-
دسترسی آزاد مقاله
1 - بازتاب مناسبات میان صوفیان و دولت ایلخانی در صفوة الصفای ابن‌بزاز (د 759ﻫ)
محمد غفوریصفوة الصفا، مهمترین اولیانامه عصر ایلخانی، روایت ویژه‌ای از مناسبات میان مشایخ صوفی و نخبگان سیاسی و نظامی و در نتیجه تاریخ سیاسی عصر ایلخانان عرضه می‌دارد. در این روایات نه با تاریخ سیاسی فراگیر بلکه تنها با لحظاتی از آن مواجهیم که رخداد محوری آنها رویارویی میان نمای چکیده کاملصفوة الصفا، مهمترین اولیانامه عصر ایلخانی، روایت ویژه‌ای از مناسبات میان مشایخ صوفی و نخبگان سیاسی و نظامی و در نتیجه تاریخ سیاسی عصر ایلخانان عرضه می‌دارد. در این روایات نه با تاریخ سیاسی فراگیر بلکه تنها با لحظاتی از آن مواجهیم که رخداد محوری آنها رویارویی میان نمایندگان قدرت ایدئولوژیک، یعنی مشایخ صوفی، و نمایندگان اصلی قدرت دنیوی، یعنی نخبگان سیاسی و نظامی است. گزارش های صفوة الصفا متضمن بازنمایی بی‎کم و کاست و منطبق با گزارش‎های تاریخ‎نگاری رسمی از این رخدادها نیست بلکه معطوف به بازنویسی آنها همسو با جهت‌گیری سیاسی مؤلف است. از این قرار، مؤلف با گزینش عناصری از تاریخ سیاسی آنها را در نظم روایی جدیدی پیکربندی می‎کند تا روایتی با بازیگران واقعی و رخدادهای واقعی و باورپذیر فراهم آورد. این پیکره روایی جدید نه مطلقاً تمثیلی است و نه کاملاً واقع‎گرایانه بلکه عناصری از تمثیل و واقعیت را در هم می‌آمیزد تا بتواند پیام ایدئولوژیک خود را که همان برتری نهایی قدرت ایدئولوژیک بر قدرت دنیوی و سیاسی است منتقل سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - مدل بازاریابی شخصی اعضای هیات علمی (موردمطالعه:دانشگاههای استان اردبیل)
محسن شیرپور صدرالدین ستاری رسول وظیفهزمینه: دانشگاه با هدف ترویج، انتقال دانش و تربیت نیروی انسانی در زمینههای مختلف علم و فنون به آموزش عالی و پژوهش می‌پردازد. این امر نیازمند هیات علمی توانمند است. لذا برخی از اعضای هیئت علمی درصدد بازاریابی شخصی، برند سازی و سرآمد بودن درسطح منطقه، استان یا کشور می‌باش چکیده کاملزمینه: دانشگاه با هدف ترویج، انتقال دانش و تربیت نیروی انسانی در زمینههای مختلف علم و فنون به آموزش عالی و پژوهش می‌پردازد. این امر نیازمند هیات علمی توانمند است. لذا برخی از اعضای هیئت علمی درصدد بازاریابی شخصی، برند سازی و سرآمد بودن درسطح منطقه، استان یا کشور میباشند.هدف: هدف تحقیق حاضر، ارائه مدلی برای بازاریابی شخصی اعضای هیات علمی دانشگاه ها درقلمرو مکانی استان اردبیل مابین سالهای 1396 تا 1399 میباشد.روش ها: روش تحقیق ترکیبی از روشهای کمی و کیفی بوده. اطلاعات بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفراز صاحب نظران بازاریابی و اعضای هیئت علمی از دانشگاههای دولتی و آزاد استان اردبیل جمع آوری شده است، و با کدگذاری، ابعاد و مولفه‌های تحقیق، شناسایی و مدل اولیه تحقیق، طراحی شده است. با استفاده از این مدل و یافتههای بخش کیفی، پرسشنامه ای طراحی شد که روائی آن توسط روایی همگرا و پایائی آن توسط آلفای کرونباخ تائید شد. نمونه 373 نفر از سایر اعضای هیئت علمی از دانشگاههای دولتی و آزاد استان بود. با استفاده از مدل معادلات ساختاری، ابعاد مدل بازاریابی شخصی اعضای هیئت علمی دانشگاههای اردبیل یافت شد.یافتهها: براساس یافتههای حاصل از مدل معادلات ساختاری، مولفه‌های مهارت‌های اجرایی (0.813)، مهارت‌های علمی (0.886) و مهارت‌های نگرشی (0.783) از مهارت‌های بازاریابی شخصی اعضای هیئت علمی هستند. همچنین برازش مدل نشان دهنده مطلوبیت مدل تحقیق است.نتیجه گیری: با تکیه بر نتایج این تحقیق میتوان گفت اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها برای دستیابی به مهارت‌های شخصی، نیازمند کسب مهارت‌های علمی، اجرایی و نگرشی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی و ارزیابی نقش رسانه ها بر توسعه گردشگری شهری با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر
ابراهیم علی پور محمد حسن یزدانی احد بیوته امیر حسام دشتیصنعت گردشگری دارای آثار اقتصادی و اجتماعی قابل ملاحظه ای میباشد. در این میان رسانه های جمعی و به ویژه تلویزیون به واسطه قابلیت ها و کارکردهایی چون اطلاع رسانی، آموزش، سرگرم سازی، اقناع، تبلیغ، بسیج عمومی و فرهنگ سازی می توانند نقش بی بدیلی را در صنعت توریسم بازی کنند. چکیده کاملصنعت گردشگری دارای آثار اقتصادی و اجتماعی قابل ملاحظه ای میباشد. در این میان رسانه های جمعی و به ویژه تلویزیون به واسطه قابلیت ها و کارکردهایی چون اطلاع رسانی، آموزش، سرگرم سازی، اقناع، تبلیغ، بسیج عمومی و فرهنگ سازی می توانند نقش بی بدیلی را در صنعت توریسم بازی کنند. پژوهش حاضر در راستای تعیین ارتباط بین پیشرفت در زمینه گردشگری و نیز شاخص های مترتب بر رسانه در شهر اردبیل و سرعین می باشد. این تحقیق از نظر هدف و نوع تحقیق بنیادی است و در آن به توصیف همبستگی بین متغیرها پرداخته شده و از نظر روش انجام تحقیق نیز از روش پیمایشی استفاده شده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. نتایج تحلیل مسیر در این پژوهش گویای این امر است که متغیرهای گزینش مقصد، تبلیغات، متغیرهایی بوده اند که توانسته اند به صورت مستقیم بر توسعه گردشگری شهری تاثیر بگذارد. البته چون متغیر تبلیغات بلافاصله بعد از متغیر توسعه گردشگری شهری وارد معادله شده و به عنوان متغیر وابسته میانی ( درونی ) در نظر گرفته شده است ، بنابراین تاثیر غیر مستقیم بر روی توسعه گردشگری شهری نداشته است. میزان تاثیر مستقیم گزینش مقصد، تبلیغات و برنامه بر روی توسعه گردشگری شهری به ترتیب برابر با 289/0 ، 223/0 و 213/0 بوده است که نشان می دهد به ازای یک واحد تغییر در متغیر گزینش مقصد و تبلیغات، میزان توسعه گردشگری شهری به ترتیب به میزان 289/0 و 223/0 و 213/0 واحد تغییر خواهد یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - رابطه استفاده از بازیهای رایانه ای با پرخاشگـری در میان کودکان (مورد مطالعه: کودکان 8 تا 12 سال شهر اردبیل)
علی جعفری منظر موقراین تحقیق با هدف بررسی رابطه استفاده از بازی های رایانه ای با پرخاشگری در میان کودکان شهر اردبیل انجام شده است. روش تحقیق از لحاظ دستیابی به هدف، کاربردی و از نوع همبستگی - پیمایشی می باشد و ابزار پژوهش پرسشنامه است. جامعه آماری عبارت است از کلیه کودکان 8 تا 12 ساله شهر چکیده کاملاین تحقیق با هدف بررسی رابطه استفاده از بازی های رایانه ای با پرخاشگری در میان کودکان شهر اردبیل انجام شده است. روش تحقیق از لحاظ دستیابی به هدف، کاربردی و از نوع همبستگی - پیمایشی می باشد و ابزار پژوهش پرسشنامه است. جامعه آماری عبارت است از کلیه کودکان 8 تا 12 ساله شهر اردبیل (در سال 1394) که تعداد آنها طبق مستندات ثبت احوال 64209 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این تحقیق نمونه گیری نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بود و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 398 نفر محاسبه شد. داده های تحقیق پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل(زمان استفاده از بازی های رایانه ای، نوع بازی های رایانه ای، میزان استفاده از بازی های رایانه‌ای، میزان خشونت در بازی های رایانه ای و شخصیت های موجود در بازی های رایانه ای) با متغیر وابسته (پرخاشگری در کودکان) رابطه مستقیم و قوی و بین میزان نظارت والدین بر بازی های رایانه ای کودکان با پرخاشگری در کودکان رابطه معکوس و قوی وجود دارد.نتایج این تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل(زمان استفاده از بازی های رایانه ای، نوع بازی های رایانه ای، میزان استفاده از بازی های رایانه‌ای. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - قذف؛ بازخوانی دیدگاه محقق اردبیلی و تطبیق با قانون مجازات اسلامی1392
فاطمه کوه میشی منصور امیرزاده جیرکلی حسین صابرییکی از مهمترین جرایم علیه شخصیت معنوی افراد، قذف است که در بین فقها در خصوص برخی احکام آن، اختلاف است. مشهور فقهای امامیه این جرم را منحصر در لفظ دانسته و برخی چون محقّق اردبیلی، فراتر از لفظ دانسته‌اند. به نظر می‌رسد دیدگاه وی، شیوه‌های رایج عصر حاضر را هم شامل می‌شود چکیده کاملیکی از مهمترین جرایم علیه شخصیت معنوی افراد، قذف است که در بین فقها در خصوص برخی احکام آن، اختلاف است. مشهور فقهای امامیه این جرم را منحصر در لفظ دانسته و برخی چون محقّق اردبیلی، فراتر از لفظ دانسته‌اند. به نظر می‌رسد دیدگاه وی، شیوه‌های رایج عصر حاضر را هم شامل می‌شود و تبصره مادّه 246 قانون مجازات اسلامی، منطبق بر آن است. پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی تدوین یافته، پس از مفهوم‌شناسی قذف و طرح نظرات مشهور فقها، به بازخوانی دیدگاه محقّق اردبیلی در مسائلی از قذف پرداخته و در نهایت در پیِ پاسخ به این سؤال است که محلّ اختلاف دیدگاه محقّق اردبیلی با مشهور فقها چیست و قانون مجازات اسلامی چه میزان با دیدگاه ایشان منطبق است. یافتههای پژوهش، نشان میدهد که مقنّن، گرچه غالباً از نظر مشهور فقهای امامیه تبعیّت کرده، امّا در برخی مسایل قذف از دیدگاه محقّق اردبیلی، پیروی کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی خصوصیات بوم شناختی گونه مرتعی Festuca sulcata در مراتع آلپی استان اردبیل
جابر شریفی*بررسی خصوصیات بوم شناسی گونه Festuca sulcata Beck. با هدف دستیابی به اطلاعات کاربردی به منظور استفاده در برنامه های اصلاح و توسعه مراتع انجام شد. تعداد 5 منطقه با استفاده از نقشه پوشش گیاهی و بازدید میدانی بر اساس وسعت و پراکنش گونه جهت نمونه برداری انتخاب شدند. سپس با چکیده کاملبررسی خصوصیات بوم شناسی گونه Festuca sulcata Beck. با هدف دستیابی به اطلاعات کاربردی به منظور استفاده در برنامه های اصلاح و توسعه مراتع انجام شد. تعداد 5 منطقه با استفاده از نقشه پوشش گیاهی و بازدید میدانی بر اساس وسعت و پراکنش گونه جهت نمونه برداری انتخاب شدند. سپس با استفاده از روش سیستماتیک- تصادفی در هر یک از سایت ها سه ترانسکت 100 متری مشخص و در امتداد ترانسکت ها تعداد 10 پلات به ابعاد 1×1 به صورت تصادفی انتخاب گردید تا فراسنجه های مربوط به درصد تاج پوشش، ارتفاع بوته، فراوانی، تولید علوفه و بذر اندازه گیری شوند. همچنین خصوصیات کیفی از نظر ساختار ریشه، فنولوژی، زادآوری، ارزش رجحانی و ارزش غذایی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که این گونه در منطقه مورد مطالعه از 2200 تا 3800 متری از سطح دریای آزاد بر روی خاک هایی با بافت لومی رسی با pH خنثی تا قلیایی می روید. زمان رویش از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد ماه و زمان رسیدن و ریزش بذر آن از تیر تا اواسط مرداد ماه می باشد. خوش خوراکی آن در حد کلاس I در اوایل گل دهی و زمان مناسب چرا مرحله رسیدن بذر بود. گیاه در مرحله بعد از بذردهی کمی خشبی شده و تمایل دام به چرای آن کمتر شد. میانگین تولید علوفه آن 58/528 کیلوگرم ماده خشک در هکتار و میانگین تولید بذر آن 33/95 کیلوگرم در هکتار بود. بنابراین این گونه با توجه به مقاوم بودن در مقابل سرما و یخبندان برای کاشت در مراتع کوهستانی با بارندگی بیش از 350 میلی متر توصیه می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - واکاوی توسعه جریان های فرهنگی اجتماعی مؤثر بر فضای کلی و عمومی استان اردبیل
محسن علایی بوسجینفرهنگ و مدیریت فرهنگی از جمله مواردی است که محور و زیربنای اساسی توسعه اقتصادی پایدار محسوب می‌شود. فرهنگ، به عنوان مجموعهی باورها، نگرش‌ها و اعتقادهای قلبی یک گروه و جامعه، تشکیل دهنده شیوه زندگی آنهاست. زمانی که شیوه زندگی جامعه بر مبنای فرهنگ قوی علمی و توسعه یافته چکیده کاملفرهنگ و مدیریت فرهنگی از جمله مواردی است که محور و زیربنای اساسی توسعه اقتصادی پایدار محسوب می‌شود. فرهنگ، به عنوان مجموعهی باورها، نگرش‌ها و اعتقادهای قلبی یک گروه و جامعه، تشکیل دهنده شیوه زندگی آنهاست. زمانی که شیوه زندگی جامعه بر مبنای فرهنگ قوی علمی و توسعه یافته قرار گیرد، به راحتی میتوان بنیادهای توسعه پایدار را بر آن استوار ساخت. بر این اساس در این مقاله سعی شده؛ جریان‌های اثرگذار فرهنگی از نظر مدیران و کارشناسان نسبت به عوامل و جریان‌های موثر فرهنگیاجتماعی حاکم بر استان اردبیل مورد مطالعه و تحلیل قرار گیرد. نتایج عمده این تحلیل که با استفاده از روش تحلیل عاملی کیو بر روی مشارکت کنندگان انجام شد، چهار گروه عمده‌ی ذهنی از دیدگاه مدیران و کارشناسان استان نسبت به جریان‌های فرهنگی استان اردبیل به دست داد. گروه اول که 23 % پاسخگویان را تشکیل میدهند، از وجود آسیبهای اجتماعی در استان اردبیل، ابراز نارضایتی کرده‌اند. گروه دوم که 37% مدیران و کارشناسان پاسخگو را تشکیل میدهد، نسبت به جریانات فرهنگی استان اردبیل ابراز نارضایتی نکرده‌اند. گروه سوم که 23% مشارکت کنندگان را تشکیل میدهد، نسبت به جریانات فرهنگی حاکم بر استان ابراز نارضایتی نکرده‌اند و اکثر جریانات فرهنگی استان را در حوزه‌ی سیاسی ارزیابی کرده‌اند. در نهایت گروه چهارم که 17% پاسخگویان را تشکیل میدهند، اعتقاد دارند، متولی تبلیغات دینی باید یک سازمان مشخصی باشد. مخالف این عقیده هستند که از ظرفیتهای علمی و فرهنگی استان اردبیل برای برگزاری همایش به طور کامل استفاده می‌شود. مخالف این هستند که محصولات فرهنگی استان اردبیل توانسته است پاسخگوی خلأهای فرهنگی و ارزشی کشورمان باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - ارزیابی میزان حس تعلق محله ای با افزایش مشارکت شهروندان در طرح‌های توسعه محله ای (مطالعه موردی: محله پیرمادر، اردبیل)
عطا غفاری گیلانده رضا هاشمی معصوم آبادهدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی میزان حس تعلق محله ای با افزایش مشارکت شهروندان در طرح‌های توسعه محله ای در محدوده محله پیرمادر شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع روش پیمایشی می چکیده کاملهدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی میزان حس تعلق محله ای با افزایش مشارکت شهروندان در طرح‌های توسعه محله ای در محدوده محله پیرمادر شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع روش پیمایشی میباشد. جامعه آماری این تحقیق، ساکنین محله پیرمادر، ناحیه 5 منطقه یک شهرداری اردبیل است که در سال 1396 تعداد 5294 نفر را در خود جای داده است. همچنین تعداد نمونه 358 و ضریب آلفای کرونباخ برابر با 89/0 به دست آمد. نهایتاً اینکه در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها، جهت سنجش وضعیت موجود بین مشارکت و حس تعلق محله ای از آزمون T تک نمونه ای، برای بررسی رابطه بین مشارکت در توسعه محله ای از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، و جهت بررسی ارتباط بین ویژگیهای فردی با حس تعلق محله ای و آمادگی برای مشارکت از آزمون کای اسکوئر (خی دو/ کای مربع) در قالب نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج نشانگر ارتباط معنادار بین افزایش میزان حس تعلق محله ای با میزان آمادگی برای مشارکت در طرح‌های توسعه محله ای میباشد و در نهایت پیشنهاداتی ارائه گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - راه‌حل توافقی و بهینه‌سازی چند معیاره در اولویت‌بندی توسعه فضایی (مورد پژوهی: شهرستانهای استان اردبیل)
فرهاد برندک سید علی حسینیبه دلیل نگرش جزء‌گرایانه در تحلیل مسائل، بهره‌گیری از روشهای کمی و مدلهای ریاضی برای سهولت درک و شناخت پیچیدگی‌های مسائل و مشکلات مناطق، اجتناب ناپذیر می‌نماید. از آنجا که برنامهریزی منطقهای نیاز به درک درستی از موقعیت مناطق مختلف در ابعاد گوناگون توسعه میباشد؛ هد چکیده کاملبه دلیل نگرش جزء‌گرایانه در تحلیل مسائل، بهره‌گیری از روشهای کمی و مدلهای ریاضی برای سهولت درک و شناخت پیچیدگی‌های مسائل و مشکلات مناطق، اجتناب ناپذیر می‌نماید. از آنجا که برنامهریزی منطقهای نیاز به درک درستی از موقعیت مناطق مختلف در ابعاد گوناگون توسعه میباشد؛ هدف پژوهش حاضر، بهره‌گیری از رویکرد کمی‌گرایانه در ارزیابی توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل متناسب با ابعاد مختلف توسعه، میباشد. برای سنجش وضعیت توسعهیافتگی مناطق، شاخص‌های بسیاری وجود دارد. هر یک از این شاخص‌ها، دارای ارزش و اهمیت خاصی میباشند که با توجه به هدف و روش مطالعه، مورد استفاده قرار میگیرند. پژوهش حاضر، با استفاده از ۶۰ شاخص (در بخش‌های بهداشتی-درمانی، زیرساختی، فرهنگی و اقتصادی) به سنجش وضعیت توسعهیافتگی و مقایسه تطبیقی پارامترهای توسعهیافتگی در بخش‌های مختلف در شهرستانهای استان اردبیل، می‌پردازد. روش تحقیق به‌صورت توصیفی تحلیلی بوده که برای تجزیه و تحلیل دادهها از راه‌حل توافقی و بهینه‌سازی چندمعیاره استفاده شده است. مطابق با نتایج کلی حاصل شده، وضعیت توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل، نامتعادل است و این وضعیت در بخش‌های مختلف توسعه (بهداشتی- درمانی، زیرساختی، فرهنگی و اقتصادی) نیز، مشهود میباشد. همچنین، کمترین میزان انحراف معیار و دامنه ارزش‌های توسعهیافتگی شهرستانها در بخش اقتصادی توسعه ارزیابی شده است که بازگوکننده نزدیکی نسبی شهرستانها در این بخش از توسعه میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - "مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه سرمایه اجتماعی" ( نمونه موردی:پیاده راه عالی قاپو اردبیل)
محسن علایی بوسجینبازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را درفضاهای عمومی شهری دربرمی گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شکل گ چکیده کاملبازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را درفضاهای عمومی شهری دربرمی گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شکل گیری و توسعه سرمایه اجتماعی به شمار می آیند. توسعه سرمایه اجتماعی موجب تقویت ارزش هایی مانند همبستگی ،یکدلی ،اتحاد ،همکاری و مشارکت همگانی می شود هدف این مقاله مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه ،پیشرفت و ارتقای سرمایه اجتماعی،با بررسی نمونه موردی باز آفرینی پیاده راه عالی قاپو در شهر اردبیل می باشد.در این مرحله،ابتدا داده های مورد نیاز با استفاده از روش مطالعاتی پیمایشی واز طریق تکنیک پرسشنامه(دو پرسشنامه محقق ساخته،یکی پرسشنامه سرمایه اجتماعی و دیگری پرسشنامه بازآفرینی شهری)، از جامعه آماری منتخب جمع آوری شده، پس از دسته بندی و استخراج، با روش های معمول آماری و استفاده از نرم افزار spss، مورد سنجش و تحلیل دقیق علمی قرار گرفتند. جامعه آماری این تحقیق، با مصاحبه از افراد بالای 18 تا 60سال، با اشکال مختلف اشغال فضا مانند استفاده، سکونت وکار در پیاده راه عالی قاپوی اردبیل و در فصول بهار و تابستان سال 99-1398انتخاب شده است. انتخاب130 نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که بازآفرینی شهری پیاده راه عالی قاپو در اردبیل بر توسعه سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - مطالعه تغییر سبک زندگی و اثرات و پیامدهای آن بر تولید و توسعه روستایی مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل
ارسطو یاری حصار وکیل حیدری ریحانه نارینیچکیدهامروزه مناسبات و تغییرات سبک زندگی به مقوله ای مهم بویژه در جوامع سنتی و نیز جوامع در حال گذار تبدیل شده است. نمود بارز این تحولات را شاید نه در شهرها که باید در نظام زیست روستاها جستجو کرد هدف این بررسی مطالعه و برسی تغییرات شاخص های مرتبط با سبک زندگی و تاثیرات آ چکیده کاملچکیدهامروزه مناسبات و تغییرات سبک زندگی به مقوله ای مهم بویژه در جوامع سنتی و نیز جوامع در حال گذار تبدیل شده است. نمود بارز این تحولات را شاید نه در شهرها که باید در نظام زیست روستاها جستجو کرد هدف این بررسی مطالعه و برسی تغییرات شاخص های مرتبط با سبک زندگی و تاثیرات آن بر کیفیت زندگی و شیوه های تولید در روستاهای شهرستان اردبیل می باشد. این تحقیق از نوع پژوهش های علی همبستگی است و روش تجزیه و تحلیل در آن به شکل کمی و کیفی است. جامعه نمونه این تحقیق مشتمل بر 16 روستا و 320 خانوار است که روستاهای نمونه به روش خوشه ای و خانوارهای نمونه نیز به روش تصادفی سیتماتیک برای پرکردن پرسشنامه ها انتخاب شده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ارتباط مثبت قوی بین استفاده از رسانه ها و شبکه های اجتماعی با تغییر سبک زندگی در نواحی روستایی مورد مطالعه وجود دارد. همچنین میزان تغییرات اجتماعی و فرهنگی در زندگی روستاهای مورد مطالعه بسیار بیشتر از تغییرات به وجود آمده در بخش تولید است و با افزایش تغییرات در سبک زندگی کیفیت زندگی کاهش پیدا کرده است. در این راستا اقداماتی چون توسعه زیرساخت های دانش بویژه در بین کشاورزان و تولیدکنندگان، معرفی شیوه های جدید بازاریابی، تولید اطلاعات مرتبط با سبک زندگی روستایی در فضای مجازی و مانند آن می تواند مزایای تغییرات سبک زندگی را به سوی نقطه مطلوب هدایت نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - مطالعه تغییر سبک زندگی و اثرات و پیامدهای آن بر تولید و توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
ارسطو یاری حصار وکیل حیدری ریحانه نارینیامروزه مناسبات و تغییرات سبک زندگی به مقوله ای مهم بویژه در جوامع سنتی و نیز جوامع در حال گذار تبدیل شده است. نمود بارز این تحولات را شاید نه در شهرها که باید در نظام زیست روستاها جستجو کرد هدف این بررسی مطالعه و برسی تغییرات شاخص های مرتبط با سبک زندگی و تاثیرات آن بر چکیده کاملامروزه مناسبات و تغییرات سبک زندگی به مقوله ای مهم بویژه در جوامع سنتی و نیز جوامع در حال گذار تبدیل شده است. نمود بارز این تحولات را شاید نه در شهرها که باید در نظام زیست روستاها جستجو کرد هدف این بررسی مطالعه و برسی تغییرات شاخص های مرتبط با سبک زندگی و تاثیرات آن بر کیفیت زندگی و شیوه های تولید در روستاهای شهرستان اردبیل می باشد. این تحقیق از نوع پژوهش های علی همبستگی است و روش تجزیه و تحلیل در آن به شکل کمی و کیفی است. جامعه نمونه این تحقیق مشتمل بر 16 روستا و 320 خانوار است که روستاهای نمونه به روش خوشه ای و خانوارهای نمونه نیز به روش تصادفی سیتماتیک برای پرکردن پرسشنامه ها انتخاب شده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ارتباط مثبت قوی بین استفاده از رسانه ها و شبکه های اجتماعی با تغییر سبک زندگی در نواحی روستایی مورد مطالعه وجود دارد. همچنین میزان تغییرات اجتماعی و فرهنگی در زندگی روستاهای مورد مطالعه بسیار بیشتر از تغییرات به وجود آمده در بخش تولید است و با افزایش تغییرات در سبک زندگی کیفیت زندگی کاهش پیدا کرده است. در این راستا اقداماتی چون توسعه زیرساخت های دانش بویژه در بین کشاورزان و تولیدکنندگان، معرفی شیوه های جدید بازاریابی، تولید اطلاعات مرتبط با سبک زندگی روستایی در فضای مجازی و مانند آن می تواند مزایای تغییرات سبک زندگی را به سوی نقطه مطلوب هدایت نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: پیاده راه عالی قاپو اردبیل)
محسن علایی بوسجینبازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را در فضاهای عمومی شهری در بر می گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شک چکیده کاملبازآفرینی شهری به عنوان یک واژه عام که مفاهیم دیگری نظیر بهسازی، نوسازی، بازسازی، توانمندسازی و روان بخشی بافت های فرسوده را در فضاهای عمومی شهری در بر می گیرد، به کار می رود. از طرفی فضای شهری بستری مناسب برای فعالیت های شهری و مکانی برای تعاملات اجتماعی و زمینه ساز شکل گیری و توسعه سرمایه اجتماعی به شمار می آیند. توسعه سرمایه اجتماعی موجب تقویت ارزش هایی مانند همبستگی، یکدلی، اتحاد، همکاری و مشارکت همگانی می شود هدف این مقاله مطالعه تأثیر بازآفرینی شهری بر توسعه، پیشرفت و ارتقای سرمایه اجتماعی،با بررسی نمونه موردی باز آفرینی پیاده راه عالی قاپو در شهر اردبیل می باشد. در این مرحله، ابتدا داده های مورد نیاز با استفاده از روش مطالعاتی پیمایشی و از طریق تکنیک پرسشنامه (دو پرسشنامه محقق ساخته، یکی پرسشنامه سرمایه اجتماعی و دیگری پرسشنامه بازآفرینی شهری)، از جامعه آماری منتخب جمع آوری شده، پس از دسته بندی و استخراج، با روش های معمول آماری و استفاده از نرم افزار SPSS، مورد سنجش و تحلیل دقیق علمی قرار گرفتند. جامعه آماری این تحقیق، با مصاحبه از افراد بالای 18 تا 60 سال، با اشکال مختلف اشغال فضا مانند استفاده، سکونت وکار در پیاده راه عالی قاپوی اردبیل و در فصول بهار و تابستان سال 99-1398 انتخاب شده است. انتخاب130 نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بازآفرینی شهری پیاده راه عالی قاپو در اردبیل بر توسعه سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
احمد آفتاب ابراهیم علی پورهدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان با تاکید بر شهر اردبیل میباشد. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی میباشد؛ براین اساس، جمع‌آوری دادهها از طریق پرسشنامه در حجم نمونه 50 نفر از مدیران، معاونان چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل رابطه بین سیمای بصری شهر و رفتار شهروندان با تاکید بر شهر اردبیل میباشد. نوع تحقیق کاربردی و رویکرد حاکم بر فضای تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و همبستگی میباشد؛ براین اساس، جمع‌آوری دادهها از طریق پرسشنامه در حجم نمونه 50 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان شاغل در حوزه معماری، شهرسازی و زیباسازی شهرداری اردبیل و اساتید دانشگاههای شهر اردبیل میباشد و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره در قالب نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین سیمای بصری شهر و آرامش شهری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد از تحلیل نتایج رگرسیون چند متغیره میتوان نتیجه گرفت که شاخص‌های سیمای بصری شهر بیشتری تاثیر را با 533/0 بر آرامش شهروندان و کمترین تاثیر را با 128/0 بر جهت‌یابی شهری داشته است. آنچه شهروندان از سیمای بصری شهر اردبیل انتظار دارند به ترتیب تأمین آرامش، امنیت، جلوگیری از بروز وندالیسم و کمک در جهت‌یابی است و نیز در جریان اصلاحات کالبدی شهر اردبیل، هویت منظر شهری بایستی بر جایگاه مذهبی - فرهنگی و گردشگری آن منطبق گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - برآورد احتمال وقوع امواج گرمایی با دوره تداوم مختلف در استان اردبیل به کمک زنجیره مارکف
بتول زینالی فاطمه روحیامواج گرمایی یکی از پدیده‌های طبیعی و ذاتی اقلیم در مناطق مختلف جهان میباشند که فراوانی ظهور آنها درنتیجه نوسانات آب و هوایی کره زمین در سالهای اخیر همانند سایر پدیده‌های حدی اقلیم افزایش دارد، افزایش دمای هوا چه به دلیل خشک‌سالی‌های دوره‌ای و چه به دلیل گرمایش جهانی چکیده کاملامواج گرمایی یکی از پدیده‌های طبیعی و ذاتی اقلیم در مناطق مختلف جهان میباشند که فراوانی ظهور آنها درنتیجه نوسانات آب و هوایی کره زمین در سالهای اخیر همانند سایر پدیده‌های حدی اقلیم افزایش دارد، افزایش دمای هوا چه به دلیل خشک‌سالی‌های دوره‌ای و چه به دلیل گرمایش جهانی در سالهای آتی امری بسیار محتمل است. برای ارزیابی دما در استان اردبیل، دادههای حداکثر دمای روزانه ایستگاه‌های همدید اردبیل، پارس‌آباد، خلخال و مشکین‌شهر برای سالهای 1991 تا 2016 از هواشناسی اردبیل اخذ گردید. در این پژوهش به منظور بررسی دوره‌های گرما در ماه‌های مختلف استان اردبیل، همچنین برای نشان دادن تغییرات، دوره تداوم و دوره بازگشت امواج گرمایی شناسایی شده، از مدل زنجیره مارکف استفاده شده است. در ادامه برای نمونه داده های حداکثر دمای روزانه ایستگاه پارس آباد در نرم افزار اکسل فیلتر گذاری ودمای بالای 35درجه انتخاب شد که روز های انتخاب شده17/7/2016 و18/7/2016که دمای هوا به ترتیب در این روزها با 8/38 و6/38 می باشد سپس با اخذ داده اقدام به ترسیم نقشه در محیط گردس که نقشه های فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل در تراز 500هکتوپاسکال و نقشه دمای سطح بالا (از سایت مرکز پیش بینی محیطی نوا)اخذ گردید بر این اساس در هیچ ماهی موج‌های پرتداوم تر بیشترین فراوانی را به خود اختصاص نداده‌اند و موج‌کوتاه مدت و بلند مدت گرمایی در ماه فروردین بیشترین مقدار و در ماه شهریور کمترین مقدار را داشته است. نتایج تحقیق نشان داد که در ماه فروردین، اردیبهشت و خرداد ایستگاه پارس‌آباد کمترین طول دوره بازگشت موج گرمایی را به خود اختصاص داده است و ماه‌های تیر، مرداد و شهریور ایستگاه اردبیل کمترین طول دوره بازگشت را به خود اختصاص داده است. طولانی‌ترین دوره بازگشت هم در ماه‌های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد در ایستگاه مشکین‌شهر بوده و در ماه شهریور در ایستگاه خلخال مشاهده شده است.همچنین وجود پرفشار دینامیکی آزور در ایران باعث حاکمیت شدید گرما در منطقه مورد مطالعه ما شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ارزیابی وضعیت کیفیت زندگی در بافتهای فرسوده شهری و بررسی رابطه آن با اعتماد اجتماعی شهروندان (مطالعه موردی محله ججین اردبیل)
برهان ویسی ناب فریدون بابایی اقدمبنابرین پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی سه هدف عمده را دنبال می‌کند، هدف اول مشخص کردن وضعیت اعتماد اجتماعی در بافت فرسوده ججین، هدف دوم بررسی وضعیت رضایت از کیفیت زندگی در بافت فرسوده ججین و هدف سوم ارزیابی رابطه بین اعتماد اجتماعی شهروندان با رضایت از کیفیت زندگی چکیده کاملبنابرین پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی سه هدف عمده را دنبال می‌کند، هدف اول مشخص کردن وضعیت اعتماد اجتماعی در بافت فرسوده ججین، هدف دوم بررسی وضعیت رضایت از کیفیت زندگی در بافت فرسوده ججین و هدف سوم ارزیابی رابطه بین اعتماد اجتماعی شهروندان با رضایت از کیفیت زندگی است. جهت رسیدن به اهداف بالا، در ابتدا پرسشنامه‌ای که در برگیرنده گویه‌های مربوط به متغیرهای اعتماد اجتماعی و کیفیت زندگی بوده تدوین شده، روایی پرسشنامه از طریق نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کورنباخ (2/8) مورد سنجش قرار گرفت. سپس از طریق نمونهگیری (روش کوکران) 364 پرسشنامه برای پاسخگوی به فرضیات تحقیق بین اهالی پخش گردید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که بیشتر افراد ساکن در این محله با وصف آن‌که مرد هستند، اردبیلی نیز میباشند و به لحاظ شغلی بیشتر این افراد کارمند هستند. در میان گویه‌های مربوط به کیفیت زندگی بیشتریت رضایت مربوط به کیفیت آب آشامیدنی با میانگین 99/3 و در رتبه دوم داشتن حس تعلق به محله با میانگین 94/3 میباشد. همچنین مردم بیشترین عدم رضایت خود را نسبت به ابعاد کیفیت واحد مسکونی با میانگین 58/2 داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - هیدروپلیتیک رودخانه مرزی ارس و تاثیر آن بر امنیت استان اردبیل
حمیدرضا پاک نژاد متکی عبدالرضا فرجی رادکمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و ی چکیده کاملکمبود آب شیرین در سطح جهان و میزان بارش کم باران در نقاط مختلف جهان و افزایش بی رویه جمعیت و نیاز روز افزون به آب شیرین، مناسبات سیاسی کشورهایی را که دارای حوضه های آبریز مشترک می باشند دچار تنش و بحران نموده است. تا جایی که سازمان های مهم بین المللی نظیر سازمان ملل و یونسکو، قرن 21 را به عنوان قرن هیدروپلیتیک نامیده اند. ایران با داشتن 195/648/1 کیلو متر مربع وسعت که بیش از یک چهارم آن را بیابانها و مناطق کویری تشکیل می دهد از نظر آب و هوایی جزء مناطق کم باران جهان است. جمعیت ایران نیز از دهه 1335 (اولین سرشماری در ایران) تا دهه 1385 به بیش از 4 برابر افزایش یافته و از رشد شتابانی برخوردار می باشد، که نیاز های آبی ایران را افزایش می دهد.در ایران 24 رود خانه مرزی جریان دارد که مهمترین و طولانی ترین آنها رودخانه مرزی ارس است که بخشعمده ای از آن در استان اردبیل قرار دارد. سرچشمه های رودخانه ارس از کشور ترکیه بوده که پس از عبور از ارمنستان، وارد ایران شده و در امتداد مرزهای ایران و جمهوری آذربایجان، مسافتی طولانی را پیموده و وارد خاک آذربایجان می شود و در نهایت به دریای خزر می ریزد. استان اردبیل به خصوص دشتهای شهرهای اردبیل و مغان به شدت به آب رودخانه مرزی ارس وابسته است. افزایش زیاد جمعیت در این استان و مهاجر پذیر بودن آن در سطح کشور، نیاز روز افزون این استان را به آب بیشتر به خاطر تامین مواد غذایی این منطقه، افزایش داده است. وجود سرچشمه های ارس در ترکیه، نداشتن رژیم حقوقی مناسب در برداشت از حوضه ارس و نیازهای آتی جمعیت استان به مواد غذایی بیشتر و آب شرب، پیش بینی می گردد که امنیت سیاسی این منطقه دچار تنش شده که منشاء این تنش ها، آبهای مرزی و هیدرو پلیتیک منطقه خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - سنجش رضایتمندی کیفیت محیط سکونتی از دیدگاه ساکنین مسکن مهر با تاکید بر بعد کالبدی ـ بصری(نمونه موردی: شهر اردبیل)
الهام نوری ایمانی اصغر ملک فضلی احمد سعیدنیامقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش سعی برآن است تا ضمن سنجش رضایت مندی کیفیت محیط سکونتی، به بررسی بازخورد سیاست مسکن مهر در ابعاد مختلف از جمله در بعد کالبدی عدم سنخیت و تناسب ویژگیهای مکانی و همچنین دور بودن این سایتها از مرکز شهر اردبیل که خود نیازمند زیر ساختهای هزی چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش سعی برآن است تا ضمن سنجش رضایت مندی کیفیت محیط سکونتی، به بررسی بازخورد سیاست مسکن مهر در ابعاد مختلف از جمله در بعد کالبدی عدم سنخیت و تناسب ویژگیهای مکانی و همچنین دور بودن این سایتها از مرکز شهر اردبیل که خود نیازمند زیر ساختهای هزینه بر و طولانی مدت است و هم چنین از بعد معضلات اجتماعی پروژه مسکن مهر در شهر اردبیل که به دلیل دور بودن از شهر، از بافت اجتماعی خاصی برخوردار نبوده اند از سوی دیگر، ساخت مسکن مهر بدون توجه به بافت اجتماعی ساکنین آن و آسیبهای اجتماعی فرا روی آن ایجاد شده و فاقد هویت شهری بوده است. روش پژوهش: روش انجام مطالعه در این تحقیق با توجه به ماهیت کار مبتنی بر روش توصیفی_تحلیلی و پیمایشی است. جهت گیری اصلی این پژوهش، کاربردی است. جامعه آماری ساکنین مجتمعهای مسکن مهر شهر اردبیل می باشد که بر اساس فرمول کوکران؛ 374 نمونه انتخاب و بر اساس روش تصادفی ساده توزیع گردید. یافتهها: یافتهها نشان داد که وضعیت بعد کالبدی با میانگین 3.014 و وضعیت بعد بصری با میانگین 3.076 در حد مطلوب میباشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش پیش رو نشان میدهد، میزان رضایتمندی از کیفیت مسکن مهر در سطح متوسط رو به بالایی ارزیابی شده است. لازم به ذکر است که ایجاد زمینههای لازم برای تقویت مشارکت ساکنان در ادارة امور محلة مسکونی خود، ایجاد زمینه برای تقویت تعاملات اجتماعی و تقویت احساس تعلق به مکان از جنبههای مؤثر بر افزایش کیفیت سکونتی میباشد که میبایست مورد توجه جدی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - سنجش آسیبپذیری لرزهای شهری(مطالعه موردی شهر اردبیل)
عزیز دنیادیده رسول صمدزاده علی پناهیمقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزهای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری لرزهای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: نخستین گام برای کاهش مخاطرات لرزهای به عنوان شناخته‌‌شده‌ترین بلایای طبیعی، شامل درک خطر و سنجش و ارزیابی راهبردهای احتمالی، برای کاهش آن است. هدف اصلی این پژوهش سنجش آسیبپذیری شهر اردبیل در مقابل خطرپذیری لرزهای است. قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق پنجگانه شهر اردبیل میباشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و روش اجرای آن توصیفی ـ تحلیلی است. بطوریکه برای واکاوی دادهها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) جهت وزندهی چهار معیار در قالب 19 زیرمعیار استفاده شده است. با ترکیب لایه‌های اطلاعاتی در نرمافزار Arc GIS و با تلفیق نقشه معیارهای مورد بررسی، نقشه پهنه‌های آسیبپذیری تهیه و طبقهبندی شده است. یافتهها: یافتهها حاکی از اهمیت بالای معیار برنامهریزی با 13 زیرمعیار و وزن کلی 480/0 و زیرمعیار کاربری اراضی با وزن کلی 072/0 در آسیبپذیری شهر اردبیل می باشد. معیار سازهای با چهار زیرمعیار کیفیت، قدمت، تعداد طبقات و گونهشناسی سازهای با وزن 408/0 و معیار طبیعی با دو زیرمعیار گسل و شیب زمین با وزن 035/0 در آسیبپذیری لرزهای شهر اردبیل نقش دارند. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که بخش‌های شمال، شمال باختری، خاوری و مرکز شهر اردبیل آسیب‌پذیرترین محدوده‌‌ها در برابر خطر زمینلرزه میباشند و جنوب شهر نیز مقاوم‌ترین محدوده محسوب میگردد. نتایج تحلیل آسیبپذیری فضاهای شهر اردبیل، نشان میدهد که حدود 30 درصد از فضاهای شهری در برابر خطر زمینلرزه آسیبپذیری متوسط به بالا و حدود 50 درصد در معرض آسیبپذیری بالا قرار دارند و ساختار کالبدی مناسب و موزونی را برای مدیریت بحران ناشی از لرزه‌‌خیزی شهری ارائه نمی‌کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر پیوندهای اجتماعی در مرکز محله‌های شهر اردبیل
سارا عالم وحید وزیری علی رضایی شریفمقدمه و هدف پژوهش: مرکز محله‌های تاریخی و کهن دارای ویژگیهای خاص هویتی و کالبدی هستند لیکن با گسترش شهرها و افزایش جمعیت و تغییراتی که در بافت شهری ایجاد شده باعث مشکلات عدیده ترافیک و ازدحام و آلودگی صوتی و زیست‌محیطی گردیده است. این پژوهش میزان پیوندهای اجتماعی افراد چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: مرکز محله‌های تاریخی و کهن دارای ویژگیهای خاص هویتی و کالبدی هستند لیکن با گسترش شهرها و افزایش جمعیت و تغییراتی که در بافت شهری ایجاد شده باعث مشکلات عدیده ترافیک و ازدحام و آلودگی صوتی و زیست‌محیطی گردیده است. این پژوهش میزان پیوندهای اجتماعی افراد در بافت تاریخی و مرکز محله‌های شهری را مورد مطالعه قرار میدهد. در این راستا از بنیان نظری تراویس هیرشی بهعنوان چارچوب تحقیق در نظر گرفته و میزان پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محله‌های اردبیل و ارتباط آن با محل سکونت افراد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این است که چه مؤلفه‌هایی در میزان ارتقا پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محله‌ها تأثیرگذار هستند. روش پژوهش: برای سنجش پیوندهای اجتماعی در محلات، از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 398 نفر از ساکنان محلات تاریخی و شهرک‌های جدید مؤلفه‌هایی از جمله دلبستگی به محله، تعهد به محله، مشارکت اجتماعی در محله و باور به ارزش‌های محله مورد ارزیابی قرار گرفت. در تحلیل‌ها از روش همبستگی پیرسون رابطه بین مؤلفه‌ها و تأثیر آن بر میزان پیوندهای اجماعی افراد در محلات مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره بین محلات مقایسه صورت گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین مؤلفه‌های دلبستگی، تعاملات اجتماعی، تعهد به ارزش‌های محله و باور و اعتقادات وجود دارد و مؤلفه دلبستگی در مقایسه با مؤلفه‌های دیگر تأثیر بالاتری در میزان پیوندهای اجتماعی افراد در رابطه با فضاهای شهری خصوصاً مرکز محله‌ها دارد. در مقایسه با ارتباط بین محل سکونت و مؤلفه‌های دلبستگی و تعهد و تعاملات اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد و مؤلفه باور ارتباط معناداری با محل سکونت افراد ندارد. با توجه به اینکه شهرک‌های جدید در مقایسه با بافت تاریخی میزان رضایتمندی بالایی وجود داشت لازم است بیش از پیش به بافتهای تاریخی توجه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تحلیل عدالت فضایی شهرستانهای استان اردبیل در بخش شاخص‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از مدل Vikor
حسن اسماعیل زاده لیلا معصومیمقدمه و هدف پژوهش: جهان امروز با توجه به گسترش روز افزون شهرنشینی، توسعه فیزیکی و پیچیدگی ساختار فضایی - کالبدی شهرها، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی، اقتصادی و بروز انواع آلودگیها و بیماریهای مرتبط با موارد مذکور، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات مختلف در راستای ع چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: جهان امروز با توجه به گسترش روز افزون شهرنشینی، توسعه فیزیکی و پیچیدگی ساختار فضایی - کالبدی شهرها، تعمیق و گسترش تقسیم کار اجتماعی، اقتصادی و بروز انواع آلودگیها و بیماریهای مرتبط با موارد مذکور، بیش از هر دوره دیگری وابسته به خدمات مختلف در راستای عدالت فضایی میباشد. در این میان خدمات بهداشتی درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است. مهمترین هدف پژوهش تحلیل عدالت فضایی شهرستانهای استان اردبیل در بخش شاخص‌های بهداشتی- درمانی میباشد. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله مبتنی بر روش توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری دادهها به روش کتابخانه‌ای بوده است. در تحلیل داده-ها، ابتدا به کمک روش بی‌مقیاس سازی معمولی، دادههای تحقیق نرمالایز و همسان سازی شده، سپس با استفاده از ضریب آنتروپی شانون، به وزن دهی شاخص‌ها اقدام گردیده و نهایتا" با بهره گیری از مدل Vikor، به رتبه‌بندی شهرستانهای استان پرداخته شده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج و رتبه‌بندی مختلف شهرستانهای استان اردبیل در هریک از شاخص‌ها، میتوان گفت که شاخص های سیمای خدمات بهداشت و درمان مورد بررسی در این پژوهش به صورت مناسب و عادلانه در بین شهرستانهای استان اردبیل توزیع نشده اند. به نوعی بی‌نظمی در پراکنش مراکز خدمات رسانی بهداشتی درمانی در سطح شهرستانهای استان اردبیل به چشم می‌خورد. نتایج محاسبات مدل ویکور نشان میدهد که استان اردبیل و پارس آباد به عنوان استان نسبتاً برخوردار و کوثر، نیر و سرعین به عنوان شهرستانهای محروم شناخته شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی حضور آنتی بادی های سرمی ضد ویروس آنفلوانزای مرغی تحت تیپ H9N 2 درجمعیت انسانی منطقه اردبیل
آیدین عزیزپور سعید بکائی نریمان شیخی شهرام حبیب زادهویروس های خانواده ارتومیکسوویریده (ویروس های آنفلونز ا) عامل عمده ای در ایجادبیماری و مرگ و میرناشی از بیماری تنفسی درجمعیت انسانی به شمار می روند . با توجه به این که تحت تیپ H9N2 عامل ایجاد بیماری آنفلونزای مرغی در جمعیت طیور ایران در چند سال اخیر بوده است. تاکنون مطال چکیده کاملویروس های خانواده ارتومیکسوویریده (ویروس های آنفلونز ا) عامل عمده ای در ایجادبیماری و مرگ و میرناشی از بیماری تنفسی درجمعیت انسانی به شمار می روند . با توجه به این که تحت تیپ H9N2 عامل ایجاد بیماری آنفلونزای مرغی در جمعیت طیور ایران در چند سال اخیر بوده است. تاکنون مطالعه ای در راستای بررسی میزان شیوعسرمی ویروس آنفلونزای مرغی در جامعه انسانی به خصوص افراد مرتبط و غیرمرتبط با صنعت طیور منطقه اردبیل نشده بود . لذا این تحقیق جهت بررسی حضور آنتی بادی های سرمی ضد ویروس آنفلونزای مرغی تحت تیپ H9N2 در گروه های مختلف انسانی از اوایل آبان تا اوایل اسفند ماه سال 1388 انجام شده است.تعداد 311 نمونه سرم خون از دو گروه بیمار و سالم با جنس و رده های سنی مختلف شامل 86نمونه سرم خون بیماران با عوارض تنفسی بستری در بیمارستان امام خمینی (ره) ، 88نمونه سرم بیماران بدون عوارض تنفسی بستری در بیمارستان، 41 نمونه سرمدامپزشکان و واکسیناتورهای دامپزشکی، 44 نمونه سرم پرسنل بهداشتی شاغل دربیمارستان و 52 نمونه سرم مرغداران و کارگران مرغداریها و کشتارگاه های طیور جمع آوری گردید.عیار آنتی بادی های ضد ویروس آنفلوانزای مرغی تحت تیپ H9N 2 توسط آزمایش HI اندازه گیری شد. اطلاعات آماری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .در گروه بیماران 37/2%با عیار سرمی 10/74± 22.03 از افراد با عوارض تنفسی بستری در بیمارستان و 23/9% با عیارسرمی 10/41 ± 21/88 ازافراد بدون عوارض تنفسی بستری در بیمارستان مثبت بودند .درگروه سالم 29/3% باعیار سرمی 10/59 ±21/14 از دامپزشکان و واک سیناتورها ،18/2%با عیار سرمی 10/00±20/00از پرسنل بهداشتی شاغل در بیمارستان و 15/4%با عیار سرمی 11/35±26/02 از مرغداران و کارگران مرغداریها وکشتارگاه های طیور نسبت به تحت تیپ H9N2 ویروس آنفلوانزایA واکنش سرمی مثبت نشان دادند (HI titers≤1/20) در گروه های بیمار و سالم بیشترین فراوانی واکنش مثبت سرمی در گروه سنی زیر 30 سال 26/5% و جنس مردان 27% و کمترین آن درگروه سنی46-60 سال 22/4% و جنس زنان 23/6%به دست آمد که از لحاظ آماری معنی دار نبودند (P>0.05)نتایج این مطالعه حاکی از تماس گروه های مختلف جمعیت انسانی با تحت تیپ H9N2 ویروس آنفلونزا بود که این عفونت در بیماران با عوارض تنفسی بستری در بیم ارستان بیشتر مشاهده گردید ،همچنین از لحاظ شغلی نیز در گروهسالم،دامپزشکان و واکسیناتورها بیشترین موارد تماس را نشان دادند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی مولکولی و تعیین آلودگی لیشمانیازیس احشایی در سگهای بدون علامت در مشکین شهر استان اردبیل ، شمالغرب ایران
روزبه تسلیمیان بهار شمشادی عادل اسپوتین رضا فتوحی اردکانی نرمین نجف زادهانگل لیشمانیا اینفانتوم عامل اصلی ایجاد کننده لیشمانیازیس احشایی (Visceral leishmaniasis) است که طیف گسترده ای از انسان و سگها را در ایران تهدید می کند. هدف ما بررسی گونه های انگل لیشمانیا در مناطق آندمیک برای تشخیص لیشمانیازیس احشایی با استفاده از ژن ITS-rDNA ، توالی ی چکیده کاملانگل لیشمانیا اینفانتوم عامل اصلی ایجاد کننده لیشمانیازیس احشایی (Visceral leishmaniasis) است که طیف گسترده ای از انسان و سگها را در ایران تهدید می کند. هدف ما بررسی گونه های انگل لیشمانیا در مناطق آندمیک برای تشخیص لیشمانیازیس احشایی با استفاده از ژن ITS-rDNA ، توالی یابی و تجزیه و تحلیل فیلوژنی بود. در این مطالعه، نمونه برداری بوسیله لوله های خلاءدار حاوی EDTA از خون سگ های بدون علامت (31 قلاده) با استفاده از روش غیر تهاجمی در اردبیل ، شمال غربی ایران در مرداد ماه 1398 انجام شد. DNA نمونه های جمع آوری شده استخراج شده، PCR و توالی یابی با هدف قرار دادن ژن ITS-rDNA انجام شد. برای نشان دادن وضعیت طبقه بندی گونه های لیشمانیا ، توالی ها به روش Maximum likelihood مورد تجزیه و تحلیل فیلوژنی قرار گرفت. از مجموع 31 نمونه سگ بدون علامت بدست آمده، 11 سگ به طور قطع آلوده به L. infantum تشخیص داده شدند. بیشترین تعداد آلودگی در گروه سنی زیر 5 سال بود که نشان داد این گروه نسبت به VL در این منطقه حساس تر هستند و آلودگی عمدتا در جنس مذکر مشاهده گردید. یافته های موجود نشان می دهد که نمونه برداری غیر تهاجمی و روش های مولکولی در تشخیص لیشمانیازیس احشایی قابل اطمینان و مناسب هستند. میزان شیوع VL در سگ های بدون علامت (35.5%) نشان دهنده یک هشدار برای بررسی و نظارت بر افراد / مخازن حساس در منطقه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی سرولوژیکی تحت تیپ هایH5 ،H7 و H9 ویروس آنفلوانزا در غازها و اردک های بومی مناطق روستایی اطراف دریاچه نئور استان اردبیل
آیدین عزیزپورویروس های آنفلوانزا نوعی بیماری حاد تنفسی، بسیار واگیر دار و مشترک بین انسان و حیوان هستند که متعلق به خانواده ارتومیکسوویریده می باشند. تحت تیپ H9 در گروه ویروس های با قدرت بیماریزایی کم (LPAI) و تحت تیپ های H5 و H7 در گروه ویروس های با قدرت بیماریزایی زیاد (HPAI)قرار چکیده کاملویروس های آنفلوانزا نوعی بیماری حاد تنفسی، بسیار واگیر دار و مشترک بین انسان و حیوان هستند که متعلق به خانواده ارتومیکسوویریده می باشند. تحت تیپ H9 در گروه ویروس های با قدرت بیماریزایی کم (LPAI) و تحت تیپ های H5 و H7 در گروه ویروس های با قدرت بیماریزایی زیاد (HPAI)قرار دارند که باعث بیماری ملایم تا بسیار شدید در پرندگان می شوند. با توجه به اینکه دریاچه نئور واقع در جنوب شرقی اردبیل زیستگاه پرندگان مهاجر آبزی می باشد و احتمال تماس پرندگان مهاجر آبزی با طیور بومی مناطق روستایی وجود دارد. مطالعه حاضر جهت بررسی سرولوژیکی تحت تیپ هایH5 ،H7 و H9 ویروس آنفلوانزا در غازها و اردک های بومی مناطق روستایی مجاور دریاچه نئور استان اردبیل انجام شد. از غاز و اردک بومی روستایی بطور تصادفی تعداد 115 نمونه خون اخذ گردید. بر روی نمونه های سرمی آزمایش HI برای شناسایی تحت تیپ هایH5 ،H7 و H9 ویروس انجام گرفت و عیارهای سرمی 4 به بالا(log2) مثبت در نظر گرفته شدند. نتایج این بررسی نشان داد که 95/17 درصد سرمهای متعلق به غاز بومی و 32/26 درصد سرمهای اردک بومی از نظر تحت تیپ H9N2 ویروس آنفلوانزا مثبت بودند. 26/5 درصد سرمهای اخذ شده از اردک بومی برای ویروس آنفلوانزای H5N1 مثبت بودند. تمامی نمونه های سرمی مورد آزمایش از نظر تحت تیپH5N1 ، H7N1 و H7N7 ویروس آنفلوانزا منفی بودند. با توجه به شیوع سرمی نسبتا بالای ویروس آنفلوانزای H9N2و آلودگی پایین سرمی به تحت تیپ H5N1در اردک ها و غازهای بومی روستایی، هرگونه تماس مستقیم و غیرمستقیم این پرندگان با سایر طیور و انسان می توانند گسترش دهنده ویروس باشند. اجرای برنامه های دقیق کنترلی نظیر پایش مستمر ویروس های در حال گردش آنفلوانزا و واکسیناسیون در اردک ها و غاز های بومی مناطق آلوده ضروری می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانههای دانشگاهی استان اردبیل
حمیده علی اکبریهدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی استان اردبیل انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی از نوع کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامۀ محقق ساخته است. جامعۀ آماری پژوهش شامل 54 کتابخانۀ دانشگاهی است. تعد چکیده کاملهدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی استان اردبیل انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی توصیفی از نوع کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامۀ محقق ساخته است. جامعۀ آماری پژوهش شامل 54 کتابخانۀ دانشگاهی است. تعداد مسئولان کتابخانه که حاضر به پاسخگویی شدند 98 نفر است. از نرمافزار اس پی اس اس 20 برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مهم ترین خدمات اطلاعاتی که بر مبنای فناوری اطلاعات ارائه می شود دسترسی پیوستۀ کاربران به پایگاه های اطلاعاتی (7/53 درصد) است. بیش ترین دوره های آموزشی برگزار شده برای کاربران، دورۀ آموزشی ICDL (53/76 درصد) است. نتایج دیگر حاکی از آن است که مهم ترین عامل مؤثر در به کارگیری فناوری اطلاعات میزان آموزش کتابداران در استفاده از فناوری اطلاعات (با میانگین 95/4) و مهم ترین مانع و مشکل جهت بهره گیری از فناوری اطلاعات کمبود متخصصین فنی در کتابخانه (با میانگین 97/4) است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که میزان وجود فناوری اطلاعات و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری در کتابخانه های مورد مطالعه در حد مطلوبی نیست، و کمبود متخصصان فنی عمده ترین مانع در استفاده از فناوری اطلاعات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - پیش نمایی تغییرات کمی منابع آب زیرزمینی دشت اردبیل تحت تاثیر تنش های اقلیمی مبتنی بر بارش و رواناب
کوروش آزاد جلودارلو امین صادقیدر این پژوهش تغییرات کمی منابع آب زیرزمینی دشت اردبیل با استفاده از برونداد اقلیمی HadGEM2-ES و ابزارهای هوش مصنوعی Eureqa برای سه دوره آتی (1418-1400، 1438-1420 و 1440-1458) تحت سه سناریوی اقلیمی (RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5) پیش نمایی شد. نتایج نشان داد بیشترین کاهش دبی چکیده کاملدر این پژوهش تغییرات کمی منابع آب زیرزمینی دشت اردبیل با استفاده از برونداد اقلیمی HadGEM2-ES و ابزارهای هوش مصنوعی Eureqa برای سه دوره آتی (1418-1400، 1438-1420 و 1440-1458) تحت سه سناریوی اقلیمی (RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5) پیش نمایی شد. نتایج نشان داد بیشترین کاهش دبی در فصل تابستان به میزان 27% خواهد بود، این در حالی است که افزایش رواناب سطحی در فصل زمستان تا 12% نیز پیش ‎بینی می‎شود. علت این امر ادامه روند گرمایش جهانی است که منجر به ذوب سریع تر برف های زمستانی خواهد شد. نتایج مدل ها حاکی از کاهش تراز آب زیرزمینی در تمام ماه های سال در دوره های آتی است که این کاهش در همه دوره- سناریوها معنی دار بوده است. به طور متوسط تراز آب زیرزمینی بین 1/2 تا 3/2 متر کاهش خواهد یافت. کاهش بارش و دبی در فصل تابستان - که مصادف با دوره رشد گیاه است - افزایش برداشت از منابع زیرزمنی را نیز شدت خواهد بخشید. این امر منجر به تشدید بحران آب در منطقه خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - ارزیابی پویایی فضای سبز شهری با استفاده از تکنیک سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
عطا غفاری گیلانده صغری پورنصرت علی عزیزی بهرام ایمانیزمینه و هدف: شهرنشینی سریع و ساخت‌وسازهای بی‌رویه سرآغاز بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی در زمین و به‌ویژه در محدوده شهرها قلمداد می‌شود. امروزه نقش عملکردی و ساختاری فضاهای سبز در بهبود اکوسیستم‌های شهری مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. از این رو با توجه به نقش فضاهای سبز چکیده کاملزمینه و هدف: شهرنشینی سریع و ساخت‌وسازهای بی‌رویه سرآغاز بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی در زمین و به‌ویژه در محدوده شهرها قلمداد می‌شود. امروزه نقش عملکردی و ساختاری فضاهای سبز در بهبود اکوسیستم‌های شهری مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. از این رو با توجه به نقش فضاهای سبز بهعنوان یکی از مهمترین کلاس‌های کاربری اراضی در اکوسیستم شهری، مطالعه تغییرات آن گامی مهم در امر بهبود اکوسیستم‌های انسان غالب است. لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی پویایی فضای سبز شهری با استفاده از تکنیک سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهر اردبیل انجام گرفته است.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی سنجش‌ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به بررسی تغییرات زمانی- مکانی فضای سبز شهری باهدف ارزیابی شدت و الگوی تغییرات در شهر اردبیل پرداخته شده است. در راستای دستیابی به هدف یاد شده از تصاویر سنجنده های TM-1987، ETM+-2000 و OLI- 2014 مربوط به ماهواره Landsat استفاده گردید.یافتهها: یافتهها بیانگر این واقعیت است که فضاهای سبز در شهر اردبیل طی دوره‌های موردبررسی به‌شدت روند کاهشی داشته به‌طوری‌که در 27 سال اخیر حدود 1507 هکتار از فضاهای سبز منطقه به زیرساخت و ساز رفته‌اند و تنها حدود 8 درصد از شهر را فضای سبز در برگرفته است.نتیجهگیری: نتایج حاکی از تغییرات شدید در فضای سبز شهر اردبیل میباشد. از این رو به منظور جلوگیری از تخریب و از بین رفتن بیشتر فضای سبز شهری در کنار بهبود آن در این شهر بایستی سیاست‌های موجود مورد بازبینی قرار گرفته و در راستای احیای فضاهای سبز قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - طراحی چارچوبی برای موفقیت مدیریت منابع انسانی سبز با استفاده از رویکرد تفسیری – ساختاری (مورد مطالعه: بانک کشاورزی استان اردبیل)
محمد محمودی میمند توحید علیزاده حسین حاجلو رضا نوروزی اجیرلو مجتبی اشرفی سلطان احمدیزمینه و هدف: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ و در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﮐﺮده اﺳﺖ. مدﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ ﺑﺎ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼف اﻧﺮژی در ﺣﺎل ﮔﺬر از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ چکیده کاملزمینه و هدف: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ و در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﻄﻮف ﮐﺮده اﺳﺖ. مدﯾﺮﯾﺖ ﺳﺒﺰ ﺑﺎ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼف اﻧﺮژی در ﺣﺎل ﮔﺬر از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﺘﻌﺪاد و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺪل ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در ادﺑﯿﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.روش بررسی: در این پژوهش ابتدا از مطالعه نسبتاً گسترده ادبیات موضوع ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ، مهم ترین عوامل حیاتی موفقیت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺒﺰ استخراج شد. سپس این عوامل از طریق پرسشنامه ای برای 150 نفر شامل مدیران و کارشناسان وخبرگان در بانک کشاورزی استان اردبیل فرستاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات پرسشنامه، شاخص های ابتدایی با استفاده از تحلیل عاملی تأیید و در چهار عامل قرار گرفت. با کمک مدل سازی ساختاری - تفسیری و نظر خواهی از ده نفر خبره بانک کشاورزی استان اردبیل این عوامل تجزیه و تحلیل و روابط بین متغیرها کشف شد.یافته ها: نتایج مدل سازی ساختاری تفسیری درباره چهار عامل بدست آمده که در پیاده سازی مدیریت منابع انسانی سبز نقش دارند، نشان می دهد که عامل تفکر سبز و عامل مدیریت محیط زیست، قدرت نفوذ و وابستگی ضعیفی دارند. عامل مدیریت منابع انسانی از قدرت نفوذ ضعیف ولی وابستگی بالایی برخوردار بوده و عامل حرکت سبز دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی است. همچنین نتایج نشان داد که عامل حرکت سبز در زمینه پیاده سازی مدیریت منابع انسانی سبز در بانک کشاورزی استان اردبیل کلیدی بوده و باید در اولویت قرار گیرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج بیانگر این است که متغیرهای تأیید شده در قالب چهار عامل مدیریت منابع انسانی، مدیریت محیط زیست، تفکر سبز، حرکت سبز دسته بندی شده اند (عامل ابتکارات سبز شامل عوامل تفکر سبز و حرکت سبز می باشد). همچنین نتایج نشان می دهد که عوامل حرکت سبز و تفکر سبز به ترتیب بیشترین تاثیرگذاری را بر عوامل دیگر داشته و متغیرهای مدیریت منابع انسانی و مدیریت محیط زیست بیشترین تأثیرپذیری را از عوامل دیگر دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - پهنه‌بندی آسیبپذیری آبخوان دشت آبرفتی اردبیل با استفاده از تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل دراستیک
حجت اله مردان بهمن یارقلیزمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن میباشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال میباشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد چکیده کاملزمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی دومین منبع آب شیرین موجود در جهان است و حدود یک سوم جمعیت جهان وابسته به آن میباشند. این آب‌ها که توسط چاه‌ها، قنوات و چشمه ها قابل استحصال میباشند در مصارف مختلف مورد استفاده گرفته و در عوض حجم زیادی از پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد آبخوان‌ها می‌شود. هدف این تحقیق ارزیابی آسیبپذیری آبخوان آبرفتی دشت اردبیل برای مدیریت کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی‌های آتی آن می باشد. روش بررسی: در این تحقیق با هدف پهنه بندی آسیبپذیری دشت اردبیل از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده و پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان به کمک آنها انجام شده است. همچنین با استفاده از نتایج موجود سنجش نیترات در منابع آب زیر زمینی منطقه، مدل دراستیک برای دشت اردبیل واسنجی شده است. یافته ها: نتایج حاصل از مدل دراستیک نشان میدهد که آسیبپذیری آبخوان دشت اردبیل بیشتر در گروه آسیبپذیری متوسط میباشد. طبق یافتههای این تحقیق آسیبپذیری متوسط 3/39 درصد، آسیبپذیری کم 4/32 درصد و آسیبپذیری زیاد 1/21 درصد، آسیبپذیری خیلی کم 6 درصد و آسیبپذیری خیلی زیاد 1/1درصد به ترتیب بیشترین سهم از مساحت دشت را به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه گیری: بر پایه نتایج حاصل از مدل سازی، آسیب پذیری آبخوان دشت اردبیل تقریبا در نیمه‌شرقی در گروه آسیب پذیری کم و نیمه غربی در گروه آسیبپذیری زیاد قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که پتانسیل و میزان آلودگی آبخوان دشت اردبیل بالا میباشد. لذا با توجه به اهمیت منابع آب زیرزمینی منطقه که برای اهداف مختلف بکار می‌رود، حفاظت این مناطق به منظور جلوگیری از آلودگی و مدیریت بهینه منابع آب ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - ارزیابی توزیع فضایی پارک‌های محله ای و ارایه الگوی بهینه مکان یابی با استفاده ازروش VIKOR (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
عطا غفاری گیلانده رضا هاشمی معصوم آباد منصور مصطفی پور ساسان نیکفال مغانلوزمینه و هدف: پارک‌های شهری به عنوان یکی از مهمترین کاربری‌های شهری نقش بسزایی در زمینه کاهش آلودگی هوا و ارتقاء کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده های شهری دارند. برنامهریزی و مکان یابی آن ها، می تواند تا حد زیادی محیط انسان ساخت را به عنوان یک جامعه انسانی مطلوب معنی د چکیده کاملزمینه و هدف: پارک‌های شهری به عنوان یکی از مهمترین کاربری‌های شهری نقش بسزایی در زمینه کاهش آلودگی هوا و ارتقاء کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده های شهری دارند. برنامهریزی و مکان یابی آن ها، می تواند تا حد زیادی محیط انسان ساخت را به عنوان یک جامعه انسانی مطلوب معنی دار کرده و با کاهش آثار مخرب گسترش صنعت و بالا بردن سطح زیبای بصری موجب افزایش کیفیت زیستی و هویت بخشی به ساکنان آن گردد.: از این رو هدف پژوهش حاضر ارزیابی و مکان یابی پارک‌های محله ای با استفاده از قواعد تصمیم گیری چند معیاری (MCDM) در سطح شهر اردبیل میباشد. روش بررسی: روش پژوهش با توجه به هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. معیارهای مورد بررسی مشتمل بر 12 مؤلفه است که جهت توزیع مکانی فضایی پارک‌های محله ای گروه‌بندی شده اند. در تحقیق حاضر برای وزن دهی معیار های مورد استفاده از تکنیک های CRITIC و مقایسه زوجی استفاده به عمل آمده و در ادامه برای ارایه الگوی مناسب جهت توزیع مکانی فضای سبز شهر اردبیل از روش تصمیم‌گیری چند معیاره VIKOR در محیط IDRISI استفاده شده است. نتایج و خروجی حاصله در قالب یک نقشه درجه بندی شده از مطلوبیت مکانی ارایه شده است. یافته ها: بررسی نتایج نشان میدهد که پیکسل‌های اولویت دار معرفی شده در خروجی حاصل از مدل، دارای شرایط بهینه از منظر معیارهای تعریف شده است. بحث و نتیجه گیری: بنابراین این مدل می‌توانـد به عنـوان یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری در توزیع مکانی- فضـایی پارک‌هـای محله ای موجود مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - ارزیابی اثرات محیط زیستی و ردپای آب گیاه زراعی سویا در مزارع اردبیل
مجید دکامین مرتضی برمکی امین کانونی سیدرضا موسوی مشکینیزمینه و هدف: محاسبه ارزیابی اثرات محیط‌زیستی در طی چرخه حیات یک محصول از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی تولید گیاه روغنی سویا (Glycine max) در استان اردبیل است. روش بررسی: ارزیابی چرخه حیات به منظور ارزیابی مقایسه بارهای مح چکیده کاملزمینه و هدف: محاسبه ارزیابی اثرات محیط‌زیستی در طی چرخه حیات یک محصول از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات محیط‌زیستی تولید گیاه روغنی سویا (Glycine max) در استان اردبیل است. روش بررسی: ارزیابی چرخه حیات به منظور ارزیابی مقایسه بارهای محیط‌زیستی، تقاضای آب سویا به کار گرفته شد. چهار طبقه اثر شامل پرغذایی، اسیدی شدن،گرمایش جهانی و اکسیداسیون فتوشیمیایی بررسی شد. سیاهه‌برداری در سال 1393 جمع‌آوری شد. یافتهها: نتایج نشان داد برای تولید یک تن سویا در شرایط اردبیل در طبقه اثرهای پرغذایی، اسیدی شدن، اکسیداسیون فتوشیمیایی و گرمایش جهانی به ترتیب 671/13 کیلوگرم معادل فسفات، 680/13 کیلوگرم SO2، 093/0 کیلوگرم C2H4، 128/857 کیلوگرم دی‌اکسید کربن به محیط منتشر می‌شود. این نتایج نشان میدهد اثرات محیط‌زیستی سویا عمدتاً از کودهای شیمیایی، کود دامی، سوخت دیزل و الکتریسته برای آبیاری حاصل می‌شود. بحث و نتیجه گیری: اثرات مرتبط با این نهاده‌ها مربوط به تولید و فرآوری آنها قبل از استفاده در مزرعه هستند. نتایج نشان داد، بهره‌وری استفاده از نهاده برای تولید یک تن سویا پایین است. با افزایش تولید به ازای نهاده مصرفی میتوان از بارهای محیط‌زیستی کاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تعیین روزشمار یخ بندان بر اساس احتمال وقوع مطالعه موردی استان اردبیل
مهری اکبری سهیلا مظفریزمینه و هدف: از آنجا که مخاطره ی یخ بندان زندگی انسان ها، فعالیت های عمرانی، رشد محصولات زراعی و مصرف انرژی به خصوص توزیع آن را را متاثر می کند؛ لذا آگاهی از رخداد یخ بندان و پیش بینی تاریخ وقوع یخ بندان ها به تفکیک انواع آن کمک شایانی به مدیریت این پدیده می کند. در این چکیده کاملزمینه و هدف: از آنجا که مخاطره ی یخ بندان زندگی انسان ها، فعالیت های عمرانی، رشد محصولات زراعی و مصرف انرژی به خصوص توزیع آن را را متاثر می کند؛ لذا آگاهی از رخداد یخ بندان و پیش بینی تاریخ وقوع یخ بندان ها به تفکیک انواع آن کمک شایانی به مدیریت این پدیده می کند. در این پژوهش برای اولین بار، پارامترهای موثر بر یخ بندان و به تفکیک نوع یخ بندان ها محاسبه شده و همچنین دوره بازگشت یخ بندان با سطوح احتمالات مختلف، برای هر دو نوع یخ بندان تابشی و فرارفتی صورت گرفته است. روش بررسی: در این پژوهش پس از بررسی دماهای حداقل در ایستگاه های سینوپتیک استان اردبیل، تاریخ های عبور دمای صفر درجه و کم تر برای اولین بار در پاییز و آخرین بار در بهار استخراج و بر اساس نوع یخ بندان تفکیک شدند. در ادامه سری های زمانی آغاز و خاتمه یخ بندان های فرارفتی و تابشی با توزیع های آماری برازش شده و مناسب ترین توزیع انتخاب و تاریخ های آغاز و خاتمه ی یخ بندان در سطوح احتمالاتی 50 ، 70، 80، 90 و 99 درصد با استفاده از توزیع نرمال در پایگاه آماری smada محاسبه شد. یافته ها: براساس نتایج تحقیق، بیشتر ین و کم ترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب مربوط به ایستگاه های خلخال و پارس آباد و در رژیم ماهانه یخ بندان، بیشترین و کم ترین فراوانی روزهای یخ بندان به ترتیب در ژانویه و اکتبر است. واکاوی رخداد یخ بندان های تاریخی نشان داد زودترین تاریخ آغاز یخ بندان های تابشی و فرارفتی (خلخال) به ترتیب در 19 سپتامبر و 10 اکتبر و دیرترین آغاز (پارس آباد) به ترتیب در 12 نوامبر و 12 دسامبر رخ داده است. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی در استان اردبیل 47 درصد یخ بندان ها با یخ بندان تابشی و 53 درصد با یخ بندان فرارفتی آغاز می شوند که این مساله خطر سرمازدگی محصولات کشاورزی در اواخر فصل تابستان را در این استان افزایش می دهد و بایستی در پاییز قبل از فرارفت هوای سرد (25 مهر، بر اساس نتایج این پژوهش)، محصولات کشت تابستانه برداشت شوند. 73 درصد یخ بندان ها با یخ بندان تابشی و 27 درصد با یخ بندان فرارفتی خاتمه یافته اند و در فصل بهار، امکان مبارزه با یخ بندان های تابشی و کاهش چشمگیر خسارات وجود دارد. بر اساس تحلیل احتمالات وقوع یخ بندان، اولین یخ بندان های تابشی و فرارفتی در ایستگاه سینوپتیک اردبیل با احتمال 90% به ترتیب در 18 و 23 آبان رخ می دهد. تاریخ شروع یخ بندان فرارفتی در ایستگاه اردبیل با احتمال 50%، 9 آبان، در پارس آباد 22 آذر، در خلخال 26 مهر و در مشگین شهر 18 آبان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - ارزیابی تاب‌آوری شهر ایرانی- اسلامی اردبیل و رتبه‌بندی مناطق پنجگانه آن با استفاده از مدل کوپراس
کرامت الله زیاری اصغر پاشازاده محمدحسن یزدانیزمینه و هدف: امروزه تاب آوری شهرها یکی از مهمترین مباحث نوین مدیریت و برنامه ریزی شهری است. شهرهای اسلامی هم با توجه به اصول دین اسلام و فقه اسلامی، از این قاعده مستثنی نیستند و بایستی تاب آوری آنها در ابعاد انسانی، آنهم به خاطر انس با آموزه های دینی، نمود خاصی داشته با چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه تاب آوری شهرها یکی از مهمترین مباحث نوین مدیریت و برنامه ریزی شهری است. شهرهای اسلامی هم با توجه به اصول دین اسلام و فقه اسلامی، از این قاعده مستثنی نیستند و بایستی تاب آوری آنها در ابعاد انسانی، آنهم به خاطر انس با آموزه های دینی، نمود خاصی داشته باشد. از همین رو، هدف این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شهر ایرانی- اسلامی اردبیل و رتبه بندی مناطق شهری آن است. روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان شاغل در شهرداری های پنچ گانه شهر اردبیل تشکیل دادند که به روش نمونه گیری گلوله برفی و به صورت هدفمند تعداد 50 نفر از آنها انتخاب و پرسشنامه تحقیق تکمیل شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای ArcGIS، SPSS، Excel و مدل تصمیم گیری چندمتغیره کوپراس (KOPRAS) استفاده شده است. یافته ها: میزان تاب آوری شهر اردبیل 66/4 به دست آمده که حد متوسط را نشان می دهد. همچنین رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل براساس مدل کوپراس به ترتیب مناطق دو، سه، یک، پنج و چهار بوده است. از نظر سطح بندی در روش تحلیل خوشه ای، منطقه دو در سطح تاب آوری متوسط و بقیه مناطق در سطح تاب آوری ضعیف قرار گرفتند. نهایتاً، ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط معکوسی بین بعد معنوی با سایر ابعاد تاب آوری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه این که به لحاظ کالبدی، مناطق تازه ساخت و برنامه ریزی شده، تاب آورتر می باشند، درحالی که در بعد انسانی و معنوی، مناطق قدیمی و بافت فرسوده، با مردمان بومی و معتقد به آموزه های دینی، تاب آورتر هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - بررسی همبستگی فضایی-زمانی میان روند تغییرات کاربری زمین و نوسانات کمی آب زیرزمینی در دشت اردبیل
وحید امینی پارسا علی عزیزی بهرام ملک محمدی بابک خیاط رستمیزمینه و هدف: درک ارتباط فضایی-زمانی تغییرات کاربری زمین و منابع آب زیرزمینی برای مدیریت مؤثر و پایدار دشتهای ممنوعه بسیار حایز اهمیت است. این تحقیق درصدد بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی در دشت ممنوعه اردبیل میباشد. روش بررسی: نقشه‌ه چکیده کاملزمینه و هدف: درک ارتباط فضایی-زمانی تغییرات کاربری زمین و منابع آب زیرزمینی برای مدیریت مؤثر و پایدار دشتهای ممنوعه بسیار حایز اهمیت است. این تحقیق درصدد بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی در دشت ممنوعه اردبیل میباشد. روش بررسی: نقشههای کاربری زمین برای سالهای 1989، 1998، 2009 و 2014 از تصاویر ماهوراه‌ای لندست استخراج و طبقهبندی شد و سپس مورد ارزیابی صحت قرار گرفت. همچنین نقشههای پراکنش عمق آب زیرزمینی با روش کریجینگ برای چهار دوره از دادههای پیزومتری تهیه شد. همبستگی و ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق آب زیرزمینی توسط روشهای REGRESS و CORRELATE صورت پذیرفت. یافتهها: روند تغییرات کاربری زمین نشان‌دهنده افزایش مناطق انسان‌ساخت (1/5 درصد) و کشاورزی (57/10 درصد) و به‌تبع آن کاهش زمینهای بایر (78/14 درصد) و جنگل (88/0 درصد) میباشد. همچنین عمق سطح آب زیرزمینی در 25 سال گذشته 27/6 متر کاهش‌یافته است. مقدار R حاصل از روش REGRESS بین 35/0 تا 54/0 در دوره‌های مطالعاتی به دست آمد. ارزش R2 حاصل از CORRELATE برای تک‌تک پیکسل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین توسعه زمینهای کشاورزی و مناطق انسان‌ساخت و کاهش مراتع با روند کاهشی عمق سطح آب زیرزمینی میباشد. بحث و نتیجهگیری: نتایج بیان گر قابلیت تکنیک‌های RS و GIS به همراه مدلهای آماری مبتنی بر تحلیل‌های رگرسیونی در بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی میباشد. نتایج و رهیافت تحقیق حاضر میتواند در مدیریت، برنامهریزی و سیاستگذاری منابع آب زیرزمینی در دشتهای ممنوعه به‌خصوص دشت اردبیل مؤثر واقع شود و همچنین در انتخاب و شناسایی مکان‌های اولویت‌دار برای مدیریت کاربریها و آبهای زیرزمینی مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تحلیلی بر نابرابری‌های فضایی با تأکید بر شاخص‌های کیفیت مسکن (نمونه موردی: مناطق شهری اردبیل)
عطا غفاری گیلانده حسین نظم فر علیرضا محمدی پروین ده ده زاده سیلابیزمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست‌به‌گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئله‌ای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود چکیده کاملزمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست‌به‌گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئله‌ای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود واحد های مسکونی است و درعین‌حال آنچه به کیفیت واحد های مسکونی بازمی‌گردد تقریباً در بسیاری از نقاط دنیا رعایت نمی شود. این در حالی است که برای برنامه ریزی و برنامه ریزی مسکن هر شهر، پیدا کردن پاسخ سنجش فضایی کیفیت مسکن از ملزومات اساسی به شمار می آید. بنابراین هدف از پژوهش حاضر سنجش نابرابری های فضایی شاخص‌های کیفیت مسکن در سطح شهر اردبیل به منظور انجام برنامه ریزی بهتر برای بخش مسکن این شهر می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف از نوع کـاربردی و ازنظر ماهیـت و روش تحقیـق مورداستفاده از نــوع روش های توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز از داده های بلوک های آماری سال 1390 شهر اردبیل استخراج‌شده‌اند. جامعه آماری پژوهش بلوک های آماری شهر اردبیل در سال 1390 است. برای بررسی وضعیت نابرابری شاخص‌های کیفیت مسکن و شناخت الگوی فضایی گسترش این نابرابری از مدل های آمار فضایی، تحلیل لکه های داغ (Hot Spot Analysis) و خود همبستگی فضایی (Morans I)، در نرمافزار Arc/GISاستفاده‌شده است. یافته ها: بر اساس بررسی های انجام‌گرفته، بلوک های شهر اردبیل به لحاظ شاخص‌های کیفیت مسکن در وضـعیت نـا برابر قـرار دارند به‌گونه‌ای که، محلات و مناطق واقع در بخش های شمالی و شمال غربی به لحاظ برخورداری از شاخص‌های کیفیت مسکن در وضعیت نا مطلوبی می باشند و محلات مرکزی و جنوبی شهر از این نظر از وضعیت بهتری برخوردار می باشند. بحث و نتیجه گیری: الگوی توزیع نا برابری شاخص‌های کیفیت مسکن در شهر اردبیل به صورت خوشه ای بوده و همچنین بین کیفیت مسکن و طبقات اجتماعی در شهر اردبیل رابطه معنا داری وجود دارد. درنتیجه میبایست برنامه ریزی های شهر به ویژه برنامه ریزی های مسکن برای شهر اردبیل در بخش های شمالی و شمال غربی (بافت روستا-شهری) بیشتر موردتوجه و مدنظر قرار گیرند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی برروی کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل )
سمانه پیران قرنی نمین امیر حسین جاوید جمال قدوسیعلوم و تکنولوژی محیط زیست، دورهبیستم، شماره سه ، پاییز 97 بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی برروی کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل ) سمانه پیران قرنی نمین[1]* pnsamaneh@yahoo.com امیر حسین جاوید[2] جمال قدوسی[3] تاریخ چکیده کاملعلوم و تکنولوژی محیط زیست، دورهبیستم، شماره سه ، پاییز 97 بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی برروی کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل ) سمانه پیران قرنی نمین[1]* pnsamaneh@yahoo.com امیر حسین جاوید[2] جمال قدوسی[3] تاریخ دریافت:29/11/93 تاریخ پذیرش:6/3/94 چکیده زمینه و هدف : با توجه به بحران آب در کشور به خصوص در چند دهه اخیر، بررسی کیفیت آب های زیرزمینی و شناسایی عوامل مؤثر در کاهش کیفیت این منبع آبی،امر مهمی به شمار می رود. اطلاعات موجود از وضعیت آب های زیرزمینی استان اردبیل حاکی از آن است که به لحاظ عدم وجود آب سطحی مازاد، قسمت اعظم آب مصرفی در منطقه مورد مطالعه از منابع آب های زیرزمینی تأمین می شود. مهم ترین فرآیندهای زمین ریخت شناسی قابل مطالعه از نظر آب های زیرزمینی، مخروط افکنه ها و پادگانه های آبرفتی می باشند. لذا در این تحقیق سعی بر این است که بین اشکال و فرآیندهای زمین ریخت شناسی دشت اردبیل و منابع آب زیرزمینی آن رابطه ای برقرار شود تا بر اساس آن چه که در طبیعت دیده می شود، منابع آب زیرزمینی حدس زده شود. روش بررسی : در این پژوهش، برای بررسی کیفی نمونه آب زیرزمینی،داده های کیفی چاه ها از سازمان آب منطقه ای اردبیل اخذ گردید، هم چنین از نرم افزار Arc GIS برای ترسیم نقشه ها استفاده شد. یافته ها : میزان EC آب های زیرزمینی در دشت اردبیل بین 6580-267 میکرو زیمنس بر سانتی متر(با متوسط حدود 1284 میکرو زیمنس بر سانتی متر) طی سال های 1383، 1387 و1392 تغییر کرده است . بحث و نتیجه گیری : نتیجه مطالعه نشان می دهد که خصوصیات شیمیایی سازندهای زمین شناسی تأثیر گذارترین عامل بر کیفیت منابع آب زیرزمینی در منطقه می باشد . واژه های کلیدی : منابع آب زیرزمینی، زمین ریخت شناسی، دشت اردبیل . J.Env. Sci. Tech., Vol 20, No.3, Autumn, 2018 Effect of geological formation on the quality of groundwater )Case study: Ardebil Plain ( Samaneh Piran Gharni Namin[4]* pnsamaneh@yahoo.com Amir H. Javid[5] Jamal Ghoddousi[6] Date Received: February 18, 2015 Admission Date:May 27, 2015 Abstract Background and Objective: Considering the water crisis, especially in the last decades, investigation of groundwater quality and identification of the factors contributing to the decline of water quality in this resources are important. The information on available sources of groundwater in Ardebil show that, in the absence of excess surface water, much of the water consumed in the study area comes from groundwater sources. The most significant processes of geomorphologic study of groundwater are alluvial fans and terraces waters. Therefore, in this study it has been attempted to establish a relationship between the shapes and surface morphology of Ardebil plain and its groundwater resources tin order to estimate the groundwater resources based on what has been observed in the nature. Methods: In this study, to assess the quality of the groundwater samples, the quality data from wells was received from the Regional Water Company of Ardebil. Also the Arc GIS software was used to draw the maps. Findings: EC of groundwater in the Ardebil plain has been changed from 267 to 6580 μs/cm (with an average of about 1284 μs/cm) during the years 1994, 1998 and 2013. Discussion and Conclusions: The results show that the chemical properties of geologic formations are the most influential factors in the quality of groundwater resources in the region. Keywords: Groundwater, Geomorphologic, Ardebil Plain. مقدمه نزولات جوی و آب های سطحی در عبور از میان سازندهای مختلف زمین شناسی، املاح موجود در آن ها را در خود حل می کنند. از این رو، کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی، به نوع تشکیلات یا سازندی بستگی دارد که آب از میان فضاهای خالی آن عبور می کند. هم چنین مدت توقف آب در زیر زمین نیز در کیفیت و شوری آب نقش مؤثری دارد، زیرا آب هرچه در میان رسوبات زمین بیشتر باقی بماند، شورتر می شود. در یک سیستم زمین شناسی، ماهیت و توزیع آکیفر ها(آبخوان ها) و آکی تاردها از لیتولوژی، چینه شناسی و ساختمان زمین شناسی سازندها و نهشته ها تأثیر می پذیرد(1). از آن جا که سازندهای زمین شناسی از نظر خصوصیات سنگ شناسی متفاوت اند، آب حاصل از آن ها نیز دارای کیفیت گوناگونی است(2) . پژوهش های زمین ریخت شناسی به علت ارایه شاخص هایی برای اکتشاف آب زیرزمینی و هدایت سریع پژوهش گران به نقاط دارای منابع آب، مورد توجه ژئومورفولوژیست ها قرار گرفته است. به دلیل اهمیت موضوع در دنیا، مطالعات زیادی ویژگی های کیفی منابع آب، به ویژه آب های زیرزمینی را مورد بررسی قرار داده اند. نویسندگانی مانند (3) Lee (2001) و (4) (2008) et alو Ciminoبرای به دست آوردن تصویر کاملی از پدیده شوری و نفوذ آب های شور به آبخوان ها، روش های ژئوفیزیک و ژئوشیمی را به طور توأمان انتخاب کردند. (5) Heath and Trainer (1968) و (6) Mollard(1968) یک سری شاخص های توپوگرافی و زمین ریخت شناسی ارایه نموده اند. در زمینه کیفیت منابع آب و خاک کشور ایران و شوری آن ها، پژوهش های ارزش مندی توسط دانشمندان متعدد انجام شده است. برای مثال برخی مطالعات مانند فیض نیا (1378) (7)، علوی پناه و همکاران(1384) (8) و غیره به بررسی علل تغییر کیفیت منابع و مؤلفه های شور شدن آب و خاک در نقاط مختلف کشور پرداختند. به عقیده رجایی (1373) (9)، نهشته های آبرفتی محتوی آب زیرزمینی به چرخه ژئومورفولوژی تعلق دارند. بررسی منابع آب زیرزمینی در دشت اردبیل، علاوه بر این که نقش ژئومورفولوژی را در شکل گیری چنین منابعی روشن می سازد، این امکان را نیز به وجود می آورد تا بتوان نقش سازندهای زمین شناسی را در کیفیت آب های زیرزمینی منطقه مشخص نمود. پژوهش های زمین شناسی و زمین ریخت شناسی به دلیل ارایه شاخص هایی برای اکتشافات آب زیرزمینی و هدایت سریع پژوهش گران برای کشف نقاط دارای منابع آب زیرزمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. لذا در این تحقیق سعی بر این است که بین اشکال و فرآیندهای زمین ریخت شناسی دشت اردبیل و منابع آب زیرزمینی آن رابطه ای برقرار گردد تا بر اساس آن چه که در طبیعت دیده می شود، منابع آب زیرزمینی حدس زده شود. مواد و روش ها دشت اردبیل در شمال غرب ایران و در حدفاصل طول های جغرافیایی ٤٦,٤٧٠ تا ٤١,٤٨٠شرقی و عرض های جغرافیایی ٥٥,٣٧٠تا ٤٨,٣٨٠شمالی واقع شده است. این دشت از شمال به ارتفاعات مرزی بین ایران و آذربایجان، از شرق به ارتفاعات تالش، از جنوب به آرپاچای و از غرب به دامنه کوه سبلان ختم می شود و و دارای حوزه آبریزی معادل 853 کیلومترمربع می باشد. حداقل ارتفاع در پست ترین نقطه دشت اردبیل حدود 1300 متر و حداکثر ارتفاع در دهستان ویلکیج شمالی 1845 متر از سطح دریا می باشد (شکل 1) . شکل 1- نقشه موقعیت مکانی دشت اردبیل Picture1. Location map of Plain Ardebil روش مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی آینده نگر می باشد. از آن جا که بخشی از مطالعه مربوط به بررسی وضعیت موجود بوده، بنابراین روش مطالعه این قسمت را روش توصیفی تشکیل می دهد و از طرف دیگر چون رابطه بین عواملی مانند زمین ریخت شناسی و آب های زیرزمینی مورد مطالعه قرار گرفته و این قسمت از روش مطالعه از عامل شروع و به نتیجه منتهی شده، به این ترتیب روش مطالعه در این قسمت از نوع تحلیلی آینده نگر می باشد. درمطالعه حاضر که بیشتر دیدگاه زمین ریخت شناسی دارد ،سعی شده با تاکید بر عوامل زمین ریخت شناسی و شاخص های آن ها آب های زیرزمینی مطالعه گردد. در این پژوهش پس از شناسایی منطقه مورد مطالعه با استفاده از نقشه های توپوگرافی در مقیاس 1:50000 و زمین شناسی در مقیاس 1:100000 سازمان زمین شناسی کشور، برای بررسی کیفی نمونه آب زیرزمینی در دشت اردبیل، داده های کیفی سه حلقه چاه عمیق به عنوان نمونه برای شش متغیر شامل مجموع کاتیون ها (سدیم، منیزیم و کلسیم)، مجموع آنیون ها (سولفات، کلر و بی کربنات)، TH (سختی کل)، EC (هدایت الکتریکی) و TDS (کل مـواد جامــد محلـول) در سال های 83، 87 و 93 از سازمان آب منطقه ای اردبیل اخذ گردید. برای بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی بر روی کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه نیز علاوه بر مطالعات صحرایی و بررسی نقشه های زمین شناسی موجود، اقدام به مطالعه وضعیت و گسترش تشکیلات زمین شناسی گردید. هم چنین از نرم افزار Arc GIS برای ترسیم نقشه ها استفاده شد. جامعه آماری این مطالعه دشت اردبیل، پهنه تحت پوشش و در برگیرنده آب خوان موجود می باشد. روش های نمونه گیری نیز با توجه به نوع داده ها به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و سیستماتیک می باشد (شکل 2) و (جدول1) . شکل2- نقشه دشت اردبیلو چاه های اطراف آن Picture2. Map of Plain Ardebil and surrounding wells جدول 1- شرح مختصری از روش تحقیق Table 1. Brief description of the research method مختصات جغرافیایی زمان نمونه برداری روش نمونه برداری آزمایش utmy utmx چاه شماره 1 38° 16' 42° 29' 92 - 1383 تصادفی ساده آنالیز کیفی آب چاه شماره 2 ́ 38° 16' 42° 26' 92 - 1383 تصادفی ساده آنالیز کیفی آب چاه شماره 3 38° 15' ٤2° 28' 92 - 1383 تصادفی ساده آنالیز کیفی آب یافته ها خصوصیات طبیعی منطقه مورد مطالعه 1) زمین شناسی روند موجود در این ناحیه از واحد زمین ساختی البرز آذربایجان تبعیت می کند و غالبا̋ متغیر است. فعالیت های تکتونیکی منطقه و هم چنین فعالیت های آتشفشانی کوه سبلان در دوران سوم، عوامل اساسی در شکل گیری ساختمان زمین شناسی منطقه بوده و وجود تشکیلات خروجی آذرین که اراضی رسوبی را می پوشانند مؤید این مسأله است. از طرفی به نظر می رسد چاله دشت اردبیل نیز در نتیجه فعالیت گسل های عمده منطقه در این دوران به وجود آمده باشد. در همین حال گستره رسوبات آبرفتی کواترنری و عصر حاضر در سطح دشت اردبیل قابل توجه بوده و سرتاسر دشت و حواشی آن را می پوشاند. رسوبات آبرفتی مذکور متشکل از شن، ماسه، سیلت و به مقدار خیلی کم کنگلومرا می باشد که در پهنای دشت و با تغییرات جانبی مشاهده می شود. این رسوبات بیشتر حاصل فرسایش و تخریب سنگ های آندزیتی و آهکی ارتفاعات پیرامون منطقه است. بخش اعظم دشت اردبیل در واحد زمین شناسی Qt2 (رسوبات پادگانه آبرفتی جوان و مخروط افکنه ها) واقع شده است (شکل 3) . شکل3- نقشه واحدهای زمین شناسی محدوده مورد مطالعه Picture3. Map of geological units of study area 2) خاک شناسی بر طبق طبقه بندی های جدید، خاک های دشت اردبیل اساسا از نوع خاک های قهوه ای هستند که بیشتر به صورت خاک های قهوه ای، قهوه ای تیپیک، خاک های قهوه ای سخت شده و خاکستری قهوه ای قابل مشاهده می باشند. خاک ها در محدوده مورد مطالعه عمدتا از نوع خاک های رسوبی دانه ریز هستند که از فرسایش شدید مواد اولیه اصلی به وجود آمده اند، و نیز از نوع رس و سیلت می باشند که به مقدار کم شن و ماسه همراه دارند. این خاک ها جزء خاک های قهوه ای به شمار می روند که از نظر دانه بندی بافت ریز داشته و بنابراین ضریب تخلخل آن ها بسیار پایین است. قابلیت نفوذ این خاک ها در صورتی که دارای رس باشند ضعیف بوده و به هنگام بارندگی ابتدا مقداری آب جذب کرده و سپس یک لایه تقریبا غیرقابل نفوذ به وجود می آورند. بنابراین خاک غالب دشت اردبیل از نوع خاک های عمیق رسی انتقالی و شنی برجا و با بافت های سنگین تا سبک می باشد (شکل 4) . شکل 4- نقشه خاک شناسی(بافت خاک) محدوده مورد مطالعه Picture4. Soil science map (soil texture) of the study area 3)کاربری اراضی در دشت اردبیل مراتع و اراضی باز بایر و زراعی است، به طوری که مراتع نیز از نوع مراتع تخریب شده تا نیمه تخریبی می باشند. ضمنا“ فردوگاه شهر اردبیل نیز در این دشت قرار دارد (شکل 5) . شکل 5- نقشه کاربری اراضی محدوده مورد مطالعه Picture5. Land use map of the study area 4) شیب منطقه : ناحیه دشتی با شیب کمتر از 5 % بخش وسیعی از محدوده مورد مطالعه را فرا گرفته است و به تدریج در دامنه های اطراف بر میزان شیب افزوده می شود . 5) آب خوان دشت اردبیل عمدتأ از رسوبات دانه ریز (رس، سیلت و مقدار کمی ماسه و شن ) تشکیل شده که این مواد دارای نفوذ پذیری کمی هستند. از نظر ریخت شناسی زمین ها با ریخت تپه ماهوری و ارتفاعات نه چندان چهره ساز قرار گرفته اند. آبراهه ها عمق چندانی ندارند و ارتفاع بالاترین نقطه تا کف آبراهه بلندی متوسط دارد. با توجه به موقعیت لایه ها، شیب و جنس آن ها و مجموعه عوامل فرسایشی، چهره زود فرسایی را در سطح زمین ایجاد نموده است. وجود آبرفت ها و خاک های سطحی نیز به عنوان عوامل مؤثر دیگری، فرم سطح و یا تقریبا حدودی را در سطح زمین باعث شده اند (شکل 6) . شکل 6- نمایش محدوده آب خوان دشت اردبیل Picture6. Show the watershed area of plain Ardebil 6) نتیجه بررسی تأثیر وضعیت کلی کیفیت آب های زیرزمینی در دشت اردبیل دشت اردبیل واقع در شمال شهر اردبیل متشکل از اراضی پست جلگه ای است که ارتفاع آن از سطح دریا بین 1334-1310 متر تغییر می کند. در این دشت به دلیل محدود بودن منابع آب سطحی، بخش اعظم آب مورد نیاز از منابع آب زیرزمینی تأمین می شود، به طوری که در گستره 115000 هکتاری دشت اردبیل حدود 135 چاه حفر گردیده است که تأمین کننده آب مورد نیاز مصارف مختلف به ویژه کشاورزی هستند. حوضه آب خوان این دشت به دلیل شرایط ویژه توپوگرافیکی، طبیعی و اقلیمی نشانگر حساس و آسیب پذیر بودن آن می باشد، از این رو کیفیت آب زیرزمینی و مدیریت آن از جمله اقدامات اساسی و مورد نیاز در این منطقه می باشد. نتایج به دست آمده از مطالعات پیشین در این دشت نشان داده است که آب خوان این دشت از نوع آبخوان های آزاد است. این در حالی است که در بعضی از نقاط آن مانند بخش های جنوب شرقی و شرق، آب خوان های معلق سطحی نیز وجود دارند. علاوه بر این، ضخامت ناحیه اشباع آب خوان نیز در نقاط مختلف دشت یکسان نبوده و بین 220-200 متر تغییر می کند. اطلاعات موجود در منابع قابل دسترس از وضعیت آب های زیرزمینی استان حاکی از آن است که پتانسیل آبی استان حدود 371/15 میلیارد مترمکعب است که 5/9 میلیارد متر مکعب آن به صورت آب های سطحی و جاری و بقیه از منابع آب های زیرزمینی تأمین می شود. عمق بحرانی آب در منطقه، حدود 60/2 متر برای خاک های سنگین، حدود 30/2 متر برای خاک های سبک و حدود 45/2 متر برای خاک های متوسط می باشد. در اراضی دشت مرکزی عمق آب زیرزمینی کمتر بوده و رقمی معادل 8/1 4/1 متر را نشان می دهد. برداشت از آب های زیرزمینی به ترتیب در شهرستان های اردبیل و نمین نسبت به سایر شهرستان های استان بالا بوده و بیشترین میزان برداشت مربوط به منابع آب های زیرزمینی دشت اردبیل می باشد.نتیجه بررسی حاصل از آنالیزهای کیفیت نمونه های آب زیرزمینی در سه حلقه چاه عمیق موجود مربوط به سال های 1383،1387و 1392 در جداول (4) (2) ارایه شده است . جدول2- نتیجه آنالیز نمونه آب های زیرزمینی مربوط به سه حلقه چاه عمیق در سال 1383 Table 2. The result of an analysis of groundwater samples of three deep wells in 2004 شماره چاه pH آنیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) کاتیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) TDS (میلی گرم بر لیتر) TH (میلی گرم بر لیتر) EC (میکرو موس بر سانتی متر) HCO3- CL- SO4-- Ca++ Mg++ Na+ 1 43/7 2/3 8/5 92/5 1/5 98/0 7/7 2/1843 3090 00/28 2 55/7 9/3 3/6 48/6 1/6 10/1 9/7 4/2111 3600 00/33 3 66/7 8/4 8/6 91/6 4/7 42/1 5/9 5/2356 4410 8/36 جدول3- نتیجه آنالیز نمونه آب های زیرزمینی مربوط به سه حلقه چاه عمیق در سال 1387 Table 3. The result of an analysis of groundwater samples of three deep wells in 2008 شماره چاه pH آنیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) کاتیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) TDS (میلی گرم بر لیتر) TH (میلی گرم بر لیتر) EC (میکرو موس بر سانتی متر) HCO3- CL- SO4-- Ca++ Mg++ Na+ 1 51/7 8/4 1/6 41/6 9/5 27/1 8/8 9/2129 5/358 28/33 2 78/7 9/4 9/6 89/6 3/7 31/1 2/9 00/2336 5/430 50/36 3 81/7 2/5 4/7 11/7 5/7 53/1 4/10 2505 5/451 1/39 جدول4- نتیجه آنالیز نمونه آب های زیرزمینی مربوط به سه حلقه چاه عمیق در سال 1392 Table 4. The result of an analysis of groundwater samples of three deep wells in 2013 شماره چاه pH آنیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) کاتیون ها (میلی اکی والان بر لیتر) TDS (میلی گرم بر لیتر) TH (میلی گرم بر لیتر) EC (میکرو موس بر سانتی متر) HCO3- CL- SO4-- Ca++ Mg++ Na+ 1 59/7 9/5 5/6 67/6 4/7 73/1 2/10 2464 5/461 5/38 2 92/7 2/6 1/7 21/7 7/7 84/1 1/11 2/2633 4770 1/41 3 96/7 5/6 7/7 33/7 9/7 99/1 9/11 5/2804 4895 8/43 بررسی روند تغییرات کیفیت آب های زیرزمینی بر اساس جداول فوق الذکر، نشانگر روند افزایشی کلیه پارامترهای کیفی آب شاملpH، EC ،TDS ،TH و مجموع کاتیون ها و آنیون ها است . بحث و نتیجه گیری با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده از انجام این مطالعه، می توان نتیجه گیری نهایی را به شرح زیر ارایه نمود : الف)کیفیت آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه به تنهایی تحت تأثیر خصوصیات شیمیایی سازندهای زمین شناسی نمی باشد، به طوری که خاک شناسی و کاربری اراضی نیز بر کیفیت آب منابع زیرزمینی در منطقه تأثیر گذار می باشند. این یافته با نتایج تحقیقات Heath and Trainer (1968) ، Mollard(1968) ، فیض نیا (1378) و علوی پناه و همکاران(1384)، هم خوانی دارد . ب) با توجه به نوع آبرفت و ضخامت آن در منطقه تحقیق که بین 220-200 متر تغییر می کند و از نوع رسوبات آبرفتی Qt2(آبرفت های درشت دانه متشکل از رس، سیلت و سنگریزه ها) و قلوه سنگ های آهکی، گچی، رسوبی، شیست، ماسه سنگ و آذرین از نوع آندوزیت می باشد و با نظر به خصوصیات خاک منطقه که از نوع خاک های برجا در بخش اعظم گستره دشت و انتقالی در کوهپایه ها به ویژه بخش های جنوبی، شمال شرق و شمال غرب می باشد، (این موضوع متأثر از آبشویی های طبیعی ناشی از بارش ها و جریان روانآب های سطحی به خصوص در کوهپایه ها و تمرکز روانآب ها در بخش مرکزی دشت و جریان یافتن آن ها به سمت شمال شرقی و عملیات زراعت آبی که از طریق بهره برداری از آب های زیرزمینی آب مورد نیازشان تأمین می شود) کیفیت آب های زیرزمینی تحت تأثیر خصوصیات و ویژگی های زمین شناسی، خاک و کاربری اراضی قرار می گیرد . ج) با توجه به همه خصوصیات شیمیایی عوامل ذکر شده در فوق، تغییرات ادواری پارامترهای کیفی آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه و روند افزایشی مقادیر آن ها شامل PH ،TDS ،TH و EC، می توان نتیجه گرفت که در بین خصوصیات محیطی منطقه بیشترین تأثیر را خصوصیات شیمیایی سازندهای زمین شناسی و کمترین تأثیر را کاربری اراضی بر کیفیت و آلودگی آب های زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه دارند (رابطه1) . رابطه (1) : خصوصیات کاربری اراضی < خصوصیات شیمیایی خاک شناسی< خصوصیات شیمیایی سازندهای زمین شناسی علت تأثیر خصوصیات شیمیایی سازندهای زمین شناسی و خاک شناسی در مقایسه با تأثیر خصوصیات کاربری اراضی را می توان در نقش و عملکرد خاک و سازندهای زمین شناسی در جذب و فیلتر کردن مواد آلاینده دانست . د) مطالعات نشان می دهد که سفره های آب زیرزمینی دشت اردبیل عمدتأ از رسوبات دانه ریز در حد رس، سلیت ومقدار کمی ماسه و شن تشکیل شده است که نفوذ پذیری و قابلیت انتقال این مواد کم است. لذا این امر باعث شده است که سرعت جریان آب زیرزمینی خیلی کند باشد و زمان ماندگاری آب زیرزمینی در داخل سفره زیاد شود که در نهایت منجر به تنزل کیفیت آب زیرزمینی آبخوان ها در منطقه می شود . ﻫ) بازدیدهای صحرایی و نقشه موقعیت چاه های منطقه نیز نشان می دهد که چاه ها از پراکندگی مناسب در سطح دشت برخوردارند و نمونه ها وضعیت کلی آب زیرزمینی را به خوبی مشخص می کنند . Reference Frezze,R.A and Cherry, J. A. , 1979, “Groundwater”. Prentice Hall,Inc. Velayati,S. ,2009, “Hydrogeology of soft and complex formations”. Mashhad University Jihad. Pp.216.(In Persian). Lee,S.H., Kim, K.G., Ko, I., Lee,S.G., Hwang, H.S ., 2001, “Geochemical and geophysical monitoring of salin water intrusion in Korean paddy fields” ,Environ.Geochem.Health. 24.277-291. Cimino,A., Cosentio,C., Oieni,A., Tranchina,L., 2008, “A geophysical and geochemical aproach for seawater intrusion assessment in the Acquedolci Coastal aquifer ( Northern Sicily) ”, Environ.Geol. 55 (7). 1473-1482. Heath and Trainer , 1968, “Introduction to ground water hydrology”, NewYork, John Wiley. Mollard, H. D. , 1968, “The role of photointerpretation in finding groundwarter sources in Western Canada”, proc, 2nd Seminar on air photo interpretation in the development of Canada, The Queen's Printer, Ottawa, Pp. 57-75. Feyznia.S. ,2000, “Causes of desertification geology in the western central basin (Qom-Kashan)” , Forest Research Institute, Pastures and Desert Research.(In Persian). Alavipanah.K., Khodaei.K., Jafarbeyglou.M. ,2006, “Study of the efficiency of satellite data in the quality of water on the two sides of the band-pass the Lake Urmia”, Geographic research, No.53.Pp.57-69.(In Persian). Rajaei.A H., 1995, “Application of geomorphology and environmental management”, Qomes.(In Persian). 1- دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران *(مسئول مکاتبات). 2- دانشیارگروه مهندسی محیط زیست، آب و فاضلاب و منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران . 3- استادیار دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران، ایران . 1-M.Sc. Student of Environmental Pollution, Department of Environment and Energy, Science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran*(Corresponding Author). 2- Associate Professor of Environmental Engineering - Water Pollution, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. 3- Assistant Professor, Department of Environment and Energy, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تحلیل تناسب اراضی جهت استقرار نیروگاه¬های بادی در استان اردبیل با استفاده از مدلAHP و SAW در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
حمیدرضا جعفری علی عزیزی حسین نصیری سپیده عابدیمکان‌یابی محل مناسب جهت احداث مزارع بادی مانند هر پروژه مهندسی دیگر، به اطلاعات پایه و برنامه‌ریزی دقیق نیازمند است. در فرآیند بهره‌برداری از انرژی باد پس از تأیید پتانسیل باد، مسئله‌ای که مهم می‌نماید مکان گزینی مزارع بادی با توجه به معیارهای م چکیده کاملمکان‌یابی محل مناسب جهت احداث مزارع بادی مانند هر پروژه مهندسی دیگر، به اطلاعات پایه و برنامه‌ریزی دقیق نیازمند است. در فرآیند بهره‌برداری از انرژی باد پس از تأیید پتانسیل باد، مسئله‌ای که مهم می‌نماید مکان گزینی مزارع بادی با توجه به معیارهای متعدد فنی، اقتصادی-اجتماعی و طبیعی است. پژوهش حاضر به تحلیل تناسب اراضی جهت استقرار مزارع بادی در استان اردبیل با در نظر گرفتن عواملی چون پتانسیل باد، نقشه کاربری اراضی، ارتفاع، شیب، فاصله از شهر، فاصله از روستا، فاصله از فرودگاه، فاصله از پهنه‌های آبی و فاصله از شبکه راه‌های ارتباطی اصلی می پردازد. بدین منظور ابتدا داده های 9 پارامتر تأثیرگذار منطقه مورد مطالعه در محیط [1]GIS آماده سازی گردید و با استفاده از روش های AHP[2]و SAW[3] وزن هر معیار و وزن کلاس های هر معیار محاسبه شد. در مرحله بعد، نواحی دارای محدودیت برای مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی حذف گردید. سپس با استفاده از توابع تحلیلی GIS، کل محدوده برای هر یک از معیارهای تعیین شده پهنه بندی شد. در نهایت با تلفیق نقشه های پهنه بندی شده بر اساس وزن اکتسابی از روش های AHPو SAW، نقشه نهایی هر دو روش در پنج کلاس از کاملاً مناسب تا نامناسب تهیه شد. مقایسه نتایج بیانگر این مطلب می‌باشد که AHP نسبت به SAW نتایج محتاطانه تری را ارایه می‌کند. همچنین طبقه کاملاً مناسب حاصل از دو روش مورد استفاده با وجود تفاوت در مقدار مساحت، نشان دهنده این موضوع است که دشت اردبیل و دامنه‌های کوه سبلان می‌تواند به عنوان مکانی مناسب جهت بهره‌گیری از انرژی باد مورد توجه قرار گیرد. [1]- Geographic Information System [2] - Analytic Hierarchy Process [3] - Simple Additive Weighting پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - تحلیل فضایی شاخص‌های شهر سالم در سکونتگاههای شهری (مطالعه موردی: استان اردبیل)
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج سعیده علوی ثریا عشقیزمینه و هدف: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل‌های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی این که چه شهری سالم است یا این که در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرا چکیده کاملزمینه و هدف: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل‌های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی این که چه شهری سالم است یا این که در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرار دارد، هنوز مساله‌ای پیچیده و مبهم می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی وضعیت شاخص‌های شهر سالم در سکونت گاه‌های شهری استان اردبیل، انجام شده است و شهرستانهای استان اردبیل بر اساس 42 معیار از شاخص‌های شهر سالم رتبه‌بندی و سطح‌بندی شده‌اند. در این پژوهش وزن معیارهای شهر سالم با روش فرایند تحلیل شبکه‌ای(ANP) تعیین‌شده سپس به‌منظور ارزیابی سکونت گاه‌های شهری، از مدل تصمیم‌گیری چندمعیارهTOPSIS استفاده گردید. یافتهها: تحلیل فضایی وضعیت شاخص‌های شهر سالم در سکونت گاه‌های شهری استان اردبیل، حاکی از آن است که شهرستانهای کوثر، نمین و سرعین بهعنوان شهرستانهای برخوردار ، شهرستانهای خلخال، نیر، گرمی و بیله سوار نیمه برخوردار و شهرستانهای مشگین‌شهر، پارس‌آباد و اردبیل کم برخوردار میباشند. بحث و نتیجهگیری: نتایج بررسی نشان میدهد رابطه معنیداری بین جمعیت و رتبه هر شهرستان وجود دارد به‌طوری‌که شهرستانهای پارس‌آباد، مشگین‌شهر و اردبیل که پرجمعیت‌ترین شهرستانهای استان میباشند در دامنه کم برخوردار از شاخص‌های شهر سالم قرارگرفته‌اند. نتایج حاصل از پژوهش به‌صورت فضایی در محیط GIS ترسیم‌شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - زیست سنجی و طبقه بندی کیفی رودخانه بالخلو بر اساس شاخص بیولوژیک (فون ماهیان)
نغمه جعفرزاده ابراهیم فتایی صابر وطن دوست غلامرضا حاتمی سید محمود شریعتزمینه و هدف: رودخانه بالخلو به عنوان یکی از سرشاخه های اصلی رود قره سو اردبیل و تامین کننده آب سد یامچی میباشد. این سد به منظور تامین آب مناطق کشاورزی و آب شرب شهرهای اردبیل و سرعین مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به وجود منابع آلاینده مختلف مانند پساب مناطق مسکونی، چکیده کاملزمینه و هدف: رودخانه بالخلو به عنوان یکی از سرشاخه های اصلی رود قره سو اردبیل و تامین کننده آب سد یامچی میباشد. این سد به منظور تامین آب مناطق کشاورزی و آب شرب شهرهای اردبیل و سرعین مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به وجود منابع آلاینده مختلف مانند پساب مناطق مسکونی،صنعتی و کشاورزی و آب‌گرم معدنی، بررسی کیفی این رودخانه بــرای حفظ حیــات آن ضــروری می باشد. روش تحقیق: این مطالعه به منظور ارزیابی بیولوژیک رودخانه بالخلو بر اساس جمعیت و گونه ماهیان رودخانه در 5 ایستگاه و در دو فصل کم آبی و پر آبی در سال آبی 89-90 انجام گرفته است. در این مطالعه نمونه برداری از ماهیان توسط دستگاه الکترو شوکرانجام شد و پارامتر های فیزیکی و شیمیایی نیز همزمان اندازه گیری گردیدند. همچنین برای افزایش‌دقت از شاخص تنوع شانون وینر و غنای تاکزونی استفاده گردید. یافته ها: در این مطالعه 8 گونه ماهی متعلق به چهار خانواده شناسایی شد که بیشترین تعداد را خانواده کپور[1] ماهیان داشتند. نتایج شاخص شانون بین0(ایستگاه سوم) تا 33/1(ایستگاه پنجم) در فصول نمونه برداری متفاوت بود. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان دادکه شاخص شانون نمایه مناسبی برای ارزیابی کیفی در این رودخانه می باشد. نتایج ارزیابی فیزیکوشیمیایی تایید کننده نتایج ارزیابی شاخص های غنای گونه ای و شانون بود. در نهایت با مقایسه پارامتر های فیزیکی و شیمیایی و شاخص های بیولوژیک کیفیت آب رودخانه بالخلو در محدوده مطالعاتی به سه ناحیه آلودگی کم (ایستگاه های چهارم و پنجم)، متوسط (ایستگاه های اول و دوم) و بالا (ایستگاه سوم) کلاسه بندی گردید. 6- Cyprinidae پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - سنجش و اولویت‌بندی عوامل موثر برکشاورزی پایدار از دیدگاه مروجان جهاد کشاورزی استان اردبیل
وکیل حیدری ساربانرایج شدن کشاورزی متعارف، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به دلیل به کارگیری نهاده‌های نوین کشاورزی سبب بالا رفتن بهره‌وری و بازدهی تولید محصولات کشاورزی و سبب تغییرات بسیار و پایین آمدن ریسک ذاتی فعالیت های کشاورزی شده، اما سبب وارد آمدن هزینه‌های قابل توجهی از قبیل فرسایش چکیده کاملرایج شدن کشاورزی متعارف، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به دلیل به کارگیری نهاده‌های نوین کشاورزی سبب بالا رفتن بهره‌وری و بازدهی تولید محصولات کشاورزی و سبب تغییرات بسیار و پایین آمدن ریسک ذاتی فعالیت های کشاورزی شده، اما سبب وارد آمدن هزینه‌های قابل توجهی از قبیل فرسایش خاک سطحی، آلودگی آبهای زیر زمینی، افول کشاورزی خانوادگی، غفلت روز افزون از شرایط‌کاری و معیشتی کارگران، هزینه‌های بالای تولید و عدم هماهنگی شرایط اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی نیز شده است و در طی دودهه گذشته، بشر برای حل این مشکلات؛ در پی یافتن راهکارهای موثری بوده است که یکی از آنها حرکت در جهت کشاورزی پایدار است. هدف این مقاله سنجش و اولویت‌بندی عوامل موثر بر توسعه کشاورزی پایدار از دیدگاه مروجان جهاد کشاورزی استان اردبیل میباشد. در این تحقیق، روش کار به صورت پیمایشی بوده و اطلاعات از طریق پرسشنامه از 160 نفر از مروجان جهاد کشاورزی استان‌اردبیل جمع‌آوری گردیده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با دادههای کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسشنامه تحقیق 78/0بدست آمد. در دادههای بدست آمده با استفاده از تکنیک AHP فازی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. نتایج پژوهش نشان میدهد که از بین عوامل موثر بر توسعه کشاورزی پایدار؛ عامل آموزشی در استان اردبیل، موثرترین عامل بوده و عوامل محیطی، فردی، اقتصادی و روانشناختی در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - ژنوتایپینگ ویروس برونشتی عفونی پرندگان در گله های گوشتی استان اردبیل در سال 2016
سمیرا ذاکری آرش قلیان چی لنگرودی محمد رضا ذولفقاری محمد سلیمانی علی یوسف زاده کلخوران امیر مدیری همدانچکیده ویروس برونشیت عفونی (IBV) عامل بیماری ویروسی حاد تنفسی در طیور همراه با رال‌های تنفسی و سرفه و عطسه میباشد. کرونا ویروس‌ها طیف گسترده‌ای از بیماریهای تنفسی، رودهای، کبدی، عصبی با حدت‌های مختلف در گربه‌ها، سگها، خوک‌ها، جوندگان، گاو، پرندگان و انسان ایجاد می‌کن چکیده کاملچکیده ویروس برونشیت عفونی (IBV) عامل بیماری ویروسی حاد تنفسی در طیور همراه با رال‌های تنفسی و سرفه و عطسه میباشد. کرونا ویروس‌ها طیف گسترده‌ای از بیماریهای تنفسی، رودهای، کبدی، عصبی با حدت‌های مختلف در گربه‌ها، سگها، خوک‌ها، جوندگان، گاو، پرندگان و انسان ایجاد می‌کنند. ویروس برونشیت عفونی عامل بسیار واگیردار بیماری برونشیت عفونی در طیور میباشد. کرونا ویروس‌ها توانایی نوترکیبی و جهش زیادی دارند. توالی‌یابی ژنS1 برای مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی و مشخصات ژنوتیپی ویروس برونشیت عفونی کاربرد دارد. به منظور فراهم شدن درک بهتری از اپیدمیولوژی مولکولی ویروس برونشیت عفونی در ایران جدایه‌های ژن S1 ویروس برونشیت عفونی طیور که در مزارع گوشتی در استان اردبیل جمع‌آوری شده بود، در این مطالعه توالی یابی شد. در سال 1395 در محدوده استان اردبیل 30 عدد سواب نای از گله‌های گوشتی به صورت تصادفی برای ردیابی و تعیین ژنوتیپ ویروس جمع‌آوری گردید. سپس RNA آنها با استفاده از کیت تخلیص RNA استخراج گردید. ساخت cDNA با روش RT-PCR صورت گرفت و محصول RT-PCR با روش Nested- PCR با پرایمرهای کد کننده5'UTR، تکثیر شد. این کار جهت شناسایی ویروس برونشیت عفونی صورت گرفت.برای تعیین ژنوتیپ نمونههای مثبت (توالی یابی ژن گلیکوپروتئین S) با ارسال به شرکت کره‌ای انجام شد. 70 درصد نمونههای نایی مثبت بودند که در ادامه شناسایی سروتیپ‌ها بر اساس پروتکل‌های موجود انجام شد. در این مطالعه مراحل استخراج و RT-PCR بر روی نمونههای مشکوک مثبت چندین بار تکرار شد. میتوان نتیجه گرفت که کرونا ویروس در بین گله‌های گوشتی کشور در حال چرخش است. در طول مراحل آزمایش از دو کنترل منفی شامل کنترل منفی استخراج و کنترل منفی واکنش RT-PCR استفاده گردید. آنالیز ژنتیکی بر اساس توالی نوکلئوتیدی بخش بسیار تغییر پذیر ژن S1 نشان داد که میزان کلی عفونت 65-70% بود و این ژنوتیپ‌ها با این درصد مشخص شد: (واریانت2 (IS/1494), 52.3%، 793/B 33.5% , MASS 9.5%، QX 4.7% ) پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - ارزیابی تحقق‌پذیری معیارهای نوشهرگرایی در شهرهای سنتی (مطالعه موردی بافت حاشیه‌ای و روستایی شهراردبیل)
محمد فرامرزی عوری مهسا فرامرزی اصلی سیروس جمالی داریوش ستارزادهامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفت چکیده کاملامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفته و پاسخگوی چالشهای موجود باشد اجتناب ناپذیراست. در این راستا با توجه به جامعیت رویکرد نوشهرگرایی، ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در شهرهای سنتی (نمونه موردی بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل) هدف این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل بروش میدانی و استفاده از شاخص های موجود در مبانی نظری شناسایی شد. سپس با تکنیک دلفی شاخص هایی برای ارزیابی تحقق پذیری معیارهای مورد مطالعه شناسایی و با استفاده از آنها پرسش نامه ای تدوین گردید. روایی پرسش نامه توسط کارشناسان و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ تایید و اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه، مشاهده و حضور محقق در سطح محلات بافت گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t تک نمونه‌ای، رتبه‌بندی فریدمن و آنالیز واریانس در نرمافزار SPSS20 استفاده شد. براساس نتایج از بین17 معیار مورد ارزیابی، معیارهای حفظ و تقویت ساختارهای سنتی و تعاملات اجتماعی در محلات بافت محقق شده اند و 15 معیار بعدی محقق نشده اند. همچنین نتایج حاصله از آزمون رتبه بندی فرید من نشان می دهد که رتیه تحقق پذیری معیارها در بافت مورد مطالعه متفاوت است . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - واپایش مولفه های رشد هوشمند شهری در رویکرد توسعه پایدار شهری با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره(مطالعه موردی شهر اردبیل)
یوسف درویشی مرضیه موغلیبا ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گسترده‌ای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیت-های پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگی-ها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایدا چکیده کاملبا ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گسترده‌ای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیت-های پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگی-ها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایداری‌ها میتوان مشاهده نمود. در چنین وضعیتی، یافتن راهکارهای جدید و کم هزینه در جهت دستیابی به پایداری، بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد. براین اساس، پژوهش حاضر استدلال می‌کند که هوشمندسازی، با بهره گیری از شاخص‌هایی همچون حکمروایی هوشمند، محیط زیست هوشمند، اقتصاد هوشمند، تحرک هوشمند، زندگی هوشمند و مردم هوشمند، رویکرد موثری در جهت نیل به پایداری (در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی) محسوب میگردد.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است که با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره نخست مناطق شهری برای شاخص‌های رشد هوشمند شهری رتبه‌بندی و میزان نابرابر‌ی‌ها مشخص‌شده، سپس از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی به سطح‌بندی مناطق شهری آن پرداخته‌شده است. بر اساس نتایج حاصل از کاربست مدل ویکور، این مناطق هرکدام رتبه‌های متفاوتی را به دست آورده‌اند، به‌طوری‌که مناطق چهارگانه این شهر ازلحاظ میزان برخورداری از شاخص‌های منتخب توسعه اینگونه میباشد که ازلحاظ برخورداری از شاخص‌های موردبررسی، منطقه یک دارای بیشترین میزان برخورداری و منطقه دو دارای کمترین میزان برخورداری میباشد. این امر نشانگر نابرابری و تفاوت چشمگیر در برخی از شاخص رشد در مناطق شهر اردبیل میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - گونهشناسی نقاط در شبکه شهری: نمونه موردی شبکه شهری استان اردبیل
وحید مشفقیجایگاه نقاط در شبکه یکی از ابعاد بسیار مهم تحلیل شبکه شهری میباشد. ظرفیت کانون‌های شهری با توجه به نقشی که در شبکه ایفا می‌کنند، متفاوت است و این امکان را فراهم می‌سازد که با شناخت نقاط و روابط و چگونگی تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر، چارچوب سیاستگذاری واحدی را برای شبک چکیده کاملجایگاه نقاط در شبکه یکی از ابعاد بسیار مهم تحلیل شبکه شهری میباشد. ظرفیت کانون‌های شهری با توجه به نقشی که در شبکه ایفا می‌کنند، متفاوت است و این امکان را فراهم می‌سازد که با شناخت نقاط و روابط و چگونگی تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر، چارچوب سیاستگذاری واحدی را برای شبکه شهری ارائه نمود. این تحقیق در پی 1- تعیین نقش نقاط در شبکه شهری؛ 2-ظرفیت شناسی شبکه شهری و 3-یکپارچه سازی شبکه شهری است. این پژوهش در زمره تحقیق‌های کاربردی است و دادههای جریان مسافر درون استانی و برون استانی 43 نقطه منتخب شهری و روستایی استان اردبیل را با استفاده از شاخص‌های قدرت پیوند، درجه مرکزیت، آنتروپی شبکه و تحلیل مرکز پیرامون در نرم افزار UCINET6 تحلیل می‌کند. در این تحقیق گونه‌بندی جدیدی از نقاط در شبکه شهری ارائه شده است. بر این اساس نقاط در شبکه یکی از پنج نقش مرکزی، مفصلی، مستقل، ایزوله و سایر کانون‌ها را ایفا می‌کنند. تحلیل‌ها نشان میدهد، شهرهای اردبیل، خلخال، مشگین‌شهر، پارس‌آباد به عنوان کانون‌های مرکزی و سرعین، گرمی، اصلاندوز و بیله سوار کانون‌های مفصلی هستند. همچنین مشخص شد، تعداد بالای کانون‌های ایزوله (22 کانون) در شبکه، یکی از تهدیدهای مهم شبکه شهری استان اردبیل است. در نهایت پیشنهاداتی در راستای تحقق شبکه شهری یکپارچه و افزایش ظرفیت شبکه ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیاده‌راه خیابان عالی‌قاپو اردبیل
اسلام کرمی فرانک عدلی فرحرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه چکیده کاملحرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرم‌افزاری انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر میباشد. با تبیین مفاهیم و مولفه‌های نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون دادهها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل چکیده کاملپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بررسی و ارزیابی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر شکل گیری معماری ساختمان ها جهت مدیریت بهینه گرمایش و سرمایش ساختمان های شهری (مطالعه موردی شهر اردبیل)
یوسف درویشیبررسی ویژگیهای اقلیمی مناطق مختلف و تعیین نوع معماری هر منطقه بر اساس آمارها و دادههای اقلیمی، یک اصل اجتناب‌ناپذیر است، عامل مهم در معماری، انسان و راحتی و آسایش اوست. لذا تأثیر متقابل انسان و شرایط اقلیمی و مسکن از بدیهیات میباشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و میدانی چکیده کاملبررسی ویژگیهای اقلیمی مناطق مختلف و تعیین نوع معماری هر منطقه بر اساس آمارها و دادههای اقلیمی، یک اصل اجتناب‌ناپذیر است، عامل مهم در معماری، انسان و راحتی و آسایش اوست. لذا تأثیر متقابل انسان و شرایط اقلیمی و مسکن از بدیهیات میباشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و میدانی است.برای جمع آوری اطلاعات از منابع ، کتابخانه ایی و اسنادی بهره گرفته شده است و جهت درک بهتر منابع کتابخانه ای، پژوهش میدانی از منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است.با استفاده از اطلاعات و داده های هواشناسی وسازمان میراث فرهنگی استان اردبیل ، شاخص های اقلیمی - معماری محاسبه و برآورد شده است. عناصر اقلیمی موثر برای تحلیل آب و هوای منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزارهای excel، espss، worplat، جداول و نمودارهای مورد نیاز رسم خواهد شد.نتایج حاصل از پژوهش گویای این بحث است که معماری بناهای قدیمی شهر اردبیل کاملا" در ارتباط با وضعیت اقلیمی محل بوده و جهت استقرار این مساکن رو به جنوب و به منظور بهره گیری حداکثر از تابش خورشیدی می باشد. مصالح دیوارها از نوع خشت و گل با ظرفیت حرارتی زیاد است و در زمان معصر نیز تاثیر اقلیم در معماری ساختمان های شهری مدنظر قرار می گیرد،اما برای ساخت و طراحی معماری ساختمان ها در جهت آسایش شهروندان پیشنهاد می گردد که استقرار ساختمان های شهر به منظور کاهش کسب حداکثر انر‍‍ژی خورشیدی جهت رو به جنوب باشد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - گونه شناسی اجزای کالبدی منطبق بر اقلیم سرد در معماری بومی (مطالعه موردی: خانه های اردبیل)
مهسا جوادی نوده مهرداد سرابیطراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم چکیده کاملطراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم سرد و گونه‌بندی آن براساس معیارهای مرتبط پرداخته می‌شود تا بتوان با اولویت‌بندی شاخص‌ها به الگوی طراحی پایدار دست یافت و با تطابق با نیازهای امروز بکار گرفت. بدین منظور، برای حصول به نتایج دقیق‌تر تمام خانه‌های تاریخی شناسایی شده در اردبیل به تعداد 25 نمونه انتخاب می‌گردند. این پژوهش کاربردی با روش تلفیقی به صورت کمی- کیفی با تعیین معیارها و شناسایی آنها در نمونههای مطالعاتی صورت می‌گیرد. تا در ادامه شاخص هر معیار درجهبندی شده و میزان پراکندگی دادهها و بیشترین فراوانی معیارها شناسایی شوند و براساس مجموع امتیازات، هر گونه تفکیک و نهایتا اولویت شاخص‌های هر دسته مشخص شوند. نتایج براساس مجموع امتیازات و درصد فراوانی نشان میدهد که حداقل 70% از نمونههای مورد مطالعه دارای معیارهای کالبدی بسیار نزدیک به هم و غالبا منطبق با شرایط اقلیمی منطقه هستند. که به 5 گونه با شاخص‌های مشخص تفکیک می‌گردند و اولویت شاخص‌های طراحی آنها به حجم بیرونی (فشردگی فرم، نحوه استقرار و کشیدگی بنا، غلبه فضا بر توده)، فضاهای داخلی (استفاده از ظرفیت حرارتی بالا و سازماندهی مناسب فضاها) و نهایتا جزئیات فضایی (سطح بازشوی جنوبی متناسب با سطح تالار و نمای جنوبی) تعلق می‌گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - ارزیابی عوامل پیشران برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل با رویکرد آینده پژوهی
عیسی پیری علیرضا محمدی حسین شکری پور دیزجبرنامهریزی محلهای تمام ویژگی‌ها و ابعاد زندگی شهری را در بر می‌گیرد که با ارزیابی عوامل پیشران آن میتوان به بالاترین هدف برنامه شهری یعنی عدالت فضایی دست یافت و بستر مناسبی را برای توسعه پایدار شهری فراهم نمود. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی و چکیده کاملبرنامهریزی محلهای تمام ویژگی‌ها و ابعاد زندگی شهری را در بر می‌گیرد که با ارزیابی عوامل پیشران آن میتوان به بالاترین هدف برنامه شهری یعنی عدالت فضایی دست یافت و بستر مناسبی را برای توسعه پایدار شهری فراهم نمود. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی و نیروهای پیشران برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل با رویکرد آینده‌پژوهی میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل پژوهشگران در حوزه برنامه ریزی محله ای در شهر اردبیل می باشد. حجم نمونه به روش نمونهگیری گلوله برفی 30 نفر بدست آمده است(با اشباع نظری) و برای تجزیه و تحلیل دادههای این تحقیق از نرمافزار میک‌مک استفاده شده‌است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که متغیرهای قوانین و دستورالعمل-ها، بینش راهبردی، سیستم اداری، تفویض مسئولیت و قانونمندی، بالاترین رتبه‌های تأثیرگذاری و متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت ساکنین، توافق جمعی، امنیت و تفویض مسئولیت، بالاترین رتبه‌های تأثیرپذیری کلی را داشته‌اند. در حالت کلی از میان 23 متغیر بررسی شده این پژوهش، تعداد 12 متغیر قوانین و دستورالعمل‌ها، سیستم اداری، بینش راهبردی، مسئولیت‌پذیری، طرح‌های بالادستی، قانونمندی، عدالت‌محوری، شفافیت، بستر مشارکتی، تفویض مسئولیت، اثربخشی و پاسخگویی بهعنوان عوامل پیشران برنامه-ریزی محلهای در شهر اردبیل انتخاب شده‌اند. نتیجه این که هرگونه برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل باید نقش کلیدی عوامل مذکور را مورد توجه قرار دهد. این متغیرها در بهبود برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی هستند و اولویت اول در برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل به حساب می‌آیند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - تحلیلی بر روند تغییرات نابرابری‌های ناحیهای و سطوح توسعه با استفاده از تکنیک‌های برنامهریزی و تعیین سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان اردبیل(1385-1365)
محمدتقی 2 معصومی محمد اثنیعشریچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژه‌ای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهره‌گیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و چکیده کاملچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژه‌ای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهره‌گیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و نقش فراوانی در مهاجرت‌های برنامهریزی نشده دارد و در نهایت فرایند توسعهیافتگی متوازن را با مشکلاتی مواجه می‌سازد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت شهرستانهای استان اردبیل از لحاظ وجود یا عدم وجود تعادل بین آنها از بعد برخورداری از شاخص‌های توسعه، پی بردن به چگونگی عدم تعادل در صورت وجود بین شهرستانها و شناسایی مناطق برخوردار و محروم در استان و تعیین اولویت‌های برنامهریزی در راستای کاهش فاصله بین شهرستانها و ایجاد تعادل‌های منطقهای در استان بوده و بر این فرضیه استوار است که سطوح توسعهیافتگی بین شهرستانهای استان اردبیل از الگوی متوازنی برخوردار نبوده و عدم تعادل‌های ناحیهای در استان وجود دارد. برای بررسی این موضوع با استفاده از آمار و اطلاعات موجود حاصل از نتایج تفصیلی سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن مربوط به سالهای1365،1375و1385شهرستانهای استان اردبیل،40شاخص متعدد در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، زیربنایی و بهداشتی-درمانی استخراج شده و با استفاده از تکنیک‌های تحلیل منطقهای نظیر تاکسونومی عددی، ضریب تغییر ویلیامسون و ضریب آنتروپی، نابرابری‌های منطقهای بین شهرستانهای استان بررسی گردید. نتیجه به دست آمده نشان داد شهرستان اردبیل طی مدت مورد مطالعه به دلیل مرکزیت اداری و سیاسی از لحاظ تمام شاخص‌های توسعه‌ای به کار رفته، موقعیت بهتری داشته است و برخوردارترین شهرستان بوده و شهرستانهای مغان و نیر محروم‌ترین شهرستانهای استان بوده‌اند و از مجموع نه شهرستان استان، شهرستان اردبیل از حد متوسط توسعه برخوردار بوده و شهرستانهای خلخال، پارس‌آباد، نمین، کوثر، مشکین‌شهر و بیله سوار شهرستاهای محروم و شهرستانهای نیر و مغان نیز شهرستانهای خیلی محروم بوده‌اند و برنامهریزی در جهت کاهش عدم تعادل‌های منطقهای در استان امری ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - ارزیابی نقش عوامل کشاورزی و اقتصادی در توسعه کارآفرینی روستایی (نمونه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
علی ناصری منش بیژن رحمانی رحمت الله منشی زادهچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع چکیده کاملچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی و موثرترین عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون خطی (ANOVA) و ضریب Beta به بررسی عوامل اقتصادی و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نفرازسرپرستان خانوارها به عنوان نمونه انتخاب شدند، نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد که حدود 82.2 درصد واریانس کارآفرینی روستایی در محدوده روستا های اردبیل را زمینه کشاورزی تبیین می کنند و 8/17 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (خدماتی، صنعتی و گردشگری) می باشد، همچنین ارزیابی نقش عوامل اقتصادی نشان می دهد که حدود 73.4 درصد واریانس کارآفرینی روستایی از عوامل اقتصادی تبعیت نموده و 6/26 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (توانمندی های اجتماعی، زیرساختی و فردی) می باشد. نتایج ضریب Beta برای مساعدت بیشتر زمینه های کشاورزی و نقش عوامل اقتصادی در بهبود شرایط کارآفرینی روستایی به ترتیب 85.7 درصد و 71.1 درصد را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - ویژگیهای روان‌سنجی نسخه ایرانی فرم کوتاه مقیاس اشتیاق شغلی اوترچت (UWES-9)
نادر حاجلوهدف این پژوهش تعیین ویژگیهای روان‌سنجی فرم کوتاه مقیاس اشتیاق شغلی اوترچت (UWES-9) (شوفلی و بیکر، 2003) در بخشی از جامعۀ ایران بود. روش این پژوهش از نوع مقطعی و همبستگی بوده و جامعۀ آماری مطالعه نیز از همۀ دبیران زن و مرد شهر اردبیل در سال تحصیلی 91ـ90 تشکیل شده بود. چکیده کاملهدف این پژوهش تعیین ویژگیهای روان‌سنجی فرم کوتاه مقیاس اشتیاق شغلی اوترچت (UWES-9) (شوفلی و بیکر، 2003) در بخشی از جامعۀ ایران بود. روش این پژوهش از نوع مقطعی و همبستگی بوده و جامعۀ آماری مطالعه نیز از همۀ دبیران زن و مرد شهر اردبیل در سال تحصیلی 91ـ90 تشکیل شده بود. اطلاعات مورد نیاز از 280 دبیر (142 زن و 138 مرد) که به روش نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند، جمع‌آوری گردید. برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس 9 سؤالی اشتیاق شغلی اوترچت (شوفلی و بیکر، 2003)، مقیاس فرسودگی شغلی ماسلاچ و جکسون (1981) و مقیاس رضایت شغلی کورچیل، فورد و والکر (1976) استفاده شد. نتایج مربوط به پایایی نشان داد که ابعاد سه‌گانۀ انرژی، تعهد و جذب UWES-9 براساس آلفای کرونباخ از همسانی درونی برخوردار هستند. بررسیهای مربوط به روایی محتوا، همگرا و واگرا نیز مؤید روایی UWES-9 بود. یافتههای حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد که در نسخۀ ایرانی UWES-9 ، همانند فرم اصلی سه عامل همبسته، ولی مجزای انرژی، تعهد و جذب آشکار می‌شود. با توجه به اطمینان حاصل از دقت اوترچت در سنجش اشتیاق شغلی، استفاده از آن در پژوهش‌های مربوط به اشتیاق شغلی توصیه می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - پیش‌بینی و رتبه‌بندی تأثیر ابعاد سرمایۀ ارزشی بر بصری شدن هویت در میان زنان جوان شهر اردبیل
منصور حقیقتیان رضا اسماعیلی زیبا قاسم زاده ابلیپژوهش با هدف تعیین عوامل مؤثر بر بصری شدن هویت زنان اردبیل انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش زنان جوان شهر اردبیل بود که براساس معادلۀ کوکران 384 نفر به روش تصادفی نظام‌مند انتخاب شدند و با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، دادههای پژوهش گردآوری و با استفاده ا چکیده کاملپژوهش با هدف تعیین عوامل مؤثر بر بصری شدن هویت زنان اردبیل انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری پژوهش زنان جوان شهر اردبیل بود که براساس معادلۀ کوکران 384 نفر به روش تصادفی نظام‌مند انتخاب شدند و با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، دادههای پژوهش گردآوری و با استفاده از نرمافزار SPSS و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل گردید. براساس نتایج پژوهش تأثیر 4متغیر؛ تصور از خود، تعلق به هویت جهانی، ارزش‌های اجتماعی و ترویج مدگرایی بر هویت بصری زنان معنیدار بود. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که در بین این 4 متغیر، تصور از خود با ضریب رگرسیونی 456/0 دارای بالاترین ضریب رگرسیونی و متغیر ترویج مد و مدگرایی با ضریب 082/0 دارای ضعیف‌ترین ضریب رگرسیونی بر روی متغیر هویت بصری زنان شهر اردبیل بود. همچنین ضریب همبستگی چندگانه برابر 731/0=R و ضریب تعیین برابر 535/0=2R و ضریب تبیین خالص برابر 531/0= 2R به‌دست آمده است، یعنی مجموع این متغیرها به میزان 53 درصد میزان هویت بصری زنان مورد مطالعه را تبیین می‌کنند و 57درصد از واریانس هویت بصری آنها را متغیرهایی خارج از موضوع این پژوهش تبیین کرد (05/0P<). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - ارزیابی مؤلفه‌های تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان
صدرالدین ستاریهدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود و مطلوب تدریس اثربخش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل از دیدگاه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد است. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد شاغل به تح چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود و مطلوب تدریس اثربخش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل از دیدگاه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد است. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل نیمسال دوم90 ـ 89 می‌شد که به روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای، گروه نمونه انتخاب شد و دادههای مورد نیاز به وسیله پرسشنامه محقق ساخته با طیف لیکرت در دو قسمت (وضع موجود و وضع مطلوب) جمع‌آوری گردید. روایی ابزار به وسیله روایی محتوا و نظر متخصصان، و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ به دست آمد. دادههای گردآوری شده با شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین، درصد، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون T مستقل و آزمون تحلیل واریاس ANOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل دادههای جمع‌آوری شده حاکی از آن است که وضعیت موجود و مطلوب تدریس اثربخش با هم تفاوت معناداری دارند و تفاوت معناداری در مؤلفه‌های تدریس اثربخش بر اساس متغیرهای جنسیت، رشته تحصیلی، سن و وضعیت اشتغال دانشجویان وجود ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - مقایسۀ روش های تفسیر چشمی و رقومی در تهیۀ نقشه کاربری و پوشش اراضی استان اردبیل
آزاد کاکه ممی اردوان قربانی فرشاد کیوان بهجو امیر میرزایی موسیوندتهیۀ نقشه کاربری/ پوشش اراضی یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از دادههای سنجش از دور است. دادههای سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام، رقومی، پوشش تکراری، کم‌هزینه بودن، امکان پردازش و پتانسیل بالا برای تهیۀ نقشههای کاربری و پوشش اراضی در منابع طبیعی، از اهم چکیده کاملتهیۀ نقشه کاربری/ پوشش اراضی یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از دادههای سنجش از دور است. دادههای سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام، رقومی، پوشش تکراری، کم‌هزینه بودن، امکان پردازش و پتانسیل بالا برای تهیۀ نقشههای کاربری و پوشش اراضی در منابع طبیعی، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر گوگل ارث و تصویر سنجنده OLI ماهواره Landsat 8 و روشهای تفسیر چشمی (تصاویر GE)، طبقهبندی نظارت‌شده، شبکه عصبی مصنوعی و طبقهبندی شیءپایه، (تصویر لندست 8)، تهیه و با یکدیگر مقایسه شدند. برای ارزیابی صحت طبقهبندی از شاخص‌های صحت کل، ضریب کاپا، صحت تولیدکننده و صحت کاربر استفاده شد. نتایج نشان داد روش تفسیر چشمی با صحت کلی 4/99 و ضریب کاپای 99/0، نسبت به روشهای شیءپایه، نظارت‌شده و شبکه عصبی مصنوعی (به ترتیب با صحت کلی 94، 82 و 8/60 و ضریب کاپای 92/0، 77/0 و 5/0) از صحت بیشتری برخوردار است. بر اساس نقشه تفسیر چشمی مراتع با مساحت 946687 هکتار و پهنه‌های آبی با مساحت 4/2177 هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین کاربری را به خود اختصاص دادند. در مجموع از نظر صحت، روش تفسیر چشمی با استفاده از تصاویر گوگل ارث از صحت بالایی برخوردار است اما روشی زمان‌بر و پر‌هزینه است، در مقابل روش طبقهبندی شیءپایه با صحت قابل‌قبول و هزینه و زمان کمتر، مناسب‌ترین روش برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش اراضی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تخمین دمای سطح اراضی اردبیل با استفاده از تصاویر لندست و ارزیابی دقت روش های برآورد دمای سطح زمین با داده های میدانی
حسین فکرت صیاد اصغری سراسکانرود سید کاظم علوی پناهپیشینه و هدف در طول دو دهه اخیر نیاز شدید به اطلاعات دمای سطح زمین جهت مطالعات محیطی و فعالیت های مدیریتی و برنامه ریزی، برآورد دمای سطح زمین را به یکی از موضوعات مهم علمی تبدیل کرده است. از سویی دیگر روش های مختلفی جهت تخمین دمای سطح زمین ارائه شده است که هرکدام نت چکیده کاملپیشینه و هدف در طول دو دهه اخیر نیاز شدید به اطلاعات دمای سطح زمین جهت مطالعات محیطی و فعالیت های مدیریتی و برنامه ریزی، برآورد دمای سطح زمین را به یکی از موضوعات مهم علمی تبدیل کرده است. از سویی دیگر روش های مختلفی جهت تخمین دمای سطح زمین ارائه شده است که هرکدام نتایج متفاوتی را برای مناطق مختلف در پی داشته است. در این پژوهش الگوریتم هایی که در مطالعات مختلف هرکدام نتایج قابل قبولی داشته، انتخاب و مورد ارزیابی قرارگرفته است. در حوزه مطالعات حرارتی آنچه بهعنوان یک نقص اساسی در پایش دمای سطح زمین به شمار می‌آید، نبود ایستگاه های هواشناسی کافی جهت آگاهی از مقادیر دمایی در نقاط فاقد ایستگاه و محدودیت اطلاعاتی در تهیه داده های دمایی به خصوص برای مناطق وسیع است. منطقه موردمطالعه نیز با این کمبود رو به رو است و این محدودیت، اهمیت موضوع انتخاب شده برای این پژوهش جهت تخمین دمای سطح زمین با استفاده از فناوری سنجش‌ازدور را بیشتر نمایان می سازد. هدف از این تحقیق، تخمین دمای سطح شهرستان اردبیل و ارزیابی دقت چهار الگوریتم تک کاناله، تک پنجره بهبودیافته، رابطه معکوس تابع پلانک و معادله انتقال تابش، مقایسه دقت دو ماهواره لندست 5 و لندست 8 در برآورد دمای سطح زمین.مواد و روش هادر این پژوهش از سه نوع داده استفاده‌شده است؛ تصاویر ماهواره لندست 5 و 8، داده های دو ایستگاه هواشناسی، و داده های زمینی برداشت‌شده با دماسنج دیجیتالی. تصاویر مورداستفاده از دو ماهواره لندست 5 و لندست 8 بافاصله زمانی 19 ساله انتخاب شده است. داده های هواشناسی مورداستفاده نیز از دو ایستگاه سینوپتیک موجود در محدوده موردمطالعه اخذ گردید. علاوه بر دمای سطح زمین، داده های رطوبت نسبی، حداقل دما و حداکثر دمای 24 ساعت نیز در دو تاریخ مدنظر اخذ گردید، همچنین دونقطه از منطقه موردمطالعه انتخاب و دمای سطح زمین در موقعیت این دو ایستگاه همزمان با عبور ماهواره با استفاده از دو دماسنج دیجیتالی ثبت شد. جهت مدل‌سازی تابش و میزان انتقال اتمسفری از نرمافزار محاسبه‌گر تحت وب MODTRAN استفاده‌شده است. توان تشعشعی با دو روش گسیلمندی بر اساس شاخص NDVI و گسیلمندی بر اساس حدآستانه گذاری NDVI و دمای سطح زمین با چهار الگوریتم تک کانال، تک پنجره بهبودیافته، رابطه معکوس تابع پلانک و معادله انتقال تابشی با استفاده از باند 6 لندست 5 و باند 10 لندست 8 در نرم افزارMATLAB برای دو سال 2000 و 2019 کدنویسی گردید. درنهایت دقت الگوریتم ها با استفاده از داده های دمای سطح ایستگاه سینوپتیک و نمونه برداری میدانی مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج و بحثنتایج نشان داد که برای سه الگوریتم تک کانال، رابطه معکوس تابع پلانک و RTE، روش اول گسیلمندی و برای الگوریتم تک پنجره بهبودیافته روش دوم گسیلمندی از دقت بالاتری برخوردار بوده است. داده های دمای سطح اخذ شده از ایستگاه های هواشناسی در سال 2000 ازلحاظ زمانی 12 دقیقه اختلاف و برای سال 2019 اختلاف 4 دقیقه ای بازمان عبور ماهواره دارد. ایستگاه اول هواشناسی تا حدودی در محدوده شهری واقع‌شده است. نتایج نشان داد که مهمترین عامل بیشتر بودن اختلاف ایستگاه اول با LST برآورد شده در مقایسه با ایستگاه دوم همین عامل باشد، چراکه ناهمگونی پیکسل ها و تغییرات زیاد سطوح در محدوده شهری باعث تداخل ارزش پیکسل ها و به دنبال آن احتمال بروز خطا در برآورد دمای سطح در محدوده انسان ساز شهری را بالا می برد. برای ایستگاه زمینی نیز دونقطه با محیطی همگن و خارج از محدوده شهری با کاربری کشاورزی (یونجه) و کاربری بایر که محصول آن برداشت شده بود، انتخاب و دمای سطح آنها همزمان با عبور ماهواره اندازه گیری شد. نتایج خروجی تخمین دمای سطح زمین با دو ایستگاه سینوپتیک و دو ایستگاه زمینی مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. در هر دو تاریخ الگوریتم تک کانال کمترین اختلاف را با ایستگاه های ثبت دما نشان داد.نتیجه گیری در این پژوهش با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 5 و لندست 8 چهار الگوریتم برآورد دمای سطح زمین شامل روش های تک کانال، تک پنجره بهبودیافته، رابطه معکوس تابع پلانک و ربطه انتقال تابش کدنویسی و نقشه های دمای سطح زمین شهرستان اردبیل برای دو سال 2000 و 2019 در محیط نرم افزار متلب کدنویسی و استخراج گردید. باند 6 ماهواره لندست 5 برای سال 2000 و از باند 10 ماهواره لندست 8 به دلیل مقدار نویز کمتر نسبت به باند 11 و نزدیکی به مقدار 9.66 که بیشترین تابش زمین برای سال 2019 استفاده شد. مقایسه نقشه های دمای سطح حاصل از الگوریتم ها با ایستگاه های سینوپتیک و زمینی نشان داد که در هر دو سال 2000 و 2019 الگوریتم تک کانال دقت بیشتری نسبت به بقیه روش ها داشته است. مقایسه نتایج روش تک کانال، نشان از اختلاف 2.5+ و 2- با ایستگاه های 1 و 2 برای سال 2000 و اختلاف دمای 1.3+، 0.9+، 1- و 0.9- به ترتیب با ایستگاه های 1، 2، 3 و 4 برای سال 2019 را نشان می دهد. استفاده مستقیم از ضرایب انتقال‌پذیری اتمسفر در فرآیند روش تک کانال، در بالا بودن دقت این روش مؤثر بوده است. ازنظر دقت بعد از الگوریتم تک کانال، به ترتیب روش تک پنجره بهبودیافته، الگوریتم RTE و درنهایت الگوریتم رابطه معکوس تابع پلانک قرار گرفتند. نتایج مقایسه خروجی هر چهار الگوریتم با داده های ایستگاه های 1، 2، 3 و 4، نشان از دقت بالاتر ایستگاه های زمینی برداشت‌شده با دماسنج دیجیتالی نسبت به داده های ایستگاه های هواشناسی دارد، ازجمله دلایل آن می توان به قرارگیری ایستگاه های هواشناسی (به خصوص Station_1) در محدوده شهری با توجه به ناهمگن بودن محیط شهری و امکان تداخل پیکسلی و تداخل دمایی کاربری ها اشاره کرد، درحالی‌که ایستگاه های زمینی از محدوده خارج از شهر و از محیطی با پیکسل های همگن (بایر و کشاورزی) انتخاب گردید. همچنین نتایج هر چهار الگوریتم مستخرج از تصویر لندست 8 در مقایسه با نتایج چهار الگوریتم حاصله از تصویر لندست 5، دقت بیشتری را نشان می دهد و با توجه به بهبود توان تفکیک مکانی سنجنده TIRS نسبت به TM، دقت بیشتر خروجی های سنجنده TIRS قابل پیش بینی بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - تخمین تاج پوشش، تولید و مکانیابی مناطق مستعد کشت گیاه سماق در مراتع خاک‌ریز استان اردبیل
سید ابوالفضل سیدی کلیبر فرید دادجو احد حسن زاده حسن ملازاده اصلهدف از تحقیق، برآورد پوشش تاجی و تولید بذر گیاه دارویی- اقتصادی سماق (Rhus coriaria) و مکانیابی مناطق مستعد کشت این گیاه در مراتع روستای خاک‌ریز شهرستان بیله‌سوار، استان اردبیل است. بدین منظور سه مکان (مساحت 60 هکتار) دارای پوشش سماق و در هر مکان سه ترانسکت موازی باهم چکیده کاملهدف از تحقیق، برآورد پوشش تاجی و تولید بذر گیاه دارویی- اقتصادی سماق (Rhus coriaria) و مکانیابی مناطق مستعد کشت این گیاه در مراتع روستای خاک‌ریز شهرستان بیله‌سوار، استان اردبیل است. بدین منظور سه مکان (مساحت 60 هکتار) دارای پوشش سماق و در هر مکان سه ترانسکت موازی باهم و عمود برجهت شیب با فواصل 100 متر از هم مستقر شد. در طول هر ترانسکت تعداد 10 پلات پنج متر مربعی با فواصل 20 متر از هم به روش تصادفی- سیستماتیک استفاده (درمجموع 90 پلات) و موقعیت هر پلات با استفاده از GPS ثبت شد. در سطح هر پلات بذر سماق به روش قطع و توزین برداشت شد. نقشههای عوامل محیطی (ارتفاع، شیب، جهت، بارندگی سالانه و دمای سالانه) با استفاده از نقشه مدل رقومی ارتفاع در نرمافزار ArcGIS تهیه و مقدار هر یک از عوامل محیطی برای رویشگاه‌های سماق استخراج‌شده و پرسشنامههای رتبه‌بندی عوامل در این خصوص تکمیل گردید. سپس برای تعیین مناطق مستعد کشت سماق در مراتع خاک‌ریز از مکانیابی به روش تحلیل شبکه‌ای (ANP) استفاده شد. نتایج نشان داد مناطق دارای پوشش سماق 657.80 کیلوگرم در هکتار بذر و 263.12 کیلوگرم در هکتار تولید بذر آرد شده داشت. نتایج تحلیل شبکه‌ای نشان داد از کل سطح مراتع سامان خاک‌ریز برای کشت سماق، 157.12 هکتار خیلی مناسب، 138.10هکتار مناسب، 110.60 هکتار متوسط، 46.01 هکتار ضعیف و 46.17 هکتار مناطق نامناسب برای کشت گیاه سماق بود. از نتایج میتوان برای بهره برداری، کشت و افزایش پوشش سماق در مناطق مشخص‌شده استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - بررسی رابطه تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی با دمای سطح زمین در شهرستان نمین
آزاد کاکه ممی اردوان قربانی صیاد اصغری سراسکانرود احسان قلعه سحر غفاریپیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل‌زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقهای و محلی می‌شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک ق چکیده کاملپیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل‌زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقهای و محلی می‌شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک قابل توجهی به طیف وسیعی از مسائل مرتبط با علوم زمین مانند اقلیم شهری، تغییرات جهانی محیطی و بررسی تعاملات انسان و محیط می‌نماید. آنچه بهعنوان یک نقص اساسی در پایش دمای سطح زمین به شمار می‌آید، نبود ایستگاه‌های هواشناسی کافی جهت آگاهی از مقادیر دمایی در نقاط فاقد ایستگاه است. با توجه به محدودیت اطلاعاتی که در تامین دادهها به‌ویژه در وسعت زیاد با مشکلات و موانع فراوانی همراه است و دستیابی در زمان واقعی سخت و یا غیر ممکن است. بنابراین، لزوم استفاده از فن‎آوری سنجش از دور با شرایط زمانی، همراه با ویژگی پیوستگی و داده‌برداری در محدوده‌های گسترده بسیار میتواند کارا باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی دمای سطح زمین شهرستان نمین در یک بازه زمانی 28 ساله و مقایسه نتایج به دست آمده با تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی بوده است.مواد و روش هاداده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل، تصویر ماهواره لندست 8 که از سنجنده OLI به‌منظور استخراج نقشه کاربری اراضی و از سنجنده TIRS به‌منظور استخراج دمای سطح زمین برای سال 2015 و همچنین از تصویر سنجنده TMلندست 5 به‌منظور تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از باندهای مرئی و مادون قرمز و دمای سطح با استفاده از باندهای حرارتی برای سال 1987 استفاده شد. تصاویر در اواخر فصل بهار و اوایل فصل تابستان به‌منظور نبود پوشش‌های ابری و برفی بالا و همچنین بالا بودن شدت تابش نور خورشید اخذ شد. از نرمافزار eCognition8.9 برای طبقهبندی شی‌پایه استفاده شد. طبقهبندی در 5 کلاس (کشاورزی دیم و آبی، مرتع، جنگل و مسکونی) برای سال 1987 و 6 کلاس (کشاورزی دیم و آبی، مرتع، جنگل، مسکونی و آب) برای سال 2015 انتخاب شدند. جهت ارزیابی صحت و مقایسه نقشههای حاصل، از ماتریس خطا، صحت کلی و آماره‌‌ی کاپا استفاده شد. از روش پنجره مجزا برای استخراج دمای سطح زمین استفاده شد. در نهایت به‌منظور تجزیه و تحلیل ارتباط بین دمای سطح زمین با شاخص پوشش گیاهی، ضرایب همبستگی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی براساس نوع کاربری در سالهای 1987 و 2015 محاسبه شد.نتایج و بحث بیشترین سطح اراضی در سال 1987 و 2015 متعلق به کاربری مرتع به ترتیب با 43781 و 34114 هکتار، دومین سطح مربوط به کاربری کشاورزی دیم به ترتیب با 23854 و 33277 هکتار است. کمترین سطح نیز در سال 1987 با توجه به عدم وجود کاربری آب متعلق به کاربری مسکونی با 1301 هکتار است در حالی که در سال 2015 با احداث سازه‌های آبی کاربری آب با مساحت 86 هکتار دارای کمترین سطح اراضی است. بیشترین افزایش سطح را کاربری کشاورزی دیم با 9423 هکتار افزایش دارا است که نسبت به سال 1987 افزایش چشمگیری را داشته است. بیشترین دمای ثبت شده برای شهرستان نمین در سالهای 1987 و 2015 مربوط به کاربری کشاورزی دیم (به ترتیب با 34 و 27 درجه سانتی‌گراد) است. که نشان از تمرکز حرارت در این مناطق است. این کاربری به دلیل عواملی از جمله خشک بودن محصولات در این زمان و برداشت محصولات بیشترین دما را دارا است. کاربری کشاورزی دیم در سال 1987 بیشترین دما (34 درجه سانتی‌گراد) را دارا بوده است اما در سال 2015 با کاهش دما (27 درجه سانتی‌گراد) مواجه شده است کما اینکه در همین سال 2015 نیز نسبت به سایر کاربریها دارای بیشترین دمای سطحی بوده است. علت آن را میتوان در عامل برداشت محصول دانست. باتوجهبهاینکهمحصولاتدیمیمحدودهمورد مطالعه،اغلب گندمبودهودراینزمانازفصل،بیشترگندم‌ها رسیدهویابرداشتمی‌شوند،بنابراینتعرقاین محصولاتناچیزاست. کمترین دمای ثبت شده در شهرستان نمین به ترتیب مربوط به کاربری آب (21 درجه سانتی‌گراد)، جنگل (21 درجه سانتی‌گراد) و کشاورزی آبی (22 درجه سانتی‌گراد) است. باتوجهبهاینکهآبدارایظرفیتگرماییبالاییمی‌باشد، لذا بیشترین اثر را در کاهش دما دارد. در کاربری‌های جنگل و کشاورزی آبی به دلیل پوشش گیاهی بیشتر دمای سطح زمین کمترین مقدار (به ترتیب 23 و 24 درجه سانتی‌گراد در سال 1987 و 21 و 22 درجه سانتی‌گراد در سال 2015) را نسبت به سایر کاربریها دارا است. کاربریمربوطبه کشاورزیدراینناحیه،بعدازمناطق جنگلیدارایکمتریندمایسطحی (24 درجه سانتی‌گراد در سال 1987 و 21 درجه سانتی‌گراد در سال 2015)میباشد.باتوجهبهاینکهمحصولات زراعیکشتشدهدراینمحدودهگیاهانیازجملهسیب‌زمینیاستواینگیاهانداراینیازآبیبیشتری هستند.بنابراین،اینگیاهان درخرداد ماهدارایسبزینگیبالایی بودهوهمینامرباعثشدهکهدرمحدودهتحتکشتآن‌هاتعرق بیشترینسبتبهسایرنواحیصورتگیردوبالطبعدرخنکنگهداشتن دمایسطحیبسیارتأثیرگذاربوده است. کاربری مرتع در هر دو سال مورد مطالعه، دمای بالایی (به ترتیب 27 و 25 درجه سانتی‌گراد) را داشته است و اختلاف ناچیزی بین هر دو سال مشاهده می‌شود.نتیجه گیری نوع کاربری و تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی تاثیر محسوسی در تغییرات دمای سطح زمین دارد. هرچند نواحی عاری از پوشش گیاهی دارای دمای سطحی بالاتری نسبت به نواحی است که دارای پوشش گیاهی هستند. نتایج نشان داد همبستگی معنی‎داری بین پوشش گیاهی و دمای سطح زمین وجود ندارد که عمدتا ناشی از مقدار کافی پوشش گیاهی است. به‌طور کلی نتایج نشان داد، در اکثر مناطق با دمای کمتر، پوشش گیاهی انبوه‌تری وجود دارد که بیانگر رابطه معکوس بین شاخص پوشش گیاهی و دمای سطح زمین است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - مدل‌سازی تولید اولیه سطح زمین با استفاده از شاخص‌های ماهواره لندست-8 در مراتع سیاه‌پوش و گنج‌گاه استان اردبیل، ایران
پشمینه محمدنژاد مهدی معمری اردوان قربانی فرید دادجو ودود محمدیهدف از این مطالعه برآورد تولید (تولید اولیه سطح زمین) فرم‌های رویشی و کل با استفاده از تصاویر لندست 8 در مراتع سیاه‌پوش و گنج‌گاه استان اردبیل بود. نمونه‌برداری میدانی در خرداد ماه 1398 انجام شد و تصویر ماهواره‌ای همزمان با آن دریافت شد. تعداد هفت مکان نمونه‌برداری انت چکیده کاملهدف از این مطالعه برآورد تولید (تولید اولیه سطح زمین) فرم‌های رویشی و کل با استفاده از تصاویر لندست 8 در مراتع سیاه‌پوش و گنج‌گاه استان اردبیل بود. نمونه‌برداری میدانی در خرداد ماه 1398 انجام شد و تصویر ماهواره‌ای همزمان با آن دریافت شد. تعداد هفت مکان نمونه‌برداری انتخاب شد و در هر مکان سه ترانسکت 100 متری موازی و عمود بر جهت شیب مستقر شد و در امتداد هر ترانسکت از 10 پلات (یک متر مربعی)، تولید فرم‌های رویشی به روش تصادفی-سیستماتیک برداشت شد (در مجموع 210 پلات). تعداد 22 شاخص گیاهی با توجه به مرور منابع انتخاب و برای منطقه محاسبه شد. سپس، همبستگی بین تولید فرم‌های رویشی و کل با شاخص‌های گیاهی محاسبه و شاخص گیاهی دارای بالاترین همبستگی برای مدل‌سازی انتخاب شد. برای مدل‌سازی از معادله خطی درجه یک استفاده شد و معادلات به‌دست آمده در نرمافزار ArcGIS به‌صورت نقشه برآورد شد. نتایج نشان‌داد از بین شاخص‌های مورد بررسی، شاخص NDVI مناسب‌ترین شاخص برای مدل‌سازی بود؛ با این‌حال بیشترین همبستگی این شاخص با تولید کل (88/0) و تولید گندمیان (78/0) بود؛ درحالی‌که همبستگی کمتری با تولید پهن‌برگان علفی (41/0) و بوته‌ای‌ها (31/0) داشت. محدوده تغییرات تولید مدل‌سازی شده برای گندمیان 0 تا 1857 کیلوگرم در هکتار، پهن‌برگان علفی 9 تا 766 کیلوگرم در هکتار، بوته‌ای‌ها 0 تا 458 کیلوگرم در هکتار و برای تولید کل 9 تا 3081 کیلوگرم در هکتار بود. ارزیابی صحت مدل‌ها با معیارهای RMSE، MDE و MAE انجام شد و صحت در حد قابل قبول بود. همچنین مقدار اختلاف میانگین دادههای واقعی با مدل‌سازی شده تقریباً برابر صفر بود. از نتایج این مطالعه میتوان برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای تولید مرتع در راستای توسعه پایدار اکوسیستم‌های مرتعی منطقه استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - شناسایی روستاهای در معرض خطر فرونشست در دشت اردبیل با استفاده از تحلیل شبکه‌ای- فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی
بهرام ایمانی جعفر جعفرزادهپیشینه و هدف در سال های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی و خشک‌سالی و همچنین فقدان نظارت در حفر چاه های کشاورزی بسیاری از سفره های زیرزمینی کشور مورد برداشت غیراصولی قرارگرفته اند که این امر موجب منفی شدن بیلان این آبخوان ها شده است تا جایی که بنا بر گزارش سازمان زمین‌ش چکیده کاملپیشینه و هدف در سال های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی و خشک‌سالی و همچنین فقدان نظارت در حفر چاه های کشاورزی بسیاری از سفره های زیرزمینی کشور مورد برداشت غیراصولی قرارگرفته اند که این امر موجب منفی شدن بیلان این آبخوان ها شده است تا جایی که بنا بر گزارش سازمان زمین‌شناسی بیشتر دشت های کشور دچار افت سطح آب زیرزمینی شده اند. یکی از مخاطراتی که به دلیل عملکرد تدریجی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد پدیده فرونشست است که در سال های اخیر به علت افزایش بهره برداری از سفره های زیرزمینی مهم در دشت های بارز کشور به صورت مشکلی فراگیر نمایان شده است. در این تحقیق تلاش شده است که امکان وقوع پدیده فرونشست و خطرات احتمالی آن به عنوان یک تهدید در انجام پروژه های انسانی و همچنین سکونتگاه های روستایی در محدوده دشت اردبیل مورد بررسی قرار گیرد. مواد و روش ها منطقه مورد مطالعه دشت اردبیل بین عرض جغرافیای شمالی 38 درجه و 05 دقیقه تا 38 درجه و 03 دقیقه و طول جغرافیای شرقی 48 درجه و 15 دقیقه تا 48 درجه و 35 دقیقه در بخش شمال غربی در مرکز استان اردبیل قرارگرفته است. برای بررسی وضعیت آب زیرزمینی دشت، از داده های 38 مشاهده ای که از سازمان آب منطقه ای اردبیل تهیه شده اند و در سطح دشت قرارگرفته اند استفاده شده است. نخست با استفاده از آمار 30 ساله 65 چاه مشاهده ای و سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقشه پتانسیل افت آب برای منطقه تهیه شد. سپس با استفاده از مدل دماتل فازی اقدام به جمع آوری و مدل‌سازی نظرات کارشناسان شد. این روش ازجمله روش های مفهومی برای ساختار سازی مسئله های تصمیم گیری به شمار می‌رود. فن دماتل بر پایه نظریه گراف ایجاد شده است و در این روش ما می توانیم معیارها را به دو گروه معیارهای علت و معیارهای معلول تقسیم بندی کنیم تا شناخت بیشتری از روابط بین علت و معلول به دست آوریم و درنهایت بتوانیم یک شبکه ای از روابط متقابل را ایجاد نماییم. درنهایت بعد از ایجاد ماتریس روابط کلی و با توجه به اندازه حد آستانه تعریف شده، ماتریس روابط نهایی را ایجاد می کنیم که در این ماتریس عدد صفر به معنی عدم وجود رابطه و عدد یک به معنی وجود رابطه میان دو معیار هست. با استفاده از ماتریس روابط نهایی اقدام به نظرسنجی از خبرگان در مورد اندازه تأثیر عوامل بر یکدیگر با توجه به وابستگی آنها به هم می‌نماییم. بعدازآنکه دادهها از سازمان‌های مربوط تهیه شد اقدام به تشکیل پایگاه داده برای اطلاعات موجود در محیط نرم افزار ArcCatalog کرده و سپس نقشه های مربوط به این داده ها را در نرمافزار ArcGIS ایجاد شد. بعد از اینکه وزن لایه های مختلف با استفاده از روش تحلیل شبکه ای فازی به دست آمد، وارد نرم افزار ArcGIS شده و وزن های هر زیر معیار را در نقشه ای که برای هر لایه موردنظر ایجاد کرده بودیم ضرب کرده و درنهایت نقشه ها را باهم جمع کردیم تا یک نقشه نهایی به دست آمد. نقشه نهایی نشان دهنده مناطقی از دشت اردبیل است که از نظر خطر فرونشست طبقه بندی شده و در پنج طبقه از لحاظ وضعیت خطر با طیف رنگی نشان داده شد. بعد ناحیه ای که افت شدید آب داشت انتخاب و با نقشه پراکندگی چاه های عمیق مقایسه شد. در مرحله آخر با استفاده از مدل های پیشرفته و ترکیبی فازی و تحلیل شبکه ای در محیط نرم افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی هر یک از لایه های حساسیت رسوبات و افت سطح آب تعیین عضویت و با استفاده از همپوشانی خطی فازی نقشه حساسیت منطقه به پدیده فرونشست در پنج کلاس حساسیت بسیار بالا، حساسیت بالا، حساسیت متوسط، حساسیت پایین و حساسیت بسیار پایین تهیه شد. برای تهیه نقشه نهایی وضعیت خطر فرونشست در محدوده دشت اردبیل ابتدا وزن های به دست آمده برای هر زیر فاکتور را در نقشه های فازی شده آن زیر فاکتور ضرب کرده و سپس با استفاده از ابزار RasterCalculator این نقشه های وزن‌دار تجمیع شدند. در نقشه فازی نهایی ارزیابی وضعیت خطر فرونشست دشت اردبیل با طیف های رنگی از آبی که پایین ترین حد را نشان میدهد به سمت قرمز که بیشترین مقدار را نشان می دهد، در تغییر است. رنگ آبی مناطق با خطر پایین و رنگ قرمز مناطق با خطر بالا را از نظر خطر فرونشست در محدوده دشت اردبیل و روستاهای واقع در این محدوده نشان می دهد.نتایج و بحث پس از به دست آوردن نقشه اولیه ارزیابی وضعیت خطر فرونشست و مناطق در معرض خطر فرونشست دشت اردبیل، نقشه نهایی بررسی وضعیت دشت اردبیل از لحاظ خطر فرونشست زمین، با توجه به وزن ها و لایه های به دست آمده تهیه شده است. از آنجایی که تمامی نقشه های لایه های مبناء در پنج طبقه، باز طبقه بندی شده و وزن متناسب با هر طبقه مطابق با وضعیت لایه ها داده شده بود، نقشه نهایی نیز در پنج طبقه، طبقه بندی و وزن دهی شد که بنا بر نظر کارشناسان و اساتید به شرح زیر به دست آمده است؛ 1) مناطق با خطر پایین، 2) مناطق با خطر متوسط، 3) خطر بالا، 4) مناطق در معرض آسیب، 5) مناطق بحرانی. درنهایت با استفاده از نقشه نهایی ارزیابی وضعیت خطر فرونشست دشت اردبیل و نیز رتبه بندی به دست آمده از نظرات کارشناسان ذیربط، نقشه نهایی تحلیل وضعیت خطر فرونشست دشت اردبیل تهیه شد. همچنین نقشه وضعیت چاه های عمیق در محدوده دشت اردبیل و پراکندگی آن در سطح دهستان ها را نشان می دهد، ملاحظه می شود که بیشترین پراکندگی و تمرکز چاه های عمیق در سمت شرق دشت در محدوده دهستان‌های ویلکیج مرکزی و فولادلوی شمالی قرارگرفته است که این وضعیت موقعیت پراکندگی چاه های عمیق به خوبی وضعیت متناسب بودن پراکندگی چاه های عمیق با مناطق در معرض خطر فرونشست را نشان می دهد.نتیجه گیری دهستان های ویلکیج مرکزی، فولادلوی شمالی و دهستان شرقی بیشترین سطح آسیب پذیری را ازلحاظ وضعیت خطر فرونشست دارند. وضعیت بحرانی خطر فرونشست در این سه دهستان بیشترین مقدار را دارد. همچنین دهستان کلخوران و آغبلاغ آقاجان خان از وضعیت متوسط به سمت وضعیت در معرض آسیب پیش می روند که نیازمند دقت بیشتری در مدیریت و برنامه ریزی منابع آب این دهستان‌ها هست. همچنین یک رابطه قوی بین نحوه پراکندگی چاه های عمیق در سطح دشت اردبیل و مناطق در معرض خطر بالای فرونشست وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، زیر معیار وضعیت آب های زیرزمینی با وزن 0.38 بیشترین تاثیر را در وضعیت خطر فرونشست دشت اردبیل ایجاد کرده است. این وزن با بررسی سایر لایه های مرتبط با وضعیت آب زیرزمینی و لایه پراکندگی جمعیت، نشان دهنده تاثیر زیاد این زیر معیار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - ایجاد رابط کاربر‌گرافیکی جهت محاسبه خودکار دمای‌سطح زمین و استفاده از نتایج در ارزیابی تغییرات دمایی کاربری‌های اراضی شهرستان اردبیل
حسین فکرت صیاد اصغری سراسکانرود سید کاظم علوی پناهپیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) یک شاخص حیاتی برای مطالعه تغییرات محیطی، شرایط هیدرولوژیکی و بیلان انرژی زمین محسوب می‌شود که با استفاده از آن میتوان روی تغییرات حرارتی شهرها نیز نظارت کرد. کمبود ایستگاه‌های هواشناسی در اکثر مناطق کشور از جمله منطقه مورد مطالعه محدودی چکیده کاملپیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) یک شاخص حیاتی برای مطالعه تغییرات محیطی، شرایط هیدرولوژیکی و بیلان انرژی زمین محسوب می‌شود که با استفاده از آن میتوان روی تغییرات حرارتی شهرها نیز نظارت کرد. کمبود ایستگاه‌های هواشناسی در اکثر مناطق کشور از جمله منطقه مورد مطالعه محدودیت های اطلاعاتی در زمینه داده های دمای سطح زمین ایجاد کرده است. همچنین طیف وسیعی از کاربران غیر سنجش از دوری وجود دارند که به نقشههای دمای سطح زمین نیاز دارند و اغلب آنها آشنایی کافی با نرم‌افزارهای محاسبه کنندۀ LST ندارند و به ناچار مجبورند زمان زیادی را صرف کنند تا نقشههای مورد نظر خود را تهیه کنند. این فرآیند حتی برای متخصصان سنجش از دور نیز در صورت بالا بودن تعداد تصاویر، زمان‌بر خواهد بود.استفاده از داده های معتبر جهت اعتبارسنجی که از لحاظ زمانی کمترین اخلاف را با زمان عبور ماهواره داشته باشد، اهمیت زیادی در برآورد دقت نتایج دارد. با بررسی تحقیقات داخلی مشابه با موضوع مورد مطالعه اکثر پژوهش‌های داخلی برای اعتبارسنجی نتایج تنها از دادههای ایستگاه هواشناسی استفاده کردند که زمان ثبت داده در این ایستگاه‌ها با زمان عبور ماهواره متفاوت است. در این پژوهش به دلیل وسعت زیاد منطقه مورد مطالعه و کافی نبودن تعداد ایستگاه‌های هواشناسی، علاوه بر داده های دمای سطح اندازه گیری شده در ایستگاه‌های سینوپتیک، دمای سطح زمین در دو ایستگاه زمینی نیز همزمان با عبور ماهواره ثبت گردید. ایجاد رابط کاربر گرافیکی (GUI) جهت محاسبه خودکار دمای سطح شهرستان اردبیل با دو الگوریتم تک‌کانال و RTE و از نتایج در ارزیابی تغییرات دمایی کاربری‌های اراضی منطقه استفاده شد.مواد و روش ها جهت محاسبه خودکار دمای سطح زمین شهرستان اردبیل از سه نوع داده تصاویر ماهواره‌های لندست 5 و 8، دادههای دمای سطح ثبت شده در محل دو ایستگاه هواشناسی موجود در محدوده مورد مطالعه و همچنین به‌دلیل کافی نبودن تعداد ایستگاه های هواشناسی از داده های دمای سطح اندازه گیری شده با دماسنج های دیجیتالی همزمان با عبور ماهواره نیز استفاده شد. پس از آماده‌سازی تصاویر حرارتی و چند طیفی، ابتدا جهت مدل‌سازی میزان انتقال پذیری اتمسفر از از نرم افزار محاسبه گر تحت‌وب MODTRAN استفاده و ضرایب اتمسفری استخراج گردید. سپس برای ایجاد رابط ه ای کاربر گرافیکی و محاسبه خودکار LST، دمای سطح زمین با دو الگوریتم تک کانال و روش RTE با تصاویر ماهواره لندست 5 و لندست 8 برای دو تاریخ 31/07/2000 و 21/08/2019 در محیط نرمافزار متلب کد نویسی شد و با استفاده از این کدها رابط ه ای کاربر گرافیکی برای هر الگوریتم ایجاد و در نهایت اپلیکیشن محاسبه گر خودکار دمای سطح زمین تولید گردید. همچنین نقشه کاربری اراضی شهرستان اردبیل برای هر دو تاریخ مذکور با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی در محیط سامانه گوگل ارث انجین با 7 کلاس طبقه بندی و استخراج گردید. این الگوریتم به دلیل ساختار سلسله مراتبی که در انتخاب هر پیکسل به طبقه مناسب دارد در مقایسه با روش های سنتی مثل حداکثر احتمال عملکرد بسیار بهتری دارد. جهت اعتبار سنجی نقشه های دمای سطح از دو نوع داده دمای سطح ثبت شده در دو ایستگاه هواشناسی و دمای سطح ثبت شده توسط دماسنج دیجیتالی که همزمان با عبور ماهواره در دو نقطه از محیط همگن غیرشهری با کاربری کشاورزی و بایر که محصول آن برداشت شده بود، استفاده شد. برای ارزیابی دقت نقشه های کاربری اراضی نیز با استفاده از Google Earth که توان تفکیک مکانی بهتری نسبت به تصویر مورد استفاده دارد، 248 نقطه کنترل زمینی از پیکسل های خالص کاربری های مختلف اخذ گردید و در فرآیند اعتبارسنجی بکار گرفته شد. همچنین پارامترهای آماری مانند ماتریس خطا، دقت کلی و ضریب کاپا روی خروجی هر دو نقشه کاربری اراضی اعمال شد.نتایج و بحث با استفاده از کدهای نوشته شده در محیط نرم افزار متلب رابط ه ای کاربر گرافیکی (GUI) ایجاد و سپس اپلیکیشن محاسبه گر خودکار دمای سطح زمین تولید گردید. خروجی اپلیکیشن نقشه های دمای سطح زمین با الگوریتم های تک کانال و معادله انتقال تابشی (RTE) بود که برای تاریخ 2000/07/31 با استفاده از تصویر حرارتی (باند 6) سنجنده TM ماهواره لندست 5 و تاریخ 2019/08/21 بوسیله باند 10 سنجنده TIRS ماهواره لندست 8 ایجاد گردید. پس از مقایسه نقشه های خروجی با داده های ایستگاه هواشناسی و ایستگاه زمینی، نتایج نشان داد که روش تک کانال در هر دو سال نسبت به ایستگاه ها کمترین اخلاف دما را داشته است. پس از تهیه نقشه های دمای سطح و انتخاب الگوریتم بهینه (تک کانال) نقشه های کاربری اراضی شهرستان اردبیل با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی در محیط GEE تهیه گردید. ارزیابی های آماری نتایج طبقه بندی نشان داد که برای سال 2000 بیشترین تداخل پیکسلی مربوط به کلاس مرتع متوسط و فقیر بوده است که با کلاس های مسکونی و کشاورزی دیم جابه جایی 16 پیکسلی دارد. با توجه به بهبود توان تفکیک مکانی ماهواره لندست 8 نسبت به لندست 5 و به دنبال آن تفکیک بهتر کلاس ها، این جابه‌جایی پیکسلی در نقشه کاربری سال 2019 مقدار کمتری را نشان میدهد. به گونه ای که بیشترین خطا مربوط به کلاس کشاورزی آبی بوده که جابه جایی 10 پیکسلی با کلاس‌های مرتع غنی و کشاورزی دیم داشته است. در نهایت با استفاده از نقشه دمای سطح و نقشه کاربری اراضی، تغییرات دمایی کاربری ها در بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. با واردسازی تصاویر ورودی و پارامترهای اتمسفری در اپلیکیشن دمای سطح زمین را با دو الگوریتم تک‌کانال و روش RTE محاسبه گردید. ارزیابی نقشههای خروجی با دادههای هواشناسی و زمینی نشان داد که الگوریتم تک‌کانال با اختلاف 2.5+ و 2- با ایستگاه‌های 1 و 2 برای سال 2000 و با اختلاف دمای 1.3+، 0.9+، 1- و 0.9- به ترتیب با ایستگاه‌های 1، 2، 3 و 4 در سال 2019 دقت بالاتر نسبت به روش RTE داشته است. همچنین نتایج اعتبارسنجی نقشههای کاربری اراضی نیز نشان از دقت کلی 95/0 و ضریب کاپای 94/0 براس سال 2000 و دقت کلی 0.96 و ضریب کاپای 0.95 برای سال 2019 داشته است. ارزیابی روابط بین دمای سطح و نقشههای کاربری اراضی نشان داد که برخلاف رشد فیزیکی قابل توجه بخش شهری در بازه زمانی 19 ساله، بجز کاربری مناطق مسکونی، همه کاربریها در سال 2019 نسبت به سال 2000 با افزایش دمای متوسط سطح روبه‌رو بوده‌اند.نتیجهگیری نتایج تحقیق نشان داد که عواملی مانند گسترش زمین ه ای کشاورزی با کشت آبی اطراف بخش شهری تا شعاع 10 کیلومتری و درهم تنیدگی این مزارع با بخش شهری، تاثیر زیادی در تعدیل دمای بخش شهری محدوده شده است. این اراضی در سال 2000 عمدتاً زیر کشت محصولات دیمی بودند و با حل مشکل آب (حفر چاه های عمیق و پروژه های انتقال آب) تبدیل به باغات و مزارع کشت آبی مثل سیب زمینی شدند. این محصولات به دلیل نیاز آبی بالا دارای سبزینگی بالایی نیز هستند و این عامل خود باعث بالا رفتن میزان تبخیر و تعرق و به دنبال آن خنکی محدوده کشت و بخش شهری شده است. از بین سایر کلاس ها نیز در هر دو سال کاربری آب کمترین و کاربری اراضی بایر بیشترین مقدار متوسط دمای سطح را داشته است. اپلیکیشن تولید شده امکان اجرا روی هر سیستم عاملی که از فرمت exe پشتیبانی می کند را دارد و کاربر می تواند با تعیین پارامترهای اتمسفری دمای سطح زمین را به صورت خودکار برآورد کند. همچنین این برنامه کاربردی قابلیت به کارگیری در بخش های مختلف مانند سامانه های کشاورزی، اقلیمی و مدیریت منابع آب را نیز دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - مقایسة روش های شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا در استخراج کاربری و پوشش اراضی از تصاویر لندست 8
فرنوش اسلمی اردوان قربانی بهروز سبحانی محسن پناهندهتهیة نقشه کاربری/پوشش اراضی، برای برنامه ریزی و مدیریت مکانی ضروری است. امروزه تصاویر ماهوره ای و تکنیک های سنجش از دور،به دلیل فرآهم آوردن داده های بهنگام و قابلیت بالای آنالیز تصاویر، کاربرد گسترده ای در تمامی بخش ها از جمله بخش های کشاورزی و منابع طبیعی دارند. در پژو چکیده کاملتهیة نقشه کاربری/پوشش اراضی، برای برنامه ریزی و مدیریت مکانی ضروری است. امروزه تصاویر ماهوره ای و تکنیک های سنجش از دور،به دلیل فرآهم آوردن داده های بهنگام و قابلیت بالای آنالیز تصاویر، کاربرد گسترده ای در تمامی بخش ها از جمله بخش های کشاورزی و منابع طبیعی دارند. در پژوهش حاضر طبقه بندی کننده های شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا جهت تهیه نقشةکاربری/پوشش اراضی شهرستان های اردبیل، نیر و نمین مورد ارزیابی قرار گرفت. تصویر سنجندة (OLI) Operational Land Imager لندست 8 (سال 2013) پس از تصحیحات هندسی و توپوگرافیکی تحت این الگوریتم ها قرار گرفته و به 9 طبقة کاربری و پوشش اراضی شامل پهنه های آبی، زراعت آبی، زراعت دیم، چمنزار، برونزدگی سنگی، جنگل، مرتع، عرصه های مسکونی و انسان ساخت و فرودگاه طبقه بندی شد. پس از ارزیابی صحت، صحت کلی برای نقشة حاصل از شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا به ترتیب برابر با 91/89، 68/85 و37/94 درصد و مقدار کاپای آن ها به ترتیب 88/0، 82/0 و 93/0 برآورد شد که نشان دهنده برتری روش شیءگرا در مقایسه با دو روش دیگر است. هر سه روش توانستند صحتی قابل قبول برای نقشه ها ی کاربری/پوشش اراضی ارائه دهند. در کل، سه روش طبقه بندی پیشرفته، در منطقة ناهمگن با تغییرات ارتفاعی بیش از 3600 متر با استفاده از نسل جدید تصاویر سنجنده لندست 8 آزمون و مناسب ترین روش تهیه نقشة کاربری/پوشش اراضی معرفی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - بررسی دمای سطح زمین در رابطه با کاربری و پوشش اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور
بهروز احمدی اردوان قربانی طاهر صفرراد بهروز سبحانیاین تحقیق با هدف بررسی دمای سطح زمین در رابطه با پوشش گیاهی و کاربری اراضی شهری با استفاده از داده های سنجش از دور در محدوده شهر اردبیل و اراضی حاشیه آن تا شعاع 15 کیلومتری با استفاده از تصویر لندست TM (2010)، پس از عملیات پیش پردازش نظیر آماده سازی تصویر، اصلاح رادیوم چکیده کاملاین تحقیق با هدف بررسی دمای سطح زمین در رابطه با پوشش گیاهی و کاربری اراضی شهری با استفاده از داده های سنجش از دور در محدوده شهر اردبیل و اراضی حاشیه آن تا شعاع 15 کیلومتری با استفاده از تصویر لندست TM (2010)، پس از عملیات پیش پردازش نظیر آماده سازی تصویر، اصلاح رادیومتریکی و هندسی که با استفاده از نرم افزار ENVI®4.7 انجام شد. سپس برای اندازه گیری دمای سطحی از باند حرارتی تصویر و اعمال معادلات مربوطه جهت تبدیل اعداد رقومی به رادیانس و رادیانس به دمای درخشندگی استفاده شد. در مرحله بعد برای محاسبه گسیلمندی از شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) استفاده شد و نقشه کاربری اراضی به صورت نظارت شده در شش کلاس از سطح تصویر استخراج شد. برای استخراج کسر پوشش گیاهی از مدل پیکسل Dimidiate استفاده شد. برای ارزیابی صحت داده های دمای سطحی استخراج شده از تصویر، از داده های چهار ایستگاه هواشناسی به صورت ساعتی استفاده شد و برای تطبیق این داده ها با هم، از یک رابطة رگرسیونی ساده استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی دمای سطحی زمین (استخراج شده از تصویر) با دمای هوای ایستگاه های هواشناسی 79/0 و همبستگی دمای هوای ایستگاه ها با دمای هوای استخراج شده از تصویر 99/0 می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - پایش تغییرات کاربری اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: شهرستان اردبیل)
مرضیه مسیبی محسن ملکیافزایش روزافزون جمعیت، توسعه پدیده شهرنشینی و نیاز به تأمین مناطق جدید مسکونی و منابع غذایی برای انسان ها باعث تشدید روند تغییر کاربری اراضی در نقاط مختلف جهان شده است. هدف این مقاله بررسی روند تغییر کاربری اراضی در 25 سال اخیر در شهرستان اردبیل می باشد. در این تحقیق، ا چکیده کاملافزایش روزافزون جمعیت، توسعه پدیده شهرنشینی و نیاز به تأمین مناطق جدید مسکونی و منابع غذایی برای انسان ها باعث تشدید روند تغییر کاربری اراضی در نقاط مختلف جهان شده است. هدف این مقاله بررسی روند تغییر کاربری اراضی در 25 سال اخیر در شهرستان اردبیل می باشد. در این تحقیق، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور و روش های آماری، تغییر سطح کاربری های اراضی مختلف براساس تفسیر تصاویر ماهواره ای لندست در سه دوره زمانی 1366، 1377 و 1390 بررسی گردید. پس از انجام تصحیحات هندسی و اتمسفری، محدودة مورد نظر با استفاده از نقشه های رقومی زمین مرجع شد. سپس نقاط تعلیمی برای هر یک از طبقات کاربری به تعداد کافی و با پراکنش مناسب اخذ گردید و با استفاده از طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم حداکثر احتمال تشابه بهترین ترکیب باندی انتخاب و نقشه کاربری اراضی منطقه برای سال های 1366، 1377 و 1390 تهیه شد. با استفاده از آزمون صحت کلی و آماره کاپا صحت نقشه های تولیدی تعیین گردید. نتایج نشان داد که سطح کاربری های زراعت آبی، باغات، مناطق مسکونی، صنعتی و نیز اراضی بایر در فاصله سال های 1366 تا 1390 افزایش یافته و در مقابل سطح کاربری های جنگل، مرتع و اراضی دیم روندی کاهشی داشته‌اند. به طوری که در دوره 1366 تا 1377 سطح اراضی مرتعی 20/10% و سطح جنگل ها 5/0% کاهش یافته است. سطح اراضی دیم 62/5%، سطح اراضی زراعی آبی 8/1% و اراضی بایر 8/1% افزایش یافت. در دوره 1377 تا 1390 سطح اراضی مرتعی 9/7%، سطح اراضی دیم 52/11% و سطح جنگل ها 69/3% کاهش یافته است. سطح اراضی زراعی آبی 2/1% و اراضی بایر 7/17% افزایش یافته است. ضریب کاپا برای نقشههای سال های 1987، 1998 و 2010 به ترتیب 81/0، 87/0 و 89/0 بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - رابطة بینامتنی مضامین صفوةالصفا و اسرارالتوحی(براساس نظریة ژرار ژنت)
خدابخش اسداللهی ثریا کریمیژرار ژنت از محققان برجستة عرصة بینامتنیت، هر متن را با متون پیش از خود مرتبط دانسته و در نظریة بیش‌متنیت، رابطة هر بیش‌متن را با پیش‌متن خود مطرح کرده است. از آنجا که در طول ادوار عرفانی، بحث عارفان هم‌مشرب با دیدگاه‌های مشابه قابل توجه بوده است و ساختار تذکره‌های عرفان چکیده کاملژرار ژنت از محققان برجستة عرصة بینامتنیت، هر متن را با متون پیش از خود مرتبط دانسته و در نظریة بیش‌متنیت، رابطة هر بیش‌متن را با پیش‌متن خود مطرح کرده است. از آنجا که در طول ادوار عرفانی، بحث عارفان هم‌مشرب با دیدگاه‌های مشابه قابل توجه بوده است و ساختار تذکره‌های عرفانی همچون صفوة الصفا و اسرارالتوحید نیز بر مبنای کرامات، اندیشه‌ها و گفتار عارفان خاصی تدوین شده است؛ این پژوهش با هدف روشنگری زوایای عرفانی قرن هشتم، برآن است که کرامات و آرا و اندیشه‌های شیخ صفی‌الدین اردبیلی را با دیدگاه‌ها و کرامات عارفانی همچون ابوسعید ابوالخیر از منظر نظریة ژنت بسنجد. چنان‌که این پژوهش جهت‌گیری بینامتنی صفوة الصفا را در استقبال از اندیشه‌های ابوسعید ابوالخیر هویدا می‌کند؛ تشابه مضامین صفوةالصفا با اسرارالتوحید از حیث کراماتی همچون طی‌الارض، فراست، مسائل مربوط به مرگ، نجات مردم و همانند آنها و همچنین مفاهیم اخلاقی و تربیتی متصوفه، نظیر تربیت نفس، رفع حجاب و مسائل دیگر، رابطة بینامتنی بین این دو اثر را تأییدمی‌کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - معرفی و نقد شروح برجستة گلشن راز شبستری
عبدالحسین لطیفیمنظومة گلشن راز شبستری را به حق می توان یک دورة کامل عرفان نظری و حتی شناسنامة عرفان نظری دانست. این کتاب به رغم اختصار در حجم و تعداد ابیات، مضامین بلند و عمیق عرفانی را به شایستگی تبیین کرده و همین امر، فهم دقیق محتوای آن را حتی برای اهل فن نیز بسیار دشوار نموده است؛ چکیده کاملمنظومة گلشن راز شبستری را به حق می توان یک دورة کامل عرفان نظری و حتی شناسنامة عرفان نظری دانست. این کتاب به رغم اختصار در حجم و تعداد ابیات، مضامین بلند و عمیق عرفانی را به شایستگی تبیین کرده و همین امر، فهم دقیق محتوای آن را حتی برای اهل فن نیز بسیار دشوار نموده است؛ لذا شرح های بسیار زیادی بر آن نوشته شده و این نوشتار درصدد آن است که ضمن معرفی مهم ترین شروح گلشن راز، به اختصار به نقد و بیان اهم ویژگی های آنها بپردازد. در نتیجه میتوان گفت در میان مهم ترین شرح‌هایی که در این پژوهش مطالعه شده اند، شرح مفاتیح الاعجاز، هم به لحاظ پرداختن به تمام ابیات گلشن و هم به لحاظ عمق مطالب برجسته ترین و تأثیرگذارترین شرح به شمار می آید که شروح پس از آن کمابیش وام‌دار آن هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - بررسی رضایت و وفاداری گردشگران از محصول گردشگری شهرستان اردبیل با تأکید بر ویژگیهای دموگرافیکی و اجتماعی
ابوالفضل قنبری رباب نقی زاده نسرین عمرانیگردشگری صنعتی است که نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسایل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. بنابراین به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه، بیش از گذشته نیازمند مطالعه می باشد. در ادبیات گردشگری رضایت گردشگران از محصول گردشگری براساس ویژگی ه چکیده کاملگردشگری صنعتی است که نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسایل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. بنابراین به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه، بیش از گذشته نیازمند مطالعه می باشد. در ادبیات گردشگری رضایت گردشگران از محصول گردشگری براساس ویژگی های دموگرافیکی و اجتماعی مورد بررسی و آنالیز قرار نگرفته است. هدف از این مطالعه ارزیابی رضایت گردشگران شهرستان اردبیل از محصول گردشگری (جاذبه ها و تسهیلات) براساس ویژگی های دموگرافیکی و اجتماعی (سن، وضعیت تأهل، جنسیت، تحصیلات، اشتغال) می باشد. به منظور سنجش رضایت گردشگران از محصول گردشگری پرسشنامه به عنوان ابزار تحقیق وارد پژوهش شده است. سنجش روایی و پایایی پرسشنامه استوار بر روش اعتبار محتوا و آزمون آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS نسخه 24 بوده است. مقدار آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه برابر85% بوده است که اعتبار قابل قبولی است. با لحاظ اینکه جامعه آماری این پژوهش گردشگران ورودی به شهرستان اردبیل در درتابستان سال 1395 به تعداد 400000 نفر می باشند که مطابق با فرمول کوکران 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد که گردشگران سطوح متفاوت رضایت را از محصول گردشگری شهرستان اردبیل بدست آوردند. همچنین نتایج پژوهش رابطه معناداری را بین ویژگی های دموگرافیکی- اجتماعی و وفاداری گردشگران نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی: محله پیر مادر شهر اردبیل
رودابه فرهادی علی رنجبربافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش ح چکیده کاملبافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی محله پیرمادر شهر اردبیل تدوین گشته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی، پیمایشی می باشد. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، اسنادی و میدانی استفاده گردیده است. جهت آنالیز داده ها در قسمت نظرسنجی از ساکنان از نرم افزار Spss و تهیه نقشه ها از نزم افزار Gis استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان که؛ برنامه اجرایی صورت گرفته در محله پیرمادر باعث بهبود وضعیت های کالبدی بخصوص بالارفتن کیفیت و عمر ساختمان و وضعیت نماکاری ساختمان ها گردیده است. در قسمت نظرسنجی از ساکنین نیز با توجه به میانگین‌های گرفته‌شده از زیر متغیرهای هر متغیر میتوان گفت که متغیر کیفیت دسترسی مسکن با میانگین 38/3 بیشترین میانگین را در بین پنج متغیر مربوط به رضایتمندی به خود اختصاص داده و کمترین میزان میانگین مربوط به متغیر کیفیت محیط فیزیکی مسکن با میانگین 03/2 هست. همه متغیرهای رضایتمندی از میانگین بالاتری نسبت به میانگین نظری( برابر با 3) برخوردار هستند، یعنی ساکنان وضعیت حال محله را در وضعیت مناسب تری نسبت به سال های گذشته ارزیابی می‌کنند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - سیاست‌های کالبدی شهر هوشمند با تاکید بر رویکرد رشد هوشمند (نمونه موردی: شهر اردبیل)
نسرین مصدق حسین نظم فر پرویز نوروزی ثانینظام شهری ایران علاوه بر مشکلات و معضلات مربوط به رشد سریع جمعیت و افزایش شهرنشینی، با چالش‌هایی همچون ساختار نامتعادل و نامتوازن فضایی، سازگار نبودن شهرها با بستر و پهنه محیط طبیعی و از همه مهم‌تر با کاهش یا تخلیه منابع طبیعی، بحران‌ها و آلودگی‌های متعدد زیست محیطی دست چکیده کاملنظام شهری ایران علاوه بر مشکلات و معضلات مربوط به رشد سریع جمعیت و افزایش شهرنشینی، با چالش‌هایی همچون ساختار نامتعادل و نامتوازن فضایی، سازگار نبودن شهرها با بستر و پهنه محیط طبیعی و از همه مهم‌تر با کاهش یا تخلیه منابع طبیعی، بحران‌ها و آلودگی‌های متعدد زیست محیطی دست و پنجه نرم می‌کند، در همان حال و از منظری دیگر با توجه به سیر تحولات بوجود آمده در عرصه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، شهر در حال گذر از یک سکونتگاه صرفاً کالبدی با عملکردهای مرئی و سنتی به سکونتگاه کالبدی با عملکردهای نامرئی و جدید در کنار عملکردهای سنتی خود است. با این تفاسیر هدف این پژوهش تحقق پذیری شهر هوشمند بر اساس شاخص های کالبدی رشد هوشمند است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی تحلیلی است. حجم نمونه مورد نیاز بر اساس فرمول کوکران و جدول مورگان و با توجه به تعداد کل جامعه آماری پژوهش که 160 نفر است، حجم نمونه پژوهش 113 نفر محاسبه شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. یافته ها نشان می دهد که در بین مناطق شهر اردبیل، منطقه های 1 و 4 به ترتیب با 33/0 و 26/0 از پتانسیل شهر هوشمند برخوردار بودند و منطقه ی 3 با امتیاز 20/0 از پتانسیل نیمه برخوردار و منطقه 2 نیز با امتیاز 19/0 فاقد پتانسیل شهر هوشمند بودند. نتایج نشان می دهد که بین مناطق شهری اردبیل در زمینه تناسب با شاخص های رشد هوشمند شهری، تفاوت قابل توجهی وجود دارد و میزان برخورداری مناطق مختلف از شاخص های پژوهش به صورت یکسان نبوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - انتخاب ساختگاه برتر سد و نیروگاه برق آبی پیرتقی با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره )(AH
رضوان یعقوبی جعفر رهنماراد فاطمه جمشیدیانسد و نیروگاه برقابی پیرتقی در فاصله 50کیلومتری شرق میانه و 45کیلومتری جنوب غرب خلخال بر روی رودخانه قزلاوزن دراستان اردبیل ساخته خواهد شد. برای این سد دو ساختگاه تحت عنوان 15و 15 Aمعرفی شده است. در این مقاله با استفاده ازروش ارزیابی چند معیارهی ایاچپی) ، (AHP, Analytic چکیده کاملسد و نیروگاه برقابی پیرتقی در فاصله 50کیلومتری شرق میانه و 45کیلومتری جنوب غرب خلخال بر روی رودخانه قزلاوزن دراستان اردبیل ساخته خواهد شد. برای این سد دو ساختگاه تحت عنوان 15و 15 Aمعرفی شده است. در این مقاله با استفاده ازروش ارزیابی چند معیارهی ایاچپی) ، (AHP, Analytic Hierarchy Processساختگاه برتر جهت احداث سد تعیین شد.برای انتخاب ساختگاه برتر، 8معیار و 26زیرمعیار تعریف شد، سپس با استفاده از نرمافزار سوپر دسیژن )(Super Decisionمورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس بررسیهای انجام شده، در زیر معیارهای مربوط به طبقهبندی ،DMR ،RMR ،Qمقادیر کمیSPI ،RQDو ،GSIنفوذپذیری تکیهگاهها و بستر، مقاومت فشاری تکمحوری، مدولهای تغییر شکل، پایداری و شرایط جانماییتونلهای آببر به نیروگاه، موقعیت درزههای اصلی و گسلها در محل محور سد، حجم خاکبرداری و سنگبرداری، عمققرارگیری تودههای نامقاوم پیروکلاستیک و تراکم بافتی مصالح پی آبرفتی، ساختگاه 15 Aدر ماتریس مقایسه امتیازهای بالاتری رابه خود اختصاص داد و به عنوان ساختگاه برتر معرفی شد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - ساماندهی مکانی- فضایی پارکینگهای طبقاتی با استفاده از فنون تحلیل چند معیاری در محیط GIS (نمونه موردی: شهر اردبیل)
مجتبی عمرانی دورباش سارا خدایی فاطمه سوریچکیده مکان‌گزینی مناسب تأسیسات و تجهیزات شهری نیازمند تجزیه و تحلیل همه جانبه معیارهای دخیل در امر مسائل شهری میباشد. پارکینگهای شهری یکی از اجزای تجهیزات شهری بوده که مکانیابی مناسب آنها مستلزم در نظر گرفتن پارامترهای متعددی است که استفاده هرچه بیشتر از قابلیت های G چکیده کاملچکیده مکان‌گزینی مناسب تأسیسات و تجهیزات شهری نیازمند تجزیه و تحلیل همه جانبه معیارهای دخیل در امر مسائل شهری میباشد. پارکینگهای شهری یکی از اجزای تجهیزات شهری بوده که مکانیابی مناسب آنها مستلزم در نظر گرفتن پارامترهای متعددی است که استفاده هرچه بیشتر از قابلیت های GIS و فنون تحلیل چند معیاری را ممکن می‌سازد. در همین راستا در تحقیق حاضر سعی شده است با انتخاب شهر اردبیل به عنوان مطالعه موردی، ترکیب مناسبی از معیارهای مطرح در مکان‌گزینی پارکینگهای طبقاتی فهرست شده و در چهار‌چوب مدل TOPSIS به کار گرفته شود. خروجی حاصل از استفاده مدل، به استخراج مکان های اولویت‌دار برای انتخاب مکان بهینه پارکینگهای طبقاتی منجر شده است. بررسی حاضر حاکی از آن است که مکان های اولویت‌دار معرفی شده، حاصل شرایط مطلوب به لحاظ سرجمع معیارهای مطرح در مکان‌گزینی پارکینگهای طبقاتی میباشد. این نتیجه در واقع مؤیدی بر قابلیت‌های مدل بکار گرفته شده در ارائه الگوی مناسب مکانیابی پارکینگهای طبقاتی محسوب می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - بررسی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل
صالح پیدایش حسین نظم فر محمد تقی معصومیمطالعه تاریخی شهرها بیانگر نوعی دیدگاه دفاعی در بافت و ساخت شهرهاست. امروزه نیز در اکثر کشورهای دنیا، علی رغم تغییرات اساسی در الگوهای جنگی، موضوع دفاع در مقابل تهاجم و اقدامات خصمانه در بطن برنامه ریزیهای شهری و منطقه ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پدافند غیرعامل ب چکیده کاملمطالعه تاریخی شهرها بیانگر نوعی دیدگاه دفاعی در بافت و ساخت شهرهاست. امروزه نیز در اکثر کشورهای دنیا، علی رغم تغییرات اساسی در الگوهای جنگی، موضوع دفاع در مقابل تهاجم و اقدامات خصمانه در بطن برنامه ریزیهای شهری و منطقه ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم بکارگیری جنگ افزار نبوده و اجرای آن کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس را به دنبال داشته و با بکارگیری آن می توان در صورت بروز تهدید و حمله و وارد آمدن آسیب و صدمه ، سریعاً اقدام به بازسازی یا جایگزینی نیرو و امکانات نموده و به تداوم خدمات پرداخت. هدف اصلی این تحقیق ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل در مقابل تهدیدات بوده و برای این منظور به مطالعه جغرافیای تاریخی شهر اردبیل از جنبه های دفاعی و امنیتی و ملاحظات دفاعی صورت گرفته برای شهر در ادوار گذشته پرداخته و اقدامات پدافند غیرعامل در سابقه تمدنی شهر اردبیل بررسی گردیده است. روش پژوهش در مقاله حاضر بصورت توصیفی-تحلیلی است ؛ یکی از مهمترین ابزارها جهت گردآوری اطلاعات ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی ادارات و مراکز حساس و مهم را مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار داده و پراگندگی آنها را در محیط GIS مورد بررسی قرار می گیرد وضعیت فعلی شهر از نظر پراکندگی ادارات ، مراکز مهم و حساس با تهیه نقشه های GIS برای شهر اردبیل بررسی شده و در نهایت به ارائه راهکار عملی در رعایت اصول پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری اردبیل پرداخته شده است.نتایج تحقیق بیانگر عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل در پراکندگی ادارات شهر اردبیل می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - تحلیل نوسنگی‌شدن شرق آذربایجان (استان اردبیل) بر مبنای شواهد باستان‌شناسی قوشاتپه شهریری
حسن درخشی علیرضا هژبری نوبریدوره نوسنگی را میتوان رویداد مهم و نقطه عطف در تاریخ و زندگی بشر دانست چراکه این دوره تحولی است از وابستگی انسان به طبیعت به کنترل و مدیریت او بر آن. روندهای منجر به این تحول بسیار پیچیده و در برگیرنده عوامل مهم اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی است. مطالعات باستان چکیده کاملدوره نوسنگی را میتوان رویداد مهم و نقطه عطف در تاریخ و زندگی بشر دانست چراکه این دوره تحولی است از وابستگی انسان به طبیعت به کنترل و مدیریت او بر آن. روندهای منجر به این تحول بسیار پیچیده و در برگیرنده عوامل مهم اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست‌محیطی است. مطالعات باستان‌شناختی نشان میدهد که با هموار شدن عوامل مذکور، چندین منطقه در خاورنزدیک نوسنگی‌شدن را تجربه کردند و آذربایجان، جزء نواحی حاشیه‌ای و نوسنگی این منطقه اشاعه و بازتاب کانون‌های نوسنگی بود. بدین ترتیب که در مرحله واپسین نوسنگی گروه‌های غیر بومی نخستین بار دشتهای پیرامون دریاچه ارومیه را به عنوان مرکز ناحیه مورد استقرار قرار دادند و دگرباره همین مرکز در گذر زمان خود کانون اشاعه به حومه گردید. دلایل مهم این امر را میتوان افزایش زیست‌گاه‌ها و به تناسب آن افزایش جمعیت دانست که خود محرکی برای کوچ گروه‌هایی از این جمعیت شد. اینان بیشتر ترکیبی از چراگردانان فصلی بودند که سایر نواحی دور از دریاچه را شناسایی کرده و در مناطق مستعد آن مستقر گردیدند. یکی از این نواحی دور از مرکز دشت مشکین شهر است که محوطه قوشاتپه شالوده و معرف نخستین استقرار آن است. در این مقاله، ضمن تشریح و تحلیل دوره نوسنگی در آذربایجان و به‌ویژه مناطق شرقی آن (استان اردبیل)، بر اساس دادههای قوشاتپه این نتیجه حاصل گردید که اولاً این محوطه از نظر زمانی در واپسین سده هزاره ششم و اوایل هزاره پنجم ق.م توسط مردمان آشنا با فرهنگ نوسنگی دریاچه ارومیه شکل گرفت. ثانیاً از آن زمان تعامل و همگرایی پایدار و دایمی میان قوشاتپه و فرهنگ‌های دریاچه ارومیه حتی در دوره کلکولیتیک نیز تداوم یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - شمال غرب ایران در دوره هخامنشی در پرتو یافتههای باستان‌شناختی قلعه قوناق قیران
ثروت ولدبیگی مصطفی ده‌پهلوان رضا رضالومنطقه شمال غرب ایران در هزاره اول پ.م نقش مهمی در انجام مراوادت، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران با سرزمینهای پیرامونی ایفا می‌کرده است. با توجه به اهمیت بالای منطقه، ابهامات زیادی در شناخت ویژگی‌ها و تعاملات فرهنگی این منطقه به ویژه در دوران هخامنشی و اشکانی وجود دارد. م چکیده کاملمنطقه شمال غرب ایران در هزاره اول پ.م نقش مهمی در انجام مراوادت، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران با سرزمینهای پیرامونی ایفا می‌کرده است. با توجه به اهمیت بالای منطقه، ابهامات زیادی در شناخت ویژگی‌ها و تعاملات فرهنگی این منطقه به ویژه در دوران هخامنشی و اشکانی وجود دارد. معرفی و تحلیل باستان‌شناختی هر چه بیشتر یافته های فرهنگی گذشته و جدید میتواند سهم زیادی در روشن ساختن ابهامات فرهنگی منطقه داشته باشد. قلعه قوناق قیران از معدود محوطه‌های مربوط به دوره هخامنشی در استان اردبیل است. این قلعه بزرگترین استقرار دارای ظروف منقوش مثلثی مربوط به دوره هخامنشی در دشت اردبیل است که تا کنون بررسی و کاوش نشده است. بررسی باستان‌شناختی قلعه قوناق قیران به شیوه روشمند و با اجرای عملیات نقشه‌برداری نمونه‌برداری مستندسازی و تحلیل یافتهها انجام شد. هدف، مطالعه ۲۵٪ دادههای فرهنگی داخل کارگاه های سطح قلعه بود. از آنجایی که هدف اصلی این پروژه شناخت ویژگیهای ظروف منقوش مثلثی بود، پس از طبقهبندی سفال‌ها و گزینش نمونههای شاخص مطالعه و مقایسه تطبیقی آنها با دیگر محوطه‌های هم زمان در داخل و خارج ایران انجام شد از این قلعه همچنین سفالهای منقوش سبک اردبیل و سفالهای لعاب‌دار با لعاب سبز متعلق به دوره سلجوقی به دست آمد که نشانگر توالى استقرار در آن است. ویژگیهای بارز معماری دفاعی قلعه قوناق قیران و شرایط محیطی و توپوگرافیک آن نشان از اهمیت و جایگاه سیاسی این محوطه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - تعیین میزان تأثیر تاکتیکهای بازاریابی ارتباطی بر رفتار خرید مصرف کنندگان
اسماعیل ابراهیمی محمد سلامت مغانلو عسگر نوروززاده مغانلواین تحقیق با هدف بررسی میزان تأثیر ابعاد تاکتیکهای بازاریابی ارتباطی با رفتار خریدمشتریان در فروشگاه رفاه اردبیل اجرا گردید که تعداد نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان234نفر به دست آمد.ابزار گردآوری تحقیق پرسشنامههای استاندارد بود که برای بررسی روایی آنها ازآزمون تحل چکیده کاملاین تحقیق با هدف بررسی میزان تأثیر ابعاد تاکتیکهای بازاریابی ارتباطی با رفتار خریدمشتریان در فروشگاه رفاه اردبیل اجرا گردید که تعداد نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان234نفر به دست آمد.ابزار گردآوری تحقیق پرسشنامههای استاندارد بود که برای بررسی روایی آنها ازآزمون تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار لیزرل استفاده گردید همچنین برای بررسی پایایی پرسشنامه-ها از آزمون آلفای کرونباخ در نرم افزارSPSSاستفاده شد.که نتایج هر دو آزمون تأیید کننده روایی وپایایی پرسشنامه های تحقیق بود برای آزمون فرضیه اول از رگرسیون خطی چند متغیره استفادهگردید که نتایج نشان داد ابعاد شخصی سازی، رفتار ترجیحی، تمایل مشتری به ادامه خرید و رضایتارتباطی مشتری تأثیر معنیداری بر متغیر رفتار خرید دارند.همچنین برای آزمون فرضیه دوم ازهمبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج نشان دهنده ارتباط معنیدار بین دو متغیر بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - مقایسه تطبیقی شاخص های کیفیت زندگی در نواحی شهری منطقه دو شهر اردبیل با استفاده از مدل ELECTRE
چنور محمدی حسین نظم فرتمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه به مفهوم کیفیت زندگی در مطالعات است. کیفیت زندگی یک فرد میزان برخورداری او را نشان میدهد، البته نه فقط به چیزهایی که به آنها دست یافته است، بلکه تمام گزینه‌هایی که شخص فرصت انتخاب آن ها دارد.جوهره چکیده کاملتمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه به مفهوم کیفیت زندگی در مطالعات است. کیفیت زندگی یک فرد میزان برخورداری او را نشان میدهد، البته نه فقط به چیزهایی که به آنها دست یافته است، بلکه تمام گزینه‌هایی که شخص فرصت انتخاب آن ها دارد.جوهره اصلی کیفیت زندگی شهری، تأمین و ارضای توأمان نیازهای مادی و معنوی انسان است. در واقع برنامه ریزی برای مسکن، کار و اشتغال، بدون تأمین نیازهای روانی، عاطفی و اجتماعی شهروندان بی فایده خواهد بود.امروزه کیفیت زندگی شهری به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامهریزی شهری است. یافتهها و مطالعات کیفیت زندگی میتواند برای تشخیص خط مشی استراتژی های گذشته و طراحی سیاست‌های برنامهریزی در آینده استفاده شود . هدف پژوهش حاضر، مقایسه تطبیقی شاخص های کیفیت زندگی در نواحی سه‌گانه منطقه دو شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی میباشد.جمع آوری داده‌هاواطلاعات به صورت پرسشنامه و کتابخانه ای صورت گرفته است. برای وزن دهی شاخص ها از آنتروپی شانون و از مدل تصمیم گیری چند معیاره الکتر (ELECTRE) جهت رتبه بندی نواحی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد برخورداری نواحی از شاخص های کیفیت زندگی متفاوت میباشد. به طوری که ناحیه یک از لحاظ شاخص های امنیت با (2)، دسترسی با (2)، اقتصاد با (2)، ارتباطات (حمل و نقل) با (2)، روابط اجتماعی با (1) و رضایت از محله با (2) امتیاز در رتبه اول قرار دارد. ناحیه دو از لحاظ شاخص محیط زیست با (1) و مسکن با (1) امتیاز در رتبه اول و ناحیه سه از لحاظ شاخص بهزیستی فردی و رفاه اجتماعی با (2) امتیاز در رتبه اول قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - بررسی اثر چند نهاده زیستی بر کمیت و کیفیت ترکیبات اسانس گیاه دارویی (Matricaria chamomilla) در استان اردبیل
حجت اقبال یوسف جهانی جلودار مهدی احمدی سابقآزمایشی در سال 1401 در اراضی روستای اندزق شهرستان مشگین‌شهر واقع در استان اردبیل انجام گرفت. کاربرد ورمی‌کمپوست: در دو سطح صفر(V0) و5 تن در هکتار به صورت مصرف خاکی قبل از کاشت (V1)، کاربرد باکتریهای محرک رشد (PGRP) به صورت تلقیح با بذر، در 2 سطح: تلقیح با مخلوط 2 باکتر چکیده کاملآزمایشی در سال 1401 در اراضی روستای اندزق شهرستان مشگین‌شهر واقع در استان اردبیل انجام گرفت. کاربرد ورمی‌کمپوست: در دو سطح صفر(V0) و5 تن در هکتار به صورت مصرف خاکی قبل از کاشت (V1)، کاربرد باکتریهای محرک رشد (PGRP) به صورت تلقیح با بذر، در 2 سطح: تلقیح با مخلوط 2 باکتری آزوسپریلیوم و ازتوباکتر (F1) و بدون تلقیح (F0)، - نیتروژن از منبع اوره: در 3 سطح صفر (N0) و 50 (N50) و 100 کیلوگرم در هکتار (N100) به صورت خالص. نتایج نشان داد که مصرف توأم ورمی‌کمپوست و مایه تلقیح اثر سینرژیستی داشته و باکتریهای محرک رشد به همراه ورمی‌کمپوست می توانند در محیط و بستر بهتری فعالیت نمایند و نسبت به تثبیت نیتروژن اقدام نمایند. بطوری که اثر ورمی‌کمپوست در بهبود درصد اسانس در سطوح مختلف نیتروژن متفاوت است و از 15% در سطح N0 تا 3% در N50 و تا 10 درصد در N100 متغیر بود. اثر مصرف سطوح مختلف نیتروژن هم بر عملکرد اسانس بسیار معنیدار شد به طوری که مصرف یکصد کیلوگرم نیتروژن حدود 79% در عملکرد اسانس مؤثر بود و مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن نیز حدود 42 درصد بر عملکرد مؤثر بود و عملکرد به 836 کیلوگرم رسید. در مقادیر بالای نیتروژن درصد کامازولن افزایش یافت. کمترین مقادیر آلفا بیسابلول به مقدار 4/19%، 8/19، 7/20 و 33/21 از تیمارهای بدون مصرف کود و مایه تلقیح و ورمی‌کمپوست، مصرف مایه تلقیح بدون نیتروژن و بدون ورمی‌کمپوست، مصرف ورمی‌کمپوست بدون مایه تلقیح و نیتروژن، مصرف ورمی‌کمپوست و مایه تلقیح بدون نیتروژن به دست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - بررسی فیتوشیمیایی میزان ترکیب آلی آلکالوئید گیاه دارویی (Peganum harmala L.) جمع‌آوری شده از چند منطقه رویشی استان اردبیـل
حجت اقبال سولماز موسوی نیا مهدی احمدی سابقگیاهان بهعنوان موجودات زنده، متابولیت‌های ثانویه را بهعنوان ابزار سازگاری به شرایط و پدیده‌های مختلف اکولوژیکی پیرامون خود جهت حفظ خود و نسل‌های آینده تولید می‌نماید. کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنی‌ترین منابع گیاهان دارویی جهان است. گیاه دارویی (Peganum چکیده کاملگیاهان بهعنوان موجودات زنده، متابولیت‌های ثانویه را بهعنوان ابزار سازگاری به شرایط و پدیده‌های مختلف اکولوژیکی پیرامون خود جهت حفظ خود و نسل‌های آینده تولید می‌نماید. کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنی‌ترین منابع گیاهان دارویی جهان است. گیاه دارویی (Peganum harmala L.) از گیاهان دارویی مهم شمالغرب ایران دارای پراکنش گسترده در اکثر مناطق کشور میباشد. بذر این گیاه دارویی غنی از آلکالوئید میباشد که در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان، روماتیسم، دیابت، فشار خون، قلب و عروق و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترکیبات دارویی گیاهان تحت تأثیر عوامل محیطی از جمله شوری و ارتفاع قرار می‌گیرد. بدین منظور بذر گیاه دارویی اسپند از سه منطقه مشگین‌شهر، گرمی و پارس‌آباد از شهرستانهای استان اردبیل جمع‌آوری گردید و تعیین آلکالوئید کل آن در آزمایشگاه فیتوشیمی بخش تحقیق و توسعه شرکت دانش‌بنیان پژوهشگران داروی سبز مورد سنجش قرار گرفت. تعیین آلکالوئید کل از روش اسپکتروفتومتری با استفاده از بروموکروزول گرین با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که مقدار آلکالوئید کل بذر گیاه از منطقه گرمی بیشتر از بقیه مناطق بود و کمترین مقدار آلکالوئید در بذر گیاه از منطقه پارس‌آباد یافت شد. نتایج بدست آمده در سطح 5 درصد معنیدار بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - کارکردهای دانشگاه از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
یوسف نامور اعظم راستگو صدرالدین ستاریاین تحقیق با هدف بررسی کارکردهای دانشگاه از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد. روش تحقیق از نوع پیمایشی است جامعه آماری این تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل می باشد. 514نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ا چکیده کاملاین تحقیق با هدف بررسی کارکردهای دانشگاه از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد. روش تحقیق از نوع پیمایشی است جامعه آماری این تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل می باشد. 514نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. اطلاعات لازم برای پاسخ به سوالات پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی و از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که: کارکردهای موجود دانشگاه از دید دانشجویان پایین تر از میانگین ارزیابی شد. همچنین دانشجویان دانشگاه کارکردهای مطرح شده را برای دانشگاه مطلوب، مهم ارزیابی کردند. از دیدگاه دانشجویان دانشگاه بین وضع موجود و وضع مطلوب فاصله و شکاف معناداری وجود دارد. از دیدگاه دانشجویان دانشگاه تولید دانش اولین اولویت و توسعه فرهنگی و انتقال میراث فرهنگی آخرین اولویت در کارکرد دانشگاه مطلوب را داراست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - ارزیابی عملکرد سازمانی از دیدگاه اعضای هیات علمی (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل)
صدرالدین ستاری یوسف نامورهدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بر اساس الگوی اچیو از دیدگاه اعضای هیات علمی بوده است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شام چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بر اساس الگوی اچیو از دیدگاه اعضای هیات علمی بوده است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی نیمسال اول93-92 بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، گروه نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز به وسیله پرسشنامه استاندارد با طیف لیکرت جمع آوری گردید. روایی ابزار با استفاده از نظر متخصصان، و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ برابر 941/0 بدست آمد. داده های گرداوری شده با شاخص های آمار توصیفی (میانگین، درصد، انحراف استاندارد)، آزمون T مستقل، تحلیل واریانس ANOVA و فریدمن تحلیل گردید. نتایج تحلیل داده های جمع آوری شده حاکی از آن است که عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی بالاتر از متوسط بوده و بین متغیرهای جنسیت، سن، سنوات خدمت، رشته تحصیلی و نوع استخدام اعضای هیات علمی با دیدگاه آنان نسبت به عملکرد سازمانی تفاوت معنی داری وجود دارد. از نتایج تحقیق می توان در برنامه ریزی ارتقای عمکرد دانشگاه استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - بررسی میزان کاربست ویژگی های سازمان یادگیرنده در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل براساس مدل ویک و لئون
صدرالدین ستاری یوسف نامور رضا رضایی زارچیهدف اصلی این پژوهش بررسی میزان کاربست ویژگی های سازمان یادگیرنده در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل براساس مدل ویک و لئون بوده است. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی مقطعی می باشد. جامعه ی آماری مورد مطالعه در ای چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش بررسی میزان کاربست ویژگی های سازمان یادگیرنده در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل براساس مدل ویک و لئون بوده است. روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی مقطعی می باشد. جامعه ی آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه ی اعضای هیأت علمی تمام وقت(230نفر) دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بود که به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس، تعداد 100 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و داده های مورد نیاز به وسیله ی پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی ابزار مورد استفاده با استفاده از نظر متخصصین، و پایایی ابزار نیز با روش ضریب آلفای کرونباخ برابر 81/0 به دست آمد. داده های جمع آوری شده با آماره های آمار توصیفی(میانگین، درصد، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون T تک گروهی وT گروه همبسته) تجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحلیل داده های جمع آوری شده حاکی از آن است که ویژگی های سازمان یادگیرنده در حد کمتر از متوسط اجرا می شود و تفاوت معنی داری بین وضع موجود و وضع مطلوب در میزان کاربرد ویژگی های سازمان یادگیرنده وجود دارد. از نتایج این تحقیق می توان در اصلاح و بهبود فرایند های کاری و اجرایی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی استفاده کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - ارزیابی عملکرد سازمانی از دیدگاه اعضای هیات علمی (مطالعه موردی:دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل)
صدرالدین ستاری یوسف نامورچکیده: هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بر اساس الگوی اچیو از دیدگاه اعضای هیات علمی بوده است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژ چکیده کاملچکیده: هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بر اساس الگوی اچیو از دیدگاه اعضای هیات علمی بوده است. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی نیمسال اول93-92 بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، گروه نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز به وسیله پرسشنامه استاندارد با طیف لیکرت جمع آوری گردید. روایی ابزار با استفاده از نظر متخصصان، و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ برابر 941/0 بدست آمد. داده های گرداوری شده با شاخص های آمار توصیفی(میانگین، درصد، انحراف استاندارد)، آزمون T مستقل، تحلیل واریانس ANOVA و فریدمن تحلیل گردید. نتایج تحلیل داده های جمع آوری شده حاکی از آن است که عملکرد سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی بالاتر از متوسط بوده و بین متغیرهای جنسیت، سن، سنوات خدمت، رشته تحصیلی و نوع استخدام اعضای هیات علمی با دیدگاه آنان نسبت به عملکرد سازمانی تفاوت معنی داری وجود دارد. از نتایج تحقیق می توان در برنامه ریزی ارتقای عمکرد دانشگاه استفاده نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - بررسی میزان سلامت اجتماعی در میان معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل و عوامل اجتماعی مرتبط با آن
محمد ذالی آراللو محسن علاییهدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان ار چکیده کاملهدف این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. بنابراین از لحاظ روش گردآوری اطلاعات، روش تحقیق پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان اردبیل (1957 نفر) می باشد و طبق فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، حجم نمونه 321 نفر برآورد گردید. گفتنی است، روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. برای جمع آوری اطلاعات از دو نوع پرسش نامه استاندارد و محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه سلامت اجتماعی (کییز) و عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی (محقق ساخته) که مقدار ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 776/ 0و 834/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی سوال ها می باشد. برای خلاصه کردن داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد و...) استفاده شد و در بخش آمار استنباطی برای بررسی روابط بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون، هم چنین از تحلیل واریانس و تی مستقل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود دارد. بین متغیرهای بیگانگی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعهداجتماعی، مسئولیت پذیری و احساس امنیت محیط شهری با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود دارد، ولی بین سن، تعداد فرزندان و میزان درآمد با سلامت اجتماعی معلمان رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین بین جنسیت و میزان سلامت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود ندارد. از طرفی بین سلامت اجتماعی معلمان بر حسب تحصیلات تفاوت معناداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - بررسی میزان بیس فنول آ در آبهای بسته‌بندی تجاری عرضه شده در بازار اردبیل و بهینه‌سازی ازون‌دهی آب برای کاهش آن
میرعلی رحیمی زاد تولون حمید میرزایی امیرعباس متین افشین جوادی علیرضا امانی قدیم< p>بیس فنول آ یک ماده شیمیایی مختل‌کننده غدد درون ریز استروژنیک بوده و آلودگی آب های آشامیدنی به آن مشکلات عدیده‌ای در سلامت انسان ایجاد می‌کند. هدف از مطالعه حاضر، تعیین میزان بیس‌فنول‌آ در آبهای بسته‌بندی عرضه شده در اردبیل و بهینه‌سازی شرایط ازون‌زنی جهت کا چکیده کامل< p>بیس فنول آ یک ماده شیمیایی مختل‌کننده غدد درون ریز استروژنیک بوده و آلودگی آب های آشامیدنی به آن مشکلات عدیده‌ای در سلامت انسان ایجاد می‌کند. هدف از مطالعه حاضر، تعیین میزان بیس‌فنول‌آ در آبهای بسته‌بندی عرضه شده در اردبیل و بهینه‌سازی شرایط ازون‌زنی جهت کاهش آن بود. برای این منظور از 13 برند آب بطری شده 5 نمونه انتخاب شد. از هر برند یک نمونه در روز اول و 4 نمونه دیگر بعد از 30 روز نگهداری در دماهای 5، 15، 25 و 40 درجه سلسیوس با استفاده از روش کرو‌ماتور‌گرافی مایع با کارایی بالا آزمایش شد. برای تعیین میزان کارایی ازون‌زنی، ابتدا میزان غلظت ازون مصرفی، pH محیط، مدت‌زمان ازون‌زنی و غلظت اولیه بیس‌فنول اولیه بهینه‌سازی و سپس آزمایش در شرایط بهینه انجام شد. مقدار بیس‌فنول‌آ در تمام برندها در روز اول در حد مجاز وزارت بهداشت آمریکا (20 میکروگرم بر لیتر) بود. با افزایش دمای شرایط نگهداری مقدار آن در تمام نمونه‌ها افزایش یافت و در دمای 40 درجه سلسیوس مقدار آن در 3 برند بیشتر از حد مجاز شد. غلظت ازون 6 میلی‌گرم بر لیتر، pH مساوی 7، غلظت محلول بیس فنول آ 10 میلی‌گرم بر لیتر و زمان ازون زنی 10 دقیقه بهعنوان شرایط بهینه به‌دست آمد و ازون زنی در این شرایط باعث حذف ۹۰ درصد بیس فنول آ موجود در آب شد. درمجموع میتوان گفت میزان بیس‌فنول‌آ در آبهای بطری شده در طول مدت نگهداری و بخصوص در دماهای خارج از یخچال افزایش می‌یابد و ازون‌زنی در شرایط بهینه روش مؤثری در کاهش آن میباشد.< p>TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack// پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - بررسی آلودگی کرمی دستگاه گوارش در اسب‌های باشگاهی و روستایی شهرستان اردبیل
پریسا شهبازی محمد طلوعی الناز زمان زاد قویدل آرمین حسن زادهبیماریهای انگلی به عنوان مانعی بزرگ در رشد و سلامت حیوانات در سراسر دنیا مطرح هستند. در این میان اسب نسبت به سایر دام‌های اهلی به آلودگی ها ی انگلی حساس تر بوده و در یک زمان ممکن است به گونه های مختلف آلوده گردد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی میزان آلودگی در اسب های باش چکیده کاملبیماریهای انگلی به عنوان مانعی بزرگ در رشد و سلامت حیوانات در سراسر دنیا مطرح هستند. در این میان اسب نسبت به سایر دام‌های اهلی به آلودگی ها ی انگلی حساس تر بوده و در یک زمان ممکن است به گونه های مختلف آلوده گردد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی میزان آلودگی در اسب های باشگاهی و روستایی شهرستان اردبیل به انگل های گوارشی صورت گرفته است. پنجاه رأس اسب، شامل 34 نریان و 16 مادیان در بهار و تابستان 94 مورد نمونه برداری قرار گرفتند که از این تعداد 36 رأس اسب باشگاهی و 14 رأس غیرباشگاهی بودند. نمونه های مدفوع به روش شناورسازی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، نوع و میزان آلودگی های تشخیص داده شده بدین شرح بود: استرونگل های کوچک و بزرگ 34 درصد، پاراآسکاریس اکوئوروم 20 درصد، استرونژیلوئیدس وستری 12 درصد، تریکوسترونژیلوس 4 درصد، آنوپلوسفالیده 6 درصد، اورنیتوبیلارزیا ترکستانیکوم 4 درصد و دیکروسلیوم دندریتیکوم 2 درصد. از نظر آماری تفاوت معنی داری بین دوجنس از نظر میزان آلودگی وجود نداشت، ولی میزان آلودگی بین اسب‌های با سابقه درمان ضد انگلی و اسب های بدون سابقه درمان اختلاف معنی دار داشت (05/0p<). همچنین به رغم بیشتر بودن میزان آلودگی در اسب های 6 تا 10 ساله، تفاوت معنی داری در وجود آلودگی بین رده های سنی مختلف مشاهده نشد و با وجود بیشتر بودن آلودگی در اسب های روستایی با چرای آزاد در مقایسه با اسب‌های باشگاهی که عمدتاً تغذیه دستی داشتند، این تفاوت از نظر آماری معنیدار نبود. در ضمن در 4 درصد موارد (2 رأس اسب روستایی با چرای آزاد) آلودگی به اورنیتوبیلارزیامشاهده گردید که اولین مورد گزارش این انگل در اسب در منطقه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - بررسی سرولوژیکی عفونت اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال در گله‌های گوشتی استان اردبیل
حسین نیک پیران شهرام عباسی باهنر پیمان بیژن زاد مهدی تقوی ملاییاورنیتوباکتریوم رینوتراکئال یک باکتری گرم منفی، غیرمتحرک، میله‌ای شکل میباشد که باعث ایجاد بیماریهای تنفسی در طیور شده و موجب ایجاد ضررهای اقتصادی فراوان در صنعت طیور میگردد. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت سرمی گله‌های گوشتی استان اردبیل از نظر آلودگی به اورنیتوباکتری چکیده کاملاورنیتوباکتریوم رینوتراکئال یک باکتری گرم منفی، غیرمتحرک، میله‌ای شکل میباشد که باعث ایجاد بیماریهای تنفسی در طیور شده و موجب ایجاد ضررهای اقتصادی فراوان در صنعت طیور میگردد. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت سرمی گله‌های گوشتی استان اردبیل از نظر آلودگی به اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال بود. برای این منظور از تعداد 25 گله گوشتی در هفته آخر پرورش مجموعاً 450 نمونه سرمی اخذ گردید و با استفاده از کیت الایزا IDEXX مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 2/72 درصد (325) نمونههای اخذ شده از نظر آنتی‌بادی اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال مثبت بودند، همچنین 8/27 درصد (125) نمونههای مورد آزمایش نیز از نظر عیار آنتی‌بادی مشکوک بودند و لازم به ذکر است که هیچ‌یک از نمونههای مورد آزمایش منفی نبودند. نتایج این مطالعه نشان داد که میزان آلودگی سرمی علیه ORT در گله‌های گوشتی استان اردبیل بالا میباشد. از آنجایی که عفونت با ORT اهمیت اقتصادی زیادی در صنعت طیور دارد، تهیه برنامه جامع برای کنترل و پیشگیری از این بیماری ضروری میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - بررسی اثر قابلیت‌های بازاریابی بر بهره‌وری سازمانی با نقش میانجی ارزش ویژه برند
ناصر سیف اللهیامروزه رقابت موجود در کسب‌وکار، توجه به بهره وری، رضایتمندی مشتری و برند را بیش از پیش با اهمیت ساخته است. دستیابی به عملکرد بالاتر هدفی است که سازمانها برای رسیدن به آن به اقدامات مختلفی روی می‌آورند. قابلیت های بازاریابی منعکس‌کننده فعالیت های بازاریابی مثل ارتباط با چکیده کاملامروزه رقابت موجود در کسب‌وکار، توجه به بهره وری، رضایتمندی مشتری و برند را بیش از پیش با اهمیت ساخته است. دستیابی به عملکرد بالاتر هدفی است که سازمانها برای رسیدن به آن به اقدامات مختلفی روی می‌آورند. قابلیت های بازاریابی منعکس‌کننده فعالیت های بازاریابی مثل ارتباط با مشتری، اثربخشی فعالیت های پیشبرد و تمایز محصول هستند. هدف از این پژوهش بررسی اثر قابلیت‌های بازاریابی بر بهره وری سازمانی با نقش میانجی ارزش ویژه برند بود. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت روش کار توصیفی - همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، کارشناسان و کارکنان شرکت نساجی و به تعداد 320 نفر بود. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 175 بود که به روش نمونه گیری طبقه بندی شده و از بین سه‌طبقه مدیران، کارشناسان و کارمندان انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامة قابلیت های بازاریابی داخلی، بهره وری سازمانی و ارزش ویژه برند استفاده شد. روایی با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و پایایی به وسیلة آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. جهت تجزیه‌وتحلیل فرضیه ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS وPLS تجزیه‌وتحلیل شد. بر اساس یافته های پژوهش، قابلیت های بازاریابی بر بهره وری سازمانی تأثیر مثبت و معنادار دارد و در بین ابعاد قابلیت بازاریابی بعد تحقیقات بازاریابی بیشترین تأثیر را بر قابلیت های بازاریابی دارد. قابلیت بازاریابی داخلی بر ارزش ویژه برند و همچنین ارزش ویژه برند بر بهره وری سازمانی تأثیر مثبت دارد.یافتـه هـای پـژوهش مـی توانـد در حرکت شرکت های نساجی به سمت توجه بیشتر به قابلیت های بازاریابی و ارزش ویژه برند برای ارتقاء و بهبود بهره وری مؤثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - شناسایی رابطه بین فرایندهای مدیریت دانش با توانمندسازی کارکنان سازمان های تأمین اجتماعی (مطالعه موردی: سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل)
جلال رضائی نور حمیدرضا ضرغامی یاسر ممشیتحقیق حاضر با هدف شناسایی رابطه بین فرایندهای مدیریت دانش با توانمندسازی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل انجام گرفته است. در حقیقت سؤال اصلی و اساسی این تحقیق این است که: آیا بین فرایندهای مدیریت دانش و توانمندسازی کارکنان در سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل چکیده کاملتحقیق حاضر با هدف شناسایی رابطه بین فرایندهای مدیریت دانش با توانمندسازی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل انجام گرفته است. در حقیقت سؤال اصلی و اساسی این تحقیق این است که: آیا بین فرایندهای مدیریت دانش و توانمندسازی کارکنان در سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل رابطه وجود دارد؟. به منظور بررسی این سؤال به بررسی مؤلفه های مدیریت دانش بر اساس مدل لاوسون پرداخته شد. همچنین برای بررسی وضعیت توانمندسازی از مدل اسپریتزر استفاده گردید. پرسشنامه استاندارد این دو متغیر، فرایندهای مدیریت دانش و مؤلفه های آن به عنوان متغیر مستقل شامل 24 سؤال و توانمندسازی به عنوان متغیر وابسته شامل 15 سؤال می باشد. جهت آزمون روایی از روش اعتبار محتوا و از نظرهای استادان دانشگاه، استفاده شد. ضریب پایایی پرسشنامه ها 80/0 به دست آمد و چون آلفای کرونباخ پرسشنامه ها بیش از 7/0 به دست آمد، بنابراین هر دو پرسشنامه از پایایی لازم برخوردار بودند. آزمودنی ها 140 نفر از اعضای سازمان تأمین اجتماعی با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای تحلیل داده ها از الگوی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که بین مدیریت دانش و توانمندسازی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان اردبیل رابطه معنیداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - بررسی شهر دوستدار کودک از دیدگاه کودکان (مطالعه موردی: ناحیه 1 شهر اردبیل)
بهرام ایمانی کلثوم یارمحمدی کبری یارمحمدیتحقیق حاضر با هدف مشارکت کودکان در ایجاد محیط ساخته شده اطرافشان و در نتیجه تحلیل نظراتشان می باشد. که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی همچون پرسشنامه و مصاحبه و نقاشی از طریق نمونه گیری خوشه ای به وسیله 100 کودک اردبیلی در مق چکیده کاملتحقیق حاضر با هدف مشارکت کودکان در ایجاد محیط ساخته شده اطرافشان و در نتیجه تحلیل نظراتشان می باشد. که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی همچون پرسشنامه و مصاحبه و نقاشی از طریق نمونه گیری خوشه ای به وسیله 100 کودک اردبیلی در مقطع پنجم ابتدایی انجام پذیرفته است؛ و نظرات آنها در مورد مکان مورد علاقه و وضعیت شهر موجود و شهری که می‌خواهند داشته باشند مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بیانگر این است که امکانات و تسهیلات شهر برای کودکان بسیار ناچیز بوده و جز چند بازیگاه کودک و پارک ها و شهر بازی، فضای خاص دیگری برای آنها در نظر گرفته نشده است. کودکان نقش چندانی در شهر ایفا نمی کنند و دامنه فعالیت آنها به خانه و مدرسه، پارک ها و فضاهای بازی محدود شده است. هم چنین بیش از 50 درصد کودکان اردبیلی امکان استفاده از محله خود را به عنوان مکان بازی ندارند به همین دلیل در برنامه ریزی ها باید به محله به عنوان مهمترین مرکزی که کودک وقت خود را در آن می گذراند توجه ویژه ای شود. مطالعه موردی شهر اردبیل نشانگر فاصله این شهر با شهر دوستدار کودک میباشد. که نیازمند برنامه ریزی دقیق جهت مشارکت کودکان در طراحی شهر را می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - الگوسازی با مدل ریاضیاتی تحلیل فراگیر دادهها برای برآورد دسترسی و ضریب نفوذ خدمات شهری (مورد پژوهی: خدمات فرهنگی-اجتماعی در شهر اردبیل)
فرهاد برندکارزش و بزرگی عدالت در سطح اجتماع از منظر قرآن به حدی است که به صورت اصلی بنیادین و بدل ناپذیر مطرح گشته و خداوند به طور قاطع به آن فرمان می دهد. اصلی‌ترین علت وجودی بحرانهای جوامع بشر، نبود عدالت است. مفهومی که در ابعاد برنامهریزی فضایی؛ تئوری‌هایی مانند تمرکزگرایی را چکیده کاملارزش و بزرگی عدالت در سطح اجتماع از منظر قرآن به حدی است که به صورت اصلی بنیادین و بدل ناپذیر مطرح گشته و خداوند به طور قاطع به آن فرمان می دهد. اصلی‌ترین علت وجودی بحرانهای جوامع بشر، نبود عدالت است. مفهومی که در ابعاد برنامهریزی فضایی؛ تئوری‌هایی مانند تمرکزگرایی را به چالش کشیده و در برنامهریزی کاربری اراضی شهری، یکی از مولفه‌های اساسی در توسعه پایدار شهری محسوب می‌شود. هدف از پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، استفاده از رهیافت ترکیبی DEA-TOPSIS/GIS برای ارزیابی دسترسی و ضریب نفوذ خدمات شهری در هسته‌های شهری اردبیل میباشد. در این روش دو واحد مجازی ایده آل و ضدایدهآل معرفی می‌شود و از این طریق کارآیی هر واحد نسبت به ایده‌آل و ضد ایده آل مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ که با قرار گرفتن نتایج حاصل از دیدگاه ایده آل و ضدایدهآل هر واحد در RC ، میزان برخورداری نواحی شهری از خدمات موردمطالعه بدست می آید. بر این اساس حوزه‌ای با وسعت حدود 1000هکتار در قلمروی میانی شهر، دارای برخورداری کامل میباشند، در صورتی که این شاخص در نواحی حاشیه‌ای شهر بازگوکننده عدم نفوذ (یکسان) خدمات در شهر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - بررسی تطبیقی وضعیت سرمایه روانشناختی مناطق روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل
وکیل حیدری ساربانهدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روانشناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل میباشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقی چکیده کاملهدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روانشناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل میباشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری وکیل‌آباد میباشد. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری تپراقلو به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسشنامه صورت گرفت و با دادههای کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسشنامه تحقیق 83/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگیهای شاخص‌های سرمایه‌روان شناختی دو گروه نشان میدهد که بین متغیر امیدواری با متغیر وابسته رابطه معنیداری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای خودکارآمدی، تاب‌آوری، اعتماد به نفس، و خوش‌بینی با متغیر وابسته رابطه معنیداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - بررسی و اولویت بندی شهرستان های استان اردبیل از لحاظ زیرساخت ها و جاذبه های گردشگری
عطا غفاری گیلانده ابراهیم فیروزی مجنده سید میلاد حسینی امیررضا خاوریان گرمسیریکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساختها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساختها و تعدیل نابرابری در نواحی مخ چکیده کاملیکی از مسائل و مشکلات گردشگری در ایران از جمله استان اردبیل، عدم توازن در سازمان فضایی و عدم سلسله مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان نواحی گردشگری است. رتبه‌بندی زیرساختها و جاذبه‌های گردشگری در نواحی مختلف یک استان و توزیع متعادل زیرساختها و تعدیل نابرابری در نواحی مختلف، یکی از اقدامات اساسی توسعه گردشگری است. بنابراین، در برنامهریزی های آمایش سرزمین به منظور هدایت گردشگران با توجه به امکانات و زیرساخت‌های گردشگری و همچنین برای رفاه گردشگران رتبه‌بندی نواحی ضروری است. هدف پژوهش حاضر اولویت-بندی شهرستانهای استان اردبیل به لحاظ زیرساختها و جاذبه‌های گردشگری و بررسی عوامل موثر در جذب گردشگران و در راستای شناساندن پتانسیل‌های موجود در منطقه صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی میباشد. معیارهای بکار رفته در پژوهش حاضر با استفاده از نظرات کارشناسان حوزه مربوطه و استفاده از مبانی نظری موجود انتخاب گردیده است. جهت تعیین اهمیت معیارهای بکاررفته در پژوهش از مدل AHP و جهت رتبه‌بندی شهرستانها از مدل VIKOR استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که شهرستانهای اردبیل، مشکین‌شهر و سرعین از لحاظ دارا بودن زیرساختها و جاذبه‌های گردشگری به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند. نکته قابل توجه این است که در برخی شهرستانها با وجود جاذبه‌های گردشگری تمایل زیادی به ایجاد زیرساخت‌های مربوطه دیده نمی‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - سنجش عدالت فضایی در پراکنش توسعه با استفاده از مدل ادغام (مطالعه موردی: شهرستانهای استان اردبیل)
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج فرامرز منتظریسرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقوله‌های برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدوده‌های جغرافیایی است. پهنه‌های فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بی‌عدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این ر چکیده کاملسرآغاز عدالت اجتماعی ریشه در عدالت فضایی و محیطی دارد. عدالت فضایی یکی از مقوله‌های برنامهریزی مبتنی بر جغرافیا است که هدف آن تأمین نیازهای ساکنان محدوده‌های جغرافیایی است. پهنه‌های فضایی گسترده استان اردبیل متاثر از بی‌عدالتی فضایی از بعد شاخص های توسعه است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی و سنجش وضعیت عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل 10 شهرستان استان اردبیل براساس سالنامه آماری 1390 میباشد. برای سنجش عدالت فضایی در توسعه یافتگی شهرستان ها از 40 شاخص موثر توسعه یافتگی استفاده شده است. جهت تعیین اهمیت هریک از شاخص ها از روش آنتروپی شانون و به منظور تجزیه وتحلیل و رتبه بندی شهرستان ها از دو مدل تاپسیس و ویکور استفاده شده است. از آنجاییکه نتایج حاصل از این دو مدل در مواردی با یکدیگرهمخوانی نداشتند، برای رسیدن به یک اجماع کلی، از روشهای ادغامی (میانگین رتبه، بردا، کپلند) بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تکنیک ادغام نشان می‌دهدکه شهرستان اردبیل با کسب رتبه اول از نظر برخورداری از شاخص‌های توسعه از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردار است. بعد از این شهرستان، شهرستان های خلخال و نمین در وضعیت توسعه یافته، شهرستان های سرعین و کوثر نیمه توسعه یافته، شهرستان های مشگین شهر، پارس‌آباد و نیرکمتر توسعه یافته و شهرستان های مغان و بیله سوار در وضعیت محروم از شاخص های توسعه قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - بررسی وضعیت شاخص‌های کیفیت زندگی از نظر شهروندان (مطالعه موردی: منطقه دو شهر اردبیل)
چنور محمدی حسین نظم فرامروزه مطالعات کیفیت زندگی عمدتاً بر محیط شهری و کیفیت زندگی شهری تمرکز کرده است و بررسی آن از ضرورت و اهمیت بسزایی برخوردار است که این امر همواره کانون اصلی توجه برنامه‌ریزان بوده است. بر این اساس تمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه چکیده کاملامروزه مطالعات کیفیت زندگی عمدتاً بر محیط شهری و کیفیت زندگی شهری تمرکز کرده است و بررسی آن از ضرورت و اهمیت بسزایی برخوردار است که این امر همواره کانون اصلی توجه برنامه‌ریزان بوده است. بر این اساس تمایل جمعیت در سرتاسر جهان برای تمرکز در شهرها، یکی از دلایل اصلی توجه به مفهوم کیفیت زندگی در مطالعات است. کیفیت زندگی یک فرد میزان برخورداری او را نشان میدهد، البته نه فقط به چیزهایی که به آنها دست‌یافته است، بلکه تمام گزینه‌هایی که شخص فرصت انتخاب آنها دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت شاخص‌های کیفیت‌زندگی محلات منطقه دو شهر اردبیل از نظر شهروندان میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی، روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی (پرسشنامه) و اسنادی (کتابخانه‌ای) و روش مطالعه و بررسی با توجه به اهداف مورد نظر، موضوع و ماهیت پژوهش توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری مورد نظر محلات یازده‌گانه منطقه دو شهر اردبیل میباشد که با استفاده از فرمول کوکران، 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و با انتخاب 6 شاخص امنیت، بهزیستی فردی و رفاه اجتماعی، اقتصاد، ارتباطات (حمل‌و نقل)، مسکن و محیط‌زیست که با استفاده از آنتروپی شانون وزندهی و برای بررسی وضعیت شاخص‌های کیفیت زندگی از روش saw استفاده شده است همچنین از روش ضریب پراکندگی برای نشان دادن اختلاف و نابرابری بین شاخص-ها‌‌و اینکه کدام شاخص بیشترین نابرابری را دارد، نتایج نشان میدهد بین محلات منطقه دو شهر اردبیل از لحاظ برخورداری از شاخص‌های کیفیت زندگی تفاوت زیادی وجود دارد و بیشترین اختلاف و نابرابری مربوط به شاخص بهزیستی‌فردی و رفاه‌اجتماعی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - سنجش درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل با استفاده از روش موریس و تاکسونومی عددی
صیاد ایرانی هریس اسماعیل قلی نژاد اسماعیل نجفیمطالعه در مورد علل و عوامل تأثیرگذار توزیع غیرمنطقی امکانات برای از بین بردن و یا حداقل کاهش نابرابری‎های ناحیهای امری ضروری و بسیار مهم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای - پیمایشی و با رویکرد کاربردی است. پژوهش حاضر با 59 شاخص در 4بخش بهداش چکیده کاملمطالعه در مورد علل و عوامل تأثیرگذار توزیع غیرمنطقی امکانات برای از بین بردن و یا حداقل کاهش نابرابری‎های ناحیهای امری ضروری و بسیار مهم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای - پیمایشی و با رویکرد کاربردی است. پژوهش حاضر با 59 شاخص در 4بخش بهداشتی و درمانی، اقتصادی، زیربنایی، آموزشی و فرهنگی با استفاده از دو روش موریس و تاکسونومی عددی به درجه‍بندی توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که عدم تعادل و ناهمگنی در بین شهرستانهای استان وجود دارد به‌طوری‌که همه شهرستانها در شاخص تلفیقی موریس در2 سطح نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته‌اند و اردبیل رتبه اول را به خود اختصاص داده است و سرعین تنها شهرستان محروم استان بوده است در شاخص تلفیقی تاکسونومی نیز شهرستانها در3سطح برخوردار، نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته‌اند در این روش نیز اردبیل در بین شهرستانهای برخوردار رتبه‌ی اول را کسب کرده است و نیر تنها شهرستان محروم استان بوده است. لذا این تفاوت نه تنها در بین شهرستانهای استان زیاد است بلکه اختلاف قابل ملاحظه‌ای با دیگر مناطق کشور دارد که لزوم توجه جدی و برنامه‌ریزی‌های هدفمند و منطبق بر قابلیت‌های استان را درجهت توسعه متوازن و یکپارچه را می‌طلبد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - تحلیلی بر گستره فضایی فقر آموزشی در شهر اردبیل
فاضل احدی حسین نظم فر محمد تقی معصومی اکبر آبروشسوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر آموزشی در بلوک‌های مختلف شهر اردبیل و خوشه‌بندی فقر آموزشی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه). در قرن بیست و یکم، یکی از شاخص‌های پیشرفت شهری، مسأله‌ی پایین بودن فقر شهری است.یکی از مولفه‌های فقر شهری، فقر آموز چکیده کاملسوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر آموزشی در بلوک‌های مختلف شهر اردبیل و خوشه‌بندی فقر آموزشی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه). در قرن بیست و یکم، یکی از شاخص‌های پیشرفت شهری، مسأله‌ی پایین بودن فقر شهری است.یکی از مولفه‌های فقر شهری، فقر آموزشی هست. این پژوهش نشان داد که فقر آموزشی دارای توزیع خوشه‌ای و خود همبستگی فضایی در شهر اردبیل است. ولی عدم تعادل گستره فضایی در بین محلات در این مولفه سبب به هم خوردن نظم فضایی و رشد اسپیرال شهری در برخی از قسمت‌های شهر اردبیل و به حاشیه کشیده شدن بسیاری از مناطق دیگر شهر شده است.به طور نسبی بخش جنوب و جنوب غربی شهر را بلوک‌های خیلی مرفه و مرفه را در بر می‌گیرد و بلوک‌های فقیر و خیلی فقیر از نظر فقر آموزشی در بخش شمال غربی و جنوب شرقی دیده می‌شود. لکه‌های داغ شامل شهرک‌های جدید هستند که بعد از سال 1370در اردبیل احداث شده‌اند. در مقابل، لکه‌های سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل و سکونتگاههای غیر رسمی که حاصل مهاجرت از شهرهای دیگر میباشد را شامل می‌شود. حد فاصل این دو منطقه یعنی نواحی مرکزی و در کل بافت اولیه شهر لکه‌های معتدل و مرز عبور فقر آموزشی را شامل می‌شوند. دادههای خام بلوک‌ها بر اساس سرشماری سال 1395 بدست آمد، میزان فقر آموزشی با استفاده از نرم افزار R و با روش ANP وزن دهی شد و از نرم افزار Arc GIS جهت تحلیل لکه‌های داغ گستره فضایی فقر شهری بر حسب فقر آموزشی آنها رسم شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - سنجش کیفیت زندگی بر اساس شاخص شکوفایی شهری در شهر اردبیل
داریوش جهانی حسین نظم فر محمد تقی معصومی رسول صمدزادهرشد شتابان شهری و توسعه نامتوازن و به تبع آن افزایش جمعیت شهرنشین ، شهرها را با چالش های جدی روبرو ساخته است. در همین راستا مدل شکوفایی شهری یک رویکرد جدید به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند و به دنبال راه حلی اساسی برای بهبود کیفیت زندگی است. در این پژوهش با رویکردی چکیده کاملرشد شتابان شهری و توسعه نامتوازن و به تبع آن افزایش جمعیت شهرنشین ، شهرها را با چالش های جدی روبرو ساخته است. در همین راستا مدل شکوفایی شهری یک رویکرد جدید به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند و به دنبال راه حلی اساسی برای بهبود کیفیت زندگی است. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی – توصیفی و با هدف سنجش و مقایسه کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در مناطق مختلف شهر اردبیل به بررسی تاثیرات این شاخص در بهبود شاخص شکوفایی شهری پرداخته شده است. برای رسیدن به هدف پژوهش از 18 زیر معیار استفاده شده است. اطلاعات و داده های مورد نیاز در این پژوهش، با استفاده از منابع کتابخانه ای و آمارنامه سال 1395 گردآوری شده است. جهت تحلیل، دادهها استانداردسازی شده و برای وزن دهی هر یک از شاخص ها از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. سپس با استفاده از مدل پرومته، شکوفایی شهری برای هر کدام از مناطق چهارگانه شهر اردبیل امتیاز‌بندی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مناطق 1 و 2 شهر اردبیل به لحاظ برخورداری از شاخص شکوفایی شهری بر اساس مولفه کیفیت زندگی در وضعیت نسبتا ضعیف و مناطق 3 و 4 در وضعیت ضعیف قرار دارند. همچنین، رتبه بندی مناطق نشان می دهد که منطقه یک و منطقه چهار به ترتیب با داشتن مقدار امتیاز برتری 50.69 و 49.16 دارای بیشترین و کمترین میزان برخورداری از شاخص شکوفایی شهری بر اساس مولفه کیفیت زندگی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - تدوین الگوی توسعه پایدار گردشگری روستایی (نمونه موردی: روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل)
بهرام ایمانی بهروز ابول زادهپیششرط اساسی برای دستیابی به گردشگری پایدار در نواحی روستایی کشور؛ طراحی، تدوین و کاربست برنامهریزی راهبردی از سوی برنامه‌ریزان و مدیران مقاصد گردشگری است. پژوهش حاضر به منظور ارائه الگوی مؤثر توسعه گردشگری در روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل، روش‌شناسی و ابزارهای چارچ چکیده کاملپیششرط اساسی برای دستیابی به گردشگری پایدار در نواحی روستایی کشور؛ طراحی، تدوین و کاربست برنامهریزی راهبردی از سوی برنامه‌ریزان و مدیران مقاصد گردشگری است. پژوهش حاضر به منظور ارائه الگوی مؤثر توسعه گردشگری در روستاهای بخش هیر شهرستان اردبیل، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک AHP را مد نظر قرار داده است. براین اساس، با توجه به موضوع، تحقیق به لحاظ روش، از نوع توصیفی تحلیلی و بر مبنای هدف، کاربردی است و از طریق دو شیوة گردآوری دادهها؛ اسنادی و میدانی به شناخت وضعیت موجود، تحلیل وضعیت و سپس ارائه پیشنهادات راهبردی پرداخته شده است. برای رسیدن به این مهم و ارزش‌گذاری عوامل پیش‌برنده و بازدارنده توسعه در قالب روش SWOT با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر روش قضاونی هدفمند، توزیع و نتایج استخراج شده است. پرسشنامه براساس روش کوکران بین 340 خانوار روستاهای مورد مطالعه تکثیر گردید. در مجموع با عنایت به 34 نقطه قوت و فرصت و 23 نقطة ضعف و تهدید و نمره‌های حاصل از ماتریس عوامل داخلی و خارجی و همچنین نمودار 9 خانه‌ای، راهبرد استخراجی، حفظ و نگهداری میباشد. در نهایت، راهبردهای موضوعی توسعه با استفاده از فرایند AHP اولویت‌بندی و سپس برنامه‌های اجرایی به منظور پیاده‌سازی هریک از راهبردهای توسعه گردشگری برای حفظ و ارتقاء وضعیت موجود ارایه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - تحلیل معیارهای مکانیابی استانداری اردبیل با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی شهر اردبیل)
مریم جامی اودولو محمد حسن یزدانیتهدیدهای مناطق شهری، امروزه به عنوان یک پدیده معمول در تمام بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی شناخته می‌شود. با افزایش بحرانهای طبیعی، ناامنى و جنگهای داخلی و خارجی ویرانگر و هدف قرار گرفتن مراکز مدیریت و فرماندهی از جمله استانداری‌ها بکارگیری اصول پدافند غیرعامل در مکانیابی ا چکیده کاملتهدیدهای مناطق شهری، امروزه به عنوان یک پدیده معمول در تمام بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی شناخته می‌شود. با افزایش بحرانهای طبیعی، ناامنى و جنگهای داخلی و خارجی ویرانگر و هدف قرار گرفتن مراکز مدیریت و فرماندهی از جمله استانداری‌ها بکارگیری اصول پدافند غیرعامل در مکانیابی ادارات دولتی بویژه استانداری‌ها اهمیت فزاینده‌ای می‌یابد. با توجه به نزدیکی ﺷﻬﺮ اردﺑﯿﻞ ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﯽ ﮐﺸﻮر و همچنین با توجه به این امر که ساختمان استانداری شهر اردبیل با دسترسی ضعیف و در داخل ازدحام ترافیک در مرکز شهر قرار گرفته است لذا، تحقیق حاضر با هدف شناسایی مکانی جدید برای احداث ساختمان استانداری شهر اردبیل با استفاده از شاخص‌ها و اصول پدافند غیرعامل انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. در راستای چارچوب مباحث 23 شاخص در قالب 6 مولفه سازگاری، آسایش، مطلوبیت، کارایی، سلامتی و استانداردهای ایمنی و پدافند غیرعامل تهیه شد. دادههای گردآوری شده در نرم افزار SuperDecision وزن دهی، سپس در محیط GIS نقشه‌سازی شد و در نهایت با استفاده از تکنیک تاپسیس پهنه‌بندی انجام گرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که جانمایی ساختمان استانداری در شهر اردبیل در وضعیت مناسبی قرار ندارد و با استفاده از پهنه‌بندی انجام شده پنج پهنه مناسب جانمایی جهت ساختمان جدید استانداری با رویکرد پدافند غیرعامل در شهر اردبیل شناسایی شد. نتایج رتبه‌بندی پهنه‌های مناسب جهت استقرار ساختمان استانداری با استفاده از مدل Topsis نشان میدهد از مجموع 5 پهنه پیشنهادی داخل محدوده شهر، پهنه شماره 5 در رتبه پنجم جهت احداث ساختمان استانداری در نظر گرفته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - واکاوی مطلوبیت کیفی فضاهای شهری در ارتباط با الگوی تفکیک اراضی در شهر اردبیل (محله نیار با الگوی ترکیبی (شطرنجی- ارگانیک))
عطا غفاری گیلانده سمیرا سعیدی زارنجیایجاد فضاهای سکونتی با کیفیت، پیش نیاز هر مجتمع زیستی محسوب میگردد. توسعه‌هایی که جهت شکل‌گیری سکونتگاه‌ها انجام می‌گیرد، زمانی می‌توانند موفق باشند و به هدف غایی خود که دستیابی به کیفیت بالای زندگی است، دست یابند که از ابتدا طرح درستی برایشان تهیه شده و توسعه بر مبنای چکیده کاملایجاد فضاهای سکونتی با کیفیت، پیش نیاز هر مجتمع زیستی محسوب میگردد. توسعه‌هایی که جهت شکل‌گیری سکونتگاه‌ها انجام می‌گیرد، زمانی می‌توانند موفق باشند و به هدف غایی خود که دستیابی به کیفیت بالای زندگی است، دست یابند که از ابتدا طرح درستی برایشان تهیه شده و توسعه بر مبنای آن انجام و همسو با آن پیش رود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین کیفیت فضای شهری و الگوی تفکیک اراضی در شهر اردبیل( محله نیار با الگوی ترکیبی(شطرنجی- ارگانیک)) میباشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و براساس مدل‌یابی معادلات ساختاری است. گردآوری دادهها از طریق پرسشنامه با 6 شاخص(دسترسی، فضایی و کالبدی، حمل و نقل، آسایش روانی، امنیت، لذت از محله) و 35 گویه بر مبنای پاسخ‌های ساکنان محله نیار در شهر اردبیل و با حجم نمونه 120 نفر انجام شد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزارهای SPSS , Smart-PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل ضریب مسیر و آزمونt تک نمونه‌ای نشان داد که متغیرهای( امنیت در شب، ایمنی در فضای باز، دسترسی به خدمات، میزان سرعت اتومبیل‌ها در محله، فضا برای پارک اتومبیل، فضای الهام بخش در محله، فضای باز مشترک بین خانه و همسایگان جهت بازی کودکان، آسایش روانی، میزان فضای باز عمومی، پارک کردن اتومبیل افراد غریبه جلو منزل، تنوع گیاهی در پارک، و یکپارچگی و پیوستگی نمای ساختمان‌ها در محله) بیشترین مقدار آماره را به خود اختصاص داده‌اند که به ترتیب(97/1، 18/2، 58/2، 07/2، 85/4، 64/13، 35/2، 27/2، 25/11، 12/2، 18/5، 28/2، 32/2) و مابقی متغیرها اثر کمتری دارند که نشان‌دهنده نارضایتی مردم این محله از کیفیت فضای شهری میباشد. همچنین براساس نتایج آزمون پیرسون همبستگی مثبت و معناداری بین متغیر الگوهای تفکیک اراضی و کیفیت فضای شهری وجود دارد. سطح معنیداری به دست آمده (024/0) بوده که این رابطه با توجه به همبستگی(466/.) از نوع همبستگی هم جهت و قوی میباشد. بنابراین با شناسایی و ارزیابی شاخص‌های کیفیت فضای شهری با توجه به الگوی تفکیکی از نظر شهروندان، مدیران شهری می‌توانند شرایط و کیفیت محیطی ساکنان را ارتقا و بهبود بخشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - تحلیل عوامل بازدارنده وپیش برنده توسعه مشارکت زنان روستایی مطالعه موردی:دهستان سردابه بخش مرکزی اردبیل
بهرام ایمانی ارسطو یاری حصار زیبا روح نوازنیل به اهداف توسعه بدون توجه به نقش زنان امری غیرممکن است و زنان روستایی به منزله یکی از کنشگران اصلی در رسیدن به اهداف هزاره، ایفاگر نقش کلیدی هستند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل بازدارنده و پیش‌برنده توسعه مشارکت زنان روستایی در دهستان سردابه انجام شده است. تحقیق حاض چکیده کاملنیل به اهداف توسعه بدون توجه به نقش زنان امری غیرممکن است و زنان روستایی به منزله یکی از کنشگران اصلی در رسیدن به اهداف هزاره، ایفاگر نقش کلیدی هستند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل بازدارنده و پیش‌برنده توسعه مشارکت زنان روستایی در دهستان سردابه انجام شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و روش بکار رفته در آن، روش ترکیبی با رویکرد متوالی اکتشافی است که از دو رویکرد کیفی و کمی استفاده شده است. در فاز اول، با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوای کیفی، دادههای گردآوری شده از طریق بررسی منابع موجود و مصاحبه‌ها، مفاهیم کلیدی از متن یادداشت‌ها و مصاحبه‌ها استخراج و طی انجام کدگذاری باز 18 عامل بازدارنده و 17 عامل پیش‌برنده در قالب سه گروه اصلی عوامل اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و سیاسی شناسایی شدند. سپس در فاز کمی، با استفاده از روش پیمایش؛ شاخص‌های استخراج شده مورد رتبه بندی و تحلیل قرار گرفتند. تکنیک لازم برای به‌دست آوردن دادههای موردنیاز کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه‌آماری پژوهش حاضر، جمعیت زنان 11 روستای دهستان سردابه در بخش مرکزی شهرستان اردبیل با جمعیت 3179 است که برای معین کردن حجم نمونه نیز از فرمول کوکران استفاده گردیده که مطابق این فرمول تعداد نمونه آماری برابر 345 کسب شده است. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار Lisrel بهره گرفته شد. رتبه‌بندی بر اساس بار عاملی استاندارد شده نشان داد به ترتیب عامل اجتماعی- فرهنگی با ضریب اثر 95/0، عامل سیاسی با ضریب اثر 92/0 و اقتصادی با ضریب اثر 89/0 مهمترین عوامل بازدارنده توسعه مشارکت زنان روستایی محسوب می‌شوند. از نظر عوامل پیش‌برنده نیز عامل سیاسی با ضریب اثر 94/0 مهم‎‎ترین عامل پیش‌برنده در توسعه مشارکت زنان روستایی میباشد. عامل اجتماعی ـ فرهنگی با ضریب اثر 90/0 دومین گروه و بعد از آن عوامل اقتصادی با ضریب اثر 86/0به عنوان عوامل پیش‌برنده توسعه مشارکت زنان روستایی محسوب می‌شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - سطح بندی توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل
بهاره میرزاخانی فرهاد برندکلازمه برنامه ریزی منطقهای، شناسایی جایگاه توسعه یافتگی هر منطقه (یا شهرستان) نسبت به یکدیگر میباشد. بر این اساس با روش توصیفی- تحلیلی و کمی، وضعیت شهرستانهای استان اردبیل به لحاظ شاخص‌های فرهنگی، اقتصادی، زیربنایی و بهداشتی و درمانی، با استفاده از سالنامه‌ی آماری 139 چکیده کامللازمه برنامه ریزی منطقهای، شناسایی جایگاه توسعه یافتگی هر منطقه (یا شهرستان) نسبت به یکدیگر میباشد. بر این اساس با روش توصیفی- تحلیلی و کمی، وضعیت شهرستانهای استان اردبیل به لحاظ شاخص‌های فرهنگی، اقتصادی، زیربنایی و بهداشتی و درمانی، با استفاده از سالنامه‌ی آماری 1391 استان، مورد مطالعه قرار گرفته است. باتوجه به روابط درونی معیارهای توسعه، از روش ANP، میزان اثرگذاری و ضریب اهمیت شاخص‌های موجود در توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل، تعیین می‌شود و با استفاده از مدل ویکور، میزان توسعه یافتگی شهرستانهای استان به لحاظ شاخص‌های یادشده، سطح‌بندی می‌شود. نتیجه‌ی حاصل از پژوهش نشان داد که؛ شهرستان نمین برخوردارترین و شهرستانهای بیله‌سوار و پارس‌آباد (مناطق شمالی استان)، محروم‌ترین شهرستانهای استان به لحاظ شاخص‌های یاد شده میباشند. از نظر دید راهکاری، منطبق شدن میزان محرومیت از نظر مکانی با مناطق شمالی استان، آمایش هرچه دقیق‌تر مناطق با اعطای امتیازات اقتصادی و احیای نقش بازرگانی(مثل منطقه‌ی آزاد) را می‌طلبد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - تحلیل تأثیر زیست‌محیطی عملکرد شهرداری اردبیل در توسعه پایدار بافتهای تاریخی به منظور حفظ اکوسیستم های طبیعی
بهنام جودی مرضیه موغلی احمد غلی خرم بختبافت تاریخی شهری بخشی از تاریخ و حافظه یک شهر هستند. با توسعه شهرها و افزایش مشکلات زیستی محیطی در تمامی مناطق شهرها، بافت های تاریخی و اکوسیستم های طبیعی به دلیل ضعف در ارائه خدمات شهری با مشکلات زیست محیطی خاصی روبرو شده اند. بر این اساس رفتار شهروندی زیست محیطی به عن چکیده کاملبافت تاریخی شهری بخشی از تاریخ و حافظه یک شهر هستند. با توسعه شهرها و افزایش مشکلات زیستی محیطی در تمامی مناطق شهرها، بافت های تاریخی و اکوسیستم های طبیعی به دلیل ضعف در ارائه خدمات شهری با مشکلات زیست محیطی خاصی روبرو شده اند. بر این اساس رفتار شهروندی زیست محیطی به عنوان مفهومی تاثیرگذار بر کاهش مشکلات زیست محیطی در مناطق تاریخی شهری مورد توجه برنامه ریزان قرار گرفته است. هدف تحقیق حاضر تأثیر عملکرد شهرداری در توسعه پایدار بافت های تاریخی بر رفتار شهروندی زیست محیطی با تأکید بر اعتماد و دلبستگی مکانی و حفظ اکوسیستم های طبیعی اردبیل است. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است و برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامههای عملکرد شهرداری و رفتار شهروندی زیست محیطی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان بافت تاریخی شهر اردبیل بوده و حجم نمونه لازم با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر از ساکنان و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همچنین روایی، پایایی تجزیه و تحلیل داده ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرمافزار LISREL انجام شد. مطابق ضرایب مثبت به دست آمده ازاین مدل مقدار T برای روابط تحقیق بر اساس داده های این مدل که بیشتر از 96/1 بوده اند، تأثیر مثبت و معنی داری بر رفتارهای شهروندی زیست محیطی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - تهیه نقشه کاربری اراضی حوزه آبخیز کفتاره اردبیل با استفاده از تفسیر چشمی و رقومی تصویرETM+
اردوان قربانی فرنوش اسلمی سعید احمدآبادی سحر غفاریقابلیت استفاده از اطلاعات کاربری اراضی در مدیریت حوزه های آبخیز به تصمیم گیران کمک می کند تا طرح و برنامه های کوتاه و بلند مدتی برای حفاظت، توسعه و استفاده پایدار از منابع طبیعی و آبخیزها داشته باشند. در این مطالعه از داده های سنجنده[1]ETM+(1385)، GPS[2] و GIS[3] برای پ چکیده کاملقابلیت استفاده از اطلاعات کاربری اراضی در مدیریت حوزه های آبخیز به تصمیم گیران کمک می کند تا طرح و برنامه های کوتاه و بلند مدتی برای حفاظت، توسعه و استفاده پایدار از منابع طبیعی و آبخیزها داشته باشند. در این مطالعه از داده های سنجنده[1]ETM+(1385)، GPS[2] و GIS[3] برای پردازش تصاویر، برداشت داده های زمینی و تهیه نقشه استفاده شد. تصحیحات لازم و پیش پردازش های اولیه صورت گرفت. پس از بازدید میدانی و کنترل زمینی، کلاس های مختلف کاربری تعریف، ابتدا تفسیر چشمی انجام و سپس نمونه های تعلیمی انتخاب و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال طبقه بندی نظارت شده صورت گرفت. با توجه به عدم قابلیت در تفکیک کاربری های مسیله و مسکونی در تفسیر رقومی، تلفیقی از تفسیر چشمی و رقومی (نظارت شده) و همچنین طبقه بندی شیءگرا استفاده شد. نتایج نشان داد در تفسیر چشمی تقریباً امکان تفکیک کاربری های مرتع از زراعت دیم وجود ندارد، ولی کاربری‌های باغ، مسکونی و مسیله قابل تفکیک است. نتایج همچنین نشان داد تفکیک کاربری ها به صورت طبقه بندی نظارت شده نیز با مشکلاتی روبرو است، ولی با تلفیق دو روش تفسیر چشمی و رقومی می توان از تصویر لندست در تفکیک کاربری های مختلف در مناطقی مانند حوزه آبخیز کفتاره و منطقه ارشق استان اردبیل استفاده کرد. نتایج حاصل از ارزیابی صحت طبقه بندی شیءگرا بالاترین صحت کلی را نشان داد، چون در این روش از پارامترهایی نظیر مقیاس، شکل، تن و بافت نیز علاوه بر مقدار پیکسل در طبقه بندی استفاده شد و از این رو با سگمنت سازی مناسب قادر به تفکیک دقیق تر کاربری ها نظیر دیمزارهای و اراضی مسکونی می باشد. توصیه می گردد، با توجه به اهمیت این نقشه در مطالعات منابع طبیعی، آبخیزداری و کشاورزی از تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک بالا و روش هایی نظیر شیء گرا در این ارتباط استفاده گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - تیپ های گیاهی و شکل زیستی گیاهان مراتع آلپی سبلان در استان اردبیل
جابر شریفی اردوان قربانی محمد فیاض پروانه عشوریمراتع آلپی دامنه های سبلان به لحاظ برخورداری از جریان های اقلیمی مرطوب سرد سیبری، هیرکانی و مدیترانه ای، تیپ های گیاهی و عناصر رویشی متنوعی برخوردار است که در این تحقیق عمده ترین تیپ های گیاهی و شکل های زیستی گیاهان تشریح گردیده است. تفکیک تیپ های گیاهی بر اساس ریختار ظ چکیده کاملمراتع آلپی دامنه های سبلان به لحاظ برخورداری از جریان های اقلیمی مرطوب سرد سیبری، هیرکانی و مدیترانه ای، تیپ های گیاهی و عناصر رویشی متنوعی برخوردار است که در این تحقیق عمده ترین تیپ های گیاهی و شکل های زیستی گیاهان تشریح گردیده است. تفکیک تیپ های گیاهی بر اساس ریختار ظاهری گونه های شاخص، اسامی تیپ‌ها بر اساس گونه غالب مشخص شده است و سطح تیپ‌ها به تفکیک بر حسب هکتار برآورد گردیده است. در مجموع پنج تیپ عمده گیاهی شامل: Astragalus aureus- Alopecurus textilis - Festuca ovina ، در حدود ارتفاعی2500تا3350 متری دامنه های شمالی سبلان. Astragalus cardachrum- Alopecurus textilis -Festuca ovina در حدود ارتفاعی 2800 تا 3750 متری در دامنه های جنوبی سبلان، Astragalus sp- Festuca ovina - Trifolium repens در حدود ارتفاعی 2600 تا 3300 متری، Festuca sulcata - Alopecurus textiles - Carex sp. در حدود ارتفاعی 3200 تا 3700 متری از دامنه‌های مشرف به کوه هرم به خود اختصاص داده است و تیپ گیاهی Festuca ovina - Carex sp. در ارتفاع 3220 تا 3450 متر از سطح آب های آزاد در دامنه‌های شرقی سبلان واقع شده است. از نظر شکل زیستی گیاهان، همی کریپتوفیت ها و ژئوفیت ها،بترتیپ فراوانترین شکل زیستی گیاهان منطقه می باشد. پر واضح است که با بررسی و شناخت گروه های اکولوژیک گیاهی در مناطق آلپی سبلان، توان اکولوژیک این رویشگاهها بهتر توصیف شده و نتایج حاصله، به واقعیت موجود در رویشگاهها عینیت بیشتری خواهد بخشید و در حفظ و نگهداری آنها موثر خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - تجزیه اسانس و بررسی اثر ضد باکتریایی گیاه مرزه Satureja bachtiarica (Bunge.) در استان اردبیل
مریم تیموریجنس Satureja با نام فارسی مرزه، در ایران 15 گونه گیاه علفی یک ساله و چند ساله دارد که 9 گونه از آنها انحصاری هستند. در این پژوهش سر شاخه‌های هوایی و گلدار گیاه S. bachtiarica Bunge. در مرحله گلدهی از استان اردبیل جمع‌آوری گردید و پس از خشک شدن در محیط آزمایشگاه، به روش چکیده کاملجنس Satureja با نام فارسی مرزه، در ایران 15 گونه گیاه علفی یک ساله و چند ساله دارد که 9 گونه از آنها انحصاری هستند. در این پژوهش سر شاخه‌های هوایی و گلدار گیاه S. bachtiarica Bunge. در مرحله گلدهی از استان اردبیل جمع‌آوری گردید و پس از خشک شدن در محیط آزمایشگاه، به روش تقطیر با آب مورد اسانس‌گیری قرار گرفت. ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس‌ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای و گازکروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) و محاسبه اندیس‌های بازداری، مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مهمترین ترکیب‌های گیاه شامل کارواکرول (4/26 درصد)، تیمول (6/20 درصد)، لینالول (19/14 درصد)، آلفا- ترپینن (94/5 درصد)، میرسن (56/3 درصد) و گاما- ترپینن (3/2 درصد) میباشد. با توجه به خواص ضدمیکروبی ترکیب‌های فنلی تیمول و کارواکرول، اثرات ضدمیکروبی اسانس با روش دیسک دیفیوژن علیه چهار باکتری گرم مثبت Micrococcus loteus،Bacillus cereus، Bacillus subtilis و Staphylococcus areous و سه باکتری گرم منفی Kellebsiella oxytoca, Kellebsiella pneumonia و Pseudomonas aeroginosa بررسی شد. نتایج نشان داد که اسانس گیاه مورد مطالعه دارای اثر ضدباکتریایی با درجات متفاوت علیه سویه‌های باکتری میباشد. ضمناً باکتری Pseudomonas aeroginosa به عنوان حساس‌ترین سویه و Bacillus subtiliss به عنوان مقاوم‌ترین سویه نسبت به اسانس و آنتی بیوتیک‌های بکار رفته شناخته شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - ارزیابی و مقایسه عملکرد آنتی‌اکسیدانی اندام‌های مختلف دو گونه (Hyoscyamus niger L. و Hyoscyamus kurdicus Bornm.) در رویشگاه‌های مختلف استان اردبیل
پریا مهدی مه لقا قربانلی فرزانه عظیمی مطعمبذرالبنج (Hyoscyamus niger L.) و بذرالبنج کردی (Hyoscyamus kurdicus Bornm.) از گونه های دارویی و مهم تیره سیب زمینی هستند که در مناطق نیمه خشک و سرد کشور خصوصاً استان اردبیل از رویشگاه‌های طبیعی برخوردار است و در طب سنتی بهعنوان مسکن، ضد اسپاسم، خواب‌آور و ضدسرطان استف چکیده کاملبذرالبنج (Hyoscyamus niger L.) و بذرالبنج کردی (Hyoscyamus kurdicus Bornm.) از گونه های دارویی و مهم تیره سیب زمینی هستند که در مناطق نیمه خشک و سرد کشور خصوصاً استان اردبیل از رویشگاه‌های طبیعی برخوردار است و در طب سنتی بهعنوان مسکن، ضد اسپاسم، خواب‌آور و ضدسرطان استفاده می شود. در این تحقیق، اندام هوایی و ریشه هر دو گونه در زمان گلدهی از دو رویشگاه قره‌آغاج (1200 متر) و روستای فتح مقصود (2200 متر) واقع در استان اردبیل در قالب طرحی کاملاً تصادفی جمع آوری گردید. عصاره های متانولی به روش خیساندن و سنجش میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره ها به سه روش DPPH، RP و TAC در 4 تکرار و بر مبنای IC50 گزارش گردید. نتایج نشان داد که عملکرد آنتی‌اکسیدانی اندام هوایی گیاه H. kurdicus به غیر از روش TAC در هر دو منطقه بیش از اندام ریشه بوده و اینکه مخصوصاً در روش DPPH با افزایش میزان ارتفاع بر عملکرد آنتی‌اکسیدانی گونه‌ها نیز به‌طور معنیدار افزایش یافته است، نتیجه اینکه یک رابطه معنیدار بین گونه‌ها، اندام و ارتفاع منطقه با عملکرد آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها دارد (05/0P<). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - رتبه‌بندی توسعهیافتگی محلات شهری از نظر شاخص‌های فضای سبز عمومی با استفاده از مدلهای تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط GIS نمونه موردی: شهر اردبیل
علیرضا محمدی حجت ارژنگی مستعلی بیگلو میلاد حسینیتوزیع مناسب فضای سبز شهری، اهمیت زیادی در ایجاد عدالت فضایی در سطح شهر دارد. شهر اردبیل از جمله شهرهایی است که با مسأله کمبود و عدم تعادل در توزیع مناسب پارک‌ها و فضای سبز عمومی مواجه است. به‌طوری‌که سرانه موجود فضای سبز عمومی در این شهر 3/7 مترمربع است. این رقم از استا چکیده کاملتوزیع مناسب فضای سبز شهری، اهمیت زیادی در ایجاد عدالت فضایی در سطح شهر دارد. شهر اردبیل از جمله شهرهایی است که با مسأله کمبود و عدم تعادل در توزیع مناسب پارک‌ها و فضای سبز عمومی مواجه است. به‌طوری‌که سرانه موجود فضای سبز عمومی در این شهر 3/7 مترمربع است. این رقم از استاندارد برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد (20 تا 25 مترمربع برای هر نفر) و استاندارد فضای سبز شهری ایران (12 مترمربع) پایین‌تر است. این پژوهش با استفاده از 9 شاخص کلیدی به رتبه‌بندی 44 محله از شهر اردبیل، از نظر برخورداری از پارک‌ها و فضای سبز عمومی پرداخته است. دادههای پژوهش از سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهری اردبیل (1395) اخذ شده و به روش برداشت میدانی در سال 1395 نهایی شده است. از مدلهای تصمیم‌گیری چند معیاره شامل TOPSIS، VIKOR، SAW وCOPLAND برای تحلیل، رتبه‌بندی و تلفیق نتایج استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که از نظر شاخص‌های فضای سبز عمومی، 14 محله از شهر اردبیل برخوردار، 15 محله نیمه برخوردار و 15 محله محروم هستند. در نتیجه از نظر کمی و کیفی، ناهمگنی و عدم تعادل فضایی در سطح شهر و محلات شهری وجود دارد. در پایان، بر اساس یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی ارائه شده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - پراکنش مکانی فضاهای سبز و اولویت‌بندی تناسب اراضی با هدف مکانیابی بهینه‌ی پارک (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
ابراهیم فیروزی مجنده بهرام ایمانی رضا کانونیفضای سبز شهری از مهمترین کاربری‌های شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد می‌کنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی میباشد، مکانیابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا چکیده کاملفضای سبز شهری از مهمترین کاربری‌های شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد می‌کنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی میباشد، مکانیابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا از نظر شهروندان دارد. بنابراین توجه ویژه به ساماندهی مکانی – فضایی این کاربری، گامی مهم در تامین رفاه و آسایش شهروندان محسوب می‌شود. هدف پژوهش حاضر کاربردی – توسعه ای و روش آن توصیفی – تحلیلی است. در پژوهش حاضر با استفاده از ابزارهای موجود در نرمافزار ARC GIS 10.3 و ابزارهای تحلیلی نرمافزار GeoDa به تحلیل نحوه پراکنش فضایی کاربری فضای سبز در سطح نواحی شهر اردبیل پرداخته و درنهایت به ارائه راهکارهایی در راستای مطلوبیت وضع موجود اقدام شده است. در تحقیق حاضر به منظور گردآوری اطلاعات پایه‌ای مورد نیاز، از روش کتابخانه‌ای – میدانی استفاده شده است. در تحقیق پیش رو ضمن تحلیل الگوی توزیع مکانی فضاهای سبز شهر اردبیل، با استفاده از ضریب همبستگی دو متغیره موران ارتباط بین توزیع سرانه فضای سبز با میزان تراکم جمعیت نواحی و میزان مساحت فضاهای سبز با مساحت هر ناحیه، ارزیابی شده است. نتایج تحلیل شاخص موران دومتغیره بیانگر خوهمبستگی فضایی منفی بین تراکم جمعیت با سرانه فضای سبز شهر در نواحی شهر اردبیل بوده و تحلیل ارتباط بین مساحت فضاهای سبز و نواحی شهر اردبیل نیز مبین عدم ارتباط معنیدار بین آنها بوده است. یعنی اینکه افزایش تراکم جمعیت و مساحت نواحی شهر اردبیل نتوانسته است بر افزایش سرانه و مساحت کاربری فضای سبز تاثیرگذار باشد. در مرحله‌ی بعد، اقدام به اولویت‌بندی تناسب اراضی در راستای پیشنهاد مکان‌های بهینه‌ی استقرار فضای سبز شده که حاصل آن، معرفی مکان‌های مناسب استقرار کاربری مذکور در نواحی شهرداری بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - تحلیلی بر تاب آوری اجتماعات شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه)
قادر احمدی محمدحسین پورحسن زاده امیر سلیمان نژادزلزله از جمله سوانح طبیعی است که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند. این مسئله عموماً با گسترده‌ترین دخالت‌های نسنجیده انسانی در محیط طبیعی از جمله ساخت و سازهای بی رویه در حریم گسل، فقدان و یا بی توجهی به ضوابط و استانداردهای ساخت و ساز تشدید می‌شود. در این میان افز چکیده کاملزلزله از جمله سوانح طبیعی است که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند. این مسئله عموماً با گسترده‌ترین دخالت‌های نسنجیده انسانی در محیط طبیعی از جمله ساخت و سازهای بی رویه در حریم گسل، فقدان و یا بی توجهی به ضوابط و استانداردهای ساخت و ساز تشدید می‌شود. در این میان افزایش تاب آوری شهرها در برابر بلایای طبیعی به ویژه زمین لرزه‌ها به میزان زیادی در کاهش این خسارات و همچنین زمان بهبودی جوامع مؤثر است. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی و مقایسه تاب آوری شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه در چهار بعد اجتماعی، اقتصادی، نهادی-مدیریتی و کالبدی-محیطی است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی - تحلیلی و ماهیت آن کاربردی میباشد. در این پژوهش، ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات با استفاده از مطالعات اسنادی صورت پذیرفت. در ادامه به منظور بررسی میزان تاب آوری شهرهای مورد مطالعه با بررسی پژوهش‌های قبلی، معیارها و زیرمعیارهای تاب آوری تعیین گردید. سپس مقادیر هر یک از شاخص‌ها با بررسیهای میدانی، طرح‌های مصوب و... در هر یک از نواحی مورد مطالعه بدست آمده است و به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی نظیر میانه، میانگین، انحراف معیار، نمودارها و آمار استنباطی (آزمونOne sample T-test ) در نرم افزار Spss استفاده شده است. نتایج نشان میدهد شهرهای اردبیل و تبریز به ترتیب با میانگین امتیاز 15/3 و 33/3 (بالاتر از حد متوسط 3) در وضعیت مطلوبی از نظر تاب آوری قرار دارند. اما شهر ارومیه با میانگین تاب آوری 71/2 (پایین‌تر از حد متوسط 3) در وضعیت نامناسبی در مقابل بحران‌ها قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - آینده نگاری توسعه شهری با رویکرد توسعه امور زیر بنایی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
سیمین ابافت معصومه حافظ رضازاده مریم کریمیان بستانیموضوع احساس امنیت اجتماعی زنان از جمله مهم ترین مباحثی است که در نگرش های فمینیستی از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. با پیشرفت جوامع انسانی همواره سؤال ها و بحث های متعددی در مورد احساس امنیت اجتماعی زنان مطرح بوده است، از جمله این که آیا زنان در دنیای امروزی می توا چکیده کاملموضوع احساس امنیت اجتماعی زنان از جمله مهم ترین مباحثی است که در نگرش های فمینیستی از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. با پیشرفت جوامع انسانی همواره سؤال ها و بحث های متعددی در مورد احساس امنیت اجتماعی زنان مطرح بوده است، از جمله این که آیا زنان در دنیای امروزی می توانند به‌صورت آزادانه و بدون هراس، زندگی کنند؟ در طی سال های گذشته در جهان و از جمله ایران مطالعات متعددی در این زمینه به انجام رسیده است. پژوهش حاضر با تأکید بر این ضرورت، به‌دنبال بررسی مؤلفه های تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی زنان در فضاهای عمومی سبز است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. حجم نمونه به تعداد 165 نفر (زن) به صورت غیراحتمالی و اتفاقی انتخاب گردیده است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، علاوه بر آمار توصیفی از آزمون های همبستگی گاما، لاندا و همچنین آزمون های پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که احساس امنیت اجتماعی زنان در پارک نیاوران نسبتاً مطلوب است اما بحث اصلی؛ تعیین متغیرهای تأثیرگذار بر آن است که در این قسمت یافته های پژوهش نشان می دهد که سرمایه اجتماعی با ضریب رگرسیون 69/0 بیشترین و گروه گرایی با 19/0 کمترین اثر را احساس امنیت اجتماعی زنان در پارک نیاوران دارند. همچنین عواملی نظیر سن(با ضریب 36/0)، تحصیلات (با ضریب 53/0) و وضعیت مالی (با ضریب35/0) رابطه مثبتی با احساس امنیت اجتماعی زنان دارد. به‌طور کلی امنیت زنان در جامعه تحت تأثیر شرایط محیطی و اجتماعی و همچنین پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - تحلیلی از نقش سرمایه اجتماعی در شکل‌گیری حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
ابوالفضل مشکینی مهدی حسین پور سارا خداییحکمروایی خوب شهری فرایندی مستمر از تطبیق و همسوسازی منافع متضاد و متفاوت افراد و گروه‌ها می باشد. این فرایند شامل نهادهای رسمی و غیررسمی و نیز سرمایه اجتماعی شهروندان است. سرمایه اجتماعی یکی از عوامل حکمروایی خوب شهری است؛ خود زمینهای مناسب جهت دستیابی به یک مدیریت و ح چکیده کاملحکمروایی خوب شهری فرایندی مستمر از تطبیق و همسوسازی منافع متضاد و متفاوت افراد و گروه‌ها می باشد. این فرایند شامل نهادهای رسمی و غیررسمی و نیز سرمایه اجتماعی شهروندان است. سرمایه اجتماعی یکی از عوامل حکمروایی خوب شهری است؛ خود زمینهای مناسب جهت دستیابی به یک مدیریت و حکمروایی مناسب شهری در راستای رسیدن به یک زندگی یکپارچه و امن میباشد. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه اجتماعی در شکل‌گیری حکمروایی خوب شهری بوده و سعی بر این بوده تا با بررسی رابطه این دو متغیر در سطح شهر اردبیل، راه‌حل مناسبی جهت دستیابی به حکمروایی مناسب شهری گردد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت موضوع توصیفی- تحلیلی می باشد. برای گردآوری داده های مورد نیاز پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده و حجم نمونه 383 نفر از شهروندان شهر اردبیل می باشند که به روش کوکران انتخاب‌شده اند. رواﯾـﯽ ﺻـﻮری و ﻣﺤﺘـﻮاﯾﯽ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣـﻪ ﺗﺤﻘﯿـﻖ از ﻃﺮﯾـﻖ ﮔﺮوﻫـﯽ از ﻣﺘﺨﺼﺼـﺎن توسعه‌ی شهری ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺎﺗﯿﺪ داﻧﺸﮕﺎه در رشته‌های مرتبط شهری و کارشناسان مدیریت شهری ارزﯾــﺎﺑﯽ و ﭘــﺲ از اﻧﺠــﺎم اﺻــﻼﺣﺎﺗﯽ ﺗﺄﯾﯿــﺪ ﺷــﺪ. ﭘﺎﯾــﺎﯾﯽ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺿﺮﯾﺐ آﻟﻔﺎی کرون باخ (ﭘـﺲ از ﺣﺬف ﮔﻮﯾﻪﻫﺎی ﻧﺎﻫﻤﺴﺎز) با ضریب 0.88 مورد تأیید قرار گرفت. دادهها با بهره‌گیری از نرمافزارSPSS، EXCEL و Lisrel مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بین حکمروایی خوب شهری و سرمایه اجتماعی با سطح معناداری 0 و ضریب همبستگی 626/0 رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد؛ به‌نحوی‌که این دو متغیر به‌صورت مکمل با یکدیگر عمل می‌کنند. همچنین با توجه به نتایج آزمون خی دو بین مناطق چهارگانه شهر اردبیل از لحاظ متغیرهای سرمایه اجتماعی و حکمروایی تفاوت‌های معناداری وجود دارد. به‌طوری‌که بیشترین میانگین این دو متغیر در منطقه 2 شهر اردبیل برآورد شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - سنجش و تحلیل عدالت فضایی کاربری‌های خدمات شهری (مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهر اردبیل)
چنور محمدی سعدی محمدی سیده الهام داوریعدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیهای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دار چکیده کاملعدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیهای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی کاربری های خدمات شهری در محلات منطقه دو اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای میباشد که از ده شاخص خدمات شهری برای نیل به هدف استفاده شده است در این پژوهش از مدل آنتروپی شانون برای وزن دهی و اهمیت شاخص‌ها و از مدل های ویکور و تاپسیس برای رتبه بندی و میزان برخورداری محلات استفاده شده است با توجه به اینکه نتایج حاصل از این دو مدل (ویکور و تاپسیس) در مواردی با هم تفاوت داشت در نتیجه برای رسیدن به نتیجه‌ی واحد در رتبه بندی و میزان برخورداری محلات از تکنیک تلفیقی کپ لند استفاده شده که نتایج بیانگر آن است در محلات یازده‌گانه توزیع کاربری های خدمات شهری نامتعادل است به طوری که محله‌های هشت، چهار و نه به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم در سطح برخوردار، محله‌های یک و یازده در رتبه‌های چهارم و پنجم در سطح نسبتاً برخوردار، محله‌های پنج و سه در رتبه ششم در سطح نیمه برخوردار و محله‌های هفت و دو در رتبه‌های هفتم و هشتم در سطح نیمه برخوردار و نهایتاً محله‌های شش و ده در رتبه آخر در سطح محروم قرار دارند. همچنین نتایج بر اساس مدل رتبه- اندازه نشان داد که از نظر جمعیت و خدمات بین محلات شهری منطقه دو، تعادل فضایی وجود ندارد بر این اساس محله یک و سه دارای وضعیت مناسب و منطقه چهار و ده در وضعیت نامناسب قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - توسعه و ابعاد مختلف آن در استان اردبیل
فرهاد برندک سیدعلی حسینیتدوین استراتژی‌های توسعه، شناسایی توانایی‌ها و کاستی‌ها و تعیین سطح توسعه بر اساس سنجه‌های مناسب، جهت برنامهریزی منطقهای مؤثر، لازم است. هدف پژوهش حاضر، بهره‌گیری از رویکرد کمی‌گرایانه در ارزیابی توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل متناسب با ابعاد مختلف، میباشد. پژوه چکیده کاملتدوین استراتژی‌های توسعه، شناسایی توانایی‌ها و کاستی‌ها و تعیین سطح توسعه بر اساس سنجه‌های مناسب، جهت برنامهریزی منطقهای مؤثر، لازم است. هدف پژوهش حاضر، بهره‌گیری از رویکرد کمی‌گرایانه در ارزیابی توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل متناسب با ابعاد مختلف، میباشد. پژوهش حاضر، با استفاده از ۶۰ شاخص (در بخش‌های بهداشتی-درمانی، زیرساختی، فرهنگی و اقتصادی) به سنجش وضعیت توسعهیافتگی و مقایسه تطبیقی پارامترهای توسعهیافتگی در بخش‌های مختلف در شهرستانهای استان اردبیل، می‌پردازد. روش تحقیق به‌صورت توصیفی– تحلیلی بوده که برای تجزیه و تحلیل دادهها از تکنیک چندشاخصه استفاده شده است. مطابق با نتایج کلی حاصل شده، وضعیت توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل، نامتعادل است و این وضعیت در بخش‌های مختلف توسعه (بهداشتی- درمانی، زیرساختی، فرهنگی و اقتصادی) نیز، مشهود میباشد. مطابق با نتایج حاصل شده از بررسی پارامترهای توسعهیافتگی در بخش‌های مختلف بهداشتی- درمانی، زیرساختی، فرهنگی و اقتصادی توسعه، بیشترین میزان متوسط توسعه‌مندی شهرستانهای استان اردبیل، در بخش مؤلفه‌های بهداشتی-درمانی میباشد که حاکی از پیشرو بودن این بخش از توسعه در استان اردبیل میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - مدل سازی مکان یابی پارکینگهای طبقاتی با استفاده از روش AHPو شاخص همپوشانی وزنی در محیط GIS (مطالعه موردی: منطقه 2 اردبیل)
بختیار عزت پناه مصطفی شگوری اکبر مددیامروزه با افزایش رشد جمعیت و مهاجرپذیری شهرهای بزرگ، کمبود فضاهای پارکینگ عمومی در آن ها محرز می باشد. وجود فضاهای پارکینگ عمومی در شهرهای در حال توسعه یکی از مباحث مهم در سیستم حمل و نقل شهری است. شهر اردبیل به عنوان یکی از مراکز استان های جدید التاسیس کشور به دلیل محر چکیده کاملامروزه با افزایش رشد جمعیت و مهاجرپذیری شهرهای بزرگ، کمبود فضاهای پارکینگ عمومی در آن ها محرز می باشد. وجود فضاهای پارکینگ عمومی در شهرهای در حال توسعه یکی از مباحث مهم در سیستم حمل و نقل شهری است. شهر اردبیل به عنوان یکی از مراکز استان های جدید التاسیس کشور به دلیل محرومیت و عدم برخورداری از زیرساخت های لازم در حوزه ی حمل و نقل به تناسب افزایش تعداد خودروها و برخورداری از خیابان های کم عرض (که به گفته ی برخی ۶۰ سال پیش برای عبور درشکه ایجاد شده)، شاید اولین شهر کشور باشد که با وجود این که هنوز به کلان شهر تبدیل نشده، اما به لحاظ ترافیک گوی سبقت را از تمام کلان شهرها ربوده است. این شهر که از بافت قدیمی و فرسوده برخوردار است عمدتاً فاقد نقشههای اصولی یا فضاهای لازم برای تردد وسایل نقلیه به خصوص در ساعات پر ترافیک است و این عوامل در کنار توریستی بودن شهر اردبیل لزوم احداث پارکینگ ها را در جهت حذف ترافیک درون شهری ایجاب می نماید. لذا در پژوهش حاضر جهت جلوگیری از حجم ترافیک درون شهری با بهره گیری از روش های تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و شاخص همپوشانی وزنی[1] اقدام به مکان یابی احداث پارکینگ در منطقه 2 شهر اردبیل گردید. با بررسی های انجام گرفته در زمینه ی لایه ی خروجی در روش AHP و شاخص همپوشانی، شاهد کارایی هرچه بیش تر روش سلسله مراتبی (AHP) هستیم. زیرا که با توجه به انعطاف پذیری که در این روش وجود دارد، می توان به تولید نقشه های با ریسک کم تا بسیار زیاد اقدام کرد در حالی که در روش شاخص همپوشانی وزنی تنها می توان لایه را در 3 یا 4 طبقه ی نامناسب تا مناسب تقسیم کرد. لایه ی خروجی حاصل از این روش با لایه ی تولیدی روش AHP با ریسک متوسط مطابقت دارد. بیش تر مکان های انتخابی جهت احداث پارکینگ در هر دو روش در زمین های بایر، قرار دارند. [1] - Overly index Waited پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - جایگاه ارتباط شاخص های خدمات شهری و جمعیت در ارزیابی درجه‌ی توسعه‌ی یافتگی شهرهای استان اردبیل با استفاده از مدل TOPSIS
بیوک صفرزاده بیژن رحمانیبرنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه ی و کاهش نابرابری از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه ی محسوب می شود. لازمه ی برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه ی است. به همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامه ریزی منطقه ای، سنجش و رتبه بندی چکیده کاملبرنامه ریزی منطقه ای با هدف توسعه ی و کاهش نابرابری از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعه ی محسوب می شود. لازمه ی برنامه ریزی منطقه ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه ی است. به همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامه ریزی منطقه ای، سنجش و رتبه بندی نواحی بر اساس برخورداری از شاخص های مختلف توسعه ی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی درجه ی توسعه ی یافتگی شهرهای استان اردبیل بر اساس شاخص های خدمات شهری در سال 1392می باشد. جامعه آماری پژوهش، 22 شهر استان اردبیل را شامل می شود که بر اساس 8 شاخص رتبه بندی شده اند. با توجه به شاخص های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهشتوصیفی، تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات و داده ها به صورت اسنادی می باشد. از این جهت شاخص های مورد مطالعه در مرحله ی اول با استفاده از روش نرم بی مقیاس شده و در مرحله ی دوم با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن دهی می شوند. سپس با بهره گیری از مدل Topsis به رتبه بندی شهرهای استان پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از نرم افزار spss، رابطه خدمات شهری با جمعیت شهرهای استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش، حاکی از آن است که از بعد خدمات شهری، شهر اردبیل رتبه ی اول و شهر انگوت رتبه ی آخر را به خود اختصاص داده است. همچنین در حال حاضر بین خدمات شهری و جمعیت شهرهای استان اردبیل رابطه ی معنی داری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - سنجش کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: منطقه دو شهر اردبیل )
حسین نظم فر چنور محمدیمفهوم کیفیت زندگی را میتوان از جمله مفاهیم گسترده ای دانست که اهمیت آن به طور روز افزونی در بسیاری از عرصه های مطالعاتی رشته های مختلف علمی و دانشگاهی در حال گسترش است. امروزه کیفیت زندگی شهری به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامهریزی شهری است. هر جامعه زمانی از پویایی چکیده کاملمفهوم کیفیت زندگی را میتوان از جمله مفاهیم گسترده ای دانست که اهمیت آن به طور روز افزونی در بسیاری از عرصه های مطالعاتی رشته های مختلف علمی و دانشگاهی در حال گسترش است. امروزه کیفیت زندگی شهری به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامهریزی شهری است. هر جامعه زمانی از پویایی و نشاط لازم برخوردار خواهد بود که شهروندان آن از کیفیت زندگی کافی و مطلوب برخوردار باشند. ﻃﻲ برنامه‌های اﺧﻴﺮ اکثر برنامه‌ریزان ﺑـﺮ اﻳﺠﺎد رﻓـﺎه اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ و ﺑﻬﺒـﻮد اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی زﻧـﺪگی ﭘﺎﻓﺸﺎری می‌کنند، و بهبود کیفیت زندگی، هدف اصلی تمام برنامه‌ریزی‌هایی است که از سوی برنامه‌ریزان و دولتمردان ارائه می‌شود. هدف پژوهش حاضر، سنجش کیفیت زندگی منطقه دو شهر اردبیل میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش جمع آوری داده ها و اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه ای) و روش مطالعه و بررسی با توجه به اهداف مورد نظر، موضوع و ماهیت پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد. جامعه آماری مورد نظر محلات یازده گانه منطقه دو شهر اردبیل میباشد که با استفاده از فرمول کوکران، 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. شاخص های پژوهش شامل رضایت از محله، روابط اجتماعی، بهزیستی فردی و رفاه اجتماعی، ارتباطات (حمل و نقل)، اقتصاد، دسترسی، امنیت، محیط زیست و مسکن می باشند . میزان پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 88/0 بدست آمده است، برای تحلیل پرسشنامه از نرم افزار SPSS (آزمون کروسکال- والیس) استفاده شده است که نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین محلات از لحاظ شاخص‌های کیفیت زندگی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - جستاری در نسخ خطی رساله تذکره الذاکرین
دکتر محسن مؤمنچکیده مقاله حاضر، جستاری است در دو نسخه خطی تذکره الذاکرین متعلق به درویش محمد محقق اردبیلی کاشانی. از این رساله، دو نسخه موجود است: یکی مربوط به مرکز احیاء التراث الاسلامی و دیگری از نسخ خطی کتاب خانه سلطانی کاشان است. انگیزه مصنف از نگارش این رساله ـ به رسم معمول چکیده کاملچکیده مقاله حاضر، جستاری است در دو نسخه خطی تذکره الذاکرین متعلق به درویش محمد محقق اردبیلی کاشانی. از این رساله، دو نسخه موجود است: یکی مربوط به مرکز احیاء التراث الاسلامی و دیگری از نسخ خطی کتاب خانه سلطانی کاشان است. انگیزه مصنف از نگارش این رساله ـ به رسم معمول صوفیه ـ درخواست عزیزی از مشارکان ذوق ارباب معرفت و نجرید و پیشروان حلقه تصوف و توحید ست تا موجب منتفع گردیدن این طالبان و سبب جدّ و سعی ذاکران گردد.این رساله علاوه براشتمالبر اطلاعات ممتاز زبانی و عرفانی فراوان آمیخته به عواطف و احساسات شاعرانه نویسنده نیز هست که لحنی شخصی و ویژه بدان بخشیده است.این مقاله قدری هم به احوال نویسنده و خصایص نویسندگی و شاعری اش پرداخته است. واژگان کلیدی :تذکره الذاکرین، محقق اردبیلی کاشانی، عرفان شیعی، مراتب ذکر پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - خاستگاه صفویان ونقش آن ها در تاسیس حکومت ملی ایران
اسد اصغری سولاچکیده در این تحقیق، اشاره مختصری به وضعیت نابه سامان ایران شده است همچنین به شهر اردبیل که بعد از حمله مغول به شهر دور افتاده و مبدل گشت. در چنین شرایطی این شهر به مرکز فرماندهی یک نهضت انقلابی درآمد در آن اجداد شیخ صفی الدین اردبیلی با خدمت به مردم، آن ها را مجذو چکیده کاملچکیده در این تحقیق، اشاره مختصری به وضعیت نابه سامان ایران شده است همچنین به شهر اردبیل که بعد از حمله مغول به شهر دور افتاده و مبدل گشت. در چنین شرایطی این شهر به مرکز فرماندهی یک نهضت انقلابی درآمد در آن اجداد شیخ صفی الدین اردبیلی با خدمت به مردم، آن ها را مجذوب خود کرده و روز به روز قدرت آن ها رشد نمود.از زمان شیخ صفی الدین استقبال مردم از این خاندان شدت گرفت از جاهای دور و نزدیک برای زیارت شیخ به اردبیل سرازیر می شدند. شیخ جنید علاوه بر مسند معنوی خواستار رسیدن به مقام دنیوی هم شد و در این راه علاوه بر خود شیخ جنید، بعد از خودش هم چند تن از رهبران صفوی جان خود را از دست دادند ولی بعلت پویایی این نهضت، مریدان همچنان پشت سر رهبران خودماندند تا اینکه شاه اسماعیل در سیزده سالگی قیام کرد و در تبریز تاجگذاری نمود و مذهب شیعه را در ایران رسمی کرد. صفویان بعد از ایجاد حکومت ملی ایران، سال ها با دو همسایه متعصب سنی مذهب ازبکان و عثمانی ها درگیر جنگ شدند و کشور ایران را از تهاجمات آن دو دولت رهانیدند. صفویان هرچند اردبیل را به پایتختی انتخاب نکردند اما تا آخر سلسله آن ها، مورد توجه بوده است و همواره در زمان های پیروزی و سختی به زیارت اجداد خود می رفتند در تعمیر و توسعه آرامگاه اجدادی شان اهتمام داشتند و هدیه های بسیار نفیسی تقدیم می نمودند. واژگان کلیدی: اردبیل، صفویه،شیخ صفی، حکومت ملی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - نقش اکوژئومورفولوژی در گسترش پهنه های اکوتوریستی با استفاده از مدلهای AHP و VIKOR ( مطالعه موردی شهرستان اردبیل )
طاهر صادقی اردوان بهزادمطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این چکیده کاملمطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت های گردشگری شهرستان اردبیل است . بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه های لغزشی ، رودخانه ، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. طبق یافته های تحقیق فعالیت های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، گردشگری عشایر، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزش های زمستانه . از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه بندی فعالیت های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای اکوژئومورفولوژیکی شامل شیب ، جهت ، ارتفاع ، پوشش گیاهی ، منابع آب و دما به عنوان شاخص و فعالیت های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که گردشگری عشایر ، طبیعت گردی ، ورزشهای زمستانه و حیات وحش به ترتیب دارای رتبه های 1 ، 78/0 ، 14/0 و 12/0 اولویت بندی شده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای وکیل‌آباد اردبیل)
بهرام ایمانی ارسطو یاری حصار صادق عبدیامروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد بهعنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین چکیده کاملامروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد بهعنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین بخش گردشگری روستا، مردم روستا و متخصصین محلی می باشد. در این خصوص، برای تعیین ظرفیت گردشگری از مدل TCC و جهت سنجش اثرات توسعه گردشگری از آزمون t تک نمونه ای و t مستقل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ظرفیت پذیرش مؤثر روزانه روستای وکیل آباد در حالت متمرکز برابر با 18924 نفر و در حالت گسترده برابر با 63351 نفر می باشد. همچنین توسعه گردشگری روستا از نظر روستاییان و متخصصین محلی، اثرات مثبت و منفی زیادی را در پی داشته است. نظرات آنها در خصوص اثرات گردشگری و ظرفیت تحمل روستای وکیل آباد از نظر متغیرهای مربوط به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینیخشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار میدهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهر چکیده کاملخشونت شهری، پدیده‌ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می‌افتد و امنیت و آسایش شهروندان و کارکردهای نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار میدهد. این پژوهش با هدف مطالعه پدیده خشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه عمیق تا رسیدن داده-ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار MAXQDA انجام شد. یافتهها نشان داد که پدیده خشونت شهری با چهار مقوله اصلی از دیدگاه مشارکت‌کنندگان قابل تعریف است که عبارتند از؛ 1- خشونت فیزیکی، 2- خشونت کلامی، 3- خشونت مالی، 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق دهنده به پدیده خشونت شهری براساس تجربه مشارکت‌کنندگان عبارتند از؛ 1- عوامل مداخله ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینهای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)
منصور آرایش محمد تقی شیخییکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مخت چکیده کاملیکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تضمین می کند. از مولفه هایی که به توسعه پایدار شهری در تضمین این توانایی کمک می کند آموزش شهروندی است.بنابر این هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری (اردبیل) است.چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی از حوزه شهروندی همچون برایان. اس.ترنر، روسو، ماکیاولی، اسلر و استارکی و... ارائه شد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ چگونگی جمع آوری اطلاعات، در زمره پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شهروندان شهر اردبیل و حجم نمونه براساس روش کوکران 384 نفر است. روش نمونهگیری، خوشه ای چندمرحله ای و روش تحلیل شامل آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری است. نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی روابط بین متغیرهای از برازش قابل قبولی برخوردار بود همچنین بین آموزش شهروندی و شاخص های توسعه پایدار شهری رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.سطح معنی داری (p ) شاخص های فرهنگی و اجتماعی 01/0، اقتصادی و زیست محیطی 05/0 بود. جهت تاثیر بیشتر آموزش شهروندی بر توسعه پایدار شهری لازم است ابتدا بستر آموزش ( جامعیت و پویایی قانون، رفاه و تامین اجتماعی ) در جامعه فراهم شده سپس شرایط مداخله گر ( بی اعتمادی نهادی، عدم توسعه فرهنگی و ناکارآمدی آموزش رسمی) مرتفع گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل
سیدجواد سیدینواز اقباله عزیزخانی صمد عابدینیخشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجر چکیده کاملخشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعةپدیدةخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع‌آوری داده ها از طریق مصاحبة عمیق تا رسیدن داده ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد که پدیدة خشونت شهری با چهار مقولة اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق‌دهنده به پدیدة خشونت شهری بر اساس تجربة مشارکت کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله‌ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل
علی جعفری بهروز زرپوشهدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است. از لحاظ هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات پیمایشی است. در این پژوهش از نظریه ی سبک زندگی پیر بوردیو و نظریه ی پست مدرنیستی کارکرد چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است. از لحاظ هدف، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات پیمایشی است. در این پژوهش از نظریه ی سبک زندگی پیر بوردیو و نظریه ی پست مدرنیستی کارکرد شبکه‌های اجتماعی به عنوان چارچوب نظری منتخب استفاده شده وجامعه آماری این تحقیق کلیه ی شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است که طبق آخرین سرشماری تعداد آنها بیش از 115000 نفر است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر برآورد گردید و نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های محقق ساخته و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. طبق نتایج توصیفی به دست آمده از تحقیق، به طور میانگین نیمی از نمونه آماری، حداقل روزی یک ساعت از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند برای شبکه تلگرام و اولویت بیشتری قائل هستند. نتایج آمار استباطی نشان داد که شبکه های اجتماعی بر اصلاح الگوی مصرف تغذیه در میان شهروندان شهر اردبیل تأثیر مثبت معناداری دارد و 255/0 از تغییرات مربوط به اصلاح الگوی مصرف تغذیه شهروندان را پیش بینی می کند. همچنین شبکه های اجتماعی بر ابعاد مصرف تغذیه ای به سبک طب سنتی و ایمنی غذا تأثیر مثبت معنادار و بر بُعد مصرف فست فودها تأثیر منفی معناداری داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - نقش سرمایهی اجتماعی در توسعه‌ی محلهای مطالعه‌ی تطبیقی: محله‌های نیار و سبلان، شهر اردبیل
علیرضا محمدی مصیب سعدی پور حجت ارژنگی مستعلی بیگلوطی دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، موجب بروز ناپایداری توسعه‌ی محلات‌شهری شده است. رویارویی با ریشه‌های این ناپایداری در مدیریت شهری، بدون مشارکت شهروندان و بهره‌گیری از سرمایه‌ی‌‌اجتماعی، امری دشوار است. هدف پژوهش، شناخت میزان تأثیرگذاری سرمایه‌ی‌‌اجتماعی بر توسعه‌ی چکیده کاملطی دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، موجب بروز ناپایداری توسعه‌ی محلات‌شهری شده است. رویارویی با ریشه‌های این ناپایداری در مدیریت شهری، بدون مشارکت شهروندان و بهره‌گیری از سرمایه‌ی‌‌اجتماعی، امری دشوار است. هدف پژوهش، شناخت میزان تأثیرگذاری سرمایه‌ی‌‌اجتماعی بر توسعه‌ی محلهای است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری دادهها از روش پیمایشی (پرسشنامه) استفاده شده است. از 21 نماگر در بُعد سرمایهی اجتماعی و 15 معیار در بُعد توسعه‌ی محلهای برای سنجش روابط، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون های آماری پیرسون، رگرسیون، تحلیل مسیر و T مستقل، در نرمافزار SPSS، استفاده شده است. جامعه‌ی آماری شامل ساکنان محلهای نیار و سبلان در شهر اردبیل هستند. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکردان و برای نمونهگیری از روش تصادفی سیستماتیک منظم، استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که در هر دو محله، بین سرمایهی اجتماعی و توسعه‌ی محلهای رابطه‌ی قوی وجود دارد. از نظر شاخص‌های مشارکت، پیوند همسایگی، شبکه‌ی اجتماعی و کیفیت کالبدی بین دو محله، تفاوت معنادار است و از نظر میزان رضایتمندی عمومی، تفاوت معنادار نیست. در پایان بر مبنای یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - ارزیابی تحقق‌پذیری معیارهای نوشهرگرایی در شهرهای سنتی (مطالعه موردی بافت حاشیه‌ای و روستایی شهراردبیل)
محمد فرامرزی عوری مهسا فرامرزی اصلی سیروس جمالی داریوش ستارزادهامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفت چکیده کاملامروزه بافتهای حاشیه ای و روستایی ناشی از الحاق روستاهای همجوار یا مناطق غیررسمی در شهرهای سنتی، دارای چالشهای متنوعی بوده و استفاده از روشهای صرف کالبدی برای حل این چالشها جوابگو نمی باشد. لذا بهره گیری از راهبردهایی که بتواند ظرفیت بومی و سنتی این بافتها را در نظرگرفته و پاسخگوی چالشهای موجود باشد اجتناب ناپذیراست. در این راستا با توجه به جامعیت رویکرد نوشهرگرایی، ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در شهرهای سنتی (نمونه موردی بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل) هدف این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق بافت حاشیه ای و روستایی اردبیل بروش میدانی و استفاده از شاخص های موجود در مبانی نظری شناسایی شد. سپس با تکنیک دلفی شاخص هایی برای ارزیابی تحقق پذیری معیارهای مورد مطالعه شناسایی و با استفاده از آنها پرسش نامه ای تدوین گردید. روایی پرسش نامه توسط کارشناسان و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ تایید و اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه، مشاهده و حضور محقق در سطح محلات بافت گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t تک نمونه‌ای، رتبه‌بندی فریدمن و آنالیز واریانس در نرمافزار SPSS20 استفاده شد. براساس نتایج از بین17 معیار مورد ارزیابی، معیارهای حفظ و تقویت ساختارهای سنتی و تعاملات اجتماعی در محلات بافت محقق شده اند و 15 معیار بعدی محقق نشده اند. همچنین نتایج حاصله از آزمون رتبه بندی فرید من نشان می دهد که رتیه تحقق پذیری معیارها در بافت مورد مطالعه متفاوت است . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - واپایش مولفه های رشد هوشمند شهری در رویکرد توسعه پایدار شهری با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره(مطالعه موردی شهر اردبیل)
یوسف درویشی مرضیه موغلیبا ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گسترده‌ای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیت-های پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگی-ها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایدا چکیده کاملبا ورود به هزاره سوم میلادی، شهرها در اثر رشد جمعیت و شهرنشینی، با چالشهای گسترده‌ای ناشی از رشدی فراتر از ظرفیت-های پاسخگو مواجه شده اند که نمود عینی آن را در مسائلی چون فقر شهری، کمبود زیرساختها، اسکان غیررسمی، رشد آلودگی-ها، کاهش کیفیت زندگی و در مجموع، رشد ناپایداری‌ها میتوان مشاهده نمود. در چنین وضعیتی، یافتن راهکارهای جدید و کم هزینه در جهت دستیابی به پایداری، بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد. براین اساس، پژوهش حاضر استدلال می‌کند که هوشمندسازی، با بهره گیری از شاخص‌هایی همچون حکمروایی هوشمند، محیط زیست هوشمند، اقتصاد هوشمند، تحرک هوشمند، زندگی هوشمند و مردم هوشمند، رویکرد موثری در جهت نیل به پایداری (در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی) محسوب میگردد.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است که با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره نخست مناطق شهری برای شاخص‌های رشد هوشمند شهری رتبه‌بندی و میزان نابرابر‌ی‌ها مشخص‌شده، سپس از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی به سطح‌بندی مناطق شهری آن پرداخته‌شده است. بر اساس نتایج حاصل از کاربست مدل ویکور، این مناطق هرکدام رتبه‌های متفاوتی را به دست آورده‌اند، به‌طوری‌که مناطق چهارگانه این شهر ازلحاظ میزان برخورداری از شاخص‌های منتخب توسعه اینگونه میباشد که ازلحاظ برخورداری از شاخص‌های موردبررسی، منطقه یک دارای بیشترین میزان برخورداری و منطقه دو دارای کمترین میزان برخورداری میباشد. این امر نشانگر نابرابری و تفاوت چشمگیر در برخی از شاخص رشد در مناطق شهر اردبیل میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - گونهشناسی نقاط در شبکه شهری: نمونه موردی شبکه شهری استان اردبیل
وحید مشفقیجایگاه نقاط در شبکه یکی از ابعاد بسیار مهم تحلیل شبکه شهری میباشد. ظرفیت کانون‌های شهری با توجه به نقشی که در شبکه ایفا می‌کنند، متفاوت است و این امکان را فراهم می‌سازد که با شناخت نقاط و روابط و چگونگی تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر، چارچوب سیاستگذاری واحدی را برای شبک چکیده کاملجایگاه نقاط در شبکه یکی از ابعاد بسیار مهم تحلیل شبکه شهری میباشد. ظرفیت کانون‌های شهری با توجه به نقشی که در شبکه ایفا می‌کنند، متفاوت است و این امکان را فراهم می‌سازد که با شناخت نقاط و روابط و چگونگی تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر، چارچوب سیاستگذاری واحدی را برای شبکه شهری ارائه نمود. این تحقیق در پی 1- تعیین نقش نقاط در شبکه شهری؛ 2-ظرفیت شناسی شبکه شهری و 3-یکپارچه سازی شبکه شهری است. این پژوهش در زمره تحقیق‌های کاربردی است و دادههای جریان مسافر درون استانی و برون استانی 43 نقطه منتخب شهری و روستایی استان اردبیل را با استفاده از شاخص‌های قدرت پیوند، درجه مرکزیت، آنتروپی شبکه و تحلیل مرکز پیرامون در نرم افزار UCINET6 تحلیل می‌کند. در این تحقیق گونه‌بندی جدیدی از نقاط در شبکه شهری ارائه شده است. بر این اساس نقاط در شبکه یکی از پنج نقش مرکزی، مفصلی، مستقل، ایزوله و سایر کانون‌ها را ایفا می‌کنند. تحلیل‌ها نشان میدهد، شهرهای اردبیل، خلخال، مشگین‌شهر، پارس‌آباد به عنوان کانون‌های مرکزی و سرعین، گرمی، اصلاندوز و بیله سوار کانون‌های مفصلی هستند. همچنین مشخص شد، تعداد بالای کانون‌های ایزوله (22 کانون) در شبکه، یکی از تهدیدهای مهم شبکه شهری استان اردبیل است. در نهایت پیشنهاداتی در راستای تحقق شبکه شهری یکپارچه و افزایش ظرفیت شبکه ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - بررسی تأثیر آسایش بر پایداری اجتماعی فضاهای شهری نمونه موردی: پیاده‌راه خیابان عالی‌قاپو اردبیل
اسلام کرمی فرانک عدلی فرحرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و ه چکیده کاملحرکت پیاده، طبیعی‌ترین، قدیمی‌ترین و ضروری‌ترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده‌روی هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکان‌ها، فعالیت‌ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزش‌ها و جاذبه‌های نهفته در محیط به شمار می‌رود. برنامهریزی برای توسعه فضاهای پیاده در شهرها و همچنین ممنوعیت ورود خودروها به فضاهای شهری پرتردد محور اصلی برنامه‌ریزی‌های شهری است. ضرورت توجه به جوامع بشری و کاهش تعاملات و ارتباطات انسانی به خصوص در زمینه پایداری اجتماعی از یک سو و پیچیدگی و گسترش مباحث مربوط به آسایش انسان به دلیل ارتباط دو سویه از سوی اقلیم و اجتماع انسانی و عدم وجود مبانی مدون در این زمینه از سوی دیگر، سبب کاهش حضور انسانی و احساس عدم آسایش در فضاهای عمومی گردیده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر آسایش انسانی و میزان ارتباط آن در جهت ارتقای پایداری اجتماعی عابرین پیاده، به صورت کاربردی با رویکرد کمی-کیفی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل نرم‌افزاری انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهر اردبیل و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر میباشد. با تبیین مفاهیم و مولفه‌های نظری مربوط به متغیرهای تحقیق و ارائه مدل مفهومی در پاسخ به سوال اصلی پژوهش، نتایج حاصل از آزمون دادهها مبین این موضوع است که وجود آسایش بر افزایش سطح پایداری اجتماعی در فضاهای شهری در سطح اطمینان 95% با شدت همبستگی"قوی "و رابطۀ معنادار تأثیرگذار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل چکیده کاملپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - بررسی و ارزیابی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر شکل گیری معماری ساختمان ها جهت مدیریت بهینه گرمایش و سرمایش ساختمان های شهری (مطالعه موردی شهر اردبیل)
یوسف درویشیبررسی ویژگیهای اقلیمی مناطق مختلف و تعیین نوع معماری هر منطقه بر اساس آمارها و دادههای اقلیمی، یک اصل اجتناب‌ناپذیر است، عامل مهم در معماری، انسان و راحتی و آسایش اوست. لذا تأثیر متقابل انسان و شرایط اقلیمی و مسکن از بدیهیات میباشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و میدانی چکیده کاملبررسی ویژگیهای اقلیمی مناطق مختلف و تعیین نوع معماری هر منطقه بر اساس آمارها و دادههای اقلیمی، یک اصل اجتناب‌ناپذیر است، عامل مهم در معماری، انسان و راحتی و آسایش اوست. لذا تأثیر متقابل انسان و شرایط اقلیمی و مسکن از بدیهیات میباشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و میدانی است.برای جمع آوری اطلاعات از منابع ، کتابخانه ایی و اسنادی بهره گرفته شده است و جهت درک بهتر منابع کتابخانه ای، پژوهش میدانی از منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است.با استفاده از اطلاعات و داده های هواشناسی وسازمان میراث فرهنگی استان اردبیل ، شاخص های اقلیمی - معماری محاسبه و برآورد شده است. عناصر اقلیمی موثر برای تحلیل آب و هوای منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزارهای excel، espss، worplat، جداول و نمودارهای مورد نیاز رسم خواهد شد.نتایج حاصل از پژوهش گویای این بحث است که معماری بناهای قدیمی شهر اردبیل کاملا" در ارتباط با وضعیت اقلیمی محل بوده و جهت استقرار این مساکن رو به جنوب و به منظور بهره گیری حداکثر از تابش خورشیدی می باشد. مصالح دیوارها از نوع خشت و گل با ظرفیت حرارتی زیاد است و در زمان معصر نیز تاثیر اقلیم در معماری ساختمان های شهری مدنظر قرار می گیرد،اما برای ساخت و طراحی معماری ساختمان ها در جهت آسایش شهروندان پیشنهاد می گردد که استقرار ساختمان های شهر به منظور کاهش کسب حداکثر انر‍‍ژی خورشیدی جهت رو به جنوب باشد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - گونه شناسی اجزای کالبدی منطبق بر اقلیم سرد در معماری بومی (مطالعه موردی: خانه های اردبیل)
مهسا جوادی نوده مهرداد سرابیطراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم چکیده کاملطراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم سرد و گونه‌بندی آن براساس معیارهای مرتبط پرداخته می‌شود تا بتوان با اولویت‌بندی شاخص‌ها به الگوی طراحی پایدار دست یافت و با تطابق با نیازهای امروز بکار گرفت. بدین منظور، برای حصول به نتایج دقیق‌تر تمام خانه‌های تاریخی شناسایی شده در اردبیل به تعداد 25 نمونه انتخاب می‌گردند. این پژوهش کاربردی با روش تلفیقی به صورت کمی- کیفی با تعیین معیارها و شناسایی آنها در نمونههای مطالعاتی صورت می‌گیرد. تا در ادامه شاخص هر معیار درجهبندی شده و میزان پراکندگی دادهها و بیشترین فراوانی معیارها شناسایی شوند و براساس مجموع امتیازات، هر گونه تفکیک و نهایتا اولویت شاخص‌های هر دسته مشخص شوند. نتایج براساس مجموع امتیازات و درصد فراوانی نشان میدهد که حداقل 70% از نمونههای مورد مطالعه دارای معیارهای کالبدی بسیار نزدیک به هم و غالبا منطبق با شرایط اقلیمی منطقه هستند. که به 5 گونه با شاخص‌های مشخص تفکیک می‌گردند و اولویت شاخص‌های طراحی آنها به حجم بیرونی (فشردگی فرم، نحوه استقرار و کشیدگی بنا، غلبه فضا بر توده)، فضاهای داخلی (استفاده از ظرفیت حرارتی بالا و سازماندهی مناسب فضاها) و نهایتا جزئیات فضایی (سطح بازشوی جنوبی متناسب با سطح تالار و نمای جنوبی) تعلق می‌گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - ارزیابی عوامل پیشران برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل با رویکرد آینده پژوهی
عیسی پیری علیرضا محمدی حسین شکری پور دیزجبرنامهریزی محلهای تمام ویژگی‌ها و ابعاد زندگی شهری را در بر می‌گیرد که با ارزیابی عوامل پیشران آن میتوان به بالاترین هدف برنامه شهری یعنی عدالت فضایی دست یافت و بستر مناسبی را برای توسعه پایدار شهری فراهم نمود. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی و چکیده کاملبرنامهریزی محلهای تمام ویژگی‌ها و ابعاد زندگی شهری را در بر می‌گیرد که با ارزیابی عوامل پیشران آن میتوان به بالاترین هدف برنامه شهری یعنی عدالت فضایی دست یافت و بستر مناسبی را برای توسعه پایدار شهری فراهم نمود. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی و نیروهای پیشران برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل با رویکرد آینده‌پژوهی میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل پژوهشگران در حوزه برنامه ریزی محله ای در شهر اردبیل می باشد. حجم نمونه به روش نمونهگیری گلوله برفی 30 نفر بدست آمده است(با اشباع نظری) و برای تجزیه و تحلیل دادههای این تحقیق از نرمافزار میک‌مک استفاده شده‌است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که متغیرهای قوانین و دستورالعمل-ها، بینش راهبردی، سیستم اداری، تفویض مسئولیت و قانونمندی، بالاترین رتبه‌های تأثیرگذاری و متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت ساکنین، توافق جمعی، امنیت و تفویض مسئولیت، بالاترین رتبه‌های تأثیرپذیری کلی را داشته‌اند. در حالت کلی از میان 23 متغیر بررسی شده این پژوهش، تعداد 12 متغیر قوانین و دستورالعمل‌ها، سیستم اداری، بینش راهبردی، مسئولیت‌پذیری، طرح‌های بالادستی، قانونمندی، عدالت‌محوری، شفافیت، بستر مشارکتی، تفویض مسئولیت، اثربخشی و پاسخگویی بهعنوان عوامل پیشران برنامه-ریزی محلهای در شهر اردبیل انتخاب شده‌اند. نتیجه این که هرگونه برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل باید نقش کلیدی عوامل مذکور را مورد توجه قرار دهد. این متغیرها در بهبود برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی هستند و اولویت اول در برنامهریزی محلهای در شهر اردبیل به حساب می‌آیند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - تحلیلی بر روند تغییرات نابرابری‌های ناحیهای و سطوح توسعه با استفاده از تکنیک‌های برنامهریزی و تعیین سطوح توسعهیافتگی شهرستانهای استان اردبیل(1385-1365)
محمدتقی 2 معصومی محمد اثنیعشریچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژه‌ای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهره‌گیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و چکیده کاملچکیده نابرابری فضایی یا نابرابری منطقهای نوعی از نابرابری است که از پیامدهای منفی ویژه‌ای برخوردار است. چنین نابرابری بهترین بهره‌گیری از فضا را از جامعه گرفته و سبب گرد آمدن جغرافیایی عدم برخورداری شده و تخصیص مناسب و برنامهریزی شده منابع را در فضا ناممکن ساخته و نقش فراوانی در مهاجرت‌های برنامهریزی نشده دارد و در نهایت فرایند توسعهیافتگی متوازن را با مشکلاتی مواجه می‌سازد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت شهرستانهای استان اردبیل از لحاظ وجود یا عدم وجود تعادل بین آنها از بعد برخورداری از شاخص‌های توسعه، پی بردن به چگونگی عدم تعادل در صورت وجود بین شهرستانها و شناسایی مناطق برخوردار و محروم در استان و تعیین اولویت‌های برنامهریزی در راستای کاهش فاصله بین شهرستانها و ایجاد تعادل‌های منطقهای در استان بوده و بر این فرضیه استوار است که سطوح توسعهیافتگی بین شهرستانهای استان اردبیل از الگوی متوازنی برخوردار نبوده و عدم تعادل‌های ناحیهای در استان وجود دارد. برای بررسی این موضوع با استفاده از آمار و اطلاعات موجود حاصل از نتایج تفصیلی سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن مربوط به سالهای1365،1375و1385شهرستانهای استان اردبیل،40شاخص متعدد در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، زیربنایی و بهداشتی-درمانی استخراج شده و با استفاده از تکنیک‌های تحلیل منطقهای نظیر تاکسونومی عددی، ضریب تغییر ویلیامسون و ضریب آنتروپی، نابرابری‌های منطقهای بین شهرستانهای استان بررسی گردید. نتیجه به دست آمده نشان داد شهرستان اردبیل طی مدت مورد مطالعه به دلیل مرکزیت اداری و سیاسی از لحاظ تمام شاخص‌های توسعه‌ای به کار رفته، موقعیت بهتری داشته است و برخوردارترین شهرستان بوده و شهرستانهای مغان و نیر محروم‌ترین شهرستانهای استان بوده‌اند و از مجموع نه شهرستان استان، شهرستان اردبیل از حد متوسط توسعه برخوردار بوده و شهرستانهای خلخال، پارس‌آباد، نمین، کوثر، مشکین‌شهر و بیله سوار شهرستاهای محروم و شهرستانهای نیر و مغان نیز شهرستانهای خیلی محروم بوده‌اند و برنامهریزی در جهت کاهش عدم تعادل‌های منطقهای در استان امری ضروری و اجتناب ناپذیر میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - ارزیابی نقش عوامل کشاورزی و اقتصادی در توسعه کارآفرینی روستایی (نمونه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
علی ناصری منش بیژن رحمانی رحمت الله منشی زادهچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع چکیده کاملچکیده در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تأثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی و موثرترین عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. بنابراین در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون خطی (ANOVA) و ضریب Beta به بررسی عوامل اقتصادی و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نفرازسرپرستان خانوارها به عنوان نمونه انتخاب شدند، نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد که حدود 82.2 درصد واریانس کارآفرینی روستایی در محدوده روستا های اردبیل را زمینه کشاورزی تبیین می کنند و 8/17 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (خدماتی، صنعتی و گردشگری) می باشد، همچنین ارزیابی نقش عوامل اقتصادی نشان می دهد که حدود 73.4 درصد واریانس کارآفرینی روستایی از عوامل اقتصادی تبعیت نموده و 6/26 درصد مربوط به معیارها یا متغیرهای دیگر (توانمندی های اجتماعی، زیرساختی و فردی) می باشد. نتایج ضریب Beta برای مساعدت بیشتر زمینه های کشاورزی و نقش عوامل اقتصادی در بهبود شرایط کارآفرینی روستایی به ترتیب 85.7 درصد و 71.1 درصد را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - گزارش مقدماتی از طرح کاوش باستان شناختی محوطه اؤجاق آرتاویل تایر اردبیل
سعید ستارنژاد محمدرضا شایقی منوچهر نورزاده علی مهری رویندزق ماهان یونس پوریافته های سطحی به دست آمده از محوطۀ اوجاق، واقع در داخل کارخانه آرتاویل تایر اردبیل نشان می دهد که محوطه، استقرار ضعیف در قالب کوچ روی از دوران اسلامی را داشته است. به منظور مشخص کردن وضعیت محوطه، در بهار سال 1400 شمسی، عملیات کاوش باستان شناختی در آن انجام شد. این نوشت چکیده کاملیافته های سطحی به دست آمده از محوطۀ اوجاق، واقع در داخل کارخانه آرتاویل تایر اردبیل نشان می دهد که محوطه، استقرار ضعیف در قالب کوچ روی از دوران اسلامی را داشته است. به منظور مشخص کردن وضعیت محوطه، در بهار سال 1400 شمسی، عملیات کاوش باستان شناختی در آن انجام شد. این نوشتار به منظور مطالعه تطبیقی داده های فرهنگی به دست آمده از یک فصل کاوش باستان شناختی در این محوطه است. در این پژوهش نگارندگان براساس نتایج به دست آمده از یک فصل کاوش باستان شناختی و با شیوه مطالعه کتابخانه ای و به روش توصیفی – تطبیقی به دنبال پاسخ به پرسش های زیر هستند: 1- چه دوره های فرهنگی در محوطۀ اوجاق آرتاویل تایر به دست آمده است؟ 2- متغیرهای محیطی چه تاثیری بر مکان گزینی این محوطه داشته است؟ 3- الگوی استقراری در این محوطه به چه صورت بوده است؟ در پاسخ به پرسش های فوق، نتایج به دست آمده از کاوش محوطه و مطالعۀ تطبیقی یافته های فرهنگی، مشخص نمود که محوطه در سدۀ میانی اسلام در قالب استقرار موقت مورد استفاده جوامع کوچرو قرار گرفته است. نتایج دیگر این پژوهش نشان می دهد که دشت اردبیل به دلیل داشتن شرایط زیست محیطی مناسب از دوران گذشته تاکنون مورد توجه جامعه عشایر بوده و شواهدی در قالب استقرار اتراقی (ماندگاه) از خود در این محوطه، برجای گذاشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - تعیین و تحلیل سطوح توسعه یافتگی شهرستانهای استان اردبیل
جعفر جعفرزاده هاشم رستم زاده سید محمد حسنی تباربه کارگیری معیارها و روش های کمّی برای سطح بندی سکونتگاه های انسانی در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم چکیده کاملبه کارگیری معیارها و روش های کمّی برای سطح بندی سکونتگاه های انسانی در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینه های مختلف می باشد. در این پژوهش با به کارگیری هشت شاخص جهت بررسی توسعه یافتگی در چارچوب آنالیز تاپسیس (TOPSIS) اقدام به سطح بندی درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان اردبیل شده است. روش کار این تحقیق توصیفی-تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شهرستان های استان اردبیل می باشد. در این سطح بندی، شهرستان خلخال با ضریب توسعه یافتگی 72/0 برخوردارترین و شهرستان های بیله سوار، پارس آباد، مشکین شهر و نیر با ضریب توسعه یافتگی به ترتیب 07/0 و 33/0 و 27/0 و 25/0 جزو محروم ترین شهرستان های استان شناسایی شده اند. هم چنین با توجه به یافته های این تحقیق، مشاهده می شود که شهرستان های اردبیل، سرعین، نمین وکوثر جزو مناطق نیمه برخوردار طبقه بندی شده اند. بر پایه این تحقیق الگوی مرکز- پیرامون بر ساختار فضایی شهرستان های استان اردبیل حاکم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - سطوح توسعهیافتگی دهستان‌های شهرستان اردبیل با بهره گیری از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره
بهرام ایمانیشناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و به دنبال آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی گام نخست در فرآیند برنامه ریزی و توسعه به شمار می رود. از این رو پژوهش حاضر با هدف سنجش سطوح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان اردبیل بر اساس تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه انجام شده اس چکیده کاملشناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و به دنبال آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی گام نخست در فرآیند برنامه ریزی و توسعه به شمار می رود. از این رو پژوهش حاضر با هدف سنجش سطوح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان اردبیل بر اساس تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه انجام شده است. این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل 10 دهستان شهرستان اردبیل است. اطلاعات مورد نیاز شامل 76 متغیر در قالب 7 شاخص از طریق سرشماری عمومی نفوس و مسکن و سالنامه آماری 1390 فراهم گردید. برای سنجش میزان توسعه یافتگی از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه ویکور، الکتر و تاکسونومی بهره گرفته شده است و با استفاده از آزمون همبستگی تاوکندال در محیط spss به آزمون فرضیات اقدام گردید. نتایج حاصل از تکنیک های تصمیم گیری بر اساس میانگین رتبه ها بیانگر این موضوع است که دهستان های شهرستان از لحاظ شاخص های توسعه در وضعیت متعادل قرار ندارند، به گونه ای که از بین 10 دهستان شهرستان اردبیل، 6 دهستان برخوردار از توسعه، 2 دهستان نیمه برخوردار و 4 دهستان محروم از توسعه بودند. همچنین نتایج حاصل از آزمون تاوکندال نشان داد که بین دو متغیر جمعیت و نزدیکی مرکز هر دهستان به مرکز شهرستان و میانگین رتبه ای بدست آمده ارتباط معنی داری وجود ندارد و این دو مؤلفه تأثیری در توسعه یافتگی دهستان ها ندارند؛ ولی بین متغیر اشتغال و میانگین رتبه های هر دهستان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و درصد اشتغال بر سطح توسعه یافتگی تأثیر مثبت دارد. در نهایت راهکارهایی جهت تهیه و اجرای برنامه ها به منظور توسعه یکپارچه و متوازن روستایی در سطح شهرستان ارائه گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - تحلیل عوامل موثر بر پایداری شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
لیلا صیاد بیدهندی یاسر قلی پور سلمان فیضیتوسعه ی شهرنشینی و روند افزایش جمعیت شهری سبب بروز مسائلی چون استفاده ی بی رویه از منابع، آلودگی محیط زیست، افزایش ناهنجاری های اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سطح جوامع شهری شده است. توسعه ی پایدار به عنوان شعار اصلی هزاره ی سوم و پارادایم نوین در ادبیات نظری و علمی رایج د چکیده کاملتوسعه ی شهرنشینی و روند افزایش جمعیت شهری سبب بروز مسائلی چون استفاده ی بی رویه از منابع، آلودگی محیط زیست، افزایش ناهنجاری های اجتماعی و مشکلات اقتصادی در سطح جوامع شهری شده است. توسعه ی پایدار به عنوان شعار اصلی هزاره ی سوم و پارادایم نوین در ادبیات نظری و علمی رایج در باب توسعه و برنامه ریزی شهری بوده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل و دسته بندی عوامل موثر بر پایداری شهری در شهر اردبیل از دیدگاه شهروندان به عنوان ذینفعان اصلی برنامه ریزی های شهری می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و شیوه ی گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی (زمینه یاب) است. جامعه ی آماری، شهروندان شهر اردبیل هستند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر، روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای است. 26 گویه ی پرسشنامه ی تحقیق با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به پنج عامل تقلیل داده شد. مجموع عوامل پنجگانه 059/68 درصد واریانس کل را توضیح می دهند. عامل اول (طراحی محیطی) با مقدار ویژه ی 636/5 (676/21 درصد واریانس) بیشترین نقش را در تبیین واریانس کل عوامل موثر بر پایداری شهری ایفا می کند. بعد از آن عامل اجتماعی با مقدار ویژه ی 707/3 (259/14 درصد واریانس) در جایگاه دوم، عامل مدیریتی با مقدار ویژه ی 695/3 (212/14 درصد واریانس) در جایگاه سوم، عامل اقتصادی-زیربنایی با مقدار ویژه ی 475/2 (518/9 درصد واریانس) در جایگاه چهارم و سرانجام عامل زیست محیطی با مقدار ویژه ی 183/2 (394/8 درصد واریانس) در جایگاه پنجم عوامل موثر بر پایداری شهری قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - ارزیابی اثرگذاری شاخص ها و زمینه های مساعد کارآفرینی در توسعه بهینه کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
بهرام ایمانی علی ناصری منش ابراهیم آرامیدر جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تاثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم چکیده کاملدر جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تاثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی و زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای و میدانی و نوع تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نمونه (سرپرست خانوار)، برای نمونه از جمعیت روستایی شهرستان اردبیل (جمعیت 79212 نفر (20890 خانوار)) انتخاب شده است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه و ضریب Beta به بررسی عوامل موثر بر کارآفرینی روستایی (عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و فردی) و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی (آزمون فریدمن و مدل Rank) در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد متغیرهای اقتصادی با ضریب رگرسیونی (489/0)، زیرساختی با ضریب (397/0)، اجتماعی با ضریب (310/0) و متغیر فردی با ضریب (294/0) به ترتیب بالاترین تاثیر رگرسیونی را روی متغیر توسعه کارآفرینی روستایی داشته‌اند؛ یعنی به ازای افزایش یک انحراف استاندارد در متغیر اقتصادی میزان توسعه کارآفرینی روستایی در شهرستان اردبیل به میزان 489/0 انحراف استاندارد افزایش خواهد یافت. نتایج مدل فریدمن (مدل Rank) برای ارزیابی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی نشان می دهد که زمینه کشاورزی با میانگین (73/3) مساعدترین زمینه توسعه کارآفرینی روستایی و زمینه گردشگری با میانگین (67/1) کمترین مساعدت برای توسعه کارآفرینی روستایی را در محدوده مورد مطالعه نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - سطح بندی توسعه یافتگی دهستان های استان اردبیل بر اساس مدل تاکسونومی عددی
جعفر جعفرزاده هاشم رستم زاده ایرج خوش باطنبه کارگیری معیارها و روش های کمّی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل ها چکیده کاملبه کارگیری معیارها و روش های کمّی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستای کاهش و رفع نابرابری های موجود میان آن ها محسوب می گردد. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و خدماتی می باشد. در این پژوهش با به کارگیری هشت شاخص جهت بررسی توسعه یافتگی در چارچوب آنالیز تاکسونومی عددی (NTA) اقدام به سطح بندی درجه توسعه یافتگی دهستان های استان اردبیل شده است. روش کار این تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه 69 دهستان استان اردبیل می باشد. در این سطح بندی ، دهستان کلخوران از بخش مرکزی شهرستان اردبیل با ضریب توسعه یافتگی 0.3 برخوردارترین و دهستان قشلاق شرقی از بخش قشلاق دشت شهرستان بیله سوار با ضریب توسعه یافتگی 0.96 جزو محروم ترین دهستان های استان شناسایی شده اند. بر پایه این تحقیق الگوی مرکز_ پیرامون بر ساختار فضایی دهستان های استان اردبیل حاکم است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - بررسی عدالت در سلامت با هدف دستیابی به دسترسی یکسان شهروندان به مراکز بهداشتی- درمانی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
فرهاد برندکتوزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی درمانی یکی از اصلی‌ترین پیش‌نیازهای افزایش سطح بهره‌مندی جامعه از شاخص سلامت عمومی میباشد. لذا، دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی-درمانی برای همه مردم در یک جامعه، موجب ارتقاء سطح سلامت و ایجاد فرصت برابر در آن جامعه می‌شود. هدف ا چکیده کاملتوزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی درمانی یکی از اصلی‌ترین پیش‌نیازهای افزایش سطح بهره‌مندی جامعه از شاخص سلامت عمومی میباشد. لذا، دسترسی عادلانه به خدمات بهداشتی-درمانی برای همه مردم در یک جامعه، موجب ارتقاء سطح سلامت و ایجاد فرصت برابر در آن جامعه می‌شود. هدف از این مطالعه (با روش توصیفی و تحلیلی)، ارزیابی عدالت در سلامت با ارزیابی دسترسی مردم به مراکز بهداشتی-درمانی شهر اردبیل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تکنیک CCR است. تحلیل پوششی دادهها از جمله ابزارهای مفید در درک محیط تصمیم‌گیری با پردازش اطلاعات اولیه میباشد. از این رو، با استفاده از GIS، شاخص‌های فضایی تهیه گردید. سپس، با بهره‌گیری از شاخص‌های فضایی در ساختار مدل خروجی مبنای CCR، کیفیت دسترسی شهروندان به مراکز بهداشتی- درمانی ارزیابی شد. مطابق با نتایج بدست آمده، میانگین کارایی هسته‌های شهری اردبیل 0.45 میباشد. از میان هسته‌های شهری اردبیل، فقط 3 هسته شهری که شامل محدوده‌ای بین میدان شهدا، شریعتی و 15 خرداد، محلات استاد شهریار، آزادگان و باغ قره‌پاچه و همچنین محدوده‌ی اطراف دریاچه شورابیل میباشد، دارای کارایی کامل میباشند. در تقسیم بندی کارایی در 3 قالب کارا(1=µ)، قابل قبول(0.7≤µ) و غیرقابل قبول(0.7≥µ)؛ از مجموع مساحت 6031 هکتاری و 421069 نفری هسته های شهری، مساحتی در حدود 1000هکتار با تحت پوشش داشتن 30 هزار ساکن در موقعیت کریدوری مرکزی- جنوبی با طول 6.5 کیلومتر، دارای کارایی کامل و قابل قبول می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - پراکنش جغرافیایی سرطان گوارشی و ارتباط آن با نیترات خاک در سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی؛ روستاهای شهرستان اردبیل)
رسول صمدزاده سید سعید عزیززاده احمد قاسمیاین پژوهش برای مطالعۀ ارتباط میزان تجمع نیترات خاک در مناطق مختلف دشت اردبیل با میزان سرطان های گوارشی (کلون، مری، معده و رودۀ کوچک) انجام شده است. جهت انجام تحقیق از خاک های 34 روستای حومۀ اردبیل به‌طور تصادفی (از هر روستا 3 نمونه) نمونه برداری شده و به آزمایشگاه خاکشن چکیده کاملاین پژوهش برای مطالعۀ ارتباط میزان تجمع نیترات خاک در مناطق مختلف دشت اردبیل با میزان سرطان های گوارشی (کلون، مری، معده و رودۀ کوچک) انجام شده است. جهت انجام تحقیق از خاک های 34 روستای حومۀ اردبیل به‌طور تصادفی (از هر روستا 3 نمونه) نمونه برداری شده و به آزمایشگاه خاکشناسی جهت اندازه گیری میزان نیترات منتقل گردید. موقعیت مکانی نمونه ها با استفاده از دستگاه GPS مشخص و نقشۀ مربوطه با استفاده از تکنیک GIS تهیه گردید. همزمان پرسشنامه ای نیز در بین کشاورزان روستاهای مورد مطالعه توزیع و تکمیل گردید. داده های حاصل از نتایج آزمایشگاه و پرسشنامه با استفاده از نرم افزاز spss19 تجزیه و تحلیل گردیده و همبستگی صفات مورد مطالعه نیز بررسی شد و ارتباط بین میزان مصرف و تجمع نیترات از خاک مزارع نیز با استفاده از آزمون T-test مطالعه گردید. میانگین نیترات خاک مزارع دشت اردبیل بیشتر از استاندارد توصیه شده و برابر با 414 میلی گرم در کیلوگرم بود. نتایج نشان داد که عوامل میزان نیترات خاک و نیترات مصرفی در هر هکتار بر شیوع سرطان گوارشی تاثیر دارد (pv<0.05). براساس نتایج حاصل مشخص شد که سرطان گوارشی در نواحی شمال و شمال باختری دشت پراکنده بوده و گسترش جغرافیایی آن منطبق با نوع خاک حاوی نیترات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - تحلیل تأثیر پدیده‌های جغرافیایی در توزیع فضایی سکونتگاههای عصر مفرغ (3000 -1500 ق.م) استان اردبیل
رضا رضالو پرویز پورکریمی یحیی آیرملو فریبرز طهماسبیمقاله حاضر درصدد است، براساس مطالعات باستان شناختی و جغرافیایی- که در استان اردبیل صورت گرفته است، به بررسی تحلیلی نقش شرایط جغرافیایی و ساختارهای طبیعی در شکل گیری، توسعه و افول قلعه های پیش از تاریخی استان اردبیل بپردازد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی– تحلیلی و با ر چکیده کاملمقاله حاضر درصدد است، براساس مطالعات باستان شناختی و جغرافیایی- که در استان اردبیل صورت گرفته است، به بررسی تحلیلی نقش شرایط جغرافیایی و ساختارهای طبیعی در شکل گیری، توسعه و افول قلعه های پیش از تاریخی استان اردبیل بپردازد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی– تحلیلی و با رویکردی میان رشته ای، با استفاده از تصاویر ماهواره ای پردازش شده، بررسی های سیستماتیک میدانی و کاوش های باستان شناسی، در پی پاسخ به این پرسش است که الگوی سکونتگاه های هزاره سوم و دوم پ.م استان اردبیل چگونه بوده و عوامل جغرافیایی و طبیعی در این امر چگونه و تا چه حد تأثیرگذار بوده اند؟نتایج تحقیق نشان می دهد، پدیده های جغرافیایی نقش بارزی در پراکنش فضایی، تعیین نوع کارکرد و میزان اهمیت قلعه های عصر مفرغ استان اردبیل داشته است. تحلیل پراکنش فضایی قلعه ها و برهم کنش های سیاسی- اقتصادی آن ها با یکدیگر، این فرضیه را به ذهن متبادر می سازد که الگوی حاکم بر تعاملات سیاسی- اقتصادی قلعه های استان اردبیل، قرابت نزدیکی با الگوی مکان مرکزی کریستالر دارد؛ به گونه ای که نظریه مکان مرکزی در این محدوده جغرافیایی قابل پیگیری است. براساس این الگو، قلعه خسرو، قلعه مرکزی بوده و درپیرامون آن قلعه های کوچکتری مانند زینو، شیندیر شامی، کیچیک یوردی، شیطان داشی و... قلعه های اقماری آن بوده اند. از جمله مشخصه های ظاهری قلعه مرکزی (قلعه خسرو)، وسعت زیاد محوطه و قرار داشتن یک گورستان بزرگ در کنار آن می باشد. از مشخصه های اصلی قلعه های اقماری نیز می توان به وسعت کم، پراکندگی در اطراف قلعه مرکزی با فواصل مشخص،محافظت از حدود و ثغور قلعه مرکزی و راههای ارتباطیاشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - تحلیل عوامل بهبود وفاق اجتماعی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان اردبیل)
وکیل حیدری ساربانوفاق اساس زندگی اجتماعی را در مناطق روستایی تشکیل داده و فقدان آن موجب بی‌سازمانی، فروریزی ساخت جامعه روستایی و از هم پاشیدگی حیات اجتماعی آن می‌شود. هدف این مقاله مطالعه و تحلیل عوامل بهبود وفاق اجتماعی روستایی شهرستان اردبیل میباشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه‌ای، و چکیده کاملوفاق اساس زندگی اجتماعی را در مناطق روستایی تشکیل داده و فقدان آن موجب بی‌سازمانی، فروریزی ساخت جامعه روستایی و از هم پاشیدگی حیات اجتماعی آن می‌شود. هدف این مقاله مطالعه و تحلیل عوامل بهبود وفاق اجتماعی روستایی شهرستان اردبیل میباشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. در این تحقیق روش گردآوری دادهها برای پاسخگویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (دادههای ثانویه) و پیمایشی (دادههای اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسشنامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با دادههای کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسشنامه تحقیق 84 /0 الی 91/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج: نتایج تکنیک تحلیل عاملی نشان داد مهمترین عوامل بهبود وفاق اجتماعی در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (توانمندسازی اجتماعی و تقویت تعلق مکانی، تقویت رضایتمندی و اطلاع‌رسانی، اعتمادسازی و ظرفیت‌سازی نهادی و تقویت زیرساخت اقتصادی و توانمندسازی روانشناختی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 17/58 میباشد. نوآوری تحقیق حاضر عبارتند از: شناخت شاخص‌های موثر بر بهبود وفاق اجتماعی، توجه به سرمایه اجتماعی به جای سرمایه فیزیکی در منطقه مورد مطالعه و طرح مفاهیم برساخته توسط نگارندگان میباشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - ارزیابی و سنجش پایداری گردشگری در روستاهای هدف گردشگری از دیدگاه مدیران محلی (مطالعه موردی: ناحیه اردبیل)
مصطفی طالشی کیومرث خداپناهگردشگری روستایی بواسطه پیوندها و تعاملاتی که با محیط زیست و جاذبه های طبیعی و جوامع محلی بر قرار می کند، پیامدهای قابل توجهی در ابعاد مثبت و منفی از خود در محیط های انسانی و طبیعی بر جای می گذارد. لذا جهت رفع ناپایداری ها می بایست اصول و الزامات رویکرد توسعه پایدارگردشگ چکیده کاملگردشگری روستایی بواسطه پیوندها و تعاملاتی که با محیط زیست و جاذبه های طبیعی و جوامع محلی بر قرار می کند، پیامدهای قابل توجهی در ابعاد مثبت و منفی از خود در محیط های انسانی و طبیعی بر جای می گذارد. لذا جهت رفع ناپایداری ها می بایست اصول و الزامات رویکرد توسعه پایدارگردشگری در سیاست ها و برنامه های اجرایی به کار گرفته شود تـا از این طریق توسعه گردشگری در نواحی روستایی و بـه خصـوص روسـتاهای هدف گردشگری پایدار گردد. پژوهش حاضر با هدف سنجش سطح پایداری توسعة گردشگری در روستاهای هدف گردشگری ناحیه اردبیل انجام شد برای این منظور با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ادبیات تحقیق به عملیاتی نمودن مفاهیم و متغیرهای مطرح در سؤالات پرداخته شده و روایی آن به روش نظرسنجی از نخبگان مورد ارزیابی قرار گرفته و پایایی آن نیز به روش آلفای کورنباخ 80 درصد محاسبه گردیده است. سپس برای ارزیابی توسعه پایدار گردشگری، از تکنیک فرآیند شبکه ای استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را 11 روستای هدف گردشگری ناحیه اردبیل تشکیل می دهد، نتایج به دست آمده نشان می دهند که توسعة گردشگری در روستاهای مورد مطالعه درمجموع در سطح متوسط پایداری قرار دارند و در بین ابعاد بررسی شده بعد اقتصادی گردشگری از پایداری بیشتری نسبت به ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و زیربنایی برخوردار می باشد، در بین روستاهای مطالعه شده از لحاظ پایداری توسعة گردشگری تفاوت معناداری وجود دارد و روستای آلادیزگه از بیشترین امتیاز پایداری و روستای سردابه از پایین ترین امتیاز پایداری برخوردار می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - شناسایی و اولویت بندی معیارهای موثر بر رضایت مندی ساکنان قدیمی محله از شدت تغییرات کالبدی (مطالعه موردی: شهرک آزادی اردبیل)
بهاره سلمانیان توحید حاتمی خانقاهی وحید وزیریامروزه بدلیل تغییرات در اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، شاهد تغییرات سریع کالبدی در برخی بافتهای قدیمی شهرها هستیم. اغلب ساکنان قدیمی محلات بدلیل سکونت طولانی مدت در محله، نسبت به مکان، اشکال و فرم‌ها، دلبستگی بیشتری داشته و موافق تغییرات سریع کالبدی نیستند. به چکیده کاملامروزه بدلیل تغییرات در اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، شاهد تغییرات سریع کالبدی در برخی بافتهای قدیمی شهرها هستیم. اغلب ساکنان قدیمی محلات بدلیل سکونت طولانی مدت در محله، نسبت به مکان، اشکال و فرم‌ها، دلبستگی بیشتری داشته و موافق تغییرات سریع کالبدی نیستند. به این دلیل، در فرایند تغییرات کالبدی، غفلت از دیدگاه و ذهنیت ساکنان قدیمی محلات، باعث کاهش سطح رضایتمندی و مخدوش شدن پیوند عاطفی این افراد و نهایتأ منجر به سست شدن روابط محلهای می-گردد. هدف این پژوهش توجه به ذهنیت ساکنان قدیمی و آگاهی یافتن از عوامل رضایتمندی در قبال شدت تغییرات کالبدی محله است. در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کیو و تحلیل آماری دادهها در نرمافزار 16SPSS، وجوه موثر بر رضایتمندی ساکنان قدیمی محله از شدت تغییرات کالبدی ناشی از ساخت و سازهای اخیر در محله مسکونی آنها، در شهرک آزادی اردبیل شناسایی و اولویت‌بندی شد و ذهنیت ساکنان خانه‌های ویلایی با قدمت بیش از 20 سال مورد کاوش و بررسی قرار گرفت. به عنوان نتیجه، دو ذهنیت غالب در بین ساکنان قدیمی شهرک آزادی اردبیل به دست آمد. ذهنیت گروه اول بیشتر متوجه عوامل فرهنگی مانند دید مزاحم، سر و صدای مزاحم، احساس ناامنی و سایر موارد مشابه در ساخت و سازهای اخیر بود و ذهنیت دوم بیانگر اولویت عوامل کالبدی اعم از سایه‌اندازی، اشکال بیرونی حجم و نماسازی، عرض معابر، دسترسی‌های ابنیه و غیره در ذهن ساکنان بود. آگاهی و توجه طراح نسبت به ذهنیت غالب ساکنان محله منجر به ارتقای سطح رضایتمندی و تحکیم روابط محلهای می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - تبیین پرابلماتیک شهر بر مبنای برنامهریزی محلّه ای مطالعه موردی: شهر اردبیل
حسین شکری پور دیزج عیسی پیری علیرضا محمدیمسئلهیابی به مثابه شالوده علم، مبنایی را شکل میدهد که نظریه‌پردازی و پژوهشگری با اتکا به آن امکان شکل‌گیری و بالیدن می‌یابند. امروزه رویه غالب در برنامهریزی شهرهای ایران، حرفه و تکنیکی است که از سوی بخش دولتی تجویز می‌شود و حلقه گم‌شده آن مشارکت جامعه مدنی در اداره ام چکیده کاملمسئلهیابی به مثابه شالوده علم، مبنایی را شکل میدهد که نظریه‌پردازی و پژوهشگری با اتکا به آن امکان شکل‌گیری و بالیدن می‌یابند. امروزه رویه غالب در برنامهریزی شهرهای ایران، حرفه و تکنیکی است که از سوی بخش دولتی تجویز می‌شود و حلقه گم‌شده آن مشارکت جامعه مدنی در اداره امور شهری است. هدف این پژوهش شناسایی و تبیین مسائل شهر اردبیل در چارچوب معیارهای مربوط به برنامهریزی محلهای است. با استفاده از از روش پیمایشی ابعاد و مؤلفه‌های برنامهریزی محلهای شامل مؤلفه‌های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، محیط‌زیستی، دسترسی به خدمات شهری و حکمروایی مطلوب شهری مورد سنجش قرار گرفته است. با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای فضایی، تعداد 10 محله از مناطق پنجگانه شهر اردبیل (از هر منطقه 2 محله) به عنوان محلات نمونه انتخاب و تعداد 400 پرسشنامه به تناسب جمعیت هر محله به روش نمونهگیری تصادفی در محله‌های منتخب توزیع شده است. از نرم‌افزارهای EXCEL، SPSS و از روش آماری t-test و مدلهای تصمیم‌گیری چندمعیاره برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج آزمون آماری نشان داد مسائل مختلف از نظر ابعاد و مؤلفه‌های برنامهریزی محلهای در محلات مختلف شهر اردبیل شرایط متفاوتی دارند. همچنین نتایج مدلهای تصمیم‌گیری چندمعیاره دلالت بر مسئله‌دارتر بودن محله شماره 5 از منطقه 4 شهرداری اردبیل و وجود مسائل کمتر در محله شماره 2 از منطقه 1 شهرداری اردبیل دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - شناسایی مخاطرات انسانی تأثیرگذار بر آسیب پذیری شهر اردبیل با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی (PLS)
اصغر پاشازاده محمدحسن یزدانی علیرضا محمدیامروزه شهرها به طورگستردهدرمعرض انواعمختلفیازمخاطرات انسانیقرارگرفته اند که سببآسیب پذیری آن هاشدهاست، از این رو و در راستای تاب آور نمودن شهرها لازم است مخاطرات آنها شناسایی گردد و برای کاهش خطرات و پیش گیری از وقوع آنها برنامه ریزی شود. شهر اردبیل هم از این امر مستثنی چکیده کاملامروزه شهرها به طورگستردهدرمعرض انواعمختلفیازمخاطرات انسانیقرارگرفته اند که سببآسیب پذیری آن هاشدهاست، از این رو و در راستای تاب آور نمودن شهرها لازم است مخاطرات آنها شناسایی گردد و برای کاهش خطرات و پیش گیری از وقوع آنها برنامه ریزی شود. شهر اردبیل هم از این امر مستثنی نیست و دارای مخاطرات انسانی گوناگونی است. لذا هدف این مقاله شناسایی مهمترین مخاطرات انسانی تاثیرگذار بر آسیب پذیری شهر اردبیل است. روش تحقیق در مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد و روش جمع آوری داده ها و اطلاعات نیز اسنادی و میدانی (با استفاده از مصاحبه و پرسش نامه) است. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان و اساتید مربوطه هستند، که از 200 نفر به روش هدفمند، پرسش نامه تکمیل شده است. به منظور تحلیل داده ها، آزمون فرضیه ها و ارائه مدل، از روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار smart- pls استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تمامی 11متغیر تحقیق (مخاطرات انسانی) آسیب پذیری شهراردبیل را 781/0تبیین می کنند. بیشترین ضریب مسیر (تأثیرگذاری) به ترتیب برای متغیرهای مخاطرات اقتصادی، بیماری ها و تصادفات خیابانی به دست آمده است. همچنین یافته ها نشان می دهند که تمامی مخاطرات انسانی مورد بررسی در این پژوهش (جز آتش سوزی) بر آسیب پذیری شهر اردبیل تاثیر مثبت معناداری دارند. در نتیجه این پژوهش برای مدیران و برنامه ریزان شهری این حقیقت را روشن می سازد که آنها باید برنامه هایی برای پیشگیری این قبیل مخاطرات داشته باشند تا زمینه برای تاب آوری شهر مهیا گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - سنجش پایداری بافتهای شهری (نمونه موردی: شهر اردبیل)
حجت الله رشیدکلویر حسن اکبریبافتهای شهری به عنوان محدوده‌های شهری که در ادوار مختلف شکل میگیرند و می‌توانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندام‌های سازنده شهر محسوب می‌شوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامهریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از هم چکیده کاملبافتهای شهری به عنوان محدوده‌های شهری که در ادوار مختلف شکل میگیرند و می‌توانند چند محله را در دل خود جای دهند، جزو اندام‌های سازنده شهر محسوب می‌شوند که برای دستیابی به شهری پایدار و قبل از هر نوع برنامهریزی برای شهر، لازم است پایداری آنها مورد سنجش قرار گیرد. از همین رو هدف تحقیق حاضر سنجش پایداری محلات و بافتهای شهری اردبیل میباشد. جامعه‎ی آماری تحقیق را شهروندان تشکیل می‎دهند که390 نفر بر اساس فرمول کوکران- به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‎گیری به صورت تصادفیِ ساده بوده و پرسشنامه برای آنها توزیع و تکمیل شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‎های حاصل از عملیات میدانی از آزمون آماری t تک نمونه‌ای برای سنجش وضعیت پایداری، از تحلیل واریانس برای مقایسه بافتهای شهری در قالب نرمافزار SPSS و از مدلهای تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM)، الکتر، ویکور، تاپسیس و کپلند برای رتبه‌بندی بافتهای شهری در قالب EXCEL استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه‌ای نشان داد که پایداری محلهای با میانگین عددی 02/3 در حد متوسط میباشد و تحلیل واریانس یک‌طرفه حاکی از وجود تفاوت بین بافتهای شهر از نظر سطح پایداری میباشد، بگونه ای که در آزمون تعقیبی شفه بافتهای شهری اردبیل در دو دسته ناپایدار و نسبتاٌ پایدار قرار گرفتند. نهایتاً اینکه مدلهای تاپسیس، الکتر، ویکور و مدل ادغامی کپلند نشان داد که به ترتیب بافتهای برنامه‌ریزی‌شده، ارگانیک، نیمه ارگانیک، روستاهای ادغامی به شهر و حاشیه‌نشین در رتبه های اول تا پنجم پایداری قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - کاربست مدلهای تصمیم‌گیری چند شاخصه در ارزیابی نابرابری‌های فضایی توسعهیافتگی در حوزه بهداشت و درمان (مطالعه موردی: استان اردبیل)
بهنام باقری محمدتقی معصومی حسین نظم فر رسول صمدزادهتوزیع متناسب امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص در حوزه بهداشت و درمان که به‌طور مستقیم با سلامت جامعه درگیر هستند اهمیت بسیار بالایی دارد. این پژوهش که از لحاظ هدف کاربردی و رویکرد حاکم بر آن توصیفی – تحلیلی می باشد. با هدف بررسی و رتبه بندی شهرستانهای استان ا چکیده کاملتوزیع متناسب امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص در حوزه بهداشت و درمان که به‌طور مستقیم با سلامت جامعه درگیر هستند اهمیت بسیار بالایی دارد. این پژوهش که از لحاظ هدف کاربردی و رویکرد حاکم بر آن توصیفی – تحلیلی می باشد. با هدف بررسی و رتبه بندی شهرستانهای استان اردبیل برمبنای شاخص های توسعه در حوزه بهداشتی و درمانی انجام شده است برهمین اساس با بهره گیری از 26 شاخص در حوزه بهداشتی و درمانی و مد ل های تصمیم گیری TOPSIS و VIKOR و یکسان سازی نتایج، باتکنیک های کپلند، میانگین رتبه، بردا و ادغام، میزان برخورداری و نحوه توزیع امکانات بهداشتی و درمانی تعیین گردید. نتایج بدست آمده نشان میدهد که شکاف و نابرابری به لحاظ برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی در بین شهرستانهای استان اردبیل کاملاً مشهود بوده و تفاوت فاحش در مقام برخورداری از امکانات و زیرساختها وجود دارد بطوریکه براساس نتایج حاصل از روش ادغام، از مجموع شهرستان های استان، فقط شهرستان اردبیل به عنوان مرکز استان در وضعیت بسیار برخوردار قرار دارد، شهرستانهای خلخال و مشگین شهر نیز در وضعیت برخوردار قرار گرفته اند، شهرستان سرعین نیز در وضعیت بسیار محروم می باشد، بقیه شهرستانها هم در وضعیت نیمه محروم و محروم طبقه بندی شده اند. براساس یافته های پژوهش می توان با تمرکزدایی امکانات از مرکز استان و توزیع مناسب امکانات و تجهیزات با رویکرد عدالت محور و توزیع تجهیزات بهداشتی و درمانی به نسبت جمعیت شهرستان می توان نابرابری های فضایی توسعه یافتگی را به سمت رشد متوازن تغییر داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - تحلیل فضایی پراکنش خدمات شهری با تاکید بر نظریه عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
علیرضا جباری رسول صمدزاده یوسف وثیقمقدمه: امروزه رعایت عدالت فضایی در نحوه توزیع خدمات شهری نمود بیشتری یافته است. بگونه‌ای که هر چقدر خدمات شهری توزیع فضایی نامتوازنی داشته باشد، نمودار بی‌عدالتی در فضا بوده و شهر را به سطوح برخوردار و غیر برخوردار تقسیم خواهد نمود که در صورت عدم رفع و رجوع آن میتواند چکیده کاملمقدمه: امروزه رعایت عدالت فضایی در نحوه توزیع خدمات شهری نمود بیشتری یافته است. بگونه‌ای که هر چقدر خدمات شهری توزیع فضایی نامتوازنی داشته باشد، نمودار بی‌عدالتی در فضا بوده و شهر را به سطوح برخوردار و غیر برخوردار تقسیم خواهد نمود که در صورت عدم رفع و رجوع آن میتواند نتایج به مراتب زیان‌بارتری به دنبال داشته باشد. در این بین مهمترین معیار برای تحلیل وضعیت عدالت فضایی در شهر، بررسی چگونگی توزیع خدمات شهری است. شهر اردبیل به عنوان نمونه مورد مطالعه این تحقیق، به نظر می‌رسد با توجه به رشد شتابان جمعیت و شکل‌گیری محلات و شهرک‌های جدید در بخش‌های پیرامونی شهر، نظام توزیع خدمات و تسهیلات آن از هم پاشیده و موجب نابرابری در بین نواحی مسکونی شهر شده است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی پراکنش خدمات شهری شهر اردبیل با تاکید بر نظریه عدالت فضایی میباشد. روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر، از لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف، کاربردی میباشد. جهت جمع‌آوری دادهها از اطلاعات پایه طرح جامع و تفصیلی اردبیل و دادههای بهروز شهرداری استفاده شده است. در فرایند تحقیق حاضر به منظور تعیین وزن 11 شاخص اصلی پژوهش، از نظرات 10 کارشناس امر (به روش گلوله برفی) از روش آنتروپی و به منظور همپوشانی لایه‌ها از توابع موجود در نرمافزار Arc GIS، در قالب مدل Vicor استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این تحقیق شهر اردبیل و نواحی 51گانه آن است.یافته ها و بحث: از بین 11 شاخص کلی تحقیق، شاخص تاسیسات و تجهیزات شهری نسبت به سایر شاخص‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین نتایج فضایی در خصوص پراکنش خدمات شهری اردبیل بیانگر این امر است که نواحی مرکزی شهر از نظر دسترسی به خدمات شهری از برخورداری بالایی برخورداند و هرچه از مرکز شهر به طرف پیرامون فاصله گرفته شود، میزان برخورداری کمتر و کمتر می‌شود و اینکه پراکندگی توزیع خدمات شهری از الگوی خوشه‌ای تبعیت می‌کند.نتایج: نتیجه اینکه اکثر خدمات شهری اردبیل در مرکز شهر متمرکز شده‌اند که این امر باعث شکل‌گیری مرکز-پیرامون و عدم رعایت عدالت فضایی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - ارزیابی طرح تفصیلی شهر اردبیل بر اساس روش تلفیقی
محمد حسن یزدانی فاطمه زادولیمقدمه: امروزه طرح‌های توسعه‌ی شهری متعددی در راستای غلبه بر مشکلات و دستیابی به توسعه و پایداری شهرها تهیه و اجرا میگردد. طرح‌هایی که به نظر در محتوا و اجرا دارای مشکلات متعددی هستند و ضروری است با ارزیابی کمی-کیفی و شناسایی نقاط ضعف این طرح‌ها به ارائه‌ی طرح‌هایی واق چکیده کاملمقدمه: امروزه طرح‌های توسعه‌ی شهری متعددی در راستای غلبه بر مشکلات و دستیابی به توسعه و پایداری شهرها تهیه و اجرا میگردد. طرح‌هایی که به نظر در محتوا و اجرا دارای مشکلات متعددی هستند و ضروری است با ارزیابی کمی-کیفی و شناسایی نقاط ضعف این طرح‌ها به ارائه‌ی طرح‌هایی واقع‌گرایانه، منعطف و اجرایی مبادرت نمود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، ارزیابی طرح تفصیلی شهر اردبیل بر اساس روش تلفیقی است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربری و به روش توصیفی ـ تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش 10نفر از کارشناسان و مدیران مناطق شهری اردبیل و همچنین اعضای شورای این شهر است که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شده‌اند. روش اصلی این پژوهش تلفیق روش فرایند تهیه و اجرای برنامه و طرح/فرایند/نتایج است که در راستای آن از مدلهای PLS و SSIMو PESTLE استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش شهر اردبیل است. یافتهها و بحث: یافتههای پژوهش نشان میدهد که در معیار انطباق ضعف مدیریتی، عدم سازماندهی صحیح و عدم تخصیص بودجه کافی توسط دولت از دلایل عدم تحقق سرانه کاربریها است.در معیار انسجام درونی ایجاد پارکینگ در میادین مرکزی شهر و در اطراف منطقه مرکزی شهر بیشترین تاثیر و جلوگیری از رشد افقی شهر کمترین تاثیر را دارد. در معیار ارتباط هم اهداف بیست‌گانه طرح بیشتر در راستای اهداف جمعیتی و اجتماعی بوده و بخشی از آن به سوءمدیریت مربوط است. در معیار انسجام بیرونی با توجه به تحقیقات انجام شده اکثر تراکم‌های پیشنهادی محقق نشده است. معیار منابع مالی و انسانی نیز با توجه به شرایط ناپایدار اقتصادی شهرداری اردبیل، موفق نبوده است. عدم موفقیت معیار مشارکت در اجرای طرح و برنامهریزی به علت اعتقاد برخی متخصصان به عدم دخالت مردم در طرح به دلیل نداشتن تخصص و مهارت علمی است. در ارتباط با معیار کاربست برنامه میتوان گفت که این معیار به هیچ عنوان محقق نشده است و معضلات سیما و منظر شهری اردبیل از پیامدهای آن بوده است. نتایج: نتایج تحقیق کمبود قدرت مدیریتی را در طی تهیه و اجرای طرح تفصیلی نشان میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - تحلیل عوامل موثر بر کاهش گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر (مطالعه موردی: شهرستان اردبیل)
وکیل حیدری ساربان شراره صائبمقدمه: اعتیاد یکی از بزرگترین معضلاتی است که حیات جوانان روستایی را تهدید می‌کند لذا بررسی عوامل موثر بر اعتیاد گامی مهم در مبارزه با این پدیده مهلک است. هدف پژوهش: هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر کاهش گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر میباشد. روش شناسی تحقیق: ا چکیده کاملمقدمه: اعتیاد یکی از بزرگترین معضلاتی است که حیات جوانان روستایی را تهدید می‌کند لذا بررسی عوامل موثر بر اعتیاد گامی مهم در مبارزه با این پدیده مهلک است. هدف پژوهش: هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر کاهش گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر میباشد. روش شناسی تحقیق: این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. در این تحقیق روش گردآوری دادهها برای پاسخگویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (دادههای ثانویه) و پیمایشی (دادههای اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسشنامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با دادههای کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسشنامه تحقیق 75 /0 الی 89/0 بدست آمد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: اردبیل یکی از شهرهای قدیمی در شمال غربی ایران و مرکز استان اردبیل است و مطابق سرشماری 2016، جمعیت اردبیل 529374 نفر میباشد.یافتهها و بحث: یافتههای این پژوهش نشان داد که اعتیاد در بین جوانان روستایی شیوع بیشتری دارد و عوامل متعددی در گرایش جوانان روستایی به مصرف مواد مخدر دخیل است که مهمترین آن فقدان معنا میباشد. نتایج: یافتههای این پژوهش نشان داد که مهمترین عوامل موثر بر کاهش اعتیاد جوانان روستایی به مواد مخدر در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (توانمندسازی و اقدامات حمایتی، فقرزدایی و سالم‌سازی محیط پدیداری، تقویت بنیان‌های خانواده و سرمایه روان شناختی و ترویج فعالیت‌های گروهی و تقویت بنیان‌های ارزشی و اخلاقی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 93/48 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - نقش نگرش مثبت شهروندی بر کاهش جرایم و رتبه بندی و سطح بندی آن در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
محمدحسن یزدانی اصغر پاشازاده فاطمه زادولیامروزه تأکید بر نگرش‌های مثبت شهروندی در مقابله با مسائل و مشکلات شهرنشینی از ضروریات اساسی میباشد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به دنبال توسعه‌ی دانش کاربردی در زمینه‌ی کاهش جرایم با تأکید بر نگرش مثبت شهروندی است. از این‌رو، در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از بین ش چکیده کاملامروزه تأکید بر نگرش‌های مثبت شهروندی در مقابله با مسائل و مشکلات شهرنشینی از ضروریات اساسی میباشد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به دنبال توسعه‌ی دانش کاربردی در زمینه‌ی کاهش جرایم با تأکید بر نگرش مثبت شهروندی است. از این‌رو، در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از بین شهروندان اردبیلی تعداد 344 نفر به روش کوکران تعیین حجم شده و به روش تصادفی طبقهبندی شده از مناطق شهری نمونهگیری انجام شده است. در راستای تحلیل دادهها، از مدل حداقل مربعات جزیی در قالب نرمازار Warp-PLS به منظور بررسی میزان اثرگذاری مؤلفه‌های نگرش مثبت شهروندی بر سرمایهی روانشناختی و کاهش جرایم، از مدل KOPRAS استفاده شده است. یافتههای نشان میدهد که وضعیت نگرش مثبت شهروندی شهر اردبیل در سطح ضعیف قرار دارد. با این وجود بیشترین میزان به منطقه یک و کمترین آن هم به منطقه چهار شهری مربوط میباشد که روی همرفته در سه خوشه قرار میگیرند. لازم بذکر است که متغیرهای رفتارهای یاری‌گرایانه و تحمل‌پذیری، موثرترین متغیرها بر متغیر نگرش مثبت شهروندی میباشند. همچنین اثرگذاری متغیرهای مستقل حاکی از آن است که رابطه‌ی معنادار مستقیم بین نگرش مثبت شهروندی و سرمایهی روانشناختی از یک‌سو و همچنین رابطه‌ی معنادار معکوس بین سرمایهی روانشناختی و کاهش جرم از سوی دیگر وجود دارد. نتیجه این که افزایش نگرش مثبت شهروندی بین شهروندان موجب ارتقای سرمایهی روانشناختی گردیده و در راستای آن سرمایهی روانشناختی سبب کاهش جرم میگردد و اینکه بسته به شرایط محیطی سطح این نگرش میتواند از منطقهای به منطقهای دیگر متفاوت باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
مریم حافظی فر فرح حبیب حسین ذبیحیبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش چکیده کاملبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیست‌محیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی محلات شهری میباشند اما نکته مهم تعدد و تنوع شاخص‌ها در سطوح و مقیاس‌های متفاوت با روابط درهم‌تنیده علی-معلولی میباشد؛ بنابراین هدف این پژوهش تحلیل روابط علی- معلولی و شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در مقیاس محلات شهری در شهر اردبیل میباشد. بدین منظور از تحلیل تفسیری ساختاری در نرمافزار میک‌مک استفاده شده است. به‌منظور تهیه دادههای ورودی مدل، متناظر با 47 شاخص بدست آمده یک ماتریس 47*47 در اختیار 25 نفر از کارشناسان امور شهری اردبیل قرار گرفت. نمونهگیری در این پژوهش با استفاده از روشهای نمونهگیری هدفمند و متوالی در قالب دلفی دومرحله‌ای انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که شاخص‌های پایداری اجتماعی به چهار دسته متغیرهای پیوندی، تأثیرگذار، وابسته و مستقل قابل‌تقسیم هستند و با توجه به ماتریس‌های روابط غیرمستقیم شاخص‌های وجود مؤسسات دموکراتیک، پاسخگویی سیاسی و نهادی و سطح دموکراسی که شاخص‌های مدیریتی و نهادی محسوب می‌شوند، بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم را در شبکه روابط بین متغیرها داشته‌اند و متغیرهای کلیدی جهت ایجاد پایداری اجتماعی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع جرم درگیری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
منصور رحمتی محمدحسن یزدانی اصغر پاشازادهمقدمه: یکی از مهمترین عوامل تهدیدکننده‌ی مردم، مورد تعرض رفتارهای غیرمدنی، خشونت و درگیری است که امنیت مالی و جانی افراد و جامعه را برهم می‌زند. لذا تحقیق علل و زمینههای رخداد درگیری امری ضروری است. هدف پژوهش: هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر وقوع جرم درگیری از دید چکیده کاملمقدمه: یکی از مهمترین عوامل تهدیدکننده‌ی مردم، مورد تعرض رفتارهای غیرمدنی، خشونت و درگیری است که امنیت مالی و جانی افراد و جامعه را برهم می‌زند. لذا تحقیق علل و زمینههای رخداد درگیری امری ضروری است. هدف پژوهش: هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر وقوع جرم درگیری از دیدگاه 111 نفر مجرم زندانی به جرم درگیری در شهر اردبیل است، که به صورت تمام شماری از آنها پرسشنامه جمع‌آوری شده است. روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی میباشد و گردآوری دادهها پژوهشی، اسنادی و میدانی است. جامعه آماری شامل کلیه مجرمان زندانی شده به دلیل درگیری که در نیمه اول سال 1396 در زندان اردبیل دوران محکومیت خود را می‌گذرانند، میباشد که به روش تمام شماری از آنها پرسشنامه تکمیل شده است (111 نفر). برای تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: این پژوهش در محدوده جغرافیایی شهر اردبیل انجام شده است.یافتهها و بحث: یافتههای پژوهش نشان داده که اثرگذاری 10 متغیر از 12 متغیر مستقل بر وقوع درگیری مورد تأیید قرار گرفته است و به ترتیب، متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی، برچسب‌زنی، مسائل اجتماعی خانواده، خواستگاه مکانی- خانوادگی و محرومیت نسبی بیشترین تأثیر را در وقوع درگیری دارند. نتایج: میتوان چنین نتیجهگیری کرد که در بروز درگیری عوامل مختلف فردی، اجتماعی- اقتصادی و محیطی تاثیرگذارند که این عوامل با توجه به شرایط زمانی و مکانی، اهمیت و درجه تاثیرگذاری متفاوتی دارند. بگونه‌ای که مهمترین این متغیرها برای تحقیق حاضر، متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی، تعلق به جامعه تعصبی- قومیتی، آنومی اجتماعی و ویژگی ژنتیکی، تعاملات منفی، خواستگاه مکانی خانوادگی، کنترل اجتماعی، مسائل اجتماعی خانواده، برچسب زنی، محرومیت نسبی و هوش فرهنگی هستند، که به ترتیب درجه اهمیت ذکر شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - ارزیابی عوامل کالبدی مؤثر بر رضایتمندی جانبازان جسمی - حرکتی از معماری مجتمعهای مسکونی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
سید علی فخری توحید حاتمی خانقاهی یوسف جهان زمین مهرداد ابراهیمیانمسکن پاسخگو به نیازهای ساکنین همواره مورد مطالبه انسان‌ها بوده است. اگر ساکنین، افرادی با ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص باشند، نقش طراح مسکن در پاسخگویی به این نیازهای ویژه، مهم است. در حال حاضر با توجه به تعداد قابل‌توجه افراد معلول و ناتوان جسمی و حرکتی در جامعه و به خص چکیده کاملمسکن پاسخگو به نیازهای ساکنین همواره مورد مطالبه انسان‌ها بوده است. اگر ساکنین، افرادی با ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص باشند، نقش طراح مسکن در پاسخگویی به این نیازهای ویژه، مهم است. در حال حاضر با توجه به تعداد قابل‌توجه افراد معلول و ناتوان جسمی و حرکتی در جامعه و به خصوص شهر اردبیل، نیازهای فیزیکی، فضایی و حرکتی این قشر اجتماع به نحو مطلوب مدنظر قرار نمی‌گیرد؛ بنابراین آنچه مسکن اجتماعی به اینگونه افراد عرضه می‌دارد، گزینه‌های محدودی برای انتخاب محل سکونت و مکان‌های ارتباطات اجتماعی‌شان است که باعث هرچه بیشتر منزوی شدن آنها میگردد. هدف از پژوهش حاضر، ذهن کاوی جانبازان در مورد عوامل کالبدی مؤثر بر رضایتمندی از معماری مجتمعهای مسکونی است. برای این منظور از روش تحقیق کیو برای شناخت مؤلفه‌های کالبدی مؤثر بر رضایتمندی ذهنی جانبازان استفاده شد. جامعه آماری کیو، جانبازان جسمی- حرکتی ساکن مجتمعهای مسکونی در شهر اردبیل بودند. میزان همبستگی دیدگاه‌های مخاطبین در مورد گزاره‌های کیو، با استفاده از دادههای جدول حاصل از مرتب‌سازی و به روش تحلیل عاملی در نرمافزار 16 SPSS بررسی شد. نتایج به‌دست‌آمده مبین وجود دو ذهنیت بین مخاطبین بود. ذهنیت اول اغلب به مسائل مرتبط با نوع و سطح دسترسی به خدمات و امکانات و ذهنیت دوم بیشتر تأکید بر ابعاد و نسبت فضاهای مورد طراحی اشاره داشت. تأثیر توجه طراح به موارد به‌ظاهر کم‌اهمیت اعم از دسترسی‌ها، ارتباط فضاها و ابعاد و اندازه‌ها و موارد مشابه، بخش عمده‌ای از دغدغه‌های ذهنی جانبازان میباشد میتواند گامی مثبت در جهت مقابله بهتر با تنش‌های ناشی محدودیت‌های جسمی جانبازان نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - ارزیابی معیارهای موثر بر فعالیت زنان در فضای شهری (مطالعه موردی: پیاده‌راه اسفریس، اردبیل)
سامان ابی زادههدف: هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای موثر بر ارتقای فعالیت و حضور زنان در فضاهای شهری (پیاده‌راه اسفریس واقع در شهر اردبیل) و با بهره‌گیری از مدل مکانی کانتر بود. روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام، از نوع توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی است چکیده کاملهدف: هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای موثر بر ارتقای فعالیت و حضور زنان در فضاهای شهری (پیاده‌راه اسفریس واقع در شهر اردبیل) و با بهره‌گیری از مدل مکانی کانتر بود. روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام، از نوع توصیفی- تحلیلی و از نوع همبستگی است. دادههای مورد نیاز با استفاده از پیمایش از اهالی جمع‌آوری شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را شهروندان اردبیل تشکیل میدهند که383 نفر از شهروندان اردبیل از بین 800 نفر بر طبق جدول مورگان به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند که از این تعداد 245 نفر زن و 138 نفر مرد بودند و به‌منظور بررسی مولفه‌ها، پرسشنامه‌ی فعالیت و رفتار، پرسشنامه‌ی ویژگیهای کالبدی- فضایی و پرسشنامه‌ی معانی اجرا گردید؛ که ضمن تأیید روایی و سپس پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شده که نشان از سطح بالای اطمینان ابزار تحقیق میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادههای جمع‌آوری شده با استفاده از نرمافزار spss از آزمونهای Tتک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون، استفاده شد.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج منجر به این نتیجه شد که پیاده‌راه اسفریس اردبیل، از نظر شاخص‌های کالبدی-فضایی در حد متوسط است و میانگین‌های کمتر از 3، بیانگر وجود ضعف در این مولفه‌ها میباشد؛ این شاخص‌ها معنادار و موثر بر حضور بانوان بوده و اگر دارای کیفیت بالا باشند، تاثیر مثبتی بر حضور بانوان خواهند گذاشت ولی در حال حاضر با توجه به نتایج، شاخص‌های کالبدی-فضایی در حد متوسط بوده و باعث حضور کمتر بانوان در محدوده پیاده‌روی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - ارزیابی و رتبه بندی کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری (مورد پژوهی: مناطق 5 گانه شهر اردبیل)
علیرضا محمدی محمدجواد عباسی آذر نوریشناخت و ارزیابی کیفیت محیطی جاذبه‌ها و ترجیحات گردشگران در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران اهمیت بسزایی دارد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی وضعیت پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل، به ارزیابی و رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از منظر شاخص‌های کیفیت محیطی جاذب چکیده کاملشناخت و ارزیابی کیفیت محیطی جاذبه‌ها و ترجیحات گردشگران در راستای توسعه شهری و ارتقاء حضور گردشگران اهمیت بسزایی دارد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی وضعیت پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل، به ارزیابی و رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از منظر شاخص‌های کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری از دیدگاه گردشگران پرداخته است. پژوهش از نظر هدف؛ کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر پارادایمی در زمره پژوهش های کمی میباشد. روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای )مصاحبه و پرسشنامه) می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر؛ گردشگران مناطق پنج گانه شهر اردبیل است. حجم نمونه از فرمول کوکران جهت تکمیل پرسشنامه ها 384 نفر محاسبه و با روش نمونه گیری تصادفی توزیع گردید. در راستای تجزیه و تحلیل داده ها؛ در گام اول با بررسی پراکنش فضایی عناصر گردشگری شهر اردبیل؛ از نرمافزار (GIS) از استفاده گردید. در گام دوم، تجزیه و تحلیل نتایج پرسشنامه گردشگران (با پایایی 738/0 در ضریب آلفای کرونباخ و روایی 721/0؛ روش فرم موازی) با نرمافزار SPSS و بررسی تفاوت رتبه معناداری معیارهای کیفیت محیطی شهر اردبیل از طریق آزمون فریدمن تحلیل شد. همچنین، سنجش و رتبه‌بندی مناطق پنج گانه شهر اردبیل از نظر شاخص های کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری با استفاده از تکنیک Vikor در نرم افزارEXCEL انجام شده است. نتایج بررسی تفاوت رتبه عوامل کیفیت محیطی جاذبه‌های گردشگری در شهر اردبیل نشان داد که بطور کلی شاخص خدمات عمومی شهری با میانگین عددی 00/4 رتبه اول و شاخص محیط زیست شهری با میانگین عددی 87/3 رتبه دوم را از نظر بازدیدکنندگان دارد. همچنین؛ در بحث رتبه بندی مناطق پنج گانه شهر از نظر شاخص های کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری؛ نابرابری وجود دارد؛ بطوریکه عناصر و جاذبه‌های منطقه دو که بیشتر از نوع طبیعی- تفریحی هستند؛ با مقدار عددی صفر در الویت اول و بالاترین رتبه هستند و جاذبه‌های منطقه چهار با مقدار عددی 752/0 در در پایین ترین رتبه و اولویت آخر از نظر گردشگران قرار دارند که این یافته ها، راهنمای مناسبی جهت آسیب شناسی، سیاستگذاری و برنامهریزی مناسب توسعه شهری محدوده مورد مطالعه با محوریت گردشگری خواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی و اجتماعی جوامع روستایی در برابر مخاطرات طبیعی با تأکید بر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهمقدمه: وقوع مخاطرات طبیعی از جمله زلزله با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی کشور همواره منجر به آسیب های جدی مالی و تلفات انسانی گسترده ای گردیده است و در راستای کاهش اثرات آن، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است.هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی، اجتماع چکیده کاملمقدمه: وقوع مخاطرات طبیعی از جمله زلزله با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی کشور همواره منجر به آسیب های جدی مالی و تلفات انسانی گسترده ای گردیده است و در راستای کاهش اثرات آن، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است.هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان اردبیل در برابر زلزله است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق 36 روستای بالای 20 خانوار و بیشتر بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشند که براساس روش کوکران، 365 سرپرست تعیین و به شیوه تصادفی ساده به تعداد خانوارهای روستایی توزیع و تکمیل شد. روایی صوری پرسشنامه به وسیله 30 نفر از متخصصان و کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. میزان پایایی کل به وسیله آلفای کرونباخ 9/0 برآورد گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستای بالای 20 خانوار بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشند.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، از نظر تاب آوری بعد اجتماعی دارای وضعیت بهتری نسبت به بعد اقتصادی می باشد. همچنین سنجش تاب آوری اقتصادی نشان داد که معرف میزان درآمد حاصله برای جبران خسارت های وارده با مقدار90/3 بالاترین و معرف میزان رضایت از درآمد شخصی خود با مقدار24/2 کمترین میانگین را دارد. سنجش تاب آوری اجتماعی و فرهنگی نشان داد که معرف های میزان همبستگی بین مردم در صورت وقع زلزله، میزان رضایت مندی از دسترسی به پزشک به ترتیب با 31/17 و 70/15 بالاترین و معرف های رضایت مندی از بیمه کردن مساکن و میزان امید به آینده در صورت وقوع زلزله به ترتیب با 25/22- و 21/14- دارای میانگین کمتر از حد مطلوب آزمون می باشند.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت تاب آوری شاخص های اقتصادی روستاهای مورد مطالعه در برابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار دارد و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - برنامهریزی و طراحی پایگاه دادههای اقتصادی - اجتماعی در GIS (مطالعه موردی: استان اردبیل)
علیرضا استعلاجیاز قابلیت‎های یک پایگاه اطلاعاتی، مدیریت اطلاعات و قابلیت دستیابی به داده‎های مختلف آن بر حسب نیاز می‎باشد. در طراحی پایگاه اطلاعات در محیط GIS بر اساس تحلیل نیازهای انجام شده، ساختار داده ‎ها باید ‎به گونه‎ای طراحی گردد که ارتباط‎های منطقی ب چکیده کاملاز قابلیت‎های یک پایگاه اطلاعاتی، مدیریت اطلاعات و قابلیت دستیابی به داده‎های مختلف آن بر حسب نیاز می‎باشد. در طراحی پایگاه اطلاعات در محیط GIS بر اساس تحلیل نیازهای انجام شده، ساختار داده ‎ها باید ‎به گونه‎ای طراحی گردد که ارتباط‎های منطقی بین داده‎ها‎ حفظ شده و بر اساس آن بتوان سیستم مدیریت داده‎‎‎های موجود را پیاده سازی نمود. با توجه به استفاده از منابع متفاوت اطلاعاتی درتکمیل داده‎‎‎های بانک اطلاعاتی باید الگوریتم مدیریت داده‎ها‎ با قابلیت بازیابی و دسترسی به رکوردها و لایه‎‎‎های اطلاعاتی سایر منابع اطلاعاتی بر حسب موقعیت جغرافیایی و در شرایط مورد نیاز کاربر، طراحی و در محیط نرم‎افزاری بستر GIS انتخاب و پیاده‎سازی گردد. پایگاه داده‎‎‎های اقتصادی-اجتماعی استان اردبیل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) طراحی و داده‎‎‎های آن بصورت مدل بُرداری (رقومی یا وکتوری) و مدل رستری (تصویری یا سلولی) در قالب پایگاه داده نرم‎افزار ArcGIS نسخه 9.3 ذخیره شده است. داده‎‎‎های وکتوری استان شامل داده‎‎‎های مکانی و توصیفی‎‎‎ می‎باشد که داده‎‎‎های مکانی استان شامل لایه‎‎‎های تقسیمات کشوری، لایه‎‎‎های مراکز واحد‎‎‎های سیاسی، لایه مرزهای بین‎المللی استان با کشور جمهوری آذربایجان، لایه آبراهه‎ها‎ و رودهای استان، لایه منحنی‎‎‎های میزان و نقاط ارتفاعی، لایه جاده‎ها، لایه دریاچه‎‎‎های داخلی، لایه شهرهای استان و لایه‎‎‎های تصویری از قبیل تصویر مدل رقومی ارتفاع زمین، تصویر ماهواره‎‎ای ‎استان و نقشه‎‎‎های اسکن شده استان‎‎‎ می‎باشد. بدین ترتیب حجم عظیمی از داده‎‎‎های مکانی استان بعد از تبدیل به مدل بُرداری در قالب پایگاه داده‎‎‎های جغرافیایی (GDB) وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی گردیده‎اند. با توجه به انواع داده‎‎‎های ذخیره شده در سیستم، انجام تحلیل‎‎‎های مختلف مکانی و توصیفی و گزارش‎گیری‎‎‎های متنوع از پایگاه داده‎ها‎ فراهم گردیده که استفاده از آنها در برنامه‎ریزی‎‎‎ها لازم و کمک به تصمیم‎گیران امور مربوطه امکان‎پذیر‎‎‎ می‎باشد که در مقاله حاضر به برخی از آنها اشاره خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - راهکارهای بهینه توسعه اکوتوریسم استان اردبیل با استفاده از روش برنامه ریزی استراتژیک (SWOT)
علی حاجی نژاد واحد آقاییگردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد ک چکیده کاملگردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد کل درآمد حاصل از سفرهای برون مرزی را تشکیل داده و نرخ رشد سالانه این فعالیت بین 10 تا 30 درصد است، در حالی که نرخ رشد سالانه گردشگری به طور کلی حدود 4 درصد در سال است. بنابراین با اینکه گردشگری طبیعت در حال حاضر بخش کوچکی از کل گردشگری بین المللی را به خود اختصاص داده است، این بخش از صنعت گردشگری از نرخ رشد بالایی برخوردار است. در بین استان های کشور نیز،استان اردبیلاز جاذبه های اکوتوریستی فراوانی(حدود 42 چشمه معدنی سرد و گرم، 24 سد، 11 زیستگاه و 35 جاذبه طبیعی خاص و ...) برخوردار است که در صورت توجه می تواند عاملی برای توسعه پایدار منطقه باشد. هدف این پژوهششناخت امکانات موجود وارائه راهکارهای بهینهدرجهت کمک به توسعةاقتصادی،اجتماعی وفرهنگی استان در سایهاکوتوریسم می باشد و لذا‍پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک(SWOT) به ارائه استراتژی ها و راهبردهای مؤثر در توسعه استان با استفاده از اکوتوریسم پرداخته است و در انتها با استفاده از روش برنامه ریزی کمی استراتژیک 21 راهبرد اساسی همراه با اولویت بندی هر کدام، برای توسعه اکوتوریسم استان تدوین گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - ارزیابی میزان فرسایش پذیری و رسوب زائی در حوضه‌ی آبخیز پیله رود اردبیل با رویکرد تکنیک منطق فازی
رسول صمد زاده شراره حدّادیدر منتهی الیه ضلع خاوری فلات آتشفشانی آذربایجان ، در داخل ارتفاعات سبلان و باغرو داغ ، چاله ی زمین ساختی نسبتا بسته ای تحت عنوان دشت اردبیل جای گرفته است که تمامی جریان های سطحی ارتفاعات پیرامون به سمت آن هدایت می شوند . و جود سازند های مختلف با مقاومت های متفاوت ،برخور چکیده کاملدر منتهی الیه ضلع خاوری فلات آتشفشانی آذربایجان ، در داخل ارتفاعات سبلان و باغرو داغ ، چاله ی زمین ساختی نسبتا بسته ای تحت عنوان دشت اردبیل جای گرفته است که تمامی جریان های سطحی ارتفاعات پیرامون به سمت آن هدایت می شوند . و جود سازند های مختلف با مقاومت های متفاوت ،برخورداری از شرایط آب و هوایی نیمه خشک سرد ، فقر پوشش گیاهی و در کنار آن حاکمیت روند ها و گرایش های منفی بر بخش وسیعی از عرصه های مرتعی کوهستان های منتهی به دشت باعث گردیده تا این گستره ها به ویژه حوضه های آبخیز شکل گرفته در بطن آن ها از توان فرسایش پذیری نسبتا بالایی برخوردار باشد. ارزیابی میزان فرسایش و رسوب زایی در حوضه ی آبخیز پیله رود به عنوان یکی از زیر حوضه های ارتفاعات چین خورده ی نمین واقع در ضلع شمالی اردبیل هدف اصلی پژوهش حاضر است. در این پژوهش ضمن استفاده از عکس های هوایی 1:55000، نقشه های توپو گرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000 ، میزان فرسایش و رسوب زایی با رویکرد تکنیک منطق فازی بر آورد شده و در نهایت این تکنیک با روش تجربی پسیاک مورد مقایسه قرار گرفته و محدوده های فرسایشی مشخص شده از طریق مشاهدات و مطالعات میدانی بررسی و تطبیق داده شده است. با استفاده از مدل سازی فازی با حداقل داده ها به روش دو متغییر ه و مقایسه آن با روش پسیاک به این نتیجه می رسیم که مدل پیش بینی منطق فازی در مکان یابی و تفکیک پهنه های مختلف فرسایشی با حداقل داده های ورودی از کار آمدی بهتری برخوردار هستند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - استفاده از روشهای MCDM جهت الویت بندی گردشگری (مطالعه موردی: استان اردبیل)
بابک توکلی مهدی عالی پور اردی فاطمه جهانی شکیبامروزه گردشگری به عنوان یک صنعت مهم برای پیشبرد اقتصادی برای درآمد زایی و هم چنین به عنوان یک منبع مهم برای رسیدن به توسعه پایدار از طریق بکار گیری تمامی ملاحظات در بخش توسعه پایدار میباشد. توسعه گردشگری به عنوان مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی، تأثیر بسزایی در تقویت ب چکیده کاملامروزه گردشگری به عنوان یک صنعت مهم برای پیشبرد اقتصادی برای درآمد زایی و هم چنین به عنوان یک منبع مهم برای رسیدن به توسعه پایدار از طریق بکار گیری تمامی ملاحظات در بخش توسعه پایدار میباشد. توسعه گردشگری به عنوان مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی، تأثیر بسزایی در تقویت بنیان‌های اقتصادی جوامع دارد. برای رسیدن به اینکه کدام مناطق از استان اردبیل دارای استعدادهای مختلف برای گردشگری میباشد در این مطالعه اقدام به الویت بندی شهرستانهای این استان با استفاده از روشهای تصمیم گیری چند معیاره پرداخته شد. برای این منظور از زیرساخت های گردشگری در این مناطق که به قصد ارایه خدمات وانتفاع توسعه خدمات به گردشگران و مسافران یا میهمانان طبق ضوابط ارایه می‌شود، استفاده شد. برای الویت بندی شهرستانهای استان اردبیل از ترکیب مدلهای تحلیل سلسله مراتبی و روش شباهت به راه حل ایده آل استفاده شد.نتایج حاصله از روشهای تصمیم گیری نشان داد که زیرساخت های اقامتی و مناطق گردشگری بیشتر امتیازات را از لحاظ دید کارشناسان و اساتید دانشگاه و بالاخص گردشگران داشته است و اهمیت این دو تعیین کننده الویت شهرستانها در جهت گردشگری بوده است. برای اثبات این حالت میتوان دید که شهرستانهای سرعین و اردبیل در مورد زیرساخت های اقامتی و مناطق گردشگری تعداد بیشتری دارا بوده و در نهایت به عنوان الویت های بالای دارای توان جذب گردشگر میباشند، در ضمن میتوان به توانایی بالای روشهای مورد استفاده اشاره داشت که توانسته اند به خوبی در مطالعه حاضر مفید باشند. هم چنین در این مطالعه جهت پیشبرد گردشگری در مناطق بدست آمده پیشنهاداتی نیز ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - پژوهشی در علل و مسائل تخریب آسفالت خیابانهای شهر اردبیل و ارائه راهکارهای مناسب
موسی عابدینیشهر اردبیل در سطح دشت انباشتی در منطقه سردسیر کوهستانی شمال غرب کشور ایران واقع شده است. تخریب سریع آسفالت خیابانهای اردبیل یکی از مسائل مهم آن است. مهمترین علل تخریب آسفالت خیابانهای اردبیل علاوه بر مسائل فنی آسفالت، رو سازی، زیرساخت ها،کندن های ناهماهنگ، عمدتاً مربوط چکیده کاملشهر اردبیل در سطح دشت انباشتی در منطقه سردسیر کوهستانی شمال غرب کشور ایران واقع شده است. تخریب سریع آسفالت خیابانهای اردبیل یکی از مسائل مهم آن است. مهمترین علل تخریب آسفالت خیابانهای اردبیل علاوه بر مسائل فنی آسفالت، رو سازی، زیرساخت ها،کندن های ناهماهنگ، عمدتاً مربوط به بافت و ویژگی های سازندها و نفوذ آبهای ناشی از نزولات و فرایند ژلیفراکسیون(یخبندان و ذوب یخ متوالی) می باشد. از طریق نمونه برداری های میدانی از سازندهای سطحی (خاک های5 نقطه از اعماق 5/. تا 1 متری) و انجام آزمایشات فیزیک خاک از طریق دستگاه گرانولومتری(دانه سنجی توسط شیکر) بافت آنها تعین شد. نتایج گرانولومتری نشان داد که درصد سازند های ریز دانه رسی و سیلتی نسبت به شن و ماسه در اغلب نمونه ها زیاد است. هم چنین نتایج آزمایشگاهی نشان داد که حد یا روانی( Liquid Limit) و شاخص خمیرائی( Plasticity Index) سازند های بستر شهر نیز در ارتباط با سازندهای ریز دانه بالا می باشد. در نتیجه در مواقع جذب آب و نیز یخبندان در بدلیل تنش های فیزیکی در تخریب آسفالت خیابانها نقش مهمی دارند. این سازندها در برابر فرایند ژلیفراکسیون و آبگیری و تنش های انبساطی و انقباضی واکنش های فیریکی خاصی بروز می دهند که منجر به تخریب سطح آسفالت خیابانهای اردبیل می شود. در زمان بروز زمین لرزه های مخرب نیز اغلب سازندهای منطقه مستعد وقوع پدیده تیکسوتروپی(روانگرا شدن سازند ها بواسطه تکان های زمین لرزه که در اثر فشردگی و آب پس دادن رخ می دهد) می باشند. در مجموع راهکارهای متناسب جهت افزایش داوم و پایداری آسفالت خیابانهای شهر اردبیل در ارتباط با علل تخریب و مسائل آنها، ارائه شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - امکان سنجی توسعه صنعت جهانگردی در شهرستان اردبیل
اصغر نظریان سیدرحیم مشیری فرشاد آقاجانیجهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخی چکیده کاملجهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخیر، جهانگردی به صورت یک صنعت، اهمیت اقتصادی و اجتماعی گسترده ای یافته، به طوری که برخی از کشورها، بخش مهمی از اقتصادشان وابسته به ارز حاصل از جهانگردی می باشد. کشور ایران هم با دارا بودن ویژگی های ممتاز در امر جهانگردی در بین کشورهای جهان می تواند درآمد هنگفتی از این صنعت داشته باشد. در این میان شهرستان اردبیل با توجه به دارا بودن موقعیت محیطی و وجود منابع سرشار طبیعی، انسانی، جاذبه های تاریخی و مذهبی، توانمندی های فراوانی در زمینه گسترش صنعت جهانگردی داشته که با خط مشی ها و سیاستگزاری های مناسب می توان صنعت جهانگردی و گردشگری را، اولین گام مؤثر در فقرزدائی و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه منظور داشت.در این تحقیق سعی شده، با استفاده از مطالعات موردی موجود در این شهرستان، مطالعه ای تقریباً کامل از این صنعت و جاذبه های جهانگردی در شهرستان اردبیل صورتگیرد که بیشتر به شناسایی و راه های توسعه صنعت جهانگردی، تنگناها و امکانات این صنعت پرداخته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - تبیین جامعه‌شناختی قتل‌های خانوادگی (مورد مطالعه؛ استان اردبیل، 1394)
طاها عشایر محمد جوانمرد علی جهانگیرپورقتلهای خانوادگی جزئی از آسیبهای اجتماعی و رفتارهای خشونت‌بار که در جوامع درحال‌توسعه بیشتر از جوامع توسعه‌یافته است. قتل خانوادگی جزئی از قتلی محسوب می‌شود که در بین خویشاوندان سببی، نسبی و یا یکی از اعضای خانواده باانگیزه و زمینههای مختلفی رخ بدهد. بر این اساس هدف ا چکیده کاملقتلهای خانوادگی جزئی از آسیبهای اجتماعی و رفتارهای خشونت‌بار که در جوامع درحال‌توسعه بیشتر از جوامع توسعه‌یافته است. قتل خانوادگی جزئی از قتلی محسوب می‌شود که در بین خویشاوندان سببی، نسبی و یا یکی از اعضای خانواده باانگیزه و زمینههای مختلفی رخ بدهد. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین جامعه‌شناختی قتل‌های خانوادگی که با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه درصدد پاسخ به سؤال پژوهش میباشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول مورگان برابر 194 نفر تعیین و روایی شاخص‌ها با آلفای کرونباخ تأیید گردیده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مسائل اخلاقی، فرهنگ انتقام‌جویانه، اختلافات ارثی – ملکی، مسائل ناموسی، ساختار مردسالاری خانواده، عرفی شدن خشونت، نظارت اجتماعی و بی‌اطلاعی از قوانین با قتل‌های خانوادگی رابطه معنیداری داشته و رابطه متغیر اختلافات زناشویی با قتل‌های خانوادگی معنیداری نبود. یافتههای رگرسیونی نشان میدهد که ضریب تعیین برابر با 38/0 و ضریب همبستگی چندگانه برابر با 42/0 است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - بررسی علل اجتماعی بروز فرار دختران از منزل (مطالعه موردی شهرستان اردبیل)
نسرین خدابخشی هفشجانی حسین علی پور التفات وظیفه دمیرچی حمدالله نادریپدیدة فرار از خانه از مقوله‌های جدی در حوزة آسیبهای اجتماعی تلقی می‌شود که مهار و ترمیم آن نیازمند یک معماری مناسب اجتماعی است، لذا پردازش آسیبی از این نوع (دختران و زنان آسیب دیده) مستلزم شناسایی تاروپود ناسازگاری‌های اجتماعی است. به همین دلیل، هدف اصلی این مطالعه، بر چکیده کاملپدیدة فرار از خانه از مقوله‌های جدی در حوزة آسیبهای اجتماعی تلقی می‌شود که مهار و ترمیم آن نیازمند یک معماری مناسب اجتماعی است، لذا پردازش آسیبی از این نوع (دختران و زنان آسیب دیده) مستلزم شناسایی تاروپود ناسازگاری‌های اجتماعی است. به همین دلیل، هدف اصلی این مطالعه، بررسی علل اجتماعی مرتبط با فرار دختران از خانه با تاکید بر مقایسه دختران فراری و عادی بوده است. پژوهش حاضر به روش مطالعه موردی و از نوع علی ـ مقایسه ای بوده است. نمونه پژوهش شامل 33 نفر دختر فراری و 33 نفر دختر عادی به روش نمونه گیری در دسترس بوده که از نظر سن با هم همتا شده بودند از طریق پرسشنامه خودساخته محقق و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 17 مورد بررسی قرار گرفتند. مقایسة دختران فراری و عادی نشان دهندة تفاوت معنادار براساس سابقه آزار دیدن در دوران کودکی، وجود مشکلات اقتصادی در خانواده، فقدان آستانة تحمل در کنار پایین بودن سطح تحصیلات فرد و والدین است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - Perceptions of Agricultural Experts towards Barriers to the Adoption of Precision Agriculture
اصغر باقری نیر امامیPrecision agriculture holds significant potential for increasing crop yield, reducing costs, and ensuring environmental protection. However, the adoption of these technologies is impeded by certain barriers that need to be acknowledged. This survey aimed to investigate چکیده کاملPrecision agriculture holds significant potential for increasing crop yield, reducing costs, and ensuring environmental protection. However, the adoption of these technologies is impeded by certain barriers that need to be acknowledged. This survey aimed to investigate the perceptions of agricultural experts (n=142) regarding the barriers to adopting precision agriculture in Ardabil province, Iran. Data were collected through a questionnaire administered to the participants. The research tool was validated by a group of university staff, and its reliability was confirmed through a pilot study involving 30 experts, which yielded a high alpha value. Due to the prevailing COVID-19 situation, data collection was conducted virtually. The findings indicated that the surveyed experts possessed a relatively good understanding of precision agriculture. Five factors, namely lack of knowledge, economic constraints, inadequate extension-farmer interactions, data security concerns, and limited accessibility, collectively accounted for 73.34 percent of the total variance in barriers to adopting precision agricultural technologies. Due to the lack of knowledge and poor farmer-extension interaction, extension courses are needed to improve farmers' knowledge and awareness of precision agriculture. Regarding the economic barriers, allocating the facilities and credits for developing and applying these technologies is necessary. Concerning the barriers to data security and lack of access, the government and related organizations should support farmers in solving internet access problems. Also, training and necessary facilities to maintain data security should be provided. Considering the effect of perception of usefulness on attitude, it is necessary to provide in-service training to improve experts' knowledge and perceptions about these technologies' usefulness. Precision agriculture demonstration farms in research stations or farmers' farms with the interaction of experts can be effective. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - Analysis of the Structure and Savings of the Potato Production Scale Using the Translog Cost Function (Ardabil County)
جلال خیرخواه مقدم ابوالفضل محمودی غلامرضا یاوری امین دلاورThe present study aimed at investigating the production costs and economic benefits of the potato production in Ardabil country, Iran. To do so, 183 potato producers were randomly selected and were asked to present their ideas concerning the production costs and benefit چکیده کاملThe present study aimed at investigating the production costs and economic benefits of the potato production in Ardabil country, Iran. To do so, 183 potato producers were randomly selected and were asked to present their ideas concerning the production costs and benefits through a questionnaire and an interview. A field study was also taken into consideration to enrich the data. The collected data were analyzed through measures of Chi-square, Wald test, and Translog cost function. The results revealed that the cost function structure was non-hemotetic with respect to the Chi-square statistics (36.8) and results of the constant non-returns and non-homogeneous Wald test to the scale’s F- statistics (17.04) were non-cobb Douglas. Allen cross replacement relationship was positive for the dichotomies such as workforce and machinery, machine and seed, workforce and seed, workforce and water, and finally seed and water. However, it was negative for machinery and land inputs, machinery and water, land and machinery, land and labor force, land and seeds, and land and water. The calculated cost elasticity was -1.5044 which indicated a decrease in the average costs for an output increase as the production cost was found in the downstream part of the cost curve. The economies of scale of 2.504 indicated a 2.5 percent increase in the yield for one-percent increase in the cost. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - Factors Affecting Tomato Farmers' Tendency to Use Iran Good Agricultural Practices (Iran GAPs) in Ardabil Province
مجتبی سوختانلو فیاض عصمت سحر پیرموذنThe implementation of Iran GAPs standards in tomato production can have a very important impact on reducing harmful contaminants to achieve a healthy and safe product. The present study investigates the factors affecting farmers' tendency to use Iran GAPs during tomato چکیده کاملThe implementation of Iran GAPs standards in tomato production can have a very important impact on reducing harmful contaminants to achieve a healthy and safe product. The present study investigates the factors affecting farmers' tendency to use Iran GAPs during tomato production operation in Ardabil province, Iran. So, based on Bartlett et al. (2001), 310 tomato farmers were selected from three counties of Parsabad, Kowsar, and Bilesvar using the multi-stage random sampling method. Iran GAPs standards were collected according to the list of standards of the National Standards Organization of Iran for tomatoes. The results show that the majority of farmers (61.3%) are at a low level of the tendency to apply Iran GAPs standards in the tomato production operation. In this regard, the activities of “using minimal chemical pesticides”, “using personal protective equipment”, and “not using empty cans and tanks of pesticides and fertilizers and their safe disposal” were among the last priorities for farmers. Also, the most important factors differentiating farmer groups are observability (0.271), GAPs training courses (0.269), complexity (0.219), farm size (0.198), and relative advantage (0.178), respectively. Establishing a marketing and sales unit in the agricultural centers of the studied counties, holding "farm day" programs and farmers' visits to successful farms, and creating a "Seed Bank" for tomatoes can increase the tendency of farmers to use Iran GAPs. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
174 - Determinants of Adoption of Mini-Tuber Seed Potato: A Case in Ardabil Province of Iran
Asghar BagheriThe aim of this study was to examine factors affecting adoption of mini-tuber seed potato. Survey research design was used in this study. A sample of 100 potato growers who were informed about mini-tuber was selected and divided into adopter and non-adopter groups. Ques چکیده کاملThe aim of this study was to examine factors affecting adoption of mini-tuber seed potato. Survey research design was used in this study. A sample of 100 potato growers who were informed about mini-tuber was selected and divided into adopter and non-adopter groups. Questionnaire was used as the instrument for data collection and was validated by a panel of experts. A pilot study was conducted for reliability and Cronbach’s alphas obtained 0.77- 0.87. Results revealed that other farmers were the main source of information for respondents. Higher yield, healthy seeds, marketability and high quality of potato produced from mini-tuber seeds were the main important reasons of adoption. Non-adopters mentioned high cost of mini-tuber seed as the main factor for rejection. The result of t-test showed that adopters had used more farm machineries and equipments. Result further showed that among farming unit characteristics, the number of pieces of owned farmland had negative effect on the adoption. However, the adoption was positively affected by the extent of owned farmlands and extent of owned potato acreage. Among personal characteristics, education level, number of literate household members had positive effect while farmers’ age and farming experience had negative effect on the adoption, respectively. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
175 - مطالعه تحلیل هزینه - سودمندی پایگاه‌های اطلاعاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009
علی اکبر پور احمد هادی شریف مقدم عفت بنیادیهدف: سنجش میزان استفاده و بررسی هزینه- سودمندی پایگاه های اطلاعاتی مورد اشتراک دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009 هدف اصلی پژوهش حاضر است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش پایگاه‌های اطلاعاتی دسترس پذیر از چکیده کاملهدف: سنجش میزان استفاده و بررسی هزینه- سودمندی پایگاه های اطلاعاتی مورد اشتراک دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009 هدف اصلی پژوهش حاضر است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش پایگاه‌های اطلاعاتی دسترس پذیر از طریق سرورهای مرکزی سه پایگاه: ساینس دایرکت، تیلور اند فرانسیس و سیج می باشد. برای گردآوری داده های مورد نیاز این پژوهش از گزارش های آماری تهیه شده توسط کارگزار استفاده شد و برای تحلیل یافته ها از دو شیوه بسامد استفاده و تحلیل هزینه- سودمندی که دو روش علمی در ارزیابی منابع الکترونیکی به شمار می روند، استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که فراوانی میزان استفاده بر اساس شاخص های تعداد دانلود مقاله با فرمت اچ.تی.ام.آل، پی. دی. اف و چکیده در پایگاه های مختلف اختلاف معناداری دارد، به طوری که در بین سه پایگاه مورد مطالعه، پایگاه ساینس دایرکت بالاترین و پایگاه تیلور‌اند فرانسیس پایین‌ترین میزان استفاده را دارا بودند. نتیجه گیری: دانشگاه محقق اردبیلی در سال 2009 مبلغ یک میلیارد و ششصد و سی و هفت میلیون و پانصد و بیست و دو هزار و ششصد و سی و پنج هزار ریال صرف اشتراک پایگاه ها کرده است، نتایج نشان داد از نظر هزینه– سودمندی، پایگاه ساینس دایرکت ارزان‌ترین؛ پایگاه سیج در حد نسبتاً گران و پایگاه تیلور اند فرانسیس گرانترین پایگاه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - جستاری در ادبیات عرفانی محقق اردبیلی با نگاهی به کتاب ریاض العارفین
محمود قیوم زادهدر روزگار صفوی، علمای مذهبی ـ به عنوان نایبین امام عصر ـ قدرت و نفوذی فوق عادت یافتند. در میان آنان افرادی، همراه با حکیمان که به طور عادت تألیفاتی در برخی از دانشهای شرعی نیز داشتند، به عرفان گراییدند. در همین دوران، سابقة تاریخی شهر کاشان در مذهب شیعه، باعث توجه خاصّ چکیده کاملدر روزگار صفوی، علمای مذهبی ـ به عنوان نایبین امام عصر ـ قدرت و نفوذی فوق عادت یافتند. در میان آنان افرادی، همراه با حکیمان که به طور عادت تألیفاتی در برخی از دانشهای شرعی نیز داشتند، به عرفان گراییدند. در همین دوران، سابقة تاریخی شهر کاشان در مذهب شیعه، باعث توجه خاصّ دولتمردان صفوی به این شهر گردید؛ مجامع علمی و ادبی در آن رواج تام یافت و گویندگان و شاعران را از اطراف مملکت به سوی خود کشاند. با گسترش مذهب شیعه در قرن نهم، بر تعداد سلسله های صوفیان شیعه مذهب نیز افزود شد. سلسلة صوفیة صفویه و سلسلة نعمت اللهیه و فرقة نور بخشیه در قرن نهم از اسباب مؤثر نشر تشیّع بوده اند. مقاله حاضر در راستای تبیین و معرفی گوشه‌ای از ادبیات عرفانی عهد صفوی در حوزه کاشان به بررسی ادبیات عرفانی میرزا محمد بن سلطان محمد اردبیلی ـ معروف و متخلص به محقّق ـ عالم و عارف شیعی سدة یازدهم هجری به شیوه توصیفی، تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای پرداخته است. وی شاگرد قاضی اسد قُهپایی و منسوب به فرقة نور بخشیه است. به گواهی آثارش، چهرة دینی و مذهبی وی بر دیگر چهره های او برتری دارد و غلبة فکری¬اش، بر شریعت، حفظ و رعایت احکام آن است؛ با این حال، در اثنای ایراد مباحث صرف دینی، از ذکر مبادی و آداب صوفی گری غفلت نمی ورزد. تصوف او به ندرت به ذوق می گراید و رباعیاتی تقریباً حال انگیز می سراید. مؤلف گاه برای اثبات آراء خود به اصطلاحات فلسفی متوسل می شود ولیکن روش فلسفی خاصّی ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - اثرات تعداد و توزیع جغرافیایی شعب بر سودآوری بانکی The Effects of the Number of Branches and its Geographical Distribution on Bank Profitability
اصغر ابوالحسنی رویا آل عمران فرزاد رحیم زاده سیامک شکوهی فردهدف این تحقیق، مطالعه تاثیر تعداد و توزیع جغرافیایی شعب بر سودآوری بانک سپه در استان اردبیل میباشد. در این پژوهش دادهها و اطلاعات مربوط به بانک سپه استان اردبیل در بازه زمانی 1371 تا 1399 جمع‌آوری شده و در قالب دادههای سریزمانی و دادههای برش مقطعی دو مدل جداگانه برآور چکیده کاملهدف این تحقیق، مطالعه تاثیر تعداد و توزیع جغرافیایی شعب بر سودآوری بانک سپه در استان اردبیل میباشد. در این پژوهش دادهها و اطلاعات مربوط به بانک سپه استان اردبیل در بازه زمانی 1371 تا 1399 جمع‌آوری شده و در قالب دادههای سریزمانی و دادههای برش مقطعی دو مدل جداگانه برآورد میگردد. نتایج برآورد مدل‌ها نشان میدهند که توزیع جغرافیایی شعب بانکی بر سودآوری آنها تاثیرگذار بوده و این تاثیر در سطح معناداری 5 درصد به لحاظ آماری معنادار میباشد. به عبارت دیگر شعبی که در مناطق پردرآمد شهر فعال میباشند، در مقایسه با مناطق متوسط و کم درآمد، سودآوری بالاتری دارند. تعداد شعب بانک سپه نیز تاثیری مثبت بر سودآوری آنها داشته و این تاثیر در سطح معناداری 5 درصد به لحاظ آماری معنادار میباشد. نسبت وام اعطایی شعب به دارایی، اندازه بانک و سهم بازاری شعب نیز تاثیر مثبت و معناداری بر سودآوری آن بانک دارا میباشد. همچنین در سطح معناداری 5 درصد، تعداد سالهای فعالیت شعب نیز بر سودآوری شعب تاثیر مثبت و معنادار دارا میباشند.The Effects of the Number of Branches and its Geographical Distribution on Bank ProfitabilityAsghar AbolhasaniRoya Aleemran Farzad Rahimzadeh Siamak ShokouhiFard In this research, the effect of the number of branches and the geographical distribution of bank branches on the profitability of Bank Sepah in Ardebil province has been studied. In this study, data and information related to Sepah Bank in Ardabil province in the period 1371 to 1399 are collected and in the form of time series data and cross-sectional data are estimated in two separate models. The results of the model estimation showed that the geographical distribution of the bank branches affects their profitability and this effect is statistically significant at a significant level of 5%. In other words, the branch operating in high-income areas of the city has a higher profitability compared to the middle and low income regions. The number of Bank Sepah Branches also has a positive effect on bank profitability and this effect is statistically significant at a significant level of 5%. Also the loan to the asset ratio, the size of the bank and the market share of the bank has a positive and significant effect on its profitability. Also, at a significant level of 5%, the number of years of activity of the bank branch has a positive and significant effect on its profitability. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثّر بر ارتکاب نوع جرم مردان مجرم در زندان شهر اردبیل
لیلا عظیمی جعفر ابراهیمیپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ارتکاب نوع جرم مردان مجرم در زندان شهر اردبیل انجام شده است. نظریات و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه‌های نظریه‌پردازانی چون: دورکیم (آنومی)، مرتون (آنومی)، هابز (کنترل اجتماعی)، ساترلند (پیوند افتراقی)، مارکس (تضاد) و . . . چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ارتکاب نوع جرم مردان مجرم در زندان شهر اردبیل انجام شده است. نظریات و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه‌های نظریه‌پردازانی چون: دورکیم (آنومی)، مرتون (آنومی)، هابز (کنترل اجتماعی)، ساترلند (پیوند افتراقی)، مارکس (تضاد) و . . . ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. در جهت ارتقای روایی سنجه‌های پرسشنامه از اعتبار صوری استفاده شده است و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ که برای متغیر مستقل 71 درصد به‌دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی 800 نفر مردان مجرم در زندان شهر اردبیل بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 260 نفر به روش نمونهگیری تصادفی ساده بهعنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره‌گیری از نرمافزار spssاستفاده شد. یافتههای پژوهش نشانگر این بود ارتکاب نوع جرم (متغیر وابسته) با عوامل اجتماعی که شامل اعتقادات مذهبی، معاشرت با افراد ناباب، محل سکونت، احساس انومی، درآمد و خشونت خانوادگی بودند، رابطه معنیداری دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد متغیرهای مستقل وارد شده در معادله جمعاً 60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - بررسی رابطه تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل)
علی جعفری مهدیه بخشیتحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل) صورت گرفت. از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات روش تحقیق مورد نظر پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه شهروندان چکیده کاملتحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان (مطالعه موردی: شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل) صورت گرفت. از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ روش گردآوری اطلاعات روش تحقیق مورد نظر پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل تشکیل می دهند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده و نمونه برابر 384 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری نیز خوشه ای چند مرحله ای می باشد. به منظور گردآوری داده های مورد نیاز، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS پردازش و تجزیه و تحلیل شده است. برای تحلیل فرضیات از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین تبلیغات رسانه ای با میزان اعتماد مصرف کنندگان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. همچنین بین تبلیغ محصولات در تلویزیون استانی، تبلیغ محصولات در رادیوی استانی، تبلیغ محصولات در شبکه های اجتماعی و تبلیغ محصولات در مطبوعات محلی با میزان اعتماد مصرف کنندگان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد، اما بین بین تبلیغ محصولات در وب سایت های خبری با اعتماد مصرف کنندگان رابطه معناداری مشاهده نشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - تأثیر شبکه های اجتماعی بر کیفیت زندگی مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی(ره) شهرستان اردبیل
غلامرضا گوزلی علی جعفریاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر کیفیت زندگی مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان اردبیل انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت توصیفی از نوع همبستگی می باشد و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است چکیده کاملاین پژوهش با هدف بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر کیفیت زندگی مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان اردبیل انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت توصیفی از نوع همبستگی می باشد و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی مددجویان بالای 18 سال تحت پوشش کمیته امداد شهرستان اردبیل میباشد که در سال 1396 برابر با 4200 نفر می باشند. با استفاده از جدول مورگان تعداد 384 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. روش نمونهگیری به شیوه نمونه گیری در دسترس صورت گرفت. در تحقیق حاضر از نظریه هاگرتی و همکاران (2001) برای تبیین کیفیت زندگی استفاده شد. همچنین از نظریه های جامعه شبکه ای و نظریه ساخت یابی گیدنز برای تبیین متغیر شبکه‌های اجتماعی بهره گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین استفاده از شبکه های اجتماعی و کیفیت زندگی مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان اردبیل رابطه معناداری وجود دارد. همچنین آزمون فرضیه ها نشان داد که بین استفاده از شبکه های اجتماعی و سلامت جسمانی، روابط اجتماعی و وضعیت زندگی مددجویان رابطه مثبتی وجود دارد ولی بین استفاده از این شبکه ها و سلامت روانشناختی مددجویان رابطه منفی وجود دارد. نتایج نشان داد که بیشترین همبستگی بین استفاده از شبکه های اجتماعی و روابط اجتماعی مددجویان وجود دارد، بدین معنی که با ارتقای یک واحد استفاده از شبکه‌های اجتماعی، 992/2 واحد بر روابط اجتماعی آنان افزوده میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با رفتار شهروندی سازمانی (مورد مطالعه: شرکت گاز استان اردبیل)
سعید بشارتی گیویچکیده فارسی: سرمایه اجتماعی عمدتاً مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی است. وجود ســرمایه اجتماعی، بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و اقتصادی و فیزیکی است و برعکس نبود سرمایه اجتماعی، اثربخشی سایر سرمایه ها را در دستیابی به توسعه منتفی می کند و بدون سرمایه چکیده کاملچکیده فارسی: سرمایه اجتماعی عمدتاً مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی است. وجود ســرمایه اجتماعی، بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه انسانی و اقتصادی و فیزیکی است و برعکس نبود سرمایه اجتماعی، اثربخشی سایر سرمایه ها را در دستیابی به توسعه منتفی می کند و بدون سرمایه اجتماعی ، طی کردن راههای توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ، ناهموار و مشکل می شود. رفتار شهروندی سازمانی عبارت است از رفتاری که از روی میل و اراده فردی بوده و به طور مستقیم و صریح از طریق سیستم پاداش رسمی سازمان مورد تقدیر قرار نمی گیرد، ولی باعث ارتقای عملکرد سازمان می شود. در این مقاله، ابتدا با با بررسی سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه بین آنها در شرکت گاز استان اردبیل بررسی شده و برای بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی در شرکت گاز استان اردبیل ابتدا تست نرمال بودن داده ها انجام گرفته و چون داده ها نرمال نبودند از ضریب همبستگی اسپرمن استفاده شد. نتایج بیانگر ارتباط معنی دار بین سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - ارزیابی قابلیت‌های جاذبه‌های فرهنگی و ارائه راهبردهای توسعه پایدار (مطالعه موردی: مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی)
محمد علیزاده حجت اله درخشان سونیا ازهریگردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالشهای سازمان چکیده کاملگردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالشهای سازمان‌های گردشگری گردیده است. در این راستا، جاذبه‌ها به عنوان انگیزاننده و هسته اصلی محصولات گردشگری و همچنین بخش عرضه این صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. پژوهش‌حاضر، راهنمایی کاربردی در زمینه ارزیابی موثر و کارآمد راهبردهای توسعه جاذبه‌ها برای برنامه‌ریزان و سیاستگذاران بخش گردشگری است که قصد دارند با استفاده از نظرسنجی به روش دلفی و بهره‌جویی از تکنیکSWOT به ارائه راهبردهای‌علمی و عملی در راستای‌توسعه‌ای‌سایت بپرازند. همچنین‌به منظور اولویت‌بندی استراتژی‌های‌تعیین شده از مدلAHP استفاده شده است. روش مطالعه پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی با ماهیت کاربردی میباشد. منطقه و مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردیده است. نتایج حاصل از اطلاعات به‌دست آمده مبین این بود که راهبرد رقابتی دارای برتری نسبی در مقایسه با استراتژی‌های چهارگانه میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - مطالعه اثرات طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی در توسعه اجتماعی روستاها (مطالعه موردی استان اردبیل)
الهه آجودانی سیدحسن حسینیامروزه برنامهریزی جهت توسعه پایدار روستاها بهعنوان یکی از سرفصل‌‌های مسائل اقتصادی اجتماعی کالبدی و فضایی جای خود را باز نموده است و کشورها سعی می‌نمایند با بسیج امکانات و توانمندی‌‌های خود به اهداف توسعه در تمامی ابعاد اقتصادی و اجتماعی کالبدی فضایی نایل آیند عمران چکیده کاملامروزه برنامهریزی جهت توسعه پایدار روستاها بهعنوان یکی از سرفصل‌‌های مسائل اقتصادی اجتماعی کالبدی و فضایی جای خود را باز نموده است و کشورها سعی می‌نمایند با بسیج امکانات و توانمندی‌‌های خود به اهداف توسعه در تمامی ابعاد اقتصادی و اجتماعی کالبدی فضایی نایل آیند عمران و توسعه روستایی، اقدامی بنیادی است که موجب اصلاح وضع اجتماعی، اقتصاد و فرهنگ روستا می‌شود که یقیناً با ترقی همه‌جانبه روستاها، مناطق شهری نیز تأثیر لازم را گرفته و رشد همه‌جانبه را در جامعه شاهد خواهیم بود. در صورت تحقق این توسعه دو اتفاق بزرگ خواهد افتاد یکی تثبیت جمعیت و دیگری مهاجرت معکوس به روستاها و اگر برعکس روستاها مورد بی‌مهری واقع شوند جمعیت جوان و تحصیل‌کرده و توانمند محیط مستعد و بکر روستا را رها کرده و در حاشیه شهرهای بزرگ ساکن می‌شوند. طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی این امکان را فراهم نموده‌اند که نخست شناخت جامعی از منطقه ارایه شود و دوم اینکه علل و عوامل بروز هرگونه مشخصه اجتماعی اقتصادی و . . . تبیین گردد و سوم بهعنوان برنامه‌ای جامع در یک افق زمانی ده‌ساله ویژگیهای مختلف نقاط روستایی منطقه را پیش‌بینی نماید و راهکارهای اجرایی به‌منظور تحقق توسعه پایدار روستایی ترسیم شود. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی نقش طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی در توسعه روستاهای استان اردبیل میباشد. در تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و تأکید بر نگرش کارشناسان دستگاه‌‌های استانی، شهرستانی، بخشی در سه بعد اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، کاربردی ـ محیطی از طریق آزمون آماری به بررسی نقش طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی در توسعه روستاهای اردبیل و نیز به بررسی میزان تحقق‌پذیری پیشنهادهای ارائه‌شده در این طرح‌ها پرداخت‌شده و همچنین مهمترین دلایل عدم تحقق پیشنهادهای مطرح‌شده در طرح‌های مذکور محدودیت اعتبارات عمرانی، ناهماهنگی دستگاه‌ها و سازمان‌های دست‌اندرکار توسعه روستایی و ضعف مشارکت مردمی را میتوان نام برد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - مطالعه‌ی تطبیقی خانواده‌های بهره‌گیر و بی‌بهره از ماهواره مطالعه موردی: (خانواده‌های شهرستان اردبیل)
رکن‌الدین رشیدی آلهاشمهدف از تحقیق حاضر مقایسه رفتارهای خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده می‌کنند با خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده نمی‌کنند، میباشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی آزمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر از دو گروه تشکیل شده است. گروه اول (گروه کنترل) چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر مقایسه رفتارهای خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده می‌کنند با خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده نمی‌کنند، میباشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی آزمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق حاضر از دو گروه تشکیل شده است. گروه اول (گروه کنترل) را خانواده‌هایی تشکیل میدهند که در شهر اردبیل ساکن هستند و از شبکه‌های ماهواره‌ای استفاده نمی‌کنند و گروه دوم (گروه گواه) را خانواده‌هایی تشکیل میدهند که در شهر اردبیل ساکن هستند و از شبکه‌های ماهواری استفاده می‌کنند. به‌دلیل این که تعداد جامعه آماری در هر دو گروه مورد مطالعه نامشخص است، برای تعیین حجم نمونه برای هر دو گروه از فرمول کوکران برای جوامع نامحدود استفاده شد. طبق فرمول کوکران برای جوامع نامحدود تعداد نمونه آماری برای هر دو گروه برابر 384 به‌دست آمده است که با روش نمونهگیری تصادفی از نوع خوشه‌ای جمع‌آوری شد. به‌منظور گردآوری دادههای مورد نیاز، از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شده است. برای تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و برای تحلیل فرضیات از آزمون t برای دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که بین پایبندی مذهبی، اجتماعی‌کردن، صمیمیت زناشویی و روابط خارج از عرف در بین خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده می‌کنند با خانواده‌هایی که از ماهواره استفاده نمی‌کنند، تفاوت معنیداری وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - تأثیر سرمایه فرهنگی بر دلبستگی شغلی در بین استادان دانشگاه محقق اردبیلی
محمد رضاپور جعفر ابراهیمیهدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی و دلبستگی شغلی در بین استادان دانشگاه محقق اردبیلی می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی پیمایشی از نوع توصیفی و همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه استادان دانشگاه محقق اردبیلی می باشد که تعداد چکیده کاملهدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی و دلبستگی شغلی در بین استادان دانشگاه محقق اردبیلی می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی پیمایشی از نوع توصیفی و همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه استادان دانشگاه محقق اردبیلی می باشد که تعداد آنها برابر 300 نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده و تعداد نمونه آماری برابر 169 نفر به‌دست آمده است که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد سرمایه فرهنگی بوردیو و پرسشنامه استاندارد دلبستگی شغلی کانـونگو استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار آماری (spss)، برای تحلیل فرضیه های تحقیق از ضریب رگرسیون تک‌متغیره، آزمون های معنی داری T و تحلیل و اریانس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه فرهنگی بر دلبستگی شغلی استادان دانشگاه محقق اردبیلی تأثیر مثبت معنی داری دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که تحصیلات بر دلبستگی شغلی استادان دانشگاه محقق اردبیلی تأثیر معنی داری دارد و با افزایش تحصیلات، میزان دلبستگی شغلی نیز افزایش می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - ارزیابی تأثیر استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری بر دانشجویان و مردم زیسته در بافت (نمونه مطالعاتی: خانه‌های تاریخی اردبیل)
مهسا جوادی نوده آزاده شاهچراغیاستفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری م چکیده کاملاستفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری مؤثر هستند. با این حال تاکنون بهره برداران در فرآیندهای مرتبط حضور نداشتند و ابعاد مؤثر در تغییر کاربری از منظر نیازهایشان مشخص نشده است. از این رو در پژوهش حاضر معیارهای مؤثر در استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری از منظر مردم زیسته در بافت تاریخی و دانشجویان ارزیابی می گردد تا رابطه معیارها با آموزش دانشجویان و کیفیت زیستی ساکنین بافت مشخص گردد. در این رابطه خانه های تاریخی محله اوچ دکان اردبیل از سوی پژوهشگران مطرح شده اند و با تلفیق روش های کمی و کیفی به ارزیابی الگوی عملیاتی تحقیق از طریق پرسشنامه با اعتبارسنجی آلفای کرونباخ در آنها پرداخته شده است. همچنین با توجه به توزیع نرمال متغیرهای اصلی، نتایج در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه بین اهداف بهره برداران با متغیرها در دو گروه متمایز دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی و ساکنان محله اوچ دکان صورت گرفته است. بر این مبنا مشخص گردیده است که توجه به ابعاد ادراکی (زیبایی شناسی، تعلق و...) از منظر دانشجویان بر آموزش آنان- بیش از هر بعد دیگر در استفاده مجدد از بناهای تاریخی- تأثیرگذار است. از منظر ساکنین بافت هم ابعاد عملکردی (فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و...) دارای همبستگی با کیفیت زیستی و سرزندگی در محدوده مورد نظر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
187 - نقش جهت‌گیری بلند مدت و کوتاه مدت دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل در موفقیت یادگیری الکترونیکی
زهرا نجفی زنگیر توران سلیمانی زهره مجدپژوهش حاضر، باهدف بررسی نقش جهت گیری بلند مدتو کوتاه مدت دانشجویان در یادگیری الکترونیکی انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل، در سال تحصیلی 1401-1400می باشد. چکیده کاملپژوهش حاضر، باهدف بررسی نقش جهت گیری بلند مدتو کوتاه مدت دانشجویان در یادگیری الکترونیکی انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل، در سال تحصیلی 1401-1400می باشد. بر اساس جدول مورگان تعداد 367 نفربا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS و نرم افزارSmart pls برای بررسی مسائل مربوط به روایی و پایایی متغیرها و روابط علّی بین آنها و قدرت تبیین استفاده شد. ابزار جمع آوری داده پرسشنامه استاندارد، 33 سؤال بسته پاسخ با طیف لیکرت بود. روایی پرسشنامه بر اساس نظرخبرگان مورد سنجش قرارگرفت و پایایی پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان می دهد که کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات، کیفیت خدمات بر رضایت کاربر تأثیر معناداری دارد. همچنین رضایت کاربرمزایای استفاده از سیستم تأثیر معناداری داشت و جهت گیری های بلند مدت و کوتاه مدت بر مزایای استفاده از سیستم تأثیرگذار بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
188 - شناسایی فون مارمولک های جنوب استان اردبیل
رامین محمدی آلوچه حاجی قلی کمی علیرضا داداشیخزندگان در کنترل بیولوژیکی طبیعت اهمیت بسزایی دارند. با توجه به غنای فون و فلور استان اردبیل و از آنجایی که بسیاری از مناطق این استان مورد مطالعات دقیق بیوسیستماتیکی قرار نگرفته، این تحقیق طی سال های 89-1388 در استان اردبیل، جهت شناسایی فون مارمولک های جنوب استان (اردبی چکیده کاملخزندگان در کنترل بیولوژیکی طبیعت اهمیت بسزایی دارند. با توجه به غنای فون و فلور استان اردبیل و از آنجایی که بسیاری از مناطق این استان مورد مطالعات دقیق بیوسیستماتیکی قرار نگرفته، این تحقیق طی سال های 89-1388 در استان اردبیل، جهت شناسایی فون مارمولک های جنوب استان (اردبیل، خلخال، کوثر، نیر و نمین) انجام شد. نمونه ها از قسمت های مختلف مناطق مورد مطالعه به وسیله دست جمع آوری شده و از نمونه های زنده عکس و اسلاید تهیه شد و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه جانور شناسی منتقل گشت. بر اساس نتایج این تحقیق مشخص گردید که در مناطق مورد مطالعهسیزده گونه مارمولک متعلق به یازده جنس وچهار خانواده زیست می نمایند که عبارتند از: Ophisops elegans،Laudakia caucasica caucasica،Trachylepis aurata transcaucasica، Phrynocephalus persicus، ruderatus ruderatusTrapelus،Darevskia chlorogaster،Darevskia raddei raddei،Eremias strauch strauchi،Iranolacerta brandtii brandtii ،Lacerta media media،lacerta strigata،Ablepharus bivittatusوPseudopus apodus apodus.در میان خانواده های شناسایی شده، بزرگترین خانواده، Lacertidaeبا پنج جنس و هفت گونه می باشد.خانوادهAnguidaeبا یک جنس و یک گونه مارمولک در منطقه کمیاب می باشد. اکثر گونه ها برای اولین بار از جنوب استان اردبیل جمع آوری و گزارش می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
189 - مطالعه بیوسیستماتیکی لاک پشت برکه ای (Emys orbicularis) در سواحل جنوبی دریای خزر
نسیم هزاوه ویدا حجتیلاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهر چکیده کامللاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهریور 1388 جمع آوری گردید، تاریخچه طبیعی بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در چهار جمعیت مذکور اندازه گیری شد. آزمون آنالیز واریانس تک متغیره (ANOVA) نشان داد که جمعیت های آذربایجان شرقی و گلستان دارای بیشترین میانگین در اکثر صفات در مقایسه با سایر جمعیت ها می باشند.تجزیه مولفه های اصلی (PCA) جنس نر گونه Emys orbicularisمنجر به استخراج 4 مولفه معنی دار شد که به ترتیب 71.85 % ، 11.85 % ، 4.6% و 2.5% تغییرات را توجیه می کنند.پراکنش نمونه ها بر اساس مولفه اول و دوم نشان داد که جمعیت استان اردبیل توسط مولفه اول از بقیه جمعیت ها جدا شده است ولی بقیه جمعیت ها نزدیک به هم واقع شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیزجمعیت ها را بطور جداگانه دسته بندی کرد و یکی از نمونه های آذربایجان شرقی در خوشه ای جداگانه واقع شده است بطوری که می توان آن را بعنوان یک هاپلوتایپ جدید در نظر گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
190 - بررسی زیستی دوزیستان رود خانه بالخلو استان اردبیل
رامین محمدی آلوچه حاجی قلی کمی هومن شجیعی علیرضا داداشیهدف از این تحقیق بررسی زیستی دوزیستان رودخانه بالخلو در استان اردبیل می باشد که از فروردین تا اسفند ماه 1388 از رودخانه و حاشیه ی آن تعداد زیادی نمونه دوزیست جمع آوری و شناسایی گردید که همه آنها از دوزیستان راسته بی دم و شامل چهارگونه: قورباغه مردابی معمولی و قورباغه را چکیده کاملهدف از این تحقیق بررسی زیستی دوزیستان رودخانه بالخلو در استان اردبیل می باشد که از فروردین تا اسفند ماه 1388 از رودخانه و حاشیه ی آن تعداد زیادی نمونه دوزیست جمع آوری و شناسایی گردید که همه آنها از دوزیستان راسته بی دم و شامل چهارگونه: قورباغه مردابی معمولی و قورباغه راه راه، از خانواده Ranidae و وزغ سبز متعلق به خانواده Bufonidae و نیز یک نمونه از قورباغه درختی متعلق به خانواده Hylidae است که برای اولین بار از این منطقه صید می شود.در این تحقیق 40 نمونه بالغ مورد مطالعات زیستی و اکولوژیکی از لحاظ ریخت شناسی، و رفتار قرار گرفتند همچنین از کلیدهای شناسایی معتبر استفاده شد که حاصل آن ارائه کلیه خلاصه شده ای برای گونه های این منطقه همراه با نقشه پراکندگی و نمودار فراوانی نمونه ها می باشد.مهمترین عامل تشخیص بین گونه ی قورباغه ها و وزغ ها وجود غده پاروتوئید در طرفین سر وزغ می باشد و همچنین در همه این گونه ها اجسام پنبه ای کف دست و نیز اندام تشدید صدا در نرها وجود دارد. تغذیه آنها از بی مهرگان و حشرات مختلف است 64% نمونههای جمع آوری شده قورباغه مردابی و 18% قورباغه مردابی راه راه و 15% وزغ سبز و 3% قورباغه درختی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
191 - اولین گزارش از لاسرتای شکم سبز Darevskia chlorogaster(سوسماران: لاسرتیده) در استان اردبیل
رامین محمدی آلوچه حاجی قلی کمیسوسماراندر شبکه حیات، زنجیره غذایی و اکوسیستم خشکی جایگاه برجسته ای دارند. جانورشناسان در نقاط مختلف جهان برای شناسایی این جانوران مطالعات زیادی انجام داده اند که نتایج آن منجر به یافتن گونه های جدید و تهیه نقشه های پراکنش جغرافیایی آنها شده است.استان اردبیل از جمله منا چکیده کاملسوسماراندر شبکه حیات، زنجیره غذایی و اکوسیستم خشکی جایگاه برجسته ای دارند. جانورشناسان در نقاط مختلف جهان برای شناسایی این جانوران مطالعات زیادی انجام داده اند که نتایج آن منجر به یافتن گونه های جدید و تهیه نقشه های پراکنش جغرافیایی آنها شده است.استان اردبیل از جمله مناطقی است که در آن پژوهش قابل ملاحظه ای بر روی خزندگان انجام نگرفته است. لذا در این پژوهش سعی شده درحد توان و امکانات این استان مورد نمونه برداری و مطالعه قرار گیرد.همچنینمطالعه بیوسیستماتیک خانواده Lacertidaeازاستان اردبیل از سال1388 آغاز و جمع آوری نمونه ها در طی بهار، تابستان، پاییز و اواخر زمستان انجام شد. در این پژوهش 21 نمونه از جنس Darevskiaجمع آوری گردید وبر اساس ویژگی های مورفولوژیک، مورفومتریک و مریستیک معلوم گردید که 4 نمونه جمع آوری شده، مربوط به گونه لاسرتای شکم سبز(Darevskia chlorogaster)می باشد. همچنین نقشه پراکنش ترسیم شده قبلی برای اینگونه،استان اردبیل را در برنمی گرفت، که در اینمطالعه برای اولین بار از استان اردبیل جمع آوری و گزارش می گردد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
192 - فون زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea (Hem.: Auchenorrhyncha) شمالغرب ایران
فریبا مظفریانزنجرکهای بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربا چکیده کاملزنجرکهای بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان) جمع‌آوری و همراه با نمونههای موجود در موزه‌ی هایک میرزایانس و گزارش‌هایی که در طول حدود صد سال گذشته از این گروه در ایران به چاپ رسیده، فهرستی از 42 گونه از حشرات این بالاخانواده در شمال غرب ایران تهیه شده‌است. در این میان، گونه‌ی Phantia zaitzevi Melichar 1914 از خانواده‌ی Flatidae برای اولین بار از ایران و پنج گونه‌ی Malenia sarmatica Anufriev از خانواده‌ی Derbidae، Kelisia ribauti Wagner از خانواده‌ی Delphacidae، Meenoplus albosignatus Fieber از خانواده‌ی Meenoplidae، Nymphorgerius rostratus Emeljanov از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra eremi Lindberg از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از شمال غرب ایران و پنج گونه‌ی Cixius pallipes Fieber و Hyalesthes mlokosiewiczi Signoret از خانواده‌ی Cixiidae، Dictyophara hoberlandti Dlabola و Dictyophara europaea (Linnaeus) از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra vitellina Fieber از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از یک یا چند استان مورد بررسی گزارش می‌شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
193 - رابطه عوامل درون سازمانی با برنامه ریزی استراتژیک در هیئت های ورزشی استان اردبیل
زیبا الفی اکبر مهدوی قره آغاج علیا محمد رحیم نجف زادههدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه عوامل درون سازمانی با برنامه ریزی استراتژیک در هیئت های ورزشی استان اردبیل بود روش پژوهش توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری شامل افراد شاغل در هیئت های ورزشی استان اردبیل که براساس مرکز آمار و اطلاعات در سال1394 به تعداد 714 نفر می ب چکیده کاملهدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه عوامل درون سازمانی با برنامه ریزی استراتژیک در هیئت های ورزشی استان اردبیل بود روش پژوهش توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری شامل افراد شاغل در هیئت های ورزشی استان اردبیل که براساس مرکز آمار و اطلاعات در سال1394 به تعداد 714 نفر می باشند. نمونه گیری براساس جدول مورگان 214 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه عوامل درون سازمانی (فضیلی و علیشاهی،1391) و پرسشنامه برنامه ریزی استراتژیک مدل برایسون(1999) استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط اساتید مدیریت ورزشی تائید و سپس پایایی آنها به وسیله آلفای کرونباخ به ترتیب 0.86 برای پرسشنامه عوامل درون سازمانی و 0.89 برای پرسشنامه برنامه ریزی استراتژیک بدست آمد برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی شامل فراوانی، میانگین، انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی از کلموگراف اسمیرنف برای نرمال بودن داده ها و از آزمون ناپارامتریک اسپیرمن برای آزمون فرضیه ها استفاده شد؛ و در پایان از آزمون رگرسیون برای پیش بین ترین مولفه های عوامل درون سازمانی بر روی برنامه ریزی استراتژیک استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین عوامل درون سازمانی و مولفه های آن(تعهد مدیریت به تسهیم دانش، وجود تکنولوژی مناسب تسهیم دانش، فضای تعامل اجتماعی، اعتماد بین پرسنلی، ساختار پاداش و تفاوت های موقعیتی) با برنامه ریزی استراتژیک رابطه مثبت معناداری وجود دارد. بنابراین براساس مدل رگرسیون می توان نتیجه گرفت که مولفه های عوامل درون سازمانی تبیین کننده خوبی برای برنامه ریزی استراتژیک هیئت های ورزشی استان اردبیل باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
194 - بررسی عوامل موثر در توسعه گردشگری ورزشی استان اردبیل و ارائه راهکارهای اجرائی
فرزاد نوبخت ناهید اتقیاء مجتبی امیری حسن قره خانی نگار اشرفی -
دسترسی آزاد مقاله
195 - طراحی الگوی نوآورانه مدیریت کانون کودکان اردبیل با تأکید بر تفکر خلاقانه
نازیلا سلیمانی جواد جوان مجیدیآغاز پرورش بسیاری از توانایی‌های انسان از دوران کودکی شروع میگردد، که یکی از مهمترین این توانایی‌ها خلاقیت، تفکر خلاقانه و برقراری رابطه اجتماعی صحیح است. در سالهای اخیر با رشد جمعیت کودکان سبب شده بیشتر به فضاهای آموزشی و آموزش توجه شود. متأسفانه هنوز در ایران آموزش چکیده کاملآغاز پرورش بسیاری از توانایی‌های انسان از دوران کودکی شروع میگردد، که یکی از مهمترین این توانایی‌ها خلاقیت، تفکر خلاقانه و برقراری رابطه اجتماعی صحیح است. در سالهای اخیر با رشد جمعیت کودکان سبب شده بیشتر به فضاهای آموزشی و آموزش توجه شود. متأسفانه هنوز در ایران آموزش به روش سنتی انجام میگردد که نه‌تنها اضطراب و تنش در کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند بلکه باعث از بین رفتن انگیزه‌های خلاقیت نیز می‌شود. بر این اساس هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی نوآورانه مدیریت کانون کودکان اردبیل با تأکید بر تفکر خلاقانه بود. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که شامل مطالعات کتابخانه‌ای جهت دستیابی به اصول و معیارهای طراحی و معماری کودکان است. یافتهها نشان داد که به‌منظور تأمین دید لازم دانش آموزان و نیز برقراری کلاس هیچ‌گونه ستون یا پایه ساختمانی در فضای کلاس نباید وجود داشته باشد. ارتفاع کلاس در مناطق سردسیر 3 متر و در مناطق گرمسیر 20/3 تا 50/3 متر است. عرض تخته در کلاس 70/2 تا 60/3 متر و حداقل فاصله دانش آموزان تا تخته 20/2 متر هست راهروها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که علاوه بر ویژگی ارتباطی، اتفاق خاصی در آن رخ دهد و احساس اشتیاق برای ادامه‌ی حرکت و راهنمایی برای یافتن به نقطه موردنظر را دارا باشد. همچنین استفاده از نورگیرهای سقفی نیز میتواند نور مناسبی را برای فضا تأمین نماید. برای اجتناب از برخورد کودک با درها و پنجره‌هایی که به مسیرهای حرکتی باز می‌شود، باید این مسیرها بافاصله‌ی مناسب از دیوارهای بنا ایجاد شود و از قرار دادن آنها در مجاورت درها و پنجره‌ها اجتناب نمود. دیگر اینکه محل درب‌ها نیز باید به‌طور کامل قابل‌دیدن باشد. استفاده از طرح‌های رنگی با نقوش برجسته بر روی درها باعث بهتر دیده شدن آنها می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
196 - بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان با نقش میانجی گری هویت سازمانی آموزش و پرورش استان اردبیل
خیراله سربلندپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان با نقش میانجی گری هویت سازمانی آموزش و پرورش استان اردبیل اجراء شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر610 نفر از کارکنان آموزش و پرورش استان اردبیل بوده که از بین آنها 240 نفر به عنوان نمونه آماری از طری چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان با نقش میانجی گری هویت سازمانی آموزش و پرورش استان اردبیل اجراء شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر610 نفر از کارکنان آموزش و پرورش استان اردبیل بوده که از بین آنها 240 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق فرمول کوکران به روش تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، شامل سه پرسشنامه استاندارد، استفاده شد برای روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها از نظر متخصصان و اساتید صاحب نظر و پایایی پرسشنامه آلفای کرانباخ استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Spss22و Lisrel8.54 استفاده شد. نتایج نشان داد که عملکرد شغلی کارکنان با ویژگیهای شخصیتی برون گرایی، انعطاف پذیری، با وجدان بودن همبستگی مستقیم معنادار، با روان رنجورخویی همبستگی معکوس معنادار و با دلپذیر بودن رابطه ای ندارد. همچنین در پژوهش حاضر نقش میانجیگری متغیر هویت سازمانی بر تاثیر بین ویژگی های شخصیتی بر عملکرد شغلی کارکنان آموزش و پرورش استان اردبیل پذیرفته شد.در نهایت میتوان گفت که 50/0 عملکرد شغلی کارکنان از طریق یک ویژگی شخصیتی قابل پیش بینی است. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400