بررسي کارآيي حذف فلزات سنگين سرب و کادميم از محيط‌هاي آبي توسط گياه کهورک (Prosopis farcta)
محسن دهقانی قناتغستانی 1 , نعیم چاکری 2
1 - دانشیار گروه محيط زيست، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامي، بندرعباس، ايران.
2 - دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد رشته مهندسی محیط زیست- آب و فاضلاب، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامي، بندرعباس، ايران
کلید واژه: تصفیه پساب, جاذب های زیستی, سرب, فلزات سنگين, کادميوم, گياه کهورک.,
چکیده مقاله :
سميت شديد فلزات سنگين حتي در مقادير کم، تمايل آنها به تجمع زيستي، انتقال در زنجيره غذايي و عدم تجزيه زیستی آنها منجر به وضع قوانين سخت‌گيرانه براي تخليه پساب‌هاي صنعتي محتوي فلزات سنگين به محيط زيست و منابع آب شده است. در سال هاي اخير استفاده از جاذب‌هايي با قيمت پایين، جاذب‌هاي معدني، ضايعات صنعتي و کشاورزي و جاذب‌هاي زيستي براي حذف فلزات سنگين از پساب و آب‌هاي آلوده مورد توجه قرار گرفته است. در اين پژوهش از ميوه گياه کهورک (Prosopis farcta) جهت حذف يون‌هاي فلزات سنگين سرب و کادميم از محلول آبي استفاده شد و تاثير پارامترهاي pH، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت اوليه سرب و كادميوم بر كارآيي حذف آنها مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد pH بهينه براي حذف کادميوم و سرب به‌ترتيب 6 و 7 و زمان تماس بهینه براي هر دو عنصر 60 دقيقه است. بیشینه کارآیی حذف کادميوم توسط جاذب 94/3 درصد و براي سرب 95/4 درصد مي‌باشد. بررسي ايزوترم‌هاي جذب نشان داد بهترين مدل تطبيق يافته با داده‌هاي آزمايش‌هاي تعادلي براي جاذب سنتز شده، مدل لانگمویر است. همچنین نتايج اين پژوهش نشان داد ميوه گياه گهورک توانايي بالايي براي حذف كادميوم و سرب از آب‌هاي آلوده دارد. با توجه به فراواني و قابليت دسترسي به اين گياه، استفاده از آن به‌عنوان يک جاذب زيستي در تصفیه پسابهای صنعتی توصيه مي‌شود.
The acute toxicity of heavy metals even in small amounts, their tendency to bioaccumulate, transport in the food chain, and their non-biodegradabilit, it has led to the adoption of strict laws for the discharge of industrial effluents containing heavy metals into the environment and water sources. In recent years, the use of low-cost adsorbents, mineral adsorbents, industrial and agricultural wastes, and biological adsorbents has been considered for the removal of heavy metals from wastewater and polluted waters. In this research, the Prosopis farcta fruit has been used to remove heavy metal ions of lead and cadmium from aqueous solution. The effect of pH parameters, contact time, amount of adsorbent and initial concentration of heavy metals on the efficiency of removing lead and cadmium from aqueous solution was also investigated. The results showed that the optimal pH for removing cadmium and lead is 6 and 7, respectively and the contact time for both elements was 60 minutes. The maximum removal efficiency by the adsorbent is 94.3% for cadmium and 95.4% for lead. The study of adsorption isotherms showed that the Langmuir model is the best model adapted to the data of equilibrium experiments for the synthesized adsorbent. The results of this research showed that the Prosopis farcta fruit has a high ability to remove cadmium and lead from polluted water, and according to its abundance and accessibility, it is recommended to use it as a biosorbent in the treatment of industrial wastewater.
رشیدی، ح.، فررخیان، ف.، زلقی، س. و امیرجانی، م. (1400) بررسی و مقایسه بیوجاذب‌های حذف فلزات سنگین کادمیوم، کروم و سرب از فاضلاب صنعتی. محیط زیست و مهندسی آب، (2)7: 366-385.
رضوی، ر. و حسینی، س.ح. (1401) حذف آلاینده‌های سرب و کادمیم توسط جاذب گیاهی Suaeda aegyptiaca از محیط زیست. شیمی و مهندسی شیمی ایران، (41)3 : 149-154.
رئیسی، م.، همتی، آ.، افروس، ع. و علوی، س.ا. (1397) عملکرد تالاب مصنوعی در حذف کادمیم و سرب از فاضلاب نفتی با گیاه وتیور. نشریه مهندسی شیمی ایران، (101)17: 34-40.
شامحمدي‌حيدري، ز. (1389) حذف سرب از محلول آبي با استفاده از جاذب‌هاي ارزان قيمت. مجله آب و فاضلاب، (75)3: 50-45.
عظيمي، و. پيري‌صحراگرد، ح. کرمي، پ. و صابري، م. (1401) پيش‌بيني پراکنش بالقوه کهورک Prosopis farcta (L.) در مراتع حاشيه رودخانه نياتک سيستان. نشريه مديريت بيابـان، 10(1): 53-66.
مجاب، م.، کهنسال، ا.، حسيني، م.، زماني، غ. و ابراهيمي، ا. (1394) بررسي تاثير روش‌هاي مختلف شکستن خواب بذر و اثرات تنش شوري و خشکي بر خصوصيات جوانه‌زني علف هرز کهورک (Prosopis stephaniana Willd). تنش‌هاي محيطي در علوم زراعي، (1)8: 101-108.
ملکوتيان، م. و هراتي‌نژادتربتي، ا. (1392) بررسي راندمان جذب فلزات سنگين (مس، کادميم و سرب) بر روي برگ گياه زعفران در محلول‌هاي آبي و تعيين ايزوترم‌هاي جذب. مجله دانشگاه علوم پزشکي تربت حيدريه، (3)1: 15-23.
ميقاني ف. و غفاري، ر. (1394) بررسي اثر عوامل محيطي بر پتانسيل توليدمثل رويشي علف هرز کهورک (Prosopis farcta)، ششمین همايش علوم علف‌هاي هرز ايران، بیرجند، صفحه 6.
نخعی، م.، مختاری، ح.ر.، وطن‌پور و. و رضایی خ. (1402) کارآیی زئولیت طبیعی در حذف فلزات سنگین سرب، کادمیوم و کبالت با استفاده از ستون جذب بستر ثابت در آبخوان ورامین. نشریه هیدروژئولوژی، (8)1: 93-113.
نعمت‌الهی، ف.، مظفری، ش.، زمانی‌هرگلانی، ف. و زینلی، م. (1397) حذف سرب و کادمیوم از آب توسط نانوذرات مغناطیسی Fe3O4 پوشش‌دارشده به روش سبز. نشریه علوم غذایی و تغذیه، (15)3: 99-106.
یوسفی، ذ.، مشایخ، ص.ع. و محمدپورت. ر.ع. (1391) بررسی کارآیی نیزار مصنوعی هیبریدی در حذف سرب و کادمیوم از پسآب مجتمع پردیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، (97)22: 258-269.
Albadarin, A.B., Mangwandi, C., Walker, G.M., Allen, S.J., Ahmad, M.N.M. and Khraisheh, M. (2013) Influence of solution chemistry on Cr (VI) reduction and complexation onto date-pits/tea-waste biomaterials. Journal of Environmental Management, 114: 190-201.
Alengebawy, A., Sara, T.A., Sundas, R.Q.I. and Man-Qun, W. (2021) Heavy metals and pesticides toxicity in agricultural soil and plants: Ecological risks and human health implications. Toxics Journal, 9(3): 42-42. Retrieved from https://doi.org/10.3390/toxics9030042.
Anwar, J., Shafique, U., Zaman, W., Salman, M. and Dar, A. (2010) Anwar S., Removal of Pb (II) and Cd (II) from water by adsorption on peels of banana. Bioresource Technology, 101(6): 1752-1755.
AOAC. (1998) The association of analytical communities focuses on method validation and laboratory quality assurance: Official methods of analysis. Gaithersburg, USA, AOAC International.
ASTM (2016) D4638-16, Standard guide for preparation of biological samples for inorganic chemical analysis. West Conshohocken, PA: ASTM International.
Baccar, R., Bouzid, J., Feki, M. and Montiel, A. (2009) Preparation of activated carbon from Tunisian olive-waste cakes and its application for adsorption of heavy metal ions. Journal of Hazardous Materials,162(2-3): 1522-9.
Cheremisinoff, N.P. (2002) Handbook of water and wastewater treatment technologies, Butterworth Heinemann, Technology & Engineering, pp. 78-86.
Duan, C., Ma, T., Wang, J. and Zhou, Y. (2020) Removal of heavy metals from aqueous solution using carbon-based adsorbents: A review. Journal of Water Process Engineering, 37: 101339.
El Yakoubi, N., Ennami, M., Zineb El Ansari, N., Bounab, L., Ait Lhaj, F., El Kbiach, M.L. and El Bouzdoudi, B. (2023) Removal of Cd (II) and Pb (II) from aqueous solution using Ziziphus lotus leaves as a potential biosorbent. Desalination and Water Treatment, 300: 65–74.
Fomina, M. and Gadd, G.M. (2014) Biosorption: Current perspectives on concept, definition and application.
Bioresource Technology, 160: 3-14.
Hamidpour, M., Hosseini, N., Mozafari, V. and Heshmati, M. (2018) Removal of Cd (II) and Pb (II) from aqueous solutions by pistachio hull waste. Revista Internacional de Contaminacion Ambiental, 34(2): 307-316.
López-Mesas, M., Navarrete, E.R., Carrillo, F. and Palet, C. (2011) Bioseparation of Pb (II) and Cd (II) from aqueous solution using cork waste biomass. Modeling and optimization of the parameters of the biosorption step. Chemical Engineering Journal, 174(1): 9-17.
Lu J. (2022) Can the central environmental protection inspection reduce transboundary pollution? Evidence from river water quality data in China. Journal of Cleaner Production, 332(Jan.): 130030. Retrieved from
https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2021.130030/
Martín-Lara, M.A., Blázquez, G., Calero, M., Almendros, A.I. and Ronda, A. (2016) Binary biosorption of copper and lead onto pine cone shell in batch reactors and in fixed bed columns. International Journal of Mineral Processing, 148: 72-82. DOI: 10.1016/j.minpro.2016.01.017/
Moussavi, G. and Barikbin, B. (2010) Biosorption of chromium (VI) from industrial wastewater onto pistachio hull waste biomass. Chemical Engineering Journal, 162(3): 893-900. DOI: 10.1016/j.cej.2010.06.032/
Ȫzer, D., Ȫzer, A. and Dursun, G. (2008) Investigation of zinc (II) adsorption on Cladophora crispata in a two-staged reactor. Journal of Chemical Technology and Biotechnology, 75(5): 410-416.
Saini, S., Jaskaran, K.G., Jagdeep, K., Hridoy Ranjan, S., Navdeep, S., Inderpreet, K. and Jatinder, K.K. (2020) Biosorption as environmentally friendly technique for heavy metal removal from wastewater. In: H. Qadri, R.A. Bhat, M.A. Mehmood, G.H. Dar (Eds.), Fresh Water Pollution Dynamics and Remediation, Singapore: Springer, pp: 167-181. Retrieved from https://doi.org/10.1007/978-981-13-8277-2_10/
Šćiban, M., Klašnja, M. and Škrbić, B. (2008) Adsorption of copper ions from water by modified agricultural by -products. Desalination Journal, 229(1-3), 170-180. DOI: 10.1016/j.desal.2007.08.017/
Ullah, I., Nadeem R., Iqbal M. and Manzoor, Q. (2013) Biosorption of chromium onto native and immobilized
sugarcane bagasse waste biomass. Ecological Engineering, 60: 99-107. DOI: 10.1016/j.ecoleng.2013.07.028/
Wan Ngah, W.S. and Hanafiah, M.A. (2008) Removal of heavy metal ions from wastewater by chemically modified plant wastes as adsorbents: A review. Bioresource Technology, 99(10): 3935-3948.
Zhang, H., Yueru, Z., Ziwei, W. and Ying, L. (2021) Distribution characteristics, bioaccumulation and trophic transfer of heavy metals in the food web of grassland ecosystems. Chemosphere, 278(9): 130407. Retrieved from https://doi.org/10.1016/j.chemosphere, 2021.130407/
