موزه

دسترسی آزاد مقاله

1 - روند تبدیل فضا به مکان (نمونه موردی کتابخانه ملی شیراز و موزه ی تار و پود شیراز)
sahar salahi فخرالسادات طباطبایی

به منظور ارتباط معماری در بین دهه ها، ایجاد ارتباط بین آنها و تبدیل فضا به مکان، دو فضای طراحی شده توسط دو معمار مطرح معاصر، کشور آقایان مهندس مهرداد ایروانیان و مهندس هادی میرمیران، در فضایی یکسان و به منظور ایجاد ارتباط با یکدیگر، بررسی میگردند. در این پژوهش از روش ت چکیده کامل

به منظور ارتباط معماری در بین دهه ها، ایجاد ارتباط بین آنها و تبدیل فضا به مکان، دو فضای طراحی شده توسط دو معمار مطرح معاصر، کشور آقایان مهندس مهرداد ایروانیان و مهندس هادی میرمیران، در فضایی یکسان و به منظور ایجاد ارتباط با یکدیگر، بررسی میگردند. در این پژوهش از روش ترکیبی استفاده میگردد و از طریق شیوه پرسشگری انجام میگیرد. جامعه آماری، تمامی ساکنین شهر شیراز می باشند، که از این تعداد 385 نفر طبق روش کوکران و روش نمونه گیری به عنوان نمونه انتخاب شدند .یافته ها : داده ها با استفاده از برنامه spss-22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه محقق ساخت، 97/0 بدست آمد. نورپردازی مناسب و همچنین از بین بردن کنج ها و فضاهای بلااستفاده از عوامل مهمی می باشد که بر احساس امنیت افراد و به دنبال آن ارتقاء حس مکان مؤثر می باشد. با وجود آنکه نظرات مردم و کارشناسان در مورد کتابخانه یکی میباشد، اما آمار و امتیازات نشان میدهد که موزه تار و پود، در روند تبدیل فضا به مکان موفق تر عمل کرده است. شاید بتوان علت این مهم را در تفاوت نوع نگرش دو معمار دانست، مرهوم مهندس میرمیران، در تبدیل ایده به طرح، نسبت به مهندس ایروانیان و ارتباط بین ساختمان و محیط، در ساختمان مرکز اسناد، هنوز نتوانسته به طور کامل، روح فضا را در مکان تزریق کند. ایشان، مهندسی سازه ای بودند، که در زمینه طرح جامع شهرها، تخصص بیشتری را داشتند تا طراحی یک ساختمان بخصوص به منظور تبدیل فضا به مکان. اما مهندس ایروانیان، با داشتن سابقه در کارهایی چون: باغ بزرگ چمران شیراز، مجموعه هفت خان و ... ، همگی توانسته اند در روند تبدیل فضا به مکان و القای آن به مخاطب، موفق باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج البلاغه
محبوبه اسماعیلی اسماعیل کاوسی عباسعلی قیومی

10.30495/jmfr.2022.20261

مقاله حاضر، با هدف بررسی آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج‌البلاغه واحصاءآموزه ها وشاخص های دینی مرتبط باتربیت فرهنگی در نهج‌البلاغه انجام شده است. این مقاله از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن گراندد تئوری (نظریه برخاسته از داده‌ها) می‌باش چکیده کامل

مقاله حاضر، با هدف بررسی آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج‌البلاغه واحصاءآموزه ها وشاخص های دینی مرتبط باتربیت فرهنگی در نهج‌البلاغه انجام شده است. این مقاله از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن گراندد تئوری (نظریه برخاسته از داده‌ها) می‌باشد. رویکرد مورد استفاده ، روش سیستماتیک (منظم) است که به اشتراوس و کوربین نسبت داده می&lrm;شود. جامعه آماری محتوای نهج‌البلاغه بوده که از میان آن‌ها، 30 خطبه، نامه و حکمت براساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات و اجرای کدگذاری‌های سه‌گانه به این صورت انجام شد که در مرحله کدگذاری باز و تبدیل کدهای اولیه به ثانویه، 71 مفهوم به‌دست آمد که این مفاهیم در مرحله کدگذاری محوری در قالب 10 طبقه دسته‌بندی شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، طبقه اصلی یا محوری باعنوان ایمان به خدا و آخرت در نظر گرفته شد و به‌عنوان مقوله کانونی، ارتباطش با سایر طبقات از جمله دوری از رذایل اخلاقی، پرورش فضایل اخلاقی، مردم داری و متعادل بودن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه نیز مبانی، اصول و روش‌های تربیت فرهنگی در قالب یک مدل ارائه گردید تا با به کاربردن آن‌ها به اهداف تربیت فرهنگی دست یابیم. در نهایت با بررسی های انجام شده مشخص شد، آموزه‌های نهج‌البلاغه دارای مطالب ارزنده‌ای است که عمل به آنها باعث تربیت فرهنگی نوجوانان در حوزه‌های بینش، گرایش و رفتار می&lrm;شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - برنامه ریزی فرهنگی و ارائه شیوه محاسبه سرانه برای طراحی موزه (نمونه موردی : موزه شهدای شهر شیراز)
زهرا برزگر

موزه‌ها ابزار حفظ هویت فرهنگی و به زبان دیگر اساس دوام و بقای جامعه هستند. اما ساخت موزه بر اساس نیازسنجی و سرانه موردنیاز واقعی توجیه‌پذیر و ممکن است. رویکرد اصلی مقاله حاضر، تخمین سرانه‌ها و مساحت‌های موزه شهدا در شهر شیراز است و هدف، دست‌یابی به روش مطلوب تخمین تعداد چکیده کامل

موزه‌ها ابزار حفظ هویت فرهنگی و به زبان دیگر اساس دوام و بقای جامعه هستند. اما ساخت موزه بر اساس نیازسنجی و سرانه موردنیاز واقعی توجیه‌پذیر و ممکن است. رویکرد اصلی مقاله حاضر، تخمین سرانه‌ها و مساحت‌های موزه شهدا در شهر شیراز است و هدف، دست‌یابی به روش مطلوب تخمین تعداد بازدیدکنندگان و مساحت ریز فضاهای موزه شهدا و ارائه الگو جهت دیگر نمونه‌های موزه است. نمونه موردی این مقاله موزه شهدای استان فارس است. در فرآیند حصول این هدف چهار روش برآورد جمعیت و سرانه‌ها، نمونه‌گیری از مساحت‌های موجود داخلی و خارجی، نمونه‌برداری از تعداد بازدیدکنندگان، برآورد سرانه‌ها و مساحت‌ها هم‌زمان پیش برده شد. در انتها با توجه به هر چهار روش، تعداد بازدیدکنندگان و مساحت موردنیاز هر بخش موزه شهدا به دست آمد. روش تدوین‌شده می‌تواند الگویی جهت تدوین دیگر برنامه‌های کالبدی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - دلایل توجیهی حمایت افتراقی از بزه‌دیدگان آسیب پذیر در پرتو آموزه های علوم جنایی (با نگاهی به قوانین موضوعه ایران)
حسن حاجی تبار فیروزجائی

یکی از موضوعات نسبتاً جدید در قلمرو رشته بزه دیده شناسی حمایتی در سطح ملی و بویژه بین المللی ، مطالعه و بررسی گونه های خاص بزه دیدگی است. بر این پایه، شایسته است که یک گرایش جدیدی در زمینه بزه دیده شناسی حمایتی راجع به بزه دیدگان آسیب پذیر(خاص) تحت عنوانبزه دیده شناسی ح چکیده کامل

یکی از موضوعات نسبتاً جدید در قلمرو رشته بزه دیده شناسی حمایتی در سطح ملی و بویژه بین المللی ، مطالعه و بررسی گونه های خاص بزه دیدگی است. بر این پایه، شایسته است که یک گرایش جدیدی در زمینه بزه دیده شناسی حمایتی راجع به بزه دیدگان آسیب پذیر(خاص) تحت عنوانبزه دیده شناسی حمایتی افتراقی ایجاد شود که بایستی از یک نوع سیاست جنایی افتراقی بر مبنای اصلتبعیض مثبت و متناسب با نیازها و مشکلات خاص این دسته از بزه دیدگان تبعیت کند. به همین منظور، مقاله حاضر ضمن بررسی اجمالی مفهوم بزه دیدگان آسیب پذیر و گونه های خاص حمایت از آنان بر اساس سیاست جنایی افتراقی در قسمت مقدماتی در صدد پاسخ به این سوأل اساسی است که آیا مسأله ضرورت حمایت ویژه از بزه دیدگان آسیب پذیر در آموزه های علوم جنایی و نیز قوانین موضوعه ایران جایگاهی دارد؟ در پاسخ، می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که اگرچه در اکثر آموزه های علوم جنایی- مورد اشاره در این مقاله- به طور صریح و مستقیم به مسأله حمایت از بزه دیدگان و بویژه بزه دیدگان آسیب پذیر و حمایت افتراقی از آنان پرداخته نشده است ولی با این وجود، اغلب می توان از طریق برداشت ضمنی و غیر مستقیم بین آموزه های علوم جنایی و مضامین و محتوای آنها با مسأله ضرورت حمایت ویژه از بزه دیدگان آسیب پذیر رابطه منطقی برقرار کرد. به عبارت دیگر، دلایل توجیهی حمایت از بزه دیدگان آسیب پذیر در بطن مضامین و محتوای هر یک از شاخه های مذکور نهفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - نقش راهبردی آموزه های دینی بارویکرد فقهی برای پیشگیری و منع باتنبیه بدنی کودکان
محمدعلی بادامی محمد مهدی مقدادی مرضیه پیله ور

10.30495/jijl.2022.63847.1484

بررسی ها و مشاهدات نشان می هد که کودکان همواره در معرض بیشترین تهدید، آسیب و سوء استفاده بوده اند.کودکان معصوم که سرمایه جامعه انسانی تلقی می شوند به بهانه های مختلف موردخشونت،آزاروتنبیه بدنی قرار می‌گیرند و متاسفانه روانگاری تنبیه بدنی و خشونت علیه کودکان مستندبه موازی چکیده کامل

بررسی ها و مشاهدات نشان می هد که کودکان همواره در معرض بیشترین تهدید، آسیب و سوء استفاده بوده اند.کودکان معصوم که سرمایه جامعه انسانی تلقی می شوند به بهانه های مختلف موردخشونت،آزاروتنبیه بدنی قرار می‌گیرند و متاسفانه روانگاری تنبیه بدنی و خشونت علیه کودکان مستندبه موازین و ادله ای می شودکه نشان ازعمق و وسعت این معضل دارد. درنظام بین الملل هرگونه خشونت و آسیب به کودک با هرعنوان ممنوع شده است و به نظر می رسد رهایی ازمعضل تنبیه بدنی کودکان در نظام حقوقی ما نیز تنها بر پایه راهیابی به نظرگاه شایسته فقه امامیه و برگرفته از آموزه های دینی است.در این منظر کرامت کودک و مصالح عالیه وی باید به شایستگی مراعات شود و هرگونه اقدام منافی با کرامت و مصلحت کودک ممنوع می باشد.هم چنین راهکارهای مطلوب و موثر برای تربیت کودک منظور گردیده و باارایه آموزه های روش مند برای منع وکنترل رفتارخشونت بار والدین وسایرافرادنسبت به اطفال که نشان دهنده یک نظام حقوقی وتربیتی کامل وجامع برای کودکان است ،به یافته های این پژوهش دست یافت. روش گردآوری اطلاعات،کتابخانه ای بوده ودرپردازش داده ها واطلاعات گردآوری شده نیز از نوع روش توصیفی تحلیلی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - شناسایی و رتبه‌بندی صفات برجسته رهبری در آموزه‌های فرهنگی کوروش کبیر
عنایت اله آقائی

مقدمه و هدف پژوهش: عظمت ایران در دوران هخامنشی، نشانگر آن است که در آن دوران، سیستم مدیریتی سرآمدی وجود داشته است. پژوهش حاضر با هدف، شناسایی و رتبه‌بندی صفات برجسته رهبری در آموزه‌های فرهنگی کوروش کبیر صورت گرفته است. روش پژوهش: در تحقیق حاضر روش پژوهش، تلفیقی کیفی- ک چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: عظمت ایران در دوران هخامنشی، نشانگر آن است که در آن دوران، سیستم مدیریتی سرآمدی وجود داشته است. پژوهش حاضر با هدف، شناسایی و رتبه‌بندی صفات برجسته رهبری در آموزه‌های فرهنگی کوروش کبیر صورت گرفته است. روش پژوهش: در تحقیق حاضر روش پژوهش، تلفیقی کیفی- کمی (دلفی-تاپسیس) می‌باشد. جامعه آماری: جامعه آماری، کلیه خبرگان مدیریتی واجد شرایط در دانشگاه‌های کشور است که 13 خبره از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی گلوله برفی انتخاب شدند. روش انجام پژوهش: با توجه به پیش فرض‌ موجود اجزاء عام سه گانه رهبری، 128 آموزه استخراج گردید که 30 آموزه آن مربوط به صفات رهبری بود. روایی پرسشنامه دلفی توسط خبرگان انتخابی مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ 961/0، تایید شد. برای اجماع نظر خبرگان، از تکنیک دلفی سه مرحله‌ای در نرم‌افزار Excel استفاده شد که در مرحله پایانی، عوامل تایید شده توسط 75 درصد خبرگان مشخص گردید. یافته و نتیجه پژوهش: براساس نتایج حاصله در حوزه صفات رهبری، 8 صفت، مهم تشخیص داده شد که در بین آنها صفات درستکاری رهبری، خویشتن‌داری و صبر، به ترتیب، حائز بالاترین و کمترین رتبه بود و براساس یافته‌های تحقیق، پیشنهاداتی نیز ارایه گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - ارائه مدل اثر بخشی آموزه های محیط زیستی و بهداشتی بر رفتار شهروندی ورزشکاران استان سمنان
محمد جلالی سید مصطفی طیبی ثانی لعبت تقوی

10.30495/ums.2024.23124

در کشور ما که نسل جوان ورزشکار درصد بالایی از جمعیت را تشکیل می‌دهد آموزش محیط زیست می‌تواند تأثیر قابل توجهی در تقویت فرهنگ زیست محیطی و رسیدن به اهداف توسعه پایدار داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر ارائه مدل اثر بخشی آموزه های محیط زیستی و بهداشتی بر رفتار شهروندی ورزشکا چکیده کامل

در کشور ما که نسل جوان ورزشکار درصد بالایی از جمعیت را تشکیل می‌دهد آموزش محیط زیست می‌تواند تأثیر قابل توجهی در تقویت فرهنگ زیست محیطی و رسیدن به اهداف توسعه پایدار داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر ارائه مدل اثر بخشی آموزه های محیط زیستی و بهداشتی بر رفتار شهروندی ورزشکاران استان سمنان است. این تحقیق به لحاظ خروجی‌ها، از نوع کاربردی و به لحاظ روش بررسی داده‌ها از نوع توصیفی تحلیل می‌باشد. جامعه آماری تحقیق ورزشکاران استان سمنان به عنوان پایلوت تحقیق هستند.ابزار تحقیق پرسشنامه محقق‌ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد قبول بوده است .ازمدل یابی معادلات ساختاری برای طراحی مدل استفاده شد.نتایج نشان داد که آموزه های آموزه های محیط زیستی و بهداشتی بر رفتار شهروندی ورزشکاران موثر است و مدل دارای برازش کافی و مطلوب می باشد. بنابراین علیرغم‌ وجود آگاهی‌ و نگرش نســبتا مناســب‌ نسبت‌ به‌ محیط‌ زیست‌، اکثریت‌ افراد به‌ لحاظ رفتار زیســت‌ محیطی‌، عملکرد ضعیفی‌ داشته‌‌اند. بنابراین‌ برخورداری‌ از آگاهی‌ زیست‌ محیطی‌ نمی‌‌تواند تضمینی‌ برای‌ انجام رفتار زیست‌ محیطی‌ باشد، بلکه‌ در این‌ میان نیازمند شرایط‌ و ساختار اجتماعی‌ ترغیب‌ کننده و تسهیل‌ کننده انجام رفتارهای‌ زیست‌ محیطی‌ وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - سایت‏ موزه‏ کشاورزی, راهبردی آموزشی جهت ارتقاء محیط زیست شهری
ندا زرکش رضا سامه محمدمهدی ضرابی

10.22034/jest.2020.25857.3509

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میر چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میراث ارزشمندی برخوردار است، کوچک شمردن این امر در یک کشور مستعد، نه‌ تنها تأمین غذا را تهدید می کند، بلکه سلامت محیطی را نیز به خطر می اندازد. از آنجایی که مسائلی چون افزایش جمعیت و تغییرات آب ‌و هوایی، لزوم توجه به محیط‌ زیست را ایجاب می کند، بنابراین هدف این مقاله ارتقاء شرایط محیطی از طریق ایجاد سایت موزه کشاورزی و برقراری ارتباط میان محیط انسان ‌ساخت و بسترهای طبیعی است تا بتوان شرایط مناسبی را جهت آموزش، ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی و توسعه‌ی فضای تفرجگاهی فراهم کرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ روش با اتکاء به شیوه‌ی توصیف و تحلیل انجام گرفته است. بدین‌ترتیب که پس از بیان پیشینه ای پیرامون نمونه های اجرا شده در رابطه با موضوع و عملکرد آنها، به رویکردها و اهداف مرتبط جهت آموزش کشاورزی در شهر و حومه‌ی آن پرداخته شده است که در نهایت عملکردهای پیشنهادی در سایت موزه‌‌‌ی کشاورزی به شش عامل دسته بندی و تأثیر آنها بر هریک از رویکردهای بیان شده تحلیل می گردد. یافته&lrm;ها و نتایج: یافته های تحقیق بیان می کند که اختصاص زمین هایی در شهر و حومه آن به زمین های مثمر همچون سایت موزه کشاورزی علاوه بر بهبود جنبه‌های فرهنگی، تفریحی و جذب مخاطب می تواند پایداری زیست محیطی و شرایط اکولوژیکی مناسب را فراهم کند و نقش سازنده ای در افزایش کیفیت منظر شهری داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - آموزه هایی از طبیعت در طراحی معماری
علی شرقی عبدالحمید قنبران

امروزه علوم نظری بر شیوه های تحلیل علوم تجربی استوار است. در حقیقت، علوم برخاسته از قوانین طبیعت، همچون فیزیک، زیست شناسی و ... مبنای علوم و هنرهایی مانند معماری شده اند. بسیاری از معماران جدید، بخصوص پیروان دیدگاه هایی همچون آشوب و فراکتال، از علوم تجربی و طبیعی استنتا چکیده کامل

امروزه علوم نظری بر شیوه های تحلیل علوم تجربی استوار است. در حقیقت، علوم برخاسته از قوانین طبیعت، همچون فیزیک، زیست شناسی و ... مبنای علوم و هنرهایی مانند معماری شده اند. بسیاری از معماران جدید، بخصوص پیروان دیدگاه هایی همچون آشوب و فراکتال، از علوم تجربی و طبیعی استنتاج معماری می کنند، لذا باید واسطه هایی پیدا کرد تا جزئیات علوم تجربی را کلی کنند و کلیات را در جزئیات معماری بیاورند. برای یافتن این واسطه ها باید سیر از جزء به کل و ازکلیات به جزئیات در معماری انجام شود. نتایج طبیعت نباید مستقیما در معماری طرح شود، بلکه در معماری باید به برداشت هایی کلی از علوم و قوانین طبیعت ارجاع کرد. فرایند از جزء به کل و از کل به جزء در خلق معماری، اگر با اصول بر گرفته از آموزه های طبیعت توام باشد، نتایج پایداری را در محصولات معماری به وجود خواهد آورد که در این مقاله به پژوهش در باب آن ها پرداخته شده است. شناخت دیدگاه های دینی، عرفانی، فلسفی و کاربردی نسبت به طبیعت مبتدای تحقیق در این مقاله است و با جستجوی رازها و اصول ماندگاری پدیده های طبیعت، سعی در عرضه ی اصول ماندگار آن که منجر به پایداری در تولیدات معماری می گردد، شده است تا این مهم حتی الامکان به آموزش پایدار در معماری منتج گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - اندیشه‌های تعلیمی جهانی درافسانه‌های ازوپ و کلیله‌ودمنه
نعمت اصفهانی عمران

یکی از انواع چهارگانه ادبیات که از روزگاران کهن مورد تأکید و اتفاق‌نظر ملت‌های صاحب فرهنگ و تمدن جهان بوده و هست، ادبیات‌تعلیمی است. ادبیات‌تعلیمی به نوعی از ادبیات گفته می‌شود که در آن خالق اثر با در مقابلْ قراردادن دو مفهوم خیر و شرّـ به‌طورغیرمستقیم‌ـ سعی دارد تا مض چکیده کامل

یکی از انواع چهارگانه ادبیات که از روزگاران کهن مورد تأکید و اتفاق‌نظر ملت‌های صاحب فرهنگ و تمدن جهان بوده و هست، ادبیات‌تعلیمی است. ادبیات‌تعلیمی به نوعی از ادبیات گفته می‌شود که در آن خالق اثر با در مقابلْ قراردادن دو مفهوم خیر و شرّـ به‌طورغیرمستقیم‌ـ سعی دارد تا مضامین اخلاقی و حکمی را، ‌که در ادبیات کلاسیک جهان عموماً به زبان حیوانات (فابل) و در قالب پند و اندرز است، به دیگران آموزش ‌دهد. در میان آثار تعلیمی جهان به زبان فابل، دو اثر به نام‌های افسانه‌های ازوپ و کلیله و دمنه، که یکی متعلق به دنیای غرب و دیگری متعلق به جهان شرق است، بیش از آثار دیگر با مضامین اخلاقی و حکمی همراه است. برهمین‌اساس، نگارنده برآن‌است تا برخی از اصول اخلاقی افسانه‌های ازوپ و کلیله و دمنه را، که در تاریخ ادبیات جهان از جایگاه ارجمندی برخوردارند و در حوزه ادبیات‌تعلیمی مورد تأکید بسیاری از اندیشمندان اخلاق‌گرا می‌باشند، نقد و بررسی نماید. شایان ذکر است که آموزه‌های تعلیمی دو اثر مذکور در عرصه‌های مختلف زندگی بیش از همه در مسائل دینی، اجتماعی و سیاسی نمود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - مؤلّفه‌های پاسخ به جرم در حقوق اسلامی بر مبنای آموزه‌های قرآنی
محمد سالاری محمود روح الامینی باقر شاملو سید مهدی احمدی موسوی

10.30495/qsf.2022.692463

چکیده حقوق اسلامی با بکارگیری دو مؤلفۀ سزاگرایی و اصلاح، درمان و بازپروری و تلفیق این دو مؤلّفه با یکدیگر در جهت مبارزه با پدیده بزهکاری و پیشگیری از وقوع جرم حرکت کرده است. به نظر می‌رسد در حقوق اسلامی با الهام از آموزه‌های قرآنی و بر پایه تعالیم روح بخش این کتاب آسما چکیده کامل

چکیده حقوق اسلامی با بکارگیری دو مؤلفۀ سزاگرایی و اصلاح، درمان و بازپروری و تلفیق این دو مؤلّفه با یکدیگر در جهت مبارزه با پدیده بزهکاری و پیشگیری از وقوع جرم حرکت کرده است. به نظر می‌رسد در حقوق اسلامی با الهام از آموزه‌های قرآنی و بر پایه تعالیم روح بخش این کتاب آسمانی مؤلّفه اصلاح، درمان و بازپروری بر مؤلّفه سزاگرایی ترجیح داده‌ شده و حقوق اسلامی به عنوان مُبدِع بسیاری از سیاستهای نوین کیفری و جرم شناسی، از مجازات به عنوان آخرین راه‌ مبارزه با جرم (در صورت عدم اصلاح مجرم) استفاده شده است و می توان گفت تعالیم اسلامی به دلیل استواری بر فطرت پاک انسانی با موازین علمی مطابقت دارد. افزون بر این حقوق اسلامی بر مبنای آموزه های قرآنی نخستین حقوقی است که به شخصیت متهم توجه و در حقیقت حقوق اسلامی مبدع و بنیانگذار علم جرمشناسی یعنی علم توجه به شخصیت محکوم بوده و مدت مدیدی قبل از پیدایش مکتب تحققی به شخصیت محکوم توجه کرده است. بنابراین نخستین بارقه های توجه به شخصیت متهم در حقوق اسلامی دیده می شود. به این دلیل حقوق اسلامی مبدع مکتب جرمشناسی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - بررسی و نقد رویکرد تفسیری شیخ محمد کرمی در تحلیل مولفه‌های تفسیر اجتماعی قرآن(با تاکید بر کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر)
مینا شمخی علی شریفی سید یوسف محفوظی موسوی

10.30495/qsf.2023.1974286.2949

در حوزه تفسیر نگاری معاصر، تفسیر اجتماعی یکی از مهم ترین دستاوردهای این عرصه است. نگاه جامع گرایانه، ساده نویسی و تاکید بر هدایت‌گری قرآن، عقل گرایی در تفسیر و عدم پیروی کردن از شیوه تفسیری سلف از شاخص‌های اصلی این رویکرد جدید تفسیری است..کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر چکیده کامل

در حوزه تفسیر نگاری معاصر، تفسیر اجتماعی یکی از مهم ترین دستاوردهای این عرصه است. نگاه جامع گرایانه، ساده نویسی و تاکید بر هدایت‌گری قرآن، عقل گرایی در تفسیر و عدم پیروی کردن از شیوه تفسیری سلف از شاخص‌های اصلی این رویکرد جدید تفسیری است..کتاب التفسیر لکتاب الله المنیر آیت الله محمد کرمی ، از تفاسیر اجتماعی به شمار می آید. ایشان که از مفسرین خطه خوزستان است با توجه به شرایط روز، روش تفسیر اجتماعی را برگزیده است و سعی کرده شاخص های تفسیر اجتماعی را رعایت کند. این مقاله که به روش کتابخانه ای تدوین گردیده است، نخست به شاخص‌های تفسیر اجتماعی اشاره نموده، سپس به بررسی شاخص‌های اجتماعی تفسیر شیخ کرمی می پردازد. در ادامه پس از بررسی روش تفسیری ایشان، رویکرد تفسیری این مفسر را مورد نقد قرار می گیرد. در پایان به این نتیجه می رسیم که ایشان از روش تفسیر اجتماعی در برخی آیات پیروی ننموده و تفسیر خود را بر اساس شاخص های تفسیر اجتماعی تدوین نکرده است. در واقع آیت الله کرمی برخی آیاتی که مباحث گسترده اجتماعی دارند به آنها وارد نشده و در حد اشاره ای کوتاه گذر کرده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - پیشگیری از بزه‌دیدگی اطفال در آموزه‌های قرآنی
محمدصادق چاووشی هادی کرامتی معز

بعضی از کودکان به دلیل شرایط خاص موجود در خانواده بیش از سایر همتایان خود در معرض بزه‌دیدگی قرار دارند؛ شناسایی این کودکان از طریق گزارشات مردمی، بستگان یا مدرسه و معرفی آن‌ها به نهادها و مراکزی که باید به وسیله مقامات مسئول دولتی با به همت خیرین دایر شوند تا در جهت سیا چکیده کامل

بعضی از کودکان به دلیل شرایط خاص موجود در خانواده بیش از سایر همتایان خود در معرض بزه‌دیدگی قرار دارند؛ شناسایی این کودکان از طریق گزارشات مردمی، بستگان یا مدرسه و معرفی آن‌ها به نهادها و مراکزی که باید به وسیله مقامات مسئول دولتی با به همت خیرین دایر شوند تا در جهت سیاست های پیشگیرانه از طریق حمایت و مراقبت از این کودکان گام بردارند، می تواند به عنوان راهکاری مؤثر به منظور پیشگیری از بزه دیدگی این کودکان در نظر گرفته شود؛ در همین راستا ، حمایت از صغار در آموزه های قرآنی تا آنجا اهمیت دارد که فروش مال او را جز با اجازه ولی جایز ندانسته و حتی ولی نیز در صورت عدم رعایت منافع و مصلحت طفل، از ولایت ساقط می شود؛ از طرف دیگر اقدامی که در آموزه های قرآنی مورد توجه و تأکید واقع شده، شناسایی، حفاظت و حمایت مادی و معنوی از کودکان آسیب پذیر به عنوان آماجی مناسب برای بزهکاران می باشد؛ در این مقاله به این حمایت ها که در آیات قرآن و برخی روایات آمده است اشاره خواهیم کرد آیات و روایاتی که حاوی تدابیری اند، برای پیشگیری از بزه‌دیدگی کودکانی که به عنوان آماج ضعیف شناخته شده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - شاخص‌های فرهنگ‌ساز داستان حضرت آدم(ع)در تفسیر المیزان و اشعار مثنوی
محمود خورسندی نعمت اله حسنی

در این پژوهش ابتدا برخی مسائل حوزه فرهنگ از قبیل دین و فرهنگ، عوامل ایجاد و اعتلای فرهنگ و فرهنگ‌سازی اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن شاخص‌های فرهنگ‌ساز داستان حضرت آدم(ع) از جمله در مسأله خلیفة اللهی آدم(ع) و تعلیم اسماء، جایگاه والای انسان در مقام مسجود ملائک چکیده کامل

در این پژوهش ابتدا برخی مسائل حوزه فرهنگ از قبیل دین و فرهنگ، عوامل ایجاد و اعتلای فرهنگ و فرهنگ‌سازی اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن شاخص‌های فرهنگ‌ساز داستان حضرت آدم(ع) از جمله در مسأله خلیفة اللهی آدم(ع) و تعلیم اسماء، جایگاه والای انسان در مقام مسجود ملائکه، مسأله درخت ممنوعه، تکبرورزی و إغوای شیطان، هبوط و توبه آدم(ع)، عناوینی هستندکه سعی شده در حد بضاعت بر اساس تفسیر المیزان و اشعار مثنوی مولوی به آن پرداخته شود. با توجه به اینکه طبق تفاسیر در واقع حضرت آدم(ع) به منزله نماینده همه انسان‌ها بوده و مسائل مربوط به زندگی و سرگذشت آن حضرت در حقیقت به نوعی در مورد همه انسان‌ها مصداق می‌یابد. بنابراین تعمق و تعقل در مسائل و مراحل زندگی آن حضرت گام بلندی در فرهنگ‌سازی و تعلیم و تربیت انسان در هر زمان و مکان می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - خانواده گرایی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ‌ایران با الهام از آموزه‌های قرآنی
محمدرضا کیان پور علی اکبر گرجی ازندریانی بختیار نصیری اوانکی

قانون اساسی به عنوان سندی بنیادین و بالادستی شناخته می‌شود که با الهام از آموزه‌های قرآنی‌، حاوی حقوق و آزادی‌های مردم است که توجه به توسعه و تقویت نهاد خانواده نیز از نگاه قانونگذار دور نمانده است، و اصولی از جمله اصل 10 قانون اساسی دولت را ملزم به قانونگذاری و برنامه چکیده کامل

قانون اساسی به عنوان سندی بنیادین و بالادستی شناخته می‌شود که با الهام از آموزه‌های قرآنی‌، حاوی حقوق و آزادی‌های مردم است که توجه به توسعه و تقویت نهاد خانواده نیز از نگاه قانونگذار دور نمانده است، و اصولی از جمله اصل 10 قانون اساسی دولت را ملزم به قانونگذاری و برنامه ریزی به منظور تسهیل، تشکیل و تحکیم مبانی خانواده و حفظ قداست آن نموده است؛ البته اگرچه خانواده حیطه خصوصی است، اما برخی تصمیم‌گیری‌ها درباره آن ابعاد اجتماعی دارد. در چنین مواردی حمایت قانونگذار ضروری می‌شود. بدیهی است این حمایت نباید هرگز به دخالت منجر شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - دورنمای رستاخیز در آموزه‌های قرآن و ادیان غیر ابراهیمی
اکرم بندعلی شمشکی

از دیرباز اقوام بشر و ملل و نحل مختلف به این سؤال پاسخ‌های متفاوت و حتی متضاد داده‌اند: برخی را عقیده بر آن بوده است که مرگ نیستی کامل است و انسان به کلی معدوم می‌شود. بعضی به تناسخ قائل شدند و گفتند ارواح آدمیان پس از مرگ (فناناپذیری روح) به بدن جانور یا انسان گیاه، جا چکیده کامل

از دیرباز اقوام بشر و ملل و نحل مختلف به این سؤال پاسخ‌های متفاوت و حتی متضاد داده‌اند: برخی را عقیده بر آن بوده است که مرگ نیستی کامل است و انسان به کلی معدوم می‌شود. بعضی به تناسخ قائل شدند و گفتند ارواح آدمیان پس از مرگ (فناناپذیری روح) به بدن جانور یا انسان گیاه، جامدات وارد شده و به زندگی خود در همین جهان ادامه می‌دهد، و جمعی کثیر که اغلب از سرچشمه تعالیم پیامبران سیراب شده‌اند جهانی دیگر را باور داشته‌اند و به پاداش و مجازات نیکوکاران و بدکاران معتقد بوده‌اند. فلاسفه و حکما نیز بر حسب نحله‌ها و مذاهب و مذاق‌های خود آراء و افکار گوناگونی در این زمینه اظهار کرده و به سخنان در قالب استدلال و بیان فلسفی یا عرفانی پرداخته‌اند، و آنانی که زندگانی را محدود و محصور به همین حیات دنیوی انگاشته‌اند در حقیقت مردمان سطحی‌نگر و عامی و طرفداران طرز فکر ماتریالیسم بوده و هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - بررسی میزان تأثیر والدین و دوستان در جذب فرزندان به نماز(استان اردبیل)
ایران سلیمانی ماهرخ اللهیاری

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امداده چکیده کامل

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امدادهای غیبی خداوندی می تواند ناجی افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. پژوهش حاضر به روش میدانی و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی میان تمام دانش آموزان مقاطع دوره ابتدایی، متوسطه دوره اول و دوم استان اردبیل صورت گرفته است و با تمسک به قرآن کریم در صدد ارائه راهکارهای کاربردی مؤثر و قابل اجرا جهت جذب فرزندان به نماز است. والدین از میان مؤلفه های مختلف با 3/46 بالاترین آمار را در جذب فرزندان به نماز به خود اختصاص داده است. لذا نقش والدین با تمسک به قرآن در ارائه راه‌های ترغیب فرزندان به نماز و مسجد جهت حفظ و ارتقای هویت اسلامی و ملّی و صیانت از خانواده و جامعه غیر قابل انکار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - مطالعات مکان‌یابی موزه منطقه‌ای در استان گیلان
علی موحد علی شماعی نرگس احمدی فرد ابراهیم جهانگیر

چکیده استان گیلان در مناطق شمالی کشور واقع شده است. این استان مهد تمدن طبری شناخته می‌شود که طی کشفیات صورت گرفته در سال‌های گذشته آثار بسیاری از مجموعه‌های تاریخی و باستانی استان بدست آمده است که به عنوان گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی کشور شناخته می‌شوند. لذا آشنا ساختن چکیده کامل

