تحلیل درونمایههای عرفانی و اخلاقی در داستانی از بیدل دهلوی
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیسودابه بخشایی 1 , زرّین تاج واردی 2
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. نویسنده مسئول:
sodabebakhshae@yahoo.com
2 - دانشیار بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
کلید واژه: عشق, عرفان, behavior, اخلاق, love, بیدلدهلوی, کامدی و مَدَن, Bidel-e- Dehlavi, Kameday and Madan, mysticisim,
چکیده مقاله :
مثنوی عرفان یکی از مهم ترین آثار منظوم بیدل دهلوی است که برمبنای عشق و با تبیین رابطة خداوند و انسان آغازمی شود و به شرح حقایق کائنات و نکات عرفانی- فلسفی و مسائل جهان شناسی، انسان شناسی و معرفت شناسی می پردازد. بیدل در این مثنوی - چنانکه رسم عرفاست - مطالب خویش را با داستان پردازی های خاصّ همراه می سازد. یکی از تأثیرگذارترین حکایات این مثنوی، داستان کامدی و مَدَن است؛ بیدل با طرح مفاهیم اخلاقی و عرفانی در این داستانِ عاشقانه، طالبِ حقیقی را برای حصول به معرفت و کمال، به مکاشفة درونی دعوت می کند و تنها راه وصول به معشوق حقیقی را فانی شدن در دریای عشق می داند. پژوهش حاضر ضمن معرّفی این داستان، به تحلیل و تبیین درون مایه های آن پرداخته است. براساس یافته ها، پیکرۀ اصلی این داستان برپایۀ عشق، عرفان و اخلاق بنا شده است؛ از نگاه بیدل، عشقِ حقیقی با هستی عاشق سرشته شده و عاشق را تا سرحدّ مرگ و جنون می کشاند، امّا با امید، سعی و همّت و صبر و توکّل می توان به وصالِ جاودانگی نائل آمد.
Mathnavi "Erfan" is one of the most important poetic clues of Bidel Dehlavi,which is started base on love according to explaining of relationship between hamun and God, also this clue describes the facts of beings, philosophically and mystical points. Bidel gathers all his own evidens with especial telling-stories,base on all gnostics traditions.one of the most effective stories of this clue, is lyric story(kameday and Madan), this story shows the factual and ddeful love of two Indian youth, who go forward in the union way nonexistence bound. Bidel invites liberated and the fact willingness human to inner revelation and spiritual ascension, for acquisition of perfection and factual cognition. Inaddition, he knows that the unique way of reaching to enternal beloved is perishing in Love Sea. The aim of this research is introducing one of the Persian lyric stories in subcontinent which the Persian researchers havn,t paid attention to this. In this paper, not only the researcher introduces this story, but also she works on its content and thematic explaining. Base on the findings of the research, the main sculpture of this story is built on love, mysticism and behavior. Base on Bidel view, the factual love is formed with lover,s possession, and protracts the lover till death and madness, but they can reach to sempiternal union with effort, endeavor, patience,attempt and reliance.
_||_