزار GIS استفاده شد. بر مبنای معیارهای ارزیابی خطا بهترین روش درون یابی انتخاب و نقشه تغییرات مکانی فلوراید بر اساس آن ترسیم گردید. یافته ها: میانگین غلظت فلوراید در نمونه ها برابر با 2/0 ± 6/0 میلی گرم بر لیتر بود. حداقل و حداکثر غلظت فلوراید به ترتیب برابر با 3/0 و 5/1 میلی گرم بر لیتر بود. با توجه به معیارهای ارزیابی خطا بهترین مدل برای پهنهبندی فلوراید روش چندجمله ای محلی انتخاب شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده لازم است سازمان های مسوول اقدامات لازم را برای پیشگیری ازبروز آثار سو ناشی از کمبود یا مازاد فلوئور بر سلامت مصرف کنندگان را به عمل آورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - پهنه بندی شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم (SVCCI) (مطالعه موردی استان کردستان)
اقبال وحدانی حسین محمدی فریده اسدیانزمینه و هدف : نوسانات اقلیمی آینده یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشر است که اثرات بسیار شدیدی بر بخش کشاورزی می گذارد. یکی از روش های بررسی میزان خسارت های ناشی از اقلیم بوجود آمده، محاسبه شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم یا شاخص (SVCCI) است. در این پژوهش چکیده کاملزمینه و هدف : نوسانات اقلیمی آینده یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشر است که اثرات بسیار شدیدی بر بخش کشاورزی می گذارد. یکی از روش های بررسی میزان خسارت های ناشی از اقلیم بوجود آمده، محاسبه شاخص آسیب پذیری ساختاری ناشی از تغییر اقلیم یا شاخص (SVCCI) است. در این پژوهش محاسبه این شاخص در سطح استان کردستان مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی : در این مطالعه با استفاده از داده های 11 ایستگاه هواشناسی در بازه زمانی 1395 1380 برای 10 شهرستان استان کردستان، شاخص مورد محاسبه قرار گرفت. برای محاسبه اجزای شاخص نیاز به محاسبه شاخص بارش، شاخص خشکی و تبخیر و تعرق پتانسیل در منطقه است. در ادامه برای هر یک از اجزای شاخص، روند و بی ثباتی در روند با آزمون ناپارامتری من ــ کندال مورد بررسی قرار گرفت. سپس نسبت به وزن دهی به روش های مختلف اقدام شد و در نهایت با توجه به متفاوت بودن واحدهای اجزای شاخص هر یک از اجزا به کمک معادله (CN) مؤلفه ها نرمال شدند و بر اساس نتایج حاصل از محاسبه شاخص، آسیب پذیرترین مناطق در استان کردستان نسبت به نوسانات عوامل اقلیمی شناسایی شدند.یافته ها : نتایج حاصل از محاسبه این شاخص نشان داد که مقدار متوسط شاخص در شهرستان های استان کردستان 41/51 می باشد. در این بین شهرستان دهگلان بیش ترین مقدار آسیب پذیری و شهرستان سروآباد کم ترین مقدار آسیب پذیری را نسبت به نوسانات عوامل اقلیمی دارند.بحث و نتیجه گیری : هدف از این پژوهش، ارایه یک روش برای تهیه نقشه آسیب پذیری اقتصادی ناشی از نوسانات اقلیمی است که بسته به در دسترس بودن و قابلیت اطمینان داده ها می تواند مبنایی برای برنامه ریزی آینده باشد. تا تصمیم گیرندگان بتوانند به توسعه خط مشی هایی در مقیاس شهرستانی بپردازند تا کنترل بیش تری بر آسیب پذیری ناشی از تغییر اقلیم داشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای (ANP)
اصلان اگدرنژاد نیاز علی ابراهیمی پاک هادی محمدی والا زهرا قربانی محسن احمدیزمینه و هدف: در حال حاضر منابع آب زیرزمینی از جمله مهمترین منابع برای مصارف آبیاری است. لذا تعیین تغییرات کیفیتی آنها در سطح یک دشت یا منطقه به منظور استفاده بهینه، ضروری است. این مطالعه با هدف پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش چکیده کاملزمینه و هدف: در حال حاضر منابع آب زیرزمینی از جمله مهمترین منابع برای مصارف آبیاری است. لذا تعیین تغییرات کیفیتی آنها در سطح یک دشت یا منطقه به منظور استفاده بهینه، ضروری است. این مطالعه با هدف پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی دشت مختاران به منظور آبیاری با استفاده از روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) انجام یافته است. روش بررسی: این تحقیق در دشت مختاران واقع در عرض جغرافیایی ‘13 ˚ 32 تا ‘46 ˚32 شمالی و طول جغرافیایی ‘40 ˚58 تا ‘45 ˚59 شرقی در استان خراسان جنوبی در سال 1393 انجام یافت. در این آزمایش، لایههای مختلف کیفیت آب زیرزمینی بر اساس عوامل نسبت جذبی سدیم، سختی کل، درصد سدیم محلول، بی‌کربنات سدیم، شاخص نفوذپذیری، نسبت جذبی منیزیم و نسبت کلایز در محیط GIS ایجاد و توسط روش تحلیل شبکه‌ای وزندهی شد. یافتهها: نتایج نشان داد که مناطق شرقی دارای کیفیت بهتری از لحاظ آب زیرزمینی نسبت به مناطق غربی است. هم چنین، 72/40٪ سطح دشت دارای کیفیت مطلوب (28/3، 09/17 و 35/20٪ به ترتیب در بازه‌های خیلی خوب، خوب و نسبتاً خوب) و 28/50 درصد سطح دشت دارای کیفیت نامطلوب (11/49، 35/7 و 82/2٪ به ترتیب در بازه‌های نسبتاً بد، بد و خیلی بد) بوده است. بحث و نتیجهگیری: براساس نتایج به دست آمده، استحصال آب آبیاری از نقاط شرقی و شمالی دشت می‌بایست افزایش یافته و کشاورزی دیم در سایر نقاط مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - پهنهبندی حساسیت زمینلغزش با استفاده از روش ترکیبی جدید در محیط GIS
مجید محمدی حمزه نورزمینه و هدف: زمین لغزش از جمله مهم ترین سوانح طبیعی در مناطق شیب‌دار با خسارات انسانی و اقتصادی زیاد است. ایران به خاطر شرایط خاص آب و هوایی و فیزیوگرافی همواره در معرض خطر زمین لغزش قرار دارد. هدف از این تحقیق تهیه نقشه حساسیت زمینلغزش با استفاده از مدل تلفیقی فرآیند چکیده کاملزمینه و هدف: زمین لغزش از جمله مهم ترین سوانح طبیعی در مناطق شیب‌دار با خسارات انسانی و اقتصادی زیاد است. ایران به خاطر شرایط خاص آب و هوایی و فیزیوگرافی همواره در معرض خطر زمین لغزش قرار دارد. هدف از این تحقیق تهیه نقشه حساسیت زمینلغزش با استفاده از مدل تلفیقی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی-تراکم سطح در محیط GIS، در بخشی از حوزه آبخیز هراز است. روش بررسی: ابتدا با مطالعات میدانی نقشه پراکنش زمین لغزش های حوزه و سپس نقشه عوامل موثر بر زمین لغزش تهیه گردید. وزندهی فاکتور های موثر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و نرم‌افزار Expert Choice انجام شد. وزن کلاسه‌های هر فاکتور با استفاده از مدل تراکم سطح در محیط GIS محاسبه گردید. در نهایت وزن کلاسه‌ها در وزن فاکتور ضرب شد. وزن‌ها در محیط GIS با هم تلفیق شده و نقشه نهایی حساسیت زمینلغزش به دست آمد. یافتهها: بررسی ها نشان داد که خصوصیات سنگ شناسی، فاصله از جاده، شیب، فاصله از آبراهه، کاربری اراضی، ارتفاع و جهت شیب عوامل اصلی موثر در وقوع زمین لغزش در منطقه هستند. نتایج نشان داد که شیب 50-15 درصد، جهت های شیب شمالی و غربی، ارتفاع 2100-1500، کاربری‌های مسکونی و باغ-کشاورزی، فاصله 500 متری از جاده و 400 متری از آبراهه، سازندهای شمشک و پادگانه های آبرفتی بیشترین حساسیت را نسبت به زمین لغزش از خود نشان دادند. بحث و نتیجهگیری: به طور کلی منطقه مورد مطالعه مطالعه به وقوع زمینلغزش حساسیت زیادی داشته و تهیه نقشه حساسیت زمین‌لزش در این منطقه بسیار ضروری است. نقشه تهیه شده ابزار مفیدی در برنامه ریزی کاربری اراضی خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی روند و الگوی توزیع مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از شاخصهای کیفی آب (مطالعه موردی دشت همدان-بهار)
عاطفه نورکی عبدالرحیم هوشمندزمینه و هدف: امروزه آگاهی از کیفیت منابع آب زیرزمینی، روند و بررسی تغییرات مکانی آن در برنامه ریزی و مدیریت پایدار منابع آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی، انتخاب بهترین شاخص و پهنه بندی آن جهت مدیریت منابع چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه آگاهی از کیفیت منابع آب زیرزمینی، روند و بررسی تغییرات مکانی آن در برنامه ریزی و مدیریت پایدار منابع آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی، انتخاب بهترین شاخص و پهنه بندی آن جهت مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار است. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی روند تغییرات پارامترهای کیفی آب، محاسبه شاخص های کیفی و پهنه بندی آن از داده های کیفیت شیمیایی دشت همدان-بهار در بازه زمانی 1384 تا 1393 استفاده شد. پارامترهای شیمیایی آب شاملTDS ، Na، SO4، THو pHدر 25 حلقه چاه اندازه گیری شد و با به کارگیری دو آزمون غیرپارامتری من-کندال و تخمین گر شیب سن، وجود روند معنی دار برای سری زمانی سالانه در سطح معنی داری 95 و 99 درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین شاخص های کیفیت آب (WQI، WQIAmerican وCWQI) به صورت سالیانه محاسبه و از روش مقایسه ای جیل جانویک برای مقایسه شاخص های مورد نظر استفاده شد. سپس به وسیله ی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مناسب ترین روش درون یابی جهت پهنه بندی بهترین شاخص کیفی آب از میان روش های درون یابی معین (IDW، RBF، LPI و GPI) انتخاب شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که 4 درصد از متغیرهای کیفی دارای روند افزایشی معنی دار، 12درصد دارای روند کاهشی معنی دار و 84 درصد بدون روند بوده اند. براساس شرایط موجود کیفیت آب زیرزمینی دشت همدان-بهار با استفاده از شاخص های WQI، WQIAmerican و CWQI به ترتیب در طبقه خوب، خوب و بد قرار داشت. بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از مقایسه روش های مختلف درون یابی، روش RBF نسبت به روش های دیگر برتری داشت و از دقت بالا و خطای پایینی برخوردار بوده است لذا درون یابی با این روش صورت گرفت. در پایان مقایسه نقشه های پهنه بندی مکانی شاخص WQI نشان داد که در ابتدا و انتهای دوره آماری 10 ساله مورد بررسی میزان شاخص در کل سطح دشت یک روند کاهشی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - شناسایی مناطق تحت تاثیر خطر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات آهوان در سطح منطقه حفاظت شده مند
اسماعیل عباسی هانا اعتمادیزمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیل چکیده کاملزمینه و هدف: سیلاب¬ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران¬ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می¬گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات این گونه جانوری از اهمیت بسزایی برخوردار است و از اهداف اصلی این پژوهش می¬باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای مدلسازی و پهنه¬بندی سیلاب از متغیرهای پوشش گیاهی، تراکم زهکشی، فاصله از آبراهه، جنس زمین، کاربری اراضی، بارش، شیب زمین و انحنای زمین استفاده شده است. یافته¬ها: نتایج نشان داد که در زمان رخداد سیلاب¬ها با دوره بازگشت دو ساله، پهنه سیلاب مساحتی به اندازه 1850 هکتار از سطح منطقه حفاظت شده را تحت تاثیر قرار داده است. این پهنه برای سیلاب¬ها با دوره بازگشت پنج ساله به میزان 4300 هکتار افزایش یافته است. همینطور پهنه اثرگذاری سیلاب برای سیلاب با دوره بازگشت 10 ساله به 22700 هکتار می¬رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نقشه های استخراج شده و بازدید های میدانی مشخص گردید از جمله اقدامات عملیاتی در پهنه زیستگاهی مطلوب آهوان و در واقع یکی از بهترین راهکارهای کاهش تلفات آهوان ایجاد سکوهای با ارتفاع کم در سطح منطقه می باشد. موقعیت این سکوها با توجه به نقشه پهنه¬بندی سیل در منطقه، حضور آهوان و نقاط تجمع آنها و مکان¬های با تلفات سنگین این گونه جانوری در سیلاب¬های گذشته در سطح منطقه حفاظت شده مند انتخاب گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - مدلسازی پراکنش ذرات معلق هوای شهر اصفهان با بهرهگیری از روشهای IDW و Cokriging
سحر حیدری اصل حسین مرادی محسن سلیمانیزمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب میشود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روشهای رایج برای پیشبینی و برآورد آلودگ چکیده کاملزمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب میشود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روشهای رایج برای پیشبینی و برآورد آلودگی هوا روشهای درونیابی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی الگوهای پراکنش و مدلسازی ذرات‌معلق PM2.5 و PM10 هوای شهر اصفهان با استفاده از روشهای درون یابی IDW و Cokriging است. روش بررسی: در راستای این پژوهش، غلظت آلاینده‌های PM2.5 و PM10 در فصول زمستان و تابستان سال های 1396و1397 در 137 نقطه از محدوده‌ی شهری به صورت مسیری خطی و به‌وسیله‌ی دستگاه پرتابل اندازه‌گیری ذرات معلق آلودگی هوا (مدل CEM) اندازه‌گیری شد. نقشههای پهنهبندی برای هر آلاینده در دو فصل سرد و گرم در محیط Arc GIS 10.6 تهیه شد. به‌منظور فرآیند صحت‌سنجی 30% از دادهها به صورت تصادفی کنار گذاشته شد. همچنین مقادیر RMSE در هر دو روش درونیابی مذکور موردمقایسه قرار گرفت. یافتهها: نتایج به‌دست‌آمده در مورد توزیع آلاینده‌ها با منابع انتشار مهم ازجمله مناطق با ترافیک بالا و بعضی از مناطق نزدیک به مسیر رودخانه‌ی زاینده رود مطابقت داشت. روش Cokriging از نظر مقادیر RMSE کمتر از روش IDW عملکرد بهتری داشت اگرچه در فرآیند صحت‌سنجی، بین برازش روش های IDW و Cokriging اختلاف چندانی مشاهده نشد. بحث و نتیجهگیری: در نقشههای پهنه بندی، نقاط داغ آلودگی (حداکثرغلظت) در مناطق مرکزی محدوده مطالعاتی مشاهده شد که سهم عمده ای از آن به تردد بسیار وسایل نقلیه در سطح شهر اختصاص دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - پهنه بندی و مکانیابی نیروگاه های خورشیدی با استفاده از AHP و GIS دراستان یزد
زهره مومن زاده سعیده کلانتری مهدی تازه روح الله تقی زاده مهرجردیزمینه و هدف: به اتمام رسیدن سوختهای فسیلی، بشر را براین داشت تا به سمت انرژی های تجدیدپذیر و قابل دسترس برود و بدین وسیله بتواند مشکلات زیست محیطی ناشی از سوخت های فسیلی را کاهش دهد. همچنین برای حل مشکل برق رسانی به مناطق دور و صعب العبور، استفاده از انرژی رایگان خورشید چکیده کاملزمینه و هدف: به اتمام رسیدن سوختهای فسیلی، بشر را براین داشت تا به سمت انرژی های تجدیدپذیر و قابل دسترس برود و بدین وسیله بتواند مشکلات زیست محیطی ناشی از سوخت های فسیلی را کاهش دهد. همچنین برای حل مشکل برق رسانی به مناطق دور و صعب العبور، استفاده از انرژی رایگان خورشید می تواند به عنوان یکی از گزینه های مورد توجه قرار گیرد. هدف از این تحقیق تعیین معیارهای مؤثر در ایجاد نیروگاه های خورشیدی و پهنه بندی مناطق مستعد جهت احداث نیروگاه ها در استان یزد می باشد.روش بررسی: دراین پژوهش، زیرمعیارهای اقلیمی شامل رطوبت نسبی، بارندگی سالیانه، ساعات آفتابی، طول روز و گردوغبار سال 1395 از ایستگاه های رباط پشت بادام، میبد، یزد، مهریز، ابرکوه، بافق، هرات و مروست انتخاب گردید و از نرم افزار ARC GIS جهت رقومی سازی لایه ها و روش AHP به منظور وزن دهی زیر معیارها و اعمال تمام وزن ها در تک تک لایه ها استفاده شد. ، همچنین با تکیه بر فراسنج های اقلیم ، مناطق مستعدجهت استقرار نیروگاه خورشیدی در استان شناسایی شد.یافته ها: نتایج نشان داد که ساعات آفتابی سالانه، مهمترین فراسنج اقلیمی است که میزان انرژی دریافتی از خورشید را نشان می دهد. بهترین مکان برای بهره برداری از انرژی خورشیدی شهرستان رباط پشت بادام، مهریز، میبد و مروست در اولویت اول و پس از آن شهرستان یزد در اولویت دوم، شهرستان ابرکوه و هرات در اولویت سوم تشخیص داده شدند.بحث و نتیجه گیری: در نهایت مشخص شد که از لحاظ استقرار نیروگاه خورشیدی 63/13 درصد از مساحت استان در محدوده بسیار مطلوب، 06/23درصد در محدوده مطلوب، 78/36 درصد در محدوده متوسط، 53/26 درصد در محدوده نامطلوب قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - پهنه بندی آمایشی و اولویت بندی توسعه صنایع تبدیلی گوجه فرنگی در سه شهرستان شیراز، مرودشت و کازرون با استفاده مدل تلفیقی ENTROPY-VIKOR
حامد امیری شراره پورابراهیم افشین دانه کارزمینه و هدف: با توجه به تولید زیاد محصول گوجه فرنگی در سه شهرستان شیراز، مرودشت و کازرون، توسعه صنایع تبدیلی موجب جلوگیری از پرت و ضایع شدن و تعادل بازار می شود. مکان یابی مناسب توسعه صنایع تبدیلی موجب استقرار مطابق توان اکولوژیک می شود. روش بررسی: جهت ارزیابی توان اکو چکیده کاملزمینه و هدف: با توجه به تولید زیاد محصول گوجه فرنگی در سه شهرستان شیراز، مرودشت و کازرون، توسعه صنایع تبدیلی موجب جلوگیری از پرت و ضایع شدن و تعادل بازار می شود. مکان یابی مناسب توسعه صنایع تبدیلی موجب استقرار مطابق توان اکولوژیک می شود. روش بررسی: جهت ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه صنعتی، مدل ویژه ارزیابی توان اکولوژیک تهیه شد. پس از جمع آوری معیارهای اقتصادی و اجتماعی و وزن دهی معیارها با استفاده از روش تصمیم گیری ENTROPY و اولویت بندی و رتبه بندی شهرستانها با VIKOR صورت گرفت. سپس با روی هم گذاری پهنه های مناسب اقتصادی، اجتماعی و مناطق دارای توان اکولوژیک توسعه صنعتی، اولویت بندی نهایی پهنه ها انجام شد. یافته ها: شهرستان مرودشت و شیراز در اولویت اول و دوم توسعه صنایع تبدیلی گوجه فرنگی می باشند. در اولویت بندی بین بخش ها نیز بخش زرقان و بخش سیدان و بخش مرکزی شهرستان مرودشت در اولویت توسعه صنایع تبدیلی می باشند. هم چنین نتایج نشان داد شهرستان کازرون فاقد توان توسعه صنایع تبدیلی گوجه فرنگی می باشد. بحث و نتیجه گیری: وزن دهی آنتروپی نشان داد که از بین پارامترهای اقتصادی و اجتماعی، همجواری صنایع از بیشترین اهمیت برخوردار است. همچنین نتایج نشان دهنده کارایی مدل های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی شاخصهای اقتصادی و اجتماعی در کنار ارزیابی توان اکولوژیکی است. استفاده از مدلهای ویژه متناسب با شرایط هر منطقه که به ارزیابی توان اکولوژیک در کنار ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی بپردازد، میتواند خطرهای مدیریت و تصمیم‌گیری‌های بلند مدت را کاهش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - مدلسازی تخصیص و پهنهبندی اراضی شهری با استفاده از سیستم پویای تصمیمیار مکانی (DSDSS) با رویکرد ارزیابی تلفیقی مکانی (DISA) بر اساس شاخصهای زیست‌محیطی در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چادگان)
آرزو معظمی جمال قدوسی علی اصغر آل شیخ سعید سلطانیزمینه و هدف: امروزه در خصوص توسعه مناطق شهری و استفاده از اراضی در آنها دو اختلاف نظر و برخورد رویکردی شامل روند و شدت تغییر کاربری اراضی و تغییرات حفاظ روی زمین مطرح است که تبیین کننده خصوصیات و ویژگی های رشد و گسترش شهرها و پایداری زیست محیطی آنها می باشد. روند فعلی ر چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه در خصوص توسعه مناطق شهری و استفاده از اراضی در آنها دو اختلاف نظر و برخورد رویکردی شامل روند و شدت تغییر کاربری اراضی و تغییرات حفاظ روی زمین مطرح است که تبیین کننده خصوصیات و ویژگی های رشد و گسترش شهرها و پایداری زیست محیطی آنها می باشد. روند فعلی رشد و گسترش مناطق شهری و مسکونی و تغییرات منطقه ای و ناحیه ای ناشی از آن بعنوان یکی از چالش های اصلی برای تعریف راهبردهای توسعه ای در مناطق شهری مطرح و معرفی شده است. روش بررسی: امروزه دستیابی به روش های مناسب اندازه گیری و ارزیابی و برنامه ریزی در کلیه سطوح و مرتبط با آن در مناطق شهری، مورد حمایت و پشتیبانی مدیران در مناطق شهری می باشد. اگر چه در مدل ها و روش های موجود برای آمایش سرزمین و تخصیص اراضی برای کاربری های مختلف عواملی مانند موقعیت مکانی و طبیعی، خصوصیات زیست محیطی، اکولوژیکی، ادافیکی، شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی منظور شده و مورد توجه قرار گرفته اند اما ملاحظه می شود که در برخی از آنها مانند مدل های CLUE-S و AEZ، تنها به تغییر کاربری اراضی از جمله کشاورزی و اراضی مرتعی و جنگلی، توجه گردیده است.به طوری که در حال حاضر اختلاف نظرهادر خصوص مباحث مرتبط با آمایش مناطق شهری در رابطه با تخصیص اراضی، رخدادهای تحقیقاتی در زمینه استفاده از اراضی در قالب اصول و مفاهیم آمایش سرزمین بیش از پیش مورد تاکید و توجه قرار گرفته است. یافته ها: در تحقیق حاضر با هدف مدل سازی تخصیص و پهنه بندی اراضی شهری در قالب مطالعه موردی در شهر چادگان واقع در استان اصفهان اقدام به مدل سازی با استفاده از تلفیق روش های مدل سازی مکانی وتصمیم گیری چندمشخصه ای با روش های کارت امتیازی متوازن و تولید پاک در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیائی شده است. بحث و نتیجه گیری: خروجی حاصل از تحقیق ارائه مدل توصیفی مبتنی بر امتیاز دهی به شاخص های 22 گانه مربوط به 4 معیار یا مؤلفه اجتماعی،زیست محیطی، اکولوژیکی و اقتصادی است. به نحوی که با شناسایی خصوصیات و ویژگیهای هریک از مؤلفه ها وتهیه نقشه های موضوعی مربوط به آنها مبتنی بر امتیاز یا نمره هریک از شاخص های 22 گانه در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیائی می توان اقدام به تخصیص و پهنه بندی اراضی شهری در 4 وضعیت شامل نا مطلوب، نسبتاً مطلوب، مطلوب و بسیار مطلوب بر اساس نوع کاربرهای مورد نظر در مناطق شهری نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - پهنهبندی پدیده‌ی گردوغبار در استان مرکزی
امیر انصاری امیر هدایتی آقمشهدیچکیده زمینه و هدف: زمینه و هدف: استان مرکزی در منطقه خشک و نیمه خشک و جزو استان های بیابانی کشور می باشد. در این استان بیش از 490 هزار هکتار از اراضی مرتعی و تالابی به اراضی بیابانی و کویری تبدیل گردیده است. که با وزش باد این مناطق بعنوان کانون انتشار گرد و غبار می باشن چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: زمینه و هدف: استان مرکزی در منطقه خشک و نیمه خشک و جزو استان های بیابانی کشور می باشد. در این استان بیش از 490 هزار هکتار از اراضی مرتعی و تالابی به اراضی بیابانی و کویری تبدیل گردیده است. که با وزش باد این مناطق بعنوان کانون انتشار گرد و غبار می باشند. همچنین ورود گرد و غبار فرا محلی از غرب کشور و کویر مرکزی ایران و استان قم از سمت شرق استان مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. و هم اکنون آلاینده اصلی استان و کلان شهر اراک ذرات معلق می باشد. هدفازتحقیقحاضرتحلیلفضاییپدیده یگردوغباردراستان مرکزی دربازهزمانی1386 تا1393که از عوامل مهم آلودگی هوا در استان مرکزی میباشد. روش بررسی: در این مطالعهآمارروزانهگردوغباربا کد (06)ومیزاندیدافقیمربوطبهآندر10ایستگاهسینوبتیکاستانازاداره کل هواشناسیاستان مرکزیدریافتوبهصورتروزانه،ماهیانهوسالانهمحاسبهشد. سپسنقشه پهنه بندیآنبرایکلدورهوسال1393 درمحیطنرمافزاری GIS ترسیمشد. یافتهها: نتایجبدستآمدهنشانمی دهدکهمیزانگردوغباردرطولدورهداراییکبیشینهدر ایستگاه های اراک و ساوه میباشدوهرچهبهسمت ایستگاه های تفرشو خنداب پیشمیرویمازمیزانگردوغبارکاستهمیشود. ایستگاههواشناسیاراک با1322روزبیش ترینوایستگاههواشناسیتفرشبا85روزکم ترینمیزانروزگردوغباریرادرطولدورهداشتهاند. بحث و نتیجه گیری: میزان مساحت و درصد پهنه بندی در طبقات تعداد روزهای گردوغبار استان مرکزی نشان می دهد که حدود 65 درصد گرد و غبار استان فرا محلی و 35 درصد محلی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - بررسی غلظت آرسنیک، روی، کروم و منگنز در منابع آب زیرزمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنهبندی عناصر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
سهیل سبحان اردکانی مریم جمالی محمد معانی جوایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90% آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی، صنعتی و توسعه ی شهری، در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عناصر چکیده کاملایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90% آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی، صنعتی و توسعه ی شهری، در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز در منابع آب زیر زمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنه بندی در طی فصول بهار و تابستان 1391 اقدام شد. بدین منظور به طور تصادفی از 20 حلقه چاه در سطح دشت، نمونه برداری و پارامترهای pHو دما در محل اندازه گیری شد. غلظت عناصر در نمونه ها بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی توسط دستگاه نشر اتمی قرائت شد. میانگین غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 69/0±86/5، 42/3±28/30، 005/0±044/0 و 40/0±69/3؛ و در تابستان 68/0±83/6، 11/3±50/34، 006/0±046/0 و 51/0±50/4 قسمت در میلیارد بود. نتایج مقایسه میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه با استاندارد WHO بیانگر آن است که میانگین غلظت عناصر کم تر از استاندارد می باشد. نتایج مقایسه تغییرات میانگین غلظت عناصر بین دو فصل، بیانگر فقدان اختلاف معنی دار است (05/0<P). همچنین نتایج تعیین همبستگی بین pH و دمای آب با میانگین غلظت تجمع یافته عناصر در نمونه ها بیانگر عدم همبستگی بین پارامترها با غلظت تجمع یافته عناصر است. گرچه در حال حاضر منابع آب زیرزمینی دشت رزن در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلزات سنگین نیست، اما استفاده بی رویه و بلندمدت از نهاده های کشاورزی و همچنین استقرار صنایع آلاینده می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - پردازش زمین‌آماری پتانسیل رسوب‌گذاری و خورندگی آب زیرزمینی دشت لردگان
یاسر استواری حبیب‌الله بیگی‌هرچگانی علیرضا داودیانزمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم کیفیت آب، پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آن است. رخداد یکی از این دو پدیده می تواند هزینه های نگهداری سامانه های ذخیره، انتقال و توزیع آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی را افزایش، عمر آن ها کاهش و نیزبر جنبه های بهداشتی و زیباشناختی آب موثر باش چکیده کاملزمینه و هدف: یکی از جنبه های مهم کیفیت آب، پتانسیل خورندگی و رسوب گذاری آن است. رخداد یکی از این دو پدیده می تواند هزینه های نگهداری سامانه های ذخیره، انتقال و توزیع آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی را افزایش، عمر آن ها کاهش و نیزبر جنبه های بهداشتی و زیباشناختی آب موثر باشد. روش بررسی:هدف اصلی از انجام این تحقیق، ارزیابی پتانسیل رسوب گذاری و خورندگی آب زیرزمینی دشت لردگان و تهیه نقشه های شاخص های خورندگی و رسوب گذاری بود. برای این منظور از داده های 32 حلقه چاه، 5 قنات و 5 چشمه واقع در دشت لردگان برای محاسبه دو شاخص لانژلیه و رایزنر استفاده شد. از روش کریجینگ برای تهیه نقشه های شاخص های پایداری استفاده شد. بحث و نتایج: بر اساس شاخص لانژلیه 93 درصد نمونه ها پتانسیل رسوب گذاری کم تا متوسط و تنها 7 درصد نمونه ها پتانسیل رسوب گذاری شدید دارند. بر اساس شاخص رایزنر6 درصد نمونه ها دارای پتانسیل خورندگی کم تا متوسط و 38 درصد نمونه ها پتانسیل خورندگی شدید دارند. به طور کلی، به دلیل حضور سازندهای کربناتی پتانسیل رسوب گذاری آب زیرزمینی این دشت بر پتانسیل خورندگی آن غلبه دارد. بر اساس شاخص لانژلیه 76 درصد آبخوان دشت لردگان (4500 هکتار) دارای پتانسیل رسوب گذاری کم و بر اساس شاخص رایزنر 84 درصد از آبخوان دشت لردگان (5040 هکتار) پتانسیل خورندگی کم تا متوسط داشت. با توجه به این که بیشترین مساحت آبخوان دشت لردگان دارای پتانسیل رسوب گذاری کم است، لذا به نظر می رسد مشکل رسوب گذاری در مجاری و مخازن انتقال آب و سیستم های آبیاری قطره ای قابل ملاحضه نخواهد بود. این نتایج فقط برای درجه حرارت های معمولی آب صادق است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - پهنهبندی خطر زمینلغزش با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره‌ی مکانی (مطالعه‌ی موردی:حوضه‌ی آبخیز فریدن)
سید زین‌العابدین حسینی احسان عربیان رضا قربانی سولماز عموشاهی وحیده طهماسبی محسن صادقیانزمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد چکیده کاملزمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد نظرقرارگیرند. در این تحقیق روش چند متغیره برایتهیهنقشهقابلیتلغزشاراضیبا استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و قواعد تصمیم گیری ارایه شد.هدف از ارایه ی نقشه قابلیت لغزش اراضی در این پژوهش کمک به کاهش خطرات ناشی از زمین لغزش و پشتیبانی از سیاست های توسعه ی اراضی در مقیاس حوضه ی آب خیز است. روش بررسی: نقشه های زمین شناسی، شیب، جهت دامنه، کاربری اراضی، فاصله از جاده، رودخانه و گسل به عنوان عوامل و نقشه شیب و رودخانه به عنوان محدودیت به سیستم معرفی شدند. پس از وزن دهی به عوامل و زیر عوامل نقشه ی حساسیت به زمین لغزش منطقه به صورت ارزش صفر تا یک به دست آمد. سپس نقشه ی نهایی به سه طبقه حساسیت ازخطر کم تا خطر زیاد طبقه بندی شد. یافتهها: نتایج نشان می دهد که عوامل بارندگی، زمین شناسی وشیب در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیش تری جهت برنامه ریزی و سیاست گذاری های توسعه درحوضه مورد مطالعه مد نظر قرارگیرند. بحث و نتیجهگیری: در نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داده شده است که گروه اول عوامل شامل زمین شناسی، کاربری زمین، شیب و جهت شیب دارای وزن 6/0 و گروه دوم عوامل ازجمله فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، بارندگی و فاصله از جاده وزن 4/0 را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تحلیل کیفیت آبهای زیرزمینی دشت آمل-بابل و پهنهبندی سدیم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
نیما حیدرزاده محمد معزیچکیده زمینه و هدف: امروزه توجه به کیفیت آب های زیرزمینی و روند تغییرات آن برای مصارف مختلف شرب و کشاورزی و سلامت عمومی بسیار حایز اهمیت است. آلودگی آب های زیرزمینی اغلب به دلیل فاضلاب های سمی ناشی از صنایع و یا از چاههای جذبی فاضلاب اتفاق می افتد. روش بررسی: در این پژو چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: امروزه توجه به کیفیت آب های زیرزمینی و روند تغییرات آن برای مصارف مختلف شرب و کشاورزی و سلامت عمومی بسیار حایز اهمیت است. آلودگی آب های زیرزمینی اغلب به دلیل فاضلاب های سمی ناشی از صنایع و یا از چاههای جذبی فاضلاب اتفاق می افتد. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی، از داده های کیفیت شیمیایی دشت آمل-بابل در بازه زمانی 1365 تا 1388 استفاده گردید. در دشت آمل-بابل کاربری اراضی عموما کشاورزی است و برای ارزیابی کیفیت از استاندارد FAO استفاده شده است. پارامترهای مختلفی از جمله هدایت الکتریکی، Cl-, Na+, HCO3- و pH بررسی گردید و طی آن سدیم به عنوان یکی از عوامل مهم مورد توجه بیشتر قرار گرفت. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی وضعیت سدیم در منطقه پهنه بندی و تحلیل گردید. بحث و نتیجهگیری: نتایج به‌دست آمده نشان داد که وضعیت آلودگی با توجه به کاربری اراضی در اطراف مناطق صنعتی و شهرهای پرجمعیت بحرانی تر می باشد. همچنین با بررسی وضعیت آب‌دهی و تشخیص سال های ترسالی و خشکسالی و نرمال رابطه افزایش آلودگی در سال های با دبی کمتر کاملا مشهود میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی پراکنش عنصر مس در خاک تحت تاثیر فعالیت های معدن مس میدوک (شهربابک)
محمد صادق غضنفری مقدم جواد اورعیزمینه و هدف: افزایش فعالیتهای صنعتی توأم با تولید آلاینده‌ها ازجمله فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی آلاینده‌ی آب و خاک به شمار می‌رود. یکی از فعالیت های بشری که باعث آلودگی منابع طبیعی از جمله خاک می شود فعالیت های معدنی است. روش بررسی: در این پژوهش پهنه بندی غلظت عنصر چکیده کاملزمینه و هدف: افزایش فعالیتهای صنعتی توأم با تولید آلاینده‌ها ازجمله فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی آلاینده‌ی آب و خاک به شمار می‌رود. یکی از فعالیت های بشری که باعث آلودگی منابع طبیعی از جمله خاک می شود فعالیت های معدنی است. روش بررسی: در این پژوهش پهنه بندی غلظت عنصر مس به عنوان آلودگی خاک در اطراف معدن مس میدوک مورد مطالعه قرار گرفت. دو مسیر نمونه برداری با توجه به موقعیت روستا های اطراف در نظر گرفته شد. نمونه برداری به صورت سیستماتیک از 360 نقطه نمونه گیری انجام شد. هضم نمونه ها و اندازه گیری غلظت در آزمایشگاه و به روش جذب اتمی انجام شد. در این پژوهش از شاخص زمین انباشتگی مولر برای بررسی درجه‌ی آلودگی خاک به فلزات سنگین استفاده شد. در نهایت با استفاده از روش کریجینگ نرمال غلظت عنصر مس و درجه آلودگی خاک پهنه بندی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که غلظت عنصر مس در مسیر نمونه‌برداری D در نقطه نمونه‌برداری 3D و برابر 5/697 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده و کم ترین غلظت عنصر مس در این مسیر در نقطه D11 برابر با 35/6 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده است. شاخص زمین انباشتگی نشان میدهد که آلودگی عنصر مس در مسیر نمونه D ( جنوب معدن) بیش تر است، که میتواند به دلیل قرار گرفتن این مسیر در راستای معدن و بر روی شیب در جهت باد غالب جنوبی باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد بافاصله گرفتن از معدن از درجه آلودگی مس در هر دو مسیر کاسته میشود که میتواند نشان دهنده نقش معدن در ایجاد آلودگی عنصر مس در خاکهای منطقه باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - بررسی پتانسیل تولید رواناب‌های شهری با استفاده ازپهنه‌بندی به روشSCS-CN (مطالعه موردی: منطقه 2 شهرداری تهران)
فاطمه عادلی ساردو شهرزاد فریادی اسماعیل صالحی منیژه قهرودی تالیزمینه و هدف: توسعه شهری موجب کاهش نفوذپذیری وافزایش رواناب‌های سطحی میشود. باتوجه به این که کاربری عمده ی منطقه 2 تهران به ترتیب شامل کاربری مسکونی، بزرگراه و فضای سبز می باشد، پهنه بندی بارش و رواناب برای دوره بازگشت های مختلف به منظور شناخت نقاط دارای پتانسیل بالا د چکیده کاملزمینه و هدف: توسعه شهری موجب کاهش نفوذپذیری وافزایش رواناب‌های سطحی میشود. باتوجه به این که کاربری عمده ی منطقه 2 تهران به ترتیب شامل کاربری مسکونی، بزرگراه و فضای سبز می باشد، پهنه بندی بارش و رواناب برای دوره بازگشت های مختلف به منظور شناخت نقاط دارای پتانسیل بالا در تولید رواناب های سطحی در نیل به اهداف مدیریتی غیرقابل انکار است . روش بررسی: روش به کارگرفته شده دراین تحقیق استفاده ازروش SCS-CN در نرم‌افزار GISمی باشد که بر اساس دادههای بارشی حداکثر 24ساعته و برپایه یک دوره‌ی آماری 14ساله ایستگاههای باران‌سنجی اطراف منطقه 2 تهران صورت گرفته است. یافتهها: تعیین دوره‌ی آماری مشترک بین ایستگاههای مورداستفاده، آزمون همگنی، کفایت، بازسازی دادههای ناقص جهت محاسبه‌ی دوره بازگشتهای100،50، 25و 5 ساله برای پهنهبندی بارش حداکثر 24 ساعته ودرنهایت ساخت لایه‌ی شماره منحنی بر اساس نوع کاربری اراضی وضریب مؤثرآن، مقدار نفوذو نگه داشت سطحی با استفاده از روابط موجود در مدل درراستای پهنهبندی رواناب با دوره بازگشتهای مختلف از یافته‌های این تحقیق میباشد. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد بیشترین پتانسیل تولید رواناب مربوط به کاربری‌های مسکونی و بزرگراه در قسمتهای شرقی منطقه و کمترین پتانسیل آن مربوط به قسمتهای پرشیب مرکز و شمال باکاربری فضای سبز میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - تحلیل بازدارنده¬های زیست‌محیطی برای فعالیت مروجان در پهنه¬های تولیدی (مطالعه موردی: سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه)
نرگس مرادی آهنگرانی سوسن لایی فرامرز ملکیان سحر محمدیزمینه و هدف: موضوع اصلی این پژوهش، تحلیل بازدارنده¬های زیست‌محیطی مروجان برای فعالیت در پهنه¬های تولیدی نظام نوین ترویج کشاورزی در سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، میباشد. روش بررسی: این پژوهش در قالب رویکرد کیفی و با استفاده از روش داده بنیاد و در سال 1400 – 1401 چکیده کاملزمینه و هدف: موضوع اصلی این پژوهش، تحلیل بازدارنده¬های زیست‌محیطی مروجان برای فعالیت در پهنه¬های تولیدی نظام نوین ترویج کشاورزی در سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، میباشد. روش بررسی: این پژوهش در قالب رویکرد کیفی و با استفاده از روش داده بنیاد و در سال 1400 – 1401 انجام شد. جامعه مورد مطالعه، 16 نفر از مدیران مراکز جهاد کشاورزی دهستان و 32 نفر از کارشناسان پهنههای تولیدی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه بودند که با استفاده از روش نمونه¬گیری هدفمند متواتر از نوع گلوله برفی انتخاب شدند. گردآوری داده¬ها با استفاده از فن مصاحبه انفرادی نیمه ساختارمند، گروه متمرکز، مشاهده و یادداشت¬برداری میدانی، صورت گرفت و جهت اعتبارسنجی یافته¬های پژوهش نیز از روشهای تنوع در جامعه مورد مطالعه، جمع¬آوری داده¬ها در مکان¬های متنوع، حداکثر تنوع در انتخاب نمونه¬ها و کنترل توسط اعضا استفاده گردید. یافته¬ها: نتایج نشان داد عواملی از قبیل نقاط ضعف منابع انسانی شاغل در بخش ترویج کشاورزی، فراهم نبودن زیرساختها و کمبود امکانات آموزشی زیست¬محیطی، مشکلات و محدودیت‌های اجرایی، ساختاری و اداری، نبود ارزشیابی برنامه‌های آموزش زیست‌محیطی، عوامل فرهنگی و ارتباطی و مشکلات و محدودیت‌های مربوط به بخش تحقیقات زیست‌محیطی، باعث شده که مروجان از مهارت‌های لازم برخوردار نباشند و برای بهبود شرایط مهارتی مروجان و توسعه منطقه، راهبردهایی همچون تقویت صلاحیت‌های ارتباطی و ترویجی، برنامه‌ریزی ترویجی، نظارت و ارزیابی، مدیریتی، توانمندسازی و دانش‌افزایی، ارائه شده است. بحث و نتیجه¬گیری: از آنجاکه مشکلات زیست¬محیطی به دست بشر ایجاد شده است، مؤثرترین راه¬حل برای رفع این چالش¬ها، ارتقا دانش و آگاهی بهره¬بردارن بخش کشاورزی، ارتقای فرهنگ عمومی و وضع قوانین مناسب، می¬باشد و رسیدن به این مهم، خود مستلزم توسعه آموزش مجریان و کارشناسان مسئول پهنه¬های تولیدی و بهبود نقش، مهارت و افزایش دانش عمومی زیست‌محیطی آنان می¬باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - ارزیابی تناسب اراضی ایران برای کشت زرشک بر اساس خصوصیات خاک
حسن رضایی محمد باعقیده غلامعباس فلاحزمینه و هدف: انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامـع انسـانی را تشـکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوة استفاده از اراضی پی برده انـد. هدف چکیده کاملزمینه و هدف: انتخاب نوع استفاده از اراضی، همواره بخشی از سیر تکاملی جوامـع انسـانی را تشـکیل داده است. بدین معنا که با تکامل تدریجی جوامع انسانی، در نوع نیازهای آنها نیز تغییر ایجاد شده است و درنتیجه جوامع مختلف، به لزوم تغییر در نحوة استفاده از اراضی پی برده انـد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تناسب اراضی از منظر ویژگی های خاک شامل بافت خاک، هدایت الکترکی خاک و آهک خاک برای محصول زرشک در ایران می باشد. مواد و روشها: با استفاده از نرم افزارArcGIS و میان یابی به روش کریجینگ، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای و ترکیب نقشه ها، مکان های مناسب جهت کشت زرشک در ایران طی دوره آماری 20 ساله (2017-1997) انجام شده است. یافتهها: پس از شناسایی عوامل خاکی موثر در کشت زرشک بر اساس روش کریجینگ، به تجزیه و تحلیل داده های فضایی به کمک GIS پرداخته شد و نقشه مکان یابی مناطق مستعد کشت زرشک در سه طبقه مناطق مناسب، نسبتاَ مناسب و مناطق نامناسب مشخص شد. بحث و نتیجه گیری: از این تحقیق اطلاعات آگرو کلیمیایی مناسبی برای برنامه ریزان و مسوولین فراهم میکند تا با استفاده از این اطلاعات، فعالیت های توسعه ای کشاورزی در ایران را به انجام برسانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - پهنه بندی توزیع زمانی و مکانی آغاز، خاتمه و فراوانی وقوع یخبندان در استان خراسان رضوی
غلامعباس فلاح قالهری فهیمه شاکری ام البنین نودهییکی از اشکال تغییر دما، نوسانات ناگهانی دما به ویژه افت آن تا نقطه انجماد است. یخ بندان به وضعیتی گفته می شود که در آن دمای سطح زمین و اشیایی که در تماس با آن قرار دارند، به صفر یا کم تر از صفر درجه سلسیوس کاهش یابد. این تحقیق با هدف بررسی توزیع زمانی و مکانی آغاز و خات چکیده کاملیکی از اشکال تغییر دما، نوسانات ناگهانی دما به ویژه افت آن تا نقطه انجماد است. یخ بندان به وضعیتی گفته می شود که در آن دمای سطح زمین و اشیایی که در تماس با آن قرار دارند، به صفر یا کم تر از صفر درجه سلسیوس کاهش یابد. این تحقیق با هدف بررسی توزیع زمانی و مکانی آغاز و خاتمه یخ بندان در استان خراسان رضوی طی دوره آماری 1390-1368 انجام گردیده است. بدین منظور از داده های آماری بلند مدت دمای کمینه روزانه 10 ایستگاه سینوپتیک مشهد، گلمکان، کاشمر، نیشابور، سرخس، گناباد، سبزوار، تربت جام، تربت حیدریه و قوچان استفاده شده است. جهت تعیین زمان آغاز و خاتمه یخ بندان، روزها به روز شمار ژولیوسی تبدیل و از نرم افزار Minitab و ArcGIS به ترتیب برای رسم نمودار و نقشه های آغاز و خاتمه یخ بندان و فراوانی وقوع یخ بندان استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که در نواحی شمالی، یخ بندان نسبت به نواحی جنوبی و غربی زودتر آغاز شده و دیرتر پایان می پذیرد. طول دوره یخ بندان در سطح استان از جنوب به شمال افزایش یافته که باعث محدود شدن طول دوره رشد گیاهان در این نواحی می شود. فراوانی وقوع یخ بندان در نواحی شمالی نسبت به نواحی جنوبی و غربی بیش تر می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - تبیین راهبردهای مدیریت بحران در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه19 شهرداری تهران)
نعمت حسین زاده علیرضا استعلاجی تهمینه دانیالیایمنی شهرها به ویژه بافت فرسوده و تاریخی در برابر مخاطرات و مدیریت بحران آن یکی از اهداف برنامه ریزی شهری بوده و در این راستا اولین گام، اطلاع از میزان تاب آوری محلات بافت فرسوده و مدیریت آن در برابر مخاطرات است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق ت چکیده کاملایمنی شهرها به ویژه بافت فرسوده و تاریخی در برابر مخاطرات و مدیریت بحران آن یکی از اهداف برنامه ریزی شهری بوده و در این راستا اولین گام، اطلاع از میزان تاب آوری محلات بافت فرسوده و مدیریت آن در برابر مخاطرات است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع اسنادی و میدانی است. جهت مدیریت صحیح بحران در منطقه19 شهرداری تهران، با بهرهگیری از مدل همپوشانی وزندار در محیط GIS، اقدام به پهنه بندی مناطق آسیب پذیر منطقه گردید. در این مدل از لایههای متعددی شامل تراکم جمعیت، کیفیت ابنیه، نزدیکی به معابر، نزدیکی به فضاهای باز، مراکز درمانی، ایستگاه های آتش نشانی و... در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که تنها 18/19 درصد از محدوده مورد مطالعه دارای وضعیت مطلوب تا بسیار مطلوب می باشد. 32/39 درصد از منطقه نیز در وضعیت متوسط از لحاظ آسیب پذیری در مواقع بحرانی قرار دارد. همچنین50/41 درصد از محدوده مورد مطالعه در شرایط نامطلوب تا بسیار نامطلوب قرار دارند. با توجه به اینکه قسمت اعظمی از منطقه19 شهرداری تهران در وضعیت مطلوبیت متوسط تا بسیار نامطلوب قرار دارد، لذا اهمیت و توجه مسئولین شهری را طلب می کند تا با تدابیر و برنامه های پیشگیرانه لازم مانع تخریب بافت های فرسوده و یا حتی مسکونی شوند تا اینکه کمترین میزان خسارت مالی و جانی و مدیریت بحران را در سطح منطقه داشته باشیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - آینده نگاری تحولات اسکان غیررسمی در پهنه ی جنوبی حریم کلانشهر تهران
عصمت خان محمدی رحیم سرور علیرضا استعلاجیمهاجرت و به تبع آن اسکان غیررسمی نیز امری اجتناب ناپذیر و بخشی از مراحل توسعه یک شهر پویاست و تنها می توان به دنبال راه حل هایی جهت کم کردن آثار منفی و مخرب آن بر ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرهای درگیر آن بود. درایران هم از حدود پنجاه سال اخیر، اسکان غیر رسمی چکیده کاملمهاجرت و به تبع آن اسکان غیررسمی نیز امری اجتناب ناپذیر و بخشی از مراحل توسعه یک شهر پویاست و تنها می توان به دنبال راه حل هایی جهت کم کردن آثار منفی و مخرب آن بر ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرهای درگیر آن بود. درایران هم از حدود پنجاه سال اخیر، اسکان غیر رسمی همواره یکی از چالش‌های اصلی در مسیر رشد و توسعه پایدار آن بوده است، باتوجه به اینکه اسکان غیر رسمی خود معلول گسترش شکاف طبقاتی، رشد بی‌رویه شهرنشینی و مهاجرت روستائیان به شهرهای بزرگ است از جهات متعددی موجب شیوع بزهکاری، انحرافات اجتماعی و عوارض ناشی از آن میشود در این راستا میتوان با استفاده از رویکرد تحلیل ساختاری در آینده پژوهی مدیریت شهری گامهایی را جهت توسعه و ارتقاء کیفیت زندگی دراین مناطق برداشت. این پژوهش، ابتدا در یک تحلیل نظری با مطالعه منابع کتابخانه‌ای داخلی و خارجی، تمام عوامل مؤثر در ایجاد و رشد اسکان غیر رسمی در پهنه جنوبی حریم کلانشهر تهران، بررسی قرار گرفت و پس از تهیه لیستی از این عوامل، در جلسات مصاحبه با صاحب نظران، یافته‌های پژوهش تکمیل شده و مبتنی بر آنها پرسشنامه تدوین شده و فرآیند نظرسنجی آغاز میشود. در نهایت به کمک نرم افزار(MicMac) و با روش تحلیل اثرات متقابل، داده ها تحلیل شدند. براساس یافته‌های پژوهش، کاربری های ناسازگار و تجدیدنظر در قوانین و مقررات توسعه شهری، مهم ترین علت پیشران و رشد اقتصاد ملی، بیکاری، مدیریت یکپارچه شهری و..، علل سیاستی در اسکان غیر رسمی در پهنه جنوبی کلانشهر تهران بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - بررسی شرایط دمایی استان فارس جهت تعیین شهرهای مستعد زنبورداری شهری
علی اکبر صالحی زاده مرتضی خداقلی امیر گندمکارچکیده در سال‌های اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری چکیده کاملچکیده در سال‌های اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری به گرده افشانی درختان و گل‌های پارک‌ها و خیابان‌ها در فضای شهر کمک زیادی میکند و همچنین میتواند به عنوان یک کسب و کار خانگی محسوب شود. با توجه به اینکه در زنبورداری شهری کندوها کوچ داده نمی‌شوند، توجه به دما به عنوان مهمترین عنصر جوی موثر بر زنبورداری حائز اهمیت است. در این تحقیق از آمار دمای کمینه و بیشینه روزانه ایستگاههای هواشناسی در دوره آماری 20 ساله استفاده شده است. از این دادهها برای تطبیق آستانه‌های دمایی موثر بر فعالیت زنبور عسل استفاده شده است. نتایج برآوردهای ایستگاهی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و با توجه به رابطه مستقیم بین تغییرات ارتفاعی و تغییرات دمایی به پهنه استان فارس تعمیم داده شده است. سپس نقشه پهنهبندی قابلیت زنبورداری شهری در استان فارس ترسیم گردید. نتایج نشان داد شرایط حرارتی فعال تقریبا در بیشتر نواحی استان از ماه فروردین آغاز شده و به تدریج به مناطق مرتفع استان می‌رسد. نواحی جنوبی و کم ارتفاع استان در ماههای تیر تا مهر دارای محدودیت گرمایی هستند. مناسبترین مکان‌ها جهت استقرار کلنی‌ها با تبعیت از نقشههای پهنهبندی بر پایه شرایط دمایی جهت زنبورداری شهری، شهرهای واقع در نوار مرکزی استان با ارتفاع متوسط 1500 متر از سطح دریا هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - پهنهبندی زمینهای شهری در برابر خطر ناشی از سیلاب با رویکرد تاب آوری کالبدی (مطالعه موردی: رودخانه چشمه کیله)
مرضیه ابراهیمی پور کرامت اله زیاریچکیده حوادث طبیعی (سیلاب)، از مهمترین عوامل آسیب رسان به سکونتگاههای انسانی شناخته شده‌اند. باتوجه به مسائل پیش رو در زمینه سیلاب، هدف پژوهش حاضر تعیین پهنه های پرخطر و با خطر متوسط با رویکرد کالبدی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که با کمک سام چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی (سیلاب)، از مهمترین عوامل آسیب رسان به سکونتگاههای انسانی شناخته شده‌اند. باتوجه به مسائل پیش رو در زمینه سیلاب، هدف پژوهش حاضر تعیین پهنه های پرخطر و با خطر متوسط با رویکرد کالبدی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که با کمک سامانه جی.آی.اس و تبادل اطلاعات با مدلهای شبیه‌سازی ریاضی، مقاطع عرضی از رودخانه چشمه کیله تهیه شده و ظرفیت ایمن هر یک از مقاطع با توجه به دوره های بازگشت مختلف تعیین گردیده است. براساس نتایج حاصل شده، زمین های پیرامون این رودخانه در فواصل مختلف به رنگ های متفاوت بر اساس دوره بازگشت سیل پهنه بندی شده اند که این پهنه ها شامل بستر و حریم رودخانه (پهنه پرخطر و با خطر متوسط) می باشد. از آنجاکه بخشی از بافت شهر با این پهنه ها تداخل دارد. دستیابی به تاب آوری در برابر سیلاب، مستلزم چاره اندیشی در محدوده های بحرانی است. در پژوهش حاضر، کاربری های مجاز در هر پهنه با توجه به شدت خطر و همچنین نظام مدیریت حاکم بر آنها تعیین گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - پهنهبندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم در استان کرمانشاه
رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمی راضیه نوریازآنجاییکه بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از دادههای اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی چکیده کاملازآنجاییکه بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از دادههای اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده گردید. ابتدا برای تحلیل و انجام مراحل توزیع های مختلف احتمالاتی از نرم‌افزار SMADA استفاده، و تاریخ کشت و بهترین توزیع آماری انتخاب شد. سپس نقشه بارش، دما و تنش های دمایی استخراج و درصد مشارکت هر لایه در لایه پهنهبندی نهایی اعمال گردید. به‌طوری‌که بیشترین درصد مشارکت مربوط به بارش دوره جوانه‌زنی با ۵/31 درصد و کمترین درصد مشارکت مربوط به تنش گرمایی (30) درجه مرحله رسیدن با 8/1 درصد است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین عناصر اقلیمی بارش و درجه حرارت، عوامل مهمی در کشت گندم دیم هستند. در پایان با تلفیق لایه ها به روش همپوشانی وزنی در محیط ArcGIS نقشه پهنه بندی اقلیمی گندم دیم استخراج گردید. نتایج نشان داد که مناطق بسیار مناسب با مساحت 7/16 درصد در بخشهای از شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق مناسب با مساحت 36/14 درصد در شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق متوسط با 27/15 درصد در جنوب غرب، غرب، مرکز، شمال، شمال شرق و جنوب شرق و مناطق ضعیف با 64/53 درصد اغلب در مرکز و شمال شرق قرار دارند. نتایج این پژوهش میتواند با توجه به قابلیت سامانه اطلاعات جغرافیایی در ترکیب و تولید اطلاعات مکانی و توصیفی، مدیران و تصمیم‌گیرندگان را برای دسترسی به اطلاعات یاری نموده و مدل متناسب را با توجه به نوع برنامه‌ریزی زراعی ساخته و ارائه کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - پهنه بندی خطر وقوع زمینلغزش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: دهستان های رباط- سیاهپوش، استان لرستان)
مریم رحمتی فرهاد زنداخیراً بازسازی و توسعه جاده اصلی دو دهستان رباط- سیاهپوش مخاطرات ناشی از حرکات توده‌ای را افزایش داده است. با توجه به اهمیت این مسئله، مهار و پهنه بندی پتانسیل خطر وقوع زمینلغزش به عنوان یکی از انواع مخاطرات طبیعی در توسعه پایدار امری ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام چکیده کاملاخیراً بازسازی و توسعه جاده اصلی دو دهستان رباط- سیاهپوش مخاطرات ناشی از حرکات توده‌ای را افزایش داده است. با توجه به اهمیت این مسئله، مهار و پهنه بندی پتانسیل خطر وقوع زمینلغزش به عنوان یکی از انواع مخاطرات طبیعی در توسعه پایدار امری ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این تحقیق، شناخت عوامل مسبب و تشدیدکننده زمینلغزش و پهنه بندی خطر وقوع آن از طریق مدلهای آماری و تجربی است. بدین منظور، عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش، شامل سنگ شناسی، درجه شیب، جهت دامنه، تیپ خاک، کاربری اراضی، فاصله از گسل، شبکه آبراهه و جاده در محیط ArcGIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از همبستگی بین متغیرها با فراوانی وقوع زمینلغزش نشان داد که عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش در منطقه به ترتیب شیب دامنه، فاصله از آبراهه ها و سنگ شناسی هستند. همچنین عامل فاصله از جاده به عنوان عامل تشدیدی در بروز زمین‌لغزش‌های جدید شناسایی شد. مقایسه و ارزیابی میزان تطابق مدل های دو متغیره ارزش اطلاعاتی و چند متغیره رگرسیون با استفاده از تکنیک CTA، نشان داد که مدل ارزش اطلاعاتی در طبقات خطر بسیار کم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد به ترتیب 30/06، 0/26، 19/11، 17/43 و 33/12% و مدل رگرسیون چند متغیره 9/25، 12/54، 13/54، 53/06 و 11/57% از مساحت کل منطقه را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - بررسی پتانسیل اراضی استان کرمانشاه جهت کشت گندم دیم با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی
میلاد باقری محمدرضا جلوخانی نیارکی کیوان باقریبا افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به مواد غذایی، گندم به عنوان محصولی با بیشترین سطح زیر کشت و تولید سالانه در مقیاس جهانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است لذا شناسایی و معرفی مناطق مساعد کشت آن در هر منطقه ضروری است. استان کرمانشاه به‌عنوان محدوده مورد مطالعه یکی از من چکیده کاملبا افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به مواد غذایی، گندم به عنوان محصولی با بیشترین سطح زیر کشت و تولید سالانه در مقیاس جهانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است لذا شناسایی و معرفی مناطق مساعد کشت آن در هر منطقه ضروری است. استان کرمانشاه به‌عنوان محدوده مورد مطالعه یکی از مناطق حاصلخیزی است که بیشترین کشت گندم را در بین محصولات زراعی دارد. بدین منظور در این مطالعه از شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) با الگوریتم آموزش لونبرگ- مارکوات جهت شناسایی و معرفی مناطق مساعد کشت گندیم دیم استفاده شد. لایههای ورودی شبکه شامل 12 لایه؛ کاربری اراضی، میانگین بارندگی سالانه، میانگین بارندگی فصل پاییز، میانگین بارندگی فصل بهار، میانگین دمای سالانه، میانگین دمای فصل بهار، میانگین دمای فصل پاییز، شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، رطوبت نسبی، درجه- روز است. لایههای مربوط به بارندگی و دما به ترتیب با استفاده از دادههای ایستگاههای باران‌سنجی و سینوپتیک و عمل درونیابی در محیط ArcGIS تهیه شدند. لایه های وابسته به ارتفاع نیز با استفاده از DEM با قدرت تفکیک 30×30 متر IRS استخراج شدند. ابتدا به منظور تعیین فضای جست وجو الگوریتم شبکه عصبی، مناطق غیر قابل کشت تعیین و از کل لایه های ورودی حذف گردید. 210 مکان مناسب کشت به عنوان نقاط آموزشی شبکه تهیه شد. در نهایت کلاس مناطق غیر قابل کشت که 15% و نتایج حاصل از مدل شامل پنج کلاس بسیار مساعد، مساعد، نسبتاً مساعد، نامساعد و بسیار نامساعد که به ترتیب 5/4، 14/8، 24، 22/5 و 18/3 درصد از کل مساحت استان را به خود اختصاص داده‌اند، تعیین شد. همچنین ضریب رگرسیون کلی 91 درصدی شبکه که حاصل شرکت کلیه داده در شبکه است، بیانگر کارای بالای شبکه عصبی پرسپترون چندلایه در این پهنه بندی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - پهنهبندی مناطق مستعد گردشگری ساحلی در بخشی از سواحل دریای عمان
ملیحه عرفانی ناهید احسان زادهپیشینه و هدف فعالیتهای اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنههای تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست میشوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیری چکیده کاملپیشینه و هدف فعالیتهای اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنههای تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست میشوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیریت مناسب قادر است همزمان اهداف حفاظت و توسعه را برآورده سازد. یکی از مهمترین فعالیتهای مدیریتی، پهنهبندی و اولویتبندی مکانی محل‌های مناسب جهت توسعه گردشگری است. مکانهای مناسب از بهترین وضعیت معیارهای مورد ارزیابی از پیش تعریف شده برخوردارند. روند انتخاب پهنه مناسب به طور معمول شامل دو مرحله اصلی است؛ غربالگری (شناسایی تعداد محدودی از پهنههای نامزد از یک منطقه جغرافیایی گسترده با توجه به طیفی از معیارها) و ارزیابی. ارزیابی اراضی فرآیند پیشبینی استفاده بالقوه از اراضی براساس ویژگیهای آن است. با توجه به اهمیت مساله پهنهبندی در مدیریت گردشگری، تا کنون مطالعات بسیاری انجام شده است، اما مرور مطالعات انجام شده در ایران نشان داد که سواحل کمتر مورد توجه این گونه مطالعات بوده‌اند. از این رو پژوهش حاضر در نظر دارد با توجه به منابع بوم‌شناختی و اقتصادی اجتماعی به شناسایی و اولویتبندی پهنههای مناسب اکوتوریسم در قسمتی از سواحل دریای عمان در کشور ایران بپردازد. هدف از مطالعه حاضر بررسی قابلیت و پهنهبندی حوزه آبخیز شرقی خلیج چابهار با طول ساحلی 47 کیلومتر جهت گردشگری ساحلی و همچنین شناسایی و انتخاب مناسبترین پهنه‌ها بر اساس ارحجیت آنها از نظر معیارهای مورد بررسی است.مواد و روش ها در ابتدا تمامی معیارهای ممکن ارزیابی تناسب زمین برای توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه با توجه به مرور منابع انتخاب گردید و در نهایت با استفاده از تدوین پرسشنامه‌ای و به کار بستن روش دلفی، معیارها گزینش و نهایی شد. معیارهای ارزیابی شناسایی شده که در دو قالب عامل (پیوسته و گسسته) و محدودیت قرار دارند عبارتند از؛ معیارهای عامل پیوسته شامل فاصله از رودخانه، فاصله از تالاب، فاصله از کوه های هزار دره، فاصله از بندر و اسکله، فاصله از مراکز تاریخی و فرهنگی، فاصله از پوشش گیاهی خاص، فاصله از پوشش جانوری خاص، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از موج فشان، فاصله از سواحل صخره‌ای، فاصله از سواحل ماسه‌ای، فاصله از جاده، فاصله از مناطق روستایی، و فاصله از مناطق شهری. معیارهای عامل گسسته شامل پوشش گیاهی، معیارهای محدودیت شامل حریم تالاب، حریم رودخانه، حریم ساحل.معیارهای ارزیابی پس از شناسایی، تهیه و نقشه‌سازی شدند و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره ( MCE ) و رویکرد ترکیب خطی وزندار‎ ‎ ( WLC ) ادغام شدند. وزن هر یک از معیارهای عامل به روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) به دست آمد و همه لایههای مربوط به این معیارها به روش فازی استاندارد و بی‌بعد شد. استاندارد سازی معیارهای محدودیت به روش بولین انجام شد. مناطقی که بیش از هفتاد درصد مطلوبیت جهت توسعه اکوتوریسم ساحلی را دارند و همین طور از حداقل مساحت 9 هکتار برخوردارند به عنوان پهنههای مناسب شناسایی شد. این دو فیلتر با اعمال تابع Siteselect اجرا شد.نتایج و بحث ضریب سازگاری به دست آمده در روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی،0.5 بوده که کمتر از 0.1 است و بنابراین وزندهی به درستی انجام شده است. نقشه فیلترشده (بر اساس حداقل مساحت و حداقل مطلوبیت) حاصل از WLC نشان داد که پهنههای مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در امتداد خط ساحلی بوده و عمدتاً عوامل طبیعی وجاذبه‌های فراوان زمین‌شناختی در این انتخاب موثر بوده‌اند. به طوریکه نتایج حاصل از وزندهی معیارها نشان میدهد که سواحل صخره‌ای، سواحل ماسه‌ای و کوههای هزار دره (بدلندها) بیشتر وزن را در بین همه معیارهای عامل به خود اختصاص داده‌اند که به ترتیب عباتند از 0.19، 0.134، 0.12 و 0.09 و نشان‌دهنده جذابیت فراوان این پدیده‌ها در جذب گردشگر از نظر کارشناسان است.لایه حاصل از روی هم‌گذاری به دو طبقه مناطق مطلوب و نامطلوب طبقه‌بندی شد. نتایج تحقیق نشان داد که مکانهای مستعد گردشگری 233 هکتار بوده و در قالب هفت پهنه در امتداد ساحل قرار دارند. پهنههای 4، 5، 2 و 3 به ترتیب بر اساس ویژگیهای آماری مطلوبیت و همینطور به‌دلیل برتری ویژگیهای چشم‌انداز، نزدیکی به دریا و امکان دسترسی بیشتر و همچنین شناخته‌تر بودن مکان‌ها در اولویت نخست قرار گرفتند. بررسی میدانی صورت گرفته نیز نشان داد که این مناطق بیشتر مورد بازدید گردشگران قرار میگیرد که نشان‌دهنده اعتبار روش و معیارهای به‌کار رفته است. پهنههای 7، 1 و 6 نیز به ترتیب در اولویت بعدی قرار دارند که جهت افزایش مطلوبیت گردشگری نیاز به مدیریت و برنامه‌ریزی بیشتری از نظر دسترسی دارند. این نتایج نقش فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی و خصوصاً تاسیسات زیربنایی را نشان میدهد و نادیده گرفتن آن منجر به منتفی شدن کاربری تفرجی و یا تحمیل صدمات جبران‌‌ناپذیر به محیط زیست میشود.نتیجه گیری منطقه مورد مطالعه تا کنون کمتر تحت تاثیر توسعه شتاب‌زده بوده و طبیعت آن همچنان سالم مانده است و در این رابطه تخصیص بخش‌هایی از منطقه به کاربری اکوتوریسم، در صورت مدیریت صحیح میتواند متضمن حفظ کیفیت محیط زیستی پهنههای شناسایی باشد، چرا که از اکوتوریسم به عنوان بهترین سیاست‌های مدیریت منابع طبیعی یاد میشود که از طرفی منجر به کاهش عوامل تخریب و حفاظت پایدار آنها شده و از طرف دیگر با توسعه سایت‌های اکوتوریسم و بهبود تسهیلات گردشگری، وضعیت اقتصادی جامعه میزبان گردشگران نیز بهبود میدهد. از میان پهنههای شناسایی شده، چهار پهنه 4، 5، 2 و 3 در اولویت نخست جهت برنامه‌ریزی گردشگری پیشنهاد میشوند. ساماندهی، توسعه و بهسازی شبکه‌های ارتباطی و جاده‌ای در منطقه موجب افزایش مطلوبیت منطقه خصوصاً پهنههای 7، 1 و 6 خواهد شد. از این رو توسعه شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل هوایی، آبی و زمینی، امکانات و تسهیلات رفاهی و اقامتی مورد نیاز گردشگران و همین طور توسعه تورهای گردشگری دریایی جهت افزایش مطلوبیت منطقه در جذب گردشگران داخلی و خارجی پیشنهاد میشود. همین طور با توجه به جاذبه بالای کوههای هزار دره که دارای اهمیت زمین‌شناختی نیز میباشد، پیشنهاد می‌گردد بخش‌هایی از منطقه مورد مطالعه به عنوان پارک زمین‌شناسی یا ژئوپارک تحت مدیریت قرار گیرد. برای مطالعات آینده نیز بررسی دقیقتر منطقه با اطلاعات مکانی جامع‌تر جهت گزینش مکانی فعالیتهای گردشگری ساحلی در پهنههای مطلوب شناسایی شده در این پژوهش پیشنهاد میشود.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.6.7 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - پهنه بندی خطر زمینلغزش بر اساس فرایند سلسله مراتبی-فازی (FAHP) و تجزیه‌وتحلیل تصمیمگیری چند معیاره (مطالعه موردی: حوزه رودخانه ماربر)
محمدرضا سجادی احمد احمدی بهناز بیگدلیپیشینه و هدف زمینلغزش به‌عنوان یک حادثه مهیب می تواند موجب آسیب رساندن به انسان، از دست دادن زندگی، زیان اقتصادی و از بین بردن میراث فرهنگی و طبیعی شود. درحالی‌که نیاز به روشی برای پیش بینی مستقیم محل وقوع زمینلغزش احساس می شود و در حال حاضر امکان پیش بینی مستقیم چکیده کاملپیشینه و هدف زمینلغزش به‌عنوان یک حادثه مهیب می تواند موجب آسیب رساندن به انسان، از دست دادن زندگی، زیان اقتصادی و از بین بردن میراث فرهنگی و طبیعی شود. درحالی‌که نیاز به روشی برای پیش بینی مستقیم محل وقوع زمینلغزش احساس می شود و در حال حاضر امکان پیش بینی مستقیم وجود ندارد، پهنه بندی خطر زمینلغزش میتواند روش غیرمستقیم مناسبی برای پاسخ به این نیاز باشد. هدف از این مطالعه پهنه بندی خطر زمینلغزش در حوزه رودخانه ماربر در محدوده سمیرم استان اصفهان با استفاده از ادغام داده در ترکیب با روش های تحلیل سلسله مراتبی است.مواد و روش هادر مرحله اول، اطلاعات مربوط به منطقه جمعآوری و لایه های اطلاعاتی در فضای سیستم اطلاعات جغرافیایی فراهم گردید. سپس با استفاده از دو روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و غیر فازی و با قضاوت کارشناسان، لایه ها و زیر لایهها وزن دهی شدند. از دو روش همپوشانی وزن دار و همپوشانی فازی برای پهنهبندی نتایج تحلیل های سلسله مراتبی فازی و غیرفازی استفاده شد. ترکیب دو روش تحلیل سلسله مراتبی و دو روش همپوشانی باعث ایجاد چهار نقشه پهنه بندی برای منطقه موردنظر شد. ابزار همپوشانی فازی امکان تجزیه‌وتحلیل احتمال وقوع پدیده متعلق به چندین مجموعه را در تحلیل همپوشانی چند معیاره فراهم میکند. نه‌تنها همپوشانی فازی اعضای تأثیرگذار در وقوع یک پدیده را تعیین می کند، بلکه روابط بین عضویت چند مجموعه را تجزیه‌وتحلیل میکند. همپوشانی وزنی نیز یکی از روشهای مورداستفاده برای تجزیه و تحلیل‌های همپوشانی برای پاسخ به سؤالات چند معیاری مانند انتخاب محل و مدل مناسب است. که این روش مقادیر موجود در رسترهای ورودی را به یک مقیاس ارزیابی مشترک ازنظر مناسب بودن یا اولویت، ریسک و یا مقیاس مناسب یکسان‌سازی می کند و مقادیر سلول هر یک از ردیف ورودی را با توجه به اهمیت رسترها افزایش می دهد. همچنین مقادیر حاصل سلول را باهم ترکیب می کند تا رستر خروجی تولید کند. در ادامه پس از ایجاد چهار نتیجه پهنهبندی از مفهوم ادغام تصمیم گیری‌ها برای تلفیق نتایج و ایجاد نتیجه نهایی استفاده می شود. ادغام تصمیم گیری‌ها یا در حالت کلی ادغام یا تلفیق داده، تصمیم گیری‌های مختلف حاصل از روشها یا داده های متفاوت را باهم ترکیب یا تلفیق می کند تا درنهایت تصمیم گیری را حاصل کند که هم دقت بیشتری دارد و هم اعتماد به آن بسیار بیشتر از نتیجه یک تصمیم گیری انفرادی است.نتایج و بحثمنطقه موردمطالعه در فاصله 60 کیلومتری از شهر سمیرم در حوزه رودخانه ماربر واقع‌شده است. به‌طورکلی عوامل مختلفی می توانند در ناپایداری شیب ها و فراهم کردن شرایط برای بروز زمینلغزش مؤثر باشند. از میان تمامی عوامل مؤثر، در این تحقیق هشت عامل شیب، جهت شیب، فاصله تا گسل، فاصله تا راه ها، فاصله تا زهکش، فاصله تا مناطق مسکونی، لیتولوژی و میزان بارش جهت بررسی بیشتر زمینلغزش انتخاب شدند. این لایه های مؤثر با استفاده از لایه های اطلاعاتی مدل رقومی ارتفاعی، خطوط گسل، موقعیت راه ها، موقعیت آبراهه ها، موقعیت مناطق مسکونی، لیتولوژی و ایستگاه های سینوپتیک منطقه به دست آمد. مدل رقومی ارتفاعی منطقه با اندازه پیکسل 30 متر از سایت USGS تهیه شد. با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی منطقه و در فضای GIS، نقشههای شیب و جهت شیب در 5 کلاس تولید گردید. نقشه گسل های منطقه از نقشه زمین‌شناسی1:100000 سازمان زمین شناسی کشور تهیه شد. سپس در محیط ArcGIS و به کمک ابزار فاصله اقلیدسی لایه فاصله تا گسل ایجاد و با توجه به میزان فاصله هر نقطه تا گسل ها، لایه نهایی فاصله تا گسل در 5 گروه کلاس بندی شد. همچنین برای تهیه نقشه میزان بارش محدوده مورد مطالعه از میانگین اطلاعات بارش سازمان هواشناسی کشور در 10 سال اخیر در 19 ایستگاه اطراف ناحیه مورد مطالعه استفاده شد. سپس با توجه به میزان بارش، فاصله میان ۱۹ ایستگاه هواشناسی به 5 گروه تقسیم بندی گردید. منطقه مورد مطالعه در قسمت بارندگی زیاد و بسیار زیاد قرارگرفته است. نقشه راه های منطقه از نقشه 1:25000 سازمان نقشه‌برداری کشور برای ناحیه موردمطالعه تهیه شد. برای مطالعه تأثیرات راه های محدوده موردمطالعه در ایجاد زمینلغزش نیاز به تولید نقشه فاصله تا راه ها بود که این نقشه با استفاده از نقشه راه تهیه شد و فاصله هر نقطه تا راه ها در 5 گروه مشخص گردید. برای تهیه نقشه زهکش منطقه از نقشه های 1:25000 سازمان نقشه برداری کشور برای ناحیه مورد تحقیق استفاده شد. جهت استفاده از لایه زهکش به‌عنوان یک‌لایه مؤثر، لایه فاصله تا زهکش در محیط ArcGIS و ابزار فاصله اقلیدسی تولید شد. درنهایت لایه فاصله تا زهکش در 5 گروه کلاس بندی شد. جهت بررسی مناطق مسکونی در پدیده زمینلغزش از نقشه های 1:25000 سازمان نقشه‌برداری کشور برای منطقه موردمطالعه استفاده شد. برای مشاهده تأثیر لایه مناطق مسکونی در وقوع زمینلغزش نیاز به تولید پهنه بندی فاصله تا مناطق مسکونی وجود داشت که این لایه در محیط ArcGIS و در پنج کلاس تولید شد. برای بررسی تأثیر لیتولوژی در این منطقه از نقشه زمین شناسی 1:100000 سازمان زمین شناسی کشور استفاده شد. همچنین سنگ ها با توجه به جداول کانی‌شناسی به 2 گروه سنگ نرم و سنگ سخت تقسیم بندی شد.نتیجه گیری پهنه بندی با روش تحلیل سلسله مراتبی-همپوشانی وزن دار، تحلیل سلسله مراتبی-همپوشانی فازی، تحلیل سلسله مراتبی فازی- همپوشانی وزن دار و درنهایت تحلیل سلسله مراتبی فازی-همپوشانی فازی به ترتیب دارای دقت 80%، 86% و 75% و 88% بود و پس از ادغام نتایج حاصل از این ۴ روش، دقت پهنه بندی به 90% افزایش یافت. مقایسه و صحت سنجی نتایج با نرخ پیش بینی زمین لغزشهای تاریخی منطقه نشان داد رو ش های پهنه بندی، نتایج مناسبی داشتند اما درنهایت با ادغام اطلاعات، نتایج بهبود بیشتری یافتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - ارزیابی کارایی و پهنه بندی کیفی منابع آب زیرزمینی دشت نقده جهت مصارف شرب، کشاورزی و صنعت
فریبا صادقی اقدم عطا الله ندیری اصغر اصغری مقدم اسفندیار عباس نوین پورآبخوان دشت نقده، واقع در قسمت جنوب غربی دریاچه ارومیه تأمین کننده نیازهای آبی این ناحیه است. به منظور ارزیابی و طبقه بندی کیفی منابع آبی این دشت، نمونه برداری از تعداد 33 حلقه چاه بهره برداری در تیرماه سال آبی 96-1395 انجام گرفت و ویژگی های هیدروشیمیایی، غلظت یون های اص چکیده کاملآبخوان دشت نقده، واقع در قسمت جنوب غربی دریاچه ارومیه تأمین کننده نیازهای آبی این ناحیه است. به منظور ارزیابی و طبقه بندی کیفی منابع آبی این دشت، نمونه برداری از تعداد 33 حلقه چاه بهره برداری در تیرماه سال آبی 96-1395 انجام گرفت و ویژگی های هیدروشیمیایی، غلظت یون های اصلی، فرعی و فلزات سنگین نمونه های آبی توسط روش های استاندارد اندازه گیری شد. با استفاده از داده های حاصل، امکان سنجی استفاده از آب زیرزمینی در مصارف مختلف با کاربرد روش های گرافیکی و معیارهای طبقه بندی کیفی شولر (شرب)، ویلکاکس (کشاورزی) و لانژیلر (صنعت) موردبررسی قرار گرفت. براساس اطلاعات موجود، به منظور تهیه نقشه های پهنه بندی کیفی مصارف آب، توزیع پارامترهای مؤثر در کیفیت هر نوع از کاربری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش درونیابی زمین آماری (کریجینگ) برای سطح دشت انجام گرفت. در این راستا پس از ایجاد لایه های رستری پارامترهای مؤثر، رده بندی و تلفیق آنها، نقشه های نهایی پهنه بندی کیفی تهیه گردید. بر پایه نتایج درجه سختی آب شرب تمام نمونه ها بالا بوده و غلظت برخی از پارامترهای بیش از حد مجاز استاندارد آب شرب (WHO) و کشاورزی (FAO) است که می بایست کیفیت نامناسب این منابع موردتوجه قرار گیرد. ارزیابی کیفیت آب صنعتی، نشانگر رسوب‌گذار بودن 61% و خورنده بودن 39% نمونه ها، و همچنین کیفیت آب کشاورزی نشانگر کیفیت خوب و متوسط به ترتیب 46% و 39% نمونه های آبی بود. تجزیه و تحلیل نقشه های پهنه بندی کیفی با اطلاعات زمین شناسی، کاربری اراضی و توزیع واحدهای صنعتی دشت صورت گرفت و مشخص گردید که آب های زیرزمینی باکیفیت نامناسب به طور عمده در نواحی شمالی مرکز دشت و نواحی شرقی دشت وجود دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - پهنهبندی خطر وقوع زمینلغزش با استفاده از روشهای نسبت فراوانی، آنتروپی و روش تصمیمگیری تاپسیس (مطالعه موردی: حوزه فهلیان، فارس)
سید وحید رضوی ترمه کورش شیرانیشناسایی مناطق مستعد وقوع زمینلغزش از طریق پهنهبندی خطر با مدلهای مناسب، یکی از اقدامات اولیه در کاهش خسارات احتمالی و مدیریت خطر در حوزه‌های آبخیز کشور محسوب میشود. در این تحقیق، 13 عامل شامل؛ ارتفاع، شیب، جهت شیب، بارندگی، انحنای سطح، انحنای آبراهه، شاخص توان آبراه چکیده کاملشناسایی مناطق مستعد وقوع زمینلغزش از طریق پهنهبندی خطر با مدلهای مناسب، یکی از اقدامات اولیه در کاهش خسارات احتمالی و مدیریت خطر در حوزه‌های آبخیز کشور محسوب میشود. در این تحقیق، 13 عامل شامل؛ ارتفاع، شیب، جهت شیب، بارندگی، انحنای سطح، انحنای آبراهه، شاخص توان آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI)، شاخص توان آبراهه (SPI)، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، سنگ‌شناسی و کاربری اراضی به‌عنوان عوامل مؤثر در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه تشخیص داده شدند. نقشه پراکنش زمینلغزش حوزه آبخیز با استفاده تصاویر ماهوارهای لندست 2017 و مطالعات میدانی (سال 1396) تهیه گردید. سپس پهنهبندی خطر زمینلغزش با استفاده از روشهای نسبت فراوانی، آنتروپی و تاپسیس صورت گرفت. جهت ارزیابی نتایج از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) استفاده شد. سطح زیر منحنی (AUC) به‌دست‌آمده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی، نشان‌دهندۀ دقت 84، 87.7 و 91 درصد به ترتیب برای مدلهای آنتروپی، نسبت فراوانی و مدل تاپسیس است. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده دقت بالای مدلهای آماری در مقایسه با مدلهای تصمیمگیری و مبتنی بر کارشناسی است. نتایج این مطالعه میتواند به‌منظور مدیریت مناطق آسیب‌پذیر و کاهش خسارات آن استفاده گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - پهنهبندی سیلاب و تأثیر آن بر کاربری اراضی محیط پیرامونی با استفاده از تصاویر پهپاد و سیستم اطلاعات جغرافیایی
خلیل ولیزاده کامران رضا دلیر حسن نیا خدیجه آذری امقانیشناسایی مناطق سیل خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و منطقه بندی خطر سیلاب اندازه گیری کمی از خطر سیل را فراهم می کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می شود. هدف از این تحقیق پهنه بندی سیلاب با استفاده از چکیده کاملشناسایی مناطق سیل خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و منطقه بندی خطر سیلاب اندازه گیری کمی از خطر سیل را فراهم می کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می شود. هدف از این تحقیق پهنه بندی سیلاب با استفاده از تصاویر پهپادی و تأثیر آن بر کاربری اراضی در محدوده رودخانه لیقوان، زیر حوزه آجی چای در جنوب شرقی تبریز در استان آذربایجان شرقی است. برای پهنهبندی سیلاب از مدل رقومی ارتفاعی DEM با دقت 70 سانتی‌متر استفاده گردید. پس از تبدیل مدل رقومی ارتفاعی به TIN برای پیش‌پردازش، دادهها وارد نرم‌افزار HEC-GeoRAS گردید و با TIN تصاویر پهپادی سه‌بعدی گردید و ارتفاع مقاطع عرضی مشخص و گودی هیدرولیکی رودخانه به‌صورت دقیق استخراج گردید. پس از مرحله پیش‌پردازش نتایج وارد HEC-RAS گردید تا پس از تکمیل مشخصات جریان و دادههای هیدرولیکی و واردکردن دبی‌های سیل در دورههای بازگشت 2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 سال، مدلسازی جریان و پروفیل سطح آب در سیل‌هایی با این دورههای بازگشت به دست آید. سپس پهنههای سیلاب با نقشه کاربری اراضی تلفیق گردید. نتایج نشان داد با افزایش دوره بازگشت که مطابق با آن دبی نیز زیاد میشود؛ پهنههای سیل‌خیز افزایش‌یافته به‌طوری‌که در دوره بازگشت 2، 5، 10، 25، 50،100 و 200 سال به ترتیب 6.24، 6.13، 6.75، 7.80، 9.69، 10.36 و 11.44 هکتار زیرپوشش سیل قرار گرفت و همچنین مشخص گردید به ترتیب باغات، اراضی بایر و مناطق مسکونی بیشتر از سایر کاربری‌ها تحت تأثیر سیل قرار می‌گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی در بخش مرکزی استان اصفهان
صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی عبدالرسول سلمان ماهینی سیما فاخرانیک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن ع چکیده کاملیک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی استفاده شد و پهنهبندی مناطق همگن در محیط GIS تهیه گردید. به‌منظور بررسی منابع اثرگذار بر عرضه خدمات اکوسیستمی، پارامترهای شیب، ارتفاع، تراکم جمعیت، فاصله از مسیرهای دسترسی، فاصله از مسیر رودخانه، درصد انواع کاربری‌های موجود و فاصله از مرکز بزرگترین منطقه شهری منطقه مطالعاتی، برای هر یک از مناطق همگن و یا خوشه‌ها استخراج گردید. براساس شاخص صحت‌سنجی دیویس-بولدین تعداد بهینه خوشه‌ها 4 به‌دست آمد. خوشه 2 با مساحت 686.27 کیلومترمربع دارای بیشترین وسعت در منطقه است درحالی‌که خوشه یک با 119.75 کیلومترمربع کمترین مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. بررسی پارامترهای محیطی-اجتماعی نشان داد که کاربری اراضی بیشترین تأثیر را در عرضه خدمات اکوسیستمی دارد. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین این پارامترها و عرضه خدمات اکوسیستمی در هر یک از خوشه‌ها وجود دارد. براساس نتایج این مطالعه بررسی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی میتواند در بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت کاربری زمین مؤثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - شناسایی خاستگاه‌های هواویزهای اتمسفری با استفاده از سنجش از دور و داده‌کاوی (مطالعه موردی: استان یزد)
