ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار بر اساس مولفه های بازاریابی اجتماعی
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های فرهنگی و اجتماعی (خلاقیت شناسی جامعه شناختی)صادقه آیینه وند 1 , علی دلاور 2 , افسانه مظفری 3 , نسیم مجیدی قهرودی 4
1 - دانشجوی دکتری علوم ارتباطات،دانشکده ادبیات و علوم انساني و اجتماعي، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، - ایران
2 - استاد گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روانشناسي و علوم تربیتي، دانشگاه علامه طباطبایي، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده ادبیات و علوم انساني و اجتماعي، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، - ایران
4 - استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعي، دانشکده علوم اجتماعي، ارتباطات و رسانه، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامي، - تهران، ایران
کلید واژه: بازاریابی اجتماعی, کیفیت زندگی, زنان سرپرست خانوار, پیشنهادات اجتماعی, هزینه های اجتماعی مشارکت,
چکیده مقاله :
زنان سرپرست خانوار جزء گروه های آسیب‌پذیر جامعه محسوب می شوند که کیفیت زندگی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از ابزارهای مهم در بهبود شاخص های مهم کیفیت زندگی، ایجاد تغییرات نگرشی و رفتاری از طریق رسانه است. موضوعی که مورد توجه محققان فراوانی قرار گرفته است. یکی از این روش ها بازاریابی اجتماعی است. استراتژی این تحقیق پیمایشی است و از طریق پرسشنامه صورت می گیرد. جامعه آماری در این تحقیق زنان سرپرست خانوار مراجعه کننده به مراکز کارآفرینی شهرداری تهران هستند که در بهار ۱۳۹۸ مراجعه کرده اند. در این تحقیق از فرمول کوکران برای جامعه محدود به منظور محاسبه حجم نمونه استفاده شده است. روش نمونه گیری این پژوهش نمونه گیری طبقه بندی نسبی بر اساس منطقه شهرداری است. در این پژوهش تاثیر هریک از ابعاد بازاریابی اجتماعی بر روی کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار به کمک روش معادلات ساختاری و آزمون تحلیل مسیر سنجیده شده است که عبارتند از پیشنهادات اجتماعی، قابلیت دسترسی، هزینه های اجتماعی مشارکت، ارتباطات اجتماعی و سیاست و با توجه به آزمون تحلیل مسیر معلوم شده است که همه پنج بعد بازاریابی اجتماعی در کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار اثر معناداری دارند. لذا به نظر می رسد بازاریابی اجتماعی روشی خوب برای ارتقای شاخص های کیفیت زندگی است.
Woman-headed households are among the most vulnerable groups in the community that face many challenges, disadvantages, and obstacles both at the individual and major levels, compared to men, which in turn affect their quality of life. One of the most important tools for improving indicators of life quality is to make attitudinal and behavioral changes through media. Therefore, this study was designed to improve the life quality of female-headed households based on social marketing components. This research is a quantitative, applied and descriptive survey research. The main tool for data collection is some standard questionnaires whose validity and reliability have been evaluated. The statistical population in this study is woman-headedhouseholds who attended the Entrepreneurship Centers of Tehran Municipality in summer 2022. The results of path analysis test in LISREL software showed that all five dimensions of social marketing (social offerings, accessibility, social costs of participation, social communication and politics) have significant effect on life quality of woman-headed households.
اصانلو بختیاری، شکوفه؛ آقا بخشی، حبیب؛ کفاشی، مجید. (1394). وضعیت کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار (مطالعه موردی زنان تحت پوشش شهرداری منطقه 12 شهر تهران در سال 1393). پژوهش اجتماعی، 7(28)، 79-97.
اولیایی، آزاده. (1395). نقش بازاریابی اجتماعی در برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد. فصلنامه‌ی پارسی طب اعتیاد، 3(12-13)، 91-93.
ایمنی، بهزاد، کرمپوریان، آرزو، حمیدی، یدالله. (1392). ارتباط کیفیت زندگی کاری و استرس شغلی در کارکنان سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان همدان. مجله طب نظامی، ۱۵ (۴)، ۲۵۳-۲۵۷
باسخا، مهدی، عاقلی کهنه شهری، لطفعلی، مسائلی، ارشک. (1389). رتبه‌بندی شاخص کیفیت زندگی در استان‌های کشور. فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، 10(37)، 95-113.
پورافکاری، نصرالله؛ حکیمی نیا، بهزاد. (۱۳۹۰). عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی شهری در کرمانشاه با تأکید بر هوش اجتماعی آن‌ها. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، ۵ (۱۵)، ۷۷-۱۰۸.
دوله، معصومه، اسماعیلی، رضا، امیرمظاهری، امیرمسعود. (1395). بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در کیفیت زندگی (مورد مطالعه: کاربران 20 تا 49 ساله شبکه‌های اجتماعی در شهر تهران). فصلنامه علمی – پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، 10، 4(35)،97-120.
رضایی پندری، حسن؛ کشاورزمحمدی، نسترن. (۱۳۹۳). کاربرد رویکرد بازاریابی اجتماعی در حوزه سلامت: مطالعه‌ای مروری. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، ۲ (۲)، ۱۰۹-۱۳۰.
رضایی، زهرا سادات؛ دهقانی، محسن؛ حیدری، محمود. (۱۳۹۶). کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده: نقش تاب‌آوری و کارکرد خانواده مبتنی بر مدل مک مستر. خانواده پژوهی، ۱۳(۵۱)، ۴۰۷-۴۲۱.
ریماز، شهناز، دستورپور، مریم، وصالی آذرشربیانی، سمیرا، ساعی پور، نرگس، بیگی، زهرا، نجات، سحرناز. (1393). بررسی کیفیت زندگی و عوامل مؤثر بر آن در زنان سرپرست خانوار تحت پوشش شهرداری منطقه ۹ شهر تهران. مجله اپیدمیولوژی ایران، ۱۰ (۲)، ۴۸-۵۵.
صادقی ولنی، زلیخا؛ غلامی سیاهکلرودی، مهدی. (۱۳۹۵)، کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار، دومین کنگره بین‌المللی توانمندسازی جامعه در حوزه مشاوره، خانواده و تعلیم و تربیت اسلامی، تهران، مرکز توانمندسازی مهارت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه.
فرخی راد، زهرا؛ فرخی راد، انسیه؛ قیطرانی، نیما. (۱۳۹۶)، تبلیغات محیطی و کیفیت عینی زندگی شهری، چهارمین کنفرانس بین‌المللی فناوری‌های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، دانشگاه صالحان.
فنی، زهره؛ حیدری، سامان؛ آقایی، پرویز. (۱۳۹۴). سنجش کیفیت زندگی شهری با تأکید بر جنسیت، مطالعه موردی: شهر قروه. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، ۶ (۱۲)، ۶۵-۷۸.
موسوی گورابی، مینا. (۱۳۹۴). ارزیابی روش‌های مناسب بازاریابی اجتماعی در حوزه خدمات سلامت در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان فارس، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، تهران، موسسه سرآمد همایش کارین.
مهدی زاده، محمد (۱۳۹۱). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: همشهری.
نجات، سحرناز. (1387). کیفیت زندگی و اندازه‌گیری آن. مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، 4(2)، 57-62.
Alves, H. (2010) “The Who, Where, and When of Social Marketing”, Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing, 22 (4): 288-311.
Arditi, C, Zanchi, A, Peytremann-Bridevaux, I. (2019). Health status and quality of life in patients with diabetes in Switzerland, Primary Care Diabetes, Volume 13, Issue 3, Pages 233-241.
Chiu, YW, Moore, RW, Hsu, CE, Huang, CT, Liu, HW, Chuang, HY. (2008), Factors influencing women's quality of life in the latter half of life, Climacteric, vol 11(3), pp:201-11.
Constantinescu, M. (2012). The Relationship between the Quality of Life Concept and Social Marketing Development, International Journal of Economic Practices and Theories (IJEPT), Vol 2, No 2, PP:1-12.
Dalia, A, Ruzevicius, J. (2007). Quality of Life and its Components’ Measurement. Engineering Economics, pp 317-334.
Dwivedi, P, Huang, D, Yu, W, Nguyen, Q. (2019). Predicting geographical variation in health-related quality of life, Preventive Medicine, Volume 126, 105742.
Firestone, R, Rowe, C, Modi, S, Sievers, D. (2017). The effectiveness of social marketing in global health: a systematic review, Health Policy and Planning, Volume 32, Issue 1, Pages 110–124.
Goodman, J.M, Marzolini RKin, S. (2019). Adding Life to Years in Cardiac Rehabilitation: Importance of Measuring Quality of Life, Canadian Journal of Cardiology, Volume 35, Issue 3, Pages 235-237.
Lafta, R. K, Hayawi, A. H, & Khudhairi, J. M. (2012). Medical and social problems among women headed families in Baghdad. Qatar medical journal, 2012(2), 51-58.
Lakomý, M. (2019). The effects of prolonged working life on subjective quality of life across Europe, Social Science Research, In Press, Corrected Proof.
Lee, Ch, Kim J, Kim, J. (2018), Impact of a gaming company's CSR on residents' perceived benefits, quality of life, and support , Tourism Management, Vol.64 pp.281-290.
Li, Y.M, Lai, C.Y, Lin, l.f. (2017). A diffusion planning mechanism for social marketing, Information & Management, Volume 54, Issue 5, Pages 638-650.
Serrat, Oliver. (2010). The Future of Social Marketing, Knowledge Solutions, 73, 1-10.
Uysal, M, Sirgy, M. J. (2019). Quality-of-life indicators as performance measures, Annals of Tourism Research, Volume 76, Pages 291-300.
