• فهرست مقالات Economic Growth

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - ارائه الگوی پیش بینی نرخ تورم و نرخ رشد اقتصادی ایران با رویکرد آینده پژوهی و روش گری مارکف
        محمدرضا یاورزاده ابراهیم حاجیانی امیر ناظمی
        پیش بینی های کاملا دقیق و با خطای صفر، صرف نظر از حوزه و موضوع مورد نظر، بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن است به ویژه آنکه فرایند پیش بینی، در محیط کاملا پیچیده و در ابر غلیظی از عدم قطعیت ها و بازیگران و پیشران های متعدد و موثر بر محیط انجام شده و داده ها و اطلاعات مورد ا چکیده کامل
        پیش بینی های کاملا دقیق و با خطای صفر، صرف نظر از حوزه و موضوع مورد نظر، بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن است به ویژه آنکه فرایند پیش بینی، در محیط کاملا پیچیده و در ابر غلیظی از عدم قطعیت ها و بازیگران و پیشران های متعدد و موثر بر محیط انجام شده و داده ها و اطلاعات مورد استفاده در پیش بینی نیز دارای خصوصیات مبهم و خاکستری باشد. مدارک و شواهد تایید می کند که محیط اقتصاد ایران به شدت غیر خطی و پیچیده بوده و همه ویژگی های یک محیط خاکستری، مبهم و غیر فازی را دارد و با توجه به راهبردی بودن پیش بینی و اطلاع دقیق از روند آینده تورم و رشد اقتصادی کشور، عدم موفقیت در این زمینه سایر تصمیم گیری های کلان و مهم اقتصادی را متاثر می سازد. همچنین بررسی ها موید این نکته است که برخی موسسه های بین المللی، پیش بینی های به مراتب دقیق تری از متغیرهای کلان اقتصادی ج. ا. ایران دارند. در تحقیق حاضر که به روش کمًی انجام شده است، تلاش می‌شود با استفاده ازداده های واقعی و با کمک روش اسنادی و تحلیل ثانویه، پیش بینی های چهار موسسه بین المللی بیزینس مانیتور، اکونومی واچ، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در قلمرو زمانی بیست سال(1371-1392) تحلیل و با استفاده از روش گری مارکف و ترکیب روش ها، نسبت به معرفی و ارائه مدل و الگوی مناسبی که بر اساس تحلیل های آماری، ثابت می شود که انحراف و خطای پیش بینی به مراتب کمتری نسبت به پیش بینی های مجزای تک تک موسسه های مذکور دارد اقدام شده و در پایان نیز این الگوی بومی و قابل اعتماد، برای استفاده کاربردی و عملیاتی در پیش بینی دقیق تر متغیر های کلان اقتصاد کشور ( نرخ رشد اقتصادی و نرخ تورم ایران)، به دو موسسه و نهاد داخلی (مرکز امار ایران و بانک مرکزی ج. ا. ایران) پیشنهاد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نقش مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصاد در ایران
        سید رضا سید نورانی اسداله جلال آبادی
        نقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرم چکیده کامل
        نقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرمایه های انسانی را نیز نادیده نمی انگارند ( دنسیون 1967). در تئوری های مطرح شده قبل از دهه 1980 تکنولوژی به عنوان عامل برونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردیده بود. با مطرح شدن تئوری های رشد اقتصادی درونزا در دهه 1980 سعی گردید دانش و تکنولوژی به عنوان متغیرهای درونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردید. در این گونه مدل ها تکنولوزی و دانش فنی یک کالای عمومی لحاظ نمی گردد، بلکه می تواند به عنوان یک کالای رقیب در نظر گرفته شده و دارای قیمت باشد. به این ترتیب به بنگاه های موجد تکنولوژی و دانش فنی می توانند با کنترل آن، قیمتی بیش از صفر برای آن در نظر گرفته و سود ببرند. به عبارت دیگر در مدل های رشد درونزا سود انحصاری محرک ابداع و اکتشاف است. در تحقیق حاضر به بررسی نقش و اثر مخارج تحقیقاتی بر رشد اقتصادی در ایران سال های 79-1349 در قالب مدل های رشد اقتصادی درونزای مبتنی بر R&D پرداخته شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تأثیر توسعه مالی بر سرمایه انسانی در ایران
        بهرام سحابی محمد حسنی امیر میرزایی
        این مطالعه به بررسی تأثیر توسعه مالی و رشد اقتصادی بر سرمایه انسانی در ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1387میپردازد. بدین منظور از الگوی تصحیح خطای برداری(VECM)و روش همانباشتگی یوهانسن-جوسلیوس برای بررسیرابطه بلند مدت متغیرها استفاده شده است. همچنین برای بررسی تأثیرات توسعه چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی تأثیر توسعه مالی و رشد اقتصادی بر سرمایه انسانی در ایران طی دوره زمانی 1357 تا 1387میپردازد. بدین منظور از الگوی تصحیح خطای برداری(VECM)و روش همانباشتگی یوهانسن-جوسلیوس برای بررسیرابطه بلند مدت متغیرها استفاده شده است. همچنین برای بررسی تأثیرات توسعه مالی بر سرمایه انسانی از سه متغیرشاخص دیون نقد شوندگی، ا عتبارات مالی اعطا شده به بخش خصوصی به صورت درصدی ازGDPو سهم سرمایه ازGDPکه متغیر جایگزین آن توسعه بازار سهام است، استفاده شده است. نتایج حاصل از برازش مدل حاکی از وجود رابطه مثبت و معنیدار بین رشد اقتصادی و سرمایه انسانی میباشد.همچنین در میان شاخصهای توسعه مالی، شاخص توسعه بازار سهام و شاخص دیون نقد شوندگی، تأثیر مثبت ومعناداری بر سرمایه انسانی دارند. اما اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی، به لحاظ آماری معنیدار نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تاثیر حوزه مسکن و سیاستهای مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران (1396:1356)
        امید قاسم زاده عقیانی علیرضا سلطانی عبدالمجید جلایی
        زمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاست‌گذاری، فراز و نشیب‌های زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاست‌هایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کرده‌اند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاست‌هایی مانند زمین صفر دنبال شد و با چکیده کامل
        زمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاست‌گذاری، فراز و نشیب‌های زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاست‌هایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کرده‌اند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاست‌هایی مانند زمین صفر دنبال شد و با قوانینی همچون لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به راهکارهایی اجرایی همانند طرح مسکن مهر انجامید.هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر حوزه مسکن و سیاست‌های مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران که در بازه زمانی 1356 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفته‌اند.روش تحقیق: روش جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق آرشیوی است. در این پژوهش از نرم‌افزار Eviews 10، و مدل ‌رگرسیونی حداقل مربعات معمولی (OLS)، برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق اقتصاد ایران می‌باشد و حجم نمونه بررسی اقتصاد ایران از سال 56 الی 96 بوده است. اطلاعات و داده‌های مالی موردنیاز برای محاسبه متغیرها از بانک اطلاعاتی سایت بانک مرکزی و سایت اداره آمار و سایت بانک مسکن جمع‌آوری می‌گردد.یافته‌ها: نتایج فرضیه‌ اصلی پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد حاکی از آن است که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر رشد اقتصادی تاثیر معنی‌داری ندارد. اما نتایج این پژوهش در فرضیه‌های فرعی نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر موجودی سرمایه و جمعیت فعال تاثیر معنی‌داری دارد، اما بر کسری بودجه تاثیری معناداری ندارد.نتیجه: شناخت بازیگران این بازار و شاخص‌های تاثیرگذاربرآن می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری آگاهانه دراین بخش شود. دربرهه کنونی که شرایط اقتصادی و سیاسی پیچیدگی بالایی دارد و از طرفی با افزایش قیمت ارز، تعادل‌های اقتصادی کشور دستخوش تغییرات شده است، لزوم بهره گیری ازاین شناخت از اهمیت بیشتری برخوردار است. دانستن این موضوع که روند آینده بازارمسکن برای فعالان مخاطرات وفرصت‌هایی روبه روخواهد نمود، و کمک می‌کند تصمیم‌گیری با دقت بیشتری انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی رابطه سرمایه گذاری مستقیم خارجی، انرژی پاک، آزاد سازی تجاری، رشد اقتصادی با تقاضای انرژی در ایران
        احمدعلی اسدپور النا اسکروچی
        انرژی یکی از مهمترین نهاده های توسعه و از عوامل اصلی تولید است. تلاش در جهت استفاده بهینه از انرژی در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا از مهمترین عوامل پیشرفت صنعتی پایدار بوده است تعیین رابطه رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و آزادسازی تجاری بر مصرف انرژی نه تنها کاربر چکیده کامل
        انرژی یکی از مهمترین نهاده های توسعه و از عوامل اصلی تولید است. تلاش در جهت استفاده بهینه از انرژی در تمامی کشورهای پیشرفته دنیا از مهمترین عوامل پیشرفت صنعتی پایدار بوده است تعیین رابطه رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و آزادسازی تجاری بر مصرف انرژی نه تنها کاربردهای سیاسی قابل ملاحظه‌ای دارد بلکه برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار ضروری است. در این مقاله به بررسی رابطه بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی، انرژی پاک، آزاد سازی تجاری و رشد اقتصادی با تقاضای انرژی در ایران طی سالهای 1355 الی 1391 پرداخته شده است. از روش خود توضیح برداری با وقفه گسترده جهت برآورد رابطه بلند مدت و از الگوی تصحیح خطای برداری استفاده شده است. نتایج تجربی حاصل شده نشان دهنده رابطه ی مستقیم سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آزاد سازی تجاری، انتشار مونوکسید کربن و رشد اقتصادی با تقاضای انرژی است، همچنین نتایج الگوی تصحیح خطای برداری نشان دهنده آهسته بودن روند تعدیل به سمت تعادل است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک
        احمدعلی اسدپور
        زمینه: نااطمینانی درآمدهای صادراتی حاصل از نفت و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک هدف: بررسی تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک در بازه زمانی سال های 2000 تا 2013 میلادی روش: استفاده از مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی یا داده های ترکی چکیده کامل
        زمینه: نااطمینانی درآمدهای صادراتی حاصل از نفت و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک هدف: بررسی تاثیر نااطمینانی صادرات بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک در بازه زمانی سال های 2000 تا 2013 میلادی روش: استفاده از مدل داده های ترکیبی سری زمانی- مقطعی یا داده های ترکیبیمی باشد. برای تعیین نوع مدل مورد استفاده در داده‌های ترکیبی از آزمون‌های مختلفی از جمله آزمون چاو، هاسمن وLM استفاده شده و سپس سه شاخص بی‌ثباتی صادرات تشریح و از شاخص چهارم برای محاسبه بی‌ثباتی صادرات در کشوهای عضو اوپک بهره برداری شده است. یافته ها: نشان از منفی و معنی دار بودن (جدول 5) ضریب نااطمینانی صادرات داشته، لذا این نااطمینانی صادرات باعث کاهش در رشد اقتصادی کشورهای اوپک می شود. از آنجایی که متغیرها به صورت لگاریتم طبیعی به کار رفته اند، می توان گفت اگر نااطمینانی صادرات یک درصد افزایش یابد رشد اقتصادی به اندازه 47/0 درصد کاهش می یابد. از طرف دیگر نتایج حاصل از آزمون رابطه علیت نیز بیانگر وجود رابطه علیت از نااطمینانی صادرات به رشد اقتصادی است. نتایج: کشورهای اوپک باید با سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی و مادی، افزایش فرآوری محصولات نفتی و تنوع کالاهای صادراتی، انعطاف لازم را در کاهش ضربه پذیری ناشی از نااطمینانی حاصل از درآمد رارقم زنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - Ecotourism Development Model to Economic Growth and Job Creation (Case Study: from Emamzadeh Hashem to Rudbar)
        Behboud Mahjoubi Mohamad Edalatkhah Yadollah Ahmadi Disfani
        The ultimate purpose of the present s‌tudy is to provide a model for ecotourism development, economic growth, and job creation. The research methodology was descriptive-inferential, and the data collection method was a researcher-made ques‌tionnaire. The firs‌t part inc چکیده کامل
        The ultimate purpose of the present s‌tudy is to provide a model for ecotourism development, economic growth, and job creation. The research methodology was descriptive-inferential, and the data collection method was a researcher-made ques‌tionnaire. The firs‌t part included considering the models of ecotourism development. After inferring and confirming the research hypothesis, the second part presented the economic development model and job creation in the free margin of the northern roads between Emamzadeh Hashem and Rudbar. For proving the research hypothesis, at firs‌t, the factors affecting the development of ecotourism were identified and identified, which included eight topics including national identity, job creation, productivity growth, service prosperity, environmental, physical, socio-cultural, and community attitudes and awareness to determine which variable will have the mos‌t significant impact on the development of ecotourism. Accordingly, 384 natives and touris‌ts from tourism-recreational and ecotourism complexes in the s‌tudy area were asked. SPSS software was used for inferential measurement of data, and PLS software was used to present the s‌tructural model of the research. The ques‌tionnaire and their analysis based on the correlation coefficient and s‌tructural model in the firs‌t part showed that employment is the mos‌t critical factor in tourism development. The analysis results in the firs‌t part include the presentation of 32 factors affecting the development of ecotourism. The findings in the second section also present the 11 factors of economic development and economic growth. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - Architecture of Tourism and its Effect on Attract Tourism in Iran
        Ramin Farshidfar Iman Pourkhiz
        Contemporary architecture by symbolic and visual design creates an image in the minds of tourists so that these images are then converted to urban brands. Combining symbolic monuments and modern buildings in the world today is a promising development of cities in many m چکیده کامل
        Contemporary architecture by symbolic and visual design creates an image in the minds of tourists so that these images are then converted to urban brands. Combining symbolic monuments and modern buildings in the world today is a promising development of cities in many municipalities, municipalities and government agencies to freely and without regard to the needs of their local employs all the resources and capital to meet their local needs of foreign tourists in order to cope with the global tourism and earn easy money. This study discusses the importance of residential leisure complex architectural impact on the tourism industry tried using smooth transition regression (STR) and annual data from 1978 to 2007 time period attempts to examine the impact of a residential entertainment complex nonlinear architecture tourism infrastructure in the tourism industry. Results confirm the impact of tourism on nonlinearity residential resort complex architecture that entertainment complex architecture has resided in both the positive and significant effect on the tourism industry during the period. It should be noted that a threshold value of tourism infrastructure is set 608/20 percent. In addition, the results showed that the release rate of exchange is a significant positive effect on tourism in Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - توسعه مالی سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی
        دکتر مهدی تقوی
        هدف این مقاله بررسی اثرات توسعه مالی بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی است. متغیرهای انتخاب شده برای اندازه‌گیری توسعه مالی نسبت به سپرده‌های بخش خصوصی در بانک‌ها به تولید ناخالص داخلی، نسبت مطالبات سیستم بانکی از بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، نسبت ارزش سهام مبادله شده ب چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثرات توسعه مالی بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی است. متغیرهای انتخاب شده برای اندازه‌گیری توسعه مالی نسبت به سپرده‌های بخش خصوصی در بانک‌ها به تولید ناخالص داخلی، نسبت مطالبات سیستم بانکی از بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، نسبت ارزش سهام مبادله شده به کل ارزش جاری بازار سهام، نسبت ارزش جاری بازار سهام به تولید ناخالص داخلی و نسبت نقدینگی بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی می‌باشند. روش تحقیق روش داده‌های تابلویی و کشورهای مورد مطالعه، بحرین، چین، اندونزی، هند، ایران، پاکستان، ترکیه و امارات متحده عربی می‌باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منا با استفاده از روش پانل پویا GMM
        مهدی تقوی حسین امیری عادل محمدیان
        تاثیرگذاری توسعه مالی بر رشد اقتصادی یکی از مهمترین کانال های موجود در موضوعات اقتصادی است که بحث ها و جنجال های زیادی را به خود اختصاص داده است. برخی از اقتصاددانان معتقدند که توسعه مالی از طریق افزایش سطح پس انداز و افزایش سطح سرمایه گذاری می تواند زمینه مناسب رشد اقت چکیده کامل
        تاثیرگذاری توسعه مالی بر رشد اقتصادی یکی از مهمترین کانال های موجود در موضوعات اقتصادی است که بحث ها و جنجال های زیادی را به خود اختصاص داده است. برخی از اقتصاددانان معتقدند که توسعه مالی از طریق افزایش سطح پس انداز و افزایش سطح سرمایه گذاری می تواند زمینه مناسب رشد اقتصادی را فراهم سازد و گروهی نیز، به انتقال توسعه مالی بر رشد اقتصادی از طریق تاثیرات آن بر تخصیص منابع و کارایی سرمایه تاکید دارند. هدف مقاله بررسی رابطه تجربی بین توسعه مالی و رشد را در برخی کشورهای منا[i] می باشد. این مطالعه تجربی با استفاده از روش پانل پویای GMM برای 12 کشور منطقه منا بررسی شده است. نتایج برازش در دوره 1960 تا 2006 حاکی از تاثیر منفی توسعه مالی بر رشد اقتصادی دارد و این اثر منفی را می توان به دلیل نحوه آزاد سازی بازارهای مالی، ضعف نظام مالی و عدم شکل گیری بازار مالی منسجم و بهره مند از مقررات دانست که منجر به کاهش سرمایه گذاری از طریق تخصیص نابهینه منابع شده است. این مهم می بایست در تدوین سیاست های کلان اقتصادی که هدف آن توسعه مالی است مورد توجه سیاست گذاران این کشورها قرار گیرد. کشورهای منا شامل کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا می باشد. کشورهای مورد مطالعه در این مقاله شامل الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، سوریه، عربستان سعودی و تانزانیا می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - رابطه بین تعمیق مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منطقه جنوب غرب آسیا
        دکتر زهرا افشاری هدی جعفری
        در این مقاله ارتباط بین تعمیق مالی و رشد اقتصادی در 23 کشور جنوب غربی آسیا، که در سند چشم‌انداز توسعه ایران مورد ملاحظه قرار گرفته‌اند، طی دوره زمانی 2006-1990 بررسی شده است. در ابتدا مبانی نظری و مطالعات تجربی انجام یافته مطالعه شده و سپس عملکرد بخش مالی و واقعی اقتصاد چکیده کامل
        در این مقاله ارتباط بین تعمیق مالی و رشد اقتصادی در 23 کشور جنوب غربی آسیا، که در سند چشم‌انداز توسعه ایران مورد ملاحظه قرار گرفته‌اند، طی دوره زمانی 2006-1990 بررسی شده است. در ابتدا مبانی نظری و مطالعات تجربی انجام یافته مطالعه شده و سپس عملکرد بخش مالی و واقعی اقتصاد این کشورها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. در ادامه مقاله مدل اقتصادسنجی مطالعه تصریح شده و با بکارگیری روش الگوهای ترکیبی برآورد شده است. و نهایتاً جهت علیت بین بخش مالی و رشد اقتصادی در قالب داده‌های ترکیبی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج دلالت بر رابطه مثبت میان تعمیق مالی و رشد اقتصادی در این کشورها با علیت از سمت رشد اقتصادی به سمت تعمیق مالی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مطالعه اثر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی در ایران ( رویکرد مقایسه ای مدل خطی و غیر خطی)
        مرضیه ابراهیمی شقاقی فریدون رهنمای رودپشتی محمد ابراهیم مداحی هاشم نیکومرام تقی ترابی
        بحران مالی جهانی اقتصادهای پیشرفته و توسعه یافته را تحت تأثیر قرارداده است .اقتصاد ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه تحت تأثیر قرارگرفته است. در این مقاله تاثیر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی با استفاده از دو مدل خطی و غیر خطی (مارکوف سوییچینگ) بررسی ش چکیده کامل
        بحران مالی جهانی اقتصادهای پیشرفته و توسعه یافته را تحت تأثیر قرارداده است .اقتصاد ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای درحال توسعه تحت تأثیر قرارگرفته است. در این مقاله تاثیر شاخص استرس مالی بر رشد اقتصادی با استفاده از دو مدل خطی و غیر خطی (مارکوف سوییچینگ) بررسی شده است. در این راستا پس از ساخت شاخص، در ابتدا یک تابع تولید تعریف شده و تاثیر استرس مالی در کنار بقیه متغیرهای تابع تولید بر روی رشد اقتصادی به روش خطی سنجیده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل داده های سری زمانی فصلی مربوط به دوره زمانی1393-1380می باشد. براساس نتایج به دست آمده شاخص استرس مالی در مدل‌های بلندمدت و کوتاه مدت اثر منفی و معنی دار بر رشد اقتصادی دارد. مقدار ضریب این شاخص 02/0%- است بدین معنی که با افزایش 1%در مقدار این شاخص رشد اقتصادی سرانه به میزان 02/0% کاهش می یابد. لذا استرس مالی مانعی برای رشد اقتصادی است و متغیرهای مخارج دولت، مالیاتها، نقدینگی و حاشیه نرخ ارز که به‌عنوان شاخصهایی از نحوه مدیریت دولت در سیاست‌های مالی، پولی و ارزی است به‌صورت کارا مورد استفاده قرار نگرفته اند. در نهایت برای آزمون فرضیه به روش غیر خطی از مدل مارکوف سوئیچینگ استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که زمانی که استرس مالی در حال افزایش است اثر نااطمینانی استرس مالی بر رشد اقتصادی منفی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - اثر بخش بانکی و بازار سرمایه بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی)
        تقی ترابی مهدی تقوی محمد نصیری
        دستیابی به رشد بلند مدت و پایدار اقتصادی در هر کشور با تجهیز و تخصیص بهینه منابع سرمایه گذااری دراقتصاد ملی آن کشور امکان پایر است. برای رسیدن به این هدف، بازارهای مالی گسترده و کذارا، بذه ویذبه بذازارسرمایه کارآمد، ضروری است. نظام مبتنی براقتصاد بازار در سطح کلان بر با چکیده کامل
        دستیابی به رشد بلند مدت و پایدار اقتصادی در هر کشور با تجهیز و تخصیص بهینه منابع سرمایه گذااری دراقتصاد ملی آن کشور امکان پایر است. برای رسیدن به این هدف، بازارهای مالی گسترده و کذارا، بذه ویذبه بذازارسرمایه کارآمد، ضروری است. نظام مبتنی براقتصاد بازار در سطح کلان بر بازارهای چهارگانه )بذازار کذا، ، بذازارکار، بازار پول و بازار سرمایه( استوار است که در بین آنها دو بازار )بازارپول و سرمایه( در ارتباط با بخذ مذالیمی باشند. بخ مالی روی دوم سکه اقتصاد هر کشوری است کذه در واقذع مکلذب بخذ قیییذی اقتصاداسذت .عللکرد بهینه نظام اقتصادی در جامعه، منوط به وجود دو بخ قیییی و مالی کذارا ، مکلذب ، قدرتلنذ د و تحذتنظارت است. فعالیت این دو بخ در کنار هلدیگر شرط ،زم وکافی برای یک نظام اقتصادی مطلوب محسذوبمیشود.در این تحییق به بررسی اثرات بخ بانکی و بازار سرمایه بر رشد اقتصادی و هلچنین رابطه علیت بین رشداقتصادی و توسعه بازار سرمایه و بخ بانکی با استفاده از مدل پنب دیتا پرداخته شده است که نتیجه برآورد مدلنشان داد که در دوره زمانی 4152 5991 ، متغیرهای بازار سهام بر سطح تولید و رشد اقتصادی کشورهای مورد -مطالعه تاثیرات منفی و غیرمعنادار داشته است. بعبارت دیگر با استفاده از این نتایج می توان بیان کرد که در دورهمورد نظر، بازار سهام بر رشد اقتصادی در این کشورها بی تأثیر بوده است. در میابب، متغیرهای بخ بانکی برسطح تولید و رشد اقتصادی کشورهای مدنظر تاثیرات مثبت و معنادار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی عملکرد بهره وری در رشد اقتصادی ایران و برخی کشورهای عضو سازمان بهره وری آسیایی
        محمد نصراله نیا محمد ابراهیم مداحی فرزانه رحمانی زاده
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ارتقای بهره وری از مهمترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار میرود.مصادیق بهره وری به طور صریح و ضمنی در برنامه های توسعه اقتصادی مدنظر قرار گرفته است (یعنی سهم30 درصدی بهره وری در رشد اقتصادی برنامه توسعه پنجم). با توجه به تاکید در برنا چکیده کامل
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از طریق ارتقای بهره وری از مهمترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار میرود.مصادیق بهره وری به طور صریح و ضمنی در برنامه های توسعه اقتصادی مدنظر قرار گرفته است (یعنی سهم30 درصدی بهره وری در رشد اقتصادی برنامه توسعه پنجم). با توجه به تاکید در برنامه، شناسایی و رفع موانعافزایش بهره وری از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. در بررسی حاضر پس از ارائه کلیاتی در ارتباط بامفاهیم و تعاریف بهره وری و شاخص های آن، نقش بهره وری در رشد اقتصادی برخی کشورهای عضو سازمانبهره وری آسیایی مورد بررسی قرار گرفته است. برای محاسبه شاخص های بهره وری از آمارهای کتابخانه ایاستفاده شده است. سپس، ضمن اشاره ای اجمالی به جایگاه بهره وری در برنامه های توسعه اقتصادی ایران،بهره وری کل عوامل تولید و بهره وری نیروی کار و سرمایه برآورد گردیده است. در خاتمه، ضمن اشاره به برخیاز مهمترین موانع افزایش بهره وری، راهکارهایی در جهت افزایش آن و فرصت های بهره وری ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران
        ابراهیم عباسی بهروز ابراهیم‌زاده رحیملو فروهر فردوسی
        هدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال چکیده کامل
        هدف این مطالعه بررسی تاثیر سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران است. برای این منظور شاخص سرکوب مالی با بکارگیری متغیرهای مرسوم و کلاسیک آن و با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی (PCA)، به ازای هر سال برآورد شده است. برای بررسی اثرگذاری سرکوب مالی بر رشد اقتصادی، اثر اعمال سیاست سرکوب مالی بر رشد اقتصادی ایران طی سالهای (85-1355) با استفاده از روش معادله هم انباشتگی و تصحیح خطا (VECM) بررسی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم موجبات کاهش رشد اقتصادی ایران شده است و بیان کننده این مهم است که اعمال سیاست سرکوب مالی به شکل مستقیم و غیر مستقیم سیاستی ضد رشد اقتصادی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - بررسی اثرات دوگانه محیط نهادی بر رشد اقتصادی
        محمد رضا شریف‌آزاده رضا زیاری
        محیط نهادی، یکی از مهم‌ترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل می‌دهد. محیط نهادی، مجموعه‌ای متشکل از نهادها می‌باشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای چکیده کامل
        محیط نهادی، یکی از مهم‌ترین عناصر چارچوب نهادی-ساختاری است که یک سیستم اقتصادی را شکل می‌دهد. محیط نهادی، مجموعه‌ای متشکل از نهادها می‌باشد. نهادها به مثابه قواعد بازی در یک جامعه هستند و محیط نهادی به نحوه ترکیب و چیدمان قواعد بازی اشاره دارد. یک سیستم اقتصادی بر مبنای یک محیط نهادی تشکیل می‌شود و استمرار می‌یابد. در واقع محیط نهادی، قواعد بازی را هم برای سازوکار دولت و هم برای سازوکار بازار فراهم می‌آورد و به علاوه ساختار روابط میان دولت و بازار را در سیستم اقتصادی تعیین می‌کند. این مطالعه از رویکرد اقتصاد نهادگرا کمک گرفته و جهت بررسی عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب از معیار اخیراً توسعه یافته کیفیت نهاد (IQ)، استفاده نموده است و این نتیجه حاصل شده است که محیط نهادی در صورت عملکرد مورد انتظار، دارای اثرات مثبت دو گانه (مستقیم و غیر مستقیم) بر عملکرد اقتصادی است. بدین معنی که محیط نهادی هم از طریق بهره وری و هم از طریق بهبود در شرایط تشکیل سرمایه بر رشد اقتصادی تاثیر می‌گذارد. این تاثیرات در کشورهای با کیفیت نهاد مختلف، متفاوت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - مقایسه تاثیر تحقیق و توسعه فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته
        رویا آل عمران وحیده کسمائیپور سید علی آلعمران
        دانش و تکنولوژی مهم‌ترین نیروی ارتقاء توسعه اقتصادی و اجتماعی است. با روند جهانی شدن اقتصاد، دانش و تکنولوژی، تشدید کننده تقاضا برای استعدادها، منابع فیزیکی، انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری در جهان است. در این راستا، نه تنها صنایع با فناوری پیشرفته موتور رشد اقتصادی جهان چکیده کامل
        دانش و تکنولوژی مهم‌ترین نیروی ارتقاء توسعه اقتصادی و اجتماعی است. با روند جهانی شدن اقتصاد، دانش و تکنولوژی، تشدید کننده تقاضا برای استعدادها، منابع فیزیکی، انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری در جهان است. در این راستا، نه تنها صنایع با فناوری پیشرفته موتور رشد اقتصادی جهان خواهند بود، بلکه، این صنایع امتیاز مهمی در راستای باقی ماندن کشورها در بازار رقابتی جهان هستند. از این رو، سطح صنایع با فناوری بالا عامل تعیین کننده سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی یک کشور و نوع نقش آن کشور در اقتصاد جهانی است. هدف این تحقیق مقایسه میزان تاثیرپذیری رشد اقتصادی کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه یافته از تحقیق و توسعه فناوری نانو با رهیافت داده‌های تابلویی طی دوره 2007-2000 می‌باشد. نتایج بدست آمده حاکی از تاثیرپذیری مثبت و معنادار هر دو گروه از کشورها از تحقیق و توسعه فناوری نانو بوده و فرضیه تاثیرپذیری بیشتر رشد اقتصادی از متغیر تحقیق و توسعه فناوری نانو در کشورهای توسعه یافته نسبت به کشورهای درحال توسعه رد می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد فعالیتهای اقتصادی ایران
        اسفندیار جهانگرد مهرنوش شیشوانی
        تشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بعنوان عامل اصلی تعیین کننده‌ی رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید اقتصاددانان بوده است . در دهه‌های 1960 و1970 محققین و سیاستگذاران اثر انباشت سرمایه فیزیکی را بیشتر از عوامل دیگر بر رشد اقتصادی تبیین می‌کردند. اما به مرور زمان حیطه سرمای چکیده کامل
        تشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بعنوان عامل اصلی تعیین کننده‌ی رشد و توسعه اقتصادی مورد تاکید اقتصاددانان بوده است . در دهه‌های 1960 و1970 محققین و سیاستگذاران اثر انباشت سرمایه فیزیکی را بیشتر از عوامل دیگر بر رشد اقتصادی تبیین می‌کردند. اما به مرور زمان حیطه سرمایه و کاربرد آن دررشد و توسعه در مطالعات نظری و کاربردی به سرمایه های انسانی ، اجتماعی و فردی نیز کشیده شده است. در این مطالعه از مدل رشد درونزای لوکاس و الگوی داده-ستانده برای بررسی نقش سرمایه انسانی بررشد اقتصادی ایران طی دوره 1355-85 استفاده شده است . در بررسی اثر مستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی، از تابع تولید با لحاظ سرمایه انسانی و روش مدلسازی داده های تابلویی و جهت بررسی اثر غیر مستقیم از الگوی داده ستانده سال 1380 اقتصاد ایران استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که اثر سرمایه انسانی بصورت مستقیم و غیرمستقیم بر رشد اقتصادی در اکثر فعالیت ها مثبت و معنی‌دار می‌باشد و بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی مربوط به بخش آب و برق و گاز می‌باشد. طبقه بندی JEL: J24 ,O4,C67 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - بررسی تاثیر اندازه و کیفیت دولت بر رشد اقتصادی در ایران به روش همجمعی ARDL
        اکبر کمیجانی کامبیز هژبر کیانی هادی حق شناس
        رابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت طی چکیده کامل
        رابطه بین اندازه دولت و کیفیت دولت با رشد اقتصادی طی چند دهه اخیر به عنوان یکی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان بوده و دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی دراین خصوص مطرح شده است. در این مقاله بررسی ارتباط بین این دو متغیر با رشد اقتصادی در ایران در دو دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت طی سال‌های 1368 الی 1391 با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه‌های توزیعی(ARDL) مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، شاخص اندازه دولت به صورت نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی تعریف شده است. نتایج حاکی از این است که اندازه دولت در دو دوره بلندمدت و کوتاه‌مدت اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی ایران دارد. لیکن، میزان اثرگذاری اندازه دولت در دوره بلندمدت بیش از تاثیرات کوتاه‌مدت است. شاخص حکمرانی خوب که به عنوان متغیر پراکسی برای کیفیت دولت در نظر گرفته شده است، تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی ایران به خصوص در دوره بلندمدت دارد. این یافته‌ها لزوم توجه سیاستگذاران و مسئولین امر جهت برنامه‌ریزی بلندمدت در خصوص اندازه دولت را انعکاس می‌دهد. طبقه‌بندیJEL :E58, O26 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - اثرات نامتقارن شوک‌های نفتی بر رشد اقتصادی در ایران
        فرهاد غفاری سحر مظفری
        هدف از این تحقیق، بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات نامتقارن شوک‌های قیمت نفت بر روی رشد اقتصادی می باشد. بدین مفهوم که شوکهای قیمت نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی علی الخصوص رشد اقتصادی تأثیرگذار است و درثانی این اثرات نامتقارن هستند. به این ترتیب که شوک منفی قیمت نفت منجر چکیده کامل
        هدف از این تحقیق، بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات نامتقارن شوک‌های قیمت نفت بر روی رشد اقتصادی می باشد. بدین مفهوم که شوکهای قیمت نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی علی الخصوص رشد اقتصادی تأثیرگذار است و درثانی این اثرات نامتقارن هستند. به این ترتیب که شوک منفی قیمت نفت منجر به کاهش رشد اقتصادی در ایران می شود، ولی شوک مثبت قیمت نفت لزوماً باعث افزایش رشد اقتصادی نمی شود و از طرف دیگر به همان میزانِ شوک منفی اثر نمی گذارد. بنابراین در این تحقیق دو فرضیه وجود دارد: اول اینکه شوک منفی قیمت نفت منجر به کاهش رشد اقتصادی در ایران می شود و دوم اینکه شوک مثبت قیمت نفت کمتر از شوک منفی قیمت نفت روی رشد اقتصادی ایران اثر می گذارد. برآورد الگوی مورد نظر در این مقاله با استفاده از روش خود رگرسیون برداری (VAR) که یکی از روش های معمول در اقتصاد سنجی سری های زمانی می باشد، انجام پذیرفته است. نتایج حاصل از برآورد الگوی مذبور نشان می دهد که شوک قیمت نفت در میان متغیرهای کلان دیگر، دارای اثرگذاری بیشتری بر رشد اقتصادی در ایران است و بیشترین سهم را در شکل گیری نوسانات اقتصادی به خود اختصاص می دهد. همچنین با جدا کردن شوک های مثبت و شوک های منفی قیمت نفت به کمک فیلتر هودریک-پرسکات و بررسی جداگانه اثر هر کدام بر رشد اقتصادی، مشاهده می شود که اثرات شوک های منفی قیمت نفت به مراتب بیشتر از اثرات مثبت قیمت نفت می باشد. بنابراین می توان گفت که زیان ناشی از کاهش فعالیت های اقتصادی در نتیجه شوک منفی قیمت نفت، با افزایش آن جبران نمی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - اثر مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی به تفکیک بخش های سرمایه گذار (مطالعه موردی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(OIC) )
        شهرزاد انوشه
        در متون جدید، تحقیق و توسعه (R&D)[1] نقش مهمی در رشد اقتصادی دارد. مخارج تحقیق و توسعه رشد اقتصادی را بهبود می بخشد و شکاف بین رشد تولید و رشد عوامل تولید را از طریق کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری پر می کند. تحقیق و توسعه به وسیله بخش های سرمایه گذارمختلف صورت می پ چکیده کامل
        در متون جدید، تحقیق و توسعه (R&D)[1] نقش مهمی در رشد اقتصادی دارد. مخارج تحقیق و توسعه رشد اقتصادی را بهبود می بخشد و شکاف بین رشد تولید و رشد عوامل تولید را از طریق کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری پر می کند. تحقیق و توسعه به وسیله بخش های سرمایه گذارمختلف صورت می پذیرد. عدم سرمایه گذاری کافی در هر یک از این بخش ها می تواند عامل تضعیف برای رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه باشد. در این مقاله تأثیرات مخارج تحقیق توسعه بر روی رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی OIC [2]مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظوربا تفکیک سرمایه گذاری در R&D بر حسب بخش های مختلف در درون یک الگوی رشد درون زا، از روش داده های تابلویی برای برآورد الگو طی دوره 2009-1998 استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از تأثیر مثبت و معنادار مخارج تحقیق و توسعة دولت، آموزش عالی، تشکیلات تجاری وموسسات غیر انتفاعی (سرمایه گذاران بخش های مختلف) بر رشد اقتصادی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی اثر سیاست‌های تعدیل بر رشد اقتصادی ایران
        تقی ترابی سکینه صفری
        بررسی اثرسیاست‌های تعدیل بر رشد اقتصادی ایران و به کارگیری شاخصهای مربوط به ایجاد تعادل در بخش داخلی و خارجی اقتصاد و اصلاح انگیزه ها و نهادهای اقتصادی نشان می‌دهد, سیاستهای دولت جهت دستیابی به تعادل داخلی و رفع کسری بودجه اثر معنی داری بر رشد اقتصادی نداشته، در حالی‌که چکیده کامل
        بررسی اثرسیاست‌های تعدیل بر رشد اقتصادی ایران و به کارگیری شاخصهای مربوط به ایجاد تعادل در بخش داخلی و خارجی اقتصاد و اصلاح انگیزه ها و نهادهای اقتصادی نشان می‌دهد, سیاستهای دولت جهت دستیابی به تعادل داخلی و رفع کسری بودجه اثر معنی داری بر رشد اقتصادی نداشته، در حالی‌که رشد صادرات غیر نفتی, نسبت سرمایه گذاری بخش خصوصی به تولیدناخالص داخلی و متغیر کیفی آزادسازی اقتصادی به صورت مثبت ومعنی‌داری بر رشد اقتصادی مؤثر بوده‌اند. با توجه به نتایج حاصله و بزرگتر بودن کارائی سرمایه گذاری در بخش خصوصی نسبت به کارائی سرمایه‌گذاری بخش دولتی, ادامه روند خصوصی‌سازی در کشور مطلوب به نظر می‌آید و از آنجائیکه ضرایب نرخ ارز واقعی و نرخ متوسط تعرفه وارداتی از اعتبار آماری کافی برخوردار نبوده‌اند، لذا مقدم قراردادن سیاست‌های طرف عرضه و اصلاح ساختار تولید قبل از اصلاح نرخ ارز و نیز به کارگیری ابزار تعرفه‌ای بر اساس راهبردی بلندمدت و به عنوان جزئی از سیاست‌های تعدیل اقتصادی تأکید می‌گردد. ضمن آنکه سیاست‌های مربوط به آزادسازی اقتصادی بایستی مقدم بر خصوصی‌سازی قرار گرفته وبسترهای لازم جهت افزایش انگیزه و مشارکت بخش خصوصی فراهم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - اثر سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی در ایران
        غلامعلی حاجی مینا عسگری
        در این تحقیق اثرات سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایه‌گذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداق چکیده کامل
        در این تحقیق اثرات سرمایه‌گذاری خصوصی و دولتی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور یک تابع تولید نئوکلاسیکی تعریف می شود و با تفکیک سرمایه‌گذاری کل به دو بخش خصوصی و عمومی به بررسی اثرات آنها بر رشد اقتصادی می پردازیم و برای تخمین مدل رشد از روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. نتایج برآورد مدل مذکور در طی سال‌های 1346 الی 1386 نشان می‌دهد که اثر سرمایه‌گذاری خصوصی بر رشد اقتصادی بیشتر از اثر سرمایه‌گذاری دولتی بر رشد اقتصادی است. آنچه را که می توان با قاطعیت اظهار داشت این است که دولت می بایستی از سرمایه‌گذاری در بخش هایی که به نوعی با بخش خصوصی در رقابت است جلوگیری نماید و اهتمام خود را متوجه سرمایه‌گذاری در امور زیر بنایی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - بررسی فرضیه واگنر در ایران با استفاده از رویکرد آزمون کرانه‌ها
        غلامعلی حاجی محمد حسن فطرس
        این مقاله اعتبار فرضیه واگنر را با استفاده از داده‌های سالانه اقتصاد ایران برای دوره زمانی 86-1346 مورد بررسی قرار می‌دهد. واگنر معتقد است با افزایش درآمد در یک کشور، اندازه نسبی بخش عمومی‌به میزان بیشتری افزایشمی‌یابد و لذا افزایش مخارج دولت معلول افزایش درآمد کشور می‌ چکیده کامل
        این مقاله اعتبار فرضیه واگنر را با استفاده از داده‌های سالانه اقتصاد ایران برای دوره زمانی 86-1346 مورد بررسی قرار می‌دهد. واگنر معتقد است با افزایش درآمد در یک کشور، اندازه نسبی بخش عمومی‌به میزان بیشتری افزایشمی‌یابد و لذا افزایش مخارج دولت معلول افزایش درآمد کشور می‌باشد. حال آنکه کینز برخلاف واگنر معتقد است افزایش مخارج دولت باعث افزایش درآمد کشور می‌شود. در این مقاله ادعای واگنر در قالب شش الگوی گوناگون و از روش مدل های خود رگرسیونی با وقفه‌های توزیع شده[1] پسران، شین و اسمیت[2] (2001) مورد بررسی و آزمون قرار می‌گیرد. در الگوی اول رابطه بین مخارج دولت و درآمد، در الگوی دوم رابطه بین سهم مخارج دولت از درآمد و درآمد، در الگوی سوم رابطه بین سهم مخارج دولت از درآمد و درآمد سرانه، در الگوی چهارم رابطه بین مخارج سرانه دولت و درآمد سرانه، در الگوی پنجم رابطه بین مخارج دولت و درآمد سرانه و بالاخره در الگوی ششم رابطه بین مخارج مصرفی دولت و درآمد مورد بررسی قرار می‌گیرند. با استفاده از روش مدل های خود رگرسیونی با وقفه‌های توزیع شده این الگوها برآورد می‌شوند و رابطه بلندمدت بین متغیرها مورد بررسی قرار می‌گیرد. به مبانی نظری و فرم های ریاضی این الگوهها در بخش 2 و 3 مقاله پرداخته شده است. در الگوهای اول، دوم، چهارم و پنجم رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود دارد و رابطه علیت از درآمد به سمت مخارج دولت است. در دو الگوی سوم و ششم رابطه بلندمدت بین متغیرها وجود ندارد. در الگوی چهارم کشش مخارج سرانه دولت نسبت به درآمد سرانه 073/1 می‌باشد و از نظر آماری بزرگتر از یک است و لذا قانون واگنر تائید می‌شود. یعنی با افزایش درآمد سرانه مخارج سرانه دولت با نسبت بیشتری افزایش می‌یابد. در الگوی پنجم کشش مخارج دولت نسبت به درآمد سرانه 182/1 می‌باشد و از نظر آماری بزرگتر از یک است و لذا قانون واگنر تائید می‌شود. یعنی با افزایش درآمد سرانه مخارج دولت با نسبت بیشتری افزایش می‌یابد. پس در چهار الگو از شش الگو رابطه بلندمدت بین متغیرها برقرار است و در دو الگو از این چهار الگو قانون واگنر تائید می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - برآورد مدل رشد اقتصادی در ایران با استفاده از گسترش مدل فدر
        ریحانه گسکری مالیکا میستری
