نظمیه و سیاست‌های تجددگرایی پهلوی اول

محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی

محمد احمدآبادی ¹ (عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انتظامی . مطالعات اجتماعی ناجا)
رحیم موسوی ² (عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انتظامی و مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی)

تاریخ دریافت : 1397/11/01 تاریخ پذیرش : 1398/06/03 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: "نظمیه", " روشنفکران", " رضاشاه", " تجددگرایی",

چکیده مقاله :

با ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی واجتماعی ایران انجام پذیرد. این اصلاحات علاوه بر وجود اندیشمندان و متفکران روشنفکر به‌ عنوان ایدئولوگ و پشتیبان برنامه های نوسازی پهلوی اول، برای اجرایی شدن نیاز به نیروی نظامی پیدا کرد تا به‌ عنوان بازوی اجرایی و با قوه قهریه، این اقدامات را پشتیبانی کند. رضاشاه که عمده اتکایش به نیروهای نظامی بود، اقدامات نظامی مورد نیاز را به  سازمان نظمیه محول کرد. این پژوهش که به شیوه تحلیلی- تاریخی و با تکیه ‌براسناد آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای تنظیم یافته، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که نظمیه چه نقشی در سیاستهای تجددگرایی دوره پهلوی اول داشت؟یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد برخی از اقدامات تجددگرایانه رضاشاه و برنامه‌های اصلاحی او با توجه به اینکه با اتکاء به نیروهای نظامی و از جمله نظمیه پیگیری می‌شد و با فرهنگ عمومی و اعتقادی مردم همخوانی نداشت، در جامعه بازتاب منفی پیدا کرده با مقاومت‌های مردمی روبرو شد. با فروپاشی و سقوط سلطنت رضاشاه جدا از برخی اقدامات مفید و ارزنده بسیاری دیگر از سیاستهای نوگرایانه محکوم به زوال گردید و به بوته فراموشی سپرده شد.

چکیده انگلیسی:

This research was conducted with the aim of investigating "the role of order in Pahlavi's modernization policies" by descriptive-analytical method and relying on archival documents and library resources. Reza Shah's modernist measures and his corrective plans were followed largely by relying on military forces, including discipline. Using the leverage of power and pressure, the government could somehow help the Pahlavi government in its advancement, as the intervention and intervention in the religious ceremonies, especially the mourning of the people in Muharram, made efforts to implement the uniform law of dressing and the law of discovery Hijab, interference in judicial affairs related to the administration of justice, political activities and presiding over the party of anti-barbarism, interference in parliamentary election affairs and control of deputies, monitoring and censorship of materials in the press and books of origin, taking over responsibilities on the radio And cinema and ado According to the regulations, the registration of civilians is one of the most important steps that has been taken by the order in the modernization process based on the modernization policies of the first Pahlavi era.