بررسی حکایت «پسر بازرگان روم و شهر خاموشان» از کتاب هشت بهشت امیرخسرو دهلوی بر اساس الگوی تک اسطورۀ سفر قهرمان جوزف کمپبل
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
محبوبه پورآقا
1
(
دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر ; ایران
)
دکتررامین صادقی نژاد
2
(
استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر – ایران
)
دکترمریم محمدزاده
3
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر - ایران
)
کلید واژه: سفر قهرمان, کهن الگو, امیرخسرو دهلوی, هشت بهشت, جوزف کمپبل, نقد اسطوره شناختی,
چکیده مقاله :
جوزف کمپبل، اسطوره‌شناس آمریکایی، براساس آرای کارل گوستاو یونگ، به بررسی سفرهای قهرمان در فرهنگ‌های مختلف پرداخته و در کتاب قهرمان هزار چهره، الگویی برای این سفرها ارائه کرده است. این الگو، قابلیّت‌های فراوانی برای تجزیه و تحلیل آثار ادبی دارد. کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی یکی از آثاری است که می‌تواند با الگوی جوزف کمپبل، مورد تطبیق قرار گیرد. پژوهش پیش رو براساس این الگو به بررسی حکایت پسر بازرگان روم و شهر خاموشان در کتاب هشت بهشت امیر خسرو دهلوی پرداخته است. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد بجز دو مؤلّفۀ ملاقات با خدا بانو یا باز پس گرفتن نشاط دورۀ کودکی که پیش تر از مرحلۀ گام نهادن قهرمان در جادۀ آزمون ها، در بخش تشرّف آمده و مرحلۀ رسیدن کمک از خارج که قبل از مرحلۀ عبور از آستان بازگشت به دنیای عادّی در بخش بازگشت، ارائه شده -که از نظر کمپل محتمل است- تمام مؤلفه‌های این داستان با الگوی پیشنهادی جوزف کمبپل، مطابقت کامل دارد.
Joseph Campbell, American mythologist, according to the viewpoints of Gustave Young, has dealt with hero’s journeys in different cultures and has proposed a pattern for such journeys in his book entitled: “multi-thousand facet hero”. This pattern has many sufficiency elements to analyze literary works. The book “Hasht Behesht (Eight Heavens)” by Amir Khosro Dehlavi is one of the works that can be compared with the pattern proposed by Joseph Campbell. The present research has dealt with investigating the anecdote: “Roman Merchant’s son and the city of dumbs” in a book written by Amir Khosro Dehlavi called “Hasht Behesht (Eight Heavens)”. The results showed that there has been a complete correspondence between all elements in this story and the pattern posed by Joseph Campbell except the two elements of “meeting the God or the lady or return to childhood joys” mentioned before the stepping of the hero in “tests’ roads”, reported in introduction and the step: “receipt of help from outside” before the stage called: “passing through the threshold level of heavenly life into the normal world” in the return part which are presented by Campbell as a probable period.
_||_
