ارومیه

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی کیفی میدان انقلاب ارومیه از موضع فضای بصری با بهره گیری از فناوری سنجش مکان
علی قنبری نصرابادی میر سعید موسوی

از فضاهای شهری می توان به عنوان اساس و پایه هریک از شهرها یاد کرد. بدین دلیل میادین یکی از الگوهای مهم شهرسازی تلقی میگردند، اگر بخواهیم یکی از مهم¬ترین نوع کیفیت ها در شهرسازی را نام ببریم میتوان از کیفیت بصری میادین نام برد. مقالة حاضر به ارزیابی مطالعه کیفیت بصری می چکیده کامل

از فضاهای شهری می توان به عنوان اساس و پایه هریک از شهرها یاد کرد. بدین دلیل میادین یکی از الگوهای مهم شهرسازی تلقی میگردند، اگر بخواهیم یکی از مهم¬ترین نوع کیفیت ها در شهرسازی را نام ببریم میتوان از کیفیت بصری میادین نام برد. مقالة حاضر به ارزیابی مطالعه کیفیت بصری میدان انقلاب شهر ارومیه پرداخته است. این تحقیق با توجه به روش کار از ماهیتی توصیفی- تحلیلی برخوردار است و به دنبال تقاط موثر در تشکیل کیفیت بصری این میدان میباشد. با استفاده از این پژوهش به ارزیابی مولفه های مؤثر بر کیفیت بصری میدان از دیدگاه مردم پرداخته شده است.بر اساس یررسی های وضع موجود بنظر می¬رسد عدم توجه به الگوها و شاخص¬های طراحی شهری باعث کاهش کیفیت بصری میدان انقلاب ارومیه شده است.لذا به منظورسنجش وضعیت کیفیت بصری میدان انقلاب ارومیه از تکنیک سنجش مکان استفاده شده است، هم¬چنین جهت ارزیابی چک لیست مکان¬سنجی از روش SOWT بهره گرفته و سپس با نرم افزار spss آنالیز و جمع بندی شده است.پس از سنجش وضع موجود این میدان و تکمیل چک لیست ها و جدول نقطه های قوت، ضعیف، فرصت و تهدید تشکیل شده و توسط آزمون فریدمن نتایج این جداول مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که، کیفیت بصری میدان یکی از عوامل اصلی ادراک مردم و شهروندان در میدان می باشد، همچنین با توجه به چک لیست تکمیلی، میدان انقلاب ارومیه نسبت به دیدگاه مردم از کیفیت بصری نسبتا مطلوبی برخوردار است، لذا با توجه به مطالعات و همچنین لحاظ برخی از پتانسیل ها و ضعف ها میتوان با استفاده از الگوهای مثبت مدیریت شهری و برنامه ریزی های کوتاه مدت و اجرای برخی طرح های بازآفریتی فضاهای شهری کیفیت بصری میدان را به حد مطلوب تری رساند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - رابطه بین توسعه حرفه‌ای کارکنان با خودکارآمدی آنان و نوع قدرت مدیران در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
ناصر صفاری زنجانی مهدی کاظم زاده بیطالی محمد حسنی منصوره نماز پور

زمینه و هدف: توسعه حرفه ای کلید اصلی پیشرفت کارکنان و رشد حرفه ای آنها است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین توسعه حرفه ای کارکنان با خودکارآمدی آنان و نوع قدرت مدیران در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه می باشد. روش: جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان مرد و زن چکیده کامل

زمینه و هدف: توسعه حرفه ای کلید اصلی پیشرفت کارکنان و رشد حرفه ای آنها است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین توسعه حرفه ای کارکنان با خودکارآمدی آنان و نوع قدرت مدیران در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه می باشد. روش: جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان مرد و زن دانشگاه آزاد شهر ارومیه به تعداد 176نفر بوده که کلیه آنها مورد مطالعه قرار گرفته اند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های توسعه حرفه ای کارکنان که بر مبنای پژوهش و اظهارات ریموند ‌ای .نوا. (1992)، پرداختچی (1388) و استفاده از مدل نظری کاتنر (1997) ساخته شده است و همچنین از پرسشنامه های خودکارآمدی عمومی شرر (1982) و پرسشنامه نوع قدرت مدیران بر اساس چارچوب ارائه شده توسط فرنچ و ریون (1959) استفاده شده است.تجزیه و تحلیل آماری فرضیه های پژوهش در چارچوب ضریب همبستگی، آزمون tمستقل، آزمون تحلیل واریانس یکراهه (ANOVA) و رگرسیون چندگانه انجام گردید. یافته ها: نتایج بدست آمده بیانگر آن است که بین توسعه حرفه ای کارکنان و خودکارآمدی آنان و همین طور بین توسعه حرفه ای کارکنان و قدرت مدیران رابطه معنی داری وجود دارد. ولی بین خودکارآمدی کارکنان و قدرت مدیران رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که توسعه حرفه ای کارکنان توان پیش بینی خودکارآمدی کارکنان و نوع قدرت مدیران را دارد. نتیجه گیری: با توجه به نقش پیش بینی کنندگی توسعه حرفه لازم است مسئولان دانشگاه به این امر توجه ویژه نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - تحلیل رابطه میان امنیت تصرف و میزان تمایل ساکنان برای مشارکت در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: محله کشتارگاه شهر ارومیه)
منوچهر طبیبیان بهمن احمدی سید محمد هاشمی

در سال های اخیر توجه به مسئله امنیت تصرف در ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی جایگاه خاصی یافته، تا آنجا که از ناامنی تصرف به عنوان شاخص محرومیت در این سکونتگاه ها یاد شده است. هدف این تحقیق بررسی نقش امنیت تصرف بر میزان تمایل ساکنان برای مشارکت در ساماندهی محله کشتارگاه ار چکیده کامل

در سال های اخیر توجه به مسئله امنیت تصرف در ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی جایگاه خاصی یافته، تا آنجا که از ناامنی تصرف به عنوان شاخص محرومیت در این سکونتگاه ها یاد شده است. هدف این تحقیق بررسی نقش امنیت تصرف بر میزان تمایل ساکنان برای مشارکت در ساماندهی محله کشتارگاه ارومیه می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و با استفاده از تحلیل عاملی شاخص های تبیین کننده امنیت تصرف در سه گروه امنیت تصرف عرفی، قانونی و ادراکی جای گرفتند. برای تعیین میزان تمایل مشارکت ساکنان از طیف لیکرت در قالب پرسش‌نامه و برای تحلیل رابطه میان امنیت تصرف و مشارکت از تکنیک رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که میان امنیت تصرف قانونی با میزان تمایل برای مشارکت در ساکنان در محله کشتارگاه رابطه ای وجود ندارد؛ در عین حال انگیزه مشارکت در ساکنان به صورت عمده ای به شاخص های تبیین کننده امنیت تصرف ادراکی وابسته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - برنامه‌ریزی شهر ارومیه به منظور کاهش تبعات زیست محیطی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه بر شهر
الگار کامجو حسنعلی لقایی

در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیستمحیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافتهاست. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شدهاست به‌علاوه شرایط نابسامان محیطزیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیبپذ چکیده کامل

در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیستمحیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافتهاست. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شدهاست به‌علاوه شرایط نابسامان محیطزیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیبپذیری میافزاید. یکی از رویکردهای جدید برنامه‌ریزی برای بهبود تعامل شهرها با محیط طبیعی،‌ رویکرد بوم‌شهر است. اساس بوم‌شهر، توسعه و احیاء به شیوه‌ای هماهنگ با فرهنگوطبیعت است. در این پژوهش شناخت شهر و جمع‌آوری داده‌ها، از طریق مطالعاتاسنادی، مشاهداتمیدانی-پرسش‌نامه بوده. روش تحلیلسلسلهمراتبی برای تحلیل داده‌ها استفاده شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ارومیه دارای قابلیت‌های کالبدی، طبیعی و فرهنگی جهت ایجاد تغییر در شیوه زندگی ساکنان به سوی هرچه هماهنگتر شدن با طبیعت است. در نهایت با تکیه بر این قابلیت‌ها، برنامهریزی جهت بهبود محیطزیست در شهر ارومیه ارائه شده‌است. امید است در نتیجه انجام این راه کارها، تبعات منفی خشکشدن دریاچه بر شهر وبالعکس کاهش‌یابد. در سال‌های اخیر توجه به محیط‌زیست، با درنظر گرفتن بحران‌های زیستمحیطی در کشور، اهمیت بسزایی یافتهاست. شهر ارومیه به علت بحران دریاچه ارومیه به‌عنوان یکی از کانون‌های در معرض خطر شناسایی شدهاست به‌علاوه شرایط نابسامان محیطزیست در داخل و حوزه بلافصل شهر بر شدت آسیبپذیری میافزاید. یکی از رویکردهای جدید برنامه‌ریزی برای بهبود تعامل شهرها با محیط طبیعی،‌ رویکرد بوم‌شهر است. اساس بوم‌شهر، توسعه و احیاء به شیوه‌ای هماهنگ با فرهنگوطبیعت است. در این پژوهش شناخت شهر و جمع‌آوری داده‌ها، از طریق مطالعاتاسنادی، مشاهداتمیدانی-پرسش‌نامه بوده. روش تحلیلسلسلهمراتبی[i] برای تحلیل داده‌ها استفاده شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ارومیه دارای قابلیت‌های کالبدی، طبیعی و فرهنگی جهت ایجاد تغییر در شیوه زندگی ساکنان به سوی هرچه هماهنگتر شدن با طبیعت است. در نهایت با تکیه بر این قابلیت‌ها، برنامهریزی جهت بهبود محیطزیست در شهر ارومیه ارائه شده‌است. امید است در نتیجه انجام این راه کارها، تبعات منفی خشکشدن دریاچه بر شهر وبالعکس کاهش‌یابد. [i]AHP پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تحلیل توزیع فضایی و مکان‌یابی داروخانه‌های شبانه‌روزی ( نمونه موردی: شهر ارومیه )
احمد آفتاب علیرضا سلیمانی نگین حسن پور

مقدمه: مکان‌یابی بهینه داروخانه‌ها، دسترسی سریع بیماران به خدمات دارویی را تسهیل کرده و عدم توزیع متناسب داروخانه‌ها، مشکلات شهروندان در دسترسی به این مراکز را به دنبال دارد. هدف عمده این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع داروخانه‌های فعلی و تعیین بهترین مکان جهت تاسیس داروخانه چکیده کامل

مقدمه: مکان‌یابی بهینه داروخانه‌ها، دسترسی سریع بیماران به خدمات دارویی را تسهیل کرده و عدم توزیع متناسب داروخانه‌ها، مشکلات شهروندان در دسترسی به این مراکز را به دنبال دارد. هدف عمده این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع داروخانه‌های فعلی و تعیین بهترین مکان جهت تاسیس داروخانه‌های جدید است. روش پژوهش: این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. مراحل طی شده در امر مکان‌یابی داروخانه‌های شبانه‌روزی شامل تهیه لایه‌‌های اطلاعاتی برای هر عنصر، طبقه‌بندی هر لایه اطلاعاتی بر اساس میزان ارزش و ترکیب همه لایه‌های اطلاعاتی و اعمال ضرایب نهایی مدل ANP و تهیه نقشه‌ی نهایی بوده است. هم‌چنین داده‌ها شامل دو معیار فاصله و دسترسی و دوازده زیر معیار بوده است. یافته‌ها: پس از انجام محاسبات و بررسی‌های لازم، بیشترین وزن به معیار شعاع خدمت‌دهی و کمترین وزن به معیار فاصله از مراکز نظامی تعلق گرفت. در محدوده مورد مطالعه 13/36 درصد از سطح منطقه دارای توان عالی یا درجه یک برای استقرار مراکز جدید و 21/5 درصد دارای درجه 2 یا مناسب است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که مکان فعلی اکثر داروخانه‌های شبانه‌روزی در شهر ارومیه متناسب با جمعیت منطقه، نمی‌باشد. با توجه به همپوشانی محدوده خدمات‌رسانی داروخانه‌ها بخصوص در محدوده مرکزی شهر، ساماندهی در این مناطق و انتقال برخی از واحدهای موجود به نواحی دیگر که کمبود دارند ضروری است و در قسمت‌های شمالی و شرقی شهر با توجه به نقشه نهایی نیازمند تاسیس مراکز جدید می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - مطالعه شاخص های تنوع و غنای گونه ای آفات صنوبر <Populus nigra> در استان آذربایجان غربی
اکبر روانگرد محمد رضا زرگران جواد اسحاقی راد

10.30495/jrnr.2022.64762.10223

آفات یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در کشت و توسعه صنوبر می باشند. این درختان در اثر خسارت حشرات زیان آور به شدت دچار کاهش محصول چوب از نظر کمی و کیفی شده و متحمل خساراتی شدید می شوند. این پژوهش در راستای جمع آوری و شناسایی آفات مهم صنوبر در سه نهالستان واقع در ارو چکیده کامل

آفات یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در کشت و توسعه صنوبر می باشند. این درختان در اثر خسارت حشرات زیان آور به شدت دچار کاهش محصول چوب از نظر کمی و کیفی شده و متحمل خساراتی شدید می شوند. این پژوهش در راستای جمع آوری و شناسایی آفات مهم صنوبر در سه نهالستان واقع در ارومیه، سلماس و خوی و تغییرات جمعیتی آنها بوده که با نمونه برداری از آفات صنوبر توسط روش هایی نظیر تله نوری، تور حشره گیری و شکار مستقیم انجام شد. در هر نهالستان تعداد 30 درخت مورد نمونه برداری و بررسی قرار گرفت و غنای گونه ای آفات صنوبر به روش ریرفکشن و تنوع گونه ای آنها نیز با استفاده از شاخص های تنوع شانن و سیمسون محاسبه شد. آفات مهم شناسایی شده در این پژوهش عبارتند از: پروانه گالزای صنوبر (.Paranthrene tabaniformis Rott)، شته صنوبر (.Chaitophorus populi L)، پروانه دم چنگالی (.Cerura vinula L)، پروانه برگخوار (.Amorpha populi L)، شته گال مارپیچی دمبرگ (.Pemphigus spirothecae Pass)، سوسک چوبخوار صنوبر (.Melanophila picta Pall)، سنک بید و صنوبر (Monosteria unicostata Muls. & Rey)، شته آبله ای صنوبر (Phloemyzus passerini Sign.)، سوسک برگخوار صنوبر (Melasoma populi L.)، سوسک ریشه خوار صنوبر (.Capnodis miliaris Klug) و پروانه مینوز صنوبر (.Lithocolletis populifoliella T). بیشترین تعداد آفت صنوبر (تعداد 11 گونه) در ارومیه مشاهده شد. میزان شاخص های تنوع و یکنواختی محاسبه شده نیز در هر سه منطقه از اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد برخوردار نبودند که نشان از عدم تاثیر اقلیم بر میزان این شاخص ها دارد. در حال حاضر، مینوز صنوبر مخرب ترین آفت صنوبرکاری های آذربایجان غربی محسوب شده و فعالیت آن روی کلن های مختلف صنوبر بسیار قابل توجه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تحلیل ارتباط ابعاد فرهنگ سازمانی با مولفه‌های مدیریت کیفیت فراگیر
حسن قلاوندی ایمان عباسی فرشید اشرفی سلیم کندی

مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف تحلیل ارتباط ابعاد فرهنگ سازمانی با مولفه‌های مدیریت کیفیت فراگیر در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. روش پژوهش: با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی، 200 نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه‌ا چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف تحلیل ارتباط ابعاد فرهنگ سازمانی با مولفه‌های مدیریت کیفیت فراگیر در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. روش پژوهش: با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی، 200 نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه‌ای متناسب با حجم هر یک از دانشکده‌ها به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه استاندارد مدیریت کیفیت فراگیر بر پایه مالکوم بالدریج و پرسشنامه استاندارد فرهنگ سازمانی بر پایه مدل دنیسن و اسپرتیزر استفاده شد. برای سنجش میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ در یک مطالعه مقدماتی روی یک نمونه 30 نفری، پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر 813/0= α و پرسشنامه فرهنگ سازمانی 828/0 α= بدست آمد. یافته‌ها: داده‌های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس فرضیه‌های پژوهش و با استفاده از تحلیل مانوا تحلیل شدند. نتایج به دست آمده گویای آن است که: بین مولفه‌های فرهنگ سازمانی(فرهنگ توسعه ای، گروهی، عقلایی و سلسله مراتبی) با مولفه‌های مدیریت کیفیت فراگیر(رهبری، برنامه‌ریزی استراتژیک، تمرکز بر مشتری، اطلاعات و تحلیل، مدیریت منابع انسانی و مدیریت فرایند) رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر مبین آن است که نوع فرهنگ سازمانی در به کارگیری و اجرای مدیریت کیفیت فراگیر اثر گذار است، لذا در جهت اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه‌ها باید فرهنگ سازمانی آن بررسی گردد و در صورت لزوم به تغییر ساختار فرهنگی آن مبادرت شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - مطالعه و نقش سرمایه اجتماعی در احیای دریاچه ارومیه ( با تأکید بر مدیریت بهره برداری و نگهداری از شبکه های آبیاری و زهکشی در دشت بناب)
محمدصادق علیائی فرهاد پاکنیا سمیه عزیزی

10.30495/jisds.2007.21255

سرمایه اجتماعی به عنوان متغیری تبیین کننده در مسائل و موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مورد توجه محققان می باشد. از طرفی بحث بحران دریاچه ارومیه طی دهه اخیر به یک چالش زیست محیطی و اجرایی بدل شده است. در این مطالعه نظر به اهمیت موضوع سرمایه اجتماعی در مطالعات انسا چکیده کامل

سرمایه اجتماعی به عنوان متغیری تبیین کننده در مسائل و موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مورد توجه محققان می باشد. از طرفی بحث بحران دریاچه ارومیه طی دهه اخیر به یک چالش زیست محیطی و اجرایی بدل شده است. در این مطالعه نظر به اهمیت موضوع سرمایه اجتماعی در مطالعات انسانی و اجتماعی به بررسی ارتباط آن با تمایل کشاورزان به احیای دریاچه ارومیه پرداخته شده است. به منظور بررسی مولفه های مختلف سرمایه اجتماعی بر گرایش کشاورزان جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه، پرسشنامه ای مرتبط با مولفه های اعتماد، انسجام، مشارکت و گرایش طراحی گردید و به صورت میدانی توسط کشاورزان تکمیل شد. اطلاعات بدست آمده بوسیله نرم افزار آماری spss مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشانگر آن است که میزان مشارکت اجتماعی مهمتر از دو مولفه دیگر بوده، هرچند تاثیر مولفه اعتماد و انسجام نیز قابل توجه و معنی دار است. نتایج نشان می دهد با افزایش یک واحد به درصد سرمایه احتماعی به اندازه 34/0 درصد بر میزان تمایل افراد به مشارکت در حل بحران دریاچه ارومیه افزوده می شود. نتایج تحلیل عاملی مولفه مشارکت اجتماعی از نظر آماری نشانگر یک مدل خوب می- باشد (88/0CFI=). عدم توجه به مشارکت اجتماعی در حل بحران دریاچه ارومیه به عنوان بحرانی اجتماعی، انسانی، زیست محیطی، اقتصادی، سیاسی و اقلیمی تبعات جبران ناپذیری را در تمامی عرصه‌های حیات انسانی و زیست محیطی در پی خواهد داشت. همچنین ضروری است به معقوله اعتماد و انسجام افراد و روش های افزایش این ابعاد سرمایه اجتماعی مورد ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدی

10.30495/jisds.2007.21201

این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری چکیده کامل

این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
مهین نسترن قادر احمدی سهند آقازاده مقدم

درعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این چکیده کامل

درعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. با توجه به رویکرد ذهنی تحقیق در ارزیابی، داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - سنجش تاثیر کیفیت طراحی در امنیت فضای شهری (نمونه موردی: خیابان امام خمینی شهر ارومیه)
علیرضا سلیمانی احمد آفتاب افسانه پاکروان

رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این چکیده کامل

رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که می‌تواند نقش بسزایی در ایمن‌سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، خیابان امام خمینی(ره) ارومیه که به دلیل ویژگی‌هایی مانند تراکم جمعیتی بالا، فرسودگی و فشردگی بیش از حد بافت و گسیختگی کالبدی دارای مشکلاتی نظیر پایین‌بودن وضعیت امنیت‌شهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان است، به‌عنوان نمونه بررسی می‌شود. روش تحقیق توصیفی‌ـ‌ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد. و اطلاعات مورد‌نیاز از طریق پرسشنامه و با اخذ نظرات شاغلین، مغازه‌داران و عابرین‌پیاده حاضر در محدوده به‌دست آمده است. برای ارزیابی و پردازش اطلاعات، از تکنیک swot و آزمون فریدمن در قالب نرم‌افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که امنیت فقط از طریق طراحی استاندارد‌های کالبدی مناسب امکان پذیر نمی‌باشد. بدین منظور طراحی فضا در جهت افزایش دید و نظارت عمومی و افزایش روشنایی درخیابان‌ها، حضور مستمر و فعال نیروی انتظامی، سالم‌سازی محیط از طریق جمع‌آوری افراد ناسالم ، کف‌سازی مطلوب و ... در قالب استراتژی تهاجمی پیشنهاد شده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تحلیل فرایند رشد و تکوین شهر ارومیه با بهره گیری از همپوشانی عکس ها هوایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
اصغر نظریان الناز همپانژاد

شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی به عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب به شمار می رود. این شهر در دهه های گذشته همگام با دیگر شهرهای ایران شاهد تغییرات وسیع و گسترده ای در ساختار بافت و کالبد سنتی خود بوده است. شناخت و تحلیل دقیق و واقعی تر از چگ چکیده کامل

شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی به عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب به شمار می رود. این شهر در دهه های گذشته همگام با دیگر شهرهای ایران شاهد تغییرات وسیع و گسترده ای در ساختار بافت و کالبد سنتی خود بوده است. شناخت و تحلیل دقیق و واقعی تر از چگونگی تغییرات ایجاد شده در طراحی و برنامه ریزی های مرتبط با مسائل شهری در حال و آینده به خوبی می تواند به یاری متخصصان و مدیران شهری آمده و دستیابی به شهری سالم تر و پایدارتر را سهل تر سازد. لذا بررسی و مطالعه تصویرهای هوایی سال های مختلف در کنار سایر راهکارها به عنوان یکی از بهترین ابزارهای شناخت و تحلیل در این زمینه بشمار می روند. بر همین اساس مقاله حاضر با رویکردی توصیفی و در نهایت تحلیل گونه تلاش دارد تا تغییرات کالبدی شهر ارومیه را مورد مطالعه قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - اثرات زیست محیطی جاده شهید کلانتری بر دریاچه ارومیه
نادر حبیب زاده منصور بدری فر

وجود دریاچه ارومیه در حد فاصل استان های آذربایجان شرقی و غربی به عنوان یکی از نادرترین زیستگاه هایدنیا، منظره های زیبا و بدیع ایجاد نموده است . در صورت ایجاد یک راه مناسب و فراهم نمودن شرایط لازم از طریقاحداث جاده روی دریاچه، این دریاچه و منطقه اطراف آن رامی توان به یکی چکیده کامل

وجود دریاچه ارومیه در حد فاصل استان های آذربایجان شرقی و غربی به عنوان یکی از نادرترین زیستگاه هایدنیا، منظره های زیبا و بدیع ایجاد نموده است . در صورت ایجاد یک راه مناسب و فراهم نمودن شرایط لازم از طریقاحداث جاده روی دریاچه، این دریاچه و منطقه اطراف آن رامی توان به یکی از قطب های گردشگری ملی و بین المللی تبدیل نمود. در عین حال، ایجاد جاده روی دریاچه ارومیهمی تواند به آسان کردن تردد میان مراکز دو استان مهم نقش بسیار تاثیرگذار در پیشرفت این مناطق ایفا نماید . ازطرف دیگراحداث این جاده برروی دریاچه، طبعاً با این منافع ملی و بین المللی، اثرات منفی بسیاری بر دریاچه ای باویژگی های بوم شناختی حساس و بسیار شکننده و نیز بر مسائل اقتصادی و اجتماعی منطقه خواهد گذاشت .بنابراین، مطالعه عمیق تر اثرات زیست محیطی احداث این جاده روی این اکوسیستم ویژه و منحصر به فرد کهحساسیت های ملی و بین المللی نیز دارد، ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. در این پژوهش سعی گردیده است اثراتزیست محیطی مهم احداث جاده شهید کلانتری بر حوزه دریاچه و در مقابل اثرات خود حوزه دریاچه ارومیه بر احداثجاده شهید کلانتری مورد تحلیل قرار بگیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - عواقب زیست محیطی کاهش سطح آب دریاچه ارومیه و راهکارهای نجات آن
محمد علی احمدیان سمیرا اصغری

قرار گرفتن ایران در در نقطه تلاقی آسیا، آفریقا و اروپا وتنوع اقلیمی باعث تنوع زیستی غنی ایران شده است. در پی تخریب زیست بوم های طبیعی که حاصل از توسعه روزافزون شهرنشینی، آلودگی های صنعتی، زباله ها و پسماند ها، چرای بی رویه، جنگل زدایی، بیابان زایی و فرسایش خاک است، به ط چکیده کامل

قرار گرفتن ایران در در نقطه تلاقی آسیا، آفریقا و اروپا وتنوع اقلیمی باعث تنوع زیستی غنی ایران شده است. در پی تخریب زیست بوم های طبیعی که حاصل از توسعه روزافزون شهرنشینی، آلودگی های صنعتی، زباله ها و پسماند ها، چرای بی رویه، جنگل زدایی، بیابان زایی و فرسایش خاک است، به طرز نگران کننده ای آسیب دیده است. به دلیل فعالیت های مخرب انسانی بحران آب در ایران، گواه دیگری بر مشکلات محیط زیستی کشور است. هدف از این تحقیق بررسی عواقب ناشی از کاهش سطح آب دریاچه ارومیه و درنهایت ارائه راهکارهای نجات آن می باشد.این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد و مدارک معتبر انجام شده و با استفاده از روش فرا تحلیلی تجزیه و تحلیل های لازم صورت گرفته است. نتایج مطالعات و بررسیها نشان می دهد، این دریاچه درطی ۱۳ سال گذشته ۶ متر کاهش سطح داشته ‌است. اختصاص 90 درصد منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، اجرای برنامه های رشد و توسعه منطقه ای بدون توجه به بنیان های جغرافیایی، بهره برداری زیاد از آب رودخانه ها برای آبرسانی به شهرها، روستاها، رشد سریع جمعیت منطقه، ضعف مدیریت منابع آب و نیز عدم سازگاری الگوهای کشت با کم و کیف منابع آب،تبخیر زیاد در پی گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی در پی حفر چاه از دلایل خشک شدن این دریاچه می‌باشند. بروز خشکی دریاچه ارومیه نمودی از عدم وجود برنامه ریزی، امکان سنجی و آینده نگری در انجام پروژه های عمرانی در این منطقه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر(نمونه موردی: پارک ملت-ارومیه)
نیما بایرام زاده خجسته مجدی

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پار چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پارک ساحلی ملت ارومیه هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه آماری نامعلوم، 170 بدست‌آمده است که به صورت تصادفی در محدوده تکمیل گردیده‌است. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است، در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردیده‌است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشانگر این است که میان دو متغییر کیفیت فضای عمومی و فضای صوتی در محیط با ضریب همبستگی 408/0 رابطه متوسط مستقیم برقرار می‌باشد و از سوی دیگر، استفاده از موسیقی و نوفه‌های خوشایند در پارک‌ها و فضاهای سبز همگانی با توجه به نظریات مردم به میزان 1/87 درصد باعث افزایش سرزندگی فضا و افزایش یا ایجاد حس مکان می‌شود. نتیجه گیری: پیشرفت روز افزون جامعه بر مشکلات آن نیز می‌افزاید و باید در جهت رفع این مشکلات نظیر بی‌هویتی مکان‌های طراحی شده، عدم توجه به فضای صوتی فضاهای طراحی شده، کم توجهی به طراحی فضاها برای مردم قدم برداشت که در نهایت با استفاده از مدل اپلیارد در سه بعد، راهکارهای عملیاتی، واکنشی-عاطفی و استنباطی راهکارهایی ارزیابی و ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
رحیم سرور میرنجف موسوی شمس‌اله کاظمی‌زاد

مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوا چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری، میزان مشارکت شهروندان ارومیه و عوامل مؤثر بر آن، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان 384 سرپرست خانوار نمونه در مناطق چهارگانه شهر ارومیه به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای (چند مرحله‌ای) استفاده شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: حاکی از آن است که بیشترین و کمترین میزان مشارکت در مناطق 1 و 2 به ترتیب با میانگین 62% و 51% در 8 مؤلفه بوده است. به طور کلی در شهر ارومیه از میان مؤلفه‌های مورد بررسی، بیشترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه پاکسازی محیط شهری، با 5/71% بوده و کمترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه درختکاری در محله و شهر، با 5/31% بوده است. همچنین، میانگین مشارکت شهروندان در مناطق چهارگانه ارومیه حدود 5/55 درصد بوده که نشان از مشارکت متوسط در اداره امور شهر دارد و عوامل مؤثر بر آن عبارتند از سن، تحصیلات، بعد خانوار، سابقه سکونت در محل، وضع فعالیت، نوع شغل و نوع مسکن بوده است. متغیرهای میزان درآمد و میزان هزینه خانوار هیچ‌گونه رابطه معناداری با میانگین مشارکت شهروندان نشان نداده‌اند. در تحلیل مدل رگرسیونی چند متغیره نیز مشخص شد که متغیرهای وارده بر مدل، 52 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. در این میان سهم متغیرهای مستقل بعد خانوار، سابقه سکونت در محل و نوع شغل از همه بیشتر بوده است. متغیر تحصیلات کمترین سهم در تبیین متغیر وابسته را ایفاد می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - تحلیل و ارزیابی میزان تحقق‌پذیری حکمرانی خوب شهری در ارومیه
علیرضا سلیمانی احمد آفتاب شبنم صدق‌کار

مقدمه و هدف پژوهش: روند سریع گسترش شهرهای ایران بدون پیش‌بینی و استقرار ترتیبات نهادی و قانونی لازم برای کنترل و هدایت توسعه و ارائه خدمات متناسب در کل منطقه موجب بروز مشکلات و چالش‌های محتوایی متعدد، همچون گسترش سکونتگاه‌های غیر رسمی، تخریب محیط زیست و... شده است. در چ چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: روند سریع گسترش شهرهای ایران بدون پیش‌بینی و استقرار ترتیبات نهادی و قانونی لازم برای کنترل و هدایت توسعه و ارائه خدمات متناسب در کل منطقه موجب بروز مشکلات و چالش‌های محتوایی متعدد، همچون گسترش سکونتگاه‌های غیر رسمی، تخریب محیط زیست و... شده است. در چنین شرایطی گذار از حکومت شهری به صورت متمرکز و سلسله‌مراتبی، به سوی حکمروایی مطلوب، غیرمتمرکز و مردم‌سالار امری اجتنا‌ ناپذیر است. لذا بکارگیری رویکرد حکمروایی خوب و متناسب با بافت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورمان، به عنوان رویکردی که کشور را بیش از پیش در مسیر توسعه‌ی پایدار هدایت خواهد کرد، ضرورتی بسیار پیدا کرده است. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی میزان تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری در مدیریت شهری شهر ارومیه می‌باشد. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، مناطق چهارگانه شهر ارومیه بوده و 384 نفر به عنوان حجم‌نمونه و با استفاده از مدل کوکران انتخاب شده‌اند شاخص‌های کارآیی، مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، قانونمندی، اطلاع‌رسانی وعدالت از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و جهت پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌ها: از میان مؤلفه‌های تاثیرگذار، شاخص اثربخشی و کارآیی دارای بیشترین و شاخص اطلاع‌رسانی کم‌ترین تاثیر را در تحقق حکمرانی خوب شهری در ارومیه داشته است. و در بین گویه‌های شاخص کارآیی، پایین بودن سطح کیفیت معابر شهری دارای بالاترین رتبه می‌باشد میانگین رتبه‌ی عوامل درونی (نقاط قوت و ضعف) 25/2 بوده و میانگین رتبه‌ی عوامل بیرونی (نقاط فرصت و تهدید) 75/2 می‌باشد و بنا به ماتریس عوامل داخلی و خارجی (IE)، راهبردهای اقتضایی برای محدوده پیشنهاد گردید. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که تحقق حکمروایی خوب شهری در ارومیه در گرو تمرکززدایی، تصمیم‌سازی و واگذاری اختیارات توأم با پاسخ گویی مناسب؛ بسط و توسعه‌ی نهادهای مدنی و ایجاد زمینه جهت مشارکت‌های مردمی؛ توجه و تأکید بر رعایت اصول شهروندی با بسترسازی فرهنگی و ... می‌باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسی، تحلیل و رتبه‌بندی سطوح برخورداری محلات بافت فرسوده شهر ارومیه
علیرضا سلیمانی احمد آفتاب احمد شیخ‌احمدی

مقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفاده چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: بافت های فرسوده شهری پدیده و مساله ای است که اغلب شهر های کشور با آن مواجه اند. یکی از راه کارهای مطمئن و عملی پیشروی برنامه ریزان شهری برای ساماندهی فضایی مطلوب بافت های فرسوده شهری، شناخت قابلیت ها و پتانسیل های موجود در این بافت ها به منظور استفادهی بهینه از آن ها و نیز شناخت نارسایی های موجود به منظور پرهیز از آنها و برنامه ریزی جهت کاهش انواع نامطلوبیت هایی است که از سوی این طیف از خصوصیات بافت های فرسوده بر فضاهای شهری وارد می شود. در این راستا، هدف اصلی این مقاله محاسبه و بررسی توسعه یافتگی محلات بافت فرسوده شهر ارومیه با تاکید بر شاخص های کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، محلات بافت فرسوده (ده محله بافت مرکزی) شهر ارومیه بوده و 368 نفر به عنوان حجم نمونه و با استفاده از مدل کوکران انتخاب شده اند شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و جهت پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS، GIS و مدل تاپسیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد در شاخص کالبدی، محله راهنمایی با شاخص اولویت 9/0 رتبه اول و محله 7 اولر با شاخص اولویت 33/0 رتبه آخر، در شاخص اقتصادی محله 7 اولر با شاخص اولویت 6/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 2/0 رتبه آخر و در شاخص اجتماعی محله 7 اولر با شاخص اجتماعی 8/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اجتماعی 1/0 رتبه آخر معرفی شدند. نتایج بدست آمده از شاخص های تلفیقی بیانگر آن است که محله دوشابچی خانه با شاخص اولویت 81/0 رتبه اول و محله مفتح با شاخص اولویت 11/0 رتبه آخر را کسب کرده اند. نتیجه گیری: برابر تحلیل صورت گرفته با استفاده از نرم افزار SPSS محلات بافت فرسوده ارومیه در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار و فروبرخوردار (محروم) رتبه بندی شدند. نتایج نشان می دهد که محلة مفتح در پایین ترین سطح برخورداری جای گرفته و اولین اولویت توسعه را به خود اختصاص داده است. دومین سطح شامل محلات مهدی القدم و دادگستری است و سطح دوم توسعه محلات را در بر می گیرد، سطح یک، محلات دوشابچی خانه، 7 اولر، شورشورا، راهنمایی، دره چایی، کومورچوخانه و ارم را در بر می گیرد که آخرین اولویت توسعه را در بر دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور در سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله کشتارگاه-ارومیه)
رسول درسخوان نیما بایرام زاده

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی رابطه میان متغیرهای توصیفی و نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد که در نهایت در راستای ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور و با استفاده از پتانسیل‌های محله‌ای و فرامحله‌ای به ارائه راهبردهای پیشنهادی می‌پردازد چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی رابطه میان متغیرهای توصیفی و نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی می‌باشد که در نهایت در راستای ارتقا نشاط اجتماعی با رویکرد اجتماع محور و با استفاده از پتانسیل‌های محله‌ای و فرامحله‌ای به ارائه راهبردهای پیشنهادی می‌پردازد. روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده به دو صورت برداشت اسنادی و میدانی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، ساکنین محله کشتارگاه بوده و براساس فرمول کوکران حجم نمونه 372 نفر بدست می‌آید. تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام گرفته است. در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از بررسی‌های آماری و پرسش‌نامه‌ها تجزیه ‌و تحلیل می‌گردد. یافته‌ها: با توجه به آزمون اسپیرمن و یومن-ویتنی نتایج این پژوهش نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم بین متغیرهای وضعیت تأهل، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، میزان درآمد و نشاط اجتماعی بوده و میان سن و نشاط اجتماعی نیز رابطه کم عکس برقرار است همچنین با توجه به مقدار میانگین رتبه‌ای، زنان نسبت به مردان دارای نشاط اجتماعی بالاتری هستند. نتیجه گیری: در راستای توانمندسازی و ارتقای نشاط اجتماعی براساس پتانسیل‌ها، دارایی‌های محله و رویکرد اجتماع محور در محله کشتارگاه چهار نوع راهبرد: راهبردهای تهاجمی، تنوع، بازنگری، تدافعی تدوین و برای محله ارائه گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - تبیین عوامل تأثیرگذار بر پایداری بخش باغبانی مطالعه موردی: شهرستان ارومیه
سجاد حسامی ریشکانی لقمان رشیدپور سلیمان رسولی آذر

هدف اصلی این تحقیق تبیین عوامل تأثیرگذار بر پایداری بخش باغداری شهرستان ارومیه بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر میزان نظارت و درجه کنترل متغیرها از نوع پیمایشی و ازلحاظ جمع‌آوری داده‌ها میدانی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را باغداران موفق و پیشرو شهرستان ارومیه چکیده کامل

هدف اصلی این تحقیق تبیین عوامل تأثیرگذار بر پایداری بخش باغداری شهرستان ارومیه بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر میزان نظارت و درجه کنترل متغیرها از نوع پیمایشی و ازلحاظ جمع‌آوری داده‌ها میدانی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را باغداران موفق و پیشرو شهرستان ارومیه به تعداد 200 نفر تشکیل می دادند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 130 نفر از آن‌ها به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. با توجه به پراکنش جامعه آماری از روش نمونه گیری چندمرحله ای طبقه ای با انتساب متناسب و تصادفی ساده استفاده شد. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌ای محقق ساخته استفاده گردید. اعتبار محتوایی پرسشنامه با نظرخواهی اساتید راهنما و مشاور تائید و قابلیت اعتماد پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفا کرونباخ تعیین گردید که میزان آن برای طیف‌های پرسشنامه 87/0= α تعیین گردید که قابل‌قبول می باشد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عوامل تأثیرگذار بر پایداری بخش باغبانی شهرستان ارومیه را می‌توان در هفت عامل کلیدی دسته‌بندی نمود که این عوامل درمجموع 8/80 درصد واریانس کل عوامل تأثیرگذار بر پایداری بخش باغداری را تبیین کرده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی قانون هدفمند کردن یارانه‌ها بر کیفیت زندگی خانوارهای روستایی شهرستان ارومیه
امیر احمدی غلامرضا مجردی محمد بادسار

زندگی در مناطق روستایی باعث می‌شود تا افراد دسترسی کمتری به خدمات اجتماعی و اقتصادی داشته باشند. ازاین‌رو، آرمان اصلی برنامه‌ها و پروژه‌های توسعه روستایی، بهبود کیفیت زندگی کسانی است که در این مناطق زندگی می‌کنند. بر همین اساس قانون هدفمندی یارانه ها نیز به‌منظور برقرار چکیده کامل

زندگی در مناطق روستایی باعث می‌شود تا افراد دسترسی کمتری به خدمات اجتماعی و اقتصادی داشته باشند. ازاین‌رو، آرمان اصلی برنامه‌ها و پروژه‌های توسعه روستایی، بهبود کیفیت زندگی کسانی است که در این مناطق زندگی می‌کنند. بر همین اساس قانون هدفمندی یارانه ها نیز به‌منظور برقراری عدالت و رفاه اجتماعی و همچنین ارتقای سطح کیفیت زندگی قشر ضعیف جامعه به اجرا درآمد. پژوهش پیمایشی- تحلیلی حاضر با هدف بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی قانون هدفمندی یارانه ها بر کیفیت زندگی روستاییان شهرستان ارومیه به انجام رسید. جامعه آماری این تحقیق را 71353 خانوار روستایی این شهرستان تشکیل داد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 265 نفر به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات این تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن به‌وسیله گروهی از افراد متخصص تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. مقدار این ضریب برای شاخص‌های مختلف بین70/0 تا 93/0 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها هم بر بعد اقتصادی (531/0β= و سطح معنی‌داری=000/0) و هم بر بعد اجتماعی (582/0β= و سطح معنی‌داری =000/0) کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان ارومیه اثر مثبت و معنی‌داری داشته ولی اثرات اجتماعی آن بیش از اثرات اقتصادی اجرای این قانون بوده است. با این وصف ازآنجاکه کیفیت زندگی تابع شرایط و عوامل بسیار متنوع و متعددی است با قطعیت نمی‌توان تمام تغییرات حاصله را به اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها مرتبط دانست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بررسی سرولوژیک شیوع توکسوپلاسموزیس انسانی در شهرستان ارومیه به روش الکتروکمی لومینسانس (ECLIA)
سهراب رسولی امین خدادادی مزدک سید مصطفایی

توکسوپلاسما انگلی با انتشار وسیع جهانی است. میزبان نهایی این انگل گربه سانان بوده و انسان و طیف وسیعی از جانوران به عنوان میزبانان واسط این انگل مطرح هستند. هدف این تحقیق تعیین سرواپیدمیولوژیک عفونت توکسوپلاسموزیس انسانی در سطح شهرستان ارومیه در طی سال 1389 می‌باشد. در چکیده کامل

توکسوپلاسما انگلی با انتشار وسیع جهانی است. میزبان نهایی این انگل گربه سانان بوده و انسان و طیف وسیعی از جانوران به عنوان میزبانان واسط این انگل مطرح هستند. هدف این تحقیق تعیین سرواپیدمیولوژیک عفونت توکسوپلاسموزیس انسانی در سطح شهرستان ارومیه در طی سال 1389 می‌باشد. در این مطالعه توصیفی ـ مقطعی، به طور تصادفی نمونه خون 200 نفر از افراد مراجعه کننده به آزمایشگاه‌های سطح شهرستان ارومیه، همراه با تکمیل پرسشنامه‌ای، اخذ و این نمونه‌ها از نظر تیتر آنتی‌بادی IgG و IgM علیه توکسوپلاسما گوندی به روش الکتروکمی لومینسانس بررسی گردیده و نتایج حاصله با آزمون مربع کای مورد آنالیز آماری قرار گرفتند. از 200 نمونه خون مورد بررسی، در 94 نمونه تیتر آنتی‌بادی IgG (47%)و در7 نمونه تیتر آنتی‌بادی IgM(5/3%)، مثبت بود. همچنین تیتر IgG در 9 (5/4%) نمونه در محدوده مشکوک قرار داشت و در یک نمونه تنهاIgM مثبت بود. از افراد مذکور 6 نفر دارای عفونت حاد و80 نفر دارای عفونت مزمن بودند. نتایج نشان داد بین شیوع توکسوپلاسموز و سن، شغل و میزان تحصیلات افراد و نحوه شستشوی سبزیجات ارتباط آماری معنی‌دار وجود دارد(05/0P<) ، اما بین جنسیت، تاهل، محل سکونت افراد، تماس با گربه و خاک، مصرف گوشت نیم پخته، و سابقه بستری با بیماری رابطه معنی‌داری بدست نیامد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی آلودگی چشم ماهی کاراس به انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم در رودخانه نازلوی شهرستان ارومیه
سهراب رسولی امیرعلی انوار حامد اهری داریوش آزادیخواه امین خدادادی

در این بررسی، میزان شیوع آلودگی انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم در ماهیانکاراس رودخانه ی نازلوی شهرستان ارومیه از پائیز سال 1388 تا تابستان سال1389 بررسی گردید. مجموعاً 43 قطعه ماهی در چهار نوبت در فصول مختلفسال با تور ماهیگیری صید گردیده و بوسیله ظروف پلاستیکی مجهز به کپسو چکیده کامل

در این بررسی، میزان شیوع آلودگی انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم در ماهیانکاراس رودخانه ی نازلوی شهرستان ارومیه از پائیز سال 1388 تا تابستان سال1389 بررسی گردید. مجموعاً 43 قطعه ماهی در چهار نوبت در فصول مختلفسال با تور ماهیگیری صید گردیده و بوسیله ظروف پلاستیکی مجهز به کپسولاکسیژن به آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه حمل گردیدو در آزمایشگاه از لحاظ انگل مذکور مورد مطالعه قرار گرفتند. براساس نتایجبدست آمده 16,27 درصد ماهیان ( 7 قطعه ماهی) به این انگل آلوده بودند کهنشان دهنده در صد بالای آلودگی در ماهیان این منبع آبی می باشد. زیرا مقدار نرمال آن برحسب گزارش سازمان جهانی APHIS veterinary service info sheet 3تا 10 درصد می باشد. براساس بررسی های آماری انجام گرفته درصد آلودگیدر ماهیان آلوده به این انگل، در تغییرات دمای فصول مختلف متفاوت می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - برآورد جریان ورودی به دریاچه ارومیه با استفاده از تلفیق مدل‌های سری زمانی و شبیه‌سازی شرایط توسعه حوضه آبریز در دو سناریوی بلند و کوتاه مدت
اردلان شریف نسب مجتبی شوریان

دریاچه ارومیه به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین دریاچه داخلی ایران و به‌ عنوان یکی از ذخایر ارزشمند جهانی زیست‌کره از وضعیت نامطلوبی در سالهای اخیر برخوردار بوده است. شرایط نامناسب این دریاچه موجب آثار جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی خواهد شد. لذا بررسی این موضوع چکیده کامل

دریاچه ارومیه به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین دریاچه داخلی ایران و به‌ عنوان یکی از ذخایر ارزشمند جهانی زیست‌کره از وضعیت نامطلوبی در سالهای اخیر برخوردار بوده است. شرایط نامناسب این دریاچه موجب آثار جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی خواهد شد. لذا بررسی این موضوع از جنبه‌های مختلف ضروری می‌نماید. در تحقیق حاضر، با استفاده از مدلهای سری‌زمانی میانگین متحرک خود ‌بازگشت (ARMA) جریان ورودی به رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای سال‌های آتی در دو سناریو، یک‌بار بر اساس داده‌های ثبت شده بلند مدت و بار دیگر بر اساس داده‌های کوتاه مدت دوره‌های خشکسالی اخیر پیش‌بینی گردیده است. سپس با وارد کردن پتانسیل جریان سطحی تولیدی رودخانه‌ها در مدل شبیه‌سازی شرایط توسعه حوضۀ آبریز دریاچه ارومیه در افق 1420 در محیط MODSIM، پس از تعیین وضعیت منابع و مصارف، جریان ورودی به دریاچه ارومیه در هر یک از سناریوها برآورد و اختلاف آن با حقابه زیست محیطی مصوب دریاچه محاسبه گردیده است. در نهایت بعنوان یک راهکار کلی، میزان کاهشی که لازم است در مقادیر نیاز آبی کشاورزی بعنوان مصرف کننده اصلی آب در حوضه داده شود، محاسبه گردیده تا حقابه دریاچه تأمین گردد. نتایج حاکی از آن است در صورتی که نیاز آبی سالیانه متوسط کشاورزی در کل حوضه آبریز در سناریوهای پیش بینی بر اساس داده‌های بلند و کوتاه مدت به طور متوسط در حدود 14% و 56% کاهش یابد، حقابه زیست محیطی مصوب دریاچه ارومیه قابل تأمین خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تحلیل زمانی رگبارهای شرق دریاچه ارومیه با روش منحنی‌های هاف
آقای دکتر یعقوب دین پژوه ساینا وکیلی آذر

در این مطالعه، با استفاده از 418 رگبار بارش در 4 ایستگاه درشرق دریاچه ارومیه، منحنی‌های‌ هاف رسم شد. رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار به چهار کلاس به‌شرح 1- صفر تا دو ، 2- دو تا شش، 3- شش تا دوازده و 4- بیش از دوازده ساعت دسته‌بندی شدند. منحنی‌های هر دسته به‌ازای ا چکیده کامل

در این مطالعه، با استفاده از 418 رگبار بارش در 4 ایستگاه درشرق دریاچه ارومیه، منحنی‌های‌ هاف رسم شد. رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار به چهار کلاس به‌شرح 1- صفر تا دو ، 2- دو تا شش، 3- شش تا دوازده و 4- بیش از دوازده ساعت دسته‌بندی شدند. منحنی‌های هر دسته به‌ازای احتمالات 10%، 20% ،.... و 90% رسم گردید. این کار برای کل رویدادها در یک کلاس منفرد نیز تهیه شد. سه شاخص جدید شامل S، I و Q تعریف شد. هیتوگراف رگبار طرح از اطلاعات کل رویدادها در یک کلاس‌ مجزا برای هر ایستگاه با استفاده از منحنی هاف 50 و 90 درصد به‌دست آمد. مدل ریاضی منحنی‌های هاف در فرم لاجستیک بسط و پارامترهای آن به‌دست آمد. نتایج نشان داد که در کلاس بارشی 2-0 ساعت، به‌جز ایستگاه سراب که بارش-های آن از نوع چارک اولی می‌باشد، سایر ایستگاه‌ها چارک دومی هستند. برای کلاس بارشی 6-2 ساعت، سراب و هریس چارک اولی و تبریز و ملکان به‌ترتیب، چارک دومی و سومی هستند. برای رگبارهای با دوام (12-6) ساعت، بجز سراب که چارک اولی است، بقیه ایستگاه‌ها چارک سومی می‌باشند. در کلاس بارشی بیش از 12 ساعت، ایستگاه‌های تبریز و سراب چارک اولی و هریس چارک دومی است. نتایج نشان داد که فاصله قائم منحنی‌های هاف 50% و 90% با ارتقاء نوع چارک‌ در همه ایستگاه‌ها کوتاه‌تر می‌شود (S>I>Q). بر‌اساس نتایج مدل لاجستیک قادر به برازش خیلی خوب رگبارها در ایستگاه‌های منتخب می‌باشد، طوریکه ضریب همبستگی بین مشاهدات و مدل بین 979/0 و 998/0 حاصل شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - رابطه سازندهای زمین شناسی و شکل اراضی با تشکیل و تحول خاک (مطالعه موردی بخش جنوبی دشت ارومیه)
هنگامه جوادى رضا سکوتی اسکویی ابراهیم پذیرا

این پژوهش، با هدف مطالعه تأثیر شکل اراضی و سازندهای زمین شناسی برروی برخی ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی خاکها به منظور شناسایی بهتر و کامل‌تر خاک‌ها در جهت مدیریت بهینه اراضی و پیشبرد کشاورزی پایداردر بخش جنوبی دشت ارومیه به مساحت 17000 هکتار در استان آذربایجان‌غربی انجام گ چکیده کامل

این پژوهش، با هدف مطالعه تأثیر شکل اراضی و سازندهای زمین شناسی برروی برخی ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی خاکها به منظور شناسایی بهتر و کامل‌تر خاک‌ها در جهت مدیریت بهینه اراضی و پیشبرد کشاورزی پایداردر بخش جنوبی دشت ارومیه به مساحت 17000 هکتار در استان آذربایجان‌غربی انجام گرفت. در این پژوهش برای شناسایی و تفکیک اشکال مختلف اراضی از عکس‌های هوایی، نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی استفاده گردید. تفکیک و جداسازی سری های خاک بر اساس فرآیندهای ژئومورفولوژی و خاکسازی انجام شد. تعداد 30 پروفیل خاک به ابعاد استاندارد حفر و تشریح گردید. تعداد پنج خاکرخ شاهد انتخاب و پس از نمونه برداری هر افق ژنتیکی، به آزمایشگاه منتقل شد. رژیم رطوبتی خاک xeric و رژیم حرارتی mesic تعیین شده است. رده‌بندی خاک‌های منطقه جز Inceptisol ها و زیر گروه‌ بزرگ غالب Fluventic می‌باشد. بیشتر سازند‌ها و سنگ‌های واقع در حوضه آبریز رودخانه‌های باراندوز و قاسملو سنگ‌ها و تشکیلات آهکی بوده و آهک یکی از فاکتورهای تعیین کننده سنگ مادر در تشکیل خاکهای مختلف منطقه بوده است. از طرفی فیزیوگرافی و توپوگرافی نیز نقش مهم و تعیین کننده‌ای داشته‌اند، بطوریکه تراس‌های فوقانی دارای خاک تکامل یافته‌تر بوده و مناطق با شیب ملایم‌تر و قدمت کمتر خاک‌های با تکامل کم‌تری را شامل می‌شوند. با کاهش ارتفاع و نزدیکی به دریاچه ارومیه تأثیر سطح آب زیرزمینی و شوری آن بر پروفیل‌ها مشهود و مشخص است. در این میان حاشیه رودخانه و آبراهه‌ها به دلیل رسوبگذاری‌های عصر حاضر دارای خاک‌های جوان و تکامل نیافته هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - تحلیل چند متغیره خشکسالی‌های هیدرولوژیک در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از تکنیک تولید داده مصنوعی و توابع مفصل
بابک شاهی نژاد زهرا شمس ذبیح الله خانی تملیه آزاده ارشیا

10.30495/wsrcj.2022.20328

زمینه و هدف: در دیدگاه هیدرولوژیک اندازه‌گیری میزان آب‌های جاری رودخانه‌ها دریاچه‌ها و آب‌های زیرزمینی معیار خشکسالی می‌باشد و یک زمان پایه بین فقدان بارندگی و کم شدن آب‌های جاری و رودخانه‌ها و آب دریاچه‌ها و آب‌های زیرزمینی وجود دارد. در زمینه خشکسالی هواشناسی مطالعات چکیده کامل

زمینه و هدف: در دیدگاه هیدرولوژیک اندازه‌گیری میزان آب‌های جاری رودخانه‌ها دریاچه‌ها و آب‌های زیرزمینی معیار خشکسالی می‌باشد و یک زمان پایه بین فقدان بارندگی و کم شدن آب‌های جاری و رودخانه‌ها و آب دریاچه‌ها و آب‌های زیرزمینی وجود دارد. در زمینه خشکسالی هواشناسی مطالعات بیشتری در قیاس با خشکسالی هیدرولوژیک صورت گرفته است. لذا هدف از این تحقیق تحلیل چند متغیره خشکسالی های هیدرولوژیک در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از مدل‌های تولید داده مصنوعی و توابع مفصل می باشد. لذا بکار بردن تلفیق روش های مذکور برای تحلیل خشکسالی های هیدرولوژیک به عنوان روشی جدید جهت تحلیل خشکسالی های هیدرولوژیک بکار گرفته شد.روش پژوهش: در این تحقیق به منظور تحلیل چند متغیره خشکسالی های هیدرولوژیک در حوضه دریاچه ارومیه از داده های دبی جریان 28 ایستگاه هیدرمتری که رژیم جریان در آنها واقعی می باشد طی دوره آماری 40 ساله (1395-1356 شمسی) استفاده گردید. همچنین جهت تولید داده های مصنوعی از مدل Ar (1) و جهت تحلیل خشکسالی از شاخص SDImod استفاده گردید. برای این منظور اقدام به تولید داده-های مصنوعی در 1000 تکرار گردید. از آنجائی که تحلیل تک متغیره خشکسالی و تحلیل بر مبنای داده های تاریخی نمی تواند به تنهایی افقی از خشکسالی های آتی را نشان دهد، لذا با استفاده از مدل Ar (1) داده های سالیانه تولید گردید و سپس با استفاده از مدل والنسیا شاکی اقدام به تولید داده های مصنوعی ماهیانه گردید. سپس مشخصات خشکسالی (شدت و مدت) برای هر دو سری داده-های تاریخی و تولیدی استخراج گردید و توزیع های رایج در هیدرولوژی بر داده های شدت، مدت و جریان برازش داده شد سپس ماتریس احتمال انتقال و ماتریس شرایط پایدار آنها نیز محاسبه گردید. همچنین با استفاده از ده توابع مفصل ارشمیدسی اقدام به تحلیل چند متغیره خشکسالی های هیدرولوژیک گردید. کد نویسی مراحل فوق در محیط نرم‌افزار متلب انجام شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد پس از بررسی همگنی داده ها و تست ایستایی بودن آنها غالب داده ها از همگنی لازم برخوردار بوده‌اند و نتایج حاصل از همگنی داده ها نشان داد که ضریب تبیین بالای 9/0 و نتایج تست ایستایی و روند آنها نشان داد که داده ها در محدود مجاز 1/2± و 96/1± قرار داشتند. نتایج حاصل از برازش داده ها بر توزیع های رایج آماری نشان داد که تابع لوگ پیرسون تیپ 3 بر داده های جریان و توابع توزیع های گاما و نمایی به ترتیب بر شدت و مدت خشکسالی به عنوان توابع توزیع برتر شناخته شدند. تعداد دوره‌های خشکسالی بر اساس مقیاس‌های مختلف شاخص SDImod نشان داد برای دوره‌های مختلف تعداد دوره‌های خشکسالی برای مقیاس‌های کوتاه‌مدت بیشتر از مقیاس‌های بلندمدت بوده است. همچنین متوسط شدت و مدت خشکسالی برای داده های تولیدی و تاریخی حاکی از افزایش شدت خشکسالی برای داده های تولیدی نسبت به داده های تاریخی می باشد. نتایج حاصل از کلاس‌بندی دوره های خشکسالی برای داده های تاریخی و تولیدی نشان داد که به‌طور تقریبی 68 درصد از داده ها در طی دوره آماری در محدوده نرمال قرار داشتند و 32 درصد را سایر کلاس ها تشکیل داده‌اند. همچنین نتایج حاصل از توابع مفصل نشان داد که تابع مفصل جوئی در مرتبه اول و توابع فیلیپ گامبل و گالامبوس در مرتبه بعدی به عنوان توابع مفصل برتر شناخته شدند.نتایج: در نهایت نتایج حاصل نشان داد مدل‌های تولید داده‌های مصنوعی برای داده‌های سالیانه و ماهیانه برای سال‌های آماری کمتر از 30 سال مشخصات آماری میانگین، انحراف معیار، چولگی و همبستگی بین دو ماه متوالی را در حد قابل قبولی حفظ می‌کند، در حالی‌که با افزایش تعداد سال‌های آماری عملکرد مدل مطلوب‌تر می‌شود. احتمال تجمعی عدم خشکسالی یک‌ساله و احتمالات حالت نرمال و تر سالی در ماه‌های گرم سال بیشتر از ماه‌های دیگر سال باشد. همچنین با افزایش دوره‌های خشکسالی، احتمال تجمعی عدم خشکسالی نیز افزایش می‌یابد، بطوریکه با افزایش دوره‌ها این میزان احتمال کاهش می‌یابد و تقریباً صفر می‌شود. نتایج حاصل از دوره بازگشت های توأم و شرطی و همچنین دوره بازگشت کندال نشان داد که در دوره های آتی احتمال رخدادن خشکسالی حداقل مشابه داده های تاریخی انتظار می رود. همچنین نتایج نشان داد که تابع مفصل جوئی به عنوان تابع مفصل برتر برای داده های تاریخی و تولیدی شناخته شد. بر این اساس تابع مفصل تئوری در برابر تابع مفصل تجربی به نیمساز زاویه 45 درجه نزدیک می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - اثر روند کاربری اراضی بر میزان مصرف آب کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه در 20 سال آتی با استفاده از زنجیره مارکوف
کیومرث روشنگر محمدتقی اعلمی حسن گل‌محمدی

10.30495/wsrcj.2022.68546.11310

زمینه و هدف: کاهش سطح تراز آبی دریاچه ارومیه و اثرات آن بر محیط پیرامون این دریاچه از موضوعات و چالش‌های مهم ملی و بین‌المللی در دو دهه اخیر بوده است. براساس مطالعات صورت گرفته یکی از مهمترین عامل اثرگذار بر این روند کاهشی، افزایش برداشت به-ویژه جهت امور کشاورزی بوده اس چکیده کامل

زمینه و هدف: کاهش سطح تراز آبی دریاچه ارومیه و اثرات آن بر محیط پیرامون این دریاچه از موضوعات و چالش‌های مهم ملی و بین‌المللی در دو دهه اخیر بوده است. براساس مطالعات صورت گرفته یکی از مهمترین عامل اثرگذار بر این روند کاهشی، افزایش برداشت به-ویژه جهت امور کشاورزی بوده است. برهمین اساس هدف پژوهش حاضر شبیه‌سازی وضعیت آینده منابع آب حوضه دریاچه ارومیه، تحت تأثیر مساحت کاربری‌های کشاورزی جهت برنامه‌ریزی بهتر آینده منابع آب این حوضه می‌باشد.روش پژوهش: به این منظور، نخست داده‌های تصاویر ماهواره‌ای لندست در بازه زمانی سال 2000 الی 2020 به کمک الگورتیم SVM در نرم‌افزار ENVI5.3 طبقه‌بندی و صحت طبقه‌بندی با استفاده از الگوریتم Kappa Coefficient سنجیده شد. در ادامه آمارها و اطلاعات مربوط به تغییر الگوی کشت (از زراعی به باغی) و منابع آب ورودی به دریاچه ارومیه محاسبه گردید. درگام بعد با استفاده از دو روش LCM, CA-MARKOV شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 و 2040 انجام شد و در نهایت پس از مشخص نمودن میزان تغییرات هریک از کاربری‌ها، میزان آب مورد نیاز جهت امور کشاورزی در حوضه آبریز با استفاده از مدل NETWAT شبیه‌سازی شد.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که مساحت دو کاربری کشاورزی آبی و باغ به ترتیب از 1450 و 395 کیلومترمربع در سال 2000 به بیش از 3600 و 1650 کیلومترمربع در سال 2040 افزایش خواهد یافت. همین امر باعث افزایش میزان آب مورد نیاز جهت امور کشاورزی از 1500 میلیون مترمکعب در سال 2000 به بیش از 4100 میلیون مترمکعب در سال 2040 خواهد شد.نتایج: به کاربری کشاورزی آبی از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 1253.05 افزوده شده که طبق پیش‫بینی به روش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 2049.54 می‫رسد، که میزان مصرف آب را 1 میلیارد و 473 میلیون مترمکعب افزایش می‫دهد. به کاربری باغات از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 688.02 افزوده شده که طبق پیش‫بینی به روش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 1276.14 می‫رسد، که میزان مصرف آب را 703 میلیون مترمکعب افزایش می‫ دهد. به کاربری دیم از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 367.06 افزوده شده که طبق پیش‫بینی بروش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 531 می‫رسد، که میزان مصرف آب را MCM 253 افزایش می‫دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - تغییرات زمانی و مکانی شوری آب زیرزمینی دشت ارومیه
رضا سکوتی‌اسکوئی

روند تشدیدی کاهش سطح دریاچه ارومیه موجب پایین آمدن کیفیت آب، لب شور و غیرقابل برداشت شدن آن در چاه های حاشیه دریاچه شده است. از این نظر، تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات شوری سطح آب زیرزمینی دشت ارومیه در سه دوره زمانی انجام شد. برای ارزیابی شوری آب زیرزمینی، داده های مر چکیده کامل

روند تشدیدی کاهش سطح دریاچه ارومیه موجب پایین آمدن کیفیت آب، لب شور و غیرقابل برداشت شدن آن در چاه های حاشیه دریاچه شده است. از این نظر، تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات شوری سطح آب زیرزمینی دشت ارومیه در سه دوره زمانی انجام شد. برای ارزیابی شوری آب زیرزمینی، داده های مربوط به تعداد 57 چاه در سه مقطع زمانی1380، 1384 و 1387 بررسی و با استفاده از روش کریجینگ معمولی در محیط GIS و نرم افزارهای GS+ و ARCVIEW8 نقشه های تغییرات شوری آب زیرزمینی دشت تهیه شد. نتایج به دست آمده نشان داد نیم تغییر نمای تجربی با مدل کروی، شعاع تاثیر 26860 متر و خطای برآورد 288/0 دسی زیمنس بر متر برای برآورد شوری آب زیر زمینی دشت مناسب تر است. ضریب همبستگی برای مدل برازش یافته برابر 999/0 بدست آمد. بر اساس نقشه های شوری آب زیرزمینی تهیه شده، مساحت اراضی با شوری آب زیرزمینی بیش از 2 دسی زیمنس بر متر در سال 1380 برابر 1924 هکتار بود که در سال 1387 به 8331 هکتار رسیده است. همچنین طی این سال ها، مساحت اراضی با شوری آب زیرزمینی کمتر از 1 دسی زیمنس بر متر معادل 14675 هکتار کاهش یافته است. مقادیر بیشینه شوری مشاهده شده نیز از 91/1 دسی زیمنس بر متر در سال 1380 به 8/5 دسی زیمنس بر متر در سال 1387 افزایش یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات و ارائه راهبرد تغییر الگوی کشت (مطالعه موردی: حوضه سیمینه‌رود)
مصطفی رضایی زمان علی افروزی

پیش‌بینی و ارزیابی اثرات تغییر اقلیم در برنامه‌ریزی‌های آتی مدیران می‌تواند بسیار مؤثر باشد. ابزارهای مختلفی برای رسیدن به این هدف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق، مدل SWAT برای شبیه‌سازی و ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر محصولات در حوضه سیمینه‌رود استفاده شد و راه چکیده کامل

پیش‌بینی و ارزیابی اثرات تغییر اقلیم در برنامه‌ریزی‌های آتی مدیران می‌تواند بسیار مؤثر باشد. ابزارهای مختلفی برای رسیدن به این هدف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق، مدل SWAT برای شبیه‌سازی و ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر محصولات در حوضه سیمینه‌رود استفاده شد و راهبرد تغییر الگوی کشت به‌عنوان یک راهکار تطبیقی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای مدل‌سازی شرایط تغییر اقلیم در منطقه از خروجی‌های مدل گردش عمومی جوی-اقیانوسی HadCM3 تحت دو سناریو انتشار A2 و B2 بهره گرفته شد. این خروجی‌ها با استفاده از مدل SDSM ریزمقیاس‌نمایی شدند و داده‌های کمینه و بیشینه دما و بارندگی برای سال‌های 2010 تا 2033 به‌دست آمدند و به‌عنوان ورودی برای مدل SWAT به‌کار برده شدند. سپس مقادیر تنش‌های آبی و دمایی، عملکرد محصولات و جریان ورودی به دریاچه ارومیه تحت شرایط تغییر اقلیم برآورد و به‌عنوان راهبرد مدیریت فعلی (BAU) نام‌گذاری شد. نتایج حاکی از افزایش متوسط تنش آبی و دمایی و کاهش عملکرد محصولات بود. پس از ارزیابی اثرات تغییر اقلیم در حوضه، تغییر الگوی کشت به گندم و جو به‌عنوان راهبردی تطبیقی مورد ارزیابی قرار گرفت که نشان‌دهنده کاهش 32 و 24 درصدی تنش آبی تحت هر دو سناریو انتشار A2 و B2 نسبت به‌شرایط مدیریت فعلی (BAU) بود. همچنین کالری تولیدی و ورودی به دریاچه افزایشی به‌ترتیب برابر 6/15 و 8/15 درصد تحت سناریو A2 و 8/11 و 1/12 درصد تحت سناریو B2 را نسبت به‌شرایط BAU نشان داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - صحت‌سنجی داده‏‌های بارندگی ایستگاه‌‏های غیرثبات سازمان هواشناسی و تماب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
نوید قاجارنیا عبدالمجید لیاقت پیمان دانش‌کار آراسته

پیش‌بینی و تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت و حفاظت از منابع آب نیازمند در دست داشتن برآوردهای درست و مطمئن از بارندگی است. لذا بررسی صحت داده های سری های زمانی قبل از آغاز تحقیق، یک بخش معمول و اجتناب ناپذیر در مطالعات هیدرولوژی و منابع آب است. برای این منظور، سری زمانی داده چکیده کامل

پیش‌بینی و تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت و حفاظت از منابع آب نیازمند در دست داشتن برآوردهای درست و مطمئن از بارندگی است. لذا بررسی صحت داده های سری های زمانی قبل از آغاز تحقیق، یک بخش معمول و اجتناب ناپذیر در مطالعات هیدرولوژی و منابع آب است. برای این منظور، سری زمانی داده ها با استفاده از آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت نیاز، ناهمگنی ها و نوسانات نامحتمل داده ها اصلاح و یا حذف می شوند. هرچند معمولاً گذر موفق سری های زمانی از آزمون های آماری از لحاظ علمی صحت داده ها را تأیید می کند ولی بررسی های دقیق تر سری های زمانی ممکن است شواهد متفاوتی را عیان سازند. لذا در این تحقیق با انتخاب داده های بارندگی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، پاسخ های بدست آمده از برخی آزمون های آماری بررسی صحت داده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطالعه عمیق و دقیق داده ها و مقایسه با ایستگاه های مجاور نشان می دهد که اعتماد و اتکای کامل به نتایج آزمون های آماری به تنهایی برای صحت‌سنجی داده ها کافی نبوده و گاهی نتایج بدست آمده ممکن است محقق را نسبت به شرایط و درستی واقعی داده های سری های زمانی مورد مطالعه، بسیار گمراه سازد. بر طبق نتایج آزمون‌های همگنی مورد استفاده در این تحقیق، تنها 4/2 درصد از ایستگاه‌های حوضه نیازمند اصلاحات و یا حذف بوده‌اند و این در حالیست که مطالعه عمیق داده ها نشان از غیرقابل اعتماد بودن 6/12 درصد از ایستگاه‌های حوضه و لزوم حذف آنها دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - پیش‌بینی خشک‌سالی با بهره‌گیری از مدل ترکیبی ماشین بردار پشتیبان موجکی و شاخص SPI (مطالعه موردی: حوضه دریاچه ارومیه-ایران)
مهدی کماسی سروش شرقی

10.22034/jest.2020.9578

زمینه و هدف: خشک‌سالی تهدیدی جدی برای انسان و محیط‌زیست بوده ازاین‌رو یافتن شاخصی جهت پیش بینی این پدیده از اهمیت به سزایی برخوردار است. شاخص بارش استانداردشده (SPI) یک شاخص جامع جهت طبقه‌بندی شدت خشک‌سالی به‌حساب می آید. مدل های هوش مصنوعی کلاسیک از متداول ترین مدل های چکیده کامل

زمینه و هدف: خشک‌سالی تهدیدی جدی برای انسان و محیط‌زیست بوده ازاین‌رو یافتن شاخصی جهت پیش بینی این پدیده از اهمیت به سزایی برخوردار است. شاخص بارش استانداردشده (SPI) یک شاخص جامع جهت طبقه‌بندی شدت خشک‌سالی به‌حساب می آید. مدل های هوش مصنوعی کلاسیک از متداول ترین مدل هایی هستند که جهت پیش بینی شاخص SPI مورداستفاده قرارگرفته‌اند. ازآن جایی‌که این مدل ها بر پایه ی ویژگی خودهم بستگی استوار هستند، بنابراین توانایی رصد نمودن سری های زمانی درازمدت و فصلی را دارا نمی باشند. در این پژوهش برای پیش بینی خشک‌سالی از مدل ترکیبی ماشین بردار پشتیبان موجکی و شاخص SPI استفاده‌شده است. روش بررسی: برای این منظور سری زمانی شاخص SPI مربوط به حوضه ارومیه توسط آنالیز موجک به چندین زیر سری با مقیاس های زمانی مختلف تبدیل‌شده و این زیر سری‌های زمانی به‌عنوان ورودی مدل ماشین بردار پشتیبان برای پیش بینی خشک‌سالی در نظر گرفته می شوند. یافته ها: نتایج حاصل از صحت سنجی مدل ها بیان گر آن است که بیش ترین مقدار ضریب تبیین و کم ترین مقدار جذر میانگین مربع خطا برای مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان به ترتیب 865/0 و 237/0 و برای مدل ترکیبی ماشین بردار پشتیبان موجکی به ترتیب 954/0 و 056/0 می باشد. بحث و نتیجه گیری: بنابراین مدل ترکیبی ماشین بردار پشتیبان موجکی در مقایسه با مدل منفرد ماشین بردار پشتیبان توانایی به سزایی جهت پیش بینی سری زمانی شاخص SPI و نیز رصد نمودن نقاط بیشینه این سری زمانی به سبب در نظر گرفتن تغییرات فصلی دارا می باشد. از سویی نشان داده شد که این مدل ترکیبی در مقایسه با سایر مدل های خودهم بسته کلاسیک هم چون شبکه عصبی مصنوعی از دقت و کارایی بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - بررسی وضعیت کیفی حوزه آبریز گدارچای ارومیه با استفاده از شاخص کیفیت منابع آب ایران و مدل آسیب پذیری راستیک
نازلی مقدم یکتا سید علی جوزی عبدالرضا کریمی

10.22034/jest.2020.34714.4184

زمینه و هدف : محدوده مطالعاتی این تحقیق حوزه آبریز رودخانه گدارچای (بخشی از حوزه آبریز دریاچه ارومیه) می باشد که کیفیت آب آن با توجه به فعالیت های کشاورزی و صنعتی و نقاط جمعیتی مستقر در این حوزه تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از انجام آن بررسی وضعیت آلودگی حوزه آبریز با چکیده کامل

زمینه و هدف : محدوده مطالعاتی این تحقیق حوزه آبریز رودخانه گدارچای (بخشی از حوزه آبریز دریاچه ارومیه) می باشد که کیفیت آب آن با توجه به فعالیت های کشاورزی و صنعتی و نقاط جمعیتی مستقر در این حوزه تحت تاثیر قرار گرفته است. هدف از انجام آن بررسی وضعیت آلودگی حوزه آبریز با استفاده از مدل آسیب پذیری و بررسی وضعیت کیفی آب با استفاده از شاخص کیفیت آب و در نهایت ارائه راهکار جهت جلوگیری از ایجاد آلودگی یا کاهش بار آلودگی و بهبود کیفیت آب می باشد. روش بررسی: پس از جمع آوری اطلاعات و تکمیل اطلاعات در سه نوبت بازدید، محدوده حوزه آبریز تعیین وبه هشت بازه تقسیم گردید. سپس ایستگاه های نمونه برداری براساس معیارهای مرتبط انتخاب ونمونه برداری به صورت فصلی انجام و با استفاده از نتایج، مقدار شاخص کیفیت منابع آب ایران و آسیب پذیری حوزه با روش راستیک محاسبه شد. یافته ها : بر اساس شاخص کیفیت منابع آب، سرشاخه ها و شاخه اصلی رودخانه دررده کیفی نسبتاً بد تا نسبتاً خوب قرار گرفتند. میزان آسیب پذیری حوزه آبریز نیز 59 می باشد که نشان از حساسیت زیاد دارد. وجود منابع آلاینده ازجمله کارگاه های پرورش ماهی، مرغداری ها، کشتارگاه، شهرکهای صنعتی و مناطق شهری و روستایی حاشیه رودخانه و تخلیه فاضلاب، منجر به ایجاد آلودگی خصوصا در قسمتهای میانی و پایاب حوزه شده است. این آلاینده ها تحت تأثیر رشد جمعیت و توسعه صنایع و کشاورزی درحال افزایش است. بحث و نتیجه گیری: جهت بهبود وضعیت کیفی و جلوگیری از ایجاد آلودگی از راهکارهای مدیریتی استفاده شده و برنامه های پیشنهادی در قالب 1 برنامه سازه ای، 4 برنامه غیرسازه ای و 2 برنامه مشترک ارائه شده اند. پیشنهاد می شود شناسایی منابع آلاینده و اقدامات حفاظت کیفی و کنترل آلودگی در قالب مطالعات کیفی در حوزه های استان و طرح‌ پایش کیفی آب با اعمال اصلاحات صورت پذیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - شناسایی و رتبه بندی علل بروز بحران دریاچه ارومیه با بکارگیری روش دلفی
علی رضا اعجازی محمود شریعت پروین فرشچی

10.30495/jest.2019.22985.3204

زمینه و هدف : خشک سالی یکی از پدیده های طبیعی است که بیش ترین آسیب آن در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی به چشم می خورد . حوضه آبریز دریاچه ی ارومیه با تراکم جمعیت نسبتا زیاد امروزه یکی از چالش های زیست محیطی ایران می باشد. به طوری که در سال های اخیر به دلیل ورود حجم آب کم چکیده کامل

زمینه و هدف : خشک سالی یکی از پدیده های طبیعی است که بیش ترین آسیب آن در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی به چشم می خورد . حوضه آبریز دریاچه ی ارومیه با تراکم جمعیت نسبتا زیاد امروزه یکی از چالش های زیست محیطی ایران می باشد. به طوری که در سال های اخیر به دلیل ورود حجم آب کم از رودخانه ها و کمبود بارش منطقه ای حیات این دریاچه در معرض تهدید جدی قرار گرفته است .این حوضه آبریز با مساحت 52000 کیلومتر مربع و میانگین بارش 200 تا 900 میلی متر، حجم آبی در حدود 22 میلیارد متر مکعب بارش در سطح حوضه را دارا می باشد . جهت تامین نیازهای کشاورزی و انسانی به آب شیرین ، سدهای زیادی با حجم ذخیره حدود3 میلیارد متر مکعب در روی بستر رودخانه های اصلی دریاچه احداث شده است. با عنایت به کاهش مساحت حوضه آبریز دریاچه و ورود میزان آب در نظر گرفته شده به دریاچه ، احیای کامل دریاچه به وضع طبیعی قبلی بعید به نظر می رسد .روش بررسی : در این تحقیق سعی شده است تا با شناسایی علل بروز بحران به روش دلفی و رتبه بندی سلسله مراتبی حد تاثیر هر کدام از عوامل بروز بحران را تبیین نمود و به اولویت های مدیریتی دست یافت .یافته ها : در این تحقیق چهار معیار اصلی و 21 زیرمعیار جهت علل بروز بحران دریاچه ارومیه شناسایی شده است .بحث و نتیجه گیری : بر اساس نتایج این تحقیق از چهار معیار اصلی و 21 زیرمعیار شناسایی شده ، ساخت سد ها با تاثیر 23 درصد و تغییر الگوی کشت با تاثیر 8 درصداز مهم ترین عوامل بروز بحران در دریاچه ارومیه شناخته شدند . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - ارزیابی آماری فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو موجود در رسوبات و نمک‌های برجای مانده در بستر خشک شده دریاچه ارومیه
اصغر اصغری مقدم فاطمه نظری محسن مؤذن وارطان سیمونز

10.22034/jest.2021.27336.3639

زمینه و هدف: در سال های اخیر، سطح آب دریاچه ارومیه، به طور فزاینده ای کاهش یافته و حجم عظیمی از رسوبات و نمک در بستر آن برجای مانده است. با توجه به زمین شناسی اطراف دریاچه و نیز پساب ها و فاضلاب هایی که به دریاچه وارد شد ه اند، عناصر مضری وارد آب دریاچه شده است. با پس‌ر چکیده کامل

زمینه و هدف: در سال های اخیر، سطح آب دریاچه ارومیه، به طور فزاینده ای کاهش یافته و حجم عظیمی از رسوبات و نمک در بستر آن برجای مانده است. با توجه به زمین شناسی اطراف دریاچه و نیز پساب ها و فاضلاب هایی که به دریاچه وارد شد ه اند، عناصر مضری وارد آب دریاچه شده است. با پس‌روی دریاچه آلودگی های مجتمع در آب، به رسوبات و نمک های بستر دریاچه منتقل شده است که در صورت تبدیل احتمالی این رسوبات و نمک های حاوی عناصر خطرناک به ریزگرد، مناطق اطراف را تحت تأثیر قرار خواهند داد. در این مطالعه، محتوای فلزات مضر سنگین (As، Cr، Ni، Cu، Pb، Zn، Co، Mn، V، Cd و Hg) و مواد رادیواکتیو (Th و U) در رسوبات و نمک‌های بستر دریاچه ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. هدف از این پژوهش، شناسایی و مطالعه منشا آلودگی عناصر مضر موجود در رسوبات و نمک های برجای مانده در بستر خشک شده قسمت نیمه شرقی و میان گذر دریاچه ارومیه می باشد. روش بررسی: جهت بررسی، نمونه برداری از رسوبات و نمک های سطحی دریاچه، از قسمت شرقی و میان گذر دریاچه صورت گرفت و نمونه ها مورد ارزیابی ژئوشیمیایی و آنالیز آماری قرار گرفتند. یافته ها: مقایسه نتایج غلظت‌های به‌دست‌آمده با متوسط پوسته‌ای نشان داد که عناصر As، Cu، Ni،Co ، Hg، Cd، Th و U در منطقه بیش تر از متوسط پوسته‌ای هستند. بحث و نتیجه گیری: عناصر مورد مطالعه با ارزیابی های آماری هم چون ضریب همبستگی، تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از هر سه روش تاییدکننده یکدیگر بود. طبق این نتایج، منشأ عناصر U و Hg، زمین‌شناسی و منشأ سایر عناصر انسانی می‌باشد. منابع اصلی آلودگی انسانی ناشی از پساب‌ها و فاضلاب‌های شهری و صنعتی مناطق اطراف دریاچه می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی
آیدا شریعت مداری مجید عباسپور زهرا عابدی علیرضا وفائی نژاد

10.22034/jest.2020.40008.4481

زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات مید چکیده کامل

زمینه و اهداف: کم آبی های سالیان اخیر و کاهش نزولات جوی سبب شده تا تغییرات شگرفی در اکوسیستم دریاچه ارومیه رخ دهد . هدف اصلی این تحقیق بررسی راهکار های مدیریتی دریاچه ارومیه بر مبنای ارزش گذاری اقتصادی است. روش بررسی: در این تحقیق ( 1395) از اسناد و مدارک و مطالعات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری شامل ذینفعان ، مردم محلی، گردشگران منطقه می باشند. نمونه گیری به صورت تصادفی و حجم نمونه پس از انجام پیش آزمون با استفاده از آزمون کوکران مشخص گردید. روش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها روش مشروط بوده و با بهره گیری از نرم افزار های Excel ,Eviews ارزش های اقتصادی دریاچه ارومیه برآورد گردید، در تجزیه و تحلیل تغییرات ایجاد شده در دریاچه ارومیه نیز از نرم افزار GIS استفاده شده است . یافته ها: با توجه به تغییرات تراز سطح آب دریاچه ارومیه ، برداشت بی رویه از چاه ها و کشت محصولات با مصرف بالای آب در زمین های کشاورزی از عوامل مهم در خشک شدن دریاچه ارومیه به حساب می آید . بحث و نتیجه گیری: برآورد گردید که میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش های مختلف دریاچه ارومیه در مجموع برابر با 220484 تومان به ازای هر نفر برای یک ماه می باشد. مدیریت درست منابع و توقف ساخت سدهای جدید بر روی سایر رودخانه های دریاچه، تغییر الگوی کشت، افزایش بهره‌وری آب از جمله اقداماتی است که می بایست برای تعادل بخشیدن به نوسانات این دریاچه در دستور کار قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - مدل‌سازی رفتار روستائیان در مواجهه ادارک ریسک خشکسالی دریاچه ارومیه (مطالعه موردی: سکونتگاه‌های روستایی شهرستان بناب)
علیرضا سلیمانی مجید پریشان علی مجنونی توتاخانه

10.30495/jest.2022.35988.4283

زمینه و هدف:درک خطر منجر به تنظیم رفتارهای عملی جهت مقابله با آن می شود. هدف این پژوهش تحلیل رفتارهای تجربی روستائیان شهرستان بناب به‌منظور ادراک ریسک خشک‌سالی دریاچه ارومیه است. برای این منظور تلفیقی از رویکردهای فردی و اجتماعی بکار گرفته شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از چکیده کامل

زمینه و هدف:درک خطر منجر به تنظیم رفتارهای عملی جهت مقابله با آن می شود. هدف این پژوهش تحلیل رفتارهای تجربی روستائیان شهرستان بناب به‌منظور ادراک ریسک خشک‌سالی دریاچه ارومیه است. برای این منظور تلفیقی از رویکردهای فردی و اجتماعی بکار گرفته شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش ساکنین بالای 15 سال در 29 روستای شهرستان بناب است که برابر 23653 نفر هستند. با استفاده از روش کوکران و به روش تصادفی ساده، 380 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه است. تجزیه‌وتحلیل داده ها با استفاده از نرم‌افزار SPSSو آزمون های رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج تحلیل مسیر بر روی متغیر وابسته نشان داد که محصول مقاوم به خشک‌سالی، دانش و مهارت، درآمد، سن، طول مدت اقامت، شرکت در برنامه های آموزشی و نوسازی کانال‌های آبیاری بر رفتارهای عملی کاهش ریسک خشک‌سالی اثر مستقیم دارند. همچنین نتایج تحلیل مسیر بر روی متغیر وابسته قصد انجام رفتارهای کاهش ریسک در آینده، نشان داد متغیرهای کشت محصولات مقاوم به خشک‌سالی، خودکارآمدی، سن، سطح تحصیلات، اعتماد، تجربه قبلی و مسئولیت‌پذیری دارای اثر مثبت و متغیرهای تعصبات خوش‌بینانه، درآمد و سن بر متغیر ادراک ریسک اثر‌ منفی داشته‌اند. هم چنین اثرات غیرمستقیم از طریق دو متغیر باورها و درآمد بر روی روی متغیر قصد و نیت کاهش خطر ریسک خشک‌سالی اثرگذار هستند.. بحث و نتیجه گیری: بنا بر نتایج یافته های پژوهش، می توان گفت که علیرغم درک خطر خشک‌سالی توسط روستائیان، هنوز این درک به صورت عملی رفتار روستائیان را تغییر نداده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - آسیب شناسی فرآیند تدوین خط مشی های محیط زیست ( مورد مطالعه سنجش محیط زیست طبیعی- دریاچه ارومیه)
شهرام شیران زائی دردانه آقاجانی

10.30495/jest.2023.66932.5668

زمینه و هدف: در شرایط کنونی برنامه ریزی و سیاستگذاری لازم برای جلوگیری از گسترش فجایع محیط زیست بسبار حایز اهمیت است و یکی از مهمترین مسائل حاضر کشور مساله دریاچه ارومیه می باشد که در سالهای گذشته خط مشی های زیادی درباره آن تصویب شده که اثربخشی کافی را نداشته است. هدف پ چکیده کامل

زمینه و هدف: در شرایط کنونی برنامه ریزی و سیاستگذاری لازم برای جلوگیری از گسترش فجایع محیط زیست بسبار حایز اهمیت است و یکی از مهمترین مسائل حاضر کشور مساله دریاچه ارومیه می باشد که در سالهای گذشته خط مشی های زیادی درباره آن تصویب شده که اثربخشی کافی را نداشته است. هدف پژوهش فعلی آسیب شناسی خط مشی های وضع شده برای معضلات دریاچه ارومیه براساس رویکرد تحلیل تدوین خط مشی آن می باشد. روش بررسی: استراتژی پژوهش، از لحاظ هدف کاربردی بوده و با توجه به ماهیت مساله مورد هدف، رویکرد پژوهش کیفی انتخاب گردید. روش پژوهش مطالعه موردی با هدف توصیف و گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کمی می باشد. مشارکت کنندگان عبارتند از خبرگان محیط زیستی که دارای دانش و تجربه مرتبط در موضوع می باشند. مدل مبنایی براساس نمودار فرایندی تحلیل خط مشی عمومی شامل تعیین مشکل، تعیین اهداف، تصمیم گیری در مورد معیارها، انتخاب گزینه ها، تحلیل گزینه ها و مقایسه گزینه ها می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش و بررسی های انجام شده مورد مطالعه سنجش دریاچه ارومیه که بر گرفته از نظرات جامعه آماری خط مشی گذاران و خبرگان در سال ۱۴۰۰بوده، اذعان داشتند اگر چه روند تخریب در حوضه دریاچه ارومیه کند شده، اما تخریب محیط زیست در کشور، 20 درصد ناشی از تصویب قوانین و مقررات ضعیف، 60 درصد بر گرفته از عدم پایبندی به اجرای کامل قوانین و عدم ارزشگذاری اقتصادی محیط زیست و 20 درصد باقی مانده ناشی از نحوه ارزیابی خط مشی ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: همانطورکه 100درصد جامعه اماری این پژوهش مشتمل بر خط مشی گذاران و خبرگان اذعان داشتند روند تخریب در حوضه دریاچه ارومیه کند شده است اما از دلایل اصلی روندرو به گسترش تخریب محیط زیست در کشور عدم پایبندی به اجرای قوانین و عدم ارزشگذاری اقتصادی محیط زیست طی سالهای گذشته بوده است. این پژوهش به منظور تعیین مشکل و اهداف خط مشی های موجود در سازمان حفاظت محیط زیست انجام پذیرفته در همین راستا پیشنهاد می گردد آن را در محدوده بزرگتر سایر دستگاه های موثر در حوزه آبریز دریاچه ارومیه به جهت احیاء و حفاظت تالاب و تامین حقابه، مشتمل بر وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه و واحدهای استانی آنها به وقوع بپیوندد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - برآورد ماکزیمم دمای هوا با استفاده از تصاویر ماهواره نوا - مطالعه موردی حوزه آبریز دریاچه ارومیه
علی رحیمی خوب مهدی کوچک زاده فرود شریفی جمال محمد ولی سامانی سید محمودرضا بهبهانی

دمای هوا یکی از پارامتر های مهم اقلیمی است که در ایستگاه های هواشناسی اندازه گیری می شود و بعلت نقطه ای بودن ایستگاه ها، داده های آنها کاربرد زیادی در مطالعات منطقه ای ندارد. بنابراین لازم است که این داده ها به داده های منطقه ای تبدیل شوند. دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیا چکیده کامل

دمای هوا یکی از پارامتر های مهم اقلیمی است که در ایستگاه های هواشناسی اندازه گیری می شود و بعلت نقطه ای بودن ایستگاه ها، داده های آنها کاربرد زیادی در مطالعات منطقه ای ندارد. بنابراین لازم است که این داده ها به داده های منطقه ای تبدیل شوند. دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی بیشترین همبستگی را با دمای هوا دارند و بوسیله تصاویر ماهواره ای که ساختار داده های آن مکانی و پیوسته است، برآورد می گردند. از اینرو برای تعیین دمای هوا بصورت منطقه ای از مدل های همبستگی که متغیرهای ورودی آن دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی است استفاده می شود. در این بررسی 3 مدل همبستگی ساده خطی، چند متغیره خطی و غیر خطی برای برآورد دمای ماکزیمم روزانه مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. در مدل های همبستگی چند متغیره به غیر از متغیر های فوق، مشخصه های جغرافیایی مانند عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و روز ازسال نیز به عنوان ورودی های مدل مورد استفاده قرار گرفت و دمای سطح زمین و شاخص تفاضل پوشش گیاهی نرمال شده(NDVI) بکمک تصاویر ماهواره نوا برآورد گردید. بررسی نتایج نشان داد که مدل همبستگی چند متغیره غیر خطی بیشترین دقت را دارد که در آن جذر میانگین مربع خطا(RMSE) و میانگین قدر مطلق خطا(MAE) بترتیب 57/1 و 3/1 درجه سانتیگراد برآورد گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - بررسی تغییرات کیفیت هوای شهر تبریز از نظر غلظت آلاینده PM10 با تأکید بر شاخص AQI و ارتباط آن با روند کاهش سطح آب دریاچه ارومیه در سال های 90-1387
عبداله درگاهی رضا دهقان زاده وحیده فهیمی نیا یحیی جباری فرناز عزیزی

زمینه و هدف: ذرات از آلاینده های اصلی از دیدگاه مخاطرات بهداشت عمومی، سلامتی و همچنین زیست محیطی می باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روند ماهانه، فصلی، سالانه PM10 و تعیینمیزان تغییرات کیفیت هوای شهر تبریز با تکیه بر شاخص AQI و ارتباط آن با خشکی دریاچه ارومیه در سال چکیده کامل

زمینه و هدف: ذرات از آلاینده های اصلی از دیدگاه مخاطرات بهداشت عمومی، سلامتی و همچنین زیست محیطی می باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روند ماهانه، فصلی، سالانه PM10 و تعیینمیزان تغییرات کیفیت هوای شهر تبریز با تکیه بر شاخص AQI و ارتباط آن با خشکی دریاچه ارومیه در سال های90-1387، به منظور تدوین برنامه ای دانش بنیان در جهت مدیریت کنترل ریزگرد می باشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است. داده های مربوط به غلظت PM10 از سازمان محیط زیست شهر تبریز و داده های مربوط به تغییرات سطح دریاچه ارومیه از سازمان هواشناسی استان آذربایجان غربی جمع آوری شد. سپس داده ها براساس سال، فصل، ماه و شاخص کیفیت هوا بررسی و رابطه تغییرات سطح دریاچه ارومیه با غلظت آلاینده توسط نرم افزار ver.21 SPSS تحلیل شد. یافته ها: تغییرات غلظت PM10 در این چهار سال اختلاف معناداری داشته ولی روند ثابتی نداشته است، به طوری که در سال 87 غلظت آن 70±13/86 و در سال های 88، 89 و90 به ترتیب به 73± 69/92، 42± 40/87 و87/60± 63/83 میکروگرم بر مترمکعب بوده است. فصول بهار و زمستان و ماه های اردیبهشت و اسفند به ترتیب با 57/95، 81/88، 01/98، 18/103میکروگرم بر مترمکعب بالاترین میزان ذرات را داشته اند. نتیجه گیری: در طی سال های 1390-1387، در بین ماه های سال، اسفند و در بین فصول، بهار و زمستان بدترین کیفیت هوا را از نظر آلاینده PM10داشتند که به دلیل شرایط جوی در زمان های یاد شده از یک سو و شرایط ویژه دریاچه ارومیه از نظر خشکی و ورزش بادهای غالب از طرف دریاچه به شهر تبریز از سوی دیگر می باشد. لذا چندین عامل در افزایش میزان ریزگردها، به‌خصوص ذرات خطرناک نمک تاثیر دارند که نیاز به مدیریت یکپارچه در جهت کاهش این آلاینده وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - بررسی اثرات دما بر قابلیت تخمه گشایی و ارزش غذایی ناپلیوس آرتمیای ارومیه (Artemia urmiana)
لیما طیبی جعفر سیف آبادی عبدالمحمد عابدیان ناصر آق

در این نوشتار قابلیت تخمه گشایی و ارزش غذایی ناپلیوس آرتمیای ارومیه و اثر دما بر این فاکتورها بررسی شد. آزمایشات با دو سطح دمای 25 و 30 درجه سانتی گراد، در سه تکرار و به صورت طرح بلوک های کاملا تصادفی انجام گرفت. قابلیت تخمه گشایی سیست ها در این دماها طبق روش استاندارد چکیده کامل

در این نوشتار قابلیت تخمه گشایی و ارزش غذایی ناپلیوس آرتمیای ارومیه و اثر دما بر این فاکتورها بررسی شد. آزمایشات با دو سطح دمای 25 و 30 درجه سانتی گراد، در سه تکرار و به صورت طرح بلوک های کاملا تصادفی انجام گرفت. قابلیت تخمه گشایی سیست ها در این دماها طبق روش استاندارد تعیین شد. ناپلیوس های لازم جهت انجام آزمایشات مشخص کردن ترکیبات شیمیایی بدن در مخازن پنج لیتری کشت و پس از 24 ساعت برداشت شدند. میزان وزن خشک، پروتئین، چربی، خاکستر، کربوهیدرات، انرژی و ترکیب اسیدهای چرب ناپلیوس ها در هر یک از این دماها، سنجیده و مقدار وزن خشک انفرادی ناپلیوس ها و ترکیب زیست- شیمایی انفرادی بدن ناپلیوس به دست آمد. نتایج نشان داد که، درصد و کارآیی تخمه گشایی با افزایش دما افزایش یافته که در مورد درصد تخمه گشایی این افزایش معنی دار بود (P<0.05). مقدار ارزش غذایی ناپلیوسها نیز در بیشتر موارد با افزایش دما کاهش یافت. ولی این اختلافات جزیی بوده و از نظر آماری معنی دار نبوده است (P>0.05). در پایان، با توجه به نتایج به دست آمده، دمای 30 درجه سانتی گراد برای تخمه گشایی سیست ها پیشنهاد می شد، که تحت این شرایط، ضمن آنکه قابلیت تخمه گشایی سیست ها افزایش می یابد، ارزش غذایی ناپلیوس ها نیز حفظ می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - بررسی نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی (مورد مطالعه: شهرارومیه)
صادق صالحی افشار کبیری سارا کریم زاده

زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در ج چکیده کامل

زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی مورد تأکید قرار گرفته و از میان نظریه‌های مختلف جامعه‌شناسی محیط زیست، نظریه اکوفمینسیم ضمن تاکید بر تفاوت نگرش‌ها و رفتارهای زیست محیطی در بین زنان و مردان، معتقد است که زنان به دلایل مختلف، بیش از مردان دارای نگرش مثبت نسبت به محیط زیست بوده و از محیط زیست حمایت می کنند. مقاله حاضر در صدد بررسی این موضوع اساسی است که در پرتو نظریه اکوفمینیستی بتواند تفاوت های احتمالی میان نگرش زیست محیطی زنان و مردان را تبیین نماید. روش تحقیق: در این تحقیق، نگرش نوین زیست محیطی بر پایه مقیاس دانلپ و وان لایر(1978)، مورد سنجش قرار گرفته است. در تحقیق حاضر که در تابستان سال 1389 انجام شده است از روش پیمایش استفاده شده است و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای، نمونه‌ها از مناطق شهری ارومیه انتخاب شده اند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهدکه اولا"، افراد مورد بررسی در نگرش زیست محیطی نمره بالایی کسب کرده‌اند؛ دوما"، جنسیت، متغیر تأثیرگذاری بر روی نگرش زیست محیطی افراد نیست. نتیجه گیری: نظریه اکوفمینیستی مبنی بر حمایت بیش تر زنان از موضوعات زیست محیطی مورد تأیید تجربی قرار نمی گیرد. این امر می تواند ناشی از آن باشد که نقش دین در تمامی فرایند های فردی و اجتماعی در جامعه ایرانی قابل شناسایی است و تمایز گذاری بین زن و مرد در بحث آموزه‌های اخلاق دینی و انسانی در مورد اجتماعی شدن کم رنگ است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه (مورد مطالعه بافت مرکزی شهر)
مریم برانی اکبر عبدالله زاد ه طرف مهسا فرامرزی اصلی

زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای جهان بخصوص بافت مرکزی شهرها دچار فرسودگی شدید شده اند در این میان بازآفرینی شهری یک انتخاب استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهان است. در سال های اخیر، ادغام اصول پایداری در بازآفرینی شهری اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. توجه روزافزون به جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و کالبدی نیز بر رویه و سیاست بازآفرینی شهری تأثیرگذار است. به طور خاص، جستجوی راه‌های جدید برای بازآفرینی شهرها به روشی پایدار، به مفهوم بازآفرینی شهری پایدار منجر شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش عوامل موثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه می باشد. روش کار: روش تحقیق بصورت توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری به روش تحلیل عاملی با نرم افزار SPSS و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص زیست محیطی با اثرگذاری مستقیم با 712/0 و غیر مستقیم 285/0، شاخص کالبدی با اثرگذاری مستقیم 695/0 و غیرمستقیم با 283/0، شاخص اقتصادی با اثرگذاری مستقیم 616/0 و غیر مستقیم 195/0 و شاخص اجتماعی با اثرگذاری مستقیم 537/0 و غیرمستقیم با 128/0 در بازآفرینی پایدار شهری بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه تاثیرگذار بوده اند. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه شاخص هایی زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. باید بطور قابل توجهی در پروژه‌های بازسازی شهری آینده در شهر ارومیه در اولویت قرار گیرند تا به پایداری منجر شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بودجه گرمایی دریاچه ارومیه
حسام الدین مهرفر مسعود ترابی آزاد امین رئیسی عبدالرضا ثابت عهد جهرمی بلال پرتوی

موضوع بودجه‌ی گرمایی همواره یکی از مهم ترین موارد مطالعه‌ی فیزیکی اقیانوس ها، دریاها و دریاچه‌ها بوده است. هدف از نگارش این مقاله تعیین تغییرات هر یک از پارامترهای مؤثر در توازن بودجه گرمایی دریاچه ارومیه می‌باشد. توازن گرمایی می‌تواند نقش مهمی در فیزیک، هواشناسی و حرکا چکیده کامل

موضوع بودجه‌ی گرمایی همواره یکی از مهم ترین موارد مطالعه‌ی فیزیکی اقیانوس ها، دریاها و دریاچه‌ها بوده است. هدف از نگارش این مقاله تعیین تغییرات هر یک از پارامترهای مؤثر در توازن بودجه گرمایی دریاچه ارومیه می‌باشد. توازن گرمایی می‌تواند نقش مهمی در فیزیک، هواشناسی و حرکات آب دریاچه‌ی ارومیه داشته باشد. در این مقاله هر یک از جملات بودجه گرمایی توسط روابط تجربی و با استفاده از اطلاعات اندازه‌گیری شده و ماهواره‌ای شامل (دمای آب وهوا، میزان پوشش ابر، تابش خورشیدی، عرض جغرافیایی، سرعت باد، رطوبت نسبی، فشار بخار اشباع) محاسبه شده و مقادیر آن ها (شار گرمای تابش خورشیدی = 42/ 8183 ، شار تابش آب = 47/2651- ، شار گرمای محسوس = 57/360 و شار گرمای نهان = 9/5173 وات بر مترمربع) بدست آمده است. سپس تأثیر هر یک از پارامترهای جوی بر روی جملات بودجه گرمایی مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. درخاتمه مقادیر بدست آمده با اندازه‌های متوسط جهانی مقایسه شده و نتیجه این که تبادل گرمابین هوا و دریا، باد، ورودی رودخانه‌ها و … می‌تواند جریاناتی را در دریاچه ایجاد کند و سبب انتقال گرما گردد که مقدار آن برابر (فرارفت گرما = 05/86 - وات بر مترمربع ) برآورد شده است. با احتساب این مقادیر گرما مشاهده می‌شود که بین جملات بودجه گرمایی دریاچه توازن خوبی برقراراست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - بررسی پاتولوژیک ضایعات روده باریک در ابتلای طبیعی به انگل پارامفیستوموم در گوسفندان کشتاری شهرستان ارومیه
امیر امنیت طلب امیر فرامرزپور علی اصغر طهرانی سهراب رسولی امین هاشم پور

خانواده پارامفیستوماتیده از مهمترین ترماتودهای شکمبه و نگاری نشخوارکنندگان می باشند که دوران بلوغ خود را در شکمبه و نگاری سپری می کنند که در این ارگانها بدون ضایعه بوده و برای میزبان خود خطری ندارند . ولی شکل نابالغ اینها در روده باریک بوده و در این محل است که ضایعات پا چکیده کامل

خانواده پارامفیستوماتیده از مهمترین ترماتودهای شکمبه و نگاری نشخوارکنندگان می باشند که دوران بلوغ خود را در شکمبه و نگاری سپری می کنند که در این ارگانها بدون ضایعه بوده و برای میزبان خود خطری ندارند . ولی شکل نابالغ اینها در روده باریک بوده و در این محل است که ضایعات پاتولوژیک از خود بر جای می گذارند . در بازرسی های انجام شده در کشتارگاه ارومیه حدود 2421 لاشه مورد بازرسی قرار گرفت که از این بین 6 شکمبه آلوده به انگل پارامفیستوموم و در روده باریک یک راس از این 6 راس که شکمبه آلوده داشتند آثار پاتولوژیک مربوط به پارامفیستوموم مشاهده شد . بطور کلی میزان آلودگی روده باریک به این انگل از میان کل نمونه های بازرسی شده 0/04 ٪ بود . نمونه روده مذکور دارای پرخونی شدید و خونریزی بود . در بررسی های میکروسکوپی ، اتساع غدد روده ، تخریب سطحی غدد ، جایگزین شدن رشته های فیبرین و نیز نفوذ سلولهای التهابی بصورت منتشر و آنتریت فیبرینی نکروتیک مشهود بود . همچنین در بازرسی کل روده ها عوارض دیگری چون پرخونی ، خونریزی ، زخم و ندولهای آسترتاژیایی نیز مشاهده شد . نتایج آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون t - test نشان می دهد که فصل و شرایط آب و هوایی در ایجاد آلودگی با انگل پارامفیستوموم موثر بوده و اختلاف معنی داری بین ضایعات ایجاد شده و شرایط آب و هوایی و فصل وجود دارد ( 0/05 > p ) . همچنین سن و جنس گوسفندان و pH نمونه های اندازه گیری شده رابطه معنی داری با ایجاد آلودگی و ضایعات انگل پارامفیستوموم ندارد ( 0/05 > p ) . با توجه به نتایج آسیب شناسی در روده باریک به منظور جلوگیری از ابتلا به این انگل و کاهش خسارات ناشی از آن در گوسفندان منطقه استفاده از برنامه کنترل انگلی توصیه می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری با یادگیری سازمانی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه
اکبر امراهی حسن قلاوندی میر محمد سید عباس زاده

28

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - تبیین رابطه بین فرهنگ سازمانی و سلامت سازمانی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه ارومیه
رقیه بهشتی راد مجید صادقی فر

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - مکان یابی شهرهای جدید با رویکرد اکولوژیک (نمونه موردی: شهرستان ارومیه)
محمد معین فر بشیر بیگ بابایی

شهرهای جدید، سکونتگاه‌های نوپا و فاقد هسته اولیه قبلی است که بر اساس برنامه ساختاری از پیش فکر شده ایجاد شده‌اند. احداث شهرهای جدید حرکتی جدید نیست و سابقه تاریخی طولانی را چه در شرق و چه در غرب پشت سر دارد. اولین تجربه شهرهای جدید در همسایگی ایران یعنی بین‌النهرین صورت چکیده کامل

شهرهای جدید، سکونتگاه‌های نوپا و فاقد هسته اولیه قبلی است که بر اساس برنامه ساختاری از پیش فکر شده ایجاد شده‌اند. احداث شهرهای جدید حرکتی جدید نیست و سابقه تاریخی طولانی را چه در شرق و چه در غرب پشت سر دارد. اولین تجربه شهرهای جدید در همسایگی ایران یعنی بین‌النهرین صورت گرفته است. اهداف طراحی و احداث شهرهای جدید ارائـه مسکن، پالایش و سـاماندهی فضـایی مـادر شـهرهای ناحیه‌ای، جذب سرریزهای جمعیتی، کنترل رشد مادر شهرها، انتقـال مراکـز سیاسـی- اداری، عـدم تخریـب زمین‌های کشاورزی، توسعۀ نواحی عقب‌مانده، اسـکان کارگران بخـش صـنعت، تمرکز زدایـی، توزیـع فضـایی صنعت و جمعیت و... است. شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی و بزرگ‌ترین شهر استان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر شمال غرب کشور است جمعیت بالا و به ‌تبع آن مهاجر پذیر بودن شهر در کنار موقعیت استراتژیک و مرزی این شهر و نواحی اطراف لزوم یک بررسی جامع و دقیق در حوزه جمعیت‌شناسی و اسکان بهینه جمعیت در این شهر را اثبات می‌کند. مهم‌ترین هدف این تحقیق مکان‌یابی شهر جدید در پیرامون مادر شهر ارومیه با در نظر گرفتن مسائل اکولوژیکی و توسعه پایدار است. روش تحقیق بر اساس هدف جز تحقیقات کاربردی و از نظر روش جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. مهمترین ابزار بکار رفته نرم افزار های سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی بوده و مبنای تئوریکی مکان یابی استفاده از روش مک هارگ جهت شناسایی معیارهای موثر در تحقیق است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - مطالعه اثربخشی برقراری جریان الکتریسیته در حذف آلودگی باکتری‌های کلیفرمیک از آب رودخانه شهرچای ارومیه
آیسان رضانژاد زهرا غلامحسینی نیما رستمی

هدف: گندزدایی آب یکی از مهم‌ترین مراحل تصفیه آب به لحاظ تأمین سلامت مصرف‌کنندگان است. با اینکه روش‌های رایج در تصفیه آب آشامیدنی، می‌توانند به نحو موثری عوامل میکروبی را کنترل نمایند، اما تشکیل محصولات جانبی گندزدایی، روند بکارگیری این روش‌ها را با چالش روبه‌رو کرده است چکیده کامل

هدف: گندزدایی آب یکی از مهم‌ترین مراحل تصفیه آب به لحاظ تأمین سلامت مصرف‌کنندگان است. با اینکه روش‌های رایج در تصفیه آب آشامیدنی، می‌توانند به نحو موثری عوامل میکروبی را کنترل نمایند، اما تشکیل محصولات جانبی گندزدایی، روند بکارگیری این روش‌ها را با چالش روبه‌رو کرده است. از سوی دیگر، گندزداهای فیزیکی و شیمیایی اغلب به دلیل کارآیی کم، قیمت بالا و تولید محصولات سمی محدود شده‌اند. در این بین یکی از روش‌هایی که طی سال‌های اخیر در کانون توجه قرار گرفته و توسعه زیادی یافته است، استفاده از جریان الکتریسیته برای حذف آلاینده‌های بیولوژیک آب می‌باشد. لذا، هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی میزان کارایی و اثربخشی روش برقراری جریان الکتریسیته در حذف جمعیت باکتری‌های کلیفرمی آب رودخانه شهرچای ارومیه است. مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر که از نوع توصیفی- مقطعی می‌باشد، در یک بازه زمانی شش ماهه از بهمن ماه سال 98 آغاز و تا تیرماه سال 99 ادامه یافت. فرایند نمونه‌برداری از آب رودخانه شهرچای ارومیه از دو ایستگاه ورودی تصفیه خانه شماره یک و ورودی تصفیه خانه گلشهر انجام شد و نمونه‌ها ظرف مدت 2 الی 4 ساعت به آزمایشگاه منتقل شدند و حضور باکتری‌های کلیفرمی به روش MPN مورد مطالعه و سنجش قرار گرفت. سپس به منظور انجام آزمایش الکترولیز، نخست راکتور الکتروشیمیایی با ولتاژ 220 ولت متشکل از دو الکترود از جنس آهن و آلومینیوم تهیه شد و جریان الکتریکی به مدت 10، 20، 30 و 70 دقیقه برقرار گردید. در ادامه نتایج داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که میزان کارایی حذف جمعیت باکتری‌های کلیفرمی به منبع آلاینده، مدت زمان، شدت جریان و جنس الکترودها بستگی دارد. مطابق نتایج حاصل، شیب منحنی تغییرات میزان آلودگی میکروبی نمونه‌هایی که در مدت زمان 20 دقیقه تحت شدت جریان ثابت 220 ولت قرار گرفته بودند، کاهش چشمگیری نشان داد. به طوری‌که از میزان بارمیکروبی اکثر نمونه‌ها به میزان 50 درصد کاسته شد. بنابراین، می‌توان گفت که کارایی حذف با افزایش زمان رابطه مستقیم دارد و با افزایش مدت زمان برقراری جریان الکتریکی در نمونه‌ها، میزان حذف باکتری‌های کلیفرمی نیز به صورت معناداری افزایش پیدا می‌کند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از فرایند برقراری جریان الکتریسیته، به عنوان یک روش مناسب با کارایی و راندمان بالا و همچنین سازگار با محیط زیست در گندزدایی آب پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - مدلسازی اثرات خشکی دریاچه ارومیه بر روند گسترش شوری در اراضی کشاورزی حاشیه شرقی دریاچه با استفاده از تکنیک فازی شیءگرا
کیوان محمدزاده بختیار فیضی زاده

تکنیک های تجزیه وتحلیل شیءگرای تصویر (OBIA) به عنوان یکی از روش های جدید پردازش تصاویر ماهواره ای در حوزه سنجش از دور مطرح هست که دارای پتانسیل قابل توجهی در مطالعات علوم خاک است. در این راستا OBIA به عنوان روشی شناخته شده است که جهت دستیابی به نتایج دقیق تر، الگوی طیفی چکیده کامل

تکنیک های تجزیه وتحلیل شیءگرای تصویر (OBIA) به عنوان یکی از روش های جدید پردازش تصاویر ماهواره ای در حوزه سنجش از دور مطرح هست که دارای پتانسیل قابل توجهی در مطالعات علوم خاک است. در این راستا OBIA به عنوان روشی شناخته شده است که جهت دستیابی به نتایج دقیق تر، الگوی طیفی و مکانی تصاویر ماهواره ای را با هم ادغام می کند. این رویکرد در برابر روش های پیکسل پایه که با چالش جدی تشابه خواص طیفی روبرو هستند، توسعه یافته است. هدف اصلی از این مطالعه بررسی شوری خاک و اعمال یک رویکرد یکپارچه از فازی شیءگرا جهت پایش تغییرات پوشش زمین در منطقه حاشیه شرق دریاچه ارومیه است که تحت تأثیر گسترش شوری بوده است. در همین راستا تصاویر ماهواره لندست 7 سنجنده +ETM مربوط به سال 2000 و تصویر ماهواره لندست 8، سنجنده OLI برای سال 2015 تهیه و پس از مرحله پیش‌پردازش، با اعمال شاخص های طیفی NDVI، روشنایی، NDSI روند شوری اراضی کشاورزی حاشیه شرقی دریاچه با استفاده از تکنیک فازی شیءگرا ارزیابی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که پیشرفت قابل‌توجهی در افزایش سطح شوری با نرخ بالای 54/21 درصد (18/833 کیلومترمربع) وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، زمین های بایر شور با شیب مثبت 7/19 درصد نشان‌دهنده نرخ رشد مثبت از 3/15 درصد به 05/35 درصد است. نتایج نشان داد که وضعیت بحرانی زیست‌محیطی برای اراضی کشاورزی شرقی دریاچه ارومیه نیاز به توجه جدی تصمیم‌گیرندگان و مسؤولین در استان آذربایجان شرق دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - قابلیت دستورالعمل طبقه‌بندی شایستگی مرتع برای چرای گوسفند (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی امام‌کندی ارومیه)
جواد معتمدی حسین ارزانی اسماعیل شیدای کرکج

تعیین شایستگی مرتع با استفاده از شرایط محدود کننده روش فائو، به لحاظ تعدد عوامل و اینکه در برخی از موارد نیاز به عملیات آزمایشگاهی و تهیه نقشه دارد، زمان بر بوده و امکان قابلیت کاربرد آن توسط تمامی کارشناسان، وجود ندارد. از اینرو دستورالعمل طبقه بندی شایستگی مرتع برای چکیده کامل

تعیین شایستگی مرتع با استفاده از شرایط محدود کننده روش فائو، به لحاظ تعدد عوامل و اینکه در برخی از موارد نیاز به عملیات آزمایشگاهی و تهیه نقشه دارد، زمان بر بوده و امکان قابلیت کاربرد آن توسط تمامی کارشناسان، وجود ندارد. از اینرو دستورالعمل طبقه بندی شایستگی مرتع برای چرای انواع دام در مناطق مختلف آب و هوایی، از طرف دفتر فنی مرتع پیشنهاد شد. بر اساس دستورالعمل پیشنهادی، شایستگی مرتع برای چرای انواع دام، از تلفیق سه معیار پوشش گیاهی (20 امتیاز)، آب (15 امتیاز) و فرسایش خاک (15 امتیاز) حاصل می شود. جهت ارزیابی قابلیت دستورالعمل ذکر شده در منطقه نیمه خشک، پژوهش حاضر در فصل رویش سال 1396 در مراتع کوهستانی امام کندی ارومیه انجام و نتایج حاصل از تعیین شایستگی تیپ های گیاهی بر مبنای دستورالعمل پیشنهادی با نتایج حاصل از روش شرایط محدود کننده فائو، توسط آزمون غیرپارامتری ویلکاکسون، مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روش شرایط محدود کننده فائو، در 83 درصد موارد، معیار تولید علوفه، در 46 درصد، معیار حساسیت خاک به فرسایش، در 11 درصد، معیار منابع آب، به عنوان معیارهای کاهش دهنده شایستگی تیپ های گیاهی می باشند. ولی در دستورالعمل پیشنهادی، تنها حساسیت خاک به فرسایش، سبب کاهش امتیاز شاخص ها و در نتیجه، طبقات شایستگی شده است. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو روش از نظر طبقات شایستگی نهایی وجود ندارد (P≤0.05)، و بیش از 85 درصد از مراتع منطقه، در دو روش به صورت یکسان طبقه بندی شدند. بنابراین دستورالعمل پیشنهادی، قادر به شناسایی و تفکیک مناطق مستعد و غیرمستعد از نظر چرای گوسفند می باشد و کارایی آن در مقایسه با روش شرایط محدود کننده فائو، با توجه به صرفه جویی در هزینه و سادگی، قابل توجه است. این دستورالعمل، کارشناسان را قادر خواهد ساخت که در هنگام تهیه طرح های مرتعداری چند منظوره (تلفیقی)، با روشی ساده و کاربردی در عرصه، به تناسب استفاده از مراتع جهت چرای دام پی ببرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - کارایی سامانه گوگل ارث انجین (GEE) در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و پیش‌ بینی آن با مدل مارکوف (مطالعه موردی دشت ارومیه)
ناصر سلطانی وحید محمدنژاد

10.30495/girs.2021.679276

پیشینه و هدف کاربری اراضی منعکس‌کننده ویژگی های تعاملی بین انسان و محیط‌ زیست و تشریح نحوه بهره برداری انسان برای یک یا چند هدف بر روی زمین است. کاربری اراضی، معمولاً بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت های اقتصادی تعریف می شود. نقش کار چکیده کامل

پیشینه و هدف کاربری اراضی منعکس‌کننده ویژگی های تعاملی بین انسان و محیط‌ زیست و تشریح نحوه بهره برداری انسان برای یک یا چند هدف بر روی زمین است. کاربری اراضی، معمولاً بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت های اقتصادی تعریف می شود. نقش کاربری اراضی یکی از فاکتورهای اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط ‌زیست است. اطلاع از تغییرات کاربری اراضی و بررسی علل و عوامل آن ‌ها در یک دوره زمانی می تواند مورد توجه برنامه ریزان و مدیران باشد. استفاده از داده های ماهواره ای به دلیل فراهم ساختن دید وسیع و یکپارچه از یک منطقه، قابلیت تکرارپذیری، دسترسی آسان، دقت بالای اطلاعات به ‌دست ‌آمده و سرعت ‌بالای تجزیه‌ و تحلیل ابزار مناسبی برای تهیه نقشه کاربری اراضی مخصوصاً در مناطق جغرافیایی وسیع است. یکی از روش های پرکاربرد استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره ای، طبقه بندی است که به کاربران امکان تولید اطلاعات مختلف را می دهد. برای تفکیک پدیده های موضوعی و استخراج دقیق تر اطلاعات، با توجه به نوع روش طبقه بندی، منطقه موردمطالعه، ویژگی های نقاط تعلیمی نتایج متفاوتی حاصل می شود. سامانه گوگل ارث انجین (GEE)، سیستمی مبتنی بر وب و محاسبات ابری است که توسط شرکت گوگل و به‌منظور ذخیره ‌سازی و تحلیل حجم عظیمی از داده ها در مقیاس پتا بایت (ازجمله تصاویر مختلف ماهواره ای، مدل های رقومی ارتفاعی، داده های اقلیمی، داده های وکتوری)، راه‌ اندازی شده است. سرعت در پردازش و دسترسی به داده های متنوع از مسائل و مشکلات مطالعات مربوط به تغییرات کاربری اراضی است. این مشکلات به لطف سامانه گوگل ارث انجین، برطرف شده است. هدف مقاله حاضر طبقه بندی تصاویر ماهواره ‌ای با استفاده از روش یادگیری ماشین بردار در دو دوره 2000 و 2020 و تهیه نقشه کاربری اراضی این دو دوره در محیط سامانه گوگل ارث انجین است.مواد و روش هادر پژوهش حاضر شهر ارومیه به همراه نواحی اطراف آن (دشت ارومیه)، مورد ارزیابی قرارگرفته است. به‌منظور تهیه نقشه های کاربری اراضی و مطالعه تغییرات آن، تصاویر مربوط به سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 برای سال 2000 و سنجنده OLI لندست 8 مربوط به سال 2020 استفاده ‌شده است. از تصاویر مربوط به ماه جون، زمانی که پوشش گیاهی به حداکثر رشد رویشی رسیده است، استفاده گردید. روش های مختلفی برای پایش و اندازه گیری تغییرات پوشش زمین و کاربری اراضی توسعه پیداکرده است. در مقاله حاضر کارایی سامانه گوگل ارث انجین به ‌منظور گردآوری، مدیریت و پردازش داده های سنجش ‌از دور مورد ارزیابی قرار گرفته است تا بتوان سرعت و دقت این سامانه را اثبات و معرفی کرد. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی، از روش طبقه ‌بندی ماشین بردار پشتیبان (Support Vector Machine)، استفاده‌ شده است. تفاوت عمده این مقاله با سایر پژوهش ها این است که مدیریت و پردازش تصاویر در سامانه گوگل ارث انجین صورت گرفته است که این امر سبب می شود تا محقق نیازی به نرم ‌افزارهای پرهزینه و سنگین مانند ENVI نداشته باشد و تنها با دسترسی به اینترنت بتواند پردازش های مورد نظر را انجام دهد. با توسعه کد مربوط به طبقه‌ بندی تصاویر با استفاده از روش ماشین بردار پشتیبان، اقدام به طبقه ‌بندی تصاویر سال های 2000 و 2020 شد. شش کلاس کاربری شامل زمین های بایر، اراضی انسان‌ساخت، باغات، کشاورزی آبی، کشاورزی دیم و پهنه های آبی مشخص گردید. پس از طبقه ‌بندی تصاویر ماهواره ای، نتایج کار در گوگل درایو ذخیره و برای تحلیل های بعدی آماده شد. نتایج طبقه ‌بندی وارد محیط نرم‌افزارArcGIS شد و صحت طبقه‌ بندی با استفاده از نقاط کنترلی به‌ دست ‌آمده از تصاویر گوگل ارث و همچنین داده های مربوط به طرح آمایش سرزمین استان آذربایجان غربی مورد ارزیابی قرار گرفت. در مقاله حاضر علاوه بر تهیه نقشه کاربری اراضی در سامانه گوگل ارث انجین، به پیش‌بینی و مدل سازی کاربری ها برای سال 2040 با استفاده از تخمینگر انتقال مارکوف استفاده شد.نتایج و بحث پس از فراخوانی و اعمال طبقه ‌بندی در محیط گوگل ارث انجین با استفاده از روش SVM، نقشه کاربری اراضی برای سال های 2000 و 2020 تهیه شد. نقشه های تهیه ‌شده شامل کاربری های اراضی ساخته‌ شده، پهنه‌ های آبی، باغات، کشاورزی آبی، کشاورزی دیم و زمین های بایر است. مقایسه کاربری های مختلف بین سال های 2000 و 2020 نشان می دهد که تغییرات گسترده‌ ای در آن ‌ها رخ ‌داده است. برخی از این تغییرات افزایشی و برخی کاربری ها، منفی است. زمین های بایر در سال 2020 نسبت به سال 2000، در حدود 10 کیلومتر مربع، اراضی ساخته‌شده (انسان‌ساخت)، 42.62 کیلومترمربع، باغات 67 کیلومترمربع و پهنه های آبی 0.39 کیلومتر مربع افزایش مساحت را نشان می دهد. در مقابل کشاورزی دیم 39.45 و کشاورزی آبی 80 کیلومترمربع از مساحت خود را ازدست‌داده‌اند. دلیل افزایش باغات را می ‌توان در تغییر کاربری های کشاورزی آبی به باغی و همچنین توسعه شهری و ایجاد زیرساخت های انسانی مختلف دانست که در سال های اخیر بسیار مشهود است. بیشترین تغییرات مربوط است به کاربری باغات با روند مثبت که طی آن بسیاری از زمین های کشاورزی آبی تبدیل به اراضی باغی شده اند. همین تغییرات سبب شده تا میزان تولید محصولات باغی شهرستان ارومیه افزایش‌یافته و به یکی از قطب های تولید محصولات باغی به ‌ویژه سیب تبدیل بشود. از طرف دیگر مساحت زمین های انسان‌ساخت تقریباً دو برابر شده است که این امر معمولاً در سایر نقاط کشور نیز اتفاق می ‌افتد و امری عادی است. معمولاً با افزایش جمعیت شهرها و همچنین روستاها و نیاز به احداث ساختمان های جدید و امکانات زیرساختی مثل کارخانه ‌ها، زمین‌های ورزشی، جاده ها، فضاهای سرگرمی و غیره، کاربری های انسان ‌ساخت افزایش پیداکرده است. طبق نقشه پیش ‌بینی‌شده برای سال 2040 با استفاده از CA-Markov در نرم ‌افزار ادریسی، بیشترین رشد مربوط به کاربری کشاورزی دیم است. پیش ‌بینی می ‌شود طی این دوره مساحت زمین ‌های دیم به 73.40 کیلومترمربع برسد. زمین‌ساخته شده به 90.9 کیلومترمربع افزایش خواهد یافت. در حالی ‌که مقدار آن در سال 2020، 76.38 کیلومترمربع بوده است. از طرف دیگر مساحت باغات از 31.61 کیلومترمربع در سال 2020 به 72.15 کیلومترمربع افزایش خواهد یافت. زمین ‌های کشاورزی آبی نیز با روند افزایشی به 27.38 کیلومترمربع خواهد رسید.نتیجه گیری بررسی‌ ها نشانگر آن است که رشد اراضی ساخته ‌شده در شهر ارومیه و پیرامون آن، متناسب و همسو با سایر کاربری ها نیست و این مسئله منجر به پیشی گرفتن رشد مساحت کاربری اراضی ساخته ‌شده نسبت به سایر کاربری ‌ها شده است و این مسئله باعث ایجاد پدیده گستردگی در شهر ارومیه شده است. از طرف دیگر نتایج نشان می دهد که بررسی و مطالعه کاربری اراضی با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ‌ای، صرفه‌جویی در زمان و هزینه است و همان ‌طور که در مقاله اشاره ‌شده است، کاربری های مختلف برای سال ها 2000 و 2020 با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین تهیه و تغییرات آن‌ ها مشخص شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - سیاست‌گذاری ارتقای نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله کشتارگاه- ارومیه)
رسول درسخوان نیما بایرام‌زاده

هدف اصلی این پژوهش سیاست‌گذاری برای ارتقای نشاط اجتماعی در محله ‌کشتارگاه می‌باشد. روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. روش جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری چکیده کامل

هدف اصلی این پژوهش سیاست‌گذاری برای ارتقای نشاط اجتماعی در محله ‌کشتارگاه می‌باشد. روش تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. روش جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله کشتارگاه بوده و روش نمونه‌گیری به‌صورت نمونه‌گیری غیراحتمالاتی و در دسترس است. برای نمونه‌گیری از فرمول کوکران استفاده‌شده است که حجم نمونه 372 نفر به‌دست‌آمده است. روایی پرسشنامه توسط متخصصین امر و پایایی توسط آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار 724/0 تایید شده است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌صورت کمی و با استفاده روش آماری آزمون t تک نمونه‌ای و سیاست‌گذاری با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی نشاط اجتماعی، تفاوت معناداری با سطح متوسط ندارند و این موضوع نشانگر متوسط بودن سطح نشاط در محله کشتارگاه می‌باشد. با توجه به وضعیت سرانه‌های محله و همچنین نتایج آزمون t تک نمونه‌ای می‌توان نتیجه گرفت وضعیت نشاط در سطح پایینی قرار دارد که نیازمند تدوین برنامه‌ریزی خاص در جهت سیاست‌گذاری ارتقای نشاط در این محله می‌باشد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از ماتریس درونی و بیرونی، نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه به لحاظ موقعیت استراتژیک در منطقه استراتژی محافظه‌کارانه قرار دارد که نیازمند این است که از مزیت‌های موجود در فرصت‌ها برای جبران نقاط ضعف استفاده شود. در این راستا و با استفاده بهینه از پتانسیل‌های موجود در محله، راهبردهایی تدوین و اولویت‌بندی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - تحلیلی بر ارتقای امنیت در بافت های تاریخی مراکز شهری با تکیه بر سرمایه اجتماعی و بازآفرینی فرهنگی (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه)
احمد شیخ احمدی میرصادق محمدی

امروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر ا چکیده کامل

امروزه موضوع بافت های فرسوده از موضوعات اصلی شهرسازی به حساب می آید. بازآفرینی فرهنگ مبنا رویکردی جدید به بازآفرینی شهری است که در تلاش است با بهره گیری از ویژگی ها و برتری های فرهنگی اجتماعی هر منطقه، به ساخت دوباره شهر و محله پرداخته و فضای کالبدی اجتماعی متمایزی بر اساس فرهنگ محلی ساکنین و خصوصیات ویژه آن محل خلق نماید. این رویکرد تأثیری مثبت بر اقتصاد و ایجاد اشتغال در شهرها دارد و می تواند موجب افزایش پیوستگی اجتماعی و صنعت گردشگری در شهر شده و میزان جرم و جنایت را کاهش دهد. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر مطالعات اسنادی و میدانی استوار می باشد. در بخش کیفی پژوهش، داده های مصاحبة نیمه ساختار با استفاده از نظریه زمینه ای تحلیل شدند، یافته های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه ساکنان، بازآفرینی در گرو پویایی و سرزندگی اجتماعی و اقتصادی می باشد. در این راستا مقولاتی همچون سهولت دزدی و بی احتیاطی، ایمنی و امنیت، بی کاری و فقر، فضای ساخته شده، اجتماعی، مشارکت ساکنین و نگاه مسئولین، فرهنگی و تاریخی، اقتصادی تسهیلات، تجهیزات و خدمات تاثیر گذارند. همچنین وجود یا نبود اعتماد و انگیزه در نوع نگاه ساکنین به آینده و محله تاثیر ویژه ای دارد. در بخش کمی این پژوهش با تدوین پرسشنامه و تکمیل آنها توسط ساکنین و متخصصین، با تحلیل نتایج داده های پرسشنامه و استفاده از آزمونهای فریدمن و همبستگی، یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص فرهنگی رتبة نخست را بدست آورده است. وجود پتانسیل بالقوه فرهنگی (میراث ملموس و ناملموس) نوید خوبی برای بازآفرینی فرهنگی می باشد. در میان شاخص ها شاخص زیست محیطی رتبه ی آخر را کسب نموده است. شرایط آب و هوایی ارومیه و همچنین علاقه ی شهروندان به طبیعت و کشاورزی دو عنصری هستند که با همت بیشتر طراحان و مسئولین می توان این شاخص را ارتقا داد. همچنین مولفه اجتماعی رتبه دوم را کسب نموده است که این نشانگر وجود پتانسیل بالای سرمایه اجتماعی در بافت تاریخی ارومیه می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - تحلیل بر وضعیت زیست پذیری در محیط های شهری (مطالعه موردی: محله کوی سالار ارومیه)
میرنجف موسوی جواد جهانگیرزاده نیما بایرام‌زاده امین شهسوار سجاد امیدوارفر

10.30495/juepd.2023.1984805.1184

هدف اصلی پژوهش، تحلیلی بر وضعیت زیست‌پذیری در محله کوی سالار می‌باشد. مهم‌ترین نکته تمایز این پژوهش با تحقیق‌های مشابه، به‌کارگیری شیوه ترکیبی آمار استنباطی ـ درون‌یابی فضایی ـ روابط ساختاری است. روش پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. چکیده کامل

هدف اصلی پژوهش، تحلیلی بر وضعیت زیست‌پذیری در محله کوی سالار می‌باشد. مهم‌ترین نکته تمایز این پژوهش با تحقیق‌های مشابه، به‌کارگیری شیوه ترکیبی آمار استنباطی ـ درون‌یابی فضایی ـ روابط ساختاری است. روش پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانه‌ای و میدانی ‌پیمایشی استفاده‌شده است. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله کوی سالار می‌باشد که طبق آمار سال 1395 مرکز آمار، 18000 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده‌شده است که مقدار حجم نمونه 376 عدد به‌دست‌آمده است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای توزیع گردیده است. تجزیه‌وتحلیل کمی داده‌ها از طریق آزمون‌های تی‌تست تک نمونه‌ای و تجزیه‌وتحلیل فضایی داده‌ها از طریق روش IDW در سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفته است. برای ارزیابی رابطه بین ابعاد زیست‌پذیری از مدل دیمتل (DEMATEL) استفاده‌شده است. روایی پرسشنامه از طریق افراد متخصص در این زمینه و پایایی پرسشنامه‌ها نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ و با مقدار ضریب آلفای 775/0 مورد تائید قرارگرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که ابعاد زیست پذیری که شامل بعد اجتماعی، اقتصادی، محیط‌زیستی، مدیریت شهری، الگوی تاریخی و امکانات و خدمات می‌شود به ترتیب میانگین 94/2، 07/2، 01/3، 25/1، 83/1 و 55/2 را کسب نموده‌اند و همچنین سطح زیست‌پذیری با میانگین 27/2 در سطح نامطلوبی قرار دارد همچنین نتایج تحلیل فضایی وضعیت ابعاد زیست‌پذیری در محله کوی سالار نشانگر این است که که در حدود 66 درصد از محله در وضعیت نامطلوب قرار دارد. با توجه به نتایج مدل دیمتل، ابعاد مدیریت شهری، اقتصادی و امکانات و خدمات به عنوان "علت" و سه بعد محیط‌زیستی، اجتماعی و الگوی تاریخ نیز به عنوان "معلول"، در زیست پذیری قلمروی مکانی تحقیق، استخراج و نشان داده می‌شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - ارزیابی و بررسی بعد کالبدی شهرها از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر ارومیه)
محمد فری ملیحه باباخانی رحیم هاشمپور

10.30495/juepd.2023.1986563.1198

ساماندهی بافت‌های تاریخی شهر بر اساس الزامات پدافند غیرعامل به دلیل رابطه‌ی تاریخ، مردم، فضا و فعالیت‌های آن‌ها از اساسی‌ترین فرآیند‌های برنامه‌ریزی کالبدی از منظر پدافند غیرعامل است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و بررسی بعد کالبدی و مؤلفه‌های آن در بافت تاریخی شهر ارومیه چکیده کامل

ساماندهی بافت‌های تاریخی شهر بر اساس الزامات پدافند غیرعامل به دلیل رابطه‌ی تاریخ، مردم، فضا و فعالیت‌های آن‌ها از اساسی‌ترین فرآیند‌های برنامه‌ریزی کالبدی از منظر پدافند غیرعامل است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و بررسی بعد کالبدی و مؤلفه‌های آن در بافت تاریخی شهر ارومیه از منظر پدافند غیرعامل می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر زمانی طولی(آینده‌نگر)، از نظر نتایج کاربردی و از نظر هدف توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است که از نظر فرآیند اجرای پژوهش، کمی می‌باشد و در نهایت از نظر نوع هدف توصیفی-تحلیلی و از نظر منطق اجرای پژوهش استقرایی می‌باشد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت میدانی و اسنادی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مشاهده و پرسش‌نامه می‌باشد. حجم نمونه این پژوهش شامل متخصصان این امر به تعداد 100 نفر که به‌صورت روش غیر تصادفی و هدفمند از میان کارشناسان خبره انتخاب گردیده است. برای تحلیل داده‌های گردآوری شده از آزمون‌های t تک نمونه‌ای و برای تحلیل متغیرها از تحلیل همبستگی اسپیرمن استفاده شده است که به صورت ارزیابی از طریق نظریات متخصصین صورت گرفته است. همچنین جهت ارتباط‌یابی میان مولفه‌ها از روش تصمیم‌گیری دیمتل استفاده شده است. جهت ارزیابی روایی پرسش‌نامه از متخصصین این موضوع و در جهت ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز از آزمون آلفای کرونباخ استفاده‌شده است که مورد تأیید واقع شده است. در این پژوهش از مولفه‌های کالبدی، عملکردی، انسانی، دسترسی و انعطاف‌پذیری فضا استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که با توجه به نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن، متغیر مستقل کالبدی نسبت به سایر مولفه‌ها رابطه قوی‌تری با بعد کالبدی از منظر پدافند غیرعامل را دارد همچنین نتایج مدل دیمتل نشانگر این است که مولفه کالبدی بیشترین ارتباط و مولفه دسترسی کمترین ارتباط را با سایر مولفه‌ها دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - فراوانی جمعیت شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis et Schiffermuller)(Lep., Tortricidae) و میزان خسارت آن در تاکستان‌های ارومیه
غلامعلی اکبرزاده شوکت

کرم خوشه خوار انگور Lobesia botrana (Denis et Schiffermuller) مهم‌ترین آفت تاکستان‌های ایران و بیشتر مناطق تاک‌داری دنیا است. لاروهای آفت با تغذیه از جوانه‌های گل و حبه‌های انگور باعث کاهش کمی عملکرد شده و با ایجاد شرایط مساعد برای رشد و نمو قارچ‌های عامل پوسیدگی میوه چکیده کامل

کرم خوشه خوار انگور Lobesia botrana (Denis et Schiffermuller) مهم‌ترین آفت تاکستان‌های ایران و بیشتر مناطق تاک‌داری دنیا است. لاروهای آفت با تغذیه از جوانه‌های گل و حبه‌های انگور باعث کاهش کمی عملکرد شده و با ایجاد شرایط مساعد برای رشد و نمو قارچ‌های عامل پوسیدگی میوه نظیر Botrytis cinerea سبب افت کیفی محصول می‌شوند. تغییرات فصلی جمعیت، فراوانی نسبی و میزان خسارت‌زایی شب‌پره خوشه‌خوار انگور به مدت 3 سال در سه منطقه عمده تاک‌داری ارومیه مورد بررسی قرار گرفت. فراوانی نسبی جمعیت و تغییرات فصلی آن با استفاده از تله‌های فرمونی جنسی تعیین شد و شدت آلودگی با نمونه‌برداری از خوشه‌های گل/ میوه انجام گردید. نتایج نشان داد که آفت در شرایط ارومیه سه دوره پروازی کامل در سال دارد که به ترتیب به طور متوسط 37، 26 و 54 روز به طول می‌انجامد. فراوانی جمعیت شب‌پره در بین سال‌ها، مناطق و نسل‌ها از حداقل 51 تا حداکثر1647 شب‌پره در هر تله در نسل متفاوت بود. طی دو سال بررسی همبستگی معنی‌داری بین فراوانی جمعیت شب‌پره خوشه‌خوار انگور با درصد آلودگی خوشه در مناطق ونسل‌های مختلف مشاهده نشد. میزان آلودگی در نسل اول از حداقل 68 تا حداکثر 90 درصد خوشه‌ها و شدت آلودگی از 1 تا 15 آشیانه لاروی در هر خوشه متفاوت بود. درجه آلودگی به لاروهای نسل دوم و سوم از حداقل 43 تا حداکثر 100 درصد خوشه‌ها بود و شدت آلودگی از حداقل یک تا حداکثر 63 درصد حبه‌ها در خوشه نوسان داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - شناسایی زنبورهای پارازیتویید شفیره‌های زمستان‌گذران شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lep., Tortricidae) تاکستان‌های ارومیه
غلامعلی اکبرزاده شوکت

در این بررسی پارازیتوییدهای شفیره شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) که به عنوان مهمترین آفت تاکستان‌های ارومیه شناخته می‌شود طی سال‌های 1383 تا 1385 جمع‌آوری و شناسایی شد و پتانسیل آن ها در کنترل بیولوژیک در سال‌های 1384 و1385 ارزی چکیده کامل

در این بررسی پارازیتوییدهای شفیره شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) که به عنوان مهمترین آفت تاکستان‌های ارومیه شناخته می‌شود طی سال‌های 1383 تا 1385 جمع‌آوری و شناسایی شد و پتانسیل آن ها در کنترل بیولوژیک در سال‌های 1384 و1385 ارزیابی گردید. جمع‌آوری شفیره‌های آفت از اواسط مهرماه شروع و تا اواخر فروردین ماه (خروج حشرات کامل آفت)، در فواصل زمانی متناسب با فصل از باغات انگور فاقد برنامه کنترل شیمیایی در ایستگاه تحقیقات باغبانی کهریز، ادامه یافت. نمونه‌های هر نوبت تا خروج حشرات کامل آفت و پارازیتوییدها درون ظروف پرورش جداگانه در دمای 2±25 درجه سلیسیوس و رطوبت نسبی حدود 50 درصد در آزمایشگاه نگهداری شدند. زنبورهای پارازیتویید خارج شده از شفیره‌ها شناسایی و فراوانی نسبی آن ها تعیین شد. میزان پارازیتیسم طبیعی بر اساس تعداد پارازیتویید و شب پره‌های خارج شده محاسبه و روند خروج آن ها طی دو سال متوالی مورد بررسی قرار گرفت. شش گونه زنبور پارازیتویید شامل: Itoplectis tunetana (Schmiedeknecht)، Pimpla sp.nr confinis Kasparyan، Pimpla arcadica Kasparyan، Dicaelotus inflexus Thomson متعلق به خانواده Ichneumonidae و گونه‌هایPteromalus puparum (L.) و Homoporus sp. متعلق به خانواده Pteromalidae شناسایی شد. گونه‌های D. inflexus ، P. confinisو P. arcadica برای فون حشرات ایران جدید بوده و وقوع کلیه پارازیتوییدها از روی شفیره‌ شب‌پره خوشه‌خوار انگور برای اولین بار گزارش می‌شود. میانگین میزان پارازیتیسم نسل زمستان گذران دو سال80/2 ± 6/20 درصد بر آورد شد که در نوبت‌های نمونه‌برداری از حداقل 13 تا حداکثر 42 درصد متغیر بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - ارزیابی تأثیر مولفه‌های حکمروایی شهری هوشمند در برنامه‌ریزی راهبردی شهر های ایران (نمونه موردی: شهر ارومیه)
محمد محمدنژاد فریدون نقیبی سوما محمدی

هم‌زمان با روند روبه‌رشد شهرنشینی در ایران و تحولات اجتماعی و اقتصادی شهرها، نارسایی‌هایی در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی، زندگی در شهرها را مختل کرده است. در این میان رشد و پیشرفت تکنولوژیکی در چند دهه اخیر دیدگاه‌های جدیدی نسبت به تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات در ش چکیده کامل

هم‌زمان با روند روبه‌رشد شهرنشینی در ایران و تحولات اجتماعی و اقتصادی شهرها، نارسایی‌هایی در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی، زندگی در شهرها را مختل کرده است. در این میان رشد و پیشرفت تکنولوژیکی در چند دهه اخیر دیدگاه‌های جدیدی نسبت به تأثیرات فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر به وجود آورده است. در چنین وضعیتی شهر هوشمند به‌عنوان یک راهبرد جهت کاهش مشکلات رشد جمعیت شهری و شهرنشینی سریع و بی‌برنامه موردتوجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است. شهر ارومیه به‌عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب کشور در دهه‌های اخیر شاهد رشد چشمگیری بوده است، لذا سنجش و ارزیابی میزان تحقق‌پذیری شاخص‌های شهر هوشمند و بررسی و رفع چالش‌های پیشرو در روند توسعه این شهر مسئله‌ی حائز اهمیتی خواهد بود. پژوهش حاضر تحت عنوان ارزیابی تحقق‌پذیری شاخص‌های حکمروایی شهری هوشمند در شهرهای ایران نمونه موردی شهر ارومیه از نظر روش، توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. که در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، اسناد و مدارک موجود اطلاعات چارچوب نظری شهرهای هوشمند تهیه گردیده و ازآنجاکه هدف اصلی این پژوهش ارزیابی تحقق‌پذیری شاخص‌های شهر هوشمند می‌باشد؛ لذا یک تحقیق پیمایشی می‌باشد و در نهایت ابزار استفاده جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده در محدوده موردمطالعه برای آنالیز داده‌ها و احتساب روایی و پایایی پرسش‌نامه از نرم‌افزار SPSS و مدل ویکور استفاده خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - کاربرد روش تحلیل سری زمانی در پیش بینی تکامل شورابه در دریاچه ارومیه
جواد درویشی خاتونی فروغ عباساقی

بررسی هیدروشیمی آب دریاچه ارومیه از سال 2007 تا 2015 با آنالیز180 نمونه آب انجام گرفت. این تحقیق قصد دارد با توجه به تغییرات میزان آنیون ها و کاتیون های اصلی در شورابه دریاچه ارومیه طی این دوره 9 ساله، با استفاده از روش آماری ARIMA به پیش بینی مقدار یون های موجود در دری چکیده کامل

بررسی هیدروشیمی آب دریاچه ارومیه از سال 2007 تا 2015 با آنالیز180 نمونه آب انجام گرفت. این تحقیق قصد دارد با توجه به تغییرات میزان آنیون ها و کاتیون های اصلی در شورابه دریاچه ارومیه طی این دوره 9 ساله، با استفاده از روش آماری ARIMA به پیش بینی مقدار یون های موجود در دریاچه ارومیه برای شش سال آینده بپردازد. مهم ترین هدف از تجزیه و تحلیل سری های زمانی یافتن روند تغییرات و پیش بینی آینده بر مبنای اندازه گیری های سال های گذشته است. ابتدا داده ها جهت بررسی ایستایی مورد آزمون قرار گرفته و در ادامه با ایجاد مرتبه در سری ناایستایی آنها از بین رفت. در نهایت مدل آریمای(1,1,0) برای پیش بینی یون های پتاسیم، سدیم، کربنات و کلر و مدل(0,1,1) برای منیزیم، کلسیم و بی کربنات مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که تیپ شورابه دریاچه ارومیه تا سال 2010 از نوع Na-Mg-Cl بوده که در مسیر III نمودار هاردی و اویگستر قرار گرفته و قابل مقایسه با دریای بزرگ نمک در آمریکا بوده است و این روند با خشک شدن دریاچه ارومیه و تشدید میزان تبخیر در دریاچه به میزان ده ها برابر و همچنین کاهش میزان ورودی آب های سطحی در سال های اخیر، به میزان بالایی تغییر ترکیب شیمیایی داده و به Mg-Na-Cl در سال 2015 تغییر یافته است. پیش بینی می شود در سال 2021 شورابه تیپ Mg-SO4-Cl خواهد داشت که با مسیر IIIB1b در دیاگرام پیشنهادی تکامل شورابه هاردی و اگستر(1978) همخوانی دارد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - مطالعات پتروگرافی و مینرالوگرافی در محدوده اکتشافی کهنگ
مریم فرمهینی فراهانی احمد خاکزاد هوشنگ اسدی هارونی محمد هاشم امامی ایرج رسا

محدوده اکتشافی کهنگ در شمال شرق اصفهان و بر روی کمربند ماگمایی ارویه-دختر واقع بوده و بر اساس بررسی های مختلف زمین شناسی از جمله مطالعات پتروگرافی ،مینرالوگرافی،دور سنجی و ژئوشیمیایی از نظر ذخیره مس و مولیبدن مستعد شناخته شده است.بر اساس مطالعات پترو گرافی مشخص شد مهم چکیده کامل

محدوده اکتشافی کهنگ در شمال شرق اصفهان و بر روی کمربند ماگمایی ارویه-دختر واقع بوده و بر اساس بررسی های مختلف زمین شناسی از جمله مطالعات پتروگرافی ،مینرالوگرافی،دور سنجی و ژئوشیمیایی از نظر ذخیره مس و مولیبدن مستعد شناخته شده است.بر اساس مطالعات پترو گرافی مشخص شد مهمترین واحدهای سنگ شناسی این منطقه با مساحت تقریبی10 کیلومتر مربع شامل آندزیت،آندزیت پوریری،داسیت و ریوداسیت پورفیری،دیوریت،کوارتز مونزونیت و میکروگرانیت پورفیری بوده و روند تغییرات در منطقه از حاشیه به سمت قسمتهای مرکزی از حد واسط به اسیدی می باشد به طوری که در اطراف و قسمتهای بیرونی واحدهای اندزیتی و آندزیت پورفیری و در بخش مرکزی سنگ های کوارتز مونزونیتی و میکرو گرانیت پورفیری دیده می شوند.نکته قابل توجه انکه کلیه واحدهای سنگ شناسی منطقه به مقدار کم تا زیاد تحت تاثیر دگر سانی و برشی شدن قرار گرفته اند.بر اساس بررسی های ژئو شیمیایی و مطالعات میکروسکوپی مشخص شد که سری ماگمایی در منطقه از نوع ساب آلکالن بوده و بیشترین میزان کانه زایی در قسمتهای مرکزی منطقه و در سنگ های کوارتز مونزونیتی و دیوریتی صورت گرفته است.بر اساس مطالعات مینرالوگرافی حضور کانه پیریت،کالکوپیریت،مالاکیت،تیتانیت،هماتیت ایلمنیت دار،مگنتیت،گوتیت،لیپدوکروسیت و مارتیت در منطقه مشهود می باشد.نکته قابل توجه انکه بر اساس این مطالعات وجود حداقل دو نسل کانه زایی سولفیدی در منطقه تایید می شود.بطوری که کانی های نسل اول تحت تاثیر سیالات جوی توسط کانی های زون اکسیدان از جمله مالاکیت،هماتیت،گوتیت جایگزین شده اند در حالی که کانی های سولفیدی نسل دوم با بافت افشان به طور سالم و بدون هیچ گونه تغییری در مقاطع دیده می شوند.با توجه به حضور وسیع کانه های اکسیدی و هیدروکسیدی نمونه های سطحی احتمال وقوع زون سوپرژن در منطقه مطرح می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی و جایگاه تکتونوماگمایی سنگ های آتشفشانی با ترکیب حدواسط- شمال ساوه
سپیده آقاویردی زاد زاغه شیوا انصاری ناصر عبادتی

منطقه مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی آتشفشانی ارومیه – دختر است، رخنمون های اصلی این نوار ماگمایی با روند شمال غرب – جنوب شرق را واحدهای آتشفشانی ائوسن تشکیل می دهند. در نقشه زمین شناسی واحد مورد مطالعه دارای ترکیب بازالت، آندزیت بازالت، داسیت، ایگنمبریت و چکیده کامل

منطقه مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی آتشفشانی ارومیه – دختر است، رخنمون های اصلی این نوار ماگمایی با روند شمال غرب – جنوب شرق را واحدهای آتشفشانی ائوسن تشکیل می دهند. در نقشه زمین شناسی واحد مورد مطالعه دارای ترکیب بازالت، آندزیت بازالت، داسیت، ایگنمبریت و توف می باشد که به طور متناوب در سرتاسر پهنه ارومیه – دختر تکرار شده است و توده های نفوذی بیشتر ترکیب گرانیت – گرانودیوریت تا تونالیت دارند. سنگ های آتشفشانی منطقه به سن ائوسن شامل آندزیت، تراکی آندزیت، آندزیت بازالت، آلکالی بازالت، تراکی داسیت و بازالت همراه هستند که دارای بافت های بافت پورفیری شیشه ای، هیالومیکرولیتی پورفیری، پورفیری، پورفیری در زمینه میکرولیتی، تراکیتی، پورفیریک میکرولیت و گاهی پوئی کیلیتیک هستند. نمونه های مورد مطالعه اغلب سرشت کالکو آلکالن ، کالکوآلکالن پتاسیم بالا و شوشونیتی و در برخی نمونه ها سرشت توله ایتی دارند. سیر نزولی بعضی از اکسیدهای عناصر اصلی مانند CaO و TiO2 و MgO ، و روند افزایشی بعضی از اکسید ها مانند K2O از سوی سنگ های بازیک به سوی سنگ های میانه – اسیدی با روند تفریق سازگار است. برخی از پراکندگی هایی که در این نمودارها دیده می‌شود را می‌توان به فرآیندهایی مانند دگرسانی یا آلایش و آلودگی ماگمایی سازنده سنگ های آتشفشانی منطقه با مواد پوسته ای نسبت داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - مدیریت زیست محیطی منابع آب با نگرشی ویژه به دریاچه ارومیه
سعید شفائی سمیرا شفائی کیانا کیارستمی

آب از لحاظ کمی و کیفی مهمترین بخش یک اکوسیستم به شمار میرود تق. لیل کمیت و کاهش کیفیت آب هردو اثرات منفی زیادی بر اکوسیستم برجای گذاشته و تنوع زیستی را تهدید می کنند و بر منابع غذایی طبیعی و موجودات زنـده اثـرات و خسـارات جبـران ناپذیری وارد میکند، میزان آگاهی و اطلاع چکیده کامل

آب از لحاظ کمی و کیفی مهمترین بخش یک اکوسیستم به شمار میرود تق. لیل کمیت و کاهش کیفیت آب هردو اثرات منفی زیادی بر اکوسیستم برجای گذاشته و تنوع زیستی را تهدید می کنند و بر منابع غذایی طبیعی و موجودات زنـده اثـرات و خسـارات جبـران ناپذیری وارد میکند، میزان آگاهی و اطلاعات در خصوص مفهوم حقابه و کاربرد آن در بخش مدیریتهای کـلان کشـورهاو تنظـیم قوانین مشخص برای حفظ محیط زیست لازم و ضروری به نظر میرسد . لذا بر این اساس مطالعه حاضربر روی دریاچه ارومیـه کـه جزء بزرگترین حوضه های آبریز کشور می باشد، انجام شده است و از لحاظ موقیعـت جغرافیـایی در شـمال بـاختری ایـران مـابین آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی با مختصات جغرافیائی 44درجه و 14دقیقه تا 47درجه و 53دقیقـه طـول شـرقی و 35درجـه و 40دقیقه تا 38درجه و 30دقیقه عرض شمالی واقع شده است. برای انجام مطالعات بر روی اهم دلایل خشکی تـدریجی دریاچـه ارومیه، میزان تغییرات دمایی و میزان بارش منطقه از سال 83 -79مورد مطالعه قرار گرفت و نتیجتا میزان تغییرات دمـائی بـه حـدی نبوده است که بتوان میزان افت شدید آب وخشکی دریاچه را سبب شود و حتی میزان بارش از سـال 83-79رشـد صـعودی داشـته است ولی طی همین مدت میزان سطح آب دریاچه ارومیه دچار افت قابل ملاحظـه ای گردیـده اسـت. برسـی نوسـانات سـطح آب دریاچه نشانگر آنست که در سال 1346این سطح به پـائین تـرین حـد خـود یعنـی ارتفـاع 1273/86متـراز سـطح آب هـای آزاد رسیده است ، به صورتیکه در طول سیزده سال گذشته تراز آب به 1272/00متریعنی حدود /6 20متر کاهش می یابد. لذا بر اسـاس مطالعه حاضر برآن باوریم که احداث تدریجی 72سد درحوضه آّبریز دارای دبی متوسط 5/4میلیارد متر مکعـب در سـال ، تغییـرات عظیمی در دریاچه بوجود می آورد. از دیگر عوامل، احداث میان گذر شهید کلانتری است که مانند سدی دو سویه در مقابـل چرخـه حرکت طبیعی آب قرار گرفت وافزون بر به هم زدن نظم طبیعـی چرخـه آب وتـه نشـینی مـواد معلـق در آن، تغییـرات بسـیاری در اکوسیستم آبی پدید آورده است.همچنین حفر بی رویه تعداد چاه های کشور که طی هفده سال گذشته) (74-91از 336هـزار حلقـه به حدود 650هزار حلقه افزایش یافته است ازجمله عواملی است که باعث می شودبر آن باور بود که چنانچه طی سـال هـای آینـده تصمیماتی مسئولانه در ارتباط با عوامل موثر در خشکی دریاچه ارومیه صورت نپذیرد، بی گمان مجزا شدن کامل دریاچه و تبـدیل آن به دودریاچه شمالی و جنوبی وحتی خشکی کامل دریاچه را درپی خواهد داشت پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع فضایی خدمات عمومی در مناطق شهری شهر ارومیه
هادی حکیمی پریا علیزاده مصطفی هرائینی

توزیع نامتوازن امکانات و خدمات باعث شکل‌گیری محلات مرفه اجتماعی از یک‌ طرف و محله‌های غیر برخوردار از طرف دیگر می‌گردد که این محلات همراه با درآمد پایین و عدم دستیابی به حداقل استانداردها باعث تشدید دور بسته فقر شده است. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین پراکنش جمعیت و ت چکیده کامل

توزیع نامتوازن امکانات و خدمات باعث شکل‌گیری محلات مرفه اجتماعی از یک‌ طرف و محله‌های غیر برخوردار از طرف دیگر می‌گردد که این محلات همراه با درآمد پایین و عدم دستیابی به حداقل استانداردها باعث تشدید دور بسته فقر شده است. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین پراکنش جمعیت و توزیع فضایی خدمات شهری در مناطق شهری می‌باشد. بنابراین با توجه به اهمیت توزیع عادلانه خدمات و امکانات عمومی در شهر در این پژوهش از طریق روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، به بررسی این مهم پرداخته‌شده است. با استفاده از روش ضریب آنتروپی و ضریب جینی توزیع فضایی جمعیت در مناطق شهری ارومیه محاسبه گردید و سپس با استفاده از مدل تاپسیس مناطق شهری از نظر شاخص های پژوهش رتبه‌بندی شده است و درنهایت با نرم‌افزار SPSS.23 ضریب همبستگی پیرسون محاسبه‌شده و میزان همبستگی رتبه جمعیت و رتبه خدمات عمومی شهری به‌دست‌آمده است. نتایج پژوهش حاکی از توزیع فضایی جمعیت نسبتاً متعادل در مناطق چهارگانه شهر ارومیه می‌باشد، و رتبه مناطق چهارگانه شهر ارومیه، با استفاده از مدل تاپسیس، ازنظر شاخص‌های خدمات عمومی شهری به ترتیب ۱، ۳، 2 و ۴ می‌باشد. مقادیر ضریب پراکندگی حکایت از آن دارد که بیشترین نابرابری در توزیع فضایی خدمات عمومی شهری با توجه به شاخص‌های منتخب پژوهش، شاخص فرهنگی (کتابخانه، کانون فرهنگی و...) و شاخص آموزشی کم‌ترین نابرابری را در توزیع فضایی به خود اختصاص داده‌اند. درنهایت ضریب همبستگی مابین رتبه جمعیت و رتبه شاخص‌های خدمات عمومی شهری بیانگر عدم توزیع متعادل خدمات عمومی شهر بر اساس جمعیت مناطق شهری ارومیه می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - ارزیابی میزان امنیت در سکونتگاه‌های غیررسمی (مورد مطالعه: محله حکیم نظامی-ارومیه)
نیما بایرام‌زاده ذکریا احمدیان شیوا عباس زاده یاسر مصطفی‌زادگان هناره

هدف از پژوهش حاضر شناسایی نقاط جرم‌خیز، دسته‌بندی و ارزیابی امنیت با رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی می‌باشد و با توجه به اینکه این امر در سکونتگاه‌های غیررسمی یا به اصطلاح کم‌برخوردار بیشتر نمایان می‌گردد، این پژوهش در محله حکیم نظامی ارومیه مورد بررسی قرار گ چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر شناسایی نقاط جرم‌خیز، دسته‌بندی و ارزیابی امنیت با رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی می‌باشد و با توجه به اینکه این امر در سکونتگاه‌های غیررسمی یا به اصطلاح کم‌برخوردار بیشتر نمایان می‌گردد، این پژوهش در محله حکیم نظامی ارومیه مورد بررسی قرار گرفته‌است. روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد. روش جمع‌آوری داده‌ها به دو روش اسنادی و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنین محله حکیم نظامی شهر ارومیه می‌باشد که طبق آمار 1397، 33000 نفر می‌باشد و از این تعداد 379 نفر بر اساس فرمول کوکران و به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب گردیده‌اند. تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام گرفته‌است، در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردیده‌است. بررسی نتایج پژوهش نشانگر این است که با استفاده از داده‌های مکانی محله میزان امنیت قسمت غرب بهتر از قسمت شرق محله می‌باشد و دلیل اصلی این اتفاق به دلیل تجمع ارازل در این قسمت از محله می‌باشد. بر اساس داده‌های پرسشنامه‌ای نیز مولفه‌های نظارت طبیعی، کنترل دسترسی، تصویر و نگهداری از فضا و فعالیت‌های حمایتی در وضعیت بالاتری نسبت به سطح متوسط و مولفه قلمرو‌گرایی در وضعیت پایین‌تر از سطح متوسط قرار دارد. همچنین با توجه به نتایج آزمون فریدمن، مولفه‌ی تصویر و نگهداری از فضا در رتبه اول و مولفه‌ی قلمروگرایی در رتبه‌ی آخر قرار گرفت که نیازمند توجه ویژه‌ای می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - پیامدهای زیست ‌محیطی، سیاسی و امنیتی خشک شدن دریاچه ارومیه با استفاده از سنجش ‌از راه دور بر پادگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در حوضه دریاچه ارومیه
وحید عیسی زاده جواد اسحاقی

در این تحقیق هدف پیامدهای‌محیط زیستی، سیاسی و امنیتی خشک شدن دریاچه ارومیه با استفاده از سنجش از دور بر پادگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در حوضه دریاچه ارومیه می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، در زمره تحقیق کاربردی بوده و از نظر ماهیت و روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی چکیده کامل

در این تحقیق هدف پیامدهای‌محیط زیستی، سیاسی و امنیتی خشک شدن دریاچه ارومیه با استفاده از سنجش از دور بر پادگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در حوضه دریاچه ارومیه می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، در زمره تحقیق کاربردی بوده و از نظر ماهیت و روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی - پیمایشی است. برای پایش ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه از تصاویر ماهواره‌ای سنتینل 5، مادیس و لندست 8 برای سال 2000 تا 2022 از سامانه گوگل ارث انجین استفاده شده است. در این تحقیق از توصیف‌ها و تحلیل‌های فضایی موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی (سامانه GEE و نرم افزار Arc Gis 10.8.1) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که پیامدهای امنیتی ریزگردها در دو پادگان مهاباد و سقزاز نظر بعد دفاعی و امنیتی را در سال 2015 نشان می‌دهد عبارتست از: افزایش میزان ترددهای غیر مجاز، به وجود آمدن روزنه‌های امنیتی، اختلال در تردد نیروی انسانی گشت زن، کاهش میدان دید بخصوص در مواقع ایجاد باد و توان دید بانی، اختلال در آماده باش و پشتیبانی و اختلال در شبکه‌های مخابراتی مهمترین پیامد‌های امنیتی دفاعی بحران ریزگردها می‌باشد. در سال 2022 میزان پراکندگی مکانی ریز گردهای نمکی فقط بر یک پادگان پراکنده نشده است و بیشتر پادگانهای ارتش در منطقه تحت تاثیر ریزگردهای نمکی دریاچه قرار گرفتهاند و در همین سال بیشترین میزان ریزگردهای نمکی بر پادگانهای ارومیه، شکاری تبریز، قوشچی، سقز و مهاباد پراکنده شده است. پیامدهای امنیتی ریزگردها در کل منطقه از نظر بعد دفاعی و امنیتی و سیاسی نشان می‌دهد که این ریزگردها باعث اختلافات قومی – مذهبی بین اقوام ترک و کرد، افزایش نارضایتی عمومی، کاهش همبستگی اجتماعی شهروندان با دولت، افزایش اعتراضات خیابانی و شورشهای شهری در منطقه، تحریک قومیت‌ها و نارضایتی بیشتر، افزایش جرائم امنیتی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - مطالعه و معرفی یافته‌های فرهنگی مرتبط با دوره ساسانی در کاوش ضلع شرقی مسجد جامع ارومیه
حامید نورسی سامر نظری لیلا گرگری بهنام قنبری عباس باورسایی

10.30495/peb.2023.2000748.1040

شهر ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، در شمال غربی ایران قرار دارد. بافت کهن این شهر به سبب وجود آثار متعدد دوران اسلامی شناخته شده است. حجم زیادی از شواهد تاریخی - فرهنگی موجود در بافت شهری ارومیه به دلیل قرارگیری در زیر بخش ‌های شهری و مسکونی، آن گونه که شایسته است م چکیده کامل

شهر ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، در شمال غربی ایران قرار دارد. بافت کهن این شهر به سبب وجود آثار متعدد دوران اسلامی شناخته شده است. حجم زیادی از شواهد تاریخی - فرهنگی موجود در بافت شهری ارومیه به دلیل قرارگیری در زیر بخش ‌های شهری و مسکونی، آن گونه که شایسته است مورد مطالعه و شناسایی قرار نگرفته است. در تابستان سال ۱۳۹۷ به سبب عملیات خاک‌برداری در راستای مرمت و ساماندهی ضلع شرقی مسجد جامع ارومیه، شواهدی از ساختارهای معماری و یافته‌های منقول فرهنگی به دست آمد که پس از مناقشات بسیار، عملیات مرمت متوقف شد. در تابستان سال ۱۳۹۹ کاوش باستان ‌شناختی باهدف شناسایی بقایای معماری و درک لایه‌ های فرهنگی در محل گودبرداری انجام گرفت. با توجه ‌به اهداف کاوش، به‌دست‌آمدن ساختارهای معماری و همچنین هدف‌گذاری اداره کل میراث ‌فرهنگی استان آذربایجان غربی برای ایجاد سایت موزه در محل کارگاه ‌های کاوش، دو گمانه پیشرو برای شناسایی لایه‌ های فرهنگی پایین ‌تر از ساختارهای دوران اسلامی ایجاد شد که شواهدی از مواد فرهنگی مرتبط با دوره ساسانی به دست آمد. در این نوشتار سعی بر آن است تا ضمن معرفی یافته‌ های فرهنگی به‌دست‌آمده، با استفاده از روش گاه‌نگاری نسبی، به مطالعه و مقایسه یافته ‌های فرهنگی به دست آمده با سایر محوطه ‌های شناخته شده دوره ساسانی در غرب ایران پرداخته شود. روش تحقیق این پژوهش به‌صورت تاریخی، توصیفی - تحلیلی است و جمع‌آوری یافته‌ها با مستندنگاری میدانی و مطالعات کتابخانه‌ ای انجام شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - گزارش کشف شواهد احتمالی پارینه‌سنگی قدیم بر روی تراس‌های رودخانة سیمینه‌رود
رحمت نادری

منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان ‌شناسی ایران به شمار می‌ رود. وجود محوطه‌ های باستان ‌شناختی از دوره ‌های پارینه ‌سنگی تا دوره متأخر نشان‌دهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیست‌‌محیطی مناسب را می‌ توان دلیل این گرایش به استقرار د چکیده کامل

منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان ‌شناسی ایران به شمار می‌ رود. وجود محوطه‌ های باستان ‌شناختی از دوره ‌های پارینه ‌سنگی تا دوره متأخر نشان‌دهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیست‌‌محیطی مناسب را می‌ توان دلیل این گرایش به استقرار در این منطقه دانست. در چند سال گذشته و طی بررسی ‌های مختلف و پراکنده چند محوطه پارینه‌سنگی قدیم در این محدوده جغرافیایی کشف شد. این محوطه ‌ها که عمداً در جنوب دریاچه و بر روی تراس‌ های رودخانه ‌های این منطقه هستند و نشان از وجود استقرارهای از دوره پارینه‌سنگی قدیم و صنعت ابزارسازی آشولی دارند. محوطه شهریکند نیز با توجه به فن‌آوری به کار رفته برای ساخت مصنوعات و همچنین گونه‌ شناسی قطعات می ‌تواند مربوط به دوره پارینه‌سنگی قدیم باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - عصر مفرغ جدید در تپه سگزآباد بر مبنای یافته‌های سفالی
محمد حسین عزیزی خرانقی کمال‌الدین نیکنامی نسترن مرادی

عصر مفرغ جدیددر تپه سگزآباد در اواخر هزاره دوم قبل از میلاد به ناگاه و بدون داشتن ارتباط با فرهنگ‌های قبلی پیش از تاریخی منطقه بروز می‌یابد. سفال‌های تک‌رنگ و چند رنگ (پلی‌کرم، نوع ارومیه) دست‌ساز، شاخصه‌های فرهنگی این دوره هستند. کاوش‌های آموزشی- پژوهشی گروه باستان‌شنا چکیده کامل

عصر مفرغ جدیددر تپه سگزآباد در اواخر هزاره دوم قبل از میلاد به ناگاه و بدون داشتن ارتباط با فرهنگ‌های قبلی پیش از تاریخی منطقه بروز می‌یابد. سفال‌های تک‌رنگ و چند رنگ (پلی‌کرم، نوع ارومیه) دست‌ساز، شاخصه‌های فرهنگی این دوره هستند. کاوش‌های آموزشی- پژوهشی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران در پاییز ۱۳۸۸ در تپه سگزآباد با هدف مطالعه لایه‌های استقراری بخش جنوبی این محوطه به انجام رسید و سه ترانشه ۶، ۷ و ۸ مورد کاوش قرار گرفتند. در ترانشه ۶ آثار فرهنگی ادوار مختلفی از جمله عصرآهن I، دوره مفرغ جدیدو دوره مس سنگی جدید یافت شد. در بین این آثار حجم و تراکم سفال‌های دو و چند رنگ دوره مفرغ جدید قابل توجه بود. این نوشتار بر گونه‌شناسی، طبقه‌بندی و معرفی انواع مختلف نقوش این سفال‌ها تمرکز خواهد داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - مطالعه و توصیف آجرهای لعابدار مکشوفه از سه فصل کاوش محوطه ربط ۲
علیرضا هژبری نوبری ریحانه عفیفی

تپه شماره ۲ ربط سردشت در استان آذربایجان غربی و در کناره شرقی رودخانه زاب کوچک قرار گرفته و تا کنون سه فصل از کاوش باستان شناسی آن می‌گذرد. موقعیت تپه شماره ۲ ربط در بخش جنوب غربی حوزه سرزمینی مانا و متأثر از دو حوزه امپراتوری آشور و اورارتو و تأثیر و تأثرات این حکومت ‌ چکیده کامل

تپه شماره ۲ ربط سردشت در استان آذربایجان غربی و در کناره شرقی رودخانه زاب کوچک قرار گرفته و تا کنون سه فصل از کاوش باستان شناسی آن می‌گذرد. موقعیت تپه شماره ۲ ربط در بخش جنوب غربی حوزه سرزمینی مانا و متأثر از دو حوزه امپراتوری آشور و اورارتو و تأثیر و تأثرات این حکومت ‌ها بر یکدیگر و آشنایی با زوایای تاریک این قدرت‌ها در شمال غربی ایران، بر جنبه ‌های باستان‌شناختی مطالعات و پژوهش‌ها در تپه ربط ۲ می‌افزاید. ماحصل سه فصل پژوهش در این محوطه دستیابی به مدارک سفالی، آجری و معماری است که برخی از آن‌ها برای اولین بار در شمال غربی ایران به دست می‌آیند. در این بین، آجرهای لعابدار محوطه ربط سردشت که نمونه‌های مشابه آن‌ها پیشتر از تپه قالایچی بوکان به‌دست آمده، جایگاه مهمی در زمینه مطالعات هنری، فنی و بازشناسی جنبه‌ های مذهبی، سیاسی و اجتماعی ساکنان این محل دارند. آن‌چه به اهمیت این آجرها می‌افزاید وجود نمونه‌ های کتیبه ‌دار لعابداری است که ترجمه آن حکایت از نام خدایان، سرزمین و ایالتی مانایی دارد. بی‌تردید شناخت جامع‌ الاطراف آجرهای مکشوفه با عنایت به این‌که کاوش در این محوطه سال‌های نخستین خود را می‌گذراند، می‌تواند مبنای مناسبی جهت طبقه‌بندی علمی این یافته‌ های ارزشمند باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - تحلیل فرم شهر بر سلامتی شهروندان( مطالعه موردی؛ شهر ارومیه)
محسن احدنژاد روشتی محمد رسولی خضر شیخ محمد حسن آباد شراره سعید پور

سلامت و بهداشت در روند تکامل تاریخی بشر از زمان باستان تاکنون به عنوان موضوعی مطرح بوده که جوامع همواره با آن در تعامل بوده اند، به طوری که سلامت و رفاه مردم یک شهر، شاخص مهمی برای نشان دادن میزان موفقیت سیاست های توسعه پایدار آن شهر است. و تشدید روزافزون معضل سلامتی در چکیده کامل

سلامت و بهداشت در روند تکامل تاریخی بشر از زمان باستان تاکنون به عنوان موضوعی مطرح بوده که جوامع همواره با آن در تعامل بوده اند، به طوری که سلامت و رفاه مردم یک شهر، شاخص مهمی برای نشان دادن میزان موفقیت سیاست های توسعه پایدار آن شهر است. و تشدید روزافزون معضل سلامتی در جامعه شهری موجب گردیده است تا در محافل علمی نظراتی در خصوص ارتباط "فرم شهر" با سلامت عمومی" ارائه شود. تحقیق حاضر به بررسی و تبیین شکل (فرم) شهر بر سلامت عمومی شهروندان شهر ارومیه پرداخته است که بر همین اساس دو فرم شهر فشرده و پراکنده به عنوان فرم اصلی مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش در زمرۀ پژوهش های توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف مطالعه، پژوهشی کاربردی است .روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع و اسناد و روش میدانی اخذ شده از سازمان های مربوط به مسائل شهری (همچون شهرداری و ارگان های وابسته به آن) بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تحلیل شبکه ایبرای بررسی اهمیت هر یک از شاخص ها و از مدل ویکور برای سطح بندی نواحی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که تراکم، روند توسعه را هرچه بیشتر به توسعه پایدار نزدیک تر می کند، همچنان که در یافته های تحقیق نیز نشان داده شد نواحی که از لحاظ تراکم سطح بالایی دارند ( بیشتر بافت های داخلی شهری) از لحاظ سلامتی نیز وضعیت بهتری را داشته و برعکس نواحی پیرامونی شهر که از لحاظ کالبدی پراکنده بوده وضعیت سلامتی آنها در وضعیت بدی قرار داشته اند. چرا که تراکم باعث اختلاط بیشتر کاربری ها، پیاده روی، کاهش انواع آلودگی ها ، دسترسی آسان و غیره شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - کوشش میسیونرهای آمریکایی برای جذب نستوریها )از دوره محمدشاه تا اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار
حسین احمدی

میسیونرهای پروتستان مذهب آمریکایی که در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجاروارد ایران شدند پس از یادگیری بعضی از زبانهای بومی منطقه شمال غربی ایران، تبلیغاتمذهبی خود را با هدف گرایش مردم ارومیه به مذهب پروتستان شروع کردند. نظر به اینکه روسها پشتیبان ارمنیها و فرانسویان حامی کا چکیده کامل

میسیونرهای پروتستان مذهب آمریکایی که در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجاروارد ایران شدند پس از یادگیری بعضی از زبانهای بومی منطقه شمال غربی ایران، تبلیغاتمذهبی خود را با هدف گرایش مردم ارومیه به مذهب پروتستان شروع کردند. نظر به اینکه روسها پشتیبان ارمنیها و فرانسویان حامی کاتولیکها بودند میسیونرهای آمریکایی درابتدای کار اقدامات قابل توجهی برای جذب این دو گروه مذهبی از خود نشان ندادند.باتوجه به این که نستوریها فاقد پشت بند خارجی بودند میسیونرهای آمریکایی با استفادهاز سرمایه کلان و حمایت سفارت انگلیس در تهران یارگیری گسترده خود را از نستوریهاارومیه شروع کردند.این مقاله با استفاده از اسناد وزارت خارجه ایران قصد تبیین تغییر مذهب نستوریهابه وسیله میسیونرهای امریکایی در دوره محمدشاه و اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار رادارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - بررسی مروری عوامل تاثیر گذار در خشکی دریاچه ارومیه و پیامدهای مرتبط با آن( عوامل تاثیر پذیر از خشکی)
احمد اصل هاشمی

مقدمه: خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه، زمینه بروز بحران های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی را در منطقه شمال غرب کشور ایجاد کرده است. فعالیت های بشری یکی از تهدیدات اصلی برای این اکوسیستم ها است. روش کار: این مقاله یک مقاله مروری است که مستندات مرتبط با استفاده از داده های چکیده کامل

مقدمه: خشک شدن تدریجی دریاچه ارومیه، زمینه بروز بحران های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی را در منطقه شمال غرب کشور ایجاد کرده است. فعالیت های بشری یکی از تهدیدات اصلی برای این اکوسیستم ها است. روش کار: این مقاله یک مقاله مروری است که مستندات مرتبط با استفاده از داده های گوگل اسکولار و جهاد دانشگاهی و نورمگز ا جستجو شد. در این بازه زمانی بیش از 20 مستند بررسی و طبق معیارهای مربوط استخراج شدند. یافته ها: بررسی ها نشان داد که عوامل انسانی بیشترین نقش را دارند. از عوامل انسانی می توان به احداث سازه هایی مانند سدها در حوزه آبخیز دریاچه و نیز احداث بزرگراه بر روی دریاچه و از عوامل اقلیمی نیز می توان به خشکسالی های اخیر که سبب کاهش بارندگی و افزایش تبخیر می شود اشاره کرد. و عوامل تاثیر پذیر بخش کشاورزی و گردشگر بوده است.نتیجه گیری: از بین عوامل بروز بحران ، سد سازی، تغییر الگوی کشاورزی دیم به آبی، حفر چاه های غیر مجاز، برداشت بی رویه آب از منابع سطحی و زیر زمینی و عوامل اقلیمی مانند خشکسالی های اخیر که سبب کاهش بارندگی و افزایش تبخیر می شود دخیل هستند که این عوامل سبب خشک شدن دریاچه ارومیه شده و این خشک شده بر پوشش گیاهی منطقه ،شرایط اقتصادی و اجتماعی ساکنان منطقه تاثیر گذاشته است که می بایست در تدوین و اجرای برنامه های بلند مد نظر قرار گیرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - بررسی فضاهای موثر بر تصویر ذهنی براساس مقایسه تطبیقی خانه های دوران پهلوی و ساختمان ‌های بلند مسکونی شهر ارومیه
پریا شفیع پوریوردشاهی مصطفی کیانی منوچهر معظمی

10.22094/lsj.2023.704900

امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آن‌ها در این راستا می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذ چکیده کامل

امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آن‌ها در این راستا می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند بر احساس ساکنان از محیط تاثیرگذار می‌باشد، بررسی و مطالعه‌ تصویر ذهنی در جهت افزایش رضایتمندی در ساکنان از اهداف پژوهش است. عواملی کالبدی و عوامل روان‌شناختی می‌توانند در شکل‌گیری تصویر ذهنی در افراد نقش مؤثری داشته باشند که در این مقاله، عوامل کالبدی مد نظر هستند. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی است. ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و مقایسه‌ خانه‌های دوران پهلوی و ساختمان‌های بلند مسکونی در شهر ارومیه پرداخته می‌شود و فضاهای آن‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. سپس با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه در قالب طیف لیکرت، فضاهایی را که در تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند مسکونی مؤثر هستند، شناسایی می‌شود. روش گردآوری داده‌های پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای (نظری) و مطالعات میدانی و پیمایشی مبتنی بر پرسش‌نامه‌‌ با سؤالات بسته است. پرسشنامه به روش نمونه‌گیری تصادفی در اختیار ساکنان ساختمان‌های بلند شهر ارومیه قرار داده شد و پاسخ‌های آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی‌ها نشان می‌دهند که وجود پنجره‌های بزرگ و سرتاسری با میزان OKB کمتر، وجود حیاط مستقل، استفاده از مصالح بومی، در دسترس بودن فضاهای مختلف ساختمان و پس از آن نمای آجری و استفاده از مبلمان سنتی می‌توانند در تصویر ذهنی آن‌ها تاثیرگذار باشند. بنابراین با توجه به این‌که، عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی می‌توانند موجب افزایش رضایتمندی در ساکنان باشند، عوامل کالبدی بدست آمده، نیز بر میزان رضایتمندی ساکنان از محل زندگی خود تاثیرگذار هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - شبیه سازی برخی صفات مطلوب مرتبط با عملکرد گندم دیم در شرایط ارومیه
نبی خلیلی اقدم

به منظور بررسی تغییرات عملکرد گندم رقم سرداری و چهارده رقم تغییر یافته ژنتیکی در شرایط دیم ارومیه، یک آزمایش شبیه سازی رایانه ای جهت انتخاب صفات مطلوب گیاهی براساس متغیرهای حداکثر شاخص سطح برگ، بیوماس در زمان پر شدن دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت با اس چکیده کامل

به منظور بررسی تغییرات عملکرد گندم رقم سرداری و چهارده رقم تغییر یافته ژنتیکی در شرایط دیم ارومیه، یک آزمایش شبیه سازی رایانه ای جهت انتخاب صفات مطلوب گیاهی براساس متغیرهای حداکثر شاخص سطح برگ، بیوماس در زمان پر شدن دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت با استفاده از مدل SSM-Wheat در طی سه سال (1393-1391) انجام شد. برهمین اساس نتایج خروجی مدل نشان داد که مهم ترین عامل مؤثر در افزایش عملکرد دانه، سناریوی کاهش 20 درصدی زمان تا شروع پرشدن دانه (رشد رویشی) + افزایش 20 درصدی زمان تا پایان رشد دانه (عدم برخورد دوره پرشدن دانه با خشکی انتهای فصل) و سناریوی افزایش 30 درصدی کارآیی مصرف نور است. حداکثر شاخص سطح برگ در شرایط افزایش 20 درصدی دوره رشد برگ، بالاترین بیوماس در زمان پرشدن دانه و عملکرد بیولوژیک در حالت افزایش 30 درصدی کارآیی مصرف نور، بیشترین عملکرد دانه و شاخص برداشت به ترتیب در سناریوی افزایش کارآیی مصرف نور و افزایش دوره پرشدن دانه+کاهش 20 درصدی دوره رویشی شبیه سازی شد. در تجزیه خوشه ای ارقام فرضی و استاندارد با استفاده از سه روش میانگین لینکاژ، سینگل لینکاژ و مرکزی نیز سه گروه از ارقام شناسایی شدند که براساس آن در گروه اول ارقام C8 وC12 در گروه دوم رقم C11 و سایر ارقام در گروه سوم (C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C9, C10, C13, C14 و رقم استاندارد سرداری) جای گرفتند. آنالیز تشخیص تابع نیز نشان داد که از مهم ترین صفات مؤثر در خوشه بندی، حداکثر شاخص سطح برگ و بیوماس در طی شروع پرشدن دانه هستند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که در زراعت گندم باید ضمن توجه به تغییرات اقلیمی، به راه‌های افزایش دوره پرشدن دانه و تسریع ورود به این دوره و بهبود کارآیی مصرف نور گیاه، بانضمام کسب یک شاخص سطح برگ مطلوب در طی دوره رویشی توجه داشت زیرا که آنها می توانند از مهم ترین عوامل افزایش عملکرد دانه گندم به شمار آیند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - تبیین جامعه شناختی نقش رسانه‌های اجتماعی بر میزان همگرایی اقوام
حسام شیرازه محبت محمد عباس زاده مهران صمدی صمد عابدینی

10.30495/jss.2022.1946727.1409

هویت قومی و تشدید و برجستگی آن، یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چند قومیتی است. اهمیت این مساله، به ویژه در کشورهای توسعه نیافته بیشتر است. همگرائی اقوام با عنایت به تاثیر عمیق آن در تحقق امنیت ملی و اجتماعی و مقابله با هرگونه آثار مخرب اجتماعی، امری لازم و ضروری است ت چکیده کامل

هویت قومی و تشدید و برجستگی آن، یکی از مسایل اجتماعی مهم کشورهای چند قومیتی است. اهمیت این مساله، به ویژه در کشورهای توسعه نیافته بیشتر است. همگرائی اقوام با عنایت به تاثیر عمیق آن در تحقق امنیت ملی و اجتماعی و مقابله با هرگونه آثار مخرب اجتماعی، امری لازم و ضروری است تا از این طریق بتوان ضمن برقراری وحدت در راستای حفظ منافع جمعی به همکاری گسترده با یکدیگر بپردازند. این امر در کنار وجود اراده سیاسی و اجتماعی، نیازمند فرهنگ سازی و ایجاد وحدت رویه در این مسیر است. اصلی ترین نقش در این زمینه به عهده رسانه های اجتماعی است تا بتوانند از قدرت بی بدیل خود در این مسیر بهره گیرند. این امر جز با بهره گیری مطلوب از رسانه های اجتماعی حاصل نمی شود. بر این اساس این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین میزان استفاده از رسانه‌های اجتماعی و میزان همگرایی اقوام در ارومیه است که با استفاده از روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیه‌ شهروندان بالای 20 سال شهر ارومیه می‌باشد که بر اساس آخرین سرشماری برابر با 512166 نفر می - ‌باشد که براساس فرمول کوکران 970 نفر از آن‌ها به شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شده‌اند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و توسط نرم افزارهای SPSS و Lisrel تحلیل شدند که نتیجه نشان داد فرضیه معناداری ارتباط همگرائی اقوام و نقش رسانه های اجتماعی به اثبات رسید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - بررسی عوامل مرتبط با محرومیت اجتماعی زنان (مطالعه موردی زنان شهر ارومیه)
مریم سیدزاده طلاتپه سیدمحمدصادق مهدوی مصطفی ازکیا

10.30495/jss.2022.1900423.1218

محرومیت اجتماعی واقعیتی است که برخی افراد بطور قابل توجهی بیش از دیگران در معرض آن هستند. در این میان گروه‌های زنان بیشترین محرومیت‌های اجتماعی را می‌بینند. این پژوهش به بررسی جامعه‌شناختی محرومیت اجتماعی زنان شهر اورمیه و عوامل اجتماعی مرتبط با آن پرداخته است. چارچوب ن چکیده کامل

محرومیت اجتماعی واقعیتی است که برخی افراد بطور قابل توجهی بیش از دیگران در معرض آن هستند. در این میان گروه‌های زنان بیشترین محرومیت‌های اجتماعی را می‌بینند. این پژوهش به بررسی جامعه‌شناختی محرومیت اجتماعی زنان شهر اورمیه و عوامل اجتماعی مرتبط با آن پرداخته است. چارچوب نظری پژوهش نظریه‌های نارایان، بوردیو، پتریک، گیدنز و دارندروف است. روش تحقیق کمی و پیمایش با استفاده از تکنیک پرسشنامه بوده است. جامعه تحت مطالعه زنان شهر ارومیه بوده که با نمونه‌گیری سهمیه‌ای احتمالی، 430 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. یافته ها و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میانگین احساس محرومیت اجتماعی در بین زنان برابر 54/7 ± 93/37 بوده است و متغیر مذکور با هر یک از متغیرهای فرصتهای برابر، داشتن مهارت، قدرت تصمیم‌گیری و سرمایه اجتماعی دارای رابطه منفی و معناداری است (001/0> sig). برای تبیین متغیر وابسته از رگرسیون چندگانه استفاده شد و تمامی متغیرها در مدل رگرسیونی باقی ماندند و متغیر فرصتهای برابر بیشترین اثر و متغیر سرمایه اجتماعی کمترین اثر معنادار بر متغیر وابسته داشته‌اند. ضریبب تعیین بدست آمده بیانگر آنست که حدود 38% از واریانس محرومیت اجتماعی زنان توسط متغیرهای مستقل موجود در معادله رگرسیونی تبیین شده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - عوامل اجتماعی مؤثر بر شدت جرایم در بین زنان مجرم زندان
حسین بنی‌فاطمه زینب باقری رئوف

اگرچه بر طبق رویکرد دورکیم، میزانی از انحرافات اجتماعی طبیعی است و علی رغم این که آسیب های اجتماعی و رفتارهای نابهنجار ممکن است ریشه ی روانی، بیولوژیک داشته باشد یا از اختلال شخصیت و ویژگی های فردی ناشی شود، اما انحراف اجتماعی به مثابه رفتاری نابهنجار پدیده ای کاملاً اج چکیده کامل

اگرچه بر طبق رویکرد دورکیم، میزانی از انحرافات اجتماعی طبیعی است و علی رغم این که آسیب های اجتماعی و رفتارهای نابهنجار ممکن است ریشه ی روانی، بیولوژیک داشته باشد یا از اختلال شخصیت و ویژگی های فردی ناشی شود، اما انحراف اجتماعی به مثابه رفتاری نابهنجار پدیده ای کاملاً اجتماعی است و عوامل متعددی در شکل گیری آن دخیل اند. انحراف اجتماعی در مقطع کنونی جامعه ی ایران، امری ساختاری است و ناشی از نابسامانی های اجتماعی است و به همین دلیل نیز در آینده رو به افزایش خواهد گذاشت. با توجه به آمارهای ارائه شده در خصوص رشد آسیب های اجتماعی در ایران و اهمیت عمده نقش و جایگاه زنان و جرایم مربوط به زنان (کجروی های مربوط به زنان)، هدف این پژوهش یافتن عوامل اجتماعی مؤثر بر شدت جرایم زنان مجرم زندان شهر ارومیه می باشد. روش پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن کلیه زنان موجود در بند نسوان زندان ارومیه را شامل می شود که 108 نفر بوده و به دلیل کم بودن جامعه آماری، نمونه گیری صورت نگرفت و روش نمونه گیری به صورت تمام شماری بود. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار روایی آن از طریق اعتبار صوری و تکنیک تحلیل عاملی، و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ اندازه گیری شد و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار آماریspss صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین میزان آنومی، میزان اعتقادات مذهبی، معاشرت با دوستان ناباب، مشکلات خانواگی و شدت جرم در میان زنان رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که از بین عوامل مذکور، عامل معاشرت با دوستان ناباب و میزان اعتقادات مذهبی در مدل رگرسیون باقی ماندند که در مجموع 26% از واریانس شدت جرم زنان را تبیین می کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - بررسی رابطه تقدیرگرایی و بهره‌مندی از رسانه‌های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه
فرهاد مجدی فرد صمد صباغ

رابطه تقدیرگرایی و بهره مندی از رسانه های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه به عنوان هدف اصلی این تحقیق مطرح شده است. متغیر تقدیرگرایی بر اساس نظریه راجرز به عنوان متغیر ملاک مطرح است و متغیر رسانه های ارتباطی بر اساس نظریه وابستگی و استفاده و رضامندی به عنوان متغیر مستقل چکیده کامل

رابطه تقدیرگرایی و بهره مندی از رسانه های ارتباطی در بین شهروندان ارومیه به عنوان هدف اصلی این تحقیق مطرح شده است. متغیر تقدیرگرایی بر اساس نظریه راجرز به عنوان متغیر ملاک مطرح است و متغیر رسانه های ارتباطی بر اساس نظریه وابستگی و استفاده و رضامندی به عنوان متغیر مستقل مطرح شده است. حجم نمونه این تحقیق به روش نمونه گیری تصادفی متناسب با جامعه آماری شهروندان شهر ارومیه برابر با 384 نفر است. در این تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای جمع - آوری داده های مورد نیاز بهره برده و به منظور بررسی پایایی ابزار تحقیق از آلفای کرونباخ برابر82/0 استفاده شده است. نتایج حاصل ازتحلیل داده ها و یافته های تحقیق نشان دادکه بین تقدیرگرایی و استفاده شهروندان از ماهواره، مجلات، رادیو،اینترنت رابطه معنادار وجود داشته است و بین تقدیرگرایی و استفاده شهروندان ازتلویزیون، کتاب، روزنامه رابطه معنادار وجود ندارد و هم چنین براساس نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه متغیرهای زمینه ای جنسیت و سطح تحصیلات با متغیر ملاک رابطه معنادار وجود داشته اند و رابطه متغیر نوع شغل بامتغیر ملاک رابطه وجود نداشته است و هم چنین یافته ها نشان می دهد که رسانه های ارتباطی7/8 درصد تقدیرگرایی را تبیین می کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر میزان مشارکت شهروندان شهر ارومیه در تفکیک و جمع‌آوری زباله‌های خانگی
لورا علیاری محمد عباس‌زاده حسین میرزائی

تفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأث چکیده کامل

تفکیک زباله از اصول زندگی در شهرهای توسعه یافته جهان است و جزو تکالیف شهروندی محسوب می شود. هدف، حفظ محیط زیست است که سلامت انسان و سایرجانداران در گرو آن است، به همین خاطر پژوهش حاضر ضمن سنجش میزان مشارکت خانوارهای شهر ارومیه در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی به تأثیر سرمایه اقتصادی و میزان رضایت از خدمات شهری بر آن نیز پرداخته است. روش این پژوهش، پیمایشی و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری، شامل خانوارهای ساکن شهر ارومیه در سال 1391 و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 612 نفر می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دهنده وجود رابطه معنادار بین میزان رضایت از خدمات شهری و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی می باشد. هم چنین بین سرمایه اقتصادی و میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های فلزی و پلاستیکی رابطه معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد، میزان رضایت از خدمات شهری توان پیش بینی میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را دارد. این متغیر توانست 12 درصد از واریانس متغیر میزان مشارکت در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی را تبیین کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - بررسی میزان اعتماد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه به صحت و استقلال اخبار خبرگزاری ایرنا و فارس
علی‌اصغر شادجو صفر حیاتی

تهیه و انتشار خبر از رسالت های اصلی خبرگزاری ها است و این وسایل ارتباطی در تلاش هستند تا نیازهای خبری مخاطبان خود را تامین نمایند. میزان اعتماد مخاطبان به دو خبرگزاری مطرح کشور یعنی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به عنوان خبرگزاری رسمی دولتی وخبرگزاری فارس به عنوان رسا چکیده کامل

تهیه و انتشار خبر از رسالت های اصلی خبرگزاری ها است و این وسایل ارتباطی در تلاش هستند تا نیازهای خبری مخاطبان خود را تامین نمایند. میزان اعتماد مخاطبان به دو خبرگزاری مطرح کشور یعنی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به عنوان خبرگزاری رسمی دولتی وخبرگزاری فارس به عنوان رسانه‌ای مستقل از منظر صحت و استقلال، در میان دانشجویان دانشگاه آزاد شهرستان ارومیه در این پژوهش بررسی و برای این تحقیق از نظریه رضامندی، وابستگی مخاطبان، برجسته سازی، شکاف آگاهی و اشاعه نوآوری با روش پرسشنامه‌ای محقق ساخته و از طریق پیمایش به صورت آزمون تصادفی در میان دانشجویان در سطوح لیسانس، فوق‌لیسانس و دکتری و برای آزمون نتایج نیز از برنامه نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی نشان می‌دهد که بین وابستگی انتفاعی و سیاسی خبرگزاری ایرنا به دولت با گرایش آن به سوگیری در انتشار اخبار رابطه مثبت و بالایی وجود دارد. هم چنین بین اعتماد و توجه به اخبار با گرایش سیاسی دانشجویان به آن نیز رابطه مثبت و بالایی وجود دارد و وجود گرایش و حمایت خاص خبرگزاری ایرنا از دولت‌های مستقر درمقاطع مختلف سیاسی نیازمندی به تدوین برنامه مدیریتی فراجناحی در این خبرگزاری و فعالیت خبرگزاری مستقل در کشور را الزامی می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی (کیفیت ارتباطات و ویژگی‌های شخصیتی سالمندان) بین سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده مورد مطالعه: سالمندان شهر ارومیه
امید شکریازی صفر حیاتی

هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی کیفیت زندگی سالمندان، ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده شهر ارومیه در سال 1394 می باشد. روش پژوهش، پیمایش از نوع علی- مقایسه ای (پس رویدادی) است. جامعه آماری این پژوهش شامل؛ تمامی زنان و مردان سالمند 65 سال به بالای ساکن در سر چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی کیفیت زندگی سالمندان، ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده شهر ارومیه در سال 1394 می باشد. روش پژوهش، پیمایش از نوع علی- مقایسه ای (پس رویدادی) است. جامعه آماری این پژوهش شامل؛ تمامی زنان و مردان سالمند 65 سال به بالای ساکن در سرای سالمندان و ساکن در منزل در شهر ارومیه می باشد که براساس آمار نفوس مسکن، تعداد مردان بالای 65 سال 23207 و این جمعیت در زنان 22671 نفر و مجموع آنان 45878 می باشدکه حجم نمونه آن براساس جدول مورگان تعداد 380 نفر تعیین و شیوه نمونه گیری پژوهش، تصادفی است. یافته -های پژوهش نشان داد، به طور کلی کیفیت زندگی اکثریت سالمندان پاسخگو (6/72 درصد) درحد خوب می باشد. هم چنین مهم ترین نتایج حاکی از آن است که: بین کیفیت زندگی سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن درخانواده تفاوت معناداری وجود ندارد. بین کیفیت ارتباطات سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده تفاوت وجود دارد. بین ویژگی های شخصیت سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده تفاوت وجود دارد. بین ابعاد کیفیت ارتباطات و کیفیت زندگی سالمندان ساکن درسرای سالمندان و سالمندان ساکن درخانواده رابطه وجود دارد. بین ابعاد ویژگی های شخصیتی و کیفیت زندگی سالمندان ساکن در سرای سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده رابطه وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - مطالعه رابطه بین نوع و میزان تماشای سریال‌های ترکی زبان اصلی و سبک زندگی دانشجویان دختر مجرد 20 الی 25 سال دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
وحیده ترزمی‌نژاد راضیه سفیدگر

هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین نوع (ژانر) و میزان تماشای سریال های ترکی زبان اصلی ماهواره و سبک زندگی می باشد. روش پژوهش، پیمایشی ازنوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در نیمسال اول تحصیلی 95- 1394 می باشد که حجم نمونه چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، مطالعه رابطه بین نوع (ژانر) و میزان تماشای سریال های ترکی زبان اصلی ماهواره و سبک زندگی می باشد. روش پژوهش، پیمایشی ازنوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در نیمسال اول تحصیلی 95- 1394 می باشد که حجم نمونه آن با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 362 نفر تعیین شده، ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که بر اساس چهارچوب نظری توسط محقق طراحی شده است. داده ها از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند. چارچوب نظری تحقیق برمبنای نظریات "تاثیر پذیری مخاطب از رسانه" هم چون نظریه کاشت، نظریه وابستگی مخاطب، نظریه انتظارات اجتماعی و نظریات سبک زندگی بوردیو و گیدنز استوار است. یافته های پژوهش نشان داد، به طور کل اکثریت دختران پاسخگو (4/56 درصد) ادعا داشته‌اند، میزان تاثیرگذاری سریال های ترکی زبان بر سبک زندگی شان درحد کم می باشد. هم چنین مهم ترین نتایج حاکی ازآن است که بین میزان تماشای سریال های ترکی زبان اصلی و سبک زندگی آن ها رابطه معناداری وجود دارد و بین نوع سریال های ترکی زبان اصلی و سبک زندگی، سبک گذراندن اوقات فراغت، نحوه پوشش (مدگرایی)، روابط میان فردی و گرایش های مذهبی دانشجویان رابطه وجود دارد و بین نوع سریال های ترکی زبان اصلی و میزان مصرف - گرایی دانشجویان دختر مجرد رابطه معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - آب، امنیت؛ مطالعه موردی دریاچه ارومیه
آرش نمازی شیشوان احمد ساعی حمیدرضا ملک محمدی صادق زیباکلام مفرد

ایران، بعلت گسترش شکاف بین منابع آب تجدید پذیر و محدود کشور با تقاضاهای فزاینده برای آب در همه بخش‌ها (اعم ازکشاورزی، صنعت و شهری)، بسرعت به مرحله بحران آب رسیده است که اولین پیامد این بحران نیز چالش‌های زیست محیطی است که می‌تواند مسائل و مشکلاتی را در ابعاد امنیتی موجب چکیده کامل

ایران، بعلت گسترش شکاف بین منابع آب تجدید پذیر و محدود کشور با تقاضاهای فزاینده برای آب در همه بخش‌ها (اعم ازکشاورزی، صنعت و شهری)، بسرعت به مرحله بحران آب رسیده است که اولین پیامد این بحران نیز چالش‌های زیست محیطی است که می‌تواند مسائل و مشکلاتی را در ابعاد امنیتی موجب می‌شود. استان آذربایجان غربی حوضه آبریز در یاچه ارومیه است که محصور بین کوههای سهند و سبلان از شرق و کوههای مرزی ایران و ترکیه از غرب خشکیدن بخش اعظم دریاچه ارومیه و پیش بینی خشکیدن کامل آن در سالهای آتی، نمود عینی و انکار ناپذیر این بحران است. این پزوهش با هدف بررسی و احصای پیامدهای امنیتی بحران آب در ایران (با تاکید بر حوزه آبی دریاچه ارومیه) انجام شده است.این پژوهش در زمره تحقیقات کیفی قرار دارد؛ روش بکار گرفته شده در تحقیق، توصیفی – اکتشافی است. برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای با استفاده از اسناد، داده‌های مراکز معتبر و رسمی بهره گرفته شده است. جامعه آماری صاحبنظران و خبرگان حوزه ژئوپلتیک شامل اساتید دانشگاه و کارشناسان ارشد سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با موضوع هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - غنی‌سازی نائوپلیوس آرتمیا ارومیانا با جلبک نانوکلروپسیس اکولاتا و ایزوکرایسیس گالبانا
سما کرمی فر قباد آذری تاکامی محمود حافظیه

چکیدهاین پژوهش با هدف تأثیر جلبک‌های نانوکلروپسیس اکولاتا (Nannochloropsis oculata) و ایزوکرایسیس گالبانا (Isochrysis galbana) بر افزایش درصد اسیدهای چرب غیراشباع به‌خصوص اسیدهای چرب EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) و DHA (دیکوزا هگزانوئیک اسید) در آرتمیای ارومیه (Artemia urm چکیده کامل

چکیدهاین پژوهش با هدف تأثیر جلبک‌های نانوکلروپسیس اکولاتا (Nannochloropsis oculata) و ایزوکرایسیس گالبانا (Isochrysis galbana) بر افزایش درصد اسیدهای چرب غیراشباع به‌خصوص اسیدهای چرب EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) و DHA (دیکوزا هگزانوئیک اسید) در آرتمیای ارومیه (Artemia urmiana) انجام شد. به‌منظور بهینه‌سازی ترکیب غذایی آرتمیا ارومیانا و به دنبال آن افزایش ارزش غذایی آن به‌عنوان غذای زنده مورد استفاده در آبزی‌پروری، غنی‌سازی به‌خصوص در مرحله نائوپلیوس بسیار رایج است. در این آزمایش نتایج تأثیر استفاده از دو نوع ریز جلبک بالا با توجه به ترکیب غذایی آن‌ها، در بازه‌های زمانی مختلف (2، 4 و 6 ساعت بعد از جذب کیسه زرده نائوپلیوس آرتمیا) به‌منظور افزایش ارزش غذایی نائوپلیوس نام‌برده (در شرایط فیزیکوشیمیایی: شوری 15-10 گرم در لیتر، دمای 26-25 درجه سانتی‌گراد، pH 5/8-8 و نور 2000 لوکس) با تأکید بر EPA و DHA مورد بررسی و با گروه شاهد (گروه گرسنگی داده شده در هنگام غنی‌سازی تیمارها)، نائوپلیوس آرتمیا بلافاصله بعد از تخم‌گشایی و همچنین بلافاصله بعد از جذب کیسه زرده مقایسه گردید. نتایج غنی‌سازی نشان می‌دهد که بهترین زمان برای غنی‌سازی نائوپلی آرتمیا با جلبک‌های مورد نظر 2 ساعت پس از جذب کیسه زرده می‌باشد. نتایج نشان داد که میزان EPA و DHA به‌ترتیب در گونه ایزوکرایسیس گالبانا 74/1 و 13/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک و در گونه نانوکلروپسیس اکولاتا به‌ترتیب 218/1 و 22/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک بود. به این ترتیب بهترین گونه جلبک برای افزایش میزان EPA ایزوکرایسیس گالبانا با میزان 74/1 میلی‌گرم در گرم وزن خشک و در مورد افزایش DHA جلبک نانو کلروپسیس اکولاتا با میزان 22/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک می‌باشد و نسبت بین DHA/EPA: 12/0 می‌باشد که بین نمونه‌های بالا در مورد EPA و DHA و نسبت بین آن‌ها در مقایسه با نمونه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی‌دار وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - بررسی میزان آلودگى گوشت گاوهاى ذبح‌شده در کشتارگاه صنعتى ارومیه به انگل سارکوسیست با روش PCR و مقایسه با دو روش ماکروسکوپی و هضمی
فاطمه قاسمی کهریزه عباسعلی مطلبی مغانجوقی سهراب رسولی

10.30495/jfh.2021.1919362.1303

سارکوسیستیس (Sarcocystis sp.) یکى از مهم‌ترین تک یاخته هاى متعلق به شاخه Apicomplexa مى باشد که در بین حیوانات خونگرم در کلیه نقاط جهان شایع بوده و داراى اهمیت زئونوتیک مى باشد. سه گونه Sarcocystis bovicanis، S. bovifelis و S. hominis در گاو شناسایى شده است. با توجه به چکیده کامل

سارکوسیستیس (Sarcocystis sp.) یکى از مهم‌ترین تک یاخته هاى متعلق به شاخه Apicomplexa مى باشد که در بین حیوانات خونگرم در کلیه نقاط جهان شایع بوده و داراى اهمیت زئونوتیک مى باشد. سه گونه Sarcocystis bovicanis، S. bovifelis و S. hominis در گاو شناسایى شده است. با توجه به بالا بودن میزان آلودگى لاشه هاى گاوهاى کشتارى در ایران به سارکوسیست، میزان آلودگى گوشت گاوهاى ذبح‌شده در کشتارگاه صنعتى ارومیه به این انگل با استفاده از روش مولکولی PCR بررسی شد و کارایی این روش با دو روش ماکروسکوپی و هضمی (میکروسکوپی) در تشخیص میزان آلودگی به این انگل مقایسه شد. در مجموع ٨٠ نمونه از زبان و مری اخذ شده از 40 لاشه مورد مطالعه قرار گرفت. برای بررسی مولکولی، DNA انگل با دستورالعمل کیت استخراج شد و قطعه ژن 18sRNA با استفاده از پرایمر هاى اختصاصى تکثیر شد و در ادامه با آنزیم هاى محدودکننده محصولPCR هضم شد و الگوى شکسته شدن آن‌ها مورد ارزیابى قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که از مجموع ٤٠ رأس گاو نمونه بردارى شده، در روش هاى ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک میزان آلودگى به‌ترتیب 5/2 و 5/72 درصد بود. هم‌چنین تعداد 36 رأس گاو ازلحاظ آلودگى با روش PCR مثبت گزارش گردید که 90 درصد کل گاوها را شامل مى شود. نتایج تحقیق حاضر نشان داد قدرت تشخیص روش مولکولی بیشتر از دو روش دیگر می باشد و میزان آلودگی بافت زبان در هر دو جنسیت نر و ماده بیشتر (05/0< P) از میزان آلودگی بافت مری است. می‌توان به این جمع‌بندی رسید که برای ردیابی موثر سارکوسیست، امکان استفاده از روش PCR به موازات روش‌های متداول وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - میزان شیوع و الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه
بهرام عباسی‌نژاد مسلم نیریز نقدهی نقی طاهر طلاتپه

پنیر کوزه‌ای از پنیرهای محلی سنتی مناطق آذربایجان و کردستان ایران است و دارای مصارف فراوانی در بین مردمان این مناطق می‌باشد. لیستریا مونوسیتوژنز از اجرام بیماری‌زا با منشأ غذایی بوده و به‌دلیل رشد در دمای یخچالی حائز اهمیت فراوانی در سلامت عمومی می‌باشد. در تحقیق حاضر، چکیده کامل

پنیر کوزه‌ای از پنیرهای محلی سنتی مناطق آذربایجان و کردستان ایران است و دارای مصارف فراوانی در بین مردمان این مناطق می‌باشد. لیستریا مونوسیتوژنز از اجرام بیماری‌زا با منشأ غذایی بوده و به‌دلیل رشد در دمای یخچالی حائز اهمیت فراوانی در سلامت عمومی می‌باشد. در تحقیق حاضر، میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه و نیز حساسیت ضد‌میکربی جدایه‌ها بررسی شدند. تعداد 100 نمونه پنیر کوزه‌ای در بهار سال 92 به‌صورت تصادفی از فروشگاه‌های شیر شهرستان ارومیه جمع‌آوری شدند. ابتدا نمونه‌ها در آبگوشت غنی‌سازی انتخابی ال-پالکام با مکمل کشت داده شدند. سپس نمونه‌های غنی‌سازی شده به محیط جامد انتخابی پالکام با مکمل منتقل شدند. برای تأیید و شناسایی گونه لیستریا، آزمایش‌های بیوشیمیایی اختصاصی انجام گرفت. در مرحله بعد، حساسیت ضد‌میکروبی جدایه‌های لیستریا مونوسیتوژنز به روش انتشار دیسک و با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین، کلرامفنیکل، سفتریاکسون، اریترومایسین، تتراسایکلین و جنتامایسین تعیین گردیدند. از میان 100 نمونه پنیر کوزه‌ای مورد آزمایش، از 3 نمونه لیستریا مونوسیتوژنز جداسازی شد. نتایج آنتی‌بیوگرام نشان داد که تمامی جدایه‌های لیستریا مونوسیتوژنز نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های مورد آزمایش حساس می‌باشند. با این وجود، آنتی‌بیوتیک‌های تتراسیکلین، پنی‌سیلین و اریترومایسین قطر هاله مهاری بیشتری نسبت به سایرین نشان دادند. گرچه میزان شیوع لیستریا مونوسیتوژنز در پنیرهای کوزه‌ای مصرفی شهرستان ارومیه پایین می‌باشد، ولی با توجه به اهمیت باکتری از نظر بیماری‌زایی برای انسان و رشد در شرایط یخچالی، تولید و عرضه بهداشتی این نوع پنیرها پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - تعیین میزان آلودگی به تیلریا آنولاتا در کنه‌های ایکسودیده در منطقه ارومیه به روش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR)
احمد نعمت الهی ایرج پناهی

10.30495/jvcp.2021.1917167.1287

تیلریوز یکی از بیماری‌های مهم انگلی تک‌یاخته‌ای در ایران می باشد که باعث بروز ضررهای اقتصادی و مرگ‌ومیر در دام‌ها می شود. این بیماری توسط کنه‌های خانواده ایکسودیده منتقل می‌شود و با تب، کم خونی، آنوکسی و نهایتاً مرگ دام همراه است. تشخیص بیماری سابقاً بر اساس رنگ‌آمیزی ن چکیده کامل

تیلریوز یکی از بیماری‌های مهم انگلی تک‌یاخته‌ای در ایران می باشد که باعث بروز ضررهای اقتصادی و مرگ‌ومیر در دام‌ها می شود. این بیماری توسط کنه‌های خانواده ایکسودیده منتقل می‌شود و با تب، کم خونی، آنوکسی و نهایتاً مرگ دام همراه است. تشخیص بیماری سابقاً بر اساس رنگ‌آمیزی نمونه‌های خونی و غدد لنفاوی با روش گیمسا انجام می‌پذیرفت. استفاده از روش‌های مولکولی به دلیل بالا بودن حساسیت و ویژگی نسبت به روش‌های قبلی ارجحیت دارد. به دلیل این که در دامداری‌های سنتی ایران کنه‌های ایکسودیده که می‌توانند ناقل بیماری باشند به فراوانی یافت می‌شوند، شناسایی این کنه‌ها اهمیت فراوان دارد. این مطالعه با هدف شناسایی مولکولی آلودگی به تیلریا در کنه های جداشده از گاوهای منطقه ارومیه انجام پذیرفت. تعداد 100 کنه از گله های با تاریخچه آلودگی به تیلریا در منطقه جمع آوری و با استفاده از کلیدهای تشخیص شناسایی شدند. از مجموع 100 کنه مورد آزمایش، تک‌یاخته‌های انگلی هیالوما آناتولیکوم ‌آناتولیکوم (33 درصد)، هیالوما دیتریتوم (16 درصد)، بووفیلوس ‌آنولاتوس (16 درصد)، درماسنتور مارژیناتوم (14 درصد)، ریپیسفالوس بورسا (9 درصد)، هیالوما آناتولیکوم ‌اکسکاواتوم (7 درصد)، درماسنتور نیووس (4 درصد) و همافیزالیس پونکتاتا (1 درصد) شناسایی شدند. کنه غالب هیالوما آناتولیکوم ‌آناتولیکوم تشخیص داده شد. غدد بزاقی کنه ها پس از جداسازی با استفاده از جفت پرایمر اختصاصی مربوط به گونه تیلریا آنولاتا (N516 وN517) مورد آزمایش PCR قرار گرفتند. آزمایش PCR وجود باند اختصاصی با اندازه bp 721 ناشی از وجود تیلریا آنولاتا را روی ژل آگارز در 62 درصد کنه ها مشخص ساخت. میزان بالای آلودگی در کنه های ناقل موجود در منطقه پتانسیل بالای آن‌ها را در راه آلودگی گاوها به عامل تیلریا آنولاتا را می رساند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - ارزیابی آلودگی به استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار به ظاهر سالم منطقه شهرستان ارومیه به روش الایزای غیرمستقیم
اسماعیل مینایی آرش عراقی سوره

10.30495/jvcp.2020.1880960.1246

گورم یکی از مهم ترین بیماری‌های عفونی اسب‌سانان می‌باشد که توسط استرپتوکوکوس اکویی تحت گونه اکویی ایجاد می‌شود. بیماری با تب، بی اشتهایی، بی حالی، ترشحات چرکی بینی و درگیری عقده های لنفی به ویژه در ناحیه سر و گردن مشخص می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی سرمی آلود چکیده کامل

گورم یکی از مهم ترین بیماری‌های عفونی اسب‌سانان می‌باشد که توسط استرپتوکوکوس اکویی تحت گونه اکویی ایجاد می‌شود. بیماری با تب، بی اشتهایی، بی حالی، ترشحات چرکی بینی و درگیری عقده های لنفی به ویژه در ناحیه سر و گردن مشخص می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی سرمی آلودگی به استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار شهرستان ارومیه واقع در شمال غرب ایران بود. نمونه‌های سرمی از 46 رأس اسب به ظاهر سالم اخذ و به روش الایزای غیرمستقیم برای ردیابی ایمونوگلبولین جی ضد پادگن SeM (Streptococcusequi M protein) آزمایش شد. همچنین داده‌ها برای تعیین اثر سن و جنس روی فراوانی موارد مثبت تجزیه و تحلیل شد. در کل 9/73 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 6/86-2/61) از نمونه‌هابرای پادتن های استرپتوکوکوس اکویی مثبت بودند. فراوانی سرمی تحت تاثیر سن (05/0<p < /em>) و جنس (05/0<p < /em>) قرار نداشت. در آنالیز رگرسیون از میان دو متغیر پیش‌بینی کننده سن و جنس، تنها سن معنی‌دار بود (05/0>p < /em>). یافته های مطالعه حاضر مشخص کرد که با افزایش یک ‌سال سن احتمال آلودگی 403/1 برابر (فاصله اطمینان 95 درصد: 958/1-006/1) افزایش می‌یابدو سن 339/0 درصد از تغییرات آلودگی را توجیه می‌کند. جمع بندی نهائی نتایج نشان داد که مواجهه بسیار بالا با استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار شهرستان ارومیه وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - بررسی فراوانی آلودگی با تیپ‌های 1 و 4 هرپس ‌ویروس اسبی در سرم اسب‌های باشگاه-های سوارکاری شهرستان ارومیه
امیر شفارودی آرش عراقی سوره

10.30495/jvcp.2023.1977303.1391

هرپس ویروس ها خسارات اقتصادی زیادی را به صنعت پرورش اسب در سراسر دنیا وارد می کنند. هرپس ویروس های 1 و 4 اسبی موجب درگیری تنفسی، سقط، مرگ و میر نوزادان و نیز در موارد نادر، باعث ادم اندام های حرکتی و میلوانسفالوپاتی در اسب های حساس می شوند. هدف از انجام مطالعه حاضر، ا چکیده کامل

هرپس ویروس ها خسارات اقتصادی زیادی را به صنعت پرورش اسب در سراسر دنیا وارد می کنند. هرپس ویروس های 1 و 4 اسبی موجب درگیری تنفسی، سقط، مرگ و میر نوزادان و نیز در موارد نادر، باعث ادم اندام های حرکتی و میلوانسفالوپاتی در اسب های حساس می شوند. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی فراوانی آلودگی سرمی با هرپس ویروس های 1 و 4 اسبی در اسب های باشگاهی شهرستان ارومیه با احتساب سن، جنس، نژاد و نشانه های بالینی بود. بدین منظور نمونه‌های سرمی مربوط به 51 رأس اسب، به روش الایزای غیرمستقیم برای ردیابی پادتن های اختصاصی ضد هرپس ویروس های 1 و 4 اسبی آزمایش شده و داده های حاصله با استفاده از آزمون های کای دو، پیرسون، دقیق فیشر و رگرسیون لجستیک، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. تعداد 9 نمونه (65/17 درصد) (فاصله اطمینان 95 درصد: 0/28-2/7) واجد واکنش مثبت سرمی برای پادتن های اختصاصی هرپس ویروس 1 و 4 اسبی بودند و فراوانی سرمی مذکور، تحت تاثیر سن (593/0=p)، جنس (651/0=p)، نژاد (874/0=p) و نشانه های بالینی (824/0=p) قرار نداشت. البته در آنالیز رگرسیون مشخص شد که شانس آلودگی بر اساس سن با کاهش هر 4 سال، 51/1 درصد افزایش می‌یابد و در اسب های ماده، 549/1 درصد بیشتر از اسب های نر می باشد. همچنین سن اسب ها 449/0 درصد، جنسیت اسب ها 437/0 درصد و نژاد اسب ها 217/0 درصد از تغییرات آلودگی را توجیه می‌کند. جمع بندی نهائی نتایج نشان از مواجهه نسبتاً بالای تیپ های 1 و 4 هرپس ویروس اسبی با جمعیت اسب های باشگاهی شهر ارومیه دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - بررسی فراوانی انگل خونی بابزیا و کنه ریپی‌سفالوس سنگوئینئوس در سگ‌های شهرستان ارومیه
سحر سیدحسینی سهراب رسولی

10.30495/jvcp.2022.1942808.1334

بابزیوزیس یک بیماری مهم در سگ‌سانان می باشد که گونه‌های مختلف بابزیا از جمله بابزیا جیبسونی و بابزیا کنیس می‌توانند باعث ایجاد آن شوند. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی ابتلا به بابزیوزیس و کنه‌ ناقل آن (ریپی‌سفالوس‌سنگوئینئوس) در سگ‌های شهرستان ارومیه انجام گرفت. تعداد چکیده کامل

بابزیوزیس یک بیماری مهم در سگ‌سانان می باشد که گونه‌های مختلف بابزیا از جمله بابزیا جیبسونی و بابزیا کنیس می‌توانند باعث ایجاد آن شوند. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی ابتلا به بابزیوزیس و کنه‌ ناقل آن (ریپی‌سفالوس‌سنگوئینئوس) در سگ‌های شهرستان ارومیه انجام گرفت. تعداد 136 قلاده سگ به منظور بررسی فراوانی کنه ریپی‌سفالوس‌سنگوئینئوس و تعداد 165 قلاده سگ با هدف بررسی آلودگی به بابزیوزیس، به‌طور تصادفی از بین سگ‌های تجاری، خانگی، گله، نگهبان و ولگرد انتخاب شد. کنه‌ها در امتداد ضمائم دهانی از حیوان جداسازی گردیدند. خون‌گیری از وریدهای سفالیک و سافن انجام گرفته و گسترش‌های نازک خونی تهیه و در زیر میکروسکوپ بررسی گردیدند. کنه‌های جدا‌شده نیز در آزمایشگاه بررسی شدند. از مجموع 165 قلاده سگ بررسی شده از نظر آلودگی به بابزیوزیس، 23 مورد (9/13 درصد) مثبت شدند که بالاترین تعداد مربوط به سگ های ولگرد به تعداد 10 قلاده (06/6 درصد) و پایین‌ترین میزان آلودگی مربوط به سگ های تجاری به تعداد 2 قلاده (21/1 درصد) بودند. از بین 136 سگ مورد بررسی در زمینه آلودگی به انگل خارجی، تعداد 47 قلاده سگ (5/34 درصد) آلوده به کنه ریپی‌سفالوس ‌سنگوئینئوس شناسایی گردید که بیش ترین تعداد مربوط به سگ های ولگرد به نعداد 26 قلاده (11/19 درصد) و کم ترین تعداد مربوط به سگ های خانگی به تعداد 3 قلاده (2/2 درصد) بود. تحلیل‌های آماری هم ارتباط معنی داری بین آلودگی به بابزیا و سن سگ ها نشان داد (05/0p<)، ولی ارتباط آماری معنی‌داری بین میزان آلودگی با جنسیت و نحوه نگه داری سگ‌ها مشاهده ‌نشد (05/0p>). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - بررسی مقایسه‌ای اثر ضدباکتریایی پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، آنتی‌بیوتیک سفالکسین و اسانس سیر (Allium sativum) بر باکتری‌های غالب ایجاد‌کننده اوتیت در سگ‌های شهرستان ارومیّه
محمدحسین صادقی زالی

10.30495/jvcp.2023.1968710.1385

مطالعه حاضر جهت مقایسه اثر بخشی پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس (ATCC:4356)، آنتی‌بیونیک سفالکسین و اسانس سیر بر باکتری های غالب ایجاد کننده اوتیت در سگ های شهرستان ارومیّه انجام گردید. بدین منظور نمونه گیری از موارد عفونت گوش میانی تعداد 102 قلاده سگ (50 نمونه مربوط به چکیده کامل

مطالعه حاضر جهت مقایسه اثر بخشی پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس (ATCC:4356)، آنتی‌بیونیک سفالکسین و اسانس سیر بر باکتری های غالب ایجاد کننده اوتیت در سگ های شهرستان ارومیّه انجام گردید. بدین منظور نمونه گیری از موارد عفونت گوش میانی تعداد 102 قلاده سگ (50 نمونه مربوط به سگ‌های جنس نر و 52 نمونه مربوط به سگ های جنس ماده) انجام شد. نتایج نشان داد که از 90 نمونه، به عنوان اوتیت های باکتریائی عفونی (24/88 درصد موارد)، به ترتیب استافیلوکوکوس اورئوس (5/22 درصد)، استرپتوکوکوس پنومونیه (6/18 درصد) و سودوموناس آئروژینوزا (7/14 درصد) جدا گردید. 12 نمونه (76/11 درصد موارد) هم مربوط به اوتیت های غیر عفونی بود. همچنین مشخص گردید که پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و اسانس سیر توانستند رشد باکتری های غالب ایجاد کننده اوتیت در سگ های شهرستان ارومیّه را تقریباً به اندازه آنتی‌بیونیک سفالکسین، مهار نمایند که در این بین ممانعت از رشد استافیلوکوکوس اورئوس نسبت به استرپتوکوکوس پنومونیه به طور معنی داری، بیشتر مشاهده گردید (05/0p<). همچنین میانگین حداقل غلظت بازدارندگی از رشد و حداقل غلظت کشندگی در مورد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس تحت تاثیر پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، اسانس سیر، آنتی بیوتیک سفالکسین و همچنین ترکیب پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس با اسانس سیر و نیز پالیده لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس با آنتی‌بیونیک سفالکسین، به طور غیر معنی داری کمتر از فاکتورهای مذکور، در مورد استرپتوکوکوس پنومونیه بود. همچنین حداقل غلظت بازدارندگی از رشد و غلظت باکتری کشی ترکیب اسانس سیر و آنتی‌بیوتیک سفالکسین بر روی هر دو باکتری مذکور، یکسان بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - آسیب‌شناسی بافتی ضایعات کیسه صفرا در کبدهای ضبط شده از گاوهای کشتاری در کشتارگاه صنعتی ارومیه
امیر امنیت ‌طلب آراز مناف ‌فر

در مدت یک ماه لاشه 323 رأس گاو (213 رأس گاو نر و 110 رأس گاو ماده) با مراجعه به کشتارگاه ارومیه بازرسی شد. کبد و کیسه صفرای 47 رأس گاو دارای تغییرات ظاهری بودند. مقاطع هیستوپاتولوژی از بافت‌های ضایعه دار تهیه شد و برای باکتریولوژی از محتویات کیسه های صفرای سالم و ضایعه چکیده کامل

در مدت یک ماه لاشه 323 رأس گاو (213 رأس گاو نر و 110 رأس گاو ماده) با مراجعه به کشتارگاه ارومیه بازرسی شد. کبد و کیسه صفرای 47 رأس گاو دارای تغییرات ظاهری بودند. مقاطع هیستوپاتولوژی از بافت‌های ضایعه دار تهیه شد و برای باکتریولوژی از محتویات کیسه های صفرای سالم و ضایعه دار کشت به عمل آمد. عمده تغییرات ظاهری نظیر افزایش ضخامت و خونریزی های پته شی شکل در دیواره کیسه صفرا، سنگ در کیسه صفرا، سنگ‌های صفراوی کبدی، فاسیولیازیس کبد و دیکروسولیوم در کیسه صفرا، کبد و کیسه‌های صفراوی ضایعه دار مشاهده شد. مقاطع بافتی با سه روش هماتوکسیلین و ائوزین (H&E)، پریودیک اسید شیف (PAS)و تری کروم ماسون (masson’s trichrome)رنگ‌آمیزی شدند. ضایعات به صورت کوله سیستیت، هیپرپلازی غدد سروموکوسی مخاطی، پرخونی، خونریزی، نکروز چربی و افزایش ضخامت لایه‌های کیسه صفرا مشاهده شدند. همچنین باکتری اشریشیا کلی از 4 مورد کیسه صفرا جداسازی شد. در جنس ماده بروز تغییرات میکروسکوپی شامل کوله سیستیت، افزایش ضخامت لایه مخاطی، هیپرپلازی غدد سروموکوسی، خونریزی در لایه‌های غیر از مخاط بود. وجود باکتری در کشت محتویات کیسه صفرا جنس ماده بیشتر از جنس نر بود (05/0>p). همچنین، بروز کوله سیستیت در نژاد بومی منطقه در مقایسه با نژادهای دورگه و هلشتاین بیشتر بود (05/0>p).با توجه به نتایج، یکی از عوامل مستعد کننده کوله سیستیت در گاوهای منطقه، شیوع فاسیولیازیس کبدی است. به نظر می رسد نحوه تغذیه سنتی و رژیم غذایی گاوهای بومی، در بروز سنگ‌های صفراوی که خود در اثر کوله سیستیت‌ها ایجاد می‌شوند، مؤثر می‌باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - مطالعه فراوانی انواع آسیب‌های ریوی در گوسفندان ذبح شده در کشتارگاه ارومیه
عبداله عراقی سوره مرتضی حسین‌زاد نازلو مهران نصیری

با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مختلف پاتولوژیک موثر در دستگاه تنفس و نقش آن در انتخاب روش‌های درمانی اختصاصی در گوسفندان منطقه،لاشه626سر گوسفند ذبح‌شده در کشتارگاه ارومیه مورد بازرسی قرار گرفت. از این تعداد،114 مورد (21/18%) ریه گوسفند با ضایعات ظاهری ضبط گردید و به طور چکیده کامل

با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مختلف پاتولوژیک موثر در دستگاه تنفس و نقش آن در انتخاب روش‌های درمانی اختصاصی در گوسفندان منطقه،لاشه626سر گوسفند ذبح‌شده در کشتارگاه ارومیه مورد بازرسی قرار گرفت. از این تعداد،114 مورد (21/18%) ریه گوسفند با ضایعات ظاهری ضبط گردید و به طور ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک موردبررسی قرار گرفت.پس از برش سطح مقطع و ثبت ضایعات،نمونه‌ها در فرمالین 10 درصد تثبیت و به روش آغشتگی در پارافین، مقاطع 5-7 میکرونی تهیه و رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین بر روی اسلایدها انجام شد. ضایعات شناسایی شده به ترتیب فراوانی شامل: پنومونی بینابینی 51 مورد (14/8%)، پنومونی کرمی 23 مورد (67/3%)، آتلکتازی 22 مورد (51/3%)، پنومونی گرانولوماتوزی 22 مورد (51/3%)، برونشیت مزمن 21 مورد (35/3%)، فیبروز 13 مورد (07/2%)، آدنوکارسینوم ریوی گوسفند 11 مورد (75/1%)، برونشیولیت مزمن 10 مورد (59/1%)، پرخونی 9 مورد (43/1%)، کیست هیداتیک 8 مورد(27/1%)، آبسه ریوی 7 مورد (11/1%)، آمفیزم 6 مورد (95/0%)، پنومونی چرکی 5 مورد (79/0%)، پنومونی ائوزینوفیلی 3 مورد (49/0%)، برونشیولیت 2 مورد (31/0%)، پلوریت 2 مورد (31/0%) و ادم ریه 2 مورد (31/0%) بود. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از غالبیت غیر منتظره پنومونی بینابینی در بین جراحات ریه‌های ضبط شده بود که می‌تواند ناشی از تفاوت‌های فصلی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - بررسی میزان آلودگی کلیه و طحال نشخوارکنندگان اهلی به نوچه لینگواتولا سراتا در کشتارگاه ارومیه
سهراب رسولی بهادر حاجی محمدی سید شمس الدین اطهاری رضا اسدی عیسی کان مهران مجرد

چکیده در این بررسی، میزان شیوع نوچه لینگواتولا سراتا در اندام‌های کلیه و طحال 800 نشخوارکننده اهلی (گاو، گاومیش، گوسفند و بز) در سن، جنس و فصول مختلف مورد مطالعه واقع شد. ابتدا نمونه‌های کلیه و طحال به طور ماکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس نمونه‌ها به روش هضم چکیده کامل

چکیده در این بررسی، میزان شیوع نوچه لینگواتولا سراتا در اندام‌های کلیه و طحال 800 نشخوارکننده اهلی (گاو، گاومیش، گوسفند و بز) در سن، جنس و فصول مختلف مورد مطالعه واقع شد. ابتدا نمونه‌های کلیه و طحال به طور ماکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس نمونه‌ها به روش هضم بافتی مورد آزمایش قرار گرفتند. میزان آلودگی طحال به این انگل در گاو، گاومیش، گوسفند و بز به ترتیب 5/0%، 0%، 5/0% و 5/1% بود، اما از هیچ‌یک از نمونه‌های کلیه، نوچه لینگواتولا سراتا جدا نشد. نتایج حاصل از این بررسی هیچ‌گونه اختلاف معنی‌داری را در میزان آلودگی به نوچه لینگواتولا در جنس و سنین مختلف نشان نداد. هم‌چنین تفاوت معنی‌داری بین میزان آلودگی در فصول مختلف سال مشاهده نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - مطالعه‌ای بر فلور قارچی سطح چشم سالم در گاوهای بومی ایران
توحید نوری عبداله عراقی سوره

فلور میکروبی سطح چشمسالم یکی از منابع تامین‌کننده عوامل قارچی برای ایجاد کراتومایکوز در حیوانات می‌باشد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی جدایه‌های قارچی سطح چشم سالم گاوهای بومی ایران در منطقه ارومیه انجام گرفت. سواب‌ها از هر دو چشم 45 رأس گاو سالم گرفته شد و در محیط سابرو چکیده کامل

فلور میکروبی سطح چشمسالم یکی از منابع تامین‌کننده عوامل قارچی برای ایجاد کراتومایکوز در حیوانات می‌باشد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی جدایه‌های قارچی سطح چشم سالم گاوهای بومی ایران در منطقه ارومیه انجام گرفت. سواب‌ها از هر دو چشم 45 رأس گاو سالم گرفته شد و در محیط سابرو دکستروز آگار کلرامفنیکل دار و عصاره مالت کشت گردید. پلیت‌ها در دمای 25 درجه سانتی گراد به مدت 7 روز نگه‌داری شد. اثر سن و جنس بر نتایج به‌دست آمده با استفاده از آزمون دقیق فیشر مورد تحلیل آماری قرار گرفت. از گاوهای بررسی شده تعداد 13 رأس (89/28%) برای کشت قارچی چشم ها مثبت بودند. جدایه ها شامل جنس‌های آسپرژیلوس از 7 رأس (84/53%)، پنی سیلیوم از 6 رأس (15/46%)، رودوتورلا از 1 رأس (69/7%) و کاندیدا از 1 رأس (69/7%) بودند. مخمرها 3/13% از کل جدایه‌ها را به خود اختصاص دادند. سن و جنس گاوتاثیر معنی‌دار روی فراوانی جدایه‌ها نداشت. در کل، میزانآلودگی قارچی سطح چشم گاوها در مقایسه با مطالعات مشابه پائین بود که می‌تواند انعکاس تفاوت موجود در روش و فصل نمونه‌برداری باشد. فراوانیغیرمعمول آسپرژیلوسدر مطالعه حاضر می‌تواند ناشی از تفاوت‌های جغرافیایی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - بررسی فصلی عیار سرمی روی در گاوهای مشکوک به کمبود و ارتباط آن با جیره در گاوداری‌های صنعتی ارومیه
شیرزاد اسماعیلی ثانی محمد قلی نادعلیان محمد نوری مهدی سخا

نظر به نقش بسیار مهم روی در عملکردهای ساختاری و فیزیولوژیکی بدن دام و مطالعات کمی که در منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است، هدف این مطالعه بررسی کمبود روی در گاوهای مشکوک به کمبود در گاوداری های صنعتی ارومیه و ارتباط آن با جیره مصرفی دام های مورد مطالعه بوده است. در این ب چکیده کامل

نظر به نقش بسیار مهم روی در عملکردهای ساختاری و فیزیولوژیکی بدن دام و مطالعات کمی که در منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است، هدف این مطالعه بررسی کمبود روی در گاوهای مشکوک به کمبود در گاوداری های صنعتی ارومیه و ارتباط آن با جیره مصرفی دام های مورد مطالعه بوده است. در این بررسی از گاوهای مشکوک به کمبود شامل دام هائی که کاهش اشتهاء، کاهش تولید و از همه مهم تر مشکل ناباروری داشتند، نمونه خون اخذ گردید. همین طور نمونه برداری از جیره غذائی مصرفی دام ها نیز انجام گرفت. نمونه گیری فصلی بود و تعداد 25 نمونه سرمی در هر فصل اخذ گردید. اندازه گیری به روش جذب اتمی و مقادیر برحسب میکرومول در لیتر محاسبه گردید. نتایج این مطالعه حاکی از این است که در دام های مشکوک تفاوت معنی داری بین فصول مختلف نیست ولی میزان روی در فصول زمستان، بهار و پائیز پائین تر از محدوده طبیعی قرار دارد و به نظر می‌رسد عدم تأمین روی توسط جیره به ویژه با کنسانتره مهم ترین علت پائین بودن عیار روی در این مطالعه باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - بررسی میزان فراوانی لینگواتولا سراتای بالغ در سگ‌های ولگرد شهرستان ارومیه
سهراب رسولی امیر امنیت طلب محمد صدقیان بکتاش حاجی کریم لو افشین عزیزپور ساریجه کمال جعفری

لینگواتولا سراتا یکی از انگل های زئونوز می‌باشد که عامل اشکال مختلف لینگواتولوز در انسان، گوشتخواران و نشخوارکنندگان است. مهم ترین راه آلودگی انسان به انگل، میوه، سبزیجات و منابع آب آلوده به تخم انگل و از طریق ترشحات بینی، دهانی و مدفوع گوشتخواران خصوصاً سگ های ولگرد م چکیده کامل

لینگواتولا سراتا یکی از انگل های زئونوز می‌باشد که عامل اشکال مختلف لینگواتولوز در انسان، گوشتخواران و نشخوارکنندگان است. مهم ترین راه آلودگی انسان به انگل، میوه، سبزیجات و منابع آب آلوده به تخم انگل و از طریق ترشحات بینی، دهانی و مدفوع گوشتخواران خصوصاً سگ های ولگرد می باشد. همچنین مصرف گوشت و متعلقات نیم پز و خام حیواناتی مانند گوسفند، بز، گاو و سایر علفخواران ریسک فاکتور دیگر در آلودگی انسان به لینگواتولا سراتا می‌باشد. این بررسی برای تشخیص میزان آلودگی سگ های شهرستان ارومیه به لینگواتولا سراتای بالغ انجام پذیرفت. در این بررسی 37 قلاده سگ شامل 22 قلاده سگ نر و 15 قلاده سگ ماده از قسمت های مختلف شهر ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. سینوس های پیشانی، بوقک های بینی، حفره مغزی، نازوفارنکس و مجرای استاش سگ ها به منظور مشاهده انگل بالغ لینگواتولا سراتا بررسی شد. انگل های خارج شده در محلول فرمالین 10% قرار داده شده و توسط لاکتوفنل شفاف سازی و توسط آزوکارمین رنگ آمیزی شدند. از کل سگ های مورد مطالعه 30 قلاده سگ (01/81%) به لینگواتولا سراتا مبتلا بودند. بررسی نشان داد که وزن، سن، جنس و موقعیت جغرافیایی در میزان آلودگی به انگل تأثیر چشمگیری نداشت. تعداد انگل های موجود در سگ های آلوده بین 7-1 انگل متفاوت بود که به طور میانگین 93/2 انگل در هر سگ می‌باشد. طول انگل های بالغ از mm 50-35 در ماده‌ها و از mm 18-2 در نرها متفاوت بود. بیشترین محل وجود انگل بخش جلویی سینوس پیشانی با تعداد 7 انگل بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - جستجوی آنتی‌بادی ضد هرپس ویروس تیپ 1 گاوی در شیر گاوان منطقه ارومیه و ماکو به روش الایزا
احمد قره خانی احمد مرشدی

برای تعیین میزان آلودگی به هرپس ویروس تیپ 1 گاوی (BHV-1) در گاوهای شیری منطقه ارومیه و ماکو و مقایسه نتایج به دست آمده، یک مطالعه مقطعی انجام شد. انتخاب نمونه ها به طور تصادفی و در سه گروه سنی (3 تا 4 سال، 5 تا 6سال و 7 سال به بالا) صورت گرفت. در هر شهرستان 22 گله انتخا چکیده کامل

برای تعیین میزان آلودگی به هرپس ویروس تیپ 1 گاوی (BHV-1) در گاوهای شیری منطقه ارومیه و ماکو و مقایسه نتایج به دست آمده، یک مطالعه مقطعی انجام شد. انتخاب نمونه ها به طور تصادفی و در سه گروه سنی (3 تا 4 سال، 5 تا 6سال و 7 سال به بالا) صورت گرفت. در هر شهرستان 22 گله انتخاب و از هر گله، 10 رأس گاو جدا و از هر رأس، یک نمونه شیر اخذ گردید. نمونه ها با استفاده از آزمون الایزای غیر مستقیم برای جستجوی پادتن های ضد هرپس ویروس 1 گاوی مورد آزمایش قرار گرفتند. با تعیین OD نمونه ها و درصد الایزا مثبت و الایزا منفی، نتایج به دست آمده مقایسه گردید. جهت تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS ویرایش 16، آزمون های من ویتنی، مربع کای، کروسکال والیس و نرم افزارS-Plus 2000 ، جهت پی بردن به تفاوت بین میانگین میزان آلودگی در دو منطقه و تفاوت مجموع میانگین میزان آلودگی در بین گروه های سنی با سطح اطمینان 95 درصد استفاده گردید. نتایج نشان داد میزان آلودگی در منطقه ماکو 08/34 درصد و در منطقه ارومیه 04/13 در صد بوده که حاکی از بالا بودن میزان آلودگی در منطقه ماکو است به طوری که تفاوت آماری معنی داری را بین میزان آلودگی در این دو منطقه شاهد هستیم (005/0p =). به علاوه، در بررسی مجموع میانگین میزان آلودگی در بین گروه های سنی در دو منطقه، نسبت موارد آلوده در گروه سنی اول (32 درصد) به طور معنی داری از دو گروه سنی دیگر (14 درصد) و (6 درصد) بیشتر برآورد گردید (05/0>p). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - مطالعه کشتارگاهی و باکتری شناختی آبسه‌های کبدی در گوسفندان کشتاری کشتارگاه شهرستان ارومیه
عبداله عراقی سوره علی حسن پور امیر سلیم پور

آبسه های کبدی به دلیل ضبط کبد های آلوده، کاهش کارآیی حیوان و بازدهی لاشه، ضررهای اقتصادی فراوانی را به صنعت دامپروری وارد می سازد. هدف از تحقیق حاضر تعیین میزان وقوع آبسه های کبدی و علل باکتریایی آن در گوسفندان کشتار شده در کشتارگاه ارومیه می باشد. در بازرسی پس از کشتار چکیده کامل

آبسه های کبدی به دلیل ضبط کبد های آلوده، کاهش کارآیی حیوان و بازدهی لاشه، ضررهای اقتصادی فراوانی را به صنعت دامپروری وارد می سازد. هدف از تحقیق حاضر تعیین میزان وقوع آبسه های کبدی و علل باکتریایی آن در گوسفندان کشتار شده در کشتارگاه ارومیه می باشد. در بازرسی پس از کشتار 3260 لاشه گوسفند، در 48(47/1%) مورد آبسه کبدی مشاهده گردید. تعداد 26 (99/1%) کبد از جنس ماده و 22 (12/1%) کبد از جنس نر واجد آبسه بودند. ارتباط معنی داری بین بروز آبسه و جنس گوسفندان وجود ندارد. اکثریت آبسه ها در لب های راست (8/45%) و سطوح دیافراگمی(9/47%) کبد ها قرار داشتند. اختلاف موجود در تعداد آبسه ها، مابین سطوح مختلف از لحاظ آماری معنی دار بود(05/0p<). از تمامی آبسه ها کشت هوازی و بی هوازی انجام گرفت و 71 باکتری از 6 جنس به شرح زیر جدا گردید: فوزوباکتریوم نکروفوروم (14 مورد به طور خالص و 9 مورد مخلوط با دیگر باکتری ها)، کورینه باکتریوم پزودوتوبرکلوزیس (5 مورد به طور خالص و 14 مورد مخلوط با دیگر باکتری ها)، آرکانوباکتریوم پیوژنز (4 مورد به طور خالص و 10 مورد مخلوط با دیگر باکتری ها)، اشریشیا کلی (2 مورد به طور خالص و 5 مورد مخلوط با دیگر باکتری ها)، پزودوموناس ایروژنوزا و استافیلوکوک ها (هر دو فقط به صورت مخلوط از 4 مورد). نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که فوزوباکتریوم نکروفوروم با فراوانی 7/49%، مهم ترین عامل باکتریایی و کورینه باکتریوم پزودوتوبرکلوزیس با فراوانی 6/39%، دومین عامل باکتریایی مهم در ایجاد آبسه های کبدی در گوسفندان شهرستان ارومیه می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک در گاوهای شهرستان ارومیه
عبداله عراقی سوره کومار حسین زاده

نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک یک اختلال خوش خیم در حرکات چشم می باشد که با نقص بینایی و یا عصبی همراه نیست. هدف از تحقیق حاضر تعیین وقوع نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک در گاوهای شهرستان ارومیه می باشد. در این بررسی تعداد 375 رأس گاو (40 رأس نر و 335 رأس ماده) از 4 نژاد (10 چکیده کامل

نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک یک اختلال خوش خیم در حرکات چشم می باشد که با نقص بینایی و یا عصبی همراه نیست. هدف از تحقیق حاضر تعیین وقوع نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک در گاوهای شهرستان ارومیه می باشد. در این بررسی تعداد 375 رأس گاو (40 رأس نر و 335 رأس ماده) از 4 نژاد (108 رأس هلشتاین، 49 رأس براون سویس، 153 رأس دو رگ و 65 رأس بومی) و در 4 گروه سنی (68 رأس یکسال و زیر یکسال، 124 رأس دو سال، 120 رأس 3 سال، 63 رأس چهار سال و بالاتر)، در کشتارگاه ارومیه مورد مشاهده و معاینه قرار گرفت. در کل تعداد 3 راس گاو (8/0%) مبتلا به نیستاگموس پاندولی ایدیوپاتیک بودند. تمامی موارد در گاوان ماده، نژاد خالص و یا دو رگ دیده شد و مورد مثبتی در گاوان نر و بومی ثبت نگردید. در آنالیز آماری اختلاف معنی داری در خصوص حضور عارضه مابین جنس ها، نژادها و سنین مختلف دیده نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - بررسی وضعیت سازمان یادگیرنده در سازمان فنی و حرفه ای شهرستان ارومیه و انطباق آن با استراتژی های کارآفرینانه آن سازمان
صادق ملکی آوارسین سمیه فرجی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مولفه های سازمان یادگیرنده و تطابق آن با استراتژی های کارآفرینانه در سطح سازمان فنی و حرفه ای شهرستان ارومیه بود. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان سازمان فنی و حرفه‌ای شهرستان ارومیه می باشد. نمونه‌ آماری شامل120 نفر شاغل در سازمان فنی حرفه‌ چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مولفه های سازمان یادگیرنده و تطابق آن با استراتژی های کارآفرینانه در سطح سازمان فنی و حرفه ای شهرستان ارومیه بود. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان سازمان فنی و حرفه‌ای شهرستان ارومیه می باشد. نمونه‌ آماری شامل120 نفر شاغل در سازمان فنی حرفه‌ای بوده که به روش نمونه گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه ی سازمان یاد گیرنده و استراتژی کارآفرینانه استفاده گردید. برای سنجش میزان پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، پرسشنامه سازمان یاد گیرنده 90/0 و استراتژیهای کارآفرینانه 82/0 به دست آمد. داده های پژوهش با استفاده از روشهای آمار توصیفی میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی تی، فریدمن و روش مدل معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و PLS استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که مولفه های سازمان یادگیرنده در سطح جامعه آماری بالاتر از میانگین بوده و از وضعیت مطلوبی بر خوردارند. همچنین مولفه های سازمان یادگیرنده با برخی از استراتژی های تطابق داشته و در برخی موارد تطابق نداشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رشد خلاقیت کودکان در فضای باز مجتمع‌های مسکونی (نمونه موردی مجتمع مسکونی سپیدار ارومیه)
عباس صداقتی

10.30495/jisaud.2023.1977144.1036

امروزه با توسعه روزافزون شهرهای کوچک و بزرگ و فاقد فضای شهری مطلوب سازگارسازی مجتمع‌های مسکونی و فضای عمومی آن‌ها با نیازهای ساکنان آن در کانون توجه کارشناسان قرار گرفته است. فضاهای عمومی بخش عمده‌ای از زمان و محیط زندگی روزمره ساکنان از جمله قشر مورد مطالعه یعنی کودکان چکیده کامل

امروزه با توسعه روزافزون شهرهای کوچک و بزرگ و فاقد فضای شهری مطلوب سازگارسازی مجتمع‌های مسکونی و فضای عمومی آن‌ها با نیازهای ساکنان آن در کانون توجه کارشناسان قرار گرفته است. فضاهای عمومی بخش عمده‌ای از زمان و محیط زندگی روزمره ساکنان از جمله قشر مورد مطالعه یعنی کودکان را به‌خود اختصاص می‌دهد و از دیدگاه مهندسی عوامل انسانی، ارتقائ کیفیت این فضاها می‌تواند در سلامت و رشد قوای جسمی، تقویت تعاملات اجتماعی و حتی آموزش و رشد خلاقیت کودکان و نوجوانان موثر باشد. در این نوشتار، مؤلفه‌های اثرگذار بر رشد خلاقیت کودکان در فضای باز مجتمع‌های مسکونی تبیین شده و در این راستا با استفاده از روش تحقیق توصیفی– پیمایشی برخی از عوامل موثر در رشد خلاقیت کودکان که در طراحی فضاهای عمومی این مجتمع‌ها مد نظر باید باشند؛ ارائه شده است. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنان مجتمع مسکونی سپیدار ارومیه و جهت تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری با نرم‌افزار SPSS و AMOS استفاده گردید. براساس نتایج پژوهش می‌توان گفت؛ رشد خلاقیت کودکان فقط از طریق برنامه‌های آموزشی میسر نخواهد بود، بلکه فضاهای انعطاف‌پذیر که در آن مواردی از قبیل؛ استفاده از عناصر طبیعی نظیر آب، شن، نور و... برای بازی کودکان، ایجاد پوشش‌های گیاهی سبز، به‌کار بردن رنگ‌های متنوع، قرار دادن فضاهایی برای مشارکت کودکان و بازی‌های گروهی و... در تحریک حس کنجکاوی و در نهایت ارتقائ خلاقیت کودکان موثر خواهد بود. در این بین مولفه مشارکت کودکان بیشترین اثرگذاری در رشد و پرورش خلاقیت کودکان را دارد و سپس به‌ترتیب انعطاف‌پذیری فضا، حس امنیت، عناصر طبیعی، جنس و رنگ، موثرترین مولفه‌ها در این زمینه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند(مطالعه موردی: مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه)
حسین نظم فر احمد اسمعیلی علی عشقی چهاربرج

برای مدیریت و برنامه‌ریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری می‌باشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- چکیده کامل

برای مدیریت و برنامه‌ریزی رشد پراکنده شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت روند توسعه فیزیکی شهری ضروری می‌باشد. براین اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی روند رشد پراکنده‌ی شهری با تأکید بر شاخص‌های تراکمی رشد هوشمند در مناطق چهار‌گانه شهر ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. داده‌ها و اطلاعات موردنیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر و سازمان‌های مرتبط با موضوع جمع‌آوری گردیده است. جهت تحلیل داده‌ها و شناخت الگوی رشد شهری از مدل‌های هلدرن و آنتروپی شانون در قالب نرم‌افزارExcel استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 77 درصد از رشد کالبدی شهر، در فاصله سال‌های 1385- 1365، مربوط به رشد جمعیت آن بوده و 23 درصد از رشد شهر با رشد بیهوده و پراکنده (اسپرال) آن مرتبط بوده است. نتیجه این رشد پراکنده، کاهش تراکم ناخالص جمعیتی و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری شده است. نتایج حاکی از آن است که الگوی رشد شهر ارومیه به‌صورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی و درنهایت شکل شهری شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده، در راستای دستیابی به توسعه‌ی پایدار شهری به نظر می‌رسد؛ روش تمرکز غیرمتمرکز (تبدیل شهر تک مرکزی به چندمرکزی بر پایه‌ی متراکم سازی و افزون سازی فعالیت‌ها در مراکز فرعی) با تأکید بر اصول و راهبردهای رشد هوشمند شهری بهترین الگو برای گسترش کالبدی– فضایی شهر ارومیه در آینده باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - تدوین راهنمای طراحی منظر شهری خیابان امام ارومیه
اکبر عبدالله زاده طرف احمد آفتاب وحید اسماعیل زاده

منظرشهری، در واقع اولین سطح برخورد و ارتباط میان شهروندان و محیط شهری است که از طریق آن شهر را درک می‌کنند از جمله فضاهایی که این منظرشهری در آن حیات می‌یابد، خیابان‌های شهری بوده که به منظور تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای عمومی مردم ایجاد می شوند.این تحقیق سعی در شناسای چکیده کامل

منظرشهری، در واقع اولین سطح برخورد و ارتباط میان شهروندان و محیط شهری است که از طریق آن شهر را درک می‌کنند از جمله فضاهایی که این منظرشهری در آن حیات می‌یابد، خیابان‌های شهری بوده که به منظور تعاملات اجتماعی و رفع نیازهای عمومی مردم ایجاد می شوند.این تحقیق سعی در شناسایی منظر عینی در فضاها و چگونگی اعمال روش‌هایی جهت تدوین راهنمای منظر شهری خیابان امام ارومیه دارد برای دست یافتن به هدف مورد نظر رویکرد نظری-عملی با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. شناخت حاصل از محدوده مورد مطالعه نشان از آشفتگی در کالبد و فعالیت خیابان امام ارومیه دارد تا پژوهش مورد نظر سعی در ارتقا منظر عینی باشد. محدوده مورد مطالعه دارای سه سکانس اصلی است: سکانس یک با حاکمیت منظر اجتماعی (حد فاصل میدان ولایت فقیه تا چهارراه عطایی)، سکانس دو با حاکمیت منظر فرهنگی-آموزشی (حد فاصل چهارراه عطایی تا چهارراه خیام)، سکانس سه با حاکمیت منظر سیاسی (حد فاصل چهارراه خیام تا میدان انقلاب) است تا در ادامه مطالعه برای تقویت حاکمیت مناظر و ارتباط بین آن‌ها پژوهش با تدوین ضوابط طراحی منظر سعی در ارتقا کیفی خیابان باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - تحلیل و پیش بینی نوسانات تراز سطح آب دریاچه ارومیه با استفاده از مدل ARIMA
خدیجه جوان فرهاد نصیری

این تحقیق به منظور بررسی نوسانات تراز سطح آب دریاچه ارومیه و ارائه مدلی مناسب جهت پیش بینی نوسانات تراز سطح آب صورت گرفته است. آمار ماهانه تراز آب دریاچه در دوره آماری (1392- 1345) مورد استفاده قرار گرفت و همگنی آنها توسط آزمون توالی بررسی شد. سپس داده‌ها مورد آزمون‌های چکیده کامل

این تحقیق به منظور بررسی نوسانات تراز سطح آب دریاچه ارومیه و ارائه مدلی مناسب جهت پیش بینی نوسانات تراز سطح آب صورت گرفته است. آمار ماهانه تراز آب دریاچه در دوره آماری (1392- 1345) مورد استفاده قرار گرفت و همگنی آنها توسط آزمون توالی بررسی شد. سپس داده‌ها مورد آزمون‌های ایستایی میانگین و واریانس قرار گرفت تا با ایجاد مرتبه در سری، ناایستایی سری از بین برود. رفتار ماهانه سری با استفاده از تفاضل‌گیری حذف گردیده و با استفاده از مدل‌های باکس- جنکینز، سری زمانی تراز سطح آب بررسی و بهترین مدل برازش داده شد. صحت و دقت مدل‌ها بر اساس معیارهای AIC و BIC و تحلیل نمودار توابع خودهمبستگی و خودهمبستگی جزئی تایید گردید و مدل مناسب بصورت ARIMA= (0,1,4)(1,1,1)12 انتخاب شد که ترکیبی از دو بخش غیر فصلی (q=4،d=1،p=0) و فصلی (SQ=1،SD=1،SP=1) می‌باشد. مدل انتخاب شده مورد برازش قرار گرفته و سپس مناسبت آن از طریق تجزیه و تحلیل باقیمانده‌ها مورد آزمون قرار گرفت و صحت آن تایید گردید. در نهایت با استفاده از این مدل رفتار سری در ماه‌های آینده مورد پیش‌بینی قرار گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - سنجش نقش سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی مشارکتی (مورد مطالعاتی: بررسی تطبیقی محلات مهدی‌القدم و هفت‌آسیاب شهر ارومیه)
علی صمدی جواد جهانگیرزاده

امروزه رویکرد سرمایه اجتماعی به یکی از عوامل موثر در توسعه بهره‌وری پایدار شهری تبدیل گردیده است. اهمیت این رویکرد در اقدام بازآفرینی شهری به عنوان پتانسیل مهم و یک اقدام غیرمتمرکز است که با ورود مشارکت شهروندان زمینه‌های اثرپذیری طرح فراهم می‌گردد. در این راستا تحقیق ح چکیده کامل

امروزه رویکرد سرمایه اجتماعی به یکی از عوامل موثر در توسعه بهره‌وری پایدار شهری تبدیل گردیده است. اهمیت این رویکرد در اقدام بازآفرینی شهری به عنوان پتانسیل مهم و یک اقدام غیرمتمرکز است که با ورود مشارکت شهروندان زمینه‌های اثرپذیری طرح فراهم می‌گردد. در این راستا تحقیق حاضر با هدفی کاربردی و ماهیتی توصیفی-تحلیلی در تلاش است تا با استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و روش‌های پیمایشی به ارزیابی تطبیقی وضعیت مولفه‌های سرمایه اجتماعی در حوزه بازآفرینی مشارکتی در محلات مهدی‌القدم و هفت‌آسیاب شهر ارومیه بپردازد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه متخصصین شهری و شهروندان می‌باشد. روش‌های تجزیه و تحلیل نیز مبتنی بر دو روش سوارا و ماباک می‌باشد که به ترتیب در وزن‌دهی مولفه‌های پیشنهادی تحقیق و رتبه‌بندی گزینه‌های تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که به ترتیب شاخص‌های امنیت عمومی و حضور در اجتماعات محلی بیشترین، و التزام و تقید به تعالیم دینی و مصلحت عمومی کمترین سطح اهمیت و ارزش را داشته است. همچنین طبق نتایج نهایی، محله مهدی‌القدم شهر ارومیه وضعیت مطلوب‌تری را نسبت به محله هفت‌آسیاب در امر وضعیت مولفه‌های سرمایه اجتماعی به خود اختصاص داده است. در نهایت جهت بهبود وضع موجود و نیل به شرایطی بهتر به ارائه برخی پیشنهادات پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی(نمونه موردی: محله کشتارگاه- ارومیه)
رسول درسخوان نیما بایرام زاده

هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد تا با بررسی پتانسیل‌ها، محدودیت‌ها و دارایی‌های محله در جهت ارتقاء نشاط اجتماعی در محله راهکارهایی ارائه نماید. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده در این چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد تا با بررسی پتانسیل‌ها، محدودیت‌ها و دارایی‌های محله در جهت ارتقاء نشاط اجتماعی در محله راهکارهایی ارائه نماید. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. مطالب مورد استفاده در این پژوهش به دو صورت برداشت اسنادی و میدانی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده‌ها شامل: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش‌برداری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله کشتارگاه می‌باشد. در این پژوهش روش نمونه‌گیری تصادفی بوده و برای نمونه گیری از فرمول کوکران استفاده شده است که حجم نمونه 372 نفر بدست آمده است. ابعاد استفاده شده در این پژوهش شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی می‌باشد. تجزیه‌ و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام گرفته است، در بعد کمی از روش‌های آماری (توصیفی و استنباطی) استفاده می‌شود و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردید. نتایج این پژوهش نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم میان ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و گویه‌های آن‌ها با نشاط اجتماعی می‌باشد همچنین در ارزیابی سطح نشاط اجتماعی با کسب میانگین 2.52 در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - تحلیل عدالت فضایی در توزیع کاربری‌های خدماتی در مناطق شهری (نمونه موردی: مناطق 5 گانه- ارومیه)
میرنجف موسوی سجاد امیدوارفر رباب حسین زاده نیما بایرام زاده

هدف اصلی این پژوهش رتبه‌بندی مناطق 5 گانه شهر ارومیه بر اساس توزیع فضایی جمعیت و کاربری‌&lrm;های خدماتی می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. اطلاعات این پژوهش با روش‌های مصاحبه، مشاهده و فیش‌برداری گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل چکیده کامل

هدف اصلی این پژوهش رتبه‌بندی مناطق 5 گانه شهر ارومیه بر اساس توزیع فضایی جمعیت و کاربری‌&lrm;های خدماتی می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. اطلاعات این پژوهش با روش‌های مصاحبه، مشاهده و فیش‌برداری گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل جمعیت مناطق 5‌ گانه شهر ارومیه می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده از ضریب جینی، روش ماباک، ضریب پراکندگی و ضریب همبستگی اسپیرمن در جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که طبق نتایج مدل جینی، توزیع جمعیت در مناطق 5 گانه به‌صورت متعادل می‌باشد. نتایج روش ماباک نشانگر این است که منطقه 5 رتبه اول، منطقه 1 رتبه دوم، منطقه 4 رتبه سوم، منطقه 3 رتبه چهارم و منطقه 2 رتبه پنجم را از منظر توزیع و پراکنش کاربری‌های خدماتی کسب نموده‌اند. طبق نتایج ضریب پراکندگی، کاربری مراکز فرهنگی هنری با مقدار 94/145 بیشترین و کاربری تأسیسات و تجهیزات شهری با مقدار 86/83 کمترین ضریب پراکندگی را در بین سایر کاربری‌ها کسب نموده‌اند. طبق نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن، رابطه قوی غیرمستقیم میان توزیع فضایی جمعیت و پراکنش کاربری‌های خدماتی در شهر ارومیه وجود دارد. با توجه به نتایج گردآوری‌شده شهر ارومیه نیازمند بازنگری کلی در راستای برنامه‌ریزی بهتر در جهت توزیع عادلانه کاربری‌های خدماتی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار محله‌های شهری با تأکید بر امنیت پایدار (نمونه موردی: شهر ارومیه)
رویا کامل نیا حسن حیدری میرنجف موسوی

شهر ارومیه به عنوان یکی از شهرهای مواجه با شهرنشینی شتابان، طی سال‌های اخیر با مسائل توسعه شهری و محله‌ای از قبیل عدم توسعه پایدار و کاهش امنیت پایدار مواجه بوده است. بنابراین در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی بر توسعه پایدار محلی با تأکید بر امنیت پایدار چکیده کامل

شهر ارومیه به عنوان یکی از شهرهای مواجه با شهرنشینی شتابان، طی سال‌های اخیر با مسائل توسعه شهری و محله‌ای از قبیل عدم توسعه پایدار و کاهش امنیت پایدار مواجه بوده است. بنابراین در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی بر توسعه پایدار محلی با تأکید بر امنیت پایدار در شهر ارومیه پرداخته می‌شود. چرا که بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی بر توسعه پایدار محلی در راستای مطالعات شهری می‌تواند گامی مؤثر در شناخت و ایجاد دانش نظری و تجربی در این حوزه گردد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری نیز کلیه مدیران رده بالا و میانی، معاونین و کارشناسان تخصصی مناطق 5 گانه شهرداری ارومیه به تعداد 545 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران نمونه آماری این پژوهش(226 نفر) به شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌های محقق ساخته سرمایه اجتماعی، توسعه پایدار محله‌های و امنیت پایدار است. روایی ابزار از نظر متخصصین و پایایی مطابق آلفای کرونباخ گزارش‌شده است. روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مدل‌یابی معادلات ساختاری بود که نتایج حاصل از آن نشان داد که در فرضیه اصلی اثر مستقیم سرمایه‌های اجتماعی بر توسعه پایدار محلی (36/0) امنیت پایدار(51/0) مثبت و معنادار دارد. همچنین در فرضیه اول اثر مستقیم سرمایه اجتماعی بر توسعه پایدار محلی شهر (36/0) مثبت و معنادار است. در فرضیه دوم تأثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت پایدار شهری برابر (75/0) مثبت و معنادار است. و در فرضیه سوم نیز تأثیر امنیت پایدار شهری بر توسعه پایدار محلی شهر (68/0) تأثیر مثبت دارد. بنابراین افزایش سرمایه اجتماعی در شهر به‌عنوان یک رویکرد نوین و دیدگاه صراحتاً مثبت در مدیریت شهری می‌تواند با امنیت پایدار در شهر زمینه دست‌یابی به توسعه پایدار شهری در ‌شهر ارومیه را فراهم آورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - اندیشه حق به شهر؛ تحولی مفهومی و بنیادین در مبارزات شهری برای زندگی خوب شهری مطالعه موردی: تحلیل تطبیقی مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه
مرتضی بخشی گرمی میثم ساکت حسنلوئی عاطفه قنبری مریم حیدری فنونی

امروزه مفهوم حق به شهر واکنشی به روند پرشتاب توسعه شهری نامتعادل و طرح‌های کمتر اندیشیده شده برنامه‌ریزی شهری جهت تحقق پذیری و دستیابی به شهری قابل زیست، پویا و پایدار می‌باشد. شهروندمدارتر کردن بستر زندگی شهری، عدالت شهری، شهرسازی عدالت محور و دموکراسی شهری مسائل اساسی چکیده کامل

امروزه مفهوم حق به شهر واکنشی به روند پرشتاب توسعه شهری نامتعادل و طرح‌های کمتر اندیشیده شده برنامه‌ریزی شهری جهت تحقق پذیری و دستیابی به شهری قابل زیست، پویا و پایدار می‌باشد. شهروندمدارتر کردن بستر زندگی شهری، عدالت شهری، شهرسازی عدالت محور و دموکراسی شهری مسائل اساسی برنامه‌ریزی شهری امروزی بوده که رویکرد حق به شهر از طریق اعمال تغییرات اجتماعی-فضائی شهر به تحقق آن‌ها می‌پردازد. پژوهش حاضر با هدفی کاربردی-توسعه‌ای و ماهیتی توصیفی-تحلیلی سعی دارد تا با اتخاذ پیش‌زمینه‌ای انسان‌مدارانه، به ارزیابی میزان تحقق شاخص‌های حق به شهر در هر یک از مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه بپردازد. شیوه‌های مورد استفاده در گردآوری و تحلیل اطلاعات، بهره‌گیری از روش‌های سندگزینی و کتابخانه‌ای، شناسایی میدانی و مصاحبه (حجم نمونه هدفمند) و استفاده از تکنیک‌های آنتروپی شانون و کوپراس در تحلیل کمی می‌باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که مناطق 2 و 4 شهر ارومیه به ترتیب بیشترین و کمترین سطح سازگاری و مطلوبیت را به خود اختصاص داده‌اند. در نهایت جهت دستیابی به شرایطی مناسب در حوزه برنامه‌ریزی شهری، به ارائه پیشنهاداتی منسجم و هدفمند پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - پهنه بندی و اولویت بندی حوزه آبریز دریاچه ارومیه به منظور مکان یابی محل دفن پسماندهای شهری با تاکید بر شاخص‌های زیست محیطی
فریدون بابایی اقدم جعفر آقایی شاهین علیزاده زنوزی بهمن قلیکی میلان

در جهان حاضر، توجه به محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه هر کشوری محسوب می‌شود و عدم توجه به محیط زیست و پس خوراند منفی آن میتواند اثرات مخربی را در زندگی طبیعی و انسانی بشر داشته باشد. دریاچه ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه دائمی کشور با ویژگی‌های منحصر بفردی که دا چکیده کامل

در جهان حاضر، توجه به محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه هر کشوری محسوب می‌شود و عدم توجه به محیط زیست و پس خوراند منفی آن میتواند اثرات مخربی را در زندگی طبیعی و انسانی بشر داشته باشد. دریاچه ارومیه به عنوان بزرگ‌ترین دریاچه دائمی کشور با ویژگی‌های منحصر بفردی که دارا می‌باشد، در طی چند دهه اخیر دچار مشکلات فراوانی شده که محیط زیست این منطقه را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. یکی از مهم‌ترین معضلات و مشکلات این دریاچه، ورود زباله‌های شهری، جمعیت سه و نیم میلیونی 41 شهر کوچک و بزرگ این حوزه آبریز به دریاچه، از طریق رودخانه‌های دائمی و فصلی می‌باشد. در این پژوهش در راستای جلوگیری از پخش و ورود زباله‌های شهری به محیط زیست این دریاچه، با استفاده از 10 معیار طبیعی و زیست محیطی و با استفاده از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) به پهنه بندی حوزه آبریز دریاچه ارومیه به منظور مکان یابی پهنه‌های مناسب برای دفع زباله‌های شهری اقدام شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که 812400 هکتار از اراضی حوزه آبریز بیشترین مناسبت و 733768 هکتار از اراضی محدوده مورد مطالعه کم‌ترین قابلیت برای استقرار محل دفع پسماندهای شهری را دارا می‌باشد و در ادامه با استفاده از مدل الکتر به اولویت بندی پهنه هایی که بالای 200 هکتار بوده اند و برای مکانیابی بسیار مناسب بوده اند پرداخته شد که پهنه شماره 8 اولویت اول و پهنه شماره 4 و 5 اولویت آخر را دارند متولیان حفظ دریاچه ارومیه و همچنین شهرداری‌های شهرهای حوزه آبریز دریاچه ارومیه، بایستی در راستای یک برنامه مدون زباله های شهری خود را به مکانهای دفن پسماندهای شهری آماده سازی شده انتقال داده و نسبت به دفن مناسب این زباله ها اقدام نموده، تا از ورود زباله‌های شهری به محیط زیست دریاچه ارومیه جلوگیری به عمل آید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - ارزیابی برنامه احیاء دریاچه ارومیه از ابعاد طبیعی _ زیستی ، اقتصادی و حکمروایی آب
اکبر صوفی پرویز کردوانی رحیم سرور

دریاچه ارومیه یکی از مهم ترین حوضه های آبریز کشور است که به دلیل عوامل متعدد ، از جمله اجرای پروژه های عمرانی، در سالهای اخیر در معرض نابودی قرار گرفته است. دراین مقاله هدف اصلی و کلی ارزیابی برنامه احیا دریاچه ارومیه می باشد. روش تحقیق در این مقاله با توجه به مولفه های چکیده کامل

دریاچه ارومیه یکی از مهم ترین حوضه های آبریز کشور است که به دلیل عوامل متعدد ، از جمله اجرای پروژه های عمرانی، در سالهای اخیر در معرض نابودی قرار گرفته است. دراین مقاله هدف اصلی و کلی ارزیابی برنامه احیا دریاچه ارومیه می باشد. روش تحقیق در این مقاله با توجه به مولفه هایی مورد بررسی براساس هدف از نوع کاربردی و براساس روش و ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاهای اطراف دریاچه ارومیه می باشد که کل جمعیت مورد نظر روستاها70267نفربوده؛ حجم نمونه براساس فرمول کوکران(382نفر) انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات مورد نیاز به دوصورت 1)کتابخانه ای - اسنادی2)روش میدانی(پرسشنامه محقق ساخته)انجام شده است. برای پردازش و تجزیه تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار(Spss,- GIs - Excel)استفاده شده است و با توجه به نوع مقیاسها از آزمون کای اسکوئر (خی2)برای اثبات فرضیات و همچنین برای تعین شدت رابطه دو متغیر از آزمون وی کرامر استفاده شده است. براساس یافته های تحقیق ، محاسبه میانگین نشان می دهد که بین بحران دریاچه ارومیه و ابعاد طبیعی _ زیستی ، ابعاد اقتصادی و حکمروایی خوب آب یک رابطه معنی دار وجود دارد. چرا که تاثیر مستقیم ابعاد فوق بر روی دریاچه ( با توجه به بالاتر بودن میانگین 3 از 5 سطح معنی دار ) مورد تائید می باشد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر خشک شدن آب دریاچه ارومیه براساس مدل دلفی
محبوب بابایی رضا قادری ایوب بدراق نژاد زهره آزادفلاح

امروزه جلوه هایی از یک تهدید جدّی زیست محیطی درعرصه جهانی مشاهده می شود.تخریب و نقصان بیش ازحدّ منابع طبیعی ازجمله آب ،خاک ،جنگل ها ، مراتع شیلات و تنوع زیستی همراه با سیستم های حافظ زندگی چون لایه ازن نظام اقلیمی ،چرخه اقیانوس ها و چرخه اتمسفری و...که همگی ریشه درجهل ا چکیده کامل

امروزه جلوه هایی از یک تهدید جدّی زیست محیطی درعرصه جهانی مشاهده می شود.تخریب و نقصان بیش ازحدّ منابع طبیعی ازجمله آب ،خاک ،جنگل ها ، مراتع شیلات و تنوع زیستی همراه با سیستم های حافظ زندگی چون لایه ازن نظام اقلیمی ،چرخه اقیانوس ها و چرخه اتمسفری و...که همگی ریشه درجهل انسان دارد می تواند فاجعه ای جهانی به بارآورد مصیبتی که کشتارآن به مراتب ازبیماری های مسری چند صدسال پیش و بیماران ایدز و تمامی جنگ هایی که درسطح جهان جریان داشته بیشترخواهد بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و براساس روش و ماهیت توصیفی – تحلیلی است، جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی صورت گرفته، این پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی(Delphi method logy)(تکنیکی در روشهای تحقیق کیفی) انجام شده، جامعه آماری مشتمل بر متخصصان امر در حوزه زیست محیطی و انسانی ( 12نفر از متخصصان ) بعنوان نمونه انتخاب شدند.نمونه گیری بصورت کاملا هدفمند از نوع گلوله برفی(شبکه ای) بوده است، برای تجزیه و تحلیل داده ها(آماره های توصیفی میانگین ، انحراف معیار و...) نیز از نرم افزار19Spss بهره گرفته شده است. براساس یافته های تحقیق، اعضای پانل دلفی، در مجموع10گویه را بعنوان مهم ترین عوامل موجود در راستای خشک شدن آب دریاچه ارومیه عنوان کردند که نهایتا 9 گویه بیشترین ضریب اهمیت را از نظر اهمیت عنوان گردید که عبارتند از: شرایط اقلیمی(بارندگی کم) ، افزایش سدها بدون برنامه،حفرچاههای غیرمجاز و برداشت از آن،وجود کشتهای نامناسب کشاورزی و پرآب مصرف(مانند چغندرقند)، شیوه های سنتی آبیاری در زمینه کشاورزی، افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی،صنعتی و خانگی،برداشتهای غیرمجاز از آبهای سطحی،وجود جاده میانگذر شهید کلانتری،عدم نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاهای برق دار.همچنین اعضای پانل دلفی 4 زیرسیستم (کالبدی،اکولوژیکی -بیولوژیکی،اجتماعی-اقتصادی و ساختار تصمیم گیری)را با تعیین و تحلیل مشکلات دریاچه ارومیه بطور کلیدی مطرح کردند که هر 4زیرسیستم به ترتیب دارای اهمیت بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - بررسی تأثیر زمان برداشت بر رنگ، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی Achillea wilhelmsii C. Koch (مطالعه موردی: گردنه قوشچی در استان آذربایجان غربی)
فاطمه نژادحبیب وش حسن مهدوی کیا سمیرا توفیق مجید علیمحمدیان گیتی امیرفتحی شاداب پناهی

بومادران (Achillea wilhelmsii C. Koch.)، متعلق به تیره Asteraceae می‌باشد. این گیاه به‌طور وسیعی در رویشگاه‌های مختلف ایران یافت می‌شود و برای درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق، سرشاخه‌های گیاه در سه مرحله مختلف قبل گلدهی (اردیبهشت)، گلدهی ( چکیده کامل

بومادران (Achillea wilhelmsii C. Koch.)، متعلق به تیره Asteraceae می‌باشد. این گیاه به‌طور وسیعی در رویشگاه‌های مختلف ایران یافت می‌شود و برای درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق، سرشاخه‌های گیاه در سه مرحله مختلف قبل گلدهی (اردیبهشت)، گلدهی (خرداد) و پس از آن (تیرماه) از رویشگاه طبیعی آن در سال 1395، از منطقه قوشچی (ارومیه) در استان آذربایجان غربی جمع‌آوری گردید. نمونه اسانس‌ها با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) استخراج و مواد موثره نمونه‌ها با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی (GC) و دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی ((GC/MS شناسایی گردید. نتایج نشان داد در زمان‌های مختلف برداشت علاوه بر تغییر رنگ و بازده اسانس، کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس‌ها نیز متغیر است. ترکیبات کامفور (5/57 درصد) و کامفن (56/8 درصد) از بیشترین مقدار خود در فاز قبل از گلدهی گیاه گزارش شدند و پس از گلدهی از میزان آنها کاسته شد ولی بالعکس ترکیبات اوکالیپتول (18/13 درصد)، بورنئول (91/18 درصد)، بی سیکلو-هپتان (43/0 درصد) و توجون (35/15 درصد) در مرحله پایان گلدهی به بالاترین مقدار خود می رسد. آنالیز یافته‌ها نشان می‌دهد که اسانس گیاه در مراحل مختلف رشد و نمو از کمیت و کیفیت متفاوت مواد موثره برخوردار است و به تناسب با آن از عملکرد متفاوت دارویی نیز برخوردار خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج منیره عمرانی

بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عموم چکیده کامل

بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحلیل داده‌ها و بررسی کمی وضعیت بافت شهر ارومیه از روش Transect که عمدتاً در تحلیل‌های اکولوژی منظر استفاده می‌شود بهره گرفته‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو پژوهش شهر ارومیه می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در ترانسکت (T1)که از شمال غرب تا جنوب شرق شهر، فضایی‌های ساخته‌شده بین قطعات 60تا 100 متراکم، نقضان فضاهای سبز به جزء در قطعات 80 تا100 و کمبود فضاهای باز به جزء در قطعات 34و 63 نمایان است. در ترانسکت (T2) که از غرب تا شرق شهر، قسمت غربی بالاترین تراکم اراضی ساخته‌شده و قسمت شرقی بالاترین تراکم اراضی کشاورزی و باغات را دارد در بخش مرکزی نیز بین قطعات 30تا80 نقضان شبکه معابر وجود دارد. در ترانسکت (T3) که از جنوب غرب تا شمال شرق شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در مرکز شهر به 85 درصد افزایش‌یافته، نقضان شبکه معابر، کمبود اراضی کشاورزی و فضاهای سبز و باز به‌ویژه در بخش میانی ترانسکت ها 15تا76 نمایان است. در ترانسکت (T4) که از جنوب تا شمال شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در بین قطعات بخش مرکزی 40 تا 60 افزایش یافته و کمبود فضاهای سبز و باز به‌وضوح آشکار است. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت سیمای شهر ارومیه متشکل از سه نوع بافت شامل؛ بافت مرکز متراکم با حداقل فضاهای باز و سبز و حداکثر ساخت‌وساز، بافت حاشیه قسمت مرکزی که در آن از تراکم ساخت‌وسازها تا حدودی کاسته شده، و بافت حاشیه‌ای متشکل از اراضی ساخته نشده و بایر و باغات و اراضی کشاورزی است. به‌این‌ترتیب از مرکز شهر به سمت طرفین از میزان سطوح ساخته‌شده کاسته می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - تحلیلی بر تاب آوری اجتماعات شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه)
قادر احمدی محمدحسین پورحسن زاده امیر سلیمان نژاد

زلزله از جمله سوانح طبیعی است که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند. این مسئله عموماً با گسترده‌ترین دخالت‌های نسنجیده انسانی در محیط طبیعی از جمله ساخت و سازهای بی رویه در حریم گسل، فقدان و یا بی توجهی به ضوابط و استانداردهای ساخت و ساز تشدید می‌شود. در این میان افز چکیده کامل

زلزله از جمله سوانح طبیعی است که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند. این مسئله عموماً با گسترده‌ترین دخالت‌های نسنجیده انسانی در محیط طبیعی از جمله ساخت و سازهای بی رویه در حریم گسل، فقدان و یا بی توجهی به ضوابط و استانداردهای ساخت و ساز تشدید می‌شود. در این میان افزایش تاب آوری شهرها در برابر بلایای طبیعی به ویژه زمین لرزه‌ها به میزان زیادی در کاهش این خسارات و همچنین زمان بهبودی جوامع مؤثر است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی و مقایسه تاب آوری شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه در چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، نهادی-مدیریتی و کالبدی-محیطی است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی - تحلیلی و ماهیت آن کاربردی می‌باشد. در این پژوهش، ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات با استفاده از مطالعات اسنادی صورت پذیرفت. در ادامه به منظور بررسی میزان تاب آوری شهرهای مورد مطالعه با بررسی پژوهش‌های قبلی، معیارها و زیرمعیارهای تاب آوری تعیین گردید. سپس مقادیر هر یک از شاخص‌ها با بررسی‌های میدانی، طرح‌های مصوب و... در هر یک از نواحی مورد مطالعه بدست آمده است و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی نظیر میانه، میانگین، انحراف معیار، نمودارها و آمار استنباطی (آزمونOne sample T-test ) در نرم افزار Spss استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد شهرهای اردبیل و تبریز به ترتیب با میانگین امتیاز 15/3 و 33/3 (بالاتر از حد متوسط 3) در وضعیت مطلوبی از نظر تاب آوری قرار دارند. اما شهر ارومیه با میانگین تاب آوری 71/2 (پایین‌تر از حد متوسط 3) در وضعیت نامناسبی در مقابل بحران‌ها قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - ارزیابی و سطح‌بندی مناطق شهری از لحاظ توسعه‌یافتگی فرهنگی با تلفیق عملگر فازی GIS و Spss (نمونه موردی: مناطق چهارگانه شهر ارومیه)
سعید ملکی عظیم علی شائی قاسم فرهمند

یکی از بحث‌انگیزترین مباحث به‌ویژه در جوامع درحال‌توسعه، موضوع فرهنگ و توسعه آن است. توسعه به ‌عنوان فرایندی چند بعدی، تلاشی برای بهبود زندگی مادی و معنوی انسانی، و فرهنگ، به‌منزله بنیان زندگی فکری و معرفتی جامعه محسوب می‌شود. ارتباط متقابل این دو امکان رشد توانایی‌های چکیده کامل

یکی از بحث‌انگیزترین مباحث به‌ویژه در جوامع درحال‌توسعه، موضوع فرهنگ و توسعه آن است. توسعه به ‌عنوان فرایندی چند بعدی، تلاشی برای بهبود زندگی مادی و معنوی انسانی، و فرهنگ، به‌منزله بنیان زندگی فکری و معرفتی جامعه محسوب می‌شود. ارتباط متقابل این دو امکان رشد توانایی‌های انسان را فراهم می‌آورند. توسعه فرهنگی زیربنای توسعه پایدار شمرده می‌شود. لذا توسعه شهری زمانی پویا خواهد بود که در ارتباط نزدیک با توسعه فرهنگی و درواقع بخشی جدایی‌ناپذیر از آن باشد. در این راستا هدف از این مقاله بررسی چگونگی یا نحوه برخورداری مناطق چهارگانه شهر ارومیه از لحاظ شاخص فرهنگی، به‌منظور دستیابی به میزان نابرابری‌های ناحیه‌ای می‌باشد. با توجه به مؤلفه‌های موردبررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی _ کمی و تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، مناطق چهارگانه شهر ارومیه را شامل می‌شود که برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش آزمون‌های (ANOVA, Independent- samples T test, Tukey HSD) در نرم‌افزار SPSS، و همچنین عملگر (Gama Fuzzy) در نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که منطقه 3و 4 شهر ارومیه با میانگین (38/24 و 08/24) به‌عنوان گزینه برخوردار، از اولویت بهتر توسعه نسبت به دو منطقه دیگر برخوردار هستند، و مناطق 1و2 به ترتیب با میانگین (46/21 و 74/22). به‌عنوان مناطق محروم از لحاظ توسعه فرهنگی شناخته می‌شوند. البته این امر در عملگر(7/0Gama ) با جزئیات دقیق‌تری نشان داده‌ شده است که همگی مبین وجود نابرابری‌های ناحیه‌ای موجود در شهر ارومیه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - سیر تحول در برنامه‌ریزی شهری ایران نمونه موردی: شهر ارومیه
محمد علی پورعلی جواد شریف نژاد میرسعید موسوی

با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روش‌های برنامه‌ریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روش‌ها بیشتر می‌شود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسه‌ای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و روش دل چکیده کامل

با پیشرفت جوامع و گسترش شهرها، روش‌های برنامه‌ریزی شهری دیگر پاسخگوی نیازها و مشکلات شهرها نبوده و نیاز به توسعه این روش‌ها بیشتر می‌شود. این تحقیق به عنوان یک تحقیق تحلیلی، به روش توصیفی، مقایسه‌ای- تطبیقی انجام شده است. جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و روش دلفی و ابزارهای مشاهده، مطالعات میدانی، پرسشنامه متخصصان استفاده شده است. بررسی‌ها نشان داد که روند توسعه برنامه‌ریزی شهری در شهر ارومیه از کشور تبعیت می‌کند و از نظر تنوع و سلسله مراتب طرح‌های تهیه شده، در تمامی سطوح اقدام به تهیه برنامه شده است. همچنین با وجود اینکه در بسیاری از موارد برنامه‌های تهیه شده از برنامه‌های فرادست خود تبعیت می‌کنند، ولی این تبعیت در برخی موارد با نقایصی مواجه است. از سوی دیگر بررسی‌ها نشان داد با وجود اینکه برنامه‌ریزی شهری در طول چند دهه اخیر از نظر تهیه برنامه‌های مختلف پیشرفت داشته است، ولی به دلیل عدم دقت و تمرکز کافی در بررسی نیازها، مسائل و مشکلات شهر، این برنامه‌ها نتوانسته‌اند به اندازه کافی مؤثر واقع شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - تحلیل تأثیر شاخص‌های کنش عقلائی بر مشارکت شهروندان در طرح‌های توانمندسازی سکونتگاه‌های غیر‌رسمی (نمونه موردی: محلات وکیل‌آباد و اسلام‌آباد 2 ارومیه)
لیلا رحیمی حدیث بردبار روناک جمشیدی

در کشور های در حال توسعه از جمله ایران، افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین سبب بروز معضلات عمده‌ای نظیر ازدیاد سکونتگاه های غیر رسمی شده است. در همین راستا رویکردها و طرح‌های مختلفی مطرح گردید که ناکارآمدی آن‌ها، منجر به ظهور رویکرد توانمندسازی شد. لازم به ذکر است که مشارکت چکیده کامل

در کشور های در حال توسعه از جمله ایران، افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین سبب بروز معضلات عمده‌ای نظیر ازدیاد سکونتگاه های غیر رسمی شده است. در همین راستا رویکردها و طرح‌های مختلفی مطرح گردید که ناکارآمدی آن‌ها، منجر به ظهور رویکرد توانمندسازی شد. لازم به ذکر است که مشارکت ساکنان در توانمند‌سازی سکونتگاه ‌های غیر رسمی از جمله راهبردهای مورد تأیید پژوهشگران شهری می‌باشد؛ زیرا در این صورت می‌توان از قابلیت‌‌های افراد جامعه در جهت بهبود شرایط بهره گرفت. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیرگذاری شاخص های رویکرد کنش عقلائی (هزینه-منفعت) در ارتقاء مشارکت مردم جهت اجرایی شدن طرح های توانمندسازی سکونتگاه‌های غیر رسمی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، تحلیلی و میدانی به شیوه آمیخته می‌باشد، همچنین برای گردآوری داده‌های پژوهش از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی (پرسش‌نامه) استفاده شده است؛ به‌طوری ‌که داده‌های کمی با پرسش‌نامه پژوهشگرساخته گردآوری شد و برای تحلیل‌های پژوهش نیز از آزمون‌های آماری پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد با ارتقاء سطح شاخص های کنش عقلائی، میزان مشارکت ساکنان محدوده در اجرایی شدن طرح های توانمندسازی افزایش می یابد. همچنین نتایج تحلیل مدل مسیر نشان داد که شاخص‌های اثرپذیری توصیه های دولت در زمینه طرح های توانمندسازی با امتیاز (0.490) و سپس سودمندی انجام طرح های توانمندسازی با امتیاز (0.445) بیشترین میزان اثرگذاری؛ و شاخص‌های سودمندی تخریب واحدهای مسکونی و تجمیع آن ها با امتیاز (0.128) و انجام به موقع طرح ها توسط شهرداری با امتیاز (0.292)، کمترین میزان تأثیرگذاری بر مشارکت مردمی را دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری(مطالعه موردی: شهر ارومیه)
هادی علیزاده سهیلا حمیدزاده خیاوی کریم حسین زاده دلیر

درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی م چکیده کامل

درآمد پایدار برای هر سازمان چه در حوزه مسائل شهری و چه در سایر حوزه‌ها اهمیت زیادی دارد و پایه اساسی برای انجام درست و هدفمند فعالیت‌های یک ارگان است. از این جهت تلاش مدیران هر سازمان بر آن است تا منابع مشخصی برای بودجه سالانه خود در نظر داشته باشند و در صورت نیاز حتی منابع جایگزینی تعیین و در صورت لزوم از آن استفاده کنند. یکی از عرصه‌های جایگزین برای تأمین درآمدهای پایدار شهری عرصه گردشگری شهری است. بدین منظور در مقاله حاضر به بررسی و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری در شهر ارومیه پرداخته شده است. روش تحیقق حاضر پیمایشی بوده و ماهیتاً توصیفی – تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر تمامی کارشناسان و متخصصان در رشته مدیریت شهری، گردشگری شهری و برنامه‌ریزی شهری که جمعآ 95 نفر می‌باشند است و نمونه‌هایی آماری به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده است. در مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای تحلیل عاملی و مدل تحلیل شبکه جهت تعیین و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر تأمین درآمدهای پایدار شهری با تأکید بر برندسازی شهری پرداخته‌ شد. نتایج نشان داده است که، مدیریت شهری با توجه به 6 عامل(دسترسی و حمل‌ونقل، فعالیت رسانه‌ای و تبلیغات، دسترسی به خدمات شهری و تسهیلات گردشگری و...) می‌توانند با استفاده از برندسازی شهری در حوزه گردشگری، درآمدهای پایداری را برای شهر و اقتصاد شهری به ارمغان بیاورند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه گردشگری در بافت‌های تاریخی "مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر ارومیه"
رسول عطایی میرسعید موسوی میرجواد شریف نژاد

بافتهای تاریخی شهرها، دربردارنده ارزشهای تاریخی فرهنگی بوده و میراثی گران بها برای نسل های آتی بشمار می آیند؛ از این رو رها کردن آنها، انسان معاصر را از بهره گیری عالمانه از تجارب گذشته و قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می دارد. امروزه گرد چکیده کامل

بافتهای تاریخی شهرها، دربردارنده ارزشهای تاریخی فرهنگی بوده و میراثی گران بها برای نسل های آتی بشمار می آیند؛ از این رو رها کردن آنها، انسان معاصر را از بهره گیری عالمانه از تجارب گذشته و قرار گرفتن در مسیر تداوم تاریخی که رمز بقای هر فرهنگی است، باز می دارد. امروزه گردشگری نقش فعال و مؤثری در ارتقای ساختار اقتصادی، اجتماعی،فرهنگی، فضایی و سیاسی کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه بازی می کند. یکی از انواع پرطرفدار گردشگری، گردشگری شهری است. شهرها دارای جاذبه های گردشگری فراوانی هستند و در این میان فضاهای شهری دارای ارزش فرهنگی تاریخی، به عنوان جذاب ترین و کاملترین قرارگاه‌های رفتاری گردش‌پذیر، محسوب می‌شوند. نقش کارکردی فضاهای شهری، به عنوان محل فعالیتهای عمومی و در کلی ترین تعبیر به عنوان بازتاب کالبدی عرصه عمومی در شهرهای کنونی، آنها را برای ایجاد مناسبات چهره به چهره، تجربه مشترک فضا، رابطه انسانی با کالبدی شهری و برگزاری فعالیتهای جمعی و عمومی و البته گذران اوقات فراغت و تفریح مناسب و کارآمد می سازد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از فرایند برنامه ریزی راهبردی، ضمن پی جویی توانمندیها و کارکردهای گردشگری شهری بافت تاریخی ارومیه و به منظور توسعه این کارکردها، اقدام به ارائه راهکارها و تعیین راهبردهای کاربردی در جهت توسعه گردشگری شده است.و با بررسی نقاط قوت و ضعف، قابلیت‌ها و فرصتهای گردشگری بافت تاریخی شهر ارومیه، مشخص شد که استراتژی‌های قابل قبول در برنامه‌ریزی گردشگری شهری، در اولویت نخست راهبردهای محافظه-کارانه‌اند؛ و راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم برنامه‌ریزی قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - مطالعه آلودگی باکتری‌های کلی فرم یخ های تولیدی کارخانجات شهرستان ارومیه
ناهید نویدجوی آناهیتا دهقانی فرشاد بهرامی اصل جعفر قاسمی سیما کریم زداه صادق

اهمیت انتقال عوامل بیماری‌زا ازطریق مصرف یخ کمتر از اهمیت انتقال آن ازطریق آب نمی‌باشد. آلودگی یخ در اثر استفاده ازآب آلوده، حمل ونقل، توزیع غیر‌بهداشتی ونحوه نامناسب نگهداری آن ایجاد می‌شود .در این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت بررسی وضعیت بهداشتی یخ‌های کارخانه‌های ارومیه چکیده کامل

اهمیت انتقال عوامل بیماری‌زا ازطریق مصرف یخ کمتر از اهمیت انتقال آن ازطریق آب نمی‌باشد. آلودگی یخ در اثر استفاده ازآب آلوده، حمل ونقل، توزیع غیر‌بهداشتی ونحوه نامناسب نگهداری آن ایجاد می‌شود .در این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت بررسی وضعیت بهداشتی یخ‌های کارخانه‌های ارومیه و آلودگی باکتریایی آن‌ها، در مجموع 36 نمونه از چهار کارخانه یخ‌سازی در سه نقطه‌ی آب ورودی، فرایند تولید و یخ خروجی به صورت تصادفی در فصل تابستان برداشت گردید. نمونه‌ها از نظر باکتری‌های کلی‌فرم‌کل و مدفوعی بررسی شدند. وضعیت بهداشتی کارخانجات و نحوه کلر‌زنی منابع آب از طریق چک ‌لیست ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که 50 درصد نمونه‌های آب خام ورودی به کارخانجات یخ‌سازی و فرایند تولید یخ حاوی کلیفرم‌کل بیش از حد استاندارد و 67/16 درصد از آنها آلوده به کلیفرم مدفوعی بودندو در یخ خروجی این آلودگی به ترتیب33/58 و 33/8 درصد بود. بررسی وضعیت بهداشتی کارخانجات نشان دادکه 75 درصد کارخانجات از نظر وضعیت ساختمانی و بهداشت فردی،2/56 و 25 درصد به ترتیب از لحاظ ابزارکار و کلرزنی در شرایط مطلوب قرار داشته اما نحوه‌ی نگهداری و انبار تمامی کارخانجات از نظر بهداشتی نا‌مطلوب بودند. نتایج نشان دادند که عدم کلر‌زنی آب ورودی به کار‌خانجات یخ‌سازی عامل اصلی آلودگی باکتریایی یخ‌های تولیدی بوده است. از این رو شرایط بهداشتی یخ شامل بررسی میکروبیولوژیک و نظارت بر چگونگی تولید، توزیع وحمل ونقل آن می‌بایست توجه دست‌اندرکاران امور بهداشتی را به خود معطوف سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - مطالعه آلودگی میکروبی بستنی‌های سنتی (مطالعه موردی:شهرستان ارومیه)
ناهید نویدجوی سیما کریم زاده صادق آناهیتا دهقانی فرشاد بهرامی اصل

چکیده با توجه به اینکه در کشور ما تولید بستنی‌ های غیر‌پاستوریزه وسنتی بسیار رایج می‌باشد و از طرفی مصرف این فرآورده در فصول گرم سال در بین گروه‌های مختلف سنی به ویژه کودکان زیاد می‌باشد، لذا آلودگی این فرآورده به میکروارگانیسم ‌های پاتوژن می‌ تواند منجر به مسمومیت غذا چکیده کامل

چکیده با توجه به اینکه در کشور ما تولید بستنی‌ های غیر‌پاستوریزه وسنتی بسیار رایج می‌باشد و از طرفی مصرف این فرآورده در فصول گرم سال در بین گروه‌های مختلف سنی به ویژه کودکان زیاد می‌باشد، لذا آلودگی این فرآورده به میکروارگانیسم ‌های پاتوژن می‌ تواند منجر به مسمومیت غذایی در مصرف کننده شود. در این تحقیق نمونه ‌های بستنی‌ سنتی از مناطق چهارگانه شهر ارومیه (هر منطقه 10 نمونه) جمع‌ آوری و با رعایت شرایط استاندارد به آزمایشگاه منتقل گردید و سپس تعداد باکتری ‌های مزوفیل هوازیو انتروباکتریاسه در نمونه‌ های بستنی شمارش شده و حضور باکتری ‌های اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا مطابق با روش‌ های استاندارد بررسی گردید. نتایج نشان داد که در شمارش باکتری ‌های مزوفیل هوازی 80 درصد نمونه‌ ها و در شمارش انتروباکتریاسه 5/92 درصد بیش از حد استاندارد بود وباکتری‌ های اشرشیاکلی 5/47 درصد، استافیلوکوکوس 45درصد و سالمونلا40درصد از نمونه ‌ها جداسازی شدند. با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از شیر سالم و پاستوریزه در ساخت بستنی، ایجاد شرایط مناسب برای حمل و نقل و نگهداری شیر، آموزش کارگران تولید‌کنندگان بستنی سنتی برای رعایت بهداشت فردی در تمام مراحل ساخت و توزیع بستنی لازم و ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - بررسی عوامل سیاسی- اجتماعی مؤثر در همگرایی های‌ قومی (مطالعه ی موردی: قومیت های شهرستان ارومیه )
مهدی قاصد حبیب الله زنجانی علیرضا کلدی

گروه های قومی هر جامعه، جایگاه مهمی در اتحاد ملی دارند و اگر به چالش کشیده شوند، امنیت ملی را به خطر می اندازند. در عصر حاضر نیز موضوع قومیت ها یکی از الزامات توسعه در جمهوری اسلامی ایران است و خوشبختانه بعد از انقلاب اسلامی، همگرایی قومیت ها در راستای اتحاد ملی حرکت کر چکیده کامل

گروه های قومی هر جامعه، جایگاه مهمی در اتحاد ملی دارند و اگر به چالش کشیده شوند، امنیت ملی را به خطر می اندازند. در عصر حاضر نیز موضوع قومیت ها یکی از الزامات توسعه در جمهوری اسلامی ایران است و خوشبختانه بعد از انقلاب اسلامی، همگرایی قومیت ها در راستای اتحاد ملی حرکت کرده است. برای روشن شدن همگرایی قومیت ها در این پژوهش عوامل سیاسی و اجتماعی مؤثر در همگرایی‌های قومی، با تکیه بر تأثیرگذاری عوامل سیاسی اجتماعی بررسی شده است. مطالعه ی موردی، قومیت های مختلف شهرستان ارومیه در مقایسه با کل کشور هستند، روش‌شناسی تحقیق، کیفی بوده و از نظریه‌ ی زمینه‌ای به عنوان روش اجرای عملیات پژوهش استفاده شده است. داده‌های کیفی پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه‌ ی عمیق گردآوری شد و برای ارائه‌ ی نظریه‌ ی نهایی از استراتژی نظریه‌ ی زمینه‌ای استفاده گردید. بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند و نیز با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، با تعداد 15 نفر از جامعه‌ ی مورد مطالعه، مصاحبه ی عمیق انجام شد. یافته‌های به ‌دست‌ آمده در 63 مفهوم دسته‌بندی گردید و از میان این مفاهیم، 5 مقوله‌ ی اصلی: ناسیونالیسم و تاریخ مشترک، دین مشترک، امنیت و امیدواری به دست آمد. مقوله‌ ی هسته‌ای این پژوهش مفهوم امنیت است که سایر مقولات اصلی را دربر می‌گیرد. نتایج تحقیق نشان داد، قومیت های شهرستان ارومیه در سایه ی امنیت اجتماعی- سیاسی، همگرایی را بر واگرایی ترجیح داده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - مکان یابی شهرهای جدید با رویکرد اکولوژیک (نمونه موردی: شهرستان ارومیه)
محمد معین فر بشیر بیگ بابایی

شهرهای جدید، سکونتگاه‌های نوپا و فاقد هسته اولیه قبلی است که بر اساس برنامه ساختاری از پیش فکر شده ایجاد شده‌اند. احداث شهرهای جدید حرکتی جدید نیست و سابقه تاریخی طولانی را چه در شرق و چه در غرب پشت سر دارد. اولین تجربه شهرهای جدید در همسایگی ایران یعنی بین‌النهرین صورت چکیده کامل

شهرهای جدید، سکونتگاه‌های نوپا و فاقد هسته اولیه قبلی است که بر اساس برنامه ساختاری از پیش فکر شده ایجاد شده‌اند. احداث شهرهای جدید حرکتی جدید نیست و سابقه تاریخی طولانی را چه در شرق و چه در غرب پشت سر دارد. اولین تجربه شهرهای جدید در همسایگی ایران یعنی بین‌النهرین صورت گرفته است. اهداف طراحی و احداث شهرهای جدید ارائـه مسکن، پالایش و سـاماندهی فضـایی مـادر شـهرهای ناحیه‌ای، جذب سرریزهای جمعیتی، کنترل رشد مادر شهرها، انتقـال مراکـز سیاسـی- اداری، عـدم تخریـب زمین‌های کشاورزی، توسعۀ نواحی عقب‌مانده، اسـکان کارگران بخـش صـنعت، تمرکز زدایـی، توزیـع فضـایی صنعت و جمعیت و... است. شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی و بزرگ‌ترین شهر استان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر شمال غرب کشور است جمعیت بالا و به ‌تبع آن مهاجر پذیر بودن شهر در کنار موقعیت استراتژیک و مرزی این شهر و نواحی اطراف لزوم یک بررسی جامع و دقیق در حوزه جمعیت‌شناسی و اسکان بهینه جمعیت در این شهر را اثبات می‌کند. مهم‌ترین هدف این تحقیق مکان‌یابی شهر جدید در پیرامون مادر شهر ارومیه با در نظر گرفتن مسائل اکولوژیکی و توسعه پایدار است. روش تحقیق بر اساس هدف جز تحقیقات کاربردی و از نظر روش جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. مهمترین ابزار بکار رفته نرم افزار های سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی بوده و مبنای تئوریکی مکان یابی استفاده از روش مک هارگ جهت شناسایی معیارهای موثر در تحقیق است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - ارزیابی سطح تحقق‌پذیری عدالت فضایی با تأکید بر رویکرد حق به سلامت شهر مطالعه موردی: شهر ارومیه
علی صمدی رضا احمدیان علیرضا بندرآباد

10.30495/uf.2023.1981449.1106

امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، ج چکیده کامل

امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، جزئی از این حقوق به حساب می آیند که مطالعه حاضر با تدقیق وضعیت شهر ارومیه از منظر سطح دستیابی به عدالت فضایی در حوزه شاخص های سلامت شهری، سعی در سنجش وضعیت رویکرد حق به شهر در محیط مطالعاتی را دارد. شیوه های گردآوری اطلاعات مبتنی بر داده های کتابخانه ای-اسنادی و روش های مشاهده، مصاحبه و وارسی میدانی محیط مطالعاتی بر مبنای سطح توزیع عملکردهای حوزه بهداشت شهری می باشد. روش تجزیه و تحلیل تحقیق نیز مبتنی بر هر دو روش کمی (بهره مندی از تکنیکها و آزمونهای کولموگروف-اسمیرنوف، ضرایب همبستگی، سوارا و فریدمن ) و کیفی (تحلیل و بررسی وضعیت موجود از سطح توزیع عملکردها) می باشد. جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق نیز در طیف حجم نمونه هدفمند و بر اساس گروهی از متخصصین شهری (با تأکید بر اساتید دانشگاهی) برگزیده شده است. طبق یافته های حاصل، شهر ارومیه از منظر نوع توزیع عملکردها و خدمات بهداشتی-درمانی متناسب با رویکرد حق به شهر، در برنامه ریزی و تخصیص فضایی به صورت عادلانه عمل نکرده است. در این راستا، مولفه های سطوح کیفی حالات روحی و روانی افراد در بعد نظام سلامت شهری و سطح مطلوبیت برخورداری از مبلمان شهری متناسب در بعد فیزیکی-کالبدی به ترتیب در مناسب ترین یا بهترین و نامناسب ترین یا بدترین شرایط و وضعیت محیطی قرار گرفته است. مولفه های دسترسی و برخورداری مطلوب در حوزه حمل و نقل عمومی و پایدار و برخورداری از تنوع کاربری ها در سطح شهر بیشترین سطح همبستگی و انسجام را با رویکرد حق به سلامت شهری داشته است. همچنین مولفه سطح برخورداری از میزان درآمد خانوار مطلوب کمترین سطح همبستگی و تعامل و انسجام را با رویکرد ارتقای حق به سلامت شهر در جامعه شهری ارومیه را به خود اختصاص داده است. در نهایت جهت بهبود شرایط محیطی به ارائه برخی از پیشنهادات کارساز اقدام گردیده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - بررسی رشد شهری و تبدیل اراضی زراعی و بایر به توده شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
رباب حسین زاده

چکیده رشــد ســریع شــهرها در کشــورهای در حــال توســعه که اغلب با پراکنده‌رویی همراه است، امروزه بــه یــک مســئله جــدی تبــدیل شـده اسـت. دست‌اندازی به اراضی زراعی و از بین بردن اکوسیستم طبیعی پیرامون شهرها، لزوم بـازبینی دائمـی فرآینـدهای دینامیـک شـهری بـا توجـه ب چکیده کامل

چکیده رشــد ســریع شــهرها در کشــورهای در حــال توســعه که اغلب با پراکنده‌رویی همراه است، امروزه بــه یــک مســئله جــدی تبــدیل شـده اسـت. دست‌اندازی به اراضی زراعی و از بین بردن اکوسیستم طبیعی پیرامون شهرها، لزوم بـازبینی دائمـی فرآینـدهای دینامیـک شـهری بـا توجـه بـه توسـعه در گذشـته و پـیش‌بینـی آن در آینـده را اجتنـاب ناپـذیر نموده اسـت. هـدف پـژوهش حاضـر، بررسی تغییرات رشد شهری ارومیه و تأثیر این رشد بر اراضی زراعی و بایر است که برای نیل به هدف فوق از مــدل LCM در دوره 16 ســاله 2011-1995 بر اساس تلفیق طبقه‌بندی شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه و مدل زنجیره مارکوف با استفاده از مدلساز تغییرات زمین بوده است. از تصاویر لندست 5 مربوط به سال‌های فوق جهت تهیه نقشه کاربری اراضی به روش شبکه عصبی پرسپترون چند لایه استفاده گردید. اعتبارسنجی مدل با محاسبه ضرایب کاپا (شاخص کاپای بالای 87درصد) بیانگراعتبار مدل می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در بازه زمانی مورد مطالعه، تغییرات کاربری اراضی شهر ارومیه، گذار و تبدیل اراضی بایر به شهری در قسمت‌های مرکزی بیشتر و تبدیل اراضی کشاورزی به شهری در اطراف شهر ملموس بوده و با شدت بیشتری به سمت غرب ( محور جاده بند) ادامه می یابد. پیش‌بینی رشد شهر تا افق 1404 نشان می‌دهد که نسبت به سال 1390، 3208 هکتار به اراضی ساخته شده افزوده و در مجموع 3810 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات کاسته شده که بخشی از آن به اراضی بایر تبدیل خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - تحلیل اثرات پراکنده رویی شهری در توسعه پایدار روستایی از دیدگاه جامعه محلی (مطالعه موردی: روستاهای ادغام شده در شهر ارومیه)
کریم حسین زاده دلیر صفر حاجی آقازاده فاطمه نصیری

هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روس چکیده کامل

هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روستای ادغام شده در بافت کالبدی شهر ارومیه در فاصله سال‌های 1335 تا 1395 بوده است. که طبق آمار مرکز آمار ایران در سال 1390 مجموعاً دارای27940 نفر جمعیت و 6804 خانوار می‌باشند که براساس فرمول کوکران تعداد 151 خانوار به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 789/0 محاسبه گردید و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (معادلات ساختاری، فریدمن و رگرسیون) استفاده گردیده است. یافته‌های نشان داد، مدل ارائه‌شده برای تحقیق در معادلات ساختاری، در سطح مطلوب با داده‌های تجربی سازگاری داشته و شاخص‌ها از نیکویی برازش برخوردار هستند. همچنین یکی از مهمترین تاثیرات خزش شهری در ارومیه افزایش قیمت اراضی در حاشیه شهر بوده، چنانچه در طی سال‌های اخیر زمین متری به 000/100/2 هزار تومان افزایش یافته است. همچنین پراکنده‌رویی شهر ارومیه بیشترین تاثیر مثبت را در بعد کالبدی با مقدار بتای 926/0 داشته است. چنانچه در این زمینه موجب گسترش خدمات شهری و توسعه زیرساخت‌های آب، برق، تلفن، گاز، شبکه فاضلاب و اینترنت، بهبود وضعیت راه‌های ارتباطی و دسترسی به حمل و نقل عمومی، خدمات آموزشی، فرهنگی، ورزشی و درمانی شده و تاثیرات آن در بعد زیست‌محیطی غالباً بصورت منفی ارزیابی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - تحلیل ساختمان جمعیت روستایی در نواحی خرد شهرستان ارومیه
علی اکبر تقیلو علی اکبر عنابستانی رضا خسرو بیگی

هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع شاخصهای جمعیتی بر اساس سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان ارومیه است. همچنین ساختار جمعیتی نواحی روستایی را بر اساس ظرفیتهای محیطی مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بکار گرفته شده است. ر چکیده کامل

هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع شاخصهای جمعیتی بر اساس سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان ارومیه است. همچنین ساختار جمعیتی نواحی روستایی را بر اساس ظرفیتهای محیطی مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بکار گرفته شده است. روش جمع آوری اطلاعات، روش اسنادی بوده و از مرکز آمار، تصاویر ماهواره ای و اسناد و آمار اطلاعات منابع طبیعی و کشاورزی جمع آوری شده است. به منظور سنجش سطح توسعه یافتگی نواحی روستایی از مدلهای تاپسیس و مدل تحلیل خوشه ای و برای تحلیل شاخصهای جمعیت نیز از ضریب جینی و شاخص نابرابری استفاده شد. نتایج نشان می دهد که شاخصهای جمعیتی در بین روستاهای پراکنده در خرده نواحی اکولوژیک توزیعی متفاوت تر نسبت به نواحی توسعه ای دارند. ضریب جینی تمام شاخصهای جمعیتی نواحی اکولوژیک بغیر از شاخص تراکم جمعیت را یکسان نشان می دهد و ضریب جینی نواحی توسعه ای، رشد جمعیت و میانگین جمعیت روستاها را نابرابر نشان می دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - بازاندیشی در مفهوم حق به شهر و ارتباط آن با شهرسازی عدالت‌محور مورد پژوهی: تحلیل تطبیقی محلات هفت‌آسیاب و شیشه‌گرخانه شهر ارومیه
علی صمدی قادر احمدی میثم ساکت حسنلوئی

مقدمه: امروزه رویکرد "حق به شهر" مفهومی نوین در پاسخ به روند توسعه شهری نامتعادل می باشد که در نهایت به شهری برخوردار از عدالت، انسجام و پیوستگی اجتماعی، سالم، قابل زیست، پایدار و شهروندمدار می انجامد. این رویکرد راه حلی موثر در نجات و احیای حقوق شهروندی محسوب گردیده و چکیده کامل

مقدمه: امروزه رویکرد "حق به شهر" مفهومی نوین در پاسخ به روند توسعه شهری نامتعادل می باشد که در نهایت به شهری برخوردار از عدالت، انسجام و پیوستگی اجتماعی، سالم، قابل زیست، پایدار و شهروندمدار می انجامد. این رویکرد راه حلی موثر در نجات و احیای حقوق شهروندی محسوب گردیده و با تأکید بر عامل حق به زندگی شهری، زمینه های تحقق پذیری و دستیابی به شهرسازی عدالت محور و لذت دموکراتیک از شهر را فراهم می نماید. در این میان شهرسازی عدالت محور به عنوان دانشی مهم و رهیافی پیشرو در شهرسازی به منظور واکنش به نابرابری های اجتماعی-فضایی تولید شده از سوی سرمایه داری، وارد عرصه توسعه شهری شده است. هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدفی کاربردی و روشی توصیفی-تحلیلی سعی دارد تا با اتخاذ پیش زمینه ای انسان مدارانه، به ارزیابی تطبیقی وضعیت شاخص های حق به شهر در سکونتگتهای شهری بپردازد. در واقع مسئله اصلی تحقیق سنجش سطح کیفی مولفه های حق به شهر در محورهای مطالعاتی می باشد. تا از این طریق جایگاه برنامه ریزی شهری از نقطه نظر تحقق شهر عدالت محور به عنوان رهیافتی مترقی در حوزه توسعه شهری مشخص گردد. روش شناسی پژوهش: ابزار مورد استفاده در گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، بهره گیری از روش های سندگزینی و کتابخانه ای و استفاده از ابزار پرسشنامه و تکنیک های سوارا و ماباک می باشد. جامعه آماری و حجم نمونه تحقیق مشتمل بر کل جمعیت بافت تاریخی شهر ارومیه می باشد که از طریق روش کوکران، تعداد نمونه احتساب گردیده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محلات هفت آسیاب و شیشه گرخانه شهر ارومیه موارد مطالعاتی پژوهش حاضر را تشکیل داده است. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که زیرشاخص های دسترسی به خدمات عمومی و دموکراسی به ترتیب بیشترین و کمترین سطح اهمیت را به خود اختصاص داده اند. نتایج: محله شیشه گرخانه شهر ارومیه در شاخص های حاکمیت شهری، شمول اجتماعی، تنوع و سرزندگی و دسترسی فضایی وضعیت مطلوب تری را نسبت به میزان تحقق پذیری زیرشاخص های حق به شهر و دستیابی به برنامه ریزی شهری عدالت محور به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - تحلیل شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر ارومیه
اسماعیل صفرعلی زاده

امروزه مسکن نه تنها به عنوان سرپناه نیازهای سکونتی انسان را تأمین می‌کند بلکه به عنوان محلی است که بخش عمده‌ای از نیازهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جمعیت در واحدهای مسکونی شکل گرفته و تأمین می‌شود. اما دستیابی به مسکن مناسب با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش هزینه‌های چکیده کامل

امروزه مسکن نه تنها به عنوان سرپناه نیازهای سکونتی انسان را تأمین می‌کند بلکه به عنوان محلی است که بخش عمده‌ای از نیازهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جمعیت در واحدهای مسکونی شکل گرفته و تأمین می‌شود. اما دستیابی به مسکن مناسب با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش هزینه‌های خانوار یکی از مهمترین مسائل جوامع امروزی است به طوری که با رشد روزافزون شهرهای بزرگ، اسکان غیررسمی و مساکن نامناسب در اغلب مناطق شهری چشم‌انداز غیرقابل انکاری را به وجود آورده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مطالعه شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در سطح بلوک‌های آماری است. پژوهش از نوع کاربردی است و اطلاعات مورد نیاز از سرشماری عمومی نفوس و مسکن در محدوده بلوک‌های آماری(7096 بلوک) برای سال های 1390 تهیه شده و تعداد 17 شاخص انتخاب و با تکنیک تحلیل عاملی ارزیابی که نتیجه آن 4 عامل تأثیرگذار بود. نتایج تحلیل داده‌ها، به نرم افزار Arc GIS10.3 انتقال یافته و برای بررسی وضعیت بلوک‌های آماری به لحاظ برخورداری از شاخص‌های مسکن از تحلیل لکه‌های داغ و برای شناسایی الگوی توزیع شاخص‌ها، از تکنیک خود همبستگی فضایی استفاده شده است. نتایج عامل ترکیبی نشان می‌دهد که 31درصد بلوک‌ها خیلی ضعیف، 30 درصد متوسط، 28 درصد در وضعیت خیلی خوب قرار گرفته‌اند. بر اساس تحلیل خودهمبستگی آماره موران، الگوی توزیع شاخص‌های مسکن شهری ارومیه به صورت خوشه‌ای تصادفی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - تحلیل شاخصهای آسیب پذیری شهری با رویکرد مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
علی خدمت زاده میرنجف موسوی اردشیر یوسف زاده

مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسا چکیده کامل

مقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسان مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش: مدیریت بحران شهری در اثر وقوع زلزلهروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر روش توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در بخش توصیفی از‌نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، اسناد و مطالعات کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از فرآیند تحلیل شبکه و عملگرهای فازی در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با مساحت 91/4854 هکتار 91/0 درصد از کل مساحت شهرستان ارومیه را شامل می‌شود که جمعیتی بالغ بر 727066 نفر(غیر از شهرک گلمانخانه) را در خود جای داده است. بر اساس سرشماری سال 1395 و بر پایه اطلاعات به دست آمده از بلوکهای آماری تعداد جمعیت و خانوار محدوده به ترتیب 727066 نفر و 222737 خانوار می باشد. محدوده مورد مطالعه 83/97 درصد از جمعیت شهرستان ارومیه را در خود جای داده است.یافته ها و بحث: بیشترین آسیب پذیری در مناطق با شیب‌های بیشتر از20 درصد و نواحی با تراکم جمعیتی بالا مشاهده می‌شود. نواحی با آسیب پذیری خیلی زیاد با 12/34 درصد، زیاد با 81/11 درصد، متوسط با 47/30 درصد، کم با 89/20 درصد و خیلی کم با 7/2 درصد از مساحت بلوکهای آماری را به خود اختصاص دادند. در حالت کلی می‌توان گفت که 93/45 درصد از محدوده مورد مطالعه بر اساس معیارهای استفاده شده در تحلیل آسیب پذیرند.نتایج : در پهنه بندی زلزله در سطح شهر ارومیه 5 کلاس آسیب پذیر به دست آمد که کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد در منطقه 2 شهری با مساحت 09/341 هکتار( 19/13 درصد) بیشترین کاربری های آسیب پذیر را دارد. منطقه 3 با 24/8 درصد، منطقه 1 با 57/7 درصد، منطقه 4 با 76/2 درصد و منطقه 5 با 92/1 درصد به ترتیب دارای بیشترین کاربری های دارای آسیب پذیری خیلی زیاد می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - واکاوی فضائی-کالبدی سطح آسیب پذیری بافت‌های فرسوده شهری با استفاده از VIKOR و ANP مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ارومیه
فریدون نقیبی میثم ساکت حسنلوئی علی اظهری

مقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. چکیده کامل

مقدمه: افزایش جمعیت، حضور انسان، گسترش شهرنشینی و فضایی بی رویه موجبات ایجاد اختلالاتی در نظام عملکردی شهرها را پدید آورده است. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت رویدادهای طبیعی باید به منزله یک هدف اصلی در همه مراحل برنامه ریزی و طراحی های توسعه شهر مد نظر قرار گرفته شود. هدف: پژوهش حاضر به لحاظ هدف یک پژوهش کاربردی محسوب می گردد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گردیده است. بافت فرسوده بخش مرکزی شهر ارومیه با مساحت 7/277 هکتار به عنوان مطالعه موردی بررسی شده است. روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از طریق بررسی منابع کتابخانه ای و مطالعات پیشین و همچنین بهره گیری از نظرات کارشناسان و متخصصین در حوزه بافت های فرسوده شهری، شاخص های موثر در آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی، دسترسی، کارکردی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی شناسایی و تعریف گردید. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) و روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور (VIKOR) به وزن دهی هر یک از شاخص های مذکور پرداخته و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه های آسیب پذیری محدوده در ابعاد مختلف و بصورت کلی تهیه گردیده است. یافته ها و بحث: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که از محدوده مورد مطالعه 11/36% دارای آسیب پذیری کم، 95/27% دارای آسیب پذیری متوسط و 22/35% دارای آسیب پذیری زیاد می باشد که این امر لزوم برنامه ریزی و اتخاذ تدابیری در راستای بهبود وضعیت محیطی بافت فرسوده شهری در ابعاد مختلف را بیش از پیش نمایان ساخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

135 - تدوین راهبردهای شهرهای هوشمند در ایران (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
الهام شکری غفاربی علیرضا سلیمانی بختیار عزت پناه

شهرها در جهان امروز با چالش‌هایی مواجه‌اندکه ناشی از دگرگونی‌های حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی می‌باشد. در این ارتباط یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالش‌های کنونی شهرها در عرصه برنامه‌ریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است. از این رو هدف پژو چکیده کامل

شهرها در جهان امروز با چالش‌هایی مواجه‌اندکه ناشی از دگرگونی‌های حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی می‌باشد. در این ارتباط یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالش‌های کنونی شهرها در عرصه برنامه‌ریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است. از این رو هدف پژوهش حاضر، تدوین راهبردهای شهرهای هوشمند در ایران با تاکید بر شهر ارومیه می‌باشد. نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی بوده و جامعه آماری این تحقیق 32 نفر از اساتید، متخصصان و کارشناسان در حوزه برنامه‌ریزی شهری می‌باشند. روش گردآوری داده‌ها برای بررسی مولفه‌های شهر هوشمند به دو صورت اسنادی (داده‌های ثانویه) و پیمایشی (داده‌های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش‌نامه و مصاحبه بوده و برای برای تجریه و تحلیل داده‌ها از مدل‌های تحلیل شبکه‌ای و متاسوات استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که معیار‌های مردم هوشمند و اقتصاد هوشمند به ترتیب با امتیاز 1 و 77/0 بیشترین و معیارهای محیط هوشمند و زندگی هوشمند به ترتیب با امتیاز با 5/0 و 35/0کمترین اهمیت و تاثیر را در حرکت شهر ارومیه به سمت یک شهر هوشمند را دارند. نتایج همچنین نشان می‌دهدکه تدوین برنامه‌ها بلندمدت برای جذب مشارکتهای اقتصادی و نیروهای انسانی متخصص (استفاده از قابلیت‌های انسانی)و اجرای برنامه‌های متنوع تکنولوژیکی از یک سو و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات با توجه به موقعیت جغرافیایی، پتانسیل‌های صنعتی و تجاری، ظرفیت‌های بازرگانی خارجی، جذابیت توریستی، دانشگاهی و پژوهشی و ... از سوی دیگر، مهمترین راهبردها در هوشمندسازی شهر ارومیه می‌باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

136 - آمایش فضایی – مکانی مراکز درمانی شهر ارومیه با رویکرد پدافند غیرعامل
سیده محبوبه شهبازی ناصر سلطانی خدیجه جوان

یکی از نکات مهم در بحث آمایش کاربری‌های شهر، توجه به مکان گزینی و توزیع فضایی- مکانی کاربری ها به‌ویژه کاربری‌های مهم و خدماتی اضطراری باهدف کارایی مراکز شهری و تأسیسات مهم حیاتی است. هدف این تحقیق بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستان های مهم شهر ارومیه با رویکرد چکیده کامل

یکی از نکات مهم در بحث آمایش کاربری‌های شهر، توجه به مکان گزینی و توزیع فضایی- مکانی کاربری ها به‌ویژه کاربری‌های مهم و خدماتی اضطراری باهدف کارایی مراکز شهری و تأسیسات مهم حیاتی است. هدف این تحقیق بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستان های مهم شهر ارومیه با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) در محیط GIS است. از این رو 14 بیمارستان شهر ارومیه با توجه به شعاع خدمات‌رسانی و توزیع جغرافیایی آن‌ها و با درنظر گرفتن 17 شاخص تاثیرگذار در قالب 5 معیار محیطی، کاربری‌های حساس، کاربری‌های کالبدی، کاربری‌های فرهنگی و کاربری‌های ارتباطی مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش از نظر روش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن نظری- کاربردی است. نتایج به دست آمده از بررسی الگوهای پراکنش فضایی و پهنه بندی معیارها نشان می دهد که بیمارستان‌های شهر ارومیه پراکندگی مناسب و یکنواختی ندارند و میزان ریسک‌پذیری آن‌ها در زمان بحران زیاد است. از میان بیمارستان های موجود در شهر ارومیه، دو بیمارستان سیدالشهدا و میلاد در وضعیت مناسب و دو بیمارستان رازی و امید در شرایط کاملا نامناسبی قرار گرفته اند. مابقی بیمارستان ها نیز در وضعیت تقریباً نامناسب هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

137 - تحلیل فضایی سطح برخورداری نواحی روستایی با رویکرد عدالت توزیعی مطالعه موردی: دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان ارومیه
موسی کمانرودی طاهر پریزادی حجت میرزازاده

برنامه‌ریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاست‌های چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامه‌ریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نو چکیده کامل

برنامه‌ریزی مساوات محور باید از راهکارهای کالبدمحور و فن سالارانه فاصله گرفته و به سمت سیاست‌های چند و مشارکت جویانه حرکت کرد و در آن به مدیریت محلی قدرت داد. از این منظر، نقطه اشتراک برنامه‌ریزی و عدالت اجتماعی، عدالت توزیعی است. هدف از این پژوهش بررسی سطح برخورداری نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان ارومیه از نهاده‌ها و امکانات و مقایسه دهستان‌ها از منظر بهره مندی از امکانات و خدمات می‌باشد. که 55 متغیّر در قالب 6 بعد (آموزشی- فرهنگی، مذهبی، زیربنایی- مخابرات و ارتباطات، سیاسی- اداری، بهداشتی درمانی، بازرگانی وخدمات) برای مطالعه انتخاب و با مدل‌های گاتمن، موریس، تاکسونومی عددی، ویکور رتبه بندی و سطح بندی مناطق انجام شد. در نهایت با توجه به شرایط جغرافیایی متفاوت منطقه، نتایج بدست آمده با مدل کپ‌لند تلفیق شد و سطح بندی نهایی صوذت پذیرفت که نشان دهنده تفاوت برخورداری در سطح دهستان‌ها و نبود عدالت توزیعی در میان آنها است. بدین صورت که دهستان بکشلوچای و باراندوزچای شمالی به ترتیب در سطح برخوردار و محروم قرار می‌گیرند. برای کاهش نابرابری‌های مناطق پیشنهادهایی ازجمله ایجاد و تقویت مراکز خدمات رسانی در سطح دهستان‌ها، ایجاد تعادل و توازن در توزیع خدمات زیربنایی و روبنایی در سطح دهستان‌ها با اولویت دهستان‌های محروم، اولویت سرمایه‌گذاری با بخش‌های محروم و توسعه نواحی محروم ارائه شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

138 - مدلسازی ساختاری - تفسیری اثرگذاری ابعاد عملکرد مدیریت شهری بر پایداری شهری: (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
رضا داداش پور حسن احمدزاده رضا ولیزاده

مقدمه: مدیریت شهری به معنای برنامه ریزی کنترل شده برای دستیابی به کارایی و برابری در توسعه شهری است. مدیریت شهری تنها مدیریت تاسیسات و سازمان های شهری نیست، بلکه مدیریت فرآیند شهرنشینی، توسعه شهری و امور شهری است به گونه ای که امکانات شهری با هم کار کنند.هدف: هدف از پژو چکیده کامل

مقدمه: مدیریت شهری به معنای برنامه ریزی کنترل شده برای دستیابی به کارایی و برابری در توسعه شهری است. مدیریت شهری تنها مدیریت تاسیسات و سازمان های شهری نیست، بلکه مدیریت فرآیند شهرنشینی، توسعه شهری و امور شهری است به گونه ای که امکانات شهری با هم کار کنند.هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی ابعاد و شاخص‌های تعیین‌کننده و تأثیرگذار بر عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار در شهر ارومیه است.روش‌شناسی تحقیق: جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و مدیران شهری در شهر ارومیه بود. در این پژوهش برای تهیه اطلاعات، ابتدا از طریق روش دلفی ابعاد عملکردی مدیریت شهری مؤثر بر روند توسعه پایدار شهری ارومیه، با استفاده از نظرات خبرگان شامل اساتید دانشگاه، کارشناسان و مدیران و برنامه‌ریزان حوزه مدیریت شهری، شناسایی شد. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از مدل‌سازی ساختاری-تفسیری (ISM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و درنهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، نوع متغیرها با توجه به میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شده است. در این تکنیک، آثار متقابل مؤلفه‌های موردنظر تحقیق با استفاده از روش‌های مختلف و از طریق ساخت یک ماتریس مورد تحلیل قرار می‌گیرد. لازم به توضیح است که تکنیک حاضر در زمره‌ی روش‌های نیمه کمی و اکتشافی قرار دارد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر ارومیه می‌باشد.یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد، هویت و تعلق خاطر مکانی، تنوع و امنیت و ایمنی به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 12، 10 و 10 بیشترین تأثیر و معیارهای دسترسی، آلودگی‌های هوا، صوتی و بصری، نظافت و پسماند و فضای سبز کمترین تأثیر را در زمینه عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار شهری داشته‌اند.نتایج: در سطح ابعاد، نتایج نشان داد که ابعاد اجتماعی ـ فرهنگی و سپس بعد کالبدی سطوح پایه‌ای عملکرد مدیریت شهری در زمینه توسعه پایدار شهری ارومیه بوده و هر گونه برنامه و اقدام برای سرآغاز و توسعه پایدار شهر ارومیه، باید به نقش کلیدی و پایه‌ای این عوامل توجه نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

139 - سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر هوشمند در کلانشهر ارومیه
صابر محمدپور محمد شالی سجاد نکویی بهروز محمد رضا پور

مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مد چکیده کامل

مقدمه: امروزه، گسترش و توسعه سریع شهرنشینی همراه افزایش انواع آلودگی‌های محیطی و تخریب محیط‌زیست، استفاده نادرست از زمین و ایجاد ساختارهای نامناسب در عرصه‌های مختلف زندگی موجب شده است تا توجه به شهر هوشمند به عنوان راهکاری بی‌بدیل در جهت حل معضلات شهری مورد توجه ویژه مدیران و برنامه‌ریزان قرار گیرد.هدف پژوهش: ارزیابی و رتبه‌بندی مناطق شهر ارومیه بر اساس شاخص‌های شهر هوشمند هدف اصلی این پژوهش می‌باشد.روش شناسی تحقیق: به لحاظ هدف، از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل جابجایی هوشمند، اقتصاد هوشمند، محیط هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند و شهروند هوشمند با استفاده از مطالعات کتابخانه ای شناسایی و تعریف عملیاتی شد. از طریق روش میدانی و ابزار پرسشنامه به‌صورت الکترونیکی تحت وب با جامعه آماری 410 نفر تکمیل گردید. ضریب پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 917/0 محاسبه گردید. وضعیت و اولویت هریک از شاخص‌های شهر هوشمند بر اساس آزمون‌های آماری فریدمن و T تک‌نمونه‌ای و مدل تصمیم‌گیری چندمعیاره ویکور تجزیه‌ و تحلیل شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: مناطق 5 گانه کلانشهر ارومیه قلمرو جغرافیایی این پژوهش می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به ترتیب شاخص‌های شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، حکمرانی هوشمند و جابجایی هوشمند بالاتر از میانگین و شاخص محیط هوشمند پایین‌تر از میانگین هستند. همچنین تفاوت آشکاری بین مناطق شهر ارومیه از لحاظ برخورداری از شاخص‌های شهر هوشمند وجود دارد، در این بین مناطق 5 و 1 از وضعیت مطلوب‌تر و منطقه 2 وضعیت نامطلوب‌تری را دارا می‌باشند.نتایج: با توجه به ضرورت امر و یافته‌های تحقیق حاضر، باید در کلیة مناطق شهر ارومیه بویژه در منطقه 2 زمینه‌های زیرساختی برای ایجاد و گسترش شبکه‌های ارتباطی و تکنولوژیکی فراهم شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

140 - تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
علی اکبر تقیلو احمد آفتاب رضا خسروبیگی

درفرآیندبرنامه ریزیوتوسعهنواحیروستایی،بررسیتفاوت های محلی وناحیه ای،تبیینعواملموثردرتوسعهوتعدیل نابرابری هایموجودازاهمیتویژه ایبرخوردار است در این راستا هدف این پژوهش ارزیابی و تبیین علّی توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می باشد. نوع تحقق کاربردی بوده رو چکیده کامل

درفرآیندبرنامه ریزیوتوسعهنواحیروستایی،بررسیتفاوت های محلی وناحیه ای،تبیینعواملموثردرتوسعهوتعدیل نابرابری هایموجودازاهمیتویژه ایبرخوردار است در این راستا هدف این پژوهش ارزیابی و تبیین علّی توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می باشد. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی ـ تحلیلی است. شاخص های مورد مطالعه، شاخص های توسعه یافتگی مرکز آمار ایران است که از مدل های تاپسیس و تحلیل خوشه ای جهت ارزیابی میزان توسعه یافتگی و طبقه بندی روستاها استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بیشتر روستاهای بسیار توسعه یافته (15 روستا) در محدوده مورد مطالعه در اراضی با شیب کمتر از 5 درصد، 8 روستا در محدوده شیب 5 تا 12 درصد و 3 روستا در شیب بالای 12 درصد قرار گرفته است. از کل روستاهای بسیار توسعه یافته در شیب کمتر از 5 درصد 11 روستا در استان آذربایجان شرقی و 4 روستا در استان کردستان واقع شده است. از 8 روستای واقع در شیب 5 تا 12 درصد، استان های آذربایجان غربی و شرقی هر کدام دارای 4 روستا می باشند و 3 روستای بسیار توسعه یافته واقع در اراضی بالای 12 درصد در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

141 - بررسی اثرات طرح نوسازی و بهسازی شهری در ارومیه با تأکید بر پروژه شرق بازار
صدیقه لطفی یاسین حنیفی

ارومیه از جمله شهرهای کهن ایران در شمال غرب کشور است که اشتهار خود را مدیون ده‌ها آثار تاریخی و باستانی از جمله بازار کهن می‌باشد. ارومیه مانند بسیاری از شهرهای کهن ایران با دارا بودن بافت‌های قدیمی و فرسوده شهری نیازمند اجرایی شدن طرح‌های نوسازی و بهسازی شهری است. در ا چکیده کامل

ارومیه از جمله شهرهای کهن ایران در شمال غرب کشور است که اشتهار خود را مدیون ده‌ها آثار تاریخی و باستانی از جمله بازار کهن می‌باشد. ارومیه مانند بسیاری از شهرهای کهن ایران با دارا بودن بافت‌های قدیمی و فرسوده شهری نیازمند اجرایی شدن طرح‌های نوسازی و بهسازی شهری است. در این مقاله با هدف بررسی یکی از طرح‌های نوسازی در ارومیه سعی در ارزیابی اثرات مثبت و منفی طرح به‌ویژه تاثیر آن بر رشد فیزیکی شهر و تبعات نهایی آن بر آرایش کاربری‌های مجاور است. روش مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر مطالعه اسنادی و میدانی و سپس تجزیه و تحلیل طرح با بهره‌گیری از ابزار GIS برای بررسی تعامل و یا تضاد کاربری‌ها است. نتیجه این تحقیق نشان داد که اجرایی‌شدن طرح نوسازی بخش شرق بازار هرچند باعث بهبود وضعیت ساختار شهر در منطقه مورد نظر گردید اما در کنار آن نوعی گسیختگی کاربری‌های اصلی منطقه را منجر شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

142 - سنجش میزان گرایش جوانان ۱۵تا ۳۵ ساله به اعتیاد از نوع الکل (آزمون تجربی نظریه پیوند افتراقی برگس و ایکرز)
نصرالله پورافکاری حوریه بایرامنژاد حسین رضایی امینلویی سولماز معیری

الکل با سابقه مصرفی ۸۰۰۰ ساله قدیمی ترین ماده مصرفی است که هزینه های هنگفت پزشکی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق تلاش بر این بوده تا علاوه بر سنجش میزان گرایش به الکل در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله شهر ارومیه، متغیرهای تأثیرگذار گرایش به الکل ر چکیده کامل

الکل با سابقه مصرفی ۸۰۰۰ ساله قدیمی ترین ماده مصرفی است که هزینه های هنگفت پزشکی و اجتماعی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق تلاش بر این بوده تا علاوه بر سنجش میزان گرایش به الکل در بین نوجوانان و جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله شهر ارومیه، متغیرهای تأثیرگذار گرایش به الکل را نیز به مثابه سوالات اساسی مطالعه مورد نظر مد نظر قرار دهد. بر این اساس پس از تعیین چارچوب نظری و ارائه مدل نظری مرکب، از یک نظریه بنام پیوند افتراقی برگس و ایکرز فرضیه‌های تحقیق تعیین گردید. در این مطالعه فرضیات از این قرارند: بین تسلط پذیری در گروه، بین سهل گیری زیاد والدین، بین ناسازگاری اعضای خانواده، بین اعتیاد والدین با گرایش نوجوانان و جوانان به الکل رابطه وجود دارد. در این مطالعه واحد تحلیل، افراد جوان و نوجوان بوده و سطح تحلیل آن شهر ارومیه است. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی انجام گرفت و ارومیه به چهار منطقه تقسیم شد. در همین ارتباط با تکنیک پرسشنامه از یک نمونه ۴۱۰ نفری جوانان و نوجوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله ی شهر ارومیه به جمع آوری اطلاعات پرداخته شد. از روش پیمایش، تکنیک تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره استفاده گردیده و از تحلیل مسیر نیز برای بررسی آثار مستقیم و غیر مستقیم هریک از متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته بهره گرفته شد. از روش اعتبار محتوا برای سنجش اعتبار مقیاسهای ساخته شده و از آلفای کرونباخ نیز برای نشان دادن پایایی استفاده گردید. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه ها نشان دادند که بین سهل گیری والدین، ناسازگاری والدین، تسلط پذیری درگروه و اعتیاد والدین، با گرایش جوانان و نوجوانان به الکل رابطه ی معنی داری وجود دارد. میزان گرایش به الکل ازحد متوسط به بالا نشان داده شد. در نهایت نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد بیشترین میزان هم بستگی بامتغیر وابسته متعلق به متغیرهای سهل گیری والدین(35%)، اعتیاد والدین(28%)، ناسازگاری والدین(26%)، تسلط پذیری درگروه(21%) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

143 - Analysis of Effective Solutions in the Field of Waste Management in Municipalities
امیر نوری سلیمان رسولی آذر لورنس انویه تکیه

The main purpose of this study was to analyze the effective solutions in the field of waste management in municipalities. The statistical population in this survey –based study consisted of the citizens that lived in Orumiyeh city in West Azerbaijan Province. By u چکیده کامل

The main purpose of this study was to analyze the effective solutions in the field of waste management in municipalities. The statistical population in this survey –based study consisted of the citizens that lived in Orumiyeh city in West Azerbaijan Province. By using Cochran formula, sample size was estimated to include 180 people. The data collection tool was a questionnaire. The reliability coefficient of the questionnaire was obtained by a Cronbach's alpha that turned out to be 0.87.Results showed that a positive and significance relationship exists between the transport collection and landfill management solution, expense management solution, executive management solution, the strategy management system, as well as the importance of waste management. Also in addition, multi regression results shows that about 55.9 percent of the solid waste management system is determined by variables such as collection and transportation of waste and landfill, executive management, costs management, and improvement of the management system of the organization. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

144 - Comparative Advantage of Production and Measuring the Competitiveness of Major Crops of Urmia County by the Policy Analysis Matrix (PAM)
دنیا بایزیدنژاد محمد خداوردیزاده صدیقه هاشمی بناب

The purpose of this study was to investigate the comparative advantage of production and measuring the competitiveness of major crops of Urmia County by the policy analysis matrix (PAM) in 2016-2017. The results of the comparative advantage indicators indicated that Urm چکیده کامل

The purpose of this study was to investigate the comparative advantage of production and measuring the competitiveness of major crops of Urmia County by the policy analysis matrix (PAM) in 2016-2017. The results of the comparative advantage indicators indicated that Urmia has a comparative advantage in the production of irrigated wheat, rain-fed wheat, rain-fed barley, sunflower, tomato, chickpeas, and red beans, but it has no comparative advantage in the production of irrigated barley and sugar beet among the major crops of the region. The three indicators of comparative advantage applied in this study include net social profit (NSP), domestic resource cost (DRC), and social cost-benefit index (SCB). According to the NSP index, tomato production has a higher comparative advantage over other crops, and red beans, peas, sunflowers, buckwheat, buckwheat, and barley are in the next ranks, respectively. According to the cost competitiveness index, all surveyed crops had cost competitiveness. The results of reviewing the protection indicators, including net protection coefficient input (NPCI), revealed that indirect subsidies were paid to tradable inputs for all studied crops. The nominal protection coefficient output (NPCO) index for irrigated wheat, rain-fed wheat, sunflower, rain-fed pea, and red bean indicates an indirect tax on the production of these crops by the government. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

145 - Estimating the Value of Improvement in Lake Urmia’s Environmental Situation Using Choice Experiment
Mina Salehnia Baballah Hayati Mohammad Ghahremanzadeh Morteza Molaei

The Lake Urmia and its satellite wetlands have been selected as a demonstration site for the United Nations Development Program / Global Environment Facility / Department of Environment Conservation of Iranian Wetlands Project. This project aims to demonstrate reduction چکیده کامل

The Lake Urmia and its satellite wetlands have been selected as a demonstration site for the United Nations Development Program / Global Environment Facility / Department of Environment Conservation of Iranian Wetlands Project. This project aims to demonstrate reduction of the major threats of this wetland protected area coordinated through an integrated management plan. A choice experiment was developed to examine public preferences and elicit their willingness to pay on improvements in lake’s indicators toward good environmental status. A pilot choice experiment study was administered in Urmia municipality and the data were analyzed using a random parameter logit model. The results revealed that residents of this municipality might strongly prefer improvement in water quantity and were willing to pay significant amounts to promote current water level to the highest level. Furthermore, water quality, numbers of flamingos and Artemia stock were identified as the next important issues which warranted additional management attention. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

146 - بررسی میزان گرایش به مطالعه منابع مذهبی: مطالعه موردی در شهرستان ارومیه
موسی یمین فیروز زهرا کریم خانی

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان گرایش به مطالعه منابع مذهبی در بین اعضای کتابخانه های عمومی در مقایسه با منابع غیر مذهبی بود. روش پژوهش: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، بر اساس سیاهه وارسی محقق ساخته، داده های مورد نیاز از 13 کتابخانه عمومی شهرستان ارومیه (4 کتابخانه روستا چکیده کامل

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان گرایش به مطالعه منابع مذهبی در بین اعضای کتابخانه های عمومی در مقایسه با منابع غیر مذهبی بود. روش پژوهش: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، بر اساس سیاهه وارسی محقق ساخته، داده های مورد نیاز از 13 کتابخانه عمومی شهرستان ارومیه (4 کتابخانه روستایی و 9 کتابخانه شهری) که در مجموع دارای 8816 نفر عضو هستند، با استفاده از نرم افزار کتابخانه ای سامان استخراج گردید. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای بیان تفاوت معنی داری از آمار استنباطی (آزمون آماری T) استفاده شده است. یافته ها:از مجموع کتاب های مذهبی موجود در کتابخانه های عمومی شهرستان ارومیه (48927 نسخه)، 14337نسخه آن (30/29 درصد) توسط اعضای کتابخانه به امانت رفته است که میزان آن در کتابخانه های عمومی روستایی در مقایسه با کتابخانه های عمومی شهری بیشتر بوده است اما این تفاوت از لحاظ آزمون آماری معنا دار نبوده است (P=>0.05). نتیجه گیری : به طور کلی تفاوت معناداری بین سرانه مطالعه منابع مذهبی و غیرمذهبی در کتابخانه های مورد بررسی وجود داشته است؛ یعنی میزان مطالعه منابع غیرمذهبی (32/3± 81/7) در کتابخانه های مورد بررسی به مراتب بیشتر از منابع مذهبی (41/0± 88/0) بوده است (Sig= 0.001). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

147 - بررسی رابطه اعتماد سازمانی و مدیریت دانش در بین کارکنان اداری دانشگاه ارومیه
رضا حسن زاده سامان علیزاده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اعتماد سازمانی و مدیریت دانش در بین کارکنان اداری در دانشگاه ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش: روش مناسب برای انجام این تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه کارکنان اداری دانشگاه ارومیه می‌باشد، 223 نفر به روش نمونه چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اعتماد سازمانی و مدیریت دانش در بین کارکنان اداری در دانشگاه ارومیه انجام‌شده است. روش پژوهش: روش مناسب برای انجام این تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه کارکنان اداری دانشگاه ارومیه می‌باشد، 223 نفر به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم هر یک از دانشکده‌ها و با استفاده از فرمول کوکران به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های: مدیریت دانش و اعتماد سازمانی استفاده شد. ضرایب پایایی این پرسش‌نامه‌ها با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 912/0α= و 883/0 α=به‌دست‌آمده است و داده‌ها بر اساس فرضیه‌های پژوهش و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره و رگرسیون چندگانه تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین مؤلفه‌های اعتماد سازمانی با کل ابعاد مدیریت دانش، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. علاوه بر این، مؤلفه‌های اعتماد بین کارکنان، اعتماد به مدیر و اعتماد مؤسسه‌ای نیز می‌تواند به‌طور مثبت و معناداری، ابعاد خلق دانش، تسهیم دانش، کاربست دانش و حفظ دانش را پیش‌بینی کند. نتیجه‌گیری: افزایش سطح اعتماد در سازمان باعث تسهیل در اجرایی شدن، فرایندهای مدیریت دانش در سازمان می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

148 - بررسی میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی
منظر ملکی مرشت علیرضا قلعه ای سید امین موسوی

هدف: یادگیری الکترونیکی یکی از مطرح ترین محیط های یادگیری در عصر اطلاعات محسوب می شود. با وجود غلبه ی یادگیری الکترونیکی در محیط های آموزشی، آمادگی یادگیرنده برای این محیط جدید به ندرت ارزیابی شده است، اما با توجه به این که فراگیران شامل کسانی هستند که ممکن است تجربه ی چکیده کامل

هدف: یادگیری الکترونیکی یکی از مطرح ترین محیط های یادگیری در عصر اطلاعات محسوب می شود. با وجود غلبه ی یادگیری الکترونیکی در محیط های آموزشی، آمادگی یادگیرنده برای این محیط جدید به ندرت ارزیابی شده است، اما با توجه به این که فراگیران شامل کسانی هستند که ممکن است تجربه ی شرایط یادگیری آنلاین را نداشته باشند؛ اطلاع از آمادگی آنان به عنوان مهم ترین عناصر سیستم آموزشی که نقش محوری را در این سیستم دارند جهت پیاده سازی و اجرای موفقیت آمیز چنین روشی ضروری می نماید، لذا پژوهش حاضر در راستای جامه ی عمل پوشاندن به چنین ضرورتی صورت گرفته و با هدف بررسی میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی طراحی گردیده است. روش پژوهش: پژوهش توصیفی- پیمایشی حاضر بر روی 327 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه در نیمسال دوّم سال تحصیلی90- 1389 که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و از طریق جدول مورگان انتخاب شدند، انجام گرفت. میزان آمادگی دانشجویان برای یادگیری الکترونیکی با استفاده از پرسشنامه استاندارد سنجیده شد. تحلیل های آماری مورد استفاده در این پژوهش، آمار توصیفی و استنباطی (جدول فراوانی، نمودار ستونی، میانگین و انحراف استاندارد، آزمون خی دو تک نمونه ای، کروسکال والیس و آزمون یومن ویتنی) بود. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در یادگیری الکترونیکی از آمادگی در سطح متوسط برخوردار هستند. نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل نتایج مشخص کرد که بین میزان آمادگی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد برای شرکت در یادگیری الکترونیکی تفاوت معناداری وجود دارد، اما در مورد بقیه ی سؤال ها (تفاوت میزان آمادگی دانشجویان با توجه به جنسیت و دانشکده ی محل تحصیل آن ها) تفاوت معنادار نبود. همچنین نتایج نشان داد که دانشجویان دانشگاه ارومیه از نظر دسترسی به تکنولوژی مورد نیاز و انگیزه ی شرکت در یادگیری الکترونیکی در سطح عدم آمادگی هستند. در نهایت پیشنهادهایی برای بهبود آمادگی دانشجویان برای شرکت در یادگیری الکترونیکی ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

149 - بررسی فنوتیپی و ژنوتیپی انواع باکتری‌های Halomonas sp. دریاچه ارومیه
شبنم ایران نژاد عباس اخوان سپهی محمد علی آموزگار امیر تکمه چی راحله پوری

دریاچهارومیهبهعنواندومیندریاچهشوردنیاویکیازمعدوددریاچههایفوقاشباعدائمیدرجهان،دارایتنوعزیستیوسیعیازانواعمیکروارگانیسمهایهالوفیلوهالوتولرنتاست. دراینپژوهشاعضاییازجنسHalomonasکهشاملباکتریهایهالوفیلنسبیمیباشند،ازدریاچهارومیه پس از جداسازیموردبررسیهایفنوتیپیوژنوتیپیقرارگرفتن چکیده کامل

دریاچهارومیهبهعنواندومیندریاچهشوردنیاویکیازمعدوددریاچههایفوقاشباعدائمیدرجهان،دارایتنوعزیستیوسیعیازانواعمیکروارگانیسمهایهالوفیلوهالوتولرنتاست. دراینپژوهشاعضاییازجنسHalomonasکهشاملباکتریهایهالوفیلنسبیمیباشند،ازدریاچهارومیه پس از جداسازیموردبررسیهایفنوتیپیوژنوتیپیقرارگرفتند.نمونههاازمناطقمختلفدریاچهارومیهجمعآوریودرشرایطاستریلبهآزمایشگاهمنتقلشدند. سپسبرایجداسازیازمحیطهایAlkaline Peptone Water (APW)، Nutrient Broth (NB)، Nutrient Agar (NA)، MacConkey Agar (MAC)همراهبا 5 و 10درصد نمکاستفادهشد. کشتهایمربوطهبهمدت 48-24 ساعتدردمای 37-35 درجهسانتی گرادگرماگذاریشدند.برایدستیابیبهکلنیهایخالص،کشتهایمتوالیصورتگرفت. درنهایت 80 سویهبهدستآمد.اینسویه‌هابراساسویژگیهایمورفولوژیکو فنوتیپیموردمطالعهقرارگرفتند. همچنینتست‌هایتشخیصیوبیوشیمیاییوتستتحملنمکیبررویسویه‌هایجداسازیشدهانجامشد. جهتانجاممطالعاتژنوتیپیوبررسی‌هایفیلوژنتیکی، 15 سویهبرایآزمونژنتیکیبرپایهSequencing 16S rRNAانتخابشدند.برایاینمنظورDNAژنومیباکتریهایمنتخباستخراجوتوسطتکنیکPCR تکثیرشدهونتایجحاصلازSequencing 16S rRNAتوسطنرمافزارهایمربوطهویرایشوتشابهتوالیاینسویههادرمقایسهباانواعثبتشدهدربانکژنیپایگاهاطلاعاتیEzTaxon آنالیزشد. 6 سویهمتعلقبهHalomonasبودندکهدرختفیلوژنتیکیآنهابهروشneighbour-joining رسمگردید.اینسویههاازنظرفیلوژنتیکمتعلقبهگونههای Halomonas janggokensis, Halomonas gomseomensis, Halomonas boliviensis, Halomonas andesensisبودند. میزانتشابهبرایHalomonas janggokensisوHalomonas gomseomensis بیشاز 99درصد بود. برایHalomonas boliviensisونیزنیمیاز Halomonas andesensis جداسازیشده، تشابهبین 9/98- 97درصد نشاندادهشد. نیمدیگرازHalomonas andesensisتشابه 2/94 درصد رابانزدیکترینسویههایثبتشدهدرژنبانکداشتند. باانجاممطالعاتتکمیلیمانندهیبریداسیونDNA-DNAوتعیینمحتوایG+Cو ... ، اینسویههاممکناستدرگونههایجدیدیقرارگرفتهونمایندگانیازسویههایبومیدریاچهارومیهباشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

150 - ارزشگذاری اقتصادی دریاچه ارومیه برای مصارف غیرارزشی
هدیه کاظمی رخشاد حجازی

منابع طبیعی تجدید شونده همواره نقش اساسی در سیر تحولات تاریخی جوامع از لحاظ اقتصادی و اجتماعی داشته‌اند. رشد روزافزون مشکلات، معضلات و فجایعی که از تخریب محیط زیست و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی منجر گردیده متخصصان و دوست‌داران محیط زیست از یک سو، اقتصاددانان از س چکیده کامل

منابع طبیعی تجدید شونده همواره نقش اساسی در سیر تحولات تاریخی جوامع از لحاظ اقتصادی و اجتماعی داشته‌اند. رشد روزافزون مشکلات، معضلات و فجایعی که از تخریب محیط زیست و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی منجر گردیده متخصصان و دوست‌داران محیط زیست از یک سو، اقتصاددانان از سوی دیگر، توجه تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان کلان را به لزوم حفاظت و بهره‌برداری بهینه و پایدار از منابع طبیعی جلب کنند. اطلاع از خدمات سیستم‌های محیط زیستی در عرصه علم بر واقعیات و آگاهی از ارزش این خدمات در عرصه ارزش‌گذاری قرار می‌گیرد. از این رو، انسان در برای بهترین تصمیم‌گیری ناگزیر از انتخاب بهترین کاربری از میان کاربری‌های مختلف طبیعیت برای ارزش‌گذاری آن است. تعیین ارزش اقتصادی دریاچه ارومیه براساس روش لوجیت در تاریخ ، که بر تمایل پرداخت مردم استوار است، با توجه به وسعت عملکرد دریاچه ارومیه ارزشگذاری آن به روش CVM و با اندازه گیری WTP صورت گرفت. هدف از این تحقیق ارایه‌ی ارزش غیر مصرفی (ارزش حفاظتی) است. در این روش 31 متغیر بررسی شدند برآورد مدل در این تحقیق به روش لوجیت و با نرم افزار EVIEWS 10 انجام شد. پس از تحلیل نتایج مشاهده شد که به ازای هر واحد افزایش قیمت پیشنهادی 21 درصد از میزان تمایل به پرداخت کاسته می شود. برای تعیین ارزش اقتصادی غیرمصرفی دریاچه مقدار عددی WTPمیانگین 103*58/52 و ارزش کل دریاچه حدودا 605 میلیون دلار برآورد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

151 - بررسی میزانو رابطه‌ی امنیت اجتماعی و همگرایی قومیت‌های آذری و کرد در شهر ارومیه
دکتر علی خادمی

امنیت اجتماعی و همگرایی قومی یکی از مهمترین مؤلفه‌های امنیت پایدار محسوب می‌شود. در شهر ارومیه که قومیت‌های مختلف با آداب و رسوم و ارزش‌های قومی خاص زندگی می‌کنند؛ این دو متغیر اهمیت اساسی دارد. توسعه و پیشرفت چنین جامعه‌ای در وهله‌ی اول به میزان امنیت و همگرایی موجود د چکیده کامل

امنیت اجتماعی و همگرایی قومی یکی از مهمترین مؤلفه‌های امنیت پایدار محسوب می‌شود. در شهر ارومیه که قومیت‌های مختلف با آداب و رسوم و ارزش‌های قومی خاص زندگی می‌کنند؛ این دو متغیر اهمیت اساسی دارد. توسعه و پیشرفت چنین جامعه‌ای در وهله‌ی اول به میزان امنیت و همگرایی موجود در بین قومیت‌ها بستگی دارد. در شهر ارومیه دو قومیت آذری و کردی بیشترین جمعیت را تشکیل می‌دهند و میزان امنیت اجتماعی و همگرایی قومی آنها نقش مهمی در توسعه و امنیت شهر دارد. لذا هدف این پژوهش، بررسی میزان و رابطه امنیت اجتماعی و همگرایی قومیت‌های آذری و کرد در شهر ارومیه بوده است. برای این منظور، با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، از بین شهروندان ارومیه، نمونه‌ای به تعداد 450 نفر (315 نفر از قومیت آذری، 135 از قومیت کردی بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای) شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه 24 سؤالی محقق ساخته امنیت اجتماعی و همگرایی قومی جمع‌آوری گردیده است. یافته‌های به دست آمده نشان داد که 1- میزان احساس امنیت اجتماعی قومیت‌های آذری و کرد در شهر ارومیه با یکدیگر تفاوت معناداری ندارد(01/0>P2- میزان احساس همگرایی قومی قومیت‌های آذری و کرد در شهر ارومیه با یکدیگر تفاوت معناداری ندارد (01/0>P. 3- بین احساس امنیت اجتماعی و همگرایی قومی در هر دو قومیت آذری و کرد شهر ارومیه ضریب همبستگی معنادار وجود دارد (01/0>P. 4- میانگین امنیت اجتماعی و همگرایی هر دو قومیت با میانگین ماکزیمم تفاوت معنادار دارد (01/0>Pنتایج این تحقیق نشان داد که در شهر ارومیه دو قومیت آذری و کرد تقریباً به یک میزان احساس امنیت اجتماعی (به میزان زیاد) و همگرایی (به میزان متوسط) با یکدیگر دارند و همچنین در هر دو قومیت، بین این دو متغیر رابطه‌ی مستقیم و معنادار وجود دارد یعنی زمانی که احساس امنیت اجتماعی بالا می‌رود احساس همگرایی بین قومیت‌ها هم بالا می‌رود و بالعکس پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

152 - ارزیابی سطح تحقق‌پذیری عدالت فضایی در شهر ارومیه با تأکید بر رویکرد حق به سلامت شهر
علی صمدی رضا احمدیان علیرضا بندرآباد

10.30495/jsps.2024.2004087.1079

امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم‌های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. شهرنشینان به‌طور عام دارای حقوق شهروندی هستند و به‌طور خ چکیده کامل

امروزه با گسترش سریع شهرنشینی در جهان و لزوم توجه به عملکرد مدیریت این سیستم‌های شهری، مطالعه در زمینه زندگی شهری و شیوه های دسترسی ساکنان آن به حقوق شهروندی و برخورداری برابر آنها به این حقوق اهمیت زیادی می یابد. شهرنشینان به‌طور عام دارای حقوق شهروندی هستند و به‌طور خاص نیز از حقوق شهری برخوردار می‌باشند که سلامت شهری به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در حیات بشری، جزئی از این حقوق به حساب می‌آیند که مطالعه حاضر با تدقیق وضعیت شهر ارومیه از منظر سطح دستیابی به عدالت فضایی در حوزه شاخص‌های سلامت شهری، سعی در سنجش وضعیت رویکرد حق به شهر در محیط مطالعاتی را دارد. شیوه‌های گردآوری اطلاعات مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای-اسنادی و روش‌های مشاهده، مصاحبه و وارسی میدانی محیط مطالعاتی بر مبنای سطح توزیع عملکردهای حوزه بهداشت شهری می‌باشد. طبق یافته‌های حاصل، شهر ارومیه از منظر نوع توزیع عملکردها و خدمات بهداشتی-درمانی متناسب با رویکرد حق به شهر، در برنامه‌ریزی و تخصیص فضایی به صورت عادلانه عمل نکرده است که این مورد ضرورت توجه و تأکید اساسی برنامه‌ریزان و مدیران و همچنین نهادها و سازمان‌های زیربط در حوزه ایجاد و توسعه عملکردها و فعالیت‌های شهری را به سوی خود جلب می‌نماید تا زمینه‌های دستیابی به کیفیت زندگی مطلوب شهری و به تبع از آن سطح رفاه و آسایش عمومی و رضایت شهروندان فراهم گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

153 - بررسی پوشش مالچ مصنوعی جهت افزایش کارایی مصرف آب گوجه‌فرنگی با استفاده از نرم‌افزار AquaCrop
راضیه اسکندری پور افشین خورسند وحید رضا وردی نژاد کامران زینالزاده امیر نورجو

در مطالعه حاضر نرم‌افزار آکوکراپ جهت پیش‌بینی عملکرد و کارایی مصرف آب محصول گوجه‌فرنگی در شرایط استفاده از پوشش مالچ و شرایط اقلیمی منطقه کهریز ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح فاکتوریل اسپلیت پلات انجام گردید. فاکتور‌های آزمایشی شامل فاصله بین چکیده کامل

در مطالعه حاضر نرم‌افزار آکوکراپ جهت پیش‌بینی عملکرد و کارایی مصرف آب محصول گوجه‌فرنگی در شرایط استفاده از پوشش مالچ و شرایط اقلیمی منطقه کهریز ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح فاکتوریل اسپلیت پلات انجام گردید. فاکتور‌های آزمایشی شامل فاصله بین ردیف در 100 و 120 سانتی‌متر، فاصله بین بوته در 30 و 40 سانتی‌متر و نحوه استفاده از مالچ در سه حالت شامل پوشش تمام پشته و نصف جوی از مالچ، پوشش تمام جوی و نصف پشته از مالچ و تیمار بدون مالچ بود. آبیاری هر کرت به صورت مستقل انجام شد. پس از واسنجی مدل با داده‌های سال اول آزمایش بر‌اساس R2 حداکثر (99/0) و NRMSE حداقل (52/0)، نتایج ارزیابی بر‌اساس شاخص‌های آماری نشان داد که نرم‌افزار آکوکراپ به صورت مناسبی عملکرد محصول، کارایی مصرف آب و رطوبت خاک را برای گوجه فرنگی با تراکم‌های کاشت متفاوت و سه حالت استفاده از مالچ شبیه‌سازی می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

154 - A survey of parasitic infection of ornamental fishes in Urmia, Iran
Sohrab Rasouli Dariush Azadikhah omid mohammadpour Nava Majidian

10.30495/jbcvm.2022.1930705.1012

Nowadays, ornamental fish are considered to be of value in most countries due to their beauty and variety. The living, beautiful and lively environment of aquariums has made people to be interested in having an aquarium, however small in size, at their home or work. The چکیده کامل

Nowadays, ornamental fish are considered to be of value in most countries due to their beauty and variety. The living, beautiful and lively environment of aquariums has made people to be interested in having an aquarium, however small in size, at their home or work. The main aim of this study is to identify the parasitic elements in ornamental fish (92 Goldfish , 32 Oscar fish, 18 Flower fish, 24 Arvana fish, and 41 Discus fish) that are culled from fish breeding centers in Urmia. Classification of the fish was carried out based on their morphological characteristics. The results of the study indicate the presence of parasitic infection of these fish in four protozoan species including Ichthyophthirius multifiliis, Trichodina spp, chilodonella spp and Hexamita spp. Also, Diplostomum spataceum, Dactylogyrus spp and Gyrodactylus spp were observed from monogenea and digenea trematodes and lernaea spp from crustose parasites. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

155 - Biochemical parameters changes in infected dogs with Babesia canis in Urmia, Iran
kaveh Azimzadeh parisa Mohammadisefat

10.30495/jbcvm.2022.1932892.1014

The aim of this study was to evaluate the changes in the biochemical parameters in infected dogs with babesiosis in 3 levels. The Babesia genus, as pathogen blood parasites, cause financial problems in livestock industry. Many published papers have suggested babesiosis- چکیده کامل

The aim of this study was to evaluate the changes in the biochemical parameters in infected dogs with babesiosis in 3 levels. The Babesia genus, as pathogen blood parasites, cause financial problems in livestock industry. Many published papers have suggested babesiosis-induced biochemical parameters, but no study has determined these parameters at four levels of parasitemia (less than 1%, 1%, 2% and 3%). Dogs with babesiosis were identified based on clinical signs and the observation in red blood cells. After blood sampling from 38 infected and 38 healthy dogs, biochemical parameters glucose paraoxonase, superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase and adenosinedeaminas were measured in plasma. The results indicated significant increase and decrease in biochemical parameters. In conclusion, the results suggested that dog babesiosis causes cellular damage, especially in kidney and anemia in infected dogs. Furthermore, babesiosis caused kidney damage. This infection affected the activity of liver enzymes. The obtained results revealed a highly significant increase in serum Aspartate aminotransferase and Alanine aminotransferase. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

156 - Prevalence and antibiotic resistance pattern of Campylobacter species isolated from raw cow milk in Urmia, Iran
Maryam Mostafavi Moslem Neyriz-Naghadehi

10.30495/jbcvm.2023.1979879.1039

Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from چکیده کامل

Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from traditional dairy retailers in different regions of Urmia by sterile conditions in 2018. First, the samples were enriched in supplemented Preston broth, and then they were streaked onto supplemented Campylobacter agar and incubated at 42 °C for 48 h in microaerophilic conditions. Biochemical tests, such as hippurate hydrolysis and susceptibility or resistance to nalidixic acid, were performed to identify the species of isolates. Antibiotic sensitivity test on isolates was performed by the Kirby-Bauer disc diffusion method. Thirteen samples (16.25%) were contaminated with Campylobacter spp. The prevalence of Campylobacter jejuni (13.75%) was higher than Campylobacter coli isolates (2.5%). The Campylobacter isolates showed high resistance against tetracycline (100%), co-trimoxazole (84%), ampicillin, ceftriaxone, and chloramphenicol (69.2%) while exhibiting moderate resistance to ciprofloxacin and nitrofurantoin (46.2%) and low resistance to gentamicin (30.8%). Moreover, nine isolates (69.2%) showed multi-drug resistance (MDR). It can be concluded the prevalence of Campylobacter spp. and their MDR strains in distributed raw cow milk in Urmia is high. It is recommended to improve animal health and milk hygiene, prevent the overuse of antibiotics in dairy farms, and pasteurize milk.Keywords: Raw milk, Campylobacter species, Antibiotic resistance pattern, Urmia, Iran پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

157 - واکاوی تطبیقی چیدمان فضایی خانه‌های دوره پهلوی و معاصر با زمینه اجتماعی-فرهنگی در شهر ارومیه و تبریز
توحید علی نژاد سیامک پناهی حسن ابراهیمی اصل اکبر عبدالله زاده طرف

مشخص کردن و پیش‌بینی چیدمان فضایی-اجتماعی از دیرباز یک سؤال کلیدی تحقیقاتی در تحقیقات نحوی فضا بوده است. از طرفی خانه به‌عنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می بایست به نیازها، باورها و ارزش‌های ساکنان آن پاسخ دهند. ساختار فضایی بر رفتار و کیفیت‌های بصری تجربه‌شده چکیده کامل

مشخص کردن و پیش‌بینی چیدمان فضایی-اجتماعی از دیرباز یک سؤال کلیدی تحقیقاتی در تحقیقات نحوی فضا بوده است. از طرفی خانه به‌عنوان اصلی ترین مکان زندگی انسان معاصر، می بایست به نیازها، باورها و ارزش‌های ساکنان آن پاسخ دهند. ساختار فضایی بر رفتار و کیفیت‌های بصری تجربه‌شده انسان تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل چیدمان فضایی خانه های دوره پهلوی و معاصر با زمینه اجتماعی-فرهنگی در شهر ارومیه و تبریز ارومیه می باشد. روش پژوهش حاضر، به دلیل استخراج معیارهای قابل اندازه گیری و کمی شدن، تلفیقی از راهبردهای کمی و کیفی می‌باشد که با تحلیل نحوی 12 نمونه از پلانهای خانه‌های دوره پهلوی و پلانهای معاصر شهر ارومیه و تبریز صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق‌ نشان‌ می‌دهد که‌ عمق‌ فضایی‌ در پلانهای معاصر، بیشتر از عمق‌ نسبی‌ شش‌ پلان‌ دوره‌ پهلوی می‌باشد. میزان‌ هم‌ پیوندی در پلانهای معاصر کم‌ می‌باشد به‌ این‌ مفهوم‌ که‌ این‌ بناها به‌ صورت‌ متراکم‌ می‌باشند. فضاها در شش‌ مجموعه‌ دوره‌ پهلوی دارای هم‌ پیوندی بالاتری هستند و در شش‌ نمونه‌ پلان‌ دوره‌ معاصر، افتراق‌ فضاها از سیستم‌ بیشتر است‌. فضاها در شش‌ مجموعه‌ دوره‌ پهلوی دارای هم‌ پیوندی بالاتری هستند و در شش‌ نمونه‌ پلان‌ دوره‌ معاصر، افتراق‌ فضاها از سیستم‌ بیشتر است‌ و میزان‌ کنترل‌ کل‌ مجموعه‌ در ١٢ نمونه‌ مطالعاتی‌ تقریبا در یک‌ تراز می‌باشند، بجز نمونه‌ پلان‌ ١و٦ معاصر که‌ از سطح‌ کنترل‌ بیشتری برخوردار است‌ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

158 - بررسی ارزش تشخیصی غلظت پلاسمایی آدنوزین د آمیناز، اسفنگوزین-1- فسفات و ویسفاتین در تشخیص بالینی بیماری سارکوسیستوزیس در نشخوارکنندگان کوچک شهرستان ارومیه
امیر مهمان پسند سهراب رسولی محمد حسین صادقی فائزه حیدربیگی سها رضازاده

10.30495/vmj.2023.1997237.1028

زمینه و هدف: سارکوسیستیس یک تک یاخته انگلی درون سلولی اجباریست که می تواند موجب اختلالات گوارشی در بیماران شود. همچنین باعث خسارات هنگفت مالی در صنعت دامداری می‌شود. مطالعه گـستردگی شیوع این انگل در دام ها مـی توانـد موجـب بالا رفـتن آگـاهی و احتمـال پیـشگیری بـه موقـع چکیده کامل

زمینه و هدف: سارکوسیستیس یک تک یاخته انگلی درون سلولی اجباریست که می تواند موجب اختلالات گوارشی در بیماران شود. همچنین باعث خسارات هنگفت مالی در صنعت دامداری می‌شود. مطالعه گـستردگی شیوع این انگل در دام ها مـی توانـد موجـب بالا رفـتن آگـاهی و احتمـال پیـشگیری بـه موقـع در جلوگیری از تلفات دامی باشد. بررسی حاضر به منظور مطالعه‌ی تغییرات پارامترهای بیوشیمیایی آدنوزین‌دآمیناز، ویسفاتین و اسفنگوزین-‌1‌- فسفات در اثر آلودگی گوسفند و بز به سارکوسیست انجام شد.مواد و روش ها: طی یک دوره‌ ی 6 ماهه (از دی ماه 1398 تا خرداد 1399 ) از 160 نمونه ( 80 لاشه گوسفند و 80 لاشه بز ) که مورد بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک قرار گرفتند خونگیری انجام شد. حجم نمونه با فرض میانگین شیوع احتمالی آلودگی در حدود 90 % و فاصله اطمینان 95% تعیین گردید. لاشه‌ها از لحاظ وجود کیست‌ های دانه برنجی مورد مشاهده و بررسی قرار گرفتند و پس از جداسازی نمونه‌‌های پلاسما پارامترهای آدنوزین د آمیناز، ویسفاتین و اسفنگوزین-‌1- فسفات مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج: بر اساس نتایج این مطالعه ، کلیه پارامترهای مذکور در بزان و گوسفندان بیمار مورد مطالعه نسبت به گروه شاهد دارای افزایش آماری معنی دار بودند (05/0P<). بحث و نتیجه گیری: در مجموع، سارکوسیست می تواند باعث بروز تغییراتی در مقادیر پلاسمایی آدنوزین‌دآمیناز، ویسفاتین و اسفنگوزین-‌1‌- فسفات شود. لذا می‌توان با بررسی‌های وسیع تر پارامترهای یاد شده به همراه دیگر پارامترهای پلاسمایی در تشخیص بیوشیمیایی (بیومارکر) سارکوسیست در نشخوارکنندگان استفاده نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

159 - بررسی آسیب شناسی کبدهای ضبط شده گاوهای کشتاری در کشتارگاه ارومیه
امیر امنیت طلب رضا علیزاده

در این بررسی در طی مدت 5 ماه با مراجعه به کشتارگاه صنعتی ارومیه، کبد 1286 راس گاو کشتار شده به لحاظ رنگ و قوام، مورد بازرسی ظاهری (ماکروسکوپی) قرار گرفتند. از این تعداد، کبد 110 گاو دارای ضایعه بودند. نمونه های بافتی برداشته شده از کبدهای ضبط شده در محلول ثبوتی بافر فرم چکیده کامل

در این بررسی در طی مدت 5 ماه با مراجعه به کشتارگاه صنعتی ارومیه، کبد 1286 راس گاو کشتار شده به لحاظ رنگ و قوام، مورد بازرسی ظاهری (ماکروسکوپی) قرار گرفتند. از این تعداد، کبد 110 گاو دارای ضایعه بودند. نمونه های بافتی برداشته شده از کبدهای ضبط شده در محلول ثبوتی بافر فرمالین 10% قرار داده شد وبرای تهیه مقاطع بافتی 6 میکرونی به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال شدند. مقاطع بافتی به دو روش هماتوکسیلین و ائوزین (H&E) و پریودیک اسید شیف (PAS) رنگ آمیزی شدند. بیشترین تغییرات آسیب شناسی در کبدهای ضایعه دار به ترتیب تغییر چربی (33.6%)، پرخونی (27.3%)، هپاتیت و کولانژیت (25.5%)، فاسیولیازیس (25.5%) بود. نتایج این تحقیق نشان داد رابطه پرخونی در کبد گاو با سن آنها معنی دار بود (p پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

160 - بررسی میزان شیوع کریپتوسپوریدیوزیس در تک سمی های روستاهای مرزی شهرستان ارومیه
سهراب رسولی امین خدادادی محمد صادقیانی علیرضا مراد پور رضا سلمان زاده

در این مطالعه تعداد 142 نمونه مدفوع از 70 اسب و 72 راس قاطر از روستاهای مرزی اطراف شهرستان ارومیه جمع آوری شپگردیدو از نظر شیوع تک یاخته کریپتوسپوریدیوم مورد بررسی قرار گرفت.شیوع بیماری کریپتوسپوریدیوزیس در اسبهای این روستاها 10.56% و در قاطرهای این روستاها 12.5% تعیین چکیده کامل

در این مطالعه تعداد 142 نمونه مدفوع از 70 اسب و 72 راس قاطر از روستاهای مرزی اطراف شهرستان ارومیه جمع آوری شپگردیدو از نظر شیوع تک یاخته کریپتوسپوریدیوم مورد بررسی قرار گرفت.شیوع بیماری کریپتوسپوریدیوزیس در اسبهای این روستاها 10.56% و در قاطرهای این روستاها 12.5% تعیین گردید.بیشترین میزان آلودگی در قاطرها بود ولی از نظر آماری ارتباط معنی داری بین عفونت در اسب یا قاطر وجود نداشت(p>0.05). از آنجایی کهاووسیتهای کریپتوسپوریدیوم یک تهدید جدی برای سلامت آب آشامیدنی بوده و با توجه به اینکه هنوز هیچ درمان داروئی قطعی برای بیماری ناشی از این انگل یافت نشده است،تعیین پراکندگی جغرافیایی،تشخیص به موقع و پیشگیری این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

161 - تعیین میزان فراوانی انگلهای خارجی ماهی قرمز ) در مراکز تکثیر وCarassius auratus, Linnaeus,1785( پرورش شهرستان ارومیه
امین خدادادی سهراب رسولی کاظم عبدی رستا عزیزی

ماهی قرمز یا ماهی حوض از ماهیان با ارزش زینتی و از خانواده کپور ماهیان است که در مقایسه با سایر ماهیان زینتی در دنیا به طور گسترده و با قیمت ارزانو مخصوصا در ایام نوروز در ایران مورد استفاده قرار میگیرد. در این تحقیق با جمع آوری ماهیان از مراکز تکثیر و پرورش در شهرستان چکیده کامل

ماهی قرمز یا ماهی حوض از ماهیان با ارزش زینتی و از خانواده کپور ماهیان است که در مقایسه با سایر ماهیان زینتی در دنیا به طور گسترده و با قیمت ارزانو مخصوصا در ایام نوروز در ایران مورد استفاده قرار میگیرد. در این تحقیق با جمع آوری ماهیان از مراکز تکثیر و پرورش در شهرستان ارومیه و حمل آنهابا کیسههای مخصوص حمل ماهی، به آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه اقدام به جداسازی انگلهای خارجی از پوست، باله، چشمو آبششها گردید. از میان 92قطعه ماهی قرمز مورد مطالعه % 56/52دارای آلودگی انگلی بودند. در این بررسی 7گونه انگل از 7جنس مختلف جداسازیگردید. بیشترین درصد آلودگی مربوط به گونه ایکتیوفتریوس مولتی فیلیس و پس از آن از انگل داکتیلوژایروس و تک یاخته گونه تریکودینا بود. از ترماتودهایتک میزبانه ژایروداکتیلوس نیز جداسازی گردید. از ترماتودهای چند میزبانه نیز انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم از عدسی چشم ماهیان مورد جداسازی قرارگرفت. همچنین انگل دیپلوزئون از دیگر مونوژنه آ یافت شده در این بررسی میباشد که برای اولین بار از ماهیان قرمز ایران گزارش میگردد. از انگلهایسخت پوست ماهیان نیز گونه آرگولوس فولیاسه اوس مورد جداسازی قرار گرفت پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

162 - فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه
عبداله نراقی سوره وحید حسن پور

هدف از تحقیق حاضر شناسایی فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه و تعیین اثر جنس،سن و ویژگیهای چشم گوسفندان بر روی این فلور می باشد. تعداد 50 راس گوسفند قزل سالم از هر دو جنس (26 نر و 24 ماده) انتخاب و به سه گروه سنی (16 راس یکساله و 18 را چکیده کامل

هدف از تحقیق حاضر شناسایی فلور قارچی کیسه ملتحمه گوسفندان سالم نژاد قزل در شهرستان ارومیه و تعیین اثر جنس،سن و ویژگیهای چشم گوسفندان بر روی این فلور می باشد. تعداد 50 راس گوسفند قزل سالم از هر دو جنس (26 نر و 24 ماده) انتخاب و به سه گروه سنی (16 راس یکساله و 18 راس دو ساله و 16 راس سه ساله و بالاتر) تقسیم شدند. سواب ها از کیسه ملتحمه هر دو چشم گرفته شده و بر روی محیط های سابرودکستروز آگار و عصاره مالت کشت شده و در دمای 25 درجه سانتیگراد به مدت 21 روز انکویه شدند.تعداد 13 راس گوسفند (26%) واجد کشت مثبت بودند و از این تعداد 5 راس (10%) برای هر دو چشم مثبت بودند.جدایه ها شامل جنس های کلادوسپوریوم از 7 چشم (38.88%)، آسپرژیلوس از 3 چشم(16.66%(وپنی سیلیوم از 3 چشم (16.66%)، رودوتورلا از 3 چشم(16.66%) و کورولا از 2 چشم(11.11%) بودند.طبق آنالیز آماری،جدایه کلادوسپوریوم فراوانی معنی داری در چشم چپ،جنس ماده و گوسفندان بالای 3 سال سن داشت(P>0.05) . با توجه به مرور مقالات مطالعه حاضر اولین تعیین فلور قارچی کیسه ملتحمه در گوسفندان سالم از نژاد قزل می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

163 - بررسی فراوانی بیماریهای ناحیه کف سم گاوهای شیری در کشتارگاه صنعتی ارومیه
علیرضا نجف پور فرزاد جعفر قلی زاده

در این مطالعه، تعداد 4800انگشت در کشتارگاه صنعتی ارومیه موردبررسی قرار گرفت. تعداد 3071انگشت از کل انگشتان، دارای بیماریهایی در ناحیه کفسم بودند که بیشترین درصد به بیماری سائیدگی پاشنه با شیوع %28/69و کمترین درصد به بیماری پودودرماتیت عفونی با درصد شیوع %7/42اختصاصداشت چکیده کامل

در این مطالعه، تعداد 4800انگشت در کشتارگاه صنعتی ارومیه موردبررسی قرار گرفت. تعداد 3071انگشت از کل انگشتان، دارای بیماریهایی در ناحیه کفسم بودند که بیشترین درصد به بیماری سائیدگی پاشنه با شیوع %28/69و کمترین درصد به بیماری پودودرماتیت عفونی با درصد شیوع %7/42اختصاصداشت و بقیه انگشتان ( 1729انگشت) فاقد هرگونه بیماری در ناحیه کف سم بوده اند. بطور کلی میزان فراوانی بیماریهای درگیر کننده ناحیه کف سم درمنطقه ارومیه بالا بوده بطوریکه فراوانی بیماری های ناحیه کف سم در طول فصل بهار بیشتر و در فصل زمستان کمتر از سایر فصول سال بود.بالا بودن میزانفراوانیبیماری های کف سم در انگشتان گاوهای ارومیه بیانگر نیاز به تشخیص زود هنگام بیماریدر مزارع پرورشی بوده تا از بروز خسارات اقتصادی ناشیاز آن جلوگیری گردد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

164 - تحلیل فرآیند پذیرش سیستم آبیاری بارانی در بین زارعین شهرستان ارومیه
شهرام محمد زاده حسین رضایی اعظم رضایی

هدف این تحقیق تحلیل فرآیند پذیرش سیستم آبیاری بارانی توسط زارعین شهرستان ارومیه با استفاده از الگوی پنج مرحله ای فرآیند تصمیم نوآوری راجرز بود. داده های میدانی با انجام پیمایش و ابزار پرسشنامه و تکنیک مصاحبه با 138 زارع جمع آوری و داده های ثانویه از سازمان جهادکشاورزی و چکیده کامل

هدف این تحقیق تحلیل فرآیند پذیرش سیستم آبیاری بارانی توسط زارعین شهرستان ارومیه با استفاده از الگوی پنج مرحله ای فرآیند تصمیم نوآوری راجرز بود. داده های میدانی با انجام پیمایش و ابزار پرسشنامه و تکنیک مصاحبه با 138 زارع جمع آوری و داده های ثانویه از سازمان جهادکشاورزی و سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان غربی اخذ شد. نتایج نشان داد که اولاً اکثریت زارعین در مراحل اولیه (دانش و ترغیب) فرآیند تصمیم نوآوری قرار داشته و 10% آنها تصمیم اولیه به پذیرش این سیستم را گرفته اند. فقط حدود 3/0 درصد کل زارعین منطقه این سیستم را در مزارع خود اجرا نموده اند. دوماً سطح دانش فنی زارعین در زمینه سیستم آبیاری بارانی متوسط بوده که رابطه معناداری با وِیژگی های شخصی، حرفه ای و اجتماعی و بهره مندی آنها از کارشناسان سازمان جهادکشاورزی دارد. سوماً طبق نتایج رگرسیون لجستیک 46% احتمال گرایش مساعد زارعین درباره پذیرش سیستم آبیاری بارانی با 3 متغیر دارا بودن چاه، داشتن دانش فنی و عدم بهره مندی از تجارب سایر کشاورزان قابل تبیین است. موانع اصلی پذیرش آبیاری بارانی عبارت بودند از: هزینه بالای نصب و نگهداری، نداشتن مجوز چاه و برق، دانش فنی ناکافی، مساحت کم و پراکندگی مزارع، مشکلات بانکی و کمبود اعتبارات و صلاحیت ناکافی پیمانکاران و شرکت های مشاوره ای. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

165 - مطالعه ویژگی‌های رهبری معنوی مدیران و رابطه آن با رضایت شغلی (مطالعه موردی کارکنان دانشگاه ارومیه)
گلاله آتش سیرو کاوه فیضی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی های رهبری معنوی مدیران و رابطة آن با رضایت شغلی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی 234نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم نمونه بطور تص چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی های رهبری معنوی مدیران و رابطة آن با رضایت شغلی در میان کارکنان دانشگاه ارومیه انجام شده است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی 234نفر از کارکنان با توجه به دانشکده محل خدمت به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم نمونه بطور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه استاندارد ویژگیهای رهبری معنوی فرای و پرسشنامه استاندارد وجود شغلی بر پایه مدل ویتل و دیویس استفاده شد. برای روایی پرسشنامه ها از متخصصان مدیریت بهره گرفته شده و برای سنجش میزان پایایی نیز از ضریب آلفا کرونباخ در یک مطالعه مقدماتی روی یک نمونه 30 نفری، پرسشنامه ویژگیهای رهبری معنوی 933% α=و پرسشنامه رضایت شغلی 894%α= استفاده شده است. داده های تحقیق پس از جمع آوری براساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از تحلیل مانوا و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج به دست آمده گویای آن است: بین ویژگی های رهبری معنوی با کل مؤلفه های رضایت شغلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، همچنین ویژگی های عضویت در سازمان، معناداری، چشم انداز سازمانی و بازخورد عملکرد می توانند به طور مثبت و معنادار مؤلفه های رضایت شغلی را پیش بینی کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

166 - ساماندهی و نیازسنجی رشته‌های فنی‌و‌حرفه‌ای در شهرستان ارومیه
گلاله آتش‌سیرو محمد حسنی میرنجف موسوی

پژوهش حاضر به ساماندهی و نیازسنجی شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای در شهرستان ارومیه می‌پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر، معلمان و کارفرمایان مرد و زن شهرستان ارومیه است که مشتمل بر 3434 دانش‌آموز، 333 نفر عوامل اجرایی و تعداد نامعلوم کارفرمایان است. جهت چکیده کامل

پژوهش حاضر به ساماندهی و نیازسنجی شاخه فنی‌و‌حرفه‌ای در شهرستان ارومیه می‌پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر، معلمان و کارفرمایان مرد و زن شهرستان ارومیه است که مشتمل بر 3434 دانش‌آموز، 333 نفر عوامل اجرایی و تعداد نامعلوم کارفرمایان است. جهت تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول گرجسی و مورگان 322 دانش‌آموز برآورد و تعداد 20 معلم و 10 کارفرما بنابه نظر اساتید به شیوة تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- پیمایشی می‌باشد. ابزار پژوهش شامل سه پرسش‌نامه محقق ساخته با در نظر گرفتن روایی و پایایی مشتمل بر 35 سؤال بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی از فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی از t تک متغیره، تحلیل واریانس یک‌راهه، tدو نمونة مستقل و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت موجود رشته‌های فنی‌و‌حرفه‌ای در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارد. معلمان نسبت به دانش‌آموزان نگرش مثبت‌تری دارند و بین نگرش معلمان با کارفرمایان، دانش‌آموزان با کارفرمایان و دانش‌آموزان دختر و پسر تفاوتی وجود ندارد. همچنین اولویت رشته‌ها از دیدگاه گروه‌های مورد مطالعه، جمع‌بندی و مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند تا ضمن شناخت نیازهای جامعه مورد مطالعه موجبات آمایش رشته‌های فنی‌و‌حرفه‌ای فراهم آید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

167 - بررسی رابطه بین مدیریت دانش و توانمندسازی در کارکنان دانشگاه ارومیه
حسن قلاوندی فرشید اشرفی سلیم کندی

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مدیریت دانش و توانمندسازی در کارکنان دانشگاه ارومیه بوده است. روش تحقیق مورد نظر توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل همة کارکنان اداری زن و مرد دانشگاه ارومیه که در دانشکده های مختلف آن مشغول خدمت بودند. براساس بر چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مدیریت دانش و توانمندسازی در کارکنان دانشگاه ارومیه بوده است. روش تحقیق مورد نظر توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل همة کارکنان اداری زن و مرد دانشگاه ارومیه که در دانشکده های مختلف آن مشغول خدمت بودند. براساس بررسی به عمل آمده و طبق آمار کارگزینی دانشگاه تعداد آنها 494 بوده و با توجه به اینکه توزیع کارکنان در بخش های مختلف دانشگاه برای تدقیق در داده ها، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. براساس جدول مورگان 141 نفر که از این تعداد 85 نفر از کارکنان مرد و 56 نفر از کارکنان زن انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش فانگ و چوی (2009) با پایایی (0/96) و پرسشنامه توانمندسازی اسپریتزر (1995) با پایایی (0/97) است و هر دو پرسشنامه به منظور روایی محتوایی مورد بازنگری و تأیید اعضای هیئت علمی گروه علوم تربیتی قرار گرفت. روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spssو از تحلیل واریانس چند متغیره (تحلیل مانوا) و رگرسیون چند متغیره بوده است. نتایج نشان داد که بین مؤلفه های مدیریت دانش و ابعاد توانمندسازی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. علاوه بر این مولفه های اکتساب دانش، ایجاد دانش، ذخیره دانش، توزیع دانش و نگهداری دانش می توانند به صورت مثبت و معنی دار، ابعاد توانمندسازی کارکنان شامل معنی دار بودن، احساس شایستگی، احساس خودسامانی، پذیرفتن شخصی نتیجه، احساس مشارکت با دیگران را پیش بینی کنند. در نهایت توجه به یافته های پژوهش مهم ترین پیشنهادهای کاربردی ارائه شد پرونده مقاله

فهرست مقالات ارومیه

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی