• فهرست مقالات Heavy Metals

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - E-Waste-Concept, Problems and Solution Policies in India
        J. E. Rajput
        Electronic waste or E-waste is relatively a novel addition to the ever-growing hazardous waste stream. It includes discarded electronic and electrical equipment. Developing countries face enormous challenges which are related to the generation and management of E-waste چکیده کامل
        Electronic waste or E-waste is relatively a novel addition to the ever-growing hazardous waste stream. It includes discarded electronic and electrical equipment. Developing countries face enormous challenges which are related to the generation and management of E-waste which are either internally generated or imported illegally; India is no exception. However, the existing management practices related to E-waste in India are reasonably poor and have the potential to risk both human health and the environment. Moreover, the policy level initiatives are not being implemented appropriately. The present paper focuses on the austere problem of E-waste along with its policy level implications. During the course of the study it has been found that there is an urgent need to address the issues related to E-waste in India in order to avoid its detrimental future consequences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - پالایش سبز فلز روی توسط درختچه بیابانی آکاسیا ویکتوریا (.Acacia victoriae Benth)
        خدیجه خرمن دار علی مهدوی
        در این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر جذب فلز روی بر نهال‌های یک‌ساله Acacia victoriae در سه تکرار و به‌ صورت یک‌ طرح کاملا تصادفی با چهار غلظت از محلول سولفات روی (0، 50، 250 و 500 میلی‌گرم بر لیتر) نهال‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس برخی ‌از صفت‌های مورفولوژی و فیزیولوژ چکیده کامل
        در این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر جذب فلز روی بر نهال‌های یک‌ساله Acacia victoriae در سه تکرار و به‌ صورت یک‌ طرح کاملا تصادفی با چهار غلظت از محلول سولفات روی (0، 50، 250 و 500 میلی‌گرم بر لیتر) نهال‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس برخی ‌از صفت‌های مورفولوژی و فیزیولوژی گیاه (ارتفاع گیاه، قطر یقه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن ‌‌‌تر و خشک‌ گیاه، ارزش ‌تحمل، میزان مهار رشد و میزان کلروفیل) و همچنین مقدار ‌تجمع فلز روی در اندام‌های‌ ‌مختلف ‌آن برآورد شد. نتایج نشان داد صفت‌های مورد بررسی به ‌طور معنی‌داری تحت تاثیر فلز روی قرار گرفتند و حضور روی در غلظت بالا سبب کاهش جزیی این‌‌ صفت‌ها شد که تاثیر عمده‌ای بر گیاه نداشت و علایم سمیت با فلز روی در این ‌نهال‌ها مشاهده نشد. میزان تجمع روی نیز در ریشه‌ها بیشتر از قسمت‌های هوایی گیاه بود، به ‌طوری ‌که در حدود 80 درصد (50/4794 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در ریشه‌ها‌، بیش ‌از 13 درصد (90/797 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در ساقه‌ها و در حدود 7 درصد (35/488 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در برگ‌های این‌‌‌‌ گونه تجمع یافتند. همچنین فاکتور تجمع زیستی و انتقال آن نیز به ترتیب بزرگ‌تر و ‌کوچک‌تر از یک ارزیابی شد. با توجه به ‌‌اینکه عنصر روی اختلال جدی در رشد نهال‌های A. victoriae به‌ وجود نیاورد و بیشترین تجمع فلز روی در ریشه‌ها صورت گرفت، بنابراین می‌توان از این ‌‌‌درختچه بیابانی جهت کاهش آلودگی در خاک‌های آلوده به ‌فلز روی به ‌روش تثبیت ‌گیاهی بهره برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - Heavy Metals (Cr (VI), Cd (II) and Pb (II)) Ions Removal by Modified Jute: Characterization and Modeling
        M. Yari M. A. Mohsen F. Khojasteh O. Moradi
        Jute modified has been used for adsorption of Cr (VI), Cd (II) and Pb (II) ions over a range ofinitial metal ion concentration. Adsorption process is done in batch mode. Adsorption isotherms ofthe heavy metals on adsorbents prepared were determined and correlated with c چکیده کامل
        Jute modified has been used for adsorption of Cr (VI), Cd (II) and Pb (II) ions over a range ofinitial metal ion concentration. Adsorption process is done in batch mode. Adsorption isotherms ofthe heavy metals on adsorbents prepared were determined and correlated with common isothermequations. It was found that the Freundlich isotherm is better than Langmuir for explaining thebehavior of adsorption. The effect of some parameters such as adsorbent quantity, pH value andtemperature were investigated. The enlargement of pH value until 5 and adsorbent quantityincrease the adsorption quantity. Whereas exceed of the temperature has the reverse effect. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - Experimental modeling of the adsorption kinetics of Cd (II) and Pb (II) ions by Calix [4] arene surface
        O. Moradi K. Zare A. R. Zekri A. Fakhri
        The removal of Cd2+ and Pb2+ ions from wastewater using p-tert-butyl-calix[4] arene was investigated in terms of initial pH, initial concentration, adsorbent dosage, contact time and temperature. The maximum adsorption occurred at the pH value of 6. The adsorbent studie چکیده کامل
        The removal of Cd2+ and Pb2+ ions from wastewater using p-tert-butyl-calix[4] arene was investigated in terms of initial pH, initial concentration, adsorbent dosage, contact time and temperature. The maximum adsorption occurred at the pH value of 6. The adsorbent studied exhibits high efficiency for Cd (II)and Pb (II) adsorption and the equilibrium states could be achieved in 10 min. Adsorption kinetics data were modeled using the first order, the pseudo-first and pseudo-second order, Elvoich equations and intra-particle diffusion models. The results show that pseudo-second order kinetic model was found to correlate the experimental data as well. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - سنجش آلاینده‌های شیمیایی در کفپوش‌های مورد استفاده در اماکن ورزشی شهر شاهرود
        سحر رزازان باقر مرسل علی فهیمی نژاد هومن بهمن‌پور
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه کیفیت محیطی به عنوان یکی از پارامترهای مهم در مدیریت فضاهای ورزشی مطرح است. وجود آلاینده‌های محیطی می‌تواند بر سلامت و راندمان ورزشکاران اثرگذار باشد. هدف تحقیق، سنجش عناصر و ترکیبات سمی موجود در کفپوش‌های گرانولی مورد استفاده در اماکن ورزشی شه چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه کیفیت محیطی به عنوان یکی از پارامترهای مهم در مدیریت فضاهای ورزشی مطرح است. وجود آلاینده‌های محیطی می‌تواند بر سلامت و راندمان ورزشکاران اثرگذار باشد. هدف تحقیق، سنجش عناصر و ترکیبات سمی موجود در کفپوش‌های گرانولی مورد استفاده در اماکن ورزشی شهر شاهرود است.روش پژوهش: این تحقیق از نوع کاربردی و به روش آزمایشگاهی است. عناصر سنگین، منومر، هیدروکربن آزاد و ترکیبات فنولی اندازه‌گیری شدند. برای سنجش آلاینده‌ها از دستگاههای اسپکترومتر نشر اتمی پلاسما(ICP-OES) مدلVista Pro و اسپکتروفتومتر اشعه مرئی و ماورائ‌بنفش مدل 1240 mini استفاده شد. آزمایشات سه مرتبه تکرار شدند. برای تعیین حد مجاز مواجهه، از شاخص متوسط وزنی زمانی (OEL-TWA) استفاده شد.یافته‌ها: ایزوپرن آزاد با ppm 3400 و سپس، دی‌اکتیل فتالات با ppm 3280 بیشترین میزان ترکیبات را شامل شدند. بالاترین میزان عنصر به ترتیب متعلق به فلز سنگین قلع برابر ppm 125000 و مس با ppm 75280 بود. نتایج نشان داد که اختلاف زیادی میان استاندارد و حد مجاز آلاینده‌ها با اعداد حاصل از آزمایشات وجود دارد. 2 آلاینده آرسنیک و کروم با قابلیت سرطان‌زایی تایید شده انسانی در ساختار کفپوش پلی‌اورتان شناسایی شدند. سیلیس نیز به عنوان آلاینده‌های مشکوک به سرطان‌زایی در انسان، شناسایی شد. سرب نیز به عنوان سرطان‌زایی تایید شده برای حیوان با ارتباط ناشناخته بر انسان شناسایی شد و 12 مورد به عنوان غیرقابل طبقه‌بندی به عنوان یک عامل سرطان‌زای انسانی سنجش شدند. نتیجه‌گیری: برخی از عناصر و ترکیبات موجود در ساختار کفپوش‌های ورزشی، دارای رنجی بالاتر از استانداردها و حدود مجاز مواجهه هستند که این امر می‌تواند بر سلامت کاربران تاثیرگذار باشد و از سوی دیگر، امکان آسیب‌رسانی به محیط زیست را دارا است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی توان بیش اندوزی گیاه شاهی برای پالایش گیاهی خاک های آلوده به کادمیم
        فرانک محمدی‌پور صفورا اسدی کپورچال
        آلودگی خاک با فلزات سنگین یکی از چالش های مهم در ارتباط با حفاظت منابع آب و خاک است. کادمیم یکی از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی است که با توجه به تحرک خیلی زیاد در چرخه خاک- گیاه- انسان و اثرات نامطلوبی که بر انسان و حیوان دارد، پالایش آن از خاک های آلوده بسیار ضروری چکیده کامل
        آلودگی خاک با فلزات سنگین یکی از چالش های مهم در ارتباط با حفاظت منابع آب و خاک است. کادمیم یکی از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی است که با توجه به تحرک خیلی زیاد در چرخه خاک- گیاه- انسان و اثرات نامطلوبی که بر انسان و حیوان دارد، پالایش آن از خاک های آلوده بسیار ضروری است. یکی از راه های آلودگی زدایی خاک گیاه پالایی است که در آن از گیاهان بیش اندوز برای جذب آلاینده ها از خاک های آلوده استفاده می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی امکان آلودگی زدایی کادمیم از خاک با استفاده از گیاه شاهی بود. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار شامل شاهد، 3، 5، 10، 25 و 50 میلی گرم کادمیم در هر کیلوگرم خاک و 4 تکرار در گلخانه اجرا گردید. پس از طی دوره رشد، گیاهان از خاک برداشت و غلظت کادمیم تجمع یافته در اندام های هوایی و ریشه گیاه و همچنین خاک تیمارهای مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در تمام تیمارها با افزایش غلظت کادمیم در خاک، مقدار جذب کادمیم در ریشه افزایش می یابد. با افزایش غلظت کادمیم در خاک، غلظت کادمیم در اندام هوایی 3/19 و در ریشه حدود 34 برابر شد. این نتایج نشان دهنده توانایی زیاد ریشه و اندام هوایی شاهی برای جذب کادمیم از خاک های آلوده است. مجموع میانگین مقادیر کادمیم جذب شده در ریشه 18/65 و در اندام هوایی 86/60 میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین، با افزایش غلظت کادمیم، زمان لازم برای پالایش گیاهی نیز افزایش یافته و کمترین زمان لازم مربوط به پالایش غلظت 3 میلی گرم بر کیلوگرم بود. بنابراین با توجه به اینکه شاهی گیاهی با دوره رشد نسبتاً کوتاه و عملکرد بالا می باشد، می توان از این گیاه به عنوان گیاهی بیش اندوز برای پالایش خاک های آلوده به کادمیم استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - گیاه پالایی خاک های آلوده به برخی فلزات سنگین به وسیله چند گیاه بومی منطقه حفاظت شده ارسباران
        فاطمه اکبرپور سراسکانرود فرهاد صدری داریوش گل علیزاده
        فلزات سنگین از مهم ترین آلاینده های خاک و محیط زیست می باشند. در سال های اخیر محققان زیادی جذب فلزات سنگین توسط جلبک ها، قارچ ها، باکتری ها و گیاهان مورد بررسی قرار دادند. گیاه پالایی یکی از شیوه های مناسب برای پالایش خاک از فلزات سنگین است. بعد از عملیات آماده سازی خاک چکیده کامل
        فلزات سنگین از مهم ترین آلاینده های خاک و محیط زیست می باشند. در سال های اخیر محققان زیادی جذب فلزات سنگین توسط جلبک ها، قارچ ها، باکتری ها و گیاهان مورد بررسی قرار دادند. گیاه پالایی یکی از شیوه های مناسب برای پالایش خاک از فلزات سنگین است. بعد از عملیات آماده سازی خاک های آلوده بذرهای گیاهان قدومه کوهی (Arabis arenosa) و گیاه تاج خروس وحشی (Amaranthus retroflexus) و گیاه علف مرغ (Agropyron repens) در گلدان های 10 کیلوگرمی کشت گردید. پس از برداشت و خشک کردن در آون با دمای 85 درجه سانتی گراد به مدت 48 ساعت به ترتیب با روش های اکسیداسیون تر و هضم با اسید نیتریک عصاره گیری و با دستگاه های جذب اتمی و کوره گرافیتی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که غلظت سرب و کادمیم در خاک در ریشه بیش از ساقه و برگ بوده و همچنین غلظت سرب در اندام های زیرزمینی و روی در اندام های هوایی بالاتر بوده است. نتایج به دست آمده بالاترین غلظت روی را در اندام هوایی گیاه علف مرغ به میزان mg/Kg 65/262 و بیشترین غلظت سرب را در اندام های زیرزمینی گیاه تاج خروس وحشی به میزانmg/Kg 25/71 از خاک نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - کاربرد روش‌های آماری چند‌متغیره و شاخص‌های زیست‌محیطی در ارزیابی توزیع فلزات سنگین
        هاشم شمس‌الدین وحیدرضا جلالی اعظم جعفری
        تکنیک‌های آماری چند‌متغیره مانند تجزیه ضریب همبستگی، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای برای غلظت کل فلزات سنگین در خاک های اطراف مجتمع مس سرچشمه که یکی از بزرگترین معادن مس میوسن جهان می باشد به کار گرفته شد. تعداد 100 نمونه خاک سطحی از خاک‌های اطراف معدن و مجتمع فرآ چکیده کامل
        تکنیک‌های آماری چند‌متغیره مانند تجزیه ضریب همبستگی، تجزیه مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای برای غلظت کل فلزات سنگین در خاک های اطراف مجتمع مس سرچشمه که یکی از بزرگترین معادن مس میوسن جهان می باشد به کار گرفته شد. تعداد 100 نمونه خاک سطحی از خاک‌های اطراف معدن و مجتمع فرآوری، برداشت و با استفاده از روش هضم چهار اسید و به کمک دستگاه (ICP-OES) غلظت کل فلزات سنگین اندازه گیری گردید. شاخص های زمین انباشتگی و فاکتور غنی‌شدگی جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه، بکار برده شد. شاخص زمین انباشتگی، خطرناک ترین عنصر را کادمیوم و کم خطرترین عنصر را روی نشان داد. فاکتور آلودگی برای کادمیوم، بیشترین آلودگی و برای کبالت، کمترین آلودگی را در منطقه نشان داد. نتایج تجزیه چندمتغیره نشان داد که همبستگی معنی داری بین سرب، روی، کادمیوم، مس، کبالت، آهن و منگنز وجود دارد. این عناصر رابطه قوی در PCA و CA با هم داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی کارایی پوست انار در حذف نیکل و کروم از پساب صنعتی و طراحی آزمایش به روش سطح پاسخ
        نسرین هاشمی مسعود هنرور الهه قره خانی
        چکیده آلودگی آب با فلزات سنگین سمی در اثر تخلیه فاضلاب صنعتی یک مشکل زیست محیطی در سراسر جهان است. حذف فلزات سنگین از پساب صنعتی موضوعی قابل توجه در زمینه آلودگی آب است که یک معضل جدی در کاهش کیفیت آب می باشد. فلزات متعددی مانند نیکل، کادمیوم، کروم، کبالت، مس، سرب، جی چکیده کامل
        چکیده آلودگی آب با فلزات سنگین سمی در اثر تخلیه فاضلاب صنعتی یک مشکل زیست محیطی در سراسر جهان است. حذف فلزات سنگین از پساب صنعتی موضوعی قابل توجه در زمینه آلودگی آب است که یک معضل جدی در کاهش کیفیت آب می باشد. فلزات متعددی مانند نیکل، کادمیوم، کروم، کبالت، مس، سرب، جیوه و روی به میزان قابل توجهی سمی می باشند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر پوست انار به عنوان یک جاذب ارزان قیمت در حذف فلزات نیکل و کروم می باشد. پوست های انار ابتدا با محلول سود 1/0 نرمال اصلاح شد و توانایی جذب بررسی گردید. تاثیر سود بر روی جاذب توسط تکنیک های CHN، FT-IR، و SEM مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اصلاح جاذب با سود در حذف یون‌های کروم و نیکل از پساب صنعتی موثر بوده است. آزمایشات جذب در غلظت های مختلف جاذب، زمان، دما و pH های مختلف انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده‎ها نشان می‎دهد که شرایط بهینه برای یون نیکل (II) g/L 4.5 از جاذب، 6pH=، دما308.15 K و زمان 60 دقیقه و شرایط بهینه برای یون کروم (VI)، g/L 4 از جاذب، 5.5pH= ، دمای300.65K و زمان 100 دقیقه می باشد. تحقیقات صورت گرفته و نتایج حاصل از آن با توجه به مزایای بالقوه، استفاده از این جاذب به عنوان جاذب زیستی جهت حذف نیکل و کروم در پساب صنعتی را به عنوان چشم اندازی امیدوار کننده و دوستدار محیط زیست پیشنهاد می کند. واژه های کلیدی: آلودگی، فلزات سنگین، پوست انار، فاضلاب، جذب پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی تاثیر روش های پخت نان های سنتی ایران در میزان فلزات سنگین
        مهدیس طورچی مهدی سیدین اردبیلی رضا عزیزی نژاد فرشته نعمت الهی
        مقدمه: فلزات سنگین از جمله آلاینده های زیست محیطی هستند که مواجهه انسان با بعضی از آنها از طریق آب و مواد غذایی می تواندمسمومیت های مزمن و بعضا حاد ایجاد نماید. بر این مبنا پروژه حاضر به اندازه گیری و ارزیابی 4 فلز سنگین آهن، مس، سرب و کروم در50 نمونه خمیر و نان سنتی پر چکیده کامل
        مقدمه: فلزات سنگین از جمله آلاینده های زیست محیطی هستند که مواجهه انسان با بعضی از آنها از طریق آب و مواد غذایی می تواندمسمومیت های مزمن و بعضا حاد ایجاد نماید. بر این مبنا پروژه حاضر به اندازه گیری و ارزیابی 4 فلز سنگین آهن، مس، سرب و کروم در50 نمونه خمیر و نان سنتی پرداخته و تاثیر نوع فر )فر سنتی و دوار(، دما و زمان پخت، سطح و pH خمیر را در میزان این فلزات موردبررسی قرار داده است.مواد و روش ها: نمونه برداری نان بطور اتفاقی از سطح شهر تهران انجام شد و مقدار فلزات با دستگاه طیف سنجی جذب اتمیاندازه گیری گردید. نتایج حاصل، در مقایسه با دو استاندارد مبنا ]ایران) ISIRI ( و جهانی) WHO/FAO ([ و با بهره گیری از نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج ارزیابی نشان داد مقدار کروم در تمام نمونه ها کمتر از حد قابل تشخیص دستگاه بود. افزایش مقدار فلز سرب پس از پختدر هیچکدام از نمونه ها از نظر آماری اختلاف معن ادار نداشت ) P>0.05 (. افزایش مقادیر آهن در نمونه های پخته شده در فر دوار و سنتی وافزایش مس در نمونه های نان لواش و تافتون پخته شده در فر سنتی از نظر آماری اختلاف معنا دار داشت (P<0.05) .نتیجه گیری: نتایج آنالیز بیانگر این بود که میانگین میزان فلز سرب و آهن )بدلیل غنی سازی آرد در ایران( در نمونه ها کمی بیش تر ازمقادیر مشخص شده توسط /FAO WHO بود. همچنین با تعیین میزان دریافت روزانه قابل تحمل (PTDI) سرب، کروم، آهن و مستوسط مصرف نان این میزان کمتر از مقادیر استاندارد مشخص شده توسط /FAO WHO می باشد. ولی خاصیت تجمعی فلزات سنگین دربدن و اثرات سوء آن مسئله مهمی است که لازم است مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - اندازه‌گیری و ارزیابی فلزات سنگین در کنسروهای ماهی تون تولید شده از منابع مختلف صید در سال 1390
        میترا داودی اورنگ عیوض‌زاده محمدرضا سویزی کاظم کریمی
        مقدمه: ارزیابی آلودگی‌ مواد غذایی بویژه ماهی‌ تون و فراورده‌های آن به فلزات سنگین بدلیل پدیده تجمع‌پذیری و به عنوان شاخصی از میزان آلودگی آبها اهمیت فراوانی دارد. در پژوهش حاضر اندازه‌گیری و ارزیابی سه فلز سنگین جیوه، کادمیم و سرب در کنسرو ماهی چکیده کامل
        مقدمه: ارزیابی آلودگی‌ مواد غذایی بویژه ماهی‌ تون و فراورده‌های آن به فلزات سنگین بدلیل پدیده تجمع‌پذیری و به عنوان شاخصی از میزان آلودگی آبها اهمیت فراوانی دارد. در پژوهش حاضر اندازه‌گیری و ارزیابی سه فلز سنگین جیوه، کادمیم و سرب در کنسرو ماهی تون تولید شده از چهار منبع اصلی تأمین ماهی تون کشور مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: برای این منظور از چهار نقطه جغرافیایی دریای عمان، سواحل کشورهای هند، سیشل و غنا، نمونه‌هایی از کنسرو ماهی تون تولیدی یکی از کارخانجات معتبر داخل کشور تهیه شد و پس از آماده‌سازی و هضم نمونه‌ها، مقدار جیوه با بهره‌گیری از تکنیک بخار سرد روش طیف‌سنجی جذب اتمی(AAS) و مقدار دو فلز کادمیوم و سرب با روش پلاسمای جفت شده القایی- طیف‌سنجی نشر اتمی (ICP-AES) اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل، در مقایسه با سه استاندارد مبنا [ایران (ISIRI)، جهانی (WHO/FAO) و اروپا (EC)] و با استفاده از روش آنالیز واریانس (ANOVA) با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج ارزیابی‌ها نشان داد در 4 سری نمونه‌های‌ مورد آزمایش، میانگین جیوه ppm 082/0±2/0 (100% نمونه‌ها در محدوده‌ی مجاز استاندارد)، میانگین کادمیوم اندازه‌گیری شده ppm 375/0±614/0 (75% نمونه‌ها بالاتر از محدوده‌ی مجاز استاندارد) و میانگین سرب ppm 132/0±5/0 (50% نمونه‌ها در محدوده‌ی مجاز استاندارد) می‌باشد. نتیجه‌گیری: صیدهای منطقه‌ی چا‌بهار از صیدگاه دریای عمان دارای بیشترین و صیدهای سواحل غنا دارای کمترین مقادیر آلودگی به فلزات سنگین تعیین شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - تأثیر فرایند تصفیه بر میزان فلزات سنگین در روغن سویا
        لیلا صداقت بروجنی محمد حجت الاسلامی مریم قراچورلو
        مقدمه: غلظت فلزات سنگین در روغن های گیاهی یک معیار مهم برای ارزیابی کیفیت روغن شامل تازگی، خواص نگهداری، ذخیره سازی و تأثیر آنها بر تغذیه و سلامت انسان می باشد. با توجه به تأثیر فلزات سنگین کم مقدار بر سرعت اکسیداسیون روغن، شناسایی آنها ضروری می باشد. مواد و روشها: در ا چکیده کامل
        مقدمه: غلظت فلزات سنگین در روغن های گیاهی یک معیار مهم برای ارزیابی کیفیت روغن شامل تازگی، خواص نگهداری، ذخیره سازی و تأثیر آنها بر تغذیه و سلامت انسان می باشد. با توجه به تأثیر فلزات سنگین کم مقدار بر سرعت اکسیداسیون روغن، شناسایی آنها ضروری می باشد. مواد و روشها: در این مطالعه غلظت فلزات سنگین شامل سرب، کادمیوم، جیوه، آرسنیک در مراحل مختلف تصفیه روغن سویا بررسی شد. فلزات سنگین در نمونه های روغن با استفاده از دستگاه جذب اتمیک اندازه گیری شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که مهمترین فرآیند در حذف آرسنیک از روغن مربوط به مرحله خنثی سازی است که ۶۰ درصد کل آرسنیک خروجی از روغن را شامل می شود. بیشترین حذف جیوه مربوط به مرحله اضافه کردن گیرنده های فلزات و آنتی اکسیدان ها است که احتمالا مربوط به چلاته کردن اسیدسیتریک می باشد. قسمت اعظم سرب در مرحله خنثی سازی به علت ایجاد صابون نامحلول از روغن در مرحله سانتریفوژ کردن خارج شده است. همچنین مرحله خنثی‌سازی تاثیر قابل توجهی در حذف کادمیوم از روغن داشته است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های فوق می توان دریافت که مراحل خنثی سازی و اضافه کردن آنتی اکسیدان ها و گیرنده های فلزات دو مرحله مهم در حذف فلزات سنگین از روغن می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - ارزیابی مقدار برخی از عناصر معدنی و فلزات سنگین در کلزا، یونجه و اسفناج پس از آبیاری با درجات مختلف فاضلاب خانگی
        حمید مظفری امیر حسین شیرانی راد جهانفر دانشیان
        مقدمه: به منظور بررسی تاثیر استفاده از فاضلاب خانگی بر میزان عناصر معدنی از قبیل پتاسیم، فسفر و سدیم و فلزات سنگین کادمیم و سرب در سه گیاه کلزا، یونجه و اسفناج، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس اجراء گردید. مواد و روش‌ها: این آ چکیده کامل
        مقدمه: به منظور بررسی تاثیر استفاده از فاضلاب خانگی بر میزان عناصر معدنی از قبیل پتاسیم، فسفر و سدیم و فلزات سنگین کادمیم و سرب در سه گیاه کلزا، یونجه و اسفناج، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس اجراء گردید. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجراء گردید. فاکتورهای آزمایش شامل فاکتور (A) آب آبیاری با درجات مختلف آلودگی در چهار سطح شامل سطح اول فاضلاب خانگی، سطح دوم زه آب اولیه، سطح سوم زه آب ثانویه و سطح چهارم آبیاری با آب معمولی (چاه) به عنوان تیمار شاهد، همچنین فاکتور دوم (B) نوع گیاه که شامل کلزا، یونجه و اسفناج می‌باشد. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که بین تیمارها در رابطه با تاثیر بر میزان عناصر پتاسیم، فسفر و سدیم در سطح یک درصد اختلاف معنی دار وجود دارد و بیشترین میزان عناصر در هر سه گیاه در آبیاری با فاضلاب خانگی مشاهده گردید که نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد، همچنین مقادیر این عناصر در سه گیاه مورد آزمایش متفاوت مشاهده گردید. همچنین در بین تیمارها از نظر کادمیم و سرب هیچگونه اختلاف معنی‌داری با تیمار شاهد مشاهده نگردید. نتیجه‌گیری: آبیاری با فاضلاب خانگی تصفیه شده باعث افزایش عناصر غذایی در گیاهان مورد آزمایش گردید ضمن اینکه در رابطه با وجود فلزات سنگین سرب و کادمیم اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی میزان فلزات سنگین، آفلاتوکسین و آلودگی میکروبی در محصول خرمای سایر
        روح الله شیرعلی پور مریم البرزی الناز فتحی زاده
        مقدمه: مطابق مطالعات تغذیه ای، خرما ارزش غذایی زیادی دارد و از طرف دیگر به دلیل تولید زیاد آن در کشور قابلیت تبدیل به یک محصول صادراتی استراتژیک را دارد. خرما سهم قابل توجهی را در سبد غذایی انسان ها در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران به خود اختصاص داده است. از این چکیده کامل
        مقدمه: مطابق مطالعات تغذیه ای، خرما ارزش غذایی زیادی دارد و از طرف دیگر به دلیل تولید زیاد آن در کشور قابلیت تبدیل به یک محصول صادراتی استراتژیک را دارد. خرما سهم قابل توجهی را در سبد غذایی انسان ها در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران به خود اختصاص داده است. از این رو، پایش کیفیت و سلامت این محصول طبیعی امری ضروری می باشد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، 15 نمونه از خرمای سایر با علامتهای تجاری مختلف عرضه شده در سطح شهرستان اهواز در پاییز 1391 برای بررسی میزان فلزات سنگین شامل سرب و کادمیم، ریز مغذی ها شامل آهن، مس و روی، سموم قارچی آفلاتوکسین B و G و آلودگی میکروبی شامل مخمر و کپک گردآوری شد. آماده سازی نمونه ها و اندازه گیری های انجام شده بر اساس روش‌های استاندارد انجام شد. یافته ها: مقدار میانگین عناصر سرب، کادمیم، آهن، روی و مس به ترتیب برابر با 062/0، 040/0، 6/4، 5/1 و 5/2 میکروگرم بر گرم به دست آمد. مطابق آزمایش های انجام شده، در هیچکدام از نمونه های گردآوری شده افلاتوکسین تشخیص داده نشد. همچنین، نتایج به دست آمده از آزمایش‌های میکروبی وجود مخمر و کپک را در هیچکدام از نمونه‌ها، بجز یکی از آنها که میزان کپک در آن بالاتر از حد مجاز بود، اثبات ننمود. نتیجه‌گیری: مطابق نتایج به دست آمده، خرمای سایر توزیع شده در اهواز با ضریب اطمینان خوبی سالم و ایمن برای استفاده تشخیص داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - حذف سرب و کادمیم از آب توسط نانوذرات مغناطیسی Fe3O4 پوشش دار شده به روش سبز
        فرشته نعمت الهی شهلا مظفری فریبا زمانی هرگلانی مونا زینلی
        مقدمه: رشد جمعیت، تلاشهای انسان در راه دستیابی به فنآوریهای نوین، رفاه بیشتر و گسترش صنایع، منجر به ورود موواد طررنوابیشماری به محیط زیست شده است که زندگی تمامی موجودات زنده را مورد تهدید جدی قرار داده است. از مهمترین آلایندهها، یونهوایفلزات سنگین هستند که حذف آنها از م چکیده کامل
        مقدمه: رشد جمعیت، تلاشهای انسان در راه دستیابی به فنآوریهای نوین، رفاه بیشتر و گسترش صنایع، منجر به ورود موواد طررنوابیشماری به محیط زیست شده است که زندگی تمامی موجودات زنده را مورد تهدید جدی قرار داده است. از مهمترین آلایندهها، یونهوایفلزات سنگین هستند که حذف آنها از منابع آبی بسیار مورد توجه میباشد. برای این منظور جاذبهای مختلفی تهیه و موورد بررسوی قورارگرفتهاند. یکی از کارآمدترین این جاذبها در زمینه حذف آلایندهها از آب نانو ذرات اکسید آهن است. در سالهای اطیر فعالیتهای زیوادیدر زمینه اصلاح سرح این نانوذرات با هدف افزایش کارایی و راندمان جذب صورت گرفته است.مواد و روش ها: نانوذرات اکسید آهن پوششدار شده با استفاده از عصاره گیاه جاشیر نما تهیه شد. برای بررسی سواطتار جواذب موذکور ازدستگاه طیفسنج زیر قرمز و برای بررسی اندازه ذرات از SEM استفاده گردید . اندازه نانوذرات 52 - 60 نانومتر تعیین شد.یافته ها: نانوذرات سنتز شده برای استخراج فلزات سنگین سرب و کادمیم بعد از بهینهسازی شرایط در 6 = pH با اسوتفاده از 20 میلوی گورمنانوذرات اکسید آهن پوششدار شده و مدت زمان 4 دقیقه در نمونههای آب مورد استفاده قرار گرفت.نتیجه گیری: نانوذرات سنتز شده با عصاره گیاه به علت اصلاح شدن سرح نانوذرات با اجزاء متشکله گیاه قادر به پیوند با یونهای فلزاتسنگین و در نتیجه افزایش کارآیی در حذف فلزات سنگین میگردد. گستره ای از غلظت که در آن استخراج گونه ها برور کمی قابلاندازه گیری باشد، 1 - 10 میلی گرم بر لیتر و حد تشخیص روش انجام شده برای سنجش میزان سرب 019 / 0 میلی گرم بر لیتر و برایکادمیم 043 / 0 میلی گرم بر لیتر محاسبه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - The Effect of Different Cooking Methods on Lead and Cadmium Contents of Shrimp and Lobster
        E. Gheisari M. Raissy E. Rahimi
        ABSTRACT: Regular consumption of seafood has been widely recommended by the authorities. However, some species especially benthic crustaceans accumulate heavy metals. In addition, the health risks associated to the consumption of such seafood might increase if the consu چکیده کامل
        ABSTRACT: Regular consumption of seafood has been widely recommended by the authorities. However, some species especially benthic crustaceans accumulate heavy metals. In addition, the health risks associated to the consumption of such seafood might increase if the consumers use cooking methods that enhance the concentration of heavy metals. In this study, the effects of different cooking methods (boiling, steaming and frying) on the concentrations of lead (Pb) and cadmium (Cd) in shrimp and lobster were studied. Samples were prepared by wet digestion and the contents of heavy metals were measured by graphite furnace atomic absorption spectrophotometer. Mean concentrations of lead and cadmium for raw samples of shrimp and lobster were 75.67±15.31 and 26.00±8.00 µg/kg and 316.67±66.58 and 195.33±131.46 µg/kg respectively. The findings indicated that the highest contents of lead and cadmium were observed in the fried samples (p<0.05), however the differences were not significant for cadmium. According to the results, boiling and steaming are suggested as the best cooking method to provide healthful seafood. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - ارزیابی ریسک سرطان‌زایی و غیر سرطان‌زایی در مواجهه با فلزات سنگین هوا
        سید رضا کریمی نبی اله منصوری لعبت تقوی مظاهر معین الدینی
        زمینه و هدف: برخی از فلزات سنگین هوا به دلیل ویژگی‌های بزرگنمایی زیستی، پایداری و اثرات مخرب بر روی سلامت انسان اهمیت بسیار زیادی دارند. هدف اصلی از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی ریسک فلزات سنگینی است که پتانسیل سرطان‌زایی و غیر سرطان‌زایی را برای مردم منطقه 21 به همراه چکیده کامل
        زمینه و هدف: برخی از فلزات سنگین هوا به دلیل ویژگی‌های بزرگنمایی زیستی، پایداری و اثرات مخرب بر روی سلامت انسان اهمیت بسیار زیادی دارند. هدف اصلی از پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی ریسک فلزات سنگینی است که پتانسیل سرطان‌زایی و غیر سرطان‌زایی را برای مردم منطقه 21 به همراه دارد. روش بررسی: منطقه 21 تهران به دلیل داشتن کاربری‌های صنعتی و نیمه‌صنعتی به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شد. طبق استاندارد ASTM و EPA با استفاده از پمپ حجم بالا 50 نمونه از هوا به کمک فیلترهای فایبرگلاس از کاربری‌های مختلف منطقه 21 در سال 1400 برداشت شد. تعیین غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه ICP-OES صورت گرفت. همچنین با استفاده از روش سیستم اطلاعات یکپارچه ریسک IRIS ارزیابی ریسک سرطان و غیر سرطان محاسبه شد. یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات سنگین به ترتیب روند کاهشی شامل Li<Ti<W<Pb<Sr<Mg<Fe<Zn<Cr<Al است که آلومینیوم با 87/58 g/m3 µ بیشترین غلظت و لیتیم با 01/0 g/m3 µ کمترین غلظت را دارد. همچنین نتایج ارزیابی ریسک تنفسی بیانگر آن است که HQ آلومینیوم با 01 E + 13/1 ریسک غیر سرطانی و Cr سرب با 05-E 49/1 ریسک سرطانی دارد. بحث و نتیجه‌گیری: مقایسه میزان سرب با استاندارد ملی آمریکا نشان می‌دهد که غلظت سرب در سطح مناسبی قرار ندارد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در تدوین استراتژی‌های مناسب توسط مدیران شهری و اولویت‌بندی کنترل ریسک فلزات سنگین هوا کمک شایانی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - سهم منابع طبیعی و انسان ساخت در توزیع عناصرسنگین در خاک های اطراف معدن منگنز ونارچ قم
        مریم رفعتی آرمیتا تقوی عبدالرضا کرباسی
        زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی آلودگی خاک های اطراف معدن منگنز ونارچ قم به فلزات سنگین منگنز ، نیکل ، سرب و مقایسه روش های مولر و کرباسی در تعیین شاخص آلودگی و تعیین سهم طبیعی و انسان ساخت عناصرمذکور درمنطقه مورد مطالعه است. روش بررسی: جهت انجام این مطالعه 3 چکیده کامل
        زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی آلودگی خاک های اطراف معدن منگنز ونارچ قم به فلزات سنگین منگنز ، نیکل ، سرب و مقایسه روش های مولر و کرباسی در تعیین شاخص آلودگی و تعیین سهم طبیعی و انسان ساخت عناصرمذکور درمنطقه مورد مطالعه است. روش بررسی: جهت انجام این مطالعه 3 نمونه به صورت سیستماتیک از عمق 5- 25 سانتی متری خاک برداشت و مخلوط شده و یک نمونه مرکب به آزمایشگاه منتقل گردید تا غلظت کل فلزات منگنز، نیکل و سرب با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر در نمونه مذکور اندازه گیری گردد. سپس شاخص های زمین انباشتگی مولر ((Igeo و کرباسی ((Ipoll جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که غلظت منگنزو نیکل، کم تر و غلظت سرب بیش تراز حداکثر میانگین غلظت قابل قبول در پوسته زمین و شیل بود. میزان Igeo برای همه فلزات بین 0 تا1 بود و میزان Ipoll بین 1 تا 2 بود،که نشان می دهد آلودگی خاک به ترتیب در رده غیرآلوده و کمی آلوده است. بحث و نتیجه گیری : شاخص ژئوشیمیایی کرباسی درتعیین آلودگی منطقه کارآمدتر ازشاخص ژئوشیمیایی مولر بوده و سهم فاز انسان ساخت عناصر سنگین به صورت سرب(16 درصد)> نیکل(8 درصد)> منگنز( 5 درصد) محاسبه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رخساره‌های شیمیایی سازند گچساران در ناحیه گیلانغرب، باختر کرمانشاه
        بهنام سخاوتی مصطفی یوسفی راد محمودرضا مجیدی فرد علی سلگی زهرا ملکی
        زمینه و هدف: تعیین میزان پراکندگی فلزات سنگین در واحد های سنگی و بررسی آلودگی های ناشی از آن ها، از مباحث ضروری زیست محیطی است که آگاهی و شناخت آن ها، در مدیریت و کنترل آلاینده ها اهمیت فراونی داشته و از اهداف اصلی این پژوهش است. روش بررسی: جهت تعیین غلظت فلزات سنگین ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: تعیین میزان پراکندگی فلزات سنگین در واحد های سنگی و بررسی آلودگی های ناشی از آن ها، از مباحث ضروری زیست محیطی است که آگاهی و شناخت آن ها، در مدیریت و کنترل آلاینده ها اهمیت فراونی داشته و از اهداف اصلی این پژوهش است. روش بررسی: جهت تعیین غلظت فلزات سنگین از تکنیک XRFوICP-mass بهره گرفته و با استفاده از نرم افزار های آماری و شاخص های آلودگی، به بررسی میزان آلایندگی این فلزات در تاریخ ۲۰ اسفند ماه سال ۹۶ بر روی رخساره های شیمیایی سازند گچساران در نواحی باختری استان کرمانشاه، پرداخته شد. یافته ها: یافته ها حاکی از میزان بالای غلظت کادمیوم در رسوبات سازند گچساران با میانگین غلظت (۳/۳) ppm بود که بالاتر از (3/0)ppm غلظت آن در پوسته می باشد. هر سه شاخص مورد استفاده (شاخص زمین انباشتگی، فاکتور غنی شدگی، ضریب آلودگی و ضریب بار آلودگی) آلودگی کادمیوم در رسوبات مورد مطالعه را نشان دادند اما فلزات مولبیدن، آلومینیوم، کبالت و آهن، آلودگی را در رسوبات نشان ندادند. همچنین مقادیر دو شاخصCF و EF روند مشابهی را در مورد وضعیت عناصر آلاینده، در رسوبات نشان دادند. بحث و نتیجه گیری: وجود مقادیر قابل توجه عنصر کادمیوم درتوالی های سازند گچساران، می تواند تحت تاثیر فرایند انحلال سنگ ها و رسوبات توسط آب های سطحی و زیرزمینی، همچنین فعالیت های بیولوژیکی (کشاورزی و معدن کاری) بیشتر شده و اثرات نامطلوب زیست محیطی بر جای گذارد. لذا پیش بینی و انجام تمهیدات لازم در این خصوص، ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - قابلیت جذب فلزات سنگین توسط برخی گونه‌های درختی و درختچه‌ای مورد استفاده در فضای سبز شهرکرد
        فاطمه مصطفوی محسن بهمنی رسول زمانی احمد محمودی علی جعفری
        زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و چکیده کامل
        زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و فلزات سنگین مؤثر باشد. هدف از این مطالعه بررسی انتخاب بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در برگ گونه های درختی و درختچه‌ای سرو خمره ای، نارون، زبان گنجشک و برگ نو در چهار منطقه با سطوح ترافیکی مختلف در سطح شهرستان شهرکرد است.ب-روش بررسی: برای این منظور از درختان واقع در خیابان های با ترافیک بالا (خیابان کاشانی، خیابان سعدی، ترمینال مسافربری) به عنوان مناطق آلوده و دانشگاه شهرکرد به عنوان منطقه شاهد در دو مقطع زمانی متفاوت (اواخر بهار و اواخر تابستان) اقدام به نمونه برداری از برگ های درختان مذکور شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار تجمع فلزات سنگین در منطقه آلوده (خیابان کاشانی) با اختلاف معنی داری در سطح 99 درصد بیش‌تر از مناطق دیگر می باشد. همچنین بیش‌ترین مقدار انباشت فلز سرب و روی در برگ گونه ی برگ نو با مقادیر 47/ 5 و 68/32 میلی گرم بر کیلوگرم و کادمیوم با مقدار 84/1 میلی گرم بر کیلوگرم در برگ گونه ی سرو خمره‌ای مشاهده گردید.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، گونه های برگ نو، سروخمره ای، نارون و زبان گنجشک به عنوان بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین، در فضای سبز شهرکرد معرفی می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - قابلیت گیاه یونجه در پالایش خاک آلوده به نیکل و سرب
        صمد ظاهرمند محمود وفاییان محمد حسین بازیار
        زمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهم‌ترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور چکیده کامل
        زمینه و هدف: در دهه اخیر مسئله آلودگی خاک به فلزات سنگین ازجمله نیکل و سرب، یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی به شمار می‌رود. بر اساس داده‌های آژانس حفاظت محیط‌زیست، نیکل در مقدار زیاد مضر و آلاینده‌ای خطرناک و سرب مهم‌ترین فلز آلاینده محیط می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی وضعیت آلودگی خاک پالایشگاه گچساران با استفاده از شاخص‌های زیست‌محیطی ضریب آلودگی، شاخص درجه آلودگی و شاخص اصلاح ‌شده درجه آلودگی و بررسی پتانسیل گیاه‌پالایی یونجه که بومی منطقه گچساران است.روش بررسی: از خاک پالایشگاه گچساران در سال 1396 بعنوان مرکز آلودگی، چهار محدوده 500-0 متر، 1000-500 متر، 1500-1000 متر و 2000-1500 متر انتخاب گردید. در هر محدوده 5 نمونه خاک از عمق 0 تا 30 سانتیمتر سطح خاک برداشت گردید. برای اندازه‌گیری فلزات سنگین از دستگاه ICP-OES استفاده شد. از نرم‌افزار SPSS برای تجزیه آماری استفاده شد.یافته‌ها: آنالیز شاخص‌های زیست‌محیطی منطقه موردمطالعه را نسبت به عنصر نیکل با درجه آلودگی قابل‌توجه و نسبت به عنصر سرب با آلودگی بسیار بالا نشان می‌دهد. مقایسه میانگین غلظت نیکل و سرب در نمونه‌های خاک کشت‌شده با گیاه یونجه اختلاف معنی‌داری با میانگین غلظت نیکل و سرب در محدوده موردبررسی دارد.بحث و نتیجه‌گیری: به‌طورکلی گیاه یونجه به‌عنوان گیاه بومی منطقه می‌تواند در شرایط نامناسب آلودگی باعث جذب و استخراج نیکل و سرب از خاک شود. نتایج نهایی این پژوهش نشان می‌دهد که توانایی گیاه یونجه در گیاه‌پالایی عنصر نیکل در خاک آلوده به مواد نفتی بیشتر از عنصر سرب در محدوده پالایشگاه گچساران می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - مطالعه میزان پالایندگی گیاه اسطوخودوس Lavandula spica L.تحت شرایط آلودگی با سرب
        آناهیتا کیارستمی وحید عبدوسی پژمان مرادی
        زمینه و هدف: باتوجه به افزایش روز افزون آلودگی در قسمت های مختلف زیست محیطی،گیاهان زینتی و دارویی_زینتی همانند گیاه اسطوخودوس به علت در دسترس بودن و قابل استفاده بودن در فضای سبز شهرها مورد توجه قرار گرفته اند. گیاه پالایی روشی کم هزینه و جدید است که میتوان از این روش د چکیده کامل
        زمینه و هدف: باتوجه به افزایش روز افزون آلودگی در قسمت های مختلف زیست محیطی،گیاهان زینتی و دارویی_زینتی همانند گیاه اسطوخودوس به علت در دسترس بودن و قابل استفاده بودن در فضای سبز شهرها مورد توجه قرار گرفته اند. گیاه پالایی روشی کم هزینه و جدید است که میتوان از این روش در شهر های بزرگ برای کاهش آلودگی فلزات از خاک، آب و اتمسفر استفاده نمود. در این پژوهش تلاش شده است تاثیر سرب بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه اسطوخودوس به عنوان آلاینده ای خطرناک برای سلامتی انسان و سایر جانداران مورد ارزیابی قراربگیرد. روش بررسی:در پژوهش تحمل آلودگی به فلز سرب در گیاه اسطوخودوس بر اساس آزمایش طرح بلوک کاملاً تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل: سرب در 2 غلظت(0و 100 میلی گرم) و DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید)در 2 غلظت(1و2 میلی مولار)بود. یافته ها: نتایج نشان داد که تنش فلزات سنگین موجب کاهش برخی صفات مورد ارزیابی گردید و با اضافه نمودن DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید)مقدار جذب فلز سنگین سرب در گیاه اسطوخودوس کاهش یافت. نتیجه گیری: با افزودن ماده کلات کننده DTPA(دی اتیلن تری امین پنتا استیک اسید) میزان جذب این فلز سنگین توسط گیاه مورد مطالعه بطور چشمگیری کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - ارزیابی فرآیند انعقاد و لخته سازی در حذف فلزات سنگین از پساب شیمیایی مجتمع فولاد مبارکه
        مسعود طاهریون علیرضا معماری پور
        زمینه و هدف: پساب حاصل از صنایع فولاد به عنوان یکی از منابع آلاینده فلزات سنگین نقش به سزایی در آلوده‌سازی محیط ایفا می‌نماید. لذا تصفیه بهینه و حذف این آلاینده‌ها جهت حفظ محیط‌زیست و رسیدن به استانداردهای تخلیه بسیار اهمیت دارد. در مجتمع فولاد مبارکه طی فرآیند تولید ور چکیده کامل
        زمینه و هدف: پساب حاصل از صنایع فولاد به عنوان یکی از منابع آلاینده فلزات سنگین نقش به سزایی در آلوده‌سازی محیط ایفا می‌نماید. لذا تصفیه بهینه و حذف این آلاینده‌ها جهت حفظ محیط‌زیست و رسیدن به استانداردهای تخلیه بسیار اهمیت دارد. در مجتمع فولاد مبارکه طی فرآیند تولید ورق‌های فولادی گالوانیزه و قلع اندود، پسابی تولید می‌شود که حاوی غلظت‌های بالایی از فلزات آهن و کروم می‌باشد. در این تحقیق به ارزیابی کارآیی فرآیند انعقاد و لخته سازی در حذف این فلزات از پساب تصفیه‌خانه شیمیایی مجتمع فولاد مبارکه پرداخته می‌شود. روش بررسی: جهت طراحی آزمایش‌ها از روش طراحی مرکب مرکزی که متداول‌ترین نوع طراحی در روش رویه پاسخ است، استفاده می‌شود. متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق چهار عامل pH، کدورت ورودی، غلظت منعقدکننده و غلظت کمک منعقدکننده می‌باشد که هر یک در پنج سطح مورد مطالعه قرار گرفته است. برای هر یک از فلزات مورد بررسی یک مدل رگرسیونی درصد حذف بر حسب عوامل موثر به دست آمده است. یافته ها: نتایج مرحله مدل‌سازی نشان می‌دهد pH تاثیرگذارترین عامل بر غلظت آهن خروجی و کدورت ورودی تاثیرگذارترین عامل بر درصد حذف کروم بوده است. نتایج مرحله‌ی بهینه‌سازی نشان می‌دهد غلظت بهینه منعقدکننده مورد استفاده (کلرور فریک) 397 میلی‌گرم بر لیتر، غلظت کمک منعقدکننده (پلی الکترولایت) 06/0 میلی‌گرم بر لیتر، pH بهینه 25/10 و کدورت ورودی بهینه 103 NTU می‌باشد بحث و نتیجه گیری: رویه پاسخ روش موثری در طراحی آزمایش‌ها است که با ساخت مدل رگرسیونی مرتبه دوم از فرآیند انعقاد ولخته سازی، امکان پیش بینی شرایط مختلف بهره برداری و تاثیر هم‌زمان عوامل بر پاسخ فراهم می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - تجمع فلزات سنگین در بافت های سه گونه ماهی در آبهای خلیج فارس و ارتباط آن با برخی مشخصات زیست سنجی
        مهرنوش نوروزی محمد مهدی صادقی مصطفی باقری توانی هدیه زندآور
        زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و سمی سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک، در بافت های عضله، پوست و آبشش در سه گونه گیش گوژپشت (Alectis indicus)، هامور منقوط قهوه ای (Epinephelus chlorostima) و سرخو مخطط زرد (Lutjanus imniscatus) بود. همچنین تا چکیده کامل
        زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و سمی سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک، در بافت های عضله، پوست و آبشش در سه گونه گیش گوژپشت (Alectis indicus)، هامور منقوط قهوه ای (Epinephelus chlorostima) و سرخو مخطط زرد (Lutjanus imniscatus) بود. همچنین تاثیر 4 عامل وزن، طول کل و طول استاندارد بر میزان تجمع این فلزات در بافت عضله این ماهیان بررسی شد. روش بررسی: نمونه گیری از ماهیان سه گونه، در ماه های (مهر و آبان) در سواحل بوشهر در آبهای خلیج فارس انجام شد. پس از زیست سنجی، جهت اندازه گیری غلظت فلزات سنگین (Pb, Cd, Hg, As) بافت های عضله، پوست و آبشش هر یک از ماهیان تفکیک گردید. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد نظر از روش هضم با استفاده از مخلوط اسید استفاده شد. تعیین غلظت بوسیله دستگاه جذب اتمی مجهز به سیستم کوره گرافیتی انجام شد. یافته ها: نتایج، حاکی از وجود رابطه خطی منفی معنی دار بین میزان تجمع فلزات Pb, Cd, Hg با طول استاندارد بود. فلز آرسنیک با وزن و طول کل رابطه خطی مثبت معنی دار نشان داد. بیشترین میزان تجمع فلزات در بافت آبشش و کمترین آن در بافت عضله مشاهده شد و این اختلاف معنی دار بود. بیشترین تجمع فلزات سرب و کادمیوم بین سه گونه، در گیش گوژپشت و بیشترین تجمع فلزات جیوه و آرسنیک در سرخو مخطط زرد و کمترین آن در هامور منقوط قهوه ای بود و این اختلاف معنی دار بود. بحثونتیجهگیری: طبق دادهای ثبت شده و مقایسه با استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، سازمان کشاورزی و غذایی سازمان ملل و اداره محیط زیست امریکا هر 4 فلز سرب، کادمیوم، جیوه و آرسنیک بالا تر از حد مجاز استاندارد بود و برای سلامتی انسان مضر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - بررسی غلظت فلزات سنگین ( Ni / Pb / Cd ) در اسفناج (Spinacia oleraceae) با تأثیر پذیری از نزولات خشک اتمسفری(مطالعه موردی: بالا دست و پایین دست نیروگاه رامین اهواز)
        علی کریمی شوشتری مریم محمدی روزبهانی
        زمینه و هدف: آلودگی گیاهان به عناصر سنگین به عنوان یکی از مشکلات زیست محیطی فراروی بشر، در چند دهه گذشته مورد توجه محققین زیادی قرار گرفته است. فرآیندهای هوازدگی مواد مادری و خاکسازی و فعالیتهای انسان بر روی کره زمین، شامل کاربرد کودهای شیمیایی، لجن فاضلاب، سوخت های فسی چکیده کامل
        زمینه و هدف: آلودگی گیاهان به عناصر سنگین به عنوان یکی از مشکلات زیست محیطی فراروی بشر، در چند دهه گذشته مورد توجه محققین زیادی قرار گرفته است. فرآیندهای هوازدگی مواد مادری و خاکسازی و فعالیتهای انسان بر روی کره زمین، شامل کاربرد کودهای شیمیایی، لجن فاضلاب، سوخت های فسیلی و از طرفی فرو نشست های اتمسفری، باعث شده تا غلظت فلزات سنگین در خاک به طور روز افزون افزایش یابد. هدف از این مطالعه تعیین غلظت کادمیوم، سرب، و نیکل در سبزی اسفناج و خاک برداشت شده از مزارع بالادست و پایین دست نیروگاه رامین می باشد.روش بررسی: 99 نمونه سبزی و خاک در پاییز 94 جمع آوری شد، که پس از هضم شیمیایی ( برای خاک به روش EPA 3050 و برای گیاه به روش جکسون 1980 ) و آماده سازی توسط دستگاه پلاسمای جفت شده القایی طیف سنجی نشر نوری (ICP-OES) فلزات سنگین اندازه گیری شدند؛ سپس نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزارSPSS20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد غلظت Cd، Pb و Ni در اسفناج و خاک پایین دست نیروگاه به ترتیب 76/17، 89/20 و 68/43 mg/kg ، 09/0، 0/1، 52/2 mg/kg و در اسفناج و خاک بالا دست نیروگاه رامین به ترتیب 81/6، 94/17 و 32/28 mg/kg ، 08/0، 8/0 و 85/1 mg/kg اندازه گیری شده که با توجه به حد استاندارد، غلظت کادمیوم، نیکل و سرب در اسفناج بالاتر و در خاک پایین تر از حد استاندارد بوده است. غلظت هر سه فلز در تمامی نمونه های سبزی بالاتر از حد استاندارد بود. الگوی کلی غلظت فلزات در سبزیجات و خاک منطقه به صورت Ni>Pb>Cd می باشد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به مقدار بالای تجمع فلزات سنگین در سبزی اسفناج و تآثیرپذیری از نزولات خشک اتمسفری در منطقه ، تمرکز بر خطر بالقوه در رفع آلودگی فلزات سنگین برای ایمنی مواد غذایی و سلامت انسان در خاک های کشاورزی و سبزیجات بالادست و پایین دست نیروگاه رامین بسیار لازم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - ارزیابی توان گیاه درمنه دشتی در گیاه پالایی سرب و نیکل در منطقه دفن پسماند محمدآباد قزوین
        ساناز خرمی پور رویا مافی غلامی علی جهانی
        زمینه و هدف: این پژوهش در مرکز دفن زباله محمدآباد قزوین با هدف بررسی تعیین غلظت فلزات سنگین (سرب و نیکل) در گیاه درمنه دشتی ((Artemisia sieberi و خاک منطقه صورت گرفت. روش بررسی: به منظور انجام مطالعه سه پلات استقرار یافت. در هر پلات از گیاه مورد مطالعه با ۱۰ تکرار نمون چکیده کامل
        زمینه و هدف: این پژوهش در مرکز دفن زباله محمدآباد قزوین با هدف بررسی تعیین غلظت فلزات سنگین (سرب و نیکل) در گیاه درمنه دشتی ((Artemisia sieberi و خاک منطقه صورت گرفت. روش بررسی: به منظور انجام مطالعه سه پلات استقرار یافت. در هر پلات از گیاه مورد مطالعه با ۱۰ تکرار نمونه برداری انجام گردید. همچنین ۱۰ نمونه از خاک نیز تهیه گردید. به منظور بررسی تفاوت معنی دار غلظت فلزات، داده ها مورد تجزیه واریانس دو طرفه برای گیاه و تجزیه واریانس یک طرفه برای خاک قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین ها نیز از آزمون دانکن استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که خاک سه پلات از نظر غلظت فلزات تفاوت معنی داری ندارند. همچنین با انجام آزمون t غیرجفتی این نتیجه حاصل گردید که بین اندام هوایی و ریشه گونه از نظر غلظت سرب تفاوت معنی داری وجود ندارد اما از نظر غلظت نیکل این اختلاف در سطح ۵ درصد معنی دار گردید. میانگین غلظت سرب در اندام های هوایی و ریشه A.sieberi به ترتیب (mgkg-1) 35/2 و (mgkg-1) 19/3 و برای فلز نیکل (mgkg-1) 44/ 2و (mgkg-1) 99/ 2 می باشد. بحث و نتیجه گیری: فاکتورهای تجمع و انتقال نشان داد که گیاه مورد مطالعه با 33/0و10/1=BCF و 81/0و78/0=TF به ترتیب برای فلزات سرب و نیکل، برای پالایش فلز سرب از خاک های آلوده مناسب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - کاربرد کریجینگ بیزین تجربی در پهنه‌بندی آلودگی خاک به فلزات سنگین (مطالعه موردی: شهرستان اسفراین)
        صفیه تیمورزاده روح اله میرزایی محمدآبادی محسن محمدی
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کر چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: روش‌های کریجینگ به‌ویژه کریجینگ معمولی در بین روش‌های درون‌یابی به دلیل ایجاد خطای کم‌تر و تولید حداقل واریانس ممکن، محبوبیت بیش‌تری نسبت به سایر روش‌ها دارند؛ بااین‌وجود، پیچیدگی‌های مختلف موجود در این روش، استفاده از آن را محدود می‌کند؛ از این رو کریجینگ بیزین تجربی برای غلبه بر مشکلات کریجینگ معمولی معرفی شده است. روش بررسی: در این پژوهش، کارایی کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای تعیین الگوی مکانی عناصر نیکل، مس و روی در خاک سطحی اطراف مجتمع صنعتی اسفراین بررسی شده است. بدین منظور ۳۵ نمونه خاک سطحی (cm۲۰-0) در منطقه‌ای به وسعت تقریبی 87 کیلومترمربع برداشت شد و غلظت فلزات در نمونه ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله تعیین گردید. دو روش کریجینگ معمولی و بیزین تجربی برای درون یابی استفاده شد و ارزیابی متقابل به همراه آماره های ارزیابیRMSE ، NSE و PBIASبرای سنجش صحت و مقایسه کارایی دو روش استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از توصیف آماری نشان داد که میانگین غلظت عناصر نیکل، روی و مس در منطقه به ترتیب 61/23، 47/58 و 51/12 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده و در مقایسه با غلظت زمینه طبیعی، میانگین غلظت دو عنصر روی و مس بیش‌تر و در مورد عنصر نیکل این مقدار کم‌تر از غلظت طبیعی آن‌ها می‌باشد. بحث و نتیجه گیری: در روش کریجینگ معمولی مدل‌های نمایی (مس و روی) و کروی (نیکل) بهترین مدل‌هایی بودند که به داده ها برازش داده شدند. نتایج ارزیابی متقابل نشان داد که روش کریجینگ بیزین تجربی نسبت به کریجینگ معمولی دارای کارایی بیش‌تری در برآورد غلظت عناصر مورد مطالعه بوده است اگرچه این تفاوت بسیار زیاد نبود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - ارزیابی زیست محیطی آلودگی فلزات سنگین در خاک‌های منطقه شوراب (جنوب کاشمر- خراسان رضوی)
        نفیسه ابراهیمی کارگرشیرازی سعید سعادت محمد جوانبخت
        زمینه و هدف: در منطقه شوراب واقع در جنوب کاشمر نشانه هایی از ذخایر معدنی جیوه، سرب، آهن و مس گزارش شده که می تواند زمینه ساز آلودگی زیست محیطی باشد. هدف این تحقیق بررسی نحوه توزیع فلزات سنگین و ارزیابی فاکتورهای زمین انباشت و آلودگی برای این عناصر در رسوبات رودخانه ای م چکیده کامل
        زمینه و هدف: در منطقه شوراب واقع در جنوب کاشمر نشانه هایی از ذخایر معدنی جیوه، سرب، آهن و مس گزارش شده که می تواند زمینه ساز آلودگی زیست محیطی باشد. هدف این تحقیق بررسی نحوه توزیع فلزات سنگین و ارزیابی فاکتورهای زمین انباشت و آلودگی برای این عناصر در رسوبات رودخانه ای منطقه شوراب کاشمر است. روش بررسی: پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و پردازش تصاویر ماهواره ای، بررسی های زمین شناسی انجام گرفت و نهایتاً 21 نمونه از رسوبات رودخانه ای منطقه برداشت گردید. پس از تعیین بافت خاک و پارامترهای شوری،pH ،EC ، 14 نمونه برای بررسی غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه ICP-OS در آزمایشگاه زرآزما آزمایش شد. نتایج به دست آمده توسط نرم افزارهای GIS , Excel ,SPSS پردازش و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: به استثنای عناصر نقره، مس، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل که تا حدی آلودگی نشان می دهند، بقیه عناصر در منطقه به طور جدی نقش آلوده کننده ای ندارند. میزان pH از 5/7 تا 2/8 و میزان EC از 3 تا 5µs/cm و شوری 150 تا 2500 متناسب با هدایت الکتریکی متغیر است. بحث و نتیجه گیری: الگوی پراکندگی عناصر نیکل و کبالت و تا حدودی کروم در رسوبات رودخانه ای منطقه انطباق معینی با یکدیگر نشان می دهند. این امر می تواند با ترکیب سنگ شناسی بالا دست آبراهه ها که عمدتاً سنگ های ولکانیکی آندزیتی هستند، مرتبط باشد. عناصر سرب و روی عمدتاً در آبراهه ها و رسوبات بخش های شمالی و شرقی منطقه و عناصر آرسنیک و آنتیموان نیز در رسوبات شمال و شمال غربی تمرکز بیشتری نشان می دهند. این امر ممکن است مرتبط با کانی سازی های این نواحی باشد که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - بررسی تجمع عناصر کروم و نیکل در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک
        سید امیر احمدی سهیل سبحان اردکانی
        زمینه و هدف: بررسی توزیع مکانی آلاینده ها به منظور پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدفتعیین تجمع کروم و نیکل و تهیه نقشه توزیع مکانی عناصر در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک در سال 1392 انجام شده است. روش بررسی: بدین منظور، پس چکیده کامل
        زمینه و هدف: بررسی توزیع مکانی آلاینده ها به منظور پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدفتعیین تجمع کروم و نیکل و تهیه نقشه توزیع مکانی عناصر در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک در سال 1392 انجام شده است. روش بررسی: بدین منظور، پس از انتخاب 10 ایستگاه در شعاع 5 کیلومتری شهرک، در مجموع 20 نمونه خاک سطحی و عمقی برداشت شد. پس از تعیین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، نسبت به هضم اسیدی نمونه‌ها و قرائت غلظت عناصر توسط دستگاه نشر اتمی اقدام شد. پردازش آماری داده‌ها و تهیه نقشه پهنه بندی عناصر نیز به‌ترتیب توسط نرم‌افزارهای SPSS و ArcGIS انجام یافت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین غلظت کروم در نمونه‌های خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 97/1±50/15 و 65/1±00/13 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه 2 و بیشینه میانگین غلظت نیکل در خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 90/1±25/19 و 02/2±50/18 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه‌های 9 و 2 بوده است. نتایج مقایسه میانگین غلظت تجمع‌یافته کروم و نیکل در نمونه های خاک سطحی و عمقی با رهنمود WHO نشان داد که میانگین غلظت هر دو عنصر در نمونه ها کوچک‌تر از بیشینه رواداری WHO بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: عدم تجاوز میانگین غلظت عناصر کروم و نیکل در نمونه ها از بیشینه رواداری WHO را می‌توان با عواملی همچون اعمال مدیریت محیط‌زیستی در واحدهای مستقر در شهرک، جهت وزش باد غالب که عمدتاً به سمت اراضی بایر سمت غرب منطقه است، وسعت اندک اختصاص یافته به کاربری کشت آبی و به‌تبع آن عدم استفاده بیش از حد از نهاده‌های کشاورزی مرتبط دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - بررسی غلظت فلزات سنگین (Cd, Pb و Cu) در رسوبات سطحی سواحل جزر ومدی بندر دیلم - خلیج فارس
        جواد سیدی لاله موسوی ده موردی اسحاق خاکی
        زمینه و هدف: بررسی غلظت فلزات سنگین (Cd, Pb,Cu) در رسوبات سواحل جزرومدی بندر دیلم و ارزیابی خطرات زیست محیطی این آلودگی ها با توجه به موقعیت این بندر و ارتباط مستقیم مردم این بندر با دریا بسیار مهم است.روش بررسی: در این مطالعه از رسوبات سطحی 5 ایستگاه در بندر دیلم در پا چکیده کامل
        زمینه و هدف: بررسی غلظت فلزات سنگین (Cd, Pb,Cu) در رسوبات سواحل جزرومدی بندر دیلم و ارزیابی خطرات زیست محیطی این آلودگی ها با توجه به موقعیت این بندر و ارتباط مستقیم مردم این بندر با دریا بسیار مهم است.روش بررسی: در این مطالعه از رسوبات سطحی 5 ایستگاه در بندر دیلم در پاییز 1393 نمونه برداری شد. پس از خشک کردن و هضم اسیدی نمونه ها توسط اسید نیتریک و اسید پرکلریک ، میزان غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی (AAS) اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داده که دامنه سطوح فلزات سنگین در رسوبات ایستگاه های مختلف بر اساس میکروگرم بر گرم وزن خشک40/6-1/2 مس، 18/21-4/10 سرب و 8/2-1/1کادمیوم است .در بین ایستگاه های مورد مطالعه ایستگاه پارک ساحلی کمترین آلودگی به فلزات مورد مطالعه را داشته است. ایستگاه بندر امام حسن و بندر لیلتین بیشترین میزان آلودگی به این فلزات را دارا بودند.بحث و نتیجه گیری: مقایسه میزان این فلزات با استانداردهای جهانی نشان داد که غلظت فلز مس و سرب ازغلظت استانداردهای جهانی کمتر است ولی میزان این فلزات بیشتر از استاندارد USEPAبوده است. و میزان کادمیوم از میزان استاندرادهای USEPA، کیفیت رسوب آمریکا(NOAA) و کیفیت رسوب کانادا(ISQGS) بیشتر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - تأثیر آبیاری با فاضلاب تصفیه نشده شهری بر تجمع فلزات سنگین در خاک سطحی و زیرسطحی
        عیسی سلگی مهدی شاهوردی نیک مهدی رمضانی
        زمینه و هدف: به دلیل کمبود آب شیرین برای آبیاری، فاضلاب به عنوان یک مکمل مهم و منبع آب جایگزین در دهه های اخیر در آبیاری زمین های کشاورزی های استفاده شده است. آبیاریمزارع با فاضلاب سبب آلودگی فلزات سنگین در خاک، محصولات کشاورزی و آب های زیرزمینی می شود، در نتیجه تهدیدی چکیده کامل
        زمینه و هدف: به دلیل کمبود آب شیرین برای آبیاری، فاضلاب به عنوان یک مکمل مهم و منبع آب جایگزین در دهه های اخیر در آبیاری زمین های کشاورزی های استفاده شده است. آبیاریمزارع با فاضلاب سبب آلودگی فلزات سنگین در خاک، محصولات کشاورزی و آب های زیرزمینی می شود، در نتیجه تهدیدی برای سلامت انسان و امنیت غذایی است. هـدف از انجـام ایـن پژوهش بررسی اثر آبیاری با فاضلاب تصفیه نشده شهری بر تجمع سرب، کادمیوم مس و روی در خاک سطحی و زیرسطحی و ویژگی های خاک سطحی بود. روش بررسی :در تحقیق حاضر به منظور برداشت نمونه های خاک سطحی (0-20 سانتی متر) و زیر سطحی (20-40 سانتی متر) از اراضی کشاورزی جنوب شهر بروجرد، 13 مزرعه آبیاری شده با فاضلاب تصفیه نشده شهری و 7 مزرعه آبیاری شده با آب چاه که بافت خاک مشابهی داشتند انتخاب شدند. نمونه های خاک برای اندازه گیری سرب، کادمیوم، مس ، روی،pH ، EC و مواد آلی خاک طبق روش های استاندارد آنالیز شدند. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که میانگین غلظت همه فلزات سنگین در خاک سطحی (بجز مس) و زیرسطحی آبیاری شده با فاضلاب تصفیه نشده شهری در مقایسه با خاک آبیاری شده با آب چاه بیشتر بود. روند تغییرات عمقی فلزات در خاک آبیاری شده به این شکل بود: 1-با فاضلاب شهری: سرب و مس خاک زیرسطحی>خاک سطحی ؛ کادمیوم و روی خاک سطحی>خاک زیرسطحی و 2-با آب چاه: سرب و مس خاک سطحی>خاک زیرسطحی ؛ کادمیوم و روی خاک زیرسطحی > خاک سطحی. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد بافت سبک خاک سبب انتقال این فلزات به لایه های پایین خاک شده است. به طور کلی، غلظت سرب، مس و روی پایین تر از استاندار FAO/WHO و کادمیوم بالاتر از آن بود. بنابراین، به منظور حصول اطمینان از ایمنی غذایی و استفاده از فاضلاب برای آبیاری، نظارت مستمر و کنترل آلودگی مورد نیاز است. در ضمن چنانچه تصفیه فاضلاب به طور مناسب انجام شود، تجمع فلزات سنگین در خاک و محصولات کشاورزی کمتر اتفاق خواهد افتاد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - ارزیابی آلودگی خاک‌های اطراف کارخانه آلومینیوم‌سازی اراک به عناصر آلومینیوم، آهن، منگنز و سرب
        هانیه صابری کرهرودی احمد گلچین پریسا علمداری
        زمینه و هدف : با صنعتی شدن شهرها و افزایش تعداد کارخانجات، آلودگی خاک رو به گسترش بوده و یکی از مشکلات زیست محیطی قرن حاضر به حساب می آید. با توجه به اهمیت شهر اراک از نظر فعالیت های صنعتی، هدف این پژوهش، بررسی شدت آلودگی خاک به عناصر فلزی در اطراف کارخانه آلومینیوم ساز چکیده کامل
        زمینه و هدف : با صنعتی شدن شهرها و افزایش تعداد کارخانجات، آلودگی خاک رو به گسترش بوده و یکی از مشکلات زیست محیطی قرن حاضر به حساب می آید. با توجه به اهمیت شهر اراک از نظر فعالیت های صنعتی، هدف این پژوهش، بررسی شدت آلودگی خاک به عناصر فلزی در اطراف کارخانه آلومینیوم سازی این شهر می باشد. روش بررسی: ده نمونه مرکب خاک از عمق صفر تا 15 سانتی متری و در دو جهت شمال شرقی و شمال غربی تا شعاع 5 کیلومتری از کارخانه برداشته شد. جهت اندازه گیری شدت آلودگی خاک به عناصر فلزی، غلظت های کل عناصر آلومینیوم، آهن، منگنز و سرب در نمونه های خاک پس از عصاره گیری با اسید توسط دستگاهICP تعیین گردیدند. جهت برآورد شدت آلودگی از ضریب و درجه آلودگی، شاخص ژئو انباشت و ضریب غنی شدگی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شدت آلودگی خاک به عناصرآلومینیوم، آهن، منگنز و سرب در جهت شمال غربی کارخانه بیش تر از جهت شمال شرقی بوده و مقدار این عناصر به ترتیب برابر با 5/41316، 1/23282، 138/567 و 0375/71 میلی گرم بر کیلوگرم خاک اندازه گیری گردید. بحث و نتیجه گیری: بر اساس شاخص ضریب آلودگی، شدت آلودگی خاک های منطقه در جهت شمال شرقی به عنصر آلومینیوم قابل توجه و به عناصر آهن، منگنز و سرب، در حد متوسط بود که نشان می دهد که فعالیت کارخانه آلومینیوم سازی اراک باعث آلودگی خاک منطقه به عناصر فلزی در حد متوسط شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - مطالعه غلظت برخی از عناصر سنگین در گندم، گوجه‌فرنگی و ذرت و ارزیابی ریسک کمی غیر سرطانزایی: حاشیه رودخانه کشف رود، مشهد
        قاسم ذوالفقاری مهری دلسوز آمنه سازگار زهره اخگری سنگ آتش
        زمینه و هدف: گندم، ذرت، و گوجه فرنگی از مهم ترین محصولات غذایی هستند. این مطالعه اولین اطلاعات کمی از تجمع فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) را در خاک، ریشه، و برگ/دانه گیاهان گندم، ذرت و گوجه‌فرنگی در زمین‌های کشاورزی اطراف رودخانه کشف رود مشهد فراهم می‌کند. روش برر چکیده کامل
        زمینه و هدف: گندم، ذرت، و گوجه فرنگی از مهم ترین محصولات غذایی هستند. این مطالعه اولین اطلاعات کمی از تجمع فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) را در خاک، ریشه، و برگ/دانه گیاهان گندم، ذرت و گوجه‌فرنگی در زمین‌های کشاورزی اطراف رودخانه کشف رود مشهد فراهم می‌کند. روش بررسی: غلظت سرب، کادمیوم، و آرسنیک توسط دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل GBC GF3000 آنالیز شد. یافته‌ها: آنالیزهای آماری نشان داد که میان تجمع فلز سنگین کادمیوم بین خاک، ریشه و برگ/دانه گیاهان مختلف تفاوت معنی‌داری وجود دارد (01/0>p برای گندم و ذرت و 0004/0=p برای گوجه فرنگی). بین تجمع فلز سنگین سرب بین خاک، ریشه و دانه گندم تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی در مورد سایر گیاهان تفاوت معنی دار بود (01/0>p). نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین گروه‌های خاک و ریشه و دانه گندم در مورد آرسنیک وجود ندارد اما این تفاوت در مورد گوجه‌فرنگی معنی دار بود (026/0=p). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه با استانداردهای جهانی مقایسه شده است. این پایش چند گونه‌ای در راستای ارزیابی ریسک سلامت مصرف‌کنندگان به روش EPA/WHO صورت گرفته است. غلظت های سرب، کادمیوم، و آرسنیک گونه های گندم، ذرت، و گوجه‌فرنگی زیر محدوده پیشنهادی SMEWW EPA،WHO و EU هستند. نتایج مطالعه حاضر کمک کرد تا داده‌هایی از حوزه اطراف رودخانه کشف‌رود مشهد به عنوان شاخص اثرات طبیعی و انسانی روی اکوسیستم‌های آبی تهیه شود و همچنین نمایه خطرات انسانی مرتبط با مصرف گندم ارزیابی شود. ریسک سلامت ناشی از دریافت آلاینده‌های فلزی از گندم با استفاده از خارج قسمت خطر (THQ) ارزشیابی گردید. در این مطالعه THQ کم تر از یک می‌باشد که نشان می‌دهد هیچ خطر سلامتی بالقوه معنی‌داری مرتبط با مصرف گندم در زمین‌های کشاورزی اطراف رودخانه کشف‌رود مشهد وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - بررسی غلظت سرب و کادمیوم در برخی محصولات گلخانه‌ای و تأثیر آن بر سلامت انسان
        صالح سنجری ناصر برومند مجتبی مقبلی
        زمینه و هدف: با توجه به اهمیت استفاده از سبزیجات سالم، کنترل غلظت عناصر سنگین جهت حفظ سلامتی مصرف کننده حائز اهمیت است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی خطرات فلزات سنگین بر سلامت انسان از طریق مصرف محصولات کشاورزی انجام گرفته است. روش بررسی: نمونه ها شامل بادمجان، گوجه فر چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به اهمیت استفاده از سبزیجات سالم، کنترل غلظت عناصر سنگین جهت حفظ سلامتی مصرف کننده حائز اهمیت است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی خطرات فلزات سنگین بر سلامت انسان از طریق مصرف محصولات کشاورزی انجام گرفته است. روش بررسی: نمونه ها شامل بادمجان، گوجه فرنگی، خیار گلخانه ای و توت فرنگی بودند که به صورت تصادفی از گلخانه های جیرفت جمع آوری شدند و غلظت عناصر سرب و کادمیوم در محصول و میوه این گیاهان اندازه گیری شد و مقدار دریافت روزانه هر عنصر (EDI) برای هر محصول با توجه به مقدار مصرف روزانه هر محصول مشخص گردید.یافته ها: میانگین غلظت سرب و کادمیوم در محصولات نمونه برداری شده با یکدیگر متفاوت بود، بیشترین و کمترین مقدار کادمیوم به ترتیب مربوط به بادمجان و خیار گلخانه ای بود. نتایج نشان داد که مقدار سرب و کادمیوم در محصولات بادمجان، گوجه فرنگی و توت فرنگی بیشتر از محدوده استاندارد ارائه شده براساس توصیه موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و سازمان جهانی بهداشت و خوار و بار و کشاورزی بوده است.بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد در اغلب محصولات نمونه برداری شده مقدار فلزات سنگین سرب و کادمیوم بیش از حد مجاز است. با این حال مقدار دریافت روزانه هر عنصر (EDI) نشان داد همه محصولات مورد آزمایش، دارای EDI کمتر از میزان دریافت قابل تحمل روزانه موقتی (PTDI) که از طرف موسسه استاندارد ایران گزارش شده است، می باشند. در مجموع، با توجه به نتایج این مطالعه می توان نتیجه گرفت که مصرف این محصولات هیچ تأثیر منفی بر سلامت مصرف کنندگان ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - مطالعه خصوصیات فیزیکی، ژئوشیمیایی و مینرالوژیکی گردوغبار در استان لرستان (مطالعه موردی: حوزه کوهدشت)
        حمید علیپور کاظم طالشی
        زمینه و هدف: پدیده گردوغبار در ردیف بزرگترین مشکلات جدی محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک است. بیش از دو سوم ایران در این اقلیم قرار گرفته است. این پدیده می تواند به زیرساخت ها و محصولات کشاورزی آسیب بزند و باعث آسیب های اقتصادی زیادی شود. لذا از آنجایی که منطقه مطالعاتی در چکیده کامل
