پالایش سبز فلز روی توسط درختچه بیابانی آکاسیا ویکتوریا (.Acacia victoriae Benth)

محورهای موضوعی : جنگلداری

خدیجه خرمن دار ¹ , علی مهدوی ²

1 - دانشجوی دکتری رشته مدیریت و کنترل بیابان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
2 - دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/05/05 تاریخ پذیرش : 1396/11/14 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: آلودگی, ارزش تحمل, پالایش سبز, تثبیت ‌گیاهی, فلزات سنگین,

چکیده مقاله :

در این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر جذب فلز روی بر نهال‌های یک‌ساله Acacia victoriae در سه تکرار و به‌ صورت یک‌ طرح کاملا تصادفی با چهار غلظت از محلول سولفات روی (0، 50، 250 و 500 میلی‌گرم بر لیتر) نهال‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس برخی ‌از صفت‌های مورفولوژی و فیزیولوژی گیاه (ارتفاع گیاه، قطر یقه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن ‌‌‌تر و خشک‌ گیاه، ارزش ‌تحمل، میزان مهار رشد و میزان کلروفیل) و همچنین مقدار ‌تجمع فلز روی در اندام‌های‌ ‌مختلف ‌آن برآورد شد. نتایج نشان داد صفت‌های مورد بررسی به ‌طور معنی‌داری تحت تاثیر فلز روی قرار گرفتند و حضور روی در غلظت بالا سبب کاهش جزیی این‌‌ صفت‌ها شد که تاثیر عمده‌ای بر گیاه نداشت و علایم سمیت با فلز روی در این ‌نهال‌ها مشاهده نشد. میزان تجمع روی نیز در ریشه‌ها بیشتر از قسمت‌های هوایی گیاه بود، به ‌طوری ‌که در حدود 80 درصد (50/4794 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در ریشه‌ها‌، بیش ‌از 13 درصد (90/797 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در ساقه‌ها و در حدود 7 درصد (35/488 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در برگ‌های این‌‌‌‌ گونه تجمع یافتند. همچنین فاکتور تجمع زیستی و انتقال آن نیز به ترتیب بزرگ‌تر و ‌کوچک‌تر از یک ارزیابی شد. با توجه به ‌‌اینکه عنصر روی اختلال جدی در رشد نهال‌های A. victoriae به‌ وجود نیاورد و بیشترین تجمع فلز روی در ریشه‌ها صورت گرفت، بنابراین می‌توان از این ‌‌‌درختچه بیابانی جهت کاهش آلودگی در خاک‌های آلوده به ‌فلز روی به ‌روش تثبیت ‌گیاهی بهره برد.

چکیده انگلیسی:

In this study was purposed to investigate the absorption of zinc by Acacia victoriae. ‎The one year old shrubs were randomly selected in 3 replications and exposed by Zinc-sulfate in four concentration (0, 50, 250, 500 mg/l). Some of the morphological and physiological properties such as plant height, collar diameter, leaf number and area, green and dry weight of plant, tolerance index, grade of growth inhibition and chlorophyll content as well as bioaccumulations of Zn in different plant tissues ‎were evaluated. Results showed that the properties were significantly affected by Zn. However, the effect of high concentration of Zn ‎had slight decrease in the properties, that didn't have any series effects on tree as well as the signs of toxicity with zincwas not observed. In addition, the amounts of accumulation of Zn in the roots were higher than above-ground tissues, so that about 80% of Zn (4794.5 mg/kg), more than 13% of Zn (797.9 mg/kg), and about ‎7% of Zn (488.35 mg/kg) were accumulated in the root tissues, the stem tissues, and the leaves, respectively. The bioaccumulation and transfer factors were also measured to higher one and lower one, respectively. Generally, the result demonstrated that the Acacia victoriae ‎could be affected‏‎ as a phytoremediation‎ in‏ ‏reduction of soil pollution to Zn‏.