-
دسترسی آزاد مقاله
1 - واکاوی عوامل فرهنگی وهویتی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی (مطالعه موردی:شهر اهواز)
دکتراحمد رضا کابلیفرهنگ یک مرزو بوم بر روی شهرسازی و معماری آن بسیار تاثیرگذار بوده و با محفوظ داشتن عوامل بنیادی، فرهنگي و هنری در بناها یک اثربخشی ویژه‌ای به جا می‌گذارد. غربگرایی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی مشهود است تاجایی‌که تحولات زیادی در فرم پلان‌ها دراین‌دوره شاهدهستیم. روش چکیده کاملفرهنگ یک مرزو بوم بر روی شهرسازی و معماری آن بسیار تاثیرگذار بوده و با محفوظ داشتن عوامل بنیادی، فرهنگي و هنری در بناها یک اثربخشی ویژه‌ای به جا می‌گذارد. غربگرایی در شهرسازی و معماری دوره پهلوی مشهود است تاجایی‌که تحولات زیادی در فرم پلان‌ها دراین‌دوره شاهدهستیم. روش اين پژوهش، از نظر هدف کاربردي و بر اساس روش تحقیق پیمایشی با تاکید بر پرسشنامه می باشد. هدف اصلی تحقیق ارزیابی ارتباط عوامل فرهنگی (نما و پلان) در شهرسازی و معماری در شهر اهواز و به طور متمرکز بر روی سه بنا از بناهای مهم ساخته شده دوره پهلوی از جمله بنای دانشکده سه گوش، ساختمان سیلو و هتل قو با معماری عصر مدرنسیم اروپایی می باشد. داده های تحقیق براساس پرسشنامه گردآوری و برای ارزیابی پایایی ابزار پژوهش، از روش کرونباخ استفاده شده است. تعداد و نوع نمونه گیری از طریق روش گلوله برفی(41 نفر از کارشناسان خبره) بوده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS وآزمون های کلموگروف – اسمیرنوف(KS) و علامت(Sing Test) انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بر اساس آزمون (KS) مقدار سطح معناداری آزمون در تمامی موارد کمتر از 05/0 شده است. بنابراین فرض نرمال بودن دادهها رد شده است. همچنین براساس آزمون علامت میزان ارتباط شاخص نما با مقدار 739/1 و سطح معناداری 082/0 وشاخص پلان با مقدار 562/1 و سطح معناداری 118/0 در سه بنای مورد مطالعه معنادار نبوده و استفاده از هر دو شاخص (نما و پلان) در معماری دوره پهلوی نسبت به معماری مدرنیسم اروپایی یک اندازه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ابوالحسن علی بن مهدی مامطیری ادیب و مُحَدثی گمنام از قرن چهارم هجری
مصطفی معلّمیابوالحسن علی بن مهدی مامطیری ادیب و محدث گمنام طبرستانی در قرن چهارمهجری می زیسته است . نسخه ای از کتاب نزهة الابصار و محاسن الآثار به قلم این ادیب بهتازگی پیدا شده و یکی از نسخه پژوهان ایرانی آن را معرفی کرده ولی تاکنون به چاپنرسیده است . در این پژوهش شرح حال و آثار اد چکیده کاملابوالحسن علی بن مهدی مامطیری ادیب و محدث گمنام طبرستانی در قرن چهارمهجری می زیسته است . نسخه ای از کتاب نزهة الابصار و محاسن الآثار به قلم این ادیب بهتازگی پیدا شده و یکی از نسخه پژوهان ایرانی آن را معرفی کرده ولی تاکنون به چاپنرسیده است . در این پژوهش شرح حال و آثار ادیب یادشده با نگاهی به کتابنزهة الابصار مورد توجه قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - «مُد» در ایران اواخر قاجار و اوایل پهلوی: پژوهشی برپایه خاطرات و گزارش های روزانه
صدیقه نایفیامروزه مد از مفاهیم فرهنگی تأثیرگذار و از قدرتمندترین صنایع اقتصادی جهان به شمار می رود. به رغم اهمیت، گستردگی مشاغل مرتبط با آن و تأثیر بر مباحث فرهنگی و اقتصادی دوران جدید، تحقیقات و اطلاعات دقیقی از چگونگی مواجهه ایرانیان با این پدیده و نگرش ایشان نسبت به آن در دست چکیده کاملامروزه مد از مفاهیم فرهنگی تأثیرگذار و از قدرتمندترین صنایع اقتصادی جهان به شمار می رود. به رغم اهمیت، گستردگی مشاغل مرتبط با آن و تأثیر بر مباحث فرهنگی و اقتصادی دوران جدید، تحقیقات و اطلاعات دقیقی از چگونگی مواجهه ایرانیان با این پدیده و نگرش ایشان نسبت به آن در دست نیست. این مقاله می کوشد با رویکردی جامعه شناختی و با جمع آوری داده های تاریخی به شیوه اسنادی چگونگی نگرش و مواجهه ایرانیان با این پدیده را در بازه زمانی دوره دوم قاجار و اوایل پهلوی تحلیل و بررسی کند. به این منظور به تطبیق آراء جامعه شناسان کلاسیک و معاصر درباره مقوله مد با برخی اسناد تکمیلی برجای مانده از دوران یادشده یعنی گزارش ها و خاطرات روزانه خواهد پرداخت. یافته های پژوهش حاکی از هماهنگی متون مورد بررسی در اغلب موارد با آراء جامعه شناسان کلاسیک و مفاهیم، رویکردها و نظریه هایی چون نظریه قطره چکانی یا نشت رو به پایین، تقلید طبقات و گروه های فرودست از طبقات فرادست، تلاش برای ایجاد تمایز طبقاتی و یا از میان بردن آن، نمایش تن آسایی و اوقات فراغت طبقه مرفه، رسم اجتماعی و در نهایت نکوهش مد است و کمتر نشانی از رویکردهای مثبت معاصر نسبت به مد در آنها دیده می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم)
سارا فردپور محمدجواد مهدوی نژاد فریبرز دولت آبادیمعماری ایرانی میتواند موجبات ایجاد مدلی اصالت‌مدار در ارتباط با معماری جداره‌های شهری امروزین را فراهم آورد. این پژوهش در پاسخ به این سوال که چه مولفه‌هایی درجهت تحلیل نما در راستای درک مفهوم اصالتِ معنایی در جداره‌های شهری تهران وجود دارد، از روش آمیخته کمی و کیفی بهر چکیده کاملمعماری ایرانی میتواند موجبات ایجاد مدلی اصالت‌مدار در ارتباط با معماری جداره‌های شهری امروزین را فراهم آورد. این پژوهش در پاسخ به این سوال که چه مولفه‌هایی درجهت تحلیل نما در راستای درک مفهوم اصالتِ معنایی در جداره‌های شهری تهران وجود دارد، از روش آمیخته کمی و کیفی بهره گرفته است؛ در فاز کیفی، شاخصه‌ها از طریق شیوه داده بنیاد موردمطالعه قرار می‌گیرد و در فاز کمی با روش سوارا، اهمیت شاخصه‌ها مشخص میشود. هدف از پژوهش حاضر تأکید بر اصالت ساختاری در نمای شهر تهران با تدوین چارچوبی در حوزه های معناسازی و معناخوانی اصیل میباشد. طبق ادعای این پژوهش تولید نمای شهری واجد اصالت با ایجاد عناصر شاخص معناداری که در طول زمان استمرار تاریخی یافته، ارتباطی مستقیم دارد. این رساله قائم‌به‌ذات و ریشه‌دار بودن را مبنای اصالت می‌داند که از طریق تحلیل و طراحی راستین با شیوه‌ای ریشه‌دار در معماری دوره پهلوی به‌کار گرفته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی خوانش دلبستگی مکانی بر مبنای عناصر هویتی معماری مسکونی (مطالعه موردی: معماری مسکونی دوره پهلوی دوم بین شهروندان تهرانی)
معصومه قیمتی ایرج اعتصام علی علاییدوره پهلوی دوم سرآغاز فراگیر شدن جنبش مدرن و تغییر شکل در سبک¬های معماری و ارائه الگوهای نوین در آن بوده است. این امر سبب شده است که بناهای معماری شاخص و برجسته¬ای خصوصا در معماری مسکونی طراحی و اجرا شوند که پس از گذشت چند دهه از اجرای آن¬ها، هنوز دارای جذابیت¬های کالبد چکیده کاملدوره پهلوی دوم سرآغاز فراگیر شدن جنبش مدرن و تغییر شکل در سبک¬های معماری و ارائه الگوهای نوین در آن بوده است. این امر سبب شده است که بناهای معماری شاخص و برجسته¬ای خصوصا در معماری مسکونی طراحی و اجرا شوند که پس از گذشت چند دهه از اجرای آن¬ها، هنوز دارای جذابیت¬های کالبدی، معنایی و عملکردی باشند. در همین راستا، این پژوهش در پی بررسی خوانش ادراکات شهروندان تهرانی از این بناها با در نظر گرفتن عوامل دلبستگی مکانی و بر مبنای عناصر هویتی توسط شهروندان با استفاده از روش پیمایش پرسشنامه¬ای و مدلسازی معادلات ساختاری بوده است. خوانش ادراکات شهروندان تهرانی از سه مجتمع مسکونی اکباتان، بهجت آباد و اسکان نشان دادند که که مرحله اول خوانش این بناها، ویژگی¬های عملکردی آنان است که این امر موجب اثرگذاری بر عامل وابستگی مکانی در تصورات ذهنی افراد شده و در درجات بعدی به شکل¬ گیری هویت و دلبستگی مکانی منجر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - The Assessment of some Contextual Architecture Factors with an Approach to Culture and Identity in the State and Public Buildings of Pahlavi Era (Case Study: Oil Cinema, Oil Industry College and National Bank)
Ahmadreza Kaboli Bagher karimi Jamaledin Mahdinejad darziImportant subjects in architecture is the design of buildings according to their contexts. This context can include historical, physical, cultural- social, or climate aspects. Abadan is a city that its basic structure has been formed in the Pahlavi era. This city has چکیده کاملImportant subjects in architecture is the design of buildings according to their contexts. This context can include historical, physical, cultural- social, or climate aspects. Abadan is a city that its basic structure has been formed in the Pahlavi era. This city has been attracted to the local architecture in this period. Also, it has been influenced by the modern style. The method of this research is applied and a survey one with an emphasis on the questionnaire. The main purpose of the present study is to estimate the relationship between culture and identity factors of the contextual architecture of three important buildings of the Pahlavi era such as oil cinema(Taj), oil industry college, national bank building in Abadan, and modern architecture of Europe. The research data has been gathered according to the questionnaire. Cronbach has been used to get the validity of the research. The number and the type of sampling are through the snowball method. SPSS, K.S, and the single test have been used for the research analysis in the present study. The research results show that the amount of test level in all cases is less than 0/05. Therefore, the normal trend of data has been rejected. Moreover, there is no relationship between the building indicator with 3.87 and level of 0/000 and the plan indicator with 3.82 and the level of 0/000 in the aforementioned buildings. In this case, the use of the indicators of building and plan in the architecture of the Pahlavi era in comparison to European modernism has been less important. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - Determining the Influential Components on the Continuity of 'Iranian Architectural Identity' during the first Pahlavi Era (Case Study: The Selected Buildings in Tehran)
Majid Riyahizadeh Mohammad Mansour Falamaki Mohammadreza PourzargarIranian architecture started to develop at the beginning of the Pahlavi era, and a historical gap happened between what was identified as traditional and contemporary architecture. Meanwhile, some efforts were made to establish a connection with the identity of Iranian چکیده کاملIranian architecture started to develop at the beginning of the Pahlavi era, and a historical gap happened between what was identified as traditional and contemporary architecture. Meanwhile, some efforts were made to establish a connection with the identity of Iranian architecture, which this confrontation has been extended up to now. This study aims to explain the factors affecting the continuity of architectural Identity to reconsider how the Identity of Iranian architecture started to extend and continue during the first Pahlavi era. The qualitative research method, an interpretive-historical type, was adopted for this study, and to deal with the Identity, library resources have been used to analyze the selected buildings in Tehran city as a case study by determining the relevant theoretical framework using the bibliographic research, and both field and visual interpretations. The continuity of Identity in architecture initiates through the objective encounter with the building's physical structure, through its physical characteristics and recognition. Then it will be realized by the audience's vision according to the thought processes and eventually by comprehension and cognition within the life current, events and determining its location. The Identity of Iranian architecture during the first Pahlavi era has been continued by reviving the nationalistic and ancient styles. This has influenced the idea of architecture relying on Iran's historical and cultural memory. Despite their representation in new functions, some of these identical concepts have continued. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - Exploring the Intersection of Tradition and Innovation in Pahlavi II Architecture: A Case Study of Pahlavi II Period Buildings in Sanandaj and Analysis of Added and Removed Elements in Comparison to Traditional Period
khaled Azizzadeh Lida Balilan Salahedin MolanaeiABSTRACT: This article presents a case study exploring the intersection of tradition and innovation in Pahlavi II architecture, with a focus on Pahlavi II period buildings in Sanandaj. The research investigates the incorporation of traditional elements and the introduct چکیده کاملABSTRACT: This article presents a case study exploring the intersection of tradition and innovation in Pahlavi II architecture, with a focus on Pahlavi II period buildings in Sanandaj. The research investigates the incorporation of traditional elements and the introduction of innovative design approaches during this architectural period. By analyzing the added and removed elements in comparison to the traditional period, the study seeks to identify the key factors influencing the transformation of architectural features. The research methodology involves site visits, interviews with architectural experts and local residents, and archival research to gather data on the architectural design choices and motivations. The findings reveal a harmonious integration of traditional and innovative elements in Pahlavi II buildings in Sanandaj. The analysis of added and removed elements sheds light on the dynamic nature of architectural evolution, providing insights into the influence of cultural and historical factors on design decisions. The study highlights the importance of preserving cultural heritage while embracing innovation and modernity in architectural design. It also emphasizes the need for a holistic approach to design that takes into account social, cultural, and environmental factors. Overall, this study contributes to a deeper understanding of the intricate relationship between tradition and innovation in Pahlavi II architecture and its impact on built environments. The research provides valuable insights for architects, designers, and policymakers seeking to create sustainable and culturally sensitive built environments. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - Investigating the Role and the Position of Women in Bidel Dehlavi’s Sonnets
Naemeh Toluie Eshlaghi Reza Fahimi Manijeh FallahiLiterature and poem is a mirror which always reflects the facts existing in different societies and periods. Studying the position of woman is of high importance as one of the fundamental basics of each society. In order to study the type of poet’s view to woman a چکیده کاملLiterature and poem is a mirror which always reflects the facts existing in different societies and periods. Studying the position of woman is of high importance as one of the fundamental basics of each society. In order to study the type of poet’s view to woman and her different roles, his/her works may be the most important sources. Mawlana Abdul-Qadir Bidel Dehlavi is one of the most distinguished and the biggest Indian poetry poets who has been always considered important by researchers due to the special lingual and spiritual features of his poems. Mystical theme of Bidel’s poems makes poet’s special view to the universe, human and his position important. Recognizing women’s character and nature is recognizing a part of humans’ position in the universe. Despite commitment to the common tradition of misogyny in the literature, Bidel Dehlavi’s sonnets have used women symbols in mystical literature like Layla and Shirin. Symbols with mystical and super-humanistic dimensions and demonstrates true love. The present study aims at investigating Bidel’s view to social and spiritual issues related to woman in his sonnets. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - Analysis of Effective Cultural Components on Political Development of Iran (Second Pahlavi Era)
Mohammad HeydarpourklidsarThe present study aims at identifying and analyzing the major cultural components that influence the political development of Iranian society during the Second Pahlavi era and explaining and analyzing the fundamental issues of the weaknesses and gaps in the Iranian soci چکیده کاملThe present study aims at identifying and analyzing the major cultural components that influence the political development of Iranian society during the Second Pahlavi era and explaining and analyzing the fundamental issues of the weaknesses and gaps in the Iranian society and political system during this period. Had, done. In this research, using the historical and analytical research method and inspired by Weberian approach to the importance of culture as well as the revised Inglehart approach, the sociological explanation and analysis of the cultural components appropriate to the political development of Iranian society during the Second Pahlavi period have been attempted. The present study shows that the formation of political development and democracy is, above all, a cultural issue, and that Iranian society during the Second Pahlavi period, due to the authoritarian culture of society and the political system, specifically related to some of the essential cultural components. Examples: free access to independent media and cultural rights, the spirit of criticism and questioning in society, public participation in cultural and political affairs, and critical thinking about society have suffered severe pathological deficiencies that have deprived Iranian society of political development. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - Analysis of the Impact of Conspiracy Illusion in Iran's Political Underdevelopment (Second Pahlavi Era)
Mohammad Heydarpourklidsarthe present research seeks to answer the fundamental question of how the belief in the plot of conspiracy as a cultural barrier to the achievement of the Iranian society of political development has worked. In this research, using the documentary, historical and analyti چکیده کاملthe present research seeks to answer the fundamental question of how the belief in the plot of conspiracy as a cultural barrier to the achievement of the Iranian society of political development has worked. In this research, using the documentary, historical and analytical method, the sociological analysis of the influence of the belief in the plot of conspiracy in the failure of the Iranian society to achieve political development has been attempted. The findings of this research show that the formation of political development in society requires the acceptance of social responsibility by different social classes, especially the ruling elites, but in the second pillar, the belief in the plot of conspiracy, the common belief almost all Social and political forces and political elites and the opposition, and its major consequences were the social and political responsibility of the perpetrators and activists of society and the attribution of all social and political events of society to foreigners. Finally, the main consequence of such an approach and Belief was the failure of the Iranian society to achieve political development. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - A Sociological Study of Authoritarianism in the Pahlavi Era
Ako Ahmadnezhad Masoumeh MotlaqThe present study addresses the Pahlavi era regarding the political system, and it is to investigate and analyze authoritarian governments. The study which is a historical-documentary one, also deals with the consequences of authoritarianism in the Pahlavi era and the i چکیده کاملThe present study addresses the Pahlavi era regarding the political system, and it is to investigate and analyze authoritarian governments. The study which is a historical-documentary one, also deals with the consequences of authoritarianism in the Pahlavi era and the impacts of historical-geographical conditions of Iran on the emergence and durability of authoritarianism. Authoritarianism is considered to be a type of system which is established by exerting force and violence, illegitimate rule of power and lawlessness. Investigation of the factors affecting the structure of authoritarianism in this study indicates that the Pahlavi rule as an authoritarian government, despite its positive aspects and consequences, has had negative economic, political, and social consequences for the Iranian society at that time and for the later generations. Neglecting a negative social phenomenon at the present may cause extensive changes over time so that fighting or eradicating them needs far more time and costs. According to the results of the study we may say that the same policies provided the context for the fall of the regime. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - علل ناکارآمدی و توسعه احزاب در ایران دوره پهلوی اول (نمونه موردی حزب تجدد از سال 1299 – 1320)
سمیه عمادی رستگار سینا فروزش غلامحسین زرگر نژادبا شکلگیری انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی و ایجاد نظامی قانونمند، قدرت سیاسی خودکامه به قدرتی مقید به قانون تبدیل شد؛ یکی از ابزارهای لازم که در ساختارجدید سیاسی احساس نیاز می‌شد، حزب بود؛ اما به دلایلی این انقلاب نتوانست به آرمان‌های خود دست یابد. همین مسئله سبب چکیده کاملبا شکلگیری انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی و ایجاد نظامی قانونمند، قدرت سیاسی خودکامه به قدرتی مقید به قانون تبدیل شد؛ یکی از ابزارهای لازم که در ساختارجدید سیاسی احساس نیاز می‌شد، حزب بود؛ اما به دلایلی این انقلاب نتوانست به آرمان‌های خود دست یابد. همین مسئله سبب شد اصلاح‌طلبان و به‌ویژه روشنفکران حزب تجدد به فکر تأسیس حکومتی مقتدر بیافتندتابتوانند اندیشه‌ها و آرمان‌های اصلاح‌طلبانه خود را در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی عملی سازند. مسئله اساسی مقاله حاضراین است که چرا حزبی که با کمک رضاشاه اکثریت کرسی‌های مجلس پنجم شورای ملی را به دست آورده بود، نتوانست برنامههای خود را پیاده کند و سرانجام به‌صورت حزبی ناکارآمد جلوه‌گر شد؟ فرضیه تحقیق این است که به نظر می‌رسد که بانیان و اعضاء حزب تجدد از گروه های حاکم و طبقه آریستوکرات جامعه بوده‌اند و به همین خاطر سران این حزب نتوانستند از حلقه اولیه خود خارج شوند و با توده مردم ارتباط برقرار کنند. روش تحقیق در این مقاله تاریخی (استقرائی) است و شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانهای بوده است که به‌صورت مطالعه تطبیقی به توصیف و تحلیل دادهها منجر شده است. یافته اساسی تحقیق حاضر این است که عوامل ناکارآمدی و عدم تداوم حزب تجدد به دو دسته عوامل درونی و بیرونی بستگی داشته که از آن جمله می‌توان به نامشخص بودن استراتژی و مرام‌نامه حزب، نخبه‌گرایی حزبی، بی طبقه بودن حزب، فقدان استراتژی آموزش و تربیت نیروی سیاسی، دولت ساخت بودن حزب نه دولت ساز بودن آن، سیاست تمرکزگرایی حزب و تمامیت‌خواهی رضاشاه اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - نقش اصلاحات ارضی آمریکائی در ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران (عصر پهلوی دوم)
زهرا امیری رضا شعبانی صمغ آبادی محمد کلهراصلاحات ارضی مهمترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده سازی نسخه غربی توسعه در چکیده کاملاصلاحات ارضی مهمترین برنامه تحول اجتماعی بود ، که اوایل دهه 1340هـ.ش، در دستور کار محمدرضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت امینی مسؤولیت اجرای طرح را در اختیار داشتند، با الهام از افکار والت ویتمن روستو، مورخ اقتصادی آمریکا و مشاور کندی، دنبال پیاده سازی نسخه غربی توسعه در ایران بودند. این مقاله دنبال پاسخ این پرسش اساسی است ،که اصلاحات ارضی آمریکایی، چگونه باعث ناکامی و عدم توسعه اقتصاد کشاورزی در ایران شد؟ از آنجا که فرضیه ای برای به آزمون گذاردن وجود ندارد، این پژوهش به دنبال کشف و تعریف مفاهیم تازه به صورت اکتشافی است.اصلاحات ارضی با تحمیل ایالات متحده در ایران اجرا شد .برخلاف ادعای مقامات آمریکایی، هدف اصلی اجرای آن نه بالا بردن سطح رفاه مردم، بلکه تقویت سرمایه داری وابسته به آمریکا در برابر کمونیست‌ها،همچنین فراهم کردن بازار و بستری برای فروش کالاهای مصرفی آمریکا در ایران بود. آمریکائی‌ها به دلایل گوناگون از جمله عدم آگاهی از بافت اجتماعی ایران، پیاده‌سازی سریع اصلاحات، اهمیت ندادن به رهبری اصلاحات ، استفاده از تئوری سرکوب، نتوانستند از اصلاحاتی که برای ایران مدنظر داشتند نتیجه بگیرند.اجرای ناقص برنامه اصلاحات ارضی، آمارگیری‌های کشاورزی غیرواقعی، تغییر نظام زمین‌داری سنتی بدون نهادینه کردن الگو یا جایگزین مناسب، برهم زدن بخشی از بافت اجتماعی ایران در پی انجام ناقص برنامه اصلاحات ارضی، نارضایتی اشراف زمین‌دار و ملاکان، ایجاد شکاف میان نهادهای دولت و حکومت از جمله یافتههای اساسی تحقیق حاضر در زمینه نقش اصلاحات ارضی آمریکایی در عدم توسعه نظام سرمایه داری و ناکامی اقتصاد کشاورزی در ایران هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - نقش بحران اقتصادی 1929 آمریکا بر توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر پهلوی اول
سینا فروزشبحران فراگیر مالی 1929 امریکا از طریق کاهش یافتن تولیدات صنعتی در کشورهای پیشرفته به عنوان تولیدکنندگان اصلی و نتیجه آن کاهش تقاضای کشورهای سرمایه داری جهت مواد اولیه، به جوامع توسعه نیافته انتقال یافت و وقوع این بحران در ایران نیز دولت و مجلس را به سمت اجرای سیاستهایی چکیده کاملبحران فراگیر مالی 1929 امریکا از طریق کاهش یافتن تولیدات صنعتی در کشورهای پیشرفته به عنوان تولیدکنندگان اصلی و نتیجه آن کاهش تقاضای کشورهای سرمایه داری جهت مواد اولیه، به جوامع توسعه نیافته انتقال یافت و وقوع این بحران در ایران نیز دولت و مجلس را به سمت اجرای سیاستهایی برای مقابله با آن سوق داد. با این وصف، مسأله تحقیق حاضر این پرسش است که بحران مذکور چگونه باعث توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر پهلوی اول شد؟ روش تحقیق در این مقاله، مطالعه اسنادی با تأکید بر تحلیل کیفی داده های آماری و اسناد گردآوری شده از متغیرهای اقتصادی ایران در دوران بحران مورد نظر است. نتیجه حاصل از پژوهش حاضر، بیانگر آن است که حکومت پهلوی اول برای گذار از بحران مالی 1929میلادی، با تصویب قوانین انحصاری، در راستای نظارت کامل بر امور اقتصادی و درآمدزایی، باعث تقویت اقتصاد دولتی در ایران شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ژئومیتولوژی، رویکردی نو در توسعه ژئومیتوتوریسم نواحی دره ای نمونه مورد مطالعه: دره اخلمد
معصومه توانگر نرگس تنهایی علی (آلن) فرقانیژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وج چکیده کاملژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وجود عوارض خاص ژئومورفولوژیکی، افسانه های ریشه-داری در فرهنگ عامه منطقه شکل گرفته که برای عموم ناشناخته است و می تواند زمینه‌ساز توسعه ژئومیتوتوریسم در این محدوده شود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و کاربردی است و از تحلیل ترکیبی برای دستیابی به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با روشهای میدانی؛ مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده و به کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که اکثر گردشگران اخلمد، ساکن خراسان رضوی هستند. مهمترین انگیزه سفر آنها بازدید و گردشگری بوده و افرادی که پدیده‌های ژئومیتولوژیک را دارای اهمیت و جذابیت می دانستند هزینه کرد بیشتری در سفر به اخلمد داشته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - گناهان مرگ‌ارزان در متون فارسی میانه
نادیا حاجی‌پور مهشید میرفخراییمرگارزان بر اساس متون فارسی میانه به گناهی اطلاق میشود که مجازات آن مرگ است. در فهرست پایه‌های گناه، مرگ‌ارزان سنگین‌ترین گناه است. در چندین متن از فارسی میانه دربارۀ گناهان مرگ‌ارزان و مجازات آن سخن رفته است. در این میان، برخی فهرستی از گناهان مرگ‌ارزان را در یک بخش چکیده کاملمرگارزان بر اساس متون فارسی میانه به گناهی اطلاق میشود که مجازات آن مرگ است. در فهرست پایه‌های گناه، مرگ‌ارزان سنگین‌ترین گناه است. در چندین متن از فارسی میانه دربارۀ گناهان مرگ‌ارزان و مجازات آن سخن رفته است. در این میان، برخی فهرستی از گناهان مرگ‌ارزان را در یک بخش مستقل ارائه می‌دهند و در برخی نیز به طور پراکنده دربارۀ این گناه سخن گفته شده است. در این پژوهش، گناهان مرگ‌ارزانی که در متون پهلوی آمده، ذکر و مراحل دادرسی آن شرح داده میشود. گناهان مرگ‌ارزان از جهت همیمالی و روانی بررسی میشود. گناهانی چون قتل، دزدی کردن، گواهی دروغ دادن به جهت آسیب به دیگران در گروه همیمالی و گناهانی چون گرویدن به دین دیگر، فریبکاری، دفن کردن نسا به جهت آسیب به روان خود فرد در گروه گناهان روانی قرار داده شد. در این پژوهش همچنین به روند دادرسی گناهکار از نظر حقوقی و دینی پرداخته میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - افزایش کارایی مدلسازی کیفیت آب با تفکیک سال به ماه های گرم و سرد (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد قشلاق سنندج)
سید پدرام نی نیوا کامران چپیچکیده زمینه و هدف: امروزه آب به عنوان یکی از عوامل بهبود و رشد اقتصادی جوامع به شمار می آید تحقیق حاضر به منظور مدل سازی تعدادی از متغیرهای کیفی آب با دبی در دو زیرحوضه خلیفه ترخان و چهل گزی سد قشلاق سنندج، به تفکیک ماه های سرد و گرم سال و مقایسه آن با عدم تفکیک ماه ها چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: امروزه آب به عنوان یکی از عوامل بهبود و رشد اقتصادی جوامع به شمار می آید تحقیق حاضر به منظور مدل سازی تعدادی از متغیرهای کیفی آب با دبی در دو زیرحوضه خلیفه ترخان و چهل گزی سد قشلاق سنندج، به تفکیک ماه های سرد و گرم سال و مقایسه آن با عدم تفکیک ماه های سرد و گرم سال در بازه زمانی 26 سال است. روش بررسی: در این پژوهش، پس از بررسی و صحت داده های دبی، هدایت الکتریکی، مواد محلول، کلر، کلسیم، سدیم، منیزیم، اسیدیته و نسبت جذب سدیم دو ایستگاه مورد مطالعه، سعی شد که روابط رگرسیونی مناسبی بین پارامتر دبی و پارامترهای کیفی آب ارایه شود. یافته ها: نتایج نشان داد که در زیرحوضه چهل گزی برای ماه های سرد، بین دبی با هدایت الکتریکی، املاح محلول، کلر و سدیم، رابطه خطی و هم چنین برای بیان ارتباط بین دبی با کلسیم رابطه نمایی مناسب تر بود. در ماه های گرم این زیر حوضه رابطه خطی ارتباط مناسب تری بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، منیزیم، کلسیم، سدیم و نسبت جذب سدیم، ارایه نمود. هم چنین در زیر حوضه خلیفه ترخان درماه های سرد سال برای بیان ارتباط بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، کلر، سدیم، رابطه خطی و برای بیان ارتباط بین دبی با کلسیم، رابطه نمایی مناسب تر بود. در این زیرحوضه برای ماه های گرم، ارتباط بین دبی با املاح محلول، هدایت الکتریکی، کلر، سدیم و نسبت جذب سدیم، رابطه خطی مناسب تر بود. مقایسه تفکیک ماه های سرد و گرم با شرایط عدم تفکیک نشان داد که در صورت عدم تفکیک ماه های سرد و گرم، برآورد کلر و منیزیم (در زیرحوضه چهل گزی) و برآورد کلسیم (در زیرحوضه خلیفه ترخان) امکان پذیر نمی باشد. بحث و نتیجه گیری: حال می توان با استفاده از این روابط و توجه به تغییرات فصلی کیفیت آب های سطحی، بدون انجام اقدامات آزمایشگاهی و تنها با داشتن مقدار دبی و در نظرگرفتن صرفه جویی اقتصادی به مدل سازی کیفیت آب، استخراج و بازیابی داده های کیفی آب اقدام نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - ارزیابی و پایش تخریب کاربری اراضی پیرامون رود دره های شهری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: روده دره قشلاق)
مرتضی قبادی علیرضا سپه وند معصومه احمدی پریزمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامو چکیده کاملزمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامون رود دره قشلاق به انجام رسیده است.روش بررسی: ارزیابی و پایش بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین و برای پنج معیار برگشت پذیری شامل قابلیت برگشت پذیری، سرعت برگشت پذیری، حداکثر برگشت پذیری، میزان برگشت پذیری و امکان برگشت پذیری انجام شده است. روش مشاهده و ثبت خصوصیات کمی سیمای سرزمین به کمک پنجره متحرک در محیط نرم افزاری Fragstat در طی دو بازه زمانی 2000 و 2018 می باشد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان می دهد که مقدار آسیب پذیری پهنه های پیرامون رود دره قشلاق به ترتیب عبارت است از پهنه A، D، C و B با 33% ، 25%، 23 % و 20%. همچنین نتایج برگشت پذیری پهنه ها نیز نشان داد که پهنه های A و D در برابر تغییرات و نیرو های وارده قابلیت برگشت پذیری ندارند و میزان برگشت پذیری پهنه B از همه پهنه ها بیشتر است.بحث و نتیجه گیری: بررسی خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین، شناخت مناسبی از میزان آسیب پذیری کاربری اراضی ایجاد می کند و کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای ارزیابی و پایش سرزمین مناسب است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - واکاوی تحلیلی-قیاسی آثار معماری ارگانیک در ایران (دورة پهلوی دوم)
آلاله سامیر مریم چشمه قصابانی حسین کریم آبادیزمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت ج چکیده کاملزمینه و هدف: سبک ارگانیک، به تأثیر از جنبش‌های آزادی‌خواهانة برگرفته از مدرنیسم، شکل گرفت که برای بیان آزادی‌خواهی در شخصیت معمارانة خویش، ویژگی‌ها و اصولی مانند طبیعت به عنوان الگو، فردگرایی و ملی‌گرایی را تعریف نمود. با وجود مطرح بودن این سبک تا به امروز، هنوز شناخت جامعی از آن در معماری معاصر ایران صورت نگرفته، لذا، در این پژوهش به تحلیل آثار معماری این سبک، در دورة -پهلوی دوم- پرداخته میشود تا بدینوسیله، ویژگی‌های مشترک آنها تبیین گردند. روش بررسی: پژوهش تاریخی حاضر، با رویکردی تحلیلی-تطبیقی، از استدلال استنتاجی و قیاسی بهره گرفته است. ابتدا، اصول معماری سبک ارگانیک، که از مطالعة تطبیقی شواهد مکتوب و اسناد موجود، به دست آمدند، به‌عنوان معیار سنجش تبیین شدند. سپس، فهرستی از آثار معماری ارگانیک در ایران تهیه گردید تا به شیوة نمونهگیری هدفمند، نمونه‌هایی جهت تحلیل انتخاب شوند. درنهایت نیز نمونه‌موردی‌های تحلیل‌شده، با اصول معماری ارگانیک، مورد قیاس قرار گرفتند. یافتهها: معماری ارگانیک در ایران، جهت طراحی بنا و منظر، با اهداف مختلفی به‌کار گرفته شده که در این میان، حفظ پتانسیل‌های محیط طبیعی و استفادة دوباره از آن با حداقل دخالت انسانی در راستای موضوع طراحی، مشترک هستند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهند آثار معماری ارگانیک در ایران در دورۀ پهلوی دوم، هرکدام به تبع سبک ارگانیک، توانسته‌اند در عین تفاوت با یکدیگر به لحاظ معماران و نحوۀ طراحی، دارای مفاهیمی مشترک همچون تلفیق محیط مصنوع با محیط طبیعی باشند که از سبک ارگانیک سرچشمه‌گرفته و در آثار مزبور ظهور یافته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق سنندج
فرانک فقیری دلنیا حاجی احمدی جمیل امان اللهی فرشید قربانیچکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین به علت سمیت، ماندگاری در شرایط طبیعی، قابلیت ورود و تجمع در زنجیره‌ی غذایی به عنوان آلوده‌کننده‌های جدی تلقی می‌شوند. بنابراین مطالعه پیش رو به منظور ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء‌یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و چکیده کاملچکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین به علت سمیت، ماندگاری در شرایط طبیعی، قابلیت ورود و تجمع در زنجیره‌ی غذایی به عنوان آلوده‌کننده‌های جدی تلقی می‌شوند. بنابراین مطالعه پیش رو به منظور ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء‌یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق سنندج انجام گرفت. روش بررسی: به این منظور در این پایش 16 نمونه از آب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق جمعآوری شد. سپس نمونه‌ها برای تعیین غلظت عناصر آرسنیک، سرب، کادمیوم و روی با روش طیف سنجی جذب اتمی مورد سنجش قرارگرفتند. هم چنین از شاخص پتانسیل خطر اکولوژیک [1](PERI) و شاخص غنی‌شدگی [2](EF) جهت ارزیابی خطر اکولوژیک و از شاخص آلودگی فلزات سنگین [3](HPI) جهت بررسی اثر عناصرسنگین بر سلامت انسان استفاده شد. آنالیز چند متغیره مانند آنالیز هم بستگی و آنالیز مؤلفه‌های اصلی [4](PCA)وشاخص غنی‌شدگی جهت شناسایی پتانسیل منابع انسانی آرسنیک، سرب، کادمیم و روی در رودخانه قشلاق مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت یک گروه از عناصر شامل Pb، Cd و Zn بیش تر از مقادیر زمینه بودند، درصورتی که میانگین غلظت As به طور قابل ملاحظه‌ای کمتر از مقادیر زمینه بود. عامل غنی‌شدگی فلزات سنگین مورد مطالعه در رودخانه قشلاق به صورت Pb> Zn> Cd> As به دست آمد. از سویی، نتایج به دست آمده از شاخص پتانسیل خطر اکولوژیک (PERI) درجه خطر کم را برای فلزات Pb، As و Zn نشان داد اما فلز Cd برای نقاط نمونه ای تحت تاثیر تردد جاده ای دارای خطر اکولوژیک متوسط بود. بحث و نتیجه گیری: . براساس نتایج حاصل از عامل غنی‌شدگی، آنالیز هم بستگی و آنالیز مؤلفه‌های اصلی می‌توان گفت که میزان غلظت As بیش تر تحت تاثیر ساختار زمین‌شناسی منطقه (لیتوژنیک) بوده است. غلظت Pb و Cd در چهار منطقه نمونه برداری به طور یکسان تحت تاثیر کشاورزی و تردد جاده ای بوده است. هم چنین مشخص شد که غلظت Zn تحت تاثیر فاضلاب‌های مسکونی قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - بررسی اثرات زیست محیطی سد استقلال میناب درفازبهره برداری با تلفیق روش های ICOLD و Modified
سید علی جوزی لیلا حسینی علی دهقانیزمینه و هدف: سد استقلال میناب باحجم مخزن اولیه 350 میلیون مترمکعب و حجم مفید 270 میلیون مترمکعب ازنوع سدهای بتنی وزنی پایدار بوده و در4 کیلومتری شرق شهرستان میناب درطول جغرافیایی 57 درجه و 4 دقیقه و عرض جغرافیایی 27 درجه و 9 دقیقه برروی رودخانه میناب احداث شده است . این چکیده کاملزمینه و هدف: سد استقلال میناب باحجم مخزن اولیه 350 میلیون مترمکعب و حجم مفید 270 میلیون مترمکعب ازنوع سدهای بتنی وزنی پایدار بوده و در4 کیلومتری شرق شهرستان میناب درطول جغرافیایی 57 درجه و 4 دقیقه و عرض جغرافیایی 27 درجه و 9 دقیقه برروی رودخانه میناب احداث شده است . این سد باهدف تأمین آب آشامیدنی شهرستان بندرعباس ، تأمین آب برای 14670 هکتاراراضی پایین دست درشهرستان میناب ، صنعت ، کنترل سیلاب و تغذیه مصنوعی درسال 1362 به بهره برداری رسید. روش بررسی: این مطالعه با هدف تجزیه و تحلیل اثرات زیست محیطی ناشی ازبهره برداری سد استقلال به انجام رسیده است. پس ازجمع آوری اطلاعات پایه ، بازدید زمینی ازمحدوده مورد نظر و دریاچه سد فهرستی از منابع زیست محیطی تحت تأثیر تهیه گردید و پس از آن محدوده مطالعاتی در قالب محیط های بلافصل ، تحت اثر مستقیم و غیرمستقیم تعیین شد . سپس نقشه های مورد نیاز اعم از موقعیت حوضه ، ایستگاه ها ، پوشش گیاهی و ... درمحیط GIS تهیه شد. کارنمونه برداری از آب در دو فصل گرم و خشک، گرم و مرطوب انجام و تجزیه و تحلیل نمونه های آب انجام شد. به منظور پیش بینی اثرات سد ازروش اختصاصی ارزیابی سدها موسوم به روش ICOLD [1] استفاده شد . پس ازآنکه کلیه اثرات تعیین شد ازآنجایی که روش ICOLD یک روش کیفی است برای نمره دهی و تفسیر اثرات از روش تغییر یافته و یا تقلیدی از آن به نام Modified استفاده گردید. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که سد استقلال میناب برروی محیط بیولوژیکی و محیط اقتصادی اجتماعی اثری مثبت داشته و نمرات (5/207 +) و (25/329 +) رابه خود اختصاص داده است و تنها برمحیط فیزیکی شیمیایی اثرمنفی معادل با (242 - ) داشته است ولی درمجموع وجود سداستقلال میناب وبهره برداری ازآن بانمره (75/294 +) تأثیر مثبتی برمنطقه داشته است .درپایان راهبردها و راهکارهای مدیریتی جهت تقلیل آثار منفی ناشی از بهره برداری سد نظیر :کاهش رسوب ورودی به دریاچه از طریق ایجاد سدهایی در بالا دست سد استقلال، ترویج روش بیولوژیکی درمبارزه با آفات زراعی به جای سموم پیشنهاد شده است که مدیریت صحیح زیست محیطی حوضه آبخیز میناب منوط به اجرای دقیق وکامل این راهکارهای پیشنهادی می باشد. [1]- International Committee of Large Dams پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی دریاچه سد قشلاق سنندج
کامران الماسیه شهرام کبودوندپورزمینه و هدف: مطالعات قبلی بر روی کیفیت آب سد قشلاق سنندج نشان داده اند که میزان جیوه کل موجود در آب این دریاچه بیشتر از حد استاندارد تعریف شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مؤسسه استاندارد ایران (µg/L 1) است. بنابراین این تحقیق با هدف اندازه گیری میزان جیوه ک چکیده کاملزمینه و هدف: مطالعات قبلی بر روی کیفیت آب سد قشلاق سنندج نشان داده اند که میزان جیوه کل موجود در آب این دریاچه بیشتر از حد استاندارد تعریف شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مؤسسه استاندارد ایران (µg/L 1) است. بنابراین این تحقیق با هدف اندازه گیری میزان جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی دریاچه سد قشلاق سنندج به عنوان اولین سطح غذایی زنجیره غذایی این بوم سازگان و منبع غذایی اصلی ماهی کپور نقره ای که خود پرمصرف ترین ماهی این دریاچه است و بررسی فرآیند بزرگ‌نمایی زیستی فلز جیوه طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. روش بررسی: زیتوده پلانکتونی در خلال ماه های تیر تا آذر 1388 در سه نقطه دریاچه سد قشلاق سنندج جمعآوری شدند. میزان جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی با استفاده از دستگاه اندازه گیری جیوه، اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین جیوه کل (± اشتباه معیار) تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی، 13/3 ± 21/78 بر حسب ng g-1 وزن خشک بود که بیشترین مقدار آن در مرداد‌ماه (9/10 ± 81/86) و کم‌ترین مقدار آن در شهریور‌ماه (53/2 ± 68) بر حسبng g-1 وزن خشک مشاهده شد. پردازش آماری نشان داد که مقدار جیوه کل تجمع یافته در زیتوده پلانکتونی در خلال ماه های تحقیق (49/0 = P ,94/0= 10 ,5F) و بین ایستگاه های مورد بررسی (34/0 = P ,19/1= 10 ,2F) فاقد اختلاف معنی‌دار هستند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه و نتایج حاصل از مطالعات پیشین در خصوص ماهیان پلانکتون‌خوار دریاچه سد قشلاق سنندج، بزرگ‌نمایی زیستی در زنجیره غذایی این بوم‌سازگان آبی به اثبات رسیده و مشخص شد که زیتوده پلانکتونی از ظرفیت زیستی قابل ملاحظه‌ای برای انتقال جیوه به سطوح غذایی بالاتر برخوردار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - بررسی روند تغییرات زمانی- مکانی تالاب‌های بین‌النهرین و عوامل مؤثر بر آن
