• فهرس المقالات futures

      • حرية الوصول المقاله

        1 - شناسایی پیشران های موثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران
        هامون شریفی میلانی زهرا برومند
        شناسایی پیشران های موثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران. پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی، به شناسایی مهم ترین عوامل موثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و با بهره گیری ترکیبی از مدل‌های کیفی و کمی انجام گرفته است. در این پژوهش أکثر
        شناسایی پیشران های موثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران. پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی، به شناسایی مهم ترین عوامل موثر بر آینده صنعت نشر کتاب در ایران پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و با بهره گیری ترکیبی از مدل‌های کیفی و کمی انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از تکنیک دلفی به شناسایی پیشران های موثر بر آینده صنعت نشر در ایران پرداخته شده است. مشارکت کنندگان در این مقاله 16 خبره متخصص در حوزه صنعت نشر بودند و در دو دور اجرای دلفی درباره 24پیشران شناسایی شده، به اجماع رسیدند. این پیشران ها در شش دسته طبقه بندی شدند. عوامل اقتصادی- اجتماعی/ فرهنگی- سیاسی- فناورانه- حقوقی - حاکمیتی در پایان تحریم‌های اقتصادی و فناوری اطلاعات و ارتباطات بالاترین درجه اهمیت را در بین پیشران های کلیدی آینده صنعت نشر کسب کردند.واژه های کلیدی: آینده پژوهی، پیشران، صنعت نشر، فناوری اطلاعات و ارتباطات تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - بررسی توان پیش بینی تعالی منابع انسانی از طریق مهارت‌های آینده‌پژوهی در شرکت‌های کاشی و سرامیک استان یزد
        امیر احسان اسحاقیه حسین اسلامی هادی همتیان
        زمینه: منابع انسانی با کیفیت مهم‌ترین منبع هر شرکت است و صنایع پیشرو با درک این واقعیت، تلاش وصف‌ناپذیری جهت به-کارگیری بهینه این منبع کلیدی برای رسیدن به اهداف خود مبذول داشته‌اند. لذا پژوهش حاضر با توان پیش بینی تعالی منابع انسانی از طریق مهارت‌های آینده‌پژوهی در شرکت أکثر
        زمینه: منابع انسانی با کیفیت مهم‌ترین منبع هر شرکت است و صنایع پیشرو با درک این واقعیت، تلاش وصف‌ناپذیری جهت به-کارگیری بهینه این منبع کلیدی برای رسیدن به اهداف خود مبذول داشته‌اند. لذا پژوهش حاضر با توان پیش بینی تعالی منابع انسانی از طریق مهارت‌های آینده‌پژوهی در شرکت‌های کاشی و سرامیک استان یزد انجام شد. روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش مدیران و پرسنل شرکت‌های کاشی و سرامیک استان یزد است که تعداد آن‌ها 22000 نفر می باشد و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حداقل تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و تعداد390 پرسشنامه براساس یک فرآیند نمونه گیری دردسترس، توزیع و داده ها جمع آوری گردید. گردآوری اطلاعات به روش میدانی صورت پذیرفت و ابزارگردآوری، پرسشنامه محقق ساخته شده بود. درتجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS برای آزمون فرضیه‌ها و مدل مفهومی پژوهش و از SmartPLS برای روایی و پایایی پرسشنامه استفاده گردید.یافته ها: یافته ها نشان داد که ضریب همبستگی بین مهارت‌های آینده پژوهی و تعالی منابع انسانی و همچنین سایر ابعاد آینده پژوهی و تعالی منابع انسانی معنادار می باشدو مهارت‌های آینده‌پژوهی 3/25 درصد توان پیش‌بینی تعالی منابع انسانی کاشی و سرامیک استان یزد را دارد. نتیجه گیری: مدیران شرکتهای کاشی و سرامیک می توانند براساس روند کاری گذشته، شناسایی سیگنالهای تغییر کنونی وضعیت های محتمل و قابل رخ دادن در آینده و همچنین شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فردا به تعالی منابع انسانی دست پیدا کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - آینده نگاری سرمایه‌گذاری در صنعت مسکن ایران با بکارگیری رویکرد سناریونویسی و ماتریس تاثیرات متقاطع
        محمد رضا فتحی محمد حسن ملکی وحید رضوانی اصل
        بخش مسکن یکی از بخش های پیشرو در هر اقتصادی است که توجه به آن علاوه بر تأثیرات ژرف اجتماعی، فرهنگی، به لحاظ اقتصادی نیز حایز اهمیت بوده، همچون موتور رشد و توسعه عمل می نماید. این بخش با ایجاد رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در بخش ساختمان و بخش های وابسته، از طریق تاثیر بر م أکثر
        بخش مسکن یکی از بخش های پیشرو در هر اقتصادی است که توجه به آن علاوه بر تأثیرات ژرف اجتماعی، فرهنگی، به لحاظ اقتصادی نیز حایز اهمیت بوده، همچون موتور رشد و توسعه عمل می نماید. این بخش با ایجاد رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در بخش ساختمان و بخش های وابسته، از طریق تاثیر بر مخارج مصرفی و سرمایه گذاری تغییرات در تولید ناخالص داخلی و نوسانات اقتصادی را به شدت تحت تاثیر قرارمی دهد. هم چنین در سال های اخیر این صنعت همواره با دوره های رونق و رکود مواجه بوده است. بنابراین در این پژوهش صنعت مسکن با توجه به اهمیت و نقش آن در توسعه اقتصادی و رفاه عمومی، از دیدگاه مالی مورد آینده پژوهی و بررسی قرار می گیرد. از آنجایی که شناسایی عوامل کلیدی موثر برسرمایه گذاری و سودآوری آینده صنعت مسکن حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش با مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان صنعت مسکن، عوامل موثر بر متغیرهای تحقیق شناسایی شده و سپس با استفاده از رویکرد تحلیل تاثیر متقابل، داده ها وارد نرم افزار میک مک شده و چهار عامل کلیدی موثر بر آینده سرمایه گذاری و سودآوری مشخص گردید که عبارتند از تحریم های اقتصادی، میزان سرمایه گذاری دولت در بخش مسکن، رونق ور کود اقتصادی و میزان دسترسی به شبکه های زیرساختی که از میان چهل عامل موثر انتخاب گردیدند، در مرحله ی بعدی، برای تدوین سناریو، چهار عامل کلیدی موثر با تعیین حالت های عدم قطعیت در پرسشنامه توسط خبرگان وارد نرم افزار سناریو ویزارد گردیده و سازگارترین سناریو های پیش روی آینده صنعت مسکن، مشخص گردید. پس از شناسایی سناریوها و مشورت با خبرگان، تحریم های اقتصادی و میزان سرمایه گذاری دولت در بخش مسکن برای تدوین سناریوها انتخاب گردید و با توجه به شرایط آنها آینده صنعت مسکن در قالب چهار سناریو ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تدوین ساختار مناسب آینده‌پژوهی در شهرداری اصفهان
        سعید ابراهیمی زهرا قاطعی کلاشمی مسعود حاج بنده داریوش مرادی
        بررسی و شناخت آینده، یکی از نیازهای اساسی سازمان‌های امروزی برای بقا در محیط به شدت رقابتی و با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی است. شهرداری اصفهان به عنوان یک سازمان کلیدی در توسعه شهری نیازمند کسب مهارت‌های جدیدی به منظور رویارویی با تغییرات سریع در آینده خواهدبود. بنابراین أکثر
        بررسی و شناخت آینده، یکی از نیازهای اساسی سازمان‌های امروزی برای بقا در محیط به شدت رقابتی و با تغییرات غیرقابل پیش‌بینی است. شهرداری اصفهان به عنوان یک سازمان کلیدی در توسعه شهری نیازمند کسب مهارت‌های جدیدی به منظور رویارویی با تغییرات سریع در آینده خواهدبود. بنابراین این پژوهش با هدف تعیین مناسب‌ترین رهیافت‌ آینده‌پژوهی جهت بکارگیری در شهرداری اصفهان و دستیابی به ساختار سازمانی مبتنی بر آینده‌پژوهی انجام شده‌است. نوع پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی است و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش تحلیل اسنادی جمع‌آوری شده‌است. در این پژوهش به منظور دستیابی به ساختار سازمانی مبتنی بر آینده‌پژوهی، نخست رهیافت‌های آینده‌پژوهی چون رهیافت‌های مشارکتی، راهبردی و سازمانی مورد بررسی قرار گرفته‌است. سپس به منظور انتخاب رهیافت مطلوب، پانل خبرگان متشکل از مدیران و کارشناسان حوزه مدیریت شهری تشکیل و با بهره‌گیری از نظرات افراد خبره و متخصص رهیافت سازمانی به عنوان رهیافت مطلوب انتخاب شد و در نهایت با استناد به ویژگی‌های این رهیافت ساختار سازمانی گروه آینده‌پژوهی شهرداری اصفهان پیشنهاد شده‌است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - واکاوی رابطه کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت با رشد توانایی آینده پژوهی در دانشجویان
        مرضیه نیاز اذری
        زمینه: یکی از وظایف دانشگاه ها، توانمند سازی دانشجویان در زمینه های مختلف از جمله شناخت و پژوهش درباره آینده است که این امر می تواند تحت تأثیر کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت آن ها باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت با رشد توانایی آینده أکثر
        زمینه: یکی از وظایف دانشگاه ها، توانمند سازی دانشجویان در زمینه های مختلف از جمله شناخت و پژوهش درباره آینده است که این امر می تواند تحت تأثیر کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت آن ها باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت با رشد توانایی آینده پژوهی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری انجام شده است. روشها: روش تحقیق، همبستگی است و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد ساری به تعداد 10527 نفر در سال تحصیلی 96-95 بودند که با استفاده از جدول مورگان نمونه ای با حجم370 بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. جهت گردآوری داده ها از مقیاس های استاندارد کیفیت تجارب یادگیری نیومن (1990 )، خلاقیت تورنس (1990) و توانایی آینده پژوهی پارسا و همکاران(1390) استفاده گردید. اعتبار پرسشنامه ها با اعتبار محتوا و پایایی آن با آلفای کرونباخ بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنف، رگرسیون و همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد 68 درصد از واریانس نمره توانایی آینده پژوهی توسط کیفیت تجارب یادگیری و خلاقیت تبیین شده است و کیفیت تجارب یادگیری با ضریب بتا 725/0=β بیشترین رابطه را با توانایی آینده پژوهی دانشجویان دارد. مقدار همبستگی ابعاد منابع کتابخانه ای و کامپیوتری (601/0 =r)، محتوا و ارزشمندی دروس (729/0 =r)، انعطاف پذیری یادگیری (502/0 =r)، کیفیت روابط رسمی و غیررسمی استاد دانشجو (659/0 =r) با رشد توانایی آینده پژوهی با 05/0> Sig تایید گردید. ابعاد سیالی(168/0 =r)، انعطاف پذیری (733/0 =r)، ابتکار (38/0 =r)، بسط (614/0 =r)، با رشد توانایی آینده پژوهی با 05/0> Sig تایید گردید. نتیجه گیری: تجارب یادگیری و ابعاد آن شامل منابع کتابخانه ای و کامپیوتری ، محتوا و ارزشمندی دروس ، انعطاف پذیری یادگیری و کیفیت روابط رسمی و غیررسمی استاد دانشجو و همچنین خلاقیت و ابعاد آن شامل سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط با رشد توانایی آینده پژوهی رابطه مستقیم و معناداری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - نقش سرمایه فکری در ارتقای عملکرد شرکت‌های دانش بنیان با رویکرد آینده پژوهی: یک پژوهش کیفی
        معصومه محمدآبادی کیومرث نیاز اذری نگین جباری
        زمینه: آینده پژوهی؛دانش تحلیل،طراحی و برپایی هوشمندانه آینده است،تلاشی که با تجزیه و تحلیل منابع و الگوها به تجسم آینده و برنامه ریزی برای آن می پردازد.مهمترین کارکرد آینده پژوهی ایجاد تصویری از آینده برای بهبود آن است.شرکت های دانش بنیان به عنوان، ملموس ترین روش تجاری أکثر
        زمینه: آینده پژوهی؛دانش تحلیل،طراحی و برپایی هوشمندانه آینده است،تلاشی که با تجزیه و تحلیل منابع و الگوها به تجسم آینده و برنامه ریزی برای آن می پردازد.مهمترین کارکرد آینده پژوهی ایجاد تصویری از آینده برای بهبود آن است.شرکت های دانش بنیان به عنوان، ملموس ترین روش تجاری سازیِ نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان،نیازمند مفهومی برای ایجاد تصویری از آینده برای بهبود آن و تقویت عملکرد می باشند.هدف:پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سرمایه فکری بر ارتقای عملکرد شرکت های دانش بنیان با رویکرد آینده پژوهی صورت گرفته است.روش:روش پژوهش از نوع کیفی می باشد.برای بررسی عمیق مفاهیم مورد نظر از روش مطالعه اسنادی و بررسی مبانی نظری و همچنین مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد.مشارکت کنندگان 15 نفر از متخصصان و خبرگان مطرح در شرکت های دانش بنیان خراسان شمالی در سال97 بودند که با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی تا مرز اشباع نظری انتخاب شدند.برای بررسی صحت یافته ها از روش بررسی توسط اعضا استفاده شد.برای تعیین پایایی ، از روش پایایی بین دوکد گذار استفاده شد.در تحلیل داده ها از تحلیل محتوای استقرایی (تکنیک 6 مرحله‌ای آرباخ و سیلورستاین)استفاده شد.یافته ها:یافته ها نشان داد با رویکرد آینده پژوهی تاثیر سرمایه فکری بر ارتقای عملکرد شرکت های دانش بنیان در دو بعد اثرات درون‌سازمانی شامل (نوآوری و ارزش آفرینی،تیم سازی و تمرکز زدایی،یادگیری سازمانی،مدیریت دانش،رهبری تحول آفرین،شایسته سالاری و پذیرش فناوری) و اثرات برون سازمانی(شبکه سازی،مشتری مداری و بازارگرایی،برندینگ و بین المللی سازی) مطرح می شوند.نتیجه گیری: این مدل می تواند در تصمیمات بهبود عملکرد هر شرکتی به تناسب استراتژی و فرهنگ عمومی شرکت مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - آینده پژوهی سرمایه فرهنگی در خانواده ایرانی به روش مدل سازی
        پیمانه عسگری فاطمه عزیزآبادی فراهانی مهرداد نوابخش سید رضا صالحی امیری
        آینده پژوهی فراتر از پیش‌بینی و به معنی هنرِ شکل دادن به آینده ‌است؛ به آن شکل که آینده را می‌خواهیم. امروزه تغییرات فناوری و متعاقبا تغییر در دیگر جنبه های زندگی، افزایش روز افزون وابستگی متقابل کشورها و ملل، تمرکز زدایی جوامع و نهادهای موجود که بدلیل گسترش فناوری اطلا أکثر
        آینده پژوهی فراتر از پیش‌بینی و به معنی هنرِ شکل دادن به آینده ‌است؛ به آن شکل که آینده را می‌خواهیم. امروزه تغییرات فناوری و متعاقبا تغییر در دیگر جنبه های زندگی، افزایش روز افزون وابستگی متقابل کشورها و ملل، تمرکز زدایی جوامع و نهادهای موجود که بدلیل گسترش فناوری اطلاعات شتاب بیشتری یافته است، تمایل روزافزون به جهانی شدن به همراه حفظ ویژگیهای ملی و فرهنگی و بسیاری عوامل دیگر، لزوم درک بهتر از تغییرات و آینده را برای دولتها و جوامع ایجاب می کند. یکی از مولفه های اساسی برای رویارویی با چالشها، آینده پژوهی است که دانشِ در برگیرنده تمام جنبه های مطالعه و پژوهش درباره آینده می باشد. آﻳﻨﺪه پژوهی سرمایه فرهنگی در خانواده از ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار ارتباط ساختاری دارد. یکی از نیازهای اساسی توسعه یافتگی در هر جامعه، چینشِ تحولات آینده سرمایه فرهنگی است. به علت پررنگ بودن نقش خانواده در ایران و اهمیتِ روند تغییراتِ کارکردهای فرهنگی خانواده، لازم است سرمایه فرهنگی خانواده را بصورت دلخواه آینده پژوهی نمود و مسیر رسیدن به توسعه فرهنگی پایدار را تسهیل کرد. به این منظور، سنجه هایی جهت آینده پژوهی انتخاب و با توجه به وزنِ آنها، مدل سازی شده است. هدف این مقاله آینده پژوهی ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ خانواده ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻣﺪل سازی است. از نظر هدف پژوهش ﻛﺎرﺑﺮدی و از ﻧﻈﺮ ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ می باشد. روش پژوهش ترکیبی از روشهای کیفی و کمی بوده و ﺑﺮای ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ داده ﻫﺎ در ﺳﻄﺢ آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ از ﻧﺮم اﻓﺰار23 spss و در ﺳﻄﺢ آﻣﺎر استنباطی از ﻧﺮم اﻓﺰار PLS[i] استفاده شده است. ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎری، مشخص کننده وزن و اهمیتِ سنجه هایی در مدل مفهومی شدند تا با برنامه ریزی هایی در جهت ارتقاء آنها، به آینده دلخواهِ سرمایه فرهنگی در خانواده ایرانی دست یابیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - آینده پژوهی سرمایه گذاری و تامین مالی در صنعت حمل و نقل ریلی ایران (بخش ماشین آلات و تجهیزات)
        محمد رضا فتحی محمد حسن ملکی حسین مقدم
        صنعت حمل و نقل یکی از اجزاء مهم اقتصاد ملی محسوب می گردد و بدلیل داشتن نقش زیربنایی تأثیرهای فراوانی بر فرآیند رشد اقتصادی کشور دارد. بدون وجود شبکه حمل و نقل، تاسیسات و تجهیزات جانبی و ناوگان مطلوب تصور رشد و توسعه عمومی کشور غیرممکن بنظر می رسد. در این پژوهش با استفاد أکثر
        صنعت حمل و نقل یکی از اجزاء مهم اقتصاد ملی محسوب می گردد و بدلیل داشتن نقش زیربنایی تأثیرهای فراوانی بر فرآیند رشد اقتصادی کشور دارد. بدون وجود شبکه حمل و نقل، تاسیسات و تجهیزات جانبی و ناوگان مطلوب تصور رشد و توسعه عمومی کشور غیرممکن بنظر می رسد. در این پژوهش با استفاده از دو روش آینده پژوهی، تحلیل ساختاری و سناریونگاری ابتدا به شناسایی عوامل کلیدی موثر بر سرمایه گذاری و تامین مالی پرداخته و سپس سناریوهای آتی پیش روی سرمایه گذاری و تامین مالی در صنعت حمل ونقل ریلی (بخش ماشین آلات و تجهیزات) تدوین خواهند شد. داده های اولیه تحقیق با استفاده از مصاحبه با مدیران و خبرگان صنعت حمل ونقل ریلی و مرور ادبیات و پیشینه ی تحقیق جمع آوری گردید و در قالب پرسشنامه خبره سنجی و با استفاده از نرم افزار میک مک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از میان چهل عامل موثر، شانزده عامل با اهمیت شناسایی گردید و با تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک در نهایت سه عامل کلیدی موثر تحریم های اقتصادی، تورم و سیاست های پولی و مالی مشخص گردید. این عوامل به عنوان عوامل پایه های اصلی در تدوین سناریو در ادامه مورد استفاده قرار گرفتند. مجموعه وضعیت های محتمل این عوامل توسط خبرگان معین گردید و هفت حالت عدم قطعیت برای آنها در نظر گرفته شد و وارد نرم افزار سناریو ویزارد گردید. با تحلیل های انجام شده توسط نرم افزار سناریو ویزارد، پنج سناریو با سازگاری بالا ارائه گردید و سپس براساس نظرات خبرگان، دو عامل کلیدی موثر تحریم های اقتصادی و سیاست های پولی و مالی که دارای اهمیت و عدم قطعیت بالا شناسایی شدند بعنوان محورهای تدوین سناریوهای آتی قرار گرفته و چهار سناریو برای آینده سرمایه گذاری و تامین مالی در صنعت حمل و نقل ریلی ارائه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - آینده‌نگاری و اولویت‌گذاری فناوری‌های کلیدی اطلاعات و ارتباطات در حوزه انتشار برای سازمان صداوسیما
        سعید قربانی سیاوش صلواتیان عمار اعتمادنیا
        امروزه روند پیشرفت و توسعه فناوری و تاثیر آن بر رسانه‌های جمعی بسیار پرسرعت است. تغییرات حاصل از فناوری‌ اطلاعات‌ و ارتباطات (ICT)، در جوامع بشری بگونه‌ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی است. هدف مقاله حاضر شناسایی و اولویت‌گذاری فناوری‌ه أکثر
