• فهرست مقالات مازندران

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نابودی آثار تاریخی آمل
        محمد علی کاظم بیگی
        آمل در استان مازندران (طبرستان) شهری قدیمی از دوران پیش از اسلاماست. در دوران اسلامی به عنوان مرکز عمدۀ سیاسی و فرهنگی در سواحلجنوبی دریای مازندران سابقه ای طولانی دارد. علی رغم یک چنین قدمت، شمارابنیه تاریخی در این شهر نسبتاً چشمگیر نیست. مقالۀ حاضر به علل نابودی بناها چکیده کامل
        آمل در استان مازندران (طبرستان) شهری قدیمی از دوران پیش از اسلاماست. در دوران اسلامی به عنوان مرکز عمدۀ سیاسی و فرهنگی در سواحلجنوبی دریای مازندران سابقه ای طولانی دارد. علی رغم یک چنین قدمت، شمارابنیه تاریخی در این شهر نسبتاً چشمگیر نیست. مقالۀ حاضر به علل نابودی بناهاو یادمان های تاریخی آمل، به ویژه آن دسته که در اوایل قرن بیستم میلادی نابودشدند، می پردازد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - تحول چشم‌انداز زیست و معیشت روستایی مازندران در دوره پهلوی اول
        مهرداد دیوسالار محمدحسین فرجیها محمد نورمحمدی نجف‌آبادی
        دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم‌انداز، می توان نقطه عطفی در جغرافیای تاریخی مازندران به شمار آورد. در این دوره تغییراتی اساسی در حوزه‌های مختلف چشم انداز جغرافیایی مازندران رخ داد. معیشت و مورفولوژی شهری دچار تحول شد، اصلاحات نوین در زمینه کشاورزی و صنعت رخ داد و زیس چکیده کامل
        دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم‌انداز، می توان نقطه عطفی در جغرافیای تاریخی مازندران به شمار آورد. در این دوره تغییراتی اساسی در حوزه‌های مختلف چشم انداز جغرافیایی مازندران رخ داد. معیشت و مورفولوژی شهری دچار تحول شد، اصلاحات نوین در زمینه کشاورزی و صنعت رخ داد و زیست و معیشت روستایی نیز تا حد بسیاری متحول گشت. تحول چشم‌انداز زیست و معیشت روستایی متأثر از عوامل گوناگونی بود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مدرن‌سازی کشاورزی، ایجاد راه‌آهن، صنعت و خاصّه شیلات و مهاجرت از روستا به روستا که تحت تأثیر عوامل مختلف صورت گرفت از مهم‌ترین مؤلفه‌های تغییر چشم‌انداز زیست و معیشت در دوره پهلوی اول بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - استراتژی مدیریت استعداد و تاثیر آن بر تعهد سازمانی کارکنان (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه مازندران)
        کاوه تیمورنژاد محبوبه علیجانپور
        زمینه و هدف: امروزه توسعه مدیریت استعداد یکی از مهمترین عوامل کسب و کار و از مولفه های کلیدی حفظ مزیت رقابتی پایدار در سازمان ها به شمار می رود. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر استراتژی مدیریت استعداد بر تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه مازندران انجام گرفته است. روش تحقیق: ر چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه توسعه مدیریت استعداد یکی از مهمترین عوامل کسب و کار و از مولفه های کلیدی حفظ مزیت رقابتی پایدار در سازمان ها به شمار می رود. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر استراتژی مدیریت استعداد بر تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه مازندران انجام گرفته است. روش تحقیق: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی است.جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان دارای مدرک دیپلم و بالاتر دانشگاه مازندران که تعداد آنها 540 نفر بوده و با استفاده از فرمول کوکران 225 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه مدیریت استعداد سوئیم(2009) و تعهد سازمانی آلن و می یر(1990) بود که روایی آن با استفاده از روایی صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شد. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، استراتژی مدیریت استعداد بر تعهد سازمانی تاثیرگذار هست. از میان ابعاد استراتژی مدیریت استعداد پاداش و قدردانی بیشترین تاثیر را بر تعهد سازمانی دارد. نتیجه گیری:با توجه به نتایج به دست آمده، لازم است مدیران سازمان ها با اجرای بهینه سیستم مدیریت استعداد در سازمانها سعی در جذب، استخدام و پرورش افراد ماهر و بااستعداد نموده و از این طریق موجب افزایش بهره وری سازمان شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - وضعیت سنجی برون سپاری در دستگاه های اجرایی استان مازندران
        فاضل زارعیان باغگاه سعید امامقلی زاده مهرداد متانی
        زمینه: پدیده برون‌سپاری امری جدید در امور سازمانی و نظام‌های اداری می‌باشد، لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص‌ها و وضعیت سنجی برون‌سپاری در دستگاه‌های اجرایی استان مازندران می‌باشد.روش: جامعه‌ی آماری بخش کیفی شامل خبرگان شامل روئسا، مدیران و ناظرین پروژه‌های برون‌سپاری دس چکیده کامل
        زمینه: پدیده برون‌سپاری امری جدید در امور سازمانی و نظام‌های اداری می‌باشد، لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص‌ها و وضعیت سنجی برون‌سپاری در دستگاه‌های اجرایی استان مازندران می‌باشد.روش: جامعه‌ی آماری بخش کیفی شامل خبرگان شامل روئسا، مدیران و ناظرین پروژه‌های برون‌سپاری دستگاه‌های اجرایی استان مازندران و جامعه‌ی آماری بخش کمی نیز شامل مدیران ارشد، مدیران میانی و دست‌اندارکاران و کارمندان دستگاه‌های اجرایی استان مازندران بود. تعداد افراد نمونه در بخش کیفی تعداد 11 نفر و در بخش کمی تعداد 228 نفر انتخاب شدند. به منظور تجزیه وتحلیل داده‌ها از تکنیک تحلیل محتوا، تکنیک دلفی و آزمون t تک نمونه‌ای در نرم افزار Spss استفاده شد. یافته‌ها: با توجه برای کلیه شاخص‌ها بجز شاخص‌های اتخاذ تدابیر لازم جهت برون‌سپاری در سازمان، انعطاف‌پذیری سازمان در زمینه نحوه ارائه خدمات برون‌سپاری، حفظ دانش فنی سازمان در برون‌سپاری، انتقال دانش جدید فنی از سازمان‌ها و شرکت‌های دیگر به سازمان طی برون‌سپاری و ایجاد ظرفیت بالا با برون‌سپاری خدمات، عدم تغییر میزان هزینه پرداختی شهروندان برای ارائه خدمات برون‌سپاری و شاخص بررسی مکان برون‌سپاری در قرارداد، در وضعیت مناسبی قرار دارند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان بیان داشت که دستگاه‌های اجرایی استان مازندران آمادگی لازم را از لحاظ انجام برون‌سپاری تا حدی زیادی دارا می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیلی بر ضرورت وجودی مقطع کارشناسی شهرسازی در ایران
        سید حسین بحرینی الهام فلاح منشادی
        با توجه به ماهیت بین‌رشته‌ای شهرسازی یکی از سوالات کلیدی در آموزش شهرسازی ضرورت وجود یا عدم وجود مقطع کارشناسی در شهرسازی است؟ دیدگاه‌های موافق و مخالف زیادی در این ارتباط وجود دارد. در حالیکه بعضی از مقطع کارشناسی-ارشد حمایت می‌کنند، عده‌ای با توجه ‌به عملکرد خوب فارغ‌ چکیده کامل
        با توجه به ماهیت بین‌رشته‌ای شهرسازی یکی از سوالات کلیدی در آموزش شهرسازی ضرورت وجود یا عدم وجود مقطع کارشناسی در شهرسازی است؟ دیدگاه‌های موافق و مخالف زیادی در این ارتباط وجود دارد. در حالیکه بعضی از مقطع کارشناسی-ارشد حمایت می‌کنند، عده‌ای با توجه ‌به عملکرد خوب فارغ‌التحصیلان کارشناسی شهرسازی، ضرورت انتخاب رشته شهرسازی از 18-19 سالگی و مشکلات مالی دانشگاهها بر ضرورت وجودی مقطع کارشناسی تاکید دارند. در این مقاله این سوال را در ارتباط با شرایط ایران مورد بحث قرار گرفته و از روش تحقیق آمیخته (پرسشنامه و مصاحبه) برای پاسخ استفاده شده‌است. مجموعاً 187 پرسشنامه توسط سه گروه دانش‌آموختگان کارشناسی شهرسازی، اساتید رشته و کارفرمایان (مدیران شهرسازی) تکمیل شده‌است. همچنین 12 مصاحبه ساختاریافته با استادان و حرفه‌مندان مطرح در حوزه شهرسازی انجام شده‌است. نتایج حاصل از مقاله نشان می‌دهد که اکثریت پرسش‌شوندگان و مصاحبه‌شوندگان از وجود این دوره رضایت داشته و آن را برای کشور ضروری می‌دانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - دریای مازندران در عرصه سیاست جهانی رژیم حقوقی، منافع ملی، امنیت عمومی
        میرطیب موسوی
        در ابتدا باید درباره نام این دریا بحث نمود که چرا ایرانی ها آن را ریای مازندران و گاهی خزر م ینامند؟ در نقشه کشورهای عرب بحر قزوین Caspian sea اطلاق میک‌نند. آیا برابر قواعد و ضوابط حقوق بی نالملل خزر دریا یا دریاچه است؟ سابقه بهر هبرداری آن قبل و بعد از انقلاب 1917 شور چکیده کامل
        در ابتدا باید درباره نام این دریا بحث نمود که چرا ایرانی ها آن را ریای مازندران و گاهی خزر م ینامند؟ در نقشه کشورهای عرب بحر قزوین Caspian sea اطلاق میک‌نند. آیا برابر قواعد و ضوابط حقوق بی نالملل خزر دریا یا دریاچه است؟ سابقه بهر هبرداری آن قبل و بعد از انقلاب 1917 شوروی چگونهبوده و چرا بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی موقعیت ژئوپلیتیک منطقه مورد توجه سیاست جهانی قرار گرفتهاست؟ اهمیت منابع طبیعی غذایی دریا، وضعیت حمل و نقل، بنادر و تأثیر آنها بر جوامع و ساکنین اطراف دریاچیست؟ و مه متر آنکه میزان نفت و گاز ساحلی، زیر بستر دریا و موقعیت منابع و چگونگی تقسیم منابع سوختفسیلی بین کشورهای محاط از مسایل مهم جهانی بوده و تقسیم منابع فسیلی یا رژیم حقوقی و را ههای انتقالمنابع ب هبنادر و بازارهای مصرف بی نالمللی کیی از مؤلف ههای مهم استراتژیک کشورهای حاشیه دریا، دول تهایمؤثر منطق های و قدر تهای جهانی است. مواضع دول تهای ایران، روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان درمورد تقسیم منابع کف دریا و رژیم حقوقی و همی نطور نقش فدراسیون روسیه، تر یکه و سیاست اتحادیه اروپا وایالا تمتحده امر کیا در انتخاب مسیر، لول هگذاری و انتقال نفت و گاز از مسایل بح ثبرانگیز دو دهه اخیر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - برآورد و عوامل تعیین کننده تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی: یک مطالعه موردی برای استان مازندران
        سعید راسخی سیده راهبه حسینی طالعی
        بکارگیری روش های برآورد ارزش کیفیت آب آشامیدنی، جهت انجام برنامه ریزی های اقتصادی و حرکت به سمت توسعه یافتگی ضروری به نظر می رسد. مقاله حاضر، تمایل به پرداخت خانوارهای چهار شهر منتخب استان مازندران برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی برآورد کرده است. برای این منظور تعداد 1300 چکیده کامل
        بکارگیری روش های برآورد ارزش کیفیت آب آشامیدنی، جهت انجام برنامه ریزی های اقتصادی و حرکت به سمت توسعه یافتگی ضروری به نظر می رسد. مقاله حاضر، تمایل به پرداخت خانوارهای چهار شهر منتخب استان مازندران برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی برآورد کرده است. برای این منظور تعداد 1300 پرسشنامه در میان خانوارهای شهری استان توزیع شده و ضمن سئوال از خانوارها برای بیان ترجیحات آنان درباره کیفیت آب آشامیدنی، تمایل به پرداخت آنان برای بازه مشخص (انتهای بسته) و یا از یک طرف باز (اتنهای باز) برآورد شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد تمایل به پرداخت برای بهبود آب آشامیدنی از دو روش انتهای باز و بسته دو گانه به ترتیب حدود 3771 و 3312 تومان ماهانه برای هر خانوار می باشد. همچنین تمایل به پرداخت این خانوارها به ازای هر مترمکعب آب آشامیدنی مصرفی حدود 155-137 تومان برآورد شده است. همچنین مطالعه حاضر با بکارگیری مدل های اقتصاد سنجی، عوامل موثر بر تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی را برآورد کرده است. بر اساس نتایج بدست آمده، متغیرهای تعداد اعضای خانوار، درآمد، تعداد افراد تحصیلکرده در خانه و وضعیت تاهل بر تمایل به پرداخت (انتهای باز) موثرند. همچنین، عوامل موثر بر این تمایل به پرداخت (انتهای بسته) شامل سطح تحصیلات، نظر خانوارها در ارتباط با کیفیت آب آشامیدنی و نگرانی خانوارها از کیفیت آب آشامیدنی می باشد. برای بررسی بیشتر، مطالعه مستقلی برای مرکز استان(شهرستان ساری) انجام شده است که نشان می دهد متغیرهای درآمد، میزان تحصیلات، نظر خانوار درباره کیفیت آب آشامیدنی و وضعیت تاهل اثر معنادار بر تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی خانوارهای ساروی دارد. در مجموع، اگرچه تفاوت چندانی در میانگین تمایل به پرداخت از دو روش مذکور مشاهده نمی شود. ولی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت از این دو روش متفاوت می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - طبقه بندی شدت خشکسالی هیدرولوژیکی با شاخص SMMD30 (مطالعه موردی: رودخانه های با رژیم جریان برفی یخچالی استان مازندران)
        میرامید هادیانی
        در شمال ایران، وقوع خشکسالی ها نسبت به ترسالی ها در استان مازندران از فراوانی بیشتری برخوردار بوده ولی هیچ روند خاص اقلیمی مبنی بر کاهش بارندگی در سال های منتهی به دهه های اخیر در منطقه مشاهده نشده است. از نظر الگوی مکانی نیز وقوع خشکسالی ها و ترسالی ها از نظم خاص چکیده کامل
        در شمال ایران، وقوع خشکسالی ها نسبت به ترسالی ها در استان مازندران از فراوانی بیشتری برخوردار بوده ولی هیچ روند خاص اقلیمی مبنی بر کاهش بارندگی در سال های منتهی به دهه های اخیر در منطقه مشاهده نشده است. از نظر الگوی مکانی نیز وقوع خشکسالی ها و ترسالی ها از نظم خاصی تبعیت نکرده و در بین مناطق مختلف استان، غالبا از هم زمانی و هماهنگی خاصی برخوردار نمی باشند. در این تحقیق شدت خشکسالی های هیدرولوژیک رودخانه های با رژیم جریان برفی یخچالی استان مازندران، به روش تئوری توالی و با شاخص استاندارد متوسط جریان کمینه 30 روزه، مورد مطالعه و طبقه بندی (ضعیف، شدید و خیلی شدید) قرار گرفت. مستقل بودن رفتار هیدرولوژیک رودخانه ها به خصوص در برابر خشکسالی، تفاوت های پستی و بلندی و خصوصیات فیزیکی حوزه های آبخیز، مستقل بودن حد آستانه دبی کمینه در شرایط خشکسالی و در نهایت تفاوت میکروکلیماهای موجود سبب شد که این شاخص حتی در فصول مختلف سال، متفاوت باشد. شاخص شدت خیلی شدید در فصل پاییز رودخانه چالوس 1/486- و همین شاخص برای رودخانه چشمه کیله با رژیم جریان مشابه برابر 0/743 بوده و در عین حال در تحلیل منطقه ای می توان شاخص طبقه بندی شدت خیلی شدید خشکسالی هیدرولوژیک را در رژیم جریان برفی یخچالی در فصل پاییز 1/385- بیان نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی کارآیی اکیپ‌های قطع درختان جنگلی با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها در غرب استان مازندران
        مرتضی معدنی پور کرمانشاهی لیلا کرمعلی
        کارآیی گروه های اره موتوری در قطع درختان جنگلی در برخی گروه های بهره بردار به دلایل مختلف کمتر از حد انتظار است که ضرورت توجه به ارتقای عملکرد این گروه ها را گوشزد می کند. نخستین گام برای بهبود عملکرد گروه های بهره بردار ارزیابی وضع موجود آنها است. در این پژوهش تعداد 12 چکیده کامل
        کارآیی گروه های اره موتوری در قطع درختان جنگلی در برخی گروه های بهره بردار به دلایل مختلف کمتر از حد انتظار است که ضرورت توجه به ارتقای عملکرد این گروه ها را گوشزد می کند. نخستین گام برای بهبود عملکرد گروه های بهره بردار ارزیابی وضع موجود آنها است. در این پژوهش تعداد 12 گروه در هر یک از گروه های قطع دو و سه نفره بهره بردار (در مجموع 24 گروه) به صورت تصادفی از گروه های قطع جنگل های غرب مازندران انتخاب شدند. مشخصه های تعداد افراد هر گروه (زمان کار پرسنل)، هزینه سیستم، ساعت کار اره موتوری و حجم چوب قطع شده برای سه روزِ کاری هر یک از گروه های قطع بهره بردار جمع آوری گردید. نمودارهای تعداد درختان قطع شده، حجم درختان قطع شده، هزینه سیستم، زمان کار پرسنل و زمان کار اره موتوری در گروه های دو و سه نفره ترسیم گردید. با استفاده از نرم افزار GAMS، اکیپ های مختلف بهره برداری مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این بررسی مشخصه های تعداد اکیپ بهره بردار، هزینه سیستم و ساعت کار اره موتوری به عنوان متغیرهای ورودی و مشخصه حجم چوب تولیدی به عنوان متغیر خروجی تعیین شدند. با روش تحلیل پوششی داده ها، اکیپ های دو و سه نفره به تفکیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که با اطمینان 95 درصد اختلاف معنی دار بین گروه های مختلف بهره بردار در اکیپ های دو و سه نفره وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون t مستقل نشان داد که اختلاف معنی دار بین مقادیر میانگین متغیرها در اکیپ های دو و سه نفره وجود دارد. نتایج تحلیل پوششی داده ها نشان داد میانگین کارآیی های مدیریتی، تکنیکی و قیاسی به ترتیب شامل 9215/0، 8016/0 و 8671/0 می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - رسانه های اجتماعی مازندران و سرمایه های اجتماعی و فرهنگی
        داود دعاگویان شهریار ساجدی رئیسی علی رحمانی فیروزجاه ماجده قلی پور
        زمینه و هدف: رسانه های اجتماعی نقش مهمی در تحکیم روابط و وحدت نمادین جامعه دارد. گسترش شبکه های اجتماعی بر پایه نظریه های ارتباطات، تغییرات زیادی در رفتار و ذهنیت مردم بوجود آورده و این تحقیق بر آن است که نقش رسانه های استان مازندران را در ارتقاء سرمایه اجتماعی و فرهنگی چکیده کامل
        زمینه و هدف: رسانه های اجتماعی نقش مهمی در تحکیم روابط و وحدت نمادین جامعه دارد. گسترش شبکه های اجتماعی بر پایه نظریه های ارتباطات، تغییرات زیادی در رفتار و ذهنیت مردم بوجود آورده و این تحقیق بر آن است که نقش رسانه های استان مازندران را در ارتقاء سرمایه اجتماعی و فرهنگی بررسی نماید.روش : روش این تحقیق کاربردی و از نظر شیوه اجرا روش آمیخته است. در بخش کیفی با اجرا مصاحبه های نیمه ساختار یافته ، نقش این رسانه های در تولید سرمایه های اجتماعی و فرهنگی اخذ و سپس در روش کمی مورد ارزیابی قرار گیرد. جامعه آماری بخش کیفی نخبگان و بخش کمی کارشناسان حوزه سرمایه اجتماعی هستند که با شیوه نمونه گیری احتمالی انتخاب شدند.داده های کیفی با استفاده از کد گذاری و داده های کمی با استفاده از تحلیل های آماری مورد آزمون قرار گرفتند.نتایج تحقیق: نتایج نشان می دهد که نقش رسانه های اجتماعی مازندران در تولید سرمایه اجتماعی و فرهنگی نقش داشته است که عبارتند از همکاری‌های و گفتمان دوجانبه،- انتقاد از نحوه عملکرد مسئولین برگزاری جلسات مشترک (کلاب هاوس) - برقراری ارتباط آنلاین بین گروهها - تعامل بین سازمان‌های مردم نهاد، افزایش سواد رسانه‌ای - افزایش آگاهی‌های عمومی - تولید محتوای رسانه-اقناع پیام رسانی به دیگران، دادن اطلاعات صحیح به مخاطبان- متناسب بودن پیام‌ها با نیازهای مخاطبان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - رسانه ‏های اجتماعی مازندران و سرمایه‏ های اجتماعی و فرهنگی
        شهریار ساجدی رئیسی داود دعاگویان علی رحمانی فیروزجایی ماجده قلی پور
        امروزه رسانه های اجتماعی نقش مهمی در تحکیم روابط اجتماعی و وحدت نمادین جامعه داشته و به یک نوع سبک زندگی در بین جوانان تبدیل شده است. گسترش و نفوذ شبکه های اجتماعی بر پایه نظریه های کلمن، پاتنام، فوکویاما و بوردیو، تغییرات زیادی را در رفتار و ذهنیت مردم بوجود آورده و ای چکیده کامل
        امروزه رسانه های اجتماعی نقش مهمی در تحکیم روابط اجتماعی و وحدت نمادین جامعه داشته و به یک نوع سبک زندگی در بین جوانان تبدیل شده است. گسترش و نفوذ شبکه های اجتماعی بر پایه نظریه های کلمن، پاتنام، فوکویاما و بوردیو، تغییرات زیادی را در رفتار و ذهنیت مردم بوجود آورده و این تحقیق بر آن است که نقش رسانه های اجتماعی استان مازندران را در ارتقاء سرمایه اجتماعی و فرهنگی این استان مورد بررسی قرار دهد.. روش این تحقیق از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر شیوه اجرا یک روش آمیخته (کیفی و کمی) است. ابتدا در بخش کیفی تلاش شده است که با اجرا مصاحبه های نیمه ساختار یافته، نقش این رسانه های در فرایند تولید سرمایه های اجتماعی و فرهنگی اخذ و سپس با بهره گیری از روش کمی، دیدگاه ها مورد ارزیابی قرار گیرد. جامعه آماری بخش کیفی نخبگان و بخش کمی کارشناسان حوزه سرمایه اجتماعی و رسانه ها هستند که با شیوه نمونه گیری احتمالی انتخاب شدند.داده های کیفی با استفاده از کد گذاری و داده های کمی با استفاده از تحلیل های آماری مورد بررسی و آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که بیشترین نقش رسانه های اجتماعی مازندران در شکل گیری تعاملات بین کاربران 1- در موضوع تعامل فردی: اشتراک‌گذاری مطالب ارزشی، - همکاری‌های و گفتمان دوجانبه، - انتقاد و ارزیابی از نحوه عملکرد دیگران به ویژه مسئولین و وادار کردن مسئولین به پاسخگویی مسئولین و تبادل اطلاعات آنلاین است. 2- در موضوع تعامل اجتماعی: برگزاری جلسات مشترک (کلاب هاوس) - برقراری ارتباط آنلاین بین گروه ها و اقشار اجتماعی - تعامل بین سازمان‌های مردم نهاد. 3- تعامل برای آموزش همگانی: افزایش سواد رسانه‌ای - افزایش آگاهی‌های عمومی از قوانین - شناساندن جرایم و مجازات‌های آن - مطرح شدن تکالیف و حقوق شهروندان - ایجاد نگرش و جلب مشارکت مردمی و فعالیت‌های سازمان‌های مردم نهاد. 4- تعامل برای تولید رسانه: کیفیت برنامه‌های رسانه‌ای و تولید تبلیغات. 5- تعامل برای اقناع پیام رسانی به دیگران: دادن اطلاعات صحیح به مخاطبان- عدم اغراق‌گویی و متناسب بودن پیام‌ها با نیازهای مخاطبان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی (مطالعه موردی هتلهای استان مازندران )
        علی جیرسرایی مرتضی دوستی پاشا سید حسین علوی فرشاد امامی
        هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی در استان مازندران می باشد.. روش تحقیق در این پژوهش کیفی در حوزه پارادایم (الگواره) استقرایی می باشد و از مصاحبه نیمه ساختاریافته ‌شده است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید دانشگاهی چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل وفاداری مشتری در صنعت هتلداری با رویکرد برنامه ریزی گردشگری ورزشی در استان مازندران می باشد.. روش تحقیق در این پژوهش کیفی در حوزه پارادایم (الگواره) استقرایی می باشد و از مصاحبه نیمه ساختاریافته ‌شده است. جامعه آماری شامل کلیه اساتید دانشگاهی حوزه ورزش و مدیریت ورزشی که مطالعاتی در این زمینه داشته اند. نمونه‌گیری با استفاده ازروش نظری وروش قضاوتی هدفمند انجام و تا رسیدن به اشباع نظری دنبال شد که در مجموع 38 نفر از متخصصان را شامل می شود. نتایج بخش کیفی نشان داد که وفاداری مشتریان در صنعت هتلداری شامل 48 مفهوم و 5 بعد (مهمانوازی، خدمات، کیفیت محصول، تسهیلات، اعتماد) را شامل می شود. هم چنین نتایج حاکی از آنست ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ وﻓﺎداری ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن در صنعت هتلداری با رویکرد ورزشی ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ به مشتریان اراﺋﻪ گرددﮐﻤﮏ می ﮐﻨﺪ و ﻣﻨﺠﺮ می شود ﮐﻪ این صنعت ﺗﻼﺷﻬﺎی ﺧﻮد را ﺑﺮ روی آن دﺳﺘﻪ ازﺧﺪﻣﺎت و ﺗﺴﻬﯿﻼﺗﯽ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﻈﺮ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺑﺮﺗﺮی ﺑﺮﺧﻮردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - بررسی حضور عوامل قارچی در بخش های مختلف مراکز جوجه کشی واقع در استان مازندران
        هانیه طاهری عقیل شریف زاده قاسم اکبری حسین بوژمهرانی
        جوجه کشی های مدرن امروزه نقش مهمی در گسترش صنعت طیور ایفا می کنند.ورود تعداد زیاد تخم های واحدهای مختلف به جوجه کشی ها استعداد آلودگیاین مراکز به انواع میکروارگانیسم ها به ویژه عوامل قارچی و باکتریایی را افزایشمی دهد. تشخیص آلودگی های میکروبی و به دنبال آن مقابله با این چکیده کامل
        جوجه کشی های مدرن امروزه نقش مهمی در گسترش صنعت طیور ایفا می کنند.ورود تعداد زیاد تخم های واحدهای مختلف به جوجه کشی ها استعداد آلودگیاین مراکز به انواع میکروارگانیسم ها به ویژه عوامل قارچی و باکتریایی را افزایشمی دهد. تشخیص آلودگی های میکروبی و به دنبال آن مقابله با این دست ازآلودگی ها می تواند منجر به کاهش بروز بیماری در جوجه های یکروزه وجلوگیری از ضرر اقتصادی شود. این مطالعه با هدف بررسی میزان و نوعآلودگی قارچی قسمت های مختلف واحد های جوجه کشی استان مازندران انجامگردید. نمونه برداری با روش پلیت گذاری و با استفاده از محیط سابورو دکستروز7 روز - 30 به مدت 14 ˚C آگار حاوی کلرامفنیکل انجام شد. پلیت ها در دمایقرارگرفتند و سپس نوع و تعداد کلنی قارچ ها مشخص و ثبت گردید. قارچ هایجدا شده در این مطالعه شامل 7 جنس: آسپرژیلوس (87/8%) ,موکور (4/3%), پنی سیلیوم (3/5%), رایزوپوس (1/6%), فوزاریوم (1/4%), آلترناریا (0/7%), کلادوسپوریوم (0/7%) بودند . آسپرژیلوس شایعترین جنس قارچی و آسپرژیلوس فلاووس با تعداد 15361 کلنی (71/4%) شایعترین گونه قارچی جدا شده از سیستم های جوجه کشی بود. در مجموع سالن هچر و ستر آلوده ترینبخش های جوجه کشی بودند. با توجه به آلودگی زیاد مراکز جوجه کشی به انواعقارچ ها به ویژه گونه های آسپرژیلوس تلاش برای تشخیص این آلودگی ها وحذف یا پیشگیری از آنها امری ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - شناسایی مولکولی سویه های وحشی ویروس برونشیت عفونی طیور در گله های گوشتی واکسینه استان مازندران
        سید مصطفی آقاجانی میر نریمان شیخی هادی حق بین نظرپاک غلامرضا غلامرضا نیکبخت بروجنی
        بیماری برونشیت عفونی یکی از معضلات مهم صنعت پرورش طیور گوشتی در دنیا است و مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی و شناسایی مداوم تغییرات ژنتیکی در میان ویروس‌های شایع در مزارع پرورشی نقش مهمی در کنترل، پیشگیری و طراحی واکسن‌های موثر بر علیه بیماری دارد. در تحقیق حاضر مزارع طیور گ چکیده کامل
        بیماری برونشیت عفونی یکی از معضلات مهم صنعت پرورش طیور گوشتی در دنیا است و مطالعات اپیدمیولوژی مولکولی و شناسایی مداوم تغییرات ژنتیکی در میان ویروس‌های شایع در مزارع پرورشی نقش مهمی در کنترل، پیشگیری و طراحی واکسن‌های موثر بر علیه بیماری دارد. در تحقیق حاضر مزارع طیور گوشتی مشکوک به بیماری برونشیت عفونی در استان مازندران مورد آزمایش قرار گرفتند. بدین منظور، نمونه‌های سواب نای از 28 گله جوجه گوشتی با علائم تنفسی و تلفات 15 تا 25 درصدی در سال 1396 جمع آوری شدند. برای تشخیص ویروس از روش واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز برای افزوده سازی ژن رپلیکاز با پرایمرهای اختصاصی ژن استفاده شد. سویه مرجع سویه H120 واکسن برونشیت بود. برای تفکیک سویه‌های وحشی از سویه‌های واکسینال از روش توالی یابی مستقیم استفاده شد. در آزمون مقدماتی (افزوده سازی)، در 82 درصد (28/23) از مزارعی که مشکوک به عفونت ویروس برونشیت بودند حضور ویروس برونشیت عفونی تشخیص داده شد. بررسی تعیین توالی مشخص کرد که 5 سویه وحشی در مزارع آلوده (19 مزرعه) وجود دارند. این موضوع نشانده ی تنوع بالایی در جمعیت مورد مطالعه است. نتایج این مطالعه نشان داد که ظهور سویه‌های جدید ویروس برونشیت عفونی در طیور گوشتی استان مازندران می تواند با شرایط پرورشی از جمله تراکم بالا و واکسیناسیون متنوع و مکرر مرتبط باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - تغییرات دانه‎بندی رسوبات معلق رودخانه در اثر برداشت شن و ماسه (مطالعه موردی: رودخانه واز)
        سیّدحمیدرضا صادقی سودابه قره‌محمودلی
        تعیین صحیح و پیش‌بینی رسوبات حمل شده به‌وسیله جریان رودخانه‌ای در پروژه‌های مدیریت منابع آب، برنامه‌ریزی و کاهش سیل و پایداری محیط‌زیست بسیار مهم می‌باشد. تجزیه و تحلیل‌های اندازه ذرات می‌‌تواند اطلاعات مهمی‌ در مورد منشاء رسوبات، تاریخچه حمل و نقل و شرایط رسوب‌گذاری آن چکیده کامل
        تعیین صحیح و پیش‌بینی رسوبات حمل شده به‌وسیله جریان رودخانه‌ای در پروژه‌های مدیریت منابع آب، برنامه‌ریزی و کاهش سیل و پایداری محیط‌زیست بسیار مهم می‌باشد. تجزیه و تحلیل‌های اندازه ذرات می‌‌تواند اطلاعات مهمی‌ در مورد منشاء رسوبات، تاریخچه حمل و نقل و شرایط رسوب‌گذاری آن‌ها ارائه دهد. حال آن‌که این مهم تاکنون در ایران کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر در رودخانه واز در استان مازندران با هدف بررسی برداشت شن و ماسه بر تغییرات دانه‎بندی رسوبات معلق در بالادست و پایین‌دست محل برداشت شن و ماسه انجام گرفت. برای این منظور، نمونه‌برداری از بالادست و پایین‌دست محل برداشت طی یک دورۀ یک‌ساله به‌صورت ماهانه از بهمن 1390 تا دی ماه 1391 انجام پذیرفت. به‌منظور دانه‌بندی رسوبات معلق از دستگاه Master Sizer و برای استخراج مؤلفه‌های میانگین، جورشدگی، چولگی و کشیدگی از نرم‌افزار GRADISTAT استفاده شد. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که دامنۀ تغییرات 10D از 34/0 تا 12/1 میکرون، 50D از 24/3 تا 41/13 میکرون و همچنین 90D از 12/14 تا 74/90 میکرون و میانگین اندازه ذرات نیز در دامنۀ بین 19/3 تا 45/11 میکرون متغیر بوده است. همچنین دامنه تغییرات جورشدگی، چولگی و کشیدگی به‌ترتیب از 11/3 تا 38/6، 13/0- تا 32/0- و 88/0 تا 29/1 میکرون اندازه‌گیری شد. عدم استمرار فعالیت و فاصله محل‌های نمونه‌برداری از معادن مورد مطالعه را می‌توان به‌عنوان دلایل عمده عدم وجود اثر معنی‌دار معادن برداشت شن و ماسه بر ویژگی‌های دانه‌بندی رسوبات معلق در رودخانه‌ واز معرفی نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - مدیریت راهبردی توسعه پایدار گردشگری در مناطق ساحلی با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران)
        زهرا صمدی طاری جعفر نوری رضا ارجمندی
        زمینه و هدف: در سالهای اخیر روند توسعه گردشگری در سواحل استان مازندران، بدون توجه به برنامه ریزی اصولی و ظرفیت توان منطقه، موجبات اثرات نامطلوب زیست محیطی و تخریب ساحل را فراهم آورده است، از این رو هدف پژوهش حاضر ساماندهی فعالیت های گردشگری ساحلی در استان مازندران با ار چکیده کامل
        زمینه و هدف: در سالهای اخیر روند توسعه گردشگری در سواحل استان مازندران، بدون توجه به برنامه ریزی اصولی و ظرفیت توان منطقه، موجبات اثرات نامطلوب زیست محیطی و تخریب ساحل را فراهم آورده است، از این رو هدف پژوهش حاضر ساماندهی فعالیت های گردشگری ساحلی در استان مازندران با ارائه یک برنامه راهبردی و اصولی و متناسب با شرایط منطقه می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر در سه مرحله صورت پذیرفته است. مرحله اول شامل تهیه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی(IFE) و خارجی (EFE) می باشد. در مرحله دوم با تهیه ماتریس فرصت‌ها، تهدیدات، قوت ها و ضعف‌ها (SWOT)، راهبردهای متناسب با عوامل ارائه گردید. در مرحله سوم نیز با تهیه ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی(QSPM)، راهبردها ارزیابی و راهبردهای برتر انتخاب شد. یافته ها: در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی، بیشترین امتیاز وزن‌دار به انجام پرژه های شناخت وضعیت منطقه و در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی به مجاورت و نزدیکی به کلان شهر تهران اختصاص یافته است. بر اساس نتایج، 25 راهبرد از تجزیه و تحلیل عوامل داخلی و خارجی مدیریت راهبردی مناطق گردشگری ساحلی استان مازندران بدست آمد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزیابی راهبردها حاکی از آن است که اولین قدم در راستای اهداف مدیریت راهبردی مناطق گردشگری ساحلی، راهبرد SO3 با عنوان هدایت توسعه گردشگری ساحلی در منطقه بر اساس استقرار مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی می باشد. راهبردهایWT1 (اصلاح سیاست های توسعه گردشگری بر اساس مطالعات استراتژیک)و WT2 (بکارگیری مکانیزم های مدیریت زیست محیطی شامل ارزیابی زیست محیطی استراتژیک (SEA) نیز به ترتیب در اولویت دوم و سوم قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - اثر تغییر اقلیم بر کاربری اراضی و عملکرد بخش کشاورزی استان مازندران
        علیرضا کیخا احمد خانلری احمد علی کیخا محمود صبوحی
        زمینه و هدف: تغییر اقلیم معضل امروز و بحران فردا است. در این تحقیق اثر تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات منتخب و کاربری اراضی در چهار ناحیه از استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور ابتدا روند تغییرات سری زمانی متغیرهای دما و بارش طی سال های 1390- چکیده کامل
        زمینه و هدف: تغییر اقلیم معضل امروز و بحران فردا است. در این تحقیق اثر تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات منتخب و کاربری اراضی در چهار ناحیه از استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور ابتدا روند تغییرات سری زمانی متغیرهای دما و بارش طی سال های 1390-1360 مورد مطالعه قرارگرفت. هم چنین با استفاده از تحلیل های رگرسیونی اثر متغیرهای متوسط دمای سالانه و بارش سالانه به عنوان شاخص های تغییر اقلیم بر عملکرد و سطح زیرکشت محصولات گندم، جو و برنج در سال های زراعی 1390-1360 مورد بررسی واقع گردید. در مرحله بعد با استفاده از نتایج تحلیل رگرسیونی و لحاظ نمودن آن ها در مدل برنامه ریزی ریاضی مثبتPMP، اثر سناریوی 1 درجه افزایش دما و 1 میلی متر کاهش بارش بر کاربری اراضی و عملکرد محصولات کشاورزی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل های رگرسیونی نشان داد که دمای هوا روند افزایشی محسوس و بارش روند کاهشی تقریباً محسوسی داشته، و تغییر اقلیم اثر معنی داری بر عملکرد برنج، گندم و جو دارد. نتایج تحلیل های مدل PMP مشخص کرد که کاربری در جهت افزایش کشت اراضی برنج و جو تغییر یافت. بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که اثر تغییر اقلیم بر همه محصولات الزاماً منفی نیست و لذا می توان به جنبه های مثبت تغییر اقلیم نیز توجه داشت و از آن در جهت بهره برداری بهینه از منابع و امکانات منطقه استفاده کرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - ارزیابی میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر
        وحید حیدر نتاج فریال احمدی
        زمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأ چکیده کامل
        زمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در طراحی باغ چهلستون بهشر دست یابد.روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی در سه مرحله تعیین، تبیین و تدقیق استفاده شده است. پس از جمع آوری و برداشت اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای، تفسیر اطلاعات و تبیین انگاره های مشترک در باغ ایرانی انجام شد. در گام بعدی انگاره های به دست آمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتی (باغ چهلستون بهشهر) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و میزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتی با اصول طراحی باغ ایرانی ارائه گردیده است. در نهایت میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر از طریق ارزیابی عناصر ساختاری محدوده مطالعاتی ارایه شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که فرم های مستطیل شکل، الگوی اصلی شکل دهنده منظر باغ چهلستون است. همچنین الگوی شکل دهنده فضاهای سبز (اعم از درخت کاری، گلکاری، چمن و ...) به صورت توده ای پیوسته و مستطیل شکل در کرت های اطراف و نواری ممتد در اطراف راه های اصلی، نشان از اهمیت دید کنترل شده از بیرون به سمت بنا در این نوع مناظر دارد.بحث و نتیجه گیری: استفاده از آب در مغایرت با رطوبت بالای محیط، طراحی در جهت شیب با مداخله در شکل زمین (پلکانی کردن زمین)، عدم تناسب کامل با معماری بومی به واسطه الگوبرداری از باغ ایرانی مناطق کویری، تأمین آب از مکانی دیگر و استفاده از درختان و گل های غیر بومی (درختان همیشه سبز) در محور اصلی باغ در محدوده مطالعاتی نشان می دهد بهره گیری از الگوی باغ ایرانی در توسعه باغ بر بهره گیری از معیارهای طراحی اکولوژیک برای طراحان در اولویت بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه شهری و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه با استفاده از مدل‌های اکولوژیکی، ارزش اطلاعات و همبستگی (نمونه موردی: استان مازندران)
        عیسی جوکار سرهنگی محمدعلی زنگنه اسدی
        زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی ت چکیده کامل
        زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی توسعه شهری، ارزش اطلاعات و همبستگی می باشد. روش بررسی: برای این منظور عوامل اکولوژیکی موثر در تعیین پهنه های مناسب برای توسعه شهری به صورت لایه های اطلاعاتی در محیط ArcGIS تهیه شد. برای تعیین حدود طبقات هر یک از عوامل از مدل اکولوژیکی توسعه شهری استفاده گردید. اما محاسبه وزن طبقات هر عامل با بکارگیری مدل ارزش اطلاعات و از طریق مقایسه مساحت سطوح شهری در پهنه ی هر عامل و مساحت آن در کل منطقه انجام شده است. همچنین وزن عوامل موثر در پهنه بندی با استفاده از مدل همبستگی به دست آمد. سپس با اعمال وزن های مناسب برای هر لایه و اجرای مدل های مذکور نقشه پهنه بندی منطقه به دست آمد. یافته ها: نتایج بیان گر این مطلب است که طبقات ارتفاعی 400-0 و 1800-1200 متر، شیب 6-0 درجه، جهت دامنه شمالی، رسوبات آبرفتی کواترنر، بارش کم تر از 500 و بیش تر از 800 میلی متر، رطوبت کم تر از 60 درصد، خاک نیمه تحول یافته با تراکم پوشش گیاهی 60-30 درصد برای توسعه شهری تناسب بیش تری دارند. بحث و نتیجه گیری: عوامل خاک، جنس، ارتفاع، شیب، پوشش گیاهی، رطوبت، بارش و جهت دامنه به ترتیب بیش ترین نقش را در مکان گزینی شهرها و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه دارند. همچنین ارزیابی مدل ها نشان داد که مدل ارزش اطلاعات از میزان دقت بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - امکان سنجی آب دریای خزر برای کشت یونجه‌های یک‌ساله (Medicago spp.) در مناطق جلگه‌ای مازندران
        رضا تمرتاش زهرا زمانی محمدرضا طاطیان محمدرضا ریاحی
        زمینه و هدف: استفاده از آب دریا برای تولید محصول یکی از راه های مبارزه با کم آبی است. جهت استفاده از آب دریا باید گونه های شور پسند را بر اساس شرایط موجود انتخاب نمود. گونه هایی که قادر به رشد و نمو در شرایط شور بوده و عملکرد مطلوبی داشته باشند. هدف از این پژوهش مقایسه چکیده کامل
        زمینه و هدف: استفاده از آب دریا برای تولید محصول یکی از راه های مبارزه با کم آبی است. جهت استفاده از آب دریا باید گونه های شور پسند را بر اساس شرایط موجود انتخاب نمود. گونه هایی که قادر به رشد و نمو در شرایط شور بوده و عملکرد مطلوبی داشته باشند. هدف از این پژوهش مقایسه عملکرد گونه های شورپسند با آب دریا بوده تا گیاهانی که دارای عملکرد علوفه ای بالا و سازگار با محیط را دارند، جهت کشت در اراضی ساحلی مازندران انتخاب و پیشنهاد شوند. روش بررسی: به منظور بررسی خصوصیات گیاهان علوفه ای شور پسند، آزمایشی در ایستگاه آموزشی پژوهشی دانشکده منابع طبیعی ساری در سال 1395 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل چهار گونه یونجه یک ساله (Medicago polymorpha, Medicag scutellata ,( Medicago litoralis, Medicago truncatulaوپنج سطح آب شور دریا (dS/m 6/0به عنوان شاهد، dS/m 8/3، dS/m 4/6، dS/m 6/9 و dS/m 2/14) بودند. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درصد جوانه زنی در هدایت الکتریکی dS/m 8/3 و dS/m4/6 و dS/m 6/9 اختلاف معنی داری (05/0p ≤ ) بین دو گونه M.Polymorpha وM. Scutellata و گونه های M. truncatula و M. litoralis دیده نشد. در طول فاز استقرار (60 روز) بین هریک از گونه ها اختلاف معنی داری (05/0p ≤ ) مشاهده شد. در هدایت الکتریکی dS/m 8/3، dS/m 4/6، گونه M. polymorpha با سایر گونه ها اختلاف معنی داری را نشان داد ولی بین سه گونه دیگر اختلاف معنی داری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: نتیجه پژوهش بیانگر این است که گونه های M.polymorha و M.scutellata تحمل بیشتری از خود در شرایط شوری نشان داده و سازگارشده اند (05/0p ≤ ). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - ارزیابی رابطه مؤلفه‌های کالبدی شفابخش محیط‌های آموزشی و سلامت روان کاربران (نمونه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران)
        روح اله رحیمی فرناز رازانی
        زمینه و هدف: افراد ساعات زیادی از عمر خود را در محیط‌های آموزشی می‌گذرانند، لذا نمی‌توان از تأثیر مستقیم عوامل محیطی بر سلامت روان و فشار روانی (استرس)، چشم‌پوشی کرد. باتوجه‌به تأثیرگذاری محیط آموزشی دانشگاه بر دانشجویان که مدت زیادی از عمر خود را در آن می‌گذرانند و اغل چکیده کامل
        زمینه و هدف: افراد ساعات زیادی از عمر خود را در محیط‌های آموزشی می‌گذرانند، لذا نمی‌توان از تأثیر مستقیم عوامل محیطی بر سلامت روان و فشار روانی (استرس)، چشم‌پوشی کرد. باتوجه‌به تأثیرگذاری محیط آموزشی دانشگاه بر دانشجویان که مدت زیادی از عمر خود را در آن می‌گذرانند و اغلب محیطی با فشار روانی و تنش زیاد است، هدف پژوهش با تعیین عوامل مؤثر بر محیط شفابخش در فضای آموزشی دانشگاه از دیدگاه روان‌شناسی محیط، ارزیابی تأثیر مؤلفه‌های کالبدی محیط شفابخش بر سلامت روان دانشجویان است. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی و همبستگی بوده و جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه مازندران است. برای سنجش رابطه متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون‌های آماری رگرسیون خطی چندگانه و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. همچنین از آزمون تحلیل عاملی جهت بررسی تأثیر متغیرها و از آزمون آماری کولموگراف - اسمیرنف جهت تشخیص نرمال بودن توزیع داده‌های پژوهش استفاده شده است. یافته‌ها: تأثیر متغیرهای مستقل سازماندهی و عملکرد فضایی و خاطره انگیزی، بر متغیر وابسته رضایتمندی از محیط آموزشی معنـادار و در نتیجه تأثیرگذار هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با ارتقای کیفیت سازماندهی و عملکرد فضایی و خاطره انگیزی با توجه ویژه به کیفیت مصالح و نظافت و پاکیزگی جهت افزایش رضایتمندی از محیط آموزشی دانشگاه مازندران می‌توان به سطح بالاتری از حس نشاط و آرامش در بین کاربران و دانشجویان دست‌یافت. راهکارهای تأثیر شفابخشی در محیط آموزشی شامل: توجه به ابعاد کلاس‌ ها؛ تنوع فضاها؛ ورودی با ایجاد حس دعوت کنندگی و خوشامدگویی؛ فضاهای انعطاف‌پذیر؛ فضاهای جمعی و عمومی؛ فضاهای دنج؛ فضای سبز و پوشش گیاهی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی آلودگی میکروبی رودخانه هراز و تعیین کاربری های مجاز آب رودخانه با توجه به استانداردهای جهانی
        ناهید شهسواری پور عباس اسماعیلی ساری
        محدودیت منابع آب و افزایش احتمالی آلودگی آب ها به انواع آلاینده ها در اثر فعالیت های انسانی منجر به تشدید طرح کنترل کیفیت آب ها گردیده است. از طرفی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از مصرف مستقیم و غیر مستقیم آب آلوده اهمیت این کنترل را دو چندان کرده است. آلودگی مدفوعی م چکیده کامل
        محدودیت منابع آب و افزایش احتمالی آلودگی آب ها به انواع آلاینده ها در اثر فعالیت های انسانی منجر به تشدید طرح کنترل کیفیت آب ها گردیده است. از طرفی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از مصرف مستقیم و غیر مستقیم آب آلوده اهمیت این کنترل را دو چندان کرده است. آلودگی مدفوعی منابع آب یکی از مشکلات مهم و اساسی بهداشت آب می باشد که جهت جلوگیری و پیشگیری از اپیدمی بیماری های میکروبی گوارشی، شناسایی آن ها حایز اهمیت است. به منظور مطالعه و تعیین کیفیت آب رودخانه هراز نمونه برداری از این رودخانه طی سال های 83-1382 به صورت ماهانه از 17 ایستگاه در محدوده امام زاده هاشم تا پلیس راه بایجان انجام گرفت. نمونه های آب از نظر آلودگی میکروبی با توجه به شاخص های موجود (ایشرشیاکلی، کل باکتری های مدفوعی و کلیفرم مدفوعی) مورد بررسی و آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان آلودگی در پایین دست رودخانه بیشتر از بالا دست رودخانه می باشد و آلودگی میکروبی رودخانه هراز در فصل بهار در تمامی ایستگاه ها بیشتر از سایر فصول است. نتایج همچنین بیانگر این است که میانگین ایشرشیاکلی و کلیفرم در آب های رودخانه هراز در مقایسه با استانداردهای جهانی به دلیل انواع فاضلاب های خانگی، شهری، کشاورزی، ازدحام جمعیت و... از حد استاندارد تعیین شده برای اکثر کاربری ها بسیار فراتر بوده و آب این رودخانه از کیفیت بهداشتی مناسبی برخوردار نیست پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - ارزیابی مدل‌های هوشمند در تخمین هدایت الکتریکی آب‌های زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت مازندران)
        عیسی حزباوی رضا دهقانی
        چکیده زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی در کنار آب‌های سطحی تأمین‌کننده نیاز بخش‌های شهری، صنعت و کشاورزی است که علاوه بر کمیت، کیفیت آن‌ها نیز باید بررسی شود. شورییکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که برای ارزیابی کیفیت آب‌های زیرزمینی در نظر گرفته می‌شود. روش بررسی: در ا چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: منابع آب زیرزمینی در کنار آب‌های سطحی تأمین‌کننده نیاز بخش‌های شهری، صنعت و کشاورزی است که علاوه بر کمیت، کیفیت آن‌ها نیز باید بررسی شود. شورییکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که برای ارزیابی کیفیت آب‌های زیرزمینی در نظر گرفته می‌شود. روش بررسی: در این پژوهش کاربرد مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی و شبکه بیزین جهت پیش‌بینی هدایت الکتریکی8 چاه مشاهداتی دشت مازندران مورد بررسی قرار گرفت. که برای این منظور هیدروژن کربنات، کلرید، سولفات، کلسیم و منیزیم در مقیاس زمانی ماهانه طی دوره آماری (1383-1393) به‌عنوان ورودی و هدایت الکتریکی به‌عنوان پارامتر خروجی انتخاب شد.معیارهای ضریب همبستگی، میانگین قدر مطلق خطا و ضریب نش ساتکلیف برای ارزیابی و عملکرد مدل مورداستفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد مدل شبکه عصبی مصنوعی با ضریب همبستگی (989/0)، میانگین قدر مطلق خطا(ds/m019/0) و نیز معیار نش ساتکلیف(970/0) در مرحله صحت سنجی در اولویت قرار گرفت بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج حاکی از توانمندی قابل‌قبول مدل شبکه عصبی مصنوعی در تخمین هدایت الکتریکی آب‌های زیرزمینی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - بررسی غلظت جیوه در بافت کبد و موی شغال طلایی در سواحل مرکزی استان مازندران
        حسن ملوندی عباس اسماعیلی ساری سید محمود قاسمپوری
        هدف: هدف اصلی در این مطالعه گزارش غلظت های پایه جیوه در بافت مو و کبد گونه شغال طلایی و ارتباط بین میزان غلظت جیوه کبد و مو با وزن و طول بدن و جنس بود. سپس از این اطلاعات برای ارزیابی شایستگی استفاده از موی شغال به عنوان ابزار غیر مخرب برای تعیین جیوه بار بدن استفاده شد چکیده کامل
        هدف: هدف اصلی در این مطالعه گزارش غلظت های پایه جیوه در بافت مو و کبد گونه شغال طلایی و ارتباط بین میزان غلظت جیوه کبد و مو با وزن و طول بدن و جنس بود. سپس از این اطلاعات برای ارزیابی شایستگی استفاده از موی شغال به عنوان ابزار غیر مخرب برای تعیین جیوه بار بدن استفاده شد. روش بررسی: نمونه های بافت کبد و مو از شغال طلایی در شهرستان نور واقع در سواحل مرکزی استان مازندران جمع آوری شدند. از نمونه های تلفات جاده ای (Road-killed) استفاده شد. اندازه گیری میزان جیوه به وسیله دستگاه LECO 254 AMAو روش استاندارد شماره 6722-D، ASTM انجام یافت. یافته ها و نتایج: اختلاف معنی داری بین دو جنس و همچنین همبستگی بین دو بافت مشاهده نشد. اما در مقابل رابطه مثبت و معنی داری(05/0>p) بین میزان جیوه مو با وزن و طول بدن مشاهده شد. به طور کلی میزان غلظت جیوه پایین تر از حدی بود که باعث آسیب به گونه شود. به نظر می رسد این اولین مطالعه صورت گرفته بر روی گونه شغال با این دیدگاه باشد. همچنین در این تحقیق روش نمونه گیری آسان و غیر مخرب پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - مکان‌یابی احداث کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با کاربرد پسماندهای کشاورزی با روش AHP
        عبدالله بریمانی علی قاسمیان مجید عزیزی مجید ذبیح زاده
        زمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های به‌خصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاست‌گذاری‌های دولت و بنگاه ها در امر هدایت ص چکیده کامل
        زمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های به‌خصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاست‌گذاری‌های دولت و بنگاه ها در امر هدایت صنایع به مکان های متناسب با اهداف ملی و منطقه ای باشد. هدف از این تحقیق مکان‌یابی بهینه کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] می‌باشد. روش بررسی: پس از مطالعات صورت گرفته، شاخص‌های تأثیرگذار در انتخاب محل تأسیس کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ در استان مازندران شناسایی و سلسله‌مراتب شاخص ها و زیر شاخص ها طراحی و درنهایت ارزش وزنی آن‌ها با استفاده از پرسش نامه و آنالیز داده ها در محیط نرم‌افزار اکسپرت چویس[2] تعیین شد. در مرحله دوم نیز اولویت‌بندی نهایی گزینه‌ها به منظور تعیین بهترین مکان از بین گزینه‌های شرق، غرب و مرکز استان انجام شد. یافته‌ها: شاخص‌های مواد و محصول، اقتصادی و زیرساختی به ترتیب شاخص های اصلی تأثیرگذار بر روی مکان‌یابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران بودند. به‌طورکلی با توجه به‌تمامی زیرشاخص های موردمطالعه در این تحقیق، میزان عرضه پسماند بیشترین تأثیر را در مکان‌یابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران دارد. هم چنین، زیر شاخص‌های مربوط به ماده اولیه از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار می باشند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد منطقه شرق مازندران بهترین مکان برای استقرار کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران می‌باشد. 5- Analytical Hierarchy Process 6-Expert Choice پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - بررسی علل و عوامل ارتکاب جرایم شکار و صید دراستان های مازندران و گلستان و ارایه شیوه های حقوقی کاهش این جرایم
        ناصر قاسمی حاجی مراد کلته
        زمینه و هدف: مقاله حاضرمربوط به بررسی علل و موجبات ارتکاب جرایم شکار و صید در استان های گلستان و مازندران در خلال سال های 87- 86 می باشد . روش کار: منابع این تحقیق شامل کتب، مقالات و مجلات در زمینه های حیات وحش، قوانین و مقررات شکار و صید بود، در این راستا کلیه منابع مو چکیده کامل