امیرحسین حلبیان مهران شبانکاریقرن 21 چالش های زیادی را در پیش رو دارد که مقوله های محیط زیستی چون تخریب جنگل ها و تالاب ها و پیامدهای آن(سیل، خشک سالی و گرد و غبارها) از مهم ترین این چالش ها بشمار می آیند. تالاب های بین النهرین به عنوان بزرگ ترین اکوسیستم آبی خاورمیانه، به صورت حوضه ی اگزورئیک در جن چکیده کاملقرن 21 چالش های زیادی را در پیش رو دارد که مقوله های محیط زیستی چون تخریب جنگل ها و تالاب ها و پیامدهای آن(سیل، خشک سالی و گرد و غبارها) از مهم ترین این چالش ها بشمار می آیند. تالاب های بین النهرین به عنوان بزرگ ترین اکوسیستم آبی خاورمیانه، به صورت حوضه ی اگزورئیک در جنوب عراق و بخش کوچکی از جنوب غربی ایران قرار گرفته اند. این تالاب ها به دلیل وسعت زیاد، پایداری رطوبتی و هم جواری با رودخانه های دایمی، یکی از پویاترین زیست بوم های آب شیرین جهان را در مقیاس محّلی- منطقه ای بوجود آورده اند. این زیست بومها با توانمندی های هیدرواقلیمی- اکولوژیکی بسیار ارزش مند، نقش و جایگاه بسیار مهمی در پالایش محیطی و حیات اقتصادی منطقه دارند. تغییرات کمی و کیفی ناشی از فرآیندهای نامطلوب انسانی- طبیعی در دهه های اخیر تأثیرات مهمی بر ساختار و کارکرد این مجموعه گذاشته است و نقش تالاب ها را از تثبیت ریزگردها و پالایش محیطی به خاستگاه و کانون گرد و غبار منطقه ای تغییر داده است. این پژوهش با روش آماری، تحلیلی- اسنادی،روند فروسایی و ناپایداری تالاب های بین النهرین را به عنوان یکی از علل افزایش گرد و غبار در ایران زمین مورد بررسی قرار می دهد. نتایج نشان داد که تالاب ها تغییرات تدریجی و ناگهانی متعددی را تجربه کرده اند. مهم ترین عوامل مؤثر بر این تغییرات عبارتند از: تغییرات هیدرواقلیمی، توسعه امور زیربنایی(سدسازی، زهکشی و ....)تهدیدهای محیطی(تنش های سیاسی و نظامی، خشک سالی و .....) و انواع آلاینده های انسانی(کشاورزی، صنعتی، خانگی) که در مدیریت و برنامه ریزی هیدروپلیتیک محلی- منطقه ای، جهت بهسازی و پایداری محیطی تالاب ها و بالطبع کاهش رخداد پدیده گرد و غبار باید لحاظ شوند. این پژوهش نشان داد که تصاویر ماهواره ای توانایی آشکارسازی و توصیف تغییرات زمانی- مکانی تالاب های بین النهرین را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - بررسی تطبیقی سیمای زن در شعر جمیل صدقی زهاوی و ملک الشعرا بهار
هدیه قاسمی فر فاطمه قادریزن و جایگاه او از مهم‌ترین موضوعاتی است که شاعران گذشته وحال بدان پرداخته‌اند. این موجود لطیف توانسته با وجود ناملایمات فراوان در طول تاریخ به رشد و بالندگی رسیده و تا حدودی آن مقام را که زیبنده ی جایگاه اوست باز یابد. جمیل صدقی زهاوی شاعر عراقی و ملک الشعرا چکیده کاملزن و جایگاه او از مهم‌ترین موضوعاتی است که شاعران گذشته وحال بدان پرداخته‌اند. این موجود لطیف توانسته با وجود ناملایمات فراوان در طول تاریخ به رشد و بالندگی رسیده و تا حدودی آن مقام را که زیبنده ی جایگاه اوست باز یابد. جمیل صدقی زهاوی شاعر عراقی و ملک الشعرا بهار شاعر ایرانی نیز از این مهم غفلت ننموده‌اند و با اندیشة آزاد و هشیار خود در راه سرافرازی زن با یاری قلم حماسه ها آفریده اند. مقاله ی حاضر ضمن بررسی جایگاه زن در عراق قرن نوزدهم و بیستم و ایران عصر قاجار و پهلوی با ذکر شواهدی از اشعار دو شاعر در این زمینه به این نتیجه می‌رسد که هر دو شاعر نسبت به این مسئله دیدگاه‌های مشابهی دارند؛ هرچند مواردی نیز تفاوت هایی بین آنها دیده می‌شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - بررسی سیمای انسان کامل در دیوان صائب تبریزی و بیدل دهلوی با توجه به قرآن و عرفان عملی
شهناز زرین خط رضا اشرف زاده محمد فاضلیانسان، زیربنای اصلی و محرک واقعی پیشرفت در هر جامعه و همچنین هدف غایی پیدایش هستی است. اهمیت این موضوع از آنجا مشخص می شود که موضوع اصلی تمامی علوم انسانی به ویژه علوم ادبی-عرفانی انسان و راه رسیدن او به کمال و کامل شدن است. این امر باعث شده شاعران و عارفان ادب فارسی از چکیده کاملانسان، زیربنای اصلی و محرک واقعی پیشرفت در هر جامعه و همچنین هدف غایی پیدایش هستی است. اهمیت این موضوع از آنجا مشخص می شود که موضوع اصلی تمامی علوم انسانی به ویژه علوم ادبی-عرفانی انسان و راه رسیدن او به کمال و کامل شدن است. این امر باعث شده شاعران و عارفان ادب فارسی از دیرباز به معرفی انسان کامل توجه داشته و برای معرفی او به شیوه های گوناگون تلاش و کوشش ورزند. پرسش اساسی این است که راه شناخت انسان کامل کدام است و چگونه می توان به این مرتبه دست یافت؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا به معرفی انسان کامل پرداخته و سپس ویژگی های او و راه رسیدن به این مقام را بنا بر قرآن و عرفان عملی از دیدگاه دو شاعر برجسته و صاحب نام سبک هندی صائب تبریزی و بیدل دهلوی به روش کتابخانهای و توصیفی- تحلیلی بیان کرده ایم که در نتیجه بررسی دیوان این دو شاعر آمده است؛ انسان کامل، انسانی دارای خرد و اندیشه، پای‌بند به شریعت و متخلق به اخلاق الهی است، که در اقوال نیک، اخلاق نیک و افعال نیک به اوج کمال رسیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی تطبیقی نگاه اشعریانه به عدل در کلیات سعدی و دیوان امیرخسرو دهلوی
انور ضیاییمسأله عدل الهی یکی از اصول بسیار مهم اعتقادی و کلامی است که مانند توحید، بیانگر یکی از اوصاف الهی است؛ ولی به دلیل اهمیّت وصف‌ناپذیر آن، جایگاه ویژه‌ای در مباحث اعتقادی و کلامی یافته است. این اهمیّت تا آنجاست که گاه از عدل به عنوان یکی از اصول پنجگانه دین یا مذهب و در چکیده کاملمسأله عدل الهی یکی از اصول بسیار مهم اعتقادی و کلامی است که مانند توحید، بیانگر یکی از اوصاف الهی است؛ ولی به دلیل اهمیّت وصف‌ناپذیر آن، جایگاه ویژه‌ای در مباحث اعتقادی و کلامی یافته است. این اهمیّت تا آنجاست که گاه از عدل به عنوان یکی از اصول پنجگانه دین یا مذهب و در کنار اصولی مانند نبوّت و معاد یاد میشود. از نظر اشاعره هر عملی به ذات خود عدل یا ظلم نیست بلکه هر کاری که خداوند متعال انجام میدهد، عدل است؛ تنها فاعل حقیقی خداوند است و بنابراین ظلمی وجود ندارد. به عقیده متکلمان اشعری اگر خداوند همه نیکوکاران را به جهنّم ببرد و همه گناهکاران را وارد بهشت نماید عین عدل محسوب میشود. بنابراین اشاعره، نه عدل را بر خداوند واجب می‌داند و نه وجود شر را در عالم، دلیلی بر ظلم و جور خداوند تلقی می‌کند و نه اساساً آدمی را مجاز و قادر به قضاوت درباره افعال خداوند تصور می‌کنند. درست بر خلاف این گروه، متکلمان معتزلی و شیعی معتقد به حسن و قبح افعال‌اند. از نظر آنان عدل، ذاتاً نیک و ظلم، ذاتاً بد است و خداوند کاری را که عقل می‌پسندد ترک نمی‌کند و کاری که عقل آن را مذموم می‌شمرد انجام نمی‌دهد. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی دیدگاه‌های سعدی و امیرخسرو دهلوی در خصوص عدل الهی بپردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - مقایسه رویکردهای ابن مقفع و جاحظ بصری در معرفی فرهنگ و تمدن ساسانی به خلافت عباسی*
صمد مؤمنیاز جمله مترجمان و دانشمندان معروف عصر نخست خلافت عباسی(232-132ق) ابنمقفع است. وی از آن دسته مترجمانی است که توانست در سیرت خلفا تأثیر بگذارد و نیز حرکت او سرآغازی بود برای شکل گیری نهضت شعوبیه و نهضت ترجمه که پاسداری از تمدن ایران و انتقال دستاوردهای مهم آن به دوران اسل چکیده کاملاز جمله مترجمان و دانشمندان معروف عصر نخست خلافت عباسی(232-132ق) ابنمقفع است. وی از آن دسته مترجمانی است که توانست در سیرت خلفا تأثیر بگذارد و نیز حرکت او سرآغازی بود برای شکل گیری نهضت شعوبیه و نهضت ترجمه که پاسداری از تمدن ایران و انتقال دستاوردهای مهم آن به دوران اسلامی از نتایج مهم آن است. جاحظ بصری نیز با آنکه معتزلی بود و نگرشی مذهبی داشت اما با ترجمه کتاب پهلوی تاج تلاش کرد تا نکات برجسته اخلاقی و اجتماعی ساسانیان را به عباسیان در جهت احیای ساختار حکومتی آنان تذکر دهد. این مقاله با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل و نیز با استناد به منابع معتبر تاریخی و ادبی، ابعاد و زوایای این موضوع را بررسی می نماید. یافتههای تحقیق نشان میدهد که ترجمه متون پهلوی توسط ابن مقفع و جاحظ در معرفی آداب و رسوم و سنن ایرانیان همچون عید نوروز، ورزش چوگان و نیز مسائل حکومتی مانند شیوه اخذ مالیات از مردم، نحوه برخورد با شورشیان و مخالفان حکومت و در نهایت تشکیلات سپاه به عباسیان نقش مهمی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - مقایسه تطبیقی لیلی و مجنون نظامی، و مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی
محمد مرادی احمدرضا کیخافرزانهدر این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی لیلی و مجنون نظامی و مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی می‌پردازیم. مشخص است که تفاوت زمانی و مکانی، تأثیرات غیر قابل انکاری بر یک اثر تقلیدی گذاشته است؛ بنابراین مجنون و لیلی دهلوی، اگرچه همان لیلی و مجنون نظامی است؛ همچنان اثری مت چکیده کاملدر این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی به بررسی لیلی و مجنون نظامی و مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی می‌پردازیم. مشخص است که تفاوت زمانی و مکانی، تأثیرات غیر قابل انکاری بر یک اثر تقلیدی گذاشته است؛ بنابراین مجنون و لیلی دهلوی، اگرچه همان لیلی و مجنون نظامی است؛ همچنان اثری متفاوت به لحاظ مؤلفه‌های فرهنگی و اجتماعی است که سختگیری ها و تعصب‌های خاص قرن پنجم در جامعه سنتی ایران را ندارد. اگرچه ساختار دو اثر، از نظر شروع و پایان داستان، شخصیت‌ها و کلیات داستان مشابه است؛ اما اثر امیرخسرو دهلوی، در پردازش شخصیت لیلی، به معشوق فرصت بیشتری برای بیان دلداگی داده است؛ لیلی در کنار زنان از احساسات خود و دلتنگی سخن می‌گوید. اشتراک فکری دو شاعر، مبانی فرهنگی اسلامی است و همچنین توجه ویژه به شرایط فرهنگی اعراب و بالتبع سختگیری‌های خاصی که مبنای رفتاری زنان و مردان در روابط اجتماعی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - درخشش زبان و واژگان فارسی در شعر أعشی أکبر
نیره نظرریا محمد جنتی فر سیداکبر غضنفریایران و پادشاهان فارس چون یکی از تمدن‌های باستان و قدیم کره خاکی به حساب می‌آیند، توانسته‌اند نظر ملت‌های مختلف از جمله أعراب را به خود جلب نمایند و اعشی اکبر که شیفته این تمدن و رفتار فارس‌ها شده بود با رفت و آمد و مدح و وصف پادشاهان و بزرگان ایرانی چون کسری انوشیروان چکیده کاملایران و پادشاهان فارس چون یکی از تمدن‌های باستان و قدیم کره خاکی به حساب می‌آیند، توانسته‌اند نظر ملت‌های مختلف از جمله أعراب را به خود جلب نمایند و اعشی اکبر که شیفته این تمدن و رفتار فارس‌ها شده بود با رفت و آمد و مدح و وصف پادشاهان و بزرگان ایرانی چون کسری انوشیروان و شاهپور، جای خود را در دستگاه حکومتی و دربار فارس‌ها باز کرد و شعرش سرشار از واژه‌های فارسی شد که وی از فارس‌ها به عاریت گرفت و نحوه نگارش و انشاء آن الفاظ هم عیناً مانند همانی بود که در میان فارس‌ها متداول بود. این تحقیق که در نوبه خود یکی از مقالات خاص در حوزه ادبیات تطبیقی و آن هم تطبیق در میان دو زبان فارسی و عربی، بر آن است تا با ذکر واژگان فارسی در میان ابیات شعری به جای مانده از اعشی، آنها را بیان و درخشش زبان فارسی را در دیگر زبان‌ها مخصوصاً زبان عربی نشان دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - بررسی تطبیقی مضامین منظومه غنایی «هشت بهشت» امیرخسرو دهلوی و «جواهر الأسمار» الثغری
آسیه ذبیح نیا عمرانامیرخسرو دهلوی(651- 725ش) از عارفان نامدار پارسی‌گوی هندوستان، در نیمه دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. او در مثنوی سرایی تابع نظامی گنجوی است. یکی از مثنوی‌های امیرخسرو که به تقلید از هفت پیکر نظامی سروده منظومه هشت بهشت است. او در تدوین حکایات هشت بهشت به کتاب چکیده کاملامیرخسرو دهلوی(651- 725ش) از عارفان نامدار پارسی‌گوی هندوستان، در نیمه دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. او در مثنوی سرایی تابع نظامی گنجوی است. یکی از مثنوی‌های امیرخسرو که به تقلید از هفت پیکر نظامی سروده منظومه هشت بهشت است. او در تدوین حکایات هشت بهشت به کتاب جواهر الأسمار عماد بن محمد الثغری نظر داشته است. امیرخسرو چند حکایت هشت بهشت را از کتاب جواهر الأسمار عیناً نقل کرده و حتی در بخش‌های زیادی از متن هشت بهشت، عبارات و جملات این اثر را وام گرفته و اقتباس کرده است. کتاب جواهر الأسمار مشتمل بر یکصد حکایت است که طی پنجاه و دو شب از زبان طوطی بازگو می شود تا زن جوان بازرگانی را از خیانت به شوهر باز دارد. اکثر حکایات و افسانه های جواهر الأسمار و هشت بهشت بر مکر زنان استوار است. بخشی از درونمایه حکایات هر دو اثر پیمان‌شکنی زنان و تظاهر آنان به ستر و صلاح است. با توجه به اینکه کتاب جواهر الأسمار یکی از مهم ترین الگوهای کار امیرخسرو در هشت بهشت بوده و اینکه هر دو اثر در هند تدوین شده اند وجوه مشترک بسیاری با هم دارند. مقاله حاضر می کوشد به بررسی مضامین مشترک هر دو اثر غنایی بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - الالتزام في الأدب العربي (الشریف الرضي وابن معتوق الحويزى دراسة موازنة)
حسین جوانمردی جواد سعدون زاده سهاد جادرییهدف هذا المقال بناءً على الأسلوب التوصيفي التحليلي فحص جوانب الالتزام فی شعر الشريف الرضي وابن معتوق الموسوي لأنهما من الشعراء الذين عكسا الالتزام بعد أن عملا به في حياتهما، حيث يمكن العثور عليه بوضوح في شعرهما وذلك لنشوئهما على ضوء التعاليم الدينيّة في أسرتين ولائيتين چکیده کاملیهدف هذا المقال بناءً على الأسلوب التوصيفي التحليلي فحص جوانب الالتزام فی شعر الشريف الرضي وابن معتوق الموسوي لأنهما من الشعراء الذين عكسا الالتزام بعد أن عملا به في حياتهما، حيث يمكن العثور عليه بوضوح في شعرهما وذلك لنشوئهما على ضوء التعاليم الدينيّة في أسرتين ولائيتين، وتعرفهما على التعاليم الإسلاميّة والقرآنيّة منذ صغرهما، هذه التنمية أدّت إلى ابتعادهما عن الفحشاء والمنكر حيث تركا قصائد طاهرة وصادقة بعيدة عن الإبتذال والمجون، كما يستهدف هذا المقال تعرف المتلقّي ببعض أفكار هذين الشاعرين العظيمين. التعبير عن هذه التعاليم يدلّ على تمسكهما بهذه القيم عمليّاً ودعوا الجميع إليها من أعماق قلبهما. يظهر هذا البحث أنّ الشاعرين قد رسما في شعرهما قيّماً مثل الابتعاد عن التعلّقات الدنيويّة، والابتعاد عن الشّهوات، والتوكّل على الله، والصبر على المشقّات، وتيسير الحياة، والإيمان بأصول الدين، والإيمان بشفاعة الأئمة وخلاصهم والتّفكير بالموت. كما يدلّ على أنّهما جمعا القيّم الروحيّة بالقرآن وكلام الإمام علي (ع) وحثّا القارئ بالتفكّر في ضوء هذا الانصهار. استخدم ابن معتوق فن التجسيد وبهذه الطريقة قد أعطى أبياته حيويةً ونشاطا كثيراً. إنّه یشیر إلی واقعة غدیر خم ویستخدم عنصر الخیال ویقوم بوصف وقائع ذلك الیوم. كما أنه يشير إلى آية التطهير في بعض أبياته. قد وظف ابن معتوق أسلوب النداء كثيرا حيث خاطب النبي(ص) مستخدما عبارة(يا سيدي) وكلمة(مولاي) الذي تقديرها يكون يا مولاي. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - قصائد الأدیبة الجزائریة أحلام مستغانمی؛ دراسة أسلوبیة لغویة وفکریة
امیر مقدم متقی جواد جرنگیان زهرا سهرابیکیاالأسلوبیة تسعی إلی تحلیل النص الأدبی، لاستخلاص أهم العناصر المکونة لأدبیة الأدب؛ إذ تجعل النص الأدبی منطلقها الأساس؛ أی أن الأسلوبیة تنطلق من النص لتصب فی النص أو قراءة النص بالنص ذاته. یهدف هذا البحث خلال المنهج التوصیفی- التحلیلی إلی دراسة قصائد الأدیبة الجزائریة أحلا چکیده کاملالأسلوبیة تسعی إلی تحلیل النص الأدبی، لاستخلاص أهم العناصر المکونة لأدبیة الأدب؛ إذ تجعل النص الأدبی منطلقها الأساس؛ أی أن الأسلوبیة تنطلق من النص لتصب فی النص أو قراءة النص بالنص ذاته. یهدف هذا البحث خلال المنهج التوصیفی- التحلیلی إلی دراسة قصائد الأدیبة الجزائریة أحلام مستغانمی باعتبارها من أبرز أقطاب الحرکة الأدبیة فی الجزائر دراسة أسلوبیة، متناولاً المستوی الصوتی، والترکیبی والفکری. واختار من قصائدها نموذجاً: لفرط ما کتبتنی وتحدّی وأن لهذا القلب أن ینسحب. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - نقش طبقه متوسط جدید در بی ثباتی سیاسی ایران در عصر پهلوی دوم
سعید جهانگیری ابوالقاسم طاهری علیرضا ازغندی احمد ساعیانقلاب اسلامی ایران را می‌توان یکی از مهم ترین پدیده‌های قرن بیستم دانست. در روابط سیاسی- اجتماعی جوامع مدرن، نقش‌پذیری طبقه متوسط جدید در مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی جامعه نکته‌ای قابل کتمان میباشد. این طبقه، کانون فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است و چکیده کاملانقلاب اسلامی ایران را می‌توان یکی از مهم ترین پدیده‌های قرن بیستم دانست. در روابط سیاسی- اجتماعی جوامع مدرن، نقش‌پذیری طبقه متوسط جدید در مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی جامعه نکته‌ای قابل کتمان میباشد. این طبقه، کانون فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است و این در حالی است که طبقه متوسط جدید به لحاظ جایگاه اجتماعی و اقتصادی بینابینی خود گرفتار حفظ موقعیت و تراکم و انباشت نامحدود ثروت نیست و به خاطر موقعیت‌های شغلی خود بار اصلی انقلاب‌ها، تحولات و اصلاحات آن را بر دوش دارد. تلاش رژیم پهلوی برای حفظ نظام سیاسی پدرشاهی نوین خود که عملاً با مشارکت طبقات اجتماعی منافات داشت و ورود اکثر کشورهای جهان در عرصه توسعه و نوسازی که موجب برانگیختن احساس جمعی طبقه متوسط جدید در ایران گردید رژیم را با معضلات خاصی مواجه ساخت و عملا حکومت را واداشت تا در برخورد با طبقات اجتماعی سیاست دوگانه‌ای اتخاذ نماید و به مهار و کنترل طبقات اجتماعی اقدام نماید.در همین راستا روند نوسازی که در دوران پهلوی دوم تشدید گردید، بی‌توجهی به طبقه متوسط جدید در روند عملکرد حزب رستاخیز در بیگانه سازی هرچه بیشتر این طبقه از حکومت و ساختار پدرشاهی نوین قدرت که با ظهور و قدرت‌یابی طبقه متوسط جدید مخالف است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - بررسی و ارزیابی پیامدهای سیاسی اقتصاد نفتی پهلوی دوم
حسین حسین زاده فریدون اکبرزاده لنا عبدالخانی حامد محقق نیاهدف پژوهش حاضر بررسی پیامدهای رانتیر شدن دولت پهلوی دوم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مهمترین پیامدهای سیاسی- اقتصاد نفتی در ایران را می‌توان در وهلۀ نخست خود رانتیر شدن دولت در عصر پهلوی دوم دانست. افزایش بهای نفت به افزایش بسیار قابل توجه بود چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی پیامدهای رانتیر شدن دولت پهلوی دوم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مهمترین پیامدهای سیاسی- اقتصاد نفتی در ایران را می‌توان در وهلۀ نخست خود رانتیر شدن دولت در عصر پهلوی دوم دانست. افزایش بهای نفت به افزایش بسیار قابل توجه بودجه ساواک منجر گردید و این اهرم، بسیار بیشتر از گذشته توسط شاه برای از بین بردن مخالفت‌های مردمی استفاده گردید. ساواک که دریافته بود نقش گسترده‎تری نسبت به دورۀ پیش از شوک اول بدان محول شده است، دست خود را بازتر از گذشته برای سرکوب ناراضیان و م خالفان رژیم پنداشت و بدون کوچک‌ترین دغدغه‎ای به اقدامات خود پرداخت. البته باید گفت که جو خفقان و اینکه امر تنها امر شاه است، رعب و وحشتی ایجاد کرد که از دید مردم ایران دور نماند و مردم، همه این اقدامات را به شاه منتسب کرده و هرچه بیشتر از وی فاصله می‎گرفتند. وجود استبداد و جو خفقان قبل از انقلاب، تا بدان حد توسط ساواک تشدید شد که گروهی از نویسندگان و پژوهشگران انقلاب اسلامی، علت اصلی به‎وجود آمدن انقلاب را ناشی از استبداد و جو خفقان بیش از حد نظام شاهنشاهی معرفی کرده‎اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - کاربست نظریه پیوستگی جیمز روزنا در تحلیل سیاست منطقه‌گرایی دوره پهلوی دوم
حسین حسن پور دهنوی اهورا راهبر احمد بخشی علی محمدزادههدف پژوهش حاضر بررسی منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم بر اساس رویکرد نظری جیمز روزنا و با استفاده از متغیرهای شخصیت تصمیم‌گیرنده، نقش، حکومت، جامعه و متغیر نظام بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دو متغیر نظام بین‌الملل و شخصیت تصمیم‌گیر چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم بر اساس رویکرد نظری جیمز روزنا و با استفاده از متغیرهای شخصیت تصمیم‌گیرنده، نقش، حکومت، جامعه و متغیر نظام بین‌الملل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دو متغیر نظام بین‌الملل و شخصیت تصمیم‌گیرنده مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر روند سیاست خارجی و منطقه‌گرایی ایران در این دوره بوده‌اند. سیاست منطقه‌گرایی ایران در دوره پهلوی دوم، همسو با ساختار قدرت در نظام بین‌الملل و بر اساس خوانش منافع ملی صورت گرفته است. ضمن اینکه ایران در این دوره، متأثر از ساختار نظام دو قطبی و جنگ سرد، همچنین بر اساس روحیات و شخصیت محمدرضا شاه، به عنوان مهمترین فرد در تصمیم‌گیری و اجرای سیاست خارجی، خواهان کسب برتری و سرکردگی در منطقه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - تجربه زیسته استانداران انقلاب در تثبیت امنیت پسا پهلوی در ایران
نوروز هاشم زهی رسول یاحیهدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته استانداران در تثبیت امنیت پساپهلوی در ایران است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و راهبرد آن پدیدارشناسی میباشد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته و نمونه مورد بررسی نیز استانداران دهه اول پس از انقلاب اسلامی هستند که بر اساس اشباع ن چکیده کاملهدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته استانداران در تثبیت امنیت پساپهلوی در ایران است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و راهبرد آن پدیدارشناسی میباشد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته و نمونه مورد بررسی نیز استانداران دهه اول پس از انقلاب اسلامی هستند که بر اساس اشباع نظری، 10 نفر با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. در تحلیل دادهها از سبک هفت مرحله‌ای کلایزی استفاده شد و صحّت نتایج با بازبینی و تأیید متن مصاحبه به وسیله مشارکت‌کنندگان، همکاران پژوهشگر و مراجعه به اسناد تاریخی تقویت شد.بر اساس نتایج، تأمین ماشین آلات، تجهیزات، تدارکات و مکان استقرار رزمندگان و مردم، اسکان پناهندگان روستایی در شهرها، اقدام برای توسعه سیاسی، فرهنگی، صنعتی و اقتصادی کردستان، پاکسازی ادارات و گزینش مجدد کارکنان، جبران خسارات ناشی از بحران، تأمین نقدی و صرف خارج از شمول بودجه در مناطق بحرانی و تلاش برای کاهش تعارضات قومی، از جمله مهمترین مقوله‌های تجربه زیسته استانداران در مدیریت بحران به شمار می‌آیند. این اقدامات از ایدئولوژی انقلاب متاثر بوده‌اند. حاکمان انقلابی به کمک این ایدئولوژی به سمت مستضعفان جهت‌گیری نمودند و آنها را مخاطب قرار داده و به خواسته‌های آنان توجه کردند و از محله‌های فقیرنشین یارگیری و جذب نیرو داشتند. نهادسازی از پایین و انسجام در ساختار قدرت، دو راهبردی بود که به اخراج جناح رقیب از ساختار قدرت و غلبه بر بحران‌های امنیتی داخلی منجر شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در دو دهه پایانی عصر پهلوی دوم
سعید جهانگیری ابوالقاسم طاهریهدف پژوهش حاضر واکاوی نقش فرایند نوسازی در سقوط سلسلۀ پهلوی از منظر فرهنگی – مذهبی بود.روند نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در عصر پهلوی دوم، جنبش انقلابی مذهبی ضد نوسازی حکومت، مجادله بر سر وجوه دین و رابطه آن با قدرت و کنش‌های ایدئولوژیک رژیم پهلوی مورد بررسی چکیده کاملهدف پژوهش حاضر واکاوی نقش فرایند نوسازی در سقوط سلسلۀ پهلوی از منظر فرهنگی – مذهبی بود.روند نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در عصر پهلوی دوم، جنبش انقلابی مذهبی ضد نوسازی حکومت، مجادله بر سر وجوه دین و رابطه آن با قدرت و کنش‌های ایدئولوژیک رژیم پهلوی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نشان دادعلت سقوط سلسله پهلوی، ریشه‌های قومی و مذهبی جامعه، نادیده گرفتن قدرت روحانیون و اثرپذیری فرهنگی از روحانیت بود، که برنامههای نوسازی حکومت هم نتوانست در بین آنها طرفدارانی بیابد.در مجموعنوسازی و مدرنیزاسیون متاثر از الگوهای غربی و متکی به سیاستهای آمرانه محمدرضا شاه پهلوی از دهه 40 شمسی به بعد، نگرانی فزاینده گروه‌ها و اقشار مدافع فرهنگ و سنت اسلامی را برانگیخت و موجب انقلاب شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - اشتراکات لیلى و مجنون جامى و لیلى و مجنونِ نظامى و مجنون و لیلى امیرخسرو دهلوى
هادی خدیور فاطمه شریفیدر فایل اصل مقاله موجود است.در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - تحلیل و بررسی کنایه در شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی
محبوبه حاجی جعفری توران پشتی تورج عقداییکنایه یکی از مهمترین و زیباترین مباحث علم بیان است که در میان مردم و از زندگی آنان پدید می آید و با زندگی پیوندی ناگسستنی دارد.کنایات میراثی گرانبها از بیان غیر مستقیم اندیشه است که از آغاز تا کنون سینه به سینه منتقل گشته است .از این روی کنایه،در افواه و نوشته های ادبی چکیده کاملکنایه یکی از مهمترین و زیباترین مباحث علم بیان است که در میان مردم و از زندگی آنان پدید می آید و با زندگی پیوندی ناگسستنی دارد.کنایات میراثی گرانبها از بیان غیر مستقیم اندیشه است که از آغاز تا کنون سینه به سینه منتقل گشته است .از این روی کنایه،در افواه و نوشته های ادبی ملت ها،کاربردی فراوان دارد.شاعران نیز از دیرباز بدان توجه داشته و از آن استفاده کرده اند .به جرات می توان گفت شاعری نیست که در اثرش از این ابزار بیان غیر مستقیم،استفاده نکرده باشد. از آنجا که کنایه ،ساختی انعطاف پذیر در زبان فارسی است و در زیر لایه ی ظاهری و لفظی آن، زمینه ای فرهنگی قرار گرفته از این روی نقش اساسی در بیان غیر مستقیم مطالب ونظریات شاعر بر عهده دارد.این مقاله بر آن است تا با بررسی کنایه های منظومه ی شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی نشان دهد که این شاعر پارسی گوی تا چه اندازه با به کارگیری کنایه ،زبان خود را از ابتذال و تکرار مصون داشته و تا چه میزان اندیشه های خود را در آن ریخته و از میان انواع کنایه ،به کدام نوع توجه خاصی داشته است.بررسی ها نشان داد که کاربرد کنایه های مردمی و زبانی در این منظومه،بیشتر از کنایات ابداعی است و هدف شاعر از آوردن کنایه،علاوه بر زیبایی و تاثیر بیشترکلام ،جلوگیری از ملال خواننده در شنیدن سخنان بی پرده و صریح با منطقی عادی است . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - بررسی تطبیقی اندیشه های مشترک در غزلیات غالب دهلوی و حافظ شیرازی
زهره ولیخانیادبیات تطبیقی به جهانی بودن ادبیات می اندیشد و بی تردید نقشی سازنده و موثر در غنی سازی ادبیات هر ملتی ایفا می کند، چرا که ارزش آثار ادبی یک ملت از رهگذر ادبیات تطبیقی و نشان دادن میزان تأثیر و بازتاب آن در ادبیات دیگر ملت ها و غنا بخشیدن به ادبیات جهانی بهتر و دقیق تر ن چکیده کاملادبیات تطبیقی به جهانی بودن ادبیات می اندیشد و بی تردید نقشی سازنده و موثر در غنی سازی ادبیات هر ملتی ایفا می کند، چرا که ارزش آثار ادبی یک ملت از رهگذر ادبیات تطبیقی و نشان دادن میزان تأثیر و بازتاب آن در ادبیات دیگر ملت ها و غنا بخشیدن به ادبیات جهانی بهتر و دقیق تر نمایان می شود. داد و ستد ادبیات فارسی در سرزمین ایران و هند نیز دیرینه و دارای اهمیت است.در میان شاعران فارسی،تأثیر حافظ بر شاعران و ادیبان هند،قابل ملاحظه و بی نظیر است و از این میان،بررسی تأثیر حافظ بر غالب دهلوی، شاعر، متفکر و پیامبر صلح که با وجود فاصلۀ زمانی پانصد ساله و تفاوت سرزمین و فرهنگ دارای وجوه اشتراک بسیار هستند، اهمیت خاصّ خود را دارد. این پژوهش، سعی دارد تأثیر پذیری غزلیات غالب از برخی اندیشه های موجود در غزلیات حافظ را اثبات نماید. کاوش پیش رو در نظر دارد که بر اساس مکتب فرانسوی در پژوهش های ادبیات تطبیقی و با روش تحلیلی-توصیفی، به بررسی و تحلیل اندیشه های مشترک دو شاعر بپردازد، آن گاه با آوردن شواهد شعری، نزدیکی این اندیشه ها ار به طور عینی به نمایش بگذارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - الصور الشعریة ومصادرها فی غزلیات بیدل دهلوی
منصوره بصیرپور ایرج مهرکیتمیّزت الصور الشعریة بألوان ومظاهر شتى فی ظلّ العصور الأدبیة المختلفة. وتلک الصور الشعریة التی تتجلى فی الأشعار ما هی إلا ولیدة سببین رئیسین: 1- المجتمع والظروف السیاسیة والاجتماعیة والثقافیة السائدة آنذاک. 2- أفکار الشاعر ومخیّلته. أما الصور الشعریة فی أشعار بیدل فإنها چکیده کاملتمیّزت الصور الشعریة بألوان ومظاهر شتى فی ظلّ العصور الأدبیة المختلفة. وتلک الصور الشعریة التی تتجلى فی الأشعار ما هی إلا ولیدة سببین رئیسین: 1- المجتمع والظروف السیاسیة والاجتماعیة والثقافیة السائدة آنذاک. 2- أفکار الشاعر ومخیّلته. أما الصور الشعریة فی أشعار بیدل فإنها ذات أفق خیالی واسع. وعلى ما یبدو إن الشاعر کان یمزج بین التجربتین الحسیة والخیالیة معاً حیث یعجز القارئ عن الحصول على المعنى المقصود والدلالة الموحیة والصریحة لتلک الصورة، ما یمکن القول إن الجانب المعرفی والثقافی لدى القارئ هو ما یعینه فی إدراک المفاهیم الشعریة. تناول البحث دراسة منشأ الصور الشعریة ونوعیتها فی شعر بیدل دهلوی، معتمداً على مصادر المکتبات، متوصلاً إلى أن الصورة الشعریة التی تکوّنت لدى الشاعر تختلف عن صور الشعر الکلاسیکی الفارسی من حیث المبدأ والمنشأ، ذلک لأن مبدأ الصور الشعریة فی الأشعار الکلاسیکیة مستوحى من عناصر وأشیاء محسوسة قریبة من الفهم والإدراک، بینما الصور الشعریة التی تجلّت فی شعر بیدل نشأت من خلال الأفکار الفلسفیة والصوفیة التی تتجسد فی لغة خاصة بها. وهذه اللغة تعرف بـ"لغة الرؤیا" وهی لغة تتسم بالتعقید والغموض وفی النهایة تسبب تضییقا فی تحدید الصورة المعینة للمعنى المقصود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - قراءة ثانیة لکتاب أخلاق ناصری للطوسی، ورسالة أخلاق الأشراف للزاکانی (علی ضوء نظریة "الأزمات" لتوماس إسبراغینز)
صادق کریم یحیىتُعدُّ نظریة "الأزمات" التی طرحها إسبراغینز، أحد أهم أسالیب فهم الفکر السیاسی وأبرز أسس تحلیله. وتتبلور هذه النظریة، من وجهة نظره، فی أربعة مراحل: فی المرحلة الأولى، على المنظّر فی البدء أن یحدّد المشکلة فی المجتمع الذی یعیش فیه، ویعیّن إشکالیاتها، ویحصر مدى تأزّمها، بع چکیده کاملتُعدُّ نظریة "الأزمات" التی طرحها إسبراغینز، أحد أهم أسالیب فهم الفکر السیاسی وأبرز أسس تحلیله. وتتبلور هذه النظریة، من وجهة نظره، فی أربعة مراحل: فی المرحلة الأولى، على المنظّر فی البدء أن یحدّد المشکلة فی المجتمع الذی یعیش فیه، ویعیّن إشکالیاتها، ویحصر مدى تأزّمها، بعد أن یعیها حقّاً ویدرکها جیّداً؛ وفی المرحلة الثانیة، علیه أن یعمد إلى البحث عن محفّزاتها أو دواعیها، ثم یقوم بتقییمها وتحلیلها؛ وفی المرحلة الثالثة، علیه أن یطرح معالم المجتمع السیاسی المثالی الذی یرتئیه، ویعرض مشاهد هیکلیّته، لیبادر إلى إرساء قواعده، وإعادة بنائه، وتشیید وإعلاء صرحه؛ وفی نهایة المطاف، ووفق هذه الرؤیة المثالیة، یقدّم فی المرحلة الرابعة، سُبلَ حلّ تلک المشکلة وطُرق علاجها. وبدراسة أخلاق الأشراف على ضوء هذه النظریة، قد بدى وبکل وضوح أنّ محتوى هذه الرسالة التی دوّنت بأسلوب أدبی، قد انطوت على هذه المراحل الأربعة، وشملتها کلّها: ففی مرحلتین أوّلیّتین، نرى مؤلِّفها، عُبیداً الزاکانی، یطرح حقائق مجتمع عصره، تحت عنوان: "المذهب المختار"، ثمّ یقوم بتحلیلها ودراستها. کما یعرض فی مرحلة ثالثة صورةً متخیّلة عن مجتمع مثالی، تمتزج فیها أحاسیس نوستالیجیة بمشاعر اغتراب وغربة تنأى به عن هذا المجتمع الذی یعیشه ویعایشه؛ ومن هنا حقّاً، وعلى وجه التحدید، تبدأ نقطة انطلاقة القواسم المشترکة التی تضمّ أوجه الشبه شبه التام بین مجتمعه المثالی والمجتمع الذی انطوى على مثالیته کتاب أخلاق ناصری للخواجة نصیرالدین الطوسی. والمجتمع المثالی الذی یتصوّره عُبید، تقریباً هو نفس المجتمع الذی طُرح فی أخلاق ناصری، ولکنّه قد تمّ التعبیر عنهبأسلوب أدبی خاص، عُرف به عُبید، وهو أقرب ما یکون إلى محاولة تضلیلة لمحو أو طمس آثار ضبابیّة لإشکالیات اجتماعیة سافرة، ومعالجتها برویّة فکریة ورؤیة أدبیة ساخرة تنمّ عن فذلکة بارادوکسیة تناقضیّة عُبیدیة معهودة. أمّا الحلّ النهائی للمشکلة، فیقدّمه عُبید فی مرحلة رابعة، وهو حلّ یقوم على عودة ثانیة إلى نفس المجتمع المتصوَّر فی أخلاق ناصری؛ وهی فی نهایة المطاف، عودة إلى الأخلاق الأفلاطونیة التی تبنّاها الطوسی بدوره أیضاً، وتأثّر بها، أی عودة الأخلاق إلى السیاسة، أو على حدّ قول عُبید: عودة إلى "المذهب المنسوخ". پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بیدل فی خضمّ الغزلیات العرفانیة؛ رؤیة نقدیة
مهدی ماحوزی سیدإبراهیم آرمناستطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیا چکیده کاملاستطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیاته العرفانیة، حیث یری الشاعر أن جمیع مظاهر الکثرة، فی سیر الإنسان الرجوعی والعروجی، تعود إلی الوحدة، وتلک المظاهر فی سیره النزولی أو سفره من الحقّ إلی الخلق، تعتبر أمورا اعتباریة تُظهر صفات خالق الکون. تمثّل غزلیات بیدل العرفانیة، ملحمة معنویة تحکی عن عشق الإنسان للمعشوق الأزلی.هذه الغزلیات یرافقها تفکر سریالی غالبا، وهذا یؤدّی إلی صعوبة فهم مصطلحات غزلیاته العرفانیة التی اعتمد الشاعر فی إنشادها علی الأسلوب الهندی، ویصعب للباحثین أن یجدوا لتلک المصطلحات مرادفات واضحة، ولکن بالرغم من هذا کلّه فإنّ غزلیات بیدل، تتضمن أشواقا تهیّج حدّتها، القوالب العروضیة والقوافی ذات الردیف الفعلی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - بررسی تمثیل و کارکرد آن در مثنوی نه سپهر امیرخسرو دهلوی
فرزانه کریمیتمثیل یکی از پرکاربردترین عناصر خیال است که اگرچه بیشترین بروز آن در سبک هندی دیده می شود، شاعران آغازین دوره‌های شعر فارسی نیز از آن بهره جسته‌اند. با توجه به اهمیت تمثیل و کارکردهای مختلف آن در یک اثر ادبی، بررسی آثار هر شاعر از این دیدگاه ضروری است. این پژوهش درپی پا چکیده کاملتمثیل یکی از پرکاربردترین عناصر خیال است که اگرچه بیشترین بروز آن در سبک هندی دیده می شود، شاعران آغازین دوره‌های شعر فارسی نیز از آن بهره جسته‌اند. با توجه به اهمیت تمثیل و کارکردهای مختلف آن در یک اثر ادبی، بررسی آثار هر شاعر از این دیدگاه ضروری است. این پژوهش درپی پاسخ به این پرسش است که: کارکرد تمثیل در مثنوی نه سپهر امیرخسرو دهلوی چگونه است؟ هدف این پژوهش بررسی مثنوی نه سپهر او به عنوان اثری خلاقانه و کمترشناخته شده از دیدگاه تمثیل است تا از این رهگذر اثر درخشان امیرخسرو که خود گنجینه ای از تمثیل‌های برگرفته از سه فرهنگ اسلامی-ایرانی و هندی مجموعه ای از ترکیبات تازه و نیز دائرةالمعارفی از اصطلاحات، مفردات و ترکیبات موسیقی است وهنوز نسخه چاپی و تصحیح شده‌ای از آن موجود نیست، مورد عنایت بیشتری قرار بگیرد، بنابراین مطالعه دقیق این اثر و بررسی کارکرد تمثیل در آن ضرورت دارد. روش این پژوهش کتابخانه ای و شیوه آن تحلیلی-توصیفی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - بررسی ساختار و انواع تمثیل در منظومۀ «شیرین و خسرو» امیر خسرو دهلوی
بهرام حیدری فر سیّد احمد حسینی کازرونی سید جعفر حمیدیاز مباحثی که در حوزۀ علم بلاغت قرار گرفته و سبب زیبایی هر چه بیشتر کلام میشود، مبحث تمثیل است. این شگرد بلاغی یکی از شیوه‌های بسیار مهم و مؤثر در القای مفاهیم ذهنی به مخاطب و حاصل تجربیات و حوادث مختلف هر قومی به حساب می‌آید که به صورت عبارتهای دلنشین و کوتاه یا داستان چکیده کاملاز مباحثی که در حوزۀ علم بلاغت قرار گرفته و سبب زیبایی هر چه بیشتر کلام میشود، مبحث تمثیل است. این شگرد بلاغی یکی از شیوه‌های بسیار مهم و مؤثر در القای مفاهیم ذهنی به مخاطب و حاصل تجربیات و حوادث مختلف هر قومی به حساب می‌آید که به صورت عبارتهای دلنشین و کوتاه یا داستانهای تمثیلی ظاهر میشود. وظیفۀ تمثیل انتقال هنری تجربیات و پیامهای اخلاقی، اجتماعی، دینی و ... گذشتگان به آیندگان است. تمثیل از آغاز در آثار ادبی فارسی جایگاه ویژه‌ای داشته و با ورود عرفان به شعر و ادب فارسی بر اهمیت و کارکرد آن افزوده شده است. اما اوج استفاده از تمثیل را در سبک هندی شاهد هستیم. با وجود اهمیت این شاخۀ بیانی و تحقیقات صورت گرفته در مورد جایگاه آن در آثار ادبی، متاسفانه درخصوص نقش و اهمیت تمثیل در آثار داستانی غفلت شده است. پژوهش حاضر بر آن است با تکیه بر شیوۀ توصیفی-تحلیلی، و روش کتابخانهای، جلوه‌های تمثیل را در منظومۀ شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی بررسی نماید. یافتههای تحقیق نشان میدهد بیشتر تمثیلات به کار رفته در این اثر از نوع تشبیه تمثیل هستند. بنابر موضوع منظومه، بیشتر تمثیلات از نظر موضوع، بر محور عشق استوار هستند، همچنین از موضوعاتی مانند ناپایداری دنیا، توصیه به اغتنام فرصت، بیان مکافات عمل، ارزش انسانیت و... برای تشریح و تبیین مقاصد تعلیمی استفاده کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - بازتاب باورهای دینی در شعر شاعران دورهی پهلوی دوم*
عبد الرضا مدرس زاده زهره محبیکی از موضوعات و مباحثی که در شعر معاصر مورد توجه قرار می گیرد، بحث و بررسی در باب دیدگاه شاعران دوره ی پهلوی دوم به دین، باورهای دینی و اعتقادات آیینی و الهی است که این موضوع با توجه به ساختار فکری و ذهنی اهل هنر و نیز نوع نقش و جایگاه دین در این دورهی تاریخی، موضوعی چکیده کاملیکی از موضوعات و مباحثی که در شعر معاصر مورد توجه قرار می گیرد، بحث و بررسی در باب دیدگاه شاعران دوره ی پهلوی دوم به دین، باورهای دینی و اعتقادات آیینی و الهی است که این موضوع با توجه به ساختار فکری و ذهنی اهل هنر و نیز نوع نقش و جایگاه دین در این دورهی تاریخی، موضوعی شایان توجه است. سرودن شعر مذهبی ـ آیینی در ایران از سابقه ای طولانی برخوردار است. سابقه ای به قدمت اشعار کسایی مروزی که بسیاری وی را نخستین سراینده ی شعر دینی می دانند. سابقه ای به قدمت سرایش اوستا، نخستین سروده ی دینی ایرانیان. سیر سرودن اشعار دینی، سیری صعودی است و هرچه به دوران معاصر نزدیک می شویم، با وجود جو ضد مذهبی شاهان قاجار و شاهان پهلوی، اما باز هم جلوه ی اعتقادات مذهبی در شعر کاملاً نمایان است. در دوره ی پهلوی دوم، شاهد دو حرکت در شعر آیینی هستیم. ابتدا شعر کلاسیک دینی که ادامه ی همان اشعار دینی شعرای قدیم است، و دیگر ظهور شعر مذهبی در قالب شعر نو. در مقاله حاضر با دسته بندی مصداق‌های باورها و رفتارهای دینی مانند جلوه‌ی قرآن کریم، بازتاب احادیث و روایات، مناقب و مراثی و ...، شکل بازتاب یافتن آنها را در شعر شاعران پهلوی دوم نشان داده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - کهن ریشه‌های ادب غنایی
مونا احمدی احمد خاتمیادب غنایی، یکی از مؤثرترین و پرمخاطب‌ترین انواع ادبی در زبان فارسی است. قدمت وگستردگی آن به گونه‌ای است که شاید نتوان هیچ متن ادبی را یافت که به نوعی با ادبیات غنایی آمیخته نباشد. پژوهش حاضر، بر آن است به این پرسش پاسخ بدهد که آیا ادب غنایی ریشه در ادبیات پیش از اسلام د چکیده کاملادب غنایی، یکی از مؤثرترین و پرمخاطب‌ترین انواع ادبی در زبان فارسی است. قدمت وگستردگی آن به گونه‌ای است که شاید نتوان هیچ متن ادبی را یافت که به نوعی با ادبیات غنایی آمیخته نباشد. پژوهش حاضر، بر آن است به این پرسش پاسخ بدهد که آیا ادب غنایی ریشه در ادبیات پیش از اسلام دارد؟ واگر چنین است، میزان و نوع بهرهگیری متون غنایی از ادبیات پیش از اسلام چگونه و به چه میزان بوده است؟ برای دست یابی به پاسخی علمی، نخست تاریخچة تلفیق شعر و موسیقی وپیشینة ترانه سرایی درایران باستان، از رهگذر کاوش در سنّت شفاهی ادبیات – یعنی خسروانیات، فهلویات و موضوعات مطرح شده در این نــوع از شعر – بررسی و سپس با تامّل در دو منظومه ویس و رامین فخرالدین اسعدگرگانی وخسرو و شیرین نظامی گنجوی، میزان تأثیر ادبیات پیش از اسلام، در روند تکامل تدریجی ادبیات غنایی فارسی، نشان داده میشود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - بررسی نقش تمثیل در تبیین مقولۀ «خودسازی» در اندرزنامه های پهلوی
بتول فخر اسلام حمیده حسنخانیتمثیل در تشریح مفاهیم ثقیل برای مخاطبان عام نقشی اساسی دارد. از این رو، در متون دینی و اخلاقی که عموم مردم را خطاب قرار می دهند، منعکس شده است. در مقالۀ حاضر، با بهره مندی از روش توصیفی و تکنیک تحلیل محتوا، تمثیل های به کاررفته در اندرزنامه های پهلوی، بر اساس محتوا دسته چکیده کاملتمثیل در تشریح مفاهیم ثقیل برای مخاطبان عام نقشی اساسی دارد. از این رو، در متون دینی و اخلاقی که عموم مردم را خطاب قرار می دهند، منعکس شده است. در مقالۀ حاضر، با بهره مندی از روش توصیفی و تکنیک تحلیل محتوا، تمثیل های به کاررفته در اندرزنامه های پهلوی، بر اساس محتوا دسته بندی و نقش آن در بازنمایی اهمیت خودسازی در رشد معنوی آدمی بررسی و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مؤلفان اندرزنامه ها با استفاده از تمثیل، موفق به ساده کردن مفاهیم پیچیده و غامض معرفتی، عینیت بخشی به مسائل انتزاعیِ شناختی، انتقاد از پیش الگوهای رفتاری و فکری، ارائه و بازتعریف مدل های جایگزین سبک زندگی و تسهیل در فرآیند ارتباط مخاطب با نویسنده و متن تولیدی شده اند. همچنین، مشخص شد که بر اساس محتوا، تمثیل ها به انواع: اخلاقی و تعلیمی، دینی و حکمی و فلسفی تقسیم می شوند. اجزاء تمثیلی در این متون نیز، غالباً غیرانسانی (شامل عناصر طبیعت، اجرام آسمانی و موجودات خیالی) هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - بیان ادبی شعر و سرایش رباعی و دوبیتی
سید احمد حسینی کازرونییکی از پیشینیان محقّقان ادبی، یعنی ارسطو در خصوص نحوة تأثیر بیان شاعر در مضامین ادبی و عاطفی گفته است: عظمت بیان شاعر در این است که اصل تقلید و محاکات را ماهرانه نشان دهد، گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که: شیوة طرح مطالب را از محتوای موضوع، مهم‌تر جلوه داده‌اند، چنان که چکیده کاملیکی از پیشینیان محقّقان ادبی، یعنی ارسطو در خصوص نحوة تأثیر بیان شاعر در مضامین ادبی و عاطفی گفته است: عظمت بیان شاعر در این است که اصل تقلید و محاکات را ماهرانه نشان دهد، گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که: شیوة طرح مطالب را از محتوای موضوع، مهم‌تر جلوه داده‌اند، چنان که فرمالیست‌های روسی، بحث ادبیات کلام (Literatiness) را مطرح کرده‌اند. پس زبان ادبی، جز ظاهر الفاظ، شباهتی به زبان عادی ندارد، بنابراین شاعران در بیان ادبی خود به آرایه‌های ادبی از جمله تشبیه، استعاره، کنایه، مجاز و همانندهای آن متوسّل شده‌اند تا بدین وسیله بتوانند مضامین را با تمسّک به صور خیال و نکته آفرینی‌ها در سروده‌های خود با نازک اندیشی نمایان سازند و رباعی نیز یکی از ناب‌ترین قالبهای شعر فارسی و یکی از اصیل‌ترین و کهن‌ترین انواع آن ... پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - تعلیم و تربیت از نظر خواجه نصیر الدین توسی
جعفر حمیدیمتون کهن فارسی، گنجینۀ عظیم تفکرات و اندیشه های تعلیمی و اخلاقی است چنانکه تعلیم و تربیت امروز با همه پیشرفت های شگرف خود باید ریز خواره این خوان گسترده و پر برکت باشد. استاد البشر، خواجه نصیر الدین توسی ( 672- 597 ه.ق ) از جمله کسانی است که علاوه بر سیاست و امور کشور چکیده کاملمتون کهن فارسی، گنجینۀ عظیم تفکرات و اندیشه های تعلیمی و اخلاقی است چنانکه تعلیم و تربیت امروز با همه پیشرفت های شگرف خود باید ریز خواره این خوان گسترده و پر برکت باشد. استاد البشر، خواجه نصیر الدین توسی ( 672- 597 ه.ق ) از جمله کسانی است که علاوه بر سیاست و امور کشور داری، همچون همشری دیگرش خواجه نظام الملک، از تعلیم و نصیحت و پند و اندرز دریغ نورزیده است. او فیلسوف، ریاضی دان، ستاره شناس، معلم، وزیر، ادیب، شاعر، منتقد و از جمله مشاهیر و نوابغ کم نظیری است که در هنگام آبادانی و رونق شهر توس در سال 672 هجری قمری، چشم به جهان گشود. عقاید و نظرات خواجه درباره آموزش و پرورش، تربیت فرزند و اخلاق قابل توجه بسیار است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - رویکرد مقایسه ای تمثیلی «بلبل»، «باد صبا» و «گل» در اشعار خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی
حسن نجفی لیسه رودی محمد رضا شاد منامن علی محمد مؤذنی ثورالله نوروزی داودخانیپژوهش حاضر با هدف بررسی رویکرد مقایسه ای تمثیلی بلبل، باد صبا و گل در اشعار خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی صورت پذیرفته است. واژه های بلبل، باد صبا و گل اضلاع یک رابطه احساسی و عاشقانه هستند. هر سه واژه بکارگرفته شده در اشعار این شاعران دارای رویکردی تمثیلی درباره نمادهای مخ چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف بررسی رویکرد مقایسه ای تمثیلی بلبل، باد صبا و گل در اشعار خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی صورت پذیرفته است. واژه های بلبل، باد صبا و گل اضلاع یک رابطه احساسی و عاشقانه هستند. هر سه واژه بکارگرفته شده در اشعار این شاعران دارای رویکردی تمثیلی درباره نمادهای مختلف هستند. اهمیت و ضرورت این تحقیق از آنجا ناشی می شود که شناخت بهتر اضلاع تشکیل دهنده این رابطه می تواند کمک موثری به ما در شناخت ویژگی های شعری شاعرانی چون خاقانی، حافظ و بیدل دهلوی نماید. این تحقیق با استفاده از روش گردآوری کتابخانه ای و با بررسی دیوان اشعار این شعرا و منابع پیرامونی صورت گرفته است. یافته ها نشان داد که بلبل، تمثیل عاشق، باد، نسیم، صبا یا باد صبا تمثیل یک رابط و پیغام رسان در حال تردد میان عاشق و معشوق و گل به عنوان مظهر زیبایی طبیعی تمثیلی از معشوق جلوه می نماید. با بررسی اشعار شاعران مورد نظر عناصر فراوانی از طبیعت اعم از باد، حیوانات و گیاهان به چشم می خورد که همراه با کنایه، استعاره، تشبیهات و ترکیبات زیبایی هستند. این رویکرد تمثیلی در اشعار و غزلیات حافظ از برجستگی بیشتری نسبت به خاقانی و بیدل دهلوی برخوردار است. این پژوهش در صدد است تا با بررسی رویکرد تمثیلی این نمادها به مقایسه کارکردهای آن ها در اشعار این شاعران بپردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - ارائه مدل تاثیر اعتماد هواداران بر رفتار اجتماعی مدیران و موفقیت باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال
سید امیر اجاق مهرداد ناصرپور محسن وحدانی نجف آقاییهدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدل تاثیر اعتماد هواداران بر رفتار اجتماعی مدیران و موفقیت باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال بود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-پیمایشی میباشد. جامعه آماری شامل کلیه هواداران باشگاه استقلال بود. حجم نمونه با استفاده چکیده کاملهدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدل تاثیر اعتماد هواداران بر رفتار اجتماعی مدیران و موفقیت باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال بود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-پیمایشی میباشد. جامعه آماری شامل کلیه هواداران باشگاه استقلال بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول آنلاین کوکران ۳۸۴ نفر به دست آمد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه‌ی محقق ساخته بود که با بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش ۵۲ گویه تحت سه محور رفتار اجتماعی مدیران، موفقیت باشگاه و اعتماد هواداران طراحی شد که روایی پرسشنامه به شیوه صوری و محتوایی مورد تایید صاحبنظران بود و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به مقدار ۸۱/۰ مورد تایید قرار گرفت. نحوه گردآوری دادهها به شیوه دردسترس بود. داده‌های گردآوری شده بر اساس تحلیل مسیر معادلات ساختاری در نرم افزاز پی‌ال‌اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها : نتایج نشان داد اعتماد هواداران بر موفقیت باشگاه با ضریب تاثیر ۲۱/۰ و مقدار تی ۳۹/۲، اعتماد هواداران بر رفتار اجتماعی مدیران با ضریب تاثیر ۸۷/۰ و مقدار تی ۵۴/۳۹ ، رفتار اجتماعی مدیران بر موفقیت باشگاه با ضریب تاثیر ۷۰/۰ و مقدار تی ۲۲/۸ تاثیر داشته است. نتیجه‌گیری: ادراک مناسب مدیران از اثرات مثبت رفتارهای اجتماعی در برخورد با هواداران و اعضای باشگاه میتواند مسیر موفقیت را هموار می‌کند به طوری که ایجاد ارتباطات مناسب با هواداران، توجه به خواسته‌های مربیان و ورزشکاران و ایجاد ارتباطات مناسب با سایر ذینفعان از جمله حامیان مالی که مصداق‌های مشخص رفتار اجتماعی مدیران است بسیار حائز اهمیت میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - واکاوی نقش‌مایه‌های سنتی فرش‌های افشان دورۀ پهلوی با تکیه بر تحلیل مضمون (نمونۀ موردی: موزه ملک)
مارال شاهمرادی علی اکبری ندا ضیابخشفرش یکی از تولیدات اصلی مردم ایران بوده که نسل به نسل منتقل شده است، برخی از دست‌بافته‌های موجود در موزه‌ها گواه بر این مدعاست. شناخت ساختاری فرش به منزلۀ روزنه‌ای جهت نفوذ به درون اثر و یافتن رمز و رازهای شکلگیری آن است. مقالۀ پیش رو با هدف آشنایی با ساختار کالبدی، مح چکیده کاملفرش یکی از تولیدات اصلی مردم ایران بوده که نسل به نسل منتقل شده است، برخی از دست‌بافته‌های موجود در موزه‌ها گواه بر این مدعاست. شناخت ساختاری فرش به منزلۀ روزنه‌ای جهت نفوذ به درون اثر و یافتن رمز و رازهای شکلگیری آن است. مقالۀ پیش رو با هدف آشنایی با ساختار کالبدی، محتوایی و پی بردن به مفاهیم و معانی نمادپردازی شده در نقش‌مایه‌های فرش افشان شکل گرفته است، از این رو در قالب پژوهشی کاربردی و با رویکردی ساختارشناسانه گامی در مسیر مستندنگاری و حفظ اصول رایج طراحی قالی‌های افشان برداشته است. این پژوهش با راهبرد‌های کمّی و کیفی و به شیوه‌های کتابخانهای و میدانی و با بهرهگیری از توصیف، تحلیل، تطبیق و روش استدلال استقرایی در تلاش است تا با مدون کردن مشخصه‌هایی از ساختارکلی نقش‌مایه‌های به کاررفته در فرش‌های افشان، تشریحی از ژرفای فلسفی و حکمی آن ارائه دهد. در این راستا بر اساس مطالعۀ موردی ابتدا به‌صورت هدفمند هفت فرش با طرح افشان در موزۀ ملک بر پایۀ همگون بودن طرح و دورۀ تولید آنها برگزیده شده است، سپس با انجام بررسی کلی در تحلیل تصویری روی نمونه‌ها مشخص شده است که ساختار و طرح دو رکن اصلی برای بافت یک فرش است که طرح بر مبنای اصول و قواعدی که متأثر از فرهنگ، رسوم و آموزه‌های دینی حاکم بر جامعه است نشئت می‌گیرد و در قالب بیانی نمادین مضامین را ارائه میدهد. این مضامین شامل عناصر نباتی که تجلی زندگی هستند، شکل خیالی در شاخۀ عرفانی، شکل نگاشتاری در شاخۀ ابعاد تجسمی مانند طرح‌های اسلیمی که مبین مفهوم کثرت به وحدت و نماد عرفانی توحید هستند، نقش اصلی در شکل دادن به نقش‌مایه‌های فرش طرح افشان را به خود اختصاص داده‌اند پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - شریعت، عرفان و اخلاق در «مجنون و لیلی» امیرخسرو دهلوی
جواد کبوتری عباس ماهیارشناخت ویژگی‌هایی کاثر، تحلیل معانی، فهم مسائل ادبی و آگاهی خواننده را نسبت به میزان دانش و معلومات صاحب آن بیشتر می‌سازد. آثار امیر خسرو دهلوی از متون مهم ادبیات فارسی به حساب می‌آیند. یکی ازین آثار، «مجنون و لیلی» است که به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده شده است. هر چکیده کاملشناخت ویژگی‌هایی کاثر، تحلیل معانی، فهم مسائل ادبی و آگاهی خواننده را نسبت به میزان دانش و معلومات صاحب آن بیشتر می‌سازد. آثار امیر خسرو دهلوی از متون مهم ادبیات فارسی به حساب می‌آیند. یکی ازین آثار، «مجنون و لیلی» است که به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده شده است. هر کس در نگاه اوّل به جنبه‌های عاشقانه و غنایی داستان مجنون و لیلی می‌اندیشد، امّا با مطالعه و ورود به داستان در مییابد که امیر خسرو در حوزة تصوّف، عرفان، اخلاق و نیز معارف اسلامی آگاهی کافی داشته است و این آگاهی به خوبی در آثار وی نمود پیدا کرده است، چون از هشت سالگی با شیخ نظام‌الدین اولیاء حشر و نشر داشته است و خود نیز فطر تیبیدار داشت، اشعار و آثار او تحت‌الشعاع ضمیر روشن و آگاه وی از تعالیم عالیة دین بوده است. این مقاله به بررسی نمود شریعت، عرفان واخلاق در مثنوی «مجنون و لیلی» می‌پردازد که شاعر از آنها بهره گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - ارتباط حکمت کهن ایران با نظام اخلاقی جوانمردی
فریبا پات پروانه عروج نیامتون حکمی کهن ایران جهان بینی‌ای را ترسیم می‌کند که در آن راستی و نیکی در پندار و گفتار و کردار، خردورزانه، و جهان عرضة نبرد با ناراستی و بدی تلقی میگردد.از این‌رو این حکمت انسان‌هایی را می‌پروراند که با پیروی از نظام اخلاقی جوانمردانه و پهلوانانه سعی در بهبود اوضاع جه چکیده کاملمتون حکمی کهن ایران جهان بینی‌ای را ترسیم می‌کند که در آن راستی و نیکی در پندار و گفتار و کردار، خردورزانه، و جهان عرضة نبرد با ناراستی و بدی تلقی میگردد.از این‌رو این حکمت انسان‌هایی را می‌پروراند که با پیروی از نظام اخلاقی جوانمردانه و پهلوانانه سعی در بهبود اوضاع جهان و زندگی خود دارند. در این مقاله کوشش بر این است تا به کمک شواهد تاریخی و ادبی قبل و پس از اسلام حضور و نفوذ این حکمت و ارتباط آن با نظام اخلاقی جوانمردی (آیین جوانمردی) روشن شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی کارکردهای عرفانی در غزلیات غالب دهلوی و غزلیات حافظ شیرازی
زهره ولیخانی اکبر شعبانیشعر آسمانی حضرت حافظ پیوندی تنگاتنگ با عرفان دارد، از این رهگذر آبشخورمهمی برای دیگر شاعران از جمله غالب دهلوی گردیده است، که باوجود فاصله زمانی پانصدساله وتفاوت سرزمین وفرهنگ، دارای وجوه اشتراک بسیار هستند. غالب ازشاعران نامدارقرن سیزدهم هجری است که باوجودنابسامانی اوض چکیده کاملشعر آسمانی حضرت حافظ پیوندی تنگاتنگ با عرفان دارد، از این رهگذر آبشخورمهمی برای دیگر شاعران از جمله غالب دهلوی گردیده است، که باوجود فاصله زمانی پانصدساله وتفاوت سرزمین وفرهنگ، دارای وجوه اشتراک بسیار هستند. غالب ازشاعران نامدارقرن سیزدهم هجری است که باوجودنابسامانی اوضاع ادب پارسی، شعروی افزون بردرون مایه‌های ادبی، اخلاقی، اجتماعی وحکمی، مضامین بلند عرفانی دارد وبه دلیل کمبود تحقیق دراین زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.دراین مقاله تاثیرپذیری غالب از خواجه شیراز در ابعاد مختلف عرفانی با روش تحلیل مقایسه‌ای مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - تحلیل درون‌مایه‌های عرفانی و اخلاقی در داستانی از بیدل دهلوی
سودابه بخشایی زرّین تاج واردیمثنوی عرفان یکی از مهم ترین آثار منظوم بیدل دهلوی است که برمبنای عشق و با تبیین رابطة خداوند و انسان آغازمی شود و به شرح حقایق کائنات و نکات عرفانی- فلسفی و مسائل جهان شناسی، انسان شناسی و معرفت شناسی می پردازد. بیدل در این مثنوی - چنانکه رسم عرفاست - مطالب خویش را با د چکیده کاملمثنوی عرفان یکی از مهم ترین آثار منظوم بیدل دهلوی است که برمبنای عشق و با تبیین رابطة خداوند و انسان آغازمی شود و به شرح حقایق کائنات و نکات عرفانی- فلسفی و مسائل جهان شناسی، انسان شناسی و معرفت شناسی می پردازد. بیدل در این مثنوی - چنانکه رسم عرفاست - مطالب خویش را با داستان پردازی های خاصّ همراه می سازد. یکی از تأثیرگذارترین حکایات این مثنوی، داستان کامدی و مَدَن است؛ بیدل با طرح مفاهیم اخلاقی و عرفانی در این داستانِ عاشقانه، طالبِ حقیقی را برای حصول به معرفت و کمال، به مکاشفة درونی دعوت می کند و تنها راه وصول به معشوق حقیقی را فانی شدن در دریای عشق می داند. پژوهش حاضر ضمن معرّفی این داستان، به تحلیل و تبیین درون مایه های آن پرداخته است. براساس یافته ها، پیکرۀ اصلی این داستان برپایۀ عشق، عرفان و اخلاق بنا شده است؛ از نگاه بیدل، عشقِ حقیقی با هستی عاشق سرشته شده و عاشق را تا سرحدّ مرگ و جنون می کشاند، امّا با امید، سعی و همّت و صبر و توکّل می توان به وصالِ جاودانگی نائل آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - جلوه‌های عاشقانه نظام وحدت وجودِ ابن عربی در رباعبات و غزلیات بیدل دهلوی
عباس بخشنده بالی علی اکبر شوبکلایییکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این چکیده کاملیکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای در پی واکاوی تاثیر ابن عربی بر بیدل در مسأله عشق در هستی میباشد. یافتههای پژوهش عبارت‌اند از اینکه بیدل در رباعیات و غزلیات خود با طرح بحث‌هایی مانند سریان عشق در نظام وحدت وجود، اندوه و عشق، عشق مجازی و شهید عشق در راستای مکتب وحدت وجود پرداخته که با نظام عرفان اسلامی ابن عربی هماهنگ است. حضور عشق در عرفان حضوری نشاط آفرین و هیجان‌انگیز است. از نگاه ابن عربی و بیدل عشق در همه هستی مبتنی بر تفسیر عرفانی از وجود سریان دارد. در این تفسیر عشق همان نَفَس رحمانی است که حرکت و جنبش دایرة وجود در قوس نزولی و صعودی بر آن تکیه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - حاکمیّت نظام عرفانی در منظومۀ مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی
محمّد امین احسانی اصطهباناتیوجود نابغۀ چیره‌دست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توان‌مندی‌های فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، توانایی‌های فرهنگی هر ملّتی است چکیده کاملوجود نابغۀ چیره‌دست و جامع الاطرافی چون امیر خسرو دهلوی، برای گسترش زبان و فرهنگ پارسی در سرزمین هند، موهبتی ارزشمند بوده است. او با استعداد سرشار خود، بسیاری از توان‌مندی‌های فرهنگ و هنر ایرانی را به نمایش گذاشت. زبان، موسیقی و شعر زبده، توانایی‌های فرهنگی هر ملّتی است و امیر خسرو توانست در این راستا، قسمت چشمگیری از استعداد فرهنگی و هویّت ملّی ایرانی را به شیواترین زبان، برای مشتاقان در دیار هند بازگو کند. مجنون و لیلی از جمله آثار داستانی منظوم در ادب فارسی است که امیر خسرو دهلوی، شاعر قرن هفتم هجری، آن را به تقلید از لیلی و مجنون نظامی سروده است. در این پژوهش، چگونگی عرفان در مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی بررسی شد و به این سؤالات پاسخ داده‌ایم که حضور الفاظ صوفیانه و عرفانی در مجنون و لیلی، هر چند به صورت غیر تناوبی و نامکرّر، امّا برخوردار از اندیشه‌های عرفانی امیر خسرو میباشد. لذا، ابتدا عناصر عرفانی مجنون و لیلی، استخراج و پس از بررسی و دسته‌بندی آنها، با سایر اصطلاحات کتب عرفانی به صورت اجمالی مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. پس از انجام پژوهش، این نتیجه به دست آمد که مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی، به رغم آنکه منظومه‌ای غنایی و عاشقانه است؛ از اصطلاحات عرفانی خالی نیست. فقر، توکّل، عشق، شوق و مباحث مربوط به وحدت وجود، در لا به لای داستان عاشقانه و غنایی مجنون و لیلی امیر خسرو نمود دارد و توجّه وی به عناصر عرفان، حاصل پرورش یافتن امیر خسرو در مکتب چشتیّه و آشنایی وی با عرفان اسلامی از طریق استادش نظامّ‌الدّین اولیا بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - بررسی رویکرد عرفانی امیرخسرو دهلوی در منظومه دولرانی و خضرخان براساس دیدگاه هوش معنوی رابرت ایمونز
مریم کارگر ماندانا منگلی آسیه ذبیح نیا عمرانرابرت. ا. ایمونز (Robert A. Emmons) برای اولین بار در سال 1996 به بُعد معنوی هوش انسان اشاره کرد. او هوش معنوی را مجموعه‌ای از توانایی‌ها برای بهرهگیری از منابع دینی و معنوی و تجربیّات عرفانی عنوان کرد. امیر خسرو دهلوی از عارفان و شاعران مشهور پارسی‌گوی هندوستان، در ن چکیده کاملرابرت. ا. ایمونز (Robert A. Emmons) برای اولین بار در سال 1996 به بُعد معنوی هوش انسان اشاره کرد. او هوش معنوی را مجموعه‌ای از توانایی‌ها برای بهرهگیری از منابع دینی و معنوی و تجربیّات عرفانی عنوان کرد. امیر خسرو دهلوی از عارفان و شاعران مشهور پارسی‌گوی هندوستان، در نیمۀ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. او مرید نظام اولیا (متوفی ۷۲۵ ه.ق) بود و تربیتی که از او یافت در حوزۀ تصوف به او مقام و مرتبه ویژه‌ای بخشید. منظومه غنایی دولرانی و خضرخان امیرخسرو با رویکر عرفانی تدوین شده است و آموزه‌های حکمی و عرفانی در اشعار او کاملا آشکار است. مقاله حاضر می‌کوشد تا به این سؤال پاسخ دهد که مهمترین شاخصۀ هوش معنوی در دیدگاه عرفانی امیرخسرو دهلوی در منظومه دولرانی و خضرخان براساس نظریه هوش معنوی ایمونز کدام است؟ براساس دستاورد تحقیق، امیرخسرو در منظومه دولرانی و خضرخان عرفان و هوش‌معنوی را ترکیب کرده است. توجه به مهربانی، سخاوت، عزت نفس، همدلی، نوع دوستی، عشق، ایثار، مدارا و تساهل و تسامح از ویژگی‌های مشترکی است که به عنوان مؤلفه‌های بارز هوش معنوی در ادبیات عرفانی و اندیشه امیرخسرو مطرح شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - تحلیل رمزشناختی داستان «روغن بنّات‌النّعش» در کتاب کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان بقلی شیرازی
یلدا توللی محمدعلی آتش سودا سمیرا رستمیاین مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستانهای کتاب کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبها چکیده کاملاین مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستانهای کتاب کشف‌الأسرار و مکاشفات‌الأنوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص دارد. در این بررسی رمزهای داستان با توجه به روایات متن‌های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف شده است. به نظرمی‌رسد روزبهان در توصیف چنین داستان‌هایی به صورت ناخودآگاه، تحت تاثیر نمادهایی از اساطیر و ادیان ایران باستان قرارداشته است. باتوجه به شیوه صریح و مکرر استفاده از این نمادها می‌توان گفت که به احتمال زیاد آشنایی روزبهان با متون پهلوی (فارسی میانه) زمینه لازم را برای استفاده وی از چنین نمادهایی ایجادکرده است. نتایج حاصل از مقاله حاضر نشان میدهد که در داستان مورد بررسی نویسنده به آیین تشرّف و نوزایی قهرمان، آن هم پس از گذر از هفت مرحله کمال نظر داشته است و البته این مفاهیم را با استفاده از اصطلاحات عرفانی ایرانی ـ اسلامی تبیین کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - اندیشه‌های عرفانی گهلوی در شرح محبت‌نامه جامی
فاطمه پهلوان شمسی شهرزاد نیازی مریم بلوریشرح محبت‌نامه جامی اثر محمدبن غلام بن محمدگهلوی، از نویسندگان شبه قارة هند در اوایل قرن سیزدهم هجری است. اگرچه از آثار دست‌دوم فارسی است اما به دلیل داشتن دانش و اطلاعات عرفانی حائز اهمیت است. در شرح محبت‌نامه جامی، جوهر و روح تعلیم صوفیه انعکاس دارد. آنچه از این نسخه ا چکیده کاملشرح محبت‌نامه جامی اثر محمدبن غلام بن محمدگهلوی، از نویسندگان شبه قارة هند در اوایل قرن سیزدهم هجری است. اگرچه از آثار دست‌دوم فارسی است اما به دلیل داشتن دانش و اطلاعات عرفانی حائز اهمیت است. در شرح محبت‌نامه جامی، جوهر و روح تعلیم صوفیه انعکاس دارد. آنچه از این نسخه استنباط میشود شارح محبت‌نامه نه‌تنها مردم را به انزواطلبی و دوری از اجتماع و مدنیّت ترغیب نکرده است بلکه به‌عکس در ساماندهی حیات بشری و حدومرز حضور مدنّی انسان‌ها در جامعۀ انسانی توجه داشته است. او افقی وسیع‌تر به نام خدمت و شفقت بر خلق پیش روی آدمیان می‌گشاید. افکار گهلوی از جامی نشأت گرفته است. او در مقدمۀ شرح محبت‌نامه بیان می‌کند که دل سراپردۀ عشق است و آن دلی که از عشق بی‌بهره است جسمی بی حیات است و جهان و هرچه در اوست از نفحۀ عشق آفریده‌شده است. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه و تأکید بر اهمیت شناخت شرح محبت‌نامه جامی در ادب فارسی، نخست به معرفی کوتاهی از این اثر و موضوع آن پرداخته، سپس به جستجوی اندیشه‌های عرفانی و اجتماعی محمدبن غلام گهلوی و بازیابی این اندیشه‌ها در عرصه‌ها و حوزه‌های گوناگون می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - ریاستیزی و نقد شخصیتهای زاهدنما از دیدگاه بیدل‌دهلوی
اکرم‌السادات برقعی‌ثابت عبدالرضا مدرس‌زاده اصغر دادبهبیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزشهای اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با چکیده کاملبیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزشهای اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با نقد آن رفتارها حتی ریاستیز و منتقدی صریح‌اللهجه نامیده شده است، او کوشیده حقیقت دینی و حیات را از رهگذر اندیشهای آزاد کشف کند و آنانکه دین را وسیلة ریا قرارداده‌اند و جمعی را به خود مشغول نموده و بازار ریاکاریشان گرم است و در نظر مردم محبوب و گاه مقبولند عوام فریبی شان را برملاسازد و مهم‌تر آنکه او از نظر بنیاد اندیشه و فهم هستی، جهان او، جهانی دینی است و از دریچة دین و فهم دینی به جهان نگریسته و زندگانی را معنا نموده و سخنانش میتواند راهگشای معنوی برای انسان که در این عصر اسیر تمدن مادی و ماشینی است باشد و آن پیش گرفتن راه عشق و عرفان و فضایل اخلاقی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - بررسی اصطلاحات عرفانی در خمسه امیرخسرو دهلوی
نورماه جمعه پور جواد کبوتری محمد شفیعیآمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه چکیده کاملآمیختگی عرفان به ادبیات فارسی باعث غنای هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی شده، استفاده وافر شاعران عارف و عارفان شاعر از این موضوعات و مفاهیم عرفانی توانسته است راهگشای جویندگان این مسیر و باعث حفظ و نگهداری این سرمایه‌های گران بها شود. شناخت صحیح و معرّفی شاعران و اندیشه‌های آنان با توجّه به آثاری که از خود بر جای می گذارند انجام می شود. امیرخسرو دهلوی مشهور به سعدی هند و طوطی هندوستان از شاعران و عارفان فارسی زبان دهلی است و از شاعران پرکار ادبیات فارسی در داخل و در شاخة برون مرزی(به خصوص شبه قاره) به حساب می آید. او اشعار و مثنوی‌های فراوانی از خود به یادگار گذاشته است. اما خمسة این شاعر توانا با توجه به زبردستی شاعر و اینکه از نظر محققان بهترین نظیره پرداز نظامی می باشد، شایستة بررسی و تحقیق است. از آنجا که امیرخسرو در سایة نظام الدین اولیا از بزرگان مشایخ چشتیه مشرب عرفانی خود را طی کرده است، و از بهترین مریدان شیخ خود بود، آراء و افکار و دیدگاه‌های عرفانی او می تواند در شناساندن بهتر عرفان عملی راهگشا باشد. در این مقاله سعی شد اصطلاحات و مطالب عرفانی که بیشتر مورد توجه امیرخسرو دهلوی واقع شده اند مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - بازتاب اندیشه‌های عرفانی طریقت چشتیّه در مثنوی‌های امیرخسرو دهلوی
سیدطالب جلالی عباس خیر آبادی حمیدرضا سلیمانیان محمود فیروزی مقدمچشتیّه طریقتی صوفیانه و تأثیرگذار در هندوستان است. این طریقت جایگاه خود را به عنوان یک سیستم عرفانی برجسته تثبیت کرده است. امیرخسرو دهلوی شاعر مطرح هندوستان متأثّر از آموزه های این طریقت به آفرینش آثار ادبی خویش پرداخته، با بهره گیری از معارف صوفیانۀ طریقت چشتیّه، دیدگا چکیده کاملچشتیّه طریقتی صوفیانه و تأثیرگذار در هندوستان است. این طریقت جایگاه خود را به عنوان یک سیستم عرفانی برجسته تثبیت کرده است. امیرخسرو دهلوی شاعر مطرح هندوستان متأثّر از آموزه های این طریقت به آفرینش آثار ادبی خویش پرداخته، با بهره گیری از معارف صوفیانۀ طریقت چشتیّه، دیدگاه های عرفانی خویش را تبیین نموده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی در پی آن است تا جنبه های عرفانی مثنوی های داستانی امیرخسرو را مورد بررسی قراردهد. آن چه مسلّم است، محوری ترین آموزه های فرقۀ چشتیّه که در آثار این شاعر نمودیافته است، عبارتند از: توحید، تجلّی، وحدت وجود، مشیّت و عنایت الهی، عشق و ازلی بودن آن، سریان عشق در جهان هستی، عشق مجازی، شفقت، سماع، پیر، ترک تعلّقات، رباضت و تجرید، که از این میان توحید، وحدت وجود، شفقت، مشیّت و ارادۀ، الهی، شوق و نمونه هایی از این دست بررسی شده است که نتایج حاصل از این بررسی حاکی از این حقیقت است که اصول صوفیانۀ طریقت چشتیّه در آثار امیرخسرو دهلوی تأثیر مستقیم داشته و تعبیرات و اصطلاحات این فرقه در راستای تعلیم و ترویج این طریقت به کارگرفته شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - اولین گزارش از Fusarium chlamydosporum عامل پوسیدگی طوقه و مرگ گیاهچه گندم دوروم در الجزایر
BENCHEIKH Amor ROUAG Noureddine BOUTALBI Walid BELABED Imaneدر قسمت شرقی الجزایر گندم دوروم را چندین گونه از Fusarium آلوده می‌کنند. در 50 نقطه در شرق الجزایر به طور تصادفی از قارچ‌های اندوفیت بذور گندم نمونه‌برداری شد و بر اساس ویژگی‌های ماکروسکوپی و میکروسکوپی وجود گونه F. chlamydosporum اثبات گردید. بررسی ملکولی با استفاده از چکیده کاملدر قسمت شرقی الجزایر گندم دوروم را چندین گونه از Fusarium آلوده می‌کنند. در 50 نقطه در شرق الجزایر به طور تصادفی از قارچ‌های اندوفیت بذور گندم نمونه‌برداری شد و بر اساس ویژگی‌های ماکروسکوپی و میکروسکوپی وجود گونه F. chlamydosporum اثبات گردید. بررسی ملکولی با استفاده از آغازگرهای EF1 و ITS1 وجود قارچ F. chlamydosporum را برای اولین بار در بذور گندم دوروم در الجزایر ثابت کرد. آزمون بیماریزایی به منظور بررسی اثر این جدایه بر روی کولئوپتیل و بخش پایینی در سه رقم گندم دوروم انجام شد. نتایج نشان داد که قارچ F. chlamydosporum بر روی جوانه زنی بذر این سه رقم تحت بررسی اثر منفی داشت. در واقع، کاهش جوانه زنی بذور دوروم بین 85 و 92 درصد در ارقام GTAdur و Waha متغیر بود. به علاوه، قارچ F. chlamydosporum به ترتیب باعث کاهش طول 97/60 تا 05/70 درصدی در طول کولئوپتیل رقم‌های GTAdur و Waha شد. از طرف دیگر، تأثیر بسیار متفاوتی در پارامترهای رشد گیاه مشاهده گردید. بدین ترتیب که اثر قارچ بر کاهش طول ریشه و وزن اندام رویشی سبز رقم Waha به ترتیب 04/75 و 15/71 درصد بود و در مورد وزن تر ریشه رقم Bousselam مقدار قابل توجهی بود. این سطوح بالای آلودگی موجب میشود تا در برنامههای تیماری و صدور گواهی بذور در مورد این گونه از فوزاریوم تجدید نظر گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - بررسی کارایی برخی علف‌کش‌های سولفونیل اوره در کنترل علف‌های‌هرز ذرت شیرین (Zea mays L.)
محبوبه نبی‌زاده مجید عباس‌پور علی‌اصغر چیت‌بند محمد بازوبندیبه منظور بررسی کارایی علف کش های جدید سولفونیل اوره در کنترل علف های هرز آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسات رضوی در تابستان سال 1391 انجام شد. ارقام ذرت شیرین در سه سطح شامل دانه طلایی (KSC403su)، ر چکیده کاملبه منظور بررسی کارایی علف کش های جدید سولفونیل اوره در کنترل علف های هرز آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسات رضوی در تابستان سال 1391 انجام شد. ارقام ذرت شیرین در سه سطح شامل دانه طلایی (KSC403su)، رقم مریت (Merit) و رقم چیس (Chase) به عنوان فاکتور اول و تیمارهای مبارزه شیمیایی در هفت سطح شامل نیکوسولفورون، نیکوسولفورون + بروموکسینیل + ام سی پی ای (برومایسید اِم آ)، فورام‌سولفورون، ریم‌سولفورون + نیکوسولفورون، مزوتریون+ اس- متولاکلر + تربوتیلازین به همراه دو شاهد بدون وجین و وجین دستی علف های هرز بودند. نمونه برداری از علف های هرز چهار هفته پس از سم‌پاشی از هر کرت انجام شد که براساس آن تعداد و وزن خشک علف های هرز به تفکیک گونه های اصلی مشخص شدند. نتایج نشان داد تمامی علف کش ها تراکم و وزن خشک علف های هرز تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک، سلمه تره، اویارسلام و تاج ریزی سیاه را به طور معنی داری نسبت به شاهد بدون وجین کاهش دادند. در بین ارقام، رقم چیس و دانه طلایی به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین تراکم و وزن خشک علف های هرز بودند. علف کش مزوتریون + اس متولاکلر + تربوتیلازین تأثیر خوبی در کاهش وزن خشک علف های هرز پهن برگ تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک، سلمه تره، اویارسلام و تاج ریزی سیاه داشت، به‌طوری‌که، بالاترین تأثیر را در کنترل علف هرز سلمه تره داشت. نیکوسولفورون و نیکوسولفورون + برومایسید اِم آ نیز دارای تأثیر خوبی در کنترل علف های هرز تاج خروس ریشه قرمز، خرفه، پیچک بودند، نیکوسولفورون + ریم‌سولفورون تأثیر خوبی در کنترل علف هرز باریک برگ اویارسلام داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - پژواک فرهنگ پیمان و پیمان‌داری در شاهنامه و متون اوستایی و پهلوی
حسین جلالیشاهنامه، آیینۀ تمام‌نمای فرهنگ، حکمت و اندیشۀ ایرانیان و تجلی‌گاه باورها، آیین‌ها و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می‌توان با رویکردهای گوناگون واکاوید .این اثر سترگ، مهمترین سند به‌جای‌مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است. از آنجا که آبشخور و اساس نظم شاهنامه، خداین چکیده کاملشاهنامه، آیینۀ تمام‌نمای فرهنگ، حکمت و اندیشۀ ایرانیان و تجلی‌گاه باورها، آیین‌ها و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می‌توان با رویکردهای گوناگون واکاوید .این اثر سترگ، مهمترین سند به‌جای‌مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است. از آنجا که آبشخور و اساس نظم شاهنامه، خداینامه‌ها، کارنامه‌ها، روایات دینی، اوستا، متون پهلوی و حتی نگاره‌ها بوده است، یقیناً نظم‌نامۀ باستان تحت تأثیر باورها و آیین‌هایی است که در این کتاب‌ها و مآخذ آمده و این باورها و آیین‌ها یا ضمن داستان‌ها یا به طور اشاره، در اثر گران سنگ استاد توس آمده‌است. در این پژوهش به بررسی پیمان و پیمان‌داری، به‌عنوان یکی از باورهای ایران باستان، که به گونه‌ای مشترک در شاهنامه، اوستا و متون پهلوی آمده، پرداخته شده و بر این نکته تأکید گردیده که شاهنامه، پژواک و پالودۀ فرهنگ ایران باستان و استوارترین سند هویت فرهنگی ایرانیان کهن است. مستندات آن، شواهد بسیاری است که در متون دیگرِ پیش از فردوسی و هم عصر او آمده‌است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - Sedimentary structures and depositional environment of the Ashin Formation in Nakhlak area, Central Iran
S. H. VaziriMiddle to Upper Triassic (Upper Ladinian to Lower Carnian) deep-sea sedimentary rocks crop out across a large area west of Nakhlak village, Central Iran and have been named Ashin Formation. The up to 304m thick, turbiditic, siliciclastic Ashin Formation consists of alte چکیده کاملMiddle to Upper Triassic (Upper Ladinian to Lower Carnian) deep-sea sedimentary rocks crop out across a large area west of Nakhlak village, Central Iran and have been named Ashin Formation. The up to 304m thick, turbiditic, siliciclastic Ashin Formation consists of alternating turbiditic, thin- and medium-bedded calcareous sandstones, purple, fine-grained volcaniclastic sandstones, and mostly green and violet, very thin-bedded volcaniclastic shales that can be subdivided into three members. Ammonoids collected from members 1 and 3 of the Ashin Formation indicate a Late Ladinian to Early Carnian age for the formation. These alternations fine upwards and exhibit sedimentary structures such as graded bedding, parallel lamination (with parting lineation) convolute bedding, small-scale cross-bedding, load casts, groove casts, prod casts, flute casts, bounce casts, chevron casts, brush casts and chips and protraction traces indicating A to E parts of the Bouma cycle. Septarian nodules occur repeatedly. The lower surfaces of sandstones contain abundant trace fossils belong to the deep-sea Nereites ichnofacies. Numerous signs of strong current activity such as groove casts, flute casts and prod marks associated with trace fossils such as Paleodictyon, Protopaleodictyon, Megagrapton and Lorenzinia indicate that the Ashin Formation represents a deep marine environment. The field and petrographic studies show that the Ashin Formation was deposited in distal parts of submarine fans, on the abyssal plain. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - Development of an Effective Indicators Model on the Genius loci by House Sorting in Pahlavi period
farzaneh bimakr reza mirzaei Seyyed Mehdi Madahi Ahmad HeidariGenius loci is a lost concept in the spatial quality of today's homes. The starting point of this transformation is the Pahlavi historical period with new developments in Iranian architecture when by imitating Western architecture, it led to the creation of a mask alien چکیده کاملGenius loci is a lost concept in the spatial quality of today's homes. The starting point of this transformation is the Pahlavi historical period with new developments in Iranian architecture when by imitating Western architecture, it led to the creation of a mask alien to Iranian culture on the spirit of home and city architecture. In order to solve this problem, identifying the types of houses in the Pahlavi period with the help of identifying their architectural context can be effective in developing indicators that improve the Genius loci in today's homes. In this article, which is part of a research by examining the species of Pahlavi house in Mashhad; the refinement of these indicators and the compilation of a model of them with the help of Delphi method and Shannon technique are considered. The main 2 question of this stage of the research is, firstly, how the interaction between typology and architectural developments can help improve the Genius loci today, and secondly, what are the effective indicators on improving the Genius loci in the field of contemporary housing and how can achieve them? In order to answer the questions, in the first stage of the research, based on the fundamental theory method, the proposed initial model was developed based on a review of sources and residents' opinions. Then, by collecting the theories of a circle of 12 experts from the field of housing during four stages of interviews and questionnaires, the validity of the model was performed and the data obtained from their agreement were collected and analyzed using the Shannon technique. Finally, the final model of the research was developed based on 12 main indicators and 45 sub-indices in 4 effective categories. The most effective indicators on sensory perception are in the perceptual-cognitive category with an impact weight of (0.0537). The most important influential dimension is the cognitive category, which has the greatest impact on improving the sense of place through the indicators of bodily perception, sense of belonging and emotional attachment. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - زن و تحولات سیاسی از قرن 7 تا پایان دوره پهلوی
بیتا بابایی راد شبنم حاتم پورجامعه معاصر ایران، جامعه ای در حال گذر است. ویژگی دوران گذار بهم ریختگی اوضاع عمومی جامعه و آشفتگی های کرداری و اندیشهای است. ساختارهای سیاسی به همراه ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان بخشی از جامعه در حال گذار از اقتدار سنتی به اقتدار عقلانی است. در این میان چکیده کاملجامعه معاصر ایران، جامعه ای در حال گذر است. ویژگی دوران گذار بهم ریختگی اوضاع عمومی جامعه و آشفتگی های کرداری و اندیشهای است. ساختارهای سیاسی به همراه ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان بخشی از جامعه در حال گذار از اقتدار سنتی به اقتدار عقلانی است. در این میان وضعیت زن ایرانی به جبر یا اشتیاق دچار تغییرات کیفی شده است اما در عرصه تحولات سیاسی در مقایسه با وضعیت زنان در جهان غرب، جایگاهی شایسته نداشته است. علت دور افتادگی زنان از تحولات سیاسی و میزان نقشی که در تحولات می توانند داشته باشند ریشه در باورها و ساختارهای دیرینه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در قرون گذشته دارد. لذا مقاله حاضر قصد دارد مسئلة زن (جنسیت) را همچون بسیاری از پدیده های انسانی اجتماعی در قالب یک نظام فرهنگی خاص و در دوره های خاص یک جامعه بررسی کند.در این پژوهش تاریخی، با استفاده از اسناد و مدارک تاریخی باقی مانده از گذشته، نقش زن در جریانات و تحولات سیاسی از قرن هفتم تا دوران پهلوی مورد بررسی قرار می گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - زن از دیدگاه جامی «لیلی و مجنون»
مهسا حاجی سردار علی اکبر افراسیاب پور فریدون طهماسبیبررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونز چکیده کاملبررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونزیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی،مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی اصلی آن دیدگاه مثبت نسبت به زن می باشد و در آنواژه ی زن بسامدی بسیار بالاتر از مرد دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - بررسی فراهنجارها در رباعیات بیدل دهلوی
عبدالرضا مدرس زاده زینب خوش وطن محمد سلامتیانآشنایی زدایی، برجسته سازی یا هنجارگریزی، انحراف از شکل طبیعی زبان و قواعد حاکم بر آن است. از تاثیرگذارترین روش های پدید آمدن سبک تازه در شعر و از مولفه های مهم، برای آرایش کلام و غنای ادبی است .زیرا زبان معیار را دگرگون و صورت های زبانی را برجسته می کند.هرقدر فراهنجارها چکیده کاملآشنایی زدایی، برجسته سازی یا هنجارگریزی، انحراف از شکل طبیعی زبان و قواعد حاکم بر آن است. از تاثیرگذارترین روش های پدید آمدن سبک تازه در شعر و از مولفه های مهم، برای آرایش کلام و غنای ادبی است .زیرا زبان معیار را دگرگون و صورت های زبانی را برجسته می کند.هرقدر فراهنجارها بدیع تر باشند کلام مقبولیت بیشتر یافته و سبک شاعر شخصی تر خواهد بود.از آن جا که یکی از خصایص سبک هندی آفرینش مضامین تازه و خیال انگیز است بیدل دهلوی به عنوان یکی از شاعران این سبک با بیشترین هنجارستیزی های هنری و خلاقانه به سبک شخصی دست یافته است. رباعیات بیدل سرشار از تخیلات و بدیع گویی و ابتکارات ادبی است.گرایش و تمایل به استفاده از ترکیبات تازه، مضمون های بدیع وتصاویرخیالی هنرمندانه، بیدل را برآن می دارد که از نرم های طبیعی زبان پا را فراتر نهاده و با ساختار شکنی های خود تصاویر ادبی شگرفی ایجاد نماید.در این مقاله هنجارگریزی های رباعیات بیدل در هشت محور واژگانی، نحوی، آوایی، سبکی، معنایی، گویشی، باستانی و نوشتاری بررسی شده اند، گرچه با انواع هنجارگریزی در رباعیات بیدل مواجهیم اما برجسته ترین ویژگی سبکی بیدل ، در رباعیات مربوط به هنجارگریزی نحوی،معنایی ،واژگانی و سبکی است.که با ساخت وابسته های خاص عددی،ترکیبات نوین،تصاویرخیالی و اصطلاحات کوچه و بازار خودنمایی می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - معراج و جلوه‌های عرفانی آن در خمسه امیرخسرو دهلوی
نورماه جمعه پور جواد کبوتری محمد شفیعییکی از مباحث عرفانی کلامی در ادب فارسی، مسئله‌ی معراج و کیفیّت انجام آن است؛ توجه امیرخسرو دهلوی به این مسئله نشان از جایگاه آن در فکر و روش این شاعر برجسته‌ی فارسی دارد. مسئله‌ی معراج در آثار امیرخسرو تنها به عنوان یک مسئله‌ی دینی و کلامی مطرح نشده و ابعاد و جنبه‌های ع چکیده کاملیکی از مباحث عرفانی کلامی در ادب فارسی، مسئله‌ی معراج و کیفیّت انجام آن است؛ توجه امیرخسرو دهلوی به این مسئله نشان از جایگاه آن در فکر و روش این شاعر برجسته‌ی فارسی دارد. مسئله‌ی معراج در آثار امیرخسرو تنها به عنوان یک مسئله‌ی دینی و کلامی مطرح نشده و ابعاد و جنبه‌های عرفانی فراوانی دارد؛ نشان دادن و اشاره به وجوه مختلف عرفانی آن هدف این تحقیق میباشد. به هر حال معراج یکی از بن‌مایه های فکری خاص در فکر و شعر امیرخسرو میباشد که بررسی عرفانی این مبحث تا کنون جایگاه چندانی در تحقیقات فارسی نداشته؛ نوع روایت شاعر از معراج و کیفیت انجام آن از مباحث قابل تحلیل میباشد.کلیدواژگان:معراج عرفانی، پیامبر(ص)، امیرخسرودهلوی، خمسه.یکی از مباحث عرفانی کلامی در ادب فارسی، مسئله‌ی معراج و کیفیّت انجام آن است؛ توجه امیرخسرو دهلوی به این مسئله نشان از جایگاه آن در فکر و روش این شاعر برجسته‌ی فارسی دارد. مسئله‌ی معراج در آثار امیرخسرو تنها به عنوان یک مسئله‌ی دینی و کلامی مطرح نشده و ابعاد و جنبه‌های عرفانی فراوانی دارد؛ نشان دادن و اشاره به وجوه مختلف عرفانی آن هدف این تحقیق میباشد. به هر حال معراج یکی از بن‌مایه های فکری خاص در فکر و شعر امیرخسرو میباشد که بررسی عرفانی این مبحث تا کنون جایگاه چندانی در تحقیقات فارسی نداشته؛ نوع روایت شاعر از معراج و کیفیت انجام آن از مباحث قابل تحلیل میباشد.کلیدواژگان:معراج عرفانی، پیامبر(ص)، امیرخسرودهلوی، خمسه. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - نمود آموزه های عرفانی در اشعار بیدل دهلوی
محمد حجتThe present article aims at discussing some mystic doctrines in the collection of the prominent poet named Bidel-E-Dehlavi. To do so, evidences of the mentioned doctrines are found and analyzed in some verses of Bidel written in Hindi style. Some certain significant pr چکیده کاملThe present article aims at discussing some mystic doctrines in the collection of the prominent poet named Bidel-E-Dehlavi. To do so, evidences of the mentioned doctrines are found and analyzed in some verses of Bidel written in Hindi style. Some certain significant principles which have been often neglected compared with those oft-discussed elements such as imagism, condensed allegories and etc. The mystic elements might be found in the works of many poets, but the matter of interest for the author of the present article is the delicacy with which Dehlavi has treated those doctrines. Moreover, an attempt is made to show the proficiency of the poet over the mystic elements, which has added to the poetry’s stability besides its literary aesthesis. The significance of this study is that Mystic Doctrines in Bidel-E- Dehlavi’spoetry has reference to Holly Quran. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - تحلیل اثرات سیاستگذاری بر شهرسازی و معماری موردمطالعه دوره ۱۳۲۰ تا ۱۳۰۴
علی ذبیحی رضا میرزاییمعماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نما چکیده کاملمعماری و شهرسازی ایران در گذشته از روند مشخصی پیروی نموده، که برگرفته از معماری و شهرسازی دوران قبل بوده است. اما در دوران معاصر این روند دچار تحول و دگرگونی هایی شده است. این مطالعه سعی بر این دارد که عوامل تاثیر گذار بر معماری و شهرسازی در دوران پهلوی اول را بررسی نماید و همچنین به تحلیل عواملی که زمینه ساز این دگرگونی ها بر سیاستگذاری معماری و شهرسازی شده بپردازد. در پژوهش حاضر از روش کیفی و کمی استفاده شده، که به منظور جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مقالات و جهت رهیافت به داده های کمی، از روش تحلیل شبکه ای (ANP) و از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عواملی چون باستان شناسی، آموزش معماران، کنگره های هنري و انجمن آثار ملی، نظامی گرایی و مدرن گرایی بر معماری و شهرسازی در این دوره تاثیر بسیاری داشته، که میزان تاثیر پذیری معماری و شهرسازی از این تحولات برابر بوده است. بیشترین عوامل تاثیر گذار بر تحولات معماری در آن دوران، مدرن گرایی و باستان گرایی و در شهرسازی عواملی چون آموزش معماری، کنگره های علمی و نظامی گرایی تأثیر گذار بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - بررسی حضرات وجود از دیدگاه بیدل دهلوی وشانکارا
زینب پناهحضرات وجود در عرفان اسلامی بیدل دهلوی، عارف، شاعر و نمایندۀ سبک هندی به صورت نظام طولی و نزولی و بر اساس نظریه وحدت وجود و کثرت نمود و در قالب مقام ذات، احدیت و واحدیت تبیین میشود. بیدل اگر چه پرورش یافته سرزمین هند است ولی از پیروان فکری محیی الدین ابن عربی است. شان چکیده کاملحضرات وجود در عرفان اسلامی بیدل دهلوی، عارف، شاعر و نمایندۀ سبک هندی به صورت نظام طولی و نزولی و بر اساس نظریه وحدت وجود و کثرت نمود و در قالب مقام ذات، احدیت و واحدیت تبیین میشود. بیدل اگر چه پرورش یافته سرزمین هند است ولی از پیروان فکری محیی الدین ابن عربی است. شانکارا نیز از برجسته‌ترین مفسرین مکتب ودانتا یا حکمت الهی هنداست. جهان‌بینی وحدت وجودی بیدل، معرفتی است که عالم آفرینش را در یک تجلی وحدت گرایانه تبیین می کند و از این جهت، به اندیشه های وحدت نگرانه شان کارا، نمایندۀ وحدت وجودی نامکیف مکتب ودانتا شباهت دارد. در این راستا بنابر تفکر هندی، چهار حالت آتمان شامل: جاگرات (حالت بیداری)، اسواپتا (حالت رویا)، سوشوپتا (حالت خواب عمیق) وتوریا (حالت آتمان نامشروط) است. این مراتب چهارگانه وجود با حضرات وجود در عرفان اسلامی قابل تطبیق است. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانه ای به تطبیق دیدگاه‌های بیدل و شانکارا در مورد عوالم اربعه وجود پرداخته میشود و می توان به این نتیجه رسید که قلمرو عرفان که با درونی ترین جنبه‌های وجود آدمی سروکار دارد زمینۀ فهم همدلانه آموزه های دینی و فطری را در اقوام مختلف فراهم می آورد و می توان علاوه بر شباهت هایی در این نظریه ها، به تفاوت های آنها نیز پی برد. مهمترین تفاوت حضرات وجود در عرفان وحدت وجودی و اسلامی بیدل و عرفان هندی وحدت نگرانه شانکارا این است که اگر چه هر دو سیر طولی و نزولی دارند ولی اساس عرفان بیدل بر الوهیت و توحید ناب بنیان گذاشته شده است در حالی که در عرفان هندی شانکارا تأکید بر محوریت آتمان یاخود حقیقی فرداست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - بررسی حکایت «پسر بازرگان روم و شهر خاموشان» از کتاب هشت بهشت امیرخسرو دهلوی بر اساس الگوی تک اسطورۀ سفر قهرمان جوزف کمپبل
محبوبه پورآقا دکتررامین صادقی نژاد دکترمریم محمدزادهجوزف کمپبل، اسطوره‌شناس آمریکایی، براساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمان در فرهنگهای مختلف پرداخته و در کتاب قهرمان هزار چهره، الگویی برای این سفرها ارائه کرده است. این الگو، قابلیّت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. کتاب هشت بهشت امیر خسرو د چکیده کاملجوزف کمپبل، اسطوره‌شناس آمریکایی، براساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمان در فرهنگهای مختلف پرداخته و در کتاب قهرمان هزار چهره، الگویی برای این سفرها ارائه کرده است. این الگو، قابلیّت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی یکی از آثاری است که میتواند با الگوی جوزف کمپبل، مورد تطبیق قرار گیرد. پژوهش پیش رو براساس این الگو به بررسی حکایت پسر بازرگان روم و شهر خاموشان در کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی پرداخته است. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد بجز دو مؤلّفۀ ملاقات با خدا بانو یا باز پس گرفتن نشاط دورۀ کودکی که پیش تر از مرحلۀ گام نهادن قهرمان در جادۀ آزمون ها، در بخش تشرّف آمده و مرحلۀ رسیدن کمک از خارج که قبل از مرحلۀ عبور از آستان بازگشت به دنیای عادّی در بخش بازگشت، ارائه شده -که از نظر کمپل محتمل است- تمام مؤلفه‌های این داستان با الگوی پیشنهادی جوزف کمبپل، مطابقت کامل دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - “Xrafstarân” in Sassanid Era: According to Written Sources and Sigillographic Evidence
Mostafa Ekhtesasi Amir Khanmoradi“Evil animals” (MP. xrafstar, Av. xrafstra-) are harmful animals created by Ahriman to assist in destroying the world. Pahlavi scriptures present fragments of knowledge on various types of xrafstarân, some regulations and recommendations on how to crus چکیده کامل“Evil animals” (MP. xrafstar, Av. xrafstra-) are harmful animals created by Ahriman to assist in destroying the world. Pahlavi scriptures present fragments of knowledge on various types of xrafstarân, some regulations and recommendations on how to crush them, and examples of divine reward for those believers who eradicate these evil animals. However, Pahlavi scriptures put urging stress on eliminating xrafstarân, sigillographic evidence from the Sassanid era points to the other direction, showing that in many cases, the Zoroastrian principle of destroying evil animals is ignored, to the extent that images of venomous animals could be seen on seals and sigils belonging to Zoroastrian priests and other elites of the Sassanid era. While in some cases, themes depicted on seals are by the religious recommendations of scriptures, owners’ personal preferences seem to remain the main factor in displaying images on seals. This question remains that depicting an evil animal on a personal seal contradicts religious regulations in Zoroastrianism. This opposition could be caused by diversity in interpretations of scriptures or by the co-existence of various factions of Zoroastrianism. The presence of other religions all over the Sassanid Empire could be one more cause of this discord. Through a comparison between depictions on seals and Pahlavi scriptures, the current study concludes that several images of xrafstarân depicted on seals are related to religions other than Zoroastrian Mithraism, Judaism, Christianism, and even Gnosticism. Moreover, most Zoroastrian scriptures mentioning xrafstarân are written only after the Sassanid era. It seems likely that after the collapse of Sassanid dynastys, some Zoroastrian priests rearranged the classification of beneficent animals created by Ahura and evil animals created by Ahriman. Nonetheless, the vital role of geography and cultural diversity of each region of the vast Sassanid Empire could not be overlooked while studying the presence or absence of animal themes in depictions. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - Reading The Inscription of Four Sassanid Seals
Parvin PourmajidianFrom 224 to 651 AD, the Sasanian dynasty created one of the most powerful empires in the pre-Islamic Middle East. The dynasty ruled from the Euphrates to the Indus, holding a position of supremacy for more than four centuries and exerting a direct influence from Egypt t چکیده کاملFrom 224 to 651 AD, the Sasanian dynasty created one of the most powerful empires in the pre-Islamic Middle East. The dynasty ruled from the Euphrates to the Indus, holding a position of supremacy for more than four centuries and exerting a direct influence from Egypt to China via the Silk Road and maritime trade routes.Seals and seals impressions are the most abundant class of cultural artifacts surviving from the Sassanian era. They are commonly found from West to Central Asia and even beyond, from Europe to Southeast Asia. The importance of their study is from two aspects, on one hand, they are as historical documents and on the other hand, they are valuable works of art and a way to understand the culture and civilization.This study conducted in a descriptive-analytical method using written sources, tries to read four samples of the Sassanian’s seals of the National Museum of ancient Iran, which are part of the confiscated items collection. The purpose of this research is to read inscriptions and examine the roles of these seals. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - Analyzing the Intellectual Evolutions of Architectural Design during the Pahlavi Era
Samaneh Soltanzadeh Masoud Yousefi Tazakor Iman Raeisi Mostafa KianiGlancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on dif چکیده کاملGlancing through the contemporary architecture of Iran and its different generations during the Pahlavi era, it seems that there have been notions and ideas regarding the architecture which can be considered as a specific current in the architecture of Iran based on different elements of architecture criticism; then the aim of this study is to scrutinize those notions and ideas and their transformation process. The following research, in terms of goals, is a development-research project and it is an exploratory research in the terms of essence and quality. The data collection method is library and field research. This research aims to identify the tendencies and approaches of the different generations of contemporary architecture base on the case study method and analyzing the notions and intellectual currents of the architects in the context of their works and answer these questions: What are the concepts and thoughts that have been employed by the architects in this era? Are there any meaningful transformations in these concepts and thoughts? And finally, how have these transformation been? It is presumed that defining the tendencies of the contemporary architects during the Pahlavi era, from Iranian modernism to nationalism, renaissance like or market-related classicism can evaluate the value of each work in relation to the historical context of the country, in addition, by defining reliable roots and indexes, the existing theoretical current in contemporary history of the architecture of Iran will be recognized. According to the achieved results from the analysis of architectural works in this era, and also by referring to the descriptions of experts, it seems that the ideas and notions in the contemporary architecture can be categorized into three eras and in the framework of different subjects like structure-forming ideas, stylistic references, etc. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - The Genealogy of the Relationship between Human and Nature in the Iranian Contemporary Architecture, based on Foucault's idea (Case Study: Pahlavi Period)
Kianoush Faraji Qader BayzidiHuman is a small part of nature and with its constant presence in the natural environment, it was able to create an artificial and man-made environment tailored to its needs. Identifying structural components of nature and adapting them to the three dimensions of body, چکیده کاملHuman is a small part of nature and with its constant presence in the natural environment, it was able to create an artificial and man-made environment tailored to its needs. Identifying structural components of nature and adapting them to the three dimensions of body, spirit and soul and their role in creating physical, functional and content components in architecture, is the beginning of the creation of man's interactive relationship with nature. Throughout history, the presence of meaningful components such as myths, beliefs, wisdom, logic, etc. has given this relationship a deeper meaning and led to the creation of various trends in architecture. The main purpose is identifying the dominant discourses in the society and their role in creating an interactive relationship between man and nature in the architecture of the Pahlavi period. Foucault's genealogy is research method and discourse analyses were used to analyze the data. Results of the research show that although the developments of the contemporary era have changed the nature of needs and modified the concepts of nature; but the presence of nature has played a key role in the structure of human life more than ever. In the Pahlavi period, the representation of nature in the architecture embodied the meaning and socio-political connections of power. During this period, political ideas, instead of being classified in the form of single thought patterns and traditions and imposed on society, came to the fore through the concepts of nature and under the influence of new discourses, leading to the normative acceptance of power in the society. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - Review of the City of Khiva: Manifestation of Iranian Culture and Civilization in the Region of Khwarezm
Javad Shekari NiriKhiva has such a resemblance with Iranian art, culture, and civilization and it will not be irrelevant to consider it as a gemstone in the field of culture and civilization of Iran in Transoxiana. This city is located in the Khwarezm. Reviews tell of earlier historical چکیده کاملKhiva has such a resemblance with Iranian art, culture, and civilization and it will not be irrelevant to consider it as a gemstone in the field of culture and civilization of Iran in Transoxiana. This city is located in the Khwarezm. Reviews tell of earlier historical and cultural links of Khwarezm with Iran. Khwarezm name has come in the Achaemenid inscriptions.Khiva is a city with a plethora of historic buildings with curved and flat common Persian coverings, surrounded in a mud and brick enclosure and the urban structure of which includes Old castle, "Sharestan" which is known as Ichan-Qala (inner fortress) and Rabaz that is called Dishan-Qala. Ichan-Qala urban structure is comparable with Bam castle. Similarities in art and, architecture and urbanism of this magnitude cannot occur at once. As referring to the history reveals that, until, recent centuries, even Qajar era, this area was part of Iranian territory. Schools of this city are built with chamfered corner plans and with the Iranian architectural style and their geometry, decorations and inscriptions are Iranian. Recent sources have proposed other interpretations based on their own ideas of its architecture and art spaces and do not much refer to their Iranian artistic spirit. There are a variety of manifestations of the Zoroastrian religion in Khwarezm. This study investigates different architectural and urban aspects of Khiva and their roots,and the identification of the cause of physical similarity, the works of art of Khwarezm, and Iran, based on acomparative style methodology. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - بازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران
دکتر لقمان دهقان نیری حورا شجاعیجشن های دو هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های چکیده کاملجشن های دو هزار و پانصد ساله ، که با شکوهی کمنظیر پس از سال ها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد، از جمله جشن هـای پرهزینـه بـود. شـاه از برگـزاریچنین جشنی ، به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود، بر این اسـاس بـهاحیای ارزش های آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خـارجی برآمـد و بـدین منظـوردست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله: خود را شاهنشاه نامید، امر به جمـعآوری و تـألیف کتبی در خصوص فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام کرد، تشکیل بنیـاد شاهنـشاهی فرهنگـستانایران، تأ سیس سازمان اسناد ملی ایران، برپایی جشنهای مختلف در طی دههی جـشن هـا (1355-1345)، ترغیب مردم به برگزیدن نام های اصیل ایرانی برای فرزندانشان، اعـزام سـپاهیان دانـش بـهروستاها به هدف ترغیب مردم به فرهنگ باستانی و شاهنشاهی و آگاهی دادن آنها نسبت به بزرگیجشن های 2500 ساله شاهنشاهی، احداث مدارس و بناهای عام المنفعه به نام کوروش کبیـر ، تغییـرتقویم هجری شمسی به شاهنشاهی، از دیگر اقدامات وی در این زمینه بود اما هزینه این جـشن هـاآن قدر زیاد و اقدامات رژیم در خصوص اسلام زدایی آن قـدر گـسترده بـود کـه بـالاخره صـدایاعتراض اکثر مردم ایران و حتی مطبوعات و شخصیتهای خارجی را درآورد و محمد رضا پهلویرا مورد نکوهش قرار داد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - بررسی ساختار نهاد خانواده در دوره ساسانی به استناد کتاب ارداویراف نامه
علی ربیع زاده میرزا محمد حسنیارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در اواسط قرن پنجم میلادی (عصر انو چکیده کاملارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در اواسط قرن پنجم میلادی (عصر انوشیروان) به زبان پهلوی نگارش یافته و جزو کتب دینی زرتشتیان به شمار می رفته است ، در این مقاله نهاد خانواده در ارداویرافنامه از نگاهی آماری مورد بررسی قرار گرفته است ، هدف از این تحقیق آن است که دیدگاه جامع و روشنی درباره این نهاد به دست آید تا در سایه آن، دیدگاه روشنتری درباره نهاد خانواده در دوره ساسانی و زرتشتیان آن دوره که معاصر با زمان نوشتار کتاب هستند حاصل شود. نتیجه ای که از این تحقیق گرفته شده است این است که نهاد خانواده در ارداویرافنامه مطابق مطالب مندرج در کتاب کاملا منطبق و همسو با نهاد خانواده در دوره ساسانی است و این نشان میدهد که کتاب ارداویرافنامه می تواند به عنوان یک منبع معتبر جهت بررسی وضعیت اجتماعی دوره ساسانی مورد استفاده محققین قرار گیرد. شیوه تحقیق در این مقاله اسنادی کتابخانه ای و ابزار کار فیش برداری می باشد. کلید واژه ها : نهاد خانواده ; ارداویرافنامه ; ساسانی ; دین زرتشت ; متون پهلوی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - پروژه برندینگ ملت و تصویر سازی ملی؛ پهلوی اول و فرآیند برساخت گرایی و بازسازی تصویر ایران مدرن
آرش بیدالله خانی یاسر کهرازهبرندینگ ملت و برندسازی ملی در وجه مفهومی عبارت است از تغییر ، بازسازی و دگرگون کردن تصویر یک کشور در خارج از آن که توسط مردم و افکار عمومی خارجی ادراک شده است. برندینگ ملی در اصل هم تراز کردن تصویر یک ملت با واقعیت است. این امر به ویژه برای کشورهای که تغییرات اساسی را د چکیده کاملبرندینگ ملت و برندسازی ملی در وجه مفهومی عبارت است از تغییر ، بازسازی و دگرگون کردن تصویر یک کشور در خارج از آن که توسط مردم و افکار عمومی خارجی ادراک شده است. برندینگ ملی در اصل هم تراز کردن تصویر یک ملت با واقعیت است. این امر به ویژه برای کشورهای که تغییرات اساسی را در سیستمهای اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی خود تجربه کرده اند، بسیار ضروری است به خصوص به این دلیل که معمولاً همیشه تصویر این کشورها به دور از واقعیت این ملتها در دنیای امروز است. حال سوال اساسی این است که اصولاً فرآیند ساخت تصویر و برندینگ ملت ایران از چه زمانی شروع شده است؟ مقاله حاضر با مفهوم شناسی فرآیند برندینگ و تصویر سازی ملی با تاکید بر سوال پژوهش بر این امر اذعان می کند که تصویر و برندیگ ملت ایران مدرن، با اقدامات رضا شاه پهلوی برساخته و بازسازی شده است. رضا شاه به عنوان اولین پادشاهی بود که در دوران مدرن اقدام به برساخت گرایی و بازسازی تصویر و برندینگ ملت ایران ، کرد. برندینگ و تصویر ملی ایران امروز و ادراک هویت ملی آن نیز تا حدودی ریشه در ساخت و بازسازی تصویر ایران مدرن دوران رضا شاه دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - بررسی روند چگونگی شکل گیری و گسترش نهاد نوین پست در دوره قاجار و پهلوی اول
عبدالرضا فولادوند سهیلا ترابی فارسانی علیرضا ابطحیچکیده زمان روی کارآمدن قاجارها، هیچگونه سیستم ارتباطی منظمی در کشور وجود نداشت. کشور از یک دوره نسبتاً طولانی جنگ و کشمکش های نیروهای سیاسی برای دست یابی به قدرت، آسیب جدی دید بود و بسیاری از زیرساخت های ارتباطی شبکه حمل و نقل خصوصاً چاپارخانه ها نابود شده بود. در زمان چکیده کاملچکیده زمان روی کارآمدن قاجارها، هیچگونه سیستم ارتباطی منظمی در کشور وجود نداشت. کشور از یک دوره نسبتاً طولانی جنگ و کشمکش های نیروهای سیاسی برای دست یابی به قدرت، آسیب جدی دید بود و بسیاری از زیرساخت های ارتباطی شبکه حمل و نقل خصوصاً چاپارخانه ها نابود شده بود. در زمان نادرشاه، حتی سربازان شاغل در این مراکز به میدان های جنگ فراخوانده شده بودند؛ در نتیجه هیچ سازمان رسمی جهت فرستادن اطلاعات از یک بخش به بخش دیگر از کشور، حتی بین والیان و دولت مرکزی وجود نداشت. اصلاحات عمیق دامنه دار و وسیعی در خطوط ارتباطی و شبکه حمل و نقل در دوره پهلوی ایجاد شد. راههای شوسه ساخته شد بنابراین ساختمان پست مرکزی در تهران و برخی از نواحی شهری بزرگ ساخته شد. هدف پژوهش حاضر، بررسی روند چگونگی شکل گیری و گسترش نهاد نوین پست در دوره قاجار و پهلوی ایران بود. روش این پژوهش تاریخی از نوع تحلیلی است که بر پایه مطالعات و بررسی های کتابخانه ای و اسناد آرشیوی است. گردآوری داده ها پس از نقد و بررسی آنها مورد تفسیر و تحقیق قرار گرفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - جایگاه دین وروحانیت در نظام آموزشی دوره پهلوی اول
رضا شعبانی قباد منصوربخت فرشید مهریآنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین و روحانیت در نظام آموزشی و دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت حاوی مطالبی است که نحوه و چگونگی برخورد پهلوی اول نسبت به روحانیت در عرصه آموزشی و جایگاه دین در برنامه‌ریزی و محتوای کتاب درسی را نشان می دهد. با توجه به اینکه حاکمی چکیده کاملآنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین و روحانیت در نظام آموزشی و دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت حاوی مطالبی است که نحوه و چگونگی برخورد پهلوی اول نسبت به روحانیت در عرصه آموزشی و جایگاه دین در برنامه‌ریزی و محتوای کتاب درسی را نشان می دهد. با توجه به اینکه حاکمیت در این زمان درصدد نوسازی نظام آموزشی مبتنی بر ناسیونالیسم باستان‌گرا و سکولاریسم غرب‌گرا بوده دستگاه فرهنگی رژیم پهلوی درصدد برآمد تا حضور روحانیت در نظام آموزشی را کاسته و در برنامه‌ها و محتوای متون درسی دینی محدودیتهایی را برای آنها به وجود آورد. ایجاد هویت جدید ایرانی براساس توجه به نهادهای زیربنایی همچون نظام آموزشی مهمترین رویکرد رژیم پهلوی اول در همسان سازی توده با حاکمیت است که در این راستا ملی گرایی افراطی و تجدد گرایی با الگوی غربی مهمترین شاخصه های نظری رژیم پهلوی اول بوده است. همانطور که گفته شد نظام آموزشی مهمترین عرصه اجرایی شاخصه‌های مطروحه ایدئولوژی متجدد رژیم بوده و برای رسیدن به مولفه‌های نظری مهمترین اقدامش کاستن نقش روحانیت در نهاد تعلیم و تربیت و برنامه درسی دینی در کتب درسی و برنامههای آموزشی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - نظمیه و سیاستهای تجددگرایی پهلوی اول
محمد احمدآبادی رحیم موسویبا ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی چکیده کاملبا ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی واجتماعی ایران انجام پذیرد. این اصلاحات علاوه بر وجود اندیشمندان و متفکران روشنفکر به عنوان ایدئولوگ و پشتیبان برنامه های نوسازی پهلوی اول، برای اجرایی شدن نیاز به نیروی نظامی پیدا کرد تا به عنوان بازوی اجرایی و با قوه قهریه، این اقدامات را پشتیبانی کند. رضاشاه که عمده اتکایش به نیروهای نظامی بود، اقدامات نظامی مورد نیاز را به سازمان نظمیه محول کرد. این پژوهش که به شیوه تحلیلی- تاریخی و با تکیه براسناد آرشیوی و منابع کتابخانهای تنظیم یافته، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که نظمیه چه نقشی در سیاستهای تجددگرایی دوره پهلوی اول داشت؟یافتههای پژوهش نشان میدهد برخی از اقدامات تجددگرایانه رضاشاه و برنامههای اصلاحی او با توجه به اینکه با اتکاء به نیروهای نظامی و از جمله نظمیه پیگیری می‌شد و با فرهنگ عمومی و اعتقادی مردم همخوانی نداشت، در جامعه بازتاب منفی پیدا کرده با مقاومت‌های مردمی روبرو شد. با فروپاشی و سقوط سلطنت رضاشاه جدا از برخی اقدامات مفید و ارزنده بسیاری دیگر از سیاستهای نوگرایانه محکوم به زوال گردید و به بوته فراموشی سپرده شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - گفتمان و امر سیاسی در ایران عصر مشروطه
جواد جمالیچکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامع چکیده کاملچکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامعه معنا می بخشند. زوال گفتمان مشروطه و در نهایت برچیده شدن آن ، نتیجه ی منازعه با گفتمان هائی بود که در راس آن گفتمان مشروعه خواه قرار داشت.نزاع هائی که کشور را به مسیر گذشته بازگرداند و منجر به بازگشت استبداد در قالب گفتمان پهلوی شد. با مقدمات فوق پژوهش حاضر به بررسی مفهوم امر سیاسی در در ایران دوره انقلاب مشروطه می پردازد.در این پژوهش محقق برآن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی تئون ای ون دایک و استخراج مفاهیم و مقولات مرتبط با این روش نشان دهد که صورت بندی مفهوم امر سیاسی در این دوره چه تاثیری بر سقوط گفتمان مشروطه و شکل گیری و هژمونیک شدن گفتمان پهلوی داشته است.؟ برای دستیابی به پاسخ پرسش فوق ، نخست نحوه صورت بندی امر سیاسی و سپس تاثیر آن بر سقوط گفتمان مشروطه و تفوق گفتمان پهلوی را مورد بررسی قرار دادیم. متونی که برای این تحقیق انتخاب شد، استخراج شده از 4 روزنامه ی حبل المتین، کاوه ، ایرانشهر و نامه ی فرنگستان است. این روزنامه ها گفتمان حاکم در این دوره را نمایندگی می کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - شکلگیری سُنت حافظه جمعی در دوره پهلوی اول(نشریات ایرانشهر و آینده)
حسین منصوری مطلق مهدی نجف زادهاین پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقوی چکیده کاملاین پژوهش با تاکیدبر درک تاریخ نگاری ملی و با استفاده از الگوی نظری هالبواکس به مطالعه چرایی و چگونگی تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی ایرانیانِعصر پهلوی اول توسط نشریات آن دوران_ با تاکید بر نشریه آینده و ایرانشهر_ پرداخته است. برخلاف تاریخ نگاری سنتی که ضرورتی برای تقویت و برجسته سازی حافظه جمعی وجود ندارد،در تاریخ نگاری مبتنی بر هویت ملیتقویت و برجسته سازی حافظه جمعی اولویت پیدا می کند و مردم گرایی یکی از شاخصه های اصلی آن محسوب می شود. برجسته سازی به معنی یادآوری، دست کاری گذشته، نگاهی اینهمانی به تاریخ گسسته، تفسیرآن برای نظام هویتی، پیوند زنی آن با تحولات حاضر و استفاده از آن برای ناسیونالیسم سازی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد نشریات مذکور با نوعی تاریخ نگاری ملی عامه پسند به برجسته سازی کانون هایی ازگذشته،تقویت سنت های مشترک از ایرانی بودن برای همه و نقد تاریخ نویسی سنتی در پی ایجاد هویتی جدید برای عصرِ دولت -ملتبودند. روش پژوهش تاریخی و از نوع توصیفی تحلیلیاست که بر پایه اسناد آرشیوی صورت گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - بررسی قوانین حقوقی زنان زرتشتی در قرون نخستین هجری با تکیه بر متن روایت پهلوی
سهیلا کامجو زهرا حامدی الهام ملک زادهروایت پهلوی متنی به زبان فارسی میانه است که اطلاعات نسبتا گسترده ای از تفسیرهای دینی،و مباحث حقوقی ، اجتماعی و آیینی دین زرتشتی در آن بیان شده است .هویت نویسنده و تاریخ دقیق تالیف متن مشخص نیست اما با توجه به محتوا و ویژگی های خاص متن به احتمال قریب به یقین این تحریر در چکیده کاملروایت پهلوی متنی به زبان فارسی میانه است که اطلاعات نسبتا گسترده ای از تفسیرهای دینی،و مباحث حقوقی ، اجتماعی و آیینی دین زرتشتی در آن بیان شده است .هویت نویسنده و تاریخ دقیق تالیف متن مشخص نیست اما با توجه به محتوا و ویژگی های خاص متن به احتمال قریب به یقین این تحریر در قرون نخستین هجری با هدف تبیین و حفاظت از آموزه های دین زرتشتی تالیف شده است. جستار حاضر بر اساس روش توصیفی تحلیلی بر آنست تا وضعیت زنان را در این متن پهلوی مورد واکاوی قرار دهد و در پی پاسخ گویی به این پرسش است که وضعیت حقوقی زنان زرتشتی در قرون نخستین اسلامی به استناد متن روایت پهلوی چگونه بوده است؟ بررسی ها بیانگر اینست که دستاوردها و استقلال حقوقی زنان عصر ساسانی همچنان اعتبارش را در بین زنان زرتشتی در قرون نخستین هجری حفظ نموده و در چارچوب معطوف به زندگی خانوادگی زنان حاضر به پذیرش محدودیت و تبعیت محض از شوهران خویش نبودند یافته های پژوهش بیانگر آنست که نویسنده متن برای ملزم نمودن زنان به تبعیت از کدخدای خانه با لحنی نسبتا تند در قالب فتواهایی دینی فقهی وظایفی را به زنان متذکر شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - تکوین سازمان‌های زنان ایران در عصر پهلوی دوم
زیبا قهرمانی علی اکبر خدری زاده مهدی گلجانحضور زنان در جنبش مذهبی- ملی تنباکو و نهضت مشروطه، سرآغاز فعالیت زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. هرچند این حضور در ابتدای سلطنت رضاشاه به لحاظ تسلط نیروهای مذهبی و سنت‌گرا بسیار اندک تلقی می‌شد؛ ولی با اجرای سیاستهای جدید از سوی رضاشاه و محمدرضا پ چکیده کاملحضور زنان در جنبش مذهبی- ملی تنباکو و نهضت مشروطه، سرآغاز فعالیت زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. هرچند این حضور در ابتدای سلطنت رضاشاه به لحاظ تسلط نیروهای مذهبی و سنت‌گرا بسیار اندک تلقی می‌شد؛ ولی با اجرای سیاستهای جدید از سوی رضاشاه و محمدرضا پهلوی فعالیت این قشر در قالب نهادها و سازمان‌های زنان انسجام بیشتری یافت و ابعاد وسیع‌تری را در برگرفت. چگونگی شکلگیری و نحوۀ فعالیت نهادها و سازمان‌های زنان در عصر پهلوی دوم و ارتباط آنها با حکومت مسئله‌ای است که در این پژوهش بدان پرداخته شده‌است. این مقاله که در چارچوب مطالعۀ تاریخی و به روش توصیفی- تحلیلی است، با بررسی منابعی چون روزنامه‌ها و کتب صورت گرفته‌است و مشخص می‌کند که اعضای نهادها و سازمان‌های زنان، اغلب متشکل از زنان تحصیل کرده‌ای بودند که بیشترین تلاش آنها در ابتدا بهبود وضعیت زندگی، آموزشی و بهداشتی بانوان و سپس رفع نابرابری حقوقی و کسب حق رأی برای زنان بوده‌است. برخی از این تشکل‌ها در جهت تأمین منافع دولت و برخی نیز در راستای برآورده‌ساختن نیازهای حزب و یا جمعیتی خاص گام برداشته‌اند و بر حوادث آن دوره تأثیر گذارده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - تاثیرمعماری نازی بر بازتاب ساختار قدرت در معماری ابنیه دولتی ایالت آذربایجان ؛ دوره پهلوی اول (مطالعه موردی: تبریز و ارومیه)
محمدامین خجسته قمری حسین سلطان زادهدوره پهلوی اول به دلیل تحولات گسترده سیاسی و اجتماعی از شاخص‌ترین دوران تاریخ معاصر ایران می باشد. رضا شاه در مدت حکومت شانزده ساله خود براساس گرایش ملی‌گرایانه و نظامی‌گرایانه و ارتباط با کشورهایی چون آلمان به‌خصوص آلمان نازی سعی در القای ساختار قدرت حکومت خویش بود. در چکیده کاملدوره پهلوی اول به دلیل تحولات گسترده سیاسی و اجتماعی از شاخص‌ترین دوران تاریخ معاصر ایران می باشد. رضا شاه در مدت حکومت شانزده ساله خود براساس گرایش ملی‌گرایانه و نظامی‌گرایانه و ارتباط با کشورهایی چون آلمان به‌خصوص آلمان نازی سعی در القای ساختار قدرت حکومت خویش بود. در این بین شهرهای مختلف کشور از جمله تبریز و ارومیه که در ایالت آذربایجان واقع شده بودند، از این تحولات بی بهره نمانده و ساختمان‌های حکومتی مهمی در این شهرها و با حضور معماران و مهندسین آلمانی احداث گردید. بررسی و چگونگی تأثیر معماری آلمان نازی و نفوذ در کالبد معماری ایران و به‌خصوص دو شهر یاد شده، هدف اصلی پژوهش است.این تحقیق از نوع کیفی با رویکرد تاریخی و روش آن توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. نتایج به دست آمده حکایت از آن دارد که الگوبرداری از مبانی و مفاهیم معماری نازی و نئوکلاسیک آلمانی ناشی از رابطه این کشور وحضور معماران آلمانی در شکلگیری معماری حکومتی و ساختار قدرت نقش غیر قابل انکاری را داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - جستارهایی نوین در تامین امنیت اجتماعی دوران رضاشاه (با تاکید بر آزادی‌های اجتماعی- سیاسی)
سیاوش شهریور سهیلا ترابی فارسانی علیرضا ابطحی سیاوش شهریوردر این پژوهش به بررسی تبیین و تحلیل جایگاه امنیت اجتماعی درسیاست های عصر پهلوی اول پرداخته شده است. دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غربگرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با چکیده کاملدر این پژوهش به بررسی تبیین و تحلیل جایگاه امنیت اجتماعی درسیاست های عصر پهلوی اول پرداخته شده است. دوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غربگرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی های باستانی ایران، یک مقطع دوران ساز و مؤثر در شکل دهی بنیان های فکری ایران نوین به شمار می رود. در این میان ناسیونالیسم که به عنوان یکی از ایدئولوژی های اصلی و ماهوی جریان تجدد خواهی، با پیروزی انقلاب مشروطیت در فضای سیاسی و فرهنگی ایران تثبیت شده بود، از یک نقش محوری در تحولات فکری عصر پهلوی اول برخوردار شد.دولت پهلوی اول باعث تغییرات در عرصه‌های گوناگون حیات اجتماعی ایران شد؛ از جمله این تغییرات، دگرگونی‌هایی بود که در عرصه ایجاد امنیت اجتماعی و متعاقب آن ناامنی اجتماعی رخ داد. در کشور ایران با وجود تلاش‌هایی که در عصر رضا شاه صورت گرفت، نوسازی به ایجاد جامعه‌ای مدرن و توسعه یافته نینجامید. این نوشتار درصدد است تا علل ناامنی‌های اجتماعی که در برنامههای نوسازی پهلوی اول ایجاد شد را دریابد و به این سؤال پاسخ دهد که سیاستهای عصر پهلوی اول چه پیامدهایی برای امنیت اجتماعی در‌برداشت و راهکارهای امنیت اجتماعی در عصر پهلوی اول چه بوده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش روش توصیفی است تا از طریق آن بتوان اطلاعات تاریخی به دست آمده را بهتر تحلیل کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - نگاهی تازه بر تامین امنیت اجتماعی دوران رضاشاه (با تاکید بر آزادی‌های اجتماعی- سیاسی)
سیاوش شهریور سهیلا ترابی فارسانی علی رضا ابطحیدراین پژوهش به ناامنی اجتماعی در سیاست و عملکرد پهلوی اول به اختصار پرداخته شده است تلاش رضا شاه و سیاست های او برای تاسیس دولت مدرن و گسترش تجدد ونوسازی همه جانبه(اقنصادی، اجتماعی، سیاسی و...) یک مقطع اساسی و روشن در تاریخ ایران است که از طریق پیوند دادن دولت پهلوی اول چکیده کاملدراین پژوهش به ناامنی اجتماعی در سیاست و عملکرد پهلوی اول به اختصار پرداخته شده است تلاش رضا شاه و سیاست های او برای تاسیس دولت مدرن و گسترش تجدد ونوسازی همه جانبه(اقنصادی، اجتماعی، سیاسی و...) یک مقطع اساسی و روشن در تاریخ ایران است که از طریق پیوند دادن دولت پهلوی اول با ایدولوژی های نوین(ناسیونالیسم) و پیشینه های تاریخی(باستان گرایی) توانست اقدامات و سیاست های مهمی را در آن برش زمانی ایجاد کنند. این نوسازی و نوخواهی اگر چه توانست درحوزه امنیت و مولفه های آن در بخش سیاسی و اجتماعی کارکردهای مثبت داشته باشد اما زمینه ساز ناامنی های اجتماعی اساسی و خطرناک هم گردید که دراین مقاله درصدد تبیین و تحلیل آن هستیم. این نوشتار درصدد است تا علل ناامنی‌های اجتماعی که در برنامههای نوسازی پهلوی اول ایجاد شد را دریابد و به این سؤال پاسخ دهد که سیاستهای عصر پهلوی اول چه پیامدهایی برای امنیت اجتماعی در‌برداشت و راهکارهای امنیت اجتماعی در عصر پهلوی اول چه بوده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش روش توصیفی است تا از طریق آن بتوان اطلاعات تاریخی به دست آمده را بهتر تحلیل کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - اثرات اقدامات پهلوی اول بر سیر تحولات اجتماعی و تغییرات نظام بلدیه در استرآباد قدیم
احمد سردارزاده امیر اکبری رجبعلی وثوقی مطلقشناخت و آگاهی از تغییر و تحولات بوجود آمده در استرآباد قدیم (گرگان فعلی)، لازمه ی هرگونه برنامه ریزی برای تغییرات بوجود آمده است، چون تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جوامع با جمعیت و ویژگی های ساختاری آن پیوند خورده است. جامعه عشایری ایران که تا آغاز قرن حاض چکیده کاملشناخت و آگاهی از تغییر و تحولات بوجود آمده در استرآباد قدیم (گرگان فعلی)، لازمه ی هرگونه برنامه ریزی برای تغییرات بوجود آمده است، چون تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یک جوامع با جمعیت و ویژگی های ساختاری آن پیوند خورده است. جامعه عشایری ایران که تا آغاز قرن حاضر(ه. ش) نقش تعیین کننده ای در اوضاع اجتماعی و سیاسی کشور داشتند به دنبال برخی رویدادهای سیاسی ازجمله سیاست اسکان عشایر توسط رضاشاه اهمیت سابق خود را از دست داده و به تدریج به حاشیه رانده شده اند. در تحقیق پیش رو پس از بررسی اطلاعات به دست آمده از منابع شفاهی و تکمیل آن توسط دیگر منابع موجود، با روش توصیفی-تحلیلی به شناخت جامعی از اثرات اقدامات پهلوی اول می پردازیم. بر اساس نتایج این تحقیق، اثرات اقدامات پهلوی اول بر سیر تحولات اجتماعی وتغییرات نظام بلدیه در استرآباد قدیم از جمله شهرهای گرگان و بندرترکمن است. در اسناد و منابع مکتوب کمتر به ذهنیت مردم دربارۀ رویدادهای پیرامونشان توجه شده است. از این رو، منابع شفاهی نقش مهمی در به نتیجه رسیدن این تحقیق دارند. بنابراین، یکی از اقدامات مهم در دورۀ پهلوی اول احداث خیابان در شهرهای کوچک و بزرگ ایران بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - تأثیر گفتمان ملی‌گرایی بر تحولات اجتماعی و فرهنگی دوره پهلوی اول
محمدعلی علیزاده علی‌محمد طرفداریدوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین ب چکیده کاملدوره سلطنت رضاشاه به دلیل تلاش حکومت برای تأسیس دولت مدرن و گسترش غرب گرایی و تلاش شخص رضاشاه و روشنفکران همراه و همرأی وی برای کسب مشروعیت سیاسی از طریق پیوند دادن سلطنت پهلوی با پادشاهی‌های باستانی ایران، یک مقطع دوران‌ساز و مؤثر در شکل‌دهی بنیان‌های فکری ایران نوین به شمار می‌رود. در این میان ناسیونالیسم که به عنوان یکی از ایدئولوژی‌های اصلی و ماهوی جریان تجدد خواهی، با پیروزی انقلاب مشروطیت در فضای سیاسی و فرهنگی ایران تثبیت شده بود، از یک نقش محوری در تحولات فکری عصر پهلوی اول برخوردار شد. از سوی دیگر، ناامنی و ناکارآمدی گسترده بعد از دوران مشروطه، موجب گرایش هر چه بیشتر روشنفکران و رجال سیاسی آن عهد به سوی ملی‌گرایی و مظاهر اصلی آن همچون دولت ملی برای ایجاد ثبات و امنیت و توسعه در ایران شد. در چنین فضایی رضاخان پا به عرصه قدرت سیاسی گذاشت و توانست با در دست گرفتن اقتدار نظامی و ایجاد ثبات و امنیت نسبی در کشور، وجهه خوبی برای خود به دست آورد و سپس، با اتخاذ ایدئولوژی ناسیونالیسم تلاش کرد تا ضمن رسیدن به مقام سلطنت ایران، برای حکومت خود مشروعیت سیاسی استواری فراهم کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - بررسی تاریخی پیدایش رژیم صهیونیستی و تأثیرپذیری مبارزان فلسطینی از انقلاب اسلامی ایران
فیروز نجفیبا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تمامی معادلات شرق و غرب آن روزگار به هم ریخت. پایه‌های دو قطبی بودن جهان سست و لرزان شد، آمریکا یکی از پایگاه‌های اصلی و با ثبات خود در خاورمیانه که منطقهای پر از آشوب و درگیری و تنش بود را از دست داد. رژیم شاه که نقش ژاندارم خ چکیده کاملبا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 تمامی معادلات شرق و غرب آن روزگار به هم ریخت. پایه‌های دو قطبی بودن جهان سست و لرزان شد، آمریکا یکی از پایگاه‌های اصلی و با ثبات خود در خاورمیانه که منطقهای پر از آشوب و درگیری و تنش بود را از دست داد. رژیم شاه که نقش ژاندارم خلیج فارس را در این منطقه ایفا میکرد و یکی از بزرگترین و معروفترین ارتش های جهان را داشت و از حمایت بی‌دریغ و بی‌چون و چرای آمریکا برخوردار بود، از هستی ساقط شد. شعار نابودی رژیم خودساخته اسرائیل در ایران و بلکه جهان اسلام رواج پیدا کرد. پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) روح تازه‌ای به مقاومت مسلمانان فلسطین داد، و جان تازه‌ای گرفتند و در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کردند. سردمداران این رژیم با پیروزی انقلاب اسلامی همه اهداف خشن و بلند مدت خود را نقش بر آب و آرزوهای خود را دست نیافتنی می‌بینند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - تأملی در رفتارهای سیاسی و فرجام کارعبدالحسین تیمورتاش وزیردربار رضاشاه
یوسف متولی حقیقیتشکیل سلسله ی پهلوی مدیون تلاش گروهی از کارگزاران زیرکی بود که توانستند با مدیریت کردن شرایط بحرانی ایران و کمک گرفتن از حمایت های خارجی، زمینه های سقوط قاجاریه و استقرار حکومت پهلوی را فراهم سازند. عبدالحسین سردار معظم خراسانی معروف به تیمورتاش یکی از شاخص ترین این کار چکیده کاملتشکیل سلسله ی پهلوی مدیون تلاش گروهی از کارگزاران زیرکی بود که توانستند با مدیریت کردن شرایط بحرانی ایران و کمک گرفتن از حمایت های خارجی، زمینه های سقوط قاجاریه و استقرار حکومت پهلوی را فراهم سازند. عبدالحسین سردار معظم خراسانی معروف به تیمورتاش یکی از شاخص ترین این کارگزاران بود. وی به همراه دو رکن دیگر، علی اکبر داور و نصرت الدوله فیروز، مثلث به پادشاهی رساندن رضاشاه را رهبری کرد. تصدی وزارت دربار و تبدیل شدن او به شخص دوم کشور پاداش این کوشش ها بود. قدرت تیمورتاش در نخستین سال های حکومت رضاشاه تا آن اندازه بود که انتخاب نخست وزیران، وزیران، نمایندگان مجلس، استانداران و بسیاری دیگر از مناصب حکومتی جز با نظر او مقدور نبود. با این همه در اواسط حکومت رضاشاه جریانات سیاسی به گونه ای رقم خورد که او را نه تنها از وزارت، بلکه از زندگی نیز ساقط کرد. بررسی روند قدرت یابی، اقدامات و فرجام کار تیمورتاش موضوع نوشتار حاضر است که با استفاده از روش تحقیق کتابخانه ای و با تأکید بر نوشته های هم عصران تیمور تاش انجام پذیرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - بررسی علل و انگیزه ی قیام‌های ابوالقاسم خان بختیاری بعد از سال 1320ش
دکتر غفار پوربختیار حاتم موساییبا وجود جنگ جهانی دوم و آغاز هجوم نیروهای انگلیس و شوروی در سال 1320ش/ 1941م و پیوستن امریکا به آنها ایران اشغال شد و پایه‌های استبداد رضاشاه در شهریور 1320ش ازهم پاشید و فرزند جوان وکم تجربه او به نام محمدرضاه شاه بر اریکه قدرت تکیه زد، شرایط جهت فعالیتهای سیاسی، اجتما چکیده کاملبا وجود جنگ جهانی دوم و آغاز هجوم نیروهای انگلیس و شوروی در سال 1320ش/ 1941م و پیوستن امریکا به آنها ایران اشغال شد و پایه‌های استبداد رضاشاه در شهریور 1320ش ازهم پاشید و فرزند جوان وکم تجربه او به نام محمدرضاه شاه بر اریکه قدرت تکیه زد، شرایط جهت فعالیتهای سیاسی، اجتماعی، برای احزاب و اقوام فراهم شد بعد از سقوط رضاشاه پهلوی در گوشه و کنار ایران شورش هایی شکل گرفت، تعدادی از خوانین بختیاری،قشقایی و بویراحمدی که از وضعیت پیش آمده استفاده کردند و به مناطق خود بازگشتند. از جمله این خوانین ابوالقاسم خان بختیار( ابول خان بختیاری) بود. با گسترش هرج و مرج در کشور در سال ۱۳۲۰ه ش به میان بختیاری‌ها آمد و در سال ۱۳۲۲ ه ش دست به قیام و شورش زد. دومین قیام او در نیمه دوم سال ۱۳۳۱ ه ش خورشیدی آغاز و در نیمه اول سال ۱۳۲۲ ه خاتمه پیدا کرد که به غائله ابوالقاسم خانی معروف شد0 پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - بررسی تاریخ تحولات دولت پهلوی اول با طبقات اجتماعی مسئولین محلی
مریم ابراهیمیحکومت پهلوی اول در جهت تقویت قدرت خود و تشکیل دولت مدرن، مجبور به رویارویی با سروران اجتماعی جامعه شبکه‌ای ایران بود. از همین رو به مقابله همزمان با نهاد قدرتمند اجتماعی مسئولین محلی پرداخت. از آنجا که رابطه میان مردم و حکمرانان محلی بر مبنای زور بود، به سادگی این نهاد چکیده کاملحکومت پهلوی اول در جهت تقویت قدرت خود و تشکیل دولت مدرن، مجبور به رویارویی با سروران اجتماعی جامعه شبکه‌ای ایران بود. از همین رو به مقابله همزمان با نهاد قدرتمند اجتماعی مسئولین محلی پرداخت. از آنجا که رابطه میان مردم و حکمرانان محلی بر مبنای زور بود، به سادگی این نهاد از میان برداشته شد اما در مواجه با روحانیون، دولت به سادگی نتوانست قدرت اجتماعی آنان را محدود سازد بلکه بر عکس با از هم گسسته‌شدن پیوند دیرین میان سلطنت و دیانت در دوره پهلوی اول، روحانیت بیش از پیش مورد پذیرش و اقبال اجتماعی قرار گرفت. در اصل از آنجا که روحانیون در میان طبقات شهری نفوذ بیشتری داشتند، سیاستهای ضد ایلی و دهقانی دولت سبب افزایش تغییر در فرماسیون اجتماعی و مهاجرت مردم به شهرها شد. این امر در تحلیل نهایی سبب ازدیاد جمعیت تحت نفوذ روحانیت و نقش‌آفرینی بیش از پیش آنان در تحولات جامعه ایرانی گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - بازنگری در جشنهای دوهزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران
لقمان دهقان نیری حورا شجاعیبازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه چکیده کاملبازنگری در جشن های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی در ایران جشن های دو هزار و پانصد ساله ،که با شکوهی کم نظیر پس از سالها تبلیغات و مطالعه در مهر 1350 ه.ق در تخت جمشید برگزار شد،از جمله جشن های پرهزینه بود.شاه از برگزاری چنین جشنی به دنبال راهی برای تداوم حکومت و سلطه اش بر مردم ایران بود،بر این اساس به احیای ارزشهای آریایی و معاندت با اسلام و جلب دوستی دول خارجی برآمد و بدین منظور دست به یک سری اقدامات عمده زد از جمله:خود را شاهنشاه نامید ،امر به جمع آوری و تالیفکتبی در خصوص فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام کرد،تشکیل بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان ایران،تاسیس سازمان اسناد ملی ایران،برپایی جشنهای مختلف در طی دهه جشن ها(1345-1355)،ترغیب مردم به برگزیدن نامهای اصیل ایرانی برای فرزندانشان،اعزام سپاهیان دانش به روستاها به هدف ترغیب مردم به فرهنگ باستانی و شاهنشاهی و آگاهی ادن انها نسبت به بزرگی جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی،احداث مدارس و بناهای عام المنفعه به نام کوروش کبیر،تغییر تقویم هجری شمسی به شاهنشاهی،از دیگر اقدامات وی در این زمینه بود. اما هزینه این جشنها آنقدر زیاد و اقدامات رژیم در خصوص اسلام زدایی آنقدر گسترده بود که بالاخره صدای اعتراض اکثر مردم ایران و حتی مطبوعات و شخصیتهای خارجی را درآورد و محمد رضا پهلوی را مورد نکوهش قرار داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - نظام جزایی ایران در عصر پهلوی، چالش ها و ملاحظات (از آغاز تا انقلاب اسلامی)
علی طالع زاریمشروطهدرایراناگرچهیکحرکتوانقلابسیاسیبوداماحوزه هایمختلف، متاثرازینموضوعدچاردگرگونی هایاساسیگردیدند. یکیاز اینحوزه هادستگاهعدالتکیفریبود. درایندورهبرایاولینبارعدلیهبهطوررسمیتشکیلشدوقوانینمختلفیکیپسازدیگریتصویبشدند. از جملهاینقوانیننوظهورمی توانبهقانوناساسی، متممقانوناساس چکیده کاملمشروطهدرایراناگرچهیکحرکتوانقلابسیاسیبوداماحوزه هایمختلف، متاثرازینموضوعدچاردگرگونی هایاساسیگردیدند. یکیاز اینحوزه هادستگاهعدالتکیفریبود. درایندورهبرایاولینبارعدلیهبهطوررسمیتشکیلشدوقوانینمختلفیکیپسازدیگریتصویبشدند. از جملهاینقوانیننوظهورمی توانبهقانوناساسی، متممقانوناساسی، قانوناصولوتشکیلاتعدلیهوقانوناصولمحاکماتجزاییاشارهکرد. علیرغمتصویبقوانینمختلفاماتاسال۱۳۰۴هـ.شهیچگاهدربابجرایمومجازات هاومسایلماهیتیحقوقجزاقانونیتصویبنشدتااینکهدرسال۱۳۰۴هـ.ش، قانونمجازاتعمومیدرمجلسبه تصویبرسید. درجریانکودتای۱۲۹۹هـ.ش، هیچچیزبیشازانحلالعدلیهمردمراشادماننکردکهنشانازناکارآمدیعدلیهدرانزمانداشت. درسال هایحکومتپهلویبهدودلیل، تصویبقوانینماهویمشکلگردیدهبود. یکیحساسیتروحانیونوعلمادرتصویبقوانینخلافشرعودیگریمخالفتحکامومتنفذینکهقانونرانافیقدرتواختیاراتنامحدودخودمی دانستند. از اینبابتصویبقانونمجازاتعمومی۱۳۰۴ازاهمیتویژه ایبرخورداراست. کلیدواژه: عصرپهلوی، قانونمجازاتعمومی۱۳۰۴، نظامکیفری، محاکم، مقرراتشرعی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - بررسی نهاد خانواده در ارداویرافنامه
علی ربیع زاده میرزا محمد حسنیارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در عصر انوشیروان به زبان پهلوی نگ چکیده کاملارداویرافنامه یک متن پهلوی است، که در دوره ساسانی حدود 1400 تا 1700 سال قبل نگاشته شده است ، این کتاب شرح معراج موبدی به نام ارداویراف می باشد که با خوردن می و منگ به جهان روحانی می رود و شرح سفرش را دبیری کتابت می کند ، این اثر احتمالا در عصر انوشیروان به زبان پهلوی نگارش یافته و جزو کتب دینی زرتشتیان به شمار می رفته است ، در این مقاله نهاد خانواده در ارداویرافنامه از نگاهی آماری مورد بررسی قرار گرفته است ، هدف از این تحقیق آن است که دیدگاه جامع و روشنی درباره این نهاد به دست آید تا در سایه آن، دیدگاه روشنتری درباره نهاد خانواده در دوره ساسانی و زرتشتیان آن دوره که معاصر با زمان نوشتار کتاب هستند حاصل شود. نتیجه ای که از این تحقیق گرفته شده است این است که نهاد خانواده در ارداویرافنامه مطابق مطالب مندرج در کتاب کاملا منطبق و همسو با نهاد خانواده در دوره ساسانی است و این نشان میدهد که کتاب ارداویرافنامه می تواند به عنوان یک منبع معتبر جهت معرفی دوره ساسانی مورد استفاده محققین قرار گیرد. ، شیوه تحقیق در این مقاله اسنادی کتابخانه ای و ابزار کار فیش برداری می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - ضرورت نوسازی اقتدارگرا از نگاه "مرد آزاد"
علی اکبر خدری زاده فاطمه دانش شکیبیکی از خصایص اصلی ادبیات سیاسی- اقتصادی ایران در سال های پس از کودتای 1299ش غلبه ی گفتمان استبداد مٌنّور (نوسازی اقتدارگرا) در میان روشنفکران تجددخواه نسل سوم است. سرخوردگی از انقلاب مشروطه در میان برخی از کنشگران سیاسی، بحران های متعدد سیاسی- اجتماعی به جا مانده از جنگ چکیده کاملیکی از خصایص اصلی ادبیات سیاسی- اقتصادی ایران در سال های پس از کودتای 1299ش غلبه ی گفتمان استبداد مٌنّور (نوسازی اقتدارگرا) در میان روشنفکران تجددخواه نسل سوم است. سرخوردگی از انقلاب مشروطه در میان برخی از کنشگران سیاسی، بحران های متعدد سیاسی- اجتماعی به جا مانده از جنگ جهانی اول در ایران و نیز رواج اندیشه ی دیکتاتور مصلح در برخی از کشورهای توسعه نیافته از جمله ترکیه را می توان عوامل اصلی تغییر گفتمان سیاسی از مشروطه به استبداد مٌنّور دانست. در همین راستا ضرورت نوسازی و تشکیل دولت مقتدر در میان غالب نشریات آن دوره بازتاب گسترده ای داشته است. "مرد آزاد" که به وسیله علی اکبر داور در سال 1301ش انتشار یافت از نشریات طرفدار حکومت مقتدر بود که به نقش قدرت دولت مرکزی در نوسازی ساختار اقتصادی، اداری و فرهنگی باور عمیق داشت و اصلاحات را تنها از طریق اجبار ممکن می دانست. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بازخوانی برخی از مقالات روزنامه "مرد آزاد" به معرفی و بررسی اندیشه های این نشریه در خصوص ضرورت نوسازی اقتدارگرا در ایران پرداخته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - بررسی اقشار اجتماعی ایران در روایات ملی
پرویز حسین طلائی غلام‌رضا عسکری مصطفی جرفیشکل گیری اقشار مختلف در جوامع انسانی، یکی از پیامد های افزایش جمعیت و پیچیدگی های حاصل از آن در اجتماعات اولیه بوده است. این فرآیند که قدمت آن به تاریخ بشر می رسد در جامعه ی ایرانی نیز به وقوع پیوسته است. با این حال از مسائلی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ واکاوی اقش چکیده کاملشکل گیری اقشار مختلف در جوامع انسانی، یکی از پیامد های افزایش جمعیت و پیچیدگی های حاصل از آن در اجتماعات اولیه بوده است. این فرآیند که قدمت آن به تاریخ بشر می رسد در جامعه ی ایرانی نیز به وقوع پیوسته است. با این حال از مسائلی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ واکاوی اقشار اجتماعی ایران بر اساس اسطوره ها و داستان های کهن ایرانیان (روایات ملی) است. چگونگی شکل گیری اقشار اجتماعی، انتساب، تقسیمات و کارکرد آنان در روایات ملی ایران مسأله ی اصلی این پژوهش است. تحقیق حاضر نشان می دهد که ریشه ی اقشار اجتماعی را می توان در جامعه ی هند و اروپایی جستجو کرد. این اقشار ابتدا به سه گروه آسروانان (روحانیون)، ارتشتاران (نظامیان) و واستریوشان (کشاورزان) تقسیم شدند، اما با دور شدن از جامعه ی گاهانی اقشار دیگر از جمله دبیران، صنعتگران، پیشه وران، خنیاگران و غیره نیز به وجود آمدند. روایات ملی، انتساب این اقشار را به جمشید می رسانند. ساختار اقشار اجتماعی ایران نیز بر اساس معیشت و نظام اخلاقی جامعه بر اصل خویشکاری[i] قرار داشته است تا ضمن پرهیز از تداخل در امور، هر قشر در دفع نیروهای اهریمنی و نگهداشت داد و آیین الهی بکوشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - پیامدهای منفی گسترش روابط صنعتی ایران و آلمان در آستانه جنگ دوم جهانی
محسن ملکی مرتضی نورائیروابط ایران و آلمان که از دوره ی صفویه آغاز شده بود، در طی سلطنت رضا شاه به اوج خود رسید. در این دوره ایران توانست با کمک آلمان ها کارخانه های مختلفی را تأسیس نماید، ولی این کارخانه ها با دو مشکل اساسی روبرو بودند، اول توان تامین قطعات یدکی لازم برای دستگاه های خود را ن چکیده کاملروابط ایران و آلمان که از دوره ی صفویه آغاز شده بود، در طی سلطنت رضا شاه به اوج خود رسید. در این دوره ایران توانست با کمک آلمان ها کارخانه های مختلفی را تأسیس نماید، ولی این کارخانه ها با دو مشکل اساسی روبرو بودند، اول توان تامین قطعات یدکی لازم برای دستگاه های خود را نداشتند، دوم متخصصان لازم برای ادامه ی کار خود در داخل کشور را نداشتند. به همین لحاظ به شرکت های بزرگ آلمانی وابسته بودند. با شروع و اوج گیری جنگ جهانی و بسته شدن راه های ارتباطی دو کشور، صنایع تازه تأسیس ایران دچار مشکلات زیادی شد. اوج این مشکلات در زمانی بود که متفقین به بهانه ی حضور متخصصان آلمانی از دو سو به ایران حمله آوردند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - نقد و بررسی زندگی سیاسی- نظامی سپهبد تیمور بختیار و نقش وی در تحولات حکومت پهلوی دوم
علی مختاری افسانه حیاتیحکومت پهلوی دوم با در اختیار داشتن افرادی چون تیمور بختیار و استفاده از توانمندی های آنها در رأس مدیریت ارگان های امنیتی و اطلاعاتی، سعی در کنترل وسرکوبی مخالفین و همچنین تقویت حکومت خود داشت. سپهبد تیمور بختیار به عنوان اولین رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در چکیده کاملحکومت پهلوی دوم با در اختیار داشتن افرادی چون تیمور بختیار و استفاده از توانمندی های آنها در رأس مدیریت ارگان های امنیتی و اطلاعاتی، سعی در کنترل وسرکوبی مخالفین و همچنین تقویت حکومت خود داشت. سپهبد تیمور بختیار به عنوان اولین رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در یک دوره ی شش ساله، پایه گذار یک سیستم اطلاعاتی- امنیتی گردید که در طول سال های 1355 تا 1335 هـ.ش به عنوان سازمانی منسجم و سرکوب کننده ی مخالفان رژیم پهلوی مطرح شد. اما دیری نپایید که این رئیس سازمان امنیتی در جرگه ی مخالفان حکومت پهلوی در آمد و علیه آن دست به اقداماتی زد که در ابتدای انجام آن با بازداشتش در بیروت با ناکامی همراه بود. وی عاقبت موفق شد در عراق به ادامه ی فعالیت های خود با تشکیل گروهی تحت عنوان "جنبش آزادی بخش ملت ایران" مبادرت ورزد. در این بین اداره کل سوم ساواک حرکات و اقدامات وی را زیر نظر داشت، به گونه‌ای که با گماشتن افراد نفوذی ساواک در تشکیلات بختیار سرانجام موفق به ترور وی شد. مرگ بختیار موجب شد محمدرضا شاه پهلوی با اطمینان بیشتر به حکومت خود ادامه دهد و خیالش از این بابت آسوده گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - نقش صنایع آلمانی در نوسازی صنایع ایران در دوره رضاشاه پهلوی
علی وشمه سهیلا ترابی فارسانی ناصر جدیدیآلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار چکیده کاملآلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که می خواست از نفوذ انگلیس و شوروی در خاک خود بکاهد و علاقمند به نوسازی صنایع سنتی خود بود،از این روابط استقبال کرد. ملی گرایی سیاسی و وجود اشتراکات نژادی میان هر دو کشور هم به این مسئله کمک می کرد. آلمانی ها تمایل به فروش محصولات مختلف خود، از جمله کارخانه های صنعتی داشتند که ایران هم از آن استقبال می کرد. به همین دلیل بود که تعداد فراوانی از کارخانه های سبک و سنگین آلمانی به ایران فروخته شد؛ صنایع مختلفی مثل : صنایع نساجی، فولاد، ارتباطات، صنایع غذایی و بسیاری دیگر از کارخانه های کوچک و بزرگ که در مالکیت دولت یا سرمایه گذاران بخش خصوصی بود. در کنار این صنایع مدارس فنی با تدریس مدرسین آلمانی در ایران شروع به کار کردند که وظیفه آموزش نیروهای فنی را برعهده داشتند و می توانستند در انتقال تکنولوژی مؤثر واقع شوند. این سبک از روابط سیاسی ـ اقتصادی توسط ایران آن سال ها کمتر تجربه شده بود و بطور کلی می توانست در قالب روابط برد –برد میان دو کشور به اقتصاد و توسعه صنایع هر دو کشور کمک کند. در تحقیق حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و کتاب ها و مطبوعات دوره مورد پژوهش، به بررسی فعالیت صنایع آلمان در ایران عصر رضاشاه پهلوی پرداخته شده است. هدف این پژوهش بررسی ورود و استقرار صنایع سبک و سنگین آلمانی و تأثیر آن بر نوسازی صنعتی ایران در دوره پهلوی اول است. این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که ورود صنایع آلمانی به ایران در عصر رضاشاه پهلوی چه تحول کمی و کیفی در جهت نوسازی صنایع سنتی ایران ایجاد کرد. جهت یافتن پاسخ این پرسش، ابتدا بطور کوتاه اوضاع ایران و آلمان پیش از برقراری این روابط تبررسی شده و پس از ورود به دوره مورد پژوهش ورود صنایع مختلف آلمانی به ایران، قراردادهای منعقد شده، انگیزه ها و موانع بین المللی این فعالیت ها مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - بررسی تطبیقی سیاست خارجی آمریکا در دوران ریچارد نیکسون و جیمی کارتر در قبال ایران دوره پهلوی دوم
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیروابط ایران و آمریکا دارای سابقه طولانی و پراز فراز و نشیب است. شاه که باخروج انگلستان از خلیج فارس ، خلاء قدرتی در منطقه احساس میکرد سعی داشت با کمک امریکا این خلاء را پر کند.پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که سیاست خارجی آمریکا در دوران نیکسون وکارتر، در چکیده کاملروابط ایران و آمریکا دارای سابقه طولانی و پراز فراز و نشیب است. شاه که باخروج انگلستان از خلیج فارس ، خلاء قدرتی در منطقه احساس میکرد سعی داشت با کمک امریکا این خلاء را پر کند.پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که سیاست خارجی آمریکا در دوران نیکسون وکارتر، در قبال ایران دوره پهلوی دوم چگونه است ؟ فرضیه بر این باور است که به رغم اختلافات سیاسی این دو رئیس جمهور ،اما در قبال نفت ایران استراتژی یکسانی داشته اند. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی(اسنادی-کتابخانه ای)است. نتایج بیانگر این واقعیت است که به دلایلی از جمله موقعیت ژئوپولتیک خلیج فارس ، وجود ذخایر نفتی ، تلاش شوروی برای نفوذ در این منطقه به عنوان اشتراکات و از اختلافات این دو رئیس جمهور به تفاوت دیدگاه آنها در سیاست نفتی و همچنین به سیاست دوستونی نیکسون و سیاست حقوق بشر کارتر اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - موانع تحقق اقتدارگرایی بروکراتیک در دوران پهلوی اول
حسین شریعتی علیرضا ازغندی احمد ساعی ابوالقاسم طاهریحسین شریعتی[1]- علیرضا ازغندی[2]- احمد ساعی[3]- ابوالقاسم طاهری[4] تاریخ دریافت: 25/8/1398- تاریخ پذیرش: 9/9/1398 چکیده: ماکس وبر، در تشریح این مفهوم اقتدار سه نوع سنتی، کاریزماتیک و قانونی را به عنوان نمونه های محض اقتدار قابل شناسایی می داند و معیار ارزیابی دولت مدر چکیده کاملحسین شریعتی[1]- علیرضا ازغندی[2]- احمد ساعی[3]- ابوالقاسم طاهری[4] تاریخ دریافت: 25/8/1398- تاریخ پذیرش: 9/9/1398 چکیده: ماکس وبر، در تشریح این مفهوم اقتدار سه نوع سنتی، کاریزماتیک و قانونی را به عنوان نمونه های محض اقتدار قابل شناسایی می داند و معیار ارزیابی دولت مدرن را در تحقق اقتدار قانونی بوروکراتیک می بیند. با این حال از نظر او ظهور این سنخ از اقتدار با موانعی مواجه است که از جمله آنها به مخالفت سنت گرایان و اشراف اشاره می نماید. روی کارآمدن رضا شاه در ایران را سرآغاز شکل گیری دوران مدرن این کشور دانسته اند، بنابراین دولت شکل گرفته در این عصر نیز نیازمند وجه مدرن اقتدار است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده و درصدد است تا به این پرسش پاسخ دهد که موانع اجتماعی تحقق اقتدار عقلانی در دوران پهلوی کدامند؟ بر این اساس و بر مبنای نظریه وبر مخالفت سنت گرایان و اشراف در دوران پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت. رهاورد این پژوهش نشان می دهد اقشار سنتی جامعه ایران دوران پهلوی اول یعنی روحانیون، تجار، اشراف و ایلات با از دست رفتن موقعیت خود و بروز تعارضات ارزشی ناشی از تحولات آن عصر به مانعی بر سر راه تحقق اقتدار قانونی بوروکراتیک تبدیل شدند. [1]- دانش آموخته دکتری، علوم سیاسی(مسائل ایران)، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران H.shariati@hotmail.com [2]- استاد تمام و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول a-azghandi@srbiau.ac.ir [3]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران a-saei@srbiau.ac.ir [4] - استاد تمام و عضو هیئت علمی ، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران a-taheri@srbiau.ac.ir پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - تأثیر سیاست اسکان اجباری عشایر بر ساختار اجتماعی قوم لر استان کهگیلویه و بویراحمد در عصر پهلوی
عبدالرسول عباسی نصرآباد سفلی کرامت الله راسخ مجیدرضا کریمیهدف مقاله بررسی تأثیر سیاست اسکان اجباری عشایر بر ساختار اجتماعی قوم لر استان کهگیلویه و بویراحمد در عصر پهلوی است. روش بررسی این مطالعه تاریخی است که از کتب و مدارک منثور و منظومی که از دوره‌های گذشته به‌جای مانده استفاده شده است. نتایج بررسی حاکی از آن است که سیاست اس چکیده کاملهدف مقاله بررسی تأثیر سیاست اسکان اجباری عشایر بر ساختار اجتماعی قوم لر استان کهگیلویه و بویراحمد در عصر پهلوی است. روش بررسی این مطالعه تاریخی است که از کتب و مدارک منثور و منظومی که از دوره‌های گذشته به‌جای مانده استفاده شده است. نتایج بررسی حاکی از آن است که سیاست اسکان قبایل به قیمت فقیرتر شدن افراد کوچ‌نشین و نیز تقلیل تولید چارپایان تمام شد؛ بسیاری از افراد قبایل تنها منتظر مرگ رضاشاه بودند تا مهاجرت‌های خود را از سر بگیرند؛ اگر قبیله‌ای با سیاست دولت مخالفت میکرد به نحو وحشیانه‌ای سرکوب می‌گردید. سیاست اسکان اجباری خسارات فراوانی بر مردم وارد کرد، عوامل حکومت سیه چادرها را آتش می‌زدند تا مردم را وادار به اسکان کنند، اما مردم به غارها پناه می‌بردند و دراین‌بین دام آنها که زندگی عشایر به آنها وابسته بود از بین می‌رفت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - بررسی نقش متغیرهای دخیل در تصمیم گیری سیاست خارجی پهلوی دوم از 1332 تا 1357 بر اساس مدل جیمز روزنا
سیدحمید موسوی مالک ذوالقدر اصغر پرتوینویسنده به منظور تبیین عوامل موثر بر تصمیم گیری سیاست خارجی ایران در دوره پهلوی دوم به بررسی چرایی اتخاذ برخی تصمیمات در این دوره می پردازد. این پژوهش براساس مدل جیمز روزنا، پنج عامل مورد نظر این مدل یعنی فردی، نقشی، دولتی، اجتماعی و بین المللی در زمان پهلوی دوم را مو چکیده کاملنویسنده به منظور تبیین عوامل موثر بر تصمیم گیری سیاست خارجی ایران در دوره پهلوی دوم به بررسی چرایی اتخاذ برخی تصمیمات در این دوره می پردازد. این پژوهش براساس مدل جیمز روزنا، پنج عامل مورد نظر این مدل یعنی فردی، نقشی، دولتی، اجتماعی و بین المللی در زمان پهلوی دوم را مورد تفکیک و بررسی قرار می دهد. در این راستا، چهار تصمیم مهم و تاثیرگذار این دوره یعنی تنش زدایی با شوروی، بحران بحرین و واگذاری آن، رفتارهای ایران در بحران نفتی 1967 و 1973 و اقدام نظامی ایران در عمان به صورت شاخص، انتخاب، بررسی و میزان تاثیر هریک از متغیرهای پنجگانه فوق مورد کنکاش قرار می گیرد. به اعتقاد نویسنده در این دوره، تصمیمات سیاست خارجی متاثر از عناصر شناختی و عموما توسط شخص شاه اخذ می شد. نظام شناختی عمدتا متاثر از شخصیت و خلقیات شخص شاه بوده است و برای دستیابی به طرح ویژه فکری مورد نظر شخص، در بین متغیر های دخیل، متغیر فرد و پس از آن متغیر نظام بین الملل بیشترین تاثیر را در اخذ تصمیات سیاست خارجی داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - تبیین مولفه‌های سنت و مدرنیسم در ساختار کالبدی بناهای مسکونی دوره معاصر ایران (نمونه موردی بناهای مسکونی دوره پهلوی)
علیرضا طاهریان احمدرضا کشتکار قلاتی محمود نیکخواه شهمیرزادی غلامحسین ناصریعوامل بسیار متعددی در دوران معاصر باعث ایجاد تحولات اساسی در معماری ایران هستند. بررسی معیارهای سنت و مدرنیسم در معماری مسکونی در کشور ایران، ازآن‌جهت که در راستای وضوح بیشتر در تاریخ معماری معاصر ایران خواهد شد، از اهمیت برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه‌های س چکیده کاملعوامل بسیار متعددی در دوران معاصر باعث ایجاد تحولات اساسی در معماری ایران هستند. بررسی معیارهای سنت و مدرنیسم در معماری مسکونی در کشور ایران، ازآن‌جهت که در راستای وضوح بیشتر در تاریخ معماری معاصر ایران خواهد شد، از اهمیت برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم در ساختار کالبدی معماری معاصر مسکونی ایران در دوره پهلوی با فرض اینکه معماری بناهای مسکونی در دوره معاصر با درنظر گرفتن دوره پهلوی، از نظر سنت‌گرایی بیشتر تحت تأثیر مؤلفه بهرهگیری از جزئیات و تناسبات آجری و از نظر مدرنیسم بیشتر تحت تأثیر مؤلفه حجم و ابعاد ساختمان است، سعی دارد به این سؤال پاسخ دهد که مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم به چه صورت در ساختار کالبدی بناهای مسکونی دوره معاصر تجلی یافته است و از روش تحقیق ترکیبی لانه به لانه برای نیل به این هدف استفاده میشود؛ ابتدا در بخش کیفی، مؤلفه‌های سنت و مدرنیسم از ادبیات نظری تحقیق، مفاهیم، استخراج و سپس جدول کدنامه تدوین گردید و سپس مصاحبه‌هایی تنظیم شد که بر اساس این مصاحبه‌ها متغیرهای مورداستفاده سنت و مدرنیسم در بنا مطرح و سپس در بخش کمی، برای راستی آزمایی از پرسشنامه بهره گرفته شد. حجم نمونه در مرحله کیفی، 26 مصاحبه و در بخش کمی 384 نفر است. نتایج نشان میدهد که در مدرنیسم مؤلفه‌های بیان صادقانه مصالح سازه در نما با مقدار 965/0، المان گونگی عناصر معماری با مقدار 856/0، بهرهگیری از احجام مستطیلی 818/0 بیشترین میزان همبستگی را با دیگر مؤلفه‌های مدرنیسم دارند. همچنین برای ارتقا یک واحد سنت در فضا با کاربر یک واحد از مؤلفه‌های بهرهگیری از آجر به‌عنوان مصالح غالب جداره‌ها و بهرهگیری عناصر کالبدی معماری سنتی با مقدار 000/1 می‌توان تداعی سنت را در یک بنای مسکونی بیشتر کرد. درنهایت این پژوهش دارای نتایجی است که پیشنهادهایی در بخش مدیریتی و برنامه‌ریزی و پژوهشی داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - واکاوی عناصر کالبدی و روابط فضایی خانه‌های مسکونی دوره پهلوی دوم از منظر ادبیات‌داستانی
سارا حسینی فریبا البرزی امیرحسین امینیخانه به‌عنوان محل سکونت و زندگی از مهمترین دغدغه‌های بشر میباشد که از جنبه‌های مختلفی از جمله کالبد و روابط فضایی قابل بررسی میباشد. در خانه‌های مسکونی دوره پهلوی دوم در شهر تهران به سبب رشد جمعیت و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، ساختمان‌سازی انبوه در جهت رفع نیاز چکیده کاملخانه به‌عنوان محل سکونت و زندگی از مهمترین دغدغه‌های بشر میباشد که از جنبه‌های مختلفی از جمله کالبد و روابط فضایی قابل بررسی میباشد. در خانه‌های مسکونی دوره پهلوی دوم در شهر تهران به سبب رشد جمعیت و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، ساختمان‌سازی انبوه در جهت رفع نیازهای مردمی شکل می‌گیرد که این تغییرات تدریجی اعمال‌شده را می توان با مطالعه خانه‌های هر دهه به‌طور مجزا جمع‌بندی کرد. وجود رابطه چند سویه بین متن و مخاطب و فرهنگ عمومی و ارتباط آثار ادبی با رویکردهای موجود در جامعه، دیدگاه پژوهش را به سمت ادبیات‌داستانی سوق میدهد تا روند تغییرات خانه‌ها از این دیدگاه مورد بررسی قرار گیرند. به نظر می‌رسد با بازخوانی داستانهای دوره پهلوی دوم، تغییرات تدریجی اعمال‌شده در روابط فضایی خانه‌های مسکونی از منظر کالبدی قابل خوانش هستند تا با شناخت آنها موجبات ارتقای کیفیت خانه‌های امروزی فراهم آیند. هــدف پژوهش بررسی مولفه‌های تاثیرگذار بر روابط فضایی و کالبد در فضاهای مختلف خانه‌های شهر تهران در دوره پهلوی دوم از دیدگاه نویسندگان ادبی میباشد. این پژوهــش با رویکرد کیفی و از نوع فلسفه تفسیری انجام شده است که با رهیافت تحلیل محتوای متن بــه بررســی و شناخت مولفه‌های کالبــدی خانــه‌هــای دوره پهلوی دوم از متون کتاب‌های مورد بررسی به‌صورت توصیفی-تحلیلی، پرداخته‌است. جست‌و‌جو در لابه‌لای متون داستانی جنبه نوآورانه پژوهش میباشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهند که در اوایل دوره پهلوی دوم اهمیت و توجه به فضاهای؛ بسته، باز و نیمه‌باز و روابط فضایی بین آنها به‌وضوح دیده می‌شوند که با نزدیک‌شدن به دهه 50 ه.ش.، حذف اتاق‌ها از گوشه حیاط، تبدیل هشتی به دالان و راهرو و سپس یک سطح جداکننده در ورودی مشاهده می‌شوند و با مدرن‌شدن خانه‌ها حیاط و ایوان به‌عنوان عناصر مهم در الگوی خانه‌های ایرانی که در برگیرنده حوض و انواع پوشش گیاهی میباشند، از ساختار فضایی خانه‌ها کم‌رنگ و یا حذف گردیده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - نحوه بازنمایی مفهوم فضا در نقاشی‌های اکسپرسیونیستی ایران
پریچهر معافی غفاری سیمون آیوازیان شیدا خوانساریتحولات هنری اوایل قرن بیستم در تاریخ هنر را عموماً اکسپرسیونیسم نامیده‌اند که دوران آغاز و افول این جنبش بین سال‌های 1910و 1925 می باشد. اکسپرسیونیسم نه تنها یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جریان‌ها در جوامع امروزی به شمار می‌رود؛ بلکه یک جنبش جهانی است که زمینه‌های مخت چکیده کاملتحولات هنری اوایل قرن بیستم در تاریخ هنر را عموماً اکسپرسیونیسم نامیده‌اند که دوران آغاز و افول این جنبش بین سال‌های 1910و 1925 می باشد. اکسپرسیونیسم نه تنها یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جریان‌ها در جوامع امروزی به شمار می‌رود؛ بلکه یک جنبش جهانی است که زمینه‌های مختلفی چون ادبیات، فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی، معماری، موسیقی، نقاشی، سینما را دربرمی‌گیرد. از آنجا که نقاشی و معماری به عنوان دو مقوله همسان بطور مستمر در طول تاریخ همگام با هم و تأثیرپذیر از یکدیگر حضور داشته‌اند، طبیعتاً تأثیرپذیری این دو هنر از جنبش اکسپرسیونیسم می تواند هدف این پژوهش باشد. در این پژوهش، با بهرهگیری از روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانهای و میدانی و با استفاده از روش تفسیری – تاریخی به بررسی جنبش اکسپرسیونسم در دوره پهلوی پرداخته میشود که به پرسشی هم چون، تأثیر جریان هنری اکسپرسیونیسم بر معماری و نقاشی دوره پهلوی چگونه است؟ پاسخ داد؛ که خود منجر به پیدایش مؤلفه‌های مشترک نقاشی و معماری اکسپرسیونیستی آن دوره میشود و از ایجاد اشتراک آن دو، چارچوب تحولات فکری در آن دوران را برای خواننده تشریح می‌نماید؛ که این موضوع خود میتواند در پیوند نقاشی‌های نوگرا و معماری معاصر دوره پهلوی تأثیرگذار باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که آنچه در ایران به نقاشی اکسپرسیونیستی شناخته میشود، به نظر برداشتی سطحی نسبت به ذات نقاشی اکسپرسیونیستی نیست؛ در نمونههای ایرانی جایی که در آنجا فضاهای معماری خلق می‌شدند تا به کمک هنر نقاشی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بگذارند، در نسل اول و نسل دوم نقاشان نوگرای ایرانی تقلید دیده میشود همچنین فضاسازی معماری در نقاشی‌های ایرانی که نقاشان اکسپرسیونیستی از نظر فضاسازی معماری، خواسته یا ناخواسته، شامل دو تقسیم‌بندی می‌شوند. گروه اول شامل نقاشان وابسته به فرم در تمام اجزای نقاشی و دومی نقاشانی که تقلیدکننده از دیگر نقاشان بوده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - بررسی فضاهای موثر بر تصویر ذهنی براساس مقایسه تطبیقی خانه های دوران پهلوی و ساختمان های بلند مسکونی شهر ارومیه
پریا شفیع پوریوردشاهی مصطفی کیانی منوچهر معظمیامروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آنها در این راستا میتواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذ چکیده کاملامروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آنها در این راستا میتواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند بر احساس ساکنان از محیط تاثیرگذار میباشد، بررسی و مطالعه تصویر ذهنی در جهت افزایش رضایتمندی در ساکنان از اهداف پژوهش است. عواملی کالبدی و عوامل روانشناختی می‌توانند در شکلگیری تصویر ذهنی در افراد نقش مؤثری داشته باشند که در این مقاله، عوامل کالبدی مد نظر هستند. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی است. ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و مقایسه خانه‌های دوران پهلوی و ساختمان‌های بلند مسکونی در شهر ارومیه پرداخته میشود و فضاهای آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. سپس با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه در قالب طیف لیکرت، فضاهایی را که در تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند مسکونی مؤثر هستند، شناسایی میشود. روش گردآوری داده‌های پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانهای (نظری) و مطالعات میدانی و پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه با سؤالات بسته است. پرسشنامه به روش نمونهگیری تصادفی در اختیار ساکنان ساختمان‌های بلند شهر ارومیه قرار داده شد و پاسخ‌های آنها با استفاده از نرم‌افزار Spss25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی‌ها نشان می‌دهند که وجود پنجره‌های بزرگ و سرتاسری با میزان OKB کمتر، وجود حیاط مستقل، استفاده از مصالح بومی، در دسترس بودن فضاهای مختلف ساختمان و پس از آن نمای آجری و استفاده از مبلمان سنتی می‌توانند در تصویر ذهنی آنها تاثیرگذار باشند. بنابراین با توجه به اینکه، عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی می‌توانند موجب افزایش رضایتمندی در ساکنان باشند، عوامل کالبدی بدست آمده، نیز بر میزان رضایتمندی ساکنان از محل زندگی خود تاثیرگذار هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - مطالعه تطبیقی هویت شهر در معماری و عکاسی دوره پهلوی اول
مریم مولایی حسین صفری فرزانه اسدی ملک جهاننقش رسانه‌ها در ارائه تصویری جامع از محیط و یا شکل‌دهی و جهت‌دهی به نگرش و تصور شهروندان از محل زندگی خود، بسیار حائز اهمیت است. هویت مفهومی پیچیده در حوزه علوم انسانی است که به فلسفه، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی مرتبط است. هر اثر نمادی از شخصیت خالق خود میباشد و هویت یک چکیده کاملنقش رسانه‌ها در ارائه تصویری جامع از محیط و یا شکل‌دهی و جهت‌دهی به نگرش و تصور شهروندان از محل زندگی خود، بسیار حائز اهمیت است. هویت مفهومی پیچیده در حوزه علوم انسانی است که به فلسفه، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی مرتبط است. هر اثر نمادی از شخصیت خالق خود میباشد و هویت یک اثر با هویت فرد قرابت و نزدیکی بسیار دارد. معماری و عکاسی در مقام رسانه، در شناخت مفهوم هویت دوران پهلوی اول نقش مهمی دارند. در این پژوهش مفهوم هویت در بافت‌های تاریخی و آثار عکاسی دوره پهلوی اول بررسی شده و سپس ارتباط این دو رسانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش انجام تحقیق در پژوهش حاضر، تطبیقی ـ تحلیلی کیفی است و با مطالعات میدانی به‌صورت مشاهده مستقیم انجام شده است. در بخش مطالعات اسنادی از منابع مختلفی مانند منابع موجود در کتابخانه دانشگاه‌ها و مقالات معتبر در زمینه معماری و عکاسی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن هستند که معماری و عکاسی هر دو به ایجاد فضا و روح زندگی می‌پردازند و دارای عناصر مشترکی برای درک فضا هستند که بر بیننده تاثیر متفاوتی میگذارند. فضاهای بصری مهم ترین عامل بیان در عکس هستند. تعامل و رابطه اجتماعی متقابل بین فرد و اثر تاریخی، هویت یا معنای آن اثر را بر اساس ویژگی‌های اثر و تصویر ذهنی مخاطب، شکل می‌دهند. رابطه میان معمار، اثر معماری و مخاطب، روند شکلگیری و درک هویت را آشکار می‌سازد. این جریان تابع زمان، مکان و فرهنگ بوده، از شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی جامعه تاثیر پذیرفته است. هویت یا معنای یک اثر، منوط به تصویری است که از آن اثر در ذهن مخاطب نقش می‌بندد. فضاهای شهری و بناهای معماری به عکاسان کمک می‌کنند تا از طریق فضا سازی به ایجاد هویت و خلق مکان بپردارند و موقعیت فرهنگی، تاریخی، اجتماعی زمان خود را ثبت کنند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - بررسی مفاهیم اجتماعیِ سازمان فضایی معماری بناهای عمومی دورهی پهلوی اول در شهر تبریز بر اساس تئوری قدرت میشل فوکو
نوشین قربانی سحر طوفان حبیب شاه حسینی نیما ولی زاده حسن ستاری ساربانقلیتغییر در سازماندهیِ فضایی بناها در دورهی پهلوی اول، در بناهای عمومیِ تبریز، ایران، مشهود است. در این دوره با توجه به تحولات حکومتی- سیاسی شکل گرفته در ساختار کشور، بناهایی با عملکردهای نوین سربرآوردند. سوال مطرح شده این است که آیا می‌توان از منظر مبادی جامعه‌شناسانه و چکیده کاملتغییر در سازماندهیِ فضایی بناها در دورهی پهلوی اول، در بناهای عمومیِ تبریز، ایران، مشهود است. در این دوره با توجه به تحولات حکومتی- سیاسی شکل گرفته در ساختار کشور، بناهایی با عملکردهای نوین سربرآوردند. سوال مطرح شده این است که آیا می‌توان از منظر مبادی جامعه‌شناسانه و مفاهیم اجتماعی الگوی پنهان حاکم بر ساختارهای نوین معماری را بررسی کرده و به عنوان الگوی ثابت در معماری به کار برده و افراد حاضر در بنا را از لحاظ رفتاری کنترل نمود؟ در این رابطه میشل فوکو، اندیشمند فرانسوی، تکنیکهای انضباطی را معرفی می‌نماید که منجر به کنترل افراد حاضر در مکان میگردد. هدف از این پژوهش تطبیق تکنیکهای انضباطی مورد نظر فوکو از جمله عملکردی بودن فضا، شبکهبندی، تفکیک فضایی و رویتپذیری در سه کاربری آموزشی(دانشسرای پسران)، اداری (عمارت شهرداری) و خدماتی (کارخانهی چرمسازی خسروی) تبریز در دورهی پهلوی اول است. این تحقیق از نوع کیفی و با تحلیل محتوای نمونههای مورد پژوهش انجام گرفته و یافتههای آن برآمده از منابع کتابخانهای و مشاهدات میدانی است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که آیتمهایی همچون سازماندهیِ سلولی فضاها، اختصاصی کردن مکان، حذف گردش پراکنده، سیرکولاسیون مشخص و محدود، طراحی عملکردی فضا در نمونههای مورد پژوهش رعایت شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - نهادهای سیاسی و اقتصادی و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی با تاکید بر نهادگرایی تاریخی(مطالعه موردی دهه ۱۳۲۰(
فرهاد عزیزی محمدباقر بهشتی محمد سلماسی زادهدر مسیر تحولات تاریخی، کشورها با بزنگاه های مهم تاریخی مواجه می شوند. بزنگاه های تاریخی در کشورهای مختلف به شیوه های گوناگونی رخ می دهند و با شکل گیری مسیرهای متفاوت، میراث جداگانه و متمایزی را برای هر کشور تولید می کند. یکی از بزنگاه های مهم تاریخ معاصر ایران برکناری ر چکیده کاملدر مسیر تحولات تاریخی، کشورها با بزنگاه های مهم تاریخی مواجه می شوند. بزنگاه های تاریخی در کشورهای مختلف به شیوه های گوناگونی رخ می دهند و با شکل گیری مسیرهای متفاوت، میراث جداگانه و متمایزی را برای هر کشور تولید می کند. یکی از بزنگاه های مهم تاریخ معاصر ایران برکناری رضاشاه از قدرت توسط عوامل بیگانه و شروع حکومت محمدرضاشاه پهلوی می باشد. بعد از برکناری رضاشاه اگر چه قدرت بین عوامل مختلف توزیع گردید اما دخالت های نیروهای خارجی و هرج و مرج سیاسی مسیر رشد و توسعه اقتصادی در دهه 1320 شمسی در ایران را به حاشیه کشانید. بحث اصلی این پژوهش که به روش بررسی تاریخی انجام گردیده است به نقش حکومت ها و فرادستان در اقتصاد و سیاست ایران و عقب ماندگی آن اشاره دارد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که گرچه وجود مجلس قدرتمند در نهایت منجر به ملی شدن صنعت نفت گردید اما به دلیل هرج و مرج سیاسی و اجتماعی و همچنین عدم باز توزیع قدرت سیاسی و اقتصادی بین مردم عادی رشد و توسعه اقتصادی رخ نداد. علاوه بر این در اواخر دهه 1320 با کاهش قدرت مجلس در برابر نخست وزیر تغییر نهادی خاصی صورت گرفت و کاهش قدرت مجلس میراثی برای ادامه حکومت شاه گردید. با این تغییر نهادی وی توانست از میراث نخست وزیر به خوبی محافظت کند و با تمرکز بر قدرت سیاسی منابع اقتصادی را بیش از پیش به انحصار نزدیکان و فرادستان درآورد که این امر منجر به پدید آمدن یک اقتصاد فراگیر نگردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - زنان چپ‌گرا و توسعه سیاسی در ایران (1320-1357ه.ش)
فاطمه بیرانوند الهه کولایی علی اشرف نظریاین پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی به تبیین وجوه تاریخی و سپس تفسیر داده‌های جمعآوری شده درباره جریان چپ و زنان چپ‌گرا در چارچوب نظریه ساخت‌یابی آنتونی گیدنز در دوره پهلوی دوم می‌پردازد. در این جهت، ضمن بررسی تحولات جریان چپ و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زنان چپ‌گرا، سعی چکیده کاملاین پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی به تبیین وجوه تاریخی و سپس تفسیر داده‌های جمعآوری شده درباره جریان چپ و زنان چپ‌گرا در چارچوب نظریه ساخت‌یابی آنتونی گیدنز در دوره پهلوی دوم می‌پردازد. در این جهت، ضمن بررسی تحولات جریان چپ و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زنان چپ‌گرا، سعی در پاسخگویی به این پرسش است که کنش‌های سیاسی و اجتماعی زنان چپ‌گرا چه تاثیری بر فرآیند توسعه سیاسی ایران در دوره پهلوی دوم داشته است؟ در پاسخ به پرسش فوق و مطابق نظریه ساخت‌یابی گیذنز، رابطه متقابلی میان ساختار و کارگزار وجود دارد که بر اساس آن زنان چپ‌گرا به عنوان کارگزاران جریان چپ می‌توانستند بر ساختار سیاسی رژیم پهلوی تاثیرگذار بوده و در برقراری یک نظام سیاسی توسعه‌یافته نقش‌آفرینی کنند. اما روند بررسی مقاله و دستاورد پژوهش حاکی از این است که کنش‌های سیاسی و اجتماعی زنان چپ‌گرا، با توجه به ساختار سیاسی رژیم پهلوی و غلبه دیکتاتوری نتوانست نقش موثری در فرآیند توسعه سیاسی و برقراری یک نظام دموکراتیک داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - واﮐﺎوی ﻧﻈﺮﯾﺎت اﺳﺘﻌﻤﺎری ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ دوﻟﺖ ﻣﺪرن ﭘﻬﻠﻮی دوم
حسن شمینی غیاثوندنظریه پردازان و تحلیل گران جامعه ایران دیدگاه‌های مختلفی نسبت به تشکیل دولت مدرن و تحول در کارکردهای آن دولت در تاریخ معاصر ایران بخصوص دولت پهلوی دوم ارایه کرده‌اند. البته هرکدام از این نظریات در قالبهای مختلف سنتی (تداوم دولت‌های کلاسیک)، ترکیب‌گرا(تداخل ویژگی‌های جد چکیده کاملنظریه پردازان و تحلیل گران جامعه ایران دیدگاه‌های مختلفی نسبت به تشکیل دولت مدرن و تحول در کارکردهای آن دولت در تاریخ معاصر ایران بخصوص دولت پهلوی دوم ارایه کرده‌اند. البته هرکدام از این نظریات در قالبهای مختلف سنتی (تداوم دولت‌های کلاسیک)، ترکیب‌گرا(تداخل ویژگی‌های جدید در ویژگی‌های سنتی دولت در ایران)، تطبیق‌گرا (بهرهگیری از تجربه دولت مدرن در غرب برای دولت جدید در ایران) و برون‌گرا (تبیین ماهیت دولت پهلوی براساس استعمار و وابستگی) استفاده کرده‌اند. در قالب نظریه‌های برون‌گرا به نظریات مختلفی همچون دولت وابسته شاپور رواسانی، دولت سلطه‌پذیر گازیوروسکی، دولت استبداد شرقی، دولت شبه پیرامونی جان فوران می‌توان اشاره کرد. در این نظریات مولفه های همچون سلطه‌پذیری نظام پهلوی دوم از غرب، وابستگی به آمریکا، نگرش ابزاری غرب به ایران، فقدان پایگاه اجتماعی دولت پهلوی دوم، نگرش امنیتی غرب به ایران، نادیده گرفتن تحولات اجتماعی و نیروهای سیاسی متعارض در ایران، استقلال بالای دولت، نوسازی براساس الگوهای غربی، توسعه نامتوازن، تحولات اقتصادی بر اساس خواسته‌ها و انتظارات غرب، بی‌تعادلی در جامعه، بی‌هویتی، جامعه بی‌طبقه، تفکیک دولت از جامعه (نگرش جزیره ای به دولت) درباره ماهیت دولت پهلوی دوم مورد تاکید قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - مطالعه مولکولی و تعیین توالی نوکلئوتیدی کلامیدیا آبورتوس جدا شده از جنین‌های سقط شده گوسفندان استان البرز
امیررضا عبادی محمود جمشیدیان فرهاد موسی خانیکلامیدیا جرمی داخل سلولی اجباری و گرم منفی کوکوباسیل است و یکی از عوامل مهم سقط جنین در نشخوارکنندگان به خصوص در میش میباشد. این بررسی با هدف مطالعه مولکولی و تعیین توالی نوکلئوتیدی کلامیدیا آبورتوس جدایه از جنین‌های سقط شده گوسفندان استان البرز انجام گرفت. در این مطال چکیده کاملکلامیدیا جرمی داخل سلولی اجباری و گرم منفی کوکوباسیل است و یکی از عوامل مهم سقط جنین در نشخوارکنندگان به خصوص در میش میباشد. این بررسی با هدف مطالعه مولکولی و تعیین توالی نوکلئوتیدی کلامیدیا آبورتوس جدایه از جنین‌های سقط شده گوسفندان استان البرز انجام گرفت. در این مطالعه از 100 جنین سقط شده از 32 گله گوسفند مناطق مختلف استان البرز نمونه‌برداری صورت گرفت، سپس استخراج DNAانجام شد. با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ژن IGS-Sr- RNA واکنش PCRصورت گرفته و از موارد مثبت جدا شده 10 نمونه به طور تصادفی برای توالی‌یابی به شرکت ماکروژن کره ارسال گردید. در این مطالعه در مجموع 37 نمونه از 100 نمونه سقط جنین از نظر کلامیدیا آبورتوس مثبت بود. بعد از توالی‌یابی نمونههای مثبت بیش از 99 درصد با توالی‌های موجود در بانک ژن شباهت داشت. نتیجه توالی‌یابی‌ها نشان میدهد که جدایه‌های مورد مطالعه بیشترین شباهت را با جدایه‌های LN554882. 1, CR848038. 1, AF051935. 1موجود در بانک ژن دارا بوده و در یک خوشه قرار دارند. همچنین نتایج این تحقیق نشان میدهد که کلامیدیا آبورتوس یکی از عوامل اصلی سقط جنین میش در استان البرز میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - A Comparative Study of Women's Political Participation in Mashrouteh and Pahlavi Period and the Islamic Republic of Iran
مسعود کاوه انوش جعفری سمیه عباسیPolitical participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is چکیده کاملPolitical participation is one of the evidences of persons' presence for determining their fate. So, by developing more democracy in the world, noticing to the different aspects of people involvement in the political scene will be highlighted. Political participation is one of the essential prerequisites for the development and progress. In this regard, women as a significant part of the population of each country always suffered from unfair distribution of opportunities and resources. In this study, the researchers tried to answer this question to what extent did the women politically participate in the Islamic Republic of Iran? The results showed that political participation of the women has increased over Pahlavi Period but there is always a gap to take advantage of women's ability for participation in the political affairs. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - (بررسی تطبیقی شاخصه ها و مولفه های ساخت شناختی معماری بناهای دولتی ـ عمومی دوران پهلوی در شهر تهران)
یوسف گودرزی مهرداد متین وحید قبادیانهدف از این پژوهش بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و مولفه‌های ساخت‌شناسی معماری بناهای دولتی-عمومی دوره پهلوی اول و پهلوی دوم در شهر تهران میباشد. از آنجا که ﭘﮋوﻫﺶهای مشابه اکثراً به توصیف، تاریخ‌نگاری و دسته‌بندی بناها بسنده کرده و کمتر به مولفه‌های سبک‌شناختی پرداخته‌اند. لذا چکیده کاملهدف از این پژوهش بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و مولفه‌های ساخت‌شناسی معماری بناهای دولتی-عمومی دوره پهلوی اول و پهلوی دوم در شهر تهران میباشد. از آنجا که ﭘﮋوﻫﺶهای مشابه اکثراً به توصیف، تاریخ‌نگاری و دسته‌بندی بناها بسنده کرده و کمتر به مولفه‌های سبک‌شناختی پرداخته‌اند. لذا این پژوهش به دنبال میزان تأثیر مولفه‌های ساخت‌شناختی در ایجاد شاخص‌ها (رویکردهای غالب نظری) در معماری بناهای دولتی-عمومی میباشد. در این مجال مولفه‌های سبک‌شناختی تأﺛﯿﺮﮔﺬار در نظریات ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﺮان ﻣﻮرد مطالعه و بررسی ﻗﺮار گرفت. روش ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻨﯿﺎدی-ﻧﻈﺮی ﺑﻮده و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ به‌دست آمده از ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﻮق ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ به‌عنوان راهبرد ﺟﻬﺖ بهبود وضع موجود معماری قرار گیرد بنابراین از نوع تحقیقات کاربردی نیز میباشد. همچنین ماهیت ﭘﮋوﻫﺶ به‌صورت تحلیلی-ﺗﺎرﯾﺨﯽ است زیرا ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺪﯾﺪه‌های ﺗﺎرﯾﺨﯽ و تأﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮی ﻣﻌﻤﺎری معاصر ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ میشود و از ﻃﺮﻓﯽ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ ﺟﻨﺒﻪ ﮐﯿﻔﯽ دارﻧﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار گرفتند. در این راستا مولفه-های ساخت‌شناختی به‌عنوان زیرمجموعه‌های شاخصه‌های معماری دوران پهلوی استخراج شده امتیاز و وزن‌دهی در آن با نرم افزار Topsis صورت گرفت. با توجه به امتیازات کسب شده شاخصه‌های ملی و باستان‌گرا و غرب‌گرا با میانگین درصد 39.9 در جایگاه نخست شاخصه‌های پهلوی اول قرار گرفتند. همچنین مولفه‌ی کاربرد عناصر بومی و تاریخی همراه با موتیف‌های اسلامی که ذیل شاخصه‌ی سنت‌گرا می باشد، با مقدار Ci 0.459 رتبه نخست مولفه‌های ساخت‌شناختی دورهی پهلوی اول را به خود اختصاص داده است. همچنین شاخصه مدرن با میانگین درصد 41.35 در جایگاه نخست شاخصه‌های پهلوی دوم قرار گرفت. مولفه‌ی استفاده از هندسه‌ی ایرانی-اسلامی نیز که ذیل شاخصه سنت‌گرا میباشد، با مقدار Ci 0.455 رتبه نخست مولفه‌های ساخت‌شناختی دورهی پهلوی دوم را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - شبه‌رمانتیسم‌گرایی آمرانه حکومت پهلوی اول در شهر بندر انزلی: تحلیل شکلگیری و تحقق دوره رمانتیک بندر انزلی در دوره پهلوی اول از دیدگاه منورالفکران
عرفان خصم افکن نظام مصطفی کیانی هاشمیاشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دورهی پهلوی اول را تشکیل میدهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوز چکیده کاملاشتیاق نوستالژیک برای گذر از سنت به مدرنیته(تجددطلبی) و بازگشت به گذشته‌ی با اقتدار و پُرشکوه(ملی‌گرایی)، عصاره‌ی جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در دورهی پهلوی اول را تشکیل میدهد. این جهان‌بینی و فلسفه‌ی فکری که ادبیات و معماری تنها یکی از عرصه‌های ظهور آن بود و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی، در قالب جنبش‌های روشنفکری محرک ناسیونالیسم یا ملی‌گرایی ایرانی به عنوان راهی به منظور یکپارچگی و توانمند ساختن ایران در حکومت رضاخان شد و موجب تبدیل ایران به کشوری دارای ثبات و امنیت پایدار شد. یکی از راههای پیاده‌سازی نظریه شاهنشاهی رضاخان، هنر و به ویژه، بهرهگیری از معماری بود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که جهان‌بینی شبه‌رمانتیسم ایرانی در راستای مشروعیت‌بخشیدن به اقدامات تجددطلبانه حکومت پهلوی اول، چگونه و با چه شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی در معماری بناهای دولتی شهر بندر انزلی تجلی پیدا کرد؟ آیا تصویر ساخته شده توسط حکومت با نظر منورالفکران هم‌راستا بود؟ لذا پژوهش از نوع کیفی و کاربردی و با استفاده از روش تطبیقی- مقایسه‌ای از طریق روش مطالعات کتابخانهای صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد در کنار گفتمان فرهنگی پهلوی در جهت تحقق رویکرد تجددگرایانه‌اش از طریق معماری در قالب ساخت بناهای دولتی با الگوگیری از معماری اروپائی، می‌بایست ساخت تصاویر ذهنی در شهروندان از طریق همراهی منورالفکران آن دوره در قالب ارایه‌ی گزارش‌ها و سفرنامه‌ها را جهت ترغیب شهروندان برای نوگرایی و تجدد را هم باید در نظر بگیریم. تقریبا بعد از فرآیند تجددگرایی دوره پهلوی اول بود که شهر انزلی برای نخستین بار به عنوان تفرج‌گاهی برای تهرانیان درآمد که ترجیح می‌دادند اوقات فراغت خود را در این شهر بگذرانند تا جایی که همگی آن را فرنگستان ایران می‌نامیدند. با توجه به نتایج تحقیق، شاهد تحقق عصر رمانتیک شهر بندر انزلی در دوره پهلوی اول هستیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - خوانش نشانه شناختی صورت و معنا در بناهای دولتی و حکومتی تبریز عصر پهلوی بر اساس اندیشه های دو سوسور و پیرس
مریم اسکندرینشانه شناسی، نمود عینی از مفهوم یا پدیده ای غایب به منظور برقراری ارتباط با مخاطب است و از آن جایی که اصولا معماری نه برای برقراری ارتباط، بلکه برای آن که کارکردی را عملی سازد؛ شکل می گیرد برای نشانه شناسی موردی خاص و چالش برانگیز محسوب می گردد. با توجه به اینکه جریان غ چکیده کاملنشانه شناسی، نمود عینی از مفهوم یا پدیده ای غایب به منظور برقراری ارتباط با مخاطب است و از آن جایی که اصولا معماری نه برای برقراری ارتباط، بلکه برای آن که کارکردی را عملی سازد؛ شکل می گیرد برای نشانه شناسی موردی خاص و چالش برانگیز محسوب می گردد. با توجه به اینکه جریان غالب در معماری دوره پهلوی، صورت ایرانی معماری مدرن بود که با عنوان معماری شبه مدرنیستی نام گذاری گردید. بناهای این دوره با توجه به اینکه تجلی کالبدیِ منش‌ها، مشخصات یا ترجیحات جامعه ایرانی در آن زمان بوده‌اند، می‌توانند به عنوان اسناد و شواهد کالبدی در بررسی مشخصات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی بخش عظیمی از جامعه آن دوره مورد بررسی قرار گرفته و معرف بدنه جامعه باشند. یکی از نمودهای این تحولات، تغییر و چگونگی معماری بناهای حکومتی و دولتی شهر تبریز در انتقال مفاهیم مدرن و متجدد بواسطه نشانه شناسی صورت و معنا، پرسش اصلی این تحقیق را تشکیل می دهد. برای تأویل این مفاهیم، علم نشانه شناسى با دریافت رمزگان زیباشناختى، اجتماعى و فرهنگى هر طرح، مفاهیم مستتر در آن را لایه هاى درونى و پنهان طرح را تأویل و مکشوف مى گرداند. هدف این پژوهش ارائه خوانشی نشانه شناختی از فضاهای حکومتی و دولتی دوره پهلوی در شهر تبریز با روش تحلیلی- توصیفی در پرتو اندیشه های پیرس و دوسوسور است که در گذر زمان تبدیل به نشانه ارتباطی در شهرها شده اند. و حامل پیام هایی در لایه های معماری و فرامعماری خود هستند. در این پژوهش سعی شده است تا با محدود کردن تحقیق به حوزه حکومتی و دولتی در یک مقطع زمانی خاص، نتایج جامع و دقیق تری حاصل گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دوطرف‌ساخت پهلوی اول شیراز (مطالعه‌موردی: خانه‌های رزمجو و مستغنی)
فاطمه کاکایی طاهره نصر هادی کشمیری حامد مضطرزادهاز آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معما چکیده کاملاز آنجایی که معماری پهلوی اول، سرفصل تازه‌ای در ایجاد فضا است و تاکنون پژوهش اندکی در خانه‌های شیراز که واجد شرایط و معیارهای ارزشمند جهت حفاظت و الگوبرداری از معماری آنها هستند، انجام شده است؛ بر این اساس این پژوهش درصدد آن است تا به ارزیابی کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های دو‌طرف-ساخت پهلوی اول شیراز بپردازد تا با بهبود کیفیت معماری مسکن بتواند به توسعه پایدار مسکن شهری دست یابد. لذا از بعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بعد روش جمعآوری اطلاعات، پژوهشی توصیفی غیرآزمایشی از نوع پیمایشی و موردی است. بدین گونه که نخست با استفاده از منابع و اسناد کتابخانهای به بررسی مفهوم کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز پرداخته شد و عوامل مؤثر بر آن استخراج گردید؛ سپس با ترسیم نمودارهای توجیهی، روابط فضایی موجود در خانه‌های انتخابی با استفاده از شیوه زندگی و نحو فضا مورد تحلیل قرار گرفت و سازمان فضایی خانه‌ها از منظر نظام‌های حرکتی، عرصه‌بندی و کارکردی بررسی گردید. در ادامه به رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کارآمدی عملکردی فضا در معماری مسکونی پهلوی اول شیراز بر اساس فرآیند تحلیل سلسه‌مراتبی پرداخته شد؛ سپس کارآمدی عملکردی فضا در معماری خانه‌های انتخابی ارزیابی گردید. نتایج بدست‌آمده گویای آن است که معیارهای احیای هویت و فرهنگ محلی، شکل و جهت قرارگیری بهینه توده-فضا، بوم‌گرایی، رعایت سلسله‌مراتب شکلی-فضایی، درون‌گرایی، برقراری امنیت و ایمنی، بهره‌برداری از نور و تهویه طبیعی، ارتباط با طبیعت و عناصر طبیعی، قابلیت دسترسی‌های فیزیکی و بصری، تداوم سطح فعالیتهای انسانی، تناسب بین فضا، فرم و فعالیت، وجود فضاهای باز (عمومی)، بسته (خصوصی) و نیمه‌باز-بسته (نیمه‌عمومی-خصوصی)، رعایت تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری، ایجاد تنوع و جذابیت و توجه به زیبایی و پرهیز از بیهودگی به ترتیب میزان اهمیت رتبه‌بندی گردیده‌اند و نیز خانه‌های رزمجو و مستغنی به ترتیب دارای بیشترین نمود از عوامل مذکور و به‌تبع بیشترین میزان کارآمدی عملکردی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - بررسی و پهنه‌بندی میزان فرسایش خاک در زیرحوضه چهل‌گزی استان کردستان
سید پدرام نی نیوا مائده پریچهره مریم محمد رضاییفرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل میتواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سن چکیده کاملفرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل میتواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سنتی، تخریب پوشش گیاهی و .. باشد. به همین دلیل در بسیاری از جوامع این یک مشکل بین المللی است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی خطر، پهنه بندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان هدررفت خاک در زیرحوضه چهل گزی سد قشلاق (وحدت) سنندج با استفاده از مدل SLEMSA، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور انجام شده است.نتایج ارزیابی خطر، پهنه‌بندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان تلفات خاک نشان داد که 15/93 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10، 46/2 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10 است. 10 تا 20، 3.17 درصد دارای حجم فرسایش 20 تا 50 و 1.20 درصد دارای حجم فرسایش 50 تا 537 تن در هکتار در سال است. با توجه به طبقه بندی نرخ فرسایش بین 0 تا 10 و 10 تا 20 تن در هکتار در سال که در کلاس‌های کم و متوسط طبقه‌بندی میشود، حدود 95.61 درصد از زیرحوضه در طبقه کم تا متوسط قرار دارد. بنابراین با توجه به موارد ذکر شده استفاده از مدل‌های دیگر و مقایسه با نتایج آنها با این مدل و داده‌های مشاهده‌ای میتواند در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی منطقه موثر باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - نقد زیباشناسی ساختار داستان روز چهارشنبه منظومه هشت بهشت امیرخسرو دهلوی
میثم زارع مریم موسویمیثم زارع دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز مریم موسوی دانشجوی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم و هشتم است که تحت‌تاثیر منظومه‌های پنج‌گانۀ نظامی، منظومه‌هایی سروده است. یکی از این آثار که پنجمین و آخرین منظومه چکیده کاملمیثم زارع دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز مریم موسوی دانشجوی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم و هشتم است که تحت‌تاثیر منظومه‌های پنج‌گانۀ نظامی، منظومه‌هایی سروده است. یکی از این آثار که پنجمین و آخرین منظومه او به شمار می‌رود، هشت‌بهشت نام دارد که شاعر تحت تاثیر هفت پیکر نظامی آن را به نگارش درآورده است. در این منظومه، بهرام گور داستان روز چهارشنبه را که داستان شهر خاموشان است، از زبان شاهزاده رومی می‌شنود. شاعر توانسته است به خوبی این داستان را به تصویر بکشد. این پژوهش با رویکرد زیباشناختی و ساختاری به تحلیل این داستان پرداخته است. برای این منظور مهمترین عناصر ساختاری شعری این داستان که شامل زبان، موسیقی و تخیل میشود، مورد واکاوی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان می-دهد که شاعر در بخش زبانی با بکارگیری واژه‌ها و واج‌های برگزیده، در بخش موسیقی با آوردن قافیه‌ها و ردیف‌های فعلی و در بخش تخیل با بکارگیری تشبیه و استعاره‌های متناسب باعث هر چه زیباتر شدن این داستان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - تأثیر تکتونیک بر مورفومتری و جورشدگی رسوبات بستر رودخانه قشلاق
هادی نیری خبات امانی اختر امانیفعالیت های زمین ساختی در خرد شدن سنگ ها مؤثر بوده و غالباً باعث تغییر در مورفومتری و جورشدگی رسوبات رودخانه ها می شوند. هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی تأثیر تکتونیک و گسل های فعال بر بافت و جورشدگی بار رسوبی رودخانه قشلاق در حدفاصل سدهای قشلاق و ژاوه با استفاده از روش تو چکیده کاملفعالیت های زمین ساختی در خرد شدن سنگ ها مؤثر بوده و غالباً باعث تغییر در مورفومتری و جورشدگی رسوبات رودخانه ها می شوند. هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی تأثیر تکتونیک و گسل های فعال بر بافت و جورشدگی بار رسوبی رودخانه قشلاق در حدفاصل سدهای قشلاق و ژاوه با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی است. جهت نیل به اهداف موردنظرابتدا مطالعات میدانیصورت گرفته و از ابزارهایی مانند نقشه های توپوگرافی 1:25000، نقشه زمین‌شناسی 1:100000 و گزارش های موجوداستفاده شد. روش کار بدین‌صورت بود کهدر محدوده تقاطع گسل ها و رودخانه نمونه های رسوب برداشت شد. پس از خشک شدن، در دستگاه شیکردر هفت مقیاس غربال گردیده وشاخص های موقعیت و پراکندگی مربوط به هرکدام از نمونه ها محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که گسل ها سبب افزایش شیب بستر و افزایش نیرو و سرعت آب‌شدهکه نتیجه آن حمل انتخابی ذرات رسوب و کاهش شدید جورشدگی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320)
لیلا سرویاس سینا فروزش رضا شعبانی صمغ آبادی غلامحسین زرگری نژادپژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده دراین پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات چکیده کاملپژوهش حاضر درصدد بررسی دلایل ناکارامدی بازار و اصناف در تحولات دوران پهلوی اول (1320) است. از‌این منظر پس از بسط فضای مفهومی‌موضوع، به بررسی نقش و کارکرد اصناف خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده دراین پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات دراین پژوهش، کتابخانهای میباشد یافته های تحقیق حکایت از آن دارند که بازاریان و اصناف در اثر نفوذ خارجی، گسترش و چاپ روزنامه نقش و کارکرد آنها از حوزه صرف اقتصادی و تجاری خارج شده و جنبه سیاسی و اجتماعی به خود گرفته است که این موضوع ساختار و ماهیت اصناف و بازاریان را دچار دگرگونی اساسی نموده و از حالت طبقه در خود خارج کرده و به طبقه ی برای خود تبدیل نمود است این موضوع سبب تاثیر گذاری بازاریان و اصناف بر تحولاتی از جمله شکل گیری نهضت تنباکو،مجلس وکلای تجار، انقلاب مشروطیت، مجلس ملی و شکل گیری بانک ملی شده به گونه ای که بازاریان دارای تاثیر گذاری مثبتی بر روند حوادث و تحولات تا این بازه زمانی بوده اند اما بعد از مشروطیت تا 1320 به علت فقدان اتحاد درون گروهی ، ضعف آگاهی صنفی و طبقاتی و روی کار آمدن رضا شاه و تشکیل دولت و عدم تعادل طبقاتی و گرایش به زمین داری، بازاریان و اصناف دچار ناکارامد ی شده و نتوانستند بر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تاثیرات مثبتی بگذارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - مقایسه ی فرآیند مدرنیزاسیون در دوران رضاشاه پهلوی و مصطفی کمال آتاتورک
مجتبی جعفری جلیل نائبیانرضاشاه پهلوی در ایران و مصطفی کمال آتاتورک در ترکیه تقریبا در یک دورهی زمانی مشابه بعد از به قدرت رسیدن اقدامات مدرنیزاسیون خود را به انجام رساندند. مشابهت‌ها و تفاوت‌های جامعه‌ی هر دو کشور و نوع مقابله و پذیرش تجدد در آنها سرنوشتی متفاوت در بحث فرآیند مدرنیزاسیون منج چکیده کاملرضاشاه پهلوی در ایران و مصطفی کمال آتاتورک در ترکیه تقریبا در یک دورهی زمانی مشابه بعد از به قدرت رسیدن اقدامات مدرنیزاسیون خود را به انجام رساندند. مشابهت‌ها و تفاوت‌های جامعه‌ی هر دو کشور و نوع مقابله و پذیرش تجدد در آنها سرنوشتی متفاوت در بحث فرآیند مدرنیزاسیون منجر شده است. این دو رهبر سیاسی به جهت اقتداگرایی و آمرانگی در نحوه ی اعمال نظریات‌شان در انجام بی‌قید و شرط الگوی مدرن‌سازی خود که صرفا تلاشی برای سوق دادن همگان به سمت غرب بود به گونه‌ای به همگون‌سازی و متحد‌الشکل نمودن مردم پرداختند. هم رضاشاه پهلوی و هم مصطفی کمال آتاتورک قصد داشتند تا در فرآیندی دستوری و از بالا مردم را به سوی مدرنیزاسیون سوق دهند. مقایسه و مطالعه‌ی تطبیقی اقدامات رضاشاه و آتاتورک وجود شباهت‌های بسیاری را آشکار می‌کند اما با توجه به این وجوه مشابه از نظر رویکرد نظری و اثرپذیری نسبی ایران از ترکیه، ما شاهد تفاوت‌های بیشتری در شدت و گوناگونی این اقدامات هستیم. در این نوشتار به دنبال پاسخ به سوال اصلی: چرا با وجود شباهت‌های بسیار، مدرنیزاسیون در دوران رضاشاه پهلوی سرنوشت متفاوتی نسبت به مدرنیزاسیون در دوران مصطفی کمال آتاتورک پیدا کرد؟ می‌باشیم. با در نظر گرفتن سوال اصلی، فرضیه اصلی عبارت است تفاوت کارکرد نهاد دین در رابطه با حکومت در کنار عوامل دیگر، سبب‌ساز عدم کامیابی مدرنیزاسیون در دوران رضاشاه پهلوی در مقایسه با مدرنیزاسیون در دوران مصطفی کمال آتاتورک بوده است. در این مقاله از روش تطبیقی-تاریخی بهره می‌گیریم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - نقش سیاست موازنه و نیروی سوم در تاریخ ایران (عصر قاجاریه و پهلوی)
سعید جهانگیری مریم خالقی نژاددر ایران زمان قاجارو پهلوی هم بی‌تردید یکی از کلمات کلیدی برای فهم سیاست خارجی آنها مفهوم به نیروی سوم میباشد. و هدف اصلی ما در این نوشتار به بررسی نقش نیروی سوم در راهبرد سیاست خارجی ایران در دو دوره قاجار و پهلوی پرداخته شده است. زمان قاجار و پهلوی در عرصه داخلی و خا چکیده کاملدر ایران زمان قاجارو پهلوی هم بی‌تردید یکی از کلمات کلیدی برای فهم سیاست خارجی آنها مفهوم به نیروی سوم میباشد. و هدف اصلی ما در این نوشتار به بررسی نقش نیروی سوم در راهبرد سیاست خارجی ایران در دو دوره قاجار و پهلوی پرداخته شده است. زمان قاجار و پهلوی در عرصه داخلی و خارجی دو عامل ساختار و کارگزار دچار تحولاتی اساسی شدند و تاثیر پذیری دوسویه ساختار وکارگزار در ساختار نظام بین الملل باعث شد که ایران با تنش ها و چالش هایی روبرو شود و در ایران به طور مداوم، همیشه باعث نیاز به نیروی سوم در عرصه بین المللی و حتی داخلی در دوران قاجار و پهلوی گردیده است. از این رو مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی می کوشد به این سوال پاسخ دهند که چرا سیاست خارجی ایران در دو مقطع قاجار و پهلوی به سمت نیروی سوم گرایش داشته است ؟ در پاسخ به سوال مذکور این فرضیه ارایه شده است: از دیدگاه مقامات ایران در دوره های قاجار و پهلوی، نیروی سوم می توانست یک نقش موازنه دهنده را در سیاست خارجی ایران و تعدیل تهدیدات روس و انگلیس ایفا کند. در این تحقیق تلاش شده است بر اساس نظریه موازنه تهدید، نقش نیروی سوم در سیاست خارجی ایران، مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - ساختار اداری و نحوة ادارة آستان قدس رضوی در عصر پهلوی
شهناز شعبانی پور عباس احمدوند سینا فروزشآستان قدس رضوی، در تمام ادوار تاریخ خود، همواره کانون توجه واقفانی بوده است که بخشی یا تمام دارایی خود را وقف آن کرده‌اند. از دورة صفوی به بعد برای اداره امور موقوفات آستان قدس، فردی به نام متولی، از سوی حکومت مرکزی، انتخاب و به مشهد اعزام می‌شد. در دورة پهلوی، حکومت بر چکیده کاملآستان قدس رضوی، در تمام ادوار تاریخ خود، همواره کانون توجه واقفانی بوده است که بخشی یا تمام دارایی خود را وقف آن کرده‌اند. از دورة صفوی به بعد برای اداره امور موقوفات آستان قدس، فردی به نام متولی، از سوی حکومت مرکزی، انتخاب و به مشهد اعزام می‌شد. در دورة پهلوی، حکومت برای نظارت بیشتر بر این نهاد ثروتمند، خود تولیت آنجا را برعهده گرفت و نایب‌التولیه‌هایی را منصوب کرد. موقوفات در بیشتر سلسله‌ها تابع سیاستهای حکومت مرکزی بود و در رژیم پهلوی نیز این روند ادامه داشت. وضعیت تولیت و نظام اداری آستان قدس در دورة پهلوی تحولات فراوانی یافت و با توجه به برخی اقدامات مغایر با مذهب، از سوی حکومت پهلوی، تغییراتی در روند موقوفات اتفاق افتاد. بعد از آنکه رابطة دو نهاد دین و دولت به تیرگی گرائید، ملاک‌هایی چون سیادت و روحانی بودن که پیش از این در انتخاب متولی مدّنظر قرار می‌گرفت، ارزش خود را از دست داد و ملاحظات سیاسی جایگزین آن شد. روش تحقیق در این مقاله، روش تاریخی(استقرائی) و شیوة نگارش و تدوین آن به‌صورت توصیفی- تحلیلی میباشد. استخراج اطلاعات و دادهها نیز به‌صورت کتابخانهای و اسنادی صورت گرفته است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از رویکرد زمینه‌شناسی تاریخی و نیز با تکیه بر برخی اسناد نویافته، به واکاوی ساختار اداری و نحوة ادارة آستان قدس رضوی، در عصر پهلوی، می‌پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - واکاوی چگونگی تاثیر نفوذ بهایت و یهود در ساختار قدرت و فروپاشی حکومت پهلوی
سعید جهانگیری امیر خواجه زادهماهیت سکولار رژیم پهلوی از دو جنبه به رشد فرقه‌ی بهاییت و یهودیت کمک کرد. یکی آنکه ماهیت سکولاریستی رژیم، تعصب نسبت به دین و مذهب خاصی را بی‌معنا کرد و از این رو فرقههای گوناگون فرصت مناسبی برای رشد و گسترش یافتند. از سوی دیگر پهلوی اول و دوم، در راستای دستیابی به هدف چکیده کاملماهیت سکولار رژیم پهلوی از دو جنبه به رشد فرقه‌ی بهاییت و یهودیت کمک کرد. یکی آنکه ماهیت سکولاریستی رژیم، تعصب نسبت به دین و مذهب خاصی را بی‌معنا کرد و از این رو فرقههای گوناگون فرصت مناسبی برای رشد و گسترش یافتند. از سوی دیگر پهلوی اول و دوم، در راستای دستیابی به هدف مدرنیزاسیون کردن ایران به مبارزه با مذهب تشیع و علمای شیعه که نماد سنت‌گرایی تلقی می‌شد برخاستند. میدان دادن به فرقههای ضدشیعه‌ی بهاییت و یهودیت، فرصت مناسبی برای دستیابی به این هدف پهلوی‌ها بود از همین جهت در دورهی دو مرحله‌ای نظام سلطنتی پهلوی شاهد تاثیر و گاهی تسخیر در سیاست پادشاهان پهلوی توسط فرقههای بهاییت و یهودیت می‌باشیم. بر این اساس سوال اصلی مقاله بدین صورت است که دو فرقه‌ی یهود و بهاییت چه تاثیری در ساختار قدرت پهلوی داشته-اند؟ با بررسی های صورت گرفته به دست آمد که نفوذ یهودیان و بهاییون در ساختار قدرت پهلوی باعث تشدید و ترغیب هرچه بیشتر سیاست های ضد دینیِ شاهان پهلوی و تسلط بیگانگان و استبدادگران و در نتیجه فاصله میان دولت (دربار) با جامعه‌ی مذهبی ایران و مردم مذهبی ایران گردید که همین یکی از مهمترین عوامل فروپاشی و سرنگونی پهلوی است.و در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - اصلاحات ارضی در آذربایجان با تاکید بر موقوفات
شهین عسگریار منیژه صدری عزیز طالعی قره قشلاق منیره کاظمی راشدحکومت محمدرضا شاه با هدف رسیدن به نتایج اقتصادی و سیاسی مهم جهت ارتقاء وضعیت روستاییان ایران و تغییری ریشه‌ای در روابط سنتی روستایی اقدام به اصلاحات ارضی کرد. مالکان و زمین‌داران بزرگ نیز برای رهایی از قانون اصلاحات ارضی، زمین‌های بسیاری از روستاها یا اطراف شهرها را وقف چکیده کاملحکومت محمدرضا شاه با هدف رسیدن به نتایج اقتصادی و سیاسی مهم جهت ارتقاء وضعیت روستاییان ایران و تغییری ریشه‌ای در روابط سنتی روستایی اقدام به اصلاحات ارضی کرد. مالکان و زمین‌داران بزرگ نیز برای رهایی از قانون اصلاحات ارضی، زمین‌های بسیاری از روستاها یا اطراف شهرها را وقف کردند تا درآمد حاصل از آن برای مقاصد مذهبی و خیریه به کار گرفته شود. از جمله موارد مصرف آن گذشته از امور مذهبی، نگهداری و حفظ امور عام‌المنفعه مانند حفاظت از قنوات بود، در ادامه با تغییر قانون اصلاحات ارضی، موقوفات عام مشمول بیع قرار گرفت. همچنین خروج موقوفات از نظارت وزارت فرهنگ و هنر و انتقال امور آن به بنیاد پهلوی تغییراتی را در نظام سنتی روستایی ایجاد کرد. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی پدیده فوق را در آذربایجان بر اساس اسناد و مدارک مورد تحلیل قرار خواهد داد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که ساخت سنتی تصرف و بهره‌برداری جمعی زمین در بسیاری از مناطق روستایی شکسته شد و علاوه بر کاهش میزان بهره‌دهی زمین‌ها، فروش موقوفات تولید جمعی را برهم زد. با قطعه قطعه شدن زمین‌های زراعی، علاوه بر کاهش میزان بهره دهی زمین‌ها، تولید جمعی را که در روستاهای ایران به نام بنه، صحرا، حراثه و..، معروف بود؛ تغییر داده و اعضای آن را به حداکثر ۴-۲ خانوار تقلیل یافت و سبب افزایش مهاجرت روستائیان به شهرها و تبدیل کشاورزان به افراد روز مزد در شرکت‌های سهامی و شرکت‌های کشت و صنعت بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - ریشه‌ها و زمینه‌های سیاست انقباضی رضاشاه در قبال عشایر
هدایت صیدخانی غلامحسین زرگری نژاد سینا فروزشپس از به قدرت رسیدن رضاشاه، وی در یک سلسله اقدامات کوشید ایلات و عشایر را محدود ساخته و قدرت ایشان را به روشهای مختلف سرکوب نماید؛ از جمله سیاستهایی که برای سرکوب ایلات و عشایر به کار برده شد، خلع سلاح و اسکان اجباری ایلات و عشایر بود. مساله پژوهش حاضر این است که ریشه چکیده کاملپس از به قدرت رسیدن رضاشاه، وی در یک سلسله اقدامات کوشید ایلات و عشایر را محدود ساخته و قدرت ایشان را به روشهای مختلف سرکوب نماید؛ از جمله سیاستهایی که برای سرکوب ایلات و عشایر به کار برده شد، خلع سلاح و اسکان اجباری ایلات و عشایر بود. مساله پژوهش حاضر این است که ریشه‌ها و زمینه‌های سیاستهای انقباضی و محدود کننده رضاشاه در قبال عشایر چه بوده است و آیا این اقدامات بر حسب ضرورت صورت گرفته یا صرفا انتقامی کینه جویانه بوده است؟روش تحقیق در این مقاله، تاریخی (استقرائی) خواهد بود و شیوه گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانهای است که با این روش به توصیف و تحلیل مطالب پرداخته خواهد شد. یافتههای این پژوهش بیانگر آن است که عواملی چون: قدرت‌گیری برخی از ایلات پس از وقایع مشروطه و سهم خواهی از قدرت، انباشت اسلحه بویژه پس از جنگ جهانی اول در دست ایلات و عشایر و تهدیدات ناشی از آن، تحریکات دول خارجی و تهدیدات مرزی، خودداری ایلات و عشایر از پرداخت مالیات در اوضاع نابسامان پس از مشروطه و خواست و همراهی روشنفکران و مطبوعات را می‌توان از زمینه های اجرای سیاستهای عشایری حکومت پهلوی اول دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - پیامدهای فرهنگی سیاست اسکان، در زندگی ایلات و عشایر عصر پهلوی اول
هدایت صیدخانی غلامحسین زرگری نژاد سینا فروزشیکی از سیاست های مهم دولت پهلوی اول (1304-1320ش.) در خصوص ایلات و عـشایر ایـران، سیاست اسکان عشایر یا تخته قاپو کردن آنان بوده است، گر چه این سیاست در نهایت به خاطر مقاومت ایلات و عشایر در مقابل اسکان اجباری و نبود زیرساختهای لازم، با سقوط حکومت پهلوی اول با شکست روبرو چکیده کاملیکی از سیاست های مهم دولت پهلوی اول (1304-1320ش.) در خصوص ایلات و عـشایر ایـران، سیاست اسکان عشایر یا تخته قاپو کردن آنان بوده است، گر چه این سیاست در نهایت به خاطر مقاومت ایلات و عشایر در مقابل اسکان اجباری و نبود زیرساختهای لازم، با سقوط حکومت پهلوی اول با شکست روبرو شد؛ اما بر وجوه مختلف زندگی ایلات و عشایر تاثیرات بسیار گذاشت. مساله تحقیق حاضر این پرسش است که سیاستهای ضد عشایری پهلوی اول در قالب اسکان اجباری، چه پیامدهای فرهنگی بر زندگی ایلات و عشایر به‌دنبال داشته است؟روش تحقیق در این مقاله، تاریخی (استقرائی) و شیوه گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانهای است که با این روش به توصیف و تحلیل مطالب پرداخته خواهد شد.یافتههای این پژوهش بیانگر آن است که سیاستهای ضد عشایری حکومت رضاشاه از جمله سیاست اسکان، علاوه بر اینکه باعث نابودی و فراموشی بسیاری از مولفه های فرهنگی ایلات و عشایر از جمله صنایع دستی شد، بوجودآورنده نوعی فرهنگ مقاومت در بین مردمان ایل گشت که نشانه‌های آن، در فرهنگ فولکلور مردم عشایر بخصوص اشعار محلی قابل مشاهده و پیگیری است. همچنین تلاشهای حکومت جهت بهبود شاخصه‌های انسانی در زندگی عشایر، ازجمله سواد آموزی و ایجاد مدارس عشایری، گرچه صورت گرفت، ناکافی بوده و در دوره خود، در تشویق عشایر به اسکان موفق نبوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - واکاوی مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیبی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در ط چکیده کاملبی تردید ظرفیت‌های دو کشور ایران و ژاپن در زمینه‌های مختلف سیاسی، تجاری و فرهنگی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در واقع این دو کشور بزرگ با روابط دیرینه و تاریخی که همواره مورد احترام و علاقه مندی ملت و مردم هر دو کشور بوده است بستر ساز توسعه در همه زمینه‌ها در طول تاریخ بوده اند. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که مناسبات ایران و ژاپن از نهضت مشروطه تا پایان سلسله پهلوی چگونه بوده است ؟ پژوهشگران در این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات به بررسی این موضوع می پردازند. نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که به جز مقطعی در جنگ جهانی دوم که با فشار متفقین بر دولت ایران که مجبور به قطع رابطه با ژاپن گردید ، در دیگر مقاطع تاریخی مناسبات سیاسی ، تجاری و فرهنگی ایران و ژاپن همواره و به تدریج در حال رشد و گسترش بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - بررسی تاریخی اجتماعی رویدادهای دوران پهلوی در آثار داستانی آل احمد
مریم جعفری آرش مشفقی عزیز حجاجی کهجوقدر سـال‌هـای آغـازین سـلطنت پهلوی و اجـرای اصلاحات تقلیدی مورد نظر رضاخان، به حوزۀ داستان، رمان و رمان-نویسی اقبال بیشتری نشان داده شد ولی به تریج و با آشکارشدن نواقص و کاستی‌های این اصلاحات در این دوره، ادبیات و نـوع ادبی رمان به ابزاری برای انتقاد از وضعیت آن زمان بدل چکیده کاملدر سـال‌هـای آغـازین سـلطنت پهلوی و اجـرای اصلاحات تقلیدی مورد نظر رضاخان، به حوزۀ داستان، رمان و رمان-نویسی اقبال بیشتری نشان داده شد ولی به تریج و با آشکارشدن نواقص و کاستی‌های این اصلاحات در این دوره، ادبیات و نـوع ادبی رمان به ابزاری برای انتقاد از وضعیت آن زمان بدل گشت. رضاشاه در این دوران که کشور دورۀ سنت به مدرنیته را تجربه می کرد، سعی نمود با تشکیل دولتی مقتدر و قوی وتقلید از کشورهای غربی، حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، قضایی، و آموزشی کشور را سروسامان دهد. هدف از انجام این مقاله بررسی تاریخی اجتماعی رویدادهای دوران پهلوی در آثار داستانی آل احمد است که به روش کتابخانه ای و به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. حاصل پژوهش نشان می دهد که اقدامات اصلاحی پادشاهی پهلوی در حوزه های مختلف کشور، به آثار، نتـایج و واکـنش‌هـای مختلفی منتج گشت. در میان متـون ادبی، بخصوص رمان به دلیل ساختار و ویژگی های خاص خود این اوضاع را بازتاب می دهد. از این منظر آثار داستانی آل احمد به خوبی اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و فرهنگی این دوره را منعکس کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - نوسازی نظام آبیاری سنتی در غرب ایران: دورۀ پهلوی
شایان کرمیبرنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است چکیده کاملبرنامه نوسازی دورۀ پهلوی نظام کهنسال آبیاری سنتی را دستخوش تغییر و تحول کرد. پیامدهای نوسازی نظام آبیاریسنتی در غرب ایران مسئلۀ اصلی مقاله حاضر است. ضمن بررسی این مسئله، تحلیل چرایی نوسازی و تبیین شرایطراهبردی برنامه نوسازی نظام آبیاری نیز از اهداف جانبی این پژوهش است. پژوهش حاضر رویکردی کیفی دارد. دادههااز آرشیو اسناد و سایر منابع کتابخانهای، بر اساس نمونهگیری هدفمند، گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها ازروش گراندد تئوری استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد در شرایط کافی نبودن میانگین بارشهای سالیانه، استفادهاز فنون آبیاری مصنوعی در کشاورزی الزامی بود. توسعه کشاورزی تجاری و گسترش کاشت محصولات آبی سببتوجه بیشتر به نظام آبیاری مصنوعی شد. بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار در کنار سایر روشهای سنتیآبیاری سطحی از مهمترین برنامههای راهبردی در نوسازی نظام آبیاری بود. سدسازی مدرن، حفرچاههای عمیق و نیمهعمیق، توسعه و بازسازی شبکه آبیاری و ادغام تشکیلات سنتی نظام آبیاری در ادارات آبیاری منطقهای از جمله اقداماتبنگاه مستقل آبیاری در غرب ایران بود. افزایش سطح زیر کشت محصولات نقدی مانند تریاک، چغندر و پنبه با بهرهگیری از دانش نوین آبیاری، افزایش راندمان آبیاری، کاهش تنش و بهبود روابط اجتماعی از پیامدهای مهم نوسازی نظامآبیاری سنتی در غرب ایران بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - پژوهشی در وزن فهلویّات (با تکیه بر فهلویّات کُردی)
ناصر علیزاده خیاط سید آرمان حسینی آبباریکیفهلویّات به اشعاری گفته می شود که به زبانی غیر از زبان رسمی سروده شده باشند. پژوهشگران پیرامون وزن فهلویّات اختلاف نظر داشته اند؛ به‌گونه‌ای که برخی، وزن فهلویّات را هجایی و برخی دیگر عروضی همراه با اشکال دانسته اند. نگارندگان در این جستار می کوشند ابتدا اطلاعاتی د چکیده کاملفهلویّات به اشعاری گفته می شود که به زبانی غیر از زبان رسمی سروده شده باشند. پژوهشگران پیرامون وزن فهلویّات اختلاف نظر داشته اند؛ به‌گونه‌ای که برخی، وزن فهلویّات را هجایی و برخی دیگر عروضی همراه با اشکال دانسته اند. نگارندگان در این جستار می کوشند ابتدا اطلاعاتی در مورد فهلویّات و گسترش دامنۀ آن به دست دهند، سپس نظر پژوهشگران برجسته پیرامون وزن فهلویّات را نقل کنند و با نقد و بررسی آن دیدگاه ها، گونه های متفاوتی از فهلویّات را ارائه دهند؛ بدین ترتیب روشن می‌سازند که برخی از فهلویّات دارای وزن عروضی و برخی دیگر- به‌ویژه سروده های موجود در زبان ها و گویش های محلّی- همچنان وزن هجایی دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - بررسی تحوّلات واکی واژه های زبان کردی( گویش کلهری) در گذر تاریخ نسبت به زبان پهلوی
فرهاد پروانه مهدی احمدی خواه لیدا شمشیریایل کلهر، یکی از بزرگترین ایل‌های بومی ایران است و گویش کلهری نیز یکی از گویش های آن - از شاخهٔ زبان های شمال غربی- به شمار می‌آید. از مطالعۀ واژه‌های موجود و مستعمل در این گویش(گویش کلهری) چنان برمی‌آید که این واژه‌ها از چنان قدمتی برخوردارند که پیشینهٔ آنها به زبا چکیده کاملایل کلهر، یکی از بزرگترین ایل‌های بومی ایران است و گویش کلهری نیز یکی از گویش های آن - از شاخهٔ زبان های شمال غربی- به شمار می‌آید. از مطالعۀ واژه‌های موجود و مستعمل در این گویش(گویش کلهری) چنان برمی‌آید که این واژه‌ها از چنان قدمتی برخوردارند که پیشینهٔ آنها به زبان فارسی میانهٔ پهلوی می‌رسد. پاره‌ای از این واژه‌ها در گذر زمان بدون تغییر باقی مانده و پاره‌ای نیز تحت تأثیر دگرگونی‌های زبانی، دچار تحولات واکی شده‌اند. این مقاله برآن است تا با استفاده از دو شیوهٔ کتابخانهای و میدانی و با رویکرد تحلیلی – توصیفی به بررسی تطبیقی شکل، ساختار و همچنین تحولات واژه‌های حاضر در گویش کلهری نسبت به شکل پهلوی آنها بپردازد. نمونۀ مورد مطالعه در این پژوهش، گویش کلهری شهرستان‌های گیلان‌غرب و ایوان غرب است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که بخشی از واژه‌ها از لحاظ شکل(لفظ) و معنا عیناً از زبان پهلوی به گویش کردی کلهری انتقال یافته اند و بخشی دیگر نیز در شکل عیناً انتقال یافته‌اند ولی معنای آن ها دستخوش تغییر شده است و بخشی نیز واژه‌هایی هستند که در آن ها تحولات واکی(فرایند کاهش، فرایند افزایش، فرایند تبدیل و فرایند واکی دوگانه) روی داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
147 - فرایند تغییرات واجی در انتقال از زبان پهلوی به لکی
یوسف علی بیرانوند سعید زهره وندزبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وج چکیده کاملزبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش، آن است تا فرایند تغییر واژه های پهلوی- لکی را از دیدگاه تغییر واج ها و جایگاه و شیوۀ ادای واج ها از نظر تغییر در واژه های مشترک بررسی گردد و به این سؤالات پاسخ داده شود: 1- تغییرات واج ها در فرایند انتقال از پهلوی به لکی کدامند؟ 2- آیا جایگاه و شیوۀ ادای واج ها در تغییر آنها به واج های دیگر، نقش داشته است؟ پس از بررسی، این نتایج به دست آمد: در انتقال واژه‌ها از پهلوی به لکی، تغییرات واجی شامل پنج فرایند کاهش، افزایش، جا‌به‌جایی، ادغام و ابدال بوده است. در این میان، تغییرات فرایند ابدال از همه بیشتر است. کاهش واجی در سه جایگاه آغاز، میان و پایان واژه ها دیده می شود. جا‌به‌جایی واج ها تنها در بین واج های a-r و š-s وجود دارد. همچنین با تکیه بر آمار این پژوهش می توان گفت جایگاه و شیوۀ ادای واج ها نقش مؤثری در تغییر آنها داشته است. روش کار در این مقاله استخراج واژه‌های مشترک از فرهنگ های پهلوی و مقایسۀ آنها با واژه‌های لکی از نظر واجی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
148 - تحلیل و بررسی ساختار و مفهوم گویش‌های محلی منطقه شیبکوه شهرستان فسا
خیرالله محمودیتحلیل و بررسی ساختار و مفهوم گویش‌های محلی منطقه شیبکوه شهرستان فساچکیده:گویش‌ها گنجینۀ فرهنگ، هویت و زبان هر قوم و سرزمینی است که زنده نگه داشتن آنها و پژوهش دربارۀ آنها در زنده نگه داشتن آن زبان و فرهنگ کمک شایانی می‌کند و شناخت شکل ظهور آنها نشان می دهد که گویشورا چکیده کاملتحلیل و بررسی ساختار و مفهوم گویش‌های محلی منطقه شیبکوه شهرستان فساچکیده:گویش‌ها گنجینۀ فرهنگ، هویت و زبان هر قوم و سرزمینی است که زنده نگه داشتن آنها و پژوهش دربارۀ آنها در زنده نگه داشتن آن زبان و فرهنگ کمک شایانی می‌کند و شناخت شکل ظهور آنها نشان می دهد که گویشوران با آگاهی کامل آنها را به کار می برند.این پژوهش به تحقیق و بررسی گویش‌های بومی منطقۀ شیکوه فسا پرداخته است و تعداد گویش‌هایی که انتخاب گردیده‌اند از جنس اسم یا فعل هستند که از نظر ساختار و محتوا بررسی شده و با مفهوم زبان امروز تطبیق داده شده‌است. در این تحقیق مشخص گردید بیشتر این گویش‌ها دارای ریشه باستانی و قبل از اسلام است و در زبان‌های باستانی از جمله سانسکریت، پهلوی و اوستایی ریشه دارد و گویشوران با آگاهی و شناخت، این گویش‌ها را در جای خاص خود به کار می بردند. گویش‌هایی که انتخاب گردیده سعی شده واژگان و ترکیباتی باشد که در منطقه‌های محلی و بومی دیگر کاربرد نداشته یا کمتر مورد استفاده قرار گرفته‌است. بحث اصلی پژوهش بردو محور اسم و فعل تنظیم گردیده‌است.کلمات کلیدی: گویش‌های بومی، شیکوه فسا، ریشه‌های زبانی، پهلوی میانه، لهجه-های محلی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
149 - جستاری چند در ریشه یابی گزیده ای از واژگان گویش همدانی
مهدی زمانیانگویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویشِ ازدست‌رفتۀ همدانی کهن است که می‌توان بخشی از ویژگی‌های این گویش کهن را در سروده‌های دگرگون‌نشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیده‌ای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگی‌های این گویش، می‌توان به شمول چکیده کاملگویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویشِ ازدست‌رفتۀ همدانی کهن است که می‌توان بخشی از ویژگی‌های این گویش کهن را در سروده‌های دگرگون‌نشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیده‌ای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگی‌های این گویش، می‌توان به شمول بر برخی واژه‌های پهلوی و واژه‌هایی با ریشه‌های باستانی (اوستایی، پارسی باستان و سنسکریت) که در زبان فارسی معیار کاربرد ندارند، اشاره کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
150 - بررسی و تحلیل نظام آوایی گویش سرکویر در مقایسه با زبان پهلوی
سید حسین طباطبایی سید حسن طباطبایی محمد رضاییزبان فارسی در دورۀ اسلامی به گویش های متعدد انشعاب یافته است. بسیاری از واژه های این گویش های متنوع طی گذشت سده ها دستخوش تحولات آوایی و واجی گردیده است. با نگاه دقیق به ساختمان زبان و قواعد دستوری گویش های پراکندۀ ایرانی، می توان به پیوند میان این گویش ها با زبان های د چکیده کاملزبان فارسی در دورۀ اسلامی به گویش های متعدد انشعاب یافته است. بسیاری از واژه های این گویش های متنوع طی گذشت سده ها دستخوش تحولات آوایی و واجی گردیده است. با نگاه دقیق به ساختمان زبان و قواعد دستوری گویش های پراکندۀ ایرانی، می توان به پیوند میان این گویش ها با زبان های دوره باستانی دست یافت. گویش رایج در منطقۀ سرکویر، به لحاظ زبانی و واژگانی دارای ویژگی های برجسته ای است که نویسندگان را بر آن داشته تا برخی از این ویژگی ها در حوزۀ تصریف واژگان و دستگاه واجی را معرفی نمایند. از دیگر سو پژوهش ریشه شناسی و تطبیقی دربارۀ واژگان و اصطلاحات این گونۀ زبانی، علاوه بر فواید زبان شناسانه، ممکن است در گشودن برخی از گره های زبانی متون کهن فارسی مفید واقع گردد. در این پژوهش کوشیده ایم تا با گردآوری مهم ترین واژگان کهن گویشی منطقه سرکویر و مقایسه آن با زبان پهلوی، به بررسی تحولات فرآیندهای واجی زبان فارسی و نظام آوایی واژگان به جامانده از دورۀ میانی زبان فارسی در لهجۀ رایج منطقه بپردازیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
151 - Phytochemical and antimicrobial activity of Monechma ciliatum (black mahlab) seed extracts
اوشی م.ا.م عبدالکریم ا.م التوهامی م.شBackground & Aim: The purpose of present study was to examine and validate the folk's claim of inhalation of Monechma ciliatum seeds powder by traditional African natives for cold and allergic conditions, so as to formulate a useful therapeutic agent to respiratory چکیده کاملBackground & Aim: The purpose of present study was to examine and validate the folk's claim of inhalation of Monechma ciliatum seeds powder by traditional African natives for cold and allergic conditions, so as to formulate a useful therapeutic agent to respiratory tract infections. Experimental: Different extracts were bio-assayed in vitro for their bioactivity to inhibit the growth of pathogenic bacteria and fungi. Bacteria and fungi selected in the study were common pathogens for respiratory tract infections. Results & Discussion: Klebsiella pneumoniae was highly sensitive to the hydroalcoholic extract (maceration by 70% ethanol and 30% water) and moderately sensitive to the extract (maceration by water). Staphylococcus aureus was found to be moderately sensitive to the hydroalcoholic extract (maceration by 70% ethanol 30% water). Pseudomonas aeruginosa was resistance to all extract used. In addition, all fungi used were found to be resistance to all extracts. Phytochemical screening test results of seeds of Monechma ciliatum to detect the major constituents showed the presence of flavonoids, tannins, triterpens, and anthraquinones. The findings of study support the traditional uses of the plant in the therapy of respiratory tract infections. Recommended applications/industries: The extracts of black mahlab could be used in future direction as alternative therapeutic agents for the treatment of human's respiratory tract infectious diseases caused by Klebsiella pneumoniae and Staphylococcus aureus. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
152 - بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دورهی پهلوی اول
شهرزاد رومز علیرضا ابطحی فروشانی ناصر جدیدیبررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دورهی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر ج چکیده کاملبررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دورهی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر جدیدیدانشیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانچکیدهجنبش مشروطیت در ایران به دلیل آماده نبودن بسترهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه ایران و دخالت‌های کشورهای بیگانه به‌جای استقرار حکومتی مردم‌سالار، به بی‌نظمی و آشوب انجامید. در چنین شرایطی برقراری امنیت و حفظ یکپارچگی کشور از مهمترین ضرورت‌های جامعه ایران بود. در دورهی انتقال قدرت از قاجار به پهلوی علاوه بر اینکه در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دگرگونی گسترده‌ای رخ داد، تلاش زیادی برای بازسازی نظام فکری و هویتی ایرانیان صورت گرفت و مفاهیم و مقولات بدیعی وارد ادبیات و واژه‌های مورداستفاده عامه مردم شد. روشنفکران با الگوبرداری از کشورهای اروپایی بهترین راه چاره اوضاع آشفته ایران را تقویت وحدت ملی از طریق تشکیل دولتی مقتدر دانستند. در این مقاله ضمن بررسی روند ملی‌گرایی در دورهی رضاشاه و اینکه عناصر و مؤلفه‌های محوری ایدئولوژی ملی‌گرایانه در آن دوره چه بود؟ موردبحث است و تلاش میگردد با استفاده از روش تاریخی و شیوه تحلیلی و با تکیه بر منابع و مآخذ معتبر موردبررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد وحدت ملی، باستان‌گرایی، میهن‌دوستی و شاه‌پرستی از عمده مؤلفه‌های محوری ملی‌گرایی ایران در زمان رضاشاه بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
153 - سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو دولت اغلبیان (280- 298 ه.ق)
فروزان فرخیچکیده در این مقاله اهداف و شیو ه های اجرایی سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو اغلبیان بررسی شده است؛ اسماعیلیان از نیمه دوم قرن سوم هجری، مغرب اسلامی را برای ادامه فعالیت های سیاسی –مذهبی خود بر گزیدند و با ورود داعیان اسماعیلی به این بخش از قلمرو اسلام ،زمینه ه چکیده کاملچکیده در این مقاله اهداف و شیو ه های اجرایی سیاست های مذهبی اسماعیلیان در قلمرو اغلبیان بررسی شده است؛ اسماعیلیان از نیمه دوم قرن سوم هجری، مغرب اسلامی را برای ادامه فعالیت های سیاسی –مذهبی خود بر گزیدند و با ورود داعیان اسماعیلی به این بخش از قلمرو اسلام ،زمینه های رواج عقاید مذهبی اسماعیلی و در نهایت تشکیل حکومتی قدرتمند را فراهم آوردند. درآستانه ورود داعیان اسماعیلی به مغرب اسلا می بخش هایی از آن(افریقیه) در حاکمیت اغلبیان و تحت تاثیر عقاید اهل سنت و نفوذ فقه مالکی بود. از وجوه سیاست های مذهبی داعیان اسماعیلی در قلمرو اغلبیان؛ تبلیغ وتعلیم، جذب مخالفان مذهبی، ممانعت از اجرای مناسک اهل سنت و برخورد با فقهای مالکی بوده است. داعیان اسماعیلی سیاست ثابت و یکسانی نداشتند ،با توجه به شرایط زمانی محافظه کارانه و محتاطانه عمل می کردند،این خط مشی تسامح گرایانه و شیوه ی مسالمت آمیز، جذب مخالفان را در پی داشت و سبب گردید تا آرام آرام زمینه ی تشکیل دولت اسماعیلی مذهب فاطمی،فراهم گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
154 - Survey on Carrier State of Sheep in <i>Chlamydia pecorum</i> Infection
ن. موری بختیاری س. براتی س. گودرزیOver the last 40 years, evidence has accumulated to suggest the ubiquitous presence of infections with intracellular bacteria of the genus Chlamydia in different livestock species. Different methods to clinical specimens substantiated such widespread, but mostly clinica چکیده کاملOver the last 40 years, evidence has accumulated to suggest the ubiquitous presence of infections with intracellular bacteria of the genus Chlamydia in different livestock species. Different methods to clinical specimens substantiated such widespread, but mostly clinically unapparent, presumably low-level infections. In this initial epidemiological study, we addressed the question of chlamydial infection of conjunctiva and genital tract in apparently healthy sheep. In this research, 33 sheep and 20 goats which had previously been exposed to the possibility of sexual transmission of Chlamydia, examined by conjunctiva (53 swabs) and vaginal swab (53 swabs). After DNA extraction by boiling method, presence of Chlamydia pecorum was investigated by nested PCR. Chlamydia pecorum strain W73 was used as positive control. In this research, 10 infected swab samples (from 106 swab samples) contain of 7 vaginal (70%) and 3 conjunctival swabs (30%) were detected. All positive vaginal swabs and 3 positive conjunctival swabs were related to aborted and adult animals, respectively. According to higher percentage of Chlamydia pecorum infection in apparently healthy sheep,carrier state in sheep is more probable than goats. Vaginal secretion is more important route of chlamydial infection dissemination towards conjunctival secretion. Because of high risk of chlamydial infection in cows, attention to role of sheep in disease epidemiology was recommended. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
155 - The Chemical Composition, Digestibility and Degradability of Processed Pistachio Peel with <i>Neurospora sitophila</i>
م. وهاب زاده O. دیانی J. نصرThe nutritive values of non-processed and processed pistachio peel with Neurospora sitophila were evaluated. The chemical composition of samples was evaluated by laboratory analysis. An in vitro digestibility study was done to determine digestibility coefficients of dry چکیده کاملThe nutritive values of non-processed and processed pistachio peel with Neurospora sitophila were evaluated. The chemical composition of samples was evaluated by laboratory analysis. An in vitro digestibility study was done to determine digestibility coefficients of dry matter (DM), organic matter (OM). Digestible organic matter in the dry matter (DOMD) to estimate the metabolizable energy (ME) content of pistachio peel samples. In addition, the disappearance of DM, OM and crude protein (CP) of the samples was determined by an in situ method. For each sample 12 bags were incubated for 0, 3, 6, 12, 24, 48 and 72 h and their kinetics were described using the equation p= a + b(1-e-c(t-tl)). The nutritive value index (NIV) of samples was calculated using the equation: NIV= a + 0.4b + 200c. The collected data were analyzed in a completely randomized design. The average total phenolic and total tannin compounds, DM percentage and digestion coefficient of DM in pistachio peel decreased (P<0.05) by processing. However, the percentage of CP, acid detergent fiber (ADF), acid detergent lignin (ADL), effective degradability of DM, OM and CP, and NIV of DM, OM and CP increased (P<0.05). The results showed that processing of pistachio peel with Neurospora sitophila, decreased compounds of phenol and tannin and increased its CP and effective degradability. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
156 - Chemical Composition, Physical Characteristics, Digestibility and Degradability of Grape Pomace Processed with <i>Neurospora sitophila</i>
O. Dayani A. Ghiasi R. TahmasbiThe nutritive values of non- processed and processed grape pomace with Neurospora sitophila were evaluated. The chemical compositions and physical characteristics of samples were evaluated by laboratory analysis. An in vitro digestibility experiment was done to determin چکیده کاملThe nutritive values of non- processed and processed grape pomace with Neurospora sitophila were evaluated. The chemical compositions and physical characteristics of samples were evaluated by laboratory analysis. An in vitro digestibility experiment was done to determine digestibility coefficients of dry matter, organic matter and also digestible organic matter in dry matter (DOMD) to estimate the metabolizable energy (ME) content of grape pomace samples. In addition, dry matter (DM), organic matter (OM) and crude protein (CP) disappearance of samples were determined by an in situ method by using 9 bags for each sample at 0, 3, 6, 12, 24, 48 and 72 h after incubation and their kinetics were described using the equation P= a + b(1−e−ct). The nutritive value index (NVI) of samples was calculated using the equation; NVI= a + 0.4b + 200c. The collected data were analyzed in a completely randomized design. The average total phenolic compounds and extractable tannins, NDF, water holding capacity, soluble dry matter and digestion coefficients of DM, OM and DOMD were decreased (P<0.05) by processing of grape pomace, but percentage of CP, ash, acid detergent lignin, functional specific gravity, bulk density; effective degradability and NVI of DM, OM, CP were increased (P<0.05). After processing, water-soluble portion (a) for DM, OM and CP were increased, but the slow degradation rate and degradation rate of b were decreased (P<0.05). It can be concluded that, processing of this by product with Neurospora sitophila, increased protein content and decreased its tannins and phenols and therefore will improve the efficiency of using grape pomace in animals nutrition. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
157 - مدیریت سیلاب مناطق شهری ناشی از شکست احتمالی سد (مطالعه موردی سد قشلاق و شهر سنندج)
سید محمود جزایری مقدس بختیار احمدیسدها اگرچه پتانسیلی در جهت دستیابی به اهداف کلان و ملی هستند، اما گاه زمینه لازم برای وقوع تهدیدهایی را نیز فراهم می‌آورند. یکی از این تهدیدها، خطر سیلاب ناشی از شکست احتمالی سدها برای سکونتگاه‌هایی است که در نزدیکی آنها استقراریافته‌اند. در این تحقیق شکست سد قشلاق، سد چکیده کاملسدها اگرچه پتانسیلی در جهت دستیابی به اهداف کلان و ملی هستند، اما گاه زمینه لازم برای وقوع تهدیدهایی را نیز فراهم می‌آورند. یکی از این تهدیدها، خطر سیلاب ناشی از شکست احتمالی سدها برای سکونتگاه‌هایی است که در نزدیکی آنها استقراریافته‌اند. در این تحقیق شکست سد قشلاق، سدی که در ۱۲ کیلومتری شمال شهر سنندج مرکز استان کردستان واقع گردیده، موردبررسی قرار گرفته است. شکست این سد با استفاده از برنامه HEC- RAS تجزیه‌وتحلیل شده و نتایج حاصل مؤید آن است که پس از شروع شکست سد، در مقاطع ابتدایی رودخانه سطح آب به شدت بالاآمده و ارتفاعات طرفین رودخانه را به زیر آب می برد. اما توپوگرافی پائین‌دست سد به گونه ای است که اگر چه بسیاری از زمین های اطراف رودخانه به زیر آب می رود، ولی نواحی شهری چندان مستعد خطر سیل نسیتند. بااین‌حال باتوجه به مخاطرات جانی ایجاد شده در ساحل رودخانه، استفاده از سیستم هشداردهنده سیل به‌عنوان یک راهکار مؤثر پیشنهاد میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
158 - سبک شناسی معماریِ دوره پهلوی دوم با رویکرد ارزیابی رفتار کالبدی آثار در هر سبک
مازیار سرداری لیلا زارع آویده طلایی وحید قبادیانسبک شناسی معماری به عنوان رویکردی در مطالعهتاریخ معماریکارکردهای مختلفی دارد. یکی از مهمترین کارکردهای آن، به عنوان روشی برای طبقه بندی درتاریخ معماریاست. از سوی دیگر در پژوهش های اخیر، همواره ضرورت دستیابی به سبکها در سیر تحولات معماریِ ایران، با مراجعه به کالبد آثار ش چکیده کاملسبک شناسی معماری به عنوان رویکردی در مطالعهتاریخ معماریکارکردهای مختلفی دارد. یکی از مهمترین کارکردهای آن، به عنوان روشی برای طبقه بندی درتاریخ معماریاست. از سوی دیگر در پژوهش های اخیر، همواره ضرورت دستیابی به سبکها در سیر تحولات معماریِ ایران، با مراجعه به کالبد آثار شاخص، مطرح شده است. از این رو، ارزیابی این کالبدها و به تبع، معماری آنها، که به نوبه خود معرف این کالبدها هستند، بهترین راه برای شناخت سبکها خواهد بود. موضوعسبک شناسی معماری ایران، همواره جزء بحثهای چالش برانگیز در مجامع علمی بوده است که به دلیل گستردگی و تنوع در تعاریف و کارکردهای آن، اتفاق نظری مشخص بین پژوهشگران برسر آن وجود ندارد. سبک شناسیِ دوره پهلوی دوم از حیث نگاه به معماری گذشته از یک سو و از سوی دیگر به دلیل ورود معماری مدرنِ متعالی و متاخر در این برهه، همواره بسیار حائز اهمیت بوده و نقطه عطفی در تاریخ معماری و سبک شناسی این سرزمین است. از همین رو، این مقاله سعی دارد تا با روشی کیفی و رویکردی تفسیری-تاریخی، با مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و مشاهدات میدانیِ گسترده، در ابتدا سبک های معماری در بازه زمانی پهلوی دوم را استخراج و در نهایت با بررسی دقیق کالبدِ برخی از آثارِ شاخصِ متصاعد از این سبک ها؛ ویژگی های هر سبک را ارزیابی و آنها را طبقه بندی کند. نتایج پژوهش نشان میدهد که پنج سبکِ؛ معماری سنتی و سنت گرایی، معـماری مـدرن متعالی و متـاخر، معماری ارگانیک، معماری نوگرای ایرانی و معماری های -تکنولوژی، سبکهای موجود در بازه زمانی 1332 تا 1357 شمسی هستند که هر کدام به اقتضای نظریه های خود، شاخصه های تاریخی و یا مدرن را با شمایلی متفاوت در کالبد هر اثر به نمایش میگذارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
159 - بررسی ویژگی عقب نشستگی در ورودی خانه های دوره پهلوی (مطالعه موردی: شهر زاهدان)
شهرزاد تیموری فرامرز حسن پور حسین مهرپویاضرورت توجه به بازشناسی و جزئیات بناها از جنبه های مختلف اقلیمی، شکلی و تاریخی- تکاملی بر هیچ پژوهشگری پوشیده نیست. شناخت معماری بناها می تواند به توسعه فضاهای شهری و تکامل پایدار آن کمک نماید. در شهر زاهدان با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی آن بناهای خاصی با ویژگی ها چکیده کاملضرورت توجه به بازشناسی و جزئیات بناها از جنبه های مختلف اقلیمی، شکلی و تاریخی- تکاملی بر هیچ پژوهشگری پوشیده نیست. شناخت معماری بناها می تواند به توسعه فضاهای شهری و تکامل پایدار آن کمک نماید. در شهر زاهدان با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی آن بناهای خاصی با ویژگی های اقلیمی، در دوره پهلوی دوم ساخته می شد که سردر این بناها از مهمترین خصوصیات آنها می باشد. در این مقاله هدف بازشناسی ویژگی عقب نشستگی سردر بناهای دوره پهلوی در شهر زاهدان است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نوع کمی-کیفی است. گردآوری اطلاعات در مرحله اول از طریق روش تحلیل بر اساس تصاویر و مشاهدات محقق از 19 بنا در محله های مرکزی و قدیمی این شهر است که در پایش ثانویه 8 بنا مورد تحلیل قرار گرفتند. در مرحله دوم از طریق ابزار پرسش نامه و با استفاده از روش AHP، ویژگی های بناها، اولویت بندی شدند. تعداد کارشناسان شرکت کننده در وزن دهی معیارها، 10 نفر بوده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که سبک معماری اغلب بناهای مطالعه شده، سبک معماری سنتی است؛ بررسی سردر بناها نشان می دهد که از تعداد 8 بنا تعداد 6 بنا دارای عقب نشستگی هستند که با مصالح آجر و به شیوه ساده و بدون تزیینات جانبی ساخته شده اند. در حقیقت آجر و استفاده از مواد سازگار با اقلیم منطقه با طراحی های ساده و در بسیاری از موارد بدون طرح در سردرها، گونه غالب محسوب می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
160 - ارزیابی وضوح بصری خانه‌های شهر دزفول در دوره‌های قاجار و پهلوی با استفاده از نرم‌افزار UCL Depthmap
ناصر قانعی‌فر حسن رضائی وحید احمدیآنچه در مواجهه با خانه مورد شناسایی قرار می‌گیرد ساختار بصری و ادراکی است که برای مخاطب یا بهره‌بردار ایجاد میشود و این ادراک تأثیر قابل‌توجهی در میزان شناخت وی نسبت به محیط به همراه دارد. مقاله‌ی حاضر با هدف ارزیابی خوانایی و وضوح بصری در خانه‌های دزفول طی دوره‌های قا چکیده کاملآنچه در مواجهه با خانه مورد شناسایی قرار می‌گیرد ساختار بصری و ادراکی است که برای مخاطب یا بهره‌بردار ایجاد میشود و این ادراک تأثیر قابل‌توجهی در میزان شناخت وی نسبت به محیط به همراه دارد. مقاله‌ی حاضر با هدف ارزیابی خوانایی و وضوح بصری در خانه‌های دزفول طی دوره‌های قاجار و پهلوی سعی در واکاوی سیر این تحولات داشته و این پرسش را مطرح می‌کند که وضوح بصری در خانه‌های دزفول طی دوره‌های قاجار و پهلوی چه سیر تحولی دارد؟. پژوهش حاضر به روش ترکیبی، بر مبنای داده‌های کمّی حاصل از نرم‌افزار دپث‌مپ و تحلیل این دادهها به روش استدلال منطقی صورت گرفته است. نمونههای موردی شامل 20 خانه بوده که به روش هدفمند با توجه به عدم مداخلات کالبدی از میان خانه‌های دزفول در دوره‌های قاجار و پهلوی انتخاب‌شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد خانه‌های دوره پهلوی سطح بیشتری از قابلیت دسترسی را نسبت به دوره قاجار در اختیار دارند. همچنین در دوره قاجار خانه‌های یک حیاط از یکپارچگی بیشتری نسبت به خانه‌های دو و سه حیاط برخوردار هستند و بر این اساس خانه‌های دوره پهلوی یکپارچه‌تر از خانه‌های دوره قاجار تلقی می‌شوند. نتایج پژوهش پیرامون وضوح بصری حاکی از آن است که این معیار در دورهی قاجار نسبت به دورهی پهلوی سطح کمتری داشته؛ لذا با گذر از دورهی قاجار به پهلوی میزان آن در خانه‌ها افزایش‌یافته است و موجب شده خانه‌های دوره پهلوی خواناتر و وضوح بصری بیشتری نسبت به خانه‌های قاجار داشته باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
161 - پژواک فرهنگ آزرم و ادب در شاهنامه و متون پهلوی
عطا محمد رادمنش حسین جلالیشاهنامه، آیینة تمام‌نمای فرهنگ، حکمت و اندیشة ایرانیان و تجلی‌گاه باورها، آداب و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می‌توان با رویکردهای گوناگون واکاوید.این اثر سترگ مهمترین سند به جای مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است. فردوسی که ستایشگر باورهای فرهنگی از جمله آزرم و ا چکیده کاملشاهنامه، آیینة تمام‌نمای فرهنگ، حکمت و اندیشة ایرانیان و تجلی‌گاه باورها، آداب و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می‌توان با رویکردهای گوناگون واکاوید.این اثر سترگ مهمترین سند به جای مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است. فردوسی که ستایشگر باورهای فرهنگی از جمله آزرم و ادب است، آن را زیبندة زنان می‌شمارد و در موارد بسیار مردان را نیز بدان می‌ستاید. بی‌گمان استاد توس در پرداختن به فرهنگ ایران کهن، برخوردار از منابع و مآخذی خود بوده است. او در پراهمیت جلوه دادن این شاخص فرهنگی به آثار پهلوی پیشِ رو، نظر داشته است؛ ازجملة آنها باید از رساله‌هایی چون: دینکرد، مینوی خرد، ارداویرافنامه، اندرزنامة بزرگمهر، اندرز آذرپادمارسفندان و...نام برد. در این پژوهش کوشیده میشود به بررسی جایگاه رفیع آزرم و ادب در فرهنگ ایران باستان از دیدگاه شاهنامه و متون پهلوی پرداخته شود و بر این نکته تأکید گردد که فردوسی در پرداختن به این موضوع صرف نظر از علقه‌ها و باورهای فرهنگی خویش تحت تأثیر متون پهلوی بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
162 - انعکاس آموزه‌های تعلیمی شیخ عبدالقادر گیلانی در نکات بیدل دهلوی
محمد فولادی زینب پناهشیخ عبدالقادر گیلانی از عارفان قرن پنجم که در علوم فقه، حدیث، تفسیر و ادب، سرآمد روزگار خویش بود و سبک نگارش او در آموزه‌های تعلیمی‌اش به‌گونه‌ای بود که بزرگانی چون محیی‌الدین ابن‌عربی را تحت‌تأثیر قرار داده بود. در بغداد کار وعظ را برگزید و گفتاری شیرین داشت. در مجلس چکیده کاملشیخ عبدالقادر گیلانی از عارفان قرن پنجم که در علوم فقه، حدیث، تفسیر و ادب، سرآمد روزگار خویش بود و سبک نگارش او در آموزه‌های تعلیمی‌اش به‌گونه‌ای بود که بزرگانی چون محیی‌الدین ابن‌عربی را تحت‌تأثیر قرار داده بود. در بغداد کار وعظ را برگزید و گفتاری شیرین داشت. در مجلس تعلیم او بیش از چهار هزار نفر گرد می‌آمد که سهروردی، مقدسی و ابن جوزی از شاگردان تحت تربیت او بوده‌اند. مبنای روش تربیتی وی هماهنگی طریقت با شریعت و اطاعت از قرآن و سنت است و لازمۀ سیروسلوک را تربیت اخلاقی می‌داند. فتوح الغیب اثری تعلیمی از عبدالقادر گیلانی است. نویسنده با نگاهی شریعت‌مدارانه، مفاهیم معرفت‌شناسی، نکات تربیتی و اخلاقی را برای تعلیم مخاطب تبیین می‌کند. در این نوشتار بر آنیم تا با روش توصیفی و رویکرد تحلیلی بر مبنای یافتهها، اصول تربیتی شیخ را که به سالک متربی برای تبدیل نفس اماره به نفس مطمئنه توصیه می‌کند، بررسی کنیم و تأثیر تعلیمات وی را در نکات بیدل از مریدان عبدالقادردر شبه‌قارۀ هند نشان دهیم. لزوم این تحقیق آنکه گیلانی مؤسس سلسلۀ تصوف قادریه، در شبه‌قاره، طرفداران بسیاری دارد و مریدانش بسیاری از سیره‌های تعلیمی او را برای تزکیۀ نفس به کار می‌برند اما تعلیمات او ناشناخته است. در این تحقیق، سعی شده جلوه‌ای روشن‌تر از اصول تربیتی او برای محققان ارائه شود. نتایج پژوهش بیانگر این است که بیدل در نگارش نکات علاوه بر قالب و محتوا، با بهرهگیری از آموزه‌های تعلیمی گیلانی به اثر خود ارزش و غنای بیشتری بخشیده است. بیدل و عبدالقادر در مبانی و مباحث اخلاقی و تعلیمی خود مشترکات فراوانی دارند، اما در برخی موارد تفاوت دیدگاه نیز دارند که در این مقاله بررسی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
163 - بررسی و تحلیل مضامین تعلیمی در منظومۀ عاشقانۀ هشت‌بهشت امیرخسرو دهلوی
احمدرضا یلمه ها آسیه ذبیح نیا عمراناکثر مضامین و درون‌مایۀ داستانهای ادبیات فارسی را اندرزهای اخلاقی تشکیل میدهد. شاعران عارف و اخلاق‌گرا کوشیده‌اند تا مباحث تعلیمی را در لفافۀ داستان بیان کنند؛ که این امر به‌سبب جذابیت و تأثیرگذاری بیشتر داستان بوده است. امیرخسرو دهلوی از عارفان نامدار پارسی‌گوی هندوس چکیده کاملاکثر مضامین و درون‌مایۀ داستانهای ادبیات فارسی را اندرزهای اخلاقی تشکیل میدهد. شاعران عارف و اخلاق‌گرا کوشیده‌اند تا مباحث تعلیمی را در لفافۀ داستان بیان کنند؛ که این امر به‌سبب جذابیت و تأثیرگذاری بیشتر داستان بوده است. امیرخسرو دهلوی از عارفان نامدار پارسی‌گوی هندوستان، در نیمۀ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. هشت‌بهشت داستانی غنایی و عاشقانه است که با رویکرد تعلیمی و زبان ساده سروده شده و در مقابل هفت‌پیکر نظامی گنجه‌ای است. امیرخسرو در سرودن منظومۀ عاشقانۀ هشت‌بهشت هدفی والاتر و بالاتر از بیان قصه‌ای عاشقانه داشته است و هر‌جا که موقعیت را مناسب می‌دید، مبانی تعلیمی و اخلاقی را ذکر میکرد. تأکید و ترغیب امیرخسرو در منظومۀ هشت‌بهشت به اخلاق اجتماعی بوده و او در اشعارش رفتار و اخلاق خوب را توصیه می‌کند. در این ابیات اندرزی با بیانی حکمت‌آمیز و خردمندانه، حال و کار آدمی در عرصۀ گیتی به سنجش درمی‌آید و بی‌وفایی، عهدشکنی، فزون‌خواهی‌ها و دیگر صفات اهریمنی سرزنش میشود. هدف از تدوین این مقاله آن است که مضامین تعلیمی و انگیزۀ کاربرد آن در هشت‌بهشت بررسی شود. از آنجایی که این منظومه از تنوع مضامین اندرزی بسیاری برخوردار است، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا این محتوای آموزشی را تبیین و تفسیر نماید. به همین دلیل محور کلی این تحقیق، بررسی امکانات معانی نهفتۀ تعلیمی در این منظومۀ غنایی و علل به‌کارگیری آن است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
164 - اخلاق در مطلع الانوار امیرخسرو دهلوی
مهین پناهیاین پژوهش درصدد پاسخ دادن به این پرسش است که با توجه به عرفانی، تحقیقی و تربیتی بودن مثنوی مطلع‌الانوار، کدام یک از عناصر اخلاقی در آن به کار رفته است. برای پاسخ به این پرسش ابتدا عناصر اخلاقی از آن استخراج شد و ملکات اخلاقی که در اصطلاح، مقامات نامیده می‌شوند، همچنین ح چکیده کاملاین پژوهش درصدد پاسخ دادن به این پرسش است که با توجه به عرفانی، تحقیقی و تربیتی بودن مثنوی مطلع‌الانوار، کدام یک از عناصر اخلاقی در آن به کار رفته است. برای پاسخ به این پرسش ابتدا عناصر اخلاقی از آن استخراج شد و ملکات اخلاقی که در اصطلاح، مقامات نامیده می‌شوند، همچنین حالات روحی، که به احوال مشهورند، از آنها جدا شد. از دیگر مواردی که در این مقاله به آنها پرداخته شده است، اخلاق فردی و اجتماعی است. همچنین نگارنده در مقالة خود نگاهی به نقد امیرخسرو نسبت به صوفی نمایان دارد. از این پژوهش این نتیجه به دست آمد که امیرخسرو در مطلع الانوار با مشرب اخلاق عارفانه به آموزه‌های اخلاق فردی مانند شناخت هدف خلقت آدمی، خودشناسی، معرفت خداوند متعال، اخلاص، دنیاگریزی، خلوت، همت، پیروی از پیر و قناعت دعوت کرده است. وی در اخلاق اجتماعی (با تسامح در تفکیک عناصر اخلاق فردی و اجتماعی) به سخاوت، احسان، امانتداری، احترام به پدر و مادر، حفظ جوارح از گناه و تعدّی به دیگران، آداب دوستی و مانند آنها پرداخته است. در مجموع اخلاق در مطلع الانوار را می‌توان اخلاق عملی تلقی کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
165 - بررسی هستی‌شناسی متون پهلوی و استنتاج آموزه‌های تربیتی آن
شیدا ریاضی هروی مسعود صفایی مقدم محمد جعفر پاک سرشت شهرام جلیلیاندوگانهباوری در یزدان‌شناسی مَزِدِیَسْنا مفهومی بنیادین است که از لحاظ فلسفی حائز اهمیت میباشد. دوگانه‌باوری در گات‌های زرتشت با پیکار میان سپندمینو و انگره‌مینو آغاز میشود و سپس در خلال اوستای پَسین، به‌صورت تقابل میان اهورامزدا و اهریمن سازمان مییابد. در متون پهلوی چکیده کاملدوگانهباوری در یزدان‌شناسی مَزِدِیَسْنا مفهومی بنیادین است که از لحاظ فلسفی حائز اهمیت میباشد. دوگانه‌باوری در گات‌های زرتشت با پیکار میان سپندمینو و انگره‌مینو آغاز میشود و سپس در خلال اوستای پَسین، به‌صورت تقابل میان اهورامزدا و اهریمن سازمان مییابد. در متون پهلوی، دوگانه‌باوری با هستی‌شناسی پیوند می‌خورد و جهان‌بینی دو بُن‌گرای زرتشت در قالب آفرینش و تکوین جهان هستی بر اساس پیکار میان اورمزد و اهریمن شکل می‌گیرد؛ این پیکار طی چهار دوره ادامه مییابد و سرانجام با پیروزی اورمزد و شکست اهریمن پایان می‌پذیرد. در این پژوهش، نخست بر اساس گزارش‌های سُنتی از آفرینش، مبانی دوگانۀ هستی‌شناسیِ متون پهلوی بررسی شد؛ سپس با استفاده از روش تحلیلی‌ـ استنتاجی، آموزه‌های تربیتی موجود در این هستی‌شناسی استخراج شد. پرورش هوش هستی‌‌نگر (معنوی)، خردگرایی و نیک‌ورزی، پرورش توانایی داوری اخلاقی بر اساس دیالکتیک موجود در هستی، یگانگی انسان با جهان هستی و پاسداشت طبیعت و پدیده‌های طبیعی از جمله آموزه‌های تربیتی برگرفته از هستی‌شناسی متون پهلوی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
166 - فضایل اخلاقی در کتاب اخلاق محسنی( بر مبنای تقسیم بندی خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب اخلاق ناصری)
رهف صفایا امید مجدکتاب اخلاق محسنی یکی از آثار ارزشمند سده نهم و دهم هجری است. ملاحسین واعظ کاشفی سبزواری این کتاب را با هدف تعلیمی به رشتۀ نگارش درآورد. کاشفی به تعلیم آموزه‌های اخلاقی اهتمام ورزیده و پند و اندرز حاکمان را بر مبنای حکمت، جوهره اصلی کتاب خود قرار داده است. وی در مقدمه کت چکیده کاملکتاب اخلاق محسنی یکی از آثار ارزشمند سده نهم و دهم هجری است. ملاحسین واعظ کاشفی سبزواری این کتاب را با هدف تعلیمی به رشتۀ نگارش درآورد. کاشفی به تعلیم آموزه‌های اخلاقی اهتمام ورزیده و پند و اندرز حاکمان را بر مبنای حکمت، جوهره اصلی کتاب خود قرار داده است. وی در مقدمه کتاب صراحتا اعلام می‌کند که مخاطبانش شاهان و ملازمان آنهاست و در ادامه به این موضوع اشاره می کند که داشتن چهل صفت بارز اخلاقی است که شاه را شاه کرده و شاه نگاه داشته کاشفی این آموزه‌های اخلاقی را تحت تاثیر تعلیمات در کتاب اخلاق ناصری یاد می کند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از طریق بیان حکایت و تمثیل، مخاطب خود را به سوی فضایل اخلاقی سوق میدهد. پژوهش حاضر در نظر دارد فضایل اخلاقی موجود در کتاب اخلاق محسنی را با توجه به تقسیم‌بندی موازین اخلاقی در کتاب اخلاق ناصری مورد بحث و بررسی قرار دهد تا مشخص کند کاشفی در تدوین این کتاب تا چه اندازه به تقسیم بندی‌های خواجه نصیرطوسی نزدیک بوده است. نوع رویکرد نگارنده در این مقاله توصیفی– تحلیلی و بر مبنای مرور تفکرات تعلیمی خواجه نصیر در اخلاق ناصری و تطبیق آنها با اخلاق محسنی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در بین فضایل اخلاقی که در کتاب مطرح شده عدالت و شجاعت جایگاه خاص و ویژه‌ای دارند و در زندگی فردی و اجتماعی انسان نقش تعیین کننده ایفا می‌کنند. برخی فضایل مانند عبادت جنبۀ فردی دارند و برخی مانند عدالت جنبۀ اجتماعی که با رعایت این موازین جامعه روی آبادانی می‌بیند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
167 - اخلاقیات در غزلیات بیدل
زهرا محمدیان عباسعلی وفاییادبیات فارسی اقیانوس بی‌کرانی از موضوعات و مفاهیم بلند آرمانی و انسانی است و در میان ادبیات ملل به همین دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از انواع ادبی حماسه، غنا، مرثیه، مدحیه، وصفیه و بسیاری از نوع‌های دیگر بهره‌مند است. یکی از مهمترین ارکان ادب فارسی پرداختن به مس چکیده کاملادبیات فارسی اقیانوس بی‌کرانی از موضوعات و مفاهیم بلند آرمانی و انسانی است و در میان ادبیات ملل به همین دلیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از انواع ادبی حماسه، غنا، مرثیه، مدحیه، وصفیه و بسیاری از نوع‌های دیگر بهره‌مند است. یکی از مهمترین ارکان ادب فارسی پرداختن به مسائل انسانی و آرمانی است که ادب نفس از مهمترین آنها به شمار می‌رود. اخلاقیات که ریشه در باورهای تاریخی – اعتقادی دارد همواره مورد توجه و عنایت بسیاری از شاعران و نویسندگان بوده است ولی نوع پرداخت و نحوه بیان در آنها یکسان نیست و موضوعات نیز به دلیل تنوعی که در این مقوله وجود دارد بسیار است. همچنین نوع قالبهای شعری نیز در پرداختن به مسائل اخلاقی و معرفتی مهّم است. این مقاله می‌کوشد تا موضوع اخلاق را در شعر بیدل بررسی نماید؛ موضوعی که کمتر بدان پرداخته شده است، بویژه در غزل‌های بیدل که همواره به پیچیدگی زبانی و معنایی مشهور است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
168 - بررسی تحول چشم انداز کشاورزی استان مازندران در دوره پهلوی اول
مهرداد دیوسالار محمدتقی رهنمایی محمدحسین فرجیهای قزوینی محمد محمودپورزیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه چکیده کاملزیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه واحد جغرافیایی جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی و بر مبنای اقتصاد کشاورزی- دامپروری استوار بوده است. پیش از پهلوی اول چشم انداز جغرافیایی زیست گاه های مازندران حالت ایستایی داشت ولی با سیاست های ویژه پهلوی اول در مسیر نوسازی ایران، تحولات شگرفی در چشم انداز جغرافیایی مازندران ایجاد شد. پژوهش حاضر برآن است تا تغییرات و تحولات ایجاد شده در جغرافیای کشاورزی مازندران در دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم انداز و باروش کیفی تحلیل تاریخی مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار دهد. مکتب چشم انداز، تغییرات چهره طبیعت در دوره های تاریخی در یک جغرافیای مشخص را بر اساس سیاست گذاری های اعمال شده مورد بررسی قرار می دهد. در اثر سیاست نوسازی، برنامه های اصلاحی بسیاری در بخش کشاورزی استان مازندران اجرایی شد. با مجموع اقدامات پهلوی اول به منظور مکانیزه کردن کشاورزی مازندران و تجاری سازی و صنعتی سازی محصولات کشاورزی، چشم انداز کشاورزی مازندران نیز متحول شد. دولت مدرن با تسخیر طبیعت و تسلط بر آن بوسیله خشکاندن باتلاق ها و زه کشی، ساخت سد و پل و مهار طغیان آب و تسلط بر منابع آبی، اراضی بسیاری را به مجموع اراضی کشاورزی مازندران افزود. در نتیجه چشم انداز زمین های باز گستردهکه تا پیش از آن تنها چشم انداز کشاورزی مازندران بود، در سطح وسیعی گسترش یافت. اراضی جدیدی نیز در نواحی جلگه ای و کوهپایه ای برروی دشت ها و تپه ها برای کشت و پرورش محصولات جدید اختصاص داده شد و چشم اندازهای جدید باغی و تپه ای را ایجاد کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
169 - Livelihood Diversification among the Agricultural Land Scarce Peasants in the Central Highlands of Ethiopia
Reta Hailu Ali HassenThis article examines the livelihood strategies of land scarce peasants in Ethiopian. Land scarce peasants have a limited livelihood security on a sustainable manner and bypassed by major development programmes. The study was centred on two sets of rationales. First, چکیده کاملThis article examines the livelihood strategies of land scarce peasants in Ethiopian. Land scarce peasants have a limited livelihood security on a sustainable manner and bypassed by major development programmes. The study was centred on two sets of rationales. First, for those peasants who do not have sufficient farmland, agriculture provides only a limited portion of households’ livelihood security sustainably. Second, although there are ample studies on rural livelihoods and agricultural land scarcity, little is known, for instance, about the dynamics of agricultural land scarce farmers’ livelihood strategies in the Central highlands of Ethiopia. The field study surveyed 75 land scarce households and conducted a number of key informant interviews, focus group discussions, direct observations and transect walks to get first hand information and consulted several secondary sources. The result showed that the respondents are still predominantly pursuing agricultural based livelihood strategies through agricultural intensification, extensification, and diversifications. It depicted that 29.3%, 42.7 %, and 98.7 % of the respondents derive income from off-farm, non-farm, and agricultural activities, respectively. They also seasonally migrate outside their village for additional sources of income. Thus, interventions and policies need to promote sustainable livelihood must consider themfrom agriculture and through enhancing non-agricultural livelihood diversification activities away reduce the heavy dependence on limited land. This article examines the livelihood strategies of land scarce peasants in Ethiopian. Land scarce peasants have a limited livelihood security on a sustainable manner and bypassed by major development programmes. The study was centred on two sets of rationales. First, for those peasants who do not have sufficient farmland, agriculture provides only a limited portion of households’ livelihood security sustainably. Second, although there are ample studies on rural livelihoods and agricultural land scarcity, little is known, for instance, about the dynamics of agricultural land scarce farmers’ livelihood strategies in the Central highlands of Ethiopia. The field study surveyed 75 land scarce households and conducted a number of key informant interviews, focus group discussions, direct observations and transect walks to get first hand information and consulted several secondary sources. The result showed that the respondents are still predominantly pursuing agricultural based livelihood strategies through agricultural intensification, extensification, and diversifications. It depicted that 29.3%, 42.7 %, and 98.7 % of the respondents derive income from off-farm, non-farm, and agricultural activities, respectively. They also seasonally migrate outside their village for additional sources of income. Thus, interventions and policies need to promote sustainable livelihood must consider them through enhancing non-agricultural livelihood diversification activities away from agriculture and reduce the heavy dependence on limited land. This article examines the livelihood strategies of land scarce peasants in Ethiopian. Land scarce peasants have a limited livelihood security on a sustainable manner and bypassed by major development programmes. The study was centred on two sets of rationales. First, for those peasants who do not have sufficient farmland, agriculture provides only a limited portion of households’ livelihood security sustainably. Second, although there are ample studies on rural livelihoods and agricultural land scarcity, little is known, for instance, about the dynamics of agricultural land scarce farmers’ livelihood strategies in the Central highlands of Ethiopia. The field study surveyed 75 land scarce households and conducted a number of key informant interviews, focus group discussions, direct observations and transect walks to get first hand information and consulted several secondary sources. The result showed that the respondents are still predominantly pursuing agricultural based livelihood strategies through agricultural intensification, extensification, and diversifications. It depicted that 29.3%, 42.7 %, and 98.7 % of the respondents derive income from off-farm, non-farm, and agricultural activities, respectively. They also seasonally migrate outside their village for additional sources of income. Thus, interventions and policies need to promote sustainable livelihood must consider them through enhancing non-agricultural livelihood diversification activities away from agriculture and reduce the heavy dependence on limited land. [Reta Hailu and Ali Hassen. Livelihood Diversification among the Agricultural Land Scarce Peasants in the Central Highlands of Ethiopia. International Journal of Agricultural Science, Research and Technology, 2012; 2(1):1-8]. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
170 - مشاغل افراد ایل بیرانوند در دوره قاجار و پهلوی با تکیه بر شکار
اسماعیل سپهوندایلات و عشایر ایران در عصر قاجار و پهلوی چه به صورت روستانشین یا کوچ نشین علاوه بر دامداری و مختصر امور کشاورزی، در آن مقاطع زمانی که زندگی کردن سخت بود، به مشاغل دیگری از جمله غارت و دستبرد کاروان ها، نظامی گری، شکار و ... نیز می پرداختند. شکار از جمله مشاغلی بود که بش چکیده کاملایلات و عشایر ایران در عصر قاجار و پهلوی چه به صورت روستانشین یا کوچ نشین علاوه بر دامداری و مختصر امور کشاورزی، در آن مقاطع زمانی که زندگی کردن سخت بود، به مشاغل دیگری از جمله غارت و دستبرد کاروان ها، نظامی گری، شکار و ... نیز می پرداختند. شکار از جمله مشاغلی بود که بشر از ابتدای زندگی خویش بر روی این کره خاکی بدان پرداخته بود و در سرزمین وسیع ایران از زمان های بسیار قدیم تا عصر پهلوی نیز ادامه داشت زیرا حیوانات حلال گوشت در سرزمین ایران به وفور وجود داشتند. از جمله ایلات و طوایف کشور که در شکار کردن برای سیر کردن شکم خود و خانواده شان تبحر خاصی داشتند می توان به افرادی از ایل بزرگ بیرانوند اشاره کرد که بسیاری از این افراد برای معیشت خود چه برای سیر کردن شکم خود و اهل و عیال و چه برای فروش شکار و یا پوست آن برای گذران زندگی در عصر مورد بحث مشغله داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
171 - تحلیل اندیشه روشنفکران ذات گرایانه مخالف مدرنیته پهلوی دوم (مطالعه موردی سید احمد فردید و سید حسین نصر)
خسرو افضلیان فائزه امیری پویا ایرج اعتصام محسن طبسیتاریخ معاصرایران به ویژه پهلوی دوم، مملو از تحولات سیاسی، اجتماعی حاصل از جریانات فکری و فعالیت روشنفکران است . روشنفکری محصول دنیای مدرن می باشد.از این رو می توان معیار گونه شناسی روشنفکران را بر اساس مدرنیته مطرح نمود. مهم ترین خدمتروشنفکر به جامعه از طریق فرآورده های چکیده کاملتاریخ معاصرایران به ویژه پهلوی دوم، مملو از تحولات سیاسی، اجتماعی حاصل از جریانات فکری و فعالیت روشنفکران است . روشنفکری محصول دنیای مدرن می باشد.از این رو می توان معیار گونه شناسی روشنفکران را بر اساس مدرنیته مطرح نمود. مهم ترین خدمتروشنفکر به جامعه از طریق فرآورده های فکری او می باشد. از این رو شناخت اندیشه روشنفکر از جمله ضروریات است. روشن فکرانذات گرا مخالف مدرنیته که از منظر فلسفی به نفی کلیت مدرنیته پرداخته و آینده دیگری راکنکاش می کنند و هر گونه تلاشی برایوصله کردن مدرنیته با مذاهب یا فرهنگ شرقی را بیهوده معرفی می کنند، را گونه ای از بحث پیش رو قرار داد. بررسی و تحلیل گفتمانروشنفکران ذات گرا مخالف مدرنیته، موضوع پژوهش حاضر است. و در این راستا مفاهیم ذات گرایانه مخالف مدرنیته پهلوی دوم بابررسی اندیشه های فردید و نصر مورد بررسی قرار می گیرد. در پژوهش پیش رو، با توجه به تعامل گونه ذات گرا مخالف مدرنیته بااندیشه روشنفکران مذکور، روش تحقیق استدلال منطقی است. شاخص های گونه مذکور در اندیشه احمد فردید و نصر عبارتند ازغرب،تکنولوژِی و تعامل مدرنیته با غرب. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
172 - Reflections on different aspects of Reza Shah’s absolute/modern state; a Durkheimian structural perspective
Ghaffar Zarei Taghi JafariAbstract: Modern state as a critical institution and, of course, a social phenomenon didn’t emerge accidentally in Iran, but rather originated from a complex set of intellectual and concrete conditions. With execution and operationalization of various action plans چکیده کاملAbstract: Modern state as a critical institution and, of course, a social phenomenon didn’t emerge accidentally in Iran, but rather originated from a complex set of intellectual and concrete conditions. With execution and operationalization of various action plans under the process of modernization in political and societal area, Reza Shah’s new state sought to initiate structural transformations and establishment of a new division of labor in the society that was required for statebuilding. Following these action plans, the military power of government seriously enforced and local governors, who enjoyed considerable authority in Qajar period, eliminated completely so as to develop a centralized governance of modern state as a united authority structure. As a result of such incorporation of previously fragmented social institutions, a kind of modern state in an authoritative and absolute sense existed in Iran and consequently redefined the Iranian identity in a distinctive form that was predominantly based on nation-state ideology. Accordingly, by using a descriptive-analytic method, this article tries to find a convincing answer for the question that: how could we explain the raise of modern state in Iran by application of Durkheim’s theory Division of labor. Therefore, the hypothesis implies that given the increasing qualitative/quantitative extension of social arena and development of professional-occupational fields, as well as transformation of social structures toward a partial integration in global system politically and economically, new institutions with differentiated functions appeared that facilitated the very modern state-building in Iran at the time of Reza Shah’s rule. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
173 - The Impact of Structure and Agent on Iran's Foreign Policy during the Second Pahlavi Era
Tahmineh Johar Mohammadreza Dehshiri Abdolamir Nabavi -
دسترسی آزاد مقاله
174 - Conditions of Political Development in Iran (1941-1953)
Behnam Cheraghpour Reza Kaviani Faramarz Mirzazadeh Ahmad Beygloo -
دسترسی آزاد مقاله
175 - The Role of Lor’s (Lor ethnicity) in Strengthening the National Identity in the Pahlavi Era with an Emphasis on the Component of Shiism
Aziz Farhadi سید عطاء الله سینایی Hamid AhmadiDifferent human groups live in Iran, of which Lors are one of the main groups that make up its population. The Lors are in three groups, nomadic, rural and urban, following the Alawi and Twelve Imam Shias. In addition to having an important role in the stability of the چکیده کاملDifferent human groups live in Iran, of which Lors are one of the main groups that make up its population. The Lors are in three groups, nomadic, rural and urban, following the Alawi and Twelve Imam Shias. In addition to having an important role in the stability of the bond between them, this religion has been the factor of their integration and convergence with other compatriots. Islam and Shiism are one of the basic elements of the national identity that influence the individual and social lives of Iranian people. They play a significant role in the emergence of values, ideals, norms, customs, in the identification of people, national solidarity, in social, cultural and political structures. By using symbols of belief in Imam Ali's guardianship, ijtihad, authority, rituals, religious rituals, ethnic and national religious celebrities, they have played a major role in strengthening Iran's national identity. This research is analytical-descriptive in terms of its fundamental purpose, in terms of method, and the required data have been collected by library, documentary and electronic study methods. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
176 - بررسی شاخصه های تجربۀ اوج عرفانی در غزل های بیدل دهلوی بر اساس نظریّۀ خودشکوفایی آبراهام مزلو
رضا جلیلی نسرین فقیه ملک مرزبانبا استفاده از نقد روان‌شناسی که برای تحلیل متون ادبی به کار گرفته میشود، کنکاشی در لایه‌های زیرین شخصیّت صاحب اثر و متن آفریده‌شده از سوی او، صورت می‌گیرد. انسان‌گرایی یکی از مکاتب روان‌شناسی است که در آن به جنبه‌های مثبت انسانی توجه شده است. آبراهام مزلو به عنوان چهرۀ چکیده کاملبا استفاده از نقد روان‌شناسی که برای تحلیل متون ادبی به کار گرفته میشود، کنکاشی در لایه‌های زیرین شخصیّت صاحب اثر و متن آفریده‌شده از سوی او، صورت می‌گیرد. انسان‌گرایی یکی از مکاتب روان‌شناسی است که در آن به جنبه‌های مثبت انسانی توجه شده است. آبراهام مزلو به عنوان چهرۀ اصلی این مکتب، با ارائۀ نظریّۀ خودشکوفایی به توصیف انسان سالم و بالنده پرداخته است. تجربۀ اوج یکی از معیارهای اصلی نظریّۀ مذکور است که مبانی آن شباهت‌های زیادی به آراء شاعران عارف مسلک مسلمان از جمله بیدل دهلوی در باب فنا، وصال، وحدت و اتّحاد دارد. دیوان بیدل سرشار از توصیف تجربیّات عاشقانه‌ای است که سالک کمال‌جو با آن روبه‌رو شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، نمودهای تجربۀ اوج را در غزل‌های بیدل با رویکرد به یافتههای مزلو کاویده است. نتایج پژوهش نشان میدهد مواردی مانند گشوده‌شدن افق نامحدود در برابر دیدگان، احساس شدید وجد و حیرتی فرامکانی و فرازمانی، احساس یکپارچگی و بی‌خویشتنی و گرایش به شعر، عرفان و مذهب در آزمودنی‌های مزلو و تجربه‌های بیان‌شده از سوی بیدل مشابه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
177 - خْرَفْسْتَران در اندیشه ایرانیان براساس اوستا، متون پهلوی، و شاهنامه
حمید ایاز احمد طحانخْرَفْسْتَران موجودات زیان‌باری مانند اژدها، مار، مور، کژدم، موش، شیر و... هستند که اهریمن آنها را بر ضد جهان نیک آفریده است. در اوستا و متون پهلوی دستورهایی درباره مبارزه با این موجودات اهریمنی و از میان بردن آنها داده شده است. تأثیر فردوسی و شاهنامه بر فرهنگ و زبان ای چکیده کاملخْرَفْسْتَران موجودات زیان‌باری مانند اژدها، مار، مور، کژدم، موش، شیر و... هستند که اهریمن آنها را بر ضد جهان نیک آفریده است. در اوستا و متون پهلوی دستورهایی درباره مبارزه با این موجودات اهریمنی و از میان بردن آنها داده شده است. تأثیر فردوسی و شاهنامه بر فرهنگ و زبان ایرانی روشن است، امّا آنچه ضروری می‌نماید، آشکار کردن این نکته است که اندیشه‌های او و نگرشش درباره جانوران تا چه اندازه از این متون تأثیر پذیرفته است. نگارندگان در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و مقایسه آن دسته از موجوداتی می‌پردازند که در متون دینی زرتشتیان خْرَفْسْتَر به شمار آمده‌اند و در شاهنامه هم از آنها نام برده شده است. این پژوهش نشان می دهد که در شاهنامه نه واژه خرفستر به کار رفته و نه به اهریمنی بودن جانوری اشاره شده است، امّا گاهی نگرش فردوسی در مورد زیانمند بودن برخی موجودات با آنچه در اوستا و متون پهلوی در این زمینه آمده، مشابه است و گاهی هم با آنها مغایرت‌هایی دارد. در پایان هر مبحث، به مفاهیم نمادین این جانوران در اسطوره های ملل دیگر نیز اشاره شده و اختلاف دیدگاه یا تشابهات آنها با اوستا، متون پهلوی، و شاهنامه نموده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
178 - بیدل دهلوی و اسطوره‌های ایرانی
محمد حکیم آذرقرن یازدهم هجری دوران افول اسطوره‌های ایرانی است. اگرچه در عصر صفوی پرچم وحدت ملی ـ که قرن‌ها بر زمین افتاده بود ـ برافراشته میشود، ولی از اسطوره‌های ملی به عنوان مرکز ثقل این اتحاد، اثری در میان نیست. دو شاخة ایرانی و هندیِ شعر عصر صفوی به مسأله اسطوره نگاهی مشابه دار چکیده کاملقرن یازدهم هجری دوران افول اسطوره‌های ایرانی است. اگرچه در عصر صفوی پرچم وحدت ملی ـ که قرن‌ها بر زمین افتاده بود ـ برافراشته میشود، ولی از اسطوره‌های ملی به عنوان مرکز ثقل این اتحاد، اثری در میان نیست. دو شاخة ایرانی و هندیِ شعر عصر صفوی به مسأله اسطوره نگاهی مشابه دارند، با این تفاوت که در شاخة ایرانی، شاعران با میراث ادبی، فرهنگی و تاریخی ایران هم از طریق متون و هم از طریق روایات شفاهی آشنایی کامل دارند، ولی در شاخة هندی، این میراث از طریق متون فارسی و با واسطه، به ذهن شاعران آن دیار راه یافته است.بیدل دهلوی به عنوان نماینده تمام عیار شاخة هندی شعر قرن یازدهم و دوازدهم هجری در سلب ماهیت ملی از اسطوره‌های ایرانی، در سایة یک جبر فلسفی ـ تاریخی، بسیار جدی عمل کرده است. در این تحقیق به چگونگی این دگرگونی توجه شده و در پایان این نتیجه به دست آمده است که آشنایی بیدل با اساطیر ایرانی از راه مطالعه در آثار ادیبان و عارفان فارسی‌زبان بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
179 - بررسی وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی
مسعود روحانی سیاوش حق جو علی اکبر شوبکلائیاندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهمترین راههای گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییا چکیده کاملاندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهمترین راههای گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییافته است. موضوعاتی چون وحدت وجود، تشبیه و تنزیه، ظاهر و باطن، وحدت و کثرت و دیگر موضوعات در رباعیات بیدل مطرح شده است و می‌توان گفت رباعیات بیدل عرصه بیان اندیشه‌های عرفانی او است. بیدل به وحدت وجود اعتقادی راسخ دارد و در کلامی محکم و استوار مباحث این اندیشه را تبیین نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
180 - دگردیسی‌های اسطورۀ جمشید در گذار از دوران هندواروپایی به دوران اسلامی
ساناز محجلین مجتبی دورودیمهمترین راز ماندگاریِ بسیاری از چهره‌های اساطیری، دگرگونی‌ها و تحوّلاتی است که هر شخصیّت یا روایت اسطوره‌ای در گذر زمان به خود دیده است. از جمله چهره‌های کهن در متون ادبی و اسطوره‌ای ایرانیان جمشید است که مجموعۀ وسیعی از روایت‌ها و مضامین اساطیری به او اختصاص دارد. در چکیده کاملمهمترین راز ماندگاریِ بسیاری از چهره‌های اساطیری، دگرگونی‌ها و تحوّلاتی است که هر شخصیّت یا روایت اسطوره‌ای در گذر زمان به خود دیده است. از جمله چهره‌های کهن در متون ادبی و اسطوره‌ای ایرانیان جمشید است که مجموعۀ وسیعی از روایت‌ها و مضامین اساطیری به او اختصاص دارد. در پژوهش حاضر آن‌گونه که از نظر خواهد گذشت، شالودۀ نخستین داستان جم به دوران هندواروپایی بازمی‌گردد و در روند تحول اساطیری به دوران اسلامی می‌رسد. در این دگردیسی، تمامی عناصر تحوّل اسطوره؛ یعنی شکستگی، دگرگونی و ادغام دیده میشود؛ به گونه‌ای که در این راستا مرزهای ایزدگونگی عصر ودایی تا قدم نهادن در وادی عرفان در دوران اسلامی را درمی‌نوردد. حاصل پژوهش حاضر، تمامی تحولاتی است که این اسطورۀ محبوب دوران هندواروپایی در بستر فرهنگ ایرانی به خود دیده است. شخصیتی که در پس نوآوری‌های زرتشت راه هبوط در پیش می‌گیرد امّا محبوبیت دیرپایش به بازآفرینی و عروج او می‌انجامد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
181 - نرسازی در ماهی سیچلاید گورخری Cichlasoma nigrofasciatum با استفاده از هورمون 17آلفا- متیل تستوسترون از طریق غذا و بررسی اثر آن بر میزان تلفات، عقیمی و جنسیت بینابینی
سید حامد موسوی ثابت عباسعلی زمینی حبیب وهاب زاده رودسری زینب مرادخانیاین پژوهش با هدف ایجاد جمعیت تمام نر در ماهی سیچلاید گورخری Cichlasoma nigrofasciatum با تجویز خوراکی هورمون 17آلفا- متیل تستوسترون انجام گرفت. بچه ماهیان سیچلاید گورخری در 7 گروه تقسیم و به ترتیب با استفاده از 30، 60، 100، 150، 200 و 300 میلی گرم هورمون 17 آلفا– چکیده کاملاین پژوهش با هدف ایجاد جمعیت تمام نر در ماهی سیچلاید گورخری Cichlasoma nigrofasciatum با تجویز خوراکی هورمون 17آلفا- متیل تستوسترون انجام گرفت. بچه ماهیان سیچلاید گورخری در 7 گروه تقسیم و به ترتیب با استفاده از 30، 60، 100، 150، 200 و 300 میلی گرم هورمون 17 آلفا– متیل تستوسترون (MT) به ازای هر کیلوگرم غذا و یک گروه شاهد (بدون اضافه کردن هورمون)، غذادهی شدند و هر تیمار با سه تکرار انجام شد. تجویز هورمون به مدت 40 روز ادامه یافت. در این مدت ماهیان در دمای 1±28 درجه سانتی گراد، pH 5/7 تا 3/8 و سختی کمتر از 10±170 میلی گرم در لیتر نگهداری شدند. غذادهی 6 وعده در روز از ساعت هفت صبح تا ساعت 23 انجام گرفت. پس از پایان دوره تجویز هورمون، با هدف تعیین جنسیت، ماهیان به روش ریخت شناسی (ظاهری) و بافت شناسی مورد بررسی قرارگرفتند. تجویز 100 میلی گرم هورمون MT در هر کیلوگرم غذا و بیشتر از آن، منجر به بروز جمعیت تمام نر گردید که با گروه شاهد و سایر تیمارها اختلاف معنی داری داشت (P<0.05). افزایش غلظت هورمون سبب افزایش نرسازی گردید. بر پایه نتایج حاصل از مطالعات بافت شناسی مشخص گردید که از تجویز 300 میلیگرم هورمون MT در هر کیلوگرم غذا 5/37 درصد تلفات، 6/97 درصد عقیمی و از تجویز 30 میلی گرم هورمون MT در هر کیلوگرم غذا 8/8 درصد جنسیت بینابینی ایجاد شده است که با گروه شاهد و سایر تیمارها اختلاف معنی داری داشتند (P<0.05). همچنین مشخص شد استفاده از غذای حاوی هورمون 17آلفا- متیل تستوسترون سبب ایجاد جمعیت تک جنس نر می شود و بدین ترتیب از تولید مثل نا مطلوب ماهیان در اندازه کوچک جلوگیری می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
182 - اثرات مخرب نونیل فنل اتوکسیلات بر میزان هورمون 17بتا – استرادیول و بافت تخمدان در ماهی زبرا سیچلید (Cichlasoma nigrofasciatum )
طاهره مکتبی مهدی روستایی مهدیه مهدوی نیلوفر نصیری همایون حسین زاده صحافیپژوهش حاضر اثر اخلال گر هورمونی، ماده نونیل فنل اتوکسیلات را که یک آگونیست ضعیف گیرنده استروژن است، بر تولید هورمون 17 بتا – استرادیول و بافت تخمدان، در ماهی های زبرا سیچلید نابالغCichlasoma nigrofasciatum ) ( مورد بررسی قرار داده است. برای تعیین اثر نونیل فنل اتو چکیده کاملپژوهش حاضر اثر اخلال گر هورمونی، ماده نونیل فنل اتوکسیلات را که یک آگونیست ضعیف گیرنده استروژن است، بر تولید هورمون 17 بتا – استرادیول و بافت تخمدان، در ماهی های زبرا سیچلید نابالغCichlasoma nigrofasciatum ) ( مورد بررسی قرار داده است. برای تعیین اثر نونیل فنل اتوکسیلات بر هورمون جنسی استرادیول در زبرا سیچلید، ماهی ها به سه گروه وزنی کمتر از 4 گرم، 5 – 4 گرم و بیشتر از 5 گرم تقسیم شده و به مدت 60 روز در آکواریوم های شیشه ای در معرض سه غلظت 10 ، 50 و 100 میکروگرم بر لیتر نونیل فنل اتوکسیلات قرار گرفتند. در غلظت های 50 و 100 میکروگرم در لیتر، تولید هورمون 17 بتا – استرادیول به طور معنی داری افزایش یافت p < 0.01 )). تغییرات ویژه در غلظت 50 میکروگرم در لیتر این ماده دیده شد. میزان استرادیول اندازه گیری شده در این آزمایش70/0–.13/0 نانوگرم بر میلی لیتر سرم ثبت شد. اندازه گیری میزان هورمون استروییدی 17 بتا – استرادیول، نشان دهنده اثر استروژنیک نونیل فنل اتوکسیلات با غلظت بیش از 10 میکروگرم بر لیتر این ماده است. در غلظت 50 میکروگرم بر لیتر بیشتر اووسیت ها در مرحله پایانی ویتلوژنز مشاهده شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
183 - ویژگی های آنتی ژنی پروتین L و پیلین تایپ 4 (PilA) باکتری فاینگولدیا ماگنا (Finegoldia magna) به منظور طراحی درون رایانه‌ای واکسن پپتیدی چند اپی توپی
حسین جاویدسابقه و هدف: فاینگولدیا مگنا پاتوژنی فرصت طلب بوده و شایع ترین گونه بیماری زای کوکسی های بی هوازی گرم مثبت است و عامل ایجاد 5 تا 12 درصد تمام عفونت های بی هوازی. سوپر آنتی ژن پروتئین L و Pilin PilA نوع 4 آن جهت طراحی واکسن های پپتیدی چند اپیتوپی ارزشمند است. مواد و روش چکیده کاملسابقه و هدف: فاینگولدیا مگنا پاتوژنی فرصت طلب بوده و شایع ترین گونه بیماری زای کوکسی های بی هوازی گرم مثبت است و عامل ایجاد 5 تا 12 درصد تمام عفونت های بی هوازی. سوپر آنتی ژن پروتئین L و Pilin PilA نوع 4 آن جهت طراحی واکسن های پپتیدی چند اپیتوپی ارزشمند است. مواد و روش ها: ابزارهای ایمونولوژی محاسباتی برای پیشبینی اپیتوپ ها به کار برده شدند. اپیتوپ ها از نظر خاصیت آنتی‌ژنیستی و آلرژی‌زایی و انرژی اتصال به الل های HLA بررسی شده و سپس به وسیله توالی های GPGPG و EAAAK به هم متصل شدند. زیر واحد B سم باکتری ویبریو کلرا به عنوان ادجوانت به انتهای آمینی و جهت خالص سازی و شناسایی پروتئین، توالی 6×HisTag به انتهای کربوکسیلی اضافه گردید و کدون ها جهت بیان آتی در اشریشیا کلی بهینه سازی شدند. پیشبینی ساختار 3D واکسن و اصلاح ساختاری انجام گرفت. ارزیابی ساختار بوسیله تحلیل نمودار راماچاندران صورت گرفت. خصوصیات فیزیکی-شیمیایی واکسن، انحلال پذیری و پایداری آن نیز بررسی شد. یافته ها:اپی توپ های انتخابی دارای خاصیت آنتی‌ژنیستی بالا و بدون آلرژی‌زایی بوده و همچنین دارای قدرت اتصال بالا به الل های HLA پیشنهادی اند. ساختار سه بعدی واکسن پایداری، انحلال پذیری و نیمه عمر بالایی در میزبان بیانی اشریشیا کلی دارد. نتیجه گیری:در این مطالعه، پروتئین L و Pilin PilA نوع 4 باکتری فاینگولدیا مگنا با موفقیت در طراحی درون رایانه ای واکسن مورد استفاده قرار گرفت. بررسی آتی برون تنی و درون تنی این واکسن پیشنهاد می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
184 - بررسی میزان فراوانی آلودگی کلامیدیایی اسپرم های مورد استفاده درتلقیح مصنوعی
علی شریف زاده محسن فروغیسابقه و هدف: کلامیدیاسه ها ازباکتری های داخل سلولی اجباری می باشند که باعث طیف وسیعی ازبیمارنی ها در حیوانات و انسان می گردند. عفونت های کلامیدیایی در گاو باعث سقط جنین، ناباروری و طیفی از دیگر علایم می گردد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی آلودگی کلامیدیایی دراسپرم های چکیده کاملسابقه و هدف: کلامیدیاسه ها ازباکتری های داخل سلولی اجباری می باشند که باعث طیف وسیعی ازبیمارنی ها در حیوانات و انسان می گردند. عفونت های کلامیدیایی در گاو باعث سقط جنین، ناباروری و طیفی از دیگر علایم می گردد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی آلودگی کلامیدیایی دراسپرم های مورد استفاده حاصل ازتلقیح مصنوعی می باشد.مواد و روش‌ها: دراین تحقیق توصیفی،100نمونه اسپرم ازگاوهای نر اعم از سالم یا از مراکز عرضه اسپرم جمع آوری شد. سپس اقدام به استخراج DNA با استفاده از کیت شرکت سیناژن گردید. برای Nested PCR از ژن 16S rRNA پرایمر تهیه و سپس محصول PCR، الکتروفورز گردیده و موارد مثبت به تفکیک جنس و گونه مشخص گردید.یافته ها: یافته هایاین بررسی حاکی از شیوع آلودگی گونه های مختلف کلامیدیا در نمونه های اسپرم بود. از مجموع 100 نمونه بررسی شده، 23 نمونه برای جنس کلامیدیا مثبت اعلام شد که به تفکیک برای گونه کلامیدیاپکوروم12 نمونه مثبت، گونه کلامیدیا آبورتوس 7 نمونه مثبت و برای گونه کلامیدیا پسیتاسی4 نمونه مثبت مشخص گردید.نتیجه‌گیری: بررسی حاضر نشان داد که نمونه های اسپرم می تواند به عنوان یکی از منابع مهم انتقال آلودگی کلامیدیایی درمورد گاوهای نر نقش داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
185 - مطالعه مولکولی فراوانی کلامیدیا پسیتاسی در فضولات کبوتران استان چهارمحال و بختیاری
عباس دوستی اصغر عرشی پیام قاسمی دهکردیسابقه و هدف: کلامیدیا پسی تاسی یک باکتری گرم منفی درون سلولی است که باعث کلامیدیوزیس مرغی، شیوع بیماری‌های همه‌گیر در پستانداران و پسیتاکوز تنفسی در انسان‌ها می‌شود. کبوتران مانند بسیاری از گونه‌های پرندگان دیگر می‌توانند مخزن کلامیدیا پسی& چکیده کاملسابقه و هدف: کلامیدیا پسی تاسی یک باکتری گرم منفی درون سلولی است که باعث کلامیدیوزیس مرغی، شیوع بیماری‌های همه‌گیر در پستانداران و پسیتاکوز تنفسی در انسان‌ها می‌شود. کبوتران مانند بسیاری از گونه‌های پرندگان دیگر می‌توانند مخزن کلامیدیا پسی‌تاسی باشند و سبب انتقال آن به انسان شوند. هدف از این پژوهش تعیین فراوانی کلامیدیا پسی‌تاسی در مدفوع کبوتران استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش مولکولی واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه به صورت مقطعی - توصیفی، تعداد 300 نمونه مدفوع کبوتر از شهرستان‌های مختلف استان چهارمحال و بختیاری جمع آوری شد. DNA ژنومی از نمونه‌ها با استفاده از کیت استخراج گردید و واکنش PCR با استفاده از پرایمرهای مخصوص برای ژن OmpA کلامیدیا پسی‌تاسی انجام شد. یافته‌ها: بررسی محصولات PCR روی ژل آگارز 1 درصد یک باند 1041 جفت بازی برای نمونه‌های مثبت نشان داد. فراوانی کلامیدیا پسی‌تاسی در این مطالعه 33/14% گزارش گردید. هم‌چنین بیشترین و کم‌ترین فراوانی عفونت به این باکتری به ترتیب در شهرستان‌های کیار و لردگان با 66/16 و 8% مشاهده شد و اختلاف معنی داری در فراوانی این باکتری در شهرستان‌های مختلف استان مشاهده نگردید (05/0< p). نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که کلامیدیا پسی‌تاسی در میان کبوتران استان چهارمحال و بختیاری شایع است. معاینه کبوتران و پرندگان خانگی، برای کنترل و جلوگیری از انتشار این عامل بیماری‌زا لازم به‌نظر می‌رسد. همچنین با کنترل این بیماری می‌توان از زیان‌های اقتصادی و خطرات بهداشتی ناشی از آن نیز جلوگیری کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
186 - دولت رانتیر پهلوی و شکل گیری گفتمان انقلاب اسلامی
مجید استوار حسین محبوببررسی موضوع دولت رانتیر از چشم اندازهای گوناگون برای درک عملکرد دولت رانتیر پهلوی ضروری است. نوآوری پژوهش حاضر بررسی تاثیر دولت رانتیر بر تغییر میدان سیاسی و اجتماعی دهه ۵۰ شمسی و برساخت گفتمان انقلاب اسلامی با محوریت امام خمینی (ره) می باشد. بنابراین هدف این پژوهش، تلا چکیده کاملبررسی موضوع دولت رانتیر از چشم اندازهای گوناگون برای درک عملکرد دولت رانتیر پهلوی ضروری است. نوآوری پژوهش حاضر بررسی تاثیر دولت رانتیر بر تغییر میدان سیاسی و اجتماعی دهه ۵۰ شمسی و برساخت گفتمان انقلاب اسلامی با محوریت امام خمینی (ره) می باشد. بنابراین هدف این پژوهش، تلاش در جهت تبیین تاثیر دولت رانتیر پهلوی در شکل گیری گفتمان انقلاب اسلامی ایران است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چرا دولت رانتیر پهلوی دوم در ایران در اجرای سیاست توسعه ای خود ناکام ماند و انقلاب اسلامی ایران پدیدار شد؟ در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش حاضر، پس از مباحث نظری، عملکرد توسعه ای آن دولت در ایران مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که عملکرد دولت رانتیر پهلوی، موجب تغییر میدان سیاسی و اجتماعی دهه ۵۰ شمسی و پیدایش تقاضاهای جدید سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه شد. گفتمان انقلاب آفرین امام خمینی (ره) از مهم ترین پیامدهای عملکرد دولت رانتیر در این دهه بود. روش پژوهش کیفی و به شیوه بررسی تاریخی انجام شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
187 - ساختار دولت رانتیر در ایران و فروپاشی حکومت پهلوی
مهدی مجد علیرضا سلطانیدر کشور ایران از ابتدای اکتشاف نفت تاکنون، دولت‌ها نتوانسته‌اند، بهره‌برداری صحیحی از نفت داشته باشند. چنانچه از درآمدهای نفتی استفاده درستی صورت نگیرد، یک دولت رانتیر تشکیل شده و بیماری هلندی گریبان‌گیر اقتصاد ملی میشود. اوج دولت رانتیر بین سال‌های 1353 الی 1356 دیده چکیده کاملدر کشور ایران از ابتدای اکتشاف نفت تاکنون، دولت‌ها نتوانسته‌اند، بهره‌برداری صحیحی از نفت داشته باشند. چنانچه از درآمدهای نفتی استفاده درستی صورت نگیرد، یک دولت رانتیر تشکیل شده و بیماری هلندی گریبان‌گیر اقتصاد ملی میشود. اوج دولت رانتیر بین سال‌های 1353 الی 1356 دیده میشود. دولت پهلوی دولتی رانتیر بود زیرا به طور منظم مقادیر عظیمی از رانت خارجی را دریافت می‌نمود. بنابراین درآمدهای نفتی ایران پیوند کمی با اقتصاد داخلی و نیروی کار داخلی داشته است. در واقع با افزایش درآمدهای نفتی، استقلال رژیم پهلوی از جامعه داخلی به درجه‌ای رسید که دولت به تغییر در ساخت اجتماعی دست زد و گروه‌های حامی برای خود ایجاد نمود و گروه‌های اجتماعی معارض مانند بازاریان و روحانیون را تضعیف نماید که این خود یکی از دلایل شکلگیری انقلاب اسلامی در ایران بود. از این رو، سؤال این مقاله آن است که ساختار دولت رانتیر چه تأثیری بر فروپاشی حکومت پهلوی داشت؟ و نیز فرضیه آن است که به دنبال افزایش درآمدهای نفتی حکومت پهلوی با ایجاد یک ساختار سیاسی مطلقه و از بین بردن ظرفیت‌ها و بسترهای اقتصاد تولید محور و مبتنی بر درآمدهای مالیاتی زمینه نارضایتی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و در نهایت فروپاشی نظام سیاسی را فراهم نمود. مقاله حاضر به روش تحلیلی و توصیفی نگاشته شده و اطلاعات آن به شیوه کتابخانهای گرد آمده است. در انتها این نتیجه به دست آمده که کشورهای صاحب نفت و به ویژه ایران، برای ترمیم اقتصاد خود، راهی به جز برون‌رفت از اقتصاد تک‌محصولی و افزایش درآمدهای مالیاتی ندارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
188 - بازنمایی قدرت در تولید فضای اجتماعی شهر تبریز عصر مشروطه و پهلوی اول
شهاب آدم نوه سی آتوسا مدیری واراز مسیحی مرادیمفهوم فضای شهری همواره با پیچیدگی های فراوانی روبرو است. بخش مهمی از فضاهای شهری را فضاهای عمومی تشکیل می دهند. مواجهه با فضا بعنوان یک کالا، مداخله دولتی و برنامه حکومتی سبب انحصار فضاهای عمومی گردیده است. هدف از این پژوهش شناخت فرایند تولید فضاهای عمومی شهر از خلال رو چکیده کاملمفهوم فضای شهری همواره با پیچیدگی های فراوانی روبرو است. بخش مهمی از فضاهای شهری را فضاهای عمومی تشکیل می دهند. مواجهه با فضا بعنوان یک کالا، مداخله دولتی و برنامه حکومتی سبب انحصار فضاهای عمومی گردیده است. هدف از این پژوهش شناخت فرایند تولید فضاهای عمومی شهر از خلال روابط قدرت می باشد. بدین منظور تعارضات قدرت در بستر سیاسی ، فرهنگی – اجتماعی و اقتصادی فضای های تبریز در دو دوره مورد بررسی قرار گرفته و از منابعی چون اسناد و متون و نقشه ها و عکس های تاریخی استفاده گردیده است. روش شناسی مطالعه حاضر در دو مرحله می باشد، در مرحله اول تعیین شاخص ها براساس تکنیک شبکه ANT و کدگذاری نظری متون و اسناد هر دوره ودر مرحله دوم تحلیل این شاخص ها براساس تکنیک های مکانیسم قدرت و نهایتاً تعیین تکنولوژی قدرت می باشد.با وجود دو گسست در این بازه آن چه که از این پژوهش حاصل می شود این است که در اواخرقاجار و پهلوی اول، برخلاف آنچه که از یک جامعه مدنی انتظار می رود، اغلب بازنمایی های فضایی، به غیر از مشروطه، به جای درگیر نمودن تمامی افراد و کنشگران در فرایند تولید فضا، در تسلط حاکمان بوده اند. با این حال به دلیل خاصیت شبکه ای قدرت، مقاومت های تولید شده از جانب سایر کنشگران به شکل تولید نشانه شناسی و تولید اجتماعی، توانسته اند تا حدودی در فرایند تولید فضا مداخله نموده و حق خود را نسبت به فضاهای شهری احراز نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
189 - Discourse Analysis of Islamic Revolution Third Generation and Its Role in Political Development
Seyed Abbas HusseiniThe Islamic revolution has undergone many generations since its formation. In this regard, four generations can be identified throughout the life of Islamic Republic. The third generation is one of the generations of Islamic Republic which has taken discourse functional چکیده کاملThe Islamic revolution has undergone many generations since its formation. In this regard, four generations can be identified throughout the life of Islamic Republic. The third generation is one of the generations of Islamic Republic which has taken discourse functionality through enjoying from its special characteristics, overcoming demands and utilizing from elements and slogans of reform discourse and has defined itself as anti-discourse versus dominant discourse. The purpose of present study was to investigate the third generation of Islamic Revolution and its role in political development using discourse analysis method. Hence, the main question of present study is that: the discursive elements of Islamic Revolution's third generation are received from what kind of structures? And how can the third generation play a role in political development of Iran after the revolution? Following hypothesis was considered to answer the main question: the third generation of Islamic Revolution receives its discursive elements from structures such as characteristics, overcoming demands and utilizing from elements and slogans of reform discourse and can play a significant role in political development with its approach to liberal discourse. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
190 - تخمین سطح غذایی درگونه‌های مختلف آبزیان با تأکید بر TrophLab (خلیج فارس و دریای عمان)
علی رضا راستگو تورج ولی نسب میثم طاولیمطالعات اکولوژیک روی گونههای مختلف آبزیان از لحاظ مدیریت منابع و بررسی اثرات ماهیگیری بر اکوسیستم بسیار با اهمیت میباشد. هدف از این مطالعه بررسی سطح غذایی چند گونه از آبزیان خلیج فارس و دریای عمان با استفاده از نرم افزار TrophLab میباشد. بدین منظور از پایان نامه‌ها چکیده کاملمطالعات اکولوژیک روی گونههای مختلف آبزیان از لحاظ مدیریت منابع و بررسی اثرات ماهیگیری بر اکوسیستم بسیار با اهمیت میباشد. هدف از این مطالعه بررسی سطح غذایی چند گونه از آبزیان خلیج فارس و دریای عمان با استفاده از نرم افزار TrophLab میباشد. بدین منظور از پایان نامه‌ها و مقالات ارایه شده در این حیطه استفاده گردید. از مطالعاتی که دسترسی به اطلاعات آن (درصد وزنی اقلام غذایی خورده شده، دامنه طولی و تعداد معده های مورد بررسی) امکان پذیر بود، جهت محاسبه سطح غذایی هر گونه استفاده گردید. داده‌های رژیم غذایی 25 گونه آبزی در 28 سطح تغذیه ای ارزیابی شد که دامنه سطح غذایی از 28/2 تا 50/4 متغیر بود. برای ماهیانی که چندین مطالعه از رژیم غذایی آنها وجود داشت، چندین سطح تغذیه ای بدست آمد که میتواند به دلیل اختلاف در اندازه آنها باشد. بیشترین مقدار سطح غذایی در این مطالعه برای ماهی زرده، کوتر مواج، هوور و گیدر بترتیب 50/4، 50/4، 49/4 و 45/4 بدست آمد. همچنین یک مدل رگرسیون معمولی مرتبط با سطح تغذیه ای و طول بدن آبزی بدست آمد. نتایج آماری نشان داد که سطح تغذیه ای با طول آبزی ارتباط دارد و با افزایش طول بدن، سطح غذایی نیز افزایش می یابد که به این واقعیت اشاره دارد که میزان موفقیت نسبی ماهیان بزرگتر برای شکار کردن افزایش مییابد. سطح غذایی و مدل رگرسیون میتواند در تنظیم شاخص‌های تروفیک و مدل‌هایی از اکوسیستم‌های دریایی کمک کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
191 - بررسی تطبیقی بوی باروت و عطر نارنج با خاطرات تن بر مبنای نظریّة ژاک لاکان
فائزه عرب یئسف آبادی طیبه کوچک زهی ثریا عیسی زاییچکیده کتاب های بوی باروت و عطر نارنج از آثار رضا کاظمی و خاطرات تن از احلام مستغانمی اگر چه به لحاظ صوری، متفاوت به نظر میـرسند؛ امّا در باطن دارای بنیانی هم بسته اند که حاصل تشابه دیدگاه های هر دو نویسنده، در تلفیق عشق و حماسه است. هدف در این پژوهش بررسی تطبیقی این د چکیده کاملچکیده کتاب های بوی باروت و عطر نارنج از آثار رضا کاظمی و خاطرات تن از احلام مستغانمی اگر چه به لحاظ صوری، متفاوت به نظر میـرسند؛ امّا در باطن دارای بنیانی هم بسته اند که حاصل تشابه دیدگاه های هر دو نویسنده، در تلفیق عشق و حماسه است. هدف در این پژوهش بررسی تطبیقی این دو اثر در راستای نشان دادن وحدت نیازهای انسان معاصر و همسانی مسائل زندگی در عصر حاضر است. روش انجام این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از یادداشت برداری کتابخانه ای است. هدف در پژوهش حاضر این است که با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی و بر اساس نظریّة نظم های سه‌گانة ژاک لاکان، شخصیّت‌های اصلی در این دو رمان مورد کنکاش و بررسی روان کاوانه قرار گیرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که روند شکلگیری عواطف، در شخصیّت اصلی هر دو اثر، از سه مرحله برخوردار است. مرحلة خیالی، مربوط به قبل از جنگ است که به شکل عشق به مادر و کهن الگوی مادر نمادین وطنی آشکار می شود که آنها را در خود پرورانده است. در مرحلة دوم جنگ و شهادت عزیزان که آ ن‌ها را وارد ساحت نمادین می‌کند. در بزرگ سالی، این مسائل سبب می شود احساس فقدان و تمنّای بی پایانی در آنها ایجاد شود که تا حدودی با عشق ورزی به یک زن التیام یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
192 - نظریّه‌های روانشناختی ثرندایک در سه اثر تعلیمی منثور فارسی (قابوسنامه، اخلاق ناصری، کلیله و دمنه)
مرجان غلامی اکرم گلشنی فاطمه گلشنیاصول و روشهای تربیتی اگرچه امروزه در کتب مربوط به این رشته تدوین شده‌اند، امّا در متون تعلیمی کلاسیک منثور فارسی نیز پاره‌ای از این اصول و روش‌ها را می‌توان استخراج و بررسی کرد و بر زوایای پنهان ادبیّات کلاسیک ایران واقف گردید. بر همین اساس، در این مقاله که به روش کتاب چکیده کاملاصول و روشهای تربیتی اگرچه امروزه در کتب مربوط به این رشته تدوین شده‌اند، امّا در متون تعلیمی کلاسیک منثور فارسی نیز پاره‌ای از این اصول و روش‌ها را می‌توان استخراج و بررسی کرد و بر زوایای پنهان ادبیّات کلاسیک ایران واقف گردید. بر همین اساس، در این مقاله که به روش کتابخانهای انجام شده است، نظریّات ثرندایک به عنوان یکی از مهم‌ّترین اصول و مبانی تعلیم و تربیت در سه اثر تعلیمی: قابوسنامه، اخلاق ناصری و کلیله و دمنه مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این تحقیق استخراج اصول مربوط به یادگیری در کتب مورد مطالعه است. نتایج پژوهش نشان داد که در کتب مورد مطالعه، انواع نظریّات ثرندایک دیده می‌شوند و از میان این نظریّه‌ها، نظریّۀ آمادگی، تمرین و آمایه بیشترین بسامد را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
193 - بررسی خصوصیات ملکولی و پاتوژنسیته یک‌سویه جدید از زیرگروه J ویروس لکوز همراه با وقوع استئوسارکوم پلی استئوتیک در هوبره
پیمان محمدزاده سجاد محمدی عرفان افتخار کیمیا عظیمیاستئوسارکوما، به‌عنوان نوعی تومور نادر اولیه استخوانی در پرندگان توصیف شده است که اسکلت محوری را تحت تأثیر قرار میدهد، گاهی نیز در بافت نرم اتفاق می‌افتد که اصطلاحاً استئوسارکوم خارج اسکلتی نامیده میشود. رتروویروس‌ها معمولاً با ایجاد تومورهای توپردر گونههای مختلف پرن چکیده کاملاستئوسارکوما، به‌عنوان نوعی تومور نادر اولیه استخوانی در پرندگان توصیف شده است که اسکلت محوری را تحت تأثیر قرار میدهد، گاهی نیز در بافت نرم اتفاق می‌افتد که اصطلاحاً استئوسارکوم خارج اسکلتی نامیده میشود. رتروویروس‌ها معمولاً با ایجاد تومورهای توپردر گونههای مختلف پرندگان مرتبط هستند. هدف از این گزارش توصیف یک مورد استئوسارکوم همراه با وقوع لکوز لنفوئید ناشی از یک موتانت جدید از زیرگروه J ویروس لکوز پرندگان در یک هوبره (Chlamydotis McQueen) است. یک هوبره با سابقه لنگش مزمن و تورم ناگهانی ناحیه شکمی به مدت دو روز در طی شب تلف شد. هیستوپاتولوژی یک نئوپلاسم مزانشیمی ارتشاحی متشکل از سلول‌های دوکی با پلئومورفیسم سلولی متوسط را نشان داد که در دسته‌هایی سازمان‌دهی شده و با رسوب مشخص ماتریکس استوئیدی پراکنده شده بود و با استئوسارکوم مبتلا به استخوان ران و تیبیوتارسوس با متاستاز کبدی و کلیوی همراه بود. ایمونوهیستوشیمی تومور اولیه و متاستاتیک بیان ویمنتین توسط سلول‌های نئوپلاستیک را نشان داد. نمونه‌هایی از نئوپلاسم؛ کلیه، کبد و طحال برای PCR پردازش شدند که امکان نمایش DNA موتانتی جدید از زیرگروه J ویروس لکوز پرندگان پروویروسی (ALV-J) را فراهم کرد و تلقیح آن به جوجه‌های SPF نشان داد که لود ویروسی سویه جدا شده در ارگان‌های سیستم ایمنی به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از HPRS103 بوده و کاهش وزن، ویرمی و شدینگ ویروس و میزان پارگی فیبرهای میوکارد و نفوذ لنفوسیتی به رگ‌های لنفاوی ریوی بیشتر بود. نتیجه‌گیری: یافتههای این مطالعه وقوع استئوسارکوم همراه با بررسی خصوصیات یک موتانت جدید از ALV-J را گزارش کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
194 - نقش نخبگان فکری در سیاستگذاری فرهنگی پهلوی اول
مجید استوارسیاستگذاری فرهنگی یکی از مهمترین اقدامات دولت‌ها به هنگام تغییر صورت بندی جامعه از وضعیت سنتی به مدرن تلقی می‌شوند. زیرا این دولت ها با بهره گیری از قوه قهریه نسبت به نوسازی فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه مبادرت می‌کنند. در چنین دولت‌هایی روشنفکران و نخبگان فکری نقش مه چکیده کاملسیاستگذاری فرهنگی یکی از مهمترین اقدامات دولت‌ها به هنگام تغییر صورت بندی جامعه از وضعیت سنتی به مدرن تلقی می‌شوند. زیرا این دولت ها با بهره گیری از قوه قهریه نسبت به نوسازی فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه مبادرت می‌کنند. در چنین دولت‌هایی روشنفکران و نخبگان فکری نقش مهمی در شکلگیری سیاستگذاری فرهنگی دارند. با استقرار رژیم پهلوی، سیاستگذاری فرهنگی به یکی از اصلی‌ترین برنامههای نخبگان سیاسی در ایران تبدیل شد و نخبگان فکری، ایده‌های فرهنگی جدیدی را برای آنها فراهم می‌کردند. هدف پژوهش حاضر اینست که سیاست های فرهنگی دوره پهلوی اول را از منظر نخبگان فکری و سیاسی مورد نقد و بررسی قرار دهد. بدین منظور با بررسی آثار و نوشته های نخبگان فکری، تلاش میشود ابعاد اقدامات رژیم پهلوی در مدرن‌سازی فرهنگی ایران واکاوی گردد. نتایج پژوهش نشان میدهد که سیاستهای تمرکز‌سازی رضاشاه توانست امنیت را در ایران برقرار سازد و دولت مرکزی را بجای ایلات و عشایر بر ایالات ایران حاکم نماید. این تمرکزگرایی دقیقاً ثمره تلاش نخبگان فکری‌ای بود که در آثار مکتوب خود بر دولت - ملت سازی آمرانه تاکید می‌کردند. با اینحال این مدرن سازی آمرانه در دوره پهلوی اول سبب تشدید شکاف‌های اجتماعی و سیاسی و بروز تقابل‌های سنت و تجدد در دهه‌های آینده شد. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی بوده و داده های لازم به روش اسنادی - تاریخی گردآوری شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
195 - زنان و توسعه مدارس (عصر مشروطه تا سقوط پهلوی دوم)
خدیجه کارگراسفندآبادیمدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد چکیده کاملمدرسه پایه ای برای جهش به سوی دانش و معرفت است.پسشگامان ایجاد مدرسه شخصیت های والایی هستند که این جهش راایجاد و فراهم می آورند و باید قدر آن ها را بدانیم.تلاش آنها در جهت ارتقاءسطح دانش و شعور ذاتی زن ایرانی وآموزش او بی نتیجه نبوده است.چون در حال حاضر آمار نشان می دهد که دختران ایرانی تحرکشان برای دست یابی به دانش کمتر از پسران نیست.زنان و دختران ایرانی در این صد و چهار سالی که از تاسیس اولین دبستان دوشیزگان توسط بی بی خانم استرآبادی می گذرد نشان دادند چقدر شایسته هستند.فرقی بین زن و مرد نیست ,ولی چون عرصه آموزش برای بانوان کمتر بود,اگر لنگی در کار بود سبب مبرم عرصه ی آموزش به دختران و بانوان بود والا وقتی تفاوت ها از میان برداشته شود آنها نیز لیاقت خود را نشان می دادند .اساسا نه تنها در ایران,که درتمامی مناطق جهان,ورود زنان به صحنه سیاست از جلوه های مدرنیته و پدیده ای نوظهور است .آنچه که در صحنه سیاست به صورت قاعده بوده,دوری و کناره گیری تاریخی زنان از سیاست است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
196 - واکاوی مناسبات ایران و آلمان از ابتدای پهلوی تا پایان جنگ تحمیلی با تکیه بر نظریه موازنه تهدید استفان والت
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئیهر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار باز میگردد،اما در دوره پهلوی اول با وقوع جنگ جهانی دوم و نیاز متقابل اقتصادی دو کشور به یکدیگر،آنان را بیش از پیش به هم نزدیک کرد و در دوره پهلوی دوم وجود تفاهم سیاسی و اقتصادی بین دو دولت در بسیاری از مسائل منطقه‌ا چکیده کاملهر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار باز میگردد،اما در دوره پهلوی اول با وقوع جنگ جهانی دوم و نیاز متقابل اقتصادی دو کشور به یکدیگر،آنان را بیش از پیش به هم نزدیک کرد و در دوره پهلوی دوم وجود تفاهم سیاسی و اقتصادی بین دو دولت در بسیاری از مسائل منطقهای و جهانی توسعه یافت.بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران،با اشغال سفارت آمریکا در تهران و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مناسبات سیاسی دو کشور را تحت تاثیر قرار داد،اگر چه بر مناسبات اقتصادی طرفین تاثیر چندانی برجای نگذاشت. یافتن پاسخ به این پرسش که مناسبات ایران و آلمان از دوره پهلوی اول تا پایان جنگ تحمیلی با تکیه بر نظریه موازنه تهدید استفان والت هدف اصلی مقاله را شکل میدهد. فرضیه این مقاله با استفاده از روش اسنادی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانهای و با الهام گرفتن از نظریه موازنه تهدید استفان والت بر این پایه استوار است که در دوره سلسله پهلوی روابط نسبتا رو به رشدی را شاهد هستیم، اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یک رشته موضوعات اختلاف‌انگیز مانند نقش آلمان در دستیابی عراق به سلاح شیمیایی ،حقوق بشر ،وجود اختلافات بر سر روند صلح خاورمیانه ،برنامه هسته‌ای ایران،حمایت از بعضی از گروه‌های تروریستی و نقش منفی آمریکا در مجموع منجر به عدم برقراری روابطی با ثبات میان طرفین گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
197 - تطبیق دیدگاه رژیم پهلوی و انقلابیون درباره مسأله فلسطین( در چارچوب نظریه واقع گرایی و آرمان گرایی)
زهرا میرزایی منش شهره پیرانیچکیده مساله فلسطین از جمله مهمترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته میشود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در چکیده کاملچکیده مساله فلسطین از جمله مهمترین مسائل بین‌المللی در منطقه است که مستلزم توجه و بررسی زیادی است، در این مقاله به مطالعه تطبیقی دیدگاه حکومت پهلوی و انقلابیون پیرامون مساله فلسطین پرداخته میشود. با توجه به تاریخچه اشغال فلسطین و ادعای یهودیان درباره سرزمین فلسطین در این پژوهش موضع رژیم پهلوی از نگاه نظریه واقع‌گرایی تدافعی و همچنین موضع انقلابیون از نگاه نظریه ایده الیسم بررسی شده است و در صدد پاسخ به این سوال اصلی هستیم که حکومت پهلوی و انقلابیون درباره مساله فلسطین چه دیدگاه و مواضعی داشته اند؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد که نگاه انقلابیون به مساله فلسطین از جنبه ایده الیسم و امت گرایی است که سرزمین فلسطین را جزیی از سرزمین‌های اسلامی می‌دانند، از سوی دیگر برخلاف نگاه امت محور انقلابیون به مساله فلسطین، نگاه رژیم شاه به مساله فلسطین مبتنی بر ملت‌گرایی براساس موضع واقع‌گرایی تدافعی بوده است و فلسطین را بیش از آنکه کشوری مسلمان ببیند که توسط غیرمسلمانان اشغال شده است، به امنیت و منافع داخلی کشور خود توجه کرده و هر جا که به نفع خود بوده است ابراز حمایت کرده گاهی در جبهه فلسطین و گاهی در جبهه اسرائیل در نتیجه فاقد سیاست بین الملل مشخصی بوده است. روش مورد استفاده روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
198 - بررسی واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی در اشعار فارسی شهریار
حسن علیزاده رامین صادقی نژاد مریم محمد زادهدر دورۀ مشروطیّت، شاهد هجوم انبوه واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی به زبان و ادب فارسی می¬باشیم که در شعر شاعران دورۀ اوّل مشروطه، همانند ادیب الممالک فراهانی و حسن وحید دستگردی، بسیار فراوان¬تر از دیگر شاعران است. با گذار از دورۀ بیداری و رسیدن به دورۀ پهلوی اوّل و دوم، این چکیده کاملدر دورۀ مشروطیّت، شاهد هجوم انبوه واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی به زبان و ادب فارسی می¬باشیم که در شعر شاعران دورۀ اوّل مشروطه، همانند ادیب الممالک فراهانی و حسن وحید دستگردی، بسیار فراوان¬تر از دیگر شاعران است. با گذار از دورۀ بیداری و رسیدن به دورۀ پهلوی اوّل و دوم، این واژه‌ها و اصطلاحات؛ دست¬خوش تغییرات زبانی می¬شوند. پرسش اصلی این نوشته که به شیوۀ اسنادی و به روش کتاب¬خانه¬ای درصدد پاسخ آن برآمده-ایم آن است که واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی در شعر شهریار، چه تغییراتی یافته است؟ نتیجۀ این بررسی نشان می¬دهد، بسیاری از واژه‌ها و اصطلاحات فرانسوی از همان آغاز ورود به زبان و فرهنگ فارسی، تثبیت و مورد پذیرش و استفاده واقع شده، بعضی کم¬رنگ و به حاشیه رانده شده، برخی محو و از دایرۀ استعمال خارج گشته و بعضی با تغییرات آوایی مواجه شده و برخی به ضرورت وزن شعری دچار ترخیم و برخی برای رشته¬های خاصّی تخصیص یافته، در موارد اندکی برخی از واژه‌ها به دو زبان فارسی و فرانسوی با یک صورت نوشتاری و معنایی به کار رفته¬اند، بعضی واژه¬ها و اصطلاحات از حوزۀ محدود خارج شده و توسّع معنایی یافته و برخی از واژه‌ها و اصطلاحات نیز معادل فارسی تراش¬خورده، خوش¬آواتر و قابل فهم¬تری در شعر شهریار یافته¬اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
199 - تبیین شاخصه های منطقه گرایی در معماری کوی های مسکونی ایران در دوره پهلوی دوم (مطالعه موردی شهر تهران)
الهام شعبانی جمال الدین سهیلی کمال رهبری منشمسکن های جمعی و کوی¬های مسکونی مفاهیمی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته¬اند. مسکن جمعی شامل ساختمان¬های بلند مرتبه یا مجتمع¬های مسکونی هستند که برای زندگی گروهی طراحی شده¬اند و می¬توانند امکانات و خدمات مشترکی داشته باشند. اما کوی¬های مسکونی، مناطق کوچکتر چکیده کاملمسکن های جمعی و کوی¬های مسکونی مفاهیمی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته¬اند. مسکن جمعی شامل ساختمان¬های بلند مرتبه یا مجتمع¬های مسکونی هستند که برای زندگی گروهی طراحی شده¬اند و می¬توانند امکانات و خدمات مشترکی داشته باشند. اما کوی¬های مسکونی، مناطق کوچکتر و معمولا سنتی¬تری هستند؛ که از طریق یک فضای مشترک مانند میدان یا حیاط داخلی با هم متصل می¬باشند و تعاملات اجتماعی و همبستگی بیشتری را ترویج می¬دهد. در دوران پهلوی دوم با توسعه شهرها تغییراتی که در معماری و شهرسازی ایران رخ داد و مفهوم منطقه گرایی جزئی از موارد مورد توجه در کوی¬های مسکونی آن دوران بود. هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین شاخصه¬های منطقه¬گرایی در معماری کوی¬های مسکونی ایران در دوره پهلوی دوم (مطالعه موردی شهر تهران) می¬باشد. پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی و از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوري داده¬ها میدانی- اسنادی و نمونه آماری 9 کوی مسکونی در شهر تهران می¬باشند. روش تجزیه و تحلیل داده ها استنتاجی و تحلیل اصلی مضمون با استفاده از متون تاریخی، تفسیر نمادها و فرم موجود بر روی ساختمان¬ها، الگوهای فضایی و زمانی در نقشه¬ها، ارتباط بین سبک-های معماری لحاظ شده در کوی¬ها و شرایط اجتماعی- فرهنگی (پهلوی دوم) است. نتایج نشان داد در دوران پهلوی دوم، رویکرد منطقه‌گرایی به‌عنوان یک رویکرد جهانی در معماری، تأثیر قابل توجهی بر کوی‌های مسکونی در تهران داشته است. این دوره با تأکید بر مدرنیته و توسعه شهری در ایران، به ویژه در تهران، زمینه‌ساز تغییرات گسترده‌ای در شکل و ساختار معماری شهری بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
200 - ساختارشناسی داستان رستم و اسفندیار و توازن قدرت در اندیشۀ سیاسی ایران باستان
سامان قاسمی فیروزآبادی پیمان اسحاقیهدر داستان رستم و اسفندیار شاهد نبرد دو پهلوان نامی هستیم که یکی بر این باور است که نبیند مرا زنده با بند کس و دیگری به صراحت می گوید نباشد ز بند شهنشاه ننگ. آن چه فرجامِ ناگزیرِ داستان را به نبرد این دو پهلوان می کشاند، تفاوت نگاه آن دو به نهاد شاهی و نهاد پهلوانی است چکیده کاملدر داستان رستم و اسفندیار شاهد نبرد دو پهلوان نامی هستیم که یکی بر این باور است که نبیند مرا زنده با بند کس و دیگری به صراحت می گوید نباشد ز بند شهنشاه ننگ. آن چه فرجامِ ناگزیرِ داستان را به نبرد این دو پهلوان می کشاند، تفاوت نگاه آن دو به نهاد شاهی و نهاد پهلوانی است که یکی برخاسته از سنت ایران پیش زرتشتی و دیگری برگرفته از اصلاحات زرتشت است. در این مقاله با روش ساختارگرایی جای‎گاه نهاد پهلوانی و مناسبات آن با نهاد شاهی در دو سنت پیش لهراسپی و لهراسپی-گشتاسپی بررسی می شود. از ویژگی های مهم نهاد پهلوانی در سنت پیش‌لهراسپی وجود خاندان نیرم به عنوان نمایندۀ گوهر پهلوانی، اعتبار اقناع کنندۀ هویت پهلوانی، استقلال و آزادی پهلوان، وساطت میان شاه و مردم، نظارت بر دادورزی نهاد شاهی و محدودکردن قدرت شاه را می توان برشمرد. در سنت لهراسپی-گشتاسپی پهلوان متعلق به خاندان شاهی است، هویت معتبری ندارد و دست‌بسته و مطیع مطلق فرامین است و نقشی جز جنگیدن زیر درفش شاه ندارد. در مقابل این نهاد، نهاد شاهی اقتداری نامحدود دارد و هیچ نهادی برای نظارت بر عملکرد شاه و تحدید آزمندی های او تعریف نشده است. به نظر می رسد سنت لهراسپی-گشتاسپی محصول اصلاحاتی است که شخص زرتشت یا موبدان به نام زرتشت انجام داده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
201 - بیدل در عرصة غزل عرفانی
مهدی ماحوزیبیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در چکیده کاملبیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در نظر بیدل، همه تعینات و کثرت ها، در سیر رجوعی و عروجی انسان به وحدت باز می گردد و در سیر نزولی او یعنی سفر از حق به خلق، همه کثرت ها و تعین ها را امری اعتباری می شناسد که مجلای صفات آفریننده هستی است. غزل های عرفانی بیدل چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند. این غزل ها غالباً با تفکری سوررالیستی هم راه است، از این رو اصطلاحات عرفانی غزل های بیدل که در قالب سبک هندی است، غالباً بر فهم عاصی است و نمی توان ما بازایی یا معادلی روشن برای آنها یافت، با این همه در این غزل ها شوری نهفته است که قالب های عروضی و ردیف های فعلی نیز بدان شور و حرکت مدد رسانیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
202 - واژه‌های هم‌بنیاد فارسی
محمود طاووسیدر زبان فارسی امروز واژگانی وجود دارد که از فارسی باستان و اوستایی، با تحولاتی که از دو طریق زبان پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی یافته، به دو و گاهی سه صورت به زبان فارسی امروز رسیده اند که در فرهنگهای فارسی پس از اسلام، به سبب عدم شناخت و چگونگی تحول آنها، هر یک چون واژه چکیده کاملدر زبان فارسی امروز واژگانی وجود دارد که از فارسی باستان و اوستایی، با تحولاتی که از دو طریق زبان پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی یافته، به دو و گاهی سه صورت به زبان فارسی امروز رسیده اند که در فرهنگهای فارسی پس از اسلام، به سبب عدم شناخت و چگونگی تحول آنها، هر یک چون واژه ای مستقل به کار رفته اند و هیچ یک از فرهنگ نویسان اشاره ای به یک اصل داشتن آنها نکرده اند. تنها گه گاه برخی، آنها را واژه های مترادف دانسته اند. در این نوشتار به تعدادی از این گونه واژه ها پرداخته شده و چگونگی تحول آنها از گذشته های دور تا زبان فارسی امروز بیان گردیده است، که آگاهی از چگونگی این دست واژه ها می تواند برای مدرسان زبان پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
203 - خاقانی و ساخت «ترکیبات خاص» در سبک هندی
ولی علی منشسبک هندی چه در فرم و چه در محتوا مختصاتی چشم‌گیرتر نسبت به دیگر سبکهای شعر فارسی دارد. در سطح فرم چندین عناصر زبانی وجود دارد که باعث غموض و پیچیدگی زبان شده است. از جمله عوامل ابهام زبان شعر سبک هندی، وجود ترکیبات خاص است. این نوع ترکیبات، کلماتی است که در محور هم‌نشی چکیده کاملسبک هندی چه در فرم و چه در محتوا مختصاتی چشم‌گیرتر نسبت به دیگر سبکهای شعر فارسی دارد. در سطح فرم چندین عناصر زبانی وجود دارد که باعث غموض و پیچیدگی زبان شده است. از جمله عوامل ابهام زبان شعر سبک هندی، وجود ترکیبات خاص است. این نوع ترکیبات، کلماتی است که در محور هم‌نشینی زبان در کنار یکدیگر قرار گرفته، باعث تعقید زبان و آشنایی‌زدایی میشود. محققان و پژوهشگران، وجود ترکیبات خاص را به صورت انحصاری متعلق به سبک هندی دانسته و ساخت این نوع ترکیبات را نتیجة ابتکار و پویایی ذهن و تخیل شاعران سبک هندی می‌دانند. در این مقاله ترکیبات خاقانی و ترکیبات (ترکیبات خاص) بیدل دهلوی شاعر بزرگ سبک هندی در سطح زبان بررسی شده و زیرساخت این نوع ترکیبات با ابعاد گستردة ساختاری آنها مورد تحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
204 - طوس زرّینه کفش
غبدالله واثق عباسی محمد رضا عبدیسپهسالار زرّینه کفش، طوس نوذر، ازشاه زادگان رنج دیدۀ کهن نامۀ باستان است که عمری کمر به خدمت شاهان بلند آوازۀ کیانی چون کی کاووس و کی خسرو می بندد. او که از خاندان بزرگ نوذری و از جاودانان دین زردشتی است، در روز رستاخیز به یاری سوشیانس برمی خیزد و آغازگر جنگ آخرالزّمان چکیده کاملسپهسالار زرّینه کفش، طوس نوذر، ازشاه زادگان رنج دیدۀ کهن نامۀ باستان است که عمری کمر به خدمت شاهان بلند آوازۀ کیانی چون کی کاووس و کی خسرو می بندد. او که از خاندان بزرگ نوذری و از جاودانان دین زردشتی است، در روز رستاخیز به یاری سوشیانس برمی خیزد و آغازگر جنگ آخرالزّمان است. از میان یک صدوپنجاه پهلوان و شاه و شخصیّت گوناگونِ نیمۀ نخست شاهنامه، اگرچه طوس از پهلوانان جریان ساز و اصلی و در مرکز نهاد شاهی پهلوانی قراردارد، به دلیل تنوّع خصلت ها و کنش های شخصّیتیش، کم تر مورد تحقیق پژوهش گران قرار گرفته و غالباً به عنوان چهره ای تندخو، کم خرد و خود پسند معرّفی شده است. در این جستار می کوشیم ضمن اشاره به تاریخچه و معانی لقب زرّینه کفش با نگاهی گذرا به هستی شناسی اسطوره ای طوس در اوستا و متن های پهلوی و سیر هستی او در حماسۀ ملّی، تفاوت ها و تضادهای شخصّیت اساطیری و حماسی، سپهسالار زرّینه کفش دورۀ پهلوانی حماسۀ ملّی ایران، بیش از پیش بررسی شود تا از این ره گذر، شناختی تازه تر از او بدست داده شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
205 - رزم‌نامة کنیزک (حماسه‌ای به زبان گورانی و روایتی از یادگار زریران)
آرش اکبری مفاخررزم‌نامۀ کنیزک حماسه ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم‌نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، چکیده کاملرزم‌نامۀ کنیزک حماسه ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم‌نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، بخش میانی رزم‌نامه دقیقاً روایتی از یادگار زریران پهلویست که در آن زردشتی زدایی و نام گردانی صورت گرفته است. در این بررسی رزم‌نامه در مقایسه با شاهنامه و غررالسیر به یادگار زریران پهلوی نزدیک‌تر است. در نگاه کلی رزم‌نامه یادآور سه داستان گشتاسپ و ارجاسپ، اسفندیار و ارجاسپ، و هفت‌خان اسفندیار است که می توان آن را یادگار زریران پارتی نامید. در این بررسی یادگار زریران پارتی در انتقال به خدای نامه و شاهنامۀ ابومنصوری ساختار اصلی خود را از دست داده، اما رزم‌نامۀ کنیزک این ساختار پارتی را حفظ کرده است. بنابراین باتوجه به رزم‌نامه می توان بصورت نخستین و کامل یادگار زریران پارتی دست یافت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
206 - ســـــروش
مریم طاووسیدر فرهنگ لغات زبان فارسی سروش برابر با جبرئیل، رسانندة پیام الهی به پیامبران و مردان برگزیدة خدا معرفی شده است. نوشته اند سروش فرشته ای است که پیغام آور باشد و نیز فرشته ای که پیغام و مژده آرد و یا خبر و پیغام خیر آورد و معانی ازین دست. در اغلب قاموس ها با کم و بیش تفاو چکیده کاملدر فرهنگ لغات زبان فارسی سروش برابر با جبرئیل، رسانندة پیام الهی به پیامبران و مردان برگزیدة خدا معرفی شده است. نوشته اند سروش فرشته ای است که پیغام آور باشد و نیز فرشته ای که پیغام و مژده آرد و یا خبر و پیغام خیر آورد و معانی ازین دست. در اغلب قاموس ها با کم و بیش تفاوت، همه در همان معنی جبرئیل از او یاد کرده اند. اما سروش در ادبیات ایران پیش از اسلام و در فرهنگ اوستایی و ادبیات زرتشتی فارسی میانه، تعریف و وظایفی دیگر را برعهده دارد که در متن مقاله به آن ها پرداخته شده است و با بررسی دقیق منابع پیش از اسلام در متون بازماندة پهلوی و اوستایی، برای سروش بیش از بیست وظیفة این جهانی و آن جهانی را می توان برشمرد، که پیام رسانی سروش را می توان تنها یکی از آن ها دانست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
207 - بررسی فعالیتهای نوگرایانه عصر پهلوی اول در منطقه ترکمن صحرا
احمد سردارزاده مجد امیر اکبری رجبعلی وثوقی مطلقترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 135 چکیده کاملترکمن صحرا منطقه ای در غرب استان گلستان است که در ساحل جنوب شرقی دریای خزر و در جلگه‌ای وسیع بنام جلگه گرگان همجوار با تالاب گمیشان قرار گرفته است. ترکمن صحرا در حال حاضر شامل 2 شهرستان به نام های بندرترکمن و گمیشان می باشد . نام قبلی بندرترکمن ، بندر شاه که در سال 1358 از نظر تقسیمات سیاسی از زیر مجموعه گرگان خارج شده و به‌صورت شهرستان مستقلی با همین نام درآمد و گمیشان با مرکزیت گمیش تپه در شمال این صحرا قرار دارد . سیاست های نوگرایی و تجدد خواهی رضا شاه و به تبع آن عینیت یافتن قانون بلدیه در ترکمن صحرا مانند سایر مناطق کشور همراه با استقرار و احداث بندر و راه آهن و رفت و آمدهای فراوان ناشی از آن ، علاوه بر تغییر ظاهر در حوزه شهرسازی و ایجاد زیرساخت ها ، تغییرات و تحولات عمیق اجتماعی را نیز بنیان نهاده و موجب تغییراتی مشهود در ساختار فرهنگی و سنتی مردمان این دیار گردید که از آن جمله بحث تبدیل مدارس قدیمی به مدارس جدید و تغییر شیوه آموزش بوده است . در این مقاله اقدامات نوگرایانه پهلوی اول و اهداف رضا شاه از این اقدامات که اصلی ترین آن تغییر فرهنگ سنتی و محدود ساختن قوم ترکمن بوده است بررسی می گردد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
208 - ارزیابی بیماری زایی جدایه‌های مختلف قارچ Pochonia chlamydosporia var. chlamydosporia روی نماتود گره ریشه (Meloidogyne javanica) در شرایط آزمایشگاهی
سید محمدرضا موسوی صدیقه فاطمی رسول زارع حمیدرضا زمانی زادهمبارزه بیولوژیکی یکی از بی خطرترین روش های کاهش جمعیت آفات و بیماری های گیاهی است و کوشش‌های فراوانی جهت معرفی این عوامل علیه نماتودها صورت گرفته است. یکی از امیدبخش ترین عوامل کنترل کننده، قارچ Pochonia chlamydosporia var. chlamydosporia میباشد که توان بالایی در کاهش چکیده کاملمبارزه بیولوژیکی یکی از بی خطرترین روش های کاهش جمعیت آفات و بیماری های گیاهی است و کوشش‌های فراوانی جهت معرفی این عوامل علیه نماتودها صورت گرفته است. یکی از امیدبخش ترین عوامل کنترل کننده، قارچ Pochonia chlamydosporia var. chlamydosporia میباشد که توان بالایی در کاهش جمعیت نماتودهای مولد غده و سیستی دارد. طی سال های 1383 تا 1385 تعداد 128 نمونه از خاک های آلوده به نماتود سیستی چغندرقند و 18 نمونه خاک آلوده به نماتود مولد غده از شهرستان‌های مختلف استان فارس جمع آوری گردید. جهت جداسازی قارچ، از یک محیط انتخابی بر پایه CMA و محیط میگو- آگار استفاده شد. آزمون بیماریزایی روی 13 جدایه ی مربوط به ایران و جهان انجام گرفت و تعداد تخم های آلوده ی نابالغ، آلوده ی بالغ، تخم های خالی، تخم های سالم نابالغ و تخم های سالم بالغ ثبت گردید. تمام جدایه‌ها توانایی کلنیزه کردن تخم نماتود Meloidogyne javanica را داشتند که درصد پارازیته کردن تخم بین 85/39% تا 17/90% متغیر بود. بر اساس تجزیه و تحلیل آماری، بین جدایه‌ها از نظر توانایی پارازیته کردن تخم نماتود در سطح یک درصد اختلاف معنی دار وجود داشت که با آزمون توکی در سه گروه آماری قرار گرفتند. تعداد 10 جدایه نیز توانایی اندکی در پارازیته کردن تخم های بالغ داشتند و بین درصد کل تخم‌های آلوده و لاروهای تفریخ شده نیز رابطه پایداری مشاهده نگردید. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400