-
دسترسی آزاد مقاله
1 - دلالت های کارکردشناسانه کنیزان در دوره میانه برپایه نام های آنان
فریبا کاظم نیادر این مقاله نقش کنیز یا هنجارهای رفتاری مورد انتظار از کنیزان در دوره میانه بررسی شده است؛ و فرض بر آن است که نام گذاری نخستین پدیدار نقش کنیز است و رابطه علی و معلولی میان نقش کنیز و نام گذاری کنیزان وجود دارد. بر این اساس در این نوشتار ابتدا نام های کنیزان ذیل عنوان چکیده کاملدر این مقاله نقش کنیز یا هنجارهای رفتاری مورد انتظار از کنیزان در دوره میانه بررسی شده است؛ و فرض بر آن است که نام گذاری نخستین پدیدار نقش کنیز است و رابطه علی و معلولی میان نقش کنیز و نام گذاری کنیزان وجود دارد. بر این اساس در این نوشتار ابتدا نام های کنیزان ذیل عنوان های کنیززیبایی زنانه و ویژگی های ظاهری، نام های محبت آمیز، نام های سخیف، نام های برگرفته از پیشه،ارزش های اخلاقی و القاب کنیزان، نام های خوشیمن و نام های وابسته به مکان برای دستیابی بهالگوهای نامگذاری بررسی و سپس این الگو با نقش کنیز به دست آمده از مستندات تاریخی مقایسه شده است تا بدین مسئله پاسخ داده شود که نقش کنیز در دوره میانه چه رابطه ای با بردگی و جنسیت کنیزان داشته است؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - اولویت بندی نقش زن در خانواده بر اساس رویکرد اسلامی مطالعه موردی: سریال تلوزیونی «کیمیا»
مهدی فرجی پاکپژوهش حاضر با هدف تعیین میزان دستیابی نقش اصلیِ زن سریال کیمیا به نقش‌های سه‌گانه همسری، مادری و شهروندی و نیز اولویت‌بندی آنها از منظر بینندگان به شیوه توصیفی - پیمایشی صورت گرفت. جامعه مورد نظر، دانشجویان دوره کارشناسی‌ارشد دانشکده‌های علوم انسانی و فنی مهندسی دانشگا چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف تعیین میزان دستیابی نقش اصلیِ زن سریال کیمیا به نقش‌های سه‌گانه همسری، مادری و شهروندی و نیز اولویت‌بندی آنها از منظر بینندگان به شیوه توصیفی - پیمایشی صورت گرفت. جامعه مورد نظر، دانشجویان دوره کارشناسی‌ارشد دانشکده‌های علوم انسانی و فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد دزفول در نیمسال اول سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 438 نفر بود که از این میان، 205 نفر به صورت تصادفی هدفمند بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از دو روش کتابخانهای و میدانی استفاده شد. در ابتدا بر مبنای مطالعات کتابخانهای منابع اسلامی، نقش‌های سه‌گانه‌ی همسری، مادری و شهروندی، نشانگرهای آن و اولویت‌بندی نقش‌ها از منظر دینی شناسایی شدند. به این ترتیب ابزار گردآوری داده‌ها به صورت پرسشنامه‌ای در سه مولفه اصلیِ زن تدوین گردید. سپس روایی ابزار از طرف صاحب‌نظران حوزه دین و خانواده تأیید و پایایی ابزار نیز با ضریب آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید. پس از نظرسنجی، داده‌ها با نرم‌افزارSPSS و آزمون t و فریدمن تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که گرچه در اولویت‌بندی نقش زن از منظر دینی، نقش همسری، مادری و شهروندی به ترتیب دراولویت اول، دوم و سوم قرار می‌گیرند اما از دیدگاه شرکت‌کنندگان این پژوهش، بازیگر اصلی زن سریال کیمیا، در نقش‌های همسری و شهروندی بالاتر از حد متوسط و در نقش مادری پایین‌تر از حد متوسط بوده است. به این ترتیب به اعتقاد بینندگان این سریال، نقش شهروندیِ (فعال اجتماعیِ) زن در میان نقش‌های سه‌گانه، از اولویت بسیار بالاتری برخوردار بوده است. این در حالی است که مطابق با رویکرد اسلامی‌و دینی، نقش شهروندیِ زن فرع بر نقش‌های همسری و مادری اوست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - Endogenous Development; an Alternative for De-escalation of Identity Crisis among Iranian Women and Their Houses
Masoomeh Yaghoobi Sangherchi Seyed Gholamreza IslamiNowadays, huge tendency to fashion and consumerism could be assumed as the origin of identitycrisis among women and in their houses. This phenomenon is like a veil between man and the fact of his human being.Given that the physical properties of man-made environments (h چکیده کاملNowadays, huge tendency to fashion and consumerism could be assumed as the origin of identitycrisis among women and in their houses. This phenomenon is like a veil between man and the fact of his human being.Given that the physical properties of man-made environments (house) are influenced by human properties and, in return,have an important role in giving identity to their audience, identification of different dimensions of these propertiescan be useful in the creation of physical environment with the goal of overwhelming such a crisis. In this study, theroots and effects of the tendency toward fashion and consumerism were explored. It is believed that modernism andmaterialism are the main causes for the current crisis. At the second stage, to understand the nature of relationshipbetween humans and their environments, theories from semiotics, phenomenology, and semantics were studied. Afterreviewing many sources, it was found out that self awareness is the only way to promote women and their houses’identities. Finally, using a logical reasoning method, among all reviewed approaches, Endogenous Development Modelwas confirmed as the best approach to getting out of the kind of crisis explained above. According to the findings, thisapproach can pave the ground for inhabitants’ growth in addition to creating valuable places with their unique identity. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - Investigating the Role and the Position of Women in Bidel Dehlavi’s Sonnets
Naemeh Toluie Eshlaghi Reza Fahimi Manijeh FallahiLiterature and poem is a mirror which always reflects the facts existing in different societies and periods. Studying the position of woman is of high importance as one of the fundamental basics of each society. In order to study the type of poet’s view to woman a چکیده کاملLiterature and poem is a mirror which always reflects the facts existing in different societies and periods. Studying the position of woman is of high importance as one of the fundamental basics of each society. In order to study the type of poet’s view to woman and her different roles, his/her works may be the most important sources. Mawlana Abdul-Qadir Bidel Dehlavi is one of the most distinguished and the biggest Indian poetry poets who has been always considered important by researchers due to the special lingual and spiritual features of his poems. Mystical theme of Bidel’s poems makes poet’s special view to the universe, human and his position important. Recognizing women’s character and nature is recognizing a part of humans’ position in the universe. Despite commitment to the common tradition of misogyny in the literature, Bidel Dehlavi’s sonnets have used women symbols in mystical literature like Layla and Shirin. Symbols with mystical and super-humanistic dimensions and demonstrates true love. The present study aims at investigating Bidel’s view to social and spiritual issues related to woman in his sonnets. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شرط تعدیل تمکین زوجه شاغل از زوج در فقه امامیه
بهنام قنبرپوربا انعقاد عقد نکاح، تعهداتی بین زوجین ایجاد می شود ازجمله تعهد زوجه به زوج در مسأله تمکین است. در دنیای معاصر که زنان نیز مانند مردان بسیاری از مشاغل و تکالیف اجتماعی را عهده دار شدند و مجبور به خروج از منزل هستند، تمکین از زوج در هر ازمنه برای آنان میسر نیست. تزاحم اشت چکیده کاملبا انعقاد عقد نکاح، تعهداتی بین زوجین ایجاد می شود ازجمله تعهد زوجه به زوج در مسأله تمکین است. در دنیای معاصر که زنان نیز مانند مردان بسیاری از مشاغل و تکالیف اجتماعی را عهده دار شدند و مجبور به خروج از منزل هستند، تمکین از زوج در هر ازمنه برای آنان میسر نیست. تزاحم اشتغال زنان در جامعه با حق تمکین زوج، چالشی است که گریبانگیر بعضی از خانواده ها شده است و در برخی از موارد اسباب مشاجرت زوجین را فراهم می آورد.مشهور فقهاء، استیذان از زوج را به طور مطلق واجب می دانند و برخی دیگر آن را به منافات نداشتن با استمتاعات زوج مقید نمودند. این پژوهش که به روش تجزیه و تحلیل سامان یافته است به منظور پاسخگویی به این پرسش است که آیا تعیین زوج به عنوان ریاست خانواده در فقه و حقوق ایران موجب سلطه جویی و اقتدار بی قید و شرط برخی از مردان نخواهد شد؟ مقاله بر این عقیده تأکید می ورزد از آنجایی که تمکین به عنوان حقی از حقوق زوج در ذات عقد نکاح لحاظ نشده است؛ لذا زوجه شاغل با عنایت به شرایط شغلی خود می تواند مقدار تعهد خود را نسبت به تمکین در حین عقد به صورت صریح و شفاف مطرح نمایدو با استفاده از شرط ضمن عقد، انتظارات زوج را در این امر تعدیل نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مساله زنان در برخورد میان فرهنگ مرد محور دینی و فرهنگ انسان محور اسلامی
سمیه عرب خراسانیکمپیدایی زنان مسلمان در تمدن اسلامی از آغاز تاکنون معلول عوامل گوناگون است. این نوشتار در پی بررسی تحقیر زنان به‌عنوان دلیل این حضور کم و ناپیدا است. تحقیر زنان از جانب مرد مسلمان در پی تقابل فرهنگ دینی مردمحور با آموزههای انسان‌محور دین اسلام است. فرهنگ دینی مردمحور چکیده کاملکمپیدایی زنان مسلمان در تمدن اسلامی از آغاز تاکنون معلول عوامل گوناگون است. این نوشتار در پی بررسی تحقیر زنان به‌عنوان دلیل این حضور کم و ناپیدا است. تحقیر زنان از جانب مرد مسلمان در پی تقابل فرهنگ دینی مردمحور با آموزههای انسان‌محور دین اسلام است. فرهنگ دینی مردمحور در ادامه فضای زیست تک‌جنس محور تاریخی که در آن مردان محور زندگی و اندیشه بودند، آموزههای انسان‌محور اسلامی را در خود حل و هضم کرد. گزینش انتخابی از میان آموزه‌ها، توصیه‌ها و تقسیم تکالیف جنسیتی سبب تقویت فرهنگ مردمحور از پیش موجود و این بار با استناد به آموزههای اسلام گشت. این نوشتار جهت ردگیری مانایی آموزههای مردمحور در اندیشه جوامع اسلامی از ضرب‌المثل‌ها به‌عنوان نمادی از فرهنگ شفاهی و تناقض آن با آموزههای اسلام استفاده کرده است. نتایج بیانگر آن است که فرهنگ دینی مردمحور جهت بازتولید خود زنان را نیز به‌عنوان کارگزاران محافظت و مانایی این نظام اندیشگانی در خدمت گرفته و محدودیت عاملیت و کنشگری زنان را در تمدن اسلامی تا زمان حاضر را رقم‌زده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - جایگاه هویت انسان به ویژه زنان در دنیای پست مدرنیسم
دکتر مرضیه رضایی کلانتریدر این مقاله پژوهشگر ابتدا به پژوهش در خصوص روند تحولات دوره های پیش مدرنیسم 1 1960،1989 ) و پست پست مدرنیسم 4 (آغاز دهه 1990 تا به امروز) ) 1450،1960 )، پست مدرنیسم 3 ) مدرنیسم 2 پرداخته و سپس با توجه ویژه به سیمای اقتصاد، مدیریت، فرهنگ، موسیقی و جامعه اطلاعاتی به جایگ چکیده کاملدر این مقاله پژوهشگر ابتدا به پژوهش در خصوص روند تحولات دوره های پیش مدرنیسم 1 1960،1989 ) و پست پست مدرنیسم 4 (آغاز دهه 1990 تا به امروز) ) 1450،1960 )، پست مدرنیسم 3 ) مدرنیسم 2 پرداخته و سپس با توجه ویژه به سیمای اقتصاد، مدیریت، فرهنگ، موسیقی و جامعه اطلاعاتی به جایگاه هویت انسانی به ویژه زنان پرداخته و خصوصیات هر یک را تعیین و تجزیه و تحلیل نموده، آنگاه کلیه تحولات همراه با مفاهیم اصلی در جدولی آورده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - عوامل و پیامدهای اجتماعی ناباروری زنان شیعه و سنی
پروانه افشاری علی پژهان احسان رحمانی خلیلیتحقیق حاضر بر این هدف اصلی متمرکز است تا برخی از مهمترین عوامل و پیامدهای اجتماعی مرتبط با ناباروری را مورد بررسی و شناسایی قرار دهد. چهارچوب نظری این تحقیق براساس نظریه های انتخاب عقلانی، تبیین ساختاری و نظریه های مرتبط با تبیین هنجارهای فرهنگی و اجتماعی است. از میان ن چکیده کاملتحقیق حاضر بر این هدف اصلی متمرکز است تا برخی از مهمترین عوامل و پیامدهای اجتماعی مرتبط با ناباروری را مورد بررسی و شناسایی قرار دهد. چهارچوب نظری این تحقیق براساس نظریه های انتخاب عقلانی، تبیین ساختاری و نظریه های مرتبط با تبیین هنجارهای فرهنگی و اجتماعی است. از میان نظریه ها نظریه اقتصاد جدید خانوار، سیستمی خانواده، فمینیستی، روانشناسی مبتنی بر جنسیت، خود و من و برچسب زنی استفاده میشود. تحلیل های این مقاله مبتنی بر داده های پژوهشی پیمایشی است که جمعیت نمونه آن را 5358 نفر از زنان نابارور شیعه و سنی (مرکز ناباروری ابن سینا) تشکیل داده اند. مطابق تحلیل های مقدماتی مبتنی بر شاخص های نگرش های اجتماعی، عوامل اجتماعی متأثر از متغیرهای جمعیت شناختی، تعداد سال های نازایی، مشکلات نازایی، روش های درمانی، نوع شغل، درآمد خانوار و محل سکونت می باشد. به طوری که بین نوع مذهب پاسخگویان و نگرش آنها به شرایط فناوری، هنجارهای ذهنی، انگ اجتماعی، انسجام زندگی اجتماعی، طرد اجتماعی، فقدان پویایی، نشاط خانوادگی، اعتماد به نفس، شرایط محیطی و جدایی زن و شوهر رابطة معنی داری وجود دارد. بیشترین عاملی که سبب گردیده زنان و مردان از ناباروری رنج ببرند ترس از دست دادن زندگی مشترک است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - جایگاه زن وخانواده در لایحه برنامه هفتم توسعه اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران
حامد محمدی فاطمه عابدیبرنامه های توسعه پنج ساله مسیر رشد و توسعه کشورمان را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشخص می کنند. این برنامه ها بر اساس قانون اساسی، سند چشم انداز 20 ساله کشور و سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری تدوین می شوند. به دلیل جایگاه مهم و ارزشمند زنان در جامعه در تمام چکیده کاملبرنامه های توسعه پنج ساله مسیر رشد و توسعه کشورمان را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشخص می کنند. این برنامه ها بر اساس قانون اساسی، سند چشم انداز 20 ساله کشور و سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری تدوین می شوند. به دلیل جایگاه مهم و ارزشمند زنان در جامعه در تمام برنامه ها مفادی به مسائل زنان در تمام ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اختصاص یافته است که اگرچه برخی از این مفاد مفید هستند ولی برای این حوزه کافی نیستند. لایحه برنامه هفتم توسعه نیز از این قاعده مستثنی نیست و علی رغم نکات خوبی که در آن مطرح شده با کاستی هایی نیز مواجه است. در این مقاله از روش تحلیل محتوای مقوله ای استفاده شده است و به مرور برنامه های توسعه قبلی پرداخته شده و سعی شده است با واکاوی مواد و بندهای مطرح شده در فصل 16 برنامه هفتم توسعه که به زنان، خانواده و جمعیت اختصاص داده شده است برای بهبود و تکمیل مواد مطرح شده، نکات، انتقادات و پیشنهاداتی ارائه گردد. در این برنامه، اگرچه در مورد جایگاه زن و خانواده نکات مثبت و بهتری را نسبت به برنامه های توسعه قبلی داریم ولی همچنان ارزیابی کلی احکام پیشنهادی در حوزه زنان، خانواده و جوانی جمعیت نشان از فقدان جامعیت در مسئله شناسی و فقدان اجماع گفتمانی در حوزه زنان و خانواده دارد. بر همین اساس تلاش شده متناسب با هر بند و چالش های احصا شده، احکام اصلاحی نیز ارائه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - تحلیلی بر جایگاه زن و خانواده در برنامه های توسعه ای در اسناد فرادستی نظام
زهرا سمواتی جعفر سطوتی محمد زرنگهرچند موضوع زن و خانواده قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هم مورد توجه خاص رهبران انقلاب بود، لکن با استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران و تغییر و تحولات جهانی که به موازات رشد این نظام صورت گرفته است این موضوع کماکان موضوعی چالشی محسوب می شود. لذا سیاستگذاران و برنامه ریزان نی چکیده کاملهرچند موضوع زن و خانواده قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هم مورد توجه خاص رهبران انقلاب بود، لکن با استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران و تغییر و تحولات جهانی که به موازات رشد این نظام صورت گرفته است این موضوع کماکان موضوعی چالشی محسوب می شود. لذا سیاستگذاران و برنامه ریزان نیز همواره با حساسیت و توجه خاص در قبال این موضوع برخورد نموده اند و با توجه به تبعاتی که جهانی شدن بر عرصه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی داشته است ضرورت بازاندیشی در سیاست ها و برنامه ها و متناسب سازی آن با نیازهای جامعه امروز ایرانی امری طبیعی به نظر می رسد. این مقاله یک تحقیق از نوع کاربردی است که از روش اسنادی در گردآوری اطلاعات استفاده نموده است. هدف آن نیز ارائه تحلیلی منصفانه از وضعیت و جایگاه زن در قانون اساسی و دیگر اسناد فرادستی نظام است. برای نیل به چنین هدفی برخی از سؤالات مطرح شده که اهم آنها به شرح ذیل است: 1- آیا رویکرد حاکم بر قوانین، سیاست ها و برنامه های کشور در حوزه زن و خانواده یکسان است؟ این رویکرد چیست؟ 2- آیا سیاست ها، قوانین و برنامه ها در حوزه زن و خانواده توانسته است اعتدال لازم در ایفای نقش خانوادگی و نقش اجتماعی زن را ایجاد کند؟ 3- آیا گذشته از سیاست ها، قوانین و برنامه ها عوامل اثرگذار دیگری همچون جهانی شدن و تغییر در سبک زندگی توانسته است بر اعتدال در ایفای نقش زن در جامعه امروزی اثر بگذارد؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - تفاوت زن و مرد در دیه
سهیلا بایبوردیقتل پدیده ای است که بشر همواره با آن مواجه بوده است و انسان برای باز داشتن افراد از تعدی به حقحیات دیگری تاکنون تدابیر مختلف و متعددی را در پیش گرفته و آنها را تجربه کرده است . شریعت مقدساسلام نیز راهکا رهای ویژه ای را برای مقابله با این پدیده ناخوشایند و باز داشتن انسا چکیده کاملقتل پدیده ای است که بشر همواره با آن مواجه بوده است و انسان برای باز داشتن افراد از تعدی به حقحیات دیگری تاکنون تدابیر مختلف و متعددی را در پیش گرفته و آنها را تجربه کرده است . شریعت مقدساسلام نیز راهکا رهای ویژه ای را برای مقابله با این پدیده ناخوشایند و باز داشتن انسانها از ورود بدان تشریعنموده است ، به طوری که اگر قتل به صورت عمدی تحقق یابد شریعت اسلام حکم قصاص را برای جانیدر نظر گرفته است و اگر به صورت غیر عمدی واقع شود برای آن دیه را تشریع نموده و جانی را ملزم بهپرداخت آن می کند. و این تشریع نیز به تصریح قرآن کریم در آیه 92 از سوره نساء می باشد . در این مقالهابتدا دیدگاه فقهای پیشین در مورد دیه بیان شده است بعد از آن به دیدگاه فقهای معاصر پرداخته شده است .و سپس مبنای فقهی مساوی بودن دیه زن و مرد در تحت عناوین اطلاق ادله، روایات مورد بحث قرار دادهشده است . و بعد از آن مبنای فقهی نصف بودن دیه زن در عناوین آیات قرآن و روایات بیان شده است .سپس موضو ع حکمت متفاوت بودن دیه مرد و زن تحت دوعنوان پایین بودن ارزش زن نسبت به مرد وپایین تر بودن نقش زن در وضعیت اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - جایگاه زن در ادبیات ایران و اسپانیا (مطالعة موردی: داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و نمایش‌نامه‌های فدریکو گارسیا لورکا)
زهره اله دادی دستجردی سودابه باشی زادهدر این پژوهش تطبیقی جایگاه، نقش و ویژگی‌های زنان در خانواده و جامعه در ادبیات ایران و اسپانیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای محدودساختن حوزة مطالعاتی پژوهش به داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و نمایش‌نامه‌های فدریکو گارسیا لورکا به عنوان دو نویسندة صاحب نام و صاحب نظر در هر چکیده کاملدر این پژوهش تطبیقی جایگاه، نقش و ویژگی‌های زنان در خانواده و جامعه در ادبیات ایران و اسپانیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای محدودساختن حوزة مطالعاتی پژوهش به داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و نمایش‌نامه‌های فدریکو گارسیا لورکا به عنوان دو نویسندة صاحب نام و صاحب نظر در هر دو کشور اکتفا شده‌است. در آغاز به معرّفی اجمالی تاریخچۀ زندگی و فعالیّت‌های سیاسی- اجتماعی- فرهنگی هر دو نویسنده پرداخته شده و زن، جایگاه و تصویر او ابتدا در آثار هر کدام به صورت جداگانه و سپس به صورت تطبیقی بررسی گردیدهاست. برای رسیدن به مقصود به بررسی تطبیقیِ عناوینِ مختلفی که حاکی از جایگاه زن در داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد و فدریکو گارسیا لورکا باشد، سخن به میان میآید؛ این مقایسه و تطبیق هم نمودار شباهت‌ها و اشتراکات دو فرهنگ و هم گویای تفاوت‌ها و اختلاف‌نظر آنهاست؛ هم از مصادیق بیان واقعیّت اجتماعی و خانوادگی زن در زمینة تاریخی آثار نمونه آورده شده و هم آنجا که هر دو نویسنده از کلیشه‌ها سخن گفته‌اند؛ مشخّص گردیدهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - زن در شعر صدقی زهاوی و ملک الشعرای بهار
محمودرضا توکلی محمدی محمدعلی آذرشب معصومه شبستریپایه و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت‌های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت‌های موجود در گستره‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور ـ بدون اینکه در بیشتر چکیده کاملپایه و اساس مدرسه سلافیه در ادبیات تطبیقی، توجه به زیرساخت‌های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع در فرم دادن به روساخت آن جامعه است. شباهت‌های موجود در گستره‌های دینی، فرهنگی و اجتماعی در ایران عصر مشروطه و عراق عصر نهضت باعث شد شعرا و ادبای دو کشور ـ بدون اینکه در بیشتر موارد از آثار ادبی یکدیگر اطلاع داشته باشند ـ به بررسی موضوع‌ها و درونمایه‌هایی مشترک، در اشعار و آثار ادبی خود بپردازند. یکی از اصلی‌ترین مضامینی که به عنوان زیرمجموعه‌ای از شعر اجتماعی در ادبیات این دو دوره رخ نمود، مباحث مربوط به زنان و بررسی مسائل و مشکلات مربوط به آنها است. با توجه به مطالب یادشده، مقاله حاضر در صدد است تا در چارچوب مکتب نظری سلافیه، و با ملاک قرار دادن دیدگاه ملک الشعرای بهار در ایران و جمیل صدقی زهاوی در عراق، به بررسی نگرش این دو شاعر به مبحث حضور زن در جامعه پرداخته و اشتراکات و تفاوت‌های میان آنها در این موضوع را مشخص نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - بررسی تطبیقی زبان زنانه در دو اثر «سگ و زمستان بلند» و «علف‌ها آواز می‌خوانند»
عطیه خراسانی بتول فخراسلاممقاله حاضر به بررسی تطبیقی زبان زنانه در سگ و زمستان بلند اثر شهرنوش پارسی‌پور و علف‌ها آواز می‌خوانند اثر دوریس لسینگ می‌پردازد. پارسی‌پور و لسینگ در این آثار با انتخاب زنان به عنوان قهرمان اصلی اثر به بررسی موقعیت و جایگاه زن در اجتماع، مشکلات و محدودیت‌هایی که وی در چکیده کاملمقاله حاضر به بررسی تطبیقی زبان زنانه در سگ و زمستان بلند اثر شهرنوش پارسی‌پور و علف‌ها آواز می‌خوانند اثر دوریس لسینگ می‌پردازد. پارسی‌پور و لسینگ در این آثار با انتخاب زنان به عنوان قهرمان اصلی اثر به بررسی موقعیت و جایگاه زن در اجتماع، مشکلات و محدودیت‌هایی که وی در جامعه مردسالار با آن مواجه گردیده است می‌پردازند. با توجه به این نکته که این دو اثر اولین آثار منتشرشده دو نویسنده زن مذکور می‌باشد، برای کندوکاو درباره این پرسش که آیا این دو اثر از زبانی مختص زنان بهره‌مند شده‌اند، قصد داریم در این مقاله به شرح رابطه فمینیسم و زبان زنانه پرداخته، تلاش‌های این نهضت در جهت دستیابی زنان به زبانی خاص که از دستاویزهای اصلی نویسندگان زن در جهت بیان مسائل و دغدغه‌های زنان گردد، را مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه با تعمق در آثار مذکور به بررسی زبان زنانه در این آثار توجه نماییم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - مادر از دیدگاه دو ادیب معاصر: پروین اعتصامی و انیسه عبّود
مریم پیکان پوردر ادبیات به طور عام و در ادبیات ایران و سوریه به طور خاص، غالباً شخصیت واقعیموجود زن در جامعه ترسیم شده؛ و از آنجا که همیشه ادبیات آینة تمام نمای زندگی واقعی و واقعیت اجتماع است، می توان از این مقوله ها دریافت که زن در جامعه نقش مهم وکلیدی دارد و اینکه آیا در جامعة ایر چکیده کاملدر ادبیات به طور عام و در ادبیات ایران و سوریه به طور خاص، غالباً شخصیت واقعیموجود زن در جامعه ترسیم شده؛ و از آنجا که همیشه ادبیات آینة تمام نمای زندگی واقعی و واقعیت اجتماع است، می توان از این مقوله ها دریافت که زن در جامعه نقش مهم وکلیدی دارد و اینکه آیا در جامعة ایران و سوریه به زن چنین بهایی داده شده است یا نه، خود جای بحث است.آنچه مسلّم است، نتیجة حاصل از این تحقیق که برگرفته از رمان النعنع البرّی از انیسه زن عبود در سوریه و دیوان پروین اعتصامی و افکار او در ایران است، این است کهبه عنوان مادر، معمولاً سنگ صبور و مرکز مهر و عطوفت خانواده، و در بسیاری از موارد،سپر بلای فرزندان خود است. اما زن به عنوان یک همسر، متأسفانه جایگاه قاب لتوجهی ندارد و مردان در این جوامع،همیشه خود را سرآمد و فرمانده و ب هنوعی، ارباب همسر خود می دانند و به این ترتیب، شخصیت زنان را تحقیر می کنند. البته حضور زن در محافل علمی و عرصه های مختلففعالیت های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی تقریباً کمرنگ است و آنچه بیشتر مشاهدهمی شود، دربین نسل جوان است که متأسفانه این حضور، حضوری متأثر از فرهنگ هایغربی است، یعنی بیش از آنکه به علم و دانش اهمیت داده شود، در چنین محافلی بهمسائل جانبی، ازجمله بدحجابی و غر بزدگی گرایش و سوق داده می شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - سیمای زن و عشق در «دده قورقود » و «ایلیاد و ادیسه »
محمّدرضا برزگر خالقی رقیه نیساری تبریزیصرف نظر از شاهنامه فردوسی، کتاب دده قورقود و ایلیاد و ادیسه هومر،از زیباترین و عظیم ترین آثار حماسی ملتهای جهان است. در این آثار مشابهت ها وهمسانی هایی وجود دارد که شاید یکی از علل مهم این همسانی ها، آمیختگی اساطیرملت های گوناگون و تأثیرپذیری آنها از یکدیگر باشد. همس چکیده کاملصرف نظر از شاهنامه فردوسی، کتاب دده قورقود و ایلیاد و ادیسه هومر،از زیباترین و عظیم ترین آثار حماسی ملتهای جهان است. در این آثار مشابهت ها وهمسانی هایی وجود دارد که شاید یکی از علل مهم این همسانی ها، آمیختگی اساطیرملت های گوناگون و تأثیرپذیری آنها از یکدیگر باشد. همسانی های این آثار، ما را بر آنداشت که با تأمّلی دیگر در نوع نگرش آفریدگاران حماسه به جایگاه زن و مقایسۀ اینموضوع در این آثار بپردازیم. در این مقاله ضمن بررسی جایگاه زنان در هر دو حماسهو بیان همسانی ها و ناهمسانی، به موضوع عشق و بررسی آن در این آثار نیز پرداخته می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - زن در اندیشه بزرگان ادب معاصر فارسی و تازی
مهدی ممتحن مریم فرخی پور شیما فرجی فرزن روی دیگر سکه انسان است؛ رکن خانه هستی و هموارکننده راه زندگی است. انعکاس تصورات و باورهای اجتماعی گذشته پیرامون زن در برخی از آثار ادبی و اشعار شاعران بزرگ در عرصه‌های ادبیات فارسی و عربی نقش محوری و تعیین‌کننده‌ای داشته است. تا آنجا که این شاعران بسیاری از مکنونات و چکیده کاملزن روی دیگر سکه انسان است؛ رکن خانه هستی و هموارکننده راه زندگی است. انعکاس تصورات و باورهای اجتماعی گذشته پیرامون زن در برخی از آثار ادبی و اشعار شاعران بزرگ در عرصه‌های ادبیات فارسی و عربی نقش محوری و تعیین‌کننده‌ای داشته است. تا آنجا که این شاعران بسیاری از مکنونات و منویات خود را از راه عشق به زن بیان می‌کرده‌اند، و بر مسائل معنوی زنان مانند تعلیم و تربیت، آزادی، فضل، قناعت، پرهیزگاری و پاکی، هنر و عرفان و... تأکید بسیاری دارند. این تأکید حاصل تمایز دیدگاههای ادیبان فارسی و عربی معاصر به زن با دیگر دوره‌هاست و نتیجه‌اش در بسیاری مسائل معنوی، انسانی و اجتماعی نمایان است. چنانکه در پاره‌ای موارد، زنان شاعر، زبانی مردانه، تقلیدی و فاقد تشخیص را برای خود برگزیده‌اند. در مقاله حاضر تلاش میشود دیدگاههای شاعران و اندیشمندان بزرگ معاصر فارسی و تازی در مورد زن بررسی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - مضامین تغزل اجتماعی در اشعار نزار قبانی و احمد شاملو
سهیلا صلاحی مقدم مرضیه اصغرنژاد فریدتغزل در ادبیات معاصر جلوه‌ای دیگر یافته است. زنان از موضوعات زیبایی‌شناختی به موجوداتی فعال بدل شده‌اند و در عرصة ادبیات هم آثار زندگی فعال و خلاقشان همه‌جا مشهود است. در شاخه‌ای از مطالعات ادبی با عنوان ادبیات‌مقایسه‌ای به مطالعة مشترکاتی در ادبیات ملل می‌پردازیم که حا چکیده کاملتغزل در ادبیات معاصر جلوه‌ای دیگر یافته است. زنان از موضوعات زیبایی‌شناختی به موجوداتی فعال بدل شده‌اند و در عرصة ادبیات هم آثار زندگی فعال و خلاقشان همه‌جا مشهود است. در شاخه‌ای از مطالعات ادبی با عنوان ادبیات‌مقایسه‌ای به مطالعة مشترکاتی در ادبیات ملل می‌پردازیم که حاصل تأثیر و تأثر ادبا از آثار یکدیگر نیست بلکه حاصل اشتراک در موقعیت و شیوة تفکر است. در این مقاله ده مفهوم مشترک در توصیف زن در شعر نزار قبانی شاعر معاصر عرب و احمد شاملو بررسی شده است. در دوره‌هایی از شعر هر دو شاعر، تغزل و مفاهیم سیاسی و اجتماعی با هم درمی‌آمیزد و عشق با دغدغه‌های دیگر شاعر در نوعی از توازن قرار می‌گیرد. دو رهیافت اساسی در شعر هر دو شاعر وجود دارد. در رهیافت اول، شور مبارزه و دغدغه اجتماعی شاعر، او را از تغزل بازمی‌دارد. در رهیافت دوم، عشق، به شاعر امید مبارزه می‌بخشد. معشوقه در لباس زنی کامل و پیامبرگونه منشأ نیکی و زیبایی در جهان شاعر است و همراه شاعر روزهای پیروزی را جشن می‌گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - بررسی تطبیقی دیدگاههای فمینیستی در رمان‌های سال‌های ابری و مثل آب برای شکلات
ندا مراد امیرحمزه حسنوند هدا مشهدی زادهادبیات تطبیقی حوزه‌ای از پژوهش‌های ادبی است که در آن آثار دو یا چند نویسنده از دو زبان و ملیّت متفاوت با یکدیگر مقایسه میشود. در این بین، نویسندگان در تصویرسازی‌ها، شیوه بیان احساسات، انتخاب قالب‌ها و موضوعات و ترجمه‌ها از هم تأثیر و تأثّر می‌پذیرند. در این مقاله دیدگا چکیده کاملادبیات تطبیقی حوزه‌ای از پژوهش‌های ادبی است که در آن آثار دو یا چند نویسنده از دو زبان و ملیّت متفاوت با یکدیگر مقایسه میشود. در این بین، نویسندگان در تصویرسازی‌ها، شیوه بیان احساسات، انتخاب قالب‌ها و موضوعات و ترجمه‌ها از هم تأثیر و تأثّر می‌پذیرند. در این مقاله دیدگاههای فمینیستی در رمان سال‌های ابری اثر پرینوش صنیعی و مثل آب برای شکلات اثر لائورا اسکوئیول از زاویه دید فمینیستی در یک مقدمه و دو گفتار، با روشی توصیفی- تحلیلی بررسی به همراه شاهد مثال، بازخوانی میشود. مطالعه و تحلیل دیدگاههای فمینیستی این دو رمان نشان میدهد که تلاش برای شناساندن هویت و بازنمایاندن مظلومیت زنان و حقوق از دست رفته آنان، در نظام مرد سالاری وجه مشترک این دو اثر، بوده است. نویسندگان هر دو رمان، با موضوع و درونمایه‌های مشترک، جایگاه و وضعیت زن را بیان نمودهاند. آنان روایتگر این بینش دیدگاه فمینیستی هستند که مرد سالاری در ذهن و زبان جوامع، نفوذ کرده و یکی از راه‌های پاک کردن این ذهنیت، تعظیم و بزرگداشت زنان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - بررسی تطبیقی «پارسا زن» عطار و «هزار و یک شب» بوکاچیو
محبوبه مسلمیزادهاین مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: پارسا زن در الهی‌نامه عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش‌های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر میشود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب الدعوگی چکیده کاملاین مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: پارسا زن در الهی‌نامه عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش‌های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر میشود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب الدعوگی رسیده عفیف و شریف به وصال دوبارف شوی می‌رسد؛ و داستان هزار و یک‌شب آلاتی‌یل در دکامرون اثر بوکاچیو، روایت شاهدختی که هنگام گسیل او به همسریِ پادشاه مغرب، در طی سفر گرفتار حوادثی میشود و برای رسیدن به مقصد، ناگزیر - به اندک مقاومتی- خواسته‌هایی را اجابت کند. هدف این مقاله بررسی دو داستان یکی به نظم و یکی به نثر از دو ملّیت مختلف و یافته‌های این تحقیق، علت شباهت کلی ساختار اصلی دو داستان و تفاوت‌هایی در جزئیات آن دو مانند نوع و تعداد رویدادها، هدف سفر، شخصیت‌های داستان، طبقات اجتماعی، زمان و مکان رویدادها، راوی، زبان قصه‌ها و مواردی از این گونه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - بررسی تطبیقی نمودهای اندیشه فروغ فرخزاد و نازک الملائکه
فریده سلامت نیا سعید خیرخواه برزکیاین مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانهای در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می‌شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه‌گذار شعر نو در ادبیا چکیده کاملاین مقاله به شیوه تحلیلی و کتابخانهای در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در حوزه اندیشه فروغ و نازک الملائکه است؟ فروغ را نماینده تمام عیار شعر ادبیات زنانه دوره معاصر ایران می‌شناسند و نیز؛ نازک الملائکه به عنوان پایه‌گذار شعر نو در ادبیات عرب و نوع خاص آن، یعنی ادبیات زنانه شناخته شده است. علاوه بر زبان و احساس زنانه، مهمترین ویژگی شعر فروغ و نازک، پژواک و انعکاس زمانه هر دو شاعر در شعرشان است که به صورت استعمار ستیزی، فقر ستیزی، تقدیر گرایی، حدیث نفس، روایتگری، مرد ستیزی، حیرت، اسطوره، گرایش به شب، آنیمیسم، آرمان‌گرایی نمود پیدا کرده است. هرچند که در بیان برخی مسائل تفاوت‌هایی در اندیشه و بیان آنها مشاهده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - مقابسه جایگاه زن در ایلیاد و سام نامه
سید محسن ساجدی راد کیهان کهندلزن و شخصیت او از جمله موضوعاتی است که از دیرباز نظر نویسندگان و شاعران را به خود جلب کرده است. به نحوی که گاه با ابیاتی دلنشین زیبایی اش را وصف کرده و گاه در عباراتی نه چندان دلچسب به مذمتش پرداخته اند. متاسفانه ادبیات نظم و نثر گذشته ما بیشتر متاثر از جو حاکم با عینک ب چکیده کاملزن و شخصیت او از جمله موضوعاتی است که از دیرباز نظر نویسندگان و شاعران را به خود جلب کرده است. به نحوی که گاه با ابیاتی دلنشین زیبایی اش را وصف کرده و گاه در عباراتی نه چندان دلچسب به مذمتش پرداخته اند. متاسفانه ادبیات نظم و نثر گذشته ما بیشتر متاثر از جو حاکم با عینک بدبینی به زن نگریسته است.خواجوی کرمانی شاعر مطرح قرن هشتم و هومر آغاز گر حماسه غرب نیز در اشعار خود از زن غفلت ننموده و هر گاه با تندی بر او تاخته و زمانی به ستایشش پرداخته اند . هر چند مقایسه شخصیت زن در ایلیاد و سام نامه به دلیل تفاوت های فرهنگب با دشواری هایی روبروست.اما در این دو اثر ارزشمند زن بیشتر به عنوان موجودی فروتر از مرد انگاشته شده و صرف نظر از هلن زنان دیگر از این دو شاعر بیشتر بی مهری نصیبشان شده است . مقاله حاضر جایگاه زن درا در این دو اثر بررسی کرده با بیان شواهدی به نقاط اختلاف و اشتراک دو شاعر می پردازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - زن: خاقانی ، جان دان
سیده آناهیت کزازی پریسا صادقیهادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسة خاقانی شروائی شاعر ایرانی و جاندان شاعر انگ چکیده کاملادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسة خاقانی شروائی شاعر ایرانی و جاندان شاعر انگلیسی دو ادیب بزرگ از دو کشور و دو دورة متفاوت با دو فرهنگ گونه گون مبادرت کنیم. با وجود فاصلة زمانی و مکانی موجود میان این دو شاعر برجسته، می توان شباهت هایی در نگاه آن دو به زنان یافت که در نوع خود باعث شگفتی است. این دیدگاه های مشترک در مدیح ههای این دو شاعر، و ویژگ یهای پسندیدة ممدوح در نگاه آنها نمود بارزی می یابد. در جستار حاضر، تلاش بر آن است تا با بررسی دو مدیحة برجسته از این دو شاعر، به سیمای زن آرمانی در باور آنها پی ببریم و با اشاره به پاره ای اشعار پراکنده، به دیدگاه حقیقی آنها دربارة زن عینیت بخشیم. در این میان، به وجوه مشترکی در این دیدگاه ها بر می خوریم که اساس این جستار را تشکیل می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی محتوایی عناصر و درونمایه‌های مشترک در نقایض جریر و اخطل
حمید متولی زاده نائینی رضا افخمی عقدا رحمت الله حیدری منشنقائض از جمله مهمترین متون شعری در دوره اموی در حوزه شامات به شمار می‌رود که ابو تمام در کتاب خود با عنوان نقایض جریر والاخطل به جمع آوری آن اقدام کرده و الأب انطوان صالحانی الیسوعی در دهه‌های اخیر به شرح آن پرداخته است. نقائض جریر و اخطل از چند مضمون اساسی بهره برده ا چکیده کاملنقائض از جمله مهمترین متون شعری در دوره اموی در حوزه شامات به شمار می‌رود که ابو تمام در کتاب خود با عنوان نقایض جریر والاخطل به جمع آوری آن اقدام کرده و الأب انطوان صالحانی الیسوعی در دهه‌های اخیر به شرح آن پرداخته است. نقائض جریر و اخطل از چند مضمون اساسی بهره برده است. برخی از این مضامین کمرنگ و برخی پررنگ هستند اما در همه نقائض به کار رفته است. این پژوهش با هدف بررسی محتوایی عناصر و درونمایه‌های مشترک در نقایض جریر و اخطل انجام شده است و با روش تحلیلی- توصیفی با بررسی بیش از 840 بیت در قالب 20 قصیده یعنی(تمام اشعار نقایض) دریافته میشود که تعصّبات قبیله‌ای، حسب و نسب، ایام العرب، سیاست، زن و دین از جمله مهمترین اندیشه‌های بنیادین در نقایض جریر و اخطل هستند که مورد توجه هر دو شاعر قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بررسی تطبیقی عشق مجازی در اشعار حسین منزوی و نزار قبانی
جواد کبوتری عذرا موسایی فاطمه کعب اصلعشق یکی از مقوله‌های پرتکرار و پرطرفدار در محدوده علایق و احساسات انسانی و خصوصاً در قلمرو زبان مکتوب بشری است. هر کسی از ظن خود و از نی خویش عشق را می سراید.گرچه از دو دریچه عشق حقیقی و مجازی به عشق نگریسته شده است و عشق مجازی صرفاً در هیأت معشوقی زمینی رؤیت شده، لکن گ چکیده کاملعشق یکی از مقوله‌های پرتکرار و پرطرفدار در محدوده علایق و احساسات انسانی و خصوصاً در قلمرو زبان مکتوب بشری است. هر کسی از ظن خود و از نی خویش عشق را می سراید.گرچه از دو دریچه عشق حقیقی و مجازی به عشق نگریسته شده است و عشق مجازی صرفاً در هیأت معشوقی زمینی رؤیت شده، لکن گاهی عشق حقیقی در پیکره معشوق زمینی تجلی می یابد از قبیل عشق فرزند به مادر یا بالعکس. عشق مجازی در چارچوب عشق زمینی و معشوقه زیبارو خلاصه نمی‌شود، بلکه به موضوعات عمیق تری چون عشق به آزادی، وطن و فرزند و... گسترش می یابد. نزار قبانی و منزوی شاعران عاشقانه سرایی بودند صاحب سبک، که توانسته اند ادبیات کلاسیک را به ادبیات معاصر پیوند بزنند. هر دو شاعر در پی ایجاد زبان جدیدی برای بیان عشق هستند و عشق را امری مقدس می دانند. نگاه نزار قبانی به زن ارتباط نزدیکی با موضوع سیاست، وطن و آزادی دارد و سعی در متعالی کردن ارزش های انسانی زن دارد. زن در اشعار وی مصداق معینی ندارد و منظور او عموم زنان عرب است ولی در شعر منزوی از زنی مشخص سخن گفته می شود. هر دو جوهره اصلی اشعار خود را از مادر می دانند و اشعار زیبایی در وصف مادر، پدر، همسر و فرزند سروده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - نگاهی تطبیقی به درونمایه‌های مشترک زنانه در شعر غاده السمان و پروین اعتصامی
سعیده میرحق جو لنگرودی فاطمه علی‌نژاد چمازکتیغاده السمان شاعر سوری عصر معاصر است که زن، عشق، تبعیض و تعصب ستیزی از بن مایه های اصلی اکثر اشعارش می باشد. در جهان او را بیشتر به عنوان نویسنده می‌شناسند. پروین اعتصامی شاعره ایرانی است که در اشعارش عشق به انسانیت، آزادگی، عدالت اجتماعی، علم، هنر و عشق به قشرهای محروم چکیده کاملغاده السمان شاعر سوری عصر معاصر است که زن، عشق، تبعیض و تعصب ستیزی از بن مایه های اصلی اکثر اشعارش می باشد. در جهان او را بیشتر به عنوان نویسنده می‌شناسند. پروین اعتصامی شاعره ایرانی است که در اشعارش عشق به انسانیت، آزادگی، عدالت اجتماعی، علم، هنر و عشق به قشرهای محروم و رنج دیده جامعه موج می زند. این پژوهش، زندگینامه و اشعار دو بانوی شاعر را مورد بررسی قرار داده و تشابه و اختلاف در مضامین را برمی شمرد و به این نتیجه می‌رسد که چگونه دو شاعر در دو برهه زمانی نزدیک به هم تا این اندازه می توانند از مشابهت برخوردار باشند و از دریچه احساس و عاطفه این دو زن، جهان و مسائل موجود در آن را بنگرند، و به اندیشهای نو و بدیع در تطبیق میان ادبیات فارسی و عربی دست یابند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - نقد و بررسی ترجمه و تفسیر آیه نشوز با تکیه بر واژه «ضرب»
مجید خزاعی محمد کرمی نیا رضا رمضانی ابراهیم صالحی حاجی آبادیتوجه به معانی و تطور برخی از کلمات و تحقیق در این گونه موارد منجر به ارائه فهم صحیح از متون دینی می‌گردد. از جمله این موارد میتوان به معنای اضربوهن در آیه نشوز اشاره کرد. بسیاری از مترجمین و مفسرین قرآن، ضرب در اینجا را به معنای زدن و تنبیه جسمانی ترجمه و تفسیر کرده‌ا چکیده کاملتوجه به معانی و تطور برخی از کلمات و تحقیق در این گونه موارد منجر به ارائه فهم صحیح از متون دینی می‌گردد. از جمله این موارد میتوان به معنای اضربوهن در آیه نشوز اشاره کرد. بسیاری از مترجمین و مفسرین قرآن، ضرب در اینجا را به معنای زدن و تنبیه جسمانی ترجمه و تفسیر کرده‌اند، حال آنکه در کتب لغت یا معنای زدن ذکر نشده یا زدن یکی از معانی فرعی ضرب بیان شده است. در قرآن کریم هم لفظ ضرب و مشتقات آن در معانی متفاوتی استعمال شده و در روایاتی که از پیامبر اسلام(ص) وارد شده نیز ضرب به معنای غیر زدن استعمال شده و برخی از تابعین همچون عطاء معنای خشم گرفتن برای زن را از ضرب در آیه نشوز برداشت کرده‌اند و همچنین روایات فراوانی که از پیامبر اسلام در مورد نهی از زدن زنان وارد شده تمام این‌ها گویای آن است که ضرب در آیه نشوز معنایی غیر از آنچه مترجمین و مفسرین برداشت کرده‌اند دارد. لذا میتوان گفت که اضربوهن لزوماً به معنای زدن جسمانی نیست، بلکه نوعی از برخورد با زنان ناشزه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - بررسی رابطه دیگرخواهی زنانه با برخی آیات قرآن
میترا پورسینا شهلا رحمانیمقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از یافته‌های روانشناختی در بستر تفسیری قرآن، به بررسی برخی آیات مرتبط با حوزه زنان بپردازد. فرضیه این مقاله بر این امر استوار است که کفه دیگرخواهی در وجود زن سنگین‌تر از کفه خودخواهی اوست. غلبه دیگرخواهی سبب ایجاد برخی توانمندی‌ها و بر چکیده کاملمقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از یافته‌های روانشناختی در بستر تفسیری قرآن، به بررسی برخی آیات مرتبط با حوزه زنان بپردازد. فرضیه این مقاله بر این امر استوار است که کفه دیگرخواهی در وجود زن سنگین‌تر از کفه خودخواهی اوست. غلبه دیگرخواهی سبب ایجاد برخی توانمندی‌ها و برخی کاستی‌ها در وجود زن می‌گردد که تحلیل صحیح این ویژگی و برقراری ارتباطی شایسته با آیاتی مانند آیات ناظر بر مکر زنان، نهی از تبرج زنان، تعبیر حرث برای زن، مطرح کردن حیض و ... سبب تفسیری هم‌سو با نظام ارزشگذاری قرآن خواهد شد. پژوهش پیش رو برای اثبات فرضیه خود با مراجعه به اکثر تفاسیر مطرح در حوزه قرآنی و تلفیق مباحث تفسیری با دستاوردهای حوزه روانشناختی تفسیر بدیعی از آیات مذکور ارائه میدهد. چنین نگرشی به نفی باور رایج اکثر تفاسیر، یعنی برتری و فروتری دو جنس منتهی شده و دو جنس را مکمل یکدیگر دانسته و علت تفاوت رفتار و نگرش زن و مرد را تفاوت ساختار فیزیولوژیکی و روانی آن دو می‌داند. نگرش صحیح به این تفاوت‌ها سبب میشود تا هر جنس با جهت‌دهی به نقاط قوت و از بین بردن نقاط ضعف شخصیت خود به درستی از عهده ایفای نقشی که خداوند برای او در نظر گرفته برآید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - فمینیسم و تأثیر آن بر تفاسیر آیات اختلافی بین زن و مرد
فاطمه شاه کوهی ابراهیم فلاح ارسطو میرانیتأثیر جنسیت در فهم متون یکی از مباحثی است که در دهه‌های اخیر در حوزه فهم متون دینی مطرح شده است. با ورود دانش‌های فمینیستی، این نظریه حتی تا خوانش زنانه متون دینی و اسلامی پیش رفته است. هدف این پژوهش ترسیم جایگاه و شخصیت اجتماعی زن در بر تفاسیر آیات اختلافی بین زن و مرد چکیده کاملتأثیر جنسیت در فهم متون یکی از مباحثی است که در دهه‌های اخیر در حوزه فهم متون دینی مطرح شده است. با ورود دانش‌های فمینیستی، این نظریه حتی تا خوانش زنانه متون دینی و اسلامی پیش رفته است. هدف این پژوهش ترسیم جایگاه و شخصیت اجتماعی زن در بر تفاسیر آیات اختلافی بین زن و مرد در قرآن کریم است، موضوعی که موجب اتهامات ناروایی علی الخصوص در جوامع غربی به دین مبین اسلام شده است تا با تبیین و جمع عرفی میان روایاتِ به ظاهر معارض مربوط به زن و تشخیص احادیث صحیح از سقیم به رفع شبهات اقدام کند. در این پژوهش سعی گردیده است با روش توصیفی- تحلیلی و کتابخانهای مفاهیم تفاسیر با رویکرد عقلی- اجتهادی، از قرن سوم هجری تا قرن پانزدهم ذیل این آیات اختلافی و از دیدگاه مفسران فمینیسم، میزان اثرگذاری این جریان فکری در آثار تفسیری مفسران در تفاسیر آیات اختلافی بین زن و مرد، مورد مطالعه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - جایگاه زن در خانواده با اندیشه پولِس و قرآن کریم
دل آرا نعمتی پیرعلی راحله کاردوانیمنابع و متون مقدس دینی از جمله مهمترین عوامل تعیین کنندۀ نگرش، انگیزش و کنش انسان درباره مسائل مختلف است و کتاب مقدس به عنوان متن دینی مقدس و مرجع دارای حجیت و در طول تاریخ مسیحیت، منشأ استخراج و استنباط تعالیم و احکام مختلف درباره زن بوده و جایگاه او را در عرصه های مخت چکیده کاملمنابع و متون مقدس دینی از جمله مهمترین عوامل تعیین کنندۀ نگرش، انگیزش و کنش انسان درباره مسائل مختلف است و کتاب مقدس به عنوان متن دینی مقدس و مرجع دارای حجیت و در طول تاریخ مسیحیت، منشأ استخراج و استنباط تعالیم و احکام مختلف درباره زن بوده و جایگاه او را در عرصه های مختلف حیات، تعیین و تبیین کرده است. نامه های پولس به عنوان مهمترین شخصیت شکل دهندۀ مسیحیت رایج، بخش قابل ملاحظه ای از عهد جدید را تشکیل می دهد و در آموزه های خود وامدار تعالیم عهد قدیم و به ویژه سفر پیدایش از تورات است. تعالیم این بخش از تورات، منشأ استنباط احکام خاصی در حوزۀ مسائل زنان از جانب پولس شده است که در طول تاریخ مسیحیت، محرومیت هایی را برای زنان به دنبال داشته است. تعالیم و محرومیت هایی که مورد تأیید قرآن کریم نیست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - چالش‌های اطاعت از شوهر و راهکارهای برون رفت از آن در آیات و روایات
سیدضیاءالدین علیانسب علی فرزینجستار حاضر، موانع و چالش های اطاعت زنان از شوهر و راهکارهای برون رفت از این چالش ها را بر اساس آیات و روایات تبیین کرده است. از آنجایی که تنظیم شیوه زندگی بر اساس سبک زندگی اسلامی، موجب سعادت در دنیا و آخرت می گردد، این پژوهش با استفاده از سبک زندگی اهل بیت(ع) و سیره آن چکیده کاملجستار حاضر، موانع و چالش های اطاعت زنان از شوهر و راهکارهای برون رفت از این چالش ها را بر اساس آیات و روایات تبیین کرده است. از آنجایی که تنظیم شیوه زندگی بر اساس سبک زندگی اسلامی، موجب سعادت در دنیا و آخرت می گردد، این پژوهش با استفاده از سبک زندگی اهل بیت(ع) و سیره آن بزرگواران در خصوص چالش‌های اطاعت از شوهر، دارای اهمیت فراوانی است. هدف این پژوهش، یافتن راهکارهایی برای درمان چالش ها و اختلافات زندگی مشترک همسران می باشد. لزوم احیای سنت و سیره اهل بیت(ع) در خانواده ها، انجام این تحقیق را ضروری می نماید. این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نوشته شده در نهایت بدین نتیجه رسیده که قرآن و اهل بیت(ع) راهکارهای متنوعی برای برون رفت از آن، مانند محبت و تمکین و تأمین نیازهای جنسی، توجه به ثواب اطاعت و عقاب عدم اطاعت از شوهر، بصیرت افزایی نسبت به حقوق زوجین، تغافل زوجین نسبت به ضعف های هم، حسن ظن، انتخاب همسر شایسته، ارائه کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - کیفیت حجاب زنان بر اساس آیات و روایات
حسین رحمانی تیرکلاییزنان در دوران جاهلیت فاقد کرامت انسانی لازم بودند و نگاه تحقیرآمیز یا ابزاری بدان‌ها، ایشان را مبدل به کالایی برای کامجویی و جلب منافع بیشتر نموده بود. با ظهور اسلام، ابعاد گسترده‌ای از احکام در راستای احیای کرامت زنان قرار داده شد که از جمله مهمترین آنها، مسأله حجاب چکیده کاملزنان در دوران جاهلیت فاقد کرامت انسانی لازم بودند و نگاه تحقیرآمیز یا ابزاری بدان‌ها، ایشان را مبدل به کالایی برای کامجویی و جلب منافع بیشتر نموده بود. با ظهور اسلام، ابعاد گسترده‌ای از احکام در راستای احیای کرامت زنان قرار داده شد که از جمله مهمترین آنها، مسأله حجاب بود. فرهنگ سازی صحیح این مسأله در جامعه نیازمند درک صحیح و جامعی از این مقوله است که این ضرورت نگارنده را به تبیین کیفیت حجاب زنان در این تحقیق واداشته است. این تحقیق مشتمل بر واکاوی زینت زنان، کیفیت پوشش ایشان و کیفیت نگاه به آنها بوده و نگارنده بدین نتیجه رسیده است که خداوند در وجود زن، زیبایی‌هایی را به ودیعت نهاده است که ابراز و اظهار آن در برابر دیدگان اجنبی، سبب فسادهای گسترده در حوزه فردی و اجتماعی خواهد شد. به همین سبب آیات و روایات شریفه به تبیین کیفیت پوشش زنان از ناحیه رسالت زنانگی و کیفیت نگاه بدان‌ها از ناحیه رسالت مردانگی پرداخته است تا این مهم تحقق پذیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - دراسة تطبیقیة للصورة الاجتماعية للمرأة فی أشعار جامی وملک‌الشعراء بهار
رقیه خدامی مهناز رمضانی زهره سرمدفی فترة حکم التیموریان فی القرن التاسع الهجری في تاريخ إيران لم يكن للمرأة مکانة إجتماعیة إیجابیة. جامي، أحد الشعراء البارزين في هذا القرن، في أحد أعماله الشعرية المسمی هفت اورنگ وفی إشارة إلی النساء فی مثنویاته قدم نهجاً مزدوجاً وسلبياً في كثير من الأحيان تجاه المرأة؛ چکیده کاملفی فترة حکم التیموریان فی القرن التاسع الهجری في تاريخ إيران لم يكن للمرأة مکانة إجتماعیة إیجابیة. جامي، أحد الشعراء البارزين في هذا القرن، في أحد أعماله الشعرية المسمی هفت اورنگ وفی إشارة إلی النساء فی مثنویاته قدم نهجاً مزدوجاً وسلبياً في كثير من الأحيان تجاه المرأة؛ في المقابل، من ناحية أخری، تغير الوضع خلال الفترة الدستورية حیث يمكن رؤية هذا التغيير في المواقف الموجودة تجاه المرأة وتحسين وضع المرأة بوضوح في قصائد ملک الشعراء بهار. يمكن أن يكون هذا الموضوع مرتبطاً بالظروف السياسية والاجتماعية فی عهد الشاعر ونظرته الشخصية تجاه المرأة. تظهر دراسة التحليلية الوصفية أن الجامي في ليلي ومجنون يقدم صورة إيجابية عن صفات الأنثی مثل الجمال والولاء والتعقل وما إلی ذلك، وفي سلامان وابسال ویوسف وزلیخا، قدم المرأة علی أنها مخلوق ناقص، وتابع الشهوة. لوحظ هذا النهج المزدوج أيضاً في قصائد ملک الشعراء بهار، مع وجود اختلاف في أن الموقف الإيجابي تجاه المرأة هو الأكثر بروزاً. في قصائد بهار، لم تُذكر المرأة فقط علی أنها عشيقة، ولكن رکز أيضاً علی عقلانية المرأة وشخصيتها وإنسانيتها. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - تصویر المرأة العربیة المهاجرة في روایة "بروکلین‌هایتس" لمیرال الطحاوي
عبدالاحد غیبی امیر مقدم متقی جعفر امشاسفند رویا بدخشان"میرال الطحاوي"، کاتبة مصریة معاصرة تجتهد أن تُصوّر آلام المرأة وآمالها في المجتمع المصري بکتابة الروایات التي غلبت علیها النزعة النسویة. تلعب المرأة دوراً هاماً في روایات هذه الکاتبة حیث یمکن أن تعتبر آثار الطحاوي صدیً لصوت النساء في الأدب النسوي المصري. روایة "بروکلین چکیده کامل"میرال الطحاوي"، کاتبة مصریة معاصرة تجتهد أن تُصوّر آلام المرأة وآمالها في المجتمع المصري بکتابة الروایات التي غلبت علیها النزعة النسویة. تلعب المرأة دوراً هاماً في روایات هذه الکاتبة حیث یمکن أن تعتبر آثار الطحاوي صدیً لصوت النساء في الأدب النسوي المصري. روایة "بروکلین‌هایتس"، إحدی روایات هذه الکاتبة المصریة الشهیرة التي تمکنّت في تحقیق أهدافها في التعبیر عن آلام النساء ومعاناتهن. اغتراب المرأة العربیة المهاجرة ووحدتها من أبرز موضوعات هذه الروایة؛ المرأة التي شهدت مشاکل الحیاة في الغربة وترید التغلب علیها باعتبارها راوية الروایة. هذه المقالة التي تبحث عن روایة بروکلین‌هایتس معتمدة علی المنهج التحلیلي والتوصیفي تشیر إلی أنّ صورة المرأة العربیة المهاجرة هي صورة حزینة ومضطربة. المرأة التي غادرت بلدها باحثة عن حیاة طیبة وهادئة ولکنها وجدت هذه المصائب والمشاکل في ثیابها الجدیدة في البلد الغریب. هذه الروایة ذات النزعة الواقعیة التي تصور حیاة المرأة المهاجرة خاصة المرأة المهاجرة العربیة إلی بلدان الغرب تُعبّر عن خلافات معقّدة وفوارق عدیدة بین الشرق والغرب في التقالید والعادات. والحقیقة أنّ المهجر لیس مدینة فاضلة کما یظنه البعض وهناک تحدیات ومشاکل کثیرة في حیاة المهاجرین إلی البلدان الأجنبیة من المعتقدات التقلیدیة إلی سلوک المجتمع المضیف. وعلی المهاجر أن یبحث عن العلاج في المجتمع الذي ولد وترعرع فیه لا في البلد الغریب الذي لایعرف للمهاجرین أيّ قیمة وعنایة. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - القضایا الاجتماعیة فی مرآة شعر الرصافی
حسین شمس آبادی اصغر مولوی نافچی غلامرضا گلچین رادالملخص ولد معروف الرصافی سنة 1875م فی مدینة بغداد وکان شاعرا، وکاتبا، وصحفیا متمتعا بمنصب کبیر ومکانة اجتماعیّة مرموقة فی الدولة العثمانیة. لقد شبّ الرصافی فی عصر کانت تتوالی فیه الأحداث فی العالم العربی، وقد خیّم الجهل، والفقر، والمرض علی البلاد العربیّة خلال أکثر فتر چکیده کاملالملخص ولد معروف الرصافی سنة 1875م فی مدینة بغداد وکان شاعرا، وکاتبا، وصحفیا متمتعا بمنصب کبیر ومکانة اجتماعیّة مرموقة فی الدولة العثمانیة. لقد شبّ الرصافی فی عصر کانت تتوالی فیه الأحداث فی العالم العربی، وقد خیّم الجهل، والفقر، والمرض علی البلاد العربیّة خلال أکثر فترات الحکم العثمانی. إن الشعر العربی قد عرف فی أواخر القرن التاسع عشر ومطلع القرن العشرین بوادر نهضته وازدهاره، واشتمل علی موضوعات سیاسیّة، واجتماعیّة، وحضاریّة. وإن الأدب وخاصة الشعر قادر علی أن یؤثر تأثیرا إیجابیا فعّالا فی صنع التاریخ وفی تحویل مجری الحیاة وتغییر أوضاعها. البیئة وأحوال العصر دعت الرصافی وغیره من الشعراء إلی الاهتمام بشؤون الوطن، والناس، وحریة الرأی، ونشر العلم، والقضاء علی الجهل، وإخراج المرأة من ظلمتها، والاعتماد علی النفس، ونشر لواء العدل، وإنصاف الطبقة البائسة، والدفاع عن الوطن، والتشجیع علی العمل، والقضاء علی الاستعمار والأجانب. إنها موضوعات لاکتها الألسنة، وترددت أصوات دعاتها فی کلّ مکان وقد عالجها الرصافی بکل ما أوتی من قوة حتی عرف بـ"شاعر البؤساء" و"شاعر الحریّة". پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - الصراع بین الإسلام والنزعة النسویة فی الروایة العربیة الملتزمة(روایة زینب بنت الأجاوید نموذجاً)
لادن مرادی نرگس انصاریکانت النزعة النسویة ومنظری هذه الحرکة فی جمیع المجالات والأطر یحاولون تحقیق آمال المرأة، وبشکل خاص عن طریق أدبهم المتمثل بالأشعار المربوطة بحریة المرأة. وقد وضعوا هذه النظریة فی مجالات مختلفة رداً علی الرجال، وقد اعتبروا نجاح المرأة فی هذه المجالات تحرراً من سطوة الرجل چکیده کاملکانت النزعة النسویة ومنظری هذه الحرکة فی جمیع المجالات والأطر یحاولون تحقیق آمال المرأة، وبشکل خاص عن طریق أدبهم المتمثل بالأشعار المربوطة بحریة المرأة. وقد وضعوا هذه النظریة فی مجالات مختلفة رداً علی الرجال، وقد اعتبروا نجاح المرأة فی هذه المجالات تحرراً من سطوة الرجل المهیمن علی جمیع قطاعات الحیاة. إنّ لهذه النظریة أنصارها الذین یذودون عنها، کما أنها لم تسلم من منتقدیها فی العالم الإسلامی وتعالیمه الذین کانوا نداً بارزاً لها. خولة القزوینی کاتبة کویتیة التزمت قضیة المرأة فی جمیع مناحی الحیاة من خلال القصص والروایات التی کتبتها نصرة لها. وتعتبر روایة زینب بنت الأجاوید من الروایات التی سلطت الضوء علی القضایا والمشاکل المتعلقة بالمرأة فی العالم العربی والغربی وبشکل خاص فی المجتمعات الإسلامیة. والمقال الذی بین أیدینا یحاول دراسة النزعة النسویة ومواجهة الإسلام لها وبشکل خاص القضایا الاجتماعیة للمرأة فی روایة زینب بنت الأجاوید، وقد اتخذت هذه الدراسة المنهج الوصفی التحلیلی منهجاً لها. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - أبوالعلاء المعری بین أبیقور وشوبنهور
نرجس توحیدی فر مهدی ممتحنأبوالعلاء المعری شخصیة عبقریة فی تاریخ الأدب العربی الذی سلطت الضوء إلیه أفکار وأنظار کثیر من النقاد طول القرون. المعری یتعبد العقل وفی جدال دائم مع غریزته فتوجد صفات فی تفکیره وشخصیته التی تجعلنا أن نوازن بینه وبین بعض من الفلاسفة للثقافات الأخری. فأبیقور فیلسوف فی یو چکیده کاملأبوالعلاء المعری شخصیة عبقریة فی تاریخ الأدب العربی الذی سلطت الضوء إلیه أفکار وأنظار کثیر من النقاد طول القرون. المعری یتعبد العقل وفی جدال دائم مع غریزته فتوجد صفات فی تفکیره وشخصیته التی تجعلنا أن نوازن بینه وبین بعض من الفلاسفة للثقافات الأخری. فأبیقور فیلسوف فی یونان القدیم الذی له مشابهات للمعری فی التفکیر والعیش. وشوبنهور فیلسوف ألمانی الذی کان یعیش فی القرنین 18 و19 من المیلاد وکان من رواد الفلسفات المعاصرة. أیضاً له مشابهات کثیرة بشاعرنا الفیلسوف المعری. فمن خصائصهم المشترکة الإعتماد علی العقل، وعدم الرغبة فی الزواج والنسل، وحبهم بالنسبة إلی الوحدة والإنفراد والعزلة عن المجتمع. فهذه الدراسة تهدف إلی تبیین مشابهات هذه الفلاسفة الثلاثة. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - إندماج حب الوطن والمرأة فی الکفاح الفلسطینی فی شعر أبی سلمی
شهریار همتی بهنام باقری هادی جاهدعبدالکریم الکرمی الملقب بـ"أبی سلمی" شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالی چکیده کاملعبدالکریم الکرمی الملقب بـ"أبی سلمی" شاعر فلسطینی رائع فی الأدب العربی المعاصر، وهو یعشق جمال المرأة ویتغنی بوصفه حسب الوصفات الممیزة ونظرته الجمالیة المتّسمة. یمتزج الحب فی شعره امتزاجاً کلیاً بین الهجر والوصال وبین الواقع والخیال. فی هذه الدراسة؛ نتابع النواحی الجمالیة فی المرأة ونقف موقف توصیفاته فی کل حرف من الحروف الدالة علی الأنوثة بعاطفة مشبعة صادقة، ونعالج التداخل المتجاوب بین الحب والوطنیة فی خطابه الشعری. کل تلک الأوصاف یندمج ضمن الإطار الرومانتیکی وهو هائم مع الأحلام یتغزل، بید أنه کان یعیش فی فلسطین وتأثّر من حوادث النکبة وبعد النکبة الفلسطینیة، تأخذ أشعاره أبعاداً جدیدة ویمتزج حبه للمرأة بحب الوطن فی مجال النضال، فنجد فی شعره مزیجاً من العاطفة والکفاح الوطنی الفلسطینی ولهذا تصبح المرأة فی رؤیته رفیقة کفاح ونضال. وقد تبین من خلال الدراسة أنّ الشاعر یمزج فی نفسه عشق الحبیبة والوطن فی آن واحد، ویجعل المرأة معادلاً موضوعیاً للوطن. فأخذت المرأة عند أبی سلمی، عمقاً إیحائیاً مؤثراً بما تتضمن تجسید العلاقة الثنائیة بینها وبین الوطن، فتبدو العلاقة نوعاً من حالات العشق تتوحد خلالها الذات بالوطن. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - صورة المرأة فی شعر نزار قبانی وحسین منزوی
زینة عرفت‌پور علی مظفریإنّ الشعراء والکتاب فی العصور المختلفة تناولوا موضوع المرأة، وهی کانت وما تزال تلعب دور الحبیبة فی شعر الشعراء؛ ونجد هذا الحب فی الأدب الفارسی والأدب العربی کثیراً وفی الواقع له دور هام فی الشعر والنثر. إنّ قبانی باعتباره "شاعر المرأة" زعیم فی هذا الموضوع علی صعید الشعر چکیده کاملإنّ الشعراء والکتاب فی العصور المختلفة تناولوا موضوع المرأة، وهی کانت وما تزال تلعب دور الحبیبة فی شعر الشعراء؛ ونجد هذا الحب فی الأدب الفارسی والأدب العربی کثیراً وفی الواقع له دور هام فی الشعر والنثر. إنّ قبانی باعتباره "شاعر المرأة" زعیم فی هذا الموضوع علی صعید الشعر العربی المعاصر، ومنزوی الشاعر الإیرانی المعاصر هو الذی جعل المرأة عمود شعره ویمکن أن نلقبه "شاعر المرأة" أیضاً. یمکننا القول أنّ المشترکات فی أشعار قبانی ومنزوی من حیث الشکل والمضمون کثیرة جداً؛ علی هذا نحن نقصد فی هذا المقال أن نقارن صورة المرأة فی أشعار الشاعرین، وقد اخترنا المنهج الفنی والجمالی لدراسة هذا الموضوع. إننا نرید فی هذا المقال أن نقارن صورة المرأة فی أشعار الشاعرین؛ وقد اخترنا المنهج الفنی والجمالی فی هذا الموضوع. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - أسباب ستر المرأة وسفورها فی شعر العصر الجاهلی
سید حیدر الشیرازیإنّ لِستر المرأة العربیة وحجابها وعفافها أهمیة بالغة اکترث بها الثقافة الجاهلیة وتناولها الشعراء وصفاً ومدحاً وفخراً لأنفسهم. وکان لهذا التستّر والعفاف دلالات فطریة ولفظیة ذکرناها فی هذه الوجیزة. ولکن المرأة فی العصر الجاهلی کما کانت متسترة، کانت سافرة ولسفورها دواعٍ مخ چکیده کاملإنّ لِستر المرأة العربیة وحجابها وعفافها أهمیة بالغة اکترث بها الثقافة الجاهلیة وتناولها الشعراء وصفاً ومدحاً وفخراً لأنفسهم. وکان لهذا التستّر والعفاف دلالات فطریة ولفظیة ذکرناها فی هذه الوجیزة. ولکن المرأة فی العصر الجاهلی کما کانت متسترة، کانت سافرة ولسفورها دواعٍ مختلفة نشأ معظمها متأثراً بالأفکار والتقالید الجاهلیة فدراسة أسباب السفور موضوع آخر نوقش فی هذا المقال من خلال الأدب الشعری فی هذا العصر.وکان من أهم تلک الأسباب: الحزن والمصیبة والخوف من السبی فی الحروب وإبراز الحسن والمحبة وداعیة الفقر والمسکنة. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - زن و جایگاه اجتماعی او در حوزۀ خانواده و اجتماع (براساس آثار زویا پیرزاد)
سولماز پورتقی میاندوآب تورج عقدایینویسندگان زن طی چند دهۀ اخیر توانسته‌اند مسائل اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مربوط به زن را در آثار خود به خوبی منعکس کنند. از جمله مضامینی که در آثار آنان به چشم می‌خورد، مردسالاری، روزمرگی و تنهایی، تلاش برای هویّت‌یابی و ... است. زویا پیرزاد یکی از نویسندگان زن معاصر به خ چکیده کاملنویسندگان زن طی چند دهۀ اخیر توانسته‌اند مسائل اجتماعی، فرهنگی و عاطفی مربوط به زن را در آثار خود به خوبی منعکس کنند. از جمله مضامینی که در آثار آنان به چشم می‌خورد، مردسالاری، روزمرگی و تنهایی، تلاش برای هویّت‌یابی و ... است. زویا پیرزاد یکی از نویسندگان زن معاصر به خوبی توانسته زن و دنیای زنانه را با اندیشه و قلمی زنانه به تصویر بکشد. در آثار او شخصیّت اصلی و محوری، زن است. زنی با تمام دغدغه‌ها و مسائل مربوط به دنیای زنانه. برخی از زنان آثار پیرزاد مانند زنان در رمان عادت می‌کنیم، حالت منفعلانه در پیش گرفته و صبورانه در برابر مشکلات سر خم می‌کنند. اما برخی دیگر با اراده در صدد رفع و حل مسائل زندگی فردی و اجتماعی و تثبیت جایگاه خود هستند. در این پژوهش به زن و جایگاه اجتماعی او با روش توصیفی- تحلیلی در آثار این نویسنده پرداخته میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - چالش کهن‌الگوی آنیما در داستان مرد اعرابی مولانا
آزاده ابراهیمی پور صابر امامی عبدالحسین فرزاداشعار مثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست، به دلیل پیچیدگی معنایی و هنر ورزی‌های زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و دربارۀ آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن‌الگویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهه‌های اخیر همچون چکیده کاملاشعار مثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست، به دلیل پیچیدگی معنایی و هنر ورزی‌های زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و دربارۀ آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن‌الگویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهه‌های اخیر همچون تحقیق میان‌رشته‌ای دیگر رونق و روایی یافته است. ایـن مقاله کـه بـه بررسـی مضامین و تصاویر کهن‌الگویی آنیما در نهاد انسانی مرد اعرابی می‌پردازد، راه را برای ژرف کاوی‌های بعدی آثار ادبـی می‌گشاید و نشاندهنده جهانی بودن پیام انسانی و احساسات شاعران هنروری همچون مولانا است. در این پژوهش با دید مکتـب روانکـاوی یونـگ و از منظر کهن‌الگویی به جهان شعری مولانا نگریسته شده و به شخصیت پررنگ و تکرارشونده آنیما در داستان مرد اعرابی او پرداخته‌شده اسـت؛ بررسی مقایسه‌های چهره مرد اعرابی با کهن‌الگوی آنیما یونگ، نشاندهنده شباهت بسیار و یا حتی انطباق کامل وی با آن تصویر کهن است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - جایگاه اجتماعی و ویژگی زنان در هزارویک شب و کلیله و دمنه
فاطمه امانی آذر دانشگردر آثار ادبی، متون کهن و قصه ها زنان به عنوان بخشی از جامعه نقش ها و ویژگی های گوناگونی داشته اند. تالیف و نوشته شدن این آثار توسط مردان و پرداختن به زن و جایگاه اواز دیدگاه آن ها از مهم ترین ویژگی های این متون است. هزارویک شب و کلیله و دمنه به عنوان دو اثرداستانی چکیده کاملدر آثار ادبی، متون کهن و قصه ها زنان به عنوان بخشی از جامعه نقش ها و ویژگی های گوناگونی داشته اند. تالیف و نوشته شدن این آثار توسط مردان و پرداختن به زن و جایگاه اواز دیدگاه آن ها از مهم ترین ویژگی های این متون است. هزارویک شب و کلیله و دمنه به عنوان دو اثرداستانی بازگو کنندۀ بسیار خوبی برای بیان جایگاه زنان و موقعیت آنان در جوامع کهن هستند. زنان در قصه های این دواثر ویژگی، نقش و جایگاه گوناگونی داشته و بیان خصوصیات منفی و مثبت در مورد آن ها زیاد است. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی، به مقایسه و بیان خصوصیات، جایگاه و نقش اجتماعی زنان در قصه های هزارویک شب و کلیله و دمنه پرداخته شده است. نتایج این پژوهش گویای آن است که توجه هرچه بیشتر به خصوصیات منفی زنان در قصه های هزارویک شب و کلیله و دمنه نشان دهندۀ نوع نگاه نویسندگان مرد دریک جامعه مردسالار نسبت به زنان و جایگاه آن هاست. در قصه های هزارویک شب خیانتگری زنان حتی در برترین جایگاه و مقام یعنی ملکه و همسر پادشاه موضوع اصلی و آغاز کننده داستان ها بوده است، اما در داستان های کلیله و دمنه این ویژگی به زنان در طبقات دیگر جامعه اختصاص داده شده است. سایر خصوصیات مثبت و منفی همچون تدبیر، دانش، خرد، شجاعت، حیله گری و نیرنگ بازی همه از مواردی است، که در داستان های دو کتاب هزارویک شب و کلیله و دمنه به زنان نسبت داده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - پیرهزن گرگ باشد؛ معرفی ضرب‌المثلی فراموش شده در هفت‌پیکر و بررسی ابعاد اسطوره‌شناختی و فولکلوریک آن
سعید کریمی قرهباباضربالمثلها از غنای فرهنگی ملت‌ها حکایت دارند. بسیاری از این مَثَل‌ها در غبار زمان از یاد رفته‌اند و ما از خودِ آن مثل و نیز از ریشه‌ها و زمینه‌های تکوین آن آگاه نیستیم. این جُستار به معرفی ضرب‌المثلی فراموش شده در بیتی از هفت‌پیکر می‌پردازد. پیرهزن گرگ باشد، عبارتی ا چکیده کاملضربالمثلها از غنای فرهنگی ملت‌ها حکایت دارند. بسیاری از این مَثَل‌ها در غبار زمان از یاد رفته‌اند و ما از خودِ آن مثل و نیز از ریشه‌ها و زمینه‌های تکوین آن آگاه نیستیم. این جُستار به معرفی ضرب‌المثلی فراموش شده در بیتی از هفت‌پیکر می‌پردازد. پیرهزن گرگ باشد، عبارتی است که به گمان ما در عصر نظامی به عنوان یک ضرب‌المثل کاربرد داشته‌است. احتمالاً این ضرب‌المثل از زبان ترکی، کردی و یا از زبان آذری وارد ادبیات فارسی شده‌است. تحقیق کتابخانهای حاضر که به شیوه کیفی و توصیفی انجام شده قصد دارد تا ابعاد اسطوره‌شناختی و فولکلوریک این مَثَل را بررسی نماید. تشبیه پیرزن به گرگ در ادبیات فارسی سابقه دارد. پیرزن و گرگ هر دو در فرهنگ، باورها و اعتقادات عامه ملل و اقوامِ جهان نمادی از مرگ، شیطان و دنیا محسوب می‌شوند و نیز هر دو با برف، جادوگری، میل جنسی و ماه پیوستاری معنایی برقرار می‌کنند. ما در این مقاله به برخی از این اشتراکات اشاره کرده و هاله‌های معنایی مشترک میان پیرزن و گرگ را توضیح داده‌ایم. گرگ در ادبیات نماد حیله‌گری و مکاری است. به نظر می‌رسد انگیزه اصلی در همانند دانستن پیرزنان با گرگ بسیاردانی، کارکشتگی و حیله‌گری آنان باشد. پیرزنان از آنجا که آگاه به مسائل و رموز زندگی زناشویی‌اند، توانسته‌اند در هیئت و حرفه محتالگی و دلالی محبت نقش مهمی در مناسبات اجتماعی دوران گذشته ایفا کنند و با هر ترفندی که ممکن بوده، مردان و زنانِ کام‌جو را به وصال یکدیگر برسانند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - نقد تحلیلی تادیب زنان و مردان با محوریت کتاب تادیب‌النسوان
زهرا برجی احمد ذاکریمسأله زن (یعنی مخلوق زنده، زاینده، از ریشۀ زندگی) شخصیت، جایگاه و موقعیت او در خانواده و جامعه از جمله مسائلی است که همانند سایر موضوعات فرهنگی، اجتماعی در آیینۀ ادبیات و فرهنگ ملت‌ها انعکاس پیدا میکند، و نگرش فردی و اجتماعی پدیدآورندگان آثار و جامعه را بازگو میکند و چکیده کاملمسأله زن (یعنی مخلوق زنده، زاینده، از ریشۀ زندگی) شخصیت، جایگاه و موقعیت او در خانواده و جامعه از جمله مسائلی است که همانند سایر موضوعات فرهنگی، اجتماعی در آیینۀ ادبیات و فرهنگ ملت‌ها انعکاس پیدا میکند، و نگرش فردی و اجتماعی پدیدآورندگان آثار و جامعه را بازگو میکند و نشان میدهد آن ها با چه دیدی به مقوله زن می‌نگریستند. آیا از دید آنان زن با مرد حقوق یکسانی دارد؟ و یا اینکه زن موجودی است طفیلی و دست دوم و وابسته به مرد، که هیچ استقلال رأی و شخصیت ندارد؟و اینکه نقش زن از منظر قرآن و اسلام و سایر کتب آسمانی و بزرگان دین و صاحب نظران چیست؟! جایگاه وی در ادوار مختلف، بالاخص در دورۀ قاجار در چه مرتبه ای بوده چه شأن و مقامی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی جایگاه زن در رامایانای والمیکی و ملامسیح پانی‌پتی
لیلا بادامیان نسترن صفاریرامایانا کهن‌ترین حماسۀ عاشقانۀ هند، سرودۀ والمیکی به زبان سانسکریت بین قرون 5 تا 3 قبل از میلاد، علاوه بر روایت شیرین، سرشار از مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و سیاسی است. این حماسه توسط ملامسیح پانی‌پتی در دورۀ جهانگیر شاه، به‌صورت منظوم به زبان فارسی برگردان شد. حضور گسترده چکیده کاملرامایانا کهن‌ترین حماسۀ عاشقانۀ هند، سرودۀ والمیکی به زبان سانسکریت بین قرون 5 تا 3 قبل از میلاد، علاوه بر روایت شیرین، سرشار از مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و سیاسی است. این حماسه توسط ملامسیح پانی‌پتی در دورۀ جهانگیر شاه، به‌صورت منظوم به زبان فارسی برگردان شد. حضور گسترده و فعال زنان به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر در هر دو حماسه، یکی از عوامل شناخت جایگال زن، نوع نگاۀ جامعه به این گروه و احکامی ایشان میشود. این جستار با بررسی و استخراج نکات مزبور، سعی در بیان میزان تأثیر اسلام بر منظومۀ ملامسیح دارد. پژوهش حاضر با شیوۀ کتابخانهای و روش توصیفی-تحلیلی و تطبیقی، ابتدا جایگاه زن و احکام مرتبط با وی را در رامایانا والمیکی مشخص و سپس با آنچه ملامسیح پانی‌پتی در ترجمۀ منظوم رامایانا سروده، مقایسه و وجوۀ تمایز و تشابه را ذکر و مشخص خواهد نمود که ملامسیح به‌عنوان یک مسلمان و با استفاده از همسان‌سازی و یافتن پدیده‌های مشترک بین دین هندو و اسلام، ترجمۀ منظومی از رامایانا بر پایۀ مفاهیم اسلامی ارائه داده است. مطابق یافته‌های این پژوهش، زنان بیشتری در رامایانای ملامسیح در مقایسه رامایانای والمیکی به ایفای نقش در این منظومه می‌پردازند؛ ولی ازنظر بیان احکام و جایگاه زنان، والمیکی به‌صورت مبسوط به آن پرداخته است. زنان در رامایانا ملامسیح، نقش محوری‌تری داشته و سه تن از ایشان به نام‌های کیکی، خواهر راون و خواهر رام، سیر داستان را مشخص می‌کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بررسی تطبیقی دو سفرنامه حج
زهره رحیمی مهر زهرا دریسفرنامهها در زمره‌ی یکی از بهترین گنجینه‌های فرهنگی و ادبی کشورها هستند که به‎سان آیین‎های، نگرش‎های مرتبط با اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و دینی جامعه را به تصویرکشیده اند.سفرنامهها، با هر شکل و هدفی که نگارش یافته، مورد توجّه قرار گرفته‌اند، ب چکیده کاملسفرنامهها در زمره‌ی یکی از بهترین گنجینه‌های فرهنگی و ادبی کشورها هستند که به‎سان آیین‎های، نگرش‎های مرتبط با اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و دینی جامعه را به تصویرکشیده اند.سفرنامهها، با هر شکل و هدفی که نگارش یافته، مورد توجّه قرار گرفته‌اند، به ویژه سفرنامه‌هایی که از قلم سیاحان بزرگ و فرهیختگان ادب خلق شده باشند. در این میان سفرنامه‌های سرزمین وحی به صورت عام و خاص از دیدگاه‎های گوناگون حائز اهمیت به حساب می‎آیند ، رهاوردی که ادیبان و نویسندگان با ذوق کشورها وقایع سفر خویش را در آن نگاشته‎اند،از یک سو با مباحث عارفانه و دریافت‎های ذوقی مرتبط است و از سویی دیگر با دنیای ظاهر و تفاوت فرهنگ‎هاپیوند می‎خورد، بنا براین از هردو جهت شایسته‎ی بررسی است. این پژوهش در پی تجزیه و تحلیل و مقایسه‎ی دو سفرنامه‎ی حج از نگاه دو بانوی مسلمان است که یکی ازآنها غیرایرانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - بررسی جایگاه زن و عشق در ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی
اسماعیل حاکمی راضیه زواریاندر فایل اصل مقاله موجود است.در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - تحلیل هویّت و جایگاه زن سووشون « در پرنده من « سیمین دانشور و » فریبا وفی
زینت مشایخ سنگ تجن فاطمه حیدریاین مقاله به بررسی تصویر ارایه شده از زن در دو اثر ادبیات داستانی مدرن ایران سووشون از سیمین دانشور و پرنده ی من از فریبا وفی می پردازد . بررسی و تحلیل زن در دو اثر فوق با دست یابی زبان و مشخصه های لفظ و محتوا و نیز کاربرد فرهنگ و ایدئولوژی خاص حاکم بر جامعه درباره ی چکیده کاملاین مقاله به بررسی تصویر ارایه شده از زن در دو اثر ادبیات داستانی مدرن ایران سووشون از سیمین دانشور و پرنده ی من از فریبا وفی می پردازد . بررسی و تحلیل زن در دو اثر فوق با دست یابی زبان و مشخصه های لفظ و محتوا و نیز کاربرد فرهنگ و ایدئولوژی خاص حاکم بر جامعه درباره ی زن ، مورد نظر نگارندگان بوده است . لذا برجسته کردن تصاویر زنان در آثار فوق , بازتاب تجربه ها و عواطف زنانه, نیز انعکاس مصادیق اندیشه های متعصبانه چون تحقیر و استثمار زن ، محدودیت های فردی و اجتماعی ، ترجیح مرد بر زن و هویت باختگی از مضامین مهم آن است . بدین منظور این جستار در یک خوانش ساختار شکنانه با روش تحلیلی- توصیفی به واکاوی این فرهنگ می پردازد که نویسندگان زن معاصر به شدت تمایل دارند که فرد را از دریچه نگاه مردانه رها کنند و چهره ی زنانی را به نمایش بگذارند که خواهان وضعیت بهتری برای خود هستند اما فشارهای بیرونی آنها را مجبور به زندگی بی تحرّک می کند . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - «زن» در رئالیسم ایرانی با تکیه بر رمان«جای خالی سلوچ»
مرضیه آبیار قمصری رضا شجری علیرضا فولادی عبدالحسین فرزادنگرشها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس چکیده کاملنگرشها، رویکردها و اقتضائات ایدئولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه در تبادلات فرهنگی- هنری بین جوامع مختلف، سبب تغییر، تحول و تطور در مولفه‌های فرهنگی- هنری مبادله شده می‌گردد. مقتضیات فرهنگی- اجتماعی ایران، در دورة آغازین غرب‌گرائی روشنفکران ایرانی –پس از اقتباس مکتب رئالیسم از ادبیات غرب- باعث تغییرات بنیادین در اصول و موازین این مکتب ادبی گردید که در نهایت آن را به شکل مکتبی مستقل با صبغه‌ای ایرانی و با مولفه‌های خاص ایران، بازتولید نمود؛ تا جائی‌که میتوان اطلاق اصطلاح(رئالیسم ایرانی) بر این مکتب را مناسب دانست. این پژوهش بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی، به بررسی (زن در رئالیسم ایرانی) به عنوان یکی از مهمترین مولفه‌های واقع‌گرائی ایرانی در رمانجای خالی سلوچ می‌پردازد. در این تحقیق، چالش‌های فراروی زن ایرانی و ابعاد شخصیتی او در خانواده، به صورت سرفصل‌ها و بخش‌های اصلی و فرعی، مقوله‌بندی شده، زوایای مختلف آن تحلیل گردیده و سپس در رمان مذکور مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ همچنین در روند این پژوهش، میزان توجه و تمرکز نویسندة این اثر بر هویت تاریخی- اجتماعی زن ایرانی به عنوان یک مولفة مکتب واقع‌گرائی ایرانی تبیین و تحلیل می‌گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - تحلیل جایگاه زنان با تکیه بر دو اثرِ سرگذشت ندیمه و سووشون
فاطمه محسنی گردکوهیآثار ادبی، یکی از ابزارهای درک جایگاه و نقش زنان در جامعه است. از طریق آثار ادبی می توان به اوضاع و شرایط اجتماعی واقف شد که فراتر از خوانش رسمی و رایج هر دوره ای است. خصوصا اگر این آثار متعلق به دو جامعه ی متفاوت با دیدگاه ها و فرهنگ های متمایز از هم باشد. پژوهش حاضرب چکیده کاملآثار ادبی، یکی از ابزارهای درک جایگاه و نقش زنان در جامعه است. از طریق آثار ادبی می توان به اوضاع و شرایط اجتماعی واقف شد که فراتر از خوانش رسمی و رایج هر دوره ای است. خصوصا اگر این آثار متعلق به دو جامعه ی متفاوت با دیدگاه ها و فرهنگ های متمایز از هم باشد. پژوهش حاضربر مطالعه دو اثر ادبی ندیمه مارگارت اتوود و سووشون سیمین دانشور متمرکز شده است تا ضمن بازنمایی جایگاه و نقش زنان در هر دو اثر، تفاوت ها و تشابه های هر دو نویسنده را به عنوان نمایندگان فرهنگ غرب و شرق واکاوی نماید. در زمینۀ حقوق، وظایف و مشکلات زنان هر دو مولف مشترکات فراوانی دارند، اما در عواملی چون عدم رعایت حقوق زنان و نقش ساختارهای فکری و فرهنگی در ایفای وظایف و استیفا حقوق زنان، تفاوت های مشهودی به چشم می خورد چنانکه نگاه جهانی تر و عام تر جامعه ی غربی در تقابل با نگاه محدودتر و سنتی تر جامعه ی شرقی به زن قرار می گیرد. نگارنده در نوشتار حاضر ضمن بازخوانی آثار ندیمه و سووشون، اهتمام دارد به روش توصیفی- تحلیلی (کتابخانه ای) ضمن پرداختن به موضوع جایگاه زن ، تمایزها و علل آن را،در این دو اثر واکاوی می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - بررسی نمونه هایی از خاموشی زنان در ادب پارسی
عطاالله کوپالدر فایل اصل مقاله موجود استدر فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - بررسی نقش زنان در خلق شادی در اساطیر
فریبا رئیسیدر فایل اصل مقاله موجود استدر فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - قراءة أدبية في روايات "بلقيس سليماني" على أساس نظرية "سارة ميلز" اللغوية
آذر دانشگر معصومه زارع کهناللغة هي أهمّ وسيلة للتواصل بين البشر، وقد اعتُبرت موضوعاً مهمّاً يستحقّ الاهتمام ومن ثمّ البحث والدراسة. کما أن العديد من المفکّرين درسوا اللغة، واعتبرت مجموعة من اللغويين أن اللغة هي نظام من الأدلّة، بينما يرى آخرون أنها مجموعة من العلامات التقليدية. وضع منظّرو اللغوي چکیده کاملاللغة هي أهمّ وسيلة للتواصل بين البشر، وقد اعتُبرت موضوعاً مهمّاً يستحقّ الاهتمام ومن ثمّ البحث والدراسة. کما أن العديد من المفکّرين درسوا اللغة، واعتبرت مجموعة من اللغويين أن اللغة هي نظام من الأدلّة، بينما يرى آخرون أنها مجموعة من العلامات التقليدية. وضع منظّرو اللغويات الاجتماعية وکذلک النقاد النسويون، وخاصة النسويات ما بعد الحداثة مثل سارة ميلز، نظرياتٍ حول السمات اللغوية في أعمال النساء وبيّنوا وجوه افتراقها عن أعمال الرجال؛ وقد درسوها بشکل دقيقٍ ما أدى إلى تبيين أن الاختلافات بين الجنسين، والعرق، والطبقة، وما إلى ذلک، تؤثر بشکل جليّ في طريقة استخدام اللغة عند کلا الجنسين. قام هذا البحث أولاً بدراسة نظريات النقد النسوي ثم النظرية اللغوية لـ "سارة ميلز" وتحليلها في روايات "بلقيس سليماني" في ثلاثة مستويات معجمية ونحوية وخطابية، معتمداً المنهج التحليلي الوصفي اللغوي. تظهر نتائج البحث أن لغة الشخصيات في روايات سليماني متأثرة بشدة بجنس الکاتبة، وتمکّنت الکاتبة من ابتکار لغة تتناسب مع جنس الشخصيات في رواياتها. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - نظرية التسلط وهویة الأنثى الثقافیة الاجتماعیة في الأمثال العامية المصرية؛ موسوعة شعلان نموذجا
احیا کماسی امیر مسگر عذرا صابرياللغة والمرأة وتأثير الثقافة والمجتمع في إنتاج سلوكها اللغوي موضوع قد شغل بال الباحثين منذ سنوات طويلة. نظرية التسلّط من أهمّ النظريات التي درست اختلافات المكانة الاجتماعية بين الرجل والمرأة وكيفية انعكاسها على السلوك اللغوي المختصّ بهما. تعدّ الأمثال أبرز عناصر لغوية ت چکیده کاملاللغة والمرأة وتأثير الثقافة والمجتمع في إنتاج سلوكها اللغوي موضوع قد شغل بال الباحثين منذ سنوات طويلة. نظرية التسلّط من أهمّ النظريات التي درست اختلافات المكانة الاجتماعية بين الرجل والمرأة وكيفية انعكاسها على السلوك اللغوي المختصّ بهما. تعدّ الأمثال أبرز عناصر لغوية تبيّن الحياة الشعبية فمن الممكن تسليط الضوء عليها لدراسة لغة المرأة وإدراك هويتها الثقافية والاجتماعية. الجزء الأوّل من كتاب "موسوعة الأمثال الشعبية المصرية والتعبيرات السائرة" لإبراهيم "أحمد شعلان" يحتوي في ثناياه على كثير من الأمثال الشعبية المصرية التي تميّزت بتسجيل التعبيرات النسائية. نظراً لأهمّية اللغة المتداولة أو اللهجة الدارجة في دراسات علم اللغة الثقافي رأينا أنّنا نفتقر إلى البحث عن كيفية الهوية الثقافية والاجتماعية للمرأة عبر الأمثال المتداولة في اللهجات العربية. بالاعتماد على المنهج الوصفي-التحليلي وحسب الأسلوبية الإحصائية تناولنا الأمثال الشعبية النسائية وفق الكتاب المذكور وعلى ضوء نظرية التسلّط، فتوصّلنا إلى النتائج التالية: نسبة الميزات السلبية للمرأة تفوق ميزاتها الإيجابية. المرأة في مقام التعبير عن آرائها تختار كثيرا ما أسلوب الجملة الاسمية والخبرية وفي مقام التنافس والتحدّي تختار أسلوب تكرار الضمير وفي مقام بيان التحسّر والفشل وخيبة الأمل والإحباط النفسي تمیل إلى اختيار أسلوب الجملة الإنشائية في سلوكها اللغوي. فنلاحظ أنّ المرأة تملك هوية تابعة من الرجل في الاقتصاد والفكر ومعايير الجمال ومدى قداستها ودناستها. كما أنّ المرأة تميل إلى استخدام مفردات بشعة وسيئة في المفاهيم وتستخدم اللغة التمثيلية وهذه في التناقض مع ما أثبتتها نظرية التسلّط أنّ المرأة تميل إلى استخدام لغة أكثر تأدّبا. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - الموازنة بین مکانة المرأة فی منظومتی "ویس ورامین" و"بیجن ومنیجه" من منظور النسویّة
إسماعیل حاکمی راضیة زواریانالولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة چکیده کاملالولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة". ولقد واجهنا فی إیراننا القدیمة نساءً محنّکات لم یخضعن للإهانة والحقارة قطّ، بل شاهدنا من جانب البعض ردود أفعال عنیفة، بحیث أحدثت زلزالاً فی المبادئ السیاسیة والثقافیة والاجتماعیة المقرّرة. والغرض من هذه البحث هو التعریف بالوجه الحقیقی للمرأة التی وقفت بعزمها الراسخ أمام المصیر الذی قرّره الآخرون لها، والدراسة بدأت باستعراض شخصیة المرأة الأصیلة فی منطومتی "ویس ورامین" لفخرالدین أسعد الجرجانی و"بیجن ومنیجه" للفردوسی، ثمّ انتقلت إلی تبیین مکانة المرأة فی هاتین المنظومتین من منظور النسویة بالتأکید علی عنصر الزمان والذی یتعلّق بالعصر الأشکانی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - الأسطورة والرمز وتوظیفهما فی منظومة بانوگشسب‌نامه
محمود طاووسی خدیجة بهرامیرهنماتکشف الأساطیر عن الحلقات الخفیة للاوعی الجماعی عند البشر، وهی تحمل فیطیاتها الکثیر من المفاهیم الرمزیة والمفعمة بالأسرار عند کل أمة. إنّ منظومة بانوگشسب نامه منظومة أسطوریة یشاهد القارئ فیها ألواناً من التوظیف الأسطوری للنماذج العلیامن المرأة البطلة والمقاتلة. ویشیر تقر چکیده کاملتکشف الأساطیر عن الحلقات الخفیة للاوعی الجماعی عند البشر، وهی تحمل فیطیاتها الکثیر من المفاهیم الرمزیة والمفعمة بالأسرار عند کل أمة. إنّ منظومة بانوگشسب نامه منظومة أسطوریة یشاهد القارئ فیها ألواناً من التوظیف الأسطوری للنماذج العلیامن المرأة البطلة والمقاتلة. ویشیر تقریر اعتماد المرأة علی ذاتها فی المنظومة إلی فترة ازدهار دور المرأة فی عصر الزراعة، العصر الذی یدعی عصر زعامة المرأة. تحاول المرأة فی هذه المنظومة البدیعة أن تعبر عن قدراتها وماهیتها. وبناء علی ما تقدم، تسعی هذه المقالة إلی إظهار شخصیة بانوگشسب فی هذه المنظومة وتسلیط الضوء علی توظیفات أسطوریة أخری، مثل: التحول الجسدی الذی یعدّ من القضایا المهمة فی هذه المنظومة، کما تدرس موضوع رمزیة الماء من خلال إطار نظری یحاول تحلیل التوظیفات الأسطوریة المذکورة أعلاه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - المرأة المعشوقة فی أشعار المعلقات السبع
حامد صدقی یاسین ویسیکانت المرأة هی موضوع الشعر الجاهلی، وإذا عدنا إلى الشعر الجاهلی فإننا قلّما نجد قصیدة لم تبدأ بالنسیب، والغزل، ووصف محاسن المرأة، وحبّ الشاعر وحدیثه عن الشجاعة، والفخر بها لنیل إعجابها. لقد تناول الشاعر جمالها وأول ما لفت نظره جمال وجهها، وجمال أعضائها؛ ووصف الجمال الجس چکیده کاملکانت المرأة هی موضوع الشعر الجاهلی، وإذا عدنا إلى الشعر الجاهلی فإننا قلّما نجد قصیدة لم تبدأ بالنسیب، والغزل، ووصف محاسن المرأة، وحبّ الشاعر وحدیثه عن الشجاعة، والفخر بها لنیل إعجابها. لقد تناول الشاعر جمالها وأول ما لفت نظره جمال وجهها، وجمال أعضائها؛ ووصف الجمال الجسدی هو الأمر العام الطاغی علی الغزل. أما وصف المحاسن الخلقیة والنفسیة، وتصویر عواطف المرأة، وحکایة الحب بین الرّجل والمرأة، فیأتی کل ذلک فی مرتبة متأخرة عن وصف الأعضاء. إن الشعراء الجاهلیین قد نحتوا للمرأة فی أشعارهم تمثالا مجلوّ القسمات، بدا بشَعرها وانتهی بقدمیها، وهو تمثال یُفیض حیویّة، ویمتلیء بصفات خلقیة، وروحیة وهی الصفات التی أحبّها الجاهلی فی المرأة بشکل عام. یتطرق هذا المقال إلی کیّفیّة اتّجاه الشعراء الجاهلیین، إلى المرأة فی مجتمعهم ویقارن هذه النظریات، بشعر أصحاب المعلقات الجاهلیین، وبعد هذه المقارنة، یأتی بالجداول الإحصائیة مرتبة بحسب أولویة عدد الأبیات التی حول وصف المرأة بصورة عامة، ووصف المرأة المعشوقة، بصورة خاصة. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - الغزل الصوفی عند ابن الفارض وجامی؛ دراسة نقدیة مقارنة فی المضمون
محمد هادی مرادی فاطمة نصراللهیإن الأدب المقارن من أهم الشعب الأدبیة لأن فی هذه النزعة النقدیة یعالج الباحث الصلات التاریخیة الموجودة بین أدبین مختلفین، موضحا وجوه خلافهما وتشابههما. ویشترط فی هذا الحقل النقدی أن تکون لغات موضوع الدراسة مختلفة. تتطرق هذه الدراسة المتواضعة إلی الغزل الصوفی للشاعرین ال چکیده کاملإن الأدب المقارن من أهم الشعب الأدبیة لأن فی هذه النزعة النقدیة یعالج الباحث الصلات التاریخیة الموجودة بین أدبین مختلفین، موضحا وجوه خلافهما وتشابههما. ویشترط فی هذا الحقل النقدی أن تکون لغات موضوع الدراسة مختلفة. تتطرق هذه الدراسة المتواضعة إلی الغزل الصوفی للشاعرین الکبیرین ابن الفارض وجامی من حیث المضمون، علی أنهما کانا من أعلام الشعراء الصوفیة بین العرب والفرس. کما تلقی الضوء علی حیاة الشاعرین، ثم تنطلق نحو شعر الشاعرین دارسة مضامینهما الشعریة علی أساس أهم مظاهر الشعر الصوفی کالخمر والمرأة اللتین یرمز الشاعر بهما لتبیین غرضه المعنویة ویقصد عنهما قصدا عرفانیا. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - تجلّیات النظریّة النسویّة فی روایة "سووشون" للروائیّة الإیرانیّة سیمین دانشور
علی جعفر جعفرسیمین دانشور هی أوّل روائیّةٍ إیرانیّة فی الأدب الفارسیّ وقد وضعتها روایتها "سووشون" الشهیرة، إلى جانب عمالقة الکتّاب والرّواة الإیرانیّین حیث کتبتها بنظرة أنثویّة لا تبارح الذاکرة، کما تُعدّ "سووشون" أوّل روایةٍ تُکتب وتُنشر بقلم امرأةٍ باللغة الفارسیّة. ولطالما کانت ا چکیده کاملسیمین دانشور هی أوّل روائیّةٍ إیرانیّة فی الأدب الفارسیّ وقد وضعتها روایتها "سووشون" الشهیرة، إلى جانب عمالقة الکتّاب والرّواة الإیرانیّین حیث کتبتها بنظرة أنثویّة لا تبارح الذاکرة، کما تُعدّ "سووشون" أوّل روایةٍ تُکتب وتُنشر بقلم امرأةٍ باللغة الفارسیّة. ولطالما کانت المرأة فی الروایة الإیرانیّة ضحیّة الذکوریّة. کانت سیمین دانشور وبطلة روایتها کلتاهما أنثى، الشیء الذی لم تعهده الروایة الإیرانیّة من قبل.کذلک کرّست دانشور نفسها لإبراز المکنونات النسویّة عبر لسان بطلة روایتها وبذلک شکّلت منظوراً نسویّاً لم تعهده الساحة الإیرانیّة. لهذا؛ وقع اختیارنا على نجمة ساطعة فی سماء الأدب النسویّ الإیرانیّ، لنقتفی فی "سووشون" النظریّة النسویّة وتجلیاتها. صوّرت روایة سیمین دانشور حِقبة الاحتلال البریطانیّ وعملائه وتحوّلات جنوبی إیران إبّان الحرب العالمیّة الثانیة بشکل رائع ومتسلسل. کما استمدّت دانشور شخصیة الأنثى فی روایتها من حیاتها الواقعیّة، فما حصل لبطلة الروایة وعائلتها قد حصل لإیران وشعبها. وبذلک حطّمت دانشور من خلال روایة "سووشون"، النظرة التقلیدیّة للمرأة من خلال تجسیدها للنسویّة المتمرّدة فی شخصیة بطلة الروایة وتحوّل شخصیتها من خانعة إلى مقاومة وشجاعة، وأیضاً وضعت اللبنة الأولى للأدب النسویّ. فضلاً عن ذلک أثبتت دانشور فی "سووشون" أنّ الجنس النسویّ قادرٌ على أنْ یقف إلى جانب الرجل فی الذود عن حیاض الوطن کما هو قادرٌ على حمل لواء المبارزة و إنجاب المقاتلین. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - تمثیل های متناقض نمای زن در لابه لای اصول تعلیمی تربیتی مثنوی معنوی
فروغ منصوریزن در عرصه فرهنگ و ادب پارسی ، سمبلها و نمادهای گوناگون و بعضا متضادی را به خود دیده است. دگرگونی این عنصر با توجه به دیدگاههای چامه سرایان و نویسندگان، سبب دگردیسی باورها و متون ادبی و در پاره ای جهات منجر به روابط بینامتنی با آثار و عقاید دیگران گردیده است. هدف این بر چکیده کاملزن در عرصه فرهنگ و ادب پارسی ، سمبلها و نمادهای گوناگون و بعضا متضادی را به خود دیده است. دگرگونی این عنصر با توجه به دیدگاههای چامه سرایان و نویسندگان، سبب دگردیسی باورها و متون ادبی و در پاره ای جهات منجر به روابط بینامتنی با آثار و عقاید دیگران گردیده است. هدف این بررسی نمایان ساختن نقش های تمثیلی زن در مثنوی معنوی است.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی نقش های تمثیلی زن در مثنوی معنوی صورت گرفته است.بر پایة این پژوهش مشخص می شود افزون بر نقش های مثبت زن، عناصر سمبلیک دیگری مانند: مکر، شهوت، عقل و ... در آشکار کردن تمثیل های منفی ذهنی بسیار سهم داشته که مولانا به صورت تمثیلی از این موضوع جهت بیان مقاصد خود و تفهیم نقطه نظرات خود استفاده می کرده است.نویسنده این پژوهش، تمثیل های مثنوی در مورد زنان را در دو جایگاه متفاوت و برپایة منسجم تری از مفاهیم یافته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - سیمای زن در تمثیل های عامیانۀ هرمزگان (بر مبنای قصه‌های گردآوری شده توسط محمدصالح امیری)
محمدصالح امیری پیمان احمدیاین مقاله، تحقیقی در بارۀ جایگاه زنان در فرهنگ عمومی هرمزگان، براساس قصه‌های عامیانۀ هرمزگان می‌باشد. تمثیل‌های عامیانه به عنوان روایت‌هایی مهم، در بسیاری از جوامع به وسیلۀ زنان نقل می‌شوند. در این قصه‌های تمثیلی، تصویری روشن از کارکرد، نقش و وضعیت زنان ترسیم شده است؛ ب چکیده کاملاین مقاله، تحقیقی در بارۀ جایگاه زنان در فرهنگ عمومی هرمزگان، براساس قصه‌های عامیانۀ هرمزگان می‌باشد. تمثیل‌های عامیانه به عنوان روایت‌هایی مهم، در بسیاری از جوامع به وسیلۀ زنان نقل می‌شوند. در این قصه‌های تمثیلی، تصویری روشن از کارکرد، نقش و وضعیت زنان ترسیم شده است؛ بنابراین بررسی آنها می‌تواند ما را به شناخت هرچه بیشتر وضعیت زنان و زندگی آنها رهنمون گردد. در این مقاله اطلاعات به شیوۀ کتابخانهای گردآوری و با استفاده از روش تحلیل کیفی، تمثیل‌ها بررسی می‌شوند. ضرورت این پژوهش از آن جهت است که دریابیم بازتاب تصویر زنان در فرهنگ عامۀ هرمزگان چگونه است. پرسش اصلی این پژوهش این است که: زنان در نگاه راویان این تمثیلات از چه جایگاه و کارکردی برخوردار هستند؟ این پزوهش در دو بخش، فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زنان را در تمثیل‌های عامیانه بررسی میکند. نتایج این بررسی نشان میدهد اگرچه فرهنگ هرمزگان، فرهنگی مردسالار است و نابرابری جنسیتی نیز محدود کنندۀ فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زنان می‌باشد، اما در بسیاری موارد به ویژه در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، زنان موضعی فعالانه‌تر دارند. ازدواج برای زنان قصه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و گاهی در انتخاب همسر نیز آزاد‌اند. ذهن اسطوره‌ای راویان این دست از تمثیل‌ها، سبب شده است تا نقش زنان در کارکردها و ژرف ساخت‌های متضاد و متناقض دیده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - بررسی آموزههای تعلیمی در ازدواج‌های سیاسی ایران
کامران پاشایی فرخیزن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بی‌فرزندی و عقیم بودن و بی‌ارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزههای تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب میشود. اگرچه در برخی چکیده کاملزن در طول تاریخ ایران عمدتا در کنار مرد و با عنوان همسر و مادر نقش ایفا کرده است و نداشتن شوهر نهایتاً با بی‌فرزندی و عقیم بودن و بی‌ارج بودن زن در جامعه برابر بوده است؛ از این رو مداقه در ازدواج زنان و آموزههای تعلیمی مترتب بر آن امری ضروری محسوب میشود. اگرچه در برخی از دوره‌های تاریخی، خواست و اراده زن در انتخاب همسر محترم شمرده می‌شد اما اغلب ازدواج‌های مصلحتی بی اراده طرفین صورت می‌گرفت و زنان عموماً به مثابه کالا یا وجه‌المصالحه از قومی به قومی و از حرمسرای پادشاهی به شبستان سلطانی دیگر انتقال می‌یافتند و اغلب زندگی‌شان در همان قفس‌های طلایی خاتمه می‌یافت. در این مقاله سعی شده است با بررسی دلایل ازدواج‌های سیاسی و انواع آن، نمونه‌هایی از چنین وصلت‌هایی در طول تاریخ ایران و نگرش‌های تعلیمی آن در ادبیات فارسی مورد مداقه قرار گیرد تا تبعات این چنین نگرشی برای جامعه انسانی بیشتر واکاوی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - مستورگان در آثار مولانا
معصومه خدادادی مهاباددر مقاله ی حاضر تلاش شده است با دقت در آثار نظم و نثر مولانا (مثنوی، فیه ما فیه و مکتوبات) و نیز آثار مرتبط با زندگی و سلوک وی همچون مناقب العارفین به دیدگاه های مولانا در خصوص زنان بپردازد.با توجه به آن که مولانا در مثنوی معنوی، از جماد و نبات و حیوان تا شخصیت های گونا چکیده کاملدر مقاله ی حاضر تلاش شده است با دقت در آثار نظم و نثر مولانا (مثنوی، فیه ما فیه و مکتوبات) و نیز آثار مرتبط با زندگی و سلوک وی همچون مناقب العارفین به دیدگاه های مولانا در خصوص زنان بپردازد.با توجه به آن که مولانا در مثنوی معنوی، از جماد و نبات و حیوان تا شخصیت های گوناگون انسانی را به عرصه ی داستان ها می کشاند تا شاه کارهای فکری و عرفانی خود را خلق کند، بررسی شخصیت های زن در این داستان ها، مدخلی است برای رسیدن به اندیشه های ژرف این عارف و بلکه مصلح اجتماعی در باب زنان، زنانی که صاحب نامی شایسته اند همچون مریم وآسیه و... و یا در پرده ی خمول و گمنامی، اما دارای مقامات عارفانه اند، در فیه ما فیه نیز مطالب متنوعی در زمینه ی زنان است که با دقت در آنها به سرانجام فکری مولانا راه گشا می شویم. حسن و قبح سیرت زن در فیه ما فیه قابل بررسی است. مکتوبات به عنوان یکی از مهم ترین آثار در زمینه ی شناخت اندیشه ی مولوی هم از نظر پنهان نمانده است و با توجه به این که مکتوبات، همان نامه های مولانا است که هر کدام مستند به خاطرات و اتفاقات و زندگی اجتماعی و خصوصی او است، رازهای بسیاری را برای شناخت واقعیات زندگی مولانا بازگو می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - زن ایرانی به روایت بوف کور صادق هدایت
فاضل عباس زاده ناصر عباس زادهادبیات هر ملت، در هر دوره، به مقتضای مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و دینی شکل می گیرد. اما چگونگی انعکاس وقایع بستگی به دیدگاه نویسنده و جایگاه اجتماعی، ومحیط زندگی او دارد. قبل از مشروطه زنان خلق شده در اکثر آثار ادبی به شدت منفعل، محدود، مقلد و سطحی‌نگر است. در عصر مش چکیده کاملادبیات هر ملت، در هر دوره، به مقتضای مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و دینی شکل می گیرد. اما چگونگی انعکاس وقایع بستگی به دیدگاه نویسنده و جایگاه اجتماعی، ومحیط زندگی او دارد. قبل از مشروطه زنان خلق شده در اکثر آثار ادبی به شدت منفعل، محدود، مقلد و سطحی‌نگر است. در عصر مشروطه نیز با آنکه دایره اختیارات زنان افزایش یافته بازهم ادبیات ما مذکر است و زنان در حاشیه اند و نقش های فرعی دارند. با توجه به اهمیت نقش و جایگاه زنان در جامعه امروز، در این مقاله جایگاه و خصیصه های مثبت و منفی زن را در آینه بوف کور صادق هدایت بررسی کرده به این نتیجه رسیده ایم که؛ چهره زن در روایت بوف کور مخدوش است. هر دو زن (اثیری و لکاته) صامتند. جز این که زن لکاته تنها یک بار سخن می گوید و زن اثیری کاملاً ساکت است. راوی در ذهن خود عاشق زنی است که تن به تقدیر بسپارد و اعتراضی نکند و کاملا ًمقهور قدرت مرد باشد، شاید پرداختن به عشق با برداشتی فرویدی از دید شخصیتی روان پریش و ناتوان از برقراری رابطه‌ی طبیعی با زنان، سبب می شود که هدایت نتواند چهره کاملی از زن ایرانی زن محصور در حجاب جامعه و سنت تمثیل گونه ترسیم کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - نگرشی به شخصیت زن در تاریخ بیهقی و جهان‌گشای جوینی
محمد کاظم کهدویی رقیه حسینیدولت غزنوی، یکی از دولت های مقتدر ترک است و تاریخ بیهقی شرح حال شاهان و سلاطین، نبردها، مصالحه ها، سخن چینی ها و رقابت های درباری است که در آن زمان نگاشته شده است. در تاریخ بیهقی، مطالب گسترده ای دربارة زنان و جایگاه آنان یافت نمی شود؛ اما بررسی و پژوهش در مطالب موجود چکیده کاملدولت غزنوی، یکی از دولت های مقتدر ترک است و تاریخ بیهقی شرح حال شاهان و سلاطین، نبردها، مصالحه ها، سخن چینی ها و رقابت های درباری است که در آن زمان نگاشته شده است. در تاریخ بیهقی، مطالب گسترده ای دربارة زنان و جایگاه آنان یافت نمی شود؛ اما بررسی و پژوهش در مطالب موجود آن کتاب، ما را در یافتن وضعیت زنان در دوره‌ی غزنویان، به ویژه زنان درباری، یاری می نماید. تاریخ جهان‌گشای جوینی نیز از کتاب‌های بسیار سودمند عهد مغول است که در آن علاوه بر احوال مغولان، به بیان احوال و اتفاقات زمان خوارزمشاهیان و تا حدودی اندک، ایوبیان و فاطمیان، پرداخته شده است. بدون شک، تاریخ جهان‌گشا یکی از منابع دست اول و بسیار غنی در خصوص وضع زنان در دورة مغول است که در این پژوهش، ضمن بیان وضعیت زنان در روزگار غزنویان و مغولان، جایگاه آنان در دو تاریخ مذکور نیز بررسی و نمایانده خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - رابطه اضافه وزن با اعتماد به نفس، افسردگی، سبک زندگی و خودپنداره بدنی در زنان خود معرف به مراکز کاهش وزن
محسن گلپرور محسن گلپرور منوچهر کامکار منوچهر کامکار بیتا ریسمانچیانچکیده: این پژوهش با هدف بررسی رابطه اضافه وزن در زنان خود معرف به مراکز کاهش وزن با اعتماد به نفس، افسردگی، سبک زندگی و خود بدنی (خود پنداره بدنی) در شهر اصفهان به مرحله اجرا در آمده است. در راستای دستیابی به هدف پژوهش از سه مرکز (مطب‌های خصوصی پزشکان تغذیه و کنترل اضاف چکیده کاملچکیده: این پژوهش با هدف بررسی رابطه اضافه وزن در زنان خود معرف به مراکز کاهش وزن با اعتماد به نفس، افسردگی، سبک زندگی و خود بدنی (خود پنداره بدنی) در شهر اصفهان به مرحله اجرا در آمده است. در راستای دستیابی به هدف پژوهش از سه مرکز (مطب‌های خصوصی پزشکان تغذیه و کنترل اضافه وزن ) در بهار 1385 تعداد100 نفر از زنان خود معرف برای کاهش و یا کنترل وزن به صورت تصادفی ساده برای پاسخگویی به مقیاسهای پژوهش انتخاب شدند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه اعتماد به نفس کوپراسمیت، پرسشنامه خود بدنی تام‌کش، پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه سبک زندگی بوده است. میزان اضافه وزن بر حسب تفاوت وزن فعلی از وزن ایده‌آل اندازه‌گیری شده است. پایایی پرسشنامه‌های پژوهش بر حسب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اعتماد به نفس 69/0، برای پرسشنامه افسردگی 83/0، برای پرسشنامه سبک زندگی 78/0و برای پرسشنامه خود بدنی 75/0 بهدست آمد. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان و گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بهدست آمده نشان داد که اضافه وزن صرفاً با افسردگی (01/0P < و 294/0=r)، وزن ذهنی (01/0P < و 645/0=r) و ارزشیابی قیافه (01/0P < و 335/0=r) دارای رابطه معناداری است. در تحلیل رگرسیون همزمان، وزن ذهنی و جهت‌گیری تناسب اندام (دو زیر مقیاس خود بدنی) دارای توان پیش‌بینی معنادار (05/0P < ) برای اضافه وزن بودند. اما در تحلیل رگرسیون گام به گام به ترتیب وزن ذهنی، جهت‌گیری تناسب اندام و ارزشیابی قیافه دارای توان پیش‌بینی معنادار (05/0P < ) برای اضافه وزن بودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - دوسوگرایی انسان در عرفان اسلامی
خیرالله محمودی معصومه بخشی زادهانسان، اشرف مخلوقات، موجودی دوسوگرا است که هم در خلقت و هم در سلوک ، به دو سوی نور و ظلمت گرایش دارد . بخشی از وجود او به عالم نور و بخشی به عالم ظلمت تعلق دارد . تمثیل نور و ظلمت و قرار گرفتن انسان در میانه آن دو با استفاده از بیانی نمادین مطرح شده است . روح و جسم. عق چکیده کاملانسان، اشرف مخلوقات، موجودی دوسوگرا است که هم در خلقت و هم در سلوک ، به دو سوی نور و ظلمت گرایش دارد . بخشی از وجود او به عالم نور و بخشی به عالم ظلمت تعلق دارد . تمثیل نور و ظلمت و قرار گرفتن انسان در میانه آن دو با استفاده از بیانی نمادین مطرح شده است . روح و جسم. عقل و نفس. جام و نور یا جام و باده و همچنین آینه و نمد از عمده ترین عناوین تمثیل به شمار می روند . زن و مرد بیانی دیگر برای نمایش تقابل نمادین نور و ظلمت در حیطه ی آفرینش انسان می باشد . تمثیلی که در میان دیگر فرهنگ ها و مذاهب نیز می توان جنبه ای از آن را مشاهده کرد . علاوه بر این زن خود دارای چهره ای دو سویه است . از طرفی نماد ظلمت در برابر مرد است و از طرفی دیگر سمبل نور حقیقی یعنی حقیقت مطلق . ویژگی دوسوگرایی انسان، تحت تأثیر تعلق وی به مفهوم و بحث گسترده ای موسوم به "حقیقت محمدیه " شکل گرفته است؛ چرا که حقیقت محمدیه نیز که انسان ، مهمترین مصداق آن به شمار می رود، مفهومی دوسوگرا است که نقش واسطه گری را بر عهده دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - سنجش تأنیثِ خلاقِ محی الدین عربی با شاعران و نویسندگان معاصر
مهدی ممتحن مهدی رضا کمالی بانیانیدر روانشـناسی یونگ اصطلاحات مهمی چون ناخـود آگاهی ، درونگـرایی، برونگرایی، صور اساطیری ( آرکی تایپی )مطرح می باشد که همه در مباحث جدید نقد ادبی مخصوصا نقد روانشناسانه و نقد اسطوره گرا مطمح نظرند . نگرش و شخصیت بیرونی آن چیزی است که یونگ آنرا پرسونا یا نقاب م چکیده کاملدر روانشـناسی یونگ اصطلاحات مهمی چون ناخـود آگاهی ، درونگـرایی، برونگرایی، صور اساطیری ( آرکی تایپی )مطرح می باشد که همه در مباحث جدید نقد ادبی مخصوصا نقد روانشناسانه و نقد اسطوره گرا مطمح نظرند . نگرش و شخصیت بیرونی آن چیزی است که یونگ آنرا پرسونا یا نقاب می نامد ، اما او معتقد بود که همه آدمها نگرش و شخصیت درونی هم دارند که در صحبت دنیای نا خود آگاه است. در این مقاله لایه ای از این نگاره ها که شکل ژرف تر آن به عنوان خلاقیت فعال در سیر و سلوک محیی الدین ابن عربی اندلسی وجود داشته ، در آثار شاعران معاصر چون سهراب، شاملو، بوف کور هدایت و نیز احمد عزیزی به طور ویژه بررسی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - رمزگشایی زن در غزلیات عرفانی ابن عربی
سیمین ولوی حمید عابدی فیروز جاییمقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل ماد چکیده کاملمقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل مادی در پی بیان اشاراتی است که رنگ و بوی الهی و عرفانی تام دارد. اساس کار او در غزلیات عرفانی بسط تفکر «وحدت وجود» است. در این جستار با ذکر مقدماتی درباره عرفان ابن عربی و چارچوب فکری او به رموزی اشاره خواهد شد که اساس کار او را در غزلیات عرفانی شکل میدهد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - تحلیل مقام توبه در حکایت پیرزن و ملکشاه «مصیبت‌نامه عطار» بر اساس کهن الگوی «بازگشت قهرمان» جوزف کمپبل
معصومه روحانی‌فرد مهدی ماحوزی شهین اوجاق علیزادهداستان رمزیِ پیرزن و ملک الب ارسلان در مصیبت‌نامه عطار، ظرفیت‌های بسیاری برای انواعِ خوانش‌های رمزگشایانه دارد. داستان پیرزن و ملکشاه را میتوان مبتنی بر آرای کمبل بررسی کرد. یکی از شیوه‌های مناسب برای درکساختار رمزی این داستان، کهن الگوی سفرِ قهرمان کمپبل است. قهرمان د چکیده کاملداستان رمزیِ پیرزن و ملک الب ارسلان در مصیبت‌نامه عطار، ظرفیت‌های بسیاری برای انواعِ خوانش‌های رمزگشایانه دارد. داستان پیرزن و ملکشاه را میتوان مبتنی بر آرای کمبل بررسی کرد. یکی از شیوه‌های مناسب برای درکساختار رمزی این داستان، کهن الگوی سفرِ قهرمان کمپبل است. قهرمان داستان با ندای فراخوان به سرزمین دیگری کشیده میشود و سفرش را آغاز میکند. او در جریان سیر در آفاق تنها داشته معیشت خود را از دست میدهد و در نبردی متهورانه در مقابل ملکشاه می‌ایستد و او را به باز پس دادن حق رعیت تذکار میدهد و در ادامه او را از خوف گذر از پل و رویارویی با هیبت و ابهت نیروی الهی می‌ترساند؛ در پایان در حالی که به حق خود دست یافته است؛ در پیشگاه الهی تضرع و دعا میکند که از قصور شاه در گذرد تا او به نوعی کمال و پختگی دست یابد، ملکشاه در اثر خواب متحول میشود و به مقامِ پیشین خویش باز می‌گردد، در حالی که اکسیر حیات را نیز به همراه دارد تا افاضه رعایا و یاران کند. در این سفر‌ها، سالک قهرمان با اجابت ندای فراخوان ییر زال برای نجات رعیت ایران، پای در سفری پر مخاطره و دشوار مینهد و با گذر از مراحل نبرد، ضمن توفیق در مأموریت خود و کسب مواهب مادّی، به نوعی خودشناسی و کمال معنوی نائل میشود که این امر، علاوه بر خویشکاری قهرمان اصلی؛ مطابق با آرای کمبل درباره کهن الگوی «سفر قهرمان» با دعا وکرنش در مقابل ایزد و استعانت از حضرتش، به تحول حاکمیت سرزمین خود نایل می‌گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - بررسی زن عرفانی، قرآنی در رمان عشق سال‌های جنگ
فریبا رحیمی شاهرخ حکمت مجید عزیزیزنان چه به‌عنوان موضوع و چه در جایگاه خالق اثر، رکنی مهم در پهنۀ مطالعات ادبیات معاصرند. گاه در متن قرارگرفته‌اند و گاه در حاشیه؛ اما با وقوع دو رویداد مهم، یعنی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، چهره ای متفاوت از خود نشان داده اند. زن همیشه در کنار مرد، در تمدن سازی و چکیده کاملزنان چه به‌عنوان موضوع و چه در جایگاه خالق اثر، رکنی مهم در پهنۀ مطالعات ادبیات معاصرند. گاه در متن قرارگرفته‌اند و گاه در حاشیه؛ اما با وقوع دو رویداد مهم، یعنی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، چهره ای متفاوت از خود نشان داده اند. زن همیشه در کنار مرد، در تمدن سازی و رشد و شکوفایی جوامع انسانی ـ مستقیم یا غیرمستقیم ـ نقش‌آفرین بوده است. اسلام زن را به‌عنوان مسئلۀ مهم زندگی و متمم حیات انسانی در مسائل اجتماعی، اخلاقی و قانونی خود جاداده است. هدف اصلی نگارش این مقاله بررسی زنان آرمانی – اسلامی در رمان عشق سال های جنگ است. ازآنجاکه رمان برای بازنمایی زندگی انسان معاصر بیشترین ظرفیت را دارد، سعی شده است که مفاهیم آرمان خواهی و اسلامی زنان در این رمان برجسته گردد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که زن در این رمان برخلاف رمان های گذشته، در حاشیه، قرارنگرفته و حضور همراه با تعقل و بلوغ فکری او بیانگر تحول فکری - اجتماعی زنان پس از انقلاب است. او با فراموشی موقعیت ضعیف جسمانی، آگاهانه از تمام توان خود برای حضور مستقیم و غیرمستقیم بهره گرفته است و به تمام آرمان های مردان پاسدار پایبند است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - تمثیل و نماد دوگانه زن در مثنوی معنوی
فرشته ارجمندی احمدرضا کیخای فرزانه مصطفی سالاریزن در اشعار مولانا از سویی نماد عشق الهی، روح، جان، زمین و رویش است و از سوی دیگر، نماد جسم، نفس، دنیا و حرص است؛ سیمای دوگانه زن، نمودی از دوگانگی روح و جسم انسان است که بیانگر ابعاد نورانی و ظلمانی هستی است. زن نماد تجلی حق است و همزمان نماد نفس و شیطان و زمین. نماده چکیده کاملزن در اشعار مولانا از سویی نماد عشق الهی، روح، جان، زمین و رویش است و از سوی دیگر، نماد جسم، نفس، دنیا و حرص است؛ سیمای دوگانه زن، نمودی از دوگانگی روح و جسم انسان است که بیانگر ابعاد نورانی و ظلمانی هستی است. زن نماد تجلی حق است و همزمان نماد نفس و شیطان و زمین. نمادها بازگوکنندة عقاید نمادپردازان است. ازآنجاکه عقاید اجتماعی و نیز نگرش مولانا به زن، دارای دو جنبة منفی و مثبت است و از سوی دیگر، زن نیز دارای ویژگی‌ها و ابعاد مختلف است، نماد وی در اشعار مولانا، مدلول‌های متعدد و گاه مخالف پیدامی کند که به آن ها اشاره خواهیم کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - بررسی و تحلیل تقابل زنان با تبعیض و خشونت اجتماعی در دو رمان جزیره سرگردانی و شوهر آهوخانم
شبنم نیکزاد ثورالله نوروزی داودخانی محمدرضا شاد منامن خدابخش اسداللهیدر چند دهه اخیر به دنبال تغییرات سیاسی اجتماعی و تغییر نگرش جامعه به مسائل زنان و زمزمه‌های آزادی آنان، داستان‌نویسان توجه خاصی به موضوع زنان داشته‌اند و نوع نگرش جامعه به مسئولیت‌ها و حقوق زنان در آثار آنان نمودار است. بررسی سیمای زنان در ادبیات و جامعه ضروری است؛ لذا چکیده کاملدر چند دهه اخیر به دنبال تغییرات سیاسی اجتماعی و تغییر نگرش جامعه به مسائل زنان و زمزمه‌های آزادی آنان، داستان‌نویسان توجه خاصی به موضوع زنان داشته‌اند و نوع نگرش جامعه به مسئولیت‌ها و حقوق زنان در آثار آنان نمودار است. بررسی سیمای زنان در ادبیات و جامعه ضروری است؛ لذا در این پژوهش دو رمان جزیره‌ی سرگردانیِ سیمین دانشور و شوهر آهو خانم از علی‌محمد افغانی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از نقد این دو اثر بررسی تقابل زنان با تبعیض و خشونت اجتماعی آنان است. مسائلی که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است، مواردی چون: جلوه‌های مردسالاری، خشونت علیه زنان، نگرش جامعه به زن، اعتقاد به برتری مرد، ضعف زنانه، فمینیسم و ... است. در این بررسی‌ها به کتب جامعه‌شناختی استناد شده است. در پایان مسائلی که در داستان‌ها مورد بحث قرار گرفته است، با یکدیگر مقایسه شده و مشخص شده در هر داستان کدام یک از عناصر پررنگ‌تر و کدام کم‌جلوه‌تر است. نتایج حاکی از آن بود که در هر دو رمان نگاه منفی جامعه به زنین و وضعیت نابرابر میان زنان و مردان عامل اصلی خشونت و تبعیض به زنان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - شناسایی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پستهای مدیریتی سازمانی
محبوبه سلیمانپور عمران زهره شیرازیپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان شاغل استانداری خراسان شمالی و سازمان های تابعه مشتمل بر 150 نفر بود که که همه جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهشی از نوع همبستگی بود. چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان شاغل استانداری خراسان شمالی و سازمان های تابعه مشتمل بر 150 نفر بود که که همه جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهشی از نوع همبستگی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته دارای 30 سوال و 6 مولفه (عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی، عوامل فرهنگی و ارتقای شغلی) بر اساس طیف لیکرت 5 درجه ای بوده است. روایی صوری و محتوایی ابزار مورد تائید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 0.94 بدست آمد. یافته ها نشان داد که عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی و عوامل فرهنگی با ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی رابطه معنادار و مثبتی دارند. با توجه به اینکه هر چهار عامل مشخص شده در ارتقای زنان در سازمان نقش دارند با شناخت و برنامه ریزی می توان مسیر رشد زنان را در سطوح بالای مدیریتی هموارتر نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - ویژگی های آسیب زای زنان در بیان امیرمؤمنان(ع)
اکرم احمدیان احمدآبادی مجتبی سپاهیدر پژوهش حاضر هدف آن است که با استفاده از سخنان امام علی(ع) به ویژگی هایی از جنس زن پرداخته شود که اگر به درستی مدیریت نشوند، به آسیب هایی جدی تبدیل می گردند. روش کار کتابخانه ای و به صورت توصیفی-تحلیلی، با محوریت آموزه های علوی(ع) در منابع روایی مختلف به ویژه نهج البلا چکیده کاملدر پژوهش حاضر هدف آن است که با استفاده از سخنان امام علی(ع) به ویژگی هایی از جنس زن پرداخته شود که اگر به درستی مدیریت نشوند، به آسیب هایی جدی تبدیل می گردند. روش کار کتابخانه ای و به صورت توصیفی-تحلیلی، با محوریت آموزه های علوی(ع) در منابع روایی مختلف به ویژه نهج البلاغه و با شیوه ی مسئله محور است. یافته های پژوهش شامل معرفی و تحلیل ویژگی هایی چون شدت عواطف، واکنش های سریع کلامی و رفتاری، میل به خودنمایی، لطافت جسمی و صفات خاص زنان می باشد. بدین روی، به جهت آنکه زنان به عنوان نیمی از پیکر اجتماع و ستون تربیتی و منبع تأمین عواطف در خانواده ها هستند و همچنین به سبب پیچیده شدن ساختار جوامع و گستردگی ارتباطات و تعدّد نقش ها و وظایف اجتماعی در عصر حاضر، پرداختن به موضوع آسیب های زنان بسیار مهم است؛ زیرا با مصونیت بخشی به زندگی زنان است که می توان هر چه بهتر به صیانت از مقام آنان و حفظ کانون خانواده ها و جوامع پرداخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - تحلیل سیمای زن در آیینۀ شعر «جمال نصاری»
علی اکبر محسنی محمد بستان بهناز نظریپژوهش حاضر با هدف بررسی سیمای زن از نگاه نصاری انجام شده است. پرداختن به سیمای زن و نشان دادن چهره‌ای اثیری و گاه حقیقی از زن در همۀ دوره‌های تاریخی مختلف ادبیّات عرب، در آثار بسیاری از شاعران و نویسندگان دیده میشود؛ امّا شاعران معاصر با نگاهی متفاوت و نو نسبت به گذشته چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی سیمای زن از نگاه نصاری انجام شده است. پرداختن به سیمای زن و نشان دادن چهره‌ای اثیری و گاه حقیقی از زن در همۀ دوره‌های تاریخی مختلف ادبیّات عرب، در آثار بسیاری از شاعران و نویسندگان دیده میشود؛ امّا شاعران معاصر با نگاهی متفاوت و نو نسبت به گذشته به موضوع زن پرداخته‌اند. جمال نصاری از جمله شاعرانی است که در مجموعه اشعارش در قالب موضوعات مختلف از این نام برای بیان احساسات خویش و دغدغه‌های شخصی و دیگر اندیشه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی سود جسته است. این پژوهش بر آن است تا وجوهی از سیمای زن را در شعر نصاری بررسی نماید. وی در بسیاری از سروده‌هایش نسبت به زن نگاه خوش‌بینانه و مواضع جانبدارانه دارد و در عین حال سخنان و اندیشه‌های بدبینانه او نسبت به زن اندک نیست. یافته‌های این پژوهش توصیفی- تحلیلی برآن است تا موضوعاتی همچون؛ عدم توجّه جامعه به احساسات و عواطف زن، نماد عفت و پاکدامنی، زن مایه آرامش مرد، اندوهِ فراق از معشوق، تکیه‌گاه و حامی و.. نیز نگرش‌های منفی که شاعر به آن پرداخته را توصیف کند .از این رو با بررسی اشعار این شاعر به این نتیجه دست یافته‌ایم که سروده‌های نصاری در بر دارندۀ توصیف ویژگی‌های جسمانی زن نیست، بلکه نماد مفاهیم و مضامینی است که شاعر برای بیان احساسات خویش از آن مدد می‌جوید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - زن و روابط عاشقانه ی آن در اشعار نظامی گنجوی و سهراب سپهری
رامین خسروی اقبالهدف در این مقاله مقایسه روابط عاشقانه از دیدگاه دو شاعر متعلق به دو دوره ی مختلف ادبی و تاریخی ایران زمین تعلق داشته، بود. این دو شاعر نگرش های متفاوتی از نظر جامعه شناسی، روان شناسی و ادبی به جایگاه زن و روابط عاشقانه داشتند. تفاوت های معرفتی این دو شاعر در نوع دیدشان چکیده کاملهدف در این مقاله مقایسه روابط عاشقانه از دیدگاه دو شاعر متعلق به دو دوره ی مختلف ادبی و تاریخی ایران زمین تعلق داشته، بود. این دو شاعر نگرش های متفاوتی از نظر جامعه شناسی، روان شناسی و ادبی به جایگاه زن و روابط عاشقانه داشتند. تفاوت های معرفتی این دو شاعر در نوع دیدشان به روابط اخلاقی و عاشقانه تأثیر گذاشته و تعریف و شناختی از زن را شکل داده است. روش به کار رفته روشی مقایسه ای و توصیفی است و با تکیه بر آثار دو شاعر مورد نظر به روابط عاشقانه پرداخته شده است. یافته ها نشان داد که نظامی، با توجه به روحیات شخصی و سوانح زندگی خویش و اوضاع اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به نگرشی مختص به خود چونان سبکی شخصی از زن و روابط آن رسیده و به همین سان سهراب سپهری با همه ی مؤلفه های زندگی در عصر نو و تجربیات فردی خویش، تصویری منحصر به فرد از روابط عاشقانه را به مخاطب عرضه کرده است. در نهایت این نتیجه بدست آمد که روابط عاشقانه در داستان های غنایی نظامی در سه منظومه ی خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت پیکر بیشتر رنگ و صبغه ی جسمانی و زمینی گرفته است و معطوف به آن رویکرد می باشد. شاعر با در دست داشتن ابزار قوی توصیف های شگرف و خیال انگیز، خواننده را به سوی بزم و عیش و نوش و شادخواری برده است در حالیکه روابط عاشقانه در اشعار سهراب سپهری، به نوع روحانی و روانی آن محدود گشته و معشوقی اثیری در روح شاعر و عوالم آن مشاهده می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - سیمای خشونت علیه زنان در شعر شاعران معاصر عراق و بررسی علل آن (مطالعه موردی: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه)
مصطفی تراویده پیمان صالحیهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان اشعار آنان و تکیه‌بر نقد فرهنگی و به‌کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیده‌ای تلخ با سابقه‌ای چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان اشعار آنان و تکیه‌بر نقد فرهنگی و به‌کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیده‌ای تلخ با سابقه‌ای طولانی و با ابعاد فیزیکی، روانی، جنسی، اجتماعی و اقتصادی است که هنوز هم در جوامع انسانی وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر این است که شاعران مزبور در اشعار خود انواع خشونت علیه زن ازجمله محرومیت از حضور در اجتماع و بهره‌مندی از رشد علمی و فرهنگی، استفاده به‌عنوان کالایی جنسی، تحقیر، تهدید به طلاق و سرگردانی، بدرفتاری، تنبیه بدنی و سلب حق انتخاب همسر منعکس کرده‌اند. همچنین آنان از ابتذال زنان در اثر فشار فقر، نداشتن حامی، نبود نهادهای حمایتی و اجتماعی و ذبح ناجوانمردانة زنان و دختران به‌حکم سنت قبیله‌ای ننگ‌زدایی سخت متأثر شده‌اند و تربیت نسلی شریف، آزاده و شجاع را برای جامعه، مرهون بهره‌مندی زن از زندگی شرافتمندانه دانسته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان شاعر زن معاصر فلسطین
بشری گودرزی روح الله صیادی نژاد امیر حسین رسول نیاهدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی سطوح توازی(آوایی،واژگانی ونحوی) و تاثیر آن در سروده های فدوی طوقان شاعر زن معاصر جهان عرب از فلسطین می باشد. وی یکی از شعرایی است که از پدیده توازی در سروده های خود استفاده کرده است .طرح تحقیق توصیفی –تحلیلی بود. با منابع کتا بخانه ای و مطالعات کیفی به بررسی توازی در سروده‌های فدوی طوقان پرداخته شد. دستاورد تحقیق بیان گر آن است که در مبحث توازی، تکرار بیشترین اهمیت را دارد و یک عنصر ضروری در ایجاد موسیقی می‌باشد. فدوی طوقان از طریق به کار بردن این تکرار کلامی در سروده‌هایش زیبایی خاصی را ایجاد کرده است که یک خواننده‌ی آگاه با خواندن و شنیدن آنها می‌تواند از این سروده‌ها لذت ببرد. فدوی طوقان در اشعارش از توازی در سه سطح آوایی، واژگانی و نحوی بهره برده است و این پدیده با ایجاد تشابه در ساختار متن، برجستگی شعر او را به طور چشمگیری بیشتر کرده است. وی با استفاده از تکرارِ صداها، حروف، واژگان و ترکیب‌ها علاوه بر برجستگی در سطح زبانی، سبب تأکید در سطح معنایی نیز شده است و این مطلب نشان میدهد که سازه‌های زبانی در انتقال مفاهیم اثر گذار می‌باشند. به نظر می‌رسد بسامد توازی در سطح آوایی بیشتر از سطوح واژگانی و نحوی است، چرا که در توازی واژگانی و نحوی، توازی آوایی نیز یافت میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - نقش زن در استحکام خانواده با الگوگیری از فرهنگ غنی اسلامی
رضا بنی اسدیهدف از پژوهش حاضر تبیین نقش زن در استحکام بنیان خانواده با الگوگیری از فرهنگ غنی اسلامی است. جامعه مورد بررسی آیات قرآن و جوامع روایی می‌باشد. نمونه پژوهش آیات الهی و روایات مربوط به نقش زنان در امر استحکام خانواده و موضوعات مرتبط با آن است. طرح پژوهش توصیفی تحلیلی است. چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر تبیین نقش زن در استحکام بنیان خانواده با الگوگیری از فرهنگ غنی اسلامی است. جامعه مورد بررسی آیات قرآن و جوامع روایی می‌باشد. نمونه پژوهش آیات الهی و روایات مربوط به نقش زنان در امر استحکام خانواده و موضوعات مرتبط با آن است. طرح پژوهش توصیفی تحلیلی است. اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانهای حاصل شده است. تحلیل با استفاده از داده های به دست آمده از آیات قرآن و روایات مربوطه از کتب جوامع روایی صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد در فرهنگ غنی اسلامی راهبردهای بسیار زیاد، بسیار دقیق و بسیار موثر برای ایفای نقش زنان در استحکام خانواده ارائه شده است. برخی از مهمترین این راه‌کارها شامل توجه زن به سنخیت همسر در تشکیل خانواده، پرهیز از بیان مطالب اختلاف افکن، دوری از انجام رفتارهای تنش زا، تاکید بر اظهار محبت زوجین نسبت به یک دیگر، تاکید بر انجام اعمال محبت زا بین زوجین، ترغیب زن به اطاعت همسر، رسیدگی شایسته به امور منزل، ترغیب زن به رعایت حال همسر، تشویق به رفتارهای زناشویی، تغافل زن از خطاهای همسر، و عفو و گذشت زن نسبت به همسر میشود. با به کارگیری موارد فوق و هنرنمایی زن حصول استحکام خانواده امری قطعی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - نگاره زن اشکانی بر روی آثار و یافته‌های باستان شناسی
سارا ذوالفقاری بهمن فیروزمندی یعقوب محمدی فرهدف این پژوهش بررسی حضور، نمایش و جایگاه زن به مفهوم وسیع آن بر روی آثار و مواد فرهنگی باستان‌شناختی برجای مانده از دوران اشکانیان می‌باشد. جامعه پژوهش شامل نقش و نگار زنان بر روی آثار دوران اشکانی است. نمونه نگاره های زن بر اساس شواهد باستان‌شناختی می‌باشد. طرح تحقیق ت چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی حضور، نمایش و جایگاه زن به مفهوم وسیع آن بر روی آثار و مواد فرهنگی باستان‌شناختی برجای مانده از دوران اشکانیان می‌باشد. جامعه پژوهش شامل نقش و نگار زنان بر روی آثار دوران اشکانی است. نمونه نگاره های زن بر اساس شواهد باستان‌شناختی می‌باشد. طرح تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر پایه تطبیق داده‌ها به‌صورت کیفی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای و موزه‌ای با استفاده از منابع مکتوب و دیجیتال انجام شده‌است. نتایج نشان می‌دهند که در این دوره بیشتر از ادوار پیشین به شمایل نگاری زنان توجه شده و نسبت به دوره‌های قبل از خود به کلی متفاوت است. محصولات هنری به شدت التقاطی هستند و هیچ سبک خاصی در آنها به چشم نمی‌خورد. نوع پوشش رایج زنان دوره اشکانی در مناطق مختلف متفاوت است. وجود آثار به‌جا مانده از نگاره زنان و ملکه‌ها بر روی سکه‌ها، نقوش‌برجسته، سردیس‌ها، نیم‌تنه‌ها، پیکرک‌ها، مجسمه‌ها، نقاشی‌های‌دیواری، آرایه‌های معماری، زینت‌آلات، ظروف و ریتون‌ها بیانگر نقش و حضور سیاسی و اجتماعی زنان در این دوره می‌باشد. از سویی دیگر مقایسه آنها با دوره‌های مختلف راه را برای شناخت هر چه بیشتر بافت اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و سیاسی در دوره اشکانی هموار میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی
نعیمه کبیری قمی سمیرا معصومی زواریانیهدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی و بیان نظر اسلام نسبت به مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بود. طرح پژوهش مروری و از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. تحلیل مطالب براساس منابع قرآن، احادیث، کتب، مقالات در حوزه ی تربیت اسلامی، آیات قرآن کریم چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تربیتی زن در جامعه اسلامی و بیان نظر اسلام نسبت به مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بود. طرح پژوهش مروری و از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. تحلیل مطالب براساس منابع قرآن، احادیث، کتب، مقالات در حوزه ی تربیت اسلامی، آیات قرآن کریم و روایات معصومین (ع) انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که در آموزه های دینی ضمن تأکید بر مقام والای مادر و جایگاه زن، ضرورت احترام و تلاش برای برآوردن حقوق مادران، به سلامت جسمی و روانی آنان توجه بسیاری شده است و بر اساس اظهارات صاحب نظران در حوزه ی علوم اجتماعی، نقش محوری مادر در سازندگی کشور موثربوده، هم چنین دین مبین اسلام مانع مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نشده، از این رو از نگاه قرآن زن نقشی مؤثر در اجتماع دارد و باید هم گام با مردان در مسایل مهم اجتماعی نقش آفرینی نماید. هم چنین مشخص شد که اسلام جامع ترین وکامل ترین نگرش را نسبت به شخصیت زن دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - زن آرمانی و اثیری در منظومۀ عاشقانۀ هشت‌بهشت امیرخسرو
آسیه ذبیح نیا عمرانهدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت زنان در منظومۀ عاشقانۀ هشت بهشت امیرخسرو دهلوی است. مثنوی هشت‌بهشت به جنبه‌های متعدد آرمان‌شهر زنان اشارات فراوانی می کند. روش تحقیق در این مقاله موردی- زمینه‌ای با رویکرد همبستگی است و کوشش شده تا با استفاده از روش تحلیل محتوا معیارهای زن خوب چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت زنان در منظومۀ عاشقانۀ هشت بهشت امیرخسرو دهلوی است. مثنوی هشت‌بهشت به جنبه‌های متعدد آرمان‌شهر زنان اشارات فراوانی می کند. روش تحقیق در این مقاله موردی- زمینه‌ای با رویکرد همبستگی است و کوشش شده تا با استفاده از روش تحلیل محتوا معیارهای زن خوب را از دیدگاه این شخصیت مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. طرح جایگاه زن در خانواده و اجتماع و ارائه راهکار کاربردی در این زمینه یکی از مضامین اساسی امیرخسرو در ارائۀ مدینۀ فاضله در شهر آرمانی هشت‌بهشت است. رسیدن به جامعۀ آرمانی که او در نظر داشته با معیارهای جامعۀ زمانۀ او بیشتر هماهنگ و مرتبط است. درونمایۀ داستان هشت‌بهشت پیمان‌شکنی زنان و تظاهر آنان به ستر و صلاح است. او در این منظومۀ عاشقانه هر جا که شرایط را مناسب دیده است، در خلال داستان‌های پراز نشاط، دستاویزی برای تعلیم و موعظه به زن یافته، اذعان کرده است. مطابق نتایج تحقیق، تعهد و وفاداری زن برای زندگی بهتر و به دست آوردن آرامش واقعی دنیا و آخرت ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - سیمای زن در مجموعه داستان های کوتاه راضیه تجار
مریم زارع پستکی زاد نرگس جابری نسبهدف از پژوهش حاضر، سیمای زن در مجموعه داستان های کوتاه راضیه تجار است. در این پژوهش، جایگاه اجتماعی و نقش زن ایرانی در داستان نویسی معاصر فارسی و شناخت دقیق تصویری که یک نویسنده زن از زنان ارایه می دهد، به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر، سیمای زن در مجموعه داستان های کوتاه راضیه تجار است. در این پژوهش، جایگاه اجتماعی و نقش زن ایرانی در داستان نویسی معاصر فارسی و شناخت دقیق تصویری که یک نویسنده زن از زنان ارایه می دهد، به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها بر اساس تحلیل کیفی و مبتنی بر توصیف و تحلیل محتوای داده هاست. در بررسی های انجام شده، مشخص شد راضیه تجار از جمله نویسندگانی است که در دو دهه اخیر در حوزه داستان نویسی، جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. قهرمان بیشتر داستان های وی، زنان هستند و مسایل مربوط به این زنان، موضوع اصلی داستان های وی است. در این مقاله، طبق بررسی سیمای زن و بررسی گفتار و رفتار شخصیت های زن در هشت مجموعه داستان کوتاه این نویسنده، نشان داده شد که زنان در کانون توجه قرار دارند و در سیطره نظام مردسالاری اسیرند و هیچ گونه هویت و استقلال شخصیتی ندارند و پیوسته در معرض تهدیدند و به هیچ تکیه گاهی اعتماد ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی
مریم بختیارهدف از تحقیق حاضر بررسی جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی می باشد. عرفان حقیقی و ناب باطن دین است که ریشه در جان آدمی دارد و با فطرت انسان سرشته شده است و از این رو در ادبیات عرفانی، زن نماد و مظهر جمال الهی و نماد حبّ الهی است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده اس چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر بررسی جایگاه معنوی زن درعرفان اسلامی می باشد. عرفان حقیقی و ناب باطن دین است که ریشه در جان آدمی دارد و با فطرت انسان سرشته شده است و از این رو در ادبیات عرفانی، زن نماد و مظهر جمال الهی و نماد حبّ الهی است. تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و به واکاوی نوشته های شعرا و عارفان در زمینه جایگاه معنوی زن پرداخته است. بر این اساس در بررسی های نوشته های عرفای اسلامی مانند ابن عربی مشخص شد به اقتضای حال و مقام سخن، گاه زنانی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده‌اند که مردان باید درس توحید، مردانگی، توکل، فداکاری و...را از آن ها بیاموزند. هم چنین طی بررسی جایگاه زن در دیدگاه برخی شعرا و نویسندگان معروف عارف مسلک مانند عطار نیشابوری و مولانا مشخص شد که زنان در کسب مراتب معنوی در مقایسه با مردان کم نداشته و بسیاری از آنها به بالاترین درجات رسیده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - بررسی سیمای زن در دین صابئین مندائی (ازدواج و خانواده)
عزیز سواری محمد جابری نصرهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای زن در دین صابئین مندائی می‌باشد. جامعه پژوهش کلیه متون دینی ترجمه شده‌ی صابئین مندائی است. نمونه مورد بررسی بوثه‌های (کوچک ترین بخش از تعالیم دین مندائی) مرتبط به زن، ازدواج و خانواده است. طرح پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. در این پژوه چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی سیمای زن در دین صابئین مندائی می‌باشد. جامعه پژوهش کلیه متون دینی ترجمه شده‌ی صابئین مندائی است. نمونه مورد بررسی بوثه‌های (کوچک ترین بخش از تعالیم دین مندائی) مرتبط به زن، ازدواج و خانواده است. طرح پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش با استفاده از راهبرد کتابخانهای (فیش‌برداری از منابع) و مراجعه مستقیم به کتب مقدس صابئین مندائی (گنزا ربا و دراشا اد یهیا (تعالیم یحیی)) مطالب مرتبط به موضوع مقاله (زن، ازدواج و خانواده) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از روش کیفی تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که نخستین زن (حوا) همراه و همزاد نخستین مرد(آدم) خلق و نشمتای پاک آنان از آلما دنهورا در جسم‌شان دمیده میشود. حوا در کنار آدم مخاطب وحی الهی واقع شده و پس از مرگ آدم، نزول تعالیم وحیانی به حوا استمرار می‌یابد. درطول تاریخ کهن مندائی برخی بانوان توانسته‌اند وارد سِلک روحانیت شده و بالاترین درجات دینی هم چون ریش اُمه (رئیس امت) راکسب کنند. ملواشه یا نام دینی که هویت اصیل یک مندائی راتشکیل میدهد، بر اساس نام مادری وی ساخته می-شود. ازدواج یک دستور دینی تلقی شده که ویژگی‌هایی هم چون درون قومی بودن، وجود مناسک پیچیده دینی شامل تعمید زوجین در آب جاری (یردنا) و نداشتن طلاق دارد. با استناد به آموزههای مقدس مندائی اصول خانوادگی مانند عفت و پاکدامنی، فرزندآوری و تعلیم و تربیت فرزندان استخراج و ارائه شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - خشونت علیه زنان در آثار داستانی نویسنده زن معاصر فریبا وفی
لیلا عاشقی قلعه ناصر علیزاده خیاط آرش مشفقیهدف از پژوهش حاضر، بررسی خشونت علیه زنان در آثار داستانی فریبا وفی است. در این پژوهش خشونت علیه زنان و پیرو آن آسیب‌هایی که زنان را درگیر خود میکند به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. فریبا وفی نویسنده‌ای رئالیست است که مهم ترین دغدغه‌اش مشکلات زنان است و داستان را بست چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر، بررسی خشونت علیه زنان در آثار داستانی فریبا وفی است. در این پژوهش خشونت علیه زنان و پیرو آن آسیب‌هایی که زنان را درگیر خود میکند به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. فریبا وفی نویسنده‌ای رئالیست است که مهم ترین دغدغه‌اش مشکلات زنان است و داستان را بستری برای بیان مصائب زنان جامعه در نظر گرفته است. وی در داستان‌هایش از نگاه شخصیت‌های زن به جزئیات زندگی زنان و انواع خشونت اشاره کرده است. در این مقاله، با بررسی آثار این نویسنده، نشان داده شد که زنان و دختران در اکثر داستان‌های فریبا وفی خشونت را تجربه کرده اند. نتایج حاکی از آن است که زنان داستان های او شخصیتی ایستا و راکد دارند و اغلب قربانی مردسالاری و خواسته‌های جامعه مردانه می‌شوند و در مقابل خشونت‌ها منفعل هستند. بعضی از این زن ها منزوی‌شده و سکوت اختیار کرده اند و دچار بحران‌های روحی و روانی شده و بعضی دیگر دچار آسیب‌های اجتماعی شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - نشانه‌شناسی تصویر زن در سینمای عباس کیارستمی
پدرام رستمی محمدجواد گهربخش بابک سعداللهی مجتبی مدنیهدف پژوهش حاضر بررسی نشانه شناسی تصویر زن در سینمای کیا رستمی می باشد. جامعه آماری فیلم های معطوف به نشانه شناسی زنان ساخته کیارستمی می باشد. روش نمونه گیری هدفمند و نمونه پژوهش فیلم های گزارش و ده بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شیوه بهدست آوردن اطلاعات از طریق مناب چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی نشانه شناسی تصویر زن در سینمای کیا رستمی می باشد. جامعه آماری فیلم های معطوف به نشانه شناسی زنان ساخته کیارستمی می باشد. روش نمونه گیری هدفمند و نمونه پژوهش فیلم های گزارش و ده بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. شیوه بهدست آوردن اطلاعات از طریق منابع کتابخانهای و مشاهده فیلم‌ها بود. فیلم ها مورد تحلیل نشانه‌شناسی قرار گرفتند. نشانه‌شناسی بر اساس دو سنت عمده سنت فردیناند دوسوسور و سنت چارلز سندرس پیرس صورت گرفت. مطالعه و بررسی آثار بلند کیارستمی نشان داد که وی در طول دوران کاری خود نسبت به زنان و دغدغه‌های آنان اشراف داشته و بخش عمده‌ای از دوران متاخر فیلم‌سازی‌‌اش را به بازنمایی زنان و مشکلات آنها اختصاص داده‌است. وی به‌خصوص در آثار متاخر خود، زنان را در کانون توجه فیلم‌هایش قرار داده است. نتایج بررسی مبتنی بر نشانه‌شناسی فیلم گزارشو ده نشان داد که کیارستمی در تلاش بوده تا ضمن بازتاب مشکلات زنان، نگاه جامعه به زن و انتظاراتی که از وی می‌رود را نیز نشان دهد و بر این مهم تاکید نماید که این نگاه سنتی و کلیشه‌ای، علیرغم گذشت سال‌ها، هم چنان در جامعه وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - بررسی چالش جرم‌شناختی تغییر مفهوم زنانگی
عاطفه بطیاریهدف پژوهش حاضر بررسی چالش جرم‌شناختی تغییر مفهوم‌زنانگی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار مفاهیم یا متون مرتبط با زنانگی است. نمونه مورد پژوهش تغییرات مفهوم‌زنانگی در حوزه جرم‌شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و کتابخان چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی چالش جرم‌شناختی تغییر مفهوم‌زنانگی می باشد. جامعه پژوهش شامل کلیه آثار مفاهیم یا متون مرتبط با زنانگی است. نمونه مورد پژوهش تغییرات مفهوم‌زنانگی در حوزه جرم‌شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای انجام گرفت. داده‌ها از طریق تحلیل و ترکیب جمع‌بندی شدند. نتایج پژوهش نشان‌داد، مفهوم زنانگی بر اساس ساختا‌‌ر‌‌اجتماعی جامعه شکل می‌گیرد. این مفهوم چالش‌بر‌انگیز است و از قاعده تغییر درگذر زمان مستثنی نیست. مفهوم‌زنانگی به معنای تفسیر اصول و چارچوب هویت زن، تحت تأثیر پیشرفت تکنولوژی و تبادل افکار بوده است و در دوره‌های تاریخی شکل دیگری به خود گرفته است. همچنین یافته‌ها نشان‌داد که دیدگاه زنان پس از دور‌شدن از نقش‌های سنتی و ارتباط بیشتر با جامعه واقعی و مجازی، نسبت به هویت خود تغییر کرده است و زنانی که هویت‌های زنانه متفاوتی را انتخاب می‌کنند با تجربیات متفاوتی مواجه می‌شوند. شکل‌گیری دیدگاه زن ایده‌آل، گاهی با سبک‌زندگی غیرمعمول همراه میشود که با تقویت سه عامل اهداف در دسترس، فقدان حفاظت و مجاورت مجرم، بسترهای بزه‌دیدگی را فراهم می‌نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - خلاقیت در معماری زنان: دیدگاهی بر پایه پژوهش های روان شناختی
نغمه علیزاد گوهری الهام فروزندهبی شک خلاقیت از جمله مهمترین ارکان طراحی و ساخت سازه های ماندگار، بی بدیل و منحصر به فردی است که تمایز، برتری و زیبایی هر سازه را نسبت به موارد مشابه آن رقم می زند. تفکر خلاق که از پیچیده ترین و عالی ترین جلوه های اندیشه انسان است، عاملی است که یگانگی و بی&thinsp چکیده کاملبی شک خلاقیت از جمله مهمترین ارکان طراحی و ساخت سازه های ماندگار، بی بدیل و منحصر به فردی است که تمایز، برتری و زیبایی هر سازه را نسبت به موارد مشابه آن رقم می زند. تفکر خلاق که از پیچیده ترین و عالی ترین جلوه های اندیشه انسان است، عاملی است که یگانگی و بی همتایی را در معماری به دنبال می آورد. به عبارت روشن تر، از آنجا که در دیدگاه کلاسیک نیز معماری حاصل ترکیب سه حوزه استحکام، سودمندی و زیبایی (سازه،عملکرد،فرم) است، خلاقیت نیز می تواند در هر یک از این سه لایه بروز یابد. به عنوان مثال گاه در معماری سازه بنا به عنوان خلاقانه ترین بخش کار بروز می کند، نظیر کارهای کالاتراوا؛ و یا ممکن است فرم حرف اول را بزند، نظیر کارهای گِهری یا لوکوربوزیه؛ و یا عملکرد نقش خلاقانه را ایفا کند، همچون حل و فصل بهینه پلان های پیچیده فرودگاه ها، و این سه می توانند در یک پروژه نیز به منصه ظهور برسند. از آنجا که پژوهش های متعددی به بررسی عامل خلاقیت با تاکید بر تفاوت های جنسیتی صورت گرفته است، در این مقاله ابعاد مختلف خلاقیت به طور عام و در معماری به طور خاص، پرداخته شده و سپس خلاقیت در زنان، با نظر به پژوهش های روان شناختی مورد بررسی قرار گرفته و نمونه هایی از طرح های خلاق ارائه شده توسط زنان معمار- با تمرکز بر آثار زاها حدید - که می تواند گویای چنین تفکر خلاقی باشد، معرفی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - سیمای زن از دیدگاه فوزیه ابوخالد، شاعر معاصر عربی
محسن سیفی صدیقه جعفری نژادفوزیه ابوخالد(1955) یکی از شاعران معاصری سعودی است که جانمایه ی بسیاری از سروده ها ومجموعه های شعری وی برگرفته از زن است. این بانوی شاعر توانسته در اشعار زیادی اعتراض خود را به جامعه اش در خصوص اجحاف در حق زنان بیان دارد. هدف این پژوهش عبارت بود از اینکه با روش توصی چکیده کاملفوزیه ابوخالد(1955) یکی از شاعران معاصری سعودی است که جانمایه ی بسیاری از سروده ها ومجموعه های شعری وی برگرفته از زن است. این بانوی شاعر توانسته در اشعار زیادی اعتراض خود را به جامعه اش در خصوص اجحاف در حق زنان بیان دارد. هدف این پژوهش عبارت بود از اینکه با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی سیمای زن در شعر این شاعر بپردازد وجلوه هایی از جایگاه زن را در شعر ایشان بررسی نماید. از جمله مقوله هایی که در شعر فوزیه نسبت به زن اهتمام ویژه ای به آن شده است، شکوه از عدم تکریم زن به عنوان مادر بشریت است. مادری که او را نماد رستاخیزی و باروری برشمرده و وی را هم ردیف وطن و سرزمین خوانده است و خواستار آزادی وی از یوغ ستم جامعه ی خویش شده.وی برای اینکه بتواند علیه سنت جامعه به پاخیزد و از حقوق زنانه اش آزادانه دفاع کند به شعر روی آورده تا با زبان شعر آزدانه در برابر خوارداشتِ زنان قد علم کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - زن از دیدگاه «می زیاده»
رمضان رضایی الناز امیری پری ناز علی اکبریبسیاری از پیشرفت‌های اجتماعی جوامع عربی در حال حاضر مدیون متفکران و روشنفکرانی است که در قرن های اخیر زندگی می‌کردند.آنها با توجه به اطلاعی که از جهان غرب در زمینه مسائل اجتماعی بدست آورده بودند با مسائل اجتماعی جوامع مذهبی و سنتی خویش درآمیخته و خواستار اعمال آنها در ج چکیده کاملبسیاری از پیشرفت‌های اجتماعی جوامع عربی در حال حاضر مدیون متفکران و روشنفکرانی است که در قرن های اخیر زندگی می‌کردند.آنها با توجه به اطلاعی که از جهان غرب در زمینه مسائل اجتماعی بدست آورده بودند با مسائل اجتماعی جوامع مذهبی و سنتی خویش درآمیخته و خواستار اعمال آنها در جامعه خود شدند. از جمله آن مسائل اجتماعی، مسأله زن و مطالبات زنان بود. در میان روشنفکران عرب، شاعر و نویسنده وجود داشت. زنان نیز در میان آنها حضور داشتند. امّا در این میان چیزی که در خور توجه است این بود که مسائل زنان از زبان یک زن طرح می شد. پس چه کسی می‌تواند در آن دوران بهتر از می‌زیاده باشد که دیدگاه های اعتدال گونه اش معروف است؛ لذا بررسی آن اندیشه ها نیز در نوع خود از اهمیت برخوردار است. می‌زیاده زنی بود که به مسائل مختلف اجتماعی با عینک یک مصلح اجتماعی نگاه می‌کرد و زن را به عنوان یک زن در نظر می‌گرفت لذا بسیاری از دیدگاههای وی در این زمینه از دایره عقل بیرون نرفته و به وادی احساسات وارد نشده است. این مقاله به تبیین دیدگاههای می‌زیاده در مورد زن با شیوه تحلیل محتوا می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - بررسی پیامدهای دورکاری در زنان شاغل
حسین دامغانیان فرناز روزباندورکاری بخشی از دنیای جدید کاری است. این سبک کار که در سال های گذشته طرفداران بسیار زیادی بدست آورده، وابسته به استفاده موثر از تکنولوژی اطلاعات است. تکنولوژی اطلاعات ابزار کمکی برای پیاده سازی این سبک کاری است اما برای موفقیت آن باید به عامل های دیگری نیز توجه کرد مانن چکیده کاملدورکاری بخشی از دنیای جدید کاری است. این سبک کار که در سال های گذشته طرفداران بسیار زیادی بدست آورده، وابسته به استفاده موثر از تکنولوژی اطلاعات است. تکنولوژی اطلاعات ابزار کمکی برای پیاده سازی این سبک کاری است اما برای موفقیت آن باید به عامل های دیگری نیز توجه کرد مانند سازمان، ماهیت شغل، شخصیت کارمندان، سبک زندگی، جنسیت و ... علاوه بر مزایایی که این شیوه کاری به همراه دارد پیامد هایی برای سازمان ، افراد و خانواده ها در پی دارد که باید به آنها توجه شود. در مطالعه حاضر وضعیت کاری زنان ، بکارگیری دورکاری، پیامدهای مثبت و منفی را که این شیوه کاری برای زنان و خانواده های آنها به دنبال دارد مورد بررسی قرار داده شده است. دورکاری به زنان این فرصت را می دهد که با وجود بودن در کنار خانواده و پرداختن به وظایف خانه داری و بچه داری همزمان به وظایف شغلی خود نیز رسیدگی کنند، اما این امر می تواند مشکلاتی را نیز برای آنان و نیز خانواده هایشان به همراه آورد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - از زن ستیزی تا زن ستایی در حدیقة الحقیقة سنایی
محمود جعفری دهقی ساره تربیتبه اعتبار پژوهش های گسترده و متقن بزرگان حوزه ی تحقیق ادب فارسی، حکیم سنایی غزنوی - شاعر بزرگ قرن پنجم - از جمله اولین کسانی است که اصطلاحات عاشقانه را با اصطلاحات صوفیانه بهم درآمیخته و طرحی نو درافکنده است. از دیگر سو در هر دو حوزه ی عشق و عرفان، زیبایی در اوج قرار دا چکیده کاملبه اعتبار پژوهش های گسترده و متقن بزرگان حوزه ی تحقیق ادب فارسی، حکیم سنایی غزنوی - شاعر بزرگ قرن پنجم - از جمله اولین کسانی است که اصطلاحات عاشقانه را با اصطلاحات صوفیانه بهم درآمیخته و طرحی نو درافکنده است. از دیگر سو در هر دو حوزه ی عشق و عرفان، زیبایی در اوج قرار دارد و چون زن نمود آشکارای زیبایی است لذا محبوب و معشوق همواره در شمایل زن تجلی یافته است؛ ازین جهت رویکرد سنایی به مقوله ی زن می تواند توجیه پذیر باشد. البته در شعر سنایی زن نیز مانند دیگر موجودات، اصل محاسبه نمی شود و تنها جنبه ی نمودی دارد، یعنی اگر در کلام وی از بدی های زن سخن گفته می شود دلیل بر بد بودن ذاتی زن نیست و به عکس سخن راندن از خوبی های وی نیز مبتنی بر پاک طینتی اش نمی باشد. با توجه به اینکه از میان آثار این شاعر حدیقه الحقیقه اثری کامل تر در بیان اندیشه های سنایی می باشد، لذا این پژوهش با استناد به این اثر عرفانی انجام پذیرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - نقش پیکرک های زنان در دنیای باستان (با تکیه بر مکشوفات باستان شناسی)
سید رسول موسوی حاجی سامان فرزین مریم زورپیش از ابداع خط، بشر با ساختن پیکرک هایی از گل، سنگ و غیره، اندیشه های خود را نمودارمی ساخت. اقوام پراکنده فلات ایران از هزاره های قبل از میلاد همواره پایبند تقلید صرف از طبیعت نبودندبلکه اغلب میل داشتند حاصل خاطره خیال خود را با نوک تیشه یا سر انگشت های هنرمندانه خود چکیده کاملپیش از ابداع خط، بشر با ساختن پیکرک هایی از گل، سنگ و غیره، اندیشه های خود را نمودارمی ساخت. اقوام پراکنده فلات ایران از هزاره های قبل از میلاد همواره پایبند تقلید صرف از طبیعت نبودندبلکه اغلب میل داشتند حاصل خاطره خیال خود را با نوک تیشه یا سر انگشت های هنرمندانه خود از سفالو سنگ برآورند و هر یک از پیکرک ها را مطابق آرزوها و اندیشه ها و باورهای آئینی خود جلوه گر سازند.پیکرواره های کوچک حیوانات و انسان احتمالا جنبه پیشکشی و نذری داشته است. پیکره های زنان نمادزایش (الهه مادر) و جنبه های مذهبی و آیینی داشته اند. تحلیل های روانشناسانه از این آثار هنری نشاندهنده این است که هنرمند فقط به دلیل ایجاد یک شیء هنری این آثار را خلق نمی کند، بلکه در پشت سراین هنر یک اندیشه است. از اولین آثار هنری که بشر ساخته همان پیکرک های انسانی بوده است که بیشتربه شکل زن بودند. زن برای مردمان آن دوران، انسانی پیچیده بوده و این پیچیدگی در پیکرک های ساختهشده نیز دیده می شود. از نظر هنرشناسان و باستان شناسان، در جهان بینی انسان شناسیِ باستانی، زن نماداسطوره بوده است. خدا بانوها اولین نمونه نمایش خصایص زن بوده اند. خدابانوها نه تنها مادر انسان هابلکه مادر تمام موجودات زنده اند، جانورانی که با هر پیکرک کشیده شده اند نشان دهنده این امر هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - زن، فرهنگ، دو واژه
سیده سعیده سنجریتراوشهایی که از فکر بشر در طی زمان از دیر باز برای ارتقا و اعتلای ساختار اخلاقی و اجتماعی به وجود می آید فرهنگ است. هر فردی نشان دهندة جزیی از جامعه است که با پیروی از کردارهای خاصی که منجر به نظم می شود، ارزشها، اعتقادها و باورهای یک جامعه را تأمین می کند. رفتارها و کر چکیده کاملتراوشهایی که از فکر بشر در طی زمان از دیر باز برای ارتقا و اعتلای ساختار اخلاقی و اجتماعی به وجود می آید فرهنگ است. هر فردی نشان دهندة جزیی از جامعه است که با پیروی از کردارهای خاصی که منجر به نظم می شود، ارزشها، اعتقادها و باورهای یک جامعه را تأمین می کند. رفتارها و کردارهای فردی که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و به تدریج مطابق ارزشهای معیار، جامعه آن را صیقل داده و به صورت فرهنگ حاکم میشود. در خالل پاره ای از این ارزشها زن و مقام وی و نگرش نیاکان ما جزء در تاریخ فرهنگ این مرز و بوم از حرمت و اعتبار واالیی برخوردار بوده اند. ّ مراتبی هستند در خور توجه جهت بررسی و آگاهی های فرهنگی و اینکه زنان این ارزشمندی و اعتبار را می توان در متنها و داستان های کهن مشاهده نمود که در بر دارندة نگرش و فرهنگی گذشتگان در این امر می باشد. زن بـــه معـــنی: زایـــش اســت که بهصــــورت واژههـــای چون کهن متون درvadhu، nāiṝi، nārig، vantav، wad، wa/∂δ، zan پهلوی، اوستایی، سغدی، سنسکریت به کار رفته است. به زن القابی چون در زبان فارسی میانه که واژة به معنی بانو است داده شده است. در زبان سغدی به معنی بانو، خانم، همسر، ملکه و شهبانو است. در این مقاله نگارنده از آغاز آفرینش انسان مطالبی را ارائه می کند و زن را که نمونه ای از خلقت هستی است به عنوان جزیی از فرهنگ با همة نمادینه های نیکی و بدی در ادوار کهن مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله نگارنده از آغاز آفرینش انسان مطالبی را ارائه می کند و زن را که نمونه ای از خلقت هستی است به عنوان جزیی از فرهنگ با همة نمادینه پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - «خانواده» و مناسبات خانوادگی در دیوان پروین اعتصامی
مریم السادات اسعدی فیروزآبادیپروین اعتصامی در دیوان اشعار خود،بارها از خانواده و اعضای تشکیل دهنده آن و مناسبات بین آن ها به انحای گوناگون سخن گفته است.این بانوی شاعر،گاه از جایگاه زن در مقام همسر سخن می گوید و گاه نقش زن را در مقام مادر تبیین می کند،زمانی مرد را در جایگاه همسر و زمانی دیگر او را د چکیده کاملپروین اعتصامی در دیوان اشعار خود،بارها از خانواده و اعضای تشکیل دهنده آن و مناسبات بین آن ها به انحای گوناگون سخن گفته است.این بانوی شاعر،گاه از جایگاه زن در مقام همسر سخن می گوید و گاه نقش زن را در مقام مادر تبیین می کند،زمانی مرد را در جایگاه همسر و زمانی دیگر او را در مقام پدر به تصویر می کشد.فرزندان و ارتباطات آن ها با والدین نیز، از نظر او دور نمانده اند.او در سخن گفتن از خانواده و بیان تعاملات میان اعضا، از شیوه های گوناگونی استفاده می کند.تشبیه،تمثیل و حکایت پردازی، از شگردهای اوست که در آن ها اطفال یتیم،حیوانات به ویژه طیور و صاحبان مشاغل، به طرق مختلف،ایفای نقش می کنند. اگرچه بسیاری از پژوهشگران، درباره ی شخصیت زن در شعر و ادب فارسی سخن گفته اند ؛اما تحقیق درباره ی مناسبات خانوادگی از خلال متون ادبی،کمتر صورت گرفته است و تتبع در این زمینه،ما را در شناخت هرچه بیشتر و بهتر شخصیت، اعتقادات و اندیشـه های شاعر یاری می رساند. پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی –تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است،بیانگر آن است که از میان اعضای خانواده،،زن به ویژه در مقام مادر، در دیوان پروین اعتصامی از نقش پر رنگ تر و جایگاه والاتری نسبت به اعضای دیگر برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - فرشتگانِ تدبیرگر جهان زن نیستند
سید محمد علی ایازی سید حسام الدین حسینیبا توجه به اینکه در طول تاریخ نگاه به زن تا حد الهه و فرشته شمردن آن و از طرفی تا حد زنده به گور کردن او پیشرفته است و از اینرو قرآن به عنوان آخرین کتاب آسمانی الهی، به مبارزه با این اعتقادات انحرافی و از جمله آنها دختران خدا دانستن فرشتگان، پرداخته است و زن و مرد را مک چکیده کاملبا توجه به اینکه در طول تاریخ نگاه به زن تا حد الهه و فرشته شمردن آن و از طرفی تا حد زنده به گور کردن او پیشرفته است و از اینرو قرآن به عنوان آخرین کتاب آسمانی الهی، به مبارزه با این اعتقادات انحرافی و از جمله آنها دختران خدا دانستن فرشتگان، پرداخته است و زن و مرد را مکمل یکدیگر معرفی نموده و به تعریف جایگاه فرشتگان در تدبیر جهان پرداخته است، لذا برای پیراستن دین از بدعت و ارائه تعریف و جایگاه صحیح و حقیقی زن در فرهنگ و نظام بشری باید به پیراستن مقام او از عقاید و سن های انحرافی پرداخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - زن از نگاه پیامبر (ص)
محمد شفیعیظهور شخصیت حقیقی زن و انجام رسالت های سنگین و مسئولیت های الهی و انسانی و راهیابی به کمال واقعی اش اقتضا می کند تا از دیدگاههای افراطی و تفریطی پرهیز نموده و نظر صحیح و منطبق بر فطرت که مبتنی بر آموزه های دینی می باشد را تببین نمود.ازآنجا که خداوند،پیامبر(ص) را به عنوان چکیده کاملظهور شخصیت حقیقی زن و انجام رسالت های سنگین و مسئولیت های الهی و انسانی و راهیابی به کمال واقعی اش اقتضا می کند تا از دیدگاههای افراطی و تفریطی پرهیز نموده و نظر صحیح و منطبق بر فطرت که مبتنی بر آموزه های دینی می باشد را تببین نمود.ازآنجا که خداوند،پیامبر(ص) را به عنوان الگو معرفی نموده است تا مؤمنان از سخنان و اعمال و رفتار آن حضرت درس بگیرند.یکی از موضوعاتی که در سخنان پیامبر(ص) مورد تأکید قرارگرفته، معرفی شخصیت زن و نوع نگاهی است که به زن دارد. پیامبر اکرم (ص) الگوی کامل انسانیت، زن را از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار داده که مهم ترین آنها عبارت از :عظمت و هویت دینی زن،نقش مادر و وظایف پروروشی ایشان،همکاری و پاداش خدمت به شوهر،توجه به فرزند دختر،وظیفه‌ی مرد نسبت به همسر،منفور بودن طلاق می باشد.درصورتیکه فرمایشات پیامبر(ص)مورد توجه قرار گیرد،آرامش در خانواده ها،افزایش و زمینه رشد و تعالی افراد خانواده فراهم می گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - «خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن
فاطمه ممیزی یدالله بهمنی مطلقبا وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده چکیده کاملبا وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا یاد آورده است. شاید یکی از دلایل آن این باشد که در طول زندگی از چشمه زلال محبت مادر و عشق پاک همسر بهره مند بوده است .بنابراین آنیمای شاعر او را بر آن داشته تا در منظومه های خود نگرش مثبت و والایی نسبت به زن از خود نشان دهد. از دیدگاه او زن شخصیتی خردمند و مدبر دارد و می تواند راهنمای خوبی برای مرد باشد. این مقاله سیر تحول و اوج گرفتن نگاه نظامی به زن را از مخزن الاسرار تا اسکندرنامه بررسی می کند تا مقام ویژه ی او را با توجه به جامعه ی مردسالار آن روز نشان دهد. در اندیشه ی نظامی زن ضعیفه نیست بلکه بازتاب زیبایی های پروردگار است. تدابیر او راهنمای مردان بزرگ و حتی پادشاهان قدرتمند است و نشان می دهد که چه بسا زنانی با اعمال و کردار سنجیده، در کشورداری و پادشاهی عملکردی با شکوه تر از مردان روزگار به یادگار گذاشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - زن آیینه دار اندیشه های شاعرانه
آیت شوکتیبررسی اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و دینی یک کشور از ادبیات آن جامعه متمایز نیست. شاعران نیز مانند مورخان جنگ ها را به تصویر کشیده اند و باورهای مذهبی را که از فرهنگ آن جامعه نشات گرفته در قالب کلمات ادبی بازگو کرده اند. ادبیات ما سرشار از نمونه های ارزنده ای است که از چکیده کاملبررسی اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و دینی یک کشور از ادبیات آن جامعه متمایز نیست. شاعران نیز مانند مورخان جنگ ها را به تصویر کشیده اند و باورهای مذهبی را که از فرهنگ آن جامعه نشات گرفته در قالب کلمات ادبی بازگو کرده اند. ادبیات ما سرشار از نمونه های ارزنده ای است که از ارزش زن حکایت می کند و هر گوشه ای زا این گنجینه ی غنی طرحی از چهره ی متعالی زن ارائخخ می دهد. از این که مردم به این باور رسیده اند که زن به عنوان یک مهره اصلی می تواند در اوضاع مختلف جامعه همپای مردان نقش اساسی داشته باشد، موجب شدتا در این مقاله با بررسی آثار ارزشمندی از این ادبیات غنی، به نگرش این نظام فرهنگی در مورد زن پرداخته شود تا ذهنیت جامعه ی ایرانی در رابطه با زن و نحوه اندیشیدن به او و حقوق و حضور و موقعیت او در فرهنگ ایرانی متجلی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - زن از دیدگاه سنایی و مولوی (در مقام وحدت با حق)
فلور ولی پور چهارده چریکدیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها چکیده کاملدیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها معرفی کرده و تحقق این موقعیت را برای هر انسانی که خود را در این مسیر و مجرا قرار دهد میسردانستهاند. سنایی و مولوی زنان را در جایگاه انسان کامل و واسطه میان حق و خلق ستوده و بدین طریقپرده از بسیاری رموز عرفانی برداشتهاند. ایشان زن را عالیترین مظهر جمال و عشق الهی و نیز جامعترینتجلی گاه اسماء و صفات الهی ودارای صفت خالقیت و جامعیت معرفی نموده و شهود تمام و کمال حقرا در آینه وجود زن بیان نموده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - زن و اعجاز طلاق خلع
حسن مجیدی ناهید خوش آهنگپیمان زناشوئی و تشکیل خانواده در قوانین اسلام مورد تأکید قرار گرفته و به وسائل گوناگون، مسلمانانرا تشویق به این امر نموده است، اما مواردی هم پیش میآید که طلاق ضرورت پیدا میکند و چنانچهزن یا مردی مبادرت به طلاق نکند چه بسا مشکلات طاقت فرسا و جنایتها و ناراحتیهای روانی ون چکیده کاملپیمان زناشوئی و تشکیل خانواده در قوانین اسلام مورد تأکید قرار گرفته و به وسائل گوناگون، مسلمانانرا تشویق به این امر نموده است، اما مواردی هم پیش میآید که طلاق ضرورت پیدا میکند و چنانچهزن یا مردی مبادرت به طلاق نکند چه بسا مشکلات طاقت فرسا و جنایتها و ناراحتیهای روانی ونگرانیهای شدید پدید آید که نه تنها زندگی زناشوئی را تلخ و ناگوار میسازد بلکه فاجعههای بزرگی درجامعه به وجود میآورد. طلاق از ریشه طلق به معنای جدا شدن زن از شوهرش است و طلاق خلع آناست که زن به خاطر کراهتی که از شوهر دارد مالی را به او میدهد تا شوهر او را طلاق دهد. با بررسیآیات قرآن و سنت، این نتیجه بدست می آید که بین زن و مرد از نظر حکم طلاق تبعیض وجود ندارد وهیچگونه حقی از زن در طلاق ضایع نمی شود و زن می تواند با داشتن هرگونه کرامتی از مرد طلاقبگیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - زن و تحولات سیاسی از قرن 7 تا پایان دوره پهلوی
بیتا بابایی راد شبنم حاتم پورجامعه معاصر ایران، جامعه ای در حال گذر است. ویژگی دوران گذار بهم ریختگی اوضاع عمومی جامعه و آشفتگی های کرداری و اندیشهای است. ساختارهای سیاسی به همراه ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان بخشی از جامعه در حال گذار از اقتدار سنتی به اقتدار عقلانی است. در این میان چکیده کاملجامعه معاصر ایران، جامعه ای در حال گذر است. ویژگی دوران گذار بهم ریختگی اوضاع عمومی جامعه و آشفتگی های کرداری و اندیشهای است. ساختارهای سیاسی به همراه ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان بخشی از جامعه در حال گذار از اقتدار سنتی به اقتدار عقلانی است. در این میان وضعیت زن ایرانی به جبر یا اشتیاق دچار تغییرات کیفی شده است اما در عرصه تحولات سیاسی در مقایسه با وضعیت زنان در جهان غرب، جایگاهی شایسته نداشته است. علت دور افتادگی زنان از تحولات سیاسی و میزان نقشی که در تحولات می توانند داشته باشند ریشه در باورها و ساختارهای دیرینه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در قرون گذشته دارد. لذا مقاله حاضر قصد دارد مسئلة زن (جنسیت) را همچون بسیاری از پدیده های انسانی اجتماعی در قالب یک نظام فرهنگی خاص و در دوره های خاص یک جامعه بررسی کند.در این پژوهش تاریخی، با استفاده از اسناد و مدارک تاریخی باقی مانده از گذشته، نقش زن در جریانات و تحولات سیاسی از قرن هفتم تا دوران پهلوی مورد بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - نقش زن در ایجاد خانواده متعادل
عاطفه علامهخانواده یکی از رکن های اصلی جامعه و محل شکل گیری آینده یک کشوراست که سلامت و سعادت جامعه در گرو سلامت و پویایی نظام خانواده است.خانواده اولین و مهمترین عامل اثرگذار بر رفتار است و نقش به سزایی در تشکیلو رشد شخصیت فرد دارد. چرا که، سلامت جسمی و روانی فرد مرهون خانوادهسال چکیده کاملخانواده یکی از رکن های اصلی جامعه و محل شکل گیری آینده یک کشوراست که سلامت و سعادت جامعه در گرو سلامت و پویایی نظام خانواده است.خانواده اولین و مهمترین عامل اثرگذار بر رفتار است و نقش به سزایی در تشکیلو رشد شخصیت فرد دارد. چرا که، سلامت جسمی و روانی فرد مرهون خانوادهسالم و متعادل است. در این مقاله، نقش زن در ایجاد خانواده متعادل از دو بعدنقش همسری که شامل: تامین نیازهای جسمی و روانی، مدیریت و تدبیر امورخانه، شاکر بودن و قناعت پیشگی، عفت و وفاداری به همسر و نقش مادری کهبزرگترین و مهمترین نقش زن در خانواده است مورد بررسی قرار گرفت.نتایج بهدست آمده از بررسی شواهد و دلایل نظری، بیانگر این است که زن نقش اصلیرا در شکل گیری شخصیت، خودپنداره، دلبستگی و اعتمادبنیادیفرزندان و ایجادیک خانواده متعادل که محیطی آکنده از آرامش، حمایت، محبت و تنها مکانبرای تجربه عمیق ترین عواطف انسانی است، دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - زن مظهر جلوه گری جمال خداوند در عالم هستی
سید حسام الدین حسینیانسان جلوه گر جامع و کامل تمامی اسماء و صفات خداوند در عوالم چهارگانه لاهوت،جبروت،ملکوت و ناسوت است چه زن باشد چه مرد، اما خداوند زن را مظهر جمال علی الاطلاق و تجلّی یا من اظهر الجمیل و مرد را مظهر صفات جلال علی الاطلاق خویش قرار داده است. اسلام برخلاف مکاتب بشری برای ح چکیده کاملانسان جلوه گر جامع و کامل تمامی اسماء و صفات خداوند در عوالم چهارگانه لاهوت،جبروت،ملکوت و ناسوت است چه زن باشد چه مرد، اما خداوند زن را مظهر جمال علی الاطلاق و تجلّی یا من اظهر الجمیل و مرد را مظهر صفات جلال علی الاطلاق خویش قرار داده است. اسلام برخلاف مکاتب بشری برای حفظ شأن و جایگاه زن ضمن معرفی انسان به عنوان مظهر تامّ اسماء الهی و جامع تمام مراتب عالم هستی، مجموعه احکام و قوانینی ارائه نموده است تا زن را به مقام مظهریّت کامل جمال الهی برساند و در این طریق زن باید بر طبق حکمت پروردگار صفات زنانه و زیبائی ظاهری، و روحیه احساسی و عاطفی اش را که خداوند برای استحکام نظام خانواده و گسترش مودّت و رحمت فراهم نموده است در جهت اهداف حکیمانه خداوند به کار گیرد واحکام و قوانین اسلامی که مربوط به زنان می شوند در این جهت وضع شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - واکاوی مساله "زن" در اندیشه ی جبران خلیل جبران و نیما یوشیج
سکینه صارمی گروی حسن مجیدیجبران خلیل جبران و نیما یوشیج به عنوان مهمترین نماینده شعری معاصر ایران توجه خاصی به زن دارند. پرداختن هر دو شاعر به مساله زن و مضامین شعری آن مهمترین هدف این پژوهش است. فرضیه های این پژوهش بر این است که جبران و نیما از شاعران معاصری هستند که محور اصلی اشعار آنها زن(معش چکیده کاملجبران خلیل جبران و نیما یوشیج به عنوان مهمترین نماینده شعری معاصر ایران توجه خاصی به زن دارند. پرداختن هر دو شاعر به مساله زن و مضامین شعری آن مهمترین هدف این پژوهش است. فرضیه های این پژوهش بر این است که جبران و نیما از شاعران معاصری هستند که محور اصلی اشعار آنها زن(معشوقه، همسر،مادر) است؛جبران نسبت به نیما جایگاه والا و رفیعی را برای زن قائل است. محیطی که نیما یوشیج در آن بزرگ شد و پرورش یافت؛ محیطی روستایی بود که زنان در آنجا پا به پای مردان مشغول کار بودند به همین خاطر جایگاه و ارزش اجتماعی پایینی داشتند، اما در اندیشه جبران زن جایگاهی بهتری دارد؛ چرا که جبران در لبنان و آمریکا زندگی می کرد و به اقتضای محیطش که از زندگی ساده و فقیرانه به دور بود، زنان محوریت و ارزش دیگری داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - جایگاه زن در عرفان و تصوف اسلامی (با تکیه بر آثار سنایی، عطار و جامی)
یدالله بهمنی مطلق علی شربتیزن به عنوان نیمی از جامعه ی انسانی در پژوهش های نوین، جایگاهی ویژه دارد. نظر به دگرگونی عمده ای که در نگرش به این عنصر برجسته ی اجتماعی در عصر حاضر به وجود آمده، مطالعه ی دیدگاه های طبقات گوناگون جامعه در خصوص زن برای شناخت جامع و دقیق تر او امری ضروری است. صوفیه (ع چکیده کاملزن به عنوان نیمی از جامعه ی انسانی در پژوهش های نوین، جایگاهی ویژه دارد. نظر به دگرگونی عمده ای که در نگرش به این عنصر برجسته ی اجتماعی در عصر حاضر به وجود آمده، مطالعه ی دیدگاه های طبقات گوناگون جامعه در خصوص زن برای شناخت جامع و دقیق تر او امری ضروری است. صوفیه (عرفا) به دلیل جایگاهی والا و مثبت که در میان طبقات جامعه دارند، دیدگاهشان از اهمیتی ویژه برخوردار است. در این مقاله تلاش می شود جایگاه زن از نظر سه تن از صوفیه (سنایی، عطار و جامی) تحلیل و بررسی شود. آنچه در نمود نخست دریافت می شود، این است که آنان بیشتر اندیشه های خود را از آموزه های متعالی قرآن و احادیث نبوی دریافت نموده اند. در وهله ی دوم از حاصل این پژوهش درمی یابیم که نگاه مثبت و احیاناً منفی آنان نسبت زنان امری احساسی یا شخصی نیست، بلکه آنچنان که -گاه در قرآن کریم و کلام بزرگان دین هم با نمونه هایی از آنها روبرو می شویم، اغلب واکنشی است در برابر رفتار منفی و ناشایست فردی و نقش هایی که برخی از زنان ایفا نموده اند. انتقاد از رفتار نادرست انسان ها، نه خود آنها امروزه از دیدگاه روانشناسی نیز مورد تأیید است. برخورد منفی با رفتارهای ناپسند و شخصیت منفی افراد، امری است که اختصاص به جنس زن ندارد؛ مردان بسیاری از جمله ابوجهل ها و ابولهب ها در قرآن کم نیستند که از آنها به بدی یاد شده است. عرفای بزرگ ما به اقتضای حال و مقام سخن، گاه زنانی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده اند که مردان باید درس مردانگی، توکل، فداکاری از آنها بیاموزند. چنانکه می دانیم حسن بصری بی حضور رابعه مجلس نمی گفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - زن از دیدگاه فخرالدین عراقی
لیلا شکوه فردر عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون چکیده کاملدر عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون بر پایه دو عنصر اصلی یعنی معنویت و عشق بوده، زن را به مقام و ارزش شایسته او می رساند و زنان می توانند یکی از واسطه های برتر در عروج مردان به سعادت و قُرب الهی باشند. در عرفان اسلامی جریان مستقلی به نام جریان عاشقانه و یا عرفان جمالی وجود دارد. یکی از بزرگان این مکتب فخرالدین عراقی،شاعر عاشق و عارف قرن هفتم هجری است. وی معتقد بودکه هویت و اصالت و ویژگی‌های عاطفی، جسمی و روحی و فکری زن، از او یک منبع مهر و محبت و عاطفه میسازد و زن را به عنوان یکی از زیباترین مظاهر جمال الهی در آفرینش معرفی میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - نقش زن در زندگی پیامبران الهی
علی اکبر افراسیاب پور فلور ولی پور چهارده چریکیکی از نقش های جهانی و معنوی زنان، حضور مؤثر در زندگیپیامبران الهی است که از این طریق بر گسترش توحید و پیشبردادیان آسمانی نقش با ارزش ایفا نمودهاند. نه تنها در پرورش وحمایت های مادی از این رسولان تلاش نموده اند که با طهارت وپاکدامنی زمینهی مناسب جهت پیدایش این رحمت های چکیده کاملیکی از نقش های جهانی و معنوی زنان، حضور مؤثر در زندگیپیامبران الهی است که از این طریق بر گسترش توحید و پیشبردادیان آسمانی نقش با ارزش ایفا نمودهاند. نه تنها در پرورش وحمایت های مادی از این رسولان تلاش نموده اند که با طهارت وپاکدامنی زمینهی مناسب جهت پیدایش این رحمت های الهی رافراهم کرده اند. در مطالعه ی تاریخ پیامبران از آدم (ع) تا خاتماین امر مشاهده می شود. حضرت حوا، مادر، خواهر حضرتموسی (ع)، آسیه همسر فرعون، مادرحضرت مریم، مادر حضرتیحیی و حضرت مریم تا حضرت خدیجه و حضرت زهرا (ع)نمونه هایی از این زنان سرنوشت ساز در ادیان الهی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - تحلیل شخصیت و نقش زنان در داستان های شاهنامه
حسین علی نقیبررسی نقش زنان در شاهنامة فردوسی و بازتاب سیمای آنها در آن، جزو بحث هایی است که همیشه مورد مناقشة اهل فن و تحقیق بوده است. برخی معتقد به زن ستیزانه بودن شاهنامه هستند و برخی دیگر در پی رد این مدعا. هدف از انجام این پژوهش بررسی شخصیت، نقش و تأثیر زنان شاهنامه در داستان ه چکیده کاملبررسی نقش زنان در شاهنامة فردوسی و بازتاب سیمای آنها در آن، جزو بحث هایی است که همیشه مورد مناقشة اهل فن و تحقیق بوده است. برخی معتقد به زن ستیزانه بودن شاهنامه هستند و برخی دیگر در پی رد این مدعا. هدف از انجام این پژوهش بررسی شخصیت، نقش و تأثیر زنان شاهنامه در داستان های آن است. شخصیت هر یک از زنان شاهنامه منحصربه فرد و یکتاست؛ همچنان که نقش زنان در تمام داستان های شاهنامه یک شکل نیست و دارای تأثیرهای متفاوتی است و نقش آنان در هر دوره، چه اساطیری و چه پهلوانی و چه تاریخی بسامدهای گوناگونی دارد. بررسی شخصیت و نقش زنان در داستان های شاهنامه موجب می شود تا آنها را بهتر شناخته و کنش ها و واکنش های آنان، در راستای داستان ها به درستی مورد بررسی قرار داده شود. این مقاله ابتدا به دیدگاه حاکم بر فضای داستان های شاهنامه نسبت به زنان می پردازد. سپس نقش کلی زنان در شاهنامه را مورد بررسی قرار می دهد. در ادامه به تحلیل و بررسی نقش و شخصیت هر یک از زنان شاهنامه و تأثیر هر یک در روند داستان ها می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - بررسی مقام وجایگاه زن در اسلام و مسیحیت
مریم بختیار اکرم رضایییکی از مهمترین دیدگاه هایی که اثر قاطع و دیر پایی در شکل بخشیدن به دیدگاه های عمومی نسبت به زنان داشته است، دیدگاه دینی وطرز تلقی عالمان دین نسبت به زنان است ؛در این رابطه از جمله عوامل بدبینی مغرب زمین به ادیان در زمینه حقوق زنان، نگاه قشری وتعلیمات کلیسا بوده به نحوی چکیده کاملیکی از مهمترین دیدگاه هایی که اثر قاطع و دیر پایی در شکل بخشیدن به دیدگاه های عمومی نسبت به زنان داشته است، دیدگاه دینی وطرز تلقی عالمان دین نسبت به زنان است ؛در این رابطه از جمله عوامل بدبینی مغرب زمین به ادیان در زمینه حقوق زنان، نگاه قشری وتعلیمات کلیسا بوده به نحوی که ایشان نظر عهدین را نظر دین الهی قلمداد کرده اند لذا در این مقاله سعی شده با استناد به کتب مقدس(قرآن و انجیل) تصویری صحیح وجامع از نگرش این ادیان نسبت به زن وحقوق وی در خانواده واجتماع ارائه شود که این مهم با پاسخگویی به سوالاتی نظیر: نحوه نگرش کتب مقدس (قرآن وانجیل)نسبت به زنان چگونه است؟ وجامع ترین دین در این زمینه کدام است؟ میسر می گردد.در ادامه نتیجه می گیریم انجیل برخلاف دیدگاه قرآن کریم در رابطه با آفرینش زن، وی را موجودی غیر مستقل وبالطبع در مرتبه ای پایین تر از مرد قرار می دهد؛ همچنین پذیرش اغوای آدم به وسیله حوا نگرشی منفی نسبت به زن به وجود آورده است که این به نوبه خود عاملی برای محرومیت وی در بسیاری از حقوق انسانی،اجتماعی و...شده است. در حالی که قرآن کریم در بیان مسائل مربوط به زنان ازچنان جامعیت وتکاملی برخوردار است که هر خواننده ای را به آسمانی بودن وحقانیت این کتاب رهنمون می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - مقام زن در شعر ابوالقاسم لاهوتی ایرج میرزا و عارف قزوینی
سعید حاتمی پروانه صفایی قهفرخبرخی از شاعران در دورۀ مشروطه عمدتاً به دلیل بی بهره بودن از درک عمیقِ مبانی آموزه های اسلام و تنها با تکیه بر دریافتهای خود از ظواهر قوانین شرع و با تأثیر پذیری از تحوّلات اجتماعی و فرهنگی نو ظهور و بی سابقة زمان؛ مانند رواج نگرش غرب گرایانه به زن موضوعاتی را از قبیل ح چکیده کاملبرخی از شاعران در دورۀ مشروطه عمدتاً به دلیل بی بهره بودن از درک عمیقِ مبانی آموزه های اسلام و تنها با تکیه بر دریافتهای خود از ظواهر قوانین شرع و با تأثیر پذیری از تحوّلات اجتماعی و فرهنگی نو ظهور و بی سابقة زمان؛ مانند رواج نگرش غرب گرایانه به زن موضوعاتی را از قبیل حقوق و آزادی زنان، انتقاد از حجاب و مخالفت با ازدواج دختران در سنین نوجوانی، در شعر خود مطرح کردند و در این راه تا مرز عناد و ستیزه‌جویی با آموزه های دینی پیش رفتند. ایرج میرزا، عارف قزوینی و ابوالقاسم لاهوتی از جملة این شعرا هستند. در این جستار، با نگرشی توصیفی- تحلیلی به بررسی و مقایسة تجلّی این موضوع در شعر این سه شاعر پرداخته می شود. بر اساس نتایج این پژوهش، هر چند دیدگاههای این سه تن، نسبت به زنان و مسائل مربوط به آنها، به دلایلی چون؛ قلّت بضاعت علمی، تأثر از نگرش یک بعدی اومانیستی و مرعوبیت در برابر فرهنگ غربی، با نگرشی انتقادی به فرهنگ بومی و پشتوانه های مذهبی آن، همراه است؛ امّا مواضع آنها در این خصوص، بدلیل تفاوت عوامل تأثیر گذار فردی؛ چون شخصیت، نگرشِ فلسفی و محیط زندگی،تا حدّی بایکدیگر تفاوت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - جایگاه زن در گذر تاریخ و سیری در حقوق آن
حسن حیدری یوسف ابراهیمی نسبتحقیق حاضر گذری بر حقوق زن در تمدن های پیش از اسلام را شامل می شود و درصدد مقایسه حقوق زن با تمدن اسلامی و حقوقی که در عصر حاضر زن ها برخوردار از آن است، می باشد. زن تا پیش از وضعیت به ظاهر مترقی و مطلوب کنونی اش، همواره و همه جا به جز دوره هائی، که در پرتو وحی، ارزش یا چکیده کاملتحقیق حاضر گذری بر حقوق زن در تمدن های پیش از اسلام را شامل می شود و درصدد مقایسه حقوق زن با تمدن اسلامی و حقوقی که در عصر حاضر زن ها برخوردار از آن است، می باشد. زن تا پیش از وضعیت به ظاهر مترقی و مطلوب کنونی اش، همواره و همه جا به جز دوره هائی، که در پرتو وحی، ارزش یافته و انسان انگاشته شده به گونه ها و درجات متفاوت، عنصری غیرانسانی، نیمه انسانی، طفیلی، بدون حق و یا با کمترین حق، فرض شده است در این جهت، ملل متمدن هم دست کمی از جوامع بدوی و غیرمتمدن نداشته اند. آنچه که در این بررسی آمده، نگاهی گذرا به وضعیت زنان در جوامع و قبایل مختلف در طول تاریخ می باشد تا اثبات کننده ای این مدعا باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - بررسی نقش زن در یهودیت
معصومه عزیزی خادم علی یار حسینیدر کتاب مقدس (تورات)از ابتدای آفرینش و پس از خلقت مرد، حضور زن نمایان است. زنان یهودی از انجام برخی مراسم مذهبی در زمان های خاص مانند: بستن تِفیلین(پیشانی بند مخصوص نماز) یا خواندن دعای شِمعَ(تأکید بر وحدانیت خداوند) منع شده اند؛ اما بقیه وظایف دینی را باید همانند مردان چکیده کاملدر کتاب مقدس (تورات)از ابتدای آفرینش و پس از خلقت مرد، حضور زن نمایان است. زنان یهودی از انجام برخی مراسم مذهبی در زمان های خاص مانند: بستن تِفیلین(پیشانی بند مخصوص نماز) یا خواندن دعای شِمعَ(تأکید بر وحدانیت خداوند) منع شده اند؛ اما بقیه وظایف دینی را باید همانند مردان انجام دهند. یهودیان اوج کمال زن را رسیدن به مرحله ی مادر شدن می دانند. یهودی بودن از مادر به ارث می رسد، اما فرزندان را با اسم پدر می خوانند. برای رعایت حقوق زن پس از ازدواج، داماد سندی به نام کِتوبا را امضا می کند. اگر بین زن و مرد سازگاری وجود نداشت آنها می توانند از هم جدا شوند. طلاق در آیین یهودیان زمانی واقع می شود که مرد یک گِت (طلاق نامه) را به همسرش تحویل دهد. چنانچه زنی زناکار باشد، طلاق دادن او جزء واجبات به شمار می آید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - حضور زن به صورت آنیما در ابیات مولوی
صبا بیوک زاده حمید صمصاممولوی شاعر و عارف فرزانه در قرن هفتم در ادب ایران زمین است، که شاهکار ادبی آن، مثنوی را قرآن عجم نامیده اند، و کلیات شمس که تجلی روح مولاناست. مولانا در بخش هایی از این کتاب ها، به جلوه گری سیمای زن، از حلال حکایت های مختلف پرداخته است. در بین تمام شخصیت ها و زنانی که د چکیده کاملمولوی شاعر و عارف فرزانه در قرن هفتم در ادب ایران زمین است، که شاهکار ادبی آن، مثنوی را قرآن عجم نامیده اند، و کلیات شمس که تجلی روح مولاناست. مولانا در بخش هایی از این کتاب ها، به جلوه گری سیمای زن، از حلال حکایت های مختلف پرداخته است. در بین تمام شخصیت ها و زنانی که در مثنوی یا دیوان تأثیر دارند، آنیما، روان زنانه روح مرد، یکی از اصل های مهم اندیشه اوست. آنیما، در غزل های مولوی، ویژگی هایی مثل تسخیرکنندگی و فریبندگی، سرچشمه زندگی بودن، تقدس و میانجی گری بین خود آگاه و ناخود آگاه دارد، و با نمادهای پرندگانی چون طوطی و سیمرغ، و دیگر رموز همچون پری، آهو، هما، آب و باد و واژگانی مثل صنم وبت نمودار شده است. آنیما دو جنبه مثبت و منفی دارد، که البته جنبه منفی آن چندان در اشعار مولانا حضور ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - نفقه ی زن در حقوق ایران ،فرانسه و سوئد
حسن حیدری منیژه حاجتی یوسف ابراهیمی نسبهدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی درخصوص"روابط مالی زوجین" در نظام های حقوقی ایران، فرانسه و سوئد به ویژه مبحثی همچون نفقه می باشد. با توجه به هدف ارائه شده، یکى از مسائلى که به عنوان تبعیض بین زن و مرد عنوان گردیده، روابط حقوقى میان زن و شوهر است. زن و شوهر با قرارداد ازد چکیده کاملهدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی درخصوص"روابط مالی زوجین" در نظام های حقوقی ایران، فرانسه و سوئد به ویژه مبحثی همچون نفقه می باشد. با توجه به هدف ارائه شده، یکى از مسائلى که به عنوان تبعیض بین زن و مرد عنوان گردیده، روابط حقوقى میان زن و شوهر است. زن و شوهر با قرارداد ازدواج، حقوق و تکالیف مختلفى نسبت به یکدیگر پیدا مى کنند. تامین هزینه خانواده در ایران تعهدى یک جانبه است و زن در این زمینه هیچ تکلیفى ندارد ولى در حقوق فرانسه و سوئد یک تعهد دو جانبه است و زن نیز مکلف به تامین آن است. برخى در این باره ابراز داشته اند که بسیارى از قوانین فقهى بین زن و مرد تبعیض قائل شده است. و ضرورت دارد ایران هم به کنوانسیون بین المللى حقوق زنان که خواهان تساوى همه جانبه زن و مرد است بپیوندد. براى روشن شدن زوایاى مختلف این بحث، روابط زن و شوهر در مسائل مالى و مسائل غیر مالى مدنظر قرار گرفته است. البته ازدواج بنیادی نیست که کسی در تفکر سود و زیان مادی آن باشد. لیکن با اولین بحران در روابط زوجین،حقوق مالی به شدت در جایگاه تنازع اصلی قرار می گیرد و چنانچه روابط مالی همسران از ابتدا با درایت تنظیم نشده باشد ، مشکلات عدیده ای را پدید می آورد. در حقوق ایران اصل استقلال مالى زوجین مبناى روابط مالى زوجین است و هر یک از زن و شوهر در اکتساب و تصرف اموال خود استقلال کامل دارند. اما در حقوق کشورهاى غربى از جمله فرانسه و سوئد، در سیستم اشتراک اموال، مرد به عنوان رئیس اشتراک، اداره اموال مشترک زوجین را در اختیار دارد و در سیستم جدایى مطلق اموال نیز مطابق فرض قانونى، حق تصرف در اموال زن را دارد مگر اینکه زن صریحاً آن را رد نماید. این مقاله به سیستم های مختلف حقوقی کشورهای فوق الذکر پرداخته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - سیمای زن در ادبیات معاصر «نیلوفر کبود بوف کور»
محمود جعفری دهقی نعیمه متوسلیدر ادبیات داستانی معاصر، صادق هدایت، یکی از چهره های چند وجهی است.در آثار او، نگرش به زن وبازتاب این عنصر زایای خلقت، سبب شده، وی را زن ستیز قلمداد کنند؛ اما با تعمق در آثارش و با توجهبه مسائل روانشناختی، تربیتی و اجتماعی شخصیت های داستان هایش، شاید دیگر وی زن ستیز معرف چکیده کاملدر ادبیات داستانی معاصر، صادق هدایت، یکی از چهره های چند وجهی است.در آثار او، نگرش به زن وبازتاب این عنصر زایای خلقت، سبب شده، وی را زن ستیز قلمداد کنند؛ اما با تعمق در آثارش و با توجهبه مسائل روانشناختی، تربیتی و اجتماعی شخصیت های داستان هایش، شاید دیگر وی زن ستیز معرفینشود. در این مقاله، به بررسی جنبه های ناشناخته ی سیمای زن در آثار این نویسنده پرداخته شده و نتیجهنشان داد که، وی نه تنها زن ستیز نبوده، بلکه با شفقتی خاص به زنان ایرانی می نگریسته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - بررسی سیمای زن در آثار احمد عزیزی
سعید حاتمی فاطمه محققیاحمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین وترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرایپس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعاتاجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با چکیده کاملاحمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین وترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرایپس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعاتاجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با زنان است. هدف اینجستار آن است که با رویکردی توصیفی – تحلیلی به تبیین جنبه های گوناگون اینموضوع در گسترة آثار ادبی منظوم و منثور این شاعر می باشد. بر اساس نتایج اینپژوهش، رویکرد عزیزی به زن از سویی کاملاً متأثّر از عقاید و آموزه های اسلامی،فرهنگ تشیع و ارزشهای انقلابی است و از سوی دیگر جنبۀ تعلیمی دارد؛ یعنی او بابازآفرینی سیما و منزلت زن در جهان نگری و انسان شناسی اسلام و مکتب تشیع، درهیأت جذّاب هنر و تصاویر و تلمیحات شاعرانه، کوشیده است تا نگاه جامعه به زن ونگاه زن به خودش را با تعالیم قرآن، سیرة اهل بیت (علیهم السلام) و ارزشهای انقلاباسلامی منطبق سازد. او برای نیل به این هدف، از دو ابزار آموزشی الگو سازی و ایجادتقابل سود جسته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - زن از دیدگاه جامی «لیلی و مجنون»
مهسا حاجی سردار علی اکبر افراسیاب پور فریدون طهماسبیبررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونز چکیده کاملبررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونزیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی،مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی اصلی آن دیدگاه مثبت نسبت به زن می باشد و در آنواژه ی زن بسامدی بسیار بالاتر از مرد دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - جایگاه زندگی در اشعار پژمان بختیاری
مریم السادات اسعدی فیروزآبادیهدف این نوشتار، بررسی دیوان اشعار پژمان بختیاری در خصوص نقش مؤثر زن در جایگاه همسر و در مقام مادر است.بخشی از سروده های این شاعر به این مهم اختصاص داده شده است.توصیه های او در این خصوص اکثراً اخلاقی است که جنبه ی کاربردی دارد و غالباً با موازین دین مبین اسلام ، علم روان چکیده کاملهدف این نوشتار، بررسی دیوان اشعار پژمان بختیاری در خصوص نقش مؤثر زن در جایگاه همسر و در مقام مادر است.بخشی از سروده های این شاعر به این مهم اختصاص داده شده است.توصیه های او در این خصوص اکثراً اخلاقی است که جنبه ی کاربردی دارد و غالباً با موازین دین مبین اسلام ، علم روان شناسی و رهنمودهای کارشناسان مسائل خانواده و علوم تربیتی مطابقت دارد .وی روی سخنش با زنان است و از آن ها می خواهد با ویژگی هایی چون شرم و حیا، خوشخویی، دلسوزی و همدردی با همسر و احترام گذاشتن به شخصیت او، زندگی مشترک خود را با حلاوت سازند و در تربیت معنوی، عاطفی و اخلاقی فرزندان خود بکوشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - فاطمه واران ایران
نعیمه متوسلیدر دوره ی معاصر، یکی از چهره هایی که خوش درخشیده، دکتر علی شریعتی، متفکر و معلم شهید است. یکی از مؤلفه های اندیشه ی وی، بررسی مسأله ی زن مسلمان ایرانی است. معلم شهید می کوشد تا بر اساس چهره ی حقیقی الگوی زنان مسلمان یعنی حضرت فاطمه (س)، سیمایی از زن آرمانی و به راستی مس چکیده کاملدر دوره ی معاصر، یکی از چهره هایی که خوش درخشیده، دکتر علی شریعتی، متفکر و معلم شهید است. یکی از مؤلفه های اندیشه ی وی، بررسی مسأله ی زن مسلمان ایرانی است. معلم شهید می کوشد تا بر اساس چهره ی حقیقی الگوی زنان مسلمان یعنی حضرت فاطمه (س)، سیمایی از زن آرمانی و به راستی مسلمان ایرانی را بر پرده ی اذهان تصویر کند و جایگاه حقیقی زنان را به آن ها بنمایاند. در این مقاله، با جستاری در اندیشه ها و آثار دکتر شریعتی، مشخص شده که چهره ی واقعی زن بدین صورت می باشد که زنان لازم است چهره ی حقیقی و ارزشمند حضرت فاطمه (س) را بهتر بشناسند تا هر کدام از زنان، خود، فاطمه ی دوران باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - تجلی ایمان وعشق (در شانتال، شخصیت زن رمان لذت)
ام کلثوم مشتاقیان مجید یوسفی بهزادیژرژ برنانوس نویسنده قرن بیستم فرانسه، در آثار خود نقش چشمگیری به زنان داده است. در این میان، مضامین معنوی که درونمایة نوشته های اوست،دستمایة پرداختن به هویت انسانی، برخورد میان نیروهای خدایی و اهریمنی، و مسایل پدید آمده از این دو واقعیت ماورایی می شود. هر چه بیشتر در آث چکیده کاملژرژ برنانوس نویسنده قرن بیستم فرانسه، در آثار خود نقش چشمگیری به زنان داده است. در این میان، مضامین معنوی که درونمایة نوشته های اوست،دستمایة پرداختن به هویت انسانی، برخورد میان نیروهای خدایی و اهریمنی، و مسایل پدید آمده از این دو واقعیت ماورایی می شود. هر چه بیشتر در آثار او پیش می رویم،شاهد تحول شخصیت های مختلف ایم. به نحوی که در بسیاری از رمان های برنانوس،در انتهای داستان، شاهد مرگ توأم با آرامش گنهکارانی هستیم که تابش نور ایمان و حرارت عشق شخصیت های روحانی، موجب دگرگونی دلهای سرد و ظلمت زده شان گشته و بازگشت به سرچشمة پاکی ها را به ارمغان می آورد. در این نوشتار به بررسی نقش قهرمان زن (شانتال) در رمان لذت پرداخته شد. سیر زندگی روحانی و سراسر نور این دختر جوان در پرتو عشق و ایمانو هدایت گنهکاران به سوی جایگاه متعالی از اهداف این پژوهش بود. در جدال میان ظلمت و نور، این زن است که موجب پویایی و حرکت قصه شده و واسطه پیدایش ارتباط معنوی میان شخصیت های مختلف می شود.ونقش کلیدی رمان لذت به شانتال داده شده است. این زن با انگیزه دستیابی به قلة معنویت، تفاوت فاحشی با دیگر شخصیت های زن آثار برنانوس دارد. توجه خاص برنانوس به موقعیت های مختلف وظرافت رفتار قهرمان زن، بیانگر شناخت نویسنده از پیچیدگیهای حیات معنوی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - تجلی زن در اندیشه ابن عربی
عبدالرحیم عناقه سمیه سبزواریدربارة خلقت، نقش و جایگاه زن در هستی نظرات مختلفی ارائه شده است وبطور کلی،بحث پیرامون شخصیت زن و تفاوت یا برابری بین زن ومرد به بلندای قامت تاریخ انسان است. تمام شرایع آسمانی و مکاتب بشری در مورد زن حساسیت نشان داده‌اند و موضع گرفته‌اند ولی مهم این است که چه کسی و چه مک چکیده کاملدربارة خلقت، نقش و جایگاه زن در هستی نظرات مختلفی ارائه شده است وبطور کلی،بحث پیرامون شخصیت زن و تفاوت یا برابری بین زن ومرد به بلندای قامت تاریخ انسان است. تمام شرایع آسمانی و مکاتب بشری در مورد زن حساسیت نشان داده‌اند و موضع گرفته‌اند ولی مهم این است که چه کسی و چه مکتبی در این خصوص به واقعیت رسیده است.آنچه به جرأت می توان گفت این است که:نظرات ابن عربی در مورد زن ازدیدگاه عرفانی مفصل ترین و درعین حال باطنی ترین آراءاست. هدف از نگارش این مقاله شناخت ارزش وجودی زن وجایگاه ویژه اودر اندیشه شیخ نامی محی الدین ابن عربی عارف مشهور قرن هفتم است.در حقیقت در این مقاله سعی بر این شده است که به پرسشهای موجود در مورد مقام و منزلت زن ازجمله اینکه: آیا زن نیز میتوانددر کسب کمال با مرد برابری کند و یا اینکه آیا زنان نیز می توانند همچون مردان به سلوک عرفانی بپردازندو...ازدیدگاه این عارف عظیم الشأن پاسخی در خور داده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - اسطوره وارگی مفاهیم زنانه در شعر طاهره صفارزاده
نسرین گبانچی عیسی داراب پورشعر یکی از پهناورترین عرصه های تجلّی اسطوره ها و نمادهای زنانه است. در ادبیات معاصر، طاهره صفارزاده در راستای برآورده شدن آرمان های آزادی خواهانه ی خود، از وجود زن برای بارور ساختن سروده هایش بهره برده است. وی زن را نمادی از زایندگی و پرورندگی انسان ها دانسته است؛ به هم چکیده کاملشعر یکی از پهناورترین عرصه های تجلّی اسطوره ها و نمادهای زنانه است. در ادبیات معاصر، طاهره صفارزاده در راستای برآورده شدن آرمان های آزادی خواهانه ی خود، از وجود زن برای بارور ساختن سروده هایش بهره برده است. وی زن را نمادی از زایندگی و پرورندگی انسان ها دانسته است؛ به همین دلیل در بیش تر شعرهایش برای او، بُعد اسطوره ای و الهه وار قائل شده است. در این پژوهش مفاهیم آفرینش زن، زنانگی، عشق و احساسات زن و زبان زنانه ی صفارزاده مورد واکاوی قرار گرفته اند. جاودانگی و تکامل وجود اسطوره ای زن درجامه ی الهه هایی همانند مادر اعظم و آناهیتا نمود یافته است. افزون بر این، نمادهای زنانه ی طبیعت همچون زمین(خاک)، آفتاب و ماه و مسأله ی تقدس زنان (مادر مثالی) در چهره ی مادر نیک و مادر دهشتناک مورد بررسی قرار گرفته است؛ هرچند تأثیر ایزدبانوی مادر اعظم، آناهیتا، مادر- زمین و کهن الگوی مادر نیک در سروده های صفارزاده، آشکارتر از دیگر مفاهیم زنانه و اسطوره ای است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - وفای به عهد زنان در زندگی زناشویی
اکبر محمدیاندیدگاه اسلام نسبت به زن و خانواده همواره مبتنی بر قداست و احترام بوده است. با بررسی روایات و تدبر در آن می توان دریافت که اسلام شخصیت ویژه ای برای زنان قائل شده است. نکاح نهادی عاطفی، اجتماعی و حقوقی است که محصول آن زوجیت است. از جمله عناصر در پایداری زوجیت وفاداری بوده چکیده کاملدیدگاه اسلام نسبت به زن و خانواده همواره مبتنی بر قداست و احترام بوده است. با بررسی روایات و تدبر در آن می توان دریافت که اسلام شخصیت ویژه ای برای زنان قائل شده است. نکاح نهادی عاطفی، اجتماعی و حقوقی است که محصول آن زوجیت است. از جمله عناصر در پایداری زوجیت وفاداری بوده که آیات و روایات متضمن لزوم وفاداری در مطلق پیمان ها و ضرورت پایبندی به همبستگی عاطفی در پیمان زناشویی، مهمترین ادلّه ی وجوب وفاداری به شمار آمده است.حسن معاشرت، رازداری، رعایت الزامات حقوقی چون نفقه و عشق و محبت نیز در تعمیق و توسعه ی وفاداری موثر می باشد. بدون تردید وفاداری بستر شکل گیری اعتماد در روابط زوجین می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - الگوی نقش‌های مراقبتی زن در نظام خانواده مبتنی بر شخصیت حضرت فاطمه (س)
ایمان زاغیان حسن زارعی محمود آبادی مجید کافی مریم صالح زادهمقدمه: این پژوهش با هدف بازترسیم نقش‌های مراقبتی زن در نظام خانواده بر اساس سیره و شخصیت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) انجام شد. روش: در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون به منابعی که در ارتباط با زندگانی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نگاشته شده بود توجه شد که این م چکیده کاملمقدمه: این پژوهش با هدف بازترسیم نقش‌های مراقبتی زن در نظام خانواده بر اساس سیره و شخصیت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) انجام شد. روش: در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون به منابعی که در ارتباط با زندگانی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نگاشته شده بود توجه شد که این منابع همان جامعه‌ی آماری پژوهش نیز به حساب می‌آمد. همچنین با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، سه منبع مورد انتخاب قرار گرفتند که اشباع نظری در استخراج داده‌های منبع سوم محقق شد. پس از آن داده‌ها در سه موقعیت فرزندی، مادری و همسری و سه سطح مضامین اولیه، ثانویه و شبکه‌ای ارائه گشت. سپس برای ارزیابی کیفیت داده‌های تحقیق از روش زاویه‌بندی از نوع داده‌ها استفاده شد. از این رو داده‌های به دست آمده از تحلیل مضمون به چهار نفر از متخصصان اسلامی / روانشناسی عرضه شد و داده‌های مربوط به نقش-های مراقبتی زن تدوین شد و یک مدل نهایی به دست آمد. یافته ها: در ارتباط با موقعیت فرزندی 2 مضمون شبکه‌ای حمایت و احترام به دست آمد. در موقعیت مادری 5 مضمون شبکه‌ای حمایت، محبت، هدایت و تربیت، احترام و عدالت به دست آمد. در نهایت ارتباط با موقعیت همسری 5 مضمون شبکه‌ای حمایت، سلامت، احترام، سازگاری و محبت به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش نقش‌های مراقبتی استخراج شده از سیره‌ی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) بیانگر جایگاه مهم و ظرفیت‌های گسترده‌ی وجود زن است. این ظرفیت‌ها به حدی است که به او این امکان را میدهد نقش‌آفرینی قابل توجهی در خانواده داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - واکاوی جامعه‌شناختی سیمای زن در اشعار ملک الشعراء بهار و سیّد اشرف الدّین گیلانی
رضا موسی آبادی مهدی نوروز بتول فخراسلامزن ونقش آن در اجتماع یکی از موضوعاتی است که همواره در آثار منظوم و منثور ادبیّات فارسی مورد توجّه واقع شده و جایگاهی درخور یافته است؛ امّا زن در ادبیّات کلاسیک فارسی چهرة چندان مثبت و درخور ستایشی ندارد؛ زیرا در میان اشعار شاعران کلاسیک، هویّت زن مخدوش و تیره و دیدگاهها چکیده کاملزن ونقش آن در اجتماع یکی از موضوعاتی است که همواره در آثار منظوم و منثور ادبیّات فارسی مورد توجّه واقع شده و جایگاهی درخور یافته است؛ امّا زن در ادبیّات کلاسیک فارسی چهرة چندان مثبت و درخور ستایشی ندارد؛ زیرا در میان اشعار شاعران کلاسیک، هویّت زن مخدوش و تیره و دیدگاههای منفی نسبت به او بر سیمای زن سایه افکنده است. از زمان مشروطه و با آشنایی مختصر ایرانیان با فرهنگ غرب و اندیشه‌های مدرن، نقش و هویّت زنان به عنوان یکی از کُنشگران مهمّ اجتماعی در شعر مشروطه مورد توجّه واقع شده و جایگاه درخوری یافته است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و مقایسة تجلّی سیمای زن در اشعار ملک الشعرا بهار و نسیم شمال در عصر مشروطه بپردازد. از مهمترین یافته‌های این پژوهش آن است که نگرش شاعران به سیمای زن در شعر دورة مشروطه تغییر کرده؛ برای اوّلین بار مضامین شعر این دوره به مسائل حقوقی و اجتماعی زن می‌پردازد و زن از معشوقه بودن مطلق خارج میشود و عقلانیّت، شخصیّت و انسانیّت او مورد تبیین و تحلیل قرار می‌گیرد. همچنین هر دو شاعر در دستیابی زنان به دانش، حقوق فردی و آموزههای مدرن با یکدیگر هم عقیده‌اند؛ امّا در مورد آزادی پوشش و مسألة حجاب، بهار راهکار رهایی از جهل را کشف حجاب می‌داند، درحالی که نسیم شمال، حجاب را برای حضور زنان در اجتماع لازم می‌داند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - آواتار: همگرایی سینمایی علم، تکنولوژی و هنر
محمد هادی ثامنی مجید کوثری رحیم پندار فرانک شاهمرادیچکیده آواتار به کارگردانی جیمز کامرون روایتی از سفر جاه طلبانه انسان به سیاره ای به نام پاندورا است. منظور از این سفر به دست آوردن ماده معدنی نادری موسوم به آنابتنیم می باشد. این ماموریت تنها در صورت کوچ اجباری بومیان و تخریب درخت زندگی، بعنی اقامتگاهشان بر زمین معدن م چکیده کاملچکیده آواتار به کارگردانی جیمز کامرون روایتی از سفر جاه طلبانه انسان به سیاره ای به نام پاندورا است. منظور از این سفر به دست آوردن ماده معدنی نادری موسوم به آنابتنیم می باشد. این ماموریت تنها در صورت کوچ اجباری بومیان و تخریب درخت زندگی، بعنی اقامتگاهشان بر زمین معدن میسر می باشد. سربازان این مأموریت، توسط یک تیم علمی به رهبری دکتر گریس آگوستین همراهی می شوند. آنها در تلاشند جیک سالی سرباز معلول را از طریق آواتار که از ترکیب دی ان ای انسان و ناوی ساخته شده را به اجتماع بومی ها اعزام کنند تا ضمن مطالعه بر روی ساکنان این سیاره آن ها را متقاعد به تسلیم صلح آمیز نمایند. اما این امر محقق نمی شود؛ سرهنگ مایس کواریچ در فرماندهی تصمیم به توسل به نیروی نظامی می گیرد. جنگ بین مهاجمان و بومی ها منجر به آسیب های جدی زیست محیطی و سرکوب بومیان، به ویژه زنان می گردد. در اثنای جنگ، کامرون روایت عشقی جیک، سرباز زمینی و نیتیری از پاندورا را مطرح می سازد؛ عشقی که منجر به توهم زدایی از جیک در رویارویی با واقعیات زندگی در پاندورا می شود. از جمله مضامین آواتار بازسازی تاریخچه کشف و استعمار استرالیا، مشکلات زیست محیطی، مصرف بی رویه منابع طبیعی و نیز روابط زن و مرد می باشد. آواتار به عنوان محصولی از فناوری کامپیوتری در جهان مجازی، اشاره به اهمیت این تکنولوژی در آینده دارد ضمن آن که تلویحاً خیزش قدرت های سیاسی جدید از آسیا را برجسته می سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - بازآفرینی شخصیّت و صفات زن از منظر مولوی
هادی عبّاس نژاد خراسانی رضا فرصتی جویباری حسین پارساییادبیّات هر قومی فرهنگ آن قوم و بیانگر نگرش آنان به هستی است و در حقیقت هویّت هر جامعه در ادبیّات آن متجلّی است. در ادبیّات ملل و اقوام مختلف، دیدگاه های متفاوتی نسبت به شخصیّت زنان وجود دارد. با تأمّلی در نوع نگرش آفریننده مثنوی، می توان به نوع آمیختگی فرهنگ ها و تأثیرپ چکیده کاملادبیّات هر قومی فرهنگ آن قوم و بیانگر نگرش آنان به هستی است و در حقیقت هویّت هر جامعه در ادبیّات آن متجلّی است. در ادبیّات ملل و اقوام مختلف، دیدگاه های متفاوتی نسبت به شخصیّت زنان وجود دارد. با تأمّلی در نوع نگرش آفریننده مثنوی، می توان به نوع آمیختگی فرهنگ ها و تأثیرپذیری آن ها از یکدیگر پی برد. بررسی نقش زنان در اغلب داستان های مشهور عرفانی و نقش آفرینی و بازتاب سیمای متفاوت آنان در طول حکایت ها ، در شمار بحث هایی است که همیشه مورد مناقشه اهل فن و تحقیق بوده است.نتایج تحقیق نشان میدهد، نگاه مولوی به زن نگاهی نسبی و دوسویه است.گاه زن در آثار او پلی است از عشق مجازی به عشق حقیقی و نمایشگرجلوه‌ی جمال و جلال حق تعالی، که به راستی و درستی مقصود او را از خلقت زن بیان می‌دارد.گاهی نیز زن در اشعار او تنها به صورت تمثیلی برای درک بهتر پیام در نقش های نمادین پست آورده میشود که با حضورش مفاهیم اخلاقی بزرگی را میتوان پند گرفت. بررسی صفات و نقش زنان در داستان های مثنوی موجب می شود، تا آن ها را بهتر شناخته، و کنش ها و واکنش های آنان در طول داستان ها، به درستی مشخّص شود. لذا نگارنده ی این رساله، به روش توصیفی-تحلیلی و گرد آوری اطّلاعات به شیوه ی کتابخانه ایی،کوشیده است که جنبه های برجسته شخصّیت و صفات زنان در مثنوی از جمله: نفس ،عشق،زیبایی، ازدواج،عفاف و غیرت، مادری،ترس،ظاهربینی و مکر ،که مبتنی بر تحلیل باشد، بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - دیدگاه محمّد باقرمیرزا خسروی به زنان در رمان "شمس و طغرا"
افسانه آهنگریانقلاب مشروطه در ایران سرآغاز تحوّلات فرهنگی- اجتماعی گسترده‌ای بود. پیدایش نگاهی نو به "زن" به‌عنوان انسان و توجه به وجوه مختلف زندگی ایشان در آثار شاعران و نویسندگان از پیامدهای این تحوّلات بوده است. "محمّدباقر میرزا خسروی" نویسنده نخستین رمان تاریخی کشور که از مشروطه چکیده کاملانقلاب مشروطه در ایران سرآغاز تحوّلات فرهنگی- اجتماعی گسترده‌ای بود. پیدایش نگاهی نو به "زن" به‌عنوان انسان و توجه به وجوه مختلف زندگی ایشان در آثار شاعران و نویسندگان از پیامدهای این تحوّلات بوده است. "محمّدباقر میرزا خسروی" نویسنده نخستین رمان تاریخی کشور که از مشروطه‌خواهان منطقۀ غرب نیز بود، در کتاب خود به نام "شمس و طغرا" به نقش‌آفرینی زنان پرداخت. او در رمانش ضمن بیان برخی از باورهای مردم عهد قاجار در مورد زنان، ایشان را به سه گروه اشراف، کنیزکان و زنان عامی و بیابان‌نشین تقسیم کرد و به بیان ویژگی‌های هر طبقه از این زنان پرداخت. از آنجا که محمّدباقر میرزا تحت تأثیر حوادث سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه بوده، محتمل است که نگاه وی به زنان و حقوق انسانی آنها، نگاهی متفاوت و متمایز از افراد عادی جامعه آن روزگار بوده است. یافته‌های این پژوهش توصیفی- تحلیلی حکایت از آن دارد که خسروی ارداتی خاص به طبقه اشراف داشته و تنها زنان این طبقه را شایسته تعلیم و تربیت و مصاحبت دانسته است. نکته درخور توجه اینکه تحولات مختلف فرهنگی و اجتماعی پس از مشروطه‌خواهی و معاشرت با روشنفکران کوچکترین تأثیری در اندیشۀ خسروی و تغییر نگرش او نسبت به زنان نداشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - تحلیل نشانه‌شناسی «مار» در شعر«من آن روز می‌گفتم...» سیمین بهبهانی با تأکید بر نظریۀ مایکل ریفاتر
مریم ارجمندی مهدی ظرافتکارهر شعر فاخری یک ایدۀ مسلّط دارد که بر سراسر اثر سایه افکنده است. شاعر این ایدۀ را در لابه لای فرم و ساختار، یک جمله و یا یک واژه پنهان میکند. بعد با هنرمندی برخی واژه‌ها را نشان‌دار میکند تا مخاطب از طریق آنها ایدۀ مسلّط را شناسایی نماید. آیا سیمین بهبهانی در شعرمن آ چکیده کاملهر شعر فاخری یک ایدۀ مسلّط دارد که بر سراسر اثر سایه افکنده است. شاعر این ایدۀ را در لابه لای فرم و ساختار، یک جمله و یا یک واژه پنهان میکند. بعد با هنرمندی برخی واژه‌ها را نشان‌دار میکند تا مخاطب از طریق آنها ایدۀ مسلّط را شناسایی نماید. آیا سیمین بهبهانی در شعرمن آن روز... از این کارکردِ هنری بهره برده است؟ به نظر می‌رسد؛ برای رسیدن به پاسخ مناسب، بهره‌مندی از نظریۀ نشانه‌شناسی مایکل ریفاتر بیش از هر نظریه‌ای مناسب است. با توجّه به این سنخیّت، مقالۀ حاضر بر مبنای نظریۀ نشانه‌شناسی این اندیشمند و با روش توصیفی- تحلیلی شعر سیمین را بررسی نموده است. پس از بررسیِ عناصر غیر‌دستوری نتایج بیانگر آن است که انباشتهایی با معنا‌بنِ مار، ضحّاک و ترس با بسامد بالادر شعر حضور دارند. پس از بررسی منظومه‌های توصیفی با رویکرد خوشه‌های استعاری و با هسته‌های جامعۀ سنتی، خوی اهریمنی و جامعۀ شبه‌مدرن هیپوگرامهای شعر مشخص شد که مهمترین آنها عبارت بودند از: مار نماد خوی اهریمنی انسانهاست و در نظامهای مردسالار، بیشتر در وجود جنس مذکّر تجلّی می‌یابد. همچنین مقایسۀ انباشتها، منظومه‌های توصیفی و هیپوگرامها با رویکرد بینامتنیّت، ماتریس ساختاری زیر را در ذهن نویسندگان ایجاد کرد: خوی اهریمنی نظامِ مردسالار در جوامع سنتی از طریق بازیهای فولکلوریک، ستم‌پذیری را به دختران القا میکند. در جامعۀ شبه‌مدرن آموزشِ ستم‌پذیری با روشهای مدرن ادامه می‌یابد. تا وقتی که این خوی اهریمنی در ذهنیت جامعه وجود داشته باشد، ترس زنان ادامه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - بررسی تطبیقی تجدد در اشعار ملک‌الشعرا بهار و حاجی قادر کویی
کژال فداکار رضا صادقی شهپریکی از مشخصههای عمده در شعر شاعران عصر مشروطه، نگاه نو و متجددانة آنان نسبت به موضوعات و مقولات مختلف اجتماعی است. این موضوع، به ویژه در سال‌های مقارن انقلاب مشروطه و پس از آن، بیش از پیش در اشعار شاعران این عصر دیده میشود. یکی از مهمترین شاعران متجدد ایرانی در این چکیده کاملیکی از مشخصههای عمده در شعر شاعران عصر مشروطه، نگاه نو و متجددانة آنان نسبت به موضوعات و مقولات مختلف اجتماعی است. این موضوع، به ویژه در سال‌های مقارن انقلاب مشروطه و پس از آن، بیش از پیش در اشعار شاعران این عصر دیده میشود. یکی از مهمترین شاعران متجدد ایرانی در این دوره، ملک-الشعرا بهار است. در این پژوهش به مقایسة تجدد در اشعار بهار و حاجی قادر کویی، شاعر کُرد و متجدد عراقی پرداخته شده است. چنانکه از اشعار ایشان برمی‌آید، هر دو شاعر در زمینه‌های متعدد و مختلف، نگاهی نو و تجددخواه دارند و در این مقاله سعی شده است نگاه و اندیشة آنها دربارة زن، دین و علم بررسی و کاویده شود. علم‌‌گرایی، خرافهستیزی و نگاه نو به زن و مسایل مربوط به او، فصل مشترک هر دو شاعر است، هرچند حاجی قادر بیش از بهار به جهل و خرافهستیزی پرداخته و بهار هم بیش از وی به زن و حقوق او توجه کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - مقایسه تطبیقی شعر نزار قبانی و حسین منزوی
اشرف احمدیComparative literature deals with aspects shared by cultural works of different nations. Since today’s world lives in communication age, seeking to build the global village, undoubtedly, it is impossible to gain a comprehensive and perfect cognition without under چکیده کاملComparative literature deals with aspects shared by cultural works of different nations. Since today’s world lives in communication age, seeking to build the global village, undoubtedly, it is impossible to gain a comprehensive and perfect cognition without understanding the surrounding world. Certainly, we will never be able to achieve self- definition exactly if we only know ourselves. Present paper compares verse works of two contemporary prominent poets, Hossein Monzavi and Nazar Qabbani that each of whom is an innovator and master of style poet in his own culture. We attempt to explore alignments and similarities existing in the works of these creative artists and to understand mutual interaction between aspects of impressions of Iranian and Arabic cultures. Since to discuss all aspects of content and structure requires more extended opportunity, this paper compares only such aspects as love, women, politics, and patriotic poems, which are of richly colored impression in the works of these two contemporary poets. Of course, examination of other aspects is tempting and interesting. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - تحلیل نشانه‌شناسی «مار» در شعر «من آن روز می‌گفتم ...» سیمین بهبهانی با تأکید بر نظریۀ مایکل ریفاتر
مریم ارجمندی مهدی ظرافتکارهر شعر فاخری یک ایدۀ مسلّط دارد .شاعر این ایدۀ مسلّط را در لابه‌لای ساختار شعر یا یک جمله و گاهی حتّی یک واژه در درون شعر پنهان می کند. بعد با هنرمندی برخی واژه ها را نشان دار می کند تا مخاطب از طریق آنها ایدۀ مسلّط شعر را شناسایی کند. آیا سیمین بهبهانی در سرایشِ شعرِ م چکیده کاملهر شعر فاخری یک ایدۀ مسلّط دارد .شاعر این ایدۀ مسلّط را در لابه‌لای ساختار شعر یا یک جمله و گاهی حتّی یک واژه در درون شعر پنهان می کند. بعد با هنرمندی برخی واژه ها را نشان دار می کند تا مخاطب از طریق آنها ایدۀ مسلّط شعر را شناسایی کند. آیا سیمین بهبهانی در سرایشِ شعرِ من آن روز ... از این کارکردِ هنری بهره برده است؟ برای رسیدن به پاسخ به نظر می رسد؛ بهره مندی از نظریۀ نشانه شناسی مایکل ریفاتر بیش از هر نظریۀ دیگری مناسب تر باشد. مقالۀ حاضر بر مبنای نظریۀ نشانه شناسی این اندیشمند و با روش توصیفی- تحلیلی، شعر سیمین را بررسی کرده است. پس از بررسیِ عناصر غیر دستوریِ شعر مذکور، نتایجِ تحقیق بیانگر آن است که انباشتهایی با معنا بنِ مار، ضحّاک و ترس در شعرِ من آن روز... بسامد بالایی دارد. با بررسی منظومه های توصیفیِ شعر، خوشه های استعاری با هسته های جامعۀ سنتی، خوی اهریمنی و جامعۀ شبه مدرن به دست آمد و به کمک همین خوشه های استعاری، هیپوگرامهای شعر نیز مشخص گردید که مهم ترین آنها عبارتند از: مار نماد خوی اهریمنی انسانهاست که در نظامهای مرد سالار بیشتر در وجودِ جنس مذکّر تجلّی می یابد. هم چنین مقایسۀ انباشتها، منظومه های توصیفی و هیپوگرامها با رویکرد بینامتنیّت، ماتریس ساختاری زیر را در ذهن نویسندگان این مقاله ایجاد کرد: خوی اهریمنیِ نظامِ مرد سالار در جوامع سنتی از طریق بازیهای فولکلوریک، ستم پذیری را به دخترانِ جامعه القا می کند. در جامعۀ شبه مدرن آموزشِ ستم پذیری با روشهای مدرن تری مانند نمایش، طناب بازی و ... ادامه می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - سیمای زن ایده آل از دیدگاه لویی آراگون در مجموعه رمان های «دنیای واقعی»
سهیلا اسمعیلی حمید مرادیدنیای واقعی[1] مجموعه‌ای است شامل چهار رمان نوشته‌ی لویی آراگون[2]نویسنده‌ی مشهور فرانسوی (1982-1897 م)، در انتقاد از جامعه‌ی سرمایه داری فرانسه‌ی سال های 1890 تا 1940، که از آن می توان اطلاعاتی گسترده درباره‌ی جامعه‌ی فرانسه آن دوران به دست آورد. در خلال این موارد، نقش چکیده کاملدنیای واقعی[1] مجموعه‌ای است شامل چهار رمان نوشته‌ی لویی آراگون[2]نویسنده‌ی مشهور فرانسوی (1982-1897 م)، در انتقاد از جامعه‌ی سرمایه داری فرانسه‌ی سال های 1890 تا 1940، که از آن می توان اطلاعاتی گسترده درباره‌ی جامعه‌ی فرانسه آن دوران به دست آورد. در خلال این موارد، نقش و تاثیر زنان نیز مشهود است و با بررسی دقیق این رمان ها میتوان سیمای زن را در قالب زنان بورژوا، کارگر و خدمتکار، روسپی، هرج و مرج طلب و مبارز سیاسی مشاهده کرد. مقاله‌ی حاضر سیمای زن ایده آل از دیدگاه لویی آراگون را در قالب موارد فوق، با ارائه نمونه از متن رمان های مجموعه دنیای واقعی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. [1] -Le Monde réel [2] -Louis Aragon پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - زن و ضرب المثل های جنسیتی
محسن معصومی ویدا رحیمی نژادProverbs are part of the oral literature said and heard in each language and culture, but their subjects differ from society to society. They show the interests and disgusts of every society and in fact they are the reflection of the culture of each society, as well. C چکیده کاملProverbs are part of the oral literature said and heard in each language and culture, but their subjects differ from society to society. They show the interests and disgusts of every society and in fact they are the reflection of the culture of each society, as well. Characteristics of proverbs include anonymous author, oral transmission from generation to generation, and unknown origin. Since the formation of a proverb has no logical or scientific base, whatever the members of a society distance themselves from traditional and irrational behavior towards rational manner, then the use of proverb is reduced and in approving or rejecting a case individuals use proverb less, as logical reasoning helps them more. Some of these proverbs has gender base. The aim of this article is to determine the amount of the use of gender proverbs among people in Tehran. The methodology is based on survey research method. Statistical population is people in Tehran and the measurement tool is researcher- made questionnaire. Gender proverbs were set among common proverbs and 71 people including men and women in Tehran had filled the questionnaires. One of the most important findings of this project is that the amount of the use of gender proverbs among men is 0.93 and among women is 0.74 in the 0-4 scale in this statistical population. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - بررسی، تحلیل و مقایسۀ سرمایه‌های فرهنگی شخصیّت‌های زن در داستان‌های جلال آل احمد و سیمین دانشور؛ بر اساس نظریّۀ پی‌یر بوردیو
سیده فاطمه یاوری رقیه رضایی حسام ضیاییداستانها با انعکاس هنجارها و ارزش های جامعه، نقش بسزایی در بازتولید هویّت و جایگاه جنسیّتی ایفا می‌کنند. نقد متون ادبی از چنین منظری، به بازنمایی جایگاه زنان در جامعه بر مبنای دارا بودن انواع سرمایه کمک شایانی میکند. پژوهش حاضر، با استناد به منابع کتابخانه ای و رویکرد چکیده کاملداستانها با انعکاس هنجارها و ارزش های جامعه، نقش بسزایی در بازتولید هویّت و جایگاه جنسیّتی ایفا می‌کنند. نقد متون ادبی از چنین منظری، به بازنمایی جایگاه زنان در جامعه بر مبنای دارا بودن انواع سرمایه کمک شایانی میکند. پژوهش حاضر، با استناد به منابع کتابخانه ای و رویکردی مقایسه ای و نیز، به روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی داستان‌های سمنوپزان و گنج از جلال آل احمد با داستان‌های سرگذشت کوچه و شهری چون بهشت از سیمین دانشور پرداخته و انواع سرمایۀ فرهنگی زنان را در این داستان‌ها طبق رویکرد انواع سرمایۀ پی یر بوردیو تحلیل و تفسیر کرده است تا به این پرسش پاسخ داده شود که سرمایه های فرهنگی شخصیّت های زن در داستان های آل احمد و دانشور چگونه بازتاب داده شده اند؟ یافته‌های این تحقیق، با اشاره به سرمایۀ فرهنگی ناچیز زنان، بازنمایندۀ فضای مردسالار جامعۀ ایرانی است و نشان می دهد که زنان در این داستان‌ها، از روی جهالت و فقدان سرمایۀ فرهنگی، در هر مسیری قدم برمی دارند تا از مردان (حتّی مردان نابکار و مبتذل) دور نشوند و در همان جایگاه محقّر خود باقی بمانند. این زنان به همان اندک سرمایۀ فرهنگی خود قانع هستند و هیچ علامتی از خودشکوفایی در آنها دیده نمی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - تطبیق و تحلیل داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ در رمان «زنی با موهای قرمز» اثر اورهان پاموک
سمیرا جمالی قطلو ناصر علیزاده خیاط آرش مشفقیاورهان پاموک نویسندۀ رمان زنی با موهای قرمز در روایت رمان به‌صورت پرتکرار و پردامنه به داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ پرداخته است. این رمان نویسِ معاصر ترک علاوه بر نقل کلیت داستان‌ها، با بازآفرینی موضوعی، توصیف و تحلیل درون مایه‌ها، انگیزه‌ها و جزئیات داستان رست چکیده کاملاورهان پاموک نویسندۀ رمان زنی با موهای قرمز در روایت رمان به‌صورت پرتکرار و پردامنه به داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ پرداخته است. این رمان نویسِ معاصر ترک علاوه بر نقل کلیت داستان‌ها، با بازآفرینی موضوعی، توصیف و تحلیل درون مایه‌ها، انگیزه‌ها و جزئیات داستان رستم و سهراب و شاهزاده اودیپ این پرسش را در ذهن متبلور میکند که نویسنده با استفاده از درونمایه‌های این دو داستان چه هدفی را پیگیری میکند؟ در این پژوهش، کیفیت و هدف بهره مندی پاموک از دو اسطوره متعلق به دو تمدن کهن با درونمایۀ روابط پدر و پسر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد، نویسنده در این رمان کهن‌الگوی پدرکشی و کهن الگوی پسرکشی برآمده از داستان‌های اسطوره‌ای غرب و شرق را در تقابل با هم مقایسه کرده است. پاموک خواسته و توانسته نشان دهد فرهنگ ترکیه همانند موقعیت مکانی‌اش پلی میان شرق و غرب است و با وجود اینکه در جامعۀ کنونی ترکیه به علل مختلف داستان‌ها فراموش شده‌اند؛ امّا مفاهیم و نمود فرهنگی آنها زنده و فعّال هستند. در واقع ابتکار عمل پاموک در زنی با موهای قرمز این است که نویسنده به‌صورت هدفمند با بهره‌مندی از آثار ادبی کهن، رمانی پست‌مدرن آفریده و بدین وسیله توانسته تفسیری نمادین از فرهنگ و روان شناسی ملی جامعۀ خود ارائه کند. در پژوهش حاضر جمع‌آوری داده‌ها به شیوة کتاب خانه‌ای صورت گرفته و روش این مقاله توصیفی ـ تحلیلی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - بررسی و تحلیل عناصر داستانی در دو داستان«زنی که مردش را گم‌کرد!» و « به کی سلام کنم؟»
دکتر ندا مرادداستان، آفرینشی هنری است که ذهن خلّاق نویسنده با الهام گرفتن از زندگی درونی و بیرونی بشر و آنچه پیرامون اوست، با عناصری بنیادین خلق میشود. عناصر داستان، شالوده و ساختار اصلی یک داستان را تشکیل میدهد که بررسی و شناخت این عناصر، مخاطب را در شناخت بهتر نویسنده اثر راهنما چکیده کاملداستان، آفرینشی هنری است که ذهن خلّاق نویسنده با الهام گرفتن از زندگی درونی و بیرونی بشر و آنچه پیرامون اوست، با عناصری بنیادین خلق میشود. عناصر داستان، شالوده و ساختار اصلی یک داستان را تشکیل میدهد که بررسی و شناخت این عناصر، مخاطب را در شناخت بهتر نویسنده اثر راهنمایی میکند؛ زیرا نویسنده بنا به فراخور افکار و اندیشه‌های خود، از عناصر داستانی بهره می‌گیرد و نتیجه‌ی این امر، خلق آثاری متفاوت با درون‌مایه و مضمونی تأثیرگذار است. صادق هدایت و سیمین دانشور از نویسندگان معاصری هستند که در تجربه‌های نویسندگی، اغلب مسائل و مشکلات گریبانگیر زنان را از موضوعات و مضامین اصلی داستان‌های خود قرار داده‌اند. مقاله حاضر نمودهای این مفهوم جامعه‌شناسانه و روانشناسانه را در عناصر دو داستان زنی که مردش را گم کرد! و به کی سلام کنم؟ بررسی و تحلیل می‌نماید. دلیل انتخاب این دو نویسنده، تناسب موضوع در این دو داستان رئالیستی است. در این نوشتار، در یک مقدمه و دو گفتار، با روشی توصیفی-تحلیلی با رویکردی کمی و کیفی ضمن بررسی تطبیقی عناصر داستانی، مباحث زن، جامعه، سیاست، آموزش، اقتصاد و غیره به همراه شاهد مثال، بازخوانی میشود و آشکار می‌گردد که در این دو اثر ، فقر موضوع محوری و تلاش برابری برابری اجتماعی پیام اصلی نویسندگان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - تحلیل رمان خارج‌الجّسد از عفاف البطاینه بر اساس مبانی فمینیستی (نگرش آسیب‌شناسانه)
وهاب مرادیان مصطفی یگانی اردشیر صدرالدینیاندیشه های فمینیستی که در دوران معاصر و پس از انقلاب صنعتی از اروپا آغاز شد و در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، در حوزۀ ادبیات نیز، راه یافت و نویسندگان بسیاری فارغ از جنسیّت، به حقوق تضییع شدۀ زنان در جوامع مردسالار پرداختند و دغدغه های زنانه را در سطوح خرد و کلان بازگو ک چکیده کاملاندیشه های فمینیستی که در دوران معاصر و پس از انقلاب صنعتی از اروپا آغاز شد و در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، در حوزۀ ادبیات نیز، راه یافت و نویسندگان بسیاری فارغ از جنسیّت، به حقوق تضییع شدۀ زنان در جوامع مردسالار پرداختند و دغدغه های زنانه را در سطوح خرد و کلان بازگو کردند. با توجه به ریشه دوانیدن باورهای مردسالارنه در جوامع عربی، پرداختن به مسائل زنانه در ادبیات این کشورها روایی داشته است. از این بین، عفاف البطاینه در رمان خارج الجّسد تحت تأثیر باورهای فمینیستی و ساختار مردسالار جوامع خود، با رویکردی انتقادی سعی در تشریح وضعیّت نابسامان زنان و ارائۀ راهکارهایی برای برون رفت این قشر از شرایط موجود دارد. در این تحقیق، با کاربست مبانی فمینیسی (نگرش آسیب شناسانه) و روش توصیفی تحلیلی، دیدگاه های نویسنده در رمان مذکور بازگو و تبیین شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که البطاینه به مسائلی چون: انقیاد کامل جنس زن در برابر مردان؛ ازدواج سنّتی در جوامع شرقی؛ احساس سرشکستگی از مؤنث بودن؛ سرکوب عشق و عاطفه در جوامع شرقی از ترس قضاوت های نادرست جامعه؛ ارائۀ چهره ای خشن و منفی از مرد؛ مساوات طلبی؛ انتقاد به باورهای نادرست جامعه اشاره کرده است. منی به عنوان شخصیّت اصلی رمان، با سفر به کشورهای غربی و تغییر نام و چهرۀ خود، به طور کامل دچار استحالۀ فرهنگی شده و مؤلّفه های فرهنگ زن ستیز و مردسالار جامعۀ عربی را نفی کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - شناخت مفهوم خشونت پنهان علیه زن در رمان«هما»بر اساس دو شاخص کلان کلامی و غیرکلامی
الهام احمدی کبری نودهی ارسطو میرانیخشونت اساساً به مفهوم اعمال هرگونه رفتاری که با هدف وارد نمودن آسیب به یک یا بیش از یک پدیده صورت گیرد اطلاق می‌گردد. این مفهوم می‌تواند در دو سطح آگاهانه یا ناآگاهانه صورت پذیرد. مسألة مهم در این میان، بررسی حد و مرز قربانیان خشونت است و یکی از طیف‌های مهمی که بعضاً مو چکیده کاملخشونت اساساً به مفهوم اعمال هرگونه رفتاری که با هدف وارد نمودن آسیب به یک یا بیش از یک پدیده صورت گیرد اطلاق می‌گردد. این مفهوم می‌تواند در دو سطح آگاهانه یا ناآگاهانه صورت پذیرد. مسألة مهم در این میان، بررسی حد و مرز قربانیان خشونت است و یکی از طیف‌های مهمی که بعضاً مورد خشونت واقع شده‌اند زنان بوده‌اند. در ایران، حضورِ زن به عنوان قربانی شرایط اجتماعی و فرهنگی به نخستین رمان‌های معاصر در دوران تجدّد رضاشاه بر می‌گردد. در رمان‌های این دوره بود که ما با تصویرهایی از زنان به عنوان قربانیان جامعه روبرو می‌شویم. این مقاله جستاری است در بررسی و شناخت مفهوم خشونت پنهان علیه زن در رمانهما نوشتة محمّدحجازی. حجازی به عنوان نویسنده و رمان نویسی پیشتاز با انتخاب عناوین زنانه برای رمان‌هایش، سایة پنهان خشونت علیه زن را نشان داده است. فرضیة مقاله حاکی از این موضوع است که حجازی در رمان هما سیمایی از زن را به نمایش می‌گذارد که قربانی خشونتی پنهان در زیرپوست فرهنگ و سنّت جامعه‌ای مردسالاراست. یافته‌های مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از منابع مکتوب و مجازی نشان داد، خشونت پنهان علیه زن در رمان هما شامل دو شاخص کلان خشونت‌های پنهان کلامی و غیرکلامی است. براین اساس، تحقیر، تهمت، توهین، تهدید، دروغ، طعنه و متلک ذیل شاخص کلان خشونت‌های پنهان کلامی قرار می‌گیرند. همچنین نادیده انگاشتن شخصیت زن، حمایت از رسوم غلط ازدواج، حمایت از تعدّد زوجات، خشونت جنسی، ریاکاری و ظاهرسازی ذیل شاخص کلان خشونت‌های پنهان غیرکلامی قرار می‌گیرند.کلیدواژه‌ها: جامعه، خشونت پنهان، رمان هما، زن، محمّدحجازی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - اثربخشی شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرمایه عاطفی در زنان سالمند
رقیه نوری پور لیاولی نیکزاد قنبری وحیده السادات فرخجسته سیدحسین طباطبایی سعید سلیمانی فارسانی پیمان حسنی ابهریانچکیدهاین مطالعه باهدف تعیین شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرمایه عاطفی در زنان سالمند انجامشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به صورت نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون، پیگیریو گروه گ در سال 1399 انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان سالمند 60 تا 75 سال شهر تهران چکیده کاملچکیدهاین مطالعه باهدف تعیین شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سرمایه عاطفی در زنان سالمند انجامشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به صورت نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون، پیگیریو گروه گ در سال 1399 انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان سالمند 60 تا 75 سال شهر تهران)میانگین سنی: 74 / 64 ( بود. از بین جامعه آماری، 36 زن سالمند با استفاده از نمونه گیری در دسترسکه دارای معیارهای لازم بودند، برای شرکت در این پژوهش دعوت شدند. از میان افراد جذب شده، 36نفر موافقت کردند و به طور تصادفی و به طور مساوی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. با توجهبه حذف افراد نمونه در طول پژوهش )مانند عدم علاقه به ادامه مشارکت(، 32 زن سالمند تا پایانمطالعه همراه بودند. گروه آزمایش، شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را طی هشت هفته و هر هفتهیک جلسه دریافت کردند. این در حالی است که گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از دو ماهآزمون پیگیری نیز صورت پذیرفت. پرسشنامه سرمایه عاطفی توسط زنان سالمند برای ارزیابی متغیروابسته در دوره پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل شد. از آزمون لوین، کرویت مخلی، آزمونتعقیبی بن فرونی و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر جهت تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. نتایجنشان داد که میانگین سرمایه عاطفی گروه آزمایش پس از آموزش ذهن آگاهی بهبودیافته است.همچنین میانگین سرمایه عاطفی بین گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری داشت ) 05 / 0 > p (. اینمداخله افق های جدیدی را در مداخلات روان شناختی نشان می دهد و همچنین می تواند برای بهبودسلامت روان و سرمایه عاطفی زنان سالمند مورداستفاده قرار گیرد.کلیدواژه ها: ذهن آگاهی، سرمایه عاطفی، سالمند، شفقت، زن پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - نقش زنان درباری مغول در انتقال حکومت به خاندان تولوی
زهرا آفرینش خاکی رضا شعبانی عبدالحسین کلانتری غلامحسین زرگری نژادپس از مرگ چنگیز در سال 624 ق/ 1227م، فرزندان وی به وصیت پدر وفادار ماندند و تحت لوای اوگتای، اتحاد خویش را حفظ کردند. اما مرگ اوگتای در سال 638ق/1240م، نقطه پایانی بر وحدت سیاسی بود. بزرگان مغول، برخلاف وصیت چنگیز و تعهدشان مبنی بر موروثی شدن منصب خان بزرگ در خاندان اوگ چکیده کاملپس از مرگ چنگیز در سال 624 ق/ 1227م، فرزندان وی به وصیت پدر وفادار ماندند و تحت لوای اوگتای، اتحاد خویش را حفظ کردند. اما مرگ اوگتای در سال 638ق/1240م، نقطه پایانی بر وحدت سیاسی بود. بزرگان مغول، برخلاف وصیت چنگیز و تعهدشان مبنی بر موروثی شدن منصب خان بزرگ در خاندان اوگتای‌قاآن، حکمرانی را به شاخه دیگر منتقل کردند. آن چه در این انتقال قدرت اهمیت دارد، نقش برجسته زنان در پدید آمدن این رویداد سیاسی است. پژوهش حاضر، سعی دارد با تحلیل داده‌های تاریخی که به شیوه کتابخانهای جمع‌آوری شده است، ضمن بررسی نقش زنان در ساختار سیاسی، اثرگذاری آنان در جایجایی قدرت به خاندان تولوی را که پرسش اصلی این نوشتار می‌باشد را مورد واکاوی قرار دهد. یافته‌های پژوهش حاکی است که عملکرد ناموفق زنانی مانند توراکینا‌خاتون و اغول‌قمیش که قدرت را به اعتبار یاسای چنگیزی به دست آوردند و از سوی دیگر توانایی و مهارت سیاسی سُیورقُیتنی، همسر تولوی و مادر منکوقاآن در درک شرایط سیاسی، بهره‌گیری از ابزار نفوذ و سیاستگذاری‌های هوشمندانه عاملی موثر در به قدرت رسیدن خاندان تولوی بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - فهم تاریخی جایگاه زنان دربار تیموری از سفرنامه کلاویخو (اصلاح شده)
لیلا محمدیچکیدهیکی از منابع مهم برای شناخت تاریخ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک جامعه، سفرنامه ها هستند و از جمله مسائل مورد توجه سفرنامه نویسان، بررسی روابط اجتماعی در درون جامعه است که فارغ از جهت گیری های زنانه و مردانه ،تصویری از تجربه ها ومتن زندگی روزمره زنان، که بیشتر چکیده کاملچکیدهیکی از منابع مهم برای شناخت تاریخ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک جامعه، سفرنامه ها هستند و از جمله مسائل مورد توجه سفرنامه نویسان، بررسی روابط اجتماعی در درون جامعه است که فارغ از جهت گیری های زنانه و مردانه ،تصویری از تجربه ها ومتن زندگی روزمره زنان، که بیشتر منابع و متون به آن نپرداخته اند را فراهم می سازد. از این نظر،سفرنامه هایی که از دوران تیموری برجای مانده اند اطلاعات مهمی در ارتباط با تاریخ اجتماعی و به ویژه از زنان حرمسرا در این دوره ارائه می دهند .در واقع هدف از این تحقیق بررسی وضعیت اجتماعی زنان خاندان تیموری با تکیه برسفرنامه کلاویخو است ، و به دنبال آن است تا فهم و تصویری از جایگاه اجتماعی زنان دربار عصر تیموری و ملاحظات و شرایط تاثیر گذار بر آن را داشته باشد. سوال اصلی تحقیق این است که وضعیت اجتماعی زنان خاندان تیموری چگونه بوده است؟این مقاله پژوهشی توصیفی-تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای گردآوری شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - بررسی جایگاه زن در نهاد خانواده ی دوره ی ساسانی
کریم گلشنی راددر دوره ی ساسانی، آیین زرتشتی چهارچوب روابط بین تمامی اعضای خانواده را مشخص نموده بود. پدر به عنوان که خدا یا رئیس خانواده در نهاد خانواده راس قرار داشت. تمامی اعضای خانواده موظف بودند از وی فرمانبرداری نمایند. در مرتبه ی پایین تر، زن یا کدبانو قرار داشت. کدبانو موظف بو چکیده کاملدر دوره ی ساسانی، آیین زرتشتی چهارچوب روابط بین تمامی اعضای خانواده را مشخص نموده بود. پدر به عنوان که خدا یا رئیس خانواده در نهاد خانواده راس قرار داشت. تمامی اعضای خانواده موظف بودند از وی فرمانبرداری نمایند. در مرتبه ی پایین تر، زن یا کدبانو قرار داشت. کدبانو موظف بود کارهای داخل خانه را انجام دهد، از فرزندان و سایر اعضای خانواده سرپرستی نماید و در اقتصاد خانواده که شامل کار در مزارع و یا نگهداری دامها بود، شرکت نماید. با توجه به اینکه سیستم خانواده دوره ی ساسانی مبتنی بر پدرسالاری بود، زن می بایست فرمانبردار شوهر خود باشد، ولی زن در کانون خانواده از خود اختیاراتی داشت از جمله: هنگام ازدواج نظر دختر را جویا می شدند و حق نداشتند او را به زور شوهر دهند، زن می توانست به فعالیت های اقتصادی بپردازد، از خانواده ارث دریافت می داشت و می توانست سرپرستی خانواده را در صورت فوت شوهر به عهده گیرد. علاوه بر این زن حق طلاق نیز داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - شخصیت شناسی زن با رویکرد تطبیقی درآثار هنری و فرهنگ اسلامی
زهره اولیائیهدف پژوهش حاضر بررسی شخصیت زن با رویکرد تطبیقی در آثار هنری و فرهنگ اسلامی است. از آن جایی که چگونگی تصویر ذهنی در مورد زن، نوع رفتار جامعه را با وی تعیین می کند، این مقاله با روش تحلیل محتوا به بررسی شخصیت زن در آثار هنری و فرهنگ اسلامی با رویکردی تطبیقی می پردازد و به چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی شخصیت زن با رویکرد تطبیقی در آثار هنری و فرهنگ اسلامی است. از آن جایی که چگونگی تصویر ذهنی در مورد زن، نوع رفتار جامعه را با وی تعیین می کند، این مقاله با روش تحلیل محتوا به بررسی شخصیت زن در آثار هنری و فرهنگ اسلامی با رویکردی تطبیقی می پردازد و به دنبال معرفی شخصیت واقعی زن در فرهنگ اسلامی، جهت تأمین و حفظ هویت، شأن و منزلت زن مسلمان است. یافته ها بیانگر این است که زن در اغلب آثار هنری گذشته و برخی از آثار معاصر نقش معشوق، زیبائی و زینت بخشی به اثر را داشته و بیشتر از نظر وسوسه انگیزی جسمانی و زیبائی مورد توجّه قرارگرفته و با دیدی مردسالارانه، صفاتی چون سفاهت و بی وفائی به وی نسبت داده شده و در برخی از آثار معاصر، به‌عنوان گوهری والا و موجودی صاحب خرد و عضوی مؤثر در جامعه بیان شده است. در صورتی که در فرهنگ اسلامی، زنان عفیف، با حیثیت، شخصیت، کرامت و حافظ ارزش های اسلامی تصویر شده اند که نقش مهمی در سعادت و یا شقاوت جامعه دارند و می توانند مانند مردان در فعالیت های اجتماعی، سیاسی، علمی و فرهنگی شرکت داشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - وکالت مطلق زن در طلاق: ایجاد توازن در تاثیر اراده زوجین در طلاق
نگار شمالیبرخلاف ازدواج که به اراده زوجین وابسته است، طلاق ایقاعی است که به عنوان حقی به مرد واگذار شده و همین دوگانی در نقش و میزان تاثیر اراده هر یک از زوجین منجر به پیدایش مباحث ریشه دار در فقه و حقوق موضوعه ایران شده است. ساختار پژوهش حاضر بر مبنای بیان علت شناسی ضرورت قائل ش چکیده کاملبرخلاف ازدواج که به اراده زوجین وابسته است، طلاق ایقاعی است که به عنوان حقی به مرد واگذار شده و همین دوگانی در نقش و میزان تاثیر اراده هر یک از زوجین منجر به پیدایش مباحث ریشه دار در فقه و حقوق موضوعه ایران شده است. ساختار پژوهش حاضر بر مبنای بیان علت شناسی ضرورت قائل شدن به وکالت زن در طلاق، امکان یا عدم امکان توکیل طلاق به زن، تحولات مقررات طلاق در حقوق ایران، و نهایتاً بازخوانی اراده زوجین از توکیل زن در طلاق و تفسیر منطبق بر واقع آن، قرار گرفته است. همچنین در حوزه چارچوب نظری قبل از پرداختن به رویکرد قانونگذار کشورمان، دیدگاههای مخالف و موافق فقهی که در شکل گیری نگرش تقنینی موثر افتاده اند مورد مداقه واقع شده اند. براین اساس در مقاله حاضر به این نتیجه رسیده ایم که قائل شدن به جواز و روایی وکالت مطلق زن در طلاق به عنوان شیوه ای برای تعدیل حق انحلال یک جانبه عقد نکاح و جبران کننده بخشی از کاستی های حقوق زنان و نیز رهایی از یک ازدواج نامناسب در نظر گرفته میشود؛ شکل حداکثری وکالت در طلاق برای زن وکالتی است که براساس آن وقوع طلاق یا عدم وقوع آن به وی اعطا میشود تا او دارای اختیار مستقل باشد بدون آن که نیاز به پیدایش شرطی به عنوان موجب طلاق و یا ضرورت احراز آن از سوی دادگاه باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - Investigating the Possibilities of Reading Literary Texts in Light of a Sociolinguistic Perspective: Applications on the Case of Alice Walker’s Selected Short Stories
Laleh Masiha بهرنگ ترابیThe present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer چکیده کاملThe present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer two-fold acts of oppression and discrimination, i.e. male violence affects all women in social life, irrespective of age or social standing, and at the same time being black has exacerbated the black American women’s situation. In the present study, the mentioned socio-political, socio-cultural and institutionalized intersectionality have been analyzed from the perspective of Alice Walker’s selected short stories. Full analysis have been carried out, from applied linguistic point of view, in Alice Walker’s “Everyday Use” and “Roselily” while Alice Walker’s other short stories have been consulted for further analysis and discussion. The method used to analyze the data is descriptive research method. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - بررسی حکم رجم (سنگسار)و اجرای آن در زمان غیبت کبری
احمد بهشتی وحید واحد جوانحکم رجم از مسلمات احکام اسلام می‌باشد. این حکم مستقیماً از قرآن کریم استفاده نمی‌شود و دلالت آیاتی که برای اثبات حکم رجم به آنها استناد شده، تمام نیست و عمده ادله،روایات می‌باشد. روایات در این زمینه، فراوان از لحاظ سند معتبر و از لحاظ دلالت بر مدعا کاملاً روشن و واضح‌ا چکیده کاملحکم رجم از مسلمات احکام اسلام می‌باشد. این حکم مستقیماً از قرآن کریم استفاده نمی‌شود و دلالت آیاتی که برای اثبات حکم رجم به آنها استناد شده، تمام نیست و عمده ادله،روایات می‌باشد. روایات در این زمینه، فراوان از لحاظ سند معتبر و از لحاظ دلالت بر مدعا کاملاً روشن و واضح‌اند. باید توجه داشت که فلسفه حکم سنگسار در اسلام مانند دیگر حدود، بازدارندگی و جلوگیری از مفاسد و ناهنجاری‌های بزرگ جامعه است. از سوی دیگر علاوه بر اینکه دلیلی بر اختصاص حکم رجم به زمان مخصوصی مانند زمان حضور وجود ندارد؛ اطلاق آیات و روایات باب حدود که مجموعاً متواتر و از لحاظ سند و دلالت تمامند، دلالت بر اجرای آن در زمان غیبت نیز دارد و مجوزی برای کنار گذاشتن این آیات و روایات وجود ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - نقد نظریه ممنوعیت قضاوت زنان از منظر فلسفه فقه
علیرضا پوراسماعیلی علیرضا صادقیشایستگی زنان برای قضاوت از جمله موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و صاحب نظران حوزه‌های فقه، حقوق، علوم قرآنی و حدیث و ... تلاش کرده‌اند تا شایستگی زنان را برای تصدی منصب قضاوت مدلل و مستند ساخته، ادله دیدگاه مقابل را نقد کنند. این نوشتار با توجه چکیده کاملشایستگی زنان برای قضاوت از جمله موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و صاحب نظران حوزه‌های فقه، حقوق، علوم قرآنی و حدیث و ... تلاش کرده‌اند تا شایستگی زنان را برای تصدی منصب قضاوت مدلل و مستند ساخته، ادله دیدگاه مقابل را نقد کنند. این نوشتار با توجه به پژوهش‌های انجام شده، تلاش دارد تا از منظر دیگری به موضوع بنگرد و در این راستا، موضوع را از زاویه فلسفه فقه می‌نگرد و تلاش میکند تا اهمیت کاوش‌های عقلی را در فقه نشان داده و خلاء تمسک به احکام عقلی را در فقه و به ویژه بحث حاضر نمایان سازد و به عنوان نتیجه، صدور چنین فتاوایی را در گستره فقه ناشی از ناکارآمدی اجتهاد عقل ستیز می‌داند که در نتیجه وجهه شرع را نیز مخدوش خواهد ساخت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - بررسی جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای ایران
نسرین جبارخلجی بناب عزیز حجاجی کهجوق آرش مشفقییکی از راه های دسترسی به ادبیات عامه در ایران ادبیات مکتب خانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه های قدیم به محصلان آموزش داده می شد. از آن جا که زن یکی از مهم ترین موضوعات ادب و هنر سراسر گیتی است، بررسی جنبه های غنایی سیمای زن چکیده کاملیکی از راه های دسترسی به ادبیات عامه در ایران ادبیات مکتب خانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه های قدیم به محصلان آموزش داده می شد. از آن جا که زن یکی از مهم ترین موضوعات ادب و هنر سراسر گیتی است، بررسی جنبه های غنایی سیمای زن در آثار مکتب خانه ای از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. هدف از این پژوهش که به روش مطالعۀ کتابخانه ای و بر اساس رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته، بررسی جنبه های غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای می باشد. بر این اساس 27 قصۀ مکتب خانه ای که سیمای غنایی زن در آن ها مشهود است، به عنوان جامعۀ آماری انتخاب گردیده و مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که پر بسامدترین جنبۀ غنایی سیمای زن در ادبیات مکتب خانه ای ستایش زیبایی های جسمانی اوست. عشق نیز اصلی ترین درون مایۀ غنایی سیمای زن در منظومه های عاشقانه می باشد. توبه، مرثیه سرایی، تفاخر، عشوه گری، شادخواری و نفرین از جنبه هایی هستند که با بسامد کم تر سیمای غنایی زن را تشکیل می دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - کارکردهای اجتماعی خانواده با تاکید بر نقش زن در عصر صفوی
ندا کعبه کوروش فتحیخانواده به عنوان کوچک ترین و مهم ترین نهاد اجتماعی کارکردهای متنوعی در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. در این میان زن در این عرصه ها نقش متفاوتی داشته است. در دوره صفوی به پیروی از رویکردهای تاریخ نگارانه، نگرش مرد سالارانه به تحولات تاریخی و اجتماعی وجود داشت. چکیده کاملخانواده به عنوان کوچک ترین و مهم ترین نهاد اجتماعی کارکردهای متنوعی در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. در این میان زن در این عرصه ها نقش متفاوتی داشته است. در دوره صفوی به پیروی از رویکردهای تاریخ نگارانه، نگرش مرد سالارانه به تحولات تاریخی و اجتماعی وجود داشت. از این رو پژوهش حاضر بر آن است نشان دهد در وقایع تاریخی دوران صفوی زنان حضور مؤثر داشته اند اما به تبعیّت از رویکرد تاریخ نگاری، این حضور مطابق با واقع ترسیم نشده است. پرسش اصلی پژوهش، رویکرد منابع تاریخی عصر صفوی به نقش آفرینی زن در جامعه چگونه است؟ می باشد. یافته های این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته نشان می دهد که ، بر خلاف رویکرد کلی منابع تاریخی ، زنان نقش های تأثیرگذار اجتماعی داشتند اما به سبب غلبة نگاه مرد محور در تاریخ نگاری سنتی کمتر به آنها توجه شده است . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی و اجتماعی زن ایرانی دوره آل بویه
پروین معصوم پور عسکری ایرج جلالیاین مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه بپردازند روش تحقیق در این پژوهش تاریخی و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی –تحلیلی است. ن چکیده کاملاین مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن این مقاله سعی دارد به بررسی نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت سیاسی-اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه بپردازند روش تحقیق در این پژوهش تاریخی و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیفی –تحلیلی است. نتایج این پژوهش نشان داد که، مذهب تشیع برتمامی ابعاد هویتی سیاسی-اجتماعی زنان ایران در دوره آل بویه نقش داشته است. در دوره آل بویه اندیشه های سیاسی شیعی بر زنان ایران تاثیرات زیادی بر جای گذاشت. از جمله اندیشه تلفیق الگوهای ایرانی ـ اسلامی با گرایش شیعی، مرجعیت فقها شیعی، اندیشه امام غائب . در این دوره به دنبال پیدایش نهاد نقابت علویان زنان ایرانی برای اولین بار به مشاهده و زیارات، مراقد متبرکه روی آوردند. در عرصه اجتماعی آداب و آیین های شیعی مانند نیمه شعبان، عزاداری دهه محرم و عاشورا، رسم پیاده روی به کربلا ، رسم گفتن حى على خیرالعمل در روز عاشورا ، رسم زیارت بارگاه ائمه از مصادیق نقش مذهب شیعه بر شکل گیری هویت اجتماعی زن ایرانی در دوره آل بویه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - بررسی نقش و جایگاه جنس مؤنث در ضرب‌المثل‌های مرودشت
میثم زارعیکی از موارد ادب عامه، ضرب المثل ها هستند، ضرب المثل ها ریشه در باورها و اعتقادات هر ملت و یا حتی هر منطقه دارند و در واقع منعکس‌کنندۀ فرهنگ هر جامعه ای هستند. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل نقش زنان و جنس مؤنث در ضرب المثل های مرودشت با رویکرد فمنیست لیبرالیست است. دا چکیده کاملیکی از موارد ادب عامه، ضرب المثل ها هستند، ضرب المثل ها ریشه در باورها و اعتقادات هر ملت و یا حتی هر منطقه دارند و در واقع منعکس‌کنندۀ فرهنگ هر جامعه ای هستند. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل نقش زنان و جنس مؤنث در ضرب المثل های مرودشت با رویکرد فمنیست لیبرالیست است. داده های این پژوهش، از طریق پژوهش میدانی و حضور در میدان مورد بررسی و مصاحبه با گویشورانی که سنّشان از چهل سال بیشتر بوده ، گردآوری شده است. داده‌ها پس از گردآوری، در چند دسته تقسیم بندی و بررسی شده اند. زنان در بیشتر این ضرب المثل ها نقش منفی دارند و به آنان به دید منفی نگریسته می شود تا جایی که وقتی از بی تعقلّی و ریاکاری سخن به میان میآید، از جنس زن سخن گفته می شود حتی اگر مورد خطاب، یک مرد باشد. هنگامی به زن با دید مثبت نگریسته می شود که زن در خانه بماند و نقش مادریش را ایفا کند یا قناعت کرده و از سرمایۀ مرد محافظت کند. همۀ این ها نشان از یک نظام مردسالار در جامعۀ مرودشت دارد که این مردسالاری برای زنان نیز مورد پذیرش قرار گرفته و برای آنان نهادینه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - نقش و جایگاه زنان در ترانه‌های بختیاری
الیاس قادری عباس قنبری عدیوی مجتبی عبدالهییکی از گونه‌های ادب شفاهی، ترانه است. ترانه ها در فرهنگ و ادبیّات بختیاری کاربرد فراوانی دارند. زنان به عنوان بخشی از جامعۀ انسانی، در شکل گیری آداب و رسوم و فرهنگ هر قوم و ملت، نقش بسزایی دارند. نقش زنان در نوع ادبی ترانه، بسیار برجسته و دارای اهمیّت است. در این پژو چکیده کاملیکی از گونه‌های ادب شفاهی، ترانه است. ترانه ها در فرهنگ و ادبیّات بختیاری کاربرد فراوانی دارند. زنان به عنوان بخشی از جامعۀ انسانی، در شکل گیری آداب و رسوم و فرهنگ هر قوم و ملت، نقش بسزایی دارند. نقش زنان در نوع ادبی ترانه، بسیار برجسته و دارای اهمیّت است. در این پژوهش، به بررسی نقش و جایگاه زن در ادبیّات شفاهی به ویژه ترانه‌های بختیاری پرداخته شده است. در این خصوص، ترانه‌ها به هفت دسته تقسیم شدند. پس از آن، به بررسی نقش زنان و تجزیه و تحلیل ترانه‌ها بر مدار تعیین جایگاه و نقش زن در آنها پرداخته شده است. در این پژوهش، درمی یابیم که زن بختیاری در بسیاری از موارد، خود سازنده، گوینده و سرایندۀ ترانه‌هاست و در بیشتر مراحل زندگی و کارهای روزمرۀ خود از آنها بهره می برد. نمونه‌های اندکی از ترانه‌ها هم که ساخته و پرداختۀ زنان نیست، در وصف آنان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - بازتاب حضور زن در دوبیتی‌های عامیانۀ شهرستان سوادکوه
عارف کمرپشتی مژگان احمدی کمرپشتیزن به عنوان نیمی از جمعیت جهان و عنصر زایای آفرینش، مدام زیر ذره‌بین و بی‌مهری مردان و حکومت‌های برآمده از آنان بوده است. در اسطوره‌ها و افسانه‌های ملل مختلف نسبت به این جنس لطیف، بی‌مهری های فراوانی شده است. چه بسا برای دور نگه داشته‌شدن از مواهب زندگی، دچار حبس و تب چکیده کاملزن به عنوان نیمی از جمعیت جهان و عنصر زایای آفرینش، مدام زیر ذره‌بین و بی‌مهری مردان و حکومت‌های برآمده از آنان بوده است. در اسطوره‌ها و افسانه‌های ملل مختلف نسبت به این جنس لطیف، بی‌مهری های فراوانی شده است. چه بسا برای دور نگه داشته‌شدن از مواهب زندگی، دچار حبس و تبعید گشته یا برای اثبات وجود خویش آزمون‌های خطرناکی را از سر گذرانده است. دوبیتی‌های عامه، یکی از دل‌انگیزترین قالب های شعری ادبیات عامیانه است که مخاطبِ تمام گویش‌های ایران، می‌تواند به آسانی با آن ارتباط برقرار کند. صداقت و بی آلایشی سرایندگان، زبان پاک و تصاویر بدیع و دلکشی که در دوبیتی‌های عامیانه موج می‌زند از این قالب شعری، قالبی دلپذیر و فراگیر ساخته است. در این پژوهش که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانهای -میدانی نگاشته شده است، سعی شده تا بازتاب حضور زن در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه مورد پژوهش قرار گیرد. یافته‌های پژوهش، گویای آن است که زنان یا خود سرایندۀ شعراند یا مورد خطاب واقع می‌شوند. حضور زن در دوبیتی‌ها پررنگ تر از مردان است. این حضور به دلیل دوست داشتن یا دوست داشته شدن و همین طور مادر بودن، بسیار برجسته دیده شده است. زن به عنوان معشوق از سه منظر مورد بررسی قرار گرفته است؛ زن به عنوان معشوقی چشم‌انتظار، معشوقی شکرگزار و معشوقی نصیحت گر. بازتاب حضور زن در نقش نفرین‌کننده به دلیل ستمی که بر وی رفته است، پربسامد دیده شده است. گاهی اوقات، زن خالق کارآواهاست.گاهی نیز واسطه میشود تا کاری بزرگ را به سرانجام برساند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - نگرشی توصیفی تحلیلی به خویشکاری زنان در افسانه های کُردی بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ
هادی یوسفی شیوا محمدیافسانهها به‌عنوان یکی از اجزاء مهم ادب عامه دربرگیرندۀ تاریخ و فرهنگ، افکار، اعتقادات، قواعد عرفی و اخلاقی و نوع نگرش و جهان‌بینی یک جامعه است که با بهره‌گیری از زبان و لحن ساده و قابل فهم به‌صورت مکتوب و شفاهی بخش مهمی از فرهنگ ملت‌ها را به آیندگان منتقل می‌کنند. زنان چکیده کاملافسانهها به‌عنوان یکی از اجزاء مهم ادب عامه دربرگیرندۀ تاریخ و فرهنگ، افکار، اعتقادات، قواعد عرفی و اخلاقی و نوع نگرش و جهان‌بینی یک جامعه است که با بهره‌گیری از زبان و لحن ساده و قابل فهم به‌صورت مکتوب و شفاهی بخش مهمی از فرهنگ ملت‌ها را به آیندگان منتقل می‌کنند. زنان به‌عنوان بخش مهمی از جامعۀ انسانی همواره در عرصۀ افسانه‌ها حضوری فعال داشته‌اند و رفتارهایی را انجام داده و یا به آنها نسبت داده شده است که در الگوی پراپ با نام خویشکاری از آن یاد میشود و مجموع این خویشکاری‌ها نشان دهندۀ سیمای زنان در افسانه‌های یک ملت است، نوشتار حاضر در پی آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای، سیمای زنان و خویشکاری‌های آنان در افسانه‌های کُردی را با نگاه به الگوی ولادیمیر پراپ، بررسی و ریشه‌ها و عوامل نوع نگرش جامعه به زنان را از این منظر واکاوی نماید. بر اساس یافته‌های پژوهش، زنان در افسانه‌های کُردی بر مبنای میزان حضور به ترتیب در نقش‌های دختر، همسر، مادر، کنیز (کٌلفَت)، پیرزن، نامادری (زن بابا)، زن همسایه، مادرشوهر، خاله و ... ظاهر شده و در خویشکاری و کارکردهایی چون شریر، قهرمان، شاهزاده خانم، قهرمانِ دروغین، بخشنده، گسیل‌دارنده و یاریگر ایفای نقش می‌کنند. نقش دختری بالاترین بسامد را در میان شخصیت‌های افسانه‌های کُردی دارد و در میان خویشکاری‌ها بیشترین بسامد متعلق به شرارت است که نشانۀ نوع نگرش منفی جامعه به زنان و رفتارهای آنان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - سیمای زن بویراحمدی در آینۀ ادبیات محلی
جلیل نظری مهین تاج صادق نیاادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه های پژوهش حاضر از لابه‌لای سروده های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه ها و سروده های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بو چکیده کاملادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه های پژوهش حاضر از لابه‌لای سروده های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه ها و سروده های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بوده است. زنان خود آفرینندۀ بخش اعظمی از ترانه‌های لری بویراحمدی بوده‌اند. زن در این ترانه‌ها، دارای چهره‌ای ارزشمند و صاحب منزلت اجتماعی است. در این ترانه‌ها، ارزش و صفات نیک‌مردان عمدتاً از ذهن و زبان زنان بیان شده است؛ صفاتی که زنان انتظار دارند در مردان ایل وجود داشته باشد. در این آثار، اشارات و نشانه‌های معناداری مبنی بر ضعف زن ایل و قدرت و سرپرستی مرد دیده نمی‌شود. زن بویراحمدی، آنگونه که این ترانه ها می نمایند، نقش اجتماعی فرهنگی به‌سزایی داشته و از جایگاه ویژه‌ای در ایل برخوردار بوده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - مردسالاری در دو نمایش‌نامه از بهرام بیضایی (خوانشی فمینیستی)
راضیه شایان مهر علی دهقان ناصر دشت پیمامردسالاری از مهمترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی میشود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته میکند. این مسئله در متون ادبی بازت چکیده کاملمردسالاری از مهمترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی میشود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته میکند. این مسئله در متون ادبی بازتاب چشمگیری دارد. در حوزة ادبیات نمایشی، اغلب نمایش‌نامه‌های بهرام بیضایی با محوریت نقش زن نوشته شده است. هدف این مقاله بررسی جایگاه زن در گفتمان مردسالاری، در نمایش‌نامه‌های پهلوان اکبر می‌میرد و شب هزار و یکم از بیضایی، با روش توصیفی-تحلیلی است. این بررسی نشان میدهد که در نمایش‌نامه‌های بیضایی، سوءاستفاده از نقش مادری و همسری زن، دور کردن زنان از امتیازات تحصیل دانش، سرکوب شدن تمایلات و اعتمادبه‌نفس، چالش امنیتی و هویتی، دیگربودگی و رتبة دوم جنسیتی، از نشانه‌ها و عوامل مردسالاری است که برساخته‌های فرهنگی، ارزشگذاری جامعه و همکاری زنان، آنها را بازتولید میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - تحلیل کنش‌های اخلاقی و تعلیمیِ کتایون و هما در شاهنامۀ فردوسی، بر اساس نظریۀ خودشکوفایی مزلو
افسانه رخشانی حمید طبسی حبیب الله جدید الاسلامیدر نظریۀ اخلاقی خودشکوفایی مزلو، برخی صفات نیک و پسندیده، به عنوان الگوهای برتر اخلاقی، برای شکل گیری یک زندگی ایده آل و آرمانی ارائه شده است که بصورت بالقوه در همه افراد وجود دارد.پرداختن به ابعاد اخلاقی و تعلیمیِ اشخاص مختلف در شاهنامه، یکی از موضوعات ادبی قابل توجّه چکیده کاملدر نظریۀ اخلاقی خودشکوفایی مزلو، برخی صفات نیک و پسندیده، به عنوان الگوهای برتر اخلاقی، برای شکل گیری یک زندگی ایده آل و آرمانی ارائه شده است که بصورت بالقوه در همه افراد وجود دارد.پرداختن به ابعاد اخلاقی و تعلیمیِ اشخاص مختلف در شاهنامه، یکی از موضوعات ادبی قابل توجّه است که در تحقیق‌های متعددی به آن پرداخته شده و با توجّه به نظریۀ خودشکوفایی مزلو، الگوهای برتر اخلاقی و تعلیمی دو تن از بانوان خاندان گشتاسپی در اشعار شاهنامه که سند و کارنامة فرهنگی و تاریخی ملّت ایران است و در هرم اخلاقی این نظریه وجود دارد، شناسایی شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی چنین نتیجه ای را نشان میدهد که در شاهنامه، کردارهای آموزندۀ بعضی از زنان در رویدادها، از جمله عوامل منحصر به‌فرد و تأثیرگذار بوده که از نیازهای اصلی در استحکام بنیان خانواده است و با نظریه های روز دنیا، علی الخصوص نظریۀ مزلو همخوانی دارد؛ به عنوان مثال همان‌طورکه در شخصیت کتایون دختر قیصر روم می‌بینیم، در جریانات مختلف، نقش خلّاق و سازنده ای دارد و نمونه‌ای بارز از گذشت و ایثار و عشق است که پایبند به همسر بوده، نه در بند زر و مال دنیا؛ همچنین حضور اخلاق‌مدارانۀ زن را در اجرای امر عظیم عدالت و سخاوت، میتوان در شخصیت هُما، همسر بهمن مشاهده کرد. خصایص ذکر شده از عناصر اصلی هرم خودشکوفاییِ اخلاقی مزلو است که باعث پیدایش جریان‌های معناسازِ اخلاقی وآموزنده در حوزۀ ادب فارسی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - معنای زندگی از نگاه ناصرخسرو با تکیه بر ایماژهای هستی
سید حامد موسوی جروکانیمسئلة معنای زندگی ازجمله دغدغه‌های انسان معاصر است که بیشتر محل توجه فلاسفه و روان‌شناسان قرار گرفته است. مطالعة افکار حکیمان گذشته در این زمینه، پیام‌های مهمی را برای انسانِ معاصرِ گرفتارِ هیاهویِ هستی درپی خواهد داشت. هدف این پژوهش، تحلیل معنای زندگی از منظر ناصرخسرو چکیده کاملمسئلة معنای زندگی ازجمله دغدغه‌های انسان معاصر است که بیشتر محل توجه فلاسفه و روان‌شناسان قرار گرفته است. مطالعة افکار حکیمان گذشته در این زمینه، پیام‌های مهمی را برای انسانِ معاصرِ گرفتارِ هیاهویِ هستی درپی خواهد داشت. هدف این پژوهش، تحلیل معنای زندگی از منظر ناصرخسرو قُبادیانی است. نوع نگاه آدمی به هستی می‌تواند نگرش وی را به زندگی آشکار کند؛ به همین سبب ایماژهای هستی در قصاید وی، شمارش و تحلیل شد. این نوع بررسی نشان داد که اصلی‌ترین ایماژ ناصرخسرو از هستی مادر و زن است. زن یا مادر دارای دو خصلت ظرفیت یا پذیرش و باردهی یا بَردهی است. البته تصاویر دیگری در قصاید وی وجود دارد که به‌نوعی با این کلان‌ایماژ پیوند می‌یابند. این ایماژها هرچند دربردارندة نگاه منفی نسبت‌به هستی و دنیا هستند، تحلیل و مقایسة آنها با کلان‌تصویر هستی (مادر و زن) نشان داد که ناصرخسرو زندگی و هستی را ناپسند نمی‌داند؛ بلکه زیستن را امری ارزشمند تلقی میکند؛ زیرا تنها فرصتی است که در اختیار آدمی قرار گرفته است؛ اما این ارزش، ابزاری است، نه ذاتی؛ یعنی این زندگی ابزاری برای دست‌یافتن به زندگی دیگر است. از خلال این تصویر ِکلان، نقش یا کارکرد آدمی در هستی نیز تبیین میشود. نقش انسان در ارتباط با مادر، فرزند است و در ارتباط با زن می‌تواند شوهر باشد که در هر دو صورت، باید ضمن بهره‌مندی از مواهب هستی، مراقب دلبسته و شیفته‌نشدن بود. شیوة پژوهش در این اثر، تحلیل محتواست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - Entrepreneurial Competencies of Managers in Hamedan's Rural Women Cooperatives (RWC)
رضا موحدی سارا جلیلیانThe main purpose of the study was to analyze the entrepreneurial competencies of the managers of rural women cooperative (RWC) in Hamedan province. The study used a survey method with a questionnaire as the main instrument. Data were collected from a sample of 105 manag چکیده کاملThe main purpose of the study was to analyze the entrepreneurial competencies of the managers of rural women cooperative (RWC) in Hamedan province. The study used a survey method with a questionnaire as the main instrument. Data were collected from a sample of 105 managers. The validity of the questionnaire was verified by a panel of experts and its reliability was measured using Cronbach's alpha coefficient (α=0.94). Entrepreneurial competencies of managers were classified into eight factors, including “having strategic goals”, “ability to monitor and organize subordinates”, “risk-taking”, “ability to motivate and trust people”, “having a positive attitude and criticism”, “ability to identify and understand the needs of customers”, “public relation ability”, and “acquiring and applying skills and energy”. Structural equation modeling (SEM) by LISREL8.8 software was used to estimate a model for the entrepreneurial competencies of RWC managers. Results of SEM showed a good fit of the model with eight factors described before. The fit indices were placed in three main groups including goodness of fit index, comparative fit index, and parsimonious goodness of fit index. The results showed an excellent fit of the indices selected to measure the entrepreneurial competencies of RWC managers with observed variables in Hamedan province. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - The Issue of Woman in Ghasem Amin’s Political Thought
Morteza BahraniGhasem Amin is known as a harbinger of women’s social and cultural rights in the world of Arabs. Primarily, he centered his ideas on three axes: a; women’s education to the primary level, B; necessity of women’s free will and decision making in issues چکیده کاملGhasem Amin is known as a harbinger of women’s social and cultural rights in the world of Arabs. Primarily, he centered his ideas on three axes: a; women’s education to the primary level, B; necessity of women’s free will and decision making in issues like marriage, c; religious veil (covering all the body except the face and the two palms); although the outcomes of his ideas require more discussion and deliberation. He considered the problem as the ignorance that attacked women more than it attacked men. Amin believed that the solution to this problem lies in education. For him, education is the development of instinctive power of human being, and that the education can be applied by the individual himself, and this self training makes miracles, because it relates human beings to civility. This civility upholds the position of human beings through education and changes him/her to the supreme creature. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - The Indigenous Structures of Narrative in Half of a Yellow Sun by Chimamanda Ngozi Adichie
نجمه قابلیThe influence of the Igbo indigenous culture is of structural significance to the work of Chimamanda Ngozi Adichie, an African female novelist from the Igbo tribe of Nigeria. The present article studies the effects and reflections of the Igbo oral heritage in the langua چکیده کاملThe influence of the Igbo indigenous culture is of structural significance to the work of Chimamanda Ngozi Adichie, an African female novelist from the Igbo tribe of Nigeria. The present article studies the effects and reflections of the Igbo oral heritage in the language and narrative structure of Adichie’s novel, Half of a Yellow Sun as a significant cultural phenomenon at the hand of the Igbo female novelist to create a discourse of counter-identification with that of the colonial and/or patriarchal discourse. As Gayatri Chakravorty Spivak argues, ‘the epistemic violence’ of colonialism has long silenced the voices of the subaltern women. Her postcolonial feminist theory of the cultural difference, which calls for a self-conscious un-learning of the Eurocentric theories and focusing on the cultural specificities of the Third World women, serves as the backbone of the present study. The textual strategies of recursion and revision, as defined by Karla F.C. Holloway, are employed in this novel to re-read the palimpsest of the non-recognized history of the subaltern African woman. This novel provides a space where these silenced voices can be heard throughout using the strategies mentioned above. Adichie emphasizes the indigenous Igbo cultural factors informing the self-image and development of the identity of the subaltern woman in post-independent Nigeria under violent militarism, civil war, and ethnic fanaticism. The study of the novel reveals the significant influence of the Igbo oral heritage not only in the language but also in the narrative structure of the novel. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - عشق نزد روزبهان‌بقلی و ابن‌عربی؛ با تأکید بر جایگاه زن
زهرا کوشکی انشاء الله رحمتیچکیدهعشق به عنوان مقوله ای پرچالش، دغدغه بسیاری از عرفای مسلمان از جمله روزبهان و ابن عربی بوده است. به علاوه این واژه همواره با جنس زن در مقام معشوقه هم نشینی داشته است. این پیوند در آراء دو عارف یادشده، محکم تر از سایرین به نظر می رسد. اهمیّت موضوع عشق از دیدگاه روزبه چکیده کاملچکیدهعشق به عنوان مقوله ای پرچالش، دغدغه بسیاری از عرفای مسلمان از جمله روزبهان و ابن عربی بوده است. به علاوه این واژه همواره با جنس زن در مقام معشوقه هم نشینی داشته است. این پیوند در آراء دو عارف یادشده، محکم تر از سایرین به نظر می رسد. اهمیّت موضوع عشق از دیدگاه روزبهان و ابن‌عربی با تأکید بر نقش زن از آن روست که هر دو عارف نظرات بدیع و تاحدود زیادی متفاوت از سایر بزرگان صوفیه درخصوص عشق و زن داشته‌اند. همین نکته است که این موضوع را بحث‌انگیز و قابل مطالعه میکند. درهمین راستا نگارندگان طی مطالعه‌ای پدیدارشناسانه، احوال و دیدگاههای این دو شخصیت درباره زن و عشق عفیف انسانی، را مورد کنکاش قرار داده‌اند. چگونگی تعبیر این دو عارف از عشق و انواع آن و نیز مقام وجایگاه زن در اندیشه آن ها پرسش هایی هستند که تلاش شده به آن ها پاسخ داده شود. پس از مطالعه آراء شیخ شطاح و شیخ اکبر این نتیجه حاصل شده که نزد هرایشان، عشق مجازی صرفاً به مثابه میدان تمرین و یا نردبان و معبری به سوی عشق حقیقی نبوده بلکه عشق عفیف انسانی شعاعی از بارقه عشق الهی و در امتداد و هم جنس با آن برشمرده میشود. به‌‌علاوه هر دو عارف معتقدند که درک زیبایی ازلی خداوند و چشیدن طعم عشق الهی، تنها از طریق توجّه به تجلّیات آن حقیقت سرمدی در صور مخلوقات مخصوصا عالیترین آنها یعنی انسان به‌ویژه زن، آن هم با تمام ابعاد وجودی‌اش اعم از جسمانیّت و روحانیّت، میسّر می‌گردد. درهمین راستا است که زن و عشق عفیف انسانی در زندگانی و اندیشه این دو در مقایسه با آراء دیگر بزرگان صوفیه جایگاه ممتازی می‌یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - بررسی تحلیلی جایگاه زن درروایت‌های قصه چل‌گیس براساس بن‌مایه‌های اساطیری
سکینه مرادی محمد حسین کرمیقصۀ چل‌گیس یکی از قصه‌های مشهور و زبانزد در ادبیات عامیانه است. در روایت‌های گوناگون این قصه، عناصر مشترکی مانند توصیف شخصیّت چل‌گیس با مشخصههای تکرارشونده، بن‌مایۀ نبرد قهرمان با اژدها، سرزمین‌های بی‌آب و قحطی‌زده، وجهی نمادین و اساطیری به قصه میدهد. هدف این پژوهش د چکیده کاملقصۀ چل‌گیس یکی از قصه‌های مشهور و زبانزد در ادبیات عامیانه است. در روایت‌های گوناگون این قصه، عناصر مشترکی مانند توصیف شخصیّت چل‌گیس با مشخصههای تکرارشونده، بن‌مایۀ نبرد قهرمان با اژدها، سرزمین‌های بی‌آب و قحطی‌زده، وجهی نمادین و اساطیری به قصه میدهد. هدف این پژوهش دریافت نقش و جایگاه زن در جامعه با روش تحلیلی ـ توصیفی، در روایت‌های گوناگون قصۀ چل‌گیس در مجموعه فرهنگ افسانه‌های مردم ایران با توجه به ژرف‌ساخت اساطیری قصه می‌باشد. نتایج پژوهش نشان میدهد با توجه به پیشینۀ مادرسالاری و پرستش ایزدبانوان در ایران، شخصیّت چل‌گیس می‌تواند تجسمی از ایزدبانو آناهیتا، ایزدبانوی آب در باور و اساطیر ایرانی باشد. همچنین همنشینی بن‌مایه‌های اساطیری مرتبط با کنش شخصیت اصلی زن و مرد در ساختار پیوسته قصه، بیانگر برجسته‌سازی کنش‌ها و قدرت مردانه، تفویض خویشکاری زنانه به مردان، انفعال شخصیّت زن و تثبیت جایگاه زن به عنوان یک همسر مطیع است. با این رویکرد قصة چل‌گیس فضایی در حال گذار از افول باورهای مادرسالاری و شکل‌گیری جامعه‌ای پدرسالار را ترسیم میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - بررسی افکار و باورهای گنوسی ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت
حمیدرضا اردستانی رستمیبا نگاهی به تاریخ زندگی سخنورانِ اندیشمند، به نام کسانی برمی‌خوریم که زیستن آنها متفاوت از دیگران بوده است و این تفاوتِ برخاسته از پیچیدگیهای شخصیّتی باعث شده است که هر کس از پندار خود سخنی دربارة آنان بگوید و امکان شناخت حقیقی آنها فراهم نیاید. از جملة این کسان در تار چکیده کاملبا نگاهی به تاریخ زندگی سخنورانِ اندیشمند، به نام کسانی برمی‌خوریم که زیستن آنها متفاوت از دیگران بوده است و این تفاوتِ برخاسته از پیچیدگیهای شخصیّتی باعث شده است که هر کس از پندار خود سخنی دربارة آنان بگوید و امکان شناخت حقیقی آنها فراهم نیاید. از جملة این کسان در تاریخ ادب فارسی، صادق هدایت در دورة معاصر است که پرسش‌ها، سرگشتگی‌ها و شوریدگی‌هایِ حاصل از تفکرات خود را در داستان‌هایش بیان کرده است. همانند این اندیشمند در ادب تازی، ابوالعلاء معرّی است که همان پیچیدگیهای فکری و شخصیّتی را در روزگار گذشته دارا بوده است. ممکن است بخشی از این اندیشه‌ها و باورها تحت تأثیر اندیشه‌های گنوسی (= آمیزه‌ای از عقاید فلسفی – دینیِ یهودی، مصری، بابلی، یونانی، سوری و ایرانی) شکل گرفته باشد. پژوهش کنونی بر آن است که برخی از همین باورهای مشترک فکری برخاسته از اندیشه‌های گنوسی، چون مانویت، مزدکیه و مرقیون، همانندِ دوری جستن از زنان، اجتناب از خوردنِ گوشت و توجّه به گیاه‌خواری، باور به رنجبار بودنِ زیستن و آمیختگی تن و جهان به شرارت را آشکار سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - بررسی خویشکاری‌های آناهیتا و سپندارمذ در اسطوره و پیوند آن با پیشینه مادرسالاری
رضا ستاری سوگل خسرویپیش از ورود آریایی‌ها به نجد ایران، پرستش ایزدبانوی بزرگ نزد بومیان این سرزمین که دارای فرهنگ مادرسالار بودند، امر رایجی بود. آریایی‌ها پس از سکونت در ایران تحت تأثیر این فرهنگ، ایزدبانوانی را در آیین خود پذیرفتند. با آمدن دین زردشت، این ایزدبانوان از آیین جدید به بیرون چکیده کاملپیش از ورود آریایی‌ها به نجد ایران، پرستش ایزدبانوی بزرگ نزد بومیان این سرزمین که دارای فرهنگ مادرسالار بودند، امر رایجی بود. آریایی‌ها پس از سکونت در ایران تحت تأثیر این فرهنگ، ایزدبانوانی را در آیین خود پذیرفتند. با آمدن دین زردشت، این ایزدبانوان از آیین جدید به بیرون رانده شدند، اما به سبب اهمیّت‌شان دوباره پس از زردشت به آئین مزدیسنا بازگشتند. آناهیتا و سپندارمذ از جمله نامدارترین و مهمترین این ایزدبانوان هستند. در مقاله حاضر ضمن پرداختن به پیشینه مادرسالاری و چگونگی پیدایش ایزدبانوان در اساطیر ایرانی، خویشکاری‌های این دو ایزدبانوی نامدار در فرهنگ ایران باستان بررسی شده است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - مقایسه جایگاه زن در شاهنامة فردوسی با ایلیاد و اودیسه هومر
حجت عباسی حسینعلی قبادیشاهکار حماسی شاهنامه، اثری است برآمده از مواریث اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران باستان که در آمیزش با جهان‌بینی توحیدی حکیم ابوالقاسم فردوسی همچون آیینه‌ای تمام‌نما، گویای بینش و منش ایرانیان بوده و از این رهگذر همواره از مراجع ایران و ایرانی‌شناسی قرار گرفته است که به ن چکیده کاملشاهکار حماسی شاهنامه، اثری است برآمده از مواریث اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران باستان که در آمیزش با جهان‌بینی توحیدی حکیم ابوالقاسم فردوسی همچون آیینه‌ای تمام‌نما، گویای بینش و منش ایرانیان بوده و از این رهگذر همواره از مراجع ایران و ایرانی‌شناسی قرار گرفته است که به ناگزیر همچون هر منبع و مأخذ دیگر از گزند سهو و خبط مخاطبان و محققان مصون نمانده است؛ گاه متهم به پان ایرانیسم و ترک‌ستیزی و گاه مظنون به جبرگرایی محض و زرتشتی‌گری؛ اما تازه‌تر از همه، اتهام زن‌ستیزی است (خلافِ اتهامات و ابهامات پیشین که لااقل از پاره‌ای توجیهات و دستاویزهایِ هرچند ظاهربینانه برخوردار است) که نه تنها پشتوانه‌ای جز غرض‌ورزی ندارد، بلکه عکس آن، یعنی زن‌ستایی (چنانکه پس از این خواهیم دید) صادق است و خود از نقاط قوت حماسة ملی ایرانیان است.در این راستا، جستار حاضر می‌کوشد جایگاه و نقش زن را در شاهنامه فردوسی با استناد به پیشینة اساطیری، تاریخی و فرهنگی ایران‌زمین واکاوی نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - بازیابی تکه‌های کهن‌الگوی مام مِهین در شعر حافظ
پریسا حبیبی‏در این نوشتار سعی بر آن است که نمودهای تغییریافتۀ کهن‌الگوی مام مِهین(1) در شعر حافظ ردیابی شود. نمودهایی که بعد از متلاشی شدن شخصیت یگانۀ این عنصر مادینه قدرتمند، ابتدا در قالب خدابانوها به زندگی خود ادامه داد و سپس به ضمیر ناخودآگاه انسان منتقل شد و دوباره از طریق هنر چکیده کاملدر این نوشتار سعی بر آن است که نمودهای تغییریافتۀ کهن‌الگوی مام مِهین(1) در شعر حافظ ردیابی شود. نمودهایی که بعد از متلاشی شدن شخصیت یگانۀ این عنصر مادینه قدرتمند، ابتدا در قالب خدابانوها به زندگی خود ادامه داد و سپس به ضمیر ناخودآگاه انسان منتقل شد و دوباره از طریق هنر بر ذهن و زبان نوع بشر جاری گشت. این جست‌وجو می تواند پاسخی برای این پرسش ها بیابد که آیا می توان گفت حافظ جزو آن دسته از شاعران نابغه ای است که فواصل تاریخی و جغرافیایی مانع بروز و ظهور آرکی تایپ ها در شعر او نشده است؟ مام مِهین در ضمیر ناخودآگاه جمعی ایرانیان با توجه به پیشینۀ اساطیری زن سالارانۀ این سرزمین با چه کیفیتی می‌زید؟ آیا در یک نگاه کلی این تصویر به سمت قطب منفی تمایل دارد یا قطب مثبت؟ بر این اساس به این نتیجه رسیدیم که شعر حافظ شعری است که بستر ظهور و تجلی تصاویر ناب و شفافی را از مام مهین فراهم آورده است و این موضوع از وسعت مشرب و شفافیت و در دسترس بودن ناخودآگاه حافظ سرچشمه می گیرد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - اسطوره و بازتاب آن در روانشناسی زنان و علت رویکرد منفی ایزدبانوان و زنان حماسه ساز
نسرین سعیدی نرگس محمدی بدراسطوره حقیقت ذهنی بشر نخستین است که بازتاب دهنده آرمان‌ها و آرزوهای وی بوده است و تا زمان کنونی هم در اشکال مختلف بازتاب یافته است. بعد آرمانخواهانه‌ای که در اسطوره‌ها متجلی است سبب میشود که قهرمان از صورت موجود بشری عادی خارج شود و به صورت ایزدان و موجودات قدرتمند تج چکیده کاملاسطوره حقیقت ذهنی بشر نخستین است که بازتاب دهنده آرمان‌ها و آرزوهای وی بوده است و تا زمان کنونی هم در اشکال مختلف بازتاب یافته است. بعد آرمانخواهانه‌ای که در اسطوره‌ها متجلی است سبب میشود که قهرمان از صورت موجود بشری عادی خارج شود و به صورت ایزدان و موجودات قدرتمند تجلی پیدا کند. در درون هر زن کهن‌الگوی خدا‌بانویی نهفته است که خلق و خو و رفتار او را جهت میدهد و مظهر آرمان‌های او است. پژوهش حاضر که با روش تحلیلی – توصیفی و مطالعه کتابخانهای سامان یافته است، تلاش میکند از منظر کاوش اسطوره‌های مادرشاهی، کهن‌الگوهای مؤثر در رفتار زنان قهرمان را بازنماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
174 - بررسی تطبیقی پیوند عشق و حماسه در شاهنامة فردوسی و داستان کوراوغلو
عاتکه رسمی سکینه رسمیداستانهای حماسی بازتاب عواطف، احساسات و نحوة تفکر انسانها در دوره‌ای از تاریخ هستند. اگرچه زبان متون حماسی و غنایی با هم تفاوت دارد، یکی از بن‌مایه‌های داستان‌های حماسی عشق است. در شاهنامة فردوسی و داستان کوراوغلو مضمون‌های حماسی و غنایی در کنار یکدیگر دیده می‌شوند و چکیده کاملداستانهای حماسی بازتاب عواطف، احساسات و نحوة تفکر انسانها در دوره‌ای از تاریخ هستند. اگرچه زبان متون حماسی و غنایی با هم تفاوت دارد، یکی از بن‌مایه‌های داستان‌های حماسی عشق است. در شاهنامة فردوسی و داستان کوراوغلو مضمون‌های حماسی و غنایی در کنار یکدیگر دیده می‌شوند و ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند. داستان‌های زال و رودابه، تهمینه و رستم، و بیژن و منیژه از جمله بهترین داستان‌های غنایی فارسی به شمار می‌روند. در داستان حماسی کوراوغلو نیز موضوع عشق که اغلب از سوی زنان ابراز میشود، در بیشتر مجلس‌ها در میان داستان یا در پایان آن، دیده میشود. این مقاله با آگاهی به این نکته که روح حاکم بر شاهنامه و داستان کوراوغلو حماسه، تاریخ، ملیّت، داد و معنویت است و داستان‌های حماسی چون برگرفته از زندگی هستند، خالی از عشق نتوانند بود، به بررسی تطبیقی خاستگاه عشق و ویژگی‌های آن، صفات معشوق، کیفیت ظهور عشق و پیامدهای آن در این دو اثر حماسی می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
175 - بررسی و مقایسه عنصر « زمان » از دیدگاه جرالد پرینس و ژرار ژنت در دو داستان از هاروکی موراکامی ( بید نابینا، زن خفته ) و ( میمون شیناگاوا )
مریم زاهدین فرد فاطمه توکلی رستمییکی از مسائل مهمی که در نظریه ساختارگرایی به آن پرداخته شده، رابطه میان زمان و روایت و چگونگی تبلور زمان در روایت است و همچنین یکی از راه هایی که باعث عینی شدن این امر انتزاعی می شود، کنش روایت است. بر مبنای تحلیل ساختارگرایان، زمان که یکی از مؤلفه های اصلی پیشبرد هر رو چکیده کاملیکی از مسائل مهمی که در نظریه ساختارگرایی به آن پرداخته شده، رابطه میان زمان و روایت و چگونگی تبلور زمان در روایت است و همچنین یکی از راه هایی که باعث عینی شدن این امر انتزاعی می شود، کنش روایت است. بر مبنای تحلیل ساختارگرایان، زمان که یکی از مؤلفه های اصلی پیشبرد هر روایت است، به همراه علییت، خط داستان را پیش می برد. جرالد پرینس (1942) و ژرار ژنت (2018 – 1930) دو نظریه پردازِ ساختارگرا، در ارتباط با زمان در روایت، دیدگاه هایی را بیان می دارند که این پژوهش به مقایسه این دو دیدگاه و بررسی آنها در دو داستان کوتاه بید نابینا، زن خفته و میمون شیناگاوا از هاروکی موراکامی می پردازد. نتیجه نشان می دهد که ژرار ژنت برای این که یکی از پیچیده ترین مفاهیم روایت شناسی، یعنی مسئله زمان را با الگوی ساده تری ارائه دهد فاصلة زمانی و مدت زمان روایتگری در دیدگاه پرینس را حذف کرده؛ مبحث سرعت روایت در دیدگاه پرینس را با دو مفهوم جداگانة تداوم و بسامد تعریف می کند. افزون بر آن ژنت با توجه به دیدگاه های نظریه پردازان دیگر در باب زمان، کارکرد آن و گونه های آن در روایت، نظریه های دیگر روایت شناسان را جرح و تعدیل کرده و تعریفی جامع تر و کامل تر را مطرح می کند. پژوهش حاضر به شیوه پژوهشِ توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - تحلیل جایگاه شخصیت زنان در ادبیات پایداری با تکیه بر رمان «دخیل عشق»
شهرزاد فیضی نیکچه محمود بشیرییکی از حوادث مهمی که در تاریخ معاصر ایران، خصوصاً بعد از انقلاب در کشورمان اتفاق افتاده مسئله جنگ است که علاوه بر تاثیر گذاشتن بر مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر ادبیات به ویژه ادبیات داستانی نیز تاثیرگذار بوده است. داستان نویسـان از جنگ به عنوان گنجینه مهمی برای پرد چکیده کاملیکی از حوادث مهمی که در تاریخ معاصر ایران، خصوصاً بعد از انقلاب در کشورمان اتفاق افتاده مسئله جنگ است که علاوه بر تاثیر گذاشتن بر مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر ادبیات به ویژه ادبیات داستانی نیز تاثیرگذار بوده است. داستان نویسـان از جنگ به عنوان گنجینه مهمی برای پرداختن به موضوعات داستانی استفاده کرده اند. چرا که رمان با شرح وقایع تاریخی، شرایط مردم را در طول تاریخ بیان می کند. ازجمله مسائلی که داستان نویسان به آن توجه کرده اند، وضعیت رزمنده ها و مسائل خانواده های آنهاست. در میان شخصیت های این داستان ها شخصیت زنان در خور توجه است. در طول جنگ ایران و عراق و پس از آن زنان جایگاه مهمی در تحکیم بنیاد خانواده داشته اند. بسیاری از آنها اگر دوشادوش مردان به مبارزه نمی پرداختند، بر آن بودند که در غیاب آنها بنیاد خانه و خانواده را از گزند حوادث ایمن بدارند، نیازهای رزمندگان را سامان دهند و یا در بیمارستان ها به یاری مجروحان بروند. در این جستار بنیادهای خانواده و نقش زنان در تحکیم و حفظ این بنیادها با تمرکز بر کتاب دخیل عشق بررسی می شود. زنان در این داستان در جایگاه مادر، همسر، فرزند و امدادگر حضور دارند. بعضی از آنان بدون توجه به وضعیت وطن، به فکر زندگی شخصی خود هستند، اما اغلب آنها فردی محکم، بااراده و فداکارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - بررسی جامعه شناختی موانع فرهنگی دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان کشور (مورد مطالعه: اعضای هیات علمی دانشگاه های شهر تهران)
نرگس متقی زهرا حضرتی صومعه زهرا قاسمیاین پژوهش با هدف بررسی"موانع فرهنگی دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان کشور انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریه های هانتینگتون ، میلبراث و گوئل ، لیپست ، دال ، پای، ولچ، تیشلر، گولومبوک و فی وش طراحی شد. روش تحقیق پیمایشی و از نوع تبیینی ، کاربردی ، پهنا چکیده کاملاین پژوهش با هدف بررسی"موانع فرهنگی دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان کشور انجام شده است. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریه های هانتینگتون ، میلبراث و گوئل ، لیپست ، دال ، پای، ولچ، تیشلر، گولومبوک و فی وش طراحی شد. روش تحقیق پیمایشی و از نوع تبیینی ، کاربردی ، پهنانگر، مطالعة خرد و مقطعی است . جامعه آماری این پژوهش اعضای هیات علمی تمام وقت (غیر از علوم پزشکی) دانشگاه های دولتی و آزاد اسلامی شهر تهران می‌باشند که حجم نمونه بدست آمده 382 نفر و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و سهمیه ای اطلاعات گردآوری شد . ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته که اعتبار ابزار محتوایی صوری و اعتماد با آلفاخ کرونباخ محاسبه و 78/0 به دست آمد . نتایج تحقیق نشان می دهد که بین موانع فرهنگی و دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان ارتباط مؤثر برقرار است. آزمون رگرسیون نشان داد که متغیرهای تحقیق توانسته‌اند حدود 42 درصد از کل تغییرات متغیر وابسته (دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان کشور) را پیش‌بینی کنند. به طوری که از بین موانع فرهنگی موثر ، عدم باور زنان به توانایی خویشتن با ضریب رگرسیونی 0.403، متغیر فرهنگ مردسالاری حاکم بر جامعه با ضریب رگرسیونی 0.338 و متغیر فرهنگ سیاسی با ضریب رگرسیونی 0.189 و متغیر الگوهای فرهنگی حاکم و کلیشه های جنسیتی با ضریب رگرسیونی 0.168 به ترتیب بالاترین تأثیر رگرسیونی را روی متغیر وابسته (دستیابی زنان به مدیریت سیاسی کلان کشور) داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - بررسی جامعه‌شناختی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی
مرتضی فرجیانپژوهش حاضر به بررسی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می‌پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه‌های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه‌های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی نظریه‌های فمینیستی معاصر با رویکرد انتقادی می‌پردازد. در این تحقیق از روش تحقیق نقدعلمی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش آرشیوی استفاده شده است. نظریه‌های فمینیستی طیف وسیعی از نظریات از جمله: نظریه زن محور، نظریه‌های تفاوت (فمینیسم فرهنگی، نظریه سیمون دوبووار)، نظریات جامعه‌شناسی تفاوت جنسی (نظریه نهادی و نظریه تعامل‌گرایی)، نظریه‌های نابرابری جنسیت (فمینیسم لیبرال)، نظریه‌های ستم (فمینیسم روانکاوی، فمینیسم رادیکال)، نظریه‌های ستم ساختاری (فمینیسم سوسیالیست، نظریه تداخل) و نظریه‌های پست‌مدرن فمینیسم را شامل میشود. نقد و بررسی یافته‌های تحقیق نشان میدهد که نظریه‌های فمینیستی به دلیل غیرتاریخی بودن، در نظر نگرفتن فرهنگ‌های مختلف، بدبینی نسبت به مردان، نگرش یکسان به همه مردان، نگرشی صرفاً ماتریالیستی به عشق، عدم پاسخگویی به مکانیسم ایجاد پدرسالاری، ستمگر دانستن مردان، مخالفت با آموزههای ادیان جهان و نگرش یکسان به همه ادیان، حمله متعصبانه به ناهمجنس خواهی، تحمیل همجنس خواهی به زنان به‌عنوان معرفت‌شناسی برتر، ترویج هویتی جدید در مقابل هویت واژگون شده، ضدیت با فردگرایی با ادعای فردگرایی، تعدد و آزادی جنسی و تعریف سکسوالیته برای زنان، نقد بر نظریه فمینیست نهادی، عدم توجه به نامحقق کردن، عدم توجه به تفاوت در جسم و درنهایت ضعف فمینیسم روانکاو در بررسی ترتیبات اجتماعی عواطف مورد نقد می‌باشند. میتوان بیان کرد که نظریه‌های فمینیستی علیرغم تأثیرات خود به‌صورت عملی و نظری به‌عنوان نقاط قوت دارای ضعف‌های نظری عدیده‌ای می‌باشند که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - خانواده در مسیر تغییرات اجتماعی، مطالعه کیفی روابط فرازناشویی زنان با رویکرد GT (مورد مطالعه: زنان شهر قزوین)
زهرا آقاجانی بیگیهدف پژوهش حاضر، شناسایی علل تغییرات ساختار خانواده و دلایل ورود زنان در مدل مفهومی رابطۀ فرازناشویی است. پژوهش با رویکرد کیفی و روش گراندد تئوری انجام شد. تکنیک گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ ساخت نیافته و داده‌های مورد نیاز از مصاحبه با هفده نفر از زنان ساکن شهر قزوین که تجرب چکیده کاملهدف پژوهش حاضر، شناسایی علل تغییرات ساختار خانواده و دلایل ورود زنان در مدل مفهومی رابطۀ فرازناشویی است. پژوهش با رویکرد کیفی و روش گراندد تئوری انجام شد. تکنیک گردآوری داده‌ها، مصاحبۀ ساخت نیافته و داده‌های مورد نیاز از مصاحبه با هفده نفر از زنان ساکن شهر قزوین که تجربۀ رابطۀ فرازناشویی داشتند، جمع‌آوری و انتخاب مصاحبه‌شوندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند که نیازمند استفاده از نمونه‌گیری متوالی به نام گلولۀ برفی است، انجام شده است؛ در این پژوهش از اعتبار زاویه‌بندی استفاده‌شده است. بر اساس یافته‌ها، شرایط علّی این پژوهش تنوع‌طلبی جنسی، عدم مهارت و دانش جنسی و توجیه رابطۀ فرازناشویی و عدم حضور همسر شناسایی شدند. پدیدۀ محوری روابط فرازناشویی که در زمینۀ جایگزینی برای رشد روابط اجتماعی و تغییر ارزشهای اجتماعی، افزایش اوقات فراغت و تسهیل گری فن‌آوری‌های نوین پدید آمده است. فردگرایی، دوسویگی جنسیتی، بی‌تفاوتی همسر، فرودستی زن در کسب درآمد به‌عنوان شرایط مداخله‌گر و درنهایت اینکه زنان در این کنش و واکنش‌ها، با اقدام به رابطۀ فرازناشویی و با میل به مصرف‌گرایی، مدیریت بدن و تردید داشتن در ادامۀ زندگی و توجیه این رابطه، پیامدهایی چون افزایش لذت‌گرایی و عادی شدن رابطۀ فرازناشویی را خلق کردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - واکاوی جایگاه کارآفرینی زنان در جمهوری اسلامی ایران
ایمان جعفری نسب ماشاالله ولیخانی دهاقانیدر سال های اخیر فعالیت زنان در حوزه کارآفرینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است، توجه به حوزه اشتغال زنان از حیث رشد و شکوفایی استعدادهای آنان و استفاده از توانمندی های زنان در عین توجه به نقش های خانوادگی آنان اهمیت ویژه ای دارد. در واقع زنان در کنار کار، معمولا نق چکیده کاملدر سال های اخیر فعالیت زنان در حوزه کارآفرینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است، توجه به حوزه اشتغال زنان از حیث رشد و شکوفایی استعدادهای آنان و استفاده از توانمندی های زنان در عین توجه به نقش های خانوادگی آنان اهمیت ویژه ای دارد. در واقع زنان در کنار کار، معمولا نقش فرزندی، همسری و مدیریت خانواده و مادر بودن را نیز دارند که فعالیت و کنشگری بیشتر را برای آنها در قیاس با مردان سخت تر می کند. اسلام به تساوی زن و مرد در بسیاری از جهات باور دارد و در زمینه اشتغال نیز دستوراتی را داده است تا شأن زن در جامعه و در محیط کار حفظ شود. هدف ما در مقاله حاضر این است تا به نوعی مسئله کارآفرینی زنان را در نظام جمهوری اسلامی مورد مطالعه قرار دهیم تا با این واکاوی ضعف ها و قوت های آن مشخص شود. چه اینکه از کارآفرینی زنان در ایران چند سالی بیشتر نگذشته است و نیاز به تحلیل این مهم احساس می شود. همچنین هدف دیگر این پژوهش واکاوی و آسیب شناسی کارآفرینی زنان در جمهوری اسلامی بوده است تا با نگاهی علمی، امکان استفاده از اندیشه و عمل نیمی از افراد جامعه مشخص شود. در این میان پس از انقلاب نیز جمهوری اسلامی تلاش هایی را جهت ورود زنان به بازار کار و البته کارآفرینی و تولید شغل انجام داده است که ما در این مقاله بدان پرداخته ایم. به نظر می رسد که دولت های مختلف جمهوری اسلامی کمتر به مشاغل کلان کارآفرینی برای زنان تمایل نشان داده اند. روش تحقیق ما توصیفی-تحلیلی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - بررسی بن‌مایه‌ی اسب‌دزدی و پیوند آن با باران و باروری در ادب حماسی
علی توسلی محمود رضایی دشت ارژنهچکیده دنیای اسطوره و افسانه، دنیایی پررمزوراز و لب‌ریز از اسرار ناگشوده است که از سدۀ نوزدهم به بعد، با ظهور رویکردهای مختلف اسطوره شناسی، کوشش شد که پرده از فروبستگی های دنیای اسرارآمیز اسطوره ها بگشایند و ژرف ساخت نمادین آن ها را بنمایند. در این جستار، بنا بر رویکرد چکیده کاملچکیده دنیای اسطوره و افسانه، دنیایی پررمزوراز و لب‌ریز از اسرار ناگشوده است که از سدۀ نوزدهم به بعد، با ظهور رویکردهای مختلف اسطوره شناسی، کوشش شد که پرده از فروبستگی های دنیای اسرارآمیز اسطوره ها بگشایند و ژرف ساخت نمادین آن ها را بنمایند. در این جستار، بنا بر رویکرد توصیفی تحلیلی، اسپ، یکی از بن مایه های اسرارآمیزی که در گسترۀ اساطیر نمودی نمایان دارد، در حماسه های منظوم و منثور بررسی شد و محقق گشت که اسب در اساطیر و متون حماسی منظوم و منثور، گاهی در کنار گاو و زن، نماد باران است. در اختیار داشتن آن برابر با در دست داشتن باران و از دست دادن آن برابر با نباریدن باران است. اسب هایی مانند رخش و شب رنگ بهزاد، گاه به‌وسیلۀ اهریمنان دزدیده می شوند و یکی از خویش کارهای مهم ایزدان یا پهلوانان، برگرداندن این اسب ها به سرزمین ایران است؛ چنانکه دو اسب یادشده گاه به سرزمین توران برده می شوند که با توجه به قراین متعدد، می توان چنین استنباط کرد که اسب دزدی نیز مانند دزدیدن گاو و زن در اسطوره و باورها نماد باران دزدی و برگرداندن آن، نماد باران آوری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - تحلیل زبان زنان در هشت داستان شاهنامۀ فردوسی و مقایسۀ آن با هشت داستان از مثنوی مولانا (بر پایۀ چندزبانی باختین)
لیلا میرزایی عبدالحسین فرزاد امیر حسین ماحوزیشاهنامۀ فردوسی و مثنوی معنوی از تأثیرگذارترین آثار ادب فارسی هستند که ساختار داستانی دارند و از این رو می توانند در جای گاه مقایسه با یک دیگر قرار گیرند. باختین، نظریه پرداز روس، چندزبانی را در حوزۀ داستان زیرساخت چندصدایی معرفی می کند؛ اما نوع حماسه و قالب شعر را در ای چکیده کاملشاهنامۀ فردوسی و مثنوی معنوی از تأثیرگذارترین آثار ادب فارسی هستند که ساختار داستانی دارند و از این رو می توانند در جای گاه مقایسه با یک دیگر قرار گیرند. باختین، نظریه پرداز روس، چندزبانی را در حوزۀ داستان زیرساخت چندصدایی معرفی می کند؛ اما نوع حماسه و قالب شعر را در این مقوله جای نمی دهد؛ مسألۀ پژوهش حاضر آن است که در صورت وجود لایه های زبانی در این دو اثر داستانی منظوم، میزان بهره مندی هر یک از چندزبانی چقدر بوده و این ویژگی چه تأثیری بر آن ها داشته است. در این پژوهش، بررسی زبان زنان هشت داستان از مثنوی معنوی و هشت داستان از شاهنامۀ فردوسی از دیدگاه چندزبانی نشان داده است که برخی از گونه های زبانی باختین در زبان تعدادی از این زنان یافت می شود، اما زنان شاهنامه بیش تر از زنان مثنوی از این ویژگی برخوردارند و فردوسی بیش تر از مولانا از چندزبانی در شخصیت پردازی زنان داستان ها بهره برده است. هم چنین این بررسی، تفاوت دیدگاه این دو شاعر بزرگ و خاست گاه داستان ها را دربارۀ زن نمایان می کند؛ زن در شاهنامه شخصیتی گفت وگو محور است، اما در مثنوی بیش تر سکوت می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - خوانش‌های دوقطبیِ معطوف به شاهنامه در تبیین دو مقولۀ «زن» و «صلح»
مهری بهفردر چند دهۀ اخیر شاهنامۀ فردوسی، به خصوص از منظر دو مقولۀ زن و صلح، مورد خوانش هایی به غایت متضاد قرار گرفته است. بی‌توجّه به اعصار شکل‌گیری متن و اقتضائات نوع ادبی، یکی شاهنامه را به کرانۀ آثار فمینیستی می برد و دیگری صد و هشتاد درجه مخالف آن شاهنامه را اثری زن‌ستیز می چکیده کاملدر چند دهۀ اخیر شاهنامۀ فردوسی، به خصوص از منظر دو مقولۀ زن و صلح، مورد خوانش هایی به غایت متضاد قرار گرفته است. بی‌توجّه به اعصار شکل‌گیری متن و اقتضائات نوع ادبی، یکی شاهنامه را به کرانۀ آثار فمینیستی می برد و دیگری صد و هشتاد درجه مخالف آن شاهنامه را اثری زن‌ستیز می‌خواند؛ یکی صرفاً بر پایۀ تأملاتِ راوی شاهنامه را اثری در نکوهش جنگ می‌داند و دیگری بر پایۀ شواهد ساختگیْ آن را اثری نه‌فقط در ستایش جنگاوری که طرف‌دار کشتار جمعی می شمارد. این جستار با نامگذاری خوانشِ دوقطبی بر این نوع نقد متن و به دست دادنِ تعریف، آشکارکردنِ روش ها و راه‌کارها و سبکِ ویژۀ آن، به این‌گونه خوانش‌ها از وجه بیرونی و درونی آن و نیز به علل پدیداریشان می پردازد و به این نتیجه می‌رسد که خوانش های دوقطبی اگرچه در بادی امر به نظر متضاد و نامرتبط می‌رسند، اما بواقع از دل یک وضعیت واحد بیرون آمده‌اند، شباهت‌های عمده‌ای با هم دارند، تالی فاسد یکدیگر و پدیدآورنده یا برانگیزانندۀ یک‌دیگر‌ند. آنها ماهیتاً نه قادر به گفت وگو با هم اند و نه با متنی که مورد نقد قرار داده اند، و صرفاً در چنبرۀ نوعی تسلسل باطل به دور خود می چرخند. این جستار نشان می دهد که خوانش‌های دوقطبیِ معطوف به شاهنامه در اصل جنگی نیابتی را پیش می‌برند و به‌جای آنکه کاشف حقیقتی از متن باشند، تلویحاً وضعیتی خاص و تجربه ای مدرن از ایران معاصر را بازنمایی می‌کنند؛ وضعیت و تجربه‌ای که به تناسب و فراخورِ خوانش‌های دوقطبیِ شاهنامه مبتنی بر نظرگاه و جهت‌گیری‌ای دوقطبی‌اند: ایمان به حقیقت و کارآمدی سنت و انکار آن، ایران را یک‌پارچه و متحد خواستن و غیر آن، باور به حقیقت تاریخی ایران متحد و عکسِ آن. خوانش‌های دوقطبیْ برآمده از منش عاطفی و ذهنی جامعه‌ای دوقطبی است که قدمتش از یک سو و تجربۀ مواجهه با دوران جدید از سوی دیگر، او را متشائل کرده است، یا متشائل‌بودنش موجبات دوقطبی‌شدنِ مواجهه‌اش با جهان و متن را فراهم آورده است. و در نهایت این جستار با بیان اینکه چرا خوانش های دوقطبی بیش از هر متنی به شاهنامه معطوف بوده اند، و بر سر چه معنایی از شاهنامه اجماع داشته‌اند، درک معنای تازه ای از ماهیت فرهنگی و جایگاه بی‌همتای این اثر در فرهنگ ایران به دست میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - تحلیل آماری پای‌گاه اجتماعی زنان شاهنامه
سمیه بخشنده زحمتیزنان نیمی از پیکرة هر اجتماع را در همة ادوار تشکیل می‌دهند که در مورد مقام آنان و جایگاه و پای‌گاه اجتماعی در همه حوزه‌ها اعم از علوم مختلف روانشناسی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، ارتباطات و... از جمله حوزة ادبیات همچنان جای مطالعه و بررسی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف شن چکیده کاملزنان نیمی از پیکرة هر اجتماع را در همة ادوار تشکیل می‌دهند که در مورد مقام آنان و جایگاه و پای‌گاه اجتماعی در همه حوزه‌ها اعم از علوم مختلف روانشناسی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، ارتباطات و... از جمله حوزة ادبیات همچنان جای مطالعه و بررسی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف شناخت پای‌گاه اجتماعی زنان شاهنامه تلاشی آکادمیک است برای پاسخ به پرسشهای زیر: ـ زنان عصر ساسانی در اثر ماندگار شاهنامه چه پای‌گاه اجتماعی داشته‌اند؟ ـ کدام زنان از پای‌گاه اجتماعیی بالاتر برخوردار بوده‌اند؟ ـ دیدگاه فردوسی (شاعر بنام عرصة ادبیات) به عنوان مرد جامعة مردسالارانة قرن 4 و 5 به مقام زن و جایگاه او چگونه بوده است؟ جامعة آماری در پژوهش حاضر شامل همه زنان شاهنامه، اعم از زنان بنام و نقش‌آفرین و اثرگذار، زنان کم‌تأثیر با نقش‌آفرینی اندک و کمرنگ، ایزدبانوها و نیز زنان جادوست. جهت دقت افزون تحقیق و نیز ارائة مطالعة علمی نو، از میان جمعیت آماری، دو گروه زنان ایرانی و غیرایرانی، به عنوان نمونة آماری انتخاب شده‌اند. (تاکنون پژوهشی در حوزة ادبیات بویژه در زمینة موضوعات شاهنامه و جایگاه زن با این نمونة آماری، انجام نشده است.) مقولة پای‌گاه اجتماعی به عنوان تنها متغیر پژوهش با دو مؤلفة اعتبار اجتماعی ـ مشورت‌خواهی مورد مطالعه و بررسی در خصوص نمونة آماری، قرار گرفته است. پس از گردآوری مطالعات و داده‌ها از طریق اسنادی ـ کتابخانهای، یافته‌های حاصل با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مورد ارزیابی و تحلیل و تفسیر قرار گرفته است و در پایان، محقق به یک نتیجه‌گیری نهایی دست یافته است و آن اینکه: هر دو گروه زنان ایرانی و غیر ایرانی با وجود جامعة مردسالار عصر ساسانی در قرن 4 و 5 هجری دارای پای‌گاه اجتماعیی نسبتاً خوب و بالا بوده‌اند، با ذکر این نکته که: زنان با ملیت‌های غیرایرانی در مقولة پای‌گاه اجتماعی در مرتبه‌ای بالاتر نسبت به زنان ایرانی قرار داشتند و از پای‌گاه اجتماعیی بالاتر برخوردار بوده‌اند. کوتاه سخن آنکه؛ زنان شاهنامة فردوسی دارای پای‌گاه اجتماعیی بالا و مناسب بوده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - ارنواز و شهرناز پژوهشی در ریشه‌یابی دو نام در شاهنامة فردوسی
پریا زوارهئیانشخصیت ارنواز و شهرناز، خواهران رشک برانگیز جمشید در شاهنامة فردوسی ریشه‌هایی کهن و اساطیری در کتاب بزرگ دینی ایران باستان ـ اوستا ـ دارد. هر چند پنج نسک باقی‌مانده از بیست و یک نسک پیشین، اطلاعاتی اندک دربارة این دو شاه بانوی اصیل و نژاده عرضه می‌دارد اما با در کنار هم چکیده کاملشخصیت ارنواز و شهرناز، خواهران رشک برانگیز جمشید در شاهنامة فردوسی ریشه‌هایی کهن و اساطیری در کتاب بزرگ دینی ایران باستان ـ اوستا ـ دارد. هر چند پنج نسک باقی‌مانده از بیست و یک نسک پیشین، اطلاعاتی اندک دربارة این دو شاه بانوی اصیل و نژاده عرضه می‌دارد اما با در کنار هم نهادن آنچه در اوستا و ترجمه‌های عربی از متون میانه در دست است و نیز اشارات کوتاه اما پر رمز و راز فردوسی حکیم میتوان تصویری روشن‌تر از آنان و نقش مؤثر هر یک در بنیادگذاری نسل‌هایی متفاوت بدست داد. این مقاله تلاش دارد ضمن پرتوافکندن بر این تصویر، گذری نیز بر نقش کلیدی زن در شاهنامه حکیم توس داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - عناصر داستانی حکایتِ زن پارسا در الهی‌نامه عطار
فاطمه امامیزن پارسا عنوان نخستین حکایت از نخستین مقالت از نخستین مثنوی عطار ـ الهی‌نامه ـ است. داستانی که با سیصد و نه بیت، سومین حکایت طولانی، پس از حکایت شیخ صنعان و رابعه در مثنوی‌های عطار محسوب میشود. داستانی که با نقد و بررسی آن میتوان به زوایایی از هنر داستان‌پردازی عطار چکیده کاملزن پارسا عنوان نخستین حکایت از نخستین مقالت از نخستین مثنوی عطار ـ الهی‌نامه ـ است. داستانی که با سیصد و نه بیت، سومین حکایت طولانی، پس از حکایت شیخ صنعان و رابعه در مثنوی‌های عطار محسوب میشود. داستانی که با نقد و بررسی آن میتوان به زوایایی از هنر داستان‌پردازی عطار دست یافت. این مقاله بر آن است تا با تحلیل عناصر داستانی حکایت زن پارسا و بررسی شگردهای آشنایی‌زدایی در آن به بخشی از بوطیقای قصه‌پردازی عطار بپردازد. مهمترین نکات تحلیلی، بیان تبار‌شناسی داستان و بررسی عناصر داستانی چون: زاویۀ دید، شخصیت و شخصیت‌پردازی و طرح و پی‌رنگ، زبان، لحن داستان و درون‌مــایة داستان است کــه سبب دستیابی به نتایج مهم این پژوهش شده است. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400