محمد کاظمی علیرضا نفرزادگان فربیرز محمدی علی رضاییلطیفیپیشینه و هدف کشور ایران بدلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، در معرض پدیده های محلی و منطقه ای گرد و غبار قرار دارد. میانگین روزهای تؤام با گرد و غبار در استان یزد بالغ بر 43 روز در سال است و این مهم به نحوی بر سلامت و کیفیت زندگی مردم اثرات مخربی وارد آو چکیده کاملپیشینه و هدف کشور ایران بدلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک جهان، در معرض پدیده های محلی و منطقه ای گرد و غبار قرار دارد. میانگین روزهای تؤام با گرد و غبار در استان یزد بالغ بر 43 روز در سال است و این مهم به نحوی بر سلامت و کیفیت زندگی مردم اثرات مخربی وارد آورده است. میزان غلظت ذرات معلق و شاخص عمق اُپتیکی هواویز (AOD) در پی وقایع گرد و غبار یکی از شاخص های کیفیت هوا می باشد. بنابراین بررسی و تهیه نقشه های پهنه بندی حساسیت با هدف شناسایی مناطق دارای قابلیت بالای تولید گرد و غبار، در محدوده فعالیت های بشری دارای اهمیت است و جهت کاهش خسارات احتمالی و مدیریت خطر، اقداماتی مانند پهنه بندی عرصه های مختلف تولید گرد و غبار می تواند مؤثر واقع شود. هدف از پژوهش حاضر پهنه بندی پتانسیل عرصه های مختلف مستعد گرد و غبار با استفاده از مدل های داده کاوی و شناسایی مهمترین متغیرها بر این پدیده و بهره مندی از سنجش از دور در این راستا در استان یزد میباشد.مواد و روش ها در این تحقیق ابتدا متغیرهای اقلیمی مختلف (از تصاویر ماهواره ای مختلف) از جمله سرعت باد در ارتفاع ده متری سطح زمین (Vs)، رطوبت خاک (Soil)، بارش تجمعی (Pr)، شاخص خشکسالی پالمر (Pdsi)، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI)، خشکی خاک یا کمبود آب خاک (Def)، تبخیر و تعرق مرجع (Pet) و واقعی (Aet)، بعد توپوگرافی (TD)، رادیانس طول موج کوتاه رسیده به زمین (Srad)، حداقل دمای هوا (Tmmn)، حداکثر دمای هوا (Tmmx)، فشار بخار (Vap)، کمبود فشار بخار(Vpd) و درصد رس (Clay) با استفاده از کدنویسی در سامانه آنلاین گوگل ارت انجین (GEE) استخراج شدند. سپس نمونه ها از مناطق بحرانی و مستعد گرد و غبار در سیستم اطلاعات جغرافیایی و به کمک تصاویر AOD مودیس استخراج شدند و این ویژگی و همچنین سایر ویژگی ها در متغیرهای اقلیمی وارد سه مدل داده کاوی الگوریتم درختان رگرسیون و طبقه بندی (CART)، رگرسیون انطباقی چندمتغیره اسپیلاین (MARS) و درختان رگرسیون چندگانه جمع‌شدنی (TreeNet) شدند. در نهایت نتایج پیش بینی این مدل های داده کاوی در سیستم اطلاعات جغرافیایی تبدیل به نقشه و پهنه های مختلف پتانسیل خطر خیزش گرد و غبار شدند.نتایج و بحث در روش CART متغیرهایی همچون شاخص پوشش گیاهی نرمال شده، تبخیر و تعرق واقعی، مدل رقومی ارتفاع، طول موج کوتاه رسیده به سطح زمین، شاخص خشکسالی پالمر، سرعت باد و درصد رس، گره های انتهایی جهت شناسایی مناطق با میانگین بالای عمق اپتیکی هواویزها می باشد. در این روش رطوبت خاک، مدل رقومی ارتفاعی و تبخیر تعرق رفرنس بیشترین اهمیت نسبی را در شناسایی مناطق بحرانی خیزش گرد و غبار نشان دادند. ضریب همبستگی مدل مقدار 0.85 را نشان داد. نتایج داده کاوی به روش MARS نشان داد متغیرهای تبخیر و تعرق واقعی، رطوبت خاک و شاخص خشکسالی پالمر بیشترین اهمیت نسبی را در شناسایی مناطق بحرانی خیزش گرد و غبار داشته اند. ضریب همبستگی مدل مقدار 0.72 را نشان داد. همچنین در روش TreeNet متغیرهای رطوبت خاک، شاخص خشکسالی پالمر و تبخیر و تعرق واقعی بیشترین اهمیت نسبی را نشان دادند. ضریب همبستگی مدل 0.75 بود. همچنین مناطق با حساسیت بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیار کم به ترتیب حدود 16% ، 19% ، 26% ، 20% و 20%، استان یزد را اشغال کردند.نتیجه گیری با توجه به نتایج یاد شده در مورد شناسایی تأثیرگذارترین متغیرها بر گرد و غبار در مناطق مختلف، نمی توان یک یا چند متغیر را در پدیده خیزش گرد و غبار برای همه مناطق، مشترک در نظر گرفت و این مهم از منطقه به منطقه ای دیگر تغییر می کند. کما اینکه متغیرهای زمین شناسی و کاربری اراضی در پژوهش حاضر جزء متغیرهایی بودند که هیچ‌گونه اثری بر متغیر وابسته یعنی حساسیت به گرد و غبار نداشتند. در پژوهش حاضر، اشتراکات متغیرهای مستقل مهم و چرخه تصمیم گیری شامل تبخیر و تعرق واقعی، رطوبت خاک، شاخص خشکسالی پالمر، سرعت باد، ارتفاع، شاخص پوشش گیاهی و حداقل دمای روزانه بودند. هیچ‌کدام از پژوهش های مرتبط در مورد موضوع پژوهش، در انتخاب بهترین مدل داده کاوی، همپوشانی نداشتند و مدل داده کاوی واحدی برای بررسی حساسیت مناطق مختلف به پدیده گرد و غبار در ایران یافت نشد. شایان ذکر است، در این پژوهش مدل الگوریتم درختان رگرسیون و طبقه بندی انتخاب شد. پژوهش حاضر در نوع مدل های داده کاوی استفاده شده و متغیرهای مستقل با پژوهش‌های یاد شده متفاوت بوده و با توجه به عدم همپوشانی نتایج انتخاب مدل برتر، نمی توان نسخه واحدی برای انتخاب بهترین مدل داده کاوی برای ایران در بحث گرد و غبار ارائه نمود. لذا پیشنهاد می شود از بهترین مدل های منتخب در پژوهش‌های یاد شده برای داده کاوی پدیده گرد و غبار در پژوهش‌های آتی استفاده و مورد قیاس قرار گیرند.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.4.5 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - پهنهبندی ریسک حریق در مناطق شهری با استفاده از روش رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: شهر کاشان)
محمد امین وکیل الرعایا سعید ملماسی مژگان زعیم دار مهناز میرزا ابراهیمطهرانیپیشینه و هدف مدیریت خطر آتش‌سوزی یک مسئله جهانی است، جایی که سیاست‌های ایمنی شهری باید این موضوع را جدی بگیرند. یکی از زمینه های پژوهش برای کنترل آتش سوزی های شهری، شناسایی نقاط بحرانی آتش سوزی در منطقه است؛ زیرا عدم شناخت کافی این نقاط باعث وقوع و گسترش آتش در مناطق چکیده کاملپیشینه و هدف مدیریت خطر آتش‌سوزی یک مسئله جهانی است، جایی که سیاست‌های ایمنی شهری باید این موضوع را جدی بگیرند. یکی از زمینه های پژوهش برای کنترل آتش سوزی های شهری، شناسایی نقاط بحرانی آتش سوزی در منطقه است؛ زیرا عدم شناخت کافی این نقاط باعث وقوع و گسترش آتش در مناطق و کاربری‌های مختلف، تأخیر در مهار آن و وارد آمدن خسارات مالی و صدمه جانی و همچنین آلودگیهای محیطی را در پی خواهد داشت. پهنهبندی ریسک حریق باهدف به‌کارگیری در برنامه‌ریزی و مدیریت در کنترل و حرائق شهری تاکنون در منطقه مطالعاتی این تحقیق موردتوجه نبوده و در قالب طرح تحقیقاتی و مطالعاتی، پژوهشی در این زمینه صورت نگرفته است. هدف از مطالعه حاضر تعیین و شناسایی معیارهای شاخص جهت پهنهبندی ریسک آتش‌سوزی در منطقه موردمطالعه، ایجاد نقشه خطر آتش‌سوزی بر اساس روش رگرسیون لجستیک و تطابق با نقشۀ واقعیت آتش و همچنین ارائه برنامه‌های مدیریتی و مدیریت بحران آتش‌سوزی در شهر کاشان است.مواد و روش ها مراحل وتکنیک‌های مورداستفاده در این تحقیق در شش گام انجام گردید. اولین گام شناسایی معیارها و شاخصهای تأثیرگذار است. با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، اطلاعات به‌دست‌آمده از مقالات معتبر و همچنین از طریق روش دلفی به‌منظور گردآوری نظر کارشناسان از مقیاس لیکرت استفاده شد. در گام دوم غربالگری معیارها متناسب باهدف انجام گرفت که معیارهای تأثیرگذار در این تحقیق عبارت‌اند از عوامل آسیب‌پذیر شامل (تراکم جمعیت، واحدهای صنعتی، تجاری- انبار، ساختمان مرتفع، بافت قدیمی و جایگاه سوخت) و همچنین ظرفیت عوامل کاهش شامل (ایستگاه آتش‌نشانی، جاده‌ها و شیرهای هیدرانت) است. در گام سوم آماده‌سازی دادهها و لایهها جهت تحلیل در سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. در مرحله بعد به استانداردسازی لایهها با استفاده از منطق فازی پرداخته شد.در ابتدا تابع فاصله (Distance) بر روی معیارها در محیط ادریسی سلوا اجرا گردید تا فاصله از هر پدیده مشخص شود. در ادامه به روش فازی همه معیارهای تعیین‌شده در بازه صفرتا 255 استاندارد شدند. نوع تابع استفاده‌شده در رویکرد منطق فازی از نوع خطی (Linear) بوده که انتخاب نوع تابع و آستانه‌ها بر اساس مرور منابع و نظر کارشناسی انجام شد. به‌منظور تحلیل ارتباط فضایی بین حوادث آتش سوزی رخداده در سطح شهر و نقش فاکتورهای مؤثر در وقوع آن تمامی نقاط آتش سوزی 10 سال گذشته در سطح شهر از سال 1389 تا سال 1399 استخراج و به نقشه رستری تبدیل شد. در گام پنجم نقشه خطر آتش‌سوزی با استفاده از رگرسیون لجستیک تهیه شد که پس از مشخص شدن اعتبار مدل رگرسیون لجستیک با استفاده از شاخصهای تعیین‌شده، نقشه پهنهبندی ریسک حریق شهر کاشان ترسیم گردید. در گام آخر به‌منظور اعتبار سنجی مدل رگرسیون لجستیک از Chi Square, ROC و Pseudo R Square استفاده شد.نتایج و بحث مزایای استفاده از مدل رگرسیون لجستیک علاوه بر مدلسازی مشاهده‌ها، امکان پیشبینی احتمال تعلق هر فرد به هریک از سطوح متغیر وابسته و امکان محاسبه‌ی مستقیم نسبت به شانس متغیرها با استفاده از حداکثر درستنمایی بیشینه ضرایب مدل است. همچنین نسبت به سایر تکنیک‌های آماری، چند متغیره مانند آنالیز رگرسیون چندگانه و آنالیز تشخیصی، متغیر وابسته میتواند تنها دو متغیر داشته باشد که یکی احتمال وقوع حادثه و دیگری عدم وقوع آن است. به‌منظور تحلیل ارتباط فضایی بین حوادث آتش سوزی رخداده در سطح شهر و نقش فاکتورهای مؤثر در وقوع آن تمامی نقاط آتش سوزی 10 سال گذشته در سطح شهر از سال 1389 تا سال 1399 استخراج و به نقشه رستری تبدیل شد. خروجی مدل رگرسیون لجستیک، ضریب‌هایی بین صفر و یک دارد که به احتمالات بالاتر از 0.5 ارزش یک (وقوع آتش‌سوزی) و به احتمالات پایین‌تر از 0.5 ارزش صفر (عدم وقوع آتش‌سوزی) میدهد و بدین ترتیب نقشه بولین ریسک تولید می‌گردد. این احتمال پیش‌بینی‌شده در دامنه ۰ تا 1 سبب میشود تغییر لگاریتمی پیوسته باشد و خروجی مدل به‌صورت یک نقشه پیشبینی مکانی احتمال تخریب ارائه شود. سپس در معادله رگرسیون لجستیک این لایه به‌عنوان متغیر وابسته و پارامترهای مؤثر در پهنهبندی حریق به‌عنوان متغیر مستقل معرفی گردید پس از ورود دادهها به مدل آماری رگرسیون لجستیک، با استفاده از پارامترهای مؤثر در نرم‌افزار IDRISI ، ضرایب مدل، استخراج گردید. پس از مشخص شدن اعتبار مدل رگرسیون لجستیک با استفاده از شاخصهای تعیین‌شده، نقشه پهنهبندی ریسک حریق شهر کاشان ترسیم گردید. درنهایت منطقه موردمطالعه ازنظر پتانسیل ریسک حریق به 5 کلاس بسیار کم، ریسک کم، متوسط، بسیار زیاد، ریسک زیاد تقسیم گردید. مساحت هر یک از 5 کلاس به‌دست‌آمده به هکتار و درصد به ترتیب 8747.47، 4669.03، 132115، 1116.33، 788.96 هکتار و 90.94، 4.85، 2.19، 1.16، و 0.82 درصد به دست آمد.نتیجه گیری مقدار 0.95 به‌دست‌آمده از راک ROC نشان‌دهنده همبستگی بسیار بالای بین متغیر مستقل و وابسته است. مقدار شاخص چی دو برابر با 110836.07 است؛ با توجه به اینکه مقدار آن بسیار بیشتر از مقدار آستانه تعیین‌شده است درنتیجه فرض صفر تمام ضرایب نیز رد می‌گردد. مقدار آزمودن PR2 در این پژوهش 0.47 می باشد، بنابراین مدل رگرسیون لجستیک برازش قابل قبولی را داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - مدلسازی عرصه‌های حسّاس به وقوع زمین لغزش و شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع آن با استفاده از مدل آنتروپی شانون (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بار نیشابور)
مریم خسرویان علیرضا انتظاری مختار کرمی مجیذ ابراهیمیتهیه نقشه حساسیت زمینلغزش، پیشزمینه ای در شناخت عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش، رخداد آن، مدیریت خطر و روش های پیشگیری از خطر و ریسک است. هدف از تحقیق حاضر اولویتبندی عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش و پهنهبندی حساسیت آن درحوضه بار با استفاده از شاخص انتروپی شانون است. برای نیل چکیده کاملتهیه نقشه حساسیت زمینلغزش، پیشزمینه ای در شناخت عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش، رخداد آن، مدیریت خطر و روش های پیشگیری از خطر و ریسک است. هدف از تحقیق حاضر اولویتبندی عوامل مؤثر بر وقوع زمینلغزش و پهنهبندی حساسیت آن درحوضه بار با استفاده از شاخص انتروپی شانون است. برای نیل به این هدف 12 عامل تاثیرگذار بر زمینلغزش در منطقه مورد مطالعه مورد توجه قرار گرفت و نقشه های مربوط به عوامل مذکور در GIS تهیه گردید. اولویتبندی عوامل موثر با بهرهگیری از شاخص آنتروپی شانون لایه هائی را که بیشترین نقش را در وقوع زمینلغزش داشتند مشخص کرد. در نهایت نقشه پهنهبندی حساسیت زمینلغزش با استفاده از شاخص آنتروپی شانون تهیه گردید و با منحنی ROC مورد ارزیابی قرار گرفت و دقت مدل در حد خیلی خوب (24/81 درصد) با انحراف استاندارد 0389/0 به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - مدلسازی عرصه‌های حسّاس به وقوع زمین لغزش و شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع آن با استفاده از مدل آنتروپی شانون (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بار نیشابور)
مریم خسرویان علیرضا انتظاری مختار کرمی مجید ابراهیمیتهیه نقشه حساسیت زمین لغزش، پیش زمینه ای در شناخت عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش، رخداد آن، مدیریت خطر و روش های پیشگیری از خطر و ریسک است. هدف از تحقیق حاضر اولویت بندی عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش و پهنه بندی حساسیت آن درحوضه بار با استفاده از شاخص انتروپی شانون است. بر چکیده کاملتهیه نقشه حساسیت زمین لغزش، پیش زمینه ای در شناخت عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش، رخداد آن، مدیریت خطر و روش های پیشگیری از خطر و ریسک است. هدف از تحقیق حاضر اولویت بندی عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش و پهنه بندی حساسیت آن درحوضه بار با استفاده از شاخص انتروپی شانون است. برای نیل به این هدف 12 عامل تاثیرگذار بر زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه مورد توجه قرار گرفت و نقشه های مربوط به عوامل مذکور در GIS تهیه گردید. اولویت بندی عوامل موثر با بهره گیری از شاخص آنتروپی شانون لایه‌هائی را که بیشترین نقش را در وقوع زمینلغزش داشتند مشخص کرد. در نهایت نقشه پهنه بندی حساسیت زمین لغزش با استفاده از شاخص آنتروپی شانون تهیه گردید و با منحنی ROC مورد ارزیابی قرار گرفت و دقت مدل در حد خیلی خوب (24/81 درصد) با انحراف استاندارد 0389/0 به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه آبخیز سد زاکین با استفاده از مدل Inedex overly maps و سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
سیروس حسن پور لیلا رحیلی خراسانیزمین لغزش می تواند یکی از عوامل موثر در ایجاد و انتقال رسوبات آبرفتی به سد زاکین در حوضه آبخیز زاکین در استان هرمزگان باشد. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی مناطق لغزشی و تعیین پارامترهای موثر در پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه بالادست سد زاکین به روش،مدل شاخص ترکیب وزنی می چکیده کاملزمین لغزش می تواند یکی از عوامل موثر در ایجاد و انتقال رسوبات آبرفتی به سد زاکین در حوضه آبخیز زاکین در استان هرمزگان باشد. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی مناطق لغزشی و تعیین پارامترهای موثر در پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه بالادست سد زاکین به روش،مدل شاخص ترکیب وزنی می باشد.در این تحقیق، ابتدا 9 عامل شامل نقشه شیب، جهت شیب، ارتفاع،لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از سد، فاصله از شبکه آبراهه، فاصله از گسل و میزان بارش منطقه به عنوان متغیرهای تاثیر گذار تعیین شدند. سپس لایه های اطلاعاتی این عوامل با استفاده از نرم افزارهای9,3 Arc GIS تهیه شده و وزن طبقات هر کدام از عوامل با مدل شاخص هم پوشانی نقشه Inedex overly map)) تعیین گردیدند. آنگاه با تلفیق نقشه لایه های اطلاعاتی هر یک از پارامترها در محیط نرم افزارGIS ، اقدام به تهیه نقشه نهایی پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه آبخیز مذکور در 5 طبقه ازحساسیت خیلی زیاد تا خیلی کم صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که عامل زمین شناسی منطقه به عنوان عامل اصلی و عوامل دیگری چون، فاصله از گسل < 500متر، شیب بین 25 تا 45 درصد، بارندگی بیش از >500میلی متر، فاصله از شبکه زهکشی0-50متر،کاربری اراضی لخت مارنی،ارتفاع بین 1400تا2000 متر،فاصله از سد 0-50متر، جهت شیب جنوبی به ترتیب درپراکندگی زمین لغزش های منطقه موثر می باشند. نواحی خیلی پرخطر و پرخطر اغلب در مجاورت مراتع با دامنه های پرشیب و مرتفع تا متوسط ارتفاع گرفته اند. تغییر کاربری اراضی و توپوگرافیکی ناشی از احداث سد، جابجایی مواد رسوبی و حمل و انتقال رسوبات آبرفتی سبب تشدید زمین لغزش های منطقه داشته اند. نتایج نشان می دهد که پهنه بندی خطر زمین لغزش در محیطGIS یعنی روی هم انداختن لایه ها و در نظرگرفتن اشتراک مکان های لغزش در نقشه های مختلف به عنوان عرصه های مستعد لغزش، ارزش واقعی لایه ها اطلاعاتی را نشان نمی دهد. در حالی که استفاده از مدل های مفهومی Multi class maps در کنار سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)علاوه بر خود لایه ها، واحدهای موجود در لایه نیز ارزش و وزن خواهند داشت. که سبب افزایش دقت در تعیین مکان های لغزش در نقشه می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - آسیب شناسی شهرستان علی‌آباد کتول از منظر سیلخیزی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
سیده الهام داوری مرضیه امینی مریم زارعسیل یکی از پیچیده‌ترین و مخرب‌ترین رویدادهای طبیعی می باشد و بیش از هر بلای دیگری، جان و مال انسان و شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه را به مخاطره می‌اندازد، هر چند مدیریت صحیح آن میتواند منبع بزرگی جهت تأمین نیازهای آبی یک منطقه باشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدفپهنه‌ه چکیده کاملسیل یکی از پیچیده‌ترین و مخرب‌ترین رویدادهای طبیعی می باشد و بیش از هر بلای دیگری، جان و مال انسان و شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه را به مخاطره می‌اندازد، هر چند مدیریت صحیح آن میتواند منبع بزرگی جهت تأمین نیازهای آبی یک منطقه باشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدفپهنه‌های آسیب پذیر و سیل خیز شهرستان علی آباد کتول با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد.جهت شناسایی مکان های با درجه خطرپذیری زیاد معیارهایی همچون شیب، فرسایش، کاربری اراضی، شبکه آبراهه، خاک، پراکنش گسل، واحد های زمین شناسی، بارش، تصاویر ماهواره ای RS مد نظر قرار گرفتند. تجزیه تحلیل داده ها در محیط نرم افزارGIS به کمک روش منطق بولین و تلفیق لایه ها صورت گرفته است. بررسی نقشه پهنه بندی سیلاب در محدوده شهرستان علی آباد کتول حاکی از آن است که قسمت های کمالان این شهرستان در پهنه خطر بالا و قسمت های جنوبی شهرستان در محدوده کوهستان های جنگلی در جنوب و اراضی پست دشتی در محدوده شمالی شهرستان عمدتاً در پهنه با خطر نسبتاً بالا واقع شده اند. گسترش وسیع رسوبات لسی و مارنی در دامنه ها و بستر دره ها و رسوبات حاشیه رودخانه ها یکی از دلایل اصلی در وقوع سیلاب های مخرب است. نتایج این پژوهش با تلفیق و روی هم گذاری معیارها بر اساس منطق بولین نشان داد درجه سیل خیزی مناطق شهرستان علی آباد کتول بالا می باشد، به طوری که 51 درصد کل منطقه در معرض خطر بسیار بالا، 24 درصد با سیل خیزی زیاد و 25 درصد در دشت سیلابی قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - کاربرد متد آماری ماتریس سلسله مراتب زوجی و تطبیق سازی با تست میدانی در پهنه بندی رانش زمین در محیط GIS (مطالعه موردی: بینالود شمالی )
پروین کهربائیان ابوالفضل بهنیافررانش های زمین یکی از مهم ترین مخاطرات محیطی در مناطق کوهستانی محسوب می شوند. امروزه بهره گیری از روش های آماری و زمین آماری در نقشه سازی این رانش ها توسعه یافته است. تغییرات اقلیمی مناسب و فشارهای جمعیتی منطقه موجب شده که بخشی از جمعیت کلان شهر مشهد در مناطق ییلاقی به س چکیده کاملرانش های زمین یکی از مهم ترین مخاطرات محیطی در مناطق کوهستانی محسوب می شوند. امروزه بهره گیری از روش های آماری و زمین آماری در نقشه سازی این رانش ها توسعه یافته است. تغییرات اقلیمی مناسب و فشارهای جمعیتی منطقه موجب شده که بخشی از جمعیت کلان شهر مشهد در مناطق ییلاقی به ساخت خانه های دوم و توسعه ی آن ها در زمین های شیب دار دامنه های کوهستانی و میان کوهی منطقه اقدام نمایند. این فرآیند موجب به هم خوردن تعادل دامنه ها و سرانجام ناپایداری و افزایش رویکرد زمین لغزش ها گردیده است. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش، شناسایی عوامل موثر و پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش در مناطق مختلف جهت کاستن خسارت های ناشی از آن بوده است. جهت تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش منطقه از روش تحلیل آماری سلسله مراتبی (AHP) در محیط GIS استفاده گردید که ابتدا با بررسی های میدانی و تهیه لایه های اطلاعاتی از طریق نقشه ها و منابع موجود، مهم ترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش ها شامل؛ لیتولوژی، شیب، طبقات ارتفاعی، تراکم زهکشی، نوع خاک، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، بارش و فاصله از گسل شناسایی و لایه های اطلاعاتی این عوامل در محیط ArcGIS و با کمک نرم افزار Expert Choice ، تهیه و اقدام به تعیین وزن و اولویت بندی عوامل و تولید نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با بهره گیری از AHP گردید. نتایج نشان داد که وزن عوامل شیب، لیتولوژی، ارتفاع و کاربری اراضی به ترتیب با 303/0 ، 220/0 ، 122/0 و 097/0 در منطقه از بقیه عوامل بیش تر و در نتیجه اثر آن ها نیز بر ناپایداری دامنه ای از شدت بیش تری برخوردار می باشد. طبق نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش، 6/42% از منطقه با خطر زیاد، 4/25% با خطر متوسط ، 5/21% با خطر کم و 5/10درصد از وسعت منطقه با خطر خیلی زیاد مواجه اند. تراکم پهنه های لغزشی با درجه خطر زیاد و خیلی زیاد عمدتأ در مناطق مرکزی بینالود و حوضه های نزدیک به کلان شهر مشهد به ویژه در حوضه های شاندیز، گلستان و گلمکان مشاهده می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - Spatial estimation and zoning reference evapotranspiration using geostatistical methods and geographic information system (case study: Bakhtegan Basin)
کیوان بوالحسنی حیدر زارعیReference Evapotranspiration (ET0) is a basic parameter for determination of irrigation program. It is one of the most important factors in water resources management and considers as a requirement for every irrigation and drainage plans. Because of the spatial variatio چکیده کاملReference Evapotranspiration (ET0) is a basic parameter for determination of irrigation program. It is one of the most important factors in water resources management and considers as a requirement for every irrigation and drainage plans. Because of the spatial variations of ET0, it is necessary to use from intrapolation methods in order to estimation of this parameter in regional studie. Using geostatistical methods is one of the ways to estimation of evapotranspiration in locations which have no synoptic stations. Determining the most important geostatistical method for spatial estimation of ET0 and its zoning in Bakhtegan basin is the main aim of this research. Therefore, recorded daily data over 2013 to 2014 yearsin 24 synoptic stations which located inthe around and the inside of Bakhtegan basin were used. The amount of daily reference evapotranspiration was determined by using the ET0-calculator software. Calculated ET0 values from geographic coordinates of synoptic stations was processed by Arc GIS software. Different geostatistical methods including Inverse Distance Weighting (IDW), ordinary kriging and co-kriging (spherical, exponential and Gaussian variogram models) were used in order to spatial estimation of ET0. On the other hand, three criteria including Root MeanSquare Error (RMSE), Mean Absolute Error (MAE) and Mean Biased Error (MBE) were used for selecting the most appropriateinterpolation method. Based upon the results of this research, co-kriging method showed the minimum RMSE, MAE and MBE equal to 0.6973, 0.5146 and -0.1155, respectively. Therefore, it was selected as the most appropriate method in estimation of spatial evapotranspiration. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - Efficiency of HEC-RAS and GIS model in flood zoning of Dez river (Study area: the range of the regulatory dam to the villages of Zavieh Dezful)
حامد پورصمصام الهام اکبری کاظم حمادیThe purpose of this article is to use the geographic information system to identify the flood-prone and dangerous areas of the Dez River located in Dezful city from the border of the regulatory dam to the villages of Zavieh and the main goal is to identify the settlemen چکیده کاملThe purpose of this article is to use the geographic information system to identify the flood-prone and dangerous areas of the Dez River located in Dezful city from the border of the regulatory dam to the villages of Zavieh and the main goal is to identify the settlements and exposed areas. There is a risk of flooding in this way, the boundaries of the Dez River bed and flood zoning in the 25-year return period were determined using HEC-RAS, ARCGIS and HEC-GeoRAS software. The results showed that for a return period of 25 years, 1430 square kilometers of land will be covered by flood, which is outside the river boundary, and including the area of the river boundary, 4318 square kilometers are exposed to flood. Because in some places, residential, agricultural, recreational and parks are located in the boundaries of the river. Due to the existence of residential areas and resort uses on the banks of the river, it is necessary to carry out flood control operations and flood warning systems in the parts where more vulnerability is expected. And in order to remove the illegal occupations that have taken place in the bed and privacy of Dez River, the necessary action should be taken. Considering that the studied area is located in a dense urban area, by controlling and curbing the flood in the upstream watersheds by conducting watershed operations, engineering urban constructions and its non-development within the boundaries of waterways and identifying areas high risk and provide structural and non-structural solutions as much as possible to reduce the risk of flooding in this area پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - Qualitative zoning river Karun, Dez and Karkheh using water quality indices
مرجان سالاری حیدر زارعی فریدون وفایی مجتبی زارع صفتRivers are discussed as sources of water supply for various uses including agriculture, industry anddrinking. Thus, monitoring the quality of these resources due to the recent drought and urban and ruraldevelopment is one of the important tasks in the field of environme چکیده کاملRivers are discussed as sources of water supply for various uses including agriculture, industry anddrinking. Thus, monitoring the quality of these resources due to the recent drought and urban and ruraldevelopment is one of the important tasks in the field of environmental management. In this study,nine stations sampled seasonally the Karoon river, Dez, Karkheh in a one-year period from October2010 to September 2011 was conducted to coincide with cold and warm seasons. Parameters such astemperature, conductivity, dissolved oxygen, pH, turbidity, BOD and COD concentration of anionsand cations with original and microbial parameters were measured. The study used data from theNational Quality Indicators NSFWQI, Pollution Control Commission of India, the Ion ratios andWilcox index. Analysis of parameters on the basis NSFWQI index showed that In the second half ofthe season coincides with the period of high rainfall is high than 50, indicating that quality is bad.Classification of river water quality standards of the Central Pollution Control Commission of Indiais also roughly consistent with the results of NSFWQI. The results showed that the maximum ionconcentration of cation ions sodium –magnesium and chloride anion is the minimum concentration ofions. The classification was measured according to Wilcox index, the resulting quality of the waterwas used for irrigation and drainage for salinity control in the management of land. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - Determining the potential evapotranspiration in Isfahan province using GIS zoning and cluster analysis
هاجر طاهری سودجانی سید سعید اسلامیان ایمان اسدی ارجتکیEvapotranspiration of plant is one of the most important parameter which is used for estimating consumed water and irrigation planning. Accurate determination of water demand plays an important role in the economic management of water resources, planning and determining چکیده کاملEvapotranspiration of plant is one of the most important parameter which is used for estimating consumed water and irrigation planning. Accurate determination of water demand plays an important role in the economic management of water resources, planning and determining capacity of irrigation and drainage networks and simulating plant products. The present study attempted to investigate and optimize Evapotranspiration of reference crop in Isfahan province and provide it in form of GIS zoning as a major tool for water management. In additions, homogenous areas of this province were identified in terms of Evapotranspiration and some equations were presented for computing Evapotranspiration for each homogenous area. Results of computing Evapotranspiration from software Ref-ET and results of GIS zoning evapotranspiration have shown that there is a good correlation between Evapotranspiration computed by software GIS Evapotranspiration computed by software Ref-ET (R2=0.86%). In Isfahan, 3 homogenous areas were identified by the using cluster analysis method and given equations for homogenous area estimate amount of evapotranspiration with a high correlation پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش بخش مرکزی شهرستان سمیرم
مجتبی رحیمی شهید نیما رحیمیزمین لغزش از جمله بلایای طبیعی به شمار می رود که هر ساله خسارت جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد. امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری، زمینه های مناسبی برای شناخت و کاهش این خطرات طبیعی فراهم شده است. در این راستا می توان اطلاعات جغرافیایی را همگام با ابزار پشتیبانی تصمیم چکیده کاملزمین لغزش از جمله بلایای طبیعی به شمار می رود که هر ساله خسارت جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد. امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری، زمینه های مناسبی برای شناخت و کاهش این خطرات طبیعی فراهم شده است. در این راستا می توان اطلاعات جغرافیایی را همگام با ابزار پشتیبانی تصمیم به منظور ارزیابی خطر وقوع زمین لغزش به کار برد. لذا این پژوهش به‌منظور بررسی میزان تأثیر عوامل مختلف در ایجاد پدیده زمین لغزش و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش در بخش مرکزی شهرستان سمیرم انجام گرفت. برای این هدف با به‌کارگیری روش تحلیلسلسله مراتبی عوامل موردبررسی به‌صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزانتأثیر آن ها است محاسبه شده است. با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هرعامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لایه های وزنی وضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است کهروش تحلیل سلسله مراتبی به دلیل استوار بودن بر مبنای مقایسه های زوجی موجب سهولت و دقتدر انجام محاسبه های لازم و ارائه نتایج به دلیل دخالت دادن تعداد زیادی از عوامل در مقایسه باسایر روش های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. نتایج نشان داد که در مدل تحلیل سلسله مراتبیحدود 98/40 درصد حوضه در پهنه های با خطر بالا و خیلی بالا قرار می گیرد. همچنین جنس مواد و شیب به‌عنوان مهم ترین عوامل مؤثر در وقوع لغزش در منطقه مشخص گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - پهنه بندی دفن پسماندهای سنگ‌بری با استفاده از روش AHP Fuzzy (مطالعه موردی: شهرستان خرم بید)
حمیدرضا امیری طاهره عرفان منش ساناز فلاحهوای شهرهای صنعتی بر حسب نوع فعالیتهای معدنی، خردایش سنگ معدن و واحدهای تولیدی واقع در آن ناحیه میتواند آلوده به ذرات معلق به خصوص فلزات سنگین مانند سرب، نیکل – روی، مس، کادمیوم و ... به فرم های گوناگون باشد. از سوی دیگر اختلال در زندگی روزمره ساکنانی که در مجاو چکیده کاملهوای شهرهای صنعتی بر حسب نوع فعالیتهای معدنی، خردایش سنگ معدن و واحدهای تولیدی واقع در آن ناحیه میتواند آلوده به ذرات معلق به خصوص فلزات سنگین مانند سرب، نیکل – روی، مس، کادمیوم و ... به فرم های گوناگون باشد. از سوی دیگر اختلال در زندگی روزمره ساکنانی که در مجاورت محل دفع پسماندها قرار دارند، لزوم مکانیابی برای دفع مواد زائد را ضروری می‌دارد. در این پژوهش محقق در پی مکانیابی مناسب برای دفن پسماندهای جامد این صنعت در شهرستان خرم بیداستان فارس با استفاده از GIS میباشد. براینیلبهاینهدفازمعیارهای مانند شیب، جهت شیب، ارتفاع، زمین‌شناسی، کاربری اراضی، فاصله از خطوط ارتباطی، فاصله از سکونتگاه، فاصله از چاه‌ها و قنات‌ها، فاصله از آبهای سطحی استفاده شده است. سپسبرایهرکدامازعواملتأثیرگذاردر پهنهبندی دفن پسماندهای سنگ‌بری لایه‌هاییاطلاعاتیدرمحیط GISتهیه گردیدوبرایهریکازلایه‌هاوزن دهی صورتگرفت.سپسبهمنظورالگوسازی،بههریکازلایه‌هایاطلاعاتیبراساسمیزاناهمیتآنهادرپهنه بندی دفن پسماندهای سنگ‌بری با استفاده از مدل AHP وزن مناسبی اختصاص داده شد. در ادامه لایه ها با استفاده از توابع فازی نرمال شدند. نتایجحاصلازتلفیقلایه‌های اطلاعاتی زمین‌هایمنطقهرابرایانتخابمکان‌هایمناسب برای دفن پسماندهابهپنجکلاسطبقه‌بندینمودکهبنابراین با توجه به نقشه نهایی تحقیق، مناطق شمال و شمال شرقی شهر برای این امر در نظر گرفته می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - ارزیابی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش استان کرمان با مدل های فازی وAHP
فهیمه ابراهیمی مقدم احمد عباس نژادبا توجه به کوهستانی بودن بخش های از استان کرمان، وقوع زمین لغزشهای زیاد در سه دهه اخیر به وِیژه هنگام زلزله تهیه این نقشه برای استان ضرور ی است.هدف از این پژوهش، پهنه بندی خطر زمین لغزش استان کرمان با مدل های فازی، AHP وتکنیک GIS می باشد. در این مطالعه به منظور ته چکیده کاملبا توجه به کوهستانی بودن بخش های از استان کرمان، وقوع زمین لغزشهای زیاد در سه دهه اخیر به وِیژه هنگام زلزله تهیه این نقشه برای استان ضرور ی است.هدف از این پژوهش، پهنه بندی خطر زمین لغزش استان کرمان با مدل های فازی، AHP وتکنیک GIS می باشد. در این مطالعه به منظور تهیه نقشه ی پهنه بندی خطر، هفت عامل مورد بررسی قرار گرفت. این عوامل در محیط نرم افزار GIS به صورت نقشه تهیه وسپس طبقه بندی و وزن دهی شدند. این نقشهها با نقشه پراکنش زمین لغزشها ی استان همپوشانی گردید تا نقشه طبقات در پراکنش زمین لغزشها مشخص شود. در نهایت، هفت عامل شیب، لرزه خیزی، لیتولوژی، تراکم آبراهه، مورفولوژی، بارش و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر در زمین لغزشهای استان شناسایی شدند. نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش براساس این هفت عامل و با روش های AHP و عملگر گامای فازی با لانداهای 7/0، 8/0 و 9/0 در محیطGIS تهیه شد. از شاخص جمع کیفی Qs نیز برای ارزیابی صحت نقشه های پهنه بندی استفاده شد. نتایج ارزیابی نقشه ها نشان داد که مقدار شاخص Qs برای مدل AHP برابر31/2 وبرای عملگر گامای فازی با لانداهای 7/0، 8/0 و9/0 در محیط به ترتیب 05/4، 85/1 و 27/3 می باشد؛ بنابراین نتیجه می گیریم که عملگر گامای فازی با لاندای7/0 نسبت به سایر روش های ارائه شده دارای مطلوبیت بهتری در پهنه بندی لغزش استان کرمان می باشد و منطقی است که هر گونه برنامه ریزی محیطی با توجه به آن صورت گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - پهنه بندی خطر زمین لغزش جاده کن- سولقان به روش منطق فازی
سحر حسنی علی ارومیه ای زهرا ملکیناپایداری دامنهها از جمله معضلات جهانی است که هر ساله خسارات مالی و جانی فراوانی را بر زندگی بشر و محیط پیرامون آن وارد میکند. دخالت هر چه بیشتر بشر در طبیعت با ساخت سازه‌ها و برهم زدن چرخه‌های طبیعی از جمله عوامل اساسی در افزایش تعداد لغزشها و بالا رفتن میزان خسارات چکیده کاملناپایداری دامنهها از جمله معضلات جهانی است که هر ساله خسارات مالی و جانی فراوانی را بر زندگی بشر و محیط پیرامون آن وارد میکند. دخالت هر چه بیشتر بشر در طبیعت با ساخت سازه‌ها و برهم زدن چرخه‌های طبیعی از جمله عوامل اساسی در افزایش تعداد لغزشها و بالا رفتن میزان خسارات و آسیب‌ها میباشد.در این مقاله خطر ناپایداری دامنهها در نقشه‌ی راه کن – سولقان مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از سیستم منطق فازی در محیط نرم افزار ArcGIS و IDRISI، نقشه های پهنهبندی خطر زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. سپس به منظور ارزیابی میزان دقت و کارایی از اپراتورهای مختلف روش فازی برای نتیجه‌ی بهتر استفاده شد. براساس بررسی‌های انجام گرفته، تاثیر عوامل تکتونیکی نظیر گسلها به عنوان موثرترین پارامتر در حرکات دامنهای شناخته شده است. در نقشه‌ی پهنهبندی خطر زمین لغزش با عملگر اشتراک فازی، محدوده‌ی زمین لغزشهای موجود در منطقه نسبت به میزان مناطق با احتمال وقوع لغزش در نقشه مطابقت خوبی نشان میدهد. به همین منظور پیشنهاد میشود در این بخش ها جهت جلوگیری و یا کاهش خطرات دامنه ای در منطقه مورد مطالعه از گسترش فعالیتهای عمرانی در مناطق با حساسیت بالای زمین لغزش جلوگیری گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - تعیین میزان آسیب پذیری لرزهای رواق شرقی مصلی تهران با استفاده از میکروترمور
دیاکو حریری محمد علی ریاحی احمد ادیببرای تعیین میزان آسیب پذیری سازه ها در برابر لرزه های احتمالی نیاز به انجام آزمایشات غیر مخرب است که به دلیل آسانی و کم هزینـه بـودنروش آنالیز میکروترمورها، از این روش جهت بررسی میزان آسیب پذیری سازه رواق شرق مصلی تهران در برابر زمین لرزههـای احتمـالی آینـدهاستفاده شده چکیده کاملبرای تعیین میزان آسیب پذیری سازه ها در برابر لرزه های احتمالی نیاز به انجام آزمایشات غیر مخرب است که به دلیل آسانی و کم هزینـه بـودنروش آنالیز میکروترمورها، از این روش جهت بررسی میزان آسیب پذیری سازه رواق شرق مصلی تهران در برابر زمین لرزههـای احتمـالی آینـدهاستفاده شده است. برای انجام این امر در نقاط مختلفی از سازه داده های میکروترمور برداشت گردیده و پس از تحلیل دادهها با استفاده از تکنیکناکامورا مشخصات دینامیکی سازه و محل هائی که می توانند موجب ناپایداری سازه در برابر زمین لرزه های احتمالی آینده شوند تعیـین گشـته ونقاطی که دارای فاکتور تشدید بالا و فرکانس طبیعی پایین می باشند بدلیل متحمل شدن واتنش برشی بالا این نقاط با درجه بالای آسـیب پـذیریلرزه ای معرفی شده اند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - ژئو تکنیک لرزه ای و تحلیل رفتار دینامیکی خاک در شهر بهاباد،جنوب شرق یزد
احمد ادیب اکرم کوثریشهر بهاباد در جنوب استان یزد در فاصله 210 کیلومتری شرق شهر یزد قرار دارد.در این تحقیق برای تعیین ویژگیهای دینامیکی خاک و بررسی رفتار زمین در هنگام زلزله،ریزپهنه بندی شهر بهاباد متناسب با میزان لرزه خیزی ناحیه با استفاده از داده های ژئوتکنیکی گمانه های حفر شده در سطح شهر چکیده کاملشهر بهاباد در جنوب استان یزد در فاصله 210 کیلومتری شرق شهر یزد قرار دارد.در این تحقیق برای تعیین ویژگیهای دینامیکی خاک و بررسی رفتار زمین در هنگام زلزله،ریزپهنه بندی شهر بهاباد متناسب با میزان لرزه خیزی ناحیه با استفاده از داده های ژئوتکنیکی گمانه های حفر شده در سطح شهر انجام شد.برای تحلیل دقیق اثر ساختگاه از نرم افزار EERA استفاده و نقشه های ریز پهنه بندی به روش کریجینگ به وسیله نرم افزار GIS ترسیم گردید.مطالعات انجام شده نشان داد که مرکز شهر بهاباد نسبت به سایر مناطق از ضریب تشدید بالاتری برخوردار است.منطقه بر اساس نوع زمین به دو نوع،IIBخاک سخت با ضخامت بیش از 30 متر و IIIB خاک با سختی متوسط تقسیم گردید.بیشینه شتاب و ضریب تشدید روی سطح زمین در مرکز شهر نسبت به سایر مناطق افزایش دارد و به سمت حاشیه شهر از مقدار آن کاسته می شود.شتاب طیفی نیز در مرکز و با توجه به قرار گیری زمین نوع IIBبیشترین مقدار بوده و از مرکز به اطراف مقدار ان کاسته می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - تحلیل و پهنه بندی ناپایداری های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396 ،Mw=7.3) در استانهای ایلام و کرمانشاه
فتح الله نادری صمد فتوحی حسین نگارش مرضیه خلیلیهدف اصلی این پژوهش مطالعه ناپایداری های ژئومورفولوژیکی حاصل از زلزله ازگله در استان کرمانشاه و ایلام با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای و پهنه بندی آنها می باشد. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری های ژئومورفولوژیکی است. دلا چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش مطالعه ناپایداری های ژئومورفولوژیکی حاصل از زلزله ازگله در استان کرمانشاه و ایلام با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای و پهنه بندی آنها می باشد. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری های ژئومورفولوژیکی است. دلایل آن، وجود چین خوردگی های جوان زاگرس همراه با عملکرد گسل های قطع کننده آنهاست که خردشدگی های شدیدی را درمنطقه ایجاد کرده اند. برای انجام این تحقیق ابتدا ناپایداری های ژئومورفولوژیکی شاخصی که در تشدید خسارات ناشی از زلزله مؤثر بوده اند مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، تصاویر ماهواره ای و عملیات میدانی اقدام به تعیین موقعیت آنها گردید. این ناپایداری ها شامل زمین لغزش ها، ریزش ها و بهمن های سنگی، جریان ها، گسیختگی های تاج تپه ها و فرونشست زمین می باشند. با استفاده از روش تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) منطقه مورد مطالعه از لحاظ ناپایداری ها پهنه بندی گردید. نتایج پهنه بندی نشان داد که دو طبقه خطر خیلی زیاد و طبقه خطر زیاد مجموعاً با مساحتی بالغ بر 6558 کیلومتر مربع یعنی بیش از 28 درصد از منطقه مطالعاتی را به خود اختصاص داده اند و از بین عوامل مؤثر در وقوع ناپایداری ها، عوامل سن زمین شناسی، فاصله از گسل و شیب بترتیب با 23/0، 22/0 و 15/0 امتیاز بیشترین تأثیر در ایجاد ناپایداری های منطقه را دارا هستند. انطباق نقشه پهنه بندی ناپایداری ها با نقشه توزیع ناپایداری های بیانگر انطباق بیشتر ناپایداری ها از جمله زمین لغزش ها، ریزش های سنگی و فرونشست ها با طبقات خطر بالا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - پهنهبندی و تعیین کیفیت تالاب میقان براساس شاخصهای WQINSF و IRWQISC
لعبت تقوی علی شهبازی پرستو عسگری سامان سخایی میترا طلایی علیرضا محرابیان رضا میرزاییتالاب میقان در استان مرکزی در 15 کیلومتری شمال‌شرقی اراک و جنوب‌غربی داوودآباد قرار گرفته است. به منظور تعیین ایستگاههای نمونه‌برداری از این تالاب فصلی ابتدا بازدید میدانی صورت گرفت، سپس در قسمت‌هایی که به نظر می‌رسید به لحاظ طبیعی و مصنوعی تغییرات در کیفیت آب قابل ملا چکیده کاملتالاب میقان در استان مرکزی در 15 کیلومتری شمال‌شرقی اراک و جنوب‌غربی داوودآباد قرار گرفته است. به منظور تعیین ایستگاههای نمونه‌برداری از این تالاب فصلی ابتدا بازدید میدانی صورت گرفت، سپس در قسمت‌هایی که به نظر می‌رسید به لحاظ طبیعی و مصنوعی تغییرات در کیفیت آب قابل ملاحظه باشد، 12 نمونه برداشت و پارامترهای کیفی در این نمونه‌ها بررسی شد. با استفاده از دو شاخص NSFWQI و IRWQISC وضعیت کیفی تالاب بررسی شد. همچنین با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقشه پهنهبندی پارامترها و شاخص‌ها تهیه گردید. نتایج مقایسه غلظت پارامترهای اندازه‌گیری‌شده در فصل تابستان و پاییز نشان داد میانگین غلطت فاکتورهای اکسیژن‌خواهی بیولوژیکی، اکسیژن‌خواهی شیمیایی، اکسیژن محلول، هدایت الکتریکی، کلیفرم مدفوعی، آمونیوم، نیترات، فسفات، سختی و اسیدیته در تابستان بیشتر از پاییز بوده است، تنها میانگین کدورت در فصل پاییز بیشتر از فصل تابستان بود. نتایج شاخص کیفیت آب سطحی نشان میدهد که وضعیت ایستگاه‌ها در تابستان و پاییز در وضعیت بد و خیلی بد قرار دارد. نتایج NSFWQI نشان میدهد که به طور کلی وضعیت ایستگاه‌ها در تابستان و پاییز در وضعیت بد و متوسط قرار دارد. نقشه پهنهبندی شاخص NSFWQI در دو فصل تابستان و پاییز نشان داد که تالاب از نظر وضعیت شاخص مذکور در حالت متوسط قرار دارد تنها در محدوده کوچکی نزدیکی ورودی تصفیه‌خانه وضعیت بد کیفی ثبت گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - بررسی تاثیر زمین شناسی زیست محیطی بر کیفیت و کمیت آبهای زیر زمینی مطالعه موردی: چاههای شرب روستای اخترآباد شهرستان ملارد
فرناز قاسمی لعبت تقویمنابع آب زیرزمینی بزرگترین ذخیره قابل دسترسی آب شیرین در کره زمین محسوب مـی شـوند . بـا توجـه بـه اهمیت و کمبود این منبع ارزشمند مطالعه پیرامون این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار اسـت. در تحقیق میدانی حاضر جمع آوری اطلاعات 7 حلقه چاه (اطلاعات مختصاتی، کمی، کیفی) ب چکیده کاملمنابع آب زیرزمینی بزرگترین ذخیره قابل دسترسی آب شیرین در کره زمین محسوب مـی شـوند . بـا توجـه بـه اهمیت و کمبود این منبع ارزشمند مطالعه پیرامون این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار اسـت. در تحقیق میدانی حاضر جمع آوری اطلاعات 7 حلقه چاه (اطلاعات مختصاتی، کمی، کیفی) به منظور بررسی کیفیت و کمیت منابع آب شرب منطقه، در فصول زمستان و تابستان 94 و 95 انجام گرفت و پس از نمونه برداری و انجام آنالیزهای فیزیکوشیمیایی و تدوین جداول اطلاعاتی و نمودارهای هیستوگرام، پهنه بندی منطقه در محیط GIS با در نظر گرفتن هر یک از پارامترهای کمّی و کیفی منابع آبی انجام گردید. چاه های مورد بررسی در بخش شمال شرقی منطقه اخترآباد واقع در شهرستان ملارد به نام های گمرکان 1، 2، 3 و در بخش شمال غربی این منطقه به نام های گوی بلاغ 2 و 3 و گوی بلاغ دکین از لحاظ پارامترهای کمّی و کیفی نظیر (pH، قابلیت هدایت الکتریکی EC، کل مواد جامد محلول TDS، کدورت، سختی کل TH، کاتیون ها و آنیون های موجود در چاه های منطقه) مورد بررسی قرار گرفتند و تاثیرات ساختارهای زمین بر هر یک از پارامترهای موجود مطالعه گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد، از 11 پارامتر بررسی شده در منابع آبی منطقه مورد مطالعه، در 4 پارامتر روند افزایشی از حداکثر مجاز استاندارد 1053 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مشاهده می شود. بر همین اساس مقادیر پارامترهای کاتیون سدیم و آنیون سولفات و همچنین پارامترهای هدایت الکتریکی EC و کل مواد جامد TDS، در چاه های شماره 1 و 2 و 3 گمرکان و چاه اخترآباد واقع در قسمت غربی منطقه و چاه گوی بلاغ 3 و گوی بلاغ دکین در سمت شرقی منطقه، از حداکثر مجاز استاندارد 1053 فراتر می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - پهنهبندی غلظت فلزات سنگین در خاک محدوده اکتشافی کانسار طلای هیرد
شهرام بیک پور مهسا اسکندری امید اردبیلیدر این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک چکیده کاملدر این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک و آنتیموان به ترتیب 5550 و 910 ppm می باشد. با توجه به وضعیت زمین شناسی منطقه و توجه به منشأ خاکهای منطقه نشان می دهد که افزایش غلظت آنها بیشتر منشأ طبیعی داشته و به مقدار کمتری توسط فعالیتهای انسانی پدید آمده است. فاکتور غنی شدگی برای عناصر آرسنیک، آنتیموان و کادمیوم به ترتیب 1.89 ، 2.05 و 0.03 می باشد. که نشان دهنده ی آلودگی متوسط دو عنصر آرسنیک و آنتیموان و عدم آلودگی منطقه نسبت به عنصر کادمیوم می باشد. براساس شاخص زمین انباشت ، درجه آلودگی عناصر آرسنیک و آنتیموان 1بوده که بیانگر آلودگی متوسط این دو عنصر در منطقه و برای عنصر کادمیوم کمتر از 1 می باشد. شاخص آلودگی نیز در منطقه برای عناصر آرسنیک و آنتیموان در حد متوسط و برای عنصر کادمیوم عدم آلودگی را نشان می دهد که خاکهای منطقه مورد بررسی از نظر شاخص های آلودگی در زمره خاکهای غیرآلوده تا آلودگی متوسط قرار دارند و بیشترین این آلودگی در خاکهای مجاور معدن می باشد. به طور کلی خاکهای منطقه مورد مطالعه دارای مقادیر بالایی از عناصر مورد نظر (بالاتر از مقدار زمینه طبیعی) می باشند و در صورت عدم کنترل آن در آینده، آلودگی به حد بحرانی خواهد رسید و مشکلات زیادی برای افراد ساکن در منطقه ایجاد خواهد کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - محیط رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند کنگان در میدان کیش
مریم پیروی محمدرضا کمالی حسین رحیم پور بنابسازند کنگان به سن تریاس زیرین، مهمترین سنگ مخزن هیدروکربنی در جنوب باختری ایران و خلـیج فـارس بـوده کـه در گـروهدهرم جای دارد. مطالعات پتروگرافی مغزه و خرده های حاصل از حفاری این سازند در میدان کیش واقع در خلیج فـارس حـاکی ازآن است که سازند کنگان از چهارده رخساره میکروس چکیده کاملسازند کنگان به سن تریاس زیرین، مهمترین سنگ مخزن هیدروکربنی در جنوب باختری ایران و خلـیج فـارس بـوده کـه در گـروهدهرم جای دارد. مطالعات پتروگرافی مغزه و خرده های حاصل از حفاری این سازند در میدان کیش واقع در خلیج فـارس حـاکی ازآن است که سازند کنگان از چهارده رخساره میکروسکوپی تشکیل شده که در کمربندهای رخسارهای پهنه کشندی، تالاب پشت سدو سد االیتی نهشته شده اند. مجموعه رخسارهها و کمربندهای رخسارهای نشاندهنـده رسـوبگذاری در بخـش داخلـی یـک پلاتفـرمکربناته از نوع رمپ هوموکلینال است. تغییرات عمودی رخساره ها و بررسی لاگ های ژئوفیزیکی به ویژه لاگ گاما نشان دهنده سـهسکانس رسوبی رده سوم است. مرز بین سکانس ها ناپیوستگی نوع دو است. هر سـکانس از دسـته رخسـارهای) TSTدر برگیرنـدهرخسارههای تالاب پشت سد و پهنه کشندی( و ) HSTدربردارنده رخسارههای سدی( ساخته شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - پهنهبندی خطر زمینلغزش منطقه صوفیان با استفاده از مدلAHP در محیط GIS
حمید شهین فروقوع حرکات توده‎ای دارای ساز و کار پیچیده‎ای است و عوامل و متغیرهای زیادی در وقوع آن می‎توانند نقش داشته باشند. در این مقاله فراوانی و پراکنش زمین‎لغزش‎های بزرگ صوفیان از توابع استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی چکیده کاملوقوع حرکات توده‎ای دارای ساز و کار پیچیده‎ای است و عوامل و متغیرهای زیادی در وقوع آن می‎توانند نقش داشته باشند. در این مقاله فراوانی و پراکنش زمین‎لغزش‎های بزرگ صوفیان از توابع استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر در زمین‎لغزش‎های منطقه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تهیه نقشه پهنه‎بندی خطر زمین‎لغزش در این منطقه می‎باشد. برای این منظور شش عامل مهم زمین‎لغزش که شامل: 1- سنگ‎شناسی، 2- شیب دامنه، 3- فاصله از گسل، 4- طبقات ارتفاعی، 5- فاصله از چشمه و 6- کاربری اراضی به عنوان عوامل مهم و موثر در وقوع زمین‎لغزش‎های این منطقه تشخیص داده شده است. هر یک از عوامل به صورت لایه‎های اطلاعاتی، وارد محیط GIS گردید و وزن هر کدام از آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مشخص شد. در نهایت با تلفیق لایه‎های اطلاعاتی در محیط GIS نقشه پهنه‎بندی خطر زمین‎لغزش در 5 گروه بسیار پر خطر ، پر خطر، با خطر متوسط، کم خطر و بسیارکم خطر تهیه گرده است. نتایج نشان می‎دهد بیشترین مساحت منطقه در گروه بسیارکم خطر و پایدار (43%) قرار دارد و گروه کم خطر 22%، با خطر متوسط17%، پر خطر 9% و گروه بسیار پر خطر 9% از مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود نسبت داده است و از بین متغیرهای یاد شده در ناپایداری دامنه‎ها سنگ‎شناسی و شیب دامنه و فاصله از گسل بیشترین اثر را به ترتیب در حرکات دامنه‎ای این منطقه بر عهده دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - ارزیابی و تعیین اقلیم آسایش گردشگری شهر شاهرود
زینب فرنامعوامل و پارامتر های اقلیمی در انتخاب مکان و زمان مناسب برای گردشگران به منظور گردشگری تاثیر زیادی دارد. شرایط جوی نامناسب برای گردشگر، محدودیت های زیادی ایجاد می کند. و باعث سلب آرامش و آسایش او می شود. گردشگر باید آگاهی داشته باشد که برای بازدید از یک مکان خاص چه زمان چکیده کاملعوامل و پارامتر های اقلیمی در انتخاب مکان و زمان مناسب برای گردشگران به منظور گردشگری تاثیر زیادی دارد. شرایط جوی نامناسب برای گردشگر، محدودیت های زیادی ایجاد می کند. و باعث سلب آرامش و آسایش او می شود. گردشگر باید آگاهی داشته باشد که برای بازدید از یک مکان خاص چه زمان هایی از نظر اقلیمی مناسب و چه زمان هایی نامناسب است. این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی، از نظر گردآوری داده ها توصیفی – پیمایشی است. و هدف از این پژوهش این است که بهترین و مطلوب ترین زمان برای گردشگر به ویژه گردشگر خارجی به شهر شاهرود، از نظر مناسب بودن شرایط آب و هوایی، شناسایی و معرفی شود (تعیین آسایش زیست اقلیمی شهر شاهرود با روش TCI) و در آخر ترسیم نقشه های آسایش اقلیمی شهر شاهرود با نرم افزار GIS انجام شده است. با استفاده از شاخص اقیم آسایش گردشگری (TCI)، زمان های مناسب و ایده آل، جهت حضورگردشگران به شاهرود، محاسبه شده است. این شاخص شرایط آسایش اقلیمی گردشگر را از رده غیرممکن تا ایده آل طبقه بندی می کند. شاخص TCIاز هفت پارامتر اقلمی تشکیل شده است و با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS داده ها میان یابی و تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای انجام شده است. داده های مورد استفاده پژوهش مربوط به میانگین هفت پارامتر اقلیمی در ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی درون شهر شاهرود برای بازه زمانی 10 سال ( 2005 – 2014)، بوده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که ماه های اکتبر، آوریل و مارچ در این شهر بهترین شرایط را برای حضور گردشگر و ماه های دسامبر، جولای و آگوست هم بدترین شرایط را برای حضور گردشگران دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - برآورد وپهنه بندی پتانسیل خطر سیل گیری در حوضه آبریز کن تهران با استفاده از مدل تصمیم گیری فازی
انسیه میهن پرستبا توجه به شرایط طبیعی کشورایران،عدم توجه به موضوع سیلاب ها میتواند خسارات های جبران ناپذیری به بار آورد که در این میان برآورد سیلاب و پهنه بندی نواحی سیل گیر اهمیت بسیار زیادی در کنترل خطرات دارد. به دلیل قرار گیری حوضه کن در شمال تهران و قرارگیری در دامنه ها وشیب های چکیده کاملبا توجه به شرایط طبیعی کشورایران،عدم توجه به موضوع سیلاب ها میتواند خسارات های جبران ناپذیری به بار آورد که در این میان برآورد سیلاب و پهنه بندی نواحی سیل گیر اهمیت بسیار زیادی در کنترل خطرات دارد. به دلیل قرار گیری حوضه کن در شمال تهران و قرارگیری در دامنه ها وشیب های تند و خصوصیات بارش و پوشش گیاهی وقوع سیلاب یکی از دغدغه های عمده در این منطقه می باشد. همچنین ساخت وسازها وایجاد رستوران ها در حاشیه رودخانه ها و تخریب پوشش گیاهی باعث کاهش مقدار آب نفوذی و افزایش آب سطحی گردیده است. حجم زیاد آب ازسمتی بر بزرگی طغیان سیل می‌افزاید و از طرفی با افزایش فرسایش، رسوباتی به وجود میآورد که با برجای گذاشتن آنها ظرفیت بستر اصلی رود کاهش می‌یابد. علت اصلی وقوع این سیلابها بارش باران‌های شدید و گاهی نیز ذوب برف است که باعث طغیان رودخانه و جاری شدن آب در زمینهای حاشیه‌ای رود میشود. در این تحقیق کوشش شده که نواحی سیل گیر حوضه کن در شمال استان تهران با استفاده از مدل تصمیم گیری فازی مورد مطالعه و پهنه بندی قرار گیرد. پس از بررسی معیارهای مورد نیاز فازی سازی هریک از آنها انجام شده است و برای پهنه بندی با استفاده از عملگر های gama ، or و and تلفیق لایه های اطلاعاتی فازی صورت گرفته است و برای شناسایی مناطق سیل گیر حوضه آبریز کن عملگر گاما (0.8) به خوبی نواحی سیل گیر را بارزسازی کرده است. عملگر and ، حداکثر درجه عضویت اعضا را استخراج می کند و از دقت بالایی در مکانیابی برخوردار نمی باشد. عمگر or نیز عملگر اشتراک مجموعه هاست. که حداقل درجه عضویت اعضا را استخراج می کند در نتیجه برای تحقیق حاضر عملگر گاما در ارتباط با پهنه بندی خطر حوضه آبریز کن ، بسیار مطلوب عمل کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - مکان یابی شهرها با تاکید برمخاطرات ومحدودیت های ژئومورفولوژیکی طبیعی دراستان تهران با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
نادر مرادی کرامت اله زیاریهمه ساله حوادث متعددی در جهان به وقوع می پیوندد حوادثی کـه بـه طـور ناگهـانی روی مـی دهـد و موجب وارد آمدن خسارت به انسان ومحیط طبیعی می شود؛ به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته می شوند.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذا چکیده کاملهمه ساله حوادث متعددی در جهان به وقوع می پیوندد حوادثی کـه بـه طـور ناگهـانی روی مـی دهـد و موجب وارد آمدن خسارت به انسان ومحیط طبیعی می شود؛ به عنوان مخاطرات طبیعی شناخته می شوند.این مخاطرات به دلیل غیر منتظره ی خود، در بیشتر موارد خسارت جانی ومالی بسیاری بر جای می گذارد. زمین لغزش و زلزله مخاطرات محیطی می باشدکه وقوع آنها باعث تلفات وخسارت های زیادی می شود زلزله ها با توجه به(دوره بازگشت) احتمال وقوع آنها وجود دارد. از این رو تشخیص مناطق مستعد زلزله وزمین لغزش، برای به کارگیری روش های پیشگیری یا مقابله با ناپایداری مناطق به منظور کاهش خطر و ریسک حاصل از آنها، بسیار اهمیت دارد. هدف از این مطالعه،مکان یابی شهرها با تاکید بر محدودیت های ژئومورفولوژیکی است. به این منظور، ابتدا از میان مهم ترین عوامل مؤثر برزلزله و زمین لغزش، 6عامل مقدار شیب، جهت شیب، جنس مصالح زمین شناسی، فاصله از گسل، شتاب زمین لرزه و میزان بارندگی که تهیه داده هایشان برای همه استان تهران امکان پذیر بود، بر پایه قضاوت مهندسی در محیط GISکلاسه بندی شدند.در روش AHP برپایه لایه ها وزیر لایه ها اطلاعاتی،وزن دهی وبا هم تلفیق شدند وسپس نقشه پهنه بندی خطر احتمال زلزله وزمین لغزش در محیط GISتهیه شد. بنابراین نقشه خطر زمین لغزش وزلزله به طراحان و مهندسان در جهت انتخاب مکان یابی مناسب برای اجرای طرح های توسعه کمک بزرگی می کند که مکان یابی مناسب برای اجرای توسعه پایدار بدون در نظر گرفتن محدودیت ها و برنامه ریزی و مدیریت آن ممکن نخواهد بود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این استان بیشترین تهدید را از لحاظ محدودیت های ژئومورفولوژیکی زمین لغزش وزلزله را دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - پتانسیل سنجی خطر رخداد آتش سوزی جنگل ها و مراتع با استفاده از مدل AHP (مطالعه موردی: شهرستان کامیاران)
سامان جواهری علی اصغر تراهیآتش سوزی در مراتع و جنگل های زاگرس با توجه به نقش حفاظتی این جنگل ها در جلوگیری از فرسایش آب و خاک، یک تهدید زیست محیطی جدی برای این جنگل ها و مراتع محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، تجزیه و تحلیل توزیع مکانی آتش سوزی های مراتع و جنگل های شهرستان کامیاران و شناسایی چکیده کاملآتش سوزی در مراتع و جنگل های زاگرس با توجه به نقش حفاظتی این جنگل ها در جلوگیری از فرسایش آب و خاک، یک تهدید زیست محیطی جدی برای این جنگل ها و مراتع محسوب می شود. هدف از انجام این تحقیق، تجزیه و تحلیل توزیع مکانی آتش سوزی های مراتع و جنگل های شهرستان کامیاران و شناسایی مناطق مستعد به آتش سوزی می باشد، مناطق عمده آتش سوزی که دارای بیشترین وسعت و تکرار بودند شناسایی شدند و فایل برداشت شده به وسیله دستگاه سامانهموقعیت یابجهانی ( GPS) کل مناطق در چند سال اخیر تهیه و بعد از تبدیل فرمت به نرم افزار آرک مپ انتقال داده شده و نقشه پراکندگی مناطق حریق شده جنگل ها و مراتع شهرستان تهیه شد. عوامل تاثیرگذار شامل بارندگی، دما، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، ارتفاع و شیب منطقه می باشند و لایه های این عوامل با استفاده از مدل رقومی ارتفاع ( Dem) منطقه به دست آمد. در ادامه با استفاده از مدل تحلیلسلسلهمراتبی ( AHP) لایه های اطلاعاتی موجود در نرم افزار Expert Choiseوزن دهی شده و سپس با استفاده مقایسه زوجی دو به دو مقایسه شدند. در نهایت بعد از تلفیق لایه ها در نرم افزار Arc Mapنقشه نهایی پهنه بندی خطر رخداد آتش سوزی جنگل ها و مراتع شهرستان در پنج طبقه از مناطق با پتانسیل خیلی زیاد تا پتانسیل خیلی کم طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد که لایه های برداشت شده واقعیت زمینی با نقشه نهایی کاملا مطابقت داشته و اکثر آتش سوزی های با وسعت زیاد در مناطق با پتانسیل زیاد و خیلی زیاد و بحرانی قرار گرفتند و از مساحت کلی جنگل ها و مراتع شهرستان مناطق با پتانسیل خیلی زیاد آتش سوزی مساحت45218.14 هکتار که 22درصد از کل منطقه را شامل شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - پهنهبندی درجه آسیبپذیری زیرساختهای شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
رضا باباییان آتنی مجید ولی شریعت پناهی نصرالله فلاح تبار زهرا خداییامروزه زیرساختها حائز نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در فرآیند امن یک جامعه میباشند و حفظ امنیت زیرساختها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت‌های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیبپذیری زیرساختها در مقیاس شهری میتواند به چکیده کاملامروزه زیرساختها حائز نقش تعیین‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ای در فرآیند امن یک جامعه میباشند و حفظ امنیت زیرساختها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت‌های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیبپذیری زیرساختها در مقیاس شهری میتواند به‌عنوان راهکاری کارآمد، به تدوین راهبردهای شهری منتج شود. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات موردنیاز، به تبیین میزان آسیبپذیری زیرساختهای شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته است که در آن بعد از اولویتبندی مراکز ثقل و مشخص شدن زیرساختهای حیاتی و حساس، پهنهبندی شهر با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام‌گرفته است. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات موردنیاز، با استفاده از روشهای ارزیابی چند معیاره به تحلیل زیرساختها پرداخته و پس از شناخت برهم‌‌‌‌کنش‌‌‌‌ها با توجه به موقعیت فضایی هریک از زیرساختها، وضعیت آسیبپذیری شهر سمنان را محاسبه نمود. نتایج حاصله نشان میدهد که درمجموع 37.83 درصد از زیرساختهای شهر سمنان در پهنههای با آسیبپذیری بسیار زیاد، 21.34 درصد در پهنههای با آسیبپذیری زیاد، 13.58 درصد در پهنههای با آسیبپذیری متوسط، 14.66 درصد در پهنههای با آسیبپذیری کم و 12.56 درصد در پهنههای با آسیبپذیری بسیار کم استقراریافته‌اند. این مسئله به‌دوراز اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل بوده و تشدیدکننده میزان آسیبپذیری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - پهنهبندی اقلیمی شهرستان شاهرود براساس شاخصهای جانمایی بادگیر و پارامترهای موثر بر آسایش حرارتی
طیبه ولیان سید مجید مفیدی مهناز محمودیهدف این پژوهش جانمایی استقرار بادگیر در شهرستان شاهرود با توجه به پهنهبندی اقلیمی و آسایش حرارتی است. این تحقیق به لحاظ هدف، از نوع کاربردی است. در ابتدا با بررسی مبانی نظری، فهرست اولیه شاخصهای موثر بر مکانیابی بادگیر تهیه و توسط فن دلفی بازنگری و تایید شد. در ادامه چکیده کاملهدف این پژوهش جانمایی استقرار بادگیر در شهرستان شاهرود با توجه به پهنهبندی اقلیمی و آسایش حرارتی است. این تحقیق به لحاظ هدف، از نوع کاربردی است. در ابتدا با بررسی مبانی نظری، فهرست اولیه شاخصهای موثر بر مکانیابی بادگیر تهیه و توسط فن دلفی بازنگری و تایید شد. در ادامه نیز به منظور یافتن مناطق مستعد جهت استقرار بادگیر، از مدل ترکیبی استفاده شد. همچنین از مدل اولگی به منظور تعیین آسایش حرارتی در شاهرود و تشخیص زمان‌های مناسب برای استفاده از بادگیر استفاده شد. این مدل در برگیرنده تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. ابزار مورد استفاده شامل نرم‌افزار ArcGIS, version 9.3 و نرم‌افزار Expert Choice, version 2004 بودند. از روش مقایسه زوجی برای وزن‌بندی شاخص‌ها و پهنه‌ها استفاده شد. شش شاخص ساعات آفتابی، باد، ارتفاع، درجه حرارت، رطوبت نسبی و بارندگی برای مکانیابی بادگیر شناسایی شد. شاخص رطوبت نسبی با وزن 38/0 بالاترین و شاخص ارتفاع با وزن 154/0 کمترین امتیاز شاخص‌ها را کسب کردند. ماههای اردیبهشت و خرداد در زون آسایش حرارتی قرار دارند و زمان‌هایی هستند که بادگیر در شهرستان شاهرود چندان کاربردی نخواهد داشت. از سوی دیگر، تیرماه، مرداد ماه و شهریور به دلیل گرمای بالا و آذر، دی، بهمن و اسفند به دلیل سرمای زیاد زمان‌های مناسبی برای استفاده از بادگیر میباشند. در نهایت، لایه مربوط به هر شاخص برای شهرستان شاهرود تهیه و ترسیم شد. استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی توام با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش رویهم‌گذاری لایهها این امکان را فراهم میآورد تا بتوان در یک پهنه جغرافیایی وسیع مکان بهینه برای انواع کاربری‌ها را شناسایی و تعیین نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - مدلسازی پهنه بندی وپیش بینی خطر سیلاب شهری با استفاده از تصاویر ماهواره ای و GIS (مطالعه موردی شهرمهر)
اسماعیل برزگر عبدالرسول قنبری مرضیه موغلیسیل علل مختلفی می تواند داشته باشد. یکی از دلایل جدید و چالش بر انگیز قرن بیست و یکم موضوع تغییرات کاربری اراضی است، بررسی دقیق مجموعه عوامل زیست محیطی که زمینه ساز این حوادث هستند نشان می دهد که دخالت انسان در چرخه طبیعی آب از طریق پوشش گیاهی در عرصه‌های آبخیز ، توسعه چکیده کاملسیل علل مختلفی می تواند داشته باشد. یکی از دلایل جدید و چالش بر انگیز قرن بیست و یکم موضوع تغییرات کاربری اراضی است، بررسی دقیق مجموعه عوامل زیست محیطی که زمینه ساز این حوادث هستند نشان می دهد که دخالت انسان در چرخه طبیعی آب از طریق پوشش گیاهی در عرصه‌های آبخیز ، توسعه شهری و صنعتی شدن جوامع، تاثیرات نامطلوبی در هیدرولوژی حوضه حوضه آبریز می‌گذارد و موجب تشدید سیلابها، افزایش آلودگی در قسمت پایاب، کاهش جریان های پایه و کاهش تغذیه آب های زیر زمینی می گردد . سیل یکی از پدیدههای پیچیده و مخرب طبیعی است که هر ساله خسارات فراوانی را به دنبال دارد. به منظور برنامه‌ریزی جهت بهره‌برداری بهینه و کنترل پدیدههای طبیعی سیل که از مسائل موجود در کره زمین و از جمله کشور ما نیز می باشد، مطالعات و تحقیقات زیادی مورد نیاز است .به همین منظور، هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت شهر مهر واقع در جنوب استان فارس ،ازنظر سیل خیزی و پهنه بندی خطر ناشی از این حادثه مهم طبیعی بود. این بررسی به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و به منظور پیش بینی دامنه خسارات ناشی از سیلاب انجام شد است. داده های مورد نیاز ، در این خصوص گردآوری شد. داده های گردآوری شده بعد از تصحیح و تبدیل، وزن دهی شد و بعد از انجام مقایسات زوجی و تعیین ضرایب نهایی هر لایه، نقشه های مورد نیاز تهیه گردید. برا ی تعیین وزن و ضرایب نهایی به تناسب از مدل AHP و نرم افزارهای مربوطه، به خصوص Choice Export ،ArcGIS و... بهره برداری به عمل آمد. نتایج نشان داد تمام وسعت شهر در معرض خطر سیلاب قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - برآورد رواناب شهری و پهنه بندی آن با استفاده از تحلیل های فضایی در شهر بندرعباس
کامیار آذریانبرنامه ریزی و هدفمندسازی زیر ساخت های شهری جهت کنترل بحران هایی که محیط شهری را به واسطه گسترش آن تهدید می کنند، قابل توجه است. تغییرات گسترده در شهرنشینی و شکل فیزیکی شهرها، تأثیرات زیادی بر روی خصوصیات رواناب سطحی دارد و خطر سیلاب را در مناطق شهری افزایش می دهد. هدف ا چکیده کاملبرنامه ریزی و هدفمندسازی زیر ساخت های شهری جهت کنترل بحران هایی که محیط شهری را به واسطه گسترش آن تهدید می کنند، قابل توجه است. تغییرات گسترده در شهرنشینی و شکل فیزیکی شهرها، تأثیرات زیادی بر روی خصوصیات رواناب سطحی دارد و خطر سیلاب را در مناطق شهری افزایش می دهد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر گسترش فیزیکی شهر بندرعباس بر ضریب رواناب و پهنهبندی خطر سیلاب شهری است. نقشه کاربری اراضی و شاخص نفوذناپذیری به ترتیب با استفاده از روش طبقه‌بندی حداکثر احتمال و آنالیز ترکیب طیفی در دامنه طیف(SP-SSMA)، استخراج شدند. درنهایت با استفاده از نقشههای کاربری اراضی، بافت خاک و شیب، نقشههای دوره‌ای ضریب رواناب با استفاده از مدل Wetspa محاسبه گردید. به‌منظور پهنهبندی سیلاب، با استفاده از نقشههای ضریب رواناب، سطح نفوذناپذیری، شیب و جهت شیب، فاصله تا کانال‌های جمعآوری آب سطحی و فاصله از خیابان‌ها، نقشه پهنهبندی خطر سیلاب شهری بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ایجاد شد. نتایج نشان داد به دلیل افزایش سطوح نفوذناپذیر، ضریب رواناب از مقدار میانگین 56/0 به 70/0، افزایش داشته است. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی نشان داد که 81/1درصد از محدوده مورد مطالعه دارای ریسک بسیار بالای آبگرفتگی و 16/7 درصد دارای ریسک زیاد و17/14 درصد دارای ریسک نسبتا زیاد و23/10 درصد دارای ریسک متوسط و77/66 درصد دارای ریسک کم می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - پهنهبندی جاذبه‌های گردشگری (اکو‌توریستی) جهت توسعه گردشگری منطقه مورد مطالعه: شهرستان ورامین – روستای خاوه
هما محمدزاده سید خلیل سید علی پوردر جهان امروز، گردشگری، رویکرد گسترده ای به طبیعت گردی یا همان اکوتوریسم دارد؛زیرا که انسان های خسته از زندگی ماشینی، همواره به دنبال گریزگاه هایی هستند که بتوانند اوقات فراغت خود را در فضاهایی دور از هیاهو و روزمرگی های زندگی مدرن بگذرانند و برای این افراد، طبیعت بهتری چکیده کاملدر جهان امروز، گردشگری، رویکرد گسترده ای به طبیعت گردی یا همان اکوتوریسم دارد؛زیرا که انسان های خسته از زندگی ماشینی، همواره به دنبال گریزگاه هایی هستند که بتوانند اوقات فراغت خود را در فضاهایی دور از هیاهو و روزمرگی های زندگی مدرن بگذرانند و برای این افراد، طبیعت بهترین گذرگاه و پناهگاه به شمار می آید. از این رو، توسعه ی فعالیت های گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم، با ایجاد فرصت های شغلی و درآمدی می تواند منافع اقتصادی بی شماری را به طور مستقیم و غیرمستقیم متوجه جوامع محلی میزبان و ساکنان آن ها نماید و با آثار تکاثری خود به رشد و توسعه ی اقتصاد محلی کمک کند. بر همین اساس پژوهش حاضر سعی دارد با شناخت از جاذبه های گردشگری شهرستان ورامین و توان اکولوژیکی منطقه به پهنه بندی جاذبه های گردشگری مستعد در این منطقه بپردازد تا با استفاده از این ابزار پتانسیل های گردشگری محدوده مورد مطالعه در راستای توسعه گردشگری آن با دانش بهتری معرفی گردد. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS لایه های مربوط به شیب، سطوح ارتفاعی، میزان بارش، کاربری اراضی، توپوگرافی و زمین‌شناسی منطقه تهیه و با استفاده از مدل TOPSIS رتبه بندی و ارزش گذاری شدند و در نهایت با روی هم گذاری لایه ها پهنه های مستعد فعالیت های گردشگری با محوریت اکوتوریسم مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان داد که شهرستان ورامین در زمینه های گردشگری روستایی، کوهنوردی، دامنه نوردی، کویر نوردی، طبیعت‌گردی و بازدید از مناطق حفاظت‌شده دارای پتانسیل های قابل توجهی می باشد که در این میان توجه به گردشگری روستایی در اولویت اول و در اولویت های بعدی کویرنوردی، کوهنوردی و ... قرار دارد. بنابراین با توجه به پتانسیل های موجود در زمینه اکوتوریسم و گردشگری روستایی در شهرستان ورامین می توان با برنامه ریزی های مناسب مدیران محلی گامی در معرفی و توسعه گردشگری این شهرستان برداشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - تحلیلی بر توزیع فضایی جرایم شهری با استفاده از تحلیل روابط خاکستری (GRA) و GIS(مورد مطالعه: مناطق هفتگانه اهواز و شهر کارون)
فرشته شنبه پور مادوانفضای جغرافیایی، محیط زندگی انسان و فعالیت های او به شمار می رود و جرایم به عنوان عامل مخرب اجتماعی از سوی انسان در این فضا صورت می گیرند. لزوم برقراری نظم و امنیت سبب شده است تا در تمامی جوامع، همواره رویارویی با بزهکاری مورد توجه قرار گرفته و حائز اهمیت باشد. هدف از پ چکیده کاملفضای جغرافیایی، محیط زندگی انسان و فعالیت های او به شمار می رود و جرایم به عنوان عامل مخرب اجتماعی از سوی انسان در این فضا صورت می گیرند. لزوم برقراری نظم و امنیت سبب شده است تا در تمامی جوامع، همواره رویارویی با بزهکاری مورد توجه قرار گرفته و حائز اهمیت باشد. هدف از پژوهش حاضر واکاوی توزیع فضایی جرایم شهری در مناطق هفتگانه اهواز و شهر کارون می باشد. در پژوهش حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی بوده جهت سنجش وضعیت مناطق هفتگانه اهواز و شهرکارون به لحاظ برخورداری از جرایم شهری، از 5 شاخص (سرقت، قتل، منافی، نزاع و جعل) استفاده گردیده و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از مدل تحلیل روابط خاکستری (GRA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد منطقه 4 با ارزش (934/0) و منطقه 1 با ارزش (785/0) بیشترین جرایم را دارند و منطقه 5 با ارزش (287/0) از جرایم کمتری برخوردار است و همچنین در محیط ARC/GISبا استفاده از مدل Kriging از توابع روش درون یابی زمین آماری به پهنه بندی جرایم (قتل، نزاع، سرقت، جعل، منافی) در مناطق هفتگانه اهواز و شهر کارون پرداخته و سپس نسبت به همپوشانی لایه ها از طریق منطق FuzzyOverlay اقدام شد و در نتیجه پهنه بندی جرم نشان می دهد منطقه دو و بالأخص منطقه چهار به لحاظ برخورداری از جرایم شهری از سطح خیلی زیاد و مناطق پنج و هشت از سطح خیلی کم برخوردار می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - پهنه بندی آلودگی رودخانه باهوش اهرم با استفاده از تنوع زیستی ماکروبنتوزها (استان بوشهر)
فرشاد قنبری عبدالرحیم پذیرا فاضل امیری سعید مغدانی محمد ساکی انتظامیهدف از این مطالعه تعیین تنوع و تراکم ماکروبتوزهای رودخانه باهوش و ارزیابی وضعیت کیفیت آب توسط شاخص ولچ بود. نمونه‌برداری در دو فصل تابستان و زمستان طی سال 1392 انجام شد. در هر ایستگاه سه بار نمونه‌برداری از رسوبات کف انجام شد. نمونه های ماکروبنتوز توسط گرب وَن وین با س چکیده کاملهدف از این مطالعه تعیین تنوع و تراکم ماکروبتوزهای رودخانه باهوش و ارزیابی وضعیت کیفیت آب توسط شاخص ولچ بود. نمونه‌برداری در دو فصل تابستان و زمستان طی سال 1392 انجام شد. در هر ایستگاه سه بار نمونه‌برداری از رسوبات کف انجام شد. نمونه های ماکروبنتوز توسط گرب وَن وین با سطح مقطع 025/0 مترمربع جمعآوری و سپس توسط فرمالین 5 درصد فیکس و به آزمایشگاه منتقل و شناسایی و شمارش گردید. همچنین خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب از قبیل دما، pH، اکسیژن محلول (DO) و شوری آب نیز در هر ایستگاه اندازه‌گیری شد. شاخص تنوع با استفاده از فرمول شانون- وینر، شاخص غالبیت با استفاده از فرمول سیمپسون، شاخص غنای گونه‌ای با استفاده از فرمول مارگالف و تعیین درجه کیفیت آب هر ایستگاه توسط شاخص ولچ مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های شناسایی شده از 13 جنس، 10 خانواده و 3 رده بودند. بیشترین گونه های شناسایی شده در ایستگاههای مورد مطالعه از خانواده‌های Chironomidae، Lymnaeidae و Caenidae بودند. نتیجه مطالعه نشان داد که با توجه به گونه‌های شناسایی شده و همچنین شاخص استفاده شده جهت تعیین کیفیت آب (ولچ)، ایستگاههای مورد مطالعه در رودخانه باهوش دارای آبی با کیفیت متوسطی از آلودگی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - شناسایی و ریزپهنه‌بندی کانون های سرقت مسلحانه در سطح شهر اهواز
مریم آزادبخت ناهید سجادیان مرتضی نعمتی علی شجاعیانچکیده: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و پهنه بندی کانون های وقوع سرقت مسلحانه در شهر اهواز در سال 1393 می باشد.برای بررسی و ریزپهنه‌بندی کانونهای جرائم در سطح شهر اهواز از سه مدل،کرنل،کریجینگ و بیضی انحراف معیار استفاده شده است.در ادامه میزان انحراف این جرم با همپوشان چکیده کاملچکیده: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و پهنه بندی کانون های وقوع سرقت مسلحانه در شهر اهواز در سال 1393 می باشد.برای بررسی و ریزپهنه‌بندی کانونهای جرائم در سطح شهر اهواز از سه مدل،کرنل،کریجینگ و بیضی انحراف معیار استفاده شده است.در ادامه میزان انحراف این جرم با همپوشانی با مراکز مذهبی و محلات حاشیه نشین و بافت فرسوده انجام گرفته است.نتایج تحقیق در مدل کرنل نشان میدهد که مناطق دارای بیشترین سرقت مسلحانه 2و6 و8 در مدل کریجینگ مناطق 4و6و1اما در مدل بیضی انحراف معیار و مرکز متوسط،در نقطه‌ی مرکزی شهر یعنی نقطه اتصال سه منطقه1و2و4شهری واقع شده است.یافته‌های حاصل از این نتایج نشان میدهد که بیشترین حدود مکانی ارتکاب جرائم در محلات حاشیه نشین و با بافت فرسوده نظیر حصیرآباد،کوی سید خلف،نهضت‌آباد،ملاشیه و کوی علوی میباشد.نتایج همپوشانی با مراکز مذهبی نیز نشان میدهد که تعدد و تمرکز این مراکز مذهبی میزان جرائم را به شدت بسیار زیادی پایین میآورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - بررسی تغییرات سطح پوشش برف و تعیین خط ذوب برف در مناطق کوهستانی با استفاده از تصاویر مودیس و شاخص NDSI (مطالعه موردی یخچال‌های زاگرس)
محمد ابراهیم عفیفیبا توجه به اینکه ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ مشکلات ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﺮف ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهﻫﺎی اﭘﺘﻴﻜﻲ، ﺗﻔﻜﻴﻚ اﺑﺮ و ﺑﺮف ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ما در این تحقیق با استفاده از ویژگی متغیر بودن ابرها نسبت به برف و با استفاده از ویژگی رفتاری ابر در طول موج‌های مختلف، با تع چکیده کاملبا توجه به اینکه ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ مشکلات ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﭘﺪﻳﺪه ﺑﺮف ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهﻫﺎی اﭘﺘﻴﻜﻲ، ﺗﻔﻜﻴﻚ اﺑﺮ و ﺑﺮف ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ما در این تحقیق با استفاده از ویژگی متغیر بودن ابرها نسبت به برف و با استفاده از ویژگی رفتاری ابر در طول موج‌های مختلف، با تعریف شاخص تفاضلی نرمال شده‌ی ابر در دادهﻫﺎی MODIS، ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و حذف ﺳﻄﻮح ابری از این تصاویر اقدام کردیم. سپس نقشههای برف یخچال‌های زاگرس، منطقهی استان کهکیلویه و بویر احمد را با استفاده از تصاویر بازتابش روزانه MODIS در سال آبی 1392-1393 برای یک دوره‌ی زمانی پنج روزه بدست آوردیم و با استفاده از نتایج آن به تخمین پهنه‌ی ذوب برف در این دوره‌ی زمانی پرداختیم و در انتها برای نمایش بهتر پهنه‌ی دینامیک ذوب برف، اقدام به تلفیق نقشه‌ی پهنه‌ی بندی ذوب برف با مدل ارتفاع رقومی منطقه (SRTM)گردید. برای این کار با توجه به اینکه قدرت تفکیک تصویر SRTM، 100 متر میباشد. تصمیم گرفته شد قدرت تفکیک تصویر MODIS بوسیله‌ی روش Resampling به 100 متر تبدیل گردد و سپس با انجام همگام‌سازی بین تصاویر، لایههای اطلاعاتی را با هم تلفیق کرده و در محیط GIS با انجام طبقه‌بندی ارتفاعی بر روی لایههای اطلاعاتی به تصویری رسیدیم که همزمان علاوه بر نمایش دینامیک خط ذوب برف، توزیع ارتفاعی پهنه‌ی ذوب برف را نیز نمایش میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - پایش و پهنهبندی خشکسالی در البرز جنوبی
پوریا قاسمی مسعود کرباسی علیرضا زمانی نوری مهدی سرائی تبریزیخشکسالی یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی است و اغلب زندگی تعداد زیادی از مردم را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث خسارات اقتصادی، آسیب‌های زیست محیطی و معضلات اجتماعی میشود. این مطالعه برای ارزیابی روند خشکسالی، شدت و مدت آن در طی سال‌های 1988–2019 نسبت به اقلیم‌های موجو چکیده کاملخشکسالی یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی است و اغلب زندگی تعداد زیادی از مردم را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث خسارات اقتصادی، آسیب‌های زیست محیطی و معضلات اجتماعی میشود. این مطالعه برای ارزیابی روند خشکسالی، شدت و مدت آن در طی سال‌های 1988–2019 نسبت به اقلیم‌های موجود در منطقه البرز جنوبی انجام شده است. برای توصیف خشکسالیها در مقیاس‌های زمانی 3، 6، 12 و 24 ماهه، از دو شاخص خشکسالی، یعنی شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI) استفاده شد. در مورد محاسبه (SPEI)، تبخیر و تعرق عامل مهمی برای پایش و نظارت بر خشکسالی بود. بنابراین برای محاسبه تبخیر و تعرق از روش هارگریوز-سامانی (HS) استفاده شد. نقشههای شدت و مدت خشکسالی برای SPI و SPEI ارائه شدند. همبستگی SPI و SPEIنیز مورد بررسی قرار گرفت. که در نتایج حاضر بر خلاف اقلیم‌های مرطوب، SPI با SPEI در اقلیم‌های بیش از حد خشک و خشک همبستگی خوبی نداشته و نشان دهنده اهمیت تبخیر و تعرق مرجع (ET0) برای شناسایی خشکسالی در این مناطق میباشد و شاخص (SPEI) دارای نتایج پایش دقیق‌تری نسبت به شاخص (SPI) میباشد. علاوه بر این، نقشههای شدت خشکسالی برای (SPI) و (SPEI) نشان داده است که منطقه با شرایط بسیار خشک مواجه بوده است و منابع آب هم در کوتاه مدت و هم در میان مدت تحت تاثیر شدت خشکسالی قرار دارند. که خشکسالی کوتاه مدت در شرق منطقه (زنجان) و خشکسالی بلند مدت در مرکز و غرب منطقه (گرمسار، سمنان، کرج، تهران) بیشتر بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری (مطالعه موردی: شهر روانسر)
کیومرث ملکی عباس ملک حسینی اقبال پاهکیده یونس ملکیدر هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات- چکیده کاملدر هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات-تاسیسات حساس و کاهش آسیب پذیری بحران بکار می‌رود. پژوهش حاضرکه تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری در شهر روانسر است به تاثیر استقرار و بهینه سازی کاربری‌ها و نقش راهبردی پدافند غیر عامل در تاب آوری شهری می پردازد. نوع تحقیق در این مفاله با توجه به ماهیت موضوع توصیفی-تحلیلی است. نتایج حاصل نشان در صورت وقوع سیل در شهر روانسر بیشترین آسیب پذیری در محله گل سفید خواهد بود. شکل گیری بخشی از محله در بستر طغیانی رودخانه و خصوصیاتی نظیر بافت روستایی با تراکم بالای جمعیت، نفوذناپذیر، ریزدانه و عدم پیروی از هرگونه اصول ساخت‌وساز شهری بر دامنه آسیبپذیری این محل افزوده است. همچنین محله‌های بهار، بهداری و بلوار به دلیل شیب پایین و بالا بودن سطح ایستابی آب و قرارگیری در مسیر سرچشمه سراب روانسر و محل اتصال رودخانه‌های عاصم آباد از ضلع غربی وخشکه رود از ضلع شمال شرقی قابلیت بالای سیلخیزی برخوردارند و تاب آوری کمتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - بررسی و پهنهبندی میزان فرسایش خاک در زیرحوضه چهل‌گزی استان کردستان
سید پدرام نی نیوا مائده پریچهره مریم محمد رضاییفرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل میتواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سن چکیده کاملفرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل میتواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سنتی، تخریب پوشش گیاهی و .. باشد. به همین دلیل در بسیاری از جوامع این یک مشکل بین المللی است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی خطر، پهنه بندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان هدررفت خاک در زیرحوضه چهل گزی سد قشلاق (وحدت) سنندج با استفاده از مدل SLEMSA، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور انجام شده است.نتایج ارزیابی خطر، پهنهبندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان تلفات خاک نشان داد که 15/93 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10، 46/2 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10 است. 10 تا 20، 3.17 درصد دارای حجم فرسایش 20 تا 50 و 1.20 درصد دارای حجم فرسایش 50 تا 537 تن در هکتار در سال است. با توجه به طبقه بندی نرخ فرسایش بین 0 تا 10 و 10 تا 20 تن در هکتار در سال که در کلاسهای کم و متوسط طبقه‌بندی میشود، حدود 95.61 درصد از زیرحوضه در طبقه کم تا متوسط قرار دارد. بنابراین با توجه به موارد ذکر شده استفاده از مدلهای دیگر و مقایسه با نتایج آنها با این مدل و دادههای مشاهده‌ای میتواند در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی منطقه موثر باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - شناسایی و پهنه بندی مناطق سیل خیز با استفاده ازGIS-AHP (مطالعه موردی: شهرستان دیر، استان بوشهر)
عادل محمددوست سید امیر شمس نیاشناخت مناطق سیل خیز با هدف کنترل خسارات ناشی از آن، ذخیره رواناب و افزایش ذخایر آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا میتوان با استفاده از روشهای پیشرفته مکانی، مناطق سیل‌خیز را شناسایی و نتایج آن را در برنامه‌ریزی‌های مدیریت شهری بکار برد. هدف از مطا چکیده کاملشناخت مناطق سیل خیز با هدف کنترل خسارات ناشی از آن، ذخیره رواناب و افزایش ذخایر آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا میتوان با استفاده از روشهای پیشرفته مکانی، مناطق سیل‌خیز را شناسایی و نتایج آن را در برنامه‌ریزی‌های مدیریت شهری بکار برد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مناطق مستعد سیلاب و پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی شهرستان دیر در استان بوشهر با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی در محیط GISاست. بدین منظور براساس مهمترین عوامل موثر در ایجاد سیلاب از قبیل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، زمین‌شناسی، کاربری اراضی، جهت شیب، رواناب و بارندگی و وزندهی آنها، از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) استفاده گردید. پس از تهیه نقشههای وزندهی شده و تحلیل معیارها، با همپوشانی لایه‌هایی که به عنوان عوامل موثر در سیلاب ذکر گردید، نقشه پهنهبندی سیل در شهرستان دیر تهیه و ارایه گردید. براساس نتایج حاصله، امتداد ارتفاعات شمالی، شمال شرقی تا شرق شهرستان دیر و ارتفاعات میانی شهرستان و مرکز آن، پتانسیل سیلخیزی بالایی دارد. نتایج نشان داد از 2306 کیلومتر مربع کل مساحت منطقه مورد مطالعه، 204 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری بسیار کم (8/8 درصد)، 563 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری کم (24 درصد)، 694 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری متوسط (5/30 درصد)، 583 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری زیاد (2/25 درصد) و 262 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری بسیار زیاد (5/11 درصد) قرار دارد. با توجه به اینکه بیش از 50 درصد مساحت منطقه دارای خطر پتانسیل سیلخیزی متوسط تا زیاد است و نواحی با خطر بسیار زیاد هم مساحت قابل توجهی از منطقه را تشکیل داده است، لذا ضروری است مناطق مستعد سیل، کانون توجه برنامه‌ریزی‌های کلان مدیریت شهری قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - پهنهبندی میزان آسیبپذیری لرزهای، شهر ایلام
سید جهانگیر موسوی نسب عباس ملک حسینی مجید شمسپژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخ چکیده کاملپژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی در پی پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله میباشد. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری زلزله بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنهبندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره زلزله ترسیم شده است. بر این اساس در ابتدا 10 متغیر: شیب زمین، فاصله از گسل، تعداد طبقات ساختمانی، قدمت ساختمان، کیفیت ساختمان، مساحت قطعات، دوام مصالح ساختمانی، فاصله از معابر، فاصله از مراکز درمانی و فاصله از فضای سبز و باز به عنوان متغیرهای اثرگذار شناسایی شدند، بر اساس روش AHP؛ 3 متغیر، فاصله از گسل، شیب منطقه و فاصله از معابر به ترتیب با اوزان 184/0، 147/0 و 121/0 مهمترین و اثرگذارترین متغیرهای موثردر پهنهبندی میزان آسیبپذیری زلزله شهر ایلام شناسایی شدند. همچنین نتایج مربوط به وضعیت پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله بیانگر آن است که بیش از 600 هکتار از مساحت شهر ایلام در صورت وقوع زلزله در وضعیت آسیبپذیری بالا و بسیار بالا قرار دارد همچنین 580 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کم و بسیار کم قرار دارد. درنهایت 299 هکتار از شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری متوسط قرار دارد. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر زلزله پیشنهاد‌هایی ارائه شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - پهنهبندی توانمندی‌های استان قزوین به‌منظور کشت انگور
صیاد اصغری سرسکانرود مهدی بلواسی بتول زینالی سعیده صاحبی وایقانامروزه کشاورزی یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی کشور به شمار می‌آید به‌طوری‌که میتوان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان‌پذیر نیست. استان قزوین به لحاظ شرایط محیطی و اقلیمی یکی از قطب‌های اصلی تولید انگور در کشور محسوب میشود. بر این اساس در مطالعه حاضر جهت شنا چکیده کاملامروزه کشاورزی یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی کشور به شمار می‌آید به‌طوری‌که میتوان گفت رشد اقتصادی کشور بدون رشد کشاورزی امکان‌پذیر نیست. استان قزوین به لحاظ شرایط محیطی و اقلیمی یکی از قطب‌های اصلی تولید انگور در کشور محسوب میشود. بر این اساس در مطالعه حاضر جهت شناخت توانمندی‌های اقلیمی این استان در کشت و تولید انگور با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) انجام‌شده است. در این رابطه با استفاده از مشخصه‌های مکانی همچون شیب، کاربری اراضی و عمق خاک و متغیرهای هواشناختی متعلق به 34 ایستگاه هواشناسی واقع در منطقه موردمطالعه و استانهای پیرامون آن استخراج‌شده به محیط ArcGIS منتقل گردید و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وزندهی شدند. آنگاه اولویت اهمیت هر یک از پارامتر در تولید انگور، اراضی استان قزوین از لحاظ میزان مطلوبیت برای عمل‌آوری این محصول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که از لحاظ دما بیشترین محدودیت مربوط به مراحل گریه مو و رشد جوانه‌ها و از لحاظ بارش بیشترین محدودیت مربوط به مراحل گل‌دهی، گرده‌افشانی و تشکیل میوه است. از نظر رطوبت نسبی 31% از استان دارای شرایط محدودیت متوسط و 68% محدودیت‌نسبتاً شدید مواجه میباشد. به لحاظ شیب شرایط متفاوتی حاکم میباشد به‌طوری‌که یک سوم در شیب بیش از 16% و بیش از نیمی از منطقه در شیبهای کمتر از 8% قرار دارند. نتایج کاربری اراضی نمایانگر آن است که 95% اراضی بدون‌محدودیت و یا محدودیت‌کم هستند. عمق کم خاک باعث گردیده است تا تقریباً نیمی از استان با محدودیت‌شدید و نسبتاًشدید مواجه باشد. همچنین نتایج حاکی از آن است که در بین پارامترهای تأثیرگذار در کشت انگور به ترتیب اقلیم، عمق‌خاک، شیب و کاربری بیشترین اهمیت را دارند. نتایج پهنهبندی نهایی نشان داد 9/59% از مساحت قزوین در وضعیت نامناسب 1/40% در وضعیت مناسب جهت کشت انگور قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - پهنهبندی مناطق مستعد حرکات دامنهای (مطالعه موردی: شهرستان ماکو)
امیر کرم مرضیه آقاعلیخانی آیلا قلی زاده حسن احمد زادهناپایداری دامنه‌های طبیعی بوسیله حرکات توده‌ای از جمله پدیده‌هایی میباشد که پس از سیل و زلزله بیشترین خسارت را به انسان وارد می‌نماید، این حرکات تحت تاثیر پارامترهایی نظیر اختلاف دما، بارش، یخبندان، ارتفاع، شیب، زمین‌شناسی، لند فرم، فاصله از گسل، فاصله از رود، فاصله از چکیده کاملناپایداری دامنه‌های طبیعی بوسیله حرکات توده‌ای از جمله پدیده‌هایی میباشد که پس از سیل و زلزله بیشترین خسارت را به انسان وارد می‌نماید، این حرکات تحت تاثیر پارامترهایی نظیر اختلاف دما، بارش، یخبندان، ارتفاع، شیب، زمین‌شناسی، لند فرم، فاصله از گسل، فاصله از رود، فاصله از جاده و ... رخ میدهد. بنابراین در این مطالعه سعی شده تا با استفاده از اطلاعات فوق و با کمک روشهای مدلسازی AHP و TOPSIS علاوه بر شناسایی سطوح با خطر بالای حرکات دامنهای مناسبترین مدل در شناسایی این پهنه‌ها با کمک دادههای میدانی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که مدل AHP مناسبترین پهنهبندی از حرکات دامنهای را ارائه میدهد. بر اساس نقشه بدست آمده بوسیله این مدل سطوح با پتانسیل بالای حرکات دامنهای دارای شیبی بین 10 تا20 در صد و ارتفاع حدود 1600 تا 1900 متر میباشند و اغلب از سنگ آهک تشکیل گردیده‌اند و در مجموع حدود 28 درصد محدوده را شامل میشوند و در مجموع حدود 28 درصد مساحت محدوده را شامل میشوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - پهنه بندی اقلیم کشاورزی محصول ذرت در استان لرستان
غلامرضا احمدی پرویز کردوانی حسین محمدیتحقیق حاضر به پهنهبندی اقلیم- کشاورزی محصول ذرت دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش استنادی –توصیفی است که در این خصوص اطلاعات (بارش، دما ورطوبت ) یک دوره آماری 20 ساله (1377-1397) به صورت روزانه، ماهانه، ف چکیده کاملتحقیق حاضر به پهنهبندی اقلیم- کشاورزی محصول ذرت دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش استنادی –توصیفی است که در این خصوص اطلاعات (بارش، دما ورطوبت ) یک دوره آماری 20 ساله (1377-1397) به صورت روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه مربوط به 53 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی استان و خارج استان تهیه و سپس با در نظر گرفتن شرایط مورد نیاز محصول نظیر آستانه های حرارت، طول دوره رشد و نیاز آبی، پهنه های مناسب رشد به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص و سپس نقشه پهنه بندی اقلیم زراعی ذرت استان تهیه گردید.بدین ترتیب در نقشه نهایی بدست آمده15/8588 کیلومتر مربع از اراضی استان دارای اراضی مستعد و 13/13938کیلومتر مربع دارای اراضی نیمه مستعد و57/5631 کیلومتر مربع دارای اراضی غیر مستعد می باشد . برای ایجاد هماهنگی در تلفیق دادهها و ایجاد نقاط کمکی برای پیدا کردن مناطق هم باران و هم دما از روش درون یابی کریجینگ استفاده گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - مدل سازی و پیش بینی خطر وقوع منطقه ای سیلاب حاصل از بارش تحت شرایط تغییر اقلیم (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز گرگانرود)
عبدالحافظ پناهی غلامرضا جانبازقبادی صدرالدین متولی شهریار خالدیبدون تردید سیل به‌عنوان یکی از مهمترین بلایای طبیعی شناخته‌شده است. تغییرات قابل‌ملاحظه بارش در زمان و مکان از یک‌سو و کمی ایستگاههای هواشناسی در ثبت بارش از سوی دیگر ضرورت نبین مدلهای تخمین سیلاب را در زمان و مکان امری اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. روش پژوهش حاضر، با توجه چکیده کاملبدون تردید سیل به‌عنوان یکی از مهمترین بلایای طبیعی شناخته‌شده است. تغییرات قابل‌ملاحظه بارش در زمان و مکان از یک‌سو و کمی ایستگاههای هواشناسی در ثبت بارش از سوی دیگر ضرورت نبین مدلهای تخمین سیلاب را در زمان و مکان امری اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. روش پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع موردبررسی، از نوع توصیفی - تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی با تأکید بر روشهای کمی است، در پژوهش حاضر تغییرات منطقه‌ای سیلاب در حوضه آبخیز گرگانرود با به‌کارگیری اطلاعات ایستگاههای سازمان هواشناسی (سینوپتیک) با دوره آماری 30 ساله (1368 تا 1397)، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، شاخص رطوبت توپوگرافیک، شیب، ارتفاع، لیتولوژی زمین، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، فرسایش، خاکشناسی، رواناب، دادههای شبیه‌سازی شده میانگین بارندگی حاصل از مدل HadCM3 در LARS-WG تحت سناریو SRA1B بین سال‌های 2011 تا 2045 برآورد شده است. پس از محاسبه فاکتور بارندگی برای ایستگاه موردنظر از طریق نرم‌افزار Excel، به‌منظور بررسی نقشه تغییرات منطقه‌ای بارندگی در محیط نرم‌افزار ArcGis و کمترین میزان خطا از روش میانیابی کریجینگ بیزی با پراکنش (Expotntial) و جهت انتخاب بهترین روش درونیابی از شاخصهای آماری ریشه میانگین مربعات خطا RMS قدر مطلق خطا MAE استفاده گردید. نتایج نشان داد روش کریجینگ بیزی زمین آمار به‌عنوان بهترین روش در میان روشهای مورداستفاده میتواند برای برآورد تغییرات بارندگی پایه و شبیه‌سازی شده جهت مدلسازی روند سیلاب در کنار پارامترهای دیگر مورد ارزیابی قرار گیرد. روش کریجینگ عام با پایین‌ترین میزان میانگین خطای برآورد (004/0) و مربع میانگین ریشه خطا 23/82 بهترین روش برای درونیابی در این پژوهش است. همچنین در تلفیق روشهای تحلیل فازی با سلسله مراتبی برای تعیین میزان برآورد مورد انتظار هر دو روش دارای برآوردی بیشتر از حد انتظار بودند. یافتهها نشان داد که زیر حوضه نرماب در قسمت مرکزی به مقدار 800 میلیمتر زیر حوضه‌های مادرسو، یل چشمه و قرناوه در شمال شرقی حوضه آبخیز گرگانرود به مقدار 500 الی 700 میلیمتر و بخشهای شمالی حوضه محمدآباد و قورچای به مقدار 300 میلیمتر همچنین به‌طور کلی حوضه آبخیز گرگانرود با بیشترین میانگین بارشی نسبت به حوضه قره‌سو را در طی دوره 30 ساله دریافت کرده است که نشان از سیلابی بودن این منطقه از شمال کشور دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - نقش اقلیم بر تنوع و تکامل مورفولوژیکی کارن های کارست کربناته با استفاده از تکنیک ژئومورفومتری در پهنه های اقلیمی حوضه کلات، شرق کپه داغ
حمید نژادسلیمانی رضا دوستان سعدالله ولایتی ابوالفضل بهنیافر مهناز جهادی طرقیپژوهش حاضر با هدف نقش شرایط اقلیمی بر نحوه ژنز و تنوع مورفولوژیکی کارن های کارستی سازندهای کربناته حوضه کلات در شرق کپه داغ صورت گرفته است. برای این منظور از روش تجربی (همپوشانی ژئومورفومتری) بر مبنای مدل زون بندی اقلیمی و بررسی های آزمایشگاهی (کلسیمتریک و درصد خلوص آهک چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف نقش شرایط اقلیمی بر نحوه ژنز و تنوع مورفولوژیکی کارن های کارستی سازندهای کربناته حوضه کلات در شرق کپه داغ صورت گرفته است. برای این منظور از روش تجربی (همپوشانی ژئومورفومتری) بر مبنای مدل زون بندی اقلیمی و بررسی های آزمایشگاهی (کلسیمتریک و درصد خلوص آهک) استفاده گردیده است. سپس با استفاده از تکنیک های ژئومورفومتریک، بر روی تعداد 240 نمونه برداری از سه نوع کارن با مورفولوژی متفاوت (خطی، پیت کارن و تریت کارن) ، اطلاعات زمینی آنها برداشت گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که هر اندازه اقلیم حاکم بر سنگ، مرطوب تر باشد، نه تنها تعداد کارن ها در واحد سطح بیشتر می شوند، بلکه، تنوع مورفولوژیکی و تکامل یافتگی آنها نیز بیشتر خواهد شد. در واقع تغییر اقلیم ، نقش بسیار موثری در ژنز و توسعه کارن های کارست سطحی دارد و بین پهنه های اقلیمی مرطوب تر و تنوع پذیری مورفولوژیکی و تکامل یافتگی کارن ها در سازند های کارست ساز، رابطه مستقیمی وجود دارد، بطوریکه در پهنه اقلیمی (Q4 ) با شرایط اقلیم مرطوب، انواعی از کارن های خطی، سه وجهی، پیت کارن ها و حتی وند کارن ها با مقیاس های مزو و ماکرو تشکیل شده اند. همچنین سنجش مورفومتری کارن ها نشان داد که مقدار قطر، عمق و عرض کارن های خطی، تریت کارن ها و پیت کارن ها در پهنه های اقلیمی معتدل و مرطوب (Q4.Q3) واقع در ارتفاعات بالای حوضه به سه تا 10 برابر اندازه کارن های اقالیم خشک و نیمه خشک (Q1,Q2) می رسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - پهنهبندی پتانسیل خطر وقوع سیلاب در شهرستان نوشهر با استفاده از روش Ahpفازی
سید مهدی رضوی پور لیلا ابراهیمی کیا بزرگمهر مهرداد رمضانی پورسیل یکی از بلایای طبیعی مهمی است که همه ساله باعث ایجاد خسارتهای مالی وجانی فراوانی میشود و به منظور کاهش خسارات و تلفات آن همیشه مورد توجه مدیران و برنامه‌ریزان بوده است. هدف از این پژوهش تهیه نقشه پهنهبندی خطر وقوع سیلاب در شهرستان نوشهر میباشد.در این مطالعه به من چکیده کاملسیل یکی از بلایای طبیعی مهمی است که همه ساله باعث ایجاد خسارتهای مالی وجانی فراوانی میشود و به منظور کاهش خسارات و تلفات آن همیشه مورد توجه مدیران و برنامه‌ریزان بوده است. هدف از این پژوهش تهیه نقشه پهنهبندی خطر وقوع سیلاب در شهرستان نوشهر میباشد.در این مطالعه به منظور دستیابی به هدف تحقیق ابتدا با مطالعه و بررسی مبانی نظری موضوع، عوامل مؤثر در وقوع سیلاب شامل ارتفاع، جهت شیب، شیب، تراکم آبراهه، فاصله از رودخانه، خاک، کاربری اراضی، زمین شناسی، انحنا شیب، تیپ اراضی و بارش شناسایی گردید. سپس اقدام به تهیه‌ی نقشههای هر یک از معیارهای مطرح، در Arc GIS 10.5 اقدام شد. بعد از تهیه لایههای عوامل موثر در وقوع سیلاب، با استفاده از نظر 25 کارشناس در این زمینه لایهها و زیر معیارها با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی وزندهی شدند. و در مرحله آخر وزن به دست آمده هر یک از عوامل در محیط نرم‌افزار ARC/MAP برروی هر یک از لایهها اعمال گردید و نقشه پهنهبندی خطر وقوع خطر سیلاب با استفاده از منطق فازی عملگر گاما 9/0 تهیه گردید. بنابر نتایج حاصل از وزندهی، عوامل میزان بارش، فاصله از رودخانه، شیب و کاربری اراضی به ترتیب مهمترین عوامل ایجاد سیلاب در منطقه هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - ارزیابی و پهنهبندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهرها (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)
اسماعیل نصیری هنده خاله رحیم سرور علی احمدیشهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که همزمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن ن چکیده کاملشهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که همزمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است.این شهر از تحولات کشوری در بخش اقتصادی و در سایر بخش‌ها متأثر گشته است و در این میان روند توسعه فیزیکی آن نسبت به سایر بخشهای شهری کرد بیشتری یافته است؛ و این شهر دارای رشد فیزیکی پراکنده است. هدف این پژوهش ارزیابی و پهنهبندی تناسب پارامترهای محیطی برای توسعه فیزیکی شهر میاندوآب است. روش جمعآوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه‌ای، اسنادی ونوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای میباشد و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل‌های مکانی و از نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GISاستفاده‌شده است یافته های این تحقیق نشان می دهد که وسعت و مساحت شهر میاندوآب در سال 1390 نسبت به سال 1335 حدود 15 برابر شده است که رقم قابل‌ملاحظه‌ای است و نشان‌دهنده رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب در جهات مختلف میباشد. توانهای محیطی حوضه زرینه‌رود کاملاً بر روند توسعه فیزیکی شهر میاندوآب تأثیر داشته و این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را با توجه به اسکان شهروندان و رشد و توسعه بیش از بیش شهر میاندوآب قابل توجیه میباشد. به‌طوری‌که همه پهنه‌ها و جهات شهر میاندوآب جهت توسعه پایدار شهری کاملاً مناسب نمی‌باشد بلکه جهات و پهنههای شمال و شمال شرقی از لحاظ پارامترها و توانهای محیطی کاملاً مناسب میباشند؛ و دیگر پهنه‌ها و جهت ها به‌صورت مناسب، تا حدودی مناسب و نامناسب‌اند. نقاط و جهات شمال و شمال شرقی شهرستان میاندوآب جهت توسعه فیزیکی از نظر توانهای محیطی (پارامترهای محیطی) کاملاً مناسب بوده و در اولویت اول توسعه قرار میگیرد و جهات جنوب شرق برای توسعه فیزیکی شهر نامناسب (به دلیل حاصلخیز بودن، شیب زیاد و نزدیکی به گسل و شبکه آبراههها و...) تشخیص داده‌شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - امکان سنجی وقوع سیل در حوضه آبخیز لیلان چای (مراغه) به روش CN
محمدرضا ثروتی اکبر رستمی فاطمه خدادادیسیل یکی از پدیده های موجود در طبیعت بوده که از دیر باز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. درایران به دلیل وسعت زیاد، اقلیم های متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارشها در اکثر حوضه هایآبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی می باشیم. در این پژوهش به برآورد ضریب روانابو حداکثر دبی سیل، شنا چکیده کاملسیل یکی از پدیده های موجود در طبیعت بوده که از دیر باز، بشر شاهد وقوع آن می باشد. درایران به دلیل وسعت زیاد، اقلیم های متعدد، تراکم زمانی و مکانی بارشها در اکثر حوضه هایآبخیز، همه ساله شاهد سیلابهای عظیمی می باشیم. در این پژوهش به برآورد ضریب روانابو حداکثر دبی سیل، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیلخیزی، پهنه بندی مناطق براساسشدت پتانسیل سیلخیزی در حوضه آبخیز لیلان چای با استفاده از روش شماره منحنی CNپرداخته شد. برای این منظور ابتدا دادهها و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار وضعیت اقلیم منقهه،تصاویر ماهوارهای جمعآوری و GIS شد. با تلفیق این دادهها و اطلاعات، براساس روش SCS ،نهشه CN حوضه، میزان نفوذ و مهدار رواناب تهیه گردید. در نهایت با استفاده از مدل وزنی و باتلفیق نهشه های میزان بارندگی منقهه، گروههای هیدرولوژیک خاک، شیب، کاربری زمین و ...نهشه پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی سالانه حوضه تهیه شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - پهنهبندی خطر زمینلغزش با استفاده از مدل نسبت فراوانی و منطق فازی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان جم )
امیر صفاری منیره رعیتی شوازی مریم جان احمدی لیلا شیرزاد ملایریزمینلغزش یکی از مظاهر ناپایداری دامنه‌های طبیعی است و زمانی که فعالیتهای انسانی را تحت تاثیر قرار دهد، میتواند به پدیده‌ای خطرناک تبدیل شود. پهنهبندی خطر زمینلغزش نقش مهمی را در ارزیابی خطرات محیطی و تعیین راهکارهای بهینه مدیریتی نواحی مستعد زمینلغزش ایفا میکند. چکیده کاملزمینلغزش یکی از مظاهر ناپایداری دامنه‌های طبیعی است و زمانی که فعالیتهای انسانی را تحت تاثیر قرار دهد، میتواند به پدیده‌ای خطرناک تبدیل شود. پهنهبندی خطر زمینلغزش نقش مهمی را در ارزیابی خطرات محیطی و تعیین راهکارهای بهینه مدیریتی نواحی مستعد زمینلغزش ایفا میکند. هدف از این پژوهش، تهیه نقشه پهنهبندی خطر زمینلغزش بخش مرکزی شهرستان جم در استان بوشهر، از طریق وزندهی به معیارهای اصلی با استفاده از مدل نسبت فراوانی و منطق فازی در نرم افزار Arc GIS 10 است. لایه پهنههای لغزشی به عنوان متغیر وابسته و لایههای ارتفاع، شیب، جهت شیب، لیتولوژی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، کاربری اراضی، خاک و بارش به عنوان متغیرهای مستقل در مدل وارد شدند. بعد از مرحله فازی سازی معیارها، نقشههای پهنهبندی خطر زمینلغزش از طریق عملگرهای جمع، ضرب و گامای فازی با لانداهای 7/0، 8/0 و 9/0 تهیه شد. نتایج حاصل از مقایسه این نقشهها نشان داد که نقشه گامای فازی 9/0 پهنهبندی مناسب‌تری در رابطه با زمین‌لغزش‌های بخش مرکزی جم دارد، بطوریکه 24/24 درصد از محدوده مورد مطالعه(32/169کیلومترمربع) در کلاس خطر بسیار زیاد و 47/2 درصد از محدوده(25/17 کیلومترمربع) در کلاس خطر بسیار کم قرار میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - پهنهبندی حساسیت محدوده گسل بناروان نسبت به وقوع ناپایداری دامنهای با استفاده از مدل AHP FUZZY
فریبا همتی داود مختاریحرکت های توده‌ای و ناپایداری‌های دامنهای، یکی از معضلات جهانی پیش‌روی انسان میباشد که در ایران به عنوان یک بلای طبیعی، سالیانه آسیب های جانی و مالی فراوانی بر کشور وارد می‌سازد و در مقایسه با سایر بلایای طبیعی مانند آتشفشان، سیل، زلزله، بهتر قابل مهار و مدیریت میباشد چکیده کاملحرکت های توده‌ای و ناپایداری‌های دامنهای، یکی از معضلات جهانی پیش‌روی انسان میباشد که در ایران به عنوان یک بلای طبیعی، سالیانه آسیب های جانی و مالی فراوانی بر کشور وارد می‌سازد و در مقایسه با سایر بلایای طبیعی مانند آتشفشان، سیل، زلزله، بهتر قابل مهار و مدیریت میباشد. گسل به ناروان با جهت کلی جنوب غربی- شمال شرقی به طول بیش از 20 کیلومتر یکی از مهمترین گسل‌های موجود در دامنة جنوبی بزقوش آذربایجان است. هدف اصلی این پژوهش پهنهبندی خطر ناپایداری دامنهای در ناحیه مورد مطالعه است. برای رسیدن به این هدف روشFUZZY AHPاستفاده شد و مجموعاً 9 عامل اصلی مرتبط با وقوع ناپایداری دامنهای مورد تحلیل قرار گرفت. این معیارها به عنوان نقشههای عامل، هر کدام جداگانه کلاس بندی شده و با توجه به میزان حساسیت شان به وقوع ناپایداری دامنهای امتیاز گذاری شدند. نقشه نهایی پهنهبندی ناپایداری دامنهای در 5 کلاس بر مبنای درجه های مختلف تهیه شد. پهنهبندی ناپایداری دامنهای در حوضه نشان داد که پهنه با خطر زیاد، کمترین مساحت محدوده را (23/6) به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - توان سنجی اقلیمی مناطق مستعد کشت گندم دیم و نیشکر مطالعه موردی: استان خوزستان)
سید عرفان مومن پور سعید بازگیرهدف این پژوهش، توان سنجی اقلیمی-کشاورزی کشت گندم دیم و نیشکر با استفاده از سه روش فائو، پاپاداکیس و یونسکو در مناطق استان خوزستان است و از دو روش فائو و پاپاداکیس برای شناسایی مناطق کشت هر دو محصول و از روش یونسکو برای مشخص کردن مکانهای مستعد کشت گندم دیم استفاده شده ا چکیده کاملهدف این پژوهش، توان سنجی اقلیمی-کشاورزی کشت گندم دیم و نیشکر با استفاده از سه روش فائو، پاپاداکیس و یونسکو در مناطق استان خوزستان است و از دو روش فائو و پاپاداکیس برای شناسایی مناطق کشت هر دو محصول و از روش یونسکو برای مشخص کردن مکانهای مستعد کشت گندم دیم استفاده شده است. برای این منظور از آمار 23 ساله (1994-2016) دادههای اقلیمی روزانه مربوط به دما، بارش، ساعت آفتابی، رطوبت نسبی و سمت و سرعت باد 10 ایستگاه همدیدی استان استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بخشهای عمده‌ای از مناطق شمالی و شمال شرق استان برای کشت گندم دیم مناسب بوده و بخشهای جنوبی و جنوب غربی از این نظر نامناسب بوده‌اند. در این میان کارآیی دو روش فائو و پاپاداکیس نسبت به روش یونسکو بهتر بود. از نتایج قابل توجه این مطالعه میتوان به شناسایی مناطق مستعدّ کشت نیشکر در استان خوزستان به واسطه نتایج دو روش فائو و پاپاداکیس اشاره کرد. براساس نتایج این دو روش بخشهای مرکزی، جنوب و جنوب غربی استان برای کشت نیشکر مناسب بوده درحالی که براساس واقعیّات منطقه، تنها در شهرستان اهواز این گیاه کشت میشود. در مورد نیشکر هیچ یک از دو روش فائو و پاپاداکیس از نظر کارآیی بر یکدیگر برتری نداشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - پهنهبندی خطر ناپایداری‌های دامنهای در جاده‌های کوهستانی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی(MLP)مطالعه موردی:( تنگه دره دیز)
شهرام روستائی فاطمه خدائیتنگه دره دیز یکی از مخاطره آمیزترین تنگه های استان آذربایجان شرقی، از لحاظ وقوع ناپایداری های دامنه ای است. با توجه به انطباق این تنگهبا تنها جاده ارتباطی شهرستان مرند – جلفا، یکی از بهترین راه های نگهداری وحفظ امنیت این مسیر، شناسایی مناطق و نقاط بحرانی و به عبار چکیده کاملتنگه دره دیز یکی از مخاطره آمیزترین تنگه های استان آذربایجان شرقی، از لحاظ وقوع ناپایداری های دامنه ای است. با توجه به انطباق این تنگهبا تنها جاده ارتباطی شهرستان مرند – جلفا، یکی از بهترین راه های نگهداری وحفظ امنیت این مسیر، شناسایی مناطق و نقاط بحرانی و به عبارتی پهنه بندی خطر وقوع ناپایداری دامنه ای این تنگه است. در این راستا در ابتدا داده های مورد نیاز جمع آوری و سپس پردازش گردیدند و سپس لایه های اطلاعاتی لازم در محیطGIS، تهیه گردیده و سپسنقشه پهنه بندی خطر ناپایداری در نرم افزار IDRISIو در محیط شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه (MLP) با ساختار 1-10-15تهیّه گردید و مناطق مستعد وقوع خطر ناپایداری های دامنه ای درمحدوده مورد مطالعه در پنج کلاس خطربسیار بالا، بالا، متوسط، پایین و بسیارپایین مشخص شد. بر طبق نتایج حاصل عواملی مانند شیب و فاصله از گسل مهمترین عوامل تاثیر گذار در وقوع ناپایداری های دامنه ای در تنگه دره دیز و در نهایت سبب ناامنی هر چه بیشتر جاده می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - ارزیابی شاخصهای درونیابی در پهنهبندی خشکسالیها با استفاده از GIS (مطالعه موردی: لارستان)
مرضیه موغلیخشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمیی اسیتا ایید پدییدهشرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکد است رخ دهیداآگاهی از وضعیت خشکسالی با پیشبینی و پهنهبندی شیدتهای خشکسیالی میتوانید خطیرزیانهای ناشی از اید پدیده را تا حد ق چکیده کاملخشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمیی اسیتا ایید پدییدهشرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکد است رخ دهیداآگاهی از وضعیت خشکسالی با پیشبینی و پهنهبندی شیدتهای خشکسیالی میتوانید خطیرزیانهای ناشی از اید پدیده را تا حد قابل توجهی کاهش دهدا پژوهش حاضر، تلاشیی بیرایارزیابی دقت روشهای درونیابی مکانی به منظور پهنهبنیدی شیدّتهای خشکسیالیهای رخداده در لارستان در سال 1349 با استفاده از شاخصهای درصد نرمال بارندگی ) PNPI (، بارشاستاندارد ) SPI (، دهکهای بارش ) DPI ( و ناهنجاری های بارش ) RAI ( میباشدا بدید منظیور ازدادههای مربوط به 79 ایستگاه بارانسنجیهای لارستان کیه از پیراکنش مناسیبی برخیورداربودند استفاده شد و روشهای معکوس فاصله ) IDW ( با توانهای یک تا 3، کریجینگ معمیولی( OK ( و کریجینگ عام ) UK ( مورد بررسی قرار گرفتا پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - پهنه بندی زمین لغزش در حوضه آبخیز خانیان تنکابن با استفاده از مدل ارزش اطلاعاتیWinf
صدرالدین متولیبخش عمده ای از سرزمین ایران را مناطق کوهستانی فرا گرفته است.یکی از مخاطراتی که همواره این مناطق را تهدید میکند ناپایداری های دامنه ای است . مخاطره آمیزترین این ناپایداریها پدیده زمین لغزش می باشد که سالیانه خسارت های زیادی را ایجاد می کند.در این راستا این پژوهش با هدف ج چکیده کاملبخش عمده ای از سرزمین ایران را مناطق کوهستانی فرا گرفته است.یکی از مخاطراتی که همواره این مناطق را تهدید میکند ناپایداری های دامنه ای است . مخاطره آمیزترین این ناپایداریها پدیده زمین لغزش می باشد که سالیانه خسارت های زیادی را ایجاد می کند.در این راستا این پژوهش با هدف جلوگیری وکاهش خسارات مالی و جانی،حفظ و حراست از منابع طبیعی روستای خانیان در حوضه سه هزار تنکابن صورت گرفته است. روش این پژهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی و میدانی است.در ابتدا با بررسی منابع پژوهشی مرتبط با موضوع برخی از مهمترین عوامل مؤثر در رخداد این پدیده مانند طبقات ارتفاعی ،شیب، جهت شیب ، کاربری اراضی ، اقلیم، شبکه هیدروگرافی و زمین شناسی منطقه در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند،همچنین خاک محدوده لغزشی موردآزمایشاتی چون تعیین میزان آهک،شوری خاک،میزان اسیدیته،نوع کانی های رسی،نوع بافت خاک،آزمایش برش مستقیم و حدود آتربرگ قرار گرفت.جهت پهنه بندی زمینلغزش و تجزیه و تحلیل آن روش ارزش اطلاعاتی و وزن دهی به عوامل مختلف طبیعی و انسانی مورداستفاده قرار گرفت.نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که علاوه بر عوامل طبیعی، مهم ترین عامل در وقوع پدیده زمین لغزش در منطقه عامل انسانی و برداشت بی رویه از محدوده لغزشی مورد نظر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - پهنهبندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم بر مبنای تاریخ اولین ریزش بارش 10 میلیمتر در فصل کشت در استان کرمانشاه
رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمیآبوهوا مهمترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به اینکه کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از دادههای اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-20 چکیده کاملآبوهوا مهمترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به اینکه کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از دادههای اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده شد. با توجه به تاریخ آغاز بارشهای پاییزی برای هر منطقه از استان تاریخ کشتی پیشنهاد شد؛ سپس انواع توزیع‌های مختلف احتمالاتی بر روی تاریخ کشت برازش داده شد. بهترین توزیع آماری از رابطهضریب تعیین انتخاب و مراحل مختلف رشد گندم دیم نیز تعیین شد. از عنصر بارش، انواع نقشههای بارشی مورد نیاز استخراج گردید. همچنین از عنصر دما نقشههای دمایی و تنش‌های دمایی نیز تهیه شد. درنهایت نقشه پهنهبندی اقلیمی کشت گندم دیم استخراج و مناطقی که به‌هیچ‌عنوان قابلیت کشت نداشتند حذف شدند. نقشه نهایی شامل 4 پهنه بسیار مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف است. نقشههای حاصل از پهنهبندی نشان داد که مـناطق بسـیار مـناسـب در شمال غرب، شرق و جنوب شرق، مناطق مناسب هم در شمال شرق، شرق، جنوب شرق و شمال غرب، مناطق متوسط هم بیشتر در مرکز، شمال و جنوب و مناطق ضعیف هم بیشتر در غرب و جنوب غرب استان واقع‌شده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - پهنه بندی اقلیم کشاورزی محصول گندم دیم در استان لرستان با استفاده از تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی
غلام رضا احمدی پرویز کردوانی حسین محمدیاین مقاله می کوشد به منظور بهره‌برداری بهینه از شرایط اقلیم- زراعی و شناخت دقیق نیازهای آب و هوایی محصول گندم دیم به ارائه یک بانک اطلاعات تخصصی جهت کاهش مخاطرات کشاورزی(سرمازدگی و خشکسالی) بپردازد. از اینرو تحقیق حاضر به پهنه بندی اقلیم-کشاورزی محصول گندم دیم در استان چکیده کاملاین مقاله می کوشد به منظور بهره‌برداری بهینه از شرایط اقلیم- زراعی و شناخت دقیق نیازهای آب و هوایی محصول گندم دیم به ارائه یک بانک اطلاعات تخصصی جهت کاهش مخاطرات کشاورزی(سرمازدگی و خشکسالی) بپردازد. از اینرو تحقیق حاضر به پهنه بندی اقلیم-کشاورزی محصول گندم دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. اطلاعات(بارش، دما و...) در یک دوره آماری 17 ساله(1377- 1394) مربوط به 53 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی استان و خارج استان تهیه و سپس با در نظرگرفتن شرایط موردنیاز محصول پهنه های مناسب رشد به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص و سپس نقشه پهنه بندی اقلیم زراعی گندم دیم استان تهیه گردید. در نقشه نهایی 2559 کیلومتر مربع از اراضی استان دارای مناطق مناسب و مستعدکشت، 13978کیلومتر مربع دارای اراضی با استعداد متوسط، 9137 کیلومتر مربع از اراضی دارای استعدادضعیف و 85/2483کیلومتر مربع از اراضی بسیار ضعیف و غیر مستعد می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - پهنه بندی حساسیت وقوع زمین لغزش با مدل های آنتروپی و منطق فازی (مطالعه موردی:شهرستان کرمانشاه )
امیر صفاری معصومه هاشمیارزیابی زمین به منظور شناخت و پهنه بندی عرصه های حساس به حرکات دامنه ای به ویژه زمین لغزش از پژوهش های مربوط به جغرافیدانان طبیعی بویژه ژئومورفولوژیست ها است .شناسایی و تعیین مناطق حساس و مستعد لغزش می تواند ضمن جلوگیری از بروز خسارت ها ، زمینه را برای اجرای طرح های پای چکیده کاملارزیابی زمین به منظور شناخت و پهنه بندی عرصه های حساس به حرکات دامنه ای به ویژه زمین لغزش از پژوهش های مربوط به جغرافیدانان طبیعی بویژه ژئومورفولوژیست ها است .شناسایی و تعیین مناطق حساس و مستعد لغزش می تواند ضمن جلوگیری از بروز خسارت ها ، زمینه را برای اجرای طرح های پایدار سازی دامنه ها فراهم آورد . در پژوهش حاضر پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از دو روش مدل انتروپی و روش منطق فازی انجام شده است براساس مطالعات ، نه پارامتر لیتولوژی ، فاصله از آبراهه ، فاصله از گسل ، فاصله از جاده ، شیب ، جهت شیب ،ارتفاع، کاربری اراضی و بارش به عنوان مهم ترین پارامتر های احتمالی موثر در وقوع زمین لغزش های منطقه ، تشخیص داده شدند، با انطباق لایه های اطلاعاتی این عوامل بر نقشه زمین لغزش های منطقه بررسی شده در محیط GIS ، اثر هر یک ار عوامل در رخداد زمین لغزش ها ارزیابی شد و در نهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از 9 پارامتر تهیه شد . ارزیابی صورت گرفته با استفاده از شاخص احتمال تجربی نشان می دهد که مدل فازی با مقدار شاخص احتمال تجربی 90% روش کارامد تری نسبت به مدل انتروپی با مقدار شاخص 50% در برآورد خطر زمین لغزش در شهرستان کرمانشاه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - ارزیابی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش با استفاده از مدل ویکور، در حوضه آبریز حاجیلرچای
سید اسد اله حجازی شهرام روستایی مریم رنجبریان شادبادزمین لغزش ها از جمله مخاطرات طبیعی هستند که همه ساله موجب خسارات جانی و مالی زیاد،به ویژه در نواحی کوهستانی می شوند. محدوده مورد مطالعه موسوم به حوضه آبریز حاجیلر چای با وسعتی معادل 94/1158 کیلومتر مربع در استان آذربایجان شرقی، شهرستان ورزقان و بخش های از جلفا و مرند وا چکیده کاملزمین لغزش ها از جمله مخاطرات طبیعی هستند که همه ساله موجب خسارات جانی و مالی زیاد،به ویژه در نواحی کوهستانی می شوند. محدوده مورد مطالعه موسوم به حوضه آبریز حاجیلر چای با وسعتی معادل 94/1158 کیلومتر مربع در استان آذربایجان شرقی، شهرستان ورزقان و بخش های از جلفا و مرند واقع شده است. این حوضه با مختصات جغرافیایی 38 درجه و 27 دقیقه تا 38 درجه و 52 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 1 دقیقه تا 46 درجه و 36 دقیقه طول شرقی واقع گردیده است. حوضه آبریز حاجیلرچای با داشتن چهره کوهستانی و با توجه به وضعیت زمین شناسی،لیتولوژی و اقلیمی عمده شرایط لازم جهت شکل گیری حرکات لغزشی را دارد. بنابراین هدف تحقیق حاضر ،پهنه بندی حوضه حاجیلرچای از لحاظ خطر زمین لغزش می باشد. برای بررسی و پهنه بندی خطر زمین لغزش در این حوضه، ابتدا نقشه ها و لایه های اطلاعاتی عوامل اصلی موثر در رخداد این پدیده از قبیل قبیل شیب، جهت شیب، بارش، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و طبقات ارتفاعی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه گردید و سپس با استفاده از تصاویر ماهواره ای و عملیات میدانی زمین لغزش های موجود در منطقه شناسایی شد. تحلیل و مدلسازی نهایی ،با استفاده از مدل ویکور به عنوان یکی از روش های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره، انجام شد. در نهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش، در پنج رده با خطر بسیار کم تا بسیار زیاد طبقه بندی گردید. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که در حدود 22/20 درصد از مساحت حوضه حاجیلرچای، احتمال وقوع زمین لغزش خیلی زیاد بوده، همچنین 38/25 درصد احتمال وقوع زیاد، 67/18 درصد احتمال وقوع متوسط، 25/20 درصد احتمال وقوع کم و در 45/15 درصد احتمال وقوع خیلی کم می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - شناسایی پهنه های همسان تولید گندم دیم با ریز پهنه بندی اقلیمی در کردستان
ناصح قادری بهلول علیجانی زهرا حجازی زاده محمد سلیقهمحور اصلی اقتصاد کردستان کشاورزی است. در یک دوره 31 ساله داده های سطح کاشت، تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه و عناصر اقلیمی ایستگاه های سینوپتیک مقیاس ساعتی تا سالانه گردآوری شدند. با رگرسیون چند متغیره همزمان و گام به گام متغیرهای موثر بر عملکرد گندم تعیین شدند. چکیده کاملمحور اصلی اقتصاد کردستان کشاورزی است. در یک دوره 31 ساله داده های سطح کاشت، تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه و عناصر اقلیمی ایستگاه های سینوپتیک مقیاس ساعتی تا سالانه گردآوری شدند. با رگرسیون چند متغیره همزمان و گام به گام متغیرهای موثر بر عملکرد گندم تعیین شدند. نقشه پهنه های زمینی همسان متغیرها و عملکرد گندم استان ارائه شد. نتایج نشان داد تعداد زیادی از شاخص های آگروکلیمایی و عناصر اقلیمی همبستگی بالا دارند. متغیرهای موثر مستقل و متغیر وابسته عملکرد گندم با 99% اطمینان پهنه های متفاوتی از فضای جغرافیایی استان را به خود اختصاص داده اند. استان کردستان از نظر هر کدام از متغیرهای موثر بر عملکرد گندم از جمله: تاریخ کاشت، تاریخ جوانه زنی، تعداد روزهای بارانی سال و بارش سالانه دارای 4-7 پهنه متفاوت است. لازمه پایداری و ثبات در تولید گندم و امنیت اقتصادی استان برنامه ریزی با توجه به شاخصه های هر واحد کلیمایی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از مدل آماری دو متغیره وزنی AHP و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه زرند)
علیرضا عرب عامری امیرحسین حلبیانهدف از این پژوهش پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه زرند با استفاده از فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی و تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد. برای این هدف با به کار گیری روش تحلیلسلسله مراتبی عوامل مورد بررسی به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزانتأثیر آنها است م چکیده کاملهدف از این پژوهش پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه زرند با استفاده از فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی و تکنیک سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد. برای این هدف با به کار گیری روش تحلیلسلسله مراتبی عوامل مورد بررسی به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزانتأثیر آنها است محاسبه شده است. با ت و جه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هرعامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لای ههای وزنی وضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است کهروش تحلیل سلسله مراتبی به دلیل استوار بودن بر مبنای مقایسههای زوجی موجب سهولت و دق تدر انجام محاسبههای لازم و ارایه نتایج به دلیل دخالت دادن تعداد زیادی از عوامل در مقایسه باسایر روشهای پهنه بندی خطر زمین لغزش است. نتایج نشان داد که در مدل تحلیل سلسله مراتبیحدود 22 درصد حوضه در پهنههای با خطر بالا قرار میگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی با استفاده از تلفیق مدل هیدرولوژیکی CN و AHP در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه رودخانه بالخلو
عزت اله قنواتی امیر صفاری ابراهیم بهشتی جاوید اسماعیل منصوریاندر این پژوهش به برآورد ضریب رواناب، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیلخیزی و پهنه بندیپتانسیل سیلخیزی حوضه آبریز بالخلوچای پرداخته شده است. برای برآورد مقدار رواناب از روششماره منحنی ) CN (، استفاده شده است. برای این منظور ابتدا دادهها و اطلاعات مورد نیاز شاملآمار حداکثر ب چکیده کاملدر این پژوهش به برآورد ضریب رواناب، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیلخیزی و پهنه بندیپتانسیل سیلخیزی حوضه آبریز بالخلوچای پرداخته شده است. برای برآورد مقدار رواناب از روششماره منحنی ) CN (، استفاده شده است. برای این منظور ابتدا دادهها و اطلاعات مورد نیاز شاملآمار حداکثر بارش روزانه، نقشههای تراکم پوشش گیاهی، گروههای هیدرولوژیک خاک و کاربریتهیه و وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی ) GIS ( گردید. با تلفیق اطلاعات فوق، در مدل ) SCS ) نقشه( CN ) حوضه، میزان نفوذ ) S ( و مقدار رواناب ) Q ( تهیه شد. در نهایت با استفاده از فرآیند تحلیلسلسله مراتبی شش فاکتور در نظر گرفته شده شامل: رواناب، گروههای هیدرولوژیک خاک، شیب،کاربری زمین، تراکم پوشش گیاهی و تراکم زهکشی وزندهی شده و با اعمال وزن لایهها نقشه55 و 55 ساله( تهیه ،55 ، پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوضه با دوره بازگشتهای مختلف) 5گردید. نتایج پژوهشی نشان داد که حدود 05 تا 04 درصد مساحت حوضه طی دورههای 5 تا 55ساله دارای پتانسیل سیلخیزی متوسط بوده و 50 تا 50 درصد دارای پتانسیل زیاد میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - پهنهبندی خطرپذیری آبخوان کارستی دشت الشتر با مدل کپ
محمد علی زنگنه اسدی تیمور کولیوند عیسی جوکار سرهنگیآبخوان کارستی در مناطق نیمه‌خشک نقش بسیار حیاتی در زندگی مردم دارد. از اینرو شناخت پتانسیل آلودگی آبخوان‌ها و قابلیت آسیبپذیری آنها در بخشهای مختلف از اهمیت بسزایی برخوردار است. منطقه غرب ایران به دلیل گسترش رشته کوه اغلب کربناته زاگرس دارای آبخوان‌های کارستی متعددی چکیده کاملآبخوان کارستی در مناطق نیمه‌خشک نقش بسیار حیاتی در زندگی مردم دارد. از اینرو شناخت پتانسیل آلودگی آبخوان‌ها و قابلیت آسیبپذیری آنها در بخشهای مختلف از اهمیت بسزایی برخوردار است. منطقه غرب ایران به دلیل گسترش رشته کوه اغلب کربناته زاگرس دارای آبخوان‌های کارستی متعددی است که ازنظر شرایط زیست‌محیطی و فعالیتهای گسترده انسانی در معرض آلودگی قرار دارند. هدف پژوهش برآورد میزان و تهیه نقشه آسیبپذیری آبخوان کارستی دشت الشتر واقع در استان لرستان در برابر انتشار آلودگی با مدل کپ (COP) است. این مد ل با استفاده از سه عامل، لایهپوشاننده (O)، غلظتجریان(C)و رژیمبارش (P) به ارزیابی آسیبپذیری منابع آب کارست در برابر آلودگی می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان میدهد که به ترتیب 14/19، 76/28، 01/35 و 09/17 درصد از مساحت منطقه در پهنه آسیبپذیری خیلی کم، کم، متوسط و بالا واقع شده که حاکی از آسیبپذیری تقریباً پایین این آبخوان کارستی نسبت به آلودگی است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده این امر است که به ترتیب اهمیت عامل لایه پوشاننده، عامل رژیم بارش و عامل غلظت جریان در آلودگی آبخوان الشتر نقش دارند. به دلیل وسعت کم کارست‌های کاملاً توسعه‌یافته و شیب زیاد مناطق دارای کارست توسعه‌یافته، نقش عامل غلظت جریان در آلایندگی آبخوان الشتر کمتر است و به علت روند خشک‌سالی‌های دهه‌های اخیر و نیز تغییر نوع بارش از برف به باران رگباری که آب ماندگاری و درنتیجه نفوذ کمتری را در حوضه کارستی الشتر دارد، از اهمیت رژیم بارشی در آسیبپذیری آبخوان الشتر کاسته است. در نهایت عامل لایه پوشاننده به دلیل نفوذپذیری بالای دشت آبرفتی الشتر زمینه آلودگی آبخوان را فراهم کرده است. به‌طورکلی در منطقه موردمطالعه به ترتیب C،P و O بیشترین نقش را در میزان آسیبپذیری منطقه دارا میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - مقایسه شاخص های خشکسالی اقلیمی در ایستگاه های بارشی ایران
علی وخشوری زین العابدین جعفرپور پرویز کردوانیخشکسالی ها از جمله مهم ترین بلایای طبیعی هستند که علی رغم تلفات انسانی کم، از خسارت های اقتصادی و تبعات اجتماعی فراوانی برخوردار هستند. خشکسالی ها به سه شکل اقلیمی، هیدرولوژی و کشاورزی دیده می شوند؛ که نوع اول آن در وقوع و خاتمه انواع دیگر از تقدم و اولویت برخوردار است. چکیده کاملخشکسالی ها از جمله مهم ترین بلایای طبیعی هستند که علی رغم تلفات انسانی کم، از خسارت های اقتصادی و تبعات اجتماعی فراوانی برخوردار هستند. خشکسالی ها به سه شکل اقلیمی، هیدرولوژی و کشاورزی دیده می شوند؛ که نوع اول آن در وقوع و خاتمه انواع دیگر از تقدم و اولویت برخوردار است. تحقیق حاضر خشکسالی اقلیمی را مد نظر قرار داده و تاثیر بارندگی را بر شاخص های این نوع از خشکسالی ارزیابی کرده است. بدین نحو که ابتدا آمار بارندگی تمامی ایستگاه ها مورد توجه واقع شد و از بین تمامی ایستگاه های موجود، 36 ایستگاه که دارای آمار هواشناسی کامل تر و معتبرتری نسبت به بقیه ایستگاه ها بودند، انتخاب شدند. سپس از بین شاخص های خشکسالی اقلیمی شش شاخص RAI,SIAP,PNPI,DI,Z و SPI را برگزیده و خشکسالی هر کدام از ایستگاه های انتخابی به وسیله این شاخص ها تعیین گردید. در نهایت رابطه تغییرات بارندگی با نتایج هر یک از شاخص ها به وسیله سه روش مورد سنجش قرار گرفت. روش اول تاثیرات مستقیم بارندگی بر شاخص ها، روش دوم سنجش شاخص های خشکسالی با روش TOPSIS و روش سوم پهنه بندی ضرایب همبستگی شاخص ها با بارندگی در سطح ایران. در پایان مشخص گردید شاخص DI بیشترین رابطه را با بارندگی داشته و در تمامی پهنه ایران این رابطه با ضریب همبستگی بالا و به یکسان مشاهده می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - همدیدنگری و پهنهبندی فضایی مخاطرات طبیعی (مطالعۀ موردی: استان خراسان جنوبی)
مرتضی اسمعیل نژاد صادق کریمی مصطفی خبازیمخاطرات طبیعی، بخشی از رفتار محیط است که در هر زمان و مکان احتمال رخداد آن وجود دارد. فراوانی، گستردگی و شدت این نوع مخاطرات در دهۀ اخیر افزایش یافته است. آگاهی از رفتار مخاطرات طبیعی و شناخت کانون های رخداد آنها برای برنامه ریزی محیطی و توسعه پایدار اقتصادی از اهمیت با چکیده کاملمخاطرات طبیعی، بخشی از رفتار محیط است که در هر زمان و مکان احتمال رخداد آن وجود دارد. فراوانی، گستردگی و شدت این نوع مخاطرات در دهۀ اخیر افزایش یافته است. آگاهی از رفتار مخاطرات طبیعی و شناخت کانون های رخداد آنها برای برنامه ریزی محیطی و توسعه پایدار اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است. استان خراسان جنوبی از جمله مکان هایی است که دارای تنوع و فراوانی مخاطرات طبیعی است؛ بنابراین، واکاوی و پایش مخاطرات طبیعی در خراسان جنوبی هدف اصلی این پژوهش است که تاکنون به شکل جامع مورد مطالعه قرار نگرفته است. نخست مهمترین بلایای طبیعی استان از دیدگاه کارشناسان، تاریخچه و آمار رخداد فراوانی، شناسایی و سپس با استفاده از داده های موجود، برای هر مخاطره پایگاه داده ای در سطح استان ایجاد شد. لایه های ورودی برای ارزیابی مخاطرات طبیعی استان شامل لایه کسری مخزن آب دشت ها، سختی و شوری آّب، یخبندان، گرد و غبار، روزهای داغ، سیل، خشکسالی و لرزه خیزی بوده است. در ادامه، با کمک نرم افزارهای آرک جی آی اس 3/10 و متلب و با استفاده از تکنیک چند معیاره و مدل ترکیب خطی وزین به واکاوی و تحلیل مخاطرات طبیعی استان اقدام شد. نتایج پژوهش نشان داد که استان خراسان جنوبی در چهار طبقه خطر قرار دارد. بیش از 21941 کیلومتر مربع از مساحت این استان، در پهنۀ فوق بحرانی قرار دارد. نواحی جنوبی، غرب و قسمت هایی از مرکز استان، بالاترین پتانسیل رخداد مخاطرات طبیعی را داراست پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - پهنه بندی زمین لغزش با استفاده از مدل AHPدر محیط GIS منطقه مورد مطالعه روستای دره گز قلندران شهر دهدز
مسعود صفایی پور علی شجاعیان نسرین آتش افروززمین لغزش یکی از پدیده های طبیعی است که در تحول و فرسایش اشکال زمین مشارکت دارد. این پدیده زمانیکه جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار میدهد میتواند به حادثه خطرناکی تبدیل شود. که موجب خسارات جانی و مالی وازجمله تخریب منابع طبیعی، تخریب مناطق مسکونی، از بین رفتن مزارع و زمین چکیده کاملزمین لغزش یکی از پدیده های طبیعی است که در تحول و فرسایش اشکال زمین مشارکت دارد. این پدیده زمانیکه جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار میدهد میتواند به حادثه خطرناکی تبدیل شود. که موجب خسارات جانی و مالی وازجمله تخریب منابع طبیعی، تخریب مناطق مسکونی، از بین رفتن مزارع و زمینهای کشاورزی و جاده‌ها، تخریب پل ها، خطوط راه‌آهن، بسته شدن تونل ها، شکسته شدن سدها و تخریب دکل‌های برق و مواردی از این قبیل می شود. در این پژوهش به پهنه بندی خطر زمین لغزش روستای دره گز قلندران با استفاده از مدل AHPدر سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته شده است. شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری زمین، توپوگرافی ، میزان بارش به عنوان پارامترهای اصلی و موثر در پهنه بندی زمین لغزش حوضه مورد نظر انتخاب شده اند. پس از تهیه لایه داده ها با استفاده از پارامترهای فوق برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش از مدل وزن دهی و تحلیل رابطه ی AHP در نرم از ARC GISاستفاده شد. نتایج بدست آمده از مدل وزن دهی AHP، وتطبیق آن با لغزش های روی داده در حوضه مورد نظر بیانگر آن است که پارامترحساسیت سازندها به فرسایش با بیشترین وزن (219/0) و کاربری اراضی (173/0)و کم ترین ارتفاع (052/0) کم ترین وزن بدست آوردند و سایر شاخص ها به ترتیب شامل ، بارش، ارتفاع می باشد و کمترین وزن متعلق به لایه آبراه ها می باشد. پس از هم پوشانی لایه ها نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در 4گروه بسیار زیاد،زیاد، متوسط،کم، خیلی کم تهیه شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - ارزیابی وپتانسیل سنجی خطروقوع سیل درشهرجناح با استفاده ازالگوریتم ماشین بردارپشتیبان (SVM)
علی راستگو عبدالرسول قنبری احمد انصاری لارییکی از انواع فرآیند های دامنه ای که هر ساله موجب خسارت جانی و مالی فراوان در بسیاری از نقاط ایران و جهان می شود وقوع سیل است. شناسایی مناطق مستعد وقوع سیل از طریق پهنه بندی خطر، یکی از اقدامات موثر و ضروری در کاهش خطرات احتمالی و مدیریت آن می باشد. هدف اصلی این پژوهش، ا چکیده کاملیکی از انواع فرآیند های دامنه ای که هر ساله موجب خسارت جانی و مالی فراوان در بسیاری از نقاط ایران و جهان می شود وقوع سیل است. شناسایی مناطق مستعد وقوع سیل از طریق پهنه بندی خطر، یکی از اقدامات موثر و ضروری در کاهش خطرات احتمالی و مدیریت آن می باشد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی وقوع سیل در شهر جناح واقع در استان هرمزگان، با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان می باشد.به این منظور، نقشه DEM محدوده مورد مطالعه را تهیه و سپس اطلاعات را به صورت تصادفی به نسبت 70 به 30 برای ساخت مدل واعتبار سنجی آن تقسیم شدند. اعتبار سنجی و صحت سنجی توسط نه عامل میزان شیب، جهت شیب، فاصله از جاده، کاربری اراضی، انحنای طولی شیب، انحنای عرضی شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه و زمین شناسی مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج نشان می دهدکه مدل SVM عملکرد خوبی جهت ارزیابی وقوع سیل در منطقه مورد مطالعه دارد و نتایج به دست آمده از این پژوهش می تواند برای برنامه ریزی کاربری اراضی، کاهش خطرات وقوع سیل و تصمیم گیری در مناطق مستعد مفید واقع گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - نقش حرکات دامنهای"ریزش" در ایجاد مخاطرات ریلی(محور ریلی زاهدان-کرمان)
مریم نعمتی مصطفی خبازی علی‌اصغر عبداللهی علی قضاتمحورهای ریلی، در مسیر خود از فرم‌ها و ژئوفرم‌های مختلفی عبور می‌کنند که برخی این محیط‌های طبیعی می‌توانند مخاطراتی را برای خطوط ریلی به وجود آورد.در این میان ریزش سنگ از جمله مخاطراتیاست که همیشه ناوگان ریلی کشور را تهدیدمی‌کند و هر سال به آنآسیب‌هایی را وارد میکند. در چکیده کاملمحورهای ریلی، در مسیر خود از فرم‌ها و ژئوفرم‌های مختلفی عبور می‌کنند که برخی این محیط‌های طبیعی می‌توانند مخاطراتی را برای خطوط ریلی به وجود آورد.در این میان ریزش سنگ از جمله مخاطراتیاست که همیشه ناوگان ریلی کشور را تهدیدمی‌کند و هر سال به آنآسیب‌هایی را وارد میکند. در این پژوهش سعیشد ابتدا نقشه ارزیابی ریسک ریزش سنگ در محور ریلی زاهدان- کرمان(منطقه نصرت‌آباد) با استفاده از نقشههای موجود تهیهشود؛ سپس به کمکنرم‌افزارهایENVI5.3، GEOMATICAوARC GIS از تصاویرماهواره‌ای تراکم خطواره‌ها و شکستگی‌ها در منطقه مورد مطالعه استخراج شد. نتایج این پژوهش نشان داد بیشترین تراکم خطواره‌هامنطبق بر نقشه پهنهبندی ریزش سنگ به‌ویژه در 15 کیلومتری محور میانی خط ریلی نصرت‌آباداست. در پایان با انجام بررسی میدانی، 4 ایستگاه در محور ریلی مورد بررسی قرار گرفت و 3 نقطه حساس به ریزش شناسایی شدند که از میانتوده‌های شناسایی شده، توده ایستگاه دوم با 864 مترمکعب بیشترین حجم ریزش محاسبه گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - قابلیّت کّشت اّراضی دّر شّهرستان مّاهشهر بّا اّستفاده اّز مّدل پّارامتریک ژّئومورفولوژیکی
مریم ایلانلوشناخت و درجه بندى پتانسیل تولید اراضى، مىتواند به نحوه بهره بردارى بهینه از این منابعکمک شایانى بنماید. همچنین با شناسایى مناطق مستعد و نحوه پراکنش آنها در مناطقمختلف، میتوان پتانسیل تولیدی اراضى را مشخص و با اعمال روشهاى مدیریتى مناسبحداکثر بهره برداری را به عمل آورد. چکیده کاملشناخت و درجه بندى پتانسیل تولید اراضى، مىتواند به نحوه بهره بردارى بهینه از این منابعکمک شایانى بنماید. همچنین با شناسایى مناطق مستعد و نحوه پراکنش آنها در مناطقمختلف، میتوان پتانسیل تولیدی اراضى را مشخص و با اعمال روشهاى مدیریتى مناسبحداکثر بهره برداری را به عمل آورد. در این مطالعه اطلاعات خاک و اراضى، توپوگرافى)شیبارتفاع( و دادههاى هواشناسى)متوسط بارندگى( دادههای زمین شناسی)نوع سنگ( و حساسیتبه فرسایش خاک در شهرستان ماهشهر مطالعه شد. براى این منظور لایههای فوق با استفادهاز اطلاعات موجود، در محیط GIS به صورت بانک اطلاعاتى تهیه و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. پس از تهیه لایهها، با تلفیق نقشههای به دست آمده در محیط نرم افزار ArcGis10.2 بااستفاده از مدل سلسله مراتبی، مناطق مختلف بر اساس استعدادشان به سه پهنه خوب،متوسط و ضعیف پهنه بندی گردیدند.واژگان کلیدی: قابلیت اراضی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، پهنه بندی، مدل سلسله مراتبی،شهرستان ماهشهر. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - استخراج وسعت پهنههای آب سطحی دریاچه فصلی جازموریان با استفاده از شاخصهای سنجش از دور
مجتبی سلیمانی ساردو زهره ابراهیمی مهدی زارعیمنابع آبی یکی از مهمترین مولفه‌های حیات سرزمین و توسعه پایدار به شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، بررسی تغییرات سری زمانی مساحت پهنههای آبی پلایای جازموریان، به کمک دادههای بازتابش سطحی ماهواره لندست 8 از سال 2013 تا 2019 مدنظر قرار گرفت و شاخص اصلاح شده اختلاف آب نرمال چکیده کاملمنابع آبی یکی از مهمترین مولفه‌های حیات سرزمین و توسعه پایدار به شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، بررسی تغییرات سری زمانی مساحت پهنههای آبی پلایای جازموریان، به کمک دادههای بازتابش سطحی ماهواره لندست 8 از سال 2013 تا 2019 مدنظر قرار گرفت و شاخص اصلاح شده اختلاف آب نرمال شده (MNDWI) به منظور جدا کردن پهنههای آبی بر تصاویر موردنظر اعمال و سپس روند تغییرات مساحتی پهنههای آبی برآورد شد. کلیه فرایندهای مزبور و آنالیز تصاویر ماهوارهای در محیط نرم افزار Google Earth Engine انجام شد که یک سامانه تحت وب و متن باز جهت انجام آنالیزهای طیفی و رادیومتریک بر تصاویر ماهوارهای است، همچنین نرم افزار ArcGIS 10.5 نیز به منظور تهیه نقشههای مکانی مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که وسعت پهنه آبی دریاچه فصلی جازموریان براساس شاخص MNDWIحدود Km21426 و بر اساس شاخص استخراج آب خودکار (AWEI)، قریب Km21512 و بر اساس شاخص نسبت جذب آب (WRI) حدود Km2 1610 تخمین زده شده است. از سوی دیگر، تحلیل تولیدات آب سطحی تصاویر لندست نشان داد که بیشترین میزان تغییرات مربوط به پهنههای آبی فصلی موقت و فصلی جدید بوده است، به طوری که تغییرات پهنههای فصلی موقت مساحتی قریب Km21145 و پهنههای فصلی جدید سطحی حدود km2355 را به خود اختصاص داده است. آبگیری پلایای جازموریان به وقوع سیلاب های فصلی و افزایش بارندگی ها در حوضه ارتباط دارد، به طوری که همبستگی بالایی (89/0R2=) میان بارندگی سالانه حوضه و افزایش وسعت پهنههای آبی حاصل از شاخص MNDWI مشاهده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - مطالعه اکومورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی آنغوزه (Ferula assafoetida L.) در رویشگاههای جنوب‌غربی کشور
سیما ابیار براتعلی فاخری نفیسه مهدی نژادآنغوزه (Ferula assafoetida L.) گیاه دارویی است که به‌دلیل وجود ترکیبات شیمیایی مختلف استفاده از آن از قدیم‌الایام در مناطق مختلفی از ایران معمول بوده است. هدف از این پژوهش معرفی این گیاه و شناخت ویژگیهای اکولوژیک از قبیل موقعیت جغرافیایی، میزان پتاسیم، سدیم، فسفر، نیتر چکیده کاملآنغوزه (Ferula assafoetida L.) گیاه دارویی است که به‌دلیل وجود ترکیبات شیمیایی مختلف استفاده از آن از قدیم‌الایام در مناطق مختلفی از ایران معمول بوده است. هدف از این پژوهش معرفی این گیاه و شناخت ویژگیهای اکولوژیک از قبیل موقعیت جغرافیایی، میزان پتاسیم، سدیم، فسفر، نیتروژن، اسیدیته و بافت رویشگاه آن و چگونگی توزیع تنوع گیاه از دیدگاه خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک میان سه جمعیت فاصله‌دار از استانهای فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان بود. به این منظور، گیاه آنغوزه و نمونه‌های خاک از زیستگاه‌های طبیعی هر سه استان جمعآوری و ویژگیهای مورفولوژیک مانند ارتفاع بوته، طول و عرض برگ، قطر ساقه، وزن خشک و تر و صفات فیزیولوژیک شامل میزان کلروفیل، کربوهیدرات‌ها، پروتئین، فسفر، پتاسیم، سدیم اندام هوایی گیاه مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که رویشگاه خوزستان از لحاظ درصد رس، نیتروژن و فسفر دارای خاکی غنی نسبت به دو رویشگاه دیگر میباشد. همچنین نتایج بررسی‌های مورفولوژیک گیاه آنغوزه در این رویشگاه حاکی از بیشتر بودن میانگین صفات وزن تر و خشک، ارتفاع گیاه، طول و عرض برگ و قطر ساقه بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا در هر سه رویشگاه طول و عرض برگ، وزن خشک و تر و ارتفاع گیاه کاهش و قطر ساقه افزایش یافت. همچنین با افزایش ارتفاع از سطح دریا، صفاتی مانند فسفر، سدیم گیاه کاهش و صفاتی مانند پتاسیم، کربوهیدرات، کلروفیل و پروتئین برگ افزایش یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - پهنهبندی گیاه دارویی Teucrium polium L. در رویشگاههای مختلف حوضه آبخیز مهارلو استان فارس
قاسم خداحامی محمد باقر رضاییبسیاری از گونه‌های دارویی که در عرصه‌های طبیعی پراکنش دارند به دلیل بهره‌برداری بی‌رویه در معرض تخریب قرار گرفته و برای جلوگیری از این پدیده، کشت و اهلی‌کردن آنها ضرورت دارد که آن هم بدون اطلاع از عوامل اکولوژیک مؤثر در پراکنش آنها در زیستگاه‌های طبیعی میسر نیست. پس ا چکیده کاملبسیاری از گونه‌های دارویی که در عرصه‌های طبیعی پراکنش دارند به دلیل بهره‌برداری بی‌رویه در معرض تخریب قرار گرفته و برای جلوگیری از این پدیده، کشت و اهلی‌کردن آنها ضرورت دارد که آن هم بدون اطلاع از عوامل اکولوژیک مؤثر در پراکنش آنها در زیستگاه‌های طبیعی میسر نیست. پس از جمعآوری اطلاعات موجود در مورد پراکنش گونه گیاهی Teucrium polium در شرایط مختلف رویشگاهی حوضه آبخیز مهارلو، 3 ناحیه رویشی انتخاب گردید. به‌منظور تعیین نوع و میزان ارتباط این گونه با مؤلفه‌های اکولوژیکی، برداشت‌های صحرایی در هر 3 منطقه پراکنش گیاه انجام شد. عمده خصوصیات گیاهی نشان دهنده ارتباط قوی درصد پوشش، تراکم، فراوانی، تولید، وفور، بنیه گیاهی، چیرگی، اجتماعی بودن و تکمیل چرخه فنولوژی بود. جهت بررسی رفتار پارامترها و همگنی آنها با یکدیگر، از آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) استفاده شد. با توجه به ضرایب تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، مشخص گردید که متغیرهای اجتماعی بودن و بنیه گیاهی بیشترین ضرایب را در مؤلفه اول و تراکم و تولید، بیشترین ضرایب را در مؤلفه دوم دارند. نمودار ضرایب Pc1 در برابر Pc2 مشخص کرد، سه رویشگاه در سه ناحیه جداگانه قرار دارند. همچنین نتایج نشان میدهد که پراکنش و نیاز رویشگاهی گیاه کلپوره، به مقدار زیادی در دو رویشگاه : سروستان و دراک مشابه بوده و در یک گروه قرار می‌گیرند. با در نظر گرفتن شباهت 60 درصد در هر دو مرحله آنالیز خوشه‌ای، نتایج نشان میدهد که بین رویشگاه سروستان و چشمه انجیر برای متغیرهای گیاهی، 76/76 درصد شباهت دیده میشود و با در نظر گرفتن تمامی متغیرها (اکولوژیکی و گیاهی)، شباهت این دو رویشگاه به 98/47 درصد می‌رسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - پهنهبندی خطر زلزله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز )
حجت اله پاشاپور رامین قربانی ابراهیم فرهادی عباس درودی نیاکشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایم چکیده کاملکشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین‌شناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایمنی هرچه بیشتر فضاهای شهری را مطرح ساخته است. یکی از فضاهای شهری بسیار مهم در این رابطه کلانشهر تبریز است. قرارگیری این شهر بر روی گسل‌های فعال منطقه به‌ویژه گسل تبریز لزوم اتخاذ رویکردهای ایمنی شهرسازی را مطرح می‌سازد. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی است. برای انجام این پژوهش از فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی و نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. در این راستا 12 معیار در دو بخش طبیعی و انسانی مشخص و پردازش شدند و نقشه خطرپذیری زلزله تهیه شد. نتایج نشان میدهد مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی با مساحت 6/13969 هکتار (بیش از نیمی از مساحت شهر) یعنی 3/59 درصد این شهر در پهنه لرزه‌خیزی با ریسک بسیار بالا و بالا قرار دارند و کاملاً مستعد زلزله هستند و تنها بخشهای شمالی این شهر به‌صورت منفرد مصون از زلزله است؛ اما با توجه به آن‌که عمق و دامنه زلزله محدود به حریم خاصی نیست، طبیعتاً رخداد زلزله در این شهر مناطق شمالی را نیز در بر خواهد گرفت. از این رو التزام به قوانین و مقررات ساخت‌وساز، مکانیابی توسعه شهری، فضاهای زیست و فعالیت در این کلانشهر اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - طراحی منظر شهری پایدار مبتنی بر مشارکت مردمی در مدیریت نوین کلان‌شهرها (نمونه موردی: پهنه رودکی واقع در منطقه یازده شهر تهران)
ایمان درودی محمدرضا زندمقدم زینب کرکه آبادیبدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از دادهها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیمگیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی میتوان پس از چکیده کاملبدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از دادهها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیمگیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی میتوان پس از ارزیابی در شبیه سازی ایده یا راه‌حل‌ها، موارد عملی و مناسب را برگزید و از تصمیمگیری نادرست پیشگیری کرد. هدف اصلی این پژوهش میتواند دستیابی به دیدگاهی جدید در شهرسازی ایران که در آن اولویت طراحی منظر بر اساس دسترسی به منظر پایدار شهری با تکیه بر مشارکت و سهیم نمودن ساکنین محلی در فرآیند طراحی منظر در نظر گرفته شود. در این مقاله روش نمونه‌گیری، گلوله برفی انتخاب شده. مؤلفه‌های تأثیرگذار بر دو عامل شهرسازی مشارکتی و محیط مجازی اشتراکی شناسایی و با استفاده از روش دلفی مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند و عواملی که دارای تأثیر کمتری بر روی مدل تحقیق خواهند بود با استفاده از نظر خبرگان حذف شدند و سپس با توجه به مدل‌ها و پرسشنامه پر شده توسط پاسخگویان یک مدل مفهومی تشکیل گردید. در تشکیل این مدل مفهومی از نظرات خبرگان با روش طوفان مغزی بهره گرفته شد تا امکان استنتاج یک مدل متناسب با روش ANP فراهم گردد. در این صورت میتوان در محدوده پهنه رودکی که از پتانسیل مناسبی به لحاظ هویت تاریخی و فرهنگی برخوردار است، سیستم پایدار منظر شهری را با توجه به اولویت‌های بدست آمده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای، طراحی و از آن خروجی‌های مفید در پروسه تصمیم‌سازی‌ها دریافت خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - تحلیلی بر مکان یابی اراضی به منظور استقرار صنایع با استفاده از روشهای AHP و VIKOR (نمونه موردی: بخش مرکزی منطقه آزاد ارس)
محسن احدنژاد علی زلفی محمد جواد نوروزیامروزه برای نیل به توسعه و عمران ناحیه‌ای مناسب در هر منطقه‌ای، ارزیابی و تجربه و تحلیل ساختار طبیعی و عوامل انسانی آن منطقه برای استقرار هر کاربری ضروری میباشد. در این پژوهش با لحاظ نمودن 12 معیار متنوع طبیعی و انسانی در راستای کمک به تحقق توسعه ی پایدار، با استفاده ا چکیده کاملامروزه برای نیل به توسعه و عمران ناحیه‌ای مناسب در هر منطقه‌ای، ارزیابی و تجربه و تحلیل ساختار طبیعی و عوامل انسانی آن منطقه برای استقرار هر کاربری ضروری میباشد. در این پژوهش با لحاظ نمودن 12 معیار متنوع طبیعی و انسانی در راستای کمک به تحقق توسعه ی پایدار، با استفاده از مدل AHP به پهنه بندی اراضی بخش مرکزی منطقه آزاد ارس جهت تعیین مکان مناسب برای استقرار صنایع اقدام گردید. نتایج پژوهش نشان میدهد که اراضی کاملاً مناسب برای استقرار صنایع 2577 هکتار از اراضی محدوده ی مورد مطالعه را شامل میشود. با توجه به این که مدل AHP فقط توانایی شناسایی پهنههای مناسب و نامناسب برای استقرار صنایع را داراست و نمی‌تواند پهنه‌هایی که ارزش برنامه ریزی دارند را شناسایی کند، بنابراین در ادامه این پژوهش با استفاده از قابلیت‌های نرم افزار ARC MAP به شناسایی و جدا سازی پهنههای کاملاً مناسب که حداقل 200 هکتار مساحت داشته باشد اقدام گردید و با استفاده از مدل VIKOR و 8 معیار موثر در امر مکان یابی صنایع، به اولویت بندی پهنههای شناسایی شده اقدام شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که مکان فعلی صنایع در بخش مرکزی منطقه آزاد ارس با مکانهای پیش بینی شده در این تحقیق مغایرت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - ریز پهنهبندی ریسک سیلاب شهری با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (مطالعه‌ی موردی: شهر نهاوند)
صمد فتوحی سجاد کیانیاز مهمترین عوامل در کاهش خطر سیل، وجود آمادگی قبلی جامعه برای برخورد با این پدیده هست. این آمادگی برای برخورد با سانحه عبارت‌اند از داشتن برنامه مشخص قبلی و برنامه‌ریزی است. به همین دلیل است که برنامه‌ریزی برای مقابله با مخاطرات طبیعی، تا این اندازه اهمیت یافته است. در چکیده کاملاز مهمترین عوامل در کاهش خطر سیل، وجود آمادگی قبلی جامعه برای برخورد با این پدیده هست. این آمادگی برای برخورد با سانحه عبارت‌اند از داشتن برنامه مشخص قبلی و برنامه‌ریزی است. به همین دلیل است که برنامه‌ریزی برای مقابله با مخاطرات طبیعی، تا این اندازه اهمیت یافته است. در این پژوهش جهت آمادگی برای برخورد با بحران، با بهره گیری از مدل AHP با استفاده از نرم‌افزار GIS اقدام به تفکیک سطوح ریسک‌پذیر شهر نهاوند برای بحرانی نظیر سیل که ریسک آن در منطقه بسیار بالاست، انجام گرفت. نتایج حاصل از خروجی مدل نشان می دهد که از وسعت 861 هکتاری شهر نهاوند 2/40 درصد از محدوده دارای وضعیت با ریسک کم تا بسیار کم، 5/31 درصد دارای وضعیت با ریسک متوسط و 1/28 درصد از محدوده ی موردمطالعه نیز در شرایط با ریسک بالا تا بسیار بالا قرار دارد. لذا لزوم توجه هر چه بیش تر به امر برنامه ریزی شهری و مدیریت بحران را در مراحل قبل، حین و بعد از وقوع بحران را از طرف مسؤولین این شهر می‌طلبد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - مروری بر خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی
پری نساء مصحفیزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب‌ترین پدیده‌ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین‌لرزه‌ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله‌های مخرب نشان میدهد که چکیده کاملزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب‌ترین پدیده‌ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین‌لرزه‌ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله‌های مخرب نشان میدهد که سازه‌های واقع در حریم گسله‌ی زمین‌لرزه‌ای، بیشترین خسارت را در زمان وقوع زمین‌لرزه داشته‌اند. شتاب ماکزیمم حرکت زمین قابل محاسبه است و با تمهیدات مهندسی میتوان خسارات آن را کنترل نمود، اما مهار جابجایی‌های بزرگ و جلوگیری از انتقال آن به سازه در زون گسل زمین‌لرزه‌ای کاری دشوار است. در ویرایش چهارم آیین‌نامه 2800 بر اساس کار کمیته پهنهبندی این آیین‌نامه، بیش از 300 گسله اصلی و بزرگ برای سرزمین ایران به نقشه در آمده و علاوه بر آن گسله‌های نهان دیگری نیز وجود دارد که شناسایی و جانمایی دقیق آنها نیازمند انجام مطالعات دقیقتر است. نکته مهم در لرزه خیزی گستره ایران زمین علاوه بر عمق نسبتا کم زلزله‌های رخ داده، انطباق کانونهای رخداد زلزله-ها با موقعیت قرارگیری مراکز جمعیتی است. روش ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از زلزله، ابزار مهمی برای مقابله با زلزله و همچنین برآورد بیمه ساختمان‌ها میباشد. تحقیق حاضر یک مطالعه مروری است که در آن به ارزیابی پژوهش‌هایی که از سال 1998 تا 2023 در ارتباط با خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی صورت گرفته، پرداخته شده است. از بین روشهای کمی و کیفی متعدد، پنج متد کارآمد جهت تخمین و ارزیابی خسارات اقتصادی زلزله‌ها در راستای پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - برش پانچینگ در دال‌های تخت و راهکار مناسب جهت جلوگیری از شکست برشی در دال‌ها
جواد عزتی ارسطو ارمغانیچکیده رفتار دال بتن مسلح در محل اتصال به ستون بتنی به دلیل احتمال ایجاد شکست برشی در این قسمت یکی از مهم ترین دغدغه های مهندسین در طراحی این اعضا می باشد. با وجود تحقیقات گسترده و بهبود چشمگیر استانداردهای مرتبط، نگرانی هایی در مورد ارزیابی سیستم های دال تخت وجود دارد. چکیده کاملچکیده رفتار دال بتن مسلح در محل اتصال به ستون بتنی به دلیل احتمال ایجاد شکست برشی در این قسمت یکی از مهم ترین دغدغه های مهندسین در طراحی این اعضا می باشد. با وجود تحقیقات گسترده و بهبود چشمگیر استانداردهای مرتبط، نگرانی هایی در مورد ارزیابی سیستم های دال تخت وجود دارد. در این مقاله بررسی برش پانچینگ در دال های تخت مورد مطالعه قرار گرفته و سعی شده است با روشهای مناسب از جمله استفاده از پهنه، گل‌میخ های فولادی با شکست برشی در محل اتصال به ستون مقابله گردد. لازم به ذکر است با روش اجزای محدود و در نرم افزار المان محدود Ansys این مطالعه انجام پذیرفته و در نهایت با ارائه نتایج شبیه‌سازی های عددی، تاثیر نتایج به دست آمده بررسی و ارزیابی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - مروری بر خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنههای گسلی
پری نساء مصحفی زهره خواجه سعیدزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که چکیده کاملزمین لرزه به عنوان یکی از مخرب ترین پدیده ها و مخاطرات طبیعی مطرح است که به دلیل افزایش رشد و توسعه شهرها و تمرکز سرمایه اهمیت بالایی پیدا کرده است. زمین لرزه ها افزون بر شتاب ناشی از عبور موج، خطر گسیختگی زمین را نیز به دنبال دارند. تجربه زلزله های مخرب نشان می دهد که سازه های واقع در حریم گسله ی زمین لرزه ای، بیشترین خسارت را در زمان وقوع زمین لرزه داشته اند. شتاب ماکزیمم حرکت زمین قابل محاسبه است و با تمهیدات مهندسی می توان خسارات آن را کنترل نمود، اما مهار جابجایی های بزرگ و جلوگیری از انتقال آن به سازه در زون گسل زمین لرزه ای کاری دشوار است. در ویرایش چهارم آیین نامه 2800 بر اساس کار کمیته پهنه بندی این آیین نامه، بیش از 300 گسله اصلی و بزرگ برای سرزمین ایران به نقشه در آمده و علاوه بر آن گسله های نهان دیگری نیز وجود دارد که شناسایی و جانمایی دقیق آنها نیازمند انجام مطالعات دقیقتر است. نکته مهم در لرزه خیزی گستره ایران زمین علاوه بر عمق نسبتا کم زلزله های رخ داده، انطباق کانون های رخداد زلزله ها با موقعیت قرارگیری مراکز جمعیتی است. روش ارزیابی و برآورد خسارات ناشی از زلزله، ابزار مهمی برای مقابله با زلزله و همچنین برآورد بیمه ساختمان ها می باشد. تحقیق حاضر یک مطالعه مروری است که در آن به ارزیابی پژوهش هایی که از سال 1998 تا 2023 در ارتباط با خسارتهای اقتصادی ساخت و سازهای شهری در پهنه های گسلی صورت گرفته، پرداخته شده است. از بین روش های کمی و کیفی متعدد، پنج متد کارآمد جهت تخمین و ارزیابی خسارات اقتصادی زلزله ها در راستای پیش بینی بحران و مدیریت به موقع بحران در هنگام رخداد زلزله در ساخت و ساز های واقع بر زون های گسلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با عنایت به اینکه مشخصات هندسی گسل ها و حریم مهندسی گسلش در هر زون گسلی، مختص آن پهنه است لذا جهت پیش بینی و برآورد دقیق خسارات اقتصادی، اجرای ترکیبی از متدهای مطرح شده پیشنهاد می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - تبیین راهبردهای مدیریت بحران در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه19 شهرداری تهران)
نعمت حسین زاده علیرضا استعلاجی تهمینه دانیالیایمنی شهرها به ویژه بافت فرسوده و تاریخی در برابر مخاطرات و مدیریت بحران آن یکی از اهداف برنامه ریزی شهری بوده و در این راستا اولین گام، اطلاع از میزان تاب آوری محلات بافت فرسوده و مدیریت آن در برابر مخاطرات است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق ت چکیده کاملایمنی شهرها به ویژه بافت فرسوده و تاریخی در برابر مخاطرات و مدیریت بحران آن یکی از اهداف برنامه ریزی شهری بوده و در این راستا اولین گام، اطلاع از میزان تاب آوری محلات بافت فرسوده و مدیریت آن در برابر مخاطرات است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. رویکرد حاکم بر این پژوهش از نوع اسنادی و میدانی است. جهت مدیریت صحیح بحران در منطقه19 شهرداری تهران، با بهرهگیری از مدل همپوشانی وزندار در محیط GIS، اقدام به پهنه بندی مناطق آسیب پذیر منطقه گردید. در این مدل از لایههای متعددی شامل تراکم جمعیت، کیفیت ابنیه، نزدیکی به معابر، نزدیکی به فضاهای باز، مراکز درمانی، ایستگاه های آتش نشانی و... در محدوده مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که تنها 18/19 درصد از محدوده مورد مطالعه دارای وضعیت مطلوب تا بسیار مطلوب می باشد. 32/39 درصد از منطقه نیز در وضعیت متوسط از لحاظ آسیب پذیری در مواقع بحرانی قرار دارد. همچنین50/41 درصد از محدوده مورد مطالعه در شرایط نامطلوب تا بسیار نامطلوب قرار دارند. با توجه به اینکه قسمت اعظمی از منطقه19 شهرداری تهران در وضعیت مطلوبیت متوسط تا بسیار نامطلوب قرار دارد، لذا اهمیت و توجه مسئولین شهری را طلب می کند تا با تدابیر و برنامه های پیشگیرانه لازم مانع تخریب بافت های فرسوده و یا حتی مسکونی شوند تا اینکه کمترین میزان خسارت مالی و جانی و مدیریت بحران را در سطح منطقه داشته باشیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - آینده نگاری تحولات اسکان غیررسمی در پهنه ی جنوبی حریم کلانشهر تهران
عصمت خان محمدی رحیم سرور علیرضا استعلاجیمهاجرت و به تبع آن اسکان غیررسمی نیز امری اجتناب ناپذیر و بخشی از مراحل توسعه یک شهر پویاست و تنها می توان به دنبال راه حل هایی جهت کم کردن آثار منفی و مخرب آن بر ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرهای درگیر آن بود. درایران هم از حدود پنجاه سال اخیر، اسکان غیر رسمی چکیده کاملمهاجرت و به تبع آن اسکان غیررسمی نیز امری اجتناب ناپذیر و بخشی از مراحل توسعه یک شهر پویاست و تنها می توان به دنبال راه حل هایی جهت کم کردن آثار منفی و مخرب آن بر ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرهای درگیر آن بود. درایران هم از حدود پنجاه سال اخیر، اسکان غیر رسمی همواره یکی از چالش‌های اصلی در مسیر رشد و توسعه پایدار آن بوده است، باتوجه به اینکه اسکان غیر رسمی خود معلول گسترش شکاف طبقاتی، رشد بی‌رویه شهرنشینی و مهاجرت روستائیان به شهرهای بزرگ است از جهات متعددی موجب شیوع بزهکاری، انحرافات اجتماعی و عوارض ناشی از آن میشود در این راستا میتوان با استفاده از رویکرد تحلیل ساختاری در آینده پژوهی مدیریت شهری گامهایی را جهت توسعه و ارتقاء کیفیت زندگی دراین مناطق برداشت. این پژوهش، ابتدا در یک تحلیل نظری با مطالعه منابع کتابخانه‌ای داخلی و خارجی، تمام عوامل مؤثر در ایجاد و رشد اسکان غیر رسمی در پهنه جنوبی حریم کلانشهر تهران، بررسی قرار گرفت و پس از تهیه لیستی از این عوامل، در جلسات مصاحبه با صاحب نظران، یافته‌های پژوهش تکمیل شده و مبتنی بر آنها پرسشنامه تدوین شده و فرآیند نظرسنجی آغاز میشود. در نهایت به کمک نرم افزار(MicMac) و با روش تحلیل اثرات متقابل، داده ها تحلیل شدند. براساس یافته‌های پژوهش، کاربری های ناسازگار و تجدیدنظر در قوانین و مقررات توسعه شهری، مهم ترین علت پیشران و رشد اقتصاد ملی، بیکاری، مدیریت یکپارچه شهری و..، علل سیاستی در اسکان غیر رسمی در پهنه جنوبی کلانشهر تهران بوده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - بررسی شرایط دمایی استان فارس جهت تعیین شهرهای مستعد زنبورداری شهری
علی اکبر صالحی زاده مرتضی خداقلی امیر گندمکارچکیده در سال‌های اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری چکیده کاملچکیده در سال‌های اخیر محبوبیت زنبورداری شهری به سرعت در حال افزایش است، به طوری که ممنوعیت زنبورداری در بسیاری از شهرهای دنیا رفع شده است. مهمترین نتیجه پرورش زنبور عسل، گرده افشانی است اما یکی از اهداف بشر از پرورش زنبور عسل، برداشت تولیدات آن میباشد. زنبورداری شهری به گرده افشانی درختان و گل‌های پارک‌ها و خیابان‌ها در فضای شهر کمک زیادی میکند و همچنین میتواند به عنوان یک کسب و کار خانگی محسوب شود. با توجه به اینکه در زنبورداری شهری کندوها کوچ داده نمی‌شوند، توجه به دما به عنوان مهمترین عنصر جوی موثر بر زنبورداری حائز اهمیت است. در این تحقیق از آمار دمای کمینه و بیشینه روزانه ایستگاههای هواشناسی در دوره آماری 20 ساله استفاده شده است. از این دادهها برای تطبیق آستانه‌های دمایی موثر بر فعالیت زنبور عسل استفاده شده است. نتایج برآوردهای ایستگاهی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و با توجه به رابطه مستقیم بین تغییرات ارتفاعی و تغییرات دمایی به پهنه استان فارس تعمیم داده شده است. سپس نقشه پهنهبندی قابلیت زنبورداری شهری در استان فارس ترسیم گردید. نتایج نشان داد شرایط حرارتی فعال تقریبا در بیشتر نواحی استان از ماه فروردین آغاز شده و به تدریج به مناطق مرتفع استان می‌رسد. نواحی جنوبی و کم ارتفاع استان در ماههای تیر تا مهر دارای محدودیت گرمایی هستند. مناسبترین مکان‌ها جهت استقرار کلنی‌ها با تبعیت از نقشههای پهنهبندی بر پایه شرایط دمایی جهت زنبورداری شهری، شهرهای واقع در نوار مرکزی استان با ارتفاع متوسط 1500 متر از سطح دریا هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - پهنهبندی زمینهای شهری در برابر خطر ناشی از سیلاب با رویکرد تاب آوری کالبدی (مطالعه موردی: رودخانه چشمه کیله)
مرضیه ابراهیمی پور کرامت اله زیاریچکیده حوادث طبیعی (سیلاب)، از مهمترین عوامل آسیب رسان به سکونتگاههای انسانی شناخته شده‌اند. باتوجه به مسائل پیش رو در زمینه سیلاب، هدف پژوهش حاضر تعیین پهنه های پرخطر و با خطر متوسط با رویکرد کالبدی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که با کمک سام چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی (سیلاب)، از مهمترین عوامل آسیب رسان به سکونتگاههای انسانی شناخته شده‌اند. باتوجه به مسائل پیش رو در زمینه سیلاب، هدف پژوهش حاضر تعیین پهنه های پرخطر و با خطر متوسط با رویکرد کالبدی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که با کمک سامانه جی.آی.اس و تبادل اطلاعات با مدلهای شبیه‌سازی ریاضی، مقاطع عرضی از رودخانه چشمه کیله تهیه شده و ظرفیت ایمن هر یک از مقاطع با توجه به دوره های بازگشت مختلف تعیین گردیده است. براساس نتایج حاصل شده، زمین های پیرامون این رودخانه در فواصل مختلف به رنگ های متفاوت بر اساس دوره بازگشت سیل پهنه بندی شده اند که این پهنه ها شامل بستر و حریم رودخانه (پهنه پرخطر و با خطر متوسط) می باشد. از آنجاکه بخشی از بافت شهر با این پهنه ها تداخل دارد. دستیابی به تاب آوری در برابر سیلاب، مستلزم چاره اندیشی در محدوده های بحرانی است. در پژوهش حاضر، کاربری های مجاز در هر پهنه با توجه به شدت خطر و همچنین نظام مدیریت حاکم بر آنها تعیین گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - بررسی سیل‌پذیری مناطق پایین‌دست ناشی از وقوع بیشترین سیلاب محتمل در سد خاکی قره آقاچ
سیدعلی شاهرضائی مهدی رادفر الهام قنبری عدیوییکی از مهمترین مسائل مطرح در زمینه‌ی جنبه‌های علمی هیدرولیک محاسباتی رودخانه، روندیابی جریانهای دائمی و غیردائمی میباشد. بررسی پهنهبندی سیلاب با دوره بازگشتهای متفاوت را میتوان به عنوان یکی از مهمترین مسائل در زمینه مدیریت سیلاب نام برد. در تحقیق حاضر با استفاده ا چکیده کاملیکی از مهمترین مسائل مطرح در زمینه‌ی جنبه‌های علمی هیدرولیک محاسباتی رودخانه، روندیابی جریانهای دائمی و غیردائمی میباشد. بررسی پهنهبندی سیلاب با دوره بازگشتهای متفاوت را میتوان به عنوان یکی از مهمترین مسائل در زمینه مدیریت سیلاب نام برد. در تحقیق حاضر با استفاده از نرم‌افزار HEC-RAS به بررسی سیل‌پذیری مناطق پایین-دست ناشی از وقوع بیشترین سیلاب محتمل در سد خاکی قره آقاچ پرداخته شده است. نتایج تحقیق در محیط RAS Mapper نمایش داده شده است. نتایج نشان داد بر خلاف آنچه تصور می‌شد با توجه به اینکه سرریز سد قره آقاچ بر اساس بیشترین سیلاب محتمل کنترل شده است؛ لذا این سیلاب موجب شکست، در سد خاکی قره آقاچ از نوع جریان روگذری نمی‌گردد. بیشترین دبی خروجی از سرریز سد 435 دقیقه پس از شبیه‌سازی مدل اتفاق افتاده و معادل 72/171 متر مکعب بر ثانیه میباشد. بر اساس نتایج حاصل شده از مدل Google Earth مساحت آبگرفتگی مناطق پایین‌دست در زمانیکه دبی به اوج خود رسیده است؛ حدوداً معادل 73/5 کیلومتر مربع میباشد. شعاع آبگرفتگی در لحظه‌ای که دبی به اوج خود رسیده است نسبت به خط ساحلی جریان، در حوالی روستاهای مهرگرد و حسین آباد به ترتیب معادل 196 و 1858 متر میباشد. عمده مناطق مسکونی در حوالی روستاهای مهرگرد، حسین آباد و کاسگان سفلی با جریان آب حاصل شده در زمان دبی اوج حدوداً به ترتیب معادل 60، 587 و 689 متر نسبت به خط ساحلی جریان فاصله دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - پهنه بندی ژئومورفولوژی با فرم های بنیادی مینار در راستای مکان یابی بهینه پخش سیلاب
صدیقه ابراهیمیان محمد نهتانی حسین صادقی مزیدیپهنههایی که از نظر ژئومورفولوژیک همگن هستند، می‌توانند با یک روش مدیریت شوند. پهنهبندی سطح زمین، تشخیص عوارض زمین به‌وسیله ویژگیهای اساسی سطح مانند ارتفاع، شیب و جهت شیب میباشد در این تحقیق به پهنهبندی کمی سطح زمین با استفاده‌ی مدلهای بنیادی پرداخته شد که مدل بنیاد چکیده کاملپهنههایی که از نظر ژئومورفولوژیک همگن هستند، می‌توانند با یک روش مدیریت شوند. پهنهبندی سطح زمین، تشخیص عوارض زمین به‌وسیله ویژگیهای اساسی سطح مانند ارتفاع، شیب و جهت شیب میباشد در این تحقیق به پهنهبندی کمی سطح زمین با استفاده‌ی مدلهای بنیادی پرداخته شد که مدل بنیادی به الگوی از سطح گفته میشود که دارای شکل خاصی مانند حالت پله‌ای و دایره ای هستند و با تغییر ضرایب مربوط به آنها شکل کلی خود را حفظ نموده و تنها انحنا و شیب آنها در جهات مختلف تغییر می‌نماید. علت انتخاب این فرم‌ها این است که هر فرم خواص قابل پیشبینی از نظر جهت حرکت آب، قابلیت فرسایش‌دهندگی، کاهنده یا افزاینده بودن جریان، قابلیت جمعآوری آب را دارد. در این مطالعه به منظور تشخیص محدوده‌های مناسب برای تغذیه مصنوعی در منطقهی کوهستانی گهر و دشت گربایگان، در استان فارس، از پهنهبندی کمی سطح زمین با برازش فرم بنیادی پله‌ای و دایره ای، به سطح استفاده گردیده است. برای تشخیص بهترین ساختار بنیادی خطی و دایره ای قابل برازش از ساختارهایی با رده درجه دو برای پنجره سه‌تایی و از دادههای حاصل از مدل رقومی ارتفاعی با قدرت تفکیک 10 متری استفاده گردیده است. برای تعیین درجه برازش ساختارهای بنیادی از شاخص مجموع اختلاف مربعات اختلافات سطح استفاده شده است. با برازش الگوهای قابل تفسیر به سطح زمین میتوان تعیین نمود که زمین به چه الگو و چه مکانیسم تشکیلی شباهت بیشتری دارد. مکان‌هایی که در بعد قابل قبول شیب نمی‌باشد (شیب از 002/. کمتر و از 1/0 بیشتر) مقدار پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - پهنهبندی و تحلیل فضایی مناطق شهری به لحاظ ناهنجاری‌های اجتماعی و شناسایی کانونهای جرم‌خیز شهری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
سیامک محمدی امناب کریم حسین زاده دلیر پرویز نوروزی ثانیاین پژوهش با هدف شناسایی و ارائه‌ی تصویری از کانونهای جرم‌خیز و ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح مناطق شهر تبریز ارائه گردیده است. در این پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به کار گرفته شده است و به منظور تحلیل الگوهای فضایی جرائم در سطح مناطق شهر تبریز با استف چکیده کاملاین پژوهش با هدف شناسایی و ارائه‌ی تصویری از کانونهای جرم‌خیز و ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح مناطق شهر تبریز ارائه گردیده است. در این پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به کار گرفته شده است و به منظور تحلیل الگوهای فضایی جرائم در سطح مناطق شهر تبریز با استفاده از نر‌م‌افزارهای اختصاصی تحلیل فضایی بزهکاری در محیط سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی، روش های آماری تحلیل واریانس و آزومون توکی، آزمون خوشه‌بندی (شاخص نزدیکترین همسایه) و روش درونیابی به کار گرفته شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که مهمترین کانون‌هاجرم‌خیزشهری تبریزدرمناطق 10 و 4 و 6 واقع شده است که جزء محدوده هایپرازدحام و متراکم شهر که دارای ساختار کالبدی نامناسب با امکان کنترل کمتر میباشد، شکل گرفته است. با توجه به مقایسه میانگین‌ها و ترتیب آن ها، مناطق 2 و 9 به ترتیب کمترین نمره را به لحاظ ناهنجاری اجتماعی دریافت کرده‌اند. جهت نشان دادن الگوی توزیع متغیرهای مورد مطالعه از مدل نزدیکترین همسایه استفاده شد که در تمامی متغیرها با توجه به مدل، الگوی توزیع کاملاً پراکنده است. در ادامه جهت پهنهبندی متغیرهای مورد مطالعه در سطح مناطق شهر تبریز با توجه به نتایج مطالعه میدانی از مدل درونیابی استفاده شد که پهنهبندی متغیر شرارت در شهر تبریز، در سطح مناطق 10 و 4 و 6 بیشترین تراکم را دارند و مناطق 2 و 1 و 8 کمترین تراکم این متغیر را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - تحلیل آسیب پذیری کاربری اراضی در برابر زلزله با کاربرد تلفیقی مدلهای چند متغیره (مطالعه موردی: شهرداری منطقه دو تبریز)
حسن محمودزادهمجاورت بلافصل گسل شهر تبریز با محدوده ی شهرداری منطقه دو، افزایش تعداد محلات و مناطق پرتراکم، افزایش بارگذاری‌های محیطی و اقتصادی، پیچیدگی و ازیاد فاکتورهای موثر در پهنه بندی میزان خطر زلزله و نقش مکانی آنها در تشدید اثر آن، لزوم به کارگیری روشهای چند متغیره تصمیم ساز ج چکیده کاملمجاورت بلافصل گسل شهر تبریز با محدوده ی شهرداری منطقه دو، افزایش تعداد محلات و مناطق پرتراکم، افزایش بارگذاری‌های محیطی و اقتصادی، پیچیدگی و ازیاد فاکتورهای موثر در پهنه بندی میزان خطر زلزله و نقش مکانی آنها در تشدید اثر آن، لزوم به کارگیری روشهای چند متغیره تصمیم ساز جهت تعیین درجه آسیب پذیری را ضروری می سازد. هدف مقاله حاضر تعیین وضعیت آسیب پذیری در شهرداری منطقه دو تبریز به روش تاپسیس و سا بوده که از روش های ارزیابی چند معیاره می باشد. طی این فرآیند ابتدا شاخص های طبیعی و انسانی مورد نیاز و تاثیرگذار در قالب 15 شاخص شناسایی، تهیه و مورد استفاده قرار گرفته اند و در نهایت نقشه تلفیقی میزان آسیب پذیری منطقه دو شهرداری تبریز به ازای کاربری اراضی تولید شده است. بر اساس مدل نهایی تاپسیس و سا، از کل مساحت 83/2104 هکتاری منطقه دو حدود 61/729 هکتار در مناطق با آسیب پذیری خیلی کم تا کم در قسمتهای جنوبی، 08/350 هکتار در مناطق با آسیب پذیری متوسط در قسمتهای مرکزی و 14/1025 هکتار با آسیب پذیری زیاد تا خیلی زیاد در قسمتهای شمالی و شمال غربی قرار گرفته است. همپوشانی نقشه کاربری اراضی با نقشه پهنه بندی خطر، 400 هکتار از کاربری مسکونی را در این کلاس خطر مشخص می نماید بنابراین برنامه ریزی برای مکانیابی اماکن اسکان موقت، مقاوم سازی ساخت و سازها در طول زمان و اصلاح موقعیت استقرار کاربری های حساس نسبت به سایر کاربری ها بر اساس نقشه نهایی تحقیق بایستی انجام شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - بررسی حس تعلق در پهنههای تاریخی با تأکید بر متغییرهایی کالبدی و محیطی (مطالعه موردی: پهنههای ارگ-گنجعلیخان، مظفری و قلعه محمود شهر کرمان)
حمید محمدی میترا قربیامروزه مفهوم مکان و حس مکان یکی از مهمترین مسائل پیشِ روی شهرسازی معاصر است. درگذشته شهرها از توانایی بالایی برای برقراری تعامل بین انسان و فضا برخوردار بودند؛ اما امروزه در بیشتر بافت‌های تاریخی باوجود پتانسیلهای بسیار، کیفیت نامطلوبمحیطی و کالبدی، سبب ضعیف شدنپیونده چکیده کاملامروزه مفهوم مکان و حس مکان یکی از مهمترین مسائل پیشِ روی شهرسازی معاصر است. درگذشته شهرها از توانایی بالایی برای برقراری تعامل بین انسان و فضا برخوردار بودند؛ اما امروزه در بیشتر بافت‌های تاریخی باوجود پتانسیلهای بسیار، کیفیت نامطلوبمحیطی و کالبدی، سبب ضعیف شدنپیوندهایاجتماعیبینساکنینمی‌شودکهاین امرزمینه‌ساز کاهش ارتباطاتپایدار، عدم مشارکت، کاهشحس تعلقوزوال تدریجیاین بافت‌ها می‌گردد.این مسئله،نگارندگانرابر آنداشت تا بهتبیینارتباطبین معیارهایکیفیتمحیط(محیطی و کالبدی)برحس تعلقدر پهنههای تاریخی شهر کرمان بپردازند. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی- توسعه‌ای و ازنظر ماهیت، توصیفی و علی تطبیقی میباشد. ابزار مورداستفاده جهت جمعآوری اطلاعات پرسش نامه بوده و اطلاعات در نمونه‌ای به حجم 374 نفر مورد تحلیل قرارگرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که رابطه مستقیم و معناداری بین متغیرهای کالبدی با حس تعلق و رابطه معکوس و معناداری بین متغیرهای محیطی و حس تعلق وجود دارد. در رابطه بین مؤلفه‌های متغیرهای کالبدی و حس تعلق در پهنه ارگ-گنجعلیخان و مظفری بیشترین تأثیر را بر حس تعلق مؤلفه بناها و فضاها و در پهنه قلعه محمود بیشترین تأثیر را مؤلفه دسترسی، داشته‌است. در رابطه بین مؤلفه‌های متغیرهای محیطی و حس تعلق در تمام پهنه‌ها آلودگیهای صوتی بیشترین تأثیر را بر حس تعلق داشته است. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان میدهد که با بهبود وضعیت متغیرهای محیطی و متغیرهای کالبدی، وضعیت حس تعلق در پهنههای موردبررسی نیز بهبود می‌یابد. بااین‌حال تأثیر متغیرهای محیطی بر حس تعلق بیشتر از متغیرهای کالبدی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - پهنه بندی خطر وقوع سیل در شهرستان فریمان با استفاده از منطق فازی
ساناز سعیدی مفرد مهدی آسیاییمقدمه: یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی در جهان و ایران سیل می باشد که در صورت وقوع خسارات زیادی را برجا خواهد گذاشت. از گام های بسیار مهم درجهت کاهش آثار زیان بار ناشی از آن، شناخت مناطق سیل گیر، درجه بندی این مناطق از لحاظ میزان خطر و پهنه بندی آن می باشد. تا براساس آن به چکیده کاملمقدمه: یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی در جهان و ایران سیل می باشد که در صورت وقوع خسارات زیادی را برجا خواهد گذاشت. از گام های بسیار مهم درجهت کاهش آثار زیان بار ناشی از آن، شناخت مناطق سیل گیر، درجه بندی این مناطق از لحاظ میزان خطر و پهنه بندی آن می باشد. تا براساس آن به توان درخصوص استفاده از اراضی و کاربری های مختلف از جمله توسعه بهینه آتی شهرها و روستاها، کشاورزی خدماتی و تولیدی، تصمیم گیری نمود و زیان های ناشی از وقوع سیل را کاهش داد. هدف: پژوهش حاضر با هدف پهنه بندی خطر وقوع سیل در شهرستان فریمان با تاکید بر نقاط شهری و روستایی در سال 1399 انجام پذیرفته است. روش شناسی تحقیق: این نوع پژوهش از نوع کاربردی که در آن از منطق فازی، تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. معیارهای مورد مطالعه در این مقاله شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، زمین شناسی، کاربری اراضی، بارش، تراکم زهکشی و پوشش گیاهی می باشد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهرستان فریمان واقع در استان خراسان رضوی می باشد. یافته ها: براساس یافته های حاصل از تلفیق لایه ها به روش همپوشانی فازی و وزن نهایی حاصل از مدل تحلیل سلسله مراتب فازی متغیر ارتفاع با ضریب وزنی 271/0 بیشترین و کاربری اراضی با ضریب 040/0 از کمترین تاثیر در سیل خیزی منطقه مورد مطالعه برخوردار می باشد. بنابراین با توجه به نقشه کلاسه بندی خطر سیل خیزی شهرستان فریمان می توان بیان نمود که مناطق با خطر خیلی زیاد 8/17درصد، مناطق با خطر زیاد 2/14 درصد، مناطق با خطر متوسط 4/20درصد، مناطق با خطر کم 5/22درصد و مناطق با خطر پذیری خیلی کم 1/25 درصد از مساحت شهرستان را اشغال نموده اند. نتایج: از یافته های حاصل می توان نتیجه گرفت که شهر فریمان در محدوده خطر خیلی کم و کم قرار گرفته است. به لحاظ سکونتگاه های روستایی نیز اکثر آبادیهای این شهرستان در پهنه با خطر آسیب پذیری متوسط قرار دارند. لذا پیشنهاد می شود نسبت به بهسازی، طراحی و اجرای طرح های آبخیز داری و آبخوان داری و مکان یابی شهرها و شهرک های جدید و همچنین طرح های عمران روستایی در منطقه مورد مطالعه توجه لازم مبذول گردد. همچنین برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان نیز باید در زمینه کاهش خطرپذیری جانمایی مناسب زیرساخت ها و جانمایی تأسیسات شهرستان اقدام لازم را بعمل آورند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفیک به منظور شناسایی پهنه های امن سکونتی (مطالعه موردی: مناطق شهری استان گیلان)
پیام جعفری حمید ماجدی حسین ذبیحیمقدمه: مخاطرات ژئومورفیک، به طور مستمر و در طول تاریخ در نواحی مختلف کره زمین اتفاق افتاده اند. از آنجا که بشر تا به امروز قادر به جلوگیری از وقوع بسیاری از این مخاطرات نبوده، بهترین راهکار، دوری از این مخاطرات است. بسیاری از سکونتگاههای انسانی در موقعیت‌های خطرپذیر به چکیده کاملمقدمه: مخاطرات ژئومورفیک، به طور مستمر و در طول تاریخ در نواحی مختلف کره زمین اتفاق افتاده اند. از آنجا که بشر تا به امروز قادر به جلوگیری از وقوع بسیاری از این مخاطرات نبوده، بهترین راهکار، دوری از این مخاطرات است. بسیاری از سکونتگاههای انسانی در موقعیت‌های خطرپذیر به لحاظ مخاطرات ژئومورفیک قرار گرفته‌اند که تهدیدی بالقوه برای آنها محسوب میشود. با شناسایی نواحی پرخطر و امن سکونتی، می¬توان به آمادگی لازم برای رویارویی با مخاطرات دست یافته و نیز در مکان¬یابی سکونتگاه¬ها و طرح¬های توسعه، نواحی امن سکونتی را برگزید. هدف: هدف این پژوهش، شناسایی پهنه های امن سکونتی در استان گیلان به روش تحلیل فضایی است. روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق ترکیبی (کمی و کیفی) بوده و برای جمع آوری داده و اطلاعات، ترکیبی از دو روش کتابخانه ای و میدانی به کار برده شده است. تحلیل داده¬ها و اطلاعات با استفاده از تکنیک¬های منطق فازی و ANP صورت گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، استان گیلان می¬باشد. یافته¬ها: یافته¬ها نشان دادند زمین لرزه سیل، زمین لغزش، فرسایش، فرونشست و روانگرایی به ترتیب، مهم ترین مخاطرات طبیعی محدودة مطالعه هستند. به لحاظ پراکنش فضایی نقاط امن سکونتی نیز بر مبنای آنچه از خروجی مدل فازی در نرم‌افزار GIS به دست آمد، 51.5 درصد از مساحت استان گیلان را سطوح ناامن و نسبتاً ناامن به لحاظ مخاطرات ژئومورفیک دربرگرفته است. از سوی دیگر پهنههای امن و نسبتاً امن، 4/23 درصد از سطح استان گیلان را شامل میشود و 1/25 درصد از مساحت استان را نیز پهنه با امنیت متوسط دربر میگیرد. نتایج: در مناطقی از استان که خطرپذیری بالاست، یعنی نواحی جنوبی (شامل شهرستانهای رودبار، سیاهکل، رودسر، املش و لنگرود) و شمال غربی استان (آستارا و نواحی شمالی تالش)، به منظور به حداقل رساندن تلفات و هزینه‌های ناشی از مخاطرات، پیشنهاد میشود پایگاه مدیریت بحران منطقه‌ای ایجاد گردد. چرا که دامنه مخاطرات ژئومورفیک تابع مرزبندی شهرستانی نبوده و گستره وسیعی را شامل میشود. بنابراین، مقابله با این مخاطرات نیازمند تصمیمگیری و اقدامات یکپارچه و بین شهرستانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل
سید جهانگیر موسوی نسب عباس ملک حسینی مجید شمسمقدمه: سیلابها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسان‌ها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنهبندی مناطق سیل‌خی چکیده کاملمقدمه: سیلابها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ دادن آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسان‌ها وجود داشته است. همچنین با توجه به بالا رفتن وقوع سیلاب مخصوصاً در سطح شهرها و به وجود آمدن خطرات جانی، مالی و محیط زیستی ناشی از افزایش آن، پهنهبندی مناطق سیل‌خیز از اهمیت بالایی برخوردار است. پهنهبندی سیل یکی از بهترین روشها برای برنامه‌ریزی و شناسایی مناطق تحت تأثیر سیل میباشد.هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر، ضمن شناسایی متغیرهای مؤثر در پهنهبندی خطر سیل؛ پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل است.روش‌شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی بوده است. در این پژوهش در ابتدا متغیرهای اثرگذار بر پهنهبندی آسیبپذیری سیل بر اساس مطالعات مختلف شناسایی، سپس با استفاده از روش AHP و نظرات مربوط به 73 کارشناس و متخصص وزن مربوط به هر کدام از متغیرها در محیط Export Choice مشخص شده و در نهایت با استفاده از روش FAHP و در محیط GIS نقشه مربوط به پهنهبندی وضعیت آسیبپذیری شهر ایلام در برابر مخاطره سیل ترسیم شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ایلام مرکز استان ایلام میباشد؛ که از نظر موقعیت جغرافیایی در غرب و جنوب غربی کشور استقرار یافته است.یافتهها: در پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل از 11 متغیر مورد بررسی 3 متغیر فاصله از آبراهه با وزن 244/0؛ فاصله از رودخانه با وزن 126/0 و جهت شیب با وزن 102/0 با اهمیت‌ترین متغیرها هستند و نقش کلیدی در پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل ایفا می‌کنند. همچنین محدوده‌ی وسیعی از شهر ایلام (1687 هکتار) دارای پتانسیل بالای آسیبپذیری از مخاطره سیل میباشد که ناشی از شرایط توپوگرافی و زمین‌شناسی خاص این محدوده میباشد.نتایج: بررسی وضعیت پهنهبندی میزان آسیبپذیری مخاطره سیل در شهر ایلام بیانگر آن است که قسمتهای شمال غربی، غرب و جنوب غربی و جنوب شهر ایلام در وضعیت آسیبپذیری کمتری نسبت به سایر مناطق شهر ایلام قرار دارند. همچنین بیشتر قسمتهای مرکزی، شرق و شمال شرق ایلام در وضعیت آسیبپذیری بالا قرار دارند. در ادامه جهت کاهش میزان آسیبپذیری شهر ایلام در برابر سیل پیشنهاد‌هایی ارائه شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - پهنه بندی خطر حرکات توده‌ای با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی حوضه آبریز سیرا)
مریم ایلانلو ابراهیم مقیمی محمدرضا ثروتی منیژه قهرودی تالیتهیه نقشه‎های پیش بینی وقوع حرکات توده‎ای، امروزه مورد توجه زمین شناسان و ژئومرفولوگ‎ها قرار گرفته است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پدیده حرکات توده‎ای و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل حرکات توده‎ای در حوضة آبخیز سیرا به روش فازی انجا چکیده کاملتهیه نقشه‎های پیش بینی وقوع حرکات توده‎ای، امروزه مورد توجه زمین شناسان و ژئومرفولوگ‎ها قرار گرفته است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پدیده حرکات توده‎ای و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل حرکات توده‎ای در حوضة آبخیز سیرا به روش فازی انجام شده است. به این منظور، ابتدا مهمترین عوامل موثر در وقوع حرکات توده‎ای رخ داده در حوضه با توجه به نتایج حاصل از مطالعات و پژوهش‎های پیشین انجام شده از طریق تهیة نقشه‎های آن‎ها بررسی و خصوصیات مربوط به هر یک از آن‎ها شناسایی شدند و سپس با تفسیر تصاویر ماهواره‎ای و عکس‎های هوایی به مقیاس 1:50000 مربوط به سال‎های 1336 و 1382 منطقه تحقیق و انجام عملیات میدانی با استفاده از GPS نقشة پراکنش حرکات توده‎ای تهیه و رقومی گردید. درمرحلة بعد با بکارگیری روش فازی (Fuzzy) نقشه پهنه‎بندی خطر وقوع حرکات توده‎ای تهیه گردید. نتایج نشان داد که اکثر حرکات توده‎ای وقوع یافته در این حوضه، در سازند کرج، در ارتفاع بین 2700 تا 3200 متر، در شیب 20 تا 43 درجه رخ داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - پهنه بندی ارزیابی خطر زمین لغزه ها در دامنه های شمالغربی زون بینالود (مطالعه موردی: حوزه کوهستانی شاندیز در شمالغرب شهرستان مشهد)
ابوالفضل بهنیافر محمدرضا منصوری دانشورلغزشهای زمین در نواحی کوهستانی کشور سالانه بیش از 500 میلیارد ریال خسارات اقتصادی به‌دنبال می‌آورند (افشار، 1385: 84).نقش مطالعات ژئومورفولوژیک در ارزیابی وقوع زمین لغزشهای کشور به‌ویژه طی سه دهه اخیر بسیار گسترده شده است. تشدید کاربری زمین و وجود سازندهای سطحی سست و چکیده کامللغزشهای زمین در نواحی کوهستانی کشور سالانه بیش از 500 میلیارد ریال خسارات اقتصادی به‌دنبال می‌آورند (افشار، 1385: 84).نقش مطالعات ژئومورفولوژیک در ارزیابی وقوع زمین لغزشهای کشور به‌ویژه طی سه دهه اخیر بسیار گسترده شده است. تشدید کاربری زمین و وجود سازندهای سطحی سست و ضعیف در دامنه‌های شمالغربی زون بینالود موجب وقوع زمین لغزه‌های متوسط و کوچک مقیاس گردیده و با توجه به زمینه‌های زیاد جاذبه‌های گردشگری در حوضه، این حرکات توده‌ای دامنه ممکن است منجر به مخاطرات محیطی و کاتاستروفیسم گردد. در این مقاله با استفاده از مدل آنبالاگان، خطر وقوع زمین لغزه‌ها در محدوده مورد مطالعه از طریق 6 متغیر ارزیابی گردیده است. نتایج آشکار نمود که بخشهای جنوبی دهستان به‌دلیل تراکم زیاد ارتفاعات، افزایش شیبهای دامنه، وجود سازندهای سطحی سست و واریزه‌ای و به‌ویژه نقش عوامل آنتروپوژنیک، دارای پهنههای زمین لغزه‌ای پر خطر، از لحاظ درجه وقوع زمین لغزشها بوده‌اند. تشدید کاربری زمین در سازندهای سست فیلیت مشهد، عمدتاً به صورت باغات سنتی و پمپاژ آب رودخانه به تراس‌های آبرفتی و دامنهها (بهنیافر و قنبرزاده، 1386: 147) از جمله مهمترین علل تشدید کننده وقوع زمین لغزه‌ها در منطقه مورد مطالعه میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - پهنهبندی شدت خشکسالی با استفاده از نمایه‌های درصد از نرمال (PN) و دهکها (DC) در استان خراسان رضوی
سید محمد عسکریزاده ابوالفضل بهنیافر فاطمه زابل عباسی شراره ملبوسیزندگی بشر در طول تاریخ در سراسر جهان در معرض انواع مخاطرات طبیعی قرار داشته که بخشی از آن ناشی از فعالیتها و فرایندهای زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی از قبیل زلزله، آتشفشان و غیره بوده ولی بخشی از حوادث ناشی از فرایندهای اقلیمی میباشد که شدت و فراوانی این پدیده‌ها تا حد چکیده کاملزندگی بشر در طول تاریخ در سراسر جهان در معرض انواع مخاطرات طبیعی قرار داشته که بخشی از آن ناشی از فعالیتها و فرایندهای زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی از قبیل زلزله، آتشفشان و غیره بوده ولی بخشی از حوادث ناشی از فرایندهای اقلیمی میباشد که شدت و فراوانی این پدیده‌ها تا حدود زیادی به مختصات جغرافیایی محل بستگی دارد از جمله این حوادث می توان به طوفان های سهمگین، خشکسالی، سیل و ... اشاره کردکه در این میان خشکسالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است خشکسالی حادثه‌ای طبیعی و پدیده‌ای آرام و مرموز است، که در دهه‌های اخیر در میان حوادث طبیعی که جمعیت‌های انسانی را تحت تأثیر قرار داده‌اند فراوانی و خسارات ناشی از خشکسالی بیش از سایر حوادث اقلیمی بوده است. در مقاله پژوهشی حاضر سعی شده است ضمن مطالعه اجمالی روشها و نمایه‌های ارزیابی شدت خشکسالی، این پدیده از دیدگاه اقلیمی نیز مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از دادههای موجود بارش ماهانه ایستگاههای سینوپتیک استان خراسان رضوی، نقشه پهنهبندی خشکسالی با استفاده از شاخص های درصد از نرمال (PN) و دهکها (DC) تهیه شده و در نهایت کاربرد این دو نمایه در ارزیابی شدت خشکسالی در شهرستانهای استان خراسان رضوی با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - پهنه بندی اکوتوریسم با تأکید بر اقلیم (مطالعه موردی: حوضه پلرود استان گیلان)
پرویز رضایی محمد تیراندازاکوتوریسم بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد. بهره گیری از این جاذبه ها نیازمند امکانات و شرایط مناسب و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی است. این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق اس چکیده کاملاکوتوریسم بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد. بهره گیری از این جاذبه ها نیازمند امکانات و شرایط مناسب و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی است. این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق است. شناخت پتانسیل های طبیعی منطقه و تأثیر گردشگری بر رشد و توسعه آن و همچنین شناخت قابلیت های طبیعت گردی وجذابیت های آن از دید گردشگران از اهداف انجام تحقیق است. مطالعه و شناسایی محدودیت‌ها وجاذبه‌ها و پتانسیلهای نهفته در ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی در فصول مختلف سال به منظور ملحوظ داشتن آنها در برنامه‌ریزی‌های گردشگری به خصوص گردشگری طبیعی، از اهمیت بالایی برخوردار است. محدوده مورد بررسی در این تحقیق حوضه پلرود در شرق استان گیلان است. داده های مورد استفاده در این تحقیق دو عنصر دما و رطوبت است که از ده ایستگاه هواشناسی و کلیماتولوژی مستقر در سطح منطقه در یک دوره آماری 10 ساله (1388-1379) بدست آمده است. برای بررسی شرایط بیوکلیمای انسانی از روش دمای مؤثر استفاده شده است و برای پهنه بندی شرایط زیست اقلیمی از تکنیک درونیابی کریگینگ در محیط نرم افزار GIS کمک گرفته شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که از نظر زمانی فصل بهار در شرایط روزانه و فصل تابستان در شرایط شبانه وضعیت مطلوب و مناسب آسایش محیطی را داراست. از نظر مکانی نیز محدوده های کم ارتفاع شرایط مناسب تری را ازنظر بیوکلیمای انسانی دارا بوده و محدودیت اقلیمی در این مناطق در طول سال کمتر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - پهنه بندی فرسایش در استان گلستان با مدل PM در محیطGIS
بهروز دهزاد علیرضا شکیبا امین حسینی اصل خدیجه مشگیندر این مقاله جهت پهنه بندی خطر فرسایش از مدل EPM استفاده شد. در این مدل چهار عامل ضریب فرسایش حوضه آبخیز(Ψ)، ضریب استفاده از زمین(Xa)، ضریب حساسیت سنگ و خاک به فرسایش(Y) و شیب متوسط حوضه (I) در برآورد میزان رسوب و پهنه بندى فرسایش موثر هستند. از آنجایی که عوامل مخت چکیده کاملدر این مقاله جهت پهنه بندی خطر فرسایش از مدل EPM استفاده شد. در این مدل چهار عامل ضریب فرسایش حوضه آبخیز(Ψ)، ضریب استفاده از زمین(Xa)، ضریب حساسیت سنگ و خاک به فرسایش(Y) و شیب متوسط حوضه (I) در برآورد میزان رسوب و پهنه بندى فرسایش موثر هستند. از آنجایی که عوامل مختلف، تأثیر و درجه اهمیت متفاوتی در فرسایش دارند هر یک از پارامترها با توجه به نسبت اهمیت به کلاسهای متفاوتی طبقه بندی و مطابق مدل فوق در محیط GISعملیات استاندارد سازی بر روی لایه های مزبور اعمال گردید. در نهایت لایه های تهیه شده در مدل تجربی EPM قرار داده شده، تلفیق گردیدند و نقشه پهنه بندی خطر فرسایش حاصل شد. نتایج حاصله از این پهنه بندی نشان می دهد که حدود 57% استان در پهنه فرسایش بسیار شدید، 14% شدید، 5% متوسط، و 24% در طبقات کم و خیلی کم است. بخشهای جنوبی و شمال شرقی استان به واسطه داشتن سنگهای با مقاومت پایین، شیب بالا نسبت به فرسایش از حساسیت بیشتری برخوردار است. نتایج حاصل از این پهنه بندی همچنین نشان داد که در مناطق شمال غربی علی رغم حساسیت بالای تشکیلات زمین شناسی به فرسایش، میزان فرسایش پذیری این منطقه کم می باشد. این مسئله اهمیت پارامتر شیب را نسبت به زمین شناسی در ایجاد فرسایش نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - Modeling the Impact of Climate Change on Peanut Production on the Basis of Increasing 2oC Temperature in Future Environmental Conditions of Guilan Province, Iran
Seyyed Ali Noorhosseini Afshin Soltani Hossein AjamnorooziTo evaluate the effect of climate change on peanut production in Northern Iran on the basis of 2oC rise in temperature, a study was conducted using the SSM-Peanut. The simulation was done based on the long-term data obtained from synoptic stations in Guilan including An چکیده کاملTo evaluate the effect of climate change on peanut production in Northern Iran on the basis of 2oC rise in temperature, a study was conducted using the SSM-Peanut. The simulation was done based on the long-term data obtained from synoptic stations in Guilan including Anzali, Astara, Kiashahr (Astaneh Ashrafieh), Lahijan, Rasht (Agriculture station), Rasht (Airport station), Roudsar and Talesh. When model was run for each year and each scenario, the following parameters were recorded in the outputs: days to beginning bloom, days to beginning pod, days to beginning seed, days to harvest maturity, maximum leaf area index, accumulated crop dry matter, seed yield, and pod yield. Data analysis: data analysis was done using SPSS 18. Furthermore, from ArcGIS was used for zoning of Guilan in terms of peanut production in the current condition and after the climate change. To compare the difference between peanut growth and yield in the current condition and when the climate change happens, t-test and discriminant analysis were used. The results showed that there is a statistically significant difference in terms of all parameters between the current condition and after climate change 2oC rise in temperature) in Guilan Province. With the rise temperature, average peanut growth period in Guilan decreased from 142 days to 123 days. Generally, the average peanut yield changes in Guilan with 2-degree rise in temperature is 8.73 percent more than that in the current condition. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - ارزیابی عوامل و ارائه ی راهکار جهت تثبیت زمین لغزش در منطقه پادنای سمیرم
علیرضا عنایتی مقدم Akbar Ghazifard همایون صفایی کورش شیرانیمنطقه پادنای سمیرم با وسعت تقریبی حدود 70 کیلومتر مربع در جنوب استان اصفهان قرار گرفته است. هر ساله زمین لغزش های فراوانی در منطقه رخ داده که باعث تخریب تنها جاده ی مواصلاتی بین روستاهای سرباز – دشتبال شده است. در این مقاله پس از شناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغ چکیده کاملمنطقه پادنای سمیرم با وسعت تقریبی حدود 70 کیلومتر مربع در جنوب استان اصفهان قرار گرفته است. هر ساله زمین لغزش های فراوانی در منطقه رخ داده که باعث تخریب تنها جاده ی مواصلاتی بین روستاهای سرباز – دشتبال شده است. در این مقاله پس از شناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های منطقه توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی و محیط نرم افزاری الویس (ILWIS- The Integrated Land and Water Information System) راهکارهای مناسبی جهت تثبیت آنها ارائه شد. پس از تهیه نقشه پراکندگی زمین لغز شها، عوامل مؤثر در وقوع زمی نلغزش های منطقه شامل لیتولوژی، فاصله از آبراهه ها، شیب، میزان بارش سالیانه، فاصله از جاده، پوشش گیاهی و فاصله از گسل شناسایی و در نهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش حاصل گردید. بر اساس نتایج حاصل در کل گستر هطرح، چیزی در حدود 40 درصد خطر نسبی بسیار بالا، 26 درصد خطر نسبی بالا، 20 درصد خطر نسبی متوسط و 14 درصد خطر نسبی پایین را نشان دادند. در نهایت راهکارهایی از قبیل استفاده از گابیون و یا قطعات سنگی بزرگ در محل تماس دامنه ها با رودخانه، کاهش شیب های تند با توجه به لیتولوژی مارنی، استفاده از کانال های انحرافی با توجه به شکل مئاندری رودخانه، ایجاد شبکه زهکشی سطحی به شکل دندریتی جهت خروج آ بهای سطحی و بهبو دپوشش گیاهی، پیشنهاد گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: حوضه کسمت)
سلمان سوری سیامک بهاروند رضا احمدیان مقدم مریم دهباناین تحقیق با هدف پهنه بندی خطر نسبی ناپایداری دامنهای و وقوع زمین لغزش در حوضه کسمت با مساحت 27 کیلومتر مربع، در 50 کیلومتری جنوب شرق شهر خر مآباد انجام شد. به منظور بررسی پایداری دامنه ها در این حوضه، ابتدا با استفاده از عک سهای هوایی و بازدیدهای میدانی، نقاط مستعد لغز چکیده کاملاین تحقیق با هدف پهنه بندی خطر نسبی ناپایداری دامنهای و وقوع زمین لغزش در حوضه کسمت با مساحت 27 کیلومتر مربع، در 50 کیلومتری جنوب شرق شهر خر مآباد انجام شد. به منظور بررسی پایداری دامنه ها در این حوضه، ابتدا با استفاده از عک سهای هوایی و بازدیدهای میدانی، نقاط مستعد لغزش شناسایی و نقشه پراکنش زمین لغزش تهیه گردید. با قطع نقشه های عوامل موثر بر لغزش با نقشه پراکنش زمین لغزش ها، تأثیر هر یک از عوامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، زمین شناسی، جاده و آبراهه بر ناپایداری شی بها در محیط نرم افزار GIS (Geographic Information System) با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP (Analytical Hierarchy Process) تعیین گردید. بر اساس نتایج پهن هبندی خطر زمین لغزش با روش تحلیل سلسله مراتبی، به ترتیب 05/0، 64/12، 56/28، 35/31 و 4/27 درصد از مساحت منطقه در کلاس های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
174 - پهنه بندی خطر ناپایداری دامنه ها در تاقدیس کنگان به روش آنبالاگان
ابراهیم باقری مهرورز Ali Uromeihy Mohammad Reza Nikudelپیش بینی و جلوگیری از وقوع خطرات زمین شناسی در مسیر توسعهی تأسیسات استخراج و انتقال گاز در تاقدیس کنگان با بیش از 30 حلقه چاه در استان بوشهر از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این تحقیق پهنه بندی خطر ناپایداری دامنهها به کمک عواملی مانند لیتولوژی، درج هی شیب، ناپیوستگ چکیده کاملپیش بینی و جلوگیری از وقوع خطرات زمین شناسی در مسیر توسعهی تأسیسات استخراج و انتقال گاز در تاقدیس کنگان با بیش از 30 حلقه چاه در استان بوشهر از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این تحقیق پهنه بندی خطر ناپایداری دامنهها به کمک عواملی مانند لیتولوژی، درج هی شیب، ناپیوستگی های ساختاری، ارتفاع دامنه ها، هیدروژئولوژی، کاربری و پوشش گیاهی زمین مطابق روش آنبالاگان صورت گرفت. چهار پهنه با عنوان خطر نسبی کم، متوسط، بالا و بسیار بالا در قسمت میانی تاقدیس کنگان شناسایی شدند. بیشتر سطح منطقهی مورد مطالعه در پهنه های با خطر متوسط و خطر بالا با پوشش سطحی 42 و 49 درصد قرار می گیرد. پهنه های با خطر کم و خطر بسیار بالا فقط 5/2 و 5/6 درصد از سطح منطقهی مورد مطالعه را پوشش می دهد. سازندهای پابده، گورپی و نیز نهشته های عهد حاضر با 47 % از پوشش سطحی منطقه، جزء مناطق با بیشترین خطر ناپایداری هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
175 - بررسی و مقایسه شاخص های ارزش اطلاعات و تراکم سطح در تهیه نقشه های خطر زمین لغزش (مطالعه موردی: منطقه پیشکوه فریدونشهر اصفهان)
کورش شیرانی احمد نصر Jafar Rahnamarad عبدالرسول شفیعی دستجردیشناسایی و تاثیر حرکات توده ای به عنوان یکی از جلوه های فرسایش در تهدید مناطق مسکونی، مزارع، مخازن سدها، جاده ها و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. منطقه پیشکوه با وسعت ۱۲۷ کیلومترمربع در غربی ترین بخش استان اصفهان و در ۸۰ کیلومتری غرب شهرستان فریدونشهر قرار دارد. چکیده کاملشناسایی و تاثیر حرکات توده ای به عنوان یکی از جلوه های فرسایش در تهدید مناطق مسکونی، مزارع، مخازن سدها، جاده ها و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. منطقه پیشکوه با وسعت ۱۲۷ کیلومترمربع در غربی ترین بخش استان اصفهان و در ۸۰ کیلومتری غرب شهرستان فریدونشهر قرار دارد. جهت انجام مطالعات ابتدا با استفاده از عکس هوایی، داده های ماهواره ای TM Landsat و پیمایش صحرایی، پراکنش زمین لغزش ها در گستره ی مورد مطالعه مشخص گردید. در مرحله بعد عوامل موثر در وقوع زمین لغزش شامل لیتولوژی، شیب، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، بارندگی سالیانه و پوشش گیاهی شناسایی گردید. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و نرم افزارهای ILWIS و ArcGIS و بر اساس پارامترهای موثر در لغزش، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش تهیه گردید. برای انجام پهنه بندی از روش های دومتغیره آنالیز ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح جهت پهنه بندی منطقه استفاده گردید. درنهایت مشخص گردید که پارامترهای لیتولوژی، پوشش گیاهی و بارندگی از مهم ترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش می باشند. مقایسه دو روش پهنه بندی آماری دومتغیره با استفاده از دو شاخص ارزش اطلاعات (Information Value) و تراکم سطح (Density Area) نشان دادند که روش آنالیز ارزش اطلاعاتی، پهنه های با خطر بالا و بسیار بالا را بهتر از روش تراکم سطح از هم متمایز می کند. همچنین در هر دو روش پهنه های با خطر کم و متوسط به خوبی از هم متمایز نمی شود. بنابراین روش پهنه بندی ارزش اطلاعاتی نسبت به روش تراکم سطح برای منطقه مورد مطالعه مناسب تر بوده و ارجحیت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - تحلیل رگه های کششی به عنوان نشان گر های سوی برش در ناحیه معدنی هیرد (شرق پهنه لوت)
محمدعلی قربانی محمدمهدی خطیب معصومه علیمحمدیناحیه معدنی هیرد واقع در شرق پهنه لوت و غرب پهنه زمین درز سیستان، تحت تأثیر یک سیستم برشی- فشارشی راست بر قرار گرفته که در آن گسل های با راستای NW-SE (آزیموت 320-310 درجه)، همانند پهنه گسلی شرق کوه سیه کمر، اصلی ترین روند ساختاری و عامل مهم دگرشکلی در منطقه را ایجاد نمو چکیده کاملناحیه معدنی هیرد واقع در شرق پهنه لوت و غرب پهنه زمین درز سیستان، تحت تأثیر یک سیستم برشی- فشارشی راست بر قرار گرفته که در آن گسل های با راستای NW-SE (آزیموت 320-310 درجه)، همانند پهنه گسلی شرق کوه سیه کمر، اصلی ترین روند ساختاری و عامل مهم دگرشکلی در منطقه را ایجاد نموده اند. پهنه مذکور طی یک دگرشکلی پیش رونده، فضاهای کششی متعددی را ایجاد نموده است که این فضاها در موارد زیادی توسط کوارتز، کلسیت و آراگونیت با بافت شانه ای و به صورت فیبری پر شده اند. براساس ترکیب و تنوع جهت گیری، سه نسل مختلف از رگه ها قابل تشخیص می باشند. رشد مستقیم فیبرهای آراگونیتی-کلسیتی در رگه های کششی، گویای فرآیند کشش افزایشی در یک جهت مشخص است و این رابطه زاویه ای عمود بین فیبرها و دیواره رگه، در مراحل مختلف کشش حفظ شده است. مقایسه جهت گیری های حاصله برای محور طوی لشدگی بیضی واتنش با استفاده از نسل های مختلف رگه های کششی، بیان گر چرخش بیضی واتنش در جهت عقربه های ساعت و حدود 40-35 درجه است که این چرخش خاص برش راست بر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل از طریق رگرسیون چند متغیره در استان اصفهان
قاسم عزیزی علی حنفی محسن سلطانیدر این مقاله از داده های هواشناسی ایستگاههای اصفهان، کاشان، شهرضا، خوربیابانک، گلپایگان و نائین استفاده شده است. هدف از این مقاله ارائه روش ساده ای جهت محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل می باشد تا با کمک گرفتن از روشهای آماری و عناصر اقلیمی موثر در تبخیر، میزان تبخیر صورت گرف چکیده کاملدر این مقاله از داده های هواشناسی ایستگاههای اصفهان، کاشان، شهرضا، خوربیابانک، گلپایگان و نائین استفاده شده است. هدف از این مقاله ارائه روش ساده ای جهت محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل می باشد تا با کمک گرفتن از روشهای آماری و عناصر اقلیمی موثر در تبخیر، میزان تبخیر صورت گرفته از سطوح محاسبه شود. در این روش از رگرسیون چند متغیره2 استفاده شد و از آمار تشت تبخیر به عنوان متغیر تابع و از فاکتورهای دما، کسری اشباع، سرعت باد و رطوبت نسبی به عنوان متغیر های مستقل استفاده گردیده است. سپس از طریق معادله پنج متغیره، مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل برای ایستگاه های مورد بررسی برآورد گردید؛ به طوری که با داشتن دما، کسری اشباع، سرعت باد و رطوبت نسبی میزان تبخیر قابل محاسبه است. نتایج حاصل از این روش، همخوانی نزدیکی با تبخیر اندازه گیری شده از تشت دارد بطوری که به عنوان نمونه در ایستگاه اصفهان این ضریب همبستگی در حد بالایی (R2 =0.98) بوده که در حد یک درصد معنی دار می باشد. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی میزان تبخیر و تعرق در سطح استان اصفهان نشان داد که از غرب به شرق و از شمال به جنوب، بر میزان تبخیر و تعرق افزوده می شود، بطوری که در نواحی شرقی استان (ایستگاههای خور و بیابانک و نائین)، این پدیده به دلایلی همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دما به حداکثر می رسد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - مکان یابی پهنه های مناسب توریسمی در استان های ساحلی جنوب ایران با استفاده از G.I.S
سیروس قنبریگردشگری یکی از بخش های مهم اقتصادی است که توانسته است به عنوان یک صنعت پاک مطرح شود و یکی از مهم ترین عوامل جذب توریسم شناخت پتانسیل های گردشگری یک مکان می باشد. یکی از عوامل موثر بر زندگی، آسایش و سلامتی انسان، شرایط جوی و اقلیمی است که می تواند در امر برنامه ریزی وآما چکیده کاملگردشگری یکی از بخش های مهم اقتصادی است که توانسته است به عنوان یک صنعت پاک مطرح شود و یکی از مهم ترین عوامل جذب توریسم شناخت پتانسیل های گردشگری یک مکان می باشد. یکی از عوامل موثر بر زندگی، آسایش و سلامتی انسان، شرایط جوی و اقلیمی است که می تواند در امر برنامه ریزی وآمایش آن سرزمین نقش عمده ای ایفا نماید و پهنهبندی اقلیمی (یعنی شناسایی پهنه هایی که دارای آب وهوای یکسانی باشند) جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در ابعاد مختلف زمانی- مکانی ضروری می باشد. این پژوهش نیز برای شناسایی نقاط دارای آسایش اقلیمی در جهت برنامه ریزی توریسم استان های ساحلی جنوب کشور تدوین یافته است، بدین منظور ابتدا با بهره گیری از شاخص ترموهیگرومتریک و نیاز این شاخص به دو پارامتر (میانگین نقطه شبنم و دمای خشک) داده های مورد نیاز از سایت هواشناسی استخراج و سپس بر روی چهل ایستگاه مورد مطالعه، آسایش بیوکلیماتیک محاسبه گردید و سپس داده های بدست آمده به محیط Gis منتقل و با استفاده از روشKriging به پهنه بندی آسایش اقلیمی اقدام گردید و سپس با استفاده از نقشه های بدست آمده و جذابیت های موجود در هر یک از استان ها بر اساس نقاط ایستگاهی به تجزیه و تحلیل پرداخته شد و از آنچه مورد بررسی قرار گرفت مشاهده گردید که در 6 ماه از سال در قسمت جنوبی کشور و سواحل خلیج فارس در اکثر مناطق شاهد شرایط آسایش بیوکلیماتیک بوده و ماه های(دسامبر، ژانویه، فوریه، مارس، نوامبر و آوریل) دارای چنین شرایطی هستند و این فرصت مناسبی جهت بهره برداری از مزایای گردشگری این مناطق می باشد و در واقع می توان گفت دو ماه مارس و نوامبر که تمام مناطق خوزستان و بوشهر و هرمزگان و قسمت های جنوبی استان سیستان و بلوچستان دارای شرایط بیوکلیماتیک مناسب بوده و بهترین ماه ها برای سفر به سواحل جنوبی بوده و پس از آن ماه آوریل ، دسامبر، فوریه و ژانویه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - سیل و مدیریت سیلاب
محمدرضا اصغری مقدمسیل و سیلاب یکی از فرآیندهای طبیعی است که پیوسته مراکز جمعیتی و عرصه‌های فعالیتهای انسانی را مورد تهدید قرار داده و میدهد. علیرغم پیشرفت‌های علمی و فنی که در عصر حاضر نصیب جوامع انسانی در زمینه‌ی کنترل و مقابله با مخاطرات طبیعی گردیده است، این فرآیند هنوز همه ساله در چکیده کاملسیل و سیلاب یکی از فرآیندهای طبیعی است که پیوسته مراکز جمعیتی و عرصه‌های فعالیتهای انسانی را مورد تهدید قرار داده و میدهد. علیرغم پیشرفت‌های علمی و فنی که در عصر حاضر نصیب جوامع انسانی در زمینه‌ی کنترل و مقابله با مخاطرات طبیعی گردیده است، این فرآیند هنوز همه ساله در سطح جهان و ایران خسارات و تلفات قابل توجهی را بهوجود میآورد. امروزه هیدرولوگ‌هایی که به مطالعات رفتار آب می‌پردازند دو روش سخت‌افزاری (ساخت سازه‌ها و اقدامات فیزیکی) و نرم‌افزاری (راهکارهای مدیریتی) را به مدیران بحران پیشنهاد می‌نمایند، اجرای این دو روش به‌طور همزمان و هماهنگ میتواند تا حدود زیادی سیلابها را کنترل و خسارات و تلفات ناشی از آن را کاهش دهد. مدیرت سیلاب که به‌صورت یک علم در دو دهه‌ی اخیر مورد استقبال قرار گرفته است با استفاده از اطلاعات و آمار مربوط به ویژگیهای فیزیوگرافی حوضه‌ها، رفتار آب در حوضه‌ها، شرایط اقلیمی به محاسبات دورههای برگشت سیلاب و میزان آن اقدام نموده، و بر آن اساس میزان ریسک سیلاب را برای هر دوره محاسبه می‌نمایند و براساس آن روشهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خود را پیشنهاد می‌نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - پیش بینی و پهنه بندی سیلاب در حوضه رودخانه کشکان با مدل HEC RAS
یوسف پارسا مهر فرزاد نوری زادهپهنه بندی خطر سیل بدون اطلاع از بزرگی سیل و رفتار جریان سیلابی در مسیر و دشت سیلابی ممکن نیست. بر اساس آمارهای موجود، حوضه کشکان در اکثر سال های گذشته متحمل خسارات سنگین و حوادث گاه ناگواری ناشی از سیل بوده است که سیل خیزترین رودخانه استان لرستان محسوب می شود. در این مط چکیده کاملپهنه بندی خطر سیل بدون اطلاع از بزرگی سیل و رفتار جریان سیلابی در مسیر و دشت سیلابی ممکن نیست. بر اساس آمارهای موجود، حوضه کشکان در اکثر سال های گذشته متحمل خسارات سنگین و حوادث گاه ناگواری ناشی از سیل بوده است که سیل خیزترین رودخانه استان لرستان محسوب می شود. در این مطالعه، ابتدا آمار و اطلاعات هیدرولوزیکی نظیر بارندگی و دبی حوضه (جنوب غربی ایران) جمع آوری شده و سپس به تجزیه و تحلیل، بازسازی و تکمیل آنها پرداخته شد. با توجه به وسعت حوضه و لزوم استفاده از یک ابزار مناسب، نرم افزار ArcGIS با بکار بردن افزونه HECgeo RAS لایه های اطلاعات هندسی مسیر جریان تهیه و به نرم افزار محاسباتی HEC RAS منتقل شد. سپس با معرفی مشخصات جریان و ضریب مانینگ هر مقطع و تنظیمات دیگر پهنه بندی سیلاب در دوره های بازگشت معین تهیه شد. یافته ها نقاط حادثه خیز و پهنه سیل گیر را در خروجی حوضه نشان می دهد و همچنین مشخص شد که شهر پلدختر و مناطق روستایی در مسیر جریان دارای پتانسیل بالایی برای وقوع سیلاب می باشند. سیلاب های اخیر مشاهده شده در این مناطق، صحت نتایج را تایید می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - تاثیر خشکسالی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت ابهر
شوکت مقیمی همایون مقیمی ام سلمه باباییآب زیرزمینی بخشی از چرخه ی آب را تشکیل می دهد و منبع قابل اطمینانی برای تامین آب مورد نیاز انسان است. خشکسالی ها مهمترین پدیده آب و هوایی هستند که این منابع را تحت تأثیر خود قرار می دهند. این مطالعه برای مدیریت بهینه ی منابع آب زیر زمینی در دشت ابهر، به بررسی تاثیر خشکس چکیده کاملآب زیرزمینی بخشی از چرخه ی آب را تشکیل می دهد و منبع قابل اطمینانی برای تامین آب مورد نیاز انسان است. خشکسالی ها مهمترین پدیده آب و هوایی هستند که این منابع را تحت تأثیر خود قرار می دهند. این مطالعه برای مدیریت بهینه ی منابع آب زیر زمینی در دشت ابهر، به بررسی تاثیر خشکسالی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت فوق می پردازد تا تغییرات کیفیت شیمیایی آب های زیرزمینی را در مواقع تداوم خشکسالی ها پیگیری نماید. یکی از بهترین مقیاس ها برای ارزیابی خشکسالی و اثرات آن بکارگیری شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI است. در این تحقیق به منظور تعیین دوره های خشکسالی از داده های بارش 5 ایستگاه دوره 1971 تا 2007 استفاده شد و برای بررسی کیفیت شیمیایی آب های زیرزمینی نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های آب 27 حلقه چاه استفاده شد. نقشه های هم ارزش Cl, TDS, EC و Na با استفاده از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی جهت بیان تغییرات کیفی تهیه شد. نتایج نشان داد با توجه به کاهش بارندگی، میانگین کل عناصر و مواد در آبهای زیرزمینی طی دوره مورد نظر 20 تا 25 درصد در آب افزایش یافته است. بدیهی است علاوه بر عامل طبیعی که خشکسالی است عوامل انسانی نظیر افزایش جمعیت، تغییر کاربری اراضی، افزایش کارخانه ها، افزایش استفاده از کود شیمیایی و سموم دفع آفات در این تغییر کیفیت آب نقش زیادی داشته است. ادامه این روند کاهش بارندگی و برداشت بیش از اندازه می تواند وضعیت این دشت را به حالت بحرانی نزدیک نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - بررسی فرسایش پذیری حوضه های آبخیز شمال دریاچه ارومیه با استفاده از تئوری فازی و GIS ( مطالعه موردی حوضه های آبخیز شمال تسوج)
احد حبیب زاده مالک رفیعی محمدرضا نیک جوفرسایش از جمله فرآیندهای ژئومورفولوژیکی است که موجب به هم خوردگی سیستم پویای کره زمین شده و در شکل آن تغییرات بوجود میآورد، طرح های بررسی فرسایش‌پذیری سطحی زمین و ارائه نقشههای پهنهبندی فرسایش میتواند گامی موثر در شناسائی مناطق حساس به فرسایش و در نتیجه بعنوان نقشه چکیده کاملفرسایش از جمله فرآیندهای ژئومورفولوژیکی است که موجب به هم خوردگی سیستم پویای کره زمین شده و در شکل آن تغییرات بوجود میآورد، طرح های بررسی فرسایش‌پذیری سطحی زمین و ارائه نقشههای پهنهبندی فرسایش میتواند گامی موثر در شناسائی مناطق حساس به فرسایش و در نتیجه بعنوان نقشههای پایه در تعیین مناطق اولویت‌دار برای عملیات‌های عمرانی و اجرائی مختلف باشند. در این طرح که در منطقه تسوج در شمال دریاچه ارومیه و شمال غرب استان آذربایجان شرقی به اجرا در آمده است ابتدا با استفاده از عکسهای هوائی و نقشههای توپوگرافی منطقه، نقشههای زمین‌شناسی، هیدروگرافی و کاربری اراضی تهیه شده سپس با استفاده از 58 ایستگاه آماری که در کل حوضه های آبخیز شمال تسوج پراکنده هستند فرم‌‌های فرسایش تکمیل شده و در نهایت نظرات کارشناسی اعمال گردید سپس کلیه این نقشهها در سیستم GIS رقومی گردیدند. پس از آن با استفاده از تئوری مجموعه‌های فازی و استفاده از عملگرهای منطقی و حسابی این مجموعه‌ها با دو روش نقشههای فرسایش‌پذیری تهیه و مورد مقایسه قرار گرفتند که در نهایت عملگر اجتماع مجموعه‌های فازی با توجه به نوع نرخ‌دهی و وزندهی به نقشهها قابلیت بهتری را در ارائه مناطق حساس به فرسایش از خود نشان دادند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - پهنه بندی پتانسیل سیلخیـزی حوزه های غـرب استـان گیـلان با استفاده از GIS
محمدرضا افشاری آزاد ایرج ارسلانیشناخت صحیح از منابع اراضی و بدنبال آن آگاهی از وجود اطلاعات ،داده های آماری وچگونگی بهره گیری ازآنها به کمک امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در برنامه ریزی و مدیریت، در هنگام بروز بحران های طبیعی می تواند رهگشای بسیاری از مشکلات و کاهش اثرات منفی آن گردد. علیزاده ]4[ درا چکیده کاملشناخت صحیح از منابع اراضی و بدنبال آن آگاهی از وجود اطلاعات ،داده های آماری وچگونگی بهره گیری ازآنها به کمک امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در برنامه ریزی و مدیریت، در هنگام بروز بحران های طبیعی می تواند رهگشای بسیاری از مشکلات و کاهش اثرات منفی آن گردد. علیزاده ]4[ دراین مقاله با بهره گیری از نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیائیازجمله :ArcgisوIlwisبا استفاده از روش سازمان حفاظت خاک آمریکاS.C.S)) اقدام به تهیه نقشه CNیا شماره منحنی که از تلفیق نقشه های کاربری اراضی با گروههای هیدرولوژیک خاک حاصل می شود اقدام به تهیه نقشه ضریب نگهداشت هرزآب(S)نمودیم. از سوی دیگر با استفاده از داده های ایستگاه های هواشناسی منطقه، خطوط هم بارش با دوره بازگشت 25 ساله تهیه و پس از انجام این مراحل اقدام به پهنه بندی پتانسیل تولید سیل و رواناب (سیل خیزی) برای حوزه های غرب استان گیلان با دوره بازگشت 25 سـاله شد که نهایتا" درچهار کـلاس کم ، متوسط، زیاد و شدید مشخص گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - سنجش میزان پایداری اجتماعی - فرهنگی در توانمندسازی سکونتگاههای جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی)
محمدرضا خاکزاد بهروز منصوری حسن ستاری ساربانقلیجوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار ت چکیده کاملجوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شده‌اند که واجد ویژگیهای لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخص‌ها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمون‌های مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخصهای پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه می‌گذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخص‌هایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - واکاوی تأثیر بین کارایی سراسری و کارایی بخشی روشهای تأمین مالی از دیدگاه حاکمیت و ساکنان پهنه نابسامان میانی محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهری مبتنی بر مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب شهر تهران)
سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپورزرندی مهرزاد مینوییاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتص چکیده کاملاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی انتخاب گردید. به کمک مدل تحلیل پوششی داده شبکه‌ای فازی از نوع مقدار تعدیل‌شده دامنه، کارایی سراسری و بخشی محاسبه و با بهرهگیری از مدل تحلیل خوشه‌ای kمیانگین روشهای تأمین مالی از لحاظ کارایی بخشی در سه گروه دسته‌بندی شد. یافته‌های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون F تحلیل واریانس دوطرفه در محیط نرم‌افزار SPSS نشان میدهد که رابطه مستقیم و مثبتی بین کارایی کلی و بخشی ساکنان در تمام روشهای تأمین مالی با متوسط ضریب همبستگی 0.834 با سطح معناداری 99 درصد وجود دارد که نقش ساکنان را در فرآیند بهسازی و نوسازی برجسته‌تر می‌نماید. یافتهها بین کارایی کلی و حاکمیت رابطه مستقیم متوسط را با ضریب همبستگی متوسط 0.570 نشان میدهد. نتایج حاکی از آن است که بین کارایی بخشی ساکنان و حاکمیت رابطه معناداری وجود ندارد که نشان از عدم همسویی در تأمین مالی بین منافع دولت و مردم دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - تحقق حمل و نقل پایدارشهری با تأکید بر پهنه خانگی و آرامسازی ترافیکی (ملاصدرا، شیخ‌آباد قزوین)
نفیسه مهاجری سید محمدرضا خطیبی امیر قاسمیامروزه خیابان‌ها به طور عمده تحت تسلط خودروها قرار گرفته‌اند که منجر به اختلال در چرخه پایداری در حمل‌ونقل شهری شده است ، استفاده بیش از حد از خودروهای شخصی باعث کاهش افزایش احتمال تصادف میشود. این مقاله با استفاده از رویکردهایی مانند آرامسازی ترافیک و پهنه ی خانگی به چکیده کاملامروزه خیابان‌ها به طور عمده تحت تسلط خودروها قرار گرفته‌اند که منجر به اختلال در چرخه پایداری در حمل‌ونقل شهری شده است ، استفاده بیش از حد از خودروهای شخصی باعث کاهش افزایش احتمال تصادف میشود. این مقاله با استفاده از رویکردهایی مانند آرامسازی ترافیک و پهنه ی خانگی به این موضوعات پرداخته، بنابراین سنجش و ارزیابی عوامل مؤثر در آرامسازی ترافیک در محله‌های شهری با تأکید بر ایجاد پهنه ی خانگی جهت تحقق حمل و نقل پایدار یکی از مطالعات ضروریست.مقاله حاضر در دسته بندی توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد که با توجه به هدف پژوهش مطالعات کاربردی-کیفی نیز می باشد . در ابتدا، روش تحلیل شبکه ای (ANP) با استفاده از نرم افزار Super Decision برای اولویت بندی گزینه ها برای دستیابی به حمل و نقل پایدار بر اساس نظرات دو متخصص برجسته مورد ارزیابی قرار گرفته است . سپس معیارهای مناسب برای آرامسازی ترافیک با استفاده از روش دلفی تعیین مشخص شده ودر نهایت،در مطالعه تطبیقی (محله جدید در مقابل محله قدیمی) با استفاده از تحلیل آماری گزینه‌های مناسب‌تر انجام شده .بر اساس یافته‌های مقاله، گزینه‌های حذف ترافیک عبوری، کاهش آلودگی هوا از طریق تجمع کاربری‌ها و کاهش ازدحام خودروی شخصی و ارتقای سازگاری عملکردی بالاترین امتیاز را برای دستیابی به حمل‌ونقل پایدار کسب کردند که معادل معیارهای کالبد،کارکرد،فرم و زیباشناسی ،محتوی و رفتارشناسی که معیارهای اصلی تحقق ارامسازی ترافیکی نیز می باشند است ،در مرحله بعد با توجه به نتایج محله شیخ اباد متمایلتر به اقداماتی از جنس کارکرد و محتوی به نسبت ملاصدرا بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
187 - پهنهبندی تعیین تاریخ کاشت، برداشت و طول دوره رشد مناسب جهت کاشت پاییزه چغندرقند در استانهای خراسان رضوی و جنوبی
محمد علی جواهری محمدرضا اصغری پور محمود رمرودی مهدی دهمرده علیرضا قائمیدر این مطالعه به این منظور ابتدا پایگاه دادههای اقلیمی تشکیل گردید. سپس پهنهبندی تاریخ کاشت و برداشت بر اساس نتایج طرح های تحقیقاتی و همچنین احتمال وقوع دماهای آستانه در مراحل مختلف نموی، انجام پذیرفت. جهت محاسبه آستانه بهاره شدن، دماهای ساعتی روزانه و طول روز برای هر چکیده کاملدر این مطالعه به این منظور ابتدا پایگاه دادههای اقلیمی تشکیل گردید. سپس پهنهبندی تاریخ کاشت و برداشت بر اساس نتایج طرح های تحقیقاتی و همچنین احتمال وقوع دماهای آستانه در مراحل مختلف نموی، انجام پذیرفت. جهت محاسبه آستانه بهاره شدن، دماهای ساعتی روزانه و طول روز برای هر ایستگاه و سال‌های مختلف محاسبه گردید. به منظور تعیین بهترین روش درونیابی،مدلهای رگرسیونی، وزندهی معکوس فاصله، کریجینگ و کوکریجینگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس تحلیل دادهها و پهنه بندی هر لایه با نرم‌افزار10.2 ARC GIS انجام پذیرفت. نتایج نشان داد تاریخ کاشت مناسب در جنوب استان خراسان رضوی و در شهرستان بردسکن و غرب شهرستان سبزوار در این استان پنجم تا پانزدهم مهر ماه تعیین گردید. این تاریخ کاشت برای مناطق جنوبی و نواحی شرقی و غربی استان خراسان جنوبی نیز توصیه می‌گردد. همچنین تاریخ برداشت مناسب در قسمتهای جنوبی این استانها از پانزدهم اردیبهشت لغایت پانزدهم خرداد میباشد. این مناطق بدلیل محدودیت های دمایی از طول دوره رشد کمتری نسبت به نواحی مرکزی برخوردار هستند. با این حال این اراضی درصد روزهای مناسب رشد و همچنین درجه روز رشد بیشتری نسبت به نواحی مرکزی داشته‌اند. همچنین نتایج پهنهبندی نشان داد بیشتر مناطق جنوب غربی استان خراسان جنوبی مجموع دماهای بهاره شدن را دریافت نکرده و بوته‌ها بهاره نمی‌گردند. ولی در بسیاری از مناطق مورد مطالعه بهاره شدن بوته‌های چغندرقند انجام می‌پذیرد. لذا جهت کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق استفاده از ارقام بسیار مقاوم به ساقه دهی توصیه می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
188 - پهنه بندی آگروکلیماتولوژی کشت گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum) در استان هرمزگان
غلامحسین بیگی پور فرزین عبدالهی ابراهیم شاکری زادهپهنهبندی آگروکلیماتولوژی از جمله روش‌هایی است که در طی سه دهه گذشته بمنظور تعیین پهنه‌ها و مناطقی که از نظر متغیرهای اقلیمی وضعیت مشابهی دارند مورد استفاده قرار گرفته است. با شناخت وضعیت اقلیمی مناطق علاوه بر آن که میتوان مدیریت زراعی را در کاشت محصولات اعمال نمود تا چکیده کاملپهنهبندی آگروکلیماتولوژی از جمله روش‌هایی است که در طی سه دهه گذشته بمنظور تعیین پهنه‌ها و مناطقی که از نظر متغیرهای اقلیمی وضعیت مشابهی دارند مورد استفاده قرار گرفته است. با شناخت وضعیت اقلیمی مناطق علاوه بر آن که میتوان مدیریت زراعی را در کاشت محصولات اعمال نمود تا حدودی از چالش کشاورزان در مواجهه با شرایط تغییرات اقلیمی خواهد کاست. تحقیق حاضر در زمینه پهنهبندی کشت گوجه‌فرنگی در استان هرمزگان انجام شده است. مطابق نقشه های توپوگرافی و خاکشناسی، بیش از 74 درصد از سطح این استان را مناطق کوهستانی دارای خاک ناچیز با عمق کم و یا کیفیت نامناسب برای کشاورزی تشکیل می دهد و بقیه نقاط استان دارای پتانسیل کشت محصولات مختلف می باشد. در مرحله اول، با حذف مناطق نامناسب، سطح دارای پتانسیل کشاورزی مشخص گردیده و در مرحله بعد، پهنهبندی آگروکلیماتولوژی برای کشت محصول گوجه‌فرنگی در مناطق مستعد کشاورزی استان با توجه به نیازهای این محصول شامل آب و هوا، و کیفیت آب و خاک مناسب با استفاده از دادههای اقلیمی، آمار و اطلاعات هواشناسی، گزارش‌های توصیفی، تشریحی، نقشههای توپوگرافی با مقیاس 1:2350000 و بسته‌های نرم‌افزاری Ilwis و ArcGIS انجام گردید. با تلفیق نقشههای مختلف، مناطق مناسب برای کشت این محصول تعیین گردید و مشخص شد که از محدوده مساحت قابل کشت در استان، 5/78 درصد (41/20 درصد مساحت کل استان)، جزء مناطق بسیار مستعد تا مستعد است و 5/21 درصد مناطق قابل کشت را مناطق نامستعد برای کشت محصول گوجه‌فرنگی تشکیل می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
189 - پهنهبندی آگروکلیمایی جهت تعیین دوره رشد مناسب، تاریخ کاشت و برداشت کاشت پاییزه چغندرقند در استان کرمان
محمد علی جواهری مهدی نادی حمید نجفی نژادکم آبی مهمترین عامل محدودکننده‌ی تولید چغندرقند در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران است. استفاده از روش پهنه بندی اقلیمی-زراعی، که همزمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندر قند را در نظر میگیرد، مناسبترین و سریع ترین روش جهت تعیین مناطق مستعد به کشت این گونه گیاه چکیده کاملکم آبی مهمترین عامل محدودکننده‌ی تولید چغندرقند در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران است. استفاده از روش پهنه بندی اقلیمی-زراعی، که همزمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندر قند را در نظر میگیرد، مناسبترین و سریع ترین روش جهت تعیین مناطق مستعد به کشت این گونه گیاهی میباشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از آمار بلند مدت هواشناسی احتمال وقوع هر مرحله رشدی و دماهای آستانه بدست آمد. سپس از معادلات گرادیان سه بعدی برای پهنه بندی عوامل در سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. نتایج نشان داد در مناطق جنوبی و شرق استان کرمان تاریخ کاشت مناسب اول تا بیستم آبان می باشد. اما برای جنوب شهرستان بافت تاریخ دهم مهر ماه تا اول آبان برای کاشت مناسب است. برای قسمت های وسیعی از شهرستان های رفسنجان، سیرجان، زرند و بردسیر تاریخ کاشت بیستم شهریور تا دهم مهرماه مناسب است. در مورد تاریخ برداشت چغندر قند برای مناطق جنوبی استان کرمان پانزدهم اردیبهشت تا اول خرداد بدست آمد. این مناطق بدلیل محدودیت های دمایی از طول دوره رشد کمتری نسبت به نواحی مرکزی برخوردار بوده‌اند. با این حال این مناطق درصد روزهای مناسب رشد و همچنین GDD بیشتری نسبت به نواحی مرکزی داشته‌اند. بنظر می رسد مناطق جنوبی استان شامل شهرستانهای منوجان، جیرفت، ارزوییه و عنبرآباد که با احتمال کمتر از 30 درصد با خطر بهاره شدن و ساقه‌‌دهی روبرو می باشند کاملا مناسب کاشت چغندرقند پاییزه هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
190 - توزیع مکانی عوامل حاصلخیزی خاک در مزارع گندم شهرستان میانه
اصغر فرج نیااین تحقیق به منظور بررسی ساختار فضایی عوامل حاصلخیزی خاک جهت تخمین بنیه غذایی خاک‌ها، بهینه کردن توصیه کودی و تغذیه گیاهی در شهرستان میانه اجراشد. ابتدا تعداد 900 نمونه مرکب خاک به صورت شبکه بندی 1 × 1 کیلومتر از مزارع گندم شهرستان میانه تهیه و به آزمایشگاه منتقل چکیده کاملاین تحقیق به منظور بررسی ساختار فضایی عوامل حاصلخیزی خاک جهت تخمین بنیه غذایی خاک‌ها، بهینه کردن توصیه کودی و تغذیه گیاهی در شهرستان میانه اجراشد. ابتدا تعداد 900 نمونه مرکب خاک به صورت شبکه بندی 1 × 1 کیلومتر از مزارع گندم شهرستان میانه تهیه و به آزمایشگاه منتقل شد. موقعیت نقاط نمونه برداری با استفاده از دستگاه موقعیت یاب جهانی ثبت گردید و سپس با به کارگیری نرم افزار ایلویس نقشه های سطحی هر یک از عوامل حاصلخیزی خاک تهیه و پهنهبندی هر کدام از این عوامل بر اساس استانداردهای مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور تهیه شد. قسمت عمده اراضی نمونه‌برداری شده، فاقد محدودیت شوری بوده ولی دارای کمی قلیاییت بودند. بیش از 95% اراضی دارای میزان کربن آلی کمتر از 1% و فسفر قابل جذب نیز در بیش از 75% اراضی در حد متوسط (10-5 قسمت در میلیون) ارزیابی شد اما پتاسیم قابل جذب در قسمت اعظم این خاک ها بیش از حد 300 قسمت در میلیون بود. از لحاظ عناصر ریز مغذی به ترتیب کمبود آهن، روی، بور و منگنز در این اراضی شایع بوده اما به لحاظ مس در این اراضی کمبودی مشاهده نشد. مصرف کودهای آلی جهت تعدیل قلیاییت و افزایش کربن آلی خاک ضروری است. توصیه می شود با به کارگیری نقشه های تهیه شده از مصرف کودها در اراضی که دچار کمبود نیستند، خودداری شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
191 - ارزیابی قابلیت اقلیمی مناطق مختلف استان کردستان از نظر کشت گیاهان دارویی کاسنی، رازیانه، ثعلب و موسیر
زرگار عبدی حسین محمدی سعید بازگیرهدف از انجام این تحقیق، توان‌سنجی اقلیمی مناطق زراعی استان کردستان از نظر کشت چهار گیاه دارویی: کاسنی، رازیانه، ثعلب و موسیر بود. تاکنون تحقیقات متعددی در مورد پهنهبندی محصولات زراعی و گیاهان دارویی صورت گرفته است اما مکانیابی بهینه این چهار گیاه در استان کردستان انجا چکیده کاملهدف از انجام این تحقیق، توان‌سنجی اقلیمی مناطق زراعی استان کردستان از نظر کشت چهار گیاه دارویی: کاسنی، رازیانه، ثعلب و موسیر بود. تاکنون تحقیقات متعددی در مورد پهنهبندی محصولات زراعی و گیاهان دارویی صورت گرفته است اما مکانیابی بهینه این چهار گیاه در استان کردستان انجام نشده است. برای انجام این کار ابتدا با استفاده از دادههای هواشناسی هشت ایستگاه همدیدی، معیارهای اقلیمی مجموع بارش سالیانه، ارتفاع، میانگین دمای دوره گل‌دهی و میانگین دمای دوره رشد گیاه استخراج شد و به‌صورت کمی وارد سامانه اطلاعات جغرافیایی گردید. سپس درونیابی هرکدام از این معیارها و تبدیل آنها به لایههای اطلاعاتی بر اساس کمترین میزان RMSE انجام شد. در نهایت بر اساس طبقه‌بندی و تابع وزن دهی همپوشانی نتایج نشان داد که 8/94 درصد اراضی زراعی استان از لحاظ اقلیمی برای کشت گیاهان دارویی کاسنی و رازیانه مناسب و بسیار مناسب هستند. در مورد دو گیاه ثعلب و موسیر این مقدار به 2/47 درصد می‌رسد. نتیجهگیری که از این پژوهش میتوان گرفت این است که متغیرهای اقلیمی بارش، ارتفاع و میانگین دمای دوره گل‌دهی برای گیاهان دارویی کاسنی و رازیانه نسبت به دو گیاه دارویی ثعلب و موسیر محدودیت بسیار کمتری ایجاد می‌کنند نتایج این توان‌سنجی میتواند به‌عنوان راهنمایی مؤثر برای کارشناسان ترویج خدمات کشاورزی، کشاورزان و توسعه‌دهندگان این گیاهان در مناطق استان مورد استفاده قرار بگیرد. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400