• شماره های پیشین

    • فهرست مقالات شهرام حنیفیان

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - میزان آلودگی، کمیت و تنوع گونه‌ای باکتری‌های اسپوردار هوازی در ادویه‌ها و گیاهان معطر عرضه شده در تبریز
        نسترن لسانی فر شهرام حنیفیان
        این تحقیق با هدف بررسی میزان آلودگی، کمیت و تنوع گونه‌ای باکتری‌های اسپوردار هوازی در ادویه‌ها و سبزی‌ها معطر عرضه شده در تبریز انجام گرفت. برای تهیه نمونه‌های ادویه و گیاهان معطر به عطاری‌‌ها و مراکز فروش در نواحی مختلف شهر تبریز مراجعه و به‌صورت تصادفی تعداد 5 نمونه ا چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی میزان آلودگی، کمیت و تنوع گونه‌ای باکتری‌های اسپوردار هوازی در ادویه‌ها و سبزی‌ها معطر عرضه شده در تبریز انجام گرفت. برای تهیه نمونه‌های ادویه و گیاهان معطر به عطاری‌‌ها و مراکز فروش در نواحی مختلف شهر تبریز مراجعه و به‌صورت تصادفی تعداد 5 نمونه از 25 ادویه مختلف (در مجموع 125 نمونه)، جمع‌آوری گردید. نمونه‌ها با استفاده از روش‌ استاندارد پلیت کانت و آزمون‌های بیوشیمیایی متداول شمارش و تشخیص تفریقی داده شدند. طبق نتایج، پایین‌ترین و بالاترین تعداد باکتری‌های اسپوردار مزوفیل به‌ترتیب در گشنیز (میانگین log cfu/g 4/15±0/56) و زردچوبه (میانگین log cfu/g 7/02±0/60) مشاهده شد. از نظر باکتری‌های اسپوردار ترموفیل، شوید (میانگین log cfu/g 4/73±0/86) و فلفل سیاه (میانگین log cfu/g 7/20±0/81) به‌ترتیب کم‌ترین و بیشترین بار میکروبی را داشتند. بیشترین درصد فراوانی گونه‌های مزوفیل مربوط به باسیلوس کواگولانس (9/13) بود؛ در حالی‌که بیشترین گونه‌های ترموفیل شامل باسیلوس ماسرانس (99/16 درصد)، پانتوتنتیکوس (53/15 درصد) و سرئوس (07/14 درصد) بودند. در بین ادویه‌های مورد بررسی، بیش‌ترین تنوع گونه‌ای باسیلوس‌های مزوفیل و ترموفیل به‌ترتیب در گلپر (11 گونه) و سماق (10 گونه) یافت شد. یافته‌های مطالعه نشان داد اکثر ادویه‌های عرضه شده در تبریز دارای بار میکروبی بالایی از نظر باکتری‌های اسپوردار هوازی ترموفیل و مزوفیل بودند و از این نظر می‌توانند منبع آلودگی در غذایی باشند که در ترکیب آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - لیستریاهای جداسازی شده از پنیرهای سنتی منطقه تبریز: فراوانی، تنوع گونه‌ای و ویژگی‌های فنوتیپی
        آیدا کلانتری پور شهرام حنیفیان
        آلودگی شیر و فرآورده‌های آن به باکتری‌های بیماری‌زا هم‌چون لیستریا تهدیدی برای مصرف‌کنندگان این نوع محصولات به‌شمار می‌رود. هدف این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای لیستریا در پنیرهای سنتی منطقه تبریز بود. هم‌چنین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، توانایی تولید بیوفیلم و م چکیده کامل
        آلودگی شیر و فرآورده‌های آن به باکتری‌های بیماری‌زا هم‌چون لیستریا تهدیدی برای مصرف‌کنندگان این نوع محصولات به‌شمار می‌رود. هدف این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای لیستریا در پنیرهای سنتی منطقه تبریز بود. هم‌چنین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، توانایی تولید بیوفیلم و مقاومت حرارتی جدایه‌ها ارزیابی گردید. برای این منظور تعداد 100 نمونه پنیر سنتی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری و با استفاده از روش‌های متداول کشت، جداسازی و شناسایی گردید. نتایج نشان داد، از مجموع 100 نمونه پنیر، 12 لیستریا جداسازی شد که 5 جدایه لیستریا مونوسایتوجنز و 7 جدایه لیستریا ایوانووی بودند. هم‌چنین، از بین 13 آنتی‌بیوتیک مختلف 100% جدایه‌ها نسبت به اکساسیلین و 75% به نالیدکسیک‌اسید مقاوم بودند تمامی جدایه‌ها نسبت به کوتریموکسازول، تتراسایکلین، جنتامایسین، اریترومایسین و ونکومایسین حساسیت داشتند. نتایج آزمون تولید بیوفیلم نشان داد، تمامی جدایه‌های لیستریا مونوسایتوجنز مولدین ضعیف بیوفیلم بودند در حالی‌که در جدایه‌های لیستریا ایوانووی درجات متفاوتی (ضعیف، متوسط و قوی) از تولید بیوفیلم دیده شد. طبق یافته‌های ارزیابی مقاومت حرارتی، ترمالیزاسیون بر هیچ‌یک از جدایه‌های لیستریا تأثیر کشندگی معنی‌داری نداشت، اما در مقابل پاستوریزاسیون سریع طی 5 ثانیه تعداد هر دو گونه لیستریا را به کمتر از حد قابل ردیابی کاهش داد (P<0.01). هم‌چنین پاستوریزاسیون کند اثر متفاوتی (P<0.01) بر روی دو گونه لیستریا نشان داد. با توجه به این‌که گونه مونوسایتوجنز و به‌میزان کمتر گونه ایونووی هر دو بیماری‌زای مهم انسانی هستند، لذا می‌توان به این جمع‌بندی رسید که پنیرهای سنتی منطقه تبریز خطر بالقوه از نظر آلودگی با لیستریا می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی میزان آلودگی و تولید بیوفیلم باکتری‌های سرماگرا در مخازن شیر خام و تجهیزات فرآوری محصولات لبنی
        رسول رضاپور شهرام حنیفیان
        سرماگرا گروه نامتجانسی از باکتری‌ها هستند که توانایی رشد در دمای یخچال را دارند. اغلب این باکتری‌ها با تولید لیپازها و پروتئازهای خارج‌سلولی موجب تجزیه لیپیدها و پروتئین‌های شیر می‌شوند و آثار مخرب آن‌ها بعد از پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون از بین نمی‌رود. این مطالعه با چکیده کامل
        سرماگرا گروه نامتجانسی از باکتری‌ها هستند که توانایی رشد در دمای یخچال را دارند. اغلب این باکتری‌ها با تولید لیپازها و پروتئازهای خارج‌سلولی موجب تجزیه لیپیدها و پروتئین‌های شیر می‌شوند و آثار مخرب آن‌ها بعد از پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون از بین نمی‌رود. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی و تنوع گونه‌ای سرماگراها در مخازن شیر و تجهیزات فرآوری و هم‌‌چنین قابلیت تولید بیوفیلم جدایه‌ها انجام پذیرفت. تعداد 80 نمونه شامل 30 نمونه از مخازن حمل و نگه‌داری شیر‌خام، 30 نمونه از تجهیزات فرآوری محصولات لبنی و 20 نمونه از سطوح مختلف سالن تولید نمونه‌گیری صورت گرفت. طبق نتایج مطالعه از بین 80 نمونه‌های مختلف، 25/26‌% آلوده به باکتری‌های سرمادوست بود که به‌ترتیب 65‌% از نمونه‌های مربوط به سطوح مختلف سالن تولید، 33/23‌% از مخازن حمل و نگه‌داری شیرخام و 3/3‌% از نمونه‌های تجهیزات فرآوری محصولات لبنی آلوده تشخیص داده شدند. از 31 جدایه شناسایی شده، بالاترین و پایین‌ترین میزان فراوانی به‌ترتیب مربوط به جنس باسیلوس (25/32‌%) و کم‌ترین درصد مربوط به سودوموناس آیروجینوزا، انتروکوکوس فکالیس و آلکالیجنز فکالیس (2/3‌%) بود. نتایج حاصل از بررسی تولید بیوفیلم توسط جدایه‌ها مشخص نمود که 21 جدایه (75/67‌%) قابلیت تولید بیوفیلم داشتند. به‌نظر می‌رسد روش متداول CIP در برخی موارد بازده کافی برای رفع کامل بیوفیلم سرماگراها را ندارد و لازم است به موازات CIP از روش‌های تکمیلی فیزیکی یا شیمیایی برای رفع کامل بیوفیلم در صنایع لبنی به استفاده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - اثر افزودن اسانس‌های ترخون و مرزه بر ویژگی‌های میکروبی، فیزیکوشیمیایی و حسی گوشت چرخ‌کرده گاو
        جوان ولی عبدالرحمن الجاف شهرام حنیفیان
        هدف این پژوهش مطالعه اثر افزودن اسانس‌های ترخون و مرزه روی ماندگاری گوشت چرخ‌کرده گاو بود. غلظت‌ مناسب اسانس ترخون و مرزه با آزمون‌های حسی و میکروبی تعیین و با گوشت چرخ‌کرده مخلوط شد. نمونه‌های تیمار و شاهد با وزن‌ تقریبی 100 گرم در ظروف پلی‌اتیلنی و استرچ فیلم بسته‌بند چکیده کامل
        هدف این پژوهش مطالعه اثر افزودن اسانس‌های ترخون و مرزه روی ماندگاری گوشت چرخ‌کرده گاو بود. غلظت‌ مناسب اسانس ترخون و مرزه با آزمون‌های حسی و میکروبی تعیین و با گوشت چرخ‌کرده مخلوط شد. نمونه‌های تیمار و شاهد با وزن‌ تقریبی 100 گرم در ظروف پلی‌اتیلنی و استرچ فیلم بسته‌بندی شدند. آزمایش های میکروبی، فیزیکوشیمیایی و حسی به‌طور روزانه و طی پنج روز نگهداری در یخچال روی نمونه‌ها انجام شد. نتایج نشان داد در نمونه‌های تیمار و شاهد، روند افزایش باکتری‌های مزوفیل هوازی از روز دوم تا پنجم تفاوت معنادار (05/0>p) دارند. این تفاوت در مورد سرماگراها و کلی‌فرم‌ها نیز به‌دست آمد. تفاوت pH در نمونه‌های شاهد و تیمار از روز سوم به بعد معنادار (05/0>p) بود. عدد پراکسید، میزان ازت فرار تام و هم‌چنین ویژگی‌های حسی تیمارهای ترخون و مرزه نتایج تقریباً مشابهی داشتند اما در مقایسه تیمارها با نمونه شاهد، از روز سوم تا پنجم تفاوت معنادار (05/0>p) بود. به‌نظر می‌رسد، استفاده از اسانس‌های ترخون و مرزه به‌ترتیب تا چهار و پنج روز بتوانند رشد باکتری‌های عامل فساد را کم‌تر از حد مجاز نگه دارند. طبق نتایج مطالعه می‌توان به این جمع‌بندی رسید که استفاده از اسانس‌ ترخون و مرزه می‌تواند در کنار داشتن خاصیت ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی، موجب بهبود ویژگی‌های حسی در گوشت چرخ‌کرده شود. پرونده مقاله