زنجان

دسترسی آزاد مقاله

1 - جایگاه شهرهای ابهر، زنجان و سلطانیه در نظام تقسیمات جغرافیایی اداری ایران دوره اسلامی
مهسا فیضی فیروز مهجور

10.30495/jhcin.2022.19581

ابهر، زنجان و سلطانیه شهرهایی کهن در شمال غرب ایران اند که در منابع دوره اسلامی درباره انتساب آن‌ها به هریک از ایالت های این منطقه از ایران ، به ویژه ایالت های جبال/ عراق عجم و آذربایجان، گزارش هایی گونه گون و گاه آشفته دیده می شود. این مقاله بر آن است که با تکیه ب چکیده کامل

ابهر، زنجان و سلطانیه شهرهایی کهن در شمال غرب ایران اند که در منابع دوره اسلامی درباره انتساب آن‌ها به هریک از ایالت های این منطقه از ایران ، به ویژه ایالت های جبال/ عراق عجم و آذربایجان، گزارش هایی گونه گون و گاه آشفته دیده می شود. این مقاله بر آن است که با تکیه بر منابع مکتوب جغرافیایی و تاریخی و یافته های باستان شناختی، به بررسی جایگاه این شهرها در نظام تقسیمات جغرافیایی-اداری ایران دوره اسلامی بپردازد. یافته ها نشان می دهد که شهرهای ابهر و زنجان در قرون اولیه اسلامی جز در سده چهارم هجری، از شهرهای ناحیه جبال به شمار می رفتند و استقرارهای منطقه شرویاز از نظر اداری منتسب به یکی از این دو شهر بود. در اوایل سده هشتم هجری، ناحیه شرویاز با افزایش استقرارها و شکل گیری شهر سلطانیه، در جایگاه پایتخت عراق عجم، هویت اداری مستقلی یافت. با افول شهر در سده دهم، سلطانیه روستایی کم اهمیت گاه جزو عراق عجم و گاه آذربایجان به شمار می رفت. در اوایل سده سیزدهم ﻫجری، با شکل گیری ولایت خمسه به کرسی زنجان، سلطانیه، همچنان روستایی وابسته به زنجان بود و ابهر نیز ناحیه ای مستقل از زنجان اما جزو همین ولایت بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - ارزیابی عملکرد پروژه‌های محرک توسعه از دیدگاه ساکنین محلات هدف بر اساس مدل تحلیل شکاف (موردمطالعه: پروژه احیای کارخانه کبریت‌سازی زنجان)
پری علوی اشکان خطیبی

10.30495/hoviatshahr.2022.18234.12184

تحقیق حاضر باهدف ارزیابی اثرات پروژه احیای کارخانه کبریت‌سازی زنجان در ارتقای کیفی محله به سنجش ادراکات و انتظارات ساکنین محله از ابعاد و عوامل توسعه و تحرک محلی می‌پردازد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به روش ارزیابی با مدل تحلیل شکاف تهیه‌شده است. جمع‌آوری داده‌ها ا چکیده کامل

تحقیق حاضر باهدف ارزیابی اثرات پروژه احیای کارخانه کبریت‌سازی زنجان در ارتقای کیفی محله به سنجش ادراکات و انتظارات ساکنین محله از ابعاد و عوامل توسعه و تحرک محلی می‌پردازد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به روش ارزیابی با مدل تحلیل شکاف تهیه‌شده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق کتابخانه‌ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه‌ و تحلیل آن‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری ANOVA وT انجام پذیرفته است. امتیاز بالای انتظار ساکنین از ابعاد توسعه و تحرک (23/4) و امتیاز پایین ادراک آنان (26/3) نشان‌دهنده وجود تفاوت بین ادراکات و انتظارات ساکنین بعد از اجرای پروژه است که با شکاف معنادار (97/0-) مؤید فرضیه دوم تحقیق است. همچنین یافته‌های حاصل از تحقیق حاکی از وجود تفاوت معنا‌دار بین انتظار و ادراک پاسخ‌دهندگان برحسب سابقه سکونت آن‌هاست اما در رابطه با جنسیت علیرغم وجود شکاف بین نظرات، تفاوت معنا‌داری ازنظر ادراک و انتظار بین مرد و زن یافت نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - طراحی فضایی محلات شهری با تأکید بر اصول دین اسلام در شهر ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی : محله شهدای شهر زنجان)
سعید غلامی ابوالفضل مشکینی اسماعیل دویران

شهر اسلامی مفهومی است که پژوهشگران متعدد، تحقیقات مختلفی برای رسیدن به آن انجام داده اند. حال آنکه ارائه الگودر سطح محله از دغدغه های موجود در این زمینه می باشد.از این رو الگوی ایرانی-اسلامی محله، درواقع اطلاق نقشه هایکلی فضاهای از پیش تعیین شده در سطح محله با توجه به و چکیده کامل

شهر اسلامی مفهومی است که پژوهشگران متعدد، تحقیقات مختلفی برای رسیدن به آن انجام داده اند. حال آنکه ارائه الگودر سطح محله از دغدغه های موجود در این زمینه می باشد.از این رو الگوی ایرانی-اسلامی محله، درواقع اطلاق نقشه هایکلی فضاهای از پیش تعیین شده در سطح محله با توجه به وضعیت موجود کالبدی است. هدف این پژوهش شناساییویژگی های کالبدی شهرهای ایرانی-اسلامی و ارائه یک الگوی فضایی از محله و ساختار آن بر اساس اصول دین اسلام،در شهرهای ایران می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده که در آن از روش تحلیل متن و محتوا در جهت تجزیه وتحلیل داده ها استفاده گردیده است. از نتایج به دست آمده این پژوهش می توان به امتزاج داده های موجود در مکتب اصفهانو تحقیقات انجام شده و مطابقت آنها با اصول مبین اسلام اشاره داشت که می تواند در طراحی محلات شهری مورد استفادهقرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - بررسی مزیت نسبی تولید کشمش در استان زنجان و تعیین ساختار بازار داخلی آن
دینا رجایی یدالله رجایی کریم امامی جزه

هدف آرمانی این تحقیق شناسایی توانمندی های استان زنجان در تولید و صادرات محصول کشمش است. در این راستا ساختار بازار داخلی محصول کشمش در ایران و نیز مزیت نسبی تولید این محصول در استان زنجان مورد بررسی قرار گرفته است. بخشی از اطلاعات مورد نیاز به طریق پرسشنامه و بخشی دیگر ا چکیده کامل

هدف آرمانی این تحقیق شناسایی توانمندی های استان زنجان در تولید و صادرات محصول کشمش است. در این راستا ساختار بازار داخلی محصول کشمش در ایران و نیز مزیت نسبی تولید این محصول در استان زنجان مورد بررسی قرار گرفته است. بخشی از اطلاعات مورد نیاز به طریق پرسشنامه و بخشی دیگر از سایت های FAO و ... جمع آوری شده اند. در این مطالعه از ماتریس تحلیل سیاستی (PAM) و شاخص RCA برای محاسبه مزیت نسبی و نیز شاخص های CRn و HHI برای تعیین ساختار بازار استفاده شده است. نتایج به دست آمده از ماتریس تحلیل سیاستی (PAM) حاکی از آن است که تولید کشمش در استان زنجان دارای مزیت نسبی می باشد (68/0DRC =) و همچنین تولید این محصول دارای سودآوری اجتماعی (7/5،631،358NSP = ) و منفعت اجتماعی (0/69= SCB) است. نتایج حاکی از یارانه غیرمستقیم بر نهاده های قابل تجارت (69/0 = NPIC) و مالیات غیرمستقم بر محصول (14/0 = NPC) است. مالیاتی که دولت به صورت غیرمستقیم بر محصول در نظر گرفته است (68/0= EPC) بیش از یارانه ای است که بابت نهاده ها پرداخت می نماید. نتایج بیانگر وجود مزیت نسبی در تجارت کشمش است (36/12= RCA) و در نهایت نتایج نشان می دهند بازار کشمش ایران به صورت انحصارچندجانبه است (43/49= CR4)، (729/9= HHI). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - سنجش میزان توسعه یافتگی بخش بهداشتی ودرمانی شهرستان های استان زنجان به روش تاکسونومی عددی درسال 1390
محمد جعفری حسن سیفی علی جعفری

مقدمه : امروزه ، خدمات بهداشتی ودرمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی وروانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است .البته لازمه ی این زمینه ، در دسترس بودن متوازن ومتعادل امکانات وتجهیزات بخش بهداشت ودرمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش وضعیت توسع چکیده کامل

مقدمه : امروزه ، خدمات بهداشتی ودرمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی وروانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است .البته لازمه ی این زمینه ، در دسترس بودن متوازن ومتعادل امکانات وتجهیزات بخش بهداشت ودرمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش وضعیت توسعه یافتگی ورتبه بندی شهرستان های استان زنجان از لحاظ دسترسی به شاخص های بهداشت ودرمان بود .روش پژوهش : این پژوهش از نظرهدف ،کاربردی وازنظرروش انجام تحلیلی وازنظر زمان اجرا مقطعی است که درسال 1390درشهرستان های استان زنجان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی شهرستان های استان زنجان بود. آمار واطلاعات لازم برای محاسبه شاخص های منتخب از سالنامه آماری استان مربوط به سال 1390 بدست آمد ، سپس با استفاده از تکنیک تاکسونومی عددی وضعیت شهرستان های استان زنجان به لحاظ توسعه یافتگی در بخش بهداشت ودرمان مشخص گردید. یافته ها : یافته های تحقیق نشان داد که از نظر سطح نسبی توسعه یافتگی دربخش بهداشت ودرمان، شهرستان زنجان با میزان درجه توسعه یافتگی 0.6542 ، نسبتاً توسعه یافته ، شهرستان های ماهنشان ، طارم وابهر به ترتیب با میزان درجه توسعه یافتگی 0.7532،0.7753 و0.7759، کمتر توسعه یافته وشهرستان خدابنده با میزان درجه توسعه یافتگی 0.9801، شهرستان توسعه نیافته استان می باشد. در این بررسی شهرستان های خرمدره وایجرود به عنوان مناطق ناهمگن شناخته وحذف گردیدند.نتیجه گیری : شهرستان های استان زنجان از نظر برخورداری از شاخص های بهداشتی ودرمانی همسان نبوده واختلاف زیادی با یکدیگر دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی تأثیر ابعاد بازاریابی داخلی بر تعهد کارمندان ادارات شهرداری زنجان با نقش میانجی نگرش کارکنان نسبت به کار
وحیده علیپور محمد باشکوه اجیرلو عاطفه مهری بازقلعه انیس مهری بازقلعه

تعهد کارکنان به عنوان نیرویی حیاتی در بقا و سودآوری سازمان‌ها می‌تواند آنان را در ارائه خدمات باکیفیت به طور مداوم تحت تأثیر قرار دهد. هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر در تعهد کارکنان شهرداری شهر زنجان می‌باشد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و ماهیتی پیمایشی- علی دارد. ج چکیده کامل

تعهد کارکنان به عنوان نیرویی حیاتی در بقا و سودآوری سازمان‌ها می‌تواند آنان را در ارائه خدمات باکیفیت به طور مداوم تحت تأثیر قرار دهد. هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر در تعهد کارکنان شهرداری شهر زنجان می‌باشد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و ماهیتی پیمایشی- علی دارد. جامعه آماری این پژوهش شامل 723 نفر از کارکنان شهرداری مناطق سه‌گانه شهر زنجان است که از این تعداد 248 نفر طبق فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده‌ها به کمک پرسش‌نامه‌ای استاندارد که پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 0/802 مورد تأیید قرار گرفته، گردآوری گردید و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داد، فرضیه‌های مربوط به متغیرهای تأثیرگذار بر تعهد به ترتیب ارتباط داخلی (با ضریب مسیر0/50)، انگیزش (با ضریب مسیر 0/35)، توانمندسازی (با ضریب مسیر0/30)، فناوری اطلاعات و ارتباطات (با ضریب مسیر 0/23)، عدالت و انصاف (با ضریب مسیر 0/18) و کار تیمی (با ضریب مسیر 0/12) تأیید گردید. همچنین با توجه به اینکه مقدار آماره تی (0/63) در رابطه بین متغیرهای توسعه و آموزش و تعهد کم‌تر از 0/96 بود، این فرضیه مورد تأیید قرار نگرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تحلیلی بر تاب آوری کالبدی مساکن اجتماعی در برابر زلزله با استفاده از فن سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی غیر ساختاری (NSFDSS) ( نمونه موردی مسکن مهر زنجان)
ماندانا کمالی منوچهر طبیبیان مسعود الهی

10.30495/ums.2021.19260

مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. از طرفی ایران به لحاظ جغرافیایی و زمین‌شناختی در زمره کشورهایی است که آسیب‌پذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارد؛ و ازجمله مهمترین آنها، زلزله می‌باشد. از طرف دیگر روند سریع رو به رشد شهرنشینی در کنار سایر عوامل، زنگ‌خطر بحران زلزله را به صدا در آورده‌است.مطالعات نشان می‌دهند که اکثر برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در زمینه مدیریت بحران به حین و پس از وقوع بحران اختصاص دارد و کمتر به شرایط پیش از وقوع بحران توجه می‌شود. بنابراین بررسی تاب‌آوری قبل از بحران در پروژه‌های مسکن اجتماعی امری ضروری می‌باشد.در این پژوهش توصیفی-تحلیلی با هدف ارزیابی محلات متشکل از مسکن‌های مهر از لحاظ تاب‌آوری کالبدی در برابر زلزله، کلیه‌ی شاخص‌ها به کمک تحلیل محتوا شناسایی و بررسی شده تا علاوه بر شناخت نقاط قوت و ضعف آنها، چراغ راهی برای طرح‌های اقدام ملی مسکن باشند. روش پژوهش: بدین منظور در این پژوهش با روش‌های اسنادی و میدانی به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته شده‌است. معیارها و شاخص‌های استخراج شده، به کمک فن سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری فازی غیرساختاری (NSFDSS) اولویت‌بندی و وزن‌دهی شده و در نهایت به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشه‌های معیارهای وزن‌دهی شده، روی‌هم‌گذاری شده تا نقشه‌ی تاب‌آوری کالبدی حاصل شود. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشانگر این است که از بین شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی فاصله از گسل بیشترین و دسترسی به کاربری‌های درمانی و آتش‌نشانی کمترین اولویت را در راستای ارتقاء تاب‌آوری کالبدی محلات دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای این است که محلات متشکل از مسکن‌های مهر به علت ضعف‌هایی که در مولفه‌های کالبدیشان دارند از تاب‌آوری کالبدی پایینی برخوردارند و با وجود نوساز بودن و برنامه‌ریزی شده بودن، آسیب‌پذیری بیشتری دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی شهر زنجان
میرسعید موسوی سیدمحمدحسین جعفری

مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش ط چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی است. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. برای تحلیل اطلاعات از رگرسیون پروبیت و ماتریس سازگاری، مطلوبیت، ظرفیت و وابستگی استفاده شد. یافته‌ها: براساس رویکرد کارکرد گرایی، میزان انطباق کاربری‌های شهر زنجان در طرح تفصیلی با سرانه استاندارد، پایین تر از حد نرمال است. و عملکرد طرح مذکور با توجه به مدت طولانی اجرای طرح، ضعیف بوده است. نتیجه گیری: طبق نتایج آزمون رگرسیونی پروبیت، سرانه کاربری براساس مقدار 05/0< P برابر 073/0 است و کاربریها بعد از تهیه و اجرای طرح تفصیلی شهر زنجان به حد استاندارد نرسیده است. همچنین، طبق تحلیل ماتریس سازگاری، کاربری حریم با 99/1، حمل و نقل 60/2 و مذهبی 92/2 بیشترین سازگاری را با سایر کاربری‌های شهری دارد. در ماتریس مطلوبیت، کاربری اداری، مذهبی و باغات با رتبه کاملاً سازگار تا نسبتاً سازگار متناسب با نیازهای شهر پیش بینی شده است. برای بهبود وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان، توزیع متناسب کاربریها، تعیین شعاع عملکردی برای کاربریهای خدماتی و واگذاری طرح به مشاوران متخصص و متعهد ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ارزیابی شاخص‌های راهبرد توسعه شهری(CDS) در زنجان
امید مبارکی هونگ سرور فتح اله حاتمی

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از رویکردهای نوین در طرح های توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. این طرح اساساً بر رشد اقتصادی شهرها تأکید داشته و با شناسایی و به کار چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از رویکردهای نوین در طرح های توسعه شهری، رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) می باشد که در سال 1999 با هدف کاهش فقر، توسعه پایدار، ارتقای مشارکت و ایجاد حکمرانی خوب شهری ایجاد گردید. این طرح اساساً بر رشد اقتصادی شهرها تأکید داشته و با شناسایی و به کارگیری پتانسیل ها و امکانات بالقوه اقتصادی شهر، مبنایی برای توسعه در سایر جوانب را نیز، فراهم می کند. راهبرد توسعه شهر، ابزاری است که در آن، تکنیک های مشارکتی به کار گرفته شده و هدف اصلی آن، تأمین توسعه پایدار شهری از طریق ظرفیت سازی اجتماعی برای تدوین چشم انداز مشارکتی و اقدام همگانی می باشد. روش پژوهش: نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی_تحلیلی می باشد لذا تجزیه تحلیل داده های پرسش نامه از نرم افزار SPSS، و به منظور تدوین استراتژی جهت توانمند سازی آتی شهر از مدل تحلیلی SWOT و برای طراحی نقشه های محدوده مورد مطالعه از GIS استفاده گردیده است یافته‌ها: بنابراین بررسی های بعمل آمده و نتایج حاصله توسط رگرسیون گام به گام نشان می دهد شاخص بانک پذیری با بتای 436/ بیش ترین تأثیر، رقابت پذیری با 340/، حکمروایی خوب شهری با بتای 259/ و شاخص قابلیت زندگی با بتای 255/ کمترین تأثیر، را بر توسعه شهر زنجان داشته اند. و با استفاده از آزمون تی (T) تک نمونه ای برای شهروندان 65/2 و برای متخصصین 70/2 بدست آمده که در کل با سطح اختلاف معناداری 713/ می باشد. نتیجه گیری: با استفاده روش های وزن دهی به شاخص ها و معیارهای ارزیابی، توسط روش عکس پذیری رتبه ای، شاخص بانک پذیری رتبه اول، شاخص رقابت پذیری رتبه دوم، شاخص قابلیت زندگی رتبه سوم و شاخص مدیریت شهری رتبه چهارم را کسب کردند. و با تکنیک سوات (SWOT) نشان می دهد که بهترین راهبرد برای شهر زنجان راهبرد (تهاجمی) می باشد که با بهره گیری از نقاط قوت از فرصت ها استفاده می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - عوامل تأثیرگذار بر استفاده بی‏رویه کشاورزان از آفت‏ کش ‏ها و ارزیابی رفتار خودحفاظتی آنان در کار با آفت‎کش ها (مورد مطالعه: استان زنجان)
نفیسه صلاحی مقدم روح الله رضایی اورنگ کاوسی

افزایش فوت انسان ها به علت استفاده نا امن از آفت کش های شیمیایی، یکی از جدی ترین خطرات شغلی است که کشاورزان در کشور های در حال توسعه با آن مواجه هستند. بنابر این، هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل تأثیرگذار بر استفاده بی رویه کشاورزان از آفت کش ها و شناخت موانع اتخاذ اقدامات چکیده کامل

افزایش فوت انسان ها به علت استفاده نا امن از آفت کش های شیمیایی، یکی از جدی ترین خطرات شغلی است که کشاورزان در کشور های در حال توسعه با آن مواجه هستند. بنابر این، هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل تأثیرگذار بر استفاده بی رویه کشاورزان از آفت کش ها و شناخت موانع اتخاذ اقدامات خودحفاظتی در استفاده از آفت کش های شیمیایی در استان زنجان می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان موضوعی در استان زنجان بودند که از بین آن ها 20 نفر با استفاده از روش نمونه&lrm;گیری هدفمند انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ های تحقیق از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد. تجزیه و تحلیل کیفی داده‌ها با استفاده از نرم ‌افزار مکس‌ کیودا نسخه 12 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که اصلی ترین عوامل تأثیرگذار بر استفاده بی رویه کشاورزان از آفت کش های شیمیایی شامل ضعف شناختی- اطلاعاتی (آگاهی پایین از عوارض استفاده از سموم، اطلاعات اندک از اصول کنترل آفات و مزایای کشت ارگانیک)، ضعف خدمات آموزشی- ترویجی (اطلاع&lrm;رسانی ضعیف و دشواری در دسترسی به اطلاعات، کمبود دوره&lrm;های آموزشی مرتبط و دسترسی کم و محدود بودن تعداد کارشناسان)، ویژگی&lrm; شیوه های کنترل شیمیایی آفات (قیمت پایین سموم، اثربخشی بیشتر سموم نسبت به دیگر شیوه های کنترل آفات، سهولت در دسترسی و استفاده از سموم)، ضعف حمایتی و عوامل فردی بوده است. افزون بر این، نتایج تحقیق حاکی از آن بود که متغیرهای عدم توجه دولت و سازمان&lrm;های ذی ربط به سلامت کشاورزان، ضعف عمومی فرهنگ سلامت در بین روستاییان، عوامل اقتصادی، عوامل فردی و نگرشی، ضعف اطلاعات و موانع مرتبط با تجهیزات حفاظت فردی بر اتخاذ رفتارهای خودحفاظتی کشاورزان در استفاده از آفت‌کش‌ها تأثیر دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان
سویل حاتمی سید جمال فرج اله حسینی سید مهدی میردامادی

10.30495/jaeer.2023.68698.10931

امروزه استفاده از انرژی نو به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش با هدف بررسی طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش خانوارهای روستایی بودند چکیده کامل

امروزه استفاده از انرژی نو به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش با هدف بررسی طراحی الگوی کاربست انرژی‌های نو در مناطق روستایی استان زنجان صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش خانوارهای روستایی بودند که تحت پوشش تکنولوژی انرژی نو در استان زنجان قرار داشتند که با استفاده از جدول کرجیسی و مورگان تعداد 210 خانوار از آنها به عنوان نمونه انتخاب شد. برای گردآوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان و کارشناسان قبل از پیش آزمون مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق نیز از طریق انجام آزمون اولیه بین 30 نفر خارج از نمونه آماری و محاسبه آلفای کرونباخ برای مقیاس‌های اصلی پرسشنامه (در دامنه بین 72/0 تا 90/0) ارزیابی و تصحیح گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS24 و AMOS22 انجام گرفت. داده‌های گردآوری شده با استفاده از تکنیک مدل-سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل گردید. نتایج مدل ساختاری مستقیم نشان داد بین عوامل آموزشی، اجتماعی فرهنگی، سیاست‌گذاری و زیست‌محیطی رابطه مثبت و معنی‌داری با کاربست انرژی نو وجود دارد و این متغیرها 37 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌نمایند. اما رابطه معنی‌داری بین عوامل اقتصادی و فنی با کاربست انرژی نو مشاهده نگردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - عؤامل مؤثر بر تنوع معیشتی کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان
وحید محمدی جعفر یعقوبی

مناطق روستایی و بخش کشاورزی با خطرات مختلفی رو به رو بوده و معیشت افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد لذا تنوع معیشتی ضروری می‌باشد. هدف تحقیق حاضر شناسایی عؤامل موثر بر تنوع معیشتی کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان دارای چاه آب در شهرس چکیده کامل

مناطق روستایی و بخش کشاورزی با خطرات مختلفی رو به رو بوده و معیشت افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد لذا تنوع معیشتی ضروری می‌باشد. هدف تحقیق حاضر شناسایی عؤامل موثر بر تنوع معیشتی کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان دارای چاه آب در شهرستان زنجان بودند (8017=N) که با استفاده از فرمول کوکران 367 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط محققان در زمینه تنوع معیشتی و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.94 تا 0.97) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS26 انجام شد و از شاخص‌های مرکزی و تحلیل همبستگی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین شاخص تنوع معیشتی پاسخگویان بر اساس شاخص سیمپسون 13/0 با انحراف معیار 03/0 بود که نشان دهنده تنوع معیشتی پایین پاسخگویان بود. نتایج بررسی عوامل موثر بر میزان تنوع معیشتی کشاورزان با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی به روش گام به گام نشان داد پنج متغیر میزان آبدهی واقعی چاه شخصی، اندازه باغ، میزان بوروکراسی در صدور مجوز کارگاه‌های روستایی، میزان کشت محصولات آبی و میزان ناتوانی در خرید نیازهای اولیه 78 درصد از واریانس میزان تنوع معیشتی پاسخگویان را تبیین کردند. محور قراردادن کشاورزان خرده پا در برنامه‌های توانمندسازی معیشتی و تسهیل راه اندازی مشاغل غیر کشاورزی برای کشاورزان بر اساس نتایج تحقیق توصیه می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - شناسایی چالش‌های کسب و کارهای کارآفرینانه‌ی کشاورزی شهری در شهرستان زنجان با استفاده از نظریه‌ی مبنایی
کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی محسن احدنژاد روشتی

با گسترش شهرنشینی و در پی آن افزایش جمعیت بیکار، انجام فعالیت های کشاورزی در داخل و پیرامون مناطق شهری طیف وسیعی از فرصت های کسب و کار را پیش روی شهرنشینان به ویژه جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به خصوص در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد قرار می دهد. توسعه ی کسب و کار چکیده کامل

با گسترش شهرنشینی و در پی آن افزایش جمعیت بیکار، انجام فعالیت های کشاورزی در داخل و پیرامون مناطق شهری طیف وسیعی از فرصت های کسب و کار را پیش روی شهرنشینان به ویژه جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به خصوص در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد قرار می دهد. توسعه ی کسب و کارهای کشاورزی شهری همچون کسب و کارهای سایر بخش های اقتصادی همواره با مشکلات و موانعی روبروست. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های کسب و کارهای کارآفرینانه ی کشاورزی شهری انجام گرفته است. رویکرد این پژوهش، کیفی و به روش نظریه ی مبنایی یا داده بنیان می باشد، که در آن برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از مصاحبه ی نیمه ساختارمند با 23 نفر از صاحبان کسب و کارها و کارآفرینان در زمینه های مختلف کشاورزی در شهرستان زنجان استفاده شده است. با تحلیل متن مصاحبه ها، طی کدگذاری باز تعداد 116 گزاره مفهومی در ارتباط با هدف تحقیق استخراج شد. این مفاهیم، طی کدگذاری محوری، در قالب 22 خرده مقوله و سپس طی کدگذاری انتخابی در 7 مقوله ی کلی دسته بندی شدند. طبق این دسته بندی مهم ترین چالش های توسعه ی کسب و کارهای کشاورزی شهری شامل چالش های اقتصادی، مکانی - اقلیمی، قانونی نهادی، دانشی - آموزشی، تکنولوژی، فرهنگی اجتماعی و چالش های دسترسی به بازار و سودآوری کسب و کار می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - شناسایی صلاحیت‌های موردنیاز مروجان کشاورزی شهری از دیدگاه کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان
کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی

کشاورزی شهری، به‌عنوان راهبردی نوظهور در فرایند توسعه پایدار شهری مطرح شده است و ترویج یکی از سازوکارهای توسعه آن محسوب می شود. ترویج کشاورزی شهری زمانی اثربخش خواهد بود که در ارائه خدمات ترویجی، نیروی انسانی کارآمد و توانمند به کار گیرد. پژوهش حاضر باهدف شناسایی صلاحیت چکیده کامل

کشاورزی شهری، به‌عنوان راهبردی نوظهور در فرایند توسعه پایدار شهری مطرح شده است و ترویج یکی از سازوکارهای توسعه آن محسوب می شود. ترویج کشاورزی شهری زمانی اثربخش خواهد بود که در ارائه خدمات ترویجی، نیروی انسانی کارآمد و توانمند به کار گیرد. پژوهش حاضر باهدف شناسایی صلاحیت های موردنیاز مروجان کشاورزی شهری انجام شد. در این مطالعه از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق نیز پرسشنامه بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از دیدگاه اعضای هیأت‌علمی و کارشناسان مرتبط و برای پایایی آن از پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا استفاده شده است که مقدار این ضریب 90/0 به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند (168=N). از میان آن‌ها نمونه 91 نفری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد ازنظر افراد موردمطالعه صلاحیت های موردنیاز مروجان شهری به ترتیب در هفت عامل مهارت های برنامه ریزی ترویجی و آموزشی، مسئولیت پذیری خلاقانه و کارآفرینانه، توانمندی در ICT و تکنولوژی آموزشی و مهارت های ارتباطات شهری، دانش اداری- حقوقی بالا، تجربه و دانش آموزش و یادگیری بزرگسالان، نگرش مثبت به کشاورزی شهری همراه باتجربه و دانش روزآمد، اخلاق علمی شایسته دسته بندی می شوند. این عوامل درمجموع 91/76 درصد از کل واریانس صلاحیت‌های موردنیاز مروجان را تبیین کردند. نتایج تجزیه‌وتحلیل واریانس یک‌طرفه دیدگاه کارشناسان در مورد عامل اول و ششم معنی دار شد اما در مورد بقیه عوامل معنی دار نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - موانع توسعه کشاورزی شهری از دیدگاه کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان
کلثوم حمیدی جعفر یعقوبی

در قرن اخیر، رشد جمعیت شهری، کاهش جمعیت روستایی و از بین رفتن زمین های کشاورزی باعث مشکلات فراوانی در این جوامع شده است. انجام فعالیت‌های کشاورزی در شهر و پیرامون آن، موضوع نسبتاً جدیدی است که توسعه آن موجب افزایش پایداری شهرها می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل با چکیده کامل

در قرن اخیر، رشد جمعیت شهری، کاهش جمعیت روستایی و از بین رفتن زمین های کشاورزی باعث مشکلات فراوانی در این جوامع شده است. انجام فعالیت‌های کشاورزی در شهر و پیرامون آن، موضوع نسبتاً جدیدی است که توسعه آن موجب افزایش پایداری شهرها می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی شهری بود. در این مطالعه از روش توصیفی-پیمایشی استفاده گردید و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط پنلی از اعضای هیئت‌علمی و کارشناسان مرتبط تأیید شد؛ و پایایی آن از طریق پیش آزمون و محاسبه ضریب کرون باخ آلفا انجام شد. مقدار این ضریب 93/0 =α به دست آمد. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند (168=N). از میان آنان نمونه 91 نفری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی موانع توسعه کشاورزی شهری به ترتیب در شش عامل فقدان پشتیبانی قانونی، مالی و آموزشی، ضعف دانش و مهارت کشاورزی و فقدان دوره های آموزشی، شیوع آفات و بیماری ها و مزاحمت های حیوانات خانگی، فقدان تعامل نهادهای مرتبط با کشاورزی با یکدیگر و شهروندان، کمبود زمین و آب مناسب کشاورزی در شهر، تمایل به آپارتمان سازی خلاصه شدند. درمجموع این عوامل 76/65 درصد از کل واریانس موانع را تبیین کردند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - شناسایی رابطه‌ی رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران در کتابخانه‌های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه‌های عمومی استان زنجان)
مهناز کریم زاده فاطمه زندیان محمد حسن زاده

هدف: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و باهدف شناسایی رابطه رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه‌های عمومی در استان زنجان انجام‌گرفته است. روش:روش پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. در رابطه با جامعه آماری کتابداران، تمام جامعه چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و باهدف شناسایی رابطه رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه‌های عمومی در استان زنجان انجام‌گرفته است. روش:روش پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. در رابطه با جامعه آماری کتابداران، تمام جامعه موردبررسی و مطالعه قرار گرفتند که تعداد 123 پرسشنامه توزیع شد و برای انتخاب نمونه از جامعه 50 هزارنفری کاربران، روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد و تعداد 384 پرسشنامه توزیع گردید. آزمون‌های آماری مورداستفاده پیرسون، اسپیرمن و... بود و داده‌های جمع‌آوری‌شده به‌وسیله نرم‌افزار spss تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌ها:یافته‌های پژوهش بیانگر این است که سطح رضایت کتابداران در بُعد رابطه‌ی شیوه اداره و سرپرستی، منزلت اجتماعی، آموزش و فعالیت‌های فوق‌برنامه، حقوق و مزایا با میزان رضایت شغلی در سطح اطمینان 99 درصد تأیید می‌شود و در بُعد نوع فرهنگ‌سازمانی و رابطه‌ی تأثیر رضایت کتابداران و رضایت کاربران مورد تأیید واقع نمی‌شود. درنتیجه رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مؤلفه موردمطالعه پژوهش (فرهنگ‌سازمانی، شیوه‌ی اداره و سرپرستی، آموزش و فعالیت‌های فوق‌برنامه، محتوا و منزلت اجتماعی شغل، سیستم حقوق و مزایا) در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تأثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه‌ها ندارد. نتیجه‌گیری: رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مؤلفه موردمطالعه پژوهش در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تأثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه‌ها ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - بررسی میزان آلودگی ادویه‌های عرضه شده به صورت فله‌ و بسته بندی (فلفل سیاه، فلفل قرمز، سماق و دارچین) به اسپورهای هوازی در استان زنجان
زینب صداقت مهران محسنی کوروش کمالی مریم حسن شاهرخ شعبانی نیکتا فردوسی

مقدمه: اقلام مختلف ادویه و چاشنی، منشاء گیاهی داشته و مستقیما یا پس از فرآیندهای ویژه جهت ایجاد عطر، طعم و رنگ در مواد غذایی از دیرباز بکار می رفته‌اند. آلودگی‌های میکروبی گیاهان ادویه‌ای مانند اکثر فرآورده‌های کشاورزی یکی از مهمترین چالش های حوزه سلامت و بهداشت می باشد چکیده کامل

مقدمه: اقلام مختلف ادویه و چاشنی، منشاء گیاهی داشته و مستقیما یا پس از فرآیندهای ویژه جهت ایجاد عطر، طعم و رنگ در مواد غذایی از دیرباز بکار می رفته‌اند. آلودگی‌های میکروبی گیاهان ادویه‌ای مانند اکثر فرآورده‌های کشاورزی یکی از مهمترین چالش های حوزه سلامت و بهداشت می باشد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت آلودگی ادویه‌های بسته بندی و ادویه‌های عرضه شده به صورت فله و فاقد بسته بندی در استان زنجان صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: تعداد80 نمونه از ادویه‌های فلفل سیاه، فلفل قرمز، دارچین و سماق به طور تصادفی از مراکز عرضه کننده و فروشگاه‌های استان زنجان جمع آوری شدند و آزمایشات لازم برای بررسی حضور اسپورهای هوازی انجام گردید. یافته‌ها: میانگین شمارش اسپورهای هوازی برحسب CFU/g در مورد فلفل قرمز 107×6/1، فلفل سیاه 106×6/6، دارچین 104×3/4 و سماق 102×5/3 بوده است. میانگین شمارش اسپورهای مزوفیل و هوازی در نمونه‌های بسته بندی CFU/g 106×3 و در نمونه‌های فله و فاقد بسته بندیCFU/g 106×4/8 بوده است. نتایج نشان داد، فلفل قرمز بالاترین و سماق کمترین میزان آلودگی به اسپورهای هوازی را دارا بوده‌اند. میانگین شمارش باکتری های مزوفیل هوازی در مورد فلفل قرمز و فلفل سیاه، در مقایسه با استاندارد بین المللی(ICMSF) که برای ادویهCFU/g 106 تدوین شده است بالاتر از حد استاندارد بود. نتیجه‌گیری: اعمال روش‌های ضدعفونی و استریلیزاسیون با استفاده از اشعه گاما به میزان 10 کیلوگری به منظور سالم سازی و کاهش آلودگی به باکتری‌های اسپورزا در انواع ادویه‌ها خصوصا ادویه‌های مصرف شده به صورت خام ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تحلیل آلودگی آب زیرزمینی با استفاده از رویکرد رتبه‌بندی شبیه به حل ایده‌ال فازی (مطالعه موردی: دشت زنجان)
محمود محمدرضا پور طبری پویا صالحی دوپلانی

10.22034/jest.2020.10970

زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت آب در دسترس به خصوص جهت تأمین نیازهای شرب از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. لذا تهیه و تدوین رویکردی که بتواند با دقت بالاتر و با در نظر گرفتن عدم دقت های ناشی از خطاهای ابزاری و اندازه گیری، ارزیابی مناسب تری را ارایه دهد مهم و قابل توجه است. چکیده کامل

