سنجش مقدار آلودگی فلزات سنگین(آهن، روی، سرب و نیکل)در آب‌های سطحی، خاک و سبزی کشت شده شهرستان پیشوا

محورهای موضوعی : آلودگی آب

حسن کبیری فرد ¹ ( گروه شیمی، دانشکده شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران )
الهام شیخی نژاد ² ( گروه شیمی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران )
مریم معصومی ³ ( گروه شیمی، دانشکده شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران )

تاریخ دریافت : 1390/11/12 تاریخ پذیرش : 1391/04/18 تاریخ انتشار : 1391/09/30

کلید واژه: فلزات سنگین, طیف سنجی جذب اتمی, هضم اسیدی, سبزی‌ها, پیشوا,

چکیده مقاله :

در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب های سطحی، خاک و اندام های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدار جذب آن توسط انسان از طریق مصرف، محاسبه گردید. نمونه برداری از انواع سبزی در پنج نقطه مختلف مزرعه انجام گردید. بعد از هضم نمونه ها، به منظور تعیین مقدار آهن، روی، سرب و نیکل، به وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله ای به ترتیب از طول موج های 3/248، 9/213، 0/217 و 0/232 نانومتر استفاده گردید. توزیع چهار فلز مورد بررسی در نمونه های سبزی، آب و خاک برای هر دو فصل با (05/0P>) نرمال و مقادیر میانگین فلزات در فاصله اطمینان 95 درصد به ترتیب 55/37±34/448، 53/15±68/56، 79/2±50/11 و 21/6±20/134 میلی گرم بر کیلوگرم می‌باشد. با توجه به حد مجاز عناصر فوق بر اساس استانداردهای بین المللی، نتایج حاصل نشان دهنده ی مجاز بودن آن ها در نمونه های آب و خاک مزرعه در هر دو فصل بوده و برای نمونه های سبزی مقدار فلزات آهن، سرب و نیکل در تمام نمونه ها در هر دو فصل بیش از حد مجاز و مقدار روی به غیر از گیاه شاهی، ریشه نعناع و برگ اسفناج در فصل تابستان، در حد مجاز می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

In the present study, the concentration of some heavy metals (Fe, Zn, Pb, Ni) were measured and defined in surface waters, soil and organs of some plants: spinach, radish, cress and mint, in the spring and summer of 1390 in the Pishva area (Varamin). Heavy metals were measured in vegetables’ root, stem, leaf and their intake through consumption by human. Samplings of vegetable in five different points were accomplished. The amount of iron, zinc, lead and nickel, after chemical digestion of samples, were determined, using spectrophotometer flame atomic absorption method by 372.0, 213.9, 217.0, and 232.0 nm wavelength respectively. Four examined heavy metals in water, soil and vegetables samples in two seasons determined as 448.34±37.55, 56.68±15.53, 11.50±2.79 and 134.2±6.21 mg/kg respectively. Metals in vegetables, water and soil samples in two seasons had normal distribution and confidence level of 95%. Comparing the results with international standards for them showed that they are in acceptable range for water and soil samples in two seasons but in case of vegetables except for Zn in cress and mint roots and leave of spinach in summer which are in the acceptable range, the rest vegetable samples had heavy metal concentrations more than international levels in two seasons.