-
دسترسی آزاد مقاله
1 - مرور روشهای تحلیل و ارزیابی ایمنی لرزهای سدهای بتنی قوسی
محمدرضا فدائی‌تهرانی الهام یباره پورسدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازهای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی چکیده کاملسدهای بتنی قوسی، سازه‌های سه بعدی بوده که به لحاظ شکل خاص خود به عنوان یک پوسته عظیم، فشار آب مخزن را به تکیه‌گاه‌های سنگی خود منتقل می‌نمایند. نیروی عمده دیگری که علاوه بر وزن، فشار هیدرواستاتیک و تنش‌های حرارتی باید توسط سیستم سازهای یک سد تحمل گردد، نیروهای دینامیکی ناشی از زمین لرزه است. در این گونه سدها، امکان بروز رفتار غیرخطی ناشی از تغییر مکان دو وجه درزهای انقباض، ترک خوردگی، خوردشدگی و یا رفتار غیرخطی بتن بدنه سد بسته به شدت زمینلرزه وجود دارد. آنالیزهای دینامیکی تاریخچه زمانی با فرض اینکه بدنه سد، سازهای یکپارچه با رفتار الاستیک باشد، معمولاً منجر به ایجاد تنش‌های قوسی کششی قابل توجهی در ترازهای فوقانی سد میگردد که منطبق بر واقعیت نیست. از آنجائیکه سدهای قوسی به صورت بلوکهای طره‌ای ساخته می‌شوند، به لحاظ باز و بسته شدن درزهای انقباضی طی زلزله، تنش‌های کششی رها و نیروهای داخلی از حالت عملکرد قوسی به عملکرد طره‌ای بازتوزیع می‌گردند. در نتیجه، با کاهش سطح تنش‌های کششی و استهلاک انرژی در اثر باز و بسته شدن درز، ریسک ترک‌خوردگی بتن و تخریب سد تا حد زیادی کاهش می‌یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - " حمایت های اجتماعی در زلزله کرمانشاه" بر اساس تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار
شایسته کرمخانی عالیه شکربیگیحمایتهای اجتماعی یکی از مولفه های مهم توانمندی درحل مشکلات زنان سرپرست خانوار در موقعیتهای مختلف زندگی است . زنان سرپرست خانوار یکی از گروه های اجتماعی آسیب پذیر در بلایای طبیعی می باشند و نحوه مواجهه آنان ارتباط بسیار زیادی با مولفه های توانمندسازی از جمله حمایتهای اجت چکیده کاملحمایتهای اجتماعی یکی از مولفه های مهم توانمندی درحل مشکلات زنان سرپرست خانوار در موقعیتهای مختلف زندگی است . زنان سرپرست خانوار یکی از گروه های اجتماعی آسیب پذیر در بلایای طبیعی می باشند و نحوه مواجهه آنان ارتباط بسیار زیادی با مولفه های توانمندسازی از جمله حمایتهای اجتماعی دارد. مطالعه حاضر با هدف تشریح تجربه زنان سرپرست خانوار از حمایت اجتماعی در زلزله انجام شده است.روش شناسی تحقیق کیفی ، با روش نظریه زمینه ای است . داده ها به روش میدانی ازطریق نمونه گیری نظری و مصاحبه عمیق با 15نفر از زنان سرپرست خانوار درمناطق ۸ گانه زلزله زده کرمانشاه تاحد اشباع نظری جمع آوری گردید. در این پژوهش به منظور سنجش دقت از معیار"اطمینان پذیری و باور پذیری" واز تکنیک "مثلث سازی"استفاده شد. از تحلیل داده ها ،987 کد باز اولیه ،150 مفهوم ثانویه ، 41 مقوله محوری و 8 مقوله عمده نهایی شامل :"گذرا و مقطعی"،"حمایت کننده های شخصی"،"استفاده ابزاری "،" رویدادهای سخت زندگی"،" تنهایی و ترس"،"احساس رها شدن و بدبینی"،"بی عدالتی و تبعیض"،"احساس ناتوانی" و مفهوم مرکزی"حمایت اجتماعی؛ اولویت درک شده زندگی" استخراج گردید. نتایج نشان میدهد "حمایت های اجتماعی" به مثابه"اولویت درک شده زندگی" از سوی مشارکت کنندگان تفسیر شده است که در صورت بی توجهی به آن پیامدهای جبران ناپذیری را بدنبال خواهد داشت . لذا اهمیت توجه و لحاظ این جنبه از نیاز واقعی و درک شده زنان میدان مطالعه در مدیریت بحران با رویکرد جنسیتی می تواند تاثیر زیادی بر ایجاد توانمندی آنان در مواجهه با بلایای طبیعی داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تببین و پیشبینی زلزله: ضرورت بهکارگیری همزمان رویکردهای قانون‌نهاد و جزءنگر
میرحمید هاشمی لشنلو آرش موسویتبیین و پیش بینی زلزله همواره یکی از مسائل بشر در طول تاریخ بوده است. علی رغم پیشرفت های صورت گرفته در علم زلزله شناسی، کماکان این علم در پیش بینیِ زلزله به شکل کارآمد، یعنی در بازه‌های زمانی و مکانی کوچک، به موفقیت نرسیده است. نظریه ی تکتونیک صفحه ای به عنوان نظریه‌ای چکیده کاملتبیین و پیش بینی زلزله همواره یکی از مسائل بشر در طول تاریخ بوده است. علی رغم پیشرفت های صورت گرفته در علم زلزله شناسی، کماکان این علم در پیش بینیِ زلزله به شکل کارآمد، یعنی در بازه‌های زمانی و مکانی کوچک، به موفقیت نرسیده است. نظریه ی تکتونیک صفحه ای به عنوان نظریه‌ای موفق در تبیین زلزله به شکل عام با هر دو رویکرد تبیینی در فلسفه ی علم، یعنی استدلالی و علّی، سازگاری دارد. با این وجود برای پیش بینی زلزله به شکل کارآمد و محلی، به‌نظر می رسد نیازمند رویکرد دیگری در این علم هستیم. تمایز میان علوم قانون نهاد وجزءنگر توسط ویلهلم وِندِلبِند به وجود آمده است. این تمایز الهام بخش علوم تجربی مانند پزشکی و روان شناسی بوده است. در این مقاله نشان می دهیم که در زلزله شناسی همانند پزشکی و روان شناسی برای رسیدن به پیش بینی کارآمد، میتوان از این دو رویکرد هم زمان استفاده کرد و پیشنهاد می کنیم، بنا به مصالح اخلاقی و اینکه زلزله شناسی علمی است که با جان میلیون ها نفر انسان سروکار دارد، ضروری است متخصصان این رشته علاوه بر رویکرد قانون نهاد از رویکرد جزءنگر نیز استفاده کنند تا از این طریق بتوانند به پیش بینی مطلوبِ زلزله، یعنی در بازه های زمانی و مکانی کوچک، برسند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل مکانی خطر وقوع زلزله در استان تهران و پهنه بندی آن با بهره گیری از تلفیق روش های فازی و AHP
گیتی خوش آموز محمد غیبیزلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیبهای زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنه‌بندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامهریزی و تصمیم‌گیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان ت چکیده کاملزلزله یکی از بحران‌های طبیعی است که بروز آن آسیبهای زیادی به جای می‌گذارد. یکی از اقدامات برای کاهش این آسیب‌ها، تحلیل مکانی و پهنه‌بندی خطر وقوع زلزله است تا براساس نتایج آن بتوان در راستای برنامهریزی و تصمیم‌گیری کاراتر اقدام نمود. اهمیت این موضوع به خصوص در استان تهران به دلیل دربرداشتن پایتخت کشور و انباشت سرمایه بیشتر احساس میشود. لذا در این تحقیق، استان تهران به عنوان منطقه مطالعاتی در نظر گرفته شد. برای دستیابی به این هدف نقشه معیارهای فاصله از گسل، تراکم گسل، شدت زلزلههای پیشین، فاصله از مراکز زلزلههای پیشین، عمق آنها و وضعیت توپوگرافی(شیب منطقه) تهیه و درجه عضویت فازی به آنها تعلق گرفت و پس از تعیین وزن هر معیار با استفاده از روش AHP، با بهره‌گیری از عملگر جمع فازی با یکدیگر همپوشانی داده شدند. محدوده استان به پهنه‌های با خطر نسبی کم، متوسط و زیاد تقسیم‌بندی و برای هر شهرستان میزان درصد مساحت هر پهنه مشخص گردید. نتیجه نهایی حاکی از آن است که حدود 70 درصد از مساحت شهرستان شمیرانات و حدود 50 درصد از مساحت شهرستانهای تهران، فیروزکوه و دماوند در پهنه با خطر بالای زلزله واقع می‌شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تنگناهای طبیعی توسعه شهر لار (جنوب استان فارس)
محمدرضا ثروتیشهر لار به عنوان بزرگترین مرکز سکونتی لارستان (در جنوب استان فارس) با ارتفاع متوسط 915 متر درسیستم زاگرس چین خورده و در دشت لار قرار دارد. شهر قدیم یا شهر تاریخی و باستانی لار در شمال غرب دشتو شهر جدید لار پس از رخداد زلزله سال 1339 و به دنبال ویرانی شهر قدیم بر روی مخر چکیده کاملشهر لار به عنوان بزرگترین مرکز سکونتی لارستان (در جنوب استان فارس) با ارتفاع متوسط 915 متر درسیستم زاگرس چین خورده و در دشت لار قرار دارد. شهر قدیم یا شهر تاریخی و باستانی لار در شمال غرب دشتو شهر جدید لار پس از رخداد زلزله سال 1339 و به دنبال ویرانی شهر قدیم بر روی مخروط افکنه تنگ اسد درجنوب دشت لار به وجود آمد . تا سال 1335 حتی یک خانه مسکونی در روی این مخروط افکنه ساخته نشده بود. درحال حاضر نه فقط مخروط افکنه تنگ اسد به طور کامل بر اثر تاسیسات شهری اشغال شده است بلکهآپارتمان سازی در داخل دره تنگ اسد به طرف کوهستان که عرض دره بسیار محدود است و مورد تهدید سیل واقعمی شود نیز ادامه پیدا کرده است. از طرف دیگر این دو شهر در جهت شمالی و جنوبی به سمت یکدیگر توسعهمی یابد و در آینده به طور کامل به یکدیگر متصل خواهند شد.از عوامل محدودکننده توسعه شهر لار در دراز مدت، مناطق کوهستانی شمال و جنوب دشت لار است بهگونه ای که عرض متوسط این دشت حدود 6 کیلومتر می باشد. پدیده زلزله از نظر پتانسیل و بالفعل، ساخت و سازاصولی و مقاوم در برابر زلزله را می طلبد. شرایط آب و هوایی گرم و خشک ، تابستان های طاقت فرسا و کمبودمنابع آب به ویژه آب شرب از دیرباز مشکل اصلی شهر لار بوده است . خشکسالی های چند سال اخیر، نیز مساله راشدت بخشیده است . افزون بر آن، آب های سطحی و زیرزمینی به دلیل وجود سازندهای میشان، گچساران ومارن های میوسن حاوی گچ و نمک و نیز به دلیل وجود گنبدهای نمکی اینفراکامبرین اطراف لار، عمدتاً شور، قلیایی وسنگین هستند . در مقابل تنگناهای طبیعی، فرهنگ بالای شهرنشینی و به ویژه مشارکت عمومی و کمک هایچشم گیر مردمی برای توسعه در این شهر را باید در نظر گرفت . در این مقاله با بهره گیری از روش های معمول وخاص پژوهش های جغرافیایی و به ویژه با انجام سفرهای مکرر و متعدد به لارستان (شهر لار ) تنگناهای طبیعیمذکور از نزدیک بررسی شده است.برنامه ریزان شهری باید به حقایق محیط شهر لار و یا به عبارتی لارستان توجه نمایند و مسیر توسعه ای رادنبال نمایند که فرصت های برابر برای همه اهالی شهر فراهم شود و در برخورد با محیط زیست بوم مداری 1 رامقدم بر انسان محوری 2 دانسته و توسعه پایدار را ملاک عمل خود قرار دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مدیریت بحران زلزله در کلان شهر تهران
تقی کاظمی تاریشهر تهران با توجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جغرافیایی، به عنوان یک کلان شهر شناخته می شود و مسئله ای که همواره در این شهر مطرح است مدیریت بحران زلزله می باشد. و سوال اصلی این است که آیا ساختار موجود سازمانهای دست اندرکار برای مدیریت بحران زلزله جوابگو می باشد؟ در این مق چکیده کاملشهر تهران با توجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جغرافیایی، به عنوان یک کلان شهر شناخته می شود و مسئله ای که همواره در این شهر مطرح است مدیریت بحران زلزله می باشد. و سوال اصلی این است که آیا ساختار موجود سازمانهای دست اندرکار برای مدیریت بحران زلزله جوابگو می باشد؟ در این مقاله ضمن تشریح بحران و مدیریت بحران، موقعیت تهران و مخاطرات زلزله، آسیب پذیری و پیامدهای زلزله و وضعیت پیش بینی آینده زلزله در تهران بررسی شده است و مشخص شد که ساختار موجود با توجه به شرایط سازمانهای دست اندرکار، جوابگوی مدیریت بحران در کلان شهر تهران نیست، در این راستا مسائل و چالشهایی که فراروی مدیریت بحران زلزله در تهران وجود دارد رااز طریق مصاحبه با مسئولین و کارشناسان مختلف در 24 بند شناسایی نموده و در نهایت برای رفع آن و ایجاد مدیریتی بایسته راه کارها و پیشنهادات لازم در 12 بند ارائه شده است که مهمترین راه کار، ایجاد مدیریت یکپارچه شهری ( مدیریت به هم پیوسته شهری ) است بطوری که همه منابع قدرت شامل نیروهای دولتی ( زیر نظر دولت ) ، نیروهای نظامی و انتظامی ، نهادهای عمومی زیر نظر شهرداری و نهادهای مردمی (آزاد ) در مقابل رئیس ستاد بحران ( مثلا شهردار تهران ) پاسخگو باشند، در واقع مشکلات ساختاری و قانونی حل گردد و اختیارات مدیر بحران افزایش یابد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تحلیلی بر تاب آوری کالبدی مساکن اجتماعی در برابر زلزله با استفاده از فن سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی غیر ساختاری (NSFDSS) ( نمونه موردی مسکن مهر زنجان)
ماندانا کمالی منوچهر طبیبیان مسعود الهیمقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهمترین دغدغههای جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهمترین دغدغههای جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. از طرفی ایران به لحاظ جغرافیایی و زمین‌شناختی در زمره کشورهایی است که آسیبپذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارد؛ و ازجمله مهمترین آنها، زلزله می‌باشد. از طرف دیگر روند سریع رو به رشد شهرنشینی در کنار سایر عوامل، زنگ‌خطر بحران زلزله را به صدا در آورده‌است.مطالعات نشان می‌دهند که اکثر برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در زمینه مدیریت بحران به حین و پس از وقوع بحران اختصاص دارد و کمتر به شرایط پیش از وقوع بحران توجه میشود. بنابراین بررسی تابآوری قبل از بحران در پروژه‌های مسکن اجتماعی امری ضروری می‌باشد.در این پژوهش توصیفی-تحلیلی با هدف ارزیابی محلات متشکل از مسکن‌های مهر از لحاظ تابآوری کالبدی در برابر زلزله، کلیه‌ی شاخص‌ها به کمک تحلیل محتوا شناسایی و بررسی شده تا علاوه بر شناخت نقاط قوت و ضعف آنها، چراغ راهی برای طرح‌های اقدام ملی مسکن باشند. روش پژوهش: بدین منظور در این پژوهش با روشهای اسنادی و میدانی به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته شدهاست. معیارها و شاخصهای استخراج شده، به کمک فن سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری فازی غیرساختاری (NSFDSS) اولویت‌بندی و وزندهی شده و در نهایت به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشههای معیارهای وزندهی شده، روی‌هم‌گذاری شده تا نقشه‌ی تابآوری کالبدی حاصل شود. یافتهها: یافتههای حاصل از پژوهش نشانگر این است که از بین شاخصهای تابآوری کالبدی فاصله از گسل بیشترین و دسترسی به کاربری‌های درمانی و آتش‌نشانی کمترین اولویت را در راستای ارتقاء تابآوری کالبدی محلات دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای این است که محلات متشکل از مسکن‌های مهر به علت ضعف‌هایی که در مولفه‌های کالبدیشان دارند از تابآوری کالبدی پایینی برخوردارند و با وجود نوساز بودن و برنامهریزی شده بودن، آسیبپذیری بیشتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی نقش عوامل زمین شناسی و اثرات آن بر جوامع انسانی(مطالعه موردی شهرستان ورزقان)
محمدرضا زندمقدممقدمه و هدف پژوهش: نقش و اهمیت عوامل زمین شناسی در مطالعات و برنامه ریزی‌های آمایشی و سرزمینی امروزه از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا در این پژوهش نیز به بررسی ویژگی‌های عوامل زمین شناسی و تاثیر آن بر روی سکونتگاههای انسانی کل منطقه شهرستان ورزقان که به عنوان چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: نقش و اهمیت عوامل زمین شناسی در مطالعات و برنامه ریزی‌های آمایشی و سرزمینی امروزه از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا در این پژوهش نیز به بررسی ویژگی‌های عوامل زمین شناسی و تاثیر آن بر روی سکونتگاههای انسانی کل منطقه شهرستان ورزقان که به عنوان اصلی ترین هدف تحقیق حاضر مطرح می‌باشد، پرداخته شده است. روش پژوهش: جامعه آماری این تحقیق را تعداد 60 نفر از کارشناسان زمین شناسی، تشکیل داده اند. از آنجایی که جامعه آماری در این تحقیق محدود بوده، نمونه گیری با استفاده از روش تمام شماری، صورت گرفته و کل جامعه آماری به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته میشود. در بخش ادبیات تحقیق با استفاده از کتب و سایر بانک‌های اطلاعاتی مطالب لازم جمع آوری شده و در بخش آماری با استفاده از نتایج به دست آمده با روش اکتشافی از پرسشنامه ای که بر مبنای طیف 5 گزینه ای لیکرت تنظیم شده است. یافتهها:سپس با بهره گیری از نرم افزار اطلاعات جغرافیایی (GIS) و همچنین با استفاده از نقشههای زمین شناسی و گسلهای منطقه و شهرستان ورزقان به پهنه بندی خطرات، پدیده‌های زمین شناسی پرداخته شده است. نتیجه‌گیری: در نهایت میزان آسیب پذیری سکونتگاهها از پدیده‌های زمین شناسی به طور کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - آینده پژوهی مدیریت ریسک درشهرها با تاکید بر آسیبپذیری خطرات زلزله
حسن نوروزی بختیار عزت پناه رضا ولیزادهمقدمه و هدف پژوهش: اهمیت راهبردی شهر تبریز از یک سو و لرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر، عامل توجه به این پژوهش است. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. هدف از این پژوهش، آینده پژوهی ارزیابی و سنجش میزان آس چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: اهمیت راهبردی شهر تبریز از یک سو و لرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر، عامل توجه به این پژوهش است. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. هدف از این پژوهش، آینده پژوهی ارزیابی و سنجش میزان آسیبپذیری منطقه 8 کلانشهر تبریز در تهدید مخاطره زلزله می باشد. روش پژوهش: ابتدا اهم مطالعات انجام شده در خصوص آینده پژوهی و برنامهریزی و طراحی شهری با در نظر گرفتن سوانح طبیعی و نیز مطالعات خاص تبریز مرور گردید. سپس مؤلفهها و ابعاد مطرح در آسیبپذیری شهری تهیه و سپس با استفاده از دیدگاه خبرگان با روش دلفی و نیز مطالعات تطبیقی، ابعاد و مؤلفههای نهایی تهیه و با تحلیل پرسشنامهها و انجام مطالعات و محاسبات لازم میزان آسیبپذیری کلانشهر تبریز در ابعاد و مؤلفههای مختلف مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. و در نهایت ضمن ارزیابی نقاط ضعف و قوت و تهدید و فرصت، با روش swot راهبردهای آینده منطقه 8 کلانشهر تبریز ارائه گردید. یافتهها: با توجه به اینکه نتایج تحقیقات، بهره برداری و ارتقای نقاط قوت و استفاده بهینه و حداکثری از فرصتها را پیشنهاد می نماید بنابراین با این راهبرد، وضعیت کنونی محدوده مورد مطالعه مورد قبول است ولی نباید از نقاط ضعف و تهدیدات غافل شد و خود را در مدیریت بحران و حرایم زمانی وقوع رخداد زلزله محدود کرد. بلکه این امر لزوم آینده پژوهی و برنامهریزی مطلوب و بهینه دراز مدت را بیان می نماید. نتیجه گیری: این پژوهش بر جذب و استفاده بهینه از اقتصاد پویا و اشتغال متناسب، و نیز سرمایه گذاران امر گردشگری بافت تاریخی، و نیز بهره مندی از هویت مذهبی و فرهنگی و عقیدتی سنتی در جلب مشارکت ذینفعان منطقه به منظور تقویت زیرساختهای بهداشتی- درمانی و اقامتی- رفاهی، مقاوم سازی و آموزش و فرهنگ سازی به منظور کاهش آسیبپذیری و ارتقا تاب آوری منطقه در زمان زلزله تاکید دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - کاربرد برنامهریزی راهبردی عصرمدار در مدیریت بحران زلزله شهر تهران با تأکید بر سناریوپردازی
محدثه عظیمی علی اصغر پورعزت آرین قلی پور علی اصغر سعدآبادیتهران از جمله شهرهای زلزله خیز جهان است که دانشمندان لرزه‌نگاری، مکرر درباره احتمال وقوع زلزله در آن هشدار داده-اند. سناریوپردازی پیرامون بحران و توجه به برنامه‌های یکپارچه اخیراً مورد توجه محققان قرار گرفته‌است. به این منظور، برنامهریزی راهبردی عصرمدار، که دربرگیرنده چکیده کاملتهران از جمله شهرهای زلزله خیز جهان است که دانشمندان لرزه‌نگاری، مکرر درباره احتمال وقوع زلزله در آن هشدار داده-اند. سناریوپردازی پیرامون بحران و توجه به برنامه‌های یکپارچه اخیراً مورد توجه محققان قرار گرفته‌است. به این منظور، برنامهریزی راهبردی عصرمدار، که دربرگیرنده سناریوهای گوناگون برای مواجه شدن با آینده محتمل است، برای زلزله تهران پیشنهاد میشود و در این راستا تلاش شدهاست تا با رجوع به آراء خبرگان علمی در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، مالک اشتر و امام حسین (ع) و خبرگان اجرایی در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، شهرداری تهران و شورای اسلامی شهر تهران و مصاحبه‌های عمیق با آنها، امکان استفاده از این سیستم برنامهریزی بررسی شود. در این پژوهش برای تحلیل دادهها و رسیدن به نتایج از تکنیک تحلیل تم استفاده شدهاست. شش تم چگونگی سناریوپردازی، ارتباط داشتن سناریوها، تدریجی بودن سناریوپردازی و مهمترین سناریوهای اقدام قبل، حین و پس از زلزله شناسایی شدند که نشان‌دهنده روش سناریوپردازی و تسهیل فراگرد آن برای مسئولان و برنامه‌ریزان در حوزه‌های مدیریت بحران شهر تهران است تا بتوانند نسبت به تهیه مقدمات و زیرساختهای ضروری آن اقدام کنند. نوآوری تحقیق در لزوم توجه به دانش سناریوپردازی بر مبنای ویژگی‌های برنامهریزی راهبردی عصرمدار است؛ ویژگی‌هایی مثل خردکردن سناریوها، امکان ایجاد رابطه هم‌افزا در ریزسناریوها و ضرورت توجه به زمان یا عصر مورد نظر در برنامهریزی، که به عنوان راه حلی برای برون‌رفت تدریجی از مشکل بحران زلزله شهر تهران پیشنهاد میشود. میتوان امیدوار بود که مسائلی همچون ترمیم بافت فرسوده و اولویت‌بندی مناطق بر اساس خطرپذیری، هماهنگی حکومت در زمان بحران و اقدامات مهم در هر مرحله از بحران زلزله، به درستی برنامهریزی شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - تحلیل بر مولفه‌های موثر در کاهش آسیبپذیری سکونتگاههای غیر رسمی در برابر زلزله مورد پژوهی: محله فرحزاد منطقه 2 کلانشهر تهران
سروش لطفی محمود رحیمیمقدمه و هدف پژوهش: ابعاد سکونتگاه های شهری روز به روز پیچیده تر و به تبع آن ناپایداری در این سکونتگاه ها بیشتر شده است. بر این منوال جامعه شهری، به ویژه در اشکال امروزی و مدرن آن، به طور دائم و گسترده در معرض انواع مختلفی از مخاطرات قرار گرفته است. بخش اعظمی از خسارات ن چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: ابعاد سکونتگاه های شهری روز به روز پیچیده تر و به تبع آن ناپایداری در این سکونتگاه ها بیشتر شده است. بر این منوال جامعه شهری، به ویژه در اشکال امروزی و مدرن آن، به طور دائم و گسترده در معرض انواع مختلفی از مخاطرات قرار گرفته است. بخش اعظمی از خسارات ناشی از این مخاطرات، بیش از آنکه برآمده از رویداد های غیر منتظره باشند، نتیجه قابل پیش بینی بر هم کنش سه نظام عمده: محیط کالبدی (دربرگیرنده مخاطرات)، ویژگی ها اجتماعی و جمعیتی و افزون بر آن سازو کاره نظام مدیریت و برنامه ریزی است. از این رو هدف پژوهش بررسی وضعیت آسیب پذیری محله فرحزاد و شناسایی مولفه های موثر برآن است. محله فرحزاد به دلیل وجود اسکان غیرسمی و بافت فرسوده و قرار گیری در نزدیکی گسل زمین لزره در صورت وقوع زلزله میزان خسارات ناشی از آن دو چندان خواهد بود. روش پژوهش: در این راستا پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و با تدوین شاخص های جامع و بهکارگیری مدل AHP در محیط ArcGIS به تحلیل آسیب پذیری محله فرحزاد پرداخته است. همچنین اقدام به توزیع پرسشنامه در سطح ساکنان محله شده است. با استفاده از فرمول کوکران با توجه به جمعیت محله حجم نمونه انتخاب شده است. بنابراین براساس جمعیت 5931 نفر 357 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جهت تحلیل پرسشنامه از آزمون های پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. یافتهها: یافتهها نشان میدهد کیفیت بنا مهم ترین عامل جهت کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله احتمالی است. همچنین مشخص گردید که محله فرحزاد از نظر آسیب پذیری در وضعیت مطلوبی قرار ندارد به طوری که 28 درصد دارای آسیب پذیری بالا و 13 درصد آسیب پذیری بسیار بالا قرار دارد. در نهایت جهت تحلیل مولفه های موثر بر کاهش آسیب پذیری از طریق پرسشنامه مورد ارزیابی و براساس آزمون پیرسون و رگرسیون چند متغیره تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل آزمون گویای آن است که شاخص کالبدی محیطی در وهله نخست و سپس شاخص مدیریت نهادی عامل موثر در کاهش آسیب پذیری محسوب می شوند. نتیجه گیری: وجود ضعف های اساسی در در ساختار کالبدی محله به ویژه شبکه معابر آن سبب آسیب پذیر بالای محله در مواقع بحران شده است. همچنین از لحاظ مدیریت ـ نهادی نیز این محله دارای چالش های زیادی است. لزوم توجه به عامل پیشگری از وقوع بحران به عوامل مدیریتی مربوط می شود به طوری که اجرای مانورهای آموزشی و نظارت بر ساخت و ساز و ... می تواند از میزان آسیب پذیری محله به شکل جدی بکاهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - کاهش تلاطم در مخازن آب با دیواره‌های قایم و افقی با استفاده از مدل عددی انسیس
علی نومیری امیر خسروجردی علی صارمیزمینه و هدف: مخازن باید کاربری خود را پس از زمین لرزه های بزرگ حفظ و نیاز های حیاتی را رفع نماید و از سوی دیگر همین سازه ها باید به گونه ای رفتار کنند که در هنگام زلزله خود باعث آسیب رساندن نشود. از اینرو استفاده از بافلها یکی از روش های مناسب برای کاهش نیروهای اینرسی ز چکیده کاملزمینه و هدف: مخازن باید کاربری خود را پس از زمین لرزه های بزرگ حفظ و نیاز های حیاتی را رفع نماید و از سوی دیگر همین سازه ها باید به گونه ای رفتار کنند که در هنگام زلزله خود باعث آسیب رساندن نشود. از اینرو استفاده از بافلها یکی از روش های مناسب برای کاهش نیروهای اینرسی زلزله می باشند. ایده اصلی در سیستم های بافلها، کاهش فرکانس سازه و رساندن آن به مقداری کمتر از فرکانس های حاوی انرژی غالب زلزله می باشد. بافل های نصب شده درون مخازن آب می تواند در زمان زلزله مقدار قابل توجهی از شتاب زلزله را در بدنه و تاج مخزن کاهش دهند.روش پژوهش: برای بررسی تاثیر دیواره های قائم و افقی نصب شده در مخازن ذخیر آب، با بکار گیری مدل عددی انسیس فلوئنت، جریان اب درون مخازن شبیه-سازی شد. دو تیغه ی قائم و افقی برای این هدف طراحی شد. برای کاهش خطای اندازه مش در حل معادله جریان آب، از دو نوع مثلث و مربعی با سازه های مختلف استفاده شد. در نهایت به ازای شبیه سازی مدل عددی با در نظر گرفتن مش های مختلف، خطای مش در محاسبات برآورد شد. همچنین برای راستی آزمایی مقادیر و نتایج بدست آمده از مدل عددی، مقادیر ارتفاع موج در مخزن در حالت بدون دیواره ی افقی با مطالعه های گذشته مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. بنابراین، با افزایش شتاب زلزله در مدل عددی، مشخصات جریان به ازای شرایط مختلف مدل سازی عددی مورد بررسی قرار داده شد. جابجایی تاج مخزن و همچنین پارامتر بیشینه تنش برشی دیواره ها در تاج مخازن در مدل های عددی برآورد. همچنین مقدار شتاب در نقاط مختلف مخزن در زمان زلزله در گذر زمان از مدل عددی در حالت با و بدون دیواره استخراج شد. همچنین بعضی از پارامترهای هیدرولیکی در جهت مقایسه بین مدل حالت های وجود دیواره و عدم وجود دیواره استخراج شد و از جمله این پارمتر ها می توان به ارتفاع موج در طول زمان اشاره نمود. یافته ها: مقایسه ها بین مدل عددی انجام شده و مطالعات آزمایشگاهی گذشته نشان داد که مدل عددی ارایه شده در تحقیق حاضر دارای خطای محاسباتی قابل قبولی است و ارتفاع موج تشکیل شده در آزمایش های بدون دیواره در طول زمان در مخزن در زمان زلزله، دارای همخوانی قایل قبولی با مدل های آزمایشگاهی می-باشد. همچنین نتایج بررسی مش بندی نشان داد که مش مربعی دارای خطای کمتری نسبت به مش مثلثی می باشد و با کاهش اندازه ی این مش، مقدارمتوسط 2/11 درصد، خطا کاهش پیدا خواهد کرد. علاوه بر این، نتایج تحلیل مش نشان می دهد که خطای مش مربع در مقایسه با شکل مثلثی تقریباً 11.2 درصد است. بنابراین مش مربعی به عنوان مش مورد نظر در جهت حل معادله جریان آب در مدل عددی در نظر گرفته شد. نتایج اولیه دیواره های نصب شده افقی و قائم درون مخازن نشان داد، به ازای حضور دیواره ها تلاطم آب درون مخزن در زمان زلزله به صورت چشمگیر کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین پارامترهای از جمله جابجایی دیواره مخزن و تنش موجود در دیواره ها و شتاب مایع درون مخزن به صورت چشم گیری در طول زمان کاهش پیدا خواهند کرد. همچنین نوسانات این پارامتر ها در طول زمان کاهش پیدا خواهند کرد. نتایج نشان می دهد که تجهیز کردن مخازن به دیواره ای قائم وافقی تاثیر چشمگیری در بالابردن ضریب ایمنی دیواره مخازن آب دارد. همچنین تانک-های آب با دیواره های قایم نسبت به دیواره های افقی میزان جذب انرژی بیشتری را دارند و تاثیر این دیواره بر کاهش ارتفاع امواج درون مخزن و همچنین تاثیر کاهنده بیشتری در میزان جابجایی در مخزن در زمان زلزله را دارد.نتیجه گیری: نتایج مدل عددی کالیبره شده با داده های آزمایشگاهی نشان داد، مخزن مجهز به بافل قائم نیروی کنترلی و میرایی بیشتری نسبت به بافل افقی ایجاد می کند و عملکرد مناسبتری نسبت به دیوارهای افقی دارد و تلاطم سطح سیال مایع و به طبع فشار وارد به دیواره را کاهش می دهند. در نهایت به ازای افزایش ارتفاع آب در مخازن، می توان بیان نمود که میزان جذب انرژی توسط دیواره قائم و همچنین دیواره افقی نسبت به آزمایش های با ارتفاع کمتر آب، بیشتر است. همچنین مقایسه ها در طول زمان برای مقادیر عددی استخراج شده از مدل برای مقادیر جابجایی، تنش برشی و همچنین شتاب ایجاد شده در مایع در طول زمان در مدل های با دیواره نصب شده به مراتب در زمان کمتری به حالت اولیه بر می گردند در حالی که مدل های بدون دیواره زمان زیادی برای برگشت به حالت ایمن اولیه نیاز دارند. کلید واژه: مخزن ، موج زلزله، استهلاک انرژی، نیروی هیدرودینامیک، مدل عددی پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - تحلیل فضایی محدوده های ایمن در برابر زلزله با استفاده از تصمیم گیریهای چندمعیاره و منطق فازی؛ مورد مطالعه منطقه 20 شهر تهران
علی حسینی سید امیر فتاحیان جواد ملکانزمینه و هدف: شهر تهران به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و درون آن از ریسک بالایی در برابر خطر زلزله برخوردار است. قرارگیری منطقه 20 (شهر ری) تهران در گستره شمال ایران مرکزی این منطقه را به عنوان پرخطرترین منطقه شهر تهران از سایر مناطق شهر متمایز می نماید. از چکیده کاملزمینه و هدف: شهر تهران به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و درون آن از ریسک بالایی در برابر خطر زلزله برخوردار است. قرارگیری منطقه 20 (شهر ری) تهران در گستره شمال ایران مرکزی این منطقه را به عنوان پرخطرترین منطقه شهر تهران از سایر مناطق شهر متمایز می نماید. از طرفی این محدوده دارای بیشترین بافت فرسوده در شهر تهران می باشد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی محدوده های ایمن منطقه 20 شهر تهران در هنگام وقوع زلزله است.روش بررسی: در این تحقیق الگوی پژوهش کاربردی است بنابراین جزء تحقیقات هدف‌گرا می باشد. بر اساس ماهیت و روش نیز توصیفی- تحلیلی می باشد. برای ارزیابی خطر وقوع زلزله و شناسایی محدوده های ایمن از GIS و روش های تصمیم گیری چندمعیاره مانند AHP و منطق فازی استفاده شده است. معیارهای به کار رفته شده در این پژوهش بر اساس روش دلفی و از طریق تکنیک گلوله برفی و شرایط منطقه استخراج گردیده است.یافتهها: یافته های پژوهش نشان داد که منطقه 20 شهر تهران به لحاظ ایمنی در برابر زلزله از حد نهایی امتیاز فازی (امتیاز 1)، به امتیاز 17/. تا 58/. دست پیدا کرده است و به لحاظ ایمنی در هنگام وقوع زلزله در سطح متوسط به پایین قرار می گیرد. هر چند در این حد نهایی امتیاز فازی بعضی از نواحی و مکان ها در منطقه 20 نسبت به سایر نواحی و مکان ها ایمن تر هستند. به‌گونه‌ای که محدوده های غربی، جنوب غربی و شمال منطقه 20 به لحاظ مواجه با خطر زلزله وضعیت به نسب بهتری را دارا می باشند.بحث و نتیجه‌گیری: منطقه 20 تهران به دلیل وجود گسل های متعدد به‌شدت در خطر زلزله خیزی قرار دارد و از سوی دیگر با توجه به وجود مناطق کم‌دوام و بافت فرسوده شهری نیازمند اقدام اساسی برای کاهش خسارات ناشی از زلزله می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - جستاری حقوقی بر ارتباط سنجی تمرکز و مخاطرات طبیعی در تهران
محمد زرشگی سید محمد هاشمیکلانشهر تهران به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب،عدم رعایت توسعه متوازن و آمایش سرزمین،عدم رعایت اصل احتیاط در مباحث زیست محیطی به عنوان اصلی پیشگیرانه و غیره همواره در معرض خطرات ناشی از مخاطرات طبیعی قرار داشته است.از جمله مخاطراتی که تهران را چکیده کاملکلانشهر تهران به دلایل متعدد از جمله نوع مکان گزینی، توسعه فیزیکی نامناسب،عدم رعایت توسعه متوازن و آمایش سرزمین،عدم رعایت اصل احتیاط در مباحث زیست محیطی به عنوان اصلی پیشگیرانه و غیره همواره در معرض خطرات ناشی از مخاطرات طبیعی قرار داشته است.از جمله مخاطراتی که تهران را تهدید می کند،زمین لرزه قریب الوقوع و معضلات زیست محیطی مستقر است.تراکم جمعیتی اصلی ترین علت وجودی و وجوبی معضلات زیست محیطی مستقر در تهران می باشد. مسلما با وقوع زلزله احتمالی در تهران و با وجود تراکم جمعیتی موجود در پایتخت که 19 برابر میانگین کشوری است،میزان آسیب ها و تلفات ناشی از وقوع آن می تواند منجر به یک فاجعه انسانی شود.لذا می توان اعمال اصول حقوقی را راهکاری موثر برای غلبه بر معضلات بالا دانست.بااجرای قوانین موجود در زمینه تراکم زدایی از تهران از جمله:توسعه متوازن وآمایش سرزمین در چارچوب اصل تساوی، اجرای دولت الکترونیک در چارچوب اصل انطباق،کوچک سازی دولت در پرتو بند 10 اصل سوم قانون اساسی،تحقق دولت رفاه به معنای واقعی در چارچوب اصل انتظار مشروع،اهتمام جدی برای کاهش آسیب های ناشی از وقوع زلزله احتمالی و معضلات زیست محیطی مستقر در تهران در پرتو اعمال اصل احتیاط و... می توان تا حدود بسیار زیادی به عمده مشکلات این ابرشهر فائق آمد.در پژوهش حاضر قصد داریم از منظری حقوقی به ارائه راهکارهایی جهت کاهش آسیب های محتمل ناشی از خطرات طبیعی یادشده بپردازیم.روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی و کاربردی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - ارزیابی وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی شهر بم پس از زلزله
غلامرضا جاهد خانیکی امیرحسین محویدر تاریخ 1382/10/5 در ساعت 5 و 27 دقیقه زمین لرزه ای با قدرت 606 ریشتر در شهرستان بم استان کرمان به وقوع پیوست. در اثر این زلزله خسارت زیادی به ساختمانها و تاسیسات شهر وارد شد و بیش از سی هزار نفر جان خود را از دست دادند. در چنین شرایطی تهیه و توزیع مواد غذایی نیز مشکل چکیده کاملدر تاریخ 1382/10/5 در ساعت 5 و 27 دقیقه زمین لرزه ای با قدرت 606 ریشتر در شهرستان بم استان کرمان به وقوع پیوست. در اثر این زلزله خسارت زیادی به ساختمانها و تاسیسات شهر وارد شد و بیش از سی هزار نفر جان خود را از دست دادند. در چنین شرایطی تهیه و توزیع مواد غذایی نیز مشکل شده و تامین غذای سالم و بهداشتی حتی تا مدتها پس از زلزله دشوار است. به منظور آگاهی از وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی پس از گذشت نه ماه از زلزله دلخراش بم مطالعه ای بصورت مقطعی انجام گرفت. برای این منظور چک لیستی از قبل تهیه گردید. در این چک لیست موارد ذکر شده مورد استفاده برای بررسی وضعیت بهداشتی اماکن تهیه و توزیع مواد غذایی شامل نوع سیستم تامین آب، نوع ساختمان، وضعیت دفع فاضلاب، وضعیت کف واحد، وضعیت تهویه، وضعیت روشنایی، توری، کارت بهداشتی معتبر، وضعیت سطل زباله و دفع آن، وضعیت دستشویی و حمام، وضعیت یخچال و فریزر، وضعیت سردخانه و وضعیت ظاهری پرسنل تعیین گردید. پر نمودن چک لیست ها بصورت تصادفی ساده بر روی 67 مورد واحد صنفی فعال شامل 17 واحد خواروبار فروشی، 13 واحد ساندویچ فروشی، 11 واحد قصابی، 10 واحد لبنیات فروشی، 7 واحد مرغ فروشی، 2 واحد نانوایی، 2 واحد کبابی و چلوکبابی، 2 واحد بستنی فروشی، 2 واحد پخش عمده مواد غذایی و یک واحد قنادی انجام گرفت. نتایج نشان داد که 58.2 درصد از مراکز مذکور دارای آب لوله کشی، 7.5 درصد دارای تانکر آب و 34.3 درصد فاقد آب هستند. همچنین 52.2 درصد از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی مورد بررسی دارای ساختمان آجری، 34.3 درصد کانکس و 13.4 درصد چادر می باشند. درباره دفع فاضلاب نیز 44.8 درصد مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی دارای چاه بهداشتی بوده و فاضلاب بقیه آنها (55.2 درصد) به صورت غیربهداشتی به محیط دفع می شود. وضعیت بهره مندی از کارت بهداشتی معتبر، وضعیت سطل زباله و دفع آن، وضعیت دستشویی و حمام، وضعیت یخچالها و وضعیت ظاهری پرسنل نیاز به بهبود و اصلاح دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - طراحی الگوی مدیریت بحران زلزله با هدف کاهش آسیب پذیری اقتصادی؛ مطالعه موردی منطقه 22 تهران
مهدی قدمی ایران غازیحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در چکیده کاملحوادث غیرمترقبه ازجمله مسائلی هستند که گریبانگیر دولت‌ها و ملت‌ها شده، تلفات جانی و خسارات اقتصادی فراوانی بر آنها تحمیل می‌نمایند. در این مقاله، با رویکردی زیربنایی و نرم به رسالت مهندسی زلزله، نسبت به طراحی الگویی راهبردی برای مدیریت بحران زلزله اقدام گردیده است. در این راستا، از روش تحقیق آمیخته (ترکیبی از روشهای کمّی و کیفی) بهره‌گیری شده و ضمن اخذ آراء خبرگان حوزه‌های مهندسی زلزله و مدیریت بحران، متغیرهای کمّی و کیفی اثرگذار بر میزان آسیبپذیری لرزهای پهنه‌ها، شناسایی و تحلیل گردیده‌اند، به‌نحویکه متغیرهای دارای ماهیت کمّی و سنجه‌پذیر، در قالب مدل ارزیابی آسیبپذیری لرزهای، بررسی گردیده و سایر عوامل راهبردی اثرگذار که دارای ماهیت کیفی می‌باشند نیز با بکارگیری تکنیک تحلیل راهبردی سوآت، ارزیابی شدهاند. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش تحلیل محتوا، چارچوب مفهومی الگو و نیز معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای استخراج شدهاند. در بخش کمّی پژوهش نیز با بهره‌گیری از تکنیک‌های آماری ازجمله آزمون همبستگی، الگوی موردنظر برازش گردیده و با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و بهره‌گیری از نرم افزار Expert Choice، ضریب اهمیت معیارهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای و شاخصهای عددی شدت آسیبپذیری لرزهای تعیین شدهاند. سپس، مبتنی بر تحلیل آسیبپذیری لرزهای، راهبردهای متناسب، تدوین گردیده و با توجه به سطح اهمیت آنها، الویت‌بندی شدهاند. درنهایت، راهکارهای اجرایی متناسب با هر راهبرد پیشنهاد می‌گردند. به منظور پیاده‌سازی الگوی نهایی، منطقه 22 شهر تهران به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده که وسیع‌ترین توسعه شهری متصل به تهران و به تعبیری استانداردترین منطقه شهری در سطح کشور است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - شناسایی و ارزیابی محدوده‌های ایمن شهری در بحران زلزله به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی منطقه 2 شهر خرم آباد)
امین الفتی محمود رحیمی مهدی روانشادنیابخشهای غرب و جنوب غرب ایران به علت قرارگیری روی کمربند لرزه‌خیز آلپ- هیمالیا همواره تحت تأثیر زلزلههای مخربی قرار داشته‌اند. هدف اصلی این پژوهش تعیین مکانهای ایمن شهری پس از زلزله جهت کمک به شهروندان و مدیریت بحران با بهره‌گیری از شاخصهای موثر است. به منظور تعیین م چکیده کاملبخشهای غرب و جنوب غرب ایران به علت قرارگیری روی کمربند لرزه‌خیز آلپ- هیمالیا همواره تحت تأثیر زلزلههای مخربی قرار داشته‌اند. هدف اصلی این پژوهش تعیین مکانهای ایمن شهری پس از زلزله جهت کمک به شهروندان و مدیریت بحران با بهره‌گیری از شاخصهای موثر است. به منظور تعیین معیارهای تحقیق، ابتدا بر اساس مطالعات کتابخانهای تعداد 48 شاخص استخراج و با توجه به بیشترین تعداد تکرار آنها در مقالات مطالعه شده و همچنین مصاحبه با متخصصین و بهکارگیری روش دلفی، ۸ معیار شامل فاصله از گسل، بافت های فرسوده، مراکز خدماتی، فضاهای باز شهری، رودخانه، جاده و خیابان‌های اصلی، میزان شیب و جنس زمین و همچنین ۲۷ زیرمعیار انتخاب شد. برای وزندهی به معیارها و زیرمعیارها و تعیین نرخ ناسازگاری آنها بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، نرم‌افزار Expert Choice و جهت پیاده‌سازی، فازی‌سازی و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، نرم‌افزار ArcGIS به‌کار گرفته شد. نتایج تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که فاصله از گسل بیشترین (203/0) و فاصله از فضای باز شهری (078/0) کمترین وزن معیار موثر را دارند. در ادامه لایه نهایی پهنه‌بندی محدوده‌های ایمن بر اساس 5 متغیر زبانی شامل ناایمن، نسبتاَ ناایمن، متوسط، نسبتاَ ایمن و ایمن در نرم‌افزار ArcGIS تهیه گردید. انطباق لایه‌های فازی شده معیارهای مختلف با نقشه پهنه‌بندی نشان داد که بخش اعظم منطقه ۲ شهر خرم‌آباد در محدوده متوسط تا نسبتاَ ایمن قرار داشته و بیشترین میزان آسیبپذیری مربوط به جنوب غربی آن است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - سنجش و ارزیابی ابعاد کالبدی تابآوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)
صدیقه لطفی عامر نیک پور فاطمه اکبریموضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است، لذا پژوهش در خصوص تابآوری شهری و شناخت میزان تاب آوری آنها در مقابل مخاطرات طبیعی بسیار ضروری است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی است.. برای تجزیه تحلیل داده چکیده کاملموضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است، لذا پژوهش در خصوص تابآوری شهری و شناخت میزان تاب آوری آنها در مقابل مخاطرات طبیعی بسیار ضروری است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی است.. برای تجزیه تحلیل دادهها از مدلهای FANP و تاپسیس و نرم افزارهای SPSS ,Excel, DECISION SUPER ,وGIS ARC استفاده شد. بدین منظور پس از مرور بر متون نظری و تجربی مرتبط شاخصهای تبیین کننده تابآوری کالبدی شناسایی و انتخاب شدند. ابتدا تحلیل عاملی با شاخصهای منتخب انجام شد تا ابعاد نشانگر موضوع مورد بررسی، شناسایی و استخراج شوند. در مرحله بعد از روش تحلیل شبکه‌ای استفاده شد تا ضریب اهمیت نسبی شاخصهای تبیین کننده تابآوری کالبدی محاسبه شود. درنهایت از مدل تاپسیس جهت تحلیل دادهها و محاسبه میزان تابآوری منطقه 7 شهر تهران استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که می توان 14 شاخص را در 5 عامل خلاصه کرد در این میان عامل اول و دوم بیشترین تاثیر را در تابآوری کالبدی منطقه 7 شهر تهران داشتند. با جایگذاری و بارهای عاملی بدست آمده از تحلیل عاملی در فرآیند شبکه ضریب اهمیت شاخص‌ها بدست آمد به طوری که شاخصهای دسترسی به معابر دارای عرض مناسب و دسترسی به فضای سبز با ضریب110/0 بیشترین تاثیر را بر تابآوری کالبدی منطقه 7 شهر تهران داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - تبیین عوامل مؤثر بر تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله ، موردپژوهش: شهر زنجان
بهناز عباداله زاده ملکی زهراسادات سعیده زرآبادی سعید پیری محمدرضا فرزادبهتاشمروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان میدهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسانها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیبپذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آ چکیده کاملمروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان میدهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسانها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیبپذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تابآوری تکاملی تأکید دارند؛ اما مسئله تعدد شاخص‌ها با روابط پیچیده و در نتیجه دشوار بودن فرایند ارزیابی آن است که لزوم استفاده از مدلهای متناسب را ضروری میسازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به تحلیل روابط علی و معلولی بین شاخص های تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله در شهر زنجان، با توجه به موقعیت این شهر نسبت به گسل های اطراف آن پرداخته است تا عوامل کلیدی و تأثیرگذار در تاب آوری این شهر مشخص گردد. بدین منظور، پس از بررسی متون و استخراج شاخص ها ابتدا با استفاده از روش دلفی دو مرحله‌ای از طریق نمونه‌گیری‌های هدفمند و متوالی، 27 پرسشنامه در قالب ماتریس 40*40 توسط مدیران و کارشناسان شهرداری زنجان تکمیل گردید و در ادامه با استفاده از تحلیل تفسیری ساختاری پارامتری با استفاده از نرم‌افزار میک مک، روابط علی و معلولی و عوامل کلیدی مؤثر بر تابآوری شهری شناسایی شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاخصهای مرتبط با عوامل نهادی و شبکه ارتباطی به‌عنوان شاخصهای تأثیرگذار و کلیدی در تاب آوری شهر زنجان عمل می‌کنند و میتوان با ارتقای وضعیت این دسته از شاخص‌ها به علت تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آنها بر سایر شاخص‌ها در شبکه روابط علی- معلولی میزان نهایی تابآوری را بهبود بخشید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - تحلیل فضایی مولفه های تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت در برابر زلزله با استفاده از مدلFuzzy-AHP و GIS
مهدیه دلشاد منوچهر طبیبیان سید محسن حبیبیزلزله از مهم ترین عوامل تهدید طبیعی ایران محسوب می گردد. مساحت زیادی از ایران در محدوده با خطر بالا و خطر بسیار بالای زلزله قرار دارد. شهر رشت نیز در محدوده خطر بالا و خطر بسیار بالا قرار گرفته است. با توجه به احتمال بالای وقوع زلزله در رشت، تراکم بالای فعالیت و جمعیت، چکیده کاملزلزله از مهم ترین عوامل تهدید طبیعی ایران محسوب می گردد. مساحت زیادی از ایران در محدوده با خطر بالا و خطر بسیار بالای زلزله قرار دارد. شهر رشت نیز در محدوده خطر بالا و خطر بسیار بالا قرار گرفته است. با توجه به احتمال بالای وقوع زلزله در رشت، تراکم بالای فعالیت و جمعیت، تراکم بالای ابنیه فرسوده، زیرساخت ها و سایر شاخص های مهم مدنظر تحقیق؛ محدوده مرکزی شهر رشت در برابر زلزله احتمالی آسیب پذیر می باشد. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاب آوری کالبدی در برابر زلزله در بافت مرکزی شهر رشت می باشد. پرسش اصلی این است که وضعیت تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت در برابر زلزله چگونه می باشد؟ همچنین مهمترین نکات وابسته به پاسخ این پرسش بررسی می گردد. در این پژوهش با انتخاب چهار دسته شاخص تاب آوری کالبدی در برابر زلزله و استفاده از مدل ترکیبی منطق Fuzzy و AHP میزان اهمیت شاخص ها، معیارها و زیرمعیارها مشخص می گردد. در نهایت اطلاعات جمع آوری شده به صورت لایه های اطلاعاتی وزن گرفته در نرم افزار GIS نسخه 10.3 تبدیل به یک نقشه تحلیلی از وضعیت تاب آوری(ERM) محدوده مورد مطالعه می گردد. نتایج نشان می دهد با توجه به چهار دسته شاخص عمده تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت، وضعیت بازار رشت در مرز هشدار و وضعیت بحرانی در برابر زلزله احتمالی قرار دارد. همچنین 27 درصد از بافت مورد مطالعه در وضعیت کاملا آسیب پذیر و نسبتا آسیب پذیر قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - بررسی تابآوری شهر دورود در برابر زلزله با استفاده از روش گاما در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
مهران کرمی عباس ملک حسینییکی از دغدغههای اصلی بشر مقابله با مخاطرات طبیعی است. یکی از مهمترین این مخاطرات،زلزله بوده که همواره خطری جدی برای شهرها تلقی میشود. شهر دورود هم به‌مانند بسیاری از شهرهای ایران با توجه به‌قرارگیری بر روی چندین گسل فعال، ازجمله مناطق بسیار حساس بوده و در معرض خطرات چکیده کاملیکی از دغدغههای اصلی بشر مقابله با مخاطرات طبیعی است. یکی از مهمترین این مخاطرات،زلزله بوده که همواره خطری جدی برای شهرها تلقی میشود. شهر دورود هم به‌مانند بسیاری از شهرهای ایران با توجه به‌قرارگیری بر روی چندین گسل فعال، ازجمله مناطق بسیار حساس بوده و در معرض خطرات ناشی از زلزله است؛ بنابراین با توجه به ماهیت غیرقابل‌پیش‌بینی زلزله باید تا حد امکان از خسارات جانی و مالی مرتبط با آن کاست و همچنین کاهش آسیب ناشی از زلزله، مدیریت بحران بعد از وقوع آن و تاب‌آور نمودن شهر در برابر زمینلرزه را در نظر گرفت. هدف اصلی برنامهریزی برای مخاطره و کاهش خطر بحران، علاوه بر کاهش آسیبپذیری به نحوی بارز به سمت تمرکز روی ایجاد تابآوری در جوامع گرایش پیداکرده است. در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت تابآوری شهری در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، لایه‌های اطلاعات فیزیکی شهر دورود موردبررسی قرارگرفته است. روش تحقیق و پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. لایه‌های اطلاعاتی موجود شامل: ساختمانهای اسکلت فلزی، بتن آرمه،ساختمانهای ساخته‌شده از خشت و چوب،خشت و گل،آجر و چوب،تمام آجر،آجر و آهن،فاصله از گسل،فاصله از فضاهای باز،فاصله از خطوط دسترسی و تراکم جمعیت در بلوکهای شهری شهر دورود بوده است. لایه‌های آماری با استفاده از روش فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تجزیه‌وتحلیل شدهاند. نتایج حاصل در عملگر گاما نشان میدهد که بخش‌های جنوبی و جنوب شرقی شهر دورود ازلحاظ فیزیکی وضعیت مناسبی در تابآوری در برابر زلزله ندارند. درمجموع نتایج پژوهش نشان میدهد که به‌غیراز قسمت‌هایی از ناحیه مرکزی، کل شهر وضعیت نرمالی ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل چکیده کاملپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - بررسی میزان آسیبپذیری ساختمانها در برابر زلزله (مطالعه موردی شهر سمنان)
عباس بخشنده نصرت عباس ارغان اکرم فدائی اسلامچکیده زلزله یک پدیده طبیعی است که همه ساله در نقاط مختلف دنیا به وقوع می‌پیوندد و همه ساله باعث بوجود آمدن خسارات گسترده ای میگردد البته دامنه این خسارات در کشورهای و مناطق مختلف متفاوت می‌باشد. یکی از مهمترین عوامل در کاهش خسارات ناشی از زلزله وجود آمادگی‌های قبلی و چکیده کاملچکیده زلزله یک پدیده طبیعی است که همه ساله در نقاط مختلف دنیا به وقوع می‌پیوندد و همه ساله باعث بوجود آمدن خسارات گسترده ای میگردد البته دامنه این خسارات در کشورهای و مناطق مختلف متفاوت می‌باشد. یکی از مهمترین عوامل در کاهش خسارات ناشی از زلزله وجود آمادگی‌های قبلی و همه جانبه در برخورد با این پدیده می‌باشد کاهش آسیب پذیری در شهر علاوه بر اقدامات مقاوم سازی سازه‌ها در تمامی سطوح برنامهریزی (از معماری تا آمایش سرزمین ) باید مورد توجه قرار گیرد و ارائه راهکارهای علمی و فنی و شناسایی ریشه‌های آسیب پذیری شهر و کاهش اثرات زلزله از عوامل موثر در رشد و توسعه پایدار بشری محسوب میگردد. هدف اصلی در این مقاله شناخت ساختمانهای آسیب پذیر در شهر سمنان در برابر زلزله می‌باشد از اینرو با توجه به برخی از ویژگی‌های ساختمانی این کار صورت می‌پذیرد و محله‌ها و ساختمانهای آسیب پذیر معرفی می‌گردند. در این مقاله مهمترین ویژگی‌های ساختمانها در آسیب پذیری معرفی میگردد و با توجه به آنها تجزیه و تحلیل انجام میگیرد. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روشAHP و ترکیب لایه‌ها این تحقیق انجام می‌پذیرد و در نهایت محله‌های آسیب پذیر با استفاده از ویژگی‌های ساختمانی و جمعیتی معرفی میگردد و در نقشه نهایی اولویت بندی ساختمانها جهت نوسازی و مقاوم سازی نمایش داده میشود و نشان داده میشود که ساختمان‌هایی که در قسمتهای جنوبی و مرکزی شهر قرار دارند از بالاترین اولویت‌های پیشنهادی جهت نوسازی و مقاوم سازی برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - ارزیابی میزان تابآوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان)
مهدی محمدی سرین دیزج محسن احدنژاد روشتی نفیسه مرصوصی علی عسگریچکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آنها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافتههای علمی و تجربی نشان میدهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تابآوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این چکیده کاملچکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آنها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافتههای علمی و تجربی نشان میدهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تابآوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این مقاله، میزان تابآوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. دادههای به‌کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تابآوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش‌نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده‌اند. نتایج نشان میدهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشههای موجود میتوان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تابآوری یا عدم تابآوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ‌کدام از نواحی، ثبات در تابآوری وجود ندارد و هیچ ناحیه‌ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی‌دهد. به‌طور دقیق مطابق یافتههای مقاله؛ در نقشههای دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش‌نشانی؛ به‌طور مشترک محله‌های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با میزان تابآوری بالا و محله‌های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تابآوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشههای دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به‌طور مشترک محله‌های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تابآوری بالا و محله‌های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با تابآوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - ارزیابی میزان تابآوری کالبدی در برابر مخاطرات زلزله با رویکرد دستیابی به مدیریت پایدار (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
یوسفعلی زیاری بهناز عباداله زاده ملکی الناز بهزادپورچکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تابآوری یکی از مهمترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آنها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تابآوری کالبدی منطقه یک ته چکیده کاملچکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تابآوری یکی از مهمترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آنها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تابآوری کالبدی منطقه یک تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا، بر اساس مشاهدات میدانی و مطالعات کتابخانهای، اطلاعات و دادههای مورد نیاز، جمع‌آوری شده و با توجه به ویژگی‌های منطقه، شاخصهای ساختار کالبدی و کاربری اراضی منطقه، دسترسی به فضاهای باز عمومی، تراکم ساختمانی، بافت‌های فرسوده، عرض معابر و نزدیکی به گسل به عنوان شاخصهای مؤثر در تابآوری کالبدی، مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت هر یک از شاخص‌ها با توجه به ضریب اهمیتشان بر اساس فرم نظر سنجی که توسط کارشناسان تکمیل شده است، در محیط GIS روی هم‌گذاری شده و نقشه نهایی میزان تابآوری کالبدی منطقه تولید شده است. نتایج بیانگر این امر می‌باشد که در حدود بیش از 55 درصد از مساحت منطقه از تابآوری کم و متوسط در برابر زلزله برخوردار می‌باشند که مربوط به نواحی 3 و 5 و قسمتی از ناحیه 8 است و از سوی دیگر، نواحی 6 و 10، بیشترین میزان تابآوری در برابر زلزله را دارند. در مرحله بعد از ماتریس برنامهریزی کمی استراتژیکی، جهت اولویت‌بندی راهبردها برای اجرا شدن در مناطق با تابآوری کم استفاده شده است که بر اساس آن، راهبرد ST با حداکثر امتیاز 10.81 درصد که جلوگیری از ساخت و ساز در نواحی پر خطر (نزدیک گسل) می‌باشد، به عنوان بهترین راهبرد کالبدی جهت افزایش تابآوری کالبدی منطقه در برابر زلزله مطرح میگردد. در ادامه نیز پیشنهاداتی در راستای افزایش میزان تابآوری منطقه در نواحی با آسیب پذیری زیاد، ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - تحلیل شاخصهای تابآوری سکونتگاههای غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی (نمونه موردی: محله فرحزاد تهران)
شیدا حیدریان محمود رحیمی ثریا فتح الهی سیروان غفوریچکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سالهای اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی میشود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات چکیده کاملچکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سالهای اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی میشود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات جانی و مالی زیادی می شود این موضوع در سکونتگاههای غیررسمی از اهمیت بیشتری برخوردار است با توجه به ویژگی های ساخت و شکل گیری این سکونتگاهها و نبود زیر ساخت‌های مناسب شهری در خود، لذا این نوع با فت ها از درجه و شدت آسیب پذیری بیشتری برخوردار هستند.. هدف این مقاله تحلیل شاخصهای تاب آوری سکونتگاههای غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی می‌باشد و محله فرحزاد به عنوان نمونه موردی بررسی می گردد. روش به کار رفته روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد و ابزار گردآوری دادهها اسنادی و کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. با توجه به فرمول کوکران تعداد 384 پرسشنامه میان ساکنین محدوده توزیع شد. و شاخص های اجتماعی با استفاده از نتایج مطالعات و تکنیک دلفی استخراج گردید و وزن نهایی آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP تعیین گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد تاب آوری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی-محیطی و مدیریتی- نهادی در محدوده فرحزاد وضعیت مناسبی ندارند واز لحاظ اهمیت شاخصهای اجتماعی تاب آوری، شاخص آگاهی و دانش با وزن نهایی w1=0.4472 دارای بیشترین تأثیر و شاخص وابستگی اجتماعی با وزن نهایی w5=0.0292 دارای کمترین تأثیر در تاب آوری محله فرحزاد تهران را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - بررسی الگوی فضایی آسیبپذیری شهرها از زلزله و پیشنهاد الگوی بهینه (نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
سهراب امیریانچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ه چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ها و استانداردها در ساخت و سازها و در برنامه ریزی و طراحی شهری باعث آسیب‌پذیر شدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیب پذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجله ها و کتاب های مرتبط با موضوع به دست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنه بندی آسیب پذیری در مناطق شهری می باشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه به ویژه بخش های شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیب پذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به مدیریت بحران به ویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامه ریزان و طراحان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و به ویژه ساماندهی بافت های فرسوده شهر و یافتن راه حل‌هایی برای رفع مشکلات کمک نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - تبیین و تحلیل معیارهای کاربری برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری (نمونه موردی: شهر سنندج)
کتایون بهزاد افشار پرویز اکبریچکیده وقوع زلزله باعث خسارت‌های زیادی به سیستم شهر شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می‌باشد، از این رو لازم است که به بررسی و تحلیل مؤلفههای تأثیر گذار کاربرد برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری پرداخته ش چکیده کاملچکیده وقوع زلزله باعث خسارت‌های زیادی به سیستم شهر شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می‌باشد، از این رو لازم است که به بررسی و تحلیل مؤلفههای تأثیر گذار کاربرد برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری پرداخته شود. هدف پژوهش کاهش آسیبپذیری شهر و تقویت برنامه ریزی کاربری زمین جهت بهینه سازی توانایی‌های شهر برای مقابله باخطرات ناشی زلزله با توجه به معیارهای، فضایی– کالبدی، اجتماعی، اقتصادی است. در این پژوهش سعی داریم که با تلفیقی از (3) معیار ابعاد و (12) زیر معیار و (23)گزینه متفاوت در قالب طیف مفهومی به تحلیل و ارزیابی شهرک اقماری آساوله، سنندج براساس مدل AHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice بپردازیم. تحلیل نتایج پژوهش نشان میدهد؛ که معیار فضایی- کالبدی دارای بیشترین اهمیت می‌باشد. همچنین نتایج زیر معیارها در مجموعه معیار فضایی – کالبدی نشان میدهد؛ که خصوصیات ساختمانی، خصوصیات ژتوتکنیک وکاربری زمین دارای بیشترین اهمیت از نظر کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری شهرک آساوله سنندج را دارا بوده است. Abstract The occurrence of the earthquake has caused a lot of damage to the city system due to the lack of attention to recognizing the basic factors in vulnerability to earthquakes. Therefore, it is necessary to study and analyze the components of land use planning to reduce the risk of earthquakes. To increase urban resilience. The question of this research is: Which of the land use planning criteria are effective against earthquakes and increasing urban alleviation? The purpose of the research is to reduce the vulnerability of the city and strengthen land use planning to optimize the city's ability to cope with the earthquake hazards in terms of criteria, spatial-physical, social, and economic.To analyze the data from the AHP technique and model, use Expert selection and GIS software.In this research, three main dimensions of "dimensions", spatial-facet, social, and economic are considered, which are hypothetical concepts in two alternative situations, "reducing the risk of earthquakes and increasing urban resilience" based on the amount of privileges and relative importance of the case In order to investigate the main objective that includes determining the land application planning criteria to reduce the risk of earthquakes in order to increase urban alleviation, in order to provide raw information, field surveys have been carried out and based on the information obtained through the matrix The points used in the scorecard model are presented and presented in the form of descriptive information set. According to the obtained weights for each of the criteria after the comparison of the pair, according to the sub criteria and the options studied, the spatial and physical criteria with 710 have the highest importance, the economic criterion with 219. Medium importance And the social standard with 070. It has the least importance. Also, the results of the following criteria in the set of space-cluster criteria show that the constructional characteristics weighing 420, the characteristics of geotechnical with a weight of 248., land use with a weight of 159. has the highest weights and interference with a weight of 24. The lowest weight and rank It is important to study the ratio of earthquake risk reduction to increase urban resilience.The analysis of the research results shows that the spatial-physical criteria are the most important. Also, the results show the following criteria in the spatial-physical criteria set: the characteristics of construction, geotechnical properties and land use have the most importance in terms of reducing the risk of earthquakes to increase urban resilience. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم‌گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در بحران زلزله کرمانشاه
فهیمه فداکار داورانی مریم سیفی سمیه کاظمیانهدف : پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در منطقه زلزله زده سرپلذهاب بود. روش:در این مطالعه روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آما چکیده کاملهدف : پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری بر بهبود عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زنان باردار در منطقه زلزله زده سرپلذهاب بود. روش:در این مطالعه روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باردار شهر سرپلذهاب است که بحران زلزله کرمانشاه را تجربه کرده بودند. از میان آنان تعداد 24 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده دردو گروه مساوی (12 نفره)جایگزین شدند..آزمودنی‌های هر دو گروه پرسشنامه عملکرد خانواده(FAD) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوای(CPQ) را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 10 جلسه درمانی 90 دقیقه ای(هفته ای یک جلسه)تحت مداخله مرور زندگی با منظر سهم گذارانه قرار گرفتند و با گروه کنترل مورد مقایسه قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از آزمون تحلی کوواریانس استفاده گردید. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش به طور معنی‌داری در الگوهای ارتباطی و عملکرد خانواده بیش از گروه کنترل است. به عبارتی میتوان گفت که درمان مرور زندگی با منظر سهم گذاری به طور معنی‌داری موجب بهبود الگوهای ارتباطی ( زیر مقیاس‌های سازنده متقابل، توقع /کناره گیری و اجتناب متقابل) و عملکرد خانواده در مرحله پس آزمون شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از اقدامات مداخله در بحران به دنبال سوانح، نه تنها به ارتقاء سلامت روان بازماندگان کمک می کند بلکه نقشی مثبت در کاهش مشکلات جسمانی و روانشناختی که در دوران پس از سانحه افزایش می یابند، دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - بهبود کارایی و قابلیت اطمینان در سیستم مانیتورینگ دادههای لرزه نگاری مبتنی بر اینترنت اشیاء با اعمال افزونگی در سنسورها و کنترلرها
ایمان زنگنه امیر مسعود بیدگلی اردشیر دولتیحوادث طبیعی مثل زلزله با بروز خسارات جبران ناپذیری همراه است. لذا هر اقدامی در جهت پیشبینی و اعلام هشدار درباره آن ضروری و حیاتی است. در سیستمهای مانیتورینگ داده و اعلام هشدار برای این بلایا, حتی‌الامکان بلادرنگ بودن و زمان پاسخ و صحت و دقت دادهها و عملکرد سیستم, نقش چکیده کاملحوادث طبیعی مثل زلزله با بروز خسارات جبران ناپذیری همراه است. لذا هر اقدامی در جهت پیشبینی و اعلام هشدار درباره آن ضروری و حیاتی است. در سیستمهای مانیتورینگ داده و اعلام هشدار برای این بلایا, حتی‌الامکان بلادرنگ بودن و زمان پاسخ و صحت و دقت دادهها و عملکرد سیستم, نقشی کلیدی دارد. از آنسوی, گسترش سیستمهای مبتنی بر اینترنت اشیا امکان تبادل و پردازش دادهها در شرایط محیطی مختلف را بیش از پیش فراهم کرده است. در این مقاله, یک سیستم مانیتورینگ و اعلام هشدار مبتنی بر اینترنت اشیا, برای پیام‌رسانی دادههای مربوط به لرزه‌نگاری پیشنهاد شد. در راهکار اول, پروتکل سبک وزن انتقال تله‌متری صف پیام (MQTT) به عنوان پروتکل پایه برای پیام‌رسانی انتخاب شد. در راهکار دوم, با استفاده از الگوریتم گرگ خاکستری, افزونگی در لایه حسگر اعمال شد و در راهکار سوم, افزونگی در لایه کنترلر اعمال شد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که افزونگی در لایه حسگر و کنترلر تا بیش از سی درصد در مصرف انرژی, صرفه جویی ایجاد کرد. همچنین میانگین تاخیر انتها به انتها در راهکار دوم و سوم بصورت معناداری کاهش یافت. نهایتا در راهکار اول, نرخ تحویل موفق بسته‌ها برای تعداد مختلف بسته‌ها, مقدار ثابت 98/78 درصد بود. اما با اعمال افزونگی در حسگر و کنترلر, نرخ تحویل بسته‌ها به بالای 92 درصد افزایش یافت که این میتواند نتیجه افزایش تعداد حسگرها و کنترلرها و جایگذاری مناسب آنها باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - پهنه بندی خطرپذیری زلزله با استفاده سیستم استنتاج فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی
کاظم رنگزن مصطفی کابلی زاده ابراهیم منصورنعیمیهدف تحقیق، ریزپهنه بندی خطرپذیری زلزله در منطقه یک شهرداری اهواز با استفاده از دو مدل سیستم استنتاج فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی است. برای انجام تحقیق، لایه 19 معیار (تراکم جمعیت، کاربری اراضی، تراکم ساختمانی، سطح اشغال، قدمت، طبقات، اسکلت، فاصله از مراکز درمان چکیده کاملهدف تحقیق، ریزپهنه بندی خطرپذیری زلزله در منطقه یک شهرداری اهواز با استفاده از دو مدل سیستم استنتاج فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی است. برای انجام تحقیق، لایه 19 معیار (تراکم جمعیت، کاربری اراضی، تراکم ساختمانی، سطح اشغال، قدمت، طبقات، اسکلت، فاصله از مراکز درمانی، مراکز آتش نشانی بیرونی، تاسیسات نظامی، نزدیکی به گسل، ایستگاه برق، مترو، گاز پرفشار و پمپ بنزین) انتخاب و در محیط ArcGIS®10.1 به فرمت رستر تبدیل و لایه ها استاندارد گردید. سپس محدوده متغیرهای زبانی و توابع عضویت فازی برای آن ها در محیط برنامه نویسی متلب نوشته شد. نتایج نشان داد که در ارزیابی دو مدل، سیستم استنتاج فازی عملکرد بهتری نسبت به مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی داشته است. همچنین بر اساس نتایج سیستم استنتاج فازی، وجود مناطق با خطرپذیری بسیار زیاد، زیاد و متوسط که در مجموع 60% معادل 48/4 کیلومتر مربع از کل مساحت 6/7 کیلومتر مربع منطقه، نشان از خطرپذیر بودن متوسط رو به بالای منطقه دارد. همچنین پهنه های خطرپذیر کم و بسیار کم با 40% از وسعت منطقه (12/3 کیلومتر مربع) بیشتر شامل اراضی بایر، و مزارع در غرب و جنوب غرب منطقه می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - تحلیلی بر خوانش اجتماعات تاب‌آور در برابر بحران زلزله (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
امیر بخشی زاده اکبر عبدالله زاده طرف نورمحمد منجزیپرسمان و انگاره نوشتار حاضر آمیزه‌ای است از نگرش پیشران‌های اجتماعی تاب‌آور در برابر بحران زلزله؛ امری که با فزونی جمعیت شهرنشینی و توسعه شهری رنگ میگیرد تا از این طریق سازمانهای متولی مدیریت شهری در برابر مدیریت بحران زلزله مورد توجه قرار دهند. در حالی ابعاد این مسال چکیده کاملپرسمان و انگاره نوشتار حاضر آمیزه‌ای است از نگرش پیشران‌های اجتماعی تاب‌آور در برابر بحران زلزله؛ امری که با فزونی جمعیت شهرنشینی و توسعه شهری رنگ میگیرد تا از این طریق سازمانهای متولی مدیریت شهری در برابر مدیریت بحران زلزله مورد توجه قرار دهند. در حالی ابعاد این مساله گسترش روزافزون یافته است که یکی از ویژگی‌های آن درگیری گفتمان پیشران‌های دخیل در سامان دادن به این پدیده است که خود بر دامنه اهمیت آن افزوده است؛ بنابراین هدف پژوهش کاربست این انگاره بر منصه جغرافیایی کلانشهر تبریز بوده است، تا از این رهگذر بتواند با شناسایی پارامترهای مؤثر بر تابآوری منطقه در برابر خطر زلزله به آسیب‌شناسی زمینه‌های دسترسی به آن بپردازد. پژوهش حاضر بر اساس هدف در زمره تحقیقات کاربردی، به لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارشناسان حوزه مدیریت بحران و تابآوری شهری است که بر اساس نظرات 35 متخصص در دسترس و آشنا با مدیریت بحران و تابآوری شهری پرسشنامه نهایی وارد نرم‌افزار میک‌مک (Micmac) میگردد و از روش سوات در جهت شناسایی نقاط کلیدی شناخت عوامل در جهت رسیدن بر تابآوری اجتماعی در پهنه‌های مستعد شناسایی‌شده کلانشهر تبریز استفاده میشود. نتایج تحقیق نشان داد که امر دانش و آگاهی اجتماعی، آموزش و مهارت و قابلیت و دسترسی به خدمات مهمترین پیشران‌های موثر بر خلق اجتماعات تاب آور شهر تبریز می‌باشند. استفاده از توان آگاهی در جهت مشارکت مرمی برای مقابله با سوانح طبیعی مانند زلزله و افزایش تا‌ب‌اوری بسیار مهم است. چرا درصورتی‌که افراد از آگاهی و مهارت کافی برخوردار و توانمند شده باشند، میتوان امیدوار بود که هنگام وقع زلزله خواهند توانست با واکنش و رفتار مناسب، جان خود و نزدیکان را حفظ و کمتر دچار آسیب جانی، مالی و روحی شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - مکان یابی نقاط امن در مقابله با زلزله با رویکرد پدافند غیر عامل در راستای توسعه پایدار اجتماعی شهر بابل
سید مصطفی هاشمی کرویی صدرالدین متولی غلامرضا جانبازقبادی جلال عظیمیسکونتگاه های بشر از دیر باز با وقوع سوانح طبیعی، متحمل آسیب های جانی و مالی قابل توجهی شده است. بیشتر نقاط شهری و غیرشهری کشور در نواحی با خطر نسبی زمین لرزه زیاد قرار گرفته است. در سالهای اخیر، خطرپذیری شهرهای شمالی ایران، به ویژه شهر بابل، در برابر حوادث و سوانح غیر م چکیده کاملسکونتگاه های بشر از دیر باز با وقوع سوانح طبیعی، متحمل آسیب های جانی و مالی قابل توجهی شده است. بیشتر نقاط شهری و غیرشهری کشور در نواحی با خطر نسبی زمین لرزه زیاد قرار گرفته است. در سالهای اخیر، خطرپذیری شهرهای شمالی ایران، به ویژه شهر بابل، در برابر حوادث و سوانح غیر مترقبه افزایش یافته است. هدف ازاین پژوهش مکان یابی نقاط امن در مقابله با زلزله بارویکرد پدافند غیر عامل در راستای توسعه پایدار اجتماعی شهر بابل است. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی – تحلیلی و میدانی است. روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش با استفاده از مدل ارزیابی سلسله مراتبی AHP و نرم افزار ARCGIS به صورت ترکیبی است. براین اساس برای انتخاب محلهای مناسب جهت مکان یابی نقاط امن، درابتدا معیارهای لازم برای این مکان یابی تهیه می شود. پس از تهیه این معیارها، درمرحله مکان یابی، طبق نظر کارشناسان خبره دست اندر کار مدیریت بازسازی، چارچوبهای امتیازدهی بر اساس این معیارها تعیین می شود. نتایج پژوهش نشان داد از میان شاخصهای دسترسی، میدان‌ها و ترمینال‌ها با میانگین 3.91 بیشترین تأثیر را در مکانیابی نقاط امن دارد که با توجه به توزیع فضایی در سطح شهر بابل و ارتباط آنها با سایر شاخصهای دسترسی، بهینه‌ترین مکان هفت میدان ولایت، بسیج، کشوری، اوقاف، 17 شهریور، موزیرج و شهید بزاز تعیین گردید. وضعیت ایمنی مکانهای امن شهر بابل در برابر مخاطرات از بعد کاربری اراضی شهری دارای شرایط مطلوب‌تر و از بعد ساخت شهر دارای وضعیت آسیب‌پذیرتری می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - مدلسازی عددی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی تحت بار زلزله
پژمان فاضلی سهیل قرهارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی، تحت بار زلزله از گذشته تا به حال همواره مورد توجه محققین مختلف بوده اسـت. در تمـامیمطالعات و تحلیل های انجام شده، بار زلزله به صورت های مختلفی با عملکرد شبه استاتیک در نظر گرفته شده و موجب بدست آمدن نتایجمتفاوتی شده است. در این تحق چکیده کاملارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک زیر پی، تحت بار زلزله از گذشته تا به حال همواره مورد توجه محققین مختلف بوده اسـت. در تمـامیمطالعات و تحلیل های انجام شده، بار زلزله به صورت های مختلفی با عملکرد شبه استاتیک در نظر گرفته شده و موجب بدست آمدن نتایجمتفاوتی شده است. در این تحقیق، ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری خاک تحت بار زلزله، به کمک نرم افزار اجـزاء محـدود PLAXISانجـامشده و نتایج بدست آمده با نتایج ارائه شده توسط سایر محققین مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. به علاوه تأثیر اینرسی توده خاک زیرپی بر ضرایب ظرفیت باربری خاک در حالت شبه استاتیک مدل سازی عددی گردید، نتایج حاکی از آن است کـه ضـرایب ظرفیـت بـاربریبدست آمده از بار شبه استاتیک در مدل سازی عددی تقریبی خوب و مناسب از نتایج ارائه شده توسط سایر محققین می باشد. از سویی دیگربا در نظر گرفتن اثر اینرسی توده خاک زیر پی، نتایج ارزیابی ضرایب ظرفیت باربری ناشی از بار شبه استاتیک در مدل سازی عددی نسبت بهنتایج به دست آمده از سایر محققین محافظه کارانه تر بوده و در تمامی موارد در جهت اطمینان می باشد. در نهایت با توجه به این که بار شبهاستاتیک به عنوان یک معیار کاملاً ایدهآل جایگزین مناسبی برای تأثیر بار زلزله نمی باشد، اثر توده خاک زیر پی بر چگـونگی و نحـوه انتقـالامواج زلزله تا رسیدن به بستر پی نیز، مورد ارزیابی قرار گرفته است پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - تحلیل و پهنه بندی ناپایداری های ژئومورفولوژیکی ناشی از زلزله ازگله (21 آبان 1396 ،Mw=7.3) در استانهای ایلام و کرمانشاه
فتح الله نادری صمد فتوحی حسین نگارش مرضیه خلیلیهدف اصلی این پژوهش مطالعه ناپایداری های ژئومورفولوژیکی حاصل از زلزله ازگله در استان کرمانشاه و ایلام با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای و پهنه بندی آنها می باشد. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری های ژئومورفولوژیکی است. دلا چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش مطالعه ناپایداری های ژئومورفولوژیکی حاصل از زلزله ازگله در استان کرمانشاه و ایلام با استفاده از مطالعات میدانی و تصاویر ماهواره ای و پهنه بندی آنها می باشد. منطقه تحت تأثیر این زلزله بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداری های ژئومورفولوژیکی است. دلایل آن، وجود چین خوردگی های جوان زاگرس همراه با عملکرد گسل های قطع کننده آنهاست که خردشدگی های شدیدی را درمنطقه ایجاد کرده اند. برای انجام این تحقیق ابتدا ناپایداری های ژئومورفولوژیکی شاخصی که در تشدید خسارات ناشی از زلزله مؤثر بوده اند مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، تصاویر ماهواره ای و عملیات میدانی اقدام به تعیین موقعیت آنها گردید. این ناپایداری ها شامل زمین لغزش ها، ریزش ها و بهمن های سنگی، جریان ها، گسیختگی های تاج تپه ها و فرونشست زمین می باشند. با استفاده از روش تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) منطقه مورد مطالعه از لحاظ ناپایداری ها پهنه بندی گردید. نتایج پهنه بندی نشان داد که دو طبقه خطر خیلی زیاد و طبقه خطر زیاد مجموعاً با مساحتی بالغ بر 6558 کیلومتر مربع یعنی بیش از 28 درصد از منطقه مطالعاتی را به خود اختصاص داده اند و از بین عوامل مؤثر در وقوع ناپایداری ها، عوامل سن زمین شناسی، فاصله از گسل و شیب بترتیب با 23/0، 22/0 و 15/0 امتیاز بیشترین تأثیر در ایجاد ناپایداری های منطقه را دارا هستند. انطباق نقشه پهنه بندی ناپایداری ها با نقشه توزیع ناپایداری های بیانگر انطباق بیشتر ناپایداری ها از جمله زمین لغزش ها، ریزش های سنگی و فرونشست ها با طبقات خطر بالا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - شاخصهای پیشبینی ظرفیت واحدهای زمینشناسی نسبت به وقوع زمینلغزشهای ناشی از زلزله )مطالعه موردی: زمینلغزشهای ناشی از زلزله منجیل
علی محمد رجبییکی از مهمترین اثرات ناشی از زلزله 31خرداد 1369منجیل ) ،(M=7/7ایجاد و تحریک زمینلغزشهای متعدد در مناطق زلزلهزده بوده است.برخی از این زمینلغزشها )مانند زمینلغزش گلدیان و فتلک( بسیار عظیم و همراه با خسارات فراوان بودهاند. بررسی و آنالیز مشخصات اینزمینلغزشها و نحوه توزیع آ چکیده کاملیکی از مهمترین اثرات ناشی از زلزله 31خرداد 1369منجیل ) ،(M=7/7ایجاد و تحریک زمینلغزشهای متعدد در مناطق زلزلهزده بوده است.برخی از این زمینلغزشها )مانند زمینلغزش گلدیان و فتلک( بسیار عظیم و همراه با خسارات فراوان بودهاند. بررسی و آنالیز مشخصات اینزمینلغزشها و نحوه توزیع آنها در شناخت مناطق مستعد زمینلغزش، در زلزلههای آینده اهمیت بسزایی دارد. در این مطالعه فراوانی، توزیعو هندسه زمینلغزشهای ناشی از زلزله منجیل با محاسبه پارامترهایی نظیر مساحت، طول، عرض، شیب، جهت شیب، نوع واحد لیتولوژی وشدت آریاس، با استفاده از GISدر چهارگوشهای چلکاسر و چهارمحل )منطقهای در نزدیکی رو مرکز زمینلرزه منجیل( به مساحت309/30کیلومترمربع بررسی شده است؛ سپس دو اندیس به نامهای شاخص استعداد ) (Susceptibility Indexو شاخص فراوانی) (Frequency Indexزمینلغزش، به عنوان اندیسهای قابل اعتماد جهت پیشبینی زمینلغزشهای ناشی از زلزلههای آینده معرفی شدهاند.در نهایت استعداد وقوع زمینلغزش در چهارگوشهای مورد مطالعه بر اساس دو شاخص مذکور امتیاز دهی شده است. نتایج این مطالعهمیتواند در پیشبینی مناطق مستعد زمینلغزشهای ناشی از زلزلههای آینده و همچنین شناسایی مناطق خطر در گستره مورد مطالعه قابلاستفاده باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب
افشین صفرنیا وحید احمدی شهرام مامیهدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن-آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب در سال 1398 اجرا شد. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان زلزله زده شهر سرپل ذهاب بودند که در سال 1398 به کلینیک مش چکیده کاملهدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن-آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان شهر سر پل ذهاب در سال 1398 اجرا شد. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان زلزله زده شهر سرپل ذهاب بودند که در سال 1398 به کلینیک مشاوره مرکز بهزیستی شهرستان سرپلذهاب مراجعه داشتند که از این میان 45 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در یک گروه گواه و دو گروه آزمایش جایگزین شدند. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جلسات رواندرمانی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی برای دو گروه آزمایش در طی 9 هفته اجرا گردید. در خاتمه از سه گروه پس آزمون گرفته شد. ابزار پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه درد ذهنی ( OMMP ) اورباخ و میکلینسر(2003). به منظور تحلیل استنباطی دادهها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد هر دو درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله زدگان اثربخش بود و بین دو درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر درد ذهنی زلزله‌زدگان از نظر میزان اثربخشی تفاوت معنی داری وجود نداشت. (p<0/5). نتیجه گیری:درمان روان‌پویشی فشرده و کوتاه‌مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی هر دو بر درد ذهنی تاثیر بسزایی دارند و از آنها در جهت پیشگیری از ابتلا به اختلالهای روانشناختی می توان بهره برد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - بررسی قابهای فولادی مهاربندی تحت اثر ارتعاشات زلزله های نزدیک به گسل با اثر همزمان مولفه افقی و قائم زلزله
علی گل افشار متین روشنی محمد حسین ثقفیدر روش معمول طراحی سازه ها، مولفه قائم زلزله به جز در موارد خاص مورد توجه قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه در برخی زلزله های رخ داده مقدار این مولفه حتی از مولفه افقی زلزله نیز بیشتر بوده است، به نظر می رسد صرفنظر کردن از آن ممکن است باعث تخمین کمتر از مقدار واقعی نیروی چکیده کاملدر روش معمول طراحی سازه ها، مولفه قائم زلزله به جز در موارد خاص مورد توجه قرار نمی گیرد. با توجه به اینکه در برخی زلزله های رخ داده مقدار این مولفه حتی از مولفه افقی زلزله نیز بیشتر بوده است، به نظر می رسد صرفنظر کردن از آن ممکن است باعث تخمین کمتر از مقدار واقعی نیروی زلزله وارد شده بر سازه گردد. در این تحقیق اثر مولفه قائم زلزله بر رفتار قابهای مهارشده همگرای ضربدری مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از نرم افزار اجزای محدود آباکوس استفاده شده است. در ابتدا برای اطمینان از دقت پیش بینی مدلهای اجزای محدود، صحت سنجی با استفاده از نتایج یک تحقیق آزمایشگاهی انجام گرفت و انطباق مناسبی مشاهده گردید. سپس دو قاب 3 و 7 طبقه از تاریخچه تحقیقات درنظر گرفته شده و مولفه های ارتعاش افقی و قائم زلزله های کوبه، نورتریج، طبس و ایمپریال ولی به آنها اعمال گردیده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان میدهد اعمال اثر مولفه قائم در تغییر مکان قائم تیرها بسیار تاثیر گذار بوده و با افزایش تعداد طبقات، نسبت تغییر مکانهای قائم به افقی کاهش می یابد. همچنین مولفه قائم تاثیر مستقیمی بر تغییر مکانهای جانبی سازه ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - مدیریت جغرافیایی جمعیت های آسیب دیده از سیل و زلزله (مطالعه موردی: شهرستان سرخه)
سعید کامیابی حیدر یحییمخاطرات طبیعی منجر به کاهش موجودی سرمایه انسانی، اجتماعی، فیزیکی می شوند و همچنین اثرات کوتاه مدت و بلندمدتی بر متغیرهای کلان اقتصادی و اجتماعی نظیر تولید،سرمایه گذاری، مخارج دولتی، تراز تجاری و فقر دارند که بر روی رشد اقتصادی و اجتماعی اثرگذار می باشد یکی از مسائلی که چکیده کاملمخاطرات طبیعی منجر به کاهش موجودی سرمایه انسانی، اجتماعی، فیزیکی می شوند و همچنین اثرات کوتاه مدت و بلندمدتی بر متغیرهای کلان اقتصادی و اجتماعی نظیر تولید،سرمایه گذاری، مخارج دولتی، تراز تجاری و فقر دارند که بر روی رشد اقتصادی و اجتماعی اثرگذار می باشد یکی از مسائلی که همواره مورد توجه سازمان های مسئول در مدیرت بحران قرار دارد انتخاب مکانی جهت استقرار اضطراری یا موقت جمعیت های آسیب دیده از سوانح می باشد. در ایران معمولاً مکان گزینی برای اسکان اضطراری شهروندان به صورت تجربی پس از بروز سانحه بدون در نظر گرفتن استانداردهای لازم توسط سازمان های امداد رسان انجام می گیرد. بدیهی است عدم رعایت مکان گزینی صحیح ممکن است فاجعه ی دیگری حتی به مراتب وخیم تر از سانحه اولیه بدنبال داشته باشد. بنابراین لزوم برنامه ریزی، مدیریت و ارائه راهکارهایی مناسب در استقرار اضطراری یا موقت جمعیتهای آسیب دیده قبل از وقوع زلزله الزامی می نماید از این رو این تحقیق با روش توصیقی تحلیلی بر پایه پیمایش به مکانیابی استقرار بهینه جمعیت های آسیب دیده از مخاطرات طبیعی(سیل و زلزله) در شهر سرخه استان سمنان پرداخت. به این منظور مکانهای بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از مخاطرات طبیعی احتمالی را برای منطقه مورد مطالعه، مورد بررسی قرار داده و با تلفیق برنامه ریزی صحیح و علمی در راستای مدیریت بحران با شناخت مکانهای مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیدگان و آوارگان ناشی از حوادث احتمالی گام بر داشته شد نتایج تحقیقات و مطالعات انجام شده نشان می دهد که رویکرد به فناوری های نوین می تواند برای شناسایی فضاهای تخلیه جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله و سیل مناسب باشند و ورزشگاه تختی واقع در جنوب غربی شهر سرخه بهترین مکان مناسب جهت برپایی اردوگاه اسکان موقت افراد بی سرپناه می باشد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - سنجش میزان آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله (مطالعه موردی: محلات شهر نی‌ریز)
محمدرضا زردشت مرضیه موغلی محمدابراهیم عفیفیچکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالشهای اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد میکند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع میشود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیبپذیری محلات شهر نی چکیده کاملچکیدهدر میان حوادث طبیعی، زلزله یکی از جدیدترین چالشهای اساسی جوامع است که همه ساله، علی‌رغم آنکه، خسارات عظیم اقتصادی را وارد میکند، باعث مرگ و میرهای بسیاری شده و مانع توسعه هماهنگ و مستمر جوامع میشود. هدف اصلی از انجام این پژوهش، سنجش میزان آسیبپذیری محلات شهر نی‌ریز در برابر زلزله می‌باشد. از نظر هدف، در حیطه پژوهش‌های کاربردی و از نظر روش تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی است. روش جمع‌آوری دادهها، اسنادی و پیمایشی است. با توزیع پرسشنامه طبق نظر کارشناسان خبره تحقیق، معیارهای مؤثر شناسایی و اهمیت نسبی آنها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، مشخص شدند. اولویت‌بندی محلات شهر با استفاده از روش ویکورفازی (FVikor)، به عنوان یکی از روشهای جدید تصمیم‌گیری چندمعیاره، در محیط نرم‌افزار Gis انجام گردید. نتایج به دست آمده از ویکور فازی در محلات شهر نی‌ریز نشان میدهد که محله قلعه بهشتی با مقدار وزن 908/0 در رتبه اول و محله بازار با مقدار وزن 089/0 در رتبه آخر قرار دارد. از نظر میزان آسیبپذیری محلات در برابر زلزله از نظر همه معیارها، محله‌های بهشتی، بهداشت، بیمارستان و سرداران میزان آسیبپذیری کم، محله‌های استادیوم، آبادزدشت جدید و گودآجر میزان آسیبپذیری متوسط، محله‌های آبادزدشت قدیم و محله میزان آسیبپذیری زیاد و محله‌های سادات، شادخانه، قلعه محمودخان و بازار میزان آسیبپذیری خیلی زیاد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS مطالعه موردی شهرداری منطثه 6تهران
پویا امیری محمدابراهیم عفیفی مرضیه موغلیپژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری دادهها کتابخانهای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ا چکیده کاملپژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت تبیینی و ازنظر روش ترکیبی ( کیفی- کمی) است. روش جمع آوری دادهها کتابخانهای- اسنادی است. جامعه‌ی آماری را 124 نفر از کارشناسان و خبرگان دستگاه‌های دولتی مدیریت شهر تهران تشکیل داده است. روش نمونه‌گیری احتمالی و از نوع طبقه‌ای است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه از نوع سؤالات بسته است. برای آینده‌پژوهی مدیریت شهر تهران و بررسی پیشران‌های مورد نظر، معیارهای تأثیرگذار بر مدیریت توسعه شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس بر اساس امتیاز کارشناسان رتبه‌بندی شده است. با بررسی این معیارها سناریوهای ممکن، محتمل و مطلوب تدوین‌شده است. هدف پژوهش حاضر، سناریونگاری‌و تبیین توسعه مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت آسیب پذیری زلزله با رویکرد آینده پژوهی با استفاده از GIS است. شاخص های مورد استفاده مراکزدرمانی و بیمارستان ها، تراکم جمعیت، فضاهای باز، فاصله از گسل، شبکه معابر بوده است. در نقشه های پهنه بندی استنتاج فازی عملگر AND، به ترتیب 1453.13، 499.17، 154.9، 35.11 هکتار در مناطق با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. در مدل پهنه بندی OR، 7.02 هکتار در طبقه خطر خیلی کم، 35.11 هکتار در طبقه خطر کم، 358.19 هکتار در پهنه خطر متوسط، 1755.85 هکتار در پهنه خطر زیاد و 2156.18 در پهنه خطر خیلی زیاد قرار گرفته اند.نتایج یافتههای پژوهش نشان میدهد از معیارهای مورد ارزیابی‌شده، تأکید بر ساختار غیر متمرکز و یکپارچه مدیریتی با کسب امتیاز (0.967) جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. بر اساس روش آینده‌پژوهی در مدیریت توسعه شهر تهران، سه سناریو تدوین شد. سناریو اول: تغییر در معیارهای ساختاری مدیریت شهر تهران (رویکرد یکپارچه در برنامهریزی و مدیریت شهری) است. سناریو دوم: تغییر در معیارهای کارکردی مدیریت شهر تهران است. سناریو سوم: حکمرانی به‌مثابه مردم‌سالاری دیجیتال است. در این پهنه بندی بیشترین مناطق آسیب پذیر، در قسمت شمال شهر واقع گردیده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - پهنه‌بندی خطر زلزله در شهرستان بستک با استفاده از مدل FUZZY-AHP
وحید سهرابی محمدابراهیم عفیفیایران یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیاست و شهرهای آن دررابطه‌با این مخاطره طبیعی آسیبهای فراوان دیده‌اند.شناخت نواحی در معرض این مخاطرات یکی ازگام‌های اولیه در مدیریت مخاطرات و برنامهریزی توسعه‌ای و عمرانی است.در این پژوهش هدف، پهنه‌بندی خطر زلزله در شهرستان بستک با چکیده کاملایران یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای دنیاست و شهرهای آن دررابطه‌با این مخاطره طبیعی آسیبهای فراوان دیده‌اند.شناخت نواحی در معرض این مخاطرات یکی ازگام‌های اولیه در مدیریت مخاطرات و برنامهریزی توسعه‌ای و عمرانی است.در این پژوهش هدف، پهنه‌بندی خطر زلزله در شهرستان بستک با استفاده از مدل FUZZY-AHP می‌باشد.روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بود. در بحث توصیفی با استفاده از مطالعات کتابخانهای و اسنادی دادههای موردنیاز گردآوری شدندو در بحث تحلیلی، اقدام به تهیه نقشه گسل، زمینلرزه، ارتفاع، نقشه شبکه آبراهه‌ای و مسیل‌ها،نقشه مقدار شیب و.. گردید و سپس باسیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) هریک ازعوامل لایه‌ها ارزش‌گذاری شده و نهایتاً نقشه نهائی حاصل از همپوشانی با مدل AHP به دست آمد.شهرستان بستک به مرکزیت شهر بستک یکی از شهرستانهای تابعه استان هرمزگان بوده که در بین مختصات جغرافیائی ˝00 21 ° 54 تا ˝11 22 ° 54 طول جغرافیایی و ˝00 11 ° 27 تا ˝02 12 ° 27 عرض جغرافیایی قرار گرفته است. این نقشه براساس شرایط ژئومورفولوژیکی و کاربری اراضی ارزیابی و مناطق مستعد توسعة شهری پیشنهاد شد نتایج نشان داد که توسعه فیزیکی شهر در طی دهه های گذشته تابع شرایط توپوگرافی بوده و مخاطرات و محدویت های ژئومورفولوژیکی بسیار زیادی در محدودة مورد مطالعه وجود دارد؛ با توجه به نتایج تحقیق مکانیابی بهینه توسعه شهراز نظر کارشناسان پارامتر پمپ‌بنزین‌های مرکز شهر بالاترین وزن 0.195 و پارامتر زلزله کمترین وزن 0.01 را در مقایسه زوجی داشته است. نهایتاً نقشه نهائی حاصل از همپوشانی تمامی عوامل به دست آمد. باتوجه‌به نقشههای حاصله از همپوشانی مدل AHP و اعمال وزن‌ها در لایه‌های اطلاعاتی، کلاس‌های آسیبپذیری زلزله شامل خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد بود.مساحت کلاس‌ها به ترتیب 11.25، 9.53، 13.17، 15.69 و 9.58 به دست آمد. مساحت بالایی از محدوده مطالعه در معرض خطر زیاد قرار دارد؛ بنابراین می‌بایست راهکارهایی جهت مدیریت بحران در مواقع لزوم، اجرا نمود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - بررسی م د یر یت یکپارچه ته د ی د زلزله در فراین د زنجیره تامین آب شرب
سیدعباس اسدی مژگان زعیم دار سیدعلی جوزیچکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی مدیریت یکپارچه تهدید زلزله در فرایند زنجیره تامین آب شرب انجام شدهاست. برای انجام این پژوهش از روش تلفیقی استفاده شده است. جامعه آماری در فاز کیفی 14 نفر ازکارشناسان حوزه آبوفاضلاب و در فاز کمی، کارکنان شاغل در شرکت آب منطق های استان گیلان ب چکیده کاملچکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی مدیریت یکپارچه تهدید زلزله در فرایند زنجیره تامین آب شرب انجام شدهاست. برای انجام این پژوهش از روش تلفیقی استفاده شده است. جامعه آماری در فاز کیفی 14 نفر ازکارشناسان حوزه آبوفاضلاب و در فاز کمی، کارکنان شاغل در شرکت آب منطق های استان گیلان بودند کهاز بین آ نها، 230 نفر به روش غیر احتمالی در دسترس انتخاب شدند. به منظور تحلیل داد هها نیز از تحلیلمحتوا و روش مد لسازی معادلات ساختاری و نر مافزار Smart PLS 3 استفاده شد. یافتههای ب هدست آمدهنشان داد که رابطه مثبت و معناداری میان را هکارهای مدیریت یکپارچه شامل مقاو مسازی و ب هروزرسانیتاسیسات، منابع رزرو، آییننامههای بهسازی، مطالعات و آزما یشات دقیق و بهکارگیری تجهیزات فنی و انسانیبا تهد ید زلزله وجود داشته است و استفاده از هر یک از این راهکارها میتواند منجر به کاهش مخاطرات مرتبطبا زمان وقوع زلزله در کلا نشهر رشت شود .کلمات کلیدی: آب شرب، زلزله، زنجیره تامین و مد یر یت یکپارچ ه . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - ارزیابی تابآوری در محله‌های شهری (نمونه موردی:محله‌های شهر کامیاران)
محمد شیخی مجتبی رفیعیان اسماعیل پیری شهرام پشابادیتابآوری ازجمله موضوعاتی می‌باشد که در علوم مختلف کاربرد فراوانی دارد و با توجه به موضوع موردمطالعه و شرایط مختلف مکانی، از آن تعاریف مختلفی ارائه‌شده است. تابآوری مفهومی است که در آن‌یک موقعیت پایدار است و فرض شده است که در برابر شوک‌های خارجی محافظت میشود. همچنین رو چکیده کاملتابآوری ازجمله موضوعاتی می‌باشد که در علوم مختلف کاربرد فراوانی دارد و با توجه به موضوع موردمطالعه و شرایط مختلف مکانی، از آن تعاریف مختلفی ارائه‌شده است. تابآوری مفهومی است که در آن‌یک موقعیت پایدار است و فرض شده است که در برابر شوک‌های خارجی محافظت میشود. همچنین رویکردی پیشگیرانه است که یک محیط بی‌ثبات نیاز به انطباق دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تابآوری در محله‌های 10 گانه شهر کامیاران می‌باشد.جهت تحلیل و ارزیابی سطح تابآوری محله‌ها از داده موجود در طرح تفصیلی شهر کامیاران استفاده گردید و درنهایت 20 شاخص مبنای تحلیل قرار گرفت. جهت وزن دهی به شاخص‌ها ازنظر اساتید و متخصصان این حوزه و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و در نرم‌افزار Super decision به مقایسه زوجی شاخص‌ها پرداخته شد . طبق نظر متخصصان 4 شاخص ، تعداد ساختمان اسکلت بتنی، تعداد ساختمان اسکلت فلزی،کیفیت ابنیه قابل‌قبول و قدمت ابنیه کمتر از 10 سال(با امتیاز 7.) دارای بیشترین درجه اهمیت، ارزیابی شدند.درنهایت برای تعیین سطح تابآوری محله‌ها از مدل VIKOR استفاده گردید و مشخص شد که به ترتیب محله7،محله6،محله9،محله4،محله 8،محله3،محله 10،محله2،محله5 و محله 1 رتبه 1 تا 10 تابآوری در شهر کامیاران را کسب کرده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - تحلیل رابطة سرمایة اجتماعی و تعلق مکانی با میزان رضایتمندی از بازسازی پس از زلزله؛ مطالعة موردی: خانوارهای محلات شهر بم
محمود قدیری صغری شهربابکی صدیقه شاهیبا توجه به اینکه مخاطرات طبیعی ویرانگر سبب بروز مشکلات روانی- رفتاری دیرپا و آزاردهنده در آسیب‌دیدگان و بازماندگان میشود و تا ماه ها و گاهی سال ها امکان فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را از آنان می گیرد باید بدنبال شیوه هایی باشیم که از طریق آنها، کیفیت یا مقیاس انسانی ر چکیده کاملبا توجه به اینکه مخاطرات طبیعی ویرانگر سبب بروز مشکلات روانی- رفتاری دیرپا و آزاردهنده در آسیب‌دیدگان و بازماندگان میشود و تا ماه ها و گاهی سال ها امکان فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را از آنان می گیرد باید بدنبال شیوه هایی باشیم که از طریق آنها، کیفیت یا مقیاس انسانی را به محیط های شهری حتی پس از وقوع مخاطرات طبیعی بازگردانیم. لازم به ذکر است مناطق یا کشورهای دارای ذخیره بالای سرمایه اجتماعی (برحسب اعتماد تعمیم یافته و تعهد مدنی)، در مقایسه با جوامع دارای اعتماد و تعهد مدنی اندک به سطوح بالاتری از رشد دست می یابند. در این ارتباط، مقالۀ حاضر به تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی خانوارهای شهر بم پس از زلزله و رابطه آن با میزان رضایتمندی از بازسازی پرداخته است. لذا، با توجه به مبانی نظری موجود، دو فرضیه بدین عبارت ارائه شد: 1) میزان تعلق مکانی و رضایتمندی خانوارهای محلات شهر بم پس از زلزله از تفاوت معناداری برخوردار است. 2) میزان رضایتمندی خانوارهای شهر بم از چگونگی بازسازی پس از زلزله رابطة معناداری با سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی دارد. جهت آزمون فرضیه‌ها، از طریق روش شاخص‌سازی و تکنیک‌های SAW و AHP، مفاهیم سرمایه اجتماعی، تعلق مکانی و رضایتمندی مجموعا با 35 معرف تعریف عملیاتی شد. دادههای مورد نیاز از طریق پرسشنامه و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، و از 310 خانوار نمونه (بر حسب روش کوکران) بدست آمد و از طریق روشهای همبستگی پیرسون و اسپیرمن، واریانس یکطرفه و آزمون توکی تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان رضایتمندی خانوارهای محلات مختلف از تفاوت معناداری برخوردار نیست. اما میزان تعلق مکانی خانوارهای محلات مختلف از تفاوت معناداری برخوردار است. نتایج همچنین نشان داد میزان رضایتمندی با متغیرهای سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی رابطه ی معناداری دارد. نتیجه اینکه میزان رضایتمندی از بازسازی پس از سوانح طبیعی با ابعاد کیفی- اجتماعی توسعه نظیر سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی ارتباط دارد و بایستی بطور جدی مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - مطالعه تطبیقی میزان تابآوری کالبدی مناطق شهر مشهد در برابر زلزله
امیر باغبان ساجده باغبان مژگان آراستهدر سالهای اخیر نهادها و آژانس‌های فعال در زمینه کاهش سوانح، بیشتر فعالیت‌های خود را برای دستیابی به جامعه‌ای تاب‌آور در برابر سوانح متمرکز ساخته‌اند که در این میان زمینلرزه به دلیل خسارت وسیع نسبت به سایر حوادث اولویت بالاتری برای تقویت تابآوری جوامع در برابر سوانح چکیده کاملدر سالهای اخیر نهادها و آژانس‌های فعال در زمینه کاهش سوانح، بیشتر فعالیت‌های خود را برای دستیابی به جامعه‌ای تاب‌آور در برابر سوانح متمرکز ساخته‌اند که در این میان زمینلرزه به دلیل خسارت وسیع نسبت به سایر حوادث اولویت بالاتری برای تقویت تابآوری جوامع در برابر سوانح طبیعی دارد. نظر به زلزله‌خیر بودن کشور ایران میتوان گفت که کلانشهر مشهد نیز مشابه بسیاری دیگر از شهرهای کشورمان از نظر لرزه‌خیزی در منطقه خراسان با پتانسیل بالای خطر قرار گرفته است و وجود گسلهای فعال و توانمند در مجاورت شهر، گواه بر بالا بودن خطر زلزله در شهر مشهد دارد. از اینرو، این پژوهش با هدف رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد بر اساس معیارهای کالبدی تابآوری، به تحلیل و رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد پرداخته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی_تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز به روشهای کتابخانهای، اسنادی و میدانی گردآوری شده است و سپس، با استفاده از تکنیک SWARA، 12معیار کالبدی تابآوری وزندهی گردیده و در نهایت به‌وسیله مدل MULTIMOORA، به رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد پرداخته شده است. نتایج حاصل از تکنیک SWARAنشان داد که معیارشتاب افقی گسل، مهمترین و معیار شیب کم‌اهمیت‌ترین معیار موثر بر میزان تابآوری کالبدی در برابر زمینلرزه به‌شمار می‌روند. در نهایت نتایج حاصل از مدل MULTIMOORA نشان میدهد که مناطق 2، 1 و 9 به ترتیب دارای بیشترین میزان تابآوری کالبدی در برابر زلزله و مناطق 7، 11 و 8 به ترتیب دارای کمترین میزان تابآوری هستند و لذا در راستای افزایش تابآوری مناطق شهری مشهد پیشنهاد میگردد بر معیار‌هابی از جمله، مقاوم‌سازی و احیای بافت‌های فرسوده، تمرکز گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - ارائه الگویی برای بررسی بحران¬های ناشی از زلزله احتمالی با شدت های مختلف با توجه به استحکام ساختمان از دیدگاه ایمنی بهداشت محیط زیست در مراکز آموزش عالی (مطالعه موردی دانشکده عمران دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
مهدی زحمت کشان منوچهر امیدواری حسن آقابراتیدر کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با چکیده کاملدر کشور ایران بحث زلزله و خطرات و خسارات آن از مهم ترین مسایلی است که در بحث مدیریت بحران مطرح می باشد. مراکز آموزش عالی از مهم ترین سازمان هایی هستند که در آن سرمایه های انسانی، تجهیزات علمی و تاریخی قابل توجهی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با بهره گیری از روش PSHAو تلفیق آن با منطقAHP و با استفاده از تکنیک FMEA اقدام به ارایه الگویی در خصوص ارزیابی ریسک گردید. نتایج نشان داد که ساختمان دانشکده عمران دارای ساختار ریسک قابل قبول در خصوص زلزله های 9 ریشتر بوده (به دلیل احتمال وقوع بسیار کم زلزله 9 ریشتر در منطقه) ولی در ارتباط با زلزله های 8 ریشتر دارای ریسک غیر قابل قبول ولی قابل تحمل و در زلزله های 7 ریشتر دارای ریسک غیر قابل تحمل می باشد. با توجه به ساختار ساختمان که دارای مقاومت کافی در مقابل زلزله می باشد در خصوص نحوه و نوع استفاده و چیدمان کاربری لازم است مورد بازنگری قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تحلیل تناسب اراضی جهت اسکان موقت پس از زلزله احتمالی؛ مطالعه موردی شهر لواسان
راما قلمبردزفولی زهراسادات حیات غیبی زهرا فرازندهزلزله یکی از خطرناکترین بلایای طبیعی عصر حاضر می‌باشد که همواره اهمیت خود را به طور عینی نمایان کرده است. زلزله سانحه‌ای طبیعی است که بر اساس میزان بزرگی خود میتواند در مدت کوتاهی فجایع عظیمی بی‌آفریند.با توجه به اینکه اصلی‌ترین نیاز آسیب‌دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک چکیده کاملزلزله یکی از خطرناکترین بلایای طبیعی عصر حاضر می‌باشد که همواره اهمیت خود را به طور عینی نمایان کرده است. زلزله سانحه‌ای طبیعی است که بر اساس میزان بزرگی خود میتواند در مدت کوتاهی فجایع عظیمی بی‌آفریند.با توجه به اینکه اصلی‌ترین نیاز آسیب‌دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می‌باشد (سرپناهی که تمام نیازهای افراد را مدنظر قرار داده و مطابق آن ساخته شده باشد) و نمی‌توان بعد از وقوع زلزله، سریع امکان‌های مناسب برای آسیب‌دیدگان زلزله را تهیه دید، باید قبل از وقوع چنین بحران‌هایی، مکانهای مناسب را برای آسیب‌دیدگان زلزله را فراهم کرد. تحلیل تناسب اراضی، فرآینـد تعیـین قابلیـت یـک قطعه زمین مشخص برای تخصیص یک کاربری معـین است، بدیهی است عدم رعایت تحلیل تناسب اراضی ممکن است فاجعه دیگری حتی به مراتب وخیم‌تر از سانحه اولیه به دنبال داشته باشد.هدف پژوهش حاضر تحلیل تناسب اراضی جهت اسکان موقت پس از زلزله احتمالی در شهر لواسان می‌باشد. لواسان به‌دلیل قرارگیری بر روی دو گسل شمال تهران و گسل مشاء، شهری لرزه‌خیز است و می‌بایست برای شرایط پس از زلزله در این شهر، تمهیداتی اندیشید. در این پژوهش ابتدا معیارهای موثر در مکان یابی مراکز اسکان موقت را شناسایی کرده سپس با استفاده از روش AHP به وزندهی این معیارها و زیرمعیارهای مربوط به آن پرداخته ایم در مرحله بعد با اعمال این وزن‌ها در نرم افزار GIS نقشه های مربوط به هرکدام تهیه نموده‌ایم. در انتها با توجه به تجزیه و تحلیل دادهها و تحلیل تناسب اراضی در شهر لواسان، اراضی مناسب جهت اسکان موقت، شناسایی و خروجی حاصل شده و با واقعیت زمین، کنترل و انطباق داده شده است. بر اساس بررسی نتایج تحقیق و نقشه‌ی استخراج شده و همچنین مطالعه میدانی، اراضی مناسب برای برپایی اسکان موقت در زمان وقوع زلزله در شهر لواسان در ناحیه شرقی این شهر می‌باشند که شامل پارک‌ها و ورزشگاه می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - مطالعه کیفی نقشهای جنسیتی زنان در زلزله
فریده بهمن جنبه مریم اردیبهشتی خیابان شهناز کهنپژوهش حاضر به بررسی نیارها، مشکلات و چالشهای وابسته به جنسیت در زنان آسیب دیده از زلزله منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی با رویکرد تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته انفرادی پرداخته است. مشارکت کنندگان از بین زنان 49-15 ساله زلزله زده و مدی چکیده کاملپژوهش حاضر به بررسی نیارها، مشکلات و چالشهای وابسته به جنسیت در زنان آسیب دیده از زلزله منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی با رویکرد تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته انفرادی پرداخته است. مشارکت کنندگان از بین زنان 49-15 ساله زلزله زده و مدیران، مسئولان و ارائه دهندگان مستقیم خدمت استان آذربایجان شرقی و شهرستانهای اهر، هریس، ورزقان و روستاهای حادثه دیده آنها با استقاده از نمونه گیری مبتنی بر هدف و در طی یک دوره شش ماهه انتخاب و اطلاعات گردآوری شده با روش تحلیل محتوای مرسوم گرانهایم، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از کدگذاری و آنالیز اظهارات مشارکت کنندگان درطی مصاحبه ها، دوطبقه اصلی شامل "مسئولیتهای جنسیتی زنان" و "تابوهای فرهنگی منطقه و آسیب پذیری زنان" شکل گرفت. نتایج مطالعه نشان داد اگرچه زمین لرزه، کل جمعیت منطقه را دچار مشکلات متعددی نمود ولی در این میان، زنان سنین باروری گروه هدف مطالعه، چالش ها و نیازهای منحصر به فردی داشته و وقوع حادثه باعث تشدید درگیریهای روزمره زندگی و بارسنگین مسئولیتی بر دوش آنان شده و حادثه اخیر، اثرات مخربی بر روی برخی جنبه های سلامت باروری زنان بخصوص زنان باردار، درحال زایمان و شیرده داشته است. زنان بدلیل شرایط خاص خود و تابوها و موانع فرهنگی حاکم بر جامعه، متفاوت از مردان از حادثه متأثر شده و لذا توجه به فشارهای ایجاد شده برای زنان بدلیل نقشهای جنسیتی آنها باید از سوی ارائه دهندگان خدمات، سیاستگذاران و برنامه ریزان حوزه سلامت بعنوان اولویت مهم در نظر گرفته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - پیامدهای سیاسی سوانح طبیعی درایران: آینده‌پژوهی پیامدهای سیاسی زلزله احتمالی تهران
حمید محلاتی راینی ابوالفضل دلاوری رضاعلی محسنیکشور ایران طی چند دهه اخیر،زلزلههای ویرانگری را تجربه کرده است که هر کدام خسارات چشمگیر و عواقب سیاسی-اجتماعی متفاوتی در پی داشته‌اند.آنچه نگرانی همگانی بویژه سیاستگذاران و مدیران کشور را برانگیخته است،احتمال وقوع یک زلزله شدید در تهران است که با توجه به موقعیت این شهر چکیده کاملکشور ایران طی چند دهه اخیر،زلزلههای ویرانگری را تجربه کرده است که هر کدام خسارات چشمگیر و عواقب سیاسی-اجتماعی متفاوتی در پی داشته‌اند.آنچه نگرانی همگانی بویژه سیاستگذاران و مدیران کشور را برانگیخته است،احتمال وقوع یک زلزله شدید در تهران است که با توجه به موقعیت این شهر و ابعاد پیامدهای چنین زلزله ایی، اهمیت و ضرورت پرداختن به آن را آشکار می سازد . بسیاری از محققان، سیاستگذاران و سازمانهای امدادی بر این باورند که بلایای طبیعی، اتحاد بین گروه‌ها را تقویت و تعارضات را تعدیل میکند اما ازآنجایی‌که پس از وقوع سوانح مردم با کمبود منابع اساسی مواجه می‌شوند، میتوان بلایای طبیعی را محرک تعارض و درگیریهای درون کشوری نیز به شمار آورد. جاری به بررسی یکی از جنبه‌های مغفول پیامدهای سوانح یعنی آسیبپذیری سیاسی پرداخته است. در این پژوهش از روش آینده‌پژوهی و به صورت ترکیبی از تکنیک دلفی و سناریو نویسی،به همراه پرسشنامه و ماتریس اثرهای متقاطع استفاده شده است.جهت تعیین مؤلفه های بحران های سیاسی پس از زلزله تهران،از مطالعه پیامدهای سیاسی سوانح گذشته و منابع کتابخانه ایی استفاده شده وبرای آینده پژوهی، به خبرگان و متخصصان دستگاه‌های حوزه مدیریت بحران مراجعه شده است. شناسایی عوامل کلیدی و میزان تأثیر و عدم قطعیت شاخص های شناسایی شده پیامدهای سیاسی زلزله از طریق پرسشنامه باتشکیل پانل خبرگان مشخص گردید.این پرسشنامه که براساس مدل مفهومی و با استفاده از چارچوب نظری استخراج و طراحی شده بود عوامل تأثیر گذار را به 32 عامل تقسیم نمود که پس از جمع‌آوری نظرات کارشناسان دردو بار به اجماع رسید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی افراد در مناطق زلزله زده (مطالعه موردی: زلزله‌زدگان غرب کرمانشاه)
سیما پرشو سیدناصر حجازی اصغر محمدیزلزله از جمله پدیدههایی است که به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه می سازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسل های پرشمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی، با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و چکیده کاملزلزله از جمله پدیدههایی است که به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه می سازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسل های پرشمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی، با هدف بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پیمایش انجام شده است. جمعیت آماری شامل تمامی افراد 18 سال به بالای شهرستان های سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی می شود. برای تعیین نمونۀ آماری (600 نفر) از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با بهره گیری از نرم آماریpls و SPSS در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام گردید. یافته ها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغیرهای تحقیق با (001/0 sig=) در سطح آلفای 0.05 بر احساس امنیت اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی، انطباق پذیری شهروندان ، همبستگی اجتماعی با دیگران ، تقدیرگرایی، احساس امنیت اقتصادی ، تغییرات شغلی، سلامت روانی ، تاب آوری و تکلیف مداری برابر خدا تأثیردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - تحلیل وضعیت تابآوری نهادی در برابر خطر زلزله در کلانشهر کرمانشاه
چنور محمدی حسین نظم فر صیاد اصغری سراسکانرودزلزله همیشه یکی از خطرناکترین و مهمترین خطرات طبیعی بوده است که همیشه شهرها را تهدید میکند. عواقب زلزله، هم از نظر فراوانی و هم از نظر خساراتی که به بار می‌آورد، بر جامعه تأثیر می‌گذارد. تابآوری جامعه یک چارچوب مفهومی برای سنجش توانایی جامعه برای مقابله با تغییرات و ش چکیده کاملزلزله همیشه یکی از خطرناکترین و مهمترین خطرات طبیعی بوده است که همیشه شهرها را تهدید میکند. عواقب زلزله، هم از نظر فراوانی و هم از نظر خساراتی که به بار می‌آورد، بر جامعه تأثیر می‌گذارد. تابآوری جامعه یک چارچوب مفهومی برای سنجش توانایی جامعه برای مقابله با تغییرات و شرایط اضطراری فراهم میکند. هدف اصلی این پژوهش تحلیل وضعیت تابآوری نهادی کلانشهر کرمانشاه در برابر خطر زلزله می‌باشد. جامعه آماری ساکنان شهر کرمانشاه می‌باشند و برای تعیین حجم نمونه با استناد به فرمول کوکران 385 نفر تعیین شده و انتخاب نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انجام شده است. همچنین، از روش اسنادی و مطالعات کتابخانهای جهت تدوین مبانی و دیدگاه‌ها نظری و پرسشنامه جهت گردآوری دادههای مربوط به تابآوری نهادی شهر کرمانشاه استفاده شده است، برای تجریه و تحلیل دادهها و اطلاعات از نرم‌افزارهای GIS, SPSS، مدل CODAS و و روش CV استفاده شده است. نتایج نشان میدهد، در تمامی مؤلفهها در سطح 95/0 تفاوت معنی‌دار وجود دارد و در بعضی از مؤلفهها میانگین بالاتر از مقدار متوسط سه و در بعضی از مؤلفهها پایین‌تر از مقدار متوسط سه می‌باشد، همچنین نتایج مدل کوداس نشان میدهد؛ مناطق هشت و هفت در رتبه‌های اول و دوم و دارای وضعیت نسبتاً خوب؛ مناطق یک و چهار در رتبه‌های سوم و چهارم و در وضعیت متوسط و مناطق؛ دو، سه، شش و پنج به ترتیب در رتبه‌های پنج تا هشتم و در وضعیت ضعیف قرار گرفته‌اند و بیشترین اختلاف و نابرابری مربوط به مؤلفۀ چه میزان نهادهای دولتی و محلی (شورا و شهرداری برای جلوگیری از پیامدها و خسارات ناشی از زلزله برنامهریزی کرده‌اند، می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تحلیل خطر لرزه ای با رهیافت احتمالی و با استفاده از مدل کرایسس در شهر زرین شهر
امین عیدیوندی قاسم خسروی عبدالله واعظ شوشتریزمین لرزه به عنوان یکی از شاخص ترین مخاطرات محیطی زمینی، اغلب مناطق ایران را مورد تهدید قرار می دهد. اهمیت خطر زلزله در کشور به واسطه گسترش سریع شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در سال های اخیر بیشتر شده است. شهر زرین شهر به عنوان مرکز بخش شهرستان لنجان در استان اصفهان از ح چکیده کاملزمین لرزه به عنوان یکی از شاخص ترین مخاطرات محیطی زمینی، اغلب مناطق ایران را مورد تهدید قرار می دهد. اهمیت خطر زلزله در کشور به واسطه گسترش سریع شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در سال های اخیر بیشتر شده است. شهر زرین شهر به عنوان مرکز بخش شهرستان لنجان در استان اصفهان از حیث جمعیت، زیر ساخت های اقتصادی_ اجتماعی و از سویی به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و نزدیک به آن از ریسک بالایی در برابر خطر لرزه ایی برخورد دار است، بر این اساس بررسی های مربوط به تحلیل خطر لرزه ای این شهر و یافتن مناطق پر خطر یکی از ضروریات مدیریت شهری می باشد. لذا از اهداف این تحقیق استفاده از روش احتمالی جهت تحلیل و پهنه بندی خطر زمینلرزه در شهر زرین شهر با استفاده از مدل کرایسس بوده است. روش انجام تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای(اسناد، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی، مدل رقومی زمین ، کاتالوگ دادهای لرزه ای ،تصاویرگوگل ارث) اقدام به تحلیل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش گواه آن است که بیش از هفده هزار هکتار از اراضی شهری در محدوده با خطر بالا قرار می گیرد و لذا با توجه به جمعیت پانزده هزار نفری ساکن در این بخش لزوم توجه به طراحی و اجرای ساز های مقاوم در برابر خطر لرزه ایی و همچنین مقاوم سازی بخش های فرسوده تر کمک قابل توجهی به کاهش خسارات احتمالی ناشی از زلزله می نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - پیشبینی سایت‌های اسکان موقت در سناریوهای مختلف زلزله (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری تهران)
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرجدر دهه‌های اخیر عدم برنامهریزی و آمادگی برای مقابله با عواقب زلزله در محیط‌های شهری که با تراکم بالای جمعیتی و ضعف زیرساختهای کالبدی و اجتماعی روبروست منجر به حجم بالای تلفات انسانی و خسارت‌های مالی شده است. نیاز اولیه آسیب دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می باشد چکیده کاملدر دهه‌های اخیر عدم برنامهریزی و آمادگی برای مقابله با عواقب زلزله در محیط‌های شهری که با تراکم بالای جمعیتی و ضعف زیرساختهای کالبدی و اجتماعی روبروست منجر به حجم بالای تلفات انسانی و خسارت‌های مالی شده است. نیاز اولیه آسیب دیدگان ناشی از زلزله داشتن یک سرپناه می باشد ایجاد مکان های مناسب جهت اسکان موقت سانحه دیدگان بعد از وقوع زلزله امکان پذیری نیست باید قبل از وقوع زلزله، مکان های مناسب را برای آسیب دیدگان زلزله فراهم کرد. تعیین میزان آسیبپذیری بافت‌ها شهری یکی از الزاماتی است که باید پیش از وقوع زلزله مورد ارزیابی قرار گیرد تا فضاهای بهینه جهت اسکان موقت، بعداز وقوع زلزله های احتمالی پیش بینی شود. هدف پژوهش پیشبینی سایت‌های اسکان موقت در شدت‌های مختلف زلزله می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی است دادههای مورداستفاده از نوع اسنادی و میدانی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان میدهد که؛ سایت‌های اسکان موقت در زلزله‌ای با شدت 6 مرکالی هشت سایت(پارک ملت، زمین بایر واقع در قسمت جنوبی محله امانیه، فضای سبز حاشیه تقاطع کردستان و نیایش، پارک شهید چمران، پارک ونک، پارک بهشت مادران، باغ قلهک و پارک ارغوان)، در شدت 7 مرکالی چهار سایت (پارک ملت، فضای سبز حاشیه تقاطع کردستان و نیایش، پارک بهشت مادران و باغ قلهک) و در شدت زلزله‌ی 8 مرکالی تنها دو سایت یعنی (پارک ملت و پارک بهشت مادران) به‌عنوان فضاهای بهینه جهت اسکان موقت سانحه دیدگان زلزله پیش‌بینی‌شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - بررسی و ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت فرسوده شهر ایلام در برابر زلزله
امیر محمودزاده ایران غازی مریم عسکریزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن چکیده کاملزلزله به عنوان مخرب ترین حادثه طبیعی، عامل تلفات بشری و خسارات اقتصادی قابل توجه در کشور تلقی می شودکه این مسأله در بافت های فرسوده شهری به مراتب شدیدتر است. چرا که بافت های فرسوده، ساختاری متمایز و منحصر به فرد داشته و در عین حال جزئی از پیکره، شهریند که نمادی از تمدن پیشین بشریت محسوب می شوند از آنجایی که این بافت ها در برابر سوانح طبیعی بویژه زلزله بسیار آسیب پذیر بوده، توجه به ترمیم، ساماندهی و نگهداری از آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مساحت محدوده بافت فرسوده شهر ایلام، 374 هکتار است که نسبت مساحت آن، 19% سطح کل محدوده هست که محلات قدیمی و بافت مرکزی شهر را در بر گرفته است. روش تحقیق انتخاب شده برای این پژوهش روش توصیفی تحلیلی و میدانی است. هدف از انجام این پژوهش˓ارزیابی میزان آسیب پذیری در بافت فرسوده شهر ایلام است که شاخص‌هایی همچون نوع مصالح، قدمت ساختمانها، تعداد طبقات، نوع کاربری، سطح اشغال، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، عرض معابر و مساحت بررسی‌شده‌اند.نتایج حاصله نشان می دهد که مصالح ساختمانی بیشترین وزن را به خود اختصاص داده و بقیه عوامل تابعی از وضعیت مصالح بکار رفته در سازه بوده است. نقشه خروجی آسیبپذیری نشان داد که از کل مساحت محدوده به استثنای معابر، ۸/۹درصد دارای آسیبپذیری خیلی زیاد،59درصد دارای آسیبپذیری زیاد،23درصد دارای آسیبپذیری متوسط، ۳/۶ درصد دارای آسیبپذیری کم ˓و ۵/۵ درصد آسیب پذیری بسیار کم بوده است و در مجموع ۶۷/۹درصد محدوده بافت فرسوده بر اساس شاخصهای موجود آسیب‌پذیرمی‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - پهنه بندی زلزله‌خیزی پیش از بحران با استفاده از تکنیک FAHP مطالعه موردی استان خوزستان
الیاس مودت رضا نظرپور سعید حیدری نیارشد جمعیت و گسترش سکونتگاهها بر روی نواحی پرمخاطره، اثر حوادث طبیعی را در جوامع مختلف به ویژه در حال توسعه، افزایش داده است. با توجه به قرارگیری استان خوزستان در محل برخورد صفحه عربستان و فلات ایران، زلزله‌خیز بودن و عدم مکان گزینی درست سکونتگاههای آن و رشد و توسعه چکیده کاملرشد جمعیت و گسترش سکونتگاهها بر روی نواحی پرمخاطره، اثر حوادث طبیعی را در جوامع مختلف به ویژه در حال توسعه، افزایش داده است. با توجه به قرارگیری استان خوزستان در محل برخورد صفحه عربستان و فلات ایران، زلزله‌خیز بودن و عدم مکان گزینی درست سکونتگاههای آن و رشد و توسعه آنها بر روی گسلهای فعال، پهنه بندی این استان برای شناسایی مناطق نامساعد از نظر خطر زلزله و جلوگیری از عدم استقرار سکونتگاههای انسانی در این مناطق برای کاهش خطرات احتمالی در آینده را ضروری نموده است. پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای – کاربردی با هدف پهنه بندی خطر زلزله شهرستانهای استان خوزستان برای مقابله با خطرات احتمالی ناشی از این بلای طبیعی صورت گرفته است. همچنین ابتدا 7 پارامتر موثر در تشخیص مناطق زلزله‌خیز انتخاب، سپس با استفاده از مدل FAHP ترکیب و نقشه پهنه بندی خطرپذیری زلزله حاصل شد. یافتهها حاکی از آن است که از نظر خطرپذیری زلزله از کل مساحت استان خوزستان ، حدود 7 درصد در محدودهی (خطرپذیری خیلی کم)، 13 درصد (کم)، 20 درصد (متوسط)، 27 درصد (زیاد) و 33 درصد (خیلی زیاد) است و از میان شهرستان‌ها، اندیمشک و آبادان به ترتیب بیشترین و کمترین خطر پذیری زلزله را داشته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - ارزیابی و بررسی آسیب پذیری ناشی از زلزله با استفاده از مدل RADIUSو GIS (مطالعه موردی منطقه دو یزد)
سید احمد میردهقان اشکذری سید علی المدرسی محمد رضا رضایی محمد رضا نوجوان بشنغیان مصطفی خبازیزلزله پدیده‌ای است طبیعی که بی‌توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت. وقوع زلزلههای شدید بشر را بر آن داشته است که در فکر تدوین یک برنامه زیربنایی برای کاهش خطرات و آسیبهای ناشی از آن باشد. هدف از این تحقیق بررسی خسارات ناشی از زلزله در منطقه دو شهر یز چکیده کاملزلزله پدیده‌ای است طبیعی که بی‌توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت. وقوع زلزلههای شدید بشر را بر آن داشته است که در فکر تدوین یک برنامه زیربنایی برای کاهش خطرات و آسیبهای ناشی از آن باشد. هدف از این تحقیق بررسی خسارات ناشی از زلزله در منطقه دو شهر یزد با استفاده از مدل رادیوس در محیط GIS در سناریوهای مطرح شده می باشد. بر این اساس و مطابق با مدل رادیوس عوامل تعداد طبقات ساختمان، نوع خاک، نوع مصالح، گسل های موجود، کاربری اراضی و شریانهای حیاتی موجود مورد استفاده قرار گرفت. که عوامل موثر استفاده به صورت لایه های جداگانه در نرم افزار ArcGIS10 بررسی و اطلاعات مورد نیاز مدل رادیوس استخراج شد و وارد مدل رادیوس برای دست یابی به نتایج گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد، براساس سناریوی گسل مهریز-تفت، 1577 ساختمان تخریب، 7 نفر کشته و 243 نفر مصدوم خواهند شد. مطابق سناریوی گسل انار نیز، 1108 ساختمان تخریب، 4 نفر کشته و 132 نفر مصدوم خواهند شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - پهنه بندی شهر بر اساس میزان آسیب پذیری در مقابل مخاطرات طبیعی مطالعه موردی نسیم شهر
محمدرضا زندمقدمبالا بودن تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنة شبکههای ارتباطی ودرجة محصوریت بالاو غیره منجر به از بین رفتن دوام و پایداری محیط‌های زندگی و بالا رفتن حجم تلفات انسانی و خسارت‌های مالی در مواقع بروز بحران به ویژه زلزله میشود، این تحقیق به لحاظ روش توص چکیده کاملبالا بودن تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنة شبکههای ارتباطی ودرجة محصوریت بالاو غیره منجر به از بین رفتن دوام و پایداری محیط‌های زندگی و بالا رفتن حجم تلفات انسانی و خسارت‌های مالی در مواقع بروز بحران به ویژه زلزله میشود، این تحقیق به لحاظ روش توصیف و به لحاظ هدف کاربردی است بنابراین 2 هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مکانهای آسیب پذیر در مقابل مخاطرات طبیعی و همچنین شناسایی مکانهای امن در مواقع بحران جهت اسکان موقت و تحلیل نقش عوامل مؤثر در آسیبپذیری مناطق شهری در برابر زلزله می‌باشد.لذا دراین تحقیق با استفاده از GIS، آسیب پذیری مناطق در مقابل زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که بافت های فرسوده نسیم شهر و بدنة معابری که دارای تراکم‌های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، فاصلة زیاد تا مراکز امدادی نسبت به سایر بدنه‌ها و درجة محصوریت بیشتری بودهاند، با میزان آسیب پذیری بالایی مواجه بوده و درنتیجه وضعیت وخیم تری در مواقع بحران خواهند داشت. در بین این نواحی، هسته اولیه شکل گیری نسیم شهر دارای بدترین وضعیت از نظر آسیبپذیری می‌باشد و در برنامهریزی برای مدیریت بحران باید در اولویت قرار گیرد.بنابراین بافت‌های مسکونی نسیم شهر تقریباً 70 درصد به شدت آسیب‌پذیر، تقریباً 20 درصد در محدوده‌های آسیب پذیر و تنها 10درصد محدوده‌های با آسیبپذیری کم واقع شده است. بنابراین آسیب پذیر بودن بافت‌های مسکونی شهر و متفاوت بودن آسیب پذیری مناطق به دلیل ویژگی‌هایی همچون: عرض معابر، تراکم، مصالح بکاررفته در بناها و... در مقابل مخاطرات طبیعی مورد قطعیت واقع میگردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - پیش بینی بیشینه شتاب زمین برای زلزلههای زاگرس با استفاده از شبکه انفیس و رویکرد تجزیه دادهها
سید محمد رضا طباطبایی روح اله کیمیایی فر علیرضا حاجیان علیرضا اکبریاندازه گیری و یا محاسبه بیشینه شتاب ناشی از زمین لرزه (Peak Ground acceleration, PGA) به عنوان یکی از پارامترهای اساسی جنبش نیرومند زمین، از دغدغههای مهم محققین علوم زمین است. کمیت مذکور از روشهای مبتنی بر دادههای میرایی و زلزلههای رخ داده در محل تهیه شده و در محاسب چکیده کاملاندازه گیری و یا محاسبه بیشینه شتاب ناشی از زمین لرزه (Peak Ground acceleration, PGA) به عنوان یکی از پارامترهای اساسی جنبش نیرومند زمین، از دغدغههای مهم محققین علوم زمین است. کمیت مذکور از روشهای مبتنی بر دادههای میرایی و زلزلههای رخ داده در محل تهیه شده و در محاسبات تحلیل خطر زمین لرزه مورد استفاده واقع میشود. در پهنه‌های وسیع جغرافیایی و یا در شرایطی که تاسیس ایستگاههای دائمی یا موقت شبکه میسر نباشد، رویکردهای مبتنی بر یادگیری ماشین به عنوان یک راه حل جایگزین مورد استفاده قرار می‌گیرند. در راستای افزایش دقت شبکه عصبی در مسئله پیشبینی بیشینه شتاب زمین، با استفاده از تحلیل شناسایی دادههای پرت یا نامتجانس، دادههای ورودی شبکه یادگیرنده تفکیک شده و سپس فرآیند آموزش و تعمیم شبکه انجام شده است. این رویکرد باعث کاهش خطای شبکه انفیس شده، چنانچه خطای جذر میانگین مربعات 36 درصد بهبود داشته است. با استناد به نتیجه مذکور، دادههای طول و عرض جغرافیاییِ رومرکز، عمق و بزرگای مربوط به 1571 رکورد ثبت شده در شبکه شتاب نگاری کشوری به همراه دادههای مربوط به میانگین سرعت موج مورد استفاده قرار گرفت تا شبکه انفیس آموزش داده شود. سپس، شبکه آموزش دیده، جهت ارزیابی کارآیی روش، بر روی دادههای زلزله مورموی، 1393، در استان ایلام تعمیم داده شد تا نقشه پهنه‌بندی مقادیر بیشبینه شتاب، در پیرامون رومرکز زلزله محاسبه گردد. بررسی خروجی‌ها نشان میدهد که نقشه بدست آمده با گزارش رسمی پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تطابق داشته و از روش ارائه شده میتوان به عنوان یک روش جایگزین در پیشبینی بیشینه شتاب ناشی از زلزله اقدام نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - بازتاب روحی و روانی بلایای طبیعی در متون ادبی قرن چهارم تا هشتم هجری
مریم بلوری نوری مختاریاز دیرباز، سرزمین ایران در معرض بلایای طبیعی مختلفی از جمله خشکسالی و قحطی، سرمای شدید، سیل، زلزله و نیز انواع بیماری‌های خطرناک و مختلف قرارداشته وهر کدام از این وقایع باعث مرگ و میر تعداد زیادی از مردم و نامساعد شدن اوضاع جامعه شدهاست.در بیشتر موارد شدت این بلایا ب چکیده کاملاز دیرباز، سرزمین ایران در معرض بلایای طبیعی مختلفی از جمله خشکسالی و قحطی، سرمای شدید، سیل، زلزله و نیز انواع بیماری‌های خطرناک و مختلف قرارداشته وهر کدام از این وقایع باعث مرگ و میر تعداد زیادی از مردم و نامساعد شدن اوضاع جامعه شدهاست.در بیشتر موارد شدت این بلایا به حدی بوده‌است که حتی شاعران و نویسندگان نیز آن را در متون ادبی گزارش کرده‌اند. در پژوهش حاضر ضمن مطالعة تعدادی از متون نظم و نثر ادبی و تاریخیِ قرن چهارم تا هشتم ه. ق بازتاب این وقایع را تا حد امکان نشان داده و از حیث سیاسی و اجتماعی بررسی و تحلیل نموده‌است . نتایج نشان میدهد شیوۀ شاعران و نویسندگان در بازتاب این وقایع یکسان نبوده‌است؛ بیان متون نظم با عواطف بیشتر و متون نظم با تفصیل و جزئیات بیشتری همراه است . آثار روحی و روانی مردم، مرگ و میر و ویرانی شهرها و روستاها، شیوة حاکمیت در برخورد با این بلایا ، مباحثی‌ست که در مطالب پیشِ رو به آنها پرداخته-شدهاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
61 - پیامدهای ژئومورفولوژیکی دامنه‌ای متأثر از زمینلرزه سال 1396سرپل ذهاب-ازگله
امجد ملکی علی عبدالملکیزمینلرزهها به‌عنوان یکی از مخاطرات طبیعی مخرب و درعین‌حال ناگهانی‌ترین نیروی طبیعی به شمار می‌رود که درنتیجه شکست و تغییر مکان سنگ‌های زیر سطح زمین ایجاد میگردد. به دنبال وقوع زمین‌لرزه‌ها بسیاری از مخاطرات ژئومورفولوژیکی و پیامدهای محیطی به وقوع می‌پیوندد که موجب ای چکیده کاملزمینلرزهها به‌عنوان یکی از مخاطرات طبیعی مخرب و درعین‌حال ناگهانی‌ترین نیروی طبیعی به شمار می‌رود که درنتیجه شکست و تغییر مکان سنگ‌های زیر سطح زمین ایجاد میگردد. به دنبال وقوع زمین‌لرزه‌ها بسیاری از مخاطرات ژئومورفولوژیکی و پیامدهای محیطی به وقوع می‌پیوندد که موجب ایجاد خسارت زیادی به نواحی مستعد میگردد. منطقه مورد تحقیق باالقوه بسیار مستعد وقوع انواع حرکات و ناپایداریهای ژئومورفولوژیکی است. در اثر زمین لرزه ازگله و سرپل ذهاب ناپایداری های ژئومورفولوژیکی فراوانی در مناطق تحت پوشش ایجاد شده است. وقوع زمین‌لرزه‌ها و تکان‌های ناشی از آن، وجود ساختمان زمینشناسی شکننده با لایه‌بندی سخت و سست، شیب زیاد و سابقه وقوع ناپایداری درگذشته از عوامل تشدیدکننده ایجادوفعال شدن فرآیندهای ژئومورفولوژیک در منطقه شده است. قرار گرفتن لایه‌های سخت آهک آسماری بر روی لایه‌های سست مارن و شیل پابده با خاصیت خمیری شدن متاثراز لرزش های ناشی از زمینلرزه از عوامل ذاتی واصلی وقوع زمینلغزشهای بزرگ همچون زمینلغزش قورچی باشی- مله کبود و پهنه‌های لغزشی بزرگ در شمال فلات دالاهو است. وقوع جریان واریزه‌ای، نشست زمین و گسترش جانبی، بهمن‌های سنگی و سایر ناپایداریهای دامنه‌ای در منطقه موردمطالعه از دیگر فرآیندهای ژئومورفولوژیک ناشی از زمینلرزه 21 آبان 1396 است که درنتیجه نزدیکی به کانون سطحی زمینلرزه،رخدادهای لغزش‌های قدیمی، توپوگرافی منطقه و شرایط سخت کوهستانی شرایط مساعدی را برای تشدید لغزش و سایر فرایندها و پیامدهای ژئومورفولوژیکی ایجاد کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
62 - تحلیل و ارزیابی خطر وقوع زلزله به‌منظور شناسایی محدوده‌های ایمن در شهرهای جلگه‌ای (نمونه موردی: شهر بابل)
سید مصطفی هاشمی کرویی صدرالدین متولی غلامرضا جانبازقبادی جلال عظیمی آملیشهر بابل به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و همچنین قرارگیری روی یکی از کمربندهای زلزله‌خیز جهان موسوم به آلپاین، در برابر این پدیده بسیار آسیب‌پذیر است که ضعف کلی کالبد شهر و تراکم جمعیت بالا در سطح محلات شهری در هنگام وقوع زلزله احتمالی خسارات فراوانی را ایج چکیده کاملشهر بابل به‌واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و همچنین قرارگیری روی یکی از کمربندهای زلزله‌خیز جهان موسوم به آلپاین، در برابر این پدیده بسیار آسیب‌پذیر است که ضعف کلی کالبد شهر و تراکم جمعیت بالا در سطح محلات شهری در هنگام وقوع زلزله احتمالی خسارات فراوانی را ایجاد میکند. در کنار این عوامل، نارسایی شبکه معابر، فقدان زیرساختهای مناسب و وجود بافت‌های نامنظم خودرو و قدیمی مشکلات را تشدید کرده که ضرورت توجه به شناسایی محدوده‌های ایمن در شهر بابل را در برابر مخاطرات افزایش میدهد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی محدوده های ایمن در محلات شهر بابل برای مقابله با زلزله است. روش مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل شهروندان ساکن در محلات دوازده‌گانه شهر بابل بوده که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین گردیده است. برای ارزیابی خطر وقوع زلزله و شناسایی محدوده های ایمن از نرم‌افزارهای GIS و SPSS استفاده‌شده است. یافتههای پژوهش نشان داد بر اساس 11 معیار کالبدی جهت شناخت درجــۀ آسیبپذیری شــهر، محدودة جنوب شهر بابل به دلیل نزدیکی بیشتر به گسلهای منطقه، قدمت بالاتر ساختمانها (متوسط 30 سال)، بالابودن درجۀ محصوریت و سطح اشغال بالاتر از سطح اشغال استاندارد از آسیبپذیری بالاتری نسبت به سایر نقاط شهر برخوردارند. بر اساس نتیجه آزمون کای اسکوئر شاخص دسترسی با میانگین 3.71 دارای بیشترین تأثیر و شاخص اجتماعی با میانگین 2.71 دارای کمترین تأثیر در مکانیابی نقاط امن شهر بابل بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
63 - عوارض ژئومورفیک ناشی از زلزلۀ آبان ماه 1396 سرپل ذهاب - ازگله
علی رضاپور ایرج جباریزلزلۀ 3/7 ریشتری آبان ماه 1396سرپل ذهاب علاوه بر تلفات جانی و مالی که در برداشت، عوارض ژئومورفیک زیادی بر جای گذاشت. در این تحقیق سعی بر این است که عوارض ایجاد شده را شناسایی و حجم این تغییرات ارزیابی شود. ابتدا با تکیه بر توپوگرافی، محدودۀ مورد مطالعه به دو بخش کوهستان چکیده کاملزلزلۀ 3/7 ریشتری آبان ماه 1396سرپل ذهاب علاوه بر تلفات جانی و مالی که در برداشت، عوارض ژئومورفیک زیادی بر جای گذاشت. در این تحقیق سعی بر این است که عوارض ایجاد شده را شناسایی و حجم این تغییرات ارزیابی شود. ابتدا با تکیه بر توپوگرافی، محدودۀ مورد مطالعه به دو بخش کوهستان و دشت تقسیم شد و سپس عوارض ژئومورفیک ناشی زلزله با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهوارهای و بازدیدهای میدانی، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفتند. سپس نقشۀ سازمان زمین-شناسی و اکتشافات معدنی کشور با استفاده از نرم افزار ( (ARC GIS رقومی شد و نقشه شیب نیز از روی مدل رقومی ارتفاعی در محیط نرم افزار (ARC GIS) تهیه شد. از این دادهها، برای نمایش بهتر تأثیر گسلها، جنس زمین، تشخیص سازندها، ناپایداریهای دامنه‌ای و علت‌یابی عوارض ژئومورفیک ناشی از زلزله استفاده شد. نتایج نشان داد که وجود لایه‌های مقاوم آهک آسماری بر روی سازندهای ماسه سنگی آغاجاری، مارنی و سازند گچساران و سستی و فرسایش‌پذیری این سازندها موجب عوارض ژئومورفولوژیک زیاد ناشی از زلزله مانند ناپایداریهای دامنه‌ای (زمینلغزش، ریزش‌های سنگی، جریان‌های واریزه‌ای) گسیختگی، روان‌گرایی، نوسانات سطح آب‌های زیرزمینی شده است. علاوه برشناسایی عوارض ژئومورفولوژیک ناشی زلزله، موقعیت و محل آنها در ارتباط با سایر عوامل زمین‌شناختی به نقشه درآورده شد و نقش اثرات ژئومورفولوژیک در ایجاد خطرات ثانویه و مقایسۀ این اثرات در دو واحد توپوگرافی کوهستان و دشت بررسی شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
64 - پهنه بندی و اولویت بندی بافت حوزه 6 شهر کرمان در برابر زلزله با استفاده از تکنیک های سنجش از دور
مریم نوحه سرا ملیحه ذاکریان سید علی المدرسی مصطفی خبازی محمد حسین سراییامروزه آسیبپذیری شهرها و به خصوص بافت‌های قدیمی و فرسوده در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. طبق گزارش سازمان ملل در سال 2003 میلادی کشور ایران در بین کشورهای جهان رتبه نخست را در تعداد زلزلههای با شدت 5.5 ریشتری دارد و جز چکیده کاملامروزه آسیبپذیری شهرها و به خصوص بافت‌های قدیمی و فرسوده در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. طبق گزارش سازمان ملل در سال 2003 میلادی کشور ایران در بین کشورهای جهان رتبه نخست را در تعداد زلزلههای با شدت 5.5 ریشتری دارد و جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله‌خیز دنیا است، کمربند زلزله 90 درصد از خاک کشور ما را دربرگرفته است و در این میان شهر کرمان به لحاظ قـرار‌گیـری در زون تکتونیکی ایران مرکزی و دارا بودن گسلها و شکستگی‌های بزرگ و عمیق از نظر زمین‌شناختی می‌توانـد منشاء بحران‌های عظیم، خسارات و تلفات شدید باشد؛ لذا در این پژوهش ابتدا با استفاده از تصاویر ماهوارهای ASTER سال 2007 به شناسایی بافت‌های فرسوده شهر کرمان با استفاده از SVM پرداخته شد.در این بررسی با ضریب کاپای 76 درصد برای تمامی طبقات تعیین شده و ضریب کاپای 59 درصد بافت فرسوده شهر کرمان شناسایی گردید. نتایج نشان داد که روش طبقه‌بندی ماشین-بردار پشتیبان توانایی تشخیص نزدیک به 75 درصد از بافت فرسوده محدوده را دارا می باشد و روش SVMدر شناسایی حوزه شِش بافت فرسوده شهری بسیار مناسب عمل کرده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
65 - ارزیابی ضریب آسیب پذیری کلانشهر تبریز در برابر خطر زلزله و برآورد تلفات انسانی
موسی عابدینی نادر سرمستیبا توجه به رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، وقوع زلزله میتواند تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهرها را دچار وقفه نماید. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی ضریب آسیبپذیری کلانشهر تبریز در برابر زلزله با بهکارگیری مدل همپوشانی وزنی و استفاده از معیارهای طبیعی و انسانی است. چکیده کاملبا توجه به رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی، وقوع زلزله میتواند تلفات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه شهرها را دچار وقفه نماید. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی ضریب آسیبپذیری کلانشهر تبریز در برابر زلزله با بهکارگیری مدل همپوشانی وزنی و استفاده از معیارهای طبیعی و انسانی است. همچنین با استفاده از امکانات تحلیلی GIS و ارائه سناریوی زلزله در میانگین شدت، به ارزیابی آسیب وارده به ساختمانها و تلفات انسانی در برابر زلزله پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد کلانشهر تبریز از نظر خطر زلزله وضعیت مطلوبی نداشته و بیشتر قسمتهای پرتراکم شهری به‌خصوص قسمتهای شمالی و مرکزی شهر در پهنه‌های آسیبپذیری با خطر بسیار بالا و بالا قرار دارند. با فرض وقوع زلزله مطابق سناریوی فعالیت لرزهای گسل تبریز، از کل جمعیت 1605884 نفری کلانشهر تبریز (سرشماری سال 1390) به تعداد تقریبی 1252589 نفر تلفات شب‌هنگام شامل 658412 نفر مردگان و 594177 نفر مجروحین در شرایط تخریبی کامل ساختمانها برآورد شد. بر اساس نتایج، به تعداد تقریبی 626294 نفر تلفات روزهنگام شامل 329206 نفر مردگان و 297088 نفر مجروحین برآورد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
66 - مدلسازی میدان جابجایی و رفتار شکست گسل بر اساس روابط کالوکیشن؛ مطالعه موردی زلزله اردیبهشت 97 یاسوج
عبدالرسول قنبریانرژی آزادشده به هنگام حرکت سریع گسل، عامل وقوع اغلب زمین‌لرزه‌ها است. در کشور ما که دارای گسلهای فعال و مناطق زلزله خیزی فراوانی است، شناخت حرکات گسل نتایج حاصل از این حرکات، دارای اهمیت ویژه‌ای است. دراین پژوهش با استفاده از تصاویر بالارو و پایین رو ماهواره Sentinel- چکیده کاملانرژی آزادشده به هنگام حرکت سریع گسل، عامل وقوع اغلب زمین‌لرزه‌ها است. در کشور ما که دارای گسلهای فعال و مناطق زلزله خیزی فراوانی است، شناخت حرکات گسل نتایج حاصل از این حرکات، دارای اهمیت ویژه‌ای است. دراین پژوهش با استفاده از تصاویر بالارو و پایین رو ماهواره Sentinel-1 و بکارگیری فن‌های تداخل سنجی راداری چند دیافراگمی و تداخل سنجی راداری معمولی به زلزله 1397 یاسوج پرداخته و تغییر شکل هم لرزهای را در دو راستای خط دید ماهواره و مسیر آزیموتی تهیه؛ و سه مؤلفه متعامد میدان جابجایی را با استفاده از اندازه‌گیری‌های ژئودتیک استخراج شد. سپس برای به دست آوردن هندسه گسلی و توزیع لغزشی روی صفحه گسل، این مؤلفهها را، با استفاده از روشی بهینه‌سازی کالوکیشن و مدل تحلیلی نیم فضای الاستیک آکادا تحلیل گردید. جابجایی‌های صورت گرفته‌شده بر اثر جابه‌جایی گسل در اثر زلزله یاسوج در منطقه مورد مطالعه را نشان میدهد، تغییر ساختار زمینشناسی منطقه پس از زلزله با ساختار آن در قبل از زلزله از 80 تا 20- سانتیمتر بوده است. مؤلفههای ارتفاعی جابجایی سطحی حاصل از مدل، میزان جابجایی‌ها برای گسل یاسوج در محدوده مطالعاتی هر چه از گسل سراسر زاگرس فاصله گرفته شود، میزان جابجایی کمتر و کمتر، و با نزدیک شدن به گسلهای مجاور، میزان جابجایی‌ها افزایش می‌یابد، ماکزیمم جابجایی ارتفاعی برای کل فریم تصویر برابر 45/0 تا 45/0- متر و ماکزیمم مقدار جابجایی افقی حدود 18 سانتیمتر که هر چه از گسل به سمت مناطق دشتی حرکت شود، بیشتراست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
67 - ارزیابی میزان آسیب پذیری معابر شهری و شبکههای ارتباطی منطقه ده شهرداری تهران بر اساس اصول پدافند غیر عامل و با استفاده از روش کارور
محسن رنجبر مریم حمزه نیسانیراههای ارتباطی یکی از مهمترین عناصر در افزایش یا کاهش آسیب پذیری یک شهر استتعدد مسیرهای دسترسی شهر بر کاهش میزان آسیب پذیری و کاهش تلفات تأثیر به سزاییخواهد داشت این پژوهش بر آن است تا با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در خصوصمیزان آسیب پذیری معابر شهری از منظر پدافند چکیده کاملراههای ارتباطی یکی از مهمترین عناصر در افزایش یا کاهش آسیب پذیری یک شهر استتعدد مسیرهای دسترسی شهر بر کاهش میزان آسیب پذیری و کاهش تلفات تأثیر به سزاییخواهد داشت این پژوهش بر آن است تا با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در خصوصمیزان آسیب پذیری معابر شهری از منظر پدافند غیر عامل منطقه 01 شهرداری تهران بهکنکاش در ارتباط با سطح آسیب پذیری بافت شهری به تناسب سلسله مراتب شبکه معابر درارتباط با زلزله از دیدگاه پدافند غیر عامل بپردازد. روش جمع آوری اطلاعات عمدت ا کتابخانهای و با توّجه به نوع پژوهش از مطالعات میدانی ) مصاحبه ( نیز استفاده شده است. در این مقالهاز روش ماتریسی برای بررسی انطباق مکانی منطقه 01 شهرداری تهران با اصول پدافند غیرعامل استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل درمنطقه ده شهرداری تهران است . به این طریق میتوان اقدامهای پیشگیرانه را قبل از وقوعبحران برای کاهش آسیبهای جانی و مالی در مهمترین معابر شهر، جایی که این تلفات ازبقیه نقاط شهر بیشتر است، انجام داد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
68 - پهنه‌بندی آسیبپذیری ناشی از زلزله با استفاده از منطق فازی در GIS مطالعه موردی شهر لار
افشین جعفرنیا احمدعلی خرم بخت عبدالرسول قنبریهدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیبپذیری بخش‌های مختلف شهر لار در اثر زلزله می‌باشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیبپذیری زلزله همچون محل گسلها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاههای آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و ا چکیده کاملهدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیبپذیری بخش‌های مختلف شهر لار در اثر زلزله می‌باشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیبپذیری زلزله همچون محل گسلها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاههای آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و انتظامی، تراکم، کیفیت ابنیه و ... نقشههای مذکور پس از رقومی سازی و زمین مرجع نمودن در نرم‌افزار GIS نسبت به فازی سازی آنها اقدام شده و درنهایت از روش همپوشانی لایه‌ها توسط اپراتور گامای فازی نقشه طبقه‌بندی‌شده آسیبپذیری تهیه شد، این پژوهش شهر لار را به پنج طبقه آسیبپذیری تقسیم‌بندی نموده است، که در حدود 29 درصد از مساحت ساخته‌شده شهر لار در معرض آسیبپذیری بسیار زیاد تا زیاد قرار دارد، حدود 17 درصد در شرایط متوسط آسیبپذیری و حدود 54 درصد نیز در محدوده آسیبپذیری کم تا بسیار کم قرار می‌گیرند. همچنین مشخص گردید که هسته مرکزی شهر قدیم لار با توجه به قرارگیری آن در بافت فرسوده و نبود راههای شریانی همچنین دوری از ایستگاههای آتش‌نشانی، درمانگاه و بیمارستان همچنین تراکم بالای ساختمانها و کیفیت پایین ابنیه از آسیبپذیرترین نقاط این شهر می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
69 - استفاده از تصاویر ماهواره ای Aster و تکنیک SVM در پهنه بندی و اولویت بندی بافت فرسوده شهری در برابر زلزله ( نمونه موردی حوزه 5 شهر کرمان)
مریم نوحه سرا ملیحه ذاکریان سید علی المدرسی مصطفی خبازی محمد حسین سراییکشور ایران جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است. شهر کرمان نیز بعنوان مرکز پهناورترین استان کشور با دارا بودن بافت فرسوده شهری فراوان از این قاعده مستثنی نیست. شهر کرمان در حاشیه شمالی دشت کرمان به‌صورت یک فروزمین(گرابن) فشاری همراه با گسل های متعدد در مرز چکیده کاملکشور ایران جز ده کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا است. شهر کرمان نیز بعنوان مرکز پهناورترین استان کشور با دارا بودن بافت فرسوده شهری فراوان از این قاعده مستثنی نیست. شهر کرمان در حاشیه شمالی دشت کرمان به‌صورت یک فروزمین(گرابن) فشاری همراه با گسل های متعدد در مرز کوه و دشت و مناطق نزدیک شهر قرار گرفته است که برخی از آنها می توانند موجب بروز زلزله هایی حتی قوی تر از 7 ریشتر شوند. از سوی دیگر بافت فرسوده شهری نیز مزید برعلت شده است. امروزه آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله، به عنوان مسئله مهمی پیش روی متخصصان مخاطرات محیطی قرار گرفته است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ای ASTER سال 2007 به شناسایی بافت های فرسوده شهر کرمان با استفاده از SVM پرداخته شد. در این بررسی با ضریب کاپای 76 درصد برای تمامی طبقات تعیین شده و ضریب کاپای 59 درصد بافت فرسوده شهر کرمان شناسایی گردید. نتایج نشان داد که روش طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان توانایی تشخیص نزدیک به 45 درصد از بافت فرسوده محدوده را دارا بوده است. این شناسایی نشان داد که روش ماشین بردار پشتیبان در شناسایی حوزه پنج بافت فرسوده شهری نتوانسته چندان مناسب عمل کند در نتیجه، با بررسی میدانی و تطبیق تصاویرگوگل ارث منطقه با نقاط کنترلی موجود در بافت فرسوده مشخص گردید به دلیل وجود زمین های بایر زیاد در این حوزه و شباهت طیفی زمین بایر با بافت فرسوده، روش ماشین بردار پشتیبان نتوانسته شناسایی مناسبی را ارائه دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
70 - ارزیابی آسیبپذیری کالبدی شهر اهر در برابر بحران زلزله
هوشنگ سرور امیر کاشانی اصلهمگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده میشود و در پی آن، آسیبپذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیبپذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعی چکیده کاملهمگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده میشود و در پی آن، آسیبپذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیبپذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعیت هستند، توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی می‌باشد. در این راستا به منظور سیاست‌گذاری کاهش آسیبپذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیم‌ها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی پهنه‌های آسیب‌پذیر شهری ضروری است. این ارزیابی و برنامهریزی در راستای آن، کارآمدترین و یا شاید بهترین گزینه مدیریت و برنامهریزی شهری برای مقابله با مخاطرات طبیعی و به‌خصوص زلزله می‌باشد. از اینرو در این پژوهش با توجه به احتمال آسیبپذیری شهر اهر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی آن، سعی شده است با بررسی وضعیت موجود و تجزیه و تحلیل آن، به ارزیابی آسیبپذیری فضاهای شهری اهر در برابر بحران زلزله پرداخته شود. نوع این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می‌باشد. برای سنجش آسیبپذیری فضاهای کالبدی شهر در برابر زلزله از شاخصهای 15گانه در سه طیف شاخصهای سازهای، برنامهریزی و طبیعی استفاده شده است. پس از تعیین وزن شاخص‌ها با توابع چند متغییره، سعی شده با استفاده از مدلAHP به این موضوع پرداخته شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حدود 30 درصد از فضاهای ساخته‌شده شهری اهر در برابر زلزله، آسیبپذیری متوسط به بالایی دارند و ساختار کالبدی مطلوبی برای مدیریت بحران ناشی از زلزله را ارائه نمی‌نمایند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
71 - پهنه‌بندی خطر زلزله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز )
حجت اله پاشاپور رامین قربانی ابراهیم فرهادی عباس درودی نیاکشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمینشناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایم چکیده کاملکشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینة بلایای طبیعی به‌ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ ـ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمینشناسی و صفحه‌ای، زلزله را به‌عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان‌شهرها لزوم ایمنی هرچه بیشتر فضاهای شهری را مطرح ساخته است. یکی از فضاهای شهری بسیار مهم در این رابطه کلانشهر تبریز است. قرارگیری این شهر بر روی گسلهای فعال منطقه به‌ویژه گسل تبریز لزوم اتخاذ رویکردهای ایمنی شهرسازی را مطرح میسازد. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی است. برای انجام این پژوهش از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. در این راستا 12 معیار در دو بخش طبیعی و انسانی مشخص و پردازش شدند و نقشه خطرپذیری زلزله تهیه شد. نتایج نشان میدهد مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی با مساحت 6/13969 هکتار (بیش از نیمی از مساحت شهر) یعنی 3/59 درصد این شهر در پهنه لرزه‌خیزی با ریسک بسیار بالا و بالا قرار دارند و کاملاً مستعد زلزله هستند و تنها بخش‌های شمالی این شهر به‌صورت منفرد مصون از زلزله است؛ اما با توجه به آنکه عمق و دامنه زلزله محدود به حریم خاصی نیست، طبیعتاً رخداد زلزله در این شهر مناطق شمالی را نیز در بر خواهد گرفت. از این رو التزام به قوانین و مقررات ساخت‌وساز، مکانیابی توسعه شهری، فضاهای زیست و فعالیت در این کلانشهر اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
72 - ارزیابی میزان آسیبپذیری بافت مسکونی کلانشهر ساری در مخاطره طبیعی زلزله
فریال احمدی علیرضا اسکندری نژادپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مر چکیده کاملپژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آسیب پذیری بافت های مسکونی به عنوان مهم ترین بخش از سامانه های شهری در کلانشهر ساری در برابر مخاطره طبیعی زلزله شکل گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی در بستر پیمایشی می باشد. ابتدا با بررسی های میدانی و ارزیابی طرح جامع شهر ساری، اطلاعات مربوط به به قدمت، نوع سازه و تعداد طبقات بناهای مسکونی در مناطق چهارگانه شهر ساری استخراج گردیده است. سپس کلاس بندی ساختمان های مسکونی و گزینش منحنی های آسیب پذیری متناسب هر کلاس ساختمانی به همراه نتایج حاصل از تحلیل خطر لرزه ای برای تعیین درصد و درجه خرابی ساختمان های مسکونی شهر ساری مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در مناطق 1، 2، 3 و4 شهر ساری به ترتیب، 63%، 66%، 72% و 67% ساختمان های مسکونی که از نوع کلاس خشتی و مصالح بنایی از نوع بلوک سیمانی می باشند، به هنگام وقوع زلزله کاملاً تخریب می گردند. از سوی دیگر، کمترین میزان خرابی در کلیه ساختمان های فولادی و همچنین ساختمان های بتنی دارای 6 طبقه و بالاتر پیش بینی شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
73 - مکانهای ناپایدار شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خرم‌آباد)
سعید امان پور محمدعلی فیروزی محمد حسین شاکرمیکشور ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله‌خیز جهان به طور مکرر با زلزله مواجه می‎شود. به تبع شهر خرم‎آباد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به وجود گسلهای اصلی و فعال در منطقه در پهنه خطر زلزله خیزی بالا قرار گرفته است. بافت قدیم شهر خرم‎آباد نیز ب چکیده کاملکشور ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله‌خیز جهان به طور مکرر با زلزله مواجه می‎شود. به تبع شهر خرم‎آباد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به وجود گسلهای اصلی و فعال در منطقه در پهنه خطر زلزله خیزی بالا قرار گرفته است. بافت قدیم شهر خرم‎آباد نیز بر اثر قدمت بناها، فرسودگی بافت و دسترسی نامناسب و عرض کم معابر، ضعف زیرساخت‎ها، به عرصه‎های آسیب پذیر در برابر حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت تبدیل شده است.هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر تأثیرگذار بر میزان ناپایداری بافت‎های فرسوده در راستای افزایش ایمنی این بافت‎ها جهت ارتقاء شرایط سکونت و در واقع توسعه پایدار آن بافت‎ها می‎باشد.ماهیت تحقیق، نظری-کاربردی و نوع مطالعه، توصیفی ـ تحلیلی است. از این رو در این پژوهش، میزان آسیب پذیری و ناپایداری بافت فرسوده شهر خرم‎آباد در مقابل زلزله بررسی شده است و با دیدگاه کل نگر شاخص‎های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، خدمات اضطراری، درجه زلزله خیزی و... بررسی و با مدل AHP میزان ناپایداری شاخص‎های مذکور اولویت‌بندی و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که در اکثر شاخص‎های مورد بررسی بویژه در زمینه شاخص‎های کالبدی مانند؛ سطح اشغال، اندازه قطعات، مصالح ساختمانی، قدمت ابنیه، وضعیت دسترسی، دسترسی به خدمات اضطراری و... بافت فرسوده شهر خرم‎آباد آسیب پذیر بوده و ناپایدار می‎باشد و کارایی لازم را در مقابل بحران احتمالی ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
74 - شناسایی مؤلفههای اثرگذار بر افزایش میزان تابآوری اقتصادی و اجتماعی شهری در مواجهه با بحران زلزله مطالعه موردی: شهرستان بروجرد
علی امیری حسین زارعی ماندانا مسعودی راد حسین حاتمی نژادتابآوری یکی از مؤثرترین روش‌ها برای دستیابی به پایداری در برابر زلزله است؛ بنابراین میتوان از آن به عنوان راه‌حلی برای تقویت جوامع استفاده کرد. هدف این پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزایش تابآوری شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقیق توصیفی– تحلی چکیده کاملتابآوری یکی از مؤثرترین روش‌ها برای دستیابی به پایداری در برابر زلزله است؛ بنابراین میتوان از آن به عنوان راه‌حلی برای تقویت جوامع استفاده کرد. هدف این پژوهش مطالعه ابعاد مؤثر در افزایش تابآوری شهرستان بروجرد در مواجهه با بحران زلزله است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی است. جمع‌آوری دادهها از طریق پرسشنامه بوده است؛ حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 330 نفر است. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمون T تک‌نمونه ای، مدل تحلیل رگرسیون و Tدو نمونه‌ای مستقل استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که در میان زیرشاخص‌های مربوط به ابعاد تابآوری اجتماعی، زیرشاخص دسترسی به امکانات رفاهی دارای کمترین میانگین(3.02) و زیرشاخص سرمایه اجتماعی دارای بیشترین میانگین(3.49) بوده است. همچنین در میان زیرشاخص‌های مربوط به تابآوری اقتصادی، زیرشاخص توانایی جبران خسارت با میانگین 2.83 کمترین و توانایی بازگشت به شرایط مناسب بیشترین میانگین(3.97) را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز با توجه به میزان بالای F(91.03) و سطح معناداری زیر 0.05 درصد معنادار است. همچنین نتایج T دو نمونه‌ای مستقل برای مقایسه نظرات کارشناسان و مردم در مورد ابعاد تابآوری اجتماعی بیانگر آن است که تفاوتی میان نظرات این دو دسته مشاهده نمی‌شود؛ اما در مورد برخی زیر متغیرهای اقتصادی(میزان یا شدت خسارت، توانایی جبران خسارت) و مؤلفه کلی بعد تابآوری اقتصادی نظر کارشناسان و مردم متفاوت است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
75 - شناسایی نقاط امن در برابر زلزله با رویکرد پدافند غیرعامل در راستای توسعه پایدار اجتماعی (نمونه موردی: شهر بابل)
سید مصطفی هاشمی کرویی صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی جلال عظیمی آملیایران سرزمینی با خطر نسبی بالا در برابر زلزله است. لذا مکانیابی نقاط امن دربرابر زلزله که براساس استعدادهای فضایی و غیرفضایی یک سرزمین صورت میگیرد امری اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر باهدف برنامه ریزی و مکان یابی نقاط امن و مناسبدر مقابل زلزله در شهر بابل صورت گرفته است چکیده کاملایران سرزمینی با خطر نسبی بالا در برابر زلزله است. لذا مکانیابی نقاط امن دربرابر زلزله که براساس استعدادهای فضایی و غیرفضایی یک سرزمین صورت میگیرد امری اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر باهدف برنامه ریزی و مکان یابی نقاط امن و مناسبدر مقابل زلزله در شهر بابل صورت گرفته است تا حتی الامکان بتوان خسارت های جانی و مالی ناشی از وقوع زلزله را کاهش داد. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی و میدانی است که اطلاعات آن با استفاده از روشهای کتابخانهای و میدانی و ابزارهای متعددی چون فیش،پرسشنامه،GPS و غیره اطلاعات گردآوری شده است ،سپس داده ها درمحیط نرم افزاریspss پرداخته شده و در نهایت با استفاده از نرم افزار ARC GIS تجزیه و تحلیل صورت گرفته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که نقاطی از شهر بابل که دارای فضاهای باز کافی و در عین حال سازگار با کاربری های اطراف خود دارند، دارای پتانسیل نسبتا بهتری برای استقرار آسیب دیدگان می باشند.با تلفیق لایه های مختلف کاربری های تاثیر گذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث پناهگاه های شهری در پنج دسته از بسیار خوب تا بسیار ضعیف تقسیم بندی شده اند. براساس یافته ها برای تعیین امن ترین نقاط، فضاهای سبز و پارک ها ، اراضی بایر، مدارس، دانشگاه ها، زمین های ورزشی بیشترین امتیاز را جهت اسکان موقت کسب کرده اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
76 - بررسی و تبیین وضعیت تابآوری ابنیه بافت فرسوده شهر مرند با استفاده از GIS
ابراهیم تقوی رسول صمد زاده محمدتقی معصومیقرارگیری اکثر شهرها در حریم گسل های فعال، باعث افزایش آسیب پذیری ابنیه شهری در مقابل زلزله شده است. شهر مرند در پهنه‌بندی زلزله، در حریم 15 کیلومتری خط گسل فعال آذربایجان قرار گرفته است. وجود بافت‌های حاشیه ای و فرسوده، باعث آسیب مضاعف این بافت ها در برابر زلزله خواهد ش چکیده کاملقرارگیری اکثر شهرها در حریم گسل های فعال، باعث افزایش آسیب پذیری ابنیه شهری در مقابل زلزله شده است. شهر مرند در پهنه‌بندی زلزله، در حریم 15 کیلومتری خط گسل فعال آذربایجان قرار گرفته است. وجود بافت‌های حاشیه ای و فرسوده، باعث آسیب مضاعف این بافت ها در برابر زلزله خواهد شد. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل ریسک زلزله در سکونتگاه های انسانی شهر مرند با روش شناسی توصیفی _ تحلیلی پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق بافت های فرسوده شهر مرند می باشد. برای ارزیابی ریسک زلزله در منطقه مورد مطالعه، ابتدا مدل ارزیابی و ریسک زلزله در بافت فرسوده شهر مرند، ارائه گردیده و سپس با وزن دهی به شاخص‌ها با استفاده از نظر متخصصان علوم شهری و پردازش اطلاعات در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی، از طریق مدل همپوشانی وزن دار، نقشه پهنه بندی آسیبپذیری بافت فرسوده شهر مرند استخراج گردید. از شاخص های کیفیت بنا، قدمت بنا، نوع سازه، فاصله از معابر، نوع نما، تراکم ساختمانی و تراکم جمعیتی برای ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت فرسوده استفاده شده است. بر اساس نقشه های مستخرج از مدل همپوشانی وزن دار، 40 درصد از مساحت بافت فرسوده شهر مرند با مساحت 372958 متر مربع (2/37 هکتار) در معرض آسیب پذیری خیلی بالا و بالا در برابر زلزله قرار گرفته اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
77 - ارزیابی مدیریت بحران شهری(نمونه موردی: زلزله سال 1396 سرپل ذهاب)
پیمان کریمی عباس ملک حسینیزلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامهریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپ چکیده کاملزلزله همواره یکی از مخاطرات مهم جامعه بشری و از جمله ایران است که سالانه آسیب¬های جانی و مالی زیادی را تحمیل می¬نماید. برنامهریزی و مقابله با این مخاطره، نیازمند مدیریت بحران مناسب می¬باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقاط قوت و ضعف مدیریت بحران زلزله به¬صورت موردی در شهر سرپل¬¬ذهاب در سال 1396 می¬¬باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده¬ها از طریق پرسش¬نامه است. روایی تحقیق از طریق جامعه نخبگان و پایایی آن نیز با ¬¬ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تأیید شده است. نتیجه تحقیق نشان داد مهمترین قوت¬¬های مدیریت بحران شامل کمک‌رسانی سازمان¬های مردم نهاد با وزن 883/0 و مشارکت شهروندان با وزن 846/0 است. همچنین مهمترین ضعف¬ها، نبود مدیریت یکپارچه شهری با وزن 929/0، نبود نیروی عملیاتی کافی جهت پاسخگویی به بحران زلزله با وزن 923/0 و پایین بودن آگاهی و دانش مردم در مقابله با بحران با وزن 901/0 شناخته شد. در سطح فرصت¬ها نیز تخصیص منابع مالی به بافت فرسوده با وزن 883/0 و نظارت مستمر در اجرای کامل آیین نامه ساختمانی با وزن 863/0 و در زمینه تهدیدات نیز کاهش انگیزه و علاقه نیروهای داوطلب و مردمی با وزن 899/0 و نیز شیوع و افزایش جرائم شهری با وزن 853/0 در رتبه¬های اول و دوم قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
78 - ارزیابی متغیرهای تأثیر گذار بر آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
صفر قائدرحمتی امیر گندمکار امیر خوشکلام پوروقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به مساکن شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری مساکن در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نم چکیده کاملوقوع زلزله باعث خسارت های زیادی به مساکن شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری مساکن در برابر زلزله می باشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار در آسیب پذیری لرزه ای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیب پذیری مشخص نمود. در این مقاله با در نظر گرفتن متغیرهای آسیب پذیری از جمله؛کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا به تحلیل همبستگی و رگرسیون بین آسیب پذیری و هر کدام از متغیرهای مذکور پرداخته شده است. در ابتدا به منظور بررسی وضعیت زمین شناسی و لرزه خیزی منطقه، نقشه های پایه شامل نقشه زمین شناسی، نقشه گسل های منطقه و نقشه لرزه خیزی منطقه جمع آوری گردیدند. آمارهای مربوط به زمین لرزه های رخ داده از پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و اطلاعات کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا ازسازمان نوسازی و بهسازی شهرداری بروجرد در محدوده ی بافت فرسوده، استفاده از آمار شهرداری مناطق 1 و 2 و همچنین سازمان مسکن و شهرسازی - نظام مهندسی و مشاهدات میدانی جمع آوری گردیده است. سپس با استفاده از نرم افزار تحلیلی آماری، مورد تجزیه و تحلیل قرار سپس با استفاده از روش رگرسیون میزان اثر متغیر های مستقل بر متغیر وابسته محاسبه گردیده. از جمله روش هایی که در تصمیم گیری های چند معیاره مورد استفاده قرار می گیرد روش Topsis است، در این روش گزینه ها بر اساس میزان فاصله شان از نقطه ی ایده آل مشخص گردیده و اولویت بندی می شوند. در روش Topsis گزینه های مفروض یک مسأله،( در این مقاله نواحی یازده گانه شهر)، بر حسب امتیاز آن ها از هر شاخص رتبه بندی شده و سپس رتبه نهایی گزینه ها از طریق یک فرایند مشخص شده است. یافته های حاصله از این پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای آسیب پذیری و سایر متغیرهای مذکور رابطه ی معنی داری وجود دارد و در آزمون رگرسیون مقدار بتای(β) متغیر کیفیت در مقایسه با سایر متغیرها بیش تر بوده و در نتیجه دارای نقش بیش تری در آسیب پذیری می باشد و به ترتیب نوع مصالح، قدمت بنا، سطح اشغال بنا و تراکم جمعیت در رده های بعدی قرار گرفته اند. بیش ترین آسیب پذیری در ناحیه 6 و 8 می باشد و ناحیه ی 5 از کم ترین آسیب پذیری برخوردار است. کوتاه تر کلی می توان گفت، بافت مرکزی و حاشیه شهر جزء مناطق پرخطر و نواحی شمال و شمال شرقی جز مناطق کم خطر در زمان وقوع زلزله می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
79 - مقایسه معیارهای بهره‌برداری و شتاب ﺳﺎزهﻫﺎی بلند فولادی دیاگرید با سیستم قاب محیطی براساس تحلیل دینامیکی باد
مهدی هوشمند حسن حاجی کاظمی سید علیرضا زارعیﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی دﯾﺎﮔﺮﯾﺪ در ساختمانهای بلند ﺗﺤﻘﯿﻖ درباره‌ی رﻓﺘﺎر اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎزه‎ای در برابر باد و کنترل معیار آسایش بر پایه شتاب اﻣﺮی ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رسد. هدف این پژوهش مقایسه معیار آسایش بر پایه شتاب در سیستم دیاگرید با سیستم لوله‌ای محیطی می چکیده کاملﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی دﯾﺎﮔﺮﯾﺪ در ساختمانهای بلند ﺗﺤﻘﯿﻖ درباره‌ی رﻓﺘﺎر اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎزه‎ای در برابر باد و کنترل معیار آسایش بر پایه شتاب اﻣﺮی ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رسد. هدف این پژوهش مقایسه معیار آسایش بر پایه شتاب در سیستم دیاگرید با سیستم لوله‌ای محیطی می‌باشد. بدین منظور تأثیر ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ازجمله شتاب طبقات و برش پایه تحت بار دینامیکی باد ارزیابی شده است. انتظار می‌رود با شناخت دقیق‌تر شبکه قطری در سازه‎های بلند و بررسی معیارهای بهره‌برداری و آسایش برمبنای شتاب در برابر بار باد با استفاده از تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی به سه روش چولسکی، ارگودیک و AP، عملکرد شبکه قطری ارزیابی گردد. بررسی‌ها نشان میدهد شتاب طبقات سیستم دیاگرید بر اساس معادلات پیشبینی پاسخ دینامیکی باد ASCE7، از حد مجاز آیین‌نامه ASCE 7 مقدار milli-g20 فراتر رفته است. این مطلب به علت تخمین دست بالای معادلات ASCE 7 نسبت به نتایج تحلیل‌های تاریخچه زمانی باد می‌باشد. به‌طوری‌که در سازه 50 طبقه حداکثر شتاب بام به‌دست‌آمده از معادله ASCE 7۱.۸۳ برابر نتایج تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی باد می‌باشد و در سازه 70 طبقه 2.07 برابر و در سازه 100 طبقه 1.87 برابر نتایج تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی باد می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
80 - بررسی عملکرد لرزهای مهاربندهای کمانش‌تاب با دو هسته‌ی تسلیمی موازی
کوروش مهدی زاده عباسعلی صادقی سیده وحیده هاشمیساز ه های مجهز به مهاربندهای کمانش تاب (BRB) از جمله سازه های مقاوم در برابر زلزله هستند که دو خصوصیت سختی جانبی بالا و قابلیت جذب و اتلاف انرژی را همزمان دارا می باشند. در این تحقیق، به منظور بررسی عملکرد لرزه ای مهاربند های کمانش تاب یک هسته ای و دو هسته ای از مکانیزم چکیده کاملساز ه های مجهز به مهاربندهای کمانش تاب (BRB) از جمله سازه های مقاوم در برابر زلزله هستند که دو خصوصیت سختی جانبی بالا و قابلیت جذب و اتلاف انرژی را همزمان دارا می باشند. در این تحقیق، به منظور بررسی عملکرد لرزه ای مهاربند های کمانش تاب یک هسته ای و دو هسته ای از مکانیزم دو هسته ی موازی با طول هسته ی یکسان و با تنش تسلیم متفاوت استفاده شده است. بنابراین در این مطالعه، 3 ساختمان سه بعدی 3، 6 و 9 طبقه مجهز به مهاربندهای همگرای ضربدری کمانش تاب در نرم افزار ETABS 2017 بر اساس آئین نامه ی AISC-LRFD طراحی و کلیه ی ضوابط لرزه ای استاندارد 2800 ویرایش چهارم نیز کنترل و در ادامه قاب های دو بعدی پیرامونی مجهز به مهاربندهای کمانش تاب در دو حالت یک هسته ای و دو هسته ا ی در نرم افزار SeismoStruct 2018 مدل سازی شده است. به منظور بررسی رفتار سازه های مذکور، تحلیل های استاتیکی غیر خطی بهنگام شونده و دینامیکی غیر خطی تاریخچه زمانی تحت 3 زلزله ی دور از گسل انجام شده است. نتایج نشان می دهد که استفاده از دو هسته ی تسلیمی موازی سختی الاستیک سازه را افزایش می دهد ولی تغییر محسوسی در مقاومت جانبی سازه ها ایجاد نمی کند. همچنین تحت زلزله های اعمال شده منحنی های هیسترزیس به دست آمده نشان می دهد که استفاده از دو هسته ی موازی اتلاف انرژی زلزله را بیشتر می نماید. به طور کلی استفاده از مهاربندهای کمانش تاب دو هسته ای، پاسخ های لرزه ای از قبیل جابجایی بام، شتاب بام، جابجایی نسبی و برش پایه را تقریبا تا 20 درصد کاهش داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
81 - بررسی جداسازی پایه در بهبود رفتار ساختمانهای فولادی تحت تاثیر اعمال زلزله‌هایی با زوایای مختلف
کوروش مهدی زاده سیده وحیده هاشمی عباسعلی صادقی غلامرضا شوبیریجداسازی لرزه ای یک روش طراحی مقاوم در برابر زلزله است که بر اساس کاهش تقاضای لرزه ای به جای افزایش ظرفیت سازه ای می باشد. با توجه به کثرت مطالعات انجام‌شده در زمینه ی بررسی رفتار لرزه ای جداساز ها تحت اثر زلزله، در این تحقیق، نقش جداساز پایه در بهبود رفتار ساختمان های ف چکیده کاملجداسازی لرزه ای یک روش طراحی مقاوم در برابر زلزله است که بر اساس کاهش تقاضای لرزه ای به جای افزایش ظرفیت سازه ای می باشد. با توجه به کثرت مطالعات انجام‌شده در زمینه ی بررسی رفتار لرزه ای جداساز ها تحت اثر زلزله، در این تحقیق، نقش جداساز پایه در بهبود رفتار ساختمان های فولادی تحت تأثیر اعمال زلزله هایی با زوایای مختلف با در نظر گرفتن اثر ارتفاع سازه و شکل پلان موردبررسی قرارگرفته است. در تحقیق حاضر، ساختمان‎های فولادی با و بدون جداساز پایه لاستیکی- سربی (LRB) به‌صورت سه‌بعدی با تعداد طبقات 8 و 12 و پلان های منظم مربعی و مستطیلی مدلسازی شده اند و عملکرد لرزه‎ای آنها با توجه به زاویه ی اعمال 4 زوج رکورد زلزله (8 رکورد زلزله) نزدیک به گسل (0، 30، 60 و 90 درجه) بر اساس دستورالعمل FEMA P695 تحت تحلیل‎های دینامیکی غیرخطی تاریخچه زمانی در نرم‌افزار SAP2000 موردبررسی و مقایسه قرارگرفته اند. نتایج بررسی ها نشان داد که ساختمان های فولادی تحت زوایای 60 و 90 درجه دارای پاسخ های لرزه ای بزرگتر و بحرانی تری بوده اند و تأثیر جداساز بر کاهش پاسخ های لرزه ای ساختمان ها در زوایای 0 و 30 درجه اندک و در زوایای 60 و 90 درجه چشم گیرتر بوده است. استفاده از جداساز، تأثیر بسیار زیادی بر بهبود عملکرد و پاسخ های لرزه ای سازه ها داشته است. همچنین نتایج نشان داد که در اکثر رکوردها، ارتفاع بیش از شکل پلان بر پاسخ های لرزه ای ساختمانهای جداسازی شده تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
82 - بررسی پلهای جداسازی شده با استفاده از جداگرهای الاستومری در نزدیکی گسل
رسول باقری مجید برقیانچکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مو چکیده کاملچکیده: زمین لرزه‌های نزدیک گسل دارای محتوای فرکانسی بالا و پهنای باند باریک می‌باشند. این خصوصیات باعث می‌شوند انرژی فوق العاده زیادی که ناشی ازشتاب‌های تولیدی در ابتدای زمین لرزه است به سیستم وارد شود. در این تحقیق اثرات نیروهای ناشی از این نوع زمین لرزه‌ها برروی پل مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور یک پل بزرگراهی سه دهنه به طول 60 متر که برای آن سه نوع جداگر لاستیکی سربی مطابق با ضوابط آئین‌نامه آشتو طراحی گردیده و با استفاده از نرم افزار SAP2000 نسخه1/10 طراحی شده است، در دو حالت جداسازی شده وجداسازی نشده مدل سازی گردیده و تحت اثر سه شتاب نگاشت نزدیک گسل در جهات طولی، عرضی و در دو جهت ترکیبی(YZ , XZ) تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شدهاند. بررسی رفتار و منحنی‌های بار جابه‌جایی جداگرهای لاستیکی سربی حاکی از آن است که کرنش اولیه و نیروی تسلیم این نوع جداگرها باعث کاهش چشمگیر برش پایه و لنگر خمشی در پل مورد مطالعه شده است. همچنین در نظر گرفتن همزمان مولفه قائم وافقی زلزله درجهات X وY بر روی خروجی‌های تحلیل از دیگر نتایج این تحقیق می‌باشد که باعث افزایش نیروی فشاری یا کششی در ستون میشود که به عنوان یک نتیجه اثر گذار در این تحقیق استخراج گردیده است این نتایج همچنین نشان‌دهنده نقطه‌ضعف آئین نامه‌های معتبر دنیا نظیر IBC وNEHRP در پلهای جداسازی شده می‌باشد که در آنها اثر قائم زلزله نادیده گرفته شده و لازم است همانند سازه‌های غیر جداسازی شده لحاظ گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
83 - اثر مولفه قائم زلزله در ساختمانهای دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع
مسعود جهان پناه حسین سهراب زادهمولفه قائم زلزله و تاثیر آن در تحلیل ساختمانها از مدتها پیش مورد توجه محققین و مهندسین طراح قرار داشته است . ولی تا این زمان هنوز ملاحظات ناشی از اثر مولفه قائم زلزله در طراحی ساختمانها دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع مورد بررسی قرار نگرفته است. با این وجود در استاند چکیده کاملمولفه قائم زلزله و تاثیر آن در تحلیل ساختمانها از مدتها پیش مورد توجه محققین و مهندسین طراح قرار داشته است . ولی تا این زمان هنوز ملاحظات ناشی از اثر مولفه قائم زلزله در طراحی ساختمانها دارای نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع مورد بررسی قرار نگرفته است. با این وجود در استاندارد 2800 اثر مولفه قائم زلزله در بارگذاری لرزه ای بصورت جامع پیش بینی نشده است و تنها اثر مولفه قائم زلزله طبق استاندارد 2800 در مورد مناطق با لرزه خیزی زیاد، تیرهای طره ای ، تیرهای با دهانه بیشتر از پانزده متر و تیرها با بار قائم متمرکز قابل توجه، اعمال می شود . با توجه به موارد مذکور جهت بررسی اثر مولفه قائم زلزله در ساختمانهای با نامنظمی جرم و سختی در ارتفاع ، سه سازه 10 طبقه با قاب خمشی فولادی که هر کدام در طبقه ششم به یک شکلی متفاوت نسبت به هم دارای نامنظمی جرم و سختی هستند و این نامنظمی در آن مرز استاندارد 2800 رعایت شده است . سپس سازه ها تحت 5 گروه زلزله با PGA (اوج شتاب زمین) به مقادیر 0.2g ، 0.35g ، 0.5g ، 0.65g و 0.8g تحلیل دینامیکی غیرخطی می شوند . لازم به ذکر هست که هر گروه دارای 7 زلزله که دارای سه شتابنگاشت (دو مولفه افقی و یک مولفه قائم) می باشند سپس نتایج حداکثر هر زلزله را بدست آورده و از این نتایج حداکثر برای هر گروه جداگانه متوسط گیری کرده و پاسخ بدست آمده به عنوان نتیجه نهایی در نظر گرفته می شود . نتایج تحلیل دینامیکی غیرخطی نشان داد با دخالت مولفه قائم زلزله ، مقدار نسبت دریفت در طبقه ای که دارای نامنظمی جرم و سختی هست حدود 5 تا 25 درصد افزایش می دهد و مقدار نیروی محوری ستون حدود 5 تا 30 درصد افزایش می دهد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
84 - اثر حرارت بر رفتار پوشش مرکب پلهای بزرگ راه آهن ( مطالعه موردی: پل پروژه قطعه دوم راه آهن میانه- بستان آباد- تبریز)
علیرضا سعیدی احمد ملکیپل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دم چکیده کاملپل های بزرگ مسیر جدید راه آهن میانه - تبریز در منطقه ای با خطر نسبی زلزله بسیار زیاد و تپه ماهورهای متشکل از خاک های سست مستعد لغزش واقع شده است. با توجه به شرایط خاص کاربری، شناسایی عوامل مخرب و جلوگیری از خرابی پیشرونده به سادگی امکان ندارد. با توجه به سیکل تغییرات دمایی روزانه و فصلی، تحمیل صدمات جبران‌ناپذیر در اثر ایجاد موانع انبساط حرارتی مابین کوله و عرشه به طور اتفاقی یا عمدی در سازه محتمل است. بنابراین جهت شناسایی رفتار حرارتی پل و جلوگیری از عواملی مخرب احتمالی، پل با نرم افزارCSI Bridge مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از اعمال تغییرات حرارت تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که با افزایش دما به صورت تدریجی، تنش، نیروهای محوری و برشی و لنگر تا 60 درجه سانتیگراد به طور یکنواخت افزایش می یابد. با رسیدن دما به مرز 65 درجه سانتیگراد تنش ناشی از تغییرات حرارت به مقدار 17.7 درصد افزایش می یابد. با اعمال دمای 800 درجه سانتیگراد در دهانه میانی ضمن تغییرات شدید نیروهای محوری و برشی به مقدار 9833 تن و لنگر خمشی به مقدار 2074 تن بر متر و مقدار جابجایی 24.34 سانتی متر محاسبه گردید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
85 - برآورد ضریب رفتار سازه فولادی با مهاربندی واگرا تحت زلزلههای حوزه نزدیک گسل پالس‌گونه بکمک الگوریتم ازدحام ذرات
سیدعبدالنبی رضوی نوید سیاه پلو مهدی مهدوی عادلیتحلیل ارتجاعی سازه‌ها، سبب ایجاد نیروی برش پایه و تنش هایی میشود که به میزان قابل توجهی بزرگتر از پاسخ های واقعی سازه می‌باشند. سازه با ورود به حوزه غیرارتجاعی میتواند مقدار زیادی از انرژی زلزله را جذب نموده و مقاومت کند. از طرفی، تحلیل غیرخطی سازه‌ها مستلزم انجام عمل چکیده کاملتحلیل ارتجاعی سازه‌ها، سبب ایجاد نیروی برش پایه و تنش هایی میشود که به میزان قابل توجهی بزرگتر از پاسخ های واقعی سازه می‌باشند. سازه با ورود به حوزه غیرارتجاعی میتواند مقدار زیادی از انرژی زلزله را جذب نموده و مقاومت کند. از طرفی، تحلیل غیرخطی سازه‌ها مستلزم انجام عملیات محاسباتی زمانبر و پرحجم می‌باشد، بنابراین در اکثر آیین‌نامه‌ها، روش ساده و مناسبی تحت عنوان روش استاتیکی معادل، جهت دستیابی به پاسخ معقولی از رفتار غیرخطی سازه (بدون انجام یک تحلیل غیرخطی) ارائه شده است. از این رو به دلیل اهمیت شکل‌پذیری در جذب انرژی زلزله، نیروهای محاسباتی ناشی از زلزله با معرفی ضریب رفتار سازه ، R، کاهش می‌یابد. در این مقاله یک بانک داده ی وسیع متشکل از 12960 سازه ی مهاربندی واگرا با تعداد طبقات 3، 6، 9، 12، 15 و 20 طبقه، 3 تیپ سختی ستون و 3 درجه لاغری مهاربندی طراحی شده و در برابر 20 زلزله نزدیک گسل دارای اثرات جهت پذیری پیشرونده برای 4 سطح عملکردی مختلف تحلیل شدند. جهت تولید رابطه ی تخمینی R، 6769 داده با استفاده از الگوریتم ازدحام ذرات مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. نتایج حاصل از همبستگی 86/0 در داده های آزمون، دقت در رابطه ی پیشنهادی را نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
86 - ارزیابی عملکرد لرزهای حرکت گهواره‌ای و تأثیر آن در کنترل الزامات سیستمهای دوگانه قاب خمشی و مهاربند همگرای ویژه فولادی
علی پروری احسان عزیزیامروزه وجود سیستمهای لرزهای جدید می‌توانند عملکرد بهتری در زلزله داشته و باعث کاهش هزینه و افزایش عملکرد خواهد شد. در این مطالعه سه قاب از سازه‌هایی با 4، 8 و 12 طبقه با کاربری مسکونی و دارای منظمی در پلان و ارتفاع، در منطقه با خطر نسبی زیاد و خاک تیپ دو در نظر گرفت چکیده کاملامروزه وجود سیستمهای لرزهای جدید می‌توانند عملکرد بهتری در زلزله داشته و باعث کاهش هزینه و افزایش عملکرد خواهد شد. در این مطالعه سه قاب از سازه‌هایی با 4، 8 و 12 طبقه با کاربری مسکونی و دارای منظمی در پلان و ارتفاع، در منطقه با خطر نسبی زیاد و خاک تیپ دو در نظر گرفته‌شده است. سازه‌ها در نرم‌افزار Sap2000‎ برای تحلیل‌های غیرخطی تحت هفت شتابنگاشت حوزه نزدیک مدل مدلسازی شدهاند و با دو حالت با و بدون رعایت بند آیین نامه جهت کنترل قاب دوگانه تحلیل‌شده‌اند. بدون رعایت بند آیین‌نامه، در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 4، 8 و 12 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده، در حالی که جابجایی بام و نیروی ایجاد شده در ستون سازه‌ها افزایش یافته است. حالت گهواره‌ای به‌طور میانگین بیشتر از حالت معمولی انرژی مستهلک کرده است. با رعایت بند آیین‌نامه، در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 4 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده، جابجایی بام و نیروی ایجاد شده در ستون سازه افزایش یافته است. همچنین مقدار انرژی بیشتری نسبت به عدم رعایت بند آیین‌نامه مستهلک شده است. در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای در سازه 8 و 12 طبقه باعث کاهش در برش پایه شده است. جابجایی بام کاهش یافته و نیروی ایجاد شده در ستون سازه 8 طبقه افزایش داشته است. لذا با توجه به نتایج، در سازه‌های 4 و 12 طبقه رعایت بند آیین‌نامه نتایج بهتری داشته است ولی در سازه 8 طبقه عدم رعایت بند آیین‌نامه نتایج مناسبی داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
87 - ارزیابی عملکرد لرزهای سازه‌های فولادی مجهز به مهاربندهای ترکیبی فولاد-آلیاژ حافظه‌دار شکلی
محمد هوشمند بهزاد رافضی جلیل خلیل علافیدر این مقاله به بررسی رفتار لرزهای مهاربندهای ترکیبی از جنس فولاد و آلیاژهای حافظه‌دار شکلی پرداخته شده است. جهت بررسی از شش مدل مهاربند ترکیبی با میزان مصرف آلیاژ حافظه‌دار شکلی با معیار طول به ترتیب صفر ، 20 ، 40 ، 60 ، 80 و 100 درصد از طول کل استفاده شده است. ارزیاب چکیده کاملدر این مقاله به بررسی رفتار لرزهای مهاربندهای ترکیبی از جنس فولاد و آلیاژهای حافظه‌دار شکلی پرداخته شده است. جهت بررسی از شش مدل مهاربند ترکیبی با میزان مصرف آلیاژ حافظه‌دار شکلی با معیار طول به ترتیب صفر ، 20 ، 40 ، 60 ، 80 و 100 درصد از طول کل استفاده شده است. ارزیابی مدل‌ها به کمک تحلیل دینامیکی غیر خطی تحت زلزله السنترو مقیاس شده با شتاب‌های حداکثر 0.6g و 0.9g در نرم افزار ANSYS v11 انجام گرفته است. نتایج مطالعات انجام شده مقادیر طولی بهینه برای درصد مهاربند ترکیبی را مشخص میکند بطوریکه میتوان با استفاده از مقادیر پیشنهادی و طرح ارائه شده، سازه‌هایی بار رفتار لرزهای مناسب و با هزینه ساخت قابل توجیه طراحی و اجرا نمود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
88 - بررسی رفتار و پایداری ساختمان گنبد دوازده امام یزد در برابر زلزله
مصطفی عطارعباسی سعید همت زاده دستگردی قربان محبوبیهدف این مقاله تحلیل پایداری و آسیب پذیری اثر ارزشمند گنبد دوازده امام واقع در بافت تاریخی یزد در برابر زلزله است. این بقعه متعلق به دوره آل مظفر بوده و قدیمی ترین بنای کتیبه دار یزد است که به سال 429 قمری اشاره دارد. در ساخت آن از آجر پخته و مصالح سنتی استفاده شده است. چکیده کاملهدف این مقاله تحلیل پایداری و آسیب پذیری اثر ارزشمند گنبد دوازده امام واقع در بافت تاریخی یزد در برابر زلزله است. این بقعه متعلق به دوره آل مظفر بوده و قدیمی ترین بنای کتیبه دار یزد است که به سال 429 قمری اشاره دارد. در ساخت آن از آجر پخته و مصالح سنتی استفاده شده است. ابتدا یک مدل سه بعدی در محیط نرم افزاری اتوکد از بنای مذکور تهیه شده و به کمک نرم افزار انسیس تحلیل سازه ای بر روی آن انجام شده است. پس از آنالیز استاتیکی تحت بار وزن خود و آنالیز مودال و زلزله (منطقه ناغان) نتایج بدست آمده مورد بررسی قرار گرفته و نقاط آسیب پذیر و حساس بنا با کمترین هزینه و در مدت زمانی کوتاه شناسایی شده و ویژگی های استاتیکی بنا مشخص شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
89 - توسعه روابط حاصل از الگوریتم ژنتیک در برآورد شکل‌پذیری کلی سازه فولادی با مهاربندی واگرا تحت زلزلههای حوزه نزدیک گسل پالس‌گونه
سیدعبدالنبی رضوی نوید سیاه پلو مهدی مهدوی عادلی محمد بهمنی سیدافشین محبی بهرام بریشکلپذیری سازه قابلیت تحمل تغییرشکل‌های فرا ارتجاعی سازه بدون افت قابل ملاحظه در مقاومت می‌باشد. بررسی نتایج زلزلههای گذشته و خسارات وارده به سازه‌ها، شکل‌پذیری و تامین آن در سازه را به موضوعی پراهمیت تبدیل میکند. در این مقاله در راستای ارزیابی شکل پذیری سازه در سازه چکیده کاملشکلپذیری سازه قابلیت تحمل تغییرشکل‌های فرا ارتجاعی سازه بدون افت قابل ملاحظه در مقاومت می‌باشد. بررسی نتایج زلزلههای گذشته و خسارات وارده به سازه‌ها، شکل‌پذیری و تامین آن در سازه را به موضوعی پراهمیت تبدیل میکند. در این مقاله در راستای ارزیابی شکل پذیری سازه در سازه های با مهاربندی واگرا، قاب هایی با تعداد 3، 6، 9، 12، 15 و 20 طبقه در نظر گرفته شده است. تعداد دهانه قاب های بررسی شده 3 دهانه با عرض 5متر می باشد. طول تیرپیوند به‌عنوان یکی دیگر از پارامترهای مؤثر بر پاسخ، به میزان 1، 75/1 و 50/2 متر تعریف‌شده است. سپس یک بانک داده ی وسیع متشکل از 12960 داده با منظور نمودن 3 تیپ سختی ستون و 3 درجه لاغری مهاربندی تولید و طراحی شده و در برابر 20 زلزله نزدیک گسل پالس گونه برای 4 سطح عملکردی مختلف تحلیل شدند. در نهایت با بهره گیری از الگوریتم ژنتیک، رابطه های تجربی متناظر با ضرایب رفتار، شکل پذیری تیر پیوند و شکل پذیری کلی ارائه شده است. روابط پیشنهادی تحت تاثیر مشخصات هندسی همچون تعداد طبقات، نسبت سختی ستون ها، لاغری مهاربندها، طول تیر پیوند و سطوح شکل پذیری می باشند. نتایج حاصل از طراحی لرزه ای بکمک روابط پیشنهادی بروی سازه های خارج از رنج بانک داده ی تعریف شده، در مقایسه با روش های نیرویی، نشان از دقت این روش در تخمین نیازهای لرزه ای قاب های مهاربندی واگرا دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
90 - ارزیابی عملکرد و مقایسه لرزهای قاب های خمشی فولادی با سیستم دوگانه با مهاربند همگرا و واگرا دارای امکان حرکت گهواره‌ای
علی پروری آرمان بگلردر سالهای اخیر، در نظر گرفتن حرکت قائم در سازه‌ها که به عنوان حرکت گهواره‌ای شناخته میشود از جمله روش‌هایی است که برای استهلاک انرژی وارده بر سازه از طریق زلزله به کار می‌رود. در این مطالعه جهت بررسی تأثیر حرکت گهواره‌ای در سازه‌های با مهاربند همگرا و واگرای ویژه، سه چکیده کاملدر سالهای اخیر، در نظر گرفتن حرکت قائم در سازه‌ها که به عنوان حرکت گهواره‌ای شناخته میشود از جمله روش‌هایی است که برای استهلاک انرژی وارده بر سازه از طریق زلزله به کار می‌رود. در این مطالعه جهت بررسی تأثیر حرکت گهواره‌ای در سازه‌های با مهاربند همگرا و واگرای ویژه، سه سازه فولادی 4، 8 و 12 طبقه قاب خمشی با مهاربند همگرا و واگرای ویژه تحت اثر هفت زلزله حوزه نزدیک با نرم افزار Sap2000 مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش عنوان مینماید با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای رفتار سازه‌ها تغییر مینماید که این تغییر در قاب مهاربندی همگرا و واگرا متفاوت است. در سازه‌های مهاربندی همگرا با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای، نیروی ایجاد شده در ستون و مهاربند افزایش داشته است. همچنین در حالت گهواره‌ای انرژی بیشتری در سازه مستهلک شده است. در سازه 4، 8 و 12 طبقه مهاربندی واگرا با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای، نیروی ایجاد شده در ستون و همچنین نیروی مهاربند دارای افزایش بوده است که تغییرات آن با مهاربند همگرا متفاوت است. با در نظر گرفتن حرکت گهواره‌ای مفاصل بیشتری در تیرها تشکیل شده است. لذا در حرکت گهواره‌ای ستونها، تیرهای خارج از دهانه مهاربندی بیشتر تحت تأثیر قرار گرفته اند. ‎ ‎به طور کلی نتایج حاکی از عملکرد بهتر حرکت گهواره‌ای در سازه همگرا دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
91 - بهترین معیارهای شدت زلزله برای ارزیابی لرزهای پلهای چند دهانه بتنی شاه تیر جعبه‌ای با تاکید بر زلزلههای حوزه نزدیک
هودین ملک زاده حسن عباسی محمود حسینی آرمین عظیمی نژاد محمد رضا ادیب رمضانیمعیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزهای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پلهای بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کی چکیده کاملمعیارهای شدت زلزله اهمیت فوق‌العاده‌ای در ارزیابی احتمالاتی تقاضای لرزهای انواع سازه‌ها دارند. در این میان انتخاب دقیق معیارهای با کیفیت شدت زلزله به منظور ارزیابی آسیب پذیری سازه‌های شریان حیاتی مانند پلهای بزرگراهی بسیار با اهمیت است. در این مطالعه به منظور بررسی کیفیت معیارهای شدت زلزله، شاخصهای تعیین‌کننده‌ای نظیر بهینه و کاربردی بودن (Efficiency& Practicality)، شاخص کارایی(Proficiency)،کفایت(Sufficiency) نسبت به بزرگا (MW)و فاصله(R) و در نهایت کفایت نسبی (Relative Sufficiency) بررسی شدهاند. در این مطالعه 10 مدل از پلهای شاه تیر جعبه‌ای بتنی با عرشه پیوسته به عنوان یکی از مهمترین پلهای ساخته شده در مناطق لرزه‌خیز جهان در نرم افزار اپنسیس (OpenSees)مدل سازی و به وسیله 164 رکورد زلزله حوزه نزدیک 3 مؤلفه‌ای تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی شدهاند. در این پژوهش 5 پارامتر تقاضای مهندسی مرتبط به عرشه و ستونها و 24 مورد از معیارهای شدت مرتبط به مؤلفههای قائم و افقی زلزله برای ارزیابی کیفیت معیارهای شدت برای پارامتر پاسخ در نظر گرفته شدهاند. در مجموع بیش از 8200 تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی صورت گرفته و برای هر پارامتر پاسخ، 5 معیار برتر شدت زلزله با توجه به نوع پل مورد بررسی و زلزلههای اعمال شده به سازه معرفی شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد، بیشینه شتاب زمین مرتبط به مؤلفه افقی (PGVH)و شدت طیف سرعت (VSIH) و شدت هاوزنر (HIH)مرتبط به مؤلفه افقی از جمله مناسب‌ترین معیار های شدت هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
92 - ساده‌سازی رکورد زلزله برای تحلیل تاریخچه زمانی سریع با استفاده از تبدیل معکوس فوریه
علیرضا فاروقی محمود حسینیچندین حالت در طراحی لرزهای سازه‌ها وجود دارد که ساده‌سازی تحلیل لرزهای آیین‌نامه‌ای برای آن قابل استفاده نیست. در این حالات اغلب آیین‌نامه‌ها تحلیل تاریخچه زمانی (بررسی سازه تحت تمام طول زلزله) را توصیه می‌کنند که بسیار زمان بر است زیرا گام زمانی شتاب زلزله به طور معم چکیده کاملچندین حالت در طراحی لرزهای سازه‌ها وجود دارد که ساده‌سازی تحلیل لرزهای آیین‌نامه‌ای برای آن قابل استفاده نیست. در این حالات اغلب آیین‌نامه‌ها تحلیل تاریخچه زمانی (بررسی سازه تحت تمام طول زلزله) را توصیه می‌کنند که بسیار زمان بر است زیرا گام زمانی شتاب زلزله به طور معمول خیلی کوچک است. بنابراین چنانچه تحلیل تاریخچه زمانی را بتوان با گام زمانی بزرگتر انجام داد ، البته بدون از دست دادن دقت ، بسیار مفید خواهد بود. در این مقاله یک روش برای ساده‌سازی رکورد زلزله برپایه ویرایش تبدیل فوریه آنها معرفی شده است. برای این هدف در ابتدا طیف فوریه رکورد زلزله محاسبه شده سپس با برنامه کامپیوتری که توسط مولفین تهیه شده است یک طیف فوریه تولید شده و سپس رکورد جدیدی با استفاده از تبدیل معکوس فوریه با استفاده از گامهای زمانی نسبی بزرگ، محاسبه شده بر مبنای تمام فرکانسهای زلزله اصلی ( که این هم معمولاً 5 تا 10 برابر بزرگتر از گام زمانی رکورد اصلی زلزله است) تولید و پر واضح است که تحلیل تاریخچه زمانی با استفاده از این رکورد ساده شده زمان بسیار کمتری را صرف خواهد کرد. نتایج عددی نشان داد بیشترین مقدار پاسخهای بدست آمده با استفاده از رکورد ساده شده وابسته به نوع سازه و خصوصیات زلزله در حدود 5 تا 10 درصد خطا دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
93 - تاثیر تعداد و موقعیت دهانه‌های مهار بندی بر توزیع خرابی و رفتار ستونها در سیستم دوگانه قاب خمشی و مهاربند برون محور فولادی
علیرضا فاروقی سجاد محمدی عبدالرضا سروقد مقدمدر طرح لرزهای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه میشود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طرا چکیده کاملدر طرح لرزهای سازه‌ها، تعیین تعداد و موقعیت دهانه‌های مهاربندی با توجه به طرح معماری در پروژه‌ها معمولاً با مشکل مواجه میشود. این موضوع باعث شده در مواردی انتخاب بهترین موقعیت و تعداد دهانه‌های مهاربندی مشکل بوده و بویژه در قابهای دوگانه به اختلاف در تعیین نیروهای طراحی اعضاء مجاور آنها (ستونها) گردد. از الزامات طرح لرزهای سیستمهای باربر جانبی کنترل ستونهای مجاور دهانه‌های مهاربندی برای ترکیب بار زلزله تشدید یافته می‌باشد که تابعی از ضریب اضافه مقاومت سازه است. این تحقیق به دنبال ارائه و معرفی بهترین مدل سازهای درمورد تعدادوموقعیتدهانههایمهاربندی در یک سیستم سازهای با سیستمدوگانهقابخمشیومهاربندبرونمحورفولادی می‌باشد. علی رغم کنترل رابطه زلزله تشدید یافته در مدلهایی که ستونها از 2 جهت به مهاربندها متصل هستند و نیروی زلزله از هر 2 راستا به ستون وارد میشود تعداد مفاصل خرابی (از CP گذشته)نسبت به مدلهایی با مهاربندهای پراکنده میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. از آنجایی که افزایش نیروی محوری در این ستونها باعث کاهش ظرفیت خمشی آنها میشود که به علت وجود لنگر خمشی در قابهای دوگانه امری اجتناب‌ناپذیر است، این ستونها بسیار زودتر از ستونهای دیگر دچار خرابی ترد و عبور از آستانه فروریزش می‌شوند. بنابراین پیشنهاد میگردد مانند نشریه 360، کنترل این ستونها در زلزله تشدید یافته صرفاً بر اساس نیروی محوری نبوده بلکه اندرکنش نیروها بررسی گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
94 - ضریب زلزله زاویه‌ای در سازه‌های نامنظم در پلان
محمد رضا بهاری علیرضا فاروقی محمد قانونی بقاامروزه روش رایج طراحی لرزهای سازه‌ها در آیین نامه‌ها براساس روش استاتیکی معادل و تعیین برش پایه طراحی با استفاده از طیف خطی می‌باشد. برای تعیین برش پایه از ضریبی به نام ضریب زلزله استفاده میشود. در این مقاله ابتدا روشهای محاسبه و عوامل تاثیرگذار بر ضریب رفتار بررسی م چکیده کاملامروزه روش رایج طراحی لرزهای سازه‌ها در آیین نامه‌ها براساس روش استاتیکی معادل و تعیین برش پایه طراحی با استفاده از طیف خطی می‌باشد. برای تعیین برش پایه از ضریبی به نام ضریب زلزله استفاده میشود. در این مقاله ابتدا روشهای محاسبه و عوامل تاثیرگذار بر ضریب رفتار بررسی میشود. سپس تعدادی سازه فولادی با سیستمهای باربر جانبی قاب خمشی و مهاربندی هم محور با تعداد طبقات 3 و 7 و 10، نامنظم در پلان مورد ارزیابی قرار میگیرد. با انجام یک تحلیل استاتیکی غیرخطی پوش‌آور تحت اثر بارهای جانبی، شکل‌پذیری و ضرایب اضافه مقاومت آنها در زوایای مختلف با توجه به محدود نمودن شکل‌پذیری محلی در المان‌های سازه (بر اساس دریفت حداکثر) و نهایتاً ضرایب رفتار (با توجه به مقادیر بدست آمده از تحلیل) محاسبه میشود. فرض میشود که ضرایب رفتار زاویه‌ای از یک قاعده مستطیلی پیروی می‌کنند بطوریکه مقادیر ضریب رفتار زاویه‌ای با طول پاره خطی که از مبدا با زاویه مورد نظر در مستطیلی که اضلاع آن ضریب رفتار جهت اصلی سازه می‌باشند برابر است. سپس مقادیر ضریب رفتار زاویه‌ای بدست آمده از این قاعده با مقادیر بدست آمده از تحلیل استاتیکی غیرخطی مقایسه میگردد. با توجه به نتایج نیز مشاهده میشود که ضرایب رفتار زاویه‌ای بدست آمده از این نوع تحلیل در مقایسه با مقادیر آن از قاعده مستطیلی، کمی دست بالاتر بوده و از این قاعده به خوبی پیروی میکند و همچنین سازه در این زوایا نسبت به جهات اصلی رفتار بهتری از خود نشان میدهد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
95 - بررسی برش در یک سازه فولادی دارای میراگر اصطکاکی دورانی با تاثیر اثر اندرکنش خاک و سازه
علیرضا لرک سعید عباچی علی نیکخومیراگرهای اصطکاکی دورانی (RFD) به عنوان یکی از ابزارهای کنترل غیرفعال به منظور افزایش عملکرد لرزه ای و کنترل جانبی سازه ها و اتلاف انرژی ورودی زلزله ها از طریق اصطکاک در صفحات دوار آنها پیشنهاد شده است .استفاده از میراگرهای اصطکاکی دورانی ، باعث کاهش برش و بهبود پاسخ دی چکیده کاملمیراگرهای اصطکاکی دورانی (RFD) به عنوان یکی از ابزارهای کنترل غیرفعال به منظور افزایش عملکرد لرزه ای و کنترل جانبی سازه ها و اتلاف انرژی ورودی زلزله ها از طریق اصطکاک در صفحات دوار آنها پیشنهاد شده است .استفاده از میراگرهای اصطکاکی دورانی ، باعث کاهش برش و بهبود پاسخ دینامیکی سازه ها خواهد شد .در تحلیل غیرخطی و طراحی سازه ها معمولا " خاک زیرین را صلب فرض می کنند ، در صورتی که اگر از اثر انعطاف پذیری بستر سازه استفاده شود ، خصوصیات دینامیکی سازه ها متفاوت خواهد بود . بررسی رفتار سازه ها با درنظرگرفتن اثرات اندرکنش خاک و سازه می تواند ما را به درک صحیح تری از رفتار سازه ها نایل سازد و این در حالی است که در عمده ی سازه های طراحی شده، اثرات سختی خاک و همچنین بلند شدگی احتمالی شالوده درنظرگرفته نمی شود.در این مقاله یک ساختمان ده طبقه نمونه در نظر گرفته شده و در آن با خاک سخت تیپ دو و خاک نرم تیپ سه ، عملکرد میراگربا ظرفیت میرایی های مختلف و اثر اندرکنش ، با نرم افزار SAP 2000 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و برش در طبقات مختلف سازه ،درچهارحالت با میراگر و با اثر اندر کنش خاک و با میراگر بدون اثر اندر کنش خاک و بدون میراگر با اثر اندر کنش خاک و بدون میراگر و بدون اثر اندر کنش خاک ، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نمودارها نشان داد که چه میزان میراگر اصطکاکی دورانی می تواند در کاهش برش در طبقات مختلف ساختمان ، با در نظر گرفتن اثر اندرکنش خاک و سازه مفید واقع شود. برای این تحقیق از سه رکورد زلزله استفاده شده است ، ودر انتها نتایج با یکدیگر مقایسه شده اند .نتایج حاصله حاکی از آن است که بکار گیری میراگرهای اصطکاکی دورانی ، برش را در همه حالات کاهش داد و نیز تجزیه تحلیل بار لغزش میراگرو ظرفیت مورد نیاز سازه ، نیز بدست آمد . پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
96 - ارزیابی شکنندگی لرزهای و ظرفیت فروریزش قابهای خمشی بتنی بهینه با توجه به افزایش صلبیت ستون نسبت به تیر تحت زلزلههای دور و نزدیک گسل
سیامک صابونچی اشکان خدابنده لودر این تحقیق، شکنندگی لرزهای و ظرفیت فروریزش قاب های خمشی بتنی با در نظر گرفتن نسبت‌های متفاوت برای ضابطه تیر ضعیف-ستون قوی در روند بهینه‌سازی در چهارچوب طراحی مبتنی بر عملکرد، مورد بررسی قرار گرفته شده است. بمنظور بهینه‌سازی مبتنی بر عملکرد، از الگوریتم فراکاووشی مرکز چکیده کاملدر این تحقیق، شکنندگی لرزهای و ظرفیت فروریزش قاب های خمشی بتنی با در نظر گرفتن نسبت‌های متفاوت برای ضابطه تیر ضعیف-ستون قوی در روند بهینه‌سازی در چهارچوب طراحی مبتنی بر عملکرد، مورد بررسی قرار گرفته شده است. بمنظور بهینه‌سازی مبتنی بر عملکرد، از الگوریتم فراکاووشی مرکز جرم، در این تحقیق استفاده شده است. فلسفه رویکرد طراحی بر اساس عملکرد و حتی روش های سنتی طراحی، به سازه این اجازه را می دهد که در مواجهه با زلزله های قوی و نسبتاً قوی متحمل خسارت شود. لذا بمنظور برآوردی از میزان ایمنی سازه در برابر زلزله‌ها، استفاده از شاخص های کمی‌سازی ایمنی لرزهای و ظرفیت فروریزش سازه ضروری به نظر می رسد. لذا برای پیشبینی ظرفیت فروریزش هر سازه بهینه، با استفاده از تحلیل دینامیکی فزاینده، نسبت حاشیه ایمنی فروریزش اصلاح شده تحت زلزلههای دور و نزدیک گسل، محاسبه شده است. دو مثال 3 و 6 طبقه 3 دهانه قابهای مورد مطالعه در این تحقیق می‌باشند که در چارچوب بهینه‌سازی مبتنی بر عملکرد و با در نظر گرفتن ضرایب 0.8، 1.2 و 1.6 برای کنترل ضابطه تیر ضعیف- ستون قوی در روند بهینه‌سازی طراحی شدهاند. مطابق نتایج بدست آمده مشاهده می شود افزایش صلبیت ستون نسبت به تیر در این پژوهش عملاً شکل پذیری سازه را تحت تاثیر قرار داده و با انتخاب سازه هایی با صلبیت بیشتر ستون نسبت به تیر منجر به افزایش ظرفیت فروریزش و کاهش شکنندگی سازه می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
97 - کنترل فعال سازه‌ها با استفاده از تاندون فعال تحت زلزلههای حوزه نزدیک
احمد ملکی رسول خدایاری حسین یوسف پوردر این مقاله کنترل فعال سازه‌ها با استفاده از تاندون‌های فعال تحت زلزلههای حوزه نزدیک مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور برای بررسی تاثیر زلزله بر روی سازه‌ها با فرکانسهای مختلف، سازه‌های فولادی 4، 8 و 15 طبقه که در بر گیرنده پریودهای طبیعی مختلف می‌باشند در نرم‌ا چکیده کاملدر این مقاله کنترل فعال سازه‌ها با استفاده از تاندون‌های فعال تحت زلزلههای حوزه نزدیک مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور برای بررسی تاثیر زلزله بر روی سازه‌ها با فرکانسهای مختلف، سازه‌های فولادی 4، 8 و 15 طبقه که در بر گیرنده پریودهای طبیعی مختلف می‌باشند در نرم‌افزار ETABS به روش تنش مجاز طراحی گردیده و سپس با مقاطع بدست آمده از طراحی، در نرم‌افزار اجزا محدود Openseesبه صورت سه بعدی مدلسازی شده و با توجه به تاثیر مخرب زلزلههای حوزه نزدیک و پیچیدگی محتوای این قبیل زلزله‌ها، سازه‌های مذکور تحت شتاب نگاشت‌های زلزله با مشخصات حوزه نزدیک قرار گرفته‌اند. در تحقیق حاضر به منظور صحت‌سنجی مدلهای سازهای، پریود ارتعاش اصلی سازه‌ها در دو نرم‌افزار با هم مقایسه شده که نتایج حاکی از تطابق نسبی خوب بین دو نرم‌افزار می‌باشد. در ادامه برای بررسی محتوای فرکانسی زلزله، تمامی رکوردها به 0.6g مقیاس شده و به سازه‌ها اعمال گردیده‌اند. پس از انجام آنالیزهای دینامیکی متعدد بر روی مدل‌ها تحت یازده رکورد زلزله حوزه نزدیک، نتایج حاصل با مدل کنترل نشده مقایسه شده و کارایی سیستم تاندون فعال در سازه‌های مورد بررسی نشان داده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
98 - تأثیر توابع هندسی جداگر پاندولی- اصطکاکی با انحنای متغیر تحت زلزله‌ی حوزه نزدیک
مهتاب فراستسیستم های پاندولی اصطکاکی، یکی از پرکاربردترین سیستم های جداسازی هستند. یکی از انواع رایج جداگرها، جداگرهای اصطکاکی می باشند که در بین این گروه، جداگر پاندولی اصطکاکی از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. به دلیل ظهور این سیستم ها در سال های اخیر، در زمینه طراحی و تحلیل این چکیده کاملسیستم های پاندولی اصطکاکی، یکی از پرکاربردترین سیستم های جداسازی هستند. یکی از انواع رایج جداگرها، جداگرهای اصطکاکی می باشند که در بین این گروه، جداگر پاندولی اصطکاکی از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. به دلیل ظهور این سیستم ها در سال های اخیر، در زمینه طراحی و تحلیل این نوع جداگر، کار شایان توجهی صورت نگرفته است. لذا در این پژوهش سعی بر آن شده است تا با شناخت کامل رفتار جداگرهای لرزه ای پاندولی - اصطکاکی، به بررسی این جداگر با انحنای متغیر تحت زلزله حوزه ی نزدیک پرداخته شود. جهت ارزیابی رفتار لرزه ای جداگرهای پاندولی اصطکاکی با انحنای متغیر، ابتدا توابع هندسی مختلف برای سطح لغزش غیرکروی انتخاب و روابط مورد نیاز برای تحلیل دینامیکی آنها به دست آمد. سپس یک مدل عددی برای تحلیل تاریخچه زمانی سازه ی جداسازی شده به‌وسیله ی این جداگرها ارائه گردید و رفتار جداگر پاندولی اصطکاکی با انحنای متغیر با نرم افزار متلب شبیه سازی شد. نتایج حاصل از این شبیه سازی برای سه جداگر تابع درجه چهارم، درجه ششم و FPS نشان داد که جداگرهای پاندولی اصطکاکی عملکرد بهتری نسبت به جداگرهای FPS دارند؛ که در این بین، زمانی که سازه در معرض زلزله با سطح شدت پایین (حوزه دور) قرار گیرد، مناسب‌ترین تابع جهت پیشرفت عملکرد مطلوب سازه مجزا، جداگر تابع درجه چهارم می باشد؛ و زمانی که سازه در معرض زلزله های شدید (حوزه نزدیک) قرار گیرد، جداگر درجه ششم عملکرد مطلوبی خواهد داشت. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
99 - عملکرد منار تاریخی گسکر در برابر مخاطرات طبیعی باد و زلزله
مجید پورامینیان الهه دیده ورمنارهای آجری تاریخی از عناصر اصلی معماری ایران هستند و در سراسر کشور در ابعاد و ارتفاع های مختلف وجود دارند. در این مقاله منار آجری گسکر به ارتفاع متر به کمک مدلسازی اجزای محدود توسط برنامه نویسی APDL و گسسته سازی دقیق به منظور دستیابی به الگوی آسیب دقیق انجام گرفته اس چکیده کاملمنارهای آجری تاریخی از عناصر اصلی معماری ایران هستند و در سراسر کشور در ابعاد و ارتفاع های مختلف وجود دارند. در این مقاله منار آجری گسکر به ارتفاع متر به کمک مدلسازی اجزای محدود توسط برنامه نویسی APDL و گسسته سازی دقیق به منظور دستیابی به الگوی آسیب دقیق انجام گرفته است. سپس تقاضای بار باد و بار زلزله مطابق مقررات ملی ساختمان تعیین و به سازه اعمال شده است. از ماکرومدل برای مدلسازی محیط مصالح بنایی استفاده شده است. خصوصیات غیرخطی نیز به مصالح اختصاص داده شده است. نتایج نشان داد که منار در برابر بارگذاری باد طرح و شدیدترین باد ثبت شده در دنیا ایمن است. در صورتی که تا 12 برابر فشار باد طرح به سطح بادگیر منار اعمال شود رفتار غیرخطی بنا آغاز میگردد. همچنین منار در برابر زلزله طرح آسیب پذیر بوده و آسیب های خفیف در پای منار ایجاد شده است و بیانگر این است که منار در معرض ریسک خرابی قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
100 - تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و تعیین میزان آسیبپذیری لرزهای آن
مهدی مهدوی عادلی شاهرخ طافیشهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زم چکیده کاملشهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زمینه ای، هدف از انجام این تحقیق، تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و ارزیابی وضعیت آسیب پذیری آن می باشد. برای نیل به این هدف، ابتدا از طریق انجام یک تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای، منحنی خطر شتاب حداکثر زمین برای این شهرستان بدست آمد و سپس با ارزیابی ساختمانهای موجود در گستره آن، بصورت چهار تیپ، اقدام به تعیین منحنی های آسیب پذیری لرزه ای در سه سطح گردید تا از طریق ترکیب این منحنی ها با منحنی خطر، میزان آسیب پذیری هرکدام از ساختمانها مشخص و در پایان با ترکیب نتایج، میزان آسیب پذیری لرزه ای شهرستان اندیمشک مورد ارزیابی کمی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد شهرستان اندیمشک متعلق به پهنه با سطح خطر زلزله بالای استان خوزستان است و شتاب مبنای طرح آن، معادل g325/0 و حتی بیشتر از مقدار پیشنهاد شده در استاندارد 2800 می باشد. همچنین ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای ساختمانهای این گستره نشان داد که اگرچه در خصوص ساختمانهای بتنی و فولادی نگرانی چندانی وجود ندارد اما دوره بازگشت فروریزش ساختمانهای بنایی و سنتی که به ترتیب 155 و 80 سال محاسبه شده است بسیار نگران کننده می باشد و در نهایت نتایج نشان می دهد یک دوره بازگشت 20 سال برای آسیب پذیری ناچیز به عنوان فرصتی کوتاه برای مقاوم سازی این شهر قابل پیشنهاد است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
101 - مقایسه آیین‌نامه طرح لرزهای کشورهای مختلف در چگونگی لحاظ اثر نزدیک گسل
محمدرضا تابش پور اسماعیل خسروجردینگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق چکیده کاملنگاشت های زلزله ثبت شده در نزدیک گسل خصوصیات ویژه ای دارند که آنها را از سایر نگاشت ها متمایز می سازد. ساختمان هایی که در نزدیکی گسل قرار گرفته اند باید برای شرایط متناظر نگاشت زمین در ناحیه گسل طراحی شوند. با توجه به وجود گسل های فراوان و نزدیکی آن ها به مناطق مسکونی در اکثر شهرهای مهم ایران از جمله تهران و تبریز، لزوم لحاظ این اثر در آیین نامه ایران نیز احساس می شود. بدین منظور در این مقاله به بررسی و مقایسه چگونگی لحاظ اثر زلزله نزدیک گسل در طیف طرح آیین نامه کشور ها ی مختلف پرداخته شده است. غالبا این اثر باعث افزایش برش پایه در نواحی نزدیک گسل می شود که با ضرایبی در طیف طرح اعمال می شود. ضرایب حوزه نزدیک تابعی از فاصله و پریود می باشند که معمولا در فواصل کوتاه تر نسبت به گسل و در پریود های بلندتر دارای مقادیر بیشتری می باشند. این ضرایب به طور صریح در طیف طرح آیین نامه های آمریکا و نیوزیلند و تایوان لحاظ شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
102 - مقایسه معیارهای بهره‌برداری و شتاب سازه‌های بلند فولادی دیاگرید با سیستم قاب محیطی بر اساس تحلیل دینامیکی باد
مهدی هوشمند حسن حاجی کاظمی سید علیرضا زارعیﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی دﯾﺎﮔﺮﯾﺪ در ساختمانهای بلند ﺗﺤﻘﯿﻖ درباره‌ی رﻓﺘﺎر اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎزه‎ای در برابر باد و کنترل معیار آسایش بر پایه شتاب اﻣﺮی ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رسد. هدف این پژوهش مقایسه معیار آسایش بر پایه شتاب در سیستم دیاگرید با سیستم لوله‌ای محیطی می چکیده کاملﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی دﯾﺎﮔﺮﯾﺪ در ساختمانهای بلند ﺗﺤﻘﯿﻖ درباره‌ی رﻓﺘﺎر اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎزه‎ای در برابر باد و کنترل معیار آسایش بر پایه شتاب اﻣﺮی ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رسد. هدف این پژوهش مقایسه معیار آسایش بر پایه شتاب در سیستم دیاگرید با سیستم لوله‌ای محیطی می‌باشد. بدین منظور تأثیر ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ازجمله شتاب طبقات و برش پایه تحت بار دینامیکی باد ارزیابی شده است. انتظار می‌رود با شناخت دقیق‌تر شبکه قطری در سازه‎های بلند و بررسی معیارهای بهره‌برداری و آسایش برمبنای شتاب در برابر بار باد با استفاده از تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی به سه روش چولسکی، ارگودیک و AP، عملکرد شبکه قطری ارزیابی گردد. بررسی‌ها نشان میدهد شتاب طبقات سیستم دیاگرید بر اساس معادلات پیشبینی پاسخ دینامیکی باد ASCE7، از حد مجاز آیین‌نامه ASCE 7 مقدار milli-g20 فراتر رفته است. این مطلب به علت تخمین دست بالای معادلات ASCE 7 نسبت به نتایج تحلیل‌های تاریخچه زمانی باد می‌باشد. به‌طوری‌که در سازه 50 طبقه حداکثر شتاب بام به‌دست‌آمده از معادله ASCE 7۱.۸۳ برابر نتایج تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی باد می‌باشد و در سازه 70 طبقه 2.07 برابر و در سازه 100 طبقه 1.87 برابر نتایج تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی باد می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
103 - بررسی عملکرد لرزهای قابهای بتن مسلح مجهز به مهاربندهای فولادی زیپی شکل تحت اثر زلزلههای حوزة دور و نزدیک گسل
سید رامین ابطحی بابک بهفروزدر سالهای اخیر زلزلههای نزدیک گسل به‌واسطه ماهیت فرکانسی متفاوت، حرکت پالس گونه و همچنین ایجاد خرابی‌های فزاینده بیش‌از پیش موردتوجه محققین قرارگرفته است. ازطرفی سازه‌های بتنی به‌واسطه فراوانی ساخت در ایران بیش از هر سازة دیگر در خطر آسیبهای ناشی از زلزلههای نزدیک گ چکیده کاملدر سالهای اخیر زلزلههای نزدیک گسل به‌واسطه ماهیت فرکانسی متفاوت، حرکت پالس گونه و همچنین ایجاد خرابی‌های فزاینده بیش‌از پیش موردتوجه محققین قرارگرفته است. ازطرفی سازه‌های بتنی به‌واسطه فراوانی ساخت در ایران بیش از هر سازة دیگر در خطر آسیبهای ناشی از زلزلههای نزدیک گسل قراردارند. این موضوع لزوم اهمیت استفاده از سیستمهای نوین باربر جانبی در سازه‌های بتنی را به‌وضوح نشان میدهد. یکی از سیستمهای باربر جانبی، ترکیب مهاربندهای شورون با المان‌های زیپی شکل می‌باشد. باتوجه‌به این موضوع هدف اصلی این تحقیق بررسی عملکرد لرزهای قابهای بتنی مجهز به المان‌های فولادی زیپی شکل تحت اثر زلزلههای نزدیک گسل می‌باشد. براین‌اساس پس از انتخاب هفت رکورد زلزله دور و هفت رکورد زلزله نزدیک گسل، سه قاب بتنی 3، 6 و 9 طبقه با و بدون درنظرگرفتن المان‌های زیپی شکل، ابتدا با استفاده از تحلیل استاتیکی خطی طراحی و سپس به‌وسیله تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی غیرخطی تحت آنالیز قرار گرفتند. پس از انجام تحلیل، نتایج از قبیل تغییرمکان کلی طبقات، تغییرمکان نسبی طبقات، برش طبقات و همچنین نحوه تشکیل مفاصل پلاستیک با یکدیگر مقایسه گردیدند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که المان‌های زیپی شکل به‌صورت محسوسی در انتقال بارهای نامتقارن مهاربندهای طبقات تحتانی به طبقات فوقانی موفق عمل کرده و از ایجاد طبقه نرم در اولین تراز ارتفاعی سازه جلوگیری نموده‌اند. از طرفی مقایسه نتایج حاکی از تأثیر بسزای فاصله از گسل در تغییر شکل‌های کلی و نسبی سازه با افزایش ارتفاع طبقات است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
104 - اثر فرکانس زلزله و هندسه شیروانی های خاکی و سنگی بر پاسخ لرزه ای سازه های مجاور
کریم قایدی هادی دشتیتأثیر توپوگرافی بر پاسخ لرزه ای سازه ها با توجه به احداث بناهای مجاور آنها از موضوعات چالش برانگیز در دهه های اخیر بوده است. اثر وجود خاک و تحریک ورودی از پارامترهای حائز اهمیت در تحلیل شیروانی ها می باشد. در این مطالعه ضمن در نظر گرفتن خصوصیات رفتاری خاک به بررسی اثر ش چکیده کاملتأثیر توپوگرافی بر پاسخ لرزه ای سازه ها با توجه به احداث بناهای مجاور آنها از موضوعات چالش برانگیز در دهه های اخیر بوده است. اثر وجود خاک و تحریک ورودی از پارامترهای حائز اهمیت در تحلیل شیروانی ها می باشد. در این مطالعه ضمن در نظر گرفتن خصوصیات رفتاری خاک به بررسی اثر شیب و ارتفاع توپوگرافی بر پاسخ لرزه ای سازه های موجود در مجاورت آنها پرداخته شده و اثر زلزله های با محتوای فرکانسی مختلف در پاسخ سازه های بالا و پایین شیب مورد ارزیابی قرار گرفته است. در انتها تأثیر انعطاف پذیری خاک در پاسخ سازه های مجاور شیروانی مورد بررسی قرار می گیرد. در نظر گرفتن اندرکنش خاک - سازه در خاک های نرم ، می تواند جابجایی ماکزیمم را تا حدود 100 درصد مقدار اولیه افزایش دهد ولی ماکزیمم برش پایه را تا حدود 10درصد مقدار اولیه کاهش دهد. در نتیجه تحلیل با اندرکنش توپوگرافی بر روی پاسخ ها به شدت تأثیر دارد. تغییر پاسخ با تغییر رکورد زلزله بعضاً تا 40 درصد در نتایج مشاهده می گردد. لذا جهت بررسی صحیح، تحلیل های کامل دینامیکی می بایست مبنا قرار گرفته و مقدار ماکزیمم به تنهایی در تحلیل توپوگرافی های خاکی نمی تواند مورد استناد قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
105 - تاثیر زلزلههای دور و نزدیک گسل بر ظرفیت فروریزش قابهای خمشی بتنی بهینه‌سازی شده بر اساس عملکرد
سیامک صابونچی اشکان خدابنده لوطراحی براساس عملکرد، نگرشی نوین بر مباحث طرح لرزهای سازه‌ها می‌باشد که مبنای آن برخلاف روشهای سنتی طراحی مبتنی بر نیرو، بر تغییر مکانهای سازه استوار است. استفاده از این رویکرد در فرآیند طراحی سازه‌ها موجب دستیابی به سازه‌هایی با عملکرد مناسب و سطح اطمینان قابل قبولی چکیده کاملطراحی براساس عملکرد، نگرشی نوین بر مباحث طرح لرزهای سازه‌ها می‌باشد که مبنای آن برخلاف روشهای سنتی طراحی مبتنی بر نیرو، بر تغییر مکانهای سازه استوار است. استفاده از این رویکرد در فرآیند طراحی سازه‌ها موجب دستیابی به سازه‌هایی با عملکرد مناسب و سطح اطمینان قابل قبولی میشود. هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر زلزلههای حوزه دور و نزدیک بر ظرفیت فروریزش و شکنندگی قابهای خمشی بتنی بهینه‌سازی شده بر اساس عملکرد با استفاده از الگوریتم فراکاوشی مرکز جرم، می‌باشد. از تحلیل بارافزون در فرآیند بهینه سازی برای کنترل پاسخ های قاب های مورد مطالعه در سطوح عملکردی و از تحلیل دینامیکی افزایشی برای ارزیابی شکنندگی قابهای بهینه بدست آمده، استفاده شده است. با توجه به مقادیر به دست آمده برای نسبت حاشیه فروریزش و نسبت حاشیه فروریزش اصلاح شده برای قابهای 3، 6 و 12 طبقه مشاهده می‌کنیم نسبت حاشیه فروریزش و به طبع آن ایمنی لرزهای تحت زلزلههای دور گسل بترتیب 7%، 16% و 8% بیشتر از نسبت حاشیه فروریزش و ایمنی لرزهای تحت زلزلههای نزدیک گسل می‌باشد. به عبارت دیگر سازه‌های بهینه‌سازی شده در این مطالعه در برابر زلزلههای نزدیک گسل ایمنی لرزهای کم و شکنندگی بیشتری نسبت به زلزلههای دور گسل دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
106 - شناسایی و ارزیابی محدوده‌های ایمن شهری در بحران زلزله به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی منطقه 2 شهر خرم آباد)
امین الفتی محمود رحیمی مهدی روانشادنیابخشهای غرب و جنوب غرب ایران به علت قرارگیری روی کمربند لرزه‌خیز آلپ- هیمالیا همواره تحت تأثیر زلزلههای مخربی قرار داشته‌اند. هدف اصلی این پژوهش تعیین مکانهای ایمن شهری پس از زلزله جهت کمک به شهروندان و مدیریت بحران با بهره‌گیری از شاخصهای موثر است. به منظور تعیین م چکیده کاملبخشهای غرب و جنوب غرب ایران به علت قرارگیری روی کمربند لرزه‌خیز آلپ- هیمالیا همواره تحت تأثیر زلزلههای مخربی قرار داشته‌اند. هدف اصلی این پژوهش تعیین مکانهای ایمن شهری پس از زلزله جهت کمک به شهروندان و مدیریت بحران با بهره‌گیری از شاخصهای موثر است. به منظور تعیین معیارهای تحقیق، ابتدا بر اساس مطالعات کتابخانهای تعداد 48 شاخص استخراج و با توجه به بیشترین تعداد تکرار آنها در مقالات مطالعه شده و همچنین مصاحبه با متخصصین و بهکارگیری روش دلفی، ۸ معیار شامل فاصله از گسل، بافت های فرسوده، مراکز خدماتی، فضاهای باز شهری، رودخانه، جاده و خیابان‌های اصلی، میزان شیب و جنس زمین و همچنین ۲۷ زیرمعیار انتخاب شد. برای وزندهی به معیارها و زیرمعیارها و تعیین نرخ ناسازگاری آنها بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، نرم‌افزار Expert Choice و جهت پیاده‌سازی، فازی‌سازی و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، نرم‌افزار ArcGIS به‌کار گرفته شد. نتایج تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که فاصله از گسل بیشترین (203/0) و فاصله از فضای باز شهری (078/0) کمترین وزن معیار موثر را دارند. در ادامه لایه نهایی پهنه‌بندی محدوده‌های ایمن بر اساس 5 متغیر زبانی شامل ناایمن، نسبتاَ ناایمن، متوسط، نسبتاَ ایمن و ایمن در نرم‌افزار ArcGIS تهیه گردید. انطباق لایه‌های فازی شده معیارهای مختلف با نقشه پهنه‌بندی نشان داد که بخش اعظم منطقه ۲ شهر خرم‌آباد در محدوده متوسط تا نسبتاَ ایمن قرار داشته و بیشترین میزان آسیبپذیری مربوط به جنوب غربی آن است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
107 - سنجش و ارزیابی ابعاد کالبدی تابآوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)
صدیقه لطفی عامر نیک پور فاطمه اکبریموضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است، لذا پژوهش در خصوص تابآوری شهری و شناخت میزان تاب آوری آنها در مقابل مخاطرات طبیعی بسیار ضروری است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی است.. برای تجزیه تحلیل داده چکیده کاملموضوع ایمنی شهرها در برابر مخاطرات طبیعی یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی شهری است، لذا پژوهش در خصوص تابآوری شهری و شناخت میزان تاب آوری آنها در مقابل مخاطرات طبیعی بسیار ضروری است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی است.. برای تجزیه تحلیل دادهها از مدلهای FANP و تاپسیس و نرم افزارهای SPSS ,Excel, DECISION SUPER ,وGIS ARC استفاده شد. بدین منظور پس از مرور بر متون نظری و تجربی مرتبط شاخصهای تبیین کننده تابآوری کالبدی شناسایی و انتخاب شدند. ابتدا تحلیل عاملی با شاخصهای منتخب انجام شد تا ابعاد نشانگر موضوع مورد بررسی، شناسایی و استخراج شوند. در مرحله بعد از روش تحلیل شبکه‌ای استفاده شد تا ضریب اهمیت نسبی شاخصهای تبیین کننده تابآوری کالبدی محاسبه شود. درنهایت از مدل تاپسیس جهت تحلیل دادهها و محاسبه میزان تابآوری منطقه 7 شهر تهران استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که می توان 14 شاخص را در 5 عامل خلاصه کرد در این میان عامل اول و دوم بیشترین تاثیر را در تابآوری کالبدی منطقه 7 شهر تهران داشتند. با جایگذاری و بارهای عاملی بدست آمده از تحلیل عاملی در فرآیند شبکه ضریب اهمیت شاخص‌ها بدست آمد به طوری که شاخصهای دسترسی به معابر دارای عرض مناسب و دسترسی به فضای سبز با ضریب110/0 بیشترین تاثیر را بر تابآوری کالبدی منطقه 7 شهر تهران داشتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
108 - تبیین عوامل مؤثر بر تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله ، موردپژوهش: شهر زنجان
بهناز عباداله زاده ملکی زهراسادات سعیده زرآبادی سعید پیری محمدرضا فرزادبهتاشمروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان میدهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسانها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیبپذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آ چکیده کاملمروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان میدهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسانها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیبپذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تابآوری تکاملی تأکید دارند؛ اما مسئله تعدد شاخص‌ها با روابط پیچیده و در نتیجه دشوار بودن فرایند ارزیابی آن است که لزوم استفاده از مدلهای متناسب را ضروری میسازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به تحلیل روابط علی و معلولی بین شاخص های تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله در شهر زنجان، با توجه به موقعیت این شهر نسبت به گسل های اطراف آن پرداخته است تا عوامل کلیدی و تأثیرگذار در تاب آوری این شهر مشخص گردد. بدین منظور، پس از بررسی متون و استخراج شاخص ها ابتدا با استفاده از روش دلفی دو مرحله‌ای از طریق نمونه‌گیری‌های هدفمند و متوالی، 27 پرسشنامه در قالب ماتریس 40*40 توسط مدیران و کارشناسان شهرداری زنجان تکمیل گردید و در ادامه با استفاده از تحلیل تفسیری ساختاری پارامتری با استفاده از نرم‌افزار میک مک، روابط علی و معلولی و عوامل کلیدی مؤثر بر تابآوری شهری شناسایی شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاخصهای مرتبط با عوامل نهادی و شبکه ارتباطی به‌عنوان شاخصهای تأثیرگذار و کلیدی در تاب آوری شهر زنجان عمل می‌کنند و میتوان با ارتقای وضعیت این دسته از شاخص‌ها به علت تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آنها بر سایر شاخص‌ها در شبکه روابط علی- معلولی میزان نهایی تابآوری را بهبود بخشید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
109 - تحلیل فضایی مولفه های تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت در برابر زلزله با استفاده از مدلFuzzy-AHP و GIS
مهدیه دلشاد منوچهر طبیبیان سید محسن حبیبیزلزله از مهم ترین عوامل تهدید طبیعی ایران محسوب می گردد. مساحت زیادی از ایران در محدوده با خطر بالا و خطر بسیار بالای زلزله قرار دارد. شهر رشت نیز در محدوده خطر بالا و خطر بسیار بالا قرار گرفته است. با توجه به احتمال بالای وقوع زلزله در رشت، تراکم بالای فعالیت و جمعیت، چکیده کاملزلزله از مهم ترین عوامل تهدید طبیعی ایران محسوب می گردد. مساحت زیادی از ایران در محدوده با خطر بالا و خطر بسیار بالای زلزله قرار دارد. شهر رشت نیز در محدوده خطر بالا و خطر بسیار بالا قرار گرفته است. با توجه به احتمال بالای وقوع زلزله در رشت، تراکم بالای فعالیت و جمعیت، تراکم بالای ابنیه فرسوده، زیرساخت ها و سایر شاخص های مهم مدنظر تحقیق؛ محدوده مرکزی شهر رشت در برابر زلزله احتمالی آسیب پذیر می باشد. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاب آوری کالبدی در برابر زلزله در بافت مرکزی شهر رشت می باشد. پرسش اصلی این است که وضعیت تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت در برابر زلزله چگونه می باشد؟ همچنین مهمترین نکات وابسته به پاسخ این پرسش بررسی می گردد. در این پژوهش با انتخاب چهار دسته شاخص تاب آوری کالبدی در برابر زلزله و استفاده از مدل ترکیبی منطق Fuzzy و AHP میزان اهمیت شاخص ها، معیارها و زیرمعیارها مشخص می گردد. در نهایت اطلاعات جمع آوری شده به صورت لایه های اطلاعاتی وزن گرفته در نرم افزار GIS نسخه 10.3 تبدیل به یک نقشه تحلیلی از وضعیت تاب آوری(ERM) محدوده مورد مطالعه می گردد. نتایج نشان می دهد با توجه به چهار دسته شاخص عمده تاب آوری کالبدی بافت مرکزی شهر رشت، وضعیت بازار رشت در مرز هشدار و وضعیت بحرانی در برابر زلزله احتمالی قرار دارد. همچنین 27 درصد از بافت مورد مطالعه در وضعیت کاملا آسیب پذیر و نسبتا آسیب پذیر قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
110 - بررسی تابآوری شهر دورود در برابر زلزله با استفاده از روش گاما در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
مهران کرمی عباس ملک حسینییکی از دغدغههای اصلی بشر مقابله با مخاطرات طبیعی است. یکی از مهمترین این مخاطرات،زلزله بوده که همواره خطری جدی برای شهرها تلقی میشود. شهر دورود هم به‌مانند بسیاری از شهرهای ایران با توجه به‌قرارگیری بر روی چندین گسل فعال، ازجمله مناطق بسیار حساس بوده و در معرض خطرات چکیده کاملیکی از دغدغههای اصلی بشر مقابله با مخاطرات طبیعی است. یکی از مهمترین این مخاطرات،زلزله بوده که همواره خطری جدی برای شهرها تلقی میشود. شهر دورود هم به‌مانند بسیاری از شهرهای ایران با توجه به‌قرارگیری بر روی چندین گسل فعال، ازجمله مناطق بسیار حساس بوده و در معرض خطرات ناشی از زلزله است؛ بنابراین با توجه به ماهیت غیرقابل‌پیش‌بینی زلزله باید تا حد امکان از خسارات جانی و مالی مرتبط با آن کاست و همچنین کاهش آسیب ناشی از زلزله، مدیریت بحران بعد از وقوع آن و تاب‌آور نمودن شهر در برابر زمینلرزه را در نظر گرفت. هدف اصلی برنامهریزی برای مخاطره و کاهش خطر بحران، علاوه بر کاهش آسیبپذیری به نحوی بارز به سمت تمرکز روی ایجاد تابآوری در جوامع گرایش پیداکرده است. در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت تابآوری شهری در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، لایه‌های اطلاعات فیزیکی شهر دورود موردبررسی قرارگرفته است. روش تحقیق و پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. لایه‌های اطلاعاتی موجود شامل: ساختمانهای اسکلت فلزی، بتن آرمه،ساختمانهای ساخته‌شده از خشت و چوب،خشت و گل،آجر و چوب،تمام آجر،آجر و آهن،فاصله از گسل،فاصله از فضاهای باز،فاصله از خطوط دسترسی و تراکم جمعیت در بلوکهای شهری شهر دورود بوده است. لایه‌های آماری با استفاده از روش فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، تجزیه‌وتحلیل شدهاند. نتایج حاصل در عملگر گاما نشان میدهد که بخش‌های جنوبی و جنوب شرقی شهر دورود ازلحاظ فیزیکی وضعیت مناسبی در تابآوری در برابر زلزله ندارند. درمجموع نتایج پژوهش نشان میدهد که به‌غیراز قسمت‌هایی از ناحیه مرکزی، کل شهر وضعیت نرمالی ندارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
111 - ارزیابی و تحلیل ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیل چکیده کاملپهنه ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شکل گیری گسل های بزرگ و وجود میدان های تنش فعال، ایران را مستعد وقوع زلزله ها کرده است. تحقیق حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و هدف آن ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی اردبیل در برابر زلزله می باشد، جامعه آماری پژوهش 34 روستای بخش مرکزی است که دارای 28272 نفر جمعیت و 8151 خانوار می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 356 نفر برآورد گردید. جهت ارزیابی آسیب پذیری روستاهای مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات سایر محققین بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت و پایایی کل آن بر اساس آلفای کرونباخ 87/0 برآورد گردید، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر سطح آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از مدل Topsis ، بیش از 73 درصد روستاها با ریسک آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی بالا و بسیار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسیب پذیری کلی روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که 41 درصد روستاها آسیب پذیری متوسط و 59 درصد آسیب پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. ارزیابی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی منطقه، بیانگر آسیب پذیری بالا و خیلی بالا در روستاهای محدوده مورد مطالعه بوده و این تهدیدی جدی برای افزایش خطر در منطقه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
112 - ارزیابی میزان تابآوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان)
مهدی محمدی سرین دیزج محسن احدنژاد روشتی نفیسه مرصوصی علی عسگریچکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آنها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافتههای علمی و تجربی نشان میدهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تابآوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این چکیده کاملچکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آنها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافتههای علمی و تجربی نشان میدهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تابآوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این مقاله، میزان تابآوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. دادههای به‌کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تابآوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش‌نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده‌اند. نتایج نشان میدهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشههای موجود میتوان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تابآوری یا عدم تابآوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ‌کدام از نواحی، ثبات در تابآوری وجود ندارد و هیچ ناحیه‌ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی‌دهد. به‌طور دقیق مطابق یافتههای مقاله؛ در نقشههای دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش‌نشانی؛ به‌طور مشترک محله‌های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با میزان تابآوری بالا و محله‌های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تابآوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشههای دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به‌طور مشترک محله‌های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تابآوری بالا و محله‌های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با تابآوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
113 - بررسی میزان آسیبپذیری ساختمانها در برابر زلزله (مطالعه موردی شهر سمنان)
عباس بخشنده نصرت عباس ارغان اکرم فدائی اسلامچکیده زلزله یک پدیده طبیعی است که همه ساله در نقاط مختلف دنیا به وقوع می‌پیوندد و همه ساله باعث بوجود آمدن خسارات گسترده ای میگردد البته دامنه این خسارات در کشورهای و مناطق مختلف متفاوت می‌باشد. یکی از مهمترین عوامل در کاهش خسارات ناشی از زلزله وجود آمادگی‌های قبلی و چکیده کاملچکیده زلزله یک پدیده طبیعی است که همه ساله در نقاط مختلف دنیا به وقوع می‌پیوندد و همه ساله باعث بوجود آمدن خسارات گسترده ای میگردد البته دامنه این خسارات در کشورهای و مناطق مختلف متفاوت می‌باشد. یکی از مهمترین عوامل در کاهش خسارات ناشی از زلزله وجود آمادگی‌های قبلی و همه جانبه در برخورد با این پدیده می‌باشد کاهش آسیب پذیری در شهر علاوه بر اقدامات مقاوم سازی سازه‌ها در تمامی سطوح برنامهریزی (از معماری تا آمایش سرزمین ) باید مورد توجه قرار گیرد و ارائه راهکارهای علمی و فنی و شناسایی ریشه‌های آسیب پذیری شهر و کاهش اثرات زلزله از عوامل موثر در رشد و توسعه پایدار بشری محسوب میگردد. هدف اصلی در این مقاله شناخت ساختمانهای آسیب پذیر در شهر سمنان در برابر زلزله می‌باشد از اینرو با توجه به برخی از ویژگی‌های ساختمانی این کار صورت می‌پذیرد و محله‌ها و ساختمانهای آسیب پذیر معرفی می‌گردند. در این مقاله مهمترین ویژگی‌های ساختمانها در آسیب پذیری معرفی میگردد و با توجه به آنها تجزیه و تحلیل انجام میگیرد. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روشAHP و ترکیب لایه‌ها این تحقیق انجام می‌پذیرد و در نهایت محله‌های آسیب پذیر با استفاده از ویژگی‌های ساختمانی و جمعیتی معرفی میگردد و در نقشه نهایی اولویت بندی ساختمانها جهت نوسازی و مقاوم سازی نمایش داده میشود و نشان داده میشود که ساختمان‌هایی که در قسمتهای جنوبی و مرکزی شهر قرار دارند از بالاترین اولویت‌های پیشنهادی جهت نوسازی و مقاوم سازی برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
114 - ارزیابی میزان تابآوری کالبدی در برابر مخاطرات زلزله با رویکرد دستیابی به مدیریت پایدار (مورد مطالعه: منطقه یک تهران)
یوسفعلی زیاری بهناز عباداله زاده ملکی الناز بهزادپورچکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تابآوری یکی از مهمترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آنها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تابآوری کالبدی منطقه یک ته چکیده کاملچکیده امروزه خسارت‌های ناشی از بحران‌های طبیعی و انسانی موجب شده است که تابآوری یکی از مهمترین موضوعات برای رسیدن به پایداری و به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌های آنها مطرح شود. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، میزان تابآوری کالبدی منطقه یک تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا، بر اساس مشاهدات میدانی و مطالعات کتابخانهای، اطلاعات و دادههای مورد نیاز، جمع‌آوری شده و با توجه به ویژگی‌های منطقه، شاخصهای ساختار کالبدی و کاربری اراضی منطقه، دسترسی به فضاهای باز عمومی، تراکم ساختمانی، بافت‌های فرسوده، عرض معابر و نزدیکی به گسل به عنوان شاخصهای مؤثر در تابآوری کالبدی، مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت هر یک از شاخص‌ها با توجه به ضریب اهمیتشان بر اساس فرم نظر سنجی که توسط کارشناسان تکمیل شده است، در محیط GIS روی هم‌گذاری شده و نقشه نهایی میزان تابآوری کالبدی منطقه تولید شده است. نتایج بیانگر این امر می‌باشد که در حدود بیش از 55 درصد از مساحت منطقه از تابآوری کم و متوسط در برابر زلزله برخوردار می‌باشند که مربوط به نواحی 3 و 5 و قسمتی از ناحیه 8 است و از سوی دیگر، نواحی 6 و 10، بیشترین میزان تابآوری در برابر زلزله را دارند. در مرحله بعد از ماتریس برنامهریزی کمی استراتژیکی، جهت اولویت‌بندی راهبردها برای اجرا شدن در مناطق با تابآوری کم استفاده شده است که بر اساس آن، راهبرد ST با حداکثر امتیاز 10.81 درصد که جلوگیری از ساخت و ساز در نواحی پر خطر (نزدیک گسل) می‌باشد، به عنوان بهترین راهبرد کالبدی جهت افزایش تابآوری کالبدی منطقه در برابر زلزله مطرح میگردد. در ادامه نیز پیشنهاداتی در راستای افزایش میزان تابآوری منطقه در نواحی با آسیب پذیری زیاد، ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
115 - تحلیل شاخصهای تابآوری سکونتگاههای غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی (نمونه موردی: محله فرحزاد تهران)
شیدا حیدریان محمود رحیمی ثریا فتح الهی سیروان غفوریچکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سالهای اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی میشود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات چکیده کاملچکیده امروزه جوامع در تلاش برای دست یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران (اولیه یا عادی) فراهم سازد. از این رو در سالهای اخیر به تاب آوری به جای آسیب پذیری تأکید خاصی میشود. افزایش آسیب پذیری شهرها باعث خسارات و تلفات جانی و مالی زیادی می شود این موضوع در سکونتگاههای غیررسمی از اهمیت بیشتری برخوردار است با توجه به ویژگی های ساخت و شکل گیری این سکونتگاهها و نبود زیر ساخت‌های مناسب شهری در خود، لذا این نوع با فت ها از درجه و شدت آسیب پذیری بیشتری برخوردار هستند.. هدف این مقاله تحلیل شاخصهای تاب آوری سکونتگاههای غیررسمی در برابر زلزله با رویکرد اجتماعی می‌باشد و محله فرحزاد به عنوان نمونه موردی بررسی می گردد. روش به کار رفته روش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد و ابزار گردآوری دادهها اسنادی و کتابخانه ای و پیمایشی می باشد. با توجه به فرمول کوکران تعداد 384 پرسشنامه میان ساکنین محدوده توزیع شد. و شاخص های اجتماعی با استفاده از نتایج مطالعات و تکنیک دلفی استخراج گردید و وزن نهایی آنها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP تعیین گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد تاب آوری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی-محیطی و مدیریتی- نهادی در محدوده فرحزاد وضعیت مناسبی ندارند واز لحاظ اهمیت شاخصهای اجتماعی تاب آوری، شاخص آگاهی و دانش با وزن نهایی w1=0.4472 دارای بیشترین تأثیر و شاخص وابستگی اجتماعی با وزن نهایی w5=0.0292 دارای کمترین تأثیر در تاب آوری محله فرحزاد تهران را دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
116 - بررسی الگوی فضایی آسیبپذیری شهرها از زلزله و پیشنهاد الگوی بهینه (نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
سهراب امیریانچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ه چکیده کاملچکیده حوادث طبیعی بیش از پیش سکونتگاه های انسانی به ویژه شهرهای بزرگ را با خطر بحران روبرو ساخته است. از یک سو، رشد شتابان شهرنشینی سبب بارگذاری و تراکم بیش از اندازه جمعیت، دارایی ها، تأسیسات زیربنایی، منابع تولیدی و خدماتی در شهرها شده و از سوی دیگر، عدم رعایت ظرفیت ها و استانداردها در ساخت و سازها و در برنامه ریزی و طراحی شهری باعث آسیب‌پذیر شدن شهرها شده است. از این رو، این پژوهش به مطالعه الگوی فضایی آسیب پذیری شهرها در زمان زلزله و ارائه الگوی بهینه در شهر کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح‌های جامع و تفصیلی شهر کرمانشاه و همچنین استفاده از اسناد، مجله ها و کتاب های مرتبط با موضوع به دست آمده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای AutoCAD، ArcGIS، Super Decisions و از مدل ANP که مدلی مناسب جهت پهنه بندی آسیب پذیری در مناطق شهری می باشد، استفاده شده است. نتایج این پژوهش معلوم کرد که مناطق مختلف شهر کرمانشاه به ویژه بخش های شمالی و جنوبی آن از لحاظ آسیب پذیری وضعیت مناسبی ندارند. بنابراین، نتایج این مطالعه میتواند به مدیریت بحران به ویژه جهت خدمات امداد و نجات و برنامه ریزان و طراحان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و به ویژه ساماندهی بافت های فرسوده شهر و یافتن راه حل‌هایی برای رفع مشکلات کمک نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
117 - تبیین و تحلیل معیارهای کاربری برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری (نمونه موردی: شهر سنندج)
کتایون بهزاد افشار پرویز اکبریچکیده وقوع زلزله باعث خسارت‌های زیادی به سیستم شهر شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می‌باشد، از این رو لازم است که به بررسی و تحلیل مؤلفههای تأثیر گذار کاربرد برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری پرداخته ش چکیده کاملچکیده وقوع زلزله باعث خسارت‌های زیادی به سیستم شهر شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیب پذیری در برابر زلزله می‌باشد، از این رو لازم است که به بررسی و تحلیل مؤلفههای تأثیر گذار کاربرد برنامه ریزی زمین در کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری پرداخته شود. هدف پژوهش کاهش آسیبپذیری شهر و تقویت برنامه ریزی کاربری زمین جهت بهینه سازی توانایی‌های شهر برای مقابله باخطرات ناشی زلزله با توجه به معیارهای، فضایی– کالبدی، اجتماعی، اقتصادی است. در این پژوهش سعی داریم که با تلفیقی از (3) معیار ابعاد و (12) زیر معیار و (23)گزینه متفاوت در قالب طیف مفهومی به تحلیل و ارزیابی شهرک اقماری آساوله، سنندج براساس مدل AHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice بپردازیم. تحلیل نتایج پژوهش نشان میدهد؛ که معیار فضایی- کالبدی دارای بیشترین اهمیت می‌باشد. همچنین نتایج زیر معیارها در مجموعه معیار فضایی – کالبدی نشان میدهد؛ که خصوصیات ساختمانی، خصوصیات ژتوتکنیک وکاربری زمین دارای بیشترین اهمیت از نظر کاهش خطر زلزله جهت افزایش تاب آوری شهری شهرک آساوله سنندج را دارا بوده است. Abstract The occurrence of the earthquake has caused a lot of damage to the city system due to the lack of attention to recognizing the basic factors in vulnerability to earthquakes. Therefore, it is necessary to study and analyze the components of land use planning to reduce the risk of earthquakes. To increase urban resilience. The question of this research is: Which of the land use planning criteria are effective against earthquakes and increasing urban alleviation? The purpose of the research is to reduce the vulnerability of the city and strengthen land use planning to optimize the city's ability to cope with the earthquake hazards in terms of criteria, spatial-physical, social, and economic.To analyze the data from the AHP technique and model, use Expert selection and GIS software.In this research, three main dimensions of "dimensions", spatial-facet, social, and economic are considered, which are hypothetical concepts in two alternative situations, "reducing the risk of earthquakes and increasing urban resilience" based on the amount of privileges and relative importance of the case In order to investigate the main objective that includes determining the land application planning criteria to reduce the risk of earthquakes in order to increase urban alleviation, in order to provide raw information, field surveys have been carried out and based on the information obtained through the matrix The points used in the scorecard model are presented and presented in the form of descriptive information set. According to the obtained weights for each of the criteria after the comparison of the pair, according to the sub criteria and the options studied, the spatial and physical criteria with 710 have the highest importance, the economic criterion with 219. Medium importance And the social standard with 070. It has the least importance. Also, the results of the following criteria in the set of space-cluster criteria show that the constructional characteristics weighing 420, the characteristics of geotechnical with a weight of 248., land use with a weight of 159. has the highest weights and interference with a weight of 24. The lowest weight and rank It is important to study the ratio of earthquake risk reduction to increase urban resilience.The analysis of the research results shows that the spatial-physical criteria are the most important. Also, the results show the following criteria in the spatial-physical criteria set: the characteristics of construction, geotechnical properties and land use have the most importance in terms of reducing the risk of earthquakes to increase urban resilience. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
118 - بررسی نقش ظرفیت سازی در کاهش ریسک مخاطرات طبیعی (زلزله) در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان انجیرآب، شهرستان گرگان)
حسین موسی زاده تیمور آمار مهدی خدادادنواحی روستایی از اولین مناطق آسیب پذیر در مواجه با مخاطرات طبیعی هستند و در مقابل چنین خطراتی بیمه نیستند. این نواحی، بسته به موقعیت جغرافیایی خود تحت تأثیر مخاطرات طبیعی ویژه ای می باشند و به علت فقر شدیدتر و دانش و فناوری محدودتر نسبت به دیگر سکونتگاه های انسانی در بر چکیده کاملنواحی روستایی از اولین مناطق آسیب پذیر در مواجه با مخاطرات طبیعی هستند و در مقابل چنین خطراتی بیمه نیستند. این نواحی، بسته به موقعیت جغرافیایی خود تحت تأثیر مخاطرات طبیعی ویژه ای می باشند و به علت فقر شدیدتر و دانش و فناوری محدودتر نسبت به دیگر سکونتگاه های انسانی در برابر خطرات طبیعی آسیب پذیرترند. به همین دلیل استفاده از تمام ظرفیت های نواحی روستایی جهت کاستن از میزان آسیب پذیری امری ضروری می باشد. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات ظرفیت سازی در دهستان انجیر آب جهت کاستن از میزان خسارات احتمالی بر اثر زلزله می باشد که بدین منظور از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه دهستان انجیرآب در شهرستان گرگان می باشد که 4 روستای پرجمعیت این دهستان شامل؛ محمدآباد، اکبرآباد، زنگیان و سعدآباد انتخاب و تعداد 200 نفر از سرپرستان خانوار با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. یافته های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فریدمن و اسپیرمن نشان دهنده ظرفیت بالای دهستان انجیرآب در ابعاد کالبدی- فضایی و نهادی و ظرفیت پایین در بعد اجتماعی- اقتصادی می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
119 - تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب پذیری مسکن شهری در برابر زلزله
حسین حاتمی نژاد شهرام بزرافکن محمود آرویندر مدلهای اخیر توسعه که از سوی سازمانهای بین‌المللی ترویج میشود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح میشود که بر مبنای آن میتوان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری چکیده کاملدر مدلهای اخیر توسعه که از سوی سازمانهای بین‌المللی ترویج میشود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح میشود که بر مبنای آن میتوان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری که موردپذیرش نخبگان و صاحب‌نظران و تأکید سازمانهای جهانی و به ویژه هبیتات قرارگرفته، درصدد است تا شهرها کارآمدتر، عادلانه‌تر، ایمن‌تر و پایدارتر شوند. هدف تحقیق، تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیبپذیری مسکن شهری در برابر زلزله می‌باشد. پژوهش حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی – همبستگی می‌باشد. در قسمت تحلیل دادهها از فن مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار smart pls3برای بررسی مدل مفهومی تحقیق بهره گرفته شده است. در این پژوهش از شاخصهای مشارکت، قانونمندی، شفافیت، توافق جمعی، مسئولیت‌پذیری، عدالت محوری، پاسخگویی و کارایی و اثربخشی با38 سوال استفاده شده است. جامعه آماری،کارشناسان حوزه برنامهریزی شهری می‌باشند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 40نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که همه شاخصهای حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیبپذیری مسکن دارای اهمیت می‌باشند. لذا در ایجاد شهرهای پایدار و ایمن، مشارکت مردم، رعایت قوانین، احترام به حقوق دیگران، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، شفاف بودن عملکرد مدیران و مسئولان شهری در قبال شهروندان منجر به افزایش کارایی و اثربخشی؛ و در نهایت منجر به رهیافت حکمروایی خوب شهری خواهد شد که میتواند متضمن و کاهش آسیبپذیری مسکن باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
120 - تحلیل آسیب پذیری کاربری اراضی در برابر زلزله با کاربرد تلفیقی مدلهای چند متغیره (مطالعه موردی: شهرداری منطقه دو تبریز)
حسن محمودزادهمجاورت بلافصل گسل شهر تبریز با محدوده ی شهرداری منطقه دو، افزایش تعداد محلات و مناطق پرتراکم، افزایش بارگذاری‌های محیطی و اقتصادی، پیچیدگی و ازیاد فاکتورهای موثر در پهنه بندی میزان خطر زلزله و نقش مکانی آنها در تشدید اثر آن، لزوم به کارگیری روشهای چند متغیره تصمیم ساز ج چکیده کاملمجاورت بلافصل گسل شهر تبریز با محدوده ی شهرداری منطقه دو، افزایش تعداد محلات و مناطق پرتراکم، افزایش بارگذاری‌های محیطی و اقتصادی، پیچیدگی و ازیاد فاکتورهای موثر در پهنه بندی میزان خطر زلزله و نقش مکانی آنها در تشدید اثر آن، لزوم به کارگیری روشهای چند متغیره تصمیم ساز جهت تعیین درجه آسیب پذیری را ضروری می سازد. هدف مقاله حاضر تعیین وضعیت آسیب پذیری در شهرداری منطقه دو تبریز به روش تاپسیس و سا بوده که از روش های ارزیابی چند معیاره می باشد. طی این فرآیند ابتدا شاخص های طبیعی و انسانی مورد نیاز و تاثیرگذار در قالب 15 شاخص شناسایی، تهیه و مورد استفاده قرار گرفته اند و در نهایت نقشه تلفیقی میزان آسیب پذیری منطقه دو شهرداری تبریز به ازای کاربری اراضی تولید شده است. بر اساس مدل نهایی تاپسیس و سا، از کل مساحت 83/2104 هکتاری منطقه دو حدود 61/729 هکتار در مناطق با آسیب پذیری خیلی کم تا کم در قسمتهای جنوبی، 08/350 هکتار در مناطق با آسیب پذیری متوسط در قسمتهای مرکزی و 14/1025 هکتار با آسیب پذیری زیاد تا خیلی زیاد در قسمتهای شمالی و شمال غربی قرار گرفته است. همپوشانی نقشه کاربری اراضی با نقشه پهنه بندی خطر، 400 هکتار از کاربری مسکونی را در این کلاس خطر مشخص می نماید بنابراین برنامه ریزی برای مکانیابی اماکن اسکان موقت، مقاوم سازی ساخت و سازها در طول زمان و اصلاح موقعیت استقرار کاربری های حساس نسبت به سایر کاربری ها بر اساس نقشه نهایی تحقیق بایستی انجام شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
121 - ارزیابی تاب آوری اجتماعی و اقتصادی منطقه 3 شهرداری شیراز در برابر زلزله
پریسا مشک سار یعقوب پیوسته گر علی شمس الدینیامروزه جوامع محلی در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. بنابراین دیدگاه غالب از تمرکز بر روی کاهش آسیبپذیری به افزایش تابآوری در مقابل سوانح تغییر کرده است. تابآوری به ظرفیت سیستمهای اکولو چکیده کاملامروزه جوامع محلی در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. بنابراین دیدگاه غالب از تمرکز بر روی کاهش آسیبپذیری به افزایش تابآوری در مقابل سوانح تغییر کرده است. تابآوری به ظرفیت سیستمهای اکولوژیکی برای جذب اختلالات و حفظ ساختارهای لازم سیستم اطلاق می-شود. شهر شیراز در منطقه لرزه‌خیز زاگرس قرار گرفته که دارای استعداد لرزه‌خیزی بالایی می‌باشد. با توجه به اهمیت کاربری-های موجود در منطقه 3 شهرداری شیراز، هدف این پژوهش سنجش میزان تابآوری اجتماعی- اقتصادی در برابر زلزله در این منطقه است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه انجام، توصیفی- تحلیلی است. بدین صورت که با استفاده از مطالعات کتابخانهای همه معیارهای مورد ارزیابی مناسب این منطقه استخراج گردید. سپس جهت بررسی تجزیه و تحلیل چند متغیره بین متغیرها و همچنین برآورد متوسط متغیر وابسته(تابآوری اجتماعی- اقتصادی) براساس مقادیر متغیرهای مستقل(متغیرهای زمینه‌ای اجتماعی- اقتصادی) مدل رگرسیون خطی چندگانه به کار رفته است. نهایتا برای تعیین "سهم مولفه-های تابآوری اجتماعی و اقتصادی در تبیین میزان تابآوری خانوارهای این منطقه " از مدل شبکه عصبی مصنوعی، استفاده شده است. با توجه به نتیجه‌ی رگرسیون خطی با کاهش میزان درآمد صرف ضروریات میزان تابآوری افزایش می‌یابد. از میان شاخصهای مورد مطالعه مولفه سرمایه اجتماعی و مهارت مهمترین و مولفه‌های میزان و شدت خسارت و توانایی بازگشت به شرایط شغلی و مالی مناسب کم اهمیت‌ترین متغیر در پیش‎بینی تابآوری کل برخوردارند. بنابراین مولفه‌های اجتماعی در این مطالعه تاثیر بیشتری در میزان تابآوری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
122 - ارزیابی دانش مدیران محلی در کاهش آسیب پذیری سکونتگاههای روستایی در برابر رخداد زلزله مورد مطالعه: دهستان گیلوان- شهرستان طارم
خدیجه بوزرجمهری احمد رومیانی حمیده محمودی سمیه صانعی سکینه عباسیکشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی از مستعدترین مناطق جهان از نظر بروز مخاطرات طبیعی و به ویژه زمین لرزه است، در این میان نواحی روستایی با توجه به نوع مصالح و سازه‌های ساختاری از آسیبپذیرترین مناطق کشورهستند، لذا مدیران بهره‌مند از دانش و آگاهی بیشتر می‌توانند نقش اس چکیده کاملکشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی از مستعدترین مناطق جهان از نظر بروز مخاطرات طبیعی و به ویژه زمین لرزه است، در این میان نواحی روستایی با توجه به نوع مصالح و سازه‌های ساختاری از آسیبپذیرترین مناطق کشورهستند، لذا مدیران بهره‌مند از دانش و آگاهی بیشتر می‌توانند نقش اساسی‌تری در مدیریت بحران-های طبیعی مانند زلزله داشته باشند و آسیبهای ناشی از آن را به حداقل برسانند. بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی نقش دانش مدیران محلی در پیشگیری و کاهش بحران‌ها زلزله، در محدوده مورد مطالعه می‌باشد. روش تحقیق به شیوه توصیفی- همبستگی مبتنی بر مطالعات میدانی و از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل دهستان گیلوان از توابع شهرستان طارم می‌باشد که دارای11213 جمعیت در سال 1390 است و براساس فرمول اصلاح شده کوکران تعداد 150پرسشنامه به صورت تصادفی بین مردم توزیع و تکمیل پخش شده است تا دانش و آگاهی مدیران مورد مطالعه سنجش قرار گیرد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آماره توصیفی و استنباطی(tتک نمونه‌ای و همبستگی پیرسون، آزمون توافقی و کای دو پیرسون) و از مدل وایکور برای اولویت بندی روستاهای منطقه براساس سطح دانش مدیران محلی در پیشگیری از وقوع زلزله استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان داد، بین تمامی متغیرها، میانگین پایین‌تر از حد مطلوبیت (3) بوده است. و سطح دانش مدیران محلی پایین تر از حد متوسط است.. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
123 - ارزیابی شاخصهای تابآوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله (مطالعه موردی: محله قلعه شهرستان دزفول)
سارا توتونچی حسین بحرینی منوچهر طبیبیانمقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بودهاند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاهها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تابآوری برای کاهش آثار زیانبار ز چکیده کاملمقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بودهاند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاهها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تابآوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخصهای تابآوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزلههای احتمالی صورت گرفته است.روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخصهای تابآوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشههای مربوط به شاخصهای تابآوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافتهها: تحلیل دادهها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تابآوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می‌باشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخص‌ها و مؤلفههای تابآوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تابآوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفه‌های آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تابآوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
124 - تحلیل شاخصهای آسیب پذیری شهری با رویکرد مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر ارومیه)
علی خدمت زاده میرنجف موسوی اردشیر یوسف زادهمقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسا چکیده کاملمقدمه: وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، در بافت شهری و مناطق پرتراکم جمعیتی خسارات شدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به قرار گیری کشور روی کمربند زلزله پژوهش حاضر شهر ارومیه را به واسطه‌ی ویژگی‌های طبیعی و خطر لرزه خیزی متوسط، جهت شناسایی مهمترین عوامل تشدید کننده آسیب رسان مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش: مدیریت بحران شهری در اثر وقوع زلزلهروش شناسی تحقیق : این پژوهش از نظر روش توصیفی و تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. در بخش توصیفی از‌نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، اسناد و مطالعات کتابخانه ای و در بخش تحلیلی از فرآیند تحلیل شبکه و عملگرهای فازی در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با مساحت 91/4854 هکتار 91/0 درصد از کل مساحت شهرستان ارومیه را شامل میشود که جمعیتی بالغ بر 727066 نفر(غیر از شهرک گلمانخانه) را در خود جای داده است. بر اساس سرشماری سال 1395 و بر پایه اطلاعات به دست آمده از بلوکهای آماری تعداد جمعیت و خانوار محدوده به ترتیب 727066 نفر و 222737 خانوار می باشد. محدوده مورد مطالعه 83/97 درصد از جمعیت شهرستان ارومیه را در خود جای داده است.یافته ها و بحث: بیشترین آسیب پذیری در مناطق با شیب‌های بیشتر از20 درصد و نواحی با تراکم جمعیتی بالا مشاهده میشود. نواحی با آسیب پذیری خیلی زیاد با 12/34 درصد، زیاد با 81/11 درصد، متوسط با 47/30 درصد، کم با 89/20 درصد و خیلی کم با 7/2 درصد از مساحت بلوکهای آماری را به خود اختصاص دادند. در حالت کلی میتوان گفت که 93/45 درصد از محدوده مورد مطالعه بر اساس معیارهای استفاده شده در تحلیل آسیب پذیرند.نتایج : در پهنه بندی زلزله در سطح شهر ارومیه 5 کلاس آسیب پذیر به دست آمد که کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد در منطقه 2 شهری با مساحت 09/341 هکتار( 19/13 درصد) بیشترین کاربری های آسیب پذیر را دارد. منطقه 3 با 24/8 درصد، منطقه 1 با 57/7 درصد، منطقه 4 با 76/2 درصد و منطقه 5 با 92/1 درصد به ترتیب دارای بیشترین کاربری های دارای آسیب پذیری خیلی زیاد می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
125 - تحلیل مؤلفههای تابآوری سکونتگاههای روستایی در برابر خطر وقوع زلزله (مطالعه‌ی موردی: شهرستان ایجرود، استان زنجان)
حسین فراهانی فریبا عباسیتابآوری یکی از مهمترین عوامل تحقق پایداری سکونتگاههای روستایی است. با افزایش تابآوری، میزان آسیبپذیری سکونتگاهها در برابر مخاطرات کاهش می‌یابد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مؤلفههای تابآوری سکونتگاههای روستایی در برابر خطر وقوع زلزله است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و چکیده کاملتابآوری یکی از مهمترین عوامل تحقق پایداری سکونتگاههای روستایی است. با افزایش تابآوری، میزان آسیبپذیری سکونتگاهها در برابر مخاطرات کاهش می‌یابد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مؤلفههای تابآوری سکونتگاههای روستایی در برابر خطر وقوع زلزله است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی بوده و برای گردآوری دادهها از روشهای کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. جامعه‌ی اماری این تحقیق سرپرستان خانوار 20 روستا و متخصصین حوزه‌ی روستایی شهرستان ایجرود می‌باشد. که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه در مجموع 342 مورد (305 مورد سرپرست خانوار روستایی و 37 متخصص حوزه‌ی روستایی) محاسبه شده است. روایی صوری توسط 35 نفر از اعضای هیئت علمی گروه جغرافیا دانشگاه زنجان و برابر با میانگین 1.7 ارزیابی شد. پایایی متغیرها از طریق ضریب آلفای کرونباخ به میزان 76% محاسبه گردید که نشاندهندهی قابل قبول بودن آن است. برای تجزیه و تحلیل کمی دادهها از آزمون‌های آماری نظیر (t تک نمونه‌ای، تحلیل مسیر، تحلیل واریانس) بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که وضعیت تابآوری در روستاهای مورد مطالعه شهرستان ایجرود در برابر وقوع زلزله احتمالی در مجموع مؤلفهها، با میانگین 3.33 نامطلوب است و مقادیر به سمت آسیبپذیری گرایش دارند. همچنین از بین مولفه‌های چهارگانه، مؤلفه کالبدی با مجموع اثرات مستقیم و غیر مستقیم 56.5 درصد آلفا را تبیین نموده و مؤثرترین مؤلفه در تابآوری شهرستان ایجرود است. ابعاد چهارگانه تاب-آوری، روی هم رفته توانستند 74.9 درصد از تابآوری شهرستان ایجرود را تبیین نمایند. واژگان کلیدی: تابآوری، سکونتگاههای روستایی، مخاطرات طبیعی، زلزله، تحلیل مسیر، شهرستان ایجرود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
126 - تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی و اجتماعی جوامع روستایی در برابر مخاطرات طبیعی با تأکید بر زلزله (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل)
کیومرث خداپناهمقدمه: وقوع مخاطرات طبیعی از جمله زلزله با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی کشور همواره منجر به آسیب های جدی مالی و تلفات انسانی گسترده ای گردیده است و در راستای کاهش اثرات آن، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است.هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی، اجتماع چکیده کاملمقدمه: وقوع مخاطرات طبیعی از جمله زلزله با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی کشور همواره منجر به آسیب های جدی مالی و تلفات انسانی گسترده ای گردیده است و در راستای کاهش اثرات آن، توجه به رویکرد تاب آوری مطرح شده است.هدف: هدف تحقیق حاضر تحلیل میزان تاب آوری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان اردبیل در برابر زلزله است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع مورد بررسی، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق 36 روستای بالای 20 خانوار و بیشتر بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشند که براساس روش کوکران، 365 سرپرست تعیین و به شیوه تصادفی ساده به تعداد خانوارهای روستایی توزیع و تکمیل شد. روایی صوری پرسشنامه به وسیله 30 نفر از متخصصان و کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. میزان پایایی کل به وسیله آلفای کرونباخ 9/0 برآورد گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستای بالای 20 خانوار بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشند.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، از نظر تاب آوری بعد اجتماعی دارای وضعیت بهتری نسبت به بعد اقتصادی می باشد. همچنین سنجش تاب آوری اقتصادی نشان داد که معرف میزان درآمد حاصله برای جبران خسارت های وارده با مقدار90/3 بالاترین و معرف میزان رضایت از درآمد شخصی خود با مقدار24/2 کمترین میانگین را دارد. سنجش تاب آوری اجتماعی و فرهنگی نشان داد که معرف های میزان همبستگی بین مردم در صورت وقع زلزله، میزان رضایت مندی از دسترسی به پزشک به ترتیب با 31/17 و 70/15 بالاترین و معرف های رضایت مندی از بیمه کردن مساکن و میزان امید به آینده در صورت وقوع زلزله به ترتیب با 25/22- و 21/14- دارای میانگین کمتر از حد مطلوب آزمون می باشند.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت تاب آوری شاخص های اقتصادی روستاهای مورد مطالعه در برابر زلزله پایین تر از سطح متوسط قرار دارد و تفاوت معناداری در بین روستاها وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
127 - تحلیل وضعیت تاب آوری کالبدی منطقه شرق گیلان در برابر زلزله
فاطمه یوسفی ویو مهرناز مولویتاب آوری شهری و منطقه ای، یکی از ملزومات زندگی پایدار انسان در طبیعت است. با توجه به تغییر و تحولات طبیعی ، اتفاقات گوناگون طی دوره‌های خاص و بعضا ناگهانی صورت میگیرد که اقتضای بقای طبیعت موجود است. از گذشته تا کنون روش های متعددی برای مقابله با خسارات بلایای طبیعی از چکیده کاملتاب آوری شهری و منطقه ای، یکی از ملزومات زندگی پایدار انسان در طبیعت است. با توجه به تغییر و تحولات طبیعی ، اتفاقات گوناگون طی دوره‌های خاص و بعضا ناگهانی صورت میگیرد که اقتضای بقای طبیعت موجود است. از گذشته تا کنون روش های متعددی برای مقابله با خسارات بلایای طبیعی از جمله زلزله ابداع شدهاست و اکنون بهترین راه مقابله با این بحران، مدیریت بحران به روش تاب‌آور ساختن سکونتگاههای انسانی شناخته شدهاست. تابآوری سکونتگاه ها باید تمامی عوامل مربوط به انسان و جامعه را در بر گیرد که شامل تابآوری اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و نهادی است. این تحقیق به بررسی تابآوری کالبدی سکونتگاه ها در برابر زلزله می‌پردازد و آسیب پذیری مناطق رارتبه‌بندی میکند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و توسعه ای، به لحاظ روش پژوهش توصیفی و به لحاظ گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای است. روش تحلیل در این پژوهش بر اساس تحلیل فواصل اقلیدسی مناطق از گسل ها و روش ویکور صورت گرفته است. سپس برای نتیجه گیری نهایی با استفاده از مدل مکانی نقشه های خروجی شاخص ویکور و نقشه خطرپذیری در برابر زلزله سکونتگاه های منطقه ادغام شده و ارائه گردیده‌است. هدف این پژوهش تحلیل میزان تابآوری منطقه شرق گیلان در برابر زلزله و بررسی تبعات مختلف جلوگیری از آسیبپذیری سکونتگاه ها است. با توجه به زلزله خیز بودن شرق گیلان، این ناحیه از استان برای مطالعه انتخاب شده است. نتایج حاکی از آن است که شهرستان لاهیجان بیش ترین مقدار و شهرستان سیاهکل کمترین مقدار تاب آوری کالبدی را دارا هستند. جهت دستیابی به تاب آوری کالبدی در منطقه شرق گیلان راهبردهایی ارائه نموده ایم که مهم ترین آن ها شامل ایجاد طرح های مقاوم سازی در بناهای جدیدالاحداث و تقویت مقاومت بناهای بافت میانی و مراکز عومی و ایجاد دسترسی به فضای باز و هم چنین تقویت و احداث مراکز امدادی و درمانی و افزایش نفوذپذیری شهری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
128 - ارزیابی فرآیند مشارکت مردم در بازسازی سکونتگاه های زلزله زده(مطالعه موردی: دهستان شیروان)
حسین فراهانی رضا خوشرفتار مجتبی حاجی پورهنگام اجرای پروژه های بازسازی پس از سوانح، با متغیرهای زیادی روبرو هستیم، که یکی از مهمترین آنها، بحث مشارکت در روند بازسازی است، یعنی دخالت نظرات، خواسته ها و حضور فعال و آگاهانه مردم در اجرای پروژه های بازسازیبه نحوی که علاوه بر رضایتمندی مردم، از بعد موفقیت در پیش چکیده کاملهنگام اجرای پروژه های بازسازی پس از سوانح، با متغیرهای زیادی روبرو هستیم، که یکی از مهمترین آنها، بحث مشارکت در روند بازسازی است، یعنی دخالت نظرات، خواسته ها و حضور فعال و آگاهانه مردم در اجرای پروژه های بازسازیبه نحوی که علاوه بر رضایتمندی مردم، از بعد موفقیت در پیشبرد اهداف، نتایج قابل قبولی را بدست آورد. این موضوع نشان دهنده ارتباط تنگاتنگ بین مردم و پروژه های بازسازی است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی فرآیند مشارکت مردم در بازسازی سکونتگاه های آسیب دیده است. محدوده انجام تحقیق، دهستان شیروان ازتوابع شهرستان بروجرد می باشد، که در جریان زلزله سال 1385 دچار تخریب جدی شد. روش انجام تحقیق توصیفی-همبستگی است و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج بدست آمده از این بررسی ها نشان دهنده آن است که به رغم اهمیت بسیار زیاد توجه به نیازها و علائق مردم به خصوص در نواحی روستایی و همچنین تجارب کشورهای دیگر از موفق نبودن این پروژه ها، به دلیل عدم مشارکت مردم، بازهم مردم سانحه دیده و خواسته های آنان و در مجموع ابعاد کالبدی و مالی در جریان بازسازی در نظر گرفته نشده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
129 - تحلیل توان ها و محدودیت های محیطی با تحلیلی بر لرزه خیزی و نحوه استقرار مراکز جمعیتی استان زنجان
سیدرضا آزاده ملیحه زارعاستان زنجان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص متأثر از حوادثی چون زلزله، سیل، خشکسالی، تگرگ و سرمازدگی، لغزش و رانش زمین می باشد که از میان عوامل فوق، زلزله به دلیل شرایط ویژه و عدم امکان پیش بینی و شناخت دقیق آن و نیز خسارات جانی مترتب از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف چکیده کاملاستان زنجان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص متأثر از حوادثی چون زلزله، سیل، خشکسالی، تگرگ و سرمازدگی، لغزش و رانش زمین می باشد که از میان عوامل فوق، زلزله به دلیل شرایط ویژه و عدم امکان پیش بینی و شناخت دقیق آن و نیز خسارات جانی مترتب از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف اصلی از انجام این مطالعه تحلیل لرزه خیزی و نحوه استقرار مراکز عمده جمعیتی شامل نقاط شهری و دهستان ها در این استان می باشد. در این مطالعه در گام نخست به بررسی لرزه خیزی و پهنه بندی استان از لحاظ خطر زلزله پرداخته شده است و در مرحله بعد مراکز عمده جمعیتی مستقر در تقسیمات سیاسی استان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با بهره گیری از قابلیت های تحلیل نرم افزار Arc GIS و هم پوشانی لایه ها، تحلیل فضایی خطر زلزله در مراکز عمده جمعیتی انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که 45 درصد از مساحت استان در پهنه با خطر بالای زلزله، 47 درصد در پهنه با خطر متوسط زلزله و تنها 8 درصد از مساحت استان در پهنه با خطر پایین زلزله قرار دارند. تحلیل های فضایی نشان داد که 12 شهر از مجموع 16 شهر استان در پهنه با خطر بالای زلزله قرار دارند و از مجموع 46 دهستان استان، 25 دهستان در پهنه با خطر بالای زلزله مستقر هستند. بنابراین اتخاذ سیاست هایی همچون رعایت اصول مهندسی ساختمان در ساخت و سازهای جدید، جلوگیری از گسترش شهرهای مستقر در پهنه با خطر بالای زلزله، مکان یابی سکونتگاه های جدید در نواحی با خطر پایین زلزله، آموزش مردم در هنگام بلایای طبیعی همچون زلزله می تواند در کاهش اثرات مخرب زلزله موثر واقع شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
130 - ارایه الگوی آسیبهای اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم
فاطمه یزدی‌زاده باغینی رضا فاضل علیرضا صنعت خواههدف این پژوهش ارایه الگوی آسیبهای اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم است بکه به روش آمیخته یا ترکیبی انجام شده است. در بخش کیفی آن که با استراتژی گراندد تئوری انجام شده جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان زلزله زده شهر بم هستند که تعداد 12 نفر از آنان به صورت هدفمند به عنوان جامعه چکیده کاملهدف این پژوهش ارایه الگوی آسیبهای اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم است بکه به روش آمیخته یا ترکیبی انجام شده است. در بخش کیفی آن که با استراتژی گراندد تئوری انجام شده جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان زلزله زده شهر بم هستند که تعداد 12 نفر از آنان به صورت هدفمند به عنوان جامعه آماری انتخاب شدهاند. تحلیل مصاحبه‌ها با توجه به روش کدگذاری انجام شده و بر اساس تحلیل دادهها از متن مصاحبه‌ها 224 مفهوم و گزاره معنادار استخراج شد. در ادامه فرایند کدگذاری از تعداد 224 گزاره معنادار تعداد 218 مفاهیم متناظر بیرون کشیده شد. مفاهیم متناظر به دلیل همپوشانی و تکراری بودن تعداد زیادی از آنها به 45 خرده مقوله تبدیل شدند. همچنین بخاطر نزدیکی و همپوشانی معنایی بسیاری از خرده مقولات محوری در مرحله کدگذاری محوری 45 خرده مقوله موجود به 17 مقوله محوری تبدیل شدهاند که این مقولات عبارت از: فضای بحران‌زده زندگی، تجربه فاجعه، نابسامانیهای محیطی، تجربه خشونت، سوگواری و داغدیدگی، حاکمیت فرهنگ مردسالاری، نگاه سنتی به بلایا، از بین رفتن حریم خصوصی، سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه، انفصال و کناره‌گیری اجتماعی، تلاش‌های جعلی برای بهبود، آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت، زنانگی آسیب‌ها، تنزل منزلت مادری هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته‌ای به شرح آسیبهای اجتماعی زنان زلزلهزده در فضای بحران‌زده و نابسامان زندگی فاجعه‌وار و در بستر تجربه خشونت، سوگواری و داغدیدگی، با راهبردهای سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه و انزوا، و تلاش‌های ناکام‌گونه به پیامدهای آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت و حتی تنزل منزلت مادری منجر شده است ظاهر شد که میتواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد. در بخش کمی نیز نتایج حاصل از مدلسازی نشان داده که الگوی استخراجی با ضرایب بالایی تایید شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
131 - برّرسی فعالیت گسل گوک بر اساس شاخص نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره
Jafar Rahnamarad رحمان اکبری جمالزاده فریدون خسروی رضا درخشانیبرّرسی دادههای رقومی ماهوارهای در محدودهی عملکرد گسل گوک در استان کرمان حاکی از عملکرد تکتونیک جنبا در این منطقه است. وجود درهها مؤید آن است که عملکرد گسل گوک بر مورفولوژی آنها مؤثّر بوده است. دادههای لرزهای موجود و نیز زلزلههای سترگ اخیر فعالیت گسل گوک را محرز مینماید. چکیده کاملبرّرسی دادههای رقومی ماهوارهای در محدودهی عملکرد گسل گوک در استان کرمان حاکی از عملکرد تکتونیک جنبا در این منطقه است. وجود درهها مؤید آن است که عملکرد گسل گوک بر مورفولوژی آنها مؤثّر بوده است. دادههای لرزهای موجود و نیز زلزلههای سترگ اخیر فعالیت گسل گوک را محرز مینماید. با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست و نقشههای توپوگرافی رقومی منطقه، در محیط نرم افزار آرک مپ شاخص مورفومتریکی وی اف (Vf) مورد برّرسی قرار گرفت. در موقعیتهای مشخّصی از درههای منتهی به گسل، ضمن کنترل زمینی ایستگاههای اندازه گیری، شاخص وی اف محاسبه شد. نتایج حاصل، نشاندهندهی این است که گسل گوک از لحاظ شاخص مورفومتریک ویاف، در زمرهی گسلهای فعال طبقه بندی میگردد و در مناطق شمالی عملکرد فعالتری نسبت به قسمتهای جنوبیتر دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
132 - تعیین پارامتر های جنبش نیرومند زمین به روش DBE و MCE در ساختگاه سد سلمان فارسی جنوب غرب فارس - ایران
مهرداد پژوهان سید مصطفی مرتضوی مهدی آبادیکی از سازه های مهم که در بحث علوم زلزله شناسی و مهندسی زلزله جایگاه مهمی دارد سدها می باشند. در این مقاله با استفاده از مطالعه وضعیت زمین ساختی و با بهره گیری از آخرین اطلاعات لرزشی گستره سد سلمان فارسی که بر روی رودخانه قره آغاج که در جنوب استان فارس قرار دارد به روش چکیده کاملیکی از سازه های مهم که در بحث علوم زلزله شناسی و مهندسی زلزله جایگاه مهمی دارد سدها می باشند. در این مقاله با استفاده از مطالعه وضعیت زمین ساختی و با بهره گیری از آخرین اطلاعات لرزشی گستره سد سلمان فارسی که بر روی رودخانه قره آغاج که در جنوب استان فارس قرار دارد به روش های آماری گوناگون و روابط میرایی مختلف، آثار لرزشی در ساختگاه سد، مورد ارزیابی قرار داده شد و با در نظر گرفتن عمر مفید سد برابر ۱۰۰ سال میزان بزرگی زمین لرزه های نرمال، مبنای طرح و حداکثر زمین لرزه محتمل در گستره مورد مطالعه ساختگاه معرفی گردید. جهت برآورد بیشینه شتاب، سرعت و جابه جایی حرکت زمین در ساختگاه سد از دو روش سطح مبنای طراحی (DBE) و حداکثر زلزله ی محتمل (MCE) ارائه شده توسط محققین مختلف استفاده شد. همچنین در روش MCE فعالیت لرزه خیزی گسلهای عمده و پویا و یا احتمالا پویا در گستره مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفت و بیشترین مقدار پارامترهای حرکت زمین در ساختگاه سد بدست آمد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
133 - سنجش میزان تابآوری کارکنان کتابخانه‌های عمومی در برابر زلزله : نمونه موردی کارکنان کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه
فرشاد پرهام نیا محمود مرادیهدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان تابآوری کارکنان کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه در برابر زلزله است. روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی از نوع پیمایشی-توصیفی است. حجم نمونه 97 نفر از کارکنان کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه است. ابزار گردآوری داده ها، با است چکیده کاملهدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی میزان تابآوری کارکنان کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه در برابر زلزله است. روش پژوهش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی از نوع پیمایشی-توصیفی است. حجم نمونه 97 نفر از کارکنان کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه است. ابزار گردآوری داده ها، با استفاده از پرسشنامه تابآوری انجام شد. روایی پرسشنامه با استفاده از خبرگان مورد تأئید قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که برابر 929/0 بدست آمد. تحلیل دادهها با استفاده از آزمون نشانه تک گروهی (علامت) و به کمک نرم افزار اکسل و spss نسخه 23 انجام شد. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد ابعاد تابآوری شامل بُعد اجتماعی با میانگین 89/2 ، بُعد اقتصادی با میانگین 53/2 ، بُعد سازمانی و نهادی با میانگین 54/2 و بُعد کالبدی با میانگین 77/2 بدست آمد. در مجموع میانگین کلی تابآوری برابر (71/2) بود که این وضعیت حاکی از آن بود که بین میانگین نظری (3) با میانگین‌های بدست آمده تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین کارکنان کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه در وضعیت نامناسبی از تابآوری در مقابل زلزله قرار دارند. نتیجه‌گیری: تقویت ابعاد به کار رفته در پژوهش حاضر جهت حرکت به سمت تابآوری در کتابخانه‌های عمومی از ضرورتی اجتناب ناپذیری برخوردار است. در این راستا آموزش آمادگی در برابر زلزله از طرف نهاد کتابخانه‌های عمومی ضروری است که گامی به سوی توسعه پایدار کتابخانه برداشته شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
134 - طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال درپژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و ارائه راه حل ها و راهکارها
آزیتا علی یوسفی فاطمه نوشین فردپژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولو چکیده کاملپژوهش حاضر تحت عنوان " طرح پیشنهادی ایجاد کتابخانه دیجیتال در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله" به منظور سنجش وضعیت نیروی انسانی، بودجه، تجهیزات و امکانات رایانه ای موجود، زیرساختهای مخابراتی، منابع اطلاعاتی، مزایای کتابخانه دیجیتال از دیدگاه مدیران و اولویت منابع از دیدگاه مدیران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله جهت ایجاد کتابخانۀ دیجیتال و ارائه راه حل ها و راهکارها می باشد،روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است که برای بررسی وضعیت موجود از دو پرسشنامه استفاده شده است که پرسشنامه ها مشتمل بر 47 پرسش می باشد که توسط معاونت ها، مدیران پژوهشکده ها، مدیر کتابخانه، کتابداران و مدیر فناوری اطلاعات پژوهشگاه پاسخگویی شده است نتیجه حاصل از بررسی نشان می دهد این پژوهشگاه با توجه به تمایل مدیران به ایجاد کتابخانه دیجیتال و نبودن هیچگونه محدودیتی در رابطه با تخصیص بودجه، ساختار های خوب مخابراتی، نیروی متخصص شامل 3 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، تشویق دیگر کارکنان کتابخانه به فراگیری روشهای تولید اطلاعات دیجیتالی و اینترنت و همچنین استفاده از راهنمائیهای متخصصان موضوعی و متخصصان رایانه شاغل در پژوهشگاه و حمایت مالی پژوهشگاه برای تامین تجهیزات فنی متناسب با نیازهای ضروری جهت ایجاد کتابخانه دیجیتال، از قبیل خرید یا قرارداد با سازمان های بیرونی، خرید و مشترک شدن منابع الکترونیکی، امکان ایجاد کتابخانه دیجیتال را دارا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
135 - بررسی روشهای افزایش تاب آوری شهری دربرابر زلزله براساس سناریو لزره ای (نمونه موردی منطقه 11 شهرداری تهران)
مهدی نیریپایداری وایمنی سکونتگاه ها در مقابل خطرات ناشی از عارضه های طبیعی همواره ازنگرانیهای جوامع بوده است.زلزله یکی از این عارضه هایطبیعی است که درصورت عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی سکونتگاه های بشر وجان انسانها را تهدید میکند.درواقع آنچه از این پدیده فاجعهمیسازد،عدم پیشگیری ا چکیده کاملپایداری وایمنی سکونتگاه ها در مقابل خطرات ناشی از عارضه های طبیعی همواره ازنگرانیهای جوامع بوده است.زلزله یکی از این عارضه هایطبیعی است که درصورت عدم برنامه ریزی صحیح و اصولی سکونتگاه های بشر وجان انسانها را تهدید میکند.درواقع آنچه از این پدیده فاجعهمیسازد،عدم پیشگیری از تاثیروعدم آمادگی جهت مقابله با آن است.به منظور کاهش خسارات لرزه ای وارتقای ایمنی شهرها لازم است در تدوین برنامه های توسعه پایدارشهری ومنطقه ای به مخاطرات ناشیاززلزله وبرآورد اثرهای آنها توجه ویژه ای شود.بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد.در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساساستفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی درمدیریت بهینه خطر پذیری وبحران ایفاکند.باتوجه به اهمیت شهرتهران ازجنبه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ازیک سو ولرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر لازم است نحوه مقابله با زلزلهاحتمالی آینده معرفی ، تشریح ونهایتا راهکارهای کوتاه و بلند مدت مقابله با زلزله ازدیدگاه شهرسازی شامل مسائل جمعیتی، کمبود امکاناتزیربنایی، توسعه نامناسب،توزیع ناهمگون مراکز خدمات شهری و عدم تناسب بافت ساختمانها باشرایط ساختگاهی ارائه گردد. درواقع اقداماتکافی و اساسی به منظورکاهش تلفات وخسارات ناشی از زلزله در طی سالیان گذشته صورت نپذیرفته است و رشدناهمگون وغیراصولیشهرتهران بویژه در چند دهه اخیر، ساخت وساز در حریم گسلها و مناطق مستعد ناپایداریهای زمین ساختی، طراحی واجرای ساختمانها وتاسیساتحیاتی نامتناسب باشدت لرزه خیزی تهران ،نبود توانمندیهای عملیاتی کافی مدیریت بحران درمرحله پاسخ ومقابله با تبعات زلزله، وجودبافتهایآسیب پذیر وفرسوده وپراکنده درسطح شهرنشان میدهد درصورت وقوع زلزله شدید در تهران تلفات وصدمات جبران ناپذیرزیادی واردخواهدشد.بدین منظور دراین مقاله منطقه 11 شهرداری تهران به عنوان نمونه جهت ارزیابی خطرپذیری لرزه ای مورد بررسی قرارگرفته است.همچنین در این مقاله سعی بر آن است تا با استفاده از سناریوی زلزله افزایش تاب آوری شهری موردبررسی قرارگیرد.بدین منظورلازم است میزان خطرپذیری وخسارات بر اساس انجام مطالعات مختلف برآورد گردد. در این راستا امکان ارزیابی اثر سوانح براساساستفاده از روشهای پیشرفته وتهیه سناریوی زلزله میتواند اهمیت زیادی تاب آوری لرزه ای شهرتهران داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
136 - اختلال تنیدگی پس ضربه ای در بازماندگان زلزله بم
فرحناز نورمحمدی فاطمه عطاییهشت مـاه پس از زلـزلة ویرانگر بم، به منظور بـررسی شیوع اختـلال تنیدگی پس ضربه‌ای، مقیاس پیامد رویداد (هورویتز و دیگران، 1979) با هدف اندازه‌گیری دو نوع پاسخهای تسخیر و اجتنـاب، به 129 زن و 45 مرد که به طور تصافی انتخاب شده بودند، ارائه شد. نتایج نشان دادند که به طـور مت چکیده کاملهشت مـاه پس از زلـزلة ویرانگر بم، به منظور بـررسی شیوع اختـلال تنیدگی پس ضربه‌ای، مقیاس پیامد رویداد (هورویتز و دیگران، 1979) با هدف اندازه‌گیری دو نوع پاسخهای تسخیر و اجتنـاب، به 129 زن و 45 مرد که به طور تصافی انتخاب شده بودند، ارائه شد. نتایج نشان دادند که به طـور متوسط 7/93 درصد بازماندگان از اختلال شدید تنیدگی پـس ضربه‌ای رنج می‌بردند و پاسخهای تسخیر را بیشتر از پاسخهای اجتناب نشـان می‌دهنـد. بین زنـان و مردان در میزان شیوع نشانگان اختـلال تنـیدگی پس ضربه‌ای و پاسخهای تسخیر و اجتناب تفاوت معنادار وجـود نداشت. نتایج براساس نظریه نگهداری منابع و تفاوتهای فرهنگی تفسیر شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
137 - تحلیل جامعه شناختی زلزله شهر بم
فریدون وحیدا امیر سلطانی نژاد ایوب سلطانی نژادپی آمد ابتدایی زلزله ی مهیب پنجم دی ماه یک هزار سیصد هشتاد دو شهر بم، کشته شدن بیش ازسی هزار نفر و بی خانمان شدن صدها هزار نفر از قربانیان این حادثه بود. اگر چه زلزله در حیطه ی مباحث جامعه شناسی قرار ندارد؛ ولی بعد از وقوع، به سبب آثاراجتماعی گوناگون از جمله از هم گسیخت چکیده کاملپی آمد ابتدایی زلزله ی مهیب پنجم دی ماه یک هزار سیصد هشتاد دو شهر بم، کشته شدن بیش ازسی هزار نفر و بی خانمان شدن صدها هزار نفر از قربانیان این حادثه بود. اگر چه زلزله در حیطه ی مباحث جامعه شناسی قرار ندارد؛ ولی بعد از وقوع، به سبب آثاراجتماعی گوناگون از جمله از هم گسیختگی سازمان و روابط اجتماعی و اختلال در نظم اجتماعی به موضوعی جامعه شناختی بدل می شود. با وجود آسیب های اجتماعی زلزله، بیشتر به خسارات مالی و جسمانی آن پرداخته شده و پیامدهای اجتماعی آن کمتر مورد توجه بوده است. بدین منظور مقاله حاضر بر آن شد که پیامدهای جامعه شناختی زلزله در شهر بم را در دو بخش واکنش های جمعی و دگرگونی های اجتماعی مورد بررسی قرار دهد. این نوشتار، مقوله های مربوط به واکنش های جمعی را در میان220 آزمودنی دختر و پسر مقطع متوسطه شهر بم با روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار پرسشنامه به محک آزمون نهاده است. سنجش معرف های دگرگونی های اجتماعی نیز با ابزار مشاهده و مصاحبه مورد نظر است. یافته ها حکایت از آن دارد که بعد از زلزله روحیه تقدیر گرایی، همبستگی اجتماعی و مشارکت اجتماعی در بین حادثه دیدگان افزایش یافته، همچنین زلزله، دگرگونی ها و تغیراتی از جمله فروپاشی تقسیم کار اجتماعی، تخریب شبکه های مردمی، آسیب پذیری خانواده و عدم سازش ساخت ها را به همراه داشته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
138 - پیامدهای جامعه شناختی زلزله بم
فریدون وحیدا موسی سلطانی نژادپی آمدابتدایی زلزله مهیب پنجم دی ماه یک هزاروسیصدوهشتاد دو شهربم،کشته شدن بیش ازسی هزارنفربی خانمان شدن صدهاهزارنفر ازقربانیان این حادثه بود. ...پی آمدابتدایی زلزله مهیب پنجم دی ماه یک هزاروسیصدوهشتاد دو شهربم،کشته شدن بیش ازسی هزارنفربی خانمان شدن صدهاهزارنفر ازقربانیان این حادثه بود. ... پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
139 - مدلی برای قیمت گذاری سواپ زلزله و تحلیل حساسیت آن در ایران
نصرالله محمودپور عبدالساده نیسی مسلم پیمانیافزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سالهای اخیر، یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جه چکیده کاملافزایش خسارت‌های اقتصادی ناشی از وقایع طبیعی طی سالهای اخیر، یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی صنعت بیمه و پژوهشگران برای یافتن ابزارهای نوین مالی جهت انتقال ریسک فجایع و کاهش زیان‌های اقتصادی می‌باشد. در این مقاله مدلی برای قیمت‌گذاری سواپ فاجعه با نوسان خسارت ثابت جهت کاهش ریسک شرکت‌های بیمه و بیمه اتکایی در ایران ارائه می شود، طرح تحقیق گذشته‌نگر و تحقیق کاربردی است، روش گردآوری داد‌ها کتابخانهای و ابزار استفاده از اسناد و مدارک مورد بهره‌برداری قرار میگیرد، برای استخراج کل دادهها از روش همبستگی استفاده می شود و تمام شماری خسارت کل زلزلههای دارای تلفات، مخرب و تاثیرگذار در بازه زمانی 1288 الی 1397 در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. احتمال وقوع و شدت خسارت ثابت و به صورت یک حرکت براونی پرش انتشار در نظر گرفته می شود، مدل دیفرانسیلی، انتگرالی استخراج شده با گسسته سازی به مدل دیفرانسیل معمولی تبدیل شده و با روش تفاضل محدود و نرم ابزار متلب جواب‌ها تخمین زده میشود، تغییرات مدل ارائه شده با تحلیل حساسیت لاندا مورد بررسی قرار می گیرد و سرانجام با دادههای واقعی خسارت های زلزله در ایران، که از پایگاه داده ئی ام دات دیتا بیس و نتایج رگرسیون استخراج شده است، مدل اجرا میشود. بر اساس نتایج تحقیق قیمت اوراق سواپ فاجعه به ازای خسارت کمتر از آستانه ، روند افزایشی منظمی دارد، اما به محض رسیدن و رد شدن خسارت از آستانه، قیمت ها به شدت کاهش خواهند یافت پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
140 - شناسایی اصول ومبانی مکانیابی فضای مناسب شهری جهت اسکان موقت پس اززلزله احتمالی تهران( نمونه مطالعاتی: منطقه 3 تهران)
روزبه زمانیان میلاد بختیاریاسکان موقت جمعیت آسیب دیدگان فرایندی است که مستلزم آن، شناسایی فضاهای مناسب برای استقرارجمعیت، برنامه ریزی، مدیریت و ارئه راهکارهای مناسب قبل و حین وقوع زلزله احتمالی می‌باشد. منطقه 3 شهرداری تهران، منطقه مستعدی برای وقوع زلزله می‌باشد و وجود گسلهای مؤثر در آسیبپذیری چکیده کاملاسکان موقت جمعیت آسیب دیدگان فرایندی است که مستلزم آن، شناسایی فضاهای مناسب برای استقرارجمعیت، برنامه ریزی، مدیریت و ارئه راهکارهای مناسب قبل و حین وقوع زلزله احتمالی می‌باشد. منطقه 3 شهرداری تهران، منطقه مستعدی برای وقوع زلزله می‌باشد و وجود گسلهای مؤثر در آسیبپذیری شهر تهران ازجمله گسلهای مشاء، گسل شمال تهران و گسل ری و همچنین تأثیر گسل‌هایی در داخل و پیرامون منطقه ازجمله گسل محمودیه، گسل داودیه، گسل تلو پایین، گسل شیان و کوثر بروز خطر زمینلرزه را در این منطقه تشدید میکند. این مسئله ضرورت مدیریت بحران و بحث مکانیابی فضاهای بهینه جهت اسکان موقت، مخصوصاً فضاهای سبز و باز در مواقع بعد از رخداد زلزله برای کمک‌رسانی و اسکان شهروندان را ضروری جلوه داده است. بنابراین موضوع مکانیابی، تعیین فضاهای شهری با قابلیت اسکان موقت و ارائه یک الگوی مناسب اسکان با در نظر گرفتن پارامترها و عوامل مؤثر مکانی مهمترین هدف این پژوهش برای مدیریت بحران بعد از زلزله احتمالی تهران در منطقه 3، در نظر گرفته شده است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است .در همین راستا با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه، چارچوب مفهومی و مروری بر تجارب، مطالعات پیشین مورد بررسی قرار گرفته است . این تحقیق با تحلیل دادهها به صورت کیفی و کمی و با شناسایی معیارها و اصول مکانیابی سکونتگاههای موقت و وزن دهی به معیارها از طریق ماتریس مقایسه زوجی انجام شد . جهت مکانیابی فضاهای باز موجود از روش سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
141 - طراحی مدل مدیریت بحران با رویکرد منابع انسانی به روش تحلیل مضمون (تم) با مطالعه زلزله استان کرمانشاه
شهرام کهریزی حسن الوداریآن چه زلزله را تبدیل به یک فاجعه ی مخرب می نماید، تقابل پدیده های انسانی و عوامل انسان ساز با این پدیده ی طبیعی می باشد. یکی از مهم ترین فاکتورهایی که در افزایش و یا کاهش میزان خسارت ها و تلفات انسانی در زمان بروز بلایای طبیعی از جمله زلزله، تأثیر فراوانی دارد، مدیریت ب چکیده کاملآن چه زلزله را تبدیل به یک فاجعه ی مخرب می نماید، تقابل پدیده های انسانی و عوامل انسان ساز با این پدیده ی طبیعی می باشد. یکی از مهم ترین فاکتورهایی که در افزایش و یا کاهش میزان خسارت ها و تلفات انسانی در زمان بروز بلایای طبیعی از جمله زلزله، تأثیر فراوانی دارد، مدیریت بحران است. هدف این مطالعه طراحی مدل مدیریت بحران با تأکید بر منابع انسانی در زلزله استان کرمانشاه، است. روش این پژوهش، رویکرد کیفی با تحلیل مضمون (تم) است. جامعه آماری این مطالعه کلیه ادبیات موجود در زمینه مدل های مدیریت بحران و با تمرکز بر منابع انسانی بودند. نمونه این مطالعه شامل بررسی 11 نظریه مرتبط در حوزه مدل های مدیریت بحران بر اساس تمرکز بر منابع انسانی بود. برای گردآوری داده های پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش با استفاده نرم افزار Nvivo، انجام شد. نتایج نشان داد، مدل مدیریت بحران با رویکرد منابع انسانی به روش تحلیل مضمون (تم) در سه مرحله اصلی قابل بررسی است، 1-تدابی قبل از بحران، تدابیر حین بحران و تدابی پس از بحران. تدابیر قبل از بحران شامل مضامین تقویت کارایی منابع انسانی، اقدامات پیشگیرانه، آموزش منابع انسانی، شناسایی نشانه های اولیه بود. تدابیر حین بحران شامل مضمون آمادگی منابع انسانی بود. همچنین تدابیر پس از بحران شامل مضامین، شناسایی و ارزیابی، محدود ساختن زیان ها و توانایی باز سازی بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
142 - تحلیل ریسک خطر زلزله در منطقه آذربایجان با استفاده از روش شبکه عصبی
سیدجواد سیدفتاحی روزبه دبیری میلاد فرشباف خلیلیدر این تحقیق پیشبینی زمین لرزه و تحلیل ریسک خطر در منطقه آذربایجان با استفاده از روش شبکه عصبی صورت گرفته است. رویکرد پیشبینی مبتنی بر استفاده از هوش مصنوعی بر پایه دادههای زمین‌لرزه‌های صورت گرفته در زمانهای قبل در یک بازه 100 ساله است. پنج ویژگی رویداد زمینلرزه از چکیده کاملدر این تحقیق پیشبینی زمین لرزه و تحلیل ریسک خطر در منطقه آذربایجان با استفاده از روش شبکه عصبی صورت گرفته است. رویکرد پیشبینی مبتنی بر استفاده از هوش مصنوعی بر پایه دادههای زمین‌لرزه‌های صورت گرفته در زمانهای قبل در یک بازه 100 ساله است. پنج ویژگی رویداد زمینلرزه از دادههای سالهای قبل استخراج شده است. مدل پیش بینی زمینلرزه بر اساس پنج ویژگی انتخاب شده با سه الگوریتم مختلف با شبکه عصبی پیشخور ایجاد شده است. نتایج اعتبار سنجی نشانگر توانایی بالای مدل در پیشبینی زمینلرزه در منطقه مورد مطالعه است. نتایج حاصل از مدل های ایجاد شده جهت تحلیل ریسک خطر در منطقه آذربایجان استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده منطقه آذربایجان مستعد وقوع زمین لرزهای بالا است که لزوم رعایت دقیق استاندارد ها در ساخت و ساز بناها را میرساند. نتایج تحقیق حاضر نشان داده است که الگوریتم بیزین بهترین عملکرد را در پیشبینی خطر زلزله ارئه نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
143 - بررسي پيامدهاي اجتماعي، اقتصادي و رواني افراد در مناطق زلزله زده (مطالعه موردي: زلزله زدگان غرب کرمانشاه)
سیما پرشو سید ناصر حجازی اصغر محمدیزلزله از جمله پدیدههایی استکه به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه میسازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسلهای پر شمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعهشناختی، با هدف بررسی پيامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی چکیده کاملزلزله از جمله پدیدههایی استکه به هنگام وقوع، جامعه را با مخاطرات و نابسامانیهای متعدد مواجه میسازد. کشور ایران از جمله کشورهایی است که در پهنه گسترده خود با گسلهای پر شمار و بزرگی مواجه است. این پژوهش با رویکرد جامعهشناختی، با هدف بررسی پيامدهای اجتماعی، اقتصادی و روانی 18 بازماندگان زلزله غرب کرمانشاه و با روش پيمایش انجام شده است. جمعيت آماری شامل تمامی افراد نفر) 600 سال به بالای شهرستانهای سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی میشود. برای تعيين نمونۀ آماری ( از فرمول کوکران، و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامۀ محقق ساخته استفاده گردید. تجزیه و تحليل در دو بخش آمار توصيفی و آمار استنباطی انجام SPSS و pls دادهها نيز با بهرهگيری از نرم افزار آماری S 0/001( گردید. یافتهها نشان داد که وقوع زلزله بر تمامی متغيرهای تحقيق با ) در سطح آلفای ig= بر احساس امنيت اجتماعی، مسئوليتپذیری اجتماعی، انطباقپذیری شهروندان، همبستگی اجتماعی 0.05 با دیگران، تقدیرگرایی، احساس امنيت اقتصادی، تغييرات شغلی، سلامت روانی، تابآوری و تکليفمداری برابر خدا تأثيردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
144 - ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری در برابر زلزله(نمونه موردی کلانشهر تبریز)
شهریور روستایی وحید حسین حقی امیر جداریکشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامهریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد.تبریز بر روی یک سا چکیده کاملکشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامهریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد.تبریز بر روی یک سامانهگسلی فعال در شمالغرب ایران واقع شده است که نشان از امکان وقوع مجدد زلزله در این شهر را دارد؛ همچنین مطالعة آماری داده ها، اسناد موجود و تحلیل دوره بازگشت زلزله بیانگر رویداد زمینلرزه در آینده این گسل است. لذا تاب آور نمودن این شهر در برابر زلزله دارای اهمیت خاصی می باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با طرح این پرسش که وضعیت کالبدی تبریز در برابر زلزله به چه صورت می‌باشد، به دنبال سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری تبریز در برابر زلزله می باشد. پژوهش حاضر جزو تحقیقات کاربردی و روش به کار گرفته شده در آن توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج نشان می دهد 20% از اراضی شهر تبریز با آسیب پذیری بسیار کم و 80% درصد آسیب پذیری بسیار زیادی در برابر زلزله را دارا می باشند. بنابراین می توان بیان کرد که شهر تبریز در برابر بحران از جمله زلزله به لحاظ کالبدی به شدت آسیب پذیر می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
145 - تحلیل خطر، ارزیابی ریسک و ایجاد مدل احتمالاتی خسارت برای شهر یاسوج در نرم¬افزار OpenQuake
علی صادقی عبدالرضا سروقدمقدم فرشید فتحیکشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتن چکیده کاملکشور پرجمعیت ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقه¬ای با لرزه‌خیزی بسیار بالا واقع شده است و نیاز به تحلیل¬های دقیق خطر و ریسک لرزه¬ای در آن، بخصوص برای نقاط استراتژیک جمعیتی و صنعتی به منظور فراهم کردن اطلاعات حیاتی برای تصمیم-گیرندگان جهت توسعه اقدامات موثر کاهش ریسک، اجتناب ناپذیر است. این مقاله با استفاده از روشهای دقیق و بروز، اطلاعات اخیر سرشماری جمعیت و مسکن، دادههای اجتماعی-اقتصادی، برای نخستین¬بار تحلیل ریسک لرزه¬ای با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف برای ساختمانهای با سیستمهای متنوع سازهای در شهر یاسوج انجام شده است. اطلاعات توصیفی و کمی ساختمانها و گسلهای فعال حوزه این شهر در نرم¬افزار GIS پیاده شده و با استفاده از قابلیت¬های نرم¬افزار OpenQuake، تحلیل احتمالاتی خطر انجام و منحنی‌های خطر و طیف طرح برای ساختگاه حوزه پژوهش تولید شده است. بر این اساس، تحلیل ریسک احتمالاتی با در نظر گرفتن عدم قطعیت¬های مختلف در نرم¬افزار OpenQuake انجام شده است و منحنی‌های ریسک لرزه¬ای برای چهارسطح متفاوت آسیبپذیری تولید شده است. تجزیه و تحلیل کمی آسیبپذیری ساختمان در شهر یاسوج نشان میدهد که ساختمانهای بنایی غیرمسلح بالاترین درصد آسیب را در تمامی سطوح شدت نشان می‌دهند، به‌ترتیب با 48.4، 43.1، 39.4 درصد و 33.5 درصد برای آسیبهای خفیف، متوسط، گسترده و ریزش. ساختمانهای فولادی کم کیفیت پس از سازه‌هایبنایی غیر مسلح بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند و این امر بر نیاز فوری به مقاوم‌سازی تاکید می کند. در مقابل، ساختمانهای فولادی و بتن مسلح با کیفیت متوسط ارزیابی آسیب لرزهای مطلوبی را نشان می دهند. یافتههای کیفی بر اهمیت اجرای یک سیستم نظارت/کنترل قوی برای کیفیت ساخت و ساز، پیشبینی بهبود قابل‌توجه در قابلیت اطمینان سازه در طول دوره بهره‌برداری با کیفیت اجرای متوسط تا بالا تأکید می‌کنند. نتایج نشان میدهد که جهت پیشگیری از خسارات بالای اقتصادی، اجتماعی و انسانی، بازنگری در طراحی سازه¬های مقاوم جدید و مقاوم‌سازی ساختمانهای موجود در منطقه موضوع تحقیق بسیار حائز اهمیت می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
146 - ارزیابی انرژی موجک برای ارتعاش شمع منفرد مدفون در ماسه تحت اثر زلزله¬های حوزه دور و نزدیک
نوید حسن پوری نوتاش روزبه دبیری مسعود حاجیعلیلو بناب لاریسا خدادادی فریبا بهروز سرندارزیابی عملکرد شمع در برابر بارگذاری های لرزهای یکی از مسائل مهم در مهندسی ژئوتکنیک به شمار می‌رود. رویکردهای مختلفی در ارزیابی این عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرند که میتوان به رویکردهای پیوسته و گسسته اشاره نمود. در رویکرد پیوسته میتوان از تحلیل‌های دوبعدی و سه بع چکیده کاملارزیابی عملکرد شمع در برابر بارگذاری های لرزهای یکی از مسائل مهم در مهندسی ژئوتکنیک به شمار می‌رود. رویکردهای مختلفی در ارزیابی این عملکرد مورد استفاده قرار می‌گیرند که میتوان به رویکردهای پیوسته و گسسته اشاره نمود. در رویکرد پیوسته میتوان از تحلیل‌های دوبعدی و سه بعدی استفاده نمود. یکی از معایب بسیار مهمی که در تحلیل‌های سه بعدی شمع میتوان به آن اشاره نمود، افزایش هزینه‌های محاسباتی است. بنابراین، بهبود دقت تحلیل‌های دوبعدی به منظور کاهش هزینه‌های محاسباتی امری اجتناب‌ناپذیر است. در مطالعه حاضر، رفتار شمع منفرد مدفون در خاک ماسه تک¬لایه و دولایه تحت دو رکورد زلزله (حوزه دور و نزدیک) با استفاده از نرم¬افزار المان محدود Abaqus مورد ارزیابی قرار گرفت. در گام بعد، پردازش سیگنال داده¬های شتاب- زمان مقطع شمع با استفاده از تبدیل موجک انجام گرفت. براساس نتایج، انرژی موجک برای سیگنال سرشمع تحت رکورد حوزه نزدیک بیشتر از رکورد حوزه دور به¬دست آمد. به¬طوری¬که برای خاک تک¬لایه و دولایه به¬ترتیب در حدود 11% و 41% افزایش در انرژی موجک محاسبه شد. این افزایش در انرژی موجک ناشی از افزایش قابل ملاحظه جابه¬جایی افقی شمع تحت رکوردهای حوزه نزدیک گسل در مقایسه با رکوردهای حوزه دور است. بنابراین، با انجام تحلیل سیگنال مبتنی بر تبدیل موجک پیوسته بر روی شتاب افقی مقطع شمع می¬توان اطلاعات مناسبی از نوع رکورد زلزله به¬لحاظ نزدیکی و دوری از گسل تعیین نمود. پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد
پیوندهای سایت
مراکز مرتبط
پشتیبانی
صفحات رسمی
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400