        امروزه روند پیشرفت و توسعه فناوری و تاثیر آن بر رسانه‌های جمعی بسیار پرسرعت است. تغییرات حاصل از فناوری‌ اطلاعات‌ و ارتباطات (ICT)، در جوامع بشری بگونه‌ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی است. هدف مقاله حاضر شناسایی و اولویت‌گذاری فناوری‌های کلیدی اطلاعات و ارتباطاتی است که در حوزه انتشار محتوا برای صداوسیما کاربردی خواهد بود. پس از شناسایی فناوری‌ها، با استفاده از روش فناوری‌های کلیدی به‌عنوان یکی از روش‌های مرسوم اولویت‌گذاری در آینده‌پژوهی و به کمک ماتریس جذابیت-امکان‌پذیری، پرسشنامه‌ای تهیه و در اختیار 20 نفر از خبرگان تحقیق قرار گرفت که برای امکان‌پذیری و جذابیت این فناوری‌ها اعدادی از یک تا پنج مشخص کنند. سپس میانگین هندسی اعداد مربوط به امکان‌پذیری و جذابیت پس از وزن‌دهی محاسبه و اولویت‌گذاری فناوری‌های مورد نظر بر آن اساس صورت گرفت. فناوری‌هایی مانند تلویزیون هایبرید، تلویزیون اجتماعی، تلویزیون تعاملی موبایل، نسل پنجم ارتباطات همراه که پلتفرم‌های پخش همگانی و پهن باند را در کنار هم قرار می‌دهند، به عنوان فناوری‌های با امکان‌پذیری و اولویت بالا شناسایی شدند. اغلب این فناوری‌ها کاربر را در استفاده از وسیله ارتباطی محدود نکرده و به کاربر این اجازه را می‌دهند که در هر زمان و مکان از آن‌ها استفاده کند. علاوه بر آن فرصت بسیار خوبی در اختیار ارائه‌دهندگان سرویس قرار می‌دهند تا به راحتی سرویس‌های متنوع را در بستر‌های مختلف در اختیار کاربران و مخاطبان گذارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - مطالعه شاخص های ارزیابی و انتخاب روش در پژوهش های آینده پژوهی
        محمدرضا عرب بافرانی محمدرحیم عیوضی
        روش شناسی آینده پژوهی به دلیل تازگی، بداعت و خصلت بین‌رشته‌ای آن (تحت تأثیر سایر رشته‌های علمی بودن) دچار ضعفهایی است و زیست چند پایه‌ای این رشته نیز موجب شده که اتقان و یکپارچگی مناسبی در حوزه روش شناسی آن وجود نداشته باشد. به گونه ای که پژوهشگر آینده پژوهی برای انتخاب أکثر
        روش شناسی آینده پژوهی به دلیل تازگی، بداعت و خصلت بین‌رشته‌ای آن (تحت تأثیر سایر رشته‌های علمی بودن) دچار ضعفهایی است و زیست چند پایه‌ای این رشته نیز موجب شده که اتقان و یکپارچگی مناسبی در حوزه روش شناسی آن وجود نداشته باشد. به گونه ای که پژوهشگر آینده پژوهی برای انتخاب و ارزیابی روش های متناسب با پژوهش خود دچار مشکلات عدیده است. به دلیل وجود این ضعف جدی، پژوهش هایی برای شناسایی و معرفی معیارهای انتخاب و ارزیابی روش انجام شده اند که نتایج آنها برای آینده پژوهان فوق العاده کاربردی و مورد استفاده است. با این حال به دلیل گستردگی این پژوهش ها و نبود نگاه جامع در آنها، خود این مطالعات نیز دچار آفت چندپارگی و سردرگم کردن پژوهشگر شده اند. ز این پژوهش آن است که شاخص های روش شناسی موجود در سایر پژوهش ها احصاء شده و در نهایت به کمک نظر خبرگان شاخص هایی برای روش های آینده پژوهی پیشنهاد گردد. عمده روش مورد استفاده در این پژوهش مطالعه کتابخانه ای، فراترکیب و مصاحبه با خبرگان (به صورت پرسشنامه و مصاحبه باز) بوده است. در انتها شاخص های روش شناسی آینده پژوهی از منظر های مختلف (شاخص های گونه شناسی روش، شاخص های گزینش روش، شاخص های مرتبط با مسائل پیش روی روش ها و شاخص های الزامات روش آینده پژوهی) استخراج شد و پس از پرسش خبرگانی، سیزده شاخص بر اساس رتبه بندی به عنوان اصلی ترین شاخص های ارزیابی و انتخاب روش آینده پژوهان در پژوهشهایشان معرفی گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - آینده پژوهی صنعت بانکداری با رویکرد سناریو نویسی
        فرهاد شمشیری عبدالحمید ابرهیمی روح الله سمیعی مجید اشرفی
        زمینه: صنعت بانکداری به‌عنوان یکی از بااهمیت‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور ، متخصصان و خبرگان اقتصادی را به این فکر انداخته تا با شناخت آینده از نوسان وبی ثباتی آن در مواجه با تغییرات پیش رو جلوگیری کرده و زمینه رشد و توسعه این بخش را فراهم آورند. هدف: هدف این پژوهش تدوین س أکثر
        زمینه: صنعت بانکداری به‌عنوان یکی از بااهمیت‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور ، متخصصان و خبرگان اقتصادی را به این فکر انداخته تا با شناخت آینده از نوسان وبی ثباتی آن در مواجه با تغییرات پیش رو جلوگیری کرده و زمینه رشد و توسعه این بخش را فراهم آورند. هدف: هدف این پژوهش تدوین سناریوهای صنعت بانکداری با رویکرد آینده‌پژوهی است. روش: روش این پژوهش مبتنی بر سناریو نگاری در آینده‌پژوهی است.ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه، مصاحبه، فیش‌برداری و شبکه‌های اطلاعاتی و آماری می‌باشد. در این تحقیق جامعه آماری مدیران و متخصصان بانکی و اساتید دانشگاه آشنا با حوزه بانکداری می‌باشند که با توجه به نوع اطلاعات لازم برای انجام تحقیق از نمونه‌گیری غیر احتمالی قضاوتی استفاده‌شده است. یافته‌ها: پس از تدوین پرسش آغازین و مشخص کردن موضوع اصلی، تشکیل پانل خبرگان، انجام مصاحبه‌های اکتشافی و مشخص کردن نیروهای پیشران،64 متغیر به‌عنوان عوامل اولیه مؤثر بر صنعت بانکداری به‌صورت یک ماتریس 64*64 در اختیار خبرگان قرار گرفت و بعد به کمک نرم‌افزار میک مک،12 عامل کلیدی استخراج و به 38 وضعیت مختلف طبقه‌بندی گردید سپس این وضعیت‌ها برای تمام عوامل کلیدی به‌صورت ماتریسی 38*38 در اختیار متخصصین قرار داده شد و در نرم‌افزار سناریو ویزارد تحلیل گردید و چهار سناریو استخراج شد. نتیجه‌گیری: درنهایت 3 سناریوی قوی،1 سناریوی باورکردنی و 8 سناریوی ضعیف شناسایی شد و در سه گروه مطلوب، ایستا و بحران طبقه‌بندی گردید و برای توسعه صنعت بانکداری راهبردهایی ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - پیش بینی سطح رضایتمندی مشتریان در خدمات پس از فروش خودرو- نمایندگی های شرکت سایپا یدک
        ریحانه وارسته احمد ابراهیمی
        زمینه: بنا بر وجود رقابت و تنوع پذیری صنعت خودرو، نیاز است تا خودروسازها قابلیت پاسخگویی و رفتار مناسب در قبال مشتریان و رقبای خود را داشته و یا به دست آورند. جایگاه ویژه خدمات پس از فروش در صنعت خودرو و همچنین نگهداشت مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید، اندازه گیری و پیش أکثر
        زمینه: بنا بر وجود رقابت و تنوع پذیری صنعت خودرو، نیاز است تا خودروسازها قابلیت پاسخگویی و رفتار مناسب در قبال مشتریان و رقبای خود را داشته و یا به دست آورند. جایگاه ویژه خدمات پس از فروش در صنعت خودرو و همچنین نگهداشت مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید، اندازه گیری و پیش بینی سطح و نمره رضایتمندی مشتریان را در این صنعت به یک الزام و باید بدل کرده است.هدف: استفاده از رویکرد پیش بینی در آینده پژوهی در مقاله حاضر موجب گردیده تا پس از شناسایی عوامل تأثیرگذار بر رضایتمندی مشتریان، امتیاز سطح این عامل در نمایندگی‎های خدمات پس از فروش در یک شرکت خودروسازی مورد بررسی و پیش بینی قرار گیرد.روش: جامعه آماری شامل نمایندگی‎های شرکت سایپایدک می‎باشد. نمونه آماری شامل 14486 نمونه از نمایندگی‎های خدمات پس از فروش در قلمرو زمانی فروردین 1396 تا خرداد 1398 است. متغیرهای مستقل پس از استخراج اولیه از مرورادبیات، با استفاده از طوفان فکری و نمودار استخوان ماهی نهایی شده‎اند. تحلیل آماری و پیش بینی با استفاده از روش رگرسیون گام‎به‎گام و با کدنویسی در نرم‎افزار RStudio انجام شده‎است.یافته‎ها: با استفاده از روش داده کاوی بکار گرفته شده، امتیاز رضایتمندی مشتریان نمایندگی‎های خدمات پس از فروش در شرکت سایپا یدک با صحت 80 درصد قابل پیش بینی شده است.نتیجه گیری: با دانستن سطح و نمره رضایتمندی مشتری، سازمانهای خودرو ساز می توانند نسبت به تعریف پروژه های بهبود کیفیت و حرکت به سمت رقابت پذیری در صنعت خودرو، به شکلی هدفمند و مطلوب حرکت نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - آینده پژوهی بازار قوطی نوشیدنی آلومینیومی در ایران
        سهراب دل انگیزان یوسف محمدی فر بهاره بهرامی نیا
        قوطی های آلومینیوم پایدارترین نوع بسته بندی در تمامی جهات میباشند که می توانند علاوه بر تاثیرات ژرف زیست محیطی، به لحاظ اقتصادی نیز مورد آینده پژوهی و مطالعه قرار گیرد. مقاله پیش رو برگرفته از پژوهشی است که به آینده پژوهشی بازار قوطی نوشیدنی آلومینیومی در ایران پرداخته أکثر
        قوطی های آلومینیوم پایدارترین نوع بسته بندی در تمامی جهات میباشند که می توانند علاوه بر تاثیرات ژرف زیست محیطی، به لحاظ اقتصادی نیز مورد آینده پژوهی و مطالعه قرار گیرد. مقاله پیش رو برگرفته از پژوهشی است که به آینده پژوهشی بازار قوطی نوشیدنی آلومینیومی در ایران پرداخته است. نوع روش تحقیق مورد استفاده آمیخته(ترکیبی از روش کمی و کیفی) روش‌های مورد استفاده: sleep، دلفی، تحلیل تأثیر متقاطع و سناریونویسی بوده است. در بخش های مختلف به فراخور نیاز از ابزار های متعددی مانند پرسشنامه، مصاحبه عمیق نیمه ساختار مند و همچنین از نرم افزارهای متعددی مانند Micmac و Senario wizard و 24 SPSS (به منظور تجزیه و تحلیل داده های کمی) بهره گیری شد. 27 عامل اصلی از میان 50 عامل کلیدی موثر بر آینده بازار به روش دلفی استخراخ شد. در ادامه با استفاده از نرم افزار میک مک شده، پنج عامل کلیدی موثر بر آینده این بازار(شامل تحریم های اقتصادی، روابط بین المللی کشور، تورم، نوسانات نرخ ارز و شیوه مدیریت) تعیین شد. سپس، برای تدوین سناریو پنج عامل کلیدی موثر وارد نرم افزار سناریو ویزارد شد. و در نهایت تحریم های اقتصادی و شیوه های مدیریت به عنوان اصلی ترین متغیرها برای تدوین سناریوهای نهایی انتخاب و با توجه به شرایط احتمالی پیش رو، چهار سناریو برای آینده بازار این صنعت، ارائه شد. محتمل ترین سناریوی پیش روی بازار قوطی نوشیدنی آلومینیومی در ایران شرایط مطلوب را نشان می دهد از سوی دیگر،شرایط بحرانی عوامل بیرونی و درونی بازار نیز دور از انتظار نیست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - تبیین عوامل پیامدی الگوی برند سازی در صنعت حمل و نقل جاده‌ای کالا با رویکرد آینده پژوهی
        پرویز تورانی قزوینی اصغر مشبکی اصفهانی حمید رضا سعیدنیا علی بدیع زاده
        علی‌رغم اهمیت بالای تأثیربرندسازی بررونق ورشدکسب وکارهادربستراقتصادهای ملی، وپیامدهای توسعه‌ای آن برای صنایع مختلف دربازه‌های زمانی حال وآینده،داده‌های آماری حکایت ازبهره‌مندی پایین صنعت حمل ونقل جاده‌ای کالاکشورازاین ظرفیت عظیم علمی،متناسب باقابلیت‌های بی‌نظر و موقعیت أکثر
        علی‌رغم اهمیت بالای تأثیربرندسازی بررونق ورشدکسب وکارهادربستراقتصادهای ملی، وپیامدهای توسعه‌ای آن برای صنایع مختلف دربازه‌های زمانی حال وآینده،داده‌های آماری حکایت ازبهره‌مندی پایین صنعت حمل ونقل جاده‌ای کالاکشورازاین ظرفیت عظیم علمی،متناسب باقابلیت‌های بی‌نظر و موقعیت ژئواستراتژیک سرزمینی ایران دارد، هدف پژوهش حاضر تبیین عوامل پیامدی الگوی برند سازی درصنعت حمل ونقل جاده‌ای کالادرکشورایران بارویکردآینده پژوهانه است.این پژوهش دارای ماهیتی اکتشافی-کاربردی؛ باپارادایم تفسیری-ساختاری؛رویکردآمیخته باروشهای‌کیفی داده بنیاد و روش کمی معادلات ساختاری، در بستر تحلیل‌ روندها با رویکرد آینده پژوهانه است؛منبع گردآوری داده‌ها در فازکیفی مقالات، اسنادبالادستی، مصاحبه‌ها و در فازکمی پرسشنامه و روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در فاز کیفی داده بنیاد/ نظام‌مند با بهره‌مندی از نرم افزار مکس کیو دا و درفاز کمی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل می‌باشد و جامعه آماری آن تلفیقی از نخبگان و خبرگان حوزه حمل ونقل جاده‌ای کالا، علم مدیریت بازرگانی وعلم آینده پژوهشی بوده‌اندکه با روش گلوله برفی شناسایی و انتخاب شدند. براساس یافته‌های این پژوهش مهمترین عوامل پیامدی الگوی برند سازی کسب وکارهای صنعت حمل ونقل جاده‌ای کالا عبارتند از: تقویت فضای رقابتی، افزایش نوآوری، ارائه ارزش اضافی، کاهش پیچیدگی، جبران فشار قیمت، کاهش ترافیک جاده‌ها، کاهش ریسک، بازگشت سرمایه، نوسازی ناوگان، سودآوری و پایداری برند، افزایش رضایت مشتریان، انتخاب آسان و مطمئن، ارتقاءکیفیت سفر، ایجاد تمایز، رشد کمی و کیفی خدمات، استانداردسازی خدمات، کاهش سوانح رانندگی و ارتقاء امنیت سفرها، کاهش مصرف سوخت ودر نتیجه شناخت این عوامل وتوجه به آنها مدیران رادرزمینه برنامه ریزی راهبردی برای رشد وتوسعه کسب وکارهای مرتبط باصنعت حمل و نقل جاده‌ای کالا وآینده‌ای مطلوب یاری می-نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - بررسی اثرات عوامل و متغیرهای رقابت پذیری بین المللی برای شرکت‌های صنایع غذایی در ایران با رویکرد آینده پژوهی(مورد مطالعه: صنایع غذایی استان خوزستان)
        حسین غبیشاوی عبدالخالق غلامی چنارستان علیا محمد حقیقی
        چکیدهزمینه: رقابت بین المللی از مهمترین مباحث ادبیات اقتصادی و مدیریتی است و بطور سنتی در محور برنامه های آکادمی ها ، سیاست گذاران و دست اندرکاران قرار داشته است.هدف: این پژوهش با هدف کلی بررسی و تحلیل عوامل موثر بر رقابت‌پذیری بین‌المللی شرکت‌های تولید محصولات غذایی در أکثر
        چکیدهزمینه: رقابت بین المللی از مهمترین مباحث ادبیات اقتصادی و مدیریتی است و بطور سنتی در محور برنامه های آکادمی ها ، سیاست گذاران و دست اندرکاران قرار داشته است.هدف: این پژوهش با هدف کلی بررسی و تحلیل عوامل موثر بر رقابت‌پذیری بین‌المللی شرکت‌های تولید محصولات غذایی در ایران با رویکرد آینده پژوهی انجام شده است. روشها: روش تحقیق کاربردی- توصیفی، از نوع همبستگی و با بهره گیری از ابزار جمع آوری پرسشنامه‌ی محقق ساخته، فرضیه‌ها را مورد آزمون قرار داده است. جامعه آماری این پژوهش مدیران بازرگانی، بازاریابی و صادرات شرکت‌های محصولات غذایی در استان خوزستان بودند که با شرایط بازار و خصوصیات مشتریان یا خریداران خارجی آشنایی و ارتباط دائمی داشتندکه تعداد آنها 250 نفر بودند که از طریق فرمول گرجسی و مورگان نمونه‌ی آماری 157 نفره به روش نمونه گیری خوشه‌ای انتخاب گردید. روایی پرسشنامه از طریق نمونه اولیه به صورت روایی ظاهری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد 8 عامل قیمت تمام‌شده محصولات ،کیفیت محصولات شرکت‌ها، برخورداری شرکت از تکنولوژی پیشرفته، برخورداری شرکت‌ها از نیروی انسانی متخصص، مدیریت بازاریابی کارآمد در شرکت‌ها، برخوردار بودن شرکت‌ها از برند مشهور،کیفیت بسته‌بندی محصولات، دسترسی آسان شرکت‌ها به مواد اولیه با کیفیت بر مزیت رقابتی تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین تأثیر مزیت رقابتی بر رقابت پذیری بین المللی مورد تأیید قرار گرفت.نتیجه گیری: نتیجه تحقیق عدم تأثیر سبز بودن و ارگانیک بودن محصولات بر کسب مزیت رقابتی را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی
        احمد برومند کاخکی حامد داوری امیرناصر اخوان
        مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی در راستای انجام مأموریت‌های ذاتی خود در سال 1394 اقدام به تعریف طرح پژوهشی آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی نمود. در این خصوص با تشکیل تیم متخصص آینده‌پژوهی، روش سناریونویسی به عنوان یک روش آینده‌نگرانه أکثر
        مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی در راستای انجام مأموریت‌های ذاتی خود در سال 1394 اقدام به تعریف طرح پژوهشی آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی نمود. در این خصوص با تشکیل تیم متخصص آینده‌پژوهی، روش سناریونویسی به عنوان یک روش آینده‌نگرانه مطلوب در تسهیل تحقق اهداف و مأموریت‌های برنامه‌ریزی معاونت انتخاب شده و با حجم زیادی از مطالعات مبنا، مرور ده‌ها مقاله و سند اجرایی و مصاحبه، مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی توسط محققان به پایان رسید. پس از احصاء عوامل کلیدی و بررسی پیشران‌های موضوع، نظریه‌های خبرگانی برآمده از تعاملات و مشارکت آنان در چهار پنل تخصصی PEST ، باعث اعتباربخشی شده و کم وکاست‌های احتمالی مرتفع گردید. سپس مبتنی بر شناسایی وضعیت موجود، یافته‌ها و تحلیل اثر متقابل، دو مؤلفه‌ی وضعیت اقتصادی و مدیریت یکپارچه فرهنگی به عنوان عدم قطعیت‌های بحرانی و تشکیل‌دهنده محورهای سناریونویسی به روش GBN در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن دو سطح مدیریت یکپارچه مطلوب (سازمانی و فراسازمانی) مجموعاً شش سناریوی استقرایی 5 ساله مشتمل بر سناریوهای مطلوب، محتمل و ممکن توصیف شده و شاخص‌های راهنما و همچنین نکات توصیه‌ای در ضمن مواد شرح یافته، به سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - تحلیل روند تکاملی الگوهای اجرایی آینده نگاری جهان یک مطالعه تطبیقی
        اردشیر سیاح مفضلی کتایون جهانگیری محمدرحیم عیوضی
        مجموعه مفاهیم و الگوهای آینده‌نگاری برای اجرای نظام‌مند، نیازمند استفاده از قالب‌ها و الگوهای اجرایی هستند. از دهه 1990 میلادی این الگوها که در جهان با رویکردهای مختلفی به کار گرفته می‌شوند، از حالت تصادفی به حالت نظام‌مند تغییر شکل دادند. این الگوها که نمایانگر فرآینده أکثر
        مجموعه مفاهیم و الگوهای آینده‌نگاری برای اجرای نظام‌مند، نیازمند استفاده از قالب‌ها و الگوهای اجرایی هستند. از دهه 1990 میلادی این الگوها که در جهان با رویکردهای مختلفی به کار گرفته می‌شوند، از حالت تصادفی به حالت نظام‌مند تغییر شکل دادند. این الگوها که نمایانگر فرآیندهای آزمون شده در پروژه‌ها و مطالعات مختلف آینده‌پژوهی هستند، تضمین کننده صحت نتایج مطالعات آینده‌پژوهی هستند. علی رغم تلاش‌های مختلف در زمینه تدوین الگوهای آینده‌نگاری اما این الگوها از تنوع و گستره متفاوت شکلی و محتوایی برخوردارند. هدف اصلی این مقاله شناسایی چگونگی طبقه‌بندی الگوهای موجود آینده‌نگاری در جهان و تعیین تاثیر روند تکاملی الگوهای آینده‌نگاری بر تغییر این الگوها با گذشت زمان و متعاقباً شناسایی تحولات الگوهای آینده‌نگاری در بیست سال گذشته است. به منظور فراهم کردن پاسخی مناسب به این سوالات اصلی ترین الگوهای شاخص در حوزه آینده‌نگاری شناسایی شده و به صورت تطبیقی با یکدیگر مقایسه شده‌اند. روش‌شناسی استفاده شده در این مقاله از حیث جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای اسنادی است و رویکرد حاکم بر این مطالعه کیفی است و از حیث تجزیه و تحلیل اطلاعات از نوع تطبیقی است. این پژوهش از نظر جهت‌گیری‌های پژوهش از نوع کاربردی است چرا که به بررسی الگوهای اجرایی آینده‌نگاری در جهان پرداخته و در صدد ارائه طبقه‌بندی ویژه‌ای جهت شفاف‌سازی کاربرد الگوهای آینده‌نگاری است. در این مقاله یازده الگوی آینده‌نگاری در جهان که چیدمان و رویکرد قابل توجه و متمایزی را نسبت به موضوع آینده‌نگاری داشته‌اند به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نتایج حاصل از این مطالعات بیانگر این موضوع است که الگوهای آینده‌نگاری در ظاهر تفاوت کلی را با یکدیگر نشان می‌دهند اما روندی تکاملی و تفصیلی در محتوا را طی کرده‌اند و علی رغم تغییرات شکلی در الگوهای تدوین شده در سال‌های اخیر تغییر شگرف در ماهیت و محتوای این الگوها رخ نداده است و محور اصلی الگوهای اولیه در حوزه آینده‌نگاری دستخوش تغییرات کلیدی نشده‌اند. همچنین روند تکاملی این حوزه نشان از افزودن موضوعات کلیدی برای سهولت در اجرا و پیاده‌سازی مطالعات و افزایش اعتبار نتایج شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - آینده نگری در آینده‌پژوهی: تحلیل علّی لایه‌ای چالش‌های آینده‌پژوهی در ایران
        عبدالرحیم گواهی
        آینده‌پژوهی به‌عنوان یک علم و هنر در خدمت بسیاری از تحقیقات علمی قرار گرفته و از همین رو با کاربری میان‌رشته‌ای خود به مطالعات و پژوهش در آینده می‌پردازد. این دانش به شدت تحت تأثیر نگرش متولیان و متصدیان پژوهشی خود قرار دارد که هر کدام به فراخور برداشت‌های گوناگون خود، أکثر
        آینده‌پژوهی به‌عنوان یک علم و هنر در خدمت بسیاری از تحقیقات علمی قرار گرفته و از همین رو با کاربری میان‌رشته‌ای خود به مطالعات و پژوهش در آینده می‌پردازد. این دانش به شدت تحت تأثیر نگرش متولیان و متصدیان پژوهشی خود قرار دارد که هر کدام به فراخور برداشت‌های گوناگون خود، از آن بهره‌مند می‌شوند. با توجه به نوین بودن این رشته در کشور، این ضرورت احساس شد که در راستای اعتلای کیفیت آینده‌پژوهی و به سرمنزل رساندن این دانش، شناسایی چالش‌های این رشته مفید به نظر می‌رسد. در این مقاله در گام اول با استفاده از مرور مطالعات پیشین و هم‌زمینه و همچنین استفاده از نظرهای کارشناسان در قالب برگزاری دو پنل خبرگی، لیست اولیه‌ای از چالش‌های آینده‌پژوهی در کشور شناسایی شد و این چالش‌ها در گام دوم با استفاده از روش تحلیل علّی لایه‌ای مورد بررسی و موشکافی قرار گرفتند. قرارگیری چالش‌ها در سطوح مختلف مدل تحلیل علی لایه‌ای، پیش‌نیازی برای کاربست نگاهی دقیق‌تر به ماهیت مسائل ایجاد می‌نماید. لذا محققان به مدد این روش آینده‌پژوهی و در مواجهه نظام‌مند با چالش‌های احصائی، به خلق انتظام فکری مبادرت نموده و مستقلاً راهکارهای پیشنهادی خود را معطوف به حل مسائل و چالش‌های آینده‌پژوهی تدوین نموده‌اند. بنابراین در انتهای مقاله، با نگرش و رویکرد لایه‌ای، پیشنهاداتی در جهت رفع موانع پیش‌روی توسعه کیفی و کمی این دانش در کشور عرضه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی ساختارهای فکری و مفاهیم کلیدی در آینده‌پژوهی و ارائه چارچوب اجرای مطالعات آینده‌پژوهی
        اردشیر سیاح مفضلی علیرضا اسدی
        شناخت و آگاهی نسبت به آینده، رویایی است که از دیرباز تلاش افراد بسیاری را در طول تاریخ به خود معطوف داشته است که با کوشش متفکران دوره جدید برای پیوند میان شناخت علمی با رویای شناخت آینده، حوزه دانشی جدیدی با عنوان آینده پژوهی شکل گرفت. امروزه نگاه به آینده روز به روز در أکثر
        شناخت و آگاهی نسبت به آینده، رویایی است که از دیرباز تلاش افراد بسیاری را در طول تاریخ به خود معطوف داشته است که با کوشش متفکران دوره جدید برای پیوند میان شناخت علمی با رویای شناخت آینده، حوزه دانشی جدیدی با عنوان آینده پژوهی شکل گرفت. امروزه نگاه به آینده روز به روز در حال تکامل است و آینده‌پژوهی به عنوان یک علم درجه دوم با نظریه‌ها، مکاتب و پارادایم‌های جدید نوعی رویکرد تکاملی را به مولفه‌ها و ابعاد مختلف آینده فراهم کرده است. سال‌ها است که تلاش‌‌های مختلفی در دنیا در این حوزه انجام شده است و ابزارهای گوناگونی برای شناخت و شکل‌دهی به آینده تدوین و بکارگرفته شده‌اند و بارها در مطالعات مختلف جهانی مورد آزمون واقع شده‌اند. این حوزه اگرچه به عنوان یک رشته دانشگاهی نسبت به برخی دیگر از حوزه‌ها دیرتر ظهور کرده است اما بسیار فراگیر شده است. در این مقاله نگارندگان تلاش دارند تا با مرور ساختارهای فکری این حوزه، مفاهیم کلیدی آن را مورد بحث و بررسی قرار دهند. از آن‌جمله می‌توان به مفاهیمی همچون آرمان‌شهرها و نحوه تحول و توسعه تفکر درباره آن‌ها از قرن 16 میلادی تا کنون، رابطه آینده‌پژوهی با پیش‌بینی، مفهوم آینده‌های بدیل در آینده‌پژوهی، مولفه‌ها و اجزای تشکیل دهنده آینده، وابستگی به مسیر و حال بسیط، ابزارها و روش‌های آینده‌پژوهی، اشاره کرد. در انتها تلاش شده است تا چارچوبی مفهومی از موضوعات کلیدی مطرح در آینده‌پژوهی ارائه شود تا مسیری برای انتخاب مناسب استراتژی‌های آینده‌پژوهی فراهم شود و ارتباط علمی اجزای مختلف علم آینده‌پژوهی نشان داده شود. نگاهی علمی به موضوع آینده‌پژوهی، اقدامات و مطالعات این حوزه را اثربخش و خروجی‌های آن برای کشور را کارآمدتر خواهد کرد. نیاز امروز شناخت و استفاده علمی و سیستماتیک از مفاهیم و روش‌های آینده‌پژوهی در مقابل پرداختن سطحی و عوامانه به آینده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی
        احمد برومند حامد داوری امیرناصر اخوان
        مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی در راستای انجام مأموریت‌های ذاتی خود در سال 1394 اقدام به تعریف طرح پژوهشی آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی نمود. در این خصوص با تشکیل تیم متخصص آینده‌پژوهی، روش سناریونویسی به عنوان یک روش آینده‌نگرانه أکثر
        مدیریت پژوهش و برنامه‌ریزی معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی در راستای انجام مأموریت‌های ذاتی خود در سال 1394 اقدام به تعریف طرح پژوهشی آینده‌پژوهی خدمات فرهنگی نمود. در این خصوص با تشکیل تیم متخصص آینده‌پژوهی، روش سناریونویسی به عنوان یک روش آینده‌نگرانه مطلوب در تسهیل تحقق اهداف و مأموریت‌های برنامه‌ریزی معاونت انتخاب شده و با حجم زیادی از مطالعات مبنا، مرور ده‌ها مقاله و سند اجرایی و مصاحبه، مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی توسط محققان به پایان رسید. پس از احصاء عوامل کلیدی و بررسی پیشران‌های موضوع، نظریه‌های خبرگانی برآمده از تعاملات و مشارکت آنان در چهار پنل تخصصی PEST ، باعث اعتباربخشی شده و کم وکاست‌های احتمالی مرتفع گردید. سپس مبتنی بر شناسایی وضعیت موجود، یافته‌ها و تحلیل اثر متقابل، دو مؤلفه‌ی وضعیت اقتصادی و مدیریت یکپارچه فرهنگی به عنوان عدم قطعیت‌های بحرانی و تشکیل‌دهنده محورهای سناریونویسی به روش GBN در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن دو سطح مدیریت یکپارچه مطلوب (سازمانی و فراسازمانی) مجموعاً شش سناریوی استقرایی 5 ساله مشتمل بر سناریوهای مطلوب، محتمل و ممکن توصیف شده و شاخص‌های راهنما و همچنین نکات توصیه‌ای در ضمن مواد شرح یافته، به سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - شناسایی سناریوهای باورپذیر صنعت نساجی
        امیرحسین حسن نژاد محمدحسن ملکی
        صنعت نساجی 3 درصد ارزش افزوده صنعتی کشور و در حدود 12 درصد از اشتغال صنعتی کشور را به خود اختصاص داده است. نقش اقتصادی صنایع نساجی در اقتصاد به لحاظ ارزآوری، ایجاد اشتغال، جلوگیری از خروج ارز از کشور و ایجاد ارزش‌افزوده موجب شده تا این صنعت در زمره صنایع مهم کشورهای مخت أکثر
        صنعت نساجی 3 درصد ارزش افزوده صنعتی کشور و در حدود 12 درصد از اشتغال صنعتی کشور را به خود اختصاص داده است. نقش اقتصادی صنایع نساجی در اقتصاد به لحاظ ارزآوری، ایجاد اشتغال، جلوگیری از خروج ارز از کشور و ایجاد ارزش‌افزوده موجب شده تا این صنعت در زمره صنایع مهم کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه قرار گیرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی آینده های صنعت نساجی صورت گرفته است. برای گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات برای انجام این تحقیق تحلیل سناریو است. برای تدوین سناریوهای باورکردنی از تکنیک عدم قطعیت بحرانی استفاده شده است. ماهیت پرسش ها بر مبنای عدم قطعیت هایی در حوزه صنعت نساجی در کشور است که دو وضعیت حدی داشته و درباره ی وقوع یکی از این دو حالت، عدم قطعیت وجود دارد. به منظور تحلیل پرسش نامه ها و استفاده از نتایج آن در نگارش سناریوها از 3 شاخص تخصص، اجماع و اهمیت استفاده شد. با توجه به شاخص های اجماع و اهمیت دو حالت " قدرت خرید مردم " و " آزادسازی تجاری و حذف تعرفه ها " انتخاب شدند. با توجه به این دو عدم قطعیت چهار سناریوی نساجی خندان، امید به رشد، گورستان چند طبقه و روزنه ی حیات تدوین شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - ضرورت آینده پژوهی در نظام های آموزش و پرورش
        علی رضا همتی محمد علی گودرزی ابراهیم حاجیانی
        نظام آموزش و پرورش و به عبارت بهتر تعلیم و تربیت، به طور بالقوه یکی از محوری ترین و تعیین کننده ترین نهادهای اجتماعی در تحقق توسعه کشور به حساب می آید. یکی از اساسی ترین وظایف هر نظام تربیتی ارایه تصویری روشن از انسان مطلوب است و گویاترین شاهد بر ضرورت وجود یک نظام آموز أکثر
        نظام آموزش و پرورش و به عبارت بهتر تعلیم و تربیت، به طور بالقوه یکی از محوری ترین و تعیین کننده ترین نهادهای اجتماعی در تحقق توسعه کشور به حساب می آید. یکی از اساسی ترین وظایف هر نظام تربیتی ارایه تصویری روشن از انسان مطلوب است و گویاترین شاهد بر ضرورت وجود یک نظام آموزشی، توجه به آینده ها است. آموزش و پرورش پیش دبستانی تا دانشگاه ضرورتاً بایستی آینده مدار باشد، زیرا کارکرد آن در واقع تجهیز دانش آموزان و دانشجویان به دانش و مهارت های لازم برای مشارکت موثر در جامعه چه در زمان حال و چه در زمان آینده است. در این مقاله سعی شده است با تعریف نظام آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارکان سیستم های اجتماعی و اقتصادی به تشریح مشکلات وضع موجود آن پرداخته و پس از معرفی و تبیین عوامل و پیشران های تاثیر گذار در توسعه این نهاد اجتماعی به ضرورت و اهداف آینده پژوهی در این نظام پرداخته و در پایان با تعریف یک نگاه جدید در تاثیر و کاربرد آینده پژوهی در فرایند یادگیری، پیشنهاداتی را در این خصوص ارایه می دهد. شایان ذکر است در مسیر این مقاله منظور از عبارات آموزش و پرورش به مفهوم تعلیم و تربیت در تمامی سطوح از پیش دبستانی تا دانشگاه است و محدود به سازمان معمول آموزش و پرورش نخواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تأملی بر وجوه تمایز و تشابه واژگان و مفاهیم پایه در حوزه‌ی آینده‌شناسی و ارائه‌ راه‌کارهایی برای غلبه بر آشفتگی واژگانی در این حوزه
        احسان گرایی غلامرضا حیدری
        آینده از طریق زبان کشف و خلق می‌شود و مسأله‌ی اصطلاح‎شناسی و داشتن مفاهیم و واژگان مناسب چالشی همیشگی برای حوزه‌ی آینده‌شناسی بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی آشفتگی واژه‌شناختی و مفهومی در حوزه‌ی آینده‌شناسی است. این پژوهش از نوع توصیفی است و با استفاده از اطلاعات أکثر
        آینده از طریق زبان کشف و خلق می‌شود و مسأله‌ی اصطلاح‎شناسی و داشتن مفاهیم و واژگان مناسب چالشی همیشگی برای حوزه‌ی آینده‌شناسی بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی آشفتگی واژه‌شناختی و مفهومی در حوزه‌ی آینده‌شناسی است. این پژوهش از نوع توصیفی است و با استفاده از اطلاعات کتابخانه‌ای و روش تحلیلی- انتقادی انجام شده است. یکی از ابعاد مطالعاتی آینده‌شناسی ضرورت توجه به اصطلاح‌شناسی این حوزه است. در این مطالعه تأثیر خاستگاه‌های جغرافیایی و فرهنگی مختلف بر روند تاریخی شکل‌گیری واژگان حوزه‌ی آینده‌شناسی بررسی شده است. هم‌چنین با تحلیل متون حوزه‌ی آینده‌شناسی شباهت‌ها و تفاوت‌های، روابط اعم و اخص، و قلمروی فعالیت آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری نیز ارائه شده است. در انتها پژوهش‌گران اصطلاح آینده‌شناسی را برای نامیدن این حوزه‌ی علم پیشنهاد کردند. مطالعه‌ی حاضر تلاش کرد با بهره‌گیری از فلسفه‌ی زبان‌‌شناسی به تحلیل تعاریف ارائه شده در این حوزه بپردازد. هم‌چنین تعاریف را در طیفی از ویژگی‌های جبرگرایانه، قطعیت، و انفعالی؛ احتمالی، واکنشی، و تقاضایی؛ اختیاری، چشم‌اندازی، و کنش‌گرایانه مورد تحلیل قرار دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - امکان‌سنجی فقهی ـ حقوقی استفاده از قراردادهای‏آتی در بازار بین‌المللی ارز
        امید توکلی‌کیا محسن آقاسی سیداحمدعلی هاشمی
        قرارداد آتی،‌ توافقی برای خرید و فروش همزمان میزان مشخصی از یک ارز در مقابل ارزی دیگر در یک زمان و با نرخی معین در آینده است. در واقع قرارداد آتی نوعی قرارداد سلف است با این تفاوت که دو طرف خریدار و فروشنده، برای یکدیگر شناخته شده نیستند و تنها از طریق بانک‌ها یا کارگزا أکثر
        قرارداد آتی،‌ توافقی برای خرید و فروش همزمان میزان مشخصی از یک ارز در مقابل ارزی دیگر در یک زمان و با نرخی معین در آینده است. در واقع قرارداد آتی نوعی قرارداد سلف است با این تفاوت که دو طرف خریدار و فروشنده، برای یکدیگر شناخته شده نیستند و تنها از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌های فعال در بازار ارز، اقدام به معامله با یکدیگر می‌کنند. بازار ارز یک بازار مجازی است که علاقمندان در سراسر دنیا از طریق اینترنت و تعیین کارگزار موردنظر می‌توانند به خرید و فروش ارزهای موجود مبادرت ورزند. ویژگی ممیزة این بازار نسبت به سایر بازارها، محدود بودن گزینه‌های سرمایه‌گذاری انتخابی است و معاملات عمده فارکس فقط بر روی هفت ارز و سه جفت ارز انجام می‌شود و با بررسی متغیرهای کلان اقتصادی کشورها و اخبار موجود در سطح بین‌الملل می‌تواند ارز موردنظر خود را انتخاب نماید. حقوقدانان اسلامی معتقند که قابلیت معامله ارزهای کشورهای مختلف به‌صورت نقد و یا با نرخ‌های متفاوت وجود دارد زیرا قیمت ذاتی و قدرت خرید ارزهای کشورهای مختلف مستقل می‌باشد و توافق کلی در مورد عدم صحت استفاده از قراردادهای آتی و سلف ارزی در حالت به تأخیرانداختن تعهدات و حقوق طرفین به زمانی در آینده وجود دارد. به هر حال برای استفاده از ابزارهای مالی مختلف در بازار ارز بین‌الملل احراز شرایط و اصول مسلم فقهی و حقوقی لازم است که در این مقاله به بررسی شبهات فقهی و حقوقی مربوط به صحت این قرادادها پرداخته و اشکالات را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - بررسی ارتباط قیمت بازار آتی و نقدی سکه طلای ایران
        بهزاد فکاری سردهایی اکبر میرزاپور علی صیامی مصطفی کجوری
        چکیدههدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین بازار قیمت نقدی و آتی سکه بهار آزادی مورد معامله دربورس کالای ایران و چگونگی انتشار اطلاعات بین دو بازار وتحلیل ارتباط بین نوسانات قیمت نقدی و آتی1391 استفاده شده است. برای بررسی - می باشد. برای این منظور از داده های روزانه أکثر
        چکیدههدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط بین بازار قیمت نقدی و آتی سکه بهار آزادی مورد معامله دربورس کالای ایران و چگونگی انتشار اطلاعات بین دو بازار وتحلیل ارتباط بین نوسانات قیمت نقدی و آتی1391 استفاده شده است. برای بررسی - می باشد. برای این منظور از داده های روزانه قیمت سکه در سال 1390واریانس ،(VAR) ارتباط بین قیمت نقدی و آتی از روش های رگرسیون چندگانه، رگرسیون خودبازگشتی برداریو آزمون علیت گرنجر استفاده شده است. نتایج نشان (GARCH) ناهمسانی شرطی خودتوضیحی تعمیم یافتهو رگرسیون چندگانه ندارند، VAR می دهد که تغییرات قیمت آتی و نقدی سکه، ارتباط معنی داری در دو روشاما نوسانات قیمت نقدی و آتی ارتباط معنی داری با هم دارند. آزمون علیت گرنجر نیز حاکی از این مطلب استکه علیت از طرف تغییرات قیمت آتی به سمت قیمت نقدی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - بررسی رابطه بین صرف ریسک متغیر طی زمان و قیمت اسپات (مطالعه موردی: بازار آتی‏های نفت خام)
        موسی خوشکلام روح‌اله مهدوی
        مطالعات گوناگون در مورد وجود و مقدار صرف ریسک متغیر در زمان در بازار آتی‌های نفت خام نتایج مختلفی ارایه می‌کنند. مقاله حاضر وجود و نوع صرف ریسک و تأثیرگذاری آن بر تغییرات قیمت اسپات نفت خام را با استفاده از داده‌های مربوط به دوره زمانی 2016-1986 مورد بررسی قرار داده است أکثر
        مطالعات گوناگون در مورد وجود و مقدار صرف ریسک متغیر در زمان در بازار آتی‌های نفت خام نتایج مختلفی ارایه می‌کنند. مقاله حاضر وجود و نوع صرف ریسک و تأثیرگذاری آن بر تغییرات قیمت اسپات نفت خام را با استفاده از داده‌های مربوط به دوره زمانی 2016-1986 مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مورد استفاده برای انجام پژوهش حاضر، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ روش تحقیق توصیفی-همبستگی و به لحاظ ماهیت داده‌ها تحقیق کمی محسوب می‌گردد. به منظور انجام این تحقیق از رویکرد اقتصادسنجی مبتنی بر روش های گارچ، آزمون هم انباشتگی و مدل تصحیح خطای برداری (VECM) استفاده شده است. نتایج حاصل از برآوردهای انجام شده نشان می‌دهند که اولاً در هر دو دوره زمانی مورد بررسی، صرف ریسک برای آتی های نفت خام وجود دارد ثانیاً صرف ریسک در دوره زمانی 2016-1986 ثابت بوده ولی در دوره زمانی کوتاه‌تر یعنی 2016-2004 صرف ریسک در طی زمان متغیر می‌باشد. همچنین نتایج مربوط به بردار هم انباشتگی و مدل تصحیح خطای برداری نشان می‌دهند که ضریب صرف ریسک در دوره 2016-1986 منفی می‌باشد در حالیکه این ضریب برای دوره زمانی 2016-2004 مثبت می‌باشد. این ضرایب نشان از آن دارند که در دوره زمانی 2016-1986 بازار نفت خام بطور کلی در وضعیت کنتانگو ("پیش بهین") قرار دارد و در دوره زمانی 2016-2004 بازار نفت خام در وضعیت پس‌بهین عادی قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - واکاوی فقهی قراردادهای آتی خاص و یکسان
        احسان علی اکبری بابوکانی وحید مقدم رضا عباسپور
        یکی از عمده‌ترین نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در مسیر ورود به بازار سرمایه، ترس از افزایش یا کاهش غیر قابل پیش‌بینی قیمت‌ها است. در این میان ابزارهای نوین مالی هم‌چونقراردادهای آتی به دلیل نقش مؤثر در مدیریت خطرات و کنترل ریسک می‌تواند در کاهش این نگرانی و به تبع آن افزایش أکثر
        یکی از عمده‌ترین نگرانی‌های سرمایه‌گذاران در مسیر ورود به بازار سرمایه، ترس از افزایش یا کاهش غیر قابل پیش‌بینی قیمت‌ها است. در این میان ابزارهای نوین مالی هم‌چونقراردادهای آتی به دلیل نقش مؤثر در مدیریت خطرات و کنترل ریسک می‌تواند در کاهش این نگرانی و به تبع آن افزایش کارایی بازار سرمایه مفید واقع شود. بر این اساس نگارنده پس از تبیین دو قرارداد آتی خاص و یکسان و تشخیص ماهیت حقوقی آن دو، ضمن ارائه مبانی فقهی مورد نیاز تلاش می‌کند تا به صحت و سقم این نوع قراردادها و انطباق آنها با عقود و موازین شرعی بپردازد. در ادامه حکم فقهی قراردادهای آتی خاص و یکسان در بازارهای اولیه و ثانویه بیان شده و به ارائه راه حل و جایگزین مناسب پرداخته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی حقوقی- فقهی قراردادهای آتی در بورس انرژی
        علیرضا مشهدی زاده
        در سال‌های اخیر ابزارهای مالی متنوعی طراحی و در بازارهای نفت عرضه گردیده است. هدف از طراحی آنها بهبود مدیریت ریسک پر تفوی و هم‌چنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. جهت هر چه کاراتر شدن بورس نیز، نیاز به عرضه اوراق بهادار متنوع با ریسک و بازده متفاوت می‌باشد، عرضه اوراق أکثر
        در سال‌های اخیر ابزارهای مالی متنوعی طراحی و در بازارهای نفت عرضه گردیده است. هدف از طراحی آنها بهبود مدیریت ریسک پر تفوی و هم‌چنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. جهت هر چه کاراتر شدن بورس نیز، نیاز به عرضه اوراق بهادار متنوع با ریسک و بازده متفاوت می‌باشد، عرضه اوراق اختیار و آتی معامله، کمک بزرگی به کارتر شدن این بازار مهم مالی خواهد نمود ولی، باید به این یک سؤال پاسخ داده شود که به این ابزارهای مالی مشتقات گفته می‌شود. این‌که آیا معاملات این‌گونه اوراق با شرع مقدس اسلام تعارض ندارد یا خیر موضوع این مقاله می‌باشد. در مقاله حاضر، ابتدا ماهیت و مکانیسم معاملات قراردادهای آتی تشریح گردیده و سپس اشکالات فقهی آن مورد برسی قرار می‌گیرد. از نتایج این تحقق پاسخ به شبهات وارد بر این معاملات نظیر کالی به کالی بودن و غرری بودن می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - شناسایی مولفه های مدیریت تربیت برمبنای آموزهای قران کریم به منظور ارایه مدل مفهومی (نظریه داده بنیاد)
        بهادر شنبدی محبوبه سادات فدوی
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های مدیریت تربیت از منظر قرآن کریم به منظور ارائه مدل برای آموزش و پرورش ایران بود. روش پژوهش: روش پژوهش ترکیبی اکتشافی بود. در بخش کیفی مطالعه از تحلیل مضمون با رویکرد استقرایی استفاده گردید. محیط پژوهش در بخش کیفی، کتاب ق أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های مدیریت تربیت از منظر قرآن کریم به منظور ارائه مدل برای آموزش و پرورش ایران بود. روش پژوهش: روش پژوهش ترکیبی اکتشافی بود. در بخش کیفی مطالعه از تحلیل مضمون با رویکرد استقرایی استفاده گردید. محیط پژوهش در بخش کیفی، کتاب قرآن مجید و مجموعه کتب تفسیر المیزان بوده است که تعداد 145 آیه و 133 کد باز به عنوان جامعه نمونه انتخاب گردید. مولفه‌های به دست آمده شامل 3 مضمون فراگیر 7 مضمون سازمان‌دهنده و 18 مضمون پایه که بر این اساس سیاهه 98 گویه ساخته شد. برای سنجش روایی از ضریب نسبی روایی محتوایی و برای تعیین پایایی از ضریب هولستی استفاده گردید. یافته‌ها: در بخش کمی ‌جامعه آماری شامل کلیه مدیران، مسئولان آموزش و پرورش استان‌های منتخب، روحانیت و طلاب، اساتید دانشگاه که در پنج خوشه‌ی شمال، جنوب، شرق و غرب و مرکز کشور که در سال 96 - 94 مشغول به فعالیت بودند. حجم این جامعه آماری 310 نفر بود. نمونه‌گیری: روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چند مرحله‌ای و حجم نمونه بر اساس جدول کوکران 162 نفر تعیین گردید. برای بررسی روایی سیاهه از شیوه روایی سازه و هم‌چنین جهت سنجش پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - آینده پژوهی مدیریت ریسک درشهرها با تاکید بر آسیبپذیری خطرات زلزله
        حسن نوروزی بختیار عزت پناه رضا ولیزاده
        مقدمه و هدف پژوهش: اهمیت راهبردی شهر تبریز از یک سو و لرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر، عامل توجه به این پژوهش است. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. هدف از این پژوهش، آینده پژوهی ارزیابی و سنجش میزان آس أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: اهمیت راهبردی شهر تبریز از یک سو و لرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر، عامل توجه به این پژوهش است. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. هدف از این پژوهش، آینده پژوهی ارزیابی و سنجش میزان آسیب​پذیری منطقه 8 کلانشهر تبریز در تهدید مخاطره زلزله می باشد. روش پژوهش: ابتدا اهم مطالعات انجام شده در خصوص آینده پژوهی و برنامه​ریزی و طراحی شهری با در نظر گرفتن سوانح طبیعی و نیز مطالعات خاص تبریز مرور گردید. سپس مؤلفه​ها و ابعاد مطرح در آسیب​پذیری شهری تهیه و سپس با استفاده از دیدگاه خبرگان با روش دلفی و نیز مطالعات تطبیقی، ابعاد و مؤلفه​های نهایی تهیه و با تحلیل پرسشنامه​ها و انجام مطالعات و محاسبات لازم میزان آسیب​پذیری کلانشهر تبریز در ابعاد و مؤلفه​های مختلف مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. و در نهایت ضمن ارزیابی نقاط ضعف و قوت و تهدید و فرصت، با روش swot راهبردهای آینده منطقه 8 کلانشهر تبریز ارائه گردید. یافته‌ها: با توجه به اینکه نتایج تحقیقات، بهره برداری و ارتقای نقاط قوت و استفاده بهینه و حداکثری از فرصتها را پیشنهاد می نماید بنابراین با این راهبرد، وضعیت کنونی محدوده مورد مطالعه مورد قبول است ولی نباید از نقاط ضعف و تهدیدات غافل شد و خود را در مدیریت بحران و حرایم زمانی وقوع رخداد زلزله محدود کرد. بلکه این امر لزوم آینده پژوهی و برنامه​ریزی مطلوب و بهینه دراز مدت را بیان می نماید. نتیجه گیری: این پژوهش بر جذب و استفاده بهینه از اقتصاد پویا و اشتغال متناسب، و نیز سرمایه گذاران امر گردشگری بافت تاریخی، و نیز بهره مندی از هویت مذهبی و فرهنگی و عقیدتی سنتی در جلب مشارکت ذینفعان منطقه به منظور تقویت زیرساخت​های بهداشتی- درمانی و اقامتی- رفاهی، مقاوم سازی و آموزش و فرهنگ سازی به منظور کاهش آسیب​پذیری و ارتقا تاب آوری منطقه در زمان زلزله تاکید دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی شهر سبز با رویکرد آینده‌پژوهی در کلان‌شهر مشهد
        سید مصطفی حسینی محمد رحیم رهنما محمد اجزا شکوهی امید علی خوارزمی
        زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نس أکثر
        زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نسل‌های آینده حفظ کرد. براین اساس در این پژوهش سعی شده است با نگاهی آینده‌پژوهانه نسبت به رویکرد شهر سبز به شناسایی شاخص‌های پیشران و کلیدی پرداخته‌ شود تا از این طریق بتوان ‌به منظور دست‌یابی به الگوی شهر سبز در آینده، سناریوهایی متناسب با شرایط کلان‌شهر مشهد ارایه داد. روش تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از ماتریس تحلیل اثرات متقابل در نرم افزار آینده‌پژوهی میک مک انجام شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که شاخص پرشدگی داده‌ها با دو بار چرخش برابر با 04/79 درصد می‌باشد که این امر گویای میزان اثرگذاری بالای شاخص‌های شهر سبز بر یکدیگر می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد که شاخص مشارکت زیست محیطی با امتیاز 68 دارای بیش‌‌ترین میزان تأثیرگذاری مستقیم بر سایر شاخص‌های تحقیق است. بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع وضعیت پراکنش شاخص‌ها در نقشه اثر- وابستگی مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که کلان‌شهر مشهد از نظر شاخص‌های شهر سبز در شرایط ناپایداری قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - پیش بینی نوسانات قیمت آتی سکه طلا در بورس کالای ایران با استفاده از روش های پارامتریک
        محمد اسماعیل فدایی نژاد علی صالح آبادی غلامحسین اسدی محمد تقی وزیری حسن طاعتی کاشانی
        ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ در دﻫﻪﻫﺎی اﺧﯿﺮ پیش بینی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻣﻬﻢﺗـﺮﯾﻦ ﻫـﺪف اﯾـﻦ ﺗﺤﻘﯿـﻖ، پیش بینی نوسانات قیمت آتی سکه طلا در بورس کالای ایران است.در این تحقیق اقدام به برآورد و پیش‌بینی چهار دسته مدل‌های گارچ متقارن (GARCH) گارچ نمایی، FIGARCHو گارچ چند رژیمه أکثر
        ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ در دﻫﻪﻫﺎی اﺧﯿﺮ پیش بینی ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻣﻬﻢﺗـﺮﯾﻦ ﻫـﺪف اﯾـﻦ ﺗﺤﻘﯿـﻖ، پیش بینی نوسانات قیمت آتی سکه طلا در بورس کالای ایران است.در این تحقیق اقدام به برآورد و پیش‌بینی چهار دسته مدل‌های گارچ متقارن (GARCH) گارچ نمایی، FIGARCHو گارچ چند رژیمه با سه نوع توزیع نرمال، توزیع T و توزیع GED پرداخته ‌شده است. بر اساس خطای مدل در پیش بینی نوسانات کاراترین مدل جهت پیش بینی نوسانات در بازار آتی طلا ﻣﺪل ﻣﺎرﮐﻮف ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﮔﺎرچ (MS-E-GARCH) گزارش گردید.ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮآورد ﻣﺪل ﻣﺎرﮐﻮف ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﮔﺎرچ (MS-E-GARCH)، ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ‌دﻫـﺪ نوسانات بازار سکه آتی قابلیت پیش بینی را دارد و در نتیجه نوسانات ﺑـﺎزار قیمت سکه آتی در ﻫﺮ دو رژﯾﻢ ﭘﺮﻧﻮﺳﺎن و ﮐﻢﻧﻮﺳﺎن از ﮐﺎراﯾﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﯽﺗﻮان در اﯾـﻦ ﺑـﺎزار ﺑـﻪ ﺳﻮدﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ. بر اساس نتایج تحقیق دقت مدل (MS-E-GARCH) در حالت توزیع GED نسبت به سایر مدل‌ها بالاتر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - نسبت بهینه پوشش ریسک نرخ ارز به وسیله قراردادهای آتی سکه طلا در ایران
        رسول سجاد آدنا طروسیان
        در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت‌های نقد و آتی استفاده ش أکثر
        در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت‌های نقد و آتی استفاده شده است. دلیل استفاده از این سه نوع بازده، افزایش همبستگی بین بازده‌های نقد و آتی با افزایش دامنه بازده می‌باشد. برای برآورد نرخ بهینه ایستا از مدل‌های حداقل مربعات معمولی، حداقل مربعات معمولی تصحیح شده و گارچ یک متغیره و برای برآورد نرخ بهینه پویا از گارچ چند متغیره CCC و DCC استفاده شده است، که از لحاظ کارایی درون‌نمونه‌ای نرخ برآورد شده بازده هفتگی توسط مدل DCC و از لحاظ کارایی برون‌نمونه‌ای نرخ برآورد شده بازده هفتگی توسط مدلCCC بیشترین کارایی را دارد. در همه مدل‌ها نرخ بهینه برآورد شده با بازده هفتگی کارایی بیشتری نسبت به نرخ‌های برآورد شده با بازده دو روزه و روزانه ارائه می‌دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - امکان سنجی پوشش ریسک نرخ ارز شرکت های صادرکننده و وارد کننده با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        علی رستمی غلامرضا زمردیان میثم علی محمدی
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره ز أکثر
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره زمانی 1390 الی 1393 به بررسی پوشش متقاطع ریسک نوسانات نرخ دلار با استفاده از قرارذادهای آتی سکه پرداخته شد. ابتدا ارتباط متقابل بین سریهای زمانی نرخ ارز و قیمت آتی سکه با استفاده از مدل اقتصاد سنجی بردار خود رگرسیونی (VAR) مشخص گردید. پس از تائید وجود خود همبستگی و ناهمسانی شرطی بروی پسماند مدل VAR ، از طریق مدل BEEK (که یک مدل گارچ چند متغیره می باشد)، واریانس شرطی نرخ ارز و قیمت آتی سکه برآورد گردید و بعد از آن با استفاده از روش حداقل واریانس به محاسبه نسبت بهینه پوشش ریسک برای سررسیدهای مختلف پرداخته شد و میزان سود یا زیان ناشی از پوشش ریسک ارز با سود یا زیان واقعی ناشی از نوسانات نرخ ارز مقایسه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود همبستگی بالای قیمت سکه با نرخ ارز (دلار)، امکان پوشش متقاطع ریسک ارز را با استفاده از قراردادهای آتی سکه طلا فرآهم می آورد. هم چنین بدلیل وجود حافظه بلند مدت بین نوسانات نرخ ارز و قیمت آتی سکه امکان برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک از طریق مدل BEEK-GARCH وجود دارد و با استفاده از این مدل می توان بیش از 70 درصد زیانهای ناشی از ریسک ارز را جبران نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - اثر سررسید، حجم معامله و تعداد موقعیت‌های باز بر نوسانات قیمت قراردادهای آتی سکه طلا
        رضا راعی اعظم هنردوست یونس سلمانی پیمان تاتایی
        در این مطالعه به بررسی اثر سررسید، حجم معامله و تعداد موقعیت‌های باز بر نوسانات قیمت قراردادهای آتی سکه طلا در بازار کالای ایران در دوره زمانی دی ماه 1387 تا پایان شهریور 1391 می‌پردازیم. بدین منظور دو رویکرد متفاوت را بکار می‌گیریم. در رویکرد نخست با تحلیل جداگانه 27 ق أکثر
        در این مطالعه به بررسی اثر سررسید، حجم معامله و تعداد موقعیت‌های باز بر نوسانات قیمت قراردادهای آتی سکه طلا در بازار کالای ایران در دوره زمانی دی ماه 1387 تا پایان شهریور 1391 می‌پردازیم. بدین منظور دو رویکرد متفاوت را بکار می‌گیریم. در رویکرد نخست با تحلیل جداگانه 27 قرارداد موجود در‌می‌یابیم تنها اثر حجم معامله مثبت و معنی‌دار است. در‌حالیکه اثر سررسید و تعداد موقعیت‌های باز هر چند با علامت منفی که انتظار می‌رفت ظاهر گشته‌اند اما از معنی‌داری کافی برخوردار نیستند. در رویکرد دوم با بررسی اثر حجم معامله و تعداد موقعیت‌های باز بر نوسانات، با بکارگیری مشاهدات سری زمانی کل دوره نمونه، در‌می‌یابیم اثر حجم معامله مثبت و معنی‌دار و اثر تعداد موقعیت‌های باز منفی و معنی‌دار است. همچنین اثر تعداد موقعیت‌های باز به میزان قابل توجهی بیش از اثر حجم معامله است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - بررسی رابطه بین قیمت نقد دارائی پایه قراردادآتی و خالص هزینه نگهداری در بازار قراردادهای آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        سید مجید شریعت پناهی هادی محمدزادگان صفورا شاهینی
        نگهداری یک دارایی، ممکن است به انگیزه مصرفی یا سرمایه‌ای صورت گیرد. حال در صورتی که بازار قراردادهای آتی برای این دارایی وجود داشته باشد؛ رابطه هزینه نگهداری و قیمت نقد دارایی پایه مورد توجه قرار می گیرد. بررسی این رابطه از این جهت که منافع فرد پوشش‌دهنده‌ی ریسک و یا آر أکثر
        نگهداری یک دارایی، ممکن است به انگیزه مصرفی یا سرمایه‌ای صورت گیرد. حال در صورتی که بازار قراردادهای آتی برای این دارایی وجود داشته باشد؛ رابطه هزینه نگهداری و قیمت نقد دارایی پایه مورد توجه قرار می گیرد. بررسی این رابطه از این جهت که منافع فرد پوشش‌دهنده‌ی ریسک و یا آربیتراژگر را تحت پوشش قرار می‌دهد، حائز اهمیت است. این مقاله با بررسی سابقه سه ساله از قیمت‌های نقدی سکه طلا و قراردادهای آتی سکه طلا، در پی آزمون نوع رابطه بین دو متغیر فوق می‌باشد. این آزمون به روش GARCH و بر اساس مدل گروه BCSS (سال 1996) صورت می‌گیرد. نتایج نشان دهنده‌ی وجود رابطه منفی بین قیمت نقد سکه طلا و خالص هزینه نگهداری آن برای اکثر سررسیدها می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - بررسی و ارزیابی کارایی آتی کرک اسپرد در پیش بینی قیمت نفت خام
        محمد علیمرادی سولماز مهاجری
        چکیدهدر بازارهای نفت، به رابطه قیمتی نفت خام و فرآورده های حاصل از آن در عملیات تقطیر کرک اسپرد اطلاق می گردد. پالایشگاه ها از فعالان اصلی بازار نفت، عمدتاً در معرض ریسک کرک اسپرد قرار دارند. فعالیتپالایشگاه با هدف حداکثر کردن کرک اسپرد صورت می گیرد. به هر روی، مصرف کنن أکثر
        چکیدهدر بازارهای نفت، به رابطه قیمتی نفت خام و فرآورده های حاصل از آن در عملیات تقطیر کرک اسپرد اطلاق می گردد. پالایشگاه ها از فعالان اصلی بازار نفت، عمدتاً در معرض ریسک کرک اسپرد قرار دارند. فعالیتپالایشگاه با هدف حداکثر کردن کرک اسپرد صورت می گیرد. به هر روی، مصرف کنندگان نفت همواره درمعرض ریسک کرک اسپرد هستند. صندوق های سرمایه گذاری به طور عمده جهت سفته بازی و کسب سود دربازار نفت از کرک اسپرد استفاده می کنند. با توجه به حجم بالای معاملات آتی کرک اسپرد در بازار های نفت،این سوال مطرح می شود که آیا آتی کرک اسپرد می تواند یک پیش بینی کننده کارا از تغییرات قیمت نفتخام باشد. ما در ابتدا در قالب یک مدل تصحیح خطای برداری بررسی می کنیم که آیا رابطه معناداری بین آتیکرک اسپرد و بازار نقدی نفت خام وجود دارد یا خیر. یافته ها نشان می دهد که در ادواری که قیمت نفت خامبا افزایش همراه است رابطه علی دو طرفه بین آتی کرک اسپرد و قیمت نقدی نفت خام وجود دارد اما در بازار باثبات یا کاهشی رابطه علی دو متغیر ضعیف تر می شود. در انتها نیز کارآمدی آتی کرک اسپرد را در مقایسه باآتی نفت خام در پیش بینی قیمت نفت مورد بررسی قرار می دهیم. نتایج نشان می دهد که آتی کرک اسپردقدرت بالایی در پیش بینی قیمت نفت خام دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - The Impact of Crude Oil Price Returns on the Stock Index Returns A Case study: Tehran Stock Exchange & Istanbul Stock Exchange
        ابراهیم عباسی سمیرا اسدیان
        This study aims to investigate the relationship between crude oil price returns and stock market index returns of an exporter (Iran) and an importer (Turkey). Using daily data of West Texas Intermediate (WTI), Brent crude oil spot prices, and one-four month futures pric أکثر
        This study aims to investigate the relationship between crude oil price returns and stock market index returns of an exporter (Iran) and an importer (Turkey). Using daily data of West Texas Intermediate (WTI), Brent crude oil spot prices, and one-four month futures prices for the WTI; Tehran Stock Exchange Price Index (TEPIX), Tehran Stock Exchange Dividend and Price Index (TEDPIX), the Dividend and Price Index for the Istanbul Stock Exchange gathered during the period of 2000-2010; the relationship is analyzed by two models of the Constant Conditional Correlation (CCC) and the Dynamic Conditional Correlation (DCC). The findings reveal that the DCC is predominant over the CCC for Turkey, which means there is a non-constant conditional correlation. In contrast, the findings show the predominance of CCC for Iran. Among the spot markets, stock market volatility is better defined by the Brent than the WTI. For futures markets of the WTI, a better relationship with longer maturity confirms the financial markets as being long-term. Finally, no evidence is found for one- or bi-directional volatility spillovers (interdependencies) between the markets. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - روش‌های تدریس مبتنی بر توسعة آینده‌پژوهی در آموزش عالی ایران: مطالعة کیفی
        مهدی کشاورزی محمد حسین یارمحمدیان محمد علی نادی خوراسگانی
        یکی از وظایف دانشگاه‌ها، توانمندسازی دانشجویان در عرصه‌های مختلف از جمله شناخت آینده یا آینده‌پژوهی است. رشد توانایی آینده‌پژوهی دانشجویان می‌تواند از طریق آموزش در طی سال‌های تحصیل بهبود یابد؛ بنابراین می‌توان ادعا نمود که یکی از متغیرهای مهم که می‌تواند بر رشد توانایی أکثر
        یکی از وظایف دانشگاه‌ها، توانمندسازی دانشجویان در عرصه‌های مختلف از جمله شناخت آینده یا آینده‌پژوهی است. رشد توانایی آینده‌پژوهی دانشجویان می‌تواند از طریق آموزش در طی سال‌های تحصیل بهبود یابد؛ بنابراین می‌توان ادعا نمود که یکی از متغیرهای مهم که می‌تواند بر رشد توانایی آینده‌پژوهی دانشجویان تأثیرگذار باشد، کیفیت روش‌های تدریس و یادگیری آنان است. هدف این پژوهش طراحی روش‌های تدریس مبتنی بر توسعه آینده‌پژوهی در آموزش عالی بود که با شیوه پژوهشی کیفی و با استفاده از راهبرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. در این راستا با استفاده از رویکرد هدفمند و به‌کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه‌هایی نیمه‌ساختاریافته با 14 نفر از اساتید صاحب‌نظران حوزه برنامه درسی و آینده‌پژوهی در دانشگاه‌های استان فارس انجام شد، برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده‌ها از دو روش بازبینی مشارکت‌کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت‌کننده در پژوهش استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها در طی سه مرحله، کدگذاری باز، کدگذاری نظری و کدگذاری انتخابی با کمک نرم‌افزار MAXQDA12 به مفاهیم مجزا تفکیک شدند و 16 مقولة کلی به دست آمد. این مقاله یافته‌های مطالعه را در چارچوب مدل پارادایمی شامل: شرایط علی (4 مقوله)، پدیده محوری (آینده‌پژوهی به‌عنوان یک رویکرد کلی در تدریس)، راهبردها (3 مقوله)، زمینه (4 مقوله)، شرایط مداخله‌گر (2 مقوله) و پیامدها (2 مقوله) تحلیل کرده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - تدوین مدل مفهومی تحقق بازآفرینی پایدار شهری از منظر آینده پژوهی
        نجمه ایزدفر الهام ایزدفر
        در دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، معضلات و پیچیدگی‌هایی را به همراه آورده است که از پیامدهای این پدیده، شدت یافتن ضریب آهنگ تغییرات فضایی- کالبدی شهرها و ناکارآمدی بافت‌های شهری می‌باشد. این روند افزایش جمعیت، افت منزلت‌های اجتماعی، نابسامانی در سازمان فضایی- کالبدی، أکثر
        در دهه‌های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، معضلات و پیچیدگی‌هایی را به همراه آورده است که از پیامدهای این پدیده، شدت یافتن ضریب آهنگ تغییرات فضایی- کالبدی شهرها و ناکارآمدی بافت‌های شهری می‌باشد. این روند افزایش جمعیت، افت منزلت‌های اجتماعی، نابسامانی در سازمان فضایی- کالبدی، اقتصادی و کارکردی را در محله‌های شهری که نقش اساسی در حیات و زوال شهر دارند؛ منجر شده است. علاوه بر این بافت های ناکارآمد، به عنوان کوچکترین سلول و مهمترین عامل در تداوم حیات شهری نقش بسیار مهمی را در آینده شهر دارند. از اینرو لزوم توجه به چشم انداز آینده این بافت ها، سبب پایداری محلات و در نهایت پایداری کل شهر می شود. در سال‌های اخیر رویکرد بازآفرینی پایدار شهری با اهداف یکپارچه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فیزیکی و محیطی به منظور ارتقای کیفیت زندگی در بافت ناکارآمد در پیوند با کل شهر پا به عرصه مرمت و حفاظت گذاشته است. لذا این پژوهش با هدف تدوین چارچوب مفهومی و ارائه ی ابعاد و معیارهای بازآفرینی پایدار با استفاده از روش آینده پژوهی سعی بر آن دارد با روش توصیفی و تحلیل محتوا و همچنین بررسی نظریات مربوط به بازآفرینی و پژوهش‌های انجام‌ گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. یافته ها نشان می دهد تا کنون نظریات بسیاری با این موضوع انجام شده که هرکدام اصول و معیارهایی برای تحقق بازآفرینی پایدار پیشنهاد شده است که در این میان نظریه پیتر رابرتز به دلیل جامع بودن و در رابطه بودن با هدف پژوهش انتخاب می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه گردشگری در فضاهای شهری تهران با رویکرد آینده پژوهی
