نقش نگرش مثبت شهروندی بر کاهش جرایم و رتبه بندی و سطح بندی آن در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)

محورهای موضوعی : جامعه شناسی و سکونتگاههای انسانی

محمدحسن یزدانی ¹ ( استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران )
اصغر پاشازاده ² ( دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران )
فاطمه زادولی ³ ( پسا دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران )

تاریخ دریافت : 1399/02/14 تاریخ پذیرش : 1399/08/06 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: شهر اردبیل, جرایم, مدل حداقل مجذورات جزئی, نگرش مثبت شهروندی, مدل KOPRAS,

چکیده مقاله :

امروزه تأکید بر نگرش‌های مثبت شهروندی در مقابله با مسائل و مشکلات شهرنشینی از ضروریات اساسی می‌باشد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به دنبال توسعه‌ی دانش کاربردی در زمینه‌ی کاهش جرایم با تأکید بر نگرش مثبت شهروندی است. از این‌رو، در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از بین شهروندان اردبیلی تعداد 344 نفر به روش کوکران تعیین حجم شده و به روش تصادفی طبقهبندی شده از مناطق شهری نمونهگیری انجام شده است. در راستای تحلیل دادهها، از مدل حداقل مربعات جزیی در قالب نرمازار Warp-PLS به منظور بررسی میزان اثرگذاری مؤلفه‌های نگرش مثبت شهروندی بر سرمایهی روانشناختی و کاهش جرایم، از مدل KOPRAS استفاده شده است. یافتههای نشان می‌دهد که وضعیت نگرش مثبت شهروندی شهر اردبیل در سطح ضعیف قرار دارد. با این وجود بیشترین میزان به منطقه یک و کمترین آن هم به منطقه چهار شهری مربوط میباشد که روی همرفته در سه خوشه قرار میگیرند. لازم بذکر است که متغیرهای رفتارهای یاری‌گرایانه و تحمل‌پذیری، موثرترین متغیرها بر متغیر نگرش مثبت شهروندی میباشند. همچنین اثرگذاری متغیرهای مستقل حاکی از آن است که رابطه‌ی معنادار مستقیم بین نگرش مثبت شهروندی و سرمایه‌ی روان‌شناختی از یک‌سو و همچنین رابطه‌ی معنادار معکوس بین سرمایه‌ی روان‌شناختی و کاهش جرم از سوی دیگر وجود دارد. نتیجه این که افزایش نگرش مثبت شهروندی بین شهروندان موجب ارتقای سرمایه‌ی روان‌شناختی گردیده و در راستای آن سرمایه‌ی روان‌شناختی سبب کاهش جرم می‌گردد و اینکه بسته به شرایط محیطی سطح این نگرش میتواند از منطقهای به منطقهای دیگر متفاوت باشد.

چکیده انگلیسی:

citizenship positive attitude against urbanization problems and subjects is an important requirement. According to this subject importance, current study follow to investigate applied knowledge development about crimes reducing focused on citizenship positive attitude. So in current analytical-descriptive study among Ardebil citizens , 344 persons was determined with Cochrane method by size and clustered random method was used to sampling from urban regions. Along data analysis, partial squares at least method was applied in Warp-PLS Software framework to investigate citizenship positive attitude factor effectiveness amount on psychological capital and crimes reducing; KOPRAS model was used to plans drawing. In order to variables weights determination; Entropy model was applied in Excel Software framework and cluster analysis method was used in SPSS Software framework to urban region leveling or ranking. Results showed that, citizenship positive attitude situation in Ardebil city is in weak level and the highest amount relates to 1 region and the lowest amount relates to urban 4 region and totally they are in 3 clusters. It is necessary to mention that; helping behaviors and resistant variables are the most effective cases on citizenship positive attitude variable. Independent variables effectiveness shows, there is direct and significant relationship between citizenship positive attitude and psychological capital and also there is reverse relationship between psychological capitals and crime reducing. Rising citizenship positive attitude among citizen’s because to improve psychological capital and also psychological capital cause to reduce crime and this case is different from one region to another region based on attitude environmental conditions.

منابع و مأخذ:

السان، مصطفی .(1387). پیشگیری چندنهادی از جرایم شهری. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، 3(9)، 32-7.

پاشازاده، اصغر؛ یزدانی، محمدحسن و فیروزی، ابراهیم .(1398). تحلیل زمانی- مکانی وقوع جرایم شهری اردبیل. دومین همایش ملی   آسیب­های اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی.

رحمت، محمدرضا .(1388). پیشگیری از جرم از طریق معماری و شهرسازی. چاپ اول، تهران: نشر میزان.

زنگی‌آبادی، علی و رحیمی نادر، حسین. (۱۳۸۹). تحلیل فضایی جرم در شهر کرج (با استفاده GIS). فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 40 (2)، 198-179.

شاهیوندی، احمد؛ رییسی واتانی، رضا؛ شیخی، حجت. (1388). تحلیلی بر توزیع فضایی جرائم در مناطق شهر اصفهان، مجله دانش انتظامی اصفهان، 11(45)، 182-153. 

شکویی، حسین .(1388). فلسفه‌های محیطی و مکتب‌های جغرافیایی. تهران: انتشارات مؤسسه‌ گیتاشناسی.

صفا، داوود و فولادی، حفیظ‌الله. (1395). مطالعۀ‌ کیفی علل و زمینه‌های سرقت از منازل و تأثیر آن بر  نظم و امنیت اجتماعی، مورد مطالعه: شهر قم. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 7(1)، 154-125.

عامری‌سیاهویی، حمیدرضا و رستم‌گورانی، ابراهیم. (1389). رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر میزان جرم در بندرعباس و نقش مدیران شهری و پلیس انتظامی در پیشگیری از آن. فصلنامه دانش انتظامی، 12(1)، 76-35.

کلانتری، محسن و جباری، محمدکاظم. (1392). آسیب‌شناسی کالبدی حوزه‌های تمرکز بزهکاری در محدوده‌ی منطقه 19 شهر تهران (مورد مطالعه: جرایم مربوط به سرقت به عنف و مواد مخدر). نشریه جغرافیا، 11(36)، 157-139.

گسن، ریموند .(1385). جرم‌شناسی نظری. ترجمه دکتر مهدی کی‌نیا، تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.

گیدنز، آنتونی. (1386). سیاست، جامعه‌شناسی و نظریۀ‌ اجتماعی. ترجمۀ‌ منوچهر صبوری، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.

مداح، مجید و خیرخواهان، ابراهیم. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم در بین مجرمان سرقت و مواد مخدر. فصلنامه پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 9(4)، 26-9.

مدیری، آتوسا. (1385). جرم، خشونت و احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر. فصلنامه رفاه اجتماعی، 5(22)، 29-11.

مرصوصی، نفیسه؛ صفرعلیزاده، اسماعیل و حسین‌زاده، رباب. (1393). نقش طراحی محیطی در پیشگیری از وقوع جرائم شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر اصفهان). دو فصلنامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 5(2)، 124-111.

موسوی، سیدیعقوب. (۱۳۷۸). تبیین نظری و جامعه‌شناختی جرایم شهری. مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، 143-144، 95-84.

یزدانی، محمدحسن؛ فیروزی، ابراهیم و پاشازاده، اصغر. (1396). بررسی وضعیت فضایی جرایم (سرقت) در شهر اردبیل با استفاده از نرم‌افزارهای CAST و Arc GIS. دفتر تحقیقات نیروی انتظامی استان اردبیل.

Bolino, M.C. & Turnley, W.H. (2013), Going the Extra Mile: Cultivating and Managing Employee Citizenship Behavior. Academy of Management Executive, 17, 60-71.

Byanlu, Y., & Mansourian, M. (2006). Relationship between population density and the amount and type of crime. Journal of Social Welfare, 6(22), 29-56.

Erdogan, S., Dereli. A., & Yalcin, M. (2011). Spatial Analysis of Five Crime Statistics in Turkey, FIG Working Week 2011 Bridging the Gap between Cultures Marrakech, Morocco.

Fareh, C.C., DeMoranville, C.W., & Smith, R.K. (2012). Citizenship Behavior, Journal of Service Marketing, 17, 357-378.

Geraham, M. C. (2010). Promoting Ethical Behavior and Citizenship Behaviors: The Influence of Corporate Ethical Values. Journal of Business Research, 59, 849–857.

Giddens, A. (1990), Sociology, Newyork: Polity Press.

Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in International Marketing, 20, 277-320.

Hillier, B., & Ozlem, S. (2010). high Resolution Analysis of Crime Patterns in Urban Street Networks: an initial statistical sketch from an ongoing study of a London borough, University College London, UK.

Kaldi, A.R. (2002), deviance, crime and prevention, Journal of Social Welfare, 3.

Luthans, F., Avolio, B.J., Avey, J.B., & Norman, S.M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance & Satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541-572.

Luthans, F., & Youssef, C.M. (2004). Human, Social & Now Positive psychological capital management: Investing in people for competitive Advantage. Organizational Dynamics, 33(2), 143-160.

McCollister, K. E., French, M. T., & Fang, H. (2010). the cost of crime to society: New crime-specific estimates for policy and program evaluation. drug nd Alcohol Dependence, 108, 98–109.

Podsakouf, E. (2016). Relationship of Citizenship Behavior with Emotional Intelligence. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2432–2435.

Short, J. R. (2006). urban theory, a Critical Assessment. New York: Rutledge.

Siebel, W., & Wehrheim, J. (2003). security and the urban public sphere. the german journal of urban studies, 42(2), 19-46.

UN- Habitat. (2009). planning sustainable cities: global report on human settlements, Nairobi.

UN-Habitat. (2008). State of the World’s Cities report 2008/9: Harmonious Cities (http://www.unhabitat .org.)

United Nations Center for Human Settlements (UNCHS). (2008). Cities in a Globalizing World, London: UK, Earthscan.