• فهرس المقالات نرخ ارز

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارزیابی و ارایه الگوی مناسب برای شناسایی، اندازه گیری و کنترل ریسکهای مالی در موسسات مالی و اعتباری (مطالعه موردی: بانک ملت)
        دکتر مهدی تقوی دکتر محمد خدائی وله زاقرد
        انواع مختلفی از ریسکها موسسه های مالی و اعتباری را تهدید میکند . بنابراین مدیران سازمانها، باید ریسکهای موجود راشناسائی و مدیریت کنند . ریسکی که بطور مستقیم بر سود آوری موسسات مالی و اعتباری اثر می گذارد ریسک مالی نامیدهمی شود . ریسک های مالی شامل : ریسکهای ساختار ترازن أکثر
        انواع مختلفی از ریسکها موسسه های مالی و اعتباری را تهدید میکند . بنابراین مدیران سازمانها، باید ریسکهای موجود راشناسائی و مدیریت کنند . ریسکی که بطور مستقیم بر سود آوری موسسات مالی و اعتباری اثر می گذارد ریسک مالی نامیدهمی شود . ریسک های مالی شامل : ریسکهای ساختار ترازنامه ، ساختار درآمد و سود آوری، کفایت سرمایه ، ریسک ا عتباری ،ریسک نقدینگی ، ریسک نرخ بهره ، ریسک بازار و ریسک نرخ ارز می شود. این پژوهش به ارزیابی و ارایه الگوی مناسب برایشناسایی، اندازه گیری و کنترل ریسکهای مالی در موسسات مالی و اعتباری پرداخته است . پژوهش حاضر از نظر تقسیم بندیبر حسب روش اجرا، با روش همبستگ ی و بر پایه داده های پس رویدادی انجام شده است . داده های تحقیق با روشنمونه گیری غیراحتمالی و هدفدار و حجم آن براساس قضاوت پژوهشگر انتخاب شده است . این داده ها طی سالهای 1384 تا1386 از مدیریت مناطق 39 گانه بانک ملت بصورت روزانه استخراج شده است . برر سی ها با استفاده از مدل معادله یابیساختاری نشان داده است که تاثیر تسهیلات و سرمایه گذاری بر ریسک نقدینگی، تاثیر متغیر دارائیها و بدهیهای ارزی برریسک ارز و تاثیر متغیر نوسان داراییها و بدهیهای حساس به بهره بر ریسک بهره معنی دار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مقایسه قدرت مدل های شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی پویا در پیش بینی نرخ ارز: کاربردی از تبدیل موجک
        محمدعلی خطیب سمنانی منیژه هادی نژاد رکسانا خشوعی
        این مطالعه تلاشی است در جهت به کارگیری ترکیب مدل شبکه ی عصبی پویا و تجزیه ی موجک جهت میسر نمودن امکان انتخاب یک الگوی بهینه جهت پیش بینی متغیر مذکور می باشد. جهت تحقق این مهم، از داده های سری زمانی ماهانه ی نرخ ارز طی بازه ی زمانی فروردین 1377 الی آذر 1391، که مشتمل بر أکثر
        این مطالعه تلاشی است در جهت به کارگیری ترکیب مدل شبکه ی عصبی پویا و تجزیه ی موجک جهت میسر نمودن امکان انتخاب یک الگوی بهینه جهت پیش بینی متغیر مذکور می باشد. جهت تحقق این مهم، از داده های سری زمانی ماهانه ی نرخ ارز طی بازه ی زمانی فروردین 1377 الی آذر 1391، که مشتمل بر 177 مشاهده بوده که از این بین، تعداد 150 مشاهده جهت مدل سازی ها استفاده شده و تعداد 27 مشاهده نیز جهت شبیه سازی و یا به بیان دیگر به منظور ارائه ی پیش بینی های خارج از نمونه به کار گرفته شده است.یافته های این مطالعه حاکی از آن بوده است که اولاً، مدل های شبکه ی عصبی پویا در مقایسه با مدل های شبکه ی عصبی چند لایه ی پیشخور، از عملکرد بهتری در پیش بینی خارج از نمونه ی نرخ ارز،بر مبنای هر دو معیار محاسبه ی خطای پیش بینی MSEو RMSE داشته است و ثانیاً، به کارگیری تکنیک تجزیه ی موجک سبب بهبود نتایج پیش بینی های مدل های مذکور بر مبنای هر دو معیار مذکور گشته است. ثالثاً، در میان مدل های مذکور، بهترین نتیجه متعلق به پیش بینی های حاصل از مدل های شبکه ی عصبی پویای مبتنی بر داده های تجزیه شده با تکنیک موجک بوده است. لذا، استفاده از این ترکیب مدل ها را به عنوان یک ترکیب بهینه می توان به محققان، تحلیل گران و تصمیم گیران پولی کشور، پیشنهاد نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد شرکت های سهامی بیمه
        علی ضمیری مهناز ربیعی
        زمینه: مساله اصلی این مطالعه شناسایی تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد یا سود شرکت سهامی بیمه می باشد. یکی از اهداف مهمی که مؤسسات دنبال می کنند ایجاد کارایی بیشتر در تخصیص منابع است. لذا توجه به تأثیرات این بی اطمینانی ها و بطور کلی محیط اقتصاد کلان بر نظام مالی أکثر
        زمینه: مساله اصلی این مطالعه شناسایی تاثیر عوامل نااطمینانی اقتصادی بر عملکرد یا سود شرکت سهامی بیمه می باشد. یکی از اهداف مهمی که مؤسسات دنبال می کنند ایجاد کارایی بیشتر در تخصیص منابع است. لذا توجه به تأثیرات این بی اطمینانی ها و بطور کلی محیط اقتصاد کلان بر نظام مالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چنانچه این نااطمینانی ها به انحراف در پرتفولیو و رفتار اعتباری موسسات منجر شود می تواند آثار منفی بر کارایی نظام اقتصادی کشور برجای بگذارد. روش پژوهش: روش این مطالعه از نوع کمی- پیمایشی می باشد. جامعه اماری پژوهش مدیران و کارکنان شرکت بیمه می باشد که تعداد 415 نفر از انها بعنوان نمونه انتخاب و داده های مورد نیاز پژوهش در مدل مفهومی آورده شد. متغیر مستقل عوامل نااطمینانی اقتصادی می باشد که برای محاسبه آن از متغیرهای کلان اقتصادی شامل نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم و نرخ بیکاری می باشد و متغیر وابسته عملکرد بیمه، با سه شاخص حاشیه سود، بازده دارایی ها و رضایت مشتریان سنجیده شد. در این تحقیق برای آزمون کردن فرضیات در قسمت آمار استنباطی از معادلات ساختاری به روش pls و sem استفاده شد که در حالت اول مبنای برازش بوت استرپ در نرم افزار smartpls3.2.8 و در حالت دوم روش mle یا ماکزیمم درست نمایی در نرم افزار AMOS26 می باشد. داده ها از سال 1394 الی 1397 برای متغیرهای کلان اقتصادی در نظر گرفته شده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای کلان اقتصادی (نرخ رشد، نرخ تورم، نرخ بیکاری) بر عملکرد صنعت بیمه تاثیر معنی داری دارند و همچنین متغیرهای غیر مالی(ثبات سیاسی، استقلال شرکت های بیمه از دولت) بر عملکرد صنعت بیمه تاثیر معنی داری دارند. نتایج: صنعت بیمه یکی از شاخص های توسعه یافتگی و به عنوان یکی از عمده ترین نهادهای اقتصادی مطرح بوده که فعالیت سایر نهادها را پشتیبانی می نماید. افزایش بی ثباتی نرخ ارز و سیاست های مالی و پولی اقتصادی غیر قابل کنترل باعث بر هم خوردن نظم موجود در بازار و ایجاد بحران های مالی می گردد. واکنش های بیرونی در این گونه از بحران های مالی شامل اختلال در جریان نقدی و انباشت معوقات از سوی تسهیلات گیرندگان بانکی و شرکت های سهامی بیمه است. از آنجایی که عوامل کلان اقتصادی بر سوددهی شرکت های بیمه تاثیر می گذارند، ایجاد یک فضای اقتصاد کلان مساعد می تواند در کاهش اثر شوک های موثر باشد و اصلاح ساختار شرکت های بیمه می تواند باعث کاهش آسیب پذیری و زیان این شرکت ها در مقابل نوسانات نرخ ارز و سایر متغیرهای کلان اقتصادی باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - ارزیابی قدرت پیش بینی قیمت سهام با استفاده از مدل های خاکستری، شبکه های عصبی ایستا و پویا (مطالعه موردی: شرکتهای فعال در صنعت بیمه عضو بورس اوراق بهادار تهران)
        حنیف حیدری سید روح الله احمدی حاجی آبادی محبوبه فقیه محمدی جلالی
        پیش‌بینی قیمت سهام موضوعی مهم در هر دو دیدگاه نظری و کاربردی است. هدف محققان، توسعه روش‌های پیش‌بینی به منظور پیش‌بینی دقیق‌تر است. سرمایه‌گذاران سعی در یافتن بهترین برنامه سرمایه‌گذاری دارند که این امر نیازمند پیش‌بینی آینده بازار می‌باشد. هدف این مقاله مقایسه روش‌های أکثر
        پیش‌بینی قیمت سهام موضوعی مهم در هر دو دیدگاه نظری و کاربردی است. هدف محققان، توسعه روش‌های پیش‌بینی به منظور پیش‌بینی دقیق‌تر است. سرمایه‌گذاران سعی در یافتن بهترین برنامه سرمایه‌گذاری دارند که این امر نیازمند پیش‌بینی آینده بازار می‌باشد. هدف این مقاله مقایسه روش‌های شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، شبکه عصبی پویا (NARX) و مدل خاکستری (GM) برای پیش‌بینی قیمت سهام می‌باشد. داده‌های سری‌زمانی به صورت روزانه مربوط به شرکت‌های بیمه‌ای عضو بازار بورس تهران می‌باشد که در بازه زمانی 15/7/1388 لغایت 17/7/1396 که در بازار بورس فعالیت داشته‌اند‌. متغیرهای میانگین متحرک ساده پنج روزه (MA-5)، میانگین متحرک ساده بیست روزه (MA-20)، میانگین متحرک همگرا واگرا (MACD)، قیمت طلا، قیمت نفت و نرخ ارز به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده‌اند. با توجه به متغیرهای مساله، از سه مدل خاکستری GM(1,4), GM(1,1) و GM(1,7) جهت پیش‌بینی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد روش‌های شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی پویا دارای کارایی یکسان می-باشند در حالیکه مدل‌های خاکستری کارایی پایین‌تری دارند. شبیه‌سازی‌های عددی نشان می‌دهد که روش‌های شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی پویا با میانگین خطا RSME=0.2 پیش‌بینی قابل قبولی ارایه می‌کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - مطالبه مابه التفاوت نرخ ارز از سوی بانک در اعتبارات اسنادی
        محمد رضا باقری جعفر جمالی محمود خادمان
        چکیده اعمال سیاست‌های پولی و ارزی و به طور خاص، تنظیم بازار ارز، از وظایف بانک مرکزی است. نظام بانکی نیز نقش مهمی در توسعه و تأمین مالی، به ویژه در تجارت بین‌الملل دارد و در این عرصه، ایجاد نظم و امنیت از یک‌سو و احترام به مالکیت خصوصی و تسهیل تجارت، از سوی دیگر، باید ب أکثر
        چکیده اعمال سیاست‌های پولی و ارزی و به طور خاص، تنظیم بازار ارز، از وظایف بانک مرکزی است. نظام بانکی نیز نقش مهمی در توسعه و تأمین مالی، به ویژه در تجارت بین‌الملل دارد و در این عرصه، ایجاد نظم و امنیت از یک‌سو و احترام به مالکیت خصوصی و تسهیل تجارت، از سوی دیگر، باید با هم لحاظ شود، در حال حاضر(به خصوص بعد از بحران ارزی سال 1391) مطالبه مابه التفاوت نرخ ارز، به یکی از دعاوی شایع بانکی، تبدیل و موضوع از این حیث، واجد اهمیت است که در بحران‌ ارزی سال مذکور، مابه التفاوت نرخ ارز مورد مطالبه به قدری است که توجیه اقتصادی تجارت را زایل و در موارد متعددی، مشتمل بر ضرر متقاضی نیز می‌باشد، با بررسی حقوق بانک‌ها در فروض مختلف پیش پرداخت، میان پرداخت و عدم آن، به این جمع‌بندی کلی می‌رسیم که با توجه به اعلامیه فروش ارز که در زمان ظهرنویسی اسناد به نام متقاضی، تنظیم می‌شود فروش ارز ، در زمان مذکور ، قطعی و معادل ریالی آن در همین تاریخ ، ملاک تسویه حساب نهایی متقاضی با بانک گشاینده اعتبار می‌باشد و تعهدنامه نوسان نرخ ارز نیز ناظر به تغییر نرخ ارز ، از زمان گشایش اعتبار تا ظهرنویسی و معامله اسناد می‌باشد و مطالبه مابه‌التفاوت نرخ ارز، تا روز تسویه حساب قطعی و نهایی، برخلاف قوانین، مقررات و بخشنامه‌های بانک مرکزی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - ارزیابی و بررسی خاصیت فراکتالی بازارهای سرمایه برپایه تحلیل نوسانات روند زدایی شده (مورد مطالعه: بازار ارز و شاخص بورس تهران)
        آرش آذریون نرگس یزدانیان سیدعلیرضا میرعرب بایگی هدی همتی
        در این تحقیق حافظه بلندمدت شاخص بورس و نرخ ارز (دلار) با استفاده از تحلیل نوسانات روندزدایی شده مورد برآورد قرار گرفت. به منظور روندزدایی داده ها، رویکرد گارچ پیشنهاد شد و الگوی برآورد حافظه بلندمدت برای هر دو روش متداول و گارچ به طور جداگانه اجرا شد. برای این منظور از أکثر
        در این تحقیق حافظه بلندمدت شاخص بورس و نرخ ارز (دلار) با استفاده از تحلیل نوسانات روندزدایی شده مورد برآورد قرار گرفت. به منظور روندزدایی داده ها، رویکرد گارچ پیشنهاد شد و الگوی برآورد حافظه بلندمدت برای هر دو روش متداول و گارچ به طور جداگانه اجرا شد. برای این منظور از داده های روزانه شاخص بورس و نرخ دلار در بازار آزاد طی دوره 05/01/1393 تا 19/11/1399 استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که روش متداول در محاسبه نوسانات روندزدایی شده، قابلیت برآورد حافظه بلندمدت نرخ ارز را ندارد، در حالی که نتایج آن برای شاخص بورس نشان از وجود حافظه کوتاه مدت داشت. نتایج نشان می‌دهد که روش پیشنهادی در روندزدایی داده ها و محاسبه نوسانات روندزدایی شده مبتنی بر مدل گارچ، از توان بالاتری در کنترل تغییرات نوسانات بازار دارد و طبق یافته های این روش، شاخص بورس و نرخ دلار دارای حافظه بلندمدت بوده اند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که این دو روش برآوردهای به طور معنادار متفاوتی از حافظه بلندمدت بازار ارائه می دهند و طبق نتایج آزمون همبستگی بین مقادیر حافظه بلندمدت داده ها و مقدار پارامتر q در تحلیل نوسانات روندزدایی شده، مشاهده شد که شاخص بورس و نرخ ارز در ایران دارای خاصیت چندبخشی هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - پیش بینی نرخ ارز در بازار سرمایه با استفاده از مدل های میانگین متحرک خود رگرسیون انباشته و شبکه عصبی )مطالعه موردی: دلار استرالیا، دلار کانادا، ین ژاپن و پوند انگلستان(
        محمد احسانی فر رضا احتشام راثی
        سیاست گذاران پولی به منظور جلوگیری از زیان های ناشی از تغییرات از هم گسیخته نرخ ارز، همواره درصددیافتن روشی مناسب برای پیش بینی نرخ ارز بوده اند. لیکن ویژگیهای چند بعدی نرخ ارز باعث رفتار پیچیده وغیرخطی آن شده است. یکی از روش های سنتی پی بینی، تجزیه و تحلیل سری زمانی اس أکثر
        سیاست گذاران پولی به منظور جلوگیری از زیان های ناشی از تغییرات از هم گسیخته نرخ ارز، همواره درصددیافتن روشی مناسب برای پیش بینی نرخ ارز بوده اند. لیکن ویژگیهای چند بعدی نرخ ارز باعث رفتار پیچیده وغیرخطی آن شده است. یکی از روش های سنتی پی بینی، تجزیه و تحلیل سری زمانی است که بر دو فرض ایستاییو خطی بودن بنیان نهاده شده است. در مورد عملکرد این مدل های سنتی بعضاٌ تردیدهای ایجاد شده است. یکی ازروش های جایگزین، شبکه های عصبی مصنوعی است که در برخی از موارد توانایی بالقوه خوبی برای پیش بینیسریهای زمانی از خود نشان دادهاند. در این مقاله، پس از مرور پژوهش های انجام شده در مورد توانایی پیش بینیمدل های خود توضیح جمعی میانگین متحرک 1 و شبکه های عصبی مصنوعی 2 ، به مقایسهی این دو روش برای پیشبینی نرخ روزانه ارز در 2112 پرداخته شده است. نتایج /1/ 1991 لغایت 1 /1/ دوره ی از سال 1 تحقیق نشان دادهاست که روش شبکه های عصبی تخمینهای بهتری نسبت به روش میانگین متحرک خود رگرسیون انباشته ارائهمیکند . در این پژوهش، از ابزارهای محاسباتی نرم افزار STATGRAPHICSو MATLABو دادههای اقتصادیکشورهای استرالیا، کانادا، ژاپن و انگلستان و نرخ ارز 3 آن کشورها نسبت به دلار آمریکا استفاده شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - تحلیل اثرپذیری تراز پرداخت‌ها از تحولات بازار ارز: مطالعه موردی ایران
        نصرالدین آقازاده کمالی مجید دلاوری علی‌اصغر اسفندیاری
        ترازپرداختها یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصادی هر کشوری است، زیرا این متغیر، اطلاعات مهمی را از موقعیت بین‌المللی، چگونگی ارتباط اقتصاد ملی با کشورهای دیگر و نیز تغییرات موجودی ارز و طلای آن کشور، نشان می‌دهد. به بیان دیگر، اهمیت و بررسی ترازپرداخت‌هاونتیجتاً بازار ارز، ب أکثر
        ترازپرداختها یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصادی هر کشوری است، زیرا این متغیر، اطلاعات مهمی را از موقعیت بین‌المللی، چگونگی ارتباط اقتصاد ملی با کشورهای دیگر و نیز تغییرات موجودی ارز و طلای آن کشور، نشان می‌دهد. به بیان دیگر، اهمیت و بررسی ترازپرداخت‌هاونتیجتاً بازار ارز، بدان سبب است که اغلب کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران که از عدم تعادل تجارت خارجی خود به دلیل آثار ناخوشایند آن بر اقتصاد داخلی (تولید، تورم و...) در رنج می‌باشند، روشن می‌باشد. لذا، این مطالعه درصدد است تا تبعات و پیامدهای ناشی از شوک‌های نرخ ارز بر ترازپرداخت‌هارامورد تجزیه و تحلیل و واکاوی قرار دهد. این امر با استفاده از داده‌های سری‌زمانی ماهانه طی دوره‌ی فروردین ماه 1385 الی مردادماه 1392 و بکارگیری مدل Near-VECM صورت پذیرفته است. مدل Near-VECM (که برپایه نتایج تحقیق در مقایسه با مدل VECM، از قدرت توضیح دهندگی بالاتری برخوردار بوده اند)، ضمن بررسی آثار تغییرات نرخ ارز واقعی بر ترازپرداخت ها، اثر نااطمینانی های این متغیر که به کمک مدل‌های مختلف GARCH، مدل‌سازی و برآورد شده بود را نیز بر ترازپرداخت ها مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، روابط کوتاه مدت و بلندمدت قوی و معناداری میان متغیرهای تحقیق وجود داشته و نااطمینانی نرخ ارز واقعی، اثر منفی و معناداری بر ترازپرداخت ها در کوتاه مدت و بلندمدت داشته است. علاوه بر آن، ضریب متغیر تصحیح خطا در مورد پویایی مدل (6/0-) نیز با علامت منفی و معنادار، گویای سرعت بالای فرآیند تعدیل بوده است. لذا، با توجه به نتایج تحقیق، ضروری می نماید که سیاست های اقتصادی اجرایی دولت با تأکید بر کاهش نااطمینانی در بازار ارز طراحی و اجرا گردد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - اثر نوسانات نرخ ارز بر روی نوسانات بازار سهام در ایران
        مهدی پدرام
        این مطالعه رابطه بین بازارهای سهام و بازار ارز را بررسی می‌کند و تعیین می‌کند که آیا در ایران، نرخ‌های ارز اثری بر بازار سهام دارند یا خیر. مدل ناهمسانی واریانس خودبازگشت شرطی تعدیل شده نمایی[i] (EGARCH) برای تشخیص رابطه بین تغییرات نرخ ارز و بازار سهام استفاده شده است. أکثر
        این مطالعه رابطه بین بازارهای سهام و بازار ارز را بررسی می‌کند و تعیین می‌کند که آیا در ایران، نرخ‌های ارز اثری بر بازار سهام دارند یا خیر. مدل ناهمسانی واریانس خودبازگشت شرطی تعدیل شده نمایی[i] (EGARCH) برای تشخیص رابطه بین تغییرات نرخ ارز و بازار سهام استفاده شده است. در این پژوهش دریافتیم که رابطه مثبتی میان تغییرات نرخ ارز و بازدهی‌های بازار سهام وجود دارد. علاوه بر آن یک ثبات تغییر در اغلب متغیرهای اقتصاد کلان وجود دارد؛ همچنین واضح است که افزایش (کاهش) در کسری تجاری و انتظارات آتی در مورد کسری تجاری تغییرات بازار سهام را کاهش (افزایش) خواهد داد. علاوه بر آن شاخص قیمت مصرف‌کننده ارتباط معنی‌داری با تغییر بازار سهام ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - بررسی رابطه نوسانات نرخ ارز بر وضعیت باز ارزی بانک تجارت
        حسن ابراهیمی
        این تحقیق بر آن است که شوکهایی از ناحیة نوسانات نرخ ارز و سایر متغیرها را بر وضیعت ارزی بانک ،بررسی نماید.در این راه از اقلام وضیعت باز ارزی، نرخهای مرجع بانک مرکزی،شاخص قیمت سهام،حجم پول و تراز پرداختهای کشور در مقاطع ماهانه در یک دوره 6 ساله از 1381 الی 1386 استفاده گ أکثر
        این تحقیق بر آن است که شوکهایی از ناحیة نوسانات نرخ ارز و سایر متغیرها را بر وضیعت ارزی بانک ،بررسی نماید.در این راه از اقلام وضیعت باز ارزی، نرخهای مرجع بانک مرکزی،شاخص قیمت سهام،حجم پول و تراز پرداختهای کشور در مقاطع ماهانه در یک دوره 6 ساله از 1381 الی 1386 استفاده گردیده است. وضیعت ارزی همان طوری که از نامش پیدا است بیانگر وضیعت هر ارز از لحاظ long یا short بودن آن می باشد،به عبارت دیگر حاصل جبری دارائیها و بدهیهای بانک در یک ارز را وضیعت ارزی در آن ارز گویند. برای این منظور از روش های جدید اقتصاد سنجی استفاده شده است .برای متغیرهائی که در سطح پایا هستند(مدل ین ژاپن و فرانک سوئیس) از روش خود رگرسیون برداری( VAR) و برای متغیرهائی که با یکبار تفاضل، پایا گردیدند(مدلهای دلار، یورو پوند و مجموع ارزها)، از روش خود رگرسیون برداری مقید( VECM) استفاده شده است. در ضمن طبق معیارهای شوارتز- بیزین ،آکائیک ،حنان کویین ،درجه بهینه VAR، کمیت 2 انتخاب گردید. بررسی ها در این تحقیق نشان می دهد واکنش وضیعت باز ارزها در برابر شوک از ناحیه واریانس نرخ ارز، ارزش دارائیها و بدهیهای ارزی بانک را تحت تأثیر قرار داده و بانک را با ریسک قابل ملاحظه- ای در ارزش دارائیها و بدهیها ی ارزی مواجه میسازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی رابطه ی بین نوسانات نرخ ارز و بازده سهام شرکتهای صادرکننده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
        رضا تهرانی علی دریکنده کامبیز نوابی زند ابوالفضل آرین سید حسن حسینی
        چکیدههمزمان با افزایش تجارت بین کشور ها، نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از مهمترین عوامل ریسک شرکتمحسوب می شود. با افزایش نرخ ارز، شرکت های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری کسب می کنند. اینمطالعه بر اساس یک الگوی تجربی رابطهی بین نوسانات نرخ ارز و بازده سهام را مورد بر أکثر
        چکیدههمزمان با افزایش تجارت بین کشور ها، نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از مهمترین عوامل ریسک شرکتمحسوب می شود. با افزایش نرخ ارز، شرکت های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری کسب می کنند. اینمطالعه بر اساس یک الگوی تجربی رابطهی بین نوسانات نرخ ارز و بازده سهام را مورد بررسی قرار دادهاست.نمونه تحقیق شامل 75 شرکت صادرکننده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی 36 دورهی1388 می باشد، در این پژوهش پس از بررسی مانایی داد ها، با استفاده از دادههای /12/ 1386 تا 29 /1/ ماهانه از 1و مدل پانل دیتا، فرضیات تحقیق در مورد اثر همزمان و E-Views تلفیقی و تحلیل رگرسیون چندگانه با نرمافزاروقفه دار این رابطه، بررسی شده است. نتایج حاکی از اثر مثبت نوسانات نرخ ارز همزمان بر بازده سهام اینشرکت ها بوده است و رابطه ای بین نوسانات نرخ ارز با بازده سهام یک وقفه زمانی مشاهده نشده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - بررسی رابطه بین نرخ ارز به عنوان یکی از متغیر های کلان اقتصادی و بازده اضافی سهام با استفاده از مدل APT ( مطالعه موردی شرکت های صادر کننده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
        زهرا فرشادفر
        افزایش مبادلات بین المللی سبب می‌شود تا شرکت‌های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری را تجربه کنند چرا که نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل ریسک این شرکت‌ها محسوب می‌شود.این پژوهش به بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر بازده اضافی سهام شرکت های صادر کننده در بورس اوراق بهادار تهرا أکثر
        افزایش مبادلات بین المللی سبب می‌شود تا شرکت‌های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری را تجربه کنند چرا که نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل ریسک این شرکت‌ها محسوب می‌شود.این پژوهش به بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر بازده اضافی سهام شرکت های صادر کننده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال های1388-1392 با با کاربرد داده‌های ترکیبی می پردازد.به منظور بررسی این رابطه از مدل پنج عاملی قیمت‌گذاری آربیتراژ استفاده شده است. نتایج گویای آن است که رابطه معنی‌داری بین متغیر نرخ ارز و تغییرات آن با بازده اضافی سهام در شرکت های صادراتی در طول دوره مورد بررسی و با استفاده از مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی تاثیر شوک های متقارن و نامتقارن قیمت نفت بر تمایلات سرمایه گذار در ایران: رهیافت مارکوف سوئیچینگ
        مریم یوسفی نژاد حسین شریفی رنانی سعید دائی کریم زاده
        با توجه به نقش بسیار ویژه نفت در اقتصاد جهانی و هم چنین تاثیر نوسانات این متغیر جهانی بر عملکرد بازارهای مالی و نقش آن در تصمیم گیری های مالی، همواره مورد توجه سرمایه گذاران بوده است. بنابر این نقش نفت در اقتصاد نه تنها برای شاخص های کلان اقتصادی که بر شاخص‌ها و متغیرها أکثر
        با توجه به نقش بسیار ویژه نفت در اقتصاد جهانی و هم چنین تاثیر نوسانات این متغیر جهانی بر عملکرد بازارهای مالی و نقش آن در تصمیم گیری های مالی، همواره مورد توجه سرمایه گذاران بوده است. بنابر این نقش نفت در اقتصاد نه تنها برای شاخص های کلان اقتصادی که بر شاخص‌ها و متغیرهای تاثیر گذار بازار سهام نیز بسیار حائز اهمیت می‌باشد. با توجه به نقش ویژه نفت در اقتصاد ایران و همچنین کسب درآمدهای ارزی از این طریق ، بازار سهام می‌تواند تحت تاثیر نوسانات قیمت نفت قرار گیرد. از این رو تعیین و شناخت تاثیرپذیری قیمت سهام نقش بسزایی در پیش بینی و روند کلی بازار داشته و همچنین در میزان گرایشات احساسی سرمایه گذار و میل و رغبت وی به سمت سرمایه گذاری در این بازار مهم و ضروری تلقی می گردد. از جمله مولفه‌هایی که همواره تمایلات سرمایه گذار را دچار افت و خیز می‌کند، قیمت نفت است. در کشورهایی مثل ایران که وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارند، اثر گذاری نوسانات قیمت نفت نیز بیشتر است. با توجه به اینکه حاصل صادرات نفت ورود ارز به کشور است و این ارزها توسط دولت برای توسعه کشور به کار گرفته می شوند، لذا نرخ ارز از جمله مقوله‌های مرتبط با تمایلات سرمایه گذار می‌باشد. با توجه به توضیحات ارائه شده برای رسیدن به شکوفایی و ثبات در تولید و توسعه پایدار، مطالعه و شناخت تمایلات سرمایه گذار در ایران و عوامل موثر در آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر این اساس در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از داده‌های ماهانه سال های 1391تا 1398 و با استفاده از رهیافت غیر‌خطی مارکوف سوئیچینگ، عوامل موثر بر تمایلات سرمایه گذار شناسایی شود. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نوسانات قیمت نفت، نرخ ارز، حجم پول و شاخص بهای مصرف کننده از جمله کانال‌های اثر گذار بر تمایلات سرمایه گذار می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - تاثیر انحراف نرخ ارز موثر واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران کاربردی از رهیافت BEER
        علیرضا کازرونی زانا مظفری مریم کریمی کندوله مسلم امینی
        در اقتصاد ایران، بررسی عوامل تعیین کننده صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای لازم برای توسعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق برآورد اثر انحراف نرخ ارز موثر واقعی بر صادرات غیرنفتی ایرانطی دوره زمانی 1360-1391 است. در این راستا، نرخ موثر تعادلی ارز با استف أکثر
        در اقتصاد ایران، بررسی عوامل تعیین کننده صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای لازم برای توسعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق برآورد اثر انحراف نرخ ارز موثر واقعی بر صادرات غیرنفتی ایرانطی دوره زمانی 1360-1391 است. در این راستا، نرخ موثر تعادلی ارز با استفاده از روش BEERبرآورد شده است. با توجه به مبانی نظری و مطالعات تجربی ابتدا متغیرهای تاثیر گذار بر نرخ ارز تعادلی همانند؛ قیمت نفت، شاخص سیاست مالی، نرخ نقدینگی، جریان سرمایه، درجه باز بودن تجارت و رابطه مبادله، در اقتصاد ایران شناسایی گردید، سپس برای انجام آزمون هم انباشتگی بین متغیرها در مدل BEER از روش جوهانسن- جوسیلیوس استفاده گردید و مقادیر انحراف نرخ ارز موثر واقعی(REER) محاسبه شد.در مرحله آخر، تاثیر این انحراف بر صادرات غیرنفتی با استفاده از روش ARDL تخمین زده شد. نتایج تخمین نشان می‌دهد که REER در طول دوره مورد بررسی دارای انحراف‌های بسیاری بوده است. بیشترین مقدار انحراف 67/18 درصد مربوط به سال 1384 بوده که مشخص می کند پول ملی بیش از حد ارزش‌گذاری شده است. همچنین همه متغیرهای توضیحی در بلندمدت تاثیر معنی‌داری بر صادرات غیرنفتی داشته‌اند؛ بدین معنا که به ترتیب تولید ناخالص داخلی تاثیر مثبت، انحراف نرخ ارز موثر واقعی، رابطه مبادله و نرخ واقعی ارز تاثیر منفی و معنی‌داری بر صادرات غیرنفتی ایران دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - ارتباط نرخ ارز مؤثر واقعی و تراز تجاری با در نظر گرفتن نرخ پس‌انداز : رهیافت رگرسیون انتقال ملایم
        محمد مهدی برقی اسکویی علیرضا کازرونی بهزاد سلمانی صابر خداوردیزاده
        ازجمله اهداف و برنامه های مهم سیاست گذاران اقتصادی ، به کارگیری سیاست های مناسب برای کاهش کسری تجاری می باشد. مطالعات تجربی به نتایج متناقضی در ارتباط با تأثیر کاهش ارزش پول داخلی بر تراز تجاری رسیده اند.. هدف مطالعه حاضر بررسی غیرخطی ارتباط نرخ ارز مؤثر واقعی و تراز تج أکثر
        ازجمله اهداف و برنامه های مهم سیاست گذاران اقتصادی ، به کارگیری سیاست های مناسب برای کاهش کسری تجاری می باشد. مطالعات تجربی به نتایج متناقضی در ارتباط با تأثیر کاهش ارزش پول داخلی بر تراز تجاری رسیده اند.. هدف مطالعه حاضر بررسی غیرخطی ارتباط نرخ ارز مؤثر واقعی و تراز تجاری با در نظر گرفتن نرخ پس انداز با استفاده از رویکرد رگرسیون انتقال ملایم طی سال های 1393-1339 می باشد. نتایج حاصل از برآورد الگویSTR ، ضمن تأیید تأثیر غیرخطی نرخ پس انداز بر تراز تجاری حاکی از این می باشند که اثرگذاری متغیرهای نرخ پس انداز، نرخ ارز مؤثر واقعی و رابطه مبادله بر تراز تجاری بسته به رژیمی دارد که اقتصاد در آن قرار گرفته است. هم چنین نتایج نشان می دهد که به طور کلی در رژیم اول نرخ پس انداز و نرخ ارز مؤثر اثر مثبت و رابطه مبادله اثر منفی بر تراز تجاری داشته اند، در حالی که با عبور از سطح آستانه و وارد شدن به رژیم دوم ضرایب نرخ پس انداز و رابطه مبادله اثر مثبت ولی نرخ ارز مؤثر حقیقی تأثیر منفی بر تراز تجاری داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - تاثیر شوک‌های قیمتی نفت بر بازده بازار سهام ایران به روش خود رگرسیون برداری بیزین
        ولی نادی قمی نسترن فرنیان
        هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثر شوک قیمتی نفت بر بازدهی سهام ایران، با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری بیزین و داده‌های سری زمانی فصلی طی دوره زمانی1380-1394 است. با استفاده از مدل مذکور و با توجه به ضرایب متغیرهای نرخ رشد قیمت نفت ، نرخ موثر ارز واقعی و تولید ناخالص دا أکثر
        هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثر شوک قیمتی نفت بر بازدهی سهام ایران، با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری بیزین و داده‌های سری زمانی فصلی طی دوره زمانی1380-1394 است. با استفاده از مدل مذکور و با توجه به ضرایب متغیرهای نرخ رشد قیمت نفت ، نرخ موثر ارز واقعی و تولید ناخالص داخلی می توان دریافت که اثر متغیرهای مذکور بر روی شاخص بازار سهام بسیار بیشتر از متغیر نرخ تسهیلات اعطایی است. با مقایسه نمودارهای کنش و واکنش می توان گفت که شوک بازار نفت به طور معنی داری نوسان های شاخص قیمت سهام را توضیح می‌دهد و با گذر زمان شوک‌های وارده به شاخص سهام میرا می گردد و اثرات آن کاهش می‌یابد. در واقع هر چه دوره را کوتاه‌تر در نظر بگیریم، تاثیر شوک قیمتی نفت بر قیمت سهام بیشتر می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - اثرپذیری قیمت طلا از نوسانات نرخ ارز و قیمت جهانی
        بهزاد فکاری آمنه انوشه‌پور حسین حسین آبادی
        اثرپذیری طلا از سایر متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی، و همچنین اثرگذاری قیمت طلا بر سایر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در این حوضه را با مشکل مواجه نموده است. یکی از خطاهای رایج در سیاست‌گذاری یکسان درنظر گرفتن میزان اثرپذیری و اثرگذاری قیمت طلا أکثر
        اثرپذیری طلا از سایر متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی، و همچنین اثرگذاری قیمت طلا بر سایر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در این حوضه را با مشکل مواجه نموده است. یکی از خطاهای رایج در سیاست‌گذاری یکسان درنظر گرفتن میزان اثرپذیری و اثرگذاری قیمت طلا بر سایر متغیرهای مدنظر است. بدین منظور در این مطالعه با استفاده از روش مارکف سوئیچینگ و با داده‌های روزانه از مرداد ماه سال 1392 تا مرداد سال 1400 با حذف روزهای غیر مشترک، به بررسی متغیرهای اصلی اثرگذار بر قیمت ریالی طلا پرداخته شد. نتایج مطالعه نشان داد که دو رژیم در دوره مطالعه وجود دارد که نقطه انفصال این دو رژیم خروج امریکا از برجام بوده است. کشش قیمت ریالی طلا نسبت به نوسانات نرخ ارز در رژیم دوم نسبت به رژیم اول، شش برابر شده است. کشش قیمت ریالی طلا نسبت به قیمت دلاری آن در رژیم دوم نسبت به رژیم اول 6/1 برابر شده است. کشش قیمت طلا به نوسانات نرخ ارز جایگزین کشش آن نسبت به نرخ ارز در رژیم دوم شده است. با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می‌شود، سیاست‌گذاران در تصمیم برای بازارهای موازی طلا، به کشش‌های مختلف آن نسبت به متغیرهای مختلف در رژیم‌های متفاوت توجه نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - طراحی سیستم هشدار سریع وقوع بحران مالی در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد مدل لاجیت و پروبیت
        علیرضا قلیزاده میرفیض فلاح شمس محمدعلی افشارکاظمی
        در مواجهه با بحران های مالی نظارت، و پیش بینی چنین رویدادهایی به منظور کاهش آثار منفی آنها بر بازارهای مالی و اقتصادی ضرورت دارد. هدف اصلی مطالعه ی حاضر، ارائه مدل سیستم هشدار سریع وقوع بحران مالی در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور از داده های هفتگی طی سال های 1 أکثر
        در مواجهه با بحران های مالی نظارت، و پیش بینی چنین رویدادهایی به منظور کاهش آثار منفی آنها بر بازارهای مالی و اقتصادی ضرورت دارد. هدف اصلی مطالعه ی حاضر، ارائه مدل سیستم هشدار سریع وقوع بحران مالی در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور از داده های هفتگی طی سال های 1376 تا 1397 (1121 هفته) استفاده شد. منظور از بحران در مطالعه حاضر، سقوط بیش از 15 درصدی شاخص قیمت (TEPIX) نسبت به سه ماه گذشته است. از اینرو جهت عملیاتی نمودن متغیر وابسته، از متغیر دامی استفاده شده و برای اندازه گیری شوک های ناشی از شاخص قیمت، نرخ ارز، قیمت طلا و نفت از پسماند مدل خود توضیح میانگین متحرک انباشته (ARIMA) استفاده شده است. نتایج حاصل با استفاده از مدل لاجیت و پروبیت مدل سازی شده و پس از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده است که با کاهش شاخص قیمت در دوره ی گذشته و نیز بروز بحران در دوره ی گذشته، احتمال وقوع بحران افزایش می یابد. در حالیکه کاهش نرخ ارز، افزایش قیمت طلا و کاهش قیمت نفت بر بروز بحران در دوره ی جاری تاثیر معنی داری ندارد. بر اساس داده های هفتگی، 44 بحران رخ داده که هر دو مدل 36 بحران را پیش بینی کرده است. قدرت پیش بینی بحران ها 82 درصد و قدرت پیش بینی کل مدل در حدود 99 درصد می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی شکست‌های ساختاری و آشفتگی در بازار ارز بر سرریز نوسانات بین‌ بازار ارز و بورس اوراق بهادار تهران
        علیرضا عرفانی محمد مهدی قلی زاده
        با توجه به نوسانات و آشفتگی‌های شدید ارزی در اقتصاد ایران که سرمایه‌گذاری‌های فعالان بازار سرمایه را تحت شعاع قرار داده مقاله حاضر با هدف ارائه درک صحیح از نحوه جابجایی نوسانات بین بازارها در کشور تهیه شده است. در این مقاله از نرخ ارز در بازار آزاد (برخی دوره‌ها بازار س أکثر
        با توجه به نوسانات و آشفتگی‌های شدید ارزی در اقتصاد ایران که سرمایه‌گذاری‌های فعالان بازار سرمایه را تحت شعاع قرار داده مقاله حاضر با هدف ارائه درک صحیح از نحوه جابجایی نوسانات بین بازارها در کشور تهیه شده است. در این مقاله از نرخ ارز در بازار آزاد (برخی دوره‌ها بازار سیاه) به عنوان یک متغیر و شاخص‌ کل بورس تهران به عنوان متغیر دوم در قالب مدل واریانس ناهمسانی شرطی چند متغیره (MGarch) استفاده نموده‌ایم. نتایج بررسی‌های صورت گرفته، با استفاده از آزمون شکست و ریشه واحد GLS-Based، در دوره‌ آذر ۱۳۸۷ تا پایان دیماه ۱۳۹۸، وجود پنج شکست ساختاری در سری‌ زمانی را نشان می‌دهد که در سطح بازدهی مانا هستند. همچنین بررسی‌ها با استفاده از مدل‌های DCC و FDCC نشان می‌دهد بین دوبازار در طول دوره سرریز نوسان وجود دارد، و این سرریز در صورت لحاظ کردن شکست‌های ساختاری عملکرد متفاوتی را از خود نشان می‌دهد که درک بهتر از آن می‌تواند مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        20 - بررسی اثر تولید سبز بر رفتار نرخ ارز حقیقی در اقتصاد ایران و کشور های گروه شانگهای با رهیافت الگوریتم PSO و ARDL و شبکه عصبی پرسپترون چند لایه
        سعید ایرانمنش سید عبدالمجید جلایی
        انتشار کربن دی اکسید ناشی از فعالیت‌های تولیدی همه ساله هزینه‌های بالایی را بر اقتصاد کشورها وارد می‌‌کند، از این‌رو توجه به مبحث تولید سبز و تمرکز بر گسترش تولیدات با حداقل آلایندگی از جمله مباحث مهم در دنیای امروز محسوب می‌‌گردد. طبیعتا تولید بدون آلایندگی می‌تواند بر أکثر
        انتشار کربن دی اکسید ناشی از فعالیت‌های تولیدی همه ساله هزینه‌های بالایی را بر اقتصاد کشورها وارد می‌‌کند، از این‌رو توجه به مبحث تولید سبز و تمرکز بر گسترش تولیدات با حداقل آلایندگی از جمله مباحث مهم در دنیای امروز محسوب می‌‌گردد. طبیعتا تولید بدون آلایندگی می‌تواند بر متغیر‌های کلان اقتصادی از جمله نرخ ارز حقیقی اثرگذار باشد. از آنجا که در حال حاضر پیوستن ایران به گروه شانگهای از مباحث مطرح در سطح بین‌الملل است، در اینجا مطالعه مقایسه‌ای بین ایران و کشور‌های عضو گروه شانگهای پیرامون ارتباط بین تولید سبز با رفتار نرخ ارز حقیقی شده است. در این مقاله با استفاده از شبکه عصبی پرسپترون 10 لایه روند نرخ ارز حقیقی ایران تا سال 2020 پیش‌بینی شد. نتایج حاصل از الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات در فضای نرم‌افزار MATLAB نشان داد که در کشور ایران، یک درصد تغییر در تولید سبز منجر به 32/0 درصد تغییر در نرخ ارز حقیقی می‌‌شود. علاوه بر این نتایج فرم بلندمدت ARDL، نشان داده شده است که در بلند مدت یک درصد تغییر در تولید سبز باعث می‌شود نرخ ارز حقیقی به میزان 58/0 درصد تغییر کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - رهیافت کینزی جدید قابلیت جایگزینی نرخ ارز در انتظارات تورمی: مدل تعادل عمومی پویای تصادفی
        زهرا مختاری جلیل توتونچی عباس علوی راد
        شکاف عمیق بین نرخ تورم و نرخ بهره‌ای که اقتصاد ایران در دو دهه گذشته با آن مواجهه شده است این نکته را یادآوری می‌کند که در پیدایش انتظارات تورمی عامل مهمی از دید سیاست‌گذاران اقتصادی پنهان مانده است. طبق تئوری جانشینی پول عدم اطمینان نسبت به نرخ تورم باعث می‌شود که افرا أکثر
        شکاف عمیق بین نرخ تورم و نرخ بهره‌ای که اقتصاد ایران در دو دهه گذشته با آن مواجهه شده است این نکته را یادآوری می‌کند که در پیدایش انتظارات تورمی عامل مهمی از دید سیاست‌گذاران اقتصادی پنهان مانده است. طبق تئوری جانشینی پول عدم اطمینان نسبت به نرخ تورم باعث می‌شود که افراد در سبد دارایی‌های خود ارز خارجی را جایگزین پول داخلی کنند، بنابراین افزایش تقاضا ارز خارجی منجر به کاهش قدرت عمل سیاست‌های پولی کشور برای ثابت نگهداشتن قیمت‌ها می‌شود. این پژوهش با هدف ﺑﺮرﺳﻰ اﻣﻜﺎن ورود ﺳﺎز و ﻛﺎر ﻧﺮخ ارز در ﻛﻨﺎر ﺳﺎز و ﻛﺎر ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه در اﺛﺮﮔﺬاری ﺳﻴﺎﺳﺖ‌ﻫﺎی ﭘﻮﻟﻰ در چارچوب رویکرد کینزی جدید و مدل تعادل عمومی پویای تصادفی، داده‌های اقتصادی را برای دوره 1375 تا 1398 بررسی کرد. نتایج بدست آمده ناشی از برآورد پارامترها و مقایسه گشتاورهای الگو، مقادیر واقعی و سطح پاسخ‌دهی به شوک‌های نرخ ارز و نرخ بهره حکایت از آن دارد که نرخ ارز قابلیت جایگزینی به جای نرخ بهره را به میزان 0/55 واحد در انتظارات تورمی دارد. نتایج نشان می‌دهد که تورم نسبت به شکاف تولید واکنش کمتری به شوک نرخ بهره دارد و عکس‌العمل نرخ تورم نسبت به شوک نرخ ارز قابل تامل می‌باشد. با توجه به این خروجی‌ها می‌توان نتیجه گرفت به منظور دست یافتن به ثبات اقتصادی، بانک مرکزی می‌تواند نرخ ارز را به همراه نرخ بهره در اعمال سیاست پولی بکار برد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازدهی صنایع در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته
        علی اکبر محرابیان یزدان گودرزی فراهانی
        هدف این مقاله بررسی تاثیر منتخبی از متغیرهای کلان اقتصادی بر بازدهی صنایع در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. ضرورت انجام این پژوهش به دلیل اثر گذاری متغیرهای کلان اقتصادی بر عملکرد مالی و تولیدی صنایع کشور بوده و نوسانات این متغیرها منجر به ایجاد تغییر در تصمیم‌گیری ا أکثر
        هدف این مقاله بررسی تاثیر منتخبی از متغیرهای کلان اقتصادی بر بازدهی صنایع در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. ضرورت انجام این پژوهش به دلیل اثر گذاری متغیرهای کلان اقتصادی بر عملکرد مالی و تولیدی صنایع کشور بوده و نوسانات این متغیرها منجر به ایجاد تغییر در تصمیم‌گیری این صنایع می-شود. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و در دسته مطالعات کاربردی قرار دارد. در این راستا از اطلاعات آماری بازه زمانی 1387-1399 و روش داده‌های پنلی و مدل گشتاورهای تعمیم یافته استفاده شده است. صنایع مورد بررسی در این مطالعه شامل صنعت سیمان، دارو، خودرو، شیمیایی، مواد غذایی، فلزات اساسی بود. نتایج بدست آمده از این مطالعه بیانگر این بود که متغیرهای مختص هر صنعت از قبیل اندازه و سودآوری اثرات مثبت و معنی‌داری بر بازدهی صنایع داشته است اما متغیرهای کلان اقتصادی به صورتی بوده که نرخ سود بانکی تاثیر منفی بر بازدهی و نرخ تورم، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی اثرات مثبتی بر بازدهی صنایع داشته است. بر اساس نتایج بدست آمده پیشنهاد می‌شود که فعالان در حوزه صنایع و برنامه‌ریزان کشور جهت رونق در بخش‌های اقتصادی از ایجاد نااطمینانی در بازار سرمایه و محیط اقتصاد کلان پرهیز نمایند و ضمن ایجاد شرایط با ثبات در بازهای مالی زمینه ساز توسعه اقتصادی در کشور شوند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - تحلیل اثرات وابسته به وضعیت کل‌های پولی بر نرخ ارز واقعی: مدل مارکوف سوئیچینگ گارچ
        الهام امراللهی بیوکی کامبیز هژبر کیانی عباس معمارنژاد سید یحیی ابطحی
        با توجه به اهمیت تأثیر سیاست پولی بر نرخ ارز، تمرکز مطالعه‌ی حاضر بررسی این موضوع است که کدامیک از کل‌های پولی[i]، بیشترین تأثیر را بر نرخ ارز واقعی ایران دارد. جهت دستیابی به این هدف، متغیرهای حجم پول[ii]، نقدینگی[iii] و پایه پولی[iv] به عنوان کل‌های پولی در نظر گرفته أکثر
        با توجه به اهمیت تأثیر سیاست پولی بر نرخ ارز، تمرکز مطالعه‌ی حاضر بررسی این موضوع است که کدامیک از کل‌های پولی[i]، بیشترین تأثیر را بر نرخ ارز واقعی ایران دارد. جهت دستیابی به این هدف، متغیرهای حجم پول[ii]، نقدینگی[iii] و پایه پولی[iv] به عنوان کل‌های پولی در نظر گرفته شده است و به دلیل جلوگیری از بروز هم‌خطی چندگانه[v] بین کل‌های پولی، هر یک از متغیرهای پولی به صورت مجزا در معادله‌ی میانگین شرطی وارد شده و سه مدل مارکوف سوئیچینگ گارچ[vi] طی بازه‌ی زمانی 1398:03-1369:01 برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل‌ها حاکی از اثر نامتقارن کل‌های پولی بر نرخ ارز واقعی در هر دو رژیم پایین و بالای نرخ ارز واقعی است؛ همچنین در رژیم پایین نرخ ارز واقعی و زمانی‌که نرخ ارز واقعی به رژیم بالا چرخش می‌کند، به ترتیب متغیر نقدینگی، پایه پولی و حجم پول، نرخ ارز واقعی را افزایش می‌‌دهند؛ لذا کنترل کل‌های پولی می‌تواند به عنوان نکته راهبردی مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد. [i]Monetary Aggregates [ii]Money [iii]Liquidity [iv]Monetary Base [v]Multicollinearity [vi]Markov Switching Generalized AutoRegressive Conditional Heteroskedasticity تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - اثر شوک نرخ ارز بر تورم کشورهای منتخب در حال توسعه با رویکرد خودرگرسیون برداری ساختاری پانلی برای دوره 2020-1990
        مرجان محمداسماعیل رضا معبودی محمد خرسند
        مقاله حاضر به بررسی اثر شوک نرخ ارز بر تورم در کشورهای در حال توسعه نفتی و غیرنفتی با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری پانل(Panel-SVAR) و خودرگرسیون برداری با پارامترهای زمان(Panel-TVPVAR) برای سال های 1990 تا 2020 می پردازد. در این پژوهش با استفاده از آزمون ریش أکثر
        مقاله حاضر به بررسی اثر شوک نرخ ارز بر تورم در کشورهای در حال توسعه نفتی و غیرنفتی با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری پانل(Panel-SVAR) و خودرگرسیون برداری با پارامترهای زمان(Panel-TVPVAR) برای سال های 1990 تا 2020 می پردازد. در این پژوهش با استفاده از آزمون ریشه واحد داده های پانلی، هم انباشتگی و وابستگی مقطعی الگو ها برآورد می شود. نتایج حاکی از آن است که در دوره مورد بررسی، یکی از عوامل کلیدی و اثرگذار برتورم تغییرات نرخ ارز بوده است که سبب ایجاد تورم ساختاری در کشورهای مورد مطالعه گردیده و با افزایش شوک ها در درآمدهای ارزی، رشد ذخایر ارزی بانک مرکزی کشورهای در حال توسعه نیز کاهش می یابد. نتایج حاکی از آن است که در دوره مورد بررسی، یکی از عوامل کلیدی و اثرگذار برتورم تغییرات نرخ ارز بوده است که سبب ایجاد تورم ساختاری در کشورهای مورد مطالعه گردیده و با افزایش شوک ها در درآمدهای ارزی، رشد ذخایر ارزی بانک مرکزی کشورهای در حال توسعه نیز کاهش می یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - رابطه شوک‌های سیاست پولی و اشتغال زنان با پویایی قیمت‌ طلا در ایران
        منیره دیزجی آرش کتابفروش بدری
        یکی از مهم ترین کالاهایی که نقش کلیدی می تواند در اقتصاد داشته باشد، طلا است. قیمت جهانی طلا، نقدینگی، وجود انتظارات تورمی، نرخ ارز و اشتغال از جمله مهم ترین عواملی هستند که بر قیمت طلا در ایران تاثیر گذارند. به همین منظور این مقاله در تلاش است تا رابطه شوک های سیاست پو أکثر
        یکی از مهم ترین کالاهایی که نقش کلیدی می تواند در اقتصاد داشته باشد، طلا است. قیمت جهانی طلا، نقدینگی، وجود انتظارات تورمی، نرخ ارز و اشتغال از جمله مهم ترین عواملی هستند که بر قیمت طلا در ایران تاثیر گذارند. به همین منظور این مقاله در تلاش است تا رابطه شوک های سیاست پولی و اشتغال زنان با پویایی قیمت طلا در ایران را در بازه ی زمانی 1389 تا 1399 به صورت فصلی با بهره گیری از روش بیزین ور بررسی کند. نتایج یافته ها بیانگر این است که در بلندمدت بیش ترین و کم ترین مقدار اثرگذاری به ترتیب با 44/94 و 1639/0 درصد مربوط به قیمت طلا و اشتغال زنان می باشد. بعد از قیمت طلا، نرخ ارز در بلندمدت توانسته 9832/2 درصد از تغییرات قیمت طلا را پیش بینی نماید. همچنین قیمت جهانی طلا هم در بلندمدت 4102/2 درصد از تغییرات قیمت طلا را توضیح داده است. بر همین اساس می توان گفت قیمت طلا، نرخ ارز و قیمت جهانی طلا به ترتیب بیش ترین میزان اثرگذاری را داشته اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - تأثیر توسعه گردشگری بر توسعه اقتصادی
        فرشته نفر پویا ابوالحسنی
        گردشگری یک بخش در حال رشد می‌باشد که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح جهان از اهیمت بالایی برخوردار است. که می‌توان گفت از نظر اقتصادی علاوه بر ایجاد درآمدهای ارزی، توسعه اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، درآمدهای صادراتی، درآمدهای مالیاتی و هزینه‌های خدمات را نیز تح أکثر
        گردشگری یک بخش در حال رشد می‌باشد که از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح جهان از اهیمت بالایی برخوردار است. که می‌توان گفت از نظر اقتصادی علاوه بر ایجاد درآمدهای ارزی، توسعه اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، درآمدهای صادراتی، درآمدهای مالیاتی و هزینه‌های خدمات را نیز تحریک می‌کند و فرصت سرمایه‌گذاری‌های جدید را افزایش می‌دهد، و به طور کلی چشم‌اندازهای واقعی برای توسعه پایدار و فراگیر ارائه می‌دهد. ایران به دلیل سابقه تمدنى کهن و آثار متعدد و سالم به ‌جامانده‌اش از دوران شکوه تمدن پارس، در زمینه گردشگری از پتانسیل بالایی برخوردار است. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر توسعه گردشگری بر توسعه اقتصادی کشور ایران می‌باشد. برای این منظور با بهره‌گیری از داده‌های سری زمانی 1370-1400 و مدل تصحیح خطای بردرای (VECM) تاثیر ورود گردشگران، تورم، نرخ ارز و مخارج دولت بر روی تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که بین توسعه گردشگری و توسعه اقتصادی یک رابطه پایدار بلندمدت وجود دارد، براساس نتایج مدل تأثیر مثبت و معناداری به ترتیب بین تولید ناخالص داخلی و ورود گردشگران، نرخ ارز، تورم و هزینه‌های دولت وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی
        مهدی تقوی مهدیه مرادی
        این تحقیق به کمک روش خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) به برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس رویکردهای پولی و فرضیه برابری قدرت خرید پول پرداخته شده است. به همین منظور، از داده های سری زمانی سالانه و مشتمل بر سال های 1387-1352 برای کلیه متغیرهای تحقیق استفاده شده و جه أکثر
        این تحقیق به کمک روش خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) به برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس رویکردهای پولی و فرضیه برابری قدرت خرید پول پرداخته شده است. به همین منظور، از داده های سری زمانی سالانه و مشتمل بر سال های 1387-1352 برای کلیه متغیرهای تحقیق استفاده شده و جهت انجام آزمون فرضیات تحقیق و انتخاب مدل بهینه، از معیارهای میانگین مجذور خطا (MSE) و جذر میانگین مجذور خطا (RMSE) در پیش بینی های خارج از نمونه، استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دقت پیش بینی مدل برگرفته شده از رویکرد حاصل از فرضیه برابری قدرت خرید پول، از کمترین معیارهای محاسبه خطای پیش بینی (بر اساس هر دو معیار MSE و RMSE) برخوردار بوده و لذا می توان آن را به عنوان بهترین مدل جهت پیش بینی نرخ ارز ریال- دلار انتخاب نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی تطبیقی اثر شوک‌های قیمت نفت و نرخ ارز بر شاخص کل قیمت بورس (مطالعه موردی ایران و کشورهای منتخب)
        کامبیز پیکارجو تیمور محمدی موسی تاتار
        بر اساس تئوریهای اقتصادی،‌ قیمت نفت و همچنین نرخ ارز تاثیرات متقابلی بر شاخص بورس کشورها دارند. در این پژوهش به بررسی اثر شوک های قیمت نفت و نرخ ارز بر روی شاخص قیمت کل بورس ایران و کشورهای استرالیا، مکزیک، سوئیس، نروژ، نیوزلند، کانادا و شیلی پرداخته شده است. این پژوهش أکثر
        بر اساس تئوریهای اقتصادی،‌ قیمت نفت و همچنین نرخ ارز تاثیرات متقابلی بر شاخص بورس کشورها دارند. در این پژوهش به بررسی اثر شوک های قیمت نفت و نرخ ارز بر روی شاخص قیمت کل بورس ایران و کشورهای استرالیا، مکزیک، سوئیس، نروژ، نیوزلند، کانادا و شیلی پرداخته شده است. این پژوهش با استفاده از روش Multivariate VAR و با استفاده از نرم آفزار Eviewsانجام گرفته است. به این منظور از داده های ماهانه نرخ ارز و شاخص کل قیمت بورس این کشورها و قیمت نفتWTI در دوره زمانی2000 تا 2010 استفاده شده است. شاخص بورس در اغلب کشورهای مورد بررسی در پاسخ به یک شوک در قیمت نفت افزایش می یابد. همچنین بطور میانگین نزدیک به 67 درصد تغییرات شاخص کل قیمت بورس ناشی از تغییرات خود این شاخص است و نرخ ارز و قیمت نفت نیز به ترتیب بطور متوسط، عامل 30 و 3 درصد تغییرات شاخص کل قیمت بورس است. نتایج حاکی از آن است که در کشورهای نیوزلند و سوئیس نرخ ارز و قیمت نفت علیت گرنجری شاخص کل قیمت بورس است. شاخص بورس در تمامی کشورهای مورد بررسی بجز سوئیس در پاسخ به یک شوک در نرخ ارز کاهش می یابد و در واکنش به یک شوک تعمیم یافته، افزایش می یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - تأثیر سهم واردات بر قیمت‌های داخلی صنایع پتروشیمی ایران
        علیرضا کازرونی نسرین فرضی
        نرخ ارز به‌عنوان یکی از متغیرهای کلیدی در اقتصاد، دارای اثرات مهمی بر متغیرهای کلان اقتصادی ازجمله شاخص قیمتی واردات و صادرات داشته و در سیاست‌گذاری حائز اهمیت است. هدف اصلی این مقاله تعیین اثرپذیری درجه انتقال نرخ ارز بر قیمت محصولات پتروشیمی نسبت به سهم واردات این محص أکثر
        نرخ ارز به‌عنوان یکی از متغیرهای کلیدی در اقتصاد، دارای اثرات مهمی بر متغیرهای کلان اقتصادی ازجمله شاخص قیمتی واردات و صادرات داشته و در سیاست‌گذاری حائز اهمیت است. هدف اصلی این مقاله تعیین اثرپذیری درجه انتقال نرخ ارز بر قیمت محصولات پتروشیمی نسبت به سهم واردات این محصولات از سایر کشورها می‌باشد. این مقاله مطالعه ای با رویکرد خرد در مورد تاثیر انتقال نرخ ارز در بازارهای رقابت ناقص است. بنابراین، در این مطالعه سعی شده است رفتار غیررقابتی بنگاه‌های صادرکننده محصولات پتروشیمی به ایران و درنتیجه، نقش رقابت ناقص در انتقال اثر نرخ ارز در صنعت پتروشیمی، با استفاده از مدل ARDL ، در دوره‌ی زمانی 1362-1393 برآورد شود. نتایج مطالعه حاکی از وجود رابطه منفی معنی‌دار بین سهم بازار و درجه انتقال نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی می‌باشد؛ به‌عبارت‌دیگر، با افزایش سهم واردات، درجه انتقال نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - انحراف نرخ واقعی ارز و تورم در ایران: شواهدی جدید بر پایه‌ی رهیافت چرخشی مارکوف
        محمدعلی احسانی صالح طاهری بازخانه حمید لعل خضری
        انحراف نرخ حقیقی ارز از مقدار تعادلی آن یکی از مباحث مناقشه آمیز در اقتصاد ایران است. از یک طرف، با به چالش کشیدن نظریه ی برابری قدرت خرید این ایده مطرح است که باید دولت از کاهش ارزش واقعی ریال جلوگیری کرده و مانع انتقال نرخ ارز به تورم شود. از طرف دیگر، آسیب هایی که ان أکثر
        انحراف نرخ حقیقی ارز از مقدار تعادلی آن یکی از مباحث مناقشه آمیز در اقتصاد ایران است. از یک طرف، با به چالش کشیدن نظریه ی برابری قدرت خرید این ایده مطرح است که باید دولت از کاهش ارزش واقعی ریال جلوگیری کرده و مانع انتقال نرخ ارز به تورم شود. از طرف دیگر، آسیب هایی که انحراف نرخ ارز بر تولید داخلی، صادرات غیرنفتی و اشتغال دارد، باعث می شود از آن به عنوان پدیده ای نامطلوب یاد شود. در این راستا، پژوهش حاضر با این ایده که اثرات انحراف نرخ ارز به محیط تورمی بستگی دارد، اثرگذاری غیرخطی انحراف نرخ ارز بر تورم را در بازه ی 1393:4-1360:2 بررسی کرده است. نتایج حاصل از برآورد الگوی ارائه شده توسط عطیف علی جفری (2010) به کمک رهیافت چرخشی مارکوف، نشان می دهد زمانی که تورم میانگین بالا و نوسان شدید را تجربه می کند انحراف نرخ ارز اثر منفی بسیار ناچیزی بر تورم دارد. اما مادامی که در فاز میانگین اندک و کم نوسان قرار می گیرد، افزایش در انحراف نرخ ارز فشار تورمی ایجاد خواهد کرد. بنابراین، نه تنها ارزش گذاری بیش از اندازه ی نرخ ارز در مواقعی که تورم افزایش فزاینده دارد اثرات مطلوب و چشم گیر بر تورم ندارد، بلکه تهدیدی جدی برای ثبات و کاهش تورم محسوب می شود. با تحلیل نتایج حاصل از این مطالعه، دلالت های سیاستی مهمی فراهم شده است. طبقه بندی JEL: F31، E31، C34. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - بررسی تاثیر متغیرهای خرد و کلان پولی بر شاخص قیمت سهام دوازده گروه شرکتی فعالتر در بازار بورس اوراق بهادار با استفاده از روش داده‌های تابلویی پویا
        ویدا ورهرامی رعنا عباسقلی نژاد اسبقی
        به طور معمول، در بررسی عملکرد و کارایی بازار بورس اوراق بهادار، شاخص قیمت سهام آئینه تمام نمای بورس کشور تلقی می‌شود. از اینرو تحلیل‌گران مالی معتقدند که شناسایی عوامل موثر بر قیمت سهام و تجزیه و تحلیل رفتار قیمتی سهام در مقابل این عوامل، می‌تواند به بهبود و رونق بازار أکثر
        به طور معمول، در بررسی عملکرد و کارایی بازار بورس اوراق بهادار، شاخص قیمت سهام آئینه تمام نمای بورس کشور تلقی می‌شود. از اینرو تحلیل‌گران مالی معتقدند که شناسایی عوامل موثر بر قیمت سهام و تجزیه و تحلیل رفتار قیمتی سهام در مقابل این عوامل، می‌تواند به بهبود و رونق بازار سرمایه کمک شایانی نماید. این مقاله به دنبال بررسی همزمان متغیرهای خرد و کلان پولی موثر بر شاخص قیمت سهام دوازده گروه شرکتی(فعالیت مشترک در یک صنعت) فعالتر در بازار بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش داده‌های تابلویی پویا برای دوره زمانی 1389 تا 1396 است. نتایج برازش الگو حاکی از آن است که اثر متغیرهای پیش‌بینی سود(درآمد) هر سهم و شاخص قابلیت نقدشوندگی سهام بر شاخص قیمت سهام مثبت است. همچنین اثر متغیرهای کلان پولی مانند رشد نقدینگی و نرخ ارز بر شاخص قیمت سهام مثبت است؛ در حالی که اثر نرخ سود بانکی بر شاخص قیمت سهام منفی می‌باشد. ضریب وقفه متغیر وابسته نیز مثبت و نشان‌دهنده وابسته بودن شاخص قیمت سهام به وقفه خودش است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی اثر کاهش ارزش ریال بر واردات ایران (مورد مطالعه طی دوره1338-1389)
        یداله رجایی شهلا احمدی
        در پژوهش حاضر، با استفاده از آزمونهای ایستایی به بررسی وجود رابطه بلندمدت بین تقاضای واردات و متغیرهای تبیین کننده آن پرداخته می‌شود و با استفاده از روش حداقل مربعات انگل ـ گرنجر (1987) و حداکثر درست‌نمایی یوهانسن (1988) و جوهانسن و جوسیلیوس (1990) تابع واردات بلندمدت ا أکثر
        در پژوهش حاضر، با استفاده از آزمونهای ایستایی به بررسی وجود رابطه بلندمدت بین تقاضای واردات و متغیرهای تبیین کننده آن پرداخته می‌شود و با استفاده از روش حداقل مربعات انگل ـ گرنجر (1987) و حداکثر درست‌نمایی یوهانسن (1988) و جوهانسن و جوسیلیوس (1990) تابع واردات بلندمدت از طریق استخراج بردارهای همگرایی برآورد می‌شود و در تجزیه و تحلیل مسائل کلان و سیاستگزاری اقتصادی، بررسی تابع تقاضای واردات، اهمیت خاصی در شناخت الگوی اقتصاد کلان و اثربخشی و کارایی سیاستهای بازرگانی کشور دارد به همین سبب یکی از مسائل عمده و قابل طرح در زمینه واردات کالاها، بررسی عوامل مؤثر بر واردات (کل، واسطه‌ای، سرمایه‌ای و مصرفی) است. برای آزمون تجربی از الگوی رگرسیون برداری استفاده شده است که نشان می‌دهد درآمدهای نفتی، درآمد واقعی، تولید ناخالص داخلی به قیمت عوامل، اثری مثبت و قیمتهای نسبی (نسبت قیمت کالاهای وارداتی به قیمت کالاهای تولید شده در داخل) و نرخ ارز در بازار آزاد اثری منفی بر تقاضای واردات کل واسطه‌ای،‌ سرمایه‌ای و مصرفی) دارند. از این رو هر تغییر و تحولی که در واردات کشور رخ دهد در فرایند تولید و رشد و توسعه تأثیر بسزایی خواهد داشت. لذا اتخاذ سیاستهای مناسب برای واردات حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - بررسی مدل بی‌ثباتی و عدم تقارن جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران
        کامبیز هژبر کیانی محمدرضا ناهیدی
        در این مطالعه مشروحا تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1388 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیم‌یافته (GARCH) برای شرایط بی‌ثباتی و واریانس ناهمسانی أکثر
        در این مطالعه مشروحا تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1388 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیم‌یافته (GARCH) برای شرایط بی‌ثباتی و واریانس ناهمسانی شرطی خود توضیح تعمیم یافته قوی((PGARCH برای بررسی شرایط تقارن مدل می‌باشد. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که در شرایط بی ثباتی افزایش نرخ ارز تاثیر منفی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته، در صورتی که افزایش بهره‌وری نیروی کار ، امنیت سرمایه‌گذاری و درجه باز بودن اقتصاد تاثیر مثبت بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارد. نتایج تخمین مدل تحت شرایط بی‌ثباتی به لحاظ نوع اثرگذاری متغیرهای توضیحی روی متغیر وابسته مشابه مدل کوتاه مدت و بلندمدت باثبات ولی با ضرایب متفاوت اثر گذار بوده و همچنین نشان‌دهنده اثر مثبت شوک ایجاد شده در شرایط بی‌ثباتی روی کاهش خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. در مجموع، نتایج نشان دهنده اثرات نامتقارن شوک ها روی خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - بررسی اثر تغییرات قیمت نفت و طلا بر نرخ ارز در ایران
        بهزاد فکاری هانی حمزه کلکناری عاطفه بیانی
        ارزش دلار آمریکا، قیمت نفت خام و قیمت طلا سه متغیر مهم اقتصادی هستند که تغییرات آن‌ها تأثیرات عمده ای بر روند رشد اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت دارد. در این مطالعه با توجه به اثرات متقابل بازارهای جهانی نفت خام، طلا و نرخ ارز بر هم، تأثیر تکانه های حاصل از قیمت نفت ایر أکثر
        ارزش دلار آمریکا، قیمت نفت خام و قیمت طلا سه متغیر مهم اقتصادی هستند که تغییرات آن‌ها تأثیرات عمده ای بر روند رشد اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت دارد. در این مطالعه با توجه به اثرات متقابل بازارهای جهانی نفت خام، طلا و نرخ ارز بر هم، تأثیر تکانه های حاصل از قیمت نفت ایران و قیمت طلای جهانی بر نوسانات نرخ ارز ایران با استفاده از داده‌های روزانه 1391:4 تا 1392:5 و الگوی واریانس شرطی اتو رگرسیو آستانه‌ای با لحاظ شکست ساختاری بررسی شده‌است. نتایج نشان داد که میزان تکانه های مثبت و منفی (اخبار خوب و بد) اثرات معنی‌داری از لحاظ آماری داشته و تأثیر اخبار خوب بازارهای نفت و طلا روی نرخ ارز بیشتر بوده است. از همین رو با توجه به مثبت بودن اثر، می‌توان با کنترل بازار طلا و نفت و ایجاد ثبات در این بازارها به تثبیت وکنترل نرخ ارز نیز کمک کرد. طبقه بندی JEL: F31، E31 تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسی پدیده جانشینی پول و اثر تنش نرخ ارز بر تقاضای پول در ایران
        سعید دائی کریم زاده مجید صامتی نجمه محمودی
        پدیده جانشینی معمولأ هنگامی رخ می‌دهد که شهروندان اعتمادشان را به پول داخلی به خصوص به عنوان نقش ذخیره ارزش آن، از دست بدهند. در سالهای گذشته یکی از مهم ترین دغدغه‌های مهم در اقتصاد ایران، تورم حاکم و افزایش نرخ ارز بوده است و به این دلیل تمایل زیادی به نگهداری دلار و د أکثر
        پدیده جانشینی معمولأ هنگامی رخ می‌دهد که شهروندان اعتمادشان را به پول داخلی به خصوص به عنوان نقش ذخیره ارزش آن، از دست بدهند. در سالهای گذشته یکی از مهم ترین دغدغه‌های مهم در اقتصاد ایران، تورم حاکم و افزایش نرخ ارز بوده است و به این دلیل تمایل زیادی به نگهداری دلار و دیگر ارزها به جای پول داخلی ایجاد شد. بر این اساس تحقیق حاضر بر آن است تا پدیده جانشینی پول در ایران را مورد آزمون قرار دهد. بدین منظور با استفاده از داده‌های سالانه دوره زمانی 1392- 1358 به برآورد تابع تقاضای پول در ایران به روش خودتوضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL)پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی اثر مستقیم بر تقاضای پول و متغیر‌های نرخ تورم، نرخ ارز (بهای هر واحد پول خارجی بر حسب پول داخلی) و تنش نرخ ارز (نااطیمنانی یا بی ثباتی نرخ ارز) اثر معکوس بر تقاضای پول دارند که منفی بودن ضریب نرخ ارز، مؤید پدیده ی جانشینی پول در ایران می‌باشد. هم چنین آزمون‌های ثبات ساختاری ضرایب بیانگر اینست که تابع تقاضای پول در ایران کاملاً با ثبات است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - تأثیر بی ثباتی نرخ ارز بر صادرات خرمای کشورهای عمده صادرکننده با استفاده از مدل دوربین فضایی
        عاطفه دکالی سید مهدی حسینی امیر دادرس مقدم
        یکی از عوامل اصلی محدود کننده تجارت محصولات کشاورزی نوسانات نرخ ارز می‌باشد که امکان برنامه ریزی برای تولید و صادرات را محدود می‌سازد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر بی ثباتی نرخ ارز بر حجم صادراتی خرما کشورهای عمده صادرکننده با استفاده از مدل دوربین فضایی در دوره زمانی20 أکثر
        یکی از عوامل اصلی محدود کننده تجارت محصولات کشاورزی نوسانات نرخ ارز می‌باشد که امکان برنامه ریزی برای تولید و صادرات را محدود می‌سازد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر بی ثباتی نرخ ارز بر حجم صادراتی خرما کشورهای عمده صادرکننده با استفاده از مدل دوربین فضایی در دوره زمانی2016- 1986 است. بدین منظور در ابتدا نوسانات نرخ ارز با استفاده از مدل EGARCH برآورد شده و سپس تاثیر بی‌ثباتی نرخ ارز به همراه سایر متغیرهای مدل مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج برآورد مدل دوربین فضایی نشان داد که در بین کشورهای صادر کننده خرما رابطه خودرگرسیونی فضایی مثبت و معناداری وجود دارد که نشان دهنده این موضوع است که بخشی از افزایش صادرات هر یک از کشورهای مورد بررسی به واسطه اثر فاصله یا مجاورت بوده است یعنی این که با افزایش صادرات خرما در یک کشور، صادرات خرما در کشور مجاور نیز افزایش می یابد و همچنین بی ثباتی نرخ ارز و درآمد جهانی تأثیر مثبت و معناداری بر صادرات خرما کشورهای عمده صادر کننده دارد در حالی که قیمت نسبی تاثیر منفی و معنادار بر حجم صادراتی خرما دارد .در این راستا، پیشنهاد می شود که در تخمین مدل های اقتصادسنجی، ارتباط فضایی بین مشاهدات در نظر گرفته شود زیرا در صورت عدم لحاظ کردن آن در مدل، نتایج تورش داری حاصل شده که قابل اعتماد نیستند و همچنین پیشنهاد می شود که دولتها با اتخاذ سیاست‌های مناسب و اقدامات مؤثر، بی‌ثباتی نرخ ارز حقیقی را کاهش دهند تا بتوانند با توسعه صادرات بخش کشاورزی به رشد و توسعه اقتصادی مطلوب دست یابند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در ایران
        آزاده محرابیان ایلناز چگنی
        نرخ ارز از جمله عوامل اثرگذار بر شاخص قیمت سهام است که همواره مقادیر آن در دامنه هایی متفاوت، در حال تغییر و نوسان است. با در نظر گرفتن تفاوت در زیرساخت های سرمایه گذاری و شرایط اقتصادی کشورها، اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در کشورهای مختلف می تواند متفاوت أکثر
        نرخ ارز از جمله عوامل اثرگذار بر شاخص قیمت سهام است که همواره مقادیر آن در دامنه هایی متفاوت، در حال تغییر و نوسان است. با در نظر گرفتن تفاوت در زیرساخت های سرمایه گذاری و شرایط اقتصادی کشورها، اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در کشورهای مختلف می تواند متفاوت باشد. در این مقاله با هدف محاسبه نوسانات نرخ ارز و همچنین بررسی تاثیر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در ایران، از میانگین ماهیانه شاخص قیمت سهام و نرخ ارز حقیقی از فروردین 1380 تا خرداد 1391 استفاده شده است. به کمک نرم افزار Eviews6، ابتدا با بکارگیری روش GARCH نوسانات نرخ ارز محاسبه گشته و سپس اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری (VAR) برآورد شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد در تمام دوره ها اثر نرخ ارز بر شاخص قیمت سهام در ایران بیشتر از نوسانات آن است. علاوه بر این براساس نتایج بکارگیری آزمون یوهانسون، بین نرخ ارز، نوسانات آن و شاخص قیمت سهام رابطه تعادلی بلندمدت معنادار وجود دارد. نرخ ارز بر شاخص قیمت سهام اثر منفی و نوسانات آن دارای اثر مثبت است. طبقه بندی JEL: G14,E44,F31 تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت کالاهای صادراتی کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا
        علی امامی میبدی علی اکبر شوره کندی
        هدف این تحقیق بررسی تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت کالاهای صادراتی کشورهای منتخب جنوب و جنوب شرق آسیا است. بدین منظور از روش اثرات ثابت پانل دیتا برای تخمین روابط بین متغیرها استفاده شده است. در این تحقیق از متغیرهای نرخ ارز، شاخص قیمت تولید کننده و شاخص قیمت وارداتی به أکثر
        هدف این تحقیق بررسی تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت کالاهای صادراتی کشورهای منتخب جنوب و جنوب شرق آسیا است. بدین منظور از روش اثرات ثابت پانل دیتا برای تخمین روابط بین متغیرها استفاده شده است. در این تحقیق از متغیرهای نرخ ارز، شاخص قیمت تولید کننده و شاخص قیمت وارداتی به عنوان متغیرهای توضیحی برای قیمت‌های صادراتی استفاده شده است و متغیرهای مذکور به صورت لگاریتمی در مدل به کارگرفته شده اند. آمار و اطلاعات مورد نیاز سالیانه بوده و مربوط به دوره زمانی 2008-1980 می باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاخص قیمت وارداتی و شاخص قیمت تولید کننده تاثیر مثبتی بر قیمت کالاهای صادراتی کشورهای مذکور دارد. در حالی که رابطه بین نرخ ارز با قیمت‌ها صادراتی منفی می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - بررسی تأثیر تکانه‌های نرخ ارز واقعی بر میزان صادرات و واردات در ایران (87-1340)
        نسرین رستمی مجید احمدلو
        هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات تکانه‌های نرخ ارز بر صادرات و واردات در ایران است؛ برای این منظور، در مرحله اول با استفاده از فیلتر هودریک- پرسکات، تکانه‌ها را به صورت تکانه‌های پیش بینی شده و پیش بینی نشده نرخ ارز و تکانه‌های مثبت و منفی نرخ ارز تجزیه کرده و در مرحله بع أکثر
        هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات تکانه‌های نرخ ارز بر صادرات و واردات در ایران است؛ برای این منظور، در مرحله اول با استفاده از فیلتر هودریک- پرسکات، تکانه‌ها را به صورت تکانه‌های پیش بینی شده و پیش بینی نشده نرخ ارز و تکانه‌های مثبت و منفی نرخ ارز تجزیه کرده و در مرحله بعد آنها را بر روی صادرات و واردات را برآورده نموده‌ایم. نتایج برآورد، نشان دهنده اثرات نامتقارن تکانه‌های نرخ ارز بر صادرات و واردات می‌باشد، به طوری که تکانه‌های پیش بینی شده و پیش بینی نشده نرخ ارز به صورت متفاوت از هم بر روی صادرات تأثیر می‌گذارد؛ بدین صورت که تکانه‌های پیش بینی شده نرخ ارز بیشتر از تکانه‌های پیش بینی نشده آن، صادرات را دچار نوسان می‌کند. همچنین این تکانه‌ها بر روی واردات نیز به طور متفاوت از هم تأثیرگذار می‌باشند، بطوری که تکانه‌های پیش بینی نشده نرخ ارزنسبت به تکانه‌های پیش بینی شده، اثرات به مراتب بیشتری بر روی واردات دارد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که تکانه‌های منفی نرخ ارز( افزایش ارزش پول ملی) بیشتر از تکانه‌های مثبت نرخ ارز ( کاهش ارزش پول ملی) صادرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ولی در مورد واردات عکس این حالت صادق است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر شاخص‌های قیمت بهداشت و درمان
        حمید کردبچه زهرا احمدی
        مقدمه: با توجه به اهمیت بهداشت و درمان در سلامت جامعه و نرخ بالای تورم آن نسبت به تغییرات هزینه زندگی در ایران، این تحقیق به مطالعه آثار نرخ ارز بر شاخص‌‌های قیمت بهداشت و درمان پرداخته است. روش پژوهش: در این مطالعه با استفاده از روش ARCH و داده‌های فصلی طی دوره زمانی 1 أکثر
        مقدمه: با توجه به اهمیت بهداشت و درمان در سلامت جامعه و نرخ بالای تورم آن نسبت به تغییرات هزینه زندگی در ایران، این تحقیق به مطالعه آثار نرخ ارز بر شاخص‌‌های قیمت بهداشت و درمان پرداخته است. روش پژوهش: در این مطالعه با استفاده از روش ARCH و داده‌های فصلی طی دوره زمانی 1393-1383 به بررسی اثرات نوسانات نرخ ارز بر شاخص‌های قیمت بهداشت و درمان پرداخته شده است. هم‌چنین، برای بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرها، روش هم انباشتگی ECM به کار گرفته شده است. یافته‌ها: براساس نتایج به دست آمده از مدل‌های ARCH و ECMمتغیرهای نرخ ارز، نقدینگی و تولید داخلی در کوتاه مدت و بلندمدت بر شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده تاثیر مثبت و قابل ملاحظه می‌گذارند. اثر گذاری نرخ ارز در کوتاه مدت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده به ترتیب به میزان0/23 و 0/14 است. هم‌چنین نرخ ارز در بلندمدت شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده را به ترتیب به میزان 0/327 و 0/256 تحت تاثیر نوسانات خود قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری: نرخ ارز در کوتاه مدت و بلندمدت شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده در بخش بهداشت و درمان را متاثر می‌سازد که تاثیر نوسانات نرخ ارز بر شاخص قیمت مصرف‌کننده نسبت به شاخص قیمت تولیدکننده بیشتر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - بررسی اثر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران: رهیافت تصحیح خطای برداری
        سارا معصوم زاده مهدی شیرافکن
        مقدمه: بررسی اثر نواسانات نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها از اهمیت ویژه‌ای در ادبیات اقتصادی برخوردار است. یکی از زیر بخش‌های تراز پرداخت‌ها، تراز پرداخت دارویی می‌باشد. این مطالعه به دنبال شناسایی اثرات تغییر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران می‌باشد. روش پژوهش: برای أکثر
        مقدمه: بررسی اثر نواسانات نرخ ارز بر تراز پرداخت‌ها از اهمیت ویژه‌ای در ادبیات اقتصادی برخوردار است. یکی از زیر بخش‌های تراز پرداخت‌ها، تراز پرداخت دارویی می‌باشد. این مطالعه به دنبال شناسایی اثرات تغییر نرخ ارز بر تراز پرداخت صنعت دارویی ایران می‌باشد. روش پژوهش: برای بررسی موضوع حاضر از روش تصحیح خطای برداری استفاده شده و به این منظور از داده‌های آماری طی سال‌های 1391-1371 استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که وجود منحنی جی در تراز پرداخت این صنعت مورد تایید است. به‌ طوری‌که با افزایش نرخ ارز، تراز پرداخت صنعت دارویی در دوره‌های ابتدایی رو به وخامت گذاشته و بعد از گذشت چند دوره، افزایش نرخ ارز، باعث افزایش درآمدهای صادرات کشور از این صنعت شده و تراز پرداخت بهبود می‌یابد. با توجه به نتایج تجزیه واریانس می‌توان اذعان نمود که تغییرات صادرات و واردات صنعت دارویی به‌صورت عمده ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده و به ترتیب0/19 و 0/016 تغییرات توابع مذکور ناشی از تغییرات نرخ ارز بوده است. هم‌چنین تغییرات تراز پرداخت این صنعت ناشی از تغییرات درآمد خارج کشور می‌باشد و میزان اثر پذیری از تغییرات درآمد خارج 0/25 می‌باشد. نتیجه‌گیری: افزایش نرخ ارز باعث بهتر شدن تراز تجاری صنعت دارویی کشور در دوره‌های پایانی شوک‌های ارزی شده است. هم‍‌چنین تغییرات تولید ناخالص خارج از کشور بیشترین تاثیر را بر نوسان تراز تجاری دارویی ایران داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - صدور خدمات فنی و مهندسی ایران "بررسی مشکلات و ارائه پیشنهادات"
        حسین نزاکتی علیزاده فرید فرزام
        با توجه به تحقیق انجام شده در رابطه با صادرات خدمات فنی و مهندسی و با در نظر گرفتن مشکلاتموجود در این بخش، 4 گروه تاثیرگذار بر فعالیت های اصلی با زیر گروه های خاص خود شامل: "فعالیت بانک ها ":نحوه تامین مالی، ارائه تسهیلات ارزی، شرایط صدور ضمانت نامه های ارزی، نحوه ایجاد أکثر
        با توجه به تحقیق انجام شده در رابطه با صادرات خدمات فنی و مهندسی و با در نظر گرفتن مشکلاتموجود در این بخش، 4 گروه تاثیرگذار بر فعالیت های اصلی با زیر گروه های خاص خود شامل: "فعالیت بانک ها ":نحوه تامین مالی، ارائه تسهیلات ارزی، شرایط صدور ضمانت نامه های ارزی، نحوه ایجاد ارتباطات بانکی، پوشش های بیمه ای،" توانمندی شرکتها ": ماشین آلات و تجهیزات، توان تخصصی نیروی انسانی، حضور شرکت های مشاوره ای ایرانی در کشورهای هدف، فنون بازاریابی مورد استفاده توسط صادرکنندگان ایرانی،"محیط اقتصادری ارزی" :نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم داخلی،" فعالیت دولت ":حمایت های سیاسی دولت، سرعت کار و همکاری سازمان های مرتبط، پایداریمقررات و دستورالعمل های دولت، جوایز صادراتی.شناسایی و هر کدام از این زیر گروه ها با توجه به آزمون هایی که بر روی آنها انجام شده است میزان تاثیرگذاری و اولویت هر یک از آنها به ترتیب مشخص گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - بررسی تاثیر تورم و پول غیر ملی بر متغیرهای اساسی اقتصاد با استفاده از رهیافت خودرگرسیون برداری(VAR)
        دکتر سید عباس حیدری میر فیض فلاح شمس حسین فضل الهی حمیدرضا کردلویی
        با توجه به اهمیت متغیرهای مهم اقتصادی به علت ماهیت تاثیرگذار بر س یستم اقتصادی، بررسی رابطه این متغیرها وهمکنش آنها بریکدیگر یکی از اولویت های پژوهشی و مطالعاتی اقتصادانان و سیاستگذاران اقتصاد است . متغییرهای اساسیهمچون تورم، به عنوان یکی از مشکلات مهم اقتصادی اثرگذار ب أکثر
        با توجه به اهمیت متغیرهای مهم اقتصادی به علت ماهیت تاثیرگذار بر س یستم اقتصادی، بررسی رابطه این متغیرها وهمکنش آنها بریکدیگر یکی از اولویت های پژوهشی و مطالعاتی اقتصادانان و سیاستگذاران اقتصاد است . متغییرهای اساسیهمچون تورم، به عنوان یکی از مشکلات مهم اقتصادی اثرگذار بر سیستم اقتصادی که تخصیص بهینه منابع و توزیع درآمد رابر هم زده و مانعی در امر تولید و مبادلات اقتصادی است و پول غیرملی (نرخ ارز) به لحاظ وابستگی کشور به درآمد هایارزی حاصل از فروش نفت متغیرهای می باشند که جهت بررسی و تجزیه تحلیل تاثیرگذاری آنان بر یکدیگر و دیگرمتغیرهای همچون تولید ناخالص داخلی و حجم نقدینگی مورد استفاده قرار گرفته اند.در این مقاله با استفاده از روش خودرگرسیون برداری(VAR)که در آن تمام متغیرها به صورت درونزا است و بر هیچتئوری خاص اقتصادی تکیه نمی کند به بررسی موضوع فوق پرداخته شده است در روشVARمتغیرها بطور همزمان واردمدل می شوند. در این مقاله ابزارهای تحلیلVARشامل : واکنش آنی(IRF)و تجزیه واریانس(D.V)می باشد. تابع آنی نحوه و دوره تاثیر شوک را بر متغیر مورد نظر نشان می دهد و تجزیه تحلیل واریانس سهم میزان تغیرات متغیر راناشی از شوک های متغیر های دیگر نشان می هد . با توجه به نتایج حاصل از علیت گرنجر و تابع واکنش آنی، در ایران تورمبر نرخ ارز اثر دارد ولی نرخ ارز بر تورم از نظر آماری بی تاثیر می باشد .بطوری که شوک ناشی از تورم در 3 دوره و بطورافزایشی بر نرخ ارز اثر گذاشته است. و آزمون جوهانسون رابطه تعادلی بلند مدت بین متغیر ها را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - نوسان‌های نرخ ارز و واکنش بورس اوراق بهادار تهران
        محمد اصولیان محمد حسن نژاد علیرضا شکراله نیا روشن
        در این پژوهش به بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی غیرعادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار پرداخته شد. در این تحقیق از الگوی خودرگرسیون با وقفه‌های گسترده با توجه به توانایی بالای آن برای تبیین این ارتباط به صورت کوتاه مدت و بلندمدت استفاده شد. به منظور بررسی أکثر
        در این پژوهش به بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی غیرعادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار پرداخته شد. در این تحقیق از الگوی خودرگرسیون با وقفه‌های گسترده با توجه به توانایی بالای آن برای تبیین این ارتباط به صورت کوتاه مدت و بلندمدت استفاده شد. به منظور بررسی اثر نوسانات نرخ ارز، سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، حساب جاری و حساب سرمایه بر بازار سهام با توجه به فیلترهای تعیین شده، شرکت‌های صادراتی که شرایط تحقیق را احراز کردند، تعیین شدند. در این تحقیق ابتدا شاخص کل قیمت برای شرکتها صادراتی در پایان هر دوره سه ماهه محاسبه گردید و بازدهی غیرعادی برای مجموعه شرکتها محاسبه شد. پس از محاسبه بازده غیرعادی شرکتها، متغیرهای مستقل و کنترل در مدل ARDL وارد شده و اثر متغیرهای توضیحی تحقیق بر بازده غیرعادی مشخص شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیر نوسانات نرخ ارز تاثیر مثبت و معنی‌داری بر بازدهی غیرعادی شرکتهای صادراتی دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - ترجیحات ریسکی و بحران در بورس اوراق بهادار تهران
        مهدی امینی راد نادر مهرگان داود جعفری سرشت ابوالفضل شاه آبادی
        بازار سرمایه نقش مهمی را در اقتصاد هر کشور بر عهده دارد و می‌تواند با تأمین مالی سرمایه موردنیاز بنگا‌ه‌های تولیدی به رشد و توسعه اقتصادی، کمک کند. با توجه به اهمیت بازار سرمایه، قیمت سهام به عنوان مهم‌ترین مؤلفه این بازار باید مورد نظارت و بررسی دقیق قرار گیرد؛ چرا که أکثر
        بازار سرمایه نقش مهمی را در اقتصاد هر کشور بر عهده دارد و می‌تواند با تأمین مالی سرمایه موردنیاز بنگا‌ه‌های تولیدی به رشد و توسعه اقتصادی، کمک کند. با توجه به اهمیت بازار سرمایه، قیمت سهام به عنوان مهم‌ترین مؤلفه این بازار باید مورد نظارت و بررسی دقیق قرار گیرد؛ چرا که کاهش مداوم و چشم‌گیر قیمت‌ سهام می‌تواند منجر به وقوع بحران در بازار سرمایه شود. یکی از ابزارهای کلیدی نظارت بر بازار سرمایه، الگوهای هشدار زودهنگام هستند که می‌توانند قبل از وقوع بحران، هشدارهای لازم را به سیاست‌گذاران داده تا با تصمیم‌گیری صحیح و به موقع آثار منفی این پدیده، حداقل شود. هدف از این پژوهش، بررسی نقش ترجیحات ریسکی در وقوع بحران در بورس اوراق بهادار تهران است. به همین منظور در این پژوهش ابتدا با استفاده از داده‌های ماهانه از فروردین ماه 1386- تا تیرماه 1398، شاخص ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران برآورد گردیده و سپس از این متغیر به همراه سایر متغیرهای کنترل جهت الگوسازی بحران بازار سرمایه، استفاده شده است. نتایج نشان داد، الگوی پژوهش قادر است، تقریباً 78 درصد حالات بحرانی و 95 درصد حالات عدم بحران را به درستی پیش‌بینی کند. شواهد تجربی حکایت از نقش کلیدی ترجیحات سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک، در وقوع بحران بازار سرمایه، دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - مدیریت ریسک نامطلوب و ریسک مطلوب با نرخ ارز و قیمت سهام
        حسین راد کفترودی محمدحسن قلی زاده مهدی فدایی اشکیکی
        هدف از انجام این تحقیق مدیریت ریسک نامطلوب و ریسک مطلوب با نرخ ارز و قیمت سهام می باشد. این تحقیق از لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق ، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه مورد نظر شرکت های پذیرفته شده در صنایع سی أکثر
        هدف از انجام این تحقیق مدیریت ریسک نامطلوب و ریسک مطلوب با نرخ ارز و قیمت سهام می باشد. این تحقیق از لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق ، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه مورد نظر شرکت های پذیرفته شده در صنایع سیمان و دارویی هستند که داده های مورد نیاز تحقیق از آن ها قابل استخراج است. دوره زمانی تحقیق، از سال 1391 تا سال 1396 می باشد. این تحقیق دارای مدلی نظری است و برای آزمون فرضیه ها از مدل خود رگرسیون برداری استفاده گردید.در صنعت سیمان متغیر نرخ ارز با ترکیب ریسک نامطلوب و ریسک مطلوب ایجاد همبستگی می کند. اما متغیر قیمت سهام این قابلیت را ندارد.همچنین در صنعت دارویی متغیر نرخ ارز با ترکیب ریسک نامطلوب و ریسک مطلوب ایجاد همبستگی می کند. اما متغیر قیمت سهام این قابلیت را ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - تأثیر نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی بر ضریب واکنش سود با استفاده از رگرسیون دومرحله ای فاما-مکبث
        بابک سالم دزفولی اله کرم صالحی علیرضا جرجر زاده سعید نصیری
        ضریب واکنش سود یکی از معیارهای کیفیت سود و بیانگر رابطه واکنش سرمایه‌گذاران به نوسانات آن و تغییر در قیمت سهام است. این پژوهش به بررسی تأثیر معیارهای مختلف عدم اطمینان اقتصادی در سطح کلان بر ضریب واکنش سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. در أکثر
        ضریب واکنش سود یکی از معیارهای کیفیت سود و بیانگر رابطه واکنش سرمایه‌گذاران به نوسانات آن و تغییر در قیمت سهام است. این پژوهش به بررسی تأثیر معیارهای مختلف عدم اطمینان اقتصادی در سطح کلان بر ضریب واکنش سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. در این پژوهش برای اندازه‌گیری عدم اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره استفاده شده است. بدین منظور یک فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده‌های مربوط به 142 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره‌ زمانی ده ساله بین سال‌های 1387 تا 1396 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای تعیین شاخص عدم اطمینان اقتصادی از مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودرگرسیو-آرچ و خودرگرسیو تعمیم‌یافته-گارچ استفاده شده است. همچنین الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دومرحله‌ای فاما- مکبث مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که معیارهای عدم اطمینان اقتصادی(رشد اقتصادی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره) تأثیر منفی و معناداری بر ضریب واکنش سود دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - هم‌انباشتگی نامتقارن بر پایه ARDL غیرخطی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران
        حمید هوشمندی
        سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار به‌عنوان یک فرصت سودآور در اقتصاد از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مقاله حاضر بررسی نامتقارنی در میزان و جهت اثرگذاری تکانه‌های نرخ ارز و قیمت جهانی نفت خام بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور از داده‌های روزانه أکثر
        سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار به‌عنوان یک فرصت سودآور در اقتصاد از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مقاله حاضر بررسی نامتقارنی در میزان و جهت اثرگذاری تکانه‌های نرخ ارز و قیمت جهانی نفت خام بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور از داده‌های روزانه (1399:12-1390:1) و رهیافت خودتوضیحی وقفه های توزیعی غیرخطیNARDL استفاده شده است. نتایج آزمون هم انباشتگی کرانه های پسران و همکاران(2001) وجود رابطه بلندمدت بین بازده سهام با نرخ ارز و قیمت جهانی نفت خام را آشکار ساخت. در ادامه، براساس نتایج آزمون والد و مدل تحقیق اثرات نامتقارن تکانه‌های نرخ ارز بر بازده سهام در کوتاه و بلندمدت تایید شد. در کوتاه مدت تکانه های مثبت نرخ ارز بر بازده سهام معنی دار نبود. همچنین، در بلندمدت اثر تکانه‌های منفی نرخ ارز بیش از تکانه های مثبت آن بر بازده سهام می‌باشد. تاثیر قیمت نفت در کوتاه مدت بر بازده سهام تایید شد. یافته های پژوهش نشان داد که بازده سهام در بورس تهران از نرخ ارز نسبت به قیمت نفت تاثیرپذیری بیشتری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - تاثیر نوسانات نرخ ارز و اثرسرریز آن بر شاخص صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران
        فرناز برخورداری سمیه پورعزیزی گلین قشلاقی ابوالفضل حسینی
        با توجه به اینکه طی سالهای اخیر همواره بدلیل کاهش منابع بانکی روز به روز نقش بازار سهام در تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری پر رنگ تر میشود، لذا بررسی عواملی که باعث ایجاد نوسانات و انتقال ریسک به بازار سهام میشود لازم وضروری به نظر می آید. همچنین با توجه به اهمیت بازا أکثر
        با توجه به اینکه طی سالهای اخیر همواره بدلیل کاهش منابع بانکی روز به روز نقش بازار سهام در تامین مالی پروژه های سرمایه گذاری پر رنگ تر میشود، لذا بررسی عواملی که باعث ایجاد نوسانات و انتقال ریسک به بازار سهام میشود لازم وضروری به نظر می آید. همچنین با توجه به اهمیت بازار ارز در اقتصاد کشورها و از سوی دیگر به علت حجم بسیار بالای صادرات و واردات کالا، تغییرات نرخ ارز بر رونق و رکود اقتصاد تاثیر بسزایی دارد. لذا در این مقاله محقق با استفاده از داده های روزانه (1387 الی 1392) و مدل VAR-BEKK به بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز و اثرات سرریز آن بر شاخص صنایع منتخب در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. بر اساس نتایج تحقیق، با توجه به ضرایب آرچ و گارچ برآوردی در این تحقیق، نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنایع منتخب در بورس اوراق بهادار تهران (در سه بخش خودرو ، زغال سنگ و ماشین آلات) مثبت و معنادار بوده و نشان دهنده اینست که نوسانات نرخ ارز بر شاخص صنایع منتخب در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر مثبت دارد و نوسانات نرخ ارز طی دوره مورد بررسی باعث افزایش شاخص صنایع منتخب در بورس اوراق بهادار تهران شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - شبیه‏ سازی الگوی تغییرات نرخ ارز و قیمت طلا بر عملکرد بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد پویایی‏ شناسی سیستمی
        علی نقی مصلح شیرازی محمد هاشم موسوی حقیقی هومن پشوتنی زاده
        در این پژوهش، با توجه به اهمیت بورس در اقتصاد کشور، به بررسی رابطه ی بلندمدت ارزش بازار سهام در بورس اوراق بهادار تهران با ﻣﺘﻐﻴﺮهای ﻧﺮﺥ ﺍﺭﺯ و قیمت طلا پرداخته شده است. در این راستا با استفاده از روش پویایی شناسی سیستمی و ارتباط داده های مالی، بازار سرمایه، نرخ ارز و قیم أکثر
        در این پژوهش، با توجه به اهمیت بورس در اقتصاد کشور، به بررسی رابطه ی بلندمدت ارزش بازار سهام در بورس اوراق بهادار تهران با ﻣﺘﻐﻴﺮهای ﻧﺮﺥ ﺍﺭﺯ و قیمت طلا پرداخته شده است. در این راستا با استفاده از روش پویایی شناسی سیستمی و ارتباط داده های مالی، بازار سرمایه، نرخ ارز و قیمت طلا، به بررسی و شبیه سازی نحوه ی جابه جایی سرمایه های سرمایه گذاران از بازار بورس اوراق بهادار (در این مطالعه صنایع شیمیایی) به بازار طلا و ارز و بلعکس پرداخته شده است. شبیه سازی با استفاده از نرم افزار Vensim DSS انجام شده و نتایج حاصل از این پژوهش موید این موضوع است که تغییر در متغیرهای اقتصادی کلان از سوی سیاست گذاران اقتصادی موجبات افزایش یا کاهش ارزش بازار سهام خواهد شد. در این پژوهش تغییر در متغیرهای کلان اقتصادی با سناریوهای مختلفی پیاده سازی شده است، که نتایج آنان در برگیرنده ی این موضوع است که کاهش و افزایش 5 درصدی در نرخ سود بطور متوسط، به ترتیب افزایش سالیانه ی 86/21 درصدی و کاهش 14/3 درصدی در ارزش بازار سهام را برای سال های آتی به همراه خواهد داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - تحلیل مقایسه‌ای نوسانات قیمت نفت و نرخ ارز در بازده صنایع وابسته به پتروشیمی براساس تئوری قیمت گذاری آربیتراژ و مدل رگرسیون پویا
        فریدون رهنمای رودپشتی حامد تاجمیر ریاحی سلمان اسمعیلی اتوئی منصور فیض الله زاده
        عوامل موثر بر قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای از جمله بحث های کلیدی در تئوری های سرمایه گذاری بوده است. بعد از مطرح شدن تئوری قیمت گذاری آربیتراژ، یافتن عوامل ریسک که بوسیله آن بتوان نوسانات بازده سهام را توجیه کرد از اهمیت خاصی برخوردار شد. تحقیقات وسیعی در سطح بین الم أکثر
        عوامل موثر بر قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای از جمله بحث های کلیدی در تئوری های سرمایه گذاری بوده است. بعد از مطرح شدن تئوری قیمت گذاری آربیتراژ، یافتن عوامل ریسک که بوسیله آن بتوان نوسانات بازده سهام را توجیه کرد از اهمیت خاصی برخوردار شد. تحقیقات وسیعی در سطح بین المللی جهت بدست آوردن این عوامل انجام گردید که در بین آنها عوامل کلان اقتصادی جزو عوامل مورد بررسی در سال های اخیر بوده است. این مقاله درصدد بررسی تأثیر قیمت های نفت خام بر روی بازده صنایع وابسته به نفت می باشد. با توجه به نوسانات قیمت انرژی، بررسی متغیر نفت به عنوان عامل ریسک در مدل قیمت گذاری دارایی ها حائز اهمیت است. مدل قیمت گذاری آربیتراژ و مدل های رگرسیون پویا در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است و براساس آنها تأثیر عامل های قیمت نفت خام و نرخ ارز در صرف بازده صنایع فراورده های نفتی، لاستیک و پلاستیک، محصولات شیمیایی و سرمایه گذاری ها از سال 1384 تا سال 1388 مورد بررسی واقع شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است قیمت نفت خام عاملی مهم و معنی دار در توضیح نوسانات بازده صنایع مذکور می باشد. همچنین عامل نرخ ارز نیز در تمامی چهار صنعت مذکور معنی دار بوده است. مدل‌های پویا با وقفه های یک تا سه ماهه نیز فقط در مورد صنعت فرآورده های نفتی معنی دار است و برای صنعت لاستیک و پلاستیک فقط وقفه یک ماه معنی دار است و برای صنایع سرمایه گذاری و محصولات شیمیایی هیچکدام از وقفه‌ها معنی دار نیستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - مقایسه عملکرد شبکه‌های عصبی مصنوعی(ANN)و مدل میانگین متحرک انباشته اتورگرسیو (ARIMA) در مدلسازی و پیش‌بینی کوتاه مدت روند نرخ ارز در ایران
        عباسعلی ابونوری فرداد فرخی سیده فاطمه شجاعیان
        نرخ ارز و نوسانات آن به عنوان یکی از مهمترین مسائل بخش بازرگانی خارجی هر کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عوامل زیادی همچون عوامل اقتصادی، سیاسی، و روانی بر نرخ ارز تاثیرگذار هستند و این عوامل خود باعث ایجاد شرایط نااطمینانی بیشتر می شوند. در این راستا تلاش سیاست گ أکثر
        نرخ ارز و نوسانات آن به عنوان یکی از مهمترین مسائل بخش بازرگانی خارجی هر کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عوامل زیادی همچون عوامل اقتصادی، سیاسی، و روانی بر نرخ ارز تاثیرگذار هستند و این عوامل خود باعث ایجاد شرایط نااطمینانی بیشتر می شوند. در این راستا تلاش سیاست گذاران در کاهش این نااطمینانی از طریق پیش بینی این متغیر باکمترین خطا بوده است. شبکه های عصبی مصنوعی از قابلیت بالایی در مدلسازی فرآیندهای پیچیده و پیش بینی مسیرهای غیرخطی پویا برخوردار هستند. لذا در این مطالعه سعی گردیده است تا با استفاده از شبکۀ عصبی مصنوعی(ANN) علاوه بر مدل سازی و پیش بینی روزانه نرخ ارز طی دوره زمانی فروردین 1381 تا اسفند 1384، و کمینه نمودن خطای پیش بینی توسط این روش، نتایج آن با مقادیر پیش بینی شده توسط مدل ARIMA بر اساس معیارهای اندازه گیری دقت پیش بینی، مورد مقایسه قرار گیرد. برای بررسی حساسیت نتایج مدل نسبت به نرخ ارز، تخمین مدل با روش مشابه برای سه دسته داده نرخ ارز دلار، یورو و پوند انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شبکۀ عصبی مورد استفاده، نسبت به مدل ARIMA از قدرت پیش بینی بهتری برخوردار است و قیمت نرخهای ارز پوند و یورو تابعی از قیمتهای روز گذشته خود و قیمت نرخ ارز دلار تابعی از قیمت 6 روز گذشته خود است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - بررسی تاثیر عبور نرخ ارز بر بازدهی سهام در بورس اوراق بهادار تهران
        سیدعبدالمجید جلایی هدیه میر اکبر رحیمی پور
        نرخهای ارز یکی از عوامل کلیدی بین یک اقتصاد کوچک باز و بقیه دنیا است.نرخ ارز می تواند متغیرهای کلان اقتصادی همچون قیمت کالاها و خدمات وارداتی در بازار داخلی ، قیمت کالاهای سرمایه ای وارداتی و ساخته شده در داخل و بازدهی سهام شرکتها را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین یکی از مه أکثر
        نرخهای ارز یکی از عوامل کلیدی بین یک اقتصاد کوچک باز و بقیه دنیا است.نرخ ارز می تواند متغیرهای کلان اقتصادی همچون قیمت کالاها و خدمات وارداتی در بازار داخلی ، قیمت کالاهای سرمایه ای وارداتی و ساخته شده در داخل و بازدهی سهام شرکتها را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین یکی از مهمترین عوامل رونق اقتصادی و رونق بازار بورس، بازدهی سهام است. براین اساس، سوال اصلی پژوهش این است که آیا عبور نرخ ارز بر بازدهی سهام در بورس اوراق بهادار تاثیر می گذارد ؟ برای پاسخ به سوال ابتدا مدل عبور نرخ ارز تصریح و سپس از روش OLS برآورد و ثابت شد که عبور نرخ ارز در ایران وجود دارد. سپس نمونه ای شامل 52 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی1390- 1350 انتخاب و پس از تصریح مدل مناسب از روش داده های تابلوئی تاثیر شاخص عبور نرخ ارز بر بازدهی سهام بررسی شده است. نتایج نشان داده است که اثر عبور نرخ ارز بر بازدهی سهام مثبت بوده است. علت اصلی این امر مثبت بودن شوک‌های ارزی و وجود شرکت های صادراتی در بورس و بالا رفتن بازدهی این شرکت ها است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - مقایسه مدل های نوسان‌پذیری چندمتغیره در برآورد رابطه بین نرخ ارز و شاخص سهام
        حسین عباسی نژاد شاپور محمدی سجاد ابراهیمی
        نوسانات متغیرهای مالی به عنوان یکی از مولفه های اصلی قیمت گذاری دارایی های مالی مورد توجه بسیاری از مطالعات بوده است. علاوه بر مدل GARCH که مدل مرسومی در برآورد نوسانات است، مدل نوسان پذیری تصادفی (SV) به عنوان رهیافت دیگری در این زمینه است که کمتر مورد توجه قرار گرفته أکثر
        نوسانات متغیرهای مالی به عنوان یکی از مولفه های اصلی قیمت گذاری دارایی های مالی مورد توجه بسیاری از مطالعات بوده است. علاوه بر مدل GARCH که مدل مرسومی در برآورد نوسانات است، مدل نوسان پذیری تصادفی (SV) به عنوان رهیافت دیگری در این زمینه است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه بر پایه داده های روزانه از سال 1381 تا 1392 و با بکارگیری مدل نوسان پذیری تصادفی(SV) دو متغیره، نوسان پذیری نرخ ارز و شاخص بورس اوراق بهادار تهران برآورد می شود. سپس به منظور ارزیابی نتایج مدل، تابع زیانی بر پایه ارزش در معرض خطر(VaR) تشکیل می‌شود و نتایج مدل های نوسان‌پذیری (شامل مدل نوسان پذیری تصادفی(SV) و مدل های چندمتغیره GARCH) با هم مقایسه می شوند. بر اساس ارزیابی توابع زیان مدل BEKK-GARCH که توزیع جملات اخلال را t استیودنت در نظر می گیرد، برآورد دقیقتری از نوسان پذیری نرخ ارز و شاخص سهام ارائه می دهد. نتایج مدل بهینه نشان می دهد افزایش در رشد نرخ ارز باعث افزایش در رشد شاخص سهام می شود ولی تغییرات بازار سهام اثر معنی داری بر رشد نرخ ارز ندارد. همچنین افزایش نوسانات در یک بازار باعث افزایش در نوسانات بازار دیگر می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - بررسی میزان تاثیر پذیری سرمایه گذاری مستقیم خارجی از توسعه بازار پولی و مالی در اقتصاد ایران
        غلامرضا زمردیان فرهاد حنیفی بابک محبوبی
        سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از متغیرهای مهم اقتصادی است که می تواند با توجه به ویژگی هایش، بر رشد و توسعه اقتصادی تاثیر مثبت بگذارد. شناخت عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری خارجی می تواند در سیاستگذاری کشورهایی که نتوانسته اند از این عامل به خوبی استفاده کنند، مفید واقع أکثر
        سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از متغیرهای مهم اقتصادی است که می تواند با توجه به ویژگی هایش، بر رشد و توسعه اقتصادی تاثیر مثبت بگذارد. شناخت عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری خارجی می تواند در سیاستگذاری کشورهایی که نتوانسته اند از این عامل به خوبی استفاده کنند، مفید واقع شود. در این مقاله در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از روش بازگشتی با وقفه های توزیعی به بررسی تاثیر توسعه بازارهای مالی (پولی و سرمایه) بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی طی دوره 1350 تا 1393 در اقتصاد ایران می پردازیم. نتایج حاکی از آن است که اولاً ارتباط بلندمدت تعادلی بین رشد بازارهای مالی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی وجود دارد. ثانیاً در کوتاه مدت توسعه بازارهای مالی دارای تاثیر مثبت بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی است این تاثیر در بلندمدت برای بازارهای پولی تایید می شود، ولی در خصوص بازار سرمایه مورد تایید قرار نمی گیرد.ثالثاً نرخ ارز حقیقی، توسعه بازار های پول و سرمایه دارای تاثیر مثبت و موجودی سرمایه، نرخ تعرفهو شاخص اسمی دستمزد دارای تاثیر منفی بر سرمایه گذاری خارجی هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - طراحی وتبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران
        عبداله رجبی خانقاه هاشم نیکومرام مهدی تقوی فریدون رهنمای رودپشتی میرفیض فلاح شمس
        مقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابل أکثر
        مقاله حاضر به بررسی اثر طراحی و تبیین الگویی برای پیش بینی شوک های نرخ ارز و آزمون استرس ارز در ایران پرداخته شده است.به عبارتی چه عواملی در ایجاد شوک ارزی موثرند و آیا قابلیت پیش بینی شوک ارزی در بازار ایران وجود دارد. از سوی دیگر آیا در شرایط بحرانی(حالت شوک) نیز قابلیت پیش بینی ریسک ارز از طریق آزمون استرس وجود دارد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای با استفاده از روش های اقتصاد سنجی و مدل رگرسیونی به کمک نرم افزار اقتصادسنجی Eviews صورت گرفت است. در این پژوهش روش انجام این تحقیق (مدل سازی سری های زمانی) است. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع می باشد که بر اساس برآورد صورت گرفته مشخص گردید که شوک نرخ ارز توسط مدل MGARCH قابلیت پیش بینی پذیر بودن را دارا می باشد. بعبارتی با استفاده از مدل گارچ چندمتغیره و ارزش در معرض ریسک شرطی قابلیت پیش بینی پذیری شوک نرخ ارز و اثرپذیری این متغیر از سایر متغیرهای کلان اقتصادی تبیین گردیده است. در نهایت با استفاده از آزمون های Back Testing اعتبار و کارایی مدل برآورد گردید و پس از آزمون های اعتبار سنجی با آزمون استرس به برآورد شوک ها در شرایط بحرانی پرداخته شده است.. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - کاربرد حرکت براونی هندسی در پیش‌بینی قیمت طلا و نرخ ارز
        حجت الله صادقی محمد اسماعیل فدایی نژاد علیرضا ورزیده
        متغیرهایی مانند نرخ طلا و ارز دارای اهمیت زیادی برای فعالان اقتصادی هستند و هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی نرخ دلار آمریکا و قیمت سکه طلا در بازار آزاد ایران تعیین شده است. پیش‌بینی مذکور توسط مدل حرکت براونی هندسی صورت پذیرفت و داده‌های پژوهش‌ در بازه زمانی ابتدای سال 1392 تا أکثر
        متغیرهایی مانند نرخ طلا و ارز دارای اهمیت زیادی برای فعالان اقتصادی هستند و هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی نرخ دلار آمریکا و قیمت سکه طلا در بازار آزاد ایران تعیین شده است. پیش‌بینی مذکور توسط مدل حرکت براونی هندسی صورت پذیرفت و داده‌های پژوهش‌ در بازه زمانی ابتدای سال 1392 تا انتهای سال 1395 جمع‌آوری و تحلیل گردید. همچنین پیش‌بینی برای هر کدام از سری‌های زمانی تحت مطالعه، در افق‌های مختلف پیش‌بینی شامل دوره زمانی 7، 14، 21، 30، 60، 90، 180 و 360 روزه انجام گرفت. نتایج پژوهش‌ نشان می‌دهد که مدل حرکت براونی هندسی مطابق با معیار میانگین قدر مطلق درصد خطا می‌تواند قیمت‌ها را با صحت بالا شبیه‌سازی نماید. از دیگر نتایج به دست آمده از پژوهش‌‌ حاضر این است که با توجه به ده معیار متفاوت صحت پیش‌بینی، مشخص می‌شود که با افزایش افق زمانی پیش‌بینی توانایی مدل GBM در انجام شبیه‌سازی کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی آثار کوتاه مدت و بلندمدت ارزش حقیقی پول بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار ایران
        معصومه کریمی غلامرضا زمردیان
        اقتصاد ایران در دو دهه گذشته تورم و به دنبال آن کاهش ارزش پول را به طور مستمر تجربه کرده است. با توجه به آثار فراوان کاهش ارزش حقیقی پول بر اقتصاد ایران، مشخص نمودن و کمی نمودن تأثیرپذیری متغیرها و شاخص های کلان اقتصادی به خصوص بورس اوراق بهادار ایران از این موضوع، می‌ت أکثر
        اقتصاد ایران در دو دهه گذشته تورم و به دنبال آن کاهش ارزش پول را به طور مستمر تجربه کرده است. با توجه به آثار فراوان کاهش ارزش حقیقی پول بر اقتصاد ایران، مشخص نمودن و کمی نمودن تأثیرپذیری متغیرها و شاخص های کلان اقتصادی به خصوص بورس اوراق بهادار ایران از این موضوع، می‌تواند راهنمای مفیدی برای سیاست‌گذاران در جهت تدوین مناسب برنامه های آتی به شمار آید. با این رویکرد، مطالعه حاضر به بررسی اثر کاهش ارزش حقیقی پول بر بورس اوراق بهادار ایران طی دوره زمانی 95-1370 پرداخته است. این تحقیق از جهت هدف کاربردی، از جهت روش استنتاج استقرایی و از جهت طرح تحقیق از نوع پس رویدادی است؛ در مطالعه حاضر برای تجزیه و تحلیل ارتباط میان متغیرها از آمار استنباطی استفاده شده است. بر این اساس ابتدا بر اساس مبانی نظری و نیز مطالعات مختلف صورت گرفته در داخل و خارج از کشور متغیرهایی که بر بورس اوراق بهادار ایران اثرگذار بوده اند، شناسایی شدند و سپس در چارچوب الگوی خود توضیح برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL) ارتباط کوتاه مدت و بلندمدت میان متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که اگر چه ارزش واقعی پول و درآمدهای نفتی در دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار اثر مثبت و معنی‌دار دارند؛ اما مخارج دولت و نرخ ارز بازار آزاد هم در دوره کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت بر شاخص قیمت بورس اوراق بهادار اثر منفی و معنی‌دار می گذارند. در نهایت نیز نتایج حاصل از ضریب جزء تصحیح خطا (ECM) بیان‌گر آن بود که 2/65 درصد ‌عدم تعادل متغیر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار از مقادیر بلندمدت آن پس از گذشت یک دوره از بین می‌رود. بر این اساس می توان گفت چنان چه شوکی بورس را تحت تاثیر قرار دهد و از تعادل اولیه خارج کند، زمانی به اندازه دو دوره لازم است تا عدم تعادل کوتاه‌مدت تصحیح گردد و اقتصاد دوباره به تعادل بلندمدت اولیه باز گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - بررسی تأثیر عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر رفتار چسبندگی هزینه
        بهزاد رضازاده شکراله خواجوی اله کرم صالحی
        هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم ‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینه‌ها با استفاده از رگرسیون دو مرحله‌ای فاما- مکبث در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه‌گیری عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، أکثر
        هدف این پژوهش، بررسی تأثیر عدم ‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی بر چسبندگی هزینه‌ها با استفاده از رگرسیون دو مرحله‌ای فاما- مکبث در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازه‌گیری عدم‌اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی از چهار معیار رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره با استفاده از شاخص‌های آرچ و گارچ استفاده شده است. بدین منظور فرضیه‌ای برای بررسی این موضوع تدوین شده و داده‌های مربوط به 108 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در فاصلۀ سال‌های 1390 تا 1398 تجزیه و تحلیل شده است. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش دو مرحله‌ای فاما‌-‌ مکبث آزمون شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد معیارهای عدم‌اطمینان اقتصادی چون رشد تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بهره تأثیر مثبت و معناداری بر چسبندگی هزینه‌ها دارند. بنابراین نتایج پژوهش گویای آن است که عدم‌ اطمینان متغیرهای کلان اقتصادی موجب افزایش چسبندگی هزینه‌ها می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - ارزیابی مدل قیمت فرآورده های نفتی در ایران
        ramiar refaei Mostafa Baghbanyan
        از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت فرآورده های نفتی می توان به قیمت نفت خام و نرخ ارز اشاره کرد. نفت خام نهاده اصلی پالایشگاهها در تولید فرآورده های نفتی است و تغییرات نرخ ارز هم قیمت مورد انتظار تولیدکنندگان و تقاضا کننده ها و در نهایت فرآورده های نفتی را تحت تاثیر قرار أکثر
        از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت فرآورده های نفتی می توان به قیمت نفت خام و نرخ ارز اشاره کرد. نفت خام نهاده اصلی پالایشگاهها در تولید فرآورده های نفتی است و تغییرات نرخ ارز هم قیمت مورد انتظار تولیدکنندگان و تقاضا کننده ها و در نهایت فرآورده های نفتی را تحت تاثیر قرار می دهد، در این مقاله با بهره گیری از عوامل تاثیر گذار، با استفاده از روش همگرایی(FMOLS, CCR, DOLS) و برای دوره زمانی۱۳۹۲-۱۳۷۶ مدل قیمت فرآورده های نفتی مورد ارزیابی قرار می گیرد. نتایج برآورد نشان داد که در سه مدل( غیر از مدلی که نفت کوره به عنوان متغیر وابسته قرار می گرفت) قیمت نفت خام اثرات مثبت و معنی داری بر قیمت فرآورده های نفتی در بلند مدت دارد و در هر چهار مدل نرخ ارز اثرات مثبت معنی داری بر قیمت فرآورده های نفتی در ایران دارد. نتایج کوتاه مدت نیز نشان می دهد که روند حرکت متغیرها به سمت تعادل بلند مدت رضایت بخش می باشد. از نکات دیگر مورد بررسی در مقاله مقایسه اثر نسبی این دو متغیر بر قیمت فرآورده های نفتی می باشد که نتایج نشان می دهد ضریب نرخ ارز در مدلها بزرگتر از ضریب قیمت نفت خام است یعنی هر افزایشی در قیمت نفت خام، قیمت فرآورده ها را نسبت به نرخ ارز، بیشتر افزایش می دهد. بنابراین برای اقتصاد ایران تثبیت نرخ ارز و کاهش نوسانات آن، روند با ثبات تری در قیمت فرآورده های نفتی ایجاد خواهد کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - بررسی تاثیر جهش پولی نرخ ارز بر وقوع چرخه های تجاری در اقتصاد ایران با استفاده از روش تجربی لوکاس
        Farzad Moayeri Mohsen Zayandeh Rood Seed Abdolmajid Jalaei Esfandabadi Hossien Mehrabi Basharabadi
        تکانه های نرخ ارز به دلیل افزایش ریسک و نا اطمینانی درتولید می تواند به عنوان یک متغیر پیشرو در ایجاد بی ثباتی اقتصادی درکشور مطرح باشد. لذا اثبات این مساله می تواند به اتخاذ سیاستهای ثبیت اقتصادی در کشور کمک نمایند. در طی سالهای 91-1368کشور بارها با تکانه های پولی نرخ أکثر
        تکانه های نرخ ارز به دلیل افزایش ریسک و نا اطمینانی درتولید می تواند به عنوان یک متغیر پیشرو در ایجاد بی ثباتی اقتصادی درکشور مطرح باشد. لذا اثبات این مساله می تواند به اتخاذ سیاستهای ثبیت اقتصادی در کشور کمک نمایند. در طی سالهای 91-1368کشور بارها با تکانه های پولی نرخ ارز روبرو شده است لذا مقاله در صدد پاسخ گویی به این سئوال است که آیا تکانه های پولی نرخ ارز می توانند متغیر پیشرو در وقوع تکانه های تولید در ایران بوده باشند. دراین راستا از روش فیلترینگ هادریک – پرسکات برای برآورد روند بلندمدت نرخ ارز و gdp و محاسبه تکانه های آنها در بازه زمانی فوق استفاده گردید و چهار چرخه کامل ارزی (اوج- اوج) شناسایی شدند. سپس از روش تجربی لوکاس، به بررسی رابطه تکانه های اقتصادی با تکانه های ارزی در فاصله زمانی هر یک ازچهار چرخه ارزی پرداخته شد و معلوم گردید که در هرچهار چرخه ارزی، تکانه های ارزی متغیر پیشرو در وقوع تکانه های gdp بوده اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارز و تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
        محمد اسمعیل خباززاده ابرقوئی احمد یعقوب نژاد
        هدف این پژوهش مطالعه رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .است در فرضیه های این پژوهش ارتباط هر یک از متغیرهای کلان اقتصادی با عملکرد شرکتها مورد آزمون قرار گرفتند؛ نمونه آماری پژوهش شامل شرکتهای أکثر
        هدف این پژوهش مطالعه رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .است در فرضیه های این پژوهش ارتباط هر یک از متغیرهای کلان اقتصادی با عملکرد شرکتها مورد آزمون قرار گرفتند؛ نمونه آماری پژوهش شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس در طول بازه زمانی سالهای 1380 تا 1390 می باشد. روش آماری به کار گرفته شده روش رگرسیون لجستیک آزمون او روش رگرسیون و همبستگی استیافته های پژوهش نشان میدهد که بین متغیرهای کلان اقتصادی بهای نفت نرخ ارزو تورم) و EVA به عنوان معیار ارزیابی عملکرد شرکتها ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - سیاست اقتصادی دولت فروغی پس از اشغال ایران در شهریور1320
        دکتر صادق بافنده ایمان دوست
        محمد علی فروغی، شخصیتی چند وجهی است. نقش سیاسی که او در یکی از حساس ترین دوره های تاریخی ایران به عهده گرفت، کاری نبود که هر سیاستمداری بتواند به عهده گیرد. یکی از موضوعات مورد مناقشه در تاریخ ایران کاهش ارزش ریال توسط دولت فروغیبلافاصله پس از اشغال ایران توسط نیروهای م أکثر
        محمد علی فروغی، شخصیتی چند وجهی است. نقش سیاسی که او در یکی از حساس ترین دوره های تاریخی ایران به عهده گرفت، کاری نبود که هر سیاستمداری بتواند به عهده گیرد. یکی از موضوعات مورد مناقشه در تاریخ ایران کاهش ارزش ریال توسط دولت فروغیبلافاصله پس از اشغال ایران توسط نیروهای متّفقین است. دکتر مشرّف نفیسی وزیر دارایی کابینه فروغی کسی است که این کاهش ارزش را به وی نسبت می‌دهند و به شدّت مورد انتقاد قرار گرفته است، حتی بعضی وی را خائن و عامل بیگانه دانسته‌اند. از طرف دیگراو از این تصمیم دفاع کرده و معتقد است نرخ‌های مبادله هیچ کاهش ارزشی نداشته است. اوضاع اقتصادی ایران طی جنگ جهانی دوّم کمتر مورد توجه قرار گرفته است و کمتر بررسی شده است. هدف از مقاله حاضر بررسی این موضوع از طریق کاهش جنجال برانگیز ارزش ریال در آن مقطع می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - پیش بینی نرخ ارز با استفاده از روش های آینده پژوهی و بررسی تاثیر نوسانات ارزی بر عملکرد شرکت ها: مطالعه موردی شرکت دخانیات ایران
        علیرضا فتحی نیا علی بدیع زاده
        نرخ ارز همواره از اولویت و جذابیت بالایی در جامعه و به خصوص بین شرکت ها برخوردار است برای پیش بینی نرخ ارز روش های متفاوتی به کار گرفته می شود که از میان آن ها روش های ساختاری به عنوان روش های تحلیل بنیادین، دقت کمی در پیش بینی دقیق نرخ ارز دارند اما به عنوان چشم انداز أکثر
        نرخ ارز همواره از اولویت و جذابیت بالایی در جامعه و به خصوص بین شرکت ها برخوردار است برای پیش بینی نرخ ارز روش های متفاوتی به کار گرفته می شود که از میان آن ها روش های ساختاری به عنوان روش های تحلیل بنیادین، دقت کمی در پیش بینی دقیق نرخ ارز دارند اما به عنوان چشم انداز بلند مدت بسیار مفید بوده و روند حرکتی نرخ ارز را روشن می سازند. برای جبران کاستی این دسته از روش ها، می توان از بررسی های تکنیکال بهره برد. با استفاده از تکنیک های آینده پژوهی سعی شده است تا علاوه بر پوشش خلا مطالعاتی تکنیک های آینده پژوهی در پیش بینی نرخ ارز، خطاهای ناشی از روش های کمی نیز به حداقل رسانده شود تا شرکت ها برای وقوع حالت های مختلف آمادگی داشته باشند. در بخش پایانی مقاله تاثیر نوسانات ارزی بر روی شاخص های عملکردی شرکت دخانیات طی سه سال اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی حاکی از آن است که نوسانات ارزی نخستین و بیشترین تاثیر را بر روی روند اجرای طرح های توسعه ای می گذارد و هم چنین شوک های اقتصادی ناگهانی به صورت آنی در عملکرد شرکت ها انعکاس پیدا نکرده و به دلیل وجود ضربه گیرهایی نظیر موجودی در انبار، خریدهای استقراضی و ایجاد بدهی های بلند مدت، با گذشت زمان رفته رفته تاثیر خود را گذاشته و عملکرد شرکت را تضعیف می نمایند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - تأثیر بهره‌وری نیروی کار، امنیت سرمایه‌گذاری، نرخ ارز و شرایط تجاری بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در شرایط ثبات و بی‌ثباتی
        کامبیز هژبر کیانی محمدرضا ناهیدی
        در چند دهه گذشته جذب سرمایه‌‌های مستقیم خارجی یکی از راه‌های تامین مالی کشورها برای افزایش سطح سرمایه‌گذاری درداخل بوده است. در این راستا شرایط اقتصادی کشورهای میزبان برای افزایش سطح سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از این رو در این مطالعه بر أکثر
        در چند دهه گذشته جذب سرمایه‌‌های مستقیم خارجی یکی از راه‌های تامین مالی کشورها برای افزایش سطح سرمایه‌گذاری درداخل بوده است. در این راستا شرایط اقتصادی کشورهای میزبان برای افزایش سطح سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از این رو در این مطالعه بررسی تاثیر برخی از متغیرهای کلان اقتصادی بر FDI در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. دوره زمانی انتخابی 1352 تا 1385 و تکنیک اقتصادسنجی مورد استفاده در این مقاله، روش خود توضیح‌برداری با وقفه‌های گسترده (ARDL) برای شرایط ثبات و روش واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیون تعمیم‌یافته (GARCH) برای شرایط بی‌ثباتی بعد از آزمون آرچ LM و تاثیر وجود ناهمسانی در مدل می‌باشد. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که در شرایط ثبات براساس سه خروجی در کوتاه مدت و بلندمدت افزایش نرخ ارز تاثیر منفی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته، همچنین افزایش بهره‌وری نیروی کار، امنیت سرمایه‌گذاری دوره 1-t، امنیت سرمایه‌گذاری در دوره t و درجه باز بودن اقتصاد تاثیر مثبت بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته است. نتایج برآورد مدل پویا نیز وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای ذکر شده و خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را تائید می‌کند. مدل تصحیح خطا (ECM) نیز حاکی از آن است که تعدیل به سمت مقدار تعادلی یا بلندمدت خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی حدود 5/1 سال طول می‌کشد. نتایج تخمین مدل تحت شرایط بی‌ثباتی نیز به لحاظ نوع اثرگذاری متغیرهای توضیحی روی متغیر وابسته به مانند مدل کوتاه مدت و بلندمدت باثبات بوده با ضرائب متفاوت اثرگذار، همچنین نشان‌دهنده اثر ملیت شوک ایجاد شده در شرایط بی‌ثباتی روی کاهش خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - اثرات سرریز شوک‌های تجارت و نرخ ارز شرکای تجاری بر اقتصاد ایران: رویکرد GVAR
        عزیز ساکی سید عزیز آرمن حسن فرازمند
        در این مقاله اثرات سرریز شوک های تجارت و نرخ ارز شرکای عمده تجاری (برزیل، چین، آلمان، هند، ایتالیا، کره جنوبی، ترکیه، روسیه، امارات و سوئیس) بر اقتصاد ایران به روش خودرگرسیون برداری جهانی طی دوره زمانی 1996 - 2019 بررسی شده است. نتایج نشان داد افزایش مبادلات تجاری در کش أکثر
        در این مقاله اثرات سرریز شوک های تجارت و نرخ ارز شرکای عمده تجاری (برزیل، چین، آلمان، هند، ایتالیا، کره جنوبی، ترکیه، روسیه، امارات و سوئیس) بر اقتصاد ایران به روش خودرگرسیون برداری جهانی طی دوره زمانی 1996 - 2019 بررسی شده است. نتایج نشان داد افزایش مبادلات تجاری در کشورهای برزیل و چین، سطح مبادلات تجاری ایران را به ترتیب، کاهش و افزایش می دهد. هم‌چنین افزایش نرخ ارز واقعی در چین در ابتدا نرخ ارز واقعی در ایران را کاهش و سپس، افزایش می دهد. با توجه به نتایج و مقدار بیش‌تر واردات ایران از کشور چین، تاثیر نرخ ارز واقعی ایران از شوک های نرخ ارز واقعی چین بیش‌تر است. بر اساس نتایج پیشنهاد می شود سیاست گذاران هنگام طراحی سیاست های تجاری، تفاوت ها و اثرات شوک های متغیرهای اقتصادی شرکای تجاری را بر اقتصاد ایران مدنظر قرار دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - تاثیر جهش نرخ‌ ارز بر جریان خروجی مهاجرت با رویکرد گروه کنترل ترکیبی
        تامینا اصغری سعید عیسی زاده علی اکبر قلی زاده
        هدف از این پژوهش بررسی تاثیر جهش نرخ ارز بر جریان خروجی مهاجرت با استفاده از رهیافت گروه کنترل ترکیبی در دوره زمانی 2015- 1980 در ایران است. بدین‌منظور، برمبنای این رهیافت، کشورهای دارای ثبات نرخ ارز واقعی انتخاب شدند و از میان آنها، ترکیب وزنی کشورهایی که بیشترین شباهت أکثر
        هدف از این پژوهش بررسی تاثیر جهش نرخ ارز بر جریان خروجی مهاجرت با استفاده از رهیافت گروه کنترل ترکیبی در دوره زمانی 2015- 1980 در ایران است. بدین‌منظور، برمبنای این رهیافت، کشورهای دارای ثبات نرخ ارز واقعی انتخاب شدند و از میان آنها، ترکیب وزنی کشورهایی که بیشترین شباهت را در وضعیت پیش‌ از جهشِ نرخ ارزِ واقعی ایران داشته‌اند، برآورد شدند. بنابراین، دو گروه شامل گروه کشورهای منتخب با عنوانِ ایران مصنوعی و دیگر، ایرانِ واقعی شکل گرفت. درنهایت، نتایج برآوردهای این دو گروه، با هم مقایسه و تحلیل گردید. نتایج حاکی از تفاوت 15 درصدی روند مهاجرت ایران مصنوعی با ایران واقعی بوده است. تحلیل نتایج نشان داد که تاثیر جهش نرخ ارز واقعی بر جریان مهاجرت در ایران مثبت بوده است. براساس نتایج پیشنهاد می‌شود که سیاستگذاران به تاثیر مخرب جهش‌های نرخ ارز واقعی بر جریان مهاجرت از کشور توجه نمایند و برای ثبات نرخ ارز واقعی، سیاست‌های اقتصادی مناسبی اتخاذ کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - رابطه بلند مدت بین بی ثباتی نرخ موثر واقعی ارز و شاخص بازدهی صنعت در بازار سهام تهران (رهیافت گارچ چند متغیره)
        اسمعیل ابونوری امیرمنصور طهرانچیان مصطفی حمزه
        این مقاله رابطه بین نرخ ارز واقعی موثر و شاخص صنعتبازار سهام تهرانرا با استفاده از مدل های خودرگرسیون برداری(VAR) وخودرگرسیون ناهمسان واریانس شرطی چندمتغیره(MGARCH) در دوره زمانی مهر 1380 تا شهریور 1390به صورت تجربی تحلیل می کند.نتایج نشان می دهد هیچ رابطه بلندمدت معناد أکثر
        این مقاله رابطه بین نرخ ارز واقعی موثر و شاخص صنعتبازار سهام تهرانرا با استفاده از مدل های خودرگرسیون برداری(VAR) وخودرگرسیون ناهمسان واریانس شرطی چندمتغیره(MGARCH) در دوره زمانی مهر 1380 تا شهریور 1390به صورت تجربی تحلیل می کند.نتایج نشان می دهد هیچ رابطه بلندمدت معناداری بین نرخ ارز واقعی موثر و شاخص صنعتوجود ندارد. همچنین اثرات میانگینی بین بازارهای ارز خارجی و سهام وجود ندارد.علاوه بر این، در این پژوهش سرایت نوسانات بین بازار ارز و بازار سهام آزمون شده است. اثر نوسانات خارجیبین دو بازار وجود دارد که اشاره دارد به اینکه نوسانات گذشته در بازار سهام بر نوسانات در بازار ارز خارجی اثر دارد و برعکس. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - ارجحیت مصرف کالاهای داخلی و نوسانات نرخ ارز (با رویکرد تعادل عمومی پویای تصادفی)
        محمد اکبری محمد جواد شریف زاده علی رنجبرکی
        هدف این مقاله بررسی نتایج حاصل از وجود و تغییر میزان ارجحیت مصرف کالاهای داخلی بر متغیرهای کلان اقتصادی (از جمله مصرف و تورم)، در هنگام ورود تکانه‌های برون‌زا به اقتصاد است. بدین منظور از داده‌های فصلی 1394-1370 و روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده شد. پس از طراحی مدل أکثر
        هدف این مقاله بررسی نتایج حاصل از وجود و تغییر میزان ارجحیت مصرف کالاهای داخلی بر متغیرهای کلان اقتصادی (از جمله مصرف و تورم)، در هنگام ورود تکانه‌های برون‌زا به اقتصاد است. بدین منظور از داده‌های فصلی 1394-1370 و روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده شد. پس از طراحی مدل، پارامترهای الگوی پیشنهادی با استفاده از روش بیزی برآورد شد. بررسی توابع عکس‌العمل آنی نشان داد با وجود ارجحیت در مصرف کالاهای داخلی، در هنگام بروز تکانه‌های برون‌زا (درآمد نفتی و تکانه تکنولوژی)، با افزایش نوسانات نرخ ارز از نوسانات مصرف و تورم کاسته می‌شود. براساس یافته‌ها، پیشنهاد می شود در هنگام بروز تکانه های برون زا به ویژه تکانه درآمد نفتی به منظور کنترل سایر متغیرهای درون‌زا (از جمله تورم) به نرخ ارز، اجازه نوسان بیشتری داده شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - استفاده از معیار شکاف بازار آزاد (BMP) جهت بررسی تغیرات نرخ ارز بر ارزش افزوده بخش صنعت
        حمیدرضا ایزدی مریم ایزدی
        بی‌ثباتی در نرخ واقعی ارز باعث افزایش ریسک و نااطمینانی، کاهش سرمایه‌گذاری، کوتاهتر شدن افق سرمایه‌گذاری، بی‌ثباتی بازارهای مالی، کاهش حجم تجارت خارجی، تخصیص منابع به فعالیت‌های غیر تولیدی، کاهش ارزش افزوده بخش صنعت، نرخ رشد تولیدی و اقتصادی ‌می‌گردد. نظر به اهمیت تغییر أکثر
        بی‌ثباتی در نرخ واقعی ارز باعث افزایش ریسک و نااطمینانی، کاهش سرمایه‌گذاری، کوتاهتر شدن افق سرمایه‌گذاری، بی‌ثباتی بازارهای مالی، کاهش حجم تجارت خارجی، تخصیص منابع به فعالیت‌های غیر تولیدی، کاهش ارزش افزوده بخش صنعت، نرخ رشد تولیدی و اقتصادی ‌می‌گردد. نظر به اهمیت تغییرات نرخ ارز، این مقاله با استفاده از شاخص شکاف بازار آزاد (BMP) برای دوره زمانی (1389-1350) به بررسی و ارزیابی اثر نوسانات نرخ ارز و انحراف آن از مسیر تعادلی پرداخته و سپس تأثیرات منفی این نوسانات و انحرافات آن را بر ارزش افزوده بخش صنعت بررسی می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات در ایران با تأکید بر نقش بی‌ثباتی درآمدهای نفتی (رهیافت غیرخطی)
        مانا مصباحی حسین اصغرپور جعفر حقیقت سید علیرضا کازرونی فیروز فلاحی
        چکیده هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر متغیرهای بنیادی و بی ثباتی درآمد نفتی (یکی از مهم ترین مؤلفه های فضای حاکم بر اقتصاد ایران) بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات است. بدین منظور از مدل مارکوف- سوئیچینگ و روش گارچ‌نمایی بر اساس داده های سال های 1393:4-1369:2 استفاده أکثر
        چکیده هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر متغیرهای بنیادی و بی ثباتی درآمد نفتی (یکی از مهم ترین مؤلفه های فضای حاکم بر اقتصاد ایران) بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات است. بدین منظور از مدل مارکوف- سوئیچینگ و روش گارچ‌نمایی بر اساس داده های سال های 1393:4-1369:2 استفاده شد. نتایج نشان داد دو رژیم درجه عبور نرخ ارز برای قیمت کالاهای وارداتی به ایران وجود دارد و درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم بیش از واحد است. همچنین بی ثباتی درآمدهای نفتی از نظر علامت و اندازه تأثیر نامتقارنی بر رژیم های درجه عبور نرخ ارز دارد؛ ولی باعث افزایش درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم می شود. از این رو، مدیریت بی ثباتی درآمدهای نفتی و تغییرات نرخ ارز پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - بررسی روابط تجاری ایران با مهم ترین شرکای تجاری آسیا با تمرکز بر آزمون منحنی جی
        حسن حیدری فاطمه زارعی
        این مقاله با استفاده از یک الگوی مناسب، پویایی‌های کوتاه مدت تراز تجاری را با تغییرات بلند مدت آن ترکیب نموده تا به واسطه آن به آزمون پدیده منحنی جی دوجانبه بین ایران و مهم ترین شرکای تجاری آسیایی آن بپردازد. در این راستا از آزمون کرانه‌ها در هم جمعی و الگوی تصحیح خطا ط أکثر
        این مقاله با استفاده از یک الگوی مناسب، پویایی‌های کوتاه مدت تراز تجاری را با تغییرات بلند مدت آن ترکیب نموده تا به واسطه آن به آزمون پدیده منحنی جی دوجانبه بین ایران و مهم ترین شرکای تجاری آسیایی آن بپردازد. در این راستا از آزمون کرانه‌ها در هم جمعی و الگوی تصحیح خطا طی دوره (1)1370- (2)1386 برای تخمین رابطه بلند مدت و کوتاه مدت تراز تجاری استفاده می‌شود. نتایج حاکی از آن است که در کوتاه مدت شاخه نزولی منحنی جی تنها برای چین و ژاپن تایید می‌شود. هم چنین کاهش ارزش ریال در برابر پول رایج کشور شریک تجاری دارای اثر مطلوب بلند مدت می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - بررسی فشار بازار ارز و اندازه‌گیری درجه دخالت دولت در این بازار با استفاده از روش هم‌جمعی: مطالعه موردی ایران
        محمود باغجری ابراهیم حسینی نسب رضا نجارزاده
        چکیده شاخص فشار بازار ارز شاخص مهمی برای بررسی تغییرات هم‌زمان دو متغیر نرخ ارز و ذخایر ارزی است. در این مطالعه شاخص فشار بازار ارز بر مبنای رویکرد وی‌مارک (1995) برای فصل اول سال‌های 1368 تا فصل چهارم 1391 محاسبه شده است. تکنیک استفاده شده جهت برآورد فشار بازار ارز، ت أکثر
        چکیده شاخص فشار بازار ارز شاخص مهمی برای بررسی تغییرات هم‌زمان دو متغیر نرخ ارز و ذخایر ارزی است. در این مطالعه شاخص فشار بازار ارز بر مبنای رویکرد وی‌مارک (1995) برای فصل اول سال‌های 1368 تا فصل چهارم 1391 محاسبه شده است. تکنیک استفاده شده جهت برآورد فشار بازار ارز، تکنیک هم‌جمعی با استفاده از روش‌ جوهانسن – جوسیلیوس می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که طی سال‌های مورد بررسی، فشار بر نرخ ارز جهت کاهش ارزش پول داخلی وجود داشته است. طی این سال‌ها ذخایر ارز خارجی حدود 44 درصد از فشار وارد بر بازار ارز را جذب کرده است و 56 درصد مابقی از طریق تغییرات در نرخ ارز جذب شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - مقایسه‌ی پیش‌بینی نرخ ارز بر اساس مدل‌های غیرخطی STAR و مدل‌های رقیب
        حسن خداویسی علی وفامند
        این مقاله ضمن بررسی و انجام آزمون غیرخطی برای داده‌های ماهیانه‌ی نرخ ارز بازار رسمی ایران، به مدل‌سازی و پیش‌بینی روند سری زمانی نرخ ارز با استفاده از رگرسیون غیرخطی انتقال ملایم[1] می‌پردازد. هم‌چنین به منظور مقایسه عملکرد پیش‌بینی‌های خارج از نمونه، مدل رگرسیون غیرخطی أکثر
        این مقاله ضمن بررسی و انجام آزمون غیرخطی برای داده‌های ماهیانه‌ی نرخ ارز بازار رسمی ایران، به مدل‌سازی و پیش‌بینی روند سری زمانی نرخ ارز با استفاده از رگرسیون غیرخطی انتقال ملایم[1] می‌پردازد. هم‌چنین به منظور مقایسه عملکرد پیش‌بینی‌های خارج از نمونه، مدل رگرسیون غیرخطی انتقال ملایم بر اساس بهینه‌سازی الگوریتم ژنتیک و مدل ARIMA برآورد می‌گردد. ارزیابی نتایج این مطالعه تأییدکننده‌ی رفتار غیرخطی نرخ ارز در ایران و عملکرد بهتر مدل‌های غیرخطی نسبت به مدل ARIMA در پیش‌بینی خارج از نمونه نرخ ارز برای افق 12 ماهه بر اساس معیارهایRMSE ، MAE و DAمی‌باشد. [1].Smooth Transition Regression تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - پویایی‌های نرخ ارز در ایران با استفاده از مدل‌های تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)
        مجتبی اصغری علی حقیقت مسعود نونژاد هاشم زارع
        هدف این مقاله بررسی پویایی‌های ‌نرخ ارز و بررسی نقش سیاست های پولی و مالی است. بدین منظور با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای یک اقتصاد باز کوچک طی دوره 1394-1368 بررسی شد. نتایج نشان داد در سناریوهای مختلف علائمی از وقوع بیماری هلندی به صورت تضعیف بخ أکثر
        هدف این مقاله بررسی پویایی‌های ‌نرخ ارز و بررسی نقش سیاست های پولی و مالی است. بدین منظور با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای یک اقتصاد باز کوچک طی دوره 1394-1368 بررسی شد. نتایج نشان داد در سناریوهای مختلف علائمی از وقوع بیماری هلندی به صورت تضعیف بخش قابل تجارت، تقویت بخش غیرقابل تجارت، افزایش قیمت ها در بخش قابل تجارت، کاهش قیمت ها در بخش قابل تجارت و کاهش نرخ ارز حقیقی وجود دارد. بر اساس نتایج، استفاده از سیاست‌های مالی فعال به منظور کنترل نوسانات نرخ ارز پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - Does Agriculture Price Index Respond to Exchange Rate Fluctuations in Iran?
        محمد عبدی سیّدکلایی امیر منصور طهرانچیان احمد جعفری صمیمی سیّد مجتبی مجاوریان
        Since some raw materials, semi manufactured, intermediate and capital goods in agricultural sector are imported, the exchange rate fluctuations can affect the cost price of products in this sector. Recently, we are facing considerable fluctuations in exchange rate that أکثر
        Since some raw materials, semi manufactured, intermediate and capital goods in agricultural sector are imported, the exchange rate fluctuations can affect the cost price of products in this sector. Recently, we are facing considerable fluctuations in exchange rate that has an important impact on all sectors including the agriculture. As a result of an increase in import prices in agricultural raw materials, the exchange rate fluctuates. In other words, this relationship is strengthened by lower domestic supply due to the stimulation of the exports of agricultural products induced by an increase in exchange rate. The present study deals with the impact of exchange rate fluctuations on agricultural price index in Iran using MGARCH method. The results show that the past shocks of exchange rate have a positive impact on agriculture price index at the 1% significance level. Moreover, despite the fact that the current fluctuations of agriculture price index do not relate to its past fluctuations, the past fluctuations of exchange rate have a positive impact on current fluctuations of exchange rate. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - A Survey on the Existence of Price Discrimination Behavior in Iran’s Saffron Exporting Market by Using PTM Model
        الهه محمودی مجید محمودی
        One of the most important effects of exchange rate movementsisitseffecton the exporting price of different products. According to the new trade theories, market structure plays an important role in relating exchange rate depreciations to price declines. In Iran, exchang أکثر
        One of the most important effects of exchange rate movementsisitseffecton the exporting price of different products. According to the new trade theories, market structure plays an important role in relating exchange rate depreciations to price declines. In Iran, exchange rate has increased in recent years.Inspired by this assumption, this paper attempts to investigate the impact of exchange rate movements on the exportprice of saffron (which is the most important non-oil export product after pistachio)in Iran over the period of 2001-2012.As shown by the results of the present study, the country effect (λi) for each destination is significant except for United States. In addition, the exchange rate’s coefficient is significant for all countries in our sample. Accordingly, as also indicated by the related literature,the hypothesis of the existence of competitive market is rejected, and this lends support to the idea thatprice discrimination in saffron marketis regularly applied by Iranian exporters,whichsuggeststhat the government should try to support this strategic product by suitable policies. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - اثرات متقابل شاخص کل قیمت سهام با قیمت طلا و نرخ ارز: رهیافت MSVAR
        حمید هوشمندی
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات متقابل بورس‌اوراق‌بهادار و دو بازار طلا و ارز با استفاده از داده‌های سری زمانی (8) 1401- (1) 1388 بود. با توجه به هدف پژوهش دو مدل ارائه شد. مدل اول، رابطه متقابل شاخص قیمت سهام و قیمت طلا و در مدل دوم، رابطه متقابل این شاخص با نرخ ارز مو أکثر
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرات متقابل بورس‌اوراق‌بهادار و دو بازار طلا و ارز با استفاده از داده‌های سری زمانی (8) 1401- (1) 1388 بود. با توجه به هدف پژوهش دو مدل ارائه شد. مدل اول، رابطه متقابل شاخص قیمت سهام و قیمت طلا و در مدل دوم، رابطه متقابل این شاخص با نرخ ارز مورد بررسی قرار گرفته است.اجرای آزمون ریشه واحد لی –استرازیچ حاکی از وقوع دو شکست ساختاری در بورس‌اوراق‌بهادار و بازارهای طلا و ارز در دهه‌ی 1390 می‌باشد. مدل بهینه، MSIAH-VAR(2) انتخاب شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که رفتار شاخص کل قیمت سهام در بورس تهران در دو رژیم(پر نوسان و کم نوسان) قابل ارزیابی است. یافته‌های مدل اول نشان داد که طی دوره مورد بررسی انتقال شوک یک سویه از بازار طلا به بورس‌اوراق‌بهادار‌ تهران وجود داشته است. بر اساس نتایج مدل دوم، انتقال شوک یک سویه از بورس اوراق بهادار به بازار ارز وجود داشته است. می‌توان نتیجه‌ گرفت که در اقتصاد ایران، طلا در پرتفوی سرمایه‌گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علاوه براین، سهام همچون ارز به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری در سبد پرتفوی سرمایه‌گذاران ایرانی مطرح است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        79 - عوامل مؤثر بر نرخ تورم در کشورهای منتخب درحال‌توسعه با رویکرد TVP-VAR
        مرجان محمداسماعیل رضا معبودی محمد خرسند
        تورم همواره به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی مطرح بوده و ازجمله مهم‌ترین اهداف دولت‌ها کنترل آن است. تورم پیامدهای اقتصادی قابل‌توجهی در اقتصاد دارد. بنابراین بررسی عوامل و متغیرهـای تأثیرگذار بـر تـورم از اهمیت خاصی برخوردار است. ازجمله عواملی که تورم را تحت تأثیر أکثر
        تورم همواره به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی مطرح بوده و ازجمله مهم‌ترین اهداف دولت‌ها کنترل آن است. تورم پیامدهای اقتصادی قابل‌توجهی در اقتصاد دارد. بنابراین بررسی عوامل و متغیرهـای تأثیرگذار بـر تـورم از اهمیت خاصی برخوردار است. ازجمله عواملی که تورم را تحت تأثیر قـرار می‌دهد، شوک نـرخ ارز هست. براین اساس، مقاله حاضر به بررسی اثر شوک نرخ ارز در کنار برخی متغیرهای توضیحی بر تورم در 47 کشور درحال‌توسعه با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری ساختاری پانل(Panel-SVAR) و خود رگرسیون برداری با پارامترهای متغیر در زمان(Panel-TVPVAR) برای سال‌های 1990 تا 2020 پرداخته است. معیار گزینش کشورها سطح توسعه‌یافتگی و نیز دسترسی به اطلاعات آن‌ها بوده است. در این پژوهش در وهله نخست، آزمون‌های ریشه واحد، هم انباشتگی و وابستگی مقطعی انجام‌شده است. همچنین نتایج برآورد مدل حاکی از آن است که در دوره موردبررسی، یکی از عوامل اثرگذار برتورم، تغییرات نرخ ارز در کشورهای موردمطالعه است. بطوریکه شوک‌های مثبت نرخ ارز تأثیر منفی و شوک‌های منفی نرخ ارز تأثیر مثبت بر تـورم در این کشورها دارد. نتایج نشان می‌دهد که افزایش تولید و درجه باز بودن اقتصاد باعث کاهش تورم و همچنین افزایش اندازه دولت و عرضه پول باعث افزایش تورم در کشورهای منتخب درحال‌توسعه می‌شود. لازم به ذکر است، اثرگذاری متغیرهای مذکور بر نرخ تورم به لحاظ اندازه در طول زمان متفاوت بوده ولیکن به لحاظ جهت اثرگذاری، ثابت بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        80 - بررسی عوامل مؤثر بر نرخ ارز و پیش‌بینی آن با ترکیب روش‌های اقتصادسنجی و یادگیری ماشین
        علیرضا اورنگیان بهزاد بلوریان الهه اورنگیان
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر نرخ ارز و ارائه پیش‌بینی از روند آتی آن با استفاده از روش‌های اقتصادسنجی و یادگیری ماشین است. میانگین متحرک فصلی نرخ ریال به دلار آمریکا از بهار 1392 تا بهار 1401 به‌عنوان متغیر وابسته نرخ ارز و تراز تجاری، بدهی به تولید ناخالص دا أکثر
        هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر نرخ ارز و ارائه پیش‌بینی از روند آتی آن با استفاده از روش‌های اقتصادسنجی و یادگیری ماشین است. میانگین متحرک فصلی نرخ ریال به دلار آمریکا از بهار 1392 تا بهار 1401 به‌عنوان متغیر وابسته نرخ ارز و تراز تجاری، بدهی به تولید ناخالص داخلی، تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، حجم نقدینگی، قیمت نفت اوپک و نرخ بیکاری به‌عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته‌شده‌اند. برای تعیین عوامل مؤثر بر نرخ ارز از الگوریتم تحلیل حساسیت سوبل که یکی از روش‌های یادگیری ماشین به شمار می‌رود استفاده شده است و پس از تعیین عوامل مؤثر، از مدل اقتصادسنجی VECM برای تحلیل رگرسیونی و پیش‌بینی بهره‌گیری شده است. تشخیص اینکه واریانس خطای پیش‌بینی نرخ ارز توسط کدام‌یک از متغیرهای مستقل توضیح داده می‌شود و چه مدت طول می‌کشد تا تأثیر یک واحد شوک در هرکدام از متغیرهای مستقل بر نرخ ارز خنثی شود، توسط ابزارهای تجزیه واریانس خطا و توابع واکنش ضربه‌ای در مدل VAR انجام پذیرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که به ترتیب، حجم نقدینگی، قیمت نفت، نرخ بیکاری و نرخ تورم، تأثیرگذارترین عوامل نرخ ارز در ایران هستند و طولانی‌ترین مدت تأثیر بر نرخ ارز را به ترتیب، حجم نقدینگی، نرخ تورم، قیمت نفت و نرخ بیکاری دارند که از این حیث، نتایج حاصل از روش‌های اقتصادسنجی و یادگیری ماشین مشابهت داشته‌اند. ارقام پیش‌بینی‌شده برای نرخ ارز تا زمستان 1402 نیز مشخص گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        81 - تأثیر بی ثباتی و نااطمینانی نرخ ارز بر بازدهی سهام شرکت‏های بورس اوراق بهادار تهران (با تاکید بر صنایع غذایی و کشاورزی)
        احسان رجبی
        نوسانات نرخ ارز از کانال صادرات و واردات هزینه کالاهای واسطه ای را تحت تأثیر قرار داده، در نتیجه، قیمت سهام و بازدهی شرکت ها تغییر می کند. این مقاله به بررسی اثرات اثر نااطمینانی و بی ثباتی نرخ ارز بر بازدهی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در گروه ه أکثر
        نوسانات نرخ ارز از کانال صادرات و واردات هزینه کالاهای واسطه ای را تحت تأثیر قرار داده، در نتیجه، قیمت سهام و بازدهی شرکت ها تغییر می کند. این مقاله به بررسی اثرات اثر نااطمینانی و بی ثباتی نرخ ارز بر بازدهی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در گروه های صنایع صادرات محور و واردات محور و صنایع کشاورزی و مواد غذایی می پردازد. برای انجام این پژوهش نمونه ای از 165 شرکت از شرکت های پذیرفته شده برای دوره ۱۳90 الی ۱۳98 انتخاب شده است. الگوی واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته برای تولید لگاریتم سری‌های واریانس برای برآورد بی ثباتی ارزی و از واریانس شرطی برای تخمین نااطمینانی ارزی و مدل خود رگرسیون برداری ساختاری برای برآورد تأثیر بی ثباتی و نااطمینانی ارزی بر بازدهی و شاخص قیمت سهام استفاده شده است. نتایج درآورد مدل نشان می دهد که بین نوسانات نرخ ارز و بازده سهام در بین شرکت های وارد کننده ارتباط معنا داری و رابطه مثبت وجود دارد ولی در سایر موارد یعنی شرکت های صادر کننده و صنایع کشاورزی و مواد غذایی هیچ ارتباط معناداری بین بازده سهام و نوسانات نرخ ارز در حالت معمول و با یک وقفه زمانی دیده نمی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        82 - تاثیر ابزارهای مالی اسلامی بر بروز چرخه های تجاری در اقتصاد ایران: مطالعه موردی اوراق مشارکت
        یزدان گودرزی فراهانی وحید محبوبی متین
        هدف مطالعه حاضر بررسی نقش ابزارهای مالی اسلامی بر بروز چرخههای تجاری اقتصاد ایران می باشد. در اینراستا تاکید بر روی اوراق مشارکت اسلامی عرضه شده توسط بانک مرکزی بوده است. برای این منظور ازاطلاعات آماری بازه زمانی 3111 3131 و مدل خودرگرسیونی برداری ساختاری - (SVAR) استفا أکثر
        هدف مطالعه حاضر بررسی نقش ابزارهای مالی اسلامی بر بروز چرخههای تجاری اقتصاد ایران می باشد. در اینراستا تاکید بر روی اوراق مشارکت اسلامی عرضه شده توسط بانک مرکزی بوده است. برای این منظور ازاطلاعات آماری بازه زمانی 3111 3131 و مدل خودرگرسیونی برداری ساختاری - (SVAR) استفاده شده است.نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان داد که تکانه وارد شده از ناحیه عرضه اوراق مشارکت، به عنوان ابزاری برایسیاست پولی و یک ابزار مالی اسلامی، منجر به این شده است که میزان چرخههای تجاری در اقتصاد ایرانچندان تعدیل نشود. بر اساس نتایج، متغیرهای کسری بودجه، رابطه مبادله و قیمت مهمترین متغیرهای اثر گذار برچرخههای تجاری در اقتصاد ایران بوده است و اوراق مشارکت نتوانسته به عنوان ابزار سیاستی ضد چرخهای دراقتصاد ایران، عمل کند. بر اساس نتایج، چگونگی اثرگذاری ابزارهای مالی اسلامی بر چرخههای تجاری در اقتصادایران، نیازمند شناخت تاثیر کسری بودجه دولت و تامین مالی آن است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        83 - تاثیر نامتقارن نوسان نرخ ارز بر بازده سهام در بازار سرمایه ایران
        محمد رضا ناهیدی امیرخیز
        در این مقاله به بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر بازده سهام در بازار سرمایه ایران پرداخته می شود،منظوراز اثر نامتقارن، اثرگذاری متفاوت نرخ ارز و نوسان آن در طول دوره های ترقی و افت بر بازار سرمایه است. برایآزمون این فرضیه، ابتدا با استفاده از یک الگوی گارچ نمایی، أکثر
        در این مقاله به بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر بازده سهام در بازار سرمایه ایران پرداخته می شود،منظوراز اثر نامتقارن، اثرگذاری متفاوت نرخ ارز و نوسان آن در طول دوره های ترقی و افت بر بازار سرمایه است. برایآزمون این فرضیه، ابتدا با استفاده از یک الگوی گارچ نمایی، نوسانات نرخ ارز اندازه گیری و سپس بازده سهام بالحاظ کردن این نوسانات برای دوره زمانی 9931 9911 برآورد شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که -نوسان نرخ ارز تأثیر معنیدار و مثبت بر روی بازده سهام دارد. بعلاوه در این مطالعه اثر نوسانات بین بازار ارز و بازارسهام آزمون شده است. به دلیل وجود درجه پایینی از نوسانات همزمان در بین این دو بازار، سرمایه گذارانمی توانند با تخصیص سرمایه خود بین ارز و سهام، ریسک حاصل از سرمایه گذاری را کاهش دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        84 - بررسی اثر تورم بر فقر با استفاده از مدل اقتصاد سنجی و دیدگاههای قرآن کریم.
        محمد افراسیابی مرجان دامن کشیده رضا رحیمی
        چکیده:یکی از بنیادی ترین مشکلات اقتصادی در ایران، موضوعی به نام تورم و اثرات نامساعد آن بر جامعه است. پژوهشهای انجام شده این موضوع را از جنبه های گوناگون مورد بررسی قرار داده اند. یکی از این موارد بررسی تاثیر تورم برفقر می باشد .تورم با تغییر سطح عمومی قیمتها، بر فقر تا أکثر
        چکیده:یکی از بنیادی ترین مشکلات اقتصادی در ایران، موضوعی به نام تورم و اثرات نامساعد آن بر جامعه است. پژوهشهای انجام شده این موضوع را از جنبه های گوناگون مورد بررسی قرار داده اند. یکی از این موارد بررسی تاثیر تورم برفقر می باشد .تورم با تغییر سطح عمومی قیمتها، بر فقر تاثیر گذاشته و شاخص فقر را در وضعیت بدتری قرار میدهد. این پژوهش تلاش میکند تا دیدگاه قرآن کریم را در رابطه با فقر و تورم بیان نموده و جایگاه این دو پدیده را در مقایسه با سایر مواردی که خداوند متعال ،انسان را از انجام آنها منع فرموده است مشخص نماید. در همین رابطه ابتدا با استفاده از داده های سری زمانی از سال 1368 تا 1399 و تکنیکهای اقتصاد سنجی تاثیر تورم را بر خط فقر نسبی بعنوان هدف اصلی پژوهش مورد بررسی قرار داده و نتایج بدست آمده را بیان نموده ایم . همچنین دادهای ضریب جینی ، رشد درآمد ملی ، نرخ بیکاری و نرخ ارز نیز در بازه زمانی مذکور بعنوان متغیرهای کمکی در مدل قرار داده شده و تاثیر آنها را تحت عنوان اهداف فرعی پژوهش شرح داده ایم. در پایان پیشنهادات مرتبط ، با محوریت آیات قرآنی ارائه گردیده است. امید است این پژوهش بتواند پنجره ای را به روی حقیقت بگشاید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        85 - اثرات کوتاه مدت و بلند مدت نرخ ارز بر تراز پرداخت ها
        نرجس خاتون پیر هادی تواندشتی علی دهقانی فاطمه زندی
        در این تحقیق،پولی بودن نوسانات نرخ ارز و تراز پرداخت ها در اقتصاد ایران بررسی شده است.برای این منظور،از مدل های سری زمانی VAR و VECM استفاده شده است.نتایج،وجود رابطه متقابل بین نرخ تورم،رشد نقدینگی و نرخ ارز را در کوتاه مدت و بلند مدت تایید کرده است.اما تاثیر کاهش ارز أکثر
        در این تحقیق،پولی بودن نوسانات نرخ ارز و تراز پرداخت ها در اقتصاد ایران بررسی شده است.برای این منظور،از مدل های سری زمانی VAR و VECM استفاده شده است.نتایج،وجود رابطه متقابل بین نرخ تورم،رشد نقدینگی و نرخ ارز را در کوتاه مدت و بلند مدت تایید کرده است.اما تاثیر کاهش ارزش پول ملی بر افزایش صادرات،بهبود تراز حساب جاری و تراز پرداخت ها با اطمینان بالا تایید نمی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        86 - بررسی رابطۀ بین نرخ بهره، نرخ ارز و رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران
        رویا دارابی حسین رجب دری منوجهر خرمین
        هدف این پژوهش، بررسی رابطۀ بین نرخ بهره، نرخ ارز و رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و جامعۀ آماری آن، شامل کلیۀ شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. دورۀ زمانی مطالعه بین سال‌های 1394- 1390 و نمون أکثر
        هدف این پژوهش، بررسی رابطۀ بین نرخ بهره، نرخ ارز و رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و جامعۀ آماری آن، شامل کلیۀ شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. دورۀ زمانی مطالعه بین سال‌های 1394- 1390 و نمونۀ انتخابی، شامل 2055 مشاهدۀ روزانه است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از روش رگرسیون حداقل مربع‌های معمولی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که بین نرخ ارز و نرخ بهره با رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران در کلیۀ موارد روزانه و هفتگی و کلیۀ سطوح یک درصد، پنج درصد و ده درصد، رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، تأثیر نرخ بهره و نرخ ارز بر رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران، هرچه در دوره‌های محدودتر (روزانه یا هفتگی) و هرچه در سطوح محدودتر (یک درصد، پنج درصد و ده درصد) باشد، بیشتر است و با افزایش بازۀ زمانی و افشای اطلاعات، این توده کاهش می‌یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        87 - تأثیر توسعۀ گردشگری بر اقتصاد ایران
        بهرام شکوری سهیلا خوشنو یس یزدی نیلوفر ناطقیان
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی ا أکثر
        در طول چند دهة گذشته، ارتباط بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی، هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه‌یافته به‌شکل گسترده‌ای مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. دانش و آگاهی نسبت به ارتباط سببی بین مخارج گردشگری و رشد اقتصادی برای سیاست‌گذاران دارای اهمیت خاصی است؛ چون سیاست‌های گردشگری جزوِ نگرانی‌های این کشورها محسوب می‌شوند. گردشگری بین‌المللی، مبادلات ارزی را نیز به‌همراه داشته است که می‌تواند برای واردات کالاها و خدمات مورد استفاده واقع شود، که به نوبة خود، به رشد اقتصادی می‌انجامد. اهمیت این بخش، به‌دلیل این حقیقت که این صنعت درآمدها را افزایش می‌دهد، اشتغال ایجاد می‌کند، بخش خصوصی را تشویق می‌کند و زیرساخت‌ها را توسعه می‌دهد، قابل‌توجه است. در پژوهش حاضر، پیرامونِ ارتباط بین تعداد ورود گردشگران خارجی و رشد اقتصادی در ایران، بین سال‌های 1980 تا 2012 بررسی شده است. با استفاده از آزمون‌های ARDL و علیّت گرنجر، در این پژوهش، ارتباط پویای بین تعداد ورود گردشگران بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، نرخ ارز مؤثر واقعی و عدم ثبات سیاسی را مورد بررسی قرار دادیم. نتایج نشان می‌دهند که بین تعداد ورود گردشگران خارجی، نرخ ارز مؤثر واقعی، عدم ثبات سیاسی و تولید ناخالص داخلی حقیقی در کشور ایران رابطة بلندمدت وجود دارد. آزمون علیّت گرنجر نشان می‌دهد که ارتباط علّی دوطرفه‌ای بین نرخ ارز مؤثر واقعی و رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و بلندمدت وجود دارد. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که گردشگری تاحدودی بخشی از فرایندِ رشد داخلی است و وجودِ رشدِ ناشی از گردشگری را در ایران تأیید می‌کنند. به‌علاوه، مشخص شد که فرضیة صادرات گردشگری، با محوریتِ رشد اقتصادی، به‌شکل بهتری با هر اقتصاد ایران مطابقت دارد. هرچه کشور پیشرفت بیشتری می‌کند، ثبات بیشتری می‌یابد و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بهتری پیدا می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        88 - تأثیر تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران
        سهیلا خوشنویس یزدی رامین رجب زاده
        تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت أکثر
        تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن، در هر شرایطی می‌تواند موضوعی برای بحث و بررسی باشد. ازسوی دیگر، افزایش صادرات غیرنفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهۀ اخیر بوده است. برای رهایی از اقتصاد تک‌محصولی، توسعۀ صادرات غیرنفتی برای دولت ایران، یک ضرورت انکارناپذیر است. سهم ایران از صادرات جهانی، طی سال‌های گذشته چشمگیر نبوده و این امر توسعۀ صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، ضروری ساخته است. در پژوهش حاضر، با تصریح مدل مناسب از روش اقتصادسنجی از الگوی ARDL استفاده می‌شود تا اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران، طی دورۀ زمانی ۱۳92- ۱۳62 بررسی شود. صادرات غیرنفتی در این پژوهش، با استفاده از متغیرهای نرخ ارز واقعی، تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی سنجیده شده است. نتایج برآوردها، بیانگر این است که علائم ضرایب برآوردشده برای همۀ متغیرها، با مبانی نظری سازگار است و نتیجۀ به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که تغییرات نرخ ارز واقعی، در سطح خطای 5 درصد در بلندمدت و کوتاه‌مدت، تأثیر مثبتی بر صادرات غیرنفتی داشته است. اثر تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری ایران، تولید ناخالص داخلی و اعتبارات اعطایی به بخش خصوصی بر صادرات غیرنفتی نیز مثبت بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        89 - عوامل موثر بر تغییرات نرخ ارز واقعی و تاثیر آن بر شاخص رقابت پذیری در اقتصاد ایران (۹۲-۱۳۵۸)
        وحید منافی انور فرهاد خداداد کاشی جهانگیر بیابانی فاطمه پاسبان
        چکیده نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. نوسان های نرخ ارز واقعی نشان‌دهنده بی‌ثباتی وعدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی بین کشورهاست. این نو أکثر
        چکیده نرخ ارز واقعی، از جمله عواملی است که انحراف آن از مقادیر تعادلی و همچنین بی‌ثباتی در آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کلان به ویژه رقابت‌پذیری کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. نوسان های نرخ ارز واقعی نشان‌دهنده بی‌ثباتی وعدم قطعیت در روند قیمت‌های نسبی بین کشورهاست. این نوسان ها موجب ایجاد فضایی بی‌ثبات و نامطمئن در اقتصاد می‌گردند. از سویی دیگر فراهم نمودن فضای رقابتی و ارتقای سطح رقابت‌پذیری ملی، زمینه‌ساز ورود به فرایند جهانی شدن است. رقابت‌پذیری از طریق حاکمیت بازار و شکل‌گیری فعالیت‌ها بر پایه مزیت نسبی و رقابتی حاصل می‌شود. هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی عوامل موثر بر نرخ ارز واقعی و بررسی تأثیر آن‌ها بر شاخص رقابت‌پذیری در اقتصاد ایران است. نتیجه تخمین معادله ها به روش VAR نشان می دهد که در کوتاه مدت درآمدهای نفتی، نقدینگی و محصول ناخالص داخلی دارای تأثیر مثبت و کسری بودجه دارای تأثیر منفی بر نرخ ارز واقعی می‌باشند. در بلندمدت درآمدهای نفتی و کسری بودجه دارای تأثیر منفی و حجم نقدینگی و محصول ناخالص داخلی دارای تأثیر مثبت بر نرخ ارز واقعی هستند. بر اساس محاسبه‌ها پژوهش نرخ ارز واقعی در اقتصاد ایران از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۹۲ همواره در حال افزایش بوده و کاهش ارزش پول ملی به موازات آن باعث کاهش شاخص رقابت‌پذیری شده است. Abstract In every country the value of money is closely related to economic power, continual and stable growth of physical commodities and the more production stability would continue, the cost index is more steady.One country that has desirable and fast economic growth, as compared with other countries , its money will be strengthened. Growth of each economic factors such as gross domestic product and partial sale and employment result in demand increasing for that foreign currency and consequently its strengthening.On other hand, some policies can increase the international competition power for one country in clued micro economics and macro economics.The purpose of this research would be considering the change real exchange rate and its effects on the competition indices in Iran’s economy during the period of 1979-2013 The equations are estimated by VAR test and using eviews6. Estimation results show that oil incomes and budget deficits had negative effects on real exchange rate, and GDP and liquidity had positive effects on real exchange rate. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        90 - اثر نااطمینانی درآمدهای نفتی بر نرخ ارز در ایران
        محمود ختایی رویا سیفی پور
        در اقتصاد ایران به دلیل وابستگی دولت به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت به ویژه در چند دهه اخیر نرخ ارز به شدت تحت تاثیر تصمیم های دولت از طریق بانک مرکزی بوده است.همچنین،درآمدهای این بخش تابعی از قیمتهای جهانی نفت است که با وجود تکان های مثبت و منفی در قیمت نفت،درآمده أکثر
        در اقتصاد ایران به دلیل وابستگی دولت به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت به ویژه در چند دهه اخیر نرخ ارز به شدت تحت تاثیر تصمیم های دولت از طریق بانک مرکزی بوده است.همچنین،درآمدهای این بخش تابعی از قیمتهای جهانی نفت است که با وجود تکان های مثبت و منفی در قیمت نفت،درآمدهای ارزی نفتی با نااطمینانی گسترده ای مواجه است.از این رو نقش درآمدهای نفتی و نااطمینانی ان در تعیین نرخ ارز از اهمین به سزایی ببرخوردار است.در این پژوهش،با استفاده از شکل تقلیل یافته یک الگوی کلان اقتصادی نقش متغیرهای اقتصادی را در تعیین نرخ ارز تعادلی مشخص می سازیم.همچنین،بر اساس دو سناریو،در یکی با استفاده از روند متغیرهای توضیحی بر اساس مدل برآورد شده و در دیگری بر اساس فروض موجود در برنامه چهارم،نرخ ارز اسمی آتی را تعیین می نماییم.مقایسه نرخ ارز الگو و نرخ ارز کنترل شده فعلی توسط بانک مرکزی شدت انحراف موجود را که مستلزم تعدیلهای اضطراری پرهزینه آتی است ،نشان میدهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        91 - رابطه انتقالی تغییرات نرخ ارز و شاخص قیمت صادرات ایران: 1385:4-1369:1
        کریم امامی سیمین آل علی
        ایران به دلیل داشتن منابع نفتی جزء کشورهای در حال توسعه¬ای است که صادرات آن متکی به محصولات کشاورزی و ذخایر زیرزمینی است. بنابراین با شروع نوسانات قیمتی این محصولات در بازارهای جهانی، تراز پرداخت¬ها دچار عدم توازن می¬گردد. در این صورت با توجه به شرط مارشال- أکثر
        ایران به دلیل داشتن منابع نفتی جزء کشورهای در حال توسعه¬ای است که صادرات آن متکی به محصولات کشاورزی و ذخایر زیرزمینی است. بنابراین با شروع نوسانات قیمتی این محصولات در بازارهای جهانی، تراز پرداخت¬ها دچار عدم توازن می¬گردد. در این صورت با توجه به شرط مارشال- لرنر و توان نسبی صادرات، کاهش ارزش پول ملی منجر به کاهش قیمت صادرات بر حسب پول خارجی و افزایش قیمت واردات بر حسب پول داخلی می‌گردد. بنابراین صادرات افزایش و واردات کاهش پیدا نموده و تراز تجاری بهبود می‎یابد. هدف این تحقیق بررسی رابطه¬ی انتقالی تغییرات نرخ ارز بر شاخص بهای قیمت صادرات در بلندمدت می¬باشد. برای تخمین مدل از تکنیک و آزمون همجمعی یوهانسن جسیلیوس استفاده شده، همچنین با به¬کارگیری داده¬های فصلی از بهار 1369 لغایت زمستان 1385 مدل تجربی برای اقتصاد ایران تخمین زده شده است. نتایج تخمین وجود رابطه¬ی ناقص در زمینه تأثیرپذیری شاخص قیمت صادراتی از تغییرات نرخ ارز در بلندمدت را تایید می‌نماید. زیرا ضریب رابطه¬ی انتقالی تغییرات نرخ ارز بر شاخص قیمت صادراتی در بلندمدت برابر 16/0 است، لذا طبق ادبیات موضوع، قیمت¬گذاری در بلندمدت بر مبنای قیمت¬های داخلی صورت می¬گیرد. براین اساس پیشنهاد می¬شود، که به دلیل عدم جذب اثرات افزایش نرخ ارز توسط شاخص قیمت صادرات، استفاده از سیاست افزایش نرخ ارز (کاهش ارزش پول ملی) می¬تواند در پیشبرد اهداف توسعه صادرات نقش مهمی ایفا نماید. در نتیجه می¬توان استدلال کرد که در اقتصاد ایران، به منظور توسعه صادرات غیرنفتی، افزایش نرخ ارز سیاست مناسبی تلقی می¬شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        92 - بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی با تأکید بر عوامل غیرقیمتی
        فرهاد دژپسند میثم امیری بنیامین ساوه
        از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم ا أکثر
        از جمله راه¬های توسعه اقتصادی در کشورهای نفتی مانند کشور ایران، با یک اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، حرکت شتابان به سوی متنوع سازی و افزایش توانایی صادرات غیر نفتی است و این مهم جز با بررسی همه جانبه عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی امکانپذیر نیست. در این مسیر به رغم این که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته بررسی صادرات و واردات در چارچوب متغیرهای قیمتی مرتبط صورت می‌پذیرد (در کشور ما نیز اکثر تحلیل‌ها از این چارچوب فراتر نرفته‌اند)، اما به نظر می‌رسد در اقتصاد ایران شرایط نهادی، علمی، تکنولوژیکی و مدیریتی تأثیرات بسیار شگرف تری بر روی صادرات خواهند داشت. لذا در این مقاله سعی بر آن است که قدم را از مطالعات قبلی فراتر نهاده و با اضافه نمودن عوامل حقیقی و غیرقیمتی به مدل کمّی صادرات غیرنفتی، میزان تأثیر آنها تخمین زده شود. به این منظور در این مطالعه صادرات غیرنفتی تابعی از متغیرهای نرخ ارز حقیقی، بهره وری کل عوامل تولید، تولید ناخالص داخلی و درجۀ باز بودن اقتصاد در نظر گرفته شده است و از روش ARDL به منظور برآورد مدل و بررسی اثر تغییرات هر یک از این عوامل بر صادرات غیرنفتی در طی سال های 86-1353 استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که صادرات غیرنفتی به طور اساسی به وضعیت متغیرهای غیرقیمتی وابسته بوده و این تأثیر قابل ملاحظه و تعیین کننده است، به طوری که نتایج حاصل از برآوردها حکایت از تأثیر مثبت بهره وری، درجۀ باز بودن اقتصاد و تولید ناخالص داخلی بر صادرات غیرنفتی دارد، البته با توجه به وجود مشکلات مبنایی که در بخش تولید و صادرات کشور وجود دارد و با عنایت به نتایج برآورد شده، نرخ ارز تأثیر معنی¬داری بر صادرات غیرنفتی ندارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        93 - تأثیر انحراف نرخ ارز واقعی بر صادرات صنعت فولاد در ایران
        هدی مشهدی محمدی عباس شاکری محمود محمودزاده
        یکی از اساسی‌ترین راه‌های توسعه کشورهای وابسته به اقتصاد نفتی، توسعه صادرات غیر نفتی و توانمندسازی آن است. از جمله صنایع قابل توجه که در تحقق این امر می تواند نقش موثری ایفا کند، صنعت فولاد است، که به رغم انجام مطالعات متعدد در خصوص تابع صادرات غیر نفتی و عوامل تعیین کن أکثر
        یکی از اساسی‌ترین راه‌های توسعه کشورهای وابسته به اقتصاد نفتی، توسعه صادرات غیر نفتی و توانمندسازی آن است. از جمله صنایع قابل توجه که در تحقق این امر می تواند نقش موثری ایفا کند، صنعت فولاد است، که به رغم انجام مطالعات متعدد در خصوص تابع صادرات غیر نفتی و عوامل تعیین کننده و موثر در آن، این صنعت به طور خاص مورد توجه قرار نگرفته است، لذا این مطالعه به بررسی تأثیر انحراف نرخ ارز واقعی از مسیر تعادلی آن بر صادرات صنعت فولاد ایران در دوره زمانی 1391-1371 پرداخته است. بدین منظور، شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان نمونه از جامعه فولاد کشور انتخاب شده و صادرات فولاد تابعی از سه متغیر نرخ ارز حقیقی، انحراف نرخ ارز حقیقی از مسیر تعادلی آن و تولید فولاد در نظر گرفته شده است. متغیر نرخ ارز حقیقی و انحراف نرخ ارز حقیقی از مسیر تعادلی آن با استفاده از نظریه برابری قدرت خرید محاسبه شده و به منظور برآورد مدل، از تکنیک ARDL استفاده شده است. نتایج حاصل از انجام این پژوهش نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت، صادرات فولاد به طور اساسی به متغیرهای نرخ ارز وابسته بوده، اما متغیر تولید فولاد اگرچه بر صادرات تأثیر مثبت داشته، لیکن این تأثیر قابل ملاحظه نبوده است. با در نظر گرفتن نتایج به‌دست آمده می‌توان گفت برای افزایش صادرات فولاد باید تلاش شود انحراف نرخ ارز حقیقی از مسیر تعادلی آن کاهش یافته و رفع گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        94 - بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاری ایران و چین با رویکرد ARDL غیرخطی
        مریم ابراهیمی کامبیز هژبر کیانی عباس معمار نژاد فرهاد غفاری
        تراز تجاری هر کشور بیانگر تحولات تجارت خارجی و شرایط اقتصادی آن بوده و در واقع مبین وضعیت اقتصادی آن کشور می‌باشد. بنابراین تحلیل تغییرات آن همواره مورد توجه اقتصاددانان و سیاست‌گذاران بوده است. جهت و میزان اثرگذاری نرخ ارز واقعی بر تراز تجاری،‌ در مطالعات دانشگاهی و کا أکثر
        تراز تجاری هر کشور بیانگر تحولات تجارت خارجی و شرایط اقتصادی آن بوده و در واقع مبین وضعیت اقتصادی آن کشور می‌باشد. بنابراین تحلیل تغییرات آن همواره مورد توجه اقتصاددانان و سیاست‌گذاران بوده است. جهت و میزان اثرگذاری نرخ ارز واقعی بر تراز تجاری،‌ در مطالعات دانشگاهی و کاربردی حائز اهمیت است به این دلیل که به نحوه تدوین و اتخاذ سیاست‌های کلان مناسب اقتصادی در بخش خارجی کمک می‌کند. نظر به اینکه در دهه‌های اخیر نرخ ارز در ایران نوسانات و جهش‌های زیادی را تجربه کرده است، در این مقاله به بررسی و تحلیل جهت و میزان تأثیرپذیری تراز تجاری ایران و چین از نوسانات نرخ ارز، با استفاده از داده‌های سری زمانی در دوره زمانی فصل اول ۱۹۹۲ تا فصل چهارم ۲۰۱۶ به صورت پویا می‌پردازیم. نتایج حاصل دلالت بر این دارد که با بهره‌گیری از مدل خودبازگشتی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی[i]( ) اثرات نامتقارن و وجود رابطه بلندمدت (همجمعبستگی[ii]) بین دو متغیر تأیید، اما وجود منحنی J تأیید نمی‌گردد. [i] Non-Linear Auto Regressive Distributed Lag [ii] Cointegration The trade balance of each country reflects the developments in foreign trade and its economic conditions and is in fact, the perspective of its economic situation. Therefore, analysis of its changes has always been a matter for economists and policymakers. The direction and extent of the actual exchange rate impact on business balance is important in academic and applied studies because it helps in formulating and adopting appropriate macroeconomic policies in the foreign sector. Due to the the exchange rate’s fluctuations and mutations in recent decades in Iran, In this paper we will analyze dynamically the impact of the trade balance using time series data in the period 1992 through 2016 . The results indicate that by using Non-Linear ARDL model asymmetric effects, the existence of a long-run relationship and the result of the curve J in this case is confirmed. Keywords: Devaluation, Real Effective Exchange Rate, Iranian Trade Balance, Nonlinear ARDL Approach. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        95 - ارزیابی اثر نوسان‌های قیمت نفت و شکاف تولید بر تراز تجاری اقتصاد ایران
        مهدی یزدانی طاهره نور افروز
        نوسان ها و تغییر قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای جهان تأثیر گذاشته و اقتصاد کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است.این عامل موجب شده تا آن‌ها برای در امان ماندن از تأثیرهای منفی ناشی از این شوک‌ها، تدابیر مختلفی بیندیشند. همچنین بی ثباتی بازار نفت، برنامه‌ری أکثر
        نوسان ها و تغییر قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای جهان تأثیر گذاشته و اقتصاد کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است.این عامل موجب شده تا آن‌ها برای در امان ماندن از تأثیرهای منفی ناشی از این شوک‌ها، تدابیر مختلفی بیندیشند. همچنین بی ثباتی بازار نفت، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری بلندمدت بر اساس درآمدهای نفتی در کشورهای صادرکننده نفت را ناممکن خواهد ساخت. هدف این مطالعه بررسی اثر نوسان های قیمت نفت بر تراز تجاری اقتصاد ایران طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۵۷ با استفاده از تکنیک خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ضرایب مربوط به قیمت نفت و شکاف تولید در سطح ۹۵ درصد معنادار هستند و رابطه‌ی آن‌ها با تراز تجاری، منفی است. با این حال ضریب مربوط به اثر نرخ ارز بر تراز تجاری، مثبت و از لحاظ آماری در سطح ۹۹ درصد معنادار است. بر این اساس، با مشخص شدن رابطه‌ی بین قیمت نفت و تراز تجاری، سیاست‌گذاران می‌توانند استراتژی‌های مناسبی در مواجهه با نوسان‌های قیمت نفت اتخاذ کنند و در توسعه اقتصادی، تدوین برنامه اجتماعی، تنظیم بودجه‌های سالانه‌ی کشور و طراحی سیاست‌های مناسب برای حفظ تعادل و ثبات اقتصادی، از آن بهره ببرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        96 - اثر یکسان سازی نرخ ارز بر رابطه مبادله ی تجاری در ایرانAnalyzing the Impact of Exchange Rate Unification on TOT (Terms of Trade) in IRAN
        سید کمیل طیبی محسن نظری فارسانی احمد گوگردچیان زهرا زمانی
        رابطه مبادله یکی از مهم ترین ابزارها برای تجزیه و تحلیل مسائل اقتصاد کلان محسوب می شود، زیرا شاخصی است که بررسی رفتار آن در طی زمان، معیاری برای بررسی میزان برخورداری از منافع تجارت بین الملل در هر کشور است و تغییرات آن اثرات مستقیمی بر رفاه کشورها دارد. از طرفی یکی از أکثر
        رابطه مبادله یکی از مهم ترین ابزارها برای تجزیه و تحلیل مسائل اقتصاد کلان محسوب می شود، زیرا شاخصی است که بررسی رفتار آن در طی زمان، معیاری برای بررسی میزان برخورداری از منافع تجارت بین الملل در هر کشور است و تغییرات آن اثرات مستقیمی بر رفاه کشورها دارد. از طرفی یکی از مهم ترین سیاست های اقتصادی، سیاست یکسان سازی نرخ ارز است که از مهم ترین موضوعات اقتصادی بوده و توجه مردم، مسئولان اقتصادی و پژوهش گران را به خود جلب کرده است.با توجه به تأثیرپذیری رابطه مبادله از تغییرات نرخ ارز و همچنین نظر به اهمیت سیاست یکسان سازی نرخ ارز، هدف پژوهش حاضر تحلیل اثر یکسان سازی نرخ ارز بر رابطه مبادله در ایران طی سال های 1394-1370 است.برای این منظور از الگوی خودتوضیح برداری ساختاری (SVAR) استفاده شده است.نتایج حاصل از برآورد الگوی خودتوضیح برداری ساختاری برای اقتصاد ایران طی دوره مورد بررسی حاکی ازآن است که یکسان سازی نرخ ارز، رابطه ی مبادله ی تجاری را در کوتاه مدت تخریب اما در بلندمدت بهبود می بخشد. اگر سرعت یکسان سازی نرخ ارز بیشتر باشد، اثر بیشتری بر رابطه ی مبادله ی تجاری می گذارد.Analyzing the Impact of Exchange Rate Unification on TOT (Terms of Trade) in IRAN Saayed Komil taibiMohsen Nazari FarsaniAhmad gogerdchianZara ZamaniAbstractTerms of trade is one of the most important tools using for analyzing macroeconomic problems because, during time, it is a good criteria for assessing a country’s profit from international trade and its changes have direct effects on countries’ welfare.Besides, unification of exchange rate is an important issue in economical policiesConsidering the impact of exchange rate changes on terms of trade as well as to the terms of the importance of exchange rate unification policy,the purpose of this study is to analyze the effect of exchange rate unification on the terms of trade in Iran during the years 1991-2015. For this purpose, the structural vector autoregression (SVAR) model is used.Results of structural vector auto regressive model for Iran’s economy during the period under reviewsuggest that exchange rate unification destroys the trade relationship in the short run but improves in the long run. If the rate of exchange rate unification is higher, it will have a greater effect on the trade relationship. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        97 - بررسی رابطه میان نرخ ارز و عوامل دیگر مؤثر بر بیکاری در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی
        همایون رنجبر سمیه موذن
        امروزه بیکاری،مشکل بسیاری از جوامع در حال توسعه است.در این پژوهش،به بررسی عوامل مربوط به بیکاری و تاثیر نرخ ارز واقعی بر ان در 8 کشور عضو کنفرانس اسلامی می پردازیم که بیشتر کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته اند. بدین روی،ابتدا با معرفی یک الگوی تحلیلی مبتنی بر اق أکثر
        امروزه بیکاری،مشکل بسیاری از جوامع در حال توسعه است.در این پژوهش،به بررسی عوامل مربوط به بیکاری و تاثیر نرخ ارز واقعی بر ان در 8 کشور عضو کنفرانس اسلامی می پردازیم که بیشتر کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته اند. بدین روی،ابتدا با معرفی یک الگوی تحلیلی مبتنی بر اقتصاد باز دو بخشی به شناسایی مولفه های بیکاری و تحلیل مسیرهای تاثیر گذار بر روی ان از طریق نرخ ارز واقعی می پردازیم.سپس،با استفاده از الگوی به دست امده ،رابطه میان نرخ بیکاری و متغیرهای کلان اقتصادی بر روش داده های تابلویی را مورد بررسی قرار می دهیم.نتایج به دست امده به صورت قابل توجهی الگوی مورد نظر را به لحاظ علامت و معناداری آماری ضرائب تایید می نماید و نشان می دهد که بیکاری با متغیر تولید ناخالص داخلی،نرخ ارز واقعی و سهم صادرات صنعتی رابطه غیر مستقیم و با متغیر حجم نیروی کار رابطه مستقیم دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        98 - تأثیر نامتقارن تکانه‌های نرخ ارز بر توزیع درآمد در ایران: رویکرد Asymmetric Effect of Exchange Rate Shocks on Income Distribution in Iran: NARDL ApproachNARDL
        حمید لعل خضری احمد جعفری صمیمی
        کاهش ارزش پول ملی اثرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. با کاهش ارزش پول ملی، دستمزد نیروی کار به طور کامل با اثرات تورمی ناشی از این کاهش، تعدیل نمی شود و منجر به انتقال درآمد از نیروی کار به سمت تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه و أکثر
        کاهش ارزش پول ملی اثرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. با کاهش ارزش پول ملی، دستمزد نیروی کار به طور کامل با اثرات تورمی ناشی از این کاهش، تعدیل نمی شود و منجر به انتقال درآمد از نیروی کار به سمت تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه و در نهایت باعث بدتر شدن توزیع درآمد می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات نامتقارن تکانه های نرخ ارز حقیقی بر توزیع درآمد در ایران است. در این تحقیق اثرات تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی با استفاده از الگوی خودرگرسیونی باوقفه های توزیعی غیرخطی(NARDL) به صورت سالانه در طی دوره زمانی1357-1395مورد بررسی قرار گرفته است. با مقایسه نتایج حاصل از اثرات تجمعی تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز بر شاخص ضریب جینی می توان نتیجه گرفت که اثرات تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی نامتقارن و تأثیر تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بیش تر از تأثیر تکانه منفی کاهش آن در کوتاه مدت و بلندمدت است. شاخص قیمت مصرف کننده با اثرگذاری مثبت، بیش ترین تأثیر را در کوتاه مدت بر شاخص ضریب جینی دارد و در بلندمدت درجه بازبودن تجاری با اثرگذاری منفی، بیش ترین تأثیر را دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        99 - بررسی تأثیر تحریم های مالی و تجاری بر نرخ ارز در ایران (رهیافت فازی)
        اصغر ابوالحسنی هستیانی مصطفی علمی مقدم نسرین منصوری مینو امینی میلانی
        چکیده نرخ ارز از جمله متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر روی آن اثرگذار اند. از آنجا که نرخ ارز در هر کشور از شاخص های اساسی در تعیین درجه رقابت بین المللی و تبیین وضعیت داخلی اقتصاد آن کشور به شمار می رود، با هدف بررسی نقش تحریم‌ های اقتصادی اعمال شده بر نرخ أکثر
        چکیده نرخ ارز از جمله متغیرهای مهم اقتصادی است که عوامل مختلفی بر روی آن اثرگذار اند. از آنجا که نرخ ارز در هر کشور از شاخص های اساسی در تعیین درجه رقابت بین المللی و تبیین وضعیت داخلی اقتصاد آن کشور به شمار می رود، با هدف بررسی نقش تحریم‌ های اقتصادی اعمال شده بر نرخ ارز در ایران، این پژوهش صورت پذیرفته است. در ایران نرخ ارز به دلایل مختلف اقتصادی، مالی، سیاسی، روانی و... طی سال های گذشته با نوسانات زیادی همراه بوده است. طبق مطالعات تجربی عوامل مرئی و نامرئی متعددی بر نرخ ارز در کشور مؤثر بوده اند؛ عواملی که بعضاً همه ی آنها را نمی توان در یک مدل اقتصادی لحاظ کرد؛ بنابراین با روش های مرسوم نیز نمی‌ توان با قاطعیت و اطمینان، درباره میزان مؤثر بودن برخی از این عوامل بر نرخ ارز اظهار نظر نمود. بر پایه این استدلال، جهت استفاده از یک روش مناسب و نوین، در این پژوهش، به منظور بررسی چگونگی تأثیر تحریمهای اقتصادی مالی و تجاری وضع شده علیه ایران در کنار سایر متغیرهای اثرگذار بر نرخ ارز در بازه زمانی پس از انقلاب اسلامی (1399-1357) از رویکرد فازی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که تحریم های شدید اقتصادی با ضریب فازی بالا و قوی، تأثیری مثبت و قابل توجه بر نرخ ارز در ایران داشته است. همچنین نقدینگی، کسری بودجه، تراز پرداخت ها، تورم و انتظارات تطبیقی نرخ ارز، به ترتیب پس از تحریم های شدید، بیشترین اثر را بر افزایش نرخ ارز در این سالها گذارده اند. ضرایب فازی به دست آمده برای متغیرهای درآمدهای نفتی، درجه باز بودن اقتصاد، رشد اقتصادی و نرخ بهره نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری داخلی، حاکی از اثر منفی این متغیرها بر نرخ ارز در ایران در این فاصله زمانی است. هم در چکیده و هم در متن مقاله جهت تأمین نظر داور محترم اول جایگزینی "نرخ سود علی الحساب سپرده سرمایه گذاری" به جای "نرخ بهره" صورت پذیرفت تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        100 - بررسی اثر صادرات غیرنفتی بر نرخ ارز حقیقی در ایران
        بهمن طهماسبی احمد جعفری صمیمی غلامعلی فرجادی
        با توجه به این که نرخ ارز حقیقی یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد هر کشور به‌شمار می‌رود و میزان قدرت رقابت‌پذیری اقتصاد را در عرصه بین‌المللی تبیین می‌نماید، به‌منظور اجتناب از هرگونه نوسان در نرخ ارز حقیقی می‌بایست عوامل موثر بر آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. با ت أکثر
        با توجه به این که نرخ ارز حقیقی یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد هر کشور به‌شمار می‌رود و میزان قدرت رقابت‌پذیری اقتصاد را در عرصه بین‌المللی تبیین می‌نماید، به‌منظور اجتناب از هرگونه نوسان در نرخ ارز حقیقی می‌بایست عوامل موثر بر آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. با توجه به اهمیت صادرات غیر‌نفتی و تاثیر آن بر نرخ ارز، در مقاله حاضر سعی شده است تا اثرات این متغیر به‌همراه سایر متغیرها از قبیل رابطه مبادله، کسری بودجه، درآمدهای نفتی، نقدینگی و غیره بر روی نرخ ارز حقیقی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد و یک مدل تخمینی منطبق با فرضیه‌ها و اهداف تحقیق و بر مبنای روش‌های اقتصاد‌سنجی با استفاده از نرم‌افزار Eviews به‌کار گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد که طی سال‌های (88-1350)، نرخ ارز حقیقی با متغیرهای صادرات غیر‌نفتی و کسری بودجه ارتباط معکوس و با متغیرهای رابطه مبادله و نقدینگی رابطه مثبت دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        101 - پوشش ریسک قیمت سهام صنایعبورسی با نرخ ارز (چندرشته ای صنعتی، بانک و سرمایه‌گذاری) Hedging stock price of listed industries with exchange rate (Multidisciplinary industry, banking and investment)
        مریم بذرائی صالح قویدل قدرت اله امام وردی محمود محمودزاده
        در این پژوهش به‌منظور مدیریت ریسک سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، پوشش ریسک قیمت سهام صنایعبورسی منتخب با نرخ ارز مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از مدل‌های DCC و ADCC استفاده گردید. داده های مورد استفاده، بازده سهام صنایع بورسی و نرخ ارز به‌صورت روزانه طی بازه زما أکثر
        در این پژوهش به‌منظور مدیریت ریسک سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، پوشش ریسک قیمت سهام صنایعبورسی منتخب با نرخ ارز مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از مدل‌های DCC و ADCC استفاده گردید. داده های مورد استفاده، بازده سهام صنایع بورسی و نرخ ارز به‌صورت روزانه طی بازه زمانی 1387 تا 1399 است. نتایج نشان می دهد که همبستگی متقارن بین قیمت سهام این صنایع با نرخ ارز، در هر دو بحران ارزی وجود دارد. همچنین یافته های پژوهش نشان می‌دهد، در هر دو بحران ارزی بالاترین کارایی پوشش ریسکبه ترتیب مربوط به صنعت چند رشته‌ای صنعتی و سرمایه‌گذاری است، درحالی‌که پایین‌ترین آن مربوط به صنعت بانکداری است. بزرگ‌ترین مقدار ضریب پوشش ریسک در بحران ارزی اول و دوم به ترتیب مربوط به صنایع چند رشته‌ای صنعتی و بانک است. کمترین مقدار ضریب پوشش ریسک در هر دو بحران مربوط به صنعت سرمایه‌گذاری است. بالاترین مقدار میانگین وزنی پرتفوی بهینه در هر دو بحران ارزی مربوط به صنعت بانکداری است. نتایج این تحقیق فرصتی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا از استراتژی‌های پوشش ریسک و تخصیص دارایی‌هابه‌طور مطلوب استفاده کنند.Hedging stock price of listed industries with exchange rate (Multidisciplinary industry, banking and investment)Maryam BazraeeSaleh GhavidelGhodratollah EmamverdiMahmoud Mahmoudzadeh,AbstractThis study investigates hedging stock price of the selected industries listed in stock exchange with exchange rate, in order to manage risks of investors in capital market. To do se, the ADCC and DCC models are used. The data for this investigation includes daily stock return of the listed industries and exchange rate during 2008-2020. The results suggest that there exists symmetric correlation between stock price of these industries and exchange rate in both currency crises. Moreover, in both crises, the highest hedging effectiveness is associated with multidisciplinary industry and investment, whereas the lowest effectiveness is for banking. On the other hand, the biggest rate of hedging in the first and second currency crisis belongs to multidisciplinary industry and banking, respectively. The lowest rate of hedging in both crises belongs to investment industry and the highest weighted mean of optimal portfolio in both crises is found in banking industry. The results of this study provide the investors the opportunity to use hedging and asset allocation strategies in optimal way. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        102 - شبکه‌های اجتماعی، رفتار توده‌ای و نوسان نرخ ارز؛ یک شبیه‌سازی
        عباس شاکری جاوید بهرامی جواد طاهرپور رضا طالب لو حمیدرضا درخشان
        این تحقیق از طریق رویکرد مبتنی بر ریزساختار بازار ارز، به دنبال پاسخ به این سوال است آیا انتشار اطلاعات غیررسمی از طریق شبکه‌های اجتماعی، از ناحیه تشدید همگونی اطلاعاتی در میان افراد جامعه، می‌تواند باعث افزایش نوسان نرخ ارز گردد یا خیر و در این زمینه، انتشار اطلاعات اق أکثر
        این تحقیق از طریق رویکرد مبتنی بر ریزساختار بازار ارز، به دنبال پاسخ به این سوال است آیا انتشار اطلاعات غیررسمی از طریق شبکه‌های اجتماعی، از ناحیه تشدید همگونی اطلاعاتی در میان افراد جامعه، می‌تواند باعث افزایش نوسان نرخ ارز گردد یا خیر و در این زمینه، انتشار اطلاعات اقتصاد کلان از سوی دولت چه تأثیری بر فرآیند فوق دارد. با توجه به نتایج شبیه‌سازی، در سطوح پایین کیفیت انتشار اطلاعات اقتصاد کلان، به دلیل شکل‌گیری رفتار توده‌ای در اثر انتشار اطلاعات غیررسمی، شاهد افزایش نوسان نرخ ارز هستیم. از سوی دیگر، در سطوح بالای کیفیت انتشار اطلاعات اقتصاد کلان، رابطه معنی‌داری میان انتشار اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی و نوسان نرخ ارز مشاهده نمی‌شود. در حالت‌های میانی کیفیت انتشار اطلاعات اقتصاد کلان، شاهد وجود یک رابطه به شکل U معکوس بین همگونی اطلاعاتی افراد و نوسان نرخ ارز هستیم. This study applies microstructure approach to exchange rate in order to study the relationship between dissemination of unofficial information in social media on increasing informational homogeneity and exchange rate volatility and the effect of quality of public information on this relationship. Based on our simulation results, in situations of low-quality macroeconomic data releases, we observe exchange rate volatility because of formation of herd behavior. On the other hand, with high-quality public information about the state of macroeconomic variables, there is no significant relationship between informational homogeneity of economic agents and exchange rate volatility. Finally, in the case of mid-quality public information, there is an inverse U relationship between informational homogeneity of economic agents and exchange rate volatility. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        103 - بررسی ارتباط نرخ بهره با نرخ ارز بر اساس تئوری اثر بین المللی فیشر در اقتصاد ایران
        حسن ولیان محمدرضا عبدلی مهدی کابوسی
        یکی از مباحث مهم در اقتصاد کلان، بررسی رابطه بین نرخ بهره و نوسانات نرخ ارز در قالب تئوری‌های اقتصادی است. از آنجا که اقتصاد ایران طی سال‌های بعد از انقلاب همواره دارای نوسانات اقتصادی زیادی قرار داشته است، لذا بررسی رابطه بین این دو متغیر و تاثیرشان بر اقتصاد کشور ما م أکثر
        یکی از مباحث مهم در اقتصاد کلان، بررسی رابطه بین نرخ بهره و نوسانات نرخ ارز در قالب تئوری‌های اقتصادی است. از آنجا که اقتصاد ایران طی سال‌های بعد از انقلاب همواره دارای نوسانات اقتصادی زیادی قرار داشته است، لذا بررسی رابطه بین این دو متغیر و تاثیرشان بر اقتصاد کشور ما موضوع و هدف اصلی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد. در این مقاله ارتباط بین مهمترین متغیر بازار خارجی با مهمترین متغیر بازار پول یعنی نرخ ارز با نرخ بهره بررسی می‌گردد. در این تحقیق به‌دلیل دو نرخی بودن ارز در اقتصاد ایران، از دو نرخ ارز رسمی و نرخ ارز غیررسمی استفاده نمودیم. همچنین از نرخ سود سپرده‌گذاری کوتاه‌مدت یکساله، میان‌مدت سه‌ساله و بلندمدت پنج‌ساله استفاده نمودیم. تمامی داده‌ها از بانک مرکزی جمع‌آوری شده است و جامعه آماری این تحقیق اقتصاد ایران می‌باشد. در این راستا هدف این تحقیق بررسی ارتباط نرخ بهره کوتاه‌مدت یکساله، نرخ بهره میان‌مدت سه‌ساله و نرخ بهره بلندمدت پنج‌ساله با نرخ ارز رسمی و غیررسمی با استفاده از روش تخمین حداقل مربعات معمولی (ols) و مدل‌های اقتصادسنجی، به‌ویژه مدل ارائه شده فیشر در اقتصاد ایران می‌باشد. این مقاله از داده‌های سالانه برای بررسی بین سال‌های 1369 تا 1390 استفاده نموده است. نتایج حاکی از ارتباط معنادار بین نرخ ارز رسمی و غیررسمی با نرخ بهره یکساله، سه‌ساله و پنج‌ساله می‌باشد که بیان می‌نماید تمامی فرضیه‌های یاد شده مورد تایید قرار گرفتند. Abstract The study of interaction between exchange rate and macroeconomic variables has argued among many economist. This paper focus on the relationship between foreign exchang rate fluctuations and its influences in money market with respect to nominal and real rate effects in various markets. Based on OLS models during 2000 to 2011, the findings show that there are a significant relationship between real interest rate and unofficial real exchange rate in shortrun,medium and longrun in Iran money market. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        104 - بررسی عوامل مؤثر بر تفاوت نرخ سود بانکی در شبکه بانک‌های دولتی
        رافیک نظریان امیر عباس هاشمی نژاد
        میزان تفاوت نرخ سود بانکی در نظام بانکی هر کشوری به منزله درجه کارایی آن نظام است.این نرخ از تفاوت بین نرخ سود دریافتی از تسهیلات و نرخ سود پرداختی به سپرده گذاران به دست می آید.هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری میزان تفاوت نرخ سود بانکی و ارزیابی عوامل موثر بر تغییرات ان أکثر
        میزان تفاوت نرخ سود بانکی در نظام بانکی هر کشوری به منزله درجه کارایی آن نظام است.این نرخ از تفاوت بین نرخ سود دریافتی از تسهیلات و نرخ سود پرداختی به سپرده گذاران به دست می آید.هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری میزان تفاوت نرخ سود بانکی و ارزیابی عوامل موثر بر تغییرات ان است.این بررسی با استفاده از دو الگوی تجزیه حسابداری و الگوی اقتصاد سنجی انجام شده است.الگوی حسابداری با تجزیه عناصر تشکیل دهنده تفاوت نرخ سود بانکی نشان می دهد در سالهای (1386-81) میانگین این نرخ برای بانکهای دولیت برابر 5.97 درصد و بیشترین سهم آن (بیشتر از 4.7 درصد )متعلق به سه جز است که شامل مبالغ مسدودی بابت سپرده قانونی هزینه های عملیاتی و هزینه مطالبات مشکوک الوصول می باشد. برای اندازه گیری اثرات متغیرهای مختلف بر روی تغیییرات تفاوت نرخ سود بانکی با استفاده از الگوی اقتصاد سنجی ،متغیرهای مستقل را به سه گروه درون بانکی،صنعت بانکداری و اقتصاد کلان تقسیم کرده و با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی(OLS)و داده های فصلی به بررسی اثرات هر یک از این عوامل بر روی متغیر وابسته پرداخته ایم.نتایج الگوی برآورد شده نشان میدهد تفاوت نرخ سود بانکی در بانکهای دولتی (به استثنای پست بانک)در دوره 1386-81 به طور متوسط از 16.6 درصد به 5.36 درصد کاهش یافته است.از میان متغیرهای بانکی،نسبت سپرده دیداری به کل سپرده ها و نسبت تسهیلات غیر جاری بیشترین تاثیر را بر تغییرات این نرخ داشته اند.ضرایب به دستت امده برای متغیرهای کلان اقتصادی مانند نرخ تورم،شاخص عمق مالی و نرخ ارز نشان میدهد بانکهای دولتی به تغییرات انها حساس بوده و عکس العمل نشان میدهند.همچنین به منظور بررسی اثرات حضور بانکهای غیر دولتی به شبکه بانکی کشور از سال 1381 و میزان تاثیر ورود انها بر روی تفاوت نرخ سود بانکی از شاخص تمرکر هرفیندال-هرشمن استفاده کرده ایم.ضریب به دست امده برای این شاخص نشان میدهد که صنعت بانکداری ایران کماکان در انحصار بخش دولتی بوده ولی این شرایط در حال تغییر است و حرکت به سمت کاهش انحصار و تغییر ساختار فعلی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        105 - چگونگی اثر گذاری کانال توسعه مالی بر نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی
        نازی محمدزاده اصل کیژان حسن نژاد شبنم سر خیل
        این تحقیق به بررسی رابطه ی بین نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی با توجه به توسعه مالی کشورها می‌پردازد. هدف اصلی از این است که علی رغم اینکه نوسانات نرخ ارز می تواند بر عملکرد متغیرهای کلان اقتصاد اثر منفی بگذارد، اما وجود یک سیستم توسعه یافته ی مالی همانند یک کانال اثر ای أکثر
        این تحقیق به بررسی رابطه ی بین نوسانات نرخ ارز و رشد اقتصادی با توجه به توسعه مالی کشورها می‌پردازد. هدف اصلی از این است که علی رغم اینکه نوسانات نرخ ارز می تواند بر عملکرد متغیرهای کلان اقتصاد اثر منفی بگذارد، اما وجود یک سیستم توسعه یافته ی مالی همانند یک کانال اثر این نوسانات را تغییر می دهد. برای این منظور با بررسی شاخص های مختلف توسعه مالی، شاخص نسبت اعتبارات اعطا شده به بخش خصوصی به عنوان شاخص توسعه مالی در نظر گرفته و نوسانات نرخ ارز از طریق انحراف معیار نرخ ارز برای هر کشور به صورت جداگانه محاسبه شده است. برای این منظور دوره سری زمانی بین سال های 2000-2013 در نظر گرفته شده است. نتایج حاصل از برآورد، نشان می دهد که در سطوح بالای توسعه بازارهای مالی، اثر نوسانات نرخ ارز بر رشد اقتصادی می تواند بی اثر و یا مثبت باشد در حالی که اثر نوسانات نرخ ارز بر رشد اقتصادی در سطوح پایین توسعه مالی منفی بوده است و ریسک اقتصادی افزایش یافته است. Abstract This study examines the relationship between exchange rate fluctuations and economic growth based on financial deepening level of 30 countries during 2000-2013 period.We introduced a model to describe currency fluctuations and financial deepening especially in economic crisis condition. For this purpose, we introduced the ratio of credit granted to the private sector to GDP as financial development indexes . The findings based on Panel data model, shows that high levels of financial development has casued more positive effects of exchange rate fluctuations on economic growth in countries with higher financial deepening indexes. This results is inverse for those countries which have low level of financial development ranking .So currency fluctuations effectiveness on economic growth has been negative in the lower levels of financial development. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        106 - تأثیر آستانه‌ای نرخ ارز حقیقی بر پیوند تجارت-رشد در ایران: الگوی رگرسیون آستانه‌ای (TR)
        جعفر قادری بهنام ایزدی زهور نژاد حلافی فرانک خسروی
        چکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آن‌ها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی أکثر
        چکیده تئوری های مختلفی در باب نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به رشته ی تحریر درآمده و بر پایه ی آن‌ها استراتژی ها، سیاست ها و برنامه های مختلفی طرح ریزی شده است. با علم به این موضوع که میزان اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی به عوامل مختلف از جمله نرخ ارز حقیقی بستگی دارد؛ نقش نرخ ارز حقیقی در اثربخشی تجارت خارجی بر رشد اقتصادی مبحث این پژوهش قرار داده شده است. از این رو هدف اصلی این پژوهش برآورد آستانه ی بهینه ی نرخ ارز حقیقی در پیوند تجارت – رشد برای اقتصاد ایران، طی دوره ی ۱۳۹۲-۱۳۵۰ می باشد. در این راستا از اطلاعات مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران و گزارش های اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تکنیک رگرسیون آستانه ای ارائه‌شده توسط هانسن (۱۹۹۶) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بخش خارجی در ایران در سطوح بالای نرخ بهینه ی برآوردی دارای نقش منفی و معناداری بر رشد اقتصادی می باشد. همچنین میزان بهینه ی نرخ ارز حقیقی برای اقتصاد ایران ۹۸۹۲ ریال برآورد گردیده است؛یعنی زمانی که نرخ ارز حقیقی از میزان ۹۸۹۲ ریال بیشتر شود، افزایش یک درصدی شاخص باز بودن اقتصاد به میزان حدود ۹۰۵۱۷۰/۰ درصد رشد اقتصادی را کاهش می دهد، این در حالی است که این افزایش در سطوح کمتر از مقدار آستانه ای نرخ ارز حقیقی حدود ۵۴۰/۰ درصد رشد اقتصادی را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        107 - بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر اشتغال در ایران
        کریم امامی الهه ملکی
        یکی از مهم‌ترین مباحث و چالش‌های مطرح در اقتصاد کلان، بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر متغیر‌های کلان اقتصادی به ویژه اشتغال است. هدف اصلی تحقیق حاضر آزمون این فرضیه است که نوسانات نرخ ارز واقعی، اثر منفی بر اشتغال ایران دارد. در این راستا، ابتدا با بکارگیری الگوی واریانس ن أکثر
        یکی از مهم‌ترین مباحث و چالش‌های مطرح در اقتصاد کلان، بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر متغیر‌های کلان اقتصادی به ویژه اشتغال است. هدف اصلی تحقیق حاضر آزمون این فرضیه است که نوسانات نرخ ارز واقعی، اثر منفی بر اشتغال ایران دارد. در این راستا، ابتدا با بکارگیری الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیونی تعمیم یافته (GARCH) نوسانات نرخ ارز واقعی سال های 1386-1353 اندازه‌گیری شده و سپس، با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی، اثر نوسانات نرخ ارز واقعی بر اشتغال ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از اثر منفی و معنی‌دار نوسانات نرخ ارز واقعی بر اشتغال می‌باشد. همچنین بر اساس سایر نتایج تحقیق، تولید ناخالص داخلی واقعی و موجودی سرمایه واقعی اثر مثبت و معنی‌دار بر اشتغال دارد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        108 - بررسی اثرگذاری نحوه تعیین نرخ ارز بر رفاه اقتصادی Investigation of the Effect of Exchange Rate determination on Economic Welfare
        نغمه پور فتحی سید محمد علی کفایی
        نرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده ه أکثر
        نرخ ارز عامل مهم و اثرگذار بر شرایط اقتصادی کشور و رفاه اقتصادی است. این مقاله آثار رفاهی نحوه تعیین نرخ ارز را در چارچوب یک الگوی اقتصاد سنجی کلان بررسی می کند. برای محاسبه رفاه از یک شاخص اندازه گیری چندبعدی مناسب استفاده می گردد. دستگاهِ معادلاتِ الگوی بر اساس داده های سال های 96- 1358، چهاربار، هر بار با لحاظ کردنِ یکی از روش های تعیین نرخ ارز، برآورد و متغیرهای اقتصادی و رفاه محاسبه می شود.چهار روش تعیینِ نرخ ارز مدنظر عبارتند از (1) برونزا و بر اساس نرخ ارز تحقق یافته (حالت پایه)، (2)درونزا براساس یک الگوی پولی، (3) برونزا و تعدیل سالانه بر اساس اختلاف تورم داخلی و خارجی و (4) برونزا و بی تأثیر بر تورم داخل. نتایج نشان می دهد در مقایسه با حالت پایه، روش مبتنی بر الگوی پولی، پایین ترین رفاه اقتصادی را در بین 4 روش بدنبال می آورد. اما دو روش سوم و چهارم در صورت اعمال می توانندرفاه بالاتری نسبت به حالت پایه برای جامعه به ارمغان بیاورند که هر یک به دلیل توجه به برخی تبعات نرخ ارز در اقتصاد نسبت به حالت پایه برترند. در نتیجه می توان گفت با توجه به شرایط اقتصادی کشور و مشکلات خاص بیرونی آن مثل تحریم ها، اتخاذ روشی ثابت برای تمام سال ها همواره بهترین انتخاب از نظر رفاه نیست و در تعیین نرخ ارز باید به پیامدهای آن به ویژه رفاه اقتصادی افراد توجه و تا سرحد امکان از ایجاد نوسان در نرخ ارز خودداری گردد. روش چهارم به سبب حذف آثار تورمی تعیین نرخ ارز، رفاه بالاتری را ایجاد می کند، لیکن کشور را به مثابه یک اقتصاد بسته می سازد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        109 - پیامدهای واکنش سیاست‌گذار به حملات سفته بازانه در بازار ارز : نقش کیفیت نهادهای سیاسی
        شهرام جعفرزاده حسین عباسی نژاد تیمور رحمانی سجاد برخورداری
        چکیده سیاست گذار پولی در برابر حملات سفته بازانه در بازار ارز می تواند بین مداخله و یا عدم مداخله جهت دفاع از پول ملی انتخاب نماید. با توجه به اطلاعات ناقص بانک مرکزی از شدت تهاجم صورت گرفته لازم است از پیامد های نسبی هر کدام از واکنش ها در واحد شاخص های اقتصادی در نتی أکثر
        چکیده سیاست گذار پولی در برابر حملات سفته بازانه در بازار ارز می تواند بین مداخله و یا عدم مداخله جهت دفاع از پول ملی انتخاب نماید. با توجه به اطلاعات ناقص بانک مرکزی از شدت تهاجم صورت گرفته لازم است از پیامد های نسبی هر کدام از واکنش ها در واحد شاخص های اقتصادی در نتیجه هر کدام از پاسخ های محتمل خود آگاهی داشته باشد. این مطالعه ضمن بررسی این پیامدها در واحد تغییرات تولید ناخالص داخلی و تورم برای کشورهای در حال توسعه و نوظهور و در دوره زمانی 1960 تا 2018 به بررسی نقش کیفیت نهادهای سیاسی بین کشورهای منتخب می پردازد. نتایج بدست آمده از توابع واکنش آنی برای تولید ناخالص داخلی و تورم در نتیجه سه نوع پاسخ محتمل بانک مرکزی اعم از مداخله همراه با موفقیت، مداخله همراه با شکست و عدم مداخله در بازار ارز نشان می دهد که در غیاب شاخص کیفیت نهادهای سیاسی انتخاب واکنش کم هزینه با پاسخ روشن و صریحی مواجه نخواهد بود. با لحاظ کیفیت نهادهای سیاسی مداخله در بازار ارز بدلیل افزایش شهرت و اعتبار سیاست های اعلامی بانک مرکزی مستقل در گروه کشورهای با کیفیت نهادهای سیاسی بالا ترجیح دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد در گروه کشورهای با کیفیت متوسط نهادهای سیاسی عدم مداخله سیاست گذار در بازار ارز همراه با افزایش رشد تولید ناخالص داخلی و تغییرات کم تورم همراه بوده و نسبت به مداخله در بازار ارز ترجیح دارد. در گروه کشورهای با کیفیت نهادهای سیاسی پایین مداخله در بازار ارز ریسک کمتری نسبت به عدم مداخله داشته و پاسخ کم هزینه، دفاع از پول ملی می باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        110 - عوامل تأثیرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در 27 کشور منتخب(پیشرفته و در حال توسعه) از جمله ایران
        حمید رضا رئوفی کاملیا قلمزن نیکو
        این مقاله میزان اثرگذاری متغیرهای اقتصادی شامل تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، تورم، نرخ بهره واقعی، سهم ارزش معاملات بازار سهام از GDP بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در 27 کشور منتخب از جمله ایران و نیز در دو گروه کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، در بازه زمانی(2010-1992) أکثر
        این مقاله میزان اثرگذاری متغیرهای اقتصادی شامل تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، تورم، نرخ بهره واقعی، سهم ارزش معاملات بازار سهام از GDP بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در 27 کشور منتخب از جمله ایران و نیز در دو گروه کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، در بازه زمانی(2010-1992) را مورد بررسی قرار داده است. در تحقیق حاضر، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تابعی از سطح تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ ارز، نرخ بهره واقعی، سهم معاملات در بازار از کل GDP، و سهم ارزش افزوده بخش صنعتی از GDP برای 27 کشور منتخب از جمله ایران، کشورهای پیشرفته و در حال توسعه در نظر گرفته شده است. برای تخمین الگو از روش حداقل مربعات معمولی تعمیم یافته استفاده می شود. در این راستا، به منظور انتخاب الگوی اثر ثابت و اثر تصادفی، از آزمونهای هاسمن در نرم افزار Eviews 6 استفاده شده است. نتایج آزمون هاسمن حاکی از تایید الگوی با اثرات ثابت است نتایج این تحقیق نشان می دهد که تولید ناخالص داخلی در 27 کشور منتخب تأثیر مثبت و معناداری بر ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد که ضریب آن مثبت و از نظر آماری معنا دار است. بعبارتی بزرگ بودن اقتصاد کشورها، که منجر به بزرگتر شدن تولید ناخالص داخلی می شود تأثیر مثبتی بر FDI دارد. نرخ ارز تأثیر منفی و معناداری بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارد. افزایش نرخ ارز و یا به عبارت دیگر تضعیف ارزش پول ملی کشورها سبب کاهش FDI می شود. نرخ بهره واقعی که از اختلاف نرخ بهره اسمی منهای نرخ تورم بدست می آید، تأثیر منفی و معنا داری بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد و سهم ارزش معاملات بورس به GDP و نیز سرمایه گذاری مستقیم خارجی با یک وقفه زمانی، تأثیر مثبت و معنا داری بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد همچنین نتایج نشان می دهد که در کشورهای توسعه یافته، متغیرهایی نظیر تولید ناخالص داخلی، سهم بازار از سهام، بسیار در جذب FDI مهم هستند و در کشورهای در حال توسعه، تولید ناخالص داخلی تاثیر مثبت و معناداری بر FDI در کشورهای در حال توسعه داشته اما متغیرهای تورم و سهم بازار از تولید ناخالص ملی تاثیر منفی و معناداری برFDI دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        111 - اثر سیاست پولی بر نرخ ارز در ایران با استفاده از الگوی خود همبسته با وقفه توزیع شده (ARDL)
        سید مجتبی حسین زاده یوسف آباد علی حقیقت
        چکیده امروزه کسب حداکثر وجوه ارزی ناشی از صادرات کالا و خدمات، از عمده‌ترین سیاست‌های اقتصادی کشورها است. زیرا چنانچه کشوری با کمبود ذخایر ارزی مواجه شود، برای تأمین نیازهای وارداتی خود، به ناچار می‌باید از مجامع، کشورها یا بانک‌های بیگانه وام بگیرد. لذا می توان گفت سیا أکثر
        چکیده امروزه کسب حداکثر وجوه ارزی ناشی از صادرات کالا و خدمات، از عمده‌ترین سیاست‌های اقتصادی کشورها است. زیرا چنانچه کشوری با کمبود ذخایر ارزی مواجه شود، برای تأمین نیازهای وارداتی خود، به ناچار می‌باید از مجامع، کشورها یا بانک‌های بیگانه وام بگیرد. لذا می توان گفت سیاست تعیین نرخ ارز، تنظیم کننده جریان ورود و خروج ارز در اقتصاد ملی است. بنا براین دولت ها با به‌کارگیری سیاست های مناسب شرایط عرضه و تقاضا در بازار ارز را تحت مدیریت خود قرار می دهد.‌ با توجه به اهمیت نرخ ارز و سیاست های تاثیر گذار بر آن، بر آن شدیم تا در این تحقیق اثر سیاست پولی بر نرخ ارز را طی سال های 1351-1388 مورد بررسی قرار دهیم. برای این منظور با استفاده از روش خودهمبسته با وقفه توزیع شده مدل مورد نظر تخمین زده شده است که نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده اثر مثبت و معنی دار متغیرهای عرضه پول داخلی و قیمت داخلی و اثر منفی و معنی دار درآمد ملی بر نرخ ارز، هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت است . جزء ناپایدار نرخ حقیقی ارز نیز به عنوان دیگر متغیر مورد بررسی نشان داد که این متغیر در کوتاه مدت دارای اثر منفی و معنی دار بر نرخ حقیقی ارز دارد اما تأثیر این متغیر در بلند مدت بی معنی می باشد. Nowadays, earning maximum foreign exchange through export goods and services are main economic policies of countries, because, if a country faces with shortage of foreign exchange reserves, it must ask other countries for loan to fulfill it's import needs. then, it can be saied that the policy of determining exchange rate regulates entry and exit of exchange in national econom. Therefore, through applying proper policies, the government should take the control of supply and demand conditions in the exchange market. given the importance of exchange and the policies affecting it, in this study it is aimed at reviewing the impact of monetary policy on exchange from 1972 to 2010. To this end using Auto Regressive Distributed Lag model the hypothesized model was estimated. the findings of this study show that there are a positive and significant effect of the domestic money and domestic price and negative and significant effect of national income on the exchange rate both in long term and short term. As another variable shows in this study, unstable component of real exchange rate indicated that this variable has a negative and significant impact on real exchange rate, but the impact of this variable is meaningless in long term. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        112 - تاثیر نرخ ارز بر عملکرد سودآوری شرکتهای بیمه (رویکردPanelVAR) The Impact of Exchange Rate on Profitability of Insurance Companies by Panel VAR Approach
        بهروز ناظمی حسین شریفی رنانی سعید دایی کریم زاده
        هدف این مقاله بررسی تاثیر شوکهای نرخ ارز بر عملکرد سودآوری شرکتهای بیمه با رویکرد PanelVAR بود. برای این منظور از اطلاعات آماری 16 شرکت بیمه تجاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1380-1397 استفاده شد. متغیرهای مورد استفاده در این مطالعه شامل نرخ ارز، بازده أکثر
        هدف این مقاله بررسی تاثیر شوکهای نرخ ارز بر عملکرد سودآوری شرکتهای بیمه با رویکرد PanelVAR بود. برای این منظور از اطلاعات آماری 16 شرکت بیمه تجاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1380-1397 استفاده شد. متغیرهای مورد استفاده در این مطالعه شامل نرخ ارز، بازدهی دارایی و سهام، نسبت خسارت و حق بیمه بود. نتایج بیانگر این بود که با وارد شدن یک شوک به اندازه یک انحراف معیار از ناحیه نرخ ارز متغیر بازدهی دارایی ابتدا واکنش مثبت نشان داده و پس از شش دوره اثر شوک کاهش یافته است و در بلندمدت اثر شوک وارد شده از بین رفته است.در مقابل واکنش بازدهی سهام شرکت های بیمه به شوک وارد شده از ناحیه نرخ ارز به گونه ای بوده است که ابتدا این متغیر یک واکنش مثبت نشان داده و تا 5 دوره اثر این شوک ادامه داشته است اما پس از آن اثر شوک از بین رفته است. واکنش متغیرهای حق بیمه پرداختی و نسبت خسارت نیز به شوک وارد شده از ناحیه نرخ ارز مثبت بوده است. با توجه به نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس مشاهده می شود که در بلندمدت نرخ ارز قابلیت توضیح دهندگی 18.01 و 18.48 درصد از نوسانات متغیرهای ROA و ROE را داشته است. با توجه به ساختار لحاظ شده در این مطالعه می توان بیان کرد که ناهمگونی شرکت های بیمه در تاثیر گذاری نرخ ارز بر سودآوری آنها کاملا اثر گذار بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        113 - معرفی بازار بین‌المللی ارز(FOREX ) و شناسایی عوامل موثر بر پیش بینی نرخ ارز واقعی در ایران
        مرجان دامن کشیده نازی محمدزاده اصل
        بازار فارکس یکی از مهمترین و بزرگترین بازارهای مالی در جهان محسوب می شود. کاربرد این بازار در وحله اول به منظور کاهش ریسک تغییر نرخ ارزها و در وحله دوم به عنوان روشی برای سودآوری از طریق تفاوت در نرخ ارزهاست. در ایران مقوله نرخ ارز و پیش بینی و تعیین آن همواره با چالش ه أکثر
        بازار فارکس یکی از مهمترین و بزرگترین بازارهای مالی در جهان محسوب می شود. کاربرد این بازار در وحله اول به منظور کاهش ریسک تغییر نرخ ارزها و در وحله دوم به عنوان روشی برای سودآوری از طریق تفاوت در نرخ ارزهاست. در ایران مقوله نرخ ارز و پیش بینی و تعیین آن همواره با چالش های زیادی همراه بوده است. این مقاله ابتدا بازار فارکس را به عنوان مهمترین شیوه تعیین نرخ ارز در جهان براساس سیستم رقابتی و بازار آزاد معرفی می کند و عوامل موثر بر نرخ ارز واقعی در ایران را در شرایطی که بازار را از حالت مدیریت شده و کنترلی خارج کنیم با استفاده از روش ARDL بررسی می‌کند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که متغیرهایی مانند هزینه های دولت، درآمد نفت، جریان سرمایه و درجه باز بودن اقتصاد از جمله عوامل اصلی اثرگذار بر نرخ ارز واقعی در ایران هستند هر چند که همچنان حضور دولت در تعیین نرخ ارز و سیاستهای منبعث از کنترل ارز امکان پیش بینی واقعی قیمت ارز را فراهم نمی کند و تصمیم گیری نهایی با دولت است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        114 - اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به سطح توسعه بازارهای مالی در کشورهای منتخب عضو اوپک
        مهدی بصیرت آرزو نصیر پور علیرضا جرجرزاده
        نرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کلان و به‌ویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. می‌توان گفت عاملی که در تحلیل‌های مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها می‌ب أکثر
        نرخ ارز حقیقی از جمله عواملی است که نوسان در آن می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کلان و به‌ویژه رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. می‌توان گفت عاملی که در تحلیل‌های مختلف در مورد رابطه میان نوسان نرخ ارز و رشد اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سطح توسعه بازارهای مالی کشورها می‌باشد. این مطالعه باهدف بررسی اثر نوسان های نرخ ارز بر رشد اقتصادی با توجه به میزان توسعه‌یافتگی بازارهای مالی کشورهای منتخب عضو اوپک شامل الجزایر، اکوادور، ایران، نیجریه و عربستان طی دوره‌ی 2010-1981 انجام شده است. نتایج این مقاله با استفاده از داده‌های تابلویی نشان می دهد که اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی و همچنین اثر متقابل نوسان نرخ ارز و توسعه مالی بر رشد اقتصادی مثبت است اما از نظر آماری معنادار نمی‌باشد. از طرفی اثر نوسان نرخ ارز بر رشد اقتصادی، منفی و معنادار می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        115 - مقایسه اثر سرمایه گذاری خصوصی و دولتی بر رشد بخش‌های اقتصادی ایران
        سکینه صفری
        در این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی أکثر
        در این بررسی به منظور مقایسه آثار سرمایه گذاریهای انجام شده توسط بخشهای دولتی و خصوصی در بخشهای کشاورزی،صنعت و معدن و خدمات از مدل رشد نئو کلاسیک وروش اطلاعات ادغام شده،استفاده گردیده است.معیار به کاررفته در رابطه با کارائی،بهره وری نهایی سرمایه در دو بخش خصوصی و دولتی می باشد.نتایج حاکی از ان است که در دوره مورد نظر رشد ارزش افزوده در دو بخش صنعت . معدن و خدمات از سرمایه گذاری بخش خصوصی در این دوره منتفع گردیده اند و در مجموع بهره وری نهایی سرمایه در بخش خصوصی بالاتر از بخش دولتی است که ادامه روند خصوصی سازی را در کشور تئجیه پذیر نشان می دهد. ه تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        116 - بررسی تأثیر نرخ ارز واقعی بر صادرات غیر نفتی ایران
        سعید دایی کریم زاده قدرت اله امام وردی افسانه شایسته
        لزوم توجه به نرخ ارز به‌عنوان یکى از مباحث اساسى سیاست هاى کلان اقتصادى در ادبیات اقتصادى هر کشورى ضرورى است. نرخ ارز بیانگر ارزش پول هر کشورى است و ارتباط میان اقتصاد داخلى با دنیاى خارج را نشان می‌دهد؛ بنابراین تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آ أکثر
        لزوم توجه به نرخ ارز به‌عنوان یکى از مباحث اساسى سیاست هاى کلان اقتصادى در ادبیات اقتصادى هر کشورى ضرورى است. نرخ ارز بیانگر ارزش پول هر کشورى است و ارتباط میان اقتصاد داخلى با دنیاى خارج را نشان می‌دهد؛ بنابراین تنظیم مناسب نرخ ارز، توجه به تغییرات آن و عوامل مؤثر بر آن در هر شرایطى، می‌تواند موضوعى قابل‌بحث و بررسى باشد. از طرف دیگر افزایش صادرات غیر نفتی، اصلی‌ترین سیاست اقتصادی دولت ایران در چند دهه اخیر بوده است. به‌منظور رهایی از اقتصاد تک محصولی، توسعه صادرات غیر نفتی برای دولت ایران یک ضرورت انکارناپذیر است. در این مطالعه با تصریح مدل مناسب از روش اقتصادسنجی VECM استفاده می شود تا اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز واقعی بر صادرات غیر نفتی ایران طى دوره زمانی 1388-1358 مورد بررسى قرار گیرد. این مدل بهره وری را به‌عنوان یک عامل غیر قیمتی در کنار عوامل قیمتی به‌کار می‌برد و نتایج حاصل از آن نشان می‌دهد که در این فاصله زمانی، اثر نرخ ارز واقعی، درآمد جهانی، تولید ناخالص داخلی، رابطه مبادله و بهره‌وری نیروی کار(در بخش غیر نفتی) بر صادرات غیر نفتی مثبت بوده است تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        117 - بهره‌گیری از الگوی داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت نامتقارن در شناسایی آثار تغییرات نرخ ارز ماهانه بر تولید ناخالص داخلی فصلی ایران
        روجا تلیک عباس نجفی زاده سید فخرالدین فخرحسینی احمد سرلک
        چکیده تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از رویکرد اقتصاد سنجی رگرسیون داده های ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس) به بررسی اثرگذاری تغییرات نرخ ارز بر متغیر تولید واقعی در کشور ایران طی دوره ی 1397:4-1380:1 بپردازد که اجرای مدلی انعطاف پذیر، با قدرت توضیح دهندگی بالا شامل مت أکثر
        چکیده تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از رویکرد اقتصاد سنجی رگرسیون داده های ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس) به بررسی اثرگذاری تغییرات نرخ ارز بر متغیر تولید واقعی در کشور ایران طی دوره ی 1397:4-1380:1 بپردازد که اجرای مدلی انعطاف پذیر، با قدرت توضیح دهندگی بالا شامل متغیرهای با تواتر مختلف (برای مثال روزانه، هفتگی و ماهانه) در کنار هم در یک رگرسیون را فراهم می آورد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مدل میداس در شناسایی آثار پویای نامتقارن متغیر مستقل با تواتر بالاتر (تغییرات نرخ ارز) بر متغیر وابسته با تواتر پایین تر (تولید ناخالص داخلی) در مقایسه با مدل تواتر یکسان این متغیرها از لحاظ آماری قوی تر است و عدم تقارن را به صورت کاملاً واضح تر نمایش می دهد. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده، شدت اثرگذاری تکانه ها و ماندگاری هر تکانه نیز متفاوت است، به طوری که تکانه منفی نرخ ارز اثرات با شدت تأثیر و ماندگاری بیشتری بر تولید ناخالص داخلی ایران دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        118 - بررسی عوامل مؤثر بر نرخ ارز در ایران از دیدگاه پست کینزین ها Investigating the Factors Affecting the Exchange Rate in Iran from the Perspective of Keynesians
        سید محمد آقامیری مرجان دامن کشیده منیژه هادی نژاد
        نـرخ ارز در 40سال گذشته بـا سـه جهـش فزاینده و ناهمسان در اقتصاد ایران مواجـه بوده اسـت. از آنجا که شرایط و ساختار اقتصادی بویژه تقاضای موثر نقش تعیین‌کننده‌ای در نوسانات ،جهت دهی و افزایش نرخ ارز دارد، در این مقاله، با تبیین نظری و طراحی الگویی مناسب، عوامل مؤثر بر نرخ أکثر
        نـرخ ارز در 40سال گذشته بـا سـه جهـش فزاینده و ناهمسان در اقتصاد ایران مواجـه بوده اسـت. از آنجا که شرایط و ساختار اقتصادی بویژه تقاضای موثر نقش تعیین‌کننده‌ای در نوسانات ،جهت دهی و افزایش نرخ ارز دارد، در این مقاله، با تبیین نظری و طراحی الگویی مناسب، عوامل مؤثر بر نرخ ارز در ایران از دیدگاه پست کینزین هاارزیابی شده است.بر مبنای داده های 1350 الی 1398 و با استفاده از الگوی رگرسیون خود برداری روابط بلندمدت میان متغیرهای الگو آزمون شد. متغیرها در سطح صفر وبر اساس نتایج آمارهاثرو حداکثرمقدارویژه در قالب سه رابطه بلندمدت در سطح0.95 برآورد و نتایج نشان می دهد که سه متغیرشاخص قیمت ، خالص صادرت و نرخ بهره بیشترین تأثیر را بر افزایش نرخ ارز دارند.Investigating the Factors Affecting the Exchange Rate in Iran from the Perspective of KeynesiansMohamad AghamiriMarjan Daman keshidehManijeh HadinejadAbstractA look at exchange rate developments over the past 40 years shows that the Iranian economy has experienced three major leaps during this period. While the rate of exchange rate increase was not the same in each of the three jumps, and since the economic conditions and structure of countries a decisive role in the relationship between economic variables, so the study of factors affecting the exchange rate in Iran from a postal perspective Keynesians are one of the main goals of this article. In this article, an attempt has been made; By theoretically explaining and designing a model and using econometric methods, the factors affecting the exchange rate in Iran from the perspective of Keynesians were studied. The information and statistics required for the research during the years 1350 to 1398 were collected through the Central Bank of the Islamic Republic of Iran, Statistics Center. In this paper, data were analyzed using self-vector regression. First, using Phillips-Perron test and Johansen static co-integration test and long-run relationships of variables were examined. There is a level of 0.95 between the variables. Using shock analysis and analysis of variance, it was shown that the price index and net exports and interest rates have the greatest impact on the exchange rate. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        119 - حباب قیمتی و تأثیر متغیرهای اقتصادی بر نرخ ارز در بازار مالی ایران با استفاده از روش‌های ARIMA و TAR
        یعقوب زاهدی نادر رضایی ودود نجاری
        چکیده بسیاری از بحران‎های مالی به دنبال انفجار حباب دارایی‎های مالی به وجود می آیند و بررسی رفتارهای حبابی در این بازارها و تشخیص اولیه جهت پیشگیری از پیامدهای ناگوار اقتصادی حائز اهمیت است؛ از این رو هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر چهار متغیر اقتصادی و مالی شامل أکثر
        چکیده بسیاری از بحران‎های مالی به دنبال انفجار حباب دارایی‎های مالی به وجود می آیند و بررسی رفتارهای حبابی در این بازارها و تشخیص اولیه جهت پیشگیری از پیامدهای ناگوار اقتصادی حائز اهمیت است؛ از این رو هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر چهار متغیر اقتصادی و مالی شامل تولید ناخالص داخلی، شاخص خودرویی و قطعات از شاخص‌های بورس اوراق بهادار، نرخ تورم و درآمد نفتی بر روی نرخ ارز با روش مطالعات نیمه تجربی با دو مدل آماری ARIMA و الگوی خود بازگشت آستانه ای TAR می باشد. با توجه به اینکه مطالعات پیشین در این حوزه که بیشتر به ایجاد و انفجار حباب پرداخته‌اند و در این حوزه مطالعه‌ای انجام نیافته و یا محدود می‌باشد؛ از این رو در این پژوهش ابتدا داده ها به‌صورت فصلی در بازده زمانی بهار 1390 الی بهار 1400 گردآوری شدند و با آمار توصیفی و اقتصادسنجی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل مدل ARIMA نشان می دهد افزایش یک واحد نرخ ارز در یک دوره گذشته منجر به افزایش 94/1 نرخ ارز در دوره حال خواهد شد. نتایج تجزیه و تحلیل مدل TAR نشان می‌دهد، رابطه غیرخطی بین متغیرهای مورد مطالعه تحقیق وجود دارد و دو حد آستانه برای تولید ناخالص داخلی (2130- و 15460) برآورد گردید که بیانگر تأثیر متفاوت متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، شاخص خودرویی و قطعات از شاخص‌های بورس اوراق بهادار و درآمد نفتی در رژیم بالا، متوسط و پایین (سطح آستانه های 2130- 15460) بروی نرخ ارز می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        120 - بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخصهای پایداری ارزش داراییها
        محمدحسین عمارتی بخشایش علی نجفی مقدم علی باغانی محسن حمیدیان قدرت اله امام وردی
        چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخثهای پایداری ارزش داراییها در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1397 بود. بدین منظور پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش، در زمره پژوهش های توصیفی از نظر هدف، در زمره پژوهشهای کاربردی جای م أکثر
        چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نرخ ارز به عنوان شاخص ارزیابی ثبات اقتصادی بر شاخثهای پایداری ارزش داراییها در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1397 بود. بدین منظور پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش، در زمره پژوهش های توصیفی از نظر هدف، در زمره پژوهشهای کاربردی جای می گیرد. همچنین طرح این پژوهش با استفاده از رویکرد پس رویدادیمیباشد. همچنین در پژوهش حاضر جهت بررسی رابطه بین متغیرها از الگوی پانل دیتا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نوسان نرخ ارز بر شاخص اول پایداری ارزش دارایی‌ها یعنی ارزش دفتری دارایی‌ها تأثیر معنادری در سطح 95% دارد و این تأثیر به صورت معکوس می‌باشد. تاثیر نوسان نرخ ارز بر شاخص دوم پایداری ارزش دارایی‌ها که ارزش بازاری دارایی‌ها میباشد در سطح 95% معنیدار میباشد. همچنین تاثیر نوسان نرخ ارز بر شاخص سوم پایداری ارزش دارایی‌ها یعنی ارزش فعلی دارایی‌ها نیز به صورت منفی و معنیدار در سطح 95% بود.با توجه به تأثیرگذاری نرخ ارز بر شاخص‌های پایداری ارزش دارایی‌ها پیشنهاد می‌شود اتکا به تولیدات داخلی و استفاده از مواد اولیه موجود در داخل کشور یکی از راهکارهای کاهش ضررهای ناشی از نوسانات نرخ ارز می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        121 - بررسی تأثیر اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی تراز مالی صنعت برق ایران بر مبنای ارائه یک مدل شبیه سازی از کارکرد این بازار
        جمشید پژویان تیمور محمدی علی اصغر اسماعیل نیا الهام غفوریان
        چکیده مقاله حاضر به بررسی تأثیر اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای کلیدی بازار برق ایران (متوسط قیمت برق و تراز مالی صنعت برق) بر مبنای ارائه یک مدل شبیه سازی از کارکرد این بازار اختصاص دارد. در این راستا ابتدا بازار برق ایران با استفاده از مدلی که در آن وجود یا عدم أکثر
        چکیده مقاله حاضر به بررسی تأثیر اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای کلیدی بازار برق ایران (متوسط قیمت برق و تراز مالی صنعت برق) بر مبنای ارائه یک مدل شبیه سازی از کارکرد این بازار اختصاص دارد. در این راستا ابتدا بازار برق ایران با استفاده از مدلی که در آن وجود یا عدم وجود رقابت در بازار برق مبتنی بر میزان ضریب ذخیره نیروگاهی در دسترس در هر ساعت می باشد، مورد شبیه سازی قرار گرفته و ضریب ذخیره بحرانی مربوطه بر اساس کارکرد واقعی بازار برق ایران مورد احصاء قرار گرفته است. با توجه به قرار داشتن سقف و نرخ پایه آمادگی بازار برق در سطحی نازل تر از سطحی که موجب ایجاد علایم لازم برای سرمایه گذاری بهینه در ظرفیت نیروگاهی گردد، سقف و نرخ پایه آمادگی فعلی بازار نقطه شروع مناسبی برای بررسی اثرات اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای مورد بررسی (متوسط قیمت بازار برق و تراز مالی صنعت برق) به شمار نمی رود. بر این اساس قبل از بررسی اثرات اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای مورد بررسی، سقف و نرخ پایه آمادگی بازار، بر اساس مدل شبیه سازی ارائه شده مورد تعدیل قرار گرفته است. محاسبات انجام شده حاکی از آن است که اصلاح سقف قیمت بازار برق به گونه ای که بتواند علایم لازم برای سرمایه گذاری در ظرفیت مکفی نیروگاهی در شبکه برق کشور را ایجاد کند، مستلزم افزایش آن از حدود 417 ریال به ازای هر کیلووات ساعت به حدود 570 ریال به ازای هر کیلووات ساعت می باشد. در این حالت متوسط قیمت بازار عمده فروشی برق از حدود 600 ریال به ازای هر کیلووات ساعت به حدود 706 ریال به ازای هر کیلووات ساعت افزایش پیدا می نماید. اجرای این سیاست بار مالی در حدود 29894 میلیارد ریال را به وزارت نیرو تحمیل می نماید. با توجه به اینکه در بازارهای دارای سقف (و پرداخت بابت آمادگی) اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی مستلزم اصلاح متناسب در سقف قیمت بازار می باشد، اثرات ناشی از اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای مورد بررسی ، بواسطه تأثیر آن بر سقف قیمت بازار برق (و با فرض اصلاح متناسب سقف قیمت بازار برق توسط نهاد تنظیم مقررات بخش برق (هیئت تنظیم بازار برق)) مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تأثیر اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی بر متغیرهای مورد بررسی با اعمال سه سناریوی مختلف در رابطه با اصلاح قیمت سوخت نیروگاهی صورت پذیرفته است. قیمت گاز مورد استفاده در صنعت پتروشیمی (به عنوان خوراک این واحدها)، قیمت صادراتی گاز به کشور ترکیه، و حد کمینه پیش بینی شده در قانون هدفمندی یارانه ها در رابطه با قیمت گاز طبیعی، سناریوهای مختلف مورد استفاده برای اصلاح قیمت گاز مصرفی نیروگاههای کشور می باشند. اجرایی شدن سناریوهای فوق موجب افزایش سقف بازار از 570 ریال به ازای هر کیلووات ساعت به 1783، 3655 و 2830 ریال به ازای هر کیلووات ساعت به ترتیب سناریوهای فوق خواهد گردید. متوسط قیمت بازار تعدیل شده، متناسب با تعدیل صورت گرفته در سقف قیمت بازار (به ترتیب سناریوهای فوق) به ترتیب معادل 1922، 3801 و 2973 ریال به ازای هر کیلووات ساعت خواهد بود. همچنین بار مالی متناظر با هذ کدام از سناریوها به ترتیب معادل 61717، 156574 و 114866 میلیارد ریال خواهد بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        122 - نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران با استفاده از مدل تغییر رژیم مارکوف
        علی اکبر محرابیان یزدان گودرزی فراهانی
        هدف این مقاله بررسی نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران بود. برای این منظور از اطلاعات آماری بازه زمانی 1350-1399 بر اساس فراوانی داده‌های سالانه و رویکرد تغییر رژیم مارکوف استفاده شده است. بطورکلی تحولات بخش مسکن در تشدید نوسانات رونق و رکود أکثر
        هدف این مقاله بررسی نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران بود. برای این منظور از اطلاعات آماری بازه زمانی 1350-1399 بر اساس فراوانی داده‌های سالانه و رویکرد تغییر رژیم مارکوف استفاده شده است. بطورکلی تحولات بخش مسکن در تشدید نوسانات رونق و رکود فعالیت‌های اقتصادی نقشی اساسی دارد. نوسانات در بازدهی سایر دارایی‌ها مانند ارز، بر تقاضا برای مسکن مؤثر خواهد بود. زمانی که یک شوک پولی رخ می‌دهد، از طریق تغییر دادن نرخ‌های بهره، هزینه فرصت نگهداری کالاهای بادوام، از جمله مسکن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، و این شوک از طریق بخشی از تقاضای مسکن که ناشی از تقاضای خدمات حاصل از این ویژگی مسکن است را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتایج این مطالعه نشان داد که نرخ ارز در دو رژیم ارزی نوسانات بالا و پایین بر سرمایه-گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران اثرگذار بوده است. هم‌چنین نتایج نشان داد که پایداری رژیم با نوسانات بالا در بی‌ثباتی نرخ ارز بیشتر از پایداری رژیم با نوسانات پایین در بی‌ثباتی نرخ ارز است. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که شوک‌های مثبت و منفی در نرخ ارز تاثیر متفاوت و معنی‌داری بر سرمایه‌گذاری در بخش مسکن در شهر تهران دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        123 - تاثیرات افزایش نرخ ارز بر ارزش سهام شرکتهای دارویی مبتنی برارزش برآوردی حاصل از مدلهای ارزشیابی تنزیل سود نقدی, جریان نقد آزاد و سود باقیمانده و قیمت واقعی
        جواد عین آبادی نیره مرادی
        تاثیر افزایش نرخ ارز بر ارزش سهام شرکت‌های دارویی مبتنی برارزش برآوردی حاصل از مدل‌های ارزشیابی تنزیل سود نقدی ، جریان نقد آزاد و سود باقیمانده و قیمت واقعیچکیدهدر راستای انجام این پژوهش، اطلاعات بنیادی و قیمت سهام 52 شرکت دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ط أکثر
        تاثیر افزایش نرخ ارز بر ارزش سهام شرکت‌های دارویی مبتنی برارزش برآوردی حاصل از مدل‌های ارزشیابی تنزیل سود نقدی ، جریان نقد آزاد و سود باقیمانده و قیمت واقعیچکیدهدر راستای انجام این پژوهش، اطلاعات بنیادی و قیمت سهام 52 شرکت دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1390 تا 1398 جمع آوری و در ارزشیابی با استفاده از مدل تنزیل جریان نقد و سایر مدل‌ها بکار گرفته شده اند. (1)و آزمون فرضیه اول پژوهش، به منظور محاسبه ارزشیابی سهام برای شرکت‌های دارویی با استفاده از سه مدل سود تقسیمی تنزیلی، سود باقیمانده تنزیلی و جریان نقد آزاد تنزیلی، نشان داد که قیمت برآوردی سهام با استفاده از مدل سود باقیمانده تنزیلی دارای بیشترین پراکندگی و با مدل سود تقسیمی تنزیلی دارای کمترین میزان پراکندگی است نتایج تحقیق حاکی از آن است که در سطح اطمینان 75% بین نوسانات نرخ ارز و سهام شرکت‌های دارویی رابطه مستقیم وجود دارد و بین سه مدل برآورد قیمت و قیمت‌های واقعی سهام، حداقل میانگین یک گروه با سایر گروه‌ها تفاوت دارد.(2) تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        124 - تأثیر نوسانات نرخ ارز بر صادرات فولاد ایران با استفاده از رگرسیون داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت (میداس)
        الهام اصلاحچی فریده حق شناس کاشانی
        امروزه در ایران و جهان، فولاد نقش فولاد در بخش‌های مختلف تولیدی و صنعتی حائز اهمیت است. لذا برای افزایش و پایداری صادرات و حذف وابستگی بودجه کشور به نفت؛ درنظر گرفتن سیاست‌های تجاری به منظور افزایش صادرات غیرنفتی از جمله صادرات فولاد بواسطه رفع موانع و ارائه راهکارهای م أکثر
        امروزه در ایران و جهان، فولاد نقش فولاد در بخش‌های مختلف تولیدی و صنعتی حائز اهمیت است. لذا برای افزایش و پایداری صادرات و حذف وابستگی بودجه کشور به نفت؛ درنظر گرفتن سیاست‌های تجاری به منظور افزایش صادرات غیرنفتی از جمله صادرات فولاد بواسطه رفع موانع و ارائه راهکارهای مناسب در این زمینه یک ضرورت اجتناب نا‌پذیر قلمداد می‌شود.هدف از این مقاله بررسی تأثیر نوسانات نرخ ارز برصادرات فولاد درچارچوب الگوسازی MIDAS (روش رگرسیونی داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت) می‌باشد. این الگو در عین‌حال این امکان را فراهم می‌آورد تا به‌محض در اختیار قرار گرفتن داده‌های پرتواتر، بتوان پیش‌بینی اثر تغییرات نرخ ارز بر صادرات فولاد در گذشته را مورد بازبینی قرار داده و درصورت لزوم در آن تجدیدنظر کرد. در الگوی برآورد شده میداس از آمار سالانه صادرات فولاد، تولید فولاد، تولید حقیقی و نااطمینانی نرخ ارز و متغیرهای ماهانه نرخ ارز و شاخص تحریم در محدوده زمانی سال1400-1371 استفاده گردیده است. نتایج نشان می‌دهد که بین نرخ ارز و صادرات فولاد یک تأثیر مثبت و تأثیر نوسانات نرخ ارز و صادرات فولاد، منفی بوده بطوری‌که این تأثیرات در بلندمدت دارای شدت بیشتری می‌باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        125 - ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با حسابداری دارایی‌های مالی رمزنگاری شده
        یزدان گودرزی فراهانی بابک اسماعیلی امیدعلی عادلی
        چکیدههدف مقاله حاضر بررسی ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با ارزهای مجازی با رویکرد حسابداری دارایی های مالی رمزنگاری شده بوده است. شاخص عدماطمینان سیاستی بر اساس رویکرد بکر و همکاران (2016) با لحاظ ابعاد سیاست پولی، مالی و ارزی برای کشورهای ایران، چین، آمریکا و انگلستان م أکثر
        چکیدههدف مقاله حاضر بررسی ارتباط بین عدماطمینان سیاستی با ارزهای مجازی با رویکرد حسابداری دارایی های مالی رمزنگاری شده بوده است. شاخص عدماطمینان سیاستی بر اساس رویکرد بکر و همکاران (2016) با لحاظ ابعاد سیاست پولی، مالی و ارزی برای کشورهای ایران، چین، آمریکا و انگلستان محاسبه گردید و ارتباط آن با بازار ارزهای مجازی ، بطور خاص بیت کوین، مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه سعی شده با استفاده از رویکرد حسابداری داراییهای رمزنگاری شده که مهمترین مورد آن بیت کوین بوده این رابطه مورد ارزیابی قرار گیرد. دوره زمانی این مطالعه بازه 2012-2021 بر اساس فراوانی دادههای ماهانه بوده است. نتایج بدست آمده از این برآورد مدل گشتاورهای تعمیم یافته بیانگر این بود که شاخص عدماطمینان سیاستی در کشور چین، آمریکا، انگلستان و ایران رابطه مثبت با بازدهی ماهانه ارزهای مجازی داشته است و تنها تعداد وقفههای اثرگذاری متغیرها متفاوت بوده است. بر این اساس سرمایهگذاران در بازار ارزهای مجازی میتوانند با پذیرش ریسک ناشی از عدماطمینان سیاستی و پیشبینی وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی، بازدهی انتظاری بالاتری را داشته باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        126 - بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق بانک های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی (مورد مطالعه شعب بانک ملت منطقه آزاد کیش
        فروغ رستمیان داود طبسی
        این تحقیق به بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق در بانک¬های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی کیش طی سال¬های 86-1380 می پردازد. در این تحقیق پرونده هایی را که مرجع صدور مصوبه آنها کمیته اعتباری مدیریت شعب بوده و بیشترین بدهی معوق را به هریک از شعب بانک ملت منطقه أکثر
        این تحقیق به بررسی عوامل موثر در ایجاد مطالبات معوق در بانک¬های تجاری مناطق آزاد تجاری- صنعتی کیش طی سال¬های 86-1380 می پردازد. در این تحقیق پرونده هایی را که مرجع صدور مصوبه آنها کمیته اعتباری مدیریت شعب بوده و بیشترین بدهی معوق را به هریک از شعب بانک ملت منطقه آزاد کیش دارند، انتخاب نموده و با مراجعه به پرونده¬های این مشتریان، اطلاعات لازم جهت تجزیه و تحلیل داده ها استخراج شد. در انتها 58 پرونده مطالبات معوق طی دوره زمانی مذکور بصورت تصادفی مشخص و مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از توزیع فراوانی، شاخص¬های مرکزی و پراکندگی، تحلیل همبستگی اسپیرمن و آزمون کای دو استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها نتایج تحقیق نشان داد که: بین نوسانات نرخ ارز، نوع فعالیت اقتصادی، مدت زمان اعتبارات اعطایی، نوع موارد استفاده از اعتبار، نوع وثایق دریافتی و نوع اعتبار اعطایی، با مطالبات معوق رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        127 - تأثیر شاخص‌های کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام
        هادی محبوبی مرجان دامن کشیده هوشنگ مومنی وصالیان شهریار نصابیان
        چکیده مقاله حاضر به تبیین اثرگذاری تأثیر برخی شاخص‌های کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام می‌پردازد. قیمت‌گذاری مصنوعی نرخ ارز در سال‌های قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر می‌باشد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار أکثر
        چکیده مقاله حاضر به تبیین اثرگذاری تأثیر برخی شاخص‌های کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام می‌پردازد. قیمت‌گذاری مصنوعی نرخ ارز در سال‌های قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر می‌باشد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی است که شکاف بین نرخ ارز آزاد با نرخ ارز رسمی زیاد شده است، همچنین براساس نتایج، سیاست مداخله بانک مرکزی نقش موفقی در خنثی ساختن فشار بازار ارز نداشته است. براساس نتایج تخمین مدل SVAR؛ یک تکانه وارده از ناحیه رشد درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت، به اندازه 64 درصد همچنین نتایج نشان داد تأثیر نوسانات نرخ ارز بر نوسانات بازده سهام مثبت و معنادار است که بیانگر آن است که همبستگی بالایی میان بازدهی در بازده سهام و بازار نرخ ارز وجود دارد. همچنین علامت مثبت ضریب بیانگر اثر مثبت و معنی‌دار نرخ بهره بر تغییرپذیری بازده سهام است. این نتیجه نشان می‌دهد که نرخ بهره بالاتر منجر به نوسانات بیشتر در بازده سهام شده است. در نهایت تولید ناخالص داخلی سرانه در هیچ کدام از سطوح خطای 1، 5 و 10 درصد معنادار نبوده است که بیانگر آن است که بر نوسانات بازده سهام اثر معنی‌داری نداشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        128 - روابط پویای حسابداری و مالی بین بازارهای کامودیتی، بازارهای مالی و ارزهای دیجیتالبا رویکرد مدل خود همبسته با وقفه‌های توزیعی
        حمید محمدی شاد امیررضا کیقبادی مهدی معدنچی زاج
        چکیده اطلاعات مربوط به متغیرهای مالی و همچنین گزارشات حسابداری، در طول زمان، به یکدیگر سرایت می کنند، این موضوع با گسترش سیستم‌های ارتباطی و وابستگی بیش‌ازپیش بازارهای مالی به یکدیگر، اهمیت بیشتری یافته است. با توجه به اینکه بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات أکثر
        چکیده اطلاعات مربوط به متغیرهای مالی و همچنین گزارشات حسابداری، در طول زمان، به یکدیگر سرایت می کنند، این موضوع با گسترش سیستم‌های ارتباطی و وابستگی بیش‌ازپیش بازارهای مالی به یکدیگر، اهمیت بیشتری یافته است. با توجه به اینکه بازارهای مالی با یکدیگر مرتبط هستند، اطلاعات ایجاد شده در یک بازار، می تواند سایر بازارها را متأثر سازد. برخی معتقدند که یکی از مهمترین عوامل افزایش قیمت فلزات گرانبها من‌جمله طلا در بازارهای جهانی، افزایش و تلاطم قیمت نفت است. هدف این مقاله بررسی روابط پویای حسابداری و مالی بین بازارهای کامودیتی، بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال با رویکرد مدل خود همبسته با وقفه های با فراوانی داده های روزانه بوده است. ساختار طراحی شده در این مطالعه نشان‌دهنده این موضوع است که سرایت‌پذیری نوسانات بین بازارهای مالی وجود داشته است. در نتایج به دست آمده مشاهده گردید که شاخص کل بازار سهام رابطه ی مستقیم با تمامی بازارهای دارایی های دیگر داشته است. قیمت نفت خام با تمام دارایی ها دارای رابطه معکوس است و نرخ ارز نیز تحت تأثیر مستقیم دارایی های مالی دیگر قرار گرفته و رابطه معکوسی با قیمت نفت داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        129 - تحلیل آثار نامتقارن تحولات بازار ارز بر ریسک سرمایه‌گذاری در بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
        مریم زارع زاده مهریزی سمیرا زارعی
        این مطالعه در صدد است تا با بکارگیری ایده‌ی تفکیک ریسک الگوسازی شده در صنعت بانکداری به ادوار پرنوسان (پرریسک) و کم‌نوسان (کم‌ریسک)، به بررسی دقیق‌تر اثرات تحولات بازار ارز بر ریسک سرمایه‌گذاری در صنعت بانکداری بپردازد. در این راستا، از یک الگوی ترکیبی نوین حاصل از به ک أکثر
        این مطالعه در صدد است تا با بکارگیری ایده‌ی تفکیک ریسک الگوسازی شده در صنعت بانکداری به ادوار پرنوسان (پرریسک) و کم‌نوسان (کم‌ریسک)، به بررسی دقیق‌تر اثرات تحولات بازار ارز بر ریسک سرمایه‌گذاری در صنعت بانکداری بپردازد. در این راستا، از یک الگوی ترکیبی نوین حاصل از به کارگیری الگوی واریانس ناهمسان شرطی نمایی و الگوی راه گزینی مارکوف با تکیه بر داده‌های روزانه سری زمانی نرخ ارز و شاخص سهام صنعت بانکداری طی دوره زمانی ششم فروردین‌ماه 1390 الی سی‌ام بهمن‌ماه 1398 استفاده شده است. نتایج تحقیق، قالب الگوسازی مبتنی بر مطالعات بی‌بی (2019) و آلوی و جمازی (2009) که با بکارگیری الگوی ترکیبی MS-TGARCH در الگوسازی روابط میان متغیرهای تحقیق، توسعه یافته است، را به لحاظ آماری و در مورد مطالعاتی ایران تأیید نموده است. لذا، بر مبنای این چارچوب تدوین شده، می‌توان به تحلیل دقیق‌تر آثار عوامل مختلف بر ریسک الگوسازی‌شده در یک سری، پرداخت. بر مبنای این شیوه تحلیل، اثرات تحولات بازار ارز بر ریسک سرمایه‌گذاری در صنعت بانکداری، در دوره‌های پر ریسک، به مراتب بیشتر از دوره‌های کم نوسان بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        130 - مدل‌سازی نوسانات نرخ ارز با رویکرد پویایی‌های سیستم
        محمد هادی دمیری پرویز سعیدی حسین دیده خانی ابراهیم عباسی
        چکیدههدف از پژوهش حاضر مدل‌سازی نوسانات نرخ ارز با رویکرد پویایی‌شناسی سیستم می‌باشد. در این پژوهش کلیه عوامل موثر بر نرخ ارز شناسایی شده و به صورت سیستمی روابط بین آنها مورد بررسی قرار گرفته شده است. به گونه‌ای که ابتدا روند و قیمت نرخ ارز با استفاده از مدل پویایی‌شناس أکثر
        چکیدههدف از پژوهش حاضر مدل‌سازی نوسانات نرخ ارز با رویکرد پویایی‌شناسی سیستم می‌باشد. در این پژوهش کلیه عوامل موثر بر نرخ ارز شناسایی شده و به صورت سیستمی روابط بین آنها مورد بررسی قرار گرفته شده است. به گونه‌ای که ابتدا روند و قیمت نرخ ارز با استفاده از مدل پویایی‌شناسی سیستم از سال 1383 تا سال 1401 پیش‌بینی شده و نتایج با روند و قیمت واقعی نرخ ارز تا سالل 1397مقایسه شده است. نتایج نشان می‌دهد که روند تغییر نرخ ارز طی دوره 19 ساله همواره با شیب ملایم صعودی بوده ولی طی سال‌های 92-1391 و 97-1396 با جهش قیمتی و شیب تند همراه بوده که دقیقا مشابه روند واقعی نرخ ارز می‌باشد. همچنین مقایسه داده‌های نرخ ارز واقعی و نرخ ارز پیش‌بینی شده تا سال 1397 نشان می‌دهد که این مدل به‌خوبی توانسته روند تغییرات را ارزیابی کرده و شکست‌های احتمالی را پیش‌بینی کند. واژه‌های کلیدی: نرخ ارز، اقتصاد ایران، پویایی‌های سیستم، پیش‌بینی، روند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        131 - تحلیل آثار سیاست مالی بر قیمت دارایی‌ها در اقتصاد ایران؛ کاربردی از رهیافت خودرگرسیون برداری تعمیم یافته با پارامترهای متغیر در طول زمان
        مریم روحانی محمود هوشمند محمد طاهر احمدی شادمهری
        اگر بازار دارایی‌ها از نظر اطلاعات کارا عمل کرده و افراد عقلایی رفتار کنند، قیمت دارایی‌ها منعکس‌کننده اطلاعات موجود درباره وقایع مورد انتظار است. از سویی دیگر انتخاب سیاست‌ مناسب در ایجاد ثبات اقتصادی اهمیت فراوان دارد.از آنجا که مدل‌های سنتی در شناسایی صحیح سیاست‌های أکثر
        اگر بازار دارایی‌ها از نظر اطلاعات کارا عمل کرده و افراد عقلایی رفتار کنند، قیمت دارایی‌ها منعکس‌کننده اطلاعات موجود درباره وقایع مورد انتظار است. از سویی دیگر انتخاب سیاست‌ مناسب در ایجاد ثبات اقتصادی اهمیت فراوان دارد.از آنجا که مدل‌های سنتی در شناسایی صحیح سیاست‌های متناسب شکست خورده‌اند، با استفاده از روش ضرایب متغیر در زمان می‌توان سیاست را با توجه به شرایط و وضعیت موجود انتخاب نمود.براساس روش میانگین‌گیری بیزین متغیر مخارج کل دولت به عنوان غیرشکننده‌ترین متغیر موثر بر قیمت دارایی‌ها تعیین گردید. بر این اساس در مدل TVP-FAVAR اقدام به بررسی تأثیر این متغیر بر قیمت هر یک از دارایی‌ها در بازه‌های زمانی مختلف در نرم‌افزار متلب شده است.. طبق نتایج سیاست مالی انبساطی در روند بلندمدت خود تأثیر مثبتی بر قیمت هریک از دارایی‌ها داشته است. این تأثیر بر متغیر نرخ ارز در سال‌های اخیر به شدت تقویت شده است. لازم بذکر است براساس نتایج در سال‌های اخیر سیاست مالی بر قیمت مسکن و بازار سهام تأثیر منفی داشته و موجب کاهش قیمت این دارایی‌ها شده است. همچنین در کوتاه‌مدت شوک سیاست مالی بر بازار سهام، در میان‌مدت، بر شاخص مسکن و در بلندمدت بالاترین تأثیر را بر نرخ ارز داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        132 - تأثیر نوسانات نرخ ارز بر شاخص سهام خودرو در شرایط تحریم با استفاده از الگوی خود توضیح برداری مارکوف سوئیچینگ
        سمن هوشمندی سید شمس الدین حسینی عباس معمارنژاد فرهاد غفاری
        در سال‌های اخیر صنعت خودروسازی به دلیل افزایش تحریم‌های پولی و بانکی با مشکلات زیادی برای واردات فناوری و قطعات مورد نیاز مواجه شده است؛ به‌طوری‌که شاید بتوان گروه خودروسازی را تأثیرپذیرترین گروه نسبت به اتفاقات و حواشی سیاسی دانست؛ ازاین‌رو، پژوهش موجود تلاش می‌کند اثر أکثر
        در سال‌های اخیر صنعت خودروسازی به دلیل افزایش تحریم‌های پولی و بانکی با مشکلات زیادی برای واردات فناوری و قطعات مورد نیاز مواجه شده است؛ به‌طوری‌که شاید بتوان گروه خودروسازی را تأثیرپذیرترین گروه نسبت به اتفاقات و حواشی سیاسی دانست؛ ازاین‌رو، پژوهش موجود تلاش می‌کند اثر نوسانات نرخ ارز را بر شاخص قیمتی سهام خودرو در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از داده‌های ماهانه دوره 1398:12–1387:10و با بهره‌گیری از رویکرد خود توضیح برداری مارکف سوئیچینگ بررسی کند. بدین منظور، از میان حالت‌های مختلف الگوی مارکف سوئیچینگ، الگوی MSIAH(3)-VAR(2) انتخاب شد. یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد که تنها در رژیم با نوسانات بالا، نرخ ارز رابطه علی شاخص سهام خودرو است و افزایش نرخ ارز باعث افزایش شاخص سهام خودرو شده است درحالی‌که شاخص سهام خودرو اثری بر نرخ ارز ندارد. علاوه بر این، نتایج نشان می‌دهد احتمال پایداری رژیم 1 (رژیم با نوسانات خیلی کم) نسبت به رژیم 2 (رژیم با نوسانات کم) و رژیم 3 (رژیم با نوسانات زیاد) بیشتر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        133 - ارائه الگوی تاثیر شوک‌های نرخ ارز بر سودآوری گروه‌های تولیدی صادرات محور
        هانیه قربانی فرهاد حنیفی تیمور محمدی غلامرضا زمردیان
        نرخ ارز، در بازارهای پولی بین‌المللی بر فعالیت اقتصادی، تجارت خارجی و ثروت بنگاه‌های اقتصادی تأثیر می‌گذارد. این پژوهش، با هدف بررسی و تحلیل اثر شوک های نرخ ارز بر سودآوری گروه های تولیدی صادرات محور، انجام شده‌ است. در همین راستا، اطلاعات مربوط به متغیرهای نرخ ارز، مال أکثر
        نرخ ارز، در بازارهای پولی بین‌المللی بر فعالیت اقتصادی، تجارت خارجی و ثروت بنگاه‌های اقتصادی تأثیر می‌گذارد. این پژوهش، با هدف بررسی و تحلیل اثر شوک های نرخ ارز بر سودآوری گروه های تولیدی صادرات محور، انجام شده‌ است. در همین راستا، اطلاعات مربوط به متغیرهای نرخ ارز، مالیات، درآمد نفتی، صادرات و سودآوری ۱۹ گروه تولیدی صادرات محور، از سال ۱۳۸7 تا ۱۳۹8 جمع‌آوری گردید و از الگوی خودرگرسیون برداری تابلویی (PanelVAR) با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، برای تحلیل داده‌ها استفاده گردیده است. نتایج تابع واکنش آنی نشان می‌دهد تکانه نرخ ارز، مالیات و درآمد نفتی بر متغیر سودآوری، در ابتدا اثر منفی ولی به مرور زمان، اثر مثبت خواهد داشت و بعد از چندین دوره نیز، کلا خنثی خواهد شد. اما تکانه صادرات، اثر مثبت بر سودآوری دارد. باتوجه به نتایج تجزیه واریانس میتوان گفت تکانه نرخ ارز به نسبت، قدرت توضیح‌دهندگی بیشتری برای تغییرات سودآوری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        134 - تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران
        محمد عباسی فرد سید عبدالحمید ثابت مسعود صالحی رزوه عبدالکریم حسین پور
        چکیده مقاله تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران:گذار نرخ ارز (ERPT)، به مفهوم تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی است. بررسی ارتباط بین نرخ ارز و سطح عمومی قیمت‌های داخلی که در ادبیات مالیه بین‌الملل به تحلیل گذار نرخ ارز معروف گردیده، یکی از موضوعات مهم و اس أکثر
        چکیده مقاله تحلیل گذار غیر خطی نرخ ارز در اقتصاد ایران:گذار نرخ ارز (ERPT)، به مفهوم تاثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت‌های داخلی است. بررسی ارتباط بین نرخ ارز و سطح عمومی قیمت‌های داخلی که در ادبیات مالیه بین‌الملل به تحلیل گذار نرخ ارز معروف گردیده، یکی از موضوعات مهم و اساسی در ادبیات اقتصادی بوده است. این مطالعه به بررسی گذار غیرخطی نرخ ارز در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1362 تا 1397 با استفاده از روش سوئیچینگ مارکوف می‌پردازد. نتایج بیانگر این است که در دوره مورد بررسی به ازای افزایش یک درصدی در نرخ ارز، نرخ تورم معادل با 74 صدم درصد افزایش می‌یابد. به عبارتی دیگر انتقال به قیمت ها کامل نیست و درجه گذار نرخ ارز در اقتصاد ایران ناقص است. ناقص بودن عبور نرخ ارز به این علت است که احتمالاً قیمـت کالاهـای وارداتـی فقط تابع نرخ ارز نیست، بلکه عوامل دیگری درنوسان این قیمت‌ها مؤثر بوده است . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        135 - بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر ریسک بازدهی سهام صنایع خودرو، معدن و سیمان برپایه انتقالات رژیمی مارکوف
        مهدی ذوالفقاری بهرام سحابی
        در بازار سرمایه، نوسانات نرخ ارز تاثیر قابل توجهی بر تغییر قیمت دارایی‌های مالی نظیر سهام دارد. در این راستا نظر به اهمیت ریسک بازدهی سهام برای مشارکت‌کنندگان در بازار، سوالی که دراینجا مطرح می‌شود این که علاوه‌بر تاثیرگذاری نوسانات نرخ ارز بر قیمت سهام، آیا تغییرات نرخ أکثر
        در بازار سرمایه، نوسانات نرخ ارز تاثیر قابل توجهی بر تغییر قیمت دارایی‌های مالی نظیر سهام دارد. در این راستا نظر به اهمیت ریسک بازدهی سهام برای مشارکت‌کنندگان در بازار، سوالی که دراینجا مطرح می‌شود این که علاوه‌بر تاثیرگذاری نوسانات نرخ ارز بر قیمت سهام، آیا تغییرات نرخ ارز تاثیر معناداری بر ریسک بازدهی سهام در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت دارد؟ و همچنین آیا این تاثیرات به یک میزان است یا بر حسب حالت‌های مختلف، رفتار قیمت سهام متفاوت است؟ برای پاسخ‌دهی به این سوالات، ضرروت استخراج ریسک بازدهی سهام در رژیم‌های مختلف مهم می‌باشد. از اینرو در پژوهش حاضر تلاش گردیده است تا با استفاده از مدل‌های پارامتریک مبتنی بر رهیافت سوئیچینگ مارکوف اقدام به استخراج ریسک بازدهی شاخص صنایع منتخب (خودرو، معدن، سیمان) در دو رژیم مختلف گردد. پس از استخراج سری زمانی ریسک با استفاده از مدل ARDL به بررسی تاثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نوسانات نرخ ارز بر ریسک بازدهی شاخص صنایع بر حسب رژیم‌های مختلف پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که بازدهی شاخص صنایع از انتقالات رژیمی تبعیت نموده و واکنش‌های نامتقارنی به شوک‌های بیرونی می‌دهند. همچنین ریسک بازدهی شاخص صنایع تاثیرات معنی‌دار و متفاوتی از نوسانات نرخ ارز در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌پذیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        136 - آسیب شناسی مکانیزم انجام معاملات دربازار ارز جهانی (فارکس) و ارائه مدل پیشنهادی بازار متشکل ارزی مبتنی بر واقعیت اقتصادی کشور
        محمدحسین حاجی غیاثی فرد هاشم نیکومرام
        امروزه مقوله ی ارز نقش مهمی را در تجارت بین المللی ایفا می کند تا جایی که یکی از دغدغه های مهم سیاست گذاران نحوه ی تعیین نرخ برابری بین ریال و ارزهای خارجی و ایجاد بستری برای فراهم شدن ثبات در بازار ارز به منظور کاهش هزینه ها و ریسک سرمایه گذاری در اقتصاد کشور می باشد. أکثر
        امروزه مقوله ی ارز نقش مهمی را در تجارت بین المللی ایفا می کند تا جایی که یکی از دغدغه های مهم سیاست گذاران نحوه ی تعیین نرخ برابری بین ریال و ارزهای خارجی و ایجاد بستری برای فراهم شدن ثبات در بازار ارز به منظور کاهش هزینه ها و ریسک سرمایه گذاری در اقتصاد کشور می باشد. از نظر محقق بررسی مکانیزم معاملات در بازار فارکس و شناسایی دقیق و علمی از آن می تواند به عنوان یکی از راهکارهای پیشنهادی برای سیاست گذار ارزی در راستای طراحی مدل مطلوب بازار ارز در کشور و کنترل بازار و ابزارهای مرتبط با آن یاری نماید. بازگشت ثبات به بازار ارز و از آن مهم تر قابل پیش بینی بودن این بازار برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی، امری است که در نهایت امنیت و رشد اقتصادی در سال های آتی را برای کشور به همراه خواهدداشت. نکته قابل ذکر دیگر اینکه، ورود معاملات مارجینی فارکس در ایران و عکس العمل نهادهای قانونی و مراجع دینی در برابر آن موجب شد تا تصویر غلطی از این بازار در کشور ارائه گردد، حال آنکه این فقط شاخه ای بازار فارکس بوده و کلیت این بازار بسیار فراتر از معاملات مارجینی است. از همین رو هدف از انجام این پژوهش بررسی علمی و دقیق ساز و کار معاملات در این بازار و بررسی امکان استفاده از آن در بازار داخلی می باشد. در همین راستا در این تحقیق به آسیب شناسی مکانیزم این بازار و در پایان نیز اندکی بررسی فقهی آن پرداخته شده است. در نهایت با بررسی های انجام شده و تجزیه و تحلیل نظر فعالان بازار ارز مشخص شد معاملات مارجینی بازار فارکس از نظر شرعی دارای ایرادات جدی است و آنچه که می تواند برای اقتصاد کشور خصوصا بازار ارز راهگشا باشد، توجه به آن دسته از فعالیت های بازار است که می تواند نیازهای مربوط به بخش واقعی اقتصاد را برآورده سازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        137 - پیش بینی نرخ ارز یورو به دلار با تکنیک شبکه عصبی مصنوعی
        شفق شریف مقدم سیدذبیح اله هاشمی
        پیش بینی نرخ ارز به عنوان یک متغیر اقتصادی مهم مورد علاقه فعالان اقتصادی است. یکی از رویکردهای متداول در پیش بینی، رویکرد تکنیکال است که از رفتار گذشته نرخ ارز برای پیش بینی استفاده می کند. البته با توجه به ساختار آشوب گونه و غیر خطی بازارهای مالی، نمی توان با یک روش مش أکثر
        پیش بینی نرخ ارز به عنوان یک متغیر اقتصادی مهم مورد علاقه فعالان اقتصادی است. یکی از رویکردهای متداول در پیش بینی، رویکرد تکنیکال است که از رفتار گذشته نرخ ارز برای پیش بینی استفاده می کند. البته با توجه به ساختار آشوب گونه و غیر خطی بازارهای مالی، نمی توان با یک روش مشخص و ساده که از ترکیب ابزارهای مختلف تکنیکال بدست می آید به پیش بینی بازار پرداخت و نیاز به روش های پیچیده تری می باشد. در دهه اخیر شبکه های عصبی به عنوان یکی از پرکاربرد ترین روش ها در زمینه طبقه بندی، تشخیص الگو و پیش بینی سری های زمانی پیچیده مورد استفاده قرار گرفته است. در این تحقیق یک مدل شبکه عصبی چندلایه جهت پیش بینی نرخ ارز یورو به دلار ارایه می شود که با بهره گرفتن از داده ها و متغیر های برگرفته شده از تحلیل تکنیکال به پیش بینی قیمت در روز آینده با دقت مطلوب می پردازد. نتایج بیانگر عملکرد مناسب این روش در مقابل سایر روش های متداول تحلیل تکنیکال و شبکه عصبی می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        138 - اثر نهادهای سیاسی بر رشد اقتصادی ازطریق ایجاد انحرافات نرخ ارز (رهیافت نظریه بازی)
        هاجر مصطفایی مرتضی سامتی مصطفی رجبی
        چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی ن أکثر
        چکیدهمهم‌ترین اثری که نهاد سیاسی بر نهاد اقتصادی دارد در محترم‌شناختن یا معتبر‌ندانستن عملکرد نظام‌بازار است، که درپایان می‌تواند موجب تقویت یا تضعیف رشداقتصادی کشورها گردد. در کشورهای‌ نفتی رانت‌ درآمدی وافری که در دست دولت قرار‌می‌گیرد، انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی نهادسیاسی را به‌گونه‌ای شکل می‌دهد که ازطریق منابع عام به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ منافع خاص بپردازد. درحالی‌که در بازار آزاد تعقیب منافع خصوصی به ‌‌‌‌‌تأمین‌‌‌‌‌ خیرعام خواهد انجامید. چنین رویکرد متفاوتی دربرخی کشورهای نفتی، زمینه محدودیت مکانیسم بازار و مداخله مداوم در آن‌را فراهم می‌سازد به طوری‌که به کاهش رشداقتصادی می انجامد. باتوجه به‌اهمیت تعیین نرخ‌ارز واقعی دردستیابی به رشد اقتصادی مطلوب، دراین مقاله تلاش‌شده تأثیرپذیری رشداقتصادی از ساختار نهادهای‌سیاسی در یک کشورهای‌نفتی بررسی‌شود و از روش نظریه‌بازی برای مستدل‌کردن مفاهیم ارائه‌شده،‌ استفاده شده‌است. دراین‌راستا انگیزه‌های‌ متفاوت سیاستگذاران (به‌عنوان نهادسیاسی) کشورهای‌نفتی در تعیین نرخ‌ارز بررسی‌ می‌شود. عکس‌العمل کارآفرینان به این سیاست‌ در انتخاب سطح سرمایه‌گذاری، نشان‌دهنده رشد اقتصادی در‌نظر گرفته شده‌‌است. بر اساس نتایح ابتدا دولتمردان با انگیزه حداکثرسازی درآمد دولت، به دنبال تعیین نرخ ارز بهینه هستند. با فرض رقابت اقتصادی، آن‌ها تمایل دارند به منظور تضعیف رقبا انحراف نرخ ارز ایجاد کنند. افزودن فرض رقابت سیاسی، موجب انحراف بیشتر نرخ ارز شده به‌طوری که ‌رشداقتصادی را بیشتر از پیش تضعیف خواهد کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        139 - بررسی نقش رشد اقتصادی در تأثیر شوک درآمدهای نفتی و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی ایران (خودرگرسیون برداری)
        بهار حافظی ندا اسدالله زاده جعفری سید محسن خلیفه سلطانی
        در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوک‌های مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالت‌های مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانه‌ای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 به‌صورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیاد أکثر
        در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شوک‌های مثبت و منفی درآمدهای نفتی، تورم و نرخ ارز در حالت‌های مختلف رشد اقتصادی بر کارایی شبکه بانکی با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری آستانه‌ای در دوره زمانی 1398:4- 1387:1 به‌صورت فصلی پرداخته شده است. نتایج نشان داد تا حد زیادی تأثیر شوک مثبت به درآمدهای نفتی در شرایط رکود و رونق اقتصاد بر کارایی شبکه بانکی مشابه است و در کوتاه‌مدت تأثیر مثبت و در میان‌مدت تأثیر منفی داشته است. اما تأثیر شوک مثبت به تورم و نرخ ارز بر کارایی شبکه بانکی به رژیم‌های مختلف رشد اقتصادی بستگی داشته است. شوک مثبت تورم در شرایط رکودی در کوتاه‌مدت تأثیر منفی و در میان‌مدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. در شرایط رونق، تورم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت تأثیر مثبت بر کارایی شبکه بانکی داشته است. شوک مثبت نرخ ارز در شرایط رکودی، صرفا تأثیر منفی کوتاه‌مدت بر کارایی شبکه بانکی داشته است اما در شرایط رونق، در کوتاه‌مدت شوک مثبت نرخ ارز تأثیر مثبت و در میان‌مدت دارای تأثیر منفی بر کارایی شبکه بانکی می‌باشد. همچنین شوک مثبت به رشد اقتصادی در شرایط رکودی، تأثیر مثبت و بلندمدت و در شرایط رونق، دارای تأثیر مثبت کوتاه‌مدت بر کارایی شبکه بانکی است. بر این اساس بایستی در هنگام تهیه برنامه‌های توسعه‌‌ای به‌طور واقعی و عملی سهم درآمدهای نفتی از بودجه کاهش یابد و همچنین در اتخاذ سیاست‌های ارزی نیز جهت حداقل نمودن آسیب به کارایی شبکه بانکی، رژیم‌های مختلف رشد اقتصادی بایستی مدنظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        140 - مدلسازی پیش بینی نرخ ارز در ایران با استفاده از شبکه عصبی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و الگوریتم ذرات انبوه
        علی جمالی سعید دائی کریم زاده
        در سال‌های اخیر بکارگیری روش های هوش مصنوعی در بازارهای مالی و سرمایه گذاری به جای روش های کمی مرسوم، رو به افزایش بوده و معمولا عملکرد بهتری را نسبت به روش‌های کلاسیک ارائه کرده است. شبکه عصبی مصنوعی علیرغم مزایای فراوان دارای نقاط ضعف نیز می باشند. در این پژوهش به م أکثر
        در سال‌های اخیر بکارگیری روش های هوش مصنوعی در بازارهای مالی و سرمایه گذاری به جای روش های کمی مرسوم، رو به افزایش بوده و معمولا عملکرد بهتری را نسبت به روش‌های کلاسیک ارائه کرده است. شبکه عصبی مصنوعی علیرغم مزایای فراوان دارای نقاط ضعف نیز می باشند. در این پژوهش به منظور غلبه بر نقاط ضعف روش شبکه عصبی با آموزش داده‌های شبکه عصبی از طریق الگوریتم تکاملی یعنی از ترکیب شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم ژنتیک (GA) و الگوریتم ذرات انبوه (PSO) جهت مدلسازی و پیش بینی روزانه نرخ های ارز اسمی در ایران در دوره زمانی 01/01/1392 تا 01/10/1398 استفاده شده است. این مدل‌های ترکیبی با روش شبکه عصبی به عنوان یکی از مدل‌های هوش مصنوعی با توجه به معیارهای خطای MSE، RMSE، MAE،U.Theil مقایسه می‌گردد. نتایج این پژوهش نشان از برتری مدل ترکیبی شبکه عصبی الگوریتم ذرات انبوه نسبت به سایر مدل های مورد بررسی تحقیق دارد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        141 - بررسی رابطه نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ سود بانکی با شفافیت سود (شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)
        محمد دلخوش
        شفافیت کم و کیفیت پایین اطلاعات مالی شرایطی را فراهم می سازد که تصمیم گیری را برای سرمایه گذاران مشکل کرده و آنها را با شرایط ابهام مواجه می سازد. افشای کامل، بموقع و با کیفیت اطلاعات مالی، به افزایش شفافیت این اطلاعات منجر شده، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش می دهد. هدف ای أکثر
        شفافیت کم و کیفیت پایین اطلاعات مالی شرایطی را فراهم می سازد که تصمیم گیری را برای سرمایه گذاران مشکل کرده و آنها را با شرایط ابهام مواجه می سازد. افشای کامل، بموقع و با کیفیت اطلاعات مالی، به افزایش شفافیت این اطلاعات منجر شده، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش می دهد. هدف این تحقیق بررسی رابطه نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری یک ساله با شفافیت سود شرکت ها اسـت. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮای تعیین ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺳﻮد از ﻣﺪل ﺑﺎرث و ﻫﻤﻜﺎران(2008) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. آزمون فرضیه های تحقیق، با به کارگیری اطلاعات مالی 121 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1388 تا 1393 صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری یک ساله با شفافیت سود حسابداری رابطه معناداری وجود دارد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        142 - تاثیر نوسانهای نرخ ارز بررشد اقتصادی و نرخ تورم ایران، 1388-1340
        اکبر توکلی نگین فیروزه فرزاد کریمی
        نرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان ها أکثر
        نرخ ارز از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان شناخته می شود که تغییرات آن بطور گسترده برمتغیرهایاقتصادی نظیر رشد وتورم تاثیر می گذارد . آشفتگی و نوسان در عملکرد این شاخص مبین عدم تعادلدر تراز پرداختها و اقتصاد محسوب می شود. از این روتحلیل رفتار نرخ ارز واقعی و تاثیر نوسان های آنبه منظور تدوین سیاست هایی برای تعدیل این شاخص همواره توجه کارشناسان و سیاست گذاراناقتصادی را به خود معطوف داشته است.هدف این مقاله بررسی تاثیر نوسان های نرخ ارز بر رشداقتصادی وتورم می باشد در این مقاله با استفاده از روش سیستم معادلات شبه مرتبط اثرات نوسان هاینرخ ارز بر رشد اقتصادی و تورم در ایران با استفاده از داده های سری زمانی طی دوره 1388-1340 مورد بررسی قرار می گیرد. نوسان های قیمت نفت و نوسان های نرخ ارز با استفاده از روش گارچبدست آمدند، به همراه متغیر های نقدینگی، مخارج مصرفی دولت، نوسان های قابل پیش بینی و غیرقابل پیش بینی نرخ ارز - که با نوسان های مثبت و منفی نشان داده شده است- و متغیر مجازی سالهایجنگ در کشور، متغیرهای مقاله را تشکیل می دهند. نتایج تحقیق نشان میدهد که نوسانهای نرخ ارز اثرمثبت و معناداری بر تولید در کشور داشته است. در حقیقت افزایش ناگهانی نرخ ارز می تواند منجر بهرقابت پذیری کالاهای صادراتی و در نهایت افزایش صادرات گردد که این امر تولید در کشور راافزایش خواهد داد. نتایج همچنین نشان می دهد نوسانهای نرخ ارز اثر منفی و معناداری بر تورم در کشور داشته است. این بدان معناست که افزایش نرخ ارز، به دلیل آنکه نرخ ارز در کشور همواره پایینتر از قیمت تعادلی خود انتخاب می شود، می تواند کسری بودجه دولت را کاهش داده و این امر میتواند منجر به کاهش تورم در کشور شود. همچنین نتایج حاکی از یکسان نبودن تاثیر تکانههای منفی ومثبت نرخ ارز بر تولید و تورم در کشور می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        143 - وابستگی رژیمی و سرایت پذیری چرخه ای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در ایران
        مهدی مظفرنیا میرفیض فلاح شمس غلامرضا زمردیان
        هدف اصلی این پژوهش بررسی وابستگی رژیمی و سرایت‌پذیری چرخه‌ای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر دوره‌های رونق و رکود اقتصادی است. به این منظور ابتدا با بهره‌گیری از روش ترکیبی مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی، سری زمانی تلاطم شرطی بازده نرخ ارز و أکثر
        هدف اصلی این پژوهش بررسی وابستگی رژیمی و سرایت‌پذیری چرخه‌ای تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر دوره‌های رونق و رکود اقتصادی است. به این منظور ابتدا با بهره‌گیری از روش ترکیبی مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی، سری زمانی تلاطم شرطی بازده نرخ ارز و شاخص قیمت بازار سهام برآورد و استخراج شده، سپس سرایت‌پذیری، سرریز بین بازارها و وابستگی رژیمی آنها در دوره‌های رونق و رکود اقتصادی در سال‌های 1389 تا 1399 تحلیل و مطالعه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن هستند که: 1. برآورد تلاطم شرطی به روش مارکوف سوئیچینگ-گارچ نمایی کاراتر از روشهای گارچ سنتی است، 2. وابستگی تلاطمی بین بازارهای سهام و ارز در دوره‌های رکود اقتصادی شدیدتر از دوره‌های رونق اقتصادی است. 3. میزان سرایت تلاطم از بازار ارز به بازار سهام نسبت به میزان سرایت تلاطم از سهام به ارز بیشتر است. 4. سرایت تلاطم از بازار ارز به بازار سهام در رژیم رونق و رکود اقتصادی تفاوت معناداری ندارد. 5. در رژیم رونق اقتصادی میزان سرایت تلاطم از بازار سهام به بازار ارز بیشتر از میزان سرایتی است که در رژیم رکود اقتصادی اتفاق می افتد. بنابراین تلاطم نرخ ارز و قیمت سهام در ایران وابستگی مبتنی بر رژیم رونق و رکود اقتصادی داشته و همچنین سرایت پذیری بین آنها نیز در این دو رژیم متفاوت است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        144 - بررسی اثر سرایت‌پذیری پویا چرخه تلاطم بین بازار آتی طلا و نرخ ارز با استفاده از مدل‌های GARCH-BEKK، مارکوف سوئیچینگ و اتورگرسیو برداری
        باقر سیاری میرفیض فلاح شمس رضا غلامی جمکرانی حسین جهانگیرنیا
        هدف: با گسترش فرآیند جهانی‌شدن، نه‌تنها بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته بلکه بازارهای مالی کشورهای درحال‌توسعه نیز به یکدیگر مرتبط شدند. در مباحث مالی ارتباط بین بازارهای مالی تحت عنوان سرایت مالی مطرح‌شده است. سرایت مالی بازارها می‌تواند تلاطم یک بازار را به بازار دی أکثر
        هدف: با گسترش فرآیند جهانی‌شدن، نه‌تنها بازارهای مالی کشورهای توسعه‌یافته بلکه بازارهای مالی کشورهای درحال‌توسعه نیز به یکدیگر مرتبط شدند. در مباحث مالی ارتباط بین بازارهای مالی تحت عنوان سرایت مالی مطرح‌شده است. سرایت مالی بازارها می‌تواند تلاطم یک بازار را به بازار دیگر منتقل کرده و سبب رونق و یا رکود و یا دستیابی به ریسک و بازده شود؛ لذا به جهت اهمیت سرایت تلاطم در بازارها برای سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان هدف از این پژوهش، بررسی اثر سرایت‌پذیری پویا چرخه تلاطم بین بازار آتی طلا و نرخ ارز در بازارهای مالی و بورس اوراق بهادار تهران است.روش‌شناسی پژوهش: داده‌ها به‌صورت روزانه در فاصله زمانی ۱۳۸۸ الی ۱۳۹۷ جمع‌آوری ‌شده است. به‌منظور بررسی آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌های GARCH-BEKK، مارکوف سوئیچینگ و اتورگرسیو برداری استفاده ‌شده است.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اثر سرایت‌پذیری تلاطم از بازار ارز به بازار آتی طلا است و همچنین اثر سرایت‌پذیری تلاطم از بازار ارز به بازار آتی طلا در رژیم‌های مختلف متفاوت است.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: نتایج این پژوهش می‌تواند بینش جدیدی ارائه کند که بتواند سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری را در صنعت مالی تعیین کند. تفاصيل المقالة