مقایسه فراوانی حشرات برگ‌خوار در مزارع کلزای واقع در اراضی شالی‌زاری و خشکه‌زاری استان مازندران

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

حسن براری ¹ ( بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ساری )

تاریخ دریافت : 1392/04/10 تاریخ پذیرش : 1395/10/15 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه: کلزا, مازندران, Mazandaran, Oilseed rape, حشرات برگ‌خوار, شالی‌زاری, خشکه‌زاری, leaf-feeder insects, lowland, upland,

چکیده مقاله :

تنوع گونه و تراکم حشرات برگ خوار مزارع کلزا در اراضی شالی زاری و اراضی خشکه زاری سه منطقه در استان مازندران (بابل، ساری، نکا) از شهریور 1387 به مدت سه سال مورد مقایسه قرار گرفت. در هر شهرستان یک مزرعه کلزای شالی زاری (که کشت قبل از زراعت کلزای آن برنج بوده) و یک مزرعه کلزای خشکه زاری (که کشت قبل از زراعت کلزای آن محصولی غیر از برنج بوده) انتخاب و با نصب تله های آبی زرد رنگ و کادراندازی از حشرات آفت نمونه برداری گردید. یک گونه سرخرطومی ساقه خوار کلزا به نام Ceutorhynchus picitarsis Gyllenhal (Col.: Curculionidae)، چهار گونه کک گیاهی به نام های (Fabricius) Phyllotreta atra، (Koch) Psylliodes cupreus،Allard Psylliodes persicus وChaetocnema hortensis (Geoffroy) از خانواده Chrysomelidae، زنبور برگ خوار شلغم Athalia rosae (Linnaeus) (Hym.: Tenthredinidae) و شب پره برگ خوار پنبه Spodoptera littoralis (Boisduval) (Lep: Noctuidae)هم در اراضی کلزای شالی زاری و هم در اراضی خشکه زاری جمع آوری گردیدند. بنابراین اختلافی در تنوع گونه های برگ خوار کلزا در اراضی شالی زاری و خشکه زاری وجود نداشت. بر اساس نتایج این تحقیق، هیچ گونه آفت برنجی روی کلزای کشت شده پس از برداشت برنج در اراضی شالی زاری ایجاد خسارت نمی کند. کک ها و سرخرطومی ها در کلزای کشت شده در اراضی شالی زاری در مقایسه با کلزای اراضی خشکه زاری دارای تراکم کم تری بودند. نوع مزرعه کلزا (شالی زاری یا خشکه زاری) تاثیر چندانی روی میزان تراکم لاروهای S. littoralis و A. rosae نداشت.

چکیده انگلیسی:

Diversity and density of leaf-feeder insects of oilseed rape in lowland (i.e. the preceding crop was rice) and upland (i.e. the preceding crop wasn’t rice) fields in Mazandaran province, Iran were compared in three region of the province during 3 years (2008-2010). In each region, one lowland and one upland field was selected and the insect pests were recorded using yellow water traps and quadrate (0.5m × 0.5m). In this study, one species of weevils, Ceutorhynchus picitarsis Gyllenhal (Col.: Curculionidae); 4 species of flea beetles, Phyllotreta atra (Fabricius), Psylliodes cupreus (Koch), Psylliodes persicus Allard and Chaetocnema hortensis (Geoffroy) (Col.: Chrysomelidae); turnip sawfly, Athalia rosae (L.) (Hym.: Tenthredinidae) and Spodoptera littoralis (Boisduval) (Lep.: Noctuidae) were collected in lowlands as well as in uplands. Therefore, there was no difference in species diversity in two kinds of fields. The results showed that no rice pest causes damage on oilseed rape in the lowlands, and these two crops have no common pests in the region. The density of flea beetles and weevils in upland fields was higher than those in lowlands. The kind of oilseed rape field (lowland or upland) had no significant effect on the larval density of S. littoralis and A. rosae.