بررسی کارایی گیاه ختمی در جذب فلز سنگین سرب

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

آسیه کلاه کج ¹ , مریم محمدی روزبهانی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست ، واحداهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - استادیار گروه آلودگی های محیط زیست ، واحداهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران *(مسوول مکاتبات)

تاریخ دریافت : 1394/06/16 تاریخ پذیرش : 1394/07/11 تاریخ انتشار : 1396/01/01

کلید واژه: فلزات سنگین, سرب, گیاه پالایی, ختمی,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: امروزه با توجه به ورود آلودگی ها ی مختلف به خاک ، این موضوع و به خصوص آلودگی خاک به فلزات سنگین اهمیت ویژه ای یافته است. سرب از جمله فلزاتی است که از منابع مختلف به خصوص از طریق سوخت بنزین وارد خاک می گردد. هدف از این تحقیق ارزیابی توان گیاه پالایی گیاه ختمی (Althea officinalis) در جذب فلز سنگین سرب می باشد. روش بررسی: در این پژوهش میزان جذب عنصر سرب توسط گیاه ختمی در سال1392 در شهر اهواز، از طریق عملیات طرح با استفاده از نیترات سرب در آبیاری گیاهان، نمونه گیری و عصاره گیری از ریشه و اندام های هوایی، هضم نمونه ها و اندازه گیری توسط دستگاه جذب اتمی بررسی شد. پس از انجام آزمایشات نتایج با استفاده از نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داده استدر تیمار25 ppm بیشترین جذب در اندام گل با میزان جذب 96/50 میکروگرم بر کیلوگرم بوده است. در تیمار 50 ppm بیشترین جذب در ریشه با میزان 24/63 میکروگرم بر کیلوگرم و در تیمار 100 ppm بیشترین جذب در گل با میزان50/43 میکروگرم برکیلوگرم بوده است. کمترین میزان جذب در تیمار50ppm در اندام برگ با میزان 35/26 میکروگرم بر کیلوگرم می باشد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که گیاه ختمی تقریبا یک گیاه استخراج کننده محسوب می شود. پیشنهاد می گردد در خصوص سایر فلزات سنگین نیز کاربرد این گیاه تعیین گردد.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Nowadays due to the diffusion of various types of contamination, particularly heavy metals, into soil, the subject of soil pollution has gotten special significance. Indeed, lead is a heavy metal that enters soil from various sources, specifically through burning gasoline. The aim of this study was to evaluate the phytoremediation potential of marshmallow plant (Althea officinalis( for the absorption of lead. Method: In this study, the uptake of lead by marshmallow plant was examined in the city of Ahvaz during 1392. The investigation was carried out through the use of lead nitrate while watering plants, and was followed by sampling and extraction of the roots and shoots. Digestion of the samples and measurements were analyzed by atomic absorption. Consequently, the results were considered in great detail using Spss software. Findings: The results indicated the maximum absorption with attracting 50.96 micrograms per kilogram in the blossom after the treatment of 25 ppm. Treated with 50 ppm maximum absorption occurred at the root with 63.24 micrograms per kilogram, and in the treatment of 100 ppm maximum absorption was observed in the blossom with the 43.50 mg kg. Overall, following the treatment of 50 ppm, the root contributed for the maximum absorption with 63.24 mg kg, and the leaf had the minimum absorption with 26.35 mg kg. Conclusion and Discussion: Results obtained from this study illustrated that marshmallow is a potential extracting plant. It is recommended this plant be examined for the absorption of other heavy metals.

منابع و مأخذ:

1. Alloway. B. l. 2005. Heavymetals in soils: Lead. BLackieand son Ltd. Glasgow and London: 177_196


2. Lombi E, Zhao FJ, Dunham SJ, McGrath SP (2007) phytoremediation of heavy metalcontaminated soils: natural hyperaccumulation versus chemically enhanced phytoextraction. J Environ Qual 30:1919-1926


3. سمرقندی. م، کریمپور. ف .م و صدری. غ، 1389، بررسی مقدار فلزات سنگین موجود در سبزیجات پرورشی با آب های آلوده در حومه شهر همدان، فصل نامۀ انسان و محیط، دانشگاه علوم پزشکی همدان، انجمن متخصصان محیط زیست ایران، شماره 6 و5.


4. کریمی .م ، 1392، بررسی تاثیر آلودگی هوای ناشی از کارخانه سرب و روی زنجان در میزان سرب خون ساکنین، گیاهان و خاک منطقه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران.


5. سازمان حفاظت محیط زیست، 1389، مقاله اثرات آلاینده های شیمیایی محیط بر انسان به ویژه زنان و کودکان، فصل نامه علمی محیط زیست جلد هشت، شماره دوم.


6. آدام و مایکل (نویسنده)1391، سرب سرگردان، تجارت زایدات باتری های سمی سربی،1391   موشیدی. فرزانه (مترجم)، جلد نهم، شماره اول.


7. کرد. بهروز، خادمی. امین و پورعباسی. سارا، 1390، گیاه پالایی عنصر سرب به وسیله برخی از گونه‌های درختی در خاک های آلوده شهری (تهران)، مجله علوم زیستی واحد لاهیجان، سال پنجم، شماره سوم.


8. اکبرپور. فاطمه، صدری. فرهاد وگل علیزاده، داریوش، 1391،گیاه پالایی خاک های آلوده به برخی فلزات سنگین به وسیله چند گیاه بومی منطقه حفاظت شده ارسباران، نشریه حفاظت منابع آب و خاک، سال اول، شماره چهارم.


9. بهجت. ح، 89-1388، بررسی میزان سرب موجود در آب، هوا و خاک شهر تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران.