تحلیل فرآیند پذیرش سیستم آبیاری بارانی در بین زارعین شهرستان ارومیه

محورهای موضوعی : پژوهش‌های اقتصاد روستا

شهرام محمد زاده ¹ , حسین رضایی ² , اعظم رضایی ³

1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماکو
2 - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
3 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تاریخ دریافت : 1393/11/23 تاریخ پذیرش : 1394/05/10 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: شهرستان ارومیه, سیستم آبیاری بارانی, فرآیند تصمیم پذیرش نوآوری, زارعین,

چکیده مقاله :

هدف این تحقیق تحلیل فرآیند پذیرش سیستم آبیاری بارانی توسط زارعین شهرستان ارومیه با استفاده از الگوی پنج مرحله ای فرآیند تصمیم نوآوری راجرز بود. داده های میدانی با انجام پیمایش و ابزار پرسشنامه و تکنیک مصاحبه با 138 زارع جمع آوری و داده های ثانویه از سازمان جهادکشاورزی و سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان غربی اخذ شد. نتایج نشان داد که اولاً اکثریت زارعین در مراحل اولیه (دانش و ترغیب) فرآیند تصمیم نوآوری قرار داشته و 10% آنها تصمیم اولیه به پذیرش این سیستم را گرفته اند. فقط حدود 3/0 درصد کل زارعین منطقه این سیستم را در مزارع خود اجرا نموده اند. دوماً سطح دانش فنی زارعین در زمینه سیستم آبیاری بارانی متوسط بوده که رابطه معناداری با وِیژگی های شخصی، حرفه ای و اجتماعی و بهره مندی آنها از کارشناسان سازمان جهادکشاورزی دارد. سوماً طبق نتایج رگرسیون لجستیک 46% احتمال گرایش مساعد زارعین درباره پذیرش سیستم آبیاری بارانی با 3 متغیر دارا بودن چاه، داشتن دانش فنی و عدم بهره مندی از تجارب سایر کشاورزان قابل تبیین است. موانع اصلی پذیرش آبیاری بارانی عبارت بودند از: هزینه بالای نصب و نگهداری، نداشتن مجوز چاه و برق، دانش فنی ناکافی، مساحت کم و پراکندگی مزارع، مشکلات بانکی و کمبود اعتبارات و صلاحیت ناکافی پیمانکاران و شرکت های مشاوره ای.