        زمینه و هدف: پدیده گردوغبار در ردیف بزرگترین مشکلات جدی محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک است. بیش از دو سوم ایران در این اقلیم قرار گرفته است. این پدیده می تواند به زیرساخت ها و محصولات کشاورزی آسیب بزند و باعث آسیب های اقتصادی زیادی شود. لذا از آنجایی که منطقه مطالعاتی در بخش غربی کشور ایران بوده و در معرض شدید گردوغبار می باشد. و از طرفی، تاکنون مطالعه¬ی جامعی در این زمینه در منطقه صورت نگرفته، لذا این پژوهش یک ضرورت به شمار می رود. اهداف علمی و کاربردی تحقیق در برگیرنده: بررسی تنوع خاک های منطقه و ارتباط آنها با لندفرم های منطقه، بررسی تغییرات توزیع زمانی خصوصیات گردوغبار منطقه، بررسی خصوصیات خاک منطقه مطالعاتی و تالاب هورالعظیم خوزستان، بررسی توان محلی و برون مرزی تولید ذرات و فلزات سنگین گردوغبار و ارائه راهکارها و پیشنهادات جهت مهار این پدیده است. روش بررسی: جهت انجام این مطالعه، حوزه¬ی کوهدشت با مساحت 456 کیلومتر مربع واقع در غرب ایران و جنوب غربی استان لرستان در نظر گرفته شد. 12 تله شیشه ای با ابعاد یک متر مربع جهت به دام انداختن ریزگردها در ارتفاع حدود 5/2 متری از سطح زمین در منطقه نصب شد و نمونه های گردوغبار فصلی طی سال 1394 تهیه گردید. برای منشایابی از خاک سطحی منطقه و تالاب هورالعظیم نمونه برداری انجام گرفت. برای تعیین غلظت فلزات سنگین، مرحله هضم شیمیایی توسط دستگاه مایکروویو مدل ETHOS 1 ساخت کشور ایتالیا انجام شد. سپس برای تعیین غلظت عناصر از دستگاه جذب اتمی (Perkin Elmer Analyst, 3030) با حد تشخیص در حد ppm و ppb و تکنیک شعله و برای غلظت فلز کادمیوم از طریق تکنیک کوره گرافیتی استفاده شد. در این میان گلباد منطقه توسط نرم¬افزار WRPLOT, 7.0.0 ترسیم شد. یافته ها : بیشترین میزان نرخ فرونشست گردوغبار در فصل بهار و کمترین در پاییز است. متوسط نرخ فرونشست سالانه منطقه، 51/11 تن بر کیلومتر مربع در سال است. کلاس بافتی ذرات گردوغبار لوم سیلتی و شاخص انتقال ذرات از مناطق با فواصل متوسط تا زیاد است. متوسط غلظت فلزات سنگین در گردوغبار بیشتر از خاک منطقه است. در مجموع نتایج نشان داد که عناصر کادمیوم و روی دارای فاکتور آلودگی بسیار زیاد، نیکل و سرب دارای آلودگی قابل توجه و عناصر منگنز و مس دارای آلودگی کم می¬باشند. عناصر کادمیوم، روی و نیکل که دارای فاکتور غنی شدگی بیش از 10 هستند، منشاء انسانی دارند ولی عنصر سرب منشاء طبیعی و انسانی باهم و عناصر منگنز و مس منشاء طبیعی در منطقه را دارند. شباهت کانی ها و وجود کانی های تبخیری موجود در ریزگردها این فرضیه را تقویت می کند که بخشی از منشاء ذرات تالابی و برون مرزی می باشد. البته بررسی خصوصیات شیمیایی بیانگر نقش منابع محلی در ایجاد گردوغبار را نشان می دهد. بحث و نتيجه گيری: شارش اصلی گردوغبار در تمام فصول در منطقه مطالعاتی از مناطق فرامرزی است. میزان گردوغبار در فصل بهار بیشترین و در سایر فصول کمتر است که در فصل پاییز کمترین است. کلاس توزیع اندازه ذرات، لومی سیلتی می¬باشد که وجود منابع در فاصله متوسط تا نسبتآ نزدیک به منطقه را نشان داد. میزان نرخ فرونشست در منطقه بیان گر، نوع گردوغبار منطقه ای است. میزان غلظت فلزات سنگین گردوغبار در فصل زمستان زیاد و عنصر روی بیشترین میزان را دارد. میزان شاخص آلودگی تمام عناصر بیان گر گسترش آلودگی در منطقه است. کانی¬شناسی رسی نشان داد که وجود کانی های تبخیری فرضیه منشا تالابی و فرامرزی بودن را تقویت می بخشد. در مجموع این مطالعه نشان داد که بیابان های کشور های همسایه مذکور و منابع گردوغبار استان خوزستان (واقع در جنوب منطقه) از اصلی ترین منابع تولید کننده گردوغبار در منطقه می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - بررسی فصلی غلظت فلز روی موجود در گردو غبار های اتمسفری شهر تهران و بررسی ریسک سلامت
        مریم سامانی احمد گلچین حسینعلی علیخانی احمد بایبوردی
        زمینه و هدف: عوامل متعددی در آلودگی هوا نقش دارند که ذرات معلق یکی از مهم ترین آن هاست. و اثرات سلامت آن به عوامل مختلف از قبیل اندازه، غلظت، ترکیب شیمیایی و سمیت آن ها بستگی دارد. ذرات گرد و غبار به عنوان یکی از مضرترین اجزای محیط زیست شناخته شده اند. تحقیق حاضر با هدف چکیده کامل
        زمینه و هدف: عوامل متعددی در آلودگی هوا نقش دارند که ذرات معلق یکی از مهم ترین آن هاست. و اثرات سلامت آن به عوامل مختلف از قبیل اندازه، غلظت، ترکیب شیمیایی و سمیت آن ها بستگی دارد. ذرات گرد و غبار به عنوان یکی از مضرترین اجزای محیط زیست شناخته شده اند. تحقیق حاضر با هدف تعیین غلظت فلز روی در گردوغبارهای اتمسفری و ارزیابی ریسک سلامت آن ، طی زمستان 1397 تا پاییز 1398در مناطق 9، 10، 11 و 12 شهرداری تهران انجام گرفته است..روش بررسی: برای این منظور دو نقطه در غرب و شرق منطقه 9 و یک نقطه در شرق مناطق 11،10 و 12 (نقاط غرب مناطق 10، 11 و 12 هم مرز با شرق منطقه مجاور بود) تعیین و گردوغبارهای اتمسفری به صورت ماهانه در طی یک سال جمع آوری شدند. یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل مکان نمونه برداری و زمان(فصول) نمونه برداری بود. غلظت روی بعد از عصاره گیری با اسید کلریدریک و اسید نیتریک غلیظ (با نسبت 3:1) تعیین شد.یافته ها: نتایج نشان داد کمترین غلظت فلز روی در فصل زمستان و در نقطه 9W (تهرانسر) و 23/558 و بیشترین غلظت فلز روی در فصل پاییز و در نقطه 11E (خیابان وحدت اسلامی) 3/1835 میلی گرم بر کیلوگرم بود. غلظت روی و مقدار گردوغبارهای اتمسفری از غرب به شرق و با عبور از زمستان به سمت پاییز افزایش یافت. ارزیابی ریسک سلامت بر پایه روش توسعه یافته آژانس حفاظت محیط زیست EPA ایالات متحده آمریکا صورت گرفت.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد بلعیدن گردوغبارهای اتمسفری اصلی ترین راه قرار گرفتن در معرض روی بوده است و بیش از 90 درصد از شاخص خطر بیماری های غیر سرطانی فلز روی، مربوط به HQ[1](معادله خطر) بلع بوده است. در فصل زمستان مقدار HQ و HI[2] (شاخص تجمعی خطر بیماری های غیر سرطانی) برای روی و برای افراد بالغ و کودکان کمتر از حد مجاز بود و خطری سلامت افراد را تهدید نمی کرد.[1]- Hazard Quitient[2]- Hazard Index پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - بررسی ترافیک شهری بر تجمع عناصر سنگین سرب و کادمیوم در گیاه رزماریRosmarinus) officinalis L.) و تاثیر همزیستی قارچ مایکوریزا گونه (Glomus mossea) برآن
        زهرا علی نژاد سید علی ابطحی مجتبی جعفری نیا جعفر یثربی
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی به فلزات سنگین به یک مشکل جدی زیست محیطی تبدیل شده است. به منظور حفظ محیط زیست، یکی از روش های رو به گسترش و کم هزینه، پالایش در محیط به کمک گیاه پالایی یعنی بهره گیری از گیاهان برای حذف، کاهش و تثبیت آلاینده هاست. در این راستا استفاده از قارچ‌های همزیست با گیاه، می تواند سبب افزایش کارایی گیاه پالایی، کاهش مدت زمان لازم برای زدودن آلودگی و توسعۀ کاربرد آن شود . روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر ترافیک بر تجمع سرب و کادمیوم در گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و همزیستی قارچ گونه ( Glomus mossea) بر آن، آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و سه فاکتور انجام گردید. عامل اول شامل همزیستی مایکوریزا (شاهد و تلقیح)، عامل دوم ترافیک (شاهد، 120، 300، 600، 950، 1200، 1800، 2400، 3000 ، 3600 و 4200 اتومبیل در ساعت) و عامل سوم نوع گلدان (شاهد و گلدان‌هایی که سطح خاک جز در محل نشاءها پوشیده شده‌اند) بود که با سه تکرار در سال 1399-1398 و در کلان شهر شیراز انجام شد. در این آزمایش صفات وزن ریشه، کادمیوم خاک، کادمیوم اندام هوایی، کادمیوم ریشه، طول ساقه، طول ریشه اصلی، وزن خشک گیاه، سرب ریشه، اندام هوایی و خاک و فاکتور انتقال کادمیوم و سرب مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تلقیح گیاهان با قارچ مایکوریزا حاکی از بالاتر بودن سرب بافت ریشه نسبت به اندام هوایی و خاک درترافیک 4200 اتومبیل در ساعت نسبت به شاهد بود. همزیستی با قارج مایکوریزا سبب افزایش وزن ریشه و وزن خشک گیاه، طول ساقه، طول ریشه اصلی در مقایسه با شاهد به ترتیب به میزان 93/23، 97/18، 82/0 و 87/30 درصد در ترافیک 4200 اتومیبل در ساعت گردید. همچنین نتایج نشان داد که تیمار گلدان‌های سربسته و تلقیح قارچ مایکوریزا سبب افزایش پارامترهای رشدی و کاهش کادمیوم و سرب شد. بحث و نتیجه‌گیری: کاهش غلظت کادمیوم و سرب در گیاه رزماری تلقیح شده با مایکوریزا نشان می دهد که گیاه رزماری می‌تواند در خاک‌های آلوده به کادمیوم و سرب رشدکند و توانایی پالایش عناصر سنگین بخصوص عنصر سرب با توجه به TF بزرگتر از 1را دارد و در این راستا همزیستی مایکوریزا به این توانایی کمک می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بررسی عملکرد فرآیند الکتروکواگولاسیون درحذف فلزات سنگین سرب،کادمیوم و کروم از آب
        فرزاد هاشم زاده سید مهدی برقعی
        زمینه و هدف : استفاده روز افزون از فلزات سنگین در صنایع مختلف باعث افزایش تخلیه آن ها به محیط زیست شده است. الکتروکوآگولاسیون فرآیند پیچیده ای با چندین مکانیسم عملیاتی برای حذف آلاینده ها می باشد که این فرآیند به عنوان روشی مؤثر و مقرون به صرفه جهت حذف فلزات سنگین از آب چکیده کامل
        زمینه و هدف : استفاده روز افزون از فلزات سنگین در صنایع مختلف باعث افزایش تخلیه آن ها به محیط زیست شده است. الکتروکوآگولاسیون فرآیند پیچیده ای با چندین مکانیسم عملیاتی برای حذف آلاینده ها می باشد که این فرآیند به عنوان روشی مؤثر و مقرون به صرفه جهت حذف فلزات سنگین از آب معرفی شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین عملکرد فرآیند الکتروکواگولاسیون درحذف فلزات سنگین سرب،کادمیوم و کروم ازآب انجام گرفته است.روش بررسی : در این پژوهش، متغییرهای مورد مطالعه عبارتند از مدت زمان واکنش، فاصله الکترودها ازیکدیگر، غلظت اولیه فلزات سنگین، جنس الکترودها و ولتاژ ورودی مورد بررسی قرار گرفتند. جهت انجام این تحقیق ازیک پایلوت با حجم 4/5 لیتر از جنس پلکسی گلاس به طول 20، عرض 15، ارتفاع 18 سانتی متر و با الکترودهایی از جنس آهن، آلومینیم و استیل به طول و عرض 15 و ضخامت 2/0 سانتی متر، محدوده ولتاژ 0 تا 48 ولت ویک منبع تغذیه جریان مستقیم (DC) استفاده شد.یافته ها : راندمان حذف در فرآیند الکترو کوآگولاسیون با افزایش ولتاژ و زمان واکنش رابطه مستقیم دارد به طوری که بهترین راندمان حذف در ولتاژ 40 ولت، زمان واکنش 40 دقیقه رخ داده است. با افزایش غلظت اولیه فلزات سنگین از 1 به 50 میلی گرم بر لیتر درصد حذف برای فلزات سرب، کادمیوم و کروم کاهشیافته است. بیشترین درصدهای حذف نیز توسط جفت الکترودهای آهن آلومینیوم که فاصله الکترودها 5 سانتی متر و pH برابر 3، به دست آمده است.بحث و نتیجه گیری : با توجه به کارایی بسیار خوب فرایند الکتروکواگولاسیون در حذف فلزات سنگین کروم، سرب و کادمیوم، امکان سنجی حذف فلزات مورد نظر توسط این فرآیند مناسب ارزیابی شده و به عنوان راهکاری نوین در حذفیون فلزات از پساب های صنعتی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - تعیین پراکنش مکانی برخی عناصر سنگین خاک و تأثیر آن بر عملکرد گیاه سویا در منطقه ساری
        فاطمه تقوی قاسمخیلی همت اله پیردشتی مصطفی عمادی محمدعلی تاجیک قنبری
        زمینه و هدف: آلودگی خاک به عناصر سنگین به‌عنوان یکی از عوارض مهم به‌هم خوردن تعادل و توازن طبیعت، در چند دهه گذشته مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته است. لذا، این پژوهش به‌منظور بررسی احتمال آلودگی برخی عناصر سنگین در خاک محدوده کارخانه ام دی اف سازی واقع در شهرستان چکیده کامل
        زمینه و هدف: آلودگی خاک به عناصر سنگین به‌عنوان یکی از عوارض مهم به‌هم خوردن تعادل و توازن طبیعت، در چند دهه گذشته مورد توجه پژوهشگران زیادی قرار گرفته است. لذا، این پژوهش به‌منظور بررسی احتمال آلودگی برخی عناصر سنگین در خاک محدوده کارخانه ام دی اف سازی واقع در شهرستان ساری و تأثیر آن بر عملکرد گیاه سویا انجام انجام گرفته است. روش بررسی: این پژوهش در تابستان 1393 در یک مزرعه سویا با وسعت 3600 متر مربع در مجاورت کارخانه ام‌دی‌اف‌سازی (آرین سینا) شهرستان ساری انجام شد. برای این منظور، در منطقه‌ای به وسعت 3600 متر مربع، 32 نمونه خاک از 16 نقطه (عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متر) و 48 نمونه‌ گیاهی جمع‌آوری شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه مقادیر قابل جذب عناصر سنگین خاک اندازه‌گیری گردید. همبستگی بین عملکرد و اجزای عملکرد با مقادیر عناصر سنگین نیز صورت گرفت. یافته‌ها: با توجه به نقشه پراکنش عناصر و رگرسیون گام به گام، مشخص شد عنصر کادمیوم تأثیر معنی‌داری بر افزایش تعداد غلاف پوک در بوته داشت به‌گونه‌ای که با افزایش هر واحد کادمیوم، تعداد غلاف پوک در بوته به‌میزان 5/0 عدد در هر واحد افزایش یافت. همچنین برهمکنش معنی داری بین دو عنصر کادمیوم و آهن در کاهش وزن هزار دانه مشاهده شد. بر همین اساس، بیشترین وزن هزار دانه (131 گرم) در نقاطی با کمترین غلظت کادمیوم و آهن مشاهده شد. همچنین با روی‌هم اندازی نقشه پراکنش عنصر روی و تعداد دانه پوک در بوته مشخص گردید که این صفت بیشتر تحت کنترل عنصر روی قرار دارد، به‌طوریکه با افزایش هر واحد روی در خاک، تعداد دانه پوک در بوته 53/0 واحد افزایش نشان داد. بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع، با تعیین نقشه پراکنش عناصر سنگین و تطبیق آن با عملکرد و اجزای عملکرد گیاه می‌توان به شناسایی مناطق آلوده و عوامل مؤثر در کنترل و گسترش فلزات سنگین در خاک‌ها و بررسی اثرات آن‌ها بر عملکرد گیاه پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، کروم، روی، نیکل) در خاک محل دفن زباله شهری سرایان با استفاده از شاخص های آلودگی
        مهدی کارگر قاسم ذوالفقاری
        زمينه و هدف: نحوه تولید زباله های شهری در اکثر مناطق شهری در ایران نگران کننده است. افزایش تراکم جمعیت، صنعتی شدن و میزان زباله های تولید شده، از اهمیت زیادی برخوردار است. ورود فلزات سنگین از طریق زباله های شهری به اکوسیستم های طبیعی، به ویژه خاک ها یکی از مهمترین نگران چکیده کامل
        زمينه و هدف: نحوه تولید زباله های شهری در اکثر مناطق شهری در ایران نگران کننده است. افزایش تراکم جمعیت، صنعتی شدن و میزان زباله های تولید شده، از اهمیت زیادی برخوردار است. ورود فلزات سنگین از طریق زباله های شهری به اکوسیستم های طبیعی، به ویژه خاک ها یکی از مهمترین نگرانی های زیست محیطی است. هدف از این تحقیق، تعیین غلظت برخی از فلزات سنگین ( سرب، کروم، روی، نیکل) در خاک محل دفن زباله شهری سرایان می باشد. روش بررسی: بدین منظور 20 نمونه خاک از محل دفن زباله شهری در سال 1396 جمع آوری گردید و در آزمایشگاه با استفاده از دستگاه جذب اتمی Contraa 700 آنالیز شد. سپس داده ها با تکنیک های آماری و نرم افزارهای Excel و IBM SPSS statistics نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه، از شاخص های فاکتور آلودگی (CF) و زمين انباشتگي (Igeo) استفاده گردید. يافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین مقدار فاکتور آلودگی مربوط کروم سطحی و کمترین آن مربوط به سرب سطحی است و ميزان شاخص زمين انباشتگي (Igeo) براي فلز کروم بين 1 تا 3 به دست آمد. بحث و نتيجه گيری: با توجه به بررسی های انجام شده فلز کروم در طبقات کمی آلوده و خیلی آلوده و سایر نمونه های جمع آوری شده فلزات در کلاس غیر آلوده تا کمی آلوده قرار گرفته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - بررسی اثر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین در گندم (مطالعه موردی:مزارع شهر ری)
        نرگس روزبه شهرزاد خرم نژادیان سعیدرضا عاصمی زواره کیوان صائب
        زمینه و هدف: با کاهش منابع آب، استفاده از آبهای بازیابی شده افزایش یافته است که برخی از آنها تصفیه درستی نداشته اند.\ افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، سبب افزایش استفاده از آبهای نامتعارفی شده است که در بخشهای مختلف تولید میگردند. پژوهش حاضر در راستای تأثیر آبیاری با فاضلا چکیده کامل
        زمینه و هدف: با کاهش منابع آب، استفاده از آبهای بازیابی شده افزایش یافته است که برخی از آنها تصفیه درستی نداشته اند.\ افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، سبب افزایش استفاده از آبهای نامتعارفی شده است که در بخشهای مختلف تولید میگردند. پژوهش حاضر در راستای تأثیر آبیاری با فاضلاب‌های شهری بر غلظت دو فلز نیکل و کادمیوم در خاک و اثرات آنها بر ریشه، اندام هوایی، بذر و برخی خصوصیات عملکردی گندم مانند: وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن هزار دانه، تعداد سنبله و تعداد بذر در سنبله، صورت گرفته است.روش بررسی: نمونه‌برداری از خاک به صورت تصادفی در عمق صفر تا 20 سانتی‌متر و نمونه برداری گندم در زمان برداشت دقیقاً در محل نمونه برداری خاک، در مساحت یک متر مربعی با ابعادm 1×1 ، با 20 نمونه برای هر فلز صورت پذیرفته است.یافته ها: میانگین غلظت کادمیوم و نیکل در بین نمونه‌های خاک، به ترتیب 6 /10 و 43/49 (mg/Kg) بوده که منجر به تجمع آنها در اندام‌های مختلف گندم شده است. افزایش میزان غلظت کادمیوم و نیکل در خاک موجب افزایش تجمع آنها در ریشه، اندام هوایی و دانه گیاه گندم می‌شود. افزایش غلظت کادمیوم و نیکل در خاک موجب کاهش وزن خشک ریشه، اندام هوایی و وزن هزار دانه می‌گردد. در عین حال تأثیری معنی‌داری بر دو صفت، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در متر مربع نداشتند.تأثیر غلظت فلز کادمیوم بر میزان تجمع آن در اندام‌های مختلف گندم و خصوصیات رویشی و عملکردی بیشتر از فلز نیکل برآورد گردید.بحث و نتیجه گیری: افزایش یک میلیگرم غلظت کادمیوم در خاک به ترتیب منجر به افزایش6/0، 56/0، 081/0 میلیگرم کادمیوم در ریشه، اندام هوایی و دانه گندم می شود. در مورد نیکل نیز افزایش 1 میلیگرم غلظت در خاک به ترتیب منجر به افزایش 29/0، 29/0، 11/0 میلیگرم نیکل در ریشه، اندام هوایی و دانه گندم می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - اثر آلاینده‌های هوا بر صفات مورفولوژیکی برگ درختان چنار (Platanus orientalis)
        سارا عباسی سید محسن حسینی نعمت اله خراسانی عبدالرضا کرباسی
        زمینه و هدف: مطالعه سازگاری‌های برگ درختان در مواجهه با آلاینده‌های هوا شاخص خوبی برای عملکرد گیاه در محیط‌های آلوده است. در مطالعه حاضر اثر آلاینده‌های فلزی بر تغییر صفات مرفولوژیکی برگ چنار (Platanus orientalis) در دو ناحیه چیتگر و میدان آزادی در تهران بررسی شد. روش چکیده کامل
        زمینه و هدف: مطالعه سازگاری‌های برگ درختان در مواجهه با آلاینده‌های هوا شاخص خوبی برای عملکرد گیاه در محیط‌های آلوده است. در مطالعه حاضر اثر آلاینده‌های فلزی بر تغییر صفات مرفولوژیکی برگ چنار (Platanus orientalis) در دو ناحیه چیتگر و میدان آزادی در تهران بررسی شد. روش بررسی: دو ناحیه برای نمونه برداری انتخاب شد. ناحیه یک از محیط کم ترافیک (از فضای داخلی پارک چیتگر) و محیط پرترافیک (میدان آزادی) بود. در هر ناحیه پنج پایه درختی سالم و فاقد بیماری از گونه‌چنار (Platanus orientalis) در کم‌ترین فاصله از خیابان به صورت تصادفی انتخاب‌ شد. برگ‌های کاملا سالم از خارجی ترین قسمت تاج پوشش هر درخت از سمت خیابان، در نیمه دوم شهریورماه جمع‌آوری ‌شد. برای اطمینان از باز‌بودن روزنه‌ها، برگ‌ها در ساعت 10 الی 11صبح جمع‌آوری ‌شد. برگ‌ها در نایلون‌های لفافه‌دار در مخزن یخ با حداقل تماس دست قرار داده ‌شد و در کوتاه‌ترین زمان به آزمایشگاه منتقل ‌شد. صفات مرفولوژیکی برگ و روزنه چنار اندازه گیری شد. غظت فلزات نیز اندازه گیری شد. یافته ها: آلایندگی سرب، جیوه، آهن، مس، کروم، کبالت، کادمیوم و نیکل نسبت به دیگر فلزات بیشتر و سمیت این فلزات در آزادی بیشتر از چیتگر بود. در حضور آلاینده‌های فلزی طول، عرض، مساحت، وزن تر و خشک و محتوی ‌آب ‌نسبی برگ کاهش و دندانه ‌در واحد ‌سطح، توزیع ‌رگبرگ در سطح ‌پهنک و مساحت ‌ویژه ‌برگ افزایش‌ داشت. با افزایش مس، مساحت ‌برگ کاهش ‌یافته و علایم کلروز بروز می‌کند، تجمع فلزات کادمیوم و سرب و نیکل باعث کاهش اندازه بافت مزوفیل و اندازه سلول‌های اپیدرمی شد. وزن تر و خشک برگ چنار در آزادی نسبت به چیتگر کاهش ‌یافت. کاهش وزن‌خشک از عوارض سمیت کادمیوم است. طول و عرض روزنه، سایز ‌روزنه کاهش و تراکم‌روزنه افزایش ‌یافت. مقاومت ‌روزنه‌ای، تراکم ‌روزنه، سایز ‌روزنه در سطح فوقانی برگ افزایش ‌داشت. بحث و نتیجه گیری: چنار با کاهش سطح تماس با آلاینده و تغیر در سایز و تراکم ‌روزنه تبادلات گازی با محیط را تنظیم می‌نماید. بروز این سازگاری‌های مرفولوژیکی سبب افزایش پایداری چنار نسبت به تنش آلاینده‌های هوا می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - بررسی غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم نزولات جوی مناطق پرترافیک شهر همدان
        بهاره بهارمستیان سهیل سبحان اردکانی سعید جامه بزرگی
        زمینه و هدف: بدون شک یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی تهدیدکننده سلامت افراد در کلان شهرهای ایران ، مشکل آلودگی هوا است. نزولات جوی مؤثرترین راه زدایش آلاینده ها از اتمسفر است و فلزات سنگین موجود در آن می تواند به خوبی نمایان‌گر وضعیت آلودگی محیطی در نواحی مخ چکیده کامل
        زمینه و هدف: بدون شک یکی از مهم ترین مسایل محیط زیستی تهدیدکننده سلامت افراد در کلان شهرهای ایران ، مشکل آلودگی هوا است. نزولات جوی مؤثرترین راه زدایش آلاینده ها از اتمسفر است و فلزات سنگین موجود در آن می تواند به خوبی نمایان‌گر وضعیت آلودگی محیطی در نواحی مختلف شهری باشد . لذا، این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم در نزولات جوی مناطق پر ترافیک شهر همدان در فصل زمستان سال 1392 انجام یافت. روش بررسی: 24 نمونه نزولات جوی از 8 ایستگاه پرتردد مستقر در سطح شهر همدان برداشت و به بطری های پلی اتیلنی منتقل شد. به هر بطری چند قطره اسید نیتریک به منظور رساندن pH نمونه ها به 2 افزوده شد. بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی، غلظت عناصر در نمونه ها به‌روش طیف‌سنجی نوری پلاسمای جفت‌شده القایی (ICP-OES) خوانده شد. پردازش آماری داده ها توسط نرم افزار SPSS انجام یافت. یافته ها: میانگین غلظت عناصر آهن، سرب و کادمیوم در نمونه ها (میکرو گرم در لیتر) به ترتیب برابر با 62/142±50/69، 94/8±25/10 و 29/ 0 ±61/17 و در مورد عنصر کادمیوم بیش تر از رهنمود سازمان بهداشت جهانی برای تخلیه به منابع آب سطحی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر سرب و به‌ویژه کادمیوم در نزولات جوی و به‌تبع آن در رواناب حاصل به‌واسطه حجم بالای ترافیک شهری و آلاینده های منتشرشده ناشی از آن بالا بوده است. از این‌رو، برای جلوگیری از تهدید منابع پذیرنده آب سطحی و زیرزمینی و حفظ سلامت مصرف کنندگان، اندیشیدن تمهیداتی برای جمع آوری و تصفیه رواناب ناشی از نزولات جوی توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - بررسی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم و غلظت روی درگندم تولیدی کشور ایران
        کبرا سادات هاشمی نسب زواره کریم شهبازی کامبیز بازرگان
        زمینه و هدف: گندم های تولیدی کشور ایران از نظر میزان آلودگی به فلزات سنگین کادمیم و سرب و میزان روی بررسی شدند. روش بررسی: تعداد 419 نمونه گندم از مزارع تهیه گردید. دانه های گندم پس از بوجاری، آسیاب شده و هضم و عصاره گیری انجام شد. غلظت فلزات سنگین در عصاره ها با دستگا چکیده کامل
        زمینه و هدف: گندم های تولیدی کشور ایران از نظر میزان آلودگی به فلزات سنگین کادمیم و سرب و میزان روی بررسی شدند. روش بررسی: تعداد 419 نمونه گندم از مزارع تهیه گردید. دانه های گندم پس از بوجاری، آسیاب شده و هضم و عصاره گیری انجام شد. غلظت فلزات سنگین در عصاره ها با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری گردید. یافته ها: میزان کادمیم در 59/8 درصد از نمونه های گندم کشور، بالاتر از میزان حد مجاز استاندارد ملی ایران (mg/Kg03/0) بود. میانگین میزان کادمیم درتمام استان های بررسی شده به جز استان گیلان ازحد مجاز استاندارد ملی پایین تر به دست آمد. نتایج نشان دادند که میزان سرب در 72/0 درصد از نمونه های گندم آنالیز شده بالاتر از میزان حد مجاز استاندارد ملی ایران (mg/Kg 15/0) بود. میانگین میزان سرب در همه استان ها از حد مجاز استاندارد ملی پایین تر به دست آمد. بررسی غلظت عنصر مفید روی در نمونه های گندم نشان داد در بخش اعظم نمونه ها (حدود 79%)، غلظت این عنصرکمتر از حد مطلوب (mg/Kg30) می باشد. بحث و نتیجه گیری: توزیع فراوانی غلظت عناصر سرب و کادمیم در مناطق مختلف ایران حاکی از بالاتر بودن غلظت عنصر کادمیم نسبت به حد مجاز در استان گیلان است. به نظر می رسد حد مجاز کادمیم در گندم در استاندارد ملی، به طور غیر مستندی سخت گیرانه است، لذا پیشنهاد می شود حد مجاز کادمیم در دانه گندم در استاندارد ملی ایران مجدداً بازنگری شود. اگر استاندارد جهانی به عنوان شاخص ارزیابی آلودگی گندم های تولیدی کشور در نظر گرفته شود، در رابطه با کادمیم، در هیچکدام از نمونه های تجزیه شده غلظت کادمیم بالاتر از حد مجاز استاندارد جهانی نیست. در ادامه نتایج اندازه گیری عنصر روی در گندم ها، نشانگر کمبود روی در بخش اعظم نمونه های گندم است. لذا با توجه به سهم نان درسبد غذای جامعه ایرانی بایستی موضوع ارتقاء غلظت روی درگندم مورد توجه جدی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - بررسی محدوده کشندگی نانو ذرات نقره بر ماهی قرمز (Carassius auratus gibelio)
        محمد فروهر واجارگاه محمدرضا ایمانپور علی شعبانی سید علی اکبر هدایتی
        زمینه و هدف: با توجه به گسترش روزافزون استفاده از نانو مواد به خصوص نانو نقره که به دلیل خاصیت آنتی باکتریال در صنایع مختلف استفاده می شود و گریزناپذیر بودن ورود آن به آب های جاری، در این تحقیق به تعیین پاسخ های کشندگی نانو نقره بر روی ماهی قرمز پرداختیم.روش بررسی: برای چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به گسترش روزافزون استفاده از نانو مواد به خصوص نانو نقره که به دلیل خاصیت آنتی باکتریال در صنایع مختلف استفاده می شود و گریزناپذیر بودن ورود آن به آب های جاری، در این تحقیق به تعیین پاسخ های کشندگی نانو نقره بر روی ماهی قرمز پرداختیم.روش بررسی: برای تعیین سمیت نانو نقره از روش استاندارد O.E.C.D راهنمای شماره 203 استفاده شد. ثبت تلفات به صورت روزانه طی مدت 96 ساعت انجام شده و بعد از ثبت تلفات، اقدام به تعیین سمیت کشنده در 24، 48، 72 و 96 ساعت با استفاده از نرم افزار پروبیت گردید. در نهایت میزان حداکثر غلظت مجاز و درجه سمیت مشخص شد.یافته ها: در طی مدت زمان 24 تا 96 ساعت با افزایش غلظت نانو نقره، مرگ و میر نسبی ماهی ها افزایش پیدا کرد. میزان مرگ و میر در غلظت های 0، 01/0 ، 1/0 ، 5/0 ، 1 ، 5/2 و 5 میلی گرم بر لیتر پس از 24 ساعت به ترتیب: 0،0،0 ،0 ، 4، 11 و 21 و میزان مرگ و میر در غلظت های 0، 01/0 ، 1/0 ، 5/0 ، 1 ، 5/2 و 5 میلی گرم بر لیتر پس از 96 ساعت به ترتیب: 0،0،0 ،10، 21، 21 و 21 به دست آمد. بر اساس این نتایج میزان غلظت کشنده (LC50) نانو نقره بر ماهی قرمز در طی زمان24، 48، 72 و 96 ساعت به ترتیب 31/2 و 48/1 و 995/0 و 53/0 میلی گرم بر لیتر حاصل شد.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان می دهد سمیت نانو نقره در دوران انگشت قدی بسیار بالاست و نباید با گسترش روز افزون این ماده، از اثرات سو آن نیز چشم پوشی کرد. هم چنین لازم است تا هنگام ارزیابی اثرات سمی نانو نقره، نتایج آن با نتایج یون نقره مقایسه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - بررسی پتانسیل آلودگی رسوبات تالاب انزلی به فلزات سنگین بر اساس فرایند استخراج متوالی چهار‌مرحله‌ای
        سمیرا بهروش علیرضا پورخباز محمد ابراهیم پور کاسمانی
        زمینه و هدف: آلودگی محیط زیست به ویژه در قرن حاضر به سبب رشد جمعیت، توسعه تکنولوژی و کشاورزی رو به افزایش است. یکی از آلاینده‌های مهم زیست‌محیطی فلزات سنگین هستند که به اکوسیستم های آبی راه یافته و سبب آن ها آلودگی می گردند. این عناصر بسیار پایدار بوده و به دلیل قابلیت چکیده کامل
        زمینه و هدف: آلودگی محیط زیست به ویژه در قرن حاضر به سبب رشد جمعیت، توسعه تکنولوژی و کشاورزی رو به افزایش است. یکی از آلاینده‌های مهم زیست‌محیطی فلزات سنگین هستند که به اکوسیستم های آبی راه یافته و سبب آن ها آلودگی می گردند. این عناصر بسیار پایدار بوده و به دلیل قابلیت تجمع زیستی و سمیت دارای اهمیت هستند. میزان فلزات سنگین در اکوسیستم‌های آبی با اندازه‌گیری غلظت آن‌ها در آب، رسوبات و بافت های بدن موجودات زنده مشخص می‌گردد. رسوبات بستر، منبع بالقوه آلودگی در محیط‌های آبی بوده و به‌عنوان شاخصی برای آلودگی محیط‌های آبی مطرح می‌باشند که با مطالعه آن می‌توان به سادگی کمیت و کیفیت آلودگی را در محیط تعیین نمود. با توجه به این که اشکال گوناگون فلزات دارای تحرک، دسترسی زیستی و سمیت متفاوت هستند، اندازه‌گیری غلظت کل به‌تنهایی نمی‌تواند اطلاعات کاربردی در مورد آلودگی فراهم سازد؛ از این رو فرایند استخراج متوالی به‌منظور تعیین آلودگی فلزات سنگین توسعه‌یافته است.روش بررسی: در این پژوهش غلظت عناصر کادمیوم، مس، سرب، روی و کروم در رسوبات سطحی تالاب انزلی با روش تفکیک شیمیایی چهار مرحله‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. براى تعیین میزان آلودگى رسوبات سطحى نمونه‌ها از 6 ایستگاه در بخش جنوب غربی تالاب انزلی و توسط دستگاه نمونه‌بردار گرب ون وین برداشت گردید. پس از هضم اسیدی رسوبات و ورود عناصر هر بخش به فاز محلول، به منظور تعیین غلظت عناصر موردمطالعه از دستگاه جذب اتمى استفاده شد.یافته‌ها: غلظت متوسط فلزات سنگین در مراحل مختلف تفکیک شیمیایی نشان می‌دهد که میزان عناصر در فازهای مختلف رسوب متفاوت بوده است. بیش ترین و کم ترین غلظت به ترتیب در بخش مقاوم و قابل تبادل مشاهده گردید: مقاوم > اکسیداسیون آلی > سولفیدی > سست. میانگین غلظت فلزات سنگین نیز در رسوبات منطقه محاسبه شد که به ترتیب شامل Zn > Cu > Pb > Cr > Cd به دست آمد.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس داده‌های حاصل، شاخص شدت آلودگی برای عناصر موردبررسی محاسبه گردید. نتایج حاکی از این است که فلز کادمیوم در رسوبات منطقه دارای شدت آلودگی متوسط بوده و آلودگی سایر عناصر مشاهده نگردید. محاسبه فاکتور آلاینده فردی (ICF) برای فلزات نیز نشان می‌دهد که سرب و کروم دسترسی زیستی بالایی داشته و می توانند برای موجودات زنده خطرساز باشند، درحالی که عناصر کادمیوم، مس و روی دارای دسترسی زیستی کمی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - بررسی زیست‌محیطی برخی از عناصر سنگین در توده‌ی نفودی معدن مس سونگون ورزقان، شمال‌غرب ایران
        علی شاهی محمد پوستی غلامرضا قدمی محمد فدائیان
        زمینه و هدف: از مهمترین آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین هستند که از فعالیت های صنعتی نظیر معدن کاری، تولید سوخت و انرژی، کاربرد علف کشها، پاک کننده ها و تولید ضایعات شهری وارد محیط زیست می شوند. مهم ترین و باارزش ترین زیستگاه طبیعی در منطقه ی مورد مطالعه، ذخیره گاه چکیده کامل
        زمینه و هدف: از مهمترین آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین هستند که از فعالیت های صنعتی نظیر معدن کاری، تولید سوخت و انرژی، کاربرد علف کشها، پاک کننده ها و تولید ضایعات شهری وارد محیط زیست می شوند. مهم ترین و باارزش ترین زیستگاه طبیعی در منطقه ی مورد مطالعه، ذخیره گاه زیست کره ی ارسباران است. هدف از این پژوهش، تعیین غلظت عناصر سنگین در معدن مس سونگون است که پتانسیل آلودگی زیست محیطی را دارند.روش بررسی: نمونه های جمع آوری شده پس از آماده سازی، توسط روش ICP-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. سپس داده های ژئوشیمیایی توسط نرم افزارهایی چون SPSS تحلیل آماری شد. محاسبات تک متغیره و چندمتغیره ی زیادی از جمله: هم بستگی خطی، آنالیز خوشه ای و آنالیزهای فاکتوری بر روی پایگاه داده ها انجام شد.یافته ها: بررسی ها نشان می دهد که سنگ های این منطقه از عناصر Te، Mo، Cu، S، As، Sb، Bi، W، Ag، Tl، U، Sn و Pb غنی شده اند. در بین آنها، غنی شدگی Te، Mo، Cu و S خیلی چشم گیر است. سه گروه در نمودار آنالیز خوشه ای قابل تشخیص است: 1- Sc، Ti، V، Cr، Ni، Be، U، Tl، Co و Fe. 2- Bi، W، Ag، Sn، Cu و As. 3- Sb، Zn، Mn، Pb، Mo و Te. بیشترین مقادیر هم بستگی بین عناصر ScTiV، Cr-Ni، Be-U، Co-Fe، Ag-Sn و Sb-Zn مشاهده می شود. عیار استخراجی مس و مولیبدن در مجتمع سونگون، به ترتیب 61/0 و 01/0 درصد می باشد درحالی که متوسط آن ها در سنگ های مورد مطالعه، به ترتیب 73/0 و 0113/0 درصد است که نزدیک به یک دیگر می باشند.بحث و نتیجه گیری: تشکیل کانی های سولفیدی، عاملی برای بالا بودن مقدار عناصر کالکوفیل در سنگ های توده ی نفوذی معدن مس سونگون است. با توجه به این که فعالیت های معدن کاری ممکن است سبب رهاسازی عناصر سنگین و سمّی به چرخه های ژئوشیمیایی شوند، طراحی در امر استخراج مواد معدنی بسیار مهم بوده و باید با حساسیت و ارزیابی صحیح و دقیق زیست محیطی، انجام شود. بنابراین چنانچه سایت معدنی مورد بازسازی قرار نگیرد به زمین های آلوده تبدیل شده و این آلودگی سبب تغییرات فراوان در خواص فیزیکوشیمیایی و pH خاک می‌شوند. مدیریت صحیح، کارآمد و پویای زیست محیطی، به طور مداوم باید در مورد فعالیت های معدن کاری، اعمال شود تا مبادا این فعالیت ها از مسیر توسعه ی پایدار و سالم، منحرف گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - بررسی غلظت و الگوی پراکنش فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون با استفاده از زمین آمار در محیط GIS
        میرمهرداد میرسنجری فریبا هدایت زاده حمیدرضا پورخباز
        زمینه و هدف: در اکوسیستم های آبی فلزات سنگین به علت سمیت و پایداری بالا و نیز آثار فیزیولوژیکی شان بر موجودات زنده، بسیار حایز اهمیت هستند. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی میزان غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون و الگوی توزیع مکانی آن ها ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: در اکوسیستم های آبی فلزات سنگین به علت سمیت و پایداری بالا و نیز آثار فیزیولوژیکی شان بر موجودات زنده، بسیار حایز اهمیت هستند. هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی میزان غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات سطحی رودخانه کارون و الگوی توزیع مکانی آن ها است.روش بررسی: برای بررسی میزان و چگونگی توزیع غلظت فلزات سنگین سرب، روی، کروم و کادمیوم در رسوبات رودخانه کارون، در تابستان و زمستان 1394، شش ایستگاه انتخاب و با استفاده از روش سیستماتیک تصادفی، از هر ایستگاه سه نمونه از رسوبات رودخانه برداشت شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، خشک کردن و هضم نمونه ها، سنجش فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله صورت گرفت. بعد از انجام تجزیه و تحلیل های آزمایشگاهی به منظور درون یابی توزیع غلظت عناصر سنگین از روش معکوس وزنی استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از اندازه گیری غلظت فلزات نشان داد که فلز روی بیش ترین تجمع و فلز کادمیوم کم ترین تجمع را در رسوبات سطحی رودخانه کارون داراست. میانگین غلظت فلزات سرب، روی، کروم و کادمیوم در فصل تابستان به ترتیب 28/26، 36/72، 48/53 و 85/3 میکروگرم برگرم وزن خشک و در زمستان به ترتیب 47/13، 54/59، 26/30 و 42/0میکروگرم بر گرم وزن خشک اندازه گیری شد.بحث و نتیجه گیری: مقایسه میزان اندازه گیری شده فلزات سنگین مورد مطالعه با راهنمای کیفیت رسوب آمریکا و کانادا نشان داد که تنها غلظت فلز کروم در فصل تابستان از سطح TEL و فلز کادمیوم نیز از سطح PEL و TEL بیش تر بود. غلظت سایر فلزات بسیار کمتر از حدود راهنما به دست آمد. یافته های این تحقیق اطلاعات مناسبی را در مورد توزیع غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه کارون ارایه می کند که می تواند به فرایندهای پایش و ارزیابی رسوبات در منطقه مورد مطالعه کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - مطالعه تصفیه پساب شبیه‌سازی شده صنایع آبکاری حاوی فلز سنگین نیکل با فرایند اسمز مستقیم
        اسماعیل کوهستانیان محمد نعمت زاده
        زمینه و هدف: فاضلاب صنایع آبکاری، یکی از پر مخاطره ترین نوع فاضلاب صنعتی است. امروزه فرایند اسمز مستقیم با قابلیت های بالقوه، به کارگیری آن جهت کاربردهای مختلف غشایی مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است، لذا در تحقیق حاضر فرایند اسمز مستقیم برای تصفیه پساب شبیه سا چکیده کامل
        زمینه و هدف: فاضلاب صنایع آبکاری، یکی از پر مخاطره ترین نوع فاضلاب صنعتی است. امروزه فرایند اسمز مستقیم با قابلیت های بالقوه، به کارگیری آن جهت کاربردهای مختلف غشایی مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است، لذا در تحقیق حاضر فرایند اسمز مستقیم برای تصفیه پساب شبیه سازی شده صنایع آبکاری حاوی فلز سنگین نیکل مورد مطالعه قرار گرفته است. علاوه بر این اثرات متغیرهای فرایند نظیر دما، فشار اسمزی و غلظت محلول خوراک بر عملکرد فرایند اسمز مستقیم از نظر شار آب تولیدی و راندمان دفع فلز نیکل ارزیابی شده است.روش بررسی: به منظور تحلیل آماری داده ها، کاهش هزینه های انجام آزمایش و صرفه جویی در زمان از نرم افزار Minitabو روش Taguchi برای طراحی آزمایش و تجزیه و تحلیل داده استفاده شده است.یافته ها: نتایج آزمایش ها نشان داده است که فرایند اسمز مستقیم علاوه بر شار آب تولیدی قابلیت حذف فلز سنگین نیکل تا بیش از 98% در شرایط مختلف عملیاتی را دارا استبحث و نتیجه گیری: افزایش فشار اسمزی و غلظت محلول خوراک به ترتیب سبب افزایش و کاهش شار آب تولیدی و میزان دفع نیکل می شوند، اما با افزایش دما میزان شار آب تولیدی افزایش و میزان دفع نیکل کاهش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - بررسی و پایش زیست محیطی ذرات آلاینده و اثرات آنها در هوای شهر سنندج
        عبدالرضا نوفرستی فرهام امین شرعی
        زمینه و هدف: بررسی مقدار فلزات سنگین، آنیون ها و کاتیون ها در هوای شهر سنندج می باشد.روش بررسی: ابتدا اندازه گیری ذرات معلق در سطح شهر و سپس جهت تعیین ترکیب ذرات و اندازه گیری فلزات و یون های مورد نظر در ذرات، از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. در مرحله سوم روش آماری انج چکیده کامل
        زمینه و هدف: بررسی مقدار فلزات سنگین، آنیون ها و کاتیون ها در هوای شهر سنندج می باشد.روش بررسی: ابتدا اندازه گیری ذرات معلق در سطح شهر و سپس جهت تعیین ترکیب ذرات و اندازه گیری فلزات و یون های مورد نظر در ذرات، از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. در مرحله سوم روش آماری انجام و نتایج اندازه گیری های میدانی در محیط SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در آخرین مرحله با نظرات کارشناسان، نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدها استراتژیهای مربوطه به منظور بررسی علل آلودگی هوای شهر سنندج و راهکارهای اجرایی تعیین گردید.یافته ها : در این بررسی ، کیفیت هوای شهر سنندج بر اساس ذرات، دارای روز های با هوای سالم 83/20 % ، آلودگی کم 14/69% ، روزهای ناسالم 43/7% ، روزهای بسیار ناسالم معادل 38/1%، روزهای خطرناک 1/1% و روزهای بسیار خطرناک 65/1%بوده که روزهای با هوای خطرناک و بسیار خطرناک، عمدتا در ماههای اول سال مشاهده گردیده است. در بین فلزات، آلومینیم و آهن حجم بسیار بالایی داشته و پس از آنها مس، روی، سرب و آرسنیک قرار دارند. در خصوص یون ها نیز به ترتیب سدیم ، نیترات، کلر و سولفات،آهن، منیزیم و کلسیم قرار دارند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج ، تغییرات فلزات سرب، جیوه، منگنز، روی، آلومینیم و آهن در سطح 5% معنی دار می باشد و یک رابطه خطی معنی داری بین ذرات و مقادیر فلزات فوق وجود دارد. در خصوص یون ها نیز، سدیم، کلسیم، نیترات، سولفات و آهن، در سطح 5% معنی دار بوده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - توانمندی گزنه (Urtica Dioica L.) در جذب فلزات سنگین (Pb, As, Cd, Ni) از شیرابه محل دفن پسماند تنکابن
        خشایار شریفی آپتین راه نورد کیوان صائب فرید غلامرضا فهیمی احمد توانا
        زمینه و هدف: شیرابه حاصل از دفن زباله حاوی فلزات سنگین آلاینده است که باعث ایجاد اثرات سمی بر روی آب و خاک در نزدیکی محل های دفن زباله می شد. گیاه پالایی یکی از روش های کنترلی است که در آن از گیاهان بومی با قابلیت انباشتگری استفاده می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی قدرت چکیده کامل
        زمینه و هدف: شیرابه حاصل از دفن زباله حاوی فلزات سنگین آلاینده است که باعث ایجاد اثرات سمی بر روی آب و خاک در نزدیکی محل های دفن زباله می شد. گیاه پالایی یکی از روش های کنترلی است که در آن از گیاهان بومی با قابلیت انباشتگری استفاده می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی قدرت انباشتگری فلزات سنگین به توسط گزنه از شیرابه صورت گرفته است. روش بررسی: در پژوهش حاضر پس از جمع آوری بذور گزنه از لندفیل تنکابن، آنها رادر 16 گلدان کشت و پس از مرحله 6 برگی تحت چهار غلظت شیرابه تازه (0، 30، 60 و 100 %) قرار داده شد و بعد از اتمام دوره رویشی، میزان فلزات سنگین (توسط دستگاه طیف سنج جذب اتمی) و فاکتورهای مورفولوژیک مورد اندازه گیری قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان دادند که با افزایش غلظت شیرابه، مقدار فلزات سنگین در تمامی اندام های گزنه افزایش یافته (Ni>Pb>Cd>Ar) و اندام های هوایی جذب بیشتری داشتند. به موازات آن، فاکتورهای وزن خشک ساقه و برگ، ریشه و شاخص سطح برگ نیز کاهش یافت. محاسبه TF>1 در اندام های گزنه حاکی از توانایی انباشتگر بودن فلزات سنگین در آن در مواجهه با شیرابه بوده است. بحث ونتیجه گیری: زیست‌پالایی با استفاده از گیاهان بومی و انباشتگر جهت حذف فلزات سنگین روشی کم‌هزینه و سازگار با محیط‌زیست می باشد. گزنه گیاهی است بومی که به صورت خودرو در مکان های دفع زباله در شمال کشور می روید و با توجه به توان انباشتگری آن، گونه مناسبی برای پاک سازی خاک از فلزات سنگین محسوب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - تاثیر قارچ آربوسکولار میکوریز بر پتانسیل گیاه‌پالایی تاج خروس، رزماری و کلم زینتی در خاک آلوده به سرب
        کریم نصیری تیمور بابائی نژاد نوید قنواتی کامران محسنی فر
        زمینه و هدف: یکی از روش های کاهش آلودگی خاک استفاده ازگیاهان می باشد که به دلیل سادگی، ارزان بودن و سازگاری با محیط زیست نسبت به سایر روش ها موثرتراست. قارچ‌های میکوریزی همزیست با گیاهان از طریق تغییر و تعدیل فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه می‌توانند باعث کاهش بیشتر آلودگی ش چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از روش های کاهش آلودگی خاک استفاده ازگیاهان می باشد که به دلیل سادگی، ارزان بودن و سازگاری با محیط زیست نسبت به سایر روش ها موثرتراست. قارچ‌های میکوریزی همزیست با گیاهان از طریق تغییر و تعدیل فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه می‌توانند باعث کاهش بیشتر آلودگی شوند روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر قارچ آربوسکولار میکوریز (گونه گلوموس موسیه) بر پتانسیل گیاه پالایی تاج خروس، رزماری و کلم زینتی در خاک های آلوده به سرب، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی و به صورت فاکتوریل با 3 نوع گیاه (تاج خروس، کلم زینتی و رزماری)، 6 سطح سرب (0، 25، 50، 100، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و دو سطح قارچ آربوسکولار میکوریز (تلقیح و عدم تلقیح) و در 3 تکرار در سال 1397 در یکی از گلخانه های آبدانان انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سرب خاک، غلظت سرب ریشه و اندام های هوایی گیاهان افزایش می یابد. قارچ آربوسکولار میکوریز غلظت سرب ریشه و اندام های هوایی گیاه رزماری را افزایش داد. همچنین قارچ میکوریز غلظت سرب را در اندام های هوایی کلم زینتی افزایش اما غلظت سرب ریشه را کاهش داد. بیشترین غلظت سرب اندام هوایی از گیاه رزماری و تلقیح شده با قارچ میکوریز و کمترین غلظت سرب اندام هوایی نیز از گیاه تاج خروس و تلقیح نشده با میکوریز مشاهده گردید. بیشترین فاکتور انتقال سرب به میزان8/5 از گیاه کلم زینتی و تلقیح شده با قارچ میکوریز و کمترین فاکتور انتقال سرب نیز از گیاه تاج خروس تلقیح نشده با میکوریز و به میزان 7/ 0 مشاهده گردید. بحث و نتیجه گیری: استفاده از قارچ آربوسکولار میکوریز سبب افزایش غلظت سرب اندام هوایی در کلم زینتی شد که این امر در گیاه پالایی خاکهای آلوده موثر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - سنجش و اندازه گیری آلودگی های فلزات سنگین در رسوبات ساحلی خلیج فارس
        اکبر الصاق محمد برمکی
        چکیده در سال های اخیر فعالیت های اقتصادی متعددی نظیر پالایش نفت خام، تولیدات آلومینیوم و روی، تعمیر و ساخت کشتی، تخلیه و بارگیری انواع مواد معدنی و شیمیایی و غیره در بندرعباس به عنوان مرکز توسعه جنوب کشور ایران شکل گرفته که این موضوع موجب تشدید بار آلودگی و تخریب اکوس چکیده کامل
        چکیده در سال های اخیر فعالیت های اقتصادی متعددی نظیر پالایش نفت خام، تولیدات آلومینیوم و روی، تعمیر و ساخت کشتی، تخلیه و بارگیری انواع مواد معدنی و شیمیایی و غیره در بندرعباس به عنوان مرکز توسعه جنوب کشور ایران شکل گرفته که این موضوع موجب تشدید بار آلودگی و تخریب اکوسیستم حساس آب های ساحلی منطقه شده است. لذا شناسایی و اندازه گیری و ردیابی عناصر فلزات سنگین در رسوبات آب های ساحلی با توجه به اثرات زیانباری که بر اکوسیستم های دریایی و از جمله آبزیان و به تبع آن بر انسان اثر می گذارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر این مبنا در این تحقیق میزان فلزات سنگین مس، سرب و آهن در رسوبات ساحلی مناطق هدف بندرعباس مورد سنجش قرار گرفت. کلیه مراحل نمونه برداری و هضم رسوب طبق روش استاندارد موپام(MOOPAM) انجام یافت. میزان فلزات سنگین مس، سرب و آهن در رسوبات ساحلی توسط دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفت. متوسط غلظت فلزات سنگین مس، سرب و آهن در رسوبات به ترتیب 2/0 ± 2/٬35 1/0 ± 6/149 میکرو گرم بر گرم وزن خشک و 15/7±91/42 گرم بر کیلوگرم وزن خشک رسوب به دست آمد. این مقادیر با متوسط غلظت عناصر فوق در رسوبات جهانی و دیگر مناطق داخلی و خارجی مقایسه و تجزیه و تحلیل شد. بررسی آماری (ANOVA : Single Factor) نشان داد که متوسط غلظت فلزات سنگین مس، سرب و آهن موجود در رسوب گذرگاه ها اختلاف معناداری دارند. دو عنصر سرب و آهن با ضریب هم بستگی 12/0- بیشترین هم بستگی را دارند و بعد از آن عناصر سرب و مس با ضریب هم بستگی1620/0 - قرار دارند. با توجه به ضریب هم بستگی منفی و معنی دار بین این عناصر مشخص می شود که منشاء ایجاد فلزات سنگین مس، سرب و آهن در رسوبات یکسان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - پهنه بندی،توزیع و منشاء هیدروکربن های نفتی کل (TPH) و آلاینده های فلزی در رسوبات خور ماهشهر، خلیج فارس
        علیرضا واعظی عبدالرضا کرباسی علیرضا ولی خانی سامانی مهدی حیدری مجتبی فخرایی علیرضا رحمتی
        زمینه و هدف:هیدروکربن های نفتی و فلزات سنگین از شایع ترین آلاینده های دریایی به حساب می آیند. آلودگی دریایی ناشی از این مواد به یک مشکل زیست محیطی مهم در سراسر دنیا تبدیل شده است .هدف از انجام این تحقیق پایش زیست محیطی فلزات و هیدروکربن های نفتی در رسوبات خور ماهشهر به چکیده کامل
        زمینه و هدف:هیدروکربن های نفتی و فلزات سنگین از شایع ترین آلاینده های دریایی به حساب می آیند. آلودگی دریایی ناشی از این مواد به یک مشکل زیست محیطی مهم در سراسر دنیا تبدیل شده است .هدف از انجام این تحقیق پایش زیست محیطی فلزات و هیدروکربن های نفتی در رسوبات خور ماهشهر به منظور ارتقای کیفیت محیط زیست منطقه می باشد. روش بررسی:در همین راستا نمونه برداری از رسوبات ناحیه ساحلی اطراف صنایع پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر در خور موسی واقع در شمال غرب خلیج فارس صورت گرفت.سی و دو نمونه سطحی رسوب به وسیله نمونه گیر پترسون جمع آوری گردید. غلظت کل هیدروکربن های نفتی (TPH) در نمونه های رسوب به وسیله (GC-FID) تعیین شد. همچنین غلظت ومنشا آلاینده های فلزی (Zn, Sr, Ni, Mn, Cu, Cr, Co, Ba, As, Al) در رسوبات به وسیله ICP-AESتعیین گردید. کمّی سازی شدت آلودگی در رسوبات با استفاده از شاخص هایCF ،Cd ،mCd وPLI صورت گرفت و تجزیه و تحلیل های آماری توسط بسته نرم افزاری MVSP در خور انجام پذیرفت نتایج: میانگین غلظت کل هیدروکربن های نفتی در منطقه مورد مطالعه mg/kg 42 بود. بیشینه مقدار TPH در ایستگاه 8 گزارش گردیده است. تفاوت قابل ملاحظه ای بین غلظت آلومینیوم در رسوبات خور ماهشهر و مقدار میانگین آن در پوسته زمین وجود داشت.. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده حاکی از آن است که شاخص فاکتور آلودگی (CF)، درجه آلودگی (Cd) ، درجه آلودگی اصلاح شده (mCd)، شاخص بار آلودگی (PLI) برای فلزات در ایستگاه های نمونه برداری بیانگر آلودگی کمی هستند. میانگین غلظت کل هیدروکربن های نفتی در منطقه مورد مطالعه بر مبنای شاخص CF بیانگر آلودگی متوسط تا آلودگی قابل ملاحظه است. نتایج آنالیز خوشه ای بیانگر این بود که Ni و Cr موجود در نمونه های رسوب دارای منشاء نفتی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - بررسی آلودگی فلزات سنگین در خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز
        محسن پورنیا میر حسن موسوی زینب جاسمی زرگانی
        مقدمه: هدف از این تحقیق بررسی میزان و شدت آلودگی خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز به فلزات سنگین است. روش کار: 16 نمونه خاک سطحی از عمق 5-0 سانتی متری جمع آوری شده و توسط دستگاه ICP-OES، غلظت فلزات کبالت، کروم، مس، نیکل، سرب و روی آنالیز شد. هم چنین یک نمونه چکیده کامل
        مقدمه: هدف از این تحقیق بررسی میزان و شدت آلودگی خاک های سطحی اطراف شهرک صنعتی شماره 2 اهواز به فلزات سنگین است. روش کار: 16 نمونه خاک سطحی از عمق 5-0 سانتی متری جمع آوری شده و توسط دستگاه ICP-OES، غلظت فلزات کبالت، کروم، مس، نیکل، سرب و روی آنالیز شد. هم چنین یک نمونه جهت تعیین کانی شناسی توسط دستگاه X-ray مورد بررسی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: فراوانی فلزات سنگین اندازه گیری شده در خاک های سطحی به صورت زیر کاهش می یابد: Cr>Ni>Zn>Pb>Cu>Co. کانی های تشخیص داده شده در نمونه مورد آنالیز ترکیبی از کانی های کوارتز، کلسیت و هالیت به عنوان کانی اصلی و دولومیت و آلونیت به عنوان کانی فرعی است. نتایج حاکی از این است که تمرکز فلزات سنگین در خاک های سطحی به علت بافت دانه ریز خاک، مقادیری کانی رسی، pH قلیایی، وجود کربنات کلسیم، پتاسیم و اکسید آلومینیوم در آن است. براساس معیارهای ژئوشیمیایی از قبیل عامل غنی شدگی (EF)، شاخص زمین انباشتگی (Igeo) و شاخص آلودگی (PI)، خاک های محدوده مورد مطالعه نسبت به فلزات کروم، نیکل و سرب در محدوده آلودگی متوسط و نسبت به فلزات کبالت، مس و روی در محدوده غیر آلوده قرار گرفته اند. نتایج محاسبه شده عامل فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشتگی و شاخص آلودگی به صورت زیر می باشد: Ni>Pb>Cr>Zn>Cu>Co. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - بررسی غلظت آرسنیک، روی، کروم و منگنز در منابع آب زیر‌زمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنه‌بندی عناصر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
        سهیل سبحان اردکانی مریم جمالی محمد معانی جو
        ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90% آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی، صنعتی و توسعه ی شهری، در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عناصر چکیده کامل
        ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90% آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آب زیر زمینی تأمین می شود. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی و کاهش کیفیت منابع آب زیرزمینی در اثر فعالیت های کشاورزی، صنعتی و توسعه ی شهری، در این پژوهش نسبت به بررسی غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز در منابع آب زیر زمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنه بندی در طی فصول بهار و تابستان 1391 اقدام شد. بدین منظور به طور تصادفی از 20 حلقه چاه در سطح دشت، نمونه برداری و پارامترهای pHو دما در محل اندازه گیری شد. غلظت عناصر در نمونه ها بعد از طی مراحل آماده سازی آزمایشگاهی توسط دستگاه نشر اتمی قرائت شد. میانگین غلظت عناصر آرسنیک، روی، کروم و منگنز نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 69/0±86/5، 42/3±28/30، 005/0±044/0 و 40/0±69/3؛ و در تابستان 68/0±83/6، 11/3±50/34، 006/0±046/0 و 51/0±50/4 قسمت در میلیارد بود. نتایج مقایسه میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه با استاندارد WHO بیانگر آن است که میانگین غلظت عناصر کم تر از استاندارد می باشد. نتایج مقایسه تغییرات میانگین غلظت عناصر بین دو فصل، بیانگر فقدان اختلاف معنی دار است (05/0<P). همچنین نتایج تعیین همبستگی بین pH و دمای آب با میانگین غلظت تجمع یافته عناصر در نمونه ها بیانگر عدم همبستگی بین پارامترها با غلظت تجمع یافته عناصر است. گرچه در حال حاضر منابع آب زیرزمینی دشت رزن در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلزات سنگین نیست، اما استفاده بی رویه و بلندمدت از نهاده های کشاورزی و همچنین استقرار صنایع آلاینده می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - ارایه روابطی جدید برای ضریب زوال جهت مدل‌سازی فلزات سنگین سرب و کادمیوم در سیستم‌های رودخانه‌ای
        علی روشنفکر سیدمحمود کاشفی‌پور نعمت‌اله جعفرزاده
        انتقال آلودگی و رسوب از مهم ترین مسایل و مشکلات موجود در سیستم‌های رودخانه‌ای، خلیج و دریا بوده و باعث تأثیر منفی بر زندگی منطقه می‌شود. فلزات سنگین یکی از آلاینده های خطرناک برای زندگی بشر است، به همین دلیل مدل سازی این پدیده در رودخانه ها و در نقاط نزدی چکیده کامل
        انتقال آلودگی و رسوب از مهم ترین مسایل و مشکلات موجود در سیستم‌های رودخانه‌ای، خلیج و دریا بوده و باعث تأثیر منفی بر زندگی منطقه می‌شود. فلزات سنگین یکی از آلاینده های خطرناک برای زندگی بشر است، به همین دلیل مدل سازی این پدیده در رودخانه ها و در نقاط نزدیک به محل زندگی انسان ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور کلی فلزات سنگین در طبیعت به صورت زوال پذیر بوده و میزان غلظت آن ها برحسب pH یا شوری قابل تغییر می باشد. هدف اصلی این تحقیق ارایه روابط جدیدی برای ضریب زوال فلزات سنگین محلول سرب و کادمیوم با توجه به تغییر pH و EC در سیستم های رودخانه ای است. در این مقاله ابتدا اطلاعاتی در مورد معادلات حاکم بر حرکت فلزات سنگین محلول در سیستم های رودخانه ای ارایه گردیده است. سپس مدل FASTER که از آن جهت پیش‌بینی جریان و غلظت فلزات سنگین در پایین‌دست استفاده شد معرفی گردیده است. در مدل حاضر از حل معادلة یک‌بعدی دینامیکی پخش و انتشار به کمک روش عددی جدیدی که ترکیبی از روش ULTIMATE QUICKEST و یک روش ضمنی تفاضل محدود مرکزی (FTCS) می‌باشد، استفاده شده است. این روش به کمک یک مثال استاندارد تأیید و سپس برای پیش‌بینی غلظت فلزات سنگین در سیستم رودخانه‌ای کارون مورد استفاده قرار گرفت. جهت صحت سنجی و واسنجی هیدرودینامیک مدل، ابتدا مدل در بازه ملاثانی-فارسیات رودخانه کارون اجرا و با استفاده از داده‌های مشاهداتی ایستگاه اهواز کالیبره گردید. در انتها معادلاتی برای ضریب زوال متغیر دو فلز سنگین سرب و کادمیوم ارایه گردید و این معادلات جهت اجرا وارد اصل مدل شد و سپس این مدل برای 5 ضریب زوال مختلف که شامل:1- ضریب زوال برابر با صفر، 2- ضریب زوال ثابت، 3- ضریب زوال متغیر با pH، 4- ضریب زوال متغیر با EC، 5- ضریب زوال متغیر با pH و EC می باشد برای دو فلز سرب و کادمیوم اجرا شد. نتایج حاصل واسنجی و صحت‌سنجی فلزات سنگین برای هر دو فلز سرب و کادمیوم نشان داد که انتخاب ضریب زوال متغیر، دقت مدل سازی را تا اندازه زیادی بالا می برد. انتخاب ضریب زوال متغیر با pH و EC توانست که دقت مدل را برای مدل سازی سرب و کادمیوم به ترتیب تا 71/91% و 71/97% افرایش دهد. پس می‌توان از این معادلات و مدل توسعه یافته به عنوان ابزاری مناسب جهت مدیریت زیست محیطی رودخانه استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - اثر پتانسیل اکسیداسیون و احیا درتغییر فاز‌های پیوندی فلزات سنگین در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی
        محسن سعیدی محمد فخاری
        زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتان چکیده کامل
        زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود در رسوبات دارای پیوندهای متفاوتی با اجزای مختلف رسوب هستند. عوامل متعددی باعث تغییر در فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوب می گردند که یکی از آن ها تغییر پتانسیل اکسیداسیون و احیا (شرایط رداکس) در رسوبات است. یکی از عواملی که باعث تغییر پتانسیل رداکس در محیط رسوبات می گردد، تغییر شرایط رسوبات از بی هوازی به هوازیست. روش بررسی: در این تحقیق میزان تاثیر تغییر پارامتر پتانسیل اکسیداسیون و احیا در تغییر فازهای پیوندی فلزات موجود در رسوبات بستر تالاب بین المللی انزلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: برای تغییر شرایط رداکس، نمونه رسوبات به دست آمده از تالاب انزلی، طی مدت یک ماه در معرض هوادهی قرار گرفت و در زمان های 0، 1، 7، 21 و 28 روز میزان Eh و pH اندازه گیری شد. در زمان های یاد شده از رسوبات نمونه برداری گردید و میزان فلزات سنگین Cu، Zn، Ni و Cr در فازهای پیوندی مختلف با استفاده از آزمایشات استخراج متوالی تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، بیش ترین میزان فلز مس در پیوند با مواد آلی و سولفیدی و عمده فلز روی در پیوند با اکسید های آهن و منگنز بود. در حالی که فلزات کرم و نیکل بیش تر در فاز سخت و باقی مانده حضور داشتند. همین طور با ادامه روند هوادهی، 8 تا 23 درصد از فلزات موجود از رسوبات آزاد و وارد فاز محلول شدند. این آزاد سازی عمدتاً از فاز پیوندی با مواد آلی و سولفیدی صورت گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - بررسی تاثیر آبیاری با استفاده از فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین در خاک
        مسعود طبری آزاده صالحی
        به منظور بررسی تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین (آهن، منگنز، کروم، سرب و کادمیم)، لایه های خاک دو توده دست کاشت کاج تهران ( Pinus eldarica Medw.) 1- آبیاری شده با فاضلاب شهری و 2- آبیاری شده با آب چاه، در حومه شهر تهران، مطالعه شد. در هر توده مورد مطالعه، چکیده کامل
        به منظور بررسی تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری بر تجمع فلزات سنگین (آهن، منگنز، کروم، سرب و کادمیم)، لایه های خاک دو توده دست کاشت کاج تهران ( Pinus eldarica Medw.) 1- آبیاری شده با فاضلاب شهری و 2- آبیاری شده با آب چاه، در حومه شهر تهران، مطالعه شد. در هر توده مورد مطالعه، پروفیل های خاک حفر و نمونه ها از عمق‌های 15-0، 30-15 و 60-30 سانتی متری جمع‌آوری گردید. نمونه های آب (فاضلاب شهری و آب چاه) در طول 6 ماه (از ابتدای تیر تا پایان آذرماه) با 3 تکرار در هر ماه برداشت شد. نتایج نشان داد که فاضلاب شهری به طور معنی داری (01/0>p) مقادیر بیشتری از فلزات سنگین آهن (Fe)، منگنز (Mn)، سرب (Pb) و کروم (Cr) را در مقایسه با آب چاه دارا می باشد. سطح این فلزات در فاضلاب شهری بیش از حد مجاز توصیه شده توسط WHO برای آبیاری اراضی بود. غلظت این فلزات سنگین در خاک آبیاری شده با فاضلاب شهری حدود 5/1 برابر آن ها در خاک آبیاری شده با آب چاه و در هر دو توده در لایه سطحی (عمق 15-0 سانتی متری) بیشتر از لایه های زیرین بود. غلظت فلزات سنگین خاک، به استثنای Pb، زیر حد بحرانی بود. هیچ غلظتی از کادمیم (Cd) در نمونه های آب و خاک مشاهده نشد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، با توجه به بالا بودن سطح فلزات سنگین فاضلاب شهری، استفاده طولانی مدت از آن در امر آبیاری می تواند باعث افزایش بیش از حد مجاز فلزات سنگین در خاک شود. بنابراین مقرراتی باید در زمینه استفاده از فاضلاب شهری به عنوان آب آبیاری به منظور 1- کنترل محتوای فلزات سنگینی که ممکن است به خاک اضافه شوند و 2- کاهش خطر تاثیرات منفی روی سلامت اکوسیستم مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - بررسی برخی ویژگی‌های کیفی و غلظت عناصر سنگین در لجن فاضلاب خشک شده تصفیه‌خانه شاهین‌شهر اصفهان
        حمیدرضا رحمانی مسعود معیری زهره مظاهری کوهانستانی نرجس خدابخش حسین شریفی
        زمینه و هدف: استفاده از لجن فاضلاب در زمین یکی از مهم ‌ترین روش های دفع لجن می باشد که باعث استفاده بهینه مواد غذایی موجود در لجن می‌شود. اما وجود آلاینده ها و ارگانیسم‌های پاتوژن در آن برای سلامت عمومی خطرناک است که بایستی پیش از استفاده مورد ارزیابی قرار بگیرد. ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: استفاده از لجن فاضلاب در زمین یکی از مهم ‌ترین روش های دفع لجن می باشد که باعث استفاده بهینه مواد غذایی موجود در لجن می‌شود. اما وجود آلاینده ها و ارگانیسم‌های پاتوژن در آن برای سلامت عمومی خطرناک است که بایستی پیش از استفاده مورد ارزیابی قرار بگیرد. این تحقیق، با هدف بررسی کیفیت لجن خشک شده تصفیه‌خانه فاضلاب شاهین‌شهر از نظر غلظت عناصر سنگین انجام گرفت. روش بررسی: نمونه‌برداری از لجن خشک تصفیه‌خانه فاضلاب شاهین‌شهر (با سه تکرار) به صورت فصلی در سال 92-1391 انجام و غلظت برخی فلزات سنگین در کنار پارامترهای شیمیایی و میکروبی لجن با استفاده از روش های DTPA، جذب اتمی و روش معمول اندازه‌گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون t با حدود استاندارد مقایسه و تغییرات فصلی با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن برای مقایسه میانگین‌ها بررسی شد. یافته ها: مقادیر کلیفرم مدفوعی و کل در هیچ گروهی از استانداردها واقع نشده و استفاده مجدد با شرایط فعلی از نظر بهداشتی محدودیت دارد. مقادیر pH، جامدات کل، مواد آلی و رطوبت در دامنه مقادیر معمول قرار داشت. تغییرات فصلی ترکیب لجن نشان داد، بهترین وضعیت از نظر کم بودن غلظت قابل جذب عناصر مربوط به فصل زمستان بوده است. بیش ترین بارسالیانه عناصر از نظر غلظت قابل جذب مربوط به عنصر آهن و کمترین آن مربوط به عنصرکروم بود. با توجه به نتایج غلظت کل عناصر سنگین، اکثر فلزات اندازه گیری شده به استثنای روی، سرب و مس کمترین غلظت را در زمستان و بیشترین غلظت را به استثنای آرسنیک، روی و مس در بهار و تابستان داشتند. بحث و نتیجه گیری: کلیه عناصر مورد بررسی در لجن و بار سالیانه آن ها به استثنای آرسنیک دارای غلظت زیر حد مجاز بود. بار سالیانه آرسنیک حدود 6/1 کیلوگرم در هکتار می‌باشد که اگر چه از حد مجاز میزان بار سالیانه کم تر است، اما به علت نزدیک بودن به آن بایستی مورد توجه قرار بگیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - بررسی تراکم فلزات سنگین و تعیین همبستگی بین آن ها با ویژگی های خاک در توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان شرقی
        آزیتا بهبهانی نیا رامین سلماسی
        زمینه و هدف: مقادیر بالای فلزات سنگین در آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف شهرستان هشترود، باعث می شود که خاک های پذیرنده این منابع آبی، با فلزات سنگین آلوده گردند. تعیین میزان کل فلزات سنگین در خاک های روستاهای آلوده اطراف شهرستان هشترود و تعیین رابطه احتمالی بین ع چکیده کامل
        زمینه و هدف: مقادیر بالای فلزات سنگین در آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف شهرستان هشترود، باعث می شود که خاک های پذیرنده این منابع آبی، با فلزات سنگین آلوده گردند. تعیین میزان کل فلزات سنگین در خاک های روستاهای آلوده اطراف شهرستان هشترود و تعیین رابطه احتمالی بین عناصر و نیز بین ویژگی های خاک و عناصر اهداف این مقاله را در بر می گیرند. روش بررسی: پس از انجام بررسی های صحرایی و نمونه برداری از خاک های منطقه و تجزیه ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و نیز فلزات سنگین در آن ها، تجزیه و تحلیل های لازم بر اساس تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های فیزیکی وشیمیایی نمونه های خاک و نیز آنالیزخوشه ای انجام گرفت. یافته ها: مس با کربن آلی و آلومینیوم، کروم، منگنز با درصد رس نمونه های خاک همبستگی مثبت داشته اند. در طبقه‌بندی یافته های بدست آمده این پژوهش با استفاده از آنالیز خوشه ای، 5 شاخه اصلی تشکیل شدند که با یافته های تعیین ضرایب همبستگی همخوانی نشان دادند. بحث و نتیجه گیری: دامنه کم اسیدیته خاک های مورد آزمایش، باعث شد که ارتباط ضعیفی بین میزان فلزات سنگین خاک و اسیدیته بدست آید. جذب ترجیحی مس توسط جزء آلی خاک، علت همبستگی بالای این عنصر با مواد آلی خاک می باشد. همبستگی مثبت بین برخی فلزات و میزان رس و مواد آلی نمونه های خاک دلالت بر این می کنند که مواد آلی و رس خاک ها با تثبیت فلزات، خطر رها شدن آن ها را به محیط زیست کاهش می دهند. پژوهش های دیگری لازم است انجام گیرد تا منشا ناشی از فعالیت های زمین شناختی و انسانی فلزات اندازه گیری شده این طرح را تعیین نماید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - بررسی اثر فعالیتهای معدنی بر تجمع کادمیوم در پر کبک معمولی (Alectoris chukar)(مطالعه موردی: معدن آهنگران)
        رامین رمضانی بهاره لرستانی مهرداد چراغی قربانعلی محمدپور رودپشتی فاطمه کاظمینی
        زمینه و هدف: لایه های معدنی طبیعی شامل مقادیر زیادی از فلزات سنگین هستند که طی فرایند معدن کاری با شدت بیشتری در طبیعت منتشر شده و محیط زنده و غیر زنده اطراف را متأثر می کنند. پرندگان از طریق تماس مستقیم با استفاده از آب و غذای آلوده و حتی فرو بردن سنگریزه ها به چینه دا چکیده کامل
        زمینه و هدف: لایه های معدنی طبیعی شامل مقادیر زیادی از فلزات سنگین هستند که طی فرایند معدن کاری با شدت بیشتری در طبیعت منتشر شده و محیط زنده و غیر زنده اطراف را متأثر می کنند. پرندگان از طریق تماس مستقیم با استفاده از آب و غذای آلوده و حتی فرو بردن سنگریزه ها به چینه دان، در معرض فلزات سنگین قرار می گیرند. هدف از مطالعه حاضر بررسی غلظت کادمیوم در پر کبک معمولی معدن آهنگران و تاثیر منطقه، عواملی مانند سن، جنس و بافت پرنده بر میزان تجمع عناصر سنگین می باشد. روش بررسی: در این مطالعه نمونه گیری از پرهای سینه و دم 9 نمونه در منطقه معدنی و 3 نمونه در منطقه شاهد انجام و برای اندازهگیری میزان تجمع فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی مدلSpectrAA 400 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل نشان دهنده میانگین غلظت کادمیوم اندازه گیری شده در پر کبک منطقه معدنی ppm 18/2 اما همین میانگین در منطقه شاهد ppm 54/0 است. مقایسه با استاندارد های موجود نشان داد میانگین غلظت فلز کادمیوم در منطقه معدنی هر چند از نظر عددی کمی بالاتر از سطح استاندارد بود اما این تفاوت معنادار نبود و در منطقه غیر معدنی پایین تر از سطح استاندارد گزارش شد. اثر نوع منطقه (معدنی و غیر معدنی) و سن (بالغ و نابالغ) بر تجمع فلز کادمیوم در پر گونه کبک معمولی در سطح خطای 5 درصد معنادار بود. اما اثر نوع بافت (پر سینه و پردم) و جنسیت (نر و ماده) معنادار نبود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - توانایی سرخس آزولا در حذف فلزات سنگین) (Cr+3-Ni+2-Cu+2
        ندا رضایی بنفشه برخوردار
        فلزات سنگین از سمی ترین آلایندها در محیط زیست می باشند که به دلیل عدم تجزیه پذیری، اثرات آلایندگی نظیر مسمومیت، بیماری، موتاسیون، ورود به زنجیره غذایی و ..... را به بار می آورند. فلزات سنگین با روش های ترسیب شیمیایی، الکترولیز، کاربرد مواد منعقد کننده، سیستم های تبادل ی چکیده کامل
        فلزات سنگین از سمی ترین آلایندها در محیط زیست می باشند که به دلیل عدم تجزیه پذیری، اثرات آلایندگی نظیر مسمومیت، بیماری، موتاسیون، ورود به زنجیره غذایی و ..... را به بار می آورند. فلزات سنگین با روش های ترسیب شیمیایی، الکترولیز، کاربرد مواد منعقد کننده، سیستم های تبادل یونی، روش های غشایی، جذب سطحی، تبخیر و روش های بیولوژیک، حذف شده یا کاهش می یابند . در حال حاضرحذف آلاینده ها به خصوص فلزات سنگین از آب‌ها و پساب‌ها به وسیله جاذب‌های بیولوژیک به علت مزایایی چون ارزان قیمت بودن بیومس از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد .به همین جهت یک نوع سرخس آبزی کوچک به نام آزولا فیلیکولو ییدز Azolla filiculoides) ) برای حذف فلزات سنگین Cr+3 ،Ni+2 وCu+2 درسیستم بسته مورد بررسی قرار گرفت . آزمایشات به روش Batch و با تماس دادن مقدار مشخصی از سرخس خشک آزولا با محلول فلزات سنگین به صورت جداگانه و مخلوط انجام گرفته است. آزمایشات در زمان های ماند ( دقیقه 60 ، 45 ، 30 ، 20 ، 10 ،5 ) ، PH های ( 8 ، 6 ، 4 ، 2 ) و دماهای ( c 040 ، 30 ، 20 ) انجام گرفته است. یافته ها نشان می دهند که با افزایش pH ، در صد حذف توسط آزولا افزایش می یابد و قابل ذکراست که دما تاثیر چندانی برحذف فلزات سنگین توسط ‌آزولا ندارد. نتایج بررسی حاکی از آن است که سرخس آبزی آزولا با در‌صد راندمان بالای 97% در زمان ماند بهینه 20 دقیقه قادر به حذف فلزات سنگین کروم، مس و نیکل به کمتر از حد مجاز تخلیه به محیط زیست می باشد و به خوبی در صنعت قابل استفاده می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ذرات معلق بزرگتر از ١٠ میکرومتردر استان کردستان، غرب ایران
        رضا بشیری خوزستانی بابک سوری
        زمینه و هدف: در سال های اخیر انتشار ریزگرد ها در هوای مناطق غرب، جنوب غرب و مرکزی ایران از روندی رو به رشد برخوردار بوده است. ذرات معلق با اندازه بزرگ ‌تر از ١٠ میکرومتر حضور گسترده تر و پایاتری نسبت به ذرات کوچک ‌تر در مناطق مواجه با پدیده ریزگرد ها دارند و از این‌ رو چکیده کامل
        زمینه و هدف: در سال های اخیر انتشار ریزگرد ها در هوای مناطق غرب، جنوب غرب و مرکزی ایران از روندی رو به رشد برخوردار بوده است. ذرات معلق با اندازه بزرگ ‌تر از ١٠ میکرومتر حضور گسترده تر و پایاتری نسبت به ذرات کوچک ‌تر در مناطق مواجه با پدیده ریزگرد ها دارند و از این‌ رو به عنوان یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی کیفیت محیط زیست بشمار می‌ روند. این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی این ذرات در نیمه غربی کشور انجام پذیرفت. روش بررسی: اندازه گیری میزان بارش ذرات معلق در واحد سطح از فروردین ماه لغایت اسفند ماه 1389 به مدت یک سال به روش سنجش انباشت در محوطه دانشگاه کردستان در شهر سنندج واقع در غرب ایران انجام پذیرفت. همچنین مقادیر محلول فلزات قلیایی و قلیایی خاکی Na، K، Ca و Mg و مقادیر کل فلزات سنگین Fe و Mn با استفاده از روش جذب اتمی و در کنار آن فراوانی و نوع کانی های تشکیل دهنده این ذرات با استفاده از آنالیز تفرق اشعه ایکس (XRD) در نمونه های جمع آوری شده مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که فروردین ماه با 71/19 و بهمن ماه با 38/1 گرم در مترمربع در ماه به ترتیب بیش ترین و کم ترین بارش ذرات مذکور در طول یک سال را به خود اختصاص دادند. همچنین میانگین مقادیر محلول Na، K، Ca و Mg باریده توسط این ذرات به ترتیب معادل 45/12، 74/5 ، 85/65 و 13/2 میلی گرم درمتر مربع در ماه و میانگین مقادیر کل Fe و Mn به ترتیب معادل 12/11 و 42/0 میلی گرم در متر مربع در ماه اندازه گیری شدند. مطالعه نمونه ها با استفاده از تفرق اشعه ایکس نیز نشان داد که در این ذرات کانی های کوارتز و کلسیت دارای حضور چشم گیری بودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ترکیبات موجود در این ذرات می تواند تاکیدی برمنشا خاک زاد برای این ذرات معلق در غرب ایران باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - پایش زیستی فلزات سنگین با استفاده از گیاه نی (Phragmites australis) در تالاب هشیلان کرمانشاه
        ثمر مرتضوی جمال رحمانی عاطفه چمنی
        زمینه و هدف: از مهم ترین روش های بررسی فلزات سنگین، استفاده از گونه های ماکروفیت بعنوان پایشگر های زیستی می باشد که به عنوان شاخصی مناسب جهت بیان کیفیت محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند. در پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت آلودگی تالاب هشیلان کرمانشاه و تأثیر گونه غ چکیده کامل
        زمینه و هدف: از مهم ترین روش های بررسی فلزات سنگین، استفاده از گونه های ماکروفیت بعنوان پایشگر های زیستی می باشد که به عنوان شاخصی مناسب جهت بیان کیفیت محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند. در پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت آلودگی تالاب هشیلان کرمانشاه و تأثیر گونه غالب گیاهی Phragmites australis در منطقه ، غلظت فلزات سنگین Cu, P b, Zn در اندام های زیرزمینی و هوایی گیاه نی و رسوبات سطحی تالاب، مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: آماده سازی نمونه ها با ا سید نیتریک، پر کلریک و پراکسید اکسیژن آن جام گرفت و غلظت عناصر مورد مطالعه با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری گردید. یافته‌ها : نتایج حاصل نشان داد، غلظت فلزات مس، سرب و روی در رسوبا ت به ترتیب 23/17،47/6 و21/24 میکروگرم بر گرم می باشد. همچنین میانگین غلظت فلز مس در اندام های زیرزمینی و هوایی گیاه نی 738/2و190/2، فلز سرب143/15و02/13و برای فلزروی 11/6 و37/6 میکروگرم بر گرم وزن خشک بدست آمد که بیشترین تجمع فلزات در اندام های زیرزمینی گیاه بود. بالا بودن مقدار شاخص انتقال برای فلز روی بیانگر توانایی بالای انتقال این فلز در گیاه است. بحث و نتیجه گیری: در همین راستا بین غلظت فلزروی در اندام های زیرزمینی واندام های هوایی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد؛ لذا احتمال می رود اندام زیرزمینی گیاه نی، پایشگری مناسب برای آلودگی ناشی از عنصر روی در رسوبا ت منطقه باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - ارزیابی سطح آلودگی فلزات سنگین در خاک کشاورزی منطقه سر پل ذهاب کرمانشاه (مطالعه موردی:آرسنیک،سرب و کادمیوم)
        نسرین چوبکار فرید پارسا
        زمینه و هدف: خاک جزء اصلی بوم سازگان‌ زیستی محسوب می‌شود و برای بقاء حیات در کره زمین ضروری می‌باشد اما توسط فعالیت‌های انسانی، آلوده می شود. امروزه تعیین حد و مرز در رابطه با فعالیت‌های بشر و پیامد آن ضروری گردیده است. این مطالعه در سال1391 با هدف ارزیابی و بررسی غلظت چکیده کامل
        زمینه و هدف: خاک جزء اصلی بوم سازگان‌ زیستی محسوب می‌شود و برای بقاء حیات در کره زمین ضروری می‌باشد اما توسط فعالیت‌های انسانی، آلوده می شود. امروزه تعیین حد و مرز در رابطه با فعالیت‌های بشر و پیامد آن ضروری گردیده است. این مطالعه در سال1391 با هدف ارزیابی و بررسی غلظت سه فلز آرسنیک، سرب و کادمیوم در خاک سطحی زمین‌های کشاورزی محدوده دشت ذهاب و تعیین ریسک محیط زیستی انجام گرفت. روش بررسی: برای این منظور نقاط نمونه برداری در محیط GIS مشخص و به GPS وارد شد و نمونه‌های خاک از عمق 0 تا 30 سانتی متری سطح خاک برداشت گردید، سپس با انتقال نمونه‌ها به آزمایش‌گاه جهت آماده سازی اقدامات لازم انجام گرفت. غلظت کل فلزات با دستگاه جذب اتمی( مدل SHIMADZU AA-6300 ) اندازه گیری شد. هم‌چنین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی خاک شامل درصد رس، سیلت، شن، ماده آلی، آهک، گچ، درصد سنگ‌ریزه، EC و pH اندازه گیری شد. یافته‌ها: با انجام آزمون هم‌بستگی پیرسون مشخص گردید که فلز آرسنیک با هدایت الکتریکی و مواد الی از نظر آماری ارتباط معنی دار دارند(P<0.05). مقایسه میزان غلظت فلزات با استانداردهای جهانی نشان داد این فلزات در وضعیت مناسب قرار دارند. شاخص آلودگی نشان داد سرب نسبت به دو فلز دیگر از آلودگی بیش‌تری برخوردار می‌باشد. طبقه بندی حاصل از ریسک محیط زیستی نشان داد 22/83 درصد منطقه از ریسک متوسط برخوردار می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: بالا نبودن غلظت سه فلز آرسنیک، سرب و کادمیوم در دشت ذهاب به دلیل کشاورزی سنتی و خرد مالکیت باشد چرا که به دلیل بضاعت مالی کشاورزان بیش‌تر تکیه بر کودهای حیوانی می باشد و کودهای شیمیایی کم‌تر مورد استفاده قرار می گیرد. این عامل سبب شده میزان فلزات حاصل از فعالیت های کشاورزی در حال حاضر تهدیدی برای محصولات زراعی و زیسک محیط زیستی نباشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی لخته سازی عناصر سنگین طی اختلاط مصبی در جنوب ایران
        آیدا بیاتی عبدالرضا کرباسی
        مصب رودخانه از دیدگاه زیست محیطی، حیات و وقوع فرآیندهای ژئوشیمیایی حایز اهمیت است. عناصر فلزی توسط آب رودخانه ها حمل شده و وارد دریا می شوند. در این مسیر، مصب به عنوان گذرگاهی جهت انتقال مواد از رودخانه به دریا ایفای نقش می کند. عناصر شیمیایی محلول در آب رودخانه ها، در چکیده کامل
        مصب رودخانه از دیدگاه زیست محیطی، حیات و وقوع فرآیندهای ژئوشیمیایی حایز اهمیت است. عناصر فلزی توسط آب رودخانه ها حمل شده و وارد دریا می شوند. در این مسیر، مصب به عنوان گذرگاهی جهت انتقال مواد از رودخانه به دریا ایفای نقش می کند. عناصر شیمیایی محلول در آب رودخانه ها، در داخل مصب ها تحت تاثیر واکنش هایی از فاز محلول خارج می شوند که این امر مرهون فرآیند لخته سازی است. در تحقیق حاضر، برای نخستین بار لخته سازی عناصرMn، Cu، Ni، Pb، Zn طی اختلاط یک نمونه آب فیلتر شده (µm45 /0) خلیج فارس با یک نمونه آب فیلتر شده رودخانه میناب در 9 شوری متفاوت مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین برا ی نخستین بار در مطالعه فرایند لخته سازی پتانسیل اکسیداسیون و احیا (Eh) اندازه گیری شد و مشخص گردید لخته سازی عناصر سنگین طی اختلاط مصبی تحت کنترل این عامل نمی باشد. الگوی عمومی لخته سازی عناصر مورد مطالعه به صورت زیر است: Cu (3/83% ) > Ni (9/82 %) > Zn (2/75 %) > Mn (4/69 %) > pb (38 %)‌ نرخ لخته سازی از یک عنصر به عنصر دیگر متفاوت است. بیشترین لخته سازی عناصر در شوری های ‰ 3/3 تا ‰ 4/11 اتفاق می افتد. آنالیزهای آماری نشان می دهند که لخته سازی عناصر سنگین (به جز Pb) توسط DOC کنترل می شود. منشا DOC در منطقه مورد مطالعه زمینی است و آب های خلیج فارس نقشی در تامین آن ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - بررسی سرب، روی و نیکل رودخانه های حوزه آب ریز تالاب انزلی (مورد مطالعاتی رودخانه گوهررود)
        آریامن قویدل فرامرز معطر
        فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می رود. ورود فلزات به آب های طبیعی معمولا ازمحل های تخلیه فاضلاب های شهری،کشاورزی و صنعتی صورت می گیرد. با توجه به اهمیت خطرات احتمالی بهداشتی فلزات سنگین و همچنین اهمیت اکوسیستم های آبی به ویژه رودخانه ها ، این تحقیق با چکیده کامل
        فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می رود. ورود فلزات به آب های طبیعی معمولا ازمحل های تخلیه فاضلاب های شهری،کشاورزی و صنعتی صورت می گیرد. با توجه به اهمیت خطرات احتمالی بهداشتی فلزات سنگین و همچنین اهمیت اکوسیستم های آبی به ویژه رودخانه ها ، این تحقیق با هدف سنجش و اندازه گیری مقدار فلزات سرب،روی و نیکل در رودخانه گوهررود شهرستان رشت انجام گرفته است. برای اندازه گیری و سنجش مقدار این عناصر از پنج ایستگاه در نقاط مختلف رودخانه گوهررود در طی 9 مرحله نمونه برداری انجام گرفت. نمونه ها بعد از انجام مراحل آزمایشگاهی و آماده سازی برای تعیین مقدار عناصر فلزی توسط دستگاه جذب اتمی در آزمایشگاه سازمان حفاظت محیط زیست کشور مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها بیانگر آن است که مقدار میانگین عناصر سرب ، روی و نیکل برای کل رودخانه به ترتیب عبارت است از:30 ± 38 ، 119± 156 و 15 ± 31 میکرو گرم بر لیتر و حداکثر مقدار این عناصر عبارت است از: سرب 168 میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه 3 ، روی 513 میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه 4 و نیکل 60 میکرو گرم بر لیتر در ایستگاه شماره 4 .آزمون آنالیز واریانس نشان می دهد که بین میانگین مقادیر بدست آمده سرب در ایستگاه ها اختلاف معنی دار وجود ندارد (0.284 Siglevel= , 1.307 F= ( ولی بین میانگین مقادیر به دست آمده عناصر روی ، نیکل در ایستگاه ها اختلاف معنی دار وجود دارد 0.0000) Siglevel= , 8.781 F= ( ; 0.0000) Siglevel= , 6.930 F= (. این تحقیق نشان می دهد که در مقایسه بین ایستگاه ها،عناصر اندازه گیری شده در ایستگاه های داخل شهر دارای مقادیر بیشتری بوده است. با توجه به استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست در مورد مقدار مجاز عناصر فلزی برای زندگی آب زیان در آب های سطحی، مقادیر میانگین و حداکثر اندازه گیری شده بالاتر از استانداردهای یاد شده است.از آن جا که این رودخانه یکی از مجاری تغذیه کننده تالاب انزلی می باشد، امکان بروز خطر بهداشتی بزرگ نمایی زیستی عناصر سنگین در بدن ماهیان و در نهایت انسان وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - ارزیابی میزان غلظت فلزات سنگین و میزان آلودگی در رسوبات، منطقه افیولیتی آلمه جوق (شمال شرق ایران)
        محجوب حق پرست حبیب الله ترشیزیان رحیم دبیری
        چکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین می توانند با غلظت های پایین در خاک وجود داشته باشند و خاک را آلوده نمایند و با توجه به این که منطقه مورد مطالعه از نظر سنگ شناسی افیولیتی می باشد، می تواند باعث افزایش غلظت فلزات سنگین در منابع آب و خاک منطقه شود. در این مقاله به بررسی غلظ چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین می توانند با غلظت های پایین در خاک وجود داشته باشند و خاک را آلوده نمایند و با توجه به این که منطقه مورد مطالعه از نظر سنگ شناسی افیولیتی می باشد، می تواند باعث افزایش غلظت فلزات سنگین در منابع آب و خاک منطقه شود. در این مقاله به بررسی غلظت فلزات سنگین و ارزیابی آلودگی در رسوبات منطقه آلمه جوق (افیولیت فریمان) پرداخته شده است. روش بررسی: به منظور بررسی میزان غلظت فلزات سنگین و نیز وضعیت آلودگی رسوبات درمنطقه مورد مطالعه، تعداد 9 نمونه از رسوبات منطقه از عمق 30- 20 سانتی متری برداشت گردید. نمونه ها به آزمایش گاه زیست محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انتقال داده شد و مقادیر پارامترهای pH و EC خاک اندازه گیری گردید.هم چنین مقدار10 گرم از خاک منطقه (مواد عبوری از الک200 مش) به آزمایش گاه ACMEکانادا انتقال داده شد تا به روش پلاسمای القایی اسپکترومتری جرمی (ICP-OES) برای تعیین میزان فلزات سنگین مورد آنالیز قرار گیرند. بحث و نتیجه گیری : بررسی هم بستگی فلزات سنگین توسط ضریب پیرسون، آنالیز خوشه ای و تحلیل مولفه اصلی نشان داد، دو منشاء متفاوت برای توزیع ژئوشیمیایی فلزات سنگین در رسوبات منطقه وجود دارد. مجموعه افیولیتی ،توزیع عناصر کبالت، نیکل و کروم و مجموعه پیروکلاستیک و ولکانیکی، توزیع عناصر آهن، مولیبدن، وانادیوم، مس، آرسنیک و سرب ،پتاسیم و کادمیوم را کنترل کرده اند. pH خاک های منطقه مورد مطالعه بر اساس طبقه بندی انجمن علوم خاک آمریکا، در محدوده نسبتاً قلیایی قرار می گیرند. ارزیابی عامل غنی شدگی نشان داد، نیکل غنی شدگی بی نهایت شدید دارد و عناصر آرسنیک و کروم در منطقه غنی شدگی شدید را نشان می دهند. غنی شدگی فوق نشانه منشاء آنتروپوژنیک می باشد. ضریب آلودگی نیز نشان می دهد، نیکل بالاترین آلودگی را در منطقه دارا است. شاخص زمین انباشتگی نیز نشان از آلوده بودن رسوبات منطقه به نیکل دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - بررسی کارایی گیاه ختمی در جذب فلز سنگین سرب
        آسیه کلاه کج مریم محمدی روزبهانی
        زمینه و هدف: امروزه با توجه به ورود آلودگی ها ی مختلف به خاک ، این موضوع و به خصوص آلودگی خاک به فلزات سنگین اهمیت ویژه ای یافته است. سرب از جمله فلزاتی است که از منابع مختلف به خصوص از طریق سوخت بنزین وارد خاک می گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی توان گیاه پالایی گیاه ختم چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه با توجه به ورود آلودگی ها ی مختلف به خاک ، این موضوع و به خصوص آلودگی خاک به فلزات سنگین اهمیت ویژه ای یافته است. سرب از جمله فلزاتی است که از منابع مختلف به خصوص از طریق سوخت بنزین وارد خاک می گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی توان گیاه پالایی گیاه ختمی (Althea officinalis) در جذب فلز سنگین سرب می باشد. روش بررسی: در این پژوهش میزان جذب عنصر سرب توسط گیاه ختمی در سال1392 در شهر اهواز، از طریق عملیات طرح با استفاده از نیترات سرب در آبیاری گیاهان، نمونه گیری و عصاره گیری از ریشه و اندام های هوایی، هضم نمونه ها و اندازه گیری توسط دستگاه جذب اتمی بررسی شد. پس از انجام آزمایشات نتایج با استفاده از نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده استدر تیمار25 ppm بیشترین جذب در اندام گل با میزان جذب 96/50 میکروگرم بر کیلوگرم بوده است. در تیمار 50 ppm بیشترین جذب در ریشه با میزان 24/63 میکروگرم بر کیلوگرم و در تیمار 100 ppm بیشترین جذب در گل با میزان50/43 میکروگرم برکیلوگرم بوده است. کمترین میزان جذب در تیمار50ppm در اندام برگ با میزان 35/26 میکروگرم بر کیلوگرم می باشد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که گیاه ختمی تقریبا یک گیاه استخراج کننده محسوب می شود. پیشنهاد می گردد در خصوص سایر فلزات سنگین نیز کاربرد این گیاه تعیین گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - بررسی کیفیت شیرابه حاصل از محل دفن زباله شهری و کارخانه کمپوست (مطالعه موردی: شهر مشهد)
        علیرضا شکوه ادوین صفری سید حسین هاشمی
        در این تحقیق شیرابه با سن بالا حاصل از محل دفن زباله و شیرابه سالن های دریافت و تخمیر کارخانه کمپوست با سن پایین شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. دو نوبت نمونه برداری در بهار و تابستان سال 1385 انجام و پارامترهای اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، کل جامدات مح چکیده کامل
        در این تحقیق شیرابه با سن بالا حاصل از محل دفن زباله و شیرابه سالن های دریافت و تخمیر کارخانه کمپوست با سن پایین شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفت. دو نوبت نمونه برداری در بهار و تابستان سال 1385 انجام و پارامترهای اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن خواهی شیمیایی، کل جامدات محلول، کل جامدات معلق، نیتروژن نیتراتی، نیتروژن آمونیاکی، فسفات، کلراید و pH به همراه غلظت 10 فلز کادمیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، جیوه، منگنز، نیکل، سرب و روی در شیرابه اندازه گیری شد. متوسط غلظت اکسیژن خواهی شیمیایی، نیتروژن نیتراتی و نیتروژن آمونیاکی در نمونه های شیرابه محل دفن، سالن دریافت و سالن تخمیر کارخانه کمپوست به ترتیب 17418، 50512 و 91168 میلی گرم بر لیتر، 34/2، 40/25 و 97/25 میلی گرم بر لیتر و 78/658، 89/570 و 89/633 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد شیرابه تولیدی در محل های دفن تهران و مشهد و کارخانه کمپوست مشهد مواد آلی بسیار بیشتری نسبت به شیرابه محل های دفن در دیگر کشورها دارند. نسبت BOD5/COD که نشان دهنده تجزیه پذیری بیولوژیکی مواد آلی می‌باشد، در شیرابه محل دفن و سالن‌های دریافت و تخمیر به ترتیب 44/0، 51/0 و 55/0 به دست آمد که نشان دهنده موثر بودن استفاده از روش‌های تصفیه بیولوژیکی برای هر سه نوع شیرابه می‌باشد. غلظت فلزات سنگین در شیرابه محل دفن زیر حد استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست بود. ولی غلظت برخی فلزات سنگین از جمله آهن، روی و منگنز در شیرابه سالن دریافت و سالن تخمیر فراتر از حد استاندارد محیط زیست می‌باشد. نتایج آنالیز شیرابه محل دفن و سالن های کمپوست مشهد بیانگر آن است که برای دستیابی به استانداردهای تخلیه فاضلاب به آب‌های سطحی، چاه جذبی و یا استفاده برای مصارف کشاورزی و آبیاری نیاز به کارگیری ترکیبی از روش‌های فیزیکی- شیمیایی و بیولوژیکی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - آلودگی خاک به‌برخی فلزات سنگین و رابطه این فلزات با ویژگی‌های خاک-های منطقه‌ی سراسکند
        رامین سلماسی حمیدرضا پیروان
        زمینه و هدف: تجزیه نمونه های آب سطحی و قنات های موجود در منطقه سراسکند در استان آذربایجان شرقی، غلظت های چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن برخی فلزهای سنگین را در این نمونه ها نشان داده است. از آن جایی که خاک های کشاورزی منطقه از این منابع آبیاری می شوند، آلودگی این خ چکیده کامل
        زمینه و هدف: تجزیه نمونه های آب سطحی و قنات های موجود در منطقه سراسکند در استان آذربایجان شرقی، غلظت های چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن برخی فلزهای سنگین را در این نمونه ها نشان داده است. از آن جایی که خاک های کشاورزی منطقه از این منابع آبیاری می شوند، آلودگی این خاک ها به فلزهای سنگین و ارتباط میزان این آلاینده ها با ویژگی های خاک هدف پژوهش حاضر را تشکیل داد.روش بررسی: بعد از برداشت 21 نمونه خاک منطقه، آزمایش های دانه بندی و EC، CEC، pH، OC و عناصر آلومینیوم، آرسنیک، باریم، بریلیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب، قلع، وانادیم و روی بر روی این نمونه ها انجام گرفت. سپس از نرم افزار SPSS برای تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های نمونه های خاک و انجام آنالیز خوشه ای بهره گیری شد.یافته ها: میانگین غلظت عناصر آلومینیوم، آرسنیک، باریم، بریلیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب، قلع، وانادیم و روی به ترتیب 48/67190، 95/127، 24/487، 80/1،52/20، 05/85، 19/49، 81/40523، 67/726، 00/60، 81/34، 76/5، 38/116 و 52/110 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. عناصر باریم، کبالت، آهن، نیکل و آنتیموان همبستگی منفی با هدایت الکتریکی خاک نشان دادند. کبالت، کروم و نیکل همبستگی مثبت و روی همبستگی منفی با ظرفیت تبادل کاتیونی داشتند. آلومینیوم همبستگی مثبت و مس همبستگی منفی با کربن آلی داشت.بحث و نتیجه گیری: غلظت بالای آلومینیوم وجود مقادیر بالای کانی های آلومینوسیلیکاته را در خاک های منطقه نشان دادند. وجود معادن آهن و منگنزدار در اطراف منطقه اجرای طرح، بالابودن میزان این دو عنصر را تایید می نماید. همبستگی پایین و منفی ذرات رس با بیشتر عناصر اندازه گیری شده در این پژوهش، می تواند به ناهمگنی نمونه های خاک مربوط باشد که دارای مقادیر گوناگون رس و فلزات می باشند. برای تفکیک بین خاستگاه زمین شناختی و انسانی فلزهای اندازه گیری شده این طرح، لزوم اجرای پژوهش های دیگر ایجاب می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی میزان آلودگی خاک به فلزات سنگین نیکل و کادمیوم و ارائه راهکار مدیریتی در مکان دفن کنده های حفاری دشت آزادگان استان خوزستان
        محمدسعید صارمپور آزیتا بهبهانی نیا هادی زارعی محمودآبادی
        زمینه و هدف: بروز آلودگی های زیست محیطی ناشی از پسماندهای نفتی، به عنوان یکی از دغدغه های اصلی صنعت حفاری بوده است. با گسترده شدن حجم فعالیتهای اکتشافی و تولیدی، بروز آلودگی نیز افزونی یافته و همواره این صنعت را با چالش های عظیم زیست محیطی مواجه ساخته است. هدف از اجرای چکیده کامل
        زمینه و هدف: بروز آلودگی های زیست محیطی ناشی از پسماندهای نفتی، به عنوان یکی از دغدغه های اصلی صنعت حفاری بوده است. با گسترده شدن حجم فعالیتهای اکتشافی و تولیدی، بروز آلودگی نیز افزونی یافته و همواره این صنعت را با چالش های عظیم زیست محیطی مواجه ساخته است. هدف از اجرای این تحقیق بررسی میزان فلزات سنگین نیکل و کادمیوم در ایستگاههای محل تخلیه کنده های حفاری واقع در منطقه دشت آزادگان در استان خوزستان، و در محدوده تالاب هورالعظیم انجام شده است. روش بررسی: نمونه برداری خاک از 13 مکان متفاوت در محل تخلیه کنده های حفاری واقع در منطقه دشت آزادگان در استان خوزستان به منظور بررسی میزان آلودگی خاک به فلزات سنگین نیکل و کادمیوم برداشت شده است. ایستگاه A-1 به عنوان ایستگاه شاهد در نظر گرفته شده است. مابقی 12 ایستگاه تحت عنوان(B2-M3) بوده که به منظور اندازه گیری میزان فلزات سنگین در عمق های متفاوت ،‌دو نمونه از هر ایستگاه برداشت شده است. در این تحقیق روش Simple Random Cluster Sampling & Stratification Sampling در مساحت 100*100 متر مربعی مورد بررسی قرار گرفت. پس از آماده سازی، نمونه ها یک به یک با دستگاه جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهد غلظت کادمیوم در خاک از مقادیر ناچیز تا mg/kg 3.1 متغیر بوده، که پایین تر از میزان استاندارد می باشد. همچنین غلظت نیکل در نمونه ها از mg/kg 0.08تا mg/kg 200 متغیر است. بر اساس نتایج ، غلظت فلزات سنگین پایین تر از محدوده سمیت برای خاک می باشد. همچنین انحراف چشمگیری در مقایسه با استانداردهای EPA، WHO و محدوده پاکسازی اروپا وجود ندارد. در بررسی نیکل خاک سطحی، مشخص گردید که میزان این فلز در این سطح در حد مقادیر قابل اغماض می باشد. غلظت کادمیوم در نمونه های بررسی شده در حد استاندارد و سطوح قابل قبول می باشد. بر اساس نتایج غلظت نیکل تنها در دو مورد در عمق 40 سانتی متری بالاتر از آستانه می باشد. غلظت نیکل تنها در 2 ایستگاه K-11 و H-8 بترتیب برابر با mg/kg 172 و mg/kg 200 می باشد. اگر چه هیچگونه نگرانی حائز اهمیت زیست محیطی در ارتباط با این فلزات سنگین وجود ندارد؛ لیکن Land spreading به عنوان گزینه برتر مدیریت منطقه انتخاب گردید. نتیجه گیری: پس از انجام آزمایشات، اگر چه هیچگونه نگرانی حائز اهمیت زیست محیطی در ارتباط با این فلزات سنگین وجود ندارد؛ لیکن روش Land spreading به عنوان گزینه برتر مدیریت منطقه انتخاب گردید.++++++ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - مقایسه روش‌های درون‌یابی مکانی جهت پهنه‌بندی غلظت فلزات سنگین در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل
        یونس سیفی روح اله میرزایی
        زمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غ چکیده کامل
        زمینه و هدف: انتخاب روش درون یابی مناسب فاکتور مهمی در تحلیل سطح است و تحلیلی سخت در تحلیل زمین آماری محســوب می شود چون روش های مختلف درون یابی می تواند منجر به نتایج نهایی مختلف شود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی کارایی روش های مختلف درون یابی در تعیین الگوی مکانی غلظت کادمیوم، روی و مس در خاک سطحی است. روش بررسی: در مجموع 135 نمونه خاک سطحی از شهرستان آران و بیدگل جمع‌آوری شد و غلظت کادمیوم، روی و مس در نمونه‌ها تعیین گردید؛ سپس با استفاده از روش های مختلف درون یابی شامل کریجینگ معمولی، کوکریجینگ، وزن دهی معکوس فاصله، چند جمله ای موضعی و توابع پایه شعاعی، تغییرات مکانی غلظت عناصر در خاک سطحی شهرستان آران و بیدگل ارزیابی شد. ارزیابی متقابل و آماره های MSE، MBE،RMSE ، NSE و PBIAS به منظور صحت سنجی روش ها استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج ارزیابی متقابل روش کریجینگ معمولی (مدل کروی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت کادمیوم و مس و روش کریجینگ معمولی (مدل نمایی) دارای بهترین کارایی برای برآورد غلظت روی در خاک این منطقه بود. همچنین با افزایش توان وزن دهی در روش چند جمله ای موضعی (LPI)، برای عناصر کادمیوم و مس، صحت درون یابی افزایش و برای عنصر روی، صحت درون یابی کاهش یافت؛ در حالی که با افزایش توان وزن دهی در روش وزن دهی معکوس فاصله [1](IDW)، صحت درون یابی برای عناصر کادمیوم و روی کاهش و برای عنصر مس افزایش یافت. بحث و نتیجه گیری: اگرچه تمام روش های آزموده شده دارای صحت پیش بینی غلظت میانگین فلزات بودند اما با توجه به شاخص های ارزیابی متقابل، روش کریجینگ عملکرد بهتری نسبت به سایر روش ها داشت. 3- Inverse Distance Weighted پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - بررسی اثر آبیاری با فاضلاب بر انباشت فلزات کادمیوم و سرب در خاک و سبزیجات کشت شده (مطالعه موردی: شهر همدان)
        سید علی وقار عیسی سلگی
        زمینه و هدف: به دلیل برخورداری شهر همدان از پتانسیل بالا برای تولیدات کشاورزی و متعاقباً تاثیر فاضلاب های شهری و فعالیت های کشاورزی، نظیر استفاده از کودها و سموم شیمیایی مختلف روی کیفیت خاک، گیاه و نهایتاً سلامت انسان، لزوم انجام پژوهش را آشکار می سازد. این پژوهش با هدف چکیده کامل
        زمینه و هدف: به دلیل برخورداری شهر همدان از پتانسیل بالا برای تولیدات کشاورزی و متعاقباً تاثیر فاضلاب های شهری و فعالیت های کشاورزی، نظیر استفاده از کودها و سموم شیمیایی مختلف روی کیفیت خاک، گیاه و نهایتاً سلامت انسان، لزوم انجام پژوهش را آشکار می سازد. این پژوهش با هدف بررسی اثر فاضلاب بر تجمع فلزات سرب و کادمیوم در خاک و سبزیجات صورت گرفت. روش بررسی: برای این منظور نمونه برداری به صورت تصادفی از خاک و سبزیجات در محدوده شهر همدان صورت گرفت. نمونه برداری از یک منطقه آبیاری شده با آب چاه و یک منطقه آبیاری شده با آب فاضلاب صورت گرفت. نمونه های گیاه پس از شسته شدن و خشک شدن، آسیاب شده و آماده انجام آزمایش گردیدند. نمونه های خاک نیز پس از هوا خشک شدن، الک شده و آماده انجام آزمایش گردیدند. سپس نمونه ها با ترکیبی از اسیدها هضم شدند و فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفتند. در نهایت داده های به دست آمده با نرم افزار20 SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که فاضلاب اثر قابل توجهی بر میزان تجمع فلزات سرب و کادمیوم در خاک و سبزیجات دارد بطوری که میانگین غلظت این فلزات در خاک و سبزیجات مناطق آبیاری شده با فاضلاب بیش تر از مناطق آبیاری شده با آب چاه بود. همچنین مشخص شد که مقادیر فلزات سرب و کادمیوم در سبزیجات مطالعه شده برابر یا بیشتر از حد استاندارد بوده است و فلز کادمیوم در خاک هر دو منطقه شاهد و تیمار برابر با حد استاندارد و فلز سرب در خاک هر دو منطقه شاهد و تیمار کم تر از حد استاندارد قرار دارد. نتیجه گیری: از آنجایی که در منطقه تیمار متوسط غلظت فلز کادمیوم در سبزی پیازچه و متوسط غلظت فلز سرب در سبزی تره بالاتر از حد استاندارد قرار دارد. بنابراین به منظور جلوگیری از بروز مشکلاتی توسط آنها برای سلامتی شهروندان از آبیاری مزارع کشاورزی می بایست خودداری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - الگوی پراکنش مکانی برخی فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) در اراضی مرکزی استان زنجان
        علی افشاری حسین خادمی
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش چکیده کامل
        زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکه بندی تصادفی (عمق 10-0 سانتی متر) برداشت شد. به منظور بررسی تأثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین، از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونه برداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصاره گیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشه ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب، روی، نیکل، کادمیم، مس، کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشه های پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن، منگنز، نیکل، کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمین شناسی است. در حالی که غلظت های بالای عناصر سرب، روی، مس و کادمیم بیش تر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاک های کشاورزی دیده می شود. آنالیز نمونه سنگ ها نشان داد که در بین سنگ های آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد. بحث و نتیجه گیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - بررسی تغییرات غلظت سرب، روی، مس و کادمیوم در محیط زیست شهری کرمان
        محمد علی حمزه محمد میرزائی حسین مظفری
        در دست داشتن اطلاعات در خصوص توزیع فلزات سنگین مانند سرب، روی مس و .. در محیط های شهری می تواند ما را در مدیریت توسعه پایدار و ایجاد محیط زیست امن تر برای ساکنان شهرها کمک نماید. در این تحقیق موضوع غلظت فلزات سنگین در خاک، سنگ، رسوب و آب های سطحی و زیرزمینی که می تواند چکیده کامل
        در دست داشتن اطلاعات در خصوص توزیع فلزات سنگین مانند سرب، روی مس و .. در محیط های شهری می تواند ما را در مدیریت توسعه پایدار و ایجاد محیط زیست امن تر برای ساکنان شهرها کمک نماید. در این تحقیق موضوع غلظت فلزات سنگین در خاک، سنگ، رسوب و آب های سطحی و زیرزمینی که می تواند در اثر آلودگی های طبیعی و انسانی ایجاد شده باشد، در محدوده شهری کرمان مورد بررسی قرار گرفته است. غلظت فلزات سنگین در نمونه ها توسط دستگاه جذب اتمی شعله ای و تعدادی نیز توسط طیف سنج جرمی پلاسمایی اندازه گیری شد. این غلظت ها با محدوده مجاز داده های زیست محیطی مقایسه گردید. سنگ های منطقه ( به خصوص سنگ آهک) نسبتاً دارای مقادیر کم این فلزت است که مطابق با عیار طبیعی آن هاست. در این تحقیق مشخص گردید که خاک های شهر کرمان دارای ناهنجاری بالای برخی فلزات سنگین به ویژه سرب می باشد که این تجمع فلزات در اثر رشد ترافیک و فعالیت های اقتصادی و صنعتی در این محدوده است. مشخصات مهم چرخه ژئوشیمی و زیست محیطی شهر کرمان شامل محدوده pH نسبتاً زیاد آب باران( حدود8/6)، میزان زیاد سرب و مس در گرد و خاک (سرب بیش از ppm 70 و مس بیش از ppm 80)، تعدادی داده های ناهنجار سرب در آب های جاری و زیرزمینی ( مقدار سرب در آب های سطحی12/0-01/0 و در آب های زیرزمینی ppm 13/0-01/0)، مقدار بسیار زیاد سرب (بیش از ppm 10000) در برخی نمونه های خا ک و رسوب می باشد. آلوده ترین و خطرناکترین اجزای چرخه شامل حوضچه تقسیم آب بعد از پادگان 05ارتش در سرآسیاب (غلظت سرب و روی بیش از ppm 10000) و خاک های نزدیک مغازه های باطری سازی، تعویض روغنی و نقاشی اتومبیل (مقدار سرب بیش از ppm 5000) می باشد. اما در این میان غلظت کادمیوم در محدوده شهر کرمان ناهنجاری چندانی را نشان نمی دهد. دیگر منابع آلاینده ممکن، در ارتباط با آبشویه ها، فاضلاب و محل های تجمع و دفن زباله حاصل از بناهای قدیمی و مراکز صنعتی می باشد. ناهنجاری های غلظت این عناصر در نمونه های مختلف به صورت سرب< مس< روی < کادمیوم می باشد و غلظت اکثر این عناصر بیش از مقدار بیشینه غلظت اعلام شده توسط آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده است. در نهایت از سیستم GIS جهت ارزیابی کیفیت محیط زیست شهر کرمان استفاده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - بررسی میزان فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، سرب، روی) در منابع آب زیرزمینی شهرستان اسلامشهر و تهیه نقشه پراکنش آن در محیط GIS
        فاطمه ولی نژاد امیر حسام حسنی مجتبی صیادی
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی آب های زیرزمینی به فلزات سنگین، در اثر فعالیتهای صنعتی در حال افزایش است. موضوع این پژوهش ارزیابی فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، سرب، روی)در آبهای زیرمینی و نحوه پراکنش آنها در منطقه ای با تراکم بالای فعالیت صنعتی است.در این مطالعه بر اساس چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه آلودگی آب های زیرزمینی به فلزات سنگین، در اثر فعالیتهای صنعتی در حال افزایش است. موضوع این پژوهش ارزیابی فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، سرب، روی)در آبهای زیرمینی و نحوه پراکنش آنها در منطقه ای با تراکم بالای فعالیت صنعتی است.در این مطالعه بر اساس غلظت فلزات سنگین نقشه های پراکنش در شهرستان اسلامشهر که در جنوب شرقی تهران قرار گرفته است تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در حال حاضر آبهای زیرزمینی تنها منبع تامین کننده آب مصرفی در مناطق شهری و روستایی این شهرستان می باشد.به این منظور 92 نمونه از 23 حلقه چاه در حال بهره برداری در چهار فصل برداشت شد.روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی شعله ای برای اندازه گیری میزان غلظت فلزات سنگین در نمونه های آب استفاده شد و از نرم افزار ARC GIS برای تهیه نقشه پراکنش استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که غلظت کروم و روی پایین تر از حد مجاز آب آشامیدنی بود در صورتی که غلظت کادمیوم در 7/8 درصد نمونه های زمستان بالاتر از حد مجاز آب آشامیدنی ایران بود، غلظت نیکل در فصل زمستان در 7/8 درصد از نمونه ها بالاتر از حد مجاز آب آشامیدنی بود و غلظت سرب در فصل تابستان در 8/47 درصد از نمونه ها و در فصل زمستان در 35/4 درصد از نمونه ها بالاتر از حد مجاز آب آشامیدنی بود. وجود تراکم بالای صنایع، زمینهای وسیع کشاورزی و استفاده از کودهای شیمیایی و آفت کشهای حاوی فلزات سنگین، وجود مسیرهای اصلی و فرعی پر تردد و ازهمه مهمتر وجود شیب هیدرولیکی از شمال غربی به جنوب شرقی در این منطقه، باعث بالا بودن آلودگی در قسمت جنوبی اسلامشهر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - بررسی کارایی کربن پوسته سبز بادام در حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی
        نگین ناصح بهنام باریک بین لعبت تقوی علیرضا حریفی
        زمینه و هدف: تخلیه پساب صنایع حاوی کروم شش ظرفیتی به داخل محیط می تواند اثرات مضری را برای انواع موجودات زنده به همراه داشته باشد. بنابراین باید با یک روش مؤثر، قبل از تخلیه به محیط از آب های آلوده حذف گردد. هدف از این مطالعه، بررسی حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی ب چکیده کامل
        زمینه و هدف: تخلیه پساب صنایع حاوی کروم شش ظرفیتی به داخل محیط می تواند اثرات مضری را برای انواع موجودات زنده به همراه داشته باشد. بنابراین باید با یک روش مؤثر، قبل از تخلیه به محیط از آب های آلوده حذف گردد. هدف از این مطالعه، بررسی حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی با استفاده از کربن پوسته سبز بادام می باشد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، حذف کروم شش ظرفیتی از فاضلاب مصنوعی با استفاده از کربن پوست سبز بادام منطقه بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، با تغییر در زمان تماس، غلظت، pH، مقدار جاذب و دما و بر اساس مدل جریان ناپیوسته، انجام گردید. در پایان برای سنجش کروم شش ظرفیتی از اسپکتروفتومترUV/Vis Spectrometer T80+در طول موج 540 نانومتر استفاده شد. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، حذف کروم شش ظرفیتی وابستگی زیادی به pH محلول دارد. یافته ها نشان داد که با افزایش مقدار جاذب، زمان تماس و دما، درصد حذف افزایش داشت و به دلیل محل های محدود در جاذب، با افزایش غلظت اولیه کروم، راندمان حذف کاهش یافت. نتیجه گیری: کربن حاصل از سوزاندن پوسته سبز بادام به طور موثری حذف کروم شش ظرفیتی را از فاضلاب صنعتی انجام می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - تجمع زیستی فلزات سنگین در ماهیچه و کبد گربه کوسه لکه دار (Chiloscyllium punctatum) در خور موسی
        اسحاق هاشمی محمدعلی سالاری علی‌آبادی علیرضا صفاهیه کمال غانمی
        زمینه و هدف: فلزات سنگین، ساختار های پایداری هستند که بخش عمده ای از آلاینده های وارد شده به آب های ساحلی را تشکیل می دهند. از آنجا که این عناصر قابلیت تجزیه زیستی ندارند، افزایش غلظت آن ها در محیط زیست دریا می تواند زیان هایی برای سلامت موجودات زنده در بر داشته باشند. چکیده کامل
        زمینه و هدف: فلزات سنگین، ساختار های پایداری هستند که بخش عمده ای از آلاینده های وارد شده به آب های ساحلی را تشکیل می دهند. از آنجا که این عناصر قابلیت تجزیه زیستی ندارند، افزایش غلظت آن ها در محیط زیست دریا می تواند زیان هایی برای سلامت موجودات زنده در بر داشته باشند. در این مطالعه سطح فلزات سنگین (جیوه، روی، مس، کادمیوم و سرب) در بافت های کبد و ماهیچه گربه کوسه لکه دار در خور موسی سنجش گردید.. روش بررسی: نمونه ها جهت خشک شدن به مدت 48 ساعت در داخل آون با دمای 50 درجه سانتی گراد قرار داده شدند تا به وزن ثابت برسند. حدود یک گرم از هر بافت خشک شده توسط ترازوی دیجیتال با دقت 001/0 گرم توزین شده و به لوله‌های شیشه‌ای انتقال یافت. سپس 10 میلی‌لیتر مخلوط اسید نیتریک 65 و اسید سولفوریک با نسبت 1:2 تهیه‌شده از کارخانه مرک آلمان به آن‌ها افزوده شد. پس از خشک کردن و هضم نمونه ها غلظت جیوه آنها به وسیله دستگاه جذب اتمی با روش بخار سرد اندازه گیری شد. همچنین غلظت بقیه فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی سنجش گردید. یافته ها: به طور کلی غلظت کلیه فلزات در کبد بیش از ماهیچه بود. ترتیب غلظت فلزات در بافت های کبد روی> مس> جیوه> سرب> کادمیوم و در بافت ماهیچه روی> جیوه> مس می باشد. در بافت ماهیچه غلظت فلزات کادمیوم و سرب زیر حد تشخیص دستگاه بود. مقایسه غلظت فلزات سنگین در بافت های کبد و ماهیچه نشان داد که بین آن ها اختلاف معنی داری وجود دارد (05/0P˂). بین غلظت فلز جیوه در بافت های کبد و ماهیچه با وزن و طول گربه کوسه همبستگی مستقیم و معنی داری وجود دارد (05/0P˂). همچنین نتایج نشان داد غلظت جیوه در بافت های کبد و ماهیچه دارای همبستگی و معنا داری است (05/0P˂). نتیجه گیری: مقایسه غلظت فلزات در بافت کبد و ماهیچه با استاندارد های مختلف جهانی، حاکی از آن بود که فقط جیوه بالاتر از حد استاندارد می باشد سطح بالای جیوه در بدن این موجودات احتمالا می‌تواند ناشی از وجود منابع جیوه نظیر صنایع پتروشیمی در منطقه باشد. بنابراین با توجه به نتایج یافت شده از تحقیق حاضر پایش مداوم و دقیق تر منطقه با استفاده از سایر آبزیان خوراکی قویا توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - بررسی آلودگی فلزات سنگین در محصولات گندم (آبی و دیم) در برخی مزارع کشاورزی شهرستان همدان
        بهاره لرستانی زینب السادات هزاوه ئی
        زمینه و هدف: آلودگی خاک و محصولات کشاورزی به عناصر سنگین، به علت پیشرفت سریع صنایع و استفاده نادرست کودهای شیمیایی و دامی در زمین های کشاورزی باعث نگرانی های زیادی شده است. هدف از این پژوهش تعیین تجمع فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در خاک و گیاهان گندم آبی و گندم دیم در چکیده کامل
        زمینه و هدف: آلودگی خاک و محصولات کشاورزی به عناصر سنگین، به علت پیشرفت سریع صنایع و استفاده نادرست کودهای شیمیایی و دامی در زمین های کشاورزی باعث نگرانی های زیادی شده است. هدف از این پژوهش تعیین تجمع فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در خاک و گیاهان گندم آبی و گندم دیم در برخی از مزارع شهرستان همدان بوده است. روش بررسی: از خاک های تحت کشت گندم (آبی و دیم) نمونه برداری انجام یافت. نمونه‌های خاک به صورت مرکب از عمق 20-0 سانتی متر تهیه گردید. موقعیت مکانی ایستگاه های نمونه برداری توسط GPS به ثبت رسید. همچنین نمونه‌های مرکب گیاهی از بخش های خوراکی گیاهان یاد شده جمع آوری شد. غلظت قابل جذب عناصر سنگین با استفاده از روش DTPA عصاره گیری شد. آزمایش در غالب طرح مستقل کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه (سرب، روی و کادمیوم) با استفاده از دستگاه ICP varion710 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان قرائت گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت کادمیوم به ترتیب در خاک گندم آبی و دیم 61/4 ،60/1 میلی گرم بر کیلوگرم و در گیاه گندم آبی و دیم 29/2 ، 86/1 میلی گرم بر کیلوگرم و دارای تفاوت معنی داری در سطح 05/0 با استانداردهای مجاز می باشد همچنین میانگین غلظت سرب در خاک گندم آبی و دیم به ترتیب 60/4، 66/4 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد که دارای تفاوت معنی داری با استانداردهای مجاز نیست و در گیاه گندم آبی و دیم 26/12، 84/12 میلی گرم بر کیلوگرم بود که دارای تفاوت معنی داری در سطح 05/0 است. میزان روی به ترتیب در خاک گندم آبی و دیم 12/32، 26/21 میلی گرم بر کیلوگرم و در گیاه گندم آبی و دیم 99/13، 58/11 میلی گرم بر کیلوگرم بود و فاقد تفاوت معنی داری با استانداردهای مجاز است. بحث و نتیجه گیری: نتیجه این بررسی نشان داد با توجه به مقدار شاخص خطر پذیری برای دو عنصر کادمیوم و سرب بیش تر از 1 می باشد، این دو عنصر با پتانسیل بیش تری می توانند به عنوان عامل خطر برای سلامتی انسان در ناحیه مورد مطالعه محسوب شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - ارزیابی و رتبه بندی مخاطره فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاه از روش های FDAHP و ELECTRE
        محمد رضا توکلی محمدی علی رضایی محمد حیاتی حسین حسنی
        زمینه و هدف: فلزات سنگین به دلیل پایداری، تجزیه ناپذیری و مشکلات دسترس پذیری زیستی، از آلاینده های مهم و خطرناک محیط زیست به شمار می روند. رسوبات معدن مس سرچشمه ایران، حاوی غلظت های بالایی از این آلاینده ها می باشد. هدف اول این پژوهش، ارزیابی مخاطره زیست محیطی فلزات سنگ چکیده کامل
        زمینه و هدف: فلزات سنگین به دلیل پایداری، تجزیه ناپذیری و مشکلات دسترس پذیری زیستی، از آلاینده های مهم و خطرناک محیط زیست به شمار می روند. رسوبات معدن مس سرچشمه ایران، حاوی غلظت های بالایی از این آلاینده ها می باشد. هدف اول این پژوهش، ارزیابی مخاطره زیست محیطی فلزات سنگین این رسوبات با تعیین شاخص ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، شاخص غنی شدگی و شاخص زمین انباشتگی و هدف دوم، رتبه بندی این فلزات بر اساس میزان بحرانیت با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه است. روش بررسی: در این تحقیق، ابتدا با تعیین شاخص های ارزیابی مخاطره به بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله پرداخته شده است. در ادامه، با جمع آوری نظرات خبرگان در خصوص میزان اهمیت نسبی هر کدام از شاخص های یاد شده و تعیین وزن نهایی شاخص ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی، رتبه بندی و خوشه بندی فلزات سنگین رسوبات در منطقه مورد مطالعه، با استفاده از روش الکتر صورت گرفته است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج سنجش شاخص های ارزیابی مخاطره، شدت آلودگی منطقه به فلزات سنگین، به صورتZn> Cu> Fe>Mo> Pb >Mn>Cr می باشد و کلیه فلزات رسوبات به جز مس، روی و آهن تقریبا در محدوده غیرآلوده قرار داشتند. همچنین بر اساس نتایج رتبه بندی، مخاطره های 10 گانه در 7 دسته خوشه بندی شدند، به طوری که مس، آهن و روی به ترتیب بالاترین میزان آلایندگی و بحرانیت مخاطره را در بین فلزات سنگین رسوبات مورد مطالعه داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - سنجش غلظت فلزات سنگین (سرب،کادمیوم و جیوه) درعضله ماهی کفال پوزه باریک و ارزیابی خطرناشی از مصرف آن (مطالعه موردی: آب های سواحل مازندران)
        زهرا مهری آسیابر لعبت تقوی تورج ولی نسب رضا پورغلام
        زمینه و هدف: این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سرب، کادمیوم و جیوه در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک-Liza saliens در سواحل مرکزی خزر در زمستان 1392 به همراه برآورد خطر ناشی از مصرف عضله این ماهیان برای انسان می پردازد. روش بررسی: فلزات مورد نظر در نمونه های تهیه شده (32 ن چکیده کامل
        زمینه و هدف: این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سرب، کادمیوم و جیوه در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک-Liza saliens در سواحل مرکزی خزر در زمستان 1392 به همراه برآورد خطر ناشی از مصرف عضله این ماهیان برای انسان می پردازد. روش بررسی: فلزات مورد نظر در نمونه های تهیه شده (32 نمونه) پس از آماده سازی و انجام فرآیندهای استخراج و هضم، با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز اندازه گیری گردیدند. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین غلظت به همراه انحراف معیار در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک مربوط به فلزات سرب و جیوه به ترتیب 9609/2 ± 72903/5 و 9456/44 ± 01561/79 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک می باشد. عوامل جذب روزانه (DI) برای عناصر سرب، کادمیوم و جیوه به ترتیب (46/100)،(06/0) و (26/1525) میلی گرم بر شخص در روز و شاخص خطر (HQ)، (1607/0)، (000/1)، (4200/6) به دست آمد. نتیجه گیری: پس از مقایسه با استانداردهای شاخص ملاحظه گردید که مقدار سرب در عضله کفال پوزه باریک سواحل مرکزی خزر بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی(WHO) و سازمان وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان(UKMAFF) می باشد. ولی از نظر استاندارد سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) در حد مجاز و مقدار جیوه از هر سه استاندارد شاخص در این تحقیق بسیار بالاتر بود.در نتیجه میزان مجاز مصرف برای حفظ سلامتی از لحاظ سرب و کادمیوم به ترتیب 591/0 و 889/38 گرم در روز و 179/4 و 223/272 گرم در هفته توصیه می شود، اما میزان مجاز مصرف برای جیوه از لحاظ حفظ سلامتی صفر است و برای مصرف در این خصوص توصیه نمی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - بررسی فرایند حذف فلزات نیکل و روی از محیط آبی با استفاده از پوست پرتقال
        نرجس اکاتی
        زمینه و هدف: حذف فلزات سنگین از فاضلاب موضوعی قابل توجه در زمینه آلودگی آب است که یک معضل جدی در کاهش کیفیت آب می باشد. فلزات متعددی مانند کروم، جیوه، سرب، مس، کادمیوم، منگنز و غیره شناخته شده به میزان قابل توجهی سمی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی فرایند فلزات سرب و م چکیده کامل
        زمینه و هدف: حذف فلزات سنگین از فاضلاب موضوعی قابل توجه در زمینه آلودگی آب است که یک معضل جدی در کاهش کیفیت آب می باشد. فلزات متعددی مانند کروم، جیوه، سرب، مس، کادمیوم، منگنز و غیره شناخته شده به میزان قابل توجهی سمی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی فرایند فلزات سرب و مس با استفاده از پوست پرتقال به عنوان یک جاذب ارزان قیمت می باشد. روش بررسی: پوست های پرتقال ابتدا با محلول های NaOH ، HNO3 و آب مقطر دو بار تقطیر به طور جداگانه اصلاح شدند و توانایی جذب هر یک از آنها با یکدیگر مقایسه گردید. آزمایشات جذب در غلظت های مختلف جاذب، یونهای فلزی نیکل و روی و pH های مختلف انجام گرفت. ایزوترم های جذب یون های فلزی بر روی جاذب ها بر اساس آزمون مدل های ایزوترم جذب فروندلیچ و لانگمویر تعیین گردید. یافته ها: بیشترین ظرفیت جذب سطحی یون های فلزی نیکل (mg/g34 = (Ni با جاذب اصلاح شده با محلول بازی وبرای یون های روی ( mg/g 47=Zn ) با جاذب اصلاح شده با محلول اسیدی بدست آمد. آزمایشات نشان داد که pH بهینه 6 بود و با کاهش pH میزان جذب سطحی کاهش می یابد. هرچه مقادیر غلظت اولیه یون فلزی در محلول افزایش داشته است، راندمان جذب کاهش می یابد. نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه بهترین مدل ایزوترم جذب، مدل لانگمویر بود. مقایسه پارامترهای مدل های ایزوترم جذب نشان داد که ظرفیت جذب پوست پرتقال اصلاح شده برای فلز روی بیشتر از نیکل می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - تعیین میزان حضور عناصر در فازهای مختلف رسوبی در رودخانه بهشهر و سد عباس‌آباد
        فاطمه ضرغامی آیدا بیاتی عبد الرضا کرباسی
        زمینه و هدف: در این تحقیق رسوبات سد عباس آباد و دو رودخانه منتهی به آن و یک رودخانه فرعی (خارج شده از آن) مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفتند تا غلظت فلزات سنگین به همراه آهن و کلسیم و منشأ آن ها تعیین شود و شدت آلودگی رودخانه نیز تعیین شود. تا با تدوین غلظت پیشین (طبیعی) و چکیده کامل
        زمینه و هدف: در این تحقیق رسوبات سد عباس آباد و دو رودخانه منتهی به آن و یک رودخانه فرعی (خارج شده از آن) مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفتند تا غلظت فلزات سنگین به همراه آهن و کلسیم و منشأ آن ها تعیین شود و شدت آلودگی رودخانه نیز تعیین شود. تا با تدوین غلظت پیشین (طبیعی) و غلظت انسان ساخت عناصر در تحقیقات آتی که توسط اطراف سد افزایش خواهد یافت،مقیاس نسبی در دسترس باشد. روش بررسی: نمونه گیری در 6 ایستگاه در منطقه در شهریور 1392 انجام یافت .در اولین گام غلظت آهن، کلسیم، منگنز، روی، مس،نیکل و کادمیوم تعیین شد.سپس روش تفکیک شیمیایی 5 مرحله ای برای شناخت ارتباط فلزات با مراحل مختلف رسوب مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به نتایج تفکیک شیمیایی و همچنین محاسبات شدت آلودگی اکثر فلزات مورد مطالعه منشأزمینی دارند،در حالی که بخش قابل توجهی از کادمیوم از منابع انسانی سرچشمه گرفته است. با استفاده از روش آنالیز خوشه ای ارتباط عناصر در پیوندهای مختلف نشان داد که روی ، مس ، نیکل منشأ نفتی و آهن منشأ زمینی وکلسیم منشأ بیوژنیک و کادمیوم ، منگنز منشأ نامشخص دارند.شدت آلودگی توسط شاخص های Ipoll ،Igeo و EF مشخص شده است.دو شاخص Ipoll ،Igeo نشان دهنده غیر آلوده بودن محیط نسبت به همه عناصر به جز کادمیوم با آلودگی کم است که نتایج این دو شاخص سازگار با نتایج تفکیک شیمیایی می باشد.نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که استفاده از EF در تعیین شدت آلودگی برای عناصر محدود می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به داشتن میزان غلظت کل و مقایسه آن با شاخص ها منطقه فاقد آلودگی است و تنها آلودگی اندک نسبت به کادمیوم را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - ارزیابی تاثیر یک نمونه پساب صنعتی بر آلودگی خاک با فلزات سنگین
        آزاده نصرآزادانی مهران هودجی
        زمینه و هدف: فعالیت های کشاورزی و به خصوص صنعتی منجر به آزادسازی مقادیر بالایی فلزات سنگین به محیط شده که می تواند به عنوان یک خطر جدی برای سلامتی اکوسیستم و انسان مطرح باشد. آلودگی خاک، آب های زیرزمینی، آب های سطحی و هوا با فلزات سمی و خطرناک یک مشکل جدی و جهانی محسوب چکیده کامل
        زمینه و هدف: فعالیت های کشاورزی و به خصوص صنعتی منجر به آزادسازی مقادیر بالایی فلزات سنگین به محیط شده که می تواند به عنوان یک خطر جدی برای سلامتی اکوسیستم و انسان مطرح باشد. آلودگی خاک، آب های زیرزمینی، آب های سطحی و هوا با فلزات سمی و خطرناک یک مشکل جدی و جهانی محسوب می شود. در رابطه با ارزیابی خطر خاک های آلوده با فلزات سنگین، مشکل اساسی، جذب فلزات به وسیله زنجیره غذایی می باشد، بنابراین ارزیابی و کنترل غلظت فلزات سنگین در پساب های صنعتی قبل از تخلیه به محیط های طبیعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حضور فلزات سنگین مثل نیکل، کروم، مس، کادمیوم، و سرب که غالباً در فاضلآب های صنعتی مشاهده می شوند، حتی در مقادیر و غلظت های پایین، می تواند برای موجودات زنده و انسان سمی باشد. امروزه در مکان های زیادی خاک ها با فلزات سنگین آلوده شده اند، به گونه ای که یکی از مهم ترین مشکلات در مکان های تخلیه پساب های خطرناک هستند. مواد و روش ها: در این مطالعه به منظور ارزیابی تاثیر یک نمونه پساب صنعتی بر آلودگی خاک با فلزات سنگین، از 4 نقطه به فاصله 50 متر، در 4 عمق 25-0، 50-25، 75-50 و 100-75، در طول زهکش خاکی نمونه برداری صورت گرفت. نمونه های خاک برداشت شده و پس از انتقال به آزمایشگاه، در برابر هوا خشک و به کمک چکش پلاستیکی کوبیده و الک شدند و خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و غلظت فلزات سنگین در آن ها اندازه گیری شد. هدایت الکتریکی[1] عصاره اشباع توسط دستگاه هدایت‌سنج در عصاره گل اشباع، بافت به روش هیدرومتر ، درصد آهک خاک به روش تیترومتری و غلظت کل فلزات سنگین به روش هضم با اسید نیتریک تعیین واندازه‌گیری گردید. ظرفیت تبادل کاتیونی[2] خاک نیز به روش استات سدیم اندازه گیری شد. در نهایت آنالیز آماری نتایج این مطالعه با استفاده از نرم افزار SAS انجام گردید. نتایج و بحث: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که با توجه به استانداردهای ارایه شده برای اراضی کشاورزی و اطراف مناطق صنعتی در مورد غلظت فلزات سنگین و مقایسه نمونه های خاک با استانداردهای جهانی، می توان خاک منطقه را تنها از نظر فلز نیکل آلوده دانست که این مساله ممکن است به آلودگی پایین پساب مورد مطالعه با فلزات سنگین نسبت داده شود. هم چنین نتایج همبستگی بین عمق خاک و غلظت فلزات سنگین نشان داد که بین این دو عامل همبستگی منفی وجود داشته که این موضوع با حرکت کند فلزات سنگین در لایه های خاک به خصوص در خاک های با درصد آهک و pH بالا، قابل توجیه است. 4 - Cation Exchangeable Capacity پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - بررسی اثر نیکل و آهن بر اسیدیته خاک و برخی از پارامترهای رشد گیاه مرتعی Stipa capensis (مطالعه موردی: منطقه نفت خیز گچساران)
        کامبیز حسین پور حمید سودائی‌زاده مهدیه تجملیان
        چکیده زمینه و هدف: انتخاب گونه های مقاوم وبومی که قابلیت تطابق با شرایط محیطی در محل آلوده را دارند، یک عامل کلیدی در موفقیت زیست پالایی گیاهی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر غلظت های مختلف نیکل و آهن بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه مرتعی Stipa capensis در شرایط کنترل شد چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: انتخاب گونه های مقاوم وبومی که قابلیت تطابق با شرایط محیطی در محل آلوده را دارند، یک عامل کلیدی در موفقیت زیست پالایی گیاهی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر غلظت های مختلف نیکل و آهن بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه مرتعی Stipa capensis در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی می باشد. روش بررسی: جهت اجرای تحقیق از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع ماده آلاینده با دو سطح (آهن و نیکل) و غلظت ماده آلاینده با 4 سطح (ppm 0، 100، 150 و 200) بود. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثر مقادیر مختلف آهن و نیکل بر درصد سبز شدن و ارتفاع گیاه در سطح یک درصد (01/0p<) معنی دار بوده است. به طوری که با افزایش غلظت عنصر از درصد سبزشدنو ارتفاع گیاه کاسته شد. همچنین اثر نوع عنصر بر درصد جوانه زنی در سطح یک درصد و بر ارتفاع گیاه در سطح پنج درصد (05/0p<) معنی دار بود. درصد سبز شدن بذور (25/51%) و ارتفاع بوته (35/11سانتی متر) در گلدان های حاوی عنصر آهن به طور معنی داری بیش تر از حالتی بود که عنصر نیکل به خاک اضافه شده بود. اثر متقابل نوع عنصر و مقدار عنصر اضافه شده نیز تنها بر درصد سبز شدن بذردر سطح پنج درصد معنی دار بود. به طوری که بیش ترین درصد سبز شدن بذر مربوط به شاهد و کم ترین میزان (10 %) مربوط به عنصر نیکل با مقدار ppm 200 بود. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق بیانگر اثر منفی عناصر نیکل و آهن بر درصد سبز شدن بذر و ارتفاع گیاه Stipa capensisبود. با این حال سبز شدن گیاه در بالاترین غلظت عناصر، بیانگر تحمل نسبی این گونه گیاهی به مواد آلاینده مورد بررسی در این مطالعه بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - تجمع زیستی عناصر مس، آهن و روی در اسفنج دریایی Haliclona sp. در جزیره‌های قشم و لارک
        الهه نوروزی نادر بهرامی فر شمس الضحی ابوالمعالی عباس اسماعیلی ساری علی علیزاده
        زمینه و هدف: اسفنج ها بی مهرگان چسبیده به بستر سخت دریاها هستند که می توانند سالیان سال در یک جا و مکان ثابتی زندگی کنند و همواره حجم بسیار بالایی از آب دریا را فیلتر نموده و بنابراین قادر به تجمع آلاینده های محیط زیستی از قبیل عناصر در یک دوره زمانی طولانی هستند. روش ب چکیده کامل
        زمینه و هدف: اسفنج ها بی مهرگان چسبیده به بستر سخت دریاها هستند که می توانند سالیان سال در یک جا و مکان ثابتی زندگی کنند و همواره حجم بسیار بالایی از آب دریا را فیلتر نموده و بنابراین قادر به تجمع آلاینده های محیط زیستی از قبیل عناصر در یک دوره زمانی طولانی هستند. روش بررسی: در این مطالعه از اسفنج دریایی Haliclona sp. موجود در جزیره های قشم و لارک به عنوان شاخص آلودگی عناصر این دو جزیره استفاده شد. بدین منظور 13 نمونه اسفنج Haliclona sp. از جزیره قشم و 15 نمونه اسفنج Haliclona sp. از جزیره لارک به روش SCUBجمع آوری شدند و میزان عناصر روی، مس و آهن در نمونه های توده اسفنج، پس از آماده سازی به وسیله دستگاه جذب اتمی شعله ای اندازه گیری گردید. یافته‌ها: اختلاف غلظت عناصر روی، مس و آهن در نمونه های اسفنج Haliclona sp. بین جزیره های قشم و لارک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که متوسط میزان عناصر روی، مس و آهن در اسفنج دریایی Haliclona sp. جزیره قشم به ترتیب 23/115، 18/1698 وmg/kg 91/74 و در اسفنج دریایی Haliclona sp. جزیره لارک به ترتیب 73/74، 74/1354 وmg/kg 36/40 بود و به غیر از آهن، این اختلاف میانگین ها معنی دار بودند (05/0P<). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی نشان داد که جزیره قشم به علت تمرکز بالای صنعتی غرب شهرستان بندرعباس از نظر توزیع جغرافیایی صنایع در مقایسه با دیگر نقاط استان هرمزگان و نزدیکی قشم به صنایع شهرستان بندرعباس از آلودگی فلزات بیشتری نسبت به جزیره لارک دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - ارزیابی و مقایسه تجمع عناصر نیکل، سرب و وانادیوم در پوسته و محتویات تخم گونه‌های پرستوی دریایی کاکلی کوچک (Sterna bengalensis) و سلیم خرچنگ‌خوار (Dromas ardeola) در جزایر خورموسی خلیج‌فارس
        نسترن خادمی علیرضا ریاحی بختیاری سهیل سبحان اردکانی
        چکیده زمینه و هدف: پایش زیستی روشی مطلوب برای تعیین غلظت فلزات و قابلیت دسترسی زیستی آن‌هاست. پرندگان به‌سبب قرار داشتن در سطوح تغذیه ای بالا و حساسیت زیاد نسبت به مواد سمی، پایش‌گر مناسبی برای آلودگی‌های محیطی هستند. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه غلظت برخی فل چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: پایش زیستی روشی مطلوب برای تعیین غلظت فلزات و قابلیت دسترسی زیستی آن‌هاست. پرندگان به‌سبب قرار داشتن در سطوح تغذیه ای بالا و حساسیت زیاد نسبت به مواد سمی، پایش‌گر مناسبی برای آلودگی‌های محیطی هستند. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی و مقایسه غلظت برخی فلزات در پوسته و محتویات تخم دو گونه پرنده در جزایر خورموسی خلیج فارس انجام یافته است. روش بررسی: پس از جمع‌آوری 13 عدد تخم پرستوی دریایی کاکلی کوچک و 14 عدد تخم سلیم خرچنگ خوار از جزایر خورموسی در سال 1391، خشک کردن و هضم نمونه‌ها توسط اسید نیتریک، غلظت فلزات مورد مطالعه توسط دستگاه نشر اتمی خوانده شد. یافته‌ها: میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر نیکل، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک) در پوسته تخم پرستوی دریایی کاکلی کوچک به‌ترتیب برابر با 16±51، 89±293 و 5±82 و در محتویات تخم این گونه نیز به‌ترتیب برابر با 8±47، 134±374 و 7±96 بود. همچنین میانگین غلظت عناصر نیکل، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک) در پوسته تخم گونه سلیم خرچنگ‌خوار به‌ترتیب برابر با 18±46، 43±228 و 12±73 و در محتویات تخم این گونه نیز به‌ترتیب برابر با 8±36، 43±244 و 3±95 بود. نتیجه‌گیری: پرستوی دریایی کاکلی کوچککه از سطوح بالاتر زنجیر غذایی تغذیه می‌کند، در مقایسه با سلیم خرچنگ‌خوار، قابلیت بیش‌تری در تجمع زیستی فلزات دارد و می‌توان این گونه را به‌عنوان یک پایش‌گر زیستی معرفی کرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - تعیین مقادیر تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در دو نوع کاهوی عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان
        سهیل سبحان اردکانی سیدمیلاد جعفری
        زمینه و هدف: نظر به اهمیت ایمنی غذایی و تاثیر سوء عناصر بالقوه سمی بر سلامتی انسان، این مطالعه با هدف بررسی غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در بخش‌های ساقه و برگ دو نوع کاهوی ایرانی و کاهوی گرد (پیچ) عرضه‌شده در بازار مصرف شهر همدان انجام شد. روش بررسی: چکیده کامل
        زمینه و هدف: نظر به اهمیت ایمنی غذایی و تاثیر سوء عناصر بالقوه سمی بر سلامتی انسان، این مطالعه با هدف بررسی غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در بخش‌های ساقه و برگ دو نوع کاهوی ایرانی و کاهوی گرد (پیچ) عرضه‌شده در بازار مصرف شهر همدان انجام شد. روش بررسی: تعداد 15 عدد کاهوی ایرانی و 15 عدد کاهوی گرد از بازار مصرف شهر همدان خریداری شد. پس از آماده‌سازی و هضم اسیدی نمونه‌ها در آزمایشگاه، غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در آن‌ها به‌روش ولتامتری عاری‌سازی آندی در سه تکرار خوانده شد. پردازش آماری داده‌ها نیز با استفاده از ویرایش 19 نرم‌افزارSPSS انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر سرب، کادمیم، کروم و نیکل در بخش‌های برگ و ساقه کاهوی ایرانی به‌ترتیب برابر با 3/19 و 6/40؛ 103 و 233؛ 00/8 و 0/23؛ و 2/30 و 171 میلی‌گرم در کیلوگرم و در کاهوی گرد نیز به‌ترتیب برابر با 07/9 و 8/20؛ 4/35 و 118؛ 9/12 و 8/37؛ و 215 و 279 میلی‌گرم در کیلوگرم بوده است. نتایج مقایسه میانگین غلظت تجمع‌یافته عناصر در نمونه‌ها با بیشینه رواداری WHO/FAO نشان داد که به‌جز در مورد میانگین غلظت عنصر نیکل در کاهوی ایرانی، میانگین غلظت سایر عناصر از حد مجاز بیش‌تر بوده است. همچنین، به‌جز برای عناصر نیکل و سرب در کاهوی ایرانی، نتایج مقایسه بین بخش‌های برگ و ساقه نمونه‌ها نشان‌دهنده وجود اختلاف معنی‌دار آماری در سطح %95 بود. بحث و نتیجه‌گیری: از آن‌جا که کاهوی عرضه‌شده در بازار مصرف شهر همدان فاقد ایمنی غذایی برای مصرف‌کنندگان بود، لذا، نسبت به پایش محصولات کشاورزی پرمصرف قبل از عرضه به بازار مصرف توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - بررسی تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم درنعنا (Mentha piperital)و اسفناج (Spinacia oleracea) تحت تیمار لجن دفعی فاضلاب
        زهرا شاملو آزیتا بهبهانی نیا سهیل سبحان
        زمینه و هدف : یکی از مشکلاتی که استفاده از لجن تثبیت شده فاضلاب به عنوان کود ایجاد می کند، جذب فلزات سنگین توسط گیاه می باشد. در پژوهش حاضر تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم در با فت گونه گیاهی نعنا و اسفناج تیمار شده با لجن فاضلاب، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: چکیده کامل
        زمینه و هدف : یکی از مشکلاتی که استفاده از لجن تثبیت شده فاضلاب به عنوان کود ایجاد می کند، جذب فلزات سنگین توسط گیاه می باشد. در پژوهش حاضر تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم در با فت گونه گیاهی نعنا و اسفناج تیمار شده با لجن فاضلاب، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: با طراحی پایلوتها به صورت شاهد و تیمار شده با لجن، گونه های گیاهی نعنا و اسفناج در آنها کشت داده شد. از هر دو گیاه 30 نمونه در نظر گرفته شد و غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم پس از برداشت گیاهان بوسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین غلظت سرب در گیاه نعنا تحت تیمار لجن فاضلاب98/0 و درنعنا شاهد 043/0 و در گیاه اسفناج تحت تیمار لجن 82/0 و در اسفناج شاهد 063/0 ، میانگین غلظت کادمیم در گیاه نعنا تحت تیمار لجن 58/0 و در نعنا شاهد 073/0 و در گیاه اسفناج 33/2 و در اسفناج شاهد 067/0 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. نتیجه گیری: مقایسه نتایج با استاندارد نشان می دهد، میزان سرب در هر دو گیاه و در همه تیمارها پایین تر از مقدار استاندارد است اما جذب کادمیم در تیمارهای لجن بیشتر از استاندارد می باشد. علت آن می تواند شباهت عنصر کادمیم به کلسیم و قابل جذب بودن بیشتر برای گیاه باشد. تحلیل های آماری نیز نشان داد با اطمینان 0.99 بین اسفناج و نعنا کشت شده در تیمار لجن و تیمار شاهد از نظر غلظت سرب و کادمیم تفاوت معنی دار وجود دارد. کلید واژه ها: فلزات سنگین، لجن فاضلاب، تربچه، اسفناج پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - امکان سنجی حذف فلز مس از فاضلاب ها با استفاده از کمپوست به عنوان جاذب طبیعی
        داود کاه فروشان الناز صفری شیرین نورایی نیا
        هدف: فرآیند جذب سطحی یکی از روش های مهم جداسازی است که در آن ذرات فاز مایع یا گاز به کمک یک فاز جامد که جاذب نامیده می شود، جدا می شود. انتخاب نوع جاذب از لحاظ فنی، اقتصادی و زیست محیطی در این فرآیند، اهمیت بسیاری دارد.روش بررسی: در این تحقیق از کمپوست به شکل های پودری چکیده کامل
        هدف: فرآیند جذب سطحی یکی از روش های مهم جداسازی است که در آن ذرات فاز مایع یا گاز به کمک یک فاز جامد که جاذب نامیده می شود، جدا می شود. انتخاب نوع جاذب از لحاظ فنی، اقتصادی و زیست محیطی در این فرآیند، اهمیت بسیاری دارد.روش بررسی: در این تحقیق از کمپوست به شکل های پودری و گرانولی به عنوان یک جاذب طبیعی و بسیار ارزان جهت حذف فلز سنگین مس از محلول آبی سنتزی استفاده شد و عملکرد آن مورد ارزیابی قرار گرفت. در ابتدا تاثیر پارامترهایی همچون غلظت اولیه فلز مس، میزان جاذب، زمان فرآیند در دبی ثابت بر فرآیند جذب سطحی در سیستم ناپیوسته بررسی شد.یافته ها: بر طبق نتایج برای مقدار ثابت جاذب در غلظت ppm 100 فلز مس، درصد حذف بالای 90 % برای این فلز مشاهده شد و نشان داد جاذب کمپوست دارای عملکرد بسیار خوبی برای حذف فلز مس می باشد. با بررسی ایزوترم های جذب مختلف مشخص شد که فرآیند جذب سطحی حاضر دارای تطابق بسیار خوبی با ایزوترم فروندلیچ می باشد.بحث و نتیجه گیری: بررسی عملکرد سیستم در حالت پیوسته نشان داد که بیشترین بازده حذف مربوط به زمانی هست که 25 % از ستون جذب از کمپوست گرانولی پر شده و مابقی کمپوست پودری می باشند. همچنین مشاهده شد که افزایش زمان فرآیند منجر به افزایش حذف شده و در این سیستم حذف بعد از گذشت 15 دقیقه برای تمامی غلظت ها به حدود 100 % رسید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - کاربرد نهال های گونه درختی افراپلت (Acer velutinum) برای جذب فلز سنگین جیوه از محیط زیست
        سید آرمین هاشمی سحر طبیبیان سید یوسف ترابیان صبا خلج
        فلزات سنگین، عناصری با وزن اتمی زیاد هستند و مقادیر زیاد این فلزات ممکن است برای موجودات زنده مضر باشد. جیوه یکی از این فلزات است و ممکن است مشکلات مختلفی را برای سلامت انسان ایجاد کند. هدف از اجرای این پژوهش بررسی توان زیست پالایی جیوه توسط گونه افراپلت است. با اجازه چکیده کامل
        فلزات سنگین، عناصری با وزن اتمی زیاد هستند و مقادیر زیاد این فلزات ممکن است برای موجودات زنده مضر باشد. جیوه یکی از این فلزات است و ممکن است مشکلات مختلفی را برای سلامت انسان ایجاد کند. هدف از اجرای این پژوهش بررسی توان زیست پالایی جیوه توسط گونه افراپلت است. با اجازه منابع طبیعی نهال های یک ساله گونه افرا از نهالستان تهیه شد و محلول کلریدجیوه با غلظتهای ۲۰ و ۴۰ و ۶۰میلی‌گرم در لیتر تهیه شد سپس محلول به خاک اضافه گردید و نهال های افرا در گلدان قرار گرفته پس از طی دوره زمانی شش ماهه از رشد نهالها، برگ و ساقه و ریشه نهال ها نمونه برداری گردید . نتایج با استفاده از آزمون آنالیز واریانس و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین میزان انباشت فلز جیوه در اندام برگ، ساقه و ریشه و به ترتیب ۶۷/۴۵ و۴۰ و ۵۵ میلی گرم بر کیلوگرم می باشد. براساس نتایج حاصل شده از این پژوهش گونه افرا مناسب جهت پالایش خاک های آلوده به فلز جیوه می باشد. نتیجه گیری : براساس نتایج حاصل شده از این پژوهش گونه افرا مناسب جهت پالایش خاکهای آلوده به فلز جیوه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - بررسی میزان جذب فلز سنگین سرب در گونه درختی چنار در مناطق ترافیکی در شهر رشت
        سحر طبیبیان سیروس بیدریغ سید یوسف ترابیان
        فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی چکیده کامل
        فلزات سنگین مهم چون سرب ، بخشی از آلاینده هایی هستند که توسط خودرو ها تولید شده و جریان ترافیکی باعث انتشار آنها در محیط شهری می شود. به منظور مطالعه میزان آلودگی درختان حاشیه خیابان ها و تعیین پارامتر ترافیکی مؤثر بر مقدار سرب در برگ درخت چنار شهر رشت برای مطالعۀ موردی انتخاب شده در این شهر از چهار ایستگاه در حاشیۀ خیابان های شهر از نظر پرترافیک و کم ترافیک انتخاب شدند.عوامل ترافیکی شامل سه ایستگاه پرترافیک با توجه به حجم ترافیک در روز و در ماه و یک ایستگاه کم ترافیک انتخاب شدند.روش کار به این صورت بود که 60 پایه از گونه چنار در فواصل 30 متری به طور تصادفی و از کل محدوده تاج درخت برای تعیین میزان جذب فلز سنگین سرب انتخاب شد و از هر نمونه، 10 گرم جهت بررسی میزان سرب جذب شده مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که جذب سرب توسط گونۀ درختی چنار در سه ایستگاه پرترافیک و ایستگاه شاهد، ایستگاه خیابان تختی از نظر میزان جذب سرب بیشترین میزان (ppm53/29) را نسبت به سه ایستگاه دیگر داشت. بنابراین گونه چنار، گونۀ مناسبی برای حاشیۀ خیابانها در محدودۀ شهری می تواند باشد. نتایج این تحقیق می تواند در مدیریت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهری و معماری و طراحی شهری و کاشت گونۀ چنار مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - سازوکارهای ناپویاسازی فلزهای سنگین در خاک‌ها
        رامین سلماسی
        زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ه چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ها بهره گیری می شود. در این مقاله پیرامون کاربردی ترین اصلاح گرهای شیمیایی جهت غیرفعال سازی فلزات سنگین، سازوکارهای این غیرفعال سازی ها و جنبه های زیست محیطی کاربرد این اصلاح گرها بحث فشرده ای می شود.مواد و روش ها: اصلاح گرهای شیمیایی که بصورت متداول جهت غیر فعال سازی آلاینده ها کاربرد دارند در رده های فرآورده های آهن، کلسیم و آلومینیوم دار قرار می گیرند. ترکیبات فسفردار و رس های سیلیکاته، سایر فرآورده ها را تشکیل می دهند.نتایج: سازو کارهای غیرفعال سازی آلاینده ها شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر می باشد: تشکیل رسوب سطحی، جذب بر روی سطوح کانی، رسوب به صورت نمک و هم رسوبی. بررسی جنبه های زیست محیطی نشان می دهد که وجود مواد ناخواسته مانند فلزات سنگین، فلورید، سولفات، جامدات محلول و مواد پرتوزا در زایدات و باطله های صنعتی می توانند به آب های زیرزمینی آبشویی یابند و یا از طریق روانآب وارد آب های سطحی شوند.بحث و نتیجه گیری: اسیدیته یا قلیائیت که با برخی از این زایدات همراه می باشد، می تواند زیان زیست محیطی جدی را به همراه داشته باشد. اصلاح گرهای شیمیایی عناصری را دارند که با تاثیر بر فعالیت برخی میکروب ها، می توانند بر روی فرآیندهای ژئوشیمیایی حیاتی مانند انحلال و تشکیل کانی، هوادیدگی و معدنی شدن مواد آلی تاثیر گذار باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - بررسی منابع، ساختار شیمیایی، اثرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین در خاک
        حمید عباسی تبار عیسی سلگی کامران شایسته ثمر مرتضوی
        زمینه و هدف : خاک یکی از مهمترین اجزاء اکوسیستم است که محیطی مناسب برای ذخیره عناصر غذایی و انجام فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی می باشد و به عنوان یک فیلتر طبیعی با نگهداری و انتقال آلاینده ها، اثرات مضر آنها را کاهش می دهد. این پژوهش با هدف بررسی منابع، ساختار شیمیایی چکیده کامل
        زمینه و هدف : خاک یکی از مهمترین اجزاء اکوسیستم است که محیطی مناسب برای ذخیره عناصر غذایی و انجام فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی می باشد و به عنوان یک فیلتر طبیعی با نگهداری و انتقال آلاینده ها، اثرات مضر آنها را کاهش می دهد. این پژوهش با هدف بررسی منابع، ساختار شیمیایی و اثرات بهداشتی و محیط زیستی برخی فلزات سنگین موجود در خاک انجام گرفت.روش بررسی : روش تحقیق به صورت نظری و استفاده از منابع کتابخانه ای بود. در ابتدا منابع و سپس ساختار و اثرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین در خاک بررسی گردید.یافته ها : نتایج نشان می دهد که فلزات سنگین بر خلاف آلوده کننده های آلی، تغییر ناپذیر و غیر قابل تجزیه و دارای اثرات فیزیولوژی بر موجودات زنده می باشند و در غلظت های کم حائز اهمیت می باشد. فلزات سنگین به طور طبیعی در خاک بر اثر فرآیندهای پدوژنیک ایجاد می شوند. عواملی انسانی همچون توسعه مناطق صنعتی، پسماندهای معدنی، استفاده از کودهای شیمیایی، آفت کشها، لجن فاضلاب و آبیاری زمینهای کشاورزی با فاضلاب، باقی مانده های ناشی از سوختن زغال سنگ، پتروشیمی ها و رسوبات اتمسفری می توانند غلظت این فلزات را افزایش داده و باعث آلودگی خاک به فلزات سنگین شوند.بحث و نتیجه گیری : خاک نقش بسیار مهمی در تامین غذا برای انسان و دیگر موجودات دارد و آلوده شدن آن توسط فلزات سنگین می تواند اثرات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. شناخت کافی از غلظت، منابع، ساختار شیمیایی و پتانسیل خطرات بهداشتی و محیط زیستی فلزات سنگین، برای پیشگیری از آلودگی و انتخاب روش مناسب جهت اصلاح و بازسازی خاک ضروری است. ایجاد منابع قابل دسترس برای تولیدات کشاورزی و افزایش امنیت غذایی از اهداف اصلاح خاک های آلوده می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - بررسی شدت آلودگی خاک مکان دفن زباله شهری زاهدان به فلزات سنگین (کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک) با استفاده از شاخص بار آلودگی و ریسک اکولوژیکی
        فاطمه بزی محمدرضا رضایی محمدحسین صیادی اناری
        آلودگی خاک و انباشتگی فلزات سنگین در خاک یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدید می کند. فلزات سنگین به دلیل سمیت، پایداری و خاصیت تجمع زیستی ازجمله آلودگی های جدی و خطرناک محیط زیست می باشد. این مطالعه باهدف بررسی شدت آلودگی خاک م چکیده کامل
        آلودگی خاک و انباشتگی فلزات سنگین در خاک یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدید می کند. فلزات سنگین به دلیل سمیت، پایداری و خاصیت تجمع زیستی ازجمله آلودگی های جدی و خطرناک محیط زیست می باشد. این مطالعه باهدف بررسی شدت آلودگی خاک مکان دفن زباله شهری زاهدان واقع در استان سیستان و بلوچستان به فلزات سنگین صورت گرفت.اندازه گیری فلزات در فروردین‌ماه 1395 در 10 ایستگاه مطالعاتی و بر اساس استانداردهای رایج انجام پذیرفت. با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی، تعداد 20 نمونه مرکب خاک سطحی و عمقی جمع آوری شد. بعد از آماده سازی نمونه ها، مقدار کل کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک در نمونه های خاک توسط اسید نیتریک عصاره گیری و برای تجزیه‌وتحلیل از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد.نتایج حاصل از آنالیز واریانس یک‌طرفه در نمونه‌برداری‌های انجام‌شده در خاک سطحی و عمقی برای این عناصر مبین وجود اختلاف معنی دار در ایستگاه‌های مختلف بوده است. نتایج حاصل از بررسی شاخص بار آلودگی نشان داد خاک مکان دفن زباله زاهدان با مقادیر PLI کمتر از 2 از بار آلودگی کمی برخوردار است و بیشترین بار آلودگی در خاک سطحی و عمقی به ترتیب مربوط به ایستگاه 2 و 1 می باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد فلزات سنگین کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک با میزان ریسک اکولوژیکی مجموع عناصر در خاک سطحی و عمقی به ترتیب 855/203 و 93/236 در رده ریسک اکولوژیکی آلودگی متوسط قرارگرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - مروری بر شاخص‏های زیستیِ محیط‏های آلوده به فلزات‌ سنگین
        جابر اعظمی حبیب مرادپور ناصر کیانی مهر
        آلودگی اکوسیستم های مختلف به فلزات ‌سنگین یکی از مهم‌ترین مسایل محیط‌ زیست است که زندگی گیاهان، جانواران و مخصوصاً انسان را تهدید می‌کند. امروزه در دنیا جهت اصلاح محیط‌های آلوده به فلزات ‌سنگین از روش های زیستی استفاده می کنند در حالی که هنوز در کشور ایران روش‌های شیمیا چکیده کامل
        آلودگی اکوسیستم های مختلف به فلزات ‌سنگین یکی از مهم‌ترین مسایل محیط‌ زیست است که زندگی گیاهان، جانواران و مخصوصاً انسان را تهدید می‌کند. امروزه در دنیا جهت اصلاح محیط‌های آلوده به فلزات ‌سنگین از روش های زیستی استفاده می کنند در حالی که هنوز در کشور ایران روش‌های شیمیایی و فیزیکی بکار گرفته می شود. روش‌های اصلاح فیزیکی و شیمیایی محیط‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، تنوع‌زیستی و کیفیت محیط را از بین می برند و این روش‌ها عمدتاً پرهزینه، وقت گیر، مسبب آلودگی محیط زیست، نیاز به امکانات و تجهیزات گران، نیازمند متخصص جهت سنجش و ... هستند. از این رو، طی سال‌های اخیر پژوهشگران درصدد طراحی و توسعه‌ی روش‌های زیستی برآمدند که بتوانند محیط‌های آلوده به فلزات سنگین را با دقت بیش تر، کم هزینه تر، سازگارتر با محیط و با حداقل امکانات پاک سازی، تعدیل و پایش نمایند. هدف از این تحقیق مروری بر شاخص های زیستی، انتقال مفهوم شاخص‌های زیستی و چگونگی انتخاب اصلاح‌گر زیستی خاک‌های آلوده، می باشد. برای مثال گیاه پالایی هنوز در مرحله‌ی تحقیق و توسعه می‌باشد و دارای مباحث فنی زیادی است که نیاز به توجه و ارزیابی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - ترکیب پارامترهای مغناطیسی: راهی مؤثر در تشخیص منابع آلودگی خاک (مطالعه موردی: خاک های اطراف شهر زنجان)
        علی افشاری حسین خادمی
        مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آلودگی خاک های اطراف زنجان با استفاده از تکنیک پذیرفتاری مغناطیسی می باشد. برای این منظور از منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر تعداد 241 نمونه به صورت شبکه بندی انتخاب گردید. در نمونه های خاک پذیرفتاری مغناطیسی با استفاده از دستگاه بارتینگتون مدل چکیده کامل
        مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آلودگی خاک های اطراف زنجان با استفاده از تکنیک پذیرفتاری مغناطیسی می باشد. برای این منظور از منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر تعداد 241 نمونه به صورت شبکه بندی انتخاب گردید. در نمونه های خاک پذیرفتاری مغناطیسی با استفاده از دستگاه بارتینگتون مدل MS2 قرائت گردید. برای تعیین ارتباط بین فلزات سنگین، خصوصیات فیزیکوشیمیایی و پارامترهای مغناطیسی تجزیه به مؤلفه های اصلی (PCA) و آنالیز خوشه ای (CA) صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که میانگین پذیرفتاری مغناطیسی (χlf) در کاربری کشت دیم، کشت آبی، باغ، مرتع و شهری به ترتیب 0/314، 4/265، 5/321، 6/455 و 2/519 (10-8m3kg-1) بدست آمد. میانگین پذیرفتاری مغناطیسی وابسته به فرکانس (χfd) در کاربری های اراضی فوق به ترتیب 5/1، 0/2، 8/1، 2/1 و 1/1 درصد مشاهده شد. در تجزیه به مؤلفه های اصلی (PCA) پنج مؤلفه اول شناسایی شده، که مولفه های اول تا پنجم به ترتیب 5/20، 1/18، 2/16، 65/9 و 50/8 درصد از کل واریانس را توجیه می کردند. در آنالیز خوشه ای دو فاکتور شناسایی شد: فاکتور اول شامل پذیرفتاری مغناطیسی، شن، ماده آلی، EC، کادمیم، مس، روی و سرب، فاکتور دوم شامل پذیرفتاری مغناطیسی وابسته به فرکانس، آهک، pH، CEC، سیلت، رس، کروم، نیکل، کبالت و منگنز قرار گرفتند. گروه اول جزء پارامترهایی هستند که بیش تر تحت تأثیر فعالیت های انسانی قرار می گیرند و گروه دوم، بیش تر متأثر از ماده مادری می باشند. نتایج حاصل از توزیع مکانی پذیرفتاری مغناطیسی کاملاً منطبق بر نتایج آماری پذیرفتاری مغناطیسی در کاربری های اراضی مختلف می باشد. بیش ترین مقادیر پذیرفتاری مغناطیسی در نمونه سنگ های آذرینی (بازالت، پورفیریت، گرانیت) مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - اصلاح گرهای غیرفعال ساز آلاینده‌ها: سازوکار‌های غیرفعال‌سازی و جنبه های زیست‌محیطی کاربرد آن‌ها
        رامین سلماسی
        افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ها بهره گیری م چکیده کامل
        افزایش فعالیت های کشاورزی به رها سازی آلاینده های گوناگون از سامانه های کشاورزی منجر می گردد که به عنوان یکی از عوامل افت کیفیت خاک و آب، مطرح می باشد. از شیوه های پاک سازی گوناگون از جمله کاربرد اصلاح گرهای شیمیایی برای کاهش زیان های مرتبط با این آلاینده ها بهره گیری می شود. در این مقاله پیرامون کاربردی ترین اصلاح گرهای شیمیایی جهت غیرفعال سازی فلزات سنگین، سازوکارهای این غیرفعال سازی ها و جنبه های زیست محیطی کاربرد این اصلاح گرها بحث فشرده ای می شود. اصلاح گرهای شیمیایی که به صورت متداول جهت غیر فعال سازی آلاینده ها کاربرد دارند در رده های فرآورده های آهن، کلسیم و آلومینیوم دار قرار می گیرند. ترکیبات فسفردار و رس های سیلیکاته، سایر فرآورده ها را تشکیل می دهند. سازو کارهای غیرفعال سازی آلاینده ها شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر می باشد: تشکیل رسوب سطحی، جذب بر روی سطوح کانی، رسوب به صورت نمک و هم رسوبی. بررسـی جنبه هــای محیط زیستی نشان می دهد که وجود مواد ناخواسته مانند فلزات سنگین، فلورید، سولفات، جامدات محلول و مواد پرتوزا در زایدات و باطله های صنعتی می توانند به آب های زیرزمینی آبشویی یابند و یا از طریق روانآب وارد آب های سطحی شوند. اسیدیته یا قلیاییت که با برخی از این زایدات همراه می باشد، می تواند زیان زیست محیطی جدی را به همراه داشته باشد. اصلاح گرهای شیمیایی عناصری را دارند که با تاثیر بر فعالیت برخی میکروب ها، می توانند بر روی فرآیندهای ژئوشیمیایی حیاتی مانند انحلال و تشکیل کانی، هوادیدگی و معدنی شدن مواد آلی تاثیر گذار باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - گیاه‌پالایی: فناوری پالایش خاک‌های آلوده به فلزات سنگین
        آزاده صالحی
        فناوری گیاه پالایی یک فرآیند پایدار، ارزان قیمت و دوست دار محیط زیست است که استفاده توام از گیاهان و میکروارگانیزم ها را برای پالایش بسترهای آلوده فراهم می سازد. از میان روش های مختلف گیاه پالایی، سه روش تثبیت، استخراج و تصعید گیاهی برای پالایش خاک های آلوده به فلزات سن چکیده کامل
        فناوری گیاه پالایی یک فرآیند پایدار، ارزان قیمت و دوست دار محیط زیست است که استفاده توام از گیاهان و میکروارگانیزم ها را برای پالایش بسترهای آلوده فراهم می سازد. از میان روش های مختلف گیاه پالایی، سه روش تثبیت، استخراج و تصعید گیاهی برای پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین بکار می روند. تولید زی توده بالا، سیستم ریشه ای خوب توسعه یافته و یک سیستم دفاعی قوی، مهم ترین معیارهای کلی گیاهان برای موفقیت در فرآیند گیاه پالایی خاک های آلوده به فلزات سنگین می باشد. نتایج پژوهش های متعدد نشان داده است که در بین گیاهان مختلف، گونه های درختی به ویژه گونه های تندرشد متعلق به خانواده Salicaceae (صنوبرها و بیدها) گزینه های مناسبی برای استفاده در فرآیند گیاه پالایی می باشند. به طوری که این گونه های درختی زی توده زیادی تولید می کنند، نسبت به گونه های زراعی و مرتعی منابع غذایی برای چهارپایان نیستند، سیستم ریشه ای توسعه یافته ای برای جذب فلزات سنگین از خاک دارند و میزان تبخیر و تعرق زیاد در آن ها موجب افزایش جریان آب در درخت و انتقال فلزات به اندام های هوایی می گردد. برای افزایش کارایی فرآیند گیاه پالایی خاک های آلوده به فلزات سنگین، تکنیک های متعددی چون استفاده از گیاهان تراریخته، افزایش زیست فراهمی فلزات سنگین، افزایش رشد و تولید زی توده گیاه و استفاده از میکروارگانیزم ها پیشنهاد شده است. در نهایت از آنجایی که طی فرآیند گیاه پالایی زی توده گیاهی آلوده تولید می شود، مدیریت و دفع مناسب آن ضرورت دارد. در این مطالعه فرآیند گیاه پالایی به عنوان یک فناوری پایدار برای پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین از جنبه های مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه و نقش آن‌ها در پالایش خاک‌های آلوده به فلزات سنگین
        محمدرضا نادری رضوان نادری
        استفاده از ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه به‌منظور پالایش زیستی و یا بهبود کارآیی سایر روش‌های زیست‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین، دستاوردهای شگرفی از قبیل سازگاری با محیط زیست، هزینه اندک در مقایسه با روش‌های فیزیکی و شیمیایی پالایش خاک‌های آلوده به فلز، بهبود حاصل چکیده کامل
        استفاده از ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه به‌منظور پالایش زیستی و یا بهبود کارآیی سایر روش‌های زیست‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین، دستاوردهای شگرفی از قبیل سازگاری با محیط زیست، هزینه اندک در مقایسه با روش‌های فیزیکی و شیمیایی پالایش خاک‌های آلوده به فلز، بهبود حاصل خیزی خاک، افزایش تنوع زیستی و غیره را به دنبال دارد. این ریزوباکتری‌ها به دلیل متحمل بودن نسبت به فلزات سنگین قادر به جذب سطحی یا درونی آلاینده‌های فلزی و همچنین احیای فلزات به فرم‌های با سمیت کم تر می‌باشند و بدین طریق موجب زدایش یا تثبیت آن‌ها می‌شوند. علاوه‌براین، ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه از طریق مکانیسم‌های مختلفی نظیر تثبیت نیتروژن اتمسفر، انحلال فسفات، ترشح سیدروفورهای کلات‌کننده‌ی آهن، تولید هورمون‌های محرک رشد مانند اکسین و جیبرلین و جلوگیری از سنتز بیش از حد اتیلن به‌واسطه‌ی تولید آنزیم ACC- دی‌آمیناز می‌توانند رشد گیاه را در خاک‌های آلوده به فلز بهبود بخشند و بدین ترتیب سبب افزایش کارآیی فرآیند گیاه‌پالایی می‌شوند. بر این اساس، در مطالعه‌ی حاضر مروری کوتاه بر نقش ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه در پالایش خاک‌های آلوده به فلزات سنگین و همچنین تأثیر آن‌ها در بهبود کارآیی گیاه‌پالایی آلاینده‌های فلزی خواهیم داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - مروری بر گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین
        محمدرضا نادری عبدالرزاق دانش‌شهرکی رضوان نادری
        سمیت فلزات سنگین و تجمع آن‌ها در زنجیره‌های غذایی یکی از اصلی‌ترین معضلات زیست محیطی و بهداشتی جوامع مدرن است. اگرچه امکان اصلاح خاک‌های آلوده به فلزات سنگین با استفاده از تکنیک‌های شیمیایی، فیزیکی و یا زیستی وجود دارد، اما روش‌های فیزیکی و شیمیایی اصلاح مناطق آلوده به چکیده کامل
        سمیت فلزات سنگین و تجمع آن‌ها در زنجیره‌های غذایی یکی از اصلی‌ترین معضلات زیست محیطی و بهداشتی جوامع مدرن است. اگرچه امکان اصلاح خاک‌های آلوده به فلزات سنگین با استفاده از تکنیک‌های شیمیایی، فیزیکی و یا زیستی وجود دارد، اما روش‌های فیزیکی و شیمیایی اصلاح مناطق آلوده به فلزات سنگین هزینه‌بر، وقت‌گیر و تخریب‌کنند‌ه‌ی محیط‌ زیست می‌باشند. از این رو، طی سال‌های اخیر دانشمندان و مهندسین درصدد طراحی و توسعه‌ی تکنیک‌های زیستی‌ برآمدند که بتوانند مکان‌های آلوده به فلزات سنگین را بدون آنکه بر حاصلخیزی و تنوع بیولوژیکی خاک اثرات سوئی داشته باشند پاکسازی و تعدیل نمایند. گیاه‌پالایی از جمله فناوری‌های سبز و دوست‌دار محیط‌زیست است، که از لحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه و از لحاظ انرژی کم ‌هزینه می‌باشد. این فناوری دربرگیرنده‌ی استفاده از گیاهان و ریزجانداران وابسته به آن‌ها جهت پاکسازی و یا تثبیت آلاینده‌های سمی نظیر فلزات سنگین است. در مقاله‌ی حاضر مروری کوتاه بر فناوری گیاه‌پالایی و تکنیک‌های مختلف آن خواهیم داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - پهنه بندی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان با استفاده از GISو زمین آمار
        پریسا فرزانه علیرضا سفیانیان فرامرز معطر
        یکی از مهم ترین آلاینده های خاک، فلزات سنگین می باشند. افزایش سطوح آن با توجه به پایداری آن ها در محیط زیست، منجر به جلب توجه محققان در دهه های اخیر شده است .سه هدف از این مطالعه، تعیین توزیع مکانی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان می‌باشد. بدین منظ چکیده کامل
        یکی از مهم ترین آلاینده های خاک، فلزات سنگین می باشند. افزایش سطوح آن با توجه به پایداری آن ها در محیط زیست، منجر به جلب توجه محققان در دهه های اخیر شده است .سه هدف از این مطالعه، تعیین توزیع مکانی سرب، کروم، کبالت، مس و نیکل در خاک سطحی شهرستان همدان می‌باشد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه برداری سیستماتیک ، نمونه های خاک سطحی از عمق (cm 20 0) برداشت گردید و غلظت فلزات سنگین و برخی پارامترهای خاک از جمله pH و درصد شن، سیلت و رس در نمونه های خاک آنالیز شد. برای پهنه بندی غلظت فلزات سنگین از روش‌های زمین آماری استفاده گردید و با کمک آنالیز همبستگی مکانی عناصر مختلف از طریق روش‌های توابع شعاعی پایه، کریجینگ معمولی و روش معکوس وزنی فاصله پهنه‌بندی شدند. دقت روش‌ها با استفاده از خطای قدر مطلق میانگین و خطای بایاس میانگین مقایسه شد و روشی که دارای بالاترین میزان دقت بود برای تهیه نقشه فلزات سنگین خاک مورد استفاده قرار گرفت. نقشه های توزیع کروم، کبالت و سرب با استفاده از توابع پایه شعاعی، مس با استفاده از روش معکوس وزنی فاصله، نیکل با استفاده از کریجینگ معمولی با مدل نمایی تهیه شدند. مطابقت نقشه های به دست آمده در مناطقی با بیشترین میزان غلظت عناصر کروم، کبالت و نیکل با سنگ بستر آذرین و دگرگونی نشان داد زمین شناسی از مهمترین فاکتور مؤثر بر غلظت این عناصر می باشد. بیشترین غلظت سرب در محدوده شهر همدان که از روی هم‌گذاری نقشه کاربری اراضی و توزیع غلظت سرب مشخص شد، سرب در منطقه توسط ساختار زمین شناسی، فعالیت‌های کشاورزی و همچنین آلودگی شهری کنترل می‌شود. در حالی که عنصر مس از سنگ بستر نشات می‌گیرد، اما مصرف بی رویه کودهای شیمیایی در فعالیت‌های کشاورزی نیز می تواند موجب افزایش مقدار این عنصر در خاک گردد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - بررسی توانایی گیاه نیلوفر آبی سفید (Nymphaea Alba) در کاهش فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و منگنز) از محلول های آبی
        فرامرز معطر الهه جوادی عبدالرضا کرباسی سید مسعود منوری
        افزایش جمعیت، گسترش صنایع، ازدیاد مصرف آب و در نهایت آلودگی رو به رشد آبهای جاری به دلیل عدم کنترل مسیر پساب خروجی از کارخانجات، مناطق شهری و کشاورزی موجب پایین آمدن کیفیت آب ها گشته است. از این میان فلزات سنگین را می توان نام برد که در جریان خودپالایی رودخانه ها کاهش ن چکیده کامل
        افزایش جمعیت، گسترش صنایع، ازدیاد مصرف آب و در نهایت آلودگی رو به رشد آبهای جاری به دلیل عدم کنترل مسیر پساب خروجی از کارخانجات، مناطق شهری و کشاورزی موجب پایین آمدن کیفیت آب ها گشته است. از این میان فلزات سنگین را می توان نام برد که در جریان خودپالایی رودخانه ها کاهش نیافته بلکه در رسوبات بستر رودخانه ها و گونه های مختلف آبزیان تجمع می یابند و بالاخره بزرگنمایی زیستی را موجب شده و در زنجیره غذایی وارد می‌گردد.در این تحقیق توانایی گیاه آبزی نیلوفر آبی سفید در جذب و تجمع ترکیبی از فلزات سنگین(جهت هرچه نزدیک تر شدن به محیط طبیعی) مانند کادمیوم، سرب و منگنز، تحت شرایط آزمایشگاهی در 4 غلظت 1، 5/2، 5 و 10 میلی گرم بر لیتر و محیط های pH 5/5، 5/6 و 5/7 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده از روش آماری ضریب همبستگی و آنالیز خوشه ای میزان تجمع فلز منگنز و کادمیوم در بافت گیاه با افزایش غلظت کاهش می یابد و بیشترین تجمع منگنز در غلظت 1 میلی گرم بر لیتر و pH 5/6 به میزان 455/3 میلی گرم بر گرم بوده است و بیشترین میزان تجمع فلز کادمیوم در بافت گیاه از کم به زیاد در غلظت 5 میلی گرم بر لیتر و pH 5/6 به میزان 55/0 میلی گرم بر گرم بوده است. در خصوص فلز سرب نیز با افزایش غلظت میزان جذب کاهش یافته ولی در غلظت 10 میلی گرم بر لیتر بالاخص در pH 5/5 به شدت افزایش می یابد.مطالعات حاکی از آن است که میزان هر یک از عناصر باقیمانده در محلول های آزمایشگاهی با افزایش غلظت تا بیشینه 10 میلی گرم بر لیتر روند صعودی داشته و با افزایش میزان pH در هریک از غلظت ها روند نزولی داشته است. در کل بیشترین میزان باقیمانده در محلول، مربوط به فلز کادمیوم به میزان 38/3 میلی گرم بر لیتر و کمترین میزان، مربوط به فلز منگنز به میزان 002/0 میلی گرم بر لیتر بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده از نیلوفر آبی به دلیل بالا بودن میزان مقاومت نسبت به شرایط محیطی تالاب ها و دریاچه ها و رشد بالا، قابلیت کشت آسان و سازگاری خوب آن با محیط می توان به عنوان فیلتر بیولو‍ژیکی و یک فناوری آلایش زدایی گیاهی جهت حذف فلزات سنگین در پساب صنایع به کار برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - تغییرات غلظت عناصر غذایی آزولا (Azolla caroliniana) در سطوح مختلف آرسنیک و شوری
        لیلا غیرتی آرانی صلاح الدین مرادی جعفر صوفیان
        پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین قرار داده است. به منظور بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب آرسنیک و عناصر غذایی از محلول‌آبی با شوری ‌های مختلف یک آزما چکیده کامل
        پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین قرار داده است. به منظور بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب آرسنیک و عناصر غذایی از محلول‌آبی با شوری ‌های مختلف یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گل‌خانه به اجرا در آمد. سطوح مختلف آرسنیک عبارت بود از صفر، 5، 10، 20، 40، 80 و 160 میلی گرم در لیتر آرسنیک که از منبع آرسنات سدیم تأمین و به محلول غذایی اپستین اضافه شد. غلظت نمک عبارت بود از صفر، 10، 20، 40 و 80 میلی مولار که از منبع کلرور سدیم به محلول غذایی اپستین اضافه گردید. پس از ساخت محلول های غذایی با شوری و غلظت های مختلف آرسنیک، در آن گیاه آبزی آزولا به مدت سی روز پرورش داده شد. نتایج نشان داد که وجود عنصر سنگین آرسنیک و شوری باعث کاهش رشد و حتی باعث مرگ حتمی گیاه در غلظت های بالا شد. گیاه آزولا غلظت های بالایی از عنصر سنگین آرسنیک را در بافت های خود تجمع داد. نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش جذب آرسنیک به وسیله آزولا شد. آرسنیک سبب افزایش غلظت کلسیم، سدیم و منگنز و کاهش غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، آهن، روی و مس شد. تیمارهای شوری و تیمارهای اثرات متقابل آرسنیک و شوری سبب افزایش غلظت سدیم و کاهش غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - بررسی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در ده گیاه دارویی پر مصرف درشهرستان کرمانشاه
        سمیه عبدی کیوان شمس سهیل کبرایی
        استفاده از گیاهان دارویی در ارتقای سلامت جامعه انسانی نقش اساسی دارد.با توجه به مصرف روز افزون گیاهان دارویی وبا توجه به این‌که گیاهان مهمترین مسیرانتقال فلزات سنگین به زنجیر غذایی انسان وچرخه‌های زیستی محسوب می‌شوند، این پژوهش با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیو چکیده کامل
        استفاده از گیاهان دارویی در ارتقای سلامت جامعه انسانی نقش اساسی دارد.با توجه به مصرف روز افزون گیاهان دارویی وبا توجه به این‌که گیاهان مهمترین مسیرانتقال فلزات سنگین به زنجیر غذایی انسان وچرخه‌های زیستی محسوب می‌شوند، این پژوهش با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در ده گیاه دارویی پر مصرف در شهرستان کرمانشاه در سال 1394 انجام شد. بعد از تهیه و آماده سازی سه نمونه از هریک از گیاهان دارویی از بازار شهرکرمانشاه، نسبت به هضم اسیدی نمونه هاوقرائت غلظت تجمع یافته عناصردرآنهاتوسط دستگاه جذب اتمی اقدام شد. داده های بدست آمده توسط نرم افزار آماری SPSSبا استفاده از طرح آزمایشی کاملا تصادفی در سه تکرارتجزیه و تحلیل شدندو مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح 5 درصدانجام شد. نتایج نشان داد که کمینه وبیشینه میانگین غلظت کادمیوم در شیرین بیان و چای کوهی به ترتیب ،7/13و7/90میکروگرم بر کیلوگرم و کمینه و بیشینه میانگین غلظت سرب در شویدو بابونه به ترتیب 91/9 و 73/20میکروگرم بر کیلوگرم می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که این گیاهان دارویی آلودگی به سرب وکادمیوم نداشته و میانگین غلظت این عناصر کمتر از رهنمودسازمان بهداشت جهانی می باشد وعواقب مخاطره آمیز بهداشتی برای مصرف کنندگان ندارندولی با توجه به اینکه این گیاهان دارویی مصرف وسیعی در شهرستان کرمانشاه داشته واز مکانهای نامعلومی برداشت و تهیه می شوندواحتمال تجمع زیستی فلزات سنگین در طولانی مدت را به همراه خواهند داشت، پایش مستمرمقادیر تجمع یافته فلزات سنگین در گیاهان دارویی توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - ارزیابی تجمع فلزات سنگین در گونههایی از آبزیان (ماهیان کپور، سالمون، قزلآلا، شیر و میگوهای دریایی و تازه)
        زهرا خوشدونی فراهانی
        هدف: امروزه، فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های سمّی در محیط زیست آبی هستند و موجودات زنده و بالاخص آبزیان در معرض این آلاینده‌ها قرار دارند. این عناصر در آبزیان به عنوان پتانسیل تجمع زیستی و یک خطر جدی در زنجیره‌های غذایی انسان محسوب می‌شوند. هدف از این تحقیق بررسی غل چکیده کامل
        هدف: امروزه، فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های سمّی در محیط زیست آبی هستند و موجودات زنده و بالاخص آبزیان در معرض این آلاینده‌ها قرار دارند. این عناصر در آبزیان به عنوان پتانسیل تجمع زیستی و یک خطر جدی در زنجیره‌های غذایی انسان محسوب می‌شوند. هدف از این تحقیق بررسی غلظت فلزات سنگین در گونه‌هایی از آبزیان صید شده از دریای خزر و جنوب بوده است. مواد و روش‌‌ها: اندازه‌گیری میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم و مس در شش‌گونه از آبزیان خوراکی براساس روش‌های استاندارد انجام شد. یافته‌‌ها: در مورد فلز جیوه بیشترین مقدار در ماهی شیر و کمترین مقدار در میگوی تازه تعیین شد. بیشترین میزان فلز سرب به ترتیب در میگوی دریایی و کمترین آن در ماهی کپور مشاهده گردید. میزان فلز کادمیوم نیز در مورد تمامی نمونه‌ها زیر حد قابل تشخیص توسط دستگاه بود. نتیجه‌گیری: تفاوت بین غلظت فلزات سنگین در بین گونه‌های مختلف آبزیان می‌تواند ناشی از تفاوت در ویژگی‌های بوم‌شناسی آبزیان باشد. میزان فلزات سنگین در اکثر نمونه‌های مورد بررسی پایین‌تر و یا نزدیک به استانداردهای جهانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها
        اله یار کمری آصف   اروج‌زاده
        هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه با روش مروری- توصیفی بر روی مطالعات انجام شده در مورد گیاه‌پالایی انجام شده است. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که تکنیک‌های بسیاری جهت پاکسازی چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی گیاه‌پالایی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توسط میکروارگانیسم‌ها بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه با روش مروری- توصیفی بر روی مطالعات انجام شده در مورد گیاه‌پالایی انجام شده است. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که تکنیک‌های بسیاری جهت پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین گسترش یافته‌اند. در میان این تکنیک‎ها، استخراج گیاهی (گیاه‌پالایی) به عنوان یک روش پاکسازی مؤثر و ارزان عرضه شده است که در آن جذب و جمع‌آوری آلاینده‌ها در بافت‌های قابل برداشت گیاهی مد نظر می‏باشد. در این روش با برداشت گیاهان از خاك، آلاینده‌ها از خاك زدوده می‌شوند. در اراضی کشاورزی آلوده به فلزات سنگین، انتخاب گیاهان زراعی متحمل به فلزات، جهت برداشت آلاینده‌ها از خاك می‌تواند یک استراتژی جدید برای مدیریت اراضی باشد. تعدادی از گونه‌های انباشتگر کادمیوم که براساس نتایج حاصل از آزمایشات هیدروپونیک و گلدانی گزارش شده‌اند، گونه‌های با توده زیستی بالا شامل ذرت، آفتابگردان و خردل هندی براى پالایش مناطق آلوده به فلزات سنگین می‌باشند. نتیجه‌گیری: براى پالایش مناطق آلوده به فلزات سنگین و دیگر آلاینده‌ها، روش‌هاى مختلف فیزیکى، شیمیایى و بیولوژیکى پیشنهاد شده است که عمدتاً پرهزینه و غیراقتصادى مى‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - Solid-phase Extraction Using Modified Carbon Nanotube and Cupferron Ligand for Preconcentration and Determination of Trace Amounts of Copper in Real Samples
        Maasoomeh Ghasemi Ali Moghimi Mohammad-Ali Karimi Shahla Mozaffari
        A solid phase extraction procedure for simultaneous separation and preconcentration of traceamounts of Cu+2 ion from various real samples prior to its determination by flame atomicabsorption spectrometry has been developed. The proposed method is based on the utilizatio چکیده کامل
        A solid phase extraction procedure for simultaneous separation and preconcentration of traceamounts of Cu+2 ion from various real samples prior to its determination by flame atomicabsorption spectrometry has been developed. The proposed method is based on the utilization ofmultiwalled carbon nanotube in combination with Cupferron ligand as a solid phaseextractant. The influences of the analytical parameters, including pH, amounts of ligand andadsorbent, sample volume, volume and concentration of eluent, flow rates of solution and ,interference effects from the foreign metal ions were investigated for the optimum recoveries of theanalyte ion. The optimum pH for the separation of Cu+2 ion on the new sorbent was 7.0. Therelative standard deviation (RSDs) and the recoveries of standard addition for this method werelower than 5 % and 95-100 %, respectively. A sample volume of 200 mL resulted in apreconcentration factor of 100. The proposed procedure was successfully applied to thedetermination of copper in various real samples with satisfactory results. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - Determination of Metal Contents in Edible Vegetable Oils Produced in Iran Using Microwave-assisted Acid Digestion
        Leila Farzin Mohammad Esmail Moassesi
        The concentration of heavy metals in vegetable oils is an important criterion for the assessment of oil qualities with regard to freshness, keeping properties, storage and their influence on human nutrition and health. Trace heavy metals in vegetable oils are known to h چکیده کامل
        The concentration of heavy metals in vegetable oils is an important criterion for the assessment of oil qualities with regard to freshness, keeping properties, storage and their influence on human nutrition and health. Trace heavy metals in vegetable oils are known to have an effect on the rate of oil oxidation. In this work, the contents of lead (Pb), cadmium (Cd), nickel (Ni), manganese (Mn), zinc (Zn), copper (Cu), iron (Fe), calcium (Ca) and magnesium (Mg) in four varieties of edible vegetable oils (olive oil, canola oil, sunflower oil and soybean oil) collected from Iran were determined using atomic absorption spectrometry (AAS). The samples were digested in microwave digestion system The concentration of nickel, manganese, zinc, copper, iron, calcium and magnesium were observed in the range of 0.91–2.17, 0.14–1.76, 3.58–9.54, 0.18–0.68, 7.78-28.93, 21.42–78.52, 5.34–36.49 μg/g, respectively. Lead and cadmium were found to be 4.56–15.82 and 1.87–8.58 μg/kg. We found that the content of the heavy metals in all of the tested oils was lower than the maximum values recommended for FAO/WHO. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - Simultaneous Adsorptive Stripping Differential Pulse Voltammetric Measurements of Trace Lead, Cadmium and Nickel in the Presence of 2-aminobenzoic Acid
        Ebrahim Zarei Amir Izadyar Alireza Asghari Maryam Rajabi
        In this study, 2-aminobenzoic acid (ABA) has been used as complexing ligand for simultaneousdetermination of metal ions by adsorptive cathodic stripping voltammetry (AdCSV), for the firsttime. Thus, a selective and sensitive procedure was presented for simultaneous dete چکیده کامل
        In this study, 2-aminobenzoic acid (ABA) has been used as complexing ligand for simultaneousdetermination of metal ions by adsorptive cathodic stripping voltammetry (AdCSV), for the firsttime. Thus, a selective and sensitive procedure was presented for simultaneous determination oflead, cadmium and nickel using ABA and differential pulse-adsorptive cathodic strippingvoltammetry (DP-AdCSV). The method was based on adsorptive accumulation of the complexes ofPb(II), Cd(II) and Ni(II) ions with ABA onto hanging mercury drop electrode (HMDE), followedby reduction of adsorbed species by differential pulse cathodic stripping voltammetry. The effect ofexperimental parameters such as pH, ABA concentration, accumulation time and potentialand scanrate on the electrode response was examined. Under the optimized conditions, linear calibrationcurves were established for the concentration of Pb(II), Cd(II) and Ni(II) in the ranges of 5-150, 5-120 and 5-150 ng mL-1, respectively. Detection limits of 1.78, 2.26 and 1.78 ng mL-1 were obtainedfor Pb(II), Cd(II) and Ni(II), respectively. An application of the proposed method was reported fordetermination of these elements in tap water and industrial waste water of as real samples. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - A Survey on Adsorption of Heavy Metals Including Pb(II) and Co(II)on the Montmorillonite/Copper Oxide Nanocomposites and Montmorillonite Clays
        Maryam Ahmadi Sajjad Sedaghat Lida Khalaf
        In this survey adsorption of some heavy metals such as cobalt and lead on montmorillonite and montmorillonite/copper oxide nano-composite is reported. Adsorption percent and adsorption capacity were studied under different conditions such as pH concentration of metal چکیده کامل
        In this survey adsorption of some heavy metals such as cobalt and lead on montmorillonite and montmorillonite/copper oxide nano-composite is reported. Adsorption percent and adsorption capacity were studied under different conditions such as pH concentration of metal ions amount of clay and interaction time. The results show that an increase in absorption percent and absorption capacity with increasing pH and contact time between adsorbent and solution. Also by increasing the initial metal ion concentration and decreasing the amount of clay the adsorption percent decreases and the adsorption capacity increases. The adsorption data is a good fit with Langmuir isotherm. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - Two Step Functionalizing of Mesoporous Silica with L- Cysteine for Heavy Metals Removal
        F Kia H Hadad Dabaghi
        Mesoporous silica SBA-15 was synthesized by liquid crystal method and then was functionalized by amino acid L-Cysteine in presence of N,N'-Dicyclohexylcarbodiimide (DCC) as coupling agent. The functionalized nanoporous material has been utilized for adsorptive removal o چکیده کامل
        Mesoporous silica SBA-15 was synthesized by liquid crystal method and then was functionalized by amino acid L-Cysteine in presence of N,N'-Dicyclohexylcarbodiimide (DCC) as coupling agent. The functionalized nanoporous material has been utilized for adsorptive removal of heavy metals such as Copper, Cadmium, Silver, Cobalt, Nickel, and Lead cations from aqueous solution. The synthesized adsorbent has been also characterized by means of BET/BJH surface area, TEM and FT-IR methods. Moreover, adsorption capacities of the functionalized material were calculated by heavy metal ions analysis with atomic absorption spectroscopy (AA). The pH of the solution has been optimized for each element. The results explored the L-Cysteine functionalized mesoporous silica (SBA-15) is a suitable adsorbent for almost completely removal of Cu and Ag. It is also an efficient adsorbent for some other heavy metals. According to this study, adsorption capacity of the nanostructured material for heavy metals removal is (Cu+2, 99.6%; Ag+, 99.4%; Cd+2, 84.4%; Pb+2, 89.2%; Ni+2, 60.1%; Co+2, 86.9%). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - حذف وتعیین سرب (II) با استفاده از دیسک‌های نانو مغناطیسی اصلاح شده اکتادسیل سیلیکا با دی اکتیل فتالات با روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی
        علی مقیمی میلاد آبنیکی مهناز قمی
        در این مطالعه فرآیندی سریع و آسان به منظور حذف و تعیین کمی از یون های سرب (II) با استفاده از دیسک‌های نانومغناطیسی اکتادسیل سیلیکا که توسط نانوذرات اکسید آهن همراه با دی اکتیل فتالات اصلاح شده و به صورت مغناطیسی درآمده است وبا روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی انجام شده است. ای چکیده کامل
        در این مطالعه فرآیندی سریع و آسان به منظور حذف و تعیین کمی از یون های سرب (II) با استفاده از دیسک‌های نانومغناطیسی اکتادسیل سیلیکا که توسط نانوذرات اکسید آهن همراه با دی اکتیل فتالات اصلاح شده و به صورت مغناطیسی درآمده است وبا روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی انجام شده است. این فرایند با ایجاد یک کمپلکس در سطح دیسک ENVI-18 انجام شده است و برای استخراج گونه‌های جذب شده در سطح دیسک حداقل مقدار حلال های آلی استفاده شده است. شویش دیسک‌ها در این روش قابل توجه و کمی است. در این تحقیق اثرات یون مزاحم، pH، مقدار لیگاند، حلال شویشی مناسب و سرعت جریان نمونه نیز مورد مطالعه قرار گرفت. پس از انجام فاکتورهای بهینه‌سازی به منظور جذب، حجم حلال تا حدود 900 میلی لیتر بدست آمد. بیشترین ظرفیت جذبی برای جاذب مطالعه شده به منظور جذب یون‌های سرب (II) 370 میکروگرم بدست آمده است. حد تشخیص برای این روش با مقداری قابل قبول برای یون‌های سرب (II) بدست آمده است. این روش برای استخراج و بازیابی سرب (II) در نمونه‌های مختلف آبی استفاده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - کاربرد آنالیز چند متغیره مکانی در ارزیابی ذرات معلق (مطالعة موردی: بوشهر)
        طیبه طباطبایی عبدالرضا کرباسی فرامرز معطر سید مسعود منوری
        میانگین ذرات معلق ده ایستگاه در سه دوره گرد و غبار در شهرستان بوشهر، برای تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی غلظت فلزات سنگین آرسنیک، کادمیوم، کبالت، آهن، نیکل، سرب و وانادیوم نمونه برداری گردید. تکنیک های زمین آمار، سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش کرجینگ گسسته برای تهیه نقشه تو چکیده کامل
        میانگین ذرات معلق ده ایستگاه در سه دوره گرد و غبار در شهرستان بوشهر، برای تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی غلظت فلزات سنگین آرسنیک، کادمیوم، کبالت، آهن، نیکل، سرب و وانادیوم نمونه برداری گردید. تکنیک های زمین آمار، سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش کرجینگ گسسته برای تهیه نقشه توزیع مکانی غلظت هفت فلز، مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، از روش های تجزیه مؤلفه های اصلی (PCA) و ماتریس همبستگی (CM) برای پردازش داده ها استفاده شد. نتایج اثر قطعه ای (C0) به آستانه واریوگرام (C0+C) نشان داد که توزیع تغییرات مکانی 7 عنصر در طبقه وابستگی مکانی متوسط (75/0-25/0) قرار دارد. این بدان معنی است که ورود این فلزات به منطقة مورد مطالعه منشأ بیرونی دارد. همچنین، روش کرجینگ گسسته برای کمی کردن توزیع غلظت فلزات استفاده شد. آنالیز مؤلفه اصلی هفت فلز سنگین را در 3 مؤلفه گروه بندی کرد. در مؤلفه اول فلزات آرسنیک، وانادیوم، کبالت، نیکل و سرب، در مؤلفه دوم کادمیوم و در مؤلفه سوم آهن بیشترین همبستگی را داشتند. نتیجه این آنالیز نشان داد که منشاء غلظت این عناصر یک عامل بیرونی است. این نتایج به مدیریت محیط زیست منطقه کمک خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - بررسی تغییرات آسیب شناسی بافت آبشش بچه ماهی سفید(Rutilu skutum)در مواجهه با فلزات سنگین آهن و روی
        نیکتا مهدی پور سید علی اکبر هدایتی محمد رضا ایمانپور
        زمینه وهدف:بررسی اثرات فیزیولوژیک فلزات سنگین بر آبزیان شاخص دریای خزر بسیار حائز اهمیت می باشد. از مهم­ترین شاخص های فیزیولوژیک بررسی عوارض بافت شناسی بافت های حساس از جمله آبشش می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاْثیر فلزات سنگین آهن و روی بر ساختار بافت آبشش بچه ماهی چکیده کامل
        زمینه وهدف:بررسی اثرات فیزیولوژیک فلزات سنگین بر آبزیان شاخص دریای خزر بسیار حائز اهمیت می باشد. از مهم­ترین شاخص های فیزیولوژیک بررسی عوارض بافت شناسی بافت های حساس از جمله آبشش می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاْثیر فلزات سنگین آهن و روی بر ساختار بافت آبشش بچه ماهی سفید Rutilu skutumصورت گرفت.روش کار:در این راستا تعداد 120 عدد بچه ماهی سفید تهیه و پس از سازگاری ماهیان با شرایط آزمایشگاهی، آزمایش به مدت 30 روز در غلظت­ های(Fecl2mg l-15/19 وmg l-1 ZnCl29/3) انجام شده و نمونه­گیری از بافت­ آبشش طی3 دوره 7، 15 و 30 روزه صورت پذیرفت. بررسی بافتی به روش بافت شناسی کلاسیک و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین صورت گرفت و عوارض بافتی وسیله میکروسکوپ نوری با بزرگنمایی 10 و 40 مورد بررسی قرار گرفتند.یافته­ ها:نتایج حاکی از این بود که با پیشرفت مدت قرارگیری در معرض فلزات سنگین آسیب­ های وارده به بافت آبشش از قبیل پرخونی و خون ریزی، شکستگی و اتصال لاملاهای ثانویه و کوتاه شدن لاملاهای ثانویه،گرزی شدن تیغه­ های آبششی، متورم و پرسلولی شدن لاملاها شدیدتر شد. به طوری که در مدت 30 روز بیشترین جداشدگی در لاملای اولیه و ثانویه دیده شد.نتیجه­ گیری:میزان آسیب دیدگی بافت آبشش در غلظت­های مختلف فلزات به ترتیب در روی نسبت به آهن به طور معنی داری کمتر و عوارض مشاهده شده در تیمار آهن بیشتر است. بیشترین عوارض مشاهد شده اتصال لاملاهای ثانویه و پرخونی آبشش بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - Accumulation of lead, antimony and arsenic in soil and water in Khunik gold prospecting area, Eastern Iran
        Saeed Saadat Maliheh Zafarimoghadam Aliasghar Ariaee
        Khunik gold prospecting area is located in the eastern part of Lut block, eastern Iran. Main rock units are andesite, agglomerate, latite, dacitic lava, rhyodacite, volcanic breccia and conglomerate. Geological and geochemical evidences indicate low to medium sulfide go چکیده کامل
        Khunik gold prospecting area is located in the eastern part of Lut block, eastern Iran. Main rock units are andesite, agglomerate, latite, dacitic lava, rhyodacite, volcanic breccia and conglomerate. Geological and geochemical evidences indicate low to medium sulfide gold mineralization. Mining activates accumulate heavy metals in soil and water that are associated with harmful effects on human health. The object of this research is to evaluate the concentration of heavy metals in soil and groundwater resources and assess the effects of the mineralization zone. All investigated metals in soil samples are below world concentration except arsenic, antimony, and iron. Based on the assessment of pollution, high enrichment of silver, medium to high enrichment of antimony, arsenic, lead, and selenium in some samples were detected. The high correlation of silver, gold, and arsenic is due to the sulfide mineralization of gold in the Khunik area. Chemical analysis of water samples comparing International Standards confirms that water resources in this area have been polluted by heavy metals and it is not drinkable. MI and HPI values denote the dangerous pollution of groundwater, which has been described as serious in most sites. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - Assessment of Heavy Metal Contamination in Soils around of Khash Cement Plant, SE Iran
        Mohammad Elyas Moslempour Sara Shahdadi
        20 soil samples collected from the vicinity of the Khash Cement plant, Iran, were analyzed for As, Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Mo, Ni, Pb and Zn using ICP-OES. The results revealed that the metal distribution were in a fluctuating manner considering various distances and direct چکیده کامل
        20 soil samples collected from the vicinity of the Khash Cement plant, Iran, were analyzed for As, Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Mo, Ni, Pb and Zn using ICP-OES. The results revealed that the metal distribution were in a fluctuating manner considering various distances and direction from the cement facility. However, it was observed that the mean concentration of the soil samples has no special trend with respect to distance and direction from the facility for most metals. However, the cement plant is a major source responsible for metal distribution, but it seems that uniformity in topography and vegetation is major factor to control this kind of distribution pattern. According to the index of geoaccumulation, the soils of the study area are considered to uncontaminated with respect to As,Co, Cr, Cu, Mn, Mo, Pb and Zn. Cd and Ni shows uncontaminated to moderated contaminated characteristics. The result of enrichment factor show that, with the exception of Cd and Ni enrichment, all the metals were deficiency to minimal enriched in all the distances and directions considered for the study. The results of the metal analysis indicated that the environment under study is not at risk seriously.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - Feasibility Study on Reducing Lead and Cadmium Absorption in Sweet Basil (Ocimum basilicum L.) With Using Active Carbon
        Solmaz Divani Farzad Paknejad Hossein Ghafourian Mojtaba Alavifazel Mohammad Reza Ardakani
        In order to reducing the risk of heavy metals concentration in plant tissues which areamong the edible plants by human, find the active carbon ability in heavy metals removalfrom Lead (Pb) and Cadmium (Cd) contaminated soils and its effect on growthand nutrient absorpti چکیده کامل
        In order to reducing the risk of heavy metals concentration in plant tissues which areamong the edible plants by human, find the active carbon ability in heavy metals removalfrom Lead (Pb) and Cadmium (Cd) contaminated soils and its effect on growthand nutrient absorption of Sweet basil, this greenhouse experiment was conducted inthe faculty of agriculture, Islamic Azad University, Karaj branch, Iran. The experimentwas conducted in factorial in the form of a completely randomized design with fourreplications and three treatments: different levels of active carbon (0. 5, 10, 15 and 20g.kg-1soil), Lead (0 and 4 g.kg-1 soil) and Cadmium (0 and 0.08 g.kg-1 soil). Resultsshowed that active carbon significantly affected the sweet basil trials. It was observedthat the Pb and Cd absorption was reduced in soil contaminated with heavy metalwhen active carbon was applied. The optimum results were obtained through the applicationof active carbon in 20 g.kg-1 soil treatment. Totally, our results showed that activecarbon could improve the basil growth in heavy metal contaminated soil by inhibitionof Pb and Cd translocation into the plant tissues. Moreover, it was found thatSweet basil has a high ability in heavy metals removals in polluted regions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - Statistical comparison of the accumulation of heavy metals in the form of net mass harvested in plant organs
        شهرام گودرزی
        Considering the role of plants in purifying sludge from heavy metals and also the amount of absorption of heavy metals from sludge by the underground and aerial organs of plants, the removal efficiency of copper, chromium, zinc, cadmium, nickel, and lead metals by natur چکیده کامل
        Considering the role of plants in purifying sludge from heavy metals and also the amount of absorption of heavy metals from sludge by the underground and aerial organs of plants, the removal efficiency of copper, chromium, zinc, cadmium, nickel, and lead metals by natural systems contains two Reed and Tifa plant species were calculated. The removal efficiency was calculated based on the differences in the initial mass of heavy metals in the sludge, and the mass removed by the plants as the output mass from the system. The results showed that the difference in the accumulation rate of the net mass of heavy metals in the aerial parts of two plant species, Reed and Tifa, was significant in five of the six metals examined, and insignificant only in the case of nickel. In the case of three metals copper, chromium, and zinc, the difference between the aerial organs of two plant species was significant at the level of one percent, and in the case of cadmium and lead, the difference was significant at the level of five percent. Therefore, according to these differences and considering the difference between the mass removed by the underground organs and an estimate of the total mass removed of the investigated metal by the whole plant, it is possible to remove metals from the two investigated plants for phytoremediation purposes. studied and used in this research پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - Qualitative and Quantitative Parameters to Measure the Output Water of Leachate Treatment Plant Arad Kooh(Kahrizak Tehran) in order to Use it for Agricultural Use and Discharge to Surface Water
        مریم زاده هندیجانی سید نادعلی علوی بختیاروند عبدالکاظم نیسی
        In this study, the use of backwash, extracted from city waste from Tehran's Kahrizakareawasinvestigated in agricultural applications as well as in eco system applications. The purpose of thisresearch was to definethe quality of qualitative and quantitative parameters to چکیده کامل
        In this study, the use of backwash, extracted from city waste from Tehran's Kahrizakareawasinvestigated in agricultural applications as well as in eco system applications. The purpose of thisresearch was to definethe quality of qualitative and quantitative parameters to measure the output ofleachate treatment plant Arad Kooh(Kahrizak Tehran) in order to reuse it for agricultural use anddischarge to surface water. This research is based on a standard method 2005,ASTAM 2009/1102/1101& DIN 2008. In all, the resultsindicated that as far as the following seven parameters are concerned, thewaste backwash at Aradkooh meets theIranian eco system standards (those seven parameters being:PH, EC, zinc, phosphate, nitrate <only for dumping into shallow waters>, total coliform level and theopacity level). In addition, as far the following sixparameters are concerned, the said backwash meetsthe standards of the International Health Organization (these six being PH, zinc, TDS, nitrate and totalcoliform). Finally, as far as the following seven parameters are concerned, Aradkooh's backwashmeets the standards of the International Wheat and Groceries Organization (these parameters being:PH, zinc, dissolved solids, ammonia, nitrate and total coliforms). However,the study showed that thelevels of the heavy metals of cadmium and lead are above the stated standards of the following threeorganizations: the Iranian eco System Organization, the International Health Organization and theInternational Wheat and Groceries Organization. The biochemical and chemical oxygen demandparameters have been restricted for irrigation consumption because of they are assumed as pollution.So this backwash is pollutedand it is not useful for irrigation consumption. If we want to use thisbackwash for irrigation consumption, we have to treat it to reduce that mentioned pollution parametersin accordance to the Iranian eco system standards following International Health Organization andInternational Wheat and Groceries Organization. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - بررسی حذف فلزات سنگین با استفاده از کامپوزیت نانو ذارت رس تثبیت شده بر روی سطح کیتوزان
        قدرت اله موسوی ممبینی خوشناز پاینده لاله رومیانی
        این تحقیق با هدف بررسی تاثیر کامپوزیت نانو ذارت رس تثبیت شده بر روی سطح کیتوزان در حذف فلزات روی، مس، آهن و آلومینیوم از پساب کارخانه پودر ماهی در سال 1397انجام شد. کیتوزان از پوست ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) تهیه شد. در دو غلظت 2/0 و 5/0 درصد ماده جاذب و در زمان چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی تاثیر کامپوزیت نانو ذارت رس تثبیت شده بر روی سطح کیتوزان در حذف فلزات روی، مس، آهن و آلومینیوم از پساب کارخانه پودر ماهی در سال 1397انجام شد. کیتوزان از پوست ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) تهیه شد. در دو غلظت 2/0 و 5/0 درصد ماده جاذب و در زمان‌های تماس 60 و 120 دقیقه، فلزات روی و آلومینیوم در مقایسه با فلزات مس و آهن بالاترین میزان جذب را داشتند و در زمان‌ تماس 180 دقیقه فلز آهن بالاترین درصد جذب را داشت(05/0>P). در غلظت‌های 8/0 و 1 درصد ماده جاذب در هر سه زمان، فلز روی بالاترین درصد حذف و آلومینیوم کمترین درصد حذف (05/0>P) و دو فلز آهن و مس بدون اختلاف معنی‌دار با یکدیگر در رتبه دوم قرار گرفتند(05/0<P). در غلظت ماده جاذب 1 درصد و زمان 180 دقیقه، به عنوان بهترین غلظت و زمان، درصد جذب فلزات روی، مس، آهن و آلومینیوم به ترتیب 66/93، 33/90، 33/90 و 66/87 درصد بود که نشان داد نانوکامپوزیت کیتوزان ـ رس به خوبی قادر به حذف این فلزات از پساب کارخانه تولید پودر ماهی بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان جذب فلز توسط نانوکامپوزیت کیتوزان خاک رس با غلظت جاذب و زمان تماس مرتبط است و می توان از نانوکامپوزیت کیتوزان ـ خاک رس برای حذف و کاهش سطح آلودگی فلزات سنگین در پساب پودر ماهی و سایر کارخانه های مواد غذایی استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - بررسی کیفی آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف معدن مس درآلو از نظر آنیون ها و وجود عناصر سنگین
        فرشته حسن زاده محمود شمس الدینی
        منطقه مورد مطالعه شامل دو حوضه می‌شود که حوضه اول در بر گیرنده کانسار معدنی مس درآلو است و عملیات معدن‌کاری در مراحل اولیه انجام می‌باشد و حوضه دوم در شمال معدن قرار گرفته است. دو حوضه توسط ارتفاعات کوه سرتشتک از یکدیگر جدا شده اند. نمونه برداری در 30 نقطه انجام شد و با چکیده کامل
        منطقه مورد مطالعه شامل دو حوضه می‌شود که حوضه اول در بر گیرنده کانسار معدنی مس درآلو است و عملیات معدن‌کاری در مراحل اولیه انجام می‌باشد و حوضه دوم در شمال معدن قرار گرفته است. دو حوضه توسط ارتفاعات کوه سرتشتک از یکدیگر جدا شده اند. نمونه برداری در 30 نقطه انجام شد و با استفاده از روش ICP-MS در آزمایشگاه زرآزما ماهان و کرمان مولکول آنالیز گردیدند. غلظت آنیون‌ها، کاتیون‌ها و همچنین تعدادی از عناصر سنگین (As ,Ba ,Cd ,Cu ,Fe ,Sn ,U ,Zn ,V ,B) در آب زیرزمینی که تامین کننده آب آشامیدنی روستا‌های حوضه (2) نیز بود اندازه گیری شد و مقادیر آن ها با استاندارد جهانی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (U.S EPA) مقایسه گردید. غلظت کلیه عناصر سنگین بسیار ناچیز و در حد مجاز مشخص شد به جز کادمیوم و اورانیوم که اندکی از خود غنی شدگی نشان دادند. مقدار غلظت متوسط کادمیوم و اورانیوم در حوضه (1) به ترتیب 99/6 و 1/9 میکرو گرم بر لیتر و در حوضه (2) به ترتیب 38/10 و 91/22 میکروگرم بر لیتر اندازه گیری شد. این دو عنصر از نظر شدت غنی شدگی جزء گروه غنی شدگی جزئی تقسیم بندی شدند. بنابراین نتیجه می شود که در آب‌های زیرزمینی دو حوضه آلودگی وجود ندارد و در حال حاضر وجود کانسار معدنی و عملیات معدن‌کاری تاثیری بر کیفیت آب های زیرزمینی منطقه نداشته و آب آشامیدنی روستاهای مجاور که از آب‌های زیرزمینی منطقه تامین می‌شوند، از کیفیت مطلوبی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - ارزیابی زیست‌محیطی فلزات سنگین در رسوبات ساحلی بندر امام و دیلم، شمال خلیج‌ فارس، ایران
        قدرت الله رستمی پایدار هومن مرادپور
        ارزیابی غلظت فلزات سنگین جهت پایش آلودگی خاک، حفظ کیفیت محیط زیست و سلامت انسان ضروری است. این مقاله با هدف ارزیابی غلظت فلزات سنگین در رسوبات ساحلی بندر امام و دیلم انجام گرفته است. جمع‌آوری داده‌های این مطالعه طی سال 1394 در 20 ایستگاه نمونه‌برداری و تعداد 42 نمونه بر چکیده کامل
        ارزیابی غلظت فلزات سنگین جهت پایش آلودگی خاک، حفظ کیفیت محیط زیست و سلامت انسان ضروری است. این مقاله با هدف ارزیابی غلظت فلزات سنگین در رسوبات ساحلی بندر امام و دیلم انجام گرفته است. جمع‌آوری داده‌های این مطالعه طی سال 1394 در 20 ایستگاه نمونه‌برداری و تعداد 42 نمونه برداشت‌شده از رسوبات ساحلی انجام شد و فلزات سنگین با روش ICP-MS و جذب اتمی مورد تجزیه قرار گرفت. سپس متغیرهای آماری و شاخص‌های مهم زیست‌محیطی از قبیل شاخص زمین‌انباشت(Igeo)، ضریب غنی‌شدگی(EF)، فاکتور آلودگی(Cf)، درجه آلودگی(Cd)، شاخص بار آلودگی‌( ) و شاخص ریسک اکولوژیکی( ) و روش های درون یابی از وزن‌دهی معکوس فاصله (IDW) و روش تایع شعاعی پایه(RBF) با پنج زیر شاخه آن، روش چند جمله ای محلی(LP) و همگانی(GP) برای بررسی بهترین توزیع در منطقه محاسبه گردید. بر مبنای نتایج تجزیه شیمیایی مقدار میانگین این فلزات سنگین برای کروم، جیوه، آرسنیک، سرب و کادمیوم بترتیب 27/54، 07/0، 49/5، 13/10 و 25/0mg/kgبه‌دست آمده است. در ادامه غلظت فلزات سنگین به تفکیک منطقه با مطالعات مشابه در جهان تطبیق داده شد. با توجه به اینکه منطقه مورد مطالعه دارای صنایع تولیدی سنگین و موقعیت بندرگاهی هستند، آلودگی‌های فلزات سنگین حاکی از عملکرد غالب فعالیت‌های انسان‌زاد(آنتروپوژنیک) در منطقه می‌باشد و بندر امام در مقایسه با خط ساحلی دیلم از ریسک آلودگی بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - اندازه گیر ی پتانسیل کیفی آب رودخانه جاجرود در محدوده شهرستان پردیس
        علیرضا نیکنام بجندی فرحناز کریم زاده معصومه سهرابی ملا یوسفی
        رودخانه جاجرود واقع در شهرستان پردیس در شرق تهران قرار دارد. هدف از اجرای این تحقیق تعیین میزان آلودگی آب این رودخانه است که به این منظورتعداد 15 نمونه از آب در اوایل تیرماه 1397 برداشت گردید . سپس نمونه های آب برای تعیین غلظت عناصر Fe ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ، Cu ، Co، Hg، چکیده کامل
        رودخانه جاجرود واقع در شهرستان پردیس در شرق تهران قرار دارد. هدف از اجرای این تحقیق تعیین میزان آلودگی آب این رودخانه است که به این منظورتعداد 15 نمونه از آب در اوایل تیرماه 1397 برداشت گردید . سپس نمونه های آب برای تعیین غلظت عناصر Fe ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ، Cu ، Co، Hg، As وMn مورد آنالیز قرار گرفتند. مقادیر کاتیون و آنیون ، TDS ، pH ، EC ، COD ، BOD ، شوری ، DO ، NTU ، کلیفرم گوارشی و کلیفرم کل در نمونه های آب اندازه گیری گردید. علت این اندازه گیریها تعیین کیفیت آب رودخانه از لحاظ متغیرهای فیزیک و شیمیایی آن می باشد. میانگین pH در نمونه های آب سطحی 703/7 است که نشان دهندهء ماهیت قلیایی نمونه های آب است. بالا بودن هدایت الکتریکی آب رودخانه جاجرود ناشی از فعالیتهای کشاورزی ، باغداری و مناطق مسکونی می باشد. بالا بودن TDS نشان می دهد نیترات موجود در آب بسیار بالاست . روند کاهشی میانگین غلظت کاتیونهای اصلی نمونه های آب رودخانه جاجرود به صورت منیزیم ، پتاسیم ، سدیم، کلسیم، و ترتیب غلظت آنیونها در نمونه های آب سطحی به صورت کلر ، سولفات، فسفات ، نیترات ، بی کربنات است. نتیجه توزیع یونها در نمودار پایپر حاکی از آن است که تیپ آب آنیونها از نوع سولفاته و در رخساره کلراید قرار دارد و تیپ آب در کاتیونها از نوع سدیم- پتاسیم و در رخساره منیزیک قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - ارزیابی توزیع زیست محیطی فلزات سنگین در رسوبات رودخانه دوهزار با استفاده از شیوه های آماری چند متغیره و شاخص های زیست محیطی
        محمد رضا انصاری سحر سرتیپی یاراحمدی حنانه السادات نصر
        رسوبات رودخانه دو هزار تنکابن حاوی مقادیر فلزات سنگین بالایی بوده و به این منظور، رسوبات این رودخانه، برای تعیـین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، تحت آنالیز شیمیایی واقع شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلـزات سـنگین As ،Pb ،Ni ،Mn ،Cr ،Zn ،Mo ،Cu ،Co، چکیده کامل
        رسوبات رودخانه دو هزار تنکابن حاوی مقادیر فلزات سنگین بالایی بوده و به این منظور، رسوبات این رودخانه، برای تعیـین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، تحت آنالیز شیمیایی واقع شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلـزات سـنگین As ،Pb ،Ni ،Mn ،Cr ،Zn ،Mo ،Cu ،Co، Feدر رسوبات رودخانه ایی بوده اسـت. در ایـن پـژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنی شدگی و شاخص زمین انباشتگی استفاده شد، و لذا با توجه به میانگین غلظت عناصر سنگین در کلیه ایستگاه ها بیشترین مقدار میانگین عناصر متعلق به عنصر آهن بوده و کمترین میانگین غلظت عناصر متعلق به عنصر مولیبدن می باشد ، بنابراین میانگین تغییرات غلظت عناصر بشرح زیر می باشد Fe> Mn> Zn> Cr> Ni> Pb> Cu> Co> As> Mo غلظت فلزات سـنگین در نمونه های قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمین انباشتگی برای فلزات سنگین با توجه به جدول کلاسه بندی فاکتور EF بیشترین تعداد ایستگاهها با 84.88 درصد در طبقه دوم به معنی آلودگی متوسط قرار گرفته اند و مابقی ایستگاهها با 12.79درصد در طبقه اول به معنی فاکتور آلودگی پائین و 2.33 درصد در طبقه سوم آلودگی قابل توجه قرار گرفته اند.در این پژوهش از مطالعات آماری ضـریب همبـستگی و آنـالیز خوشه ای و آنالیز فاکتور جهت یافتن منشأ فلزات سنگین موجود در رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجـود در منطقـه مـورد مطالعـه کمک گرفته شد. نتایج به دست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری به کارگیری صحیح آمار چند متغیره و محاسبه شاخص های آلودگی، فاکتور غنی شدگی، شاخص زمین انباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونـه هـای رسـوب، تأییدکننـده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج به دست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشه ای میزان بار فلز سـنگین بـر نمونـه هـای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاه های نمونه برداری مطابقت کامل دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در آب و رسوب زهکش قره باغ(جنوب شرق شیراز)
        الهام بی کینه فرید مر بهنام کشاورزی وحیده شیخی
        در این پژوهش،زهکش قره باغ در جنوب شرقی شهر شیراز مطالعه شده است.اهمیت این زهکش به دلیل تخلیه پساب شهرک صنعتی بزرگ شیراز ،آب برگشتی کشاورزی،و فاضلای شهری روستاهای بالا دست و در نهایت ورود آن به دریاچه مهارلو است.بنابراین،بررسی غلظت فلزات سنگین و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی آب چکیده کامل
        در این پژوهش،زهکش قره باغ در جنوب شرقی شهر شیراز مطالعه شده است.اهمیت این زهکش به دلیل تخلیه پساب شهرک صنعتی بزرگ شیراز ،آب برگشتی کشاورزی،و فاضلای شهری روستاهای بالا دست و در نهایت ورود آن به دریاچه مهارلو است.بنابراین،بررسی غلظت فلزات سنگین و ویژگیهای فیزیکوشیمیایی آب و رسوب این زهکش ضروری به نظر می رسد.نتایج حاصل،روند کاهشی فراوانی فلزات سنگین در نمونه های آب را به صورت Zn>Ni>Cu>Pb>Mo>As>Co>Cd و در نمونه های رسوب را به صورت CO>Pb>Mo>As>Cd>Cr>Ni>Zn>Cu> نشان داد.به منظور برآورد شدت آلودگی ،از شاخصهای زمین شیمیایی ضریب غنی شدگی،شاخص زمین انباشت،ضریب آلودگی و درجه آلودگی استفاده شد.بر اساس این شاخص ها،رسوبات زهکش قره باغ نسبت به عناصر مولیبدن،روی،نیکل،کروم و در بعضی از ایستگاه ها نسبت به عنصر سرب آلودگی متوسط تا شدید دارند.از ضریب همبستگی و تحلیل مولفه اصلی برای یافتن ارتباط بین عناصر و نیز تعیین منشا عناصر(زمین زاد یا انسان زاد )استفاده شد.نتایج حاصل از تحلیل مولفه اصلی نمونه های رسوب نشان میدهد که عنصر نیکل بیشتر منبع زمین زاد و از ترکیب زمین شیمیایی سنگ بستر ناشی میشود،در حالی که سایر عناصر(به استثنا کروم) دارای منشا انسان زاد هستند.عنصر کروم در منطقه مورد مطالعه دارای هر دو منشا زمین زاد و انسان زاد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - ارزیابی و ارائه راهکار جهت کاهش فلزات سنگین آب زیرزمینی دشت گرمسار
        مسلم سلطانیان حسین حسن پور درویشی سید حبیب موسوی جهرمی محمد نصری
        ایران از جمله کشورهای کم آب جهان می باشد مدیرت منابع آب موجود از مهم ترین مسائل مهندسی آب می باشد. بخشی از آب موجود در سطح و زیر زمین با فلزات سنگین ادغام شده و از کیفیت آنها کاسته می شود. در این مقاله به بررسی کیفیت منابع آب دشت گرمسار پرداخته می شود. داده های مورد نیا چکیده کامل
        ایران از جمله کشورهای کم آب جهان می باشد مدیرت منابع آب موجود از مهم ترین مسائل مهندسی آب می باشد. بخشی از آب موجود در سطح و زیر زمین با فلزات سنگین ادغام شده و از کیفیت آنها کاسته می شود. در این مقاله به بررسی کیفیت منابع آب دشت گرمسار پرداخته می شود. داده های مورد نیاز به صورت میدانی از چاه ها و خاک منطقه دریافت گردیده است و جهت مدلسازی از نرم افزار GMS استفاده شده است. در ادامه جهت بهبود شرایط موجود راهکاری ارائه شده است و نتیجه آن با وضع موجود مقایسه گردیده است. نتایج نشان داد که سناریو 2 بیشترین تاثیر را بر روی کاهش مقادیر فلزات سنگین داشته است و از طرفی سناریو شماره 4 دارای کمترین تاثیر بر روی مقادیر بوده است.در صورت بکارگیری راهکار از میزان فلزات سنگین در آب دشت گرمسار کاسته می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - اندازه گیری و پایش فلزات سنگین در رودخانه دره مراد بیک همدان
        شهرام صادقی محمد حسین ساقی محمد تقی صمدی زین العابدین یحیی پور
        آلودگی های ناشی از یون های فلزات سنگین موجود در منابع آبی ناشی از تخلیه صنایع در محیط های آبی از خطرناکترین تهدید کننده های سلامت انسان و محیط زیست می باشند.انسان و جانوران با مصرف سبزیجات ،و مواد غذایی آبیاری شده با ذآبهای آلوده به فلزات دچار آسیبهای جبران ناپذیری می ک چکیده کامل
        آلودگی های ناشی از یون های فلزات سنگین موجود در منابع آبی ناشی از تخلیه صنایع در محیط های آبی از خطرناکترین تهدید کننده های سلامت انسان و محیط زیست می باشند.انسان و جانوران با مصرف سبزیجات ،و مواد غذایی آبیاری شده با ذآبهای آلوده به فلزات دچار آسیبهای جبران ناپذیری می کردند.آگاهی و شناخت کیفیت آب های سطحی و رودخانه ها امری لازم و ضروری به نظر می رسد.نمونه ها در 4 ماه مختلف از 6 ایستگاه تعیین شده در طول رودخانه برداشت شده و به آزمایشگاه منتقل گردید.نمونه های برداشت شده با استفاده از روش استاندارد و به کمک دستگاه جذب اتمی مورد آنالیز قرار گرفته و میزان غلظت فلزات سنگین سرب،روی،مس،کادمیوم و نیکل و آهن مشخص گردید.نتایج نشان داد که در ماه فروردین بیشترین مقدار میانگین مربوط به سرب (0.54mg/l)و کمترین مقدار میانگین مربوط به کادمیوم(0.001mg/l) بوده است.در ماه اردیبهشت بیشترین مقدار میانگین مربوط به سرب(1.15mg/l) و کمترین مقدار میانگین مربوط به آهن(0.013mg/l بوده است.در خرداد ماه بیشترین مقدار میانگین مربوط به سرب (0.56mg/l) و کمترین مقدار میانگین مربوط به آهن(0mg/l) بوده است.در ماه تیر بیشترین مقدار میانگین مربوط به کادمیوم(0.018mg/l) و کمترین مقدار میانگین مربوط به آهن (0mg/l) بوده است.بنابراین آب رودخانه در برخی از ایستگاه ها آلوده به فلزات سنگین بوده و از استانداردهای موجود بالاتر می باشد با پایش عوامل فیزیکی ،شیمیایی و میکروبی در ایستگاه های مورد نظر ،اثرات زیست محیطی آلودگی در قسمتهای مختلف رودخانه مشهود می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - سنجش و اندازه گیری آلودگی های فلزات سنگین (Zn,Cr,Ni,Cd) در رسوبات ساحلی خلیج فارس
        اکبر الصاق
        در سالهای اخیر فعالیت های اقتصادی متعددی نظیر پالایش نفت خام،تولیدات آلومینیوم و روی ،تعمیر و ساخت کشتی،تخلیه و بارگیری انواع مواد معدنی و شیمیایی و غیره در بندر عباس به عنوان مرکز توسعه جنوب کشور ایران شکل گرفته که این موضوع موجب تشدید بار آلودگی و تخریب اکوسیستم حساس چکیده کامل
        در سالهای اخیر فعالیت های اقتصادی متعددی نظیر پالایش نفت خام،تولیدات آلومینیوم و روی ،تعمیر و ساخت کشتی،تخلیه و بارگیری انواع مواد معدنی و شیمیایی و غیره در بندر عباس به عنوان مرکز توسعه جنوب کشور ایران شکل گرفته که این موضوع موجب تشدید بار آلودگی و تخریب اکوسیستم حساس آبهای ساحلی منطقه شده است.لذا شناسایی و اندازه گیری و ردیابی عناصر فلزات سنگین در رسوبات آبهای ساحلی با توجه به اثرات زیانباری که بر اکوسیستمهای دریایی و از جمله آبزیان و به تبع آن بر انسان دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است.ب این مبنا در این تحقیق میزان فلزات سنگین روی،کروم،نیکل و کادمیوم در رسوبات ساحلی بندر عباس توسط دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مورد سنجش قار گرفت.کلیه مراحل نمونه برداری و هضم رسوب طبق روش استاندارد موپام انجام شد.بدین ترتیب متوسط غلظت فلزات سنگین روی،کروم،نیکل و کادمیوم در رسوبات به ترتیب2/1±0/2 27/9±0/3H90/4±0/3H89/1±0/3 میکرو گرم بر گرم وزن خشک رسوب به دست آمد.این مقتدیر با متوسط غلظت عناصر فوق در رسوبات جهانی و دیگر مناطق داخلی و خارجی مقایسه و تجزیه و تحلیل شد.بررسی آماری(ANOVA : Single Factor) نشان داد که متوسط غلظت فلزات سنگین روی،کروم،نیکل و کادمیوم موجود در رسوب گذرگاه ها اختلاف معنی داری دارند.دو عنصر کادمیوم و روی با ضریب همبستگی 0.7651 بیشترین همبستگی را دارند و بعد از آن به ترتیب عناصر نیکل و روی با ضریب همبستگی 0.7410،کادمیوم و کروم با ضریب همبستگی 0.599،روی و کروم با ضریب همبستگی 0.5603 و نیکل و روی با ضریب همبستگی 0.1704 قرار دارند.با توجه به ضریب همبستگی مثبت و معنی دار بین کادمیوم و روی،کادمیوم و کروم و همچنین روی و کروم مشخص می شود که منشا ایجاد فلزات سنگین کادمیوم،روی و کروم در رسوبات یکسان است.ضریب همبستگی کادمیوم با نیکل معنی دار نیست و هم چنین پایین بودن ضریب همبستگی نیکل و روی نیز،نشان دهنده یکسان نبودن منبع نیکل با دیگر عناصر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - بررسی عوامل موثر بر آزادسازی کادمیوم از پسماندهای الکترونیکی در محیط‌های خاکی
        هومن بهمن پور
        پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی انواعی از پسماندهای ویژه می‌باشند که قطعات اصلی آن‌ها شامل خازن، ترانزیستور، آی.‌سی، مدارات الکترونیکی، قطعات کاتدی و آندی بوده و دارای خاصیت سمیت، بیماری‌زایی و پایایی در محیط پیرامون و حتی در پیکره جانداران، خورندگی تاسیسات و تجهیزات و چکیده کامل
        پسماندهای الکترونیکی و الکتریکی انواعی از پسماندهای ویژه می‌باشند که قطعات اصلی آن‌ها شامل خازن، ترانزیستور، آی.‌سی، مدارات الکترونیکی، قطعات کاتدی و آندی بوده و دارای خاصیت سمیت، بیماری‌زایی و پایایی در محیط پیرامون و حتی در پیکره جانداران، خورندگی تاسیسات و تجهیزات و مشابه آن می‌باشند. بر این اساس، هدف از این تحقیق بررسی و شناسایی عوامل موثر در آزادسازی این فلزات و اختصاصاً عنصر کادمیوم در محیط پیرامون می‌باشد. جهت بررسی این موضوع تاثیر عوامل مختلف مانند دما، pH، ترکیبات هامیک و زمان بر روی آزادسازی عنصر کادمیوم از اینگونه پسماندها به محیط‌های خاکی مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور قطعات انتخابی آنالیز گردیده و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بوده است که در محیط خاکی،‌ میزان نفوذ کادمیوم در pH بسیار اسیدی و بسیار قلیایی میزان آزادسازی افزایش می‌یابد. همچنین؛ در محیط خاکی، افزایش دما سبب افزایش میزان نفوذ عنصر کادمیوم در محیط می‌گردد و رابطه مستقیم بین افزایش دما و افزایش میزان نفوذ عنصر کادمیوم در هر سه محدوده اسیدی، خنثی و بازی وجود دارد. افزایش دما باعث افزایش تحرک مولکول‌ها شده و در نتیجه میزان آزادسازی عنصر بالا می‌رود. هر چه محیط اسیدی‌تر شود، آنیون اسید راحت‌تر با عناصر موجود تشکیل کمپلکس داده و میزان آزادسازی عنصر افزایش می‌یابد و اثر متغیر زمان تماس نیز متناسب با تغییرات pH متغیر می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - تأثیر سنگ منشاء بر ویژگیهای ژئوشیمیایی برخی عناصر سنگین در مهمترین سازندهای زمین شناختی در استان زنجان
        علی افشاری حسین خادمی
        غلظت عناصر سنگین به طور طبیعی در خاک های بکر وابسته به نوع سنگ منشاء در خاک هستند و فاکتورهای خاک سازی و ژئوشیمیایی بر توزیع آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه با هدف تعیین غلظت و توزیع ژئوشیمیایی برخی فلزات سنگین در خاک های حاصل از سنگ منشاء مختلف در مهم ترین ساختارهای ز چکیده کامل
        غلظت عناصر سنگین به طور طبیعی در خاک های بکر وابسته به نوع سنگ منشاء در خاک هستند و فاکتورهای خاک سازی و ژئوشیمیایی بر توزیع آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه با هدف تعیین غلظت و توزیع ژئوشیمیایی برخی فلزات سنگین در خاک های حاصل از سنگ منشاء مختلف در مهم ترین ساختارهای زمین شناختی در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 67 نمونه خاک سطحی از سنگ منشاء مختلف که شامل 19 نمونه خاک های با سنگ منشاء آذرین (خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی، بازالتی، گرانیتی و توف های آتش فشانی)، 17 نمونه خاک های با سنگ منشاء رسوبی (خاک هایی با سنگ منشاء شیل و ماسه سنگ) و 31 نمونه رسوبات آبرفتی بود، برداشت گردید. با توجه به نتایج، بالاترین میانگین مس (6/38)، روی (7/191) و سرب (5/85) در سنگ منشاء آبرفتی، کروم (5/31) و نیکل (0/66) در خاک هایی با سنگ منشاء شیل، منگنز در خاک هایی با سنگ منشاء گرانیتی (4/674) و آندزیتی (8/673) و آهن در خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی (19800) و شیل (18600) میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد. غلظت کل کبالت و کادمیم در خاک های با سنگ منشاء مختلف تغییرات چندانی نشان نداد. جزءبندی شیمیایی فلزات نیز در خاک های مختلف متفاوت بود. فاکتور تحرک عناصر چنین بدست آمد: (1/5)Zn<(2/6)Cu<(5/18)Ni<(1/25)Co<(8/29)Pb. بالاترین مقادیر فاکتور غنی شدگی عناصر سرب، روی، کادمیم و مس در سنگ منشاء آبرفتی، فاکتور غنی شدگی نیکل، کبالت و منگنز در خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی و فاکتور غنی شدگی کروم و نیکل در خاک هایی با سنگ منشاء شیل بدست آمد. شاخص زمین انباشتگی عناصر نیز نتایج تقریباً مشابهی ارائه داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - بررسی آلایندگی فلزات سنگین در پایین‌دست محل دفن پسماند جامد شهر یزد
        سارا گیلوری علیرضا مظلومی بجستانی سید ابوالفضل کشفی حمیدرضا رحیم دل
        در دنیای رو به رشد امروز که رشدانفجارگونهجمعیت رشد بی رویه پسماند و آلودگی های خاص آن را به همراه دارد، ذهن کارشناسان محیط‌زیست با این مسئله که تا چه حد این مواد می تواند محیط‌زیست، آب،خاکو هوا را درمعرضخطرقراردهد، درگیر شده است. دفع غیربهداشتی پسماند جامد بر موجودات مت چکیده کامل
        در دنیای رو به رشد امروز که رشدانفجارگونهجمعیت رشد بی رویه پسماند و آلودگی های خاص آن را به همراه دارد، ذهن کارشناسان محیط‌زیست با این مسئله که تا چه حد این مواد می تواند محیط‌زیست، آب،خاکو هوا را درمعرضخطرقراردهد، درگیر شده است. دفع غیربهداشتی پسماند جامد بر موجودات متفاوت در غلظت ها و شدت های متفاوت آلودگی، اثرات متفاوتی ایجاد خواهد نمود. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی زیست محیطی محل دفن پسماند جامد شهر یزد است که برای این منظور نمونه برداری زیست محیطی از عناصر محیطی مکان دفن فعلی و بررسی میزان و ترکیب پسماند جامد شهری، صورت گرفت. نتایج آنالیز چاه آب اندک بالاتر بودن غلظت برخی عناصر تحت بررسی را در پایین‌دست نزدیک محل دفن، نسبت به حد استاندارد سازمان بهداشت جهانی (2008) جهت آشامیدن را نشان داد. نتایج آنالیز خاک نیز اندک بالاتر بودن غلظت برخی عناصر را در و پایین‌دست نزدیک محل دفن (در جهت شیب لایه‌ها)، نسبت به حد استاندارد کانادا (2004) جهت کشاورزی را نشان داد. آنالیز چاه آب‌وخاک در نمونه شاهد و نمونه پایین‌دست (دورتر از محل دفن) غلظت عناصر را نزدیک به هم و در حد نرمال نشان داد. در ارتباط با آنالیز شیرابه، متغیرها با استاندارد آبیاری و کشاورزی سازمان کنترل آلودگی کیفیت آب (2011) هم خوانی ندارد. درنهایت می توان گفت، نتایج آنالیزها تأثیرات گسترده و بحرانی دفن بر محیط‌زیست خصوصاً محیط زیست شهری را نشان نداد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - بررسی کیفیت پساب خروجی برخی از صنایع آلاینده بندر عباس
        طیبه رمضانی فاطمه راست منش
        به منظور بررسی کیفیت پساب برخی از صنایع آلاینده بندر عباس،16 نمونه پساب از واحدهای صنعتی مهم این شهر برداشت شد.غلظت فلزات سنگین مس،سرب،کروم،آرسنیک،جیوه و وانادیم و نیکل به عنوان عناصر نشانگری که غلظت آنها در محیط شاخصی از آلودگی زیست محیطی محسوب می شوداندازه گیری شد.ن چکیده کامل
        به منظور بررسی کیفیت پساب برخی از صنایع آلاینده بندر عباس،16 نمونه پساب از واحدهای صنعتی مهم این شهر برداشت شد.غلظت فلزات سنگین مس،سرب،کروم،آرسنیک،جیوه و وانادیم و نیکل به عنوان عناصر نشانگری که غلظت آنها در محیط شاخصی از آلودگی زیست محیطی محسوب می شوداندازه گیری شد.نتایج نشان میدهد که بعضی از پسابهای تخلیه شده در خلیج فارس نسبت به جیوه،آرسنیک و وانادیم آلودگی بالایی دارند که این آلودگی به احتمال زیاد ناشی از مواد سوختی مورد استفاده در این واحدهای صنعتی است.همچنین تعیین ترکیب پسابهایی که برای آبیاری به کار می روند،نشان میدهد که اگرچه غلظت فلزات سنگین این پساب ها در حد استاندارد،EPA (2004) است اما بیشتر آنها TDS بالایی دارند و بنابراین برای این منظور مناسب نمی باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - جدا سازی و شناسایی باکتری های مقاوم به کروم به منظور پاکسازی فاضلاب های آلوده
        مریم قانع
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین همگام با پیشرفت صنعت رو به افزایش است. حذف فلزات سنگین با استفاده از روش هایشیمیایی بسیار پر هزینه بوده و نیاز به فناوری پیشرفته ای دارد. راه ارزان تر، پاکسازی زیستی ) (bioremediationبا استفاده ازمیکرو ارگانیسم های مقاوم به فلزات می باشد. چکیده کامل
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین همگام با پیشرفت صنعت رو به افزایش است. حذف فلزات سنگین با استفاده از روش هایشیمیایی بسیار پر هزینه بوده و نیاز به فناوری پیشرفته ای دارد. راه ارزان تر، پاکسازی زیستی ) (bioremediationبا استفاده ازمیکرو ارگانیسم های مقاوم به فلزات می باشد. در این تحقیق 5باکتری مقاوم به کروم از فاضلاب کارخانه جات آب کاری فلزاتواقع در شهرستان اسلامشهر جداسازی شدند. باکتری های جدا شده بر روی محیط کشت (NA) nutrient agarبا غلظت1mMکروم ) (Cr VIبه خوبی رشد می کردند. شناسایی باکتری های فوق از روی صفات ریخت شناسی، بیوشیمیایی فیزیولوژیو در نهایت مطالعات مولکولی از طریق تعیین توالی ژن 16S rRNAصورت گرفت. مطالعات نشان داد که باکتری های فوقمتعلق به جنس های Acinetobacter ، Comamonasو Acidovoraxمی باشند. حداقل غلظت مهاری ) (MICکروم برایباکتری های جدا شده تعیین شد. مطالعات نشان داد که همه باکتری های فوق به غلظت های بالای کروم مقاوم بوده و حداقلغلظت مهاری کروم در سویه های مختلف 4-6 mMبود. نتایج حاصل پیشنهاد می کند سویه های جدا شده به دلیل مقاومت بالا بهکروم، دارای پتانسیل بالایی برای پاکسازی فاضلاب های آلوده به کروم می باشند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - بررسی آلودگی زمین شیمیایی فلزات سنگین در نهشته های تراورتن و خاک،محور قروه-تکاب ،شمال غرب ایران
        ریحانه روشنک فرید مر بهنام کشاورزی
        چرخه زیست زمین شیمیایی عناصر با سنگ آغاز می گردد،بنابراین زمین شناسی و زمین شیمی سنگ و فرسایش خاک بیشترین نقش را در توزیع و تمرکز عناصر بالقوه سمناک در هر بوم سامانه ایفا می کند.در این پژوهش نمونه های سنگ و خاک مناطق روه،بیجار و تکاب در استانهای کردستان و آذربایجان غربی چکیده کامل
        چرخه زیست زمین شیمیایی عناصر با سنگ آغاز می گردد،بنابراین زمین شناسی و زمین شیمی سنگ و فرسایش خاک بیشترین نقش را در توزیع و تمرکز عناصر بالقوه سمناک در هر بوم سامانه ایفا می کند.در این پژوهش نمونه های سنگ و خاک مناطق روه،بیجار و تکاب در استانهای کردستان و آذربایجان غربی با استفاده از روش آنالیز دستگاهی ICP-MS تجزیه زمین شیمیایی شد.در بررسی زمین شیمیایی غلظتهای بالایی از فلزات سنگین CO,Se,Cd,Ni,As در نمونه های خاک و تراورتن یافت شد که در این میان آرسنیک غلظت بسیار بالایی (ppm10000بیش از) را نشان داد.چگونگی حضور فلزات سنگین در تراورتن های منطقه نیز با استفاده از تجربه XRD بررسی شد و با تلفیق نتایج کانی شناختی و زمین شیمیایی،یکی از علل غلظت بالای آرسنیک در این نهشته ها،حضور کانیهای آرسنیک دار می باشد.برخی شاخصهای زیست محیطی شامل ضریب غنی شدگی(EF)،ضریب آلودگی(Cf),بار آلودگی جمعی(pli),و خطر بوم شناختی بالقوه(ri) برای نمونه ها محاسبه شد و اکثر نمونه ها در رده آلودگی بسیار شدید جای گرفتند.میانگین غلظت آرسنیک در نمونه های سنگ و خاک منطقه،به ترتیب 1089/1423(mg/kg) می باشد.عامل اصلی وجود چنین غلظت های بالایی از فلزات سنگین و به ویژه آرسنیک،در محیط های زمین شیمیایی این منطقه را می توان،وجود تعداد زیادی چشمه های تراورتن ساز باقیمانده از مراحل پسین فعالیتهای آتشفشانی،دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - نقش آلودگی فلزات سنگین (سرب،کادمیوم،مس،روی ،نیکل و کروم) بر تراکم و پراکنش روزنه داران کفزی در رسوبات ساحل جنوبی دریای خزر(حدفاصل عباس آباد تا رامسر)
        مونا اقبالی ستاره پیروز منش بابک مقدسی معصومه سهرابی ملا یوسفی پرگل قوام مصطفوی
        به منظور شناسایی و تعیین ارتباط روزنه داران کفزی ساحل جنوبی دریای خزر(حدفاصل عباس آباد تا رامسر) با عوامل محیطی و فلزات سنگین (سرب،کادیوم،مس،روی،نیکل،کروم) تاثیر این فلزات بر تنوع و تراکم روزنه داران کفزی در این منطقه بررسی شد.نمونه برداری در فصل بهار(خرداد1391) از 5 تر چکیده کامل
        به منظور شناسایی و تعیین ارتباط روزنه داران کفزی ساحل جنوبی دریای خزر(حدفاصل عباس آباد تا رامسر) با عوامل محیطی و فلزات سنگین (سرب،کادیوم،مس،روی،نیکل،کروم) تاثیر این فلزات بر تنوع و تراکم روزنه داران کفزی در این منطقه بررسی شد.نمونه برداری در فصل بهار(خرداد1391) از 5 ترانسکت و در 4 عمق(5،10،15،20) انجام شد.غلظت فلزات سنگین درصد مواد آلی کل (T.O.M) و قطر ذرات رسوبی با استفاده از روشهای آزمایشگاهی و میزان فاکتورهای محیطی آب مجاور بستر از جمله شوری،دما،هدایت الکتریکی(EC),اکسیژن محلول و اسیدیته (PH)در حین نمونه برداری اندازه گیری شد.میانگین غلظت فلز سرب 48.08،کادیوم3.30،مس20.86،روی64.76،نیکل36.50 و کروم 36.92 قسمت در میلیون(ppm),میانگین درصد مواد آلی کل 3.59 درصد میانگین قطر ذارت رسوبی0.21 میلیمتر تعیین شد.همچنین میانگین شوری 13 قسمت در هزار (ppt),دمای آب مجاور بستر 26.09 درجه سانتیگراد،هدایت الکتریکی 18.62 میکروژیمنس بر سانتی متر اکسیژن محلول 9.98 میلیگرم بر لیتر و اسیدیته(PH) 8.34 بود.در منطقه مورد بررسی،4 گونه روزنه داران کفزی متعلق به 3 جنس از 3 خانواده از یک راسته جداسازی و شناسایی شد.گونهAmmonia beccarii با داشتن بیشترین فراوانی و بیشترین تراکم به عنوان گ.نه غالب شناسایی شد.بافت رسوبس بستر ترکیب ناهمگنی از رس،سیلت،شن و ماسه بود.بیشترین درصد رسوبات منطقه مورد مطالعه را ماسه ریز و بسیار ریز ،رس و سیلت تشکیل داده است.نتایج بررسی ها حاکی از همبستگی مثبت میان تراکم روزنه داران کفزی و فاکتورهای محیطی(درجه حرارت،غلظت اکسیژن محلول،عمق،هدایت الکتریکی،درصد مواد آلی)در منطقه مورد مطالعه بود که این امر بیانگر افزایش تراکم این روزنه داران با افزایش فاکتورهای محیطی است.علاوه بر آن اختلاف معنی دار و همبستگی بین فاکتورهای محیطی و فلزات سنگین و تنوع روزنه داران کفزی مشاهده نشد.برای هیچ یک از فلزات مورد مطالعه اختلاف معنی داری در عمق های مختلف مشاهده نشد و مقادیر فلزات سنگین در محدوده مجاز قرار دارند.همچنین مشاهده روزنه داران کفزی دارای ناهنجاری ریختی در ساختار پوسته در این منطقه نشانگر وجود آلودگی نسبی بستر سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه عباس آباد تا رامسر می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - ارزیابی ژئوشیمیایی و زیست محیطی فلزات سنگین در خاک منطقه رباط سفید (جنوب مشهد)
        محمد ابراهیم فاضل ولی پور بنفشه فاضل ولی پور رحیم دبیری
        محدوده رباط سفید واقع در مسیر جاده مشهد به تربت حیدریه توسط رخنمون های افیولیتی به شدت سرپنتینیتی شده احاطه شده است که می توانند به عنوان منشا زمین زاد آلودگی منابع خاک منطقه به فلزات سنگین در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت موضوع در مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی فلزات چکیده کامل
        محدوده رباط سفید واقع در مسیر جاده مشهد به تربت حیدریه توسط رخنمون های افیولیتی به شدت سرپنتینیتی شده احاطه شده است که می توانند به عنوان منشا زمین زاد آلودگی منابع خاک منطقه به فلزات سنگین در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت موضوع در مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی فلزات سنگین در منابع خاک منطقه رباط سفید پرداخته شده است. به همین دلیل غلظت فلزات سنگین در 11 نمونه خاک بررسی و تفسیر شده است. برای این هدف از روش های آماری چند متغیره و شاخص زمین انباشت، ضریب غنی شدگی و فاکتور آلودگی و فاکتور آلودگی اصلاح شده استفاده گردیده است. با استفاده از روش های آماری چند متغیره (ضریب پیرسون، تحلیل مولفه های اصلی و آنالیز خوشه ای) همبستگی بین عناصر مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس ارزیابی های صورت گرفته سنگ های افیولیتی (سرپنتینیت، گابرو، دونیت و هارزبورژیت) به عنوان منشا لیتوژنیک عناصر منطقه در نظر گرفته شده است. بر اساس اندازه گیری شاخص زمین انباشت برای خاک، نیکل دارای بالاترین میزان آلودگی در منطقه است. محاسبه فاکتور آلودگی نشان می دهد که نیکل و کروم دارای آلودگی بسیار زیاد، و کبالت دارای آلودگی زیاد در منطقه می باشد. همچنین با اندازه گیری فاکتور غنی شدگی، نیکل غنی شدگی شدید در منطقه نشان می دهد ولی منشا ورود این فلزات سنگین ساختارهای زمین شناسی منطقه و هوازدگی سنگ های افیولیتی است و منشا لیتوژنیک دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - بررسی آلودگی فلزات سنگین رسوبات رودخانه با استفاده از شاخص های زمین انباشتگی ، ضریب آلودگی و تحلیل مؤلفه اصلی (مطالعه موردی : جاجرود محدوده شهرستان پردیس)
        علیرضا نیکنام بجندی فرحناز کریم زاده معصومه سهرابی ملایوسفی
        مهمترین رودخانه شهرستان پردیس در شرق تهران جاجرود است. در این تحقیق تعداد 16 نمونه از رسوبات کف این رودخانه که در اوایل تیرماه 1397 برداشت گردید ، مطالعه شده است. نمونه های مزبوربرای تعیین غلظت فلزات سنگین Fe ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ، Cu ، Co، Hg، As وMn به روش ICP مورد آنا چکیده کامل
        مهمترین رودخانه شهرستان پردیس در شرق تهران جاجرود است. در این تحقیق تعداد 16 نمونه از رسوبات کف این رودخانه که در اوایل تیرماه 1397 برداشت گردید ، مطالعه شده است. نمونه های مزبوربرای تعیین غلظت فلزات سنگین Fe ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ، Cu ، Co، Hg، As وMn به روش ICP مورد آنالیز قرار گرفتند. رسوبات رودخانه جاجرود به عناصر روی، سرب، و در برخی ایستگاهها به ، مس ، منگنز و کادمیوم آلوده شده اند. منبع احتمالی عناصر مس، سرب تخلیه نخاله های راهسازی و نخاله های ساختمانی و فعالیتهای انسانی اعم از باغداری ، مسکونی و صنایع در اطراف رودخانه جاجرود است. افزایش غلظت منگنز در ایستگاه سنجریان ، نشاندهندهء فعالیتهای دامداری ، زمین کشاورزی و مناطق مسکونی در نزدیکی بستر رودخانه است. نتیجه گیری مؤلفه اصلی با نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای نیز همخوانی دارد و براساس آنالیز های آماری انجام گرفته می توان گفت که آهن و کبالت و کروم و روی منبع یکسانی دارند (زمین زاد). این مطلب در مورد کادمیوم و آرسنیک وجود منبع مشترک (انسان زاد) و در مورد سرب نیز یک منبع (انسان زاد) مجزا را بیان می دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - پهنه‌بندی غلظت فلزات سنگین در خاک محدوده اکتشافی کانسار طلای هیرد
        شهرام بیک پور مهسا اسکندری امید اردبیلی
        در این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک چکیده کامل
        در این پژوهش، منطقه معدنی هیرد در جنوب شهرستان بیرجند ، استان خراسان جنوبی به عنوان مرکز تجمع آلودگی معدنی شناسایی شده و سعی برآن شده است که خاکهای محدوده ی مورد مطالعه را از نظر ژئوشیمیایی و زیست محیطی نقشه ی پهنه بندی آنها ترسیم شود. حداکثر غلظت بخشی برای عنصر آرسنیک و آنتیموان به ترتیب 5550 و 910 ppm می باشد. با توجه به وضعیت زمین شناسی منطقه و توجه به منشأ خاکهای منطقه نشان می دهد که افزایش غلظت آنها بیشتر منشأ طبیعی داشته و به مقدار کمتری توسط فعالیتهای انسانی پدید آمده است. فاکتور غنی شدگی برای عناصر آرسنیک، آنتیموان و کادمیوم به ترتیب 1.89 ، 2.05 و 0.03 می باشد. که نشان دهنده ی آلودگی متوسط دو عنصر آرسنیک و آنتیموان و عدم آلودگی منطقه نسبت به عنصر کادمیوم می باشد. براساس شاخص زمین انباشت ، درجه آلودگی عناصر آرسنیک و آنتیموان 1بوده که بیانگر آلودگی متوسط این دو عنصر در منطقه و برای عنصر کادمیوم کمتر از 1 می باشد. شاخص آلودگی نیز در منطقه برای عناصر آرسنیک و آنتیموان در حد متوسط و برای عنصر کادمیوم عدم آلودگی را نشان می دهد که خاکهای منطقه مورد بررسی از نظر شاخص های آلودگی در زمره خاکهای غیرآلوده تا آلودگی متوسط قرار دارند و بیشترین این آلودگی در خاکهای مجاور معدن می باشد. به طور کلی خاکهای منطقه مورد مطالعه دارای مقادیر بالایی از عناصر مورد نظر (بالاتر از مقدار زمینه طبیعی) می باشند و در صورت عدم کنترل آن در آینده، آلودگی به حد بحرانی خواهد رسید و مشکلات زیادی برای افراد ساکن در منطقه ایجاد خواهد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در خاک کشاورزی جنوب بردسکن (استان خراسان رضوی)
        محمد ابراهیم فاضل ولی پور
        همگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده‌های زیست محیطی و درصدر آن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین در خاک‌های سطحی زمین‌های کشاورزی جنوب بردسکن واقع در استان خراسان رضوی انجام شده چکیده کامل
        همگام با رشد صنعت وفناوری،ورود آلاینده‌های زیست محیطی و درصدر آن فلزات سنگین به خاک، موجب افزایش نگرانی جامعه بشری در رابطه با امنیت غذایی شده است. این مطالعه با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین در خاک‌های سطحی زمین‌های کشاورزی جنوب بردسکن واقع در استان خراسان رضوی انجام شده است. برای این منظور نمونه‌های خاک از عمق 10 تا 30 سانتی‌متری سطح خاک برداشت گردید. بافت خاک غالب گراول ماسه‌ای وPH خاک 7.3 و نیمه قلیایی است. میانگین غلظت کل کادمیوم، مس، منگنز و مولیپدن به ترتیب 0.66 و 215، 2167 و6.67 (برحسب ppm) اندازه‌گیری شدند. بیشترین مقدار شاخص زمین انباشتگی، فاکتور غنی‌شدگی و شاخص آلودگی به ترتیب مربوط به مس(0.6)، مولیپدن (6.26) و مولیپدن (4.44) است. شاخص جامع آلودگی که از میانگین شاخص آلودگی کلیه فلزات محاسبه شد برابر با 2.36 است و در کلاس آلودگی متوسط قرار گرفت. بالا بودن غلظت فلزات سنگین مس، مولیپدن، منگنز و کادمیوم در جنوب بردسکن می‌تواند تهدیدی برای کشاورزی در این منطقه باشد. وجود رخساره‌های سنگی مختلف همراه با ساختارهای زمین‌شناسی مانند گسل‌ها و فعالیت‌های انسانی مانند معدن کاری، کشاورزی و صنعتی می‌تواند زمینه‌های لازم را برای آلودگی خاک به فلزات سنگین فراهم نماید و موجب افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک‌های کشاورزی منطقه شده باشد. نظارت مستمر بر غلظت آلاینده‌ها در خاک و محصولات کشاورزی برای حفظ منابع تولید و دست‌یابی به امنیت غذایی ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - فاکتورهای تأثیرگذار بر توزیع برخی فلزات سنگین با شرایط ژئوپدولوژیکی متفاوت در خاک‌های اطراف زنجان
        علی افشاری
        این مطالعه با هدف ارزیابی نقش فاکتورهای خاک سازی و شرایط مختلف ژئوپدولوژیکی بر توزیع و جزءبندی شیمیایی عناصر انجام گرفت. برای این منظور 15 خاکرخ بر روی مواد مادری مختلف شامل گرانیت (Gr)، بازالت (Ba)، آندزیت (An)، پورفیریت (Pr)، توف های آتشفشانی (Tu)، سنگ آهک (Li)، کنگلو چکیده کامل
        این مطالعه با هدف ارزیابی نقش فاکتورهای خاک سازی و شرایط مختلف ژئوپدولوژیکی بر توزیع و جزءبندی شیمیایی عناصر انجام گرفت. برای این منظور 15 خاکرخ بر روی مواد مادری مختلف شامل گرانیت (Gr)، بازالت (Ba)، آندزیت (An)، پورفیریت (Pr)، توف های آتشفشانی (Tu)، سنگ آهک (Li)، کنگلومرا-شیل (Cg)، شیل (Sh)، فیلیت (Ph)، ماسه سنگ (Sa)، دولومیت (Do) و رسوبات آبرفتی (Qa) در اطراف زنجان حفر گردید. غلظت و توزیع عناصر Cr، Co، Cd، Znو تا حدودی Pbبیشتر تحت کنترل فاکتورهای سنگ شناختی است، در حالی که عناصر Cu، Mnو Niبیشتر تحت کنترل فرآیندهای بیوژئوشیمیایی قرار دارند. شدت تهی شدن عناصر به صورت Zn>Co>Cd=Pb>Mn=Cr=Ni=Cu بدست آمد. در مراحل اولیه تشکیل خاک، جنس سنگ بستر و کانی های موجود در آن و در مراحل بعدی، فرآیندهای خاک سازی از قبیل آهک، اسیدیته، ماده آلی و رس باعث ایجاد الگوهای متفاوت غنی شدن – تهی شدن شده است. توزیع عناصر در خاک های انتی سولز، مالی سولز و اینسپتی سولز به ترتیب تحت تأثیر لیتولوژی مواد مادری، ماده آلی و توزیع مجدد آهک قرار دارد. در عصاره گیری متوالی، جزء باقیمانده جزء غالب در تمام عناصر بود. در مرتبه بعدی برای کبالت و نیکل، جزء اکسیدی، برای سرب، جزء کربناتی و برای مس و روی جزء آلی در اولویت قرار داشتند. فاکتور تحرک عناصر در افق سطحی خاکرخ های مختلف به صورت Pb>Co>Ni>Cu>Zn بدست آمد. نتایج مربوط به عصاره گیری با DTPAعناصر مختلف برای سرب، مس، نیکل، روی و کبالت به ترتیب 04/2، 81/1، 84/0، 42/0 و 30/0 میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد که بیشترین مقادیر آن در افق سطحی خاک ها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - مدل سازی ژئوشیمیایی در بررسی آلودگی زیست محیطی عناصر سنگین با تاکید بر Cu-Pb با استفاده از دور سنجی در جنوب کاشان
        مهران فرهمندیان علی قاسمی سهراب افشاری مهدی شبانکاره
        منطقه جنوب کاشان از دیدگاه زمین ساختاری بخشی از زون ارومیه-دختر محسوب می شود.سنگهای آتشفشانی ائوسن در این ناحیه تحت تاثیر سیالات تاخیری ناشی از توده های گرانودیوریتی الیگومیوسن قرار گرفته و باعث دگرسانیهای آرژیلیک،سریسیتیک،پروپیایتیک،کالک سیلیکاته و سیایسی شدن در سنگهای چکیده کامل
        منطقه جنوب کاشان از دیدگاه زمین ساختاری بخشی از زون ارومیه-دختر محسوب می شود.سنگهای آتشفشانی ائوسن در این ناحیه تحت تاثیر سیالات تاخیری ناشی از توده های گرانودیوریتی الیگومیوسن قرار گرفته و باعث دگرسانیهای آرژیلیک،سریسیتیک،پروپیایتیک،کالک سیلیکاته و سیایسی شدن در سنگهای ائوسن گردیده است.بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای بر روی نمونه ها،عناصر مورد بررسی را به دو گروه Cu-Co-Cd و Pb-Zn-As می توان تفکیک نمود.توزیع فلزات گروه اول انطباق نسبتا خوبی با زون دگرسانی آرژیلیک و گروه دوم با سنگهای اسکارنی دارد.کمینه و بیشینه غلظت عناصر As,Zn,Cd,Pb,Cu و Co در نمونه ها به ترتیب بین(459-1.5)(623-1)(<2.97)(413-14)(21-0.5)(17-1.5) میلی گرم بر کیلو گرم میباشد.بنابر استانداردهای موجود ،غلظت CUو Pb بیش از حد طبیعی است.محاسبات هاله مرکب ضربی ،مبین همبستگی بالای آلودگی مس و سرب با دگرسانی آرژیلیک و به مقدار کمتر دگرسانی کالک سیلیکاته است.تخمین به روش کریجینگ نشان دهنده بالاترین توزیع غلظت CUو Pb به صورت لکه هایی در قسمت جنوبی منطقه بر روی سنگ بستر آذرین می باشد.بنابر داده های موجود در این پژوهش،منشا آلودگی cuو pb توده گرانودیوریتی بوده و دگر سانی گرمابی سیالات برخاسته از این توده سبب افزایش غلظت عناصر فوق شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در رسوبات سطحی رودخانه گاماسیاب نهاوند
        مریم صالح محسن رضایی عطا شاکری اشکان جهانداری
        در این مطالعه به ارزیابی آلودگی فلزات سنگین رودخانه گاماسیابواقع در استان همدان پرداخته شد. رودخانه گاماسیاب مهم‌ترین رودخانه شهرستان نهاوند می‌باشد که در مجاور آن فعالیت‌های گسترده‌ای مانند کشاورزی یا پرورش ماهی صورت می‌گیرد بنابراین ارزیابی فلزات سنگین در رسوبات این ر چکیده کامل
        در این مطالعه به ارزیابی آلودگی فلزات سنگین رودخانه گاماسیابواقع در استان همدان پرداخته شد. رودخانه گاماسیاب مهم‌ترین رودخانه شهرستان نهاوند می‌باشد که در مجاور آن فعالیت‌های گسترده‌ای مانند کشاورزی یا پرورش ماهی صورت می‌گیرد بنابراین ارزیابی فلزات سنگین در رسوبات این رودخانه امری اجتناب ناپذیر می‌باشد. نتایج حاصل، روند کاهشی غلظت فلزات سنگین در این رودخانه را به‌صورت Cr> Zn> Ni> As> Pb> Co> Mo> Cd نشان داد. به‌منظور ارزیابی آلودگی این فلزات از شاخص‌های ضریب غنی‌شدگی، شاخص آلودگی، دستورالعمل‌های کیفیت رسوب کانادا (SQGs)، واحد سمناکی و پتانسیل خطرات بوم‌شناختی فلزات سنگین استفاده شد. بر اساس شاخص‌ غنی شدگی عناصر آرسنیک و کادمیم دارای منشا انسان زاد و عناصر کروم و نیکل دارای منشا زمین زاد می باشند، همچنین نیز سرب در بعضی از ایستگاه‌ها آلودگی زیادی را ایجاد کرده است. نمونه‌های شماره 1 و 3 و به میزان کمتر شماره 2، 6، 5 و 8 بیشترین خصوصیت سمناکی را از خود بروز دادند. از ضریب همبستگی برای ارتباطات بین عناصر و شناسایی منشأ آن‌ها استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که عناصر مس، روی، سرب ناشی از فعالیت‌های شهری، آرسنیک و کادمیم در اثر فعالیت‌های کشاورزی و عناصری نظیر نیکل، وانادیم دارای منشأ زمین زاد می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - بررسی نقش بنتونیت،ایلیت،هماتیت،زئولیت و کلسیت بر کاهش جذب فلزات سنگین در زمینهای آبیاری شده با پساب های آلوده در شهرستان تبریز
        رامین سلماسی منصوره مهدوی علیرضا استاد رحیمی
        تثبیت فلزات سنگین در محل با استفاده از اطلاح گرهای معدنی،روشی است که جهت پاک سازی خاک های آلوده بسیار مورد توجه قرار گرفته است.بر این اساس در پژوهش حاضر ،هدف این است که کارایی 5 نوع اصلاحگر معدنی،جهت تثبیت فلزات سنگین موجود در خاکهای کشاورزی اطراف شهرستان تبریز -که با پ چکیده کامل
        تثبیت فلزات سنگین در محل با استفاده از اطلاح گرهای معدنی،روشی است که جهت پاک سازی خاک های آلوده بسیار مورد توجه قرار گرفته است.بر این اساس در پژوهش حاضر ،هدف این است که کارایی 5 نوع اصلاحگر معدنی،جهت تثبیت فلزات سنگین موجود در خاکهای کشاورزی اطراف شهرستان تبریز -که با پسابهای آلوده آبیاری می شوند-تعیین شود و اصلاح گر یا اصلاح گرهای بهینه جهت این مورد پیشنهاد گردد.به نیم گرم از 5 اصلاحگر کلیست،ایلیت،هماتیت،رئولیت و بنتونیت و 10 نمونه خاک گرفته شده از خاکهای کشاورزی اطراف شهرستان تبریز محلولهای حاوی عناصر کادمیوم،سرب،نیکل،مس و روی اضافه گردید. بعد از شرک کردن،،غلظت این 5 عنصر با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد.و پس از انجام محاسبات درصد جذب فلزات تعیین گردید و در نهایت اصلاح گرهای بهینه در این رابطه مشخص کردیدند.تفاوت آشکاری بین مواد اصلاح گر از لحاظ میزان جذب 5 عنصر وجود داشت.به طوری که بیشترین میزان جذب عنصر کادمیوم،نیکل و روی مربوط به کلسیت،بیشترین میزان جذب عناصر سرب و مس مربوط به هماتیت،و برای هر 5 عنصر کمترین میزان جذب مربوط به ایلیت بوده است.کلسیت،زئولیت،بنتونیت و هماتیت ظرفیت جذب بالاتر معنی داری در سطح 5 درصد برای عناصر کادمیوم،نیکل و روی نسبت به تمام خاکهای مورد آزمایش داشتند.در مورد سرب،بالاترین میزان جذب توسط اصلاح گرهای کلسیت و هماتیت(بدون تفاوت معنی دار با همدیگر)انجام گرفت.کلسیت ،هماتیت و زئولیت بالاترین میزان جذب مس را داشتند در حالی که بیشترین میزان جذب این عنصر با اختلاف معنی دار با دو ماده اصلاحی دیگر،توسط هماتیت انجام گرفت.دو اصلاح گر کلسیت و هماتیت مشترک بین 5 اصلاح گر بودند که در صورت اضافه شدن به 10 نوع خاک مورد آزمایش در این پژوهش،توانستند در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار،باعث افزایش معنی دار ظرفیت جذب 5 آلاینده کادمیوم،مس،روی،نیکل و سرب شوند و بدین وسیله کاهش جذب و انباشت عناصر یاد شده در گیاهان زیرکشت مناطق کشاورزی اطراف شهرستان تبریز را موجب گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - بررسی مقادیرعناصرآلوده کننده رسوب رودخانه کرج در محدوده اسلامشهر (جنوب تهران)و اثرات سوءآن بر محیط زیست پیرامون
        فرح ناز کریم زاده مریم خدابخشی بهنوش خوش منش افشار ضیاء ظریفی
        اسلامشهر در جنوب شهر تهران قرار دارد که از شمال به تهران ، از شرق به شهرستان ری ، از جنوب به رباط کریم و از غرب به شهرستان شهریار محدود می گردد . مهم ترین رودخانه ی آن رودخانه کرج نام دارد. در این تحقیق نمونه های رسوب برای تعیین غلظت عناصر Ni ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ،Cu ، A چکیده کامل
        اسلامشهر در جنوب شهر تهران قرار دارد که از شمال به تهران ، از شرق به شهرستان ری ، از جنوب به رباط کریم و از غرب به شهرستان شهریار محدود می گردد . مهم ترین رودخانه ی آن رودخانه کرج نام دارد. در این تحقیق نمونه های رسوب برای تعیین غلظت عناصر Ni ، Cr ، Cd ، Zn ، Pb ،Cu ، As وFeمورد آنالیز قرار گرفت. رسوبات رودخانه کرج به عناصر روی، مس، و در بعضی ایستگاهها ، سرب ، آرسنیک آلوده شده اند. نتیجه گیری تحلیل مؤلفه اصلی با نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای نیز سازگار است و براساس آنالیز های آماری انجام گرفته می توان گفت که آهن و نیکل و کروم و روی منبع یکسانی دارند (زمین زاد). این مطلب در مورد مس و آرسنیک وجود منبع مشترک (انسان زاد) و در مورد کادمیوم نیز یک منبع (انسان زاد) مجزا را بیان می دارد. نتایج نشان می دهد که غنی شدگی برای تمام عناصر در همه ایستگاهها وجود ندارد. طبق نتایج بدست آمده از شاخص زمین انباشت آلودگی مقادیر روی، مس و نیکل در بعضی ایستگاهها در حد غیر آلوده و در بعضی ایستگاه های دیگر در حد غیرآلوده تا آلودگی متوسط می باشد. آلودگی مقادیر کادمیوم و سرب و آرسنیک در حد متوسط تا آلودگی متوسط تا قوی می باشد . مقدار کروم نیز در حد غیر آلوده و در بعضی ایستگاهها در حد آلودگی متوسط تا قوی و در ایستگاه 13 در حد آلودگی قوی می باشد. مقادیر درجه آلودگی نیز نشان می دهد کادمیوم دارای درجه آلودگی بسیار بالا، عنصر کروم و نیکل دارای درجه آلودگی متوسط، عناصر مس، آرسنیک، سرب، روی دارای درجه آلودگی قابل توجه هستند.ضریب آلودگی در تمام ایستگاهها پایین تا متوسط است. منبع احتمالی عناصر روی و مس، تخلیه زباله ها و نخاله های ساختمانی و فاضلاب هایخانگی به درون رودخانه کرج است. افزایش غلظت آرسنیک در ایستگاه سالور و جاده ساوه ، نشاندهنده ی نقش آفت کش های کشاورزی و افزایش غلظت سرب نتیجه رفت وآمد وسایل نقلیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - ارتباط بین میزان فلزات سنگین و برخی ویژگیهای فیزیکی -شیمیایی خاک در حوزه ی آبخیز قرنقوچای
        رامین سلماسی
        در حوزه ی آبخیز قرنقوچای واقع در استان آذربایجان شرقی، شواهد مربوط به آلودگی فلزات سنگین گزارش شده است. آزمایش های اولیه نمونه های آب چشمه های منطقه نیز مقادیر برخی از این فلزات را چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن را نشان داد. هدف پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که با چکیده کامل
        در حوزه ی آبخیز قرنقوچای واقع در استان آذربایجان شرقی، شواهد مربوط به آلودگی فلزات سنگین گزارش شده است. آزمایش های اولیه نمونه های آب چشمه های منطقه نیز مقادیر برخی از این فلزات را چندین برابر بالاتر از میزان مجاز آن را نشان داد. هدف پژوهش حاضر بررسی این موضوع است که با توجه به آلودگی آب های منطقه به فلزات سنگین، آیا خاک های منطقه نیز تحت تاثیر این آلودگی هستند یا خیر. در صورتی که پاسخ مثبت است میزان این فلز/فلزات با کدام ویژگی های خاک ارتباط دارند. برای این منظور، پس از انجام بررسی های صحرایی و نمونه برداری از خاک های منطقه و تجزیه ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و نیز فلزات سنگین در آن ها، تجزیه و تحلیل های لازم بر اساس تعیین ضرایب همبستگی بین عناصر و ویژگی های فیزیکی وشیمیایی نمونه های خاک و نیز آنالیزخوشه ای انجام گرفت. یافته های این پژوهش نشان دادند که مس با کربن آلی و آلومینیوم، کروم، منگنز با درصد رس نمونه های خاک همبستگی مثبت داشته اند. در طبقه‌بندی یافته های بدست آمده این پژوهش با استفاده از آنالیز خوشه ای، 5 شاخه اصلی تشکیل شدند که با یافته های تعیین ضرایب همبستگی همخوانی نشان دادند. همبستگی مثبت بین برخی فلزات و میزان رس و مواد آلی نمونه های خاک دلالت بر این می کنند که مواد آلی و رس خاک ها با تثبیت فلزات، خطر رها شدن آن ها را به محیط زیست کاهش می دهند. لازم است پژوهش های دیگری انجام گیرد تا منشا ناشی از فعالیت های زمین شناختی و انسانی فلزات اندازه گیری شده این طرح را تعیین نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - افزایش ضریب غنی شدگی آرسنیک ،روی و مس در رسوبات بستر زاینده رود اصفهان
        جواد طباطبایی
        رودخانه زاینده رود با طول 420 کیلومتر و امتداد تقریبا شرقی-غربی از مهمترین رودخانه های ایران محسوب می شود که در استان اصفهان و چهار محال بختیاری جریان دارد.به دلیل اهمیت این رودخانه از نظر کاربردهای متعدد آن و همین طور قرار گرفتن رودخانه در مسیر تخلیه پساب کارخانجات مخت چکیده کامل
        رودخانه زاینده رود با طول 420 کیلومتر و امتداد تقریبا شرقی-غربی از مهمترین رودخانه های ایران محسوب می شود که در استان اصفهان و چهار محال بختیاری جریان دارد.به دلیل اهمیت این رودخانه از نظر کاربردهای متعدد آن و همین طور قرار گرفتن رودخانه در مسیر تخلیه پساب کارخانجات مختلف،بررسی این رودخانه از نظر آلودگی به تعدادی از عناصر سنگین و آگاهی از میزان تجمع و تاثیرات عناصر سنگین در رسوبات رودخانه اهمیت حیاتی دارد.به همین منظور در فاصله اصفهان تا باغ بهادران که بیشترین تجمع صنایع موجود است،تعداد 12 نمونه به روش استاندارد از رسوبات سطحی رودخانه در آذرماه 1388 برداشته شد و پس از آماده سازی تحت تاثیر آنالیز ICP-MS قرار گرفتند.نتایج نشان داد که تغییرات غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه زاینده رود بسیار متغیر بوده و بیشترین مقادیر مربوط به نمونه هایی است که بعد از ورود زهکش ذوب آهن،باغ بهادران،زرین شهر و پل فلاورجان برداشته شده بودند.برای مطالعه شدت تاثیر عوامل و فرایندهای انسانی و تفکیک آن از عوامل طبیعی و زمین شناسی ایستگاه پل زمان خان به عنوان ایستگاه شاهد انتخاب و ضریب غنی شدگی فلزات سنگین نسبت به این ایستگاه محاسبه شدند.نتایج نشان داد که رسوبات برداشت شده از رودخانه نسبت به عناصری مانند ... Cu, Ni, Cr, Mn, Fe, Zn, As ضرایب غنی شدگی بالایی دارند.همچنین جهت تعیین میان آلودگی محیط،ضریب زمین انباشتگی به روش مولر در ایستگاه های نمونه برداری تعیین و مشخص شد که با نزدیک شدن به محدوده شهر اصفهان میزان آلودگی نسبت به این عناصر افزایش می یابد و ایستگاه پل غدیر در محدوده شدیدا آلوده قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - بررسی میزان عناصر غیر ضروری در سبزیجات برگی زمینهای زراعی آلوده به فلزات سنگین در حومه شهر قدس
        بهزاد ثانی
        آلودگی خاک و محصولات کشاورزی پرمصرف از جمله سبزیجات برگی توسط فلزات سنگین بدلیل مدیریت ناصحیح در نظامهای زراعی در دنیا موجبات نگرانی در جوامع بشری را فراهم کرده است.در این تحقیق نمونه برداری از 10 مزرعه برای مطالعات فلزات سنگین (Pb,Ni,Hg,Cd) موجود در سبزیجات برگی شامل،ک چکیده کامل
        آلودگی خاک و محصولات کشاورزی پرمصرف از جمله سبزیجات برگی توسط فلزات سنگین بدلیل مدیریت ناصحیح در نظامهای زراعی در دنیا موجبات نگرانی در جوامع بشری را فراهم کرده است.در این تحقیق نمونه برداری از 10 مزرعه برای مطالعات فلزات سنگین (Pb,Ni,Hg,Cd) موجود در سبزیجات برگی شامل،کاهو (Lactuca sativa),اسفناج(Spinacia oleracea)وجعفری(Petroselinum crispum) انجام گرفته است .به منظور انجام نمونه برداری از سبزیجات برگی،در پایان فصل رشد از هر مرزعه به طور تصادفی 5 نمونه از ابتدا،انتها و وسط هر کرت برداشت شده و سپس میزان آلودگی هر مزرعه به فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد که اثر تیمار فلزات سنگین تاثیر معنی داری بر سبزیجات برگی داشت.مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین مقدار سرب (0.17mg/kg),جیوه(0.02mg/kg) و کادمیوم(0.12mg/kg) در اسفناج و بیشترین مقدار نیکل (0.10mg/kg) در گیاه کاهو به دست امد.همچنین کمترین مقدار سرب (0.11mg/kg) و کادمیومmg/kg)و کادمیوم(0.08mg/kg) در کاهو ،نیکل (0.08mg/kg) در جعفری و در نهایت فلز سنگین جیوه با (0.02mg/kg)کمترین مقدار را در سبزیجات کاهو و جعفری داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - ارزیابی کیفی و تعیین پتانسیل آلایندگی چشمه های آبگرم سرعین
        سمیه ندایی گیلارلو ناصر حافظی مقدس ابراهیم فتائی
        شهر سرعین از شهرهای استان اردبیل میباشد که 9چشمه آبگرم دارد. آب ایـن چشـمههـا بعـد از اسـتفاده شـدن در مجتمـعهـایآب درمانی در رودخانه کنزق ریخته میشود که ساکنان بومی از آب این رودخانه برای مصارف کشاورزی و دامی استفاده مـیکننـد.به همین دلیل بررسی منشاء و تیپ آب چشمهها و چکیده کامل
        شهر سرعین از شهرهای استان اردبیل میباشد که 9چشمه آبگرم دارد. آب ایـن چشـمههـا بعـد از اسـتفاده شـدن در مجتمـعهـایآب درمانی در رودخانه کنزق ریخته میشود که ساکنان بومی از آب این رودخانه برای مصارف کشاورزی و دامی استفاده مـیکننـد.به همین دلیل بررسی منشاء و تیپ آب چشمهها و غلظت فلزات سنگین موجود در آن ضـروری مـیباشـد. جهـت بررسـی تیـپ ومنشاء، از آب چشمهها و پساب مجتمعهای آب درمانی نمونهبرداری صـورت گرفـت و بعضـی از ویژگـیهـای فیزیکـی، شـیمیاییغلظت کاتیونها، آنیونهای اصلی و فلزات سنگین اندازهگیری و نتایج بدست آمده نشان میدهد که مقدار گازهای سولفید هیـدروژنو دیاکسیدکربن در چشمه های آبگرم به ترتیب حداکثر 16و 44 /8میلیگرم بر لیتر میباشد. بر اسـاس نمـودار پـایپر چشـمههـایآبگرم سرعین در ردهبندی شیمیایی دارای تیـپ آب بیکربنـاتکلرسـدیم مـیباشـد و همچنـین بـر اسـاس نمـودار مثلثـی آنیـونهـاچشمههای آبگرم سرعین در محدوده آبهای حاشیهای غنی در کربنات قرار گرفتهاند. بر اساس نمودار فیکلـین همـه چشـمههـا درمحدوده تقریباً خنثی قرار دارند. حداکثر مقدار شوینده اندازهگیری شده در محلهای نمونهبرداری در ایستگاه ، /5 23 1میلـیگـرم بـرلیتر و حداکثر 1590 ،BODمیلیگرم بر لیتر در ایستگاه 2میباشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - ارزیابی ریسک بهداشتی فلزات سرب و کادمیوم در ماهی سرخو (Bloch, 1790 Lutjanus erythropterus ) در بندر امام حسن
        سعید احمدی محمد ابراهیم زاده عبدالرحیم پذیرا سید عبدالمجید موسوی
        چکیدهآلوده شدن آب و خا ک به فلزات سنگین ناشی از فعالیت های صنعتی، از مهمترین خطراتی است که اکوسیستمهای طبیعی و انسان را تهدید میکند. این فلزات به دلیل عدم تجزیه پذیری و خاصیت تجمع زیستی در بافت های زنده در زنجیره ی غذایی به حرکت درآمده و با ورود به بدن مصرف کنندگان موجب چکیده کامل
        چکیدهآلوده شدن آب و خا ک به فلزات سنگین ناشی از فعالیت های صنعتی، از مهمترین خطراتی است که اکوسیستمهای طبیعی و انسان را تهدید میکند. این فلزات به دلیل عدم تجزیه پذیری و خاصیت تجمع زیستی در بافت های زنده در زنجیره ی غذایی به حرکت درآمده و با ورود به بدن مصرف کنندگان موجب بروز بیماریهای مختلفی می گردد، از این رو هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی ریسک بهداشتی فلزات نسرب و کادمیوم در آب و ماهی سرخو در بندر امام حسن می باشد. در این پژوهش به طور تصادفی تعداد 60 نمونه ماهی سرخو معمولی از بندر امام حسن بوشهر به وسیله تور صید شده و به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد میانگین غلظت فلزات سرب و کادمیوم در بافت عضله ماهی سرخو معمولی به ترتیب 021/0 ± 903/0 و 045/0± 348/0 میلی گرم در کیلوگرم می باشد. مقایسه ی نتایج این بررسی با استاندارد های سازمان بهداشت جهانی مشخص نمود که میانگین غلظت فلزات سرب و نیکل در بافت عضله ی هر ماهی از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی بیشتر است که می تواند برای سلامت انسان خطرناک باشد. در مقایسه بین طول و وزن با میزان تجمع سری و کادمیوم در بافتهای مختلف مشخص گردید که میزان این فلزات در پوست و عضله دارای همبستگی معنی داری با وزن و طول بود اما میزان سرب و کادمیوم در عضله همبستگی معنی داری با وزن و طول مشاهده نگردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - میزان ذرات معلق حاوی فلزات سنگین در هوای منطقه 21 تهران، پاییز 1400
        سید رضا کریمی
        مقدمه: ذرات معلق حاوی فلزات سنگین آلاینده‌ای است که در مناطق صنعتی مجاور مناطق مسکونی حضور داشته و اثرات منفی روی سلامتی ساکنین دارد.هدف: هدف اصلی این پژوهش نمونه‌برداری و تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین هوا در فصل پاییز سال 1400 در هوای منطقه 21 تهران است.مواد و روش چکیده کامل
        مقدمه: ذرات معلق حاوی فلزات سنگین آلاینده‌ای است که در مناطق صنعتی مجاور مناطق مسکونی حضور داشته و اثرات منفی روی سلامتی ساکنین دارد.هدف: هدف اصلی این پژوهش نمونه‌برداری و تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین هوا در فصل پاییز سال 1400 در هوای منطقه 21 تهران است.مواد و روش ها: روش نمونه‌برداری طبق استاندارد ASTM و EPA است که توسط پمپ حجم بالا 20 نمونه فعال از کاربری‌های مسکونی، نیمه مسکونی، صنعتی، نیمه‌صنعتی و پارک در فصل پاییز برداشت‌شده اند.نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهند میانگین غلظت TSP در ایستگاه‌های منطقه 21 در فصل سرد به‌صورت روند افزایشی در 5S (71/99= )، 2S (124= )، 1S (21/144= )، 3S (10/173= ) و 4S (37/220= ) بوده است. میانگین غلظت HM10 در منطقه 21 به ترتیب روند افزایشی Al>Cr>Zn>Fe>Mg>Pb>Sr>W>Ti>Li است. یافته‌ها بیانگر آن است که در بین همه عناصر بیشترین غلظت را آلومینیوم با 65/89 µg/m3 در کاربری صنعتی، 72/78 µg/m3 در کاربری نیمه صنعتی، 98/68 µg/m3 در کاربری نیمه مسکونی، 76/55 µg/m3 در کاربری مسکونی، 65/41 µg/m3 در کاربری بوستان دارد. همچنین عنصر لیتیم کمترین غلظت را در همه ایستگاه ها دارد.نتیجه گیری: تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین به مسئولان برنامه‌ریزی شهری در اولویت‌بندی و کنترل آلاینده‌های شاخص هوا کمک شایانی می‌کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - بررسی تجمع و آلودگی فلزات سنگین ( جیوه ،سرب ،نیکل و وانادیم ) وابسته به صنایع نفتی و پتروشیمیایی در رسوبات گلی و شنی در خوریات ماهشهر
        سمیرا اسماعیلی مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو
        چکیده آلودگی اکوسیستم های آبی به فلزات سنگین به یکی از مشکلات جهانی در کشورهای توسعه یافته تبدیل شده است. در این مطالعه، به بررسی غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب، جیوه و وانادیوم با نمونه برداری از رسوبات با استفاده از دستگاه گرب Vane Veen در اعماق 5، 10 و 15 متری از 4 ایستگ چکیده کامل
        چکیده آلودگی اکوسیستم های آبی به فلزات سنگین به یکی از مشکلات جهانی در کشورهای توسعه یافته تبدیل شده است. در این مطالعه، به بررسی غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب، جیوه و وانادیوم با نمونه برداری از رسوبات با استفاده از دستگاه گرب Vane Veen در اعماق 5، 10 و 15 متری از 4 ایستگاه شامل خور موسی، احمدی، غزاله و غنام در بندر امام خمینی در سال 99 پرداخته شد. براساس نتایج این تحقیق مشخص گردید که میانگین غلظت فلزات در ایستگاه های مختلف بین 79/38 تا 17/64 برای نیکل، 23/2 تا 18/13 برای سرب، 87/0 تا 12/8 برای جیوه و بین 32/39 تا 26/62 میکرو گرم بر گرم برای وانادیوم بدست آمد. نتایج آزمون واریانس یکطرفه(One- Way ANOVA) نشان داد که میانگین غلظت فلزات در ایستگاه های مختلف اختلاف معنی داری داشت (P<0.05). بطوریکه بیشترین غلظت مربوط به نیکل وکمترین مربوط به جیوه بود.نتایج آزمون ANOVA نشان داد که غلظت فلزات در بین ذرات رسوبی مختلف اختلاف معناداری داشت (P<0.05) بیشترین غلظت فلزات در ذرات رس دیده شد. بین غلظت فلزات در اعماق مختلف، اختلاف معنی داری وجود نداشت (P>0.05) . شاخص آلودگی برای بررسی میزان آلودگی فلزات محاسبه و بر اساس این شاخص مشخص گردید که خور موسی و احمدی نسبت به همه فلزات، خور غزاله نسبت به جیوه و نیکل دارای آلودگی، ولی خور غنام فاقد آلودگی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - اندازه گیری میزان فلزات سنگین در خرماهای عرضه شده در بازار محلی شهر اهواز
        نازنین کیخایی دهدزی کیوان شمس
        خرما ( Phoenix dactylifera L.) سهم قابل توجهی از سبد غذایی مصرف کنندگان را در بسیاری از کشورها و از جمله ایران به خود اختصاص داده است و یکی از باارزش ترین مواد غذایی است که بخش اعظم آن را قند تشکیل می دهد. آب، سلولز، پکتین، خاکستر و عناصر معدنی از دیگر ترکیبات تشکیل دهن چکیده کامل
        خرما ( Phoenix dactylifera L.) سهم قابل توجهی از سبد غذایی مصرف کنندگان را در بسیاری از کشورها و از جمله ایران به خود اختصاص داده است و یکی از باارزش ترین مواد غذایی است که بخش اعظم آن را قند تشکیل می دهد. آب، سلولز، پکتین، خاکستر و عناصر معدنی از دیگر ترکیبات تشکیل دهنده خرما هستند. به دلیل اینکه خرما یکی از منابع مهم تأمین املاح معدنی در یک رژیم غذایی متعادل می باشد، امکان وجود آلاینده های سمی در آن، باعث به وجود آمدن امراض زیادی در انسان می شود. از این رو پایش کیفیت و سلامت این محصول طبیعی امری ضروری می باشد. به همین منظور در سال 1395 پژوهشی جهت بررسی میزان فلزات سنگین" سرب، کادمیوم، مس و روی" بر روی ده نوع خرما عرضه شده در بازار محلی شهر اهواز و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش های مربوط به ارزیابی میزان عناصر، با استفاده از دستگاه جذب اتمی کوره برای تشخیص کادمیم و سرب و جذب اتمی شعله برای تشخیص مس و روی انجام شد. داده های بدست آمده توسط نرم افزار آماری MSTATA-C تجزیه و تحلیل شدند و مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال 5درصد انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین غلظت های تجمع یافته عناصر کادمیوم، سرب، مس و روی در کل نمونه های خرما به ترتیب برابر با713/0± 96/1، 74/2±53/3، 072/0 ± 136/0، 324/0± 443/4 ، میکرو گرم برگرم بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین نمونه های مورد بررسی از نظر فلزات سنگین "سرب، کادمیوم، روی و مس" در سطح یک درصد اختلاف معنی دار وجود داشت و نتایج مقایسه میانگین نشان داد که خرمای دیری دارای بیشترین مقدار سرب (8 میکرو گرم برگرم) و کادمیوم (33/6 میکرو گرم برگرم) ، خرمای زاهدی دارای بیشترین مقدار مس (31/0میکرو گرم برگرم) و خرمای گنطار نیز دارای بیشترین مقدار روی (29/1میکرو گرم بر گرم) بوده ولی بطور کلی این مقادیر کمتر از استاندارد ملی بوده و در نتیجه بیانگر ایمن بودن خرماهای موردمطالعه، جهت مصرف می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - اثرات فلزات سنگین بر سلامتی کودکان
        احمد اصل هاشمی فاطمه یعقوبی رودپشتی غلامحسین صفری
        کودکان به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رفتاری منحصر به فرد، نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض آلاینده‌های محیطی از قبیل فلزات سنگین قرار می‌گیرند. کودکان به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حساس‌تر هستند؛ زیرا اندام‌های آنها هنوز در حال رشد بوده و تکامل نیافته است و عملکرد چکیده کامل
        کودکان به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رفتاری منحصر به فرد، نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض آلاینده‌های محیطی از قبیل فلزات سنگین قرار می‌گیرند. کودکان به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حساس‌تر هستند؛ زیرا اندام‌های آنها هنوز در حال رشد بوده و تکامل نیافته است و عملکرد سم زدایی و سیستم ایمنی آنها نسبت به بزرگسالان ضعیف‌تر است. هدف مقاله حاضر بررسی اثرات فلزات سنگین بر سلامتی کودکان است. یافته های این مطالعه نشان داد که ورود فلزات سنگین به بدن از طریق استنشاق هوای آلوده، جذب پوستی، مصرف مواد غذایی آلوده و نوشیدن آب آلوده صورت می‌گیرد. قرار گرفتن کودکان در معرض فلزات سنگین اثرات نامطلوبی بر سلامت آنها دارد. ورود فلزات سنگین به بدن کودکان نه تنها بر رشد جسمی کودکان بلکه بر سیستم عصبی، کلیه ها و استخوان‌های آنها نیز تأثیر می‌گذارند. مواجهه با فلزات سنگین در دوران بارداری و کودکی منجر به اثرات نامطلوبی بر رشد مغز شده و خطر ابتلا به اختلالات رشدی- عصبی و اصطلاحاً اوتیسم در کودکان را افزایش می‌دهد. بسیاری از این فلزات منجر به عقب ماندگی ذهنی و اختلالات عصبی شناختی در کودکان از قبیل اختلال حافظه و ضریب هوشی پایین می‌شوند. به دلیل اثرات نامطلوب فلزات سنگین بر سلامتی کودکان، باید تلاش کرد تا از آلودگی یا انتشار آن‌ها به محیط زیست از طریق قوانین و مقررات سختگیرانه جلوگیری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - اثر فلزات سنگین مس و سرب بر برخی صفات رشدی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در دو رقم ماش
        مهدی کشته گر اکبر صفی پور افشار فاطمه سعید نعمت پور
        در زمین های زراعی، آلودگی فلزات سنگین به خاطر استفاده از پساب‌های صنعتی آلوده و کاربرد بی رویه ی کودهای فسفاته به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. دوام بلند مدت زیست‌شناختی و باقی ماندن در خاک، سبب انبـاشته شـدن این فلزات در زنجیـره غذایی و در نتیجه سبب تأثیـرات منفی بال چکیده کامل
        در زمین های زراعی، آلودگی فلزات سنگین به خاطر استفاده از پساب‌های صنعتی آلوده و کاربرد بی رویه ی کودهای فسفاته به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. دوام بلند مدت زیست‌شناختی و باقی ماندن در خاک، سبب انبـاشته شـدن این فلزات در زنجیـره غذایی و در نتیجه سبب تأثیـرات منفی بالقـوه برای سلامت انسان می گردد. به منظور بررسی تاثیر فلزهای مس و سرب در خاک آلوده بر صفات ریخت‌شناختی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی دو رقم ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فلز مس در غلظت های صفر، 150، 300 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک و سرب در غلظت صفر، 200، 400 و 600 میلی گرم در کیلوگرم خاک استفاده شد. پس از رشد گیاهان به مدت چهار هفته در خاک آلوده، ارتفاع بخش هوایی، طول ریشه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی و ریشه، میزان پرولین و میزان پراکسیداسیون لیپیدی در برگ سنجیده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، حاکی از تاثیر منفی و سمی فلزات سنگین مس و سرب بر گیاه ماش است، به طورکلی با افزایش غلظت مس و سرب در محیط رشد، صفات ریخت‌شناختی تغییر یافته است. رقم سیستان تاثیر پذیری بیشتری از فلزات سنگین داشته و نسبت به رقم گوهر صفات ریخت‌شناختی آن تغییرات منفی بیش‌تری را نمایان ساخت. فلزات مس و سرب بر میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در گیاه ماش تاثیر زیادی داشت. ضمن این که میزان پرولین و همچنین پراکسیداسیون لیپیدی تحت تنش فلزات مس و سرب در رقم سیستان افزایش بیشتری نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - ارزیابی خطر سلامت میگوهای صید شده از سواحل شمالی دریای عمان به برخی عناصر سنگین سمی
        امین غلامحسینی نیما شیری سیاوش سلطانیان محسن علی
        آلودگی به عناصر سنگین یک مشکل جدی در بعد جهانی است و با توجه به افزایش سرانه مصرف غذاهای دریایی در ایران، اطمینان از سلامت این خوراک اهمیت زیادی برای مصرف کنندگان خواهد داشت. از این رو پژوهش حاضر، با هدف تعیین غلظت برخی فلزات سنگین سمی در گوشت میگوهای صید شده از سواحل ش چکیده کامل
        آلودگی به عناصر سنگین یک مشکل جدی در بعد جهانی است و با توجه به افزایش سرانه مصرف غذاهای دریایی در ایران، اطمینان از سلامت این خوراک اهمیت زیادی برای مصرف کنندگان خواهد داشت. از این رو پژوهش حاضر، با هدف تعیین غلظت برخی فلزات سنگین سمی در گوشت میگوهای صید شده از سواحل شمالی دریای عمان و ارزیابی خطر سلامت آن‌ها برای مصرف کنندگان صورت گرفت. بدین منظور، نمونه های میگو به تعداد 40 نمونه از هر ایستگاه (هرمز، جاسک و چابهار) در دو زمان تهیه شده و به آزمایشگاه منتقل شدند. آماده‌سازی بخش های خوراکی آن‌ها از طریق هضم مرطوب و سنجش فلزات سنگین (کروم، سرب، روی، کادمیوم و نیکل) از طریق طیف بینی نشر اتمی (AES) صورت گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت آماری معنی داری بین غلظت کادمیوم در گوشت میگوهای صید شده از بندر جاسک (08/0 میکروگرم بر گرم) با میگوهای صید شده از تنگه هرمز (022/0 میکروگرم بر گرم) و خلیج چابهار (021/0 میکروگرم بر گرم) قابل مشاهده است (P<0.05). هم‌چنین میگوی سفید هندی به‌طور معنی داری دارای باقی‌مانده کادمیوم بیشتر (448/0 میکروگرم بر گرم) نسبت به میگوهای سرتیز، خنجری و موزی بوده اند (P<0.05). با توجه به این‌که کلیه فلزات سنگین مورد سنجش در تحقیق حاضر در محدوده مجاز رهنمودهای جهانی (WHO و FAO) قرار گرفته اند و هم‌چنین شاخص THQ کل برای گروه های سنی کودکان (258/0) و بزرگسالان (147/0) کم‌تر از 1 بوده است، با مصرف مداوم و حتی روزانه میگوهای صید شده از این منطقه خطری متوجه مصرف کنندگان نخواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - آلودگی فلزات سنگین و ارزیابی سلامتی برخی برنج‌های وارداتی و کشت شده پایین‌دست رودخانه کارون (مطالعه موردی: شهرستان شادگان)
        آتنا اسکندری مریم محمدی روزبهانی خوشناز پاینده
        فلزات سنگین از جمله مهم‌ترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آن‌ها با برنج چکیده کامل
        فلزات سنگین از جمله مهم‌ترین آلاینده ها هستند که از راه های مختلف به خاک نفوذ کرده و از آن طریق به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین در برنج کشت شده پایین دست رودخانه کارون واقع در شهرستان شادگان و ارزیابی ریسک مصرف آن‌ها با برنج های وارداتی هندی انجام شد. بدین منظور 4 مزرعه در روستای ام الغزلان (حدفاصل اهواز ـ دارخوین) در نظر گرفته شد. نمونه های خاک و برنج محلی در آذرماه 1396 از دو نقطه موجود در هر مزرعه با 3 تکرار جمع آوری شدند و در مجموع جامعه آماری تعداد 24 نمونه برنج کشت شده و 24 نمونه خاک را در برگرفت. دو نوع برنج وارداتی هندی نیز با 3 تکرار مورد آزمایش قرار گرفتند. میانگین غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل، آرسنیک و کادمیوم در برنج های مزارع پایین‌دست رودخانه کارون به‌ترتیب 40/60، 05/28، 43/23 و 26/14 میلی گرم بر کیلوگرم و در برنج های وارداتی به‌ترتیب با مقدار 77/57، 24/23، 79/15 و 76/9 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک به‌دست آمد. مقادیر جذب روزانه فلزات سرب، کادمیوم، نیکل و آرسنیک در چهار مزرعه آزمایش شده، بالاتر از برنج وارداتی بود. بالاترین شاخص جذب روزانه در برنج وارداتی مربوط به فلز سرب (70/90) و کمترین میزان این شاخص با (33/15) به فلز کادمیوم اختصاص داشت. مقادیر جذب روزانه فلزات نیکل و آرسنیک در رتبه های دوم و سوم قرار داشتند. در برنج مزارع مورد بررسی کمترین میزان جذب روزانه مربوط به فلز کادمیوم و در مزرعه شماره 1 (16/17) و بالاترین میزان این شاخص مربوط به فلز سرب و در مزرعه شماره 4 (31/98) اختصاص داشت. در مجموع مخاطره مصرف برنج های محلی نسبت به برنج های وارداتی هندی بیشتر برآورد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - تعیین غلظت سرب بافت سینه و کبد مرغ در تعدادی از مزارع پرورش طیور گوشتی استان‌های قم و سمنان
        سجاد فاریابی زهرا غفوری هادی حق بین رضا بدیعی محسن قربیانی
        آلودگی منابع پروتئینی حیوانی به فلزات سنگین یک تهدید بزرگ برای انسان بوده و چنانچه حیوانات به‌مدت طولانی در معرض این فلزات قرار گیرند، متحمل اثرات زیان باری خواهند شد. پرندگان به آلاینده های محیط‌زیست حساس تر از سایر مهره داران هستند. مطالعه با هدف تعیین غلظت سرب در باف چکیده کامل
        آلودگی منابع پروتئینی حیوانی به فلزات سنگین یک تهدید بزرگ برای انسان بوده و چنانچه حیوانات به‌مدت طولانی در معرض این فلزات قرار گیرند، متحمل اثرات زیان باری خواهند شد. پرندگان به آلاینده های محیط‌زیست حساس تر از سایر مهره داران هستند. مطالعه با هدف تعیین غلظت سرب در بافت سینه و کبد مرغ در بعضی از مزارع پرورش طیور استان های قم و سمنان صورت گرفت. مجموعاً 50 نمونه از مزارع پرورش طیور در حال تولید به‌صورت تصادفی انتخاب گردید و پس از انجام هضم اسیدی، میزان غلظت سرب آن ها توسط دستگاه جذب اتمی با کوره اندازه گیری شد. بر اساس آنالیز آماری تفاوت معنی داری بین شهر‌ها دیده نمی شود. مقایسه میان حد مجاز استاندارد بین المللی سرب در بافت مرغ (1/0 میلی گرم بر کیلوگرم) با مجموع نمونه های عضله کبد (08/0± 40/0 میلی گرم بر کیلوگرم) و عضله سینه (07/0± 28/0 میلی گرم بر کیلوگرم) به‌دست‌آمده در مطالعه حاضر، تفاوت معنی داری را نشان می دهد (05/0>P). آلودگی سرب بافت های خوراکی مرغ یک خطر بالقوه برای سلامت را نشان می دهند، به ویژه برای کودکان، افراد با سنین حساس و بانوان باردار که ممکن است بارها مصرف کرده و میزان سرب بالاتر از توصیه شده در روز را وارد بدن کنند. نتایج مطالعه حاضر بسیار بالاتر از مقدار تخمینی جذب شده هر عنصر توصیه شده برای گوشت مرغ می باشد، لذا آلودگی سرب بافت های خوراکی مرغ یک خطر بالقوه برای سلامت را نشان می دهند، به‌همین دلیل نظارت بر غلظت این عنصر و توجه بیشتر به آن از الزامات بهداشت می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - برآورد پتانسیل خطر و جذب روزانه فلزات سنگین در برخی ارقام انگور تولیدی در شهر ملایر
        عیسی سلگی مرضیه برچلویی
        در این پژوهش جذب روزانه و خطر مصرف میوه انگور ازنظر آلودگی به فلزات سنگین در ملایر اندازه گیری شد. برای نمونه برداری ارقام انگور پنج روستا انتخاب و غلظت سرب، مس، نیکل، منگنز و روی با دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی اندازه گیری شد. برای ارزیابی سطح آلودگی یک فلز از ش چکیده کامل
        در این پژوهش جذب روزانه و خطر مصرف میوه انگور ازنظر آلودگی به فلزات سنگین در ملایر اندازه گیری شد. برای نمونه برداری ارقام انگور پنج روستا انتخاب و غلظت سرب، مس، نیکل، منگنز و روی با دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی اندازه گیری شد. برای ارزیابی سطح آلودگی یک فلز از شاخص تک عاملی (SFI) و برای ارزیابی آلودگی تجمعی فلزات سنگین از شاخص تجمعی (IPI) استفاده شد. میزان غلظت مس، منگنز، روی، نیکل و سرب در نمونه های کشمشی به‌ترتیب 28/0±05/1، 3/0±30/1، 11/0±60/0، 07/0±26/0 و 007/0±03/0، در نمونه های عسکری به‌ترتیب 35/0±86/1، 21/0±23/1، 15/0±63/0، 08/0±27/0 و 033/0±04/0 و در نمونه های فخری به‌ترتیب 52/0±93/0، 39/0±18/1، 11/0±65/0، 10/0±26/0 و 0034/0±03/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن مرطوب تعیین شد. که این مقادیر پایین تر از حد مجاز FAO/WHO بودند. در میان ارقام موردمطالعه، رقم عسکری حاوی بالاترین غلظت فلزات سنگین نسبت به دو رقم دیگر بود و رقم فخری پایین ترین غلظت ها را نشان داد. به‌طورکلی مقادیر کمی از سرب در هر سه رقم انگور مشاهده شد. در مقایسه با دو رقم دیگر آلودگی تجمعی فلزات سنگین در رقم عسکری بالاتر بود، اگرچه آلودگی تجمعی فلزات سنگین در سه رقم انگور در سطح ایمن بودند. بالاترین میزان مصرف روزانه (DIR) مربوط به رقم عسکری بود. مقادیر پتانسیل خطر(THQ) برای تمام فلزات کوچک‌تر از یک به‌دست آمد. شاخص تجمعی فلزات سنگین در سه رقم انگور پایین بود و آلودگی فلزات سنگین در سطح ایمنی 7/0 IPI ≤ بود. محاسبه میزان مصرف روزانه (DIR) و مقادیر پتانسیل خطر(THQ) نشان داد که مصرف ارقام انگور موردمطالعه هیچ خطری برای سلامتی ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - تأثیر روش پخت و زمان خیساندن بر غلظت فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، نیکل و کروم) در برنج
        آذر عباسی سید مصطفی صادقی ماندانا طایفه
        برنج یکی از پرمصرف‌ترین غلات در جهان است. به‌همین دلیل بررسی میزان آلودگی آن به آلاینده‌های غذایی از جمله فلزات سنگین باید مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این مطالعه در مرحله اول، تعیین میزان آلودگی به فلزات سنگین در نمونه‌های برنج رقم هاشمی برداشت‌شده به‌صورت تصادفی چکیده کامل
        برنج یکی از پرمصرف‌ترین غلات در جهان است. به‌همین دلیل بررسی میزان آلودگی آن به آلاینده‌های غذایی از جمله فلزات سنگین باید مورد توجه قرار گیرد. هدف از انجام این مطالعه در مرحله اول، تعیین میزان آلودگی به فلزات سنگین در نمونه‌های برنج رقم هاشمی برداشت‌شده به‌صورت تصادفی از سه منطقه ماسال، شاندرمن و صومعه‌سرا در غرب استان گیلان بود. در مرحله دوم تأثیر شرایط عمل‌آوری بر برنج استحصالی از منطقه آلوده، شامل دو عامل مدت‌زمان خیساندن برنج قبل از پخت و نحوه پخت (کته و آبکش) بر تغییرات فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، کروم و نیکل) در برنج مصرفی مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از اعمال مراحل آماده‌سازی و هضم، با به‌کارگیری دستگاه طیف‌سنجی جرمی پلاسمایی القایی (ICP-MS) غلظت فلزات سنگین اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که غلظت‌های کروم و نیکل در برنج برداشت ‌شده از منطقه شاندرمن به‌ترتیب با1/2 و ppm 35/1، اختلاف معنی‌داری را با دو منطقه دیگر و مقدار استاندارد داشت. طبق نتایج، شستشو و خیساندن برنج به نحو چشمگیری در کاهش محتوای فلزات سنگین مؤثر بود. همچنین پخت برنج به روش آبکش در مقایسه با روش کته در کاهش غلظت فلزات سنگین کارآمدتر عمل نمود. با توجه به تفاوت تأثیر تیمارهای خیساندن و روش‌های پخت مختلف در کاهش غلظت فلزات، به‌کارگیری پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - تعیین کیفیت بهداشتی خرچنگ دراز آب شیرین (Astacus leptodactylus) هفت برم استان فارس از نظر عناصر سنگین انباشته ‌شده در محصول
        نیما شیری امین غلامحسینی رضا سلیقه زاده احمد رهبر نگین درخشش
        < p>با توجه به وجود ظرفیت های اقتصادی پرورش گسترده خرچنگ دراز آب شیرین (Astacus leptodactylus) در دریاچه های هفت برم استان فارس و با در نظر گرفتن زنجیره ارزش و بازاریابی جهانی، مقتضی است تا پایشی بر کیفیت بهداشتی این محصول صادراتی از نظر انباشتگی عناصر سنگین صورت چکیده کامل
        < p>با توجه به وجود ظرفیت های اقتصادی پرورش گسترده خرچنگ دراز آب شیرین (Astacus leptodactylus) در دریاچه های هفت برم استان فارس و با در نظر گرفتن زنجیره ارزش و بازاریابی جهانی، مقتضی است تا پایشی بر کیفیت بهداشتی این محصول صادراتی از نظر انباشتگی عناصر سنگین صورت گیرد. بدین منظور، نمونه های خرچنگ به تعداد مجموعاً 45 نمونه از سه برم (آبگیر) دائمی صید شد و به آزمایشگاه منتقل گردید. آماده‌سازی عضله دمی آن‌ها به‌عنوان بافت خوراکی، از طریق هضم مرطوب و سنجش فلزات سنگین (کادمیوم، مس، نیکل، سرب و روی) از طریق طیف بینی جذب اتمی (AAS) صورت گرفت. یافته های تحقیق نشانگر این بودند که فلزات کادمیوم (003/0 ± 004/0) و روی (747/0 ± 61/2 میکروگرم بر گرم وزن خشک) به‌ترتیب دارای کمترین و بیشترین غلظت در عضله دمی خرچنگ دراز هفت برم بودند. با توجه به این‌که غلظت تمامی عناصر سنگین مورد سنجش در محدوده های مجاز استانداردهای بهداشتی (WHO و FAO) قرار داشتند و همچنین بر اساس ارزیابی خطر بهداشتی (شاخص دریافت روزانه)، خرچنگ های هفت برم فارس از نظر باقیمانده این عناصر از سلامت قابل‌قبولی برخوردار هستند و مصرف روزانه و مداوم این محصولات آبزی توسط مصرف‌کنندگان کاملاً ایمن محسوب می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - بررسی پروفایل اسیدهای چرب و عناصر سنگین (مس، کروم و کبالت) در روغن‌های حیوانی استان ایلام
        سهیلا غلامی گیلانی علیرضا طاهری غلامرضا غلامی گیلانی مهتاب شاهماری
        میزان فلزات سنگین، اندیس های فیزیکی - شیمیایی و پروفایل اسیدهای چرب مخصوصاً اسیدهای چرب ترانس در روغن ها، فاکتورهای بسیار مهمی برای تعیین کیفیت آن ها می‌باشد. در این تحقیق، روغن‌های حیوانی 19 منطقه مختلف استان ایلام مورد بررسی قرار گرفت و پس از هضم و استخراج به‌روش هضم چکیده کامل
        میزان فلزات سنگین، اندیس های فیزیکی - شیمیایی و پروفایل اسیدهای چرب مخصوصاً اسیدهای چرب ترانس در روغن ها، فاکتورهای بسیار مهمی برای تعیین کیفیت آن ها می‌باشد. در این تحقیق، روغن‌های حیوانی 19 منطقه مختلف استان ایلام مورد بررسی قرار گرفت و پس از هضم و استخراج به‌روش هضم اسیدی با کمک امواج ریز موج، میزان فلزات سنگین آن‌ها، توسط یک روش بهبودیافته اسپکتروسکوپی جذب اتمی شعله اندازه‌گیری شده است. پروفایل اسیدهای چرب پس از استخراج و مشتق‌سازی با روش کروماتوگرافی گازی آنالیز گردید. به‌منظور سهولت در نتیجه‌گیری داده‌های حاصل، نمونه‌گیری‌های مناطق مختلف استان به سه قسمت شهرستان‌های شمالی، جنوبی و مرکزی تقسیم ‌شده‌اند. مطابق نتایج به‌دست‌آمده میزان مس، کبالت و کروم به‌ترتیب در دامنه 47/4-04/0، 33/2-02/0 و mg/Kg 54/3 -02/0 گزارش شد که پایین‌تر از سطح بیشینه مجاز برای فلزات می‌باشد. در روش اصلاح‌شده گاز کروماتوگرافی، امکان جداسازی هم‌زمان 27 اسید چرب حاصل‌ شد و جداسازی قابل قبولی برای اسید اولئیک و لینولئیک به‌منظور محاسبه ایزومرهای سیس و ترانس به‌دست آمد. طبق نتایج به‌دست‌آمده از پروفایل اسیدهای چرب در مناطق شمالی، مرکزی و جنوبی استان ایلام، در تمامی مناطق میزان اسیدهای چرب اشباع نسبت به اسیدهای چرب غیراشباع و سایر اسیدهای چرب دارای مقادیر بالاتری می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - ارزیابی خطر فلزات سنگین ناشی از مصرف گنجشک خانگی توسط بومیان دزفول
        عیسی سلگی زهرا باهنر
        قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین از طریق مصرف پرندگان ممکن است منجر به خطر سلامتی برای افراد به ویژه در مناطقی که فعالیت-های کشاورزی و صنعتی و‌جود دارد، شود. از این رو پژوهش‌حاضر با هدف بررسی غلظت عناصر آهن، روی، مس، منگنز و سرب در بافت عضله گنجشک‌ خانگی و ارزیابی خطر مصر چکیده کامل
        قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین از طریق مصرف پرندگان ممکن است منجر به خطر سلامتی برای افراد به ویژه در مناطقی که فعالیت-های کشاورزی و صنعتی و‌جود دارد، شود. از این رو پژوهش‌حاضر با هدف بررسی غلظت عناصر آهن، روی، مس، منگنز و سرب در بافت عضله گنجشک‌ خانگی و ارزیابی خطر مصرف آن در مناطق شهری و روستایی شهرستان دزفول پرداخته است. برای انجام این پژوهش تعداد 60 قطعه گنجشک‌خانگی از مناطق شهری و 10 قطعه گنجشک از مناطق روستایی شهر دزفول جمع‌آوری شد. در نهایت میزان فلزات آهن، روی، مس، منگنز و سرب با استفاده از دستگاه جذب اتمی و به‌روش هضم اسیدی تعیین شد. میزان‌های جذب روزانه و هفتگی فلزات آهن، مس، روی، منگنز و سرب در اثر مصرف گنجشک خانگی کمتر از میزان استاندارد توصیه شده توسط کمیته مشترک سازمان بهداشت‌جهانی و فائو بود. میزان THQ (Target Hazard Quotients) تک تک فلزات در این مطالعه کم‌تر از یک به‌دست آمد که نشان‌دهنده عدم وجود هرگونه خطر غذایی در اثر مصرف گونه‌ مورد بررسی با نرخ کنونی می‌باشد. در ‌مناطق‌روستایی میزان THQ فلزات آهن، مس، روی، منگنز و سرب به ترتیب برابر0154/0‌، 0004/0، 003/0، 0001/000065،0/0 و در مناطق شهری میزان THQ فلزات آهن، مس، روی، منگنز و سرب به ترتیب برابر 01/0، 00069/0 ، 004/0 ، 0003/0، 000046/0 به دست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده‌، به نظر می‌رسد مصرف گنجشک‌‌‌خانگی در حال حاضر خطرات بهداشتی برای سلامت مصرف کنندگان آن ندارد.TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack// پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - تأثیر استفاده از پوست پرتقال (Citrus Sinensis) به‌عنوان جاذب زیستی بر خواص کیفی و مقدار فلزات سنگین روغن کنجد حاصل از پرس سرد
        عیسی فتح الهی راحله هاشمی نژاد سمیه طالبی
        امروزه به دلیل معایب روش های متداول حذف فلزات سنگین، استفاده از ضایعات کشاورزی و محصولات فرعی حاصل از فرآوری مواد غذایی به عنوان جاذب زیستی مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه تأثیر غلظت و زمان هم زدن پوست پرتقال بر ویژگی های کیفی و مقدار فلزات سنگین (سرب، آهن، مس، چکیده کامل
        امروزه به دلیل معایب روش های متداول حذف فلزات سنگین، استفاده از ضایعات کشاورزی و محصولات فرعی حاصل از فرآوری مواد غذایی به عنوان جاذب زیستی مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه تأثیر غلظت و زمان هم زدن پوست پرتقال بر ویژگی های کیفی و مقدار فلزات سنگین (سرب، آهن، مس، کادمیوم و آرسنیک) در روغن کنجد حاصل از پرس سرد بررسی شد. نتایج نشان داد که غلظت پوست پرتقال و مدت زمان هم زدن تأثیر معنی دار بر ویژگی های کیفی و مقدار فلزات سنگین داشت (05/0>p). نسبت به نمونه شاهد مقادیر دی ان و تری ان کونژوگه، اندیس پراکسید، درصد اسیدهای چرب آزاد و کلروفیل برای نمونه حاوی 6 گرم بر لیتر پوست پرتقال به ترتیب 10/68، 66/50، 61/49، 15/44 و 76/65 درصد کاهش یافت ولی مقدار کاروتنوئید و پلی فنول کل به ترتیب 03/8 و 30/37 درصد افزایش پیدا کرد. همچنین دی ان و تری ان کونژوگه، اندیس پراکسید، درصد اسیدهای چرب آزاد و کاروتنوئید تا 30 دقیقه و کلروفیل تا 45 دقیقه هم زدن کاهش و فنول کل تا 45 دقیقه هم زدن افزایش یافت. نسبت به نمونه شاهد مقدار سرب، آهن، مس، آرسنیک و کادمیوم به ترتیب 31/24، 49/43، 16/47، 49/36 و 53/21 درصد در نمونه روغن حاوی 6 گرم بر لیتر پوست پرتقال کاهش یافت. مقدار سرب، آهن، مس، آرسنیک و کادمیوم نسبت به نمونه شاهد به ترتیب 87/35، 65/50، 12/56، 81/47 و 50/21 درصد با افزایش زمان هم زدن تا 60 دقیقه کاهش یافت. نتایج نشان داد که پوست پرتقال به عنوان جاذب زیستی می تواند باعث بهبود کیفی، کاهش فلزات سنگین روغن و ایجاد ارزش افزوده گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - مطالعه میزان آلودگی‌ قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) با فلزات سنگین و برخی پاتوژن‌ها در شهر اصفهان
        مریم سادات امامی امیر شاکریان ابراهیم رحیمی
        یکی از محصولاتی که در شرایط فعلی قادر به تامین پروتئین، ویتامین و اسیدهای آمینه ضروری برای انسان می باشد، قارچ خوراکی دکمه ای (Agaricus bisporus) است. با وجود تمامی خواص، این ماده غذایی به دلیل ارتباط مستقیم با خاک می تواند عامل بسیاری از آلودگی های باکتریایی و فلزات سن چکیده کامل
        یکی از محصولاتی که در شرایط فعلی قادر به تامین پروتئین، ویتامین و اسیدهای آمینه ضروری برای انسان می باشد، قارچ خوراکی دکمه ای (Agaricus bisporus) است. با وجود تمامی خواص، این ماده غذایی به دلیل ارتباط مستقیم با خاک می تواند عامل بسیاری از آلودگی های باکتریایی و فلزات سنگین باشد. لذا هدف از این مطالعه بررسی میزان فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) و کیفیت میکروبی قارچ های دکمه ای عرضه شده در شهرستان اصفهان به کمپیلوباکتر، اشریشیا کلی، سالمونلا و استافیلوکوکوس اورئوس بود. در این مطالعه تعداد 100 نمونه قارچ خوراکی دکمه ای به صورت تصادفی از مراکز عرضه این محصول در شهرستان اصفهان در پائیز 1401 نمونه برداری و آزمایشات میکروبی و شیمیایی روی نمونه ها انجام شد. طبق نتایج به دست آمده، از 100 نمونه قارج، 24 نمونه (24 درصد) به کمپیلوباکتر، 17 نمونه (17 درصد) به اشریشیا کلی، 40 نمونه (40 درصد) به سالمونلا و 56 نمونه (56 درصد) به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده بودند. همچنین مطابق نتایج به دست آمده، میزان آلودگی به فلزات سنگین سرب (35/0±85/2)، کادمیوم (62/0±05/30) و آرسنیک (31/0±8/812) فراتر از حد مجاز استاندارد کدکس بود؛ درنتیجه شیوع بالای باکتری های بیماری زا در قارچ، لازم است در تهیه قارچ خوراکی دکمه ای نهایت دقت را داشت و از خام خواری قارچ امتناع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - ارتباط تجمع زیستی جیوه، کادمیوم و آرسنیک با ترکیبات شیمیایی پروتئین، چربی و خاکستر عضله ماهی کفال طلایی (Liza auratus) تالاب انزلی
        شیما جنت مکان مهران جواهری بابلی ابوالفضل عسکری ساری محمد ولایت زاده
        هدف این تحقیق تعیین میزان پروتئین، چربی، خاکستر و فلزات آرسنیک، جیوه و کادمیوم در عضله ماهی کفال طلایی (Liza auratus) تالاب انزلی بود. تعداد 18 نمونه ماهی کفال طلایی به کمک تور گوشگیر صید شدند. هضم شیمیایی نمونه‌ها به روش مرطوب و سنجش فلزات به روش جذب اتمی صورت پذیرفت. چکیده کامل
        هدف این تحقیق تعیین میزان پروتئین، چربی، خاکستر و فلزات آرسنیک، جیوه و کادمیوم در عضله ماهی کفال طلایی (Liza auratus) تالاب انزلی بود. تعداد 18 نمونه ماهی کفال طلایی به کمک تور گوشگیر صید شدند. هضم شیمیایی نمونه‌ها به روش مرطوب و سنجش فلزات به روش جذب اتمی صورت پذیرفت. میانگین میزان جیوه، آرسنیک و کادمیوم در عضله ماهی کفال طلایی به ترتیب 56/7±20/57، 27/13±29/97 و 39/31±80/200 میکروگرم در کیلوگرم وزن تر بود. همچنین میزان پروتئین، چربی، خاکستر در عضله این ماهی به ترتیب 42/0±69/17، 08/0±74/0 و 12/0± 37/1 درصد محاسبه شد. بین غلظت جیوه، آرسنیک و کادمیوم در عضله ماهی کفال طلایی ارتباط مثبت و معنی‌داری وجود دارد (05/0 p<). بالاترین ضریب همبستگی در عضله ماهی کفال طلایی بین فلزات جیوه و آرسنیک مشاهده گردید (05/0 p<، 982/0= R). نتایج نشان دهنده ارتباط مثبت و معنی داری بین غلظت جیوه، آرسنیک و کادمیوم با میزان ترکیبات شیمیایی در عضله ماهی کفال طلایی وجود داشت (05/0 p<). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - مطالعه غلظت عناصر آهن، روی، مس، کادمیوم‌ و سرب در بافت‌های کبد، کلیه و ماهیچه گاو و گوسفند توزیع شده در بازار مصرف شهر همدان در سال 1390
        سهیل سبحان اردکانی مهدی ریاحی خرم مریم قاسمی
        در این پژوهش نظر به اهمیت تاثیر سوء غلظت بیش از حد مجاز عناصر سنگین در منابع غذایی، غلظت عناصر آهن، روی، مس، کادمیوم و سرب موجود در 180 نمونه از بافت های کبد، کلیه و ماهیچه گاو و گوسفند عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان در سال 1390 به روش هضم مرطوب و توسط دستگاه نشر اتمی چکیده کامل
        در این پژوهش نظر به اهمیت تاثیر سوء غلظت بیش از حد مجاز عناصر سنگین در منابع غذایی، غلظت عناصر آهن، روی، مس، کادمیوم و سرب موجود در 180 نمونه از بافت های کبد، کلیه و ماهیچه گاو و گوسفند عرضه شده در بازار مصرف شهر همدان در سال 1390 به روش هضم مرطوب و توسط دستگاه نشر اتمی بر حسب ppb وزن مرطوب تعیین شد. نتایج نشان داد بالاترین نرخ تجمع فلزات مربوط به بافت‌های کبد و کلیه و پایین ترین آن مربوط به بافت ماهیچه بود. در بین عناصر، بیشترین میانگین غلظت مربوط به آهن بافت کبد گاو (ppb879±25507) و کمترین میانگین غلظت مربوط به کادمیوم بافت ماهیچه گوسفند (ppb54±192) بود. مقایسه آماری میانگین غلظت تجمع یافته فلزات در بافت های مورد مطالعه دام‌ها با یکدیگر بیانگر وجود اختلاف معنی دار بود (001/0>P). مقایسه میانگین غلظت تجمع یافته فلزات در بافت های مختلف با حداکثر غلظت مجاز کمیسیون اروپا بیانگر آن بود که به استثنای عناصر کادمیوم و سرب، میانگین غلظت سایر عناصر زیر حد مجاز بوده است. همچنین مقایسه میانگین غلظت تجمع یافته فلز کادمیوم با حد مجاز WHO نشان داد که به استثنای بافت ماهیچه در هر دو دام گاو و گوسفند، غلظت این عنصر در سایر بافت ها بطور معنی‌دار بیش از حد مجاز بوده است (001/0>P). بدین ترتیب میانگین غلظت تجمع یافته اکثر فلزات مورد ارزیابی در بافت‌های بدن گاو بیشتر از گوسفند و میانگین غلظت تجمع یافته عناصر آهن و مس در بافت کبد بیش از سایر بافت ها بود. این موضوع با توجه به نقش بافت کبد به عنوان "اندام ذخیره احشام"، قابل توجیه می باشد. همچنین میانگین غلظت تجمع یافته عناصر سمی کادمیوم و سرب در بافت کلیه بالاتر از سایر بافت ها بود، که این موضوع نیز با توجه به نقش بافت کلیه به عنوان "عضو دفع فضولات"، قابل توجیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - ارزیابی غلظت مس و کادمیوم در گوجه‌فرنگی‌های گلخانه‌ای تولیدی استان همدان در سال 91
        مهرداد چراغی مژگان سهرابی کامران شایسته
        تجمع بیش از حد فلزات سنگین در خاک‌های کشاورزی نه‌تنها منجر به آلودگی محیط زیست می شود بلکه منجر به افزایش جذب فلزات سنگین توسط گیاهان شده که در نتیجه آن کیفیت و ایمنی غذایی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. کادمیوم و مس آلاینده های اصلی در خاک های گلخانه ای هستند که هم از طریق ت چکیده کامل
        تجمع بیش از حد فلزات سنگین در خاک‌های کشاورزی نه‌تنها منجر به آلودگی محیط زیست می شود بلکه منجر به افزایش جذب فلزات سنگین توسط گیاهان شده که در نتیجه آن کیفیت و ایمنی غذایی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. کادمیوم و مس آلاینده های اصلی در خاک های گلخانه ای هستند که هم از طریق تکنیک های کشاورزی و هم از طریق مواد شیمیایی به محصولات کشاورزی راه پیدا می‌کنند. این پژوهش با هدف تعیین میزان آلودگی محصول گوجه فرنگی گلخانه های استان همدان به فلزات سنگین مس و کادمیوم صورت گرفته است. در مجموع 72 نمونه از 18 گلخانه (4 نمونه از هر گلخانه) واقع در 6 شهر استان نمونه‌گیری شد. پس از انجام آماده‌سازی نمونه‌ها، غلظت عناصر مذکور با استفاده از دستگاه نشر اتمی اندازه‌گیری گردید. نتایج تحقیق نشان داد، غلظت کادمیوم و مس در نمونه های گوجه فرنگی به ترتیب در دامنه 25/5- 08/0 و 25/9-01/0 میلی گرم برگیلوگرم بود. تجزیه و تحلیل های آماری همبستگی معنی‌داری بین غلظت عناصر کادمیوم و مس در محصول گوجه‌فرنگی نشان داد. مقایسه نتایج بدست آمده با مقادیر مجاز نشان‌دهنده آلوده بودن بیش از حد مجاز برخی از محصول گوجه فرنگی در گلخانه های مورد مطالعه بود. طوری‌که غلظت کادمیوم در تمامی نمونه‌ها برای سلامتی مصرف‌کنندگان مخاطره‌آمیز ارزیابی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - ارزیابی غلظت سرب، روی ، مس، نیکل و کروم در سبزیجات رشد یافته در اطراف شهر زنجان
        علی افشاری حسین خادمی
        این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل خطر فلزات سنگین بر سلامت انسان از مصرف سبزیجات انجام گرفت. برای این منظور از سبزیجات رشدیافته در اطراف شهر و مراکز صنعتی زنجان به‌صورت تصادفی نمونه برداری صورت پذیرفت. نمونه های گیاهی با روش اسید کلریدریک 2 مولار هضم و غلظت عناصر (Pb، Zn چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ارزیابی پتانسیل خطر فلزات سنگین بر سلامت انسان از مصرف سبزیجات انجام گرفت. برای این منظور از سبزیجات رشدیافته در اطراف شهر و مراکز صنعتی زنجان به‌صورت تصادفی نمونه برداری صورت پذیرفت. نمونه های گیاهی با روش اسید کلریدریک 2 مولار هضم و غلظت عناصر (Pb، Zn، Cu، Ni و Cr) توسط دستگاه جذب اتمی قرائت گردید. به‌صورت کلی میانگین فلزات سنگین در تمام سبزیجات (32=N) برای روی، سرب، مس، نیکل و کروم به‌ترتیب 8/97، 9/31، 3/19، 4/4 و 3/2 میلی گرم بر کیلوگرم تعیین شد. بالاترین مقدار شاخص آلودگی فلز در ریحان و پایین ترین آن در شاهی مشاهده شد (به‌ترتیب 46/16 و 88/4) مقدار جذب روزانه برای روی، مس و کروم در تمام گروه سنی پایین تر از مقدار جذب قابل تحمل روزانه عناصر است. این مقدار در کودکان، بزرگسالان و سالخوردگان برای نیکل به‌ترتیب 0/2، 6/1 و 3/1 درصد و برای سرب به‌ترتیب 1/28، 0/22 و 0/19 درصد بیشتر از مقدار PTDI به‌دست آمد. مقدار پتانسیل خطرپذیری در تمام گروه سنی به‌صورت Pb>Cu>Zn>Ni>Cr محاسبه شد. مقدار پتانسیل خطرپذیری برای کروم، نیکل و روی کمتر از یک و برای مس کمی بیشتر از یک و در سرب بسیار بالاتر از یک بود. مقدار شاخص خطرپذیری برای گروه سنی کودکان، بزرگسالان و سالخوردگان به‌ترتیب 33/31، 58/24 و 14/21 به‌دست آمد، که بیشترین سهم آن مربوط به سرب می باشد (7/89%) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - تجمع فلزات سنگین جیوه، کادمیوم، قلع، نیکل، روی و آهن در نمونه‌های کنسرو ماهی تون در استان خوزستان
        محمد ولایت زاده ابوالفضل عسکری ساری
        به دلیل سمیت فلزات سنگین برای انسان، پژوهش‌های متعددی در مورد این فلزات و به‌ویژه تجمع آن‌ها در فرآورده‌های شیلاتی نظیر کنسرو انجام یافته است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین آهن، جیوه، کادمیوم، روی، قلع و نیکل در کنسرو ماهی تون در استان خوزستان انجام شد. تعداد چکیده کامل
        به دلیل سمیت فلزات سنگین برای انسان، پژوهش‌های متعددی در مورد این فلزات و به‌ویژه تجمع آن‌ها در فرآورده‌های شیلاتی نظیر کنسرو انجام یافته است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین آهن، جیوه، کادمیوم، روی، قلع و نیکل در کنسرو ماهی تون در استان خوزستان انجام شد. تعداد 54 نمونه کنسرو به صورت تصادفی از سه نشان تجاری از سطح شهر اهواز تهیه شدند.هضم نمونه‌ها به روش خشک و سنجش فلزات سنگین به روش اسپکترومتری جذب اتمی با دستگاه پرکین المر 4100 صورت پذیرفت. در این تحقیق میزان فلزات سنگین بین سه نمونه کنسرو اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0<p). میانگین میزان جیوه، کادمیوم، نیکل، قلع، روی و آهن در نمونه کنسرو C به ترتیب 007/0±048/0، 053/0±297/0، 031/0±171/0، 012/0±062/0، 82/0±36/5، 04/0±63/7 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. بالاترین میزان کادمیوم، نیکل و آهن در نمونه های کنسرو ماهی هوور C مشاهده گردید.میزان نیکل، قلع، جیوه و روی پایین تر از آستانه استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان خواروبار و کشاورزی (FAO) و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بود. اما میزان کادمیوم از حد مجاز استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) و وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان (UKMAFF) بالاتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - مطالعه میزان سرب و کادمیوم و عوامل مرتبط با آن در شیرهای خام تولیدی در مناطق مختلف استان همدان
        علی‌اصغر وحیدی‌نیا ایرج صالحی هادی بیگی‌نژاد جلال پورتقی زهرا نظری محمدرضا مرادی
        با توجه به عوارض خطرناک وجود فلزات سنگین در رژیم غذایی انسان میزان سرب و کادمیوم موجود در شیر خام مناطق مختلف استان همدان در تابستان سال1390 ارزیابی شد. با در نظر گرفتن مطالعات اکولوژیکی تعداد 48 نمونه از شیرهای خام تولیدی مناطق مختلف استان همدان نمونه‌برداری و میزان عن چکیده کامل
        با توجه به عوارض خطرناک وجود فلزات سنگین در رژیم غذایی انسان میزان سرب و کادمیوم موجود در شیر خام مناطق مختلف استان همدان در تابستان سال1390 ارزیابی شد. با در نظر گرفتن مطالعات اکولوژیکی تعداد 48 نمونه از شیرهای خام تولیدی مناطق مختلف استان همدان نمونه‌برداری و میزان عناصر مذکور با روش افزایش استاندارد و تزریق به دستگاه جذب سنجی اتمی اندازه‌گیری شد. طبق نتایج مطالعه، میانگین سرب و کادمیوم به ترتیب 84/4 وµg/kg21/3 تعیین گردید که از این نظر از حد مجاز تعیین شده توسط WHO وFAOکمتر بود. نتایج نشان داد غلظت عناصر مورد مطالعه در بین مناطق مختلف مورد بررسی اختلاف آماری معنی‌داری داشت (001/0>p). همچنین مقادیر سرب و کادمیوم نمونه‌ها با تعداد خودرو، تعداد کارخانجات صنعتی و جمعیت ساکن در هر منطقه ارتباط آماری معنی‌داری نشان نداد. مقایسه غلظت عناصر سنگین با نقشه معادن کانی فلزی استان نشان داد نقاط با محتوای بالای آلاینده‌ها در اطراف نقاط با تراکم بالای معادن قرار دارند. به نظر می‌رسد این عناصر از طریق آب و علوفه وارد بدن دام‌ها در این مناطق شده است. بنابراین ضرورت انجام مطالعات تکمیلی توصیه می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - بررسی و مقایسه غلظت فلزات سنگین (نیکل، سرب، کادمیوم و روی) در عضله ماهیان شوریده، حلوا سیاه، شیر و کوتر در منطقه چابهار در فصل تابستان
        الهام شهری نعمت اله خراسانی غلامرضا نوری فردوس کرد مصطفی پور محمد ولایت زاده
        فلزات سنگین از آلاینده هایی هستند که در اکوسیستم های آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و درنهایت برای انسان ایجاد می کنند. این پژوهش در سال 1392 به‌منظور تعیین میزان فلزات سنگین نیکل، سرب، کادمیوم و روی در عضله ماهیان شوریده، حلوا سیاه، شیر و کوتر منطقه چابهار انجام شد. چکیده کامل
        فلزات سنگین از آلاینده هایی هستند که در اکوسیستم های آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و درنهایت برای انسان ایجاد می کنند. این پژوهش در سال 1392 به‌منظور تعیین میزان فلزات سنگین نیکل، سرب، کادمیوم و روی در عضله ماهیان شوریده، حلوا سیاه، شیر و کوتر منطقه چابهار انجام شد. 96 نمونه ماهی از صیدگاه بندر چابهار از دو منطقه ساحلی و دریایی تهیه شد. جهت استخراج فلزات از بافت های موردمطالعه، از روش هضم مرطوب استفاده شد و تعیین غلظت فلزات سنگین به‌وسیله دستگاه جذب اتمیYounglin AAS8020 صورت پذیرفت. میزان کادمیوم در ماهی حلوا سیاه (0450/0 میلی گرم در کیلوگرم) نسبت به گونه های دیگر بالاتر بود. همچنین پایین ترین میزان این عنصر در ماهی شوریده و شیر (0150/0 میلی گرم در کیلوگرم) به دست آمد. میزان سرب در ماهی کوتر (0125/0 میلی گرم در کیلوگرم) نسبت به گونه های دیگر پایین تر بود. میزان نیکل در ماهی کوتر (1800/4 میلی گرم در کیلوگرم) نسبت به گونه های دیگر بالاتر به دست آمد. پایین ترین میزان این عنصر در ماهی شیر (0150/0 میلی گرم در کیلوگرم) بود. میزان روی در ماهی کوتر (5450/0 میلی گرم در کیلوگرم) نسبت به گونه های دیگر بالاتر بود. پایین ترین میزان این عنصر در ماهی شیر (0150/0 میلی گرم در کیلوگرم) مشاهده شد. میزان فلز کادمیوم، سرب و روی در مقایسه با آستانه استانداردهای جهانی سازمان غذا و کشاورزی، سازمان بهداشت جهانی، وزارت کشاورزی شیلات انگلستان و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا و سازمان غذا و داروی امریکا پایین تر بود. غلظت نیکل در عضله ماهی کوتر در مقایسه با استانداردهای جهانی بیشتر به دست آمد.با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، میزان فلزات سنگین موجود در عضله ماهیان موردمطالعه هیچ گونه خطری برای مصرف انسان در برندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - بررسی عناصر روی، سرب، کادمیوم و مس در شیر خام تولیدی گاوداری‌های صنعتی خرم‌آباد
        سهیل سبحان اردکانی محسن تیزهوش
        فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های شیمیایی موادغذایی محسوب می‌شوند. شیر و فرآورده‌های آن به دلیل ارزش غذایی بالا و مصرف در تمامی سنین در بسیاری از نقاط جهان بخش مهمی از رژیم غذایی انسان را تشکیل می دهد. لذا این پژوهش با هدف بررسی غلظت روی، سرب، کادمیوم و مس در شیر خام چکیده کامل
        فلزات سنگین از مهم‌ترین آلاینده‌های شیمیایی موادغذایی محسوب می‌شوند. شیر و فرآورده‌های آن به دلیل ارزش غذایی بالا و مصرف در تمامی سنین در بسیاری از نقاط جهان بخش مهمی از رژیم غذایی انسان را تشکیل می دهد. لذا این پژوهش با هدف بررسی غلظت روی، سرب، کادمیوم و مس در شیر خام تولیدی گاوداری های مستقر در شهرک صنعتی دام لرستان در سال 1393 انجام یافت.پس از انتخاب 8 واحد دامداری و تهیه 24 نمونه‌ شیر خام، در آزمایشگاه نسبت به هضم اسیدی نمونه‌ها مطابق روش استاندارد اقدام شد. سپس غلظت عناصر در نمونه‌ها با استفاده از دستگاه نشر اتمی خوانده شد. برای پردازش آماری نتایج نیز از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر برای روی، سرب، کادمیوم و مس به‌ترتیب 674±3072، 2790±2720، 5/18±104 و 149±142 میکرو گرم در کیلوگرم بود. به‌علاوه میانگین غلظت تجمع یافته عناصر مورد بررسی در نمونه‌های شیر بسیار بیش تر از رهنمود WHOبرآورد شد. با توجه به نتایج که بیانگر تجاوز میانگین غلظت تجمع یافته فلزات سنگین روی، سرب، کادمیوم و مس در نمونه های شیر از حد مجاز بود، به منظور رسیدن به سلامت و ایمنی غذایی مصرف کنندگان، در نظر گرفتن تمهیداتی از جمله نظارت بر علوفه مصرفی، آب آشامیدنی، خصوصیات اراضی پیرامون دامداری ها و محل کشت علوفه و کنترل آلاینده های منتشر شده از مراکز صنعتی مجاور شهرک صنعتی دام لرستان توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - ارزیابی میزان غلظت سرب و روی در خیار گلخانه‌های استان همدان در سال 91
        زهرا بیگ محمدی کامران شایسته مهرداد چراغی
        آلودگی فلزات سنگین خاک‌های کشاورزی یک مشکل زیست محیطی عمده است که می‌تواند، تولید گیاهی، امنیت غذایی و سلامت انسان را تحت تأثیر قرار دهد. فلزات سنگین در نتیجه فعالیت‌ها و دستکاری ‌های انسان در محیط زیست وارد می‌شوند. فلزات سنگین در قسمت‌های خوراکی سبزیجات برگی و همچنین چکیده کامل
        آلودگی فلزات سنگین خاک‌های کشاورزی یک مشکل زیست محیطی عمده است که می‌تواند، تولید گیاهی، امنیت غذایی و سلامت انسان را تحت تأثیر قرار دهد. فلزات سنگین در نتیجه فعالیت‌ها و دستکاری ‌های انسان در محیط زیست وارد می‌شوند. فلزات سنگین در قسمت‌های خوراکی سبزیجات برگی و همچنین در میوه و دانه گیاهان تجمع پیدا می‌کنند. لذا این پژوهش با هدف تعیین غلظت عناصر سنگین سرب و روی در محصول خیار گلخانه ای برخی از شهرستان های استان همدان انجام شد. غلظت عناصر مذکور با استفاده از دستگاه نشر اتمی تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد، میانگین غلظت عناصر سرب و روی در نمونه‌های خیار به ترتیب 33/0 و 14/3 میلی‌گرم بر کیلوگرم می‌باشد. همچنین نتایج مربوط به تجزیه و تحلیل‌های آماری نشان‌دهنده وجود همبستگی منفی بین غلظت عناصر اندازه گیری شده می باشد. بر پایه نتایج بدست آمده از این پژوهش غلظت عنصر روی در گلخانه‌های‌ همدان و غلظت عنصر سرب در گلخانه های تویسرکان، فامنین و ملایر بالاتر از حدود مجاز توصیه شده تشخیص داده شد. به علاوه، مقادیر دریافت روزانه عناصر سرب و روی از طریق مصرف سبزیجات برای سه رده سنی کودکان، افراد بالغ و بزرگسالان محاسبه گردید. به طور کلی دریافت روزانه عناصر مورد مطالعه پایین تر از حدود مجاز توصیه شده می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - بررسی غلظت کادمیوم، روی و منگنز در ریشه، ساقه و برگ اسفناج و گوجه‌فرنگی مصرفی شهر همدان
        آزاده قبادی امین جهانگرد
        فلزات سنگین از مهمترین آلاینده‌ها در محیط زیست هستند که ورود آن‌ها به زنجیره غذایی یک خطر جدی برای سلامت انسان‌ها به شمار می‌آید. این مطالعه با هدف تعیین میزان غلظت عناصر سنگین کادمیوم، روی و منگنز در قسمت‌های مختلف ریشه، ساقه و برگ سبزی‌های اسفناج و گوجه‌فرنگی مصرفی شه چکیده کامل
        فلزات سنگین از مهمترین آلاینده‌ها در محیط زیست هستند که ورود آن‌ها به زنجیره غذایی یک خطر جدی برای سلامت انسان‌ها به شمار می‌آید. این مطالعه با هدف تعیین میزان غلظت عناصر سنگین کادمیوم، روی و منگنز در قسمت‌های مختلف ریشه، ساقه و برگ سبزی‌های اسفناج و گوجه‌فرنگی مصرفی شهر همدان در سال 1393 صورت گرفت. برای این منظور از محصولات 3 مزرعه در شهر همدان با 5 تکرار از هر مزرعه نمونه‌برداری به‌عمل آمد. جمع‌آوری نمونه‌ها از قسمت‌های مختلف ریشه، ساقه و برگ گیاه صورت پذیرفت. نمونه‌ها در آزمایشگاه با استفاده از روش هضم اسیدی، هضم شدند. سپس غلظت عناصر مورد بررسی توسط دستگاه نشر اتمیICP قرائت گردید. مقادیر میانگین غلظت فلزات سنگین در ریشه، ساقه و برگ گیاه اسفناج به‌ترتیب برابر بود با: کادمیوم 14/0، 24/0، 34/0، روی 53/15، 82/24، 35 و منگنز 59/26، 42/24، 38/45 میلی گرم بر کیلوگرم بود. این مقادیر در گوجه فرنگی به‌صورت: کادمیوم 20/16، 42/24، 81/33، روی 48/21، 74/39، 92/52 و منگنز 60/26، 41/42، 90/61 میلی گرم بر کیلوگرم بود. مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین کادمیوم و منگنز در گیاه اسفناج و گوجه فرنگی با مقادیر استاندارد (WHO/FAO) اختلاف معنی‌داری را نشان داد. به جز فلز روی که اختلاف معنی‌داری را با مقادیر استاندارد مربوطه نداشت. مقایسه نتایج حاصل با مقادیر استاندارد نشان‌دهنده آلوده بودن سبزیجات مصرفی اسفناج و گوجه‌فرنگی مورد مطالعه بود. به‌طوری که غلظت فلزات کادمیوم و منگنز در تمامی نمونه ها برای سلامتی مصرف‌کنندگان مخاطره‌آمیز ارزیابی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - بررسی غلظت فلزات سنگین در محصول زراعی توت فرنگی (مطالعه موردی: اراضی کشاورزی شهرستان سنندج)
        مهرداد چراغی ندا آریایی نژاد بهاره لرستانی
        آلاینده‌ها از جمله عوامل مختل ‌کننده‌ زیست‌بوم‌ها به شمار‌ می آیند و از این میان فلزات سنگین به دلیل مشکلات سمیت، پایداری و تجمع‌ زیستی در محیط زیست حتی در غلظت‌های کم نیز حائز اهمیت شناخته شده‌اند. استان کردستان با تولید سالانه 30 هزار تن توت‌فرنگی، 88 درصد کل محصول ای چکیده کامل
        آلاینده‌ها از جمله عوامل مختل ‌کننده‌ زیست‌بوم‌ها به شمار‌ می آیند و از این میان فلزات سنگین به دلیل مشکلات سمیت، پایداری و تجمع‌ زیستی در محیط زیست حتی در غلظت‌های کم نیز حائز اهمیت شناخته شده‌اند. استان کردستان با تولید سالانه 30 هزار تن توت‌فرنگی، 88 درصد کل محصول ایران را تولید می‌کند. در این مطالعه از خاک (عمق صفر تا 30 سانتی‌متری)، برگ و محصول توت‌فرنگی هر پنج مزرعه موجود در جاده سنندج به کامیاران تعداد 25 نمونه بطور تصادفی جمع آوری شد. سپس نمونه‌‌ها به آزمایشگاه منتقل و عملیات هضم اسیدی و قرائت فلزات سنگین کادمیوم، آرسنیک، سرب، روی و مس با استفاده از دستگاه نشر اتمی، صورت گرفت. طبق نتایج مطالعه، غلظت کادمیوم، روی و مس در محصول توت‌فرنگی مزارع نمونه‌برداری شده (01/0، 03/6 و 67/13 میلی‌گرم در کیلوگرم) پایین‌تر و غلظت فلزات سنگین آرسنیک و سرب در محصول توت‌فرنگی مزارع نمونه‌برداری شده (88/36 و 57/3 میلی‌گرم در کیلوگرم) بالاتر از حد استاندارد FAO/WHO بود (با حدود اطمینان 95 درصد). احتمالاً علت اصلی آلودگی فلزات سنگین استفاده نابجا از کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی در مزارع مورد بررسی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - بررسی میزان غلظت عناصر سنگین در کمپوست، خاک پوششی و قارچ‌های خوراکی دکمه‌ای گلخانه‌های استان کردستان
        مهرداد چراغی بهاره لرستانی ندا مردوخ روحانی
        آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات مهم زیست محیطی و یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت مواد غذایی است. این تحقیق با هدف تعیین غلظت عناصر سنگین آرسنیک، کادمیوم، سرب، روی و مس در محصول قارچ خوراکی تولید شده در گلخانه های استان کردستان صورت گرفته است. برای این منظور از کمپوست، چکیده کامل
        آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات مهم زیست محیطی و یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت مواد غذایی است. این تحقیق با هدف تعیین غلظت عناصر سنگین آرسنیک، کادمیوم، سرب، روی و مس در محصول قارچ خوراکی تولید شده در گلخانه های استان کردستان صورت گرفته است. برای این منظور از کمپوست، خاک و محصول قارچ خوراکی چهار گلخانه در استان کردستان با پنج تکرار برای هر یک نمونه برداری به عمل آمد. در کل در این بررسی تعداد 60 نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه ها با استفاده از روش هضم اسیدی، هضم شدند. سپس غلظت عناصر توسط دستگاه نشر اتمی قرائت گردید. میانگین غلظت آرسنیک در قارچ های خوراکی 742/89 میلی‌گرم در کیلوگرم، کادمیوم 32/0 میلی‌گرم در کیلوگرم، مس 868/48 میلی‌گرم در کیلوگرم، سرب 152/3 میلی‌گرم در کیلوگرم و روی 072/24 میلی‌گرم در کیلوگرم به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین غلظت آرسنیک، سرب و مس در کلیه نمونه های قارچ خوراکی بالاتر از حد استاندارد WHO ( عنصر آرسنک 5/0 میلی گرم در کیلوگرم، سرب 2 میلی گرم در کیلوگرم و مس 40 میلی گرم در کیلوگرم در مواد غذایی) بوده است. این در حالی است که کلیه نمونه های قارچ از لحاظ عناصر روی و کادمیوم کاملا سالم بودند. همچنین غلظت کلیه عناصر در خاک و کمپوست به جز آرسنیک پایین تر از حد استاندارد EPA تشخیص داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مصرف زیاد کودهای شیمیایی در گلخانه های استان کردستان باعث افزایش غلظت این عناصر شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - اندازه‌گیری میزان عناصر سمی موجود در مکمل‌های غذای نوزاد عرضه شده در ایران (مقاله کوتاه)
        محمدامین مهرنیا آیگین باشتی فخرالدین صالحی
        غذای نوزاد به‌دلیل شبیه‌سازی آن با شیر مادر به عنوان یک جایگزین نسبی یا کامل برای شیر مادر برای نوزادان 6 تا 12 ماه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این پژوهش پنج نمونه مکمل غذای نوزاد شامل سه مکمل غذایی از شرکت غنچه (برنجین با شیر، گندمین با شیر، و حریره بادام) و دو مکمل چکیده کامل
        غذای نوزاد به‌دلیل شبیه‌سازی آن با شیر مادر به عنوان یک جایگزین نسبی یا کامل برای شیر مادر برای نوزادان 6 تا 12 ماه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این پژوهش پنج نمونه مکمل غذای نوزاد شامل سه مکمل غذایی از شرکت غنچه (برنجین با شیر، گندمین با شیر، و حریره بادام) و دو مکمل غذایی از شرکت نستله (گندم و شیر، و موز و گندم با شیر) که در ایران مصرف زیادی دارند، تهیه شد. نمونه‌ها توسط اسید نیتریک هضم و سپس مقدار عناصر سمی شامل کادمیم، سرب، منگنز، مولیبدن و نیکل موجود در آن‌ها آنالیز و به‌طور کمی اندازه‌گیری شد. همچنین شاخص تخمین روزانه جذب (EDI) برای تمامی نمونه‌ها محاسبه و با شاخص جذب روزانه قابل تحمل (TDI) مقایسه گردید. کمترین و بیش‌ترین مقدار کادمیم به ترتیب متعلق به مکمل غذای کودک برنجین با شیر (3/40 میکروگرم بر کیلوگرم) و مکمل غذای کودک گندمین با شیر (0/58 میکروگرم بر کیلوگرم) شرکت غنچه بود. مقدار عناصر کادمیم، سرب، منگنز، مولیبدن و نیکل موجود در مکمل‌ها به ترتیب در محدوده ppb 0/58-3/40؛ ppb 85/31؛ ppm 9/4-3/2؛ ppb 8/518-9/417 و ppb 0/6415-1/4479 بدست آمد. در مجموع مقدار عناصر سمی موجود در مکمل‌های غذای نوزاد عرضه شده در ایران کمتر از مقدار مجاز گزارش اعلام شده به‌دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - ارزیابی تاثیر صنایع آلاینده بر میزان فلزات سنگین در خاکهای اطراف آن (مطالعه موردی: کارخانه سیمان ایلام)
        بتول نوروزی نورالدین رستمی محسن توکلی محمود رستمی نیا
        امروزه آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به مسئله ای جهانی تبدیل شده است. فلزات سنگین می توانند از طریق منابع انسانی و طبیعی وارد محیط زیست شوند. خاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود نگه دارد و از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به این آلودگی ها پی برد. هدف از این چکیده کامل
        امروزه آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به مسئله ای جهانی تبدیل شده است. فلزات سنگین می توانند از طریق منابع انسانی و طبیعی وارد محیط زیست شوند. خاک می تواند آلودگی های زیست محیطی را در خود نگه دارد و از طریق آنالیز شیمیایی خاک می توان به این آلودگی ها پی برد. هدف از این تحقیق میدانی، بررسی میزان آلودگی خاکهای اطراف کارخانه سیمان ایلام به فلزات سنگین و سمی می باشد. در این راستا تعداد 20 نمونه خاک در جهات مختلف برداشت و غلظت عناصر روی، کبالت، منگنز، مولیبدن، کادمیوم، مس، سرب، کروم و نیکل در نمونه های خاک با استفاده از دستگاه جذب اتم اندازه گیری شد. به منظور درک بهتر چگونگی پراکنش فلزات مورد مطالعه از روش های زمین انباشت، فاکتور آلودگی، درجه آلودگی اصلاح شده و شاخص بار آلودگی استفاده شد. نتایج نشان داد که هرچند منطقه مورد مطالعه نسبت به همه فلزات سنگین غیر آلوده بوده است اما ضریب همبستگی عناصر در جهات مختلف نشان می دهد که بیشترین ضریب همبستگی برای عناصر به طرف شمال غرب منطقه و همسو با باد غالب منطقه می باشد. بنابراین جهت وزش باد در پراکنش عناصر مؤثر بوده و در اکثر نقاط با دور شدن از کارخانه غلظت عناصر کاهش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - اثر پرایمینگ بذر گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) با سالیسیلات در شرایط آلودگی کروم و سرب
        الهام جعفریان مهراب یادگاری رامین ایرانی پور
        به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خرفه بر میزان پالایش عناصر سنگین کروم و سرب و صفات رشدی خرفه، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاه و مزرعه در سال 1396 انجام شد. طرح آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3 عامل با 3 تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارها شامل بذور چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خرفه بر میزان پالایش عناصر سنگین کروم و سرب و صفات رشدی خرفه، آزمایشی در دو مرحله آزمایشگاه و مزرعه در سال 1396 انجام شد. طرح آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل 3 عامل با 3 تکرار به صورت گلدانی انجام شد. تیمارها شامل بذور پرایم (با غلظت 1 میلی مول اسیدسالیسیلیک) و غیرپرایم، سطوح مختلف کروم (0، 25، 75 و 100 میلی‌گرم در کیلوگرم) و سرب (0، 50، 150و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم) بودند. نتایج نشان داد سطوح مختلف کروم و سرب تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی داشت. با افزایش غلظت فلزات، مقدار صفات وزن تر و خشک اندام‌های زمینی و هوایی و درصد عصاره ساختار هوایی، به‌طور معنی‌داری نسبت به شاهد کاهش یافت. بیشترین مقادیر صفات وزن تر و خشک اندام‌های زمینی و هوایی و درصد عصاره ساختار هوایی، مربوط به گیاهان پرایم شده بدون آلودگی فلزات سنگین و پایین‌ترین میزان در گیاهان غیرپرایم با بالاترین سطوح آلودگی کروم (100میلی گرم بر کیلوگرم) و سرب (300 میلی‌گرم بر کیلوگرم) بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده، پرایمینگ بذر خرفه، تأثیر افزاینده در پالایش عناصر کروم و سرب از خاک داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - حذف فلز سنگین سرب از پساب صنعتی با استفاده از سه گونه میکروجلبک Scenedesmus acutus ، Scenedesmus incrassatulus وScenedesmus opliquus
        مهدی علایی احمد محمدی حمید مشهدی فهیمه محمودنیا
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است. روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین وجود دارد که به انرژی زیادی نیاز داشته و پر هزینه هستند. بنابراین استفاده از جاذب هایی نظیر جلبک ها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش کارآیی سه گونه میکروجلبک چکیده کامل
        آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی است. روش های مختلفی برای حذف فلزات سنگین وجود دارد که به انرژی زیادی نیاز داشته و پر هزینه هستند. بنابراین استفاده از جاذب هایی نظیر جلبک ها مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش کارآیی سه گونه میکروجلبک های Scenedesmus acutus ، Scenedesmus incrassatulus وScenedesmus opliquus در جذب فلز سنگین سرب بررسی شد. بدین منظور پارامتر pH (3 تا 7)، تراکم جلبک (25/0 تا 2 گرم)، غلظت آلاینده (۲۰ تا 200 میلیگرم در لیتر)، زمان (30 تا 150 دقیقه) و دما (15 تا 35 درجه سانتیگراد) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان جذب فلزات سنگین توسط این سه گونه تفاوت معنی داری نداشت. اما میزان pH ، تراکم جلبک، غلظت آلاینده، زمان و دما تاثیر معناداری بر کارآیی جلبکها در حذف مواد آلاینده از محیط داشت. به نحوی که بیشترین میزان جذب سرب توسط میکروجلبک‌ها در pH برابر با ۶، دمای ۲۵ درجه سانتیگراد،‌ میزان جاذب برابر با 5/0 گرم، مدت زمان تماس ۱۲۰ دقیقه و تراکم ۱۵۰ میلی گرم در لیتر سرب رخ داد. جذب سرب بر تولید لیپید و بیودیزل توسط میکروجلبک ها تاثیری نداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - اثر همزمان جیبرلیک اسید وکلرورکادمیوم برروی برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه یونجه (Medicago sativa L.)
        فرزانه نجفی زینب تقی زاده
        آلودگی خاک ها به فلزات سنگین می تواند باعث مشکلات عمده زیست محیطی گردد. کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند و برای کاهش اثرات زیان آور تنش فلزات سنگین می توان از ترکیبات مختلفی استفاده کرد. در این تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم کلر چکیده کامل
        آلودگی خاک ها به فلزات سنگین می تواند باعث مشکلات عمده زیست محیطی گردد. کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین در گیاهان تنش اکسیداتیو ایجاد می کند و برای کاهش اثرات زیان آور تنش فلزات سنگین می توان از ترکیبات مختلفی استفاده کرد. در این تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم کلرید( 0 ، 25 و 50 میکرومولار) و هورمون جیبرلیک اسید(صفر ، 5 و 10 میکرومولار) بر روی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه یونجه مورد بررسی قرار گرفت. پس از کاشت بذر گیاه یونجه در گلدان جاوی ماسه مرطوب شده با آب مقطر و ضد عفونی شده انتقال داده شد و با محلول هوگلند کامل آبیاری گردید. سپس گیاهان 22 روزه تحت تیمارهای مختلف کلرورکادمیوم و هورمون جیبرلین قرار گرفتند. پس از تیماردهی(هرسه روز یک بار) گیاهان به منظور انجام برخی آنالیزهای فیزیولوژیکی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کلرورکادمیوم در محلول غذایی هوگلند پارامترهای رشد، محتوای رنگیزه‌ها ، میزان پروتئین کل و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز کاهش و مقدار پرولین، فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش پیدا کردند. در حالیکه در گیاهان تحت تیمار همزمان جیبرلیک اسید و کلرورکادمیوم در مقایسه با گیاهان تحت تیمار کلرورکادمیوم پارامترهای رشد، محتوای رنگیزه ها، میزان پروتئین کل افزایش نشان داد اما فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و مقدار پرولین کاهش یافت. کادمیوم موجب تخریب پروتئین ها، فسفولیپیدها و تغییر ماده ژنتیک سلول ها می شود که نتیجه آن اثرات مخربی است که به گیاه وارد می شود. این یافته ها نشان دهنده اثر بهبود دهنده ی جیبرلین وافزایش مقاومت گیاه به تنش کادمیوم می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - بررسی تاثیر فاضلاب تصفیه شده شهری بر رشد و فیزیولوژی گیاه ختمی (Althaea officinalis)
        احمد مهتدی فروزان قاسمی اطهرالسادات جوانمرد شکوفه حاجی هاشمی
        استفاده از فاضلاب تصفیه‌شده جهت آبیاری گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. ختمی (Althaea officinalis) گیاه دارویی از تیره پنیرکیان است و دارای ترکیبات لعاب‌دار و موسیلاژ فراوانی می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر فاضلاب بر رشد و برخی از خصوصی چکیده کامل
        استفاده از فاضلاب تصفیه‌شده جهت آبیاری گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. ختمی (Althaea officinalis) گیاه دارویی از تیره پنیرکیان است و دارای ترکیبات لعاب‌دار و موسیلاژ فراوانی می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر فاضلاب بر رشد و برخی از خصوصیات فیزیولوژیک گیاه ختمی صورت گرفت. بدین منظور بذر گیاهان ختمی در گلدان‌های حاوی پرلیت کشت شدند. گیاهان در مرحله چهار برگی با غلظت‌های مختلف فاضلاب تصفیه‌شده شهری یاسوج (صفر، 25 ،50،75 و 100 درصد) در سه تکرار آبیاری شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. برداشت گیاهان سه هفته پس از اولین آبیاری با سطوح مختلف فاضلاب انجام شد و برخی از صفات رویشی و فیزیولوژیکی مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار فاضلاب سبب افزایش طول گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی و سطح برگ گیاهان شد. بیشترین میزان رشد در تیمار گیاهان با فاضلاب رقیق‌ نشده بدست آمد. در پاسخ به تیمار فاضلاب، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی از قبیل کلروفیل‌های a، b و کلروفیل کل و کاروتنوئیدها افزایش معنی‌دار یافت و بیشترین میزان افزایش در تیمار 100 درصد فاضلاب مشاهده شد. آنتوسیانین‌ها و فلاونوئیدها در پاسخ به فاضلاب افزایش یافتند درحالیکه میزان پروتئین ها کاهش یافت. در پاسخ به آبیاری فاضلاب، عناصر سرب و کادمیوم در ریشه و برگ گیاهان یافت نشد. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان‌دهنده واکنش مثبت گیاه ختمی، به آبیاری با فاضلاب تصفیه‌شده شهری بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - بررسی اثرات برهمکنش سلنیوم و مولیبدن بر محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی برگ گوجه فرنگی (Lycopersicom esculentum Mill.)
        زینب گوشه‌گیر رمضانعلی خاوری‌نژاد سارا سعادتمند
        سلنیوم عنصری است که برای گیاهان ضروری شناخته نشده است، با این حال، گیاهان سلنیوم را جذب می‌کنند. مولیبدن فلزی سنگین است که در مقادیر بسیار ناچیز مورد نیاز گیاهان است. مولیبدن در مقادیر بالا می‌تواند برای گیاهان و دیگر موجودات زنده سمیت ایجاد کند. در این تحقیق اثرات برهم چکیده کامل
        سلنیوم عنصری است که برای گیاهان ضروری شناخته نشده است، با این حال، گیاهان سلنیوم را جذب می‌کنند. مولیبدن فلزی سنگین است که در مقادیر بسیار ناچیز مورد نیاز گیاهان است. مولیبدن در مقادیر بالا می‌تواند برای گیاهان و دیگر موجودات زنده سمیت ایجاد کند. در این تحقیق اثرات برهم‌کنش سلنیوم و مولیبدن بر میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه گوجه فرنگی رقم ارلی اوربانا 111 (Lycopersicom esculentum Mill. cv. Early Urbana111) مورد بررسی قرار گرفت. محتوی کلروفیل a، b، بتاکاروتن و گزانتوفیل موجود در برگ با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‌گیری شد. همچنین وزن خشک گیاه اندازه‌گیری شده است. سلنیوم بر وزن خشک بخش هوایی اثر معنی‌داری نداشته و تنها وزن خشک ریشه را بطور معنی‌داری کاهش داد. همچنین سلنیوم موجب افزایش محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی گردید. مولیبدن در غلظت‌های بکار رفته موجب کاهش معنی‌دار وزن خشک کل گیاه شده و محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی برگ را نیز به میزان قابل توجهی کاهش داد. بنابراین مولیبدن در گیاه ایجاد سمیت کرده است. سلنیوم در غلظت‌های 1 و 2 پی.پی.ام تا حدودی اثرات سمی مولیبدن را تعدیل کرد. در این تحقیق نشان داده شده است که سلنیوم می‌تواند اثرات بهبود دهنده بر تنش ناشی از سمیت مولیبدن به عنوان یک فلز سنگین بگذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - گیاه پالایی، دست آوردی سبز برای پالایش سیاهی
        مژگان فرزامی سپهر عباس هانی
        این بررسی به وضعیت فنآوری گیاه پالایی با تاکید خاص بر استخراج گیاهی از خاک آلوده به فلزات سنگین می‌پردازد. برخلاف ترکیبات آلی خاک، فلزات سنگین قابل تجزیه نمی‌باشند و پاکسازی آنها معمولا با جداسازی آنها انجام می‌گیرد. بسیاری از فن آوری‌های رایج، پرهزینه و محدودکننده حاصل چکیده کامل
        این بررسی به وضعیت فنآوری گیاه پالایی با تاکید خاص بر استخراج گیاهی از خاک آلوده به فلزات سنگین می‌پردازد. برخلاف ترکیبات آلی خاک، فلزات سنگین قابل تجزیه نمی‌باشند و پاکسازی آنها معمولا با جداسازی آنها انجام می‌گیرد. بسیاری از فن آوری‌های رایج، پرهزینه و محدودکننده حاصلخیزی خاک می‌باشند، بنابراین، این عمل باعث ایجاد اثرات منفی بر اکوسیستم می‌گردد. گیاه پالایی یک روش مقرون به صرفه، سازگار با محیط زیست، با رویکردی زیبا و دل انگیز، مناسب برای کشورهای در حال توسعه است. با وجود این پتانسیل، گیاه پالایی، تکنولوژی تجاری در دسترس در ایران است. این مقاله در مورد متحرک بودن، فراهمی زیستی و پاسخ گیاه به حضور فلزات سنگین خاک می‌پردازد. طبقه‌بندی گیاهان با توجه به مکانیسم استخراج گیاهی و در مسیر فلز در گیاهان انجام می‌شود. به تکنیک‌های مختلف به‌منظور افزایش استخراج گیاهی و استفاده از محصولات بعدی گیاه پالایی، پرداخته شده است. از آنجا که مقدار زیادی زیتوده در طول این فرایند گیاه پالایی تولید می‌گردد، دفع زیتوده نیز نیاز به مدیریت مناسب دارد. گیاهان با زیتوده بالا برای محدود کردن عبور آلاینده به زنجیره غذایی انتخاب می‌گردند که غیر خوراکی، مقاوم به بیماری باشند و بتواند انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه کنند. بنابراین روش استخراج گیاهی برای استفاده در موقعیت فعلی کشورمان مناسب‌تر از سایر روش‌ها خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - بررسی اثر کادمیم بر تغییرات رنگدانه‌ای، فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی سه گونه دارویی Mentha aquatica L.، Trautv. Eryngium caucasicum و Froriepia subpinnata Ledeb.
        رقیه حسن پور فائزه زعفریان محمد رضوانی بهی جلیلی
        کادمیم یکی از خطرناکترین عناصر سنگین است که به طور طبیعی و یا با فعالیت‌های انسانی وارد خاک می‌شود و سبب تنش اکسیداتیو در گیاهان می‌شود. لذا این مطالعه، جهت بررسی اثر کادمیم بر برخی از واکنش‌های فیزیولوژیک سه گیاه معطر شامل پونه (Mentha aquatica L.)، زولنگ (Eryngium cau چکیده کامل
        کادمیم یکی از خطرناکترین عناصر سنگین است که به طور طبیعی و یا با فعالیت‌های انسانی وارد خاک می‌شود و سبب تنش اکسیداتیو در گیاهان می‌شود. لذا این مطالعه، جهت بررسی اثر کادمیم بر برخی از واکنش‌های فیزیولوژیک سه گیاه معطر شامل پونه (Mentha aquatica L.)، زولنگ (Eryngium caucasicum Trautv.) و اناریجه(Froriepia subpinnata Ledeb.) ، انجام شد. در سه آزمایش گلخانه‌ای، پنج غلظت کادمیم خاک شامل 0، 5، 10، 15 و 20 میلی‌گرم کادمیم در کیلوگرم خاک، در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1396-1395 بررسی شد. نشاء هر سه گیاه در گلدان‌های آلوده کشت شدند. قبل از مرحله گلدهی کلروفیل a، b، کاروتنوئید، فنل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدان اندام‌های هوایی اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد رنگدانه‌های برگ در هر سه گیاه با افزایش سطح کادمیم به صورت خطی کاهش یافت، اما میزان کاهش کاروتنوئید نسبت به کلروفیلa وb کمتر بود. همچنین کلروفیلb نسبت به کلروفیل a حساسیت بیشتری به کادمیم نشان داد. در حالی که فنل، فلاونوئیدها و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گیاهان با افزایش سطح کادمیم افزایش یافت. گیاه پونه بیشترین میانگین فنل (89/65 میلی‌گرم در گرم)، فلاونوئید (88/146 میلی‌گرم در گرم) و فعالیت آنتی‌اکسیدان (49/98 درصد) را به خود اختصاص داد. در مجموع نتایج نشان داد رنگدانه‌های گیاهی تحت تاثیر سمیت کادمیم قرار گرفتند و با توجه به این که گیاهان مورد نظر غنی از ترکیبات آنتی‌اکسیدان هستند؛ افزایش این ترکیبات در مواجه با تنش کادمیم نشان‌ دهنده‌ی نوعی مکانسیم دفاعی سه گیاه برای مقابله با تنش می-باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - Synthesis, characterization and properties of hydrogel based on acrylic acid for removal of zinc ion from wastewater
        Arman Samadzadeh Mamaghani Mohammad Reza Manafi Mohammad Hojjati
        This research investigated the PMA-AA (maleic acid/acrylic acid) hydrogel, which was synthesized by free radical polymerization of maleic acid / acrylic acid as monomers, using MBA as a Cross-linking agent and (NH4)2S2O8 as an initiator at 60 °C. FTIR and TGA spectr چکیده کامل
        This research investigated the PMA-AA (maleic acid/acrylic acid) hydrogel, which was synthesized by free radical polymerization of maleic acid / acrylic acid as monomers, using MBA as a Cross-linking agent and (NH4)2S2O8 as an initiator at 60 °C. FTIR and TGA spectroscopy were used to characterize the hydrogel. The FTIR results showed a large absorption band at 3000 cm-1 due to the stretching vibration of OH of AA and MA carboxylic functional groups. The absorption band of the C=O group at 1706 cm-1 in PMA-AA hydrogel disappeared with loaded Zn2+ ions. The C=O stretch frequency at 1631 cm-1 in PMA-AA hydrogel moved to 1629 cm-1; these variations in IR frequency indicate that hydrogel absorption is a chemical process. Hydrogel results showed no weight loss up to 155 °C free hydrogel but at 190 °C, suggesting the decomposition of the hydrogel backbone. This rapid weight loss for hydrogels loaded at 330 °C demonstrated an enhancement in the thermal stability of the hydrogel adsorb the heavy metals. It was determined that the concentration, temperatures, and time of the adsorption and adsorption capacity were studied in detail. The maximum sorption capacity was determined to be 239.89 mg/g. Langmuir isotherm provided the best explanation for the current outcome. The pseudo-second-order kinetic model well-represented sorption. Thermodynamic analysis shows that the adsorption of Zn2+ is exothermic. PMA-AA hydrogel loaded with Zn2+ ions desorbed was shown excellent regeneration performance and maintained 99.30% adsorption capacity after four adsorption–desorption cycles. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - Plantain Ash Enhances Dietary Mineral Elements Absorption in Pullets
        آی.سی. اوکلی سی.ام. نوگو آی.اف. اُتوک آ.آ. اُمد آی.پی. اوگبوو اِن.اُ. آلادی وی.ام.اُ. اُکرُ ام.ان. اُپارا سی. اِزما ام.سی. یوچگبو بی.یو. اِکنیم جی.آ. آنیانو ان.جی. اُکیودو آ.بی.آی. یوددیبی اف.ان. مادوبویک
        Generally, only a fraction of the mineral ingested by an animal is effectively absorbed, while most are bound to other components such as fibre and then excreted. In this study, faecal mineral composition differentials were used as indicators of mineral uptake by pullet چکیده کامل
        Generally, only a fraction of the mineral ingested by an animal is effectively absorbed, while most are bound to other components such as fibre and then excreted. In this study, faecal mineral composition differentials were used as indicators of mineral uptake by pullets supplemented varying levels of plantain ash in their daily rations for nine weeks. Plantain stalk and root base samples were collected, sun dried and ashed to produce plantain stalk ash (PSA) and root base ash (PRA), respectively. Ninety six (96) day old Isa Brown pullets were reared to 15 weeks of age and thereafter divided into 2 major groups of 48 birds each. Each group was divided into 4 subgroups of 12 birds each and each subgroup divided into three replicates giving four birds per replicate in a completely randomized design. The PSA and PRA were fed to the pullets as mineral supplements to commercial grower from the 15th to 18th week (4 wk) and layer mashes from the 19th to 24th week (6 wk) at the rate 0, 1, 2 and 3 g per kg body weight so that one group received PSA and the other PRA. In each case, the zero supplementation served as control. At the 9th week of feeding, faecal samples were collected from the groups, dried in the sun and analyzed for their mineral compositions by atomic absorption spectrophotometry. Among the macro minerals, both PSA and PRA supplementation resulted in reductions in the faecal concentrations of K and Mg, with increasing supplementation level, resulting in further reduction of faecal content of these minerals. Mg showed highly significant (P<0.05, P<0.01) regression effects for PSA and PRA, respectively. Reductions in faecal Ni and Fe concentrations were high (47.62 and 79.19%) across 1 g/kg body weight (BW) PSA and PRA supplementations, while it was 83.33% for Mn at the same 1 g/kg BW PRA supplementation. Ni (PSA) and Cr (PSA and PRA) values were significant (P<0.10) for regression effects, implying that the faecal values of these minerals could be predicted from any given quantity of plantain ash using the regression equations. PRA supplementations resulted in increasing faecal content of the two heavy metals, that is, lead and cadmium, indicating selective poor intestinal absorption of these. Plantain ash could serve as potential sources of absorbable mineral supplements and also could improve mineral uptake from commercial diets offered to pullets. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - Metal-Induced Oxidative Stress and Cellular Signaling Alteration in Animals
        س. لوساکو آ. پریلو
        Contamination by heavy metals has attracted increasing attention considering the ability of these elements in producing serious consequence to ecosystem, and especially on animals health. Due to their widespread use in human activities such as industry, agriculture and چکیده کامل
        Contamination by heavy metals has attracted increasing attention considering the ability of these elements in producing serious consequence to ecosystem, and especially on animals health. Due to their widespread use in human activities such as industry, agriculture and even as medicine (e.g. arsenic, selenium and platinum), numerous health risks may be associated with exposure to these substances. All heavy metals, in spite some of them are essential micronutrients, have their toxic effects because of their bioaccumulation on living organisms, and so generally exhibit chronic toxicity via metabolic interference and mutagenesis. They are also classified as carcinogens (known or probable) according to the U.S. Environmental Protection Agency, and the International Agency for Research on Cancer (IARC). In the present paper, the lead, cadmium and chromium disease processes (induced toxicity) were summarized with particular emphasis on the generation and the role of reactive oxygen species (ROS), the unifying factor in determining toxicity for all these metals. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - بررسی تغییرات عنصر کادمیوم در آب های مختلف متأثر از معدن مس سرچشمه
        سیدشاهین آقامیرزاده فاطمه گنجه ای زاده روحانی حمزه سعیدیان کامران گنجه ای زاده
        با توجه به منشاء وجود عناصر سنگین، معادن و استخراج آنها و فاضلابهای حاصل از آنها میتواند نقش مهمی در آلوده کردن محیط زیست توسط این عناصر داشته باشد. در این تحقیق به بررسی آلودگی آب در مسیر رودخانه شور، برخی چاه و قنوات پرداخته شده است و تغییرات عنصر کادمیوم در آبهای سطح چکیده کامل
        با توجه به منشاء وجود عناصر سنگین، معادن و استخراج آنها و فاضلابهای حاصل از آنها میتواند نقش مهمی در آلوده کردن محیط زیست توسط این عناصر داشته باشد. در این تحقیق به بررسی آلودگی آب در مسیر رودخانه شور، برخی چاه و قنوات پرداخته شده است و تغییرات عنصر کادمیوم در آبهای سطحی و زیر زمینی منطقه بررسی شد. سپس مقایسه آماری و تهیه نقشه های اولیه و نقشه های پراکنش آلودگی کادمیوم در آب رودخانه شور، چند قنات و چاه در حوزه آبخیز رودخانه در دو فصل پرآب و کم آب مقایسه گردیدند. مقایسه آماری نمونه های آب رودخانه و چاه و قنوات در دو فصل تر و خشک به روش t-test انجام شد. نتایج نشان داد با توجه به میزان زیاد کادمیوم آب های سطحی و زیر زمینی حوزه آبخیز سر چشمه، بنابراین همه این آبها برای آشامیدن مناسب نیستند و با توجه به اینکه کادمیوم از فلزات سمی، خطرناک و سرطان‌زای موجود در محیط زیست است می تواند خطرات جبران ناپذیری را برای سلامتی انسان و حتی احشام به وجود آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - بررسی تأثیر سموم کشاورزی و فلزات سنگین بر کیفیت آب شرب چاه های شهر ساری
        نسرین محصل اخلاقی افسانه مرادی علی ترابیان رضا حاجی سید محمد شیرازی مجتبی صیادی
        این مطالعه با هدف تحلیل آلودگی چاه‌های ساری ناشی از فلزات سنگین و تعیین منشأ آن به انجام رسید. در این تحقیق، پس از انجام مطالعات مرتبط و پایه‌ای، بازدید میدانی، مصاحبه با کارشناسان و ساکنان منطقه موردنظر و نمونه‌برداری و انجام آزمایشات، نسبت به شناسایی آلودگی‌های فلزات چکیده کامل
        این مطالعه با هدف تحلیل آلودگی چاه‌های ساری ناشی از فلزات سنگین و تعیین منشأ آن به انجام رسید. در این تحقیق، پس از انجام مطالعات مرتبط و پایه‌ای، بازدید میدانی، مصاحبه با کارشناسان و ساکنان منطقه موردنظر و نمونه‌برداری و انجام آزمایشات، نسبت به شناسایی آلودگی‌های فلزات سنگین مس، روی، سرب، کادمیوم، کروم و جیوه در ایستگاه‌های منتخب که دارای اثر در محیط‌زیست هستند پرداخته شد و از نرم افزار ARC GIS برای تهیه نقشه پراکنش استفاده گردید.با توجه به نمونه‌برداری‌های فلزات سنگین در فصول مختلف و ایستگاه‌های مختلف به‌منظور تأیید حضور فلزات سنگین در کانی‌ها و مقایسه این فلزات با استانداردهای آب شرب و بررسی و مکان‌یابی عوامل طبیعی و عوامل انسان‌ساخت ورود این‌گونه فلزات به آب چاه‌های ساری مشخص گردید منشأ ورود این فلزات به آب رودخانه نیز عوامل انسان‌ساخت، به‌ویژه استفاده از سموم آفت‌کش در فصول پر بارش و عامل طبیعی به‌ویژه ساختار زمین‌شناختی منطقه موردمطالعه می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - Phytoremediation capability of nickel and manganese polluted soil by Sorghum biocilor L.
        Javad Naeini Mojtaba Yousefi Rad
        A pot experiment was conducted based on a factorial study and complete random block design with three replicates to investigate the phytoremediation potential of Sorghum biocilor L. in soils polluted with nickel and manganese during 2017-2018. The first factor was nicke چکیده کامل
        A pot experiment was conducted based on a factorial study and complete random block design with three replicates to investigate the phytoremediation potential of Sorghum biocilor L. in soils polluted with nickel and manganese during 2017-2018. The first factor was nickel nitrate (0, 60, and 120 mg kg-1 soil) and the second factor comprised of manganese sulphate (0, 50, and 100 µM). The characteristics under investigation were shoot height, root length, shoot dry weight, root dry weight, nickel concentration of shoots and roots, manganese concentration of shoots and roots, and nickel and manganese translocation factors. Findings suggested that under nickel and manganese stress, shoot height, root length, shoot dry weight, and root dry weight reduced. Also, with an increase in the soil nickel and manganese, so did the concentration of these heavy metals in roots and shoots of the plants under study. Maximum effect of nickel and manganese were recorded in the treatments comprising 120 mg Kg-1 Nickel and 100 µM manganese sulphate, respectively while compared with nickel, manganese caused less damage to the plants under study. Application of nickel to the soil increased the translocation factor while there was no difference between the two levels of nickel applied. On the other hand, application of manganese did not affect the translocation factor compared to the control and the translocation factors for both elements were less than 1. Therefore, based on the findings of the study, sorghum showed a relatively good tolerance to nickel and manganese, the absorbed nickel and manganese were mostly concentrated in the plant root, and Sorghum biocilor L. is not recommended for phytoremediation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        195 - Impact of heavy metal stress on plants and the role of various defense elements
        Tanveer Bilal Pirzadah Bisma Malik Sheikh Tanveer Salam Pervaiz Ahmad Dar Seema Rashid
        Heavy metal (HMs) pollution is currently one of the serious issues for the environment and agriculture as it has a direct impact on the production yield. This situation has gained a rapid momentum in the present era due to the population pressure, industrialization, and چکیده کامل
        Heavy metal (HMs) pollution is currently one of the serious issues for the environment and agriculture as it has a direct impact on the production yield. This situation has gained a rapid momentum in the present era due to the population pressure, industrialization, and various anthropogenic activities which in turn lead to oxidative stress in plants and thus disturbs the redox homeostasis and ultimately affects the crop yield. However, plants possess a different regulatory system that work in a synergetic manner to combat stress and thus adapt themselves in such contaminated soils. These act as sinks to neutralize the toxic effects of these heavy metals by chelation, sequestration, and intensification of enzyme system. Excessive stress induces a cascade, MAPK (mitogen-activated protein kinase) pathway and biosynthesis of metal detoxifying ligands. The understanding of detoxification mechanism of metal ions through MAPK cascade and biosynthesis of metal-detoxifying ligands is an interesting way for searching insights and outlook in the field of plant biotechnology. Here, we discuss the impact of heavy metals on plants and the role of different regulatory elements that play a prominent role in metal detoxification. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        196 - Studying the Efficiency of Suaeda Maritima (L.) Dumort in Phytoremediation of Saline Soil
        Mohamed Abd El-Maboud Walaa Elshalakani
        The true halophyte, Suaeda maritima is growing naturally at the Mediterranean coast. Terminal shoots and roots of S. maritima and its associated soil were taken from two sites across the Damietta- Port Said coastal road, Egypt through winter and summer, 2019. Soil physi چکیده کامل
        The true halophyte, Suaeda maritima is growing naturally at the Mediterranean coast. Terminal shoots and roots of S. maritima and its associated soil were taken from two sites across the Damietta- Port Said coastal road, Egypt through winter and summer, 2019. Soil physical and chemical properties were investigated in details. In addition to heavy metals, water content, phenols content, total ash, Na, K, Ca, Mg, and Cl were determined in both shoots and roots. Also, translocation factor and bioconcentration factor for heavy metals were assessed. Soil near the S. maritima rhizosphere was highly saline and had lower concentration of most metals (Al, Ba, Cd, Cu, Fe, Mo, Pb, Si) and total heavy metals during summer. The heavy metals were highly intake by roots and more sequestered in shoots and roots in summer. Water content and ash content were higher in winter season while the reverse was observed in total phenols and Na in both shoots and roots. Ca content accumulated highest at site 2 during summer for shoots and those growing at site 1 for roots either in winter or summer. Concerning Mg, the maximum value was recorded in plants at site 1 through summer in shoots and roots. Cl content was the greatest accumulation in S. maritima at site 1 through summer in shoots and those at site 2 in winter for roots. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        197 - Refining properties of lavender (Lavandula spica L.) in cadmium contaminated environments.