چکیده استان گیلان در مناطق شمالی کشور واقع شده است. این استان مهد تمدن طبری شناخته می‌شود که طی کشفیات صورت گرفته در سال‌های گذشته آثار بسیاری از مجموعه‌های تاریخی و باستانی استان بدست آمده است که به عنوان گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی کشور شناخته می‌شوند. لذا آشنا ساختن مردم با چنین میراث‌های فرهنگی- هنری افتخارات و تمدن گذشته و تقویت حس وطن پرستی و غرور ملی از طریق ایجاد موزه امکان‌پذیر می‌باشد. با توجه به اینکه موزه یکی از زیر ساخت‌های گردشگری و لازمه توسعه آن به حساب می‌آید لازم به نظر می‌رسد در چارچوب سیاست‌های توسعه گردشگری کشور و افزایش درآمدهای ناشی از گردشگری در مقایسه ملی و منطقه‌ای نسبت به مکان‌یابی، تاسیس و احداث موزه‌ها همت گماشت. این پژوهش با استفاده از روش اکتشافی- تحلیلی با هدف مکان‌یابی موزه منطقه‌ای اقدام به تعیین مکان مناسب جهت احداث موزه در منطقه مورد مطالعه کرده است. بدین جهت از مهم‌ترین عوامل و فاکتور مکان‌یابی و نحوه جایگزینی موزه در سطح شهر و منطقه نحوه تعامل و ارتباط مجموعه با کاربری‌های شهری در مقیاس میانی و کلان منطقه و کشور می‌باشد. بنابراین در مقاله حاضر مطالعاتی مدون و سیستماتیک در سطح منطقه و سپس شهر منتخب بر اساس اصول شهرسازی و برنامه ریزی شهری از یک طرف و نیازها و ملزومات مجموعه موزه از طرفی دیگر صورت گرفته است تا بدین طریق مکانی مناسب جهت اختصاص به ساخت موزه بدست آید. بررسی ما نشان داد که در استان گیلان، شهرهای رشت و بندر انزلی شرایط مطلوبتری برای ایجاد موزه دارند و در ادامه تحلیل‌های مکان درون شهری مشخص شد که منطقه غربی شهر رشت به لحاظ ایجاد موزه منطقه‌ای از مطلوبیت بیشتری نسبت به سایر مناطق شهر برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - تاثیر حضور روان شناس ِ مدارس در پیشگیری رشد مدار از بزهکاری اطفال(با تأکید بر آموزه های اسلامی)
شهرداد دارابی مهدیه پاکروان نمین

امروزه بزهکاری اطفال و پایین آمدن سن بزهکاری یکی از معضلات اساسیِ جوامع بشری است که با رشد فزاینده ای رو به رو می باشد . این مهم در حالی است که جمعیت بسیاری از کودکان و نوجوانان همه روزه با عنوان دانش آموز در مدارس حاضر شده و پس از خانواده ، مدارس مهم ترین و اصلی ترین م چکیده کامل

امروزه بزهکاری اطفال و پایین آمدن سن بزهکاری یکی از معضلات اساسیِ جوامع بشری است که با رشد فزاینده ای رو به رو می باشد . این مهم در حالی است که جمعیت بسیاری از کودکان و نوجوانان همه روزه با عنوان دانش آموز در مدارس حاضر شده و پس از خانواده ، مدارس مهم ترین و اصلی ترین مکان های حضور دانش آموزان هستند که از تاثیرگذارترین اماکن بر سیر تکوین شخصیت ایشان محسوب می شوند . از این رو در پرتو آموزه های پیشگیری رشد مدار ، تدابیری همچون افزایش مهارتهای اجتماعی کودکان و نوجوانان ، تلاش جهت رفع معضلات روحی و روانی فردی و خانوادگی ایشان یا اقداماتِ مناسب در راستای اصلاح رفتار کادر آموزشی با دانش آموزان در مدرسه آثار حضور روان شناس در مدارس است که به عنوان زیر مجموعه ی آموزش و پرورش ، می تواند اقدامی موثر جهت تکامل شخصیت دانش آموزان و رساندن ایشان به خود انضباطی و خودکنترلی باشد تا از ورود هرچه بیشتر اطفال به عرصه بزهکاری ممانعت نماید . در این راستا ، مقاله ی پیش رو تاثیرات حضور روان شناس در مدارس را در پرتو رویکرد پیشگیری رشد مدار بررسی و تحلیل می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - واکاوی جایگاه «آموزه تفاوت» در «نظریه عدالت جان رالز» و تبیین جامعه مطلوب متناسب با آن
حسن آرایش سید مسعود حاصلی مفرد محمد علی توانا

10.22034/sej.2019.668902

نوشتار حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که دلالت‌های فلسفی آموزه تفاوت در نظریه عدالت جان رالز کدامند و این آموزه ترسیم‌گر کدامین جامعه مطلوب است؟ روش این مقاله تحلیلی و توصیفی بوده و نتایج نشان داد، آموزه تفاوت در نظریه عدالت رالز، درپی ایجاد زمینه‌‌های آزادی ا چکیده کامل

نوشتار حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که دلالت‌های فلسفی آموزه تفاوت در نظریه عدالت جان رالز کدامند و این آموزه ترسیم‌گر کدامین جامعه مطلوب است؟ روش این مقاله تحلیلی و توصیفی بوده و نتایج نشان داد، آموزه تفاوت در نظریه عدالت رالز، درپی ایجاد زمینه‌‌های آزادی اساسی و برابر، برای همه شهروندان است، به گونه‌‌ای که منطبق با واقعیات زندگی مدرن باشد. از همین رو، رالز، انسان را در مقام غایتی فی‌‌نفسه تصور می‌‌کند که در قرارگاه وضع نخستین اولویت حق را بر خیر ترجیح می‌‌دهد و درپی ایجاد جامعه‌‌ای بسامان برمی‌‌آید که مبتنی بر پذیرش مبانی تفاوت و تکثر میان همه انسان‌‌ها باشد. جامعه مطلوب متناسب با آموزه تفاوت، جامعه‌‌ای است که مبتنی بر اصول دموکراسی لیبرال، اقتصاد بازار و دولت رفاه می‌باشد و در آن انسان‌‌ها در مقام شهروند با برداشتی سیاسی از بنیادهای تفاوت، عدالت را برقرار و به آراء یکدیگر احترام می‌گذارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - بررسی «آداب المریدین»ها تا قرن سیزدهم هجری
ناصر احمدزاده محمد یوسف نیری نجف جوکار زرین تاج واردی

10.30495/dk.2021.1928650.2242

پیوند ادبیات فارسی و عرفان اسلامی، به گونه ای است که پژوهش در بیشتر آثار ادبی، بدون شناختی ژرف از عرفان و تصوف اسلامی دشوار خواهد بود و در گرایش ادبیاتِ عرفانی، تحقیق و مطالعات روشنگرانه در شناخت عرفان و تصوف، ضرورت و اهمیت بیشتری پیدا می کند. یکی از جلوه های مکتوب چکیده کامل

پیوند ادبیات فارسی و عرفان اسلامی، به گونه ای است که پژوهش در بیشتر آثار ادبی، بدون شناختی ژرف از عرفان و تصوف اسلامی دشوار خواهد بود و در گرایش ادبیاتِ عرفانی، تحقیق و مطالعات روشنگرانه در شناخت عرفان و تصوف، ضرورت و اهمیت بیشتری پیدا می کند. یکی از جلوه های مکتوب ادبیات عرفانی، در زمینۀ آموزش های معنوی و تربیت مریدان و سالکان طریقت، آداب المریدینها هستند؛ آداب ا لمریدین ها، در حقیقت، درس گفتارهای آداب سفر و حضر سلوکی ان اند؛ در این مقاله برآنیم تا این گونۀ ناشناخته و کمتر دیده شده را بشناسانیم. از آنجا که پیشینۀ روشن و قابل توجهی دربارۀ آداب المریدین ها وجود ندارد و منابع چندانی در دست نداریم، با برشماری ویژگی ها و معرفی برخی آداب المریدین ها تا قرن سیزدهم هجری قمری، به شناخت شیوه های آموزشی اهل طریقت دست می یابیم. یادآور می شوم که این جستار قصد ورود به عقاید و مبانی اندیشۀ صوفیانه را ندارد و به بازخوانی آداب بسنده می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - آموزه های سیاسی در مدایح سنایی
مریم محمدزاده

پیشگامی سنایی در موضوعات مختلف شعری همانند وارد کردن مفاهیم عرفانی به شعر فارسی ، بنیانگذاری پایه های شعر انتقادی و اجتماعی و ابداع غزل قلندری امری مسلّم و شناخته شده است. آنچه کمتر بدان پرداخته شده، اشعار مدحی سنایی و مبدع بودن وی در مدایح تعلیمی و ارائة آموزه های سیا چکیده کامل

پیشگامی سنایی در موضوعات مختلف شعری همانند وارد کردن مفاهیم عرفانی به شعر فارسی ، بنیانگذاری پایه های شعر انتقادی و اجتماعی و ابداع غزل قلندری امری مسلّم و شناخته شده است. آنچه کمتر بدان پرداخته شده، اشعار مدحی سنایی و مبدع بودن وی در مدایح تعلیمی و ارائة آموزه های سیاسی است که از یک سو تأثیر ژرفی بر سعدی و مدیحه های او گذاشته و از سوی دیگر ناشناخته ماندن آن سبب تردید در حقیقت بیداری شاعر شده است؛ از این رو، نوشتار حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی انواع گوناگون اشعار مدحی سنایی، به معرفی این آموزه های سیاسی پرداخته و نشان می دهد که سنایی در قالب تمثیل و بیان حکایت هایی از ازمنة گذشته، داروی نصیحت را در لوای مدح و ستایش به جان حاکمان ریخته و آنها را به اجرای عدالت، دقت در انتخاب دولتمردان، برخورد با کارگزاران جورپیشه و ... ترغیب می کند و از ریختن خون بی گناهان برحذر می دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - اثربخشی بسته روان‌شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه‌های مهدویت بر سبک‌های هویتی و اهمال‌کاری دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم
زهرا قاسمی ایلناز سجادیان

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته روان‌شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه‌های مهدویت بر سبک‌های هویتی و اهمال‌کاری دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته روان‌شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه‌های مهدویت بر سبک‌های هویتی و اهمال‌کاری دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانش‌آموز دختر متوسطه دوم با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 15 دانش‌آموز در گروه گواه). گروه‌ آزمایش مداخلات بسته انتظارمحور (12 جلسه) را طی سه ماه دریافت نمود. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خودسنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی (نویدی، 1376)، پرسشنامه سبک‌های هویت (برزونسکی، 1992) و پرسشنامه اهمال‌کاری (تاکمن، 1991) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرنی توسط نرم‌افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بسته روان‌شناختی انتظارمحور بر سبک‌های هویت اطلاعاتی، سردرگم، متعهد و اهمال‌کاری دانش‌آموزان تاثیر دارد (0001/0>p). نتیجه‌گیری: بر اساس جهت بهبود سبک‌های هویت و کاهش اهمال‌کاری دانش‌آموزان می‌توان بسته روان‌شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه‌های مهدویت را مورد استفاده قرار داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - اثربخشی آموزش مهارت های زندگی مبتنی بر آموزه های قرآنی بر سلامت روان هنرجویان دختر هنرستان ها
سیده علیا عمادیان لیلا حسینی طبقدهی

هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر آموزه های قرآن بر سلامت روان هنرجویان دختر انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل هنرجویان دختر هنرستانهای شهرستان ساری درسال تحصیلی ۹ چکیده کامل

هدف: این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر آموزه های قرآن بر سلامت روان هنرجویان دختر انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل هنرجویان دختر هنرستانهای شهرستان ساری درسال تحصیلی ۹۹-۹۸ بود. بر اساس جدول کرجسی و مورگان 201 نفر از هنرجویان انتخاب شدند و به پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ و هیلر (1972) پاسخ دادند. با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند، 30 نفر از هنرجویانی که بالاترین نمره را در این پرسشنامه گرفتند، به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش (15نفر) و کنترل (15نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی12جلسه یک ساعته تحت آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر آموزه های قرآن قرار گرفتند وگروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. پس از اتمام برنامه آموزش هردوگروه به پرسشنامه سلامت روان پاسخ دادند (پس آزمون) و پس از یک ماه و نیم پیگیری بعمل آمد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر آموزه های قرآن باعث افزایش سطح سلامت روان هنرجویان دختر هنرستان های شهرستان ساری شده است (01/0>(p. نتایج پیگیری نمرات گروه آزمایش پس از یک ماه و نیم حاکی از ماندگاری اثر مداخلاتی بود. نتیجه گیری: آموزش مهارت های زندگی براساس آموزه های قرآن می تواند با ایجاد فضای روانی لازم، دانش آموزان را با فرایندهای شناختی، هیجانی و رفتاری آشنا کرده و موجب می شود نحوه مدیریت و استفاده از مهارتهای شناختی، هیجانی و رفتاری را یاد بگیرند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تجلی تمثیل در آموزه‌های تربیتی و اخلاقی اشعار نعمت خان عالی
شیرین کبیری سعیده ساکی انتظامی جواد استاد محمدی حمیدرضا دهقانی پور

10.30495/jpll.2000.699626

یکی از گونه‌های پرکاربرد در تعلیم آموزه‌های تربیتی و اخلاقی استفاده از شگرد تمثیل است. شعرا و نویسندگان همواره سعی کرده‌اند به کمک تمثیل، مفاهیم عقلی، ذهنی و انتزاعی را به شکلی مؤثر و کارآمد به خوانندگان و مخاطبان خود منتقل سازند. شاعران سبک هندی در آثار خود از انواع تم چکیده کامل

یکی از گونه‌های پرکاربرد در تعلیم آموزه‌های تربیتی و اخلاقی استفاده از شگرد تمثیل است. شعرا و نویسندگان همواره سعی کرده‌اند به کمک تمثیل، مفاهیم عقلی، ذهنی و انتزاعی را به شکلی مؤثر و کارآمد به خوانندگان و مخاطبان خود منتقل سازند. شاعران سبک هندی در آثار خود از انواع تمثیل بهره برده‌اند. از سوی دیگر آنچه در ادبیات تعلیمی تأثیرگذاری شگرفی داشته، بهره گیری از تمثیل برای آموزش اخلاق و بیان پند و اندرز است. نعمت خان عالی شیرازی، یکی از شاعران نامبردار دربار هند در قرن یازدهم و آغاز قرن دوازدهم هجری است. از آنجا که بررسی کاربرد تمثیل و کارکردهای مختلف آن در یک اثر ادبی ضرورت دارد، هدف این پژوهش بررسی کاربرد انواع تمثیل برای بیان مفاهیم اخلاقی در اشعار نعمت خان عالی است. در این پژوهش در پی آنیم که به این پرسشها پاسخ دهیم که: کارکرد تمثیل در اشعار نعمت خان عالی به چه اندازه است؟ و وی برای بیان مفاهیم اخلاقی از کدام یک از انواع تمثیل بیشتر بهره برده است؟ و تا چه اندازه در این راه موفق بوده است؟ هر چند کتابها و مقالات متعددی دربارة تمثیل و کاربرد آن در دیوان شعرا نوشته شده است اما تاکنون دربارة کاربرد تمثیل در اشعار نعمت خان مقاله‌ای منتشر نشده است. این تحقیق به شیوة کتابخانه‌ای و مطالعة موردی انجام شده است و رویکردی توصیفی – تحلیلی دارد. بر اساس یافته‌های پژوهش وی از بین انواع تمثیل کوتاه(توصیفی)، بیشتر به ارسال المثل و اسلوب معادله توجه داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی آموزه های تمثیلی ـ تعلیمی در تحفـةالاحرار جامی
مالک شعاعی

10.30495/jpll.2023.1972277.1284

نورالدین عبدالرحمن جامی، نام‌آورترین شاعر و عارف قرن نهم هجری است. در میان 45 اثر برجا مانده از وی، مثنوی تحفـةالاحرار به داشتن مضامین تمثیلی ـ تعلیمی متمایز است. این کتاب، مرام‌نامه‌ای حاوی دستورهای اخلاقی و نصایح پدر برای فرزند خردسال خویش بوده سؤال اصلی این است که جا چکیده کامل

نورالدین عبدالرحمن جامی، نام‌آورترین شاعر و عارف قرن نهم هجری است. در میان 45 اثر برجا مانده از وی، مثنوی تحفـةالاحرار به داشتن مضامین تمثیلی ـ تعلیمی متمایز است. این کتاب، مرام‌نامه‌ای حاوی دستورهای اخلاقی و نصایح پدر برای فرزند خردسال خویش بوده سؤال اصلی این است که جامی چـه مسـائلی از این حوزه ودر چه حدودی بیان کرده‌است؟ لذا هدف این پژوهش، تبیین و بررسی مضامین تعلیمی از قبیل: تأکید بر علم‌اندوزی، توجّه به اصول و فروع دین، قناعت، مبارزه با هوس، بی‌اعتباری دنیا، یاد مرگ، نکوهش آزمندی، پرهیز از مداهنت، دوری از مصاحبت فرومایگان، توجه به عدل و انصاف، پیروی از پیر و ... است که از دریچة تمثیل بدان کم‌تر نگریسته شده‌است. در میان مبانی مختلف تمثیلی ـ تعلیمی، توجه به دین، پرهیز از مداهنت و یاد مرگ، بسامد بالاتری دارند. پژوهش حاضر با روش توصیف و تحلیل، به بررسی این آموزه‌های پرداخته، روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتاب‌خانه‌ای است. جامعه آماری شامل بیت‌های تحفـةالاحرار جامی است. نمونه های آماری، بیت‌هایی از تحفـةالاحرار است که علاوه بر مبانی تعلیمی، مبتنی بر صنعت تمثیل، حسب کتب فنون و صناعات ادبی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - بازنمود آموزه‌های تعلیمی در شکوائیه‌های طالب آملی
داریوش کاظمی مصطفی صابری

بررسی شکوه و آموزه‌های تعلیمی نهفته در اشعار طالب آملی به عنوان یک شاعر عارف، جدا از شناخت اوضاع سیاسی و اجتماعی، به شناخت افکار، عقاید و زبان خاص او وابسته است. بدین منظور در این گفتار ابتدا به توضیحی اجمالی پیرامون زبان خاص عرفا پرداخته می شود تا از زبان رمزی عرفانی ا چکیده کامل

بررسی شکوه و آموزه‌های تعلیمی نهفته در اشعار طالب آملی به عنوان یک شاعر عارف، جدا از شناخت اوضاع سیاسی و اجتماعی، به شناخت افکار، عقاید و زبان خاص او وابسته است. بدین منظور در این گفتار ابتدا به توضیحی اجمالی پیرامون زبان خاص عرفا پرداخته می شود تا از زبان رمزی عرفانی اطلاعاتی به دست آوریم. سپس از میان اشعار مختلفی که طالب در آنها شکوه و شکایتی را مطرح ساخته است به شکوه او از مردم خواهیم پرداخت و تعلیم مورد نظر او را که به شکل شکوائیه بیان گردیده با ذکر شواهد جستجو خواهیم کرد. بررسی شکوائیه‌های طالب، ما را به این نتیجه می‌رساند که شکایت از مردم در حقیقت، شکایت از نابخردی، ظلم، نفاق، ریا و همه آن چیزی است که با نوع ایدئولوژی و جهان‌بینی عرفانی در تضاد است و بیان شکوه نوعی اعتراض و مبارزه است. از سوی دیگر طالب در بیان شکوه و شکایت، نه تنها مردمان عصر خویش بلکه همه انسان‌ها را از اندیشه‌ها، رفتارها و کردارهای ناشایست برحذر می‌دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - بررسی و تحلیل کارکردهای اخلاقی تمثیل در اسرارنامۀ عطار نیشابوری
سید حسین سیدی حسین قاسمی فرد

تمثیل یکی از شگردهای ادبی مؤثر در بازگویی و تشریح عمده ترین مسائل اخلاقی و تعلیمی است؛ زیرا با ساده کردن موضوعات پیچیده، قدرت درک و تحلیل مخاطب عامی افزایش می یابد. از آن جا که هدف اصلی شاعران اخلاق گرا از سرودن شعر، افزایش سطح معرفت و جهان بینی مردم است، از ابزارهایی چ چکیده کامل

تمثیل یکی از شگردهای ادبی مؤثر در بازگویی و تشریح عمده ترین مسائل اخلاقی و تعلیمی است؛ زیرا با ساده کردن موضوعات پیچیده، قدرت درک و تحلیل مخاطب عامی افزایش می یابد. از آن جا که هدف اصلی شاعران اخلاق گرا از سرودن شعر، افزایش سطح معرفت و جهان بینی مردم است، از ابزارهایی چون تمثیل برای پیشبرد و تحقق اهداف تعلیمی مورد نظر خود استفاده می کنند. عطار نیشابوری در اسرارنامه، با تکیه بر این بخش از قابلیت های تمثیل، به تبیین و تشریح مسائل گوناگون اخلاقی، دینی و عرفانی پرداخته است. به این اعتبار، در مقالۀ حاضر، با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، کارکردهای اخلاقی تمثیل بررسی شده است. به نظر می رسد شاعر از رهگذر بهره مندی از شگرد مذکور به توضیح موضوعاتی چون: دنیاستیزی؛ فنا شدن از خودِ انسانی؛ نفس ستیزی؛ توجه به عشق ورزی الهی و معنوی؛ پرهیر از آزمندی و مال دوستی؛ دوری گزینی از غفلت ورزی؛ نکوهش ظاهرپرستی؛ بی اعتباری عمر آدمی و تناسب میان ظرفیت های انسانی و هدف برگزیده پرداخته است. شاعر برای جلوگیری از اختلال در فرآیند درک مخاطبان عام خود، از تمثیل های عمدتاً ساده و زودیاب استفاده کرده است. این تمثیل ها در عینیت بخشی به عمده ترین مسائل اخلاقی که غالباً انتزاعی و نامحسوس هستند، اثرگذار بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - تأملی در نقش تعلیمی داستان‌های شاه‌نامه*
مریم رضایی بیگی علی سلیمی

با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب چکیده کامل

با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب، از سر تا به بُن، نفس گرم حکیمی را با خود دارد که با هنرمندی تمام، خردورزی ایرانیان را با باورهای اسلامی پیوند زده، ترکیبی متوازن از اندیشه‌های انسانی در امر تعلیم و تربیت خلق نموده است. در جای جای این اثر جاودان، شکوفایی و سپس پرپر شدن زندگی پادشاهان با دیده عبرت نگریسته شده است. حکیم توس، در لابلای شرح حال آنها، خوشی ها را با نا کامی ها در هم آمیخته است و از آنجا که نگرش او ملهم از بینش دینی است، مرگ برای او به منزله نردبان انتقال از جهان فانی به سرای باقی است. علاوه بر این، نگاه او به دنیا، به منزله دار مکافات، از ویژگی‌های بارز اندیشه حاکم بر شاه‌نامه است و غالب قهرمانان او، در همین دنیا به سزای کردار خویش می‌رسند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - تدوین بستة آموزشی سرمایة روان‌شناختی بر اساس ارزش‌های اسلامی و میزان تأثیر آن بر تعالی سازمانی کارکنان شهرداری اصفهان
احمدرضا قنبری نصرآبادی محمد مهدی رشیدی جمشید تقسیمی

10.30486/jsrp.2019.663547

این پژوهش با هدف تهیه بسته آموزشی سرمایة روان‌شناختی بر اساس ارزش‌های اسلامی و میزان تأثیر آن بر تعالی سازمانی بر روی کارکنان شهرداری اصفهان انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته کمی ـ کیفی بود. به‌منظور بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر سرمایه روان‌شناختی اسلامی بر متغیرهای و چکیده کامل

این پژوهش با هدف تهیه بسته آموزشی سرمایة روان‌شناختی بر اساس ارزش‌های اسلامی و میزان تأثیر آن بر تعالی سازمانی بر روی کارکنان شهرداری اصفهان انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته کمی ـ کیفی بود. به‌منظور بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر سرمایه روان‌شناختی اسلامی بر متغیرهای وابسته از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. در مرحلة اول پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از تکنیک دلفی انجام شد. بدین‌صورت که اطلاعات حاصل از مصاحبه‌ها با متخصصین علوم انسانی، مذهبی و متخصصین علم اخلاق درزمینة امید، خودکارآمدی، تاب‌آوری، خوش‌بینی مورد بررسی قرار گرفت و بستة سرمایه روان‌شناختی بر اساس ارزش‌های اسلامی تهیه شد. در مرحلة دوم پژوهش (کمّی) روش نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل در میان نمونه 60 n= در جامعة تحقیق 3000 = N استفاده شد. نتایج پژوهش کمّی دو گروه کنترل (30 نفر) و آزمایش (نفر) در تکمیل پرسشنامة تعالی سازمانی، بستة سرمایه روان‌شناختی اسلامی نشان داد که میانگین نمرات تعالی سازمانی در گروه آزمایش در مرحلة پس‌آزمون که بسته سرمایه روان‌شناختی اسلامی را مدنظر قرار دادند، نسبت به گروه کنترل به‌طور معنی‌داری افزایش یافت (01/0>P)؛ بنابراین آموزش الگوی سرمایه روان‌شناختی اسلامی توانسته است شاخص تعالی سازمانی را افزایش دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی
اسدالله اسدی‌گرمارودی علی شیخ الاسلامی اسماعیل منصوری‌لاریجانی رضا ساکی

اهتمام همه جانبه تزریق، ترویج و تعمیق آموزه های عرفان ناب اسلامی در همه عرصه های اجتماع و به ویژه در قلمرو اصول مدیریت ضرورتی است انکارناپذیر. هدف این پژوهش آن است تا با طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی: اولاً این تأثیر را بنمایاند و ثانیاً عرفان اسلامی را در ح چکیده کامل

اهتمام همه جانبه تزریق، ترویج و تعمیق آموزه های عرفان ناب اسلامی در همه عرصه های اجتماع و به ویژه در قلمرو اصول مدیریت ضرورتی است انکارناپذیر. هدف این پژوهش آن است تا با طراحی واعتباریابی مدل مدیریت عرفان اسلامی: اولاً این تأثیر را بنمایاند و ثانیاً عرفان اسلامی را در حقیقت راستین اش با الگوپذیری از انسان کامل و کامل شدن مدیران در سیرو سلوکی صدرایی، از انزوای منفی نجات بخشد. این پژوهش با استفاده از طرح تحقیقی آمیخته از نوع اکتشافی انجام و به ترتیب با بررسی کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران، چارچوب اولیه راهنما را تهیه و بر اساس روش کیو که عامل پیوند بین داده های کمی و کیفی است مراحل نهایی پژوهش، تا طراحی و اعتباریابی مدل مورد انتظار دنبال شده است. مدل به دست آمده دارای هفت مؤلفه اصلی: عدالت محوری، تعالی جویی، بهبود اجتماعی، اثربخشی، کارایی، اسوه ای، تکلیف-مداری مرتبط با یکدیگر بوده و نتایج حاکی از آن است که مؤلفه های مدیریت مبتنی بر عرفان اسلامی به ‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با ضرایبی بین 108/0 تا 384/0 بر یکدیگر تأثیر معنی دار داشته اند و مدل ارائه‌شده از لحاظ آماری با اطمینان 95 درصد، مورد تأیید است. لذا می توان با بهره گیری از آموزه های عرفان اسلامی در مدیریت، جلوه ای الهی و کاراتر در سازمان ارائه نمود که نتایج آن منجر به بالندگی هرچه بیشتر سازمان ها شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - نقش آموزه‌های قرآنی، اسلامی و عرفانی بر سبک زندگی اجتماعی
رحمت رزاقی محسن نورایی زینب السادات حسینی محسن موسوی حسن باقرزاده خجسته

جوامع اسلامی دچار التقاط شدید فکری و رفتاری هستند. پس از چند سده پیشرفت تمدنی در جوامع اسلامی، هجوم دشمنان مختلف و جنگ‌های پیاپی و درگیری‌های داخلی و نیز تکفیر مسلمانان از سوی برخی از مذاهب اسلامی، جامعه اسلامی عقب گردی به سمت و سوی جاهلیتی جدید داشت. این عقب گرد همراه چکیده کامل

جوامع اسلامی دچار التقاط شدید فکری و رفتاری هستند. پس از چند سده پیشرفت تمدنی در جوامع اسلامی، هجوم دشمنان مختلف و جنگ‌های پیاپی و درگیری‌های داخلی و نیز تکفیر مسلمانان از سوی برخی از مذاهب اسلامی، جامعه اسلامی عقب گردی به سمت و سوی جاهلیتی جدید داشت. این عقب گرد همراه با پذیرش فرهنگ‌های مسلطی بود که در سده‌های اخیر توان علمی خود را در فن آوری‌های مادی نشان داده و در این عرصه‌ها پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته‌اند. این گونه است که نوعی سبک زندگی التقاط در فکر و رفتار در جوامع اسلامی شکل گرفت که نه تنها عامل پیشرفت نشد، بلکه موجبات افزایش عقب افتادگی جوامع اسلامی و تسلط دشمنان دین و ملت شد. نویسنده در این مطلب بر آن است تا با بررسی سبک زیستی در جوامع اسلامی و علل مشکلات کنونی جهان اسلام، راه کار برونرفت را تبیین کرده و اثبات نماید که تنها راه همانا بازگشت به سبک زندگی اسلامی با بازخوانی و به کارگیری آموزه‌های قرآنی، اسلامی و عرفانی است. چرا که فرازمندترین و جامع‌ترین سبک زندگی، برنامه‌ای است که از تعالیم الهی و آموزه‌های وحیانی استخراج شده باشد. در این راستا دانشوران مسلمان نیزمتناسب با رویکرد علمی- فلسفی و آموخته‌های خود از اسلام و یافته‌های خود به ارائه برنامه زندگی اقدام کرده‌اند. در این میان عرفا نیز طبق آموخته‌های خود از اسلام و یافته‌های شهودی و باطنی، دستورالعمل‌هایی را برای رسیدن به حیات معنوی و زندگی مطلوب بیان کرده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - بررسی تقویت بنیان خانواده در پرتو آموزه‌های قرآن و عرفان
مژگان نادری سیدحمید حسینی فاطمه شرعیاتی

نهاد خانواده، اصلی‌ترین رکن جامعه و بستر فرهنگ های گوناگون و زمینه‌ساز خوشبختی و یا بدبختی انسان ها و امت هاست؛ از این‌رو تعالیم اسلام و همچنین آموزه های عرفانی که برنامة سعادت و تکامل بشر است، عنایت ویژه‌ای به سلامت، رشد و پویایی این نهاد سرنوشت‌ساز دارند. خانواده نهاد چکیده کامل

نهاد خانواده، اصلی‌ترین رکن جامعه و بستر فرهنگ های گوناگون و زمینه‌ساز خوشبختی و یا بدبختی انسان ها و امت هاست؛ از این‌رو تعالیم اسلام و همچنین آموزه های عرفانی که برنامة سعادت و تکامل بشر است، عنایت ویژه‌ای به سلامت، رشد و پویایی این نهاد سرنوشت‌ساز دارند. خانواده نهادی است که بر پایة ازدواج مرد و زن، شکل می‌گیرد و با تولید مثل، توسعه می‌یابد. این نهاد، اساس سازندگی شخصیت انسان و مهمترین عامل تکامل جامعه است. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی بوده و یافته ها حاکی از آن است که اسلام و همچنین آموزه های عرفانی برای تأسیس و تحکیم این نهاد سرنوشت‌ساز و پیشگیری از فروپاشی آن، رهنمودهای بسیار مهمی عرضه کرده است. تأمل در این رهنمودها، به روشنی نشان می‌دهد که این دو منبع غنی، ریشه در وحی الهی دارند و منطبق با فطرت انسانی هستند و برای صیانت خانواده و پیشگیری از فروپاشی آن، راهی جز عمل به رهنمودهای این آیین الهی نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - مناسبت تصویرپردازی با آموزه‌های اخلاقی در غزلیات صائب تبریزی
قدمعلی سرامی فاطمه جهانشاهی

صائب تبریزی از شاعران توانمند عصر صفوی است، وی با طرزی نو و بهره‌گیری از شگردهای ادیبانه و تصویرسازی‌های رنگارنگ دقیق و خیال‌انگیز، اندیشه‌های باریک و مفاهیم اجتماعی، اخلاقی، حکمی، فلسفی و عرفانی را هر چه زیباتر و حیرت‌انگیزتر به مخاطب تعلیم می‌دهد. صائب عارف اخلاق‌مدار چکیده کامل

صائب تبریزی از شاعران توانمند عصر صفوی است، وی با طرزی نو و بهره‌گیری از شگردهای ادیبانه و تصویرسازی‌های رنگارنگ دقیق و خیال‌انگیز، اندیشه‌های باریک و مفاهیم اجتماعی، اخلاقی، حکمی، فلسفی و عرفانی را هر چه زیباتر و حیرت‌انگیزتر به مخاطب تعلیم می‌دهد. صائب عارف اخلاق‌مداری است که با دیدی متفاوت تمام هستی را پیکرتراشی و نقاشی می‌کند و هنرمندی است که عنصر تصویر را با تعالیم اخلاقی در می‌آمیزد و با پیوند آن‌ها مفاهیم اخلاقی را تجسم می‌بخشد تا حدی که مخاطب را در اعجاب هنری توام با لذت تعلیم قرار می‌دهد و تعالیم اخلاقی را در جان مخاطب حکاکی می‌کند. در این پژوهش به سبب وفور تصاویر شعری و مفاهیم تعلیمی فقط به ارائه مناسبت تصویر با برخی مضامین اخلاقی در غزلیات صائب می‌پردازیم تا افق تازه‌ای که وی با تصویرآفرینی برای خواننده با برانگیختن احساس و عاطفه و تبدیل معقولات ذهنی به محسوسات عینی همگان به نمایش گزارده و اینکه چگونه با عناصری خیال‌انگیز آموزه‌های اخلاقی را به‌طور غیرمستقیم و موثر در ذهن خواننده مجسم و حکاکی، و در کام جان، شیرین و لذت‌بخش نموده‌است، بیان کنیم. در پژوهش حاضر با نگرشی تحلیلی به تبیین مناسبت تصویرپردازی با برخی از آموزه‌های اخلاقی در غزلیات صائب که بسآمد بالایی داشته‌اند پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - تعالیم و آموزه‌های اخلاقی و دینی در الهی‌نامه عطّار نیشابوری
نسرین بیرانوند فاطمه چنانی

از شگفتی&lrm;های عالم اخلاق و عرفان و معنویت می توان به وجود تباری از شاعران و نویسندگان بزرگ یاد کرد که همواره در طول تاریخ و در هر شرایطی معلم اخلاق و انسانیت بوده و هستند و حکایات و اندرزهای آنان نشانه حکمت و معرفت عمیق آنهانسبت به خداوند و انسا‌ن‌ها است. برای شناخت چکیده کامل

از شگفتی&lrm;های عالم اخلاق و عرفان و معنویت می توان به وجود تباری از شاعران و نویسندگان بزرگ یاد کرد که همواره در طول تاریخ و در هر شرایطی معلم اخلاق و انسانیت بوده و هستند و حکایات و اندرزهای آنان نشانه حکمت و معرفت عمیق آنهانسبت به خداوند و انسا‌ن‌ها است. برای شناخت شاعران پرداختن به حال آنان و عناصر زیبایی شعر کافی نیست بلکه پی بردن به عقاید و روحیات آنها کمک بیشتری به شناخت روحیه شاعران می کند. بهترین معیار و ملاک بررسی روحیه ی شاعران دقت در اشعار آنان است که اصطلاحاً فرزند جان آنان محسوب می شود. یکی از این پاکبازان و عارفان شیخ فریدالدین عطّارنیشابوری است. عطّارعلاوهبر جایگاهبلندیکهدر شعرونثروبلاغتسخندارد،نصیحت‌گریبزرگنیزهست. این مقاله که با روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است بر آن است، برگزیده ترین مباحث اخلاقی و تعلیمی را در الهی&lrm;نامه که ناشی از تاثیر افکار و وسعت و عمق نفوذ معنوی اوست و برگرفته از آیات قرآن و احادیث نبوی و روایت های ائمه معصومین و عارفان بلند مرتبه است مشخص نماید. و سعی شده تا جایی‌که ممکن است هیچ بیتی که مضمون تعلیمی و اخلاقی دارد نادیده گرفته نشود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - پیام‌های انسان‌ساز عرفان عطّار و مولانا برای بشر امروز
رضا اشرف زاده مسعود ناروئی

بشر مدرن امروز،در اثر استیلا بر کرة خاکی و دستاوردهای علمی، چنان در سرخوشی و غفلت فرو رفته است که آن‌چه زندگی گذشته‌اش را معنادار کرده بود به کلی از اندوختة ذهنش فرو ریخته است. عواملی چون: پوچ‌گرایی، عصبیت‌های نژادی، اصالت سود و سرمایه، خودخواهی و فردگرایی، علت اصلی این چکیده کامل

بشر مدرن امروز،در اثر استیلا بر کرة خاکی و دستاوردهای علمی، چنان در سرخوشی و غفلت فرو رفته است که آن‌چه زندگی گذشته‌اش را معنادار کرده بود به کلی از اندوختة ذهنش فرو ریخته است. عواملی چون: پوچ‌گرایی، عصبیت‌های نژادی، اصالت سود و سرمایه، خودخواهی و فردگرایی، علت اصلی این معضلات و بحران‌ها است. در این جستار با روش توصیفی و تحلیلی و ره‌یافت‌های دانش نقد نوین، بهره‌گیری از مفاهیم اخلاقی بکار رفته در آثار این دو عارف جلیل القدر، مورد بحث و تحلیل قرار می‌گیرد. شاید بتوان بر اندکی از زخم‌های ناشی از بحران‌های بشر امروز، التیام گذاشت. در نهایت نتیجه‌گیری شده که اگر بشرامروز، به توصیه‌های تربیتی و معنوی آنها، عمل نماید آ‌ن‌چه را که برای تمامیت و کمال خود طلب می‌کند می‌تواند در پژواک کلام این عارفان وارسته بیابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - نقد آرای هیلن براند در خصوص مقبره‌سازی
سجاد حاجی بابایی سیدجلیل موسوی غلامرضا طلیسچی محمدرضا فریدونی

مذاهب مختلف اسلامی به ویژه شیعیان در قرون مختلف، مقبره سازی و زیارت قبر اولیای الهی را یکی از سنت‌های شرعی خود دانسته و آن را مورد توجه قرار می‌دادند. در سده های اخیر برخی مذاهب اسلامی این عادت دیرینه مسلمانان را بر خلاف آموزه‌های دین و کلام پیامبر دانسته و در یک قرن اخ چکیده کامل

مذاهب مختلف اسلامی به ویژه شیعیان در قرون مختلف، مقبره سازی و زیارت قبر اولیای الهی را یکی از سنت‌های شرعی خود دانسته و آن را مورد توجه قرار می‌دادند. در سده های اخیر برخی مذاهب اسلامی این عادت دیرینه مسلمانان را بر خلاف آموزه‌های دین و کلام پیامبر دانسته و در یک قرن اخیر برخی مستشرقان آن را مخالف با اندیشه اسلامی بیان کرده اند. رابرت هیلن براند از مستشرقانی است که در حوزه معماری اسلامی صاحب نظر بوده و در کتاب "معماری اسلامی"، به دفعات ساخت مقبره را مخالف با آموزه های اسلامی معرفی می ‌کند و در نوشته های خود آورده است که طبق قوانین اسلامی قبر نباید هیچگونه برآمدگی نسبت به زمین داشته باشد و حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) از هر کوششی برای علامت‌گذاری قبر به ویژه قبر خودش جلوگیری کرده است. ایشان معتقد است روایات متعدد نشان دهنده این نهی می باشد و در انتها نتیجه‌گیری کرده که بسیاری از مسلمانان پس از درگذشت پیامبر از سنت ایشان و دستورات اولیه اسلام تخطی کرده و به این عمل غیر دینی خود رنگ و بویی مذهبی داده اند. پژوهش حاضر بر آن است تا اشکالات آرای هیلن براند در خصوص مقبره سازی بر قبور اولیای الهی را بیان نماید و از آن جایی‌ که آثار او از منابع مهم معماری اسلامی محسوب می‌شود و بر دیدگاه پژوهشگران معماری اسلامی تاثیر به سزایی دارد به تحلیل و بررسی و نقد آرای ایشان پرداخته تا درستی یا نادرستی دیدگاه های او نمایان شود. این مقاله از نظر نوع رویکرد جز پژوهش‌های کیفی قرار می‌گیرد و با استفاده از روش کتابخانه‌ای مقبره سازی از سه منظر آیات قران کریم، روایات اولیای الهی و سیره مسلمانان در ادوار اولیه اسلام مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت نتیجه گرفته شد که ساخت مقبره بر مزار اولیای الهی نه تنها هیچگونه تعارضی با اصول آیین اسلام ندارد بلکه مورد تاکید قران و روایات بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - تأثیر اصل حریم زنان بر معماری خانه‌های ایرانی براساس آموزه‌های اسلامی
حامد حیاتی احمد امین پور رامین مدنی

هدف این پژوهش، تبیین مفهوم اصل محرمیت و حریم زنان براساس آموزه‌های اسلامی، و تطبیق شاخصه‌های محرمیت‌ساز در خانه‌ی سنتی آل یس براساس آموزه‌های اسلامی می‌باشد.زنان به واسطه سرشت خاص خود، ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارند. توجه به زن در ارتباط با شکل‌گیری فضاهای معماری گ چکیده کامل

هدف این پژوهش، تبیین مفهوم اصل محرمیت و حریم زنان براساس آموزه‌های اسلامی، و تطبیق شاخصه‌های محرمیت‌ساز در خانه‌ی سنتی آل یس براساس آموزه‌های اسلامی می‌باشد.زنان به واسطه سرشت خاص خود، ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارند. توجه به زن در ارتباط با شکل‌گیری فضاهای معماری گذشته تاکنون دارای اهمیت فراوان است. آموزه‌های اسلامی بر اصل محرمیت و رعایت آن در خانه، تأکید ویژه‌ای داشته است.تجلی عینی این موضوع در معماری خانه با تعریف و تحلیل خانه‌های سنتی قابل بررسی و مطالعه است. معماران سنتی ایران محرمیت را به عنوان اصلی اساسی در ساخت بناها به ویژه مسکن، رعایت نموده‌اند. بنابراین این سوال مطرح می‌گردد که آیات و روایات اسلامی چگونه بر ایجاد اصل محرمیت برای زنان در خانه تأکید دارند و نمود اصل محرمیت و تطبیق آن با آیات و روایات اسلامی در فضاهای خانه چگونه است؟ در جهت پاسخ به سوال مزبور، تحقیق حاضر بر روی خانه آل یس کاشان به عنوان نمونه موردی شاخص در شهر کاشان، متمرکز گردیده است.روش تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی – تحلیلی است، به گونه‌ای که با بررسی آیات و روایات و تطبیق آن با مصداق‌های محرمیت‌ساز در معماری خانه‌ی آل یس می‌توان گفت اصل محرمیت در کالبد بنا به صورت دیداری تجلی می‌یابد و از طریق سلسله-مراتب و درون‌گرایی ایجاد شده است. این اصول منطبق بر آیات قرآن و روایات اسلامی می‌باشند. معماران در گذشته با استفاده از این راهکارها، محرمیت در بنا را نه تنها برای زنان بلکه برای اهل خانه نیز تآمین می‌کرده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی نقش التزام عملی به آموزه‌های‌دینی مادران بر بهزیستی روان‌شناختی فرزندان
رویا مشاک

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون آموزه های دینی می باشد. نمونه پژوهش آموزه های دینی مادران در مورد بهزیستی روان شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون آموزه های دینی می باشد. نمونه پژوهش آموزه های دینی مادران در مورد بهزیستی روان شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات و متون و منابع مرتبط با موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شد. سپس به تحلیل اطلاعات و داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد: رفتارها و اعمال مذهبی از قبیل اقامه نماز، روزه، توکل ودعا، اخلاق و تقوا، عفت و حیا، خودسازی، همسازی، احکام، شرکت در محافل مذهبی، تغذیه و غیره می توانند با ایجاد امید و تشویق به نگرش مثبت، موجب بهزیستی روان شناختی در فرزندان شوند. خانواده، نگرش و اعتقادات خود را به طور مستقیم و غیر مستقیم به فرزندان انتقال می دهند و این تأثیر را از طریق مشاهده اعمال و رفتار والدین می پذیرند. درخانواده هایی با نگرش مذهبی، نگرش فرزندان بر پایه اعتقادات مذهبی شکل گرفته و این اعتقادات سبب شکل گیری شخصیت دینی در فرزندان می شود. چنانچه مادر توانایی فکری و اعتقادی لازم برای آشنا نمودن فرزندان خود با اندیشه و اعتقادات اصیل دینی نداشته باشد، چنین فرزندانی در برخورد با اندیشه ها و افکار مهاجم بی دفاع و سلامت روان شناختی آن ها به خطر می افتد. حالات و صفات مادر، اصالت خانوادگی، ایمان قلبی، اخلاق و تغذیه مادر در دوران قبل از بارداری و بعد از بارداری، در تربیت و اثر پذیری کودک از آموزه های دینی می تواند بسیار موثر باشد. در آموزه های دینی بر تمرین عبادی فرزندان جهت سلامت و بهزیستی روانی آن ها تاکید بسیاری شده است که این مهم بر عهدۀ والدین به خصوص مادر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - کارآمدی آموزش معنویت مبتنی بر آموزه های اسلامی برارتقاء تاب آوری دانشجویان متاهل
محمد خالدیان

پژوهش حاضر با هدف تعیین کارآمدی آموزش معنویت مبتنی بر آموزه های اسلامی برارتقاء تاب آوری دانشجویان متاهل انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور قروه در سال تحصیلی 95-94 می با چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف تعیین کارآمدی آموزش معنویت مبتنی بر آموزه های اسلامی برارتقاء تاب آوری دانشجویان متاهل انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور قروه در سال تحصیلی 95-94 می باشد. در این پژوهش 28 دانشجو متاهل با روش نمونه گیری در دسترس بعنوان نمونه و در دو گروه مساوی جایگزین شدند. نمونه گروه آزمایش شامل 14 نفر از دانشجویان شرکت کننده در جلسات معنویت می باشد. نمونه گروه کنترل شامل 14 نفراز دانشجویان که در جلسات معنویت شرکت نکردند می باشد. گروه آزمایش تحت 9 جلسه دو ساعته معنویت قرار گرفتند اما گروه کنترل تحت هیچگونه آموزشی قرار نگرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون CD-RISC (2003) استفاده شد و برای تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس با نرم افزار SPSS-21 استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش معنویت با تاکید بر آموزه های دین مبین اسلام در ارتقا میزان تاب آوری دانشجویان متاهل مؤثر است(P پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - اثربخشی آموزش خویشتن‌داری جنسی بر اساس آموزههای اسلامی برتکانشگری جنسی، نگرش به پیشگیری از بارداری و نگرش به بیماری‌های مقاربتی دانشجویان دختر
محمد سلطانی زاده شادی جزینی

آموزش خویشتنداری جنسی نقش مهمی در جلوگیری از رفتارهای جنسی پرخطر دارد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خویشتن‌داری جنسی بر اساس آموزههای اسلامی برتکانشگری جنسی، نگرش به پیشگیری از بارداری و نگرش به بیماری‌های مقاربتی دانشجویان دختر انجام گرفت. پژوهش ح چکیده کامل

آموزش خویشتنداری جنسی نقش مهمی در جلوگیری از رفتارهای جنسی پرخطر دارد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خویشتن‌داری جنسی بر اساس آموزههای اسلامی برتکانشگری جنسی، نگرش به پیشگیری از بارداری و نگرش به بیماری‌های مقاربتی دانشجویان دختر انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دختر مجرد شهر اصفهان در سال تحصیلی 97-1398 بود. در این پژوهش 30 دختر مجرد با رضایت آگاهانه و داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (15 نفر در هر گروه). دختران حاضر در گروه آزمایش، آموزش خویشتنداری جنسی را طی 8 هفته در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت گروهی دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس فزون‌کنش جنسی (رید، 2011)، پرسشنامه نگرش به پیشگیری از بارداری (میرزایی علویجه و همکاران،1390) و پرسشنامه نگرش به بیماری‌های مقاربتی (فرازمند، 1395) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش خویشتن‌داری جنسی بر اساس آموزه‌های اسلامی برتکانشگری جنسی، نگرش به پیشگیری از بارداری و نگرش به بیماری‌های مقاربتی دانشجویان دختر تأثیر معنادار داشته است (01/0>P). بدین صورت که این آموزش توانسته منجر به کاهش تکانشگری جنسی و افزایش آگاهی و نگرش به پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی شود. با توجه به نتایج پژوهش، می‌توان از آموزش خویشتن‌داری جنسی بر اساس آموزه‌های اسلامی به‌منظور کاهش تکانشگری جنسی و افزایش آگاهی و نگرش به پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی در دختران مجرد به‌عنوان یک روش مداخله‌ای مؤثر بهره گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - آموزش اثربخشی تاب‌آوری با تأکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه (3) اهواز
فاطمه سیدموسوی منصور سودانی

چکیده هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 اهواز است. جامعه‌ی آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 شهر اهواز در سال تحصیلی 1394- 1393 بودند. پژوهش‌ حاضر نیمه تج چکیده کامل

چکیده هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 اهواز است. جامعه‌ی آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 شهر اهواز در سال تحصیلی 1394- 1393 بودند. پژوهش‌ حاضر نیمه تجربی از نوع پیش‌آموزان- پس‌آموزان همراه با دوره پیگیری و گروه کنترل بوده است. نمونه مورد بررسی، شامل 60 نفر از دانش‌آموزان است که واجد یک انحراف معیار پایین‌تر از میانگینی در پرسشنامه تاب‌‌آوری و کیفیت زندگی بودند که از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی- خوشه‌ای انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری کانرو دیویدسون و پرسشنامه کیفیت زندگی 26 آیتمی بود. در گروه 8 جلسه آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی به شیوه گروهی اعمال گردید، اما گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها علاوه بر روش‌های آماری توصیفی نظیر میانگین، انحراف معیار و ... از روش‌های آمار استنباطی مانند کواریانس چند متغیری،‌ آلفای کرونباخ، تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج حاصل میزان کیفیت زندگی در گروه آزمایش بین دانش‌آموزان دختر نسبت به پیش‌آموزان و گروه کنترل به طور معنی‌داری بهبود یافت. این نتایج در دوره پیگیری کماکان ادامه داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - منظومه غنایی ازهر ومزهر نزاری قهستانی در گذر تعالیم اخلاقی وقرآنی
یوسف صفیان بلداجی

10.30495/farsij.2022.1951167.1604

چکیده شمس الدین بن محمد نزاری قهستانی از شاعران و منظومه سرایان قرن هشتم به شمار می رود پژوهش حاضر به معرفی کوتاهی اززندگی و آثار او پرداخته است ، سپس منظومه غنایی ازهر و مزهر را معرفی می کند ودر پی رسیدن به نکات اخلاقی و قرآنی نهفته در این منظومه عاشقانه است .با بازکاو چکیده کامل

چکیده شمس الدین بن محمد نزاری قهستانی از شاعران و منظومه سرایان قرن هشتم به شمار می رود پژوهش حاضر به معرفی کوتاهی اززندگی و آثار او پرداخته است ، سپس منظومه غنایی ازهر و مزهر را معرفی می کند ودر پی رسیدن به نکات اخلاقی و قرآنی نهفته در این منظومه عاشقانه است .با بازکاوی در این منظومه به شواهد شعری بر اساس مفاهیم قرآنی و اخلاقی می رسد و با استخراج ابیات به موضوع بندی آن پرداخته است وبه صورت نمودار بسامد هرکدام ازمفاهیم اخلاقی تعلیمی ،قرآنی را مشخص کرده است وی در این منظومه به مفاهیمی همچون بی اعتباری دنیا ،دوری از غرور وبخشش ،صبر و کوشش ودوری از بیداد، راز داری و...بر می خورد .. بیشتر آموزهای اخلاقی –تعلیمی وی جنبه دینی، اعتقادی داشته وجزو اخلاق بندگی به شمار می آیند وی از اخلاق اجتماعی سخن گفته ودراین منظومه غنایی توانسته است در قالب داستان نکات ارزشمند اخلاقی قرآنی را بگنجاند ودر رسالت شعری خویش جاودان بماند . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی بن مایه های عرفانی در یکصد غزل کلیم کاشانی(مقاله مروری)
فضل الله رضایی اردانی غلامرضا هاتفی اردکانی

10.30495/farsij.2022.1954351.1615

کلیم کاشانی یکی از مشهورترین غزلسرایان سبک هندی است که نشان هایی از عرفان و تصوّف، در غزلیّات او نقش بسته‌است به طوریکه آمـوزه‌هـای عرفانی در غـزلیّات او، عشق واقعی یا آسمانی را بیان می‌کنند.خلّاق ‌المعانی ثانـی در حدود (990) ه.ق. در همـدان دیـده بـه جهان گشود و به علت چکیده کامل

کلیم کاشانی یکی از مشهورترین غزلسرایان سبک هندی است که نشان هایی از عرفان و تصوّف، در غزلیّات او نقش بسته‌است به طوریکه آمـوزه‌هـای عرفانی در غـزلیّات او، عشق واقعی یا آسمانی را بیان می‌کنند.خلّاق ‌المعانی ثانـی در حدود (990) ه.ق. در همـدان دیـده بـه جهان گشود و به علت سکونت در کاشان به کاشانی مشهور شد. مجموعۀ (590) غـزل او در حوزۀ ادب غنایی، جایگاه والا دارد. از خصوصیّات سرآمد در غزلیّات او، وجود جلوه های عرفانی است. این مقاله به واکاوی، جلوه های عرفانی در یکصد غزل کلیم کاشانی، بـه شکل تصادفی می پردازد تا جلوه‌های برجستۀ عشق و کمال آن، به تصویر درآید و علاوه بر آن، در پژوهش‌های ادبی و عرفانی، کلیم به عنوان شاعری عارف معرّفی گردد و در نهایت طرح این نکته که، غزلیّات غنایی کلیم کاشانی، محملی برای بیان و جست و جوی معانی بلند عرفانی است. غزلیّات این شاعر، ساختار ادبی و عرفانی دارد و او با طرح ساز و کارهای عرفـانـی، کـوششی بـرای یافتن و طرح گـوهـر ارزشمند عشق واقعـی را انجام داده‌است. جلوه-پردازی‌هـای عـرفانی در غزلیّات او جلوه‌ای خاص دارد. این مقاله با روش تحلیل و توصیف یافته‌های عرفانی، قصد دارد تا گرایش‌های عرفانی و بن‌مایه‌های عرفانی به کاررفته را در غزلیّات کلیم ابتدا واکاوایی و با ذکر نمونه‌هایی از آن مصادیق، آنها را براساس فرهنگ اصطلاحات عرفانی دست اوّل، مورد بررسی و تحلیل قراردهد. از رهگذر وجود و بررسی آموزه‌های عرفانی در غزلیّات این شاعر، شایسته است که کلیم را، در جرگۀ شاعران عارف‌، به شمارآوریم. ‌ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - بررسی آموزه‌های دینی، اخلاقی و اجتماعی در آثار هوشنگ مرادی کرمانی
زهرا حیدرپور زهرا نصراصفهانی حسین مسجدی

از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی وی چکیده کامل

از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی ویژه کرده است.او درس های دین و اخلاق را در قالبی طنز و بیشتر به صورت غیرمستقیم پیش روی کودکان و نوجوانان نهاده و بدین وسیله توجه آنان را به الگوهای اخلاق جلب نموده است. این تحقیق به بررسی آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در آثار این نویسنده می‌پردازد. این مقاله به شیوۀ کتابخوانی انجام شده و با توصیف و تحلیل ارائه می گردد. در خاتمه به نتایج به دست آمده از این تحقیق اشاره می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - آموزه‌های مرگ‌اندیشی در اشعار سعدی
زهرا سلیمانی

مرگ و پایان زندگی دنیوی یکی از مسائلی است که از دیرباز همواره ذهن بشر را به خود مشغول نموده است و البته در این میان، نویسندگان و شاعران که از روحیه لطیف‌تری نسبت به دیگران برخوردار بوده‌اند بیش از سایرین به این موضوع پرداخته‌اند و در حقیقت یکی از دغدغه‌های دائمی ذهن و د چکیده کامل

مرگ و پایان زندگی دنیوی یکی از مسائلی است که از دیرباز همواره ذهن بشر را به خود مشغول نموده است و البته در این میان، نویسندگان و شاعران که از روحیه لطیف‌تری نسبت به دیگران برخوردار بوده‌اند بیش از سایرین به این موضوع پرداخته‌اند و در حقیقت یکی از دغدغه‌های دائمی ذهن و دل آنان کاوش و پردازش مسئله مرگ بوده است. مسئله مرگ ممکن است گاه به صورت موضوعی خوفناک و یا گاهی به صورت محاورات و اندیشه‌های گوناگون مطرح شود و این می‌تواند راهی باشد به سوی ایجاد شادی و رستگاری و زندگی متعالی و دوستی‌های پایدار و زندگی سرشار از ایمان؛ و تمام این‌ها می‌تواند تلخی مرگ و غم و اندوه آن را مبدل به شادی و بصیرت سازد. سعدی شیرازی به عنوان یکی از بلند پایه‌ترین چهره‌های شعر و نثر فارسی از نظر تجربه زندگی و آشنایی به اخلاق مسلمانی و انسانی و نیز اطلاعات ادبی و اجتماعی، سیاسی و دینی و اعتقادی در ایران و جهان از جایگاه خاصی برخوردار است؛ در این نوشتار سعی شده است تا به اهمیت موضوع مرگ و ابعاد و زوایای آن از دیدگاه بزرگ مرد ادب پارسی، سعدی شیرازی پرداخته شود، شاعری که حتی مرگ را نیز چون پلی برای رسیدن به آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی سخن خویش ساخت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزاما چکیده کامل

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - آموزه‌های حکمی و اخلاقی در بهمن‌نامه و جستاری در ریشه‌های ایرانی و اسلامی آن
لیلا‌ هاشمیان بهزاد اتونی

بهمن نامه، اثر حکیم ایران‌شاه بن ابی الخیر، از حماسه‌های ملی اواخر سده ی پنجم هجری قمری است که به موضوع زندگی بهمن پسر اسفندیار و نبردهای او با خاندان رستم پرداخته است. بهمن نامه از جمله آثاری است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده و شاعر آن را می‌توان یکی از موفق‌ چکیده کامل

بهمن نامه، اثر حکیم ایران‌شاه بن ابی الخیر، از حماسه‌های ملی اواخر سده ی پنجم هجری قمری است که به موضوع زندگی بهمن پسر اسفندیار و نبردهای او با خاندان رستم پرداخته است. بهمن نامه از جمله آثاری است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده و شاعر آن را می‌توان یکی از موفق‌ترین تالیان فردوسی دانست. از ویژگیهای بارز این اثر، آموزه‌های حکمی و اخلاقی آن است که نظر هر خواننده ای را به خود جلب می‌کند. ایران‌شاه بن ابی الخیر، مانند دیگر ناظمان داستانهای حماسی، آشنایی کامل به اعتقادات و معارف ایرانی و اسلامی داشته و بازتاب این اندیشه‌ها را به وضوح می‌توان در آموزه‌های حکمی و اخلاقی بهمن نامه مشاهده کرد. در این جستار سعی شده تا علاوه بر بیان این آموزه‌ها، ریشه‌های اسلامی و ایرانی آنها بر کاویده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزام چکیده کامل

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم ، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزام چکیده کامل

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم ، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - آموزه‌های ملی و مذهبی در مطابقت و درون‌مایه‌های آیینة خیال صائب
دکتر رقیه علوی

تصویرسازی از مهم‌ترین ارکان دستگاه بلاغت است که موجب بسط حوزة تخیل شاعر و گستردگی و پویایی عالم شعر می‌شود. بررسی دقیق تصویر می‌تواند علاوه بر نشان دادن گسترة دایرة خیال شاعر و آشکارسازی برخی از تمایلات و انگیزه‌های درونی او، معیاری برای تعیین ارزش هنری اثر و نوآوری‌های چکیده کامل

تصویرسازی از مهم‌ترین ارکان دستگاه بلاغت است که موجب بسط حوزة تخیل شاعر و گستردگی و پویایی عالم شعر می‌شود. بررسی دقیق تصویر می‌تواند علاوه بر نشان دادن گسترة دایرة خیال شاعر و آشکارسازی برخی از تمایلات و انگیزه‌های درونی او، معیاری برای تعیین ارزش هنری اثر و نوآوری‌های شاعر در عرصة خیال باشد. تصویر از مهم‌ترین ویژگی‌های سبکی سبک هندی است. سبک هندی در میان سبک‌های شعر فارسی، بیش‌ترین ارتباط را با بسترهای اجتماعی دارد. صائب تبریزی برجسته‌ترین شاعر این سبک است که دیوانش مملو از صور خیالی است که از زمینه‌های اجتماعی نشأت گرفته است. وی توجّه خاصی به زبان و فرهنگ عامه داشته است و کنایات و اصطلاحات رایج در عصر خود را به استخدام تصویرسازی شعر درآورده است. آموزه‌های ملی و مذهبی انعکاس پر رنگی در دیوان صائب دارد. در شعر او و هم‌عصرانش به عناصر جدیدی در ایجاد تصویر شعری برمی‌خوریم که در آثار متقدّمین وجود ندارد یا به‌ندرت قابل مشاهده است. صائب با تکیه بر گنجینة فولکوریک جامعة زمان خود، مضمون سازترین شاعر در بین همة شعرای فارسی‌زبان است. این پژوهش به شیوة تحلیل محتوا، به بررسی قلمرو خیال از منظر آموزه‌های ملی و مذهبی که صائب در ساختمان تصاویر شعری استخدام کرده، پرداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - آموزه‌های تعلیمی طب‌القلوب و کیمیای سعادت بر اساس روی‌کرد بینامتنیت
دکتر غلامرضا هاتفی مجومرد دکتر منصور دهقان منشادی دکتر عبداله مرادی

تحلیل با رویکرد بینامتنیت ارتباط یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش، مقایسة تعالیم اخلاقی کیمیای سعادت و طب القلوب است. اخلاق، بخش مهمی از ادب تعلیمی را در ادبیات فارسی به خود اختصاص داده است. به‌گونه‌ای که در زبان فارسی آثاری همچون کیمیای سعادت و ط چکیده کامل

تحلیل با رویکرد بینامتنیت ارتباط یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش، مقایسة تعالیم اخلاقی کیمیای سعادت و طب القلوب است. اخلاق، بخش مهمی از ادب تعلیمی را در ادبیات فارسی به خود اختصاص داده است. به‌گونه‌ای که در زبان فارسی آثاری همچون کیمیای سعادت و طب القلوب، با موضوع ادب تعلیمی و سرشار از آموزه‌های اخلاقی به وجود آمده‌اند. در بررسی پاره‌ای از فضایل و رذایل اخلاقی این دو کتاب، درمی‌یابیم تعالیم اخلاقی در این دو اثر به‌خوبی نمایان و چشمگیر است. غزالی و نقشبندی در آثار خود به‌صراحت پیام های اخلاقی خود را به نوع بشر عرضه می کنند. انسان عصر حاضر، به عامل کنترل‌کننده و بازدارنده از سقوط در منجلاب فساد، بیشتر از روزگاران گذشته نیازمند است. درنتیجه نیاز جهان معاصر به اخلاقیات، برای برون‌رفت از فسادهای اخلاقی موجود، حیاتی است. بر این اساس با شناخت فضیلت ها و رذیلت‌های اخلاقی از نگاه این دو نویسنده، می توان به جهان‌بینی آن‌ها پی برد و با تعمّق در اندیشه هایشان، درراه معرفت اخلاقیات و نیز معرفی پیام‌های اخلاقی آن‌ها در راستای اِعمال آن‌ها در زندگی فردی و اجتماعی برای نجات نوع بشر از تباهی و فسادهای دنیای کنونی، گام برداشت، نگارنده با رهیافتی توصیفی – تحلیلی با بهره‌گیری از روش کتابخانه‌ای موضوع حاضر را در قالب مقاله‌ای علمی -پژوهشی بررسی و تحلیل کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - بررسی تطبیقی حکمت‌های عملی در دیوان دعبل خُزاعی و ناصرخسرو
رضا جلیلی دکتر مهدی نوروز

در حوزۀ مسائل حکمی، میان شاعران عرب و فارسی زبان قرابت فکری وجود دارد که این امر، ناشی از ریشه های دینی مشترک است. از این بین، دعبل خزاعی و ناصرخسرو، به عنوان دو شاعر شیعه مذهب، تحت تأثیر منابع اصیل اسلامی، به حکمت های عملی (شامل بایدها و نبایدهای اخلاقی) توجّه ویژه ای چکیده کامل

در حوزۀ مسائل حکمی، میان شاعران عرب و فارسی زبان قرابت فکری وجود دارد که این امر، ناشی از ریشه های دینی مشترک است. از این بین، دعبل خزاعی و ناصرخسرو، به عنوان دو شاعر شیعه مذهب، تحت تأثیر منابع اصیل اسلامی، به حکمت های عملی (شامل بایدها و نبایدهای اخلاقی) توجّه ویژه ای نشان داده اند. بررسی ها نشان می دهد که در میان بایدهای اخلاقی مواردی چون خردگرایی و علم آموزی؛ سخاوت و دهش؛ همنشین صالح و نیکو و بردباری و صبر برجسته بوده است. همچنین، نبایدهای اخلاقی مشترک در دیوان دو شاعر، عبارت است از: دنیاستیزی؛ غرور و فخرفروشی؛ حسدورزی؛ خلف وعده و پیمان شکنی و عیب جویی. دیدگاه دعبل و ناصرخسرو در ارتباط با آموزه های خردگرایی و علم آموزی و دنیاستیزی با وجود نزدیکی، تفاوت هایی هم دارد. ناصر به نیّت آگاهی بخشی به مردمی که تحت تأثیر تبلیغات دروغین خلافت عبّاسی در گمراهی بودند، بر کارکرد های اجتماعی، سیاسی و اخلاقی علم و عقل تأکید ورزیده، امّا دعبل، تنها به وجه تعلیمی آن اشاره کرده است. همچنین، نگاه دعبل به دنیا و مظاهر آن، دووجهی (مثبت و منفی) و رویکرد ناصرخسرو تک بُعدی (منفی) است. شیوۀ بیان حکمت های عملی در دیوان ناصرخسرو، غالباً صریح و در اشعار دعبل، مستقیم و غیرمستقیم است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - بررسی و مقایسۀ کیفیت آموزه‌های تعلیمی در حکایت «مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی» از روضه‌العقول با حکایت «دیو گاوپای و دانای دینی» از مرزبان‌نامه
دکترحبیب حاجی پور

در گسترۀ ادب فارسی، مسائل تعلیمی و اندرزی از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که نفوذ و سیطرۀ آن را در همۀ گونه های ادبی شاهد هستیم. در این بین، برخی آثار کاملاً بر این مبنا نوشته شده اند که مجموعه ای از اخلاقیات را در قالب داستان به مخاطب انتقال دهند که در این بین، رو چکیده کامل

در گسترۀ ادب فارسی، مسائل تعلیمی و اندرزی از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که نفوذ و سیطرۀ آن را در همۀ گونه های ادبی شاهد هستیم. در این بین، برخی آثار کاملاً بر این مبنا نوشته شده اند که مجموعه ای از اخلاقیات را در قالب داستان به مخاطب انتقال دهند که در این بین، روضه العقول و مرزبان نامه قابل توجه اند. در این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی -تحلیلی و استناد به منابع کتاب خانه ای، حکایت مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی از روضه العقول با حکایت دیو گاوپای و دانای دینی از مرزبان نامه به لحاظ بازنمایی آموزه های تعلیمی، تحلیل و مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو نویسنده بیش از همه بر آموزه های خردورزی و علم آموزی و نکوهش دنیا و دنیاستیزی تأکید کرده اند. همچنین، ملطیوی به مسائلی چون: نکوهش غرور و خودبرتربینی؛ نیکوسخنی؛ زهدگرایی و پرهیزگاری؛ خدامحوری و توکل به حق تعالی؛ قناعت ورزیدن و اهمیت راست گویی و راست کرداری اشاره کرده و وراوینی هم، از اندرزهایی چون: نکوهش گرایش به هوی و هوس؛ ممکن الخطا بودن حواس آدمی و نکوهش تقدیرگرایی و تسلیم بودن سخن گفته است. این بررسی مشخص نمود که تنوع و فراگیری اخلاقیات در روضه العقول افزون تر است که این امر می تواند ناشی از حجم بیشتر تألیف ملطیوی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - بررسی تناسب کیفی معماری موزه با اموال فرهنگی موجود در آن به منظور ساماندهی عملکرد موزه
زرین فخار نورا حائری

موزه بازتاب اندیشه‌ها و خلاقیت‌های انسانی است که مطالب خود را با زبان خاص، یعنی زبان واقعی اشیا بیان می‌سازد، نقش فضا و معماری در ساماندهی موزه های موجود و رهاساختن آنها از بند کاربری خاص و ایجاد زمینه رشد کیفی مجموع های علمی، آموزشی، پژوهشی، نیاز به بررسی مسائلی چون نو چکیده کامل

موزه بازتاب اندیشه‌ها و خلاقیت‌های انسانی است که مطالب خود را با زبان خاص، یعنی زبان واقعی اشیا بیان می‌سازد، نقش فضا و معماری در ساماندهی موزه های موجود و رهاساختن آنها از بند کاربری خاص و ایجاد زمینه رشد کیفی مجموع های علمی، آموزشی، پژوهشی، نیاز به بررسی مسائلی چون نورپردازی و رنگ آمیزی، طراحی ویترین‌ها و بناهای ملزوماتی را دارد که با طراحی موزه ها در شاخه‌های کلی هنری، تاریخی، علمی می‌توان به آن دست یافت. امروزه توجه به معماری موزه‌ها از بحث‌انگیزترین ساختمان‌های جهان هستند چرا که میدان نوآوری و خلاقیت را در بر دارند. لذا چنانچه اشیا موزه در پرتومعیار صحیح علمی، هنری، روان‌شناسی، نوع چیدمان با معماری حجم و فضا آمیخته می‌گردد، مجموعه آثار ارزشمند فرهنگی که دلالت به هویت یک جامعه دارد به درستی به انتقال مفاهیم دست یافته و نقش خاص، مجموعه تبیین می‌گردد، دراین پژوهش با توجه به نظریه‌های معماری و اهداف باستان‌شناسانه سعی گردیده در جهت ساماندهی جاذبه‌های بازدید از موزه‌ها و رفع نقایص گذشته راهکارهای نوینی ارائه گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی بر گفتگوی مؤثر زوجین
مهناز رحمان مهدی نژاد قوشچی معصومه اسمعیلی عبدالله شفیع آبادی

چکیدهزوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک اسپرینکل و همکاران از رویکردهای یکپارچه نگر زوجدرمانی بوده که در آن به نقش انگیزه واتحاد درمانی، مفهوم سازی مشترک در درمان تأکید می گرددواین پژوهش به بررسی اثربخشی روش زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه هایاسلامی بر گفتگ چکیده کامل

چکیدهزوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک اسپرینکل و همکاران از رویکردهای یکپارچه نگر زوجدرمانی بوده که در آن به نقش انگیزه واتحاد درمانی، مفهوم سازی مشترک در درمان تأکید می گرددواین پژوهش به بررسی اثربخشی روش زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه هایاسلامی بر گفتگوی مؤثر زوجین پرداخته است.1دانشجوی دکترای مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه مشاوره، تهران، ایرانrmehdinezhad@gmail.com2دانشیار، گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.ashafiabady@yahoo.com. 3استاد، گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران138 / اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی بر گفتگوی مؤثر زوجیناین مطالعه از نوع نیمه آزمایشی بود و از طرح آزمایشی آمیخته استفاده شد. جامعه آماری شاملزوجینی بود که به دلیل عدم توانمندی گفتگوی مؤثر به مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره آرامشارومیه در سال 1394 مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل 16 زوج بود که با روش نمونه گیریتصادفی ساده از میان جامعه آماری انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش ( 16 نفر) وگروه کنترل ( 16 نفر) جایگزین شده بودند. گروه آزمایش در 10 جلسه زوج درمانی مبتنی بر عواملمشترک با محتوای آموزه های اسلامی شرکت کردند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند،بود و از آزمون آماری تحلیل مقیاس ارزیابی گفتگوی مؤثر زوجین ابزار اندازه گیری پرسشنامهواریانس با تکرار سنجش برای آزمون سؤال تحقیق استفاده شد.نتایج تحقیق نشان داد که میزان گفتگوی مؤثر زوجین گروه آزمایش در مقیاس های مهارت هایکلامی، غیرکلامی و فرایند گفتگوی مؤثر در مرحله قبل و بعد از مداخله، تفاوت معناداری داشتههمچنین بین گروه آزمایش و گروه کنترل در میزان گفتگوی مؤثر زوجین در ،(p<0/ است ( 001بنا براین می توان گفت .(p<0/ مقیاس های گفتگوی مؤثر تفاوت معناداری وجود دارد ( 001زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه های اسلامی گفتگوی مؤثر زوجین را بهبود دادهاست و این نتیجه لزوم توجه زوج درمانگران به عوامل مشترک در زوج درمانی را نشان می دهد.کلیدواژه ها: زوج درمانی، زوج درمانی مبتنی بر عوامل مشترک با محتوای آموزه هایاسلامی،گفتگوی مؤثر زوجین پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - تدقیقی بر ساختارها و کارکردهای مسکن مبتنی بر آموزه های اسلامی
سعید ملکی مهیار سجادیان

مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی،از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب،معقول و اندیشیده برای آن است؛ از جهت دیگر،بخش اعظمی از ساخت و سازهای درون شهری مربوط به این نوع کاربری می باشد.به همین دلیل چکیده کامل

مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی،از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب،معقول و اندیشیده برای آن است؛ از جهت دیگر،بخش اعظمی از ساخت و سازهای درون شهری مربوط به این نوع کاربری می باشد.به همین دلیل رویکرد اتخاذ شده برای طراحی آن بر روی کل شهر اثر گذاشته و دارای جنبه اجتماعی بارزتری می باشد.بنابراین در شهر اسلامی باید اصول و معیارهای طراحی خانه از منظر اسلام در مراحل مختلف کار مدنظر قرار گیرد و یا به عبارتی ساختارها با کارکردهای مورد نظر دین مبین اسلام منطبق باشد.اما مسئله این است که با توجه به اهمیت موضوع کمتر به این مهم پرداخته شده است؛ امر مهمی که این پژوهش بر آن است که با روشی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر تحلیل محتوای پهنانگر اسناد حاصل از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و مصاحبه با خبرگان به آن بپردازد.بر اساس یافته های تحقیق،ساختارها و کارکردهای مسکن مبتنی بر آموزه های اسلامی را در سه سطح مفاهیم،الگوها و کالبد را می توان در کنار سایر تقسیم بندی ها مورد تدقیق قرار داد. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق راهکارهایی پیشنهاد گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان
حمیدرضا عشقی پور ابراهیم فیاض عبدالله بیچرانلو

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری چکیده کامل

گردشگری از دیرباز به عناوین مختلف مورد توجه ادیان و آموزه‌های دینی بوده است و در عمدۀ ادیان جهان در خصوص سفر، گردش، سیر و سیاحت سخنانی آموزنده در قالب وحی یا اسطوره سخن به میان آمده است. در همین راستا این پژوهش به منظور نقش آموزه‌های تربیتی ادیان توحیدی بر توسعه گردشگری پایدار شهر اصفهان به روش آمیخته انجام شده است که با اتکا بر تحلیل محتوا و کدگذاری آموزه‌های تریبتی ادیان توحیدی مدل نظری و الگوی پارادیمی پژوهش استخراج شد. بر همین مبنا در ارتباط با نگرش پیروان ادیان توحیدی پرسشنامه‌ای مشتمل بر 114 پرسش 5 گزینه‌ای انجام شده و سپس این پرسشنامه بر طبق فرمول کوکران 384 نمونه مشخص شد که با توجه به حجم میلیونی تعداد مسلمانان در اصفهان در مقابل جمعیت چند صد تا چند هزار نفری مسیحیان، یهودیان و زرتشتی‌ها، فرمول کوکران تعداد آنها را در نمونه آماری لحاظ نمی‌نمود، لذا به کمک روش لگاریتمی حجم نمونه تعداد 951 مشخص شد. نتایج نشان داد که میان نگرش پیروان ادیان توحیدی برساخته از آموزه های کتب مقدس و نوع دین ایشان در مورد توسعۀ گردشگری پایدار شهر اصفهان تفاوت معناداری وجود دارد. در کل نتایج حاصل از مدلسازی معادله ساختاری نشان می دهد، مناسب ترین مدل برای پیش بینی توسعه گردشگری پایدار برای پاسخگویان متدین به ادیان چهارگانه توحیدی در شهر اصفهان متغییرهای: مناسکی، اعتقادی و پیامدی است که معادله آن نشان می‌دهد که درصد بالایی از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی
مهدی رضالو سیف‌اله فضل‌الهی ابوالفضل بختیاری

10.30495/educ.2021.682799

هدف این پژوهش ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی بود. مطالعه حاضر کاربردی از نوع توصیفی بود. جامعه پژوهش مدیران مدارس دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش طبق فرمول کوکران 323 نفر برآورد که برای اطمینان از ح چکیده کامل

هدف این پژوهش ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی بود. مطالعه حاضر کاربردی از نوع توصیفی بود. جامعه پژوهش مدیران مدارس دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش طبق فرمول کوکران 323 نفر برآورد که برای اطمینان از حجم نمونه تعداد 400 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته 75 گویه‌ای جمع‌آوری که روایی صوری و محتوایی آن با نظر متخصصان و روایی سازه آن با روش تحلیل عاملی تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 91/0 بدست آمد. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS-20 و Smart-Pls-2 استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس بر اساس آموزه‌های دینی اسلام دارای هفت عامل فنی- تخصصی،‌ اخلاقی، فردی، اجتماعی، حقوقی، پژوهشی و اقتصادی بود که همه آنها دارای بار عاملی مناسبی بودند. همچنین، شاخص‌های برازش مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی اسلام حاکی از برازش مناسب مدل بودند و هر هفت عامل بر مدل مذکور اثر مستقیم و معنادار داشتند (05/0P˂). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - نقش آموزه های شیعی(تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
محسن آقاحسنی امیر تیمور رفیعی

چکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، چکیده کامل

چکیده نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و در محدوده ی سال های 1284 - 1290ه.ش بوقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی- اجتماعی- اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصا علما ی شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ ها ی شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است وتحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - نقش آموزه های شیعی (تعزیه و عزاداری) در نهضت مشروطیت
امیر تیمور رفیعی محسن آقا حسنی

نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی چکیده کامل

نهضت مشروطیت، یکی از تحولات عمده ی اجتماعی- سیاسی در تاریخ ایران می باشد که در دوره ی قاجار و درمحدوده ی سال های 1284-1290هـ.ش به وقوع پیوست. این نهضت که توسط گروه های مختلف مردمی با ایدئولوژی ها و تفکرات متفاوت بروز کرد، نتیجه عوامل متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، داخلی و خارجی بود. عواملی که در بین آنها نقش نیروهای اسلامی و خصوصاً علمای شیعی به عنوان رهبران دینی جامعه و به تبع آن فرهنگ و آموزه های شیعی در نظر پژوهشگران و کارشناسان مورد توجه قرار گرفته است. در میان فرهنگ های شیعی نیز تعزیه خوانی و عزاداری در رثای سید و سالار شهیدان در این دوره از طرف دولت و ملت از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. نقش هنر نمایشی تعزیه که بیان مفهومی از تاریخ، اندیشه و فرهنگ اسلامی و شیعی است و تحت تأثیر فرهنگ و تمدن و گفتمان ایرانی شکل گرفته است، به عنوان رسانه ای شیعی در تحولات اجتماعی این دوره قابل بحث و بررسی می باشد. در این مقاله برآنیم تا با بررسی مدارک و اسناد تاریخی موجود، آنچه که از برگزاری مراسم تعزیه خوانی و عزاداری به عنوان بخشی از فرهنگ و آموزه ی تشیع، در شکل گیری و جریان نهضت مشروطیت نقش داشته است را یافته و عرضه نماییم. باشد که مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - نگاهی تطبیقی به جامعه گرایی در غرب و آموزه‌های اسلامی از دیدگاه مکتب لیبرالیسم سیاسی
مهدی اسحاقی نیموری سعید اسلامی کمال پولادی

هدف مقاله حاضر بررسی جامعه گرایی در غرب و آموزه‌های اسلامی از دیدگاه مکتب لیبرالیسم سیاسی است. این مقاله درصدد هست تا با روش تحلیلی- توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که جامعه گرایی در غرب و آموزه‌های اسلامی از چه جایگاهی برخوردار است؟ براساس یافته‌های این پژوهش جامعه گرایی ا چکیده کامل

هدف مقاله حاضر بررسی جامعه گرایی در غرب و آموزه‌های اسلامی از دیدگاه مکتب لیبرالیسم سیاسی است. این مقاله درصدد هست تا با روش تحلیلی- توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که جامعه گرایی در غرب و آموزه‌های اسلامی از چه جایگاهی برخوردار است؟ براساس یافته‌های این پژوهش جامعه گرایی از مهم‌ترین جریان‌های فکری منتقد لیبرالیسم سیاسی غرب است که تقریباً در اواخر قرن بیستم پا به عرصه تفکر سیاسی گذاشته است. گذشته‌ از اختلاف‌ نظرهایی‌ که‌ میان‌ کامیونیت‌ها و لیبرالیست‌ها در مورد مبانی‌ انسان‌شناسی‌ و جهان‌شناسی‌ وجود دارد باید اذعان‌ کرد جامعه‌گرایی در غرب‌ کنونی‌ جریان‌ هوشمندی‌ است‌ که‌ به‌‌عنوان‌ یک‌ دیدگاه‌ منسجم‌ فکری‌ در یکی از محورهای‌ فعالیتش‌ به‌ نقادی‌ لیبرالیسم می‌‌پردازد. جامعه گرایان در نقد لیبرالیسم سیاسی غرب گزاره‌های متعددی را مطرح کرده‌اند. جدای از انعکاس اندیشه جامعه گرایی در فلسفه سیاسی غرب، جامعه گرایی و جلوه‌های آن را می‌توان در برخی آموزه‌های اسلامی نیز مشاهده نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - تبیین رویکرد اکوزوفی در ارتقا‌ی پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها (‌‌نمونه موردی موزه میراث روستایی گیلان‌)
نازنین اسلامی

با مصرف بی‌رویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روز‌به‌روز توجه به فناوری‌های بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن‌، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و به‌ویژه اختلافات فرهنگی م چکیده کامل

با مصرف بی‌رویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روز‌به‌روز توجه به فناوری‌های بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن‌، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و به‌ویژه اختلافات فرهنگی متعلق به جمعیت های روستایی، همواره به عنوان چالش اصلی مباحث بین المللی مطرح بوده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش رویکرد اکوزوفی در ارتقای پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها تدوین شده است تا به این سوالات پاسخ داده شود: رویکرد اکوزوفی چه نقشی در ارتقای بحث پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها دارد؟ ا‌کوموزه‌ها چگونه می‌توانند با در‌نظر‌گرفتن این رویکرد ضمن توسعه برخی از توان‌های محیطی‌شان، نقش معناداری در زمینه شناخت و ادراک فضای سنتی خرده فرهنگ‌ها را ایفا کنند؟ این پژوهش به‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورت‌گرفته‌ ‌است که در آن از روش‌تحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی‌ نظری-تاریخی و روش‌‌تحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی نمونه مورد مطالعه‌ (موزه میراث روستایی‌ گیلان) استفاده شده است‌. جامعه‌ آماری شامل تمام اکوموزه‌ها می‌باشند و جامعه ‌نمونه شامل آن تعداد از اکوموزه‌ها می‌باشند که از نظر شباهت‌های کالبدی و عملکردی دارای قرابت‌های سبک‌شناسانه می‌باشند. در نهایت مدل تحلیلی پژوهش براساس تطبیق رویکرد اکوزوفی از دیدگاه گاتاری و رویکردهای‌ زمینه‌گرایی، پایداری‌اجتماعی و معماری زیست‌واره طراحی شده است. ‌نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهند در مقایسه تطبیقی هریک از مولفه‌های اکوزوفی در سه سطح اکولوژی ذهنی، اکولوژی اجتماعی و اکولوژی طبیعی با رویکردهای مورد بررسی (شامل پایداری‌اجتماعی، زمینه‌گرایی فرهنگی-اجتماعی و معماری زیست‌واره) شباهت‌های معناداری وجود دارد و این شباهت‌ها در اکوموزه‌ها و به ویژه موزه میراث روستایی گیلان ‌در قالب شبا‌هت‌های عینی‌، عملکردی و کالبدی تجلی یافته است. ‌اکوموزه‌ها با بهره‌گیری از رویکردهای نوین پایداری ‌اجتماعی‌ و زمینه گرایی ‌فرهنگی صورت و معنای جدیدی از واژه‌های میراث، حفاظت و آموزش را به بازدید‌کنندگان و خرده فرهنگ خود هدیه می‌دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان
امیر یکانی زاد اکبر سلیمان نژاد نوریه حاجی‌زاده مریم منظری

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون– پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری 3ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر سال سو چکیده کامل

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون– پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری 3ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر سال سوم دوره دوم متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1401- 1400 بود. آزمودنی‌ها به شیوه تصادفی با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای 40 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیش‌آزمون اجرا شد. برنامه مداخله‌ای مثبت اندیشی بر مبنای آموزه‌های دینی به گروه آزمایش مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش داده شد. در پایان دوره آموزش، پس‌آزمون اجرا گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از پرسشنامه شاد زیستی آکسفورد (آرجیل و لو،1989) و پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 1989) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه های مکرر بررسی شد. نتایج تحلیل نشان داد آموزش مثبت اندیشی بر مبنای آموزه‌های دینی توانسته است شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان را افزایش دهد و افراد مورد مطالعه در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون به‌طور معناداری، شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی بیشتری داشتند (005/0P<). همچنین اثربخشی در مرحله پیگیری 3 ماهه تداوم داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - اثربخشی آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی در سلامت روانشناختی و تاب‌آوری مادران دارای فرزند اتیسم
عبداله رشیدزاده منصور بیرامی تورج هاشمی نصرت آباد میر محمود میرنسب

10.30495/jwsf.2019.668799

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش ه چکیده کامل

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش همة مادران دارای کودک اتیسم که در سال 95 به مراکز بهزیستی شهر تبریز مراجعه کرده بودند تشکیل می دادند. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف وتاب آوری کودر ریچارد سون بوده است. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در متغیرهای سلامت روانشناختی و تاب آوری هردو معنادار است آموزش مثبت نگری در زیر مولفه های سلامت روانشناختی (رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران و پذیرش خود، استقلال و خودمختاری، و هدفمندی در زندگی) تأثیر معناداردار دارد ولی بر تسلط بر محیط اثر بخش نبود. در کل می توان چنین نتیجه گیری کرد که آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی می تواند باعث ارتقای بهزیستی روان شناختی مادران دارای فرزند اتیسم و نیز افزایش تاب آوری آنها شود و با توجه به ارتباطی که سلامت روان شناختی و همچنین تاب آوری با بسیاری از متغیرهای تضمین کننده سلامت دارد، این آموزش می تواند تحولات مثبت زیادی را در زندگی افراد دارای فرزند اتیسم ایجاد نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - مطالعه ی جامعه شناختی پدیده ی اقتصاد مقاومتی: یک پویش کیفی
نیر محمدپور محمد عباس زاده

10.30495/jss.2020.585800.1141

امروزه هر کشوری به انحاء مختلف در معرض تهدیدات داخلی و خارجی است. به منظور مقابله با این شرایط، هر کشور یک سری راهکارهایی متناسب با ساختار حاکم بر می گزیند. درکشور ایران نیز در سال 1392 مفهوم اقتصاد مقاومتی معرفی گردید. با توجه به گذشت چند سال از معرفی این مفهوم و وجود چکیده کامل

امروزه هر کشوری به انحاء مختلف در معرض تهدیدات داخلی و خارجی است. به منظور مقابله با این شرایط، هر کشور یک سری راهکارهایی متناسب با ساختار حاکم بر می گزیند. درکشور ایران نیز در سال 1392 مفهوم اقتصاد مقاومتی معرفی گردید. با توجه به گذشت چند سال از معرفی این مفهوم و وجود یک سری ابهامات در اجرای آن، در این مقاله تلاش شد تا برداشت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز از این مفهوم، علل مطرح شدن، پیامدهای حاصل از عدم رعایت آن در جامعه و همچنین راهکارهای رسیدن به اهداف مورد بررسی قرار بگیرد. این تحقیق به روش کیفی و با ابزار مصاحبه انجام شد. یافته ها نشان می دهد مقابله با آموزه های سرمایه داری، جهانی شدن و ضرورت تعامل با جهان، ضرورت نیاز به اقتصاد اسلامی، نبود افق معنایی مشترک و تحریم های بین المللی علیه ایران از علل مطرح شدن مفهوم اقتصاد مقاومتی است. هسته مرکزی این تحقیق "اقتصاد مقاومتی در سایه" به این مساله تاکید دارد که عدم لینک به اقتصاد جهانی، عدم آموزش مردم و مسئولین، فرسایش اعتماد نهادی و ناآگاهی می تواند پیامدهای روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی داشته و صرفا در حد یک گفتمان باقی بماند و کاربردی نشود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - نقش شاخص‌های اخلاق اسلامی از منظر جامعه شناسی دینی بر عملکرد سازمانی دانشگاهها با تکیۀ بر اندیشۀ امام خمینی(س)
سید جعفر حسینی رحیم وکیل زاده حسن موثقی

10.30495/jss.2022.1966595.1491

هدف از کارگزاری و مسئولیت در نظام مقدس جمهوری اسلامی، تلاش برای اجرای احکام الهی جهت رساندن بشر و عالم انسانیت به کمال و سعادت دنیوی و اخروی می‌باشد. بنابراین کارگزاران باید از میان شایسته‌ترین‌ها انتخاب شوند و به فضایل حسنۀ اخلاقی آراسته گردند تا بتوانند رسالت کارگزاری چکیده کامل

هدف از کارگزاری و مسئولیت در نظام مقدس جمهوری اسلامی، تلاش برای اجرای احکام الهی جهت رساندن بشر و عالم انسانیت به کمال و سعادت دنیوی و اخروی می‌باشد. بنابراین کارگزاران باید از میان شایسته‌ترین‌ها انتخاب شوند و به فضایل حسنۀ اخلاقی آراسته گردند تا بتوانند رسالت کارگزاری را به نحو احسن به انجام رسانند. بر این اساس، هدف از انجام مطالعۀ حاضر، بررسی شاخص‌های اخلاقی از منظر جامعه شناسی دینی و تأثیر آن بر عملکرد کارگزاران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. بدین منظور جامعه پژوهش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انتخاب‌ شده است. بنا بر ماهیتِ تحقیق و داده‌های مورد نیاز، مدیران، اعضاء هیات‌ علمی و کارمندان واحد دانشگاهی مزبور به‌ عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب‌شده است. جمع‌آوری داده‌ها، از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته است که میزان روایی و پایایی آن به ترتیب با روش روایی محتوایی و سازگاری درونی (شاخص آلفای کرونباخ) بررسی و مورد تأیید قرارگرفته است. نتایج حاصل از تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها با آزمون رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که اخلاق اسلامی شامل زیر شاخص‌های: ایمان، تقوا، اخلاص، تواضع، توکل، برآورده کردن نیازهای مردم، خوشرویی و حسن خلق، عفو و گذشت، عدالت، انتقادپذیری، امانت‌داری، تعاون و مراقبت از بیت‌المال بر عملکرد کارکنان تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - پیشگیری زودرس در سیاست جنایی ایران با نگرشی بر تعالیم فقهی
نیوشا قهرمانی افشار قدرت الله خسروشاهی محمدرضا شادمانفر

کودکان و نوجوانان ناسازگار یا بزهکار از مشکلات مختلفی با ماهیت اقتصادی، فرهنگی، خانوادگی و غیره رنج می‌برند. شناخت عوامل موجد ناسازگاری و بزهکاری کودکان و نوجوانان و اتخاذ تدابیر صحیح پیشگیرانه عمومی و خصوصی در گستره جامعه، اعضا و گروه‌های آسیب‌پذیر آن و افراد و گروه‌ها چکیده کامل

کودکان و نوجوانان ناسازگار یا بزهکار از مشکلات مختلفی با ماهیت اقتصادی، فرهنگی، خانوادگی و غیره رنج می‌برند. شناخت عوامل موجد ناسازگاری و بزهکاری کودکان و نوجوانان و اتخاذ تدابیر صحیح پیشگیرانه عمومی و خصوصی در گستره جامعه، اعضا و گروه‌های آسیب‌پذیر آن و افراد و گروه‌های در معرض خطر بزهکاری در کاهش جرایم این گروه سنی تأثیر مستقیم و غیرقابل‌انکاری دارد. پیشگیری رشدمدار به‌معنای مداخله در دوره‌های مختلف رشد کودکان و نوجوانان بزهکار یا در معرض بزهکاری به‌منظور پیشگیری از مزمن و تکراری شدن بزهکاری در آینده می‌باشد. این پیشگیری در صدد است تا با شناسایی عوامل خطر و حذف آنها از یکسو و تقویت عوامل حمایتی از سوی دیگر فرآیند جامعه پذیری را تسهیل نموده و امکان تحقق بزهکاری را تضعیف نماید. بهره‌گیری از دستاوردهای قانونگذار ایرانی در کنار آموزه‌های دین اسلام در تعلیم و تربیت کودکان از سوی والدین و نیز معلمان و سایر افرادی که با این گروه آسیب‌پذیر و آسیب‌ساز در ارتباط‌اند، نقش به‌سزایی در پیشگیری رشدمدار از ناسازگاری، بزهکاری و بزه‌دیدگی اطفال و نوجوانان ایفا می‌کند. بدین‌سان، در تحقیق حاضر تلاش بر آن است اهمیت و مبانی پیشگیری رشدمدار از رهگذر رهیافت فقهی-حقوقی مورد تبیین قرار گرفته و آنگاه، تدابیر و سازوکارهای پیشگیری رشدمدار از این منظر برررسی شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - محیط زیست از دیدگاه اسناد بین‌المللی و آموزه‌های اسلامی
علیرضا عنابی محمود جلالی

10.3495/jiil.2022.698982

به لحاظ حساسیت موضوع حقوق محیط زیست، در دهه‌های اخیر مجامع بین‌المللی در راستای حفاظت از محیط‌زیست و تضمین توسعه پایدار، تعهدات و الزاماتی را بر دولت‌ها ونهادهای بین‌المللی بار نموده‌اند. بر این اساس اعلامیه‌ی پایانی کنفرانس سازمان ملل متحد درباره‌ی محیط زیست انسانی، با چکیده کامل

به لحاظ حساسیت موضوع حقوق محیط زیست، در دهه‌های اخیر مجامع بین‌المللی در راستای حفاظت از محیط‌زیست و تضمین توسعه پایدار، تعهدات و الزاماتی را بر دولت‌ها ونهادهای بین‌المللی بار نموده‌اند. بر این اساس اعلامیه‌ی پایانی کنفرانس سازمان ملل متحد درباره‌ی محیط زیست انسانی، با اعلام حقوق محیط زیست سالم، پیوندی بنیادین بین حفاظت از محیط زیست و حقوق بشر ایجاد نمود و سرآغاز تحولی جدید در حقوق بین‌المللی گردید. از آن تاریخ به بعد، حقوق محیط زیست مستمراً در اسناد بین‌المللی مختلف مورد تایید و تأکید قرار گرفته است. اسلام نیز به عنوان دینی جهانشمول، حامل مکتب زیست‌محیطی جامعی است که با اصول متعددی، معیارهای لازم را در عرصه‌ی مسائل زیست محیطی ارائه می‌دهد. از سوی دیگر، محیط زیست‌ سالم به عنوان یکی از نعمت‌های الهی مطرح است که همگان حق دارند از نعمت‌های بزرگ الهی، که برخورداری از محیط‌زیست سالم یکی از آنهاست، بهره مند شوند و هیچ کس نباید انسان ها را از این حق خدادادی خود محروم کند؛ زیرا حقوق محیط‌زیست، به عنوان یک حق‌الناس مطرح می‌شود که حتی خداوند هم از آن گذشت نخواهد کرد. بدون تردید درباره‌ی آب، خاک، زمین، کوه. هوا، درخت، گیاه، حیوان و دیگر عناصر زیست محیطی، در آیات و روایات و سایر منابع، احکام زیادی وجود دارد که در این مقاله در حد امکان به آنها اشاره گردیده است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - شواهد قرآنی و تحلیل آموزه های مقدمه وصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی رحمه الله علیه
عبدالعلی پاکزاد مجید محمد نژاد

امام راحل به جهت آن که در مقام مرجعیت بود، لازمه افتاء، بهره‌گیری از مهمترین ادله اربعه یعنی قرآن است. هم چنین به دلیل آن که آن در جایگاه مفسر کتاب آسمانی قرار داشت؛ برای تفسیر آیات کریمه و استخراج نظرات قرآن بر مبنای اهل بیت علیهم السلام، رابطه تنگاتنگ با وحی الهی داشت چکیده کامل

امام راحل به جهت آن که در مقام مرجعیت بود، لازمه افتاء، بهره‌گیری از مهمترین ادله اربعه یعنی قرآن است. هم چنین به دلیل آن که آن در جایگاه مفسر کتاب آسمانی قرار داشت؛ برای تفسیر آیات کریمه و استخراج نظرات قرآن بر مبنای اهل بیت علیهم السلام، رابطه تنگاتنگ با وحی الهی داشت.وصیت و سفارش به توحید، نبوت، معاد، اطاعت از قرآن، محبت و اطاعت از عترت و ... در کلام وحی و حضرات معصومان به جهت یادآوری امور فطری و ماندگاری در امور دینی انجام شده است و امام خمینی با تاسی به خداوند متعال و پیامبران و ائمه ، قلم بر روی اوراقی نهاده تا خود را متخلق به صفت خدا و انبیاء و عترت نموده و با نوشتن وصیت نامه به همه مردم دغدغه ایمانی و فکری خود را نسبت به مسائل دینی مردم اظهار کرد. امام با نوشتن وصیت نامه سیاسی الهی، تاسی به خداوند متعال و پیامبران و ائمه هدی، کرده، تا خود را متخلق به صفت خدا و انبیاء و عترت نموده و با نوشتن وصیت نامه به همه مردم، دغدغه خود را نسبت به مسائل دینی مردم بیان نمود. این نوشتار با تکیه بر آیات قرآن به روش کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی تحلیلی، در پی ارائه شواهدقرانی و تحلیل نکات کلیدی مقدمه وصیت نامه سیاسی الهی می باشد.از یافته های پژوهش حاضر آن است که مقدمه و صیت نامه سیاسی الهی امام راحل مستند به شواهد قرانی و با هدف استمرار و صدور انقلاب اسلامی سامان داده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - اثر ایمن‌سازی روانی – اجتماعی بر اساس آموزه‌های مثنوی معنوی بر بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرستان مهاباد
منصور حاجی سیدداود حسینی‌نسب شعله لیوارجانی

10.30495/jinev.2023.1967930.2771

هدف اصلی این مقاله تعیین تأثیر آموزش ایمن‌سازی روانی – اجتماعی بر اساس آموزه های مثنوی معنوی بر بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرستان مهاباد است. پژوهش حاضر از روش تحقیق نیمه آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه د چکیده کامل

هدف اصلی این مقاله تعیین تأثیر آموزش ایمن‌سازی روانی – اجتماعی بر اساس آموزه های مثنوی معنوی بر بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرستان مهاباد است. پژوهش حاضر از روش تحقیق نیمه آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان مهاباد بوده است. از بین دانش‌آموزان تعداد 30 نفر دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. دانش آموزان انتخاب شده دو گروه آزمایش و کنترل به میزان مساوی انتخاب شدند. موضوعات مورد آموزش (بسته آموزش 6 مهارت خودآگاهی هیجانی، جرأت ورزی، مشارکت، مسئولیت‌پذیری، احترام به خود و روابط اجتماعی) است که در قالب 12 جلسه از طریق سامانه شاد آموزش مجازی به‌صورت زنده و ارسال فایل‌ها برای دانش‌آموزان گروه آزمایش صورت گرفت. در این پژوهش برای جمع‌آوری اطلاعات موردنظر از مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف و همکاران استفاده ‌شده است. برای آزمون فرضیه های تحقیق براساس نتایج بدست آمده از بررسی فرضیات از آزمون شاپیرو-ویلک و تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شده است. نتایج نشان داد که نمرات میانگین تعدیل‌شده میزان بهزیستی روان‌شناختی پس از اجرای آموزش ایمن‌سازی روانی اجتماعی بر اساس آموزه‌های مثنوی معنوی در افراد گروه مداخله بالاتر از میزان بهزیستی روان‌شناختی در افراد گروه کنترل می‌باشد. به‌عبارتی‌دیگر، آموزش ایمن‌سازی روانی اجتماعی بر اساس آموزه‌های مثنوی معنوی برافزایش بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان تأثیر داشته است. با در نظر گرفتن مجذور اِتا، می‌توان گفت که حدود 64 درصد این تغییرات ناشی از تأثیر مداخله یا آموزش ایمن‌سازی روانی اجتماعی بر اساس آموزه‌های مثنوی معنوی بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - مقایسه اثربخشی روش‌های تدریس مبتنی بر کارپوشه و روش سنتی (سخنرانی) بر یادگیری درس آموزه‌های روان‌شناختی در قرآن و حدیث در دانشجویان
سیده اسماء حسینی محمد رحیم جعفرزاده

10.30495/jinev.2022.1964969.2757

هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش‌های تدریس مبتنی بر کارپوشه و روش سنتی (سخنرانی) بر یادگیری درس آموزه‌های روان‌شناختی در قرآن و حدیث در دانشجویان بوده است. پژوهش حاضر به روش شبه‌تجربی انجام شد و از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های تصادفی استفاده کرد. جامعه پژوهش چکیده کامل

هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش‌های تدریس مبتنی بر کارپوشه و روش سنتی (سخنرانی) بر یادگیری درس آموزه‌های روان‌شناختی در قرآن و حدیث در دانشجویان بوده است. پژوهش حاضر به روش شبه‌تجربی انجام شد و از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های تصادفی استفاده کرد. جامعه پژوهش را کلیه دانشجویان رشته روان‌شناسی در تهران که در سال تحصیلی 139۸-139۷ مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند. تعداد ۸۲ (۴۱ نفر در هر کلاس) از دانشجویان در دو کلاس آموزشی تدریس مبتنی بر کارپوشه و روش سخنرانی، محتوای آموزشی یکسانی را فراگرفتند. قبل از شروع آموزش‌ها و بعد از اتمام آخرین جلسه، آزمون محقق‌ساخته یکسانی از هر دو گروه به عمل آمده و داده‌ها با استفاده آزمون کواریانس یک‌راهه (با استفاده از SPSS20) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین یادگیری دانشجویان تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به میانگین بالاتر دانشجویان آموزش‌دیده به روش تدریس مبتنی بر کارپوشه، می‌توان ادعا نمود که روش مبتنی بر کارپوشه بیش از روش تدریس سخنرانی به ارتقاء عملکرد دانشجویان کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان روشی اثربخش در تدریس درس آموزه‌های روان‌شناختی در قرآن و حدیث مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - ارزیابی مؤلفه‌های ارزشی معماری مسکن مطلوب بر اساس نظام معرفتی اسلام (نمونه موردی: خانه‌های معاصر ارومیه)
ابراهیم ثمین شریفی میاوقی معصومه یعقوبی سنقرچی مسعود حق‌لسان