        علی شمس الدینی محمد رضا قائدی داود جمینی
        امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است أکثر
        امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و اصلی ترین منابع درآمد پایدار در اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه مطرح است، لذا سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی جهت توسعه این صنعت در زمان حال و آینده، از مهم ترین دغدغه های مدیران و مسئولین مرتبط با حوزه گردشگری است. یکی از مهم ترین اقدامات در راستای توسعه صنعت گردشگری در فضاهای شهری، شناسایی عوامل موثر بر توسعه صنعت گردشگری است که می تواند تأثیر بسزایی را در رونق و شکوفایی این صنعت به همراه داشته باشد. از این رو هدف مقاله حاضر شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر توسعه گردشگری در کلان شهر تهران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش کار توصیفی ـ تحلیلی است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی و میدانی (توزیع پرسشنامه) استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار میک مک بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان خبره حوزه توسعه گردشگری کلان شهر تهران تشکیل داده است که با استفاده از روش گلوله برفی به عنوان روش نمونه گیری، در نهایت 30 کارشناس خبره به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در مجموع 28 عامل بر توسعه گردشگری کلان شهر تهران تأثیرگذارند که میزان تأثیرگذاری آن ها، از قوی تا ضعیف می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که در میان عوامل شناسایی شده، عوامل انسانی در این کلان شهر بیشترین تأثیرگذاری را بر توسعه گردشگری شهری دارند و این عوامل شامل توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری داخلی و خارجی، امکانات اقامتی و رفاهی، امنیت، آثار تاریخی و امکانات مربوط به خدمات درمانی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - The Relationship Between Non-Transparent Financial Reporting and Risk Stock Futures Fall Due to the Size and Performance
        Saeid Khalajestani Alireza Farshidpour
        The purpose of this study was to investigate the relationship between stock futures fall risk with non-transparent financial reporting at three levels of size, efficiency and return on equity, in the period 2010 to 2014 was in Tehran Stock Exchange. The population of th أکثر
        The purpose of this study was to investigate the relationship between stock futures fall risk with non-transparent financial reporting at three levels of size, efficiency and return on equity, in the period 2010 to 2014 was in Tehran Stock Exchange. The population of the study are all companies listed in Tehran Stock Exchange. Data collected and calculated by using Excel software Eviews 7 been analysed and the conclusion was That the risk of future falls in the stock of non-transparent financial reporting for companies with low return on equity With high efficiency, equity, and efficiency in the large companies, there is a significant relationship تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - Futurology of Multi-Criteria Decision Making Techniques Using Philosophical Assumptions of Paradigms in Scenario Writing
        Mehdi Roghani Mahmoud Modiri Kiamars Fathi Hafshjani AbuTurab Alirezaei
        There are many opportunities and threats in the decision-making environment for managers, and an organization must use research and information systems to change, monitor, and anticipate this environment. Futurism reflects how tomorrow reality gives birth to tomorrow's أکثر
        There are many opportunities and threats in the decision-making environment for managers, and an organization must use research and information systems to change, monitor, and anticipate this environment. Futurism reflects how tomorrow reality gives birth to tomorrow's reality is. The purpose of this research; Analyzing the role of futures studies in the existing patterns of critical factors of multi-criteria decision-making techniques in operations research using the philosophical assumptions of the classical and critical paradigms and finally determining the appropriate strategy based on these components, to increase success and life expectancy. The present study intends to formulate exploratory scenarios of this knowledge by using the critical uncertainty approach. To develop credible scenarios of knowledge of decision techniques, the opinions of 15 experts in this field were collected using the fuzzy Delphi approach and through the critical uncertainty questionnaire. After extracting the most important uncertainties, plausible scenarios of decision-making techniques were determined with the help of experts. According to the results obtained from the opinion of experts from the critical uncertainty questionnaire, four research uncertainties were identified, identified and the scenario design criteria were used. Each of the four cases, which includes low attention to social issues versus high attention to social issues, low attention to ethical models versus high attention to ethical models, low attention to soft approaches versus high attention to soft approaches, Low attention to complex issues versus high attention to complex issues indicates a specific dual situation in the future. Each of these dual situations indicates uncertainty about the future of multi-criteria decision making. Based on these uncertainties, three scenarios were identified. These scenarios include Achilles heel, phoenix, and heel. Also, semi-structured interviews with the theme analysis approach were used, and the philosophy of past and future approaches in this field was reviewed and critiqued. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - مطالعه‌ اسنادی مقالات آینده‌پژوهی در حوزه‌ آموزش ‌و پرورش
        رباب رحمتی امیر کریمی
        آینده‌پژوهی در آموزش‌وپرورش، یکی از ابعاد نوین‌ این علم در جهان کنونی است که موردتوجه محققان این حوزه قرارگرفته و پژوهش‌های انجام‌شده در این عرصه به‌مرور در حال افزایش است. لذا این مقاله با هدف بررسی سیر تحولی مقالات منتشرشده در حوزه آینده‌پژوهی در آموزش‌وپرورش ایران و أکثر
        آینده‌پژوهی در آموزش‌وپرورش، یکی از ابعاد نوین‌ این علم در جهان کنونی است که موردتوجه محققان این حوزه قرارگرفته و پژوهش‌های انجام‌شده در این عرصه به‌مرور در حال افزایش است. لذا این مقاله با هدف بررسی سیر تحولی مقالات منتشرشده در حوزه آینده‌پژوهی در آموزش‌وپرورش ایران و در وهله دوم شناسایی مسیرهای جدید در تحقیق و پژوهش برای توسعه این علم انجام‌شده است. پژوهش حاضر از نوع مروری است که بر اساس آن، پایگاه‌های اطلاعاتی نورمگز، پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، سیویلیکا، علم نت، مگیران و... با استفاده از کلیدواژه‌های آینده‌پژوهی در برنامه درسی، مدارس، تدریس، آموزش‌وپرورش، آموزش از راه دور، کتاب و اسناد آموزش مورد جست‌وجو قرار گرفت. تمامی مقالات منتشرشده از سال 1390 تا 1400 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. پس از مطالعه و ارزیابی محتوای مقالات، شکاف‌های پژوهشی در عرصه‌های موردتوجه قرارگرفته مقالات، بررسی و تحلیل ‌شد. نشانگر آن است که موضوعات اصلی مورد بررسی در مقالات یک دهه‌ اخیر شامل سند تحول بنیادین و برنامه درسی بوده و روش کیفی بیشترین فراوانی را دارا بود. همچنین پیشنهاد‌های پژوهش بر آینده‌پژوهی در کلاس‌های مجازی، کلاس‌های بین‌المللی، ربات‌های آموزشی و آموزش پایدار متمرکز بودند. حوزه‌های مغفول مانده می‌تواند برای عناوین پژوهشی جدید مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - پیش بینی نرخ ارز با استفاده از روش های آینده پژوهی و بررسی تاثیر نوسانات ارزی بر عملکرد شرکت ها: مطالعه موردی شرکت دخانیات ایران
        علیرضا فتحی نیا علی بدیع زاده
        نرخ ارز همواره از اولویت و جذابیت بالایی در جامعه و به خصوص بین شرکت ها برخوردار است برای پیش بینی نرخ ارز روش های متفاوتی به کار گرفته می شود که از میان آن ها روش های ساختاری به عنوان روش های تحلیل بنیادین، دقت کمی در پیش بینی دقیق نرخ ارز دارند اما به عنوان چشم انداز أکثر
        نرخ ارز همواره از اولویت و جذابیت بالایی در جامعه و به خصوص بین شرکت ها برخوردار است برای پیش بینی نرخ ارز روش های متفاوتی به کار گرفته می شود که از میان آن ها روش های ساختاری به عنوان روش های تحلیل بنیادین، دقت کمی در پیش بینی دقیق نرخ ارز دارند اما به عنوان چشم انداز بلند مدت بسیار مفید بوده و روند حرکتی نرخ ارز را روشن می سازند. برای جبران کاستی این دسته از روش ها، می توان از بررسی های تکنیکال بهره برد. با استفاده از تکنیک های آینده پژوهی سعی شده است تا علاوه بر پوشش خلا مطالعاتی تکنیک های آینده پژوهی در پیش بینی نرخ ارز، خطاهای ناشی از روش های کمی نیز به حداقل رسانده شود تا شرکت ها برای وقوع حالت های مختلف آمادگی داشته باشند. در بخش پایانی مقاله تاثیر نوسانات ارزی بر روی شاخص های عملکردی شرکت دخانیات طی سه سال اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی حاکی از آن است که نوسانات ارزی نخستین و بیشترین تاثیر را بر روی روند اجرای طرح های توسعه ای می گذارد و هم چنین شوک های اقتصادی ناگهانی به صورت آنی در عملکرد شرکت ها انعکاس پیدا نکرده و به دلیل وجود ضربه گیرهایی نظیر موجودی در انبار، خریدهای استقراضی و ایجاد بدهی های بلند مدت، با گذشت زمان رفته رفته تاثیر خود را گذاشته و عملکرد شرکت را تضعیف می نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - کاربست مدیریت یکپارچه شهری بر افزایش امنیت و رفاه در فضاهای عمومی شهری : مطالعه موردی شهر تبریز
        رضا سعادتپور بشیر بیگ بابایی کریم حسین زاده دلیر
        گسترش شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص زندگی شهری ، بیش‌از پیش توجه به راهبردها و چاره‌اندیشی ‌های سودمند برای بهینه‌سازی زندگی شهروندان را از سوی مدیریت شهری ضروری ساخته است . مدیریت شهری با زندگی روزمره شهروندان عجین شده است و هر تصمیمی که در مورد شهر گرفته شود ، مست أکثر
        گسترش شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص زندگی شهری ، بیش‌از پیش توجه به راهبردها و چاره‌اندیشی ‌های سودمند برای بهینه‌سازی زندگی شهروندان را از سوی مدیریت شهری ضروری ساخته است . مدیریت شهری با زندگی روزمره شهروندان عجین شده است و هر تصمیمی که در مورد شهر گرفته شود ، مستقیم یا غیرمستقیم آثار مالی و روانی خود را بر روی شهروندان خواهد گذاشت . مطالعه حاضر با این دیدگاه به بررسی و مطالعه عملکرد مدیریت یکپارچه شهر بر امنیت و رفاه اجتماعی پرداخته است . برای این منظور اقدام به طراحی چهل و سه شاخص در سه بعد ( مدیریت یکپارچه، امنیت و رفاه اجتماعی) شده است . نتایج نشان داده است که رابطه معنی‌داری بین مدیریت یکپارچه با امنیت و رفاه وجود دارد . بررسی عملکرد شاخص‌ های بیانگر ده عامل ( وجود هماهنگی میان سازمان‌های اجرایی در ارائه بهتر خدمات شهری ، زمینه‌سازی برای سرمایه گذاری شهروندان در توسعه شهر ، ایجاد منابع درآمد پایدار شهری و عدم تکیه ‌بر منابع درآمد سنتی نظیر عوارض و فروش تراکم ، تسهیل درروند اداری- زندگی ، کاهش فضاهای بی‌دفاع شهری ، سازگاری کاربری‌ ها ، بهبود خدمات حمل ‌و نقل عمومی ، مسئولیت‌پذیری ، اشتغال ، خدمات شهری ) کلیدی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - ارزیابی پیشران‌های حیاتی مؤثر بر کیفیت زندگی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی در کلان‌شهرهای ایران (نمونه موردی: کلان‌شهر تبریز)
        فرناز انتصاری داریوش ستارزاده لیدا بلیلان اصل اکبر عبداله زاده طرف
        ارتقاء کیفیت زندگی از مهم‌ترین اهداف حکومت‌ها و دولت‌های مختلف در سطح دنیا محسوب می‌شود. مطالعات کیفیت زندگی می‌تواند به شناسایی نواحی مسأله‌دار، علل نارضایتی مردم، اولویت‌های شهروندان در زندگی، تاثیر فاکتورهای اجتماعی جمعیتی بر کیفیت زندگی و پایش، ارزیابی کارایی استرات أکثر
        ارتقاء کیفیت زندگی از مهم‌ترین اهداف حکومت‌ها و دولت‌های مختلف در سطح دنیا محسوب می‌شود. مطالعات کیفیت زندگی می‌تواند به شناسایی نواحی مسأله‌دار، علل نارضایتی مردم، اولویت‌های شهروندان در زندگی، تاثیر فاکتورهای اجتماعی جمعیتی بر کیفیت زندگی و پایش، ارزیابی کارایی استراتژی‌ها و سیاست‌ها در زمینه کیفیت زندگی کمک کند. در این راستا این مقاله با هدف ارزیابی و کشف عوامل و پیشران‌های حیاتی موثر بر کیفیت زندگی در شهر تبریز تدوین شده است. روش تحقیق از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش جز تحقیقات توصیفی-تحلیل است. فرآیند کار از دو مرحله اساسی شناسایی و انتخاب معیارهای موثر و کشف پیشران‌های حیاتی از میان این شاخص‌ها تشکیل شده است. در مرحله اول با استفاده از مطالعات مبانی نظری و استفاده از روش دلفی شاخص‌های موثر شناسایی و در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل ساختاری (تحلیل اثرات متقاطع) و با استفاده از نرم‌افزار میک مک[1] پیشران‌های حیاتی موثر بر کیفیت زندگی در شهر تبریز شناسایی و کشف شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از بین 55 متغیر انتخاب شده در مرحله اول؛ 18 متغیر (که عمده‌ترین آنها عبارتند از امنیت، حاشیه نشینی، آلودگی هوا، فضاهای سبز و عمومی، حمل و نقل عمومی، عدالت اجتماعی و فضایی، نظم بصری و تراکم ساختمانی و ....) بیشترین نقش را به‌ عنوان پیشران‌های حیاتی موثر در کیفیت زندگی کلانشهر تبریز داشتند. در این میان شاخص امنیت با امتیاز 1334 به عنوان کلیدی‌ترین شاخص انتخاب شد. به طور کلی پیشران‌های منتخب ترکیبی از شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی هستند ولی به خاطر شرایط خاص کلانشهر تبریز شاخص‌های کالبدی نقش پر رنگ‌تری در بین پیشران‌ها دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - سناریونگاری نظم آینده بین الملل در سال های منتهی به 2030 میلادی
        علی اصغر نعیمی امیر هوشنگ میرکوشش علی محمدزاده
        از گذشته، پیش بینی آینده و این که نظام جهانی با توجه به متغیرهای گوناگون آن، چه سمت و سویی خواهد داشت و بازیگران سیاسی و دولتمردان حاکم در راستای تامین منافع ملی و صیانت و حفاظت از استقلال و تمامیت ارضی خود به دنبال چه کنش یا واکنش هایی خواهند بود، همیشه به عنوان یک دغد أکثر
        از گذشته، پیش بینی آینده و این که نظام جهانی با توجه به متغیرهای گوناگون آن، چه سمت و سویی خواهد داشت و بازیگران سیاسی و دولتمردان حاکم در راستای تامین منافع ملی و صیانت و حفاظت از استقلال و تمامیت ارضی خود به دنبال چه کنش یا واکنش هایی خواهند بود، همیشه به عنوان یک دغدغه و مسئله مطرح بوده و هست. بنابراین بازیگران عرصه بین الملل که همان کشورهای سیاسی می باشند، در جهت احقاق حقوق شهروندی شهروندان خود با سایر بازیگران به رقابت پرداخته و نوعی ستیز و مقابله نانوشته را دنبال می نمایند. لذا با عنایت به تلاش برخی کنشگران موثر از جمله چین، روسیه و اتحادیه اروپا برای شکل دهی به نظم حاکم بر عرصه بین الملل و یا تغییر و دگرگونی در آن، نگارنده را بر آن داشته تا با طرح چند سناریو، آینده نظم بین الملل در سال های منتهی به 2030 میلادی را با استفاده از روش سناریو پردازی در چارچوب نظری واقعگرایی، علت کاوی نماید. از این رو می توان پیش بینی کرد با عنایت به رشد فزاینده اقتصادی، نظامی، فضایی و سیاسی چین، در کنار رویکرد تهاجمی روسیه و ملی‌گرایی روز افزون اتحادیه اروپا، در پایان دهه سوم قرن بیست و یک میلادی ما نه تنها شاهد تنش ها و تغییراتی در نظم بین الملل خواهیم بود، بلکه نظام حاکم نیز از شکل و صورت کنونی خود که تک قطبی بوده به سوی یک نظام تک – چند قطبی با محوریت آمریکا و چند کانون تاثیرگذار از جمله چین، روسیه و اتحادیه اروپا تغییر مسیر خواهد داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری محیطی شهر کنارک در برابر سیلاب‌های ناشی از طوفان‌های حاره‌ای با تأکید بر آینده‌پژوهی
        ابراهیم فروزان مهر آزاده اربابی سبزواری فاطمه ادیبی سعدی نژاد
        امروزه تاب‌آور بودن شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به یکی از مباحث مهم در مدیریت شهری تبدیل شده است. از طرفی توجه به این موضوع با نگاه آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی را برای بهبود وضعیت آینده راحت‌تر کرده است، از همین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری شهر کنارک أکثر
        امروزه تاب‌آور بودن شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به یکی از مباحث مهم در مدیریت شهری تبدیل شده است. از طرفی توجه به این موضوع با نگاه آینده‌پژوهی برنامه‌ریزی را برای بهبود وضعیت آینده راحت‌تر کرده است، از همین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی افزایش تاب‌آوری شهر کنارک در برابر مخاطرات ناشی از طوفان‌های حاره‌ای و با رویکرد آینده‌پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت از نوع روش اکتشافی است، برای گردآوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه خودساخته) بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان و نخبگان مربوطه بودند که با توجه به اهداف پژوهش و برای دستیابی به الگوی مطلوب با رویکرد آینده‌پژوهی از طریق مصاحبه با نخبگان و کارشناسان و با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند (به صورت از پیش تعیین شده)، انجام گرفت که در نهایت تعداد 15 نفر بدست آمد. برای شناسایی پیشران‌های کلیدی از روش تحلیل ساختاری )اثرات متقابل) در قالب نرم افزار MICMAC همچنین برای سناریونویسی از نرم‌افزار Senario Wizard استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺮان کانال جمع‌آوری آب‌های سطحی ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را از ﻃﺮﯾﻖ آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﺧﻮد (ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﺘﻤﻞ) ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ ﭘﯿﺸﺮانﻫﺎ در ﺗﻌﯿﯿﻦ آﯾﻨﺪهﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﺧﻮاﻫﻨﺪ بود و ﭘﯿﺸﺮان تغییر نظام ساختار سازمان‌ها ﺑﺮاﺳﺎس ارﺗﺒﺎط آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را از ﺳﺎﯾﺮ آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ است. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﭘﯿﺸﺮان‌های نقشه پهنه‌بندی سیلاب، سامانه هشدار زودهنگام مخاطرات طبیعی و سامانه مکانی (GIS) و آﯾﻨﺪهﻫﺎی ﺑﺪﯾﻞ آن ﺟﺰء ﭘﯿﺸﺮانﻫﺎی ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - مقایسه و تحلیل واکنش بازده آتی سهام به مدل‌های سنجش گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک(پیش بینی مقایسه ایی با شبکه عصبی)
        رقیه طالبی
        میانگین و واریانس بازده سهام به‌تنهایی برای توصیف توزیع بازده کافی نمی‌باشد. بنا به اعتقاد مارکویتز، توجه به گشتاورهای بالاتر نظیر چولگی و کشیدگی به‌عنوان شاخص ریسک به‌جای واریانس، نتایج دقیق‌تری را به همراه دارد؛ لذا باتوجه‌به تضادهای مطالعاتی بررسی واکنش بازده سهام به أکثر
        میانگین و واریانس بازده سهام به‌تنهایی برای توصیف توزیع بازده کافی نمی‌باشد. بنا به اعتقاد مارکویتز، توجه به گشتاورهای بالاتر نظیر چولگی و کشیدگی به‌عنوان شاخص ریسک به‌جای واریانس، نتایج دقیق‌تری را به همراه دارد؛ لذا باتوجه‌به تضادهای مطالعاتی بررسی واکنش بازده سهام به مدل‌های سنجش گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک (مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مدل سه عاملی فاما و فرنچ) قابل‌توجه بود. همچنین با تعیین مدل رگرسیونی برتر، مقایسه قدرت مدل برتر رگرسیونی با مدل شبکه های عصبی صورت گرفت. بدین منظور از بین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس روش حذف سیستماتیک تعداد 152 شرکت به‌عنوان نمونه آماری (در قلمرو زمانی سال‌های بین 1392 تا 1400) انتخاب شد. نتایج نشان داد با افزایش گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک محاسبه شده با مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مدل سه عاملی فاما و فرنچ، بازده آتی سهام کاهش می‌یابد؛ این نتایج در راستای مفاهیم تئوری کارایی بازار سرمایه قابل‌توجیه است. دیگر نتایج حاکی از آن است که تفاوت ریسک غیرسیستماتیک مورد انتظار محاسبه شده با این دو مدل معنادار است؛ بنابراین قدرت گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک مورد انتظار محاسبه شده با مـدل قیمت‌گذاری دارایی سرمایه ای، کمتر از مـدل سه عاملی فاما و فرنچ است. با مقایسه ضریب تعیین مدل شبکه عصبی و رگرسیون خطی میتوان گفت الگوی مبتنی بر شبکه های عصبی عملکرد بهتری در پیش بینی بازده آتی سهام بر اساس گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک نسبت به رگرسیون خطی دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی موثر بر ظرفیت ریسک‌پذیری سرمایه گذاران حقیقی با رویکرد آینده پژوهی
        سیدنجیب الله شنائی علی ذبیحی محمدرضا شورورزی
        برای شروع یک سرمایه‌گذاری موفق، بهترین رویکرد این است که سرمایه‌گذاران علاوه بر آگاهی از سواد مالی و دانش سرمایه‌گذاری، نسبت به ویژگی‌های روان‌شناختی و شخصیتی خود نیز به‌عنوان یک سرمایه‌گذار در بازار سرمایه اطلاعات کافی داشته باشند. این ابعاد در کنار یکدیگر ظرفیت ریسک‌پ أکثر
        برای شروع یک سرمایه‌گذاری موفق، بهترین رویکرد این است که سرمایه‌گذاران علاوه بر آگاهی از سواد مالی و دانش سرمایه‌گذاری، نسبت به ویژگی‌های روان‌شناختی و شخصیتی خود نیز به‌عنوان یک سرمایه‌گذار در بازار سرمایه اطلاعات کافی داشته باشند. این ابعاد در کنار یکدیگر ظرفیت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران راتببین می‌کند. پژوهش حاضر با رویکرد آینده پژوهی، به شناسایی مهم‌ترین عوامل موثر بر ظرفیت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران و بررسی میزان و چگونگی تاثیرگذاری آنان بر یکدیگر می پردازد. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازنظر روش، ترکیبی ازروش های اسنادی و پیمایشی و ازنظر ماهیت،بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی،تحلیل و اکتشافی است که بابه‌کارگیری ترکیبی ازمدل های کمی و کیفی انجام‌گرفته است.به‌منظور گردآوری داده هادر بخش کیفی،از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شدکه مصاحبه‌شوندگان از افراد خبره در حوزه بازار سرمایه بوده و به‌صورت هدفمند انتخاب شدند در مرحله دوم داده های کمی گردآوری و با بررسی منابع و پیشینه تحقیق مورد تحلیل و در 29 مقوله دستهبندی شد.تحلیل نتایج میک مک نشان می دهد که بین 29 عامل استخراج‌شده، چهار مقوله ی شرایط اقتصاد خرد و کلان،تجربه فرد سرمایه‌گذار،آینده‌پژوهی فردی ووضعیت دانش سرمایه گذار حقیقی به ترتیب به عنوان عوامل بابیشترین اثرگذاری مستقیم واثرگذاری غیرمستقیم تعیین شدند.همچنین هفت مقوله ی شرایط اقتصاد خرد و کلان، عوامل جمعیت شناختی، وضعیت دانش سرمایه‌گذار، تجربه فرد سرمایه‌گذار، شرایط فرهنگی سرمایه‌گذار، عوامل فردی-اجتماعی و شرایط سیاسی بیشترین خالص اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم را بر ظرفیت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران داشتند و به عنوان پیشران های کلیدی در تعیین ظرفیت ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه معرفی شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - Futures Studies of Gas Industry in Iran based on Fuzzy MCDM Methods and Critical Uncertainty Approach
        Mohammad Reza Fathi Abolfazl Khosravi Somayeh Razi Moheb Saraj Amirhossein Behrooz
        Huge gas resources are one of the main factors influencing Iran's overall economic policy and can define an effective strategy for overcoming existing crises and sanctions. Therefore, the present study seeks to identify the Iranian gas industry's key factors and plausib أکثر
        Huge gas resources are one of the main factors influencing Iran's overall economic policy and can define an effective strategy for overcoming existing crises and sanctions. Therefore, the present study seeks to identify the Iranian gas industry's key factors and plausible scenarios in the future. This study is applied research. Therefore, by examining the theoretical foundations and interviewing experts, the key factors affecting the gas industry's future were identified. Then, these factors were screened using a binomial test. Both critical uncertainty and Fuzzy DEMATEL techniques were used to select the final drivers. The probabilistic scenario was also selected using the Fuzzy MOORA technique. International sanctions and pressures and technological learning were selected as the two drivers for scenario mapping using the critical uncertainty and Fuzzy DEMATEL techniques. Based on the results, four scenarios of "Gas Industry Paradise," "Oppressive World," "Abandoned Island," and "Gas Industry Hell" were developed. Each of these scenarios represented a situation for the future gas industry. According to the criteria of trend alignment, reality-based probability, and consistency with current data, the "Oppressive World" was selected as the most probable scenario. The "Gas Industry Paradise" scenario showed the best situation for relieving foreign sanctions and technological learning in the gas industry. On the other hand, the "Gas Industry Hell" scenario described an isolated and vulnerable system to threats. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - پیشران‌های توسعۀ تحزّب در جمهوری اسلامی ایران
        محمد آرین منش حاکم قاسمی قربانعلی قربان‌زاده سوار
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیش أکثر
        احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهش‌های نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیشران‌های توسعه بر اساسِ متغیرهای مختلف در ساخت‌های چهارگانه؛ شامل نقش عاملیت دولت، جامعه، گروه‌های اجتماعی و احزاب سیاسی، تاکنون مطالعه‌ای انجام نشده است. با توجه به این فقدان، پرسش اساسی این نوشتار این است که پیشران‌های توسعۀ احزاب سیاسی در جمهوری چیست؟ فرضیه به‌دست‌امده در این پژوهش این است که مهم‌ترین پیشران‌ها، تقویت ساختار دموکراتیک قدرت و آزادی‌های سیاسی، تقویت گفتمان تحزب، تقویت سرمایه اجتماعی، توسعه نهادهای جامعه مدنی، استقلال احزاب، توسعه فرهنگ مشارکت و کار جمعی، تسهیل گردش نخبگان سیاسی، قانونمندی و شفافیت ساختار احزاب و نظارت بر آن‌ها می‌باشد. چارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش، آینده‌پژوهی است که با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزار میک‌مک داده‌های به‌دست‌امده تجزیه و تحلیل شده است.کشف و توصیف پیشران‌های توسعه احزاب، مهم‌ترین یافته این پژوهش است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - آینده پژوهی روند همگرائی و وحدت دنیای اسلام
        محمدرضا قائدی علیرضا گلشنی
        چکیده این پژوهش کوشیده‌است به ترسیم چالش‌های درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شده‌است تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال می‌کند، این است که بر اساس و أکثر
        چکیده این پژوهش کوشیده‌است به ترسیم چالش‌های درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شده‌است تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال می‌کند، این است که بر اساس واقعیت‌های موجود در نظام بین‌الملل و روندهای دنیای اسلام، آیا در آینده امکان تحقق وحدت جهان اسلام وجود دارد؟ این پژوهش با استفاده از روش آینده‌پژوهی، به نتایجی نیز دست یافته است. واکاوی وضعیت موجود در جهان اسلام، حکایتگر آن است که به علت تضاد منافع دولت‌های اسلامی، حداقل در کوتاه مدت، شاهد وحدت مسلمانان نخواهیم بود و برای برون‌رفت از این وضعیت باید طرح وحدت دنیای اسلام، ابتدا مورد اجماع نخبگان فکری و حکومتی جهان اسلام قرار گیرد و سپس اقدامات عملی و برنامه‌های مشترک را جایگزین ترویج خصومت و مهار افراطیگری نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - ارزیابی و سنجش پایداری در بافت های فرسوده شهری با رویکرد آینده پژوهی و ارائه راهکارهای مناسب (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
        عبدالسلام سپاهیان محمدرضا پودینه سیما فیروزی راد سجاد پودینه
        توسعه پایدار شهری محور اصلی برنامه‌ریزی‌هاست و مدیریت شهری به عنوان متولی امور شهری همواره در مسیر دستیابی به آن تلاش می‌نماید. بافت‌‌های فرسوده شهری بخشی از شهرهای امروزی هستند که با مشکلات عدیده‌ای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی و مدیریتی مواجه هستند. از این أکثر
        توسعه پایدار شهری محور اصلی برنامه‌ریزی‌هاست و مدیریت شهری به عنوان متولی امور شهری همواره در مسیر دستیابی به آن تلاش می‌نماید. بافت‌‌های فرسوده شهری بخشی از شهرهای امروزی هستند که با مشکلات عدیده‌ای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی و مدیریتی مواجه هستند. از این جهت بررسی ابعاد پایداری و برنامه ریزی برای بهبود وضع موجود این بافت‌ها که مانعی بر سر راه پایداری هستند از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش تلاش دارد تا با رویکرد آینده پژوهی به بررسی وضع وجود و برنامه‌ریزی برای ارتقای وضعیت آن در راستای نیل به پایداری در آینده محدوده بپردازد لذا با روش تحلیلی و میدانی وضعیت مولفه‌های پایداری در محدوده بافت فرسوده شهر زاهدان را مورد بررسی قرار داده و اطلاعات موردنیاز خود را به روش اسنادی کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی و ابزار پرسشنامه به تعداد 400 نمونه که به روش نمونه گیری کوکران برآورد گردیده‌، جمع آوری نموده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش تحلیل AHP-TOPPSIS و روش تحلیل SWOT و مقایسه عوامل پیش روی محدوده انجام گردیده است. مطابق نتایج بدست آمده بین عوامل پایداری، عوامل اجتماعی بیشترین اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند و در میان شاخص‌ها، سه شاخص تعاملات اجتماعی، سرزندگی و اختلاط کاربری بیشترین ضریب را به دست آورده‌اند. نتایج حاصل از تحلیل SW1+604OT نشان می‌دهد که جهت ارتقای پایداری در محدوده با رویکرد آینده پژوهی استفاده از راهکارهای تهاجمی(WO) در اولویت اول قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهرها با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر زابل)
        مریم کریمیان بستانی سجاد پودینه مرتضی صادق بختیاری زهرا سرابندی
        با گسترش شهرنشینى مباحثى مانند تاب‌آورى شهرى براى پایدار کردن شهرها در مقابل حوادث طبیعى و انسانى مورد توجه قرار گرفته است. وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله و طوفان اغلب تأثیرات مخربی بر سکونتگاه‌های انسانی مى گذارد و ساختمان ها و زیرساخت ها را ویران و عوارض اجتماعی- اق أکثر
        با گسترش شهرنشینى مباحثى مانند تاب‌آورى شهرى براى پایدار کردن شهرها در مقابل حوادث طبیعى و انسانى مورد توجه قرار گرفته است. وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله و طوفان اغلب تأثیرات مخربی بر سکونتگاه‌های انسانی مى گذارد و ساختمان ها و زیرساخت ها را ویران و عوارض اجتماعی- اقتصادی پردامنه اى بر جوامع تحمیل مى کند. بنابراین، در این پژوهش، به سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل با رویکرد آینده پژوهی پرداخته شده است. این پژوهش، با استفاده از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع و با بهره گیری از نرم افزار سناریو ویزارد به سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل در افق 1420 پرداخته است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی است. جامعه آماری تحقیق، 30 نفر از کارشناسان و متخصصان در زمینه های شهرسازی، مدیریت بحران و آینده پژوهی بوده که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که 15 عامل کلیدی در سنجش تاب آوری اجتماعی شهر زابل نقش دارد که 45 وضعیت احتمالی در آینده برای آنها در نظر گرفته شد و به صورت ماتریس اثرات متقاطع 45×45 طراحی گردید؛ سپس با اخذ نظرات کارشناسان و بر اساس تحلیل های نرم افزار سناریو ویزارد، 6 سناریو قوی استخراج گردید. از میان 6 سناریو قوی، 2 سناریو (سناریوهای 2 و 4) در حالت مطلوب قرار دارند که شرایط ایده آلی را برای تاب آوری اجتماعی در بافت فرسوده شهر زابل نشان می‌دهد و 4 سناریوی دیگر (سناریوهای 1 و 3 و 5 و 6) در حالت بحرانی قرار دارند که لزوم برنامه‌ریزی جهت مقابله کاهش تاثیرات منفی ناشی از وقوع آن‌ها دیده می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - درک عدم قطعیت‌های آینده‌ی وضعیت طرح‌های توسعه شهری در ایران در چارچوب برنامه‌ریزی سناریو (موردمطالعه: طرح جامع شهر نورآباد)
        احمد رضایی مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفی
        طرح‌های جامع شهری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می‌گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. به‌طورکلی، یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آن‌ أکثر
        طرح‌های جامع شهری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار مدیریتی در مقیاس شهر در طی چند دهه که از ظهور آن می‌گذرد با مسائلی روبرو بوده که دستیابی به اهداف و نتایج مدنظر خود را با کمرنگی همراه کرده است. به‌طورکلی، یکی از روش‌های مهم در شناخت میزان موفقیت طرح‌های توسعه شهری، ارزیابی آن‌ها در راستای اصول توسعه پایدار هست. پرداختن بـه مبحـث ارزیابی طرح جامع، به‌عنوان ابزاری مهم در راستای سنجش موفقیت و تحقق‌پذیری پیشنهادهای طرح جـامع بـه شمار می‌رود و به برنامه‌ریزان شهری کمک خواهد نمود بهتر با مشکلات تهیه و تدوین طرح‌های جامعی که تهیه‌شده‌اند، آشنا شوند. هدف این مقاله ارزیابی تحقق‌پذیری پیشنهادهای اصلی و تأثیرگذار در طرح جامع شـهر نورآباد ممسنی با استفاده از کاربست رویکرد آینده‌پژوهی است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی در بازه زمانی 10 ساله صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و مشارکت 30 نفر متخصص نتایج در محیط نرم‌افزار میک مک تحلیل شد و سپس این عوامل بر اساس میزان اهمیت و عدم قطعیت، اولویت‌بندی و حیاتی‌ترین عوامل مشخص و برای شناسایی پیشران‌های کلیدی از نرم‌افزار (Micmac) و برای سناریو نگاری از نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده‌شده است. نتایج حاکی از آن است که ده عاملی که در ستون اثرگذاری مستقیم بیشترین نقش را داشته‌اند، عبارت‌اند از یکسانی محتوای طرح، زمان تهیه طرح، دخالت مسئولین، عدم ارتباط با مشاور، راهکار‌های غیرمعقول، عدم توجه به شرایط محلی، نبود کمک دولتی، کمبود اعتبار و عدم وجود درآمد پایدار. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - تحلیل عوامل موثر بر توسعه شهرهای مرزی با رویکرد آینده پژوهی (نمونه موردی : شهر زابل)
        سعید نجفی
        موقعیت جغرافیایی و ارتباطی شهر زابل در استان مرزی کشور موجب شده توسعه این شهر،به توسعه منطقه ای در استان منجر شود وارتباط کشور را با کشورهای منطقه تقویت کند.آنچه نیاز است تجدیدنظر در رویکردها و بکارگیری ابزارهای جدید دربرنامه ریزی است.آینده نگاری به عنوان یک رویکرد نوین أکثر
        موقعیت جغرافیایی و ارتباطی شهر زابل در استان مرزی کشور موجب شده توسعه این شهر،به توسعه منطقه ای در استان منجر شود وارتباط کشور را با کشورهای منطقه تقویت کند.آنچه نیاز است تجدیدنظر در رویکردها و بکارگیری ابزارهای جدید دربرنامه ریزی است.آینده نگاری به عنوان یک رویکرد نوین، فرآیندی است که منجربه نتیجه پایدار عمل برنامه ریزی می شود. دراین راستا این پژوهش،با رویکرد آینده نگاری به تحلیل عوامل موثر برتوسعه شهرهای مرزی و چگونگی تاثیر گذاری این عوامل بر یکدیگر و بر وضعیت آینده شهر زابل مورد مطالعه می پردازد.روش تحقیق براساس روش های جدید آینده پژوهی،تبیینی و برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است.برای تحلیل داده ها از روش تحلیل اثرات متقابل/ساختاری به وسیله نرم افزار MICMAC استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان دادکه درمرحله نخست، با روش دلفی، 25 عامل شناسایی شد. آنچه از وضعیت پراکندگی متغیرهای موثر بروضعیت آینده توسعه شهر مرزی زابل می توان فهمید، وضعیت ناپایدار سیستم می باشدکه بیشتر متغیرها در اطراف محور قطری صفحه پراکنده هستند.بنابراین پنج دسته(عوامل تاثیرگذار،عوامل دو وجهی،عوامل تنظیمی،عوامل تاثیرپذیر و عوامل مستقل) قابل شناسایی هستند.درنهایت بیشترین میزان تاثیرگذاری را متغیرهای ظرفیت های گردشگری، مهاجرت، ظرفیت بالای زیست محیطی و طبیعی و کشاورزی، نقش مرکزی شهر در ناحیه سیستان، مزایای راه ترانزیتی شرق کشور، برخورد ناکارآمد مدیران اجرایی و سیاسی، ضعف ارتباط ریلی با کانون های جمعیتی مجاور، پتانسیل بروز و تشدید ناهنجاری های اجتماعی، قرار داشتن در حوزه تجارت بین المللی مواد مخدر و ... در وضعیت توسعه آینده شهر خواهند داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - آینده پژوهی تحولات جمعیت و مهاجرت در شهرهای استانهای خراسان رضوی، شمالی و جنوبی
        علی صفاری راد احسان علیپوری
        با توجه به اینکه امروزه تحولات قابل توجهی در حوزه شهرنشینی، خصوصاً جمعیت و مهاجرت آن اتفاق می افتد، لذا آینده پژوهی و داشتن یک آرمان برای آینده در اتخاذ سیاست ها، استراتژی ها و برنامه های جمعیتی می تواند مفید باشد و در نهایت احتمال وقوع آینده مطلوب را بیشتر کند. هدف این أکثر
        با توجه به اینکه امروزه تحولات قابل توجهی در حوزه شهرنشینی، خصوصاً جمعیت و مهاجرت آن اتفاق می افتد، لذا آینده پژوهی و داشتن یک آرمان برای آینده در اتخاذ سیاست ها، استراتژی ها و برنامه های جمعیتی می تواند مفید باشد و در نهایت احتمال وقوع آینده مطلوب را بیشتر کند. هدف این پژوهش آینده پژوهی تحولات جمعیت و مهاجرت در شهرهای استانهای خراسان شمالی، رضوی و جنوبی می باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی – تحلیلی می باشد. در این راستا ابتدا تحولات جمعیت و مهاجرت به صورت کمی پیش بینی و سپس با استفاده از روش دلفی عوامل موثر بر تغییرات جمعیت شهری در این استانها شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بر اساس پیش بینی جمعیت و مهاجرت، جمعیت شهری در استان خراسان طی سالهای 1430-1395 روند افزایشی، اما نرخ رشد جمعیت روند کاهشی را دنبال خواهد کرد، هر چه به سال های آتی نزدیک می شویم تعداد مهاجرت ها نیز کاهش می یابد. 50 عامل کلیدی و 13 عامل پیشران مؤثر بر جمعیت و مهاجرت شهری در استانهای خراسان طبق نظر صاحب نظران و امتیاز بندی در نرم افزار micmac مطرح می باشد. با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد تعداد 3 سناریو قوی یا محتمل، 11 سناریو با سازگاری بالا و 261 سناریوی ضعیف استخراج شد. از مجموع سناریوهای 3 و 11 گانه، تنها 3 سناریو که قوی تر از سایر سناریوها هستند، وضعیت جمعیت و مهاجرت شهری را در سالهای آتی مطلوب نشان می دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - تحلیل عوامل کلیدی موثر بر مسکن گروه های کم درآمد شهری مطالعه موردی: شهر رشت
        صمد سمیع مهرداد رمضانی پور لیلا ابراهیمی آمنه حقزاد
        مقدمه: مسکن کالایی بادوام، غیرمنقول، چندبعدی، غیرهمگن و بسیار پرهزینه است و در سازمان اجتماعی فضا نیز نقش بسیار مؤثری دارد به همین دلیل در برنامه ریزی مسکن باید سیاست هایی اتخاذ شود تا برای هریک از گروه های اجتماعی مثل گروه های کم درآمد شرایط دسترسی به مسکن تسهیل شود ک أکثر
        مقدمه: مسکن کالایی بادوام، غیرمنقول، چندبعدی، غیرهمگن و بسیار پرهزینه است و در سازمان اجتماعی فضا نیز نقش بسیار مؤثری دارد به همین دلیل در برنامه ریزی مسکن باید سیاست هایی اتخاذ شود تا برای هریک از گروه های اجتماعی مثل گروه های کم درآمد شرایط دسترسی به مسکن تسهیل شود که یکی از روش های نوین جهت رسیدن به این مهم در برنامه ریزی، روش های مبتنی بر آینده پژوهی می باشد.هدف پژوهش: در این راستا هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر مسکن گروه های کم درآمد شهری می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی- نظری و ازنظر ماهیت تحلیلی و اکتشافی می باشد. به‌منظور گردآوری اطلاعات موردنیاز به‌طور توأمان از دو شیوه کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی استفاده می شود. جامعه آماری پژوهش کارشناسان مرتبط با مسکن و گروه‌های کم‌درآمد می‌باشند که به دلیل مشخص نبودن تعداد جامعه جهت نمونه‌گیری از میان آن‌ها 35 نفر به‌صورت هدفمند انتخاب‌شده‌اند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده ها نیز از تکنیک پویش محیطی و دلفی و نرم‌افزار میک مک استفاده شده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش شهر رشت می باشد.یافته ها و بحث: بر اساس یافته های حاصل از روش دلفی و پویش محیطی، 43 عامل به‌عنوان عوامل مؤثر در برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد شهر رشت شناخته شدند که پس از تحلیل صورت گرفته توسط نرم‌افزار میک مک، در نهایت 15 عامل ازجمله قیمت مسکن، بیکاری، سیاست‌های نامناسب فقرزدایی، نرخ رشد جمعیت، اجاره مسکن، مصالح ساخت، سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی، قیمت زمین، اعتبارات ساختمانی، هزینه‌های ساخت‌وساز، نبود حکمروایی خوب شهری، توزیع ناعادلانه منابع قدرت، میزان درآمد، تورم، عوارض و مالیات ها به‌عنوان عوامل کلیدی مؤثر در توسعه مسکن گروه های کم درآمد شهر شناسایی شده اند.نتایج : یافته های پژوهش حاضر با تایج پژوهش زیاری و همکاران (1396) با عنوان الگوی تأمین مسکن گروه های کم درآمد در رابطه با سرمایه‌گذاری ‌های دولتی و خصوصی، توزیع ناعادلانه منابع قدرت مرتبط با مسکن گروه های کم درآمد همسو می باشد. همچنین به لحاظ تاثیر سیاست‌های نامناسب فقرزدایی در بهبود مسکن و وضعیت گروه های کم درآمد با پژوهش آرشین و سرور (1396) تحت عنوان ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری در کلان شهر مشهد همسو می باشد و از لحاظ تاثیر میزان تورم، میزان درآمد و هزینه‌های ساخت‌وساز در مسکن گروه های کم درآمد با مقاله زیاری همکاران (1389) با عنوان بررسی وضعیت مسکن گروه های درآمدی و برآورد مسکن گروه های کم درآمد در استان هرمزگان همسو می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر ساری)
        صادق صیدبیگی پری مو سی پور میاندهی شهرام ملانیا جلودار مریم مالمیر
        اگرچه رشد شهری پدیده ای مرسوم است، اما الگوها و عوامل محرک آن نسبتاً نامعلوم است و مجموعه عوامل جامعی که بتوانند فرآیند رشد شهری را شرح دهند، به دلیل منحصر به فرد بودن خصوصیات شهرها وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری در ساری با رویکرد آینده‌پژو أکثر
        اگرچه رشد شهری پدیده ای مرسوم است، اما الگوها و عوامل محرک آن نسبتاً نامعلوم است و مجموعه عوامل جامعی که بتوانند فرآیند رشد شهری را شرح دهند، به دلیل منحصر به فرد بودن خصوصیات شهرها وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری در ساری با رویکرد آینده‌پژوهی بوده است که روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای جمع‌آوری داده‌ها از اسناد و مطالعات کتابخانه‌ای و برداشت‌های میدانی استفاده شده است در مرحله دوم با استفاده از تکنیک تأثیرات متقابل (روش تحلیل ساختاری) امتیازدهی و در محیط نرم‌افزار MICMAC مورد تحلیل قرار گرفت و در نهایت عوامل پیشران و کلیدی توسعه شهری با توجه امتیاز تأثیرگذاری و تأثیرپذیری مستقیم انتخاب شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که سیستم توسعه شهری ساری، سیستمی پایدار بوده است و عوامل "سازمان‌های مشارکت‌کننده در مدیریت و توسعه شهری" و "سیاست‌های به کار رفته برای یارانه‌ها و کنترل قیمت‌ها که هرچند تصمیم‌گیری در این خصوص بر عهده دولت است، ولی به شدت توسعه شهری را دستخوش تحول می‌کند" اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار توسعه شهر ساری می‌باشند. همچنین عامل "ساماندهی محورهای ویژه گردشگری با استفاده از کیفیت‌های محیطی و کریدورهای دید و منظر" اصلی‌ترین عامل در موقعیت ریسک شهر ساری بوده و اصلی‌ترین مؤلفه اهرمی ثانویه، "میزان رشد ترافیک" است که می-تواند به عنوان محرک توسعه مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - پیش بینی قیمت برق در بازارهای نقد و سلف و طراحی مدل بهینه فروش برق در بازارهای مذکور با رویکرد تابع کاپولا
        آرش جالبی محمود خدام حسین محمدنژاد
        هدف مقاله حاضر پیش بینی قیمت برق در بازارهای نقد و سلف و طراحی مدل بهینه فروش برق در بازارهای مذکور با رویکرد تابع کاپولا بود. برای این منظور از اطلاعات روزانه در بازه زمانی 1396-1401 استفاده گردید. به منظور انجام پیش‌بینی از مدل‌های سری زمانی و رویکرد OLS، GARCH و کاپو أکثر
        هدف مقاله حاضر پیش بینی قیمت برق در بازارهای نقد و سلف و طراحی مدل بهینه فروش برق در بازارهای مذکور با رویکرد تابع کاپولا بود. برای این منظور از اطلاعات روزانه در بازه زمانی 1396-1401 استفاده گردید. به منظور انجام پیش‌بینی از مدل‌های سری زمانی و رویکرد OLS، GARCH و کاپولا استفاده گردید. نتایج نشان داد که توابع مثلثاتی به خوبی می‌توانند رفتار قیمت‌های برق را توضیح دهند که ناشی از رفتار فصلی قیمت‌های برق در طول دوره‌های یکساله است. در بخش تصادفی نیز، مقادیر برآوردی نشان می دهد که جزء تصادفی دارای میانگین تقریباً برابر با صفر بوده و سرعت بازگشت به میانگین در قیمت‌ها بالا است. میانگین شوک‌ها، منفی و واریانس آنها بسیار کوچک هستند. کوچک بودن مقادیر متوسط شوک‌ها عملاً نشان می‌دهد، شوک‌های رخ داده در قیمت بازار برق ایران بسیار ناچیز است و مهمتر آنکه این شوک‌ها بیشتر از نوع شوک‌های منفی بوده است. در خصوص استراتژی بهینه در هنگام ورود به معاملات آتی، توصیه ما به بازیگران استفاده از روش کاپولا گارچ برای محاسبه نسبت‌های بهینه در جهت پوشش ریسک است به دو دلیل اولاً بدلیل پایین بودن نسبت های پوشش ریسک روش کاپولا-گارچ، تعداد قراردادهای مورد نیاز برای پوشش ریسک کمتر بوده و در نتیجه هزینه معاملاتی کمتری را دارد، ثانیاً با توجه به محدودیت های موجود و بالاخص نقدینگی پایین در معاملات بورس انرژی عملاً امکان پوشش ریسک بیشتر از موقعیت نقدی (نسبت بهینه پوشش ریسک بزرگتر از یک) که در نسبت های بهینه پوشش ریسک دو مدل گارچ با ضریب تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - شناسایی پیشران های موثر بر بلوغ مدیریت دانش در تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش ایران
        لیدا دهقانی مهوش نوربخش پریوش نور بخش مهدی کهندل
        هدف پژوهش حاضرشناسایی پیشران های موثر بر بلوغ مدیریت دانش در تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش ایران بود. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روش آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی بود که به صورت کیفی انجام شد؛ شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای بود. اط أکثر
        هدف پژوهش حاضرشناسایی پیشران های موثر بر بلوغ مدیریت دانش در تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش ایران بود. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روش آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی بود که به صورت کیفی انجام شد؛ شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای بود. اطلاعات موردنیاز توسط مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته با 23 نفر از خبرگان انجام شد؛ این افراد اعضای هیئت علمی دانشگاه های فرهنگیان با تخصص علوم ورزشی، معلمان تربیت بدنی، کارکنان دانشگاه فرهنگیان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش افرادی با تحصیلات دانشگاهی مرتبط با حوزه پژوهش می باشند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق ماتریس 9 در 9 اثرات متقاطع توسط نرم افزار میک مک انجام شد. نتایج نشان داد پیشران های پشتیبانی و زیرساخت سازمانی، عوامل مدیریتی و محتوا نقش مهمی در بهبود روابط سیستم دارند که هم تاثیرگذار و هم تاثیرپذیر هستند. پیشران های همراستایی استراتژیک مدیریت دانش و محیط مدیریت دانش کمترین تاثیرپذیری و بیشترین تاثیرگذاری را داشتند که با توجه به شرایط مدیریت دانش در تربیت بدنی آموزش و پرورش توجه به این شاخص‎ها ضروری است. همچنین پیشران های فرایندها و جریان مدیریت دانش، زیرساخت فناوری اطلاعات و کارکنان بیشتر تاثیرپذیر و کمتر تاثیر گذار هستند. پیشران‎ ارزیابی فاقد نقش کلیدی و مهم در شکل‎گیری سازمان فضایی بلوغ مدیریت دانش هستند. ب تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - رابطه بین قیمت‌های نقدی و آتی سکه طلا در ایران
        محسن مهرآرا فاطمه نائبی
        ارتباط بین بازارهای نقد و آتی و چگونگی رابطه علّی بین این دو بازار از جمله موضوع های حائز اهمیتی است که مشخص شدن آن، در پیش‌بینی قیمت‌های آینده دارایی پایه و برنامه‌ریزی فعالان این بازار بسیار تأثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی ارتباط علّی بین دو بازار نقد و آتی أکثر
        ارتباط بین بازارهای نقد و آتی و چگونگی رابطه علّی بین این دو بازار از جمله موضوع های حائز اهمیتی است که مشخص شدن آن، در پیش‌بینی قیمت‌های آینده دارایی پایه و برنامه‌ریزی فعالان این بازار بسیار تأثیرگذار است. هدف این مطالعه بررسی چگونگی ارتباط علّی بین دو بازار نقد و آتی سکه طلا در ایران به‌عنوان تنها قرارداد آتی با نقدینگی بالا در کشور می‌باشد و روش منحصر به فردی در کشور که برای ساخت سری زمانی از قیمت‌های قرارداد آتی مورد استفاده قرار گرفته است، روش میانگین موزون بین قیمت قراردادهای آتی با سررسیدهای مختلف است. در این مطالعه با استفاده از رویکرد هم انباشتگی و مدل تصحیح خطا و همچنین آزمون علّیت همزمانی وجود یا عدم وجود رابطه علّی بین قیمت‌های نقدی و آتی سکه طلا بررسی شد. نتایج تخمین‌ها حاکی از این بوده که قیمت‌های این دو بازار هم انباشتگی دارند و با توجه به معادلات ECM و همچنین آزمون علّیت گرنجری ناشی از آن، رابطه علّیت بین قیمت نقدی و آتی سکه طلا هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت، دوطرفه است. آزمون علّیت از نوع همزمانی نیز مؤیّد وجود رابطه علّی به طور همزمان میان قیمت‌های این دو بازار می‌باشد. نمودارهای کنش - واکنش در دو بازار نقد و آتی با دو روش ECM و BVAR برآورد و با یکدیگر مقایسه شد که نتایج حاکی از آن بوده که این دو بازار با یکدیگر ارتباط دارند و شوک‌های هر بازار بر بازار دیگر اثرگذار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - اسلام سیاسی و نظم امنیتی غرب آسیا
        جهانبخش ایزدی حمید رضا اکبری
        برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب‌های عربی سال 2011 - ضروری است مؤلفه‌ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده‌ترین جریان‌ها و گفتمان‌های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب أکثر
        برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب‌های عربی سال 2011 - ضروری است مؤلفه‌ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده‌ترین جریان‌ها و گفتمان‌های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب، رفتار اسلام گرایان در سه محور اصلی قابل بررسی است: نخست، افراط‌گرایی و خشونت با پیدایش جریان‌های نوظهور تکفیری مانند داعش. دوم، عدم توانمندی حفظ قدرت و حاکمیت توسط جریان‌های اصیل و ریشه دار اسلام سیاسی مانند اخوان المسلمین و سوم؛ تغییر در کنش‌گری جبهه مقاومت. این در شرایطی است که منطقه غرب آسیا، دوره‌ای پراز تنش و آشوب همراه با جنگ، خشونت و اختلافات مذهبی و قومی را تجربه می کند. براین اساس، پرسش اصلی مقاله این است که اسلام سیاسی در تکوین نظم امنیتی منطقه غرب آسیا چه جایگاهی دارد؟ آینده‌پژوهی از طریق بررسی روندها و سناریوهای اسلام سیاسی و جریان‌های اسلام گرا و نقش آن‌ها در شکل دهی نظم امنیتی منطقه غرب آسیا، موضوع این مقاله را شکل می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - بررسی تاثیرگذاری معیارهای تعهدسازمانی بر موفقیت کسب و کار در سازمان های دولتی با رویکرد آینده پژوهی
        سیدعلیرضا میرجعفری عبدالخالق غلامی انارستان کرم‌الله دانش‌فرد
        محققان دانش مدیریت معتقدندمهمترین عامل موفقیت کسب وکاردرسازمانها تعهدسازمانی است وآن یک فرایندمستمرو یک نگرش درباره وفاداری کارکنان به سازمان است. هدف این پژوهش یافتن مولفه های موثربرتعهدسازمانی و موفقیت کسب و کارو رتبه بندی آنهاست. این پژوهش از نظر هدف ازنوع کاربردی و أکثر
        محققان دانش مدیریت معتقدندمهمترین عامل موفقیت کسب وکاردرسازمانها تعهدسازمانی است وآن یک فرایندمستمرو یک نگرش درباره وفاداری کارکنان به سازمان است. هدف این پژوهش یافتن مولفه های موثربرتعهدسازمانی و موفقیت کسب و کارو رتبه بندی آنهاست. این پژوهش از نظر هدف ازنوع کاربردی و برحسب گردآوری داده ها، پژوهش آمیخته ازنوع کیفی وکمی است. دراین پژوهش ازروش آمیخته اکتشافی استفاده شده است. ابتدا ازطریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته، داده های کیفی گردآوری شده و تامرحله اشباع نظری مصاحبه های خودرادنبال می کنیم. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل شده و پرسشنامه تهیه گردیده است که مبنای پژوهش قرار می گیرد. پس از گردآوری داده های کمی و تحلیل آنها، با بهره گرفتن از FAHP و با استخراج مدل نهایی تحقیق و سپس به رتبه بندی مولفه ها پرداخته شده است. سه شاخص اصلی و پنج زیرشاخص استخراج گردید. مولفه های اصلی از بین مولفه های استخراج شده، عوامل سازمانی رتبه اول، عوامل محیطی رتبه دوم و عوامل فردی رتبه سوم را کسب کرده اند. از بین زیرشاخص ها، مولفه گزینش و استخدام رتبه اول، وجدان کاری رتبه دوم، آموزش رتبه سوم، جبران خدمت کارکنان رتبه چهارم و شرایط شغلی رتبه پنجم را دارا می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - همگرایی قیمت قراردادهای آتی در بورس کالای ایران
        فاطمه میرزاده علی سعیدی علیرضا حیدرزاده هنزائی محمد خدائی وله زاقرد
        با هدف بررسی همگرایی قیمت قراردادهای آتی، داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، سری زمانی روزانه قیمت‌های نقد و آتی سکه بهار آزادی با 71 قرارداد از آذرماه 1387 تا شهریور 1397 و قیمت‌های نقد و آتی زعفران با 29 قرارداد از خردادماه 1397 تا پایان اسفند ماه 1398 در جامعه آماری أکثر
        با هدف بررسی همگرایی قیمت قراردادهای آتی، داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، سری زمانی روزانه قیمت‌های نقد و آتی سکه بهار آزادی با 71 قرارداد از آذرماه 1387 تا شهریور 1397 و قیمت‌های نقد و آتی زعفران با 29 قرارداد از خردادماه 1397 تا پایان اسفند ماه 1398 در جامعه آماری بورس کالای ایران است. در این مطالعه با استفاده از مدل ضریب رگرسیون، به بررسی تغییرات اختلاف قیمت نقد و آتی از زمان تا سررسید قرارداد آتی؛ و جهت بررسی نقطه‌ای همگرایی قیمت، از رویکرد هم انباشتگی و مدل آزمون مقایسات میانگین زوجی استفاده شده است. همچنین از آزمون علّیت گرنجر، وجود یا عدم وجود رابطه علّی بین قیمت نقد و قیمت آتی، بررسی گردید. نتایج تخمین بررسی ضریب رگرسیونی سکه بهار آزادی نشان داد قیمت‌ها به سمت همگرا شدن در حرکت هستند؛ ولی در مورد قراردادهای زعفران قیمت‌ها به سمت همگرایی پیش نمی‌روند. در بررسی همگرایی نقطه‌ای،نتایج بدست آمده حاکی از وجود همگرایی در هر دو کالای مورد مطالعه بوده است. همچنین نتایج آزمون علّیت، بدلیل عدم وجود رابطه علّی قیمت نقدی بر روی قیمت آتی زعفران، فرض وجود رابطه علّی و معلولی دارایی پایه مورد تایید قرار نگرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - اثر سرایت‌پذیری پویا چرخه تلاطم بین بازار آتی طلا و بازار فیزیکی طلا
        باقر سیاری رضا غلامی جمکرانی میر فیض فلاح حسین جهانگیرنیا
        تعامل بین مشتقات مالی و بازارهای فیزیکی زیربنایی آنها موضوع تحقیقات گسترده ای در زمینه مالی بوده است. این مقاله به بررسی اثر سرایت پویا بین بازار آتی طلا و بازار فیزیکی طلا در بازارهای مالی و بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 07/06/1388 تا 1397/06/14 می پردازد و به أکثر
        تعامل بین مشتقات مالی و بازارهای فیزیکی زیربنایی آنها موضوع تحقیقات گسترده ای در زمینه مالی بوده است. این مقاله به بررسی اثر سرایت پویا بین بازار آتی طلا و بازار فیزیکی طلا در بازارهای مالی و بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 07/06/1388 تا 1397/06/14 می پردازد و به طور خاص بر چرخه نوسانی که بین این دو حوزه به هم پیوسته رخ می دهد تمرکز می کند. داده‌ها به‌صورت روزانه جمع‌آوری‌شده است. با استفاده از یک مجموعه داده جامع که یک دوره قابل توجه را در بر می گیرد، از تکنیک های اقتصاد سنجی پیشرفته از مدل‌های GARCH-BEKK، مارکوف-سوئیچینگ و VAR ساختاری برای تجزیه و تحلیل پویایی نوسانات و سرایت آن بین معاملات آتی طلا و بازار فیزیکی طلا استفاده می کنیم. یافته های ما وجود یک رابطه دو طرفه را نشان می دهد، که در آن اثر سرایت تلاطم از بازار فیزیکی طلا به بازار آتی سکه است. همچنین از دیگر نتایج پژوهش این است که اثر سرایتی تلاطم از بازار فیزیکی طلا به بازار آتی سکه در رژیم‌های مختلف متفاوت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - پوشش ریسک با استفاده از شاخص ترکیبی قراردادهای آتی (مطالعه موردی بازار مالی ایران)
        حمید اسکندری علی اصغر انواری رستمی علی حسین‌زاده کاشان
        تحقیقات داخلی و خارجی پیشین در حوزه پوشش ریسک به تعیین قرارداد آتی با سررسید بهینه و همچنین نرخ بهینه پوشش ریسک پرداخته‌اند. اما از آنجایی که در بازار آتی طلا بورس کالای ایران حجم قراردادها و معاملات کم است، در این پژوهش امکان پوشش ریسک با استفاده از تمام سررسیدها با دا أکثر
        تحقیقات داخلی و خارجی پیشین در حوزه پوشش ریسک به تعیین قرارداد آتی با سررسید بهینه و همچنین نرخ بهینه پوشش ریسک پرداخته‌اند. اما از آنجایی که در بازار آتی طلا بورس کالای ایران حجم قراردادها و معاملات کم است، در این پژوهش امکان پوشش ریسک با استفاده از تمام سررسیدها با داده‌های هفتگی مورد بررسی قرارگرفته است. بدین منظور سه سناریو تعریف شده است. در سناریوی اول به تعداد قرارداد معامله‌شده در هفته قبل بر روی هر سررسید موقعیت اخذ می‌شود. در سناریو دوم به تعداد قرارداد معامله‌شده در روز کاری قبل و در سناریو سوم به تعداد میانگین معاملات انجام‌شده هفته قبل بر روی هر قرارداد موقعیت اخذ می‌شود. البته در موقعیت‌های اخذشده برای هر سررسید باید نسبت بهینه پوشش ریسک نیز لحاظ شود. نسبت بهینه پوشش ریسک ایستا با روش حداقل کننده واریانس و استفاده از رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی برای حالت‌های درون‌نمونه‌ای و برون‌نمونه‌ای برآورد شده و مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان‌دهنده این است هر سه سناریو دارای توانایی کاهش ریسک هستند. در آزمون‌های درون‌نمونه‌ای سناریوی اول با مدل خودرگرسیون برداری و در آزمون‌های برون‌نمونه‌ای سناریوی دوم با مدل تارچ دارای بالاترین کارایی هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - امکان سنجی پوشش ریسک نرخ ارز شرکت های صادرکننده و وارد کننده با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا در بورس کالای ایران
        علی رستمی غلامرضا زمردیان میثم علی محمدی
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره ز أکثر
        یکی از مهم ترین کاربردهای قراردادهای آتی، پوشش ریسک می باشد که این کاربرد در قراردادهای آتی سکه نیز مشهود می باشد و ذینفعان گوناگونی می توانند از آن استفاده کنند. در این مقاله با استفاده از سری های زمانی قیمت دلار بازار آزاد و قیمت قراردادهای آتی سکه بورس کالا طی دوره زمانی 1390 الی 1393 به بررسی پوشش متقاطع ریسک نوسانات نرخ دلار با استفاده از قرارذادهای آتی سکه پرداخته شد. ابتدا ارتباط متقابل بین سریهای زمانی نرخ ارز و قیمت آتی سکه با استفاده از مدل اقتصاد سنجی بردار خود رگرسیونی (VAR) مشخص گردید. پس از تائید وجود خود همبستگی و ناهمسانی شرطی بروی پسماند مدل VAR ، از طریق مدل BEEK (که یک مدل گارچ چند متغیره می باشد)، واریانس شرطی نرخ ارز و قیمت آتی سکه برآورد گردید و بعد از آن با استفاده از روش حداقل واریانس به محاسبه نسبت بهینه پوشش ریسک برای سررسیدهای مختلف پرداخته شد و میزان سود یا زیان ناشی از پوشش ریسک ارز با سود یا زیان واقعی ناشی از نوسانات نرخ ارز مقایسه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود همبستگی بالای قیمت سکه با نرخ ارز (دلار)، امکان پوشش متقاطع ریسک ارز را با استفاده از قراردادهای آتی سکه طلا فرآهم می آورد. هم چنین بدلیل وجود حافظه بلند مدت بین نوسانات نرخ ارز و قیمت آتی سکه امکان برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک از طریق مدل BEEK-GARCH وجود دارد و با استفاده از این مدل می توان بیش از 70 درصد زیانهای ناشی از ریسک ارز را جبران نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - تحلیل و تبیین بازدهی سهام بر اساس گشتاورهای مرتبه سوم و چهارم ریسک غیر سیستماتیک و نقش محدودیت آربیتراژ و توجهات محدود سرمایه گذاران بر آن
        رقیه طالبی مجید زنجیردار محمد رضا پور فخاران
        هدف این پژوهش بررسی واکنش بازده سهام به مدلهای اندازه‌گیری گشتاورهای ریسک غیر سیستماتیک بوده است. قلمرو مکانی این پژوهش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق‌بهادار تهران و قلمرو زمانی سالهای بین 1391 تا 1398 بوده است. پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کاربردی قرار دارد، چنانچه أکثر
        هدف این پژوهش بررسی واکنش بازده سهام به مدلهای اندازه‌گیری گشتاورهای ریسک غیر سیستماتیک بوده است. قلمرو مکانی این پژوهش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق‌بهادار تهران و قلمرو زمانی سالهای بین 1391 تا 1398 بوده است. پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کاربردی قرار دارد، چنانچه طبقه‌بندی انواع پژوهشها بر اساس ماهیت و روش را مدنظر قرار گیرد، روش پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت در زمره پژوهش های توصیفی قرار داشته و از نظر روش نیز در دسته پژوهش های همبستگی محسوب می‌گردد. بر اساس روش حذف سیستماتیک تعداد 152 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور توصیف و تلخیص داده‌های جمع‌آوری شده از آمارتوصیفی و استنباطی بهره گرفته شده است. به منظور تحلیل داده‌ها ابتدا پیش آزمون‌های ناهمسانی واریانس، آزمون Fلیمر و آزمون جارک‌– برا و سپس از آزمون رگرسیون چند متغیره برای تایید و رد فرضیه های پژوهش (نرم افزار ایویوز) استفاده گردیده است. نتایج نشان داد تاثیر گشتاورهای ریسک غیرسیستماتیک بر بازده آتی سهام با افزایش توجهات محدود سهامداران‌؛ محدودیت‌های آربیتراژ و نیز تعامل همزمان بین توجهات محدود سهامداران و محدودیت‌های آربیتراژ تشدید می‌شود.تتایج کسب شده، تضاد مطالعاتی را رفع کرده و با مستندات اشاره شده در چارچوب نظری پژوهش و ادبیات مالی مطابقت دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - بررسی اثر سرایت‌پذیری پویا چرخه تلاطم بین بازار آتی طلا و نرخ ارز با استفاده از مدل‌های GARCH-BEKK، مارکوف سوئیچینگ و اتورگرسیو برداری
        باقر سیاری میرفیض فلاح شمس رضا غلامی جمکرانی حسین جهانگیرنیا
        هدف: با گسترش فرآیند جهانی‌شدن، نه‌تنها بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته بلکه بازارهای مالی کشورهای درحال‌توسعه نیز به یکدیگر مرتبط شدند. در مباحث مالی ارتباط بین بازارهای مالی تحت عنوان سرایت مالی مطرح‌شده است. سرایت مالی بازارها می‌تواند تلاطم یک بازار را به بازار دی أکثر
        هدف: با گسترش فرآیند جهانی‌شدن، نه‌تنها بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته بلکه بازارهای مالی کشورهای درحال‌توسعه نیز به یکدیگر مرتبط شدند. در مباحث مالی ارتباط بین بازارهای مالی تحت عنوان سرایت مالی مطرح‌شده است. سرایت مالی بازارها می‌تواند تلاطم یک بازار را به بازار دیگر منتقل کرده و سبب رونق و یا رکود و یا دستیابی به ریسک و بازده شود؛ لذا به جهت اهمیت سرایت تلاطم در بازارها برای سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان هدف از این پژوهش، بررسی اثر سرایت‌پذیری پویا چرخه تلاطم بین بازار آتی طلا و نرخ ارز در بازارهای مالی و بورس اوراق بهادار تهران است.روش‌شناسی پژوهش: داده‌ها به‌صورت روزانه در فاصله زمانی ۱۳۸۸ الی ۱۳۹۷ جمع‌آوری ‌شده است. به‌منظور بررسی آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌های GARCH-BEKK، مارکوف سوئیچینگ و اتورگرسیو برداری استفاده ‌شده است.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اثر سرایت‌پذیری تلاطم از بازار ارز به بازار آتی طلا است و همچنین اثر سرایت‌پذیری تلاطم از بازار ارز به بازار آتی طلا در رژیم‌های مختلف متفاوت است.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: نتایج این پژوهش می‌تواند بینش جدیدی ارائه کند که بتواند سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری را در صنعت مالی تعیین کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - شناسایی عوامل راهبردی و سناریو پردازی در صنعت بانکداری با رویکرد عدم‌قطعیت
        مهدی جنیدی جعفری علیرضا جلالی فراهانی
        این پژوهش به‌دنبال آن است تا ضمن شناسایی عوامل راهبردی تأثیرگذار بر آینده صنعت بانکداری و نیز بررسی و تحلیل تأثیرات متقابل آن‌ها، مهم‌ترین سناریوهای محتملِ پیش روی صنعت بانکداری را شناسایی کند. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث زمانی از نوع مقطعی می‌باشد. به‌منظور شناس أکثر
        این پژوهش به‌دنبال آن است تا ضمن شناسایی عوامل راهبردی تأثیرگذار بر آینده صنعت بانکداری و نیز بررسی و تحلیل تأثیرات متقابل آن‌ها، مهم‌ترین سناریوهای محتملِ پیش روی صنعت بانکداری را شناسایی کند. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث زمانی از نوع مقطعی می‌باشد. به‌منظور شناسایی عوامل راهبردی مؤثر بر صنعت بانکداری از روش کتابخانه‌ای بهره برده و 84 عامل شناسایی شد و در ادامه با روش دلفی فازی نسبت به انتخاب عوامل راهبردی اقدام و خبرگان دانشگاهی و صنعت 37عامل را برگزیدند. در ادامه از روش ماتریس تحلیل اثرات متقابل و نرم‌افزار میک‌مک به‌منظور ارزیابی و شناسایی عوامل کلیدی استفاده و 9 عامل راهبردی برای تشکیل سبد سناریوهای آینده صنعت بانکداری وارد نرم‌افزار سناریوویزارد شد. در پایان بر اساس خروجی سناریو ویزارد، دو سناریوی شامل دو حالت مطلوب و بحرانی ترسیم و تحلیل شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - راهبردهای کلان صنعت بانکداری با رویکرد سناریو نویسی
        فرهاد شمشیری عبدالحمید ابراهیمی
        هدف این پژوهش، تعیین سناریوهای صنعت بانکداری با رویکرد آینده‌پژوهی و چگونگی دستیابی به سناریوهای امکان‌پذیر است. این تحقیق بر اساس هدف، تحقیقی -کاربردی است که با استفاده از روش‌های کیفی، اقدام به جمع‌آوری اطلاعات نموده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه، مصاحبه، فیش‌ب أکثر
        هدف این پژوهش، تعیین سناریوهای صنعت بانکداری با رویکرد آینده‌پژوهی و چگونگی دستیابی به سناریوهای امکان‌پذیر است. این تحقیق بر اساس هدف، تحقیقی -کاربردی است که با استفاده از روش‌های کیفی، اقدام به جمع‌آوری اطلاعات نموده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه، مصاحبه، فیش‌برداری و شبکه‌های اطلاعاتی و آماری است. در این تحقیق جامعه آماری مدیران و متخصصان صنعت بانکداری می‌باشند که با توجه به نوع اطلاعات لازم برای انجام تحقیق، یک نمونه شامل 66 نفر از افراد خبره و صاحب‌نظر در حوزه بانکداری به‌صورت نمونه‌گیری غیر احتمالی و قضاوتی انتخاب شد. روش این پژوهش مبتنی بر سناریو نگاری است؛ بنابراین پس از تدوین پرسش آغازین و مشخص کردن موضوع اصلی، تشکیل پانل خبرگان، انجام مصاحبه‌های اکتشافی و مشخص کردن نیروهای پیشران،64 متغیر به‌عنوان عوامل اولیه مؤثر بر صنعت بانکداری در قالب یک ماتریس 64*64 در اختیار خبرگان قرار گرفت و بعد به کمک نرم‌افزار میک مک،12 عامل کلیدی استخراج و به 38 وضعیت مختلف طبقه‌بندی گردید. سپس این وضعیت‌ها برای تمام عوامل کلیدی به‌صورت ماتریس 38*38 در اختیار متخصصین قرار داده شد و در نرم‌افزار سناریو ویزارد تحلیل گردید. درنهایت هم 3 سناریوی قوی،1 سناریوی باورکردنی و 8 سناریوی ضعیف شناسایی و برای توسعه صنعت بانکداری راهبردهایی ارائه شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - پویش محیطی ابعاد چهارگانه ورزش ایران بر پایه آینده نگاری راهبردی و تحلیل پیامدها به روش چرخ آینده
        رضا فرخ شاهی نیا مسلم شیروانی ناغانی علی همتی عفیف
        هدف این مقاله پویش محیطی ابعاد چهارگانۀ ورزش ایران براساس مدلSTEEPELD و تحلیل پیامدهای پیشران‌های کلیدی به روش چرخ آینده بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت آمیخته و از نظر مسیراجرا پیمایشی و طوفان فکری است. جامعه آماری اعضای هیأت علمی مدیریت ورزشی دارای مر أکثر
        هدف این مقاله پویش محیطی ابعاد چهارگانۀ ورزش ایران براساس مدلSTEEPELD و تحلیل پیامدهای پیشران‌های کلیدی به روش چرخ آینده بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت آمیخته و از نظر مسیراجرا پیمایشی و طوفان فکری است. جامعه آماری اعضای هیأت علمی مدیریت ورزشی دارای مرتبه دانشیاری و بالاتر بودند که با نمونه گیری ترکیبی از آنها استفاده شد. برای تنظیم عوامل محیطی و تحلیل پیامدهای آنها از پرسشنامه ای 61 سوالی با روایی همگرا ( 622/0) و ضریب پایایی مرکب (868/0) استفاده شد که با استفاده از آزمون فریدمن، مدل‌سازی معادلات ساختاری (PLS) و پنل خبرگان مولفه های آن مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج تحقیق، شفاف سازی وکنترل اقتصادی در ورزش آموزشی، ثبات و امنیت اقتصادی در ورزش همگانی، توسعه زیرساخت‌های ورزشی در ورزش قهرمانی و محدودیت‌های بین المللی در ورزش حرفه‌ای، دارای بالاترین ضریب تاثیر بودند که پیامدهای آنها با 24 مولفه در مرتبه اول، 22 مولفه در مرتبه دوم و 19 مولفه در مرتبه سوم مورد بررسی قرار گرفت. از این‌رو، تحلیل پیامدهای پیشران‌های کلیدی شناسایی شده تحقیق می‌تواند تصویر مناسبی از آینده ورزش ایران در افق 1405 جهت حذف، تعدیل یا توسعه استراتژی‌های سازمان‌های ورزشی ارائه کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - آینده پژوهی جامعه مدنی در ایران با تاکید بر روش تحلیل لایه لایه علت هاCLA
        زهرا مسعود احمد ساعی
        جامعه مدنی از جمله مباحثی است که مورد توجه اندیشمندان زیادی قرار گرفته است و حوزه های گوناگون علمی هم چون حقوق ،علوم سیاسی ،مدیریت ، جامعه شناسی و ... را در برمیگیرد . مفهوم جامعه مدنی در درون گفتمان مدرنیستی توسعه جایگاه ویژه ای دارد مروری بر نظریات توسعه سیاسی پس از ج أکثر
        جامعه مدنی از جمله مباحثی است که مورد توجه اندیشمندان زیادی قرار گرفته است و حوزه های گوناگون علمی هم چون حقوق ،علوم سیاسی ،مدیریت ، جامعه شناسی و ... را در برمیگیرد . مفهوم جامعه مدنی در درون گفتمان مدرنیستی توسعه جایگاه ویژه ای دارد مروری بر نظریات توسعه سیاسی پس از جنگ جهانی دوم نشان می دهد که تکوین و شکل گیری جامعه مدنی یکی از شرایط اساسی توسعه سیاسی و در حقیقت پیش شرط تحقق همه شرایط دیگر است .زمینه های شکل گیری جامعه مدنی در ایران با دشواری های زیادی رو به رو بوده است . اما ادامه این روند با توجه به تغییرات و پیشران هایی که در این حوزه وجود دارد امکان پذیر نیست . هدف از پیاده سازی روش (CLA ) که سهیل عنایت الله آن را طراحی کرده است این است که با تحلیل لایه لایه ای علت ها ،ساخت شکنی پدیده های اجتماعی و با رسیدن به در ک عمیق از لایه ها ی زیرین مسائل و مشکلات ،به در ک عمیق تری نسبت به موضوع برسیم . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - بررسی ارتباط دانشگاه کارآفرین با ابعاد و مولفه های آینده نگاری و تولید علم
        کیومرث نیاز آذری دکترمریم تقوایی یزدی صمد فدایی
        هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط دانشگاه کار آفرین با ابعاد و مولفه های آینده نگاری و تولید علم در کشور بود. روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی با رویکرد کمی بود. جامعه‌ آماری‌ این‌ پژوهش‌ تمام‌ اساتید هیأت علمی (تمام وقت) دانشگاه آزاد اسلامی تهران (2740) نفر بودند. که أکثر
        هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط دانشگاه کار آفرین با ابعاد و مولفه های آینده نگاری و تولید علم در کشور بود. روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی با رویکرد کمی بود. جامعه‌ آماری‌ این‌ پژوهش‌ تمام‌ اساتید هیأت علمی (تمام وقت) دانشگاه آزاد اسلامی تهران (2740) نفر بودند. که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر اساس جدول مورگان تعداد 800 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های محقق ساخته کارآفرینی، تولید علم و آینده نگاری با طیف لیکرت بود. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 و بسته نرم افزاری LISREL با روش تحلیل عاملی تاییدی، معادله های ساختاری و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که دانشگاه کارآفرین بر تکنیک های آینده نگاری در نظام آموزشی ایران تاثیر معناداری دارد، دانشگاه کارآفرین بر تولید علم در نظام آموزشی ایران تاثیر معناداری دارد و در نهایت با استفاده از نرم افزار لیزرل، 97 گویۀ پرسشنامه (هر سه پرسشنامه) ، وارد تحلیل عاملی تأییدی شدند. مدل نهایی پژوهش برای ایجاد دانشگاه کارآفرین مبتنی بر تکنیک های آینده نگاری و تولید علم در نظام آموزشی ایران با شاخص های برازش و ضرایب استاندارد تأیید شد. و مقدار این شاخص در این مدل (063/0) است که برای مدل طراحی ‌شده در این پژوهش، نشان از برازش مناسب ساختار عاملی و زیربنای نظری پژوهش دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - ارائه مدل تأثیر مدیریت دانش بر آینده پژوهی مدیران آموزشی و اعضای هیأت علمی دانشگاه های استان مازندران با میانجیگری هوش سازمانی
        بابک حسین زاده محمد ابراهیم طاهر نژاد وحید فلاح
        هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر مدیریت دانش بر آینده پژوهی مدیران آموزشی واعضای هیأت علمی دانشگاه‌های استان مازندران با میانجیگری هوش سازمانی و ارائه مدل بود. در این پژوهش از راهبرد کمی استفاده شد. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی، از نظر هدف، تحقیقی کاربردی و از أکثر
        هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر مدیریت دانش بر آینده پژوهی مدیران آموزشی واعضای هیأت علمی دانشگاه‌های استان مازندران با میانجیگری هوش سازمانی و ارائه مدل بود. در این پژوهش از راهبرد کمی استفاده شد. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی، از نظر هدف، تحقیقی کاربردی و از نظر روش، همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این شامل کلیه مدیران آموزشی و اعضای هیأت علمی (2940 نفر) دانشگاه‌های استان مازندران است که در سال تحصیلی (98 - 1397) مشغول به کار بودند که با بهره‌گیری از فرمول کوکران تعداد 334 نفر به عنوان حجم نمونه برآورد گردید. برای انتخاب نمونه‌ها از شیوه نمونه-گیری تصادفی طبقه‌ای استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه‌ محقق ساخته آینده پژوهی، پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش لاوسون و پرسشنامه استاندارد هوش سازمانی کارل آلبرخت جمع‌آوری و از طریق نرم افزارهای آماری اس پی اس اس، ایموس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. برای تحلیل سوال های پژوهش از تحلیل مسیر و آزمون بوت استرپ استفاده گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد متغیرهای مدیریت دانش با آینده پژوهی، مدیریت دانش با هوش سازمانی و هوش سازمانی با آینده پژوهی رابطه‌ی معنادار و مثبت دارند. همچنین هوش سازمانی، در تأثیر مدیریت دانش بر آینده پژوهی نقش میانجی را ایفا می‌‌کند. تفاصيل المقالة