        Anahita Kiarosta Pezhman Moradi Vahid Abdousi
        Considering the ever-increasing state of pollution in different aspects of the environment, ornamental plants and herbs such as Lavandula have become the center of attention mostly due to their availability and use in urban green spaces. Phytoremediation is a modern and چکیده کامل
        Considering the ever-increasing state of pollution in different aspects of the environment, ornamental plants and herbs such as Lavandula have become the center of attention mostly due to their availability and use in urban green spaces. Phytoremediation is a modern and economical method which can be applied to metropolises for decreasing metal contaminations in soil, water, and atmosphere. This study examined the contamination resistance of Lavandula against cadmium through 3 completely randomized block design experiments. The treatments included cadmium at 2 concentrations (0 and 100 mg) and DTPA at 2 concentrations (1 and 2 mM). Results suggested that heavy metal stress decreased morphologic properties under study and by adding DTPA the cadmium absorption decreased in Lavandula. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        198 - Assessment Some of Heavy Metals in Black Locust (<i>Robinia pseudoascacia</i>) in the Yazd Highway Green Belt
        Motahareh Esfandiary Hamid Sodaiezadeh Mohammad Ali Hakimzadeh
        The aim of this study was to assess the performance of Robinia pseudoacacia (black locust tree) to accumulation some of heavy metals and compared with the concentration of these metals in falling dust Yazd highway green belt. In order to an experiment was conducted as f چکیده کامل
        The aim of this study was to assess the performance of Robinia pseudoacacia (black locust tree) to accumulation some of heavy metals and compared with the concentration of these metals in falling dust Yazd highway green belt. In order to an experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with four replications. The results showed that the concentration of, iron, manganese, zinc, lead and cadmium metals in falling dust were the highest to the lowest, respectively. The distance from the highway in the concentration of heavy metals in leaves and bark of the black locust tree showed significant results (P&lt;0.01). Also, the effect of heavy metals in the leaves of this tree was higher than that of bark. Concentrations of manganese, cobalt, nickel and cadmium metals increased with increasing distance from the highway due to multi-directional winds and the presence of other contaminants. The Pearson correlation analysis between heavy metals found in the falling dust and Robinia pseudoacacia showed that the input and controlling factors of these metals in the black locust tree are probably the same as the dust. The results showed that the leavesof Robinia pseudoacacia with the amount of metal accumulation index of 4438 mg/kg has more ability to simultaneously absorb different metals. As a result, since this green belt surrounds Yazd urban area, it is hoped that a significant amount of heavy metals will be absorbed by these trees. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        199 - Investigation of Heavy Metal Contamination in the Ornamental Plants of Green Spaces in the City of Yazd
        Motahareh Esfandiari Mohammad ali Hakimzadeh Ardakani Hamid Sodaiezadeh
        Due to rapid industrialization and urbanization, environmental pollution has become a significant concern in developing countries; therefore, the main objective of the current study is to determine some of the heavy metal (HM) concentrations in the leaves of dusty mille چکیده کامل
        Due to rapid industrialization and urbanization, environmental pollution has become a significant concern in developing countries; therefore, the main objective of the current study is to determine some of the heavy metal (HM) concentrations in the leaves of dusty miller (Cineraria maritima) and purstane (Mesembryanthemum cordifolium) in different general bus terminal along with the green spaces in the Yazd city. The total concentrations of cadmium (Cd), cobalt (Co), copper (Cu), nickel (Ni), lead (Pb), zinc (Zn), iron (Fe), and manganese (Mn) in the plant samples were measured using atomic absorption spectrophotometry after digestion with acid. All statistical analysis have been conducted, using SPSS 20.0 statistical package. The results showed that the concentration of some HM in the Ghadir passenger terminal and Quran Gate terminal at ornamental plants was higher than the other bus stand. Interaction effects of location and ornamental plants were significant for Mn, Co, Pb, Zn, and Cu metals (P˂ 0.01). According to factor analysis, four factors had the highest variances (Mn, Co, Pb, and Zn). The Pearson correlation analysis between heavy metals found in the ornamental plants showed a lively and, significant correlation between the percentages of Pb with Co and Zn with Mn (P˂ 0.01), with correlation coefficients of 0.88 and 0.62). According to the results, these plants are one of the most resistant ornamental species. Therefore, in dry and semi-arid areas such as Yazd, it is suitable for beautifying green spaces, parks, and urban boulevards and the creating healthier air. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        200 - Distribution of Lead and cadmium Levels in the soil of Borkhar District of Isfahan province
        A, Gandomkar M, Hadi
        This study aimed to evaluate regional soil Borkhar of the metals lead and cadmium has been made. In this field study fires visits to the regions. The limit of this study located in the East refineries, petrochemical and power plant to 20 km was selected. The 41 soil sam چکیده کامل
        This study aimed to evaluate regional soil Borkhar of the metals lead and cadmium has been made. In this field study fires visits to the regions. The limit of this study located in the East refineries, petrochemical and power plant to 20 km was selected. The 41 soil samples from depths of 0 to 10 cm in area and were randomized. Soil samples were transported to the laboratory and by air was dry and passed through 2-mil thickness sieve. In the laboratory of physical and chemical characteristics and concentrations of total absorption was measured. The results showed that the concentration of Cadmium in soil is higher than the standard limit and the amount of lead in soil in many parts of the range higherthan the standard limit. Survey maps show that the lead spatial distribution of the region does not special pattern. [A, Gandomkar and M, Hadi. Distribution of Lead and cadmium Levels in the soil of Borkhar District of Isfahan province. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2011; 1(2):55-59]. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        201 - Growth and Heavy Metals Uptake of Puccinellia distans (Jacq.) Parl
        Mahdiyeh Ebrahimi
        The use of plants to remediate contaminated soil has been the most rapidly developing component in environmental cleansing. Although total concentration of heavy metals in soil is used for regulatory review, it also is beneficial to assess the potential for ecosystem im چکیده کامل
        The use of plants to remediate contaminated soil has been the most rapidly developing component in environmental cleansing. Although total concentration of heavy metals in soil is used for regulatory review, it also is beneficial to assess the potential for ecosystem impact through a series of bioassays. One commonly used bioassay is seed germination. In current research study effect of contaminated soil with heavy metals (Pb, Zn, Cu, Fe) on germination and growth of Puccinellia distans were evaluated. Shoot and root concentrations of metals were also measured. Data obtained from the experiment indicated that the plant perform dose-dependent responses to the contaminated soils. Reduction in germination, root and shoot height and biomass were significantly (P&lt;0.05) different when compared to the control. Analysis of tissue concentrations in the plant showed that heavy metals were mainly accumulated in the roots and also plant tissues demonstrated different affinity to take up heavy metals. In all the plant organs, the concentrations of heavy metals increased as the metals contents in the soil increased. [Ebrahimi. Seed Growth and Heavy Metals Uptake of Puccinellia distans (Jacq.) Parl. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2012; 2(2):83-88]. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        202 - ارزیابی خطر فلزات سنگین جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در دو گونه ماهی شیربت (Tor grypus) و سیاه ماهی (Capoeta capoeta) در رودخانه حله بوشهر
        لاله رومیانی محمد ولایت زاده
        امروزه آلاینده های زیست محیطی فلزات سنگین توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده است و به عنوان یکی از عوامل مهم تهدیدکننده انسان در بسیاری از مناطق محسوب می شوند. این تحقیق در سال 1393 به منظور تعیین و مقایسه میزان فلزات سنگین جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در دو گونه سیاه چکیده کامل
        امروزه آلاینده های زیست محیطی فلزات سنگین توجه محققان بسیاری را به خود جلب کرده است و به عنوان یکی از عوامل مهم تهدیدکننده انسان در بسیاری از مناطق محسوب می شوند. این تحقیق در سال 1393 به منظور تعیین و مقایسه میزان فلزات سنگین جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در دو گونه سیاه ماهی (Capoeta capoeta) و ماهی شیربت (Tor grypus) در رودخانه حله استان بوشهر انجام شد.60 قطعه ماهی به صورت تصادفی از روخانه حله صید شدند. میزان فلزات سنگین در عضله ماهیان پس از عملیات هضم شیمیایی، توسط دستگاه جذب اتمی پرکین المر مدل 4100 تعیین شد. دامنه غلظت فلزات سنگین جیوه، سرب،کادمیوم و آرسنیک در دو گونه ماهی به ترتیب 0755/0-0604/0، 255/0-213/0، 134/0-108/0 و 142/0-109/0 میلی گرم در کیلوگرم بود. میزان سرب در عضله دو گونه ماهی شیربت و سیاه ماهی نسبت به سایر فلزات سنگین بالاتر بود. همچنین پایین ترین میزان فلز مربوط به عنصر جیوه بود. میزان فلزات سنگین کادمیوم، سرب، آرسنیک و جیوه در عضله ماهی شیربت نسبت به عضله سیاه ماهی بالاتر بود. میزان فلزات سنگین در عضله این دو گونه ماهی در مقایسه با استانداردها نظیر سازمان بهداشت جهانی، سازمان غذا و داروی آمریکا، وزارت کشاورزی ـ شیلات انگلستان و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا پایین تر بود. به طور کلی ماهی شیربت و سیاه ماهی رودخانه حله استان بوشهر جهت مصرف انسانی مشکل خاصی ایجاد نمی کند، اما برای کودکان خطرناک می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        203 - پالایش زیستی آلاینده‌های فلزهای سنگین با استفاده از باکتری: بررسی اثر شرایط فرایندی به کمک روش طراحی پاسخ سطح
        سمیه محمدیان روح افزا اکبری مونا طاهری فاطمه اکبری
        ورود آلاینده‌های فلزهای سنگین به محیط‌های آبی، به علت سمیت و آسیب‌های زیستی، برای سلامتی انسان مضر است. بنابراین، جذب یون‌های فلزی از محیط، موضوع قابل‌توجهی است. در این پژوهش، فرایند جذب باکتریایی فلزهای مس و منگنز در شرایط متفاوت (pH، دما و غلظت جاذب) انجام شده است. هم چکیده کامل
        ورود آلاینده‌های فلزهای سنگین به محیط‌های آبی، به علت سمیت و آسیب‌های زیستی، برای سلامتی انسان مضر است. بنابراین، جذب یون‌های فلزی از محیط، موضوع قابل‌توجهی است. در این پژوهش، فرایند جذب باکتریایی فلزهای مس و منگنز در شرایط متفاوت (pH، دما و غلظت جاذب) انجام شده است. همچنین، طراحی آزمایش به شیوه روش طراحی پاسخ سطح (RSM) برای بررسی برهم‌کنش بین عامل‌ها، ترسیم نمودارهای صفحه‌ای و به‌دست آوردن معادله ریاضی (مقدار جذب برحسب متغیرها) در قالب مدل چند جمله‌ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که با افزایش pH تا 6، جذب زیستی هر دو یون مس و منگنز افزایش‌یافته است. افزایش در مقدار جاذب و دما نیز تأثیر مشابهی نشان داد. هرچند که مقدار جذب منگنز با متغیرهای مورد بررسی مقداری بیشتر از مس بود، تغییرهای مشابهی نشان دادند. اثرهای افزایشی مشاهده شده در سطوح پایین متغیرها، کمتر بوده و در سطوح بالاتر قابل‌توجه شدند. با افزایش دما در هر سطح از جاذب، مقدار جذب بالاتر رفت که این افزایش در pH های بالاتر، بیشتر بود. همچنین، اثر افزایشی عامل pH در غلظت بیشتر باکتری چشمگیرتر بود. تأثیرگذاری هر متغیر، متأثر از دیگری بود. استفاده از روش پاسخ سطح، معادله‌های مقدار جذب هر دو فلز مس و منگنز برحسب عامل‌های ورودی متغیر، با مجذور ضریب تعیین قابل‌قبول و خطای کم به‌دست آمد. افزون‌برآن، اثرات برهم‌کنشی متغیرها با توجه به نمودارهای صفحه‌ای و ضرایب معادله‌ها بررسی شدند. در آخر، مقادیر پیش‌بینی شده با این معادله‌ها برای شرایط آزمایشی جدید با مقادیر تجربی مقایسه شد که تطبیق خوبی نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        204 - Sources of contamination in rainwater by major and heavy elements in Arak, Iran
        F Ghadimi M Ghomi M Ranjbar A Hajati
        Measurements of Pb, Cu, Zn, As, Ni, Hg, and Fe heavy metals and major elements and components such as Ca, HCO3, SO4, Na, K, Mg and Cl in soluble rain fractions were performed on rainwater collected at Arak plain during the rainy seasons of 2012. Concentrations of the he چکیده کامل
        Measurements of Pb, Cu, Zn, As, Ni, Hg, and Fe heavy metals and major elements and components such as Ca, HCO3, SO4, Na, K, Mg and Cl in soluble rain fractions were performed on rainwater collected at Arak plain during the rainy seasons of 2012. Concentrations of the heavy metals in the soluble fractions decreased for Fe, Pb, Zn, Ni, Cu, As and Hg, respectively and the major elements and components of HCO3, SO4, Ca, Na, Mg, Cl and K, respectively. Enrichment factors related to the relative abundance of the elements in crustal material were calculated using Fe as the reference. High enrichment factors (EFcrustal and EFplayawater) suggested that, in general, heavy metals had an anthropogenic origin and major ions had a natural origin. Factor analysis with varimax normalized rotation grouped the analyzed elements into four factors. Factor 1 indicated a high loading for positive nps-K, nps-Mg, nps-Ca, nps-Cl, nps-HCO3 and negative Cu, Ni, nps-SO4 components and represented the crust and anthropogenic origin. Factor 2 indicated a high loading of As and Zn. These metals are characteristics of anthropogenic origin. Factor 3 indicated an anthropogenic origin for Pb and Fe. Factor 4 indicated crustal source for Hg. Calcareous soils and alkalin soils in Arak plain are the sources of major elements and industrial activity and traffic are the sources of heavy metals in the rainwater samples in Arak city. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        205 - مطالعه‌ی بعضی از خواص فیزیکی و شیمیایی و اندازه گیری فلزات سنگین سرب و کادمیم در سه چشمه آبگرم لاویج چمستان
        عسکر نعمتی مقدم حسین غفوریان غلامرضا امینی رنجبر
        در این پژوهش سه چشمه ی آبگرم کریمی (1) ، ایران زمین (2) و حسینی (3) منطقه لاویج چمستان در استان مازندران با مشخصات طول جغرافیایی ً27وَ04وo52 &ndash; ً17وَ58 و o51 شرقی و عرض جغرافیایی ً16وَ24وo36 &ndash; ً12وَ59 و o36 شمالی مورد بررسی قرار گرفته اند. نمونه برداری از چشم چکیده کامل
        در این پژوهش سه چشمه ی آبگرم کریمی (1) ، ایران زمین (2) و حسینی (3) منطقه لاویج چمستان در استان مازندران با مشخصات طول جغرافیایی ً27وَ04وo52 &ndash; ً17وَ58 و o51 شرقی و عرض جغرافیایی ً16وَ24وo36 &ndash; ً12وَ59 و o36 شمالی مورد بررسی قرار گرفته اند. نمونه برداری از چشمه ها جهت تعیین خواص فیزیکی و شیمیایی (تعیین کل مواد معدنی محلول (TDS)، هدایت الکتریکی(Ec)، اسیدیته (pH) ، دما ، مزه و بو) و مقدار کاتیون سرب(+2Pb ) و کادمیم(+2Cd) انجام شد. از مقایسه میانگین TDS چشمه ها مشخص شد که در چشمه ی شماره(1) مواد معدنی بیش تری حل شده است. غلظت کاتیون ها به کمک دستگاه جذب اتمی اندازه گیری گردید. در بررسی آماری نتایج به کمک نرم افزار SPSS، مشخص شد که بین غلظت کاتیون سرب و هم چنین کاتیون کادمیم در هر سه چشمه اختلاف معنی دار آماری وجود ندارد و مکان نمونه برداری بر میانگین غلظت این دو کاتیون موثر نبوده و رابطه ی آماری بین غلظت کاتیون سرب (x) و کادمیم (y) وجود دارد. در صورتی که این ارتباط و همبستگی بین غلظت کاتیون سرب و کادمیم با دمای آب چشمه ها وجود ندارد. در بررسی آماری نتایج به کمک نرم افزار SPSS، مشخص شد با توجه به حد مجاز اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای کاتیون سرب (05/0 میلی گرم در لیتر) و کادمیم (01/0 میلی گرم در لیتر) و غلظت کاتیون ها ، آلودگی کاتیون های سرب و کادمیم در این سه چشمه وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        206 - سنجش مقدار آلودگی فلزات سنگین(آهن، روی، سرب و نیکل)در آب‌های سطحی، خاک و سبزی کشت شده شهرستان پیشوا
        حسن کبیری فرد الهام شیخی نژاد مریم معصومی
        در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب های سطحی، خاک و اندام های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدا چکیده کامل
        در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب های سطحی، خاک و اندام های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدار جذب آن توسط انسان از طریق مصرف، محاسبه گردید. نمونه برداری از انواع سبزی در پنج نقطه مختلف مزرعه انجام گردید. بعد از هضم نمونه ها، به منظور تعیین مقدار آهن، روی، سرب و نیکل، به وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله ای به ترتیب از طول موج های 3/248، 9/213، 0/217 و 0/232 نانومتر استفاده گردید. توزیع چهار فلز مورد بررسی در نمونه های سبزی، آب و خاک برای هر دو فصل با (05/0P&gt;) نرمال و مقادیر میانگین فلزات در فاصله اطمینان 95 درصد به ترتیب 55/37&plusmn;34/448، 53/15&plusmn;68/56، 79/2&plusmn;50/11 و 21/6&plusmn;20/134 میلی گرم بر کیلوگرم می‌باشد. با توجه به حد مجاز عناصر فوق بر اساس استانداردهای بین المللی، نتایج حاصل نشان دهنده ی مجاز بودن آن ها در نمونه های آب و خاک مزرعه در هر دو فصل بوده و برای نمونه های سبزی مقدار فلزات آهن، سرب و نیکل در تمام نمونه ها در هر دو فصل بیش از حد مجاز و مقدار روی به غیر از گیاه شاهی، ریشه نعناع و برگ اسفناج در فصل تابستان، در حد مجاز می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        207 - سنتز و اصلاح گرافن اکساید توسط لیگاندهای کیلیت کننده به منظور حذف یون کادمیوم از محیط‌های آبی
        خالده اقدم همایون احمد پناهی ابراهیم علایی امیر حسام حسنی الهام منیری
        در مطالعه حاضر سنتز نانو گرافن اکساید به روش Modified Hummers انجام شد. اصلاح گرافن اکساید از طریق پیوند زدن پلیمری حاوی لیگاند‌های کی لیت کننده آلیل استو استات صورت گرفت (GO-GAA). برای تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نانو گرافن اکساید عامل دار شده، آنالیز‌های FT-IR, XRD چکیده کامل
        در مطالعه حاضر سنتز نانو گرافن اکساید به روش Modified Hummers انجام شد. اصلاح گرافن اکساید از طریق پیوند زدن پلیمری حاوی لیگاند‌های کی لیت کننده آلیل استو استات صورت گرفت (GO-GAA). برای تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نانو گرافن اکساید عامل دار شده، آنالیز‌های FT-IR, XRD FESEM, TEM, صورت گرفت و مراحل عامل دار کردن را تایید نمود. بهینه سازی پارامترهای موثر در فرآیند جذب از جمله pH، دما و زمان برخورد انجام گردید. اندازه گیری فلز کادمیوم توسط دستگاه جذب اتمیانجام شد. نتایج آزمایش‌های pH نشان داد، pH بهینه برای حذف یون کادمیوم برابر 7 می‌باشد. درصد حذف در این pH برابر 8/99 بود. واجذب یون فلزی از جاذب در 10 مرحله توسط محلول 1 مولار نیتریک اسید و در ده مرحله انجام گرفت. مطالعه زمان برخورد جاذب با یون فلزی نشان داد که در کمتر از 2 دقیقه بیشترین میزان جذب حاصل گردیده است. در نهایت با استفاده از پارامترهای بهینه، جذب یون کادمیوم توسط جاذب سنتزی از نمونه‌های واقعی پساب صنعتی انجام گرفت. درصد جذب یون کادمیوم از نمونه ها برابر 82 درصد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        208 - اندازه گیری نیکل در عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) در آب های شمال غربی خلیج فارس
        معصومه جهانگیری غلامحسین محمدی محمد ولایت زاده
        این تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش چکیده کامل
        این تحقیق به منظور سنجش و مقایسه میزان تجمع فلز نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا (Rachycentron Canadum) و ارتباط آن با طول کل، وزن کل و سن ماهی در آب های شمال غربی خلیج فارس در سال 1393 انجام شد. 96 نمونه ماهی در 6 گروه طولی تهیه شد. هضم شیمیایی نمونه ها به روش مرطوب و سنجش غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی با دستگاه مدل Perkin Elmer 4100 انجام گردید. اختلاف بین میانگین‌ها با کمک آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) و ارتباط معنی دار در سطح اطمینان 95 درصد تعیین شد. میانگین غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا به ترتیب 05/0&plusmn;148/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک بود (05/0&gt;P). بالاترین میزان تجمع فلز نیکل متعلق به گروه طولی بزرگتر از 127 سانتی متر (9/0&plusmn;238/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) بود. بین عوامل طول کل، وزن کل و سن با تجمع فلز نیکل ارتباط مثبت و مستقیم برقرار بود که در سطح 05/0 دیده شد. غلظت نیکل در بافت عضله ماهی سوکلا از حد آستانه استاندارد سازمان بهداشت جهانی (38/0 میلی گرم در کیلوگرم) پایین تر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        209 - تاثیر فصول گرم و سرد بر تجمع نیکل، کادمیوم و سرب در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (چابهار)
        الهام شهری محمد ولایت زاده
        تحقیق حاضر در سال 1392 به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب و کادمیوم در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (خلیج چابهار)در فصول بهار، تابستان و پاییزانجام شد. در این تحقیق 48 نمونه ماهی از دریای عمان چکیده کامل
        تحقیق حاضر در سال 1392 به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین نیکل، سرب و کادمیوم در عضله ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و زمین کن دم نواری (Platycephalus indicus) دریای عمان (خلیج چابهار)در فصول بهار، تابستان و پاییزانجام شد. در این تحقیق 48 نمونه ماهی از دریای عمان (خلیج چابهار) از دو منطقه ساحلی و دریایی صید شد. برای استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه، از روش هضم مرطوب استفاده شد و تعیین غلظت فلزات سنگین به وسیله دستگاه جذب اتمیYounglin AAS8020صورت پذیرفت. بالاترین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در عضله ماهی زمین کن دم نواری به ترتیب 02/0&plusmn;052/0،02/0&plusmn;047/0 و 96/0&plusmn;768/1میلی گرم در کیلوگرم بود. پایین ترین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در عضله ماهی شانک زرد باله 01/0&plusmn;019/0،01/0&plusmn;010/0و 02/0&plusmn;466/0میلی گرم در کیلوگرم به دست آمد. میانگین میزان کادمیوم، سرب و نیکل در دو گونه ماهی در منطقه ساحلی بالاتر از نواحی دریایی بود. میانگین میزان فلزات سنگین مورد مطالعه در عضله دو گونه ماهی شانک زرد باله و زمین کن دم نواری صید شده در فصل تابستان بالاتر از فصول بهار و پاییز به دست آمد. میزان فلز نیکل در عضله دو گونه ماهی مورد مطالعه نسبت به فلزات کادمیوم و سرب در عضله بالاتر بود. مقادیر فلزات کادمیوم و سرب در عضله ماهی زمین کن دم نواری در مناطق ساحلی و دریایی در سه فصل بهار، تابستان و پاییز بالاتر از ماهی شانک زرد باله به دست آمد، اما میزان نیکل در عضله ماهی شانک زرد باله بالاتر از ماهی زمین کن دم نواری بود. میزان فلزات کادمیوم و سرب در مقایسه با آستانه استانداردهای جهانی سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، وزارت کشاورزی ـ شیلات انگلستان (UKMAFF) و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا (NHMRC) و سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) پایین تر بود، اما مقادیر نیکل بالاتر به دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        210 - سنجش فلزات سنگین (سرب، کادمیوم)در کبد و عضله ماهی سنگسر معمولی Pomadasys kaakan در بندر عباس(استان هرمزگان)
        مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو رضوان دقیقی روحی
        تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال 1390 و 1391 برای تعیین غلظت دو فلز سرب و کادمیوم در بافت عضله و کبد ماهی سنگسر معمولی( Pomadasys kaakan)صید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و بافت کبد و عضله جداسازی و توسط روشMicrowave digestion آماده و سپس توسط دست چکیده کامل
        تحقیق حاضر در دو فصل گرم و سرد سال 1390 و 1391 برای تعیین غلظت دو فلز سرب و کادمیوم در بافت عضله و کبد ماهی سنگسر معمولی( Pomadasys kaakan)صید شده از محدوده بندر عباس انجام شد. نمونه ها بیومتری و بافت کبد و عضله جداسازی و توسط روشMicrowave digestion آماده و سپس توسط دستگاه جذب اتمی شعله ای Varian با مدل GTA100 میزان تجمع فلزات سنگین در بافت ها اندازگیری گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در دو فصل، میانگین غلظت سرب و کادمیوم در کبد به ترتیب با 0234/0&plusmn;1334/0 و 0077/0&plusmn;0255/0 میکروگرم بر گرم و در عضله 0106/0&plusmn;0439/0 و0007/0&plusmn;0041/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک به دست آمد. میانگین غلظت سرب و کادمیوم در بافت های کبد و عضله تفاوت معنی داری داشت (05/0P&lt;). میانگین غلظت فلزات در بافت های کبد و عضله بین دو فصل تفاوت معنی داری را نشان نداد (05/0&le;P). ازمقایسه نتایج با حد مجاز سازمان های WHO وEPA پایین بودن غلظت این فلزات نتیجه گیری شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        211 - انباشتگی زیستی روی و کروم در Azolla filiculoides در تالاب انزلی
        پریسا نجات خواه معنوی لیدا سلیمی شیرین ولی پور
        آزولا (Azolla filiculoides ) سرخس شناور آبزی است که در سطح کانال ها، دریاچه ها، تالاب ها و استخرها زندگی می کند. از آزولا به عنوان بیوفیلتری برای جذب فلزهای سنگین و حذف این مواد از فاضلاب های صنعتی و در مسیر ورودی آن ها به تالاب ها و رود خانه ها می توان استفاده نمود. تح چکیده کامل
        آزولا (Azolla filiculoides ) سرخس شناور آبزی است که در سطح کانال ها، دریاچه ها، تالاب ها و استخرها زندگی می کند. از آزولا به عنوان بیوفیلتری برای جذب فلزهای سنگین و حذف این مواد از فاضلاب های صنعتی و در مسیر ورودی آن ها به تالاب ها و رود خانه ها می توان استفاده نمود. تحقیق حاضردر تابستان(فصل گرم) و پائیز (فصل سرد) سال 1391 در سه منطقه در تالاب انزلی شامل دهانه پسیخان(بخش شرقی)، سیاه درویشان (بخش مرکزی) و سیاه کشیم و آبکنار (بخش غربی) انجام شده است. ریشه و برگ های آزولا به طور جداگانه مورد هضم قرار گرفته و سپس میزان غلظت کروم و روی با دقت میکروگرم بر گرم وزن خشک به وسیله دستگاه جذب اتمی کوره ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزهای روی و کروم به ترتیب در بخش شرقی 3/13)&plusmn; 84/62،&plusmn;1/0714/3 ( در بخش غربی (03/22 &plusmn; 64/ 27، 1/1، &plusmn;3/1 ( و در بخش مرکزی &plusmn;23/3) 97/29 &plusmn;1/8, 33/2 ppm (بود، بنابر این بیشترین غلظت فلزهای بررسی شده به ترتیب در ناحیه شرقی، مرکزی و در نهایت غربی بدست آمد. نتایج بدست آمده بر روی نمونه های ریشه و برگ آزولا در تالاب انزلی نشان داد که در هر سه منطقه مورد بررسی غلظت کروم و روی به طور معنی داری در بافت ریشه بیشتر از بافت برگ انباشته شده بود )05/0&gt;(P. همچنین در فصل تابستان در مقایسه با زمستان کروم و روی بیشتری در ریشه و برگ آزولا وجود داشته است. در مطالعه حاضر غلظت فلزهای کروم و روی در بافت های مورد بررسی دارای همبستگی مثبت معنی داری با دمای آب و هوا بودند ولی سایر پارامترهای محیطی همبستگی معنی داری با غلظت فلزها نداشتند. مقایسه نتایج نشان دهنده ی به طور معنی داری بالاتر بودن میزان فلز کروم در آزولای تالاب انزلی(25/2 ppm) با استاندارد WHO برای گیاه (3/1 میلی گرم در کیلوگرم) می باشد، در حالیکه روی (15/40 ppm)کمتر از حد مجاز اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهانی برای گیاه (50 میلی گرم در کیلوگرم) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        212 - تعیین غلظت جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در عضله و کبد ماهی مید (Liza klunzingeri) بندر هندیجان
        محمد ولایت زاده الهام شهری
        تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در اندام های عضله و کبد ماهی مید استان خوزستان انجام گرفته است. در این تحقیق 18 نمونه ماهی مید از بندر هندیجان در فصل زمستان تهیه شد. تعیین غلظت فلزات به روش جذب اتمی با دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت پذیرف چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در اندام های عضله و کبد ماهی مید استان خوزستان انجام گرفته است. در این تحقیق 18 نمونه ماهی مید از بندر هندیجان در فصل زمستان تهیه شد. تعیین غلظت فلزات به روش جذب اتمی با دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت پذیرفت. میانگین طول کل و وزن ماهی مید به ترتیب 95/0&plusmn;77/18 سانتی متر و 68/3&plusmn;27/78 گرم بود. میانگین میزان جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در عضله ماهی مید به ترتیب 009/0&plusmn;033/0، 017/0&plusmn;171/0، 009/0&plusmn;265/0، 008/0&plusmn;092/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک بود. همچنین میزان این فلزات در کبد ماهی مید به ترتیب 009/0&plusmn;052/0، 011/0&plusmn;224/0، 017/0&plusmn;323/0، 008/0&plusmn;160/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک محاسبه شد. میزان فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک در کبد ماهی مید بالاتر از عضله بود. در این تحقیق بین غلظت فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و آرسنیک با طول و وزن ماهی مید در بافت عضله ارتباط معنی داری وجود نداشت (05/0P&ge;). میزان تجمع جیوه، سرب و آرسنیک در عضله ماهی مید پایین تر از حد آستانه استانداردهای جهانی سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) بود، اما غلظت کادمیوم از استاندارد انجمن بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) بالاتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        213 - بررسی تجمع زیستی جیوه، کادمیوم و آرسنیک و برخی ترکیبات شیمیایی عضله ماهی کفشک زبان گاوی (Cynoglossus arel) بندر هندیجان
        شیما جنت مکان ابوالفضل عسکری ساری مهران جواهری بابلی محمد ولایت زاده
        این تحقیق در سال 1390 به منظور تعیین میزان پروتئین، چربی، خاکستر و فلزات آرسنیک، جیوه و کادمیوم در عضله ماهی کفشک زبان گاوی (Cynoglossus arel) در بندر هندیجان انجام شد. تعداد 10 نمونه ماهی کفشک زبان گاوی از سواحل بندر هندیجان به کمک تور ترال صید شد. میانگین میزان جیوه، چکیده کامل
        این تحقیق در سال 1390 به منظور تعیین میزان پروتئین، چربی، خاکستر و فلزات آرسنیک، جیوه و کادمیوم در عضله ماهی کفشک زبان گاوی (Cynoglossus arel) در بندر هندیجان انجام شد. تعداد 10 نمونه ماهی کفشک زبان گاوی از سواحل بندر هندیجان به کمک تور ترال صید شد. میانگین میزان جیوه، آرسنیک و کادمیوم در عضله ماهی کفشک زبان گاوی به ترتیب 27/7&plusmn;60/41، 50/7&plusmn;20/73 و 40/21&plusmn;02/189 میکروگرم در کیلوگرم وزن تر بود. همچنین میزان پروتئین، چربی و خاکستر در عضله این ماهی به ترتیب 54/0&plusmn;58/16، 14/0&plusmn;04/1 و 13/0&plusmn;57/1 درصد تعیین شد. نتایج نشان دهنده ارتباط مثبت و معنی داری بین غلظت جیوه، آرسنیک و کادمیوم در عضله ماهی کفشک زبان گاوی بود (05/0P&lt;). بالاترین ضریب همبستگی (05/0 , P&lt;964/0r=) در عضله ماهی کفشک زبان گاوی بین فلزات کادمیوم و آرسنیک مشاهده گردید. در این تحقیق ارتباط مثبت و معنی داری بین غلظت جیوه، آرسنیک و کادمیوم با میزان ترکیبات شیمیایی در عضله ماهی کفشک زبان گاوی وجود داشت (05/0P&lt;). بالاترین ضریب همبستگی (05/0 , P&lt;972/0r=) در عضله ماهی کفشک زبان گاوی بین آرسنیک و پروتئین مشاهده گردید. همچنین پایین ترین ضریب همبستگی (05/0 , P&lt;880/0r=) در عضله ماهی کفشک زبان گاوی بین جیوه و پروتئین مشاهده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        214 - بررسی و تعیین مخاطرات بهداشتی فلز سنگین کروم در فاضلاب نهر فیروز آباد تهران به روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست ( EFMEA)
        سید علی جوزی حسن کبیری‌فرد سمیه شکوری اکبر احمدی‌ مجد
        این مطالعه با هدف بررسی میزان فلز سنگین کروم درنهر فیروز آباد تهران به انجام رسید. بدین منظور با تعین 5 ایستگاه اندازه گیری در مسیر نهر در موعد های زمانی بهار ،تابستان و پاییز سال 1386 کار نمونه برداری از آب به انجام رسید. آنالیز نمونه ها با استعانت ازروش Atomic Absorpt چکیده کامل
        این مطالعه با هدف بررسی میزان فلز سنگین کروم درنهر فیروز آباد تهران به انجام رسید. بدین منظور با تعین 5 ایستگاه اندازه گیری در مسیر نهر در موعد های زمانی بهار ،تابستان و پاییز سال 1386 کار نمونه برداری از آب به انجام رسید. آنالیز نمونه ها با استعانت ازروش Atomic Absorption صورت گرفت . نتایج این مطالعه نشان می دهد که میزان فلز کروم سنجیده شده در ایستگاه های سوم ، چهارم و پنجم به ترتیب با مقادیرمیانگین503 /0 ، 29/ 1و62/2 میلی گرم بر لیتر بالاترازحد مجاز کروم تعیین شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست (0.5mg/l ) در آب های جاری می باشد. به منظور برآورد میزان مخاطرات زیست محیطی کروم بر محیط زیست منطقه تحت تاثیر از روش تجزیه و تحلیل حالات شکست و اثرات آن بر محیط زیست استفاده شد. بدین منظور، نخست بر مبنای هر ایستگاه یک جدول طراحی شد، که درآن غلظت کروم در هر ایستگاه از نظر شدت مخاطرات و پیامد های احتمالی در بازه امتیازات بین1 تا50 نمره دهی گردید. در ادامه، از حاصلضرب شدت مخاطره در پیامد احتمالی، نمره اولویت ریسک یا RPN ( Risk Priority Number ) برای هر ایستگاه محاسبه گردید. در ایستگاههایی که میزان فلز سنگین کروم بالاتر از مقدار استاندارد قرار دارد اقداماتی به منظور کاهش RPN پیشنهاد گردید. در این مطالعه میزان مخاطرات زیست محیطی این فلز در پنج ایستگاه براساس نمره اولویت ریسک(RPN) به ترتیب به صورت ذیل برآورد گردید: RPNایستگاه اول =2 &lt; RPNایستگاه دوم =10&lt; RPNایستگاه سوم =30 &lt; RPNایستگاه چهارم =200 &lt; RPNایستگاه پنجم =450 که به دلیل آبیاری اراضی کشاورزی بخصوص مزارع سبزی کاری و صیفی کاری در جنوب تهران توسط آب این نهر،غلظت بیش ازحد کروم سبب افزایش مقدار قابل توجه جذب فلز سنگین فوق الذکردر گیا هان شده وپیامد آن ورود هر چه بیشتر این فلز به زنجیره غذایی و عوارض سوء آن بر انسان خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        215 - اندازه گیری و مقایسه فصلی فلزات سنگین Zn، Cu، Pb و Cd در بافت عضله و کبد ماهی کوتر Sphyraena sp. در آب های بندرعباس (1392 – 1391)
        سینا آقایی آریا اشجع اردلان نرگس مورکی کاظم درویش بسطامی ندا ملا محی الدین
        این مطالعه جهت تعیین میزان فلزات سنگین روی، مس، سرب و کادمیوم در دو بافت عضله و کبد ماهی کوتر Sphyraena sp. متعلق به خانوادهSphyraenidaeدر آب های بندر عباس طی زمستان سال 1391 و بهار، تابستان و پاییز سال 1392 انجام گرفت. جهت انجام این کار در هر فصل 20 نمونه از ماهی مذکور چکیده کامل
        این مطالعه جهت تعیین میزان فلزات سنگین روی، مس، سرب و کادمیوم در دو بافت عضله و کبد ماهی کوتر Sphyraena sp. متعلق به خانوادهSphyraenidaeدر آب های بندر عباس طی زمستان سال 1391 و بهار، تابستان و پاییز سال 1392 انجام گرفت. جهت انجام این کار در هر فصل 20 نمونه از ماهی مذکور با طول متوسط 45 سانتی متر صید گردید. ماهیان مورد آزمایش پس از صید منجمد و بسته بندی شده و جهت تعیین میزان تجمع میزان فلزات سنگین در بافت عضله و کبد به آزمایشگاه ارسال شدند. جهت استخراج فلزات از بافت عضله و کبد ماهیان مورد مطالعه از روش استاندارد هضم با اسید (ASTM)استفاده شد و تعیین غلظت بوسیله دستگاه نشر اتمی ICP صورت گرفت. میانگین نتایج حاصل مقادیر 800/0&plusmn;675/2، 658/0&plusmn;385/0، 169/0&plusmn;325/0 و 012/0&plusmn;087/0 برای بافت عضله و 943/3&plusmn;850/11، 632/1&plusmn;957/4، 2406/0&plusmn;485/0 و 2402/0&plusmn;480/0 برای بافت کبد بر حسب میکرو گرم در گرم وزن تر به ترتیب برای فلزات روی، مس، سرب و کادمیوم را نشان داد. به کمک آزمون t و استانداردهای جهانی نظیر: سازمان بهداشت جهانی، وزارت کشاورزی، شیلات و غذایی انگلستان مقایسه و پایین تر بودن غلظت تمام فلزات در بافت عضله و کبد به جز میزان کادمیوم در بافت کبد از استانداردهای فوق نتیجه گیری گردید. بنابر نتایج حاصله، دربافت عضله اختلاف معنی داری بین فلزات سرب، روی و مس در طول سال وجود نداشت (05/0P&ge;)، ولی در کادمیوم اختلاف معنی داری در طول سال مشاهده گردید (05/0P˂). در بافت کبد اختلاف معنی دار بین میزان هیچ یک از فلزات در طول سال مشاهده نشد (05/0P&ge;). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        216 - سنجش تجمع فلزهای (جیوه، کادمیوم و سرب) ‌در بافت عضله‌ ماهی ‌شوریده در بندر بوشهر
        سیده زهرا خلیلی پور لنگرودی محمدرضا محمد شفیعی مژگان امتیازجو
        در این تحقیق غلظت عناصر سنگین جیوه، کادمیوم و سرب در بافت عضله ی ماهی شوریده در بندر بوشهر اندازه گیری شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی سلامتی ماهی برای مصارف انسانی می باشد. تعداد 18 نمونه ی ماهی شوریده طی دو فصل زمستان 88 و تابستان 89 از بندر بوشهر گرفته شد و پس از چکیده کامل
        در این تحقیق غلظت عناصر سنگین جیوه، کادمیوم و سرب در بافت عضله ی ماهی شوریده در بندر بوشهر اندازه گیری شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی سلامتی ماهی برای مصارف انسانی می باشد. تعداد 18 نمونه ی ماهی شوریده طی دو فصل زمستان 88 و تابستان 89 از بندر بوشهر گرفته شد و پس از جداسازی بافت عضله و هضم آن، با استفاده از دستگاه جذب اتمی، مدل Varian-AA 100 میزان عناصر سنگین در آنها اندازه گیری گردید. تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS V.17 صورت پذیرفته است. میانگین غلظت جیوه، کادمیوم و سرب به ترتیب 0689/0، 0100/0 و 0558/0 میکروگرم بر گرم بر حسب وزن خشک بود. میزان تجمع عناصر جیوه و کادمیوم در عضله ی ماهی شوریده و اندازه و وزن ماهی در فصل زمستان دارای همبستگی معنی داری بود، در حالی که در غلظت فلز سرب و اندازه و وزن ماهی همبستگی معنی دار05/0P&ge; مشاهده نگردید. همچنین غلظت فلزات سنگین در بافت عضله ی ماهی شوریده در فصل زمستان و تابستان دارای اختلاف معنی داری نمی باشد و نیز تجمع فلز سرب در ماهیان جنس نر و ماده دارای تفاوت معنی داری بود. غلظت فلزات اندازه گیری شده در عضله ی ماهی شوریده از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی کمتر بوده و ترتیب تجمع فلزات مورد بررسی در عضله ی این ماهی به صورت Hg&gt;Pb&gt;Cd می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        217 - بررسی میزان جیوه، سرب، روی و مس در بافت عضله و کبد ماهی سوف حاجی طرخان (Perca fluviatilis) در دو ناحیهء آبکنار و شیجان از تالاب انزلی در فصل بهار
        آریا اشجع اردلان محمود رضا سهرابی سید مهدی میرحیدری هومن عبدالله بیگی
        تالاب انزلی یکی از بوم سازگان های مهم آبی ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار دارد. این تالاب زیستگاه ماهیان و آبزیان با ارزشی است که نقش بسیار مهمی را در چرخه زیستی این تالاب دارند. این مطالعه بر روی ماهی سوف حاجی طرخان (Perca fluviatilis) در بهار سال 1387 در آبک چکیده کامل
        تالاب انزلی یکی از بوم سازگان های مهم آبی ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار دارد. این تالاب زیستگاه ماهیان و آبزیان با ارزشی است که نقش بسیار مهمی را در چرخه زیستی این تالاب دارند. این مطالعه بر روی ماهی سوف حاجی طرخان (Perca fluviatilis) در بهار سال 1387 در آبکنار ( بخش غربی تالاب انزلی) و شیجان ( بخش شرقی تالاب انزلی) صورت گرفته است. هدف از این تحقیق، بررسی میزان فلزات سنگین (مس، سرب، روی و جیوه) در بافت عضله و کبد این ماهی بود. از میان ماهیان صید شده در فصل بهار، تعداد 9 عدد ماهی سوف حاجی طرخان(1تا +2 ساله) انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان دادند که در بافت عضله و کبد نمونه های آبکنار، میانگین میزان مس به ترتیب برابر 74/1و 43/10 میکروگرم بر گرم وزن تر، سرب برابر 68/0 و 82/1 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان روی برابر 84/6 و 27/25 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان فلز جیوه 013/0 و 024/0 میکروگرم بر گرم وزن تر بود. همچنین در بافت عضله و کبد نمونه های منطقه شیجان، میزان مس به ترتیب برابر 23/1 و 72/8 میکروگرم بر گرم وزن تر، سرب برابر 43/0 و 24/1 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان روی برابر 32/5 و 36/21 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان فلز جیوه 024/0 و 031/0 میکروگرم بر گرم وزن تر بدست آمد. مقایسه نتایج حاصله با تی- تست نشان داد که میزان فلزات سنگین(جیوه، سرب، روی و مس) بین بافت عضله و کبد نمونه های هر دو منطقه دارای اختلاف معنی داری بود(05/0P&lt;). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        218 - بررسی نیکل و وانادیوم در رسوب و گاماروس در استان گیلان
        گلناز میرزاپور افتخار شیروانی مهدوی لیندا یادگاریان
        این مطالعه به بررسی فلزات سنگین نیکل و وانادیوم، در رسوب و گاماروس در استان گیلان پرداخته است. نمونه برداری از 5 ایستگاه در استان گیلان در فصل بهار سال 1395 از رسوبات سطحی و گاماروس غالب انجام گرفت. ارزیابی فلزسنگین نیکل و وانادیوم با دستگاه ICP انجام شد. یافته ها با چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی فلزات سنگین نیکل و وانادیوم، در رسوب و گاماروس در استان گیلان پرداخته است. نمونه برداری از 5 ایستگاه در استان گیلان در فصل بهار سال 1395 از رسوبات سطحی و گاماروس غالب انجام گرفت. ارزیابی فلزسنگین نیکل و وانادیوم با دستگاه ICP انجام شد. یافته ها با استفاده از تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تکمیلی دانکن بررسی گردید. نتایج نشان داد که میزان وانادیوم در رسوب و گاماروس بیشتر از نیکل بود و تجمع بیشتری از هر دو فلز در بخش غربی استان( منطقه رودسر) در مقایسه با بخش شرقی مشاهده شد. همبستگی معنی داری بین پارامترهای محیطی و میزان فلزات وجود نداشت. براساس معادله رگرسیون ارتباط مثبت ضعیفی بین میزان نیکل و وانادیوم در رسوب و گاماروس بدست آمد که معنی دار نبود. در مقایسه با استاندارد (2004) NOAA میزان نیکل و وانادیوم در رسوبات سواحل استان گیلان بیشتر نبوده و در محدوده مجاز قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        219 - ارزیابی و تعیین مقادیر فلزات سنگین روی، نیکل و کادمیم و تعیین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در آب رودخانه شاطره (جنوب غرب تهران)
        راضیه خانپور زارنجی لیدا سلیمی مریم قانع
        رودخانه ها یکی از منابع آبی مهم می باشند و کاربردهای گسترده ای دارند. فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می روند. از طرفی ورود این آلاینده ها به رودخانه ها موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در آنها می شود. از این رو شناخت این فلزات و شناخت پارامترها و روند تغ چکیده کامل
        رودخانه ها یکی از منابع آبی مهم می باشند و کاربردهای گسترده ای دارند. فلزات سنگین از عوامل مهم آلودگی منابع آبی به شمار می روند. از طرفی ورود این آلاینده ها به رودخانه ها موجب تغییرات فیزیکی و شیمیایی در آنها می شود. از این رو شناخت این فلزات و شناخت پارامترها و روند تغییرات آنها امری ضروری است. این تحقیق با هدف تعیین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی(دما، pH، اکسیژن محلول، EC) و سنجش و اندازه گیری مقدار فلزات روی، نیکل و کادمیم در رودخانه شاطره (که آب آن در آبیاری مزارع کشاورزی استفاده می شود) واقع در جنوب غربی تهران انجام گرفته است. نمونه برداری در اواخر اسفند 1392 در 3 ایستگاه (قبل از پل شاطره، منطقه صنعتی و منطقه کشاورزی) با 3 بار تکرار انجام شد. میانگین دمای آب رودخانه 25/8 درجه سانتی گراد، میانگین اکسیژن محلول 3/8 میزان pH در محدوده 02/8 و میانگین مقدار EC 32/493 میکروزیمنس بر سانتی متر بود. میانگین مقدار فلزات سنگین روی، نیکل و کادمیم به ترتیب برابر 4206/0 ، 135/38، 180/39 میکرو گرم بر لیتر بوده، میانگین آنالیز واریانس مقادیر فلزات روی، نیکل و کادمیم نشانگر آن است که ایستگاه ها دارای تفاوت معنی داری با هم هستند(05/0&gt;P). براساس استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست، پارامترهای اندازه گیری شده در تحقیق حاضر در حد قابل قبولی هستند. غلطت فلز روی در هر 3 ایستگاه در حد استاندارد بود در حالیکه مقدار فلز سنگین نیکل و کادمیم در هر 3 ایستگاه بیش از حد مجاز استاندارد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        220 - بررسی میزان تجمع فلزات سنگین ( نیکل، جیوه و کادمیوم) در بافت عضله و پوست ماهی صبور Tanoalosa ilisha در استان خوزستان
        سحر جلیلی سپیده رحیمی
        در این مطالعه به بررسی میزان تجمع فلزات سنگین ( نیکل، جیوه وکادمیوم) در بافت عضله و پوست ماهی صبورTanoalosa ilishaدر استان خوزستان(رودخانه کارون، رودخانه اروند رود، بحرکان) پرداخته شده است. بدین منظور اقدام به نمونه گیری از ماهیان صبور با استفاده از تور صیادی گوشگیر گرد چکیده کامل
        در این مطالعه به بررسی میزان تجمع فلزات سنگین ( نیکل، جیوه وکادمیوم) در بافت عضله و پوست ماهی صبورTanoalosa ilishaدر استان خوزستان(رودخانه کارون، رودخانه اروند رود، بحرکان) پرداخته شده است. بدین منظور اقدام به نمونه گیری از ماهیان صبور با استفاده از تور صیادی گوشگیر گردید. پس از صید ماهیان بصورت کاملاً تصادفی و درون یخ به سرعت به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، بیشترین میزان غلظت عناصر سنگین مورد ارزیابی در این تحقیق در ایستگاه بحرکان و کمترین میزان غلظت فلزات در ایستگاه اروندرود می باشد. بطور کلی غلظت فلز نیکل موجود در عضله ماهی صبور در ایستگاه کارون b115/0&plusmn;162/1و اروندرود c095/0&plusmn;908/0 بالاتر از حد مجاز FDA است. اما فلز نیکل موجود در پوست ماهی صبور در هر سه ایستگاه بحرکان، کارون و اروند به ترتیب a219/0&plusmn;901/1. b221/0&plusmn;558/1وb155/0&plusmn;222/1 می باشد که بالاتر از حد مجاز است. در رابطه با فلز کادمیوم نیز مقادیر موجود در بافت عضله در ایستگاه بحرکان و کارون به ترتیب a082/0&plusmn;547/0 b050/0&plusmn;421/0 بالاتر از حد مجاز WHO و پایین تر از حد مجازFDA است، اما مقادیر موجود در ایستگاه اروند رودc013/0&plusmn;285/0 پایین تر از حد مجاز WHO و FDA بود. اما میزان کادمیوم موجود در پوست ماهیان صبور هر سه ایستگاه به ترتیبa106/0&plusmn;648/0 و b077/0&plusmn;494/0 و c009/0&plusmn;340/0 بالاتر از حد استاندارد WHO و پایین تر از حد استانداردFDA بود. میزان تجمع فلز جیوه در بافت پوست و عضله ماهی صبور در هر سه ایستگاه پایین تر از حد مجاز FDA وFAO بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        221 - سنجش کادمیوم ، سرب ، جیوه و آهن در بافت عضله ماهی شوریده Otolithes ruber درمناطق شمالی خلیج فارس، بندر عباس
        فرانک رزاقی محمدرضا محمدشفیعی مژگان امتیازجو
        در این مطالعه غلظت فلزات سنگین کادمیوم ،سرب ،جیوه و آهن در بافت عضله18 نمونه ماهی شوریده(Otolithes ruber) ، تهیه شده از صیدگاه بندر عباس در زمستان 88 و تابستان 89 به منظور مقایسه حد مجاز آنها با استاندارد های جهانی اندازه گیری شد.پس از آماده سازی نمونه ها و هضم آنها به چکیده کامل
        در این مطالعه غلظت فلزات سنگین کادمیوم ،سرب ،جیوه و آهن در بافت عضله18 نمونه ماهی شوریده(Otolithes ruber) ، تهیه شده از صیدگاه بندر عباس در زمستان 88 و تابستان 89 به منظور مقایسه حد مجاز آنها با استاندارد های جهانی اندازه گیری شد.پس از آماده سازی نمونه ها و هضم آنها به روش (AOAC) غلظت فلزات کادمیوم ،سرب ،جیوه و آهن توسط دستگاه جذب اتمی مدل 220Z اندازه گیری شد . میانگین وزن ماهیان مورد مطالعه بر حسب گرم برابر با 05/520 و به ترتیب میانگین غلظت کادمیوم ، سرب ، جیوه ، آهن در بافت عضله ماهی برابر015/0 ، 02/0 ، 11/0 ، 02/4 میکروگرم بر گرم وزن خشک بود.نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان داد همبستگی مثبت بین وزن ماهی و مقدار (کادمیوم ، سرب ، جیوه و آهن ) در بافت عضله (&micro;g/g dw) وجود دارد)05/0 &gt; P ) .همچنین تفاوت معنی داری بین فصول از نظر مقدار فلزات فقط در رابطه با عناصر کادمیوم ، سرب و جیوه مشاهده شد)05/0 &gt; P ) .بر اساس نتایج ، غلظت های یافت شده در نمونه ها و مقادیر مجاز تعیین شده توسط مراجع جهانی ، مقدار عناصر مورد نظر در این ماهی کمتر از میزان استاندارد WHO ،NHMRC ،MAFF و FDA می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        222 - اندازه‌گیری و مقایسه فلزات سنگین (Zn، Mn، Cu، Fe) در ماهی بیاه (Liza abu) رودخانه های کارون و بهمنشیر استان خوزستان
        ابوالفضل عسکری ساری مژگان خدادادی محمد کاظمیان محمد ولایت زاده محبوبه بهشتی
        تحقیق حاضر در زمستان 1388، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین منگنز، مس، روی و آهن در بافت های عضله، کبد و آبشش ماهی بیاه (Liza abu) رودخانه های کارون و بهمنشیر استان خوزستان انجام گرفت. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه از روش هضم شیمیایی مرطوب و تعیین غلظت فلزات چکیده کامل
        تحقیق حاضر در زمستان 1388، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین منگنز، مس، روی و آهن در بافت های عضله، کبد و آبشش ماهی بیاه (Liza abu) رودخانه های کارون و بهمنشیر استان خوزستان انجام گرفت. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه از روش هضم شیمیایی مرطوب و تعیین غلظت فلزات سنگین به وسیله دستگاه جذب اتمی صورت پذیرفت. بالاترین غلظت منگنز، مس، روی و آهن 013/0&plusmn;706/0، 020/0&plusmn;428/0، 40/0&plusmn;74/11، 08/0&plusmn;04/14 میلی گرم در کیلوگرم و پایین ترین غلظت منگنز، مس، روی و آهن 012/0&plusmn;646/0، 033/0&plusmn;289/0، 26/0&plusmn;74/9، و 34/0&plusmn;81/11 میلی گرم در کیلوگرم به دست آمد. میزان غلظت فلزات روی و منگنز در کبد، آبشش و عضله در نمونه ماهی بیاه رودخانه کارون اختلاف معنی داری با نمونه های ماهی بهمنشیر نداشت )05/0.(P&ge; میزان مس در کبد و عضله در نمونه های هر دو رودخانه دارای اختلاف معنی دار بود )05/0 .(P&lt;اما میزان مس در کبد و عضله با آبشش اختلاف معنی داری با نمونه های ماهی بهمنشیر نداشت )05/0 .(P&ge; میزان آهن در آبشش و کبد نمونه های هر دو رودخانه اختلاف معنی داری نداشت )05/0.(P&ge; اما در عضله اختلاف معنی داری داشت )05/0(P&lt;. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        223 - بررسی انباشت برخی از فلزات سنگین و ارزیابی ریسک سلامت در بافت عضله دو گونه از ماهیان تجاری سفید (Rutilus frisii kutum) و کفال پوزه باریک (Liza saliens) دریای خزر
        رضا پورغلام حسن نصرالله زاده ساروی مریم رضایی سید ابراهیم واردی
        این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج ن چکیده کامل
        این تحقیق درسال 1387 انجام گردید. 40 نمونه ماهی سفید از تعاونی پره فرح آباد ساری و 22 نمونه کفال پوزه باریک از حوزه جنوب شرقی دریای خزر جمع آوری گردید. آماده سازی نمونه های ماهی با روش استاندارد انجام شد. نمونه ها با دستگاه جذب اتمی (مدل Thermo, M5) آنالیزگردید. نتایج نشان داد که فلز روی با مقدار3/196&plusmn;3/415 میکروگرم بر گرم وزن خشک بالاترین مقدار را در عضله ماهی کفال دارا بود. علاوه برآن فلز مس با مقدار 85/10 &plusmn; 042/11 ، نیکل41/0 &plusmn; 84/0 ، سرب 63/2 &plusmn; 67/2، کادمیم63/0&plusmn;07/1 و جیوه30/1&plusmn; 16/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک نیز درماهی کفال سنجش شدند. در ماهی سفید مقدار روی باید میزان مقدار40/0&plusmn; 46/0 ، مس 0132/0 &plusmn; 007/0 و جیوه26/1 &plusmn; 75/0 میکروگرم بر گرم وزن خشک سنجش شدند. غلظت این فلزات در عضله دو گونه ماهی سفید و کفال کمتر از حد استاندارد های مختلف دنیا برآورد شد. بررسی آزمون همبستگی جیوه و روی نشان داد که برهمکنشی این دو فلز در بافت عضله ماهی سفید منفی و معنی دار (28/0-=r ) است. این همبستگی نشان می‌دهد که با افزایش غلظت فلز ضروری روی از سمیت فلز غیر ضروری جیوه کاسته می‌شود. نتایج این مطالعه بر اساس محاسبه برآورد سیبل خطر (THQ) نشان داد که نسبت دوز تعیین شده آلاینده به سطح دوز مرجع برای تمام فلزات در افراد بزرگسال و خردسال کمتر از واحد(THQ&lt;1) بوده است.به این ترتیب، مصرف ماهیان سفید و کفال پوزه باریک با حداکثر سرانه 6 کیلوگرم در سال احتمالاخطرآشکاری برای سلامت افراد بزرگسال و خردسال بوجود نمی آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        224 - تعیین فلزات سنگین(Al- Ni- Pb- Hg- Cr) در ماهی سیاه کولی دریای خزر در سواحل انزلی
        محبوبه ستوده اصل رضوان موسوی ندوشن لیدا سلیمی
        تعداد 10 عدد ماهی سیاه کولی با استفاده از تور پره توسط صیادان محلی در آذر ماه سال 1392 در سواحل انزلی (دهانه تالاب انزلی )صید شد. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه، تعیین جنسیت و بیومتری شدند . از این تعداد 6 عدد ماده و 4 عدد نر بودند. میانگین طول ماده ها برابر 01/1 &p چکیده کامل
        تعداد 10 عدد ماهی سیاه کولی با استفاده از تور پره توسط صیادان محلی در آذر ماه سال 1392 در سواحل انزلی (دهانه تالاب انزلی )صید شد. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه، تعیین جنسیت و بیومتری شدند . از این تعداد 6 عدد ماده و 4 عدد نر بودند. میانگین طول ماده ها برابر 01/1 &plusmn;21/19 و نرها برابر 264/0&plusmn; 65/18سانتی متر بود. میانگین وزن ماده ها برابر 160/8 &plusmn; 8/68 و در نرها برابر 201/2 &plusmn; 9/62 گرم بدست آمد . پس از هضم شیمیایی، با استفاده از دستگاه ICP میزان چهار فلز Al, Ni, Cr, Pb در عضله ماهیان سنجیده شد. سنجش Hg در عضلات با استفاده از دستگاه جذب اتمی به روش بخارات سرد اتمیCold vapour صورت گرفت. کلیه آزمایش ها دارای 3 تکرار بود. نتایج نشان داد که میزان فلزها در هر دو جنس نر و ماده ماهی ها از Al&gt; Ni&gt;Pb&gt;Hg&gt; Cr تبعیت می نماید. اختلاف معنی داری بین جذب این فلزات در دو جنس نر و ماده مشاهده نگردید)05/0P&ge;). با مقایسه غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه با استانداردهای جهانی(WHO, FAO, SAW, FEPA) مشخص شد که میزان جیوه در نرها برابر05/0&plusmn; 22 /0 و در ماده ها برابر06/0 &plusmn; 20/0میلی گرم در کیلوگرم(WHO=0/1-0/5)، کروم در هر دو جنس کمتر از 01/0 میلی گرم در کیلوگرم(WHO=0/15) ، سرب در نرها برابر 44/0&plusmn;85/0 و در ماده ها برابر 36/0 &plusmn; 58/ 0میلی گرم در کیلوگرم(WHO= O/5-1/5) و در هر سه فلز کمتر از حد مجاز استاندارد جهانی بود. غلظت آلومینیوم در نرها برابر 51/0&plusmn; 95/1 و در ماده ها برابر59/0 &plusmn;23/1میلی گرم در کیلوگرم(SAW=0/03) و نیکل در نرها برابر00/2 &plusmn;60/1 و در ماده ها برابر18/0 &plusmn;766/0میلی گرم در کیلوگرمو بیشتر از حد مجاز استانداردهای جهانی (WHO=0/5-0/6) تعیین شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        225 - اندازه گیری و مدل سازی فلزات سنگین(Ni, Pb, Cd, Co, Hg ) در رسوبات ساحلی منطقه عسلویه (خلیج نایبند)
        ابراهیم قاضی مرتضی کاشفی الاصل
        این تحقیق به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در اثر فعالیت های عظیم صنعتی در منطقه عسلویه انجام شده است. آب های منطقه عسلویه در خلیج فارس به دلیل موقعیت استثنائی خود که محل احداث تعداد زیادی پالایشگاه گاز و کارخانه های پتروشیمی است، چکیده کامل
        این تحقیق به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین و محاسبه میزان آلودگی رسوبات بستر در اثر فعالیت های عظیم صنعتی در منطقه عسلویه انجام شده است. آب های منطقه عسلویه در خلیج فارس به دلیل موقعیت استثنائی خود که محل احداث تعداد زیادی پالایشگاه گاز و کارخانه های پتروشیمی است، به طور مستقیم و غیر مستقیم در معرض ورود آلاینده های مختلف آلی و معدنی قرار دارد. با توجه به موقعیت منطقه، این مطالعه در شهریور ماه سال 1392 در 10 ایستگاه برای بررسی آلودگی ناشی از فلزات سنگین کبالت، کادمیوم، سرب ، نیکل و جیوه انجام شد. با استفاده از نمونه بردار گراپ مدل اکمن رسوبات برداشته شده و پس از هضم به وسیله دستگاه جذب اتمی کوره ای غلظت فلزها ارزیابی شد. در ادامه داده های بدست آمده با استفاده از منطق فازی مدل سازی شدند. مقایسه نتایج حاصل از مدلسازی با داده های حاصل از اندازه گیری آزمایشگاهی، مبین کارایی مناسب منطق فازی برای پیش بینی مقادیر غلظت فلزات سنگین می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        226 - بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، مس و کادمیوم) در گاماروس Pontogammarus maeoticus در سواحل جنوب غربی دریای خزر حد فاصل رامسر تا انزلی
        کامبیز خاکسار حسین نگارستان علی ماشینچیان مرادی
        هدف از انجام این بررسی تعیین میزان آلودگی گاماروس گونه Pontogammarus maeoticus به سرب، مس و کادمیوم در سواحل جنوب غربی دریای خزر در حدفاصل رامسر تا بندر انزلی بود. نمونه برداری در بهار و تابستان از 3 ایستگاه با سه تکرار با استفاده از توری با قطر چشمه 1 میلیمتر انجام و ب چکیده کامل
        هدف از انجام این بررسی تعیین میزان آلودگی گاماروس گونه Pontogammarus maeoticus به سرب، مس و کادمیوم در سواحل جنوب غربی دریای خزر در حدفاصل رامسر تا بندر انزلی بود. نمونه برداری در بهار و تابستان از 3 ایستگاه با سه تکرار با استفاده از توری با قطر چشمه 1 میلیمتر انجام و بعد از انتقال به آزمایشگاه با جذب اتمی غلظت فلزات سنگین اندازه گیری شد. رسم نمودارها با نرم افزار Excel انجام و برای بررسی معنی داری تفاوت غلظت فلزات سنگین با نرم افزار SPSS آزمون تجزیه واریانس یک طرفه و تست LSD انجام گردید. میانگین غلظت سرب، مس و کادمیوم به ترتیب 02/1، 61/95 و 81/0 میکروگرم بر گرم در بهار و 46/1، 91/93 و 74/0 در تابستان بود. مقایسه نتایج تحقیق حاضر با استاندارد آمریکا (جدول 5) نشان داد که میزان غلظت فلز مس در گاماروس مورد بررسی در دو فصل در همه ایستگاه ها در حد مجاز بود (جدول 3). غلظت کادمیوم در گاماروس گونه P. maeoticus از نظر استاندارد اتحادیه اروپا برای شاه میگوی خوراکی (ppm 50/0) در حد مجاز نبود؛ در حالی که از نظر سایر استانداردهای اتحادیه اروپا، آمریکا و استرالیا میزان این فلز در وضعیت مجاز بود. فلز سرب در گاماروس از نظر استاندارد سرپایان خوراکی اتحادیه اروپا و استاندارد ماهی استرالیا در حد مجاز نبود ولی از نظر استاندارد آمریکا و استاندارد مربوط به دوکفه ایهای خوراکی اتحادیه اروپا و نیز استاندارد مربوط به نرمتنان خوراکی استرالیا سرب در حد مجاز بود. باید توجه داشت که این فلز در بهار در انزلی در حد کمی قرار داشت و از نظر همه استانداردها به استثناء ماهی در استاندارد استرالیا در حد قابل قبول قرار داشت. باتوجه به نتایج تحقیق و استانداردهای بیان شده از سوی سازمان های بین المللی برای تجمع فلزات در بدن جانوران، وضعیت سرب و کادمیوم در بدن این گونه گاماروس نگران کننده می باشد. به ویژه آنکه بچه ماهیان اقتصادی نظیر ماهی سفید و کفال از این گاماروس تغدیه می کنند. در صورت انتقال و تجمع این فلزات سنگین در بدن ماهیان سفید و کفال این موضوع می تواند یک زنگ خطر محسوب شود، از این نظر بررسی نحوه انتقال این دو فلز به بدن ماهی ها و نیز جلوگیری از آلودگی دریای خزر به فلزات سنگین ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        227 - بررسی غلظت برخی از فلزات سنگین (Hg, Pb, Zn و Cd) در بافت عضله میگوی سفید هندی (Penaeus indicus) پرورشی منطقه گمیشان، کلاهی و میگوی دریای خزر (Palaemon elegans)
        محمود سقلی لیندا یادگاریان سیدعباس حسینی نورمحمد مخدومی
        غلظت فلزات سنگین سرب، روی، جیوه و کادمیوم در میگوی بومی خزر (Palaemon elegans) و میگوی سفید هندی (Penaeus indicus) پرورشی منطقه گمیشان و کلاهی اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که بین 4 عنصر مذکور روی بیشترین و جیوه کمترین مقادیر را دارا می‌باشد. در مور چکیده کامل
        غلظت فلزات سنگین سرب، روی، جیوه و کادمیوم در میگوی بومی خزر (Palaemon elegans) و میگوی سفید هندی (Penaeus indicus) پرورشی منطقه گمیشان و کلاهی اندازه‌گیری گردید. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که بین 4 عنصر مذکور روی بیشترین و جیوه کمترین مقادیر را دارا می‌باشد. در مورد عناصر فوق در میگوهای پرورشی مقدار روی از بقیه عناصر بیشتر بود و مقدار سایر عناصر در میگوی دریای خزر بیشتر بود. عناصر روی، سرب، جیوه و کادمیوم در Palaemon elegans به ترتیب برابر 8/39، 19/7، 04/0 و 78/2 میلی‌گرم در کیلوگرم اندازه‌گیری گردید. میزان عناصر روی، سرب، جیوه و کادمیوم در میگوهای پرورشی گونه Penaeus indicus گمیشان در استخرهای 1 و 2 و نیز استخر مرکز آموزش به ترتیب (70/67، 010/0، 010/0، 010/0) میلی‌گرم در کیلوگرم و (00/63، 014/0، 010/0 و 011/0) میلی‌گرم در کیلوگرم و (00/64، 011/0، 013/0 و 014/0) میلی‌گرم در کیلوگرم و میگوهای پرورشی Penaeus indicus کلاهی استان هرمزگان به ترتیب (500/70، 01/0 و 012/0) میلی‌گرم در کیلوگرم اندازه‌گیری شد. با توجه به استانداردهای WHO، مقدار فلزات سنگین به دست آمده در این بررسی در حد مجاز می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        228 - بررسی میزان فلزات سنگین آهن، روی و مس در عضله برخی ماهیان بومی تالاب هورالعظیم، استان خوزستان
        محمد ولایت زاده
        تحقیق حاضر در سال 1391 با هدف تعیین فلزات سنگین آهن، روی و مس در عضله هشت گونه ماهی بومی شامل شیربت (Barbus grypus)، بنی (Barbus sharpeyi)، گتان (Barbus xanthopterus)، برزم (Barbus pectoralis)، حمری (Carasobarbus luteus)، بیاه (Liza abu)، انزه (Barbus esocinus) و شلج (A چکیده کامل
        تحقیق حاضر در سال 1391 با هدف تعیین فلزات سنگین آهن، روی و مس در عضله هشت گونه ماهی بومی شامل شیربت (Barbus grypus)، بنی (Barbus sharpeyi)، گتان (Barbus xanthopterus)، برزم (Barbus pectoralis)، حمری (Carasobarbus luteus)، بیاه (Liza abu)، انزه (Barbus esocinus) و شلج (Aspius vorax) انجام شد. 72 نمونه ماهی از تالاب هورالعظیم استان خوزستان تهیه شد. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه، از روش هضم تر استفاده شد و تعیین غلظت فلزات سنگین به وسیله دستگاه جذب اتمی Perkin Elmer 4100صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS.17 و به کمک آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) انجام شد که وجود یا عدم وجود اختلاف معنی دار در سطح معنی داری 5 درصد تعیین گردید. میانگین میزان آهن، روی و مس در عضله ماهیان به ترتیب 26/0&plusmn;39/11، 38/0&plusmn;94/12 و 04/0&plusmn;62/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان آهن در عضله ماهیان مختلف مورد مطالعه اختلاف معنی داری نداشت (05/0&le;P). میزان عنصر روی در عضله ماهی شیربت نسبت به سایر ماهیان اختلاف معنی داری داشت (05/0&gt;P). میزان مس در عضله ماهیان مورد مطالعه اختلاف معنی داری داشت (05/0&gt;P). میانگین میزان روی و مس در عضله ماهیان پایین تر از آستانه مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        229 - سنجش میزان تجمع فلزات سنگین در ماهیان سفید (Rutilus frisii kutum) وکپور(Cyprinus carpio) دریای خزر
        اکبر الصاق
        امروزه در صنایع غذایی , آبزیان دریایی سهم عمده ای از تولید پروتئین را دارا می باشند. بنابراین اطمینان از سلامت و بهداشت پروتئین تولید شده از اهمیت زیادی برخوردار است. فلزات سنگین با توجه به خواص فیزیکی, شیمیایی و زیستی که می توانند منبع مهم آلودگی برای آبزیان دریایی باش چکیده کامل
        امروزه در صنایع غذایی , آبزیان دریایی سهم عمده ای از تولید پروتئین را دارا می باشند. بنابراین اطمینان از سلامت و بهداشت پروتئین تولید شده از اهمیت زیادی برخوردار است. فلزات سنگین با توجه به خواص فیزیکی, شیمیایی و زیستی که می توانند منبع مهم آلودگی برای آبزیان دریایی باشند. معضل آلودگی منابع آبی به فلزات سنگین ,ضروری بودن سنجش این فلزات در آب و جانداران دریایی(به عنوان یک ماده ی غذایی) به خصوص ماهیان مورد مصرف انسان, که در چرخه ی غذایی به اکوسیستم انسانی می رسد را اثبات می کند. در این تحقیق غلظت گروهی از فلزات سنگین در گوشت دو گونه ماهی پر مصرف سفید(Rutilus frisii kutum)و کپور (Cyprinus carpio) در سفره ی غذایی مردم ایران, در حوضه سواحل جنوبی دریای خزر با روش دستگاهی طیف سنجی جذب اتمی شعله ای(A.A.S) مورد سنجش قرار گرفت. میانگین غلظت فلزات سنگین روی٬ کادمیوم٬ آهن و مس در بافت خوراکی ماهی سفید به ترتیب 015/1 400/32, 157/0 205/1, 200/0 716/90 و 215/0 455/9 میکرو گرم بر گرم ((&micro;g g-1 وزن خشک نمونه و میانگین غلظت فلزات سنگین روی٬ کادمیوم٬ آهن و مس در بافت خوراکی ماهی کپور نیز به ترتیب 282/0 204/30, 179/0 353/1, 267/0 887/85 و 178/0 144/9 میکروگرم بر گرم((&micro;g g-1 وزن خشک نمونه اندازه گیری شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        230 - حذف فلزات سنگین نیکل، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام با استفاده از بیوسورفکتنت رامنولیپید
        نیره خلقی حسین امانی شکوفه ملک محمودی علیرضا امیری
        سابقه و هدف: نفت خام حاوی مقادیر بالایی از فلزات سنگین است که در صورت ریزش در خاک موجب آلودگی خاک می‌شوند. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد بیوسورفکتنت رامنولیپید در حذف فلزات سنگین نیکل ، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام است.مواد و روش‌ها: در این تحقیق مقطعی-توصیف چکیده کامل
        سابقه و هدف: نفت خام حاوی مقادیر بالایی از فلزات سنگین است که در صورت ریزش در خاک موجب آلودگی خاک می‌شوند. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد بیوسورفکتنت رامنولیپید در حذف فلزات سنگین نیکل ، کروم و کادمیوم از خاک آلوده به نفت خام است.مواد و روش‌ها: در این تحقیق مقطعی-توصیفی ابتدا بیوسورفکتنت رامنولیپید از باکتری سودوموناس آئروجینوسا تولید و سپس با آزمون‌های TLC و FTIR اثبات شد. در مرحله بعدی ابتدا خاک ماسه‌ای با ابعاد 2 میلی‌متر با نفت خام (32.83=API و ویسکوزیتی cp 6.21) درون یک بشر آلوده شد. خاک آلوده به نفت خام درون فالکون‌های حاوی محلول شستشو شامل بیوسورفکتنت رامنولیپید (نسبت 1:10) به مدت 24 ساعت در شرایط مختلف دمایی، غلظت و pH شستشو داده شد. محلول حاوی فلزات سنگین برای رهایش فلزات به شکل یون، هضم اسیدی گردید. میزان حذف فلزات سنگین توسط بیوسورفکتنت رامنولیپید با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته‌ها: میزان حذف فلزات سنگین از خاک آلوده در شرایط بهینه C&deg; 25، غلظت g/l 0.8 و میزان 11 pH برای نیکل، کروم و کادمیوم به ترتیب برابر با43.05 %، 34.73% و 52.81% به دست آمد.نتیجه گیری: شستشوی خاک به وسیله بیوسورفکتنت تولید شده در این تحقیق منجر به حذف فلزات سنگین بدون آثار مخرب سورفکتنت‌های شیمیایی می‌شود و خطرات محیط زیستی را کاهش می‌دهد. بر اساس نتایج این تحقیق می‌توان استفاده از بیوسورفکتنت ‌ها را برای حذف فلزات سنگین حاصل از نفت خام به صنایع پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        231 - حذف فلزات سنگین توسط سویه حل کننده فسفات انتروباکتر زیانگ فانجنسیس جداسازی شده از رایزوسفر
        فاطمه سادات قریشی زهرا اعتمادی فر
        سابقه و هدف: فعالیت های صنعتی در جهان موجب رهاسازی فلزات سنگین آلاینده شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی حذف فلزات سنگین توسط باکتری حل کننده فسفات و نیز تاثیر عوامل خارج سلولی شامل فسفاتاز بر حذف فلز انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، باکتری حل کننده چکیده کامل
        سابقه و هدف: فعالیت های صنعتی در جهان موجب رهاسازی فلزات سنگین آلاینده شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی حذف فلزات سنگین توسط باکتری حل کننده فسفات و نیز تاثیر عوامل خارج سلولی شامل فسفاتاز بر حذف فلز انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، باکتری حل کننده فسفات از رایزوسفر گل تاج خروس توسط محیط پیکووسکایا جداسازی گردید و به کمک روش مولکولی شناسایی شد. فسفاتاز به روش رنگ سنجی،MIC50 وMBC نیکل، کادمیوم، کروم و سرب به وسیله روش میکروپلیت تعیین شدند. حذف فلزات به وسیله سلول ها یا روماند کشت با روش جذب اتمی اندازه گیری گردید. تغییرات سطح سلول های در معرض فلز نیز با روش FTIR بررسی شد. یافته ها: در این مطالعه سویه مولد اسید فسفاتاز به عنوان انتروباکتر زیانگ فانجنسیس شناخته شد. بیشترین MIC50 (3 میلی مولار) و MBC (100 میلی مولار) مربوط به نیکل و بیشترین درصد حذف مربوط به سرب (75.89 درصد) گزارش گردید. هر دو فلز نیکل و سرب به وسیله سلول ها و مواد ترشحی از محیط زدوده شدند. نتایج FTIR، طول موج cm-1 915.058 مربوط به Ni3(PO4)2 در سطح سلول های تیمار شده با 3 میلی مولار نیکل را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به توانایی بالای سویه جداسازی شده در حذف نیکل و سرب توسط عوامل سطحی و ترشحی، می توان از آن به منظور تصفیه زیستی استفاده نمود.با این که آنزیم فسفاتاز جدا شده از انتروباکتر تاثیر قابل توجهی در حذف سرب نداشت، اما توانایی حذف نیکل را داشت. بنابراین می توان با خالص سازی آنزیم، حذف فلزات را بهینه سازی نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        232 - جداسازی باکتری‏ اسیدووراکس مقاوم به فلزات سنگین از خاک های کشاورزی و بهینه سازی جذب فلزی
        مریم قانع
        سابقه و هدف: پاکسازی زیستی کارآمدترین روش برای حذف فلزات از خاک های آلوده است. این مطالعه با هدف جداسازی باکتری های مقاوم به فلزات سنگین و تعیین شرایط مناسب برای حذف فلزات انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، نمونه گیری از خاک های کشاورزی مناطق مختلف شهرست چکیده کامل
        سابقه و هدف: پاکسازی زیستی کارآمدترین روش برای حذف فلزات از خاک های آلوده است. این مطالعه با هدف جداسازی باکتری های مقاوم به فلزات سنگین و تعیین شرایط مناسب برای حذف فلزات انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، نمونه گیری از خاک های کشاورزی مناطق مختلف شهرستان اسلامشهر صورت گرفت. غربالگری سویه های مقاوم با کشت باکتری ها بر روی محیط کشت محتوی غلظت 1 میلی مولار هر یک از فلزات کادمیوم، روی و مس انجام گرفت. حداقل غلظت ممانعت کننده رشد با روش رقیق سازی در آگار و میزان حذف فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی بررسی شد. متغیرهای مختلف برای حذف فلز مانند اسیدیته، غلظت اولیه فلز و زمان تماس بررسی گردید. شناسایی سویه ها بر مبنای توالی ژن 16SrRNA انجام گرفت. یافته ها: از مجموع 100 باکتری جدا شده از ناحیه مورد پژوهش، جدایه BRH3 به هر 3 فلز مقاوم بود. حداقل غلظت ممانعت کننده رشد مس، کادمیوم و روی برای جدایه به ترتیب 3، 2 و 3 میلی مولار و میزان حذف فلزات به ترتیب 32.5، 48 و 56.8 درصد بود. بیشینه جذب روی و کادمیوم در اسیدیته 6، زمان تماس 4 ساعت و غلظت اولیه فلز به میزان 150 میلی گرم در لیتر به ترتیب 69 و 59 درصد و برای مس در همان شرایط به جز اسیدیته بهینه 5، به میزان 48 درصد به دست آمد. جدایه به عنوان اسیدووراکس سویه HM_AH 13 با شماره دسترسی JN676128 در بانک جهانی ژن ثبت گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که باکتری های مقاوم به فلزات سنگین در خاک های کشاورزی وجود دارد و سویه جداسازی شده در این مطالعه می تواند کاندید مناسبی برای حذف فلزات سنگین از محیط های آلوده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        233 - Common Reed (Phragmites australis) as a Bio Refining and Monitoring Plant of Pollution Resulting from Heavy Metals (Case Study: Dez River, Dezful, Iran)
        Samar Mortazavi Alireza Ieldromi Parisa Norozi Fard
        One of the most important methods to investigate heavy metals as pollutants is more likely to use bio-monitors which can be applied as an appropriate index to express the quality of environment. In current study, in order to investigate the effects of dominant plants in چکیده کامل
        One of the most important methods to investigate heavy metals as pollutants is more likely to use bio-monitors which can be applied as an appropriate index to express the quality of environment. In current study, in order to investigate the effects of dominant plants in the desired region and role of aquatic macrophytes in monitoring such elements as zinc (Zn), lead (Pb), copper (Cu) and cadmium (Cd) in underground organs, leaves and stems of a specific aquatic macrophyte named Phragmites australis as well as sediment samples of Dez River, Iran in 2012 were studied. Given samples were prepared with the ratio of 4 to 1 nitric acid to perchloric acid and the concentrations of elements were measured by atomic absorption spectrometry. In this study, Enrichment Factor (EF), Bio-accumulation Index and Translocation Factor (TF) were measured. Results indicated that the concentration of metals was reduced in the underground organs, leaves and stem, respectively (stem&lt;leaves&lt;underground organs). Also, there was a positive correlation between the concentration of Pb in the sediments and roots (P&lt;0.05); thus, it was expected that the roots of Phragmites australis may be of suitable monitoring for pollution resulting from Pb in the regional sediments of Dez Watershed. Enrichment Factor showed that because of anthropological resources, stations of two, three and five were more polluted. In addition, the underground organs of Phragmites australis were introduced as the accumulator of Cu, Zn, Pb and Cd by Bio-accumulation Index. Translocation Factor was increased from the underground organs to aerial organs for Pb, Cd, Cu and Zn, respectively. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        234 - Effect of Mycorrhiza, Zeolite and Superabsorbent on Growth and Primary Establishment of Agropyron desertorum in Mining Field (Case Study: Mashhad′ Shargh Cement Factory, Iran)
        Reyhaneh Azimi Gholam Ali Heshmati Mohammad Farzam Morteza Goldani
        The most important and sensitive level in the modification of rangelands surrounding the mine is the initial seedling establishment of plants, which often faces failure due to adverse environmental conditions, poor soil nutrients, disturbance of soil different layers an چکیده کامل
        The most important and sensitive level in the modification of rangelands surrounding the mine is the initial seedling establishment of plants, which often faces failure due to adverse environmental conditions, poor soil nutrients, disturbance of soil different layers and its instability and unstable soil around the mines. New methods of rangeland improvement using biological and non-biological materials (zeolite, superabsorbent and mycorrhiza) and strategies may help to establish plants in the soil around abandoned mines. This research aims to investigate the possibility of improving the primary establishment and growth of Agropyron desertorum in mine areas infected with heavy metals. Initially, seeds were sown in paper pots. After two months, pots were treated with Glomus intraradices, zeolite and superabsorbent along with control. Pots were transplanted in the field in semi-arid lands of East Mashhad cement factory using a completely randomized block design with four replicates in 2016. The plants were irrigated only once for the establishment. Data were collected about establishment rate, plant height, the percentage of mycorrhiza root inoculation and shoot, root and total dry weight. The results showed that the application of mycorrhiza, zeolite and superabsorbent increased plant establishment rate (50, 42 and 25%) and root dry weight (62, 72 and 15%) higher than that for control. Application of the mycorrhiza and zeolite treatments increased plant height (44 and 42%), aboveground dry biomass (51 and 61%) and total dry matter biomass (54 and 66%) higher than that for control treatment. The results showed that mycorrhiza and zeolite treatments had the greatest effect on increasing the initial establishment and improving the growth characteristics of A. desertorum. It was concluded that using zeolite and Glomus intraradices may be effective method for the initial establishment of plants in areas contaminated with heavy metals in the mining area in the semi-arid regions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        235 - Investigation of Heavy Metals Accumulation in Plants Growing in Contaminated Soils (Case Study: Qazvin Province, Iran)
        Mahdieh Ebrahimi Mohammad Jafari Gholam Reza Savaghebi Hossein Azarnivand Ali Tavili Fernando Madrid
        Environmental pollution with heavy metals is a global disaster that is related tohuman activities. This study was conducted to determine the extent of heavy metalsaccumulation by plant species in Lia industrial city (Qazvin, Iran) and to investigate theremediative capac چکیده کامل
        Environmental pollution with heavy metals is a global disaster that is related tohuman activities. This study was conducted to determine the extent of heavy metalsaccumulation by plant species in Lia industrial city (Qazvin, Iran) and to investigate theremediative capacity of native plant species grown in the contaminated soils. Soil andindustrial wastewater sampling was done radially along transects with 300 m intervalsfrom exit point of wastewater at three sites. In each sampling point, along 100 m transectswithin 5&times;2 m plots, the plant samples and soil samples were collected in depth of 0-20 cmand 20-40 cm from rhizosphere zone. Concentration of copper, zinc and chromium in rootand shoot of 11 plant species, soil and wastewater were analyzed in three sits formentioned metals. Bio Concentration factors and translocation factor were determined toensure phytoremediation availability. Results showed that the concentrations of metals inthe soil and wastewater greatly exceeded the threshold limit values. The contents of metalsin soils ranged in the order of Cr&gt;Zn&gt;Cu and in wastewater were in the order ofZn&gt;Cr&gt;Cu, respectively. Results showed that Scirpus maritimus L. and Phragmitesaustralis (Cav.) Trin. ex Steudel presented the highest accumulation of Zn, Cu and Cr intheir root tissues which were suitable for phytostabilization (with a high BCF couple withlow TF). The lowest extractable Zn (7.24 and 3.29 mgkg-1 for shoot and root respectively,BCF=0.07) and extractable Cu (2.56 and 2.80 mgkg-1 for shoot and root respectively,BCF=0.14) were related to Hordeum glaucum L. Moreover, the relatively lowest values ofCr were measured for Taraxacum officinale L. Results indicated that the species, whichhad low metal bioaccumulation in their roots and high TF, could play important roles forremoval of heavy metals through phytoextraction. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        236 - Germination, Growth and Uptake of Heavy Metals in Contaminated Soils (Hordeum bulbosum L.)
        Mahdieh Ebrahimi
        The use of metal-accumulating plants to clean the contaminated soil with toxic metals is the most rapidly developing component of phytoremediation as an environmentally friendly technology. Overcoming harsh soil conditions and accelerating the recovery of degraded soils چکیده کامل
        The use of metal-accumulating plants to clean the contaminated soil with toxic metals is the most rapidly developing component of phytoremediation as an environmentally friendly technology. Overcoming harsh soil conditions and accelerating the recovery of degraded soils remain a worldwide restoration challenge. This study evaluated the effect of different concentrations of Pb, Zn, Cu and Fe on the germination, growth and heavy metal uptake of Hordeum bulbosum L. Results obtained from the current research indicated that the plant gives dose-dependent responses to the contaminated soils. Reduction in germination, root and shoot height and biomass were significantly (P&lt;0.05) different as compared to the control. Exposures of heavy metals in the treatment reduced the size of roots and shoots about 8.68% and 5.05% respectively as compared to the control. However, the concentration of heavy metals was increased at treatment four, the sizes of root and shoot are the same at two and three treatmens. Heavy metal concentrations were significantly higher in the root tissue than aboveground components and plant organs demonstrated a different affinity to take up heavy metals. In all the plant organs, the concentrations of heavy metals increased as the metal contents in the soil increased. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        237 - اثر سطوح متفاوت نیتروپروساید سدیم و آرسنیک بر عملکرد میوه و برخی ویژگی‌های بیوشیمایی خیار تلخ (Momordica charantia L.)
        پرویز یداللهی محمد رضا اصغری پور سجاد شیخ پور بهنام جباری حامد قاسمی
        به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروپروساید سدیم (SNP) و آرسنیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی خیار تلخ (Momordica charantia L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش سه سطح محلول پا چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروپروساید سدیم (SNP) و آرسنیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی خیار تلخ (Momordica charantia L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش سه سطح محلول پاشی SNP شامل مقادیر صفر، 50 و 100 میکرو مولار به عنوان عامل اول و چهار سطح آرسنیک شامل صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم در کیلوگرم خاک به عنوان عامل دوم لحاظ گردید. کاربرد مقادیر مختلف آرسنیک سبب کاهش معنی دار رنگدانه‌های فتوسنتزی، فلورسانس، محتوای آب نسبی برگ و عملکرد میوه گردید. همچنین سمیت آرسنیک در بالاترین سطح منجر به کاهش 57/47 و25/31 درصدی به ترتیب در غلظت عناصر P و K در میوه گردید. درصد پروتئین میوه در اثر سمیت آرسنیک افزایش یافت و در بیشترین مقدار آرسنیک با 68/34 درصد افزایش به حداکثر خود رسید. تیمار SNP نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به غیر از فسفر میوه اثر معنی داری داشت و این تاثیر در محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP به حداکثر مقدار خود رسید. اثر متقابل آرسنیک و SNP تنها بر عملکرد میوه و فلورسانس معنی دار بود. در شرایط سمیت آرسنیک، محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP موجب افزایش 12/54 درصدی در عملکرد میوه و کاهش 66/41 درصدی در فلورسانس نسبت به عدم محلول پاشی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد می‌توان اعمال سدیم نیتروپروساید به صورت محلول پاشی را در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی جهت کاهش اثرات سوء تنش فلز سنگین آرسنیک توصیه کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        238 - Anodic stripping voltammetry determination of Pb, Cd, Zn, and Cu in blood samples of children in some areas of Ibb governorate
        Nabil A.F. Alhemiary Mohamad A.H. Al-Duais Ali A. Mutair Anwar A. Wassel Bassam M. Alshrabi Bilal A. Albadany
        Anodic stripping voltammetric determination of Pb, Cd, Zn and Cu in blood samples of 132 children was developed. The children's ages range was between 6 months and 6 years and the samples were collected from different areas of Ibb governorate (Yemen). We used anodic str چکیده کامل
        Anodic stripping voltammetric determination of Pb, Cd, Zn and Cu in blood samples of 132 children was developed. The children's ages range was between 6 months and 6 years and the samples were collected from different areas of Ibb governorate (Yemen). We used anodic stripping voltammetry for analyzing and determination of cited metals in the blood of all children. Large variation in the results have been correlated to the area inhabited, age differences and other factors. It was found that areas, which have environmental struts such as waste solid and waste water, had more quantities of these metals in blood samples in comparison with other safer sites. This is may be due to the lower concentration of Cd and Pb in samples. Also the results indicate that both Pb, Cd found in high mean concentration in blood samples of males children than in females children similarly the effect of age indicate that all younger children (between 6 months and 1 year) had shown comparatively lesser quantity of these metals in comparison with elder children (between 4 &ndash; 6 yeas). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        239 - Effects of Two Cooking Methods on the Concentrations of Some Heavy Metals (Cadmium, Lead, Chromium, Nickel and Cobalt) in Some Rice Brands Available in Iranian Market
        Mahmood Naseri Zahedeh Rahmanikhah Vahid Beiygloo Somayeh Ranjbar
        Dietary intake is the most important route of exposure to heavy metals for most people. Rice is a staple food for Iranians that, if polluted, threatens public health. Cooking process may affect heavy metals content of rice. In this study, concentrations of cadmium (Cd), چکیده کامل
        Dietary intake is the most important route of exposure to heavy metals for most people. Rice is a staple food for Iranians that, if polluted, threatens public health. Cooking process may affect heavy metals content of rice. In this study, concentrations of cadmium (Cd), lead (Pb), chromium (Cr), nickel (Ni) and cobalt (Co) were measured in 3 brands of imported rice available in Shiraz-Iran market. Two methods of cooking (Kateh and Pilaw) were applied for all brands. The heavy metals were detected in raw and cooked rice grains. The samples were analyzed by atomic absorption spectrometer. The mean concentrations of Cd, Pb, Cr, Ni and Co were 0.33, 1.75, 0.38, 0.89 and 0.20 µg/g in raw rice samples respectively, 0.10, 1, 0.29, 0.19, and 0.03 µg/g in Kateh rice samples and 0.10, 0.98, 0.28, 0.18 and 0.03 µg/g in Pilaw rice samples. Cooking rice grains reduced the content of heavy metals. Minimum cooking efficiency was for Cr. The effect of cooking methods was not significantly different in this study. The obtained concentrations were compared with the permitted values, published by Institute of Standards of Iran, for heavy metal contents in rice. Moreover, weekly intakes of the metals through rice were estimated and compared with the PTWI (Provisional Tolerable Weekly Intake) amounts determined by FAO/WHO. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        240 - Removal of Heavy Metal Ions from Polluted Waters by Using of Low Cost Adsorbents: Review
        M. Ghaedi N. Mosallanejad
        Adsorption is a fundamental process in the physicochemical treatment of wastewaters which industries employ to reduce hazardous organic and inorganic wastes in effluents. In recent years the use of low-cost adsorbents has been widely investigated as a replacement for th چکیده کامل
        Adsorption is a fundamental process in the physicochemical treatment of wastewaters which industries employ to reduce hazardous organic and inorganic wastes in effluents. In recent years the use of low-cost adsorbents has been widely investigated as a replacement for the currently costly methods of removing heavy metal ions from wastewater. It is well-known that cellulosic waste materials can be obtained and employed as cheap adsorbents and their performance to remove heavy metal ions can be affected upon chemical treatment. In this study, the use of some of low cost adsorbents for the removal of heavy metals from wastewater has been reviewed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        241 - The Effects of Environmental Pollution with Heavy Metals in Frequency of Micronuclei in Epithelial Buccal Cells of Human Population in Mitrovica
        K. Letaj I. Elezaj Q. Selimi K. Kurteshi
        The purpose of this study was evaluation of genotoxic effects of environmental pollution with heavy metals in inhabitants of Mitrovica town (which is located close to smelter “Treça” down closed). In this study, 55 inhabitants (males) from Mitrovica town and 20 (ma چکیده کامل
        The purpose of this study was evaluation of genotoxic effects of environmental pollution with heavy metals in inhabitants of Mitrovica town (which is located close to smelter “Treça” down closed). In this study, 55 inhabitants (males) from Mitrovica town and 20 (males) control subjects with similar mean ages and smoking prevalence were enrolled for analysis of micronuclei frequency in epithelial buccal cells. The subjects of Mitrovica town showed significant increase micronuclei frequency (p&lt; 0.001) in epithelial buccal cells compared to controls and with respect to their smoking habits. The current study suggests that chronic exposure to pollution with heavy metals could lead to increase of DNA damage. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        242 - Assessment of Four Heavy Metals Mercury, Lead, Copper and Cadmium Levels in Muscles of Import-ed Tilapia to Iran
        Behsan Hemmatinezhad Mehdi Moradi Sarmeidani Amir Hosein Yoosefi
        This study was conducted to determine the residues of mercury (Hg), lead (Pb), copper (Cu) and cadmium (Cd) in the imported tilapia fillets. Thirty random samples from imported tilapia fillets were collected from different markets in Isfahan City, central Iran. They wer چکیده کامل
        This study was conducted to determine the residues of mercury (Hg), lead (Pb), copper (Cu) and cadmium (Cd) in the imported tilapia fillets. Thirty random samples from imported tilapia fillets were collected from different markets in Isfahan City, central Iran. They were analyzed using Graphite Furnace Atomic Absorption Spectrometer (Perkin Elmer 800) for Pb, Cu, Cd and flow injection mercury system (Perkin Elmer 400) for Hg. Out of the 30 tested samples, concentration of Hg, Pb, Cu and Cd in the tilapia fillets samples as mean± standard deviation were 0.083±.016, 0.638±0.067, 0.521± 0.081 and 0.136 ± 0.025 mg/kg, respectively. Among these, amounts obtained for all metals except for lead were lower than the permissible level specified by WHO (P&lt;1%). The Pb concentrations in all examined samples were higher than WHO standards. The continuous consumption of these contaminated fish regularly for long time may lead to health troubles. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        243 - Analysis of Heavy Metals in Honey from North-Western Regions of Iran
        Razzagh Mahmoudi Karim Mardani Bahare Rahimi
        In the present study, the concentrations of three heavy metals including lead (Pb), zinc (Zn) and arsenic (As) in 72 different honey samples collected from North-Western regions of Iran were investigated using atomic absorption spectroscopy method. All metals were detec چکیده کامل
        In the present study, the concentrations of three heavy metals including lead (Pb), zinc (Zn) and arsenic (As) in 72 different honey samples collected from North-Western regions of Iran were investigated using atomic absorption spectroscopy method. All metals were detected in 88.88% of the honey samples. The range of metals contamination in honey samples was 0.01 to 11.09 ppm. Zn was the most abundant metal, with an average concentration of 4.41±2.4 ppm. The mean levels of Pb (0.12 ppm) and Zn (6.84 ppm) in honey samples of East Azerbaijan Province was significantly higher than average level of these metals in honeys from other provinces. Based on the results of this study and compared with recommended daily intakes, the heavy metal content of honey samples was not harm and is unlikely to cause any intoxication following honey consumption. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        244 - Investigation and Identification of Types and Amounts of Heavy Metals in Soil of an Industrial Area
        Majid Mohammadhosseini Hooman Bahmanpour Saeedeh Lotfi
        This study was mainly designed to investigate and identify the amounts and types of heavy metals in the soils of National Iranian Oil Refining & Distribution Company in Shahrood region and tried to establish a logical relation between the presence of heavy metals and th چکیده کامل
        This study was mainly designed to investigate and identify the amounts and types of heavy metals in the soils of National Iranian Oil Refining & Distribution Company in Shahrood region and tried to establish a logical relation between the presence of heavy metals and their damage on vegetation. In addition, considering the power of drained soil and due to the proximity of ground water in Shahrood region, conducting this study provides a better insight into recognition of the possible contamination centers of drinking waters. The gridding and selective method was used for sampling step. Accordingly, five sub-samples were taken from each grid and finally after mixing all of the sub-samples, the final samples were obtained with an average weight of 400 grams prior to sending to the laboratory. To determine the total concentration of heavy metals in soil, extraction was done using concentrated solutions of HCl and HNO3. The total concentration of the heavy metals of chromium, cobalt and nickel were measured using an ICP-MS instrument, and the rest of the elements using an XRF device. The results explicitly indicated that the quantities of nickel, lead, zinc and strontium in patient samples exceeded the standard, and the other elements were lower than their standard limits. More specifically, the contents of lead and strontium in both normal and patient samples were higher than their standard contents. Moreover, the majority of the vegetation loss across the affected areas was caused by heavy metal accumulation, particularly nickel, lead, zinc, and strontium. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        245 - Heavy Metals (Mercury, Lead and Cadmium) Determination in 17 Species of Fish Marketed in Khorramabad City, West of Iran
        Ali Mortazavi Masoum Hatamikia Mahmoud Bahmani Hassan Hassanzadazar
        Heavy metals entrance to fish body tissues and transferring to human body systems after their consuming makes numerous undesirable effects and health problems. The aim of this study was to determine some heavy metals (lead, cadmium and mercury) in fresh fishes marketed چکیده کامل
        Heavy metals entrance to fish body tissues and transferring to human body systems after their consuming makes numerous undesirable effects and health problems. The aim of this study was to determine some heavy metals (lead, cadmium and mercury) in fresh fishes marketed in Khorramabad City, west of Iran. In this descriptive study, five samples of 17 fish species with high consumption were purchased randomly in 2014. Measurement of mercury, lead and cadmium was performed using atomic absorption spectrometry. All measurements were performed three times for each sample. Lead mean levels in fish samples was in the range 0.736 -1.005 ppm, cadmium range was from 0.196 to 0.015 ppm and mean content of mercury was  0.431 - 0.107 ppm. At present mean concentration of lead, mercury and cadmium in supplied fishes muscle is lower than maximum recommended levels according to WHO, EC and FDA guidelines. Based on the obtained results of this study and the importance of heavy metals in foods and their impacts on human health, continuous monitoring of heavy metals levels in foods is necessary. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        246 - Levels of Heavy Metals in Pasta Available in the Nigerian Market: Assessing the Human Health Implications
        Janefrances Ihedioha Irene Atiatah Nwachukwu Ekere Jonnie Asegbeloyin
        The concentrations of some heavy metals were determined in some pasta consumed in Nigeria, with a view to providing information on their dietary intake and exposure of consumers. The metals were determined by atomic spectrometry after acid digestion.  The  results (µ چکیده کامل
        The concentrations of some heavy metals were determined in some pasta consumed in Nigeria, with a view to providing information on their dietary intake and exposure of consumers. The metals were determined by atomic spectrometry after acid digestion.  The  results (µg/g) were in the following ranges: locally manufactured pasta: Ni (0.005 - 0.738); Mn (0.2 - 1.938); Cd (Nd to 0.015); Cu (nd - 0.456); Zn (0.071 – 2.902); Pb (0.278 - 0.692); Cr (nd - 0.206) while imported pasta concentrations were: Ni (0.039 – 1.301); Mn (Nd - 1.515);  Cd (Nd – 1.059); Cu (nd - 0.333); Zn (nd - 2.024); Pb (0.313 – 1.085); Cr (Nd - 0.233). The estimated daily intakes of these pastas were below the tolerable daily intake limits of the metals stipulated by FAO/WHO and JECFA. The hazard quotient and total hazard index (THI) values were less than 1 indicating no adverse health effect. However, THI in imported macaroni was appreciable. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        247 - Modeling of Groundwater Resources Heavy Metals Concentration Using Soft Computing Methods: Application of Different Types of Artificial Neural Networks
        Meysam Alizamir Soheil Sobhanardakani Lobat Taghavi
        Nowadays, groundwater resources play a vital role as a source of drinking water in arid and semiarid regions and forecasting of pollutants content in these resources is very important. Therefore, this study aimed to compare two soft computing methods for modeling Cd, Pb چکیده کامل
        Nowadays, groundwater resources play a vital role as a source of drinking water in arid and semiarid regions and forecasting of pollutants content in these resources is very important. Therefore, this study aimed to compare two soft computing methods for modeling Cd, Pb and Zn concentration in groundwater resources of Asadabad Plain, Western Iran. The relative accuracy of several soft computing models, namely multi-layer perceptron (MLP) and radial basis function (RBF) for forecasting of heavy metals concentration have been investigated. In addition, Levenberg-Marquardt, gradient descent and conjugate gradient training algorithms were utilized for the MLP models. The ANN models for this study were developed using MATLAB R 2014 Software program. The MLP performs better than the other models for heavy metals concentration estimation. The simulation results revealed that MLP model was able to model heavy metals concentration in groundwater resources favorably. It generally is effectively utilized in environmental applications and in the water quality estimations. In addition, out of three algorithms, Levenberg-Marquardt was better than the others were. This study proposed soft computing modeling techniques for the prediction and estimation of heavy metals concentration in groundwater resources of Asadabad Plain. Based on collected data from the plain, MLP and RBF models were developed for each heavy metal. MLP can be utilized effectively in applications of prediction of heavy metals concentration in groundwater resources of Asadabad Plain. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        248 - Non-carcinogenic and Carcinogenic Risk Potentials of metals Exposure from Vegetables Grown in Sharada Industrial Area Kano, Nigeria
        Abba Babandi Murtala Ya&#039;u Hafeez Muhammad Yakasai Dayyabu Shehu Kamalludeen Babagana Aminu Ibrahim C.A Anosike Lawrence Ezeanyika
        Chemical elements such as heavy metals significantly functions as trace elements but their bio-toxicity to human biochemical process poses a great concern for public health. The human exposure to heavy metals via food chain has been a documented risk factor for cancer d چکیده کامل
        Chemical elements such as heavy metals significantly functions as trace elements but their bio-toxicity to human biochemical process poses a great concern for public health. The human exposure to heavy metals via food chain has been a documented risk factor for cancer development and other health-related implications. The levels of some carcinogenic (Chromium Cr; Cadmium Cd and Lead Pb) and non carcinogenic (Nickel Ni; Cobalt Co; Copper Cu and Zinc Zn) heavy metals in vegetables (Onion, Drumstick, Lettuce, Okra, and Carrot) grown in Sharada industrial area, Kano were evaluated. The human health risk implications were also determined by estimating the daily metal consumption, and calculating non cancer and cancer risks (Incremental Life Cancer Risk, ILCR and Target Hazard Quotients) using US-EPA probabilistic health risk assessment (US-EPA risk predicting model). The mean concentration of lead (Pb) ranged from 11.21&plusmn;0.55 &micro;g/g in Okra to 16.84&plusmn;0.86 &micro;g/g in onion. Carrot had the highest concentration of chromium (65.10&plusmn;3.20 &micro;g/g). The levels of various heavy metals found in the studied vegetables/plants differ generally with plant species. The predictive values of human developing cancer disease from the incessant intake of studied plant/vegetables was found higher than the standard threshold risk boundary set by US-EPA, (&gt;10-4) for Cr, Pb, and Cd. The non cancer health risk values also predicted Pb, Cr and Cd as the dominant metal contaminants of the vegetables with the Health Risk Index greater than one (&gt;1), while Ni, Co, and Zn showed safe quotients. Among the studied vegetables/plants, carrot has predicatively, the highest cancer risk (&sum;ILCR 1.25 with chromium contributing 92%), followed by lettuce, onion, Moringa oleifera, and okra (Carrot&gt; Lettuce &gt; Onion &gt; Moringa &gt; Okra). It is, therefore, suggests that the industrial area is unsafe for irrigation due to the heavy metals pollutions of the soil and irrigation water and the risk of high consumption of vegetables grown exposes the population to incremental cancer risks potential among others. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        249 - Determination of the Concentration of Heavy Metals and Their Assessment of Related Potential Health Risk for Dry Black Teas in Kashan, Iran
        Neda sadat Seyyedi bidgoli Gholam Reza Mostafaii Hosein Akbari Elahe Chimehi Mohammad Bagher Miranzadeh
        Tea is one of the most popular beverages being widely used by all families, especially among Iranians. Thus, the presence of any contaminants in tea can be dangerous for the health of consumers. The present study aimed to evaluate the concentration of heavy metals and t چکیده کامل
        Tea is one of the most popular beverages being widely used by all families, especially among Iranians. Thus, the presence of any contaminants in tea can be dangerous for the health of consumers. The present study aimed to evaluate the concentration of heavy metals and their potential health risk in the dry black teas available in Kashan shops. This cross-sectional study was carried out on 31 brands of dry black tea purchased randomly from shops in Kashan, Iran in 2019. After the preparation of samples, the concentration of some heavy metals was determined by ICP-OES (Inductively Coupled Plasma/Optical Emission Spectrophotometer)based on the procedure described in the Standard Method. The evaluation carcinogenic risk was performed using related formula. Based on results of this study, the mean concentration of Fe, Zn, Cu, Ni, Cr, Pb, As and Cd was 83.42, 21.47, 19.46, 4.04, 0.72, 0.66, 0.4 and 0.04 Mgkg-1 of dry black tea, respectively. According to their associated potential health risk assessment, THQ of some heavy metals including As, Cu, Cr, Ni, Pb, Fe, Zn and Cd was 0.064, 0.023, 0.011, 9.76&times;10-3, 9.11&times;10-3, 5.76&times;10-3, 3.46&times;10-3 and 1.88&times;10-3 Mgkg-1day-1 and HI was less than one (0.129). Regarding the findings, it can be concluded that, the concentration of Cu, Ni and Cr in all samples of dry black tea was compatible with the Iranian and WHO standard level, while for Cd, Pb, As, Zn and Fe in some samples were more than the Iranian and WHO standard level. In addition, risk assessment analysis indicated that the consumption of the studied black tea had no carcinogenic potential risk for consumers. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        250 - Occupational Exposure to Heavy Metal Initiate Carcinogenesis Though BRAF/KRAS Over Expression and DNA Methylation
        Ahmed Talaat Abd Elaziz Hanaa Mohamed Elzahed Shar Hassan Ahmed Wael Fathy
        Colorectal carcinoma (CRC) is a leading cause of death especially in industries worker. The aim of this study is to identify the role of heavy elements exposure on CRC DNA methylation.The study was conducted on 25 CRC patients. Biopsies were taken by colonoscopy from ma چکیده کامل
        Colorectal carcinoma (CRC) is a leading cause of death especially in industries worker. The aim of this study is to identify the role of heavy elements exposure on CRC DNA methylation.The study was conducted on 25 CRC patients. Biopsies were taken by colonoscopy from malignant tissue and adjacent normal tissues for comparative assessment of BRAF/KRAS, methylated MLH1 and MGMT between the normal and malignant tissues by using real time PCR. In an attempt to identify wither heavy metal like Lead, Aluminum and Mn have a role in cancer development or not, we compared their levels in the serum of 25 CRC patients and 25 normal volunteers by using atomic absorption. The expressions of BRAF/KRAS, methylated MLH1 and MGMT were significantly higher in malignant tissues compared to normal tissues (p value&lt;0.001). Additionally, the levels of lead and aluminum but not Mn were statistically significantly increased in CRC patients compared to normal controls (p value&lt;0.001). Lead and Aluminum were positively correlated with all studied parameters. Heavy metals act as starting signals for carcinogenesis through DNA methylation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        251 - Ecological Risk Assessment and Pollution Models of Trace Metal Concentrations in Road Dust in parts of Enugu, Southeastern Nigeria
        Chigozie Bright Ichu Jushua Ifeanyichukwu Ume Alexander Iheanyichukwu Opara Francis Chizoruo Ibe
        Trace metal levels in road deposited sediments (RDS) from paved roads in Enugu metropolis, southeastern Nigeria were evaluated. The study aimed at determining the level of heavy metals in the RDS, with the objectives of identifying the sources of these pollutants in the چکیده کامل
        Trace metal levels in road deposited sediments (RDS) from paved roads in Enugu metropolis, southeastern Nigeria were evaluated. The study aimed at determining the level of heavy metals in the RDS, with the objectives of identifying the sources of these pollutants in the environment. Thirty-two (32) RDS samples from 10 selected major roads in Enugu were collected for this study. The concentration of Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Cd, and Pb was analyzed using a flame atomic absorption spectrophotometer. The levels of physicochemical properties; pH, electrical conductivity (EC), total organic matter (TOM), and total organic carbon (TOC) was also established using standard procedures. The metal concentrations (mg/kg) were in the range; Cr (0.67 - 3.67), Mn (2.33 - 7.67), Fe (408.33 - 512.33), Co (3.00 - 61.75), Ni (39.67 - 193.67), Cu (11.50 - 90.00), Zn (1.00 - 31.67), Cd (0.00 - 1.33), and Pb (0.00 - 46.67). The pH, EC, TOC and TOM of the RDS samples range between 6.75-8.39, 556 - 578.67 &mu;S/cm, 0.43 % - 3.49 % and 1.27 % - 10.35 % respectively. The relationships between the parameters were ascertained with correlation analysis. The likely source of these metals was recognized with principal component analysis and hierarchical cluster analysis, deployed to identify the potential source of these metals in the RDS. The results suggested that Mn concentrations did not exceed the crustal level. However, elevated Pb and Cd levels were recorded in the RDS samples. The models showed good consistency, indicating average to considerable levels of contamination of most parts of the studied major roads. PCA result revealed that metals in the RDS originated from three main sources which include the crustal, vehicular, and industrial sources. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        252 - Carcinogenic, Non-carcinogenic and Dermal Sensitization Risk Assessment of Heavy Metals in Liquid and Solid Lipsticks Highly Used in Kashan, Iran
        Fahimeh Karamali Gholamreza Hoseindoost Gholam Reza Mostafaii Golmabas Mousavi Reza Sharafati Chaleshtori
        The present study aimed to investigate the levels of lead (Pb), nickel (Ni), cadmium (Cd), and chromium (Cr) in highly used lipsticks in Kashan, Iran. The average concentrations of metals in lipsticks were lower than the maximum admissible limits determined by the Food چکیده کامل
        The present study aimed to investigate the levels of lead (Pb), nickel (Ni), cadmium (Cd), and chromium (Cr) in highly used lipsticks in Kashan, Iran. The average concentrations of metals in lipsticks were lower than the maximum admissible limits determined by the Food and Drug Administration (FDA). The highest and lowest levels of systematic exposure dose (SED) were found for Cr and Pb metals, respectively. However, the SEDs of all metals were less than the reference doses (RFD). The hazard index (HI) of non-carcinogenic risk for all metals was less than 1 and there is no threat to consumers in the concentrations of the metals in the lipsticks. Also, for all metals, the margin of exposure (MoE) and the lifetime cancer risk (LCR) were higher and lower than 104 and 10-6, respectively. Therefore, the possibility of carcinogenic risks of these metals due to the use of lipsticks is low. The results showed that the dermal sensitization quantitative risk assessment (SQRA) for Ni was greater than 1 and no dermal sensitization risk is observed. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        253 - Heavy Metals in Wheat Grain and Its Impact on Human Health: A mini-review
        Mohadeseh Pirhadi Nabi Shariatifar Mahmoud Bahmani Aliasghar Manouchehri
        Heavy metals (HMs) form a very varied group of elements that are very diverse in terms of chemical properties and biological functions. Heavy metal contamination in agricultural soil has become a serious environmental problem. These metals are toxic to soil, plants, aqu چکیده کامل
        Heavy metals (HMs) form a very varied group of elements that are very diverse in terms of chemical properties and biological functions. Heavy metal contamination in agricultural soil has become a serious environmental problem. These metals are toxic to soil, plants, aquatic life, and human and animal health. These toxic pollutants are caused by natural activities such as volcanoes and mining and smelting metals. These metals are stable in nature, therefore, they accumulate in the soil and agricultural products, and it is necessary to properly understand the relationship between the concentration of heavy metals in the soil and its accumulation in wheat. These metals also interfere with the level of antioxidants in plants and reduce the nutritional value of the product. Consumption of many heavy metals in the diet through the consumption of plants has long-term destructive effects on human health. In this review study, the most important heavy metals in agricultural products, especially wheat, on human health were reported. For this review study, keywords such as Crops, Heavy metal, Human health, Wheat flour were used. The databases searched for in those articles were Google Scholar, SID, Scopus, PubMed, Science Direct, and ISI search engines. Given that bread is the dominant force of the Iranian people, so the quality study of wheat in the country's consumer market in order to maintain the health of consumers seems necessary. Therefore, we need to inform people about this, so this review article explains the presence of HMs in bread and its disadvantages. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        254 - Heavy Metals Contamination and Distribution in Drinking Water from Urban Area of Mashhad City in Northeast Iran: Implications for Water Quality Assessment
        Batoul Zarif Gharaati Oftadeh Belin Tavakoly Sany Hossein Alidadi Mohammad Zangouei Reza Barati Atefeh Naseri Mohammad Tafaghodi
        The fast industrialization and urbanization in the world have led to increasing heavy metal pollution in the water supplies. Here, we examined the spatial and temporal distribution and contamination of heavy metals and physicochemical parameters in the drinking water so چکیده کامل
        The fast industrialization and urbanization in the world have led to increasing heavy metal pollution in the water supplies. Here, we examined the spatial and temporal distribution and contamination of heavy metals and physicochemical parameters in the drinking water sources of Mashhad in Iran.In this survey, 432 samples of drinking water were collected from 5 zones and 36 stations from August 2017 to May 2018. The results of heavy metal measurements showed that the average concentrations of arsenic (As), mercury (Hg), chrome (Cr), nickel (Ni) and Pb were 0.198&plusmn;0.11, 0.018&plusmn;0.04, 5.80&plusmn;7.87, 1.695&plusmn;2.16 and 0.574&plusmn; 0.22 &micro;g L-1for arsenic (As), mercury (Hg), chrome (Cr), nickel (Ni) and Pb, respectively. This result showed that the concentration of heavy metals and physicochemical parameters were comparatively lower than the threshold values throughout the study period; however, some stations showed metrics values above the acceptable limit. Thus, there is still potential contamination in drinking water due to potential heavy metal interactions and long-term exposure. Results of this study showed the current pollution status of drinking water in Mashhad needs remediation efforts to protect human health in urban regions, which highlighted a basis for decision-making in the future to take the main action on contamination control. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        255 - Effect of Baking Methods Types on Residues of Heavy Metals in the Different Breads Produced with Wheat Flour in Iran: A Case Study of Mashhad
        Sajjad Ghasemi Mohammad Hashemi Mahdi Gholian Aval Saeed Khanzadi Mohammad Safarian Arezoo Orooji Seyedeh Belin Tavakoly Sany
        Food contamination with heavy metals is the main concern for human health that increases globally. Bread wheat is one of the most important grain products for human consumption. The aim of the study is to examine the effect of baking methods on residues of heavy metals چکیده کامل
        Food contamination with heavy metals is the main concern for human health that increases globally. Bread wheat is one of the most important grain products for human consumption. The aim of the study is to examine the effect of baking methods on residues of heavy metals in the different breads produced with wheat flour in Mashhad, Iran. A total of 180 samples of different breads produced in 90 bakery shops in Mashhad was analyzed for some heavy metals (Fe, Cr, Cu, Zn, Pb, Hg, Co, As, Al, V, Cd, and Ni) by inductively coupled plasma-optical emission spectrometry (ICP-OES). Results showed that the average concentration of Fe, Al, Zn, Cu, and Cd in some bread samples were significantly (p&lt;0.05) different between traditional and industrial baking processes. The average concentrations of the entire test of Fe (46.35&plusmn;39.78 mg.kg-1), Cr (0.28&plusmn;0.33 mg.kg-1), Al (3.49&plusmn;1.89 mg.kg-1), and As (0.479&plusmn;0.229 mg.kg-1) were higher than the current corresponding safety limit in all type of bread. The results obtained indicated that the government requires implementing more remediation or intervention to control and mitigating the contamination burden of heavy metals in traditional bread in the study area to reduce its associated risks for human health. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        256 - Evaluation of the Quality and Potential Risks of Imported Rice in Khuzestan Province
        Mohammad Hojjati Reihaneh Sorourian Meghdad Eskandari
        Rice is one of the most staple foods in the diet of people all over the world and the second most consumed food among the people in Iran. Therefore, it is expected this product be offered in suitable quality to the household food basket. In this study, microbial contami چکیده کامل
        Rice is one of the most staple foods in the diet of people all over the world and the second most consumed food among the people in Iran. Therefore, it is expected this product be offered in suitable quality to the household food basket. In this study, microbial contamination, as well as concentrations of mycotoxins and heavy metals in imported rice samples available in the market of Ahvaz, were evaluated and the health risk of exposure to heavy metals was assessed in three groups of children, women, and men. According to the results, the contamination of rice with Bacillus cereus in all the samples was within the acceptable level set by Iran National Standards Organisation, but mold and yeast contamination in 14.28% of the samples was more than the acceptable level. Examination of mycotoxins showed that 71.42% of the samples contained aflatoxin B1 and total. Aflatoxin G1 and ochratoxin A were observed in 50% and 35.71% of the samples, respectively; the amount of these toxins in all the samples was less than the limit set by International NGO Safety Organization (INSO). Concentrations of cadmium, lead, and arsenic in the rice samples were 0.042&plusmn;0.01, 0.14&plusmn;0.03, and 0.13&plusmn;0.03 (mg kg-1), respectively. Estimation of daily intake (EDI) of the elements through rice was less than the provisional tolerable weekly intake (PTWI) recommended by Codex. Hazard quotient (HQ) and hazard index (HI) values were less than 1 in all three groups of women, men, and children. However, the cumulative risk of cancer for children, women, and men were 2.14&times;103, 7.40&times;10-4, and 6.86&times;10-4, respectively. Therefore, the imported rice was safe in terms of the amount of mycotoxins, but it can be a potential source for exposure to heavy metals. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        257 - Assessment of Potential Human Health Risk of Heavy Metals in Waterleaf (Talinum triangulare) Sold in Major Markets in Calabar, Nigeria
        Udiba Udiba Michael Odey Udeme Udofia Ekom Akpan John Ama
        Sequel to the high rate at which waterleaf (Talinum triangulare) is consumed in Southern Nigeria and the excellent phytoextraction and bioaccumulation potentials of the plant, an assessment of the safety status and potential human health risk of Lead (Pb), Calcium (Cd), چکیده کامل
        Sequel to the high rate at which waterleaf (Talinum triangulare) is consumed in Southern Nigeria and the excellent phytoextraction and bioaccumulation potentials of the plant, an assessment of the safety status and potential human health risk of Lead (Pb), Calcium (Cd), Chromium (Cd) and Nickel (Ni) through consumption of waterleaf sold in major markets in Calabar, Nigeria was carried out between February and April, 2021. A total of 36 composite samples obtained from 180 waterleaf vendors was used for the study. Heavy metals concentrations were determined using Atomic Absorption Spectrophotometer (Shimadzu, Model AA-6800, Japan) after wet digestion. The concentration (Mg Kg-1) ranged from 0.26-0.59 for lead, 0.04-0.42 for cadmium, 0.35-1.02) and 1.35-4.32 for nickel. The mean metals content of edible tissues (leaves and tender stem) of waterleaf were found to be above FAO/WHO permissible limits and the EU maximum Levels for the metals in leafy vegetable except for chromium. The Estimated Daily Intake of the metals were above their respective Recommended Daily Intake and Upper Tolerable Daily Intake except for nickel. The average Target Hazard Quotients were greater than 1.00 except for chromium. The Hazard Index for the respective markets were greater than unity. The study concludes that Talinum triangulare purchased from the markets under study is not safe for human consumption as it poses significant toxicological risk with respect to lead, cadmium, and nickel and chromium intoxication. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        258 - Measurement of the Toxic Trace Elements in Commercial Wheat Flours: Potential Health Risk via Dietary Intake
        Seyyed Mohammad Ali Noori Reza Zadehdabagh Nahid Najafi Leila Tishezan Mehrnoush Zerehpoush Seyed Mohammad Hosein Mousavi Jazayeri Mohammad Hashemi Seyedeh Belin Tavakoly Sany
        Heavy metals contamination is a major concern because of its serious threat to human health. The primary aim of this study was to examine potential health risks for national (adults and children) and international (Arab population) inhabitants that were exposed to heavy چکیده کامل
        Heavy metals contamination is a major concern because of its serious threat to human health. The primary aim of this study was to examine potential health risks for national (adults and children) and international (Arab population) inhabitants that were exposed to heavy metals (Cd and Pb) through ingestion of wheat flour. A total of 300 wheat flours samples (&lt;0.25 mm) of five commercial brands have been collected from 2016 to 2018 from Khuzestan province, Iran. The possible health risk was estimated based on the Hazard Quotient (HQ), hazard index (HI or non-carcinogenic risk), and carcinogenic Risk (CR) indices. The average concentrations of the Pb and Cd were significantly (P &lt; 0.05) lower than the safety limit in all seasons for three years. However, 2.3% of Pb in the total samples exceeded the European Commission and FAO/WHO standards. All estimated values for non-carcinogenic risk were in the safe range (HQ &lt; 1) among all consumers. The mean value of total CR for Pb was 1.23&times;10&minus;6, 1.75&times;10-6, and 8.03 &times; 10-7 for adult, children, and Arab populations, respectively. For Cd exposure, the total CR value was 2.2&times;10&minus;4, 3.13&times;10&minus;4 and 1.44 &times;10&minus;4 for adult, children, and Arab populations, respectively. Cancer risk values determined for Cd were generally in the unsafe range during three years, indicating that there was CR for all consumers by ingestion intake of Cd contained in wheat flour in this study area. The results obtained indicated that the government requires implementing more remediation or intervention to control and mitigate the contamination burden of Cd in agricultural crops to reduce its associated carcinogenic risks. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        259 - Human Health Risk Assessment of Heavy metals in Cow Milks from Selected Local Government Areas of Kano state, Nigeria
        S. Nasiru S.M. Dambazau M. Garba Abba Babandi A.M. wudil
        Environmental pollution is a problem that has emerged due to increased industrialization with its attendant effects on well-being of people. This study determined the contamination level of cow milk by the heavy metals (Pb, Cr, Cd, Cu, Zn, Mn and Fe) from three local go چکیده کامل
        Environmental pollution is a problem that has emerged due to increased industrialization with its attendant effects on well-being of people. This study determined the contamination level of cow milk by the heavy metals (Pb, Cr, Cd, Cu, Zn, Mn and Fe) from three local governments (Bichi, Rano and Nassarawa) in Kano state. The results obtained showed that, the concentration of Pb, Cd, Cu, Zn and Mn were below permissible limits in milk. Whereas, moderate contamination by Fe and Cr were also observed. The data obtained were used to calculate some risk indices such as daily intake of metals (DIM), and total hazard index (THI). The DIM in the three local governments was within the range of 3.4 &times; 10-4 &ndash; 6.8 &times; 10-3 &micro;g l-1. b.w/day for Cr and 0.367 &ndash; 1.55 &micro;g/l. b.w/day for Fe. Lead (Pb) was only detected in Rano local government within the range of 0.104 &ndash; 0.117 &micro;g/l. b.w/day, while Zn was detected in Bichi and Rano within the range of 0.048 &ndash; 0.113 &micro;g l-1. b.w/day. All hazard indices calculated for metals were found to be below 1. The result therefore, showed tolerable risk in consumed milk at the aforementioned locations. However, risk assessment should be carried out at intervals as a form of environmental assessment to assess the general health of the public, to prevent buildup of environmental pollutants and consequent consequences. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        260 - Evaluation of the Risk Non-Carcinogenicity of Heavy Metals in Traditional Foods Prepared in Restaurants of Isfahan, Iran
        Roya Alsadat Madani Zahra Esfandiari Masoud Sami Shabnam Kermani
        The intake of heavy metals from food in high doses will have adverse effects on human health. In Iran, traditional foods constitute a major portion of peoples&rsquo; daily diet. Hence, the present study has attempted to evaluate the levels of heavy metals and their carc چکیده کامل
        The intake of heavy metals from food in high doses will have adverse effects on human health. In Iran, traditional foods constitute a major portion of peoples&rsquo; daily diet. Hence, the present study has attempted to evaluate the levels of heavy metals and their carcinogenicity and non-carcinogenicity in traditional foods served in the restaurants of Isfahan, Iran. In this cross-sectional study, 20 different types of food were selected from 19 restaurants. Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry (ICP-OES) was used to measure the levels of heavy metals such as chromium (Cr), nickel (Ni), lead (Pb), copper (Cu), and iron (Fe) in the prepared samples. Moreover, the risk non-carcinogenicity of heavy metals in traditional foods was determined for children and adults by applying the U.S. Environmental Protection Agency (USEPA) method. Among the heavy metals studied, only Ni and Cu had lower levels than permissible limits. Also, the Pb levels in the examined foods range from 0.05 to 0.79 m m-1; which are higher than the safe limits proposed by FAO/WHO. On the other hand, the mean concentration of Fe was higher than the maximum permissible limit (48 m m-1) in 4 food samples only. The target hazard quotient (THQ) values range from 0.005&ndash;53.65 and 0.01&ndash;156.50, for adults and children, respectively. Hence THQ for adults and children was found to be above 1 in 64% and 75% of food samples, respectively. This study recommends that food consumers in Iran should be careful about the overconsumption of traditional foods. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        261 - Spatial Distribution and Ecological Risk Assessment of Trace Metals in Surface Sediments of Lake Qarun Wetland, Egypt
        Yasser El-Amier Hala Fakhry El-Sayed F. El-Halawany Hatem K. Adday
        Wetlands sediments could be critical indicators to control contamination in the aquatic ecosystem. Qarun Lake is regarded as the third biggest lake in Egypt that is not related to any sea. Twelve georeferenced sediment samples were gathered in September, 2020 from the d چکیده کامل
        Wetlands sediments could be critical indicators to control contamination in the aquatic ecosystem. Qarun Lake is regarded as the third biggest lake in Egypt that is not related to any sea. Twelve georeferenced sediment samples were gathered in September, 2020 from the different locations. Five heavy metals (Pb, Cd, Cr, Ni, and Co) were measures in the sediments estimated by Atomic Absorption Spectrophotometer. Grain size and content of organic matters in the sediment were estimated on the basis of standard assays, as well as the contamination factor, geoaccumulation index, ecological risk factor, contamination degree and potential ecological risk index in the sediment. Data revealed that the average concentration could be arranged as Ni (27.36 mg k g-1)&thinsp;&gt; Pb (18.28 mg k g-1)&thinsp;&gt;&thinsp;Cr (15.31 mg k g-1)&thinsp;&gt;&thinsp;Co (11.16 mg k g-1) &gt; Cd (23.31 mg k g-1). Cd, Co and Pb were estimated to be in the range of EU (2002) and the US EPA (1999), while Co and Ni in the range of EU (2002). The ecological risk index (Er) of the studied elements in sediments of lake could be arranged as: Ni &gt;&thinsp;Pb&thinsp;&gt;&thinsp;Co&thinsp;&gt;&thinsp;Cd &gt;&thinsp;Cr. In addition, the highest-integrated potential ecological risk was on the south side of the lake, which is subjected to huge amounts of drainage water composed of organic and inorganic pollutants. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        262 - Trace Element Content and Potential Human Health Risk from Consumption of the Deep-water Rose Shrimp Parapenaeus longirostris (Crustacea: Decapoda) from Pagasitikos Gulf, Greece
        Konstantinos Skordas Alexios Lolas Christina Gounari Konstantinos Georgiou Nikolaos Neofitou Dimitrios Vafidis
        The content of As, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, and Zn as the whole-body burden and the content of Cd and Pb in muscle tissue of Parapenaeus longirostris, were evaluated in shrimp collected from the Pagasitikos Gulf, Greece. The whole-body burden of Fe was 102 &plusmn; 3 چکیده کامل
        The content of As, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, and Zn as the whole-body burden and the content of Cd and Pb in muscle tissue of Parapenaeus longirostris, were evaluated in shrimp collected from the Pagasitikos Gulf, Greece. The whole-body burden of Fe was 102 &plusmn; 39, Mn 71 &plusmn; 23, As 64 &plusmn; 33, Zn 62 &plusmn; 8, Cu 34 &plusmn; 16, Ni 4.6 &plusmn; 2.9, Cr 1.01 &plusmn; 0.39, Cd 0.93 &plusmn; 0.33 and Pb 0.88 &plusmn; 0.47 ppm wet weight. Muscle tissue content for Cd was 0.47 &plusmn; 0.08 and for Pb 0.31 &plusmn; 0.06 ppm wet weight. The estimation of weekly intakes and target hazard quotients for the potentially toxic elements Cd and Pb revealed that rose shrimp from Pagasitikos Gulf could be considered safe for human consumption, probably with a general advisory to avoid the consumption of anything other than the muscle tissue. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        263 - Evaluation of Metal Concentration (Hg, Zn, Cu, Co, Sn, Ag, Cr and Ni) in Influent & Effluent water of Dental Clinics' units
        Mohammadreza Malekipour Esfahani Farzaneh Shirani Maryam Ahmadi Shima Ghaderi
        Many contaminants can enter the environment via dentistry. Some of the materials including heavy metals may present some problems to the environment. Amalgam waste in dental clinics is the main source of mercury pollution in the environment. Apart from mercury, other am چکیده کامل
        Many contaminants can enter the environment via dentistry. Some of the materials including heavy metals may present some problems to the environment. Amalgam waste in dental clinics is the main source of mercury pollution in the environment. Apart from mercury, other amalgam constituents such as Ag, Sn, Co, Cu, and Zn in dental clinics&rsquo; wastewater have just been reported in a few previous kinds of literature. This study aimed to measure the concentrations of mercury, cobalt, zinc, copper, tin, silver, chromium, and nickel in the influent and effluent of dental units of some dental clinics. Samples were collected over 6-month period from 5 dental clinics and three samples were collected from each clinic at the end of the working day, within a week as the effluent sample. Metal concentration was also detected in the influent of the dental units and samples were analysed for metals using the atomic absorption spectrophotometry (AAS) technique for statistical analysis. Data were analysed with Wilcoxon and Kruskal &ndash; Wallis tests within SPSS 18 software. The concentration of all the metals in influent water was at the level of the national standard in all samples. In comparing influent and effluent values, the P-values for Hg, Zn, Cu, and Sn (0.001), Cu (0.003), Ag (0.028), Cr (0.007), and Ni (0.016) as shown significant differences between influent and effluent values for all the sample. Based on the obtained findings from the study, wastewater has an undesirable level in terms of heavy metals. Thus, dental clinic wastewater might be considered hazardous waste that should be properly treated before it discharges into the environment. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        264 - Assessment of Heavy Metals in Rice Brands and their Potential Risk on Public Health
        Ali Mehrabi Mohammad Zareiyan Amar Maryamabadi Peyman Ghajarbeygi Hamid Zarei Hossein Ramezani Seyed Hamid Hosseini Masoud Kazeminia Razzagh Mahmoudi.
        The accumulation of heavy metals in crops irrigated with wastewater is a serious environmental problem. Wastewater irrigation is widespread, particularly for rice due to its high water demands. This can lead to heavy metal accumulation in rice and subsequent entry into چکیده کامل
        The accumulation of heavy metals in crops irrigated with wastewater is a serious environmental problem. Wastewater irrigation is widespread, particularly for rice due to its high water demands. This can lead to heavy metal accumulation in rice and subsequent entry into the human body, posing detrimental health effects. This study investigated heavy metal accumulation in 12 rice brands (6 imported and 6 domestic) from the Bushehr city market in Iran. The mean values of lead, arsenic, and cadmium in domestic rice brands were 0.246&plusmn;0.194, 0.074&plusmn;0.025, and 0.150&plusmn;0.124 mg kg-1 respectively, while in imported rice brands they were 0.086&plusmn;0.031, 0.085&plusmn;0.021, and 0.031&plusmn;0.007 mg kg-1 respectively. The mean lead and cadmium levels in domestic rice brands slightly exceeded the FAO/WHO limit, while the mean arsenic concentration was below the limit. To protect human health and reduce food contamination with heavy metals, preventive measures such as regular monitoring of heavy metals in food must be taken. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        265 - Hepatic Alterations in the Amphibian Sclerophrys regularis as Biomarkers for Habitat Destruction
        Rashad Said Ali G. Gadel Rab Noura M. Khattab Samy A. Saber Boshra A. El-Salkh
        Heavy metals contamination may have negative impacts on the wetland biota, particularly on amphibians, and result in a severe decline globally. Because they cannot be degraded biologically, heavy metals are difficult to remove from the environment. To assess the histopa چکیده کامل
        Heavy metals contamination may have negative impacts on the wetland biota, particularly on amphibians, and result in a severe decline globally. Because they cannot be degraded biologically, heavy metals are difficult to remove from the environment. To assess the histopathological biomarkers, some heavy metals Fe, Mn, Pb, Cd, and Cr were analyzed in the livers of Egyptian toads (Sclerophrys regularis) from North Giza (Abu Rawash) and El Wahat Regions (El Bawiti) as well as histological changes. The findings demonstrated that the heavy metals concentrations in the Egyptian toad liver at El Wahat were lower than those recorded in the El Giza region. In accordance with heavy metals burden, hepatic alterations were demonstrated and described. Because the liver is the organ where all types of toxins and chemicals are detoxified, the severity of the hepatic alterations observed in this study may be related to the damaging effects of environmental pollutants on hepatocytes. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        266 - Hepatorenal-toxicities Accompanying Exposure to Indoor Air Pollutants in Chemical Storekeepers at an International Market
        Francis Ugochukwu Madu Miracle Chinwenmeri Madu Adedeji Aderinola Adejumo
        Various activities in chemical stores such as production, packaging, repackaging, offloading, and storing of chemicals can emit toxic chemicals into the ambient air which may be detrimental to health. This research work aimed to determine whether or not there is hepatox چکیده کامل
        Various activities in chemical stores such as production, packaging, repackaging, offloading, and storing of chemicals can emit toxic chemicals into the ambient air which may be detrimental to health. This research work aimed to determine whether or not there is hepatoxicity and nephrotoxicity in chemical storekeepers. A total of twenty male adult storekeepers of four chemical stores were used as subjects. Four male storekeepers of a garment store 1km from the chemical stores of the same market were used as control subjects. Heavy metals in the indoor air of the shops and the blood samples of the subjects were determined using an atomic absorption spectrophotometer while an aerocet analyzer was used for the measurement of particulate matter. Kidney and liver function tests were carried out on the serum of subjects using standard analytical test kits. Concentrations of all the assayed heavy metals in the ambient air of the chemical stores and the blood samples of chemical storekeepers were significantly higher (p&lt;0.05) than in the controls. Particulate matter concentrations in all the chemical stores increased significantly (p&lt;0.05). Serum urea, creatinine, sodium ion, potassium ion, chloride, and bicarbonate were significantly elevated (p&lt;0.05) in the chemical storekeepers compared to control subjects. Concentrations of serum bilirubin and liver enzymes were significantly elevated (p&lt;0.05) while total protein and albumin concentrations were significantly decreased (p&lt;0.05) in the majority of the chemical storekeepers compared to the control subjects. There were strong indications of renal and hepato-toxicities in the chemical storekeepers at Ariaria International Market. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        267 - Remediation of Glyphosate Polluted Soil Using Commelina Erecta and Triton X-100
        Sebastian Komi Comfort Monago-Ighorodje Ogechukwu Ezim Idongesit Archibong Kelechi Nwauche Justice Osuoha
        This study was carried out to investigate the potentials of Commelina erecta and triton X-100 in remediating glyphosate polluted soil. Humus soil sample was collected from a vegetable garden in Alakahia community in Rivers State, Nigeria and was subsequently divided int چکیده کامل
        This study was carried out to investigate the potentials of Commelina erecta and triton X-100 in remediating glyphosate polluted soil. Humus soil sample was collected from a vegetable garden in Alakahia community in Rivers State, Nigeria and was subsequently divided into different treatment groups I-VI each containing 2 kilograms of the soil sample mixed with 50ml of glyphosate in a polypropylene bag. The different treatment groups were incubated at 28-30 oC for 60 days and thereafter analysed for pH, conductivity, heavy metals, mineral elements, organic ions, total organic carbon (TOC) and nitrogen (TON) contents of the soil. The least pH value (7.01) was recorded in group III while the highest conductivity value (4173.33&micro;s/cm) was observed in group IV. Copper, nickel and cadmium levels in all the amended groups were reduced when compared with the control. Generally, the mineral levels were increased in the amended groups when compared with the control. The TOC and TON contents of the amended soil did not exhibit significant difference when compared with the control except for group IV. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        268 - مطالعات جذب و سینتیک حذف فلزات سنگین توسط زئولیت فعال‌شده با دی‌اکسید منگنز
        مهدی ایران نژاد مهرداد سلیمان پور حسین کامران حقیقی
        زئولیت را به می‌توان عنوان یکی از مواد معدنی طبیعی در جذب فلزات سنگین استفاده کرد. فعال‌سازی این جاذب‌ طبیعی با مواد شیمیایی مختلف موجب افزایش ظرفیت جذب آن‌ می‌‌شود. در این تحقیق، برای فعال‌سازی زئولیت از روش پوشش‌دهی با دی اکسید منگنز استفاده شد. به منظور حذف فلزات سنگ چکیده کامل
        زئولیت را به می‌توان عنوان یکی از مواد معدنی طبیعی در جذب فلزات سنگین استفاده کرد. فعال‌سازی این جاذب‌ طبیعی با مواد شیمیایی مختلف موجب افزایش ظرفیت جذب آن‌ می‌‌شود. در این تحقیق، برای فعال‌سازی زئولیت از روش پوشش‌دهی با دی اکسید منگنز استفاده شد. به منظور حذف فلزات سنگین، نمونه زئولیت اصلاح شده و چندین ترکیب از پساب مصنوعی مورد آزمایش قرار گرفت. پساب مورد آزمایش حاوی یون‌های فلزات سنگین با غلظت های مختلف از جمله Cu2+ ، Cd2+، Zn2+، Co2+، Pb2+ و Ni2+ بود. در این تحقیق، معادلات ایزوترم‌های جذب لانگمور، فروندلیچ، تمکین وBET و همچنین سینتیک جذب به منظور توسعه یک مدل که نمایانگر رفتار جذب باشد، مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج، ایزوترم BET رویه قابل قبول‌تری نسبت به دیگر ایزوترم‌ها ارائه می‌کند اما در مورد پیش‌بینی مقادیر جذب شده (qe) توصیف ضعیف‌تری نسبت به ایزوترم لانگمور دارد. طبق پارامتر حداکثر جذب لانگمور، حداکثر ظرفیت‌های جذب بدست آمده به وسیله زئولیت اصلاحی تحت شرایط بهینه به صورت ) mg/g 51/10Ni2+(، mg/g) 87/14 Co2+(، mg/g) 97/8Zn2+(،) mg/g 59/10Cu2+(، mg/g) 69/13Cd2+( و mg/g) 65/40Pb2+( بدست آمد. همچنین، نتایج مطالعات سینتیکی نشان داد که مدل سینتیکی شبه درجه دوم ضریب همبستگی دقیق‌تری نسبت به نوع شبه درجه اول دارد. بنابراین مدل سینتیکی شبه درجه دوم به عنوان یک مدل برای تشریح سینتیک جذب در نظر گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        269 - بررسی و مقایسه تجمع آرسنیک، سرب و روی در عضله میگوی وانامی (Litopenaeus vannamei) و میگوی سفید هندی (Fenneropenaeus indicus) پرورشی ایران
        محمد ولایت زاده ابوالفضل عسکری سای
        تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب، روی و آرسنیک در عضله دو گونه میگویوانامی (Litopenaeus vannamei) و میگوی هندی (Fenneropenaeus indicus)در سال 1389 انجام گرفت. در این تحقیق 3 کیلوگرم نمونه میگوی وانامی از مجتمع پرورش میگوی چوئبده (آبادان) و 3 کیلوگرم میگوی چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب، روی و آرسنیک در عضله دو گونه میگویوانامی (Litopenaeus vannamei) و میگوی هندی (Fenneropenaeus indicus)در سال 1389 انجام گرفت. در این تحقیق 3 کیلوگرم نمونه میگوی وانامی از مجتمع پرورش میگوی چوئبده (آبادان) و 3 کیلوگرم میگوی سفید هندی از بندر کلاهی استان هرمزگان تهیه شد. سنجش فلزات در عضله نمونه ها، از روش هضم مرطوب و تعیین غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی به کمک دستگاهPerkin Elmer 4100صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS 17و آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA) انجام شد. بالاترین غلظت فلزات سنگین مربوط به روی در عضله میگوی هندی به میزان 4/0&plusmn; 16/15 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر بود. همچنین پایین ترین غلظت فلزات سنگین مربوط به آرسنیک در عضله میگوی وانامی به میزان 004/0&plusmn; 087/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر بود. غلظت سرب و روی در عضله میگوی وانامی و میگوی سفید هندی اختلاف معنی داری داشت (05/0P )، اما در میزان آرسنیک اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0 P) در این تحقیق میزان سرب، روی و آرسنیک در مقایسه با آستانه مجاز استانداردهای جهانی پایین تر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        270 - بررسی تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله Chalcalburnus Chalcoides (تالاب انزلی و شیرود)
        محمد بوستان منش مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو
        تحقیق حاضر، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله ماهی شاه کولی صید شده از آبهای حوضه جنوبی دریای خزر (تالاب انزلی و شیرود) در استان مازندران وگیلان صورت گرفت. بافت نمونه ها پس از انجام زیست سنجی، تفکیک شدند. برای استخراج فلزات از ب چکیده کامل
        تحقیق حاضر، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله ماهی شاه کولی صید شده از آبهای حوضه جنوبی دریای خزر (تالاب انزلی و شیرود) در استان مازندران وگیلان صورت گرفت. بافت نمونه ها پس از انجام زیست سنجی، تفکیک شدند. برای استخراج فلزات از بافت ها از روش هضم شیمیایی توسط اسید نیتریک استفاده گردید و غلظت فلزات توسط دستگاه جذب اتمی کوره تعیین گردید. میانگین غلظت فلزات (بر حسب ppm وزن خشک) با استاندارد های جهانی نظیر استاندارد جهانیWHO،FAO و Stoskopfدر مطالعه مقایسه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در منطقه شیرود از استان مازندران حداکثر میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به سرب 52069/2 &plusmn; 5836/9، 08995/1 &plusmn; 9343/5 و 45947/1 &plusmn; 0264/6 میکروگرم بر گرم و حداقل میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به کادمیوم 04763/0 &plusmn; 0936/0، 04236/0 &plusmn; 0957/0 و 02227/0 &plusmn; 0393/0 میکروگرم بر گرم می باشد. در منطقه تالاب انزلی از استان گیلان حداکثر میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به سرب 68153/3 &plusmn; 8380/20، 04173/2 &plusmn; 6880/7 و 68273/0 &plusmn; 5653/3 میکروگرم بر گرم و حداقل میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به کادمیوم 22663/0 &plusmn; 6040/0، 03897/0 &plusmn; 1167/0 و 00893/0 &plusmn; 0233/0 میکروگرم بر گرم می باشد. غلظت سرب حاضر در هر دو منطقه در مقایسه با استاندارد های جهانی WHO، Netherlands،EOS و EPA بالاتر از حد مجاز به دست آمد، به جز عضله در استان گیلان که براساس استانداردEPA پایین تر از حد مجاز است غلظت کادمیوم براساس استاندارد ها در تمامی بافت ها به جز آبشش پایین تر است. همچنین میانگین غلظت فلزات سرب و کادمیوم بین بافت‌های عضله، پوست وآبشش در استان گیلان تفاوت معنی داری نشان داد (05/0 &gt; p). غلظت فلزات سرب وکادمیوم در بافت‌های فوق در استان مازندران تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0 &gt; p). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        271 - مطالعه ماهیان بومی بنی و شیربت در مزارع پرورش ماهیان گرمابی استان خوزستان از نظر آلودگی به فلزات سنگین و ارزیابی خطر برای مصرف کنندگان
        محمد حمزه پور رضا سلیقه زاده بهنام پدرام مرجان مسافر
        فلزات سنگین به دلیل برخورداری از ماهیتی تخریب ناپذیر، زمینه ساز تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و همچنین انسان ها در صورت تجمع یافتن سطح غلظت بالایی از آنها در بافت موجودات آبزی هستند. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف بررسی ماهیان بومی بنی و شیربت در مزارع پرورش ماهیان گرم چکیده کامل
        فلزات سنگین به دلیل برخورداری از ماهیتی تخریب ناپذیر، زمینه ساز تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و همچنین انسان ها در صورت تجمع یافتن سطح غلظت بالایی از آنها در بافت موجودات آبزی هستند. به همین منظور مطالعه حاضر با هدف بررسی ماهیان بومی بنی و شیربت در مزارع پرورش ماهیان گرمابی استان خوزستان از نظر آلودگی به فلزات سنگین و ارزیابی خطر برای مصرف کنندگان انجام پذیرفت. در مطالعه کنونی، سنجش غلظت سیزده عنصر (آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم، مس، آهن، جیوه، منگنز، مولیبدن، نیکل، سرب، قلع و روی) در بافت عضله ماهیان بنی (Mesopotamichthys sharpeyi) و شیربت (Barbus grypus) صورت گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین غلظت فلزات اندازه گیری شده در ماهیان بنی و شیربت وجود نداشت (05/0p >). یافته¬های تحقیق نشانگر این بودند که فلزات آهن و آرسنیک به ترتیب دارای بیشترین و کمترین غلظت در بافت عضله ماهیان بنی و شیربت بودند. مقایسه مقادیر فلزات سنگین اندازه گیری شده با استانداردهای بهداشتی بین المللی نشان داد که غلظت تمامی عناصر به جز سرب به طور معنی‌داری کمتر از حد مجاز بودند (05/0p >). غلظت سرب به طور معنی‌دارییشتر از حد مجاز بود (05/0p >). ارزیابی خطر بهداشتی نشان داد که مصرف روزانه و مداوم این محصولات توسط مصرف کنندگان به جز کادمیوم و سرب کاملا ایمن بوده و مخاطره ای از این نظر برای آنها وجود ندارد. میانگین غلظت تمام فلزات اندازه گیری شده به جز سرب از استانداردهای جهانی کمتر بودند. برآورد دریافت روزانه در همه فلزات به جز کادمیوم و سرب نشان داد که مصرف ماهیان شیربت و بنی در حال حاضر خطری را برای سلامتی انسان ایجاد نمی‌کنند، با این وجود برای پیشگیری از رخداد آلودگی احتمالی در آینده از نظر مديريتي بايد توجه بیشتری به اين آلاينده¬ها و منابع احتمالي آنها شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        272 - ارزیابی امکان بروز اثرات غیرسرطانی کادمیوم، نیکل، سرب، کروم و روی ناشی از مصرف ماهی شیربت (Barbus grypus) در شهرستان ماهشهر
        مهدی سالمی زهرا سیاحی
        با افزایش توسعه، تکنولوژی و تولید متنوع مواد شیمیایی مورد نیاز در صنعت، کشاورزی در دهه های اخیر به صورت فزاینده ای گسترش یافته است به طوری که با افزایش جمعیت، فعالیت های صنعتی و کشاورزی ورود آلاینده ها به محیط زیست افزایش یافته است. این تحقیق در سال 1395 با هدف ارزیابی چکیده کامل
        با افزایش توسعه، تکنولوژی و تولید متنوع مواد شیمیایی مورد نیاز در صنعت، کشاورزی در دهه های اخیر به صورت فزاینده ای گسترش یافته است به طوری که با افزایش جمعیت، فعالیت های صنعتی و کشاورزی ورود آلاینده ها به محیط زیست افزایش یافته است. این تحقیق در سال 1395 با هدف ارزیابی امکان بروز اثرات غیرسرطانی فلزات سنگین ناشی از مصرف ماهی شیربت مردم شهر ماهشهر در فصل تابستان انجام شد. در این پژوهش نمونه های ماهی مورد نیاز از صید روزانه صیادان بندر ماهشهر در سال 1395 تهیه شدند. نمونه گیری به صورت تصادفی از بین ماهیان صید شده و آماده عرصه به بازار صورت گرفت که 26 نمونه استفاده شد. بعد از زیست سنجی، بافت عضله نمونه ها جداسازی و هضم شیمیایی نمونه انجام شد و با استفاده از دستگاه جذب اتمی (Ultima2c) میزان غلظت فلزات کادمیوم، نیکل، سرب، کروم و روی عضله اندازه گیری گردید و براساس جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه نسبت خطر فلزات سنگین تعیین شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت کادمیوم و نیکل، سرب، کروم و روی در عضله ماهی شیربت به ترتیب 848/2، 933/1، 23.3، 045/0 و 93/23 میلی گرم وزن خشک بود که این میزان فلز کادمیوم، نیکل، سرب بالاتر از حد استاندارد تعیین شده توسط سازمان های معتبر جهانی مانند WHO،FAO ، MAFF و FDA هستند. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، نسبت خطر (HQ) کادمیوم بالاتر از 1 (10/1)، نیکل پایین تر از 1(82/0)، سرب بالاتر از1(99/9)، کروم پایین تر از 1 (019/0) و روی بالاتر ازیک (25/10) بود که براین اساس مصرف ماهی شیربت این منطقه خطر حادی برای مصرف کنندگان از نظر میزان فلزات سنگین در پی خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        273 - تجمع زیستی فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، روی و سرب) در عضله ماهی کپور معمولی (Cyprinus Carpio)
        مهدی سالمی اعظم السادات حسینی الهاشمی
        فلزات سنگین از منابع طبیعی و محصولات انسان ساخت وارد محیط زیست می شوند و میزان ورود این فلزات به محیط زیست قابل ملاحظه است. سیستم های آبی به طور طبیعی دریافت کننده ی نهایی این فلزات هستند. هدف این مطالعه تجمع زیستی فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، روی و سرب) در عضله ما چکیده کامل
        فلزات سنگین از منابع طبیعی و محصولات انسان ساخت وارد محیط زیست می شوند و میزان ورود این فلزات به محیط زیست قابل ملاحظه است. سیستم های آبی به طور طبیعی دریافت کننده ی نهایی این فلزات هستند. هدف این مطالعه تجمع زیستی فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، نیکل، روی و سرب) در عضله ماهی کپور معمولی (Cyprinus Carpio) سواحل دز به اجرا درآمد. درپژوهش حاضر با اندازه گیری غلظت فلزات سنگین با روش اسپکتروفتومتر جذب اتمی، در نمونه های عضله ماهی کپور معمولی خطرناشی از مصرف این ماهی برای انسان در شهر دزفول ارزیابی شد. بدین منظور،200 عدد ماهی کپور معمولی در اوزان بازاری از بازارچه کشاورز در شهر دزفول، به طور تصادفی انتخاب ومورد تجزیه قرارگرفتند. نتایج نشان داد که میانگین غلظت (کادمیوم، کروم، نیکل، روی و سرب به ترتیب (08/2، 02/0، 41/1، 95/39، 5/34 میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک) است که این میزان فلز کادمیوم، نیکل،سرب بالاتر از حد استاندارد اعلام شده از سوی FAO، MAFF، FDA و WHO است اما فلز کروم و روی پایین تر از حد استاندارد سازمان های بین المللی است و شاخص ریسک (HQ) در فلزات کادمیوم و سرب بالاتراز یک بوده و بقیه فلزات پایین ترازیک بوده که براین اساس مصرف ماهی کپور معمولی این منطقه خطر جدی برای مصرف کنندگان از نظر میزان فلزات سنگین در پی خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        274 - The quality assessment of Kan River's resources in terms of agricultural and drinking purposes
        Nooshin Sajjadi Mohammad Davoodi S.Ali Jozi
        present study is an experimental-laboratory study which the data collection is based on the collected data of field and documentation studies. this research, the quality process of Kan River's resources based on the examined results of qualitative parameters will be ana چکیده کامل
        present study is an experimental-laboratory study which the data collection is based on the collected data of field and documentation studies. this research, the quality process of Kan River's resources based on the examined results of qualitative parameters will be analyzed in details. For this purpose, first of all, the results of the analysis of the collected samples for one year were carried out to measure the physical and chemical parameters in 3stations. Heavy metals parameters are turbidity, Oxygen required for chemical usage, Oxygen required for biological usage, Phosphate, Nitrate, total soluble solids, electrical conductivity, PH, total Coliform and gastrointestinal Coliform, and Anions and Cations, according to the above parameters compared to the presentation of the process of quality changes along the river course and its impacts on agricultural and drinking uses are discussed. The results indicate that according to the results of the qualitative status of the water resources of the river, the range of the project due to the presence of heavy metals (Mercury, Cadmium, Manganese, and Chromium) which are above the limitations for agricultural use, the accumulation of heavy metals in the soil causes pollution of agricultural lands And through the soil-plant-animal cycle it may be at a human toxicity threshold. Also, the quality status of water resources of rivers in the project area is in moderate to good levels in terms of chemical parameters for drinking, but due to the quality of the heavy elements and the biological status and water pollution, drinking is not feasible پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        275 - Comparison of the application of Heavy metals adsorption methods from aqueous solutions for development of sustainable environment
        Hamid Gooran Ourimi Mehdi Nezhadnaderi
        Pollution of water by heavy metals is a major problem such as mercury, lead, cadmium, cobalt, etc. The presence of toxic metals in the environment has detrimental effects on human and animal health and disrupts the balance and order of the ecosystem. Therefore, it is ne چکیده کامل
        Pollution of water by heavy metals is a major problem such as mercury, lead, cadmium, cobalt, etc. The presence of toxic metals in the environment has detrimental effects on human and animal health and disrupts the balance and order of the ecosystem. Therefore, it is necessary to study the ways to eliminate these pollutants. The aim of this study was to compare nickel metal uptake by biological uptake methods with the help of bacterium and brown algae Sargasom, Focus and Grasilaria red algae and nanotechnology method. Based on the previous interpretations, the processes of removal of nickel from industrial wastewater was compared. Research question is that which method is more effective for removal of heavy metals? Results show that biosorption, as an environmentally friendly method, has a brilliant performance and is a low-cost internal method for wastewater treatment. The biological treatment of effluents is carried out by bacteria, some fungi, algae and protozoa to examine the conversion of effluent into a harmless state. Also results show that Iron-based nanostructured particles are capable of decomposing highly stable contaminants such as perchlorate compounds, air nitrate, heavy metals (nickel and mercury) and radioactive materials such as uranium dioxide. Nanostructured particles are used for immediate treatment of sediments, water treatment and liquid waste. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        276 - Risk Assessment of Heavy Metal in Ambient Air (Case Study : Ahvaz,Iran)
        Rohallah Alidadi nabiollah Mansouri AmirHooman Hemmasi Seyed Alireza Mirzahosseini
        Abstract: Particulate Matter (PM) is the primary culprit behind reduced air quality in urban areas. Although PM consists of various compounds, heavy metals are essential constituents because of their harmful effects on human health. The purpose of this study was to dete چکیده کامل
        Abstract: Particulate Matter (PM) is the primary culprit behind reduced air quality in urban areas. Although PM consists of various compounds, heavy metals are essential constituents because of their harmful effects on human health. The purpose of this study was to determine heavy metals concentrations in atmospheric PM10 in ambient air of Ahvaz, Iran. and also assessing their health risk on the resident of Ahvaz. In 2010, the World Health Organization named Ahvaz as the world's most polluted city. Ambient air was sampled at five locations around the city in winter 2018 and summer 2019 to measure PM10 according to ASTM; D4096 Standard. Further, the air sampling filters were analyzed by the acid digestion method and atomic emission spectroscopy to determine the concentration of 8 heavy metals in the particulates&mdash;namely Cu, As, Ni, Pb, Cd, Fe, Zn, and Cr. The PM10 concentrations in ambient air ranged from 22.335 to 463.36&mu;g/m3. The lowest concentration was observed at Station 3 northeast of the city in winter and the highest at Station 1 in the city center in the summer. The IRIS method was used in accordance with the EPA Guidelines for risk assessment. The results of non-carcinogenic risk assessment indicated that HQ is greater than 1 for long-term hazard and less than 1 for short-term hazard. As for carcinogenic risk assessment, the lifetime risk of developing or dying from cancer is 519 per 1 million among the residents of Ahvaz, which exceeds the permissible limits according to most standards&mdash;that state some figure between 1 and 100 per 1 million. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        277 - Investigation of physicochemical properties of water in downstream areas of selected dams in Aras catchment and water quality assessment (Case study: Aras catchment in the border area of Iran and Armenia)
        Ebrahim Safizadeh Dariush Karimi Hamid Reza Gahfarzadeh Seyed Abbas Pourhashemi
        The aim of this study was to evaluate the physicochemical properties of downstream water of Aras river dams. Sampling was performed from early 2018-2019 in selected stations. Heavy metals were measured by atomic absorption spectrometry. Nitrate, nitrite and total dissol چکیده کامل
        The aim of this study was to evaluate the physicochemical properties of downstream water of Aras river dams. Sampling was performed from early 2018-2019 in selected stations. Heavy metals were measured by atomic absorption spectrometry. Nitrate, nitrite and total dissolved solids concentrations were also measured by spectrophotometer. Concentrations of Ca, Na and K were measured with a Flame Photometer and the rest were measured with specialized devices. The results showed that the lowest electrical conductivity in the measured samples was 0.789 and the highest was 4.346 &micro;s/cm, which basically indicates the high limit of soil and water for irrigation of plants. On the other hand, total solids with 1211 ppm indicate a moderate limit for salinity. Also; regarding pH, the average recorded for the study area is 8.17, which is within the national permissible and standard range of the world health organization. Nitrate and nitrite are both above the permissible and standard range. Potassium is within the permitted and standard range. Calcium, according to the average obtained in the study area (64 ppm) can be said that this parameter is within the allowable and standard range. In the case of lead (0.09 ppb), it can be said that this parameter is within the allowable and standard range. In the case of cadmium (0.8 ppb), it can be said that this parameter is within the allowable and standard range, 3 parameters nitrate, nitrite and TDS have an average higher than the national standard. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        278 - Arsenic and Lead Removal from Water by Nano-photocatalytic Systems (A Review)
        Shaghayegh Sadr Amir Ershad Langroudi Arezoo Nejaei Ahmad Rabiee Nabiollah Mansouri
        Water is an essential component in the world. The presence of heavy metals in water has dramatic effects on health and ecological process in the environment. Heavy metal pollution in water bodies is an existing and developing problem in the world. There are several meth چکیده کامل
        Water is an essential component in the world. The presence of heavy metals in water has dramatic effects on health and ecological process in the environment. Heavy metal pollution in water bodies is an existing and developing problem in the world. There are several methods for removing these pollutions in water. A photocatalytic degradation is a useful approach to removal a variety of heavy metals from contaminated water. In this study, we summarized different types of methods for the removal of heavy metals especially arsenic and lead from water. Studies include different nano-photocatalyst and methods such as the use of TiO2 substrates, TiO2 nanotubes, and nanocrystals, organic and inorganic nanoparticles based on silica, a variety of nanomaterial-based polymers, magnetic nanoparticles such as zero-valent iron and zinc oxide, or using two or more of these nanomaterials at the same time as an adsorbent or oxidizer of pollutants, all under visible or ultraviolet light. Each method has some limitations and advantages and based on different research that scientists presented, the efficiency of each technique is depended on some conditions such as pH, adsorption time, solvent type, and UV light, so we still can&rsquo;t introduce the best method. Nowadays researchers are trying to find a method with high efficiency, low cost, least risk for the environment, and without secondary contamination. Hopefully, researchers find many promising methods that can be used with high efficiency in the future by continuing the research. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        279 - Removal of Heavy Metals (Lead and Nickel) from Water Sources by Adsorption of Activated Alumina
        Fereshteh Ghomi Avili
        Heavy metals contamination is regarded as an environmental pollutant which could be transferred from water sources to soil, plants, animals and human. This study aimed to investigate the removal of lead and nickel from water sources by activated alumina as a low-cost ad چکیده کامل
        Heavy metals contamination is regarded as an environmental pollutant which could be transferred from water sources to soil, plants, animals and human. This study aimed to investigate the removal of lead and nickel from water sources by activated alumina as a low-cost adsorbent. In this regard, a sample of artificial effluent with concentrations of 5 to 30 mg/l of lead and nickel was prepared. Lead removal efficiency under optimal conditions of 25 mg/l concentration and contact time of 30 minutes was 76%. In this study, optimal adsorption conditions including contact time, pH, concentrations of lead and nickel, adsorbent dose of activated alumina were studied. According to the results, the best adsorption rate in the studied contact times occurred at 30 minutes, while the optimal adsorption rate occurred at pH value of 8 for nickel and 9 for lead. The highest adsorption rate at four adsorbent contents, has been observed at 3 g/l. It has been discovered that the adsorption process of lead and nickel with a correlation coefficient is in the range of 0.97-0.99 by Langmuir and Freundlich model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        280 - Potential adverse effects of heavy metals in Ahvaz oil field
        sara abbasi ali Afrous
        In the present study, the potential adverse effects of heavy metals in the soil of Ahvaz oil field were evaluated. 9 soil samples were collected and chemical digestion was performed. Global standard methods was used to collect samples and measure metals. Heavy metals Ni چکیده کامل
        In the present study, the potential adverse effects of heavy metals in the soil of Ahvaz oil field were evaluated. 9 soil samples were collected and chemical digestion was performed. Global standard methods was used to collect samples and measure metals. Heavy metals Ni, Cd, Pb, Zn, Cu were measured. and geochemical indicators were evaluated. Average concentrations of heavy metals in soil samples were Cd 0.16, Pb 16.63, Zn 22.03, Cu 10.39, Ni 62.97 ppm. The igeo index findings demonstrated that the values for the metals Ni, Cd, Pb, Zn, and Cu were at an uncontaminated level. TRI index values of metals were Moderate. EF of Cd and Ni wer moderate. CF index of Pb is considerable and cf of Cd and Ni and Zn were moderate. The results of CD, MCD, PLI indicators showed that heavy metals in the studied soils are at the level of contamination. The amount of this contamination was moderate to considerable. The ecological risk of these metals was considerable. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        281 - بررسـی اثر شـوری بر گیـاه پالایـی خاک‌های آلـوده به کادمیـوم توسط گیـاه آفتابگـردان (Helianthus annuus L.)
        احمد بوربور حسین بیگی محمدرضا ممیزی مجید آقامحسنی فشمی
        به منظور بررسی اثر شوری بر گیاه پالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گیاه آفتابگردان، آزمایشی در گلخانه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال 1392 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمار های آزمایش شامل: آلو چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر شوری بر گیاه پالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط گیاه آفتابگردان، آزمایشی در گلخانه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین در سال 1392 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمار های آزمایش شامل: آلودگی خاک با کادمیوم در چهار سطح: صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک و تیمار شوری از منبع کلرید سدیم در چهار سطح: صفر، دو، چهار و شش دسی زیمنس بر متر بودند. نتایج نشان داد بیش ترین میزان کادمیوم برگ و ساقه در تیمار (90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک و شش دسی زیمنس بر متر) با میانگین 33/6 میلی گرم در کیلو گرم ماده خشک و کم ترین مربوط به تیمار (90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک و شاهد) با 13/13 میلی گرم در کیلو گرم و بیش ترین ضریب جذب کادمیوم در شوری (شش دسی زیمنس بر متر+ 30 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک) با 199/0 و کم ترین مربوط به تیمار (شاهد+ 90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک 095/0)، بیش ترین و کم ترین درصد پروتئین در تیمار شاهد و تیمار 90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک به ترتیب با میانگین 32 و 23 درصد به دست آمد. بیش ترین درصـد پروتئین در تیمار شش (دسـی زیمنس بر متـر) با میانگیـن 38 درصـد حاصـل شـد. کم ترین درصد پروتئین نیز مربوط به تیمار شاهد (شوری صفر) بود. بیش ترین و کم ترین میزان کلروفیل a از تیمار شاهد و شوری شش دسی زیمنس بر متر با میانگین 096/1 و 767/0 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ حاصل شد. بیش ترین و کم ترین محتوی پرولین در تیمار 90 میلی گرم کادمیوم در کیلو گرم خاک و شاهد به ترتیب با میانگین 621 و 523 میکرو مول در وزن تر برگ به دست آمد. بیش ترین و کم ترین محتوی نسبی آب در تیمار شاهد و تیمار 90 میلی گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک به ترتیب با میانگین 76 و 60 درصد مشاهده شد. بیش ترین محتوی نسبی آب در تیمار شاهد (شوری صفر) با میانگین 74 درصد و کم ترین آن نیز مربوط به تیمار شش دسی زیمنس بر متر بود. نتایج نشان داد که شوری و کادمیوم بر محتوی نسبی آب، محتوی پرولین، محتوی کادمیوم برگ و ساقه، ضریب جذب کادمیوم، درصد پروتئین، محتوی کلروفیل aتأثیر معنی داری داشتند اما تأثیر شوری بر درصد روغن معنی دار نبود. اثر متقابل کادمیوم و شوری نیز بر محتوی کادمیوم برگ و ساقه، ضریب جذب کادمیوم، محتوی کلروفیل a معنی دار بود. شوری سبب افزایش فراهمی و جذب کادمیوم توسط گیاه شد به طوری که با افزایش شوری محتوی کادمیوم گیاه نیز افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        282 - بررسی اثر کود دامی و زئولیت بر مقدار جذب کادمیوم و محتوای کلروفیل گیاه ماش (Vigna radiate L.)
        نادر رحیمی حسینعلی شیبانی پورنگ کسرایی
        به منظور بررسی اثر کود دامی و زئولیت بر مقدار جذب کادمیوم و محتوای کلروفیل گیاه ماش، آزمایشی در ورامین در سال زراعی 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار ها شامل سطوح مختلف زئولیت در سه سطح (صفر، 10 و 20 تن در هکتار) و سطوح مختل چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر کود دامی و زئولیت بر مقدار جذب کادمیوم و محتوای کلروفیل گیاه ماش، آزمایشی در ورامین در سال زراعی 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار ها شامل سطوح مختلف زئولیت در سه سطح (صفر، 10 و 20 تن در هکتار) و سطوح مختلف کود دامی در سه سطح (صفر، 20 و 40 تن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که کود دامی و زئولیت بر محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، ضریب جذب، محتوی کادمیوم اندام هوایی، ریشه و دانه تأثیر معنی داری داشتند اما تأثیر آن ها بر ضریب انتقال کادمیوم معنی دار نبـود. اثر مـتقابل کـود دامی و زئـولیت نیز بر محتوی کلروفیل a و کلروفیل کل معنی دار بود و بیش ترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل از تیمار های 20 تن زئولیت و 40 تن کود دامی در هکتار به ترتیب با میانگین های 31/1 و 08/2 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ و کم ترین مقدار این صفات از تیمار شاهد (عدم کاربرد کود دامی و زئولیت) با میانگین های 804/0 و 24/1 میلی گرم بر گـرم وزن تر برگ حاصـل شد. به طور کلـی می توان گفت کاربرد کود دامی و زئولیت بر افزایش محتوای کلروفیل و کاهش جذب کادمیوم تأثیر معنی داری داشت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        283 - بررسی محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید بر صفات زراعی و فیزیولوژیک گلرنگ (.Carthamus tinctorius L) در خاک‌های آلوده به آرسنیک
        میثم اویسی منصور فرجی پورنگ کسرایی
        این تحقیق با هدف بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید بر رشد و خصوصیات کمی و کیفی گلرنگ پاییزه در خاک آلوده به آرسنیک، آزمایش به صورت گلدانی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً‌ تصادفی در سه چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید بر رشد و خصوصیات کمی و کیفی گلرنگ پاییزه در خاک آلوده به آرسنیک، آزمایش به صورت گلدانی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً‌ تصادفی در سه تکرار در سال 96-1395 انجام شد. تیمار های آزمایش شامل عامل اول محلول پاشی سدیم نیتروپروساید در سه سطح: (صفر، 50 و 100 میکرو مولار) و عامل دوم آلوده کردن خاک با آرسنیک در چهار سطح (صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم آرسنیک در کیلوگرم خاک) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد آرسنیک و سدیم نیتروپروساید تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، آنزیم کاتالاز، محتوای مالون دی آلدئید، محتوای پرولین و آرسنیک دانه گلرنگ داشتند. بیش ترین عملکرد دانه در تیمار های سدیم نیتروپروساید در کاربرد 100 میکرومولار (با میانگین 01/1 گرم در بوته) حاصل شد و کمترین آن نیز مربوط به تیمار شاهد (عدم کاربرد) با میانگین 83/0 گرم در بوته بود. با افزایش غلظت آرسنیک، عملکرد و اجزای عملکرد کاهش یافت و از طرفی گیاه محتوای پرولین خود را برای مقابله با تنش افزایش داد. کاربرد سدیم نیتروپروساید ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﻔﯿﻒ ﻣﯿﺰان ﺗﻨﺶ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺤﺖ ﺳﻤﯿﺖ آرﺳﻨﯿﮏ ﮔﺮدﯾﺪ. با افزایش سطح آرسنیک، محتوای آرسنیک دانه نیز افزایش یافت و کاربرد سدیم نیتروپروساید سبب کاهش معنی دار محتوای آرسنیک دانه گردید. به طور کلی کاربرد سدیم نیتروپروساید به ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪه در سوخت و ساز رادﻳﻜﺎل ﻫﺎی آزاد اﻛﺴﻴﮋن سبب کاهش اثرات تنش اکسیداتیو ناشی از آلودگی خاک به آرسنیک شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        284 - بررسی گیاه پالایی کروم، نیکل و روی توسط گونه مهاجم گل عقربی از خاکهای اطراف مجتمع صنعتی آلومینیوم اراک
        سمیرا قیاسی
        در طول قرون گذشته و فعالیتهای صنعتی بشر که شامل کشاورزی، نظامی و دفع زبالههای صنعتی بودهاست، سبب شده مناطق وسیعی از کشورها، بهویژه توسعه یافته با غلظتهای بسیار بالایی از فلزات سنگین وآلایندهها مواجه شوند که این امر علاوه بر تأثیرات منفی بر روی اکوسیستمها و دیگر مناطق طب چکیده کامل
        در طول قرون گذشته و فعالیتهای صنعتی بشر که شامل کشاورزی، نظامی و دفع زبالههای صنعتی بودهاست، سبب شده مناطق وسیعی از کشورها، بهویژه توسعه یافته با غلظتهای بسیار بالایی از فلزات سنگین وآلایندهها مواجه شوند که این امر علاوه بر تأثیرات منفی بر روی اکوسیستمها و دیگر مناطق طبیعی،مخاطرات بسیار زیادی را برای سلامت بشری به دلیل آلودگی غذایی از طریق استفاده از محصولاتکشاورزی و آب آشامیدنی به بار آورد. هدف از این تحقیق بررسی گیاه پالایی با استفاده از تکنیکهای محلیو پتانسیلهای آنها به عنوان یک تکنیک اصلاحی است که از قابلیتهای ذاتی گیاهان زنده برای حذف وپاکسازی ترکیبات آلاینده از محیط زیست استفاده میشود. این پژوهش در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی با 3تکرار در سال ،1390برای ارزیابی میزان کاریایی و دامنه بکارگیری روش استخراج گیاهی،توسط گیاه مهاجم گل عقربی ). ،(Chrozophora tinctoria Lبرای پالایش خاکهای اطراف مجتمع ایرالکوانجام پذیرفت. در این شرایط ابتدا عناصر روی، نیکل و کروم درخاک اندازه گیری شد، سپس در تیمارهایشاهد، 5 ،2/5و 10برابر غلظت میانگین عناصر در خاکهای نمونه، میزان جذب و ذخیره در اندامهایمختلف گیاه بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد، بیشترین میزان جذب مربوط به عنصر روی با %61/63و کروم با %67/33به ترتیب در برگ و ساقه برآورد شد. با توجه به نتایج تحقیق میتوان اظهار داشت کهگونه عقربی در حذف عناصر Znو Crدرخاکهای اطراف مجتمع نقش موثری داشته است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        285 - سنجش برخی فلزات سنگین در گوشت مرغ عرضه شده در استان اصفهان
        مجید غلامی آهنگران آسیه احمدی
        امروزه یکی از نگرانی‌های مصرف کنندگان منابع پروتئینی حیوانی، وجود فلزات سنگین در این منابع است. تجمع این عناصر در گوشت و مصرف آن توسط انسان می تواند اختلالات حاد و مزمن را در عملکرد ارگان های حیاتی ایجاد کند. به منظور ردیابی فلزات سنگین کادمیوم، روی و نقره در گوشت و محص چکیده کامل
        امروزه یکی از نگرانی‌های مصرف کنندگان منابع پروتئینی حیوانی، وجود فلزات سنگین در این منابع است. تجمع این عناصر در گوشت و مصرف آن توسط انسان می تواند اختلالات حاد و مزمن را در عملکرد ارگان های حیاتی ایجاد کند. به منظور ردیابی فلزات سنگین کادمیوم، روی و نقره در گوشت و محصولات جانبی ماکیان، 100 نمونه گوشت سینه و ران مرغ آماده طبخ و 100 نمونه قلب و کبد مرغ از مراکز مختلف فروش از استان اصفهان جمع آوری شد. عناصر کادمیوم، روی و نقره در نمونه های بافتی پس از هضم بافتی و عبور از کاغذ صافی، با دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی سنجش شد. نتایج نشان داد میانگین (&plusmn;انحراف معیار) غلظت کادمیوم در نمونه های گوشت ران، گوشت سینه، کبد و قلب به ترتیب 71/0&plusmn;055/0، 63/0&plusmn;048/0، 091/0&plusmn;074/0 و 034/0&plusmn;012/0 میلی گرم در کیلوگرم می باشد. میانگین (&plusmn;انحراف معیار) غلظت روی در نمونه های گوشت ران، گوشت سینه، کبد و قلب به ترتیب 10/9&plusmn;18/17، 075/7&plusmn;45/15، 87/7&plusmn;36/22 و 38/7&plusmn;55/19 میلی گرم در کیلوگرم می باشد. میزان کادمیوم و روی در همه نمونه های مورد آزمایش کمتر از حد مجاز بین المللی است. میانگین (&plusmn;انحراف معیار) غلظت نقره در نمونه های گوشت ران، گوشت سینه، کبد و قلب به ترتیب 0094/0&plusmn;0080/0، 0063/0&plusmn;0048/0، 014/0&plusmn;012/0 و 0060/0&plusmn;0036/0 میلی گرم در کیلو گرم می باشد که در اکثر نمونه ها میزان نقره در نمونه های بافتی ردیابی نشد. در مطالعه اخیر ذخیره عناصر در گوشت و فرآورده های مرغ کمتر از حد مجاز است اما پایش مکرر برای کنترل فلزات سنگین ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        286 - بررسی تجمع فلزات سنگین در عضله ماهی کفشک تیزدندان ) آبهای جنوب ایرانPsettodes erumei(
        سهیل علی نژاد بابک شعیبی عمرانی محمد شکرزاده سید سهیل قائم مقامی مهران یاسمی عاطفه امینی فرد
        فلزات سنگین میتوانند در اندامها و بافتهای مختلف مانند کبد، کلیه، آبششها و عضلات آبزیان تجمع یابند. نظر به اینکه بافت عضله ماهی نقش مهمی درتغذیه انسان دارد اطمینان از سلامت آن حائز اهمیت است. فلزات، مواد غیرقابل تجزیه و از آلایندههای اصلی محیط بحساب آمده و اثرات منفی آنه چکیده کامل
        فلزات سنگین میتوانند در اندامها و بافتهای مختلف مانند کبد، کلیه، آبششها و عضلات آبزیان تجمع یابند. نظر به اینکه بافت عضله ماهی نقش مهمی درتغذیه انسان دارد اطمینان از سلامت آن حائز اهمیت است. فلزات، مواد غیرقابل تجزیه و از آلایندههای اصلی محیط بحساب آمده و اثرات منفی آنها بصورتسمیت سلولی، جهش زایی و سرطانزایی در حیوانات بروز میکند. خطرات ناشی از مسمومیت با فلزات سنگین در آبها و گونههای مختلف آبزی متفاوتمیباشد. سمیت فلزات مزبور در آبهای شیرین و سبک نسبت به آبهای شور و سنگین بیشتر میباشد.در این تحقیق، تعداد 44نمونه ماهی کفشک تیزدندان ( )Psettodes erumeiبطور تصادفی از شهرستان بوشهر جمع آوری شد. سپس 100گرم از عضلهسینهای نمونهها جدا شد و برای سنجش با دستگاه جذب اتمی آماده گردیدند. نتایج بدست آمده از مقادیر چهار فلز سنگین سرب، کادمیوم، روی و کرومدر بافت عضله نمونه ماهی کفشک تیزدندان برحسب میکروگرم بر کیلوگرم ( )ppbثبت گردید. دراین بررسی در بافت عضله، بیشترین مقدار مربوط به فلزروی (حدود )138/5و کمترین مقدار متعلق به فلز کروم (حدود 30میکروگرم بر کیلوگرم) میباشد. نتایج حاصله نشان میدهد که در ماهی کفشک تیز دندانمورد مطالعه، حداکثر (حداقل) مقادیر فلزات سنگین روی برابر با ( 0/208حداقل ،)0/034سرب برابر با ( 0/124حداقل ،)0/037کادمیوم برابر با 0/090(حداقل ،)0/019کروم برابر با ( 0/054حداقل )0/013میلی گرم بر کیلوگرم عضله ماهی بوده است که در تمامی نمونهها، این مقادیر در محدوده مجازسازمان بهداشت جهانی قرار داشتند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        287 - بررسی تاثیر فاضلاب تصفیه شده شهری بر رشد و فیزیولوژی گیاه ختمی (Althaea officinalis)
        احمد مهتدی فروزان قاسمی اطهرالسادات جوانمرد شکوفه حاجی هاشمی
        استفاده از فاضلاب تصفیه¬شده جهت آبیاری گیاهان در مناطق خشک و نیمه¬خشک از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. ختمی (Althaea officinalis) گیاه دارویی از تیره پنیرکیان است و داراي ترکیبات لعاب‌دار و موسیلاژ فراوانی می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر فاضلاب بر رشد و برخی از خصوصی چکیده کامل
        استفاده از فاضلاب تصفیه¬شده جهت آبیاری گیاهان در مناطق خشک و نیمه¬خشک از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. ختمی (Althaea officinalis) گیاه دارویی از تیره پنیرکیان است و داراي ترکیبات لعاب‌دار و موسیلاژ فراوانی می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر فاضلاب بر رشد و برخی از خصوصیات فیزیولوژیک گیاه ختمی صورت گرفت.‏ بدین‌منظور بذر گیاهان ختمی در گلدان‌های حاوی پرلیت کشت شدند. گياهان در مرحله چهار برگی با غلظت‌های مختلف فاضلاب تصفیه ¬شده شهری یاسوج (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) در سه تکرار آبیاری شدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. برداشت گیاهان سه هفته پس از اولین آبیاری با سطوح مختلف فاضلاب انجام شد و برخی از صفات رویشی و فیزیولوژیکی مورد سنجش قرار گرفتند. نتايج نشان داد که تیمار فاضلاب سبب افزایش طول گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی و سطح برگ گیاهان شد. بیشترین میزان رشد در تیمار گیاهان با فاضلاب رقیق¬ نشده بدست آمد. در پاسخ به تیمار فاضلاب، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی از قبیل کلروفیل‌های a، b و کلروفیل کل و کاروتنوئیدها افزایش معنی¬دار یافت و بیشترین میزان افزایش در تیمار 100 درصد فاضلاب مشاهده شد. آنتوسیانین‌ها و فلاونوئیدها در پاسخ به فاضلاب افزایش یافتند در حالی که میزان پروتئین‌ها کاهش یافت. در پاسخ به آبیاری فاضلاب، عناصر سرب و کادمیوم در ریشه و برگ گیاهان یافت نشد. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان¬دهنده واکنش مثبت گیاه ختمی، به آبیاری با فاضلاب تصفیه ¬شده شهری بود. پرونده مقاله