10.30495/jinev.2020.672760

با توجه به نیازِ به مسکن در دهه های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دس چکیده کامل

با توجه به نیازِ به مسکن در دهه های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دست‌یابی به کیفیت مطلوب سکونت به نظر می رسد. از این‌رو، هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به اصول طراحی معماری مسکن مطلوب در راستای مؤلفه های ارزشی لازمان و لامکان اسلامی می‌باشد. بنابراین این پژوهش با روش تحقیق ترکیبی و در دو گام اصلی صورت خواهد گرفت. در گام اول با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به کمک منابع درجه اول دینی (قرآن مجید)، به استخراج مفاهیم دینی و سپس تخصصی کردن مفاهیم، مطابق با مبانی نظری پژوهش خواهد پرداخت. در گام دوم به ارزشیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی از نظر خبرگان و ارزشیابی همان شاخص ها در نمونه های موردی با تکنیک سلسله مراتب فازی (AHP) خواهد پرداخت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوهای معماری منتج شده از مفاهیم و آموزه های قرآنی را می توان در دو حیطه مؤلفه های معماری عملکردی و کالبدی در مسکن اسلامی طبقه بندی کرد. که از نظر خبرگان، زیرمؤلفه "مکان یابی" و "هندسه" با وزن‌های 217/0 و 275/0 به ترتیب در مؤلفه عملکردی و کالبدی دارای بیشترین ضریب اهمیت می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی تحصیلی با تأکید بر حیطه آموزه‌های دینی و شهروند الکترونیک*
بدری شاه‌طالبی آذر قلی‌زاده سعید شریفی

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی با تأکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه‌های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه‌های دولت چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی با تأکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه‌های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه‌های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته‌های علوم‌تربیتی، جامعه‌شناسی و روانشناسی و بالغ بر 283 نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی در نرم‌افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مؤلفه‌های فرهنگ شهروندی در دو حیطه فوق با مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه‌گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه‌گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار، واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونt تک متغیره، آزمون خی‌دو و آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد شهروند الکترونیک دارای 15 زیر مؤلفه است که از این میان آشنایی با طریقه مقابله با رفتارهای نابهنجار و خشونت های الکترونیکی با بار عاملی 0.63 بیشترین ضریب و مؤلفه" فرهنگ یادگیری از طریق شبکه " با بار عاملی0.4 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد آموزه‌های دینی مؤلفه صداقت با بار عاملی 0.70 و مؤلفه بهداشت فردی با بار عاملی 0.343 به ترتیب با بیشترین و کمترین ضریب از سایرمؤلفه متمایز شده‌اند. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - شهر و امنیت اجتماعی از منظر آموزه های دینی
یداله ملکی

دین مبین اسلام به موضوع امنیت به عنوان یک اصل مهم در زندگی انسان توجه نموده و سایر مسائل را منوط به امنیت کرده است و در این راستا مهم ترین موضوع شهر نشینی، مساله ی امنیت اجتماعی است.. در قرآن کریم و سنت معصومان ( ع ) امنیت جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. روش تحقی چکیده کامل

دین مبین اسلام به موضوع امنیت به عنوان یک اصل مهم در زندگی انسان توجه نموده و سایر مسائل را منوط به امنیت کرده است و در این راستا مهم ترین موضوع شهر نشینی، مساله ی امنیت اجتماعی است.. در قرآن کریم و سنت معصومان ( ع ) امنیت جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی – توصیفی می باشد و اطلاعات گردآوری شده از طریق منابع کتابخانه ای و اسنادی بوده است. لیکن در این مقاله به بررسی مقوله ی شهر و امنیت اجتماعی از منظر آموزه های دینی ( قرآن و سنت ) توجه شده و بر این اساس شاخص های کلیدی امنیت اجتماعی و شهر امن از منظر قرآن و سنّت، اصول و عوامل تهدید کننده و راه کارهای امنیت اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - واکاوی تأثیر آموزه‌های اسلامی در تحکیم نظام خانواده
فاطمه اخروی

بنیان خانواده با استفاده از آموزه‌های اسلامی باید تحکیم شود تا در دوران‌های مختلف تاریخ، از هجوم فرهنگ‌های منحرف و چالش‌های جامعه غرب در امان بماند. خانواده به عنوان یک محیط برای تربیت صحیح افراد ابعاد مختلف رشد فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علی رغم نقش خانواده در حوزه چکیده کامل

بنیان خانواده با استفاده از آموزه‌های اسلامی باید تحکیم شود تا در دوران‌های مختلف تاریخ، از هجوم فرهنگ‌های منحرف و چالش‌های جامعه غرب در امان بماند. خانواده به عنوان یک محیط برای تربیت صحیح افراد ابعاد مختلف رشد فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علی رغم نقش خانواده در حوزه تربیت این نقش با مشکلاتی روبه رو است. هدف تحقیق بررسی این موضوع است که آیا اسلام که متولی تربیت است به تداوم نقش تربیتی نظام خانواده در زمینه‌های مختلف تربیت معتقد است. در این پژوهش سعی شده است که با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی مطالب مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بررسی‌ها در حوزه آموزه‌های اسلامی در سیر تاریخی حاکی است که اسلام تداوم نقش تربیتی خانواده را در نظام خانواده مطرح و ضروری دانسته است. همچنین در زمینه بررسی این موضوع رابطه صحیح و دقیق بین زوجین و فرزندان است که قوام و تحکیم خانواده به آن بستگی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - بررسی تحلیلی آموزه‌های تعلیمی در ضرب‌المثل‌های لهجۀ جهرمی
بهرام شعبانی

10.30495/irll.2021.679657

در این پژوهش، با هدف آشنایی بیش تر با فرهنگ عامیانۀ مردم جهرم، آموزه های تعلیمیِ ضرب‌المثل‌های لهجۀ جهرمی با تکیه بر سیصدوپنجاه مثل، بررسی گردیده است. ضرب المثل ها نخست به روش میدانی و با گوش دادن به سخنان تعدادی از افراد بومی و کهنسال و کمک گرفتن از افرادی که مجموعه چکیده کامل

در این پژوهش، با هدف آشنایی بیش تر با فرهنگ عامیانۀ مردم جهرم، آموزه های تعلیمیِ ضرب‌المثل‌های لهجۀ جهرمی با تکیه بر سیصدوپنجاه مثل، بررسی گردیده است. ضرب المثل ها نخست به روش میدانی و با گوش دادن به سخنان تعدادی از افراد بومی و کهنسال و کمک گرفتن از افرادی که مجموعه ای از ضرب المثل ها را در اختیار داشته اند و نیز با مراجعه به منابع مکتوبی که برخی نمونه ها در آن ثبت گردیده، گردآوری و به روش توصیفی- تحلیلی به اختصار تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که این مثل ها در گذر زمان بر اساس بینش، خوی جمعی و واقعیت های زندگی مردم این منطقه و به زبانی آهنگین، حکیمانه و برساخته از واژه های فارسی، پدید آمده و بازتابی از موضوعات گوناگون و گاه متناقضِ مرتبط با زندگی مردم جهرم است. همچنین آموزه های گوناگونی همچون لزوم هوشیاری در شناخت افراد، رعایت سنخیت در کارها، اهمیت دادن به کار و تربیت فرزند، آینده نگری، وظیفه شناسی، صبر، دقت در معاملات، اعتماد به نفس و نه گفتن در جای لازم و نکوهش رفتارهایی چون ادعا، تازه به دوران رسیدگی، ناسپاسی، بی اصالتی، خسّت، تنبلی، تن پروری، افشای راز، تکبّر، پرگویی و رفتار دوگانه با بسامدهای متفاوت از این ضرب المثل ها قابل یادگیری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - نقش اِلمان های گردشگری جنگ در افزایش نرخ بازدید گردشگران از موزه جنگ خرمشهر
حیدر محمدی سید محمد موسوی جد شبنم صالحی سارا ساعدی

جنگ تحمیلی با تمام ویرانی ها و سختی هایی که برای مردمان مناطق مرزی کشور ایران به ارمغان آورد، حس غرور و افتخار را نیز برای کشورمان نیز بر جای گذاشت حال مردم از سراسر کشور و خارج از کشور برای دیدن این مناطق و آثار بر جای مانده از جنگ سفر می نمایند و همین امر منجر به رونق چکیده کامل

جنگ تحمیلی با تمام ویرانی ها و سختی هایی که برای مردمان مناطق مرزی کشور ایران به ارمغان آورد، حس غرور و افتخار را نیز برای کشورمان نیز بر جای گذاشت حال مردم از سراسر کشور و خارج از کشور برای دیدن این مناطق و آثار بر جای مانده از جنگ سفر می نمایند و همین امر منجر به رونق گردشگری جنگ در این مناطق شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از حیث انجام پژوهش توصیفی - پیمایشی می باشد. ابزار اصلی جهت جمع آوری داده در این پژوهش پرسشنامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش را گردشگرانی تشکیل می دهند که به دیدن موزه جنگ شهر خرمشهر رفته بودند. با توجه به این که حجم دقیقی از جامعه در اختیار پژوهشگران قرار نداشت، بر اساس اصل اشباع داده‌ها و دریافت کثرت نظرات اعضای نمونه تعداد ۲۴۰ نفر بر اساس نظر پژوهشگران به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری نیز به صورت تصادفی ساده بدون جایگزین می باشد. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون T تک نمونه ای مستقل به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که محرک های گردشگری جنگ با افزایش نرخ بازدید گردشگران رابطه مثبت و معناداری دارد و پیشنهاد می شود که دولت در حیطه روابط بین الملل، و موزه جنگ خرمشهر در حیطه تبلیغات و رسانه ها تلاش مضاعفی جهت جذب گردشگر داشته باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - جرم انگاری عقل‌گرایانه با تکیه بر آموزه‌های فلسفی
سعید حکیمی ها محمد علی کولایی

10.30495/jcld.2022.692445

آموزه های عقلی، یکی از منابع مؤثر بر سیاست های قانونگذاری است که از چند سده ی گذشته مطرح است و همواره، با تأثیر پذیری از وقایع، راه و روشی را در سیاست قانونگذاری رواج داده است که با باز تولید عناصر در محیط اجتماعی و انسانی، مؤلفه ها و متغیرهای گوناگونی برای الگو پرد چکیده کامل

آموزه های عقلی، یکی از منابع مؤثر بر سیاست های قانونگذاری است که از چند سده ی گذشته مطرح است و همواره، با تأثیر پذیری از وقایع، راه و روشی را در سیاست قانونگذاری رواج داده است که با باز تولید عناصر در محیط اجتماعی و انسانی، مؤلفه ها و متغیرهای گوناگونی برای الگو پردازی در جرم انگاری رفتارها ارائه کرده است؛ بر این اساس، فیلسوفان، با پی بردن به متغیرهای مختلف فکری و اجتماعی توانسته اند در طول تاریخ بشری، در چگونگی شکل گیری فرآیند جرم انگاری، دخالت کنند و رویه ای بنا نهند که گاه، تا سال ها، مبنا و الگویی برای دستگاه قانون گذاری، قرار گیرد. نوشتار پیش رو، بر اساس نگرشی فلسفی می کوشد با بررسی این متغیر های فکری و اجتماعی، زوایای پنهانی از شکل گیری جرم انگاری رفتارها تبیین کند که بر پایه ی آموزه های عقلی استوار است تا بتوان بدین روش، تأثیرات با واسطه و بی واسطه عقل فلسفی را بر جرم انگاری رفتارها، نمایان ساخت و آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - مالیات‌های اسلامی خراسان در اواخر عصر اموی (100-132ق): مروری بر داده‌های فقهی، حدیثی و تاریخی
علی شمس آریان مهرناز بهروزی

مسئلۀ مالی و مالیه از موارد مهم و قابل توجه در تاریخ است. با برآمدن اسلام و بر اساس آموزه‌های قرآنی و سنت پیامبر (ص)، احکام نوینی بر امور اقتصادی جامعۀ اسلامی حاکم شد. با آغاز فتوح و گسترش قلمرو مسلمانان آنان با مسائل جدیدی مواجه گردیدند که زمینه‌ساز تحولات مهمی در جامع چکیده کامل

مسئلۀ مالی و مالیه از موارد مهم و قابل توجه در تاریخ است. با برآمدن اسلام و بر اساس آموزه‌های قرآنی و سنت پیامبر (ص)، احکام نوینی بر امور اقتصادی جامعۀ اسلامی حاکم شد. با آغاز فتوح و گسترش قلمرو مسلمانان آنان با مسائل جدیدی مواجه گردیدند که زمینه‌ساز تحولات مهمی در جامعه گردید. سؤال اصلی این پژوهش بررسی مالیات‌های اسلامی خراسان دوران اموی بر اساس داده‌های فقهی، حدیثی و تاریخی است و از آنجا که احکام اقتصادی، مهم‌ترین احکام حکومتی بوده و حکومت امویان نیز یکی از مهم‌ترین حکومت‌های مدعی اسلام در تاریخ است، لذا در این پژوهش به صورت مطالعه موردی احکام اقتصادی صادره توسط حاکمان اموی در بوم خراسان در بازه زمانی سال 100 تا 132 هجری، مورد بررسی و سنجش مطابقت با آموزه‌های اسلامی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - طراحی مدل بازدارندگی از تخلفات اداری با اتکاء به آموزه های دینی
علیرضا نجفی تیرتاشی

یکی از مشکلات اساسی در حوزه منابع انسانی و رشد سازمان ها مقولۀ تخلفات اداری است. تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل بازدارندگی تخلفات اداری با تکیه بر آموزه های دینی انجام شد. روش شناسی بکار رفته در این پژوهش، روش کیفی از نوع اکتشافی بوده است و برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش چکیده کامل

یکی از مشکلات اساسی در حوزه منابع انسانی و رشد سازمان ها مقولۀ تخلفات اداری است. تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل بازدارندگی تخلفات اداری با تکیه بر آموزه های دینی انجام شد. روش شناسی بکار رفته در این پژوهش، روش کیفی از نوع اکتشافی بوده است و برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش تحلیل محتوا و کتاب نهج البلاغه استفاده شد. برای اعتبارسنجی و همچنین تأیید یافته های کیفی نیز به صورت هدفمند از 15 نفر از خبرگان حوزوی بهره گرفتیم. بر اساس یافته های حاصل از داده های کیفی، تعداد 348 تم فرعی با رعایت اصل معناشناسی علی الخصوص ایزتسو، در سه طبقۀ (پیشگیری 254 تم فرعی، تعالی بخشی 60 تم و مواجهه (درمان) 34 تم) در خصوص بازدارندگی از تخلفات اداری استخراج شد. درصد فراوانی تم های فرعی موجود در طبقۀ پیشگیری: 73 درصد، تعالی بخشی: 2/17 درصد و مواجهه (درمان): 8/9 درصد بود. در نهایت طی هم اندیشی با خبرگان و متخصصین حوزوی، با توجه به زمینه های مشترک و هم جنس بودن در 7 تم اصلی و 34 تم فرعی دسته بندی شدند. در نتیجه مدل بازدارندگی تخلفات اداری با اتکاء به آموزه های دینی بر اساس تم های بدست آمده طراحی شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت‌ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای)
بدری شاطالبی اکرم قپانچی

پژوهش حاضر، با هدف سنجش تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای) به روش شبه تجربی در قالب طرح دو گروهی (آزمایش و کنترل) با پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش‌آم چکیده کامل

پژوهش حاضر، با هدف سنجش تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای) به روش شبه تجربی در قالب طرح دو گروهی (آزمایش و کنترل) با پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش‌آموزان پایه دوم دبستان‌های شهر اصفهان به تعداد 26572 نفر، تشکیل می‌دهد. که از این تعداد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای، ابتدا دو مدرسه دخترانه و پسرانه انتخاب شد. سپس از بین کلاس‌های دوم موجود در هر مدرسه دو کلاس در قالب یک گروه آزمایش و یک گروه گواه (جمعاً 78 نفر) انتخاب شدند. پس از اجرای پیش‌آزمون، دو گروه آزمایش (دختر و پسر) به مدت 5 هفته تحت آموزش با استفاده از مولتی مدیای آموزش فرهنگ شهروندی قرار گرفتند، سپس از هر دو گروه کنترل و آزمایش پس‌آزمون به‌عمل آمد. ابزارگردآوری اطلاعات، آزمون محقق‌ساخته ترکیبی در 5 حیطه هویت ملی، آموزه‌های دینی و مذهبی، آشنایی با قانون و مقررات، رفتار و روابط اجتماعی و حفظ محیط زیست بوده است که روایی آن تأیید شد و پایایی آن با استفاده از روش دو نیمه‌سازی، معادل 85/0 بر‌آورد گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد، بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون شرکت‌کنندگان در کلیه ابعاد، آموزش تفاوت وجود دارد. هم‌چنین، نتایج حاکی از آن بود که تأثیر آموزش‌های شهروندی مبتنی بر نرم‌افزار چند‌رسانه‌ای برگروه پسران بیشتر از دختران بوده است، این آموزش‌ها بیشترین تأثیر را در بعد حفظ محیط زیست وکم‌ترین تأثیر را در بعد آموزه‌های دینی و مذهبی داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - برابرسنجیِ‌ مفهومی ‌آموزه‌های ‌سه‌گانه‌ ‌سیاست‌ خارجی‌ جمهوری‌ اسلامی ‌ایران امُّ‌القرا، تمدّن‌ایرانی و ائتلاف/اتّحاد
محسن خلیلی امیر عباسی خوشکار

چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلی چکیده کامل

چکیده هدف از نگارش مقاله، بررسی آموزه‌های ام‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف است؛ از این دیدگاه که کدام‌یک از دکترین‌ها با سیاست‌خارجی ایران قرابت نظری بیشتری دارد. پرسش اصلی این است‌که چرا از میان آموزه‌های سه‌گانه امّ‌القرا، تمدن ایرانی و ائتلاف، رهنامه امُّ‌القرا، قابلیت مناسب‌تری برای توجیه و شکل‌دهیِ رفتار سیاست‌خارجی ایران در دورانِ پساامام‌خمینی دارد؟ فرضیه مقاله این بود که با توجه به ویژگی‌های جهان‌شمولی و اسلامی‌بودن اهداف و نیز گفتمان تجویزی موجود در سیاست‌خارجی و حضور فرهنگ سیاسی مبتنی بر اسلامِ شیعی‌آرمانی حاکم بر سیاست‌خارجی، آموزه امّ‌القرا توانایی گسترده‌تری را برای تفسیر سیاست‌خارجی ایران داراست. نقد دو آموزه تمدن ایرانی و ائتلاف (به‌دلیل کم‌توجهی به نقش اسلام در سیاست‌خارجی و کم‌رنگ‌دانستن منافع اسلامی‌و آرمانی شیعی در پیوند با منافع ملی) یافته‌ اصلی پژوهش است. شیوه جمع‌آوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و روش تحلیل داده‌ها، تبیینی- مقایسه‌ای است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - Attitude and Cognitive Specificity of Second Language Learning: A Study of Mobile-Assisted Islamic Culture-based Vocabulary Learning
علیرضا جلیلی‌فر زهره گونی‌بند شوشتری سعید خزایی

This study attempted to address the issue of how to incorporate formulaic sequences into English forms of Islamic instructions through the medium of high-tech media. To this end, formulaic representation of Islamic culture-based materials, consisting of 90 vocabulary it چکیده کامل

This study attempted to address the issue of how to incorporate formulaic sequences into English forms of Islamic instructions through the medium of high-tech media. To this end, formulaic representation of Islamic culture-based materials, consisting of 90 vocabulary items similar to the words and phrases used in Islamic cultural settings. They were integrated with multimodal cell-phone delivery of cued and non-cued content accessed by 218 Iranian male and female high-school juniors at a pre-intermediary level of English language proficiency. The participants were placed into four different working memory (WM) ability groups, using visual and verbal WM tests, via the short message service (SMS) and multimedia messaging service (MMS) in 18 virtual didactic sessions. Upon treatment, after the end of each virtual session, they were formatively evaluated on their recognition and recall of L2 vocabulary through the mobile-assisted testing module (MATM). The results indicated that except for learners of low-visual and low-verbal abilities the other three groups treated with content containing pictorial or formulaic representations performed significantly better on the tests. The study concluded that written and pictorial cues could provide useful complementary information. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - مطالعات مکان‌یابی موزه منطقه‌ای در استان گیلان
علی موحد علی شماعی نرگس احمدی فرد ابراهیم جهانگیر

چکیده استان گیلان در مناطق شمالی کشور واقع شده است. این استان مهد تمدن طبری شناخته می‌شود که طی کشفیات صورت گرفته در سال‌های گذشته آثار بسیاری از مجموعه‌های تاریخی و باستانی استان بدست آمده است که به عنوان گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی کشور شناخته می‌شوند. لذا آشنا ساختن چکیده کامل

چکیده استان گیلان در مناطق شمالی کشور واقع شده است. این استان مهد تمدن طبری شناخته می‌شود که طی کشفیات صورت گرفته در سال‌های گذشته آثار بسیاری از مجموعه‌های تاریخی و باستانی استان بدست آمده است که به عنوان گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی کشور شناخته می‌شوند. لذا آشنا ساختن مردم با چنین میراث‌های فرهنگی- هنری افتخارات و تمدن گذشته و تقویت حس وطن پرستی و غرور ملی از طریق ایجاد موزه امکان‌پذیر می‌باشد. با توجه به اینکه موزه یکی از زیر ساخت‌های گردشگری و لازمه توسعه آن به حساب می‌آید لازم به نظر می‌رسد در چارچوب سیاست‌های توسعه گردشگری کشور و افزایش درآمدهای ناشی از گردشگری در مقایسه ملی و منطقه‌ای نسبت به مکان‌یابی، تاسیس و احداث موزه‌ها همت گماشت. این پژوهش با استفاده از روش اکتشافی- تحلیلی با هدف مکان‌یابی موزه منطقه‌ای اقدام به تعیین مکان مناسب جهت احداث موزه در منطقه مورد مطالعه کرده است. بدین جهت از مهم‌ترین عوامل و فاکتور مکان‌یابی و نحوه جایگزینی موزه در سطح شهر و منطقه نحوه تعامل و ارتباط مجموعه با کاربری‌های شهری در مقیاس میانی و کلان منطقه و کشور می‌باشد. بنابراین در مقاله حاضر مطالعاتی مدون و سیستماتیک در سطح منطقه و سپس شهر منتخب بر اساس اصول شهرسازی و برنامه ریزی شهری از یک طرف و نیازها و ملزومات مجموعه موزه از طرفی دیگر صورت گرفته است تا بدین طریق مکانی مناسب جهت اختصاص به ساخت موزه بدست آید. بررسی ما نشان داد که در استان گیلان، شهرهای رشت و بندر انزلی شرایط مطلوبتری برای ایجاد موزه دارند و در ادامه تحلیل‌های مکان درون شهری مشخص شد که منطقه غربی شهر رشت به لحاظ ایجاد موزه منطقه‌ای از مطلوبیت بیشتری نسبت به سایر مناطق شهر برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - موزه های تاریخ علوم اسلامی
مصطفی ده پهلوان محرم باستانی نعمت الله علی محمدی

دریافت علوم اسلامی بدون شناخت اسلام امکان پذیر نیست. علوم زیادی از مناطق مختلف جهان توسط مسلمانان اخذ و در جهان اسلام نشو و نما گردید. از این رو علوم متعددی در جهان پا به عرصه ظهور گذاشت و مسلمانان توانستند در تمامی علوم از سایرین پیشی جویند و با تأسیس بیت الحکمه های و چکیده کامل

دریافت علوم اسلامی بدون شناخت اسلام امکان پذیر نیست. علوم زیادی از مناطق مختلف جهان توسط مسلمانان اخذ و در جهان اسلام نشو و نما گردید. از این رو علوم متعددی در جهان پا به عرصه ظهور گذاشت و مسلمانان توانستند در تمامی علوم از سایرین پیشی جویند و با تأسیس بیت الحکمه های و دانشگاه‌های اسلامی دانشمندان بزرگی را به دنیا معرفی نمایند. این دانشمندان با تاسی از علوم اسلامی و قرآن آثار متعدد مادی و معنوی از خود به یادگار گذاشتند که امروزه آرایه تمامی موزه های جهان اسلام و غیر اسلامی شده است. گفتار حاضر بر آن تا با رویکرد منطقی و با روش توصیفی تبیینی، تحول علم و دانش و دستاوردهای دانشمندان مسلمان را با تاسی از قرآن در تمامی عرصه مورد بررسی قرار داده و به معرفی آنها بپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - جایگاه آموزه های امام صادق(ع) در تعالیم اهل بیت
ام البنین لطیفی منصوره زلقی

اسلام دینی کامل و جهان گستر است و رهبران واقعی مذهبی اسلام ائمه بودند که امامت مسلمین را بر عهده داشتند و تمام سعی و تلاش خود را برای ترویج دین اسلام به کار گرفتند. امام صادق (ع) یک مکتب اسلامی را راه اندازی کردند که آموزه های اسلامی به طور کامل و جامع در آن مکتب مورد چکیده کامل

اسلام دینی کامل و جهان گستر است و رهبران واقعی مذهبی اسلام ائمه بودند که امامت مسلمین را بر عهده داشتند و تمام سعی و تلاش خود را برای ترویج دین اسلام به کار گرفتند. امام صادق (ع) یک مکتب اسلامی را راه اندازی کردند که آموزه های اسلامی به طور کامل و جامع در آن مکتب مورد بررسی قرار گرفت. احادیث و سخنان امام صادق (ع) که مکتب نوینی را بوجود آورد در تعالیم اهل بیت جایگاه بسیار والایی داشتند و ائمه بعد از امام صادق(ع) از این احادیث و مکتب به نحو احسن بهره گرفته و شاگردان خویش را تعلیم دادند. امام صادق(ع) از طریق مکتب خویش از همه جنبه ها مردم را راهنمایی می کردند، از جمله از نظر اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با این آموزه ها ائمه توانستند پیروان خود را به خوبی راهنمایی کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - مقایسه تطبیقی و تحلیل سه ظرف سیمین منسوب به دوره هخامنشی موجود در موزه هگمتانه
زهرا السادات حسینی محمدرضا سعیدی احمد چایچی امیرخیز

AOI-2207-1155

فلزکاری به عنوان یکی از کهن‌ترین صنایع در فرهنگ و تمدن ایران، از جمله شاخه‌های مهم هنری است که در دوره هخامنشی رو به توسعه و پیشرفت نهاد و هنرمندان چیره دست تمامی ذوق و دانش خود را، به منظور هر چه بهتر خلق نمودن شاهکارهای فلزگری، در قالب اشیاء فلزی پیاده نمودند. از این چکیده کامل

فلزکاری به عنوان یکی از کهن‌ترین صنایع در فرهنگ و تمدن ایران، از جمله شاخه‌های مهم هنری است که در دوره هخامنشی رو به توسعه و پیشرفت نهاد و هنرمندان چیره دست تمامی ذوق و دانش خود را، به منظور هر چه بهتر خلق نمودن شاهکارهای فلزگری، در قالب اشیاء فلزی پیاده نمودند. از این رو، این نوشتار بر آن است تا با بررسی و تحلیل سه کاسه سیمین (از مجموعه ظروف منسوب به دوره هخامنشی) موزه هگمتانه به این پرسش ها پاسخ دهد که: کاربرد این ظروف چه بوده است؟ آیا نمونه ظروف سیمین مورد مطالعه بر مبنای گونه شناسی، فنون ساخت و آرایه های تزیینی با سایر نمونه های مشابه مکشوفه از کاوش های علمی هخامنشی مطابقت دارند؟ با توجه به توقیفی بودن آثار مورد مطالعه و فقدان هر گونه مدارک تاریخی، در این پژوهش به روش تطبیقی و توصیفی- تحلیلی و به شیوه ی کتابخانه ای ضمن پاسخگویی به پرسش های مذکور، نسبت به مقایسه تطبیقی این ظروف با نمونه های مشابه به منظور گاهنگاری نسبی آن ها اقدام شد. نتایج بیان گر کاربردی بودن ظروف و نوعی یک دستی و وحدت نقوش بود. شکل و تزیینات این ظروف تأثیر فرهنگ‌های اقوام پیشین فلات ایران و سرزمین‌های همجوار به ویژه ماد، لرستان (ایلام نو) و آشور را نشان می دهد. مطالعات تطبیقی (شکل، فن ساخت و نقشمایه) نیز شباهت آن ها را با نمونه های سیمین هخامنشی مکشوفه از کاوش های علمی تأیید کرد. همچنین بر اساس مطالعه تطبیقی، گاهنگاری ظروف موزه هگمتانه منسوب به عصر هخامنشی و احتمالاً به قرن چهارم و پنجم ق.م (کاسه کم عمق) و قرن پنجم ق.م (دو کاسه عمیق) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - معرفی نسخه‌ای خطی‌ و مصوّر از مثنوی سوز و گداز نوعی خبوشانی محفوظ در موزة هنر والترز
ناهید امیری سعید فرمانی بابک نبئی

10.30495/noskheh.2022.693716

این پژوهش می‌کوشد به روش کتابخانه‌ای به معرفی نسخة خطی مصوّر سوز و گداز نوعی خبوشانی موجود در موزة هنر والترز بپردازد. مثنوی سوز و گداز اثر نوعی خبوشانی یکی از مقبول‌ترین منظومه‌های قرن‌های دهم و یازدهم هجری در هند است که بر وزن خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر چکیده کامل

این پژوهش می‌کوشد به روش کتابخانه‌ای به معرفی نسخة خطی مصوّر سوز و گداز نوعی خبوشانی موجود در موزة هنر والترز بپردازد. مثنوی سوز و گداز اثر نوعی خبوشانی یکی از مقبول‌ترین منظومه‌های قرن‌های دهم و یازدهم هجری در هند است که بر وزن خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر به‌دلیل درون‌مایة خاصش ازجمله آثاری است که کاتبان و نگارگران در اواسط قرن یازدهم هجری به آن توجه داشته‌اند. درون‌مایه و محتوای داستان به اجرای آیین ستی یا ساتی در هند می‌پردازد. شخصیت‌های اصلی داستانْ زن و مردی هندو هستند که مرد پیش از اجرای آیین عروسی درمی‌گذرد. عروس تصمیم می‌گیرد طبق آیین ستی، خود را همراه مرد به آتش بیفکند. گویا این حرکت عروس که برخاسته از آیین‌های باستانی و سنّت فرهنگی بوده، نشانة وفاداری تعبیر می‌شده است. تاکنون هفت نسخة خطی تصویری از این اثر ارزشمند شناسایی شده است که تنها یکی از این نسخه‌ها نام کاتب، نام نگارگر و تاریخ کتابت دارد. نگاره‌های این نسخه منسوب به محمدعلی نقاش مشهدی است و کتابت آن را ابن‌سیّد مرادالحسینی در سال 1068ق. به انجام رسانده ‌است. این نسخة نفیس درحال حاضر در موزة هنر والترز در شهر بالتیمور ایالت مریلند امریکا نگهداری می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - معرفی و بازشناسی نسخۀ خطی مثنوی بهرام و بهروز از وقار شیرازی
مهدی نوروز رضا جلیلی

مثنوی بهرام و بهروز از وقار شیرازی، منظومه‌ای تعلیمی و عرفانی در 1440 بیت است که در سدۀ سیزدهم هجری سروده شده و محتوایی تعلیمی و عرفانی دارد. از این مثنوی تاکنون یک نسخۀ خطی به کتابت میرزا ابراهیم، مشهور به آقا و متخلّص به صفا به دست آمده است. شاعر هدف خود را از سرودن ا چکیده کامل

مثنوی بهرام و بهروز از وقار شیرازی، منظومه‌ای تعلیمی و عرفانی در 1440 بیت است که در سدۀ سیزدهم هجری سروده شده و محتوایی تعلیمی و عرفانی دارد. از این مثنوی تاکنون یک نسخۀ خطی به کتابت میرزا ابراهیم، مشهور به آقا و متخلّص به صفا به دست آمده است. شاعر هدف خود را از سرودن این منظومه، بیان مسائل حکیمانه به زبان شعر بیان کرده و برای تحقق این هدف، از شیوۀ عطار و مولانا و نظامی تأثیر پذیرفته است. گسترۀ این تتبع در دو حوزۀ لفظ و معنا قابل شناسایی است. مثنوی بهرام و بهروز در سطوح فکری و زبانی و ادبی دارای ویژگی‌های قابل تأملی است که این موضوع، نشان از احاطۀ علمی و ادبی وقار شیرازی دارد. در مقالۀ حاضر، با تکیه بر روش توصیفی‌تحلیلی، ضمن معرفی مختصر شاعر، ویژگی‌های گوناگون تنها نسخۀ خطی به‌دست‌آمده از مثنوی بهرام و بهروز در سطوح یادشده بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مثنوی مذکور از دید فکری، در پی تبیین آموزه‌های تعلیمی و عرفانی به مخاطبان خویش است و روساختی عاشقانه و ژرف‌ساختی آموزه‌ای دارد. از دید زبانی، وقار با تکیه بر ساده‌گویی و ویژگی‌های سبک خراسانی به‌ویژه روش مولانا، اثرش را به رشتۀ نظم درآورده است. در سطح ادبی نیز، شاعر بیش از همه به صورت‌های خیالی تشبیه و استعاره نظر داشته که این امر بیانگر جنبه‌های خیال‌انگیزی و شاعرانگی برجستۀ مثنوی بهرام و بهروز است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - تحلیل آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی در مثنوی صفات‌العاشقین هلالی جُغتایی
فرشاد اسکندری شرفی وحید مبارک

10.30495/pars.2022.1935179.2755

هلالی جغتایی از سرایندگان برجستۀ شعر فارسی در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است که افزون‌بر غزلیات لطیف عاشقانه، منظومه‌های عاشقانه و عارفانۀ درخور توجهی نیز از او به یادگار مانده است. یکی از این منظومه‌ها، مثنوی صفات‌العاشقین است که در 1237 بیت و در قالب بیست باب چکیده کامل

هلالی جغتایی از سرایندگان برجستۀ شعر فارسی در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است که افزون‌بر غزلیات لطیف عاشقانه، منظومه‌های عاشقانه و عارفانۀ درخور توجهی نیز از او به یادگار مانده است. یکی از این منظومه‌ها، مثنوی صفات‌العاشقین است که در 1237 بیت و در قالب بیست باب سروده شده است. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، مثنوی صفات‌العاشقین هلالی ازنظر پیوند با نوع ادبی تعلیمی و کاربرد آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی بررسی و تحلیل شده است. دستاورد پژوهش گویای این است که منظومۀ صفات‌العاشقین سرشار از مفاهیم اخلاقی و تعلیمی است؛ تاجایی‌که از مجموع ابیات این منظومه، 893 بیت (72 درصد) در تمجید و توصیۀ فضیلت‌ها و نکوهش و نهی از رذیلت‌های اخلاقی آمده است. قناعت، کم‌خوابی و کم‌خوردن، ادب، سخاوت، صبر، عزلت و از غوغای خلایق رَستن، کم‌گویی، احسان، وفا، همت، شُکر، شجاعت، صدق و راستی، تواضع، حیا، ناپایداری دنیا و ترک آن و خُلق خوش، موضوع‌های اخلاقی و تعلیمی هفده‌گانه‌ای است که هلالی در مثنوی صفات‌العاشقین از آن‌ها سخن رانده است. نکتۀ تأمل‌برانگیزی که در بطن برخی از این موضوعات دیده می‌شود، نمود نگرش عرفانی و صوفیانه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - اشتراکات آموزه‌های اخلاقی بوستان سعدی و دیوان امام علی(ع)
عباسعلی وفایی رقیه کاردل ایلواری

دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیه‌السّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشه‌چینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، چکیده کامل

دیوان اشعار منسوب به امام علی، علیه‌السّلام، تاج آثار ادبی جهان عرب، سرشار از آموزه های اخلاقی، تعلیمی و عرفانی است که بسیاری از شاعران و ادیبان مسلمان سعی داشتند تا با توجه به میزان درک و توانایی خود از این دیوان و آموزه های آن خوشه‌چینی کنند و در مراحل گوناگون زندگی، آن را به کار بندند. شیخ اجل سعدی شیرازی، شاعر نامدار پارسی زبان، از جمله مریدان تفکر آن حضرت، توانسته است بهره مندی شایسته و درخوری از اشعار اخلاقی، تعلیمی و عرفانی داشته باشد و در آثار خود از آن بهره مند شود. در پژوهش حاضر نیز با توجه به موضوع مقاله سعی شد تا اشتراکات آموزه های اخلاقی بوستان سعدی (سعدی نامه) با دیوان امام علی، علیه‌السّلام، که برخی آن را منسوب به ایشان می دانند، انتخاب شود و در کنار هم قرار گیرد تا میزان اشتراک آموزه های اخلاقی بوستان و دیوان آن حضرت بررسی شود. به ویژه مسایل اخلاقی و تعلیمی مد نظر است که قابل آموزش به افراد جامعه در نهادهای مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشد. با غور بیشتری در دیوان امام علی، علیه‌السّلام، می بینیم که همة شاعران و عارفان در هر مسلک و آیین و مذهبی، عرفان آن حضرت را مرجع و اصل آثار خود قرار داده اند و از آن بهره جسته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - بررسی مقایسه‏ ای آموزه‏ های تعلیمی، اخلاق فردی و آیین کشورداری در قابوس‏نامه و سیاست‏نامه
حسین آریان

ادبیات تعلیمی سابقۀ طولانی‌مدت در ادبیات ایران دارد. هدف از نگارش آثار تعلیمی، آموزش و تعلیم مسائل و نکات اخلاقی برای ارتقای اخلاق مخاطب است. قابوس‌نامه اثر عنصرالمعالی و سیاست‌نامه نوشتۀ خواجه نظام‌الملک طوسی، که هر دو مربوط به قرن پنجم هجری‌اند، جزء ادبیات تعلیمی به ش چکیده کامل

ادبیات تعلیمی سابقۀ طولانی‌مدت در ادبیات ایران دارد. هدف از نگارش آثار تعلیمی، آموزش و تعلیم مسائل و نکات اخلاقی برای ارتقای اخلاق مخاطب است. قابوس‌نامه اثر عنصرالمعالی و سیاست‌نامه نوشتۀ خواجه نظام‌الملک طوسی، که هر دو مربوط به قرن پنجم هجری‌اند، جزء ادبیات تعلیمی به شمار می‌روند. این مقاله با شیوۀ توصیفی و تحلیلی سعی دارد با رویکردی مقایسه‌ای، آموزه‌های تعلیمی این دو متن را در دو زمینۀ آموزه‌های مربوط به سیاست و کشورداری و اخلاق فردی بررسی کرده و به این پرسش پاسخ دهد که آیا بین این آموزه‌ها در دو متن یادشده تفاوتی می‌توان قائل شد. پژوهش حاضر به این نتیجه دست یافته که در قابوس‌نامه بیشتر به آموزه‌های اخلاق فردی تأکید شده؛ ضمن آنکه از آموزه‌های مربوط به سیاست و کشورداری غفلت نشده است. در مقابل در سیاست‌نامه بیشتر در جهت هدف نویسنده و موضوع اثر بر آموزه‌های مربوط به سیاست و کشورداری، تأکید بیشتری صورت گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - بازتاب آموزه‌های تعلیمی در آیینۀ اشعار تقی دانش
رجب توحیدیان

10.30495/pars.2023.705880

تقی دانش از شاعران و ادبای اواخر دورۀ قاجار و اوایل پهلوی است که در جای‌جای دیوان اشعارش به بیان آموزه‌های تعلیمی (اخلاقی، عرفانی و مذهبی) پرداخته است. دانش با بهره‌گیری از آیات قرآنی و احادیث و اقوال بزرگان دینی و با استفاده از امثال و حکم عربی و فارسی و تمثیل، بهترین چکیده کامل

تقی دانش از شاعران و ادبای اواخر دورۀ قاجار و اوایل پهلوی است که در جای‌جای دیوان اشعارش به بیان آموزه‌های تعلیمی (اخلاقی، عرفانی و مذهبی) پرداخته است. دانش با بهره‌گیری از آیات قرآنی و احادیث و اقوال بزرگان دینی و با استفاده از امثال و حکم عربی و فارسی و تمثیل، بهترین آموزه‌های تعلیمی را در آیینۀ اشعارش بازتاب داده است. هدف از این پژوهش، بررسی آموزه‌های تعلیمی در اشعار تقی دانش، در محدودۀ قصاید و غزلیات و قطعات بوده است. این پژوهش، درپی پاسخ به این سؤال است که تقی دانش در اشعار خویش با استفاده از چه شیوه‌هایی آموزه‌های تعلیمی، (اخلاقی، عرفانی و مذهبی ـ دینی) را بیان کرده است؟. در این پژوهش، با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، آموزه‌های تعلیمی دانش، در کل قصاید و غزلیات و قطعات دیوانش بررسی شده است. نتیجۀ پژوهش حاضر نشان می‌دهد که دانش با تأثیر از پیشینیان، آموزه‌های تعلیمی را به‌صورت‌های گوناگون و در سطحی گسترده، در دیوان خود انعکاس داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - انعکاس آموزه‌های تعلیمی شیخ عبدالقادر گیلانی در نکات بیدل دهلوی
محمد فولادی زینب پناه

شیخ عبدالقادر گیلانی از عارفان قرن پنجم که در علوم فقه، حدیث، تفسیر و ادب، سرآمد روزگار خویش بود و سبک نگارش او در آموزه‌های تعلیمی‌اش به‌گونه‌ای بود که بزرگانی چون محیی‌الدین ابن‌عربی را تحت‌تأثیر قرار داده بود. در بغداد کار وعظ را برگزید و گفتاری شیرین داشت.‌ در مجلس چکیده کامل

شیخ عبدالقادر گیلانی از عارفان قرن پنجم که در علوم فقه، حدیث، تفسیر و ادب، سرآمد روزگار خویش بود و سبک نگارش او در آموزه‌های تعلیمی‌اش به‌گونه‌ای بود که بزرگانی چون محیی‌الدین ابن‌عربی را تحت‌تأثیر قرار داده بود. در بغداد کار وعظ را برگزید و گفتاری شیرین داشت.‌ در مجلس تعلیم او بیش از چهار هزار نفر گرد می‌آمد که سهروردی، مقدسی و ابن ‌جوزی از شاگردان تحت تربیت او بوده‌اند. مبنای روش تربیتی وی هماهنگی طریقت با شریعت و اطاعت از قرآن و سنت است و لازمۀ سیروسلوک را تربیت اخلاقی می‌داند. فتوح الغیب اثری تعلیمی از عبدالقادر گیلانی است. نویسنده با نگاهی شریعت‌مدارانه، مفاهیم معرفت‌شناسی، نکات تربیتی و اخلاقی را برای تعلیم مخاطب تبیین می‌کند. در این نوشتار بر آنیم تا با روش توصیفی و رویکرد تحلیلی بر مبنای یافته‌ها، اصول تربیتی شیخ را که به سالک متربی برای تبدیل نفس اماره به نفس مطمئنه توصیه می‌کند، بررسی کنیم و تأثیر تعلیمات وی را در نکات بیدل از مریدان عبدالقادردر شبه‌قارۀ هند نشان دهیم. لزوم این تحقیق آنکه گیلانی مؤسس سلسلۀ تصوف قادریه، در شبه‌قاره، طرفداران بسیاری دارد و مریدانش بسیاری از سیره‌های تعلیمی او را برای تزکیۀ نفس به کار می‌برند اما تعلیمات او ناشناخته است. در این تحقیق، سعی شده جلوه‌ای روشن‌تر از اصول تربیتی او برای محققان ارائه شود. نتایج پژوهش بیانگر این است که بیدل در نگارش نکات علاوه بر قالب و محتوا، با بهره‌گیری از آموزه‌های تعلیمی گیلانی به اثر خود ارزش و غنای بیشتری بخشیده است. بیدل و عبدالقادر در مبانی و مباحث اخلاقی و تعلیمی خود مشترکات فراوانی دارند، اما در برخی موارد تفاوت دیدگاه نیز دارند که در این مقاله بررسی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - آموزه‌های تربیتی ملوک در شعر ملِک
سید احمد حسینی کازرونی غلامحسین ملایی

شعر در بین ایرانیان از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چنان که اغلب فرمان روایان در گذشته از شعر و شاعر به عنوان سلاحی برای منافع خود استفاده می کردند؛ با آغاز جنبش مشروطیت نگرش شاعران به حکمران و مسائل اجتماعی دگرگون شد. ملک‌الشعرای بهار برجسته ترین شخصیت ادبی – سیاس چکیده کامل

شعر در بین ایرانیان از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چنان که اغلب فرمان روایان در گذشته از شعر و شاعر به عنوان سلاحی برای منافع خود استفاده می کردند؛ با آغاز جنبش مشروطیت نگرش شاعران به حکمران و مسائل اجتماعی دگرگون شد. ملک‌الشعرای بهار برجسته ترین شخصیت ادبی – سیاسی و بهترین نمونة این دگرگونی به شمار می رود. شعر او آکنده از آموزه های اخلاقی و تعلیمی است؛ آموزه‌هایی همچون دادگری، بخشش، ایثار و مهربانی و امثال آن که به قصد بیداری فرمان روایان از خواب غفلت و برحذر داشتن آنان از خودسری و ستم سروده شده است. این آموزه‌ها آن چنان متنوع و گسترده اند که زوایای گوناگون عرصة حکمرانی را در بر می گیرند. شاعر بر اساس فرهنگ الهی و اسلامی، دادگری و عدالت را محور تعالیم خود قرار می‌دهد و آن را مایة سعادت دو جهان معرفی می کند؛ همچنین وی تحقق ارزش‌های معنوی و کمال انسان را در فضای استبداد امکان پذیر نمی داند. ریشة آموزه های تعلیمی بهار را باید در تعالیم دین مبین اسلام و فرهنگ و تاریخ ایران باستان جست که با درایت، دل سوزی، شجاعت و هنر او همراه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - لزوم نقش کهن الگوی پیرخردمند در تعلیم بشر
محمد بارانی فاطمه تیموری فتحی

آثار نظامی به دلیل پیچیدگی‌های معنایی و زبانی، همواره از متـون باز و تاویل‌پذیر به شمار آمده و درباره‌ی آن از منظرهای گوناگون سخن‌رفته است. نقد کهن‌الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان‌شناختی است که در دهه‌های اخیر هم‌چون مطالعات میان‌رشته‌ای دیگر رونق و روایی یافته‌است چکیده کامل

آثار نظامی به دلیل پیچیدگی‌های معنایی و زبانی، همواره از متـون باز و تاویل‌پذیر به شمار آمده و درباره‌ی آن از منظرهای گوناگون سخن‌رفته است. نقد کهن‌الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان‌شناختی است که در دهه‌های اخیر هم‌چون مطالعات میان‌رشته‌ای دیگر رونق و روایی یافته‌است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن‌الگویی در نهاد انسان‌ها می‌پردازد، از جهتی نشان‌دهنده‌ی جهانی‌بودن پیام انسانی و احساسات شاعر است؛ از طرفی هم یکی از ارکان استوار ماندگاری و جاودانگی یک اثر در مشرق زمین، تاکید بر اصول و آموزه‌های پندگونه و اخلاقی است که هدف اصلی سراینده در شعرهای تعلیمی، آموزش حکمت و اخلاق، هم چنین تشریح و تبیین مسایل و اندیشه‌های تربیتی، فلسفی و مضامین عبرت‌آموز‌است، می‌باشد. حکیم نظامی‌گنجوی نیز منظومه‌ی اسکندرنامه را جلوه‌گاه اندیشه‌ها، اصول‌اعتقادی، اخلاقی و فلسفی خویش قرار‌می‌دهد و ارزنده‌ترین مفاهیم بشردوستانه را در اشعار خود از زبان قهرمان و پیرخردمند به تصویر‌می‌کشد. او که متفکّری آرمان‌گراست، شخصیت اسطوره‌ای قهرمان داستانش یعنی اسکندر را به کمک راهنمایی‌های پیر‌دانا تا حد یک انسان آرمانی بالا می‌برد؛ انسانی‌که با ویژگی‌های رفتاری‌اش هر لحظه در فرآیندفردیت کمالی به کمالات قبلی او افزوده می‌گردد. در این پژوهش با دید مکتب روان‌کاوی‌یونگ‌ و‌از‌منظرکهن‌الگویی به اسکندرنامه‌ی نظامی نگریسته‌شده و به شخصیت‌ پررنگ و تکرارشونده‌ی پیرخردمند و نقش او در نکات تعلیمی پرداخته شده‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - بررسی هستی‌شناسی متون پهلوی و استنتاج آموزه‌های تربیتی آن
شیدا ریاضی هروی مسعود صفایی مقدم محمد جعفر پاک سرشت شهرام جلیلیان

دوگانه‌باوری در یزدان‌شناسی مَزِدِیَسْنا مفهومی بنیادین است که از لحاظ فلسفی حائز اهمیت می‌باشد. دوگانه‌باوری در گات‌های زرتشت با پیکار میان سپندمینو و انگره‌مینو آغاز می‌شود و سپس در خلال اوستای پَسین، به‌صورت تقابل میان اهورامزدا و اهریمن سازمان می‌یابد. در متون پهلوی چکیده کامل

دوگانه‌باوری در یزدان‌شناسی مَزِدِیَسْنا مفهومی بنیادین است که از لحاظ فلسفی حائز اهمیت می‌باشد. دوگانه‌باوری در گات‌های زرتشت با پیکار میان سپندمینو و انگره‌مینو آغاز می‌شود و سپس در خلال اوستای پَسین، به‌صورت تقابل میان اهورامزدا و اهریمن سازمان می‌یابد. در متون پهلوی، دوگانه‌باوری با هستی‌شناسی پیوند می‌خورد و جهان‌بینی دو بُن‌گرای زرتشت در قالب آفرینش و تکوین جهان هستی بر اساس پیکار میان اورمزد و اهریمن شکل می‌گیرد؛ این پیکار طی چهار دوره ادامه می‌یابد و سرانجام با پیروزی اورمزد و شکست اهریمن پایان می‌پذیرد. در این پژوهش، نخست بر اساس گزارش‌های سُنتی از آفرینش، مبانی دوگانۀ هستی‌شناسیِ متون پهلوی بررسی شد؛ سپس با استفاده از روش تحلیلی‌ـ استنتاجی، آموزه‌های تربیتی موجود در این هستی‌شناسی استخراج شد. پرورش هوش هستی‌‌نگر (معنوی)، خردگرایی و نیک‌ورزی، پرورش توانایی داوری اخلاقی بر اساس دیالکتیک موجود در هستی، یگانگی انسان با جهان هستی و پاسداشت طبیعت و پدیده‌های طبیعی از جمله آموزه‌های تربیتی برگرفته از هستی‌شناسی متون پهلوی هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - بررسی و تحلیل شاخصه‌های تعلیمی قابوس‌نامه در ارتباط با روابط والدین ـ فرزند براساس نظریۀ رمزگان‌های پنج‌گانۀ رولان بارت
رحمت الله حق طلب مهدی نوروز محبوبه ضیاءخدادادیان

10.30495/pars.2022.690618

قابوس‌نامه یکی از متون اندرزمحور در گسترۀ ادب فارسی است. عنصرالمعالی گاهی با سنت‌شکنی‌های آگاهانه، کلام را پیچیده و دیریاب می‌کند و رمزهایی را در لایه‌های زیرین متن می‌گنجاند که مخاطب جزئی‌نگر را به‌سوی معنا راهنمایی می‌کند. در دوران معاصر، یکی از متغیرهای مهم علم نشانه چکیده کامل

قابوس‌نامه یکی از متون اندرزمحور در گسترۀ ادب فارسی است. عنصرالمعالی گاهی با سنت‌شکنی‌های آگاهانه، کلام را پیچیده و دیریاب می‌کند و رمزهایی را در لایه‌های زیرین متن می‌گنجاند که مخاطب جزئی‌نگر را به‌سوی معنا راهنمایی می‌کند. در دوران معاصر، یکی از متغیرهای مهم علم نشانه‌شناسی ـ روشی برای تحلیل ابعاد جدیدی از یک اثر ـ رمزگان نام دارد. رولان بارت پژوهش‌هایی را در این باره انجام داده و رمزگان را به پنج نوع کنشی، هرمنوتیکی، نمادین، معنابُنی و فرهنگی تقسیم کرده و برای هرکدام کارکردی را شرح داده است. در مقالۀ حاضر، با استناد به منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی ـ تحلیلی، مبانی اخلاقی روابط والدین ـ فرزند در دو باب از قابوس‌نامه (نهم و بیست‌وهفتم) براساس مبانی نظریۀ رمزگان بارت کاویده شده است تا اغراض ثانویۀ عنصرالمعالی از بازگویی حکایت‌های تعلیمی بررسی شود. نتایج کلی پژوهش نشان می‌دهد که در سطح رمزگان فرهنگی، ایدئولوژی و بینامتنیت دینی برای تبیین آموزه‌ها نمودی فراگیر داشته است. رمزگان هرمنوتیکی در بازنمایی زوایای مبهم روایت تعلیمی مؤثر بوده است. تقابل‌های دوگانی در رمزگان نمادین، بر تقابل پیوسته میان خیر و شر تأکید دارد. با بررسی رمزگان معنابنی مشخص شد که عنصرالمعالی با بهره‌گیری از کلمات و عبارت‌های دینی، نظام دلالتی اخلاق‌بنیاد خود را تبیین کرده و با هدف تقویت آگاهی مخاطب، به تشریح نکات تعلیمی مدّنظر خود پرداخته است. همچنین، استفاده از رمزگان کنشی در عینیّت‌نمایی روابط اخلاقی میان فرزندان و والدین تأثیری بسزا داشته است.عنصرالمعالی، قابوس‌نامه، آموزه‌های تعلیمی، رولان بارت، رمزگان‌های پنج‌گانه پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - بررسی انگاره‌های تعلیمی در کتاب «مُلستان» اثر میرزا ابراهیم تفرشی (مدایح‌نگار) (تقلیدی از گلستان سعدی)
هادی اکبرزاده

10.30495/pars.2023.708437

میرزا ابراهیم‌خانِ تفرشی، معروف به مدایح‌نگار که گاهی از او با نام محمّدابراهیم یاد کرده‌اند، از منشیان معروف دورۀ ناصری است. از او، سه تذکرۀ مجدیّه، تذکرۀ انجمن ناصری، تذکرۀ قدسیّه و نیز کتابی به نام مُلستان بر جای مانده است. مدایح‌نگار، مُلستان را که اثری تعلیمی ـ اخل چکیده کامل

میرزا ابراهیم‌خانِ تفرشی، معروف به مدایح‌نگار که گاهی از او با نام محمّدابراهیم یاد کرده‌اند، از منشیان معروف دورۀ ناصری است. از او، سه تذکرۀ مجدیّه، تذکرۀ انجمن ناصری، تذکرۀ قدسیّه و نیز کتابی به نام مُلستان بر جای مانده است. مدایح‌نگار، مُلستان را که اثری تعلیمی ـ اخلاقی به شمار می‌آید، به تقلید از گلستان سعدی در سال 1310 در پنج ساغر و یک جرعه به زبان فارسی به رشتۀ تحریر درآورد. در مُلستان بارزترین مقوله‌های تعلیمی به‌صورت نظم و نثر آمده است. این جستار به روش تحلیلی ـ توصیفی می‌کوشد با بررسی کتاب مُلستان ازنظر تعلیمی مهم‌ترین درون‌مایه‌های ادبیات اندرزی را در این اثر یافته است و به تحلیل افکار و اندیشه‌های اخلاقی مؤلّف بپردازد و به این سؤالات پاسخ دهد: شاخصه‌هایِ اخلاقی کتاب مُلستان ـ که براساسِ آن، اندرزهای حکمی و تربیتی به نگارش درآمده است ـ چیست؟ نویسنده از چه روش‌هایی برای بیان مفاهیم اخلاقی خود استفاده کرده است؟ آبشخور آموزه‌های تعلیمی این اثر چیست؟ میزان تقلید یا نوآوری مصنّف در ارائۀ آموزه‌های تعلیمی چگونه است؟ یافته‌های پژوهش گویای آن است که مدایح‌نگار با آوردن پنج ساغر (در حسن سلوک و عادات ملوک؛ اخلاق درویشان؛ در تفویض امور به ذات باری؛ در حمق و دانایی؛ در حکم و آداب) و یک جرعه که مختصری از احوال مصنّف است با پیروی از گلستان سعدی با آوردن انگاره‌ها و مفاهیم بلند اخلاقی توانسته است قابلیّت و صلاحیّت خود را در نگارشِ اثری بدیع با نثری مسجّع و سرشار از صنایع ادبی و ممزوج از عبارات و اشعار عربی نشان دهد و لقبِ مدایح‌نگار را برای خود بامسما کند. استفاده از آیات و روایات، آوردن سخنان حکما و پادشاهان (به‌شکلی تلفیقی از چهره‌های متعلّق به سه تمدّن بزرگ دنیای کلاسیک ایران، یونان و اسلام)، به‌کارگیری ضرب‌المثل‌ها، استفاده از اشعار فارسی و عربی، بازنویسی برخی از حکایات گلستان سعدی از مهم‌ترین روش‌های مؤلّف در خلق این اثر تعلیمی است. مدایح‌نگار تقریباً نود و هشت آموزۀ تعلیمی را به‌صورت‌های مختلف در کتاب خود آورده که در آن میان، ستایش خرد و دانایی و نکوهش حُمق و نادانی بیش از دیگر تعالیم گوشزد شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - بررسی شگردها و تحلیل آموزه‏ های تعلیمی در هدایت ‏نامة عبدالرحیم شیروانی
صدیقه درستی مجتبی صفرعلیزاده شهریار حسن زاده

10.30495/pars.2021.685353

اشعار تعلیمی بخش رایج و گستردة ادب فارسی است که به شأن اثر و اندیشة دارندة آن در جنبه های تعلیمی به صورت نظری و عملی، از دیدگاه ادبی، اهمیت داده است. هدایت نامة میرزا عبدالرحیم شیروانی متخلّص به حزین، از سخن سرایان قرن دوازدهم هجری قمری سرشار از آموزه های تعلیمی دورة قا چکیده کامل

اشعار تعلیمی بخش رایج و گستردة ادب فارسی است که به شأن اثر و اندیشة دارندة آن در جنبه های تعلیمی به صورت نظری و عملی، از دیدگاه ادبی، اهمیت داده است. هدایت نامة میرزا عبدالرحیم شیروانی متخلّص به حزین، از سخن سرایان قرن دوازدهم هجری قمری سرشار از آموزه های تعلیمی دورة قاجار است. این منظومة خطّی که در شمار آثار ارزشمند اخلاقی ـ حکمی است، تاکنون شناخته نشده است. هدایت نامه برای هدایت طالبان معرفت، اثری تعلیمی است که مضامین و معانی تعلیمی آن برپایة معارف دینی و فرهنگ اجتماعی و آموزه های اخلاقی قرار گرفته است و شاعر به اقتضای گفتمان رایج آموزشی به ایفای مسئولیت فکری و هنری پرداخته است. نگارندگان در این پژوهش بر آن اند تا ضمن معرفی اجمالی منظومة هدایت نامه، جایگاه و تأثیر آموزه های دینی و اخلاقیِ به کاررفته در این اثر را بررسی کنند. نتایج به دست آمده در این پژوهش بیانگر این است که شاعر فردی پرمایه بوده و به اقتضای موقعیّت، در حکایات خود معیارهای تعلیمی را بیان کرده است. در این اثر آموزه های اخلاقیِ مثبتِ نیکی به والدین، دعا، شکرگزاری، تقوا، امید، وفای به عهد و... فراوانی بسیاری دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - بررسی اثرپذیری منظومۀ ویس و رامین از اندرزنامه‌‌های پهلوی در حوزۀ مفاهیم تعلیمی
مظاهر نیکخواه علی محمد رضایی هفتادر حسین خسروی

ویس و رامین داستانی عاشقانه و مربوط به دوران اشکانی- ساسانی است. فخرالدین اسعد گرگانی این اثر را در قرن پنجم هجری به نظم درآورد. نگرش اصلی در این سروده، غنایی است؛ اما نمود مضامین تعلیمی نیز در آن دیده می‌‌شود. این آموزه‌‌ها به‌طور مستقیم (از زبان راوی- شاعر) یا غیرمستق چکیده کامل

ویس و رامین داستانی عاشقانه و مربوط به دوران اشکانی- ساسانی است. فخرالدین اسعد گرگانی این اثر را در قرن پنجم هجری به نظم درآورد. نگرش اصلی در این سروده، غنایی است؛ اما نمود مضامین تعلیمی نیز در آن دیده می‌‌شود. این آموزه‌‌ها به‌طور مستقیم (از زبان راوی- شاعر) یا غیرمستقیم (از زبان شخصیت‌‌ها) تبیین شده‌‌اند. فخرالدین اسعد با قواعد زبان و ادبیات پهلوی کاملاً آشناست؛ ازاین‌‌رو بدون دخالت‌ عناصر اسلامی و با حفظ سنت‌‌های مَنشی ایرانیان در دوران پیش از اسلام (که به‌طور ویژه در اندرزنامه‌‌های پهلوی نمایان است)، موفق شد شاهکاری غنایی- تعلیمی بسراید. بنابراین در این مقاله، تأثیرگذاری تعلیمی اندرزنامه‌‌های پهلوی بر منظومۀ ویس و رامین به روش توصیفی- تحلیلی بررسی می‌شود. سنت‌‌های اخلاقی مانند خردستایی و دانش‌‌آموزی، ستایش خداوند و توکل به او، وفای به عهد، دادگری، خرسندی و قناعت، منش و گفتار راست، دنیاستیزی و آزمندی، در اندرزنامه‌‌ها بسیار دیده می‌شود. این سنت‌های اخلاقی در منظومۀ ویس و رامین نیز بیان شده است. درنتیجه این گمان تأیید می‌‌شود که سرودۀ فخرالدین اسعد با تأثیرپذیری از فرهنگ و اخلاق ایرانیان باستان سروده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - پژوهشی دربارة جایگاه ادبیات تعلیمی در قصاید پارسی
ناصر محسنی‌نیا محمدرضا برزگر خالقی وحیده نوروززاده چگینی

ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشا چکیده کامل

ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشان اشاره دارد. شعرا با استفاده از صنایع مختلف ادبی، کلامی پر از پند و اندرز می‌سرایند و با استفاده از تمثیل‌های مختلف به فهم مسائل خوب و بد زندگی کمک می‌کنند. این مقاله که جایگاه ادبیات تعلیمی در قصاید را مورد بررسی قرار می‌دهد، به سیر تحول این نوع ادبی و تعلیمات دینی و مذهبی، آموزش‌های اخلاقی- عرفانی و تعلیمات سیاسی- اجتماعی در قصاید شاعران بزرگ قصیده‌سرای پارسی می‌پردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - بازنمایی آموزه‌های تعلیمی کودکان در افسانه‌های لافونتن
خلیل بیگ زاده عطا الماسی

آموزه‌های تعلیمی- اخلاقی از مؤلفه‌های مهم آثار ادبای بزرگ هستند که در شکل‌گیری صحیح مبانی تعلیمی- اخلاقی در جوامع انسانی نقش اساسی ایفا می‌کنند. ژان‌دو لافونتن از شاعران کلاسیک قرن هفدهم فرانسه ادبیات تعلیمی را محدود به تلقین و تبلیغ نصایح خشک نکرد و مسائل گوناگون تعلیم چکیده کامل

آموزه‌های تعلیمی- اخلاقی از مؤلفه‌های مهم آثار ادبای بزرگ هستند که در شکل‌گیری صحیح مبانی تعلیمی- اخلاقی در جوامع انسانی نقش اساسی ایفا می‌کنند. ژان‌دو لافونتن از شاعران کلاسیک قرن هفدهم فرانسه ادبیات تعلیمی را محدود به تلقین و تبلیغ نصایح خشک نکرد و مسائل گوناگون تعلیمی- اخلاقی را حسب شرایط مخاطب ارزیابی نمود و آن چه را در نگاهش سدّ راه تکامل جامعه انسانی بود، در قالب افسانه بازنمایی کرد تا به مخاطبانش (کودکان) عرضه کند. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی برای تبیین اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی لافونتن در مجموعة افسانه‌هایش انجام شده‌است تا به مخاطب بنمایاند، گونه‌های آموزه‌های تعلیمی در افسانه‌های لافونتن کدامند؟ و رویکرد وی در بیان این آموزه‌ها چگونه است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد، لافونتن اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی خود را مانند علم‌آموزی، دعوت به کار و تلاش، نکوهش تملق، نهی خودپسندی، دعوت به نرم‌خویی و ملایمت، نوع&lrm;دوستی و دیگرگزینی در قالب فابل‌ها و پارابل‌های داستانی- تخیّلی تبیین کرده‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - بررسی آموزه‌های اخلاقی آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی با نگاهی به میزان تأثیر آن بر قابوس‌نامه
بتول مهدوی فاطمه تقی زاده

مثنوی آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی از آثار تعلیمی قرن چهارم و موضوع آن اخلاق و پند و اندرز است. هرچند بخش‌های زیادی از این مثنوی از میان رفته، همین مقدار اندک، گواه بر استادی و مهارت شاعر آن در عرصۀ ادبیات تعلیمی است. در جستار پیش رو، ابتدا ناظر به دلالت‌ها و نشانه‌های زبانی چکیده کامل

مثنوی آفرین‌نامۀ ابوشکور بلخی از آثار تعلیمی قرن چهارم و موضوع آن اخلاق و پند و اندرز است. هرچند بخش‌های زیادی از این مثنوی از میان رفته، همین مقدار اندک، گواه بر استادی و مهارت شاعر آن در عرصۀ ادبیات تعلیمی است. در جستار پیش رو، ابتدا ناظر به دلالت‌ها و نشانه‌های زبانی و تصویری، آموزه‌های تربیتی آفرین‌نامه با بسیاری از کتاب‌های اخلاقی پیش از اسلام تطبیق داده شد؛ حاصل کار حاکی از آن است که توصیه‌های حکمی آفرین‌نامه، متأثر از اندرزهای پیش از اسلام، به‌ویژه آموزه‌های اخلاقی دورۀ ساسانیان است. پس از ابوشکور، نویسندگان و شعرای بسیاری آفرین‌نامه را سرمشق کار خود قرار داده‌اند؛ از جملۀ این نویسندگان می‌توان عنصرالمعالی کیکاوس را نام برد که در نگارش اثر ارزشمند خود، قابوس‌نامه، به آفرین‌نامۀ ابوشکور نظر داشته است. گام دیگر پژوهش حاضر، نقد و بررسی آموزه‌های اخلاقی مشترک آفرین‌نامه و قابوس‌نامه از حیث محتوایی، زبانی و بلاغی است. مؤلفه‌های تربیتی آفرین‌نامه به سه شکل در قابوس‌نامه نمود یافته است: بخشی از ابیات آفرین‌نامه عیناً در قابوس‌نامه تضمین شده است، قسمتی دیگر شامل مضامین و پیام اخلاقی مشترکی است که از حیث زبانی وبیانی و تصویری نیز به‌سبب تشابهات بسیار، خواننده را به اقتباس عنصرالمعالی از بوشکور و یا بهره‌گیری آن دو از آبشخوری واحد راهنمایی می‌کند؛ افزون بر موارد یادشده، بخشی از آموزه‌های این دو اثر، فقط به‌لحاظ محتوایی مشترک‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - آموزه‌های تعلیمی در جامع ‌الاسرار نورعلیشاه اصفهانی و شگرد‌های تعلیمی آن
نسرین خدابنده مهین پناهی

جامع‌ الاسرار رساله‌ای عرفانی‌‌تعلیمی است که محمد‌علی اصفهانی ملقب به نورعلیشاه (وفات 1212ق)، عارف مشهور اوایل قرن سیزدهم هجری، آن را به تقلید از گلستان سعدی، به نظم و نثر مسجع نوشته ‌است. نورعلیشاه سرآمد عارفان دورۀ قاجار است که آثار عرفانی متعددی به نظم و نثر، از وی ب چکیده کامل

جامع‌ الاسرار رساله‌ای عرفانی‌‌تعلیمی است که محمد‌علی اصفهانی ملقب به نورعلیشاه (وفات 1212ق)، عارف مشهور اوایل قرن سیزدهم هجری، آن را به تقلید از گلستان سعدی، به نظم و نثر مسجع نوشته ‌است. نورعلیشاه سرآمد عارفان دورۀ قاجار است که آثار عرفانی متعددی به نظم و نثر، از وی به جا مانده است. بررسی آثار وی به شناخت متون ادب عرفانی دورۀ قاجار کمک خواهد کرد. مقالۀ حاضر درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش‌هاست: جامع ‌الاسرار دارای چه آموزه‌های تعلیمی است و نورعلیشاه از چه شگرد‌هایی برای آموزش آن‌ها استفاده کرده است؟ در این پژوهش، آموزه‌های تعلیمی جامع ‌الاسرار با شیوۀ توصیفی‌تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت و آموزه‌های بارز آن در سه عنوان عرفان نظری، اخلاقی‌تربیتی و عرفانی‌صوفیانه دسته‌بندی شد. با وجود آنکه نورعلیشاه همچون شیخ اجل، سعدی، به آموزه‌های اخلاقی‌تربیتی توجه زیادی داشته و به‌دلیل اقبال عموم به گلستان سعدی مایل بوده است، همچون بسیاری دیگر، نظیره‌ای بر این شاهکار ادب فارسی بنویسد اما آموزه‌های عرفانی‌صوفیانه که علت غایی نگارش این رساله بوده، از دو آموزۀ دیگر در جامع الاسرار بیشتر است. همچنین مؤلف برای آموزش مفاهیم مورد نظر از دو روش مستقیم و غیرمستقیم و از شگرد‌هایی نظیر قصه‌گویی، آموزش از طریق گفت‌وگو بین شخصیت‌ها، آموزش از طریق مناجات، آموزش از طریق پند و اندرز و آموزش از طریق پرسش و پاسخ استفاده کرده و در نگارش این اثر، به تمام اقشار جامعه از افراد عامی تا خواص عارفان، به‌عنوان مخاطب توجه داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - تأثیر پذیری حافظ از نظامی در آموزه های اخلاقی و تعلیمی
حشمت قیصری سیده رقیه مهری نژاد

در نوع تعلیمی ادبیات هدف سراینده و گوینده، آموزش حکمت و اخلاق، همچنین تشریح و تبیین مسایل اخلاقی و تربیتی و اندیشه‌های مذهبی، حکمی و فلسفی جامعه است. بروز انحطاط فکری و اخلاقی و روابط غیرانسانی در جامعه سبب می‌شود که اشعار تعلیمی در کلام سخنوران گسترش روزافزون یابد. به چکیده کامل

در نوع تعلیمی ادبیات هدف سراینده و گوینده، آموزش حکمت و اخلاق، همچنین تشریح و تبیین مسایل اخلاقی و تربیتی و اندیشه‌های مذهبی، حکمی و فلسفی جامعه است. بروز انحطاط فکری و اخلاقی و روابط غیرانسانی در جامعه سبب می‌شود که اشعار تعلیمی در کلام سخنوران گسترش روزافزون یابد. به علاوه کثرت و شدت انحرافات موجود در جامعه، به خصوص طبقات بالای آن (حاکمان سیاسی و دینی) و سپس شیوع آن در بین مردم، باعث می‌شود تا بسیاری از شاعران به عنوان روشنفکر عصر خویش به بررسی و نقد اعمال این عاملان در آثار خود بپردازند و در کنار آموزه‌های اخلاقی و تشریح و تبیین مسایل تربیتی، به شعر خود رنگی از اعتراض و انتقاد نیز بزنند. نظامی که همچون جامعه شناسی آگاه به بررسی رفتارهای مردم جامعه زمان خود می‌پردازد، شعرش آیینه تمام نمای رفتارهای فردی و اجتماعی زمانش است که توانسته آن را به بهترین شکل به تصویر بکشد. حافظ نیز حامی ارزش‌ها و منش‌های اخلاقی است و پند و اندرزهایش مبتنی بر این اصول است. حافظ در پاره‌ای از موارد از کلام نظامی تأثیر پذیرفته اما مقلد او نیست. به طور کلی از شعر وی به دو صورت استفاده می‌کند: یکی گرفتن مضامین و دیگر قالب‌های شعری اما خیلی اسیر چارچوب تفکرات نظامی نمی‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - آموزه‌های اخلاقی از مواجهۀ حاکمان دینی و غیردینی با مصلحان و منتقدان با تأکید بر احیاء علوم‌الدین امام محمد غزالی
اسماعیل حسین پور حسن بساک

منتقدان در هر جامعه، از حقوقی برخوردارند که گاه این مهم نادیده گرفته می‌شود. شیوۀ مواجهۀ حاکمان با این گروه، سرشار از آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی است که در احیاء علوم‌الدین مورد مطالعه قرار گرفت. غزالی در این اثر، ضمن بررسی زندگی حاکمان و برشمردن فضایل و رذایل اخلاقی حاکم چکیده کامل

منتقدان در هر جامعه، از حقوقی برخوردارند که گاه این مهم نادیده گرفته می‌شود. شیوۀ مواجهۀ حاکمان با این گروه، سرشار از آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی است که در احیاء علوم‌الدین مورد مطالعه قرار گرفت. غزالی در این اثر، ضمن بررسی زندگی حاکمان و برشمردن فضایل و رذایل اخلاقی حاکمان‌ دینی و غیردینی و منش و بینش آن‌ها در مواجهه با منتقدان، به تبیین آموزه‌های تعلیمی پرداخته است. حاکمان دینی در این پژوهش شامل پیامبر اکرم(ص)، برخی معصومین(ع) و خلفای ‌راشدین و حاکمان غیردینی، شامل برخی خلفای اموی و عباسی است. در این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیل محتوا تدوین شده‌، ضمن بررسی چهار ربع کتاب احیاء علوم‌الدین، شاهد صفات نیکو و نکوهیدۀ حاکمان در مواجهه با منتقدان هستیم که واکنش حاکمان دینی و غیردینی و آموزه‌های اخلاقی از این مواجهه‌ها، جداگانه بررسی شده است. صفات اخلاقی نیکو شامل رعایت ادب، عفو و بخشش، صبر و بردباری، طلب هدایت، مدارا و انتقادپذیری است و صفات اخلاقی نکوهیده شامل خشم، ناشکیبایی، آزار، شکنجه و قتل می‌شود. موضوع این پژوهش، به‌خاطر تازگی و به‌روز بودن، امروزه هم می‌تواند مورد اقبال واقع‌ شود و برای جامعه، کاربردی ارزنده و آموزنده داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - تحلیل آموزه‌های تعلیمی در بررسی بینامتنی دو اثر (پروین اعتصامی و انوری)
رقیه صدرایی

امروزه بینامتنیت اصطلاحی رایج در نظریه‌های ادبی و زبان‌شناسی است. بینامتنیت بر این اصل مبتنی است که هیچ اثری مستقل و خود ساخته مؤلف نیست بلکه از متون گذشته و از اندیشه‌ فراروی ادبیات بهره برده است. بینامتنیت رابطه‌ یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف این مقاله آن ا چکیده کامل

امروزه بینامتنیت اصطلاحی رایج در نظریه‌های ادبی و زبان‌شناسی است. بینامتنیت بر این اصل مبتنی است که هیچ اثری مستقل و خود ساخته مؤلف نیست بلکه از متون گذشته و از اندیشه‌ فراروی ادبیات بهره برده است. بینامتنیت رابطه‌ یک متن با سایر متون را بررسی می‌کند. هدف این مقاله آن است که با استفاده از این نظریه آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی پروین اعتصامی و انوری را ارزیابی کند. برای نیل به این هدف قطعه اشک یتیم از پروین اعتصامی با قطعه والی شهر ما گدایی بی حیاست از انوری بررسی و تجزیه و تحلیل شده است و تشابه و افتراق آن نمایانده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - «مؤلفه‌های نوع تعلیمی در رسالۀ کمال اظهری شیرازی»
فریبا چینی فاطمه سادات طاهری

10.30495/pars.2022.690813

بوداق اظهری شیرازی، شاعر ناشناختة قرن دهم و یازدهم هجری، مجموعه‌اشعاری 10385 بیتی دارد که آن را رسالۀ کمال نامیده است. نگارندگان این پژوهش مؤلفه‌های تعلیمی اظهری را در اشعار وی بررسی می‌کنند؛ نیز با شیوۀ توصیفیـتحلیلی مبتنی بر اشعار اظهری درپی پاسخگویی به این پرسش هستند چکیده کامل

بوداق اظهری شیرازی، شاعر ناشناختة قرن دهم و یازدهم هجری، مجموعه‌اشعاری 10385 بیتی دارد که آن را رسالۀ کمال نامیده است. نگارندگان این پژوهش مؤلفه‌های تعلیمی اظهری را در اشعار وی بررسی می‌کنند؛ نیز با شیوۀ توصیفیـتحلیلی مبتنی بر اشعار اظهری درپی پاسخگویی به این پرسش هستند: در رسالۀ کمال اظهری کدام آموزه‌های تعلیمی وجود دارد و شاعر از چه شگردها و شیوه‌هایی برای تبیین آن‌ها استفاده کرده است؟. با پاسخ به این پرسش استدلال می‌کنند که نعت و منقبت خاندان نبوت و امامت(ع)، مدح سلاطین صفوی، عشق مجازی، توصیف حوادث زندگی و هجو و هزل از مضامین اصلی شعر اظهری است؛ اما شاعر، مانند بسیاری از شاعران پیشین، در قالب‌ها و مضامین متنوع شعریِ خود گاهی به‌شکل مستقل و گاهی در لابه‌لای مضامین و انواع ادبی دیگر به تعلیم خیر و نیکی (روش ایجابی) به مخاطبان خاص و عام خویش یا بازداشتن آن‌ها از زشتی‌ها و بدی‌ها (شیوۀ سلبی) پرداخته است. اظهری تعالیم خود را به دو شیوۀ مستقیم و غیرمستقیم به مخاطب آموزش داده است؛ همچنین از شگردهای قصه‌گویی، خطاب‌النفس (تجرید)، استشهاد به آیات و داستان‌های قرآنی، به‌کارگیری تمثیل و ارسال‌المثل، مناجات، سوگندنامه، شکوه و گلایه، زشت‌نگاری (هزل و هجو) و قصه از زبان حیوانات استفاده کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - کاربرد داستان تمثیلی در تعلیم آموزه‌های سیاسی با تأکید بر متون کهن ادبی
سیده معصومه حسینی

داستان تمثیلی از گذشته‌های دور به‌عنوان ابزاری در جهت آموزش فن کشورداری و سیاست‌مداری به پادشاهان مورد استفاده قرار گرفته است. می‌توان گفت بخش مهمی از ادبیات تعلیمی ایران و جهان به‌دلیل تأثیرگذاری و جذابیت بیشتر، در قالب تمثیل بیان شده است. داستان تمثیلی و به‌ویژه افسان چکیده کامل

داستان تمثیلی از گذشته‌های دور به‌عنوان ابزاری در جهت آموزش فن کشورداری و سیاست‌مداری به پادشاهان مورد استفاده قرار گرفته است. می‌توان گفت بخش مهمی از ادبیات تعلیمی ایران و جهان به‌دلیل تأثیرگذاری و جذابیت بیشتر، در قالب تمثیل بیان شده است. داستان تمثیلی و به‌ویژه افسانۀ حیوانات (فابل) از جمله قالب‌های ادبی است که به‌دلیل دولایگی معنایی، فضای جالبی را برای ارائۀ مضامین سیاسی‌اجتماعی فراهم آورده است. در سراسر جهان، منتقدان اجتماعی در پس صورتک داستان‌سرایی و ایجاد سرگرمی، شدیدترین و عمیق‌ترین انتقادات و نارضایتی‌های خود از وضع سیاست و فرهنگ را در معرض دریافت عمومی قرار داده‌اند. در این حالت، نویسنده مطالبی را که نمی‌توان به‌طور مستقیم در تأدیب و تعلیم صاحبان قدرت سیاسی بر زبان آورد، در پوششی مفرح و سرگرم‌کننده از داستان و طنز پنهان می‌کند؛ به‌طوری ‌که محافظه‌کاری و پنهان‌نگاری از پدیده‌های رایج در نوشته‌های سیاسی بازمانده از عصر قدیم است. این مقاله در صدد بررسی آموزه‌های سیاسی در داستان‌های تمثیلی کهن است و نشان می‌دهد که چگونه در طول تاریخ از قالب داستان در عرصۀ آموزش سیاسی استفاده شده و این آموزش‌ها شامل چه مسائل و مواردی است. به عبارت دیگر در این پژوهش، ضمن ارائۀ شواهدی از منابع موجود نشان می‌دهیم که داستان تمثیلی ابزاری در جهت ارتقای دانش سیاسی دولتمردان در اعصار کهن بوده است و برخلاف آنچه در بادی امر به نظر می‌رسد، این داستان‌ها با هدفی فراتر از سرگرمی و لذت بردنِ صرف پادشاهان نگاشته شده‌اند. مروری بر تاریخچۀ استفاده از تمثیل در آموزش سیاسی، تعالیم سیاسی رایج در داستان‌های تمثیلی کهن و دلایل استفاده از تمثیل برای آموزش مضامین سیاسی از جمله موضوعات مورد بررسی در این مقاله است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - بازنمایی مضامین اخلاقی و تعلیمی در پنج‌گنج عماد فقیه کرمانی
فرشاد اسکندری شرفی وحید مبارک

ادبیات تعلیمی از کهن‌ترین و رایج‌ترین گونه‌های ادبی جهان است که آموزه‌هایی اخلاقی و عقلانی را به مخاطب ارائه می‌کند تا با کاربست آن‌ها در زندگی، به سعادتمندی و نیک‌بختی برسد. ادبیات فارسی از دیرباز، جلوگاه ناب‌ترین و نغزترین معانی و مضامین اخلاقی و تعلیمی بوده‌ و در هر چکیده کامل

ادبیات تعلیمی از کهن‌ترین و رایج‌ترین گونه‌های ادبی جهان است که آموزه‌هایی اخلاقی و عقلانی را به مخاطب ارائه می‌کند تا با کاربست آن‌ها در زندگی، به سعادتمندی و نیک‌بختی برسد. ادبیات فارسی از دیرباز، جلوگاه ناب‌ترین و نغزترین معانی و مضامین اخلاقی و تعلیمی بوده‌ و در هر دوره‌، بخش انبوهی از شعر فارسی به پند و حکمت و موعظه اختصاص داشته ‌است. عماد فقیه کرمانی از شاعران پارسی‌گوی قرن هشتم هجری است که در سرودن انواع شعر چون غزل و قصیده و مثنوی تبحری تمام داشته و شعرش با مبانی تصوف و اندیشه‌ها و آموزه‌های عرفانی درآمیخته ‌است. در این پژوهش با روشی توصیفی‌‌تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، آموزهای اخلاقی و تعلیمی در پنج ‌گنج عماد فقیه کرمانی بررسی شده ‌است تا جایگاه و ارزش اخلاق و تعلیم در شعر او مشخص شود و همچنین گوشه‌ای از مقام ادبی این شاعر آشکار ‌گردد. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد که در مثنوی‌های عماد فقیه کرمانی، موضوع‌های اخلاقی و تعلیمی که تلفیق‌یافته از اندرزهای کهن و آموزه‌های عرفانی و صوفیانه است، بازتابی گسترده دارد. مواعظ سیاسی و حکومتی، عبادت و بندگی خدا، ناپایداری و بی‌اعتباری دنیا، گشاده‌دستی و سخاوت، علم و علم‌آموزی، رازداری، کم‌آزاری و... از مهم‌ترین و پربسامدترین مسائل اخلاقی و تعلیمی در پنج‌ گنج عماد فقیه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - تحلیل تطبیقی آموزه‌های نظام شهرسازی دورۀ صفویه در ایران با نظام شهرسازی دورۀ رنسانس در اروپا
علی علیمرادی حسن احمدی وحید قبادیان

در دورۀ صفویه به واسطه امنیت، رونق اقتصادی وتفکرات اسلامی زمینه مناسبی برای اعتلای فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم شد. این مساله باعث تشخّص و بالندگی هنر ایرانی - اسلامی خاصه شهرسازی و معماری دورۀ صفوی نسبت به دیگر دوره‌ها در ایران شد، چنان که حاصل آن را می‌توان در شکل‌گیری چکیده کامل

در دورۀ صفویه به واسطه امنیت، رونق اقتصادی وتفکرات اسلامی زمینه مناسبی برای اعتلای فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم شد. این مساله باعث تشخّص و بالندگی هنر ایرانی - اسلامی خاصه شهرسازی و معماری دورۀ صفوی نسبت به دیگر دوره‌ها در ایران شد، چنان که حاصل آن را می‌توان در شکل‌گیری کالبدی نظام شهرسازی صفویه به صورت باغشهر، تمثیلی از بهشت روی زمین جست. نظام شهرسازی رنسانس نیز ریشه در مکتب اصالت انسان که الهام‌بخش و مبنای طراحی در همه سطوح کالبدی از اجزای معماری تا فضای شهری شد. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی آموزه‌های شهرسازی دورۀ صفویه و رنسانس و شناخت عناصر مؤثر در شکل‌گیری کالبدی شهر می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع از روش‌های ترکیبی اعم از تاریخی، تحلیل تطبیقی و پدیدارشناسی مورد استفاده قرار گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها، روش کتابخانه‌ای می‌باشد.تجزیه و تحلیل داده‌های آن به شیوه کیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شهر آرمانی نظام شهرسازی دورۀ صفویه و رنسانس متأثر از نوع جهان‌بینی ناظر بر آن ها بوده است. تبلور کالبدی فضاهای شهری در معنا و شکل جدید از دل سازمان کهن در یک فرایند تاریخی و طبیعی پدیده آمده است. در حقیقت گذار از شهر - مکان به شهر - زمان بوده است. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود شهر مقوله‌ای فلسفی است چون ابعاد ذهنی - هویتی شهر در محدوده ارزش‌های فکری - اعتقادی مقام می‌گیرد. از سوی دیگر شهر پدیده‌ای "مکانی – زمانی" است که در هر مقطعی از تاریخ بتواند دگرگونی‌های کمی خود را با تغییرات کیفی موردنیاز عصر خویش تبدیل کند و مفهوم مکان و زمان را در همسویی با یکدیگر قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - نقش موزه های میراث روستایی در توسعه فرهنگی روستایی (مطالعه موردی: موزه میراث روستایی گیلان)
مسعود مهدوی مینا ترابی

گردشگری روستایی، پدیده های جدیدی را در قرن بیستم به محیط روستا معرفی می کند. از آن جمله می توان به احداث موزه های میراث روستایی اشاره کرد. همان گونه که می دانیم شرایط آب و هوایی و به طبع آن قومی و نژادی درکشور ما ازتنوع بسیار بالایی برخوردار است. از این رو خیلی دور چکیده کامل

گردشگری روستایی، پدیده های جدیدی را در قرن بیستم به محیط روستا معرفی می کند. از آن جمله می توان به احداث موزه های میراث روستایی اشاره کرد. همان گونه که می دانیم شرایط آب و هوایی و به طبع آن قومی و نژادی درکشور ما ازتنوع بسیار بالایی برخوردار است. از این رو خیلی دور از ذهن نیست، اگر نسل امروز ما اطلاعات کمی درمورد پیشینه فرهنگی - اجتماعی، قومی، قبیله ای، معماری، شهرسازی، نحوه زندگی پدران و نیاکان خود، داشته باشند. در نتیجه برای بهبود این وضعیت یکی از راهکارهایی که می تواند نه تنها برای معرفی سابقه تاریخی و جغرافیایی ایران به نسـل امروز که معرفـی آن به گردشگران خارجی و به صورت کلی تر جامعه جهانی مؤثرباشـد، احداث موزه های میراث روسـتایی است که به بهترین نحو می تواند معرف شخصیت فرهنگی کشور باشد. موزه میراث روستایی گیلان یک طرح ملی و نیز یک الگو در برپایی موزه های فضای باز در ایران است. اینموزه هامی توانندتلفیقیازجاذبه های معماریکهنروستایی،اشیاءو آثار هنری،غذاهایمحلی،نمایش،بازیوموسیقیمحلیروستاییباشندکه نقشبسیارمهمیدرایجاد تغییرنگرشنسبتبه فرهنگروستاییدرمیانبازدیدکنندگانروستاییوشهری ایجادمی نماید. تحقیقحاضر در پیکشفنقشواثرات این موزه ها بر روی شاخص های اجتماعی - فرهنگیاست. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی - تحلیلی است، اطلاعات و داده های بدست آمده از طریق نرم افزارSPSSطبقه بندی و با استفاده از آزمون ناپارامتری پیرسون - کای اسکوئر معنی داری شاخص های اجتماعی - فرهنگی تعیین شد و تحلیل های مورد نظر صورت گرفت. بررسی های صورت گرفته از طریق مطالعات میدانی و ارائه پرسش نامه نشان می دهد که احداث موزه های فضای باز مانند موزه میراث روستایی گیلان در نواحی مختلف می تواند از لحاظ فرهنگی - اجتماعی مفید واقع شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - امکان‌سنجی احداث سایت موزه روستای تاریخی- باستانی بویه شهرستان املش با بهره گیری از مدل تحلیلی SWOT با رویکرد گردشگری
محمدعلی رحیمی پور شیخانی نژاد هادی مدبری لیفشاگرد میرمسلم رهبر هاشمی محمد شادپور

روستای تاریخی و محوطه باستانی بویه در شهرستان املش قرار دارد. این محوطه علاوه بر جاذبه های طبیعی، دارای آثار تاریخی و باستانی و گورستان های قدیمی مربوط به عصر آهن یک و دو می باشد. تیم های کاوشگری، آثار باستانی فراوان مانند زیورآلات زینتی و ظرف های فلزی و سفالی را کشف چکیده کامل

روستای تاریخی و محوطه باستانی بویه در شهرستان املش قرار دارد. این محوطه علاوه بر جاذبه های طبیعی، دارای آثار تاریخی و باستانی و گورستان های قدیمی مربوط به عصر آهن یک و دو می باشد. تیم های کاوشگری، آثار باستانی فراوان مانند زیورآلات زینتی و ظرف های فلزی و سفالی را کشف نموده اند. معماری مساکن و جاذبه های فرهنگی روستا بر جذابیت این محدوده برای گردشگران افزوده است. علاوه بر این روستای بویه به لحاظ برخورداری از قابلیت اکوتوریسم و توریسم تاریخی- فرهنگی به صورت توأمان یک نمونه کم نظیر به شمار می آید. سنجش امکان احداث سایت موزه نیازمند اطلاعات پایه از جمله: مردم شناسی، اقلیم،زمین شناسی، خاک شناسی،منظر و پارامترهای دیگر است؛ بدین منظور گرد آوری بسیاری از اطلاعات جزیی در قالب تیم های تخصصی از عملیات میدانی وپیمایشی صورت پذیرفت؛ سپس نقشه موضوعی بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)از محدوده تولید شد و درپایان به موازات تحلیل اطلاعات پایه و مکانی، امکان احداث سایت-موزه با استفاده از مدلSWOTنیز مورد انجام قرار گرفت. این مطالعه در قالب دو پرسش نامه مجزا جهت کسب نظرات 45 کارشناس تدوین شد، پاسخ ها نیز طبق طیف 5 طبقه ای لیکرت تنظیم گردید، پس از نرمال سازی میانگین وزن ها، حاصل در میانگین امتیازات ضرب شد و میانگین امتیازهای وزنی محاسبه گردید، بیشترین مجموع امتیاز وزنی به میزان 38/54 برای استراتژیWOبدست آمد و مدلSWOTدر این پژوهش راهبرد رشد خارجی را پیشنهاد داد.در پایان نیز پیشنهاداتی بر مبنای توسعه رشد از خارج با محوریت احداث سایت موزه در مقوله های اقتصادی و اشتغال، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی و بهداشتی - زیست محیطی ارایه گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - مطالعه رابطه بین آگاهی از علم ارگونومی با میزان آسیب‌های اسکلتی- عضلانی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
ثریا ضیایی انیس میری

هدف: آسیب‌های اسکلتی- عضلانی ناشی از کار از شایع‌ترین آسیب‌های شغلی است. در این راستا، علوم و فنونی مانند "ارگونومی" سلامت و بهداشت شاغلان را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پژوهش، رابطه بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از ع چکیده کامل

هدف: آسیب‌های اسکلتی- عضلانی ناشی از کار از شایع‌ترین آسیب‌های شغلی است. در این راستا، علوم و فنونی مانند "ارگونومی" سلامت و بهداشت شاغلان را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پژوهش، رابطه بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از علم ارگونومی و میزان آسیب‌های اسکلتی– عضلانی کتابداران این سازمان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. روش پژوهش: این پژوهش، پیمایشی- تحلیلی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل 325 کتابدار کتابخانه آستان قدس رضوی در شهر مشهد است، که با توجه به نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای با تخصیص مناسب حداقل حجم نمونه برابر 186 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید مجرب تعیین گردید. ضریب آلفای کرونباخ بزرگ‌تر از 762/0 بود و پایایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نیز، آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و t استودنت انجام شد. یافته‌ها: میانگین آسیب‌های اسکلتی-‌ عضلانی کتابداران مورد بررسی 24 از 50 بود و متوسط آگاهی آنها از علم ارگونومی 15/3 از 5 بود. ضریب هم‌بستگی پیرسون بین آسیب‌های اسکلتی– عضلانی ناشی از کار کتابداران و آگاهی آنها از علم ارگونومی 28/0- بود. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها از علم ارگونومی و میزان آسیب‌های اسکلتی عضلانی در کتابداران،‌ رابطه معناداری وجود دارد، اما بین سن و جنسیت کتابداران و میزان آسیب‌های اسکلتی عضلانی آنها رابطه معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - واکاوی نسل‌بندی محتوایی موزه‌ها، روایتی از تجسم مادی تا گفتمان معنایی
مونا کدخدا

پدیدۀ موزه و موزه‌داری در دوران معاصر در دنیا گسترش پیدا کرده است و ایدۀ موزه در دوران معاصر به‌صورت یک ایدۀ جهانی درآمده است. نگاه متفاوت موزه‌ها و تفکر مجموعه‌ای است که مجموعه‌سازی و هویت موضوعی را در موزه پدید می‌آورد. بر همین اساس نوع نگرش به اثر و مجموعه و معناها چکیده کامل

پدیدۀ موزه و موزه‌داری در دوران معاصر در دنیا گسترش پیدا کرده است و ایدۀ موزه در دوران معاصر به‌صورت یک ایدۀ جهانی درآمده است. نگاه متفاوت موزه‌ها و تفکر مجموعه‌ای است که مجموعه‌سازی و هویت موضوعی را در موزه پدید می‌آورد. بر همین اساس نوع نگرش به اثر و مجموعه و معناهایی که برای آن ساخته، پرداخته و انتقال داده می‌شود، باعث شکل‌گیری سیری از تغییرات در موزه‌ها شدهاست. در این پژوهش به‌منظور دستیابی به هدف در این پژوهش، با استفاده از راهبرد کیفی و روش تحلیل و استنتاج ترکیبی، از مطالعات نظری انگاره‌هایی پیشران در نسل‌بندی سه‌گانۀ موزه‌ها به استخراج شده است. به دلیل کیفی بودن این زیرشاخصه‌ها و با استناد به ارزش بالاتر مفاهیم معنایی در مقایسه با مؤلفه‌های بصری و کالبدی با بهره‌گیری از روش منطق فازی و نیز در نظر گرفتن ضریب اثر وزنی برای مؤلفه‌ها، نمونه‌های منتخب از سه نسل موزه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته شده‌اند. نتایج پژوهش نشان‌دهنده این است که در دوران معاصر علاوه بر انگاره‌های ساختاری، انگاره‌های ادراکی‌ـ‌معنایی شاخص کیفی نسل‌‌بندی موزه‌ها را به سمت و سویی دیگر هدایت می‌کند. در این سیر تحول محتوایی، شیوۀ بازگویی در موزه‌ای شدن یک پدیده، از گفتمان یک‌سویۀ تاریخی به سمت دوسویۀ اجتماعی و در موزه‌های نوین به‌صورت گفتمان ذهنی از نوع تبادل آگاهی انجام می‌گیرد. گفتمان نسل نوین از نوع روایتگری موزه است که معانی تازه‌ای بر متن اثر می‌افزاید و چرخۀ خوانش را باز می‌گذارد. بدین‌ترتیب با تأویل‌های مخاطبان متعدد صحن موزه تکرار می‌شود و روایت آن به اتمام نمی‌رسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - واکاوی نسل‌بندی محتوایی موزه‌ها، روایتی از تجسم مادی تا گفتمان معنایی
مونا کدخدا علیرضا عینی فر حمیدرضا موسوی

پدیدۀ موزه و موزه‌داری در دوران معاصر در اکثر کشورهای دنیا گسترش پیدا کرده است و ایدۀ موزه در دوران معاصر به‌صورت یک ایدۀ جهانی درآمده است و فرهنگ آن تقریباً به اکثر مناطق دنیا گسترش پیداکرده است. یکی از مفاهیم کلیدی که مبنای موزه‌ها را شکل داده است ذات و شأن یک اثر است چکیده کامل

پدیدۀ موزه و موزه‌داری در دوران معاصر در اکثر کشورهای دنیا گسترش پیدا کرده است و ایدۀ موزه در دوران معاصر به‌صورت یک ایدۀ جهانی درآمده است و فرهنگ آن تقریباً به اکثر مناطق دنیا گسترش پیداکرده است. یکی از مفاهیم کلیدی که مبنای موزه‌ها را شکل داده است ذات و شأن یک اثر است که در هر موزه به شکلی متفاوت در نظر گرفته‌شده است. نگاه متفاوت موزه‌ها و تفکر مجموعه‌ای است که مجموعه‌سازی و هویت موضوعی را در موزه پدید می‌آورد. بر همین اساس نوع نگرش به اثر و مجموعه و معناهایی که برای آن ساخته، پرداخته و انتقال داده می‌شود، باعث شکل‌گیری سیری از تغییرات در موزه‌ها شده و نسل‌بندی آن‌ها را به دنبال داشته است. انگاره‌های تأثیرگذار بر تفکیک موزه‌ها و نسل‌بندی آن‌ها در بستر تاریخ چگونه شکل گرفته است؟با واکاوی عوامل مؤثر در چرایی و چگونگی تفاوت‌های پدیدار شده در هر نسل از موزه‌ها، چگونه می‌توان به یک صورت‌بندی محتوایی از نسل‌های مختلف موزه‌ها از ابتدای شکل‌گیری تا زمان معاصر دست یافت؟این پژوهش بر آن است که به بررسی روند تکاملی نسل‌بندی موزه‌ها در بستری تاریخی بپردازد. در این راستا از طریق واکاوی وجوه ماهوی، ساختاری و معنایی در این دسته از بناها به بررسی و نگرش وجوه ارزشی اشیاء می‌پردازد.نتایج پژوهش نشان‌دهنده این موضوع است که در دوران معاصر علاوه بر انگاره‌های ساختاری که در برپایی فیزیک موزه مؤثر است، انگاره‌های ادراکی‌ـ‌معنایی شاخص کیفی نسل‌‌بندی موزه‌ها را به سمت و سویی دیگر هدایت می‌کند. در این سیر تحول محتوایی، شیوۀ بازگویی در موزه‌ای شدن یک پدیده، از گفتمان یک‌سویۀ تاریخی به سمت دوسویۀ اجتماعی و در موزه‌های نوین به‌صورت گفتمان ذهنی از نوع تبادل آگاهی انجام می‌گیرد. گفتمان نسل نوین از نوع روایتگری موزه است که معانی تازه‌ای بر متن اثر می‌افزاید و چرخۀ خوانش را باز می‌گذارد. بدین‌ترتیب با تأویل‌های مخاطبان متعدد صحن موزه تکرار می‌شود و روایت آن به اتمام نمی‌رسد. اما باید توجه داشت که سرعت پیشرفت و هماهنگی با این تحولات در ایران، هنوز با ضرباهنگ تحولات جهانی همسویی چشمگیری ندارد و تا حصول به معنای واقعی تحول در مفهوم موزه و موزه‌داری، راه بسیار زیادی پیش روی طراحان، معماران، موزه‌داران وسایر متولیان موزه‌داری در ایران قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - مدیریت مشکلات رفتاری با تکیه بر آموزشهای مبتنی بر ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی
سیده زهرا رشیدی فرد فاطمه سلطانیان

امروزه گفتگوهای متعددی در زمینه همراهی مذهب و روانشناسی بین متخصصان مطرح شده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی بر مدیریت مشکلات رفتاری کودک و کاهش تعارضات والد- فرزندی مادران دارای کودک مبتلا به بیشفعالی بود. جامع چکیده کامل

امروزه گفتگوهای متعددی در زمینه همراهی مذهب و روانشناسی بین متخصصان مطرح شده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی بر مدیریت مشکلات رفتاری کودک و کاهش تعارضات والد- فرزندی مادران دارای کودک مبتلا به بیشفعالی بود. جامعه آماری شامل مادران دارای کـودک (6 تا 10 سال) مبـتلا بـه اختلال بیشفعالی ـ نقص توجه شهر تهران بودند که تعداد 20 نفر به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گـواه جـایگزین شـده (هـر گـروه 10 نفـر) و برای هر دو گروه، مداخلات شناختی- رفتاری طی 16 جلسه درمانی صورت گرفت. برای گروه اول آموزش های ذهن آگاهی و فرزندپروری براساس توجه آگاهی با رویکرد اسلامی در 4 جلسه ی 2 ساعته و هفته ای یک مرتبه در نظر گرفته شد و گروه دوم نیز فقط جلسات درمانی کودکان را دریافت نمودند.یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که میزان رضایت از فرزندپروری در گروه اول که متاثر از آموزه های اسلامی بود به طور چشمگیری افزایش و میزان استرس والدین کاهش یافته و در گروه دوم نیز تغییرات کودک تحت نظر، قابل مشاهده بوده و در مقابل میزان استرس و نیز رضایت والدین از خود تغییر چندانی نکرده بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - ارائه مدل تربیت فرهنگی بر اساس آموزه‌های دینی نهج البلاغه
محبوبه اسماعیلی اسماعیل کاوسی

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری چکیده کامل

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری‌های فرهنگی است و روند تغییرات فرهنگی در سال‌های کودکی از سرعت بیشتری برخوردار است. تحقیق حاضر با هدف واکاوی آموزه‌های فرهنگی نهج‌البلاغه و به منظور ارائه مدلی برای تربیت فرهنگی انجام شده است. این مطالعه از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن، نظریه‌پردازی داده بنیاد می‌باشد. جامعه آماری پژوهش عبارت از کلیه خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه می‌باشد که از میان آن‌ها ۳۰ خطبه، نامه و حکمت بر اساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط رویکرد سیستماتیک (منظم) اجرا گردید و مراحل 3 گانه کدگذاری انجام شد. در مرحله کدگذاری باز، ۷۱ مقوله به دست آمد که این مفاهیم در مرحله کدگذاری محوری در 10 دسته طبقه‌بندی شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، طبقه اصلی یا محوری تحت عنوان ایمان به خدا و آخرت انتخاب شد و به عنوان مقوله کانونی، ارتباطش با سایر طبقات از جمله دوری از رذایل اخلاقی، پرورش فضایل اخلاقی، مردم‌داری و متعادل بودن مورد بررسی قرار گرفت. پس از این مراحل و با استناد به یافته‌های پژوهش؛ مبانی، اصول و روش‌های تربیت فرهنگی استخراج شده از آموزه‌های نهج‌البلاغه در قالب مدل پیشنهادی ارائه گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - بررسی تطبیقی مدل اسلامی سیاست جنایی تقنینی ایران با مدل غربی اقتدارگرای فراگیر (از مدل های مرسوم دلماس مارتی)
سیدمسعود یثربی سیدحسن هاشمی محمد علی طاهری بجد

10.30495/alr.2022.1958890.2368

زمینه و هدف: طبق اصل یکم قانون اساسی، ابتنای نظام حاکم بر ایران منطبق با جمهوریت و اسلامیت است. به همین دلیل سیاست‌گذاری‌ها در ایران ازجمله سیاست جنایی تقنینی برگرفته از فقه اسلامی و در تصمیم‌گیری‌های ملی با مشارکت مردم می‌باشد. اما ازآنجاکه برخی از اندیشمندان حقوقی همچ چکیده کامل

زمینه و هدف: طبق اصل یکم قانون اساسی، ابتنای نظام حاکم بر ایران منطبق با جمهوریت و اسلامیت است. به همین دلیل سیاست‌گذاری‌ها در ایران ازجمله سیاست جنایی تقنینی برگرفته از فقه اسلامی و در تصمیم‌گیری‌های ملی با مشارکت مردم می‌باشد. اما ازآنجاکه برخی از اندیشمندان حقوقی همچون خانم دلماس مارتی به دلیل عدم شناخت کافی از اسلام، قائل بر قرابت و تشابه مدل اسلامی سیاست جنایی با مدل اقتدارگرای فراگیر هستند، ممکن است مدل اسلامی سیاست تقنینی ایران، مدلی(توتالی‌تر) فرض گردد.روش: پژوهش حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی است و جمع آوری اطلاعات در آن از طریق بررسی اسنادی و فیش برداری بوده است.یافته‌ها و نتایج: پژوهش حاضر ضمن بررسی تطبیقی قصد بر اثبات تفاوت مدل اسلامی سیاست جنایی تقنینی با مدل غربی اقتدارگرای فراگیر دارد چراکه مدل سیاست جنایی در ایران، برگرفته از جمهوریت و اسلامیت و نظام سیاسی فقاهتی و دین‌گرا می‌باشد و به لحاظ اندیشه‌های اسلامی فاصله معناداری با مدل اقتدارگرای فراگیر دارد.درنتیجه مدل اقتدارگرای فراگیر ازلحاظ شکل دولت و نحوه قانون‌گذاری و مشارکت مدنی افراد و نهادهای اجتماعی کاملاً تفاوت دارد و نمی‌توان پذیرفت مدل اسلامی با مدل توتالی‌تر قرابت معنایی یا ساختاری داشته باشد و به همین علت مدل سیاست جنایی تقنینی ایران به دلیل پارادایم و گفتمان سیاسی برگرفته از مذهب امامیه، مدلی مستقل است که در آن علاوه بر بزه و انحراف، مؤلفه‌های دیگری همچون حدود، قصاص، دیات که ریشه شرعی و فقهی دارند، نقش ایفا می‌کنند که روح این مؤلفه‌ها متفاوت با مدل توتالی‌تر می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - آثار شرط فاسخ در نظام حقوقی کشورهای اسلامی منطبق بر فقه امامیه
حسین جعفری صامت مهشید سادات طبایی جواد نیک نژاد

10.30495/alr.2022.1953072.2299

زمینه و هدف: امروزه استفاده از شرط فاسخ به علت عدم تعادل حقوق بایع و مشتری رواج زیادی دارد، زیرا طرفین عقد بیع با توافق یکدیگر، در متعادل نمودن حقوق یکدیگر سعی می‌نمایند که یکی از راه‌های قراردادی تعادل حقوق طرفین استفاده از شرط فاسخ می‌باشد که به عنوان یک شرط نتیجه منف چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه استفاده از شرط فاسخ به علت عدم تعادل حقوق بایع و مشتری رواج زیادی دارد، زیرا طرفین عقد بیع با توافق یکدیگر، در متعادل نمودن حقوق یکدیگر سعی می‌نمایند که یکی از راه‌های قراردادی تعادل حقوق طرفین استفاده از شرط فاسخ می‌باشد که به عنوان یک شرط نتیجه منفی، نوعی شرط تعلیقی بوده که انحلال و انفساخ بیع در آن معلق به وقوع حادثه‌ای (معمولاً عدم پرداخت ثمن) می‌باشد؛ سؤالی که پاسخ به آن از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد این است که چه آثاری بر درج شرط مذکور در عقد مترتب می‌شود؟روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: آنچه محل بحث و بررسی می‌باشد در مورد آثار شرط فاسخ بعد از تشکیل عقد و قبل از تحقق معلق علیه می‌باشد، در خصوص آثار مرحله مذکور اگرچه حقوقدانان و فقها در ایجاد حق برای مشروط له و ممنوعیت مشروط علیه از انجام تصرفات منافی با حق مشروط له اتفاق نظر دارند ولی در خصوص ماهیت حق مذکور و ضمانت اجرای تجاوز به حق مذکور اختلاف نظر دارند، نتیجه ما در این پژوهش این است که صرف نظر از اینکه شرط فاسخ حاوی شرط فعل منفی حقوقی یا شرط نتیجه منفی باشد، حقی که برای بایع ایجاد می شود حق عینی ابتدایی بوده که مورد حمایت قانون‌گذار قرار دارد و معامله معارض با شرط فاسخ در وضعیت مراعی قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - رویکرد عقلایی به نظام ضمانت اجراهای کیفری در ایران
سیدمرتضی حسینی محمد فرجیها

از گذشته تاکنون، مناسبات اجتماعی انسان‌ها مبتنی بر طرح و تدبیر بوده است؛ چراکه افراد بر طبق عقل خود عمل می‌کنند و عقلانی شدن زندگی بشر، در گذار از شیوه‌های غیرعقلانی گذشته‌ی او به ثمر رسیده است. سامانه‌ی ضمانت اجراهای کیفری نیز، از این عقلانیت محوری بی‌بهره نبوده است و چکیده کامل

از گذشته تاکنون، مناسبات اجتماعی انسان‌ها مبتنی بر طرح و تدبیر بوده است؛ چراکه افراد بر طبق عقل خود عمل می‌کنند و عقلانی شدن زندگی بشر، در گذار از شیوه‌های غیرعقلانی گذشته‌ی او به ثمر رسیده است. سامانه‌ی ضمانت اجراهای کیفری نیز، از این عقلانیت محوری بی‌بهره نبوده است و تحولات پُرشمارِ پیشینیان، به‌سانِ چراغی برای آیندگان در این تاریک راه اجرای مجازات به شمار می‌رود. رویکرد عقلایی به نظام ضمانت اجراهای کیفری در ایران به دنبال تشریح مبانی نظری مستحکمی است که با تکیه بر آن ها بتواند بر اثربخشی کیفر بیفزاید. مؤلفه های عقلانیت محوری(کارکردگرایی ساختاری و پرهیز از تطورگرایی) از یک سو و شاخصه های رویکرد عقلایی به نظام ضمانت اجراهای کیفری(آموزه های نفی خشونت، جبران خسارت و تناسب مجازات) از سویی دیگر، رویکردی تمایزگونه را با کیفرشناسی در صحنه ی مطالعات علوم جنایی به ظهور می رسانند. از این منظر، دستیابی به یک نظام عدالت کیفری سنجیده و کارآمد، مستلزم شناخت کافی و همه جانبه نسبت به چالش های ضمانت اجراها و آشنایی با مبانی نظری ضمانت اجراهای عقلانی در بسترهای فرهنگی و جامعوی ایران است. در همین راستا، پرسش مهمی که نظام عدالت کیفری با آن روبه روست این است که یافته‌های علمی چه تأثیری بر شکل‌گیری ضمانت اجراهای کیفری دارند؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - بررسی و تحلیل مضامین اخلاقی «تواضع و تکبّر» دردیوان صائب تبریزی
احمد رنجبر محمد صادق خادمی

اخلاق، علم تهذیب نَفس و یکی از شُعَب حکمت عملی است که به انسان می آموزد تا در عمل و با ارادﮤ خویش و به دور از هرگونه هوی و هوس و تقلید کورکورانه، به راه مستقیم قدم گذارد و سعادت خویش را تضمین نماید1. هدف اصلی علم اخلاق این است که انسان بتواند با عمـل به فضایل اخلاقی و پ چکیده کامل

اخلاق، علم تهذیب نَفس و یکی از شُعَب حکمت عملی است که به انسان می آموزد تا در عمل و با ارادﮤ خویش و به دور از هرگونه هوی و هوس و تقلید کورکورانه، به راه مستقیم قدم گذارد و سعادت خویش را تضمین نماید1. هدف اصلی علم اخلاق این است که انسان بتواند با عمـل به فضایل اخلاقی و پرهیز از رذایل اخلاقی ، از حضیض مرتبـﺔبهایم به اوج مقام انسانی خویش یعنی ، اشرف مخلوقات نایل شود. تواضع یکی از صفات پسندیدﺓ اخلاقی است که در آیات ، احادیـث و متون نظم و نثر ادب فارسی ، به رعایت آن ، بسیار سفارش شده و نیز صفت مقابل آن یعنی تکبّر بسیار مورد نکوهش واقع شده است. اهمّیّت و جایگاه تواضع و تکبّر در آموزه های اخلاقی و دینی ، مسلمان بودن و تأثیر پذیری شعـر صائب از قرآن و معـارف اسلامی، ضـرورت انجام این مقـاله را آشکار می سازد . محمّد علی صائب تبریزی ، در دیوان اشعار خود ، ابیاتی را با ظرافتی خاصّ و مضامینی بدیع و زیبـا برای تبیین دو صفت تواضـع و تکبّر می آورد . نگارندﺓ مقـاله ، ضمن تعریف واژه های تواضع و تکبّر و بیان جایگاه آن ها در آموزه های دینی ، به بررسی هر یـک از صفات مذکور در اشعـار صائب می پردازد و میزان توجّه شـاعر به این صفات اخلاقی را نشان می دهد. این پژوهش در صدد پاسخ به این پرسش است که آموزه های اخلاقی تواضع و تکبّر چه جایگاه و کاربردی در دیوان صائب دارند ونیز شاعر در تبیین دو صفت اخلاقی مذکور ،تاچه اندازه از آموزه های قرآنی و دینی تـﺄثیر پذیرفته است ؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - مظاهر تأمل از نقطه نظر آموزه های دینی در قصیده طلاسم إیلیا أبو ماضی
فرهاد دیوسالار زهرا شهبازی

شعر تأملی به عنوان یک مکتب ادبی، در حوزه ادبیات عربی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و از مهم ترین اشعار تأثیر گذار در ادبیات دوره معاصر به حساب می آید؛ چرا که شاعر در آن سعی می نماید با ذوقی سلیم، مهارتی شگرف و با کمک عاطفه ای لطیف، روح خواننده را به اهتزاز در آورده تا چکیده کامل

شعر تأملی به عنوان یک مکتب ادبی، در حوزه ادبیات عربی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و از مهم ترین اشعار تأثیر گذار در ادبیات دوره معاصر به حساب می آید؛ چرا که شاعر در آن سعی می نماید با ذوقی سلیم، مهارتی شگرف و با کمک عاطفه ای لطیف، روح خواننده را به اهتزاز در آورده تا اندیشه و تفکر او را به تکاپو وچالش بکشاند. ایلیا ابوماضی با ژرف نگری در موضوعات مختلف به عنوان بارزترین شاعر تساؤل و تفاؤل مطرح بوده و زمینه های تأمل در شعر او متفاوت است. دراین مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است سعی بر آن است که یکی از مهم ترین اشعار ابوماضی، شاعر بلند آوازه لبنان در زمینه تأمل به نام "طلاسم" که برخاسته از عاطفه پویا و خلاق او است، از بُعد آموزه های دینی بررسی و تحلیل شده و به پرسشهای شاعر با استنباط از منبع نورانی قرآن و با بهره گیری از سخنان بزرگان پاسخ گفته شود. در این قصیده طولانی می توان تأمل و تساؤل شاعر در زمینه اسرار هستی، آفرینش، حیات بعد از مرگ و... را دریافت. طلاسم یکی از مهم ترین اشعار مهجر با مضمون تأمل می باشد که در آن سعی می شود تا به حقیقت مخلوقات و مصدر وجود آنها توجه شود. شاعر در این قصیده میان شک و یقین در تحول و دگرگونی است و توانست به شیوه پرسشی و همچنین جدل فکر آدمی را به سوی حیات و هستی بکشاند. شاعر با طرح سؤالاتی در قصیده طلاسم، قصد ایجاد نوعی درگیری و جدل ذهنی را در وجود خواننده دارد، به همین منظور در این تحقیق بر قرآن، به عنوان منبع پاسخ گویی به این سؤالات تکیه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - تغییر جهان: بررسی و نقد آموزه شناخت فیشته و نسبت فلسفه اخلاق با آن
محسن باقرزاده مشکی باف محمود صوفیانی

فلسفه فیشته تفسیر جهان را با تغییر آن درک می‌کند. در این فلسفه تأمل نظری بدون تغییر عالم بی‌معناست. این در صورتی است که مهمترین دستاورد فلسفی جهان از نظر فیشته یعنی فلسفه کانت با وجود دادن ابزار برای تغییر عالم اما از آن در این مسیر استفاده نمی‌کند. مأموریت فیشته برقرار چکیده کامل

فلسفه فیشته تفسیر جهان را با تغییر آن درک می‌کند. در این فلسفه تأمل نظری بدون تغییر عالم بی‌معناست. این در صورتی است که مهمترین دستاورد فلسفی جهان از نظر فیشته یعنی فلسفه کانت با وجود دادن ابزار برای تغییر عالم اما از آن در این مسیر استفاده نمی‌کند. مأموریت فیشته برقراری سنخیت میان فلسفه کانت با جهان خارج است. در این مسیر فیشته تمامی دوگانگی‌ها و نظریاتی که موجب عدم برقراری این سنخیت در فلسفه کانت شده بود را طرد می‌کند یا از درون تغییر می‌دهد و راه را برای تئوری نظر-عمل و سوژه-ابژه باز می‌کند. و نشان می‌دهیم که چگونه فیشته در این مسیر معنای آزادی، واقعیت و ایده‌آلیسم را دگرگون می‌سازد. نگارنده در این مقاله تمامی دستاوردهای فیشته در مسیر را با دقت مورد واکاوی و بررسی قرار می دهد و سپس به نقد روش و راهکار فیشته می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه او در دام موانعی می‌افتد که پیش آن‌ها را در کانت بازشناسی کرده بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - بررسی و تحلیل مضامین اجتماعی- فرهنگی به تأسی از آموزه‌های نهج‌البلاغه
سیده نسرین موسوی محمدرضا شاد منامن

10.30495/jscc.2022.692245

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مضامین اجتماعی- فرهنگی به تأسی از آموزه‌های نهج‌البلاغه طی پانزده سال گذشته (از سال 1380 تا سال 1395) است. نگارنده در این پژوهش به‌دنبال این سؤال است که میزان توجه نویسندگان به مضامین اجتماعی- فرهنگی تا چه حد بوده و به کدام مفاهیم حوزه اجت چکیده کامل

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مضامین اجتماعی- فرهنگی به تأسی از آموزه‌های نهج‌البلاغه طی پانزده سال گذشته (از سال 1380 تا سال 1395) است. نگارنده در این پژوهش به‌دنبال این سؤال است که میزان توجه نویسندگان به مضامین اجتماعی- فرهنگی تا چه حد بوده و به کدام مفاهیم حوزه اجتماعی- فرهنگی بیش‌تر پرداخته‌اند؛ مقالات نوشته شده در این خصوص بر اساس فهرست مقالات فارسی و کتاب‌شناسی نهج‌البلاغه‌ شناسایی، بازیابی و طبقه‌بندی شد. سپس با استفاده از روش کیفی از نوع تحلیل محتوا، مفاهیم و آموزه‌های اجتماعی نهج‌البلاغه از مقالات استخراج و بعد از استنتاج آماری مفاهیم، یافته‌های تحلیلی ارائه شد. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که از میان مفاهیم استخراج شده مفهوم عدالت، زمامداری، مردم‌داری و مدارا، حق‌گرایی، انتقاد اجتماعی و شکوه از مردم، به عنوان مهم‌ترین مضامین اجتماعی- فرهنگی نهج‌البلاغه مورد توجه نویسندگان در این بازه زمانی بوده که دلایل کمّی و کیفی توجه به این مفهوم، ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - تاثیر تجربه موزه‌ای بر صلاحیت بین‌فرهنگی با رویکرد معادله ساختاری (مورد مطالعه دانشجویان ایرانی و افغانستانی)
لیلا کلنتری حسنعلی پورمند رضا افهمی

رسیدن به پذیرش اجتماعی و احترام به تنوع فرهنگی نیازمند شناخت و آگاهی از تفاوت‌های نگرشی و رفتاری بین افراد مختلف جوامع چندفرهنگی است. محیط دانشگاهی به عنوان یکی از مهمترین مراکز آموزشی و مکانی که شرایط حضور افراد با پس‌زمینه‌های مختلف فکری و فرهنگی را فراهم می‌آورد، نقش چکیده کامل

رسیدن به پذیرش اجتماعی و احترام به تنوع فرهنگی نیازمند شناخت و آگاهی از تفاوت‌های نگرشی و رفتاری بین افراد مختلف جوامع چندفرهنگی است. محیط دانشگاهی به عنوان یکی از مهمترین مراکز آموزشی و مکانی که شرایط حضور افراد با پس‌زمینه‌های مختلف فکری و فرهنگی را فراهم می‌آورد، نقش بسیار مهمی در ارائه این شناخت به دانشجویان را بر عهده دارد. همچنین با توجه به تغییر تفکر و کارکرد موزه‌ها در قرن اخیر و تمرکز آنان بر مسائل اجتماعی، یادگیری، منافع و نیازهای عمومی می‌توان گفت که موز‌ ه‌ها در ارائه شناخت و آگاهی از تفاوت‌های فرهنگی تاثیر فوق‌العاده‌ای دارند. هدف این مقاله بررسی تاثیر تجربه موزه ای در محیط دانشگاه بر صلاحیت بین فرهنگی دانشجویان ایرانی و افغانستانی است. چارچوب مفهومی این مطالعه بر اساس مدل دردورف از صلاحیت بین فرهنگی تنظیم گردیده و در قالب آن یک فرضیه ‌ اصلی مطرح شده است. این پژوهش در دسته پژوهش‌های توسعه‌ای است به شیوه پیمایش و با استفاده از پرسشنامه و برگزاری نمایشگاه در قالب تجربه موزه ای بین دانشجویان ایرانی و افغانستانی دانشگاه خوارزمی انجام گرفته است. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. بر مبنای یافته های تحقیق می توان گفت ارائه شناخت از طریق تجربۀ موزه‌ای بر صلاحیت بین فرهنگی تاثیر دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی (از ورود اسلام به ایران تا دوران معاصر)
شباهنگ مهاجرانی علی اکبر امینی سید علی مرتضویان

سرزمین کهن ایران، از گذشته دور تاکنون دارای تنوع گسترده‌ای از اقوام و اقلیت‌ها است‌ و از همین رو می‌توان شواهد متعددی را در راستای تاثیرپذیری فرهنگ ایرانی از تنوع خرده‌فرهنگ‌ها برشمرد. بدین منظور، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی است. م چکیده کامل

سرزمین کهن ایران، از گذشته دور تاکنون دارای تنوع گسترده‌ای از اقوام و اقلیت‌ها است‌ و از همین رو می‌توان شواهد متعددی را در راستای تاثیرپذیری فرهنگ ایرانی از تنوع خرده‌فرهنگ‌ها برشمرد. بدین منظور، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زرتشتیان در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی است. مفروض پژوهش بر این مبنا استوار است که فعالیت‌ها و اقدامات زرتشتیان در سال‌های پس از ورود اسلام به ایران تا دوران معاصر، متاثر از فرهنگ و نظام اعتقادیِ این دین بوده و در ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی نقش داشته‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی بوده و از روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته‌ایم. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که تطابق عملکرد زرتشتیان با مبانی فرهنگی و اخلاقی دینشان، تلاش برای حفظ و حراست از پایه‌های هویتی سرزمین، و نیز کوشش برای رشد و بالندگی جامعه، از یک چارچوب اعتقادی ناشی می‌شود که چه از وجه جهان‌بینی و نگرش و چه از وجه عملی، رو به سوی ارتقا و تعالی فرهنگ ایرانی داشته است. در نهایت اینکه، اثرگذاری فرهنگ بر عملکرد فردی و اجتماعی یک ملت، امری اجتناب‌ناپذیر است و مطالعه‌ی رویه‌ی تاریخی و عمل اجتماعی ملتها، موید این نکته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - واکاوی نقش اخلاق و دینداری در معناداری زندگی با تاکید بر راهکارهای قرآن کریم (مطالعه موردی: دانشجویان رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام)
اختر سلطانی حامد حیاتی

دین یکی از قدیمیترین و در عین حال پویاترین نهادهای جامعه است. مطالعه کارکرد معنابخشی دین در حیات فردی و تأثیرات اجتماعی آن یکی از موضوعات مهم در جامعه شناسی دین است. اهمیت معنا در زندگی از آنجا ناشی می شود، که با ورود به جهان مدرن، نظام‌های ارزشی سنتی با چالش مواجه شدند چکیده کامل

دین یکی از قدیمیترین و در عین حال پویاترین نهادهای جامعه است. مطالعه کارکرد معنابخشی دین در حیات فردی و تأثیرات اجتماعی آن یکی از موضوعات مهم در جامعه شناسی دین است. اهمیت معنا در زندگی از آنجا ناشی می شود، که با ورود به جهان مدرن، نظام‌های ارزشی سنتی با چالش مواجه شدند و سیال بودن جهان زندگی مدرن، کثرت معناها و روایت‌های متعدد از آن، انسان‌ها را دچار سرگشتگی و اضطراب کرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه میان اخلاق و دینداری و معناداری زندگی در بین دانشجویان می‌باشد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان رشته‌ی معماری در سال 1397به تعداد 130نفر می‌‌باشد. جهت نمونه گیری از فرمول کوکران بهره گرفته شده است که تعداد نمونه را 98 نفر نشان می دهد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS22 استفاده شده است. در این پژوهش جهت سنجش ابعاد دینداری از ابعاد اعتقادی، عاطفی، مناسکی و پایبندی استفاده شده است، همچنین جهت سنجش معناداری زندگی از مولفه های ارزشمندی، امیدواری و هدفمندی بهره گرفته شده است. جهت سنجش روایی از نظر خبرگان و اساتید (روش روایی محتویی) بهره گرفته شده است. همچنین نتایج سنجش پایایی ابزار اندازه گیری به روش آلفای کرونباخ نشان می دهد که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه در حوزه دینداری860/0 و در حوزه امید به می‌باشد، که نشان از پایایی پرسشنامه در سطح خوب می‌باشد. روش پژوهش توصیفی و پیمایشی است. نتایج نشان داد که میان کلیه ابعاد مطرح شده در حوزه دینداری بجز بعد اعتقادی و معناداری زندگی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - تاثیر دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی
محمدرضا انجم شعاع حسن فهیم دوین محمدرضا اسماعیل زاده محمد کشتی دار

تحقیق حاضر با هدف تاثیر یک دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی بودند که با توزیع پرسشنامه تنش شغل چکیده کامل

تحقیق حاضر با هدف تاثیر یک دوره آموزش برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دبیران تربیت بدنی خراسان رضوی بودند که با توزیع پرسشنامه تنش شغلی 80 نفر از دبیران تربیت بدنی با سطح بالای تنش شغلی انتخاب و به صورت همگن در چهار گروه قرار گرفتند. ابتدا پرسشنامه های تنش شغلی استاینمتز، (2002)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز، (2007) و انگیزش شغلی مادسیچ (2002) به آزمودنی ها ارائه شد و سپس آزمودنی ها پروتکل ارائه شده را دریافت نمودند و پرسشنامه های محقق ساخته اثر برنامه ریزی عصبی کلامی، آموزه های اخلاقی و تمرین در آب و پرسشنامه های متغیرهای وابسته ارائه گردیدند. ابزارهای تحقیق برای سنجش متغیرهای مستقل به وسیله اساتید مدیریت ورزشی مورد تایید قرار گرفتند و پرسشنامه های متغیرهای وابسته استاندارد و دارای روایی می باشد و پایایی ابزارهای تحقیق نیز به وسیله آزمون آلفای کرونباخ محاسبه و تایید گردید. یافته ها به وسیله آزمون های آمار توصیفی، تی وابسته، آزمون فریدمن و آزمون مانکوا تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته ها نشان داد تاثیر تمرین در آب، برنامه ریزی عصبی کلامی و آموزه های اخلاقی بر تنش شغلی، رفتار سازمانی مثبت گرا و انگیزش شغلی نسبت به پیش آزمون معنی دار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - شناسایی مولفه های رهبری آموزشی برمبنای آموزه‌های دین اسلام
امیر علی اصغری

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های رهبری آموزشی برمبنای آموزه‌های دین اسلام انجام پذیرفت . این پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی و از حیث روش جمع آوری داده ها، جزء پژوهشهای کیفی بود. جامعه آماری پژوهش، خبرگان دین اسلام بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 30 نفر چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های رهبری آموزشی برمبنای آموزه‌های دین اسلام انجام پذیرفت . این پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی و از حیث روش جمع آوری داده ها، جزء پژوهشهای کیفی بود. جامعه آماری پژوهش، خبرگان دین اسلام بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 30 نفر به عنوان حجم نمونه کیفی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با روش اسنادی (اطلاعات از طریق مراجعه به قرآن، نهج البلاغه، رساله حقوق امام سجاد(ع) واصول کافی جمع آوری شده است ) انجام پذیرفت. روایی و پایایی ابزار مورد سنجش قرار گرفت و تایید شد. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، به روش فراترکیب و بااستفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. نتایج‌ نشان داد از میان 112 شاخص ، سه بعد و دوازده مؤلفه در تدوین مدل رهبری آموزشی برمبنای آموزه‌های دین اسلام نقش دارند که عبارتند از: بعد دین‌مداری: مولفه های دین‌داری واستمداد الهی؛ بعد تعادل نفس: مولفه های تادیب نفس، عجب شکنی و کرامت‌افزایی؛ بعد روابط کار: مولفه های هدایت سازمانی، مسئولیت‌پذیری، اعتمادسازی، تالیف قلوب، تحمل و مدارا، مشارکت، و عدالت محوری. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - طراحی الگوی توسعه حرفه‌‌ای مدرسان دانشگاه فرهنگیان بر مبنای آموزه‌های اسلامی
سیمین امینی زارع رمضان جهانیان پریسا ایران نژاد

امروزه یکی از رویکردهای توسعه و تعالی منابع انسانی توسعه حرفه ای است که می تواند موجب ارتقای منابع انسانی شود. مدرسالن دانشگاه نیز از عناصر اصلی آموزش هستند که توسعه حرفه ای آنان اجتناب ناپذیر است. بنایراین، هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعه حرفه ای مدرسان دانشگاه فره چکیده کامل

امروزه یکی از رویکردهای توسعه و تعالی منابع انسانی توسعه حرفه ای است که می تواند موجب ارتقای منابع انسانی شود. مدرسالن دانشگاه نیز از عناصر اصلی آموزش هستند که توسعه حرفه ای آنان اجتناب ناپذیر است. بنایراین، هدف از پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعه حرفه ای مدرسان دانشگاه فرهنگیان بر مبنای آموزه های اسلامی بود. روش پژوهش حاضر تلفیقی(کیفی- کمی) و از نظر هدف، کاربردی بود. جامعه آماری شامل شامل کلیه مدرسان و متخصصان حوزه تعلیم و تربیت در دانشگاه‌های فرهنگیان البرز بودند که تعداد 14 نفر با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کمی پژوهش نیز بر اساس روش نمونه گیری تصادفی تعداد 80 نفر انتخاب شدند. برای اعتبار یافته ها از روش روایی صوری و پایایی نیز با آزمون آلفای کرونباخ 89 درصد حاصل شد. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش کدگذاری و در بخش کمی با نرم افزار SPSS24 و اماره های توصیفی استفاده شد. بنا بر یافتههای پژوهش، 8 مضمون اصلی الگوی توسعه حرفه ای مدرسان دانشگاه فرهنگیان عبارتند از: تدریس در مورد تدریس، همسویی تدریس و یادگیری، یادگیری در مورد تدریس، هدایت فرایندهای آموزش و یادگیری، توسعه اساتید و مدرسان، هدایت نوآوری، بهبود و تغییر، هدایت دانشگاه فرهنگیان و درگیر کردن و کارکردن با جامعه. در این پژوهش مدل نهایی به دست آمده تاحدودی ترکیبی از مدل های کنراد و نیومن که در این مدل خلق یادگیری و بکار گیری توسعه حرفهای در چارچوب توسعه محور طرح مدل بوده است. در الگو و مدل ما تدریس در مورد تدریس، هدایت فرایندهای آموزش و یادگیری، هدایت نوآوری، بهبود و تغییر یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - واکاوی دلالت‌های تربیتی مثبت اندیشی در آموزه‌های حضرت علی (ع) و اعتبارسنجی آن
رضا فراشبندی زهره سعادتمند مریم براتعلی سید ابراهیم میرشاه جعفری

پژوهش حاضر با هدف واکاوی دلالت‌های تربیتی مثبت‌اندیشی در آموزه‌های حضرت علی (ع) و اعتبارسنجی آن انجام شده است. این پژوهش در زمره پژوهش‌های کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با نظام مقوله بندی قیاسی انجام شده است. حوزه پژوهش شامل متون مرتبط با آموزه‌های حضر چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف واکاوی دلالت‌های تربیتی مثبت‌اندیشی در آموزه‌های حضرت علی (ع) و اعتبارسنجی آن انجام شده است. این پژوهش در زمره پژوهش‌های کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با نظام مقوله بندی قیاسی انجام شده است. حوزه پژوهش شامل متون مرتبط با آموزه‌های حضرت علی (ع) با استفاده از رویکرد هدفمند بود. ابزار گردآوری اطلاعات شامل فیش برداری مرتبط با واکاوی دلالت‌های تربیتی مثبت اندیشی در آموزه-های حضرت علی (ع) بود. روش کدگذاری و پارگراف به عنوان واحد تحلیل، جهت تجزیه و تحلیل متون استفاده گردید. جهت سنجش روایی محتوایی از ضریب لاوشه (CVR) استفاده شد و در سطح 59 صدم مورد تایید قرار گرفت. یافته ها در دلالت‌های تربیتی ‌‌مثبت‌اندیشی در آموزه‌های حضرت علی (ع) شامل 13 مفهوم اصلی و 77 دلیل تربیتی بود که شاخص ترین آن عبارتند از: تقویت حس دوراندیشی، کسب پیروزی با دوراندیشی، گمان نیک نسبت به خداوند و دیگران، آسان‌گیری در امور زندگی، آرامش دل و سلامتی دین، حُسن نیت نسبت به دیگران، تقویت همبستگی و پیوند با دیگران، تقویت روابط با دیگران، همنشینی با افراد خوب و خوشنام، انتظار آینده‌ای مثبت و ... می-باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

135 - عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی با رویکرد دیمتل و تحلیل مضمون
احسان حسین پور حمیدرضا معتمد پری مشایخ

هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده اس چکیده کامل

هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش تمام خبرگان در حوزه آموزش بودند که بعد از انجام مصاحبه 30 اشباع نظری صورت گرفت و تمام مصاحبه ها بین 60 تا 85 دقیقه به طول انجامید. در ضمن مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاه در سال 1399 به صورت کد های باز و محوری و گزینشی انجام شده و برای تعیین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مولفه های از تکنیک دیمتل استفاده شده است. با توجه به مصاحبه های نیمه ساختار یافته، 1659 کد باز و 14 کد محوری برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید، که در نهایت 4 بعد(روابط بین فردی، مدیریت و رهبری، فرهنگ سازمانی و ویژگیهای شخصیتی) و 14 مولفه ( کد محوری ) و 64 شاخص ( کد باز) برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید. پس از آن با توجه به پرسشنامه مقایسات زوجی برای شناسایی مولفه های تاثیرگذار و تاثیرپذیر مشخص گردید که مولفه های زمان آموزش، خدمات اجتماعی، فرهنگی و هنری، خدمات اقتصادی، خدمات ورزشی،فضای آموزشی، خدمات آموزش بین الملل و کارکنان آموزشی تاثیرگذارند و مولفه های مدرسین، نحوه ارزشیابی، محتوای آموزشی، نحوه آموزش و امکانات رفاهی تاثیرپذیرند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

136 - برنامه‌ریزی و طراحی مرکز فرهنگی و موزه مردم‌شناسی بجنورد با تأکید بر تنوع فرهنگی
الهه قربانزاده محمدعلی طبرسا

مراکز فرهنگی و موز‌ه‌های مردم‌شناسی، میراث مصنوعات فیزیکی و ویژگی‌های ناملموس یک گروه یا جامعه است که از نسل‌های گذشته به ارث رسیده، در زمان حال نگهداری می‌شود و به نفع نسل‌های آینده اعطا می‌شود. برای اینکه یک کشور، شهر و جامعه یا مردم خود را از سایر مردم منطقه متمایز ک چکیده کامل

مراکز فرهنگی و موز‌ه‌های مردم‌شناسی، میراث مصنوعات فیزیکی و ویژگی‌های ناملموس یک گروه یا جامعه است که از نسل‌های گذشته به ارث رسیده، در زمان حال نگهداری می‌شود و به نفع نسل‌های آینده اعطا می‌شود. برای اینکه یک کشور، شهر و جامعه یا مردم خود را از سایر مردم منطقه متمایز کند، این میراث فرهنگی را به عنوان موضوعی در پروژه‌های معماری نمادین برای ایجاد حس مکان و مکان‌یابی شهرهای خود بر روی نقشه فرهنگی به کار می‌گیرند. هدف طراحی مقاله حاضر بررسی چگونگی تاثیر فرهنگ بر معماری و بالعکس؛ و از اهداف پژوهشی می‌توان به ایجاد بعد تقویت روحی مشارکت‌پذیری افراد در فضاهای جمعی و یادآوری روابط گرم گذشته در میان مردم و نمایش هویت بخش فرهنگ کهن در جهت افزایش جاذبه گردشگری و تقویت اقتصاد گردشگری نمایش نقاط قوت فرهنگ‌های مختلف در جامعه‌هایی با چند خرده فرهنگ اشاره کرد. پژوهش حاضر، براساس هدف کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش به شیوه‌ اسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری شده است. و برای نمایش گرافیکی داده‌ها و نتایج تجزیه و تحلیل و طراحی از نرم‌افزارهای 3D MAX ،SPSS وAUTO CAD استفاده شده است. در طراحی فضاهای عمومی شهر بجنورد، به‌ویژه موزه مردم شناسی و مرکز فرهنگی، اصول بنیادی را باید در نظر گرفت که منجر به ارتقای هویت شهر و افزایش حس تعلق شهروندان و خودباوری آنها خواهد شد. در واقع، محیط ساخته شده باید موجب هویت‌زایی و افزایش تعلق و اعتماد به نفس شهروندان گردد. با توجه به نتایج پژوهش، در طراحی مرکز مردم‌شناسی و موزه شهر بجنورد عواملی چون معماری بومی، هویت بخشی، فرهنگی، روحیه مشارکت‌پذیری، حس مکان، زیرساخت‌ها، در طراحی فضاهای عمومی به ترتیب بیشترین تأثیر را در ارتقای هویت و افزایش حس تعلق شهروندان دارند. پرونده مقاله

فهرست مقالات موزه

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی