سنجش میزان پایداری اجتماعی - فرهنگی در توانمندسازی سکونتگاه‌های جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی)

محورهای موضوعی : مسائل اجتماعی ایران

محمدرضا خاکزاد ¹ (دانشجوی دکتری معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
بهروز منصوری ² (استادیار گروه معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
حسن ستاری ساربانقلی ³ (دانشیار گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/07/03 تاریخ پذیرش : 1402/02/07 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: استان آذربایجان شرقی, پایداری اجتماعی-فرهنگی, جوامع روستایی, روستاهای پهنه کوهستانی,

چکیده مقاله :

جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شده‌اند که واجد ویژگی‌های لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخص‌ها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمون‌های مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخص‌های پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه می‌گذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخص‌هایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟

چکیده انگلیسی:

rural communities Rural communities play an important role in the balanced development of the country. Rural communities play an important role in the balanced development of the country. Given the issues and problems facing rural communities, the pursuit of sustainable social development in the form of participation, security, customs and public awareness of the villagers seems a necessity. The advent of modern technology, the change in the production structure, the social and economic indicators of rural life have changed and led to the emergence of social anomalies and migration to cities and the reduction of the young generation and consequently the erosion of rural fabric and housing. East Azerbaijan province, as one of the agricultural hubs of Iran, has 2591 villages. Of these, 1067 villages in the province are located in the mountains, so the statistical population of this study is 1067 villages, of which 25 villages have been selected as a sample that had the necessary characteristics for this study. In this study, to measure social and cultural sustainability, effective indicators and criteria have been identified in mountainous villages. By performing various tests using a researcher-made questionnaire in the form of 21 questions, the impact of social sustainability indicators on Empowerment of rural communities confirms the mountainous area of ​​the province. Therefore, the main question of the present study is that according to the heads of rural households in the mountainous area of ​​East Azerbaijan province, what criteria and indicators in terms of socio-cultural sustainability have the greatest impact on improving the quality of life in ?