        در این مقاله نویسندگان ضمن اشاره به نقش و اهمیت رشد اقتصادی و رابطة آن با صادرات، به طرح یک مدل رشد اقتصادی با الهام از مدل رشد فدر(1982) اقدام نموده اند. در این مدل اقتصاد به سه بخش صادراتی نفت، صادراتی غیر نفتی و تولیدات داخلی تقسیم می گردد. مدل مذبور برای سالهای 1386 چکیده کامل
        در این مقاله نویسندگان ضمن اشاره به نقش و اهمیت رشد اقتصادی و رابطة آن با صادرات، به طرح یک مدل رشد اقتصادی با الهام از مدل رشد فدر(1982) اقدام نموده اند. در این مدل اقتصاد به سه بخش صادراتی نفت، صادراتی غیر نفتی و تولیدات داخلی تقسیم می گردد. مدل مذبور برای سالهای 1386-1353 از روش خود بازگشتی با وقفه های توزیعی برآورد شده است و نتایج آن نشان میدهد که سرمایه گذاری در بخش غیر نفتی و جمعیت شاغل اثر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد و اثر آن ها برای سالهای بعد نیز باقی می ماند ، در حالیکه سرمایه گذاری در بخش نفتی و متغیر مصرف نفت داخلی بر رشد اقتصادی از شدت کمتری برخوردار است و از نظر آماری نیز از شدت چندانی برخوردار نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - رشد اقتصادی، توسعه انسانی و آلودگی آب ناشی از فعالیت های اقتصادی در کشور های منتخب جهان
        منیره دیزجی سلماز غلامی نژاد دیزگاه
        پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نی چکیده کامل
        پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تلفیقی، شواهد تجربی آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی کشورهای منتخب را بررسی می کند. برای این منظور، فرضیه زیست محیطی کوزنتس، با استفاده از داده های 22 کشور در دوره زمانی 2005-1997 و با لحاظ آلودگی آب (نیاز بیو شیمیایی اکسیژن آب) به عنوان شاخص آلودگی و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان شاخص رشد اقتصادی ، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین شاخص توسعه انسانی تعدیل شده که شامل متغیرهای اجتماعی بسیاری از قبیل سلامت، حقوق سیاسی، آزادی های مدنی، نسبت ثبت نام و نسبت سواد بزرگسالان می باشد و نیز سهم ارزش افزوده بخش صنعت از تولید نا خالص داخلی، تراکم جمعیت و درجه باز بودن اقتصاد متغیرهای دیگری هستند که در قالب این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرند. نتایج بررسی ، نشان دهنده یک رابطه U معکوس میان آلودگی و رشد اقتصادی می باشد که تایید کننده فرضیه زیست محیطی کوزنتس می باشد. با توجه به نقطه بازگشت منحنی زیست محیطی کوزنتس می توان نتیجه گرفت که کشورهای توسعه یافته در شاخه نزولی منحنی و کشورهای کمتر توسعه یافته در شاخه صعودی منحنی کوزنتس قرار دارند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده، آلودگی محیط زیست یک رابطه منفی با شاخص توسعه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد دارد و از طرفی دارای رابطه مثبت با ارزش افزوده بخش صنعت می باشد. طبقه بندی JEL: HO , O10, D19 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی در کشورهای منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی
        مریم خوشنویس اعظم احمدیان فاطمه مهربانی
        در این مقاله ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا[1] در دوره 1996-2007 با استفاده از روش داده‌های تابلویی بررسی شده است. مبانی نظری این مدل بر اساس مطالعات تسوامیونو و همکاران (2007) و بکارت و همکاران (2006) بنا نهاده شده است. برای بررسی اثر آزاد سا چکیده کامل
        در این مقاله ارتباط بین آزاد سازی مالی و رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا[1] در دوره 1996-2007 با استفاده از روش داده‌های تابلویی بررسی شده است. مبانی نظری این مدل بر اساس مطالعات تسوامیونو و همکاران (2007) و بکارت و همکاران (2006) بنا نهاده شده است. برای بررسی اثر آزاد سازی مالی بر رشد اقتصادی از شاخصهای بالقوه و بالفعل آزاد سازی مالی استفاده شده است. شاخص آزاد سازی مالی بالفعل به صورت جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. همچنین در این مقاله رابطه علّی رشد اقتصادی و توسعه مالی و رابطه علّی توسعه مالی و آزاد سازی مالی بررسی شده است. نتایج حاصل از بررسی حاکی از این است که رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی یک طرفه بوده و از طرف رشد اقتصادی به توسعه مالی است. همچنین رابطه علّی بین توسعه مالی و آزاد سازی مالی وجود ندارد و آزاد سازی مالی اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد. 4- کشورهای منطقه منا عبارت هستند از : مصر ، ایران ، کویت، اردن ، مالت ، مراکش ، عمان ، عربستان سعودی ، سوریه ، تونس، اسرائیل، لبنان ، لیبی، امارات، یمن، الجزایر،بحرین، جیبوتی ، عراق و کرانه غربی و غزه(فلسطین). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - Investigating the Economic Growth Response of Developing Countries to Shocks Caused by Financial Development and the Accumulation of Human Capital
        Sediqe Toutian Asadollah Mehrara Mohammad Ali Mahmoudi Hashemi
        The aim of this study is to investigate the reaction of the economic growth of developing countries against the shocks caused by financial development and the accumulation of human capital in 2019. The research method is applied in terms of purpose and semi-experimental چکیده کامل
        The aim of this study is to investigate the reaction of the economic growth of developing countries against the shocks caused by financial development and the accumulation of human capital in 2019. The research method is applied in terms of purpose and semi-experimental in terms of data collection method and post-event approach (through past information) and descriptive-correlation research type is used. The statistical population of the study includes all the countries of the Middle East, of which 14 countries are considered as the sample size using the target-oriented sampling method among the countries of the Middle East during the period 2010-2013. In this study, to collect data and information, the library method is used based on published documents and reports. In the research data section, by collecting the data of the sample companies, it is done by referring to the financial statements, explanatory notes and the monthly stock exchange monthly. Descriptive and inferential statistics are used to describe and summarize the collected data. In order to analyze the data, first the variance inequality pre-tests, F-Limer test, Hassmann test and JarqueBera test and then multivariate regression test are used to confirm and reject the research hypotheses (Eviews software). The research results show that financial development, human capital development, inflation, economic openness and foreign direct investment have an impact on the economic growth of selected countries, but the impact of government spending on economic growth of selected countries is not confirmed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - The Impacts of Aging on Economic Growth and Sustainable Development (Case Study of G20 Countries)
        Milad Shahvaroughi Farahani
        One of the most important issues in recent years has been the issue of population aging and its effects on the economy. It is clear that aging leads to increased healthcare costs, decreased productivity, saving, investment, risk taking and etc. finally, the economic gro چکیده کامل
        One of the most important issues in recent years has been the issue of population aging and its effects on the economy. It is clear that aging leads to increased healthcare costs, decreased productivity, saving, investment, risk taking and etc. finally, the economic growth will slow. On the other hand, it is necessary to address the issues of sustainable development, namely inequality, life expectancy, green life and etc. The main goal of this article is survey the impacts of aging on sustainable development and G20 economies and their plans for reducing and controlling the negative consequences. The main contribution of this article is that we have integrated the issue of sustainable development and aging problem in G20 countries in terms of economic and finance. The results show that the rate of fertility is decreasing and the rate of aging is increasing. So, G20 programs need to be considered and acted upon. We can conclude that by investing and effective measures and identifying potential threats, the effects of reduced economic growth and productivity can be reduced. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - The Impact of ICT on Economic Growth Using ICT Development Index A Case Study of Selected Countries
        Taghi Torabi Farzolah Ebrahimi Farhad Ghaffari Karim Emami Jaze Kambiz Peykarjou
        The present study was to investigation the impact of information and communication technology (ICT) by using the ICT Development Index (IDI) and other economic policy variables on economic growth of the selected countries including some MENA group and some other countri چکیده کامل
        The present study was to investigation the impact of information and communication technology (ICT) by using the ICT Development Index (IDI) and other economic policy variables on economic growth of the selected countries including some MENA group and some other countries in the region for the period 2010-2017 using a panel-GMM type of growth model. The results extracted from the integrated econometric model showed that elasticity in ICT section, it was estimated to be 0.175 and statistically significant. This means that one percent increase in ICT Development Index (IDI) caused economic growth to increase by 0.175 percent, respectively. Moreover, the impact of variables such as GDP per capita in the past period and exogenous rate of growth of the labor force were negative and the impact of the explanatory variables such as Gross Fixed Capital Formation, Educational Development Index and ICT Development Index were positive on the economic growth of the countries. All elasticities were statistically significant and close to theoretical expectations. Also by decomposing IDI into sub-indexes and estimation the models, the elasticities were estimated for IDI access sub-index (0.204), for IDI use sub-index (0.030) and for IDI skills sub-index (-0.093) and statistically significant. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - Measuring and Explaining the Relationship Between Financial Development, Innovation, and Economic Growth
        Omid Farhad Touski
        The purpose of this research is to examine the relationship between financial development and innovation and economic growth. In order to investigate research hypotheses, linear regression was used for manufacturing companies listed in Tehran Stock Exchange between 2013 چکیده کامل
        The purpose of this research is to examine the relationship between financial development and innovation and economic growth. In order to investigate research hypotheses, linear regression was used for manufacturing companies listed in Tehran Stock Exchange between 2013 and 2017. In this research, financial development (financial depth, financial stability and financial efficiency) is considered as an independent variable and innovation and economic growth as a dependent variable. Based on the systematic elimination method, 107 companies were selected as the statistical sample of this research. The research results show that there is a positive and significant relationship between financial depth, financial stability and financial efficiency and innovation of manufacturing companies listed in Tehran Stock Exchange. Also, there is a positive and significant relationship between financial depth, financial stability and financial efficiency and economic growth. As financial development plays an important role in economic growth, it can be said that one of the causes of low economic growth in countries with abundant resources is due to their low level of financial development. Therefore, financial development can lead to economic growth if it can provide the right context for the optimal allocation of resources and increase capital efficiency. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - مدلسازی و تحلیل تأثیر هزینه‌های سرطان بر رشد اقتصادی ایران
        سمیرا قنبری حسین راغفر
        مقدمه: وقتی سخن از تأثیر بیماری‌های مزمن بر اقتصاد جهانی و ملی می‌شود، هزینه‌های مستقیم، شامل کلیه هزینه‌های مربوط به تشخیص و درمان بیماری و هزینه‌های غیرمستقیم شامل از دست رفتن بهره‌وری و کارایی در اثر بیماری، باید مورد توجه قرار گیرند. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل تأ چکیده کامل
        مقدمه: وقتی سخن از تأثیر بیماری‌های مزمن بر اقتصاد جهانی و ملی می‌شود، هزینه‌های مستقیم، شامل کلیه هزینه‌های مربوط به تشخیص و درمان بیماری و هزینه‌های غیرمستقیم شامل از دست رفتن بهره‌وری و کارایی در اثر بیماری، باید مورد توجه قرار گیرند. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل تأثیر هزینه‌ای بیماری‌ غیر‌واگیر سرطان، در سطح ملی، بر روی رشد تولید و درآمد ملی است. روش پژوهش: در این پژوهش کاربردی، هزینه‌های 22 نوع سرطان برای 18 گروه سنی با فواصل 5 ساله، در زنان و مردان، مورد محاسبه قرار گرفته‌اند. سپس، معادله مربوط به تأثیر منفی هزینه‌های بهداشتی و درمانی سرطان بر درآمد ملی کشور، با روش کمترین مربعات معمولی، برآورد شده است. در ادامه، روند رشد هزینه‌های انواع مختلف سرطان‌ها و تولید ناخالص داخلی، از سال 1383 تا 1415، با استفاده از مدل ARIMA و در نرم‌افزار Eviews7 پیش‌بینی شده است. هم‌چنین داده‌ها به صورت فصلی مورد استفاده گرفته اند. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهند هزینه‌های درمانی اکثر سرطان‌های بررسی شده در این مطالعه، روند رو به رشدی را در طول 20 سال آینده تجربه خواهند کرد هم‌چنین رابطه مخارج سرطان با تولید ناخالص داخلی در ایران، نشان می‌دهد که طی سال‌های 1383 تا 1415، به طور متوسط 7/2 درصد تولید تولید ناخالص ملی در اثر بروز انواع مختلف سرطان از دست خواهد رفت. نتیجه‌گیری: ابتلا به بیماری‌های غیر‌واگیر و افزایش سهم هزینه‌های سرطان در بودجه فرد بیمار و کاهش قدرت خرید وی، مانع مشارکت وی در فعالیت‌های سودده اقتصادی شده، درآمد ملی و تولید ناخالص داخلی یک کشور و درنتیجه رشد اقتصادی آن را کند خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - بررسی تأثیر انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از روش هم انباشتگی یوهانسن - جوسیلیوس
        ابراهیم قائد محمد طاهر احمدی شادمهری مژگان مرادی محمدصادق محمدی
        مقدمه: یکی از مهمترین پارامترهای مؤثر در جهت ارتقای سطح تولید و رشد اقتصادی ایران نقش بخش خدمات بهداشتی و درمانی و شاخص‌های مربوط به آن است، در این زمینه بررسی‌های زیادی انجام شده است ولی تاثیر تفکیک همزمان انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران بررسی صورت نگ چکیده کامل
        مقدمه: یکی از مهمترین پارامترهای مؤثر در جهت ارتقای سطح تولید و رشد اقتصادی ایران نقش بخش خدمات بهداشتی و درمانی و شاخص‌های مربوط به آن است، در این زمینه بررسی‌های زیادی انجام شده است ولی تاثیر تفکیک همزمان انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران بررسی صورت نگرفته است. لذا ﺷﻨﺎﺧﺖ اثرات شاخص‌های بهداشتی و درمانی ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ به آن، به سیاست‌گذاران حوزه بهداشت کمک می‌کند تا بدانند اثر کدام شاخص خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد بیشتر است تا آن را جهت سرمایه گذاری در اولویت قرار دهند. هدف اصلی پژوهش، بررسی تأثیر انواع خدمات بهداشتی و درمانی بر رشد اقتصادی ایران است. روش پژوهش: این مطالعه از لحاظ روش علّی - تحلیلی و از نظر هدف؛ کاربردی بوده و روش جمع‌آوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی کتابخانه‌ای است. برای تحلیل موضوع از الگوی خودتوضیح برداری، روش یوهانسن - جوسیلیوس و روش تصحیح خطا استفاده شد. داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم افزار Eviews در طی دوره 1396-1360مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.. یافته‌ها: یافته‌ها بر اساس ضریب جمله تصحیح خطا، حاکی از آن است که در هر دوره حدود 0/86 از عدم تعادل کوتاه مدت، برای رسیدن به تعادل بلندمدت، تعدیل می‌شود و می‌توان بیان داشت که در بلندمدت، یک درصد افزایش در متغیرهای نیروی کار، بهره‌وری نیروی کار، نرخ رشد جمعیت، نسبت سرمایه‌گذاری به تولید ناخالص داخلی و انواع خدمات بهداشتی و درمانی (هزینه بهداشت، هزینه درمان، هزینه آموزش و نسبت بیمه)، به ترتیب باعث افزایش0/67، 1/77، 0/88، 1/12، 5/43، 3/02، 4/85 و 2/09 درصد در رشد اقتصادی می‌شوند. نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج بدست آمده از پژوهش، از آنجا که هزینه بهداشت در مقایسه با سایرخدمات بهداشتی و درمانی بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی دارد؛ می‌تواند به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران کلان کشور کمک نماید تا نگاه خود را به نحوه تخصیص هزینه‌ها در بخش بهداشت کشور تغییر دهند و بهداشت را نوعی کالای سرمایه‌ای به حساب آورند و در این زمینه بیشتر سرمایه‌گذاری کنند تا باعث رشد اقتصادی و توسعه کشور درآینده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - Comparing Impact of Administrative Corruption on Economic Growth in Developing Countries
        Mehdi Taghavi Hashem Nikoomaram Sedigheh Tootian
        In the initial models of economic growth, economic factors entered in to models but in the following models, non-economic factors entered in to models. Many broad studies were done on this subject by the economists, and already considerable results were obtained. Subjec چکیده کامل
        In the initial models of economic growth, economic factors entered in to models but in the following models, non-economic factors entered in to models. Many broad studies were done on this subject by the economists, and already considerable results were obtained. Subjects such as corruption in the administrative bodies were new variables entering the literature of economic growth at that stage. In this area, we studied the impact of administrative corruption on the economic growth of ECO member countries and OPEC member countries. The paper presents a comparative study on oil producing developing countries and non-oil producing developing countries for the period of 2003-2008. All ECO member countries with the exception of Iran, Iraq and Afghanistan and also OPEC member countries are included in this study . The results of research based on Panel data approach indicate a reverse and significant relation effect between administrative corruption and economic growth of ECO member countries and OPEC member countries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - اثر غیرخطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تأکید بر صادرات غیر منابع و پدیده بیماری هلندی (مورد مطالعه کشورهای منتخب عضو اوپک)
        نیلوفر خاتمی سعید دائی کریم زاده
        در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد چکیده کامل
        در کشورهای دارای وفور منابع طبیعی که درآمد حاصل از صادرات به یک یا چند منبع محدود بستگی دارد، در صورت وجود موانع تجاری، درآمد ملی کاهش یافته و باعث کندی رشد اقتصادی می شود. اما موضوعی که می تواند در این بین مورد سوال قرار گیرد، این است که آیا اثر وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی به صورت غیرخطی است و آیا نرخ ارز موثر واقعی که نقش مستقیم بر جریان صادرات دارد، می تواند منجر به بروز پدیده بیماری هلندی گردد یا خیر؟ بر همین اساس، هدف این پژوهش بررسی اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با تمرکز بر متغیرهای صادرات غیر منابع، نرخ ارز موثر واقعی (به عنوان نمادی برای سنجش وجود بیماری هلندی) برای 16 کشور منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی بین سال های 2000 تا 2021 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی آز آنست که وفور منابع طبیعی منجر به کاهش رشد اقتصادی شده که بیانگر بروز پدیده نفرین منابع در کشورهای مورد بررسی است. همچنین مشاهده شد که توان دوم متغیر وفور منابع طبیعی دارای تاثیر مثبت است که نشاندهنده اثر غیر خطی وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد بررسی است. دیگر یافته های تحقیق حاکی از آنست که افزایش نرخ ارز موثر واقعی منجر به افزایش رشد اقتصادی کشورهای مورد بررسی شده که می تواند منجر به بروز بیماری هلندی گردد، زیرا با افزایش غیر منتظره درآمد، پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - نقش اقتصاد خلاق در رشد اقتصادی کشورهای منتخب
        مریم لشکری زاده
        اقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامه‌ی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسب‌وکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی م چکیده کامل
        اقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامه‌ی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسب‌وکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی می‌انجامد.یافته ها و تجربه اخیر کشورها حاکی از آن است که خلاقیت مهم ترین و بنیانی ترین عامل رشد و توسعه اقتصادی است. در این مطالعه سعی شده است به بررسی تأثیر شاخص صادرات کالاهای خلاق بر رشد اقتصادی کشورهای عضو توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)در دوره ۲۰۱5-2002 با استفاده از رهیافت GMM پرداخته شود. یافته های آزمون تأییدکننده این است که رشد اقتصادی همان ظور که با مؤلفه های تعداد نیروی کار ،و سرمایه تشکیل یافته و سرمایه انسانیارتباط دارد ، تحت تأثیر خلاقیت و نوآوری نیز می باشد.همچنین نتایج نشان داد سرمایه های انسانی در تاثیر گذاری صنایع خلاق بر رشد اقتصادی موثر هستند.به عبارتی آموزش و تحصیلات زمانی ‌می‌تواند بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیرگذار باشد که به خلاقیت و نوآوری منجر شود. لذا، پیشنهاد می شود،با ایجاد زیست بوم های نوآوری ، تهیه سند آمایش خلاقیت و حمایت و حفاظت از نوآوران، نظام خلاقیت در کشورها نهادینه شود تا از طریق دستیابی به اقتصادی خلاق و دانش محور توسط سرمایه انسانی ، رشد و توسعه پایدار تحقق یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - بررسی نقش توسعه اجتماعی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی : کشورهای ایران و ترکیه)
        سمیرا متقی
        این مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم میان شاخص های اجتماعی و استانداردهای زندگی (جمعیت جویای کار، سلامت (امید به زندگی) و آموزش (هزینه های انجام شده در بخش آموزش)) در کنار شاخص های اقتصادی (صادرات، سرمایه) و رشد اقتصادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.نتایج مقاله حکایت از این دارد که، شاخص های توسعه اجتماعی از عوامل اثر گذار در رشد اقتصادی کشورهای مذکور محسوب می شوند و به صورت میانگین یک واحد افزایش در شاخص های توسعه اجتماعی مورد استفاده در تحقیق حدود 3.5 واحد رشد اقتصادی این دو کشور را بهبود می بخشد که این عامل به خوبی نشان دهنده تأثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از توسعه اجتماعی در کنار فاکتورهای اقتصادی می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد.همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - اثر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه و شمال‌آفریقا
        زهزا میلا علمی
        با ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون (2000)و بارو (1996)، نشان می‌دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده‌اند. هم‌چنین بر اس چکیده کامل
        با ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون (2000)و بارو (1996)، نشان می‌دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده‌اند. هم‌چنین بر اساس اندیشه نهادی نورث بازده فعالیت‌های سیاسی که همان اعتماد و مشارکت است تأمین‌کننده سرمایه اجتماعی است. لزوم توجه به سرمایه اجتماعی در اقتصاد از آنجا آشکار می‌شود که مشکل کشور‌های در حال توسعه در فقدان سرمایه‌های اقتصادی(فیزیکی) و انسانی نیست، بلکه فقدان سرمایه اجتماعی است، که سبب شده سایر سرمایه‌ها اثربخشی کامل خود را از دست بدهند. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یک اصل محوری برای دست‌یابی به رشد اقتصادی بالا و توسعه محسوب می‌شود و بدون آن، پیمودن راه‌های توسعه و رشد اقتصادی دشوار می‌شود. بنابراین، در مقاله حاضر تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی برای کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا و با استفاده از روش داده‌های تابلویی برای دوره زمانی 1996 تا 2012 بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. بنابراین دولت ها باید برای دستیابی به رشد اقتصادی، به شرایط اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مطلوب برای شکل گیری سرمایه اجتماعی توجه نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - تأثیر نوسازی و رشد اقتصادی بر سیاستگذاری پدافند غیرعامل
        عباس مصلی نژاد
        سیاستگذاری پدافند غیر عامل تابعی از شکل بندی های اقتصادی و ضرورت های ساختاری در نظام سیاسی تلقی می شود. کشورهایی که روند رشد اقتصادی و نوسازی را طی می نمایند، از قابلیت های لازم برای سازماندهی پدافند غیرعامل برخوردارند. این امر نشان می دهد که نوسازی و رشد اقتصادی آثار خ چکیده کامل
        سیاستگذاری پدافند غیر عامل تابعی از شکل بندی های اقتصادی و ضرورت های ساختاری در نظام سیاسی تلقی می شود. کشورهایی که روند رشد اقتصادی و نوسازی را طی می نمایند، از قابلیت های لازم برای سازماندهی پدافند غیرعامل برخوردارند. این امر نشان می دهد که نوسازی و رشد اقتصادی آثار خود را در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، ساختاری و راهبردی بجا می گذارد. تا کنون ادبیات پدافند غیرعامل در متون استراتژیک مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله تلاش می شود تا سیاستگذاری پدافند غیرعامل در جمهوری اسلامی ایران براساس فرایندهای نوسازی و رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد. سیاستگذاری پدافند غیرعامل برای شرایط صلح، بحران و منازعه اجتناب ناپذیر خواهد بود. در هریک از دوران های یاد شده، سازماندهی و اجرای شکل خاصی از پدافند غیرعامل مورد توجه و تاکید قرار می گیرد. از آنجایی که روندهای نوسازی می تواند بر چگونگی و جهت گیری دفاعی ایران تأثیرگذار باشد، چنین مقوله ای آثار خود را در حوزة پدافند غیرعامل نیز بجا می گذارد. یکی از راهکارهای تدوین راهبرد دفاعی و امنیتی کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران را می توان قدرت سازی در حوزه ی بازدارنده، تدافعی و پدافند غیرعامل دانست. هریک از سه مؤلفه یاد شده به عنوان پیامد اجتناب ناپذیری از روند نوسازی و توسعه اقتصادی تلقی می گردد. در این مقاله تلاش می شود تا آثار سیاست رشد اقتصادی در دوران پس از دفاع مقدس بر فرایندهای راهبردی از جمله پدافند غیر عامل مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی نقش توسعه اجتماعی بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی : کشورهای ایران و ترکیه)
        سمیرا متقی
        این مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی ارتباط میان توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی کشورهای همجوار ایران و ترکیه می پردازد و به این منظور، وضعیت اقتصادی و اجتماعی این دو کشور را با استفاده از شاخص های مربوطه در دوره زمانی 1375-1393 مورد بررسی قرار داده و با تخمین مدل اقتصاد سنجی، رابطه مستقیم میان شاخص های اجتماعی و استانداردهای زندگی (جمعیت جویای کار، سلامت (امید به زندگی) و آموزش (هزینه های انجام شده در بخش آموزش)) در کنار شاخص های اقتصادی (صادرات، سرمایه) و رشد اقتصادی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. نتایج مقاله حکایت از این دارد که، شاخص های توسعه اجتماعی از عوامل اثر گذار در رشد اقتصادی کشورهای مذکور محسوب می شوند و به صورت میانگین یک واحد افزایش در شاخص های توسعه اجتماعی مورد استفاده در تحقیق حدود 3.5 واحد رشد اقتصادی این دو کشور را بهبود می بخشد که این عامل به خوبی نشان دهنده تأثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از توسعه اجتماعی در کنار فاکتورهای اقتصادی می باشد. همچنین داشتن تأثیر بالای متغیر جمعیت جویای کار و امید به زندگی بر رشد اقتصادی میان متغیرهای مدل، نشان از تأثیر بالای سرمایه گذاری اقتصادی و سلامتی روی جمعیت ، در رشد اقتصادی این دو کشور می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - اثر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا
        زهرا (میلا) علمی محبوبه قربانی
        با ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون(2000)و بارو(1996)، نشان می دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده اند. هم چنین بر اساس چکیده کامل
        با ظهور مکتب "نهادگرایان جدید" به نقش نهادها و به خصوص سرمایه اجتماعی در رشد و عملکرد اقتصادی توجه بیشتری شده است. شواهد موجود در مطالعات آرون(2000)و بارو(1996)، نشان می دهند که نهادهای سیاسی و نهادهای اقتصادی ضعیف، مانع رشد اقتصادی برخی کشورها بوده اند. هم چنین بر اساس اندیشه نهادی نورثبازده فعالیت های سیاسی که همان اعتماد و مشارکت است تأمین کننده سرمایه اجتماعی است. لزوم توجه به سرمایه اجتماعی در اقتصاد از آنجا آشکار می شود که مشکل کشور های در حال توسعه در فقدان سرمایه های اقتصادی(فیزیکی) و انسانی نیست، بلکه فقدان سرمایه اجتماعی است، که سبب شده سایر سرمایه ها اثربخشی کامل خود را از دست بدهند. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یک اصل محوری برای دست یابی به رشد اقتصادی بالا و توسعه محسوب می شود و بدون آن، پیمودن راه های توسعه و رشد اقتصادی دشوار می شود. بنابراین، در مقاله حاضر تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی برای کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا و با استفاده از روش داده های تابلویی برای دوره زمانی 1996 تا 2012 بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد. بنابراین دولت ها باید برای دستیابی به رشد اقتصادی، به شرایط اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مطلوب برای شکل گیری سرمایه اجتماعی توجه نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - نقش اقتصاد خلاق در رشد اقتصادی کشورهای منتخب
        مریم لشکری زاده
        اقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامه‌ی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسب‌وکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی م چکیده کامل
        اقتصاد خلاق، موتوری قدرتمند جهت رشد، توسعه و ادامه‌ی حیات یک جامعه است. جهت شکوفایی بیشتر این بخش، هنرمندان، مؤسسات، نهادها، سازمان های فرهنگی و کسب‌وکارهای خلاق محصولات و خدمات خلاقی را تولید و توزیع می کنند که به ایجاد اشتغال، درآمد و درنهایت، بهبود سطح توسعه یافتگی می‌انجامد.یافته ها و تجربه اخیر کشورها حاکی از آن است که خلاقیت مهم ترین و بنیانی ترین عامل رشد و توسعه اقتصادی است. در این مطالعه سعی شده است به بررسی تأثیر شاخص صادرات کالاهای خلاق بر رشد اقتصادی کشورهای عضو توسعه و همکاری اقتصادی (OECD)در دوره ۲۰۱5-2002 با استفاده از رهیافت GMM پرداخته شود. یافته های آزمون تأییدکننده این است که رشد اقتصادی همان ظور که با مؤلفه های تعداد نیروی کار ،و سرمایه تشکیل یافته و سرمایه انسانیارتباط دارد ، تحت تأثیر خلاقیت و نوآوری نیز می باشد.همچنین نتایج نشان داد سرمایه های انسانی در تاثیر گذاری صنایع خلاق بر رشد اقتصادی موثر هستند.به عبارتی آموزش و تحصیلات زمانی ‌می‌تواند بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیرگذار باشد که به خلاقیت و نوآوری منجر شود. لذا، پیشنهاد می شود،با ایجاد زیست بوم های نوآوری ، تهیه سند آمایش خلاقیت و حمایت و حفاظت از نوآوران، نظام خلاقیت در کشورها نهادینه شود تا از طریق دستیابی به اقتصادی خلاق و دانش محور توسط سرمایه انسانی ، رشد و توسعه پایدار تحقق یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - اثرآزاد سازی تجاری بررشد اقتصادی شهرهای ایران
        احمد علی اسدپور
        رشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از چکیده کامل
        رشد اقتصادی به عنوان یکی از اجزاء مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود، از طرفی آزاد سازی تجاری با درجه پیوستن هر کشور به اقتصاد جهانی طی زمان، مقوله ای است که مورد توجه اقتصاددانان کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین در این مطالعه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر رشد اقتصادی از جمله آزاد سازی تجاری پرداخته شده است. برای این منظور، از آمار سری زمانی طی سال‌های 1360 تا 1393 و با استفاده از مدل خود همبستگی با وقفه توزیع شده (ARDL) استفاده شد. همچنین برای بررسی رابطه علیت میان آزاد سازی تجاری و نرخ رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت از آزمون علیت مدل تصحیح خطا استفاده شد.نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار متغیرهای؛ سرمایه گذاری کل، تعداد کل نیروی کار و شاخص آزاد سازی تجاری بر نرخ رشد اقتصادی در کوتاه مدت و بلند مدت است. همچنین با استفاده از آزمون والد بر روی ضرایب مدل تصحیح خطا به این نتیجه دست یافته شد که همواره در کوتاه مدت و بلند مدت رابطه علیت از آزاد سازی تجاری به نرخ رشد اقتصادی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - بررسی رابطه‌ رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای (مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی)
        محمدرضا ناهیدی امیرخیز فرزاد رحیم زاده سیامک شکوهی فرد
        زمینه و هدف: حامل های انرژی جزو مهم‌ترین عوامل تولید بوده و دسترسی به منابع انرژی می تواند فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها را هموار کند. تمایل کشورها برای دست‌یابی به رشد اقتصادی بالاتر نیز با مصرف بیش‌تر حامل های انرژی همراه بوده و باعث انتشار انواع گازهای گلخانه ای چکیده کامل
        زمینه و هدف: حامل های انرژی جزو مهم‌ترین عوامل تولید بوده و دسترسی به منابع انرژی می تواند فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها را هموار کند. تمایل کشورها برای دست‌یابی به رشد اقتصادی بالاتر نیز با مصرف بیش‌تر حامل های انرژی همراه بوده و باعث انتشار انواع گازهای گلخانه ای شده است. این امر باعث به وجود آمدن مشکلات زیست محیطی شده و حیات بشر را تهدید می کند. از این رو مطالعه رابطه بین رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای اهمیت ویژه ای داشته است. روش بررسی: بر این اساس این مطالعه قصد دارد با استفاده از داده های 16 کشور منتخب سازمان همکاری اسلامی کنش متقابل بین رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گاز CO2 را تحلیل کند. نتایج و یافته‌ها: نتایج حاصل از برآورد مدل با تکنیک پانل دیتا نشان داد که در سطح معناداری 5 درصد، وجود فرضیه u معکوس کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه صادق می باشد. زیرا ضریب مربوط به متغیر رشد تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب علامت مثبت و منفی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که مصرف انرژی در بازه زمانی 1995-2015 بر انتشار گاز CO2 تاثیر مثبت و به لحاظ آماری معنادار داشته است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه علیت یک طرفه بین رشد تولید ناخالص داخلی و انتشار گاز CO2، یعنی رشد اقتصادی در کشورهای مورد مطالعه افزایش انتشار گاز CO2 را به‌همراه داشته است و هم‌چنین رابطه u معکوس رشد اقتصادی و میزان انتشار گاز CO2، به این ترتیب که در کشورهای مورد مطالعه ابتدا با افزایش نرخ رشد، مقدار انتشار گاز دی اکسید کربن نیز افزایش می یابد. بعد از یک نرخ رشد معین و با عبور از آن، با رشد اقتصادی بالاتر انتشار گاز CO2 نیز در این کشورها کاهش یافته است، پیشنهاد می‌گردد با توجه به اهمیت بالای محیط‌زیست، در کشورهای مورد مطالعه نهادها و سازمان‌های مرتبط با محیط زیست اقدام به وضع قوانین و مقررات زیست‌محیطی مناسب کرده و تکنولوژی‌ها به سمت تکنولوژی‌های دوست‌دار محیط زیست پیشرفت کرده و تأمین مالی هزینه‌های مرتبط با تغییر فن‌آوری به سمت فن‌آوری دوست‌دار محیط‌زیست و نیز پرداخت عوارض و مالیات لازم به منظور بهبود محیط‌زیست امکان‌پذیر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در ایران
        محمد شریف کریمی کیومرث سهیلی شیما برزگری
        زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به چکیده کامل
        زمینه و هدف: کشور ایران یکی از مصادیق الگوی رشد با تکیه ‌بر منابع طبیعی و به خصوص سوخت‌های فسیلی می باشد. با توجه به پایان‌پذیر بودن منابع نفتی و گازی کشور از هم‌ اکنون باید به فکر منابع جایگزین بود. یکی از این راه‌ها، ایجاد زمینه برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر به جای سوخت‌های فسیلی است. از دیدگاه اقتصاد انرژی، ایجاد تنوع در منابع انرژی و بهره‌گیری از سبدی متشکل از سوخت‌های مختلف امری منطقی می باشد. همچنین، انتظار می‌رود آلودگی ناشی از تولید نیز با افزایش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران با استفاده از رویکرد کرانه های ARDL و مدل VECMمی باشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده ازنرم افزارEviews 9 و روش اقتصاد سنجی کرانه های ARDLو مدل VECMبه مطالعه موردی کشور ایران طی سال های 1360 تا 1393 پرداخته شده است. یافته ها: نتایج نشان می‌دهد در بلندمدت رابطه علیت بین مصرف انرژی تجدید پذیر و رشد اقتصادی وجود ندارد و فقط بین نیروی کار و رشد اقتصادی رابطه یک‌طرفه برقرار است. ولی در کوتاه مدت رابطه یک‌طرفه‌ای از رشد اقتصادی به سوی مصرف انرژی‌های تجدید پذیر، همچنین رابطه یک‌طرفه ای از نیروی کار به رشد اقتصادی، مصرف انرژی تجدید پذیر و سرمایه در حال اجرا است. بررسی پویایی‌های کوتاه مدت الگو با استفاده از توابع عکس‌العمل آنی، نشان داد که شوک‌ها درنهایت اثرشان از بین می رود و غالباً روی متغیر پاسخ اثر مثبت دارند. بنابراین در بلندمدت، شوک‌های وارده از طرف متغیرهای مستقل از جمله مصرف سرانه انرژی‌های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی به تعادل می‌رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت و از لحاظ آماری، در اغلب موارد معنی دار متغیرهای مصرف انرژی تجدید پذیر، سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی در کشور ایران، پیشنهاد می شود که با صرفه جویی در مصرف انرژی، بهبود تکنولوژی های تولید، کاهش هزینه در استفاده از انرژی های نو، تقویت سیاست گذاری های مناسب و کارآمد و ایجاد قوانین حمایتی، باعث افزایش استفاده از انرژی تجدید پذیر که نقش بسزایی در اقتصاد و محیط زیست دارند، گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا: مقایسه تطبیقی با رهیافت PVAR
        محمدحسن قزوینیان کامبیز هژبر کیانی علی دهقانی فاطمه زندی خلیل سعیدی
        زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کش چکیده کامل
        زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کشورها ایفا می کند. از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی، مهمترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه و نیروی کار اعم از متخصص و غیرمتخصص، در تئوریهای جدید رشد، عامل انرژی نیز وارد مدل شده است. هدف اصلی مقاله حاضر مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا می باشد.روش بررسی: مقاله مورد نظر از نوع توصیفی، تحلیلی و استنتاجی بوده و روش مورد استفاده در دستیابی به هدف مقاله استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری مبتنی بر داده های پانلی PVAR طی دوره 2016-1992 و همچنین کشور ایران طی دوره 2016- 1985 با استفاده از روش خود رگرسیون برداریVAR می باشد.یافته ها : مصرف برق، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نیروی کار و موجودی سرمایه رابطه مستقیم و معنی داری با رشد اقتصادی دارند ولی آلودگی محیط زیست رابطه معکوس و معنی داری با رشد اقتصادی ایران دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که ﺷﻮک افزایش مصرف برق در کشورهای منتخب منا پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه به طور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی می گردد، ولی در ایران رشد را به طور خیلی ملایم افزایش می دهد. همچنین اثر این شوک بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منا سبب کاهش نسبتا ملایم آن شده ولی در ایران سبب شده است که آلودگی محیط زیست در سطح بالاتری نسبت به قبل قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - بررسی اثر گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی بر رشد اقتصادی(مطالعه موردی: استان های ایران طی دوره 1390-1380)
        حسین پناهی نجمه اسمعیل درجانی
        زمینه و هدف: گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های محیط زیستی در سطح جهان است که افزایش درجه حرارت، ذوب شدن یخ‌های قطبی، بالا آمدن سطح آب های آزاد جهان و تغییر در آستانه های آب و هوایی از پیامدهای آن می‌باشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر سعی شده اس چکیده کامل
        زمینه و هدف: گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های محیط زیستی در سطح جهان است که افزایش درجه حرارت، ذوب شدن یخ‌های قطبی، بالا آمدن سطح آب های آزاد جهان و تغییر در آستانه های آب و هوایی از پیامدهای آن می‌باشد.روش بررسی: در مطالعه حاضر سعی شده است تا در قالب یک الگوی اقتصاد سنجی پانل با استفاده از تنوع سالانه دما و میزان بارش طی دوره 1390-1380 برای تمام استان های ایران اثرات تغییر اقلیم بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.یافته‌ها: تغییر اقلیم بخش‌های اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این اثر گذاری روی بخش‌هایی که ارتباط متقابل بیش‌تری با بخش کشاورزی دارند. این نکته قابل ذکر است که با توجه به روندهای دما و بارش در سال های گذشته در استان‌های ایران که روند مطلوبی را نشان نمی‌دهند.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که دمای هوا در رابطه منفی با رشد اقتصادی دارد و در سطح 5 درصد معنی‌دار شده‌است و میزان بارش رابطه مثبت و معنی‌داری در سطح 5 درصد با متغیر رشد اقتصادی نشان می‌دهد. با افزایش گرمایش جهانی و تغییر اقلیم رشد اقتصادی استان‌های ایران در حال کاهش است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی در کشورهای حوزه منا
        اعظم حاجی آقاجانی کامبیز هژبر کیانی علی امامی میبدی کامبیز پیکارجو
        زمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی می‌تواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم می‌توان به اثر آلودگی محیط‌زیست را نام برد؛ اما در این ‌بین نباید از محدودیت‌های پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری به‌کارگیری چکیده کامل
        زمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی می‌تواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم می‌توان به اثر آلودگی محیط‌زیست را نام برد؛ اما در این ‌بین نباید از محدودیت‌های پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری به‌کارگیری سرمایه انسانی در جهت کاهش آلودگی محیط زیستی و نیل به اهداف و سیاست‌گذاری‌های مشابه با اقتصادهای توسعه‌یافته غافل ماند؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه مورد تأکید کوزنتس یعنی رابطه آستانه‌ای آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی است. روش بررسی: برای دستیابی به اهداف تحقیق، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته یا پانل پویا (GMM) با استفاده از اطلاعات 14 کشور حوزه منا برای دوره زمانی 2000 تا 2016 استفاده‌شده است. یافته‌ها: رابطه آلودگی محیط‌زیست (انتشار CO2) و رشد اقتصادی غیرخطی بوده و فرضیه منحنی کوزنتس در مجموعه منتخب تحقیق، مؤید وجود یک رابطه معکوس U شکل بین رشد اقتصادی و انتشار آلودگی است. هرچه سرمایه انسانی با سطح کنونی انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشورهای منتخب بیشتر شود، رشد اقتصادی افزایش خواهد یافت. نتیجه‌گیری: افزایش رشد ناشی از انباشت سرمایه انسانی، می‌تواند نقش تعدیل‌کننده‌ای بر رابطه منفی آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی مجموعه منتخب تحقیق داشته باشد. با افزایش سرمایه انسانی در هر سطحی از آلودگی زیست‌محیطی، نقطه آستانه‌ای رابطه منفی آلودگی زیست‌محیطی و رشد اقتصادی به تعویق می‌افتد. به عبارتی هرچه توسعه دانش‌محور و مبتنی بر سرمایه انسانی افزایش یابد، رابطه منفی آلودگی محیط‌زیست با رشد اقتصادی تعدیل می‌شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - بررسی تاثیر مصرف انرژی و رشد اقتصادی بر انتشار دی‌اکسیدکربن: داده‌های تابلویی فضایی
        هدایت حسین زاده مهدی مرادی
        زمینه و هدف: از آنجا که مصرف روز افزون انرژی‌های فسیلی به صورت روزمره افزایش یافته است و مصرف انرژی و به تبع آن انتشار گازهای گلخانه‌ای مشکلات زیادی را در جهان از جمله بالا رفتن سریع دما ایجاد کرده است. لذا مطالعه تاثیر ابعاد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانه ای ازاهمیت ب چکیده کامل
        زمینه و هدف: از آنجا که مصرف روز افزون انرژی‌های فسیلی به صورت روزمره افزایش یافته است و مصرف انرژی و به تبع آن انتشار گازهای گلخانه‌ای مشکلات زیادی را در جهان از جمله بالا رفتن سریع دما ایجاد کرده است. لذا مطالعه تاثیر ابعاد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانه ای ازاهمیت بالایی برخوردار می باشد. در این مطالعه به بررسی تاثیر مصرف انرژی و رشد اقتصادی بر انتشار دی اکسیدکربن در کشورهای منطقه منا طی دوره 2014- 1995 با در نظر گرفتن اثرات همسایگی پرداخته می شود. زیرا انتشار گازهای گلخانه ای در هر کشور نه تنها تابعی از عوامل موجود در داخل کشور بوده، بلکه تابعی از کشورهای همسایه نیز می باشد.روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و انتشار دی اکسیدکربن برای کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا ابتدا از آزمون LM برای بررسی وجود وابستگی فضایی استفاده شد و سپس مدل تحقیق با استفاده از روش رهیافت داده های تابلویی فضایی مورد تخمین قرار گرفت.یافته ها: یافته های حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که اثرات همسایگی در مدل مورد مطالعه تایید شده است. همچنین نتایج بیانگر این است که متغیر لگاریتم مصرف انرژی دارای تاثیر مثبت و معنی داری بر انتشار CO2 دارد. متغیر لگاریتم درآمد سرانه دارای تاثیر مثبت و معنی دار و متغیر مجذور لگاریتم درآمد سرانه دارای تاثیر منفی و معنی داری بر انتشار دی اکسیدکربن دارند.بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق فرضیه زیست محیطی کوزنتس برای کشورهای مورد بررسی برقرار می باشد. بنابراین می توان کاهش مصرف انرژی را به عنوان راهی جهت کاهش آلودگی پیشنهاد نمود. با در نظر گرفتن اثر تکنولوژی، دو راهبرد می تواند مطرح شود: یکی ارتقای فن آوری استفاده از انرژی های فسیلی جهت افزایش کارایی انرژی و کاهش آلودگی و دیگری استفاده بیشتر از حامل های انرژی تجدیدپذیر و سوخت های پاک می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر تخریب محیط زیست با استفاده از رویکرد پانل 3SLS (منتخب کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته)
        شیما پارسا محمدرضا زارع مهرجردی مریم ضیاآبادی حسین مهرابی بشرآبادی
        زمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب ت چکیده کامل
        زمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب تهدید حیات بشر و تخریب اکوسیستم می شود. از این رو هدف این مطالعه بررسی تأثیر عوامل موثر بر تخریب محیط زیست است. روش بررسی: این پژوهش در سال 1398 با استفاده از داده های سری زمانی 26 کشور منتخب در حال توسعه و 17 کشور منتخب توسعه یافته، تاثیر عوامل اقتصادی موثر بر تخریب محیط زیست، طی دوره 2015-1995 مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو برای بررسی وجود منحنی زیست محیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه اقدام به برآورد ضرایب متغیرها در سه معادله، رد پای اکولوژیکی، مصرف انرژی و رشد اقتصادی با روش سیستم معادلات همزمان با داده های تابلویی (panel 3sls) شده است زیرا در این روش به علت برازش همزمان معادلات، ضرایب برآورد شده از دقت بالاتری برخوردارند. یافته ها: نتایج برآورد ضرایب مدل با استفاده از تکنیک حداقل مربعات سه مرحله ای با داده های تابلویی بیانگر آن است که وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در کشورهای توسعه یافته قابل تأیید نمی باشد، زیرا ضرایب مربوط به تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب منفی و مثبت می باشند، اما در کشورهای در حال توسعه ضرایب متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب مثبت و منفی بوده که تأیید کننده وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در این کشورها است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، متغیر مصرف انرژی در هر دو دسته کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تاثیر مثبت و معنادار بر تخریب محیط زیست داشته است، در حالی که متغیر باز بودن تجاری در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته تاثیر منفی و معنادار بر انتشار آلودگی و رد پای اکولوژیکی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت بالای محیط زیست، همزمان با برنامه ریزی و سیاست گذاری برای رشد اقتصادی بالاتر، وضع قوانین زیست محیطی و به کارگیری تکنولوژی های دوستدار محیط زیست مورد توجه قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - بررسی اثرات متقابل رشد اقتصادی و کیفیت زیست محیطی بر سلامت
        امیرحسین مزینی نیلوفر مرادحاصل
        امروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های چکیده کامل
        امروزه بررسی ارتباط متقابل میان حوزه های مختلف در سطح کلان کشورها شدیدا در دستور کار پژوهشگران قرار گرفته است که از آن جمله می توان به (ارتباط) سه حوزه: محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی اشاره نمود. این بحث از آنجا آغاز می شود که رشد اقتصادی ماهیتاً‌ با بهبود شاخص های سلامت همراه است. اما همزمان می تواند با کاهش کیفیت زیست محیطی (تخریب محیط زیست) سلامت جامعه را به مخاطره اندازد و عملا بخشی از اثر مثبت آن خنثی شود. لذا این سؤال اساسی مطرح می‌شود که برایند تعامل سه حوزه محیط زیست، سلامت و رشد اقتصادی چگونه است؟ تحلیل این برایند، موضوع مقاله حاضر می‌باشد. در این مطالعه تلاش شده است که با استفاده از روش داده‌های تلفیقی (Panel Data) ارتباط میان این سه حوزه در منتخبی از کشورها، با سطوح توسعه یافتگی متفاوت(جمعا 40 کشور) و از جمله ایران ، برای دوره 2002-1995 آزمون گردد. نتایج حکایت از آن دارند که علی رغم تاثیر مثبت رشد اقتصادی بر (ارتقای) سطح سلامت، چنانچه کشورها نتوانند تبعات زیست محیطی ناشی از فرایند رشد اقتصادی خود را کاهش دهند بخشی از آثار متبت رشد اقتصادی بر سطح سلامت (حدودا 5/4%)خنثی خواهد شد. این استدلال در مورد ایران نیز مصداق می‌یابد و می تواند کاربردهای سیاستی داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی
        محمدرضا رادفر غلامرضا زمردیان مسعود کریمخانی
        پژوهش حاضر به بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی می پردازد. برای انجام این پژوهش داده های اقتصاد ایران بین سالهای 1368-1395 گردآوری و با استفاده از روش برداری خودرگرسیونی (VAR) تحلیل شدند. همزمان با آزمون اثر تورم و مخارج دولت بعنوان متغیرهای کنترلی چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی اثرات متقابل نابرابری درآمد، اشتغال و رشد اقتصادی می پردازد. برای انجام این پژوهش داده های اقتصاد ایران بین سالهای 1368-1395 گردآوری و با استفاده از روش برداری خودرگرسیونی (VAR) تحلیل شدند. همزمان با آزمون اثر تورم و مخارج دولت بعنوان متغیرهای کنترلی آزمون شده است. نتایج نشان داد که بین نابرابری درآمد و رشد اقتصادی اثرات مثبت وجود دارد. بدین معنی که با رشد اقتصادی بطور متوازن در اقتصاد کشور توزیع نشده است و آثار آن منجر به بهبود درآمد خانوارها نشده است. همچنین بین اثرات متقابل اشتغال و رشد اقتصادی رابطه معناداری مشاهده نشده است که می توان این را ناشی از وجود پدیده رکود تورمی در اقتصاد دانست. بر پایه نتایج به دست آمده از شواهد موجود و نتایج پژوهش حاضر ، می توان پیشنهاد نمود تا در تدوین برنامه های توسعه اقتصادی -اجتماعی کشور سطح نابرابری کشور مورد توجه باشد . تلاش در جهت کاهش و یا اصلاح نحوه مصرف هزینه های دولتی در کاهش تورم و در نتیجه نابرابری موثر خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - سرمایه‌گذاری در بخش فرهنگ و رشد اقتصادی
        سارا حنجری مهدی تقوی فتح اله تاری احمد جعفری صمیمی عباس شاکری
        زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظر‌گرفتن زیرساخت‌های فرهنگی امکان‌پذیر نیست. هزینه‌های صرف‌شده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایه‌گذاری هستند. کشورها می‌توانند از طریق سرمایه‌گذاری در داشته‌های فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقوی چکیده کامل
        زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظر‌گرفتن زیرساخت‌های فرهنگی امکان‌پذیر نیست. هزینه‌های صرف‌شده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایه‌گذاری هستند. کشورها می‌توانند از طریق سرمایه‌گذاری در داشته‌های فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقویت نموده و سبب رفاه جامعه شوند. شاخص فرهنگی با استفاده از مبانی نظری مزیت نسبی و معیار RCA محاسبه و تأثیر مزیت شاخص‌های فرهنگی بر رشد اقتصادی ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا (GMM) در دوره 1379-1395 برآورد می‌شود. نتایج برآورد نشان می‌دهد، انتظار می‌رود با هر درصد افزایش در سرمایه فیزیکی، رشد اقتصادی به اندازه 047/0درصد افزایش یابد و سرمایه فیزیکی رابطه‌ای مثبت و معنادار با رشد اقتصادی استان‌ها دارد. بنابراین انتظار می‌رود، با افزایش سرمایه، تولید و به‌تبع آن رشد اقتصادی افزایش یابد. همچنین، با هر درصد افزایش در نیروی کار، رشد اقتصادی به اندازه 73/5 درصد افزایش و با هر واحد افزایش در متغیر تعاملی رشد اقتصادی به اندازه 0004/0 واحد افزایش می‌یابد. بنابراین، شاخص فرهنگی علاوه‌بر کانال مستقیم از طریق سرمایه انسانی نیز می‌تواند بر رشد اقتصادی استان‌ها نیز اثرگذار باشد. نتایج برآورد مدل و آماره به‌دست آمده برای AR(1) و AR(2) عدم همبستگی بین پسماندهای مدل را نشان می‌دهد. آماره‌های گفته‌شده برابر با 17/0 و 688/0هستند که بیانگر انتخاب مناسب ابزارهای مدل هستند. در واقع، در دوره مورد بررسی اثر مزیت نسبی ارزش‌افزوده متغیرهای فرهنگی رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین، اگر شاخص فرهنگی سبب افزایش سرمایه انسانی شود، می‌تواند رشد اقتصادی استان‌ها را نیز افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - بررسی تأثیر شاخص‌های ریسک و رقابتی بانک‌ها بر ریسک سیستمی با رویکرد ریزش مورد انتظار نهایی (MES) با استفاده از مدل GMM
        میثم فدائی واحد محمد علی دهقان دهنوی علی دیواندری میثم امیری
        ریسک سیستمی به‌عنوان یکی از مفاهیم جدید در حوزه مالی از سال 2008 بسیار موردتوجه قرار گرفت و این ریسک در صنعت بانکداری به دلیل رابطه تنگاتنگ بانک‌ها در عملیات روزانه خود بیشتر مدنظر قرار دارد. ازاین‌رو شناسایی عوامل مؤثر بر این ریسک در صنعت بانکداری هدف اصلی پژوهش حاضر ا چکیده کامل
        ریسک سیستمی به‌عنوان یکی از مفاهیم جدید در حوزه مالی از سال 2008 بسیار موردتوجه قرار گرفت و این ریسک در صنعت بانکداری به دلیل رابطه تنگاتنگ بانک‌ها در عملیات روزانه خود بیشتر مدنظر قرار دارد. ازاین‌رو شناسایی عوامل مؤثر بر این ریسک در صنعت بانکداری هدف اصلی پژوهش حاضر است. در این پژوهش رابطه شاخص‌های اقتصاد کلان (نرخ بهره، نرخ رشد اقتصادی و تورم)، ریسک (ریسک نقدینگی و نکول) و رقابتی (شاخص هرفیندال-هیرشمن و اندازه دارائی‌ها) بانک‌ها با استفاده از داده‌های بانک‌ها از سال 1388 تاکنون و با استفاده از روش پنل دیتا GMM مورد آزمون قرار گرفت.نتایج حاصل از مدل‌سازی نشان می‌دهد بین شاخص ریسک نکول (اعتباری) با ریسک سیستمی صنعت بانکداری رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد. همچنین در تمامی شاخص‌های رقابت شامل شاخص هرفیندال-هیرشمن و اندازه بانک‌ها نیز رابطه مستقیم وجود داشته و در شاخص‌های کلان اقتصادی نیز رابطه نرخ بهره و تورم با ریسک سیستمی بانک‌ها مستقیم و معنادار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - طراحی و تبیین مدل ارتباطات بازاریابی یکپارچه در رشد مالی و اقتصادی صنعت گردشگری
        علی میرطاهری عبداله نعامی علیرضا روستا
        ارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اق چکیده کامل
        ارتباطات یکپارچه بازاریابی می تواند بین کارگزاران گردشگری، کارکنان و مشتریان با تبادل اطلاعات از قبل، حین و بعد از سفر، سبب ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان و رشد مالی و اقتصادی در صنعت گردشگری گردد. هدف از این پژوهش طراحی و تبیین مدل بازارایابی یکپارچه در رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری و مسافرتی ایران با تمرکز بر دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است. روش تحقیق ایــن پژوهــش کاربردی ـ توســعه ای و بــا ماهیــت اکتشــافی اســت و داده‎هــا بــه روش آمیخته (کیفی-کمی) گــردآوری شــده اســت. جامعه آماری بخش کمی شامل کارشناسان و پرسنل دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است که حجــم نمونــه بــه روش نمونه گیــری تصادفــی طبقـه ای 348 نفر در نظر گرفته شده است. نتایج بخش کیفی بصورت مدل کیفی در مقاله ای جداگانه ارائه گردید اما نتایـج مرحلـه کمی دال بر شــرایط علــی اثرگــذار ارتباطات بازاریابی یکپارچه بر رشد و توسعه اقتصادی صنعت گردشگری شــامل تحلیل یکپارچه(تحلیل مشتری، ارتباطی و مالی) می شــود. شـرایط زمینـه ای نیـز شـامل (الزامات زمینه ای فردی، نقاط قوت، رقابت پذیری، نیروی انسانی، فرایندها، شواهد فیزیکی، مدیریت محتوا، مدیریت دانش و تجربه) و شــرایط مداخله گــر شــامل شرایط محیطی(قوانین وشرایط سیاسی، مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستی و فناوری ارتباطات) می شــود. هم راستایی سخت افزارها و نرم افزارها در جهت استفاده بهینه از ابزار ارتباطی آمیخته تبلیغ به عنوان راهبرد موثر در این زمینه تایید و پیامدهای آن شامل خرید و خرید مجدد و ایجاد ارزش پیشنهادی ارتباطات بازاریابی یکپارچه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - برررسی ارزیابی ریسک اعتباری با استفاده از شاخص های موثر بر تخمین رابطه میان توسعه مالی و رشد اقتصادی- رویکرد مارکوف سوئیچینگ
        سیدفضل اله انیران سیدعلی نبوی چاشمی علی ثریایی
        در حال حاضر به دلیل نوسان های اقتصادی در ایران، بازده سرمایه گذاری بانکها در ایران دچار تحول بزرگی شده است. یکی از چالشهای مهم پیش روی سرمایه گذاران بانک، تخصیص موثر پولشان به پروژه ها و ارزیابی دقیق ریسک اعتباری می باشد. عوامل مختلفی بر ریسک اعتباری بانک ها موثر است که چکیده کامل
        در حال حاضر به دلیل نوسان های اقتصادی در ایران، بازده سرمایه گذاری بانکها در ایران دچار تحول بزرگی شده است. یکی از چالشهای مهم پیش روی سرمایه گذاران بانک، تخصیص موثر پولشان به پروژه ها و ارزیابی دقیق ریسک اعتباری می باشد. عوامل مختلفی بر ریسک اعتباری بانک ها موثر است که در این مطالعه به بررسی و تعیین متغیرهای موثر بر تخمین ریسک اعتباری و سپس تعیین تاثیر ریسک اعتباری بر عملکرد بازده سرمایه گذاری پرداخته می شود. برای این منظور سه فرضیه تعیین و از داده های سالانه شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1380-1399 برای آزمون فرضیه استفاده شد. روش مورد بررسی دارای دارای دومرحله است بطوریکه ابتدا در مرحله اول از روش مارکوف سوئیچینگ برای انتخاب متغیرهای تاثیرگذار بر ریسک اعتباری استفاده می شود و برای این منظور از بررسی رابطه میان شاخص های مهمی همچون توسعه مالی و رشد اقتصادی استفاده می شود. پس از آن در مرحله دوم، از متغیرهای مهم و تاثیرگذار منتخب در مرحله اول برای تخمین ریسک اعتباری و تاثیرش بر بازده سرمایه گذاری بانکها استفاده می شود. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که متغیرهایی از جمله نرخ بهره، تورم، نسبت اعتبار داخلی به بخش خصوصی و نرخ ارز تأثیر قابل توجه و مثبتی بر ریسک اعتباری دارند و متغیرهایی همچون سرمایه گذاری خارجی مستقیم و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی سالیانه تاثیر منفی و معناداری بر ریسک اعتباری دارند و ریسک اعتباری تاثیر منفی و معناداری بر بازده سرمایه گذاری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - بررسی تأثیر شاخص‌های ریسک و رقابتی صنعت بانکداری بر شاخص رشد اقتصادی و تورم مصرف-کننده در اقتصاد ایران
        میثم فدائی واحد محمد علی دهقان دهنوی علی دیواندری میثم امیری
        در سال‌های اخیر، اقتصاد کشور دچار چالش اساسی در شاخص رشد اقتصادی و تورم شده است و عوامل متعددی در این چالش سهیم بوده‌اند. به اعتقاد بسیاری از نظریه‌پردازان، بانک‌ها و ریسک‌های ناشی از آنان سهم بسزایی در ایجاد این نوسانات اقتصادی داشته‌اند. این پژوهش درصدد است با استفاده چکیده کامل
        در سال‌های اخیر، اقتصاد کشور دچار چالش اساسی در شاخص رشد اقتصادی و تورم شده است و عوامل متعددی در این چالش سهیم بوده‌اند. به اعتقاد بسیاری از نظریه‌پردازان، بانک‌ها و ریسک‌های ناشی از آنان سهم بسزایی در ایجاد این نوسانات اقتصادی داشته‌اند. این پژوهش درصدد است با استفاده از مدل GMM و با داده‌های فصلی بانک‌های کشور از سال 1386، پاسخی برای رابطه بین رشد اقتصادی، تورم با شاخص‌های ریسک و رقابتی بانکداری پیدا کند.نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد بین رشد اقتصادی و شاخص‌های ریسک سیستمی و هرفیندال- هیرشمن رابطه معناداری وجود دارد. با افزایش ریسک سیستمی شبکه بانکی و شاخص هرفیندال- هیرشمن، شاخص رشد اقتصادی کشور کاهش یافته است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، کنترل و کاهش ریسک سیستمی شبکه بانکی برای افزایش رشد اقتصادی بسیار مهم است و از طرف دیگر رقابت بانک‌ها در اقتصاد کشور برای رشد اقتصادی مفید و مؤثر نیست و رقابت مخربی بر شبکه بانکی کشور حاکم است. در خصوص تورم نیز رابطه شاخص رقابت صنعت بانکداری با تورم مثبت بوده و یکی از عوامل تورم‌زا در اقتصاد کشور رقابت بانک‌ها هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - تأثیر اعتبارسنجی مشتریان اعتباری بانکی بر رشد اقتصادی در ایران (مطالعه موردی بانک صادرات ایران)
        علیرضا ترابیان محمدرضا ناهیدی امیرخیز سیاوش جانی رقیه حسن زاده
        بانک‌ها با فراهم آوردن منابع موردنیاز برای سرمایه‌گذاری واقعی، قادر به تأثیرگذاری بر رشد اقتصادی شده‌اند.در ایران بانک‌ها به‌عنوان مهم‌ترین نهاد بازار پولی نقش بسیار مهمی را در اقتصاد کشور داشته و با توجه به نقش آن‌ها و همچنین بازتاب سریع سیاست‌های این بخش در کل اقتصاد چکیده کامل
        بانک‌ها با فراهم آوردن منابع موردنیاز برای سرمایه‌گذاری واقعی، قادر به تأثیرگذاری بر رشد اقتصادی شده‌اند.در ایران بانک‌ها به‌عنوان مهم‌ترین نهاد بازار پولی نقش بسیار مهمی را در اقتصاد کشور داشته و با توجه به نقش آن‌ها و همچنین بازتاب سریع سیاست‌های این بخش در کل اقتصاد کشور، بررسی عملکرد بانک‌ها از دو جنبه اهمیت دارد: اول به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی و خصوصی دوم به‌عنوان بنگاهی که دارای یک هدف عمومی است. یکی از راه‌های بررسی این عملکرد تاثیر اعتبارسنجی مشتریان بانکی بر رشد اقتصادی است.مدل اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله سیستم معادلات همزمان می‌باشد. بر این اساس از آزمون هاسمن که درون زایی را مورد آزمون قرار می دهد،لزوم استفاده از رویکرد معادلات همزمان برای تخمین را نشان می‌دهد؛ که بصورت چهار مدل با متغیرهای اعتبارسنجی، نرخ تورم و نرخ اشتغال می باشد که تاثیر آنها را بر رشد اقتصادی بررسی می کند. جامعه آماری مورد استفاده در اینمقاله اطلاعات دریافتی مربوط به شعب بانکهای صادرات ایران می باشد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار ایویوز صورت پذیرفته است.در گام اول از آزمون های مختلفی از جمله دیکی فولر تعمیم یافته، فیلیپس پرون برای بررسی و گزارش پایایی یا عدم پایایی متغیرها مورد استفاده قرار گرفت و برای تخمین مدل معرفی شده از روش حداقل مربعات وزنی و روش حداقل مربعات دو مرحله ای استفاده شده است. نتایج دریافتی نشان می دهد که متغیر های اعتبارسنجی و نرختورم بر رشد اقتصادی تاثیر دارد و متغیر نرخ اشتغال در رشد اقتصادی تاثیرگذار نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی (منتخبی از کشورهای در حال توسعه)
        کیانوش منصورلکورج صادق بختیاری سارا قبادی
        سرمایه گذاری یکی از ضروریات اساسی رشد اقتصادی هر کشور می باشد،عوامل غیر اقتصادی از جمله نوع حکمرانی و کیفیت آن و همچنین کیفیت نیروی انسانی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر گذار است . سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از مهمترین عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی چکیده کامل
        سرمایه گذاری یکی از ضروریات اساسی رشد اقتصادی هر کشور می باشد،عوامل غیر اقتصادی از جمله نوع حکمرانی و کیفیت آن و همچنین کیفیت نیروی انسانی بر رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر گذار است . سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از مهمترین عوامل ایجاد رشد و توسعه اقتصادی در اغلب کشورهای جهان می باشد. هدف اصلی این مطالعه نقش حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی درگروه منتخبی ازکشورهای در حال توسعه با بهره گیری ازداده های ترکیبی واستخراج شده از داده های بانک جهانی طی بازه زمانی 2018-1990 و با استفاده از رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی می‌باشد. نتایج برآورد مدل های پژوهش نشان داد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه انسانی و شاخص حکمرانی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اثری مثبت و معنادار دارند.. بنابراین می توان گفت حکمرانی خوب و سرمایه انسانی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و همچنین بهبود رشد اقتصادی نقش مؤثری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - اثرات تغییرات سیاست های پولی دولت ها بر سرمایه گذاری در کشورهای اسلامی
        رضا اسلامی قدرت اله طالب نیا حمیدرضا وکیلی فرد نعمت ا.. موسوی
        سرمایه گذاری موتور محرک رشد و توسعه و از بنیادتی ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می رود. کشورها برای نیل به آن نیازمند استفاده از سیاست های مالی و پولی می باشند. اثرات سیاست های پولی و مالی بر فعالیت های اقتصادی مستلزم شناخت این سیاست ها و ابزارهای آن و اثرات آنها بر چکیده کامل
        سرمایه گذاری موتور محرک رشد و توسعه و از بنیادتی ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می رود. کشورها برای نیل به آن نیازمند استفاده از سیاست های مالی و پولی می باشند. اثرات سیاست های پولی و مالی بر فعالیت های اقتصادی مستلزم شناخت این سیاست ها و ابزارهای آن و اثرات آنها بر متغیرهای کلان اقتصادی می باشد. بنابراین در این تحقیق به بررسی اثرات تغییرات سیاست های پولی بر سرمایه گذاری در منتخبی از کشورهای اسلامی با استفاده از رهیافت داده های تابلویی در طول دوره زمانی 2000-2015 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که نرخ بهره اوراق قرضه دولتی تاثیر منفی و اعتبارات تخصیصی بانکها تاثیر مستقیم و معنادار بر سرمایه گذاری در کشورهای منتخب اسلامی دارند. در حالی که نرخ بهره اعتبارات و نرخ سود سپرده ها اثرات معناداری بر سرمایه گذاری در این کشورها نداشته است. همچنین رشد اقتصادی و آزادی تجاری اثرات مستقیم و معنادار بر سرمایه گذاری در این کشورهای داشته است. بر اساس نتایج آزادی سیاسی به طور معناداری سرمایه گذاری را در این کشورها تحت تاثیر قرار نداده است. بنابراین در کشورهای اسلامی نرخ بهره تسهیلات و نرخ سود سپرده ها به عنوان ابزارهای سیاست پولی برای تحت تاثیر قرار دادن سرمایه گذاری ابزار مناسبی به نظر نمی رسد. در مقابل اعتبارات بانکی به طور معناداری می تواند سرمایه گذاری را در کشورهای اسلامی افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - جایگاه اوراق‌بهادارسازی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها (با تأکید بر نیاز به گسترش بازار اوراق‌بهادارسازی در ایران)
        وحید زندیه سعید زندیه
        اوراق‌بهادارسازی در هر اقتصادی به اندازه بازارهای مالی ساختار یافته ضرورت دارد. نتیجه نهایی اوراق‌بهادارسازی ساختاریافته مطلوب، ایجاد اوراق بهادار قابل خرید و فروش همراه با افزایش نقدینگی بهتر برای ادعاهای مالی است. فرایند اوراق‌بهادارسازی سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد چکیده کامل
        اوراق‌بهادارسازی در هر اقتصادی به اندازه بازارهای مالی ساختار یافته ضرورت دارد. نتیجه نهایی اوراق‌بهادارسازی ساختاریافته مطلوب، ایجاد اوراق بهادار قابل خرید و فروش همراه با افزایش نقدینگی بهتر برای ادعاهای مالی است. فرایند اوراق‌بهادارسازی سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد تا مدیریت ریسک خود را بهبود بخشند، به بازده‌های ریسک تعدیل شده بهتری دست یابند و به نقدینگی بیشتری دسترسی داشته باشند. تبدیل یک بدهی به چیزی قابل خرید و فروش، ارتباطات مالی عظیمی را بین وام‌گیرندگان انفرادی و بازارهای وسیع سرمایه به‌وجود آورده است. مشارکت‌کنندگان در بازارهای مالی شامل سرمایه‌گذارانی می‌شوند که نیازهای متفاوتی در برآوردن اهداف سرمایه‌گذاری خود دارند و از این‌رو به‌دنبال تأمین نیازهای ریسک و پاداش خود هستند. بنابراین تقطیع ریسک‌های مختلف به ریسک اعتباری و ریسک نرخ بهره، با اولویت دادن به سرمایه‌گذاران مختلفی که از طریق ساختارسازی در یک بازار اوراق‌بهادارسازی وارد می‌شوند، مفهوم اقتصادی می‌یابد. مطالعات گذشته حاکی از ارتباط و همبستگی میان رشد اقتصادی و توسعه شاخص های آزادی اقتصادی کشورها است. ازسویی در پژوهش حاضر، از طریق آزمون آماری دریافتیم که رابطه معناداری میان توسعه بازارهای اوراق‌بهادارسازی و میزان آزادی تأمین مالی در برخی کشورهای توسعه یافته برای رشد اقتصادی آن‌ها وجود دارد. همچنین ثابت شد که همبستگی خطی مثبت معناداری میان رشد انتشار ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) به‌عنوان تأمین مالی ساختار یافته و به‌تعبیری اوراق‌بهادارسازی با شاخص کل آزادی اقتصادی و شاخص‌های آزادی سرمایه‌گذاری و آزادی تأمین‌مالی در کشورهای مسلمان در حال توسعه منتخب وجود دارد. مطالعه وضعیت موجود اوراق‌بهادارسازی کشور حاکی از فاصله نسبی ایران نسبت به کشورهای هدف مورد مقایسه در گروه کشورهای اسلامی در حال توسعه، برای استفاده از ابزارهای مالی اسلامی و به‌تعبیری اوراق بهادارسازی در گستره‌ای از بازارهای تأمین مالی اسلامی می‌باشد. هرچند کارهای مؤثری در جهت توسعه بازارهای ابزارهای مالی اسلامی انجام شده است و طی چهار ساله اخیر شاهد انتشار صکوک در کشور بوده‌ایم، لیکن به‌منظور توسعه اقتصادی کشور تسریع در این پیشرفت ضرورت انکارناپذیری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - The impact of Government spending on economic growth in D-8 countries
        M. Golamy G. Sameei
        The present paper examines the effect of government consumption expenditures on economic growth in D-8 countries during the period of 1988 to 2010 using the panel data method. Iran, Turkey, Indonesia, Bangladesh, Nigeria, Egypt, Pakistan and Malaysia are the countries t چکیده کامل
        The present paper examines the effect of government consumption expenditures on economic growth in D-8 countries during the period of 1988 to 2010 using the panel data method. Iran, Turkey, Indonesia, Bangladesh, Nigeria, Egypt, Pakistan and Malaysia are the countries that have been researched in this study. Fixed effect method is used for the model estimation that has been acquired from Lizardo and Mollick (2009). According to the obtained results; increasing the government consumption expenditures has a negative impact on economic growth in D-8 countries. On the other hand, the results indicate a negative impact of inflation and a positive impact of investment on economic growth of these countries. Also based on the results, the size of government in D-8 economies was more than optimal size confirming the existence of Armeyi phenomenon in these countries. Create a favorable environment for the reduction of government consumption expenditures and increasing investment in D-8 countries appears to be essential. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر ردپای اکولوژیکی در ایران (تجزیه‌وتحلیل رگرسیون کوانتایل)
        مریم محمدی نیا غلامرضا عباسی بیژن باصری رضا رحیمی
        زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامد‌های نا‌گواری به‌خصوص در زمینه محیط‌زیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیط‌زیست بوده و در حقیقت می‌توان بیان نمود که سرنوشت محیط‌زیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته چکیده کامل
        زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامد‌های نا‌گواری به‌خصوص در زمینه محیط‌زیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیط‌زیست بوده و در حقیقت می‌توان بیان نمود که سرنوشت محیط‌زیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته است در مطالعه حاضر به بررسی اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر رد پای اکولوژیکی در ایران پرداخته شده است. روش بررسی: برای انجام این پژوهش از مدل رگرسیون کوانتایل و برای دوره زمانی 1400-1360 استفاده شد. این روش به‌تدریج به روش جامعی برای تجزیه‌وتحلیل آماری مدل‌های خطی و غیرخطی متغیرهای پاسخ، درزمینه های مختلف تبدیل گردیده است. یافته ها: بر اساس نتایج؛ در چارک‌های (پایین) اول و دوم؛ جهانی شدن اقتصادی، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، توسعه مالی و تراکم جمعیت بر ردپای اکولوژیکی ایران اثر مثبت دارد و از چارک‌های سوم و چهارم به بعد شدت تأثیرگذاری آن بر ردپای اکولوژیکی ایران افزایش می‌یابد. به عبارتی شاخص‌های جهانی شدن، رشد اقتصادی و توسعه مالی در چارک اول (Q25) و دوم (Q50)، با ردپای اکولوژیکی ایران دارای یک همبستگی زمانی مثبت می‌باشد. سپس، با دور شدن مؤلفه‌های تأخر و حرکت به سمت چارک سوم (Q75) و چهارم (Q95)، همبستگی بین شاخص‌های مطالعه و ردپای اکولوژیکی ایران افزایش می‌یابد. بحث و نتیجه گیری: در کشور ایران به دلیل فراوانی انرژی و منابع طبیعی، قیمت انرژی پایین است که این امر موجب استفاده بیش‌از‌حد و نادرست انرژی شده است. اعطای تسهیلات بانکی با شرایط آسان، معافیت‌های مالیاتی و از این قبیل برای تولیدکنندگان وسایل گازسوز و برقی با راندمان بالای انرژی و متقابلا وضع مالیات‌های سنگین، عدم حمایت‌های مالی و عدم صدور مجوز برای تولید‌کنندگان وسایل انرژی بر با برچسب انرژی پایین، اعطای تخفیفات گمرکی برای واردات وسایل گازسوز با راندمان بالا و عدم اجازه ورود و یا حقوق گمرکی بالا برای واردات وسایل گازسوز با راندمان پایین می‌تواند در کاهش مصرف انرژی و ردپای اکولوژیکی مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - بررسی رابطه آلودگی هوا با رشد اقتصادی بر مبنای فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس ( مطالعه موردی: کشورهای آسیایی )
        ایمان دانائی فر
        یکی از مسائل مهم، اساسی و قابل توجه در دهه های اخیر، مسئله رشد اقتصادی و حفظ کیفیت زیست محیطی در جوامع انسانی بوده است. گرچه مدت هاست بشر متوجه اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های اخیر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست.در این تحقیق، با چکیده کامل
        یکی از مسائل مهم، اساسی و قابل توجه در دهه های اخیر، مسئله رشد اقتصادی و حفظ کیفیت زیست محیطی در جوامع انسانی بوده است. گرچه مدت هاست بشر متوجه اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های اخیر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست.در این تحقیق، با استفاده از داده های تابلویی (پنل دیتا) رابطه آلودگی هوا با رشد اقتصادی برای 12 کشور آسیایی در بازه زمانی 1990 تا 2015، با تاکید بر منحنی زیست محیطی کوزنتس بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد سرانه تولید ناخالص داخلی، رشد سالانه جمعیت شهری و مصرف انرژی سوخت های فسیلی تاثیر مثبت و معناداری بر انتشار سرانه دی اکسید کربن دارند، همچنین مجذور سرانه تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی و معناداری بر انتشار سرانه دی اکسید کربن دارد.نتایج نشان می دهد که کشورهای ایران، عراق، بحرین، یمن، سوریه قبل از نقطه عطف و کشورهای امارات، قطر، کویت و عربستان بعد ار نقطه عطف قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی
        مهدی رجبی مصطفی رجائی پور محمد رضا کاظمی گلوردی رضا فهیمی دوآب
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی درپی پاسخ به این سوال بود که آیا فقه اقتصادی در مسیر رشد خود یک اقتصاد نهادگرا به شمار می‌آید؟ در این راستا، پژوهش بر این فرضیه استوار است که دین اسلام به عن چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نهادها در تولید داخلی و رشد اقتصادی از دیدگاه فقهی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی درپی پاسخ به این سوال بود که آیا فقه اقتصادی در مسیر رشد خود یک اقتصاد نهادگرا به شمار می‌آید؟ در این راستا، پژوهش بر این فرضیه استوار است که دین اسلام به عنوان یک نهاد پایه، دارای مجموعه‌ای از نهادهای حقوقی، اجتماعی و اخلاقی است که براساس یک سیستم به یکدیگر وابسته‌اند و از اصول ثابتی پیروی می‌کنند. شناخت و واکاوی این نهادها و نقش آنها در اقتصاد تولید ضرورت دارد. با نگاه سیستمی به فقه اسلامی، نهادهایی همچون امنیت اقتصادی، مسئولیت بهره‌برداری از منابع و ثروت‌ها، حفاظت از نظام معیشتی جامعه، مالکیت، تعاون و جهاد همگانی، اخلاق هنجاری و قوام اقتصادی، از جمله مهم‌ترین نهادها برای تولید شناخته می شوند. تحقق اهداف هر یک از این نهادها، از طریق روش‌ها و قواعدی از فقه دنبال می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - بررسی تأثیر عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر رفتار چسبندگی هزینه
        بهزاد رضازاده شکراله خواجوی اله کرم صالحی
        هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم ‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینه‌ها با استفاده از رگرسیون دو مرحله‌ای فاما- مکبث در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه‌گیری عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، چکیده کامل
        هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم ‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینه‌ها با استفاده از رگرسیون دو مرحله‌ای فاما- مکبث در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه‌گیری عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخص‌های آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور فرضیه‌ای برای بررسی این موضوع تدوین شده و داده‌های مربوط به 108 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در فاصلۀ سال‌های 1390 تا 1398 تجزیه و تحلیل شده است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دو مرحله‌ای فاما‌-‌ مکبث آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد معیارهای عدم‌اطمینان اقتصادی چون رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره تأثیر مثبت و معناداری بر چسبندگی هزینه‌ها دارند. بنابراین نتایج پژوهش گویای آن است که عدم‌ اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی موجب افزایش چسبندگی هزینه‌ها می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - خوانشی از ویژگی های پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی و تردید در میزان نقش آن ها در توسعه شهری و منطقه ای
        زهرا شاهنوش فروشانی مرتضی هادی جابری مقدم
        تلقی عام ، مصطلح و رایجی وجود دارد که توسعۀ شهرها ، مناطق و کشورها و همچنین شکوفایی و موفقیت آن ها را در گرو تعریف ، اجرا و فراوانی پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی توسط مدیران ، برنامه ریزان و دولت های محلی و ملی میداند. در پژوهش حاضر با به کاربستن رویکرد زمینه مند و روش چکیده کامل
        تلقی عام ، مصطلح و رایجی وجود دارد که توسعۀ شهرها ، مناطق و کشورها و همچنین شکوفایی و موفقیت آن ها را در گرو تعریف ، اجرا و فراوانی پروژه های بزرگ مقیاس زیرساختی توسط مدیران ، برنامه ریزان و دولت های محلی و ملی میداند. در پژوهش حاضر با به کاربستن رویکرد زمینه مند و روش تحقیق فرونتیک و با تمرکز بر کلیۀ آثار منتشرشده و بازسازی آن ها توسط یکی از مشهورترین نظریه پردازان حوزه برنامه ریزی مگاپروژه ها که بیشترین آثار را در سال های اخیر داشته و این موضوع را به صورت نوآورانه تببین نموده است، نسبت میان توسعه و شکوفایی شهرها و پروژه های کلان زیرساختی بررسی می شود. با تمرکز بر نظریه بنت فلویبر دربارۀ مگاپروژه های زیرساختی و ویژگی ها و واقعیت های آن، می توان گفت با مطالعه و بررسی جزئیات مختلف مگاپروژه ها که همواره بیشترین سهم از بودجه و منابع عمومی را به طرق مختلف به خود اختصاص میدهند و همواره قبل از شروع به ساخت، منافع و مزایایی جذاب برای آن عنوان میشود (در کشورهای مختلف و در دوره های زمانی متفاوت) در می یابیم که تنها درصد ناچیزی از آن عواید تحقق یافته و حتی در برخی از پروژه ها نتایجی خلاف جهت هدف اولیه اتفاق افتاده است. با این حال رغبتِ بسیارِ مدیران سیاسی و گروهی از برنامه ریزان برای تعریف و اجرای این پروژه ها از ابعاد متفاوت سیاسی و اقتصادی قابل تفسیر می باشد. این شرایط در کشور ایران بسیار قابل تامل بوده و آگاهی از واقعیت های مگاپروژه ها می تواند زمینه ساز تغییر رویکرد در تعریف و اولویت بندی اینگونه پروژه ها در مقیاس شهر،منطقه و کشور باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - Designing Native Decision-Making Model for Selecting Venture Capital Investment in Emerging Companies
        Mohammadreza Radfar Gholamreza Zomorodian Mansoureh Aligholi Mehrzad Minouei Farhad Hanifi
        Venture capital companies play an important role in the economy of countries and greatly influences economic and employment growth. VC is the provision of capital for companies and entrepreneurs that is prone to leaping and growing value and, of course, a lot of risk. H چکیده کامل
        Venture capital companies play an important role in the economy of countries and greatly influences economic and employment growth. VC is the provision of capital for companies and entrepreneurs that is prone to leaping and growing value and, of course, a lot of risk. However, the volume of venture capital in our country is far less than the economic capacity. Many of analysts consider having no model for venture capital in our country as the main reason for this. Therefore, the present study by the qualitative method aims to design decision-making native model for selecting venture capital investment in emerging companies. To achieve this goal, by collecting qualitative data through literature reviews and having deep interview with experts and venture capital firms, a native decision-making model for selecting venture capital in emerging companies is presented. The methodology of this research based on purpose, is fundamental and through the qualitative methods, thematic analysis method is used. Purposeful sampling method is used and interviewing experts continued to theoretical saturation level that means the number of selected samples includes 16 elites. The native decision-making model for selecting venture capital in emerging companies presented in this research has 16 main themes and 86 sub-themes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - The Role of Earnings Management in Economic Growth and Corporate Growth Illusion
        Leila Zamanianfar Fraydoon Rahnamay Roodposhti Bahman Banimahd Hashem Nikoomaram Zahra Deilami
        The most comprehensive criteria for evaluating management performance is economic value added, accounting added value, and over-valuation, which can best reflect how managers operate because of the information content that they provide. Therefore, considering the import چکیده کامل
        The most comprehensive criteria for evaluating management performance is economic value added, accounting added value, and over-valuation, which can best reflect how managers operate because of the information content that they provide. Therefore, considering the importance of earnings, this study investigates The Role of Earnings Management in Economic Growth and the Corporate’s Growth Illusion in Tehran Stock Exchange during the period 2012-2018 using systematic elimination method of information of 150 selected companies. The study data and theoretical foundations were collected through library studies. Hypotheses were tested using correlation method and multivariate regression. The results showed that with increasing in real earnings management, economic value added and accounting added value also increased. Also, with the increase in revenue earnings management, economic value added and accounting added value also increase. But there was no significant relationship between accrual earnings management and income with accounting added value. There is a positive significant relationship between actual earnings management resulting from abnormal and overvaluation operating cash flows and, there is a positive and significant relationship between accrual earnings management and overvaluation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - Investigating the Effect of Developing Financial Institutions on Economic Growth with Panel Vector Autoregressive Approach and Markov Switching Approach in MENA Member Countries
        Marjan Habibollahi Reza Maaboudi Mohammad Khorsand
        The financial sector plays a central role in economic development and growth, and due to playing an intermediary role in allocating resources to all sectors of the economy, by reducing financing costs and encouraging savings and their efficient use, a major contribution چکیده کامل
        The financial sector plays a central role in economic development and growth, and due to playing an intermediary role in allocating resources to all sectors of the economy, by reducing financing costs and encouraging savings and their efficient use, a major contribution. In the long-term economic growth of the government in oil-exporting countries, relying on oil revenues, it is possible to enter the financial markets extensively and make various changes in it. The main goal of policymakers from such changes is to stimulate economic growth. But studies in this area show that fiscal development does not necessarily lead to economic growth. However, in recent decades, the role of financial development in economic growth has been forgotten. Therefore, this study examines the impact of the development of financial institutions on economic growth. The statistical population of the present study consists of MENA member countries in the period 1980 to 2019. In order to conduct this research, due to the nonlinear relationship between the research variables, the PSTR model and Markov switching time series pattern have been used. Financial depth, accessibility and efficiency are also variables in the development of financial institutions that have been considered in this study. The results indicate that all three components of the financial institutions development index have a significant effect on the economic growth variable. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - نقش رشد اقتصادی بر مشارکت زنان در کشورهای منتخب آسیا
        فاطمه زندی مرجان دامن کشیده نیلوفر مرادحاصل
        امروزه با توسعه اقتصادی و مکانیزه شدن تولید، قدرت فیزیکی و جسمانی در بسیاری از کارها دیگر عامل تعیین‌کننده نمی‌باشد. برعکس، در بسیاری از جوامع زنان سهم بسزایی در رشد اقتصادی معجزه‌آسای کشورهای‌شان داشته‌اند، به‌گونه‌ای که از دیدگاه مدرن و در اقتصادهای نوین، این جنسیت نی چکیده کامل
        امروزه با توسعه اقتصادی و مکانیزه شدن تولید، قدرت فیزیکی و جسمانی در بسیاری از کارها دیگر عامل تعیین‌کننده نمی‌باشد. برعکس، در بسیاری از جوامع زنان سهم بسزایی در رشد اقتصادی معجزه‌آسای کشورهای‌شان داشته‌اند، به‌گونه‌ای که از دیدگاه مدرن و در اقتصادهای نوین، این جنسیت نیست که تعیین‌کننده‌ی شایسته سالاری مرد و زن است، بلکه مشارکت هر فرد- بدون عامل جنسیت- ملاک قرار می‌گیرد. طی چند دهه‌ی اخیر مطالعه‌ی اثر متغیرهای اقتصادی و غیر اقتصادی بر فعالیت زنان در دستور کار محققین قرار گرفته است. از جمله این موارد بررسی اثر رشد اقتصادی بر فعالیت زنان است که برای اولین بار توسط وار در سال 1981 مطرح شده است. اصل بحث آن است که اساساً در مراحل اولیه رشد اقتصادی رابطه‌ی رشد اقتصادی و فعالیت زنان منفی و در مراحل بالای رشد اقتصادی رابطه مثبت است. در این مطالعه با استفاده از روش داده‌های تلفیقی (پانل)، اثر رشد اقتصادی بر شاخص مشارکت زنان برای کشورهای منتخب آسیا با گروه‌های درآمدی متفاوت (شامل ایران) مورد آزمون قرار گرفت. جدای از متغیر درآمد سرانه ، اصولاً سطح سواد زنان در جوامع، نقش زیادی بر فعالیت آنان دارد بطوریکه شاخص سواد زنان در مدل برآورد شده از برازش قابل قبولی برخوردار بوده و به‌عنوان یکی از عوامل تشدید فعالیت‌شان شناخته شده‌است. هم‌چنین شاخص امید به زندگی زنان می‌تواند نقشی بر فعالیت زنان داشته باشد که این مورد در مطالعه‌ی حاضر تأیید شده‌است. علاوه‌براین رابطه‌ای به صورت u شکل میان رشد اقتصادی و مشارکت زنان در کشورهای مورد بررسی، به‌دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - تأثیر مولفههای عوامل نهادی بر رشد اقتصاد ی
        منیره پورعلی یداله رجایی محمد دالمن پور
        چکیدهدر ا ین پژوهش، به بررسی تأثی ر مولفههای عوامل نهادی )حق اعتراض و پاس خگویی، ثبات سیاسی بدونخشونت، اثربخشی دولت، حاکمی ت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد( بر رشد اقتصادی در 15 کشورمنتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2020 با استفاده از پانل پویا در قالب تکنیک اقت چکیده کامل
        چکیدهدر ا ین پژوهش، به بررسی تأثی ر مولفههای عوامل نهادی )حق اعتراض و پاس خگویی، ثبات سیاسی بدونخشونت، اثربخشی دولت، حاکمی ت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد( بر رشد اقتصادی در 15 کشورمنتخب درحال توسعه طی دوره زمانی 2006 تا 2020 با استفاده از پانل پویا در قالب تکنیک اقتصادسنجیشده است. نتا یج برآوردها حاکی از آن است که، تمامی مولف ههای عوامل )GMM( گشتاورهای تعمی میافتهنهادی تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی دارند. بر این اساس، با بهبود و سپس با گسترش مولف ههای عوامل نهادی،میتوان در زمینه افزا یش رشد اقتصادی، نقش قابل توجهی را ا یفا کرد .کلمات کلیدی: رشد اقتصادی، عوامل نهادی و پانل پویا پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی رابطه بین توسعه بازار سهام و رشد اقتصادی در ایران با الگوی غیرخطی
        زهرا صادقی کلیدسر اکبر میرزاپورباباجان
        با توجه به اهمیت رشد و توسعه اقتصادی در یک کشور، شناخت عوامل مؤثر بر رشد از اهمیت زیادی برخوردار است. از میان عوامل مؤثر بر رشد و توسعه اقتصادی، توسعه بازار سهام مورد توجه اغلب محققین و دولتمردان قرار گرفته و تلاش‌هایی برای توسعه بازار سهام در کشورهای مختلف، صورت گرفته چکیده کامل
        با توجه به اهمیت رشد و توسعه اقتصادی در یک کشور، شناخت عوامل مؤثر بر رشد از اهمیت زیادی برخوردار است. از میان عوامل مؤثر بر رشد و توسعه اقتصادی، توسعه بازار سهام مورد توجه اغلب محققین و دولتمردان قرار گرفته و تلاش‌هایی برای توسعه بازار سهام در کشورهای مختلف، صورت گرفته است. با توجه به وجود دیدگاه‌های متضاد در این زمینه، بررسی تأثیر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی در هر کشور باید با توجه به اطلاعات همان کشور، صورت گیرد. لذا، در پژوهش حاضر هدف بررسی تأثیر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی کشورهای جهان و مدل‌سازی رابطه بین آن‌ها بود. بدین منظور از مدل رگرسیون خطی و غیرخطی پانل گشتاور تعمیم یافته استفاده شد. متغیر وابسته رشد تولید ناخالص داخلی و متغیر مستقل شامل توسعه بازار سهام و متغیرهای کنترل شامل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، کل سرمایه‌گذاری، تجارت آزاد و تورم بودند. نتایج نشان دادند که تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی بستگی به کشور مورد بررسی و مدل مورد استفاده دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - Economic Growth of Regions of Ukraine in Conditions of Disproportional Regional Development
        Svitlana Shults Liliia Simkiv Uliana Andrusiv Iryna Bilyk Nadiia Klym
        It is substantiated that the quality problems of economic growth, interregional differentiation, which are primarily related to the structural economy transformation are relevant for both economically developed countries and for countries with economies in transition. T چکیده کامل
        It is substantiated that the quality problems of economic growth, interregional differentiation, which are primarily related to the structural economy transformation are relevant for both economically developed countries and for countries with economies in transition. The study of the disproportions of economic growth of the regions based on the tools using "backwardness funnels" is carried out in the paper. Backwardness funnels are characterized by the presence of certain quantitative lag parameters such as the depth of the funnel and the speed of dragging into the funnel. The calculations make it possible to estimate and summarize the corresponding time lag of the regions, the degree of inter-regional differentiation by the level of development and, to a certain extent, the availability of reserves to ensure the process of economic growth of the territories. The increase in the number of regions that have been trapped in backwardness funnels indicates an increase in interregional differentiation within Ukraine. The analysis makes it possible to conclude that in most regions the indicators of the lag period from the average Ukrainian GDP by one person up to four years, and in some regions up to five to six years are increasing. A model of regional economic policy formation is proposed, which is aimed at solving strategic issues of socio-economic development of the regions that form the mission (goal) of this policy (ensuring quality economic growth). The strategic targets of regional economic policy in Ukraine are offered. Among the most important strategic goals in the context of decentralization reform in Ukraine is increasing the internal potential of the socio-economic regions development and exploiting the territorial competitive advantages. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - Absorptive Capacity Effects on the Relationship between Foreign Direct Investment and Economic Growth in Malaysia
        Siti Norbaya Yahaya Mohd Hafiz Bakar Nusaibah Mansor Amiruddin Ahamat
        There has been plenty of debate on the relationship between foreign direct investment (FDI) and economic growth among scholars. There are many diverse perspectives on how FDI and GDP are related. Although the relationship appears to be different, it depends on the host چکیده کامل
        There has been plenty of debate on the relationship between foreign direct investment (FDI) and economic growth among scholars. There are many diverse perspectives on how FDI and GDP are related. Although the relationship appears to be different, it depends on the host country's capacity for absorption. In order for host country to exploit spillovers from FDI, it needs to have a minimum amount of absorptive capacity. Therefore, the first focus of the research was on the link between FDI and GDP in Malaysia. Then, absorptive capacity which only limited to human capital, financial development and trade openness was included into the relationship between FDI and economic growth in order to determine the effectiveness of absorptive capacity towards the relationship between FDI and economic growth in Malaysia. In order to analysed the relationship between FDI and economic growth with the presence of absorptive capacity in Malaysia, Automated Regression Distributed Lag (ARDL) techniques was adopted to obtain the results. Based on the results, short run and long run analysis was tested by using ARDL and Error Correction Models (ECM). Thus, ARDL bounds testing was tested to test the presence of cointegration in the models. The results show that the outcome between FDI and GDP are inconclusive which shows that there is no direct relationship between FDI and economic growth. Apparently, by the presence of absorptive capacity, the results of FDI and GDP showing both long run and short run effect. These results proved that the relationship between FDI and economic growth in Malaysia can only be determined when there is minimum threshold of absorptive capacity. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - بررسی رابطه ی علّی بین رشد بخش کشاورزی و رشد اقتصادی در ایران
        آزاده فلسفیان محمد قهرمان زاده لیلا غلامی
        رشد اقتصادی هر چند تنها معیار توسعه ی اقتصادی نمی‌باشد ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخص‌های توسعه بوده است. بخش کشاورزی از محورهای اصلی رشد و توسعه ی پایدار اقتصادی بوده و به‌عنوان تولید کننده ی محصولات راهبردی (استراتژیک) و تامین ‌کننده ی مواد غذایی مورد نیاز ج چکیده کامل
        رشد اقتصادی هر چند تنها معیار توسعه ی اقتصادی نمی‌باشد ولی اهمیت آن همواره بیش از سایر شاخص‌های توسعه بوده است. بخش کشاورزی از محورهای اصلی رشد و توسعه ی پایدار اقتصادی بوده و به‌عنوان تولید کننده ی محصولات راهبردی (استراتژیک) و تامین ‌کننده ی مواد غذایی مورد نیاز جمعیت رو به رشد جامعه، تاثیر به سزایی در بسیاری از مسایل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور دارد. در این راستا، تحقیق حاضر به بررسی رابطه ی علّی بین رشد اقتصادی و رشد بخش کشاورزی در ایران می‌پردازد. بدین منظور، از روش علیت گرانجر بهره گرفته شده و در این خصوص ایستایی متغیرهای مورد نظر از طریق آزمون دیکی – فولر تعمیم ‌یافته مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که یک رابطه ی دو سویه بین رشد اقتصادی و رشد بخش کشاورزی کشور در یک دوره ی بلند مدت وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - تحقیقی در حوزه جامعه شناسی اقتصادی: بررسی اثر رشد جمعیت و ساختار جمعیتی بر رشد اقتصادی در ایران
        محمدرضا علیزاده امامزاده
        جامعه شناسی اقتصادی به مطالعه موضوعات اصلی اقتصادی بازارها، بنگاه های اقتصادی، مراکز صنعتی تا تولید، مصرف و توزیع می‌پردازد. تمرکز جامعه شناسی اقتصادی جدید بر نقش روابط و نهادها و ساخت اجتماعی در اقتصاد است. جمعیت به عنوان یکی از مصادیق جامعه شناسی اقتصادی و از عوامل مه چکیده کامل
        جامعه شناسی اقتصادی به مطالعه موضوعات اصلی اقتصادی بازارها، بنگاه های اقتصادی، مراکز صنعتی تا تولید، مصرف و توزیع می‌پردازد. تمرکز جامعه شناسی اقتصادی جدید بر نقش روابط و نهادها و ساخت اجتماعی در اقتصاد است. جمعیت به عنوان یکی از مصادیق جامعه شناسی اقتصادی و از عوامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها محسوب می‌شود. در کنار رشد جمعیت، ساختار سنی جمعیت نیز از طریق تغییر سهم جمعیت در سن کار، بر بازار کار و سرمایه انسانی اثرات مهم و تعیین‌کننده‌ای بر رشد اقتصادی دارد. در این مقاله به بررسی اثر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی با تأکید بر ساختار جمعیتی ایران طی دوره 1394-1345 با استفاده از روش خود رگرسیون برداری مارکوف ـ سویچینگ پرداخته شده است. برآوردها برای سه گروه سنی 15-0 سال، 64-15 سال و بالای 64 سال و در 3 وضعیت (قبل از جنگ، دوران جنگ و دستور افزایش جمعیت، دوران بعد از بازسازی جنگ و دستور کاهش جمعیت) انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که گروه جمعیتی 15-0 سال اثری را بر رشد اقتصادی در هیچ وضعی نداشته ،گروه جمعیتی 64-15 سال و بالای 64 سال و رشد جمعیت بر رشد اقتصادی در وضعیت 1 و 3 اثر مثبت بر رشد اقتصادی و در وضعیت 2 اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته‌اند. با توجه به نتایج به دست آمده بایستی سیاست‌های صحیح جمعیتی در جهت حمایت و کمک به رشد اقتصادی و جلوگیری از بروز ناهماهنگی و عدم تعادل در بخش‌های مختلف اقتصادی اعمال شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - ارائه ی مدل BCC-DEA برای تعیین مقرون به صرفه بودن شرکت های چند منظوره با داده های فازی
        سهند دانشور سمیه لایزالی
        با پیشرفت علم و تکنولو‍‍ژی، اهمیت تعیین کارایی و افزایش آن از جمله دغدغه های مهم مدیران و سرمایه گذاران است. ادغام شرکت ها در دنیای واقعی کاملاً رایج است. تصمیم به ادغام شرکت ها جهت افزایش کارایی و بهبود روند تولید و همچنین ادغام چندین شرکت تک منظوره برای ایجاد چکیده کامل
        با پیشرفت علم و تکنولو‍‍ژی، اهمیت تعیین کارایی و افزایش آن از جمله دغدغه های مهم مدیران و سرمایه گذاران است. ادغام شرکت ها در دنیای واقعی کاملاً رایج است. تصمیم به ادغام شرکت ها جهت افزایش کارایی و بهبود روند تولید و همچنین ادغام چندین شرکت تک منظوره برای ایجاد یک شرکت چند منظوره یکی از مسائل مهم در مدیریت اقتصادی است. در تعیین کارایی ادغام واحدها با روش های پارامتری همانند روش کمترین مربعات و روش رگرسیون تعیین می شد. ولی به دلیل مشکلات زیاد روش های پارامتری، روش های تحلیل پوششی داده ها (DEA) معرفی شدند. تعیین کارایی توسط مدل های مطرح شده در تحلیل پوششی داده ها از روش های بسیار پر کاربرد می باشد. این مقاله با مدل DEA مقرون به صرفه بودن ادغام DMU ها را برای تشکیل یکDMU چند منظوره با داده های فازی و غیر دقیق تعیین می کند. بدین ترتیب در زمینه اقتصادی کمک شایانی به مدیران می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه منتخب
        پرویز محمدزاده حسین اکبری فرد اکرم اکبری سمیه عطاپور
        در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. ن چکیده کامل
        در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و شاخـص مالـم کـوئیـست بهره وری کشورهای در حال توسعه منتخب طی دوره 1998-2007 مورد اندازه گیری و تجزیه و تحلیل قرار گیرد، و سپس رابطه بهره وری و رشد اقتصادی در کشورهای با رشد بهره وری بالا بررسی شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که تعداد 17 کشور دارای کارائی کمتر از 9/0 هستند و از نظر کارایی فنی، فقط کشور کویت روی تابع مرزی تولید قرار دارد. همچنین از نظر کارایی مدیریتی، کشورهای آذربایجان، بلغارستان، گرجستان، قزاقستان، کویت، قرقیزستان، لتونی، مغولستان، اوکراین و تونس بالاترین مقدار کارایی را به خود اختصاص داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - نقش فرهنگ سازمانی در رشد و توسعه صنایع کوچک و متوسط
        سلیمان ایرانزاده داود نوروزی صادق بابائی هروی
        صنایع کوچک و متوسط[1](SMEها) امروزه به عنوان قلب تپنده اقتصاد و بازوی توانای صادرات در کشورهای مختلف محسوب می‌شود. به همین دلیل این صنایع از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد که در صورت شکوفایی و توسعه آن شاهد افزایش صادرات غیر نفتی و رفاه عمومی جامعه خواهیم بود. تحقیق حاضر چکیده کامل
        صنایع کوچک و متوسط[1](SMEها) امروزه به عنوان قلب تپنده اقتصاد و بازوی توانای صادرات در کشورهای مختلف محسوب می‌شود. به همین دلیل این صنایع از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد که در صورت شکوفایی و توسعه آن شاهد افزایش صادرات غیر نفتی و رفاه عمومی جامعه خواهیم بود. تحقیق حاضر تلاشی در جهت مطالعه فرهنگ سازمانی غالب و تاثیرگذار در صنایع کوچک و متوسط و بررسی تفاوت بین شاخص‌های فرهنگ سازمانی در این صنایع می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران صنایع کوچک و متوسط است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، نمونه گیری بعمل آمده است. در این تحقیق به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی آن نیز از طریق بررسی های مقدماتی، نظر کارشناسان و اساتید تائید شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS میانگین نمره صنایع کوچک و متوسط در هر یک از شاخص‌های فرهنگ سازمانی محاسبه شده است. با استفاده از آزمون t به بررسی تفاوت بین نمره فرهنگ سازمانی صنایع کوچک و متوسط پرداخته شده است. در پایان به بررسی ارتباط بین ابعاد فرهنگ سازمانی در صنایع کوچک و متوسط پرداخته شده است. [1]- Small and Medium Enterprises (SMEs) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - تحلیلی بر تاثیرجهانی شدن بر بازارکار
        حسین میرزایی حبیب آقاجانی
        بازار کار در بین بازارهای چهارگانه اقتصاد، ‌در تنظیم روابط عرضه و تقاضای نیروی کار و تعادل در متغیرهای کلان اقتصادی، همچون اشتغال، نقش محوری دارد. پیآمدها و آثار اقتصادی- اجتماعی تعادل در بازار کار به نحوی است که مورد توجه اقتصاددانان و سیاست گذاران است. یکی از پیامدهای چکیده کامل
        بازار کار در بین بازارهای چهارگانه اقتصاد، ‌در تنظیم روابط عرضه و تقاضای نیروی کار و تعادل در متغیرهای کلان اقتصادی، همچون اشتغال، نقش محوری دارد. پیآمدها و آثار اقتصادی- اجتماعی تعادل در بازار کار به نحوی است که مورد توجه اقتصاددانان و سیاست گذاران است. یکی از پیامدهای مستقیم چنین تعادلی جلوگیری از هزینه و مخارج ایجاد شده در نتیجة بیکاری است. اشتغال به عنوان عاملی مؤثر در رشد اقتصادی، توزیع درآمد، و حفظ کرامت انسانی است. در مقابل بیکاری به عنوان ریشة بسیاری از ناهنجاری‌ها و پیآمدها و تبعات اقتصادی، ‌اجتماعی و سیاسی می‌باشد. بیکاری یک پدیدة اقتصادی بسیار مهم و حائز اهمیت برای دولت‌ها به شمار می‌آید که دولت‌ها همواره در تلاش هستند معضل اقتصادی- اجتماعی بیکاری را حل نمایند. شواهد تجربی بیانگر این واقعیت است که همه کشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه گریبان‌گیر مشکل بیکار هستند. ساختار جمعیتی کشورهای آسیایی و عرضه فراوان نیروی کار از یک طرف و فقدان امکانات متناسب با آن و در نتیجه عدم تقاضای کافی از طرف دیگر، بیکاری را به عنوان مهمترین معضل اقتصادی-اجتماعی این کشورها نموده است. در این راستا پدیدة جهانی شدن احتمالاً بر ساختار بازار کار، ‌اشتغال و بیکاری، آثار جدی را بر جای خواهد گذاشت. از آنجا که دولت‌ها در کشورهای در حال توسعه نقش زیادی را در بازارکار دارند. خود به عنوان یک متغیر و عامل تأثیر گذار بر بازار کار نیز مطرح هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی و بیکاری در کشورهای منطقه منا
        عبدالرحیم هاشمی دیزج داود حمیدی امیر علی فرهنگ
        امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دارای آثار گسترده‌ای بر متغیرهای اقتصادی و اجتماعی در سطح خرد و کلان دارد، که در این بین آنچه که بیشتر مورد توجه است تاثیر آن بر رشد اقتصادی و بحث اشتغال و بیکاری می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر شاخص‌های منتخب فناوری اطلاعات و ارتباط چکیده کامل
        امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، دارای آثار گسترده‌ای بر متغیرهای اقتصادی و اجتماعی در سطح خرد و کلان دارد، که در این بین آنچه که بیشتر مورد توجه است تاثیر آن بر رشد اقتصادی و بحث اشتغال و بیکاری می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر شاخص‌های منتخب فناوری اطلاعات و ارتباطات (اختصاراً فاوا) بر رشد اقتصادی و بیکاری کشورهای منا است. بدین منظور، این تحقیق بر اساس مدل اقتصادسنجی در چارچوب داده‌های تابلویی با استفاده از اثرات ثابت (FE) و مدل FGLS برای ساله‌های 2000 الی 2019 تصریح و تخمین زده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که متغیرهای ضریب نفوذ اینترنت و نرخ اشتراک سیمکارت تلفن همراه تأثیر مثبت معنادار بر رشد اقتصادی و افزایش درآمد سرانه حقیقی کشورهای منا داشته و در مقابل بر نرخ بیکاری این کشورها تأثیر منفی و معنادار دارند؛ متغیر نرخ اشتراک اینترنت ثابت (و تلفن ثابت) دارای اثر معناداری بر رشد اقتصادی و نرخ بیکاری این کشورها نیست. همچنین طبق نتایج رشد اقتصادی تأثیر منفی و معنادار بر نرخ بیکاری داشته و قانون اوکان در این کشورها صادق است. هر چند ضریب برآوری در این پژوهش کمتر از مقدار برآوری اوکان بوده و این حاکی از این مهم است که رشد تولید ناخالص داخلی در کشورهای منا کمتر اشتغال زا می‌باشد؛که این می‌تواند ناشی از نفتی بودن و ناشی از منابع طبیعی بودن رشد اقتصادی این کشورها دانست. بنابراین لازم است برای افزایش ضریب نفوذ اینترنت در بین شهروندان منطقه منا، نهادهای بین‌الملی (بانک جهانی، سازمان ملل و …) با اعطای وام‌های بلاعوض و کم بهره کشورهای ضعیف منطقه منا را در جهت گسترش ICT حمایت کنند. چرا که باعث کاهش هزینه مبادله شده و اثرات خارجی مثبت بسیاری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - تبین آثار غیرخطی ابزارهای سیاست مالی (با تأکید بر درآمدهای مالیاتی) دولت بر رشد اقتصادی ایران در دوره‌های رونق و رکود
        شادی زنداور فاطمه زندی محمد خضری مهناز ربیعی
        هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست‌‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالی چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثرگذاری سیاست مالی دولت بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1384:1-1397:1 با تواتر فصلی با استفاده از مدل مارکوف سوییچینگ است. نتایج حاصل از نسبت راست‌‌نمایی نشان داد سیاست مالی در ایران از نظام چرخشی مارکف تبعیت می‌کند. نتایج برای برخی از انواع مالیات ها حاکی از متفاوت بودن تاثیرگذاری در حالت وجود نفت بوده است. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا در این شرایط، تاثیر معناداری بر رشد اقتصادی ندارد؛ اما، اگر سیاست مالی انبساطی، از نوع کاهش مالیات ها، مدنظر باشد؛ باید بسته به نوع مالیات، سطح درآمدهای نفتی و نیز رژیم حاکم بر رشد اقتصادی انجام شود. چنانچه دولت قصد اجرای سیاست مالی انبساطی از نوع افزایش مخارج را داشته باشد، بهتر است در رژیم رکودی این عمل صورت پذیرد؛ زیرا تاثیر معناداری در این شرایط بر رشد اقتصادی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - تاثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های ایران
        فاضل قربانی احمد سرلک غلامعلی حاجی
        هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از داده‌های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های کشور تاثیر مثبت و معنادار داشته‌ا چکیده کامل
        هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از داده‌های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان‌های کشور تاثیر مثبت و معنادار داشته‌اند؛ اما، سرمایه انسانی , نسبت به سایر متغیرها، تاثیر بیش‌تری بر رشد اقتصادی استان‌های کشور داشته است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی سطح کیفی سرمایه انسانی و فضای رقابت کسب و کار را تقویت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی ایران در فضای نهادی
        ثمین صبحی مرتضی سامتی سارا قبادی مجید صامتی
        هدف این مقاله بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته و الگوی خودرگرسیون‌ برداری ساختاری برای دست‌یابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - ‌فیلیمینگ (1963) برای چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثر شوک‌های موثر بر رشد اقتصادی در فضای نهادی کشور است. بدین منظور، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته و الگوی خودرگرسیون‌ برداری ساختاری برای دست‌یابی به برآوردگرهای مدل ساختاری ایران طی دوره زمانی 1396- 1349 استفاده شد و مدل ماندل - ‌فیلیمینگ (1963) برای لحاظ تابع نهادی تعدیل گردید. نتایج نشان ‌می‌دهد بهبود فضای نهادی بر اکثر متغیرهای مهم اقتصاد ایران اثرگذار بوده و بهبود کیفیت نهادها به افزایش تولید ملی و کاهش حجم‌ نقدینگی می‌انجامد. هم‌چنین، بیش‌ترین تخریب وضعیت نهادی مربوط به افزایش حجم‌ دولت و تورم بوده‌ است. اکثر تکانه‌های مورد پژوهش، اثر معناداری بر رشد اقتصادی و وضعیت نهادی کشور داشته‌اند. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود دولت گام‌های موثرتری در راستای کاهش حجم فعالیت‌های خود برداشته و به انضباط مالی به تبع آن انضباط پولی، پایبندی بیش‌تری نشان دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - آثار تسهیلات بانکی در بخش های مختلف اقتصادی بر رشد ارزش افزوده صنعت، خدمات، کشاورزی و ساختمان و مسکن
        محسن فتحی آقابابا خسرو عزیزی محمود محمودزاده
        هدف این مقاله بررسی آثار تسهیلات اعطایی سیستم بانکی بر ارزش افزوده بخش های صنعت، خدمات، کشاورزی، ساختمان و مسکن با استفاده از رویکرد حالت پایدار در مدل‌های رشد اقتصادی می‌باشد. بدین منظور از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی طی دوره زمانی 1396-1370 در اقتصاد ایران استفاد چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی آثار تسهیلات اعطایی سیستم بانکی بر ارزش افزوده بخش های صنعت، خدمات، کشاورزی، ساختمان و مسکن با استفاده از رویکرد حالت پایدار در مدل‌های رشد اقتصادی می‌باشد. بدین منظور از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی طی دوره زمانی 1396-1370 در اقتصاد ایران استفاده شد. نتایج نشان داد تسهیلات اعطایی غیرتکلیفی و تکلیفی تاثیر مثبت و معناداری بر ارزش افزوده بخش‌های اقتصادی دارد. در این میان، سهم تسهیلات اعطایی به بخش‌های خدمات، صنعت و معدن، ساختمان، مسکن و کشاورزی به ترتیب، بیش‌ترین تاثیر را بر ارزش افزوده داشته است. اولویت‌بندی بخش‌ها بر اساس بازدهی اقتصادی نسبت به مقیاس و نیز میزان تخصیص بهینه اعتبارات بانکی می‌تواند اثرات مطلوبی بر ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی در ایران داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - اثرات متقابل حمل و نقل، رشد اقتصادی و انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران
        مهسا کلانترزاده فاطمه زندی محمد خضری بیژن صفوی
        The purpose of this paper is to investigate the interrelationships between transportation (rail and air), economic growth and carbon dioxide emissions in Iran during the period 1362-1397 using time series data and the system of simultaneous equation approach. The findin چکیده کامل
        The purpose of this paper is to investigate the interrelationships between transportation (rail and air), economic growth and carbon dioxide emissions in Iran during the period 1362-1397 using time series data and the system of simultaneous equation approach. The findings show a positive correlation between transportation (rail and air) and economic growth, as well as between transportation (rail and air) and carbon dioxide emissions. Another finding of this study is that economic growth has a significant effect on increasing carbon dioxide emissions, but increasing carbon dioxide emissions has no effect on economic growth. Based on the results, the creation and development of infrastructure related to the type of transportation in order to improve the country's economic growth is proposed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - اثر تغییرات بهره‌وری بخش‌های اقتصادی بر مصرف انرژی تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر، انرژی گرمایی، رشد و توسعه اقتصادی
        محمد اویسی مسعود همایونی فر سیدمهدی مصطفوی علی اکبر ناجی میدانی
        هدف این مقاله بررسی اثر تغییرات بهره‌وری بخش‌های اقتصادی بر مصرف انرژی تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر، انرژی گرمایی، رشد و توسعه اقتصادی با استفاده از برآورد توابع تولید به روش تانگ و پنگ (2018) در چارچوب تکنیک سناریوسازی (شامل سه سناریو) است. نتایج نشان داد بخش‌های نه‌گانه اق چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی اثر تغییرات بهره‌وری بخش‌های اقتصادی بر مصرف انرژی تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر، انرژی گرمایی، رشد و توسعه اقتصادی با استفاده از برآورد توابع تولید به روش تانگ و پنگ (2018) در چارچوب تکنیک سناریوسازی (شامل سه سناریو) است. نتایج نشان داد بخش‌های نه‌گانه اقتصاد کل و میزان بهره‌وری آنها در بازه زمانی 1353 - 1393 بین 175/3 تا 59/4 میلیون ریال است؛ بنابراین، نقطه شروع بهره‌وری کران پائین بهره‌وری بازه عملکردی 175/3 قرار می‌گیرد. هم‌چنین، در بخش‌های اقتصاد، صنعت و معدن، برق (نیروگاه‌ها) و ساختمان حتی با افزایش 30 درصدی کران پائین بهره‌وری کل اقتصاد در بازه عملکردی (175/3) قرار ندارند. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود برنامه‌ریزان، مدیران و سیاست‌گذاران اقتصادی با تغییر تکنولوژی بهره‌وری بخش‌های صنعت و معدن، نیروگاه و بخش ساختمان را بیش از 30 درصد افزایش دهند تا مقدار رشد اقتصادی مناسب به دست آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - تأثیر مزیت نسبی فعالیت‌های اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها
        سیده نرگس آقامحمدی غلامعلی حاجی هادی غفاری پیمان غفاری آشتیانی
        هدف این مقاله بررسی تأثیر مزیت نسبی فعالیت‌های مختلف بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها در بازه زمانی 1393-1383 است. برای این منظور از داده‌های سالنامه‌های آماری و حساب‌های منطقه‌ای مرکز آمار ایران برای 30 استان استفاده شده است. برآورد مدل‌ها در قالب مدل پانل پویا با استفاد چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی تأثیر مزیت نسبی فعالیت‌های مختلف بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها در بازه زمانی 1393-1383 است. برای این منظور از داده‌های سالنامه‌های آماری و حساب‌های منطقه‌ای مرکز آمار ایران برای 30 استان استفاده شده است. برآورد مدل‌ها در قالب مدل پانل پویا با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته ارزیابی شده است. نتایج برآورد مدل‌ها مؤید آن است که شاخص مزیت نسبی در سه بخش عمده کشاورزی، ساختمان و خدمات تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی استان‌ها به ‌ترتیب به میزان 49/0، 08/0 و 07/0 درصد دارند. در حالی که شاخص مزیت نسبی بخش صنعت، معدن و انرژی تأثیر منفی به میزان 15/0 را بر رشد اقتصادی استان‌ها نشان می‌دهد، که این تأثیر منفی می‌تواند ناشی از اثرگذاری بیشتر سایر بخش‌ها بر تولید ناخالص داخلی استان‌ها باشد. با توجه به یافته‌های تحقیق و تفاوت میزان اثرگذاری مزیت نسبی بر بخش‌های مختلف، پیشنهاد می‌شود در مسیر تبدیل هر استان یا شهرستان به قطب اقتصادی زیربخش‌های مختلف، اقدامات لازم صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - آزمون تجربی فرضیه‌ منحنی کوزنتس مالی برای ایران
        محبوبه فراهتی لیلا سلیمی
        هدف این مقاله آزمون تجربی فرضیه منحنی کوزنتس مالی با استفاده داده های مربوط به دوره زمانی ۱۳97- ۱۳61 در اقتصاد ایران است. بدین منظور، سرانه تولید ناخالص داخلی حقیقی و ضریب جینی به ترتیب، به‌عنوان شاخص‌هایی از رشد اقتصادی و نابرابری درآمد مورد استفاده قرار گرفته اند. ا چکیده کامل
        هدف این مقاله آزمون تجربی فرضیه منحنی کوزنتس مالی با استفاده داده های مربوط به دوره زمانی ۱۳97- ۱۳61 در اقتصاد ایران است. بدین منظور، سرانه تولید ناخالص داخلی حقیقی و ضریب جینی به ترتیب، به‌عنوان شاخص‌هایی از رشد اقتصادی و نابرابری درآمد مورد استفاده قرار گرفته اند. افزون‌بر این، با به‌کارگیری روش تحلیل مؤلفه های اصلی، چندین شاخص توسعه مالی برای ایجاد یک شاخص کلی (ترکیبی) ادغام شده اند. نتایج حاصل از رویکرد خودرگرسیون با وقفه های توزیعی نشان می دهند که در بلندمدت، یک رابطه U معکوس میان رشد اقتصادی و نابرابری درآمد وجود دارد که فرضیه منحنی کوزنتس را تأیید می نماید. با ارتقای سطح توسعه مالی، نقطه بازگشت منحنی کوزنتس در سطح پایین‌تری از رشد اقتصادی قرار می‌گیرد. این یافته ها شواهدی دال بر تأیید فرضیه کوزنتس مالی بلندمدت برای ایران ارائه می‌دهند. براین اساس، پیشنهاد می‌شود که برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی به موازات سیاست‌های رشدی، سطح توسعه مالی را با هدف توزیع عادلانه‌تر درآمد ارتقاء دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - تأثیر بی‌ثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی بر رشد اقتصای ایران
        محدثه مقدسی علیرضا پورفرج احمد جعفری صمیمی محمدعلی فلاحی
        هدف از مقاله حاضر بررسی تأثیر بی ثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی ناشی از آن بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های فصلی طی دوره زمانی 1369:1 تا 1397:4 است. بدین‌منظور، از الگوی خودبازگشت برداری ساختاری (SVAR) استفاده شده است. نتایج توابع واکنش به ضربه نشان می دهد بی ثباتی چکیده کامل
        هدف از مقاله حاضر بررسی تأثیر بی ثباتی بودجه جاری و انباشت بدهی ناشی از آن بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های فصلی طی دوره زمانی 1369:1 تا 1397:4 است. بدین‌منظور، از الگوی خودبازگشت برداری ساختاری (SVAR) استفاده شده است. نتایج توابع واکنش به ضربه نشان می دهد بی ثباتی بودجه جاری باعث بی ثباتی سایر متغیرهای تحقیق در کنار افزایش انباشت بدهی و کاهش رشد اقتصادی شده است. نتایج نشان می دهد متغیر انباشت بدهی در کوتاه‌مدت اثر مثبت و در بلندمدت اثر منفی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی و نیز تأثیر منفی و قابل‌توجهی بر رشد اقتصادی دارد. هر قدر اندازه جاری دولت اصلاح، بهینه و متعادل شود، کسری بودجه جاری و تأمین مالی آن کاهش خواهد یافت، طراحی سیاست مطلوب در این زمینه قادر به حذف بسیاری از آثار منفی بخش دولت بر اقتصاد ملی است. براساس نتایج، پیشنهاد می شود درآمدهای پایدار جهت بهبود تراز عملیاتی با حفظ عدالت مالیاتی افزایش یابد و سیاست‌گذاری طرف مخارج جاری دولت با حفظ قدرت خرید حقیقی به نحوی تعدیل شود که آثار رفاهی منفی پدید نیاورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - تأثیر مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی اسلامی بر رشد اقتصادی ایران (رهیافت گشتاور تعمیم یافته GMM)
        سعید فراهانی فرد مجید فشاری یاور خانزاده
        چکیده بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی و اعتباری غیربانکی با سازماندهی و هدایت دریافت‌ها و پرداخت‌ها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده و موجب گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصادی می‌شوند. در این مطالعه ابتدا به بیان کانال‌های اثرگذاری مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی بر چکیده کامل
        چکیده بانک‌ها و مؤسسه‌های مالی و اعتباری غیربانکی با سازماندهی و هدایت دریافت‌ها و پرداخت‌ها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده و موجب گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصادی می‌شوند. در این مطالعه ابتدا به بیان کانال‌های اثرگذاری مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی بر رشد اقتصادی و در ادامه چگونگی اثرگذاری متغیرهای توضیحی بر رشد اقتصادی ایران پرداخته شده است.در خاتمه با استفاده از مدل سنتی کینگ ـ لوین و روش گشتاور تعمیم یافته (GMM) اثرگذاری مؤسسات مالی غیربانکی تحت نظارت بانک مرکزی و بانک‌های تجاری و تخصصی طی دوره‌ی زمانی 1378 تا 1392 به صورت سری زمانی فصلی بررسی شده است. یافته‌های تجربی نشان می‌دهد تمامی متغیرهای توضیحی مورد استفاده در مدل اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. هم‌چنین مؤسسات مالی بانکی در مقایسه با مؤسسات مالی غیربانکی اثر بیشتری بر رشد اقتصادی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - بررسی رشد اقتصادی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی)
        کاظم یاوری مهدیه رضاقلی زاده مجید آقایی
        این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع چکیده کامل
        این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا 2008 با استفاده از تخمین زن‌های گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)[4]، اثرات ثابت[5] و اثرات تصادفی[6] برآورد شده است. نتایج تجربی حاصل از این تحقیق رابطه منفی میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی (افزایش GDP سرانه) در این کشورها را تأئید می‌نماید. * دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، (نویسنده مسئول)، پست الکترونیکی: kyavari@gmail.com **دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، پست الکترونیکی: mahdieh_rezagholizadeh@yahoo.com ***دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و پژوهشگر گروه آمارهای اقتصادی پژوهشکده آمار ایران majid_aghaei3@yahoo.com 1- عربستان سعودی، ایران، عراق، امارات متحده عربی، کویت، نیجریه، لیبی، الجزایر [2]- Dynamic Panel Data [3]- Static Panel Data [4]- Generalized Method of Moments [5]- Fixed Effects [6]- Random Effects پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - تأثیر مصرف فرآورده‌های نفتی بر رشد اقتصادی در استان های کشور
        کیومرث شهبازی حسین اصغرپور کریم محرم زاده
        هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآورده‌های نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور می‌باشد. در این راستا از روش داده‌های تابلویی و داده‌های فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنی‌دار چکیده کامل
        هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مصرف فرآورده‌های نفتی و رشد اقتصادی در استان های کشور می‌باشد. در این راستا از روش داده‌های تابلویی و داده‌های فصلی دوره زمانی 1385-1379 در سطح استانی استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که مصرف بنزین و نفت گاز تأثیر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی استان های کشور داشته است و کشش تولید استان های کشور نسبت به بنزین و نفت گاز به ترتیب (22/0) و (19/0) بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که مخارج عمرانی دولت و جمعیت استان ها تأثیر مثبت و معنا‌داری بر رشد اقتصادی داشته‌اند و کشش تولید نسبت به جمعیت بیشتر از کشش تولید نسبت به مخارج عمرانی دولت بوده است. با توجه به نتایج تحقیق، تحدید مصرف فرآورده‌های نفتی می‌تواند منجر به کندی رشد اقتصادی در استان های کشور شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - اثرات نامتقارن شوک‌های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران: مدل VAR غیرخطی
        سعید صمدی علی سرخوش سرا امید امینی دره وزان
        چکیده هدف این مقاله بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران با استفاده از داده‌های فصلی از 1378:1 تا 1393:4 است. بدین منظور، از الگوی خود توضیح برداری سری زمانی غیرخطی انتقال ملایم شامل رژیم‌های نوسانات بالا و پایین استفاده شد. ازاین‌رو، نو چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی ایران با استفاده از داده‌های فصلی از 1378:1 تا 1393:4 است. بدین منظور، از الگوی خود توضیح برداری سری زمانی غیرخطی انتقال ملایم شامل رژیم‌های نوسانات بالا و پایین استفاده شد. ازاین‌رو، نوسانات قیمت نفت به‌ عنوان متغیر انتقال انتخاب‌ و با استفاده از تابع واکنش آنی تعمیم‌یافته به بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت بر نرخ بهره و رشد اقتصادی پرداخته‌ شده است. نتایج نشان داد شوک های قیمت نفت در دو رژیم نوسانات بالا و پایین دارای اثرات متفاوت و نامتقارنی بر نرخ بهره و رشد اقتصادی هستند. شوک قیمت نفت در رژیم نوسانات بالا در شروع باعث کاهش شدیدتررشد اقتصادی نسبت به افزایش رشد اقتصادی در رژیم با نوسانات پایین می شود. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود ذخیره کردن مازاد درآمد نفتی در دوره‌های افزایش قیمت نفت مورد توجه قرار گیرد، تا این مازاد درآمد به‌منظور کاهش اثرات مخرب وارده در هنگام وقوع نوسانات زیاد قیمت نفت مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - رابطه فناوری اطلاعات و ارتباطات، بخش‌های صادراتی و غیرصادراتی و رشد اقتصادی در ایران: تعمیم مدل فدر
        صابر معتقد همایون رنجبر سعید دایی کریم زاده
        صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به صورت مستقیم نقشی مهم در تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ رشد اقتصادی دارد و به طور غیر‌مستقیم باعث افزایش کارآیی و بهره‌وری تولیدات بخش‌های صادراتی و غیرصادراتی و افزایش نرخ رشد اقتصادی می‌شود. در این پژوهش با گسترش مدل فدر (1982) چکیده کامل
        صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به صورت مستقیم نقشی مهم در تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ رشد اقتصادی دارد و به طور غیر‌مستقیم باعث افزایش کارآیی و بهره‌وری تولیدات بخش‌های صادراتی و غیرصادراتی و افزایش نرخ رشد اقتصادی می‌شود. در این پژوهش با گسترش مدل فدر (1982)، مدلی جهت بررسی ارتباط فاوا، صادرات و بخش غیرصادراتی و رشد اقتصادی ارایه شده است. مدل اقتصاد‌سنجی به روش خود‌توضیحی با وقفه‌های توزیعی (ARDL) برای بازه زمانی 1357 تا 1389 در ایران برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که فاوا و صادرات اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی در ایران داشته‌اند و نیز اثرات ‌خارجی مثبت و معنا‌داری بر صادرات و بخش غیر‌صادراتی و هم‌چنین صادرات اثرات خارجی مثبت و معناداری بر بخش غیرصادراتی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - اثر الگوی تخصص تجاری بر رشد اقتصادی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
        همایون رنجبر مهدیه ایرانمنش مرتضی محمدی
        روند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجارت جهانی با استفاده از شاخص‌های مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی می‌شود و تخصص تجاری خود توسط شاخص‌های مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازه‌گیری می‌شود، در برگیرنده دلالت‌های ضمنی بهره‌ور چکیده کامل
        روند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجارت جهانی با استفاده از شاخص‌های مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی می‌شود و تخصص تجاری خود توسط شاخص‌های مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازه‌گیری می‌شود، در برگیرنده دلالت‌های ضمنی بهره‌وری صادرات می‌باشد. الگوهای تخصص و افزایش بیشتر ارزش افزوده صادرات در کشورهای درحال توسعه پیامدهای مهمی بر بهره‌وری و رشد اقتصادی دارد.بر این اساس مقالة حاضر به بررسی اثر الگوی تخصص تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه منا برای سال‌های 2009-2001 با استفادهاز روش گشتاورهای تعمیم یافته پرداخته است. نتایج حاکی از اثر مثبت شاخص‌های تمرکز صادرات بر رشد اقتصادی و اثر منفی شاخص‌های عدم تجانس تجاری و تجارت بین صنعتی بر رشد اقتصادی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - بررسی رابطه میان رشد مصرف برق و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت
        محسن مهرآرا راضیه فرمهینی فراهانی آیت حسن زاده
        این مقاله به بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در برخی از کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره زمانی 1972 تا 2008 می‌پردازد که در آن از هر دو روش تک معادله و داده‌های ترکیبی استفاده می‌شود. نتایج تجربی مبتنی بر روش داده‌های ترکیبی نشان می‌دهد که مسیر علّیت میان چکیده کامل
        این مقاله به بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در برخی از کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره زمانی 1972 تا 2008 می‌پردازد که در آن از هر دو روش تک معادله و داده‌های ترکیبی استفاده می‌شود. نتایج تجربی مبتنی بر روش داده‌های ترکیبی نشان می‌دهد که مسیر علّیت میان رشد اقتصادی و رشد مصرف برق در بلند مدت بصورت دو طرفه و در کوتاه مدت از رشد مصرف برق به رشد اقتصادی است. این یافته‌ها دلالت بر آن دارد که کشورهای صادرکننده نفت منتخب، کشورهایی وابسته به انرژی برق می باشند. بنابراین سیاست‌های کاهش تقاضای برق از طریق افزایش قیمت برق اثر نامطلوبی بر رشد اقتصادی این کشورها در کوتاه مدت و بلندمدت خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - تعیین نرخ بهره بهینه و اثرات آن بر اقتصاد ایران (کاربردی از مدل‌های کنترل بهینه)
        یزدان نقدی فرشید عفتی باران
        چکیده هدف این مقاله برآورد و محاسبه نرخ بهره بهینه طی دوره 95-1375 برای دست‌یابی به نرخ تورم بهینه و رشد اقتصادی مطلوب با استفاده از الگوی کنترل بهینه است. با توجه به برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران نرخ رشد اقتصادی 6 درصد و نرخ تورم هدف‌گذاری شده در ا چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله برآورد و محاسبه نرخ بهره بهینه طی دوره 95-1375 برای دست‌یابی به نرخ تورم بهینه و رشد اقتصادی مطلوب با استفاده از الگوی کنترل بهینه است. با توجه به برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران نرخ رشد اقتصادی 6 درصد و نرخ تورم هدف‌گذاری شده در این تحقیق 10 درصد در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد برای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب 6 درصد در سال و نرخ تورم هدف‌گذاری شده 10 درصد، میانگین نرخ بهره بهینه در اقتصاد ایران برای دوره 95-1372 حدود 2/5 درصد است. با توجه به اینکه میانگین نرخ بهره بانکی برای اقتصاد ایران طی همین دوره 3/14 درصد بوده است؛ پیشنهاد می‌شود نرخ بهره بانکی کاهش یابد. این امر موجب گسترش سرمایه‌گذاری و در نهایت، گسترش تولید و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - اثرات گسترش فناوری نانو تکنولوژی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب
        یزدان نقدی سهیلا کاغذیان نیکی محسنی فخر هادی پرهیزی گشتی
        مقاله‌ی حاضر، به ‌‌‌‌‌ارزیابی آثار فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای اتحادیه‌ی اروپا، آمریکا و ژاپن در دوره‌ی زمانی 2009- 1997 در قالب یک مدل اقتصاد سنجی (GMM) و داده‌های تابلویی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد گسترش فناوری نانو تکنولوژی اثر مثبت و معناداری بر ‌رشد اقتصاد چکیده کامل
        مقاله‌ی حاضر، به ‌‌‌‌‌ارزیابی آثار فناوری نانو بر رشد اقتصادی کشورهای اتحادیه‌ی اروپا، آمریکا و ژاپن در دوره‌ی زمانی 2009- 1997 در قالب یک مدل اقتصاد سنجی (GMM) و داده‌های تابلویی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد گسترش فناوری نانو تکنولوژی اثر مثبت و معناداری بر ‌رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه دارد؛ به ‌طوری ‌‌‌که در کوتاه‌‌ مدت و بلندمدت با افزایش یک درصدی هزینه‌های تحقیق و توسعه در فناوری نانو تکنولوژی، 01/0 درصد رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه افزایش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - اقتصاد سایه و نابرابری درآمدی در ایران
        احمد اسدزاده زهرا جلیلی
        چکیده مقاله‌ی حاضر رابطه بین نابرابری درآمدی و اقتصاد سایه را در ایران طی دوره 1389- 1350 مورد مطالعه قرار می‌دهد. پس از بررسی شکست ساختاری در داده‌ها با استفاده از آزمون شکست ساختاری درون‌زای بای- پرون و انجام آزمون ریشه واحد لی- استرازیکیچ مطالعه با روش حداقل مربعات چکیده کامل
        چکیده مقاله‌ی حاضر رابطه بین نابرابری درآمدی و اقتصاد سایه را در ایران طی دوره 1389- 1350 مورد مطالعه قرار می‌دهد. پس از بررسی شکست ساختاری در داده‌ها با استفاده از آزمون شکست ساختاری درون‌زای بای- پرون و انجام آزمون ریشه واحد لی- استرازیکیچ مطالعه با روش حداقل مربعات معمولی انجام گرفت. براساس نتایج به دست آمده اثر اقتصاد سایه بر نابرابری درآمدی مثبت بوده و با افزایش آن، نابرابری درآمدی افزایش می‌یابد. همچنین نتایج نشان دادند افزایش اندازه دولت، منجر به افزایش نابرابری‌های درآمدی شده است. به علاوه اثر اقتصاد سایه در هم‌زمانی با رشد اقتصادی و اندازه دولت حاکی از آن است که در حالت افزایش اقتصاد سایه، نابرابری‌های درآمدی افزایش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - تاثیر تولیدات کارخانه‌ای و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر انتشار گاز CO2 در کشورهای عضو گروهD8
        محمد مهدی برقی اسکویی فیروز فلاحی صونا ژنده خطیبی
        در این تحقیق تاثیر متغیرهایی از قبیل مصرف انرژی٬ تولیدات کارخانه ای٬ درجه باز بودن اقتصاد٬ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن برای سال‌های (2010-1990) در کشورهای گروه D8 در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از داده‌های تلفیقی (پانل دیت چکیده کامل
        در این تحقیق تاثیر متغیرهایی از قبیل مصرف انرژی٬ تولیدات کارخانه ای٬ درجه باز بودن اقتصاد٬ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار گاز دی اکسید کربن برای سال‌های (2010-1990) در کشورهای گروه D8 در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از داده‌های تلفیقی (پانل دیتا) و روش گشتاورهای تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که در روش اثرات ثابت تمام متغیرهای مورد بررسی به جز سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی رابطه‌ای مثبت و معنادار با انتشار گاز دی اکسید کربن دارند. در روش گشتاورهای تعمیم یافته نیز تمام متغیرهای برآورد شده مثبت و معنادار می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - اثر تغییرات سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی و بهره‌وری کل عوامل تولید در صنایع استان‌های ایران
        مهدی فتح آبادی
        در این مقاله، اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی اندازه‌گیری، سپس به حسابداری رشد اقتصادی و محاسبه بهره‌وری کل عوامل با فرض تغییر سهم درآمدی سرمایه پرداخته شد. در نهایت اثر سهم درآمدی سرمایه و تغییرات آن بر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید برآورد گردید. بدین منظور از چکیده کامل
        در این مقاله، اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر رشد اقتصادی اندازه‌گیری، سپس به حسابداری رشد اقتصادی و محاسبه بهره‌وری کل عوامل با فرض تغییر سهم درآمدی سرمایه پرداخته شد. در نهایت اثر سهم درآمدی سرمایه و تغییرات آن بر رشد بهره‌وری کل عوامل تولید برآورد گردید. بدین منظور از داده‌های صنایع تولیدی به تفکیک استان‌های ایران در دوره 93-1383 استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد اثر تغییر سهم درآمدی سرمایه بر تولید سرانه صنایع تولیدی استان‌ها سالانه متوسط 5/11 هزار ریال بوده است. نتایج حسابداری رشد حاکی از آن است سهم نیروی کار و سرمایه از رشد اقتصادی 6/5 درصدی صنایع تولیدی استان‌ها به ترتیب 4/11 و 200 درصد بوده است. علاوه بر این، سهم تغییر سهم درآمدی سرمایه از رشد اقتصادی 30 درصد و سهم TFP زولتا نیز منفی 141 درصد سالانه می‌باشد. در نهایت، نتایج برآورد حداقل مربعات تلفیقی (PLS) و گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) نشان داد سهم درآمدی و تغییرات آن اثر مثبت و معنادار بر رشد TFP دارد که این اثرگذاری به دلیل تغییر نسبت فراوانی عوامل تولید و تغییرات تکنولوژیکی تورش‌دار صنایع تولیدی استان‌های ایران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - شناسایی اولویت‌های سرمایه‌گذاری صنعتی در ایران با تأکید بر رشد ارزش افزوده
        مهدی رضایی خلیل حیدری پریسا یعقوبی
        هدف این مقاله شناسایی اولویت‌های سرمایه گذاری در فعالیت‌های صنعتی ایران است که رشد ارزش افزوده بیشتر را در پی داشته باشد. بدین منظور، تابع تولید 92 فعالیت صنعتی کشور در سطح کدهای چهاررقمی طبقه‌‌بندی آیسیک از روش پنل دیتا در دوره 92-1375 تخمین زده شد و سپس با استفاده از چکیده کامل
        هدف این مقاله شناسایی اولویت‌های سرمایه گذاری در فعالیت‌های صنعتی ایران است که رشد ارزش افزوده بیشتر را در پی داشته باشد. بدین منظور، تابع تولید 92 فعالیت صنعتی کشور در سطح کدهای چهاررقمی طبقه‌‌بندی آیسیک از روش پنل دیتا در دوره 92-1375 تخمین زده شد و سپس با استفاده از محاسبه کشش تولید نسبت به موجودی سرمایه در این صنایع و اثر تغییر موجودی سرمایه بر ارزش ‌افزوده آن ها، اولویت‌بندی صنایع صورت گرفت. یافته‌ها نشان داد فعالیت‌های صنایع معدنی و صنایع پایین‌دستی آن‌ها به ازای یک واحد سرمایه‌گذاری، ارزش‌ افزوده بیشتری ایجاد می‌کند. این صنایع، از آنجا که محصولات معدنی کشور را فرآوری و به محصولات با ارزش ‌افزوده بیشتر تبدیل می‌کنند، برای اقتصاد کشور اهمیت زیادی دارند و یافته ها تأکیدی بر اهمیت سرمایه گذاری در این دست از صنایع است. بر اساس نتایج، توصیه می‌شود که سرمایه‌گذاری در صنایع معدنی و صنایع پایین‌دستی آنها هدف‌گذاری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - تاثیر اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران با تاکید بر مدل آرمی
        حسین پناهی رامیار رفاعی
        این مقاله با تخمین اندازه بهینه دولت، به بررسی رابطه اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران با استفاده منحنی آرمی در دوره 85-1344 می پردازد. نتایج نشان می دهد رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت، مثبت و غیر خطی (درجه دوم)بوده و دارای نقطه حداکثراست.ن چکیده کامل
        این مقاله با تخمین اندازه بهینه دولت، به بررسی رابطه اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران با استفاده منحنی آرمی در دوره 85-1344 می پردازد. نتایج نشان می دهد رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی در بلند مدت و کوتاه مدت، مثبت و غیر خطی (درجه دوم)بوده و دارای نقطه حداکثراست.نتیجه دیگر این است که اندازه کنونی دولت بزرگ تر از اندازه بهینه بلند مدت و کوتاه مدت است و باید فعالیت هایی در جهت کوچک کردن اندازه دولت انجام داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - اندازه گیری ضریب فزاینده آب و پساب فاضلاب و کاربردهای آن در پیش بینی اقتصاد چرخشی آب برای مصرف واسطه ای و تقاضای نهایی براساس الگوی جدول داده – ستانده
        کوروش جوادی پاشاکی
        آب به لحاظ تقاضا یک کالای بدون جانشین و ضروری در سبد خانوار و تقاضای واسطه ای تولید در بخش های اقتصادی است. درعلم اقتصاد مقدار تقاضا با قیمت آن کالاها بستگی دارد. اما آب بدلیل ارزش گذاری قیمت پائین با سایر کالاها متفاوت است.همه بخش های اقتصادی وابسته به آب هستند.هیچ بخش چکیده کامل
        آب به لحاظ تقاضا یک کالای بدون جانشین و ضروری در سبد خانوار و تقاضای واسطه ای تولید در بخش های اقتصادی است. درعلم اقتصاد مقدار تقاضا با قیمت آن کالاها بستگی دارد. اما آب بدلیل ارزش گذاری قیمت پائین با سایر کالاها متفاوت است.همه بخش های اقتصادی وابسته به آب هستند.هیچ بخشی از اقتصاد بدون نهاده‌ی آب امکان تولید و خدمات برایش مسیر نیست. آب رابطه تنگاتنگ نیز با محیط زیست دارد.رویکرد مبتنی بر اقتصاد چرخشی آب و استفاده از پساب فاضلاب در بخش صنعت می تواند مصرف آب زیر زمینی را تاحدودی کاهش دهد.این مقاله با استفاده از آمار واطلاعات حسابداری آب و با رهیافت الگوی جدول داده -ستانده ،ضریب فزاینده پساب فاضلاب ،آب سطحی، زیر زمینی، برداشت از دریا وآب واحدهای صنعتی در بخش‌های اقتصاد را محاسبه و مقدار مصرفی آب را براساس رشد اقتصاد ملی ورشد جمعیت برای سال 1410پیش بینی نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - خوشه‌بندی پیشرفت اجتماعی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی
        هدی رضایی روشن علی رحمانی فیروزجاه امیرمنصور طهرانچیان رضاعلی محسنی
        مقاله حاضر در نظر دارد تا میزان تأثیر متغیر پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی را آزمون‌‌‌ کند. برای این منظور آمارهای مربوط به پیشرفت اجتماعی، آزادی اقتصادی و همچنین تولید ناخالص داخلی سرانه در 128 کشور به ترتیب برگرفته از شاخص پیشرفت اجتماعی و بنیاد هریتیج چکیده کامل
        مقاله حاضر در نظر دارد تا میزان تأثیر متغیر پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی را آزمون‌‌‌ کند. برای این منظور آمارهای مربوط به پیشرفت اجتماعی، آزادی اقتصادی و همچنین تولید ناخالص داخلی سرانه در 128 کشور به ترتیب برگرفته از شاخص پیشرفت اجتماعی و بنیاد هریتیج و بانک جهانی در سال 2017 و روش‌های درخت تصمیم‌گیری و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج حاصل از روش درخت تصمیم‌گیری نشان می‌دهد که تفاوت‌های قابل توجهی در میزان پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی در بین کشورها با درآمدهای متفاوت وجود دارد. همچنین، نتایج برآورد رگرسیون چندگانه در سال تحت بررسی نشان می‌دهد که متغیرهای پیشرفت اجتماعی و آزادی اقتصادی در این کشورها مؤثر بوده و اثر مثبت و معنی‌داری بر روی تولید ناخالص داخلی سرانه داشته است. بدین‌ترتیب می‌توان گفت با مؤثر بودن این شاخص‌ها، جامعه به سمت توسعه پیش رفته و رفاه اقتصادی و اجتماعی آمده و این جامعه یک جامعه ایده‌آل خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - Socio-economic Impacts of Investment Development Policy on the Agricultural Sector
        پرنیان زند حمیدرضا میرزایی خلیل آبادی حسین مهرابی بشرآبادی صدیقه نبی ییان
        Investment in the agricultural sector is important because this sector greatly affects the realms of providing food independence and security, employment, sustainable development, and environmental preservation. So, this study investigated the socio-economic impacts (di چکیده کامل
        Investment in the agricultural sector is important because this sector greatly affects the realms of providing food independence and security, employment, sustainable development, and environmental preservation. So, this study investigated the socio-economic impacts (direct and indirect effects) of the investment development policy on the agricultural sector and its sub-sectors in Iran in 2011 using a social accounting matrix (SAM). The results included three scenarios including a 15% increase in investment in the agricultural sector, a 10% increase in the investment in the farming and gardening sub-sector, a 15% increase in the investment in the farming and gardening sub-sector, and a 10% increase in the investment in the other sub-sectors. They indicated that the total income of the economy was increased when these scenarios were implemented; however, the first scenario had a greater impact on the total income of the economy (13.12%) compared to the other scenarios. Furthermore, it can be said that the sectors of agriculture (2.98%) and industry (0.36%) were most influenced by the first scenario and the sub-sector of farming and gardening and the industrial sector were most influenced by the second and third scenarios. According to the results of this study, it is suggested to take some actions to develop crop insurance and secure investment against potential losses by the available risks in the agricultural sector. Moreover, the government can play an influential role in controlling inflation and preventing price fluctuations so as to assure and motivate investors to increase investment in the agricultural sector. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفته‌ی اسلامی
        نرگس نوروزی
        در این مقاله به ارائه راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفته‌ی اسلامی با تاکید بر بیانیه‌ی گام دوم مقام معظم رهبری پرداخته می شود. در این بیانیه جنبه های مختلفی برای پیشرفت و تحقق نظام پیشرفته‌ی اسلامی مد نظر قرار گرفته است که می توان به تمرکز بر رشد علم چکیده کامل
        در این مقاله به ارائه راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی در تحقق نظام پیشرفته‌ی اسلامی با تاکید بر بیانیه‌ی گام دوم مقام معظم رهبری پرداخته می شود. در این بیانیه جنبه های مختلفی برای پیشرفت و تحقق نظام پیشرفته‌ی اسلامی مد نظر قرار گرفته است که می توان به تمرکز بر رشد علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و سبک زندگی اشاره کرد. اقتصاد به عنوان نقطه‌ی قوت و عامل مهم سلطه‌ناپذیری و نفوذناپذیری کشور مد نظر قرار گرفته است و از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان اقتصاد مقاومتی در بحران‌های رو به افزایش جهانی، الگویی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشده است و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم می کند. از این رو در این مقاله به بررسی ویژگی‌های نظام پیشرفته اسلامی و راهکارها و راهبردهای رشد اقتصادی برای دستیابی یه این مهم خواهیم پرداخت. روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای و بر اساس اطلاعات ثبت شده‌ی قبلی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - بررسی رابطه علی بین رشد اقتصادی، باز بودن تجاری و عمق بخش بانکی: مطالعه موردی کشورهای گروه D8
        معصومه دالوندی محمد جواد محقق نیا
        دستیابی به رشد اقتصادی نقش مهمی در تعیین قدرت اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. بنابراین شناخت و بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عمق بخش بانکی و باز بودن تجاری از عوامل مهم مؤثر بر رشد اقتصادی هستند. در این مطالعه برای بررسی مانایی متغیرها از آز چکیده کامل
        دستیابی به رشد اقتصادی نقش مهمی در تعیین قدرت اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. بنابراین شناخت و بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عمق بخش بانکی و باز بودن تجاری از عوامل مهم مؤثر بر رشد اقتصادی هستند. در این مطالعه برای بررسی مانایی متغیرها از آزمون ریشه واحد ایم_ پسران_ شین استفاده شده است. پس از رد هم انباشتگی بین متغیرها با بکارگیری آزمون پدرونی و کائو به منظور بررسی ارتباط علی بین عمق بخش بانکی، باز بودن تجاری و رشد اقتصادی از الگوی علیت گرنجری داده‌های پانلی طی دوره 2020-1980 در 8 کشور عضو گروه D8 استفاده شده است. از این روی برای عمق بخش بانکی از یک شاخص ترکیبی حاصل از روش تحلیل مولفه اساسی و برای رشد اقتصادی و باز بودن تجاری به ترتیب از دو شاخص تولید ناخالص داخلی و مجموع صادرات و واردات بر حسب درصد تولید ناخالص داخلی استفاده شده است. نتایج وجود رابطه علی یکطرفه از باز بودن تجاری به رشد اقتصادی را تایید می‌کند. دیگر نتایج نشان می‌دهد که رابطه علی بین رشد اقتصادی و عمق بخش بانکی تایید نشده؛ همچنین یافته‌ها حاکی از آن است که بین باز بودن تجاری و عمق بخش بانکی در کشورهای مورد مطالعه هیچ رابطه علی وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - تاثیر تنوع صادراتی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب درحال توسعه
        علی عباس حیدری
        کشورهای جهان سوم و به ویژه کشورهای عضو اپک به شدت وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام می باشند. افزایش تعداد کالاهای صادراتی و متوع سازی صادرات در این کشورها از یک طرف باعث کاهش بی ثباتی درآمدهای صادراتی می شود و از طرف دیگر زمینه دستیابی به درآمدهای ارزی پای چکیده کامل
        کشورهای جهان سوم و به ویژه کشورهای عضو اپک به شدت وابسته به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام می باشند. افزایش تعداد کالاهای صادراتی و متوع سازی صادرات در این کشورها از یک طرف باعث کاهش بی ثباتی درآمدهای صادراتی می شود و از طرف دیگر زمینه دستیابی به درآمدهای ارزی پایدار و رشد اقتصادی را فراهم می کند. هدف اصلی این مقاله، بررسی تاثیر تنوع محصولات صادراتی بر رشد اقتصادی، درمنتخبی از کشورهای در حال توسعه شامل کشورهای عضو اپک و کشورهای غیرعضو اوپک، طی دوره زمانی 2017-2002، با استفاده از رهیافت مدل های گشتاور تعمیم یافته (GMM) می باشد. نتایج برآورد مدل نشان داد که در کشورهای غیر عضو اپک، با کاهش تمرکز صادراتی و در نتیجه با افزایش تنوع محصولات صادراتی، رشد اقتصادی به صورت معناداری افزایش یافته است. بنابراین این کشورها می توانند با تنوع بیشتر محصولات صادراتی، اقتصاد خود را در مقابل شوکهای خارجی و نوسانات بین المللی بیمه کنند. در کشورهای عضو اپک، اثر تنوع صادرات بر رشد اقتصای معنادار نبوده است که این به دلیل تمرکز بالای صادراتی و در نتیجه تنوع کمتر محصولات صادراتی، با محوریت نفت، در این کشورها می باشد. بنابراین تدوین راهبردهای اساسی به منظور خارج شدن از اقتصاد تک محصولی و رسیدن به تنوع صادراتی در کشورهای عضو اپک، یک ضرورت، به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - نقش بحران‏های مالی در تاثیر قدرت نقدشوندگی بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران
        احسان رجبی
        احتمال وقوع بحران‌های مالی در جهان در سال‌های اخیر بیش از هر زمانی در دوران توسعه بازارهای مالی است.‌ در دو دهه اخیر ارقام و اعداد اقتصادی و صورت های مالی نشان دهنده ی افزایش بی‌سابقه ی، ورشکستگی شرکت ها است. در این پـژوهش تاثیر نقدشوندگی بر بازده سهام در شرایط بحران م چکیده کامل
        احتمال وقوع بحران‌های مالی در جهان در سال‌های اخیر بیش از هر زمانی در دوران توسعه بازارهای مالی است.‌ در دو دهه اخیر ارقام و اعداد اقتصادی و صورت های مالی نشان دهنده ی افزایش بی‌سابقه ی، ورشکستگی شرکت ها است. در این پـژوهش تاثیر نقدشوندگی بر بازده سهام در شرایط بحران مالی (مشمول قوانین ورشکسته شدن،‌ رشد اقتصادی منفی بحران مالی جهانی سال 1387) با استفاده از رگرسیون چند متغیره و داده های تابلویی و در بازه زمانی 1399-1387 بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 177 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و مدل پژوهش با نرم افزار استاتا نسخه 15 برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که نقدشوندگی در دوران بحران مالی جهانی، بر بازده سهام به صورت معنا‌داری تاثیر ندارد.‌ این در حالی است که سال‌هایی که رشد اقتصادی در ایران منفی شده(1387،1391،1392،1394،1397،1398) میزان تاثیر متغیر نقدشوندگی سهام بر بازده سهام شرکت های بورسی نسبت به سایر سال ها، بیشتر شده است. در شرکت‌های ورشکسته با افزایش قدرت نقدشوندگی سهام، بازده آن نیز افزایش یافته است. به عبارت دیگر، با بالارفتن قدرت نقدشوندگی سهام شرکت های ورشکسته و در سال هایی که رشد اقتصادی منفی است، بازده سهام آنها نیز افزوده شده است. توسعه ابزارهای مالی نوین مانند صندوق های بازارگردانی باعث افزایش قدرت نقدشوندگی سهام ها و به طبع افزایش بازدهی سهام ها خواهد شد که در نهایت باعث ارتقای جایگاه بازار سرمایه در جذب نقدینگی و سرمایه های خرد جامعه به این بازار مالی خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - تکانه‌های عدم‌ نقد‌شوندگی بازار مالی و پویایی‌های رشد اقتصادی با رویکرد خودرگرسیون برداری آستانه‌ای
        سید حامد پورحسینی حسین شریفی رنانی سعید دائی کریم زاده
        نقدشوندگی یک شاخص مهم برای توسعه بازار سرمایه است چرا که نشان می‌دهد بازار سرمایه با نقد‌شوندگی بالا و بهبود تخصیص سرمایه منجر به افزایش چشم‌انداز بلند‌مدت رشد اقتصادی می‌گردد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین تکانه‌های عدم‌نقدشوندگی بازار مالی و پویایی‌های رشد اقتصادی در چکیده کامل
        نقدشوندگی یک شاخص مهم برای توسعه بازار سرمایه است چرا که نشان می‌دهد بازار سرمایه با نقد‌شوندگی بالا و بهبود تخصیص سرمایه منجر به افزایش چشم‌انداز بلند‌مدت رشد اقتصادی می‌گردد. تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین تکانه‌های عدم‌نقدشوندگی بازار مالی و پویایی‌های رشد اقتصادی در بازه زمانی 1387:4-1400:4 پرداخته است. برای استخراج شاخص عدم‌ نقدشوندگی بازار سهام از شاخص آمیهود (2002) بهره برده شده است. با بهره‌گیری از آزمون‌های ریشه واحد دیکی فولر تعمیم‌یافته (ADF) و هگی، مانایی سری‌های زمانی تایید شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل خودرگرسیون برداری آستانه‌ای (TVAR) نشان می‌دهد تاثیر عدم نقدشوندگی بر تورم در رژیم‌های بالا و پایین مثبت و معنی‌دار بوده و هم‌چنین اثر عدم نقدشوندگی بر تورم در سطوح پایین‌تر عدم نقدشوندگی بیش‌تر بوده است. تأثیر عدم نقدشوندگی بر رشد اقتصادی منفی است. از طرفی دیگر عدم نقدشوندگی در سطوح بالاتر می‌تواند نوسانات بیشتری در رشد اقتصادی ایجاد کند. بنابراین در حیطه مدیریت رشد اقتصادی لازم است سیاست‌گذاران توجه ویژه‌ای به وضعیت نقدشوندگی در بازار‌های مالی داشته باشند. در وضعیت‌های رکود شدید، کاهش عدم نقدشوندگی در بازار‌های مالی با استفاده از صندوق‌های تثبیت بازار می‌تواند مانع از تشدید رکود شود و رشد اقتصادی را بهبود بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - بررسی اثر شاخص‌های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی با تاکید بر محیط زیست و مصرف انرژی در کشورهای درحال توسعه (با رویکرد پنل پویا)
        ویدا ورهرامی
        هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژ چکیده کامل
        هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژی (EC) و نقش یا حاکمیت قانون (RL) بر رشد اقتصادی است. در راستای تخمین مدل دوم؛ روابط برآوردی، وجود تاثیر مثبت رشد اقتصادی (GDP) و مصرف انرژی (EC) بر میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2) و وجود تاثیر منفی اثربخشی دولت (GE) و ثبات سیاسی دولت (PAV) بر انتشار گازهای دی اکسید کربن را نشان می دهد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه با تاکید بر کیفیت محیط زیست در بازه زمانی 2021-2002 است. نتایج حاصل از تخمین مدل با روش پنل پویا نشانگر تاثیر مثبت میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2)، اثربخشی دولت (GE)، مصرف انرژی (EC) و نقش یا حاکمیت قانون (RL) بر رشد اقتصادی است. در راستای تخمین مدل دوم؛ روابط برآوردی، وجود تاثیر مثبت رشد اقتصادی (GDP) و مصرف انرژی (EC) بر میزان انتشار گازهای دی اکسید کربن (CO2) و وجود تاثیر منفی اثربخشی دولت (GE) و ثبات سیاسی دولت (PAV) بر انتشار گازهای دی اکسید کربن را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - رابطه دینامیکی میان مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی و انتشار گازهای گلخانه ای در ایران
        مریم خوشنویس اسما شیری اعظم شیری
        رابطه بین علیت مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم اقتصاد انرژی است که بسیار مورد مطالعهقرار گرفته است. با این حال مطالعات قبلی در ایران رفتار غیر خطی این دو متغیر که می تواند به عنوان نتیجه ای ازشکست های ساختاری باشد را نادیده گرفته اند. در این مقاله مدل رگرسیو چکیده کامل
        رابطه بین علیت مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم اقتصاد انرژی است که بسیار مورد مطالعهقرار گرفته است. با این حال مطالعات قبلی در ایران رفتار غیر خطی این دو متغیر که می تواند به عنوان نتیجه ای ازشکست های ساختاری باشد را نادیده گرفته اند. در این مقاله مدل رگرسیونی خودبردار پارامترهای زمان با نوساناتاحتمال ) TVP-VAR ( مورد استفاده قرار می گیرد تا پویایی میان دوره ای را بین تولید ناخالص داخلی واقعی ایران)نفت، غیر نفت(، مصرف برق و میزان انتشار گاز های گلخانه ای در سال های 0794 4102 بررسی کند. تحلیل -پاسخ های پیاپی متغیر زمانی تولید ناخالص داخلی، مصرف برق و انتشار گاز های گلخانه ای به شوک های ساختارینشان می دهد که این پاسخ ها به میزان شدت نوسانات ساختاری تولید ناخالص داخلی، مصرف برق و شوک انتشارگازهای گلخانه ای بستگی دارد و می توان به وجود یک رابطه غیر خطی یک طرفه، از مصرف انرژی به رشداقتصادی دست یافت.این یافته به این معنی است که صاحبان تصمیم باید در سیاست های انرژی، نوسانات بالا وپایین تولید ناخالص داخلی واقعی، شوک های الکتریکی، انتشار گازهای گلخانه ای و روابط الگوهای متغیر زمانیتولید ناخالص داخلی واقعی، مصرف برق و انتشار گازهای گلخانه ای را در نظر بگیرند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - تحلیل اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه
        مهناز ربیعی مریم بهی فر قاسم آزادی احمدآبادی
        بسیاری از کشورهای درحال توسعه، در مواجهه با نیاز به ارتقاء و تقویت بلندمدت اقتصاد برای دسترسی به تکنولوژی های جدید، مدیریت دانش فنی که در بیشتر موارد بطور قابل ملاحظه ای با کمبود منابع همراه است، با چالش روبرو گردیده اند. تقویت اقتصاد بومی در وضعیت کمبود منابع با نقش با چکیده کامل
        بسیاری از کشورهای درحال توسعه، در مواجهه با نیاز به ارتقاء و تقویت بلندمدت اقتصاد برای دسترسی به تکنولوژی های جدید، مدیریت دانش فنی که در بیشتر موارد بطور قابل ملاحظه ای با کمبود منابع همراه است، با چالش روبرو گردیده اند. تقویت اقتصاد بومی در وضعیت کمبود منابع با نقش بالقوه سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ارتباط با رشد و توسعه بلندمدت اقتصاد در این کشورها همراه است. بنابراین، در این مقاله سعی شده تا با درنظرگرفتن 17 کشور درحال توسعه طی دوره 1990 تا 2019 به تحلیل تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور پرداخته شود. براین اساس، با استفاده از روش داده های تلفیقی در حالت ایستا و رویکرد اثرات ثابت در مقاطع و بکارگیری روش حداقل مربعات وزنی مدل برآورد گردیده است. در این تحقیق، اثر متغیرهای نیروی کار، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی، میزان باز بودن اقتصاد و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب تخمین زده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان داده است که اثر متغیرهای نیروی کار، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی و میزان باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه مثبت بوده است. همچنین، اگرچه، در ابتدا اثر FDI بر رشد اقتصادی مثبت بوده، اما این اثر با یک سال وقفه معکوس گردیده و اثر منفی بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور داشته که می تواند ناشی از نشت مالی، تکنولوژی، ارتباطات، نیروی انسانی و آسیب پذیری نسبت به بسته شدن باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - تاثیر قیمت جهانی نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسری بودجه در ایران
        نرگس قلعه وندی فاطمه زندی
        نوسانات قیمت نفت، منبع اصلی آشفتگی اقتصاد کشورهای متکی به درآمدهای نفتی بوده و اقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت را متاثر می‌کند. بررسی آثار شوک نفتی در تحقیقات مختلف بررسی شده و در این پژوهش برای نخستین بار به بررسی تأثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و چکیده کامل
        نوسانات قیمت نفت، منبع اصلی آشفتگی اقتصاد کشورهای متکی به درآمدهای نفتی بوده و اقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت را متاثر می‌کند. بررسی آثار شوک نفتی در تحقیقات مختلف بررسی شده و در این پژوهش برای نخستین بار به بررسی تأثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسری بودجه در ایران پرداخته شده که از نظر جامعیت، دارای نوآوری می‌باشد. نوع داده‌ها به صورت سری زمانی سالانه بوده و جامعه آماری شامل رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و کسر بودجه در کشور ایران از سال 1363 تا 1398 بود. نتایج نشان داد که شوک قیمت نفتی بر رشد اقتصادی و بیکاری تأثیر مستقیم داشته و بر تورم و کسری بودجه تأثیری نداشته است. بدین صورت که هرگونه تغییر ناگهانی بر قیمت نفت، می‌تواند آثار سوء بر رشد اقتصادی و بیکاری دارد. البته دوره دو ساله پایانی این تحلیل، به فشار حداکثری آمریکا علیه ایران مرتبط بوده که این اثر در مطالعات لحاظ نگردیده و پیشنهاد می‌شود که در تحقیقات آتی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی درایران
        شهاب الدین معموری فاطمه زندی
        تحقیقات مختلف نتایج متفاوتی از تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورها را نشان می دهند. علت این موضوع، به کارگیری متغیرهای مختلف و همچنین روش های محاسبه متفاوت می باشد. ما در این مقاله به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی در کشور ایران د چکیده کامل
        تحقیقات مختلف نتایج متفاوتی از تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورها را نشان می دهند. علت این موضوع، به کارگیری متغیرهای مختلف و همچنین روش های محاسبه متفاوت می باشد. ما در این مقاله به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی در کشور ایران در بین سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۸ پرداخته ایم. این تحقیق به روش الگوی خودتوضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL) بر روی تابع تولید انجام شده است که در آن از سرمایه گذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک متغیر توضیحی استفاده شده است. این پژوهش بر خلاف اکثر پژوهشها که بر اساس داده های ۱۰ ساله اخیر به برآورد می پردازند، داده های ۳۰ ساله را مورد بررسی قرار می دهد. برآوردهای این تحقیق نشان می دهند که تاثیر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی، مثبت و معنی دار و نزدیک ۰/۱۲ درصد می باشد ولی در برابر تاثیر نیروی کار و مصرف انرژی بر رشد اقتصادی ناچیز محسوب می شود. تاثیر نیروی کار۱/۱۷ درصد و مصرف انرژی نزدیک ۱ درصد به دست آمده است، همچنین در این تحقیق مشخص شد که ذخیره سرمایه تاثیر مثبت و غیرمعناداری بر رشد اقتصادی در سالهای اخیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - مقایسه تاثیر شاخص سرمایه انسانی بر مصرف انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در ایران
        فاطمه زندی شیرین میرطباطبایی
        در عصر حاضر توجه به انرژی های تجدید پذیر و تجدیدناپذیر از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. توجه به شاخص های سرمایه انسانی می تواند کمک شایانی به کشور بر مدیریت مصرف آنان داشته باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از جهت ماهیت و روش، علّی میباشد. در این پژوه چکیده کامل
        در عصر حاضر توجه به انرژی های تجدید پذیر و تجدیدناپذیر از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. توجه به شاخص های سرمایه انسانی می تواند کمک شایانی به کشور بر مدیریت مصرف آنان داشته باشد. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از جهت ماهیت و روش، علّی میباشد. در این پژوهش تأثیر متغیرهای قیمت نفت، قیمت متوسط انرژی برق، سرمایه انسانی، توسعه مالی و تحقیق وتوسعه بر مصرف انرژی‌های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در دو معادله خط رگرسیون مستقل در بازه زمانی 1399-1370 در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که با توجه به تخمین مدل، تمامی متغیرهای مدل بر مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر در سال‌های مورد مطالعه در بلند‌مدت معنی‌دار و قابل تفسیر بدست آمده است. بدین صورت که با فرض شرط ثابت بودن سایر شرایط یک درصد تغییر در متغیرهای سرمایه انسانی، توسعه مالی و قیمت نفت و قیمت متوسط برق به ترتیب 003/0، 009/0، 002/0 و 005/0 از مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر خواهد کاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - تأثیر نوآوری‌های تکنولوژیکی بر هزینه‌های نظامی
        حسن نقی زاده خورجستان
        نوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوری‌های تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که می‌بایست بصورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفا چکیده کامل
        نوآوری موضوعی بسیار مهم برای همه صنایع، به ویژه صنایع دفاعی است. زیرا این صنایع برای پشتیبانی از قدرت دفاعی نیازمند نوآوری‌های تکنولوژیکی هستند. البته نوآوری فرایندی بسیار پیچیده است که می‌بایست بصورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده در صنایع مورد استفاده قرار گیرد. در عرصه دفاعی، نوآوری در بهبود تجهیزات، فرایندها و ارائه خدمات پیشرفته به نیروهای نظامی نقش اساسی دارد. زیرا می‌تواند زمینه‌ رشد بهره‌وری و کارایی در این بخش شده، که نهایتاً به کاهش هزینه‌ها منجر شود. لذا در این پژوهش با انجام آزمون خودتوضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL) روابط بین متغیر‌های نوآوری‌های تکنولوژیکی، هزینه‌های تحقیق و توسعه، رشد اقتصادی، نرخ ارز موثر واقعی و هزینه‌های نظامی در بازه زمانی 1398-1378 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که تأثیر نوآوری تکنولوژیکی و هزینه‌های تحقیق و توسعه بر هزینه‌های نظامی هم در کوتاه‌مدت و در بلندمدت منفی است. در حالیکه تاثیر تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز بر هزینه‌های دفاعی مثبت است. اما نتایج این تحقیق بخوبی نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه و بکارگیری نوآوری‌های تکنولوژیکی می‌تواند بر تولید کالا و خدمات جدید نظامی و ارتقاء کیفیت مؤثر باشد و با ایجاد تجهیزات جدید و تولیدات پیشرفته و کاهش وابستگی به کشورهای خارجی، بهره‌وری و کارایی را در سازمان‌های نظامی افزایش داده و حتی با ایجاد اشتغال برای افراد تحصیل کرده و مستعد به رشد اقتصادی کشور نیز کمک بسزایی نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - درآمدهای نفتی و رشد اقتصادی در ایران : شواهدی از الگوی فضا-حالت
        سید احمد هاشمی میری حمید کاکائی غلامرضا عباسی هوشنگ مومنی وصالیان
        از جمله مهمترین دغدغه های سیاست گذاران دستیابی به رشد اقتصادی بالا می باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه انسانی، نقدینگی و سرمایه گذاری بر رشد اقتصادی در دوره 1400-1359 در قالب الگوی فضا-حالت بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان داد تاثیر درآمد های چکیده کامل
        از جمله مهمترین دغدغه های سیاست گذاران دستیابی به رشد اقتصادی بالا می باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه انسانی، نقدینگی و سرمایه گذاری بر رشد اقتصادی در دوره 1400-1359 در قالب الگوی فضا-حالت بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان داد تاثیر درآمد های نفتی، سرمایه گذاری و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی مثبت و در طی زمان نزولی بوده است. همچنین نقدینگی دارای تاثیر منفی یکنواخت بر رشد اقتصادی بوده است. براین اساس بهبود عملکرد صندوق توسعه ملی می تواند زمینه را برای تاثیر مثبت بزرگتر درآمد های نفتی بر رشد اقتصادی فراهم آورد. همچنین چنانچه ثبات اقتصاد کلان ایجاد نشود افزایش نقدینگی منجر به انتقال پول به سمت فعالیت های غیرمولد و متعاقبا کاهش رشد اقتصادی خواهد شد. از سوی دیگر در شرایط بی ثباتی اقتصاد کلان امکان افزایش تشکیل سرمایه ثابت نیز وجود نخواهد داشت و از این طریق نیز بهبود رشد اقتصادی محدود می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - بررسی بازدهی تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی، با استفاده از روش رگرسیون کوانتیل
        نازی محمدزاده اصل رویا سیفی‌پور آزاده محرابیان
        شناسایی و تفکیک بازگشت سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و آثار آن بر رشد اقتصادی، ازجمله موضوعاتی است که در عرصة صنعت و آموزش جای سؤال و بررسی دارد. از آنجا که هزینه‌های این نوع سرمایه‌گذاری معمولاً زیاد است، سیاست‌گذاران می‌خواهند مطمئن شوند که بازگشت واقعی آن چقدر است و چکیده کامل
        شناسایی و تفکیک بازگشت سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و آثار آن بر رشد اقتصادی، ازجمله موضوعاتی است که در عرصة صنعت و آموزش جای سؤال و بررسی دارد. از آنجا که هزینه‌های این نوع سرمایه‌گذاری معمولاً زیاد است، سیاست‌گذاران می‌خواهند مطمئن شوند که بازگشت واقعی آن چقدر است و چگونه می‌توان آن را اندازه‌گیری کرد. در این پژوهش، هدف اصلی، بررسی آثار غیرمستقیم تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی کشورها است که در قالب مدل‌های تابلویی به روش رگرسیونی کوانتیل برآورد شده است. نتایج به‌دست‌آمده، حاکی از آن است که رابطة مثبت و معنا‌داری بین مخارج R&D و اختراعات، و نیز اختراعات و هزینه‌های آموزش با GDP در هر دو گروه کشورهای دارای درآمد بالا و درآمد متوسط رو به بالا وجود دارد. همچنین، در کشورهای با درآمد بالا، هرچه سطح درآمد کشوری بالاتر می‌رود، سرمایه‌های انسانی، یعنی آموزش نیروی انسانی و میزان اختراعات، نقش قالب‌تری را در توضیح رشد تولیدشان در مقایسه با نیروی کار و سرمایه‌های فیزیکی بازی می‌کنند؛ در حالی که در کشورهای با درآمد متوسط بالا، سرمایة فیزیکی، همچنان نقش قالب را در رشد تولید ناخالص داخلی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - اثرات بهره وری کشاورزی در رشد اقتصاد ایران
        فاطمه دبیری سهیلا خوشنویس یزدی فاطمه زندی
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل ب چکیده کامل
        امروزه دستیابی به رشد اقتصادی از راه ارتقای بهره وری،از مهمترین هدف های اقتصادی کشورها به حساب می آید.ارتقای بهر وری با استفاده از عاملهای تولید به دست می آید و در نیل به رشد اقتصادی مستمر و توسعه پایدار نقشی مهم ایفا میکند.بهره وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از مسائل بسیار مهم است زیرا کشاورزی در ایران بزرگترین بخش اقتصادی پس از بخش های نفت و خدمات است که حدود 20 درصد تولید ناخالص ملی و سهم عمده ای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است.افزون براین،ارتباط پیشین و پسین کشاورزی با دیگر بخش ها،به رشد تولید و اشتغال در آنها نیز کمک می کند.با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع تولید،استفاده بهینه از منابع و افزایش بهره وری عوامل تولید الزامی می شود.در این پژوهش،داده ها به صورت سری زمانی سالانه برای دوره زمانی 1350 تا 1387 تجزیه و تحلیل شده است:سپس متغیر بهره وری کشاورزی با استفاده از شاخص کندریک محاسبه و آنگاه تاثیر بهره بررسی شده که نتایج این آزمون بیانگر ECM وARDL وری کشاورزی بر رشد اقتصادی با استفاده از مدلهای آن است که علائم ضرایب برآورده شده برای همه متغیرها با مبانی نظری سازگاری دارد و متغیر موجودی سرمایه،بهره وری کشاورزی،و نیروی کار تاثیری معنادار و مثبت بر رشد اقتصادی داشته و با آزمون علیت گرنجر نتیجه گرفته شده که از بهره وری کشاورزی بر رشد اقتصادی رابطه ای یک طرفه برقرار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - آزمون دیدگاه طرف عرضه و طرف تقاضا در توسعه بازار های مالی
        عرفان معماریان محمد رضا محجوب سوده حسن پور
        در پژوهش حاضر،به عنوان یک مطالعه موردی اثرات متقابل شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل) سهام بورس اوراق بهادار تهران و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده است.بای این منظور،اطلاعات مربوط به این متغیرها در دوره زمانی 1389-1378 به صورت فعلی،جمع آوری و با استفاده از آزمون هم جمع چکیده کامل
        در پژوهش حاضر،به عنوان یک مطالعه موردی اثرات متقابل شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل) سهام بورس اوراق بهادار تهران و رشد اقتصادی در ایران بررسی شده است.بای این منظور،اطلاعات مربوط به این متغیرها در دوره زمانی 1389-1378 به صورت فعلی،جمع آوری و با استفاده از آزمون هم جمعی جوهانسن و مدل تصحیح خطای برداری رابطه متقابل این متغیرها بررسی شده است.نتایج به دست امده ار آزمون هم جمعی جوهانسن نشان داده است که بین متغیرهای فوق،رابطه تعادلی بلندمدت وجود دارد:و نتایج حاصل از آزمون مدل تصحیح خطای برداری،حاکی از آن است که بین آن متغیرها،رابطه یک طرفه و مستقیم از رشد اقتصادی به شاخص قیمت و بازده نقدی(بازده کل)سهام بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد و دیدگاه طرف تقاضا در توسعه بازارهای مالی تایید شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
        بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیان
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی ا چکیده کامل
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاست‌های گردشگری جزوِ نگرانی‌های این کشورها محسوب می‌شوند. گردشگری بین‌المللی، مبادلات ارزی را نیز به‌همراه داشته است که می‌تواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی می‌انجامد. اهمیت این بخش، به‌دلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، بخش خصوصی را تشویق می‌کند و زیرساخت‌ها را توسعه می‌دهد، قابل‌توجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سال‌های 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمون‌های ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می‌دهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان می‌دهد که ارتباط علّی دوطرفه‌ای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید می‌کنند. به‌علاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، به‌شکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری می‌کند، ثبات بیشتری می‌یابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - تحلیل شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت (۱۹۸۰-۲۰۱۰)
        سید کمیل طیبی زهرا زمانی مصطفیl رجبی عطیه عظیمی
        رشد اقتصادی فرآیندی است که بدون استفاده کارآمد از منابع امکان‌پذیر نیست. انرژی به عنوان یک نهاده مهم و استراتژیک در دنیای کنونی و تأثیر آن در رشد اقتصادی امری انکار ناپذیر است. بررسی رابطه ی مصرف انرژی و رشد اقتصادی، می تواند تأثیر بسزایی در تنظیم و برقراری سیاست های بخ چکیده کامل
        رشد اقتصادی فرآیندی است که بدون استفاده کارآمد از منابع امکان‌پذیر نیست. انرژی به عنوان یک نهاده مهم و استراتژیک در دنیای کنونی و تأثیر آن در رشد اقتصادی امری انکار ناپذیر است. بررسی رابطه ی مصرف انرژی و رشد اقتصادی، می تواند تأثیر بسزایی در تنظیم و برقراری سیاست های بخش انرژی ایفا کند. این رابطه می تواند در صورت وجود شکست های ساختاری تغییر کند، لذا توجه به وجود شکست ساختاری در بررسی های تجربی امری مهم و ضروری بوده و عدم توجه به آن ممکن است منتج به نتایج گمراه کننده و غیر واقعی منتهی شود. در این پژوهش به بررسی شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت در دوره )۲۰۱۰-۱۹۸۰( پرداخته شده است. با استفاده از آزمون‌های هم انباشتگی، آزمون چاو برای داده‌های تابلویی تأثیر شکست ساختاری بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی مورد تأیید تحقیق است.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - ارتباط بین اقتصاد سایه‌ای و رشد اقتصادی: یک تحلیل تجربی با استفاده از سیستم معادله های پنل همزمان
        محمدرضا شهاب جمشید پژویان
        اقتصاد سایه‌ای به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و اثرگذار در تمامی اقتصادهای دنیا وجود داشته و ازاین‌رو حداقل طی دهه اخیر از ابعاد مختلف در کانون توجهات مجموعه قابل‌ملاحظه‌ای از اندیشمندان و محققان اقتصادی و کاربران آن در سایر علوم اجتماعی بوده است. هدف اصلی در این مطالعه عبارت چکیده کامل
        اقتصاد سایه‌ای به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده و اثرگذار در تمامی اقتصادهای دنیا وجود داشته و ازاین‌رو حداقل طی دهه اخیر از ابعاد مختلف در کانون توجهات مجموعه قابل‌ملاحظه‌ای از اندیشمندان و محققان اقتصادی و کاربران آن در سایر علوم اجتماعی بوده است. هدف اصلی در این مطالعه عبارت است از بررسی و شناسایی نحوه ارتباط بین اقتصاد سایه‌ای و رسمی و رابطه آن با جایگاه کشور در مسیر رشد و توسعه اقتصادی و بر پایه رویکردهای نظری موجود؛ برای تحقق هدف فوق، در طراحی فرضیه‌ها و تصریح مدل‌های تحقیق نوعی رابطه U معکوس که رابطه کوزنتسی نام‌گذاری گردیده در نظر گرفته شده است. برای بررسی و آزمون فرضیه‌ها، مجموعه‌ای از داده‌های آماری ۵۰ کشور شامل دو بلوک ۲۵ کشوری از کشورهای با سطح توسعه بسیار بالا و کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران، طی دوره سال‌های 2007-1999 استفاده و متدولوژی اقتصادسنجی داده‌های پنل بکار گرفته‌شده و در قالب رهیافت‌های مختلف تحت فروض متفاوت از نظر مسئله همزمانی مدل‌های تصریح‌شده برآورد گردید. نتایج برآوردها و محاسبه مختصات نقاط برگشت منحنی‌ها بر اساس آن، هر دو فرضیه مطرح‌شده در این مطالعه را تأیید می‌کند و به لحاظ آماری نشان می‌دهد که در تمامی سطوح معنی‌داری، وجود رابطه کوزنتسی بین اقتصاد سایه‌ای و رشد اقتصادی غیرقابل‌انکار است ضمن اینکه نوع ارتباط (جانشینی یا مکملی) بین اندازه اقتصاد سایه‌ای و رشد اقتصادی به موقعیت کشورها در مسیر توسعه بستگی دارد. مطالعه یافته‌های بسیار مهم دیگری نیز به‌ویژه برای ایران (البته سایر کشورهای در حال توسعه بلوک دوم) دارد از جمله اینکه محاسبات مبتنی بر ضرایب برآوردی موقعیت ایران طی دوره مطالعه را در فاز صعودی منحنی U معکوس نشان می‌دهد و دیدگاه نئوکلاسیکی مبنی بر رابطه مکملی بین رشد اقتصادی و اندازه اقتصاد سایه‌ای را در مورد ایران طی دوره مذکور تأیید می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - اثر تکانه های نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت
        ابراهیم حسینی نسب منا میر کاظمی مود
        تکانه قیمت نفت در سال 1973 و رکود ناشیئ از ان باعث شد تا مطالعات بسیاری در خصوص اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد انجام شود،اما با بروز تکانه منفی قیمت نفت در سال 1986 و بروز رابطه نامتقارن بین رشد و تکانه های نفتی روابط غیر خطی مورد توجه قرار گرفت.در این پژوهش به بررسی آ چکیده کامل
        تکانه قیمت نفت در سال 1973 و رکود ناشیئ از ان باعث شد تا مطالعات بسیاری در خصوص اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد انجام شود،اما با بروز تکانه منفی قیمت نفت در سال 1986 و بروز رابطه نامتقارن بین رشد و تکانه های نفتی روابط غیر خطی مورد توجه قرار گرفت.در این پژوهش به بررسی آثار نامتقارن تکانه های نفتی بر دو متغیر کلان اقتصادی رشد تولید و نرخ تورم در دو گروه از کشورهای صادر کننده و وارد کننده نفت پرداخته ایم.برای این منظور از روش داده های تابلویی پویا با به کارگیری برآورد کننده گشتاورهای تعمیم یافته در دو دوره 1970-2005 استفاده کرده ایم.نتایج نشان می دهد که نوسانات قیمت نفت تاثیر قابل توجه و موثری بر نوسان رشدGDP و نرخ تورم در هر دو گروه کشورهای صادر کننده و وارد کننده دارد.همچنین،نوسانات قیمت نفت بر رشد GDP و نرخ تورم آثار نامتقارنی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - بررسی آثار اندازه دولت بر رشد اقتصادی در ایران
        اکبر کمیجانی هادی حق شناس
        دولت‌ها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینه‌هایی می‌شوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخا چکیده کامل
        دولت‌ها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینه‌هایی می‌شوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی) بر رشد اقتصادی در ایران مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، یک تابع کاب داگلاس که تابعی از اندازه دولت، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی است با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سال‌های 1368 الی 1391 برآورد شده است و ضریب تاثیرگذاری اندازه دولت در دوره کوتاه مدت و بلندمدت استخراج شده است. نتایج حاکی از آن است که بزرگ شدن دولت در دو دوره مذکور اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران دارد، لیکن این تاثیرگذاری در دوره بلندمدت بیشتر است. بنابراین، اندازه دولت همانند سرمایه انسانی ابزاری برای برنامه‌ریزی افزایش رشد اقتصادی در بلندمدت است. ضریب تصحیح خطای برآوردی نیز نشان می‌دهد انحرافات و عدم تعادل‌ها در تولید سرانه اقتصاد ایران با سرعت کمی به سمت تعادل بلندمدت حرکت می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - بررسی اثر گردشگری بر رشد اقتصادی ایران (در سالهای 1368-1387)
        حسین شریفی رنانی مریم صفایی شکیب مصطفی عمادزاده
        وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از چکیده کامل
        وابستگی به درآمد نفت یکی از ویژگیهای برجسته اقتصاد ایران است که این میزان در سه دهه گذشته افزایش یافته است. با آنکه ذخایر نفتی ایران بسیار غنی است ولی در سالهای نه چندان دور به پایان خواهد رسید. لذا،اهمیت صنعت گردشگری در ایران،به ویژه در دهه های آینده که امکانات کشور از درآمدهای نفتی محدودتر خواهد شد بر کسی پوشیده نیست.امروزه بیشتر کشورهای جهان در رقابتی نزدیک و تنگاتنگ در پی بهره گیری از مزایای اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشی از صنعت گردشگری در کشور خود هستند. در این پژوهش به بررسی صنعت گردشگری بر رشد اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد خودتوضیحی با وقفه گسترده (ARDL) و با بهره گیری از داده های فصلی در دوره 1387-1368 پرداخته ایم.نتایج این پژوهش نشان می دهد که سرمایه گذاری سرانه در بخش گردشگری و همچنین ورود سرانه گردشگران به کشور اثر معناداری بر رشد اقتصاد ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - بررسی تأثیر توسعه بنادر بر رشد اقتصادی مناطق میزبان
        سیامک علمی کامبیز هژبرکیانی عباس معمارنژاد یگانه موسوی جهرمی
        چکیده امروزه بنادر با در اختیار داشتن حدود 80 درصد از تجارت جهانی مهم‌ترین دریچه تجارت ملی و بین‌المللی محسوب می‌‌شوند. علی‌رغم اهمیت روز افزون بنادر در توسعه حمل‌ونقل، بنادر و فعالیت‌های مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول مانده‌اند. ارتباط معنادار بین توسعه‌یافتگی مناط چکیده کامل
        چکیده امروزه بنادر با در اختیار داشتن حدود 80 درصد از تجارت جهانی مهم‌ترین دریچه تجارت ملی و بین‌المللی محسوب می‌‌شوند. علی‌رغم اهمیت روز افزون بنادر در توسعه حمل‌ونقل، بنادر و فعالیت‌های مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول مانده‌اند. ارتباط معنادار بین توسعه‌یافتگی مناطق بندری با ظرفیت و حجم فعالیت‌های صورت‌گرفته در بنادر این سوال مهم را برمی‌انگیزد که تأثیر خالص فعالیت‌های صورت‌گرفته در بنادر بر رشد مناطق میزبان چگونه است؟ در مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های شش استان شامل سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، گیلان و مازندران طی دوره زمانی 1384 تا 1396 موضوع فوق بررسی می شود. نتایج حاکی از آن است که ظرفیت عملیات در بنادر ، توسعه انسانی، نرخ رشد اقتصادی در ابتدای دوره، اشتغال، سرمایه‌گذاری دولت در بنادر، بودجه جاری دولت، دستمزد، فناوری، ساختار تولید و شهرنشینی اثر مثبت و معنادار و هزینه حمل‌ونقل تأثیر منفی و معناداری بر تولید اقتصادی استان ها داشته‌اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - اثرهای نا اطمینانی‌های تورم و مخارج دولت و تعامل آن‌ها بررشد بخش‌های اقتصادی ایران
        محسن مهر آرا میر سجاد سید قاسمی محسن بهزادی صوفیانی
        هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخش‌های عمده اقتصادی ایران می‌باشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونه‌های اتورگرسیو شرطی تعمیم‌یافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونه‌ها امکان تغییر چکیده کامل
        هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی اثر نااطمینانی های تورم و مخارج دولت و همچنین اثر تعاملی این نااطمینانی ها بر روی رشد بخش‌های عمده اقتصادی ایران می‌باشد. برای برآورد نااطمینانی ها از نمونه‌های اتورگرسیو شرطی تعمیم‌یافته (GARCH) استفاده شده است، زیرا این نمونه‌ها امکان تغییر واریانس شرطی جمله خطا در طول زمان را فراهم می‌آورند. سپس برای بررسی اثر نا اطمینانی‌های ذکرشده، از روش داده‌های ترکیبی (Panel Data) استفاده شده است. بازه زمانی مورداستفادهسال‌های ۱۳۸۷- ۱۳۴۸می‌باشد. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر وجود اثر منفی نااطمینانی تورمبر رشد هر ۴ بخش عمده اقتصادی کشور، می باشد. نااطمینانی مخارج دولت نیز اثری منفی و معنی دار بر رشد بخش‌های اقتصادی کشور به جز بخش نفت و گاز داشته است. همچنین تعامل نااطمینانی های مذکور نیز اثری منفی و مجزا از اثر یک‌یکآن‌ها بر رشد بخش‌های کشاورزی و خدمات داشته است.به این معنی که افزایش هر کدام از نااطمینانی های یادشده، باعث تشدید اثرهای نااطمینانی دیگر در این بخش های اقتصادی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - بررسی اثرات آموزش عالی بر رشد اقتصادی کشور: تلفیق الگوهای سیستم دینامیکی و الگوهای اقتصاد سنجی
        نعمت فلیحی
        تخصیص بهینه نیروی انسانی دارای تحصیلات دانشگاهی در بین بخشهای اقتصادی می تواند به رشد بشتر ارزش افزاوده ای کشاورزی و صنعت و افزایش بیشتر رشد اقتصادی منجر شود.اگرچه همواره مباحثی در خصوص تاثیر سرمایه انسانی و شاغلان دارای تحصیلات دانشگاهی بر رشد اقتصادی مطرح می شود ولی ه چکیده کامل
        تخصیص بهینه نیروی انسانی دارای تحصیلات دانشگاهی در بین بخشهای اقتصادی می تواند به رشد بشتر ارزش افزاوده ای کشاورزی و صنعت و افزایش بیشتر رشد اقتصادی منجر شود.اگرچه همواره مباحثی در خصوص تاثیر سرمایه انسانی و شاغلان دارای تحصیلات دانشگاهی بر رشد اقتصادی مطرح می شود ولی هماهنگی میان رشته تحصیلی و نوع شغل از اهمیت ویژهای برخوردار است.داده های آماری نشان می دهد که رد حدود 605 درصد از شاغلان دارای مدرک کشاورزی در بخش کشاورزی شاعغل هشتند و بقیه در بخشهاس صنعت وخدمات فعالیت می کنند.همچنین 13 درصد شاغلان دارای مدرک مهندسی در بخش صنعت فعالیت می کنند.نتایجی که با استفاده از الگوی سیستم دینامیکی و الگوی اقتصاد سنجی به دست امده نشان میدهد:اول،سرمایه انسانی تاثیر مثبت و معنا داری بر رشد اقتصادی دارد ولی تاثیر لن به علت اینکه فارغ التحصیلان دانشگاهها در بیشتر موارد فعالیتهای غیرمرتبط با رشته تحصیلی خود انجام میدهند ناچیز است.دوم،در صورتی که تمام فارغ التحصیلان شاغل دانشگاهی در بخشهای تخصصی خود شاغل شوند بهره وری نیروی کار بخش مربوطه افزایش می یابد .سوم،تاثیر فارغ التحصیلان دانشگاه ها نسبت به مقاطع ابتدایی به راهنمایی و متوطه بر سرمایه انسانی و رشد اقتصادی بیشتر است.لذا توجه بیشتر برای افزایش کارایی فارغ التحصیلان دانشگاه ها و همچنین تخصصی شدن فعالیتهای فارغ التحصیلان دانشگاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - بررسی اثر تنوع صادراتی بر رشد اقتصادی ایران در سال‌های پس از انقلاب اسلامی (سال‌های 1358-1385)
        عباس معمارزاده قدرت الله امام وردی افسانه شایسته
        با توجه به بحث رشد صادرات و رشد اقتصادی،موضوع تنوع صادراتی مورد توجه بسیاری از سیاستگذاران قرار گرفته که منظور از ان افزایش تعداد کالاهای صادراتی و کاهش وابستگی به یک منبع درامدی است.به بیان دیگر،هر چه ترکیب کالاهای صادراتی یک کشور در تعداد بیشتری از کالاهای صادراتی باش چکیده کامل
        با توجه به بحث رشد صادرات و رشد اقتصادی،موضوع تنوع صادراتی مورد توجه بسیاری از سیاستگذاران قرار گرفته که منظور از ان افزایش تعداد کالاهای صادراتی و کاهش وابستگی به یک منبع درامدی است.به بیان دیگر،هر چه ترکیب کالاهای صادراتی یک کشور در تعداد بیشتری از کالاهای صادراتی باشد،گفته می شودکه صادرات آن کشور متنوع تر است.با توجه به بررسی انجام شده در اقلام صادراتی کشور(بین سالهای 1358-1385)ترکیب صادرات غیر نفتی از درجه بالایی متنوع سازی برخوردار بوده که خود باعث رشد اقتصادی شده است.بنابراین متنوع سازی صادرات و رشد اقتصادی به صورت همسو حرکت کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - بررسی اثرات اصلاح قیمت حامل‌های انرژی بر تولید و قیمت در بخش کشاورزی
        علی اصغر اسماعیل نیا شهرام وصفی اسفستانی
        این مقاله پس از برآورد میزان یارانه بخش کشاورزی به تفکیک حامل‌های انرژی، به تبیین اثرهای اجرای سیاست اصلاح قیمت و هدفمند سازی در بخش کشاورزی و نیز بررسی تأثیر حذف یارانه‌های انرژی بر رشد اقتصادی و تولید بخش کشاورزی می پردازد. روش‌شناسی مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر چکیده کامل
        این مقاله پس از برآورد میزان یارانه بخش کشاورزی به تفکیک حامل‌های انرژی، به تبیین اثرهای اجرای سیاست اصلاح قیمت و هدفمند سازی در بخش کشاورزی و نیز بررسی تأثیر حذف یارانه‌های انرژی بر رشد اقتصادی و تولید بخش کشاورزی می پردازد. روش‌شناسی مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر روش آماری تحلیلی بوده و از روش تحلیل داده- ستانده استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اجرای قانون هدفمندی به دلیل افزایش قیمت انرژی، اثرهای تولیدی بالایی بر بخش کشاورزی دارد. بررسی قیمتی نشان می دهد که در پی اجرای هدفمند سازی، این بخش از افزایش قیمت ها متأثر می شود به طوری که برآورد می شود شاخص قیمت فراورده های دامی بیش از ۸۲ درصد افزایش یابد. اجرای قانون هدفمند سازی یارانه ها می تواند ستانده کل بخش های اقتصادی را تا ۶٫۹ درصد کاهش دهد که این کاهش برای بخش های مختلف اقتصادی متفاوت خواهد بود. در این تحلیل بخش ساخت محصول های غذایی، آشامیدنی، توتون و تنباکو در حدود ۱۵٫۵۶ درصد و زراعت و باغداری در حدود ۷٫۷۵ درصد دچار کاهش تولید می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - ارزیابی اثرگذاری نااطمینانی ناشی از تورم و رشد اقتصادی بر مصرف نفت و گاز در ایران
        رضا قادری مقدم بیژن باصری نعمت فلیحی غلامرضا عباسی
        نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های ناشی از آنهااز یک سوبر رشد فعالیت های اقتصادی و بخش عرضه واز سویی بر میزان تقاضا در قالب تغییر در سطوح مصرف و سرمایه گذاری اثر می گذارند. این مقاله به بررسی آثار نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های گسترده آن چکیده کامل
        نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های ناشی از آنهااز یک سوبر رشد فعالیت های اقتصادی و بخش عرضه واز سویی بر میزان تقاضا در قالب تغییر در سطوح مصرف و سرمایه گذاری اثر می گذارند. این مقاله به بررسی آثار نااطمینانی ناشی از تورم و نرخ ارز و بی ثباتی های گسترده آن بر رشد اقتصادی در دوره 1399- 1360 می پردازد.در قالب یک الگو، نقش نااطمینانی بر رشد اقتصادیو تغییرات مصرف نفت و گازبا به کارگیری مدل گارچ ((GARCHبرآورد شده است.یافته ها نشان می دهدنااطمینانی ناشی از تورم،سطوح مصرف نفت و گازرا به صورت معنادار ولی اندککاهش می دهد.شوک نااطمینانی ناشی از تورم در تعامل با متغیرهای واقعی،آثارخود بر کاهش مصرف نفت و گاز را نمایان می سازد. در بلندمدت اثر نااطمینانی بر مصارف نفت و گاز به دلیل اصلاح متغیرهای اسمی و عملکرد متغیرهای واقعی کاهش یافته و به سمت صفر متمایل می شود.تغییر در میزان مصارف نفت و گازدر نتیجهنااطمینانی موجب کاهش سرمایه گذاری بخش خصوصی و مشارکت آنورشد اقتصادی پایین ترشده است.باشکل‌گیری و گسترش نااطمینانی ناشی از نرخ تورم، رشد اقتصادی، مصرف و سرمایه گذاری بخش خصوصی، میزان مصرف نفت و گاز در اقتصاد اثر پذیرفته است.علاوه بر عوامل فوق، گسترش شهرنشینی،ارتقای فعالیت های صنعتی و روند رو به توسعه فعالیت های مدرن در اقتصاد بر سطوح مصرف نقش داشته است. سیاست های ثبات بخش اقصادیاز طریق کاهش نااطمینانی تورمینقش مهمی را در بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش هزینه های رفاهی ناشی از آن به بار خواهد آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران بر اساس الگوی اقتصاد کلان پساکینزی
        فرهاد دژپسند ریحانه بخارایی
        یکی از بخش‌هایی که همزمان با رشد و توسعه اقتصادی به شدت گسترش می‌یابد، بخش مالی هر اقتصادی است. اگرچه دیدگاه های مختلفی در رابطه با جهت علیت این دو ارائه شده است اما جهت علیت و نوع اثرگذاری بسته به شکل توسعه مالی و مراحل مختلف رشد اقتصادی می تواند متفاوت باشد. در این مق چکیده کامل
        یکی از بخش‌هایی که همزمان با رشد و توسعه اقتصادی به شدت گسترش می‌یابد، بخش مالی هر اقتصادی است. اگرچه دیدگاه های مختلفی در رابطه با جهت علیت این دو ارائه شده است اما جهت علیت و نوع اثرگذاری بسته به شکل توسعه مالی و مراحل مختلف رشد اقتصادی می تواند متفاوت باشد. در این مقاله رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی با بهره‌گیری از رویکرد پساکینزی در دوره زمانی ۱۳۹۳-۱۳۵۳ تحلیل خواهد شد. سؤال اساسی این است، آیا توسعه مالی بر رشد اقتصادی اثرگذار است؟ با توجه به اندازه بیش از ۸۵ درصدی پول در بازار مالی، در این مقاله از شاخص عمق مالی به عنوان شاخص توسعه مالی بهره گرفته شده است. با استفاده از معادل‌های سیستم همزمان به روش گشتاور تعمیم‌یافته و همچنین رگرسیون خود توضیح برداری ساختاری نشان داده شده است که توسعه مالی اثر منفی بر رشد اقتصادی دارد. نتایج نشان می دهند به دلیل اینکه ایران کشوری در حال توسعه است و نمی‌تواند منابع بیشتری را به توسعه سیستم مالی خود اختصاص دهد و بازارهای مالی کارایی مناسب را ندارند، لذا بازارهای مالی نتوانسته‌اند در خدمت بخش واقعی اقتصاد و سرمایه‌گذاری قرار بگیرند در نتیجه دیدگاه پساکینزی‌ها در خصوص ارتباط میان توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران در دوره مورد بررسی از نظر آماری پذیرفته نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - شناسایی بخش‌های کلیدی در صنعت گردشگری ایران (بر مبنای مدل داده- ستانده)
        محمدرضا فرزین ابتهال زندی مرجان عبدی نیلوفر عباس پور
        امروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتص چکیده کامل
        امروزه تخصیص بهینه منابع به بخش های کلیدی و سودآور اقتصادی بر حسب اولویت ها در روند توسعه اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار مقوله ای اجتناب ناپذیر و ضرورتی اساسی محسوب می شود. شناسایی بخش های کلیدی ضمن جلوگیری از پراکندگی سرمایه گذاری ها منجر به هدفمند شدن فعالیت های اقتصادی و اولویت گذاری مناسب در تخصیص منابع محدود می شود. صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین فعالیت های خدماتی دارای زیر بخش‌های متنوعی است که هر یک نقشی اساسی در فعالیت های رشد اقتصادی ایفا می کنند. این مقاله در پی آن است تا با استفاده از جدول داده- ستانده مربوط به سال ۱۳۸۵، بخش های کلیدی صنعت گردشگری را شناسایی و میزان اثرگذاری هر یک را در اقتصاد ملّی تعیین نماید. طبق یافته های این پژوهش، بر اساس معیار کشش تولید و سرمایه گذاری در بخش های کلیدی صنعت گردشگری شامل خدمات حمل‌ونقل جاده ای مسافر، خدمات حمل‌ونقل ریلی و خدمات حمل‌ونقل آبی و خدمات کتابخانه ای و موزه ها، در تحقق رشد اقتصادی و افزایش تولید کشور نقش محوری دارند. مطابق کشش اشتغال و درآمد، توسعه ی بخش‌ خدمات حمل‌ونقل آبی در صنعت گردشگری کشور به عنوان بخش کلیدی اقتصاد مناسب به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور
        علیرضا دهقاقی اصلی صالح قویدل پریما بهرامی زنوز
        این مقاله قصد دارد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور در دوره زمانی 1381 تا1386 را تخمین بزنند .مدل به کار برده شده یک تابع تولید کاب-داگلاس با لحاظ متغیر فاوا می باشد که با استفاده از روشهای داده های تابلویی و نرم افزار 6 چکیده کامل
        این مقاله قصد دارد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور در دوره زمانی 1381 تا1386 را تخمین بزنند .مدل به کار برده شده یک تابع تولید کاب-داگلاس با لحاظ متغیر فاوا می باشد که با استفاده از روشهای داده های تابلویی و نرم افزار 6 تخمین زده میشود.نتایج برآورد نشان میدهد که اثر مثبت فاوا بر بهره وری نیروی کار در صنعت بانکداری کشور تایید میشود.همچنین اثر مثبت سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی نیز مورد تاکید است.با توجه به نتایج پیشنهاد می شود که کشورهای در حال توسعه مانند ایران به منظور افزایش بهره وری زمینه های لازم برای سرمایه گذاری در فاوا را فراهم اورند تا سرمایه گذاران خارجی و داخلی بتوانند با سهولت بیشتری در این فناوری سرمایه گذاری کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - تأثیر امنیت اقتصادی بر فرآیند رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تأکید بر ایران
        احمد جعفری صمیمی شهرام اختیاری
        در این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت چکیده کامل
        در این پژوهش به بررسی رابطه رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی با تکیه بر ایران پرداخته ایم.در دوره مخورد بررسی (1997-2005) نتایج برآورد مدل از روش داده های تابلویی نشان می دهد که متغیرهای رشد جمعیت،رشد نیروی کار،رشد سرمایه،سهم دولت در اقتصاد،نسبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی و امنیت اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصاد داشته در حالی که متغیر نرخ تورم تاثیر منفی بر رشد اقتصاد در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی دارد.یافته ها نشان می دهد که رشد اقتصادی ایران در دوره از متوسط کشورهای عضو کنفرانس اسلامی بالاتر بوده است.از سوی دیگر،شاخص امنیت اقتصادی اایران در این دوره از متوسط شاخص امنیت اقتصادی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی کمتر بوده که نشان دهنده سطح پایین امنیا اقتصادی در ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - تأثیر شاخص‌های مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای اسلامی با استفاده از مدل غیرخطی
        هادی آقابابایی منیژه هادی نژاد خشایار سید شکری
        چکیده یکی از عواملی که دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می‌کند، توسعه بخش مالی هر کشور است. کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعه‌یافته‌تر ازآن‌جهت که باعث می‌شوند اقتصاد موردنظر، توانایی تجربه نرخ‌های رشد بالاتر را داشته باشد،‌ در مسیر رشد اقتصاد چکیده کامل
        چکیده یکی از عواملی که دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می‌کند، توسعه بخش مالی هر کشور است. کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعه‌یافته‌تر ازآن‌جهت که باعث می‌شوند اقتصاد موردنظر، توانایی تجربه نرخ‌های رشد بالاتر را داشته باشد،‌ در مسیر رشد اقتصادی سریع‌تر قرار می‌گیرند. هدف اصلی این مقاله بررسی اثر شاخص‌های توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی می باشد؛ لذا مقاله حاضـر در جهـت بررسـی ایـن موضـوع از یکـی از جدیـدترین رویکردهای اقتصادسنجی به نام مدل PSTR استفاده و نحوه تأثیرگذاری غیرخطی شاخص‌های توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی طــی دوره زمــانی 2008 الی2022 مورد سنجش قرار داد. نتــایج به دست آمده از مدل PSTR بر وجود رابطۀ غیرخطی بین متغیرهای مـورد مطالعـه دلالـت مـی کنـد . در مـدل PSTR نهایی، پارامتر شیب که بیانگر سـرعت تعدیل از یک رژیم به رژیم دیگر می باشد برابر با 0818/21 است مکـان وقـوع تغییر رژیم 5986/10 برآورد شده است. لـذا در صورتیکه شاخص توسعه مالی (نسبت اعتبارات داخلی بانک‌ها به تولید ناخـالص داخلـی) از5986/10درصـد تجـاوز کنـد، رفتار متغیرها مطابق رژیم دوم خواهد بود و در صورت کمتر بودن از حد آستانه ای فـوق در رژیـم اول قرار خواهد گرفت. ضرایب متغیرها(درصد ها) برآورد شده است. نتایج به دست بیانگر این است شاخص توسعه مالی( نسبت اعتبارات داخلی بانک‌ها به تولید ناخـالص داخلـی)در هر دو رژیم تأثیر متفاوتی بر روی رشد اقتصادی اسـت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - نااطمینانی تورمی و رشد اقتصادی در ایران
        غلامرضا عباسی اشکان رحیم زاده داوود سلمانی
        تورم یا به عبارتی افزایش سطح عمومی قیمتها از جمله متغیرها مهم و تاثیر گذار در اقتصاد هر کشور است که در مقاطع مختلف و به ویژه در نرخ های بالا اثرات نامطلوب و زیان باری بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است.اما اصلی ترین و مهمترین زیان ناشی از تورم عدم اطمینان از مقدار نرخ ان د چکیده کامل
        تورم یا به عبارتی افزایش سطح عمومی قیمتها از جمله متغیرها مهم و تاثیر گذار در اقتصاد هر کشور است که در مقاطع مختلف و به ویژه در نرخ های بالا اثرات نامطلوب و زیان باری بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است.اما اصلی ترین و مهمترین زیان ناشی از تورم عدم اطمینان از مقدار نرخ ان در اینده است.علاوه بر علل اقتصادی چون شوک های برون زا،تورم،نوسانات نرخ ارز،سایر عوامل نیز می تواند عاملین اقتصادی را در شرایط نامطمئن قرار دهد به عنوان مثال بی ثباتی ناشی از جنگ و بی تفاوتی مردم نسبت به تصمیمات اقتصادی و به طور کلی هر تصمیم یا سیاستی که باعث ایجاد فضای نااطمینانی در اقتصاد شود روی نااطمینانی تورم موثر است.در این مقاله با استفاده از منطق فازی به محاسبه میزان نااطمینانی تورم طی سالهای 1358-1386 پرداخته ایم که دو متغیر ورودی (نهاده) مورد استفاده،تورم و نرخ رشد پول هستند.سپس جهت بررسی تاثیر نااطمینانی تورمی بر رشد اقتصادی در دوره مذکور از مدل رشد روبرت و الکساندر استفاده کرده ایم.نتایج حاصل از روشOLS بکار گرفته شده برای برآورد الگوهای یاد شده حاکی از ان است که نااطمینانی تورم اثر معنا داری بر رشد اقتصادی نداشته است.اثر مثبت سهم سرمایه گذاری و سهم صادرات در تولید ناخالص داخلی واقعی بر رشد اقتصادی و معنادار نبودن ،سهم عرضه نیروی کار فعال و سهم هزینه های بخش دولتی از نتایج حاصل از برآورد می باشد.نکته مهمی که در اینجا می توان به ان اشاره کرد این است که،اندازه گیری و مشخص کردن مقدار دقیق نااطمینانی تورمی و بررسی رابطه بین ان و تاثیر گذاریش بر سایر متغیرها می تواند راهکارهای مناسبی در اختیار عوامل تاثیر پذیر،در اتخاذ تصمیمات درست آنها قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - تأثیر آستانه‌ای نرخ ارز حقیقی بر پیوند تجارت-رشد در ایران: الگوی رگرسیون آستانه‌ای (TR)
        جعفر قادری بهنام ایزدی زهور نژاد حلافی فرانک خسروی
        چکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آن‌ها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی چکیده کامل
        چکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آن‌ها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی دارد؛ نقش نرخ ارز حقیقی در اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی مبحث این پژوهش قرار داده شده است. از این رو هدف اصلی این پژوهش برآورد آستانه ی بهینه ی نرخ ارز حقیقی در پیوند تجارت – رشد برای اقتصاد ایران، طی دوره ی ۱۳۹۲-۱۳۵۰ می باشد. در این راستا از اطلاعات مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران و گزارش های اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تکنیک رگرسیون آستانه ای ارائه‌شده توسط هانسن (۱۹۹۶) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بخش خارجی در ایران در سطوح بالای نرخ بهینه ی برآوردی دارای نقش منفی و معناداری بر رشد اقتصادی می باشد. همچنین میزان بهینه ی نرخ ارز حقیقی برای اقتصاد ایران ۹۸۹۲ ریال برآورد گردیده است؛یعنی زمانی که نرخ ارز حقیقی از میزان ۹۸۹۲ ریال بیشتر شود، افزایش یک درصدی شاخص باز بودن اقتصاد به میزان حدود ۹۰۵۱۷۰/۰ درصد رشد اقتصادی را کاهش می دهد، این در حالی است که این افزایش در سطوح کمتر از مقدار آستانه ای نرخ ارز حقیقی حدود ۵۴۰/۰ درصد رشد اقتصادی را افزایش می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - بررسی رابطه مالیات و رشد اقتصادی، مطالعه موردی ایران و کشورهای عضو اوپک و سازمان همکاری‌های اقتصادی (OPEC) و (OECD)
        ایوب فرامرزی مجید دشتبان فاروجی نادر حکیمی پور صادق علیپور امیر جباری
        درآمدهای مالیاتی، یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی دولت‌ها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاست‌گذاری‌های مالی محسوب می‌شود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC چکیده کامل
        درآمدهای مالیاتی، یکی از مهم‌ترین منابع تأمین مالی دولت‌ها در اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به شمار رفته و به عنوان یک ابزار مؤثر جهت سیاست‌گذاری‌های مالی محسوب می‌شود. در این مطالعه نیز به بررسی رابطه بین مالیات و رشد اقتصادی در کشورهای ایران، کشورهای منتخب OECD و OPEC پرداخته شده است. نتایج این مقاله برای ایران طی سال‌های ۸۹-۱۳۴۲ حکایت از آن دارد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت بین مالیات و رشد اقتصادی برای ایران وجود نداشته است. نتایج این مقاله همچنین در ۲۶ کشور عضو OECD طی دوره ۲۰۱۱- ۱۹۹۸ نشان می‌دهد که یک رابطه تعادلی بلندمدت و یک رابطه علی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود داشته و مالیات در این کشورها تأثیر منفی بر رشد اقتصادی داشته است؛ اما همین بررسی در کشورهای منتخب اوپک طی سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۱ و با استفاده از آزمون‌های هم جمعی پدرونی و کائو نشان می‌دهد که هیچ رابطه تعادلی بلندمدت و هم‌جمعی بین مالیات و رشد اقتصادی وجود نداشته و مالیات تأثیری بر رشد اقتصادی این کشورها نداشته است که این امر نیز در واقع نشان‌دهنده اتکای اقتصاد این کشورها به درآمدهای نفتی می‌باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منا (MENA)
        بیژن باصری غلامرضا عباسی آرزو نوری بیدهندی
        هدف این پژوهش ،بررسی علل رشد اقتصادی و میزان اثرگذاری ان بر افزایش سطح زندگی مردم در کشورهای فقیر و با درآمد پایین است.نرخ رشد اقتصادی در میان کشورها متفاوت و در بیشتر موارد ناشی از کارکرد نهادهای موجود در این کشورها،فضای کسب و کار مناسب،عوامل پایه ای تولید،سطح فناوری،و چکیده کامل
        هدف این پژوهش ،بررسی علل رشد اقتصادی و میزان اثرگذاری ان بر افزایش سطح زندگی مردم در کشورهای فقیر و با درآمد پایین است.نرخ رشد اقتصادی در میان کشورها متفاوت و در بیشتر موارد ناشی از کارکرد نهادهای موجود در این کشورها،فضای کسب و کار مناسب،عوامل پایه ای تولید،سطح فناوری،وضعیت فعالیت بخش خصوصی،ارتباط و تعامل مثبت میان دولت و مردم و سطح مشارکت اجتماعی و قابلیتهای کارگزاران اقتصادی و اجتماعی است.مطالعات نظری و تجربی جدید رشد نشان می دهد که ساز و کارهای دورنی یک اقتصاد به ویژه کارکرد نهادهای موجود،سطح و کیفیت سرمایه انسانی،استفاده از پژوهشهای جدید به عنوان عامل دانشی در کنار عامل سرمایه و فناوری می تواند الگوی رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و ظرفیتهای مناسب را در این زمینه خلق کند.یافته های این پژوهش در قالب الگوهای اقتصاد سنجی بر مبنای داده های تابلویی نشان می دهد که افزایش انباشت سرمایه بر رشد اقتصادی در کشور ایران ،الجزایر،امارت متحده عربی،اردن،کویت،مراکش،عمان،قطر،سوریه و ترکیه مثبت است.تاثیر این عامل در کشورهای بحرین،لیبی،عربستان سعودیو تونس پایین تر از گروه یاد شده است.در کشورهای ایران،ترکیه،اردن،کویت،عمان،عربستان سعودی،تونس و بحرین سرمایه انسانی نقش موثرتری در رشد داشته است.در کشورهای الجزایر،امارات متحده عربی،لیبی،مراکش،قطر و سوریه سطح اثر گذاری سرمایه انسانی در رشد کمتر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - برآورد مدل رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه: رهیافت گشتاورهای تعمیم یافته
        منیره پور علی یداله رجایی محمد دالمن پور
        چکیده یکی از اهداف اساسی هر جامعه‌ای، رسیدن به رشد اقتصادی همراه با نوسانات کمتر است. در واقع رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی یکی از اهداف اصلی هر کشوری است. چنانچه بستر اقتصادی موجود و چشم‌انداز آینده، حاکی از تثبیت اقتصادی باشد، مسیر رشد سرمایه‌گذاری بلن چکیده کامل
        چکیده یکی از اهداف اساسی هر جامعه‌ای، رسیدن به رشد اقتصادی همراه با نوسانات کمتر است. در واقع رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی یکی از اهداف اصلی هر کشوری است. چنانچه بستر اقتصادی موجود و چشم‌انداز آینده، حاکی از تثبیت اقتصادی باشد، مسیر رشد سرمایه‌گذاری بلندمدت تقویت شده و در غیر این صورت، سرمایه به بخش‌های خدماتی، معاملاتی و احتکاری متمایل شده و در بلندمدت، کاهش نرخ رشد اقتصادی را به‌همراه خواهد داشت. در این مقاله، تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی (تجارت بین الملل، سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، تورم و بدهی‌های خارجی) و نهادی (شاخص ترکیبی متشکل از مولفه‌های حق اعتراض و پاسخگویی، ثبات سیاسی بدون خشونت، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون، کیفیت مقررات و کنترل فساد) بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته و در 15 کشور منتخب درحال توسعه طی سال‌های 2006 تا 2019 با روش گشتاورهای تعمیم یافته ( GMM ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج رگرسیونی نشان داد که، در بین متغیرهای کلان اقتصادی، تورم و بدهی‌های خارجی، تأثیر منفی بر رشد اقتصادی داشتند ولی تجارت بین الملل، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی، تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی داشتند. شاخص ترکیبی عوامل نهادی نیز، تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - نقش بهره وری کل عوامل تولید در رشد اقتصادی ایران جهت دستیابی به اهداف چشمانداز 1404(مقایسه باکشورهای منتخب)
        حسین میرزایی اسماعیل اصغری
        در این پژوهش باز بودن اقتصاد،سرمایه انسانی،اسناد چشم انداز،تورم و رابطه مبادله را روی بهره وری کل عوامل در شکل داده های تابلویی برای کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی در دوره 25 ساله 2005-1980 بررسی نموده ایم.9 کشور منطقه آسیای جنوب غربی همراه با ایران که شامل عربستان ،ترکی چکیده کامل
        در این پژوهش باز بودن اقتصاد،سرمایه انسانی،اسناد چشم انداز،تورم و رابطه مبادله را روی بهره وری کل عوامل در شکل داده های تابلویی برای کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی در دوره 25 ساله 2005-1980 بررسی نموده ایم.9 کشور منطقه آسیای جنوب غربی همراه با ایران که شامل عربستان ،ترکیه،کویت،امارات،عمان،پاکستان،مصر و رژیم اشغالگر قدس و بحرین بررسی شده اند.برای نتیجه گیری و مقایسه بهتر بین این کشورها،کشورهای مورد بررسی به دو گروه کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک تقسیم گردیده است با توجه به نتایج برآوردها ،متغیرهای سرمایه انسانی و بازبودن اقتصاد تاثیر بالقوه ای در بهره وری کل عوامل دارد.از بین این دو عامل سرمایه انسانی ضریب کشش بالاتری دارد (1.67) در حالی که باز بودن اقتصاد دارای ضریب کشش 1.33 می باشد. در گروه کشورهای عضو اوپک نقش متغیر باز بودن اقتصاد(دارای ضریب کشش 2.83)از سرمایه انسانی (ضریب کشش 0.93) پر رنگ تر است.در گروهکشورهای غیر اوپک سرمایه انسانی تاثیر مثبت و کشش پذیری بالایی دارد(ضریب کشش 3.2) و مهمترین عامل اثر گذار بر رشد اقتصادی این کشورهاست.این موضوع نشان دهنده این است که در گروه کشورهای غیر اوپک که ایران نیز در آن گروه عضو است،باز بودن اقتصاد نقش موثری در بهره وری کل عوامل دارد.در نتیجه این کشورها برای رسیدن به اهداف چشم انداز باید در مرحله نخست به سوی ایجاد ساختارهای رقابتی و اقتصاد باز و در مرحله بعد به سمت بهبود بهره وری حرکت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - تأثیر سیاست توسعه صادرات بر رشد بخش غیرنفتی ایران
        فرهاد دژپسند حسین صبوری
        برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا در کشورهای در حال توسعه دو راهبرد درون گرا و برونگرا معرفی شده و مورد عمل قرار گرفته است.راهبردهای درونگرا که راهبرد جایگزینی واردات رایج ترین انهاست بر اساس توجه بیشتر به بازار داخل کشور شکل گرفته در مقابل،راهبردهای برونگرا اهمیت بیشتری ب چکیده کامل
        برای رسیدن به رشد اقتصادی بالا در کشورهای در حال توسعه دو راهبرد درون گرا و برونگرا معرفی شده و مورد عمل قرار گرفته است.راهبردهای درونگرا که راهبرد جایگزینی واردات رایج ترین انهاست بر اساس توجه بیشتر به بازار داخل کشور شکل گرفته در مقابل،راهبردهای برونگرا اهمیت بیشتری به بازارهای خارجی میدهد.رایج ترین راهبرد برونگرا که در مقابل راهبرد جایگزینی واردات قرار می گیرد راهبرد توسعه صادرات است.در این پژوهش به صورت تجربی اثرات رشد صادرات غیر نفتی روی رشد بخش های غیر نفتی در ایران مورد بررسی قرار می دهیم.برای این منظور از تابع تولید بخش های غیر نفتی که مطابق روش گرشان فدر به دو بخش صادرات و غیر صادرات تفکیک شده استفاده کرده ایم. در این پژوهش با استفاده از روش تابع تولید کل و داده های سری زمانی دوره 1387-1353و با بهره گیری از روش OLS و با استفاده از روش نرم افزار Eviews5 عوامل موثر بر نرخ رشد بخش های غیر نفتی مورد بررسی قرار داده و اثرات رشد نیروی کار،سرمایه،مواد اولیه و کالاهای واسطه ای وارداتی و صادرات بر روی ان را براورد کرده ایم.یافته ها نشان میدهد که نیروی کار،سرمایه،و مواد اولیه و کالاهای واسطه ای وارداتی همان طور که انتظار می رود اثر مثبت و معناداری بر رشد بخشهای غیر نفتی دارند اما رشد صادرات غیر نفتی اثر معنی داری بر رشد این بخش در اقتصاد ایران ندارد و لذا این موضوع در مرحله نخست نشان دهنده عدم تاثیر سیاست توسعه صادرات-به عنوان یکی ار سیاستهای توسعه برونگرا-بر رشد بخش غیر نفتی در ایران در دوره مورد بررسی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - نقش ادوار تجاری در تعیین مقدار ضریب فزاینده سیاست مالی (با تاکید بر مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم) مطالعه موردی اقتصاد ایران
        یوسف مرادی کیومرث شهبازی سلیمان فیضی ینگجه
        چکیده هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی و برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری است. بدین منظور از داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1372 تا 1397 استفاده‌شده است. جهت برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی از سه روش، 1- مدل های خودرگرسیون برد چکیده کامل
        چکیده هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر سیاست مالی بر رشد اقتصادی و برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری است. بدین منظور از داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1372 تا 1397 استفاده‌شده است. جهت برآورد ضریب فزاینده سیاست مالی از سه روش، 1- مدل های خودرگرسیون برداری مبتنی بر روش بلانچارد و پروتی 2002، 2- روش مبتنی بر رگرسیون معرفی شده توسط هال 2009 و 3- مدل های تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده می شود. در مطالعه حاضر از روش دوم و از الگوی چرخشی مارکوف که مبتنی بر روش رگرسیون می باشد، استفاده شده است تا ضریب فزاینده سیاست مالی طی ادوار تجاری محاسبه‌ شود. لذا با تصریح پنج الگوی متفاوت نشان داده شد که مالیات های مستقیم نسبت به مالیات های غیرمستقیم در اثرگذاری بر رشد اقتصادی بهتر عمل می کنند. همچنین در بین سه ابزار سیاست مالی، بزرگ‌ترین ضریب فزاینده در دوره رکود مربوط به مخارج دولت و در دوره رونق مربوط به مالیات های مستقیم است. از سویی بسته سیاست مالی دولت که حاوی مخارج دولت و مالیات های غیرمستقیم باشد نسبت به بسته ای که حاوی مخارج و مالیات های مستقیم باشد در اثرگذاری بر رشد اقتصادی بهتر عمل می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - تأثیر گسترش صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا (طی دوره ۲۰۱۰- ۱۹۹۷) 
        فرزانه جهانی علی دهقانی
        چکیده مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر صنعت بیمه به عنوان یک نهاد واسطه گر مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه منا که شامل کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، قطر، عربستان سعودی، تونس، ترکیه، امارات متحده عربی، قبرس، مالتا و اسرائی چکیده کامل
        چکیده مقاله حاضر به منظور بررسی تأثیر صنعت بیمه به عنوان یک نهاد واسطه گر مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه منا که شامل کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، ایران، اردن، کویت، لبنان، مراکش، عمان، قطر، عربستان سعودی، تونس، ترکیه، امارات متحده عربی، قبرس، مالتا و اسرائیل می‌باشند، با استفاده از روش‌های اقتصادسنجی مبتنی بر شیوه تحلیل استنباطی و به‌کارگیری روش داده‌های تابلویی، تأثیر صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای مورد نظر طی دوره ۲۰۱۰-۱۹۹۷ بررسی گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از برآورد پارامترهای مدل ایهلان ملاحظه گردید که تمام متغیرهای تحت بررسی اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی کشورهای تحت بررسی داشته‌اند. از میان متغیرهای تحت بررسی بیشترین اثر را بر رشد اقتصادی، رشد شاخص اشتغال نیروی کار داشته است به نحوی که افزایش ۱ درصدی در شاخص اشتغال سبب افزایش در رشد اقتصادی به میزان ۳۴/۰ درصد گردیده است. همچنین افزایش یک درصد در متغیر آزادسازی تجاری سبب افزایش ۱۳/۰ درصد در رشد اقتصادی و متغیر تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز سبب افزایش ۰۸/۰ درصد در رشد اقتصادی گشته است. افزایش یک درصد در ضریب متغیر حق بیمه سرانه باعث افزایش ۲۳/۰ درصدی در رشد اقتصادی شده است، به عبارتی اثر صنعت بیمه بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور قابل‌توجه بوده و اهمیت گسترش بیمه در این کشورها تبیین می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - تحلیل ارتباط گسترش صنعت بیمه و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه منتخب(الجزایر،اندونزی،مالزی،پاکستان،ترکیه،فلیپین،مصر وهند)
        سکینه صفری حامد سلطانی غدیر مهدوی
        موسسات بیمه از جمله نهادهای مالی هستند که در کنار تامین امنیت اقتصادی سرمایه، در ایجاد منابع مالی در فواصل زمانی دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت ها ، به خصوص در بیمه های بلند مدت می توانند موجب تحرک و پویایی و توسعه بازارهای مالی شوند و با انباشت سرمایه زمینه های لازم را چکیده کامل
        موسسات بیمه از جمله نهادهای مالی هستند که در کنار تامین امنیت اقتصادی سرمایه، در ایجاد منابع مالی در فواصل زمانی دریافت حق بیمه و پرداخت خسارت ها ، به خصوص در بیمه های بلند مدت می توانند موجب تحرک و پویایی و توسعه بازارهای مالی شوند و با انباشت سرمایه زمینه های لازم را برای رشد اقتصادی فراهم کنند. پژوهش حاضر با به کارگیری روش داده های تابلویی به بررسی رابطه میان توسعه بخش بیمه و رشد اقتصادی در ایران و کشور های منتخب طی دوره 1976-2009 پرداخته است . بر اساس نتایج حاصله ملاحظه گردید که رابطه معنادار و مثبتی بین متغیر های پژوهش و رشد اقتصادی بر قرار است وبا افزایش یک در صدی ضریب نفوذ بیمه (نسبت حق بیمه به تولید ناخالص داخلی) رشد اقتصادی درکشورهای مورد نظر 003/0 درصد افزایش یافته است، به عبارتی توسعه بیمه یکی از عوامل موثر در رشد اقتصادی این کشور ها طی دوره بررسی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - تحلیل آثار مخارج تأمین اجتماعی بر بهره‌وری نیروی کار و رشد اقتصادی درایران
        بیژن باصری پوریا عمادی
        همواره میان رشد و توسعه اقتصادی از طریق افزایش توان تولیدی و سیاستهای تامین اجتماعی هر کشور رابطه مستقیمی وجود دارد.رشد و توسعه اقتصادی بدون گسترش نظام تامین اجتماعی نقش عمده ای در حمایت از شاغلان و فراهم نمودن زمینه لازم برای مشارکت انها در رشد اقتصادی ایفا می کنند.این چکیده کامل
        همواره میان رشد و توسعه اقتصادی از طریق افزایش توان تولیدی و سیاستهای تامین اجتماعی هر کشور رابطه مستقیمی وجود دارد.رشد و توسعه اقتصادی بدون گسترش نظام تامین اجتماعی نقش عمده ای در حمایت از شاغلان و فراهم نمودن زمینه لازم برای مشارکت انها در رشد اقتصادی ایفا می کنند.این سازمان از طریق تامین بخشی از هزینه نیروی کار و حمایت از گروه های آسیب پذیر در بهبود توزیع درآمد نقش دارد.این پژوهش،رابطه میان مخارج تامین اجتماعی و رشد اقتصادی در ایران را در دوره زمانی 1354-1385 با استفاده از الگوی اقتصاد سنجی مورد بررسی قرار دهد.یافته ها نشان میدهد ضریب اثر گذاری مخارج سرانه تامین اجتماعی بر بهره وری نیروی کار در کوتاه مدت دو درصد (0.02) و ضریب ان در بلند مدت پنج درصد(0.05) است.مخارج تامین اجتماعی از طریق غلبه بر مخاطرات ناشی از بیماری،از کارافتادگی،کهولت،بیکاری،فقرمعیشتی و کاهش نااطمینانی و مخاطرات حین کار و پس از آن و همچنین ایجاد محیط امن برای عوامل تولید بر متغیر رشد اقتصادی اثر بخش است.باتوجه نقش مثبت مخارج تامین اجتماعی بر رشد اقتصادی،سازمان تامین اجتماعی می تواند با بهبود خدمات،اجرای تعهدات مربوطه و ارتقای بهره وری نیروی کار سطح پوشش این نوع بیمه ها را گسترش داده و بهبودی اصولی در کیفیت خدمات خود ایجاد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به سطح توسعه بازارهای مالی در کشورهای منتخب عضو اوپک
        مهدی بصیرت آرزو نصیر پور علیرضا جرجرزاده
        نرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کلان و به‌ویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. می‌توان گفت عاملی که در تحلیل‌های مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها می‌ب چکیده کامل
        نرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کلان و به‌ویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. می‌توان گفت عاملی که در تحلیل‌های مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها می‌باشد. این مطالعه باهدف بررسی اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به میزان توسعه‌یافتگی بازارهای مالی کشورهای منتخب عضو اوپک شامل الجزایر، اکوادور، ایران، نیجریه و عربستان طی دوره‌ی 2010-1981 انجام شده است. نتایج این مقاله با استفاده از داده‌های تابلویی نشان می دهد که اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی و همچنین اثر متقابل نوسان نرخ ارز و توسعه مالی بر رشد اقتصادی مثبت است اما از نظر آماری معنادار نمی‌باشد. از طرفی اثر نوسان نرخ ارز بر رشد اقتصادی، منفی و معنادار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - مقایسه اثر سرمایه گذاری خصوصی و دولتی بر رشد بخش‌های اقتصادی ایران
        سکینه صفری
        در این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی چکیده کامل
        در این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی می باشد.نتایج حاکی از ان است که در دوره مورد نظر رشد ارزش افزوده در دو بخش صنعت . معدن و خدمات از سرمایه گذاری بخش خصوصی در این دوره منتفع گردیده اند و در مجموع بهره وری نهایی سرمایه در بخش خصوصی بالاتر از بخش دولتی است که ادامه روند خصوصی سازی را در کشور تئجیه پذیر نشان می دهد. ه پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - بررسی رابطه میان رشد اقتصادی، توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در ایران
        زریر نگین تاجی حسن گلمرادی آدینه وند مرتضی علی صادقی‌نژاد
        چکیدهیکی از موضوعات مهم اقتصاد،‌ بررسی عوامل موثر بر رشد اقتصادی و میزان تاثیرگذاری آنها است. برخی از نظریه پردازان معتقدند که توسعه بخش مالی از جمله توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در کنار عوامل کلان اقتصادی می تواند بستر لازم برای افزایش رشد اقتصادی را فراهم سازد. در و چکیده کامل
        چکیدهیکی از موضوعات مهم اقتصاد،‌ بررسی عوامل موثر بر رشد اقتصادی و میزان تاثیرگذاری آنها است. برخی از نظریه پردازان معتقدند که توسعه بخش مالی از جمله توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه در کنار عوامل کلان اقتصادی می تواند بستر لازم برای افزایش رشد اقتصادی را فراهم سازد. در واقع، این بحث جدی وجود دارد که کشورهای فقیر با سیستم مالی ناکارآمد، در یک دور باطل گرفتار هستند، به گونه ای که سطح پایین توسعه مالی به عملکرد ضعیف اقتصادی و عملکرد ضعیف اقتصادی به توسعه مالی ضعیف تر منجر خواهد شد.این پژوهش به بررسی ارتباط میان رشد اقتصادی، توسعه بخش بانکی، توسعه بازار سرمایه و برخی از متغیرهای مهم اقتصادی می پردازد. به همین منظور، ابتدا شاخص‌های ترکیبی توسعه بخش بانکی و توسعه بازار سرمایه بر اساس روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی استخراج و سپس با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری و علیت گرنجری، روابط علی میان متغیرها با استفاده از داده های سری زمانی کشور ایران طی سالهای 1396-1363 مورد بررسی قرار می گیرد.نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که یک رابطه علی دو طرفه بین رشد اقتصادی و توسعه مالی چه از نظر توسعه بخش بانکی و چه از نظر توسعه بازار سرمایه وجود دارد، بنابراین توسعه مالی هم از بعد توسعه بخش بانکی و هم از بعد توسعه بازار سرمایه با رشد اقتصادی اثرات متقابل دارند. جهت علیت بین توسعه بخش بانکی و بازار سرمایه نیز دو طرفه است و این موضوع اهمیت توسعه یکپارچه بخش مالی را پیشنهاد می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - تاثیر توسعه مالی و اندازه آن بر رشد در اقتصاد ایران با رویکرد غیر خطی
        صدیقه دودانگه سید شمس الدین حسینی فرهاد غفاری
        چکیدهدر حالی که از لحاظ نظری به خوبی ثابت شده است که بخش مالی و رشد اقتصادی با هم مرتبط هستند، تخمین های تجربی به طور گسترده در این مورد نتایج متناقضی ارائه داده اند. از طرفی رفتار بسیاری از متغیرهای سری زمانی در سطوح مختلف رشد اقتصادی و حسب مقتضیات زمانی متفاوت خواهد ب چکیده کامل
        چکیدهدر حالی که از لحاظ نظری به خوبی ثابت شده است که بخش مالی و رشد اقتصادی با هم مرتبط هستند، تخمین های تجربی به طور گسترده در این مورد نتایج متناقضی ارائه داده اند. از طرفی رفتار بسیاری از متغیرهای سری زمانی در سطوح مختلف رشد اقتصادی و حسب مقتضیات زمانی متفاوت خواهد بود، از این رو به نظر می رسد که تخمین مدل های خطی برای بررسی روابط بین متغیرهای کلان با چالش هایی روبرو است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه توسعه مالی و اندازه بخش مالی در اقتصاد ایران با رشد اقتصادی طی سال های 1350-1399 با روش رگرسیون غیر خطی آستانه ای انجام شده است. نتایج نشان می دهد که سه رژیم مختلف برای تاثیر متغیرهای اندازه بخش مالی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی وجود دارد. در نرخ های رشد اقتصادی منفی تنها متغیر اندازه بخش مالی است که بر رشد اقتصادی تاثیر می گذارد. این تاثیر در رژیم دوم یعنی بین نرخ رشد اقتصادی 0 تا 8.6% دهم درصد، ضعیف تر اما مثبت و معنادار است و در نرخ‌های رشد اقتصادی بالای 8 درصد، هم اندازه بخش مالی و هم توسعه مالی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - اثرات اوراق قرضه اسلامی ( صکوک) بر رشد اقتصادی بر اساس یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE
        سید فرشید غروی احمد نقی لو اشکان رحیم زاده
        چکیده اهمیت نقش بانک در عصر کنونی واضح است و یکی از نقش های آن واسطه گری مالی بین پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران است. این نقش می تواند اهمیت شایانی در کمک به تبدیل سرمایه داشته باشد. به بیانی دیگر، وظیفه اساسی بانک ها تجهیز و تخصیص پول و متفرعات و اوراق جایگزین آن اس چکیده کامل
        چکیده اهمیت نقش بانک در عصر کنونی واضح است و یکی از نقش های آن واسطه گری مالی بین پس انداز کنندگان و سرمایه گذاران است. این نقش می تواند اهمیت شایانی در کمک به تبدیل سرمایه داشته باشد. به بیانی دیگر، وظیفه اساسی بانک ها تجهیز و تخصیص پول و متفرعات و اوراق جایگزین آن است که با قبول سپرده ها و دادن وام عملی می گردد. اسلام مخالف اندیشه بانک و بانکداری نیست، البته مادامی که مخالف کتاب و سنت و ارزش ها نباشد بلکه مخالفت اسلام با بانکداری ربوی مبتنی بر نرخ بهره است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی ایران می باشد این مطالعه از حیث هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها و اطلاعات توصیفی از نوع علی می باشد. قلمرو زمانی تحقیق در بازه 1370 الی 1399 می باشد . روش ﺷﻨﺎﺳﻲ از ﻧﻮع ﭘﺲ روﻳﺪادی اﺳﺖ. در این تحقیق تلاش شده است تا با تبیین تئوریک و طراحی یک مدل و با استفاده از روش های مدل تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE به شناسایی اثرات اثرات اوراق قرضه اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی پرداخته شود به‌گونه‌ای که تأثیر تجربی این ارتباط مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گیرد. و نشان داده شد ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر رشد اقتصادی ایران تأثیر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - اثرات آزادسازی تعرفه برق بر رشد اقتصادی در قالب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE)
        علی اکبر محرابیان عباس معمارنژاد سید شمس الدین حسینی فرهاد غفاری
        هدف مطالعه حاضر بررسی آثار آزادسازی تعرفه برق بر ارزش افزوده و رشد بخش‌های مختلف اقتصادی کشور بر اساس طراحی یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه برای ایران و بکارگیری ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 بود. لایحه هدفمندسازی یارانه‌ها به‌عنوان یکی از مهمترین محورهای طرح تحول ا چکیده کامل
        هدف مطالعه حاضر بررسی آثار آزادسازی تعرفه برق بر ارزش افزوده و رشد بخش‌های مختلف اقتصادی کشور بر اساس طراحی یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه برای ایران و بکارگیری ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 بود. لایحه هدفمندسازی یارانه‌ها به‌عنوان یکی از مهمترین محورهای طرح تحول اقتصادی از سوی دولت نهم مطرح و قانون آن در سال 1388 ازسوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. در این مطالعه سیاست اصلاح یارانه و آزادسازی تعرفه برق در قالب دو سناریو مورد بررسی قرار گرفته است. سناریو اول کاهش 50 درصدی یارانه پرداختی در بخش برق و سناریو دوم حذف کامل یارانه بخش برق بوده است. نتایج بدست آمده از این مطالعه بیانگر این بود که تغییر در تعرفه برق منجر به افزایش رشد ارزش افزودهدر خش های مختلف اقتصادی در هر دو سناریو شده است. در این بین بخش‌های نفت و گاز طبیعی، غذایی و تامین برق، آب و گاز بیشترین رشد را در سناریو دوم نسبت به سناریو اول از خود نشان داده‌اند و بخش‌های ساختمان، چوب و کاغذ، کانی غیرفلزی و سایر صنایع کمترین واکنش را به این آزادسازی تعرفه برق از خود نشان داده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - رابطه سرریز شبکه ای بازدهی بازارهای سرمایه‌گذاری با رویکرد دیبولد و یلماز
        سیدامیرمهدی هاشمی محمد خدایی وله زاقرد عباس معمارنژاد اصغر ابوالحسنی
        بازار سرمایه یکی از مهترین منابع تامین مالی بنگاه های اقتصادی در بلند‌مدت است. از آنجاییکه بازار سرمایه همواره از موضاعات مدنظر سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران بوده است پرداختن به عوامل اثر گذار بر آن از اهمیت بالایی برخوردار است.اثرات سرریز و سرایت در بین بازارهای مالی با چکیده کامل
        بازار سرمایه یکی از مهترین منابع تامین مالی بنگاه های اقتصادی در بلند‌مدت است. از آنجاییکه بازار سرمایه همواره از موضاعات مدنظر سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران بوده است پرداختن به عوامل اثر گذار بر آن از اهمیت بالایی برخوردار است.اثرات سرریز و سرایت در بین بازارهای مالی باتوجه به ارتباط و حساسیت سرمایه به رخدادهای اقتصادی و غیر اقتصادی در دهه اخیر از اهمیت بالایی در مطالعات انجام شده در حوزه ادبیات مالی و اقتصادی برخوردار شده است. مطالعه حاضر نیز به بررسی اثرات سرریز در بازدهی بازارهای ارز، طلا، نفت، شاخص جهانی فلزات، مسکن و بخش بانکی برشاخص بورس اوراق بهادار طی دوره زمانی 1385 تا 1398 و به صورت ماهانه پرداخته است. به منظور افزایش دقت در تحلیل روند رشد اقتصادی ایران، افزایش انعطاف پذیری نتایج و برآورد اثرات سر ریز به صورت نامتقارن از مدل سرریز نوسانات با استفاده از رویکرد دیبولد و یلماز بهره گرفته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - بررسی تاثیرآستانه‌ای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد اقتصادی: رویکرد رگرسیون انتقال ملایم پانلی (PSTR)
        جواد هراتی نساء کمالیان الهام بیتا
        تاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی به عنوان یکی از موضوعات مهم در تجزیه و تحلیل‌های اقتصادی شناخته می‌شود.بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های 128 کشور منتخب و مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی به بررسی تاثیر آستانه‌ای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد ا چکیده کامل
        تاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی به عنوان یکی از موضوعات مهم در تجزیه و تحلیل‌های اقتصادی شناخته می‌شود.بنابراین در مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های 128 کشور منتخب و مدل رگرسیون انتقال ملایم پانلی به بررسی تاثیر آستانه‌ای شاخص ریسک کشوری در اثرگذاری بدهی عمومی بر رشد اقتصادی در چهار الگوی مجزا طی دوره زمانی 2018-1996 پرداخته شود. نتایج آزمون خطی بودن وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد بررسی را نشان می‌دهد. همچنین لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک حد آستانه‌ای که بیانگر یک مدل دورژیمی است برای تصریح رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد مطالعه در تمامی الگوها کفایت می‌کند. نتایج حاصل از برآورد الگوها نشان می‌دهد در تخمین مدل با متغیرهای انتقال ریسک سیاسی و ریسک مرکب در هر دو رژیم، بدهی عمومی تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته است. در حالیکه در تخمین مدل با متغیرهای انتقال ریسک مالی و ریسک اقتصادی در رژیم اول تاثیر بدهی عمومی بر رشد اقتصادی منفی و در رژیم دوم مثبت برآورد شده است. این نتایج از نظر برنامه‌ریزی کلان اقتصادی برای رسیدن به رشد اقتصادی باثبات می‌تواند مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - بررسی ارتباط کوتاه مدت و بلندمدت ریسک مطلوب و نامطلوب با تورم و رشد اقتصادی
        حسین رادکفترودی محمدحسن قلی زاده مهدی فدایی اشکیکی
        اعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین می‌شود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کل چکیده کامل
        اعتقاد بر این است که بازده بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین می‌شود؛ لذا هر گونه تغییر در این متغیرها سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار خواهد شد. با این رویکرد از آن جا که تاکنون مطالعات کمی در زمینه ارتباط مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب با متغیرهای کلان اقتصادی انجام شده، در مطالعه حاضر آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت تورم و رشد اقتصادی بر مدیریت ریسک مطلوب و نامطلوب شرکت‌های سیمانی و دارویی بورس ایران در قالب مدل پانل ARDL طی دوره زمانی 99-1391 بررسی شد. جامعه آماری مطالعه شامل شرکت‌های سیمانی و دارویی بورس است که با استفاده از روش حذف سیستماتیک 62 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شده‌اند. نتایج نشان داد تورم بر ریسک مطلوب و نامطلوب شرکت‌های سیمانی و دارویی اثر مثبت اما رشد اقتصادی بر این متغیر اثر منفی دارد. نتایج ضریب تصحیح خطا (ECM) بیانگر آن است که 6/50 درصد ‌عدم تعادل ریسک مطلوب و نامطلوب از مقادیر بلندمدت پس از گذشت یک دوره از بین می‌رود. لذا، چنانچه شوکی سبب بروز ریسک‌های مطلوب و نامطلوب در بازار بورس گردد، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا بازار به تعادل بلندمدت اولیه باز گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - نقش بنادر در رشد اقتصادی استان های ساحلی کشور
        سیامک علمی کامبیز هژبر کیانی عباس معمارنژاد یگانه موسوی جهرمی
        در حال حاضر بسیاری از کشورها برای تجارت متکی به بنادر هستند و با وجود اهمیت بنادر به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های حمل‌ونقل که می‌توانند اثری قابل ملاحظه بر رشد اقتصادی داشته باشند، اما بنادر و فعالیت‌های مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول مانده‌اند. در مطالعه حاضر ب چکیده کامل
        در حال حاضر بسیاری از کشورها برای تجارت متکی به بنادر هستند و با وجود اهمیت بنادر به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های حمل‌ونقل که می‌توانند اثری قابل ملاحظه بر رشد اقتصادی داشته باشند، اما بنادر و فعالیت‌های مربوط به آن در ایران کاملاً مغفول مانده‌اند. در مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های شش استان کشور شامل خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، گیلان و مازندران طی دوره زمانی 1384 تا 1396 سعی شده است به این سوال پاسخ داده شود. روش مورد استفاده در این تحقیق روش داده‌های ترکیبی می باشد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که ظرفیت عملیات در بنادر اثر معنادار و مثبتی بر تولید اقتصادی در استان‌های مورد بررسی دارد. از طرف دیگر، مقدار عملیات تخلیه و بارگیری اثر معنادار اما غیرخطی بر تولید اقتصادی مناطق میزبان دارد به طوری که ابتدا با افزایش عملیات، تولید اقتصادی نیز افزایش می‌یابد اما با عبور از یک مقدار بحرانی اثر منفی بر تولید خواهد داشت. همچنین نتایج تحقیق نشان می‌دهد که توسعه انسانی، نرخ رشد اقتصادی در ابتدای دوره، اشتغال، سرمایه‌گذاری دولت در بنادر، بودجه جاری دولت، فناوری، ساختار تولید و نرخ شهرنشینی اثر مثبت و معناداری بر تولید اقتصادی در استان‌های مورد بررسی داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - حجم مبادلات بازار سهام و رشد اقتصادی: نقش تعدیل گر فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به توسعه‌یافتگی کشورها
        غلامرضا محفوظی محسن اکبری مهسا فرخنده زهرا ایاغ
        از عوامل اصلی رشد کشورهای مختلف توسعه بازارهای مالی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات با تسهیل مبادلات مالی نقش تسهیل گر و سرعت دهنده را در سال‌های اخیر برای کشورها ایفا نموده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حجم مبادلات سهام بر رشد اقتصادی با تعدیل گری فناوری اطلاعات و چکیده کامل
        از عوامل اصلی رشد کشورهای مختلف توسعه بازارهای مالی است که فناوری اطلاعات و ارتباطات با تسهیل مبادلات مالی نقش تسهیل گر و سرعت دهنده را در سال‌های اخیر برای کشورها ایفا نموده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حجم مبادلات سهام بر رشد اقتصادی با تعدیل گری فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای توسعه‌ یافته و کشورهای در حال ‌توسعه در بازه‌ی زمانی 2016-2011 است. اطلاعات مربوط به کشورهای نمونه از گزارش‌ها شاخص جهانی نوآوری استخراج ‌شده است. روش برازش مدل‌ها در مطالعه‌ی حاضر، روش داده‌های تابلویی است که برای اجرای آن از نرم‌افزار Eviews بهره برده شده است. نتایج نشان داد که فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه‌ی بین حجم مبادلات سهام و رشد اقتصادی را تنها در کشورهای توسعه‌ یافته تحت تأثیر قرار می‌دهد که این امر ناشی از توسعه این نوع فناوری‌ها در کشورهای توسعه یافته است. به نظر می‌رسد که کشورهای در حال ‌توسعه برای دستیابی به رشد اقتصادی بیشتر باید هم پای کشورهای توسعه یافته به فناوری اطلاعات و ارتباطات مجهز شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - Investigating Factors Affecting Pistachio Exports in Iran during 2001-2019
        Narges Tavakoli Dastjerdi Reza Sedaghat Hamid Mohammadi
        The rate of pistachio export in Iran has decreased since 2010 onwards while the United States exports has risen sharply at the same time period. Thus, the present study aimed to investigate the factors which may affect negatively on exports of Iran’s pistachio. Fo چکیده کامل
        The rate of pistachio export in Iran has decreased since 2010 onwards while the United States exports has risen sharply at the same time period. Thus, the present study aimed to investigate the factors which may affect negatively on exports of Iran’s pistachio. For this purpose, the macroeconomic variables and pistachio exports data of the desired period were used. Autoregressive distributed lag (ARDL) model was used for this study. The results indicated that economic growth, appreciation of the exchange rate and bank facilities remained positive and had significant effect, while liquidity growth has a significant negative effect on pistachio export. The coefficient of ECM (-1) for pistachio is -0.0642. The low amount of error correction coefficient indicated the low rate of adjustment in pistachio exports. Only 6% of the imbalance error of pre- period adjusted in each period. Therefore, solely relying on short-run policies will not be beneficial. Based on the obtained result, it is recommended to provide financial resources for pistachio producers and exporters, domestic liquidity should be directed toward productive economic activities, domestic inflation should be deflated and adjusted with exchange rate and real appreciation of the exchange rate, should be considered by improved exchange market management. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - Attaining Environmental Sustainability Through Cashew Nut Production in India: Revisiting the Role of Energy Consumption and Economic Growth
        Noushad Cheriyambadan Muhammed Ashiq Villanthenkodath Hassan Shareef
        Although carbon dioxide (CO2) emissions are the most debated topic in the current era, the solution for this is not yet reached a conclusion in the literature. Further, curbing CO2 emissions along with maintaining the same pace of economic growth is necessary to achieve چکیده کامل
        Although carbon dioxide (CO2) emissions are the most debated topic in the current era, the solution for this is not yet reached a conclusion in the literature. Further, curbing CO2 emissions along with maintaining the same pace of economic growth is necessary to achieve sustainable development. Being a top producing, processing and exporting country of cashew nuts in the world, India has a well-established growth effect that emanates from cashew nut production. However, the environmental effect of cashew nut production is not clear. Thus, this study aims to assess the role of cashew nut production on CO2 emissions while endogenising energy consumption and economic growth in the environmental degradation function of India during 1975-2021. For empirical analysis, the study uses combined cointegration, cointegrating regressions, and time and frequency domain causality tests. The evolved outcome shows a long-run cointegration of the series. Further, cashew nut production significantly reduces CO2 emissions, while energy consumption portrays a significantly increasing role in CO2 emissions. Surprisingly, but not shockingly, economic growth significantly reduces CO2 emissions in India. From the causality point of view, a unidirectional causality runs from cashew nut production to CO2 emissions in both time and frequency time causality tests. Based on the findings, the study suggests a policy for sustainable development in India. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - تاثیر نحوه‌ی کسب درآمدهای دولت بر رشد اقتصادی
        مریم امامی میبدی حسین علی یاسین العابدی
        دولت نقـش اصـلی را در مسیر رشد اقتصادی بر عهده دارد. با توجه به نقش و اهمیت دولت در اقتـصاد کـلان، نحوه تأمین مالی دولت و سیاست‌های اتخاذی آن دارای جایگـاه ویژه‌ای درراستای دستیابی به این هدف اسـت. از طرفی، کشور عراق برخوردار از منابع عظیم نفتی است، درآمـدهای حاصـل از ا چکیده کامل
        دولت نقـش اصـلی را در مسیر رشد اقتصادی بر عهده دارد. با توجه به نقش و اهمیت دولت در اقتـصاد کـلان، نحوه تأمین مالی دولت و سیاست‌های اتخاذی آن دارای جایگـاه ویژه‌ای درراستای دستیابی به این هدف اسـت. از طرفی، کشور عراق برخوردار از منابع عظیم نفتی است، درآمـدهای حاصـل از ایـن منـابع بـه‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت است. ولی اقتصاد متکی به نفت مشکلاتی چون بیماری هلندی، کم‌توجهی به توانمندی‌هـا و مزیت‌های کشور را در پی خواهد داشت. لذا، کاهش تدریجی وابستگی به نفـت ضـروری اسـت و بهترین جایگزین درآمدی، درآمدهای مالیاتی است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سهم درآمد نفتی و درآمد مالیاتی بر رشد اقتصادی کشور عراق و مقایسه سهم درآمد مالیاتی با سهم درآمد نفتی بر رشد اقتصادی کشور عراق است. در این پژوهش برای بررسی اهداف و فرضیات از الگوی خود رگرسیون برداری با وقفه توزیعی در فاصله زمانی ۲۰۰۸ تا 2021 به‌صورت فصلی استفاده‌شده است. بر اساس نتایج تخمین مدل‌های تحقیق فرضیه اول، دوم و فرضیه سوم تائید گردید. براین اساس، درآمد نفت و درآمد مالیاتی هر دو دارای اثر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی عراق داشته‌اند و همچنین در تائید فرضیه سوم اثر درآمد نفتی بزرگ‌تر از درآمد مالیاتی بوده است که نشان می‌دهد، تأمین مالی دولت عراق بیشتر از طریق درآمد نفتی بوده و نشان‌دهنده متکی بودن اقتصاد این کشور به درآمدهای نفتی هست. از طرفی، افزایش درآمد مالیاتی دولت و تأثیر آن بر رشد اقتصادی در بلندمدت برای برنامه‌ریزی بلندمدت در کشور عراق قابل‌تأمل هست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - اثر نهادهای سیاسی بر رشد اقتصادی ازطریق ایجاد انحرافات نرخ ارز (رهیافت نظریه بازی)
        هاجر مصطفایی مرتضی سامتی مصطفی رجبی
        چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی ن چکیده کامل
        چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی نهادسیاسی را به‌گونه‌ای شکل می‌دهد که ازطریق منابع عام به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ منافع خاص بپردازد. درحالی‌که در بازار آزاد تعقیب منافع خصوصی به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ خیرعام خواهد انجامید. چنین رویکرد متفاوتی دربرخی کشورهای نفتی، زمینه محدودیت مکانیسم بازار و مداخله مداوم در آن‌را فراهم می‌سازد به طوری‌که به کاهش رشداقتصادی می انجامد. باتوجه به‌اهمیت تعیین نرخ‌ارز واقعی دردستیابی به رشد اقتصادی مطلوب، دراین مقاله تلاش‌شده تأثیرپذیری رشداقتصادی از ساختار نهادهای‌سیاسی در یک کشورهای‌نفتی بررسی‌شود و از روش نظریه‌بازی برای مستدل‌کردن مفاهیم ارائه‌شده،‌ استفاده شده‌است. دراین‌راستا انگیزه‌های‌ متفاوت سیاستگذاران (به‌عنوان نهادسیاسی) کشورهای‌نفتی در تعیین نرخ‌ارز بررسی‌ می‌شود. عکس‌العمل کارآفرینان به این سیاست‌ در انتخاب سطح سرمایه‌گذاری، نشان‌دهنده رشد اقتصادی در‌نظر گرفته شده‌‌است. بر اساس نتایح ابتدا دولتمردان با انگیزه حداکثرسازی درآمد دولت، به دنبال تعیین نرخ ارز بهینه هستند. با فرض رقابت اقتصادی، آن‌ها تمایل دارند به منظور تضعیف رقبا انحراف نرخ ارز ایجاد کنند. افزودن فرض رقابت سیاسی، موجب انحراف بیشتر نرخ ارز شده به‌طوری که ‌رشداقتصادی را بیشتر از پیش تضعیف خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - رابطه علی بین سلامتی، آموزش و رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای در حال‌ توسعه
        مولود جعفری مریم جعفری مصطفی عمادزاده
        دستیابی به رشد اقتصادی پایدار، مستلزم سرمایه‌گذاری‌های انبوه در زیر ساخت‌ها به‌منظور افزایش ظرفیت‌های تولید و همچنین ایجاد درآمد می‌باشد. این سرمایه‌گذاری‌ها صرفاً شامل سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی نمی‌شود، بلکه سرمایه‌گذاری‌های انسانی، پژوهش و نوآوری، آموزش، بهداشت و مهاجرت چکیده کامل
        دستیابی به رشد اقتصادی پایدار، مستلزم سرمایه‌گذاری‌های انبوه در زیر ساخت‌ها به‌منظور افزایش ظرفیت‌های تولید و همچنین ایجاد درآمد می‌باشد. این سرمایه‌گذاری‌ها صرفاً شامل سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی نمی‌شود، بلکه سرمایه‌گذاری‌های انسانی، پژوهش و نوآوری، آموزش، بهداشت و مهاجرت نیروی کار را نیز شامل می‌شود. بدین ترتیب یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی، علاوه بر نیروی کار و سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی است. این مقاله به بررسی رابطه علی بین آموزش، سلامت و رشد اقتصادی در 12 کشور در حال توسعه برای سال‌های 1983 تا 2020 می‌پردازد. بدین منظور با استفاده از روش علیت گرنجر برای داده‌های تابلویی، به بررسی رابطه علیت بین این سه متغیر در کوتاه‌مدت پرداخته می‌شود. به منظور برآورد رابطه بلندمدت نیز از روش حداقل مربعات پویای تابلویی استفاده می‌شود. نتایج حاکی از آن است که در بلندمدت رابطه علی دو طرفه بین شاخص رشد اقتصادی و شاخص سلامت و همچنین یک رابطه علی دو طرفه بین شاخص سلامت و شاخص آموزش برقرار است. لیکن رابطه علی بین آموزش و رشد اقتصادی در بلندمدت وجود نداشته است، هرچند در کوتاه‌مدت تنها یک رابطه علی از سوی رشد اقتصادی بر شاخص آموزش وجود داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - تحلیل اثر باز بودن تجاری و حکمرانی خوب بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در ایران
        مصطفی رجبی پرنیان زربخش
        رشد با ثبات و پایدار از اهداف اصلی در هر اقتصاد می باشد. بنابراین کشورها در مسیر رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای مختلف منجمله ارتباط با تحاری با کشورها و ایجاد نهادهای متناسب با رشد، بدنبال مسیر رشد با ثبات می باشند. اثر باز بودن تجارت خارجی بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی د چکیده کامل
        رشد با ثبات و پایدار از اهداف اصلی در هر اقتصاد می باشد. بنابراین کشورها در مسیر رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای مختلف منجمله ارتباط با تحاری با کشورها و ایجاد نهادهای متناسب با رشد، بدنبال مسیر رشد با ثبات می باشند. اثر باز بودن تجارت خارجی بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در کشورهای مختلف بدلیل تفاوت در نهادهای کشورها، متفاوت می باشد. لذا این مقاله بدنبال تحلیل تأثیر بازبودن تجاری با در نظر گرفتن وضعیت نهادهای حکمرانی دولت بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در ایران می باشد. بدین منظور انحراف معیار رشد اقتصادی به عنوان متغیر بی ثباتی رشد، نسبت مجموع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی به عنوان درجه باز بودن تجاری و میانگین شش شاخص حکمرانی خوب شامل: حق اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و مقابله با خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد به عنوان شاخص حکمرانی سیاسی دولت و نسبت بدهی‌های دولت به تولید ناخالص داخلی نیز به عنوان حکمرانی اقتصادی دولت در نظر گرفته شد. نتایج برآورد الگو به روش ARDL برای ایران طی دوره زمانی 1398-1375حاکی از آن بود که شاخص باز بودن تجاری و بهبود شرایط حکمرانی خوب اثر مثبت و معنی داری برکاهش بی‌ثباتی رشد اقتصادی ایران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - تاثیر کارایی بازار کالا بر رشد اقتصادی در منتخبی از کشورهای آسیایی
        نغمه هنرور همایون رنجبر سارا قبادی
        ارتقای کارایی و بهره وری بر پدیده های اصلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع مانند کاهش سطح تورم، افزایش سطح رفاه عمومی، افزایش سطح اشتغال و افزایش توان رقابتی تاثیر دارد. کارایی تبیین کننده میزان موفقیت یک واحد اقتصادی و یا یک کشور در استفاده بهینه از نهاده، برای تولید ست چکیده کامل
        ارتقای کارایی و بهره وری بر پدیده های اصلی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جوامع مانند کاهش سطح تورم، افزایش سطح رفاه عمومی، افزایش سطح اشتغال و افزایش توان رقابتی تاثیر دارد. کارایی تبیین کننده میزان موفقیت یک واحد اقتصادی و یا یک کشور در استفاده بهینه از نهاده، برای تولید ستاده در قیاس با سایر واحدهای اقتصادی و سایر کشورها می باشد از این رو بررسی اثرات کارایی بر متغیرهای کلان اقتصادی اهمیت بالایی دارد. از این رو هدف این مطالعه تحلیل اثرات رکن کارایی بازار کالا در شاخص رقابت پذیری جهانی بر رشد اقتصادی با تاکید بر متعیرهای موثر بر این کارایی(تکنولوژی، تجارت و سرمایه گذاری) در کشورهای آسیایی با شاخص رقابت پذیری متوسط رو به بالا طی دوره ۲۰۱8- ۲۰۰۸ می باشد بدین منظور با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری تابلویی(PVECM) اثرات کارایی بازار کالا بر رشد اقتصادی این کشورها مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای مورد استفاده عبارتند از: رشد اقتصادی و بیکاری بعنوان متغیرهای هدف، کارایی بازار کالا بعنوان متغیر کنترل و تکنولوژی، تجارت و سرمایه گذاری بعنوان متغیرهای موثر بر کارایی بازار کالا. به طور کلی نتایج حاکی از این است که شوک مثبت این نوع کارایی(بهبود کارایی بازار کالا) در میان مدت و بلند مدت منجر به افزایش نرخ رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری می شود. همچنین نتایج نشان دادند که موثرترین متغیر بر کارایی بازار کالا سرمایه گذاری می باشد که این متغیر بیشترین تاثیر خود را بر کارایی بازار کالا در بلند مدت بر جای می گذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - بررسی نقش رشد اقتصادی در تأثیر شوک درآمدهای نفتی و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی ایران (خودرگرسیون برداری)
        بهار حافظی ندا اسدالله زاده جعفری سید محسن خلیفه سلطانی
        در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوک‌های مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالت‌های مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانه‌ای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 به‌صورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیاد چکیده کامل
        در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوک‌های مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالت‌های مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانه‌ای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 به‌صورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیادی تأثیر شوک مثبت به درآمدهای نفتی در شرایط رکود و رونق اقتصاد بر کارایی شبکه بانکی مشابه است و در کوتاه‌مدت تأثیر مثبت و در میان‌مدت تأثیر منفی داشته است. اما تأثیر شوک مثبت به تورم و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی به رژیم‌های مختلف رشد اقتصادی بستگی داشته است. شوک مثبت تورم در شرایط رکودی در کوتاه‌مدت تأثیر منفی و در میان‌مدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. در شرایط رونق، تورم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. شوک مثبت نرخ ارز در شرایط رکودی، صرفا تأثیر منفی کوتاه‌مدت بر کارایی شبکه بانکی داشته است اما در شرایط رونق، در کوتاه‌مدت شوک مثبت نرخ ارز تأثیر مثبت و در میان‌مدت دارای تأثیر منفی بر کارایی شبکه بانکی می‌باشد. همچنین شوک مثبت به رشد اقتصادی در شرایط رکودی، تأثیر مثبت و بلندمدت و در شرایط رونق، دارای تأثیر مثبت کوتاه‌مدت بر کارایی شبکه بانکی است. بر این اساس بایستی در هنگام تهیه برنامه‌های توسعه‌‌ای به‌طور واقعی و عملی سهم درآمدهای نفتی از بودجه کاهش یابد و همچنین در اتخاذ سیاست‌های ارزی نیز جهت حداقل نمودن آسیب به کارایی شبکه بانکی، رژیم‌های مختلف رشد اقتصادی بایستی مدنظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - تحلیل تاثیر سیاست پولی بر توزیع درآمد واقعی در اقتصاد ایران
        فوژان تدین حسین شریفی رنانی
        از اهداف اصلی سیاست‌گذاری های دولت‌ در هر نظام اقتصادی بهبود توزیع درآمد است. از سوی دیگر، نوع سیاست و ابزار سیاست پولی که دولت اسلامی استفاده می‌کند بایستی در راستای جهت دهی جامعه به سمت توازن در سطح زندگی، درآمد و ثروت باشد.در پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سیاست پول چکیده کامل
        از اهداف اصلی سیاست‌گذاری های دولت‌ در هر نظام اقتصادی بهبود توزیع درآمد است. از سوی دیگر، نوع سیاست و ابزار سیاست پولی که دولت اسلامی استفاده می‌کند بایستی در راستای جهت دهی جامعه به سمت توازن در سطح زندگی، درآمد و ثروت باشد.در پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سیاست پولی در توزیع درآمد ایران از روش خود بازگشتی با وقفه های گسترده (ARDL) و از آخرین داده های موجود طی دوره 1379-1401 استفاده شده است. نتایج حاصل از برآوردها نشان داد، بهبود در شاخص توزیع درآمد در اقتصاد ایران یک فرآیند بلندمدت است و سیاست های پولی انبساطی در ایران طی دوره مورد مطالعه منجر به نابرابری در شاخص توزیع درآمد شد. از سوی دیگر نتایج نشان می‌دهد سیاست پولی انبساطی در کوتاه‌مدت تأثیر کمتری بر اقتصاد دارد ولی در بلندمدت این تأثیر بزرگتر شده و به میزان بیشتری از برابری درآمد می‌کاهد. همچنین افزایش رشد اقتصادی باعث افزایش در شاخص توزیع شد که ناشی از تورم بالا در این دوره در اقتصاد ایران بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - تأثیر تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی با استفاده از تابع ترنسلوگ
        بهرام سحابی پریسا شاکرپور داریوش طهماسبی
        پیدایش نخستین رایانه قابل برنامه ریزی و ترانزیستور که منشأ میکروالکترونیک و هسته انقلاب فناوری اطلاعات شد، در قرن بیستم رخ داد. این انقلاب تکنولوژیکی مرزهای جغرافیایی را از بین برد و بر سیستم اقتصادی کشورها اثر گذاشت و آن را متحول کرد. آثار این انقلاب هم در کشورهای درحا چکیده کامل
        پیدایش نخستین رایانه قابل برنامه ریزی و ترانزیستور که منشأ میکروالکترونیک و هسته انقلاب فناوری اطلاعات شد، در قرن بیستم رخ داد. این انقلاب تکنولوژیکی مرزهای جغرافیایی را از بین برد و بر سیستم اقتصادی کشورها اثر گذاشت و آن را متحول کرد. آثار این انقلاب هم در کشورهای درحال‌توسعه که زیر ساخت های مناسب و فضای رقابتی لازم را ندارد و هم در کشورهای توسعه یافته قابل مشاهده است. مقاله حاضر به بررسی اثر تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر روی رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اسلامی و کشورهای توسعه یافته صنعتی منتخب می‌پردازد. در برآورد الگوی تجربی رشد اقتصادی این گروه از کشورها، از داده های سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، نیروی کار، تعداد نام دامنه، پهنای باند، تعداد کاربران اینترنت، تعداد وب سایت و کیفیت زیر ساخت فاوا و از روش داده های تابلوی با استفاده از تابع ترانسلوگ(پنل) در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ استفاده شده است. نتایج برآوردحاکی از آن است که تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات از عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی می باشد، به‌گونه‌ای که متغیرهای موجود دارای اثر معنادار، مثبت و مستقیم بر رشد اقتصادی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - تاثیر نوسانهای نرخ ارز بررشد اقتصادی و نرخ تورم ایران، 1388-1340
        اکبر توکلی نگین فیروزه فرزاد کریمی
        نرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان ها چکیده کامل
        نرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان های آنبه منظور تدوین سیاست هایی برای تعدیل این شاخص همواره توجه کارشناسان و سیاست گذاراناقتصادی را به خود معطوف داشته است.هدف این مقاله بررسی تاثیر نوسان های نرخ ارز بر رشداقتصادی وتورم می باشد در این مقاله با استفاده از روش سیستم معادلات شبه مرتبط اثرات نوسان هاینرخ ارز بر رشد اقتصادی و تورم در ایران با استفاده از داده های سری زمانی طی دوره 1388-1340 مورد بررسی قرار می گیرد. نوسان های قیمت نفت و نوسان های نرخ ارز با استفاده از روش گارچبدست آمدند، به همراه متغیر های نقدینگی، مخارج مصرفی دولت، نوسان های قابل پیش بینی و غیرقابل پیش بینی نرخ ارز - که با نوسان های مثبت و منفی نشان داده شده است- و متغیر مجازی سالهایجنگ در کشور، متغیرهای مقاله را تشکیل می دهند. نتایج تحقیق نشان میدهد که نوسانهای نرخ ارز اثرمثبت و معناداری بر تولید در کشور داشته است. در حقیقت افزایش ناگهانی نرخ ارز می تواند منجر بهرقابت پذیری کالاهای صادراتی و در نهایت افزایش صادرات گردد که این امر تولید در کشور راافزایش خواهد داد. نتایج همچنین نشان می دهد نوسانهای نرخ ارز اثر منفی و معناداری بر تورم در کشور داشته است. این بدان معناست که افزایش نرخ ارز، به دلیل آنکه نرخ ارز در کشور همواره پایینتر از قیمت تعادلی خود انتخاب می شود، می تواند کسری بودجه دولت را کاهش داده و این امر میتواند منجر به کاهش تورم در کشور شود. همچنین نتایج حاکی از یکسان نبودن تاثیر تکانههای منفی ومثبت نرخ ارز بر تولید و تورم در کشور می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - تحلیل مقدار و نحوه اثرگذاری خصوصی‌سازی بر رشد اقتصادی-مورد مطالعه کشورهای عضو گروه جی-هشت، 2010-1998
        شهرام آرین‌مهر ابوالفضل یحیی‌آبادی امیر هرتمنی مجتبی شفقت
        سیاست واگذاری فعالیت‌های اقتصادی دولت به بخش خصوصی و محدود کردن حوزه فعالیت دولت و بخش دولتی در دهه‌های اخیر در جهان رواج بی‌سابقه‌ای یافته است و امروزه کم و بیش در کلیه کشورهای جهان، چه پیشرفته و چه در حال توسعه، در ابعاد گسترده به مرحله اجرا در آمده است. این سیاست، که چکیده کامل
        سیاست واگذاری فعالیت‌های اقتصادی دولت به بخش خصوصی و محدود کردن حوزه فعالیت دولت و بخش دولتی در دهه‌های اخیر در جهان رواج بی‌سابقه‌ای یافته است و امروزه کم و بیش در کلیه کشورهای جهان، چه پیشرفته و چه در حال توسعه، در ابعاد گسترده به مرحله اجرا در آمده است. این سیاست، که تحت عنوان سیاست خصوصی‌سازی شناخته می‌شود، توانسته است همواره اثرات مهم و معناداری بر فعالیت‌ها، عملکرد مؤسسات، کارایی مؤسسات، متغیرهای اقتصادی و ... داشته باشد. در مطالعه‌ی حاضر تلاش بر این خواهد بود به بررسی یکی از مهمترین اثرات اقتصاد کلان خصوصی‌سازی، بهمراه چند متغیر اقتصاد کلان دیگر، آنهم بر رشد اقتصادی کشورهای عضو گروه جی-هشت و برای دوره زمانی 2010-1998 پرداخته شود و این فرضیه مورد آزمون قرار گیرد که آیا خصوصی‌سازی توانسته است باعث اثرگذاری مثبتی بر رشد اقتصادی این کشورها در طی دوره مورد مطالعه شود یا خیر. نتایج این مطالعه که با استفاده از داده‌های تابلویی و استفاده از روش پانل پویای گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) صورت پذیرفته، حاکی از تأیید فرضیه اصلی این پژوهش بوده و نشان می‌دهد که خصوصی‌سازی دارای اثرگذاری مثبت و معنی‌داری بر رشد اقتصادی کشورهای عضو گروه جی-هشت و برای دوره زمانی مزبور بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - تحلیل تاثیر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در‌حال توسعه، 1390-1369
        ندا باریک رو جواد میرمحمدصادقی محمدرضا قاسمی
        مطالعه آموزش های فنی و حرفه ای، از لحاظ تاثیرگذاری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق تحلیل تاثیر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بر رشد اقتصادی در 16 کشور منتخب درحال توسعه برای دوره زمانی1390- 1369است. برای تحلیل از داده های تابلویی و نیز الگوی رگ چکیده کامل
        مطالعه آموزش های فنی و حرفه ای، از لحاظ تاثیرگذاری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق تحلیل تاثیر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بر رشد اقتصادی در 16 کشور منتخب درحال توسعه برای دوره زمانی1390- 1369است. برای تحلیل از داده های تابلویی و نیز الگوی رگرسیونی به روش اثرات ثابت استفاده شده است.نتایج نشان داد که متغیرهای نیروی کار، تعداد افراد ثبت نام شده در دانشگاه، تعداد افراد ثبت نام شده در آموزش های فنی و حرفه ای، تشکیل سرمایه ناخالص ومخارج دولت تأثیر مثبت و از نظر آماری معنی دار بر رشد اقتصادی داشته‌اند. هم چنین درصد تأثیرگذاری افرادی که دارای مهارت و تخصص حرفه ای هستند از افرادی که به صورت تئوری آموزش دیده اند بر رشد اقتصادی بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - تأثیر بی ثباتی درآمد مالیاتی دولت از شرکت ها، بر رشد اقتصادی ایران، 1372-1393
        مصطفی رجبی ستاره زنده دل شندی
        درآمد های مالیاتی، منبع تأمین مالی و ابزار سیاست مالی جهت رسیدن به هدف های اقتصادی دولت می باشد. نوسان ها و بی ثباتی های این درآمد باعث می گردد که دولت در برنامه ریزی ها متکی به یک منبع نامطمئن شده و در دستیابی به اهداف برنامه ای و بلند مدت، با مشکل مواجه گردد. به همین چکیده کامل
        درآمد های مالیاتی، منبع تأمین مالی و ابزار سیاست مالی جهت رسیدن به هدف های اقتصادی دولت می باشد. نوسان ها و بی ثباتی های این درآمد باعث می گردد که دولت در برنامه ریزی ها متکی به یک منبع نامطمئن شده و در دستیابی به اهداف برنامه ای و بلند مدت، با مشکل مواجه گردد. به همین جهت این پژوهش بدنبال تحلیل تأثیر بی ثباتی درآمدهای مالیاتی دولت از محل مالیات بر شرکت ها[1] بر رشد اقتصادی در ایران می باشد. برای رسیدن به هدف ابتدا در یک الگوی رگرسیونی و با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته، اثر متغیرهای مختلف بر درآمد مالیاتی شرکت ها بررسی و تغییرات خطاهای آن، به عنوان بی ثباتی درآمدهای مالیاتی در مدل رشد و به روش الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی، برازش گردید. جهت برازش الگوها، داده های مربوط به متغیرها به صورت فصلی و برای دوره ی: 1393-1372 از درگاه اینترنتی بانک مرکزی ایران استخراج گردید. نتیجه ی بدست آمده نشان می دهد که در کوتاه مدت، درآمد مالیاتی ناشی از مالیات بر شرکت ها در دوره ی اول اثر منفی و در دوره های بعدی رفتار متفاوتی را بر رشد اقتصادی داشته است. در بلند مدت اثر بی ثباتی درآمد مالیاتی شرکت ها، نشان از اثر منفی بر رشد اقتصادی با سطح معنی داری آماری را دارد [1] - Corporate Income Tax (CIT) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب
        سهیلا کاغذیان یزدان نقدی بهاره فرجی رستاقی
        رشد اقتصادی یکی از اساسی ترین مولفه های اقتصاد کلان است که دست یابی به آن به عنوان یکی از مهمترین اهداف دولتمردان و اقتصاددانان مطرح می باشد. سرمایه گذاری کارا بر منابع انسانی و فیزیکی یکی از راهکارهای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب است. در دنیای امروز از ورزش به عنوان چکیده کامل
        رشد اقتصادی یکی از اساسی ترین مولفه های اقتصاد کلان است که دست یابی به آن به عنوان یکی از مهمترین اهداف دولتمردان و اقتصاددانان مطرح می باشد. سرمایه گذاری کارا بر منابع انسانی و فیزیکی یکی از راهکارهای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مطلوب است. در دنیای امروز از ورزش به عنوان یکی از این منابع، بخصوص در کشورهای پیشرفته یاد می شود که به صورت مستقیم و غیر مستقیم در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت بر رشد اقتصادی کشورها تاثیرگذار می باشد. در این تحقیق به تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب با انتخاب شاخص رشد تعداد ورزشگاه ها پرداخته خواهد شد. در مقاله ی حاضر به مقایسه تاثیر گذاری امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی دو گروه از کشورهای منتخب پر درآمد و با درآمد متوسط به روش داده های تابلویی طی سالهای2011-2000 پرداخته شده است. فرضیه مورد بررسی در تحقیق حاضر، معنادار بودن تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب می باشد. نتایج تحقیق حاکی از مورد تایید قرار گرفتن فرضیه پژوهش می باشد. تاثیر امکانات ورزشی بر رشد اقتصادی 20 کشور منتخب گروه کشورهای پر درآمد، مثبت و معنادار و در 20 کشور منتخب گروه کشورهای با درآمد متوسط، منفی و معنادار است. طبق بررسی های به عمل آمده، دلیل منفی و معنادار بودن رابطه امکانات ورزشی با رشد اقتصادی در گروه کشورهای با درآمد متوسط را می توان پایین بودن امید به زندگی که سبب کاهش نشاط می شود و کمتر بودن تعداد ورزشگاهها به ازای هر یک میلیون نفر که گرانی امکانات ورزشی را با خود به همراه دارد منجر به عدم بهره وری افراد در گروه کشورهای با درآمد متوسط و تاثیر منفی بر رشد اقتصادی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - تعیین درآمدهای بهینه مالیاتی بر اساس نرخ رشد هدف- روش کنترل بهینه
        مصطفی رجبی مریم ابن ابراهیم خواجویی جواد میر محمدصادقی
        درآمدهای دولت شامل درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی است که درآمدهای مالیاتی می تواند منبع پایدارتری برای دولت بشمار رود. درآمدهای مالیاتی در هر کشوری، رکن اصلی و اساسی تأمین هزینه های دولت به حساب می آید و اقتصادهای رشد یافته از این ابزار در جهت پیشرفت و دست یافتن به رشد چکیده کامل
        درآمدهای دولت شامل درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی است که درآمدهای مالیاتی می تواند منبع پایدارتری برای دولت بشمار رود. درآمدهای مالیاتی در هر کشوری، رکن اصلی و اساسی تأمین هزینه های دولت به حساب می آید و اقتصادهای رشد یافته از این ابزار در جهت پیشرفت و دست یافتن به رشد اقتصادی خود استفاده می کنند. لذا در این پژوهش به منظور دسترسی به میزان و مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی برای رسیدن به رشد اقتصادی در سال های1386-1352 از نظریه کنترل بهینه استفاده شده است. بدین جهت با استفاده از اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی ایران و سالنامه مدیریت و برنامه ریزی، سیستم همزمانی از تعادل کلی اقتصاد طراحی و به روش حداقل مربعات سه مرحله ای(3sls) برآورد گردیده است. سپس با استفاده از نظریه کنترل بهینه و طراحی گزیداری، مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی و در نهایت مقادیر درآمدهای بهینه مالیاتی مشخص گردیده است که دسترسی به این مقادیر برای رسیدن به رشد اقتصادی حائز اهمیت است. همچنین نتایج بیانگر رابطه مستقیمی بین درآمدهای مالیاتی و رشد اقتصادی می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - تاثیر توسعه و نااطمینانی مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب آسیایی
        مریم جعفری طادی مصطفی رجبی
        بازارهای مالی کارآمد و قوی از جمله ساز وکارهای مهم در عرصه اقتصادی به شمار می روند. بدونداشتن یک بخش مالی کارا نمیتوان به توسعه مالی و در پی آن به توسعه اقتصادی دست یافت. در واقععملکرد بهینه نظام اقتصادی در هر جامعهای وابسته به وجود دو بخش حقیقی و مالی کارا، قدرتمند ومک چکیده کامل
        بازارهای مالی کارآمد و قوی از جمله ساز وکارهای مهم در عرصه اقتصادی به شمار می روند. بدونداشتن یک بخش مالی کارا نمیتوان به توسعه مالی و در پی آن به توسعه اقتصادی دست یافت. در واقععملکرد بهینه نظام اقتصادی در هر جامعهای وابسته به وجود دو بخش حقیقی و مالی کارا، قدرتمند ومکمل است. فعالیتّ این دو بخش در کنار یکدیگر شرط لازم و کافی برای نظام اقتصادی به شمارمی رود. هدف این مطالعه بررسی تاثیر توسعه مالی و نا اطمینانی مالی بر رشد اقتصادی در کشور هایمنتخب آسیاسی در طی دوره زمانی 2010-1980می باشد. برای تحلیل از الگوی اقتصاد سنجی توسعه -مالی به پیروی از رنسیر و لویزا (2006 )، و از یک مجموعه داده های تابلوئی و نیز از تکنیک پانل پویامبتنی بر روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که توسعه مالیدر بلند مدت باعث رشد اقتصادی می شود. اما تکانههای ناشی ، از شاخص عمق مالی(شکنندگی مالی) تاثیر منفی بر رشد اقتصادی میگذرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - تاثیر سیاست های کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی
        فاطمه نظری ناصرعلی یداله زاده طبری
        هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص های سیاست کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی است. در این راستا با استفاده از الگوی اقتصادسنجی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی و با به کارگیری داده های سری زمانی سالانه طی سال های 1391-1359 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص های سیاست کلان بر رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بدهی خارجی است. در این راستا با استفاده از الگوی اقتصادسنجی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی و با به کارگیری داده های سری زمانی سالانه طی سال های 1391-1359 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اثرگذاری تمام ضرایب متغیرهای مدل مطابق با تئوری های اقتصادی بوده و در بلند مدت متغیرهای بدهی خارجی، بدهی چند جانبه، تجارت باز اثر مثبت و معنادار و نرخ تورم، بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی)نماینده کسری بودجه(، متغیر دامی جنگ اثر منفی و معنادار بر رشد اقتصادی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - تحلیل تأثیر جهانی شدن بر درآمد مالیاتی در ایران: روش خود بازگشت با وقفه های توزیعی ( ARDL)
        کرم کارابولوت علی شاهین پور بهنام شادی دیزجی
        هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر جهانی شدن بر درآمد مالیاتی در ایران: روش خود بازگشت باوقفه های توزیعی( ARDL ) می باشد. دراین راستا تأثیر متغیرهای دیگر مانند درآمد واقعی سرانه (بعنوانشاخص توسعه اقتصادی)، درجه شهرنشینی، سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی، نسبتوابستگی به چکیده کامل
        هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر جهانی شدن بر درآمد مالیاتی در ایران: روش خود بازگشت باوقفه های توزیعی( ARDL ) می باشد. دراین راستا تأثیر متغیرهای دیگر مانند درآمد واقعی سرانه (بعنوانشاخص توسعه اقتصادی)، درجه شهرنشینی، سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی، نسبتوابستگی به عنوان شاخصهای ساختار اجتماعی و اقتصادی ( و نرخ ارز، نیز بر درآمدهای مالیاتی بررسیگردیده اند. آزمون پایایی متغیرها بر اساس آزمون دیکی- فولر تعمیم یافته نشان داده شده است. براساس نتایج این آزمون، سری های زمانی مورد استفاده در الگو دارای ویژگی I(0) و I(1) هستند. در اینتحقیق از الگوی خود بازگشت با وقفه های توزیعی ) ARDL ( و روش حداقل مربعات بین تفاضل مرتبهاول ویا بیشتر برای فاصله زمانی 4931 4911 استفاده - شده است. نتایج برآوردها نشان دهنده گرایشالگوی پویا به سمت الگوی تعادلی بلند مدت است. در ضمن شاخص جهانی سازی اثر مثبت برنسبت های مالیات کل در تولید ناخالص داخلی و مالیات بر تجارت در تولید ناخالص داخلی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی در ایران
        فاطمه ثابت نغمه هنرور علی رضایی
        رشد اقتصادی و کنترل تورم از جمله هدف هایی است که هر اقتصادی دنبال می کند. در جهان امروز قدرت تصمیم گیری و نقش آفرینی در معاملات جهانی از کشورهایی است که در اقتصاد حرف های زیادی برای گفتن دارند. چنانچه هدف سیاست گذاران، توسعه و تشویق تجارت باشد، برای نیل به این هدف باید چکیده کامل
        رشد اقتصادی و کنترل تورم از جمله هدف هایی است که هر اقتصادی دنبال می کند. در جهان امروز قدرت تصمیم گیری و نقش آفرینی در معاملات جهانی از کشورهایی است که در اقتصاد حرف های زیادی برای گفتن دارند. چنانچه هدف سیاست گذاران، توسعه و تشویق تجارت باشد، برای نیل به این هدف باید با تقویت بنیان های تولید کشور، رشد اقتصادی را برای حضور در عرصه بین المللی تسریع و تورم را کنترل کرد. مطالعه حاضر به بررسی اثرات بلند مدت تجارت بین الملل بر متغیرهای کامیابی اقتصادی ایران طی دوره 1395- 1350 با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری (VECM) می پردازد. نتایج آزمون همجمعی یوهانسون نشان داد که رابطه تعادلی بلند مدت بین متغیرها موجود می باشد. نتایج تحلیل واکنش ضربه مشخص کرد که شوک مثبت صادرات در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت اثر مثبت معنادار بر رشد اقتصادی و تورم دارد. شوک مثبت واردات در کوتاه مدت اثر مثبت معنادار و در میان مدت و بلند مدت اثر منفی معنادار بر رشد اقتصادی دارد و این شوک در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تاثیر منفی معنادار بر تورم دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران
        فیض اله جوزاریان
        این مقاله به بررسی نقش سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی پرداخته است و تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران را در دو مقطع کوتاه مدت و بلندمدت با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه های توزیعی[1] مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی چکیده کامل
        این مقاله به بررسی نقش سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی پرداخته است و تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران را در دو مقطع کوتاه مدت و بلندمدت با استفاده از الگوی خودبازگشت با وقفه های توزیعی[1] مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی ایران در دو مقطع کوتاه مدت و بلند مدت بوده و در ضمن تاثیرات بلندمدت بیش از کوتاه مدت می باشد، که این مطلب توجه هر چه بیشتر مسئولین به گسترش سرمایه های انسانی در بلندمدت و برنامه ریزی مناسبتر در این رابطه را ضروری می نماید. 2- برای مطالعه بیشتر در رابطه با الگوی خودبازگشت با وقفه‌های توزیعی به؛ بهمنی اسکوئی و چی وینگ نگ، [Bahmani-Oskooee, M. & R. Chi Wing Ng (2002)] ، پسران، شین و اسمیت، [Pesaran, M. H., Y. Shin, and R. J. Smith (1999).]، پسران و پسران،[Pesaran, M. H. & B. Pesaran (1997)]، مراجعه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - تحلیل اثر بلند مدت سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی ایران : 1386-1347
        مصطفی رجبی نکیسا نیک فر جواد میر محمد صادقی
        با توجه به اینکه امروزه آموزش و تحقیق یک عامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی می‌باشد این مقاله به بررسی اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه با استفاده از داده‌های آماری سری زمانی ( 1386-1347 ) و به کارگیری الگوی سولوی تعمیم یافته، بر رشد اقتصادی چکیده کامل
        با توجه به اینکه امروزه آموزش و تحقیق یک عامل مهم در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی می‌باشد این مقاله به بررسی اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه با استفاده از داده‌های آماری سری زمانی ( 1386-1347 ) و به کارگیری الگوی سولوی تعمیم یافته، بر رشد اقتصادی ایران پرداخته است. بدین منظور با استفاده از الگوی خود توضیح برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL)[1] به بررسی الگوی پویا پرداخته شده و پس از اطمینان از و جود رابطه بلند مدت ضرایب آن برآورد شده‌اند. نتایج حاصل شده از نظرآماری مثبت و معنی‌دار بودن اثر متغیرهای سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، و تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی را نشان می‌دهد. ضریب مدل تصحیح خطا (ECM)[2] به‌دست آمده برای الگو برابر با 33/0- می‌باشد نشانگر این است که در هر دوره 33 در صد از انحراف در تولید ناخالص داخلی از مسیر بلند مدت، در دوره بعد توسط متغیر‌های الگو تصحیح می‌شود. 4- Auto Regressive Distributed Lags 5- Error Correction Model پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری بر رشد اقتصادی ایران وعمده شرکای تجاری از جمله کشورهای OECD
        کمیل طیبی سعید دائی کریم زاده مائده رمضانی
        با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق چکیده کامل
        با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق، اثرات متقابل همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECD [1] طی دوره زمانی 1996- 2006مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر همگرایی درآمدی و جریانهای تجاری روی رشد اقتصادی کشورهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات متقابل جریان های تجاری دو جانبه و همگرایی درآمدی و بررسی عوامل موثر بر آن ها است. بر اساس مطالعات سدربم و تیل[2] (2003) یک معادله رگرسیونی برای ارزیابی اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری دو طرفه بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب اختصاص داده شده است. برآورد الگو برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECDطی دوره زمانی مذکور با استفاده از داده های پانل انجام شده است. نتایج بدست آمده از برآورد الگو، حاکی از اثر مثبت و معنی دار جریان های تجاری و همگرایی درآمدی بر یکدیگر است. به این ترتیب وجود یک رابطه ی مکملی بین این دو متغیر مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان می دهد اثر جریان‌های تجاری، نیروی کار و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی مثبت می باشد، اما همگرایی درآمدی بر روی رشد اقتصادی چندان اثر بخش نیست. 4- این کشورها شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند،ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ ،پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فنلاند، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، جمهوری چک، مجارستان، کانادا ، جمهوری کره، لهستان وجمهوری اسلواکی هستند. 5-Soderbon and Teal- پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - برآورد منحنی آرمی در دو کشور منتخب صادرکننده و واردکننده نفت : ایران و کره‌جنوبی، 2015-1990
        بهار حافظی
        فعالیت‌های دولت در یک سیستم اقتصادی نقشی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند، اما افزایش حجم این فعالیت‌ها تا آستانه‌ای خاص اثر مثبت بر رشد اقتصادی داشته و از آن آستانه به بعد افزایش حجم فعالیت‌های دولت نه تنها اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ندارد، بلکه از موانع ا چکیده کامل
        فعالیت‌های دولت در یک سیستم اقتصادی نقشی اساسی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند، اما افزایش حجم این فعالیت‌ها تا آستانه‌ای خاص اثر مثبت بر رشد اقتصادی داشته و از آن آستانه به بعد افزایش حجم فعالیت‌های دولت نه تنها اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ندارد، بلکه از موانع اصلی رشد محسوب می‌شوند. تبیین اثرگذاری غیرخطی مخارج دولت بر رشد اقتصادی به منحنی آرمی معروف است. در مطالعه حاضر رابطه‌ مخارج دولت و رشد اقتصادی با استفاده از منحنی آرمی در کشور‌های ایران و کره‌جنوبی طی دوره‌ی 2015-1990 با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی مورد بررسی قرار گرفته‌است. نتایج پژوهش ارتباط مثبت غیرخطی بین مخارج دولتی و رشد اقتصادی را در دو کشور ایران و کره‌جنوبی نشان می‌دهد. با منفی بودن علامت ضریب توان دوم مخارج دولت، وجود منحنی آرمی در بلندمدت برای هر دوکشور ایران صادر کننده و کره جنوبی واردکننده نفت به اثبات می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه: رویکرد داده‌های ترکیبی
        مهرزاد ابراهیمی مجتبی کفایت هاشم زارع عباس امینی فر
        تروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتص چکیده کامل
        تروریسم یک پدیده پیچیده است بدون آن که تعریفی فراگیر در مورد آن وجود داشته باشد، زیرا بسیاری از محققان اصطلاح تروریسم را بر اساس درک خودشان از آن تعریف کرده اند. تروریسم و تبعات ناشی آن فراتر از جنبه های ترس، وحشت و خسارت های جانی و مادی است. ارتباط بین امنیت و رشد اقتصادی ضروری است، زیرا توسعه اقتصادی بدون امنیت نمی تواند رخ دهد و صلح و امنیت بدون رشد ممکن است پایدار نیست. بر اساس ادبیات، تروریسم دارای تاثیرات مستقیم بر رشد اقتصادی است. تروریسم، درگیری و خشونت، سرمایه های فیزیکی و انسانی را از بین می برد و نهادهای سیاسی و اجتماعی را که بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت دارند ، تضعیف می کند. با توجه به این موضوع، هدف این مطالعه بررسی اثر تروریسم بر رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه طی دوره زمانی 2018-2000 به روش داده های ترکیبی است. نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد حوادث تروریستی و کشته شدگان حملات تروریستی اثر منفی و معنی داری بر رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته است. با توجه به سایر نتایج مشاهده شده است که شاخص توسعه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، اعتبارات بانکی و تجارت خارجی تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارند. نرخ تورم نیز دارای رابطه منفی و معنی داری با رشد اقتصادی کشورها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - نقش رشد اقتصادی بر محیط زیست بر اساس رویکرد نظریه منحنی زیست‌محیطی کوزنتس
        بهجت آب چر حسین قره بیگ لو رافعه فیضی ایلخچی
        برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری درزمینه ی رشد اقتصادی به‌عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیط‌زیست و ارتباط آن‌ها با تولید است. بی‌شک تولید و افزایش آلودگی، نتیجه رشد اقتصادی کشورهاست. این مسئله را می‌توان در مبحث اقتصاد محیط‌زیست، در قالب منح چکیده کامل
        برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری درزمینه ی رشد اقتصادی به‌عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیط‌زیست و ارتباط آن‌ها با تولید است. بی‌شک تولید و افزایش آلودگی، نتیجه رشد اقتصادی کشورهاست. این مسئله را می‌توان در مبحث اقتصاد محیط‌زیست، در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس بیان نمود که در آن فرآیند تخریب محیط‌زیست با توجه به ماهیت و مراحل مختلف رشد اقتصادی توضیح داده می‌شود. جامعه آماری پژوهش حاضر استان‌های منتخب صنعتی کشور( آذربایجان شرقی، اصفهان، البرز، تهران، مرکزی، خوزستان) می‌باشد که با استفاده از روش داده‌های تابلویی طی دوره‌ی زمانی 1396-1389، اثر رشد اقتصادی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا در موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور اثر تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه ، مصرف سرانه انرژی، سهم ارزش‌افزوده بخش صنعت از GDP واقعی و ارزش‌افزوده سرانه تولیدات کارخانه‌ای بر میزان انتشار سرانه گاز دی‌اکسید کربن( به‌عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای) برآورد گردید. نتایج حاکی از وجود یک رابطه Nشکل بین تولید ناخالص داخلی واقعی سرانه و میزان انتشار سرانه گاز دی‌اکسید کربن و تائید نظریه زیست‌محیطی کوزنتس در این استان ها است. همچنین شواهد نشان می‌دهد متغیرهای مصرف سرانه انرژی، سهم ارزش‌افزوده بخش صنعت از GDP واقعی و ارزش‌افزوده تولیدات کارخانه‌ای بر انتشار سرانه گاز دی‌اکسید کربن تأثیر مثبت دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - تاثیر بازدهی سهام بر تابع تقاضای بازار کار ایران
        سیدعبدالمجید جلایی هدیه میر اکبر رحیمی پور
        سرمایه گذاران در تصمی مگیری های خود درباره سرمایه گذاری ها یشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند. این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر بازدهی سها مبر متغیرهای چکیده کامل
        سرمایه گذاران در تصمی مگیری های خود درباره سرمایه گذاری ها یشان به عوامل کلان اقتصادی توجه می کنند. این خود حاکی از آن است که آنها درصدد کاهش ریسک سرمایه گذاری (ریسک سیستماتیک) به منظورکسب بازده مورد انتظارشان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر بازدهی سها مبر متغیرهای 1385 با کلان اقتصادی (تابع تقاضای بازار کار) در شرک تهای پذیرفته شده در ایران طی سا لهای 1390 استفاده از الگوی پویای تقاضای نیروی کار (به منظور در نظرگرفتن اثرهای انعطاف پذیری بازارکار)، آزمونلیمر (برای آزمون بکارگیری مدل با داده های تلفیق شده در برابر مدل اثر ثابت) و روش داده های تلفیقی (برای برآورد الگو) است. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش این است که آیا بازدهی سهام بر تابع تقاضای بازار کار در ایران تأثیر می گذارد؟ برای پاسخ به سوال ابتدا تابع تقاضای بازار کار تصریح و سپس از روش دادههای تلفیقی برآورد گردید. در پژوهش حاضر به منظور در نظر گرفتن اثرهای انعطا فپذیری بازار کار از الگوی پویای تقاضای نیروی کار استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داده است که بین بازدهی سهامو تقاضای بازار کار رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد این مسئله بیانگر این است که بازدهی سهام دربورس اوراق بهادار با توجه به اینکه ساختار شرک تهای بورسی به گونه ای است که بیشتر سیستم تولیدی سرمایه بر دارند تا کاربر، این باعث افزایش سطح تقاضای کار یا نیروی کار در کشور می شود. بنابراین توسعه بازار سرمایه عاملی برای ایجاد اشتغال در بازار کار میشود هر چند ضریب بدست آمده در مدل بیانگر این است که به نسبت سطح بیکاری این تأثیر ناچیز است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - حکمرانی خوب و گفتمان حاکم بر قوه مجریه در ایران
        ناصر عنایت مسعود مطلبی
        حکمرانی خوب یکی از شاخصه های مورد استفاده در دوران توسعه اقتصادی است. شاخصی که از سوی بانک جهانی ارائه شده و در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از تحلیل گران اقتصادی و حتی اقتصاد سیاسی در ایران قرار گرفته است. شاخصه ای که دارای 6 مولفه برای سنجش است از جمله: حاکمیت قانون چکیده کامل
        حکمرانی خوب یکی از شاخصه های مورد استفاده در دوران توسعه اقتصادی است. شاخصی که از سوی بانک جهانی ارائه شده و در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از تحلیل گران اقتصادی و حتی اقتصاد سیاسی در ایران قرار گرفته است. شاخصه ای که دارای 6 مولفه برای سنجش است از جمله: حاکمیت قانون، ثبات سیاسی، کنترل فساد، کارایی اثربخشی دولتی ، حق اظهار نظر و پاسخگویی و کیفیت قوانین و مقررات. اما دولت های مختلف این مولفه ها را متاثر از گفتمان حاکم بر خود، به دنبال تحقق و اجرایی کردن آن هستند. لذا سنجش حکمرانی خوب به عنوان یک مولفه مهم در سنجش عملکرد دولت ها که در سال های اخیر در ایران هم مورد توجه قرار گرفته، درک گفتمان درون دولتی دولت هاست. در این پژوهش به دنبال بررسی گفتمان دو دولت احمدی نژآد و روحانی و تاثیر این گفتمان ها بر حکمرانی خوب بر قوه مجریه در ایران هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - بررسی رابطه کیفیت نهادی، شمول مالی، توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی در کشور ایران: رویکرد سیستم معادلات همزمان
        نیلوفر خاتمی حسین شریفی رنانی بهار حافظی
        در طول دهه گذشته، ترویج شمول مالی به عنوان یک هدف نهایی برای دستیابی به رشد فراگیر برای بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه بوده است. در این رابطه، از یک طرف کیفیت نهادی می تواند بر شمول مالی اثر گذاری داشته باشد؛ از طرف دیگر، شمول مالی اگر در تمامی ابعاد خود چکیده کامل
        در طول دهه گذشته، ترویج شمول مالی به عنوان یک هدف نهایی برای دستیابی به رشد فراگیر برای بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه بوده است. در این رابطه، از یک طرف کیفیت نهادی می تواند بر شمول مالی اثر گذاری داشته باشد؛ از طرف دیگر، شمول مالی اگر در تمامی ابعاد خود تحقق پیدا کرده باشد، می تواند بر رشد اقتصادی اثر گذار باشد. از طرف دیگر، مبنای رشد اقتصادی بر پایه توسعه اجتماعی استوار است و نمی توان این عنوان را نادیده گرفت. بر اساس این استدلالات، می توان نتیجه گیری نمود که ممکن است نوعی رابطه همزمان بین کیفیت نهادی و شمول مالی از یک طرف؛ شمول مالی و توسعه اجتماعی با رشد اقتصادی از طرف دیگر وجود داشته باشد. در همین راستا در تحقیق حاضر به بررسی رابطه کیفیت نهادی، شمول مالی، توسعه اجتماعی و رشد اقتصادی در کشور ایران بر اساس رویکرد سیستم معادلات همزمان طی دوره زمانی 1990 تا 2022 پرداخته شده است. یافته های تحقیق نشان داد که شمول مالی اثر گذاری مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی در کشور ایران داشته است. همچنین مشاهده شد که کیفیت نهادی نیز توانسته اثر گذاری مثبت بر رشد اقتصادی داشته باشد. علاوه بر این مشاهده شد که توسعه اجتماعی نیز منجر به ارتقای رشد اقتصادی در کشور ایران شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - فراگيري مالي و رشد اقتصادی؛ تحليل بين كشوري
        اکرم قریشوندی ابراک صالح قویدل مسعود صوفی مجیدپور
        فراگيري مالي از محرک‌های اصلی رشد اقتصادی است .هدف این مقاله ارزیابی اثر فراگيري مالي بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد بالا (59 کشور) در دوره 2021-2004 با استفاده از روش پنل دیتاست. در این مطالعه فراگيري مالي از سه بعد نفوذ بانکی، در دسترس بودن خدمات بانکی و استفاده چکیده کامل
        فراگيري مالي از محرک‌های اصلی رشد اقتصادی است .هدف این مقاله ارزیابی اثر فراگيري مالي بر رشد اقتصادی در کشورهای با درآمد بالا (59 کشور) در دوره 2021-2004 با استفاده از روش پنل دیتاست. در این مطالعه فراگيري مالي از سه بعد نفوذ بانکی، در دسترس بودن خدمات بانکی و استفاده از خدمات مالی اندازه‌گیری می‌شود. این ابعاد نتایج بهتری برای درک رابطه فراگيري مالی - رشد اقتصادی ارائه می‌دهد. بر حسب سنجه‌های فراگيري، تفاوت معناداری در میان کشورها وجود دارد. با وجود این از نظر محیط کلان اقتصادی از شرایط مطلوب برخوردارند. یافته‌ها نشان می‌دهد همگرایی اندک در میان کشورها وجود دارد. همچنین، برخی ابعاد فراگيري مالي بر رشد اقتصادی اثر مثبت دارند. در این راستا، ضریب نفوذ دسترسی به بانک و تسهیلات پیامد مثبت دارند. ولی ضریب نفوذ دستگاه خودپرداز و تعمیق مالی اثر منفی داشته‌اند. محیط کلان اقتصادی (سرمایه، نرخ تورم، نرخ بیکاری، باز بودن اقتصاد) چشم‌انداز مثبت زندگی (امید به زندگی) و روند جمعیتی (نرخ رشد جمعیت) از عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی این کشورها هستند. بهره¬برداری از ابزارهای جدید بانکداری مانند اینترنت بانک و همراه بانک برای گسترش فراگيري مالي به-ویژه در مناطق کم برخوردار، ارائه خدمات متنوع از طریق شعب، گسترش بانکداری خرد، بهره‌برداری از اپلیکشن‌های ساده و متناسب با توانمندی‌های مردم نقش کانونی در توسعه و تعمیق فراگيري مالي به همراه رشد اقتصادی خواهند داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - بررسی آثار تحریم‏ های اقتصادی بر اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی
        محمد روشن رو مهرزاد ابراهیمی هاشم زارع
        هدف مقاله حاضر، تحلیل اثر تحریم‏های اقتصادی بر رشد اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی است. بنابراین از یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا و رویکرد کینزی جدید استفاده شده است. برآورد الگو با استفاده از داده‏های فصلی تعدیل شده متغیرهای تولید ناخالص داخلی، مصرف خصوصی، سر چکیده کامل
        هدف مقاله حاضر، تحلیل اثر تحریم‏های اقتصادی بر رشد اقتصاد ایران با تأکید بر سرمایه انسانی است. بنابراین از یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا و رویکرد کینزی جدید استفاده شده است. برآورد الگو با استفاده از داده‏های فصلی تعدیل شده متغیرهای تولید ناخالص داخلی، مصرف خصوصی، سرمایه‏گذاری، مخارج دولت و نرخ رشد ناخالص پول در دوره 1400:03-1380:01 انجام شده است. نتایج نشان می‏دهند که تکانه تحریم، به کاهش درآمدهای نفتی منجر می‏شود و نظر به اینکه درآمدهای نفتی سهم قابل توجهی در تأمین مالی مخارج عمومی دارند، مخارج آموزش عمومی کاهش یافته و متعاقب آن تشکیل سرمایه انسانی با اُفت مواجه می‏شود. کاهش سرمایه انسانی، موجب کاهش بهره‏وری، تولید، سرمایه‏گذاری، رشد اقتصادی و افزایش تورم خواهد شد. افزایش تورم، کاهش دستمزد حقیقی نیروی‏کار و در نهایت تمایل خانوار به کاهش عرضه نیروی‏کار را به دنبال دارد. مصرف در پاسخ به کاهش دستمزد حقیقی کاهش می‏یابد. با توجه به نتایج حاصل از برآرود الگو و اهمیت نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصاد ایران، پیشنهاد می‏شود مخارج دولتی به-گونه‏ای مدیریت شود تا در شرایط کاهش درآمدهای نفتی، مخارج آموزش عمومی کمتر تحت تأثیر قرار گیرد. پرونده مقاله