        زمینه و هدف: مقاله حاضرمربوط به بررسی علل و موجبات ارتکاب جرایم شکار و صید در استان های گلستان و مازندران در خلال سال های 87- 86 می باشد . روش کار: منابع این تحقیق شامل کتب، مقالات و مجلات در زمینه های حیات وحش، قوانین و مقررات شکار و صید بود، در این راستا کلیه منابع موجود کتابخانه های در دسترس بررسی گردید و علاوه بر آن با مصاحبه حضوری از نظرات کارشناسان ذیربط بهره برداری شد.برای یافتن علل جرایم شکار و صید در استان های گلستان و مازندران از سه روش به شرح زیر استفاده شده است: 1- بررسی اسناد و مدارک ده ساله اخیرجرایم شکار و صید2- تهیه پرسشنامه مخصوص شکارچیان3- تهیه پرسشنامه مخصوص دوستداران محیط زیست. نتایج: در این بررسی مشخص گردید که اختلافات بارزی در این باره بین دو استان وجوددارد. یکی ازمهم ترین دلایل وقوع جرایم شکار و صید در هر دو استان، کمبود مأمورین و ضعف اقدامات حمایتی و مراقبتی بوده است. پرسشنامه های تکمیلی توسط شکارچیان و صیادان نیزنشان داده است که مهم ترین اهداف شکارچیان و صیادان در انجام اعمال مجرمانه مورد نظر، تفریح، ورزش و به ویژه نیاز به مواد غذایی(گوشت) بوده است. در هر دو استان میزان جرم شکار جانوران وحشی در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست از سایر جرایم بیشتر بوده است. نوع شکار در این دواستان دارای تفاوت های بارزی است. در این استان ها، شکار پرندگان بیشترین شکار را به خود اختصاص داده است. توزیع ادوات شکار و صید مکشوفه میان دو استان و شهرهای هر یک از آن ها در وضعیت نابرابری قرار دارد. هم چنین توزیع انواع ادوات شکار و صید نیزمتنوع بوده و تفاوت چشمگیری دارد. به علاوه، صید و شکار غیر مجاز مشتمل برپستانداران وحشی، پرندگان وحشی وآبزیان دربین شهرهای این استان ها دارای توزیع نابرابر بوده است. هم چنین، میزان و چگونگی ضرر و زیان های وارده بر محیط زیست و جرایم رخ داده در این دو استان از تفاوت قابل توجهی برخوردار می باشد به گونه ای که ضریب همبستگی این رابطه در استان مازندران بیش از استان گلستان بوده است. بر همین اساس و با در نظر گرفتن تنوع منطقه ای (میان دو استان مزبور) در نوع و وسیله جرایم ارتکابی، راه کارهایی به منظور کاهش وقوع این جرایم ارایه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - انتخاب منعقدکننده بهینه در تصفیه اولیه فاضلاب کارخانه نساجی مازندران با استفاده از جار تست و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
        غلامرضا اسدالله فردی حسین زنگوئی مصطفی داوودی صابر مرادی نژاد
        زمینه و هدف: صنایع نساجی از جمله صنایعی است که فاضلاب آن شامل آلاینده های متعدد است. بنابراین روش های تصفیه متداول قادر به حذف کلیه آلاینده های آن نمی باشد. بدین منظور استفاده از منعقدکننده ها برای حذف مواد جامد معلق؛ به عنوان تصفیه اولیه روش مناسبی می باشد. روش بررسی: چکیده کامل
        زمینه و هدف: صنایع نساجی از جمله صنایعی است که فاضلاب آن شامل آلاینده های متعدد است. بنابراین روش های تصفیه متداول قادر به حذف کلیه آلاینده های آن نمی باشد. بدین منظور استفاده از منعقدکننده ها برای حذف مواد جامد معلق؛ به عنوان تصفیه اولیه روش مناسبی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه پس از پایش کیفیت پساب خروجی کارخانه نساجی مازندران که در حال حاضر بدون هیچ گونه تصفیه ای به رودخانه تخلیه می شود، با استفاده از جارتست و با بهره گیری از ترسیب کننده های آلوم، آهک، سولفات آهن، کلرید آهن و باریم کلراید، میزان حداکثر حذف کل مواد جامد معلق با تغییرات pH مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: علاوه بر نوع منعقده کننده پارامترهای متعددی همچون قیمت منعقدکننده ها، میزان حساسیت به تغییرات pH، میزان لجن تولیدی و عوارض جانبی بر انتخاب منعقد کننده بهینه موثر می باشند. از این رو برای دست یافتن به یک انتخاب بهینه از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. این تحلیل با استفاده از نرم افزار Expert choice و با درنظر گرفتن معیارهای تاثیرگذار در تصمیم گیری و همچنین با اعمال معدل هرکدام از این پارامترها با نظر کارشناسان مربوط به وسیله پرسشنامه های تکمیل شده صورت گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج جارتست و مطالعه تحلیل سلسله مراتبی حاکی از آن است که بهترین منعقدکننده جهت کاهش مواد جامد معلق در پساب کارخانه نساجی مازندران، آهک می باشد. آزمایش جارتست 70% حذف رنگ و 30% حذف COD را در صورت استفاده از آهک نتیجه داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - شناسایی و بررسی مجموعه‌های ماکروبنتوز سواحل جنوب غربی دریای مازندران (گیلان)
        حسین نگارستان مائده السادات هاشمی مطلق پریسا نجات خواه
        دریای مازندران بزرگ ترین دریاچه جهان در بین کشورهای ایران، ترکمنستان، قزاقستان، روسیه و جمهوری آذربایجان قرار دارد. تاکنون مطالعات مختلفی برروی بنتوزهای دریای مازندران صورت گرفته که در عمق های متفاوت در زمان ها و مکان های مختلفی از این دریاچه روی داده است. سواحل استان گ چکیده کامل
        دریای مازندران بزرگ ترین دریاچه جهان در بین کشورهای ایران، ترکمنستان، قزاقستان، روسیه و جمهوری آذربایجان قرار دارد. تاکنون مطالعات مختلفی برروی بنتوزهای دریای مازندران صورت گرفته که در عمق های متفاوت در زمان ها و مکان های مختلفی از این دریاچه روی داده است. سواحل استان گیلان شامل سه بخش است : سواحل غربی، سواحل مرکزی، سواحل شرقی. بنتوزها جاندارانی هستند که درنزدیکی یا روی کف اقیانوس ها و دریاها زندگی می کنند و به نوعی به بستر وابسته هستند. برخی از بنتوزها در داخل رسوبات و برخی نیز روی رسوبات یا در آب های نزدیک کف زندگی می کنند. تحقیق حاضر از آبان ماه ١٣٨٨ تا مرداد ماه ١٣٨٩ در ١٠ماه در طول سواحل جنوب غربی دریای خزر (استان گیلان) با انتخاب چهار ایستگاه: سفیدرود ، بندر انزلی ، لیسار، آستارا در عمق های 5/0 تا ١متر (نزدیک ساحل و کمی دورتر از ساحل) با ٩بار تکرار در هر ایستگاه به صورت ماهانه انجام شده است. طی چهار فصل نمونه برداری در مجموع تعداد ١٧٩٣٦ماکروبنتوز از چهار ایستگاه انزلی به تعداد ٧٦٩ عدد، سفید رود به تعداد ١٦٤٣٥عدد، لیسار به تعداد ٤٩٠ عدد، آستارا به تعداد ٢٤٨ عدد، در استان گیلان جمع آوری شد که پس از شناسایی ١٩گونه شناسایی شده است.بیش ترین فراوانی متعلق به ایستگاه مصب سفیدرود، کم ترین فراوانی متعلق به ایستگاه آستارا بوده است. هم چنین بیش ترین فراوانی ماکروبنتوزها درساحل استان گیلان متعلق به خانواده Gammaridae در مصب سفید رود بوده و بعد از آن بیش ترین فراوانی متعلق به گونه Didacna longipes در ساحل انزلی بوده و کم ترین فراوانی ماکروبنتوزها درساحل استان گیلان متعلق به گونه های Hypania invalida، Anisus stud، Tinodes waeneri، Polycentropus flavomaculatus، Rhithropanopeus harrisii، Lubidura riparia، Ilybius fuluinosus بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - سنجش وضعیت زیست محیطی- اقتصادی و اجتماعی استان مازندران با رویکرد مدل مفهومی DPSIR
        مریم رباطی الهام قازانچایی
        برنامه ریزی و سیاستگذاری در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست استان لازمه اش داشتن اطلاع دقیق از شرایط منطقه می باشد. پوشش سرزمین در استان مازندران به علت تراکم جمعیت بالا، نرخ بالای مهاجران، شرایط مساعد طبیعی، تعدد واحدهای صنعتی، دارا بودن مرز ساحلی و سیر ع چکیده کامل
        برنامه ریزی و سیاستگذاری در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، محیط زیست استان لازمه اش داشتن اطلاع دقیق از شرایط منطقه می باشد. پوشش سرزمین در استان مازندران به علت تراکم جمعیت بالا، نرخ بالای مهاجران، شرایط مساعد طبیعی، تعدد واحدهای صنعتی، دارا بودن مرز ساحلی و سیر عظیم ساخت و ساز در سالین اخیر با سرعت در حال تغییر است. آشکار است که توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی، مستلزم بررسی دقیق و همه جانبه مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آنها است. لذا هدف این مطالعه بررسی پیش رانها و عوامل اثرگذار و فشارآور بر منابع طبیعی و اکوسیستم استان مازندران می باشد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه ای و مرور جامع و جستجو در پایگاههای اطلاعات الکترونیکی به منظور شناسایی کامل از استان مازندران در زمینه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی و سپس ارزیابی وضعیت موجود استان بر اساس چارچوب تحلیلی مدل DPSIR است. نتایج مطالعه حاکی از افزایش مساحت در پوشش های مسکونی، کشاورزی،مرتع، جاده، حمل و نقل و افت در جنگل های استان بوده است. همچنین افزایش تراکم جمعیت، توسعه کشاورزی، توسعه راهها، توسعه صنعتی، توسعه شهری از نیروهای محرکه (عوامل پیش ران) این مطالعه بودند. نتایج مطالعه نشان داد که مدل DPSIR می تواند اطلاعات متنوع درباره شرایط استان را طبقه بندی کند تا این اطلاعات برای پاسخ های احتمالی در اختیار سیاستگذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزاینده ای توسط محققان و سیاستگذاران در حال استفاده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - ردیابی آفت کش دیازینون در آب و خاک شالیزارهای استان مازندران با استفاده از Gas chromatography–mass spectrometry (GC-MS)
        شینا انصاری همدانی رضا ارجمندی سعید متصدی زرندی محمدعلی باغستانی رضا عزیزی نژاد
        زمینه و هدف: مصرف گسترده آفت کش دیازینون به عنوان یکی از آفت کش های شاخص ارگانوفسفره، برای کنترل کرم ساقه خوار برنج، مشکلات عدیده محیط زیستی در استانهای شمالی کشور در پی دارد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت آفت کش دیازینون، وضعیت بالفعل شالیزارهای استان مازندران را از منظر چکیده کامل
        زمینه و هدف: مصرف گسترده آفت کش دیازینون به عنوان یکی از آفت کش های شاخص ارگانوفسفره، برای کنترل کرم ساقه خوار برنج، مشکلات عدیده محیط زیستی در استانهای شمالی کشور در پی دارد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت آفت کش دیازینون، وضعیت بالفعل شالیزارهای استان مازندران را از منظر آلودگی آب و خاک بررسی می کند. روش بررسی: در مجموع 50 نمونه آب و خاک برای کشت اول و 30 نمونه آب و خاک در کشت دوم نمونه برداری گردید و پس از انتقال به آزمایشگاه توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نمونه برداری در سه فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز (برای کشت دوم برنج) انجام شد. یافته ها: بیشترین غلظت دیازینون در نمونه های آب کشت اول در ساری45/0 و آمل46/0 میلی گرم در لیتر و در کشت دوم،53/2 میلی گرم در لیتر در محمودآباد و سرخرود 36/2 میلی گرم در لیتر و در نمونه های خاک سیاهکلا 147 و بابل 80 نانوگرم بوده که بنظر می رسد بخش های واجد غلظت بالاتر در بخشهای مرکزی و شمالی استان متمرکز هستند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصله بیانگر آن است که در طی دوره کشت برنج بالاخص کشت دوم با توجه به افت دما در پاییز و بارندگی،مردم منطقه در معرض غلظت بیشتری از این آفت کش قرار دارند که ضرورت توجه بیش از پیش به اعمال روش های مدیریت تلفیقی آفات بمنظور کاهش مصرف آفت کش های ارگانوفسفره بویژه جایگزینی دیازینون را اجتناب ناپذیر می سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - بررسی غلظت حشره کش ارگانوکلرهء ددت در بافت عضلانی ماهی سفید درسواحل جنوب شرقی دریای خزر
        علی ماشینچیان عباس اسماعیلی ساری سید محمدرضا فاطمی اسلامی آمنه بینش
        هدف از انجام این تحقیق اینست که با بررسی مقدار سم کشاورزی ارگانوکلره دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان(ددت) در عضلات ماهی سفید و مقایسهءآن با استانداردهای مجاز و احتمال خطر مصرف آن در سواحل جنوب شرقی دریای خزربوده است. بدین منظور 5 ایستگاه نمونه برداری در منطقه تعیین گردید چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق اینست که با بررسی مقدار سم کشاورزی ارگانوکلره دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان(ددت) در عضلات ماهی سفید و مقایسهءآن با استانداردهای مجاز و احتمال خطر مصرف آن در سواحل جنوب شرقی دریای خزربوده است. بدین منظور 5 ایستگاه نمونه برداری در منطقه تعیین گردید (1- بندر ترکمن، 2- خزرآباد، 3-فریدونکنار، 4- نور، 5- چالوس). سم ددت از عضلهء ماهی توسط دستگاه سوکسله استخراج شده و سپس در دستگاه روتاری تغلیظ گردید. پس ازآن جداسازی لیپیدها صورت گرفت. در انتها غلظت نمونه ها در دستگاه گازکروماتوگراف مجهز به دتکتور الکترون کپچر تعیین گردید. بطور کلی در طول سواحل جنوب شرقی دریای خزر غلظت متوسط سم ددت 0035/0 قسمت در میلیون در بافت چربی اندازه گیری شده است. از میان 5 ایستگاه، نمونه های ایستگاه فریدونکنار و بندرترکمن با مقدار متوسط کمتر از 0003/0 قسمت در میلیون در بافت چربی حاوی کمترین میزان سم ددت و نمونهء ایستگاه چالوس با 016/0 قسمت در میلیون در بافت چربی بیشترین میزان ددت می باشند. در مجموع می توان بیان نمود که در سواحل جنوب شرقی دریای خزر میزان سم مذکور کمتر از میزان مجاز جذب روزانه می باشد لیکن به علت سمیت بالا و پایداری این ترکیب ، میزان آن در گونه هایی چون ماهی سفید که ارزش اقتصادی بالایی دارند باید به حداقل ممکن برسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - اثر خروج دام و جنگل نشین از جنگل بر تجدید حیات طبیعی در جنگل عباس آباد استان مازندران
        مجید توحیدی جواد جلالی فرشاد یزدیان محمد نقی عادل رقیه جیرود‌نژاد محمد رضا آذرنوش جواد صادق کوهستانی
        یکی از عوامل اصلی تخریب جنگل‌های شمال که باعث از بین رفتن گونه‌های گیاهی می شود چرای دام است. از این رو اقدام به ارزیابی طرح سامان دهی خروج دام در سری 2 مکارود از حوزه 36 کاظم رود در استان مازندران گردیده است. در این پ‍ژوهش اقدام به برداشت تراکم زاد‌آوری در دام سرا چکیده کامل
        یکی از عوامل اصلی تخریب جنگل‌های شمال که باعث از بین رفتن گونه‌های گیاهی می شود چرای دام است. از این رو اقدام به ارزیابی طرح سامان دهی خروج دام در سری 2 مکارود از حوزه 36 کاظم رود در استان مازندران گردیده است. در این پ‍ژوهش اقدام به برداشت تراکم زاد‌آوری در دام سراهای تخریب شده و سراهای دامی موجود در سه طبقه ارتفاعی 5/0 متر، 5/0 تا 3/1 متر و بیش از 3/1 متر، به فاصله از مرکز نمونه 10 متر، 20 متر و30 متر در چهار جهت اصلی به منظور مقایسه درونی با یکدیگر گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که هرچه از مرکز نوار به سمت فاصله های بیش تر برویم میزان زادآوری افزایش می یابد. همچنین میزان این فراوانی در طبقات ارتفاعی بیش از 3/1 متر بیش تر و مقدار آن عموما در جهت غربی از تراکم بالاتری برخوردار است و مقدار این تراکم در جهت جنوبی از همه کم تر می شود. مقایسه زادآوری بین دو منطقه در این سه طبقه ارتفاعی مشخص نمود که بین آن ها تفاوت معنی‌دار وجود دارد، این بدان معنی است که با انجام طرح خروج دام از جنگل بر تراکم تجدید حیات طبیعی منطقه افزوده شده است. لازم است نهادها و سازمان ها از طریق قانونی متعهد به انجام وظایف و تعهدات محوله باشند و از طریق ستاد هماهنگ کننده ای هدایت و کنترل شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - تعیین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه های اشریشیا کلی O157:H7 از همبرگر در استان مازندران
        مهدی کریم پور ودود رضویلر نوردهر رکنی محمد احمدی
        اشریشیا کلی O157:H7 یکی از عوامل بالقوه در بروز بیماری های غذازاد است. نقش گوشت گاو به عنوان منبع سویه های اشریشیا کلی O157:H7 شناخته شده است. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی میزان شیوع و مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه های اشریشیا کلی O157:H7 جدا شده از نمونه های همبرگر جمع آور چکیده کامل
        اشریشیا کلی O157:H7 یکی از عوامل بالقوه در بروز بیماری های غذازاد است. نقش گوشت گاو به عنوان منبع سویه های اشریشیا کلی O157:H7 شناخته شده است. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی میزان شیوع و مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه های اشریشیا کلی O157:H7 جدا شده از نمونه های همبرگر جمع آوری شده از استان مازندران انجام پذیرفت. دویست نمونه همبرگر به صورت تصادفی از مراکز فروش استان مازندران جمع آوری شد. تایید ایزوله های اشریشیا کلی O157:H7 رشد یافته در محیط کشت میکروبی با استفاده از آزمون های بیوشیمیایی و واکنش PCR انجام پذیرفت. الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها با استفاده از روش دیسک انتشاری آنتی بیوتیک ارزیابی شد. بر طبق نتایج، 19 نمونه از کل 200 نمونه (50/9 درصد) همبرگر جمع آوری شده از استان مازندران، آلوده به اشریشیا کلی O157:H7 بودند. سوش های اشریشیا کلی O157:H7 بیشترین میزان مقاومت را بر علیه آنتی بیوتیک های تتراسایکلین (100 درصد)، آمپی سیلین (100 درصد)، جنتامایسین (47/89 درصد)، سولفامتوکسازول (68/73 درصد) و سیپروفلوکسازین (68/73 درصد) داشتند. کمترین میزان مقاومت بر علیه آنتی بیوتیک های کلرامفنیکل (78/15 درصد) و سفوتاکسیم (10/42 درصد) بدست آمد. همبرگر به عنوان منبع انتقال سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک اشریشیا کلی O157:H7 در نظر گرفته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - سرواپیدمیولوژی توکسوپلاسموزیس در طیور بومی استان مازندران سال 1393
        مهدی ملکیان محمد رضا یوسفی صادق رهبری
        عامل بیماری توکسوپلاسموز، تک یاخته‌ای درون سلولی اجباری به نام توکسوپلاسما گوندی است که قدرت عفونت زایی بیشترمهره داران خونگرم رادارد. این بیماری به علت ایجاد عفونت مادرزادی وسقط جنین دارای اهمیت فراوان در پزشکی و دامپزشکی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی سرواپیدمیولوژ چکیده کامل
        عامل بیماری توکسوپلاسموز، تک یاخته‌ای درون سلولی اجباری به نام توکسوپلاسما گوندی است که قدرت عفونت زایی بیشترمهره داران خونگرم رادارد. این بیماری به علت ایجاد عفونت مادرزادی وسقط جنین دارای اهمیت فراوان در پزشکی و دامپزشکی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی سرواپیدمیولوژی توکسوپلاسموز در طیور استان مازندران با استفاده از روش لاتکس آگلوتیناسیون می‌باشد. در این بررسی پس از خونگیری و ثبت مشخصات شامل سن و جنس از طیور مورد نظر نمونه‌های خون به آزمایشگاه انتقال داده شده و پس از سانتریفیوژ سرم آنها تهیه و در شرایط منهای 20 درجه نگهداری شدند. سپس برای بررسی آلودگی به توکسوپلاسموز از کیت تشخیصی لاتکس آگلوتیناسیون ساخت شرکت زیست فراوران پارس(ZFP) استفاده شد و نتایج و داده‌ها مورد آنالیز و بررسی قرار گرفتند. دراین بررسی بااستفاده از روش سرولوژی لاتکس آگلوتیناسیون میزان شیوع آلودگی توکسوپلاسموز در طیور بومی استان مازندران، مرغ (%11/13)، خروس (%40)، اردک (%82/16)، غاز (%41/10)، بوقلمون (%56/21) مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - نقش اخلاق در حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار جغرافیایی: مطالعه موردی استان مازندران
        حسین رحمانی تیرکلایی
        محیط زیست نقش حیاتی برای ادامه حیات بشر دارد و بایستی با همه امکانات از آن محافظت کرد. در ایران راهکارهای حقوقی و نیز برخوردهای قهری نتوانسته است از تخریب محیط زیست جلوگیری کند به نحوی که آمارها حاکی از وضعیت نگران کننده تخریب محیط زیست در ایران است. استان مازندران از غ چکیده کامل
        محیط زیست نقش حیاتی برای ادامه حیات بشر دارد و بایستی با همه امکانات از آن محافظت کرد. در ایران راهکارهای حقوقی و نیز برخوردهای قهری نتوانسته است از تخریب محیط زیست جلوگیری کند به نحوی که آمارها حاکی از وضعیت نگران کننده تخریب محیط زیست در ایران است. استان مازندران از غنی‌ترین منابع محیط زیستی ایران است اما از نظر تخریب محیط زیست در وضعیت قرمز قرار دارد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که آیا چارچوب‌های اخلاقی می‌توانند به حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار جغرافیایی در استان مازندران کمک کنند؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که اخلاق و چارچوب‌های اخلاقی مبتنی بر اسلام و مذهب تشیع و تلاش برای استخراج و آموزش آموزه‌های اخلاقی حفاظت از محیط زیست می‌تواند ضمانت اجرا‌های درونی را برای حفظ محیط زیست فراهم کند و از طرف دیگر نیز با توجه به حاکمیت نگاه توسعه بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و دغدغه ایجاد شغل و توسعه همه جانبه اقتصادی بی‌شک بهترین روش حفاظت از محیط زیست توانمند کردن خود مردم از طریق تقویت مبانی اخلاقی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - ژئوتوریسم استان مازندران با تاکید بر بندر نوشهر
        پرویز کردوانی عبدالرضا فرجی راد بهنام کاوسی
        چکیده کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهره‌گیری از توانمندی‌های کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و با ساده ترین شکل ممکن به اشتغال‌زایی بپردازند. در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اکوتور چکیده کامل
        چکیده کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهره‌گیری از توانمندی‌های کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و با ساده ترین شکل ممکن به اشتغال‌زایی بپردازند. در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اکوتوریسم و زیر شاخه‌های آن از جمله ژئوتوریسم در مقایسه با توریسم فرهنگی از قابلیت‌ها و مزیت‌های بهتری برخوردار است. از طرف دیگر به اذعان اندیشمندان و متخصصان ایران دومین کشور جهان از نظر برخورداری از جاذبه‌های گردشگری و ژئوتوریستی بعد از امریکا است. یکی از مناطقی که ذیل مقوله ژئوتوریسم از پتانسیل های بالایی برخوردار است استان مازندران و شهرستان نوشهر است. با توجه به این مقدمه سؤالی که در این تحقیق بدان خواهیم پرداخت این است که آیا سواحل دریای خزر و استان مازندران از طریق گردشگری و ایجاد منطقه آزاد نوشهر می تواند زمینه توسعه قدرت محلی و منطقه ای در ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را به وجود آورده و سبب افزایش اشتغال و درامد سرانه کشور گردد؟ و یا به عبارت دیگر آیا می توان استان مازندران را به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق گردشگری در حوضه دریای خزر، آسیای میانه و قفقاز مطرح کرد؟ جاذبه‌های باستان‌شناختی ، فرهنگی و طبیعی ایران مبنایی بسیار مناسب برای توسعه ژئوتوریسم ایجاد کرده است با توجه به این که ایران دارای گستره‌ی وسیعی از پدیده‌های زمین‌شناختی است و ژئوتوریسم به تازگی در آن پا گرفته و مراحل اولیه توسعه را طی می‌کند. فرضیه تحقیق حاضر این است که به نظر می‌رسد در استان مازندران پتانسیل‌هایی از دیدگاه ژئو توریسم وجود دارد که در صورت یک برنامه‌ریزی منسجم می‌توان با توسعه و بهره‌برداری از این پتانسیل ها تحولی در گردشگری داخلی و خارجی این منطقه به وجود آورد. ژئوتوریسم استان مازندران تابلویی زیبا از تمامی ژئوسایت‌های کشور است؛ بنابراین در تحقیق حاضر برآنیم تا ضمن بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و مقالات پژوهشی پتانسیل‌های طبیعی، موانع و تنگناهای موجود ژئو توریسم استان را بررسی نموده تا به اهداف مورد نظر دست‌یابیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - شناسایی کارکردهای ترویج روستایی در توسعه اکوتوریسم(مطالعه موردی استان مازندران)
        مریم فلاح کشکاهی محمد صادق صبوری مهرداد نیک نامی
        چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصی چکیده کامل
        چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی – استنباطی می‌باشد. متغیر‌های مستقل شامل کارکردهای ترویج روستایی از دیدگاه کارشناسان ترویج و گردشگری در زمینه توسعه اکوتوریسم (کمک به مردم برای تفکر و پرورش یک روحیه جستجوگرانه، کمک به جلب مشارکت مردمی در حفظ قابلیت‌های اجتماعی- فرهنگی در توسعه اکوتوریسم، ارائه اطلاعات مورد نیاز در زمینه اکوتوریسم به بخش‌های تحقیقاتی ارائه فناوری‌های مربوط به توسعه اکوتوریسم انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی در زمینه اکوتوریسم تبادل اطلاعات به منظور آگاهی دادن و آگاهی یافتن در زمینه اکوتوریسم روستا و...) و متغیروابسته نیزتوسعه اکوتوریسم (قابیلیت‌های اجتماعی – فرهنگی و عوامل فردی) بود. حجم نمونه کارشناسان با استفاده از روش تمام شماری 127 نفر بود. ابزار تحقیق نیز مصاحبه و پرسشنامه بود که پایائی آن دارای میزان آلفای کرونباخ 0.83α = بدست آمد. نتایح تحلیل رگرسیون چند گانه مبین آن بود که در بخش کارکردهای ترویج از دیدگاه کارشناسان؛ تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی، انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، میزان اطلاع رسانی در مورد قابلیت‌های جذب گردشگر در روستا، ایجاد ارتباط بین دست اندرکاران توسعه اکوتوریسم که در مجموع 30٪ از واریانس متغیر توسعه اکوتوریسم را در استان مازندران تبیین نموده و در آن نقش داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بررسی وضعیت زیست‌محیطی سکونتگاه‌های شهری استان مازندران با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره VIKOR
        نصرت برزگر حسین موسی زاده ایوب بدراق نژاد مهدی خداداد
        چکیده سنجش و ارزیابی یکی از راه های قابل قبول برای دست یابی به اهداف توسعه پایدار است که می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی را که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه در مناطق شهری، پدیدار می شوند، شناسایی کند و گزینه های منطقی برای ح چکیده کامل
        چکیده سنجش و ارزیابی یکی از راه های قابل قبول برای دست یابی به اهداف توسعه پایدار است که می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی را که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه در مناطق شهری، پدیدار می شوند، شناسایی کند و گزینه های منطقی برای حل آن ها را انتخاب نماید. استان مازندران با تنوع اکوسیستم های مناسب و مساعد برای زیست انسانی جزء مهم ترین نقاط جمعیت پذیر کشور به شمار می رود، که طی دهه های اخیر دارای نر خ رشد متوسط جمعیت شهری در مقابل کاهش نرخ رشد جمعیت روستایی بوده است. این امر باعث افزاش ضریب شهرنشینی و در نتیجه افزایش شدت فشار بر محیط زیست استان گردیده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت زیست محیطی سکونتگاه های شهری استان مازندران با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره VIKOR، صورت پذیرفته است. در نهایت نتایج حاکی از آن است که سکونتگاه های شهری نوشهر و آمل به ترتیب رتبه های اول و آخر را در سطح استان به خود اختصاص داده اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - بررسی و تحلیل عوامل اثرگذار بر جذب گردشگران ورزشی به استان مازندران با تأکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی
        سید محمد حسین رضوی مرتضی دوستی اسماعیل ذبیحی
        چکیده : هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی و تاثیر عوامل جذب کننده گردشگران ورزشی به استان مازندران با تاکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 86/ چکیده کامل
        چکیده : هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی و تاثیر عوامل جذب کننده گردشگران ورزشی به استان مازندران با تاکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 86/0 به دست آمد. پرسشنامه دارای گویه های(مدیریت و بازاریابی، فرهنگ، زیرساخت ها، جاذبه های طبیعی و تاریخی) بودکه بر اساس مقیاس 5 ارزشی لیکرت طراحی شد. جامعه آماری پژوهش شامل؛ اساتید مدیریت ورزشی، کارشناسان و روسای هیات های ورزشی اداره کل تربیت بدنی و کارشناسان گردشگری استان مازندران بودند که تعداد 95 نفربه عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب شدند. از نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها و از آزمون فریدمن جهت رتبه بندی داده ها و از آزمون T تک متغیره درسطح معناداری 05/0≥ p استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین عوامل جذب کننده اعم از؛ زیرساخت ها، جاذبه های طبیعی و تاریخی، مدیریت و برنامه ریزی و عوامل فرهنگی- اجتماعی بزرگ تر از سطح متوسط (3) می باشد. نتایج آزمون T تک متغیره ای نشان داد که این عوامل به ترتیب اولویت و اهمیت در جذب گردشگران موثرند و در این میان زیرساخت ها، از اهمیت بیشتری نسبت به سایر عوامل برخوردار است. البته، جذب گردشگران ورزشی، زمانی امکان پذیر است که همه عوامل موثر در زمینه گردشگری ورزشی مورد توجه قرار گیرد و این مهم بدون تغییر نگرش مسئولین و دست اندرکاران بخش ورزش و گردشگری امکان پذیر نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی تطبیقی مسکن بومی در گیلان و مازندران با تکیه بر عوامل جغرافیای انسانی
        حسنا ورمقانی حسین سلطان‌زاده مزین دهباشی شریف
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی چکیده کامل
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی در روستاهای دو استان گیلان و مازندران که در سه خرده اقلیم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی قرار دارند، ابتدا به معرفی شمای کلی خانه‌های روستایی این نواحی می پردازد و سپس تأثیر جغرافیای انسانی، نوع فعالیت‌های معیشتی و فرهنگ و علل تظاهر الگوهای متفاوت مسکن در گیلان و مازندران را بررسی می نماید. روش تحقیق، تحلیلی- تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و مطالعات میدانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فرهنگ، آداب و رسوم، ساختار خانواده، شیوه معیشت، روابط اجتماعی و شیوه‌های زندگی عواملی است که بر الگوهای مسکن بومی در نواحی مختلف روستاهای این دو استان تأثیر گذارده و تعیین کننده شکل کلی و ریزفضاهای مساکن این مناطق است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - بررسی و تحلیل جایگاه سواد رسانه‌ای در مدیریت و برنامه‌ریزی گردشگری (مطالعه موردی استان مازندران)
        مهرداد متانی
        چکیده بدون شک گردشگری یکی از پدیده‌های هم‌سنخ عصر ارتباطات و اطلاعات به شمار می‌رود. در این عصر برای مدیریت و برنامه ریزی گردشگری ابزارها و راهکارهای مؤثری وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها استفاده از رسانه‌ها است. رسانه های دیداری و نوشتاری منابع عمده آفرینش و پویای چکیده کامل
        چکیده بدون شک گردشگری یکی از پدیده‌های هم‌سنخ عصر ارتباطات و اطلاعات به شمار می‌رود. در این عصر برای مدیریت و برنامه ریزی گردشگری ابزارها و راهکارهای مؤثری وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها استفاده از رسانه‌ها است. رسانه های دیداری و نوشتاری منابع عمده آفرینش و پویایی فرهنگ‌ها به شمار می‌روند و به دلیل کارکرد و نقش‌های فعالی که در دنیای امروز دارند ، بر بسیاری از جنبه های گوناگون زندگی سایه افکنده و اثرات غیرقابل تردیدی بر جای گذارده‌اند تا جایی که دانشمندانی نظیر مک لوهان ، دیوید رایزمن و تونیس ، تحولات تاریخی و دوره های متعاقب آن را به واسطه ظهور وسایل ارتباط جمعی و فن‌آوری وابسته آن دانسته و نقش آن‌ها را در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ستوده اند. البته لازمه آنلاین بودن در فضای رسانه‌ای داشتن امکانات سخت‌افزاری و مهم تر از آن متغیری به نام سواد رسانه‌ای است در غیر این صورت برچسب آفلاین‌ها نمی‌تواند دستاوردی به ارمغان آورد. به طور کلی هدف این مقاله بررسی و تحلیل جایگاه سواد رسانه ای در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری با تأکید بر استان مازندران است. سؤال اصلی مقاله این است که آیا در عصر اطلاعات و ارتباطات سواد رسانه ای جایگاهی در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری استان مازندران دارد؟ فرضیه مقاله این است که بین سواد رسانه‌ای و مدیریت و برنامه ریزی گردشگری در استان مازندران رابطه وجود دارد. روش این مقاله پیمایشی – توصیفی است. جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز برای ادبیات نظری سواد رسانه ای بـا اسـتفاده از روش اسنادی و برای بخش میدانی از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه‌ی آماری این مقاله فعالین گردشگری استان مازندران هستند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 365 نفر از فعالین گردشگری استان مازندران تعیین شد و پاسخگویان به طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سواد رسانه‌ای در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری استان مازندران تنها در حد انتشار عکس‌ها و تصاویر جاذبه‌های گردشگری و ارائه برخی خدمات گردشگری نقش دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - مطالعه فلوریستیکی و کورولوژیکی گیاهان منطقه ضلع شرق و جنوب شرقی قله شاهدژ، ساری، مازندران
        فاطمه دهبندی بالادهی ناصر جعفری علیرضا نقی نژاد
        نتایج حاصل از پوشش گیاهی ممکن است در حل مسائل اکولوژیکی مانند حفاظت بیولوژیکی و مدیریت منابع طبیعی مفید باشد و با ارزیابی اطلاعات گیاهی می توان روند تغییرات آینده را پیش بینی کرد. قله شاهدژ با ۲۸۰۳ متر ارتفاع، بلندترین قله شهرستان ساری واقع در بخش چهاردانگه، در 80 کیلوم چکیده کامل
        نتایج حاصل از پوشش گیاهی ممکن است در حل مسائل اکولوژیکی مانند حفاظت بیولوژیکی و مدیریت منابع طبیعی مفید باشد و با ارزیابی اطلاعات گیاهی می توان روند تغییرات آینده را پیش بینی کرد. قله شاهدژ با ۲۸۰۳ متر ارتفاع، بلندترین قله شهرستان ساری واقع در بخش چهاردانگه، در 80 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری و شمال سمنان می باشد. نمونه های گیاهی منطقه از 5 ایستگاه صورت گرفت. شناسایی گیاهان بر اساس منابع موجود در هرباریوم دانشگاه مازندران و به کمک متخصصین در دسترس صورت گرفت و اطلاعات کورولوژی گونه ها با توجه به منطقه انتشار آن ها، با استفاده از منابع مزبور و تقسیم بندی جغرافیایی رویش های ایران تعیین شد. در مجموع 87 گونه گیاهی در 70 جنس و 34 خانواده شناسایی شده است. مقایسه ی تعداد تیره، جنس و گونه درگروه های گیاهی مطالعه حاضر نشان داد که گیاهان دو لپه و بعد از آن تک لپه ای ها دارای بیش ترین تعداد تیره، جنس و گونه می باشند. از لحاظ کورولوژی، عناصر چند ناحیه ای با 3/33 درصد، گونه های ایران - تورانی با 6/19 درصد و پس از آن گونه های اروپایی - سیبریایی / ایران - تورانی / مدیترانه ای با 5/18 درصد به ترتیب دارای بیش ترین گستره بودند. بر اساس تقسیم بندی نوع زندگی، گیاهان شناسایی شده بیش تر از نوع رطوبت پسند یا هیگروفیت (6/58 درصد) و برآمده از آب (2/32 درصد) هستند. شکل زیستی عناصر گیاهی با روش رانکایر مشخص شد که شامل همی کریپتوفیت ها با30 درصد بیشترین و هیدروفیت با 3 کمترین درصد می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - نام‌های محلی درختان تیره‌های افراییان، اَنجیلیان، باقلاییان، توسکایان، خرمالوییان، راشیان، شمشادیان و گردوییان در ایران
        قاسم حبیبی بی بالانی پریسا محمدپور فاطمه موسی زاده صیاد محله
        هدف:هدف این پژوهش شناسایی و ثبت اسامی مختلف مورد استفاده برای درختان، درختچه‌‌ها و بوته‌‌ها در مناطق مختلف استان‌‌های گیلان، مازندران و گلستان از آستارا تا رامیان می‌باشد که در این میان درختانی که براساس بررسی منابع انجام شده در مناطق خارج از این استان‌‌ها دارای اسامی م چکیده کامل
        هدف:هدف این پژوهش شناسایی و ثبت اسامی مختلف مورد استفاده برای درختان، درختچه‌‌ها و بوته‌‌ها در مناطق مختلف استان‌‌های گیلان، مازندران و گلستان از آستارا تا رامیان می‌باشد که در این میان درختانی که براساس بررسی منابع انجام شده در مناطق خارج از این استان‌‌ها دارای اسامی محلی بودند نیز ثبت گردیدند. مواد و روش‌ها:تحقیق حاضر به روش میدانی و مطالعه کتابخانه‌ای انجام شده است. با وجود اینکه همه محققان این پژوهش آشنایی کاملی با زبان و گویش گیلکی داشتند، با این حال برای تعیین دقیق معادل فارسی لغات و مدخل‌های مربوط به درخت در گویش‌های مختلف محلی، اقدام به مصاحبه با گویش‌وران این زبان (به ویژه افرادی با سن بالای 60 سال) گردید. تمام واژه‌ها و اصطلاحات این تحقیق مربوط به مهم‌ترین واژه‌ها و اصطلاحات مربوط به درختان، درختچه‌ها و بوته‌های درختان تیره‌های افراییان، اَنجیلیان، باقلاییان، توسکایان، خرمالوییان، راشیان، شمشادیان و گردوییان در مناطق مختلف گیلان، مازندران و گلستان می‌باشند. یافته‌ها:در این تحقیق 102 نام محلی برای درختان تیره‌‌های افراییان (23 نام محلی)، اَنجیلیان (2 نام محلی)، باقلاییان (14 نام محلی)، توسکایان (18 نام محلی)، خرمالوییان (9 نام محلی)، راشیان (20 نام محلی)، شمشادیان (6 نام محلی) و گردوییان (10 نام محلی) در ایران که عمدتاً اسامی مورد استفاده در سه استان گیلان، مازندران و گلستان در لهجه‌‌های مختلف گویشی می‌‌باشند، ثبت گردید. براساس نتایج این تحقیق، درخت شیردار با نام علمی Acer laetum با نام‌های محلی بزبرگ (در گرگان)، میرزابرگ (در رامیان)، پلت (در گیلان)، شیردار (در نور، کجور و مازندران) و زبندار (در بندرگز)؛ درخت سفید کرکو با نام علمی Acer opulifolium با نام‌های محلی کرکو (در رامیان) و سفید کرکو (در کتول)؛ درخت کرکف با نام علمی Acer platanoides با نام‌های محلی کرکف (در زیارت) و ککم (در طوالش)؛ درخت توسکا با نام علمی Alnus glotinosa با نام‌های محلی سیاتوسه (در لاهیجان)، توسا (در رودسر)، توسه (در رشت)، توسکا (در گرگان و مازندران) و زرد دار (در آستارا و طوالش) نامیده می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - نام‌های محلی درختان تیره‌های زیتون، گُلسُرخیان، بیدیان، نمداریان و ناروَنیان در ایران
        قاسم حبیبی بی بالانی فاطمه موسی زاده صیاد محله
        هدف: یکی از انواع مطالعات اجتماعی، مطالعات زبان‌های بومی یک منطقه می‌باشد که رابطه مستقیمی با روابط اعضای تشکیل‌‌دهنده یک جامعه داشته و در دوران‌های مختلف از طریق آن در ارتباط با هم قرار داشتند. از آنجایی که در زندگی روزمره جوامع انسانی درختان و درختچه‌ها دارای نقش مهمی چکیده کامل
        هدف: یکی از انواع مطالعات اجتماعی، مطالعات زبان‌های بومی یک منطقه می‌باشد که رابطه مستقیمی با روابط اعضای تشکیل‌‌دهنده یک جامعه داشته و در دوران‌های مختلف از طریق آن در ارتباط با هم قرار داشتند. از آنجایی که در زندگی روزمره جوامع انسانی درختان و درختچه‌ها دارای نقش مهمی بوده‌اند، به همان میزان نیاز به بکارگیری اسامی خاص برای آنها در جوامع ایجاد شده است.مواد و روش‌ها: در این تحقیق با مراجعه حضوری به مناطق مختلف استان‌‌های گیلان، مازندران و گلستان و انجام مصاحبه و نیز بررسی منابع معتبر، اسامی محلی درختان و درختچه‌‌ها در تیره‌های زیتون، گُلسُرخیان، بیدیان، نمداریان و ناروَنیان ثبت گردید.نتایج: در این تحقیق 106 نام محلی برای درختان تیره‌‌های زیتون (10 نام محلی)، گُلسُرخیان (43 نام محلی)، بیدیان (25 نام محلی)، نمداریان (6 نام محلی) و ناروَنیان (22 نام محلی) در ایران که عمدتاً اسامی مورد استفاده در سه استان گیلان، مازندران و گلستان در لهجه‌‌های مختلف گویشی می‌‌باشند، ثبت شد.نتیجه‌گیری: از آنجایی که در بسیاری از مناطق مورد مطالعه زبان محلی به دلایل مختلف در حال کم رنگ شدن می‌باشد، جمع‌آوری و ثبت اسامی محلی درختان دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - بهینه یابی سایت طبیعت گردی حوزه کجور استان مازندران با استفاده از میانگین وزنی مرتب و سیستم اطلاعات جغرافیایی
        امیر سعادت فر حسن فرامرزی
        جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و ه چکیده کامل
        جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و همچنین معیارهای فاصله از جاده، رودخانه، روستا، مکان های لغزشی و درصد تاج پوشش به‌عنوان شاخص مناسب انتخاب شدند. معیارها با استفاده ازنظر کارشناسان و روش تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی و فازی شدند. سپس با استفاده از سناریوهای روش میانگین وزنی مرتب (OWA)، پهنه های مناسب سایت اکوتوریسم مشخص گردید. جهت کاهش ریسک و افزایش قدرت مدیریتی از منطق بولین استفاده شد. نتایج نشان داد که زمین‌لغزش و جاده به ترتیب با وزن‌های 0.315 و 0.238 بیشینه ارزشی رادارند. خروجی نقشه های سناریوهای میانگین وزنی مرتب نشان دادند که محدوده شمال شرقی حوزه کجور، بهینه‌ترین مکان جهت تأسیس سایت اکوتوریسم است و منطقه شمالی در رتبه بعدی قرار گرفت. در سناریوی سطح ریسک پایین و عدم جبران و سناریوی سطح ریسک پایین و مقدار اندک جبران 83 هکتار از اراضی را گستره بهینه شناسایی شدند درحالی‌که سناریوهای سطح ریسک میانگین و جبران کامل، سطح ریسک بالا و جبران اندک، سطح میانگین ریسک و عدم جبران و سطح بالای ریسک و بدون جبران به ترتیب 3179، 1255، 1909 و 2577 هکتار را مناسب سایت اکوتوریسم نشان داده شد. خروجی منطق بولین نشان داد حدود 47 هکتار از اراضی شمال شرقی حوزه کجور، سایت مناسب اکوتوریسم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - شناسایی مناطق کارست و میزان گسترش آن با استفاده از سنجش‌از‌دور و سیستم‌اطلاعات‌جغرافیایی در حوضۀ آبریز ظالم رود ساری در مازندران، ایران
        محمدعلی قلی نتاج ملکشاه داود جهانی سیدرمضان موسوی نادر کهنسال قدیم وند سیدحمید وزیری
        پیشینه و هدف سیمای مرکبی از همه ناهمواری‌ها، اشکال، فضای خالی و پدیده‌هایی که در اثر خورندگی آب در سطح و در زیر سطح زمین در سازندهای زمین‌شناسی قابل‌حل مختلف ایجاد می‌شوند را کارست گفته که تقریباً 15 درصد از سنگ‌های رخنمون یافته جهان را در برگرفته‌اند. علی‌رغم اهمیت منا چکیده کامل
        پیشینه و هدف سیمای مرکبی از همه ناهمواری‌ها، اشکال، فضای خالی و پدیده‌هایی که در اثر خورندگی آب در سطح و در زیر سطح زمین در سازندهای زمین‌شناسی قابل‌حل مختلف ایجاد می‌شوند را کارست گفته که تقریباً 15 درصد از سنگ‌های رخنمون یافته جهان را در برگرفته‌اند. علی‌رغم اهمیت مناطق کارستی در ادوار گذشته، امروزه، مطالعه، شناسایی، تحلیل مکانی و مدیریت این مناطق، موردتوجه جدی زمین شناسان، هیدرولوژیست‌ها، هیدروژئولوژیست ها، اکوتوریست ها، ژئوتوریست ها و زیست‌محیطی در مقیاس‌های گوناگون است. از طرفی با توجه به برخی از شرایط ویژه مانند بحران آب و یافتن نقاط دارای ذخایر آبی پایدار و یا مناطق مناسب جهت احداث سدها و سایر سازه‌های با ریسک کم و ضریب اطمینان بالا، شناسایی مناطق کارستی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین پدیده کارست در ابعاد گوناگون، از دیدگاه زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی نیز دارای جایگاه ویژه‌ای است، زیرا علل و چگونگی فرآیندها و اشکال انحلالی و گسترش آن‌ها بر سنگ‌ها و کانی‌ها دارای اهمیت بسیار بالایی است. شرق مازندران به‌ویژه در محدوده موردمطالعه، ازلحاظ زمین‌شناسی یکی از مناطق دارای پتانسیل فرآیند کارستی بوده و با توجه به شرایط محیطی به‌خصوص وضعیت پوشش گیاهی و راه‌های دسترسی، کمتر موردمطالعه قرارگرفته است. بر این اساس، این مطالعه، به‌منظور شناسایی مناطق کارستی و میزان گسترش آن‌ها با استفاده از روش سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوضۀ ظالم رود ساری در استان مازندران در شمال ایران متمرکز است.مواد و روش‌ها به‌منظور شناسایی مناطق کارستی و ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آبخوان‌های موجود، ابتدا لازم بود مناطق کارستی شناسایی و سپس وضعیت فیزیکوشیمیایی آن ارزیابی می‌گردید. در گام نخست، با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای لندست Landsat، استر ASTER و SRTM، نقشه‌های زمین‌شناسی، اطلاعات آب‌وهوایی و بازدیدهای میدانی، عوامل مؤثر بر کارستی شدن که شامل نوع سنگ، خطواره‌ها نظیر گسل‌ها و شکستگی‌ها، پوشش گیاهی، آب‌وهوا، وضعیت آبراهه‌ها و شیب توپوگرافی هستند، استخراج شده‌اند. قابل‌ذکر است که در این گام، برای به دست آوردن نتیجه بهتر، از منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شده است. در گام دوم، به‌منظور بررسی وضعیت فیزیکوشیمیایی آبخوان، پارامترهای شیمیایی برخی از چشمه‌ها، مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته و پارامترهای انحلالی، ضرایب اشباعی، منشأ مواد شیمیایی محلول در آب و سیستم کلی جریان در آبخوان‌های موجود مشخص شده است. در این مطالعه، تعیین ترکیب و پراکندگی سنگی، بر اساس بازدیدهای میدانی و به کمک نقشه‌های زمین‌شناسی یک‌صد هزارم بهشهر و ساری که زمین مرجع شده‌اند، انجام شده است. برای استخراج خطواره‌های ناشی از شکستگی‌ها، از سه روش دستی، خودکار و نیمه اتوماتیک استفاده شده است. در روش دستی، با اعمال فیلترهای High Pass، PCA و ترکیب رنگی داده‌های ماهواره‌ای لندست-8، خطواره‌ها بارزسازی و استخراج شده‌اند. در روش اتوماتیک، از الگوریتم Segment Tracing Algorithm (STA) در نرم‌افزار PCI، کمک گرفته شده است. در الگوریتم STA، پیکسل‌های خطی بر اساس اختلاف درجه خاکستری شناسایی و سپس بر اساس پارامترهای RADI، GTHR، LTHR، FTHR، ATHR و DTHR به بردار تبدیل گردیده‌اند. جهت تشخیص و استخراج وضعیت پوشش گیاهی، از شاخص Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) بر روی داده‌های سنجنده OLI از ماهواره لندست-8، کمک گرفته شده است. آبراهه‌ها، با کمک اکستنشن ArcHydro در GIS شناسایی گردیدند. برای تولید DEM موردنیاز، از تکنیک‌های فتوگرامتری بر روی تصاویر زوج استریو سنجنده ASTER در نرم‌افزار Idrisi و بر اساس متغیرهای پارامتری توجیه‌های داخلی و خارجی (External and Internal Orientation) سنجنده و نقاط کنترلی زمینی (Ground Control Points, GCPs) انجام شده است. شیب توپوگرافی منطقه به کمک DEM و بر اساس درجه در محیط نرم‌افزاری GIS محاسبه و نقشه آن تهیه شده است. بر اساس داده‌های آب هوایی اداره کل هواشناسی استان مازندران، وضعیت آب‌وهوایی به‌صورت منحنی‌های هم‌دما، هم بارش و هم تبخیر مشخص و نوع آب‌وهوا نیز، از روش De Marton تعیین شده است.نتایج و بحث حاصل فعالیت‌های فوق، تولید نقشه‌های سنگ‌شناسی، تراکم و فاصله از خطواره‌های حاصل از شکستگی، تراکم و فاصله از آبراهه‌ها، شیب توپوگرافی، هم بارش و پوشش گیاهی بوده است. با توجه به معیارهای متفاوت بکار رفته در نقشه‌های تولیدشده و وجود نیاز به معیاری واحد و قابل‌مقایسه و متناسب برای تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، از منطق فازی کمک گرفته شده است. در این حالت، کلیه لایه‌ها با مرز غیرقطعی به‌جز لیتولوژی که دارای مرز قطعی بوده و تابع منطق بولین است، فازی سازی شده‌اند و در ادامه در GIS، به‌صورت لایه‌های فازی سازی شده استخراج گردیده‌اند. از طرفی، چون وزن و ضریب اثربخشی عوامل هشت‌گانه مؤثر در وقوع پدیده کارست یکسان نیستند، برای تعیین ارجحیت و اولویت‌بندی این عوامل، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است و میزان مشارکت و به عبارتی وزن هر یک از معیارها با ضریب ناسازگاری کمتر از یک درصد در نرم‌افزار Expert Choice 12 محاسبه شده است. درنهایت، با روش ترکیب خطی وزن‌دار (WLC)، لایه‌های رستری فازی شده بر اساس وزن مؤثر آن‌ها، با عملگر تجمعی توافقی (Compromise Operator) یا گاما تلفیق شده و نقشه پراکندگی پدیده کارست با ضریب احتمال متفاوت در محدوده موردمطالعه استخراج گردید. در گام بعدی، به‌منظور بررسی وضعیت فیزیکوشیمیایی آبخوان‌ها و ارزیابی پدیده کارست، تعداد 18 چشمه با دبی مساوی و بیشتر از سه لیتر بر ثانیه انتخاب و به کمک نرم‌افزارهای SPPS، RockWorks2016 و PHREEQC2.6 مورد ارزیابی قرارگرفته‌اند و ضمن استخراج جداول و نمودارهای هیدروژئوشیمیایی، شاخص اشباعی کانی‌های متعدد نیز، محاسبه گردیده‌اند.نتیجه گیری نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که پدیده کارست، در بخش مرکزی دارای بیشترین گسترش بوده و خطواره‌های حاصل از شکستگی‌ها، بیشترین نقش را در تشکیل این پدیده داشته‌اند. تیپ آب این چشمه‌ها، بی‌کربنات کلسیک- منیزیک بوده و بر‌اساس نمودار گیپس، نقش سنگ‌های تشکیل‌دهنده آبخوان در تعیین ترکیب شیمیایی آب، بسیار واضح است. همچنین، با توجه به شاخص‌های اشباعی کانی‌ها، نوع جریان در مخازن آب‌های زیرزمینی، به‌صورت افشان و افشان- مجرایی است. بر اساس این تحقیق، بهره‌گیری از فن‌آوری نوین سنجش‌ازدور و GIS، موجب افزایش دقت و سرعت و کاهش هزینه در مطالعات کارستی به‌همراه دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - ارزیابی تناسب محل های دفن پسماند شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: غرب استان مازندران)
        محدثه یزدانی سید مسعود منوری قاسمعلی عمرانی محمود شریعت سید محسن حسینی
        هدف از این مطالعه، ارزیابی تناسب محل های موجود دفن پسماند در محدودة غرب استان مازندران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. به منظور اجرای این ارزیابی سه دستورالعمل آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا، سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست ایران مورد چکیده کامل
        هدف از این مطالعه، ارزیابی تناسب محل های موجود دفن پسماند در محدودة غرب استان مازندران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. به منظور اجرای این ارزیابی سه دستورالعمل آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا، سازمان مدیریت و برنامه ریزی ایران و سازمان حفاظت محیط زیست ایران مورد استفاده قرار گرفت. پس از بررسی وضعیت هر یک از ضوابط موجود در هر دستورالعمل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و همچنین بازدیدهای میدانی از این محل ها میزان تناسب در هرمحل و همچنین کل محدودة مطالعاتی مشخص گردید. نتایج نشان داد که هیچ کدام از 10 محل دفن موجود در محدوده با معیارهای سازمان محیط زیست ایران تناسب ندارند. در رابطه با روش سازمان مدیریت برنامه ریزی فقط محل دفن پسماند مرزن آباد مناسب است و با توجه به معیارهای روش آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا محل های دفن پسماند نور، نوشهر و کلارآباد مناسب و بقیه سایت ها نامناسب هستند. ضمناً میزان تناسب در کل محدودة مورد مطالعه نسبت به روش سازمان محیط زیست 20%، سازمان مدیریت و برنامه ریزی 5/48% و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا 9/77% است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - بررسی تأثیر عوامل مختلف فیزیوگرافی و فاصله از جاده بر نشانه گذاری درختان با استفاده از الگوی رگرسیون خطی چندگانه
        حمید جلیلوند مریم نیک نژاد محمد حجازیان
        یکی از ابزارهای اعمال مدیریت در جنگل که تأثیر مستقیم بر خصوصیات کمی و کیفی آن دارد، نشانه گذاری است. به‌منظور ارزیابی تأثیر عوامل فیزیوگرافی شکل زمین و جاده بر نشانه گذاری درختان برای بهره برداری، در طرح جنگل داری سری دو از بخش هفت طرح های جنگل داری شرکت نکاچوب استان ما چکیده کامل
        یکی از ابزارهای اعمال مدیریت در جنگل که تأثیر مستقیم بر خصوصیات کمی و کیفی آن دارد، نشانه گذاری است. به‌منظور ارزیابی تأثیر عوامل فیزیوگرافی شکل زمین و جاده بر نشانه گذاری درختان برای بهره برداری، در طرح جنگل داری سری دو از بخش هفت طرح های جنگل داری شرکت نکاچوب استان مازندران از الگوی رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. بدین منظور در قطعه ‌نمونه ای به مساحت 215 هکتار با استفاده از سیستم موقعیت‌یاب جهانی، اقدام به برداشت موقعیت درختان نشانه گذاری شد سپس با استفاده از این نقاط و مدل رقومی ارتفاع منطقه مورد مطالعه نقشه‌های درختان نشانه گذاری شده، ارتفاع از سطح دریا، جهت شیب و درصد شیب، خاک منطقه و نقشه فاصله از جاده در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. جهت درک ارتباط هر یک از عوامل با نشانه گذاری درختان از الگوی چندگانه خطی استفاده شد، به‌طوری‌که نقشه‌های عوامل ذکرشده به عنوان متغیر مستقل و نقشه موقعیت درختان نشانه گذاری شده به‌عنوان متغیر وابسته وارد مدل رگرسیونی گردید. نتایج حاصل از مدل نشان داد که نشانه گذاری درختان منطقه در مناطق با ارتفاع کم و مناطق با شیب ملایم و پایین با خاک های عمیق و در جهات شمالی و شرقی و در نزدیکی جاده های جنگلی بیشتر از مناطق دیگر می باشد. نشانه گذاری درختان تحت تاثیر برخی عوامل فیزیوگرافی انجام می شود و عواملی مانند شیب یا نزدیکی به جاده باعث شود تا نشانه گذار تمایل به دخالت در این مناطق داشته باشد و از دخالت در مناطق با شیب بیشتر یا دور از جاده پرهیز نماید که این موضوع باعث دور شدن از هدف دخالت در تمام سطح جنگل و عدم اصلاح متوازن ساختارجنگل می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - تنوع گونه‌ای شکارگرهای Heteroptera و تغییرات دوره‌ای جمعیت آنها در مزارع برنج مازندران
        حسن قهاری هادی استوان مهرداد طبری
        سن‌های شکارگر (Heteroptera) از جمله دشمنان طبیعی کارآمد در اغلب اکوسیستم‌های زراعی می‌باشند که نقش بسیار مهمی در برنامه‌های کنترل بیولوژیک و طبیعت دارند. بر این اساس و با توجه به اهمیت برنج به عنوان یک محصول غذایی اساسی در ایران و نیز وجود طیف وسیعی از انواع آفات در مزا چکیده کامل
        سن‌های شکارگر (Heteroptera) از جمله دشمنان طبیعی کارآمد در اغلب اکوسیستم‌های زراعی می‌باشند که نقش بسیار مهمی در برنامه‌های کنترل بیولوژیک و طبیعت دارند. بر این اساس و با توجه به اهمیت برنج به عنوان یک محصول غذایی اساسی در ایران و نیز وجود طیف وسیعی از انواع آفات در مزارع برنج شمال ایران، تنوع گونه‌ای و تغییرات جمعیت این گروه از شکارگران در مزارع برنج مازندران طی سال‌های 1384 و 1385 بررسی شد. بر اساس نتایج این پژوهش، بیست گونه سن شکارگر از مزارع برنج مازندران جمع‌آوری گردید که از این میان هشت گونه شامل Oncocephalus pilicornisReuter، Oncocephalus plumicornis (Germar)، Reduvius pallipes Klug، Rhynocoris iracundus (Poda) و Coranus cf. niger Rambur از خانواده‌ی Reduviidae و گونه‌های Stenodema calcaratum (Fieb.)، Orthotylus flavosparsus (C.Sahlb.) از خانواده‌ی Miridae و گونه‌یBrachynema puncticornis Rt. از خانواده‌ی Pentatomidae گزارش جدیدی برای فون ایران می‌باشند. نتایج بررسی‌های مربوط به فراوانی دوره‌ای جمعیت سن‌های شکارگر در مزارع برنج نشان داد که انبوهی جمعیت این شکارگران در طول فصل زراعی به‌طور تدریجی در حال افزایش است ولی مصرف حشره‌کش‌ها موجب ایجاد تلفات شدیدی در جمعیت آنها می‌گردد. همچنین نتایج نمونه‌برداری‌ها از تغییرات جمعیت سن‌های شکارگر در ساعات مختلف روز نشان داد که حداکثر فعالیت روزانه این حشرات در حدود ساعات 10 صبح و حدود 18 عصر صورت می‌گیرد و این شکارگران در ساعات 12 الی 16 بعد از ظهر به دلیل گرما و رطوبت بالای مزارع برنج به زیر بوته‌ها و نیز لابلای علف‌های هرز حاشیه‌ی مزارع پناه می‌برند. نتایج بررسی‌های مربوط به تراکم جمعیت سن‌های شکارگر روی سه رقم فجر، خزر و نعمت نشان داد که بالاترین تراکم سن‌ها روی رقم فجر بدست آمد و اختلاف معنی‌داری بین دو رقم خزر و نعمت مشاهده نگردید. با توجه به اینکه رقم فجر جزو ارقام حساس برنج به کرم ساقه‌خوار برنج محسوب می‌شود و تراکم جمعیت آفت روی آن بیشتر از سایر ارقام می‌باشد، به همین دلیل جمعیت بالاتری از سن‌های شکارگر به جهت فراوانی طعمه روی این رقم مشاهده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - شناسایی و بررسی مولکولی عامل پوسیدگی پایه سیترنج در باغات مرکبات شرق استان مازندران
        سید وحید علوی فائزه فلکی
        در سال های اخیر عارضه ای شبیه به گموز مرکبات با علائم پوسیدگی، جداشدن پوست از تنه، قهوه ای شدن پوست و لایه سطحی چوب متصل به آن، زردی و زوال روی پایه سیترنج درختان مرکبات در شرق استان مازندران مشاهده گردید. نمونه های مشکوک به آلودگی در مراحل مختلف رشد جمع آوری و به آزمای چکیده کامل
        در سال های اخیر عارضه ای شبیه به گموز مرکبات با علائم پوسیدگی، جداشدن پوست از تنه، قهوه ای شدن پوست و لایه سطحی چوب متصل به آن، زردی و زوال روی پایه سیترنج درختان مرکبات در شرق استان مازندران مشاهده گردید. نمونه های مشکوک به آلودگی در مراحل مختلف رشد جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از شستشوی سطحی نمونه ها با آب جاری و ضدعفونی سطحی با الکل اتیلیک 70% ، قطعاتی از هر نمونه با تیغ استریل جدا و در محیط های غذایی PARPH و PDA کشت داده شد. روی محیط PARPH پرگنه قارچی رشد نکرد ولی روی PDAجدایه های قارچی با پرگنه های همگن از نظر شکل ظاهری به دست آمد که پس از خالص سازی، بیماریزایی جدایه ها با قرار دادن یک قطعه از محیط کشت حاوی ریسه در محل برش داده پوست نهال های سیترنج در شرایط گلخانه ای، موجب نکروز در محل مایه کوبی و پیشرفت آلودگی و زردی نهال های سیترنج تلقیح شده گردید. شاهد نهال سیترنج مایه کوبی شده با قطعه ای از محیط کشت PDA سترون تلقیح شده با جدایه های قارچی علائم آلودگی را نشان ندادند. جدایه های قارچ مورد بررسی در محیط آگار حاوی Foeniculum vulgare تولید پریتس کروی نمود. آسک های آن تک جداره، چماقی و بی رنگ بود. فرم غیر جنسی آن تولید کنیدیوما هایی با استرومای حقیقی، کنیدیوفورهای سیلندری شکل و پیکنید نمود. بر اساس نتایج به دست آمده، پرگنه های مورد بررسی با گونه Diaporthe novem Santosمطابقت داشت. استخراج DNA ژنومی جدایه های قارچی انجام و تکثیر با آغازگرهای نواحی ITS1، ITS4 و Bt صورت گرفت و قطعات به دست آمده تعیین توالی گردید. نتایج حاصل از تعیین توالی نیز گونه قارچی فوق الذکر را تایید نمود. این اولین گزارش از بیماری پوسیدگی پایه سیترنج و شناسایی عامل آن در شمال ایران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - مطالعه زیست‌شناسی راب خاکستری (Parmacella ibera) و ارزیابی خسارت آن در باغ‌های مرکبات استان مازندران
        محمد فاضل حلاجی ثانی الهام احمدی
        راب خاکستریParmacella ibera Eichw. یکی از مهم‌ترین آفات باغات و نهالستان‌های مرکبات در استان مازندران به شمار می‌آید. بررسی زیست شناسی آفت طی سال‌های 86-1385 روی نهال‌های پرتقال تامسون ناول در شرایط طبیعی استان مشخص نمود که این گونه دارای یک نسل در سال بوده و زمستان را چکیده کامل
        راب خاکستریParmacella ibera Eichw. یکی از مهم‌ترین آفات باغات و نهالستان‌های مرکبات در استان مازندران به شمار می‌آید. بررسی زیست شناسی آفت طی سال‌های 86-1385 روی نهال‌های پرتقال تامسون ناول در شرایط طبیعی استان مشخص نمود که این گونه دارای یک نسل در سال بوده و زمستان را به هر دو صورت نابالغ و بالغ به سر می‌برد. جفت گیری، اواخر فروردین و تخم ریزی، اواسط اردیبهشت می‌باشد. زمان لازم از موقع جفت گیری تا شروع تخم ریزی به طور میانگین 22 روز، تعداد تخم‌های گذاشته شده 52 عدد، زمان تفریخ آن‌ها (اواسط خرداد) 28 روز، درصد تخم‌های تفریخ شده 65% و تعداد راب های تفریخ شده برای هر بالغ حدود 50 عدد می‌باشد. به منظور ارزیابی خسارت این گونه در سال 1386، چهار تراکم به نسبت‌های یک، پنج، ده و پانزده راب به همراه تیمار شاهد، برای هرکدام از تراکم‌ها روی یک شاخه از یک درخت 12 تا 15 ساله پرتقال تامسون ناول و نارنگی انشو با شش تکرار در یک جهت رهاسازی گردید. نتایج نشان داد که میانگین برگ‌ها و میوه‌های خسارت دیده در تیمارهای مختلف در فاکتور رقم و نیز فاکتور انبوهی در سطح احتمال پنج درصد دارای اختلاف معنی دار بود. رابطه بین تراکم آفت با خسارت به محصول به صورت خطی و همبستگی بین تعداد برگ و میوه خسارت دیده و درصد کاهش عملکرد در ارقام پرتقال تامسون ناول و نارنگی انشو با انبوهی جمعیت راب مثبت و در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. میانگین درصد خسارت به میوه در تراکم‌های مختلف آفت در ارقام پرتقال تامسون ناول و نارنگی انشو در مقایسه با تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری در سطح پنج درصد داشته است. با توجه به نتایج، خسارت راب روی نارنگی انشو بیشتر ارزیابی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - زیست‌شناسی مگس میوه مدیترانه‌ای Ceratitis capitata (Dip.: Tephritidae) روی پنج رقم تجاری نارنگی در استان مازندران
        مریم عباس پور ژینوس رستگار شعبانعلی مافی پاشا کلایی اسماعیل غلامیان
        مگس میـوه مدیترانه‌ای Ceratitis capitata Wied (Diptera: Tephritidae) یکی از مهم‌ترین و زیان بارترین آفات انواع درختان میوه در جهان و ایران از جمله در استان مازندران می‌باشد. زیست‌شناسی مگس میوه مدیترانه‌ای روی پنج رقم تجاری نارنگـی در شرایـط آزمایشگـاهی با دمای 1&plusmn چکیده کامل
        مگس میـوه مدیترانه‌ای Ceratitis capitata Wied (Diptera: Tephritidae) یکی از مهم‌ترین و زیان بارترین آفات انواع درختان میوه در جهان و ایران از جمله در استان مازندران می‌باشد. زیست‌شناسی مگس میوه مدیترانه‌ای روی پنج رقم تجاری نارنگـی در شرایـط آزمایشگـاهی با دمای 1±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70، درصد دوره نوری 14 ساعت روشنـایی و 10 سـاعت تاریکی در گلخانه مؤسسه تحقیقات مرکبات کشور واقع در شهرستان رامسردر سال 1390 مورد بررسی قرار گرفت. میانگین طول دوره جنینی در شرایط آزمایشگاه به‌طور متوسط در ارقام پیج، کلمانتین، اُنشو، یونسی و یاشار به‌ ترتیب 15/0±5/2، 2/0±8/1، 2/0±3/1، 18/0±4/2 و 12/0±7/2 روز بود. میانگین دوره لاروی از 2/0±8/9 روز در رقم اُنشو تا 22/0±12 روز در رقم پیج متغیر بود. نتایج اختلاف معنی‌داری را در طول دوره شفیرگی مگس با تغذیه از ارقام مختلف نارنگی نشان نداد. همچنین نوع رقم نارنگی در وزن شفیره بی‌تأثیر بود. میانگین مدت رشد و نمو جنین تا ظهور حشره بالغ در ارقام پیج، کلمانتین، اُنشو، یونسی و یاشار به‌ترتیب 52/0±27، 65/0±1/24، 57/0±22، 65/0±25 و 47/0±5/26 روز به‌دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - اثر علفکشهای مختلف بر کنترل علف هرز شمعدانی برگ بریده (.Geranium dissectum L) و عملکرد کلزا(Brass ica nappus L.) در مازندران
        مرتضی نورعلیزاده اطاقسرا
        جهت ارزیابی تاثیر علف‌کش‌های مختلف بر علف هرز شمعدانی برگ بریده (L. Geranium dissectum)، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا، آزمایشی در سال زراعی 1391 در مزرعه کلزا در روستای شیرسوار شهرستان بابل، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آ چکیده کامل
        جهت ارزیابی تاثیر علف‌کش‌های مختلف بر علف هرز شمعدانی برگ بریده (L. Geranium dissectum)، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا، آزمایشی در سال زراعی 1391 در مزرعه کلزا در روستای شیرسوار شهرستان بابل، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل: 1 و 2- علف‌کش بوتیزان استار 6/41%SC (کوئین ‌مراک 5/12%+ متازاکلر 5/37%) به میزان 5/2 و 3 لیتر در هکتار بعد از کاشت و قبل از رویش کلزا، 3- علف‌کش بوتیزان استار 6/41%SC (کوئین‌ مراک 5/12%+ متازاکلر 5/37%) به میزان 3 لیتر در هکتار در مرحله برگ‌های لپه‌ای کلزا، 4 و 5- علف‌کش کلوپیرالید SC300 به میزان 1 لیتر در هکتار همراه با سیتوگیت (1لیتر در هکتار) و بدون سیتوگیت در مرحله 4 برگی کلزا، 6 و7- علف‌کش کلزورتریو (دیمتاکلر 75/18%+ نپروپامید 75/18%+ کلومازون 3%) به میزان 3 و 5/3 لیتر بعد از کاشت و قبل از رویش کلزا، 8- علف‌کش تریدوکس 50%ECٍ‍ (دیمتاکلر) به میزان 3 لیتر در هکتار بعد از کاشت و قبل از رویش کلزا، 9 و 10- شاهد بدون کنترل علف‌های هرز و شاهد عاری از علف‌های هرز بودند. نتایج نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی‌داری در سطح 1%وجود داشت. علف‌کش کلزورتریو 5/3 و 3 لیتر در هکتار پس از شاهد بدون علف هرز به ترتیب با میانگین 33/1 و 66/1 بوته در متر مربع کمترین میزان تراکم و با میانگین 33/3160 و 520 گرم در متر مربع بیشترین وزن خشک کلزا را دارا بودند و اختلاف معنی‌داری با سایر تیمارها داشتند. از نظر عملکرد دانه کلزا نیز تیمارهای ذکر شده با شاهد بدون علف هرز اختلاف معنی‌داری نداشته ولی اختلاف معنی‌داری با سایر تیمارهای آزمایش داشتند. در مجموع با توجه به نتایج این آزمایش می‌توان کاربرد علف‌کش کلزوز تریو (دیمتاکلر 75/18%+ نپروپامید 75/18%+ کلومازون 3%) را به میزان 3 لیتر در هکتار جهت مدیریت و کنترل علف هرز شمعدانی برگ بریده در مزارع کلزای اراضی شالیزاری توصیه نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - مطالعه تغییرات فصلی جمعیت (Pulvinaria aurantii (Hemi. : Coccidae و وضعیت پراکنش آن در باغ های مرکبات شرق مازندران
        محمدرضا دماوندیان
        خسارت زیاد بالشک مرکبات (Pulvinaria aurantii (Cockerell وسمپاشی های متعدد برای کنترل آفت مذکور، روند نگران کننده ای را به وجود آورده است. لذا برای مدیریت صحیح مصرف آفت کش ها و به منظور استفاده از مدیریت تلفیقی آفات (IPM)، طی سال های 1386 الی 1388 چرخه زندگی و تغییرا چکیده کامل
        خسارت زیاد بالشک مرکبات (Pulvinaria aurantii (Cockerell وسمپاشی های متعدد برای کنترل آفت مذکور، روند نگران کننده ای را به وجود آورده است. لذا برای مدیریت صحیح مصرف آفت کش ها و به منظور استفاده از مدیریت تلفیقی آفات (IPM)، طی سال های 1386 الی 1388 چرخه زندگی و تغییرات جمعیت بالشک مرکبات در دو منطقه مرکزی و شرق استان مازندران بررسی شد. حشره مذکور دارای دو نسل در سال است که نسل اول یا نسل تابستانه از تیرماه شروع و در شهریورماه کامل می شود و نسل دوم یا نسل پاییزه از مهرماه شروع و تیرماه سال آینده نسل بعدی را به وجود می آورد. با توجه به ظهور حداکثر پوره های متحرک و سن یک بالشک مرکبات مناسب ترین زمان مبارزه برای نسل اول از اواخر خرداد الی دهه اول تیرماه و برای نسل دوم اواخر شهریور و نیمه اول مهر می باشد. پارامتر b در قانون توان تیلور که شاخصی برای تعیین نوع پراکنش است، در جمعیت های معمولی برابر 4/9 محاسبه شد، که نشان دهنده پراکنش کپه ای آفت روی یک درخت می باشد، اگرچه در جمعیت های زیاد، نوع پراکنش به سمت تصادفی شدن میل می کند (57/1=b). بین تراکم P. aurantii در جهت های مختلف جغرافیایی و هم چنین قسمت های داخل و خارج تاج درخت اختلاف معنی داری وجود نداشت، هرچند، در باغ های متراکم و انبوه، جمعیت P. aurantii همواره زیاد بود. ضمناً رعایت فاصله کاشت درختان و هرس به موقع سبب کاهش آلودگی از 1/25٪ به 3/8٪ شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - معرفی فون و گزارش جدید از پادمان (Collembola, Hexapoda) بخشی از جنگل‌‌های مازندران (ایران)
        رضا وفایی شوشتری علیه یحیی‌‌پور معصومه شایان‌مهر
        به دنبال مطالعه فون پادمان در بخشی از جنگل‌ های هیرکانی در شمال ایران، نمونه ‌ برداری‌ هایی در نقاط مختلف استان مازندران طی سال ‌ های 1394 و 1395 صورت گرفت. نمونه‌ های خاک و خاک‌ برگ جمع ‌ آوری شده در قیف برلیز قرار گرفته و پادمان موجود در آن ها استخراج شدند. در مجموع چکیده کامل
        به دنبال مطالعه فون پادمان در بخشی از جنگل‌ های هیرکانی در شمال ایران، نمونه ‌ برداری‌ هایی در نقاط مختلف استان مازندران طی سال ‌ های 1394 و 1395 صورت گرفت. نمونه‌ های خاک و خاک‌ برگ جمع ‌ آوری شده در قیف برلیز قرار گرفته و پادمان موجود در آن ها استخراج شدند. در مجموع 18 جنس و 24 گونه متعلق به ده خانواده جمع ‌ آوری شد که 14 گونه از آن ها شناسایی شدند. گونه ‌های مورد مطالعه به شرح زیر است: Isotomidae: Folsomides sp., Folsomides parvulus (Stach, 1922), Isotomurus sp., Parisotoma notabilis (Schӓffer, 1896), Folsomia sp., Folsomia penicula Bagnall, 1939, Desoria sp. Praentomobryidae: Entomobrya cf. schoetti Stach, 1922, E. corticalis (Nicolet, 1841), E. nigrocincta Denis, 1923 Tomoceridae: Pogonognathellus sp. cf. flavescens (Tullberg, 1871) Seiridae: Seira domestica (Nicolet, 1842) Orchesellidae: Heteromurus major (Moniez, 1889) Lepidocyrtidae: Lepidocyrtus sp., Pseudocinella sp. Orchesellidae: Orchesella cincta Lubbock, 1873 Arrhopalitidae:Arrhopalites sp. gr. caecus (Tullberg, 1871), Arrhopalites sp. gr. principalis (Stach, 1945) Sminthuridae: Sminthurus sp., Lipothrix cf. lubbocki (Tullberg, 1872) Hypogastruridae: Ceratophysella stercoraria (Stach, 1963), Xenylla sp. Neanuridae: Pseudachorutes sp., Neanurinae جنس Pogonognathellus (Tullberg, 1871) و دو گونه Pogonognathellus sp. cf. flavescens و Arrhopalites sp. gr. principalis برای اولین بار از ایران گزارش می ‌شوند. همچنین چهار گونه Entomobrya cf. schoetti، Entomobrya corticalis، Entomobrya nigrocincta و Arrhopalites sp. gr. caecus برای اولین بار از مازندران گزارش می‌ شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - بررسی مقدماتی پراکنش جغرافیایی مگس میوه مدیترانه‌ای Ceratitis capitata (Wiedemann) (Dip., Tephritidae) دراستان مازندران
        سامره میرساردو شعبانعلی مافی پاشاکلایی حسن براری
        143 پراکنش جغرافیایی این مگس طی سال های 1385 تا 1387 در استان مازندران مورد بررسی مقدماتی قرار گرفت. مگس میوه مدیترانه ای Ceratitis capitata (Wied.) به عنوان یکی از مخرب ترین آفات محصولات باغی، بعد از یک وقفه بیست ساله، مجددا در آبان سال 1385 در شهر چکیده کامل
        143 پراکنش جغرافیایی این مگس طی سال های 1385 تا 1387 در استان مازندران مورد بررسی مقدماتی قرار گرفت. مگس میوه مدیترانه ای Ceratitis capitata (Wied.) به عنوان یکی از مخرب ترین آفات محصولات باغی، بعد از یک وقفه بیست ساله، مجددا در آبان سال 1385 در شهرستان نور مشاهده گردید. اقدامات اولیه جهت ردیابی آفت با مشاهده مستقیم بعضی از باغات مرکبات منطقه که با ریزش شدید میوه همراه بودند صورت گرفت. در ادامه از انواع تله (کارت زرد چسبنده، بطری های پلاستکی آب معدنی، جکسون و مکفیل) و ترکیبات طعمه ای (مخلوط پروتئین هیدرولیزات 2 درصد با حشره کش مالاتیون 2 در هزار، مایع سراترپ و فرمون جنسی) در عملیات ردیابی طی سال های، 1386 تا 1387 استفاده شد. عملیات ردیابی از ابتدای فصل بهار با نصب تله های طعمه ای در مناطق آلوده سال قبل و دیگر باغات اطراف انجام گرفت. تله های مذکور به صورت هفتگی بازرسی و تعداد مگس های شکارشده و مناطق آلوده جدید به تفکیک شهرستان ثبت گردید. موقعیت جغرافیایی بیش از 500 نقطه آلوده به مگس میوه در شهرستان های مختلف استان با استفاده از دستگاه GPS تعیین و به کمک نرم افزارArc view روی نقشه مسطحاتی مشخص گردید. شهرستان های آلوده در سال 85 شامل ساری، قائم شهر، بابل، جویبار، نور، محمود آباد، بابلسر و آمل بودند. به طور کلی آلودگی در این مناطق محدود به حوزه های شهری بوده و به ندرت در روستاهای اطراف مشاهده گردید. بررسی ها در سال 86 حاکی از گسترش آفت در مناطق جدیدی مانند سوادکوه، نوشهر و چالوس بود که دامنه گسترش از حوزه شهری به حومه شهرها (7 الی 10 کیلو متر دورتر از مرکز آلودگی) نیز کشیده شد. با توجه به وقوع سرمای بی سابقه در منطقه طی زمستان 86 (15 درجه سلسیوس زیر صفر) ، برخلاف انتظار حشرات کامل آفت زودتر از سال های گذشته ظاهر شدند. ادامه ردیابی ها نشان از تهاجم آفت در مناطق جدید (بهشهر، نکا و تنکابن) و گسترش هرچه بیشتر (15-30 کیلومتر دورتر از مرکز آلودگی) در نقاط آلوده سال های قبل بود. نتایج تحقیق نشان داد که مگس میوه در طی سه سال از منتهی الیه شرق استان (شهرستان بهشهر) تا منتهی الیه غرب استان (تنکابن) به استثنای شهرستان رامسر گسترش پیدا کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - مطالعه فون زنبورهای خانواده (Hymenoptera: Ichneumonidae) در مناطق مرکزی استان مازندران
        هنگامه هوشیار رضا وفایی شوشتری حسن بریمانی ورندی
        فون زنبورهای خانواده Ichneumonidae در مناطق مرکزی استان مازندران در سال های 1390 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی جهت جمع آوری نمونه ها از تله مالیز، تله شیشه ای، تله تشتکی زرد و سفید، تله نوری و تور حشره گیری استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده 11 جنس چکیده کامل
        فون زنبورهای خانواده Ichneumonidae در مناطق مرکزی استان مازندران در سال های 1390 تا 1391 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی جهت جمع آوری نمونه ها از تله مالیز، تله شیشه ای، تله تشتکی زرد و سفید، تله نوری و تور حشره گیری استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده 11 جنس از 8 زیرخانواده به شرح زیر جمع آ وری و شناسایی گردید. تشخیص نمونه ها به تایید پروفسور مهمت فاروق گوربوز و دکتر کیز زواخالز رسید. نمونه ها هم اکنون در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ساری و بخش حشره شناسی دانشکده کشاورزی اراک نگه داری می شوند. براساس منابع موجود، پنج گونه که با ستاره مشخص شده اند برای اولین بار از ایران گزارش می شوند: (Anomalon cruentatum (Geoffray,1785) (Anomaloninae (Tromatobia oculatoria (FABRICIUS, 1798)* (Pimplinae (Liotryphon caudatus(Ratzeburg, 1848) (Pimplinae Pimpla spuria(Gravenhorst, 1829) (Pimplinae) (Clistopyga rufator(Holmgren,1856) (Pimplinae (Tryphon atriceps(Stephens, 1835) (Tryphoninae (Syrphoctonus sp. ( Thomson, 1890)*(Diplazontinae (Lissonota clypeator(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Lissonota fundator(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Lissonota versicolor(Gravenhorst,1820)* (Banchinae (Collyria coxator(Villers, 1789) (Collyrinae (Mesochorus sp. ( Förster, 1869) (Mesochorinae (Brachycyrtus sp. (Townes, 1960) (Brachycyrtinae پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - مطالعه نوسانات جمعیت بالشک مرکبات،Pulvinaria aurantii Cockerell (Hem.,Coccidae) ، روی درختان نارنج در فضای شهری بابل
        شهره فقیه‌زاده گرجی شیلا گلدسته عباسعلی زمانی
        نارنج (Soure orange) یکی از محصولات باغی است که به عنوان درختی زینتی در خیابان های شهرهای شمالی کشور کشت می شود. آفات متعددی از جمله بالشک مرکبات Pulvinaria aurantii Cockerell درختان نارنج را مورد حمله قرار می دهند و خسارات اقتصادی زیادی را هر ساله به بار می آورند. چکیده کامل
        نارنج (Soure orange) یکی از محصولات باغی است که به عنوان درختی زینتی در خیابان های شهرهای شمالی کشور کشت می شود. آفات متعددی از جمله بالشک مرکبات Pulvinaria aurantii Cockerell درختان نارنج را مورد حمله قرار می دهند و خسارات اقتصادی زیادی را هر ساله به بار می آورند. در سال 1393 نوسانات جمعیت بالشک مرکبات روی درختان نارنج در شهرستان بابل مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق، بر اساس یک نمونه برداری اولیه٬ 75 اصله درخت در هر خیابان به صورت تصادفی جهت نمونه برداری در نظر گرفته شد. واحد نمونه برداری، چهار شاخه در چهار جهت مختلف جغرافیایی در ارتفاع بین 5/1 تا 5/2 متر بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در سال 1393 اوج تراکم جمعیت کل بالشک مرکبات، در 4 ژانویه 2014 (14 دی ماه 1393) در دمای 3/8 درجه سلسیوس در جهت جغرافیایی شمال و شرق، هم زمان با اوج حضور جنس نر و پوره سن دوم، در قسمت میانی و انتهایی شاخه مشاهده شد. بالشک مرکبات در شرایط آب و هوایی شهرستان بابل دارای 4 نسل در سال است. زمستان گذرانی این آفت به صورت پوره سن دوم می باشد. زمان ظهور اولین پوره سن اول نسل یک در سال 1393، حدودا از اواسط خرداد، نسل دوم در شهریور و اوایل مرداد، نسل سوم از اواسط آبان و نسل چهارم اواخر آذر است. بنابراین با توجه به اوج جمعیت پوره سن اول در نسل های مختلف که حساس ترین مرحله زندگی آفت است، پیشنهاد می شود که سم پاشی و روغن پاشی علیه پوره های سن اول هم زمان با ظهور آن ها در نسل های مختلف صورت گیرد. بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی به صورت کامل، در خرداد و شهریور، و به صورت لکه گیری در اواسط آبان و آذر است. همچنین هرس شاخه های آلوده در کنترل آفت موثر است. ضمن اینکه سم پاشی در ماه های اولیه سال (فروردین و اردیبهشت) به دلیل حضور دشمنان طبیعی روی درختان، توصیه نمی شود. در این تحقیق دشمن طبیعی به مقدار خیلی ناچیزی مشاهده شدند که این حالت را می توان به عواملی چون سم پاشی نامناسب، نبود میزبان واسط مناسب و یا آلودگی محیط مرتبط دانست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - مقایسه فراوانی حشرات برگ‌خوار در مزارع کلزای واقع در اراضی شالی‌زاری و خشکه‌زاری استان مازندران
        حسن براری
        تنوع گونه و تراکم حشرات برگ خوار مزارع کلزا در اراضی شالی زاری و اراضی خشکه زاری سه منطقه در استان مازندران (بابل، ساری، نکا) از شهریور 1387 به مدت سه سال مورد مقایسه قرار گرفت. در هر شهرستان یک مزرعه کلزای شالی زاری (که کشت قبل از زراعت کلزای آن برنج بوده) و یک مزر چکیده کامل
        تنوع گونه و تراکم حشرات برگ خوار مزارع کلزا در اراضی شالی زاری و اراضی خشکه زاری سه منطقه در استان مازندران (بابل، ساری، نکا) از شهریور 1387 به مدت سه سال مورد مقایسه قرار گرفت. در هر شهرستان یک مزرعه کلزای شالی زاری (که کشت قبل از زراعت کلزای آن برنج بوده) و یک مزرعه کلزای خشکه زاری (که کشت قبل از زراعت کلزای آن محصولی غیر از برنج بوده) انتخاب و با نصب تله های آبی زرد رنگ و کادراندازی از حشرات آفت نمونه برداری گردید. یک گونه سرخرطومی ساقه خوار کلزا به نام Ceutorhynchus picitarsis Gyllenhal (Col.: Curculionidae)، چهار گونه کک گیاهی به نام های (Fabricius) Phyllotreta atra، (Koch) Psylliodes cupreus،Allard Psylliodes persicus وChaetocnema hortensis (Geoffroy) از خانواده Chrysomelidae، زنبور برگ خوار شلغم Athalia rosae (Linnaeus) (Hym.: Tenthredinidae) و شب پره برگ خوار پنبه Spodoptera littoralis (Boisduval) (Lep: Noctuidae)هم در اراضی کلزای شالی زاری و هم در اراضی خشکه زاری جمع آوری گردیدند. بنابراین اختلافی در تنوع گونه های برگ خوار کلزا در اراضی شالی زاری و خشکه زاری وجود نداشت. بر اساس نتایج این تحقیق، هیچ گونه آفت برنجی روی کلزای کشت شده پس از برداشت برنج در اراضی شالی زاری ایجاد خسارت نمی کند. کک ها و سرخرطومی ها در کلزای کشت شده در اراضی شالی زاری در مقایسه با کلزای اراضی خشکه زاری دارای تراکم کم تری بودند. نوع مزرعه کلزا (شالی زاری یا خشکه زاری) تاثیر چندانی روی میزان تراکم لاروهای S. littoralis و A. rosae نداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - زیست‌شناسی شپشک آردآلود مرکبات (Hem., Coccidae) Planococcus citri Risso در شرایط آزمایشگاهی و نوسانات فصلی آن در باغات مرکبات استان مازندران
        شعبانعلی مافی
        زیست شناسی شپشک آردآلود مرکبات Planococcus citri Risso و نوسانات فصلی آن در طی سال های 1375- 1376 در باغات مرکبات استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی ها نشان داد که این شپشک دارای سه تا چهار نسل در سال می باشد. تحت شرایط آب و هوایی شمال کشور این حشره روی واریته چکیده کامل
        زیست شناسی شپشک آردآلود مرکبات Planococcus citri Risso و نوسانات فصلی آن در طی سال های 1375- 1376 در باغات مرکبات استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی ها نشان داد که این شپشک دارای سه تا چهار نسل در سال می باشد. تحت شرایط آب و هوایی شمال کشور این حشره روی واریته های مختلف مرکبات و گیاهان زینتی به صورت پوره های سنین 2 و3، حشره بالغ و دسته تخم زمستان گذرانی می کند. کوتاه ترین و طولانی ترین دوره رشدی یک نسل به ترتیب 38 و 50 روز تعیین گردید. میانگین تعداد تخم شمارش شده در فصول بهار، تابستان و پاییز به ترتیب 2/159، 3/229 و 9/170 عدد بود. زیست شناسی شپشک آردآلود مرکبات در شرایط آزمایشگاهی (دمای 20 و 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±70% و دوره نوری 12 ساعت روشنایی) مورد بررسی قرار گرفت. میانگین طول دوره زیستی شپشک آردآلود در دماهای فوق به ترتیب برای جنس های نر و ماده 4/52 و 1/41 روز و 3/84 و 8/65 روز تعیین گردید. مطالعه نوسانات انبوهی جمعیت شپشک آردآلود مرکبات در باغات سمپاشی نشده و سمپاشی شده نشان داد که فعالیت افراد زمستان گذران در هر دو باغ از ابتدای اردیبهشت ماه آغاز گردید. اوج جمعیت آفت در باغات سمپاشی نشده در ماه های مرداد و شهریور مشاهده گردید که حضور دشمنان طبیعی در این باغات از وارد شدن خسارت اقتصادی تا حدودی جلوگیری کرد. اما در باغات تحت کنترل شیمیایی اوج جمعیت آفت در ماه های شهریور و مهر مشاهده گردید. هم زمانی فعالیت دشمنان طبیعی و آفت در باغات سمپاشی نشده می تواند دلیلی بر کاهش 30-40 درصد خسارت به میوه ها باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر تصویر برند در صنعت هتلداری (مطالعه موردی:هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران)
        جعفر بهاری شهلا بهاری سمیرا محمدی
        چکیدهتحقیق حاضر با هدف تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر تصویر برند در صنعت هتل داری در هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران، شامل: هتل های پارسیان آزادی رامسر(4 ستاره) و پارسیان آزادی خزر(5 ستاره) در تابستان 96 صورت پذیرفته است. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان و م چکیده کامل
        چکیدهتحقیق حاضر با هدف تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر تصویر برند در صنعت هتل داری در هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران، شامل: هتل های پارسیان آزادی رامسر(4 ستاره) و پارسیان آزادی خزر(5 ستاره) در تابستان 96 صورت پذیرفته است. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنان و مشتریان هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران می باشد. داده های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده از کارکنان و میهمانان هتل های بین المللی پارسیان استان مازندران و با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رفتار شهروندی سازمانی و هر یک از ابعاد آن تأثیر مثبت و معناداری بر تصویر برند دارند. و همچنین نشان داده شد که متغیر فضیلت مدنی دارای بزرگترین مقدار ضریب مسیر است و تأثیر آن نسبت به سایر متغیرها بر تصویر برند بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - بررسی رابطه مدیریت معنوی در محیط کار و رفتار اخلاقی کارکنان در آموزش و پرورش استان مازندران
        مریم تقوایی یزدی
        معنویت در محیط کار می‌تواند برای سازمان‌ها، انسانیت و برای اجتماع، فعالیت و برای محیط، مسئولیت به ارمغان آورد. اگر چنین شود؛ این مهم‌ترین وظیفه‌ای است که جامعه ما در نخستین دهه‌های هزاره‌ی جدید با آن مواجه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه مدیریت معنوی در محیط کار و رفتا چکیده کامل
        معنویت در محیط کار می‌تواند برای سازمان‌ها، انسانیت و برای اجتماع، فعالیت و برای محیط، مسئولیت به ارمغان آورد. اگر چنین شود؛ این مهم‌ترین وظیفه‌ای است که جامعه ما در نخستین دهه‌های هزاره‌ی جدید با آن مواجه است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه مدیریت معنوی در محیط کار و رفتار اخلاقی کارکنان در آموزش و پرورش استان مازندران می‌باشد. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش استان مازندران در سال 1400-1399 به تعداد 1412 نفر بود. حجم نمونه به تعداد 302 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای بر حسب جنسیت انتخاب شد. روش گردآوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. ابزار اندازه‌گیری داده‌ها شامل پرسشنامه‌های استاندارد معنویت در محیط کار میلیمن و همکاران (2003) و رفتار اخلاقی لوزیر (1993)، بود. روایی پرسشنامه‌ها توسط متخصصان بررسی و تایید شد و با محاسبه آلفای کرونباخ، پایایی پرسشنامه‌های معنویت در محیط کار برابر 94/0 و رفتار اخلاقی برابر 90/0 صدم محاسبه گردید که نشان داد پرسشنامه‌ها از پایایی نسبتاً بالایی برخوردار هستند. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده از روش‌های آمار توصیفی (محاسبه فراوانی، درصدها، انحراف استاندارد و نمودار ستونی) و آمار استنباطی (آزمون کولموگروف اسمیرنوف و آزمون ضریب همبستگی پیرسون) از طریق برنامه نرم‌افزاری SPSS22 بود. یافته‌ها نشان داد که بین مدیریت معنوی در محیط کار و رفتار اخلاقی کارکنان و مولفه‌های آن در آموزش و پرورش استان مازندران رابطه وجود دارد. در نتیجه، معنویت در محیط کار می‌تواند موجب شود کارکنان و مدیران به دلیل احساس تعلقی که به دیگران دارند، از بدگویی و دشمنی‌‌های عمدی با یکدیگر خودداری کنند. هر چه معنویت در کار افزایش یابد، اصول اخلاقی در سازمان بیشتر رعایت می‌شود و افراد به آن پایبندی بیشتری خواهند داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - نقش دانش بومی در حفاظت از مراتع ییلاقی پلور استان مازندران
        فاطمه آذر جلال محمودی قدرت‌اله حیدری
        هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل چکیده کامل
        هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل شده و حجم نمونه به صورت تصادفی براساس فرمول کوکران تعداد نمونه آماری 111 نفر بدست آمده است. اما در عملیات میدانی تنها تعداد 70 پرسشنامه تکمیل گردید و بقیه افراد تمایلی به پاسخگویی نداشتند. پایایی تحقیق به وسیله ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار این ضریب 803/0 به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آنالیز واریانس و مقایسه میانگین‌های دانکن و همچنین ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده استفاده شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین دانش بومی و توسعه صنعت اکوتوریسم و رونق اقتصادی رابطه معنی‌داری وجود دارد. یعنی با مدیریت صحیح و مبتنی بر دانش بومی می‌توان علاوه بر جذب گردشگر، ایجاد اشتغال، درآمدزایی، حفظ فرهنگ و سنن بومی منطقه به حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی بالاخص مراتع منطقه مورد مطالعه پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - بررسی تغییرات فصلی جمعیت قارچAlternaria alternata عامل بیماری پوسیدگی سیاه پرتقال تامسون ناول در شمال ایران
        سید وحید علوی پرسا تیموری
        پوسیدگی سیاه پرتقال با عامل Alternaria alternata (Fr.) Keissl.از جمله بیماری های مهم قبل و پس از برداشت میوه پرتقال تامسون ناول در شمال کشور است. اجرای این پروژه در طی دو سال 1389 و 1390 در دو قطعه باغ پرتقال تامسون ناول، 12 ساله با پایه نارنج و هشت ساله با پایه سیترنج چکیده کامل
        پوسیدگی سیاه پرتقال با عامل Alternaria alternata (Fr.) Keissl.از جمله بیماری های مهم قبل و پس از برداشت میوه پرتقال تامسون ناول در شمال کشور است. اجرای این پروژه در طی دو سال 1389 و 1390 در دو قطعه باغ پرتقال تامسون ناول، 12 ساله با پایه نارنج و هشت ساله با پایه سیترنج با فاصله 10 کیلومتری از یکدیگر و در شمال شهرستان ساری واقع در استان مازندران صورت گرفت. در نوبت های ده روزه از خرداد تا مهر ماه و در هر نوبت پنجاه میوه از هر باغ به طور تصادفی انتخاب شد و میانگین قطر میوه ها محاسبه شد. محل ناف پنجاه میوه در هر باغ با محلول لاکتوتوئین شستشو و جمع آوری شد و میانگین تعداد کل اسـپور جـوانه زده روی ناف میـوه در هر باغ تعیین شد. همبـستگی بیـن داده های هوا شناسی و شاخص های مورد بررسی با نرم افزار آماری SAS تعیین شد. تأثیر تغییرات شرایط آب و هوایی در سال اول و دوم نشان داد که در سال اول میانگین جوانه زنی اسپور های قارچ عامل بیماری به ترتیب با دما و بارندگی همبستگی داشت. لذا در صورت وقوع بارندگی با میانگین ده روزه بالا تر از سه میلی متر و میانگین دمای بالا تر از 22 درجه سلسیوس، تجمع و جوانه زنی اسپور ها به حداکثر رسیده و زمان مناسبی برای کنترل بیماری خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - بررسی مقدماتی فون مگس‌های حلزون‌خوار (Dip. Sciomyzidae) در استان مازندران
        سعید محمدزاده نمین
        چکیده مگس های Sciomyzidae یا مگس های حلزون خوار، از مهم ترین خانواده های دو بالان بوده و دارای حدود 600 گونه توصیف شده است. اغلب گونه های این خانواده در مرحله لاروی شکارگر یا پارازیتوئید انواع مختلف حلزون های آبزی یا خشکـی زی هستنـد و از نظـر کنتـرل آفـات کشـاورزی و ا چکیده کامل
        چکیده مگس های Sciomyzidae یا مگس های حلزون خوار، از مهم ترین خانواده های دو بالان بوده و دارای حدود 600 گونه توصیف شده است. اغلب گونه های این خانواده در مرحله لاروی شکارگر یا پارازیتوئید انواع مختلف حلزون های آبزی یا خشکـی زی هستنـد و از نظـر کنتـرل آفـات کشـاورزی و انسانی دارای اهمیت زیادی هستند. بر اسـاس بررسی های انجام شده طی سال های 1387 تا 1394 روی فون مگس های خانواده Sciomyzidaeدر استان مازندران 10 گونه از 8 جنس از این خانواده از مناطق مختلف استان مازندران جمع آوری گردید که در میان آن ها گونه Tetanocera punctifrons Rondani, 1868 برای اولین بار از ایران گزارش می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران)
        کامران مجرد موسی کمانرودی
        چکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیت‌ها و کاربری‌ها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در ای چکیده کامل
        چکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیت‌ها و کاربری‌ها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در این میان استفاده از تکنولوژی سنجش از دور به عنوان بهترین وسیله برای آشکار سازی و ارزیابی تغییرات شناخته می‌شود چرا که ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮﮊﯼ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺍﯼ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻃﯿﻔﯽ ﻭ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﮑﻨﯿﮑﻬﺎﯼ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﮐﺎﺭﺑﺮﯼ ﺍﺭﺍﺿﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ گردد. هدف از این پژوهش آشکارسازی تغیرات کاربری اراضی جلگه شمال غربی استان مازندران بوده است. در این مقاله از روش طبقه بندی نطارت شده حداکثر احتمال جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره ای با سری زمانی 27 سال در 5 طبقه کشاورزی، شهری، جنگل، آب و ابر صورت گرفت که مناطق شهری و آب با افزایش همراه بوده در صورتی که پوشش جنگل و کشاورزی و ابر کاهش نمود است. تصویر ماهواره ای سال 1366و 1393 به ترتیب با ضریب کاپای 95/0 و 98/0طبقه بندی شد. با توجه به نتایج ذکر شده سنجش از دور روشی مناسب در زمینه تولید نقشه کاربری اراضی و تغییرات کاربری اراضی می باشد.واژگان کلیدی: آشکارسازی تغییرات، کاربری اراضی، تصاویر ماهواره‌ای، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مازندران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - ارزیابی راهبردی توسعه شهری شهرهای جلگه ای استان مازندران با استفاده از تکنیک عاملی و خوشه ای
        محمدرضا زندمقدم
        فضا در هر دوران پدیده ای دگرگون شدنی است و این دگرگونی را میزان جمعیت انسانی و کیفیت فناوری تحت اختیار آنان تعیین می کند. (آسایش ،1383 ،ص15) در کشور ما ایران در سال های پس از جنگ جهانی دوم، بالاترین آمارهای رشد جمعیتی و رشد شهرنشینی ثبت شده است. در این بین، استان مازندر چکیده کامل
        فضا در هر دوران پدیده ای دگرگون شدنی است و این دگرگونی را میزان جمعیت انسانی و کیفیت فناوری تحت اختیار آنان تعیین می کند. (آسایش ،1383 ،ص15) در کشور ما ایران در سال های پس از جنگ جهانی دوم، بالاترین آمارهای رشد جمعیتی و رشد شهرنشینی ثبت شده است. در این بین، استان مازندران به دلیل ویژگی های اکولوژیکی خاص خود، از حساسیت بالایی نسبت به تغییرات فضایی برخوردار بوده است. در پژوهش حاضر تحلیل فضایی شهرهای جلگه ای استان مازندران به عنوان هدف اصلی تحقیق برگزیده گردیده است. لذا در پژوهش از نوع تحقیقات کاربردیاست که با روش توصیفی انجام صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است، که استان مازندران فاقد الگوی نخست شهری بوده و در طول دهه های اخیر هرگز شهر اول استان، کانون برتر جمعیتی، عملکردی و کارکردی استان نبوده است. اما در عین حال یک گرایش به سمت تمرکز در چهار شهر برتر استان وجود دارد و شهرهای برتر استان همگی در ناحیه جلگه مرکزی استان واقع شده اند و این در حالی است که این پهنه از استان هم اکنون، تحت فشار بارگذاری بیش از حد جمعیت و فعالیت قراردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - بررسی وضعیت مدیریت بر مبنای ارزش در دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران
        ابوالقاسم بریمانی کیومرث نیازآذری محمد صالحی
        پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت مدیریت بر مبنای ارزش در دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران انجام گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیات علمی تمام وقت با مرتبه علمی استادیار، دانشیار و استاد هست چکیده کامل
        پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت مدیریت بر مبنای ارزش در دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران انجام گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیات علمی تمام وقت با مرتبه علمی استادیار، دانشیار و استاد هستند، که در مجموع تعداد آن ها برابر 472 نفر بوده است. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 212 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند. جهت جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی محتوایی و صوری آن توسط صاحب نظران و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفته‌ است. هم چنین برای برآورد پایایی آن نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید، که با مقدار 98/0 مورد تایید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. نتایج نشان داد که وضعیت مدیریت بر مبنای ارزش در دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندارن در وضعیت مطلوبی قرار دارد. و هر 4 بعد مدیریت بر مبنای ارزش در این دانشگاه از وضعیت مطلوبی برخوردارند. هم چنین ارزش های راهبردی در رتبه اول و بهترین وضعیت را از نظر آزمودنی ها دارا می باشد، و ارزش های اجتماعی، فردی و عملیاتی در رتبه های بعدی قرار می گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - تاثیر مدیریت فناوری بر تجاری سازی دانش در دانشگاههای آزاد اسلامی استان مازندران
        سمانه شیرزاد محمد صالحی کیومرث خطیرپاشا
        عصر حاضر، عصر تحولات شگرف و اساسی درنوآوری ها و فناوری هاست و عامل مهم و حیاتی برای سازمان ها به منظور ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار است. هدف کلی پژوهش، تأثیر مدیریت فناوری بر تجاری سازی دانش در دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی چکیده کامل
        عصر حاضر، عصر تحولات شگرف و اساسی درنوآوری ها و فناوری هاست و عامل مهم و حیاتی برای سازمان ها به منظور ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار است. هدف کلی پژوهش، تأثیر مدیریت فناوری بر تجاری سازی دانش در دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی به تعداد20 نفر خبره در زمینه موضوع پژوهش و در بخش کمی، اعضای هیات علمی دانشگا ه آزاد اسلامی استان مازندران به تعداد 1537 نفر تشکیل دادند که در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن قانون اشباع تعداد 10 نفر و در بخش کمی بر اساس فرمول کوکران، تعداد 308 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته مدیریت فناوری با 41 سوال، و پرسش نامه تجاری سازی دانش با 30 سوال مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌ تاییدی با استفاده از نرم افزارهای SPSS و PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که بین متغیر مکنون برون زای مدیریت فناوری با متغیر مکنون درونزای تجاری سازی دانش براساس ضرایب مسیر بارعاملی 458/0 برقرار است، همچنین با توجه به مقدار t-value برای این رابطه (976/10) که در خارج بازه (58/2 و 58/2-) قرار دارد در سطح اطمینان %99 تاثیر مدیریت فناوری بر تجاری سازی دانش معنی دار شده است، لذا میتوان نتیجه گرفت که مدیریت فناوری بر تجاری سازی دانش تاثیر مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - تاثیر سرمایه ی اجتماعی برتوانمندسازی نیروی انسانی دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران جهت ارائه مدل
        سید زین العابدین ابراهیمیان شیاده علی اصغر شجاعی بابک حسین زاده
        هدف از پژوهش حاضر تاثیر سرمایه‌ی اجتماعی برتوانمندسازی نیروی انسانی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران جهت ارایه مدل بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) بود. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل (مدیران و معاونین دانشگاه‌ آزاد اسلامی) چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر تاثیر سرمایه‌ی اجتماعی برتوانمندسازی نیروی انسانی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران جهت ارایه مدل بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) بود. جامعه آماری تحقیق در بخش کیفی شامل (مدیران و معاونین دانشگاه‌ آزاد اسلامی) جهت اتفاق‌نظر در روش دلفی بودند، حجم نمونه در بخش کیفی با درنظر گرفتن قانون اشباع به تعداد 17 نفر. و در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه اعضاء هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در 14 واحد دانشگاهی این دانشگاه در استان مازندران در سال 1399 بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 305 نفر تعیین شد، برای انتخاب نمونه‌ها از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شد روش جمع‌آوری اطلاعات به ‌روش کتابخانه‌ای، و ابزار اندازه‌گیری در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق‌ساخته، که سؤالات آن برگرفته از داده‌های حاصل از مصاحبه بود. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی از تکنیک دلفی و در بخش کمی از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL استفاده شده‌ است. یافته‌ها نشان داد که 63 درصد توانمندسازی نیروی انسانی در دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران به ابعاد سرمایه اجتماعی که شامل هفت بعد بشرح اعتماد (5 گویه)، شبکه‌ها (4 گویه)، مشارکت (4 گویه)، روابط (4 گویه)، ارزش‌ها (3 گویه)، فهم متقابل (4 گوبه) و تعهد سازمانی (4 گوبه) وابسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - ترکیب و خاستگاه اجتماعی شورشیان بابی با تأکید بر شورش بابی ها در مازندران (1265-1264 قمری)
        سینا فروزش
        چکیده جریان بابی گری در عصر محمدشاه قاجار و سال 1260 هـ. ق رسماً اعلام موجودیت کرد. این جنبش، در آغاز، سه مرحلۀ تبلیغی بابیت، مهدویت و نبوت را پشت سر گذاشت. سیدعلی محمد شیرازی، بانی جریان مذکور، به دستور حاج میرزا آقاسی، صدر اعظم محمدشاه، راهی آذربایجان شد و از جمادی ال چکیده کامل
        چکیده جریان بابی گری در عصر محمدشاه قاجار و سال 1260 هـ. ق رسماً اعلام موجودیت کرد. این جنبش، در آغاز، سه مرحلۀ تبلیغی بابیت، مهدویت و نبوت را پشت سر گذاشت. سیدعلی محمد شیرازی، بانی جریان مذکور، به دستور حاج میرزا آقاسی، صدر اعظم محمدشاه، راهی آذربایجان شد و از جمادی الثانی 1264 هـ. ق تا شعبان 1266 هـ. ق حدود دو سال و سه ماه را در زندان چهریق گذراند. پس از ناامید شدن بابی ها از آزادی سیدعلی محمد، این جنبش وارد مرحله جدیدی شد که در پیش گرفتن رویکرد نبرد مسلحانه بود. آنان اسارت پیشوای شان را بهانه ساختند و با انجام چند شورش، به زورآزمایی با حکومت موجود پرداختند؛ اوج این هماورد مسلحانه در همان گام اول اتفاق افتاد و آن شورش بابی ها در قلعۀ شیخ طبرسی مازندران بود که حدود نه ماه به طول انجامید و با سرکوب بابی ها نیز خاتمه یافت. مسألۀ مقالۀ حاضر، چرایی تلوّن ترکیب اجتماعی و نیز خاستگاه اجتماعی شورشیان بابی و انگیزه های حضور آنان در جنبش یاد شده، با تأکید بر شورش مازندران است. در انجام این تحقیق از روش تحقیق تاریخی استفاده شده است که سعی دارد با با نگاهی عینی به وقایع و حوادث مستند تاریخی که در منابع آمده است، به تبیین تاریخی موضوع بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - ناهمخوانی رفتارهای شاه اسماعیل اول با مذهب تشیع در حوادث قلعه استای مازندران
        محمدکریم یوسف جمالی علی اصغر حبیبی نوده
        اسکندر شیخی از مریدان قوام الدین مرعشی – میر بزرگ – پسر کیا افراسیاب آخرین بازمانده از خاندان کیا وشتاسف چلاوی هنگام حمله تیمور به خراسان و عراق، ملازم رکاب او شد و پس از گرفتار شدن سادات قوامی‌‌مرعشی، از طرف تیمور متصرفات غربی تالار مازندران را دریافت کرد. چکیده کامل
        اسکندر شیخی از مریدان قوام الدین مرعشی – میر بزرگ – پسر کیا افراسیاب آخرین بازمانده از خاندان کیا وشتاسف چلاوی هنگام حمله تیمور به خراسان و عراق، ملازم رکاب او شد و پس از گرفتار شدن سادات قوامی‌‌مرعشی، از طرف تیمور متصرفات غربی تالار مازندران را دریافت کرد. پس از عصیان اسکندر شیخی بر تیمور، کیاهای چلاو برای جلوگیری از حمله تیمور به مازندران، وی را توسط سید‌هادی کیا پسر امیر کیای ملاطی و برادر سیدعلی کیا به قتل رسانده و به پاداش آن، حکومت چلاویه مازندران در اختیار ایشان قرار گرفت. بازماندگان اسکندر شیخی مدتی را در کوه چلاو که نزدیک به سمنان است، در قلعه استا باقی ماندند و در وقت ظهور شاه اسماعیل اول به سال 907 هجری قمری، ادعای مقابله با او را نمودند و حاکم ری، الیاس بیک ایغوت اوغلی را کشتند. کار حسین‌کیای چلاوی همراه پناهندگان خاندان آق قویونلو در قلعه استا به جایی رسید که قفسی آهنین ساخته و اعلام داشت به زودی شیخ اوغلی یا همان شاه اسماعیل را به بند خواهد کشید و در آن زندانی خواهد ساخت. این گفته به گوش شاه رسید و قبل از اینکه حسین‌کیا به شاه حمله کند، او پیش‌دستی کرده در سال 909 هـ. ق به مازندران حمله و پس از فتح قلاع مازندران و تخریب آنها، مردم آنجا را قتل عام کرد. این مقاله می‌کوشد که از چگونگی فتح قلعه استا و قتل عام مردم بی گناه توسط قزلباشان پرده برداشته و ناهمخوانی رفتار شاه اسماعیل اول را با مکتب تشیع از منابع دست اول این عهد -که اغلب نسخ خطی هستند- آشکار سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی تحولات آموزشی وفرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول
        امیرعلی رحیمی فیض‌اله بوشاسب‌گوشه سید‌علیرضا ابطحی
        از جمله اقداماتی که در راستای سیاست مدرن سازی در دوره پهلوی اول صورت گرفت،اقدام به تأسیس مدارس به شکل وشمایل مدرن و امروزی بوده است.دغدغه های شخص رضاشاه در سامان بخشی به وضعیت آموزش وفاصله گرفتن از آموزش سنتی که بیشتر توسط روحانیون در مکتب خانه ها که بیشتر بر علوم دینی چکیده کامل
        از جمله اقداماتی که در راستای سیاست مدرن سازی در دوره پهلوی اول صورت گرفت،اقدام به تأسیس مدارس به شکل وشمایل مدرن و امروزی بوده است.دغدغه های شخص رضاشاه در سامان بخشی به وضعیت آموزش وفاصله گرفتن از آموزش سنتی که بیشتر توسط روحانیون در مکتب خانه ها که بیشتر بر علوم دینی نیز تأکید می شده است وهمچنین هرچه بیشتر شبیه شدن به سبک اروپاییان از جمله عوامل اصلی این تحولات آموزشی و فرهنگی بوده است. رضاشاه علاوه بر تأسیس مدارس بسیار در مازندران، با تأسیس فرهنگستان زبان وادبیات فارسی، منشاء تغییر و تحولات زیادی،خصوصاً در زمینه اسامی شهرهایاستان گردید.به نوعی می توان گفت، منطقه مازندران که زاد بوم شخص شاه بوده وبه نوعی بعد از تهران در جایگاه دوم اصلاحات رضا شاهی قرار داشت،تحولات آموزشی وفرهنگی نسبتاً زیادی را در این دوره تجربه کرده است واقدامات فرهنگی صورت گرفته در این استان هم چون تغییرات در نظام آموزشی وتأسیس مدارس جدید نیز قابل توجه بود و اگر بودجه کافی برای توسعه وحفظ کادر آموزشی اختصاص می یافت امکان بهره مندی بیشتر شهرهای این استان از آموزش جدید علاوه بر ساری، آمل، بابل وشاهی، فراهم می شد. این مقاله برای نمایش وضعیت آموزشی وتحولات فرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول از منابع دست اول هم چون اسناد منتشر نشده، نشریات ویادداشت های رضاشاه استفاده نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - سنجش وضعیت و رتبه‌بندی عوامل موثر بر نهادینه شدن اخلاق اداری
        مجتبی طبری حامد محمدی حسین عرب
        هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر بر نهادینه شدن اخلاق اداری در شرکت گاز استان مازندران و سپس سنجش و رتبه‌بندی این عوامل و ارائه الگوی ساحتاری می‌باشد. در پژوهش حاضر، عوامل موثر بر نهادینه شدن اخلاق اداری از طریق هشت بعد شامل رهبری مبتنی بر ارزش، سیستم‌ها چکیده کامل
        هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر بر نهادینه شدن اخلاق اداری در شرکت گاز استان مازندران و سپس سنجش و رتبه‌بندی این عوامل و ارائه الگوی ساحتاری می‌باشد. در پژوهش حاضر، عوامل موثر بر نهادینه شدن اخلاق اداری از طریق هشت بعد شامل رهبری مبتنی بر ارزش، سیستم‌ها و ساختار سازمانی، آموزش، افشای حقایق، رعایت شئونات معنوی، مسئولیت اجتماعی، شهروندمداری و رعایت عدالت مورد سنجش قرار می‌گیرند. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان رسمی شرکت گاز مازندران به تعداد 250 نفر تشکیل می‌دهند. روش نمونه‌گیری بر اساس نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای می‌باشد و ابزار به‌کار رفته در تحقیق نیز پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که پایایی آن برابر با 973/0 به‌دست آمده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که دو عامل شامل رهبری مبتنی بر ارزش و مسئولیت اجتماعی در وضعیت متوسط و شش عامل شامل افشای حقایق، عدالت، سیستم‌ها و ساختار سازمانی، شهروندمداری، آموزش و شئونات معنوی در وضعیت نسبتاً مناسب قرار دارند. همچنین، بین این عوامل الویت‌بندی وجود دارد و الگوی برازش شده نیز الگوی مناسبی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد استقلال دانشگاهی با رویکرد علت‌گرا (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی مازندران)
        محمد صالحی
        یکی از عوامل موفقیت نظام‌های آموزشی در کشورهای پیشرفته، استقلال محیط‌های آموزش عالی محسوب می‌شود. لذا هدف کلی پژوهش ، شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد استقلال دانشگاهی با رویکرد علت‌گرا با مطالعه موردی در دانشگاه‌ آزاد اسلامی مازندران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی بوده جامعه آماری چکیده کامل
        یکی از عوامل موفقیت نظام‌های آموزشی در کشورهای پیشرفته، استقلال محیط‌های آموزش عالی محسوب می‌شود. لذا هدف کلی پژوهش ، شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد استقلال دانشگاهی با رویکرد علت‌گرا با مطالعه موردی در دانشگاه‌ آزاد اسلامی مازندران می‌باشد. روش پژوهش توصیفی بوده جامعه آماری اعضای هیات علمی به تعداد 1537 نفر که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای بر اساس رتبه علمی (مربی،استادیار،دانشیار و استاد) 308 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق‌ساخته با 37 سوال بوده که روایی آن به تأیید متخصصان رسید. مقدار آلفای کرونباخ پرسشنامه‌ نیز بالای 7/0 محاسبه شد که پایایی آن را به تایید رساند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تاییدی و نرم‌افزارهای SPSS و PLS استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که، استقلال دانشگاهی با رویکرد علت‌گرا دارای دو بُعد استقلال سازمانی و استقلال مالی است. همچنین در بین ابعاد استقلال دانشگاهی با رویکرد علت‌گرا، بیشترین رتبه را بُعد استقلال مالی و کمترین رتبه را بُعد استقلال سازمانی دارا هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - مقایسه ویژگی های شخصیتی مدیران موفق و ناموفق دبیرستان های استان مازندران
        حبیب الله مشایخی علی خلخالی نرگس فرج الهی
        تحقیق حاضر با هدف مقایسه ی ویژگی های شخصیتی مدیران موفق و ناموفق دبیرستان های استان مازندران صورت گرفته است. روش این تحقیق توصیفی از نوع علمی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران دبیرستان های استان مازندران به تعداد 480 نفر بود که پس از همتاسازی مدارس (از لحاظ س چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف مقایسه ی ویژگی های شخصیتی مدیران موفق و ناموفق دبیرستان های استان مازندران صورت گرفته است. روش این تحقیق توصیفی از نوع علمی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران دبیرستان های استان مازندران به تعداد 480 نفر بود که پس از همتاسازی مدارس (از لحاظ سابقه مدرسه، تعداد دانش آموزان، وضعیت معلمان و تجربه مدیریتی) و بر مبنای درصد قبولی های دو سال اخیر، 22 مدیری که بیشترین درصد قبولی را داشته اند (مدیران موفق) و 23 مدیری که کمترین درصد قبولی را داشته اند (مدیران ناموفق) شناسایی و به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای سنجش ویژگی های شخصیتی از فرم کوتاه پرسش نامه شخصیت نئو استفاده شد. پس از تأیید روایی و محاسبه پایایی ابزار، داده های پژوهش با استفاده از شاخص های گرایش مرکزی، آزمون t مستقل، تحلیل واریانس و تعقیبی شفه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین مدیران موفق و ناموفق از لحاظ ویژگی های شخصیتی چون دلپذیر بودن و مسئولیت پذیری تفاوت معنی داری وجود دارد، لیکن در خصیصه های روان رنجورخویی، برون گرایی و انعطاف پذیری میان آنها تفاوت ها معنی داری نبود. همچنین با ورود متغیر جنسیت نتایج تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی مربوطه نشان داد که در ترکیب های مختلف بین جنسیت و موفقیت مدیران در دو ویژگی دلپذیر بودن و مسئولیت پذیری، همه تفاوت های مشاهده شده به نفع مدیران موفق زن معنی دار بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - بررسی انتظارات و عوامل مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران
        محمد صالحی محمد حاجی زاد همایون موتمنی
        هدف از مطالعه ی این تحقیق، بررسی انتظارات و عوامل موثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه‌یابی می‌باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی اعضای هیأت علمی تمام وقت فعال در واحدهای دانشگاه آزاد چکیده کامل
        هدف از مطالعه ی این تحقیق، بررسی انتظارات و عوامل موثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه‌یابی می‌باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی اعضای هیأت علمی تمام وقت فعال در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران در سال تحصیلی 90- 1389 بود؛ که تعداد آنان برابر 1518 نفر می‌باشد. از این تعداد بر اساس جدول کرجسی و مورگان 300 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شده‌ است. روایی آن توسط استادان و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برابر 87/0به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری استنباطی آزمون t، تحلیل واریانس، آزمون توکی و رگرسیون استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی سؤالات تحقیق نشان داده است که به ترتیب برخورداری از مزایای بیمه ی تکمیلی و مکانیزم های تشویق و قدردانی از اعضای هیأت علمی و دریافت تسهیلات رفاهی و در نظر گرفتن شرایط ویژه برای ادامه تحصیل دارای بالاترین میانگین می باشند. همچنین به ترتیب شیوه ی مدیریت و سرپرستی دانشگاه، امنیت شغلی، روابط بین همکاران در محیط کار و حقوق و مزایا دارای بالاترین میانگین عوامل مؤثر در رضایت شغلی می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - رابطه منابع استرس‌زای سازمانی با استرس شغلی کارکنان شرکت گاز استان مازندران
        ترانه عنایتی فرشیده ضامنی حمید رضا غضنفری حامد محمدی
        هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه منابع استرس‌زای سازمانی با استرس شغلی کارکنان شرکت گاز استان مازندران بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بوده است. بدین منظور، از جامعه 423 نفری کارکنان شرکت گاز استان مازندران، به شیوه تصادفی طبقه‌ای (برحسب نواحی جغرافیایی) 205 نفر به چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه منابع استرس‌زای سازمانی با استرس شغلی کارکنان شرکت گاز استان مازندران بود. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بوده است. بدین منظور، از جامعه 423 نفری کارکنان شرکت گاز استان مازندران، به شیوه تصادفی طبقه‌ای (برحسب نواحی جغرافیایی) 205 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، دو پرسشنامه منابع استرس‌زا و استرس شغلی بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌های مذکور توسط متخصصان بررسی و مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آنها نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 84/0 و 83/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده‌ها از آزمون‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که از بین عوامل هشت‌گانه ایجاد استرس، شش عامل انتظارات سازمانی، ارتباطات، حمایت همکاران، ویژگی‌های نقش، حمایت مسؤولین و تغییرات کاری با استرس کارکنان رابطه معنی‌داری داشتند و فقط بین دو عامل اختیارات و محیط فیزیکی با استرس کارکنان رابطه معنی‌داری وجود نداشت. همچنین از بین هشت عامل مذکور، سه عامل انتظارات سازمان، ارتباطات و ویژگی‌های نقش، پیش‌بینی کننده‌های معنی‌داری برای استرس کارکنان بودند. باید توجه داشت که پدیده استرس یکی از مسایل بسیار جدی در سازمان‌های امروزی است که سلامت نیروی کار را به خطر انداخته و هزینه‌های سنگینی را به سازمان‌ها تحمیل می‌کند، بنابراین، مدیران بایستی در عملی پیشگیرانه عوامل استرس‌زا را در محیط کار مورد شناسایی قرار داده و نسبت به رفع آن اقدامات لازم را به عمل آورند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - تبیین شباهت‌ها و تفاوت‌های جنسیتی در رفتار شهروندی سازمانی در مؤسسات مالی و اعتباری
        حسین صمدی میارکلائی حمزه صمدی میارکلائی
        رفتار شهروندی سازمانی یک نوع رفتار ارزشمند و مفید است که افراد آن را به صورت دلخواه و داوطلبانه از خود در محیط کار بروز می‌‌دهند. رفتار شهروندی سازمانی موجب می شود کارکنان منافع گروهی و سازمانی را بر منافع فردی ترجیح دهند. به‌منظور تضمین کارآئی سازمانی، سازمان ها به مشا چکیده کامل
        رفتار شهروندی سازمانی یک نوع رفتار ارزشمند و مفید است که افراد آن را به صورت دلخواه و داوطلبانه از خود در محیط کار بروز می‌‌دهند. رفتار شهروندی سازمانی موجب می شود کارکنان منافع گروهی و سازمانی را بر منافع فردی ترجیح دهند. به‌منظور تضمین کارآئی سازمانی، سازمان ها به مشارکت، سخاوتمندی، فداکاری، و گاهی به تلاش های اضافی کارکنان نیاز دارند. در این میان بحث تفاوت های جنسیتی در ارائه سطح رفتار شهروندی سازمانی، همواره به عنوان یک مسئله جدی و اساسی مطرح بوده است. براین اساس هدف از پژوهش حاضر، بررسی شباهت ها و تفاوت های جنسیتی در رفتار شهروندی سازمانی در مؤسسه مالی اعتبار ثامن شعب استان مازندران بوده است. تحقیق به روش توصیفی-همبستگی انجام شد و جامعه آماری این تحقیق، 148نفر از کارکنان شعب مالی و اعتبار ثامن استان مازندران می باشند، که 114 نفر بعنوان نمونه انتخاب، و جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه استاندارد نیهاف و مورمن (1993)، بوسیله نرم افزارهای SPSS و LISREL به تجزیه‌وتحلیل داده ها پرداخته ‌شده است. یافته ها نشان داده است که رفتار شهروندی سازمانی و همه ابعاد مورد بررسی یعنی: نوع دوستی، عفت اجتماعی، جوانمردی، تواضع، وظیفه شناسی در وضعیت مطلوبی قرار داشته و به‌جز عفت اجتماعی، سایر مؤلفه‌ها با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط معنی داری دارند. هم چنین رفتار شهروندی سازمانی کارکنان زن در همه ابعاد از کارکنان مرد به‌صورت چشم گیری مطلوب تر بوده است. براین اساس می توان با توجه و برنامه ریزی بهتر بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان زن، به بهره وری بیشتری در سازمان دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - پاسخ سه ژنوتیپ گندم (.Triticum aestivum L) به کود زیستی فلاویت و گوگرد در استان مازندران
        علی جباری ناصر لطیفی مجتبی محمودی ابوالفضل فرجی محمدرضا داداشی
        به منظور بررسی اثرات کود زیستی و گوگرد بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک سه رقم گندم، آزمایشی در سال زراعی 96-95 در دو ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل و بایع کلا استان مازندران، انجام شد. آزمایش در دو سطح کود زیستی فلاویت و سه سطح گوگرد به صورت آزمایش اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات کود زیستی و گوگرد بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک سه رقم گندم، آزمایشی در سال زراعی 96-95 در دو ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل و بایع کلا استان مازندران، انجام شد. آزمایش در دو سطح کود زیستی فلاویت و سه سطح گوگرد به صورت آزمایش اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای گوگردی شامل صفر، 250 و 500 کیلوگرم در هکتار (به همراه تیوباسیلوس) و تیمارهای کود زیستی صفر و دو لیتر در هکتار (به صورت بذر مال) بودند که روی ارقام گنبد، احسان و تیرگان اعمال شدند. صفات مورد بررسی شامل، ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، تعداد سنبله بارور، عملکرد دانه، وزن تر و خشک بوته و درصد پروتئین دانه گندم بودند. نتایچ نشان داد که کود زیستی فلاویت بر شاخص سطح برگ، وزن خشک بوته، تعداد سنبله بارور و عملکرد اثر معنی داری داشت و کاربرد دو لیتر کود زیستی سبب بهبود این صفات شد. بیشترین ارتفاع گیاه گندم در رقم تیرگان با دریافت دو کیلوگرم در هکتار کود زیستی فلاویت و 250کیلوگرم گوگرد بیشترین ارتفاع گیاه (7/117 سانتی متر) مشاهده شد. در هر سه رقم گنبد، احسان و تیرگان مصرف دو لیتر در هکتار فلاویت و 250 کیلوگرم گوگرد موجب افزایش وزن خشک گندم در مقایسه با شاهد (عدم مصرف کود زیستی فلاویت و گوگرد) گردید. رقم تیرگان با عملکرد 5298 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه گندم را در تیمار مصرف دو لیتر فلاویت و 250 کیلگرم گوگرد در هکتار تولید کرد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، در مجموع می توان نتیجه گرفت در بین سه رقم مطالعه شده در مناطق مرکزی و شرقی استان مازندران، استفاده از 250 کیلوگرم گوگرد و کاربرد دو لیتر در هکتار کود زیستی فلاویت بیشترین عملکرد را در رقم تیرگان تولید می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - تعیین زمان مناسب نشاکاری برنج (Oryza sativa L) رقم طارم محلی در کشت دوم در مازندران
        مجید اسماعیل زاده یوسف نیک نژاد هرمز فلاح آملی نوراله خیری
        نشاکاری در زمان مناسب یکی از عوامل اصلی موفقیت در تولید برنج در کشت دوم می باشد. به منظور تعیین مناسب ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در مازندران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان آمل در سال زراع چکیده کامل
        نشاکاری در زمان مناسب یکی از عوامل اصلی موفقیت در تولید برنج در کشت دوم می باشد. به منظور تعیین مناسب ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در مازندران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان آمل در سال زراعی 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 24 تاریخ کاشت از 7 تیر تا 14 شهریور به فواصل سه روز بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین تاریخ های مختلف نشاکاری در تمامی صفات زراعی و عملکرد دانه تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. با تأخیر در تاریخ نشا، تعداد دانه پوک در خوشه افزایش و سایر صفات زراعی و عملکرد دانه کاهش یافتند. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 3975/2 کیلوگرم در هکتار در تاریخ نشای 10 تیر حاصل شد که می تواند ناشی از افزایش اجزای عملکردی نظیر تعداد کل دانه (80/3 عدد)، تعداد دانه پر در خوشه (72 عدد) و تعداد خوشه در بوته (18/3 عدد خوشه) در این تاریخ نشا باشد. کمترین عملکرد دانه نیز با میانگین 38/5 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 14 شهریور به‌دست آمد. نشاکاری زودهنگام سبب کاهش تعداد روز تا مراحل مختلف فنولوژیکی (روز تا پنجه‌دهی، روز تا 50 درصد گلدهی و روز تا رسیدگی) گردید. در عین حال، تأخیر در نشاکاری سبب افزایش تعداد روز تا وقوع مراحل نموی و کاهش عملکرد دانه نیز گردید. تاریخ‌های نشاکاری 7 تا 19 تیر به علت وجود درجه حرارت و تشعشعات مناسب و همچنین عدم وقوع بارندگی شدید، سبب افزایش عملکرد دانه برنج شد. با توجه به نتایج این تحقیق، به نظر می رسد دوره زمانی 7 تا 19 تیر، مناسب ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در شرایط آب و هوایی آمل باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - سنجش سرانه مصرف آبزیان و راهکارهای توسعه مصرف در استان مازندران
        حسین چیت ساز
        چکیدهاین تحقیق به‌منظور سنجش سرانه مصرف آبزیان و ارائه راهکارهای توسعه مصرف آن در استان مازندران انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل خانوارهای شهری و روستایی استان مازندران به تعداد 1000 خانوار بوده است که نمونه گیری در دو گروه شاغلین دولتی و آزاد به روش تصادفی چکیده کامل
        چکیدهاین تحقیق به‌منظور سنجش سرانه مصرف آبزیان و ارائه راهکارهای توسعه مصرف آن در استان مازندران انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل خانوارهای شهری و روستایی استان مازندران به تعداد 1000 خانوار بوده است که نمونه گیری در دو گروه شاغلین دولتی و آزاد به روش تصادفی انجام شد. پرسشنامه‌ای با هدف بررسی ویژگی های فردی پاسخگویان، مزایای مصرف آبزیان، تنگناهای مصرف آبزیان و عادات خرید و مصرف آبزیان در اختیار افراد قرار گرفت. براساس نتایج این مطالعه میانگین میزان مصرف آبزیان بین دو گروه شاغلین دولتی و آزاد اختلاف معنی داری نداشت، شرایط مطلوب مصرف آبزیان در بین دو گروه مورد مطالعه، بین 9 تا 11 کیلوگرم برآورد گردید. نتایج رگرسیون چندگانه، 5 عامل میزان تحصیلات، میزان درآمد، تعداد اعضای خانواده، قیمت بالای آبزیان و عدم آشنایی لازم با پخت آبزیان در تعیین میزان مصرف آبزیان معنی دار بودند و 8/51 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق (مصرف آبزیان) تبیین کردند. جهت توسعه مصرف آبزیان پیشنهاد می‌شود که برنامه‌ریزی برای افزایش سطح اطلاعات و فرهنگ عمومی، تنوع بخشی به روش ها و برنامه‌های ترویج و اشاعه مصرف آبزیان، گسترش مراکز توزیع و تولید آبزیان و کمک به فعالیت تعاونی‌ها و اتحادیه در عرصه بازاریابی آبزیان و اتخاذ سیاستهای حمایتی از جامعه صیادی برای ارتقای سطح رفاه اجتماعی ایشان و در نهایت کاهش قیمت آبزیان، مورد توجه برنامه ریزان توسعه مصرف آبزیان و سلامت اجتماعی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - بررسی بوم شناختی جمعیت ماکروبنتوزهای رودخانه کلارود بابل(استان مازندران)
        صابر وطن‌دوست عبدالرحیم وثوقی محمد قلیزاده مائده بابازاده
        این مطالعه به منظور بررسی بوم شناختی جمعیت ماکروبنتوزهای رودخانه کلارود بابل (استان مازندران) طی سال 1390-1389 با چهار فصل نمونه برداری در شش ایستگاه صورت گرفت. بی‌مهرگان کفزی به وسیله نمونه بردار کمی سوربر جمع‌آوری شده و در آزمایشگاه با استفاده از لوپ جداسازی گردیدند. چکیده کامل
        این مطالعه به منظور بررسی بوم شناختی جمعیت ماکروبنتوزهای رودخانه کلارود بابل (استان مازندران) طی سال 1390-1389 با چهار فصل نمونه برداری در شش ایستگاه صورت گرفت. بی‌مهرگان کفزی به وسیله نمونه بردار کمی سوربر جمع‌آوری شده و در آزمایشگاه با استفاده از لوپ جداسازی گردیدند. همزمان با نمونه برداری از ماکروبنتوزها، متغیر‌های هیدرولوژیک نیز در هر ایستگاه ثبت شد. به‌طورکلی کفزیان رودخانه از دو شاخه بند پایان و کرم‌های پهن شامل 5 رده 8 راسته و 12 خانواده بودند. در مجموع، رده حشرات با 5 راسته و 6 خانواده متنوع ترین گروه کفزیان رودخانه را به خود اختصاص داده، که از این بین Ephemeroptera (یکروزه‌ها) بیشترین تنوع و Plecopte (بهاره‌ها) کمترین تنوع را در بین کفزیان رودخانه کلارود دارا بود. از میان کلیه خانواده‌های شناسایی شده بیشترین تنوع و فراوانی با میانگین 103 نمونه و 89/20 درصد متعلق به جنس Heptagenia و کمترین تنوع وفراوانی با میانگین 3 نمونه و60/0 درصد متعلق به خانواده Gammaridae بود. حد اکثر و حداقل تنوع و تراکم بترتیب در فصل بهار و فصل تابستان بود، همچنین ایستگاه اول و ششم به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین تنوع بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - میزان آلودگی آفلاتوکسین M1 در شیرهای ‌خام عرضه ‌شده در فروشگاه‌های شرق استان مازندران (مقاله کوتاه)
        لیلا گلستان خدیجه رحیمی
        از نظر سلامت عمومی، آلودگی مواد غذایی به سموم قارچی و انتقال آن به مصرف‌کنندگان بسیار اهمیت دارد؛ آفلاتوکسینM1 -سم مولد سرطان کبد- در شیر حیواناتی که از خوراک آلوده به آفلاتوکسین B1 تغذیه کرده‌اند، یافت‌ می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین میزان آفلاتوکسین M1در شیرهای خام ع چکیده کامل
        از نظر سلامت عمومی، آلودگی مواد غذایی به سموم قارچی و انتقال آن به مصرف‌کنندگان بسیار اهمیت دارد؛ آفلاتوکسینM1 -سم مولد سرطان کبد- در شیر حیواناتی که از خوراک آلوده به آفلاتوکسین B1 تغذیه کرده‌اند، یافت‌ می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین میزان آفلاتوکسین M1در شیرهای خام عرضه‌شده در فروشگاه‌های فرآورده‌های نیمه‌ شرقی استان مازندران بود؛ برای این منظور، در اسفندماه 95 تعداد 80 نمونه شیر خام از مراکز فروش 10 شهر استان مازندران جمع‌آوری شد و از نظر آلودگی به آفلاتوکسین M1 با روش الایزا مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد تنها در 25/6 درصد از کل نمونه‌ها غلظت آفلاتوکسین M1 بالاتر از حد مجاز استاندارد ملی ایران بود. هم‌چنین سطح آلودگی در 5/17 درصد نمونه‌ها بالاتر از حد مجاز تعیین‌شده توسط اتحادیه اروپا بود. میزان آلودگی آفلاتوکسین M1اختلاف معنی‌داری در بین نمونه‌های جمع‌آوری شده از شهرهای مختلف نشان نداد. با توجه به نتایج می‌توان گفت کنترل مناسبی بر روی عوامل ایجاد آلودگی در سطح دامداری‌ها وجود داشته است، با این حال، پایش منظم سطح آلودگی ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - ارائه الگوی استقرار مدیریت دانش در دانشگاه مازندران
        ایوب رمضانی مهرداد مدهوشی حمید رضا فلاح لاجیمی نادر رازقی
        مدیریت دانش به عنوان یک رشته علمی در ایران هنوز دوران طفولیت خود را سپری می کند، از این‌رو هنوز مسائل ناشناخته بسیاری در این زمینه وجود دارد. هرچند سازمان ها به خصوص مطالعه موردی این پژوهش یعنی دانشگاه مازندران، به تدریج به اهمیت مدیریت دانش در واحدهای مختلف خود پی می‌ب چکیده کامل
        مدیریت دانش به عنوان یک رشته علمی در ایران هنوز دوران طفولیت خود را سپری می کند، از این‌رو هنوز مسائل ناشناخته بسیاری در این زمینه وجود دارد. هرچند سازمان ها به خصوص مطالعه موردی این پژوهش یعنی دانشگاه مازندران، به تدریج به اهمیت مدیریت دانش در واحدهای مختلف خود پی می‌برند، اما هنوز فاصله زیادی برای عملیاتی کردن آن وجود دارد. واحدهای مختلف دانشگاه مازندران باید به صورت آگاهانه وارد این مقوله شده و به صورت پیشگیرانه عمل کنند تا از این موقعیت و فرصت حداکثر استفاده را برند. این تحقیق با هدف استقرار مدیریت دانش و طراحی الگوی بهینه آن انجام شده است. از این رو با به کارگیری یک رویکرد آمیخته و با بهره‌گیری از روش‌های فراترکیب و مدل سازی ساختاری تفسیری به سنجش وضعیت بلوغ و طراحی الگوی بهینه استقرار مدیریت دانش در دانشگاه مازندران پرداخته است. نتایج فراترکیب منجر به شناسایی 98 زیرشاخص (کد)، 14 شاخص و 3 بعد اصلی در استقرار مدیریت دانش شد که با نظر خبرگان دانشگاهی و مشاورین فرآیند‌های سازمانی و استفاده از روش دلفی به بومی‌سازی و غربال‌گری آن‌ها پرداخته شد و با استفاده از آن‌ها سطح بلوغ مدیریت دانش دانشگاه مازندران اندازه‌گیری شد. در ادامه با روش مدل سازی ساختاری تفسیری، سطح بندی شاخص‌های استقرار مدیریت دانش انجام شده است. همچنین مطابق با نتایج، وضعیت بلوغ مدیریت دانش در دانشگاه مازندران نامطلوب ارزیابی شد. در نهایت نیز پیشنهادهایی برای بهبود و ارتقای سطح بلوغ مدیریت دانش دانشگاه مازندران ارائه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - The Correlation between the Life Quality and the Effectiveness of the Academic Members
        حیدر جانعلی زاده سیف اله فرزانه علی اصغر غلامی
        This paper tries to study the correlation between the life quality and the effectiveness of academic members at Mazandaran University. A standard questionnaire were applied for gathering the data. Through a survey method and Alpha Cornbach, scale all the data were anal چکیده کامل
        This paper tries to study the correlation between the life quality and the effectiveness of academic members at Mazandaran University. A standard questionnaire were applied for gathering the data. Through a survey method and Alpha Cornbach, scale all the data were analyzed systematically. The results show that there is a significant relationship between life quality and the effectiveness among the academic members. It also shows that htose professors who have better life condition (quality) having more scientific effectiveness in their occupation. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - A Study of Cultural Intelligence among Students of IAU at the East of Mazandaran University
        هوشنگ ظهیری حمیده سلیم بهرامی ناصر پوررضا حسین احمدی فاطمه ذبیحی محمودرضا علیزاده
        Disregarding the cultural intelligence which is considered as a foundation in various aspects of human development, can lead students to lead students to develop unevenly. The main objective of this study was to evaluate the level of cultural intelligence, Islamic Azad چکیده کامل
        Disregarding the cultural intelligence which is considered as a foundation in various aspects of human development, can lead students to lead students to develop unevenly. The main objective of this study was to evaluate the level of cultural intelligence, Islamic Azad University, the East Mazandaran province. The method of this study was a survey and the statistical population of 13,917 persons which is based on a stratified random sampling of 375 students from Morgan Tables ere selected. The tools for data collection was the standard inventory of cultural intelligence(Early and Ang, 2004). The data analysis using descriptive statistics (frequency and percentage) and inferential statistics (one-sample t-test) were performed. The results showed that the level of cultural intelligence and its components at Islamic Azad University, East Mazandaran province were higher than expected accordingly. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - بررسی ارتباط الگوهای پیوند از دور اقیانوس اطلس شمالی و میانگین حوضه دریای مازندران
        ایرج حیدری امیر گندمکار محسن باقری
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوهای پیوند از دور بر میانگین دمای حوضه آبریز دریای مازندران صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار میانگین دمای 97 ایستگاه همدیدی و اقلیم شناسی و همچنین داده های 33 الگوی پیوند از دور طی دوره 2014- 1970 در مقیاس ماهانه و سالانه استفاده ش چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوهای پیوند از دور بر میانگین دمای حوضه آبریز دریای مازندران صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار میانگین دمای 97 ایستگاه همدیدی و اقلیم شناسی و همچنین داده های 33 الگوی پیوند از دور طی دوره 2014- 1970 در مقیاس ماهانه و سالانه استفاده شد. پس از تایید نرمال بودن داده ها توسط آزمون ران تست داده های ایستگاهی به روش کریجینگ به داده های نقطه ای با ابعاد 7/19 × 7/19 کیلومتر تبدیل شدند. به منظور ارتباط سنجی متغیرها از آزمون های پیرسون، رگرسیون خطی و مدل شبکه عصبی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد الگوهای واقع در اقیانوس هند و آرام و الگوهای نیمکره جنوبی، رابطه معنی دار چندانی با نوسان های دما در حوضه مازندران ندارد. در مقابل، الگوهای پیوند از دور مستقر در اقیانوس اطلس و قطب شمال ارتباط زیادی با نوسان های دما در حوضه دارد. شایان ذکر است از بین الگوهای پیوند از دور سه الگوی دریای شمال- کاسپین، نوسان اطلس شمالی و نوسان قطبی بیشترین رابطه را با نوسان های دمای ماهانه و سالانه در این حوضه دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - پتانسیل‌سنجی و برآورد مشخصه‌های نیروی باد برای تولید انرژی (ایستگاه‌های همدیدی استان مازندران)
        ریحانه بایرام‌وند صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی خه‌بات درفشی
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و پژوهشگران قرار گیرد. در پژوهش حاضر، به‌منظ چکیده کامل
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و پژوهشگران قرار گیرد. در پژوهش حاضر، به‌منظور برآورد اولیه انرژی قابل حصول از جریان باد در استان مازندران و قابلیت‌سنجی فضایی انرژی بادی ، محاسبات لازم بر روی اطلاعات سمت و سرعت باد در یک بازه زمانی 12 ساله انجام گردید. برای جمع‌آوری داده‌های روزانه سرعت و جهت وزش باد، آمار 15 ایستگاه سینوپتیک در ارتفاع 10 متری مورد استفاده قرار گرفت. پس از محاسبه مشخصه‌های باد در ایستگاه‌های هواشناسی، با استفاده از درون‌یابی در ArcGIS، لایه‌های هر کدام از آن‌ها تهیه شد. نقشه پهنه‌بندی سرعت باد ارتفاع 50 متری، بیان‌گر آن است که در بین ایستگاه‌های مطالعاتی، ایستگاه بلده با میانگین ماهانه سرعت باد 98/5 متر بر ثانیه در ارتفاع 50 متری، از حداکثر سرعت باد 78/7 متر بر ثانیه در ماه جولای برخوردار است. این ایستگاه، با میانگین سالانه قدرت باد 4/58 کیلووات، میزان انرژی الکتریکی تولیدی سالانه حدود 511452 کیلووات ساعت در سال و ظرفیت شبکه 7/17 درصد، بالاترین مقدار انرژی الکتریکی خروجی را در استان دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی با استفاده از مدل Boolean در محیط ArcGIS (مطالعه موردی: استان مازندران)
        ریحانه بایرام‌وند صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی خه‌بات درفشی
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توص چکیده کامل
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توصیفی - تحلیلی می‌باشد که با استفاده از داده‌های مکانی و کمی مرتبط با مسأله تحقیق در پی بررسی و ارزیابی قابلیت اراضی ستان مازندران برای مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی است. در ابتدا به‌منظور برآورد اولیه انرژی قابل حصول از جریان باد در استان مازندران و قابلیت‌سنجی فضایی انرژی بادی، محاسبات لازم بر روی اطلاعات سمت و سرعت باد در یک بازه زمانی 12 ساله انجام گردید. در ادامه، بر اساس گروه کارشناسان خبره، مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، منابع علمی در این زمینه و اطلاعات موجود و در دسترس، چهار عامل اقلیمی، اقتصادی، محیطی - اجتماعی و توپوگرافی به‌عنوان مهم‌ترین شاخص‌ها جهت تعیین پهنه‌های مناسب برای استقرار نیروگاه‌های بادی در گستره استان مازندران انتخاب شده‌اند. این چهار معیار شامل 18 زیرمعیار است که پس از وزن‌دهی، تعیین وزن معیار و همپوشانی، نقشه پهنه‌بندی نهایی با استفاده از مدل Boolean تهیه شده است. با توجه به نقشه نهایی، نوار مرکزی استان در محدوده شهرستان‌های نور، آمل و بابل، قسمت‌های شمالی شهرستان‌های نور و ساری، جنوب شهرستان‌های سوادکوه و قائمشهر و نیز قسمت مرکزی و جنوبی شهرستان بهشهر، پهنه‌های مناسب‌تری نسبت به سایر قسمت‌های استان مازندران به‌جهت استقرار یا ساخت نیروگاه‌های بادی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - ارزیابی و تحلیل پارامترهای شیمیایی در شاخص کیفت آب زیرزمینی (WQI) مطالعه موردی: جلگه ساحلی شهرستان نور، استان مازندران
        رضا اسماعیلی محمدمهدی حسین‌زاده
        آب زیرزمینی از مهم‌ترین منابع آبی در بسیاری از کشورهاست. کیفیت آب زیرزمینی یک عامل ضروری برای مطلوبیت آب در مصارف متعدد است. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق، قسمت جلگه‌ای شهرستان نور است که در استان مازندران واقع شده است. منطقه عمدتاً تحت کاربری کشاورزی (برنج کاری) قرار چکیده کامل
        آب زیرزمینی از مهم‌ترین منابع آبی در بسیاری از کشورهاست. کیفیت آب زیرزمینی یک عامل ضروری برای مطلوبیت آب در مصارف متعدد است. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق، قسمت جلگه‌ای شهرستان نور است که در استان مازندران واقع شده است. منطقه عمدتاً تحت کاربری کشاورزی (برنج کاری) قرار دارد. در این تحقیق، از 50 چاه نمونه‌برداری شد. نقشه‌های توزیع فضایی پارامترهای مهم کیفیت آب با استفاده از تکنیک‌های زمین‌ آماری در نرم‌افزار ARC GIS تهیه گردید. شاخص کیفیت آب زیرزمینی (WQI) با توجه به پارامترهای کیفیت آب شامل کل مواد جامد محلول (TDS)، هدایت الکتریکی (EC)، PH، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلر، سولفات، بی‌کربنات، نیترات، نیتریت و آمونیوم برای مصرف شرب مورد بررسی قرارگرفتند. با وزن‌دهی به هریک از پارامترها و محاسبه نسبت هر پارامتر به مقدار استاندارد سازمان بهداشت جهانی(2011)، شاخص کیفیت نمونه‌های آب زیرزمینی بدست آمد. سپس نقشه شاخص کیفیت آب زیرزمینی در نرم افزار ARC GIS تهیه گردید. شاخص کیفیت آب زیرزمینی منطقه در سه گروه بسیار خوب، خوب و ضعیف طبقه‌بندی شدند که 98 درصد نمونه‌ها در گروههای بسیارخوب و خوب قرار گرفتند. تحلیل آماری با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان می‌دهد که پارامتر EC، TDS و آمونیوم(NH3) سه پارامتر غالب برای پایش کیفیت آب منطقه هستند. در منطقه مورد مطالعه 16 درصد نمونه‌های آب زیرزمینی مقدار آمونیاک بیش از 5/1 میلی‌گرم در لیتر داشتند که نشان دهنده‌ی آلودگی انسانی است. دیاگرام گیبس، غلبه فرایند هوازدگی سنگ را در کیفیت شیمیایی آب زیرزمینی منطقه نشان می‌دهد. شاخص اشباع کانی‌ها، نشان می‌دهد که همه‌ی نمونه‌ها نسبت به آهک، دولومیت و آراگونیت در حالت اشباع هستند از این رو 98 درصد نمونه‌های آب زیرزمینی منطقه سختی بسیار زیاد دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - تعیین پتانسیل سیلخیزی با استفاده از روش تاپسیس، مطالعه موردی استان مازندران، حوضه آبریز گلندرود
        رضا اسماعیلی عیسی جوکار سرهنگی پروین روشن نکو
        عوامل مختلفی مانند مورفومتری حوضه، بارش، نوع خاک و پوشش​گیاهی در پتانسیل سیل​خیزی حوضه آبریز نقش دارند. پارامترهای مورفومتری حوضه واکنش هیدرولوژیک ان را کنترل می کنند. درک واکنش حوضه به بارش سنگین براساس شاخص های ژئومورفیک می تواند برای مطالعهی خطر سیل در حوضه های بدون چکیده کامل
        عوامل مختلفی مانند مورفومتری حوضه، بارش، نوع خاک و پوشش​گیاهی در پتانسیل سیل​خیزی حوضه آبریز نقش دارند. پارامترهای مورفومتری حوضه واکنش هیدرولوژیک ان را کنترل می کنند. درک واکنش حوضه به بارش سنگین براساس شاخص های ژئومورفیک می تواند برای مطالعهی خطر سیل در حوضه های بدون ایستگاه اندازه گیری مهم باشد. منطقه مورد مطالعه حوضه آبریز گلندرود است که در البرز شمالی، استان مازندران و جنوب شهر رویان قرار دارد. در این تحقیق حوضه گلندرود به 12 زیرحوضه تقسیم شد. دوازده پارامتر شامل مساحت حوضه، تراکم زهکشی، ضریب فشردگی، نسبت گردی، نسبت تلاقی، نسبت مساحت، نسبت طول، شیب دامنه های حوضه، میانگین شیب رود، زمان تمرکز، میانگین بارش سالانه و شماره منحنی (CN) انتخاب شدند. برای کمی کردن پتانسیل وقوع سیل این پارامترها با تکنیک رتبه بندی بر اساس تشابه به حل ایدهآل(تاپسیس) استفاده گردید. تکنیک تاپسیس یکی از روشهای چند شاخصه تصمیم گیری است که به صورت گزینه هایی که از نظر شباهت از ایده آل منفی دورترین حالت و به ایده آل مثبت نزدیکترین حالت را دارد، تعریف می شود. وزن هرپارامتر براساس روش آنتروپی شانون تعیین گردید. نتایج تحلیل تاپسیس نشان می دهد که زیرحوضه های 12، 10 و 3 با ضریب نزدیکی 548/0، 486/0 و 462/0 به ترتیب رتبه های اول تا سوم را بدست آورده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - پیش‏ بینی نوسانات اقلیمی برای سه دهه؛ مطالعۀ موردی: استان مازندران
        مهرداد رمضانی ‏پور
        در دهه های اخیر،نوسانات اقلیمی به عنوان تهدید به شمار می رود.در این راستا نوسانات پارامترهایبارندگی، دما و تابش، بر پایۀدوره آماری 2009-1995 برای سه دهه (2039-2010) برایبخش های شرقی، مرکزی و غربی استان مازندران از طریق مدلLars-WG،مدل سازی و تحلیل گردید. ابتدا با انطباق چکیده کامل
        در دهه های اخیر،نوسانات اقلیمی به عنوان تهدید به شمار می رود.در این راستا نوسانات پارامترهایبارندگی، دما و تابش، بر پایۀدوره آماری 2009-1995 برای سه دهه (2039-2010) برایبخش های شرقی، مرکزی و غربی استان مازندران از طریق مدلLars-WG،مدل سازی و تحلیل گردید. ابتدا با انطباق منطقی داده های تولیدشده و داده های دیدبانی شده، مدل Lars-WG صحت سنجی شد و نهایتاً بر اساس مدلمذکور، روند تغییرات اقلیمیمناطق تحقیقبرایدورۀ آماری2039-2010 پیش بینی گردید. نتایج پژوهش نشان داد که دمای حداقلدر منطقۀغرب، مرکز و شرق استانمازندران روند افزایشی و دمای حداکثردر مناطق غرب و شرق، روند کاهشی و در منطقۀ مرکزی، روند افزایشی خواهد داشت. مجموع بارندگی سالانه در منطقۀ غرب با روند افزایشی و در مناطق مرکزی و شرقی با روند کاهشی مواجه خواهد بود. همچنین ساعات آفتابی در مناطق غرب و شرق استانمازندران،روند کاهشی و در منطقۀمرکزی، روند افزایشی خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - ارزیابی صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی توده‌های پامچال وحشی (Dionysia revolute) شمال ایران تحت تاثیر عامل بوم شناختی ارتفاع از سطح دریا
        مهدی محمدی ازنی حسین مرادی
        عوامل محیطی به عنوان مهم ترین عامل موثر بر صفات مورفولوژیک و بیان ژن های بیوسنتزکننده ترکیبات شیمیایی در گیاهان می باشند. پامچال وحشی دارای ترکیباتی مانند سلیجیلین، بیزابولول، کوئینولن و تیمول می‌باشد. درطب سنتی از این گیاه جهت درمان ناراحتی گوارشی و زخم عفونی استفاده م چکیده کامل
        عوامل محیطی به عنوان مهم ترین عامل موثر بر صفات مورفولوژیک و بیان ژن های بیوسنتزکننده ترکیبات شیمیایی در گیاهان می باشند. پامچال وحشی دارای ترکیباتی مانند سلیجیلین، بیزابولول، کوئینولن و تیمول می‌باشد. درطب سنتی از این گیاه جهت درمان ناراحتی گوارشی و زخم عفونی استفاده می‌شود. این تحقیق به منظور ارزیابی دو اختلاف ارتفاع از سطح دریا در استان مازندران (منطقه ازنی با ارتفاع 1035متر، کسوت با ارتفاع 481 متر) بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه خودرو پامچال وحشیبه اجرا درآمد. صفات فیتوشیمیایی مورد بررسی شامل میزان فنل کل، فلاونوئیـد کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی نمونه ها نیـز بـا اسـتفاده از روش DPPH، محتوی کلرفیلa، کلرفیلb، کلرفیل کل بودند. صفات مورفولوژیکی طول برگ، عرض برگ، طول ریشه، طول دم گل، طول دم برگ، تعداد برگ در منطقه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا منطقه ازنی صفات طول برگ، عرض برگ، طول دم برگ، طول دم گل نسبت به منطقه کسوت کاهش یافت. همچنین منطقه ازنی دارای طول ریشه و تعداد برگ بیشتری بود.این در حالی است منطقه ازنی دارای فلاونوئید برگ و گل و فنل کل گل بیشتری نسبت به منطقه کسوت بوده ولی در صفت آنتی اکسیدانی و رنگدانه های فتوسنتزی منطقه کسوت برتری معنی‌داری را نشان داد. به‌طورکلی با افزایش ارتفاع از سطح دریا صفات مورفولوژیکی از نظر کمی دچار کاهش شد و صفات بیوشیمیایی مانند فنل و فلاونوئید افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - مقایسه کمیت و کیفیت اسانس گیاه گوش‌بره زرد یا چالمه (Phlomis olivieri) در رویشگاه‌های کلاردشت و بلده، استان مازندران
        خدیجه مهدوی مائده یوسفیان عباس عفتی
        یکی از گیاهان دارویی در نواحی ییلاقی استان مازندران، گیاه گوش‌بره زرد یا چالمه (Phlomis olivieri) می‌باشد که در صنایع مختلف دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی مصارف فراوانی دارد. این تحقیق با هدف بررسی ترکیبات اسانس اندام-های هوایی گیاه گوش‌بره زرد در مناطق بلده نور و کلار چکیده کامل
        یکی از گیاهان دارویی در نواحی ییلاقی استان مازندران، گیاه گوش‌بره زرد یا چالمه (Phlomis olivieri) می‌باشد که در صنایع مختلف دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی مصارف فراوانی دارد. این تحقیق با هدف بررسی ترکیبات اسانس اندام-های هوایی گیاه گوش‌بره زرد در مناطق بلده نور و کلاردشت به همراه اثرگذاری عوامل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر روی کمیت و کیفیت اسانس گیاه مذکور صورت گرفته است. بدین منظور، اندام‌های هوایی گیاه جمع‌آوری و برای تعیین میزان اسانس از دستگاه کلونجر و شناسایی ترکیبات اسانس از دستگاه‌های GC و GC/MS استفاده شد. خاک نیز به صورت تصادفی از پای گیاه نمونه‌برداری شد. نتایج نشان داد که در منطقه بلده 27 ترکیب شناسایی شد که 04/92 درصد حجم اسانس را در بر می‌گیرد و در منطقه کلاردشت 26 ترکیب شناسایی شد که 43/97 درصد از حجم اسانس را تشکیل می‌دهد. ترکیبات α-pinene،β-Caryophyllene، (E)-β-Farnesence، Germacrene-D، Germacrene-B و β-Eudesmol بالاترین درصد را در هر دو رویشگاه داشتند. میانگین بازده اسانس گیاه در رویشگاه بلده و کلاردشت به ترتیب 35/0 و 75/0 درصد بوده که در این قسمت بیشترین مقدار درصد اسانس مربوط به رویشگاه کلاردشت بوده است. بین بازده اسانس و درصد اشباع خاک، نیتروژن، فسفر و پتاسیم قابل جذب در خاک، همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بین بازده اسانس با کربن آلی و درصد ماده آلی همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال 5 درصد گزارش شد. از طرفی بین بازده اسانس و pH خاک همبستگی منفی و معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد مشاهده شد، بدین صورت که با افزایش این عامل، میزان بازده اسانس کاهش یافت. با توجه به اینکه در منطقه کلاردشت، میزان بازده اسانس و همچنین درصد ترکیبات اسانس بالاتری نسبت به بلده بوده است، استفاده از جمعیت گوش‌بره زرد در منطقه فوق جهت کشت و کار و نیز جهت تولید بیشتر این ترکیبات توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - اثر ارتفاع و خصوصیات خاک بر برخی متابولیت‌های ثانویه اندام‌های مختلف بنفشه معطر (Viola odorata L.) در رویشگاه‌های مختلف طبیعی استان مازندران
        نیلوفر ذکریانژاد حسین مرادی پوریا بی پروا زهرا معماریانی
        عوامل محیطی مختلف شامل ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک بر رشد و تولیدات گیاهان در اکوسیستم‌های طبیعی موثر است. گیاه دارویی بنفشه‌معطر (Viola odoratata L.) از خانواده Violaceae، علفی و چند‌ساله بوده و به‌صورت خودرو در نواحی کوهستانی شمال ایران و در برخی از نواحی کشور رو چکیده کامل
        عوامل محیطی مختلف شامل ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک بر رشد و تولیدات گیاهان در اکوسیستم‌های طبیعی موثر است. گیاه دارویی بنفشه‌معطر (Viola odoratata L.) از خانواده Violaceae، علفی و چند‌ساله بوده و به‌صورت خودرو در نواحی کوهستانی شمال ایران و در برخی از نواحی کشور رویش دارد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی و مقایسه فیتوشیمایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندام‌های برگ، گل و ریشه گیاه در نه رویشگاه استان مازندارن در اسفند ماه سال 1398 صورت گرفت. پس از جمع‌آوری اندام‌های هوایی و زمینی گیاه در مرحله گلدهی و تهیه عصاره متانولی از طریق التراسونیک، محتوای فنلی و فلاونوئیدی بترتیب از روش‌های فولین سیکالتو و رنگ‌سنجی کلرید آلومینیوم، فعالیت آنتی اکسیدانی با آزمون مهار رادیکال‌های آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) و آنتوسیانین گل از روش واگنر سنجیده شد. طبق نتایج بدست‌ آمده مقدار فنل گل و برگ به ترتیب با افزایش ارتفاع کاهش و افزایش و درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی گل افزایش یافتند، اما مقدار فلاونوئید‌ها تحت تاثیر ارتفاع رویشگاه قرار نگرفتند. در بررسی خصوصیات خاک، محتوای آنتوسیانین گل متاثر از کمبود فسفر قابل جذب در رویشگاه 3 فیروزجاه بابل و رویشگاه 6 محمدآباد بهشهر افزایش یافت. همچنین بطورکلی در بررسی مواد موثره، ناحیه 7 دارای درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی گل (95/67 درصد) و ریشه (18/86 درصد)، فنل برگ (32/142 میلی‌گرم/گرم) و ریشه (21/55 میلی‌گرم/گرم) و آنتوسیانین گل (52/6 میکرومول/گرم) در بنفشه معطر به مقدار بالایی بود، بنابراین می‌توان به عنوان ناحیه برتر انتخاب کرد و نمونه‌های این ناحیه را به عنوان بانک ژنی در تکثیر جنسی و غیر جنسی استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - ارزیابی ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی (.Hypericum perforatum L ) جمع آوری شده از دو رویشگاه در شمال کشور
        هادی کوهساری حمیده خرمالی عایشه خرمالی
        این تحقیق به منظور ارزیابی فیتوشیمیایی و فعالیت ضدباکتریایی عصاره اتانولی گیاه دارویی گل راعی جمع‌آوری شده از دو رویشگاه استان مازندران واقع در شمال کشور انجام شد. سرشاخه‌های گلدار این گیاه از رویشگاه‌ها فرح‌آباد ساری و پاشاکلا آمل طی ماه‌های تیر تا مهرماه 1394 جمع‌آوری چکیده کامل
        این تحقیق به منظور ارزیابی فیتوشیمیایی و فعالیت ضدباکتریایی عصاره اتانولی گیاه دارویی گل راعی جمع‌آوری شده از دو رویشگاه استان مازندران واقع در شمال کشور انجام شد. سرشاخه‌های گلدار این گیاه از رویشگاه‌ها فرح‌آباد ساری و پاشاکلا آمل طی ماه‌های تیر تا مهرماه 1394 جمع‌آوری و پس از استخراج عصاره اتانولی، محتوای کل فنلی و فلاونوئیدی عصاره اتانولی این گیاه با روش رنگ سنجی و به‌ترتیب با استفاده از معرف فولین سیوکالتو و کلرید آلومینیوم تعیین شد. برای سنجش پتانسیل فعالیت آنتی‌اکسیدانی از واکنش با رادیکال DPPH استفاده شد. ارزیابی فعالیت ضدباکتریایی با روش چاهک و کمترین غلظت مهارکنندگی و باکتری کشی عصاره گیاه مذکور با روش میکرودایلوشن تعیین شد. نتایج نشان داد که محتوای کل فنلی و فلاونوئیدی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گیاه جمع‌آوری شده از رویشگاه فرح آباد ساری نسبت به پاشاکلا آمل بیشتر بود. کمترین غلظت مهار کنندگی عصاره گیاه گل راعی جمع‌آوری شده از رویشگاه فرح آباد ساری علیه استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، شیگلا دیسانتری و اشریشیا کلی به‌ترتیب 12، 12، 190 و 390 میکروگرم بر میلی‌لیتر به‌دست آمد در حالی‌ که این مقادیر برای گیاه جمع‌آوری شده از رویشگاه آمل به‌ترتیب 24، 24، 780 و 1560 میکروگرم بر میلی‌لیتر بود. این نتایج در روش چاهک نیز تایید شد. با توجه به محتوای بالای ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی در گیاه جمع‌آوری شده از منطقه فرح آباد، فعالیت ضدباکتریایی بیشتر این گیاه را می‌توان به وجود این ترکیبات نسبت داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - بررسی تنوع فیتوشیمیایی عصاره اتانولی پوست درخت Fraxinus excelsior L. در رویشگاه‌های مختلف جنگل‌های‌ هیرکانی در استان مازندران
        معصومه سلیمانی رحیم ابادی سید محمد حسینی نصر حمید جلیلوند سید محمد حجتی پوریا بی پروا
        زبان گنجشک (Fraxinus excelsior L.)، گونه ای جنگلی با فعالیت های همه جانبه بیولوژیکی و دارویی است که از عصاره اندام های مختلف آن به‌عنوان الگویی برای ساخت ترکیبات جدید در درمان بیماری های مختلف انسان استفاده می شود. در این تحقیق به‌منظور بررسی چگونگی تاثیرپذیری خصوصیات چکیده کامل
        زبان گنجشک (Fraxinus excelsior L.)، گونه ای جنگلی با فعالیت های همه جانبه بیولوژیکی و دارویی است که از عصاره اندام های مختلف آن به‌عنوان الگویی برای ساخت ترکیبات جدید در درمان بیماری های مختلف انسان استفاده می شود. در این تحقیق به‌منظور بررسی چگونگی تاثیرپذیری خصوصیات بیوشیمیایی این گونه جنگلی از شرایط محیطی، چهار رویشگاه پرچینک، امره، الندان و قارن سرا با حدود ارتفاعی 200 تا 1400 متری، در حوزه آبخیز تجن و سیاهرود در استان مازندران انتخاب شدند. در هر رویشگاه نمونه های پوست از سه درخت (تکرار) در فصل تابستان برداشت شد. استخراج عصاره‌‌ها به روش خیساندن با اتانول صورت گرفت. مهم ترین ترکیبات شیمیایی عصاره‌‌ها با استفاده از کروماتوگراف گازی متصل به طیف‌سنج جرمی مورد شناسایی قرار گرفت و مشخصه های فیزیکو شیمیایی خاک نیز اندازه گیری شد. مقادیر مهم ترین ترکیبات شناسایی شده شامل بنزن - اتانول (33/30- 35/51 درصد)، دی- آلوز (20/6- 72/31 درصد)، اسکوپولتین (65/14- 83/26 درصد)، تیروزول - استات (37/5- 06/9 درصد)، کارواکرول (0-93/4 درصد)، هومو وانیل - الکل (84/3- 53/6 درصد) در چهار رویشگاه مورد نظر با افزایش ارتفاع افزایش یافت که با عناصر غذایی پرمصرف خاک رابطه منفی مشاهده شد. در این میان تنها پلی فنول تیروزول-استات رفتاری متفاوت از سایر ترکیبات داشته به نوعی که با عامل ارتفاع از سطح دریا رابطه منفی و با مقادیر کربن و فسفر قابل جذب خاک همبستگی مثبت نشان داد. نتایج حاکی از تاثیرپذیری ترکیبات شیمیایی پوست درخت از شرایط رویشگاهی است. با توجه افزایش میزان مواد موثره پوست در ارتفاعات بالاتر که طبعا باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر پاتوژنها می شود، به نظر می‌رسد کاشت این گونه در ارتفاعات به منظور تامین اهداف چندگانه در جنگل کاری ها بازدهی بیشتری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - بررسی فیتو شیمیایی اسانس گیاه دارویی Ziziphora clinopodioides Lam. در رویشگاه‏های طبیعی استان‏های البرز و مازندران
        مینا ربیعی مریم فیروزی اردستانی یونس عصری غلامرضا بخشی خانیکی
        کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد ا چکیده کامل
        کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه مقایسه ترکیبات های شیمیایی اسانس گیاه در رویشگاه های مختلف استان های البرز و مازندران می باشد. به این منظور اندام های هوایی این گونه در مرحله گل دهی کامل از سه رویشگاه ارنگه، گاجره و رینه طی سال 1393جمع آوری گردید. اسانس گیری با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) و شناسایی ترکیب های متشکله اسانس‌ها با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS انجام گرفت و نتایج نشان داد که ترکیب های اصلی اسانس در رویشگاه ارنگه شامل: ترپینن-4-ال (7/29 درصد)، در رویشگاه گاجره: 1، 8- سینئول (01/25 درصد) و در رویشگاه رینه: پولگون (92/17 درصد) گزارش شد. مقایسه ترکیب های متشکله اسانس کاکوتی کوهی در رویشگاه های مورد مطالعه نشان داد که در هر سه رویشگاه‌، ماده موثره: پولگون به‌عنوان اصلی ترین ترکیب و پس از آن به‌ترتیب 1، 8- سینئول، پیپریتنون، نئومنتول، پارامنت-3- ان-8- اُل و کارواکرول دارای بیشترین مقادیر متشکله اسانس گیاه بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه داروییSalvia hydrangea L. در رویشگاه‌های مختلف استان مازندران
        سمیه رنجبر مهدیه ابراهیمی محمد اکبرزاده
        گیاهان دارویی از گذشته تاکنون جایگاه خاصی در درمان بسیاری از بیماری‌ها داشته و نظر به اهمیت اقتصادی و درمانی گیاهان دارویی در صنایع مختلف داروسازی و شناخت ترکیبات متشکله گیاهان، تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. لذا با توجه به استفاده‌های فراوا چکیده کامل
        گیاهان دارویی از گذشته تاکنون جایگاه خاصی در درمان بسیاری از بیماری‌ها داشته و نظر به اهمیت اقتصادی و درمانی گیاهان دارویی در صنایع مختلف داروسازی و شناخت ترکیبات متشکله گیاهان، تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. لذا با توجه به استفاده‌های فراوان گیاه مریم گلی تماشایی (Salvia hydrangea) به‌عنوان ضدالتهاب، ضداسپاسم، ضدنفخ و مسکن این تحقیق با هدف شناسایی رویشگاه‌های طبیعی آن گیاه در استان مازندران وسپس بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت اسانس آن در رویشگاه‌های مختلف استان انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه از سه رویشگاه جمع‌آوری و سپس اسانس نمونه‌ها با استفاده از روش تقطیر با آب طرح کلونجر استخراج گردید، شناسایی ترکیبات موجود در اسانس به وسیله دستگاه‌های GC و GC/MS و تجزیه و واریانس داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS، مقایسه میانگین تیمارها به روش آزمون دانکن و مقایسه خصوصیات اسانس دو رویشگاه با آزمون T غیرجفتی انجام گرفت. نتایج نشان داد که بازده و درصد ترکیبات مشترک اسانس در دو رویشگاه مختلف تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد دارند به‌طوری‌که بیش‌ترین درصد ترکیبات مشترک و بازده اسانس در ارتفاع 2000 متر از منطقه هزارجریب بهشهر بوده‌است و با افزایش ارتفاع بازده اسانس و درصد ترکیبات مشترک اسانس‌ها مثل: کامفور، بتا-پینن، نفتالن، بی‌سیکلوهپتان و یلانگن نیز افزایش داشته ‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - بررسی نیازهای اکولوژیکی، طیف فلورستیک، فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف گیاه دارویی Nepeta cataria L. در استان‌های گلستان و مازندران
        معصومه مازندرانی محمد قاسمعلی محمد غفوریان
        گیاه دارویی Nepeta cataria L. متعلق به تیره نعنا گیاهی علفی چندساله است که در استان‌های شمالی ایران به‌عنوان مسکن و ضدعفونی کننده قوی استفاده‌‌ می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی نیازهای اکولوژیکی، اتنوبوتانی، فیتوشیمیایی (فنل و فلاونویید کل)، آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختل چکیده کامل
        گیاه دارویی Nepeta cataria L. متعلق به تیره نعنا گیاهی علفی چندساله است که در استان‌های شمالی ایران به‌عنوان مسکن و ضدعفونی کننده قوی استفاده‌‌ می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی نیازهای اکولوژیکی، اتنوبوتانی، فیتوشیمیایی (فنل و فلاونویید کل)، آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف گیاه و تهیه طیف فلورستیک گونه‌ها در استان‌های گلستان و مازندران طی سال‌های 93-92 انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه از دو رویشگاه (440 تا 2300 متر) جمع‌آوری و عصاره‌های استونی و متانولی گیاه با استفاده از روش‌های خیساندن و فراصوت تهیه گردید‌. اندازه‌گیری میزان فنل و فلاونویید کل با استفاده از روش‌های اسپکتروفوتومتری و عملکرد آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش DPPH و نتایج در سطح 5 درصد ارزیابی گردید. نتایج نشان داد گیاه در رویشگاه کوهستانی هزارجریب مازندران با اقلیم سرد و خشک، بیشتر در خاک‌های ماسه‌ای- لومی که از لحاظ میزان پتاسیم، فسفر و درصد مواد خنثی شونده غنی‌تر است، رشد می‌کند که نسبت‌ به استان گلستان، از قد گیاه کاسته و گل‌ها از شدت رنگ بیشتری برخوردارند و همچنین گونه‌ها از تنوع بیشتری برخوردار بوده به‌طوری‌که بیشتر گیاهان متعلق به عرصه‌های ایرانو-تورانی (48 درصد) و به‌ترتیب تیره‌های Asteraceae (20 درصد)‌، Fabaceae (14 درصد) و Lamiaceae (12 درصد) از بیشترین غنای گونه‌ای و به‌ترتیب فرم‌های رویشی ژئوفیت (42 درصد) و تروفیت (35 درصد) از غالبیت بیشتری برخوردار بودند. نتایج اتنوبوتانیکی نشان داد که فقط در استان مازندران از دم‌کرده گیاه به‌عنوان مسکن و ضدعفونی‌کنند در درمان اسهال‌، مسمومیت و استفراغ استفاده می‌شود. بیشترین مقدار فنل (07/0±36/1 میلی‌گرم معادل گالیک اسید در گرم) و فلاونوئید کل (05/0±82/0 میلی‌گرم معادل کوئرستین) و عملکرد آنتی اکسیدانی (32/4±16/80 درصد در وزن خشک) به‌ترتیب متعلق به عصاره استونی مستخرج از روش فراصوت در رویشگاه کوهستانی هزارجریب بود‌ه و اینکه ارتفاع رویشگاه‌، نوع حلال و روش استخراج عصاره به‌طور مستقل بر پارامترهای اندازه‌گیری شده در سطح 1 درصد تاثیرگذار بود. [1] پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی Phlomis cancellata Bunge. در شمال ایران
        مهنا دیلم صالحی محمد مهدوی جلال محمودی محمد اکبرزاده سیدفاضل میراحمدی
        گیاه دارویی گوش بره سفید با نام علمیPhlomis cancellata Bunge. گیاهی معطر و بومی است که به تیره نعناعیان تعلق دارد. باعنایت به اثبات ارزش دارویی و همچنین پراکنش گسترده این گیاه در رویشگاههای شمال کشور، پژوهش حاضر به بررسی شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی از این گیاه د چکیده کامل
        گیاه دارویی گوش بره سفید با نام علمیPhlomis cancellata Bunge. گیاهی معطر و بومی است که به تیره نعناعیان تعلق دارد. باعنایت به اثبات ارزش دارویی و همچنین پراکنش گسترده این گیاه در رویشگاههای شمال کشور، پژوهش حاضر به بررسی شاخصه‌های کمی و کیفی اسانس استحصالی از این گیاه در یکی از رویشگاههای طبیعی آن در شهرستان چالوس پرداخت. بدین ‌منظور‌، پس از جمع‌آوری سرشاخه‌های گلدار از مراتع کندیچال چالوس (2100 متر) و خشک نمودن در محیط آزمایشگاه‌، اسانس گیاه به روش تقطیر با آب و طرح کلونجر استخراج و اجزاء شیمیایی آن توسط دستگاه‌های GC و GC/MS جداسازی و شناسایی گردید. در مجموع تعداد 28 ترکیب شیمیایی از اسانس گیاه مورد نظر با بازدهی 97/0 درصد شناسایی گردید که مهمترین این ترکیبات به‌ترتیب شامل ژرماکرن دی (2/37 درصد)‌، آلفا-کوپائن (9 درصد)‌، متیل اکتادکانوئات (6/8 درصد)‌، بتا-المن (5/7 درصد) و بتا-بوربونن (1/5 درصد) می‌باشند. با نظربه ویژگیهای مطلوب اسانس استحصالی ازگیاه دارویی گوش بره سفید‌، مطالعات افزون در ابعاد رفتارهای اکولوژیک و فیتوشیمیایی آن در سطوح گسترده تر پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - آت اکولوژی، آنتیاکسیدانی و اتنوفارماکولوژی اندامهای مختلف گیاه دارویی Punica granatum var. spinosa در استانهای گلستان و مازندران
        معصومه مازندرانی عزت اله قائمی هومان بیات
        در این تحقیق به‌منظور مقایسه مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و آنتی‌اکسیدانی عصاره گیاه انار (Punica granatum var. spinosa) در استان‌های گلستان و مازندران، هر یک از نمونه‌های برگ‌، گل‌، میوه‌، دانه و پوست میوه گیاه در فاصله اردیبهشت تا آبان‌ماه 1392 به‌ترتیب چکیده کامل
        در این تحقیق به‌منظور مقایسه مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و آنتی‌اکسیدانی عصاره گیاه انار (Punica granatum var. spinosa) در استان‌های گلستان و مازندران، هر یک از نمونه‌های برگ‌، گل‌، میوه‌، دانه و پوست میوه گیاه در فاصله اردیبهشت تا آبان‌ماه 1392 به‌ترتیب از دو رویشگاه طبیعی واقع در استان گلستان (680 متری- رامیان) و مازندران (جزیره ساحلی میانکاله) جمع‌آوری و همزمان مهمترین اطلاعات طب سنتی در مورد اندام‌های مورد استفاده و فراورده‌های دارویی آن از مردم محلی بدست آمد. عصاره اتانولی نمونه‌ها به روش پرکولاسیون تهیه و ارزیابی آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از تست DPPH برحسب میزان IC50 در مهار رادیکالهای آزاد انجام گرفت و نتایج در سطح (05/0P<) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد رویشگاه کوهستانی رامیان (680 متر) در استان گلستان با اقلیم نیمه مرطوب سرد‌، بارش سالانه 827/35 میلی‌متر، متوسط حرارت سالانه 12/74 درجه سانتی‌گراد و درخاک‌هایی با هوموس فراوان‌، در حالی که در رویشگاه میانکاله مازندران (15 متر) با اقلیم گرم و مرطوب‌، متوسط بارندگی سالانه 552/7 میلی‌متر، دمای متوسط سالانه 11/6 درجه سانتی‌گراد دارای بافت خاک ماسه- لومی می‌باشد و یک تاخیر یک ماهه در زمان گلدهی گیاه در رویشگاه مازندران نسبت به گلستان وجود دارد و اینکه در طب سنتی هر دو استان از فراورده‌های انار وحشی به‌صورت منفرد یا ترکیبی با سایر گیاهان دارویی در درمان اسهال، دفع کرم و انگل، کاهش فشارخون، تنظیم ضربان قلب، درمان عفونت‌های انگلی، دیابت‌، کم کاری تیرویید و التهاب پروستات استفاده می‌شود. نتایج آزمایشگاهی نیز نشان داد که به‌ترتیب عصاره‌های پوست‌، دانه و برگ گیاه از قدرت بیشتری در مهار رادیکال آزاد برخوردار بودند ولی بالاترین میزان عملکرد آنتی‌اکسیدانی مربوط به عصاره پوست میوه انار در رویشگاه استان گلستان (μg/ml‎ 2.17‎±‎0.1 IC50=) گزارش گردید و اینکه عصاره گلها از کمترین میزان عملکرد آنتی اکسیدانی مخصوصا در استان مازندران برخوردار بودند و این یافته‌ها در تایید مصارف بیشتر دانه‌های انار در مناطق کوهستانی قابل بحث است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه Stachys inflata در رویشگاههای مختلف استان مازندران
        مرجان علی بخشی سیده خدیجه مهدوی جلال محمودی حسن قلیچ نیا
        در این تحقیق به‌منظور بررسی کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس گیاه دارویی سنبله بادکنکی (Stachys inflata L.)، سرشاخه‌های گلدار گیاه در اوایل خردادماه سال 1391 از سه رویشگاه مختلف استان مازندران جمع‌آوری و سپس در سایه خشک گردیدند. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر چکیده کامل
        در این تحقیق به‌منظور بررسی کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس گیاه دارویی سنبله بادکنکی (Stachys inflata L.)، سرشاخه‌های گلدار گیاه در اوایل خردادماه سال 1391 از سه رویشگاه مختلف استان مازندران جمع‌آوری و سپس در سایه خشک گردیدند. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) به‌مدت 4 ساعت انجام شد. ترکیب‌های شیمیایی اسانس‌ها با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی گازی (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. بازده تولید اسانس سرشاخه‌های گلدار دررویشگاه‌های مختلف از 1.3 تا 2.9 درصد بر حسب وزن سر شاخه‌های خشک گیاه متغیر بود و به‌ترتیب مواد موثره: ژرماکرن-دی (از 8.7 تا %9/16) و بی سیکلو ژرماکرن (از 11.2 تا % 6/16) در هر سه رویشگاه از بیشترین میزان در اسانس برخوردار بودند که این تفاوت می‌تواند ناشی از شرایط مختلف اکولوژیکی مناطق مورد مطالعه باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - مقایسه اثر ضد باکتریایی عصاره اتانولی برگ گیاه Mentha longifolia (L.) Hud. در رویشگاههای مختلف شمال ایران
        پریسا تربتی نژاد سیده معصومه میرتقی فصیحه لیوانی هانیه باقری
        عفونت‌های ادراری و مقاومت آنتی بیوتیکی در دنیا رو به افزایش است. در این میان نقش فرآورده‌های گیاهی به واسطه داشتن طیف وسیعی از ترکیبات زیستی فعال و طبیعی بسیار با اهمیت است. پونه کوهی (Mentha longifolia (L.) Hud.) یکی از گیاهان دارویی معطر است که در طب سنتی برای درمان ع چکیده کامل
        عفونت‌های ادراری و مقاومت آنتی بیوتیکی در دنیا رو به افزایش است. در این میان نقش فرآورده‌های گیاهی به واسطه داشتن طیف وسیعی از ترکیبات زیستی فعال و طبیعی بسیار با اهمیت است. پونه کوهی (Mentha longifolia (L.) Hud.) یکی از گیاهان دارویی معطر است که در طب سنتی برای درمان عفونت‌های مجاری ادرار استفاده می‌شود. در این تحقیق اثرات ضدباکتریایی غلظت‌های مختلف عصاره اتانولی برگ‌های پونه کوهی جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های زیارت (استان گلستان)، آلاشت و ییلاق دو هزار (استان مازندران) با دو روش انتشار دیسک و چاهک، علیه چهار باکتری مولد عفونت مجاری ادراری (اشریشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس) مورد مطالعه قرار گرفت، تا رویشگاه بهینه با بهترین اثرا ضد باکتریایی گیاه معرفی گردد. یافته‌ها نشان داد، عصاره اتانولی برگ پونه جمع‌آوری شده از هر سه رویشگاه اثر مهاری خوبی بر رشد باکتری‌های گرم مثبت داشت، اما در رویشگاه‌های آلاشت (1683 متر) و ییلاق دو هزار (117 متر) نسبت به رویشگاه زیارت (915 متر) به‌صورت معنی‌داری نتایج بهتری مشاهده شد (در سطح یک درصد). به‌طوری که در این رویشگاه‌ها، تقریباً 100 درصد سویه‌های استافیلوکوکوس منتخب نسبت به عصاره حساسیت نشان دادند. لذا ضمن تایید استفاده سنتی از پونه کوهی جهت درمان عفونت‌های مجاری ادرار می‌توان بیان داشت هنگام استفاده از یک گیاه دارویی در درمان نوع خاصی از بیماری باید به رویشگاه آن نیز توجه نمود تا بهترین اثر درمانی حاصل شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی Hyssopus officinails L. در شرایط مختلف طبیعی و مزرعه (نور مازندران)
        سیده‌خدیجه مهدوی مریم سالار حسن قلیچ نیا
        در این تحقیق به‌منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) در شرایط مختلف رویشگاهی، سرشاخه‌های گلدار آن از دو رویشگاه: مزرعه و طبیعت واقع در منطقه کالج شهرستان نور (1700 متر) در اردیبهشت‌ماه 1392 جمع‌آوری گردید. اسانس نمونه‌ها با استفاده از روش ت چکیده کامل
        در این تحقیق به‌منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) در شرایط مختلف رویشگاهی، سرشاخه‌های گلدار آن از دو رویشگاه: مزرعه و طبیعت واقع در منطقه کالج شهرستان نور (1700 متر) در اردیبهشت‌ماه 1392 جمع‌آوری گردید. اسانس نمونه‌ها با استفاده از روش تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) استخراج و ترکیب‌های متشکله آنها با استفاده از دستگاه GC/MS مورد آنالیز و ارزیابی قرار گرفت. نمونه‌برداری از خاک به‌منظور آنالیز فیزیکوشیمیایی خاک در هر دو رویشگاه به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد و نتایج مقایسه آماری نمونه‌های خاک نشان می‌دهد که فسفر، پتاسیم، نیتروژن و کربن آلی در دو منطقه اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد با هم دارند. نتایج آنالیز اسانس نیز نشان داد که کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس کاملاً متاثر از تنوع رویشگاهی است، به‌طوری‌که میانگین بازده اسانس در رویشگاه طبیعی (6/0 درصد) و همچنین تعداد ترکیب‌های متشکله آن (17 ترکیب) بیشتر از شرایط مزرعه بود. عمده‌ترین ترکیب‌های اسانس در رویشگاه طبیعی شامل بتا-پینن و 1و8-سینئول می‌باشد. در صورتی که در شرایط مزرعه ترکیب‌های: 9 و 7 اکتا- دکادینال و 9 و 12 اکتا- دکادینوئیک از عمده ترکیبات اسانس گزارش گردید، بنابراین اختلاف شرایط آب و هوایی و بروز استرس‌های محیطی سبب بروز تغییرات در کمیت و کیفیت اسانس گیاه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - آمایش سرزمینی با توسعه استفاده از انرژی‌های پایدار در مکان یابی نیروگاه خورشیدی (مطالعه موردی: اُستان مازندران)
        رضا لحمیان
        استفاده از انرژی‌های پایدار به خصوص انرژی خورشیدی می‌تواند بهترین گزینه‌ برای تامین انرژی باشد. گام اول برای توسعه استفاده از انرژی خورشیدی پتانسیل سنجی و بعد از آن مکان یابی نواحی که دیگر شرایط احداث نیروگاه را دارا باشند، است. استان مازندران پتانسیل مطلوبی جهت بهره بر چکیده کامل
        استفاده از انرژی‌های پایدار به خصوص انرژی خورشیدی می‌تواند بهترین گزینه‌ برای تامین انرژی باشد. گام اول برای توسعه استفاده از انرژی خورشیدی پتانسیل سنجی و بعد از آن مکان یابی نواحی که دیگر شرایط احداث نیروگاه را دارا باشند، است. استان مازندران پتانسیل مطلوبی جهت بهره برداری از انرژی خورشیدی دارد. در این تحقیق معیارهای ساعات آفتابی، شیب، فاصله از مناطق جمعیتی، فاصله از راه‌ها، فاصله از خطوط انتقال نیرو، کاربری اراضی و لایه محدودیت‌ها معیارهای لازم جهت مکان یابی نیروگاه در نظر گرفته شده است. به طور کلی یافتن مکان یا مکان های مناسب در هر زمینه ای اهمیت فراوانی دارد به طوریکه طیف وسیعی از تحقیقات را به خود معطوف ساخته است، این مهم در غالب سامانه اطلاعات مکانی تا حد زیادی دست یافتنی شده است. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و برای بررسی موضوع از سامانه اطلاعات مکانی(GIS) و فرآیند تحلیل شبکه ای(ANP) استفاده شده، فرآیند تحلیل شبکه ای یکی از تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره است که در مجموعه مدل های جبرانی قرار می گیرد و تمامی تعاملات و روابط میان سطوح تصمیم گیری را در ساختار شبکه ای می تواند در نظر گیرد اما از آنجا که تحلیل شبکه کمتر برای تعیین اولویت نهائی گزینه ها استفاده می شود از روش پیچیده تری مانند تکنیک تاپسیس استفاده گردید. بعد از تهیه لایه های مورد نیاز و طبقه بندی مجدد ، مکان های امکان پذیر در منطقه مورد مطالعه تعیین گردید. به منظور ارزیابی، نتیجه تاپسیس با سه فاکتور اصلی جمعیت، نزدیکی به خطوط انتقال نیرو و نزدیکی به راه مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی نشان داد که روش تاپسیس انطباق بالایی با گزینه‌های ایده آل سه معیار فوق دارد. سرانجام مشخص گردید که در حدود 960/4771 کیلومتر مربع از مساحت اُستان مازندران، امکان احداث نیروگاه خورشیدی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - شاخص های استراتژی توسعه شهری و پهنه های فرسوده شهرهای میانی استان مازندران
        یاسر قاسمی اسدالله دیوسالار پری شکری فیروزجاه مهناز کشاورز
        یکی از ارکان مهم و تعیین‌کننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت‌ قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرس چکیده کامل
        یکی از ارکان مهم و تعیین‌کننده درروند توسعه، پویایی و پایایی هر جامعه شهری، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی جامع در زمینه ساماندهی بافت‌ قدیمی و فرسوده شهری است. برنامه ریزی و مدیریت ساماندهی بافت های فرسوده شهر می تواند ضمن ارتقاء سطح کیفی استانداردهای زندگی ساکنین محلات فرسوده، سبب پایداری توسعه در تمامی ابعاد زندگی شهری شود. در چند دهه‌ی گذشته عدم کفایت سیاست‌های توسعه شهری متداول در زمینه ساماندهی بافت های فرسوده، ضرورت بکارگیری رویکرد نوینی چون استراتژی توسعه شهری را جهت احیا و بازآفرینی می‌طلبد. در این راستا هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل شاخص های استراتژی توسعه شهری در پهنه فرسوده مرکزی شهرهای میانی استان مازندران می باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع توصیفی– تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی و توسعه ای است. روش گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای و میدانی بوده که برای جمع‌آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار spss شده و سپس با استفاده از آمارهای استنباطی و مدل‌های آنتروپی و ساو مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته‌است. نتایج پژوهش حاکی ازآن است که پهنه مرکزی شهرهای مورد‌مطالعه در برخورداری از شاخص‌های استراتژی توسعه شهری از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند. از میان شاخص های استراتژی توسعه شهری بیشترین میزان تحقق مربوط به شاخص قابل زندگی بودن با میانگین 2.39 و مقدار توزیع 10.89- و کمترین میزان تحقق مربوط به شاخص بانکی بودن با میانگین 2.24 و مقدار توزیع 12.26- می باشد. براساس مدلSaw به‌لحاظ برخورداری از شاخص‌های استراتژی توسعه شهری، شهر قائمشهر در مقایسه با دیگر شهرها از وضعیت بهتری برخوردار بوده و شهر بابل در رتبه آخر قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - ارزیابی سیستم مدیریت مواد زائد جامد سکونتگاه های شهری استان مازندران
        جمال محمدی محمدرضا کنعانی معصومه اکبری
        مواد زائد جامد یکی از تولیدات غیرقابل اجتناب هر جامعه و مدیریت آن یکی از نیازهای اصلی آن جامعه محسوب می گردد. بنابراین ضروری است، تا مدیریت مواد زائد جامد در غالب یک سیستم مدیریت سیستماتیک و هدفدار صورت پذیرد، تا حتی المکان از کاهش منابع و آلودگی های محیطی جلوگیری به عم چکیده کامل
        مواد زائد جامد یکی از تولیدات غیرقابل اجتناب هر جامعه و مدیریت آن یکی از نیازهای اصلی آن جامعه محسوب می گردد. بنابراین ضروری است، تا مدیریت مواد زائد جامد در غالب یک سیستم مدیریت سیستماتیک و هدفدار صورت پذیرد، تا حتی المکان از کاهش منابع و آلودگی های محیطی جلوگیری به عمل آید. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیستم مدیریت مواد زائد جامد سکونتگاه های شهری استان مازندران و ارائه تمهیدات لازم در جهت بهبود آن صورت پذیرفته است. روش این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است. به این ترتیب که پس از بررسی ادبیات تحقیق، جهت انتخاب معیارها از روش دلفی استفاده گردید. سپس به منظور یکسان سازی مقیاس معیارها از روش مقیاس دو قطبی فاصله ای و به منظور تعیین درجه اهمیت نسبی معیارها از تکنیک های وزن دهی، روش آنتروپی مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش ارزیابی و رتبه بندی با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره صورت پذیرفت، به طوری که در گروه جبرانی مدل های تصمیم گیری چندصفتی، از زیر گروه نمره گذاری و امتیازدهی، روش مجموع ساده وزنی و از زیرگروه سازشی، روش رتبه بندی براساس تشابه به حد ایدئال مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت رتبه نهایی با روش میانگین رتبه ها صورت پذیرفت. نتایج این پژوهش حاکی از آن است، که سیستم مدیریت مواد زائد جامد شهرهای بابل و عباس آباد به ترتیب رتبه های اول و آخر را در سطح سکونتگاه های شهری استان به خود اختصاص داده اند و در رتبه های بعدی شهرهای تنکابن و بابلسر بعد از شهر بابل و شهرهای فریم و بلده بعد از شهر عباس آباد قرار گرفته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - مدل‌یابی ارتقاء نشاط سازمانی و عملکرد زیست‌محیطی دانشگاه با استفاده از پیاده‌سازی مدیریت سبز در دانشگاه‌های آزاد استان مازندران
        مریم تقوایی یزدی مرتضی کلیج
        پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی ارتقاء نشاط سازمانی و عملکرد زیست‌محیطی دانشگاه با استفاده از پیاده‌سازی مدیریت سبز از طریق روش تحقیق مدل آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعۀ آماری آن در بخش کیفی، گروهی از اساتید رشته مدیریت دولتی و رشته محیط‌زیست در دانشگاه‌های آزاد کشور و در بخش چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی ارتقاء نشاط سازمانی و عملکرد زیست‌محیطی دانشگاه با استفاده از پیاده‌سازی مدیریت سبز از طریق روش تحقیق مدل آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعۀ آماری آن در بخش کیفی، گروهی از اساتید رشته مدیریت دولتی و رشته محیط‌زیست در دانشگاه‌های آزاد کشور و در بخش کمی کلیۀ 1. اعضاء هیئت علمی، 2. مدیران عالی، میانی و عملیاتی و 3. مسئولین واحد‌های اداری، آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌های آزاد استان مازندران بتعداد 1950 نفر بودند. در بخش کیفی از روش نمونه‌گیری هدفمند حاوی اطلاعات غنی، تعداد 20 نفر و در بخش کمی با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای نسبی بر اساس فرمول کوکران، تعداد 321 نفر به عنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. داده‌ها در بخش کیفی از طریق اجرای تکنیک دلفی با پرسشنامه نیمه‌ساختاریافته شد. روایی پرسشنامه‌ها به صورت محتوایی و سازه تأیید شد. پایایی و پایایی ترکیبی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ با 87 درصد برآورد و تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از دو روش آمار توصیفی(میانگین، واریانس، انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی) استفاده‌شد. یافته‌ها نشان داد، مدیریت سبز (شش بعد) بر نشاط سازمانی (هفت بعد) و عملکرد زیست محیطی (هفت بعد) و نشاط سازمانی بر عملکرد زیست محیطی تاثیر دارد. همچنین، نشاط سازمانی در تاثیر مدیریت سبز بر عملکرد زیست محیطی، نقش میانجی را ایفا نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - مدل بهینه اقتصادی کشت برای کاهش اثرات آلودگی های زیست محیطی در استان مازندران
        مجید قربانی ابوالفضل محمودی محسن شوکت فدایی محمد خالدی
        هدف این مقاله بررسی جایگاه دانه های روغنی کلزا و سویا در الگوی بهینه کشت استان مازندران در دو حالت بازاری و اجتماعی می‌باشد. بدین منظور، از مدل برنامه ریزی خطی کالیبره برای کاهش آلودگی‌های زیست محیطی بر اساس داده‌های سال زراعی 97 – 1396 استفاده شده است. نتایج مدل چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی جایگاه دانه های روغنی کلزا و سویا در الگوی بهینه کشت استان مازندران در دو حالت بازاری و اجتماعی می‌باشد. بدین منظور، از مدل برنامه ریزی خطی کالیبره برای کاهش آلودگی‌های زیست محیطی بر اساس داده‌های سال زراعی 97 – 1396 استفاده شده است. نتایج مدل بازاری نشان داد استفاده از آب و ماشین آلات و سرمایه برای تولید محصولات استان و به ویژه، دانه های روغنی بیش از نیاز می باشد و می توان همین مقادیر تولید را با استفاده از مقادیر کم‌تری از این نهاده ها به دست آورد. همچنین با توجه به محدودیت های موجود و منابع در دسترس، برای دست یابی به الگوی بهینه باید کشت سویا را 45 درصد کاهش و کشت کلزا را 18 درصد افزایش داد. نتایج مدل اجتماعی نشان داد تولید دانه های روغنی در استان تنها با حمایت‌های دولت از بخش کشاورزی امکان پذیر خواهد بود. بر اساس نتایج پیشنهاد می شود که به جای تمرکز حمایت ها در زمینه یارانه کود و سموم شیمیایی، در زمینه های دیگری از قبیل ارتقاء دانش فنی، بیمه، انبارداری، حمل و نقل، ایجاد بورس کالا، استاندارد سازی، صادرات، بسته بندی و درجه بندی نیز این حمایت ها صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - فعل در گویش شهمیرزادی
        ثریا رازقی
        شهمیرزاد یکی از شهرهای استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به چکیده کامل
        شهمیرزاد یکی از شهرهای استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به کار می‌‌رفته، تفاوت‌های زیادی یافته است؛ اما هنوز بازماندۀ افعال کهن را در بعضی گویش‌ها می‌توان یافت؛ از جمله شباهت‌های زیادی میان فعل و کاربرد آن در گویش شهمیرزادی با فعل در دوره‌های آغازین زبان فارسی دری وجود دارد. در حقیقت افعال به همان‌گونه که در دوره‌های آغازین به کار می‌رفته، در این گویش به حیات خود ادامه داده است. فعل در این گویش در تمامی زمان‌های گذشته، حال و آینده تصریف می‌شود اما تمامی اقسام فعل در این گویش متداول نیست بلکه گاه بعضی اقسام فعل کاربردی چندگانه دارند؛ برای مثال کاربرد فعل گذشتۀ ساده و گذشتۀ نقلی به شیوه‌ای یکسان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - بررسی تطبیقی درون‌مایۀ نفرین در دوبیتی‌های محلّی خراسان و مازندران
        مهدی ماحوزی محمود طاووسی ویدا ساروی
        بررسی کنش گفتاری نفرین در گفت و گوهای مختلف نشان می‌دهد که افراد اغلب در هنگام خشم و یا عجز و ناتوانی لب به نفرین می‌گشایند. در میان قالب‌های شعری عامه، دوبیتی، صمیمی ترین و نزدیک ترین قالب شعری است که هم سراینده و هم مخاطب به آسانی با آن ارتباط برقرار می‌کند. پژوهشگران چکیده کامل
        بررسی کنش گفتاری نفرین در گفت و گوهای مختلف نشان می‌دهد که افراد اغلب در هنگام خشم و یا عجز و ناتوانی لب به نفرین می‌گشایند. در میان قالب‌های شعری عامه، دوبیتی، صمیمی ترین و نزدیک ترین قالب شعری است که هم سراینده و هم مخاطب به آسانی با آن ارتباط برقرار می‌کند. پژوهشگران در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی، انواع نفرین ها و اهدافی را که از آن متصوّر بوده است، در بیش از 3000 دوبیتی محلّی مازندرانی و خراسانی بررسی کرده اند. براساس یافته های تحقیق می‌توان گفت که در دوبیتی های محلّی، نفرین به معشوق از بسامد بالایی برخوردار است. دلیلش نیز بی وفایی و شکست عاطفی و عشقی بوده است. بعد از نفرین به معشوق، نفرین به رقیب عشقی، نفرین به بخت و اقبال خویش، نفرین به مادرِ یار، نفرین به قوم و خویش یار و نفرین به زن، از بیشترین بسامد برخودار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - بررسی تطبیقی تحول تاریخی "را" در فارسی و مازندرانی
        حسن بشیرنژاد
        حرف نشانۀ را در زبان فارسی و برخی زبان های ایرانی در منابع مختلف و از جنبه های گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برخی از زبان شناسان به بررسی تحول تاریخی این حرف نشانه از فارسی باستان تا امروز پرداخته اند. زبان مازندرانی از جمله زبان های ایرانی است که بسیاری چکیده کامل
        حرف نشانۀ را در زبان فارسی و برخی زبان های ایرانی در منابع مختلف و از جنبه های گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برخی از زبان شناسان به بررسی تحول تاریخی این حرف نشانه از فارسی باستان تا امروز پرداخته اند. زبان مازندرانی از جمله زبان های ایرانی است که بسیاری از ویژگی های ساخت‌واژی و نحوی زبان های ایرانی دورۀ میانه و باستان را در خود حفظ کرده است. در این نوشتار، رفتار نحوی حرف نشانۀ را در این زبان مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه ای بین نقش های گوناگون را در مازندانی معاصر و تحول تاریخی آن در زبان فارسی صورت پذیرفته است. داده های پژوهش، از برخی منابع مکتوب قدیم و جدید مازندرانی و همچنین به شیوۀ میدانی از برخی گویشوران مازندرانی و یا با مراجعه به شمّ زبانی نگارنده به عنوان گویشور مازندرانی استخراج شده است. بررسی داده‌های مازندرانی نشان می‌دهد که امروزه حرف نشانۀ را در مازندرانی به عنوان نقش‌نمای مفعول بهره‌ور، متمم ازی، متمم به‌ای و مفعول صریح به کار می رود. رفتار نحویِ را در مازندرانی، تأییدکنندۀ نظریۀ موجود در مورد تحول تاریخی را در فارسی است. با وجود این، در مازندرانی امروز، در بسیاری موارد (āĵ-) و اَشکال مختلف آن جایگزین را به عنوان نقش‌نمای متممی شده است و را در مقام نقش نمای مفعول بهره ور هم در مازندرانی بسامد کمی دارد. بنابراین می توان پیش بینی کرد که در آیندۀ نه چندان دور، را در مازندرانی هم در مقام نقش‌ نمای مفعول صریح تثبیت شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - بررسی و تحلیل اطلاعات «شیوه»، «مسیر» و «حرکت» در زبان مازندرانی از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی
        زهرا گل زاده گروی زهرا باباسالاری سعید یزدانی محمدحسین شرف زاده
        هدف از این پژوهش بررسی الگوها و نیز الگوی غالب برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه، مسیر و حرکت در زبان مازندرانی از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی است. داده ها از طریق مصاحبه و گفتگو با پانزده گویشور بومی‌زبان مازندرانیِ بالای پنجاه سال، گردآوری و ثبت و ضبط گردید. ضمن این‌که ی چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی الگوها و نیز الگوی غالب برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه، مسیر و حرکت در زبان مازندرانی از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی است. داده ها از طریق مصاحبه و گفتگو با پانزده گویشور بومی‌زبان مازندرانیِ بالای پنجاه سال، گردآوری و ثبت و ضبط گردید. ضمن این‌که یکی از نگارندگان، خود گویشور این زبان است. جهت گفتگو و مصاحبه تلاش شد بر موقعیت‌ها و بافت‌هایی تمرکز گردد که امکان وقوع رویداد حرکت در آن ها زیاد باشد. سپس داده های گفتاری ضبط‌‌ شده، به‌صورت نوشتاری بازنمایی شد. در تحلیل معنای افعال، تنها روی معنای صریح و فیزیکی تمرکز شد و از پرداختن به معنای استعاری، مجازی و ضمنی خودداری گردید. سپس، براساس معیارهای تالمی (2000ب)، به بررسی و تحلیل داده‌ها پرداخته شد. نتایج حاصل از داده‌ها نشان می‌دهد که شش الگوی واژگانی شدگی در زبان مازندرانی وجود دارد. از دیگر نتایج پژوهش این است که نمی توان الگوی غالبی برای توزیع اطلاعات مربوط به شیوه و مسیر در زبان مازندرانی تعیین کرد؛ زیرا افعال حرکتی مازندرانی تقریباً به یک میزان این اطلاعات را واژگانی می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - بازتاب سوگندهای عاشقانه در دوبیتی‌های بومی و محلی مازندران و خراسان
        ویدا ساروی
        سوگندها همانند تمامی پدیده‌ ها و آفریده‌ های روزمرّه و در جریان کار و تلاش و تداوم هستی مردم هر سرزمینی، از نمادها، باور ها و نشانه ‌های اساطیری و باستانی سرشارند. سوگندها، در واقع بازتاب باورها و انگاره ‌ها، اعتقادات و فرهنگ، چگونگی سازش و مدارا و تداوم حیات اجتماعی مر چکیده کامل
        سوگندها همانند تمامی پدیده‌ ها و آفریده‌ های روزمرّه و در جریان کار و تلاش و تداوم هستی مردم هر سرزمینی، از نمادها، باور ها و نشانه ‌های اساطیری و باستانی سرشارند. سوگندها، در واقع بازتاب باورها و انگاره ‌ها، اعتقادات و فرهنگ، چگونگی سازش و مدارا و تداوم حیات اجتماعی مردمان در هر دوره ‌ای هستند که با ویژگی‌های زیستی، جغرافیایی و فرهنگی خاصّ آن دوره، درآمیخته و در مباحث و جستجوهای مردم‌شناسی، عناصر گویا و ارزشمندی به شمار می‌ روند. ترانه‌های بومی و محلی، بخش مهمی از ادبیات شفاهی محسوب می‌ گردد. در بومی سرودها، قالب مناسب برای بیان احوال و عواطف عاشقانه ، دوبیتی است. در این پژوهش، با روش کتابخانه‌ ای و میدانی، سوگندهای عاشقانه در دوبیتی ‌های بومی مازندران و خراسان بررسی شده است. با مطالعۀ بیش از 3000 دوبیتی بومی مازندرانی و خراسانی، 120 دوبیتی؛ یعنی حدود چهار درصد سوگند عاشقانه مشاهده شد. این سوگندها از نظر محتوایی به دو دستۀ عمومی و اختصاصی تقسیم شده‌ اند. براساس دسته ‌بندی انواع سوگندهای عاشقانه و یافته‌ های تحقیق، می ‌توان گفت که در مازندران، سوگند عاشق به خداوند و در خراسان، سوگند عاشق به قرآن بیشترین بسامد را داراست. در بقیۀ سوگندها همانند سوگند عاشق و معشوق در برابر یکدیگر؛ سوگند به مقدّسات مذهبی در برابر معشوق؛ سوگند به خال روی و چشم و ابروی معشوق؛ سوگند به جان معشوق و برادرش و سوگند عاشق به پدیده ‌های طبیعی، آمار سوگندهای عاشقانۀ دو استان نزدیک به هم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - تحلیل ساختار قافیه و ردیف در دوبیتی های مازندرانی شهرستان سوادکوه
        مرتضی محسنی عارف کمرپشتی
        قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه ای برخوردار بوده است. طول ردیف در بیت، گوش نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازند چکیده کامل
        قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه ای برخوردار بوده است. طول ردیف در بیت، گوش نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی، ساختار قافیه و ردیف در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه، براساس روش توصیفی- تحلیلی، بررسی شده است. قافیه در دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی و دیگر گویش‌ها، براساس نزدیکی تلفظ حروف ساخته می‌شود نه براساس یک سان بودن حرف روی که در شعر کلاسیک فارسی و عربی اصل است. قافیه در 25 درصد از دوبیتی‌های عامیانۀشهرستان سوادکوه، مثنوی گونه است. هم مخرجی ل با ر و م با ن در قافیه سازی دوبیتی‌های مازندرانی از بسامد بیش تری برخوردار است. اندکی بیش از یک چهارم دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی شهرستان سوادکوه، دارای ردیف هستند و از این میان کمی بیش از یک پنجم دوبیتی‌ها، ردیف های فعلی دارند. داشتن ردیف فعلی علاوه بر افزایش موسیقی کناری شعر، در جهت دادن به تخیّل شاعرانۀ شاعر، اصرار، تأکید و تکرارِ او بر موضوع مورد نظر، تأثیرگذار بوده‌است. از طرف دیگر، فراوانی ردیف فعلی (حدود25درصد) که بر کنش و رفتار ناظر است، بر پویایی و حرکتِ دوبیتی ‌ها دلالت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - شناسایی عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی کاربران از بخش خدمات اطلاع‎رسانی کتابخانه مرکزی دانشگاه مازندران
        مرجان کیان حسین نریمانی نصرت ریاحی نیا
        پژوهش حاضر، با هدف شناسایی میزان و عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی استفاده‌کنندگان از خدمات بخش اطلاع‌رسانی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه مازندران انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته، شامل 23 سؤال بسته پاسخ و یک سؤال باز پاسخ، انجام شده چکیده کامل
        پژوهش حاضر، با هدف شناسایی میزان و عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی استفاده‌کنندگان از خدمات بخش اطلاع‌رسانی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه مازندران انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی و با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته، شامل 23 سؤال بسته پاسخ و یک سؤال باز پاسخ، انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان مراجعه‌کننده به بخش اطلاع‌رسانی کتابخانه مرکزی دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-1391 و نمونه شامل 260 نفر از مراجعه‌کنندگان که در مدت دو ماه به بخش اطلاع‌رسانی مراجعه کردند، می‌باشد که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند.داده‌ها بر اساس شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون مجذور کای و tتک‌نمونه‌ای تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که کاربران تا حد زیادی از امکان دسترسی به منابع الکترونیکی، پایگاه‌ها و مهارت‌های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران رضایت داشته‌اند؛ اما از تجهیزات فراهم شده و ساعت‌کار بخش اطلاع‌رسانی، ناراضی بوده‌اند. بیشترین استفاده کاربران از پایگاه فارسی مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID) و پایگاه لاتین جامع علوم (Science Direct) بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - امکان‌سنجی استفاده از ایمیل در ارزش‌یابی تکوینی دانشجویان
        کامیان خزایی فاطمه کاکوان
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی امکان سنجی استفاده از ایمیل در ارزش‌یابی تکوینی دانشجویان غرب استان مازندران انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را استادان دانشگاه‌های غرب استان مازندران به تعداد 196 نفر تش چکیده کامل
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی امکان سنجی استفاده از ایمیل در ارزش‌یابی تکوینی دانشجویان غرب استان مازندران انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را استادان دانشگاه‌های غرب استان مازندران به تعداد 196 نفر تشکیل داده است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 162 نفر بوده است. نمونه‌گیری به روش تصادفی طبقه‌ای انجام شده است. ابزار گرد‌آوری اطلاعات، پرسش‌نامه محقق‌ساخته با 27 سؤال در مقیاس لیکرت بوده است. آلفای کرونباخ آن 778/0 محاسبه شده است. روش آماری تجزیه و تحلیل داده‌های مورد استفاده در این پژوهش در دو سطح توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم‌افزار SPSSصورت گرفته است، در سطح استنباطی از آزمون‌ t تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون نشان داده است که استادان غرب استان مازندران با ایمیل در حد مطلوب آشنا هستند. از دیدگاه آنان استفاده از ایمیل برای ارزش‌یابی تکوینی اثربخش می‌باشد و استفاده از آن امکان‌پذیر بوده و نیاز به هر یک از ملزومات (پهنای باند، اینترنت پرسرعت، صداقت، بستر فرهنگی، تغییر نگرش دانشجویان، تغییر نگرش استادان) استفاده از ایمیل در ارزش‌یابی تکوینی در حد زیاد قرار دارد. موانع استفاده از ایمیل در ارزش‌یابی تکوینی (وقت‌گیر بودن، امکان تقلب، ایجاد زحمت برای استادان، جدی بودن موانع، فقدان سواد اطلاعاتی، فقدان استاندارد و موانع اداری) در حد زیاد مؤثر می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - بررسی تأثیر دوره های ٓاموزشی فن ٓاوری اطلاعات بر بهبود عملکرد کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی مازندران
        سیدسجاد فضلی سعید صفاریان فاطمه هاشم نژاد
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر دوره های آموزشی فن‌آوری اطلاعات بر بهبود عملکرد کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، با روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه آماری، متشکل از کلیه کارکنان ستادی (1024 نفر) و مدیران (113 نفر) دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده که از این جا چکیده کامل
        پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر دوره های آموزشی فن‌آوری اطلاعات بر بهبود عملکرد کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، با روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه آماری، متشکل از کلیه کارکنان ستادی (1024 نفر) و مدیران (113 نفر) دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده که از این جامعه، تعداد 281 نفر از کارکنان و 88 نفر از مدیران با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به صورت تصادفی طبقه‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‌ها، از پرسش‌نامه محقق‌ساخته استفاده شد. به منظور تعیین روایی از قضاوت استادان این رشته استفاده گردید و میزان پایایی پرسش‌نامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ معادل 89/0حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آمار توصیفی (محاسبه فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون‌های ناپارامتریک باینومیال و فریدمن) انجام گردید. نتایج حاصل نشان داد که آموزش فن‌آوری اطلاعات (ICDL) بر هر شش مؤلفه‌ عملکرد (مهارت‌های جدید، دقت و اثربخشی در انجام کار، سرعت و مقدار انجام کار، موفقیت شغلی، جاذبه و علاقه‌مندی در انجام کار، استرس شغلی) تأثیر معناداری داشته و نهایتاً موجب بهبود عملکرد کارکنان شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - تحلیل جامعه‌شناختی ابعاد کیفیت اجتماعی و ارتباط آن با طرد اجتماعی در گروه‌های مطرود
        لیلا فرقانی علی رحمانی فیروزجاه سید ناصر حجازی
        طرد اجتماعی به ‌معنای محروم شدن از مشارکت در نهادهای اجتماعی و فرایند جدایی از بازار کار، اجتماعات و سازمان‌های اجتماعی است. مقاله حاضر، کاربردی و با هدف تحلیل جامعه‌شناختی ابعاد کیفیت اجتماعی و ارتباط آن با طرد اجتماعی در گروه‌های مطرود تدوین شده است. روش آن پیمایشی و چکیده کامل
        طرد اجتماعی به ‌معنای محروم شدن از مشارکت در نهادهای اجتماعی و فرایند جدایی از بازار کار، اجتماعات و سازمان‌های اجتماعی است. مقاله حاضر، کاربردی و با هدف تحلیل جامعه‌شناختی ابعاد کیفیت اجتماعی و ارتباط آن با طرد اجتماعی در گروه‌های مطرود تدوین شده است. روش آن پیمایشی و مهم‌ترین ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. آلفای کرونباخ متغیرها، بالای 70 /0 است. برای اندازه‌گیری اعتبار گویه‌ها و سؤالات از اعتبار محتوایی استفاده شد. جامعه آماری، گروه‎های مطرود ساکن مناطق حاشیه‌نشین برخی از شهرستان‌های استان مازندران است. 277 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. بر اساس یافته‎های تحقیق، بین کیفیت اجتماعی در سه شاخص انسجام اجتماعی، توانمندسازی و امنیت اجتماعی-اقتصادی با طرد اجتماعی رابطه منفی معنادار وجود دارد. کیفیت اجتماعی 69 درصد کاهش طرد اجتماعی را تبیین می‌کند. در این میان، انسجام اجتماعی بیش از همه بر کاهش طرد از روابط اجتماعی و خدمات اساسی، توانمندسازی بر کاهش طرد از روابط همسایگی و امنیت اجتماعی -اقتصادی بر کاهش طرد از منابع مالی تأثیر دارد. یافته‌ها حاکیست معادلات ساختاری از برازش و نیکویی کافی برخوردار است. طرد اجتماعی بین زنان و مردان متفاوت است. بین درآمد و طرد اجتماعی رابطه وجود دارد. به طور کل، با افزایش کیفیت اجتماعی گروه‌های مطرود، طرد اجتماعی آنها کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - نقش اخلاق در حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار جغرافیایی: مطالعه موردی استان مازندران
        حسین رحمانی تیرکلایی
        محیط زیست نقش حیاتی برای ادامه حیات بشر دارد و بایستی با همه امکانات از آن محافظت کرد. در ایران راهکارهای حقوقی و نیز برخوردهای قهری نتوانسته است از تخریب محیط زیست جلوگیری کند به نحوی که آمارها حاکی از وضعیت نگران کننده تخریب محیط زیست در ایران است. استان مازندران از غ چکیده کامل
        محیط زیست نقش حیاتی برای ادامه حیات بشر دارد و بایستی با همه امکانات از آن محافظت کرد. در ایران راهکارهای حقوقی و نیز برخوردهای قهری نتوانسته است از تخریب محیط زیست جلوگیری کند به نحوی که آمارها حاکی از وضعیت نگران کننده تخریب محیط زیست در ایران است. استان مازندران از غنی‌ترین منابع محیط زیستی ایران است اما از نظر تخریب محیط زیست در وضعیت قرمز قرار دارد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که آیا چارچوب‌های اخلاقی می‌توانند به حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار جغرافیایی در استان مازندران کمک کنند؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیلی است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که اخلاق و چارچوب‌های اخلاقی مبتنی بر اسلام و مذهب تشیع و تلاش برای استخراج و آموزش آموزه‌های اخلاقی حفاظت از محیط زیست می‌تواند ضمانت اجرا‌های درونی را برای حفظ محیط زیست فراهم کند و از طرف دیگر نیز با توجه به حاکمیت نگاه توسعه بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و دغدغه ایجاد شغل و توسعه همه جانبه اقتصادی بی‌شک بهترین روش حفاظت از محیط زیست توانمند کردن خود مردم از طریق تقویت مبانی اخلاقی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - ژئوتوریسم استان مازندران با تاکید بر بندر نوشهر
        پرویز کردوانی عبدالرضا فرجی راد بهنام کاوسی
        چکیده کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهره‌گیری از توانمندی‌های کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و با ساده ترین شکل ممکن به اشتغال‌زایی بپردازند. در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اکوتور چکیده کامل
        چکیده کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهره‌گیری از توانمندی‌های کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و با ساده ترین شکل ممکن به اشتغال‌زایی بپردازند. در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اکوتوریسم و زیر شاخه‌های آن از جمله ژئوتوریسم در مقایسه با توریسم فرهنگی از قابلیت‌ها و مزیت‌های بهتری برخوردار است. از طرف دیگر به اذعان اندیشمندان و متخصصان ایران دومین کشور جهان از نظر برخورداری از جاذبه‌های گردشگری و ژئوتوریستی بعد از امریکا است. یکی از مناطقی که ذیل مقوله ژئوتوریسم از پتانسیل های بالایی برخوردار است استان مازندران و شهرستان نوشهر است. با توجه به این مقدمه سؤالی که در این تحقیق بدان خواهیم پرداخت این است که آیا سواحل دریای خزر و استان مازندران از طریق گردشگری و ایجاد منطقه آزاد نوشهر می تواند زمینه توسعه قدرت محلی و منطقه ای در ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را به وجود آورده و سبب افزایش اشتغال و درامد سرانه کشور گردد؟ و یا به عبارت دیگر آیا می توان استان مازندران را به عنوان یکی از مهم‌ترین مناطق گردشگری در حوضه دریای خزر، آسیای میانه و قفقاز مطرح کرد؟ جاذبه‌های باستان‌شناختی ، فرهنگی و طبیعی ایران مبنایی بسیار مناسب برای توسعه ژئوتوریسم ایجاد کرده است با توجه به این که ایران دارای گستره‌ی وسیعی از پدیده‌های زمین‌شناختی است و ژئوتوریسم به تازگی در آن پا گرفته و مراحل اولیه توسعه را طی می‌کند. فرضیه تحقیق حاضر این است که به نظر می‌رسد در استان مازندران پتانسیل‌هایی از دیدگاه ژئو توریسم وجود دارد که در صورت یک برنامه‌ریزی منسجم می‌توان با توسعه و بهره‌برداری از این پتانسیل ها تحولی در گردشگری داخلی و خارجی این منطقه به وجود آورد. ژئوتوریسم استان مازندران تابلویی زیبا از تمامی ژئوسایت‌های کشور است؛ بنابراین در تحقیق حاضر برآنیم تا ضمن بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و مقالات پژوهشی پتانسیل‌های طبیعی، موانع و تنگناهای موجود ژئو توریسم استان را بررسی نموده تا به اهداف مورد نظر دست‌یابیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - شناسایی کارکردهای ترویج روستایی در توسعه اکوتوریسم(مطالعه موردی استان مازندران)
        مریم فلاح کشکاهی محمد صادق صبوری مهرداد نیک نامی
        چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصی چکیده کامل
        چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی – استنباطی می‌باشد. متغیر‌های مستقل شامل کارکردهای ترویج روستایی از دیدگاه کارشناسان ترویج و گردشگری در زمینه توسعه اکوتوریسم (کمک به مردم برای تفکر و پرورش یک روحیه جستجوگرانه، کمک به جلب مشارکت مردمی در حفظ قابلیت‌های اجتماعی- فرهنگی در توسعه اکوتوریسم، ارائه اطلاعات مورد نیاز در زمینه اکوتوریسم به بخش‌های تحقیقاتی ارائه فناوری‌های مربوط به توسعه اکوتوریسم انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی در زمینه اکوتوریسم تبادل اطلاعات به منظور آگاهی دادن و آگاهی یافتن در زمینه اکوتوریسم روستا و...) و متغیروابسته نیزتوسعه اکوتوریسم (قابیلیت‌های اجتماعی – فرهنگی و عوامل فردی) بود. حجم نمونه کارشناسان با استفاده از روش تمام شماری 127 نفر بود. ابزار تحقیق نیز مصاحبه و پرسشنامه بود که پایائی آن دارای میزان آلفای کرونباخ 0.83α = بدست آمد. نتایح تحلیل رگرسیون چند گانه مبین آن بود که در بخش کارکردهای ترویج از دیدگاه کارشناسان؛ تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی، انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، میزان اطلاع رسانی در مورد قابلیت‌های جذب گردشگر در روستا، ایجاد ارتباط بین دست اندرکاران توسعه اکوتوریسم که در مجموع 30٪ از واریانس متغیر توسعه اکوتوریسم را در استان مازندران تبیین نموده و در آن نقش داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - بررسی وضعیت زیست‌محیطی سکونتگاه‌های شهری استان مازندران با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره VIKOR
        نصرت برزگر حسین موسی زاده ایوب بدراق نژاد مهدی خداداد
        چکیده سنجش و ارزیابی یکی از راه های قابل قبول برای دست یابی به اهداف توسعه پایدار است که می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی را که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه در مناطق شهری، پدیدار می شوند، شناسایی کند و گزینه های منطقی برای ح چکیده کامل
        چکیده سنجش و ارزیابی یکی از راه های قابل قبول برای دست یابی به اهداف توسعه پایدار است که می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی را که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه در مناطق شهری، پدیدار می شوند، شناسایی کند و گزینه های منطقی برای حل آن ها را انتخاب نماید. استان مازندران با تنوع اکوسیستم های مناسب و مساعد برای زیست انسانی جزء مهم ترین نقاط جمعیت پذیر کشور به شمار می رود، که طی دهه های اخیر دارای نر خ رشد متوسط جمعیت شهری در مقابل کاهش نرخ رشد جمعیت روستایی بوده است. این امر باعث افزاش ضریب شهرنشینی و در نتیجه افزایش شدت فشار بر محیط زیست استان گردیده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت زیست محیطی سکونتگاه های شهری استان مازندران با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره VIKOR، صورت پذیرفته است. در نهایت نتایج حاکی از آن است که سکونتگاه های شهری نوشهر و آمل به ترتیب رتبه های اول و آخر را در سطح استان به خود اختصاص داده اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - بررسی و تحلیل عوامل اثرگذار بر جذب گردشگران ورزشی به استان مازندران با تأکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی
        سید محمد حسین رضوی مرتضی دوستی اسماعیل ذبیحی
        چکیده : هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی و تاثیر عوامل جذب کننده گردشگران ورزشی به استان مازندران با تاکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 86/ چکیده کامل
        چکیده : هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی و تاثیر عوامل جذب کننده گردشگران ورزشی به استان مازندران با تاکید بر بازاریابی گردشگری ورزشی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 86/0 به دست آمد. پرسشنامه دارای گویه های(مدیریت و بازاریابی، فرهنگ، زیرساخت ها، جاذبه های طبیعی و تاریخی) بودکه بر اساس مقیاس 5 ارزشی لیکرت طراحی شد. جامعه آماری پژوهش شامل؛ اساتید مدیریت ورزشی، کارشناسان و روسای هیات های ورزشی اداره کل تربیت بدنی و کارشناسان گردشگری استان مازندران بودند که تعداد 95 نفربه عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب شدند. از نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها و از آزمون فریدمن جهت رتبه بندی داده ها و از آزمون T تک متغیره درسطح معناداری 05/0≥ p استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین عوامل جذب کننده اعم از؛ زیرساخت ها، جاذبه های طبیعی و تاریخی، مدیریت و برنامه ریزی و عوامل فرهنگی- اجتماعی بزرگ تر از سطح متوسط (3) می باشد. نتایج آزمون T تک متغیره ای نشان داد که این عوامل به ترتیب اولویت و اهمیت در جذب گردشگران موثرند و در این میان زیرساخت ها، از اهمیت بیشتری نسبت به سایر عوامل برخوردار است. البته، جذب گردشگران ورزشی، زمانی امکان پذیر است که همه عوامل موثر در زمینه گردشگری ورزشی مورد توجه قرار گیرد و این مهم بدون تغییر نگرش مسئولین و دست اندرکاران بخش ورزش و گردشگری امکان پذیر نمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - بررسی تطبیقی مسکن بومی در گیلان و مازندران با تکیه بر عوامل جغرافیای انسانی
        حسنا ورمقانی حسین سلطان‌زاده مزین دهباشی شریف
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی چکیده کامل
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی در روستاهای دو استان گیلان و مازندران که در سه خرده اقلیم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی قرار دارند، ابتدا به معرفی شمای کلی خانه‌های روستایی این نواحی می پردازد و سپس تأثیر جغرافیای انسانی، نوع فعالیت‌های معیشتی و فرهنگ و علل تظاهر الگوهای متفاوت مسکن در گیلان و مازندران را بررسی می نماید. روش تحقیق، تحلیلی- تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و مطالعات میدانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فرهنگ، آداب و رسوم، ساختار خانواده، شیوه معیشت، روابط اجتماعی و شیوه‌های زندگی عواملی است که بر الگوهای مسکن بومی در نواحی مختلف روستاهای این دو استان تأثیر گذارده و تعیین کننده شکل کلی و ریزفضاهای مساکن این مناطق است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - بررسی و تحلیل جایگاه سواد رسانه‌ای در مدیریت و برنامه‌ریزی گردشگری (مطالعه موردی استان مازندران)
        مهرداد متانی
        چکیده بدون شک گردشگری یکی از پدیده‌های هم‌سنخ عصر ارتباطات و اطلاعات به شمار می‌رود. در این عصر برای مدیریت و برنامه ریزی گردشگری ابزارها و راهکارهای مؤثری وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها استفاده از رسانه‌ها است. رسانه های دیداری و نوشتاری منابع عمده آفرینش و پویای چکیده کامل
        چکیده بدون شک گردشگری یکی از پدیده‌های هم‌سنخ عصر ارتباطات و اطلاعات به شمار می‌رود. در این عصر برای مدیریت و برنامه ریزی گردشگری ابزارها و راهکارهای مؤثری وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها استفاده از رسانه‌ها است. رسانه های دیداری و نوشتاری منابع عمده آفرینش و پویایی فرهنگ‌ها به شمار می‌روند و به دلیل کارکرد و نقش‌های فعالی که در دنیای امروز دارند ، بر بسیاری از جنبه های گوناگون زندگی سایه افکنده و اثرات غیرقابل تردیدی بر جای گذارده‌اند تا جایی که دانشمندانی نظیر مک لوهان ، دیوید رایزمن و تونیس ، تحولات تاریخی و دوره های متعاقب آن را به واسطه ظهور وسایل ارتباط جمعی و فن‌آوری وابسته آن دانسته و نقش آن‌ها را در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ستوده اند. البته لازمه آنلاین بودن در فضای رسانه‌ای داشتن امکانات سخت‌افزاری و مهم تر از آن متغیری به نام سواد رسانه‌ای است در غیر این صورت برچسب آفلاین‌ها نمی‌تواند دستاوردی به ارمغان آورد. به طور کلی هدف این مقاله بررسی و تحلیل جایگاه سواد رسانه ای در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری با تأکید بر استان مازندران است. سؤال اصلی مقاله این است که آیا در عصر اطلاعات و ارتباطات سواد رسانه ای جایگاهی در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری استان مازندران دارد؟ فرضیه مقاله این است که بین سواد رسانه‌ای و مدیریت و برنامه ریزی گردشگری در استان مازندران رابطه وجود دارد. روش این مقاله پیمایشی – توصیفی است. جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز برای ادبیات نظری سواد رسانه ای بـا اسـتفاده از روش اسنادی و برای بخش میدانی از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه‌ی آماری این مقاله فعالین گردشگری استان مازندران هستند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 365 نفر از فعالین گردشگری استان مازندران تعیین شد و پاسخگویان به طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سواد رسانه‌ای در مدیریت و برنامه ریزی گردشگری استان مازندران تنها در حد انتشار عکس‌ها و تصاویر جاذبه‌های گردشگری و ارائه برخی خدمات گردشگری نقش دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - معرفی نویافته‌های جنگ بتخانۀ ملا محمد صوفی مازندرانی
        محدثه فرخی
        نسخ خطی گنجینه‌های گران‌بهایی هستند که به‌واسطۀ آن‌ها بخش عمده‌ای از فرهنگ و ادب این مرزوبوم به دست ما رسیده است. امروزه یکی از‌ منابع‌ ناگزیر برای هر مصححی، تذکره‌ها و سفینه‌های شعری است. جامعان چنین مجموعه‌هایی با در دست داشتن دست‌نویس‌هایی‌ که‌ گاه در تصاریف روزگار ا چکیده کامل
        نسخ خطی گنجینه‌های گران‌بهایی هستند که به‌واسطۀ آن‌ها بخش عمده‌ای از فرهنگ و ادب این مرزوبوم به دست ما رسیده است. امروزه یکی از‌ منابع‌ ناگزیر برای هر مصححی، تذکره‌ها و سفینه‌های شعری است. جامعان چنین مجموعه‌هایی با در دست داشتن دست‌نویس‌هایی‌ که‌ گاه در تصاریف روزگار از بین رفته است‌، به‌ نام‌ و اشعار‌ شاعرانی‌ اشاره‌ می‌کنند که امروزه برای محققان قلمرو شعر و ادب فارسی نویافته و بیگانه می‌نماید و این امر ضرورت بررسی این نوشته‌های خطی را نشان می‌دهد. تذکرۀ بتخانه نسخۀ خطی ارزشمند و درخور توجهی در حوزۀ ادبیات کلاسیک است که با تصحیح از گمنامی به در آمد. تصحیح این تذکرۀ شعری هم تصحیح کامل‌تری از بعضی ابیات شاعران و اشعار تازه‌یاب آن‌ها به دست می‌دهد و هم دستیابی به آثار شعرای گمنام را مقدور می‌سازد. نویسندۀ این مقاله، ضمن معرفی نسخۀ خطی جنگ بتخانه و تدوین‌کنندۀ آن، به معرفی شاعر گمنامی همچون مطهر که هزار بیت از اشعارش در این مجموعه ثبت شده که در هیچ دیوانی نیامده است و همچنین با مقابلۀ اشعار ثبت‌شده از ازرقی هروی، مجیرالدین بیلقانی، سید حسن اشرفی سمرقندی، ادیب صابر ترمذی، اثیر اخسیکتی در جنگ مذکور با منابع دیگر، ابیاتی به گنجینۀ دیوان این شاعران بزرگ پارسی‌گوی افزوده می‌شود و همچنین ضبط‌های تازه‌ای که از شعر بعضی از این شاعران ارائه می‌دهد، که به تصحیح و تکمیل دیوان آنان کمک می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - بررسی آلودگی انگل های داخلی و خارجی توکای سیاه استان مازندران
        جعفر حسین زاده محمدرضا یوسفی یوسفی عبدالهانی شجاعی
        توکا از جمله پرندگانی بومی ایران است که در جنگل ها و بوته زارها زندگی می کند .این پرنده که از تنوع گونه ای زیادی و همچنین زیبایی خاصی برخوردار است و به نوعی جزو مجموعه تنوع محیط زیست محسوب می شود .این پرنده هم از جمله پرندگانی است که به تعدادی از عفونت های ناشی از کرم ه چکیده کامل
        توکا از جمله پرندگانی بومی ایران است که در جنگل ها و بوته زارها زندگی می کند .این پرنده که از تنوع گونه ای زیادی و همچنین زیبایی خاصی برخوردار است و به نوعی جزو مجموعه تنوع محیط زیست محسوب می شود .این پرنده هم از جمله پرندگانی است که به تعدادی از عفونت های ناشی از کرم های انگلی مبتلا می شود . انگل های داخلی که بیشتر نماتودها را شامل می شود و به تعداد کم سستود و انگل های خارجی شامل جرب و شپش می باشد. به منظور بررسی میزان شیوع انگل های داخلی و خارجی، نمونه برداری از توکاهای کشته شده در استان مازندران انجام شد. پس از بررسی دقیق پوست و پر پرنده ، محتویات دستگاه گوارش و جمع آوری نمونه های انگلی، بعد از پشت سر گذاشتن روشهای تشخیص آزمایشگاهی موارد مشاهده شده ثبت گردیدند. در مجموع از تعداد 30 عدد توکای مورد مطالعه، 100% آلوده به آکانتوسفال و 38% آلوده به شپش پلسیاتوس، 46% آلوده به سستود هایمنولپیس 94% آلوده به جرب مگنینیاکوبیتالیس گزارش گردید. با توجه به وجود این نوع انگل های داخلی و خارجی در منطقه لازم است مطالعات بیشتری در خصوص اپیدمیولوژی، ناقلین و بیماری زایی این انگل صورت پذیرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - بررسی تحول چشم انداز کشاورزی استان مازندران در دوره پهلوی اول
        مهرداد دیوسالار محمدتقی رهنمایی محمدحسین فرجیهای قزوینی محمد محمودپور
        زیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه چکیده کامل
        زیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه واحد جغرافیایی جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی و بر مبنای اقتصاد کشاورزی- دامپروری استوار بوده است. پیش از پهلوی اول چشم انداز جغرافیایی زیست گاه های مازندران حالت ایستایی داشت ولی با سیاست های ویژه پهلوی اول در مسیر نوسازی ایران، تحولات شگرفی در چشم انداز جغرافیایی مازندران ایجاد شد. پژوهش حاضر برآن است تا تغییرات و تحولات ایجاد شده در جغرافیای کشاورزی مازندران در دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم انداز و باروش کیفی تحلیل تاریخی مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار دهد. مکتب چشم انداز، تغییرات چهره طبیعت در دوره های تاریخی در یک جغرافیای مشخص را بر اساس سیاست گذاری های اعمال شده مورد بررسی قرار می دهد. در اثر سیاست نوسازی، برنامه های اصلاحی بسیاری در بخش کشاورزی استان مازندران اجرایی شد. با مجموع اقدامات پهلوی اول به منظور مکانیزه کردن کشاورزی مازندران و تجاری سازی و صنعتی سازی محصولات کشاورزی، چشم انداز کشاورزی مازندران نیز متحول شد. دولت مدرن با تسخیر طبیعت و تسلط بر آن بوسیله خشکاندن باتلاق ها و زه کشی، ساخت سد و پل و مهار طغیان آب و تسلط بر منابع آبی، اراضی بسیاری را به مجموع اراضی کشاورزی مازندران افزود. در نتیجه چشم انداز زمین های باز گستردهکه تا پیش از آن تنها چشم انداز کشاورزی مازندران بود، در سطح وسیعی گسترش یافت. اراضی جدیدی نیز در نواحی جلگه ای و کوهپایه ای برروی دشت ها و تپه ها برای کشت و پرورش محصولات جدید اختصاص داده شد و چشم اندازهای جدید باغی و تپه ای را ایجاد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - تحلیلی بر پراکنش فضایی خدمات شهری در سکونتگاه‌های مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران
        پری شکری فیروزجاه اسدالله دیوسالار بهاره عبدللهی حسن رسولی
        مقدمه: برنامه‌ریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکان‌های مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیار‌های پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر می‌رسد.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات شهری در سکونتگاه‌های م چکیده کامل
        مقدمه: برنامه‌ریزی شهری از آنجایی که با تخصیص و توزیع منابع کمیاب در بین مکان‌های مختلف شهر در ارتباط است، متکی بودن آن به معیار‌های پراکنش فضایی خدمات شهری، امری ضروری به نظر می‌رسد.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر بررسی پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات شهری در سکونتگاه‌های مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و روش آن توصیفی – تحلیلی است. گردآوری داده‌های موردنیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه‌ای و اسنادی از سالنامه آماری استان مازندران در سال 1396صورت گرفته است. در این پژوهش برای سنجش معیار پراکنش فضایی خدمات شهری از شاخص‌های خدمات تفریحی – رفاهی، خدمات حمل‌ونقلی، زیرساخت‌های شهری، عمران شهری، فضای سبز شهری، خدمات آموزشی، خدمات بهداشتی – درمانی و خدمات فرهنگی استفاده شده است. برای رتبه‌بندی مراکز شهری شهرستان‌های استان مازندران براساس وضعیت توسعه خدمات شهری مدل ویکور بکار رفته است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، مراکز شهرستانهای استان مازندران می‌باشد.یافته ها و بحث: یافته های تحقیق نشان می‌دهد که تنها 7 شهر استان که شامل نقاط شهری 4 شهرستان بابلسر، فریدونکنار، کلاردشت و رامسر می‌باشند، در گروه‌های کاملاً برخوردار، برخوردار و نیمه‌برخوردار قرار دارند و شهروندان آنها از نظر برخورداری از خدمات شهری وضعیت ایده‌آلی دارند. به عبارت دیگر خدمات‌رسانی به شهروندان در شهرهای بابلسر، بهنمیر، هادی‌شهر، فریدونکنار، کلاردشت، رامسر و کتالم و سادات‌شهر به میزان زیادی قابل قبول می‌باشد. نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که نزدیک به 90 درصد از شهرهای استان مازندران ازنظر شاخص‌های خدمات شهری وضعیت نامطلوب و پایین‌تر از متوسط دارند و کمبود خدمات شهری مدنظر تحقیق به نسبت جمعیت این شهرها بطور چشمگیری احساس می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه‌ای و کوهستانی درتوسعه پایدار روستاهای غرب مازندران (رامسر- تنکابن)
        نصراله مولائی هشجین معصومه حسین نژاد
        روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی چکیده کامل
        روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی روستا در جهت توسعه گردشگری پایدار روستایی سوق دهد. بدین منظور، پژوهش حاضر نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه و کوهستانی را از دیدگاه مسئولان مرتبط با روستا، گردشگران و ساکنین نواحی روستایی شهرستان های تنکابن و رامسر به عنوان جامعه میزبان، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در پی آن است تا نقش مساکن سنتی را در توسعه پایدار روستایی غرب مازندران مشخص نماید. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر نگرش سیستمی برای جمع آوری اطلاعات داده ها از مطالعات اسنادی – کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه ساکنین، مسئولین و گردشگران، گردشگری در افزایش درآمد ساکنین روستا و بهبود وضعیت اقتصادی آنان، همچنین در ایجاد فرصت های اشتغال در روستاها تأثیر بسیاری داشته است و مساکن سنتی کوهپایه و کوهستان توانسته است با کارکردهای مختلف و با بهره گیری از جاذبه های طبیعی درجذب گردشگر و توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه تأثیرگذار باشد. براساس آزمون کای دو (x2) بین تأثیر گردشگری با افزایش درآمد ساکنین روستا، نقش مسکن سنتی در توسعه توریسم روستایی و هممچنین ایجاد دهکده گردشگری جهت حفظ این مساکن، رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - بررسی توزیع سلسله مراتبی و فضایی شهری در مکان های شهری استان مازندران
        مسعود صفایی پور سمانه شکری
        الگوی توسعه برونزا در ایران نظام سنتی روابط میان شهرها را تضعیف نمود. رشد بالای شهری به ظهور پدیده نخست شهری منجر شد و به مرکز کشور تهران برتری ویژه ای داد. یکی از تبعات مهم آن از هم پاشی نظام شبکه شهری بوده است. شواهد نشان می دهند که استان مازندران تحولات جمعیتی معنادا چکیده کامل
        الگوی توسعه برونزا در ایران نظام سنتی روابط میان شهرها را تضعیف نمود. رشد بالای شهری به ظهور پدیده نخست شهری منجر شد و به مرکز کشور تهران برتری ویژه ای داد. یکی از تبعات مهم آن از هم پاشی نظام شبکه شهری بوده است. شواهد نشان می دهند که استان مازندران تحولات جمعیتی معناداری را تجربه کرده است و مراکز شهری بزرگتر با خوشه شدن در بخش میانی استان تسلط منطقه ای خود را بر نظام شبکه شهری استان اعمال نموده اند. روش تحقیق حاضر بر مدل های توصیفی- تحلیلی استوار بوده و از قانون رتبه- اندازه، کریستالر و شاخص نخست شهری جهت تعیین الگوی سلسله مراتبی شهری بکار گرفته است. نتایج نشان داد که شبکه منظم شهری استان در حال تبدیل شدن شبکه نامنظم است. هرچند تعادل شبکه شهری استان از تعادل بیشتری در مقایسه با نواحی خشک و نیمه خشک برخوردار است، اما شهرهای کوچک و متوسط منطقه اهمیت خود را به سود مراکز شهری بزرگتر از دست می دهند. می توان گفت که با توجه به نقش تعادلی شهرهای کوچک این کاملاً منطقی است که نقش های جدیدی برای سکونتگاه های کوچکتر شهری تعریف شود تا فرصت های برابر اقتصادی اجتماعی جهت توزیع مناسب تر نظام شبکه شهری استان فراهم شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - برنامه ریزی مقاصد گردشگری با تأکید بر توسعه پایدار اقتصادی شهر کیاسر(شهرستان ساری، مازندران)
        کمیل عبدی اسداله دیوسالار مصطفی صفایی رینه
        گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمی‌دهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرل چکیده کامل
        گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ملی کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشورهای در حال توسعه را تشکیلمی‌دهد. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال‌توسعه با درک جایگاه جهانگردی در چرخه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ارتباطات و مسائل سیاسی این فعالیت انسانی و پویا و صنعت بدون آلودگی را سرلوحه فعالیت‌های پیشرو در کشورشان قرار داده‌اند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه و تدوین برنامه راهبردی و اجرایی توسعه صنعت گردشگری در راستای رشد و توسعه اقتصادی در شهر کیاسر می‌باشد. ادبیات تحقیق از منابع اسنادی- کتابخانه‌ای و همچنین روش پیمایشی گرداوری شده است. روش تحقیق از نوع هدفتوصیفی- تحلیلی می‌باشد و با استفاده از مدل برنامه‌ریزی استراتژیک SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید توسعه گردشگری شهر شناسایی و راهبردهای مناسب در راستای توسعه گردشگری در منطقه ارائه‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌‌دهد، باوجود جاذبه‌های فراوان اکو توریستی، شهر کیاسر نتوانسته از فرصت‌های پیش رو استفاده لازم را درزمینه اقتصادی به عمل بیاورد. از مهم‌ترین نقاط ضعف آن نیز نبود برنامه‌ریزی‌های جامع توسعه گردشگری، ضعف مدیریتی و نبود سرمایه لازم در این زمینه می‌باشد. راهبردهای تهاجمی تدوین شده توسعه گردشگری شهر کیاسر به ایجاد یک نظام برنامه‌ریزی مناسب، فراهم آوردن امنیت در شهر، دسترسی آسان و توجه به فرهنگ و آداب‌ورسوم بومی مردم می‌پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - نقش شبکه شهری در توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی: استان مازندران)
        علی شیخ اعظمی اسدالله دیوسالار
        امروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود ر چکیده کامل
        امروزه مقوله توسعه دغدغه ی خاطر بسیاری از کشورهاست، و توسعه نیز چیزی جز رضایت بخش تر کردن وضعیت زندگی مردم نیست. مطالعه شبکه شهری به انسانها این آگاهی را می دهد که چگونه در فضای جغرافیایی معین بر موانع ارتباطی و مبادلاتی خود فائق آمده و ماشین اقتصادی نواحی و مناطق خود را چگونه و به اتکا کدام داده ها بکار بیاندازند و با توجه به تعدد نقش شهرهای موجود در شبکه ،روابط پیچیده بین آنها در سطح ناحیه را چگونه برقرار کرده و نظم دهند ، تا این سیستم موجب رضایت بخش شدن زندگی شان شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است ، بنابراین از مدل نقطه جدایی برای تعیین شکل شبکه شهری استان مازندران براساس آستانه های اقتصادی یا مرز های تجاری شهرهای اصلی نواحی استان استفاده شده است و سپس با استفاده از شاخص ترکیبی توسعه، توسعه پایدار شهری استان در نواحی ( شهرستان های) استان تحت حاکمیت شهرهای اصلی شبکه تعیین شده است . در این پژوهش از روشهای کتابخانه ایی وکارتوگرافی برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است . جامعه آماری این تحقیق 51 شهر استان مازندران و بویژه 21 شهر مرکز نواحی این استان بوده است. برخی از نتایج بدست آمده در این پژوهش عبارت است از ؛ استان مازندران دارای شبکه شهری واحدی نیست( در شرق شبکه ایی قطاعی و در غرب شبکه ایی خطی ) ، نابرابری در میزان توسعه پایدار شهری در استان مازندران حکمفرما است ، تقریبا" شهرهای شبکه شهری خطی در سطح توسعه یافتگی بالا و شهرهای موجود در شبکه شهری قطاعی در طبقه فرو توسعه یافته و محروم قرار گرفتند ، نواحی (شهرستان های) محروم و فرو توسعه یافته استان دارای درصد شهرنشینی بالایی هستند ، با توجه به نقاط جدایی شهرهای مراکز نواحی( شهرستان) از شهر ساری ، شبکه شهری استان از طریق انتقال بموقع و عادلانه جریان ( در شبکه خطی) موجب توسعه و با مکش بی موقع و استعمارگونه جریان ( در شبکه قطاعی) موجب عدم توسعه و محرومیت شهرها شده است و ... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - امکان‌سنجی کشت زیتون با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: غرب مازندران)
        علی محمدپورزیدی کیا بزرگمهر سید یاسر حکیم دوست
        کشاورزی اصلی ترین رکن تامین نیازهای غذایی یک جامعه بوده و عاملی تعیین کننده در بی نیازی از انواع مواد غذایی و مواد اولیه صنایع وابسته محسوب می شود. در این زمینه تولید روغن های گیاهی دارای ارزش اقتصادی بوده و از نظر غذایی نیز حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش با استفاده ا چکیده کامل
        کشاورزی اصلی ترین رکن تامین نیازهای غذایی یک جامعه بوده و عاملی تعیین کننده در بی نیازی از انواع مواد غذایی و مواد اولیه صنایع وابسته محسوب می شود. در این زمینه تولید روغن های گیاهی دارای ارزش اقتصادی بوده و از نظر غذایی نیز حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش با استفاده از 16 پارامتر برای پهنه بندی کشت زیتون استفاده شده است که 12پارمتر اقلیمی استان طی دوره 20 ساله (2010-1990) از 14 ایستگاه سینوپتیک استان که 5 ایستگاه در درون منطقه و 9 ایستگاه به عنوان ایستگاهای کمکی و 4 پارامتر زمینی مورد استفاده قرار گرفته است. دادهای از طریق سازمان هواشناسی مازندران و سازمان زمین شناسی و سازمان جغرافیایی و منابع طبیعی استان گردآوری شد. بعد از آن به تهیه پایگاه اطلاعات مورد نیاز پرداخته شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای گرافیک مبنا مانند ARC GIS10 و آمار مبنا شامل PASW و choiseexpert استفاده گردیده است. همچنین جهت عملیات پهنه بندی عناصر اقلیمی مؤثر در کشت زیتون از روش های زمین آمار و مدل های کریجینگ و IDW استفاده شده و برای تعیین ارزابی بهترین مدل، از نیم تغییر نگار استفاده گردیده است. همچنین جهت تلفیق و استخراج وزن های مؤثر در عملیات مکان یابی از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش INDEX OVERLAY استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد مدل های کریجینگ معمولی و ساده با سه تابع دایره ای،کروی و گوسین بهترین مدل ها جهت پهنه بندی بوده که انتخاب گردیدند. همچنین با توجه به تلفیق نقشه ها و استخراج مناطق مستعد جهت کشت زیتون، نتایج نشان می دهد که بهترین منطقه برای کشت مناطق مرتفع عباس آباد تنکابن بین ارتفاعات (400-800) متر دامنه های رو جنوب این منطقه میباشد.مناطق اهمیت بسیارقوی تا فوق العاده قوی 124/3944 هکتار، اهمیت بسیارقوی 26/28396 هکتار، اهمیت قوی تا بسیار قوی7/132906هکتار، اهمیت قوی2/353788هکتار را دارا می باشند. این نتایج دال بر مستعد بودن منطقه از لحاظ شرایط اقلیمی جهت کشت محصول زیتون می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - A Comparison of Morphological Traits in Three Ornamental Species of <i>Cyclamen</i>, <i>Primula</i> and <i>Viola</i> in Nature (Forest Lands) with Their Cultured Samples in West Mazandaran Province
        Vahid Rahimi Kakeroodi Alireza Eslami
        The attitude of policymakers and designers of green space is increasing toward to native-ornamental species to plant in the urban space because of their adaptation and resistance against severe weather and ecological conditions which can result in cost minimization and چکیده کامل
        The attitude of policymakers and designers of green space is increasing toward to native-ornamental species to plant in the urban space because of their adaptation and resistance against severe weather and ecological conditions which can result in cost minimization and long-term survival in green spaces. Hence, the current study was carried out in the west of Mazandaran Province on three wild and domestic species, including Cyclamen, Primula, and Viola. Morphological traits were the appearance of blossom, length and width of leaf, pedicel, petiolate, and flower. Homogeneity of variance was done by Levene test and two groups, including wild and domestic species, were also compared by independent t-test. Results showed that all measured traits were higher in the domestic species than in wild species except wild species of Viola which had higher length, width, and area than the domestic one. All domestic species showed longer flowering period than wild ones. Two species of domestic and wild Primula enable to be green after flowering period, but domestic Viola and wild Cyclamen disappeared after the period. Moreover, wild Viola and domestic Cyclamen survived after flowering finalization پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - مدلسازی نرم عوامل مؤثر بر توسعه صادرات صنایع گل و گیاهان زینتی مازندران بر اساس مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM)
        نرگس مهدئی مجید فانی مجید فتاحی
        سهم مازندران از صادرات گیاهان زینتی و گل و گیاه در ده سال گذشته علیرغم همجواری با کشورهای CIS رو به کاهش بوده است. هدف تحقیق دستیابی به مدل طبقه بندی شده عوامل موثر در توسعه صادرات گیاهان و گل های زینتی مازندران در قالب یک مدل عملیاتی جامع است که ماهیتی کاربردی دارد. با چکیده کامل
        سهم مازندران از صادرات گیاهان زینتی و گل و گیاه در ده سال گذشته علیرغم همجواری با کشورهای CIS رو به کاهش بوده است. هدف تحقیق دستیابی به مدل طبقه بندی شده عوامل موثر در توسعه صادرات گیاهان و گل های زینتی مازندران در قالب یک مدل عملیاتی جامع است که ماهیتی کاربردی دارد. با بررسی ادبیات تحقیق و کنکاش نظر کارشناسان، موضوع در قالب 22 عامل و 98 شاخص شناسایی شد. مبنای تحقیق، قضاوت گروهی از کارشناسان و خبرگان صادرات و تولیدکنندگان صادراتی مازندران بود که بر اساس نمونه گیری قضاوتی هدفمند انتخاب شدند. روایی پرسشنامه محقق ساخته توسط متخصصان تایید شد. داده‌های به‌دست‌آمده از پرسش‌نامه‌ها با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از نظر تأثیرگزاری و تأثیرپذیری در 6 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم شد. یافته ها نشان داد که عوامل &laquo;ویژگی سیاسی و اقتصادی بین المللی&raquo; و &laquo;بازآفرینی دولت در توسعه صادرات&raquo; بیشترین تأثیر را بر توسعه صادرات صنعت گل و گیاهان زینتی دارند. دیپلماسی تجاری، &laquo;رشد پایدار اقتصاد&raquo; نیز در پایین ترین سطح اثربخشی قرار داشتند. همچنین نیروی محرکه و وابستگی سایر عوامل نیز شناسایی شد تا تأثیر عوامل در توسعه صادرات این صنعت تبیین شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - Evaluation and Ranking of Citrus Gardens’ Risks Using TOPSIS Method (Case Study: East of Mazandaran Province)
        سیمین دخت قاسمیان غلامرضا یاوری وحید ماجد ابوالفضل محمودی ابوالفضل جوادیان
        Citrus production has a great importance and position in Iran. The growth and sustainability of the agriculture sector is impossible without appropriate and effective risk identification and management. In this study, the main risks of citrus gardens were identified bas چکیده کامل
        Citrus production has a great importance and position in Iran. The growth and sustainability of the agriculture sector is impossible without appropriate and effective risk identification and management. In this study, the main risks of citrus gardens were identified based on the Delphi method through questionnaires completed by 16 experts. Then, using the TOPSIS technique, the risks involved in the horticultural industry of Mazandaran Province were prioritized during 2010-2016 and the most important risk of Mazandaran gardens was selected based on the Shannon unweighted entropy matrix. The results showed that the most important horticultural risks were related to the risks of pests and diseases, price, damage, and production, respectively. In addition, the lowest risks were related to technical, labor and credit risks, respectively. Therefore, the results indicated the significant influence of the risks of pests and diseases, price and loss in horticulture. Among the risks of pests and diseases, mealy bugs, red mites and aphids with 76, 73 and 70 percent, respectively, were of the highest risk and risks arising from financing, purchasing the product and the damage caused by drip irrigation and emitters were of the lowest risk. The risk exposure represented that risk management should be considered in these fields. In this regard, it is essential to make major reforms in risk management areas involved in orchards. Thus, the planners and policymakers must consider this issue. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - Designing Educators’ Information Literacy Model at the Agricultural Technical Schools in Mazandaran Province, Iran
        صدیقه دیلمی مهدی چرمچیان لنگرودی
        Information literacy embraces the ability to access useful information and to have the awareness of organizing knowledge and information which require different search methods and most effective diagnostic information for problem solving and decision-making. Those who l چکیده کامل
        Information literacy embraces the ability to access useful information and to have the awareness of organizing knowledge and information which require different search methods and most effective diagnostic information for problem solving and decision-making. Those who lack these abilities are continuously confused in the vast ocean of information. This study investigated designing model of educators&rsquo; information literacy at agricultural technical schools in Mazandaran Province, Iran. The date analyses methods used in this study involved a combination of descriptive and quantitative research. The statistical population consisted of 155 educators of agricultural technical schools in Mazandaran Province. The questionnaire validity was approved by the university professors and many of the educational system experts. The theta coefficients for each section were between 80 and 95 percent. The descriptive and inferential statistics and structural equation modeling were used to analyze the data using SPSS16 and Smart PLS2 software. The results showed that the educators had good information literacy. It was found that four variables of the field of study, work experience, age and social factor determined 66.3 percent of the variance in educators&rsquo; information literacy at agricultural technical schools. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - An Export Performance Model for the Industry of Flower and Ornamental Plants in Mazandaran Province by Using the Grounded Theory Approach
        نرگس مهدئی فانیمجید فانی Majid Fattahi
        Despite the fact that Mazandaran province is one of the important hubs of flower and plant production in Iran, has a high potential for flower and plant production and is adjacent to most consumer countries in the world (e.g., Russia), it does not play a significant rol چکیده کامل
        Despite the fact that Mazandaran province is one of the important hubs of flower and plant production in Iran, has a high potential for flower and plant production and is adjacent to most consumer countries in the world (e.g., Russia), it does not play a significant role in the field of export. So, this research aimed to design an export development model for the industry of ornamental plants and flowers in Mazandaran province using a qualitative approach. Data required were collected with in-depth semi-structured interviews. The interviewees included 16 experts and activists of the export of ornamental plants and flowers in Mazandaran province who were selected by the snowball method based on the theoretical saturation index. The data were analyzed and the conclusions were drawn by the grounded theory approach which provides a limited theory. The data analysis was performed in three stages: open, axial, and selective coding. The paradigmatic model derived from the findings of the research includes causal conditions, strategies and consequences, intervening conditions, and contextual conditions. The analysis of the data showed that the model for the development of the export of ornamental plants and flowers from Mazandaran province is composed of 19 factors including export hydrocephalus, technology, and experience and commitment as causal conditions, management capabilities, export terminal, targeted modeling (leading countries benchmark), networking, processing, competitive strategies, export marketing and branding, and hard and soft infrastructures as strategies, business diplomacy and sustainable economic growth as consequences of implementation of strategies, business environment and formalization-centralization of export structure as contextual conditions, and finally global red ocean and global evolution as intervening conditions. How they relate to each other is presented in the final model. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - مکانیابی مسیر راه بندبن -لایی در جنوب نکا با استفاده از GIS
        مریم فتاحی بندپی محمد غفوری غلامرضا لشکری پور ناصر حافظی مقدس
        طراحی مسیر جاده نیاز به یک فرآیند ارزیابی گسترده به منظور شناسایی بهترین راه ممکن، برای عبورجاده دارد. در طراحی شبکه راه مناسب، باید عواملی مانند شیب منطقه، کاربری اراضی و نوع خاک در نظر گرفته شود که از جمله عوامل ناپایداری دامنه ها در امتداد مسیر جاده ها به خصوص در منا چکیده کامل
        طراحی مسیر جاده نیاز به یک فرآیند ارزیابی گسترده به منظور شناسایی بهترین راه ممکن، برای عبورجاده دارد. در طراحی شبکه راه مناسب، باید عواملی مانند شیب منطقه، کاربری اراضی و نوع خاک در نظر گرفته شود که از جمله عوامل ناپایداری دامنه ها در امتداد مسیر جاده ها به خصوص در مناطق جنگلی می باشند. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش در شرق استان مازندران، جنوب شهرستان نکا و در محدوده جاده بندبن-لایی واقع شده است. در این مقاله زمین لغزشهای رخداده در محدوده مورد مطالعه که باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی در این منطقه شده است، مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به بالا بودن تعداد زمین لغزشها در جاده قدیمی بندبن-لایی اقدام به شناسایی مسیر جدیدی با ضریب ایمنی بیشتر گردید. بدین منظور، تعدادی از عوامل زمی نشناسی و ژئومرفولوژیکی تأثیر گذار بر ناپایداریهای دامن های در این منطقه، مطالعه و بررسی شد. همچنین وقعیت جغرافیایی زمین لغزشهای رخداده در این مسیر و اطراف آن با استفاده از GPS ثبت شده و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) اقدام به تهیه لایه های رقومی و رستری فاکتورهای موثر در وقوع زمین لغزشهای این منطقه گردید. نتیجه به دست آمده در نقش های که مناسبترین و کوتاهترین مسیر جاده را بین دو نقطه مورد نظر در منطقه مورد مطالعه مشخص م یکند، ارائه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - تحلیل رابطه ابعاد استراتژی مدیریت استعداد با خلاقیت از نظر کارکنان کتابخانه های عمومی استان مازندران
        فاطمه ولی پناه فیروزجایی صفیه طهماسبی لیمونی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ابعاد استراتژی مدیریت استعداد با خلاقیت از نظر کارکنان کتابخانه های عمومی استان مازندران انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظرشیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پیش ساخت چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ابعاد استراتژی مدیریت استعداد با خلاقیت از نظر کارکنان کتابخانه های عمومی استان مازندران انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظرشیوه گردآوری اطلاعات پیمایشی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پیش ساخته مدیریت استعداد و خلاقیت استفاده شده است کهپایاییآن ها به ترتیب 845/0 و 863/0 بوده است. جامعه آماری شامل کلیه ی کارکنان کتابخانه های عمومی استان مازندران به تعداد 265 نفر بوده که 191 نفر نیز به پرسشنامه ها پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و آزمون کلموگروف &ndash; اسمیرنوف، آزمون های تی استیودنت، آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چند خطی استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مدیریت استعداد کارکنان کتابخانه های عمومی استان مازندران با میانگین 05/3 و خلاقیت آن ها با کسب میانگین 94/2 بالاتر از سطح متوسط ارزیابی شده اند. سطح ضریب همبستگی مدیریت استعداد با خلاقیت آن ها 723/0 بود که نشان از همبستگی مثبت و معناداری بین مدیریت استعداد و خلاقیت آن ها دارد. نتیجه گیری: بین ابعاد استراتژی مدیریت استعداد با خلاقیت کارکنان در کتابخانه های عمومی استان مازندران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ به&lrm;طوری‌ که با به کارگیری استراتژی مدیریت استعداد، خلاقیت کارکنان نیز افزایش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - سنجش میزان آمادگی یادگیری الکترونیکی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران
        هوشنگ علی اصغری جلودار صفیه طهماسبی لیمونی
        هدف:هدف از این پژوهش ارزیابی میزان آمادگی یادگیری الکترونیکی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران است.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان دکتری حرفه ای رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به تعداد چکیده کامل
        هدف:هدف از این پژوهش ارزیابی میزان آمادگی یادگیری الکترونیکی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران است.روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان دکتری حرفه ای رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به تعداد 210 نفر بود که با روش نمونه‌گیری تعداد96 نفر نیز به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده و پایاییآن بر حسب ضریب آلفای کرونباخ (839/0) تایید شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی، آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و آزمون های تی استیودنت و فریدمن استفاده شده است.یافته‌ها: میانگین دسترسی به تکنولوژی برابر با(47/3)، مهارت ها و ارتباطات پیوسته برابر با(95/2)، انگیزش برابر با(40/2)، توانایی یادیری از طریق رسانه ها برابر با(67/2)، گفتگوهای گروهی اینترنت برابر با (72/2) و مسائل مهم جهت موفقیت در یادگیری الکترونیکی برابر با (89/2) است. سطح معناداری آزمون فریدمن کوچک‌تر از مقدار 05/0 است. در رتبه اول، میزان مهارت ها و ارتباطات پیوسته(با میانگین رتبه 02/4) و میزان انگیزش(با میانگین رتبه 76/1) در رتبه ششم قرار دارد.نتیجه‌گیری: دانشجویان دکتری حرفه ای رشته پزشکی از آمادگی پایین یادگیری الکترونیکی برخوردار هستند، لذا با توجه به شرایط موجود ویروس کووید 19 ضرورت به‌کارگیری این روش و فراهم نمودن امکان تحصیل به شیوه الکترونیکی در این دانشگاه امری بدیهی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - بررسی رفتار اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته
        صغری درزی
        هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی توانمندی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته قابل دسترسی در دانشگاه مازندران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی توصیفی انجام شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و روش نمون چکیده کامل
        هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی توانمندی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه مازندران در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته قابل دسترسی در دانشگاه مازندران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی توصیفی انجام شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و روش نمونه گیری تصادفی گردآوریگردید. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 350 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی که از 300 نفر در مقطع کارشناسی ارشد، 280 نفر (3/93) درصد واز 50 نفر در مقطع دکتری، 42 نفر (84) درصد و در مجموع 322 نفر پرسشنامه ها را تکمیل و عودت دادند. افته ها: بر اساس یافته ها 6/55 درصد از دانشجویان تحصیلات تکمیلی به میزان متوسط با کامپیوتر آشنایی دارند. 5/52 درصد از دانشجویان تا حدودی با نحوه استفاده از پایگاهها آشنایی دارند. همچنین دانشجویان اظهار داشتند بیشتر از طریق سایت کتابخانه مرکزی با نحوه استفاده از پایگاهها آشنا شدند. پوشش موضوعی پایگاهها نیز به میزان متوسط پاسخگوی نیاز اطلاعاتی دانشجویان می باشد. پایگاهElsevier بیشتر از پایگاههای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین اکثر دانشجویان از موتورهای جستجو، بیشتر از راهنماهای موضوعی و ابرموتورهای جستجو جهت بازیابی اطلاعات استفاده می کنند. دانشجویان هدف از جستجوی اطلاعات را تحقیق و پژوهش و تهیه و تنظیم مقاله عنوان کردند. کمتر از نیمی از دانشجویان اظهار داشتند که اطلاعات بازیابی شده موجب رفع نیاز اطلاعاتی شان می شود. نتیجه گیری: بنابراین فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه اکثر دانشجویان توانمندی استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته دارند، مورد تأیید قرار نمی گیردو لازم است نسبت به برگزاری دوره های آموزشی در زمینه استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته و ابزارهای و راهبردهای جستجو اقدام شود.و افزایش امکانات دانشگاه جهت استفاده موثر از منابع اطلاعاتی پیوسته پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - بررسی موانع ساختاری و رفتاری مدیریت مشارکتی در کتابخانه های عمومی استان مازندران
        حسن صیامیان معصومه لطیفی حسین مهدیزاده
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران نسبت به موانع ساختاری و رفتاری مدیریت مشارکتی در کتابخانه های عمومی استان انجام شده است. روش شناسی : در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تمامی کتابدار چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران نسبت به موانع ساختاری و رفتاری مدیریت مشارکتی در کتابخانه های عمومی استان انجام شده است. روش شناسی : در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان مازندران می باشند. از آزمون u من ویتنی و کروسکال والیس برای تأیید یا رد فرضیات و از آزمون فریدمن برای پاسخگویی به سوأل پژوهش استفاده شد. یافته ها : یافته ها ی این تحلیل نشان می دهد بین دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران نسبت به موانع مدیریت مشارکتی در کتابخانه های عمومی این استان، با توجه به جنسیت، تجربه کاری، سمت سازمانی، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد نبود سلسله مراتب اداری مناسب با میانگین رتبه 92/4 در اولویت اول و به عنوان یکی از مهمترین موانع ساختاری در اجرای مدیریت مشارکتی در کتابخانه های عمومی استان می باشد و استفاده از رویه ها، روشها، و دستورالعمل های نادرست شخصی با میانگین رتبه 82/4 در اولویت اول و به عنوان یکی از مهمترین موانع رفتاری در اجرای مدیریت مشارکتی می باشد. نتیجه گیری : پژوهش حاضر می تواند به عنوان یک جنبه پژوهشی نوین تلقی شود، که بصورت مشخص کتابداران کتابخانه عمومی را مورد توجه قرار داده است و نتایج حاصل از نظرسنجی می تواند مدیران و کتابداران را در اجرای موفقیت آمیز مدیریت مشارکتی و رهایی از موانع یاری رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - بررسی نگرش کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران به مدیریت دانش
        حسن صیامیان افسانه شهرابی فهیمه باب الحوائجی
        هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی نگرش کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران به مدیریت دانش است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و در اجرای آن از روش تحقیق پیمایشی -‌ تحلیلی استفاده شده است. کتابداران رسمی و پیمانی کتابخانه‌های عمومی استان مازنداران 110 (نفر) چکیده کامل
        هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی نگرش کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران به مدیریت دانش است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و در اجرای آن از روش تحقیق پیمایشی -‌ تحلیلی استفاده شده است. کتابداران رسمی و پیمانی کتابخانه‌های عمومی استان مازنداران 110 (نفر) کل جامعه پژوهش را تشکیل می‌دهند. این تحقیق در سال 1389 با ابزار پرسش‌نامه نگرش به مدیریت دانش و اشتراک دانش سنجیده است. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین نگرش به مدیریت دانش کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران با اشتراک دانش رابطه وجود دارد. بین اعتماد کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران و همکاری آنان در اشتراک دانش رابطه وجود دارد. بین گشاده رویی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران با همکاری آنان در اشتراک دانش رابطه وجود دارد. بین سیستم‌های پاداش در کتابخانه‌های عمومی استان مازندران و همکاری کتابداران در اشتراک دانش رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه به توسعه همکاری بیشتر بین کتابداران برای ارتقاء مدیریت دانش، همکاری و اشتراک دانش تأکید دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - بررسی پلی مورفیسم ژن های درگیر در دیابت نوع دوم ژن MNSODA16V در جمعیت مبتلایان استان مازندران
        زینب نوروزی عباسعلی دهپور جویباری
        یکی از ژن هایی که می تواند در افزایش ابتلا به دیابت نوع 2 نقش مشارکتی داشته باشد ژن MNSODA16V است. در این پژوهش به بیان ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در بین مردم مازندران می‌پردازیم که حدود cc1 خون حاوی پلاسمای EDTA(CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد گرفته چکیده کامل
        یکی از ژن هایی که می تواند در افزایش ابتلا به دیابت نوع 2 نقش مشارکتی داشته باشد ژن MNSODA16V است. در این پژوهش به بیان ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در بین مردم مازندران می‌پردازیم که حدود cc1 خون حاوی پلاسمای EDTA(CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد گرفته شد. در ادامه برای تعیین مقدار و کیفیت DNA، از دو روش ارزیابی کمی به روش اسپکترفتومتری و ارزیابی کیفی به روش الکتروفورز استفاده کردیم. جهت تخمین غلظت DNA، 4 میکرولیتر از محلول پایه DNA با یک میکرولیتر بافر نمونه گذاری مخلوط و در چاهک ژل آگارز 2/1 درصد در بافر TAE یک برابر تخلیه گردید. برای ارزیابی محصول PCR روی ژل آگارز 2% انجام شد. 5 میکرولیتر از محصول هر یک از واکنش‌ها به همراه ml 1 رنگ به چاهک‌های ژل منتقل و الکتروفورز در ولتاژ 100 ولت به مدت 5/1 ساعت انجام شد. ژل در محلول اتیدیوم برماید (mg/ml 5/0) به مدت 20 دقیقه رنگ آمیزی شد و سپس از انتقال به آب مقطر از آن با دستگاه ژل داک عکس‌برداری شد. به دلیل تکرار تا 3 مرتبه و استفاده از کیت استخراج DNA متأسفانه این اشکال به روند کار مربوط نمی‌شود و نیاز به بررسی بیشتری دارد. به همین دلیل این مطالعه موفقیت کمی را به ارتباط پلی مورفیسم MNSODA16V نشان می دهد و هم چنین نیاز به مطالعه بیشتر در جمعیت های مختلف برای شناخت بهتر از نقش MNSODA16V هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - بررسی ساختار تشریحی گامتوفیت چهار گونه از جنس Brachythecium Schimp در ایران
        فهیمه سلیم پور فاطمه رستگار علی مازوجی فریبا شریف نیا
        جنس Brachythecium از تیره Brachytheciaceae دارای 14 گونه در ایران بوده که در بررسی فلور خزه ای جنگل سواد کوه از استان مازندران چهار گونه این جنس شامل B. salebrosum؛ B. rutabulum ؛ B. rivular و B. mildeanum. برا ساس مشخصات ریخت شناسی و تشریحی مقایسه شدند. نتایج نشان داد چکیده کامل
        جنس Brachythecium از تیره Brachytheciaceae دارای 14 گونه در ایران بوده که در بررسی فلور خزه ای جنگل سواد کوه از استان مازندران چهار گونه این جنس شامل B. salebrosum؛ B. rutabulum ؛ B. rivular و B. mildeanum. برا ساس مشخصات ریخت شناسی و تشریحی مقایسه شدند. نتایج نشان داد که شکل برگ نما ̜ شکل قاعده برگ نما̜ خصوصیات رگبرگ میانی و سلول های انتهایی قاعده برگ از جمله صفات متمایز کننده در این چهار گونه می باشند .به طوری که در B. salebrosum برگ نما تا حدودی وسرنیزه ای است وحاشیه پهنک دندانه ای بوده وسلولهای پهنک باریک شونده تا قاعده پهنک ونزدیک به رگبرگ میانی هستند. همچنین خمیدگی در قسمت راس برگ دیده می شود که در سه گونه دیگر این حالت دیده نمی شود. در گونه B. mildeanum چرو کیدگی حاشیه پهنک وشکل نوک برگ نما متمایز کننده گونه است.در گونه B. rivular سلول های قسمت گوشه قاعده پهنک مکعب- مستطیلی شکل است که با سلول های دیگر برگ نما متفاوت اند. درگونه B. rutabulum راس برگ نما باریک و دارای چین خوردگی کمتر و رگبرگ میانی نرسیده به انتها و کوتاه می باشد. همچنین خمیدگی برگ نما صفت شاخص درتشخیص این گونه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - بررسی رابطه بین مدیریت جهادی و تحول نظام اداری(موردمطالعه: مدیران ادارات کل استان مازندران)
        ساسان عیسی زاده نشلی حسین واحدی سید محمدسعید حسینی
        توجه به الگوهای بومی در دستیابی به اهداف فردی و سازمانی می تواند شرایط را متحول سازد. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (مدیریت جهادی) به عنوان یک سبک رهبری، راهبردی کاربردی در دستیابی به یک سازمان پویا خواهد بود. البته باید توجه داشت که وجود زیرساخت ها می تواند هر سازمان و مد چکیده کامل
        توجه به الگوهای بومی در دستیابی به اهداف فردی و سازمانی می تواند شرایط را متحول سازد. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (مدیریت جهادی) به عنوان یک سبک رهبری، راهبردی کاربردی در دستیابی به یک سازمان پویا خواهد بود. البته باید توجه داشت که وجود زیرساخت ها می تواند هر سازمان و مدیریتی را در این شرایط قرار دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مدیریت جهادی و تحول نظام اداری می باشد که در شرایط متغیر امروزی ضروری به نظر می آید. این پژوهش توصیفی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل مدیران ادارات کل استان مازندران که 83 نفر بوده اند می باشد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است که در این مقاله نتایج تحلیل ها نشان داده که مدیریت جهادی می تواند بر تحول نظام اداری در ادارات کل استان مازندران اثر می گذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - بررسی بیولوژی تولید مثل ماهی سفید رودخانه ای Leuciscus cephalus در رودخانه بابلرود استان مازندران
        آریا اشجع اردلان عبدالرحیم وثوقی الهام راد
        این تحقیق از 15 شهریور ماه سال 1387 تا 15 مرداد ماه 1388 در رودخانه بابلرود (استان مازندران) بر روی ماهی سفید رودخانه ای Leuciscus cephalus)) انجام گرفت. نمونه برداری ها به صورت ماهانه و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. در مجموع 441 عدد ماهی سفید رودخانه ای صی چکیده کامل
        این تحقیق از 15 شهریور ماه سال 1387 تا 15 مرداد ماه 1388 در رودخانه بابلرود (استان مازندران) بر روی ماهی سفید رودخانه ای Leuciscus cephalus)) انجام گرفت. نمونه برداری ها به صورت ماهانه و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. در مجموع 441 عدد ماهی سفید رودخانه ای صید گردید. بیشترین تعداد ماهیان در مرحله 3 با فراوانی 02/21 درصد و کمترین تعداد آنها در مرحله 6 رسیدگی جنسی با فراوانی 55/8 درصد قرار داشتند. از لحاظ جنسیت بیشترین تعداد ماهیان نر در مرحله 3 رسیدگی جنسی با فراوانی 55/20 درصد و کمترین تعداد آنها در مرحله 6 رسیدگی جنسی با فراوانی 22/7 درصد جای گرفتند. در ماهیان ماده نیز بیشترین درصد آنها، در مرحله 3 رسیدگی جنسی با فراوانی 34/21 درصد و کمترین تعداد آنها در مرحله 7 رسیدگی با فراوانی 70/8 درصد بودند. میانگین قطر تخمک در ماهیان ماده از آبان ماه تا اردیبهشت ماه روند کاملا صعودی داشت و میانگین قطر آن در اردیبهشت ماه به 90/1283/69 میکرون رسید. حداقل هم آوری مطلق 3005، حداکثر آن 13194 و میانگین آن 8038 عدد تخمک برآورد گردید. میانگین درصد شاخص رسیدگی جنسی (GSI) برای ماهیان سفیدرودخانه ای نر 94/047/1 درصد و برای ماهیان سفیدرودخانه ای ماده 83/195/2 درصد بدست آمد. میانگین ضریب کیفیت یا ضریب چاقی یا Cf برای ماهیان نر 14/012/1 و برای ماهیان سفید رودخانه ای ماده 15/017/1 بدست آمد. با توجه به این بررسی زمان تخمریزی ماهی سفید رودخانه ای از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد ماه است و نوع تخمریزی آنها به صورت یک مرحله ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - بررسی برخی خصوصیات زیستی ماهی سفید رودخانه ای رودخانه بابلرود استان مازندران
        آریا اشجع اردلان الهام راد احد رجبی
        این تحقیق از 15 شهریور ماه سال 1387 تا 15 مرداد ماه 1388 در رودخانه بابلرود (استان مازندران) بر روی ماهی سفید رودخانه ای Leuciscus cephalus)) انجام گرفت. نمونه برداری به صورت ماهانه و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. در مجموع 441 عدد ماهی سفید رودخانه ای صید گ چکیده کامل
        این تحقیق از 15 شهریور ماه سال 1387 تا 15 مرداد ماه 1388 در رودخانه بابلرود (استان مازندران) بر روی ماهی سفید رودخانه ای Leuciscus cephalus)) انجام گرفت. نمونه برداری به صورت ماهانه و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. در مجموع 441 عدد ماهی سفید رودخانه ای صید گردید. نسبت جنسی نر به ماده، 1 به 41/1 بدست آمد. میانگین طول کل ماهیان سفید رودخانه ای صید شده حدود 81/296/165 میلی متر می باشد. حداکثر میانگین طول کل مربوط به اردیبهشت ماه با میانگین 32/386/190 میلی متر بوده و حداقل میانگین طول کل مربوط به آبان ماه با میانگین 70/265/137 میلی متر بوده است. میانگین طول چنگالی و وزن بدست آمده برای جنس نر به ترتیب 49/2672/139 میلی متر و 58/2118/43 گرم و این مقادیر برای جنس ماده به ترتیب06/3088/152 میلی متر و 08/2732/57 گرم بدست آمد. نتایج آنالیز واریانس یکطرفه بین میانگین طول چنگالی در دو جنس نر و ماده و میانگین وزن در دو جنس اختلاف معنی داری نشان داد(05/0&gt; P). همبستگی مثبت بین طول چنگالی با وزن بدن در کل جمعیت مشاهده شد (950/0=2R). نمونه ها به 9 گروه سنی (+0، 1، +1، 2، +2، 3، +3، 4، +4) تعلق داشتند. بیشترین تعداد ماهیان سفید رودخانه ای در گروه سنی 2 (114 عدد) و کمترین تعداد ماهیان در گروه سنی +4 سال (6 عدد) بودند. میانگین درصد شاخص رسیدگی جنسی (GSI) برای ماهیان سفیدرودخانه ای نر 94/047/1 و برای ماهیان سفیدرودخانه ای ماده 83/195/2 بدست آمد. میانگین شاخص کبدی برای ماهیان سفیدرودخانه ای نر 49/073/0 و برای ماهیان سفیدرودخانه ای ماده71/008/1 بدست آمد. با توجه به این بررسی زمان تخمریزی ماهی سفید رودخانه ای از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد ماه است و نوع تخمریزی آنها به صورت دفعه ای است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - بررسی میزان نیترات و فسفات در حوضه جنوب شرقی دریای مازندران در فصل بهار و تابستان
        پریسا نجات خواه معنوی علی اکبر پاسندی محمود سقلی ندا بهشتی نیا داوود میرشکار
        این تحقیق به منظور بررسی تغییرات مواد مغذی نیترات، فسفات و برخی عوامل فیزیکی و شیمیایی (pH، دما و شوری) از فروردین تا شهریورماه سال 1387 بصورت ماهانه انجام شد. نمونه برداری از سواحل جنوب شرقی دریای مازندران در هفت ترانسکت شامل56 ایستگاه در سطح و عمق های 5 و10 متر صورت پ چکیده کامل
        این تحقیق به منظور بررسی تغییرات مواد مغذی نیترات، فسفات و برخی عوامل فیزیکی و شیمیایی (pH، دما و شوری) از فروردین تا شهریورماه سال 1387 بصورت ماهانه انجام شد. نمونه برداری از سواحل جنوب شرقی دریای مازندران در هفت ترانسکت شامل56 ایستگاه در سطح و عمق های 5 و10 متر صورت پذیرفت. در این بررسی، دما 72/4 &plusmn; 91/26 درجه سانتی گراد، شوری 33/2 &plusmn;13/12 قسمت در هزار ، pH 079/0&plusmn;69/8 ، نیترات 016/0&plusmn; 061/0 و فسفات 011/0&plusmn; 017/0 میلی گرم در لیتر بدست آمد. حداقل و حداکثر میزان نیترات 021/0 تا 131/0 و میانگین فسفات 001/0 تا 096/0 میلی گرم در لیتر بود. این مقادیر در مقایسه با سواحل جنوب غربی دریای خزر بالاتر بود. غلظت نیترات در مناطق بررسی شده، دارای اختلاف معنی داری بود (05/0 P&lt;)، اما غلظت فسفات در کلیه ی ترانسکت ها اختلاف معنی داری نداشت(05/0 &lt;P). در بررسی غلظت نیترات، فسفات و دیگر پارامترها در ستون آب در اعماق کمتر از 10 متر، اختلاف معنی داری در هیچ کدام از مناطق وجود نداشت (05/0P&gt;). میزان نیترات و فسفات در مقایسه با سال های قبل روندی افزایشی نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - سنجش میزان سم د.د.ت در بافت عضلانی ماهیان کفال و کپور و سفید (Cyprinus carpio & Rutilus frisii kutum & liza auratas) در سواحل جنوبی دریای مازندران
        پریسا نجات خواه معنوی افتخار شیروانی مهدوی مونا اسماعیلی بیدهندی
        مطالعه حاضر در سال 1392 با هدف ارزیابی غلظت سم کشاورزی ارگانوکلره ددت در بافت عضله سه ماهی سفید، کپور و کفال در 8 ایستگاه در سواحل جنوبی دریای خزر (بندر ترکمن، خزرآباد ساری، فریدونکنار، چالوس، کیاشهر، بندر انزلی، هشتپر و آستارا) انجام گردید. در هر ایستگاه، سه عدد ماهی ا چکیده کامل
        مطالعه حاضر در سال 1392 با هدف ارزیابی غلظت سم کشاورزی ارگانوکلره ددت در بافت عضله سه ماهی سفید، کپور و کفال در 8 ایستگاه در سواحل جنوبی دریای خزر (بندر ترکمن، خزرآباد ساری، فریدونکنار، چالوس، کیاشهر، بندر انزلی، هشتپر و آستارا) انجام گردید. در هر ایستگاه، سه عدد ماهی از هر گونه صید شد و غلظت سم در عضله ماهی‌ها با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی مجهز به آشکارساز تسخیر الکترون (Gas Chromatographs Electron Capture Detectors (GC- ECD)) سنجیده شد. متوسط میزان سم ددت در ماهی سفید، کپور و کفال به ترتیب 24/0 &plusmn; 11/0، 25/0 &plusmn; 17/0 و 25/0 &plusmn; 163/0 نانوگرم بر گرم وزن‌تر اندازه گیری گردید. آلوده‌ترین ایستگاه از نظر آلودگی به سم ددت کیاشهر (با متوسط 02/0&plusmn;64/0 نانوگرم بر گرم بر پایه وزن‌تر) بود. میزان سم ددت در بافت عضله ماهیان هیچ یک از ایستگاه‌های مورد بررسی بالاتر از میزان جذب قابل قبول روزانه به دست نیامد. میزان ددت در ماهیان مورد بررسی در مقایسه با سال 1387 به طور معنی داری کاهش یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - مطالعه برخی خصوصیات زیستی ماهی رفتگر خاردار Cobitis taenia، شاخص آب های تمیز رودخانه تالار مازندران
        آریا اشجع اردلان سهیل بهربر رضوان موسوی ندوشن صابر وطن دوست
        در این بررسی برخی خصوصیات زیستی از جمله سن و رشد همچنین رشد وزنی و رشد طولی ماهی رفتگر خاردار، Cobitis taenia در رودخانه تالار مازندران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی به مدت یک سال از مهرماه 1387 تا شهریورماه 1388، نمونه ها از دو ایستگاه کسلیان و تجونبه فاصله حدود 20 ک چکیده کامل
        در این بررسی برخی خصوصیات زیستی از جمله سن و رشد همچنین رشد وزنی و رشد طولی ماهی رفتگر خاردار، Cobitis taenia در رودخانه تالار مازندران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی به مدت یک سال از مهرماه 1387 تا شهریورماه 1388، نمونه ها از دو ایستگاه کسلیان و تجونبه فاصله حدود 20 کیلومتر از یکدیگر در رودخانه مذکور بصورت ماهانه صید گردید. صید با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صورت گرفت. تعداد410 عدد ماهی رفتگر خاردار به صورت تصادفی از بین ماهیان صید شده برداشت و بررسی شد. از کل ماهیان صید شده، تعداد 158 عدد نر و 119 عدد ماده و تعیین جنسیت بقیه نیز به تعداد 133 عدد به علت نابالغ(نارس) بودن مقدور نگردید. نمونه ها شامل 4 گروه سنی از هر دو جنس ماده و نر بود. نسبت ماهیان نر به ماده 3/1 به 1 بود. رابطه بین طول و وزن برای ماهیان نر W=0/671&times;TL+0/043 و برای ماهیان مادهW=1/593&times;TL+0/061 تعیین گردید. پارامترهای رشد معادله برتالانفی، برای ماهیان رفتگر خاردار بود: 09/680 L&infin;:، 04/0 K:، 106/0:t . تفاوت توزیع فراوانی طولی بین نر و ماده با توجه به سن، معنی دار(01/0P&lt;)بود. نرها در طول های کوچکتر فراوانی بیشتری داشتند و فراوانی آنها برای جنس نر، ماده و نابالغین به ترتیب 4/32، 29 و 5/38 درصد برآورد شده است که می تواند به دلیل بلوغ جنسی زودتر آنها باشد. میانگین طول و وزن ماهیان ماده بیشتر از نر بود. دامنه سنی برای جنس نر، بین 0 تا 2 سال و برای جنس ماده0 تا 3 سال بود. سن غالب 1 و میانگین سن کل ماهیهای بررسی شده 07/1 سال برآورد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - بررسی درصد و شدت آلودگی های انگلی ماهی مخرج لوله ای(Rhodeus sericeus amarus)در رودخانه زردی(مازندران)
        مهدیه تقوی بابا مخیر علی اصغر سعیدی سید هادی موسوی
        در طی این بررسی که در پاییز و زمستان 1388 و بهار 1389 صورت پذیرفت در مجموع 59 عدد ماهی مخرج لوله ای از دو ایستگاه در رودخانه زردی( واقع در سواحل جنوب شرقی دریای خزر ) توسط تور سالیک (ماشک) صید شدند و مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند. ماهیان پس از صید بصورت زنده به آزما چکیده کامل
        در طی این بررسی که در پاییز و زمستان 1388 و بهار 1389 صورت پذیرفت در مجموع 59 عدد ماهی مخرج لوله ای از دو ایستگاه در رودخانه زردی( واقع در سواحل جنوب شرقی دریای خزر ) توسط تور سالیک (ماشک) صید شدند و مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند. ماهیان پس از صید بصورت زنده به آزمایشگاه مرکزشهید رجایی انتقال داده شدند. نمونه ها به روش قطع نخاع کشته شده و بیومتری شدند. اندام های مختلف ماهی شامل چشم ،پوست، آبشش، دستگاه گوارش ،عضله و غیره مورد بررسی انگل شناسی قرار گرفتند. در کل 6 گونه انگل به شرح زیر در نمونه های مورد بررسی ، شناسایی گردید. انگل تریکودینا Trichodinasp. از پوست و آبشش ، انگل داکتیلوژیروسsp. Dactylogyrus از آبشش ، انگل ژیروداکتیلوس Gyrodactylus sp. از پوست و آبشش ، انگل دیپلوستوموم اسپاتاسئوم Diplostomumspathaceumاز چشم ، انگل پوستو دیپلوستوموم sp. Postodiplostomumاز پوست ، انگل کاپیلاریا آمورنسیس amurensis Capillaria از روده مشاهده شد.انگل تریکودینا با 15/49 درصد بیشترین و انگل دیپلوستوموم با55/13درصد کمترین میزان آلودگی را در نمونه های ماهی به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - بررسی تنوع صفات ریختی جنسی در جمعیت ماهی سفید رودخانه ای Squalius cephalus ( Linnaeus, 1758) در سر شاخه توجی رودخانه تالار استان مازندران
        محمد حسین گرجیان عربی محمود روحی محمد کاظمیان صابر وطن دوست امیر جانبازی
        در این مطالعه از مرداد 1387 تا مرداد 1388 در 13 نوبت نمونه برداری ماهانه تعداد 298 عدد ماهی سفید رودخانه ای با استفاده از دستگاه الکتروشوکر در رودخانه تالار مازندران صید گردید.تعداد 123 عدد از ماهیان دارای جنسیت نر، 115 عدد دارای جنسیت ماده و60 عدد دارای جنسیت نامعلوم ب چکیده کامل
        در این مطالعه از مرداد 1387 تا مرداد 1388 در 13 نوبت نمونه برداری ماهانه تعداد 298 عدد ماهی سفید رودخانه ای با استفاده از دستگاه الکتروشوکر در رودخانه تالار مازندران صید گردید.تعداد 123 عدد از ماهیان دارای جنسیت نر، 115 عدد دارای جنسیت ماده و60 عدد دارای جنسیت نامعلوم بودند. در این مطالعه 26 صفت ریخت سنجی و 8 صفت شمارشی مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج حاصله میانگین ضریب تغییرات در ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی برای جنس نر ماهی سفید رودخانه ای به ترتیب 28/24 و 96/6 و برای جنس ماده 97/35 و 66/7 بود. همچنین جنس های نر و ماده ماهی سفید رودخانه ای با انجام آزمون t-test در 26 صفت ریخت سنجی و 8 صفت شمارشی، با یکدیگر اختلاف معنی داری را نشان ندادند (05/0&gt; P). در نتایج بدست آمده با کمک روش تجزیه به مؤلفه های اصلی(Principal Components Analysis) هم در خصوصیات ریخت سنجی و هم در خصوصیات شمارشی در هر دوجمعیت همپوشانی خوبی مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - کاربرد داده های دمای سطح و فشار سطح دریای خزر برای مطالعه خشکسالی در استان مازندران
        مریم عابدینی حسن عسکری شیرازی عباس رنجبر
        دراینپژوهشکاربرد داده های دمای سطح و فشارسطح دریای خزربرای بارش در استان مازندرانمور دارزیابیقرارگرفته است.داده های میانگین ماهیانه دمای سطح آب دریای خزر در بازه زمانی 30 ساله از سایت بین المللی اقیانوس شناسی و هواشناسی و داده های میانگین ماهیانه 30 ساله بارش از اداره ه چکیده کامل
        دراینپژوهشکاربرد داده های دمای سطح و فشارسطح دریای خزربرای بارش در استان مازندرانمور دارزیابیقرارگرفته است.داده های میانگین ماهیانه دمای سطح آب دریای خزر در بازه زمانی 30 ساله از سایت بین المللی اقیانوس شناسی و هواشناسی و داده های میانگین ماهیانه 30 ساله بارش از اداره هواشناسی استان مازندران جهت ایستگاه های بابلسر قراخیل نوشهر و رامسر اخذ و ضریب همبستگی بین دمای سطح آب دریای خزر با بارش استان مازندران در ماه های مختلف سال محاسبه و در هر ماه از خط رگرسیون درجه سوم جهت برآورد آماری استفاده گردیده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که همبستگی منفی با سطح اطمینان 95 درصد بین دمای سطح آب دریای خزر با بارش و شاخص بارش استاندارد شده در استان مازندران وجود دارد و می توان نتیجه گرفت با سرد شدن سطح آب دریای خزر در ماه های مختلف سال بارش در استان مازندران کاهش (وجود خشکسالی) و افزایش دمای سطح آب دریای خزر افزایش بارش (رخداد ترسالی) را در استان به همراه دارد. بررسی داده های فشار سطح آب دریای خزر نشان می دهد، با افزایش فشار بر روی دریای خزر بارش و ترسالی افزایش و با کاهش فشار خشکسالی در استان مازندران افزایش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - بررسی خواص فیزیکی، شیمیایی و مواد مغذی آب های سطحی سواحل جنوبی دریای خزر – سی سنگان
        علی حمزه پور کاظم درویش بسطامی حسین باقری علی عظیمی عباس عینعلی رضا رهنما
        تحقیق حاضر به منظور بررسی برخی از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی ( شوری، اکسیژن محلول، قلیائیت، هدایت الکتریکی، مواد معلق کل و pH) و نیز مواد مغذی ( فسفات، نیترات، نیتریت، سیلیکات و فسفر کل) در آب های سطحی سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه گردشگری سی سنگان انجام گردید. در این چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی برخی از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی ( شوری، اکسیژن محلول، قلیائیت، هدایت الکتریکی، مواد معلق کل و pH) و نیز مواد مغذی ( فسفات، نیترات، نیتریت، سیلیکات و فسفر کل) در آب های سطحی سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه گردشگری سی سنگان انجام گردید. در این مطالعه 12 ایستگاه در چهار ترانسکت عمود بر ساحل در فصل پاییز 1391 توسط نمونه بردار نیسکین و CTD از آب های سطحی انتخاب گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که مقدار شوری در گستره (30/11- 16/11گرم بر کیلوگرم)، اکسیژن محلول (42/8- 05/8 میلی گرم بر لیتر)، هدایت الکتریکی (27/18- 75/17 میلی زیمنس بر سانتی متر)، قلیائیت در گستره (200- 5/187 میلی گرم بر لیتر کلسیم کربناتی)، مواد معلق کل در گستره (12- 8 میلی گرم بر لیتر) و pH در گستره (42/8 &ndash; 25/8) می باشد. مقادیر بدست آمده برای فسفات (کمتر از حد تشخیص تا 01/0 میلی گرم بر لیتر)، نیتریت ( کمتر از حد تشخیص)، فسفر کل (005/0 - 001/0 میلی گرم بر لیتر)، سیلیکات (221/0 - 064/0 میلی گرم بر لیتر) و نیترات (071/0 تا 011/0 میلی گرم بر لیتر) بود. غلظت نیترات، فسفات، سیلیکات، قلیائیت و مواد معلق کل در ترانسکت های بررسی شده در منطقه سی سنگان براساس نتایج حاصل از آنالیز آماری هیچ گونه اختلاف معنی داری نداشتند (05/0 P&ge;). غلظت مواد مغذی در آب های سطحی دریای خزر در منطقه سی سنگان در مقایسه با دیگر مناطق در جنوب شرق و جنوب غرب دریای خزر کمتر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - پراکنش، فراوانی و توده زنده ماکروبنتوزهای خلیج گرگان وجنوب شرقی دریای مازندران، استان گلستان
        محمود سقلی رئوف باقراف رحمان پاتیمار سیدعباس حسینی نورمحمد مختومی
        در تحقیق حاضر، توده زنده و فراوانی بزرگ بی مهرگان کف زی (ماکرو بنتوز) در خلیج گرگان در 8 ایستگاه مطالعاتی در چهار فصل سال 1388 و وضعیت پراکنش آنها مورد ارزیابی قرارگرفت. نمونه برداری بوسیله دستگاه گراب ون وین با سه برداشت از هر ایستگاه صورت گرفت. در مجموع 13 خانواده از چکیده کامل
        در تحقیق حاضر، توده زنده و فراوانی بزرگ بی مهرگان کف زی (ماکرو بنتوز) در خلیج گرگان در 8 ایستگاه مطالعاتی در چهار فصل سال 1388 و وضعیت پراکنش آنها مورد ارزیابی قرارگرفت. نمونه برداری بوسیله دستگاه گراب ون وین با سه برداشت از هر ایستگاه صورت گرفت. در مجموع 13 خانواده از موجودات ماکرو بنتوز جداسازی و شناسایی گردید. بیشترین فراوانی مربوط به خانواده Amphartidae از پلی کت ها با 76درصد نسبت به کل جمعیت موجودات ماکرو بنتوز بود.  بیشترین فراوانی در خانواده Balanidae با 10درصد ، Cardiidaeبا 6درصد و  Nereidae با 4درصد در مراتب بعدی مشاهده شد. به لحاظ میزان توده زنده بیشترین درصد موجودات بنتوز به ترتیب شامل خانواده های Cardiidae با بیش از 45درصد و Balanidae با 78/44درصد ، Nereidae با 8/5درصد ، Tubificidae با 27/5 درصد بود. بیشترین تراکم بنتوزها در فصل بهار و معادل4110 عدد در مترمربع و کمترین تراکم در فصل زمستان و برابر 25/29 عدد در مترمربع بود. بیشترین توده زنده بنتوزها در فصل بهار با 568/33گرم در مترمربع و کمترین آن در فصل زمستان برابر 080/0 گرم در مترمربع بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - تعیین فلزات سنگین آرسنیک، سلنیم، وانادیم ، مولیبدن، جیوه، نیکل، کادمیوم ، سرب و آهن در بافت عضله اردک ماهی) ( Esox lucius تالاب انزلی
        لیدا سلیمی علی مهدی نیا پریسا حسنی شفیق
        تالاب انزلی جز تالاب های حفاظت شده بین المللی و از جمله تالاب های ارزشمند جنوب غربی دریای خزر است که به دلیل شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و تنوع گونه های مختلف گیاهان و جانوران آبزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به ورود پساب ها و آلاینده های مختلف از جم چکیده کامل
        تالاب انزلی جز تالاب های حفاظت شده بین المللی و از جمله تالاب های ارزشمند جنوب غربی دریای خزر است که به دلیل شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و تنوع گونه های مختلف گیاهان و جانوران آبزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به ورود پساب ها و آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین به این تالاب و وجود گونه های خوراکی در این منطقه، در این تحقیق میزان برخی فلزات سنگین (As،Se،Mo،V،Hg،Ni،Cd،Pb،Fe) عضله اردک ماهی Esox lucius تالاب انزلی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از سه ایستگاه آبکنار، سیاه درویشان و کومه آقاجانی در اوایل شهریور ماه (فصل خشک) و دومین مرحله نمونه برداری در آبان ماه (فصل بارندگی) سال 1389 صورت پذیرفت. درهرفصل9 نمونه ماهی صید شده و به آزمایشگاه انتقال داده شد.به منظور هضم و سنجش فلزات سنگین از فریز درایر استفاده شده و سپس توسط دستگاه جذب اتمی کوره گرافیتی ( (Spectrometer Atomic Absorption میزان فلزات سنگین قرائت شد. بیشترین مقدار غلظت جیوه، نیکل، سلنیم، روی، آلومینیم و آهن در فصل تابستان و مس در فصل زمستان مشاهده شد. بیشترین مقدار جیوه، نیکل ، روی و آلومینیوم در ایستگاه آب کنار، بیشترین مقدار سلنیم در ایستگاه سیاه درویشان، بیشترین مقدار مس و آهن در ایستگاه کومه آقاجانی مشاهده شد ولی مقادیر فلزات مولیبدن، کادمیوم ، وانادیوم و سرب در هر سه ایستگاه تفاوتی نداشت. آنالیزهای آماری این تحقیق با استفاده از نرم افزارSPSS مدل17 انجام گرفت. آزمون همبستگی پیرسون، همبستگی مثبت قوی معنی داری را میان دما و میزان فلز آهن نشان داد )05/0&lt; ,P 83/0= (rتنها اختلاف معنادار در فلز آهن در فصل تابستان و زمستان مشاهده شد) 05/0&lt; ,p16= ,df 016/0 = (P. تنها تفاوت معنادار در مقدار غلظت فلزات سنگین بین ایستگاه های مختلف در مقدار جیوه بین ایستگاه های آب کنار و کومه آقاجانی مشاهده شد(5/0= (P و در مقدار سایر غلظت فلزات در ایستگاه های مختلف تفاوت معنا داری مشاهده نشد)05/0 &lt;P) . در این مطالعه میزان کادمیوم و نیکل در نمونه عضله ماهیان مورد مطالعه بالا بوده و می بایست آن را به عنوان یک هشدار جدی در نظر گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - الگوی 24 ساعته تغییرات تراز نوفه محیطی زیرآب در آب‌های بندر نوشهر، دریای مازندران
        افشین محسنی آراسته ایمان مهرابی دستنابی محمدرضا سهیلی فر
        در این پژوهش نوفه محیطی زیر آب بندر نوشهر با استفاده از تجهیزات و تحلیل گرهای استاندارد، در یک بازه زمانی 24 ساعته اندازه گیری شده است. قابلیت پردازش بسیار مناسب تحلیل گر‌های استفاده شده (مانند تحلیل FFT سیگنال‌های دریافتی و ارائه طیف فرکانسی نوفه محیطی) این امکان را فر چکیده کامل
        در این پژوهش نوفه محیطی زیر آب بندر نوشهر با استفاده از تجهیزات و تحلیل گرهای استاندارد، در یک بازه زمانی 24 ساعته اندازه گیری شده است. قابلیت پردازش بسیار مناسب تحلیل گر‌های استفاده شده (مانند تحلیل FFT سیگنال‌های دریافتی و ارائه طیف فرکانسی نوفه محیطی) این امکان را فراهم ساخت، تا ضمن مقایسه ترازهای طیفی بدست آمده با طیف ثابت منابع تولید نوفه در دامنه‌های فرکانسی مربوطه، به تحلیل اهمیت این منابع در تولید و انتشار نوفه پرداخته شود. از جمله نتایج این تحقیق آن است که هر چند این بندر در زمره بنادر پرتردد به حساب نمی آید، اما بررسی طیف تراز شدت نوفه محیطی زیرآب نشان دهنده محیطی پر تنش با ترافیک بالا می‌باشد. یکی از عمده ترین دلایل این امر، کم عمق بودن این ناحیه و اثر مرزهای ساحلی در تشدید اصوات منتشره زیر آب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - ترکیب و تنوع فیتوپلانکتونی در رژیم غذایی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) و آب‌بندان‌های منطقه‌ی مرکزی مازندران
        میر روح‌اله اکبری لله مرزی بابک مقدسی سید محمد وحید فارابی ابوالقاسم روحی مریم شاپوری
        بررسی فیتوپلانکتون و رژیم غذایی ماهی کپور نقره ای (molitrixHypophthalmichthys) در سه آب‌بندان اسفندان، محمدآباد و عرب محله واقع در محدوده مرکزی استان مازندران به منظور شناسایی گونه‌های مختلف فیتوپلانکتونی‌آن با بطری روتنـر به حجم 2 لیتر و به‌صورت ترکیبی (شامل سطح، میانی چکیده کامل
        بررسی فیتوپلانکتون و رژیم غذایی ماهی کپور نقره ای (molitrixHypophthalmichthys) در سه آب‌بندان اسفندان، محمدآباد و عرب محله واقع در محدوده مرکزی استان مازندران به منظور شناسایی گونه‌های مختلف فیتوپلانکتونی‌آن با بطری روتنـر به حجم 2 لیتر و به‌صورت ترکیبی (شامل سطح، میانی و عمق) از هر ایستگاه با عمق آب بندان‌های اسفندان 4 متر، محمد آباد 3 متر و عرب محله 4 متر و یک بار در پانزدهم هر ماه صورت گرفت. نمونه های فیتوپلانکتون با فرمالین (4 درصد) تثبیت و به ازمایشگاه منتقل گردیدند. برای بررسی محتویات دستگاه گوارش، 45 قطعه ماهی کپور نقره ای در هر آب بندان طی ماه‌های خرداد، تیر و مرداد سال 1391 صید شد. در بررسی فیتوپلانکتون‌جمعاً 50 گونه شامل سیانوباکتریا (11 گونه)، کلروفیتا (18 گونه)، باسیلاریوفیتا (19 گونه ) و ائوگلنوفیتا (2 گونه) شناسائی گردید. ترکیب گونه‌ای فیتوپلانکتون‌در اسفندان، محمد آباد و عرب محله طی مدت مطالعه شامل 44، 47 و 41 گونه بود. بیشترین درصد حضور فیتوپلانکتون‌در آب بندان اسفندان به ترتیب مربوط به باسیلاریوفیتا (39 درصد)، کلروفیتا (37 درصد)، سیانوباکتریا (19 درصد) و اوگلنوفیتا (5 درصد) و کمترین درصد حضور در آب بندان محمدآباد مربوط به اوگلنوفیتا (4 درصد)، کلروفیتا (36 درصد)، سیانوباکتریا (21 درصد) و باسیلاریوفیتا (39 درصد) بود. میانگین تراکم و زیتوده فیتوپلانکتونی در سه آب‌بندان مورد بررسی به ترتیب 106&times;3/0&plusmn;4/2 عدد در لیتر و 3/0&plusmn;8/3 میلی گرم در لیتر بود. در سه آب بندان مورد بررسی تراکم فیتوپلانکتونی اختلاف معنی داری نداشتند (05/0&lt;P). اما در ماه‌های مختلف بین تراکم فیتوپلانکتون سه آبندان اختلاف معنی داری مشاهده شد (05/0&gt; P). میانگین درصد گروه‌های فیتوپلانکتونی در ابتدا و انتهای محتویات روده ماهی کپور نقره‌ای (فیتوفاگ) به ترتیب شامل: کلروفیتا (11/43 و 33/38)، باسیلاریوفیتا (78/28 و 67/26)، سیانوباکتریا (67/21 و 11/28)‌و اوگلنوفیتا (44/6 و 7) درصد بود. بیشترین تراکم فیتوپلانکتون تغذیه شده در ابتدا و انتهای روده ماهیان مورد بررسی، مربوط به گروه کلروفیتا به ترتیب با 77 درصد و 66 درصد بود. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، ماهی کپور نقره‌ای بیشتر از گروه کلروفیتا و باسیلاریوفیتا در مقایسه با گروه سیانوفیتا و اوگلنوفیتا تغذیه می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - بررسی میزان نیترات درآب های ساحلی محدوده بندر امیرآباد تا سلمان شهر(استان مازندارن) در فصل تابستان
        نادیا احمدی رویا نوربخش محمد فرجی
        در این مطالعه تعیین میزان آلودگی سواحل جنوبی دریای مازندران به نیترات از تیر تا شهریور ماه سال 1391 انجام شده است. نمونه برداری از سواحل جنوب شرقی دریای مازندران در پنج ترانسکت شامل45 ایستگاه عمق در سطح و عمق های 5 و 10 متری با روش استاندارد ملی ایران صورت پذیرفت. متوسط چکیده کامل
        در این مطالعه تعیین میزان آلودگی سواحل جنوبی دریای مازندران به نیترات از تیر تا شهریور ماه سال 1391 انجام شده است. نمونه برداری از سواحل جنوب شرقی دریای مازندران در پنج ترانسکت شامل45 ایستگاه عمق در سطح و عمق های 5 و 10 متری با روش استاندارد ملی ایران صورت پذیرفت. متوسط غلظت نیترات به ترتیب در ترانسکت سلمان شهر 37/5، 87/8 و 47/0 میلی گرم بر لیتر ، در محمودآباد 81/5، 98/9 و 76/0 میلی گرم بر لیتر، در نور 31/5، 76/11 و 71/0 میلی گرم بر لیتر، در نوشهر 40/5 ، 83/11 و 69/0 میلی گرم بر لیتر، و در امیرآباد 28/14، 89/14 و 09/2 میلی گرم بر لیتر بود. بررسی روند تغییرات غلظت نیترات نشان داد که مقدار این آلاینده از سلمان شهر به بندر امیر آباد افزایش می یابد. غلظت نیترات در مناطق بررسی شده دارای اختلاف معنی داری بود(05/0&gt; (pاختلاف معنی داری در پارامترهای pH و دما در ستون آب در اعماق 5 و 10 متر در هیچ کدام از مناطق بدست نیامد (05/0 (p&gt;. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - بررسی تاثیر دما و ازت بر روند تراکم و پراکنش سیانوباکتری های بخش جنوبی دریای مازندران در محدوده تنکابن تا امیرآباد
        مهدیه مهدوی طاهره مکتبی مهدی روستایی فاطمه خاکسار مژگان امتیازجو
        در این تحقیق تغییرات فراوانی و بیوماس سیانوباکتری ها در چهار فصل سال 1388 در محدوده تنکابن تا امیر آباد ( در حوزه جنوبی دریای خزر ) بررسی گردید. طی این تحقیق از اعماق 5، 10، 20، 50 و 100 متری ایستگاه های تنکابن، نوشهر، بابلسر و امیرآباد نمونه برداری انجام گرفت. از سطح   چکیده کامل
        در این تحقیق تغییرات فراوانی و بیوماس سیانوباکتری ها در چهار فصل سال 1388 در محدوده تنکابن تا امیر آباد ( در حوزه جنوبی دریای خزر ) بررسی گردید. طی این تحقیق از اعماق 5، 10، 20، 50 و 100 متری ایستگاه های تنکابن، نوشهر، بابلسر و امیرآباد نمونه برداری انجام گرفت. از سطح  آب تا عمق 30 متری لایه نور ی و اعماق 50 متر و پایین تر لایه کم نور در نظر گرفته شد. نمونه ها با فرمالین 2 درصد فیکس و جهت بررسی های کمی و کیفی به آزمایشگاه انتقال یافت. در این بررسی تراکم سالانه سیانوباکترها برابر با 56/12282 میلیون عدد در متر مکعب و بیومس سالانه آن برابر 736/1517 میلی گرم در متر مکعب شد. بیشترین تراکم و بیومس مربوط به لایه نوری بوده و بیشترین میزان تراکم و بیومس در فصل تابستان بدست آمد. براساس آنالیز واریانس یک طرفه دما، نیترات، نیتریت و آمونیوم نیز بین فصل تابستان و سایر فصول در بین ایستگاه ها دارای اختلاف معنی دار بود (05/0 (p پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - شناسایی و بررسی کفزیان بی‌مهره بزرگ رودخانه کلارود مازندران به عنوان شاخص کیفی آب رودخانه
        مریم شاپوری عبدالرحیم وثوقی ماِِِئده بابازاده صابر وطن دوست
        در این تحقیق به بررسی کیفیت آب رودخانه کلارود بابل با استفاده از شناسایی جامعه بی مهرگان کفزی در سطح خانواده پرداخته شده است و نتایج این بررسی با شاخص دیگری به نام نسبت EPT به شیرونومیده مقایسه گردید. این مطالعه به صورت فصلی و به مدت یک سال در شش ایستگاه انجام گرفت. کفز چکیده کامل
        در این تحقیق به بررسی کیفیت آب رودخانه کلارود بابل با استفاده از شناسایی جامعه بی مهرگان کفزی در سطح خانواده پرداخته شده است و نتایج این بررسی با شاخص دیگری به نام نسبت EPT به شیرونومیده مقایسه گردید. این مطالعه به صورت فصلی و به مدت یک سال در شش ایستگاه انجام گرفت. کفزیان رودخانه از دو شاخه بندپایان و کرم های پهن شامل 4 رده 8 راسته و 11 خانواده بودند که حداکثر تنوع و تراکم در فصل بهار و حداقل تنوع و تراکم در فصل تابستان در تمام ایستگاه ها ملاحظه گردید. همچنین ایستگاه های بالادست رودخانه و ابتدای شهر بابل به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تنوع بودند. در نتایج آنالیز آماری بین متغیرهای فیزیکی و هیدرولوژیکی مورد مطالعه با یکدیگر در فصول مختلف ارتباط های معنی دار بیشتری نسبت به ایستگاه های مورد مطالعه مشاهده شد (05/0&lt; P). بررسی تغییرات شاخص HFBI طی دوره بررسی یک ساله نشان داد که حداقل این شاخص در فصل پاییز سال 1389 با میانگین 99/3 بوده و حداکثر در فصل بهار سال 1390 با میانگین 62/4 و میانگین کل در دوره تحقیق 33/4 بوده است. کیفیت آب رودخانه بر اساس راهنمای کیفی آب هیلسنهوف برای مقادیر مختلف آلودگی آلی، در بالادست دارای شرایط خوب تا متوسط (احتمال وجود آلودگی آلی در حد جزیی) و در میان دست و پایین دست با شرایط خوب ارزیابی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - بررسی کمی و کیفی مقادیر هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای( PAHs) در بافت عضله اردک ماهی Lineaus 1758 Esox lucius تالاب انزلی
        لیدا سلیمی عباسعلی مطلبی علی مهدی نیا سمیه قربانی
        تالاب انزلی ازتالاب های بین المللی ایران است که گونه های زیادی درآن رشدوتکثیرمی یابند. درسال1389میزان PAHs که ترکیباتی سرطانزاهستند،دربافت عضله اردک ماهیEsox lucius تالاب انزلی بررسی گردید. دراین راستا نمونه برداری دردوفصل خشک(اوایل شهریور)وفصل مرطوب(اوایل آذر)درسه ایست چکیده کامل
        تالاب انزلی ازتالاب های بین المللی ایران است که گونه های زیادی درآن رشدوتکثیرمی یابند. درسال1389میزان PAHs که ترکیباتی سرطانزاهستند،دربافت عضله اردک ماهیEsox lucius تالاب انزلی بررسی گردید. دراین راستا نمونه برداری دردوفصل خشک(اوایل شهریور)وفصل مرطوب(اوایل آذر)درسه ایستگاه ماهروزه، کومه آقاجانی، سیاه درویشان صورت پذیرفت. درهرفصل15نمونه برداشت شد. متغیرهای محیطی شامل pH،اکسیژن محلول ودمای آب نیزتعیین گردید. نمونه هابیومتری وتعیین سن شده و پس ازآماده سازی میزان PAHهاباسه بارتکراردرهرنمونه و بااستفاده ازHPLC تعیین شد.درهردوفصل اسنفتن دارای بیشترین غلظت (37/11 &plusmn;90/31ppb (و بنزوآلفاپایرن دارای کمترین غلظت (1/0 &plusmn;2/0 ppb) شد. سپس داده ها با استفاده ازنرم افزارSPSS16، بررسی و ارتباط معنادار منفی بین نفتالن و اسنفتن باسن ماهی(زیریک سال ودوساله ها)درهردوفصل مشاهده شد(05/0 P&lt; ). بین بنزوبتافلورانتن وبنزو(g,h.i)پریلن بامیزان اکسیژن محلول نیزارتباط معنادارمنفی درهردوفصل دیده شد( 05/0 P&lt;). دردو فصلPAHها با عواملی چون اکسیژن و pHارتباط معناداری داشت(05/0 P&lt;). در فصل سرد نیز بینPAHه ابا وزن نمونه ها ارتباط معناداری مشاهده شد( 05/0 P&lt; ). باتوجه به اینکه دراین تحقیق حداکثرمقدارPAH تعیین شده برابر63 /52 ppbدر وزن خشک بدست آمد و با توجه به حد مجازاعلام شده PAH درآبزیان (&micro;g/kg 30دروزن تر)می توان اعلام کرد که درحال حاضردرنمونه های اردک ماهی درایستگاه های بررسی شده ، میزانPAH تقریبا"درحد مجازاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - بررسی زیبایی شناسانه ی اشعارعاشورایی فدایی مازندرانی از منظر آرایه های معنوی سنتّی و نو ( ایهام ، لفّ و نشر ، حس آمیزی و پارادوکس )
        فریدون اکبری شلدره سید منصور فتوکیان
        جوهر هنر از جمله شعر ، زیبایی است و علمای بلاغت ،بدیع را علم آرایش کلام می دانند . مقاله ی حاضر، اشعار فدایی مازندرانی(از برجسته ترین سوگ سرایان عاشورایی) را از منظر علم بدیع ،آرایه های ایهام و لفّ و نشر ( بدیع سنتّی ) و حسّامیزی و پارادوکس ( بدیع نو ) مورد تحلیل و بررس چکیده کامل
        جوهر هنر از جمله شعر ، زیبایی است و علمای بلاغت ،بدیع را علم آرایش کلام می دانند . مقاله ی حاضر، اشعار فدایی مازندرانی(از برجسته ترین سوگ سرایان عاشورایی) را از منظر علم بدیع ،آرایه های ایهام و لفّ و نشر ( بدیع سنتّی ) و حسّامیزی و پارادوکس ( بدیع نو ) مورد تحلیل و بررسی قرار داده است . آرایه ی ایهام در اشعارفدایی، دارای بیشترین بسامد است وبه دنبال آن ایهام تناسب دربرخی ازابیات مشاهده می شود . فدایی آرایه ی ایهام را درقالب عناصرطبیعی وآیینی - دینی به صورت هنرمندانه به کارگرفته ،گاه ازاصطلاحات ومقام های موسیقی درقالب ایهام برای بیان اندیشه ها و مضامین دینی سودجسته است.در ابیاتی که زیبایی های عاشورایی آن مورد بررسی قرارگرفته ، لفّ و نشر مرتّب ، بسامد بسیار بالاتری دارد . هم چنین آرایه های پارادوکس و حسّامیزی در مقتل فدایی ، بررسی و بسامد کاربرد آن ارائه شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - تبیین رویکرد ادبی ابن شهرآشوب مازندرانی و بررسی سروده های وی
        باقر قربانی زرین
        سده ی ششم هجری دوران شکوفائی علوم ادبی واسلامی بود. دانشمندان بزرگی دراین دوران زیستند و آثاری گرانسنگ از خود برجای نهادند: طبرسی، ابوالفتوح رازی، زمخشری، بیهقی، ابن جوزی، ابن فتال نیشابوری وابن اثیر از شمار این عالمانند. یکی از این دانشمندان ذوالفنون ابن شهرآشوب مازندر چکیده کامل
        سده ی ششم هجری دوران شکوفائی علوم ادبی واسلامی بود. دانشمندان بزرگی دراین دوران زیستند و آثاری گرانسنگ از خود برجای نهادند: طبرسی، ابوالفتوح رازی، زمخشری، بیهقی، ابن جوزی، ابن فتال نیشابوری وابن اثیر از شمار این عالمانند. یکی از این دانشمندان ذوالفنون ابن شهرآشوب مازندرانی بودکه پس از بهره گیری از استادان نامی به تالیف آثاری ارزشمند دست یازید. تسلط ابن شهرآشوب برادبیات و شعر عربی در آثار او نمایان است . ازاو چند قطعه شعر نیز بر جای مانده است. وی در آثار قرآنی خود نیز از قواعد عربی و نحوی و صنایع ادبی و بلاغی فراوان بهره برده است. در این نوشتار جایگاه ادبی این عالم جامع واکاوی و سروده های وی ، تحلیل و بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - ارائه مدل بهینه اقتصادی سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره Providing the Optimal Economic Model of Investment in the Agricultural Sector of Mazandaran Province Using Multi-Criteria Decision Making Models
        مجید قربانی ابوالفضل محمودی محسن شوکت فدایی محمد خالدی
        چکیدهتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری دربخش‌های مختلف اقتصادی است.بخش کشاورزی سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی، اشتغال و امنیت غذایی ایرانرا داراست.اهداف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدل‌ها چکیده کامل
        چکیدهتوسعه اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری دربخش‌های مختلف اقتصادی است.بخش کشاورزی سهم عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی، اشتغال و امنیت غذایی ایرانرا داراست.اهداف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی استان مازندران با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) است. بدین منظور، 8 مورد از گزینه‌های سرمایه‌گذاری استان شامل: آبیاری تحت فشار، احداث باغ و مراتع، برقی‌کردن چاه‌ها، پرورش طیور، آبخیزداری، صنایع تبدیلی، شیلات و گلخانه برگزیده شدند وبا 4معیار دوره بازگشت سرمایه، نرخ بازده سرمایه، اشتغال‌زایی و افزایش ظرفیت تولید مقایسه و اولویت بندی شدند.نتایج نشان داد که در معیار دوره بازگشت سرمایه ونرخ بازده سرمایه،فعالیت‌هایی که نیاز به کارگروهی ندارند و تعداد کمتری در آن‌ها شاغلند در اولویت قرار دارند.همچنین بر اساس محاسبات نهایی، صنایع تبدیلی اولویت اول در سرمایه‌گذاری بخش کشاورزی استان را به خود اختصاص داد وآبخیزداری، احداث باغ و مراتع، پرورش طیور، آبیاری تحت فشار،شیلات و آبزیان، برقی‌کردن چاه‌ها ودر نهایت گلخانه در اولویت دوم تا هشتم قرار گرفتند. بر اساس نتایج تحقیق پیشنهاد گردید تسهیل جریان ورود اعتبارات به بخش کشاورزی و تأثیر سیاست‌های مالی دولت بر فعالیت‌های بخش خصوصی مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گرفته و سیاست اصلاح و توسعه بخش مالی در اولویت اهداف کشور در حوزه کشاورزی قرار بگیرد.Providing the Optimal Economic Model of Investment in the Agricultural Sector of Mazandaran Province Using Multi-Criteria Decision Making ModelsMajid GhorbaniAbolfazl MahmouddiMohsen Shokat FadaeiMohammad KhaleddiEconomic development requires investment in various sectors of the economy. The agricultural sector has a major share of Iran's GDP, employment and food security. The main objectives of this study are to identify and prioritize investment potentials in the agricultural sector of Mazandaran province using multi-criteria decision making (MCDM) models. For this purpose, 8 investment options of the province, including: pressurized irrigation, construction of gardens and pastures, electrification of wells, poultry farming, watershed management, conversion industries, fisheries and greenhouses were selected. Increasing production capacity was compared and prioritized. The results showed that in the criterion of the return on investment period and the rate of return on capital, activities that do not require group work and have fewer employees are a priority. Also, according to the final calculations, the processing industry has the first priority in the investment of the province's agricultural sector, and watershed management, construction of gardens and pastures, poultry farming, pressurized irrigation, fisheries and aquaculture, electrification of wells and finally greenhouses in the second to eighth priority were placed.Based on the research results, it was suggested that facilitating the inflow of funds into the agricultural sector and the impact of government fiscal policies on private sector activities should be considered by policy makers and the policy of reform and development of the financial sector should be a priority in the country.Keywords: Investment, Multi-Criteria Decision Making Models (MCDM), Optimal Economic Model, Mazandaran Province.JEL classification: Q14, P45, E22. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - تحلیل و سطح بندی پتانسیل های توسعه یافتگی گردشگری تاریخی و تاثیر آن در توسعه پایدار با استفاده از مدل چند متغیره topsis (منطقه موردی استان مازندران)
        محمدرضا زندمقدم سپیده حبیبی کوتنائی
        گردشگری امروز، عصر گردشگری انبوه را پشت سر نهاده و وارد عرصه جدیدی شده است که گردشگری جایگزین نامیده می شود. گردشگری جایگزین یکی از مناسب ترین گزینه های توسعه پایدار گردشگری است. جوامع مختلف نیز برای توسعه گردشگری خود، به مسئله پایداری توجه زیادی نشان می دهند زیرا اصول چکیده کامل
        گردشگری امروز، عصر گردشگری انبوه را پشت سر نهاده و وارد عرصه جدیدی شده است که گردشگری جایگزین نامیده می شود. گردشگری جایگزین یکی از مناسب ترین گزینه های توسعه پایدار گردشگری است. جوامع مختلف نیز برای توسعه گردشگری خود، به مسئله پایداری توجه زیادی نشان می دهند زیرا اصول پایداری و رعایت آنها در توسعه سبب منفعت بلند مدت برای گردشگران و جامعه محلی خواهد شد. گردشگری تاریخی یکی از اشکال گردشگری جایگزین است که با در نظر گرفتن اصول پایداری، می تواند یکی از اولویت های توسعه گردشگری خیلی از جوامع محسوب شود. کشور ایران با توجه به تاریخ و تمدن غنی و فراوان خود، از توانایی زیادی برای توسعه گردشگری تاریخی برخوردار است. روش تحقیق در این پژوهش ،بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ،توصیفی و موردی می باشدکه ضمن جمع آوری اطلاعات گردشگری استان و دسته بندی آن ،در ابتدا توسط مدل TOPSIS به سطح بندی توانمند یهای استان پرداخته شده است.نتایج حاصله در این پژوهش بیانگر آن است که در اکثر موارد،استان از لحاظ شاخص های توسعه یافتگی با توجه به توان های آنان در وضعیت خوبی قرار نگرفته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - بررسی اسنادی کارکردهای حکومت پهلوی اول در استان مازندران
        مرتضی شیرودی محمدتقی پورطاهر
        چکیدهتوسعه و نوسازی را از اقدامات مؤثر دوره حکمرانی رضاشاه، می خوانند که طی آن، وضع عمومی مردم، بهبودی چشم گیر یافت،زروگویی متنفذین و خوانین محلی، پایان پذیرفت، مالیات گیری از مردم،وضعی عادلانه، پیدا کرد، وضع مالی و اقتصادی عمومی، پیشرفت نمود، سبک زندگی سنتی مردم دگرگون چکیده کامل
        چکیدهتوسعه و نوسازی را از اقدامات مؤثر دوره حکمرانی رضاشاه، می خوانند که طی آن، وضع عمومی مردم، بهبودی چشم گیر یافت،زروگویی متنفذین و خوانین محلی، پایان پذیرفت، مالیات گیری از مردم،وضعی عادلانه، پیدا کرد، وضع مالی و اقتصادی عمومی، پیشرفت نمود، سبک زندگی سنتی مردم دگرگون شد، یاغیان و اشرار را قدرتی برای برهم زدن نظم، نبود،شاه، حافظ عرض، مال و ناموس مردم بود و... اما آیا چنین توسعه ای با رضایت مردم، همراه بود؟ آیا در توسعه شهری، به رسوم و اعتقادات مردم، توجه شد؟ آیا طراحی و اجرای پروژه های بهسازی، بر اساس منافع ملی صورت گرفت یا منافع شخصی و کاسبکارانه مجریان در آن، دخالت داشت؟ سئوالاتی از این دست، تنها بخشی از سئوالاتی اند که به آن در مقاله پیش رو، با ذکر شواهد عینی از اسناد قطعی تاریخ پهلوی اول، پاسخ داده می شود. روش تحقیق، بررسی اسناد مجلس شورای ملی در دوره حکومت شانزده ساله رضاشاه در ولایت مازندران است.انتخاب مازندران بدان علت صورت گرفت تا نشان دهیم اقدامات رضاشاه در این ولایت، مشتی به نشانه خروار است؟! پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - بررسی وضعیت سرمایه ی اجتماعی در بین جوانان با تاًکید بر جنسیت (مطالعه موردی: دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران)
        محمود شارع پور علی رحمانی فیروز جاه صدیقه رضایی پاشا
        منظور از سرمایه ی اجتماعی، سرمایه  و منابعی است که اعضای جامعه  با برقراری تماس با یکدیگر و پایدار ساختن این  روابط میتوانند به دست آورند...
        منظور از سرمایه ی اجتماعی، سرمایه  و منابعی است که اعضای جامعه  با برقراری تماس با یکدیگر و پایدار ساختن این  روابط میتوانند به دست آورند... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - آسیب‌شناسی عدالت آموزشی در حقوق‌ ایران به منظور ارائه مدل مناسب
        علیرضا درزی بورخانی علی بابایی مهر رضا نصیری لارمی
        عدالت آموزشی بدون هیچ تبعیضی برای همگان به لحاظ قانونی تضمین شده است و دولت ها موظف هستند عدالت آموزشی را با احترام حمایت نموده و به منصۀ اجرا بگذارند این مسأله در قوانین ایران نیز بازتاب پیدا کرده است. روش پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آ چکیده کامل
        عدالت آموزشی بدون هیچ تبعیضی برای همگان به لحاظ قانونی تضمین شده است و دولت ها موظف هستند عدالت آموزشی را با احترام حمایت نموده و به منصۀ اجرا بگذارند این مسأله در قوانین ایران نیز بازتاب پیدا کرده است. روش پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آماری تحقیق کیفی عبارت است اعضای هیأت علمی نخبه آموزشی و پژوهشی که به صورت مصاحبه و روش کیفی از 30 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران انتخاب شدند. بخش تحقیق کمی از طریق پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 280 نفر بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از نرم افزار SPSS 26 و همچنین از نرم افزار pls 3 استفاده شد. با استفاده از روش کدگذاری تحلیل محتوای کیفی مبتنی بر مصاحبه با نخبگان عدالت آموزشی در حقوق ایران شناسایی و رتبه بندی شده و با استفاده از مدل ساختاری وزن‌های اثربخشی به دست آمده است. نتایج نشان داد که تمامی مؤلفه‌های عدالت آموزشی شناسایی و از بعد معناداری در پژوهش مورد تأیید قرار گرفتند و با بررسی مضامین، مفاهیم و تحقیقات کمی و کیفی الگوی عدالت آموزشی در حقوق ایران تبیین گردید. همچنین نتایج نشان می دهد که عدالت آموزش در نظام حقوقی‌ ایران نه تنها همه‌جانبه و کارا نیست، بلکه در موارد متعددی با اسناد بین المللی نیز در تعارض بوده و مستلزم بازنگری توسط قانون&lrm;گذار می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - بررسی تأثیر هوش رقابتی و سازمانی بر مدیریت سرمایه فکری در آموزش و پرورش استان مازندران
        عزت اله تقوایی وحید فلاح رضا یوسفی سعید آبادی
        هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هوش رقابتی و هوش سازمانی بر مدیریت سرمایه فکری در آموزش و پرورش استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری آن را رؤسا و معاونین ادارات و مناطق آموزش و پرورش و مدیران م چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هوش رقابتی و هوش سازمانی بر مدیریت سرمایه فکری در آموزش و پرورش استان مازندران بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری آن را رؤسا و معاونین ادارات و مناطق آموزش و پرورش و مدیران مدارس استان مازندران به تعداد 2785 نفر تشکیل می دادند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی و بر اساس فرمول کوکران تعداد 336 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته هوش رقابتی، هوش سازمانی و مدیریت سرمایه فکری استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزارها به تأیید متخصصان رسید و پایایی ابزارها با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری در نرم افزارهای آماری Lisrel وSPSS تحلیل شدند. نتایج آزمون معادلات ساختاری نشان داد که: هوش رقابتی با ضریب تأثیر 76/0 و هوش سازمانی با ضریب تأثیر 63/0 بر مدیریت سرمایه فکری تأثیر مستقیم و معناداری دارند. همچنین مدل دارای دارای برازش مناسب بود. در نتیجه از جمله عواملی که می تواند در راستای توسعه مدیریت سرمایه فکری در نظام آموزش و پرورش مورد توجه قرار گیرد هوش رقابتی و هوش سازمانی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - تأثیر مدیریت نوآوری بر عملکرد آموزشی در دانشگاه‌های علوم پزشکی مازندران
        غلامعلی پاشا کیومرث خطیر پاشا سعید صفاریان همدانی
        نوآوری، عامل مهم و حیاتی برای سازمان‌‌ها به منظور ایجاد ارزش است، لذا پژوهش حاضر با هدف برررسی تأثیر مدیریت نوآوری بر عملکرد آموزشی در دانشگاه‌‌های علوم پزشکی مازندران انجام شد. این مطالعه کاربردی با رویکردی ترکیبی به صورت کیفی و کمی انجام شد. در بخش کمی نیز از روش توصی چکیده کامل
        نوآوری، عامل مهم و حیاتی برای سازمان‌‌ها به منظور ایجاد ارزش است، لذا پژوهش حاضر با هدف برررسی تأثیر مدیریت نوآوری بر عملکرد آموزشی در دانشگاه‌‌های علوم پزشکی مازندران انجام شد. این مطالعه کاربردی با رویکردی ترکیبی به صورت کیفی و کمی انجام شد. در بخش کمی نیز از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل 10 نفر از اساتید دانشگاه‌‌های علوم پزشکی مازندران بودکه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی 256 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده بر اساس فرمول کوکران از میان765 استاد هیأت علمی دانشگاه های علوم پزشکی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه محقق ساخته مدیریت نوآوری با 66 سؤال و پرسشنامه عملکرد آموزشی زندی با 25 سؤال استفاده شد. روایی و میزان اعتبار ابزارها تأیید شد و آلفای کرونباخ آنها نیز بالای 7/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS21 و PLS3.2 استفاده شد. نتایج نشان داد بالاترین میزان میانگین در میان ابعاد مدیریت نوآوری مربوط به بعد فرهنگ سازمان با 92/3، و پایین ترین مقدار هم به بعد مشوق های سازمانی با مقدار 53/3 است و بعد فرهنگ سازمان با مقدار R2 برابر 835/0 در سطح بالاتر از قوی قرار دارد. همچنین بر اساس ضرایب مسیر، بار عاملی 368/0 برقرار است، لذا می‌‌توان نتیجه گرفت که تأثیر مدیریت نوآوری بر عملکرد آموزشی در دانشگاه‌‌های علوم پزشکی مازندران مثبت و معنادار می‌‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - بررسی تأثیر قرق بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در کهنه لاشک کجور مازندران
        توفیق احمدی بهروز ملک پور سیده سوده کاظمی مازندرانی
        استفاده از مراتع به عنوان چراگاه، یکی از علل مهم تخریب و انهدام مراتع می باشد. بر اثر چرای مفرط دام، پوشش گیاهی مرتع از بین رفته و خاک عاری از پوشش گیاهی شده و در معرض فرسایش قرار می گیرد. قرق یکی از روش های اصلاحی ساده مراتع می باشد که باعث احیاء پوشش گیاهی مرتع می گرد چکیده کامل
        استفاده از مراتع به عنوان چراگاه، یکی از علل مهم تخریب و انهدام مراتع می باشد. بر اثر چرای مفرط دام، پوشش گیاهی مرتع از بین رفته و خاک عاری از پوشش گیاهی شده و در معرض فرسایش قرار می گیرد. قرق یکی از روش های اصلاحی ساده مراتع می باشد که باعث احیاء پوشش گیاهی مرتع می گردد. به منظور بررسی اثرا ت قرق بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، مطالعه ای در منطقه کهنه لاشک کجور در 65 کیلومتری جنوب شهرستان نوشهر واقع در استان مازندران صورت گرفت. بدین منظور در دو منطقه چرائی و قرق شده، 21 نمونه خاک به روش تصادفی سیستماتیک از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت و به آزمایشگاه انتقال یافت. در آزمایشگاه خصوصیات خاک که شامل بافت، وزن مخصوص ظاهری، ماده آلی، کربن آلی، کلسیم، منیزیم، فسفر، آهک، pH و EC اندازه گیری شد. سپس داده ها نرمال گردیده و تمام تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که قرق ماده آلی، کربن آلی، فسفر و EC خاک را افزایش داده، از میزان آهک و وزن مخصوص ظاهری خاک کاسته و بر بافت خاک و pH، کلسیم و منیزیم اثری نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - بررسی مقایسه وضعیت صید و پراکنش تاس ماهی روس (Acipenser guldenstaedtii Brant& Ratzeburg 1832 ) در صید شرکتی و ماهیگیران پره در سواحل جنوبی دریای خزر (آبهای مازندران)
        محمد علی افرائی بندپی فرخ پرافکنده حسین طالشیان محمد رضا خوش قلب
        این مطالعه در سواحل جنوبی دریای خزر و در آبهای مازندران طی سالهای 1388 تا 1391 به منظور بررسی پراکنش و فراوانی، وضعیت صید, صید در واحد تلاش صیادی (CPUE)، میزان خاویار در ماهیگیران پره و صید شرکتی در سواحل مازندران انجام شد. نمونه برداری از ماهیان بصورت ماهانه با استفاده چکیده کامل
        این مطالعه در سواحل جنوبی دریای خزر و در آبهای مازندران طی سالهای 1388 تا 1391 به منظور بررسی پراکنش و فراوانی، وضعیت صید, صید در واحد تلاش صیادی (CPUE)، میزان خاویار در ماهیگیران پره و صید شرکتی در سواحل مازندران انجام شد. نمونه برداری از ماهیان بصورت ماهانه با استفاده از دام گوشگیر منوفیلامنت و تور پره شرکت های تعاونی پره صیادی صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که از مجموع 42 عدد از تاس ماهی روس صید شده 29 عدد از آنها دارای خاویار بودند. نسبت جنسی نر به ماده 1 به 2/3 بود. در کل، میانگین طول چنگالی، وزن بدن ، وزن گوشت و وزن خاویار به ترتیب 3/11&plusmn;1/132 سانتی متر ، 1/5&plusmn;0/20 کیلوگرم، 7/3&plusmn;9/14 کیلوگرم و 1/1&plusmn;6/3 کیلوگرم بود. اختلاف معنی داری بین صید شرکتی و پره از نظر میزان خاویار بدست آمد ( 05/0&gt;p ). میزان گوشت و خاویار در ناحیه بابلسر بیشتر از ناحیه نوشهر بود که احتمالامی تواند به دلیل تعداد صیدگاههای اطراف آن ناحیه، تعداد تلاش و شرایط جغرافیایی منطقه بستگی داشته باشد. بیشترین میزان تولید خاویار و گوشت مربوط به صیدگاه لاریم و کمترین آن مربوط به صیدگاه نورسر بوده است. میزان صید در واحد تلاش(CPUE) بوسیله صید شرکتی از سال 1388 الی 1391 دارای روند کاهشی 97 درصدی بوده است. بنابراین پیشنهاد می گردد برای حفاظت از ذخایر تاس ماهی روس در دریای خزر می بایست برنامه صید تجاری آن ممنوع و فقط صید مولدین آن جهت تکثیر مصنوعی به اجرا درآید. ضمن این که به دلیل رودکوچ بودن این گونه، حفاظت و احیاء رودخانه های مهم شیلاتی ضروری بنظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - بررسی فون دوزیستان و خزندگان پارک ملی کیاسر در استان مازندران
        ویدا حجتی افشین فقیری رضا بابایی سواسری
        ارک ملی کیاسر منطقه ای کوهستانی درالبرزمرکزی است که در بخش کیاسر در 70 کیلومتری جنوب شهرستان ساری در استان مازندران واقع شده است.متوسطبارندگی سالانه در این منطقه 650 میلی مترودمای متوسط سالانه 12درجه سانتی گراداست. در این تحقیق که به منظور شناسایی دوزیستان و خزندگان پار چکیده کامل
        ارک ملی کیاسر منطقه ای کوهستانی درالبرزمرکزی است که در بخش کیاسر در 70 کیلومتری جنوب شهرستان ساری در استان مازندران واقع شده است.متوسطبارندگی سالانه در این منطقه 650 میلی مترودمای متوسط سالانه 12درجه سانتی گراداست. در این تحقیق که به منظور شناسایی دوزیستان و خزندگان پارک ملی کیاسر در بهار و تابستان 1390 انجام شد، بیش از 200 نمونه جمع آوری گردید. بیست و پنج گونه ی شناسایی شده در این پارک ملی متعلق به 22 جنس از 14 خانواده و 5 راسته می باشند و عبارتند از: Triturus karelini،Bufo (Pseudepidalea) viridis، Hyla savignyi، Rana(Pelophylax)ridibunda ridibundaوRana macrocnemis pseudodalmatina،Typhlops vermicularis، Dolichophis Jugularis، Platyceps najadum najadum، Hemorrhois ravergier،Elaphe dionedione، Zamenis persica، Natrix natrix natrix،Natrix tessellat tessellata، Gloydius halys caucasicus، Macrovipera lebetina obtusa، Laudakia caucasia ، Anguis fragiliscolchicus، Pseudopus apodus apodus، Cyrtopodion caspium، Darevskia chlorogaster ، Darevskia defilippii ، Lacerta strigata، Ablepharus pannonicus پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - بررسی و شناسایی آلودگی قارچی پوست ماهی آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) در مزارع پرورش ماهی استان مازندران
        عیسی غلامپور عزیزی سید مهدی حسینی فرد سمانه روحی حمید مقتدر
        رشد روز افزون جمعیت و نیاز به تأمین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری زمینه توسعه سیستم های مختلف پرورش دام، طیور و آبزیان را فراهم نموده است. ماهی آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) یک گونه بسیار مهم و همچنین بومی و مهاجر دریای خزر می باشد و از ارزش غذایی و اقتصادی ویژه چکیده کامل
        رشد روز افزون جمعیت و نیاز به تأمین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری زمینه توسعه سیستم های مختلف پرورش دام، طیور و آبزیان را فراهم نموده است. ماهی آزاد دریای خزر (Salmo trutta caspius) یک گونه بسیار مهم و همچنین بومی و مهاجر دریای خزر می باشد و از ارزش غذایی و اقتصادی ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق هدف شناسایی و جداسازی قارچ های بیماری زا از پوست ماهیان آزاد دریای خزر در مزرعه پرورش ماهی بخش خصوصی استان مازندران (سواد کوه، لفور- مزرعه غزل) بوده است. بدین منظور از پوست 4 قطعه ماهی با میانگین وزنی 1300 گرم در فصل بهار 1390، نمونه برداری صورت گرفته و نمونه ها به همراه قارچ بر روی محیط سابرودکستروز آگار، گلوکز پیتون آگار و همچنین در محیط آب مقطر استریل به همراه دانه شاهدانه در دمای اتاق کشت داده شدند. در این مطالعه، 15 کلنی ساپرولگنیا(83/20%)،12آسپرژیلوس (66/16%)،9 پنی سیلیوم(5/12%)، 7 آکرومونیوم (72/9%)، 6فوزاریوم (33/8%)، 6 سپدونیوم(33/8%)،4آلترناریا (55/5%)، 3 رایزوپوس)16/4%)، 1 کلادسپوریوم (38/1%)، 3 هلمنتوسپوریوم (16/4%)و 1 درکسلرا(38/1%) شناسایی شدند. اسپورهای قارچ های بیماری زا در همه جا پراکنده هستند و با توجه به محل های پرورش ماهی امکان ابتلا به انواع و اقسام بیماری ها وجود دارد. بنابراین با توجه به مشکلات موجود در جهت درمان ماهی، عدم دسترسی به پیشرفت های لازم خدمات درمانی ماهیان، کمیابی داروهای مورد نیاز و بالا بودن هزینه درمان، پرورش دهندگان می بایست نکات بهداشتی را در خصوص پرورش و رشد ماهی رعایت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - مطالعه‌ی فونستیک خزندگان پناهگاه حیات‌وحش میانکاله در استان مازندران
        شکورا السادات نبوی حاجی قلی کمی ویدا حجتی
        پناهگاه حیات وحش میانکاله با وسعت68800 هکتار در 12 کیلومتری شمال شهرستان بهشهر در استان مازندران و در جنوب شرقی دریای خزر با ارتفاع 28andndash;15 متر پائین تر از سطح دریای آزاد قرار گرفته است. مطالعه ی حاضر در بهار و تابستان 1391 به منظور مطالعه ی فونستیک خزندگان پناهگا چکیده کامل
        پناهگاه حیات وحش میانکاله با وسعت68800 هکتار در 12 کیلومتری شمال شهرستان بهشهر در استان مازندران و در جنوب شرقی دریای خزر با ارتفاع 28andndash;15 متر پائین تر از سطح دریای آزاد قرار گرفته است. مطالعه ی حاضر در بهار و تابستان 1391 به منظور مطالعه ی فونستیک خزندگان پناهگاه حیات وحش میانکاله انجام پذیرفت. نمونه ها با دست جمع آوری شدند، سپس از نمونه ها و زیستگاه آن ها عکس تهیه شد. نمونه ها پس از شناسایی و یادداشت صفات مورفومتریک و مریستیک رها شدند. در این مطالعه 11 گونه متعلق به 8 خانواده شناسایی شدند که عبارتند از: لاک پشت خزری Mauremys caspica، لاک پشت برکه ای Emys orbicularis، لاک پشت چهار چنگالی Testudo horsfieldii، جکوی انگشت کج خزری Cyrtopodion caspium، سوسمار سبز خزری Lacerta strigata، مارمولک شیشه ای Pseudopus apodus، مار آبی Natrix natrix، مار چلیپر Natrix tessellata، گوند مار Elaphe dione، قمچه مار Platyceps najadum، آگامای استپی Trapelus agilis. تمام این گونه ها به جز لاک پشت چهار چنگالی قبلاً از قسمت های مختلف استان مازندران گزارش شده بودند. از این میان تنها، گونه ی Testudo horsfieldiiبه عنوان گونه ی آسیب پذیر (VU) در فهرست سرخ IUCNقرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - مطالعه بیوسیستماتیکی لاک پشت برکه ای (Emys orbicularis) در سواحل جنوبی دریای خزر
        نسیم هزاوه ویدا حجتی
        لاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهر چکیده کامل
        لاک پشت برکه ای Emys orbicularis،یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهریور 1388 جمع آوری گردید، تاریخچه طبیعی بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در چهار جمعیت مذکور اندازه گیری شد. آزمون آنالیز واریانس تک متغیره (ANOVA) نشان داد که جمعیت های آذربایجان شرقی و گلستان دارای بیشترین میانگین در اکثر صفات در مقایسه با سایر جمعیت ها می باشند.تجزیه مولفه های اصلی (PCA) جنس نر گونه Emys orbicularisمنجر به استخراج 4 مولفه معنی دار شد که به ترتیب 71.85 % ، 11.85 % ، 4.6% و 2.5% تغییرات را توجیه می کنند.پراکنش نمونه ها بر اساس مولفه اول و دوم نشان داد که جمعیت استان اردبیل توسط مولفه اول از بقیه جمعیت ها جدا شده است ولی بقیه جمعیت ها نزدیک به هم واقع شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیزجمعیت ها را بطور جداگانه دسته بندی کرد و یکی از نمونه های آذربایجان شرقی در خوشه ای جداگانه واقع شده است بطوری که می توان آن را بعنوان یک هاپلوتایپ جدید در نظر گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - چرخه اووژنز در مار آبی Natrix natrix در استان مازندران
        افشین فقیری عبدالحسین شیروی حاجی قلی کمی
        مار آبی Natrix natrixاز مارهای غیرسمی متعلق به خانواده کلوبریده می باشد که در استان های شمالی کشور یافت می شود.تحقیق حاضر در سال 1386 به منظور بررسی چرخه اووژنز در این مار در استان مازندران انجام شد. زمان نمونه برداری از پانزده فروردین تا اواخر شهریور ماه بود و هفتادوشش چکیده کامل
        مار آبی Natrix natrixاز مارهای غیرسمی متعلق به خانواده کلوبریده می باشد که در استان های شمالی کشور یافت می شود.تحقیق حاضر در سال 1386 به منظور بررسی چرخه اووژنز در این مار در استان مازندران انجام شد. زمان نمونه برداری از پانزده فروردین تا اواخر شهریور ماه بود و هفتادوشش مار آبی از ایستگاه های مرداب پرورش ماهی آبندانسر، جنگل زارع، شالیزارهای اطراف ساری و رودخانه تجن با دست و تور جمع آوری شد.تخمدان از نمونه ها استخراج گردید و مورد مطالعه مراحل اووژنز قرار گرفت.میانگین طول بدن مار ها 59/694 میلی متر بود. نتایج نشان می دهد شروع اووژنز در اواسط خرداد و خاتمه آن در اواسط مرداد بوده است. میانگین وزن و حجم تخم ها به ترتیب 816/5 گرم و87/29031میلی مترمکعب است. نتایج بررسی تخمدان ها نشان می دهد میانگین تعداد تخمک ها در تخمدان راست و چپ به ترتیب یازده و نه بود. میانگین تعداد و حجم تخمک های رشد کرده در تخمدان راست و چپ به ترتیب 12/4 عدد و 08/6654 میلی متر مکعب و 87/3 عدد و 84/7221 میلی مترمکعب بود. میانگین وزن تخمک ها در تخمدان راست و چپ به ترتیب 71/1 و 94/1 گرم بود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - بررسی بیولوژی تولید مثل در سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilis در سواحل جنوبی دریای خزر استان مازندران (رودخانه تجن)
        هومن شجیعی حسن فضلی ندا بانی
        سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisیکی از ماهیان با ارزش شیلاتی می باشد که در حوضه جنوبی دریای خزر به خصوص استان مازندران و در رودخانه های آن یافت می شود در تحقیق حاضر مجموع 180 قطعه ماهی از ایستگاههای نمونه برداری در سواحل جنوبی دریای خزر استان مازندران (رودخانه تجن) در چکیده کامل
        سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilisیکی از ماهیان با ارزش شیلاتی می باشد که در حوضه جنوبی دریای خزر به خصوص استان مازندران و در رودخانه های آن یافت می شود در تحقیق حاضر مجموع 180 قطعه ماهی از ایستگاههای نمونه برداری در سواحل جنوبی دریای خزر استان مازندران (رودخانه تجن) در حد فاصل سالهای 1386 تا 1387 تهیه مورد بررسی تولید مثل قرار گرفت. در این بررسی فاکتورهای زیستی مرتبط با تولید مثل از قبیل تغییرات شاخص گوناد وسوماتیک، نسبت جنسی، میانگین هماوری مطلق، مراحل رسیدگی جنسی جزء اهداف اصلی محسوب شده اند. بیشترین مقدار شاخص گونادوسوماتیک در ماههای اردیبهشت و خرداد یعنی زمان تخم ریزی و کمترین مقدار آن در ماههای آبان، آذر و دی دیده می شود. شاخص گونادوسوماتیک در فصول بهار و تابستان نسبت به پاییز و زمستان از میزان بیشتری برخوردار است. از سوی دیگر با افزایش سن ماهیان بر مقدار شاخص مذکور افزوده شده که شیب آن در سالهای قبل از بلوغ کمتر از زمان بلوغ می باشد. مراحل رسیدگی جنسی در ماههای مختلف متناسب با شاخص گونادوسوماتیک بوده و با افزایش سن ماهیان میزان رسیدگی جنسی افزوده می شود. بیشترین مقدار GSIماهیان نر در سن 3 تا 4 سالگی و ماهیان ماده 2 تا 3 سالگی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - بررسی و شناسایی آلودگی قارچی پوست ماهی آزاد دریای خزر ( )Salmo trutta caspiusدر مزارع پرورش ماهی استان مازندران
        نیوشا علاقمندان مطلق علی حائری روحانی محمدرضا زرین دست محمد ناصحی
        رشد روز افزون جمعیت و نیاز به تأمین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری زمینه توسعه سیستمهای مختلف پرورش دام، طیور و آبزیان را فراهمنموده است. ماهی آزاد دریای خزر ( )Salmo trutta caspiusیک گونه بسیار مهم و همچنین بومی و مهاجر دریای خزر میباشد و ازارزش غذایی و اقتصادی ویژه ای ب چکیده کامل
        رشد روز افزون جمعیت و نیاز به تأمین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری زمینه توسعه سیستمهای مختلف پرورش دام، طیور و آبزیان را فراهمنموده است. ماهی آزاد دریای خزر ( )Salmo trutta caspiusیک گونه بسیار مهم و همچنین بومی و مهاجر دریای خزر میباشد و ازارزش غذایی و اقتصادی ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق هدف شناسایی و جداسازی قارچهای بیماری زا از پوست ماهیان آزاد دریایخزر در مزرعه پرورش ماهی بخش خصوصی استان مازندران (سواد کوه، لفور- مزرعه غزل) بوده است. بدین منظور از پوست چهار قطعهماهی با میانگین وزنی 0911گرم در فصل بهار ،0931نمونه برداری صورت گرفته و نمونهها به همراه قارچ بر روی محیط سابرودکستروزآگار، گلوکز پیتون آگار و همچنین در محیط آب مقطر استریل به همراه دانه شاهدانه در دمای اتاق کشت داده شدند. در این مطالعه، پانزدهکلنی ساپرولگنیا ( 01/39درصد،) دوازده آسپرژیلوس ( 06/66درصد)، نه پنیسیلیوم ( 00/5درصد)، هفت آکرومونیوم ( 3/20درصد)، ششفوزاریوم ( 3/99درصد)، شش سپدونیوم ( 3/99درصد،) چهار آلترناریا ( 5/55درصد)، سه رایزوپوس ( 4/06درصد)، یک کلادسپوریوم (0/93درصد)، سه هلمنتوسپوریوم ( 4/06درصد) و یک کلونی درکسلرا ) 0/93درصد) شناسایی شدند. اسپورهای قارچهای بیماریزا در همه جاپراکنده هستند و با توجه به محلهای پرورش ماهی امکان ابتلا به انواع و اقسام بیماریها وجود دارد. بنابراین با توجه به مشکلات موجود درجهت درمان ماهی، عدم دسترسی به پیشرفتهای لازم خدمات درمانی ماهیان، کمیابی داروهای مورد نیاز و بالا بودن هزینه درمان، پرورشدهندگان میبایست نکات بهداشتی را در خصوص پرورش و رشد ماهی رعایت نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - مطالعه مولکولی گونه‌های بابزیا (Babesia) در گاوهای استان مازندران
        نصرالله واحدی نوری وحید نعمان
        گونه‌های مختلف بابزیا (Babesia) از شاخه ی اپی کمپلکسا، انگل داخل گلبول‌های قرمز می‌باشند که طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی و همچنین انسان را آلوده می‌نمایند. بابزیوز یکی از بیماری‌های جدی در صنعت گاوداری می‌باشد که بیش از نیم میلیارد از گاوهای دنیا به آن مبتلا می‌باشن چکیده کامل
        گونه‌های مختلف بابزیا (Babesia) از شاخه ی اپی کمپلکسا، انگل داخل گلبول‌های قرمز می‌باشند که طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی و همچنین انسان را آلوده می‌نمایند. بابزیوز یکی از بیماری‌های جدی در صنعت گاوداری می‌باشد که بیش از نیم میلیارد از گاوهای دنیا به آن مبتلا می‌باشند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های بابزیا در گاوهای استان مازندران بود. در مجموع تعداد 210 نمونه خون از طریق رگ وداج گاو به‌طور تصادفی اخذ شد. در ابتدا DNA استخراجی از نمونه‌های خونی با جفت آغازگری که قطعه حدود 400 جفت بازی از ژن 18S rRNA جنس بابزیا را تکثیر می‌کرد، تکثیر شد. تمامی نمونه‌های مثبت گاوی با nested-PCR semi اختصاصی ازنظر وجود بابزیا بایجمینا و بابزیا بوویس بررسی شدند. نتایج نشان داد که شیوع آلودگی بابزیا بایجمینا و بابزیا بوویس گاوی به ترتیب 33/33% و 6/28% بود. آزمون مربع کای جهت مقایسه میزان شیوع نسبت به فصول سال، سن دام و نوع دامداری (سنتی&ndash; نیمه‌صنعتی) انجام شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده و سطح معنی‌دار بودن 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بابزیوز از بیماری‌های مهم و قابل‌توجه در گاوهای استان مازندران بخصوص در فصول فعالیت کنه‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - بررسی تجمع فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله Chalcalburnus Chalcoides (تالاب انزلی و شیرود)
        محمد بوستان منش مهناز سادات صادقی مژگان امتیازجو
        تحقیق حاضر، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله ماهی شاه کولی صید شده از آبهای حوضه جنوبی دریای خزر (تالاب انزلی و شیرود) در استان مازندران وگیلان صورت گرفت. بافت نمونه ها پس از انجام زیست سنجی، تفکیک شدند. برای استخراج فلزات از ب چکیده کامل
        تحقیق حاضر، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در بافت‌های آبشش، پوست و عضله ماهی شاه کولی صید شده از آبهای حوضه جنوبی دریای خزر (تالاب انزلی و شیرود) در استان مازندران وگیلان صورت گرفت. بافت نمونه ها پس از انجام زیست سنجی، تفکیک شدند. برای استخراج فلزات از بافت ها از روش هضم شیمیایی توسط اسید نیتریک استفاده گردید و غلظت فلزات توسط دستگاه جذب اتمی کوره تعیین گردید. میانگین غلظت فلزات (بر حسب ppm وزن خشک) با استاندارد های جهانی نظیر استاندارد جهانیWHO،FAO و Stoskopfدر مطالعه مقایسه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در منطقه شیرود از استان مازندران حداکثر میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به سرب 52069/2 &plusmn; 5836/9، 08995/1 &plusmn; 9343/5 و 45947/1 &plusmn; 0264/6 میکروگرم بر گرم و حداقل میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به کادمیوم 04763/0 &plusmn; 0936/0، 04236/0 &plusmn; 0957/0 و 02227/0 &plusmn; 0393/0 میکروگرم بر گرم می باشد. در منطقه تالاب انزلی از استان گیلان حداکثر میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به سرب 68153/3 &plusmn; 8380/20، 04173/2 &plusmn; 6880/7 و 68273/0 &plusmn; 5653/3 میکروگرم بر گرم و حداقل میانگین تجمع فلزات در بافت‌های آبشش، پوست و عضله متعلق به کادمیوم 22663/0 &plusmn; 6040/0، 03897/0 &plusmn; 1167/0 و 00893/0 &plusmn; 0233/0 میکروگرم بر گرم می باشد. غلظت سرب حاضر در هر دو منطقه در مقایسه با استاندارد های جهانی WHO، Netherlands،EOS و EPA بالاتر از حد مجاز به دست آمد، به جز عضله در استان گیلان که براساس استانداردEPA پایین تر از حد مجاز است غلظت کادمیوم براساس استاندارد ها در تمامی بافت ها به جز آبشش پایین تر است. همچنین میانگین غلظت فلزات سرب و کادمیوم بین بافت‌های عضله، پوست وآبشش در استان گیلان تفاوت معنی داری نشان داد (05/0 &gt; p). غلظت فلزات سرب وکادمیوم در بافت‌های فوق در استان مازندران تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0 &gt; p). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - بررسی پلی مورفیسم ژن VEGF405CG در جمعیت مبتلایان دیابت نوع دوم در استان مازندران
        زینب نوروزی عباسعلی دهپور جویباری
        دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت بوده و 90 درصد موارد این بیماری را به خود اختصاص داده است. رایج ترین پلی مورفیسم ژن (VEGF405CG) درناحیه غیر قابل ترجمه 5UTR است که پلی مورفیسم 405CG احتمالا در سطح بیان پس از ترجمه ی ژن تاثیر داشته و سبب افزایش محصول ژنی میشود .VEGF یک فا چکیده کامل
        دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت بوده و 90 درصد موارد این بیماری را به خود اختصاص داده است. رایج ترین پلی مورفیسم ژن (VEGF405CG) درناحیه غیر قابل ترجمه 5UTR است که پلی مورفیسم 405CG احتمالا در سطح بیان پس از ترجمه ی ژن تاثیر داشته و سبب افزایش محصول ژنی میشود .VEGF یک فاکتور آندوتلیوم رگی است که به عنوان یک فاکتور قوی آنژیونیک و نفوذپذیری مویرگی ،نقش مهمی را در بیماری زایی DR بازی میکند. لذا ممکن است VEGF405CGکاندید مناسبی برای استعداد به دیابت تیپ 2 باشد. هدف از این پژوهش، تعیین ارتباط بین این ژن با بیماری هایی چون دیابت نوع 2 در جمعیت استان مازندران می باشد. نمونه های مورد آزمایش، شامل 50 فرد مبتلا و50 فرد سالم مراجعه کننده به آزمایشگاه های تخصصی آتیه و شهید بابایی می باشند. که حدود 1 سی سی خون حاوی پلاسمای EDTA (CBC) از 50 فرد مبتلا و 50 فرد سالم به عنوان کنترل پس از کسب رضایت آگاهانه گرفته شد. برای تعیین مقدار و کیفیت DNA، که مرحله بسیار مهمی در روش RFLP می باشد، از دو روش ارزیابی کمی به روش اسپکترفتومتری و ارزیابی کیفی به روش الکتروفورز استفاده شد. جهت تخمین غلظت DNA، 4 میکرولیتر از محلول پایه DNA با یک میکرولیتر بافر نمونه گذاری مخلوط و در چاهک ژل آگارز 5/1 درصد در بافر TAE یک برابر تخلیه گردید. برای ارزیابی محصول PCR روی ژل آگارز 2 درصد انجام شد. 5 میکرولیتر از محصول هر یک از واکنش ها به همراه 1 میلی لیتر رنگ به چاهک های ژل منتقل و الکتروفورز در ولتاژ 100 ولت به مدت 5/1 ساعت انجام شد. ژل در محلول اتیدیوم برماید (5/0 میلی گرم بر میلی لیتر) به مدت 20 دقیقه رنگ آمیزی شد و پس از انتقال به آب مقطر، با دستگاه ژل داک عکس‌برداری شد. این مطالعه ارتباط چندانی بین پلی مورفیسم VEGF405CGدر بین مبتلایان دیابت نوع دو نشان نمی دهد و نیاز به مطالعه بیشتر در جمعیت های مختلف برای شناخت بهتر نقشVEGF405CGمی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - معرّفی و بررسی تذکرة خلاصة‌الشّعرا (بتخانه)
        محدثه فرخی
        چکیده یکی از شیوه‌های توجّه به هویّت و شناسنامة وجودی جوامع، جمع‌آوری و تدوین نسخ خطّی و برنامه‌ریزی دقیق برای شناسایی و معرّفی این آثار است. در میان نسخ خطّی، تذکره‌ها از آن جهت که بعضاً نام و نشان شاعران و اشعار و آثار آن‌ها را از تحریف زمانه در امان نگاه داشته، حائز چکیده کامل
        چکیده یکی از شیوه‌های توجّه به هویّت و شناسنامة وجودی جوامع، جمع‌آوری و تدوین نسخ خطّی و برنامه‌ریزی دقیق برای شناسایی و معرّفی این آثار است. در میان نسخ خطّی، تذکره‌ها از آن جهت که بعضاً نام و نشان شاعران و اشعار و آثار آن‌ها را از تحریف زمانه در امان نگاه داشته، حائز اهمّیّتند. در بین تذکره‌ها و سفینه‌های شعرفارسی، تذکره خلاصةالشّعرا (بتخانه) از شهرت خاصی برخوردار است. تذکرة خلاصة‌الشّعرا ذیلی است که بر جُنگ بتخانه نوشته ‌شده است. جُنگ بتخانه، بالغ بر بیش از چهل هزار بیت از منتخبات اشعار متقدّمین و متوسّطین است که توسّط ملاّ محمّد صوفی مازندرانی به همکاری عبداللّطیف عبّاسی در سال (1010ه&zwj;..ق) گردآوری شده است و بعدها در سال (1021 ه&zwj;. ق)، عبداللّطیف عبّاسی گجراتی، علاوه بر نگارش دیباچه، شرح احوال شعرای بتخانه را با ذکر سلاطین و مشایخ معروف عهدشان، به اختصار بر آن افزوده و نام خلاصة‌الشّعرا را بر آن نهاده و هر دو اثر را با هم در یک مجموعة دو جلدی مرتب نموده‌است. در این پژوهش ضمن معرّفی تذکره و نسخه‌های موجود از آن، مختصات سبک شناسی این اثر در دستگاه‌های زبانی، فکری و بلاغی مورد بررسی قرار گرفته‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - تحلیل چالش‌های اقتصادی باشگاه‌های فوتبال مازندران
        مرتضی دوستی سعید تابش علی محسنی فر
        در میان ورزش‌ها فوتبال پرطرفدارترین، پربیننده‌ترین و هیجان‌انگیزترین رشته ورزشی در جهان محسوب می‌شود و کشور ما هم از این قاعده مستثنا نیست؛ ازاین‌رو هدف از تحقیق حاضر تحلیل چالش‌های اقتصادی باشگاه‌های فوتبال مازندران می‌باشد. پژوهش حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی است که ازن چکیده کامل
        در میان ورزش‌ها فوتبال پرطرفدارترین، پربیننده‌ترین و هیجان‌انگیزترین رشته ورزشی در جهان محسوب می‌شود و کشور ما هم از این قاعده مستثنا نیست؛ ازاین‌رو هدف از تحقیق حاضر تحلیل چالش‌های اقتصادی باشگاه‌های فوتبال مازندران می‌باشد. پژوهش حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی است که ازنظر هدف جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل نخبگان دانشگاهی، مدیران، مربیان، داوران و ورزشکاران، مدیران و کارشناسان اقتصادی استان مازندران بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و در دسترس نمونه پژوهش انتخاب شد. در مرحله اول تحقیق با استفاده از انجام مصاحبه با 25 نفر از جامعه آماری، چالش‌های اقتصادی شناسایی شد. در مرحله دوم و سوم، چالش‌های شناسایی‌شده توسط گروه دلفی (25 نفر) بررسی شد؛ در این دو مرحله عواملی که حداقل 60 درصد دارای پاسخ مثبت بودند برای مرحله بعد باقی ‌ماندند. در مرحله نهایی رتبه‌بندی چالش‌های شناسایی‌شده در سه مرحله قبل با استفاده از پرسشنامه پنج گزینه‌ای لیکرت انجام شد. برای رتبه‌بندی چالش‌ها از آزمون فریدمن در قالب نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نبود قوانین شفاف در خصوصی‌سازی با میانگین رتبه‌ای 82/25، مؤثرترین و عدم استقبال تماشاگران از مسابقات فوتبال با میانگین رتبه‌ای 02/14، کم اثرترین چالش اقتصادی باشگاه‌های فوتبال مازندران می‌باشد. به مدیران ورزشی کشور و استان مازندران پیشنهاد می‌گردد با توجه به اولویت‌های ارائه‌شده در این تحقیق و تحقیقات مشابه اقدام به برنامه‌ریزی‌های استراتژیک نمایند تا درنهایت موجبات رشد و پیشرفت اقتصادی باشگاه‌های فوتبال را شاهد باشیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - ردیابی سروتیپ B/793ویروس برونشیت عفونی از گلههای گوشتی دارای علائم تنفسی در غرب مازندران
        علیاوسط حسینیعلی آباد رضا ممیز محسن محمودزاده اصغر یوسفی امین
        به منظور شناسائی سروتیپ B/793ویروس برونشیت عفونی در عفونتهای تنفسی گلههای گوشتی واقع در غرب مازندران در پاییز و زمستان 1389از11گله جوجه گوشتی که دارای علائم تنفسی بودند نمونه گیری از نای، ریه ها، کلیهها و لوزههای سکومی به عمل آمد. پس از تزریق نمونهها به تخم مرغجنین دار، چکیده کامل
        به منظور شناسائی سروتیپ B/793ویروس برونشیت عفونی در عفونتهای تنفسی گلههای گوشتی واقع در غرب مازندران در پاییز و زمستان 1389از11گله جوجه گوشتی که دارای علائم تنفسی بودند نمونه گیری از نای، ریه ها، کلیهها و لوزههای سکومی به عمل آمد. پس از تزریق نمونهها به تخم مرغجنین دار، ابتدا از نظر خاصیت هماگلوتیناسیون ( )HAبرای ویروسهای NDو AIارزیابی شدند و نمونههای مثبت با آنتی سرم اختصاصی نیوکاسل وآنفلوانزا مجاور شده و از نظر وجود ویروس نیوکاسل یا آنفلوانزا به روش HIمورد بررسی قرار گرفتند. برای شناسائی ویروس برونشیت عفونی یک میلی لیترمایع آلانتوئیک از تخم مرغهای تلقیح شده برداشت شد و RNAویروس با استفاده از کیت تخلیص RNAاز مایع آلاتنوئیک استخراج شد و با پرایمرهایعمومی ویروس برونشیت عفونی به روش RT- PCRمورد شناسائی قرار گرفت و قطعهای از ژن S1با 464bpتکثیر شد. در ادامه محصول RT-PCRجهت شناسائی سروتیپهای ویروس برونشیت عفونی به روش Nested PCRبا پرایمراختصاصی سروتیپ های massو B/793مورد استفاده قرار گرفت.از مجموع نمونههای مثبت اخذ شده از مزارع طیور گوشتی، در واکنش RT-PCRبا پرایمر عمومی برونشیت عفونی 7مورد مثبت شدند و در واکنش5 ،Nested PCRمورد از نظر سروتیپ B/793مثبت شدند. با توجه به اینکه در گلههای مبتلا واکسن B/793مصرف نشده است، نمونهها از نطر آلودگیبا ویروس B/793به طور قطعی مثبت قلمداد شدند. از نمونههای مثبت در آزمایش HIیک مورد آلودگی به ویروس نیوکاسل و یک مورد نیز آلودگیبه ویروس آنفلوانزا مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - بررسی رابطة مؤلفه های هوش هیجانی و کارآفرینی در بین دانشجویان (مطالعه موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت- دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران
        اصغر مشبکی مهدی محمدعلی تباربائی زهرا شایگان فرد
        چکیده: این پژوهش با هدف بررسی رابطة 4 مؤلفة هوش هیجانی (روابط بین فردی، واقع گرایی، تحمل فشار روانی، خوش بینی) با کارآفرینی در بین دانشجویان رشتة مدیریت در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی مازندران (ورودی مهر ماه 1388) به مرحله اجرا درآمده است. به منظور دستیابی به چکیده کامل
        چکیده: این پژوهش با هدف بررسی رابطة 4 مؤلفة هوش هیجانی (روابط بین فردی، واقع گرایی، تحمل فشار روانی، خوش بینی) با کارآفرینی در بین دانشجویان رشتة مدیریت در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی مازندران (ورودی مهر ماه 1388) به مرحله اجرا درآمده است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش از بین 80 دانشجو 66 نفر به عنوان جامعه نمونه به شیوة جدول مورگان انتخاب شدند که در نهایت به دلیل ناقص بودن و عدم برگشت به 60 نفر کاهش یافت. این پژوهش به روش میدانی بوده و ابزارهای مورد استفاده جهت جمع آوری داده ها، پرسش نامة هوش هیجانی بار- اُن و پرسش نامه کارآفرینی اسکار بورف و زیمرر بوده است. نتیجه به دست آمده حاکی از آن بود که بین هر چهار مؤلفه انتخابی از هوش هیجانی با کارآفرینی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (که ضریب همبستگی آنها به ترتیب 0.359=r ، 0.374=r ، 0.333=r ، 0.389= r در سطح 01/0&gt;p رابطه ی مثبت و مستقیم دارد.) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - بررسی رابطه بین رهبری تحولی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل آموزش و پرورش مازندران
        عباس عباس پور محمود آرائی
        پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین رهبری تحولی و رفتار شهروندی سازمانی در سال 93-1392 به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران بوده است که تعداد آنها 198 نفر و تعداد نمونه مورد پژوهش 132 نفر براساس جدول مو چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین رهبری تحولی و رفتار شهروندی سازمانی در سال 93-1392 به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران بوده است که تعداد آنها 198 نفر و تعداد نمونه مورد پژوهش 132 نفر براساس جدول مورگان می باشند که از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی استفاده شد. اطلاعات پژوهش با استفاده از دو پرسش نامه رهبری تحولی باس و آوالیو[1] (2000) و رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران[2] (1990) با پایایی 922% و 76% با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه استفاده شد. تحلیل اطلاعات با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن حاکی از این است که رابطه بین سبک رهبری تحولی و رفتار شهروندی سازمانی معنادار است. به علاوه تمامی مؤلفه های رهبری تحولی (نفوذ آرمانی، ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش و ملاحظات فردی) با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معناداری دارند. هم چنین تحلیل رگرسیون چندگانه بیانگر این است که از میان مؤلفه های رهبری تحولی، انگیزش الهام بخش و ملاحظه فردی بیشترین تأثیر را در رفتار شهروندی سازمانی دارند.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        195 - بررسی رابطه بین افت تحصیلی و عوامل اجتماعی موثر بر آن (مطالعه موردی: دانش آموزان متوسطه مازندران)
        مهرداد صالحی منوچهر پهلوان علی اصغر شجاعی
        این پژوهش، با هدف بررسی رابطه بین افت تحصیلی و عوامل اجتماعی موثر بر آن انجام گرفته است و در این پژوهش از رهیافت های نظری همچون : ساختارگرایی، کارکردگرایی، انتقادی و تعامل گرایی استفاده شده است. و هم چنین با استفاده از ادبیات و پیشینه پژوهش، چهار فرضیه استخراج گردید که چکیده کامل
        این پژوهش، با هدف بررسی رابطه بین افت تحصیلی و عوامل اجتماعی موثر بر آن انجام گرفته است و در این پژوهش از رهیافت های نظری همچون : ساختارگرایی، کارکردگرایی، انتقادی و تعامل گرایی استفاده شده است. و هم چنین با استفاده از ادبیات و پیشینه پژوهش، چهار فرضیه استخراج گردید که به مدد شاخص های آماری به محک آزمایش گذاشته شده اند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان متوسطه دوم استان مازندران در سال تحصیلی(97-1396) می باشند. که حجم نمونه آن بر اساس فرمول کوکران (170) نفر دانش آموز محاسبه شد. و برای دستیابی به نمونه ها از روش تصادفی ساده استفاده گردید. داده ها نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با استفاده از جداول مربوطه، و با بکارگیری آمار استنباطی در نرم افزار آمار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش موئید آن است که بین متغیرهای : پایگاه اقتصادی-اجتماعی ، سرمایه اجتماعی ، کنترل عملکرد آموزشی و امکانات آموزشی با افت تحصیلی در بین جامعه آماری ، با اطمینان بسیار بالا رابطه معناداری وجود دارد. با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر ، در مجموع و به ترتیب متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی با ضریب (29%) ، سرمایه اجتماعی با ضریب (28%) ، کنترل عملکرد آموزشی باضریب (27%) و امکانات آموزشی باضریب (11%) بیشترین ضریب تأثیر رگرسیون استاندارد شده را بر متغیر وابسته (افت تحصیلی) داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        196 - ارائه مدل تاثیرگذاری تحرک فرهنگی بر دلبستگی مدیریتی مدیران دانشگاه های مازندران
        بابک حسین زاده هانیه دیوسالار وحید فلاح
        هدف از انجام این تحقیق ارائه مدل تاثیرگذاری تحرک فرهنگی بر دلبستگی مدیریتی مدیران دانشگاه های مازندران بود. ‌این پژوهش با توجه به هدف و ماهیت تحقیق از روش تحقیق ترکیبی یا آمیخته از طریق تلفیق روش‌های کیفی و کمّی استفاده شد. جامعه آماری در مرحله کیفی15 نفر از خبرگان دانش چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق ارائه مدل تاثیرگذاری تحرک فرهنگی بر دلبستگی مدیریتی مدیران دانشگاه های مازندران بود. ‌این پژوهش با توجه به هدف و ماهیت تحقیق از روش تحقیق ترکیبی یا آمیخته از طریق تلفیق روش‌های کیفی و کمّی استفاده شد. جامعه آماری در مرحله کیفی15 نفر از خبرگان دانشگاه های مازندران بود. جامعه آماری مرحله کمی تحقیق کلیه مدیران دانشگاه های استان مازندران که تعداد کل جامعه آماری 478 نفر و حجم نمونه 213 نفر بود. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته ای بود که بر اساس نتایج حاصل از محاحبه با خبرگان بدست آمد .پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از(7/0)محاسبه شد. برای تعیین روایی این ابزارها از روایی صوری و محتوایی استفاده شد. در این تحقیق برای برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLSاستفاده شد.نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها تاثیرگذاری تحرک فرهنگی بر دلبستگی مدیریتی مدیران دانشگاه های مازندران مورد تایید قرار داد و برای بررسی کفایت مدل از شاخص‌هایcv com، R2، cv red استفاده گردید که در مجموع نتایج نشان داد مدل ما از برازش مطلوبی برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        197 - تاثیرگذاری بلوغ دانش بر نوآوری سازمانی در مراکز آموزشی درمانی استان مازندران
        ارکیده عباس پور وحید فلاح عبداله علی اسمعیلی
        هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیرگذاری بلوغ دانش بر نوآوری سازمانی در مراکز آموزشی درمانی استان مازندران بوده است. جامعۀ آماری این تحقیق مراکز آموزشی درمانی غرب استان مازندران می باشند که 320 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. در تحقیق موردنظر روش تحقیق روش توصیفی_پ چکیده کامل
        هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیرگذاری بلوغ دانش بر نوآوری سازمانی در مراکز آموزشی درمانی استان مازندران بوده است. جامعۀ آماری این تحقیق مراکز آموزشی درمانی غرب استان مازندران می باشند که 320 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. در تحقیق موردنظر روش تحقیق روش توصیفی_پیمایشی می‌باشد. ابزار جمع آوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از (7/0) محاسبه شد. برای تعیین روایی این ابزارها از روایی صوری و محتوایی استفاده شد. در این تحقیق برای برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLSاستفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها تاثیر بلوغ دانش بر نوآوری سازمانی در مراکز آموزشی درمانی استان مازندران مورد تایید قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        198 - باز هم دربارۀ مازندرانِ شاهنامه نبرد ایران و مازندران (مشرق و مغرب)، زمینۀ اصلی حماسه‌های فارسی
        کامران ارژنگی
        موضوع غالب حماسه‌های فارسی پس از شاهنامۀ فردوسی، شرح نبردهای ایران و مازندران است. در این میان، ظاهراً شاهنامۀ فردوسی یک استثناست که نبردهای عمدۀ ایرانیان را با تورانیان توصیف کرده است. دربارۀ این‌که چرا نبردِ اصلی شاهنامۀ فردوسی بین ایران و توران است، سخنانی گفته شده، چکیده کامل
        موضوع غالب حماسه‌های فارسی پس از شاهنامۀ فردوسی، شرح نبردهای ایران و مازندران است. در این میان، ظاهراً شاهنامۀ فردوسی یک استثناست که نبردهای عمدۀ ایرانیان را با تورانیان توصیف کرده است. دربارۀ این‌که چرا نبردِ اصلی شاهنامۀ فردوسی بین ایران و توران است، سخنانی گفته شده، امّا در این تحقیق، بحث اصلی بر سر حماسه‌های غیر از شاهنامۀ فردوسی است. هرچند جغرافیای حماسی، کاملاً متفاوت از جغرافیای واقعی است و جغرافیای داستانی، یک جغرافیای روانی/ سمبلیک است که به جز در مورد اسامی، ربطی به جغرافیای واقعی ندارد، امّا بررسی همین جغرافیای داستانی، ما را به این نتیجه می‌رساند که مازندران در شاهنامه، باید در حدود مغرب واقع شده باشد. مقالۀ حاضر، بر اساس شواهدی که از متون مختلف جمع‌آوری کرده، نشان می‌دهد که در عمدۀ متون حماسی فارسی، به جز شاهنامۀ فردوسی، نبرد اصلی ایرانیان، با مازندرانیان است و در این میان، تورانیان نقش عمده‌ای ندارند. بر اساس شواهدی که از این متون برمی‌آید، مازندران در حدود مغرب قرار دارد که در ادبیّات حماسی ایران، نماد تاریکی است که در برابر نور (ایران) قرار می‌گیرد و بنابراین، مازندران نمی‌تواند در سرزمین هند (شرق) قرار داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        199 - بنیادهای اساطیری و حماسی داستان دیوان مازندران در شاهنامه
        آرش اکبری مفاخر
        این مقاله به شناسایی بنیادهای اساطیری و حماسی داستان دیوان مازندران در شاهنامه با توجه به پیشینة آنها در متون اوستایی، پهلوی، سغدی و ... می پردازد. نخستین سرچشمه های اساطیری و حماسی دیوان مازندران در متون اوستایی و پهلوی است. در این متون دیوان مازندران در دو ساختار مینو چکیده کامل
        این مقاله به شناسایی بنیادهای اساطیری و حماسی داستان دیوان مازندران در شاهنامه با توجه به پیشینة آنها در متون اوستایی، پهلوی، سغدی و ... می پردازد. نخستین سرچشمه های اساطیری و حماسی دیوان مازندران در متون اوستایی و پهلوی است. در این متون دیوان مازندران در دو ساختار مینوی و انسان گونه ظاهر شده و در برابر اهورامزدا، ایزدان و انسان ها قرار می گیرند. اما داستانی مستقل در کتاب نهم دینکرد آمده که چارچوب حماسی داستان دیوان مازندران را بوجود آورده است. در این داستان دیوان مازندران انسان هایی غول پیکرند که در برابر فریدون قرار می گیرند و این روایت به گزارش نخست کوش نامه منتقل می شود. انسان های غول پیکر در گزارش دینکرد و کوش نامه با گذر از داستان های نریمان و دیوان مغرب، سام و نره دیوان مازندران و رستم نامة سغدی دارای گوهر اهریمنی شده و به دیوانی از تبار اهریمن با نیروهای جادویی و کردارهای فرابشری دگرگون می شوند. در پایان داستان دیوان مازندران پس از اسطوره زدایی به گزارش دوم کوش نامه انتقال می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        200 - معرفی و بررسی منظومه حماسه‌ای تاریخی نویافته تاریخ شاه‌عباس یکم ( با تأکید بر تاریخ محلی مازندران)
        شهرام قلی پور گودرزی محمد رضا نصیری هوشنگ خسرو بیگی محمد شکری فومشی
        نسخه‌های خطّی، در مجموعۀ میراث مکتوب ایران، از جای‌گاهی ویژه برخوردارند. بخش اعظم تحوّل اندیشه‌ای پیشینیان ما از طریق این نسخه‌ها بدست ما رسیده است. اهمیّت شناسایی، احیا و انتشار نسخ خطی به‌عنوان منابع مهم تاریخی، ادبی، فرهنگی و نیاز به منابع جدید تحقیقاتی برکسی پوشیده چکیده کامل
        نسخه‌های خطّی، در مجموعۀ میراث مکتوب ایران، از جای‌گاهی ویژه برخوردارند. بخش اعظم تحوّل اندیشه‌ای پیشینیان ما از طریق این نسخه‌ها بدست ما رسیده است. اهمیّت شناسایی، احیا و انتشار نسخ خطی به‌عنوان منابع مهم تاریخی، ادبی، فرهنگی و نیاز به منابع جدید تحقیقاتی برکسی پوشیده نیست. هدف از نگارش این مقاله، معرفی نسخه نویافته و منبع جدید که نام اصلی آن دانسته نیست و ما آن را با نام منظومه حماسی تاریخی تاریخ شاه‌عباس یکم/ منظومة فتوحات شاه‌اسماعیل می‌شناسیم. این اثر که به بیان وقایع تاریخی‌سیاسی ایران، بویژه مازندران و حکومت محلی مرعشیان و دیگر حاکمان محلی خودمختار شمال ایران در عصر صفویه، می‌پردازد، برای تاریخ‌نگاری مازندران بسیار اهمیّت دارد؛ شاعر گم‌نام این منظومه، تمام وقایع مهم تاریخ ایران، تا عصر خویش را به نظمی نوین درآورد. در این منظومه نوآوری‌هایی دیده می‌شود که در تاریخ‌نویسی مازندران پیشینه نداشت. مقالۀ حاضر به شناسایی و واکاوی نسخه، با تأکید بر تاریخ محلی دارالمرز می‌پردازد. کلید واژه‌ها نسخه خطّی، تاریخ شاه‌عباس یکم، منظومه‌های حماسی تاریخ محلی، مازندران، صفویه. پرونده مقاله