بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه داروییSalvia hydrangea L. در رویشگاه‌های مختلف استان مازندران

محورهای موضوعی : اکولوژی محیطی

سمیه رنجبر ¹ ( کارشناس‌ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل، زابل، ایران )
مهدیه ابراهیمی ² ( استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل، زابل، ایران )
محمد اکبرزاده ³ ( کارشناس‌ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ساری، ایران )

تاریخ دریافت : 1393/08/17 تاریخ پذیرش : 1393/11/21 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: استان مازندران, اسانس, رویشگاه‌های مختلف, مریم گلی تماشایی,

چکیده مقاله :

گیاهان دارویی از گذشته تاکنون جایگاه خاصی در درمان بسیاری از بیماری‌ها داشته و نظر به اهمیت اقتصادی و درمانی گیاهان دارویی در صنایع مختلف داروسازی و شناخت ترکیبات متشکله گیاهان، تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. لذا با توجه به استفاده‌های فراوان گیاه مریم گلی تماشایی (Salvia hydrangea) به‌عنوان ضدالتهاب، ضداسپاسم، ضدنفخ و مسکن این تحقیق با هدف شناسایی رویشگاه‌های طبیعی آن گیاه در استان مازندران وسپس بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت اسانس آن در رویشگاه‌های مختلف استان انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه از سه رویشگاه جمع‌آوری و سپس اسانس نمونه‌ها با استفاده از روش تقطیر با آب طرح کلونجر استخراج گردید، شناسایی ترکیبات موجود در اسانس به وسیله دستگاه‌های GC و GC/MS و تجزیه و واریانس داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS، مقایسه میانگین تیمارها به روش آزمون دانکن و مقایسه خصوصیات اسانس دو رویشگاه با آزمون T غیرجفتی انجام گرفت. نتایج نشان داد که بازده و درصد ترکیبات مشترک اسانس در دو رویشگاه مختلف تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد دارند به‌طوری‌که بیش‌ترین درصد ترکیبات مشترک و بازده اسانس در ارتفاع 2000 متر از منطقه هزارجریب بهشهر بوده‌است و با افزایش ارتفاع بازده اسانس و درصد ترکیبات مشترک اسانس‌ها مثل: کامفور، بتا-پینن، نفتالن، بی‌سیکلوهپتان و یلانگن نیز افزایش داشته ‌است.