بررسی اثرات بی‌ثباتی نرخ ارز بر ارزش افزوده بخش کشاورزی در ایران

الموضوعات : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

ابوذر پرهیزکاری ¹ (محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین)
محمود صبوحی ² (دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد)
مهرزاد مستشاری محصص ³ (استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین)
مهرنوش میرزایی ⁴ (عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین.)

تاريخ الإرسال : 07 الأربعاء , ذو الحجة, 1435 تاريخ التأكيد : 07 الأربعاء , ذو الحجة, 1435 تاريخ الإصدار : 27 السبت , شوال, 1435

الکلمات المفتاحية: نااطمینانی نرخ ارز, ارزش افزوده بخش کشاورزی, تصحیح خطای برداری, مدل ARDL,

ملخص المقالة :

در این تحقیق اثر نوسانات ناشی از نا­اطمینانی نرخ واقعی ارز بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی طی دوره­ی 1390-1357 مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، ابتدا نوسانات ناشی از نا­اطمینانی نرخ ارز با استفاده از روش GARCH محاسبه شده و سپس ماهیت متغیرهای توضیحی مدل پیشنهادی(پایا یا ناپایا بودن متغیرها) با استفاده از آزمون­های ریشه واحد تعیین شد. در آخر نیز با استفاده از مدل خود‌توضیح با وقفه­های توزیعی گسترده^[1](ARDL)، تاثیر نوسانات نرخ واقعی ارز و انحراف آن از مسیر تعادلی بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که اثر نرخ ارز واقعی با وقفه بر نرخ ارز واقعی جاری، مثبت و در سطح اطمینان 95% معنی‌دار می­باشد. همچنین متغیر با وقفه­ی ارزش افزوده و شاخص قیمت تولیدات کشاورزی اثر مثبت و معنی­دار و متغیرهای نوسان نرخ ارز و وقفه­ی صادرات کشاورزی اثر منفی و معکوس بر ارزش افزوده­ی بخش کشاورزی دارند. متغیر موهومی جنگ تحمیلی نیز بر متغیر وابسته بی­اثر می‌باشد. افزون بر این نتایج نشان داد که متغیرهای الگوی ارائه شده 36% انحرافات ارزش افزوده از مسیر تعادلی آن را تصحیح می­کنند. بازگشت به شرایط تعادل نیز در یک دوره­ی کوتاه‌مدت سه ساله و نسبتا با سرعت صورت می‌گیرد. در پایان نیز پیشنهاد شد که نظام ارزی مناسبی توام با سیاست‌های کلان اقتصادی در بخش کشاورزی و در جهت اصلاح انحرافات نرخ واقعی ارز به­کار گرفته شود. طبقه­بندیJEL:C22، D51، D81، Q14
1- Auto-Regressive Distributed Lag Model