زمینه و هدف: ارزیابی کیفیت آب در دسترس به خصوص جهت تأمین نیازهای شرب از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. لذا تهیه و تدوین رویکردی که بتواند با دقت بالاتر و با در نظر گرفتن عدم دقت های ناشی از خطاهای ابزاری و اندازه گیری، ارزیابی مناسب تری را ارایه دهد مهم و قابل توجه است. هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت زنجان بر پایه روش شبیه به حل ایده آل فازی است. روش بررسی: جهت دست‌یابی به این هدف، از اطلاعات 57 و 59 نمونه از آبخوان به ترتیب در دو فصل خشک و تر که در هر نمونه 28 پارامتر کیفی مورد آنالیز قرار گرفته است، استفاده گردید. با تعیین وزن هر یک از پارامترهای کیفی در محیط فازی بر اساس نظرات افرادخبره در این زمینه و تعیین ماتریس تصمیم فازی بر مبنای استانداردهای کیفی شرب، ضریب نزدیکی نسبی هر یک از نمونه ها تعیین و بر اساس آن رتبه آلودگی هر نمونه مورد محاسبه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان می دهد که نقاط آلوده تر عمدتاً در مرکز و شمال غربی دشت متمرکز بوده و این امر با موقعیت مراکز صنعتی (مانند مجتمع های سرب و روی) و خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان هماهنگی کامل دارد. جهت ارزیابی میزان دقت رتبه بندی انجام شده، نتایج روش پیشنهادی با حالت قطعی روش شبیه به حل ایده ال مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی پارامترهای کیفی مرتبط به رتبه 1 (کم‌ترین میزان آلودگی)، نشان دهنده این است که اغلب پارامترها در این رتبه که می‌بایست بیان‌گر کم‌ترین میزان آلودگی باشند، در روش قطعی نسبت به روش فازی دارای مقادیر بالایی می باشند (به عنوان نمونه مقدار پارامتر آرسنیک واقع در رتبه 1 روش قطعی و فازی به‌ترتیب برابر با 4/0 و 0 میکروگرم در لیتر می باشد) و این امر در خصوص رتبه 59 (بیش‌ترین میزان آلودگی) نیز به صورت عکس تکرارشده است که حاکی از مطمئن بودن نتایج رتبه ها و دقت بالای روش پیشنهادی می باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بیان‌گر تمرکز رتبه های بالای آلودگی در مرکز دشت و تا حدودی در نواحی شمال و شمال غربی دشت به دلیل وجود صنایع آلاینده قابل توجه و دپوی انبارهای سموم و کودهای کشاورزی در این مناطق می باشد. بر مبنای رویکرد این مطالعه می توان بیان نمود که این روش به سادگی قابلیت اجرا در هر دشت را تنها با اندازه گیری پارامترهای کیفی داشته و می تواند با دقت بالایی رتبه‌آلودگی نمونه‌های کیفی را به خصوص در مواردی که ارزیابی کیفیت آب برای مصارف شرب مدنظر باشد، مورد محاسبه قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - تبیین الگوی جامعه‌شناختی مدیریت مصرف آب در حوضه آبریز مرکزی استان زنجان
هادی یاسر مظفرالدین شهبازی میثم موسایی

10.30495/jest.2023.67556.5686

زمینه و هدف: در شرایط کنونی، به الگوی مصرف آب و شناخت آن در حوزه‌های مختلف تـوجه درخـور نمی‌شود و نیاز‌ شدید‌ به‌ شناخت میزان مصرف و عوامل مؤثر بر آن، کاملاً محسوس است، در حال حاضر حوضه آبریز مرکزی استان زنجان با بحران شدید آب رو به رو است و هدف این پژوهش تعیین عوامل اج چکیده کامل

زمینه و هدف: در شرایط کنونی، به الگوی مصرف آب و شناخت آن در حوزه‌های مختلف تـوجه درخـور نمی‌شود و نیاز‌ شدید‌ به‌ شناخت میزان مصرف و عوامل مؤثر بر آن، کاملاً محسوس است، در حال حاضر حوضه آبریز مرکزی استان زنجان با بحران شدید آب رو به رو است و هدف این پژوهش تعیین عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت مصرف آب و ترسیم الگوی جامعه‌شناختی آن در حوضه مذکور و ارائه راهکارهای برون رفت از بحران آب در منطقه به مجریان و مدیران آب است. روش بررسی: این پژوهش، تلفیقی از روش کمی و کیفی با استفاده از طرح همسوسازی از نوع مدل چند سطحی است که بخش کمی با جامعه آماری 19125 بهره بردار کشاورزی و انتخاب 377 بهره بردار به عنوان نمونه از طریق فرمول کوکران با روش پیمایش و بخش کیفی با روش دلفی در سال 1401 اجرا شده است. در بخش کیفی 30 خبره از میان کارمندان سازمان جهاد کشاورزی، اداره آب منطقه ای و نخبگان کشاورزی استان زنجان به صورت هدفمند انتخاب شده اند. یافته ها: در این پژوهش بخش کمی و کیفی مکمل یکدیگر می باشد، بخش کمی بیانگر این است که متغیرهای سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی ارتباط مستقیمی با متغیر مدیریت مصرف آب دارند. از جمله مواردی که در سه مرحله روش دلفی توسط نخبگان جامعه مطرح گردید، وجود عادت های غلط، نقص قوانین، عافیت طلبی مسئولان و عدم توجه به مواردی از جمله یکپارچگی اراضی و عدم الگوی کشت صحیح در مدیریت مصرف آب است. بحث و نتیجه گیری: با بررسی متغیرهای مورد مطالعه در بخش کمی و یافته های حاصل از روش دلفی به این نتیجه رسیدیم که متغیرهای انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی60 درصد از تغییرات متغیر مدیریت مصرف آب را تبیین می‌کنند، همچنین مقوله‌ی رهبران محلی، قوانین مصوب، قواعد شکل‌گرفته، انگیزه اجتماعی، تعهد و تخصص در نیروی انسانی، موارد فنی و حکمرانی واحد، مقوله های حاصل از روش دلفی هستند که بر مدیریت مصرف آب تاثیر میگذارند. در پایان تحقیق الگوی جامعه‌شناختی مدیریت مصرف آب به کمک نتایج هر دو بخش کمی و کیفی ترسیم گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - مکان‌یابی محل دفن پسماندهای خطرناک استان زنجان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی
مهدی برومندی ماشااله خامه‌چیان محمدرضا نیکودل

زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سال‌های اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایج‌ترین راهکارهای مدیریتی پسماندها چکیده کامل

زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سال‌های اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایج‌ترین راهکارهای مدیریتی پسماندها می‌باشد. پیدا کردن محلی بهینه که هم دارای کم ترین خطرات زیست محیطی بوده و هم از لحاظ اقتصادی بهینه باشد، هدف اصلی این مقاله است. روش کار: روشی که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است تلفیقی از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم گیری چند متغیره می‌باشد. یک روش دو مرحله‌ای که شامل حذف مناطق ممنوع و محاسبه شاخص مناسب بودن می‌باشد، برای شناسایی محل‌‌های بهینه دفن پسماندها مورد استفاده قرار گرفته است. یافته‌ها: جهت به دست آوردن اهمیت نسبی عوامل موثر از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. برای محاسبه شاخص مناسب بودن و ارزیابی منطقه مورد مطالعه جهت دفن پسماندهای خطرناک، از روش وزن‌دهی ساده افزایشی استفاده شده است. در نهایت مناطقی با شاخص مناسب بودن بالا، جهت دفن پسماندهای خطرناک در استان معرفی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم‌گیری چند متغیره در مکان‌یابی محل دفن پسماندها بسیار کارآمد می‌باشد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - ارزیابی اثرات گزینه های مکانی پیشنهادی دفن زباله شهر زنجان با استفاده ازروش ماتریس ارزیابی اثرات سریع (RIAM)ارتقاء یافته
غزل منزوی عبدالرسول سلمان ماهینی حبیب اله یونسی

زمینه و هدف: در شهر زنجان هیچ گونه فعالیتی در جهت دفن بهداشتی زباله صورت نگرفته و در حال حاضر، تنها به عملیات تلنبار کردن زباله در محلی در نزدیکی این شهر اکتفا می شود. با توجه به مخاطراتی که این روش در پی دارد، باید هرچه سریع تر مکانی مناسب جهت دفن بهداشتی پیشنهاد گردد. چکیده کامل

زمینه و هدف: در شهر زنجان هیچ گونه فعالیتی در جهت دفن بهداشتی زباله صورت نگرفته و در حال حاضر، تنها به عملیات تلنبار کردن زباله در محلی در نزدیکی این شهر اکتفا می شود. با توجه به مخاطراتی که این روش در پی دارد، باید هرچه سریع تر مکانی مناسب جهت دفن بهداشتی پیشنهاد گردد. یک محل دفن نامناسب ممکن است اثرات منفی بسیاری را به همراه داشته باشد. قوانین و مقررات موجود مرتبط با ارزیابی اثرات محیط زیستی، بر الزام استفاده از آن برای پروژه های بزرگ عمرانی نظیر محل‌های دفن زباله شهری تأکید می نماید. روش RIAM (ماتریس ارزیابی اثرات سریع)، انجام یک ارزیابی روشن و سریع از مهم ترین اثرات را تضمین می‌کند. در کنار مزایای بسیار، این روش دارای ایرادهایی نیز می باشد و آن تأثیر ذهنیت ارزیاب بر عدد دهی به اثر فعالیت ها بر پارامترهاست. از این رو، در تحقیق حاضر برای تبدیل ذهنیت به عینیت و برای ارتقاء روش RIAM، از روش AHP(فرایند تحلیل سلسله مراتبی) استفاده شده است. روش بررسی: در این پژوهش، ارزیابی محل فعلی دفن زباله شهر زنجان، به همراه چند محل پیشنهادی دیگر، با استفاده از تلفیق دو روش RIAM و AHP انجام پذیرفته است که در نهایت اثرات هر یک از محل ها بر محیط زیست منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته و با یک‌دیگر مقایسه شدند. یافته ها: در این فرایند، ما روش RIAM را با روش AHP تلفیق کردیم و محل فعلی دفن زباله در مقایسه با دیگر محدوده های مورد مطالعه، کمترین امتیاز منفی را کسب کرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که می‌توان روش RIAM را از طریق تلفیق آن با روش AHP ارتقاء بخشید. این تلفیق، ایده های بحث برانگیز را در زمینه امتیازدهی اثرات به فرصتی برای شمول نظرات کارشناسی تبدیل کرده و موفقیت امتیازدهی هماهنگ اثرات را به میزان زیادی افزایش داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - الگوی پراکنش مکانی برخی فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) در اراضی مرکزی استان زنجان
علی افشاری حسین خادمی

زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش چکیده کامل

زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn، Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است. روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکه بندی تصادفی (عمق 10-0 سانتی متر) برداشت شد. به منظور بررسی تأثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین، از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونه برداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصاره گیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشه ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب، روی، نیکل، کادمیم، مس، کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشه های پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن، منگنز، نیکل، کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمین شناسی است. در حالی که غلظت های بالای عناصر سرب، روی، مس و کادمیم بیش تر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاک های کشاورزی دیده می شود. آنالیز نمونه سنگ ها نشان داد که در بین سنگ های آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد. بحث و نتیجه گیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - رویکردی جهت بررسی تأثیر منابع زمین‌زاد و انسان‌زاد بر غلظت فلزات سنگین، مطالعه موردی: آب‌خوان دشت زنجان
محمود محمد رضاپور طبری مهدی ایل‌بیگی

10.22034/jest.2017.10722

زمینه و هدف: رشد صنایع و افزایش تقاضا جهت تأمین نیازهای آبی و تخلیه غیراصولی پساب به آب‌خوان، معضلات عدیده‌ای را برای دشت‌ها به‌وجود آورده است. از بین این عوامل آلاینده، فلزات سنگین به دلیل کاربرد گسترده در صنعت و جوامع شهری، عامل شایع‌تری محسوب می‌شوند. در این راستا دش چکیده کامل

زمینه و هدف: رشد صنایع و افزایش تقاضا جهت تأمین نیازهای آبی و تخلیه غیراصولی پساب به آب‌خوان، معضلات عدیده‌ای را برای دشت‌ها به‌وجود آورده است. از بین این عوامل آلاینده، فلزات سنگین به دلیل کاربرد گسترده در صنعت و جوامع شهری، عامل شایع‌تری محسوب می‌شوند. در این راستا دشت زنجان با توجه به تمرکز صنایع آلوده‌کننده از این امر مستثنی نبوده و نمونه‌های کیفی برداشت شده حاکی از وجود انواع مختلفی از فلزات سنگین می‌باشد. با هدف بررسی نقش عوامل طبیعی و مصنوعی در ایجاد این آلاینده‌ها، رویکردی بر مبنای مطالعات زمین‌شناسی، هیدروژئوشیمی، روابط بین کاتیون‌ها و آنیون‌ها و وضعیت پراکنش غلظت فلزات سنگین پیشنهاد گردید. روش بررسی: با اعمال ساختار پیشنهادی بر داده‌های کیفی اندازه‌گیری شده در دو دوره تر و خشک، ابتدا هر یک از عوامل مؤثر در بروز آلودگی مورد شناسایی قرار گرفت. سپس با تلفیق عوامل مؤثر در آلودگی، نقش فعالیت‌های انسان‌زاد و منابع زمین‌زاد تعیین گردید. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که عمده آلودگی در نیمه شمالی دشت ناشی از منابع زمین‌زاد بوده و به صورت طبیعی در آب‌خوان بروز می‌نماید. در بخش مرکزی آب‌خوان نیز با توجه به تمرکز صنایع و وجود شهر زنجان، فعالیت‌های انسان‌زاد به عنوان منشأ وجود فلزات سنگین مورد شناسایی قرار گرفت. در سایر بخش‌های دشت نیز هر دو عامل انسان‌زاد و زمین‌زاد در ایجاد آلودگی آب‌خوان نقش داشته‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: عمده منشأ آلودگی فلزت سنگین کروم، مس، آهن و سرب در آب‌خوان دشت زنجان به صورت طبیعی و زمین‌زاد بوده و وجود عناصری هم‌چون روی، منگنز و کادمیوم عمدتاً مرتبط با فعالیت‌های انسانی و صنایع پراکنده در سطح دشت می‌باشد. با توجه به شناسایی صورت گرفته می‌توان برای آن بخش از دشت که آلودگی متأثر از فعالیت‌های انسان‌زاد می‌باشد، راهکارهای مدیریتی جهت احیاء و کنترل آلاینده‌های ورودی به آب‌خوان ارایه نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - بررسی دانش و نگرش محیط‏زیستی دانشجویان دانشگاه زنجان
سمیه ندرلو علی شمس

10.22034/jest.2017.10756

زمینه و هدف: چالش‌های محیط زیستی غالباً دارای منشأ فکری و فرهنگی بوده و به رفتارهای غلط انسان بر می‌گردد. از عوامل تأثیرگذار بر رفتار انسان‌ها دانش و نگرش آنان می‌باشد. با توجه به جایگاه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در مدیریت آینده جامعه، بررسی نگرش و دانش دانشجویان در خصوص چکیده کامل

زمینه و هدف: چالش‌های محیط زیستی غالباً دارای منشأ فکری و فرهنگی بوده و به رفتارهای غلط انسان بر می‌گردد. از عوامل تأثیرگذار بر رفتار انسان‌ها دانش و نگرش آنان می‌باشد. با توجه به جایگاه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در مدیریت آینده جامعه، بررسی نگرش و دانش دانشجویان در خصوص محیط‌زیست و نیز افزایش فرهنگ محیط‌زیستی آن‌ها ضرورت دارد، لذا تحقیق توصیفی پیمایشی حاضر با هدف بررسی دانش و نگرش محیط زیستی دانشجویان دانشگاه زنجان صورت گرفت. روش بررسی: کلیه دانشجویان در حال تحصیل در نیمسال اول 93-92 در دانشگاه زنجان جامعه آماری تحقیق را تشکیل می‌دادند (8944=N) که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان با خطای پنج درصد 370 دانشجو و از طریق روش نمونه گیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و مورد مطالعه واقع شدند. روایی محتوایی و سازه‌ای ابزار تحقیق از طریق پانلی از اعضای هیات علمی متخصص مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن نیز با انجام مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با 78/0 و 73/0 به ترتیب برای شاخص‌های ترکیبی سنجش نگرش و دانش حاصل شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که اکثریت دانشجویان (8/71 درصد) دارای نگرشی مساعد در خصوص محیط‌زیست هستند ولی در مقابل 2/78 درصد آن‌ها از نظر دانش محیط زیستی در حد متوسط می‌باشند. متغیرهای سن، تعداد واحد گذرانده و منابع اطلاعاتی مورد استفاده با سطح دانش و نگرش دانشجویان دارای رابطه معنی‌داری بودند و نیز رابطه مثبت و معنی‌داری بین دانش و نگرش دانشجویان دانشکده‌های علوم پایه و انسانی مشاهده گردید درحالی‌که این رابطه برای دانشجویان دانشکده کشاورزی منفی و معنی‌دار بود. بحث و نتیجه‌گیری: افزایش دانش و آگاهی دانشجویان با توجه به نگرش مساعد اکثریت آن‌ها می‌تواند تأثیر معنی‌داری در رفتار آن‌ها داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تحلیلی بر پایداری زیست‌محیطی و بازتولیدکیفیت فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمدتقی حیدری مریم رحمانی حسین طهماسبی مقدم سعید محرمی

زمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزش‌های زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر می‌کوشد با استفاده از پیشران‌های زیست‌محی چکیده کامل

زمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزش‌های زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر می‌کوشد با استفاده از پیشران‌های زیست‌محیطی وضعیت حاکم بر پایداری زیست محیطی شهر را مورد ارزیابی قرار دهد.روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی می باشد. قلمرو زمانی این پژوهش (مرداد 1396)[1] و محدوده مکانی آن منطبق بر (محدوده بافت مرکزی شهر زنجان منطبق بر آخرین طرح مصوب در سال1388( 492هکتار) بوده است. جامعه آماری پژوهش افراد ساکن بافت مرکزی و حجم نمونه نیز بر طبق فرمول کوکران 491 نفر برآورد شده است..یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از طریق تکنیک ترکیبی TOPSIS-ANP ، پس از تبدیل امتیازهای نهایی در بازه (100، 0) و با در نظر گرفتن ارزش کمی واحد سنجش اکونومیست از بین محلات واقع در بافت فرسوده 51 درصد دارای وضعیت زیست‌محیطی متوسط به پایین می‌باشد که باید در برنامه‌ریزی به‌منظور پایداری بافت مدنظر قرار بگیرند.بحث و نتیجه گیری: تجمع عوامل جاذب سرمایه و فعالیت در بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان از یکسو و کمبود اشغال کامل اراضی از طرف دیگر؛ موجب تراکم و تمرکز شدید انواع فعالیت‌ها در این ناحیه شده است. این پدیده به اشباع کاربری‌ها، تجزیه بیش ‌از حد اراضی، پیچیدگی نظام مالکیت و اجاره زمین، بهره‌کشی نامناسب و شدید از فضا منجر شده که خود زمینه‌ساز انواع آلایش‌ها و تعارض‌های دیگر بوده است.[1]- Cross sectional پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی وضعیت تفکیک از مبدأ پسماند شهری در شهر زنجان
فرزانه قرجه لو یونس خسروی عبدالحسین پری زنگنه عباسعلی زمانی

زمینه و هدف: تفکیک زباله ها به عنوان نخستین مرحله از برنامه مدیریتی کارآمد جهت کاهش اثرات تخریبی پسماندهای شهری است. لذا هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت تفکیک از مبدأ پسماند های شهری و ارایه راهکار هایی در جهت افزایش مشارکت مردم در نظر گرفته شد. روش بررسی: جامعه آماری، ش چکیده کامل

زمینه و هدف: تفکیک زباله ها به عنوان نخستین مرحله از برنامه مدیریتی کارآمد جهت کاهش اثرات تخریبی پسماندهای شهری است. لذا هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت تفکیک از مبدأ پسماند های شهری و ارایه راهکار هایی در جهت افزایش مشارکت مردم در نظر گرفته شد. روش بررسی: جامعه آماری، شهروندان منطقه‌های سه‌گانه شهر زنجان می‌باشند. بدین منظور 450 پرسش نامه تهیه و براساس نمونه گیری خوشه‌ای تصادفی توزیع به صورت مصاحبه حضوری تکمیل گردید. داده ‌ها در جداول فراوانی خلاصه و به کمک روش های آماری توصیفی و تحلیلی دانکن(Duncan) و مان ویتنی (Mann Whitney)، کای اسکوار(Chi-square)، رابطه‌ها و تفاوت بین متغیرها مشخص گردید. در تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس(SPPS20) و اکسل(Excel) استفاده شده است. یافته ها: داده‌های مطالعه حاضر نشان می‌دهد که حدود 70% از شهروندان در شهر زنجان برای اجرای طرح تفکیک از مبدأ اعلام آمادگی دارند، درصورتی که در حال حاضر فقط در 38% از جامعه‌ی آماری مورد مطالعه تفکیک صورت می گیرد. مهم ترین دلیل شهروندان برای انجام این طرح، افزایش نظافت شهر و حفاظت از محیط زیست (60%) و مهم ترین دلیل عدم انجام تفکیک، نبود امکانات لازم درسطح شهر (50%) عنوان شد. سطح آموزش دریافتی90 % از مردم ضعیف یا بسیارضعیف، و رضایت در 7% از جامعه از آموزش و اطلاع‌رسانی رسانه‌ها در خصوص طرح تفکیک می‌باشد که نشان از عمکلرد ضعیف مدیریت بازیافت است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های پژوهش حاکی از وجود عامل‌هایی است که در میزان آگاهی ‌از طرح تفکیک افراد جامعه تاثیرگذار می‌ باشند. از جمله عامل‌های تاثیرگذار سطح سواد، میزان درآمد، منطقه سکونت است. هم چنین بین عامل های جنسیت افراد، وضیعت تاهل و سن رابطه معناداری مشاهده نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - ارزیابی و بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل پسماند شهر زنجان و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی جغرافیایی
آزاده مدحت مسعود منوری امیر حسین جاوید اکبر اسلامی محسن احد نژاد

اختصاص بیشترین سهم هزینه های مدیریت مواد زائد ازیک سو و ضرورت بهره وری عملیاتی این سیستم باکاهش زمانهای صرف شده از سوی دیگر بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل را به صورت یک اصل در طراحی و مدیریت پسماند مطرح می سازد. بنابراین با توجه به سیستم موجود جمع آوری و حمل پسـماند در چکیده کامل

اختصاص بیشترین سهم هزینه های مدیریت مواد زائد ازیک سو و ضرورت بهره وری عملیاتی این سیستم باکاهش زمانهای صرف شده از سوی دیگر بهینه سازی سیستم جمع آوری و حمل را به صورت یک اصل در طراحی و مدیریت پسماند مطرح می سازد. بنابراین با توجه به سیستم موجود جمع آوری و حمل پسـماند درشهر زنجان و نبود ساماندهی مناسب برای آن، ضروری بود مزایا ومعایب سیستم با استفاده از روابط ریاضی مناسب وسیستم اطلاعات جغرافیایی ارزشیابی شده و سپس با توجه به ساختار شهری و تناژ پسماندهای تولیدی بهینه ترین سیستم مدیریتی ارائه گردد. در این تحقیق شهرک کارمندان شهر زنجان به عنوان پایلوت در نظر گرفته شد. داده های زمانی مراحل مختلف جمع آوری وحمل پسماند در مسیرهای فعلی شهرک کارمندان در ده مرتبه توسط دو کورنومتر دیجیتالی گردآوری و با استفاده از روابط ریاضی، نرم افزارEXCEL و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. سپس با تکیه براطلاعاتی از جمله تراکم جمعیت، سرانه تولید زباله، مسیرهای موجود و بکارگیری روابط ریاضی و سیستم اطلاعات جغرافیایی سیستم بهینه پسماند برای این شهرک محاسبه وطراحی گردید. نتایج حاصل از ارزیابی زمانی سیستم موجود مدیریتی نشان می دهد کل زمان صرف شده جهت عملیات جمع آوری وحمل پسماند شهرک کارمندان با استفاده از خاور 2 ساعت و 55دقیقه و 42 ثانیه و متوسط زمان رفت و برگشت به ازای هرتن از پسماندها در هر سفر11 دقیقه و44 ثانیه می باشد. در این تحقیق همچنین سیستم جمع آوری پسماند برای شهرک مورد مطالعه از نظر مکان یابی مخازن، تعیین مسیرهای بهینه جمع آوری و هزینه های سالانه طراحی و برآوردگردید. 60 مخزن ذخیره550 و660 لیتری در محدوده شهرک مکانیابی شد و با طراحی مسیر بهینه جمع آوری توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش سعی و خطا سه وسیله نقلیه فان با احتساب وسیله نقلیه رزرو برای شهرک کارمندان محاسبه و پیشنهاد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - بررسی تنوع گونه ای و تغییرات فصلی کنه های موجود در بزهای استان زنجان
افشین بهمن شبستری جابر داوودی

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - تبیین عوامل مؤثر بر تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله ، موردپژوهش: شهر زنجان
بهناز عباداله زاده ملکی زهراسادات سعیده زرآبادی سعید پیری محمدرضا فرزادبهتاش

مروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان می‌دهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسان‌ها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیب‌پذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آ چکیده کامل

مروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان می‌دهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسان‌ها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیب‌پذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آوری تکاملی تأکید دارند؛ اما مسئله تعدد شاخص‌ها با روابط پیچیده و در نتیجه دشوار بودن فرایند ارزیابی آن است که لزوم استفاده از مدل‌های متناسب را ضروری می‌سازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به تحلیل روابط علی و معلولی بین شاخص های تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله در شهر زنجان، با توجه به موقعیت این شهر نسبت به گسل های اطراف آن پرداخته است تا عوامل کلیدی و تأثیرگذار در تاب آوری این شهر مشخص گردد. بدین منظور، پس از بررسی متون و استخراج شاخص ها ابتدا با استفاده از روش دلفی دو مرحله‌ای از طریق نمونه‌گیری‌های هدفمند و متوالی، 27 پرسشنامه در قالب ماتریس 40*40 توسط مدیران و کارشناسان شهرداری زنجان تکمیل گردید و در ادامه با استفاده از تحلیل تفسیری ساختاری پارامتری با استفاده از نرم‌افزار میک مک، روابط علی و معلولی و عوامل کلیدی مؤثر بر تاب‌آوری شهری شناسایی شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های مرتبط با عوامل نهادی و شبکه ارتباطی به‌عنوان شاخص‌های تأثیرگذار و کلیدی در تاب آوری شهر زنجان عمل می‌کنند و می‌توان با ارتقای وضعیت این دسته از شاخص‌ها به علت تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آن‌ها بر سایر شاخص‌ها در شبکه روابط علی- معلولی میزان نهایی تاب‌آوری را بهبود بخشید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - رتبه‌بندی مناطق شهر زنجان با استفاده از شاخص‌های بومی‌سازی شده‌‌ی شهر خلّاق
احد نژاد ابراهیمی محمدجواد حیدری محمدعلی کی نژاد

نظریه‌ی شهر خلّاق بر این موضوع دلالت دارد که شهرها واجد امکانات و ظرفیّت های بالقوه‌ای هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند به شکوفایی و رونق مجدّد حیات اقتصادی و اجتماعی شهرها منجر شوند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از شاخص‌های منطبق با فرهنگ چکیده کامل

نظریه‌ی شهر خلّاق بر این موضوع دلالت دارد که شهرها واجد امکانات و ظرفیّت های بالقوه‌ای هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند به شکوفایی و رونق مجدّد حیات اقتصادی و اجتماعی شهرها منجر شوند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از شاخص‌های منطبق با فرهنگ و تمدّن ایرانی‌–‌اسلامی حاکم بر شهرهای کشور، به رتبه‌بندی مناطق شش‌گانه ی شهر زنجان اقدام شود. برای این منظور، ابتدا به اولویّت‌بندی شاخص‌ها با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌(ANP)‌اقدام شد که نتایج حاصل، مبیّن آن بود که شاخص انسانی و اجتماعی‌(315/0)، اقتصادی‌(133/0) و علمی و آموزشی‌(110/0) به ترتیب در اولویّت‌های اول تا سوم قرار دارند. سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه‌بندی مناطق مورد مطالعه اقدام گردید که نتایج حاصل از این مرحله از مطالعه نیز نشانگر آن بود که مناطق 3 و 4 از میزان خلّاقیّت بالا، مناطق 6 و 2 از میزان خلّاقیّت متوسّط و مناطق 5 و 1 از میزان خلّاقیّت پایینی برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری (‌مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد رسولی محسن احدنژاد روشتی محمد تقی حیدری ابوالفضل مشکینی

شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدان چکیده کامل

شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است‌ که به‌منظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرم‌افزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکه‌های داغ در محیط GIS استفاده‌شده است. جهت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیم‌گیری EDAS استفاده‌شده که به‌منظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدل‌ANP استفاده‌شده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را به‌عنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشته‌اند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکه‌های داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشه‌هایی با لکه‌های داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفته‌اند و درنهایت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 ‌می‌باشد که در مرکز و جنوب شهر واقع‌شده‌اند و در مرتبه بعدی نواحی‌1-2 و ناحیه‌1-3 که در جنوب غربی شهر‌‌ قرارگرفته‌اند. درواقع ناکارآمدی همه‌جانبه‌ای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ‌4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ‌4-5 در جنوب و ناحیه‌3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - ارزیابی و رتبه‌بندی محلات شهری براساس شاخص‌های امنیتی شهر هوشمند مطالعه موردی؛ محلات شهر زنجان
جلیل محمدی علیرضا محمدی عطا غفاری گیلانده محمدحسن یزدانی

شهرهای جهان به دلیل افزایش جمعیت و پیچیده‌تر شدن، دشواری‌های بیشتری در راه تحقق امنیت دارند. هدف از این پژوهش لزوم توجه به نظریۀ شهر هوشمند به عنوان یک راه‌حل به منظور ارتقاء امنیت در شهرها و ارائۀ راهکارهای هوشمندانه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است. از چکیده کامل

شهرهای جهان به دلیل افزایش جمعیت و پیچیده‌تر شدن، دشواری‌های بیشتری در راه تحقق امنیت دارند. هدف از این پژوهش لزوم توجه به نظریۀ شهر هوشمند به عنوان یک راه‌حل به منظور ارتقاء امنیت در شهرها و ارائۀ راهکارهای هوشمندانه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است. از 30 شاخص در قالب 6 معیار اصلی، برای سنجش، رتبه‌بندی و تحلیل محلات 57 گانة شهرزنجان استفاده شده است. با استفاده از روش کوکران نمونه‌گیری به تعداد 400 نمونه انجام شده است. از روش ضریب پراکندگی (CV) و مدل ویکور(VIKOR) در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای تجزیه و تحلیل و رتبه‌بندی محلات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در مجموع شاخص‌ها، از تعداد 57 محله شهر زنجان، 11 محله دارای وضعیت کاملاً نامطلوب، 24 محله دارای وضعیت نامطلوب، 17 محله در وضعیت تا حدی مطلوب و 5 محله در وضعیت مطلوب از نظر شاخص‌های امنیتی قرار دارند. و به صورت کلی 54 درصد محلات شهر دارای وضعیت نامطلوب از نظر معیارهای امنیتی هوشمند شهر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (مطالعه موردی: زنجان)
غلامحسن حیدری بهمن کارگر سیده‌ سمیه منافی میترا خراسانیان

چکیده تحت تاثیر دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و وقوع انقلاب در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و به موازات آن افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری‌های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه‌های اخیر، دیدگاه‌های نوینی برای کنترل، پیشگیر چکیده کامل

چکیده تحت تاثیر دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و وقوع انقلاب در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و به موازات آن افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری‌های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه‌های اخیر، دیدگاه‌های نوینی برای کنترل، پیشگیری و مقابله با بزهکاری‌ها ارایه شده است. یکی از انواع راهبردهای پیشگیرانه از جرم ”پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی“ استکه نخستین بار توسط جرم‌شناس آمریکایی سی‌ریجفری در کتابی با همین عنوان ارایه شد. جفری در این کتاب پیشنهاداتی برای طراحی شهری ارایه نمود که در آن طرح خیابآن‌ها، ساختمان‌های مسکونیو فضاهای باز و ...اصلاح و بدین طریق فرصت‌های بزهکاری کاهش می‌یابد. در واقع این نظریه، معتقد است که رفتار انسانی تحت تاثیر طراحی محیطی است که در آن زندگی می‌کندو تاکید دارد که با بهینه‌سازی محیط و ایجاد تصویری مثبت از محیط، می‌توان ارتکاب جرم در محیط را کاهش داد و یا از بین برد. پیشگیری محیطی از جرم، بر این مفهوم ساده مبتنی است که جرم تا اندازه‌ای پیامد فرصت‌های برخاسته از محیط است و در این صورت، باید دگرگونی محیط فیزیکی به منظور کاستن ارتکاب جرم امکان‌پذیر شود. در واقع هدف این مقاله، ارتقای سطح آگاهی صاحبان منزل، معماران و طراحان شهری درباره مفهوم پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی استکه به دنبال افزایش امنیت، توسعه شهری و کاهش فرصت‌های مجرمانه حاصل می‌شود. بر همین اساس شهر زنجان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. طی بررسی‌های به‌عمل آمده، می‌توان چنین استنباط کرد که با توزیع متعادل کاربری‌های مختلف در سطح شهر از یک سو، می‌توان باعث افزایش نظارت اجتماعی در مناطق خلوت شهر و از سوی دیگر باعث کاهش تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت‌ها در بخش‌های متراکم شهر شد و بدین طریق می‌توان از بروز جرایم پیشگیری کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - تحلیل توزیع فضایی جمعیت استان زنجان طی سال‌های 90-1365 و پیش بینی جمعیت تا سال 1404
محسن کلانتری کیومرث یزدان پناه سمیه نوری

چکیده جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. براین اساس آگاهی از چند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. در واقع ساختار توزیع فضایی جمعیت راهنمایی برای پرو چکیده کامل

چکیده جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. براین اساس آگاهی از چند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. در واقع ساختار توزیع فضایی جمعیت راهنمایی برای پروژه های اقتصادی بلندمدت به حساب می آید. جمعیت را از دو بعد می توان بررسی کرد: پراکندگی و توزیع جمعیت در واحد سطح و بررسی استقرار جمعیت در سکونتگاههای شهری و روستایی. درک توزیع و پویایی جمعیت در فضا، در برنامه ریزی برای منطقه جغرافیایی کاربرد بسیاری می تواند داشته باشد. لذا با توجه به اهمیتی که تحولات جمعیتی در برنامه ریزی های دارد این پژوهش به تبیین ساختار فضایی توزیع جمعیت در سطح استان زنجان می پردازد و الگوی این توزیع فضایی جمعیت استان را به دست می آورد. هدف اصلی پی بردن به وضعیت تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیت استان زنجان است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و نحوه گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای– اسنادی است. مدل های تجزیه و تحلیل جمعیت از جمله محاسبه نرخ رشد، تراکم، میزان شهرنشینی و پیش بینی جمعیت استفاده شده است. نتیجه حاصل از تجزیه و تحلیل وضع موجود توزیع فضایی جمعیت نشان می دهد که عدم اجرای درست برنامه های بلند مدت استان اسناد فرادست موجب ایجاد چند قطب رشد و به حاشیه رفتن برخی مناطق است و به عبارتی دیگر موجب ایجاد تمرکز جمعیت و فعالیت نامتوازن در سطح استان گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - ارزیابی زیست اقلیم انسانی شهر زنجان و نقش آن در طراحی مسکن
محمدجواد حیدری محمدرضا پورمحمدی فیروز جمالی فاطمه لطفی

چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود چکیده کامل

چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود باشد. در این پژوهش سعی شده تا با مطالعه شرایط زیست اقلیمی حاکم بر شهر زنجان، به ارائه الگویی مناسب جهت طراحی و ساخت مسکن پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در شهر زنجان: 1- مشکل عمده در رابطه با آسایش انسانی غالب بودن سرما در بیش از 6 ماه از سال است. 2- باید از طرح‌های متراکم و فشرده در ساخت و سازها استفاده کرد. 3- ساختمان‌ها باید به سمت جنوب ساخته شوند. 4- داشتن پنجره ای در دیوار جنوبی ساختمان لازم است. 5-گرم کردن درون ساختمان در فصل سرد ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - تحلیل نظام شهری استان زنجان با استفاده از مدل‌های جمعیتی طی دوره‌ 1392-1355
علیرضا‌ محمدی الهه پیشگر

چکیده به دنبال شهرنشینی شتابان و عدم توازن شبکه شهری در ایران، استان زنجان نیز طی سال‌های 1355 تا 1392 با مسئله‌ی عدم توازن شبکه‌ی شهری مواجه بوده است. هدف این پژوهش تحلیل تحولات شبکه‌ی شهری استان زنجان و سنجش میزان تعادل آن است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآور چکیده کامل

چکیده به دنبال شهرنشینی شتابان و عدم توازن شبکه شهری در ایران، استان زنجان نیز طی سال‌های 1355 تا 1392 با مسئله‌ی عدم توازن شبکه‌ی شهری مواجه بوده است. هدف این پژوهش تحلیل تحولات شبکه‌ی شهری استان زنجان و سنجش میزان تعادل آن است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها اسنادی است. از مدل‌های نخست شهری، چهارشهر، رتبه – اندازه، تعدیلی بهفروز، ضریب آنتروپی، تحلیل لگاریتمی و فاصله‌ی نقطه‌ی جدایی استفاده شده است. یافته‌ها عبارت است از: 1) شبکه‌ی شهری استان زنجان نامتوازن و با نخست شهری مواجه است، 2) شهر شدن نقاط روستایی منجر به برجسته شدن پدیده‌ی نخست شهری و نامتوازنی شبکه‌ی شهری استان شده است. نتایج نشان‌ می‌دهد که تا پیش از سال 1385 عدم توازن شدید بوده است و به تدریج تا سال 1392 رو به کاهش نهاده است و اکنون شبکه‌ی شهری استان به سمت تعادل در حرکت است.در پایان پیشنهاداتی ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - ارزیابی کیفیت زندگی در بافت‌های برنامه‌ریزی شده نواحی شهری (نمونه موردی: محله کارمندان شهر زنجان)
محسن احدنژاد اسماعیل دویران سعید نجفی

چکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخص‌های مهمی است که تنزل و ارتقای آن‌ها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنا چکیده کامل

چکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخص‌های مهمی است که تنزل و ارتقای آن‌ها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنان بافت‌های برنامه‌ریزی شده در شهر یکی از وظایف برنامه ریزان و مدیران شهری است. آنچه این پژوهش در پی آن است ارزیابی کیفیت زندگی در بافت‌های برنامه‌ریزی شده شهر زنجان با نمونه موردی شهرک کارمندان است. روش تحقیق در این از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است، که در آن 143 خانوار بصورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. داده‌های حاصل در نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و جهت دستیابی درجه و اختلاف کیفیت زندگی در محله برنامه‌ریزی شده با استفاده از مدل Topsis و AHPمورد سنجش قرار می‌گیرند. نتایج مطالعات نشان داد که اولاً محله کارمندان در وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی علیرغم نارضایتی قرار گرفته و اختلاف چشمگیری بین شاخص‌ها وجود ندارد. ثانیاً بین شاخص‌های کیفیت زندگی در این محله رابطه متقابل و معناداری حاکم است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - تأثیر سرمایه روانشناختی بر اخلاق حرفه‌ای ذی‌حسابان (مطالعه موردی: ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی استان زنجان)
علی محمدی محسن توحیدلو

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه روانشناختی، به عنوان یکی از مبانی مزیت رقابتی در سازمان‌ها و ابعاد آن (امیدواری، خوش‌بینی، خودکارآمدی و تاب‌آوری) بر اخلاق حرفه‌ای ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی استان زنجان است. جامعه آماری پژوهش 48 نفر از ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی استا چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه روانشناختی، به عنوان یکی از مبانی مزیت رقابتی در سازمان‌ها و ابعاد آن (امیدواری، خوش‌بینی، خودکارآمدی و تاب‌آوری) بر اخلاق حرفه‌ای ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی استان زنجان است. جامعه آماری پژوهش 48 نفر از ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی استان زنجان می‌باشد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سرمایه روانشناختی استاندارد لوتانز و همکاران (2007) و جهت سنجش متغیر اخلاق حرفه‌ای از پرسشنامه محقق‌ساخته مبتنی بر آیین رفتار حرفه‌ای جامعه حسابداران رسمی ایران و نتایج مطالعات زارفر (2016)، استفاده شده است. فرضیه‌ها با روش مدل‌‌یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Smart PLS استفاده گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین سرمایه روانشناختی و ابعاد آن و اخلاق حرفه‌ای ذی‌حسابان دستگاه‌های اجرایی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، می‌توان ادعا کرد تقویت سرمایه روانشناختی و ابعاد آن منجر به تقویت سطح اخلاق حرفه‌ای ذی‌حسابان می‌شود. در نتیجه، توجه به مولفه‌‌های سرمایه روانشناختی و لحاظ نمودن آن‌ها در برنامه‌‌ریزی و مدیریت ذی‌حسابان از سوی ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان‌ها و در رأس آن وزات امور اقتصادی و دارایی می‌تواند در بهبود اعمال نظارت مالی از سوی ذی‌حسابان اثرگذار باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه در افعی زنجانیVipera albicornuta
پروانه صفدریان عبدالحسین شیروی فاطمه توده دهقان

زمینه و هدف:با توجه به ضرورت حفظ نسل مارها به منظور استفاده های بشری و از لحاظ زیست محیطی و بهدلیل بومی بودن افعی زنجانی که مختص ایران و بدون زیرگونه است و در سال 2008از نظر حفاظت زیست محیطی در مرحله آسیب پذیر در طبقه بندی لیست سرخ سازمان حفاظت محیط زیست IUCN)، قرار گر چکیده کامل

زمینه و هدف:با توجه به ضرورت حفظ نسل مارها به منظور استفاده های بشری و از لحاظ زیست محیطی و بهدلیل بومی بودن افعی زنجانی که مختص ایران و بدون زیرگونه است و در سال 2008از نظر حفاظت زیست محیطی در مرحله آسیب پذیر در طبقه بندی لیست سرخ سازمان حفاظت محیط زیست IUCN)، قرار گرفته، هدف از این پژوهش بررسی ذخیره اسپرم و تولید مثل زمستانه این حیوان است.روش کار:پس از نمونه برداری 11 حلقه افعی زنجانی نر در زمستان سال 1390 از منطقه بستان آباد در آذربایجان شرقی، پارامترهای تولیدمثلی افعی زنجانی(ایران)، در سطح میکروسکوپی و ماکروسکوپی، بررسی مجرای تولیدمثلی نر،پارامترهای اسپرم کانال دفرانی شامل غلظت، حرکت و مورفولوژی، وزن و حجم بیضه، ارزیابی سلولهای اسپرماتوژنیک در لوله های اسپرم ساز و هم چنین وزن وطول بدن و طول دم مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها:نتایج نشان داد که حداکثر وزن بدن 81/32 33/248 گرم، طول بدن 12/4 41/76 سانتی متر در بهمن ماه، طول دم 62/087/4 سانتیمتر در اسفند ماه و بیشترین مقدار حجم بیضه راست 58/11013/666 میلی متر مکعب مربوط به ماه بهمن و چپ 08/189 52/667 میلی متر مکعب در اسفند ماه ، بیشترین طول مجاری راست و چپ به ترتیب 5/19 و 54/2 66/16 سانتیمتر مربوط به دی ماه و بهمن ماه، حداکثر غلظت اسپرم در بهمن ml/104×15، مورفولوژی اسپرم در بهمن 18/12 61/88 % طبیعی و بالاترین تحرک اسپرم 91/22 79/33 مربوط به اسفند بود و مشاهده شد که میزان تحرک از ناحیه پروگزیمال به دیستال رو به افزایش است.نتیجهگیری:با توجه به یافته ها، مورفولوژی مجرای تولیدمثلی افعی زنجانی نر شامل 3 قسمت پروگزیمال، مدین و دیستال بود که شبیه افعی حفره دار(Crotalus durissus terrificus)از منطقه معتدل جنوب شرقی برزیل میباشد. این میزان تولید اسپرم در ماههای بهمن و اسفند ممکن است به دلیل مرحله ی پس از جفت گیری (فصل پاییز) باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - ارزیابی مؤلفه‌های طراحی فضای زیست فراغتی کودکان (نمونه موردی: بوستان‌های ناحیه‌ای منطقه چهار زنجان)
اسماعیل دویران

10.30495/juepd.2023.1979475.1143

پارک‌های شهری به‌عنوان یکی از فضاهای تنفس، استراحت خانواده‌ها و تفریح کودکان و همچنین محلی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی است. فضای بازی کودکان به‌عنوان فضای پرتحرک، فعال و محل حضور و تمرکز کودکان شناخته می‌شود تا هیجانات و انرژی خود را در این فضاها تخلیه و بخشی از مهارت‌ چکیده کامل

پارک‌های شهری به‌عنوان یکی از فضاهای تنفس، استراحت خانواده‌ها و تفریح کودکان و همچنین محلی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی است. فضای بازی کودکان به‌عنوان فضای پرتحرک، فعال و محل حضور و تمرکز کودکان شناخته می‌شود تا هیجانات و انرژی خود را در این فضاها تخلیه و بخشی از مهارت‌های زندگی را یاد بگیرند. مطابق بودن فضای بازی کودکان با مؤلفه‌ها طراحی آن همچون مکان‌یابی، جانمایی، مطلوبیت، ایمنی و امنیت، مبلمان زمین‌بازی کودکان موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده و ضرورت توجه بیشتر در حوزه مدیریت، برنامه‌ریزی و طراحی شهری را می‌طلبد. این مقاله باهدف تبیین مولفه‌های اثرگذار طراحی در فضای بازی کودکان پارک‌های عمومی پرداخته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی در غالب آمار توصیفی و استنباطی (واریانس و پیرسون) بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه‌های طراحی زمین‌بازی کودکان در پارک‌های عمومی منطقه چهار شهر زنجان به طور نسبی از میانگین تراز شده پایین‌تر و به سمت نامطلوب گرایش دارد. همچنین فاصله جغرافیایی، اقتصادی و بافت اجتماعی موقعیت پارک‌ها در میزان رعایت اصول طراحی زمین‌بازی چندان اثرگذار نبوده و پارک‌ها از نظر وضعیت طراحی شرایط یکسانی را دارا است. از بین مولفه‌های طراحی زمین‌بازی کودکان مؤلفه ایمنی و امنیت زمین مهم‌ترین مولفه‌های طراحی به دست آمد. بین میزان سطح مولفه‌های ایمنی و امنیت و میزان حضور کودکان در زمین‌بازی، با ضریب اطمینان 95 درصد و سطح معناداری Sig:0/000 ، با مقدار ارتباط 640/0 برای ایمنی و 720/0 برای مؤلفه امنیت بدست آمد که نشان از ارتباط معنادار با جهت قوی و مثبت می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهری با تاکید بر آینده نگاری و سناریو نویسی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
علی خاکساری رفسنجانی اکبر لطفی

10.30495/juepd.2023.1976932.1134

در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل چکیده کامل

در برنامه ریزی و مدیریت توسعه گردشگری بهره بردن از روش های نوین بسیار پراهمیت می باشد. یکی از این روش های نوین استفاده از روش آینده پژوهی و نیز بهره بردن از سناریوهای مختلف جهت توسعه گردشگری می باشد که با بهره گیری از این روش ها سعی در ترسیم آینده های مختلف برحسب عوامل کلیدی موثر برای توسعه گردشگری شهر زنجان دارد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریو نگاری در توسعه و بهبود صنعت گردشگری شهر زنجان بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع می باشد پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش به صورت کیفی و در برخی موارد به صورت مختلط کمی و کیفی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی و سناریونگاری انجام پذیرفته است. در این پژوهش جهت یافتن عوامل کلیدی از اسناد فرادست، اسناد کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه باز استفاده شده است و پس از شناسایی مولفه ها جهت تحلیل و اولویت بندی عوامل از نرم افزار MIC MAC وScenario Wizard بهره گرفته شده است که بعد از بررسی و تجزیه وتحلیل 13 عامل به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. این 13 عامل به ترتیب عبارت بودند از: مدیریت یکپارچه شهری و اعمال سیاست های تشویقی، کاهش محدودیت ها، امنیت داخلی، بخش خصوصی، مشارکت شهروندان، سازمان های مردم نهاد، برندسازی شهری، موقعیت استراتژیک شهر، نقش بین المللی شهر و استان، ارتقا آگاهی های زیست محیطی، نرخ رشد اقتصادی، مراسمات آیینی و مذهبی، توسعه کمی و کیفی صنایع دستی.این 13 عامل برای نگارش سناریو با استفاده از نظر خبرگان و تشکیل پنل به 46 حالت از مطلوب تا نامطلوب تقسیم بندی شدند که در انتها 4 سناریو با سازگاری بالا برای شهر زنجان شناخته شد که 3 مورد از سناریوها حالت مطلوب و یک مورد نیز وضعیت بحرانی را برای شهر و استان زنجان متصور می شد. در انتها برای گذار از حالت سناریو بحرانی و حرکت به سمت سناریو و شرایط مطلوب راهبردها و برنامه ای پیشنهاد گردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - بررسی فونستیک مگس های خانواده سیرفیده (Dip.,Syrphidae) در نیمه شرقی استان زنجان
معصومه ندرلو شاهرخ پاشایی راد محمد ولی تقدسی

به منظور مطالعه فونستیک مگس های خانواده سیرفیده طی سال های 1387 -1388در نیمه شرقی استان زنجان ، نمونه های بالغ این حشرات جمع آوری و شناسایی شدند. در مجموع، 31 گونه، متعلق به 16 جنس از دو زیرخانواده جمع آوری شدند. بین این نمونه ها، 28 گونه به شرح زیر برای اولین بار از اس چکیده کامل

به منظور مطالعه فونستیک مگس های خانواده سیرفیده طی سال های 1387 -1388در نیمه شرقی استان زنجان ، نمونه های بالغ این حشرات جمع آوری و شناسایی شدند. در مجموع، 31 گونه، متعلق به 16 جنس از دو زیرخانواده جمع آوری شدند. بین این نمونه ها، 28 گونه به شرح زیر برای اولین بار از استان زنجان و نمونه مشخص شده با ستاره برای اولین بار از ایران گزارش می شود. Subfamily: Syrphinae Spazigaster ambulans* (Fabricius,1798), Melanostoma mellinum (Linnaeus ,1758), Platycheirus sp, Paragus albifrons (Fallen,1817), Paragus bicolor (Fabricius,1794), Paragus abrogans Goeldlin de Tiefenau, 1971, Sphaerophoria rueppelli (Wiedemann, 1830), Sphaerophoria scripta (Linnaeus, 1758), Sphaerophoria turkmenica Bankowska, 1964, Ischiodon scutellaris (Fabricius, 1805), Scaeva pyrastri (Linnaeus, 1758), Scaeva albomaculata (Macquart, 1842), Episyrphus balteatus (DeGeer, 1776), Eupeodes nuba (Wiedemann,1830), Meliscaeva auricollis (Meigen,1822) Subfamily: Milesiinae Eumerus strigatus (Fallen, 1817), Eumerus sogdianus Stackelberg, 1952, Helophilus continuus Loew, 1854, Eristalis tenax (Linnaeus, 1758), Eristalis arbustorum (Linnaeus, 1758), Eristalis similis Fallen, 1817, Eristalinus taeniops (Wiedemann, 1818), Eristalinus megacephalus (Rossi, 1794), Eristalinus sepulchralis (Linnaeus, 1758), Eristalinus aeneus (Scopoli, 1763), Pipizella divicoi (Goeldlin de Tiefenau, 1974), Neoascia podagrica (Fabricius, 1775), Syritta pipiens (Linnaeus, 1758). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - امکان سنجی کشت زعفران با استفاده از (GIS-AHP) در استان زنجان
مهناز جهانشاهی جز مهناز پروازی

زعفران به عنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم کشور پیدا کرده است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه تطبیقی امکان زراعت گیاه زعفران بر اساس عوامل اقلیمی و اقتصادی چکیده کامل

زعفران به عنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم کشور پیدا کرده است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه تطبیقی امکان زراعت گیاه زعفران بر اساس عوامل اقلیمی و اقتصادی زنجان می باشد. برای این منظور، ابتدا با استفاده از فاکتورهای اقلیمی ‌و محیطی تاثیرگذار بر روی کشت زعفران داده هایی چون فاصله از جاده، توانایی اراضی، فاصله از گسل های منطقه، ارتفاع، شیب و همچنین بررسی وضعیت اقلیم منطقه از جمله جهت باد، دما، بارش و غیره، طی سال‌های آماری (1398-1393) ایستگاههای سینوپتیک استان زنجان (زنجان، خدابنده، ماه نشان و خرمدره ) در محیط GIS، استخراج و در نهایت از طریق روش AHP، نقشه مناطق مناسب کشت زعفران استخراج گردید. نتایج حاصل از تلفیق لایه‌ها، نشان می دهد که مناطق مستعد از شمال تا شمال شرقی به مرکز و سپس شرق و جنوب شرقی قرار دارند، در نتیجه با فراهم کردن بستر مناسب جهت کشت زعفران می توان توسعه اقتصادی و ارزش افزوده را برای این منطقه رقم زد وبه نظر می‌رسد قرار گرفتن زعفران در الگوی کشت این مناطق بتواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان کمک کرده و با کاربری کشت زعفران بتوان توسعه اقتصادی و ارزش افزوده را برای این منطقه رقم زد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - ارزیابی توزیع فضای سبز شهری با استفاده از رویکرد عدالت فضایی در شهر زنجان
ابراهیم شریف زاده اقدم سید جلال قدسی

1905-1201

نظر به اینکه عدالت و بی‌عدالتی در فضا نمایان می‌شوند، تجزیه‌وتحلیلِ برکنش بین فضا و اجتماع در فهم بی عدالتی‌های اجتماعی و نحوه‌ی تنظیم سیاست‌های برنامه‌ریزی برای کاهش یا حل آن‌ها ضروری است. تبیین مفهوم عدالت فضایی، نیازمند بررسی و شناخت مناطق در توزیع متعادل خدمات و امک چکیده کامل

نظر به اینکه عدالت و بی‌عدالتی در فضا نمایان می‌شوند، تجزیه‌وتحلیلِ برکنش بین فضا و اجتماع در فهم بی عدالتی‌های اجتماعی و نحوه‌ی تنظیم سیاست‌های برنامه‌ریزی برای کاهش یا حل آن‌ها ضروری است. تبیین مفهوم عدالت فضایی، نیازمند بررسی و شناخت مناطق در توزیع متعادل خدمات و امکانات، ازجمله فضای سبز در بین جمعیت ساکن شهر از مؤلفه‌های پایداری شهری است. هدف اصلی پژوهش بررسی این فرضیه که به نظر می رسد توزیع پارک ها و فضاهای سبز شهری در بین نواحی مختلف شهر زنجان به صورت متعادل توزیع نشده است، می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و با روش توصیفی تحلیل فضایی و آماری صورت گرفته است که توزیع فضاییِ فضاهای سبز شهر زنجان را از منظر عدالت فضایی موردبررسی قرار داده است. جهت ارزیابی فضاهای سبز از روش های ارزیابی کمی و کیفی (ماتریس های چهارگانه)، شاخص موران و شاخص همسایگی بهره گرفته‌شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که توزیع سرانه های فضای سبز و به‌ویژه توزیع پارک ها در سطح نواحی شهر زنجان دارای وضعیت نامناسبی است و توزیع سرانه ها در بین این نواحی تفاوت معناداری را نشان می دهد به‌طوری‌که برخی از نواحی مانند 101 و 207 بسیار بیشتر از نیاز جمعیتی خود دارای فضای سبز می باشند درحالی‌که برخی دیگر از نواحی مانند 201، 202، 203، 204، 205 و 305 فاقد هرگونه فضای سبزی می باشد؛ و نهایتاٌ نتایج شاخص همسایگی و موران نشان داد که الگوی توزیع پارک های شهر زنجان، از الگوی خوشه ای تبعیت می کند و به‌صورت تصادفی بوده است و نحوه ی توزیع پارک ها در سطح شهر و در بین نواحی مشخص است که کاملاً بدون برنامه ریزی بوده است و عملاً برنامه ریزی برای توزیع پارک با توجه به مقیاس عملکردی آن ها صورت نگرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - تأثیر نوع استفاده از زمین بر توزیع فرمهای شیمیایی مس و کبالت و ارزیابی خطرات زیستی آنها در بخشی از خاکهای استان زنجان
علی افشاری پریسا علمداری

مطالعه حاضر با هدف تعیین شکل های شیمیایی کبالت و مس در خاک های زیر کشت دیم و آبی و ارزیابی خطرات زیستی آنها در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 120 نمونه خاک (96 نمونه خاک های زیر کشت دیم و 24 نمونه خاک های زیر کشت آبی) برداشت گردید و بعد از تعیین غلظت کل عن چکیده کامل

مطالعه حاضر با هدف تعیین شکل های شیمیایی کبالت و مس در خاک های زیر کشت دیم و آبی و ارزیابی خطرات زیستی آنها در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 120 نمونه خاک (96 نمونه خاک های زیر کشت دیم و 24 نمونه خاک های زیر کشت آبی) برداشت گردید و بعد از تعیین غلظت کل عناصر، تعداد 36 نمونه با بیشترین تنوع برای تجزیه های آزمایشگاهی انتخاب گردید. با توجه به نتایج، غلظت کل و قابل استخراج با DTPA کبالت در کاربری دیم و آبی به ترتیب 6/25، 35/0 و 3/24 و 39/0 و مس به ترتیب 8/29، 1/2 و 3/62، 2/5 میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. توزیع مس در خاک های زیر کشت دیم شامل جزء باقیمانده (2/74%)، اکسیدی (5/10%)، آلی (4/8%)، کربناتی (6/4%) و محلول+تبادلی (4/2%) و در خاک های زیر کشت آبی به ترتیب جزء باقیمانده (0/70%)، آلی (1/13%)، اکسیدی (1/10%)، کربناتی (4/4%) و محلول+تبادلی (3/2%) می باشد. توزیع شیمیایی کبالت در دو خاک تفاوتی نشان نداد و فقط در سهم هر یک از اجزاء تفاوت ملاحظه شد و به ترتیب جزء باقیمانده>اکسیدی>کربناتی>محلول+تبادلی>آلی بدست آمد. بالاترین ضریب همبستگی بین جزء متصل به مواد آلی مس با ماده آلی (731/0=r) بدست آمد. فاکتور آلودگی اختصاصی (ICF) برای مس و کبالت در کشت دیم به ترتیب 35/0 و 11/1 و در کشت آبی 50/0 و 28/1 بدست آمد. فاکتور آلودگی جهانی (GCF) به ترتیب در خاک های زیر کشت دیم 46/1 و آبی 78/1 بدست آمد. میانگین عدد ارزیابی خطرپذیری (RAC) برای مس و کبالت به ترتیب 9/6 و 24/27 درصد مشاهده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - تأثیر سنگ منشاء بر ویژگیهای ژئوشیمیایی برخی عناصر سنگین در مهمترین سازندهای زمین شناختی در استان زنجان
علی افشاری حسین خادمی

غلظت عناصر سنگین به طور طبیعی در خاک های بکر وابسته به نوع سنگ منشاء در خاک هستند و فاکتورهای خاک سازی و ژئوشیمیایی بر توزیع آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه با هدف تعیین غلظت و توزیع ژئوشیمیایی برخی فلزات سنگین در خاک های حاصل از سنگ منشاء مختلف در مهم ترین ساختارهای ز چکیده کامل

غلظت عناصر سنگین به طور طبیعی در خاک های بکر وابسته به نوع سنگ منشاء در خاک هستند و فاکتورهای خاک سازی و ژئوشیمیایی بر توزیع آنها تأثیر می گذارند. این مطالعه با هدف تعیین غلظت و توزیع ژئوشیمیایی برخی فلزات سنگین در خاک های حاصل از سنگ منشاء مختلف در مهم ترین ساختارهای زمین شناختی در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 67 نمونه خاک سطحی از سنگ منشاء مختلف که شامل 19 نمونه خاک های با سنگ منشاء آذرین (خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی، بازالتی، گرانیتی و توف های آتش فشانی)، 17 نمونه خاک های با سنگ منشاء رسوبی (خاک هایی با سنگ منشاء شیل و ماسه سنگ) و 31 نمونه رسوبات آبرفتی بود، برداشت گردید. با توجه به نتایج، بالاترین میانگین مس (6/38)، روی (7/191) و سرب (5/85) در سنگ منشاء آبرفتی، کروم (5/31) و نیکل (0/66) در خاک هایی با سنگ منشاء شیل، منگنز در خاک هایی با سنگ منشاء گرانیتی (4/674) و آندزیتی (8/673) و آهن در خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی (19800) و شیل (18600) میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد. غلظت کل کبالت و کادمیم در خاک های با سنگ منشاء مختلف تغییرات چندانی نشان نداد. جزءبندی شیمیایی فلزات نیز در خاک های مختلف متفاوت بود. فاکتور تحرک عناصر چنین بدست آمد: (1/5)Zn<(2/6)Cu<(5/18)Ni<(1/25)Co<(8/29)Pb. بالاترین مقادیر فاکتور غنی شدگی عناصر سرب، روی، کادمیم و مس در سنگ منشاء آبرفتی، فاکتور غنی شدگی نیکل، کبالت و منگنز در خاک هایی با سنگ منشاء آندزیتی و فاکتور غنی شدگی کروم و نیکل در خاک هایی با سنگ منشاء شیل بدست آمد. شاخص زمین انباشتگی عناصر نیز نتایج تقریباً مشابهی ارائه داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - ارزیابی عملکردشرکت بابرّرسی تأثیرتیزبینی بازارومشارکت شبکه تأمین،برقابلیت مقاومت دربرابررخدادهای فاجعه بار
علیرضا فضل زاده محمد صبوری فرد محمدرضا قربانیان جعفر امینی

در جهان پیچیده و متلاطم کنونی و باروند رو به افزایش فضای عدم اطمینان محیط رقابتی تنهاشرکت هایی توان رقابت و بقا در این عرصه را دارند که با آگاهی کامل از وضعیت محیط کسب وکار ودر نظر گرفتن ویژگی های شبکه ی تأمین خود دست به ایجاد قابلیت های جدید در راستای نیل بهزنند؛ لذا د چکیده کامل

در جهان پیچیده و متلاطم کنونی و باروند رو به افزایش فضای عدم اطمینان محیط رقابتی تنهاشرکت هایی توان رقابت و بقا در این عرصه را دارند که با آگاهی کامل از وضعیت محیط کسب وکار ودر نظر گرفتن ویژگی های شبکه ی تأمین خود دست به ایجاد قابلیت های جدید در راستای نیل بهزنند؛ لذا در این پژوهش به معرفی قابلیتی نو بنام میزان مقاومت شرکت در مواجهه با عملکرد برترهرگونه رخداد فاجعه بار و غیر قابل پیش بینی پرداخته شده و ارزیابی نحوه تأثیر آن بر عملکرد شرکتبا بهره گیری از ابزارهای نوآوری در فرآیندها و تیزبینی بازاری شرکت چالش پیش روی پژوهش حاضرمی باشد.پس در این مطالعه که از نظر روش توصیفی–همبستگی بوده و در یکی از فعالترینشهرکهای صنعتی کشور با413واحد تولیدی و صنعتی انجام پذیرفته است ،داده های مربوط بهتحقیق در قالب پرسشنامه و مصاحبه ی حضوری شامل21سؤال استاندارد جمع آوری و نهایتا ً بمنظورآزمون فرضیه ها از مدل معادلات ساختاری و نرم افزارSPSS-Amosاستفاده گردید.نتایج تحلیل هانشان می دهد که بکارگیری سطح بالائی از تیز بینی بازاری و نوآوری توسط تصمیم گیرندگانشرکت،در پیشبرد اهدافشان در ایجاد و توسعه ی قابلیت مقاومت دربرابر فجایع و بحران ها تأثیرمثبتی داشته و افزایش قابلیت شرکت در مصون ماندن از آسیب های مربوط به رخدادهای فاجعه بارمیتواند تأثیری مثبت بر عملکرد شرکت داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - مطالعه محوطه‌های پیش از تاریخی شهرستان ایجرود زنجان براساس نتایج بررسی و شناسایی باستان‌شناختی فصل سوم
ابوالفضل عالی حامد ذیفر بهنام قنبری سعید ذوالقدر

شهرستان ایجرود در جنوب غرب استان زنجان واقع است. از نظر موقعیت جغرافیایی، این شهرستان مابین شرق زاگرس و کرانه غربی مرکز فلات ایران قرار دارد و از این نظر در مطالعات باستان‌شناسی حائز اهمیت است. بررسی و شناسایی فصل سوم شهرستان ایجرود با هدف شناسایی آثار تاریخی استان در ر چکیده کامل

شهرستان ایجرود در جنوب غرب استان زنجان واقع است. از نظر موقعیت جغرافیایی، این شهرستان مابین شرق زاگرس و کرانه غربی مرکز فلات ایران قرار دارد و از این نظر در مطالعات باستان‌شناسی حائز اهمیت است. بررسی و شناسایی فصل سوم شهرستان ایجرود با هدف شناسایی آثار تاریخی استان در راستای تهیه نقشه باستان‌شناسی انجام گرفت. بر همین اساس در سال ۱۳۹۰ دهستان ایجرود بالا، بخش جنوبی دهستان ایجرود پایین و دهستان سعیدآباد مورد بررسی قرار گرفت. برآیند این بررسی باستان‌شناختی، شناسایی ۷۵ اثر از دوره ‌های مختلف است. از میان محوطه ‌های ثبت شده، ۲۳ محوطه و تپه، مربوط به دوره‌های مس‌ سنگی، مفرغ و آهن است. محوطه ‌های دوره مس‌سنگی که قدیمی ترین آثار شناسایی شده در محدوده بررسی هستند، تحت تأثیر سنت سفالی دالما قرار دارند. استقرارهای این دوره هم از نوع کوچ‌نشینی و هم دائم هستند. استقرارهای دوره مفرغ مربوط به مراحل میانی و جدید است و از مفرغ قدیم هیچ شواهدی در محدوده بررسی موجود نیست. مقایسات انجام شده بیانگر برهمکنش های فرهنگی دوره مفرغ این منطقه با غرب مرکز فلات ایران (دشت قزوین) است. از دوره آهن، از فازهای I، II و III گورستان و استقرارگاه‌هایی مشخص گردید که نشان از تشابهات فرهنگی با مرکز فلات و شمال غرب ایران در دوره مذکور است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - گزارش مقدماتی بررسی و شناسایی باستان‌شناختی حوضه آبریز قزل اوزن در محدوده شمال شرقی استان زنجان، دهستان‌های آب‌بر و درام
محمد بهرام‌زاده ارض‌الله نجفی رضا آخوندی

دره طارم علیا واقع در شمال استان زنجان با جریان رودخانه قزل اوزن در میانه آن توسط دو رشته کوه موازی از رشته کوه‌های البرز محدود شده که جهت امتداد آنها شرق به غرب است. در این پژوهش، با تلفیق نتایج حاصل از معدود پژوهش‌های باستان‌شناختی و مطالعات جدید می‌توان تصویری از وضع چکیده کامل

دره طارم علیا واقع در شمال استان زنجان با جریان رودخانه قزل اوزن در میانه آن توسط دو رشته کوه موازی از رشته کوه‌های البرز محدود شده که جهت امتداد آنها شرق به غرب است. در این پژوهش، با تلفیق نتایج حاصل از معدود پژوهش‌های باستان‌شناختی و مطالعات جدید می‌توان تصویری از وضعیت فرهنگی منطقه در دوران مختلف ارائه نمود و با تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده از این پژوهش، ارتباطات و برهم‌کنش‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای این ناحیه با نواحی همجوار و غیرهم جوار را مشخص کرد. به این منظور دهستان‌های آب بر و درام از بخش مرکزی شهرستان طارم علیا مورد بررسی قرار گرفتند. طی این بررسی تعداد ۳۹ محوطه و مکان باستانی شناسایی و ثبت شد که در این پژوهش معرفی و مطالعه گردیده‌اند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش و با استناد به شناسایی تعداد زیادی محوطه عصر آهن (۱۶ مورد) و دوران تاریخی (۱۲) مورد شاهد گسترش کمی و کیفی شواهد سکونت و استقرار جوامع بشری در منطقه از هزاره دوم قبل از میلاد تا نیمه نخست هزاره اول پس از میلاد هستیم. رونقی که به نظر می‌رسد، با توجه به حجم انبوه مکان‌ها و محوطه‌ها و آثار فرهنگی ادوار مختلف اسلامی (۱۹) مورد در طول دوران اسلامی همچنان تداوم داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - تپه کرسف محوطه‌ای از دورة اسلامی میانی در شهرستان خدابنده استان زنجان
حامد ذیفر ایمان مصطفی‌پور بهنام قنبری

تپه کرسف، در جنوب غربی شهر کرسف و در شهرستان خدابنده استان زنجان قرار گرفته است. این اثر باقیماندة کوچکی است از تپه‌ای بزرگتر که متاسفانه در اثر فعالیت‌های انسانی از گذشته تا کنون، حجم بسیار کمی از آن باقی مانده است. به علت حجم بالای تخریب‌های صورت گرفته در محوطه و نجات چکیده کامل

تپه کرسف، در جنوب غربی شهر کرسف و در شهرستان خدابنده استان زنجان قرار گرفته است. این اثر باقیماندة کوچکی است از تپه‌ای بزرگتر که متاسفانه در اثر فعالیت‌های انسانی از گذشته تا کنون، حجم بسیار کمی از آن باقی مانده است. به علت حجم بالای تخریب‌های صورت گرفته در محوطه و نجات بخش باقی‌ماندة محوطه و جمع‌آوری حداکثر اطلاعات ممکن، تصمیم به کاوش در این محوطه گرفته شد. طی فعالیت‌های باستان‌شناختی در این محوطه، چند ترانشه و گمانه در ابعاد مختلف برای کاوش افقی و درک وضعیت معماری و نیز لایه‌نگاری و شناسایی تسلسل فرهنگی محوطه و نیز درک بهتر از وسعت محوطه و تشخیص هرچه بیشتر عرصة آن ایجاد گردید. با کاوش در این محوطه، شواهدی از آثار معماری از دورة میانی اسلامی (قرون ششم و هفتم هجری قمری) همراه با یافته‌های سفالی خصوصاً سفال‌های با نقش کنده زیر لعاب‌های سبز و سفید و سفالی خاص از این دوره با عنوان سفال نوع گروس بدست آمد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - گزارش مقدماتی فصل اول کاوش در تپه علی یورد، صائین قلعه – استان زنجان
امیرصادق نقشینه

نخستین فصل کاوش در تپه علی یورد در تابستان و پاییز سال ۱۳۸۹ توسط گروه باستان‌ شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر به انجام رسید. این تپه باستانی که یکی از بزرگ ترین و مهمترین مکان ‌های باستانی منطقه است، در غرب شهر صائین قلعه و در حوزه ابهر رود در استان زنجان واقع است. چکیده کامل

نخستین فصل کاوش در تپه علی یورد در تابستان و پاییز سال ۱۳۸۹ توسط گروه باستان‌ شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر به انجام رسید. این تپه باستانی که یکی از بزرگ ترین و مهمترین مکان ‌های باستانی منطقه است، در غرب شهر صائین قلعه و در حوزه ابهر رود در استان زنجان واقع است. هدف از کاوش در این محل مطالعه توالی فرهنگی حوزه ابهر رود و همچنین آموزش دانشجویان رشته باستان‌شناسی است. به همین جهت یک ترانشه پلکانی در دامنه شمالی تپه و یک گمانه آزمایشی در مرکز آن ایجاد شد که حدود نیمی از ارتفاع تپه لایه‌ نگاری گردید. در نتیجه، این کاوش آثار و بقایایی از دوره اسلامی، دوره تاریخی و عصر مفرغ به دست آمد که در این نوشتار گزارش مقدماتی آن ارائه می‌شود. امید است با ادامه کاوش در فصل دوم بتوان لایه ‌نگاری این تپه مهم را به انجام رسانید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - جایگاه شهری و معماری بازار تاریخی زنجان
محمد بهرام‌زاده سید علی اصغر میر فتاح

بازار زنجان به‌عنوان یکی از بزرگترین بازارهای ایران و مهمترین مرکز اقتصادی و اجتماعی استان زنجان و در شکل قلبی تپنده در بافت قدیم شهری، نقش ممتازی را در ساماندهی امور معیشتی و اعتقادی مردم این دیار به خود اختصاص داده است. اگر چه عملکرد این بخش مهم از بافت تاریخی گاه به چکیده کامل

بازار زنجان به‌عنوان یکی از بزرگترین بازارهای ایران و مهمترین مرکز اقتصادی و اجتماعی استان زنجان و در شکل قلبی تپنده در بافت قدیم شهری، نقش ممتازی را در ساماندهی امور معیشتی و اعتقادی مردم این دیار به خود اختصاص داده است. اگر چه عملکرد این بخش مهم از بافت تاریخی گاه به دلایل غیر قابل اجتناب اجتماعی و گاهی به‌علت بی‌تدبیری برنامه‌ریزان ادوار مختلف شهری و دگرگونی‌های فرهنگی و اجتماعی از شکلی به شکل دیگر درآمده، لیکن کماکان گذشته از شمار معتنابه مردم شهرنشین، شمار زیادی از ساکنین و روستاهای اقماری شهر زنجان نیز از خدمات متنوع و مستمر آن برخوردارند. توده ساختمانی و فضاهای موجود، وجود سلسله مراتب و ساختار فضائی، از راسته‌های اصلی گرفته تا ابنیه عام‌المنفعه در مجاورت راسته‌ها از جمله مساجد، گرمابــه‌هـا، آب انبارها، سراها و تیمچه‌ها و ویژگی‌های کارکردی بازار از دوره قاجاریه تا به امروز ویژگی‌هایی توأمان برای این اثر ارزشمند ملی رقم زده است. همچنین، آثار تحولات نوین شهری در استحاله بخشی از وظایف و عملکردهای بازار قدیم به خوبی مشهود است. به همین روی، بازار زنجان را می‌توان از جمله زنده‌ترین و پویاترین بازارهای سنتی دنیا دانست که در تعامل با پیشرفت‌های معاصر شهری و مدرنیته نشاط و حیات خود را محفوظ داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - معرفی و تحلیل باستان‌شناختی بناهای سلجوقی و ایلخانی استان زنجان
ارض الله نجفی سید علی اصغر میر فتاح

استان زنجان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی درطول دوران اسلامی یکی از مراکز مهم تحولات سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران بوده است، به‌ویژه در محدوده زمانی دوران سلجوقی و ایلخانی، بنابر دلایل زیادی این اهمیت دو برابر می‌شود. از دوره سلجوقی بقایای تعدادی قلاع و استحکامات دفاعی به چکیده کامل

استان زنجان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی درطول دوران اسلامی یکی از مراکز مهم تحولات سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران بوده است، به‌ویژه در محدوده زمانی دوران سلجوقی و ایلخانی، بنابر دلایل زیادی این اهمیت دو برابر می‌شود. از دوره سلجوقی بقایای تعدادی قلاع و استحکامات دفاعی به همراه دو مسجد و یک مقبره در استان زنجان باقی مانده که مطالعه سیر تطور و تحول معماری منطقه را ممکن می‌سازد. همچنین، از دوره ایلخانی علاوه بر بنای معظم و باشکوه گنبد سلطانیه بعنوان تجلیگاه معماری قرون میانی اسلامی ایران یک مقبره و بنای بی‌همتای معبد داش‌کسن، بقایای تعداد زیادی استقرارگاه‌های مسکونی و همچنین بقایای چهارتاقی‌هایی از منطقه طارم شناسایی شده است که نشانگر گسترش هنر معماری در دوره ایلخانی استان زنجان است. قرون هفتم و هشتم هجری قمری دوران اوج شکوفایی معماری منطقه بوده است. در این پژوهش دو سبک معماری رازی و آذری بر روی بناها مورد مطالعه قرار گرفته است. به هر حال، نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در دوره سلجوقی و ایلخانی استان زنجان یکی از مراکز ثقل فرهنگ و هنر ایران اسلامی به ویژه در زمینه معماری بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - سکه‌های اتابکان آذربایجان مکشوفه در استان زنجان
پرستو قاسمی اندرود

علم سکه‌شناسی بخش مهمی از باستان‌شناسی و شاهد زنده‌ ای از تمدن دنیای قدیم و ملل مختلف است. این علم توانسته است بزرگترین خدمت را در روشن‌کردن گوشه‌های تاریک و مبهم تاریخ گذشته ایفا کند. سکه در هر دوره نماینده عادات، آداب، خط، زبان، هنر، تمدن، ثروت و ارتباطات تجاری هر ملت چکیده کامل

علم سکه‌شناسی بخش مهمی از باستان‌شناسی و شاهد زنده‌ ای از تمدن دنیای قدیم و ملل مختلف است. این علم توانسته است بزرگترین خدمت را در روشن‌کردن گوشه‌های تاریک و مبهم تاریخ گذشته ایفا کند. سکه در هر دوره نماینده عادات، آداب، خط، زبان، هنر، تمدن، ثروت و ارتباطات تجاری هر ملت و مملکتی است. در واقع، سکه توانسته است در محوطه‌های تاریخی کمک شایانی به روشن شدن تاریخ و هنر دنیای قدیم بنماید. سکه سندی مکتوب، کتابی کوچک و پرمحتواست که فقط ارزش مبادلاتی و پولی نداشته بلکه کاربردهای نمادین و آیینی نیز ایفاکرده است. سکه‌های دوره سلجوقی نسبت به دیگر دوره‌ها کمتر مطالعه شده‌اند؛ لذا بررسی این سکه‌ها کار ارزنده‌ای خواهد بود. این مقاله بر آن است تا سکه‌های اتابکان آذربایجان مکشوفه در شهر سجاس و روستای ورمزیار استان زنجان را که مربوط به دوره سلجوقی‌ اند؛ معرفی نموده و ویژگی‌های هنری و کتیبه‌های آن‌ها را بیان نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - بررسی عوامل مؤثر بر اختلافات خانوادگی در استان زنجان
عادل ابراهیمی لویه علی ذوالقدر علی صحبتی ها روح اله اوجاقلو

چکیدهدر این مقاله سعی برآن داریم تا عوامل مؤثر بر اختلافات خانوادگی در استان زنجان شناسایی ومورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. هدف تحقیق، شناخت این عوامل و مؤلفههای مؤثر بر آن است. روشتحقیق کیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری تحقیق، پروندههای موجود در مرکز مشاورهنیرو چکیده کامل

چکیدهدر این مقاله سعی برآن داریم تا عوامل مؤثر بر اختلافات خانوادگی در استان زنجان شناسایی ومورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. هدف تحقیق، شناخت این عوامل و مؤلفههای مؤثر بر آن است. روشتحقیق کیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری تحقیق، پروندههای موجود در مرکز مشاورهنیروی انتظامی و مرکز مشاوره خانواده، معاونت پیشگیری بهزیستی استان بوده است. مطالعه پروندههاتا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافته و در کل 90 پرونده مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفتند. 34شاخص به عنوان مهمترین دلایل اختلافات خانوادگی در پرونده افرادی که به مراکز مشاوره مراجعهکرده بودند، استخراج شد. این 34 شاخص در 10 مؤلفه اصلی و نهایی تجمیع شدند. نتایج تحقیقنشان میدهد مؤلفههای اصلی تحقیق که در تحلیل محتوای پروندهها یافت شده به ترتیب اولویت؛مشکلات روانی، عدم مهارت ارتباطی، احساس ناکامی، خشونت، عدم تعهد و مسئولیتپذیری، مشکلاتاقتصادی، خیانت، مشکلات ناشی از خانوادههای اصلی، اعتیاد و تعارض با فرزندان است. همچنین نتایجنشان میدهد که خانواده امروزی در حوزههای اقتصادی، مدیریتی، ارتباطی و اعتقادی خانواده درمعرض تهدید میباشد.واژه های کلیدی: خانواده، اختلافات خانوادگی، تحلیل محتوا، استان زنجان، پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - تبیین جامعه شناختی موانع توسعه اجتماعی-فرهنگی و رفتاری صنعت گردشگری در استان زنجان
ایرج ساعی ارسی

هدف:هدف این مقاله شناسایی موانع اقتصـادی-اجتمـاعی و فرهنگـی–سیاسـی و رفتـاریتوسعهی صنعت گردشگری در استان زنجان میباشد.روش:نوع مطالعهتوصیفی است و روش پژوهش آن، روش پیمـایش و روش بررسـی اسـناد ومدارک میباشد.ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بوده است.جامعـهی آمـاری کلیـه چکیده کامل

هدف:هدف این مقاله شناسایی موانع اقتصـادی-اجتمـاعی و فرهنگـی–سیاسـی و رفتـاریتوسعهی صنعت گردشگری در استان زنجان میباشد.روش:نوع مطالعهتوصیفی است و روش پژوهش آن، روش پیمـایش و روش بررسـی اسـناد ومدارک میباشد.ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بوده است.جامعـهی آمـاری کلیـهی کارشناسـانارشد و مسئولین سازمانًهای گردشگری استان زنجان بود که جمعا30نفر را تشـکیل مـیدادنـد.روش تجزیه و تحلیل دادههاآزمونVکرامر وفیو فریدمن بود.1.این مقاله بر گرفته از طرح پژوهشی است که با کمکهای مالی معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در سال93-1392اجرا گردیده است.2.استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ایران.Email: saiearasi @ gmail. com 44/تبیین جامعه شناختی موانع توسعه اجتماعی-فرهنگی و رفتاری صنعتگردشگری در استان زنجانیافتهها:آزمون فرضیه اول نشان داد که بین ضعف عملکرد متولیان و سازمانهای گردشـگریو توسعه نیافتگی صنعت گردشگری رابطهی معنیداری وجود ندارد.فرضیه دوم حاکی از آن اسـتکه رابطهی معنیداری بین کمبود امکانات بهداشتی و رفاهی وتوسعه نیافتگی صنعت گردشـگریوجود دارد.آزمون فرضیه سوم نشان داد که بین ضعف اطلاع رسانی و تبلیغات در استان و توسـعهنیافتگی صنعت گردشگری رابطهی معنی داری وجود ندارد.آزمون فرضیهی پنجم دلالـت بـر ایـندارد که بین نحوهی برخورد پذیرش نامناسب مردم و توسعه نیافتگی صـنعت گردشـگری رابطـهیمعنی داری وجود ندارد.آزمون فرضیه ششم نشان داد که بین ضعف زیر ساختهای حمل و نقل وارتباطات و توسعه نیافتگی صنعت گردشگری رابطهی معنیداری وجود دارد.آزمون فرضـیه هفـتمحاکی از آن است که بین هزینهی بـالای کـالا و خـدمات و توسـعه نیـافتگی صـنعت گردشـگریرابطهی معنیداری وجود دارد.آزمون فرضیه هشتم نشان داد که رابطـهی معنـیداری بـین نـاچیزبودن اعتبارات تخصیصی دولت و توسعه نیافتگی صنعت گردشگری وجود ندارد.نتایج:رتبهبندی عوامل مؤثر در توسعه نیافتگی صنعت گردشگری در استان زنجان بر اسـاسآزمون فریدمن به ترتیب عبارتند از:هزینهی بالای کالا و خدمات، ضعف زیر ساختهای حمل و نقل و ارتباطات، کمبـود امکانـاتبهداشتی و رفاهی، ضعف اطلاع رسانی و تبلیغات. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - تبیین جامعهشناختی علل و عوامل مؤثر بر اعتیاد در شهر زنجان*
ایرج ساعی ارسی فرید عسگری

چکیدههدف: هدف کلی این مقاله تبیین جامعهشناسی علل و عوامل مؤثر بر اعتیاد در شهر زنجان بوده است.استفاده گردید. برای (Survey Method) روش: نوع مطالعه، توصیفی و علّی (پس از وقوع) بود و از روش پیماشبهره گرفتیم. (DocumentaryMethod) مطالعهی اکتشافی و واکاری ادبیات پژوهش از روش چکیده کامل

چکیدههدف: هدف کلی این مقاله تبیین جامعهشناسی علل و عوامل مؤثر بر اعتیاد در شهر زنجان بوده است.استفاده گردید. برای (Survey Method) روش: نوع مطالعه، توصیفی و علّی (پس از وقوع) بود و از روش پیماشبهره گرفتیم. (DocumentaryMethod) مطالعهی اکتشافی و واکاری ادبیات پژوهش از روش بررسی اسناد و مدارکدادههای پژوهشبه وسیلهی پرسشنامهی محقق ساخته گردآوری گردید. پرسشنامه پس از طراحی مقدماتی، پیشآزمون شده و پس از اعتباریابی و محاسبهی روایی و اصلاح، نهایی شده و گردآوری گردید. پرسشنامه در مراکزبازپروری سازمان بهزیستی شهر زنجان تکمیل گردید. پاسخگویان معتادان حاضر در این مراکز بودند. جامعهینفر در سال 1391 بودند. (N= آماری تعداد کل معتادان شهرستان زنجان ( 3480یافتهها و نتایج: فرضیهی اول نشان داد که بین معاشرت با دوستان ناباب و گرایش به اعتیاد رابطهی معنیداریوجود دارد. فرضیهی دوم پس از تأیید نشانگر این است که بین لذّتجویی و گرایش به اعتیاد رابطهی معنیداریوجود دارد. فرضیهی سوم تأیید کرد که بین فقر اقتصادی خانواده و گرایش به اعتیاد رابطهی معنیداری وجوددارد. هم چنین در فرضیهی چهارم پژوهش، رابطهی فقر فرهنگی و گرایش به اعتیاد تأیید گردید. فرضیه پنجمنشانگر آن است که بین رفاه مادی در خانواده و گرایش به اعتیاد رابطهی معنیداری وجود دارد. فرضیهی ششمبین ساختار خانوادگی نامناسبتر و گرایش به اعتیاد رابطهی معنیداری را تأیید کرد. فرضیه هفتم رابطه بینبیکاری و گرایش به اعتیاد را تأیید ننمود و سرانجام فرضیه هشتم بین درد گریزی و گرایش به اعتیاد رابطهیمعنیدار را تأیید کرد.واژگان کلیدی: علل اعتیاد، عوامل اعتیاد، اعتیاد در شهر زنجان. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - ارزیابی روند تغییرات فضای سبز در مناطق شهری با رویکرد عدالت فضایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(نمونه موردی منطقه یک شهر زنجان)
ابوالفضل مشکینی سعید نجفی

تحقیق حاضر در پی ارزیابی روند تغییرات فضای سبز با رویکرد عدالت فضایی در منطقه یک شهر زنجان است. روش تحقیق در این پژوهش؛ ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، استفاده از تصاویر ماهواره ای می باشد. تحلیل تفاوت های سرانه فضای سبز در منطقه 1 شهر زنجان طی چکیده کامل

تحقیق حاضر در پی ارزیابی روند تغییرات فضای سبز با رویکرد عدالت فضایی در منطقه یک شهر زنجان است. روش تحقیق در این پژوهش؛ ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، استفاده از تصاویر ماهواره ای می باشد. تحلیل تفاوت های سرانه فضای سبز در منطقه 1 شهر زنجان طی سالهای 213- 2007 استخراج گردید؛ که در سال 2007 سرانه فضای سبز برابر با 8/16 مترمربع به ازای هر نفر در حالی که در سال 2013 برابر با 77/5 مترمربع به ازای هر نفر محاسبه گردیده است. نتایج حاصل از مدل موران نشان داد که با توجه به مقدار شاخص و نمره Z، طی سالهای مورد بررسی توزیع فضایی اراضی فضای سبز از الگوی خوشه ای تبعیت می کند. همچنین طیف بندی مساحت کاربری فضای سبز در منطقه 1 شهر زنجان در سال 2007 نشان داد که از کل محدوده، 16898 مترمربع مناطق فاقد فضای سبز، 1822 مترمربع فضای سبز کم، 602 مترمربع فضای سبز متوسط و 65 مترمربع مناطق دارای فضای سبز زیاد بوده است. در حالی که در سال 2013 مناطق فاقد سبز به 18358 مترمربع افزایش و مناطق فضای سبز کم 978 مترمربع، مناطق فضای سبز متوسط 51 مترمربع و مناطق فضای سبز زیاد و بسیار زیاد کاهش یافته اند. مقایسه فضای سبز طی سالهای 2013- 2007 در منطقه مورد مطالعه نشان داد که بیشترین درصد تغییرات در مناطق فاقد فضای سبز بوده که میزان آن در سال 2007 برابر با 86.19 درصد بوده که در سال 2013 این میزان به 94.45 درصد افزایش یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - ارزیابی توزیع فضایی-مکانی و مکان‌یابی دفاتر پیش‌خوان خدمات دولتی با استفاده از GIS مطالعه موردی؛ شهر زنجان
محسن احدنژاد روشتی ابوالفضل سلطانی

در اکثر شهرهای کشورمان خدمات به گونه نامتعادل پخش شده است و بیشتر این خدمات گرایش به مرکز شهر دارند دفاتر پیشخوان خدمات دولتی نیز از این قائده مستثنی نمی باشند. دریافت خدمات دولتی به‌صورت مساوی برای تمامی اقشار جامعه، شناسایی مجراهای ارتباطی و تکثر کانال‌های ارتباطی، ای چکیده کامل

در اکثر شهرهای کشورمان خدمات به گونه نامتعادل پخش شده است و بیشتر این خدمات گرایش به مرکز شهر دارند دفاتر پیشخوان خدمات دولتی نیز از این قائده مستثنی نمی باشند. دریافت خدمات دولتی به‌صورت مساوی برای تمامی اقشار جامعه، شناسایی مجراهای ارتباطی و تکثر کانال‌های ارتباطی، ایجاد سازوکارها و بسترهای لازم به‌منظور عرضه‌ی خدمات مناسب، در دسترس بودن مراکز خدمات و... ازجمله مهم‌ترین موضوعاتی است که هر دولت خدمتگزار باید به‌صورت تشکیلاتی برای آن‌ها برنامه‌های شفاف و مشخصی ارائه کند. کاهش فاصله‌ی مراکز خدمات با مخاطبان و توزیع متناسب امکانات در شهرها و روستاهای کشور، ضرورت ایجاد مراکز و دفاتری را در گستره شهرها و حتی در روستاهای کشور برای عملیاتی کردن این خدمات، اجتناب‌ناپذیر کرده است. در این تحقیق نیز سعی شده است ابتدا با روش های شاخص موران و آماره عمومی با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی که به‌وسیله آن امکان تحلیل توزیع فضایی دفاتر به‌صورت یکپارچه فراهم می شود، و با استفاده از تحلیل شبکه دسترسی دفاتر پیشخوان دولتی که در 30 نقطه شهری پراکنده‌شده بررسی شده و میزان دسترسی یکپارچه به دفاتر با مدل‌های فوق الذکر تحلیل‌شده است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از شاخص موران که برابر 0.35 است، الگوی توزیع فضایی خوشه‌ای است، الگویخوشه ای توزیع فضایی دفاتر بر اساس آماره عمومی بالا است و بیانگر این است که دفاتر در نزدیکی و مجاورت هم قرار دارند. در آخر نیز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی به مکان‌یابی دفاتر پرداخته‌شده است، نقشه نهایی نشان می دهد که بیشتر حواشی شهر به دفاتر دسترسی ندارند و برای این نواحی نیز باید دفاتر پیشخوان دولتی تدارک دیده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - واکاوی ویژگی های کالبدی بافت های کهن شهری در ایران و راهکارهای مطلوب مداخله در آن (مطالعه ی موردی: زنجان)
محمد جواد حیدری فاطمه لطفی

بخش مرکزی بسیاری از شهرهای کشور منطبق بر بافت کهن است که واجد گنجینه ای عظیم از عناصر و ارزش های تاریخی و فرهنگی می باشند. اگرچه این بافت ها به روزگار خود از نظر سازمان فضایی و ساختار عملکردی متناسب با نیازهای زندگی و مقتضیّات اجتماعی و اقتصادی عصر خود بودند، ولی به دنب چکیده کامل

بخش مرکزی بسیاری از شهرهای کشور منطبق بر بافت کهن است که واجد گنجینه ای عظیم از عناصر و ارزش های تاریخی و فرهنگی می باشند. اگرچه این بافت ها به روزگار خود از نظر سازمان فضایی و ساختار عملکردی متناسب با نیازهای زندگی و مقتضیّات اجتماعی و اقتصادی عصر خود بودند، ولی به دنبال تحوّلاتی که در نظام سکونتگاه های شهری - تحت تأثیر تحوّلات تکنولوژیک و تغییر در نیازهای زیستی، اجتماعی و اقتصادی - به وقوع پیوست، دچار ضعف عملکردی شدند. این بافت ها که زمانی نماد حیات شهری و کانون ثروت و قدرت شهرها بودند امروزه در تقابل با نواحی جدید و نوساز به مکانی جمعیّت گریز تبدیل شده اند. پدیده ای که به فرسودگی بیش از پیش آن ها منجر شده است. هدف از این پژوهش شناسایی ویژگی های کالبدی بافت کهن شهر زنجان، تعیین میزان فرسودگی، تحلیل SWOT و ارائه ی راهکارهایی جهت حلّ مشکلات موجود و ایجاد زمینه های مطالعات بعدی است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – پیمایشی است. روش جمع آوری داده ها در این تحقیق، بر اساس شیوه های کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده در محیط نرم افزارهای EXCEL، SPSS و ARC GIS است. یافته های این پژوهش مبیّن پایین بودن کیفیّت ابنیّه، کم عرض بودن معابر، بروز ناهنجاری های اجتماعی، پایین بودن درآمد ساکنین و عدم توانایی آن ها در نوسازی و بهسازی بافت بود. مجموع این عوامل منجر به افزون گشتن مشکلات این بافت ها و فرسودگی و تخریب بیش از پیش آن ها شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - ارزیابی اقلیم آسایش گردشگری استان زنجان با استفاده از شاخص (TCI)وتکنیکGIS
محمد سلمانی مقدم محمد جعفری

درحال حاضر صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال وایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می شود. توجه به ویژگی‌های اقلیمی یک منطقه وتاثیری‌که این ویژگی‌ هادر‌شکل‌گیری توریسم می‌گذارند، اهمیت فراوانی دارد. شناخت محدودیت‌ها ومخاطرات تهدید کننده اقلیم چکیده کامل

درحال حاضر صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال وایجاد زیر ساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می شود. توجه به ویژگی‌های اقلیمی یک منطقه وتاثیری‌که این ویژگی‌ هادر‌شکل‌گیری توریسم می‌گذارند، اهمیت فراوانی دارد. شناخت محدودیت‌ها ومخاطرات تهدید کننده اقلیمی ونیزآگاهی ازجاذبه ها وپتانسیل های نهفته درویژگی‌های اقلیمی برای هرگونه برنامه‌ریزی در سطوح مختلف ملی، استانی وشهری از‌جمله گردشگری از‌اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که شناخت دقیق ویژگی‌های اقلیمی‌می‌تواند‌زمینه نیرومندی برای برنامه‌ریزی‌گردشگری‌فراهم می سازد. دراین پژوهش به منظور‌ارزیابی‌شرایط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اقلیم‌گردشگری‌وجاذبه‌های اقلیمی استان‌زنجان‌از نقطه‌ نظر‌گردشگری، ازشاخص اقلیم گردشگری TCI وداده‌های اقلیمی4 ایستگاه سینوپتیک استان استفاده شده است. بدین منظور ابتدا آمار هفت پارامتر اقلیمی موردنیاز به صورت ماهانه‌از ایستگاه‌های سینوپتیک استان دربازه زمانی 14ساله (1997-2010)استخراج شد. پس از استخراج آمار، پایگاه اطلاعاتی مربوطه تشکیل وبرپردازش آن ها با استفاده از شاخص TCI اقدام گردید. سپس با بهره‌گیری از نرم افزار GIS درمیان یابی، تعمیم داده های نقطه ای به پهنه ای وترکیب نقشه ها زمان مساعد جهت حضور‌گردشگران‌دراستان‌زنجان‌مشخص‌شد. نتایج‌پژوهش‌نشان‌داد‌که‌ماه‌های می، ژوئن، ژوئیه، آگوست، سپتامبرواکتبر با رتبه عالی وایده‌آل بهترین شرایط رابرای حضور گردشگران دراستان دارا می باشد.‌درماه‌های نوامبر،دسامبر ،ژانویه فوریه ،مارس وآوریل به دلیل نفوذ وگسترش سیستم پرفشارغربی‌وکاهش‌دما، استان زنجان وضعیت مناسبی برای حضور گردشگران ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - گردشگری شهری رویکردی نو به سوی بازآفرینی شهری (مطالعه موردی شهر زنجان)
یوسف خدائی بهمن کارگر رحیم سرور

گردشگری شهری در واقع بخشی از این صنعت توسعه مند و پایدار جهانگردی است که موضوع نسبتاٌ جدیدی است، و سابقه طرح آن در محافل علمی به کمتر از دو دهه اخیر می رسد. گردشگری شهری، یکی از مهمترین و پیچیده ترین فعالیت های فضایی و مکانی انسان در جامعه شهری است، به نظر صاحب نظران، گ چکیده کامل

گردشگری شهری در واقع بخشی از این صنعت توسعه مند و پایدار جهانگردی است که موضوع نسبتاٌ جدیدی است، و سابقه طرح آن در محافل علمی به کمتر از دو دهه اخیر می رسد. گردشگری شهری، یکی از مهمترین و پیچیده ترین فعالیت های فضایی و مکانی انسان در جامعه شهری است، به نظر صاحب نظران، گردشگری شهری یک فرصت بزرگ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای شهرها بوجود می آورد، که این فرصت نقش بسیار موثری در ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان در ابعاد مختلف می تواند ایفاء کند. امروزه گردشگری را به عنوان یکی از مهمترین صنایع توسعه پایدار در هر جامعه ای باید دانست، که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، شهری و محیطی برخور دار است، تمرکز بر جنبه های مختلف صنعت گردشگری، همراه با برنامه ریزی های مدیریت محلی و ملی هرجامعه ای نقش بسیار با اهمیتی در فرایندهای بین المللی و ملی هر جامعه ای می تواند ایفاء کند. در واقع این صنعت در جامعه شهری به عنوان فعالیت چهارم زندگی شهرنشینی، بر اساس اختصاص دادن فضاهای خاص برای گذران اوقات فراغت و نیازهای مختلف تفریحی، میراثی، تاریخی و ... امروزه نقش بسیار مهمی در ساختارهای فضایی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به شکل مثبت و منفی از طریق رفت و آمد گردشگران داخلی و خارجی به خود اختصاص داده است. برای این منظور ابتدا از طریق روش های میدانی و کتابخانه ای، داده ها گردآوری شد.. حجم نمونه آماری طبق استانداردهای موجود برابر با ۳۰ نفر بوده که متشکل از متخصصین حوزه گردشگری و کارشناسان حوزه شهری است که بر اساس روش دلفی انتخاب شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که افزایش گردشگری باعث هویت بخشی و بازآفرینی اماکن تاریخی گردیده و اطلاعات حاصل از حضور گردشگران با افزایش درآمد باعث رونق گردشگری و توجه هر چه بیشتر مدیران شهری به بهسازی بافت های با ارزش و تاریخی زنجان طی سالهای اخیر گردیده است که در نهایت ضمن ایجاد اشتغال زمینه بازآفرینی شهری را فراهم کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - تحلیل عوامل موثر برندینگ گردشگری آیینی بر وفاداری گردشگران به مقاصد (مورد مطالعه: عزاداری ماه محرم در شهر زنجان)
تقی حیدری شهرام محمدی

یکی از بزرگ‌ترین صنایع جهان، صنعت گردشگری است و کلید این صنعت در دست گردشگری مذهبی و آیینی می‌باشد. گردشگریآیینینوعیمعنویازانواعگردشگریاستکهامروزهتوجّهروزافزونجوامعرابهخودجلبنموده است. فضاهایمذهبیباتوجّهبهابعادوماهیتمعنویخودنهتنهاموجبایجادحستعلّقو دلبستگیمکانیدرمیانافرا چکیده کامل

یکی از بزرگ‌ترین صنایع جهان، صنعت گردشگری است و کلید این صنعت در دست گردشگری مذهبی و آیینی می‌باشد. گردشگریآیینینوعیمعنویازانواعگردشگریاستکهامروزهتوجّهروزافزونجوامعرابهخودجلبنموده است. فضاهایمذهبیباتوجّهبهابعادوماهیتمعنویخودنهتنهاموجبایجادحستعلّقو دلبستگیمکانیدرمیانافرادبومی،بلکهمنجربهایجادحستعلّقدربینگردشگرانمی‌شوند. تصمیم گردشگران برای انتخاب مقصد به عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که ذهن محققان را به خود مشغول کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر گردشگری مذهبی بر وفاداری به مقصد می باشد. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش گردآوری گردیده است و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته بوده و به صورت سؤال بسته می‌باشد. روش نمونه گیری با توجه به ماهیت جامعه و نمونه آماری(400 گردشگر) و نیز هدف پژوهش، نمونه‌گیری احتمالی از نوع تصادفی ساده انتخاب گردیده است و داده های بدست آمده از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم‌افزار18/Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار یافته اند. نتایج پژوهش می دهد بین کیفیت خدمات و تمایل به بازگشت گردشگران مذهبی رابطه ی معناداری وجود دارد. نتایج مربوط به رابطه ی بین انگاره از مقصد و وفاداری به مقصد مذهبی نیز گویای معنادار بودن ارتباط این دو متغیر با یکدیگر است. بنابراین، برای بهره مندی از مزایای حفظ مشتری، سازمان‌های مرتبط با گردشگری مذهبی باید به گونه ای عمل کنند که رضایت خاطر گردشگران مذهبی فراهم گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی در شهر زنجان (مطالعه ی موردی: محلّه ی اسلام آباد)
محمد جواد حیدری فاطمه لطفی

شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی پدیده ای است که در نتیجه ی جریان شهرنشینی شتابان دهه های اخیر و به دنبال مهاجرت لجام گسیخته ی روستایی در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گشته است. این پدیده به عنوان یک چالش عمده ی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره، دامن گی چکیده کامل

شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی پدیده ای است که در نتیجه ی جریان شهرنشینی شتابان دهه های اخیر و به دنبال مهاجرت لجام گسیخته ی روستایی در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گشته است. این پدیده به عنوان یک چالش عمده ی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره، دامن گیر بسیاری از شهرهای کشورمان می باشد. شهر زنجان نیز همانند بسیاری از شهرهای کشور با پدیده ی اسکان غیررسمی مواجه است. محلّه ی اسلام آباد که بیشتر ساکنین آن را مهاجرین روستایی (7/83 درصد) تشکیل می دهد، یکی از سکونتگاه های غیررسمی شهر زنجان می باشد که در این پژوهش به عنوان مطالعه ی موردی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش نیز شناخت شرایط و ویژگی های ساکنین و محلّه ی مورد مطالعه به منظور کاهش آسیب های کالبدی و اجتماعی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که علی رغم پایین بودن نرخ رشد جمعیّت در این محلّه (4/1 درصد) نسبت به شهر زنجان (02/2 درصد)، تراکم جمعیّت بالا بوده و در نتیجه به کاهش سطح سرانه ی مسکونی منجر شده است. همچنین نتایج حاصل از پژوهش حاکی از پایین بودن سطح استاندارد شاخص های اجتماعی و کالبدی، به خصوص شاخص مسکن در محلّه ی اسلام آباد نسبت به شهر زنجان می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - تعیین اراضی مناسب توسعه شهری با استفاده از روش تحلیل فرآیند سلسله مراتبی(AHP)، مطالعه موردی: شهر زنجان
وحید یاری قلی عظیم زرین کاویانی ابوالفضل سلطانی

امروزه، موضوع مکان یابی توسعهء آتی شهر مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در سال های اخیر، تغییر شدید کاربری اراضی شهری بر اثر رشد بی برنامه شهرها با توجه به موقعیت مناسب و ارزش بالای زمین به علت حاصل خیزی برای فعالیت های کشاورزی باعث شده است تا تحلیل تناسب زمی چکیده کامل

امروزه، موضوع مکان یابی توسعهء آتی شهر مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در سال های اخیر، تغییر شدید کاربری اراضی شهری بر اثر رشد بی برنامه شهرها با توجه به موقعیت مناسب و ارزش بالای زمین به علت حاصل خیزی برای فعالیت های کشاورزی باعث شده است تا تحلیل تناسب زمین برای توسعه شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت دار برای توسعه کالبدی آن ها حائز اهمیت باشد. از این رو، هدف پژوهش حاضر، تعیین اراضی مناسب برای توسعه آتی فضاهای سکونت و فعالیت در محدوده ی حریم شهر زنجان است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ تحلیلی است همچنین از روش های ارزیابی چند معیاره مبتنی بر تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای تولید و تجزیه و تحلیل نقشه ها و لایه های مختلف کاربری اراضی استفاده شده است. طی این فرآیند ابتدا شاخص های طبیعی و انسانی مورد نیاز و تأثیرگذار در قالب 12 شاخص شناسایی، تهیه و مورد استفاده قرار گرفته اند و در نهایت نقشة نهایی اراضی مناسب توسعه بر اساس مدل AHP تولید شده است. بر اساس یافته های تحقیق، از کل مساحت 9/23943 هکتاری محدودة مورد مطالعه حدود 6/46 درصد اراضی مناسب و نسبتاً مناسب برای توسعه و 13/17درصد، اراضی نامناسب و نسبتاً نامناسب برای توسعه تشکیل می دهند. همچنین از نظر توزیع مکانی اراضی مناسب توسعه بیشتر در قسمتهای شمال، شمال غرب و شرق و جنوب غربی قرار گرفته اند و این اراضی از موقعیت بهتری برای گسترش آیندة شهر نسبت به سایر بخش ها برخوردار هستند و جهات دیگر، با داشتن محدودیت های طبیعی و مصنوعی، فاقد کارآیی لازم برای توسعة آتی شهر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - بررسی موانع اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی در سازمان های دولتی استان زنجان
مهرداد علیپور حسین بدیعی علی شهنواز عبد الحسین رسولی نژاد

هدف پژوهش حاضر بررسی موانع اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی در سازمان‌های دولتی استان زنجان بوده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران عالی و کارشناسان ستاد مرکزی ادارات کل استان زنجان در سال 1389 تشکیل میدهد که به روش تصادفی ساده و با استناد به فرمول تعیین کم چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی موانع اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی در سازمان‌های دولتی استان زنجان بوده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران عالی و کارشناسان ستاد مرکزی ادارات کل استان زنجان در سال 1389 تشکیل میدهد که به روش تصادفی ساده و با استناد به فرمول تعیین کمترین حجم نمونه تعداد 300 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند. روش انجام پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی (میدانی) است. بمنظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه 44 گویه‌ای بسته با طیف پنج درجه‌ای لیکرت و 2 سئوال باز استفاده شده است. پایایی این ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 92/0 محاسبه شده است. روایی محتوایی این پرسشنامه نیز توسط متخصصین مورد تأیید قرار گرفته است. از بین 300 پرسشنامه توزیع شده، تعداد 275 پرسشنامه بازگشت داده شد. بدین ترتیب نرخ بازگشت پرسشنامه‌ها 6/91 درصد می باشد. در راستای تحلیل داده‌های گردآوری شده از آزمون t استیودنت و آزمون اولویت بندی فریدمن استفاده شده است. یافته‌های حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که مهمترین موانع اثرگذار در اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 (خصوصی سازی) به ترتیب شامل نوع و چگونگی قوانین و مقررات، سیاست گذاری عکس العمل کارکنان با واگذاری، مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از فرایند خصوصی سازی و برنامه ریزی در فرایند خصوصی سازی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - تحلیلی بر پایداری کالبدی مسکن شهری با رویکرد توسعه پایدار مورد پژوهی: محله اسلام‌آباد زنجان
ژیلا سجادی اصغر تیموری حسین طهماسبی مقدم

مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه چکیده کامل

مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که توسعه سکونتگاه‌های فرودست شهری، شکل‌گیری محدوده‌های نابسامان، کیفیت پایین و مقاومت کم بناها در برابر مخاطرات طبیعی انسانی بایستگی تحقیق و تفحص در این خصوص را پیش از پیش مطرح ساخته است. بر این اساس، پژوهش حاضر به تحلیل ساختار کالبدی مسکن محله اسلام‌آباد زنجان با رویکرد پایداری و مقاومت بافت می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و با به‌کارگیری مدل AHP در محیط ArcGIS به تحلیل ساختار کالبدی مسکن پرداخته است. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و استفاده از اسناد و مدارک، همین‌طور پیمایش‌های میدانی از محدوده موردمطالعه گردآوری شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که محله اسلام‌آباد زنجان در ساختار کالبدی مسکن با مسائلی ازجمله همجواری انواع فعالیت‌های ناسازگار با کاربری مسکونی، پایین بودن کیفیت ساختمان‌ها، استفاده از مصالح بی‌دوام، ریزدانگی قطعات و نظایر آن روبروست. درواقع نتایج بیانگر وضعیت ناپایدار ساختار کالبدی مسکن بر اساس اصول توسعه پایدار شهری در این منطقه بوده و نشان می‌دهد که 58 درصد از مساکن محدوده موردمطالعه از لحاظ ساختار کالبدی مسکن، در وضعیت پایداری متوسط و پایین‌تر از آن قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - ارزیابی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری در بستر فضاهای شهری (نمونه موردی پیاده‌راه شهر زنجان)
مهرداد دانش دوست کوروش افضلی افسون مهدوی

شکل‌گیری قرارگاه رفتاری با تکیه بر قابلیت‌های محیطی، تداعی اصالت بخشیدن به شیوه‌های جدید ارزیابی کیفیت عینی است. براساس چنین هدفی، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری در پیاده‌راه شهر زنجان است. جامعه آماری تحقیق حا چکیده کامل

شکل‌گیری قرارگاه رفتاری با تکیه بر قابلیت‌های محیطی، تداعی اصالت بخشیدن به شیوه‌های جدید ارزیابی کیفیت عینی است. براساس چنین هدفی، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی قابلیت‌های محیطی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری در پیاده‌راه شهر زنجان است. جامعه آماری تحقیق حاضر شهروندان رهگذر و کسبه‌ای است که به اهداف مختلف حضور داشته و تعداد آنها نامعلوم می‌باشد. برحسب فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 340 نفر به عنوان نمونه مورد پرسش‌گری قرار گرفته‌اند. بدین ترتیب برای شناخت قابلیت‌های فیزیکی-کالبدی پیاده‌راه و تاثیرات ذهنی- ادراکی شهروندان از آزمون آماری تی‌تک نمونه‌ای درنرم افزارSPSS وجهت نمایش حرکات جمعیتی از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. به منظور تعیین الگوهای رفتاری افراد، چهار نوع الگوی مشاهده شده برروی عابران پیاده اتخاذ شد و رصدها دریک زمان مشخص ساعات صبح وعصر درمیان مردان و زنان در نظر گرفته شد. یافته‌ها نشان داد که میزان رضایت از قابلیت‌های فیزیکی- کالبدی و ادراکی-شناختی متفاوت بوده است. متغیرهای نشانه، بو و تناسب بصری به ترتیب با میانگین 71/3 ، 18/3 و 10/3 بیشترین تاثیر و متغیرهای حس مکان، قلمرو، محصوریت و مبلمان به ترتیب با میانگین 06/12، 12/2 ، 36/2 و 48/2 کمترین تاثیر را در شکل‌گیری قرارگاه‌های رفتاری داشته‌اند. همچنین حرکات جمعیتی نشان داد که در معابر منتهی به پیاده‌راه، فعالیت پیاده‌روی و صحبت کردن بیش از سایر فعالیت‌ها مشاهده گردیده است. در میان مردان بیشترین دوره تناوب رفتار در ساعات عصر و در میان زنان در ساعات صبح رخ داده است. بدین ترتیب یکی از مهمترین ارکان شکل‌گیری الگوهای رفتاری موفق در فضاهای شهری به ویژه پیاده‌راه‌ها، توجه به جذابیت قابلیت‌های محیطی فضا می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - مکان‌یابی بهینه جایگاه‌های سوخت (CNG) (مورد مطالعه: شهر زنجان)
اکبر حسین زاده منیژه احمدی سمیرا مرادی مفرد مریم قاسمی

با افزایش استفاده از وسایل نقلیه و موتوری بحث مکان-یابی جایگاه‌های سوخت‌رسانی به این وسایل نقلیه در شهرها مورد توجه قرار گرفت. پراکنش نامناسب مکانی جایگاه‌های سوخت گاز طبیعی در شهرها از جمله مشکلاتی است که ذهن بسیاری از محققان مسائل شهری را به خود مشغول نموده است. موقعی چکیده کامل

با افزایش استفاده از وسایل نقلیه و موتوری بحث مکان-یابی جایگاه‌های سوخت‌رسانی به این وسایل نقلیه در شهرها مورد توجه قرار گرفت. پراکنش نامناسب مکانی جایگاه‌های سوخت گاز طبیعی در شهرها از جمله مشکلاتی است که ذهن بسیاری از محققان مسائل شهری را به خود مشغول نموده است. موقعیت مکانی نیز از مهم ترین عوامل موثر در موقعیت یک جایگاه سوخت محسوب می‌شود و منجر به کسب درآمد بیشتر برای آن-ها و ارائه خدمات مناسب‌تر برای استفاده‌کنندگان با حداقل هزینه‌های ممکن می‌شود. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی می باشد که از ابزار گردآوری داده مشتمل بر مطالعات کتابخانه ای و روش اسنادی بهره برده است. هدف این تحقیق شناخت و ارزیابی وضع موجود توزیع مراکز جایگاه‌های سوخت‌رسانی و ارزیابی مکان‌یابی این جایگاه‌ها در سطح شهر زنجان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل فازیAHP در راستای توزیع عادلانه خدمات و ارتقاء رفاه جامعه و شهروندان می باشد. نتایج نشان می دهد که جایگاه‌های سوخت CNG موجود در شهر زنجان نسبت به سایر کاربری‌های سازگار در شرایط مناسب از جهت رعایت حریم در حالت کلی قرار نگرفته اند. از جهتی به لحاظ توزیع متناسب جایگاه-ها در سطح شهر نیز به صورت یکسان و متناسب با گره-های جمعیتی صورت نگرفته است. لذا نیاز است که مگان یابی مناسبی حداقل برای جایگاه‌هایی که در آینده در سطح شهر احداث خواهد شد صورت پذیرد یا از ایستگاه‌های CNG سیار در راستای جبران این نقیصه اقدام گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - تحلیلی بر کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه با اپیدمی کووید-19
محمدتقی حیدری شهرام محمدی عظیم علی شائی

گسترش ویروس کووید-19 و پیامدهای ناخواسته آن به مثابه زنگ خطری بر سبک جاری زندگی شهری تلقی می‌گردد. اهمیت این موضوع در حوزه شهرسازی در قالب امکان رعایت فاصله اجتماعی بین شهروندان در فضاهای شهری متبلور شده است. رعایت فاصله فیزیکی بین شهروندان در حال حاضر به عنوان موثرترین چکیده کامل

گسترش ویروس کووید-19 و پیامدهای ناخواسته آن به مثابه زنگ خطری بر سبک جاری زندگی شهری تلقی می‌گردد. اهمیت این موضوع در حوزه شهرسازی در قالب امکان رعایت فاصله اجتماعی بین شهروندان در فضاهای شهری متبلور شده است. رعایت فاصله فیزیکی بین شهروندان در حال حاضر به عنوان موثرترین راهکار جلوگیری از گسترش هرچه بیشتر ویروس کووید-19 و اپیدمی‌های مشابه شمرده می‌شود. این مهم نشان از نقش هر چه بیشتر محیط‌های شهری در کنترل و مدیریت منابع انسانی دارد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه موثر با اپیدمی کووید-19می‌باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و از ابزار پرسشنامه جهت جمع‌آوری اطلاعات سود برده شده است. تعداد افراد نمونه آماری جهت گردآوری داده‌ها برابر با 152 از شهروندان زنجانی حاضر در محدوده مرکزی شهر زنجان می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل معادلات ساختاری استفاده گردیده و از نرم‌افزارهای SPSS و Amos Graphics سوده برده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که می‌توان مؤلفه‌های جذابیت فعالیتی کاربری‌ها، جذابیت زمانی کاربری‌ها، اوقات فعالیت کاربری‌ها در طول شبانه‌روز، تمرکز غیرضروری کاربری‌ها و تنوع کاربری‌ها را در کیفیت محیط عملکردی محدوده مرکزی شهر زنجان در مواجهه با اپیدمی کووید-19 موثر دانست. بر این اساس با ترکیبی مناسب از کاربری‌های موجود می‌توان به ارتقای کیفیت محیط عملکردی در مواجهه با اپیدمی کووید-19 از طریق کاهش میزان شلوغی و ازدحام جمعیت در محدوده مرکزی شهر زنجان نائل آمد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - نقش شاخص های اجتماعی و کالبدی بر کیفیت زندگی در بافت های شهری(مطالعه موردی : محلات شهری زنجان)
اسماعیل دویران سعید غلامی مهرداد دانش دوست

مفهوم کیفیت زندگی دارای کاربردهای فراوانی است،اما ارائه تعریف روشن وجامع از آن دشوار است،به همین دلیل این واژه همچنان در ادبیات علمی مختلف دچار ابهام است. این پژوهش می کوشد چارچوب مفهومی برای کیفیت زندگی با تاکید بر معیارهای کالبدی آن در مقیاس خرد شهری (محله) ایجاد نمای چکیده کامل

مفهوم کیفیت زندگی دارای کاربردهای فراوانی است،اما ارائه تعریف روشن وجامع از آن دشوار است،به همین دلیل این واژه همچنان در ادبیات علمی مختلف دچار ابهام است. این پژوهش می کوشد چارچوب مفهومی برای کیفیت زندگی با تاکید بر معیارهای کالبدی آن در مقیاس خرد شهری (محله) ایجاد نماید. روش تحقیق در پژوهش حاضر روش فرضی- استنتاجی بوده که به شیوه کتابخانه ای ومیدانی جمع آوری اطلاعات صورت گرفته وبا بکار بردن مدل فرایند تحلیل سلسه مراتبی(AHP) واستفاده از نرم افزار SPSSو Expert choiceبه تجزیه وتحلیل داده هاپرداخته شد.نتایج حاصل از مطالعه سه بافت مختلف شهری( بافت اسکان غیر رسمی ،بافت فرسوده و بافت برنامه ریزی شده) شهر زنجان نشان می دهد که محلات برنامه ریزی شده از نظر شاخص های کالبدی فرمال اجتماعی در مقایسه با دو بافت دیگر از وضعیت مناسبی برخوردار می باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - واکاوی همدیدی الگوهای زمانی و مکانی بارش‌های تندری (مطالعه موردی: استان زنجان)
عبدالله فرجی مهدی دوستکامیان زهرا صفری

توفان‌های تندری یکی از پدیده‌های آب و هوایی هستند که به دلیل همراهی با تندر، آذرخش، جست باد و بارش شدید افزون بر پیامدهای مثبتی که می‌توانند داشته باشند، موجب آسیب‌های فراوانی در نقاط مختلف دنیا می‌شوند. با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی ایران، رخداد این پدیده در نقاط مخ چکیده کامل

توفان‌های تندری یکی از پدیده‌های آب و هوایی هستند که به دلیل همراهی با تندر، آذرخش، جست باد و بارش شدید افزون بر پیامدهای مثبتی که می‌توانند داشته باشند، موجب آسیب‌های فراوانی در نقاط مختلف دنیا می‌شوند. با توجه به تنوع شرایط آب و هوایی ایران، رخداد این پدیده در نقاط مختلفی مشاهده‌شده است. شمال غرب ایران به‌خصوص استان زنجان نیز از این پدیده در امان نبوده است. در این پژوهش جهت بررسی شرایط آماری و همدیدی پدیده تندر در استان زنجان از داده‌های روزانه‌ی توفان تندری ایستگاه‌های همدید استان زنجان در یک دوره آماری 16 ساله (2009-1994) استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد میانگین فراوانی بارش تندری مربوط به قسمت‌های شمال شرقی، مرکزی و جنوب و جنوب شرقی استان بوده است و بیشترین ضریب تغییرات نیز منطبق بر این نواحی می‌باشند. قسمت‌های غربی و شرقی استان کم‌ترین میانگین تندر را داشته‌اند و پایین‌ترین ضریب تغییرات را نیز دارا می‌باشند. با این تفاسیر در ماه‌های اسفند و فروردین که ماه‌های انتقالی گرم (بهار) هستند، به دلیل گرم شدن سطح زمین و لایه‌های زیرین جو (افزایش طول روز و نزدیک شدن خورشید به خط قائم) و بالا بودن رطوبت جو، ناپایداری زیاد شده و جریان‌های همرفتی شدت یافته و تحت شرایط مناسب، ابرهای همرفتی رشد کرده و درنتیجه توفان تندری می‌شود. در فصل انتقالی سرد (پاییز) نیز فرارفت هوای کاملاً سرد از عرض‌های بالاتر بر روی مناطق گرم جنوبی‌تر باعث صعود لایه‌های زیرین و ناپایداری می‌شود. البته به علت کمتر بودن رطوبت هوای پاییز نسبت به بهار، شدت وقوع توفان تندری در فصل پاییز به‌مراتب از فصل بهار کمتر است. نتایج واکاوی نقشه‌ها در ترازهای مختلف جوی نشان می‌دهد که مهم‌ترین سامانه‌های سینوپتیکی حاکم بر منطقه در روزهای نماینده، زبانه‌هایی از کم‌فشارهای مدیترانه‌ای و سودانی که دریای مدیترانه و دریای سیاه و سرخ در تقویت آن نقش داشته‌اند به سمت شمال غرب کشور و استان زنجان گسترش‌یافته‌اند. قرارگیری محورهای فرود بادهای غربی همراه با بریده‌های کم‌فشار در این مناطق عامل اصلی ناپایداری‌های شدید و توفان تندری در استان زنجان بوده است. بدین‌صورت که با فرارفت هوای گرم و مرطوب در سطح زمین و هوای سرد سطوح فوقانی همراه با وزش دمایی سرد منجر به اختلاف دمای شدید بین سطح زمین و ترازهای بالا شده که صعود توده‌هوای سطح زمین و ناپایداری را به دنبال داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - سنجش مولفه‌های آسایش بصری در منظر شهری (با تاکید بر محله حسینیه اعظم زنجان)
اسماعیل دویران داود خدایی سعید غلامی مهرداد دانش دوست

چکیده امروزه آسایش بصری از مولفه&zwnj;های مهم و اساسی محیط&zwnj;های انسان ساخت بویژه در فضاهای شهری به شمار می&zwnj;رود و همانطور که محیط داخلی زندگی انسان (خانه) بایستی از زیبایی برخوردار باشد محیط بیرونی(شهر) نیز باید زیبا و دارای کیفیت بصری مناسب باشد بنابراین اهمیت چکیده کامل

چکیده امروزه آسایش بصری از مولفه&zwnj;های مهم و اساسی محیط&zwnj;های انسان ساخت بویژه در فضاهای شهری به شمار می&zwnj;رود و همانطور که محیط داخلی زندگی انسان (خانه) بایستی از زیبایی برخوردار باشد محیط بیرونی(شهر) نیز باید زیبا و دارای کیفیت بصری مناسب باشد بنابراین اهمیت بررسی موضوع آسایش بصری و نقش کیفیت&zwnj;های محیطی در ارتقاء و بهبود منظرشهری آشکار می&zwnj;گردد. این پژوهش به ابعاد مختلف مولفه&zwnj;های آسایش بصری و تاثیر آن بر منظر شهری و با تاکید بر عناصری چون روشنایی،رنگ،کیفیت محیطی، بدنه، کیفیت بنا، دسترسی و... پرداخته است.روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی- تبیینی می&zwnj;باشد. گردآوری اطلاعات پژوهش بصورت کتابخانه&zwnj;ای و میدانی بوده است. در شیوه میدانی با استفاده از روش برداشت و تکمیل پرسش نامه اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد. حجم نمونه جامعه مورد مطالعه (محله حسینیه زنجان)، با استفاده از فرمول کوچران 120 نمونه بدست آمده است که نتایج آن در نرم افزار spss پیاده شد.در نهایت با استفاده از آماره خی دو تجزیه و تحلیل داده&zwnj;ها و آزمون فرضیه&zwnj;ها صورت گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می&zwnj;دهد که ارتقاء سطح مولفه&zwnj;های آسایش بصری تاثیر متقابل و دوسویه&zwnj;ای را بر منظر شهری گذاشته و کاهش این مولفه&zwnj;ها منحر به آشفتگی، ناهمگونی و اغتشاشات بصری محیط می&zwnj;شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - نقدی بر کتاب «خاقانی شروانی نکته‌ها از گفته‌ها» نوشتۀ دکتر برات زنجانی
سیدجواد مرتضایی اکبر حیدریان

نوشتن شرح بر دیوان‌های شعری کار دشواری است و نیاز به صرف وقت و دقّت بسیار دارد. شارح باید با دنیای فکری و ذهنی شاعر آشنایی کامل داشته باشد تا بتواند شرحی دقیق و مستوفی بنویسد؛ به عبارت دیگر، شارح باید ارتباط بین محتوای کلام شاعر و بُعد فنی و شیوۀ بیان او را بداند تا شرح چکیده کامل

نوشتن شرح بر دیوان‌های شعری کار دشواری است و نیاز به صرف وقت و دقّت بسیار دارد. شارح باید با دنیای فکری و ذهنی شاعر آشنایی کامل داشته باشد تا بتواند شرحی دقیق و مستوفی بنویسد؛ به عبارت دیگر، شارح باید ارتباط بین محتوای کلام شاعر و بُعد فنی و شیوۀ بیان او را بداند تا شرحی منقح به‌دست دهد. خاقانی از همان دست شاعرانی است که علاوه بر اندیشیدن به محتوای کلام به جنبۀ فنی و شیوۀ گفتن خود تأکید می‌ورزد. لذا، برای درک شعر او باید به تکنیک-ها و ظرایف سخن وی توجّه کرد؛ در همین راستا بخش عمده‌ای از تحقیقات در مورد دیوان خاقانی از همان نخستین تحقیقات، به شرح ابیات و معنی لغات اختصاص دارد. یکی از کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر در عرصۀ خاقانی‌پژوهی منتشر شده؛ کتاب خاقانی شروانی نکته‌ها از گفته‌ها نوشتۀ استاد محترم دکتر برات زنجانی است. در جستار حاضر، برآنیم تا با وجود مزایای کتاب، اشکالاتی را که در شرح پاره‌ای از ابیات کتاب رخ داده است بیان کنیم. در بخش ابتدایی نقد کتاب حاضر به نقد و بررسی شکل ظاهری کتاب پرداخته‌ایم و در بخش دوم مقاله، که بخش مهم جستار را دربر‌می‌گیرد، بر اشکالات محتوایی کتاب متمرکز شده‌ایم و لغزش‌هایی که در شرح ابیات رخ داده است را واکاوی‌کرده‌ایم و در نهایت به برخی ابیات که نیازمند تتمیم و تکمیل بود در حدّ ضرورت اشاره کرده‌ایم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - پیش بینی و تحلیل امواج گرمایی شهر زنجان با استفاده از ریزگردان لارس دبلیو جی و شاخص بالدی
برومند صلاحی زینب قدرتی

موج های گرمایی یکی از مهم‌ترین بلایای آب و هوایی است که پیامدهای زیست‌محیطی را بر طبیعت بر جای می گذارند. هدف اصلی پژوهش، پیش بینی امواج گرمایی شهرستان زنجان در دو بازه ی زمانی 1390-1409 و 1425-1444 توسط نرم‌افزار LARS-WG با دو مدل HadCM3 و BCM2 و با سناریوی A1B است. پس چکیده کامل

موج های گرمایی یکی از مهم‌ترین بلایای آب و هوایی است که پیامدهای زیست‌محیطی را بر طبیعت بر جای می گذارند. هدف اصلی پژوهش، پیش بینی امواج گرمایی شهرستان زنجان در دو بازه ی زمانی 1390-1409 و 1425-1444 توسط نرم‌افزار LARS-WG با دو مدل HadCM3 و BCM2 و با سناریوی A1B است. پس از آماده‌سازی و کنترل کیفی، داده ها به‌صورت روزانه وارد نرم‌افزار LARS-WG شدند و خروجی مدل پس از صحت سنجی توسط روش های آماری، برای تحلیل موج گرمایی با استفاده از شاخص بالدی آماده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بر اساس مقادیر R2، RMSE، MAE و آزمون کولموگروف اسمیرنوف، شبیه سازی های صورت گرفته در ایستگاه مورد مطالعه از دقت قابل قبولی برخوردارند. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که در شهر زنجان بر اساس دو مدلBCM2 و HadCM3، موج کوتاه گرمایی در هر دو بازه روند افزایشی داشته است. بیشترین فراوانی موج کوتاه گرمایی در بازه زمانی اول در ماه‌های خرداد و تیر قرار دارد و در بازه زمانی دوم، فراوانیامواجکوتاهگرماییدر ماه‌هایفروردینواردیبهشتبیشتر شدهودرنتیجهباتوجهبهپیش‌بینیانجامگرفتهدرهردومدل،برتعدادروزهایگرمافزودهمی‌شود.براساسپیش‌بینیانجامشدهبراساسمدل BCM2،طولدورهگرمدرایستگاهموردمطالعهدرحالافزایشاستوماه هایخنکفصلبهاربه‌تدریجبهسمتگرم‌ترشدنپیشمی‌روند. با توجه به پیش بینی انجامشدهبراساسمدل BCM2، احتمال جابه جایی فصول در این ایستگاه در سال‌های آینده وجود دارد و به‌تدریج فصل بهار به لحاظ ویژگی های اقلیمی به فصل تابستان شباهت زیادی پیدا خواهد کرد. با توجه به پیش بینی انجامشدهبراساسمدل HadCM3، موج کوتاه گرمایی در بازه زمانی اول روند افزایشی تندتری نسبت به بازه ی زمانی دوم دارد و دردورهزمانیدوم،تغییراتفراوانیامواجگرماییکوتاهبیشتراستودرکل،روندافزایشیدمایایستگاهسینوپتیکزنجانراتأییدمی‌کند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - بررسی خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Inula helenium L. در ارتفاعات مختلف استان زنجان
نادر مرادی حسنعلی نقدی بادی سپیده کلاته جاری علی مهرآفرین الهام دانایی

10.30495/ejmp.2023.699770

در مطالعه حاضر، تأثیر ارتفاع از سطح دریا روی خصوصیات رشدی و همچنین میزان و اجزای اسانس گیاه زنجبیل شامی (Inula helenium L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این گیاه در مرحله گلد‌هی در نیمه اول تیر 1397 و 1398 در طبقات ارتفاعی مختلف منطقه زنجان (از 1200 تا 2400 متر از سطح دریا) ج چکیده کامل

در مطالعه حاضر، تأثیر ارتفاع از سطح دریا روی خصوصیات رشدی و همچنین میزان و اجزای اسانس گیاه زنجبیل شامی (Inula helenium L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این گیاه در مرحله گلد‌هی در نیمه اول تیر 1397 و 1398 در طبقات ارتفاعی مختلف منطقه زنجان (از 1200 تا 2400 متر از سطح دریا) جمع آوری گردید و صفات رشدی اندام های گیاه شامل برگ‌ها، ساقه‌ها، گل‌ها و ریشه‌ها اندازه‌گیری گردید. در پاییز همزمان با پایان دوره رشد سالانه گیاهان، اندام زیرزمینی گیاه برای ارزیابی میزان اسانس و ترکیبات آن برداشت شدند. اسانس‌گیری از نمونه ها با استفاده از دستگاه کلونجر به مدت ۳ ساعت و شناسایی اجزای تشکیل دهنده اسانس زنجبیل شامی با استفاده از دستگاه GS-MS انجام شد. نتایج نشان داد کلیه صفات رشدی و میزان و اجزای اسانس گیاه زنجبیل شامی بطور معنی‌داری تحت تاثیر ارتفاع محل رویش متفاوت بودند. اگرچه صفات رشدی مختلفی مانند وزن خشک برگ و ساقه، عرض وطول برگ، تعداد برگ و ارتفاع گیاه با افزایش ارتفاع رویشگاه روند کاهشی نشان دادند ولی وزن خشک ریزوم، قطر ریزوم و میزان اسانس با افزایش ارتفاع از سطح دریا افزایش یافتند. اجزای تشکیل دهنده اسانس زنجبیل شامی با افزایش ارتفاع دستخوش تغییراتی شد، به طوریکه با افزایش ارتفاع بر محتوی برخی از اجزای اسانس شامل geranyl acetone، verbanol، α-pinene، isoalantolactone و valencene افزوده شد، اما محتوی α-selinene کاهش و تغییراتی در محتوی caryophyllene oxide و β-elemene دیده نشد. بطورکلی نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا رویشگاه گیاه زنجبیل شامی، فاکتور مهم و موثری است که بر عملکرد کمی و کیفی آن تاثیر داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - تعیین جهت های مناسب استقرار ساختمان جهت دریافت بهینه تابش خورشیدی در شهر زنجان
حسن اکبری فرامرز هادوی مهدی زمانی یوسف علیپور

در سال های اخیر مصرف بالای انرژی یکی از مشکلات کل جهان علی الخصوص شهرهای بزرگ می باشد. یکی از راهکارهایی که در این زمینه ارائه شده است استفاده حداکثری از انرژی خورشید می باشد. اگر ساختمان ها مطابق با تابش انرژی خورشید و اقلیم منطقه ساخته شوند و بتوانند در دوره گرم حداقل چکیده کامل

در سال های اخیر مصرف بالای انرژی یکی از مشکلات کل جهان علی الخصوص شهرهای بزرگ می باشد. یکی از راهکارهایی که در این زمینه ارائه شده است استفاده حداکثری از انرژی خورشید می باشد. اگر ساختمان ها مطابق با تابش انرژی خورشید و اقلیم منطقه ساخته شوند و بتوانند در دوره گرم حداقل انرژی و در دوره سرد حداکثر انرژی را جذب کنند در مصرف انرژی صرفه جویی بسیار زیادی حاصل خواهد شد. . با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی شهر زنجان، جهت گیری ساختمان ها باید به گونه ای باشد که در دوره سرد بیشترین میزان انرژی به ساختمان وارد شود و نیز در دوره گرم کمترین میزان انرژی را دریافت کند. در این تحقیق با مطالعه موردی اقلیم شهر زنجان و به جهت استفاده حداکثری از انرژی خورشیدی ابتدا اطلاعات اقلیمی مورد نیاز از ایستگاه سینوپتیک زنجان برای دوره 40 ساله (1388-1348) تهیه گردید. سپس با استفاده از روش محاسباتی قانون کسینوس میزان انرژی تابشی بر روی سطوح قائم برای ماه های مختلف و در 24 جهت جغرافیایی محاسبه و از طریق نرم افزارهای Q-BASIC ،Excel اطلاعات پردازش شده و در نهایت بهترین جهت استقرار ساختمانها در شهر زنجان تعیین گردیده است. سطوح قائم 150+ جنوب شرقی و 150- جنوب غربی بیشترین میزان انرژی و سطوح 15+ و 15- شمال شرقی و غربی کمترین میزان انرژی را در طول ماه های سرد و گرم سال دریافت می کنند. بر اساس نتایج این تحقیق بهترین جهت استقرار ساختمان به منظور دریافت بهینه انرژی خورشید در دوره های سرد و گرم سال جهت های 135 درجه و 225 درجه زاویه آزیموتی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - شهر دانش بنیان: استراتژی توسعه آینده شهر زنجان به عنوان یک شهر پایدار و خلاق
عیسی پوررمضان حمید پورحسین روشن صدیقه علی اکبری

بسیاری از شهرها در حال حاضر در سراسر جهان خود را به عنوان شهرهای دانش بنیان معرفی میکنند و سعی در جذب کسب و کار مبتنی بر دانش و کارکنان مرتبط با آن دارند. دیگر شهرها مشغول طراحی استراتژیها و برنامه هایی برای تبدیل شدن به شهرهای دانش بنیان هستند. به منظور تبدیل شدن به یک چکیده کامل

بسیاری از شهرها در حال حاضر در سراسر جهان خود را به عنوان شهرهای دانش بنیان معرفی میکنند و سعی در جذب کسب و کار مبتنی بر دانش و کارکنان مرتبط با آن دارند. دیگر شهرها مشغول طراحی استراتژیها و برنامه هایی برای تبدیل شدن به شهرهای دانش بنیان هستند. به منظور تبدیل شدن به یک شهر دانش بنیان موفق، باید تغییراتی در الگوهای عملکردی و فضایی شهر ایجاد شود. الزامات فضایی مستلزم تغییراتی در کالبد شهری و الزامات عملکردی مستلزم تغییراتی در عملکرد و کاربری‌های شهری است. شهر زنجان به دلیل قرار‌گیری در مسیر ارتباطی تهران – تبریز – اروپا، برخوداری از شبکه‌های ارتباطی بزرگراهی، ریلی‌، هوایی و واقع شدن در محدوده شعاع 120 کیلومتری تهران، وجود زیرساخت‌های صنعتی تجهیز شده در مقیاس ملی و منطقه‌ای و توان جذب سرریزهای صنعتی تهران، برخورداری از زمینه‌های مناسب فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری تاریخی، طبیعی و اکوتوریسم و وجود مراکز دانشگاهی متعدد و احراز قطب علمی در رشته فیزیک و ... شرایط لازم برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و به خصوص طبقه خلاق شهری را دارد. در این تحقیق دو الگوی کلان برای توسعه آتی شهر زنجان در نظر گرفته شده است که پس از تشریح الگوهای مذکور براساس روش AHP الگوها امتیاز بندی شدند ودر نهایت الگوی مطلوب کلان و پس از آن الگوی توسعه آتی شهر (دانش بنیان ) ارایه شد. بررسی جامع شهر زنجان نشان داد که این شهر شرایط لازم را برای تبدیل شدن به یک شهر دانش بنیان دارا می‌باشد و باید الزامات فضایی و کارکردی مرتبط با آن فراهم شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - تحلیل فضایی پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری با استفاده از مدل تودیم (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محسن احدنژاد حسین طهماسبی مقدم اصغر تیموری

در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌ چکیده کامل

در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌عنوان یک سرپناه نیست، بلکه نقش حیاتی در دست‌یابی به توسعه پایدار دارد. دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که باعث شکل‌گیری مساکنی باکیفیت و تراکم پایین، گسترش زاغه‌ها و جدایی گزینی شهری شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به تحلیل شاخص‌های کمی مسکن با رویکرد پایداری در نواحی شهری زنجان می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و با به‌کارگیری تکنیک تودیم در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به تحلیل پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری پرداخته است. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای از قبیل بلوک آماری مسکن 1390، اسناد و مدارک گردآوری‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مساکن واقع در نواحی شهری زنجان از لحاظ اصول مسکن پایدار با مشکلاتی چون افزایش تراکم نفر در اتاق، تراکم خانوار در واحد مسکونی و عدم امنیت سکونتی، تراکم اتاق در واحدهای مسکونی مواجه است این ناپایداری شاخص‌های مسکن بر اساس نتایج حاصل تکنیک تودیم در نواحی 1-3(محله اسلام‌آباد، سعدیه)، 1-2(محلات درمانگاه، شهدا، فاطمیه)،2-5(محلات بیسیم، ترانس، بنیاد) از وضعیت ناپایداری بیشتری برخوردارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - ساخت واحدهای پایه مطالعاتی شهری بر مبنای MAUP (مطالعه موردی: منطقه‌بندی دموگرافیک شهر زنجان)
حسنعلی فرجی سبکبار مرضیه صداقت کیش علیرضا رحمتی

در هر گونه از تحلیل داده های جغرافیایی تعریف واحد پایه برای مطالعه اثرات مستقیم بر نتایج دارد. مسئله اساسی در مطالعات فضایی، ارائه تعریف دقیق از واحدهای فضایی تحت مطالعه می باشد. ضرورت تعریف واحدهای پایه مطالعه از این جهت است که اگر برای مثال رابطه سطح درآمد و میزان ا چکیده کامل

در هر گونه از تحلیل داده های جغرافیایی تعریف واحد پایه برای مطالعه اثرات مستقیم بر نتایج دارد. مسئله اساسی در مطالعات فضایی، ارائه تعریف دقیق از واحدهای فضایی تحت مطالعه می باشد. ضرورت تعریف واحدهای پایه مطالعه از این جهت است که اگر برای مثال رابطه سطح درآمد و میزان ارتکاب به جرم را یک بار در سطح واحدهای همسایگی و بار دیگر در سطح مناطق شهری مورد بررسی قرار دهیم نتایج متفاوتی حاصل خواهد شد. این مشکل از این جهت به وجود می آید که داده های اولیه (برای مثال سرشماری) در سطح بلوک های آماری منتشر می شوند و ما مجبور به ترکیب این داده ها در مقیاس واحد همسایگی یا مناطق شهری یا هر الگوی پایه دیگر برای مطالعه هستیم. از آنجایی که انتخاب این واحدهای پایه قاعده خاصی ندارد و اختیاری است نتایج متفاوتی به دست می آید. در واقع نتایج تحلیل های آماری مستقل از مقیاس واحد پایه مطالعاتی نمی باشد. این مسئله اولین بار توسط جلک و بیل[1] تحت عنوان مسئله واحدهای فضایی متغیر شناسایی شد. هدف از این پژوهش شناسایی واحد پایه فضایی است که پس از ترکیب داده ها در آن واحد، کمترین انحراف نسبت به داده های اولیه داشته باشد. روش تحقیق مقایسه ای تطبیقی می باشد و از لایه های رقومی بلوک های آماری برای انجام تحلیل آماری بهره برداری شده است. در این پژوهش سه واحد پایه بر مبنای شبکه معابر، محلات شهری و الگوی راست گوشه انتخاب و با استفاده از 20 شاخص جمعیتی و پارامترهای مرکزی و پراکندگی و همبستگی تأثیر مسئله واحدهای فضایی متغیر (MAUP) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج گویای این است که واحد پایه راست گوشه کمتر تحت تأثیر MAUP قرار می گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - تبیین فرایند پایش توازن کالبدی در مدل نوسازی متوازن بافت‎های فرسوده‎ی شهری با استفاده از روش سیستم داینامیک (نمونه موردی: بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان)
علی اوصانلو علیرضا عندلیب شیرین طغیانی

امروزه در بهبود محیط زیست شهری همچون نوسازی بافت&lrm;های فرسوده ضرورت بهره‌برداری از آموزه&lrm;ها و تجارب گذشته با استفاده از مدل&lrm;ها، به ویژه مدلی مفهومی که از نظریه‌ای بومی استفاده کرده و با شرایط زمینه‌ای کشور ما سازگاری داشته باشد، ضروریست. لذا این پژوهش چارچوب چکیده کامل

امروزه در بهبود محیط زیست شهری همچون نوسازی بافت&lrm;های فرسوده ضرورت بهره‌برداری از آموزه&lrm;ها و تجارب گذشته با استفاده از مدل&lrm;ها، به ویژه مدلی مفهومی که از نظریه‌ای بومی استفاده کرده و با شرایط زمینه‌ای کشور ما سازگاری داشته باشد، ضروریست. لذا این پژوهش چارچوب خود را بر مبنای فرایندی نوین برای دستیابی به تغییرات مثبت در نوسازی بافت&lrm;های فرسوده قرار داده است. در این مقاله ابتدا نظریه "نوسازی متوازن بافت&lrm;های فرسوده شهری" تبیین گشته و از آن در نمونه موردی(بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان) استفاده می‌شود. نتایج حاصل شده از گام نخست، برای استفاده در "مدل‌سازی داینامیکی سیستم بافت فرسوده" مورد استفاده قرار می‌گیرد. متغیر&lrm;های پژوهش که برای استفاده در مدل‌سازی استفاده می‌شوند، شامل تعداد فراوان شاخص&lrm;ها، مؤلفه&lrm;ها و عناصر کالبدی بافت فرسوده شهری می‌باشند که از منابع معتبر نظری و مطالعات میدانی و پرسشنامه و نیز استفاده از نظر نخبگان به روش دلفی، به دست می‌آیند و در نهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی، به شاخص&lrm;های مهم و تأثیرگذار کاهش می‌یابند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، پیمایشی محسوب می‌شود. جامعه آماری این پژوهش ساکنین و استفاده کنندگان از بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان می‌باشند که 375 نفر از شهروندان به عنوان جامعه نمونه به صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج این پژوهش در "مدل نوسازی متوازن" نشان می‌دهد که بافت فرسوده مرکزی زنجان، در بعد کالبدی، از توازن خارج گشته و اولویت&lrm;های اقدام برای به توازن رسانیدن بافت را مشخص می‌نمایند. خروجی "مدل سیستم داینامیک نرم‌افزار ونسیم" نیز از رو به نامتوازن بودن سیستم بافت فرسوده در آینده حکایت دارد. همچنین مدل&lrm;های سیستم داینامیک، صحت نتایج نظریه متوازن را تأیید می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - تبیین تاب‌آوری شهرها در برابر بیماری‌های عفونی(‌کووید-19) (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد تقی حیدری محمد رسولی شراره سعیدپور

روند رو به رشد شهرنشینی در سال های بعد از انقلاب صنعتی باعث کاهش ظرفیت شهرها در برآورده ساختن نیاز شهروندان و توانمندی آن ها شد. در این راستا وقوع حوادثی غیرمنتظره چون شیوع کرونا لزوم سنجش انعطاف پذیری شهرها را بیش‌ازپیش مطرح کرده است تا تناسبی بین ظرف و مظروف شهری بر چکیده کامل

روند رو به رشد شهرنشینی در سال های بعد از انقلاب صنعتی باعث کاهش ظرفیت شهرها در برآورده ساختن نیاز شهروندان و توانمندی آن ها شد. در این راستا وقوع حوادثی غیرمنتظره چون شیوع کرونا لزوم سنجش انعطاف پذیری شهرها را بیش‌ازپیش مطرح کرده است تا تناسبی بین ظرف و مظروف شهری برقرار گردد. اگرچه شیوع کرونا حادثه ای غیرمنتظره است؛ ولی سال های گذشته از طریق سارس به شهرها هشدار داده ‌شده بود تا جامعه بشری به‌طور عام و شهرها به‌طور اخص سیاست‌هایی را در برابر حوادثی چون بیماری های عفونی با شیوع بالا اتخاذ کنند، اما تاکنون به مسائل بیماری های عفونی در شهرها توجه نشده است، در نتیجه وقتی شهرها با چنین حوادثی روبرو می شوند، سردرگمی و ناتوانی بیشتری به نمایش گذاشته می شود. تحقیق حاضر با هدف تاب آوری شهرها در برابر بیماری های عفونی درصدد است، تمام آثاری را که بیماری های عفونی می تواند بر شهرها ایجاد کند، شناسایی و در نهایت بهترین راهکارهای مقابله را ارائه دهد. برای این منظور از روش اسنادی –میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده‌شده است و به‌منظور تحلیل و ارزیابی از تکنیک های FEMA و FAAO و جهت نمایش گرافیکی ازGIS بهره برده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که؛ تعطیلی حرفه های کوچک، ناتوانی اقشار ضعیف در تأمین مایحتاج زندگی، رنگ باختن عدالت اجتماعی-فضایی در توزیع و بهره مندی خدمات، اثرات روحی و روانی نامطلوب در شهروندان در معرض بیماری، اثر معکوس حمل‌ونقل عمومی در بیماری، کمیابی و احتکار مواد غذایی-درمانی، تعطیلی و تعلیق فعالیت های آموزشی، ناهماهنگی نهادهای مدیریت شهری مقابله با کووید-19، اثر معکوس رشد تراکمی در برابر بیماری عفونی، مهم‌ترین اثرات بیماری عفونی بر شهرها بوده اند، در این راستا عملکردهایی جهت کنترل و تاب آوری شهر قبل و بعد از شکست ارائه‌ شده‌اند که نتایج حاصل از آن‌ها موفقیت‌آمیز بوده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - تحلیل عوامل مؤثر برافزایش تاب‌آوری جوامع شهری در برابر همه‌گیری کرونا با رویکرد مدیریت بحران‌اجتماع‌محور(مطالعه موردی: شهر زنجان)
محسن احدنژاد روشتی حسین طهماسبی مقدم محمد تقی حیدری

همه‌گیری و شیوع گسترده ویروس کرونا با شتابی کم‌سابقه، زیست بشری و به‌طور خاص شهرها را در معرض یک مخاطره دشوار داده که این بار بیش از آسیب‌های موضوعی و موضعی، کلیت و بقای جوامع شهری را در تمام ارکان آن، در معرض آسیب قرار داده است. مدیریت بحران‌ اجتماع‌محور به‌عنوان روشی چکیده کامل

همه‌گیری و شیوع گسترده ویروس کرونا با شتابی کم‌سابقه، زیست بشری و به‌طور خاص شهرها را در معرض یک مخاطره دشوار داده که این بار بیش از آسیب‌های موضوعی و موضعی، کلیت و بقای جوامع شهری را در تمام ارکان آن، در معرض آسیب قرار داده است. مدیریت بحران‌ اجتماع‌محور به‌عنوان روشی نوین در مدیریت بحران به‌منظور مشارکت تمام اقشار جامعه در زمینه‌ی مخاطرات، اثرات بسزایی در کاهش آسیب‌پذیری و درنتیجه زمان پایداری در برابر بلایا در شهرها دارد لذا هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر برافزایش تاب‌آوری جوامع در برابر همه‌گیری کرونا با رویکرد مدیریت بحران‌اجتماع‌محور است. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. شناسایی مؤلفه‌های پژوهش از طریق بررسی مبانی نظری و تئوریک پژوهش و انجام تحلیل دلفی با مشارکت متخصصین رشتة برنامه‌ریزی شهری در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی به‌عنوان اعضای پانل صورت گرفته است. برای گردآوری داده‌های موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و از روش پیمایشی به‌صورت پرسشنامه استفاده شد. در بخش تجزیه‌وتحلیل از مدل تحلیل عاملی تأییدی در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار AMOS نوع مؤلفه‌ها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مؤلفه‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل ساختار ارتباطی عوامل مؤثر شناسایی‌شده با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی نشان می‌دهد که عوامل شناسایی‌شده دارای ارتباط ساختاری معنادار در خلق جوامع تاب آور در برابر کرونا در شهر زنجان می‌باشد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که عامل مشارکت و شبکه‌های اجتماعی (F1) با بار عاملی 89/0، عامل سرمایه اجتماعی (F2) با بار عاملی 88/0، دانش و مهارت‌ها (F3) با بار عاملی 85/0 و آگاهی (F4) با بار عاملی 75/0 بیشترین تأثیر را در خلق جوامع تاب آور در برابر بیماری کرونا دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - تحلیل نقش کنشگران طرح‌های توسعه شهری در ساماندهی و توسعه کالبدی-فضایی شهری با مدل مکتور (مطالعه موردی: منطقه 3 شهر زنجان)
مجید حضرتی محمدتقی حیدری جعفر مهدیون

یکی از اهرم‌های اصلی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های توسعه شهری، هماهنگی میان سازمان‌ها و کنشگران توسعه شهری است. چرا که، تمرکزگرایی یا تعدد سازمان‌ها و نهادهای اداره کننده شهری موجب سردرگمی و اتلاف منابع شهری و ناموفق بودن تهیه و اجری طرح‌های توسعه شهری خواهد شد. این مقا چکیده کامل

یکی از اهرم‌های اصلی در موفقیت طرح‌ها و برنامه‌های توسعه شهری، هماهنگی میان سازمان‌ها و کنشگران توسعه شهری است. چرا که، تمرکزگرایی یا تعدد سازمان‌ها و نهادهای اداره کننده شهری موجب سردرگمی و اتلاف منابع شهری و ناموفق بودن تهیه و اجری طرح‌های توسعه شهری خواهد شد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال تحلیل نقش کنشگران طرح‌های توسعه شهری در ساماندهی و توسعه کالبدی-فضایی در منطقه3 شهر زنجان است. گردآوری داده‌ها با مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای انجام شد. جامعه آماری با روش نمونه‌گیری گلوله برفی 30نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی، مدل معادلات ساختاری و مدل چندموضوع-چندبازیگر با نرم‌افزارSPSS، SmartPLS و Mactor استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های الگوی توسعه شهری مطلوب با ضریب 824/0؛ آلودگی با ضریب 833/0 ؛ توسعه گردشگری با ضریب 837/0؛ و تقویت امنیت با ضریب 829/0 بیشترین ارتباط و همبستگی را با تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری داشته است. همچنین، بیشترین تأثیر کنشگران برای سازه اجتماعی با ضریب تأثیر 801/0 و سازه‌ زیست‌محیطی با ضریب 592/0 است. علاوه‌براین، شهرداری رابطه مستقیم با اداره راه‌و‌شهرسازی و شرکت‌های مهندسین مشاور در تهیه و اجرای طرح‌های شهری دارد و نهادهای محلی و شهروندان چندان مورد توجه قرار نگرفته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - تحلیل شاخص های کمی و کیفی و برنامه ریزی مسکن شهر زنجان
احمد پوراحمد کرامت الله زیاری رشید یوسفی مهدی حاجیلو

در کشور ما مسأله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالش های اصلی در برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه ی پایدار شهری در چهارچوب برنامه ریزی های ملّی، منطقه ای و شهری، بیش از پیش احساس می شود، ت چکیده کامل

در کشور ما مسأله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالش های اصلی در برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه ی پایدار شهری در چهارچوب برنامه ریزی های ملّی، منطقه ای و شهری، بیش از پیش احساس می شود، تا بهره گیری از دانش و تکنیک های برنامه ریزی، مشکلات شهروندان را برطرف کرده و در نتیجه، محیطی آرام و سرسبز، همراه با امنیت و آسایش و رفاه، برای آنان فراهم شود .بدین منظور این مقاله به بررسی شاخص های جمعیتی (تعداد جمعیت،تعدادخانوار،بعد خانوار، نرخ رشد جمیت شهری) و شاخص های کمی و کیفی مسکن شهر زنجان برای شناخت وضعیت مسکن این شهر می پردازد. و در ادامه پس از پیش بینی جمعیت شهر زنجان تا سال 1410 نیاز های مسکن براساس آمار و مطالعات موجود و پیروی از روند گذشته احداث مسکن وتقاضا برای آن (با مدل لجستیک) در افق 20 ساله مشخص شد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای و روش پژوهش "توصیفی-تحلیلی "است. با توجه به آمارهای موجود، به ویژه پژوهش میدانی، اقدام به بررسی و شناخت وضعیت مسکن شهر زنجان، به لحاظ شاخص های کمی و کیفی در دوره های گذشته و حال شده است.نتایج این پژوهش ، بیانگر روندرو به رشد وضعیت شاخص های کمی وکیفی در شهر زنجان به ویژه پیشرفت به نسبت مناسب شاخص های کمی و کیفی در دهه ی 1390- 1375 است ، و در ادامه با پیش بینی جمعیت و کاهش بعد خانوار در دوره 1390- 1410 ، 60091 واحد مسکونی پیش بینی می شود.که با برآورد ساخت مسکن در این دروه ( باتوجه به روند گذشته احداث مسکن ) حدود 48905 واحد مسکونی ساخته خواهد شد،که این تعداد واحد مسکونی پاسخگوی حدود 81.38 درصد تقاضا برای واحد مسکونی خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - سازه‌های تبیین کننده نگرش هنرجویان کشاورزی نسبت به یادگیری الکترونیکی
زهرا هوشمندان مقدم فرد اسماعیل اخبار علی شمس

امروزه، یادگیری الکترونیکی در کنار آموزش‌های حضوری در بسیاری از نظام‌های آموزشی استفاده می‌شود. ولی، از این نوع یادگیری در نظام آموزش کشاورزی متوسطه کشور استفاده کمی می شود. با توجه به ‌ضرورت توسعه این آموزش‌ها لزوم شناخت نگرش ذینفعان از جمله هنرجویان احساس می‌شود. لذا، چکیده کامل

امروزه، یادگیری الکترونیکی در کنار آموزش‌های حضوری در بسیاری از نظام‌های آموزشی استفاده می‌شود. ولی، از این نوع یادگیری در نظام آموزش کشاورزی متوسطه کشور استفاده کمی می شود. با توجه به ‌ضرورت توسعه این آموزش‌ها لزوم شناخت نگرش ذینفعان از جمله هنرجویان احساس می‌شود. لذا، این تحقیق توصیفی همبستگی با هدف شناسایی سازه‌های اثرگذار بر نگرش هنرجویان کشاورزی صورت گرفت. ابزار تحقیق مشتمل بر پرسش‌نامه‌ای دو بخشی بود که روایی آن با نظرسنجی از متخصصان تأیید شد و پایایی آن 0/87 به دست آمد. جامعه آماری تحقیق را همه‌ هنرجویان هنرستان‌های کشاورزی استان زنجان در سال 1394 تشکیل می‌دادند (187 نفر) که بر مبنای جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی، 135 نفر گزینش و بررسی شدند. داده های پژوهش با آماره‌های توصیفی، ضرایب همبستگی و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که 61/5 درصد هنرجویان نگرش مثبتی در خصوص یادگیری الکترونیکی دارند و متغیرهای مهارت کامپیوتری، مهارت اینترنتی، تعداد دوره‌های آموزشی گذرانده شده در زمینه کامپیوتر و اینترنت با نگرش آنها دارای همبستگی مثبت و معنی‌داری بودند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه، بیان‌گر این بود که دو متغیر مهارت در استفاده از اینترنت و تعداد دوره‌های آموزشی گذرانده شده در زمینه کامپیوتر در مجموع 38/8 درصد از واریانس متغیر وابسته؛یعنی، نگرش به یادگیری الکترونیکی را تبیین می‌کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - کیفیت میکروبی و شیمیایی ماست پاستوریزه تولیدی کارخانه‌های لبنی استان زنجان بین سال‌های 1390 تا 1392
عادل میرزاعلیزاده مهران محسنی عباسعلی زمانی حمید بارانی بناب

چکیده ماست پرمصرف‌ترین فرآورده تخمیری حاصل از شیر در جهان است و دارای ارزش تغذیه‌ای قابل توجه به‌ ویژه از نظر پروتئین و کلسیم است. در بین فرآورده‌های لبنی، ماست اسید بیشتری دارا می‌باشد به همین دلیل احتمال آلودگی آن به میکروارگانیسم‌های مقاوم به اسید از قبیل کپک و مخمر چکیده کامل

چکیده ماست پرمصرف‌ترین فرآورده تخمیری حاصل از شیر در جهان است و دارای ارزش تغذیه‌ای قابل توجه به‌ ویژه از نظر پروتئین و کلسیم است. در بین فرآورده‌های لبنی، ماست اسید بیشتری دارا می‌باشد به همین دلیل احتمال آلودگی آن به میکروارگانیسم‌های مقاوم به اسید از قبیل کپک و مخمر بیشتر می‌باشد. مطالعه حاضر بر روی نمونه‌های ماست پاستوریزه جمع‌آوری شده از 9 واحد تولیدی شیر و فرآورده‌ های لبنی استان زنجان در سال‌های 1390 تا 1392 با هدف پایش سطح کیفیت فرآورده‌های تولیدی انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که از 50 نمونه ماست پاستوریزه، میزان pH، اسیدیته و ماده خشک بدون چربی در تمامی نمونه‌ها مطابق با استاندارد ملی بود. هم‌چنین در بررسی وضعیت بار میکروبی، در هیچ‌کدام از نمونه‌ها آلودگی با انواع میکروارگانیسم‌های پاتوژن در حد بیش از استاندارد مشاهده نشد. یافته‌های حاصل از این مطالعه نشان داد که ویژگی‌های شیمیایی و میکروبی در بیشتر نمونه‌های محصول‌ ماست پاستوریزه در سطح استان زنجان از کیفیت مطلوب و مطابق با استاندارد برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری (مطالعه موردی: مردان شهر زنجان)
منیژه سلیمی بتول امین جعفری

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونتهای خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این چکیده کامل

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونتهای خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این امر به دلیل ریشه‌های مردسالارانه‌ای که در جامعه وجود دارد با تعارضاتی همراه است که سبب شده‌اند این نوع خشونت در جامعه بصورت مسکوت باقی بماند. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری انجام گرفت. روش این پژوهش، ترکیبی و از نوع طرح متوالی- اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، صاحبنظران و کارشناسان حوزه خانواده می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند تعداد 25 نفر انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. با استفاده از ISM اقدام به طراحی مدل اولیه شد. بر اساس سطوح تعیین شده و ماتریس دستیابی نهایی و پس از تعیین روابط و سطح متغیرها می‌توان آ‌ن‌ها را به شکل مدلی ترسیم کرد. در پژوهش حاضر عوامل در سه سطح قرار گرفته‌اند. مشکلات معیشتی به عنوان ریشه و علت اصلی در سطح سوم مدل قرار گرفت. نتایج تحلیل Micmac نیز همسو با نتایج مدل ساختاری تفسیری بر اهمیت مشکلات معیشتی به عنوان ریشه خشونت خانگی بود. می‌توان نتیجه گرفت ریشه اصلی خشونت خانگی در مشکلات اقتصادی و معیشتی نهفته است که با حل آن، می‌توان به کاهش خشونت خانگی علیه مردان کمک کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری (مطالعه موردی: مردان شهر زنجان)
منیژه سلیمی محمدعلی چیت ساز بتول امین جعفری

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونت‌های خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن ای چکیده کامل

گسترش شهرنشینی و درهم تنیدگی و فشردگی جمعیت دارای پیامدهای گسترده‌ای است که یکی از آنها افزایش خشونت خانوادگی است. در میان انواع خشونت‌های خانگی در جوامع شهری خشونت زنان علیه مردان را می‌توان یک پدیده نوظهور دانست که در گذشته به شکل خاص مورد توجه نبوده است. مطرح کردن این امر به دلیل ریشه‌های مردسالارانه‌ای که در جامعه وجود دارد با تعارضاتی همراه است که سبب شده‌اند این نوع خشونت در جامعه بصورت مسکوت باقی بماند. پژوهش حاضر با هدف بکارگیری رویکرد ساختاری – تفسیری جهت طراحی مدل عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه مردان در جوامع شهری انجام گرفت. روش این پژوهش، ترکیبی و از نوع طرح متوالی- اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، صاحبنظران و کارشناسان حوزه خانواده می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند تعداد 25 نفر انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. با استفاده از ISM اقدام به طراحی مدل اولیه شد. بر اساس سطوح تعیین شده و ماتریس دستیابی نهایی و پس از تعیین روابط و سطح متغیرها می‌توان آ‌ن‌ها را به شکل مدلی ترسیم کرد. در پژوهش حاضر عوامل در سه سطح قرار گرفته‌اند. مشکلات معیشتی به عنوان ریشه و علت اصلی در سطح سوم مدل قرار گرفت. نتایج تحلیل Micmac نیز همسو با نتایج مدل ساختاری تفسیری بر اهمیت مشکلات معیشتی به عنوان ریشه خشونت خانگی بود. می‌توان نتیجه گرفت ریشه اصلی خشونت خانگی در مشکلات اقتصادی و معیشتی نهفته است که با حل آن، می‌توان به کاهش خشونت خانگی علیه مردان کمک کرد.کلید واژه‌ها: خشونت خانگی علیه مردان، مدل ISM، مردان ساکن شهر زنجان پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - تبیین عوامل مؤثر بر تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله ، موردپژوهش: شهر زنجان
بهناز عباداله زاده ملکی زهراسادات سعیده زرآبادی سعید پیری محمدرضا فرزادبهتاش

مروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان می‌دهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسان‌ها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیب‌پذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آ چکیده کامل

مروری بر تجارب بلایای طبیعی از جمله زلزله نشان می‌دهد که زلزله به‌خودی‌خود باعث تخریب نمی‌شود بلکه این انسان‌ها هستند که میزان آسیب وارده توسط زلزله را مشخص می‌کنند. با توجه به عدم کارایی رویکردهای مبتنی بر آسیب‌پذیری در زمان پس از زلزله، دیدگاه‌های جدید بر رویکرد تاب‌آوری تکاملی تأکید دارند؛ اما مسئله تعدد شاخص‌ها با روابط پیچیده و در نتیجه دشوار بودن فرایند ارزیابی آن است که لزوم استفاده از مدل‌های متناسب را ضروری می‌سازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به تحلیل روابط علی و معلولی بین شاخص های تاب آوری تکاملی شهری در برابر زلزله در شهر زنجان، با توجه به موقعیت این شهر نسبت به گسل های اطراف آن پرداخته است تا عوامل کلیدی و تأثیرگذار در تاب آوری این شهر مشخص گردد. بدین منظور، پس از بررسی متون و استخراج شاخص ها ابتدا با استفاده از روش دلفی دو مرحله‌ای از طریق نمونه‌گیری‌های هدفمند و متوالی، 27 پرسشنامه در قالب ماتریس 40*40 توسط مدیران و کارشناسان شهرداری زنجان تکمیل گردید و در ادامه با استفاده از تحلیل تفسیری ساختاری پارامتری با استفاده از نرم‌افزار میک مک، روابط علی و معلولی و عوامل کلیدی مؤثر بر تاب‌آوری شهری شناسایی شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شاخص‌های مرتبط با عوامل نهادی و شبکه ارتباطی به‌عنوان شاخص‌های تأثیرگذار و کلیدی در تاب آوری شهر زنجان عمل می‌کنند و می‌توان با ارتقای وضعیت این دسته از شاخص‌ها به علت تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آن‌ها بر سایر شاخص‌ها در شبکه روابط علی- معلولی میزان نهایی تاب‌آوری را بهبود بخشید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - رتبه‌بندی مناطق شهر زنجان با استفاده از شاخص‌های بومی‌سازی شده‌‌ی شهر خلّاق
احد نژاد ابراهیمی محمدجواد حیدری محمدعلی کی نژاد

نظریه‌ی شهر خلّاق بر این موضوع دلالت دارد که شهرها واجد امکانات و ظرفیّت های بالقوه‌ای هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند به شکوفایی و رونق مجدّد حیات اقتصادی و اجتماعی شهرها منجر شوند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از شاخص‌های منطبق با فرهنگ چکیده کامل

نظریه‌ی شهر خلّاق بر این موضوع دلالت دارد که شهرها واجد امکانات و ظرفیّت های بالقوه‌ای هستند که اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند به شکوفایی و رونق مجدّد حیات اقتصادی و اجتماعی شهرها منجر شوند. در این مقاله سعی شده است با استفاده از شاخص‌های منطبق با فرهنگ و تمدّن ایرانی‌–‌اسلامی حاکم بر شهرهای کشور، به رتبه‌بندی مناطق شش‌گانه ی شهر زنجان اقدام شود. برای این منظور، ابتدا به اولویّت‌بندی شاخص‌ها با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌(ANP)‌اقدام شد که نتایج حاصل، مبیّن آن بود که شاخص انسانی و اجتماعی‌(315/0)، اقتصادی‌(133/0) و علمی و آموزشی‌(110/0) به ترتیب در اولویّت‌های اول تا سوم قرار دارند. سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه‌بندی مناطق مورد مطالعه اقدام گردید که نتایج حاصل از این مرحله از مطالعه نیز نشانگر آن بود که مناطق 3 و 4 از میزان خلّاقیّت بالا، مناطق 6 و 2 از میزان خلّاقیّت متوسّط و مناطق 5 و 1 از میزان خلّاقیّت پایینی برخوردار می‌باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری (‌مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد رسولی محسن احدنژاد روشتی محمد تقی حیدری ابوالفضل مشکینی

شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدان چکیده کامل

شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است‌ که به‌منظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرم‌افزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکه‌های داغ در محیط GIS استفاده‌شده است. جهت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیم‌گیری EDAS استفاده‌شده که به‌منظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدل‌ANP استفاده‌شده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را به‌عنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشته‌اند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکه‌های داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشه‌هایی با لکه‌های داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفته‌اند و درنهایت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 ‌می‌باشد که در مرکز و جنوب شهر واقع‌شده‌اند و در مرتبه بعدی نواحی‌1-2 و ناحیه‌1-3 که در جنوب غربی شهر‌‌ قرارگرفته‌اند. درواقع ناکارآمدی همه‌جانبه‌ای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ‌4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ‌4-5 در جنوب و ناحیه‌3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - ارزیابی و رتبه‌بندی محلات شهری براساس شاخص‌های امنیتی شهر هوشمند مطالعه موردی؛ محلات شهر زنجان
جلیل محمدی علیرضا محمدی عطا غفاری گیلانده محمدحسن یزدانی

شهرهای جهان به دلیل افزایش جمعیت و پیچیده‌تر شدن، دشواری‌های بیشتری در راه تحقق امنیت دارند. هدف از این پژوهش لزوم توجه به نظریۀ شهر هوشمند به عنوان یک راه‌حل به منظور ارتقاء امنیت در شهرها و ارائۀ راهکارهای هوشمندانه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است. از چکیده کامل

شهرهای جهان به دلیل افزایش جمعیت و پیچیده‌تر شدن، دشواری‌های بیشتری در راه تحقق امنیت دارند. هدف از این پژوهش لزوم توجه به نظریۀ شهر هوشمند به عنوان یک راه‌حل به منظور ارتقاء امنیت در شهرها و ارائۀ راهکارهای هوشمندانه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی است. از 30 شاخص در قالب 6 معیار اصلی، برای سنجش، رتبه‌بندی و تحلیل محلات 57 گانة شهرزنجان استفاده شده است. با استفاده از روش کوکران نمونه‌گیری به تعداد 400 نمونه انجام شده است. از روش ضریب پراکندگی (CV) و مدل ویکور(VIKOR) در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای تجزیه و تحلیل و رتبه‌بندی محلات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در مجموع شاخص‌ها، از تعداد 57 محله شهر زنجان، 11 محله دارای وضعیت کاملاً نامطلوب، 24 محله دارای وضعیت نامطلوب، 17 محله در وضعیت تا حدی مطلوب و 5 محله در وضعیت مطلوب از نظر شاخص‌های امنیتی قرار دارند. و به صورت کلی 54 درصد محلات شهر دارای وضعیت نامطلوب از نظر معیارهای امنیتی هوشمند شهر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (مطالعه موردی: زنجان)
غلامحسن حیدری بهمن کارگر سیده‌ سمیه منافی میترا خراسانیان

چکیده تحت تاثیر دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و وقوع انقلاب در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و به موازات آن افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری‌های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه‌های اخیر، دیدگاه‌های نوینی برای کنترل، پیشگیر چکیده کامل

چکیده تحت تاثیر دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و وقوع انقلاب در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و به موازات آن افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری‌های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه‌های اخیر، دیدگاه‌های نوینی برای کنترل، پیشگیری و مقابله با بزهکاری‌ها ارایه شده است. یکی از انواع راهبردهای پیشگیرانه از جرم ”پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی“ استکه نخستین بار توسط جرم‌شناس آمریکایی سی‌ریجفری در کتابی با همین عنوان ارایه شد. جفری در این کتاب پیشنهاداتی برای طراحی شهری ارایه نمود که در آن طرح خیابآن‌ها، ساختمان‌های مسکونیو فضاهای باز و ...اصلاح و بدین طریق فرصت‌های بزهکاری کاهش می‌یابد. در واقع این نظریه، معتقد است که رفتار انسانی تحت تاثیر طراحی محیطی است که در آن زندگی می‌کندو تاکید دارد که با بهینه‌سازی محیط و ایجاد تصویری مثبت از محیط، می‌توان ارتکاب جرم در محیط را کاهش داد و یا از بین برد. پیشگیری محیطی از جرم، بر این مفهوم ساده مبتنی است که جرم تا اندازه‌ای پیامد فرصت‌های برخاسته از محیط است و در این صورت، باید دگرگونی محیط فیزیکی به منظور کاستن ارتکاب جرم امکان‌پذیر شود. در واقع هدف این مقاله، ارتقای سطح آگاهی صاحبان منزل، معماران و طراحان شهری درباره مفهوم پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی استکه به دنبال افزایش امنیت، توسعه شهری و کاهش فرصت‌های مجرمانه حاصل می‌شود. بر همین اساس شهر زنجان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. طی بررسی‌های به‌عمل آمده، می‌توان چنین استنباط کرد که با توزیع متعادل کاربری‌های مختلف در سطح شهر از یک سو، می‌توان باعث افزایش نظارت اجتماعی در مناطق خلوت شهر و از سوی دیگر باعث کاهش تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت‌ها در بخش‌های متراکم شهر شد و بدین طریق می‌توان از بروز جرایم پیشگیری کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - تحلیل توزیع فضایی جمعیت استان زنجان طی سال‌های 90-1365 و پیش بینی جمعیت تا سال 1404
محسن کلانتری کیومرث یزدان پناه سمیه نوری

چکیده جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. براین اساس آگاهی از چند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. در واقع ساختار توزیع فضایی جمعیت راهنمایی برای پرو چکیده کامل

چکیده جمعیت یکی از عناصر بنیادی در برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. براین اساس آگاهی از چند و چون جمعیت و شناخت ساختار، ابعاد و گستردگی فضایی آن از ابزارهای مهم تصمیم گیری و برنامه ریزی به شمار می رود. در واقع ساختار توزیع فضایی جمعیت راهنمایی برای پروژه های اقتصادی بلندمدت به حساب می آید. جمعیت را از دو بعد می توان بررسی کرد: پراکندگی و توزیع جمعیت در واحد سطح و بررسی استقرار جمعیت در سکونتگاههای شهری و روستایی. درک توزیع و پویایی جمعیت در فضا، در برنامه ریزی برای منطقه جغرافیایی کاربرد بسیاری می تواند داشته باشد. لذا با توجه به اهمیتی که تحولات جمعیتی در برنامه ریزی های دارد این پژوهش به تبیین ساختار فضایی توزیع جمعیت در سطح استان زنجان می پردازد و الگوی این توزیع فضایی جمعیت استان را به دست می آورد. هدف اصلی پی بردن به وضعیت تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیت استان زنجان است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و نحوه گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای– اسنادی است. مدل های تجزیه و تحلیل جمعیت از جمله محاسبه نرخ رشد، تراکم، میزان شهرنشینی و پیش بینی جمعیت استفاده شده است. نتیجه حاصل از تجزیه و تحلیل وضع موجود توزیع فضایی جمعیت نشان می دهد که عدم اجرای درست برنامه های بلند مدت استان اسناد فرادست موجب ایجاد چند قطب رشد و به حاشیه رفتن برخی مناطق است و به عبارتی دیگر موجب ایجاد تمرکز جمعیت و فعالیت نامتوازن در سطح استان گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - ارزیابی زیست اقلیم انسانی شهر زنجان و نقش آن در طراحی مسکن
محمدجواد حیدری محمدرضا پورمحمدی فیروز جمالی فاطمه لطفی

چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود چکیده کامل

چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود باشد. در این پژوهش سعی شده تا با مطالعه شرایط زیست اقلیمی حاکم بر شهر زنجان، به ارائه الگویی مناسب جهت طراحی و ساخت مسکن پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در شهر زنجان: 1- مشکل عمده در رابطه با آسایش انسانی غالب بودن سرما در بیش از 6 ماه از سال است. 2- باید از طرح‌های متراکم و فشرده در ساخت و سازها استفاده کرد. 3- ساختمان‌ها باید به سمت جنوب ساخته شوند. 4- داشتن پنجره ای در دیوار جنوبی ساختمان لازم است. 5-گرم کردن درون ساختمان در فصل سرد ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - تحلیل نظام شهری استان زنجان با استفاده از مدل‌های جمعیتی طی دوره‌ 1392-1355
علیرضا‌ محمدی الهه پیشگر

چکیده به دنبال شهرنشینی شتابان و عدم توازن شبکه شهری در ایران، استان زنجان نیز طی سال‌های 1355 تا 1392 با مسئله‌ی عدم توازن شبکه‌ی شهری مواجه بوده است. هدف این پژوهش تحلیل تحولات شبکه‌ی شهری استان زنجان و سنجش میزان تعادل آن است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآور چکیده کامل

چکیده به دنبال شهرنشینی شتابان و عدم توازن شبکه شهری در ایران، استان زنجان نیز طی سال‌های 1355 تا 1392 با مسئله‌ی عدم توازن شبکه‌ی شهری مواجه بوده است. هدف این پژوهش تحلیل تحولات شبکه‌ی شهری استان زنجان و سنجش میزان تعادل آن است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها اسنادی است. از مدل‌های نخست شهری، چهارشهر، رتبه – اندازه، تعدیلی بهفروز، ضریب آنتروپی، تحلیل لگاریتمی و فاصله‌ی نقطه‌ی جدایی استفاده شده است. یافته‌ها عبارت است از: 1) شبکه‌ی شهری استان زنجان نامتوازن و با نخست شهری مواجه است، 2) شهر شدن نقاط روستایی منجر به برجسته شدن پدیده‌ی نخست شهری و نامتوازنی شبکه‌ی شهری استان شده است. نتایج نشان‌ می‌دهد که تا پیش از سال 1385 عدم توازن شدید بوده است و به تدریج تا سال 1392 رو به کاهش نهاده است و اکنون شبکه‌ی شهری استان به سمت تعادل در حرکت است.در پایان پیشنهاداتی ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - ارزیابی کیفیت زندگی در بافت‌های برنامه‌ریزی شده نواحی شهری (نمونه موردی: محله کارمندان شهر زنجان)
محسن احدنژاد اسماعیل دویران سعید نجفی

چکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخص‌های مهمی است که تنزل و ارتقای آن‌ها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنا چکیده کامل

چکیده کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخص‌های مهمی است که تنزل و ارتقای آن‌ها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنان بافت‌های برنامه‌ریزی شده در شهر یکی از وظایف برنامه ریزان و مدیران شهری است. آنچه این پژوهش در پی آن است ارزیابی کیفیت زندگی در بافت‌های برنامه‌ریزی شده شهر زنجان با نمونه موردی شهرک کارمندان است. روش تحقیق در این از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است، که در آن 143 خانوار بصورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. داده‌های حاصل در نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و جهت دستیابی درجه و اختلاف کیفیت زندگی در محله برنامه‌ریزی شده با استفاده از مدل Topsis و AHPمورد سنجش قرار می‌گیرند. نتایج مطالعات نشان داد که اولاً محله کارمندان در وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی علیرغم نارضایتی قرار گرفته و اختلاف چشمگیری بین شاخص‌ها وجود ندارد. ثانیاً بین شاخص‌های کیفیت زندگی در این محله رابطه متقابل و معناداری حاکم است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - بررسی باستان شناسی قلعه قره‌قیه و استحکامات اشکانی حاشیه گذرگاه ارتباطی زنجان
علی نوراللهی

2209-1161

قلعه قره‌قیه در ارتفاعات تپه ماهوری حاشیه جنوبی کریدور زنجان و جنوب شرقی شهر زنجان واقع است و دید کاملی بر آن دارد. این کریدور در دوره پیشا تاریخی و تاریخی مسیر اصلی ارتباطات شمال غرب با نواحی مرکزی و شرق ایران و بالعکس بوده است. وجود قلعه‌های متعدد در ارتفاعات حاشیه ای چکیده کامل

قلعه قره‌قیه در ارتفاعات تپه ماهوری حاشیه جنوبی کریدور زنجان و جنوب شرقی شهر زنجان واقع است و دید کاملی بر آن دارد. این کریدور در دوره پیشا تاریخی و تاریخی مسیر اصلی ارتباطات شمال غرب با نواحی مرکزی و شرق ایران و بالعکس بوده است. وجود قلعه‌های متعدد در ارتفاعات حاشیه این کریدور نشان‌دهنده اهمیت آن در ارتباطات تجاری و فرهنگی در این دوره است. این قلعه که از مصالح بوم آورد ساخته شده، در دوره میانی و متاخر اشکانی با قلاع دیگر بصورت شبکه‌ای پیوسته و منسجم در ارتفاعات مشرف بر گذرگاه ایجاد شده‌اند. علاوه بر تامین امنیت تجارت و بازرگانی، در مواقع لزوم به عنوان سدی در برابر هجوم به نواحی داخلی‌تر عمل می‌کرده‌اند. به‌گمان با توجه به اوضاع سیاسی و نظامی این منطقه و مناطق همجوار در نیمه دوم دوره میانی و متاخر اشکانی این قلاع جنبه استراتژی داشته و در یک زمان و هماهنگ با هم برای مقابله با تهدیدات فوری و احتمالی بنا شده‌اند که در معماری و شیوه ساخت این قلاع که با مصالح بوم آورد و در دسترس ساخته شده‌اند، بازتاب یافته است. در کنار آثار معماری اندکی که از پی‌های لاشه‌سنگی و گلی قلعه باقی مانده، تعدادی سفال نیز جمع‌آوری گردید. این سفال‌ها شامل سفال‌های جلینگی(کلینکی)، سفال‌های معمولی، سفال قرمز و لعابدار می‌باشند. بررسی و مطالعه این سفال‌ها از نظر فنی و شیوه ساخت قابل مقایسه با سفال‌های نواحی شمال شرق، شمال و نواحی مرکزی و همچنین نواحی غرب و شمال غرب هستند و بازتابی از شاخصه‌های سفال این مناطق هستند. این موضوع از آنجا ناشی می‌شود که این منطقه حلقه ارتباطی این نواحی با همدیگر بوده و این سنت‌های سفالی که در مناطق پیشگفته رواج داشته در این منطقه با هم تلاقی داشته و تاثیر متقابلی با هم داشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - شناسایی مخاطب رسالة جوابیة محدث نوری به شبهات بر فصل‌الخطاب
کاظم استادی

10.30495/noskheh.2022.703585

در پژوهش‌های جدید، مشخص شده است که آقابزرگ تهرانی در شناسایی و معرفی کتاب کشف الإرتیاب و ارتباط آن با جوابیة محدث نوری بر شبهات فصل الخطاب، دچار اشتباه یا سوءتفاهم بوده است و طبق شواهدی، جوابیة محدث نوری در رد کتاب کنونی کشف الإرتیاب، اثر شیخ محمود معرب تهرانی، نیست. ای چکیده کامل

در پژوهش‌های جدید، مشخص شده است که آقابزرگ تهرانی در شناسایی و معرفی کتاب کشف الإرتیاب و ارتباط آن با جوابیة محدث نوری بر شبهات فصل الخطاب، دچار اشتباه یا سوءتفاهم بوده است و طبق شواهدی، جوابیة محدث نوری در رد کتاب کنونی کشف الإرتیاب، اثر شیخ محمود معرب تهرانی، نیست. این بدان معنی خواهد بود که صاحب شبهات بر فصل الخطاب و نویسندۀ آن، مجهول است؛ بنابراین لازم است پرسیده شود که 1) چه اطلاعاتی می‌توان از وضعیت شکلی و محتوایی رسالة جوابیه به دست آورد؟ 2) شواهد شکلی و محتوایی رسالة جوابیه نوری را می‌توان با چه کسانی تطبیق داد؟ 3) آیا می‌توان ازطریق جریانات تاریخی پیرامون کتاب فصل الخطاب در ایران و عراق، نویسندة این اشکالات و شبهات بر فصل الخطاب را شناسایی کرد؟ 4) مخاطب رسالة جوابیة محدث نوری کیست؟ اکنون اطلاعات موجود ما از وضعیت شکلی و محتوایی رسالة جوابیة محدث نوری، با دو شخصیت، یعنی میرزا ابوطالب زنجانی و محمدحسین شهرستانی، تقریباً هماهنگ هستند؛ ولی چون، نه متن تقریظ میرزا ابوطالب بر کشف الإرتیاب دستیاب شد و نه متن رسالۀ ردیة شهرستانی در دست است، نمی‌توان مصداق قطعی برای نویسندة اشکالات و شبهات بر فصل الخطاب تعیین کرد که مخاطب رسالۀ جوابیة محدث نوری بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - ارزیابی فضای سبز شهری با استفاده از مدل تحلیل شبکه راهبردی جهت دستیابی به توسعه پایدار (مطالعه موردی: منطقه بی سیم زنجان)
عیسی ابراهیم زاده محسن شاطریان سید احمد حسینی سهراب امیریان

امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل‌تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌های معضلات زیست‌محیطی آن‌ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای ‌مبرم‌ در وضعیت ‌م چکیده کامل

امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل‌تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی‌های معضلات زیست‌محیطی آن‌ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب‌ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای ‌مبرم‌ در وضعیت ‌مطلوب در نتیجه ‌ارائه ‌الگویی ‌بهینه ‌در وضعیت ‌موجود سرلوحه کار این پژوهش قرار گرفته است. بر این اساس روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و به منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز در منطقه بی سیم زنجان از شاخص های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی و کالبدی بهره برده شده است، در این راستا به‌منظور ارزیابی نحوه توزیع کلی فضای سبز در سطح شهر زنجان از شاخص میانگین نزدیک‌ترین همسایه استفاده شده است و در نهایت وضعیت کلی محدوده مورد مطالعه از طریق از مدل تحلیلشبکهموردبررسیو تحلیلقرارگرفتوبااستفادهازمدلSWOT،درقالبمدلتحلیلشبکهبایکدیگرتلفیقوراهبردنهاییتعیینگردید. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی توزیع فضایی فضای سبز کاملاً خوشه‌ای می باشد، بنابراین با توجه به سرانه 74/0 مترمربع و بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه گسترش فضای سبز در سطح نواحی با امتیاز 6342/0 بهترین راهبرد در نظر گرفته شد که البته با توجه به شاخص هزینه می‌توان با اولویت‌بندی و مکان‌یابی مناسب بهترین سایت‌ها را در سطح منطقه برای گسترش فضای سبز شناسایی کرد. نتایج این مطالعه می‌تواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت‌بندی مسائل شهری و یافتن راه‌حل‌هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد خانوارهای روستایی (مطالعه‌ی موردی: روستاهای دارای خانه دوم گردشگری، شهرستان ایجرود؛ استان زنجان)
جمشید عینالی مهدی چراغی فریبا عباسی

گردشگری خانه‌های دوم بیانگر یک روند دو سویه اقتصادی و اجتماعی بین نواحی روستایی و شهری است که می‌تواند دربرگیرند اثرات مثبت و منفی اقتصادی در سکونتگاه‌های روستایی باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد روستاهای گردشگرپذیر در شهرستان ایجرود است. چکیده کامل

گردشگری خانه‌های دوم بیانگر یک روند دو سویه اقتصادی و اجتماعی بین نواحی روستایی و شهری است که می‌تواند دربرگیرند اثرات مثبت و منفی اقتصادی در سکونتگاه‌های روستایی باشد. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر اقتصاد روستاهای گردشگرپذیر در شهرستان ایجرود است. تحقیق حاضر کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی مبتنی بر گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه است. جامعه‌ی آماری تحقیق 11 روستای دارای گردشگری خانه‌های دوم در شهرستان ایجرود می‌باشد که براساس سرشماری (1390) دارای 1846 خانوار می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 282 مورد به عنوان نمونه انتخاب گردید. روایی صوری پرسشنامه از دیدگاه متخصصان بررسی شده و پایایی متغیرها از طریق ضریب آلفا‌ی کرونباخ به میزان 77% محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل کمی داده‌ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای و دو گروهی، تحلیل واریانس یکطرفه و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم در روستاهای نمونه تاثیر مثبتی بر روی شاخص های اقتصادی ایجاد کرده است. همچنین نتیجه واریانس بین دو گروه نیز در شاخص افزایش قیمت زمین و مسکن و ایجاد اشتغال معنادار می باشد. علاوه بر این، بر اساس نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی، که در 6 عامل دسته‌بندی شدند، عامل نخست با توجه به متغیرهای تشکیل‌دهنده عامل سرمایه‌گذاری نام گرفت و با تبیین (237/19) درصد واریانس به عنوان مهمترین عامل معرفی شد. این عامل همراه با عوامل تنوع فعالیت‌های اقتصادی، تغییرات کاربری اراضی، جمعیت‌پذیری، بهبود خدمات گردشگری و انتقال تکنولوژی در مجموع 67 درصد از واریانس را تبیین کردند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
محمد سلمانی مقدم حسن خدابنده لو عباس درودی نیا نگین سادات میرواحدی

با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تس چکیده کامل

با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تسهیلات شهری، افزایش شکاف طبقاتی و تشدید تفاوت مناطق شمال و جنوب شهر و غیره نمایان شده است. لذا با توجه به مفاهیم عدالت فضایی و اجتماعی و برای تحقق این اهداف؛ رفع نابرابری‌های اجتماعی، اقتصادی، کاهش آسیب‌پذیری اقشار کم‌درآمد، توزیع بهینه خدمات و امکانات، توجه به نیازهای اساسی شهروندان در شهرها موضوعی حیاتی و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. کاربری اراضی شهری ازجمله مواردی است که با کارکرد مطلوب خود از طریق پاسخگویی به نیاز جمعیتی، افزایش منفعت عمومی؛ جایگاهی مهمی را در این زمینه ایفا می‌کند. به همین منظور این پژوهش با بررسی و ارزیابی کاربری‌های شهری با رویکرد عدالت فضایی در شهر زنجان به دنبال شناسایی وضعیت موجود می‌باشد. نوشتار حاضر ازنظر هدف با رویکردی کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که پس از تشریح مفاهیم با روش کتابخانه‌ای، با در نظر گرفتن دو شاخص تأثیرگذار در کاربری اراضی و با به‌کارگیری نرم‌افزار ArcGIS، در چارچوب مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایه (RN)، آنتروپی و سرانه و سطح مطلوب، کاربری‌های شهری را موردبررسی و ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان می‌دهد که توزیع و پراکنش و سازمان‌یابی کاربری‌های خدماتی در شهر زنجان به‌صورت متمرکز و با عدم تعادل فضایی روبرو بوده و همراه با آشفتگی و اختلاف فاحش کمی و کیفی در مناطق سه‌گانه زنجان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - نقش آرام سازی ترافیک در برنامه ریزی شهرهای دوستدار– کودک و انسان محور(مورد مطالعه: زنجان)
سعید امانپور سمیرا مرادی مفرد اکبر حسین زاده

با رشد سریع شهرنشینی، سلامت کودکان یکی از مهمترین مشکلات در بسیاری از کشورها است که از آن به عنوان یکی از دلایل اصلی فقدان محیط دوستدار کودک در شهر یاد شده است. یک شهر دوست داشتنی برای همه ساکنان آن دوستانه است. ایجاد یک شهر دوستدار کودک شامل تخصیص زیرساخت ها و امکانات چکیده کامل

با رشد سریع شهرنشینی، سلامت کودکان یکی از مهمترین مشکلات در بسیاری از کشورها است که از آن به عنوان یکی از دلایل اصلی فقدان محیط دوستدار کودک در شهر یاد شده است. یک شهر دوست داشتنی برای همه ساکنان آن دوستانه است. ایجاد یک شهر دوستدار کودک شامل تخصیص زیرساخت ها و امکانات عمومی (فضای سبز، زمین بازی، فضاهای مشارکتی) به نفع کودکان است. هدف این تحقیق، شناسایی و برنامه ریزی برای فضاهای دوستدار کودک شهری زنجان می‌باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. به منظور تحلیل داده ها و نمایش نتایج از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. نتایج نشان داد که محلاتی چون بهارستان، امیرکبیر، زیبا شهر و اراضی پایین کوه به دلیل وجود معابر فرعی و محلی مسدود(بن بست) همراه با دوربرگردان جهت گردش وسایل نقلیه، درصد تصادفات کمتری داشته و از سویی کودکان بیشتری از فضای خیابان به عنوان زمین بازی استفاده می‌کنند. از طرف دیگر، محله اسلام آباد با داشتن شبکه معابر شطرنجی بیشترین درصد تصادفات در خیابان‌های محلی را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که این محله به دلیل داشتن تراکم بالای جمعیت، اشغال و حاکمیت طبقه کم درآمد در آن، همچنان از خیابان‌ها به عنوان فضای اصلی بازی کودکان استفاده می‌کنند که این امر نیاز به توجه و بازنگری اساسی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - ارزیابی اثرات گردشگری خانه‌های دوم بر روی کیفیت زندگی ساکنین دائمی (مطالعه موردی: دهستان سعیدآباد، شهرستان ایجرود)
اعظم بیگدلی جمشید عینالی علیرضا رابط فریبا عباسی

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گ چکیده کامل

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی- اقتصادی می‌تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه‌های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می‌تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گردشگری و توسعه خانه های دوم در شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین دائمی در نقاط روستایی دهستان سعیدآباد از توابع شهرستان ایجرود (استان زنجان) است. نوع تحقیق کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای، همبستگی و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده خانوارهای ساکن در روستاهای واقع در محدوده دهستان سعیدآباد است که از تعداد 818 خانوار ساکن دائمی، با استفاده از فرمول نمونه‌گیری 313 نفر از سرپرستان خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که توسعه گردشگری در یک دهه اخیر توانسته است تاثیرات مثبتی بر روی شاخص‌های کیفیت زندگی روستاییان داشته باشد. از طرفی دیگر، نتایج تحلیل رگرسیون با توجه به ضریب تعیین (924/0) نشاندهنده تاثیر مثبت توسعه گردشگری خانه‌های دوم در بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی ساکنین در منطقه مورد مطالعه است. به طوری که، توسعه گردشگری خانه های دوم در محدوده مورد مطالعه در ابعاد کالبدی- زیرساختی (418/0) و ابعاد اقتصادی (375/0) بیشترین تاثیر مستقیم را در شاخص کیفیت زندگی از دیدگاه ساکنین محلی برجا گذاشته است. همچنین، نتیجه تحلیل مسیر نشان می دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم به ترتیب در ابعاد اقتصادی با (716/0) و ابعاد کالبدی- زیرساختی با (640/0) بیشترین تاثیر را در کیفیت زندگی ساکنین داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - ازریابی شیوه های بازسازی سکونتگاههای روستایی بعد از سانحه زلزله با تاکید بر سرزندگی روستایی، مطالعه موردی: دهستان دستجرده- شهرستان طارم
جمشید عینالی بهروز محمدی یگانه زهرا محمدی

بازسازی سکونتگاههای روستایی آسیب‌دیده از سوانح طبیعی بویژه زلزله یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریت سانحه به شمار می‌آید و تلاش‌های صورت گرفته در این مرحله تاثیرات متعددی بر توسعه روستایی به طور خاص بر روی سرزندگی ساکنین دارد. به طور کلی سه سیاست عمده بازسازی از قبیل تجمی چکیده کامل

بازسازی سکونتگاههای روستایی آسیب‌دیده از سوانح طبیعی بویژه زلزله یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریت سانحه به شمار می‌آید و تلاش‌های صورت گرفته در این مرحله تاثیرات متعددی بر توسعه روستایی به طور خاص بر روی سرزندگی ساکنین دارد. به طور کلی سه سیاست عمده بازسازی از قبیل تجمیع، جابجایی و درجاسازی مورد استفاده برنامه‌ریزان قرار می‌گیرد هدف پژوهش‌ حاضر ارزیابی شیوه‌های بازسازی سکونتگا‌ههای روستایی بعد از سانحه زلزله 1369و تاثیر آن بر سرزندگی روستایی می-باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحلیلی- توصیفی مبتنی بر گردآوری داده‌های مورد نیاز از طریق مطالعه میدانی طریق پرسشنامه‌ است. 13 نقطه روستایی واقع در محدوده سیاسی دهستان دستجرده (شهرستان طارم) برای مطالعه انتخاب شده است. تعداد خانوار ساکن در دهستان در سال 1390، بالغ بر 2083 مورد بوده، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 280 خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردیدو پرسشنامه به صورت تصادفی ساده در روستاهای مورد مطالعه توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری نظیر t تک نمونه‌ای، t دو نمونه‌ای، تحلیل عاملی و کروسکال والیس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان ‌می-دهد که بازسازی روستاهای آسیب‌دیده از زلزله تاثیر منفی بر روی شاخص‌های سرزندگی ساکنین داشته و براساس میانگین، تغییرات در سطح 99 درصد معنادار باشد. براساس آزمون لونز تفاوت ایجاد شده توسط دو شیوه متفاوت در شاخص‌های سرزندگی آسایش، بهداشت‌محیط، ایمنی و امنیت، زیرساخت‌ها، زیباشناسی معنادار گزارش شده است. نتایج آزمون تحلیل کروسکال والیس جهت رتبه‌بندی سکونتگاه‌های بازسازی شده نشان می‌دهد، بیشترین تغییرات در ابعاد سرزندگی در روستای دستجرده صورت گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - بررسی عوامل کلیدی موثر بر توسعه چشم‌انداز مستقل جوامع روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان زنجان)
لیلا حسنلو حمید جلالیان جلال خمری

فقدان برنامه جامع منجر به ایجاد اختلال در توسعه روستایی و ساخت و ساز و ترکیب ساختمان‌های جدید و قدیمی در جوامع روستایی شده است. فضاهای آشفته و بهم‌ریخته روستایی و تخریب محیط زیست به موانع چشم‌انداز روستایی تبدیل شده‌اند. لذا هدف این مطالعه بررسی عوامل کلیدی موثر بر توسع چکیده کامل

فقدان برنامه جامع منجر به ایجاد اختلال در توسعه روستایی و ساخت و ساز و ترکیب ساختمان‌های جدید و قدیمی در جوامع روستایی شده است. فضاهای آشفته و بهم‌ریخته روستایی و تخریب محیط زیست به موانع چشم‌انداز روستایی تبدیل شده‌اند. لذا هدف این مطالعه بررسی عوامل کلیدی موثر بر توسعه چشم‌انداز مستقل جوامع روستایی است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده‌ها و اطلاعات پرسش‌نامه خبرگان بوده است. جامعة آماری تحقیق شامل کارشناسان و اساتید امور روستایی شهرستان زنجان بوده، که با روش نمونه‌گیری هدفمند 35 کارشناس برای انجام مقایسات زوجی انتخاب شد. از طریق بررسی ادبیات تحقیق و نظر کارشناسان شامل 8 معیار و 30 زیرمعیار برای این منظور تعیین گردید. برای بررسی و شناسایی این عوامل و تعیین کمیت و اهمیت وزن آنها از فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی(FANP) استفاده شد. نتایج به دست آمده از مدل ارائه شده نشان می‌دهد که ورودی نیروی انسانی (322/0)، توسعه خلاق (245/0) و تخصص فنی (213/0) مهم‌ترین عوامل توسعه و موفقیت توسعه چشم‌انداز روستایی می‌باشند. لذا برای توسعه و حفاظت از منابع و چشم‌انداز روستایی، برنامه‌ریزان و سازمان‌های توسعه روستایی باید به آموزش مدیریت و رهبری، نیروی انسانی تحصیلکرده و تخصص مردم محلی توجه کافی داشته باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر حکمروایی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان زنجان)
نسرین جعفری حمید برقی یوسف قنبری

امروزه حکمروایی به عنوان پیش‌شرطی برای توسعه پایدار و الگویی جهت مدیریت روستایی معرفی می‌شود. با این حال حکمروایی در جهان امروز با مشکلات زیادی روبه‌روست که چاره رهایی از این بحران ورود و تزریق سرمایه‌ای از جنس خود مردم با نام سرمایه اجتماعی است که بر حکمروایی در مناطق چکیده کامل

امروزه حکمروایی به عنوان پیش‌شرطی برای توسعه پایدار و الگویی جهت مدیریت روستایی معرفی می‌شود. با این حال حکمروایی در جهان امروز با مشکلات زیادی روبه‌روست که چاره رهایی از این بحران ورود و تزریق سرمایه‌ای از جنس خود مردم با نام سرمایه اجتماعی است که بر حکمروایی در مناطق روستایی تاثیر گذاشته و در توانمندی مدیریت محلی اثرگذار می‌باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر حکمروایی در مناطق روستایی شهرستان زنجان می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری داده‌ها از روش‌های اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق طبق فرمول کوکران، 319 نفر از خانوارهای ساکن در مناطق روستایی شهرستان زنجان می‌باشند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آماراستنباطی tتک نمونه‌ای، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر می‌باشد. نتایج حاصل از آزمون t از دیدگاه خانوارها در رابطه با حکمروایی نشان داد که شاخص‌ مشروعیت با میانگین 36/3 بالاتر از مطلوبیت عددی (3) و شفافیت با میانگین 62/2 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده‌اند و در میان شاخص‌های سرمایه اجتماعی نیز همه شاخص‌ها بالاتر از مطلوبیت عددی (3) قرار دارند. بین شاخص‌های سرمایه اجتماعی و حکمروایی رابطه معناداری (375/0) وجود دارد. از بین شاخص‌های سرمایه اجتماعی اعتماد با 366/0 دارای بیشترین تاثیر بر حکمروایی و انسجام با 200/0 دارای کمترین تاثیر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - تبیین نقش امنیت اجتماعی در ارتقاء مولفه های سلامت اجتماعی محلات اسکان غیررسمی(موردی: محله اسلام آباد شهر زنجان)
محمد تقی حیدری مجید حضرتی

سلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه چکیده کامل

سلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های تعیین کننده در ارتقاء سلامت اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال ارزیابی نحوه تاثیر امنیت اجتماعی در بهبود و ارتقاء وضعیت سلامت اجتماعی در محله اسلام آباد شهر زنجان است. تا از طریق آسیب شناسی، راهکارهای لازم جهت ارتقاء آن در جامعه را شناسایی کند. گرد آوری اطلاعات با روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری تحقیق ساکنین محله اسلام آباد شهر زنجان با 35820 نفر جمعیت است که با کمک جدول مورگان 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با روش کروسکال-والیس، تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی چند متغیره، به کمک نرم افزار SPSS انجام شده است.طبق نتایج،در جامعه آماری، میانگین امنیت اجتماعی 5/3 و سلامت اجتماعی038/3 است. همچنین میزان همبستگی بین این دو 461/0 است. براساس آزمون رگرسیون چند متغیره، میزان همبستگی امنیت اجتماعی با شاخصهای یکپارچگی اجتماعی 474/0 مشارکت اجتماعی447/0 ، پذیرش اجتماعی375/0 ، پیوستگی اجتماعی248/0 و شکوفایی اجتماعی162/0 است. برای تقویت سلامت اجتماعی در محلات شهری، توجه به امنیت اجتماعی در سیاستگذاری های سلامت؛ توسعه زیرساختهای اقتصادی؛ تقویت احساس مسئولیت فردی و جمعی در بین ساکنین محلات شهری؛ تقویت عملکرد نهادهای مشارکتی در محلات شهری؛ و افزایش برنامه های فرهنگی ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - تحلیل نقش اعیان‌سازی بافت فرسوده شهری بر تحولات هویتی ساکنان محلات قدیمی با رویکرد آینده پژوهی (موردی: بافت فرسوده شهر زنجان)
سجاد خانمرادی مریم معینی فر وحید بیگدلی راد

اعیان سازی ابنیه های فرسوده بدون توجه به ساختار هویتی و فرهنگی-تاریخی محلات، یکی از مهمترین اقدامات نوسازی و بازسازی است. که منجر به تحولات عمیق کالبدی، هویتی بواسطه جابه جایی ساکنان محلی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی می گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال بررسی چکیده کامل

اعیان سازی ابنیه های فرسوده بدون توجه به ساختار هویتی و فرهنگی-تاریخی محلات، یکی از مهمترین اقدامات نوسازی و بازسازی است. که منجر به تحولات عمیق کالبدی، هویتی بواسطه جابه جایی ساکنان محلی و تغییرات فرهنگی و اجتماعی می گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به دنبال بررسی نحوه تغییر شاخص های هویتی بواسطه اعیان سازی و پیش بینی روند این تغییرات در آینده بافت فرسوده و قدیمی شهر زنجان است. گردآوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری شامل ساکنین بافت فرسوده شهر زنجان است. با نمونه گیری کوکران 384 نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی، آزمون نیکوئی برازش و رویکرد ساختار متقابل شبکه به کمک نرم افزار SPSS و MIC MAC استفاده گردید.نتایج پژوهش نشان داد که، براساس آزمون تحلیل عاملی شاخص های وضعیت کاربری معابر با ضریب 733/0 ؛ سرانه کاربری خدماتی با 887/0 ؛ و احترام به قانون با 761/0 بیشترین تغییرات را بواسطه اعیان سازی داشته اند و با حفظ روند فعلی، متغیرهای امنیت؛ کاربری های ناسازگار و مزاحم؛ تعهد پذیری؛ سیمای ساختمان ها؛ وضعیت کاربری معابر؛ سرزندگی؛ سرانه کاربری خدماتی؛ مساحت مسکن؛ استحکام مسکن؛ تناسب هزینه و درآمد؛ و تناسب مسکن با نیاز ساکنین، بیشترین تغییر و تحولات را در آینده بواسطه اعیان سازی خواهند داشت. در این رابطه، برای بهبود هویت محلات بافت فرسوده، ارتقاء سطح درآمد، اشتغال زایی، افزایش تعهد پذیری، توجه به معماری بومی و استحکام ساختمان، جلب اقشار متوسط و مرفه شهر به سکونت در محله بافت فرسوده ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - تحلیل عوامل موثر بر کیفیت زندگی شهری (نمونه موردی : محلات اسلام آباد و کارمندان شهر زنجان)
محسن احدنژاد سعید نجفی حجت محمدی ترکمانی

پیدایش شهر به عنوان دومین انقلاب عظیم در فرهنگ انسان، پدیده اجتماعی برجسته ای است که موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان ها با یکدیگر شد. کیفیت زندگی یک مفهوم پیچیده، چند بعدی، نسبی متاثر از زمان و مکان و ارزش های فردی و اجتماعی است که با اهداف متفاوتی در تحقیقات مختلف ب چکیده کامل

پیدایش شهر به عنوان دومین انقلاب عظیم در فرهنگ انسان، پدیده اجتماعی برجسته ای است که موجب دگرگونی در روابط متقابل انسان ها با یکدیگر شد. کیفیت زندگی یک مفهوم پیچیده، چند بعدی، نسبی متاثر از زمان و مکان و ارزش های فردی و اجتماعی است که با اهداف متفاوتی در تحقیقات مختلف به کار برده می شود. هدف اصلی پژوهش تحلیل عوامل موثر بر کیفیت زندگی در محلات شهر زنجان(محلات کارمندان و اسلام آباد) است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی استفاده از منابع کتابخانه ای و داده های پیمایشی است. داده‌های جمع‌آوری شده وارد نرم‌افزارSpss شده و سپس جهت تحلیل عوامل موثر از مدل تصمیم گیری Topsis و AHP و آزمون‌ تی مستقل و تاثیرات چشمگیر معیارها از تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که اولاً عوامل اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، کالبدی، اقتصادی و زیست محیطی بر کیفیت زندگی ساکنین محلات موثر بوده و ثانیاً شاخص کالبدی بیشترین میزان تاثیر را در بهبود کیفیت زندگی محلات داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - واکاوی اثرات پروژه‌های محرک توسعه در میزان رضایتمندی شهروندان (موردمطالعه: شهر زنجان)
شیما اسکندریون پری علوی اشکان خطیبی

مقدمه: در سال‌های اخیر، هم‌زمان با توسعه رویکرد بازآفرینی شهری، گرایش به پروژه‌های محرک خردمقیاس نیز افزایش‌یافته است. این نوع پروژه‌ها که در مقیاس محله و متناسب با ظرفیت‌های قابل‌تحمل نظام‌های محلی تعریف می‌شوند، بر پایه مشارکت همه‌سویه و سرمایه اجتماعی انجام می‌گیرند. چکیده کامل

مقدمه: در سال‌های اخیر، هم‌زمان با توسعه رویکرد بازآفرینی شهری، گرایش به پروژه‌های محرک خردمقیاس نیز افزایش‌یافته است. این نوع پروژه‌ها که در مقیاس محله و متناسب با ظرفیت‌های قابل‌تحمل نظام‌های محلی تعریف می‌شوند، بر پایه مشارکت همه‌سویه و سرمایه اجتماعی انجام می‌گیرند.هدف: برآورد پیامدهای ناشی از احیای کارخانه کبریت‌سازی زنجان و تغییر کاربری آن به موزه، در رضایت شهروندان روش‌شناسی: این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی تهیه‌شده است و شاخص‌های تحقیق در سه بعد سکونتی، فعالیتی و کالبدی و هفت عامل شأن سکونتی بـافـت، وضعیت کالبدی مسکن و محیط مسکونی، وضعیت فعالیتی، وضعیت اقتصادی، نوسازی کالبدی، وضعیت عمومی بافت و سرمایه‌گذاری و ساخت‌وساز تعیین‌شده‌اند. جامعه آماری تحقیق شهروندان بالای 18 سال زنجان هستند که 384 نفر از آن‌ها بر اساس فرمول کوکران در سه گروه کسبه و ساکنین محلات مجاور کارخانه کبریت سازی زنجان، سازمان‌ها و نهادهای بهره‌بردار و بازدیدکنندگان موزه به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب‌شده‌اند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون T تک نمونه‌ای و با بهره‌گیری از مدل رضایت- اهمیت انجام پذیرفته است.قلمرو جغرافیایی: محدوده مطالعاتی این تحقیق، شهر زنجان است که پروژه احیای کارخانه کبریت‌سازی زنجان به‌عنوان یک پروژه محرک توسعه در مقیاس خرد و با کمترین مداخله در درون بافت مرکزی آن انجام پذیرفته است.یافته‌ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد بین میزان رضایت- اهمیت شاخص‌های تحقیق در گروه‌های سه‌گانه هدف تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که اهمیت عامل وضعیت عمومی بافت با امتیاز بالاتر از سطح میانگین بیش از سایر عوامل و اهمیت عامل وضعیت فعالیتی با امتیاز پایین تر از سطح میانگین کمتر از بقیه بوده است. در این پروژه فقط عامل وضعیت محیطی و کالبدی مسکن با داشتن اختلاف میانگین مثبت توانسته است رضایت گروه‌های هدف را به نسبت اهمیتی که برای آن قائل‌اند، جلب کند ولی بقیه عوامل با اهمیت خود فاصله داشته و دارای اختلاف میانگین منفی بوده ‌اند. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که رضایت مخاطبان و اهمیت شاخص‌های ارزیابی ازنظر آن‌ها شکافی دارد که ازنظر آماری معنادار است. این شکاف نشان‌دهنده عدم توفیق برنامه ریزان در تأمین حد مطلوب شاخص‌هایی از پروژه مطالعه شده است که برای مخاطبان آن‌ها اهمیت و اولویت‌دارند. برای دستیابی به حد مطلوب ازنظر شهروندان منابع باید برای بهسازی شاخص‌هایی به کار گرفته شوند که درسطح پایین‌تری از انتظار مردم قرار دارند و درمنطقه نیازمند ارتقاء و تقویت قرارگرفته‌اند؛ همچنین وضعیت شاخص‌هایی که در منطقه ادامه عملکرد قرارگرفته‌اند، حفظ و تقویت شود تا فضایی مطلوب برای تأمین نیاز شهروندان فراهم گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - تحلیل اثرات طرح های توسعه شهری در تحولات ساختاری-کارکردی فضای شهری( مطالعه موردی: منطقه 3 شهر زنجان)
جلیل خطیبی رحیم سرور بختیار عزت پناه

مقدمه: ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان، هدف مشترک اغلب طرح‌های توسعه شهری است. با اینحال، اجرای نامناسب طرح‌های توسعه موجب نابسامانی و آشفتگی در بافت کالبدی به لحاظ ساختاری و کارکردی و به‌ویژه بی‌استفاده ماندن بخش وسیعی از اراضی دا چکیده کامل

مقدمه: ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان، هدف مشترک اغلب طرح‌های توسعه شهری است. با اینحال، اجرای نامناسب طرح‌های توسعه موجب نابسامانی و آشفتگی در بافت کالبدی به لحاظ ساختاری و کارکردی و به‌ویژه بی‌استفاده ماندن بخش وسیعی از اراضی داخل محدوده، و عارض منفی گسترش افقی شهرها شده است.هدف: هدف از این پژوهش تحلیل اثرات طرح های توسعه شهری در تحولات ساختاری-کارکردی فضای شهری در منطقه 3 شهر زنجان می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی برای دستیابی به اهداف تحقیق، به گردآوری داده ها با روش مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای پرداخت. جامعه آماری شامل ساکنین منطقه 3 شهر زنجان است که با روش نمونه گیری کوکران، 384 نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون پروبیت، آزمون تک نمونه ای t، آزمون رگرسیون خطی چندگانه و مدل تودیم با کمک نرم افزارهای SPSS، Excel و GIS استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، منطقه 3 شهر زنجان می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، طبق آزمون رگرسیون، میزان ارتباط و همبستگی تحولات ساختاری-کارکردی با طرح‌های توسعه شهری 908/0 است. و اجرای طرح‌های توسعه شهری طبق آماره R2 حدود 82 درصد از تحولات ساختاری-کارکردی شهر زنجان را تبیین می کند. در نهایت، تلفیق شاخص‌های کمّی و کیفی با مدل تودیم نشان داد که اجرای طرح‌های توسعه شهری در ناحیه "شهرک قدس، کوچه مشکی، خیابان صفا" با بالاترین ضریب (1) مطلوب و رضایت بخش بوده و در "میدان پایین" با ضریب (001/0) ضعیف و نامطلوب بوده است.نتایج: یافته‌های تحقیق نشان داد که برخی کاربری‌ها کمتر از حد انتظار و برخی نیز بیشتر از ظرفیت شهر توزیع شده و حد مطلوب رعایت نشده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - تبیین اثرات گردشگری رویداد محور بر دگردیسی کارکردی نوزاد شهرها در ایران (مطالعه موردی: گردشگری ایینی شهر ارمغانخانه زنجان)
محمد تقی حیدری محمد رسولی پروین رحمتی شراره سعید پور

آیین ها در یک شهر خصلت مغناطیسی دارند و می توانند در تبدیل، اتحاد و پیوندها موثر افتند و بامفصل بندی اجزا، تحرک، چانه زنی و در کل قدرت اتحاد را بیشتر می کند. از طریق پیشران های آیینی شهر به جای آنکه موجودی خاموش، تعریف ناشده و ناشناخته باشد، بدل به چیزی می شود که از قطع چکیده کامل

آیین ها در یک شهر خصلت مغناطیسی دارند و می توانند در تبدیل، اتحاد و پیوندها موثر افتند و بامفصل بندی اجزا، تحرک، چانه زنی و در کل قدرت اتحاد را بیشتر می کند. از طریق پیشران های آیینی شهر به جای آنکه موجودی خاموش، تعریف ناشده و ناشناخته باشد، بدل به چیزی می شود که از قطعات بسیار و مفاصل بسیار بیشتری بر ساخت می شود. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - تحلیل مهمترین عوامل مؤثر بر گسترش اعتیاد در نواحی روستایی (مطالعه موردی : دهستان قره پشتلو بالا، شهرستان زنجان)
مهدی چراغی معصومه محمدلو

اعتیاد در جوامع روستایی رو به گسترش است ولی با این وجود اغلب مطالعات اعتیاد در خصوص نواحی شهری صورت گرفته است، نیاز است پژوهش ها درخصوص شناسایی عوامل موثر بر اعتیاد در نواحی روستایی انجام شود. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر گسترش اعتیاد در نواحی روستایی پرداخته است. چکیده کامل

اعتیاد در جوامع روستایی رو به گسترش است ولی با این وجود اغلب مطالعات اعتیاد در خصوص نواحی شهری صورت گرفته است، نیاز است پژوهش ها درخصوص شناسایی عوامل موثر بر اعتیاد در نواحی روستایی انجام شود. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر گسترش اعتیاد در نواحی روستایی پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و ماهیت تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه)‌، روش تجزیه و تحلیل به صورت توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل عاملی) می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای روستایی دهستان قره پشتلوی بالا می‌باشد، به علت تعداد بالای روستاها و جهت مطالعه دقیق 12 روستای دهستان از طریق نمونه گیری خوشه ای و بر مبنای تعداد جمعیت، تعداد نمونه هر طبقه جمعیتی مشخص شد. یافته های تحقیق نشان می دهد، عامل اقتصادی مهمترین عامل موثر در گسترش اعتیاد در نواحی روستایی مورد مطالعه می باشد. مقدار ویژه این عامل 756/7 می باشد که به تنهایی قادر است 96/13 درصد واریانس را محاسبه و توضیح دهد. در این عامل 16 متغیر بارگذاری شده است. از میان 16 متغیر مورد بررسی در این عامل متغیر پایین بودن قیمت مواد مخدر با بار عاملی 785/0، بیکاری با بار عاملی 710/0 و متغیر پائین دسترسی آسان به مواد مخدر با بار عاملی 716/0، در عامل اقتصادی، فردی و زیرساختی به عنوان مهمترین عوامل موثر بر گسترش اعتیاد شناخته شدند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - ارزیابی عملکرد کنشگران شهری در توسعه اعیان سازی بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر زنجان)
محمد تقی حیدری سجاد خانمرادی مریم رحمانی

نوسازی بافت فرسوده در اثر اقدامات سرمایه گذاری توسط دولت با گروه های محلی به عنوان یک رویکرد توسعه درونزا روی می دهد. یکی از مهمترین اقدامات نوسازی، اقدامات اعیان سازی با مشارکت گروه ها و کنشگران متعددی بصورت بخش عمومی، خصوصی و حتی تعاونی می باشد. لذا، تبیین نقش و چگونگ چکیده کامل

نوسازی بافت فرسوده در اثر اقدامات سرمایه گذاری توسط دولت با گروه های محلی به عنوان یک رویکرد توسعه درونزا روی می دهد. یکی از مهمترین اقدامات نوسازی، اقدامات اعیان سازی با مشارکت گروه ها و کنشگران متعددی بصورت بخش عمومی، خصوصی و حتی تعاونی می باشد. لذا، تبیین نقش و چگونگی عملکرد کنشگران در اعیان سازی بافت فرسوده، تاثیر قابل توجهی در ساماندهی پروژه های نوسازی دارد.این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال تحلیل نقش کنشگران تاثیرگذار در توسعه اعیان سازی بافت فرسوده شهری با مدل مکتور در شهر زنجان است. گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. جامعه آماری با روش نمونه گیری گلوله برفی، 30 نمونه انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از رویکرد تحلیل اثرات متقابل ساختاری و مدل چندموضوع-چندبازیگر با کمک نرم افزارهای MIC MAC و Mactor استفاده شد.نتایج تحقیق نشان داد که30 عاملی اصلی در ابعاد مختلف بر اعیان سازی بافت فرسوده در شهر زنجان تاثیر مستقیم دارند. و پیشرانهای کلیدی اعیان سازی بافت فرسوده شامل مساحت مسکن؛ استحکام مسکن؛ تعهدپذیری؛ وضعیت کاربری معابر؛ تناسب مسکن با نیاز ساکنین؛ سیمای ساختمانها؛ سرزندگی؛ تناسب هزینه و درآمد؛ سرانه کاربری خدماتی؛ کاربری های ناسازگار و مزاحم؛ وامنیت است. طبق مدل چندموضوع-چندبازیگر، عامل اصلی اعیان سازی در شهر زنجان، مثلث روابط بین شهرداری-بخش خصوصی و اداره عمران و بهسازی است و محوریت اصلی نیز با بخش خصوصی می باشد. لذا برای تقویت نوسازی بافت فرسوده، افزایش استحکام مسکن؛ ایجاد شورای هماهنگی؛ و نظارت بر قراردادهای مشارکتی ضروری می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - ارزیابی و تحلیل نقش تعاونی های مسکن در بازتولید و ساماندهی فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
مجید حضرتی محمدتقی حیدری جعفر مهدیون

مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار ز چکیده کامل

مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ‌شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله‌های احتمالی صورت گرفته است.روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه‌های مربوط به شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می‌باشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخص‌ها و مؤلفه‌های تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفه‌های آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تاب‌آوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - تحلیلی بر تاب آوری خانوارهای روستایی در برابر ناامنی غذایی (مطالعه موردی: شهرستان زنجان)
مهدی چراغی محمد بهروز یگانه صدیقه مظفری قره بلاغ

مقدمه: ناامنی غذایی به‌عنوان مسئله‌ای جدی، به‌ویژه در روستاهای کشورهای کمتر توسعه‌یافته و درحال‌توسعه مطرح است. ناامنی غذایی، به رفتار مصرفی و عوامل بسترساز آن بستگی دارد.هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی ناامنی غذایی خانوارها در نواحی روستایی نگارش یافته است. سؤالی چکیده کامل

مقدمه: ناامنی غذایی به‌عنوان مسئله‌ای جدی، به‌ویژه در روستاهای کشورهای کمتر توسعه‌یافته و درحال‌توسعه مطرح است. ناامنی غذایی، به رفتار مصرفی و عوامل بسترساز آن بستگی دارد.هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی ناامنی غذایی خانوارها در نواحی روستایی نگارش یافته است. سؤالی که درزمینه مسئله ناامنی غذایی مطرح می‌شود این است که مهم‌ترین عوامل مؤثر در تاب آوری خانوارهای روستایی در برابر ناامنی غذایی کدام می‌باشد؟ روش‌شناسی تحقیق: تحقیق حاضر ازنظر نوع کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی - ارزیابی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر هشت روستای شهرستان زنجان است، این ۸ روستا دارای ۳۰۴۷ خانوار هستند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه موردنیاز جهت تکمیل پرسش‌نامه (۳4۲) خانوار محاسبه و پرسش‌نامه‌ها با استفاده از روش سیستماتیک تکمیل شد. روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه و مشاهده) و روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات هم به‌صورت کمی (آمار توصیفی میانگین و توزیع فراوانی، انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون یومن ویتنی، مدل هکمن، آزمون جانکهیر و آزمون کروسکال والیس) و برای محاسبه میزان ناامنی غذایی از روش (مقیاس ناامنی غذایی) استفاده‌ شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهرستان زنجان می باشد.یافته ها: نتایج آزمون فریدمن نشان می‌دهد، در استراتژی‌های غیر غذایی مقابله با ناامنی غذایی بالاترین میانگین با مقدار62/4 مربوط به استراتژی قرض کردن پول برای خرید غذا و در استراتژی‌های غذایی مقابله با ناامنی غذایی بالاترین میانگین رتبه‌ای مربوط به استفاده از غذای ارزان‌قیمت با میزان 95/4 می‌باشد.نتایج: در منطقه موردمطالعه چون سطح ناامنی غذایی و فقر پائین می‌باشد بنابراین می‌توان انتظار داشت که سطح سرمایه اجتماعی مناسب بوده و در مواقع ضروری خانوارهای روستایی با استفاده از آن بتوانند نیازهای غذایی خود را برطرف کنند؛ بنابراین پذیرش اجتماعی، یعنی امکان تأمین نیازها از طریق کنش جمعی توسط مردم با استفاده از فرصت مشارکت در امور اجتماعی، می‌تواند یکی از دلایل اصلی استفاده بالا از استراتژی قرض گرفتن پول باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - مدلسازی تخصیص کاربری‌های شهری برمبنای تحلیل تناسب زمین (مطالعه موردی: شهر زنجان)
پروانه ژاله رجبی زهرا سادات سعیده زرآبادی رضا احمدیان

تخصیص کاربری زمین همواره از موضوعات مورد توجه متخصصین شهرسازی بوده است. صاحب‌نظران سعی داشته‌اند در تخصیص کاربری‌ها به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری‌ها، تناسب زمین و دیگر عوامل توجه داشته باشند. با گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و چکیده کامل

تخصیص کاربری زمین همواره از موضوعات مورد توجه متخصصین شهرسازی بوده است. صاحب‌نظران سعی داشته‌اند در تخصیص کاربری‌ها به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری‌ها، تناسب زمین و دیگر عوامل توجه داشته باشند. با گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و تاثیرگذاری آ‌ن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی تخصیص کاربری زمین بیش از پیش شده است. در عین حال تلاش‌های علمی زیادی درزمینه‌ی تلفیق این سیستم‌ها و روش‌های تحلیل تصمیم‌گیری چند معیاره به منظور افزایش توانایی آن‌ها و فناوری‌های مرتبط در پشتیبانی از تصمیم‌گیری صورت گرفته است. روش‌های این حوزه نیز به‌طور گسترده‌ای در مطالعات مختلف به‌کاررفته‌اند؛ یکی از مهمترین کاربرد این روش‌ها در مباحث برنامه‌ریزی شهری، تعیین میزان مناسبت هر واحد مکانی برای تخصیص کاربری‌های شهری است. پرسش اصلی این تحلیل، این است که از میان زمین‌های با قابلیت توسعه، کدامیک برای استقرار کدام نوع کاربری مناسب‌تر می‌باشند؟ در این مقاله که از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است از فن تحلیل مناسبت کاربری زمین و روش‌های تحلیل سلسله‌مراتبی، ترکیب خطی وزندار و دلفی استفاده شده است. یافته‌های این مقاله که از همپوشانی داده‌های رقومی (نقشه‌های تحلیلی مساحت، قیمت زمین، دسترسی به محورهای ارتباطی، تعداد برهای قطعه زمین و آلودگی هوا) در یک ناحیه از شهر زنجان بدست آمده، میزان مناسبت هر پارسل را برای تخصیص کاربری‌ها نشان می‌دهد و در قالب سناریو‌های تخصیص کاربری زمین ارائه شده‌اند. مقایسۀ نتایج با وضع موجود، نشان می‌دهد که از 2166 پارسل موجود در محدودۀ‌ مطالعه، 521 پارسل کاربری مناسب ندارند و نیازمند تغییر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - امکان سنجی و مدیریت فرصت های جاذبه های بین المللی گردشگری (مطالعه موردی:گنبد سلطانیه، استان زنجان)
محسن رنجبر مهرداد کرمی

مطالعات امکان سنجی سعی در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. مطالعات امکان سنجی برای برنامه ریزی های مربوطه کاملاً ضـرورت دارد. مطالعات امکان سنجی روش بسیار مناسبی است که می تواند شرایط مورد نظر رابیشتر برای ما آشکار سازد و اقتصادی بودن و یا غیر اقتصادی بودن سرمایه گذاری ها چکیده کامل

مطالعات امکان سنجی سعی در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. مطالعات امکان سنجی برای برنامه ریزی های مربوطه کاملاً ضـرورت دارد. مطالعات امکان سنجی روش بسیار مناسبی است که می تواند شرایط مورد نظر رابیشتر برای ما آشکار سازد و اقتصادی بودن و یا غیر اقتصادی بودن سرمایه گذاری ها را شفاف می سازد. به بیانی دیگر با اتکا به مطالعات امکان سنجی پی برده می شود که آیا بازده مورد نظر از یک فعالیت برای توجیه سرمایه گذاری مقدماتی کافی است و یا خیر. هدف از این تحقیق برآورد و امکان سنجی قابلیت های توسعه گردشگری به منظور نیازسنجی توسعه امکانات و خدمات و زیرساخت های مورد نیاز درگردشگری می باشد. این تحقیق از نظر ماهیت وروش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. درحوزه ی متدولوژیک، مهمترین روش های گرد آوری اطلاعات مورد نیاز مبتنی بر روش های اسنادی و میدانی، اخذ دیدگاه ها و ملاحظات کارشناسان در سطح استان و شهرستان، مشاهدات میدانی در منطقه، تکمیل پرسش نامه بهره گرفته شده است. نتایج مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که منطقه سلطانیه به دلیل قدمت تاریخی سرزمین و دارا بودن اثر جهانی گنبد سلطانیه و دیگر جاذبه ها از یک سو و موقعیت ویژه سرزمین و قرارگیری بر گذرگاه جاده تاریخی ابریشم از سوی دیگر، قابلیت تبدیل به یک منطقه بین المللی با درآمد زایی بالا را داراست و برنامه ریزی و مدیریت فرصت ها وسرمایه گذاری گردشگری در آن منطقه، توجیه و بازده اقتصادی بالایی به دنبال خواهد داشت. اما برای تبدیل شدن این منطقه به یک قطب گردشگری بین المللی باید طرح ها وپروژه های رفاهی خدماتی، مراکز اقامتی، مراکز پذیرایی، مراکز تفریحی- ورزشی، مراکز فرهنگی، مراکز تجاری، فضای باز و محوطه آرایی، تأسیسات زیربنایی، مراکز خدماتی و پشتیبانی درمنطقه مورد مطالعه اجرا شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - تحلیل توان ها و محدودیت های محیطی با تحلیلی بر لرزه خیزی و نحوه استقرار مراکز جمعیتی استان زنجان
سیدرضا آزاده ملیحه زارع

استان زنجان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص متأثر از حوادثی چون زلزله، سیل، خشکسالی، تگرگ و سرمازدگی، لغزش و رانش زمین می باشد که از میان عوامل فوق، زلزله به دلیل شرایط ویژه و عدم امکان پیش بینی و شناخت دقیق آن و نیز خسارات جانی مترتب از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف چکیده کامل

استان زنجان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص متأثر از حوادثی چون زلزله، سیل، خشکسالی، تگرگ و سرمازدگی، لغزش و رانش زمین می باشد که از میان عوامل فوق، زلزله به دلیل شرایط ویژه و عدم امکان پیش بینی و شناخت دقیق آن و نیز خسارات جانی مترتب از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف اصلی از انجام این مطالعه تحلیل لرزه خیزی و نحوه استقرار مراکز عمده جمعیتی شامل نقاط شهری و دهستان ها در این استان می باشد. در این مطالعه در گام نخست به بررسی لرزه خیزی و پهنه بندی استان از لحاظ خطر زلزله پرداخته شده است و در مرحله بعد مراکز عمده جمعیتی مستقر در تقسیمات سیاسی استان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با بهره گیری از قابلیت های تحلیل نرم افزار Arc GIS و هم پوشانی لایه ها، تحلیل فضایی خطر زلزله در مراکز عمده جمعیتی انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که 45 درصد از مساحت استان در پهنه با خطر بالای زلزله، 47 درصد در پهنه با خطر متوسط زلزله و تنها 8 درصد از مساحت استان در پهنه با خطر پایین زلزله قرار دارند. تحلیل های فضایی نشان داد که 12 شهر از مجموع 16 شهر استان در پهنه با خطر بالای زلزله قرار دارند و از مجموع 46 دهستان استان، 25 دهستان در پهنه با خطر بالای زلزله مستقر هستند. بنابراین اتخاذ سیاست هایی همچون رعایت اصول مهندسی ساختمان در ساخت و سازهای جدید، جلوگیری از گسترش شهرهای مستقر در پهنه با خطر بالای زلزله، مکان یابی سکونتگاه های جدید در نواحی با خطر پایین زلزله، آموزش مردم در هنگام بلایای طبیعی همچون زلزله می تواند در کاهش اثرات مخرب زلزله موثر واقع شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - تبیین آلودگی آب های زیر زمینی ناشی از استقرار نامناسب صنایع با استفاده از GIS و RS « مطالعه موردی استان زنجان »
اسماعیل نصیری

امروزه مسائل زیست محیطی شهرک های صنعتی یکی از مهم ترین موضوعات در نواحی مختلف کشور است. زیرا استقرار نامناسب آن ها موجب آلودگی منابع آب های زیرزمینی می شود. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از داده های سنجش از دور و GIS و با یک روش ترکیبی وضعیت شهرک های صنعتی موجود د چکیده کامل

امروزه مسائل زیست محیطی شهرک های صنعتی یکی از مهم ترین موضوعات در نواحی مختلف کشور است. زیرا استقرار نامناسب آن ها موجب آلودگی منابع آب های زیرزمینی می شود. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از داده های سنجش از دور و GIS و با یک روش ترکیبی وضعیت شهرک های صنعتی موجود در سطح استان زنجان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. در این رابطه ابتدا با استفاده از نقشه های زمین شناسی ، توپوگرافی، عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای رسوبات آبرفتی و با توجه به اطلاعات گیری شهرک های صنعتی نسبت به سفره های آب زیرزمینی در محیط GIS با هم تلفیق شدند. نتایج نشان داد که اکثر واحدهای صنعتی موجود در سطح استان زنجان بر روی سفره های آب های زیرزمینی قرار گرفته است که با تولید بیش از 8044 متر مکعب پساب صنعتی و با توجه به ویژگی نفوذ پذیری خاک و سرعت نفوذ و حرکت سیالات، حجم زیادی از این پساب های تولید شده بدون تصفیه وارد محیط شده و باعث ایجاد آلودگی منابع آب زیرزمینی می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - بررسی رابطه مدیریت دانش و بهره‌وری سازمان با نقش واسطه‌ای نوآوری در اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان
ام البنین حسنلو پروانه گلرد

یکی از ضرورتهای مدیریت سازمانی، افزایش بهره‌وری سازمان، در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه، با هدف دست‌یابی به حداکثر بازدهی است. در این زمینه شیوه‌های مختلفی از جمله طرح روش‌های نوین مدیریتی و نوآوری‌های سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلی چکیده کامل

یکی از ضرورتهای مدیریت سازمانی، افزایش بهره‌وری سازمان، در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه، با هدف دست‌یابی به حداکثر بازدهی است. در این زمینه شیوه‌های مختلفی از جمله طرح روش‌های نوین مدیریتی و نوآوری‌های سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی نقش مدیریت دانش بر بهره‌وری با نقش واسطه‌ای نوآوری در اداره کل آموزش‌و‌پرورش استان زنجان می‌پردازد. جامعه‌ آماری پژوهش شامل تمامی‌کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان است. که با روش تمام شماری، از 200 پرسشنامه توزیع شده، 195 پرسشنامه عودت داده شد. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش جوزف حداد، بهره‌وری مورجسون و هامفری و نوآوری وانگ و احمد بود که روایی با استفاده از تحلیل عاملی و پایایی آن به ترتیب 0/96 ، 0/94 ، و 0/93 محاسبه گردید. تحلیل داده‌های پرسشنامه‌ها با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی با کمک نرم‌افزار Smart PLS انجام شد. نتایج یافته‌ها نشان داد که بین مدیریت دانش و افزایش بهره‌وری سازمانی با اثر کل بالاتر از 0/4 رابطه معنادار وجود دارد. از طرفی، مولفه نوآوری با ضریب همبستگی 0.712 نقش واسطه‌ای قابل قبولی در افزایش بهره‌وری اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر زنجان
حجت الله حسن لاریجانی هدی سالارپور

هدف پژوهش: تعیین میزان استفاده از فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. جامعه مورد پژوهش: شامل 19 کتابخانه دانشگاهی شهر زنجان اعم ازدانشگاه های دولتی،آزاد،غیر انتفاعی و پیام نور می با چکیده کامل

هدف پژوهش: تعیین میزان استفاده از فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان می باشد. روش پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. جامعه مورد پژوهش: شامل 19 کتابخانه دانشگاهی شهر زنجان اعم ازدانشگاه های دولتی،آزاد،غیر انتفاعی و پیام نور می باشد. یافته های پژوهش: حاکی ازآن است که بیشترین امکانات سخت افزاری در کتابخانه ها شامل کامپیوتر، چاپگر، بلندگو، سی دی رایتر، تلفن و بیشترین امکانات نرم افزاری موجود شامل نرم افزار جامع کتابخانه CD-ROM آموزشی می باشد. بیشترین استفاده از منابع الکترونیکی در کتابخانه های دانشگاهی، مربوط به کتاب الکترونیکی به صورت CD (6/52 درصد) و مجلات الکترونیکی (1/42 درصد) می باشد. در دو بخش فهرست نویسی و اطلاع رسانی (7/64 درصد) بیشترین میزان استفاده از فناوری اطلاعات مشاهده شد. فناوری اطلاعات بیشترین کاربرد را در کتابخانه های مورد مطالعه در جستجوی اطلاعات (100 درصد) و ذخیره و بازیابی (2/84 درصد) آن ها دارد و بیشترین استفاده پاسخ دهندگان از کامپیوتر(3/73 درصد) و شبکه های کامپیوتری (5/55 درصد) می باشد. اکثر کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان دارای وب سایت هستند و به اینترنت نیز متصل می باشند. 68 درصد از پاسخ دهندگان امکانات موجود در این کتابخانه ها را جهت ارائه خدمات کافی نمی دانند و 60 درصد از کاربران تجهیزات فناوری بیشتری را طلب می کنند. به نظر پاسخ گویان عمده ترین مشکل استفاده از فناوری های اطلاعاتی عدم آموزش کافی (4/97) و نبود تجهیزات و امکانات مناسب (9/78 درصد) است و تقریبا" (4/47 درصد) مدیران کتابخانه ها دوره های آموزشی استفاده از فناوری اطلاعات را برگزار کرده اند. نتیجه گیری: با توجه به مطالعات انجام شده در خصوص فرضیه های تحقیق مشاهده می شود که در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان تجهیزات و امکانات فناوری اطلاعات به میزان کمی وجود دارد و همچنین میزان استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی شهر زنجان زیر(50 درصد) می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - ریخت شناسی بازارهای سنتی در کشورهای اسلامی با اتکا به نظریه فضای گمشده ترانسیک (نمونه مورد مطالعه: بازار زنجان و استانبول)
محمد بهزادپور مهسا رزاقی

https://doi.org/10.30495/dpau.2024.708858

بازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر چکیده کامل

بازار از دوران باستان بخصوص در شهرهای ایرانی، به عنوان استخوان بندی اصلی شهر و یک فضای تعاملی شهری در زمینه های مهم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. به گونه ای که حداقل دو دروازه اصلی شهر را به هم پیوند می داد و به موازات آن محلات شهری شکل می گرفتند و نظم خاصی به شهر می دادند. در دهه های اخیر با توسعه نسنجیده شهرها، شکل کالبدی آنها از بین رفته است. این پژوهش با هدف ارائه پیشنهاد جهت برطرف نمودن مشکلات ناشی از این ساختار بهم ریخته؛ سعی در کمک به بازآفرینی و احیای کالبدی شهرها و به موازارت آن افزایش آسایش و آرامش شهروندان را داشته است. جهت مطالعات عمیق تر ریخت شناسی بازار سنتی، مطالعه تطبیقی بین دو بازار زنجان و استانبول از دو کشور اسلامی با تکیه بر نظریه فضای گمشده ترانسیک انجام شده است. این پژوهش به صورت روش های ترکیبی ( تاریخی- تحلیلی و تطبیقی) و ابزار جمع آوری اطلاعات مورد استفاده در بخش مبانی نظری به صورت مطالعات کتابخانه ای بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که یک بازار در شهرهای سنتی ایران همانند یک آرماتور شهری عمل کرده و نقش نظم دهی و مکان دهی به عناصر مهم شهری را داشته است. علاوه بر اینها بازار در ایران یک مجموعه ای بزرگ بوده که دارای زیرمجموعه های کوچک همچون حسینیه ها، مساجد و... است، در صورتی که بازارهای ترکی فاقد شکل هندسی از پیش تعیین شده بوده و بدون برنامه ریزی و تنها با توسعه شهر و نیازهای مردم رشد کرده و به موازات آن، کاروانسراها، خان ها، دکان ها و... ساخته شده است و نتیجه آن یک پلان بی نظم برای بازار است.نتایج این پژوهش می تواند به ارائه راهکارهایی برای طراحان شهری و معماران، در بازآفرینی مسیرهای شهری و باززنده سازی محلات باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - دانش‌‌آموزان دبیرستانی و بازیهای کامپیوتری
کورش امینی عبدالله امینی مختار یعقوبی داریوش امینی

پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع بازیهای رایانه‌ای به عنوان سرگرمی در نوجوانان استان زنجان ایران انجام شد. 1500 دانش‌آموز از 18 دبیرستان (750 دختر، 750 پسر) پرسشنامه محقق ساخته‌ای را که شامل پرسشهای جمعیت‌شناختی و پرسشهای تعیین‌کنندة میزان کاربری رایانه‌ای و مدت زمان آن بود چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع بازیهای رایانه‌ای به عنوان سرگرمی در نوجوانان استان زنجان ایران انجام شد. 1500 دانش‌آموز از 18 دبیرستان (750 دختر، 750 پسر) پرسشنامه محقق ساخته‌ای را که شامل پرسشهای جمعیت‌شناختی و پرسشهای تعیین‌کنندة میزان کاربری رایانه‌ای و مدت زمان آن بود، تکمیل کردند. یافته‌ها نشان دادند که 53 درصد از شرکت‌کنندگان کاربر بازیهای رایانه‌ای بودند و 43 درصد از آنها بیش از سه ساعت در هفته را به این بازیها اختصاص می‌دادند. شیوع بازیهای رایانه‌ای در پسران (68 درصد) بیش از دختران (39 درصد) بود. فراوانی بازیهای رایانه‌ای در دانش‌آموزان پایه اول (63 درصد) در مرتبة نخست قرار داشت و این فراوانی در دانش‌آموزان پایه دوم، سوم و پیش‌ دانشگاهی به ترتیب 54، 57 و 50 درصد بود. فراوانی بازیهای رایانه‌ای در دانش‌آموزان شهری (62 درصد) بیش از دانش‌آموزان روستایی (35 درصد) بود. یافته‌های پژوهش با نتایج تحقیقات مشابه در کشورهای دیگر مقایسه شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثّر بر طلاق در شهرستان زنجان در سال 1387
دکتر مهدی قدیمی زهرا محمدی رقیه عباسی

طلاق اندوه‌بارترین و تلخ‌ترین نوع رهایی از جهنم ناسازگاری‌هاست که در زندگی زوجین به علّت عدم سنخیت فرهنگی و اجتماعی و در اثر سوء تفاهم‌ها، رفتارها و تصوّرات غلط از یکدیگر و یا وجود بیماری، اعتیاد، خشونت‌های خانگی، دخالت‌های دیگران و ده‌ها عامل دیگر به وقوع می‌پیوندد. آم چکیده کامل

طلاق اندوه‌بارترین و تلخ‌ترین نوع رهایی از جهنم ناسازگاری‌هاست که در زندگی زوجین به علّت عدم سنخیت فرهنگی و اجتماعی و در اثر سوء تفاهم‌ها، رفتارها و تصوّرات غلط از یکدیگر و یا وجود بیماری، اعتیاد، خشونت‌های خانگی، دخالت‌های دیگران و ده‌ها عامل دیگر به وقوع می‌پیوندد. آمار نشان می‌دهد که هر ساله بر تعداد طلاق‌ها افزوده می‌شود و خطر از هم پاشیدن بر بسیاری از کانون‌های خانوادگی سایه افکنده است. برای اجرای این تحقیق از سه روش اسنادی1، میدانی2، و روش پیمایشی یا زمینه‌یابی3، استفاده شده است. در روش اسنادی با استفاده از کتب، منابع و تحقیقات دیگران به روش کتابخانه‌ای اطلاعات مربوط به طلاق گردآوری شد و در این قسمت نظریات ادیان مختلف به ویژه دین مبین اسلام در مورد طلاق مطالعه شده است و نظریات جامعه‌شناسی و روان‌شناسی در زمینه‌ی طلاق گردآوری گردیده است. در مرحله‌ی دوم با استفاده از روش میدانی و با استفاده از تکنیک مشاهده4 و مصاحبه عمیق سعی شد که از طریق فرمول نمونه‌گیری «اشباع طبقات»، با 50 زوج از هم جدا شده، مصاحبه‌های عمیق صورت گیرد و در مرحله‌ی سوم با استفاده از روش پیمایشی و با استفاده از «پرسشنامه» سعی شد با 500 زوج طلاق گرفته «مصاحبه همراه با پرسشنامه» انجام گیرد که نتایج این پرسشنامه‌ها با استفاده از نرم‌افزار spssو تجزیه و تحلیل با کامپیوتر به صورت جداول توزیع فراوانی آورده شده است و در پایان نیز جدول توزیع فراوانی عوامل مؤثر بر طلاق ارایه شده است که در آن سهم هر یک از عوامل تاثیرگذار در طلاق به صورت درصد آورده شده است. جمعیت آماری این پژوهش شامل کلیه‌ی زوج‌هایی بوده است که طی 6 ماه (اردیبهشت ماه تا مهرماه 1387) به دادگاه‌های خانواده و دادگستری شهرستان زنجان مراجعه نموده و پرونده آن‌ها منجر به صدور طلاق شده است که از بین این 500 زوج 50 نمونه از طریق فرمول نمونه‌گیری اشباع طبقات، برای مصاحبه عمیق انتخاب شده‌اند.با توجه به نتایج به‌دست آمده از پژوهش حاضر، بیشترین میزان طلاق در بین خانواده‌های غیرمرفه، با زوجین کم‌سواد، مردان شغل کارگر و زنان خانه‌دار مشاهده می‌گردد که از این جامعه‌ی آماری مورد مطالعه 69% زوجین بدون فرزند می‌باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - تاثیر سطوح مختلف آبیاری بر برخی صفات کمی و کیفی ذرت و سویا در کشت مخلوط
یوسف قاضی‌خانلو ثانی خلیل جمشیدی محمدرضا عظیمی‌مقدم

به منظور بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت و سویا در کشت مخلوط در شرایط مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه دانشگاه زنجان به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح مختلف آبیاری در کرت‌های اصلی در سه سطح (7 روز یکبار (شاهد)، 9 روز یکبار چکیده کامل

به منظور بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت و سویا در کشت مخلوط در شرایط مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه دانشگاه زنجان به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح مختلف آبیاری در کرت‌های اصلی در سه سطح (7 روز یکبار (شاهد)، 9 روز یکبار و 11 روز یکبار) و الگوی کشت در کرت‌های فرعی به صورت تک‌کشتی ذرت، تک‌کشتی سویا، کشت مخلوط افزایشی (100% ذرت + 20% سویا)، کشت مخلوط جایگزینی با نسبت 2:2 (50%ذرت + 50% سویا) در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه ذرت بعد از تیمار شاهد از دور آبیاری 9 روز یکبار به دست آمد که با تیمار شاهد اختلاف معنی‌داری نداشت. همچنین بیشترین عملکرد دانه ذرت از الگوی کشت مخلوط افزایشی به دست آمد. سطوح مختلف آبیاری تاثیری بر میزان عملکرد دانه سویا نداشت و بیشترین میزان عملکرد دانه از الگوی کشت خالص سویا به دست آمد هرچند این میزان با کشت مخلوط جایگزینی تفاوت معنی‌داری نشان نداد. اثر متقابل دور آبیاری و الگوی کشت نیز در هیچ کدام از صفات مورد مطالعه در ذرت و سویا از نظر آماری معنی‌دار نشد. به طور کلی می‌توان گفت که کشت مخلوط نسبت به تک کشتی برتری نشان داد که در این سیستم، آبیاری هر 9 روز یکبار، بهترین روش کم آبیاری برای تولید دانه در کشت مخلوط بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - ارزیابی پارامترهای باروری اسپرم افعی زنجانی (Vipera albicornuta) در بستان آباد و طارم
پروانه صفدریان فاطمه توده دهقان توده دهقان عبدالحسین شیروی

ارزیابی کیفیت اسپرم به عنوان یک ابزار کارآمد در بررسی پتانسیل تولیدمثلی جانور نر به منظور ثکثیر و تداوم نسل گونه های مورد مصرف پزشکی، حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه 66 حلقه مار زنجانی نر از سال 1390 تا 1391 از دو زیستگاه کوهستانی و سردسیری، بستان آباد در استان آذرب چکیده کامل

ارزیابی کیفیت اسپرم به عنوان یک ابزار کارآمد در بررسی پتانسیل تولیدمثلی جانور نر به منظور ثکثیر و تداوم نسل گونه های مورد مصرف پزشکی، حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه 66 حلقه مار زنجانی نر از سال 1390 تا 1391 از دو زیستگاه کوهستانی و سردسیری، بستان آباد در استان آذربایجان شرقی و طارم زنجان ایران، جمعآوری شدند. خصوصیات مورفولوژی جانور شامل، وزن بدن، طول بدن از پوزه تا کلوآک، مشخصات مجرای وازدفران و پارامترهای اسپرم مجرایی شامل: غلظت،تحرک وبقاء اسپرممورد مطالعه قرار گرفت و مجرا از لحاظ حضور و عدم حضور اسپرم بررسی گردید. نتایج نشان داد که حداکثر وزن بدن و طول پوزه تا کلوآک در نمونه های هر دو منطقه در فصل پاییز بود. مورفولوژی مجرای وازدفران افعی زنجانی نر شامل سه قسمت پروکسیمال، مدین و دیستال میباشد. بیشترین میانگین طول مجرای وازدفران راست و چپ در نمونه های بستان آباد در پاییز و کمترین اندازه آن در بهار بود در حالیکه در نمونههای طارم بر عکس آن بود. بیشترین میانگین درصد غلظت اسپرم در نمونه های بستان آباد در بهار و در نمونه های طارم در پاییز بود. بر اساس یافته ها میتوان نتیجه گرفت که میزان اسپرم های بالغ با کیفیت تولیدمثلی قابل قبول در مجرای وازدفران در اردیبهشت، مهر و آبان در بالاترین حد ممکن است و این افعی ها در بهار و پاییز دارای اسپرم های پرتحرک و به میزان نسبتا زیاد در بخش دیستال هستند و به نظر میرسد آماده جفتگیری باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - بررسی بیوسیستماتیک لاک پشت مهمیزدار ( Testudo graeca) در شمال غرب ایران
نسیم هزاوه

به منظور مطالعه تنوع جمعیت های Testudo graecaدر شمال غرب ایران، تعداد 30 نمونه لاک پشت ماده بالغ از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا اردیبهشت 1389 جمع آوری گردید. رفتارهای زیستی نیز بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در سه جمعیت مذ چکیده کامل

به منظور مطالعه تنوع جمعیت های Testudo graecaدر شمال غرب ایران، تعداد 30 نمونه لاک پشت ماده بالغ از استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و زنجان در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا اردیبهشت 1389 جمع آوری گردید. رفتارهای زیستی نیز بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در سه جمعیت مذکور اندازه گیری شد. تجزیه مؤلفه های اصلی (PCA) منجر به استخراج سه مؤلفه معنی دار شد که به ترتیب 80.32% ، 4.38% و 3.22% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس مؤلفه ها نشان داد که جمعیت ها در استان های مورد مطالعه نزدیک به هم واقع شده اند. تحلیل ممیزی (DFA)نیز منجر به استخراج دو تابع معنی دار شد که به ترتیب 53.6% و 46.4% تغییرات را توجیه می کنند. پراکنش نمونه ها بر اساس تابع اول و دوم نشان می دهد که جمعیت ها کاملاً از هم جدا شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیز جمعیت ها را در خوشه ای واحد دسته بندی کرده است، ولی یکی از نمونه های آذربایجان غربی در خوشه ای جداگانه واقع شده است به طوری که می توان آن را به عنوان یک فرم جدید در نظر گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - بررسی تنوع ژنتیکی در میان جمعیت‌های مختلف افعی زنجانی (Montivipera albicornuta) در حوزه پراکنش آن با استفاده ازتوالی‌یابی ژن‌ DNAمیتوکندری
زینب فخارمنش اسکندر رستگار پویانی حاجی قلی کمی

افعی زنجانی (Montivipera albicornuta) اولین بار در سال 1985 توسط نیلسون و آندرن توصیف و شناسایی گردید و از گونه‌های اندمیک ایران می‌باشد.انتشار جغرافیائی آن محدود به ایران در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا و پراکندگی آن در استان‌های گیلان، زنجان، آذربایجان شرقی و قزوین می چکیده کامل

افعی زنجانی (Montivipera albicornuta) اولین بار در سال 1985 توسط نیلسون و آندرن توصیف و شناسایی گردید و از گونه‌های اندمیک ایران می‌باشد.انتشار جغرافیائی آن محدود به ایران در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا و پراکندگی آن در استان‌های گیلان، زنجان، آذربایجان شرقی و قزوین می‌باشد.به منظور بررسی وجود یا عدم وجود اختلاف ژنتیکی در بین جمعیت‌های مختلفاین گونه، 35 نمونه از بافت انتهای دم افعی زنجانی در 3 استان گیلان، زنجان و آذربایجان شرقی جمع‌آوری گردید. پس از استخراج DNA، ژن ‍CO1ژنوم میتوکندریایی توسط PCRتکثیر و پس از توالی‌یابی، توالی‌ها با نرم‌افزار Mega5و PAUPآنالیز شدند و روابط خویشاوندی میان جمعیتهای گونه در درختهای فیلوژنتیک پیوند همجواری (Neighbor-joining)، محتمل‌ترین درخت (Maximum Likelihood)و میانبرترین درخت (Maximum parsimony) ترسیم گردید. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که جمعیت‌های مختلف این گونه در ایران از نظر ژن CO1کاملا همگن و یک‌نواخت هستند و تقریبا هیچ تفاوت ژنتیکی با هم نشان نمی‌دهند طوری که میانگین تفاوت در بین گروه‌ها ناچیز و 005/0 محاسبه گردید. این نتایج به احتمال زیاد حاکی از آن است که جمعیت‌های مختلف آن در ایران به تازگی از هم جدا شده‌اند و زمان کافی برای واگرایی ژنتیکی نداشته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - فون زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea (Hem.: Auchenorrhyncha) شمال‌غرب ایران
فریبا مظفریان

زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربا چکیده کامل

زنجرک‌های بالاخانواده‌ی Fulgoroidea حشرات بسیار کوچکی هستند که با تغذیه از شیره‌ی گیاهان، علاوه بر ایجاد خسارت اقتصادی، زمینه را برای انتقال عوامل بیماری‌زای گیاهی نیز فراهم می‌آورند. در این تحقیق مجموعه‌ای از این حشرات از استان‌های شمال غرب ایران (آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان) جمع‌آوری و همراه با نمونه‌های موجود در موزه‌ی هایک میرزایانس و گزارش‌هایی که در طول حدود صد سال گذشته از این گروه در ایران به چاپ رسیده، فهرستی از 42 گونه از حشرات این بالاخانواده در شمال غرب ایران تهیه شده‌است. در این میان، گونه‌ی Phantia zaitzevi Melichar 1914 از خانواده‌ی Flatidae برای اولین بار از ایران و پنج گونه‌ی Malenia sarmatica Anufriev از خانواده‌ی Derbidae، Kelisia ribauti Wagner از خانواده‌ی Delphacidae، Meenoplus albosignatus Fieber از خانواده‌ی Meenoplidae، Nymphorgerius rostratus Emeljanov از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra eremi Lindberg از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از شمال غرب ایران و پنج گونه‌ی Cixius pallipes Fieber و Hyalesthes mlokosiewiczi Signoret از خانواده‌ی Cixiidae، Dictyophara hoberlandti Dlabola و Dictyophara europaea (Linnaeus) از خانواده‌ی Dictyopharidae و Tettigometra vitellina Fieber از خانواده‌ی Tettigometridae برای اولین بار از یک یا چند استان مورد بررسی گزارش می‌شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - بررسی راه کارهای غنی سازی اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
سیدحسین موسوی حسین کردلو

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - نقش استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی بر پایداری اقتصادی روستاها
حسین فراهانی اکبر حسین زاده نسرین سهرابی

پایداری اقتصادی عاملی حیاتی در ماندگاری جمعیت روستایی شناخته می شود. پژوهش حاضرباتوجه مشکلات منطقه مورد مطالعه نظیر درآمد محدود و ناپایدار، عدم تنوع درفعالیت های اقتصادی، کمبود فرصتهای اشتغال، گسترش بیکاری وبه تبع آن مهاجرتهای روستایی و با هدف تبیین عوامل مؤثر در پایدار چکیده کامل

پایداری اقتصادی عاملی حیاتی در ماندگاری جمعیت روستایی شناخته می شود. پژوهش حاضرباتوجه مشکلات منطقه مورد مطالعه نظیر درآمد محدود و ناپایدار، عدم تنوع درفعالیت های اقتصادی، کمبود فرصتهای اشتغال، گسترش بیکاری وبه تبع آن مهاجرتهای روستایی و با هدف تبیین عوامل مؤثر در پایداری اقتصادی و بویژه بررسی نقش استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی درپایداری اقتصادی تدوین گردیده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی در قالب تکمیل پرسشنامه،مشاهده مستقیم و علنی ومصاحبه انجام شده است.برای بررسی نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی در پایداری اقتصادی روستاها ازآزمون من ویتنی و آزمونTاستفاده گردیده است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه روستاهای دارای سکنه بخش مرکزی شهرستان زنجان و15048خانوار ساکن در آن می باشدکه با استفاده از فرمول اصلاح شده کوکران تعداد156خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردید. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی چه نقشی در پایداری اقتصادی روستاهای منطقه مورد مطالعه دارد. نتایج تحقیق نشانگرآن است که استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی باعث افزایش پایداری اقتصادی در روستاهای مورد مطالعه می گردد. پرونده مقاله

فهرست مقالات زنجان

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی