مکانهای ناپایدار شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خرمآباد)
محورهای موضوعی : آمایش محیط
سعید امان پور
1
((عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران))
محمدعلی فیروزی
2
((عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران))
محمد حسین شاکرمی
3
((دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران))
کلید واژه: زلزله, آسیب پذیری, بافت فرسوده, ناپایداری, خرمآباد,
چکیده مقاله :
کشور ایران به دلیل قرار گیری روی کمربند زلزله‌خیز جهان به طور مکرر با زلزله مواجه می‎شود. به تبع شهر خرم‎آباد نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به وجود گسلهای اصلی و فعال در منطقه در پهنه خطر زلزله خیزی بالا قرار گرفته است. بافت قدیم شهر خرم‎آباد نیز بر اثر قدمت بناها، فرسودگی بافت و دسترسی نامناسب و عرض کم معابر، ضعف زیرساخت‎ها، به عرصه‎های آسیب پذیر در برابر حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت تبدیل شده است.هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر تأثیرگذار بر میزان ناپایداری بافت‎های فرسوده در راستای افزایش ایمنی این بافت‎ها جهت ارتقاء شرایط سکونت و در واقع توسعه پایدار آن بافت‎ها می‎باشد.ماهیت تحقیق، نظری-کاربردی و نوع مطالعه، توصیفی ـ تحلیلی است. از این رو در این پژوهش، میزان آسیب پذیری و ناپایداری بافت فرسوده شهر خرم‎آباد در مقابل زلزله بررسی شده است و با دیدگاه کل نگر شاخص‎های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، خدمات اضطراری، درجه زلزله خیزی و... بررسی و با مدل AHP میزان ناپایداری شاخص‎های مذکور اولویت‌بندی و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که در اکثر شاخص‎های مورد بررسی بویژه در زمینه شاخص‎های کالبدی مانند؛ سطح اشغال، اندازه قطعات، مصالح ساختمانی، قدمت ابنیه، وضعیت دسترسی، دسترسی به خدمات اضطراری و... بافت فرسوده شهر خرم‎آباد آسیب پذیر بوده و ناپایدار می‎باشد و کارایی لازم را در مقابل بحران احتمالی ندارد.
Iran is frequently faced with earthquakes due to its location on the earthquake-prone belt of the world. Consequently, the city of Khorramabad is no exception to this rule and due to the existence of major and active faults in the region is in the high seismic hazard zone. Lack of roads, weak infrastructure, has changed the areas vulnerable to natural and man-made accidents.The main objective of this study was to investigate and analyze the elements influencing the rate of instability of worn-out tissues in order to increase the safety of the tissues to enhance the conditions of residence and its sustainable development. The nature of research is theoretical-applied and the type of study is a descriptive-analytical one. Therefore, in this study, the degree of vulnerability and instability of the worn-out tissue of Khorramabad against earthquakes has been investigated and with a holistic view of social, economic, physical indicators, emergency services, and seismicity. The AHP model has been used and the degree of instability of these indicators has been prioritized and analyzed. The results show that in most of the studied indicators, especially in the field of physical indicators such as occupancy level, part size, building materials, building age, access status, access to emergency services, the worn-out tissue of Khorramabad is vulnerable and unstable and does not have the necessary efficiency against a possible crisis.
_||_
