بررسی، تحلیل و مقایسۀ سرمایه‌های فرهنگی شخصیّت‌های زن در داستان‌های جلال آل احمد و سیمین دانشور؛ بر اساس نظریّۀ پی‌یر بوردیو

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

سیده فاطمه یاوری ¹ ( دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران )
رقیه رضایی ² ( استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران. )
حسام ضیایی ³ ( استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران. )

تاریخ دریافت : 1400/09/11 تاریخ پذیرش : 1400/09/11 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: زن, سیمین دانشور, جلال آل‌احمد, سرمایۀ فرهنگی, پی‌یر بوردیو,

چکیده مقاله :

داستان‌ها با انعکاس هنجارها و ارزش های جامعه، نقش بسزایی در بازتولید هویّت و جایگاه جنسیّتی ایفا می‌کنند. نقد متون ادبی از چنین منظری، به بازنمایی جایگاه زنان در جامعه بر مبنای دارا بودن انواع سرمایه کمک شایانی می‌کند. پژوهش حاضر، با استناد به منابع کتابخانه ای و رویکردی مقایسه ای و نیز، به روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی داستان‌های سمنوپزان و گنج از جلال آل احمد با داستان‌های سرگذشت کوچه و شهری چون بهشت از سیمین دانشور پرداخته و انواع سرمایۀ فرهنگی زنان را در این داستان‌ها طبق رویکرد انواع سرمایۀ پی یر بوردیو تحلیل و تفسیر کرده است تا به این پرسش پاسخ داده شود که سرمایه های فرهنگی شخصیّت های زن در داستان های آل احمد و دانشور چگونه بازتاب داده شده اند؟ یافته‌های این تحقیق، با اشاره به سرمایۀ فرهنگی ناچیز زنان، بازنمایندۀ فضای مردسالار جامعۀ ایرانی است و نشان می دهد که زنان در این داستان‌ها، از روی جهالت و فقدان سرمایۀ فرهنگی، در هر مسیری قدم برمی دارند تا از مردان (حتّی مردان نابکار و مبتذل) دور نشوند و در همان جایگاه محقّر خود باقی بمانند. این زنان به همان اندک سرمایۀ فرهنگی خود قانع هستند و هیچ علامتی از خودشکوفایی در آنها دیده نمی شود.

چکیده انگلیسی:

 Stories, by reflecting the norms and values ​​of society, play an important role in reproducing gender identity and status. Criticism of literary texts from such a perspective helps to represent the position of women in society based on having different types of capital. The present study, with reference to library sources and a comparative approach as well as descriptive-analytical method, examines the stories of "Samanoopazan" and "Ganj" by Jalal Al-Ahmad with the stories of "Sargozasht-e-Koocheh" and "Shahri chon Behesht" by Simin Daneshvar Paid And has analyzed and interpreted the types of women's cultural capital in these stories according to the approach of Pierre Bourdieu's types of capital to answer the question of how the cultural assets of female characters are reflected in the stories of Al-Ahmad and Daneshvar? The findings of this study, referring to the meager cultural capital of women, represent the patriarchal atmosphere of Iranian society and show that women in these stories, out of ignorance and lack of cultural capital, step in any direction than men (even wicked and vulgar men). Do not move away and stay in the same humble position. These women are satisfied with their meager cultural capital and show no signs of self-fulfillment.