بررسی اثر رشد اقتصادی بر مصرف منابع آب؛ در چارچوب منحنی زیست محیطی کوزنتس EKC (مطالعه موردی: کشورهای منتخب 2012-1992)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمد حیدری ¹ (دانشجوی دکتری، اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، تهران، ایران.)
امیر خادم علیزاده ² (استادیار، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، ، تهران، ایران.)
مرتضی خورسندی ³ (دانشیار، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، ، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1397/05/06 تاریخ پذیرش : 1399/02/22 تاریخ انتشار : 1399/02/01

کلید واژه: رشد اقتصادی, مصرف آب, منحنی زیست محیطی کوزنتس,

چکیده مقاله :

تا کنون مطالعات اندکی به بررسی رابطه رشد اقتصادی و مصرف آب پرداخته اند. هدف این پژوهش بررسی رابطه رشد اقتصادی و مصرف آب در کشورهای مورد مطالعه است. روش پژوهش، توصیفی و رگرسیونی بوده که با بررسی داده های 60 کشور از نقاط مختلف جهان و در دوره 2012-1992 و با رویکرد داده های تلفیقی (پانل) با اثرات ثابت انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی است که رابطه‌ای زنگوله‌ای میان رشد اقتصادی و مصرف آب وجود دارد که با فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس سازگار می‌باشد؛ به طوریکه با افزایش درآمد سرانه، مصرف آب افزایش یافته و با ادامه رشد اقتصادی، مصرف آب کاهش می یابد. دو متغیر کنترلیِ «نسبت زمین های کشاورزی» و «نسبت جمعیت شهرنشین» نیز به عنوان دو عامل کلیدی مصرف آب در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت که نسبت زمین های کشاورزی در آزمونِ انجام گرفته، متغیری بی معنی در طول زمان بوده و نسبت جمعیت شهرنشین با مصرف آب رابطه مثبت و معناداری داشت.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research is to set out to answer that, in the selected countries that are facing the challenge of drought and shortage of water, what kind of relationship exists between economic growth and water consumption. The method of this research is both descriptive and regression-oriented and is carried out by investigating the panel data statistics of some 60 countries during the years 1992-2012 and via the panel data analysis method. The gentility of the research lies in achieving the relationship between per capita economic growth and per capita water consumption in Iran. The findings of the research show that there exists a bell-shaped relationship between the economic growth and the consumption of water, such that with increases in the per capita income, the water consumption rises to the point which is the point of maximum of the foregoing bell, and as the economic growth continues, the consumption falls further and further short of the maximum. Moreover, the rate of urbanization has been found to have a considerable influence on the water consumption.

منابع و مأخذ:

1. بلالی, ح.، زمانی، ا.، و یوسفی، ع. (1392). رابطه رشد اقتصادی و آلودگی زیست محیطی در بخش نفت با تاکید بر نوسانات قیمت آن (مطالعه موردی ایران). فصلنامه برنامه و بودجه، سال هجدهم، شماره3، صص 49-65.


2. پژویان, ج.، مرادحاصل، ن. (1386). بررسی اثر رشد اقتصادی بر آلودگی هوا، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال هفتم، شماره چهار، صص 141-160.


3. پژویان، ج.، حسینی، ش. (1382). برآورد تابع تقاضای آب خانگی (مطالعه موردی شهر تهران)، پژوهش های اقتصادی ایران،شماره16، صص67-47.


4. عباسی فر، ز. (1388). بررسی رابطه آلودگی آب و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی(ره).


5. فطرس، م.، غفاری، ه.، و شهبازی، آ. (1389). مطالعه رابطه آلودگی هوا و رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت، فصلنامه پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، شماره اول، صص 59-77.


6. گجراتی، د. (1392). مترجم: ابریشمی، ح، مبانی اقتصاد سنجی، جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، ص 909.


7. مهرآبی بشرآبادی، ح.، جلائی اسفندآبادی، ج.، باغستانی، ع.، و شرافتمند، ح. (1389)، تأثیر آزادسازی تجاری بر آلودگی محیط زیست در ایران، تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی در ایران، شماره 1، صص11-19.


8. Refrences


9. Barbier, E. (2004). Water and Economic Growth, Economic Record, 80: 1-16.


10. Cazcarro, I., Durate, R., & Sanchez-choliz, J. (2013). Economic Growth and the Evolution of Water Consumption in Spain: A Structural Decomposition Analysis, Ecological Economics, 96: pp .51-61.


11. Cole, M.A. (2004). Economic Growth and Water Use, Applied Economics Letters, 11: pp. 1-4.


12. Durate, R., Pinilla, V., & Serrano, A. (2013). Is There an Environmental Kuznets Curve for Water Use? A Panel Smooth Transition Regression Approach, Economic Modelling, 31: 518-527.


13. Grossman, G.E., & Krueger, A.B. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement, NBER Working Paper No.3914, Issued in November 1991


14. Grossman, G.E., & Krueger, A.B. (1995). Economic Growth and the Environment, Quarterly Journal of Economics, 2: pp.353–377.


15. Katz, D. (2014). Water Use and Economic Growth: Reconsidering the Environmental Kuznets Curve (EKC) relationship, Journal of Cleaner Production, 88: pp 1-9.


16. Katz, D.l. (2008). Water Economics Growth and Conflict: Three Studies. University Of Michigan, Online Available: https://deepblue.lib.umich.edu/handle/2027.42/60789


17. Ngoran, S.D.,Xue, X., & Wesseh, J.K. (2016). Signature of Water Resource Consumption on Sustainable Economic Growth in Sub-Saharan African Countries, International Journal of Sustainable Built Environment, 4: pp. 114-122.


18. Orubo O.C., Omotor, D.G. (2011). Environmental Quality and Economic Growth: Searching for Environmental Kuznets Curves for Air and Water Pollutants in Africa, Energy Policy, 39: pp. 4178-4188.


19. Pnaayotou, T. (1993). Empirical Tests and Policy Analysis of Environmental Degradation at Different Stages of Economic Development, Working paper WP238. Technology and Environment program, International Labor Office, Geneva.


20. Shafik, N., & Bandyopadhyay, S. (1992). Economic Growth and Environmental Quality: Time Series and Cross-Country Evidence, World Bank Policy Research Working Paper.


21. (2003). Water for People, Water for Life, United Nations World Water Development Report.


22. World Bank. (2005). World Development Report.


23. Yoo, S., (2007). Urban Water Consumption and Regional Economic Growth: The Case of Taejeon, Korea, Water Resource Management, 21: pp. 1353-1361.