thought

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی و تحلیل نقش آینده‌نگری در پیشرفت سازمان با تفسیرپردازی از سیره‌ی مدیریتی حضرت علی(ع)
مهدی اکبرنژاد منور فتاحی راضیه فتاحی

آینده‌نگری از مهم‌ترین اصول مدیریت راهبردی و از جمله‌ی وظایف خطیر و حیاتى مدیران است. مدیران ارشد و عالی‌مقام سازمان با تکیه بر این اصل، به بررسى جوانب و زوایاى گوناگون آینده پرداخته و با شناسایی و طراحی افق-های برنامه‌ها‌ و اتخاذ تصمیمات روزآمد، زمینه‌ی پیشرفت و موفقیت چکیده کامل

آینده‌نگری از مهم‌ترین اصول مدیریت راهبردی و از جمله‌ی وظایف خطیر و حیاتى مدیران است. مدیران ارشد و عالی‌مقام سازمان با تکیه بر این اصل، به بررسى جوانب و زوایاى گوناگون آینده پرداخته و با شناسایی و طراحی افق-های برنامه‌ها‌ و اتخاذ تصمیمات روزآمد، زمینه‌ی پیشرفت و موفقیت سازمان‌ها را فراهم می‌نمایند. با توجّه به جایگاه‌ ویژه و والای آینده‌نگری و فعالیت‌های آینده‌نگرانه در ادبیات و فرهنگ اسلامی، بخصوص سیره و روش مدیریتی حضرت علی(ع)، در این تحقیق تلاش شده است با استنباط و بهره‌گیری از آموزه‌های مکتب علوی، و با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش مراحل سه‌گانه‌ی توصیف، تحلیل و تبیین، نقش و کارکردهای مدیریتی آینده‌نگری در پیشرفت سازمان مورد بررسی قرار گیرد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که آینده‌نگری با ایجاد انگیزه، ایجاد آرامش روان، موفقیت در تصمیم‌گیری، کاهش خطای در برنامه‌ریزی، متمرکز کردن فعالیت‌ها، حلّ مشکلات و معضلات سازمان، استفاده‌ی بهینه از امکانات و فرصت‌ها و افزایش اثربخشی و بهره‌ورى از منابع و امکانات، زمینه‌ی پیشرفت و اعتلای سازمان را فراهم می‌آورد. از این‌رو، شاید بتوان ادعا کرد عامل دیگری نتواند به اندازه‌ی آینده‌نگری در پیشرفت و شکوفایی سازمان مؤثر باشد. همچنانکه، عدم توجّه به این مسأله‌ی مهم، مى‌تواند پیامدهاى ناگوارى براى سازمان به دنبال داشته باشد؛ و چنانچه در امور مهم و سرنوشت‌ساز سازمان این بى‌توجهى وجود داشته باشد، عواقبی همچون ناکامى و شکست و حتّی فروپاشی سازمان غیرقابل اجتناب خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - ابن رضوان مالقی(د784ﻫ) و اندیشه سیاسی وی
مجتبی دوستی یونس فرهمند

الشُّهب اللامعة فی السیاسة النافعةکتابی است در آیین مُلک داری، آداب، سنن و سیره پادشاهی که عبدالله بن یوسف بن رضوان مالقی(د784ﻫ) دبیر و کاتب دربار مرینیان، بهدرخواست سلطان ابوسالم ابراهیم بن حسن مرینی(حک:760762ﻫ) با هدف تبیین روش و آداب حکومت داری برای سلطان مرینی نگاش چکیده کامل

الشُّهب اللامعة فی السیاسة النافعةکتابی است در آیین مُلک داری، آداب، سنن و سیره پادشاهی که عبدالله بن یوسف بن رضوان مالقی(د784ﻫ) دبیر و کاتب دربار مرینیان، بهدرخواست سلطان ابوسالم ابراهیم بن حسن مرینی(حک:760762ﻫ) با هدف تبیین روش و آداب حکومت داری برای سلطان مرینی نگاشته و در آن به بیان چگونگی اعمال سلطه سیاسی بر پایه عدالت اجتماعی پرداخته است. در نوشتار حاضر که در چهار بخش: مقدمه، معرفی کتاب، اندیشه سیاسی ابن رضوان و میزان اصالت آن تدوین شده، آراء ابن رضوان در باب سلطنت و سلطان، منابع فکری و اصالت نظرات سیاسی وی بررسی شده است و معلوم می‌گردد که ابن رضوان دارای اندیشه سیاسی نظام مند و تأسیسی نیست و این اثر بر اساس آراء طرطوشی، ماوردی و دیگر اندیشه ورزان پیشین تدوین شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - رابطه دین و تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی
محسن الویری سیدرضا مهدی نژاد

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اند چکیده کامل

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی، اندیشمند معاصر الجزایری. وی از معدود اندیشمندان مسلمانی است که نقطه ثقل مطالعات و آثار خود را بر موضوع تمدن قرار داده و از نقش دین در تمدن و رابطه این دو با یکدیگر سخن گفته است. به عقیده بن‌نبی، عناصر تشکیل‌دهنده یک تمدن عبارت است از: انسان، خاک و زمان. اما نکته اساسی این است که صرف وجود عناصر این سه‌گانه الزاما به ایجاد تمدن نمی‌انجامد، بلکه برای به وجود ‌آمدن تمدن نیاز به ترکیب‌‌کننده یا خمیر‌مایه تمدنی است که این خمیرمایه در ترکیب عناصر سه‌گانه یاد شده با یکدیگر اثرگذار است. تحلیل تاریخی نشان می‌دهد خمیر‌مایه‌ای که همواره با ساخت و ساز تمدن همراه بوده، اندیشه دینی است. اندیشه دینی روح را در این عناصر بر می‌انگیزاند و از ترکیب آن‌ها با یکدیگر محصولی به نام تمدن پدید می‌آورد. اگر چه پیدایش تمدن منوط به اراده انسان تمدنی است، این اراده جز با ایمان آدمی به عقیده‌ای که خواهان تلاش در تمدن است به‌دست نمی‌آید؛ این انگیزه‌ و تلاش چیزی است که اندیشه دینی در بالاترین سطح، به انسان می‌بخشد و تمدن حاصل مواجهه ‌انسان با خاک در مدت زمانی مشخص ‌و در سایه‌ اندیشه دینی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - The Necessity of Media Knowledge Education to Students to Promote their Media Literacy Competency
Alireza Bastani Tahmures Shiri Aliakbar Farhangi

The paper designs an indigenous module to upgrade the media literacy among high school students utilizing the “multimedia education”, “the cultural studies”, the theory of “New London Group” and “the political media literacy&rdq چکیده کامل

The paper designs an indigenous module to upgrade the media literacy among high school students utilizing the “multimedia education”, “the cultural studies”, the theory of “New London Group” and “the political media literacy” by Ferguson. The method used is in two categories, documentary and survey. The population comprises of the tenth and eleventh graders in the 2nd region of the ministry of education classification upon the Cochran formula for which 384 students were selected. The cluster sampling, piecemeal analysis were used as the observation unit was the students. We have two series of variables for which the media literacy is the dependent and the students’ knowledge of media, the ways of media productions and the critical thoughts are the independents. Knowledge of media encompasses four sub-categories as the economics, politics, culture and the religious components. The hypothesis used is of the causative and the formal statistical test is of the simple regression and multi-variables. The regression results proves that independent variables have the meaning effect on the dependent variable for which the ways of media productions, critical thoughts and having the knowledge and cognizance of media dedicate the maximum effect on the dependent variable respectively but their effectiveness are not strong. The findings in this research prove that among the three indexes of the economic, political and cultural cognizance, it is only the economic knowledge which has a weak meaningful effect on the media literacy. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تبیین مهارت‌های تفکر انتقادی در دانشجویان حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
فریدون رهنمای رودپشتی احمد یعقوب نژاد احمد گودرزی

مقدمه و هدف پژوهش: حسابداری رشته‌ای علمی است که اطلاعات اقتصادی را برای تصمیم گیری جهت استفاده بهتر از منابع اقتصادی فراهم می‌کند؛ لذا از دانشجویان حسابداری انتظار می‌رود نیاز به یادگیری موثر مباحث حسابداری را احساس نموده و در راه ارتقاء این رشته تحصیلی گام نهند. هدف ای چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: حسابداری رشته‌ای علمی است که اطلاعات اقتصادی را برای تصمیم گیری جهت استفاده بهتر از منابع اقتصادی فراهم می‌کند؛ لذا از دانشجویان حسابداری انتظار می‌رود نیاز به یادگیری موثر مباحث حسابداری را احساس نموده و در راه ارتقاء این رشته تحصیلی گام نهند. هدف این پژوهش سنجش میزان تفکر انتقادی دانشجویان حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در مطالعه متون تخصصی خود می‌باشد. روش پژوهش: در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه کالیفرنیای ب مهارت‌های شناختی تفکر انتقادی دانشجویان حسابداری به روش تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان‌دهنده آنست که دانشجویان بطورکلی از مهارت‌های تفکر انتقادی بسیار کم استفاده می‌کنند. نتیجه گیری: با توجه به تحقیق انجام شده می‌توان نتیجه گیری نمود که جنسیت، تأثیر معناداری در میزان گرایش به تفکر انتقادی ندارد. همچنین دانشجویان سال‌های بالاتر از مهارت‌های تفکر انتقادی بالاتری نسبت به دانشجویان سال پایین برخوردار هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - امکان فلسفه ورزی در عصر علم (بررسی نسبت فلسفه و علم در دنیای معاصر از دیدگاه یاسپرس)
علیرضا عباسی

معنا و اهمیت علم در دنیای غرب، به ویژه در دهه های آغازین قرن بیستم، گاهی چنان موردبدفهمی قرار گرفته که یا به مثابه تنها راه شناخت معتبر مطلق گردیده و از آن ستایش شده و یامورد ب یمهری و لعن و نفرین قرار گرفته است.در این مقاله، معنا، جایگاه، و قلمرو علم در حوز ههای روا نپ چکیده کامل

معنا و اهمیت علم در دنیای غرب، به ویژه در دهه های آغازین قرن بیستم، گاهی چنان موردبدفهمی قرار گرفته که یا به مثابه تنها راه شناخت معتبر مطلق گردیده و از آن ستایش شده و یامورد ب یمهری و لعن و نفرین قرار گرفته است.در این مقاله، معنا، جایگاه، و قلمرو علم در حوز ههای روا نپزشکی، جهان شناسی وانسان شناسی مورد بررسی قرار گرفته و عدم کفایت آن در ارائه الگویی کامل و جامع از شناختدر این حوزه ها نشان داده می شود. این نقص که از ذات علم برمی خیزد از آن روست که علم بنابرتعریف و روش تجربی خود هرگز نم یتواند همه داد ههای ممکن را ادراک نماید. روان پزشکی علمیبا تأکید بر روش تجربی خود به فیزیولوژی می انجامد، زیرا انگشت تأکید خود را صرفاً برنشانه های ابژکتیو بیماری می گذارد، در حالی که منشأ بیمار ی های روانی، بیش از هر چیز، بهشخصیت و امور سوبژکتیو بیمار باز می گردد. انسان شناسی علمی نیز، معنای راستین انسان را درنمودهای بی شمارش گم می کند. در خلال نقد فلسفی علم و تعیین معنای درست آن است که معنا،اهمیت و امکان فلسفه ورزی و تعامل آن با علم در عصری که به عصر علم شهرت یافته است روشنمی گردد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - خاستگاه تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد عظیم تمدن شرق و غرب (ایران- یونان)
حسن محمدیان مصمم سعید ضرغامی

مقدمه و هدف پژوهش: آرمانشهرها به عنوان یکی از اصلی‌ترین اندیشه‌های آرمانی بشر، همواره در طول تاریخ، با تجسم نمودن جهانی که آرزومند آنیم، نقشی عظیم در تکامل و پیشرفت جوامع بشری داشته‌اند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی ژرف خاستگاه‌های تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: آرمانشهرها به عنوان یکی از اصلی‌ترین اندیشه‌های آرمانی بشر، همواره در طول تاریخ، با تجسم نمودن جهانی که آرزومند آنیم، نقشی عظیم در تکامل و پیشرفت جوامع بشری داشته‌اند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی ژرف خاستگاه‌های تفکر آرمانی و آرمانشهرها در دو مهد بزرگ تمدن شرق و غرب (ایران و یونان) پرداخته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، یک پژوهش اسنادی با رویکرد تفسیری می باشد و روش جمع‌آوری اطلاعات نیز بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای می‌باشد. یافته‌ها: یافته حاکی از آن است که اگرچه در ادبیات جهانی، خاستگاه اندیشه آرمانی و آرمانشهر را به یونانی‌ها نسبت می‌دهند و اسطوره‌های آن را زمینه‌ساز شکوفایی مکتب آرمان‌گراییمی‌دانند، اما مهد تفکر آرمانی جهان سومر است. بررسی خاستگاه اندیشه‌های آرمانی و آرمانشهرها نیز در تمدن ایران و یونان نشان می‌دهد که اسطوره‌های کهن و بنیان‌های یهودی- مسیحی در اروپا ‌و بنیان‌های اسطوره‌ای و زرتشتی-اسلامی تفکرات آرمانی در ایران، همگی گنجینه‌ای از ادراکات و انتظارات را شکل داده و به‌تدریج عمیق‌ترین لایه‌های اندیشۀ آرمانی را درخودآگاه- ناخودآگاه مردم پروردند و در مراحل بعدی این ناهشیاری‌ها دوره به دوره و نسل به نسل، به شکل‌های متفاوت (از قبیل آرمانشهرهای مختلف) پدیدار گشته است. نتیجه گیری: برخلاف باور رایج، خاستگاه اندیشه آرمانی سومر بوده و اسطوره‌های آن زمینه‌ساز شکوفایی مکتب آرمان‌گرایی در سده های بعدی است. پیش از هرگونه تحلیل تفکر آرمانی وآرمانشهرها، شناخت و مطالعه اسطوره‌های کهن و بنیان‌های یهودی- مسیحی در اروپا ‌و بنیان‌های اسطوره‌ای و زرتشتی-اسلامی در ایران، ضرورت تام دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - سیر تحول مفهوم تطهیر در دین هندویی
نسرین بنی اسدی

در هند عصر ودایی، عمل تطهیر ابتدا به صورت مناسک و طی تشریفاتی آیینی انجام می گرفته است. رفته رفته با پیدایش بارقه هایی از درونگرایی در فرهنگ دینی هند، مفهوم پاکی در تفکر هندی به ساحت ذهن و نفس راه یافت و به عنوان یک فضیلت اخلاقی شناخته شد؛ به طوری که می بینیم در اوپَنیش چکیده کامل

در هند عصر ودایی، عمل تطهیر ابتدا به صورت مناسک و طی تشریفاتی آیینی انجام می گرفته است. رفته رفته با پیدایش بارقه هایی از درونگرایی در فرهنگ دینی هند، مفهوم پاکی در تفکر هندی به ساحت ذهن و نفس راه یافت و به عنوان یک فضیلت اخلاقی شناخته شد؛ به طوری که می بینیم در اوپَنیشدها ضرورت اجرای مناسکِ تطهیر در درجۀ دوم اهمیت، و پاکی باطنی و صفای نفس در درجۀ نخست قرار می گیرد. با پیدایش نگرشی منفی نسبت به تن آدمی آن‌چنان که در اوپَنیشدهای متأخر مشهود است، می بینیم که از اهمیت مفهوم تطهیر نیز کاسته می شود. تا این‌که بار دیگر در متن قوانین منو جنبه های آیینی و جسمانیِ آن مورد تأکید قرار گرفت. بدین ترتیب، مفهوم پاکی درآیین هندویی نهایتاً بر یک امر وجودی که به هر دو ساحت جسم و روح آدمی نظر دارد، دلالت یافت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - چیستی و چرایی نفی خواطر در عرفان اسلامی
قربان ولیئی محمدآبادی حوریه هاشمی کوچکسرایی

یکی از عناصر بنیادین سلوک در عرفان اسلامی نفی خواطر است که به معنای پاکسازی ضمیر و ذهن از هر گونه اندیشه ها، واردات و صورت هاست. نفی خواطر از آموزه هایی است که سالک از ابتدای سیر سلوکی خویش تا آخرین منازل آن- که فنای فی الله است- ملزم به کوشش برای تحقق آن خواهد بود و تن چکیده کامل

یکی از عناصر بنیادین سلوک در عرفان اسلامی نفی خواطر است که به معنای پاکسازی ضمیر و ذهن از هر گونه اندیشه ها، واردات و صورت هاست. نفی خواطر از آموزه هایی است که سالک از ابتدای سیر سلوکی خویش تا آخرین منازل آن- که فنای فی الله است- ملزم به کوشش برای تحقق آن خواهد بود و تنها در صورت تحقق کامل نفی خواطر و تخلیة باطن است که وجود سالک شایستة پذیرش انوار و تجلیات الهی، و سزاوار رسیدن به منزل جانان خواهد شد. با درک نقش اساسی نفی خواطر در طریقت عرفانی، این مقاله در پی آن است که چرایی و چگونگی این مفهوم را بررسی کند و افزون بر ارائة روش هایی برای تحقق آن، ضمن بیان اجمالی ارتباط نفی خواطر با دیگر عناصر سلوکی، ثمرات و نتایجی را که نفی خواطر در مسیر رسیدن به مقصود به بار می‌آورد، تبیین نماید. از آنجا که لازمة پرداختن به نفی خواطر، شناخت ماهیت و انواع خواطر، و روش تشخیص آنها است، پیش از ورود به بحث، این موضوع مورد بررسی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی مضامین تعلیمی در شعر فرخی یزدی و ایرج میرزا
سیده مریم جزایری شهریار شادی گو ناهید جعفری دهکردی

10.30495/clq.2021.679714

از دیرباز تا کنون شاعران با در نظر گرفتن دستورالعمل های اخلاقی و تعلیمی در شعر خود سعی بر بهبود اوضاع جامعه داشته اند. با شکل‌گیری مشروطه و سیاست‌های حاکم نیاز به تعلیم و اصول اخلاق به مردم جامعه احساس می شد. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌-تحلیلی حاصل از مطالعات کتابخان چکیده کامل

از دیرباز تا کنون شاعران با در نظر گرفتن دستورالعمل های اخلاقی و تعلیمی در شعر خود سعی بر بهبود اوضاع جامعه داشته اند. با شکل‌گیری مشروطه و سیاست‌های حاکم نیاز به تعلیم و اصول اخلاق به مردم جامعه احساس می شد. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌-تحلیلی حاصل از مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده و هدف اصلی آن تبیین نمودهای تعلیمی در اشعار فرخی یزدی و ایرج میرزا است. فرخی یزدی و ایرج میرزا از جمله شاعران آزادی خواه عصر مشروطه هستند که به تعلیم و آگاهی بخشیدن مردم توجه داشته‌اند. بررسی اشعار این دو شاعر نشان می دهد که، بینش اجتماعی آن‌ها و موضع گیری متفاوتشان در مورد تعلیم و تربیت تا حد زیادی از طبقه اجتماعی آن‌ها تأثیر پذیرفته است. نتیجه این پژوهش حکایت از آن دارد که، به دلیل تفاوت‌های خانوادگی، فکری و سیاسی دو شاعر، مضامین تعلیماتی در شعر آن ها در دو جهت متفاوت سیر می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - همگرایی‌ها و واگرایی‌های خوانش کربن و فردید از هایدگر
جلال سبحانی فرد عزیز جوانپور هروی رضا نصیری حامد

10.30495/clq.2021.683765

مارتین هایدگر، فیلسوف تأثیرگذار سده بیستم در ایران از اقبال قابل توجهی برخوردار بوده است. از نخستین اندیشمندانی که در ایران به اندیشه هایدگر توجه نمود، سیداحمد فردید بوده است. همزمان هانری کربن یکی از متفکران مهم معاصر که شارح و مترجم آثاری از هایدگر هم بوده است، با اله چکیده کامل

مارتین هایدگر، فیلسوف تأثیرگذار سده بیستم در ایران از اقبال قابل توجهی برخوردار بوده است. از نخستین اندیشمندانی که در ایران به اندیشه هایدگر توجه نمود، سیداحمد فردید بوده است. همزمان هانری کربن یکی از متفکران مهم معاصر که شارح و مترجم آثاری از هایدگر هم بوده است، با الهام از بینش‌های هایدگر به بازخوانی میراث فلسفی و حکمی ایران باستان اقدام کرد. همسویی و همگامی و نیز تفاوت‌های بین این دو در مورد تأثیرپذیری از اندیشه هایدگر، موضوع نوشتار حاضر است. توجه به نوع رویکرد این دو به میراث هایدگر و تلاش برای کاربست آن در مسائل اندیشه ایران نشان‌دهنده آن است که هم فردید و هم کربن از منظر متفکرانی صاحبنظر به بحث و گفت‌وگو با هایدگر وارد شده‌اند و با آنکه سودای شرح هایدگر و استفاده از مبانی نظریه او را داشته‌اند، اما موضع فکری خود را بسط و گسترش داده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - اندیشه دینی در اشعار ملک الشعرای بهار و احمد صافی النجفی
یدالله رفیعی رمضان رضائی

اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان چکیده کامل

اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان سلاحی کارآمد و معنویدر دفاع از دین و مبانی آن، و نیز مقابله با تهاجم دشمن استفاده شده است . در اینخصوص بهار و احمد صافی از نمونه های بارزی هستند که د ر لابه لای اشعارشانباورهای دینی و آموزههای اعتقادی، نمودی روشن دارد. تلاش این مقاله بر آن استکه ظهور و بروز اندیشههای دینی، در اشعار این دو شاعر معاصر را با روش تحلیلمحتوا بررسی نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - نقد دو قصیده از شاعران پارسی زبان وتازی ـ فرّخی سیستانی و متنبّی در حوزة ادبیات تطبیقی
غلامعلی صادقی

پویایی اندیشه و تخیل آدمی را حدّ و مرزی نیست، و مروارید اندیشه وقتی ستوده و زیبنده می&zwnj;نماید که از تنگنای صدف زمان و مکان بیرون خزد و گرد و غبار تیرة روزگار دامنش را نیالاید. راز موفقیت و کامیابی آ ثار ادبی جهانی را نیز در همین خصوصیت باید جستجو کرد. نقد و مقایسة آث چکیده کامل

پویایی اندیشه و تخیل آدمی را حدّ و مرزی نیست، و مروارید اندیشه وقتی ستوده و زیبنده می&zwnj;نماید که از تنگنای صدف زمان و مکان بیرون خزد و گرد و غبار تیرة روزگار دامنش را نیالاید. راز موفقیت و کامیابی آ ثار ادبی جهانی را نیز در همین خصوصیت باید جستجو کرد. نقد و مقایسة آثار ادبی با توجه به معیارهای منطقی و علمی ارزیابی آنها به&zwnj;دور از غرض&zwnj;ورزی و رسیدن به نتیجه&zwnj;ای مفید و قابل پذیرش، کاری است ارزشمند. در این جایگاه نگارنده بر آن است در حدوسع و مجال، دیدگاه متنبی و فرخی سیستانی را ـ البته با توجه به دو قصیده ـ که هر کدام در تاریخ ابیات دو زبان جایگاه والایی دارند و اشتراکات و اختلافاتی در زمینه&zwnj;های مختلف در آنها هست، مقایسه کند و به جلوه&zwnj;های ذوقی، هنری، موضوعی و محتوایی آنها اشاراتی داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - مقایسه اشعار تأملی بین جبران خلیل جبران و ویلیام بلیک
ابوذر کاظمی محمود شکیب

در حقیقت موضوع این مقاله بحث دو محوری است؛ در یک بحث سخن از دو شاعر بلندآوازه در ادبیات و شعر عربی و انگلیسی می‌رود، و در دیگری سروده‌های اینان در ارتباط با رویکرد تأمل فکری در شعر معاصر مورد بحث و تحقیق قرار می‌گیرد؛ طبیعی است که به اقتضای محور نخست سخنانی در ارتباط با چکیده کامل

در حقیقت موضوع این مقاله بحث دو محوری است؛ در یک بحث سخن از دو شاعر بلندآوازه در ادبیات و شعر عربی و انگلیسی می‌رود، و در دیگری سروده‌های اینان در ارتباط با رویکرد تأمل فکری در شعر معاصر مورد بحث و تحقیق قرار می‌گیرد؛ طبیعی است که به اقتضای محور نخست سخنانی در ارتباط با ادبیات تطبیقی و مکتب آمریکایی که منهج اصلی در مقایسه بین این دو شاعر در این نوشتار بوده است مجال طرح پیدا می‌کند و در ارتباط با محور دوم از میان چهار رویکرد عمده شعری یعنی رویکردهای میهنی، اجتماعی، فنی و فکری؛ از نمونه‌های شعری که از دو شاعر یادشده آورده‌ایم برمی‌آید که در اشعار تأملی بلیک مسائل اجتماعی و در اشعار تأملی جبران مسائل معنوی به صورت شاخصی جلوه‌گری می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی تطبیقی جایگاه "بیایمانی" و "ایمان" در داستانهای صادق هدایت و بنت الهدی صدر
احمدرضا حیدریان شهری سید روح ا... حسینی

پژوهش ذیل جستاری تطبیقی است پیرامون جهت گیری متفاوت صادقهدایت و بنت الهدی صدر، دو نویسنده برجسته ادبیات فارسی و عبدی نسبتبه اندیشه های اعتقادی با بکارگیری یک ابزار، در یک برهه زمانی مشابه و درگستره جغرافیایی متفاوت؛ هدف از این مقاله، بررسی سبک و نوع نگرش دونویسنده چیره چکیده کامل

پژوهش ذیل جستاری تطبیقی است پیرامون جهت گیری متفاوت صادقهدایت و بنت الهدی صدر، دو نویسنده برجسته ادبیات فارسی و عبدی نسبتبه اندیشه های اعتقادی با بکارگیری یک ابزار، در یک برهه زمانی مشابه و درگستره جغرافیایی متفاوت؛ هدف از این مقاله، بررسی سبک و نوع نگرش دونویسنده چیره دست نسبت به محیط پیرامونی و ماورایی خود می باشد. با توجهبه طرح ایده های نو در قالب جذاب داستانی، ضروری است با نگاهی جدید،مقوله های مطرح شده را به صورت علمی مورد بررسی قرار داد. شیوه انجام اینتحقیق، به صورت توصیفی و تحلیلی است. در آغاز، برخی از برجسته ترینداستانهای دو نویسنده مورد مطالعه قرارگرفته، پس از آن دیدگاه این دو بهمقوله "جایگاه ایمان در زندگی" مورد مقایسه قرارگرفته است. پژوهش حاضرتلاش دارد با آوردن بخش هایی از متنهای داستانی این دو نویسنده و تجزیه وتحلیل داده های آنان، جهت گیری هدایت را در نوشته هایش و ارتباط آن بابی ایمانی و جهانبینی نادرست و سطحی نگری او ترسیم نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - مفاهیم روح و نفْس در قرآن و مثنوی
غلام ابراهیم زاده

واژه روح از واژه های پر رمز و راز و اسرار آمیز در حوزه های دین و روان شناسی است. مولانا روح را امری از طرف خدا می‌داند که برای دیگران امری ناشناخته است. باید وجهه مادی نفسانی را رها کرد و آنچه می‌ماند روح است که خداوند به انسان عنایت کرده است. نویسنده معتقد است که از ر چکیده کامل

واژه روح از واژه های پر رمز و راز و اسرار آمیز در حوزه های دین و روان شناسی است. مولانا روح را امری از طرف خدا می‌داند که برای دیگران امری ناشناخته است. باید وجهه مادی نفسانی را رها کرد و آنچه می‌ماند روح است که خداوند به انسان عنایت کرده است. نویسنده معتقد است که از روح تعاریف و برداشت‌های مختلفی ارائه شده و مفسران در قرآن به شرح ابعاد گوناگون آن اشارات مهم و کاربردی پرداخته اند. هر جا از حیات و آثار آن نشانی هست، نشانگر وجود مرتبه ای از روح است. واژه روح 37 بار در قرآن کریم آمده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - بررسی تطبیقی بینش و روش برخی از نویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی
صمد مؤمنی جمشید باقرزاده پوریا اسمعیلی

نویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی با زاویه دید و خطوط فکری مختلف و نیز با توجه به فضای فکری عصر خویش به تحقیق پرداخته‌اند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل زوایای مختلف این موضوع را بررسی نماید. یافته‌های اصلی تحقی چکیده کامل

نویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی با زاویه دید و خطوط فکری مختلف و نیز با توجه به فضای فکری عصر خویش به تحقیق پرداخته‌اند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل زوایای مختلف این موضوع را بررسی نماید. یافته‌های اصلی تحقیق نشان می‌دهد که متفکران مسلمان و نویسندگان در راستای حفظ میراث گذشتگان، با نگرش‌های شرعی و فلسفی ابعاد گوناگون فرهنگ و تمدن را بررسی نمودند تا اهمیت والا و حیاتی آن را نشان دهند و در نهایت آیندگان را هم به حراست از میراث پیشینیان تشویق و ترغیب نمایند. از سویی نیز، این نویسندگان در صدد بودند آگاهی حاکمان را بالا ببرند تا از این طریق از دانشمندان علوم مختلف حمایت کرده و با دادن امکانات لازم به این قشر فرهیخته جامعه را تکامل ببخشند و احتیاج مردمان را برطرف سازند و نیز شیوه و آداب کشورداری که برگرفته از سنت ایرانیان باستان است را به زمامداران بیاموزند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تأثیر اندیشة عماد فقیه بر شعر حافظ
ماندانا منگلی

خواجه عماد فقیه کرمانی _عارف و شاعر ایرانی ، از معاصران و ستایشگران آل مظفر بود. او در پی مرگ پدر و عمّ بود. ادارة خانقاهی راکه آن دو عارف بزرگ در کرمان برپاکرده بودند. برعهده گرفت. سپس از جانشین شیخ زین الدین کامویی _مرید شیخ شهاب الدین سهروردی - به در یافت خرقه نایل آ چکیده کامل

خواجه عماد فقیه کرمانی _عارف و شاعر ایرانی ، از معاصران و ستایشگران آل مظفر بود. او در پی مرگ پدر و عمّ بود. ادارة خانقاهی راکه آن دو عارف بزرگ در کرمان برپاکرده بودند. برعهده گرفت. سپس از جانشین شیخ زین الدین کامویی _مرید شیخ شهاب الدین سهروردی - به در یافت خرقه نایل آمد. از آن پس،کردار وگفتار عماد بر محور خانقاه و خانقاهیان قرارگرفت. البته مواردی از گرایش های ملامتی در دیوانش دیده می شرود. عماد به مباای و اصول و احکام شرع بایبند بود و بسیاری از اشعام ش را أربام ه مسشلأ توحید و یگانگی خداوند سرود. او به پیامبر اکرم (ص) و فاندان عصمت و طهارت (ع)، ام ادتی خاس داشت. جنبه دیگر اندیشأ عماد، پند و اندرز است که در تمامی آثارش وجود دارد. کلام عماد استوار. دور از ضعف معنوی و لفظی همراه با مضامین لطیف و معانی بلند است. وی اشعارش را به شیوه سعدی می سرود و در عین حال به آ ثار نظامی گنجوی و انوری توجه داشت. بعدها. خواجه حافظ به میزان بسیاری از او تأثیر پذیرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - انسان‌گرایی فردوسی؛ احیای اندیشه ایرانشهری و پایان سکوت فرهنگ ایرانی
سهیلا لویمی

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه چکیده کامل

هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راه‌اش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی می‌شود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه شناسان فرهنگ را دارای سه جنبه شناختی، مادی(فنی) و سازمانی می دانند که جنبه شناختی عبارت است از باورداشت ها، اسطوره ها، ایدئولوژی ها، ارزش ها، رویکردها و دانش. فرهنگ را نیز، آداب و رسوم، عرف ها، قوانین و نقش هایی که با پایگاه های گوناگون یک فرهنگ هم‌بسته اند تشکیل می دهند. از همین منظر شاهنامه اثری است که در عهد سامانی ایرانیان را به بازسازی افکار ملی و خودشناسی ساسانی هدایت کرد و ایرانیان را به احیای مقام و مرتبه انسان به منظور خودشناسی و استقلال ملی، دعوت نمود. استقلالی که ساسانیان را بر آن داشت تا مناطق تحت سیطره خود را ایرانشهر بخوانند. پژوهش حاضر با بررسی کوتاهی در تاریخ ایران بعد از حمله اعراب به گرایش فردوسی برای تنظیم اثری چون شاهنامه در احیای فرهنگ و هویت ایرانی پرداخته است، تا نوع خاصی از انسان‌گرایی(اومانیسم) که در آن انسان کنش‌گر اصلی است و جای اسطوره ها را می‌گیرد و در جدال با ابرانسان ها، برای برپایی داد و خیر و نیکی پیروز می گردد را آشکار سازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - خوانش تطبیقی مضامین زنانه در شعر نبیله الخطیب و فروغ فرخزاد
طیبه سادات جوانیان صادق ابراهیمی کاوری سهاد جادری

10.30495/clq.2021.681949

ادبیات زنانه، علی رغم قدمت ادبیات عربی و فارسی، به دلیل موانع اجتماعی و فرهنگی به عنوان بستری برای نمود تفکرات زنانه و بیان مشکلات آن؛ از تبلور چندانی در سرزمین‌های عربی و ایران برخوردار نبوده است. پس از تحولات اجتماعی و سیاسی در کشورهای عربی و انقلاب مشروطیت در ایران ش چکیده کامل

ادبیات زنانه، علی رغم قدمت ادبیات عربی و فارسی، به دلیل موانع اجتماعی و فرهنگی به عنوان بستری برای نمود تفکرات زنانه و بیان مشکلات آن؛ از تبلور چندانی در سرزمین‌های عربی و ایران برخوردار نبوده است. پس از تحولات اجتماعی و سیاسی در کشورهای عربی و انقلاب مشروطیت در ایران شعر زنان به تبلور قابل توجهی دست یافت و به نحوی معرف اندیشه زنان شاعر و جهان بینی آنان گشت. این پژوهش کوشیده است مضامین شعری دو شاعر فارسی و عربی، فروغ فرخزاد و نبیله الخطیب شاعر اردنی را از لحاظ محتوای شعری و نمود اندیشه‌های زنانه تحلیل و بررسی کند. شعر این دو شاعر دربردارنده مسائل زنان می‌باشد. در نگاهی اجمالی به آثار این دو شاعر نمود اندیشه‌های زنانه در رد کردن محدودیّت‌ها و سنّت‌های دست و پا گیر شخصی و اجتماعی زندگی زنان به ویژه در شرق مربوط می‌شود و همچنین مسائلی چون عشق، حس مادرانه و غیره را نیز شامل می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - آزادی ورهایی فکر در جلوه های تربیت خردمندانه قرآن وارایه روش تدریس برمبنای آن
راحله آقامحمدی سندانی خسرو باقری فهیمه انصاریان

10.30495/qsf.2022.1964236.2908

هدف از این پژوهش آسیب شناسی در تعلیم وتربیت اسلامی از جهت فکری وفرهنگی است. یکی از دلایل مهم، ممانعت از روش های منتهی به آزادی فکر در جامعه است برای علت یابی بهتر به سراغ مهمترین منابع آموزه های اسلام، قرآن رفته و ریشه های آن را کشف ومورد ارزیابی قرارمی گیرد .مبانی نظری چکیده کامل

هدف از این پژوهش آسیب شناسی در تعلیم وتربیت اسلامی از جهت فکری وفرهنگی است. یکی از دلایل مهم، ممانعت از روش های منتهی به آزادی فکر در جامعه است برای علت یابی بهتر به سراغ مهمترین منابع آموزه های اسلام، قرآن رفته و ریشه های آن را کشف ومورد ارزیابی قرارمی گیرد .مبانی نظری پژوهش ،براساس عاملیت انسان در قرآن است و مبادی عمل را از حیث گرایشی ،میلی وشناختی مبنا قرارمی دهد . روش شناسی در این پژوهش از نوع توصیفی واستنتاجی است . بعد از بیان وتوصیف ، آیات مربوط به رهایی فکرو آیات مربوط به اسارت آفرینی آیات مربوط به آزادی ورهایی فکر را ارزیابی می نماید.یافته ها، پس ازبررسی نشانگر آن است که آزادی ورهایی فکردر آیات، در مبادی شناختی،موجب اعمال اختیاری بیرونی انسان میشود و در مبادی گرایشی با دورنمودن رذایل و عمل به فضایل اخلاقی موجب ارتقاء روحی ونوعی رهایی فکری و معنوی درونی او می گردد. ودراین راستا بعد از انطباق با آیات قرآن روش تدریس برمبنای آزادی فکر ارایه میگردد .روش های تدریس "عاملیت در کلاس درس "و" روش تفکر انتقادی" و" روش اعطاءبینش رسیدن به درک آگاهانه وشهود"از روش های تدریس برمبنای آزادی فکردر قرآن است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بررسی فرانقش‌های اندیشگانی و متنی ترجمه سوره مُلک
خدیجه بهرامی رهنما

رویکرد نقش گرا، ابزاری برای انتقال معنی و برقراری ارتباط میان افراد جامعه است. از نظریه پردازان آن، می توان به مایکل هلیدی اشاره کرد که آرای او، متّکی بر عناصر زبانی است تا صورت آن ها. ساختار متن قرآن کریم، به گونه‌ای است که می توان آن را، از زوایای مختلف از جمله رویکرد چکیده کامل

رویکرد نقش گرا، ابزاری برای انتقال معنی و برقراری ارتباط میان افراد جامعه است. از نظریه پردازان آن، می توان به مایکل هلیدی اشاره کرد که آرای او، متّکی بر عناصر زبانی است تا صورت آن ها. ساختار متن قرآن کریم، به گونه‌ای است که می توان آن را، از زوایای مختلف از جمله رویکرد نقش گرا مورد تحلیل قرار داد. بنابراین، جستار حاضر سوره مبارکه ملک را، بر اساس نظریه هلیدی مورد بررسی قرار داده است. این تحقیق، با روش توصیفی- تحلیلی، ﻣﺴﺄله انواع فرآیندها، آغازگرها و انسجام متنی را در سوره ملک مورد تحلیل قرار داده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که در فرانقش اندیشگانی، فرآیند مادی، بیش‌ترین فرآیند بکار رفته در متن است که خداوند با توصیف نظام شگفت انگیز خلقت در صدد بوده است تا انسان، به قدرت و علم او پی ببرد. آغازگر ساده، آغازگر غالب بکار رفته در این سوره است و اغلب بندها نیز، دارای آغازگر بی نشان هستند. از میان آغازگرهای مرکب نیز، آغازگر بینامتنی، بیش‌ترین بسامد را در این سوره داراست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - الزام‌سنجی تربیتی والدین در قبال فرزندان از منظر قرآن کریم
محمد رازقی احمدعلی فروغی ابری جهانبخش رحمانی ولی الله ملکوتی فر

این پژوهش بر آن است تا دریابد از منظر قرآن کریم والدین چه الزامات تربیتی نسبت به فرزندان خود دارند تا بتوانند فرزندانشان را در راه رسیدن به کمال بشری هدایت نمایند که با مراجعه به مبانی قرآنی بر استخراج و تبیین علمی مفاهیم مهم مربوط به موضوع تمرکز شد. روش تحقیق در این پژ چکیده کامل

این پژوهش بر آن است تا دریابد از منظر قرآن کریم والدین چه الزامات تربیتی نسبت به فرزندان خود دارند تا بتوانند فرزندانشان را در راه رسیدن به کمال بشری هدایت نمایند که با مراجعه به مبانی قرآنی بر استخراج و تبیین علمی مفاهیم مهم مربوط به موضوع تمرکز شد. روش تحقیق در این پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوا یا روش تحلیل منطقی فرارونده می‌باشد. تحلیل محتوا از نظام مقوله‌ای قیاسی با استفاده از اسناد و مدارک و اطلاعات مورد نیاز منابع مکتوب و دیدگاه‌ها و نظریات علماء و اندیشمندان، بالأخص مباحث تربیتی و اخلاقی اسلامی، با ابزار کتابخانه‌ای از طریق فیش برداری می‌باشد. بر اساس یافته‌ها می‌توان گفت که از منظر قرآن کریم، ضروری‌ترین مؤلفه تربیتی، مسئولیت پذیری تربیتی والدین در مقابل فرزندان با شناخت مصداق‌های معین قرآنی، شیوه‌ها و اهداف تربیتی معروف و عمل به آن است که خانواده‌ها و جامعه به آرامش و نیز به مقصد می‌رسند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - سفارش‌های اخلاقی در کلیات سعدی با رویکرد به قرآن و نهج البلاغه
رضا موسی‌آبادی بتول فخر اسلام

شعر سعدی چشم‌انداز پند و پیام‌های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه‌ای از بینش منحصربه‌فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می‌باشد؛ آنگونه که می‌توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه‌های اخلاقی را در پیام‌های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، چکیده کامل

شعر سعدی چشم‌انداز پند و پیام‌های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه‌ای از بینش منحصربه‌فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می‌باشد؛ آنگونه که می‌توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه‌های اخلاقی را در پیام‌های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، شاعر شیرین‌سخن بر آن بوده است که مخاطب خود را به گونه‌ای به سوی افق‌های رشد و پویایی رهنمون سازد و به همین جهت بسیاری از آموزه‌های اخلاقی سعدی را می‌توان آیین‌نامه‌ای برای بهتر زیستن در نظر گرفت. آنچه در این مجموعه گرد آمده است بررسی مهم‌ترین آموزه‌های اخلاقی در کلیات سعدی و شناساندن دغدغه‌های ذهنی و فکری شیخ اجل ـ که از چهره‌های جاویدان در قلمرو اخلاق شعر گذشته فارسی نیز به شمار می‌آید ـ می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - ارتباط انسان ها در عالم آخرت از منظر قرآن
مجید وزیری

بنا بر نظریه غالب (نظریه ملاصدرا) در تبیین معاد جسمانی، انواع نعمت ها و عذاب های اخروی و هر آنچه در عالم آخرت برای انسان اتفاق می افتد، در قلمرو مثال متصل محقق می شود و امور خارج از نفس بوده و مخلوق قوه خیال اوست. نخستین پیامد چنین نظریه ای شخصی بودن معاد است و حال آنکه چکیده کامل

بنا بر نظریه غالب (نظریه ملاصدرا) در تبیین معاد جسمانی، انواع نعمت ها و عذاب های اخروی و هر آنچه در عالم آخرت برای انسان اتفاق می افتد، در قلمرو مثال متصل محقق می شود و امور خارج از نفس بوده و مخلوق قوه خیال اوست. نخستین پیامد چنین نظریه ای شخصی بودن معاد است و حال آنکه آیات بسیاری از قرآن کریم ناظر بر وجود ارتباطات جمعی گوناگون (رابطه شهادت، شفاعت، تصرف، پرس و جو، مجالست و محبت، اشراف، مناداه، مخاصمه، مجادله و استهزاء) در بین انسان ها با یکدیگر (بهشتیان با یکدیگر و دوزخیان و کفار با یکدیگر) می باشد که این امر با شخصی بودن معاد در قلمرو مثال متصل سر سازگاری ندارد. لذا با توجه به آیات بیان شده حداکثر می توان نظریه ملاصدرا در تبیین معاد جسمانی را در قلمرو مقال منفصل پذیرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - مسرحیة «أهل الکهف» لتوفیق الحکیم فی ضوء نقد التفکیکیة
عبدالرزاق رحمانی زهرا گرمه‌ای أمینه زرگر

التفکیکیة نظریة فلسفیة ظهرت فی ستّینات القرن العشرین، ورائدها الفیلسوف الفرنسی جاک دریدا. أساس التفکیکیة هو ترجیح الکتابة علی الکلام وهذا الترجیح یتطلب التفسیرات والتأویلات المتعددة فی الفترات المختلفة، هذه الممارسة تتضمن مصطلحات مهمة مثل الاختلاف/ الإرجاء، الحضور/ الغی چکیده کامل

التفکیکیة نظریة فلسفیة ظهرت فی ستّینات القرن العشرین، ورائدها الفیلسوف الفرنسی جاک دریدا. أساس التفکیکیة هو ترجیح الکتابة علی الکلام وهذا الترجیح یتطلب التفسیرات والتأویلات المتعددة فی الفترات المختلفة، هذه الممارسة تتضمن مصطلحات مهمة مثل الاختلاف/ الإرجاء، الحضور/ الغیاب، التشتیت والانتشار؛ هذه المصطلحات تتوضح فی ضوء الثنائیات. توفیق الحکیم فهو کاتب نشیط له آثار کثیرة فی الصیغ والأسالیب المختلفة رائد المسرحیة الذهنیة، تشغل مسرحیة أهل الکهف حیزا مهما بین آثار توفیق الحکیم وفقا لأسلوب المسرحیة الذهنیة، حیث إن مضمونها عالج قضایا المجتمع المصری فی زمن الاستعمار. هذه المقالة تدرس الثنائیة الشخصیة، المکانیة والفکریة فی مسرحیة أهل الکهف لتوفیق الحکیم فی ظل نقد التفکیکیة، هذه الدراسة ترینا أن المسرحیة تتطلب القراءات المختلفة وتتضمن المعانی المختلفة الکامنة فی جملات وکلمات یستطیع القاری أن یستند إلیها فی تحلیل نصه ویبدع نصّاً جدیداً. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - تطبیق دیدگاه فقه امامیه و مذاهب اربعه در مورد تشریح جسد
محمدمهدی حبیبی علیرضا عسگری سیدحسن عابدیان

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی وضعیت تشریح جسد در فقه امامیه و تطبیق آن با مذاهب اربعه است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که اهل سنّت نیز بنا به مقتضیات، اصل تشریح جسد را پذیرفته اند. شافعیان در مورد تشریح جسد، نزدیک‌ترین دیدگاه با فقه امامیه را دارند. مذهب م چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی وضعیت تشریح جسد در فقه امامیه و تطبیق آن با مذاهب اربعه است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که اهل سنّت نیز بنا به مقتضیات، اصل تشریح جسد را پذیرفته اند. شافعیان در مورد تشریح جسد، نزدیک‌ترین دیدگاه با فقه امامیه را دارند. مذهب مالکی نسبت به فساد جسد سخت‌گیری‌های بیشتری به‌ عمل آورده است. حنابله انتقال جسد از شهری به شهر دیگر را برای تشریح ممنوع می دانند. حنفیان مدت محدودی را برای تشریح ذکر کرده‌اند و پس از پایان آن، می‌بایست نسبت به تدفین میّت اقدام کرد. لذا، می توان نتیجه گرفت که جز در موارد جزئی، دیدگاه مذاهب اربعه با فقه امامیه در مورد تشریح جسد یکسان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - تحلیل مؤلفه مشروعیت سیاسی از منظر جریان های فکری اسلامی – ایرانی (سده های سوم تا هشتم هجری)
حبیب عشایری

بررسی مولفه مشروعیت سیاسی بویژه ازمنظر جریان های فکری اسلامی-ایرانی درطی سده های سوم تاهشتم هجری نشان دهنده ترسیم جامعه هرمی شکل چه از دیدگاه فلسفه سیاسی و چه از نقطه نظر جریان های دیگر است ودراین خصوص می توان به اندیشه های فارابی،ابن سینا،غزالی،خواجه نصیروسایراندیشمندا چکیده کامل

بررسی مولفه مشروعیت سیاسی بویژه ازمنظر جریان های فکری اسلامی-ایرانی درطی سده های سوم تاهشتم هجری نشان دهنده ترسیم جامعه هرمی شکل چه از دیدگاه فلسفه سیاسی و چه از نقطه نظر جریان های دیگر است ودراین خصوص می توان به اندیشه های فارابی،ابن سینا،غزالی،خواجه نصیروسایراندیشمندان اشاره کرد. به گونه ای که یک نسبت مشترک می توان میان جامعه شاهی آرمانی،فیلسوف شاه وامام یاسلطان درچارچوب اندیشه سیاسی ایرانی – اسلامی برقرارکرد. البته همه اندیشمندان بنا به نوع تفکر وتحلیل خود ویژگی های متمایزی برای رییس و حاکم قائل می باشند. اما شیعیان با پذیرش باور امامت براساس قاعده لطف و براساس نص، مفهوم مشروعیت را در چارچوب ویژه ای جای دادند. امام، حاکم مشروع است و وی کسی است که براساس نص از فرزندان علی (ع) و از نسل فاطمه (س) و از شاخه حسین بن علی معین و منصوب شده است، لذا حکومت وی در صورت تحقق و فعلیت، مشروع، یعنی براساس شرع می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - درآمدی بر تاریخ مفهومی شهروندی؛ از تصوری فضیلت مدارانه تا برداشتی حق بنیاد
داود فیرحی احمد بیگلری

امروزه رعایت حقوق شهروندی یکی از سنجه‌های حکمرانی‌های مردم‌سالار و نیز کارآمدی نظام-های سیاسی به شمار می‌آید. در گذشته چنین تصوری از حقوق برای همه اتباع یک حکومت وجود نداشت. در واقع، حق‌های محدودی برای برخی از گروه‌ها در بعضی از جوامع وجود داشت. در تاریخ فکر سیاسی، بردا چکیده کامل

امروزه رعایت حقوق شهروندی یکی از سنجه‌های حکمرانی‌های مردم‌سالار و نیز کارآمدی نظام-های سیاسی به شمار می‌آید. در گذشته چنین تصوری از حقوق برای همه اتباع یک حکومت وجود نداشت. در واقع، حق‌های محدودی برای برخی از گروه‌ها در بعضی از جوامع وجود داشت. در تاریخ فکر سیاسی، برداشت‌های متنوعی از مفهوم شهروندی صورت پذیرفته تاجایی‌که از تصوری فضیلت-مدارانه و مبتنی بر اخلاق مشارکت، به برداشتی حق‌مدارانه و مبتنی بر قانون موضوعه تحول یافته است. شهروندی از مفاهیم کلیدی در تاریخ اندیشه سیاسی غرب است که در بستر سنت‌های فکری گوناگونی، بازتاب زمینه‌های متفاوت سیاسی و اجتماعی از دوران باستان تاکنون بوده است. نوشتار حاضر درپی پاسخ به این پرسش است که چگونه صرف عضویت در یک جامعه سیاسی به عنوان ملاک برخورداری از برخی حقوق تحت عنوان حقوق شهروندی شده است؟ با بهره‌گیری از تاریخ مفهومی به مثابه یک روش در تاریخ فکر سیاسی، این مدعا تقویت می‌گردد که تحول و دگردیسی در مفهوم حق، پیامدهایی برای اندیشه سیاسی داشته که یکی از آنها پیدایش حقوق شهروندی برابرگرایانه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - نقد و بررسی کارکرد دین در حوزه سیاست از دیدگاه پراگماتیسم
رشید رکابیان حسن علی یاری

10.22034/sej.2020.1885156.1213

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و مناسبات دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا با نگاهی ریشه‌ای، مبانی، ویژگی‌ها و زمینه‌های پیدایش و شکل‌گیری مکتب عمل‌گرایی بررسی شد، سپس تلقی عمل‌گراها از سیاست و دین تبیین گردید و استلزامات و چگون چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و مناسبات دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بود. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا با نگاهی ریشه‌ای، مبانی، ویژگی‌ها و زمینه‌های پیدایش و شکل‌گیری مکتب عمل‌گرایی بررسی شد، سپس تلقی عمل‌گراها از سیاست و دین تبیین گردید و استلزامات و چگونگی تعامل بین دین و سیاست در مکتب عمل‌گرایی بررسی شد. نتایج نشان داد، تلقی‌ای که مکتب عمل‌گرایی از دین دارد، منبعث از نگاه اومانیستی و عمل‌گرایانه اندیشمندان آن می‌باشد که عملاً با انکار مبدأ غیبی، دین را به کارکردهای عملی آن تقلیل داده و آن را تا حد امری ابزاری، شخصی و تجربی تنزل می‌دهد و آن را با توجه به کاربردش که ممکن است فوایدی فردی، اخلاقی و اجتماعی برای انسان داشته باشد، تفسیر می‌نماید و اجازه دخالت به دین در امور سیاسی داده نمی شود. علاوه‌بر این، سیاست در این مکتب، رسالتی آرمانی ندارد، بلکه تنها به‌ عنوان فلسفه ای عمل‌گرایانه موردنظر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - بنیان ‏های خط‏ مشی ‏سیاسی امام خمینی(س) در عرصه سیاست خارجی
حسین بابائی علیرضا گلشنی مسعود جعفری نژاد

هدف پژوهش حاضر بررسی بنیان ها و پایه های خط مشی سیاست خارجی امام خمینی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و یافته ها نشان داد، معرفت شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی و روش‌شناسی امام خمینی به عنوان یک پ چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر بررسی بنیان ها و پایه های خط مشی سیاست خارجی امام خمینی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و یافته ها نشان داد، معرفت شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی و روش‌شناسی امام خمینی به عنوان یک پارادایم فکری، پایه و بنیان خط مشی ایشان در سیاست خارجی است. همچنین شناخت و رویکرد عرفانی ایشان به‌مثابه یک مبنای کلیدی به مشی او در سیاست خارجی جهت می دهد. علاوه‌بر این، خط مشی سیاسی امام خمینی از ویژگی های والای شخصیتی ایشان نیز تأثیر پذیرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - امام خمینی (ره) و کنترل درونی قدرت سیاسی
مرتضی شیرودی قاسم عابدی فیروزجائی

جوامع انسانی از ابتدای خلقت بشر تا به امروز متأثّر از قدرت سیاسی بوده، بطوری که گروه های مختلفی جهت کسب و سلطة بر قدرت تلاش نموده اند. کسب قدرت سیاسی توانمندی هایی را در اختیار بشر قرار می دهد که اگر کنترل نگردد زمینة گرایش حاکمان به سوءاستفاده از قدرت را فراهم می آورد چکیده کامل

جوامع انسانی از ابتدای خلقت بشر تا به امروز متأثّر از قدرت سیاسی بوده، بطوری که گروه های مختلفی جهت کسب و سلطة بر قدرت تلاش نموده اند. کسب قدرت سیاسی توانمندی هایی را در اختیار بشر قرار می دهد که اگر کنترل نگردد زمینة گرایش حاکمان به سوءاستفاده از قدرت را فراهم می آورد لذا اندیشمندان جهان با نگرش های متفاوت به قدرت سیاسی، ابزارهای مختلفی را جهت کنترل آن به میان آورده اند.در اسلام نیز، مسئله کنترل قدرت مورد تأکید بیشتری قرار گرفته تا حدی که علاوه بر ابزارهای رایج جهانی، به طرح ابزارهای ویژه ایی از درون انسان جهت کنترل قدرت اشاره کرده است. در بین متفکران اسلامی در جهان معاصر، امام خمینی(ره) به عنوان احیاگر اندیشة اسلامی و پیوند زننده عرصة نظر و عمل سیاست اسلامی،این مسئله را مورد توجه جدّی قرار داده است اما چگونه؟.بنابراین با این سئوال مواجه ایم که:در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)چگونه می توان قدرت سیاسی را با استفاده از ابزارهای درونی کنترل نمود؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی نتایج زیر را ارائه کرده است: امام خمینی(ره) جهت کنترل درونی قدرت سیاسی به وجود ابزارهایی چون عدالت، ایمان، تقوا و علم به اسلام و قانون باور دارد. این ابزارها برای صاحبان قدرت سیاسی و حاکمان جامعه اسلامی فرض است و لذا هرگز تعرضی به جان و مال مردم صورت نمی گیرد،چون این ابزارهای درونی در کنترل طغیان و سوءاستفاده از قدرت، به ویژه در کنترل قدرت از ابتلاء به فساد به ایفای نقش می پردازند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - نگرشی فراگیر به آزادی سیاسی، در اندیشه اسلامی
سیدکاظم سیدباقری

هدف پژوهش حاضر فهم جامع و نگرش فراگیر اندیشه سیاسی اسلام از آزادی سیاسی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در اندیشه سیاسی اسلام و منطق الهی، همۀ ساحت های درونی و بیرونی آزادی سیاسی در نظر گرفته می شود و تاکید شده است که اگر انسان از درون، گرفتا چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر فهم جامع و نگرش فراگیر اندیشه سیاسی اسلام از آزادی سیاسی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، در اندیشه سیاسی اسلام و منطق الهی، همۀ ساحت های درونی و بیرونی آزادی سیاسی در نظر گرفته می شود و تاکید شده است که اگر انسان از درون، گرفتار بندهای نفسانی باشد، تجربۀ آزادی سیاسی را به طور کامل نخواهد داشت و امکان دارد که در دام ثروت و قدرت گرفتار شده و با افسون آن دو، از آن ارمغان الهی چشم پوشد و در خدمت طاغوت‌ها درآمده و برای اسارت دیگران نیز فرمان بری کند. اگر در جامعه ای عدالت، حکم‌فرما شود، در آن آزادی نیز وجود خواهد داشت، در همه عدالت‌ها، آزادی هست، اما در همه آزادی ها، عدالت نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - بررسی گفتار سیاسی روشن فکران گفت و گویی: از ارایه تا نقد درون گفتاری
محمد پزشگی

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - دموکراسی، آزادی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی (ره)
زهرا صداقتی نیا محمد قدرتی مقصود رنجبر

این مقاله در راستای توصیف و تبیین اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و به منظور آشنایی با جریانهای آزادی، دموکراسی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی به نگارش در آمده است. بی گمان اندیشه امام ،جامع و منسجم و منطقی است و اجزای آن دارای ارتباطی ارگانیک با یکدیگر است. مسئله توجه ب چکیده کامل

این مقاله در راستای توصیف و تبیین اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و به منظور آشنایی با جریانهای آزادی، دموکراسی و سکولاریسم در اندیشه امام خمینی به نگارش در آمده است. بی گمان اندیشه امام ،جامع و منسجم و منطقی است و اجزای آن دارای ارتباطی ارگانیک با یکدیگر است. مسئله توجه به توسعه سیاسی به عنوان یکی از راهکارهای رسیدن به جامعه نمونه مدّنظرامام (ره) بوده است. توجه به مردم سالاری و پذیرش نظر اکثریت در اندیشه حاکم بر نظام، امری پذیرفته شده شمرده می شود. بنیان گذار جمهوری اسلامی با بیان این مطلب که قصد تحمیل کردن چیزی برملت ندارد واسلام و پیامبراسلام (ص) نیز اجازه این کار را نداده اند، به شباهت احتمالی مردم سالاری مدّنظر خود با نمونه غربی اشاره کرده، تصریح می کند:آن دموکراسی که ما می خواهیم به وجود آوریم، درغرب وجود ندارد.دموکراسی اسلام، کامل تر ازدموکراسی غرب است.مقوله آزادی نیز به عنوان حق اولیه بشر در این حکومت پذیرفته شده است. امام خمینی (ره) معتقد بود: در اسلام آزادی هست برای همه طبقات. اساس بر آزادی و استقلال کشور است؛ البته ایشان تصریح می کرد. که: آزادی، در حدود قانون است،معنای آزادی این نیست که هر کس هر چه دلش می خواهد بگوید. جمهوری اسلامی،حکومتی بر پایه آزادی و مردم سالاری در چهارچوب اسلام است.در جریان فکری سکولاریسم ،پیروان این بینش، بر این پندارند که دین و هر چیزی که جنبه قداست و معنویت دارد، باید از روابط و فعالیتهای اجتماعی بر کنار باشد. بنابراین پندار، دین، منحصر و محدود در امور فردی است و با مقوله های سیاست و اجتماع ناسازگار است.ریشـه و اساس این تفکر را باید در موضع گیریهای مغرب زمین در مقابل دین جستجو کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - «دین حداقلی انگاران» و «دین حداکثری انگاران» دوگانه اندیشه‌های سیاسی جدید در جهان اسلام
خدیجه محمدپورمرزبالی فرزاد حسینی

هدف پژوهش حاضر طرح طبقه‌بندی‌های‌ اندیشه‌های سیاسی جهان اسلام براساس میزان سهم و جایگاه دین در دولت مدرن به عنوان مبدأیی برای تقسیم‌بندی اندیشه‌های جدید در جهان اسلام، و با تکیه بر سه شاخص نسبت شریعت و قانون در دولت، اعتبارسنجی معرفت سیاسی و میراث‌گرایی است. روش پژوهش ت چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر طرح طبقه‌بندی‌های‌ اندیشه‌های سیاسی جهان اسلام براساس میزان سهم و جایگاه دین در دولت مدرن به عنوان مبدأیی برای تقسیم‌بندی اندیشه‌های جدید در جهان اسلام، و با تکیه بر سه شاخص نسبت شریعت و قانون در دولت، اعتبارسنجی معرفت سیاسی و میراث‌گرایی است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که دین حداقلی‌انگاران نقشی اقلی را برای دین و سنت‌های دینی در عرصه دولت قائلند و دین و دولت مدرن را مانع‌الجمع می‌پندارند و در مدیریت امور این جهانی اولویت را به نهاد دولت می‌دهند، دین حداکثری‌انگاران سهمی بسیط برای دین و سنن الهی در عرصه دولت قائلند، و قائل به گسست این جهان و جهان دیگر نیستند تا مدیریت آن دو را به دو نهاد جداگانه واگذار کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - بررسی جایگاه نظام اجتماعی در اندیشه سیاسی علامه طباطبایی
نجف لک زایی محمود فلاح

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - مختصات «نص شناختی» امام خمینی (ره) و تاثیر آن بر اندیشه فقهی - سیاسی
غلامحسن مقیمی

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - آسیب شناسی حوزه انقلابی
محسن مهاجرنیا

عقلانیت حوزه انقلابی از پیوند وثیق حوزه با نظام اسلامی شکل گرفته است. مهم‌ترین شاخصه‌های این عقلانیت در نقش تولیدی به‌روز و متناسب با نیاز در دستگاه معرفتی و ظرفیت اجتهادی حوزه عبارت‌اند از قدرت آینده‌نگری در چارچوب منظومه فلسفه سیاسی اسلام، توانایی حل تعارضات درونی و ت چکیده کامل

عقلانیت حوزه انقلابی از پیوند وثیق حوزه با نظام اسلامی شکل گرفته است. مهم‌ترین شاخصه‌های این عقلانیت در نقش تولیدی به‌روز و متناسب با نیاز در دستگاه معرفتی و ظرفیت اجتهادی حوزه عبارت‌اند از قدرت آینده‌نگری در چارچوب منظومه فلسفه سیاسی اسلام، توانایی حل تعارضات درونی و تزاحمات خارجی، آزاداندیشی دینی و رهایی از تعصب، تحجر، تصلب و قشری‌گری و واپس‌گرایی و مدیریت حل بحران‌ها و عبور از گسل‌ها و گسست‌های فکری و سیاسی، و تحکیم وفاداری‌ها و سامان‌دادن به التزامات فکری و اعتقادی. این شاخصه‌ها، سبب پویایی و پایایی حوزه در عرصه حیات سیاسی شده است. چالش‌هایی که باعث دورشدن حوزه از آزاداندیشی دینی، ایجاد تعصب و تحجر، ناکارآمدی و انسدادهای فکری، و فقدان آینده‌نگری و خدشه در وفاداری سیاسی می‌شود، به عنوان مهم‌ترین آسیب‌های تفکر سیاسی حوزه انقلابی تلقی می‌شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - بررسی میزان آشنایی طلاب و دانشجویان شهر قم با فقه سیاسی اندیشه امام خمینی (ره)
علی اکبری معلم نعمت الله کرم الهی

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - سیمای خراسان در اندیشه و اشعارملک الشعرای بهار
سیده شبنم لاجوردی زاده محمدرضا حصارکی منصوره احمدی جعفری

10.30495/dk.2021.1931271.2269

در میراث ادبی و شعری زبان فارسی، اشعار فراوانی در زمینۀ تاریخ، جغرافیا، فرهنگ و مردم خراسان وجود دارد که بر نقش مهم این سرزمین و ساکنان آن تاکید می‌نماید. در میان شاعران معاصر، ملک الشعرای بهار شوق وافری به خراسان دارد. از انگیزه هایی که موجب سرودن شعر درباره سرزمین خر چکیده کامل

در میراث ادبی و شعری زبان فارسی، اشعار فراوانی در زمینۀ تاریخ، جغرافیا، فرهنگ و مردم خراسان وجود دارد که بر نقش مهم این سرزمین و ساکنان آن تاکید می‌نماید. در میان شاعران معاصر، ملک الشعرای بهار شوق وافری به خراسان دارد. از انگیزه هایی که موجب سرودن شعر درباره سرزمین خراسان در اشعار بهار شده است می توان به انگیزه مذهبی، فرهنگی، سیاسی، تاریخی و عشق به زادگاه و وطن اشاره کرد. هدف از این پژوهش روشن ساختن ابعاد اندیشه و انگیزه های بهار در زمینۀ خراسان، و همچنین بسامد یاد کرد خراسان در اشعار اوست. این جستار با روش تحلیلی ـ توصیفی، به بررسی دیوان اشعار بهار بر اساس قالب و مضامین به دسته‌بندی آن ها پرداخته است و ضمن تاکید بر بسامد موتیف‌ خراسان در اشعار منتخب، این نتیجه را به‌دست داده است که خراسان در شعر وی گاه وطن، گاه خانۀ پدری و گاه محل ه ای است که در آن بالیده است. همچنین بازتاب و تاثیر خراسان در اندیشه و اشعار بهار رکن اصلی اشعار او به‌شمار می‌آید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - مرگ اندیشی و نوزایی در قصه های ایرانی انجوی شیرازی
سحر یوسفی محمد ایرانی خلیل بیگزاده امیرعباس عزیزی فر

10.30495/dk.2021.685937

مرگ و مرگ اندیشی از بن مایه های برجسته در قصه های عامیانه است و اندیشۀ نوزایی برخاسته از مرگ اندیشی از باورهای جمعی و اسطوره ای کهن است. مرگ و نوزایی، صورت های متعددی در قصه ها دارند و در تعدادی از نمونه ها بیانی نمادین دارند. شناخت این صورت ها و نمادها، درک ع چکیده کامل

مرگ و مرگ اندیشی از بن مایه های برجسته در قصه های عامیانه است و اندیشۀ نوزایی برخاسته از مرگ اندیشی از باورهای جمعی و اسطوره ای کهن است. مرگ و نوزایی، صورت های متعددی در قصه ها دارند و در تعدادی از نمونه ها بیانی نمادین دارند. شناخت این صورت ها و نمادها، درک عمیق تری از مرگ اندیشیِ عامه نمایان می سازد. نگارندگان برای دست‌یابی به اَشکال مرگ اندیشی و نوزایی در مجموعۀ چهار جلدی قصه های ایرانی انجوی شیرازی از شیوۀ توصیفی- تحلیلی بهره برده و صورت‌های مرگ، نوزایی و نمادهای مرگ‌اندیشی و نوزایی را شناسایی، استخراج و تحلیل کرده‌اند. یافته های پژوهش نشان می دهند مرگ دو نمود طبیعی و غیرطبیعی در قصه ها دارند و صورت های غیرطبیعی مرگ، که پربسامدترین گونۀ مرگ در قصه هاست، عبارتند از: اقدام موفق، اقدام ناموفق و مرگ با پایان باز، رویگردانی از کشتن، خودکشی، مرگ بر اثر حوادث، دیدار با مردگان و شایعۀ مرگ. ظهور و بروز نمادهای مرگ در شکل های اقدام موفق، اقدام ناموفق و نتیجۀ نامشخص در کشتن و مرگ بر اثر حوادث است. صورت های نوزایی در قصه ها شامل ولادت مجدد، انتقال نفس، استحاله، تناسخ و رستاخیز است، نمادهای آن هم در تمامی شکل های نوزایی بسامد دارند و در پاره ای از نمونه ها با نمادهای مرگ مشترکند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - نگاهی به صورت و معنای آشنایی زدایی در غزل حافظ
امینه معرفتی سعید فرزانه فرد حسین نوین

10.30495/dk.2023.1965270.2629

آشنایی زدایی، اگرچه به عنوان یکی از مباحث نقد ادبی معاصر مطرح گشته؛ در تمام روزگاران گذشته، چه در صورت و چه در معنا، وجود داشته و ضامن پیشرفت شکل و محتوای اندیشۀ بشری بوده است. در حقیقت آشنایی زدایی، ابزار رهایی انسان از بی توجّهی او به آن چیزی است که روزی برایش ارزش چکیده کامل

آشنایی زدایی، اگرچه به عنوان یکی از مباحث نقد ادبی معاصر مطرح گشته؛ در تمام روزگاران گذشته، چه در صورت و چه در معنا، وجود داشته و ضامن پیشرفت شکل و محتوای اندیشۀ بشری بوده است. در حقیقت آشنایی زدایی، ابزار رهایی انسان از بی توجّهی او به آن چیزی است که روزی برایش ارزش داشت و حتی مقدس بود، اینک به دلیل عادت زدگی، توج او را جلب نمی کند. بی تردید، شاعران از شمار برجسته ترین عادت زدایان جوامع بشری بوده و همواره مردم را به دو مسیر توجّه به نوشدگی جهان و تکیه بر فلسفۀ آگاهی های پیشین، سوق داده اند. به این اعتبار، حافظ که بزرگ ترین شاعر تمام اعصار به شمار می آید؛ بیش از دیگران به این مسأله حسّاسیّت نشان داده و کلام او، مصداق بارز آشنایی زدایی از اندیشه های انسان سازی بوده است که حکومت ها به وسیلۀ عمّال خود، آن ها را عادی جلوه داده یا وارونه می کرده اند. او برای معطوف کردن نگاه مردم به ارزش های مغول از شگردها و هنرسازی های متعدّدی مثل ایهام، صفت های ناساز، ترکیب های اضافی و وصفی، کهن گرایی، خلاف انتظارها و ابزارهای دیگر بهره می گیرد. این پژوهش با هدف نشان دادن شگردهای آشنایی زدایی و تأثیر آن بر اندیشۀ اجتماعی حافظ پدید آمده است. اطّلاعات این پژوهش از طریق روش کتابخانه ای فراهم آمده و با بهره گیری از روش تحقیق کیفی، تحلیل و گزارش شده است. از نتایج قابل ذکر این پژوهش، می توان به هنر حافظ در بهره گیری از آشنایی زدایی برای مبارزه با قدرت اشاره کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی کارویژۀ کاوۀ آهنگر در شاهنامۀ فردوسی با رویکرد به اندیشۀ ایران شهری و اساطیر جهانی
سیّدمحمّدرضا قریشی سعید خیرخواه عبدالرضا مدرس زاده

10.30495/dk.2022.1946269.2370

با کشف آهن افزون بر دگرگونی‌های مادی، سامان اندیشگی و فرهنگی جهان نیز دچار دگردیسی می‌شود. ارزش، ژرفا و پیامدهای این کشف سبب پدیداری عصری با ویژگی‌های برجسته و دیگرسان به نام آهن است که اسطوره‌ها و قهرمانان ویژۀ خود را می‌آفریند. ایران نیز به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن چکیده کامل

با کشف آهن افزون بر دگرگونی‌های مادی، سامان اندیشگی و فرهنگی جهان نیز دچار دگردیسی می‌شود. ارزش، ژرفا و پیامدهای این کشف سبب پدیداری عصری با ویژگی‌های برجسته و دیگرسان به نام آهن است که اسطوره‌ها و قهرمانان ویژۀ خود را می‌آفریند. ایران نیز به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن های جهان و نخستین مراکزی که به فناوری گدازش و برون‌آوری آهن دست می‌یابد از برآیندهای فرهنگی آن بی‌بهره نمی‌ماند. نام‌آورترین قهرمان ایرانی ِ این عصر کاوۀ آهنگر است که در هزارۀ تاریک و پرآشوب ضحاکی (روایت ایرانی آغاز عصر آهن) ظهور و زمینه را برای بازآفرینی جهان اَشامَند به دست فریدون فراهم می‌کند. کاوه برخلاف آوازه و نفوذ هماره‌اش بر اندیشۀ ایرانی، بازتاب درخوری در اسطوره‌های میهنی و دینی ایرانی نمی‌یابد. همین امر برخی از پژوهشگران را بر‌آن داشته تا وی را شخصیتی افسانه‌ای و برساختۀ گوسانان اشکانی و نویسندگان خدای نامه‌های روزگار ساسانی بپندارند که بی‌گمان باورپذیر نمی‌نماید، چرا که با بنیادهای فکری مردمان پیشا‌تاریخ در فهم هستی ناسازگار است. کاوه مانند دیگر شخصیت‌های اسطوره‌ای دارای خویشکاری‌های نمادین و کارویژه‌های استعاره‌گون است. در این پژوهش سعی می‌شود با بهره‌گیری از تحلیل کهن‌الگویی، نگرش تطبیقی و روش کتابخانه‌ای بن مایه‌های اساطیری میان‌وردِ کاوه در شاهنامه را بررسی کرده و با پی‌ریزی انگاره‌های تازه برآیندهای نوینی ارائه نموده و نشان دهد که کاوه قهرمانی پیشا تاریخی است که بنا به دلایلی از صحنۀ اساطیر ایران زمین محو می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - بررسی چند کانون مهم اثر گذار بر اندیشۀ ترقى در دوره قاجاریه
شاهین پهنادایان

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - تفسیر و تحلیل اندیشه حماسی در ایران (شاهنامه) و اسکاندیناوی (حماسۀ اسکاندیناوی)
رویا گنجه علی محمد موذنی

فارغ از مسئلۀ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آثار دو سرزمین، می‌توان بابی را گشود در موضوعی خاص که از جهت محتوا در آنها وجوه اشتراکی وجود دارد و آن را دستمایۀ قیاس یک موضوع، یک گرایش و یک محتوای ویژۀ مشترک در دو سرزمین مختلف قرار داد. مسئلۀ رویین‌تنی از نکات پر اهمیت و پر بسام چکیده کامل

فارغ از مسئلۀ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آثار دو سرزمین، می‌توان بابی را گشود در موضوعی خاص که از جهت محتوا در آنها وجوه اشتراکی وجود دارد و آن را دستمایۀ قیاس یک موضوع، یک گرایش و یک محتوای ویژۀ مشترک در دو سرزمین مختلف قرار داد. مسئلۀ رویین‌تنی از نکات پر اهمیت و پر بسامد در تاریخ ادب و اعتقادات سرزمین‌های مختلف است که رویی جانب تاریخ و رویی جانب تخیل بشر روزگار پیشین دارد. در این پژوهش بنا داریم تا به بررسی اندیشۀ حماسی ایران و اسکاندیناوی و مشهورترین تجلی این اندیشه در آثار حماسی این دو قوم پرداخته و به بیان وجوه اشتراک و سنجش برتری‌ها و کاستی‌های این آثار در مقابل یکدیگر بپردازیم تا به این بهانه، این دو اثر در قابی مشترک به نمایش درآیند و به این واسطه نکاتی چند در باب هر یک با نگاهی دقیق‌تر آشکار گردد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - بررسی تطبیقی اندیشه های مشترک در غزلیات غالب دهلوی و حافظ شیرازی
زهره ولیخانی

ادبیات تطبیقی به جهانی بودن ادبیات می اندیشد و بی تردید نقشی سازنده و موثر در غنی سازی ادبیات هر ملتی ایفا می کند، چرا که ارزش آثار ادبی یک ملت از رهگذر ادبیات تطبیقی و نشان دادن میزان تأثیر و بازتاب آن در ادبیات دیگر ملت ها و غنا بخشیدن به ادبیات جهانی بهتر و دقیق تر ن چکیده کامل

ادبیات تطبیقی به جهانی بودن ادبیات می اندیشد و بی تردید نقشی سازنده و موثر در غنی سازی ادبیات هر ملتی ایفا می کند، چرا که ارزش آثار ادبی یک ملت از رهگذر ادبیات تطبیقی و نشان دادن میزان تأثیر و بازتاب آن در ادبیات دیگر ملت ها و غنا بخشیدن به ادبیات جهانی بهتر و دقیق تر نمایان می شود. داد و ستد ادبیات فارسی در سرزمین ایران و هند نیز دیرینه و دارای اهمیت است.در میان شاعران فارسی،تأثیر حافظ بر شاعران و ادیبان هند،قابل ملاحظه و بی نظیر است و از این میان،بررسی تأثیر حافظ بر غالب دهلوی، شاعر، متفکر و پیامبر صلح که با وجود فاصلۀ زمانی پانصد ساله و تفاوت سرزمین و فرهنگ دارای وجوه اشتراک بسیار هستند، اهمیت خاصّ خود را دارد. این پژوهش، سعی دارد تأثیر پذیری غزلیات غالب از برخی اندیشه های موجود در غزلیات حافظ را اثبات نماید. کاوش پیش رو در نظر دارد که بر اساس مکتب فرانسوی در پژوهش های ادبیات تطبیقی و با روش تحلیلی-توصیفی، به بررسی و تحلیل اندیشه های مشترک دو شاعر بپردازد، آن گاه با آوردن شواهد شعری، نزدیکی این اندیشه ها ار به طور عینی به نمایش بگذارد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - ملامتیه و قلندریه
سید احمد حسینی کازرونی سید علی جعفری صادقی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - سبک شناسی ساختاری دو اثر طالبوف ( احمد – مسالک المحسنین)
فاطمه حیدری فاطمه صیدی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - قدرت و بازی زبان در نمایشنامه های اولئانا اثر دیوید ممت و منجی در صبح نمناک اثر اکبر رادی
فرزانه غلامی فاضل اسدی امجد

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - تبلور أفکار نصرالله من خلال الأسالیب التعبیریّة في روایة "حرب الکلب الثانیة"؛ دراسة جمالية
أحمد عارفی فرامرز میرزایی عیسی متقی زاده

إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع ف چکیده کامل

إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع فیها إلی حدّ کثیر لإضفاء جمالیّة النصّ وتحریک عواطف المتلقي. فمن هنا یهدف هذا المقال إلى الكشف عن أفکار الروائي وفقا للمنهج الوصفي التحليلي معتمدا على الأسلوبيّة الإحصائيّة ليجيب عن مدى التناسق بين هذه الأسالیب ومستويات اللغة الروائية الثلاثة: السردية، والوصفية والحوارية، وإبراز أهمّ ما في هذه الأسالیب من جمالية لإفادة المعاني إلى المتلقّي. وأهمّ ما وصل إليه هذا المقال أن الراوي استخدم أکثر الأسالیب التعبیریّة النحویّة 3406 مرة متلائما مع أفکاره المطلوبة، حیث استخدم أسلوب النفي 1759 مرّة: 52%، ثمّ الاستفهام 812 مرّة: 24%، ثمّ الشرط 328 مرّة: 10%، وغیر ذلک، مشیرا إلی الرؤیة التشاؤمیّة السائدة علی الأنظمة الفلسطینية المضطهدة، لأن في الروایة شخصیات انتهازیّة فاسدة تعمل أعمالا سلبیّة، خاصّة بطل الروایة راشد الانتهازيّ الّذي لایعمل إلّا لمصالح نفسه الممتلئة من الشرور إلی درجة أن الاتّجار بالبشر عنده حدث اعتیاديّ بعیدا عن القیم الخلقیّة والإنسانیّة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - بن مایه های تمثیلی– عرفانی گنوسی در منظومة جمشید و خورشید سلمان ساوجی
زهرا رجبلو ماندانا علیمی

منظومة جمشید و خورشید سلمان ساوجی اثری رمزی و تمثیلی است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت سلمان ساوجی در داستان سرایی و پیوستن مطالب متعدد، نشانة آشنایی سلمان ساوجی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده از ادوا چکیده کامل

منظومة جمشید و خورشید سلمان ساوجی اثری رمزی و تمثیلی است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت سلمان ساوجی در داستان سرایی و پیوستن مطالب متعدد، نشانة آشنایی سلمان ساوجی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده از ادوار پیشین است. بخشی از این میراث متعلق به اندیشه های گنوسی و مانوی و نیز حکمت هرمسی است. هدف از انجام این مقاله نشان دادن ردپای این اندیشه ها در منظومة جمشید و خورشید است. در این جستار پس از معرفی و تبیین اندیشه های گنوسی و ذکر پیشینه با تمدن ایرانیان، تأثیر مضامین گنوسی از جمله دوگانگی ماده و روح، عشق، خواب، سفر، واسطه و آزمایش در این منظومه نشان داده می شود. واکاوی این اثر در واقع ارائة تفسیری تازه از آن، هدف دیگر جستار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - بررسی مفهوم نسبیّت در مثنوی مولانا و تمثیل های مربوط به آن
شکوه برادران

ذهن نسبیّت گرای مولانا، طبیعت و جریانات آن را در قالب تمثیل‌های زیبا و هنرمندانه با زبان شعر به تصویر می‌کشد. نسبیّت در مثنوی به گونه‌ای است که بعضی معتقدند در مثنوی کثرت گرایش مطرح شده است. این دیدگاه مولانا در مثنوی با به کارگیری تصاویر، نمادها و مفاهیم متضاد و تمثیل‌ چکیده کامل

ذهن نسبیّت گرای مولانا، طبیعت و جریانات آن را در قالب تمثیل‌های زیبا و هنرمندانه با زبان شعر به تصویر می‌کشد. نسبیّت در مثنوی به گونه‌ای است که بعضی معتقدند در مثنوی کثرت گرایش مطرح شده است. این دیدگاه مولانا در مثنوی با به کارگیری تصاویر، نمادها و مفاهیم متضاد و تمثیل‌ها و در نگاهی تأویلی بروز و ظهور پیدا کرده است. این پژوهش این موضوع را بررسی می‌کند که نسبیّت در اندیشه ی این شاعر بزرگ و در اثر ارزشمند او (مثنوی) تأثیر به سزایی داشته است. در این پژوهش تلاش گردیده با روشی تحلیلی – استنادی و با مراجعه به کتب تحلیلی دست اول در این حوزه به واکاوی، برجسته کردن و بررسی ابعاد این نسبیّت از راه گذر تضادهای مطرح شده بپردازد. در ابتدا مطلق بودن حقیقت و نسبی بودن راه رسیدن به آن و نسبی بودن امور براساس دیدگاه‌ها و احوال درونی بررسی شده و سپس تضادها و تمثیل های مرتبط و برجسته در مثنوی از جمله خیروشر، ایمان و کفر، نیک و بد و ... و پدید آمدن نسبیّت از دل این تضادها موضوع سخن قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - رابطه باورهای دنیای عادلانه برای دیگران و خود با سلامت عمومی،رضایت از زندگی، عاطفه مثبت و منفی و افکار خودکار
محسن گلپرور محسن گلپرور منوچهر کامکار منوچهر کامکار سارا جوادی

چکیده هدف این پژوهش بررسی رابطه بین باورهای دنیای عادلانه با سلامت عمومی، رضایت از زندگی، عاطفه مثبت و منفی و افکار خودکار بود. به‌منظور دستیابی به این هدف، از جامعه آماری (زنان و مردان ساکن شهر اصفهان) 300 نفر به‌عنوان گروه نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ چکیده کامل

چکیده هدف این پژوهش بررسی رابطه بین باورهای دنیای عادلانه با سلامت عمومی، رضایت از زندگی، عاطفه مثبت و منفی و افکار خودکار بود. به‌منظور دستیابی به این هدف، از جامعه آماری (زنان و مردان ساکن شهر اصفهان) 300 نفر به‌عنوان گروه نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای برای پاسخگویی به ابزارهای پژوهش انتخاب شدند. از پنج پرسشنامه سلامت عمومی (با چهار زیرمقیاس)، رضایت از زندگی، عاطفه مثبت و منفی، افکار خودکار و پرسشنامه باورهای دنیای عادلانه برای دیگران و خود به‌منظور دستیابی به داده‌های مورد استفاده در پژوهش استفاده شد. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان و گام به‌گام مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که بین زیرمقیاس‌های سلامت عمومی (GHQ) با باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران رابطه منفی و معنادار (P < 0/01)وجود دارد. رابطه بین باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران با رضایت از زندگی منفی و معنادار (P < 0/01) بود. رابطه بین عاطفه مثبت و باورهای دنیای عادلانه برای خود منفی و معنادار (P < 0/01) و رابطه بین عاطفه منفی و باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران مثبت و معنادار(P < 0/01) بود. افکار خودکار نیز با باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران دارای رابطه مثبت و معنادار (P < 0/01) بود. نتایج تحلیل رگرسیون همزمان نشان داد که از کل متغیرهای پژوهش، فقط رضایت از زندگی قادر به پیش‌بینی باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که باورهای دنیای عادلانه برای دیگران و خود رضایت از زندگی و افسردگی توان پیش‌بینی معنادار داشتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - بررسی پایایی و اعتباریابی پرسشنامۀ توانایی کنترل فکرِ لوچیانو و همکاران
هاجر براتی حمیدرضا عریضی

براساس پژوهش‌های پیشین به نظر می‌رسد که توانایی کنترل فکر یک ویژگی تک بعدی و در بین افرادِ مختلف، متفاوت است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی پایایی و اعتبار پرسشنامۀ توانایی کنترل فکر لوچیانو و همکاران (2005) در میان دانشجویان بود. جامعه آماری پژوهش، همۀ دانشجویان دانشکده عل چکیده کامل

براساس پژوهش‌های پیشین به نظر می‌رسد که توانایی کنترل فکر یک ویژگی تک بعدی و در بین افرادِ مختلف، متفاوت است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی پایایی و اعتبار پرسشنامۀ توانایی کنترل فکر لوچیانو و همکاران (2005) در میان دانشجویان بود. جامعه آماری پژوهش، همۀ دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه اصفهان بودند. 275 نفر از این دانشجویان به شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامه کنترل فکر (لوچیانو و همکاران، 2005) و پرسشنامه نگرانی حالت پن (مایر و همکاران،1990) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب همبستگی استفاده شد. نتایج نشان داد که تحلیل عاملی با یک بعد، 7/43درصد واریانس را تبیین می‌کند و بارهای عاملی 23 سؤال بالاتر از 59/0 و در نتیجه مناسب هستند (01/0P < ). اعتبار همزمان پرسشنامۀ کنترل فکر لوچیانو با پرسشنامۀ نگرانی حالت پن نیز تأیید شد (01/0P < ). همچنین، نتایج نشان داد که مردان نسبت به زنان و افراد مسن نسبت به افراد جوان توانایی کنترل فکر بالاتری دارند (01/0P < ). بر اساس این یافته‌ها، پژوهشگران می‌توانند از ابزاری نوین و کوتاه استفاده کنند که مقایسه و ارزیابی کنترل فکر در افراد را ساده‌تر می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - نقش باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در پیش‌بینی علائم اضطراب اجتماعی در دانشجویان
سیما فردوسی زهرا بابایی سمانه بهزادپور

10.30486/jsrp.2019.548577.

هدف این پژوهش بررسی نقش باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در پیش‌بینی شدت علائم اضطراب اجتماعی در دانشجویان بود. جامعة آماری همة دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 94-1393 بودند. نمونة مورد مطالعه 400 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که با روش نمونه‌گیری چکیده کامل

هدف این پژوهش بررسی نقش باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در پیش‌بینی شدت علائم اضطراب اجتماعی در دانشجویان بود. جامعة آماری همة دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 94-1393 بودند. نمونة مورد مطالعه 400 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های باورهای فراشناختی (ولز و کارت رایت هاتون، 2004)، راهبردهای کنترل فکر (ولز و دیویس، 1996) و اضطراب اجتماعی (کانور، دیویدسون و چرچیل،2000) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از رگرسیون گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از میان باورهای فراشناختی، مؤلفه‌های باورهای منفی درباره نگرانی و اطمینان شناختی و از میان راهبردهای کنترل فکر، مؤلفه‌های نگرانی، تنبیه و کنترل اجتماعی شدت علائم اضطراب اجتماعی را پیش‌بینی می‌کنند (05/0>P)؛ بنابراین نتایج پژوهش حاضر از مدل فراشناختی اضطراب حمایت می‌کند و به نظر می‌رسد تغییر باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل می‌تواند در کاهش علائم اضطراب اجتماعی مؤثر واقع شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - اثربخشی درمان شفقت به خود مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر نیازهای بین‌فردی در مبتلایان به اختلال وسواسی- جبری دارای افکار خودکشی
سمیرا رحمانی سودابه بساک نژاد نسرین ارشدی ادوارد سلبی

10.30486/jsrp.2020.1913930.2697

اختلال وسواسی-جبری یک بیماری روان شناختی شدید و ناتوان کننده است که با تاثیر بر کیفیت زندگی و عملکرد کلی بیماران و اعضای خانواده آن ها منجر به بروز مشکلات بین فردی، احساس درماندگی و ناامیدی در بیماران می شود. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان شفقت به خود مبتنی بر ذهن آگ چکیده کامل

اختلال وسواسی-جبری یک بیماری روان شناختی شدید و ناتوان کننده است که با تاثیر بر کیفیت زندگی و عملکرد کلی بیماران و اعضای خانواده آن ها منجر به بروز مشکلات بین فردی، احساس درماندگی و ناامیدی در بیماران می شود. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان شفقت به خود مبتنی بر ذهن آگاهی بر نیازهای بین‌فردی در مبتلایان به اختلال وسواسی-جبری دارای افکار خودکشی بود. طرح پژوهش طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان بود و نمونه پژوهش شامل 3 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی- جبری شهر اهواز در سال 1398 بود. از پرسشنامه های وسواسی-جبری (Yale-Brown obsessive-compulsive, 1989)، افکار خودکشی گرایانه (Rudd, 1989) و نیازهای بین فردی (Van Orden, Cukrowicz, Witte & Joiner, 2012) استفاده شد. پروتکل درمان در 8 جلسه 90 تا 120 دقیقه انجام شد و آزمون ها در سه مرحله خط پایه، پس آزمون و پیگیری 3 ماهه اجرا شد و داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایه و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. داده ها نشان داد که درمان شفقت به خود مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تعلق پذیری ازمیان رونده و ادراک سرباربودن تاثیرگذار است و پیگیری سه ماهه نیز حاکی از پایداری تغییرات درمانی برای تعلق پذیری ازمیان‌رونده و ادراک سربار بودن بود. این رویکرد به وسیله ممانعت از اجتناب از افکار و هیجانات دردناک ناشی از اختلال و رشد احساس تعلق به دیگران و پیوند اجتماعی، منجر به تاب آوری می شود و از بروز تعلق پذیری از میان رونده و ادراک سرباربودن در زمان های پریشانی روان شناختی جلوگیری می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - پیش‌بینی نشخوار فکری و نگرانی بر اساس توانایی کنترل فکر و اجتناب شناختی ـ رفتاری در دانشجویان مبتلا به افسردگی بالینی
راضیه احمدپور هاجر ترکان

10.30486/jsrp.2020.564023.1259

هدف پژوهش پیش بینی نشخوارفکری و نگرانی بر اساس توانایی کنترل فکر و اجتناب شناختی ـ رفتاری در دانشجویان مبتلا به افسردگی بالینی بود. طرح تحقیق از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر و پسر مبتلا به افسردگی بالینی شهر اصفهان در سال 95-1394بود. بدین منظور نمونه‌ای چکیده کامل

هدف پژوهش پیش بینی نشخوارفکری و نگرانی بر اساس توانایی کنترل فکر و اجتناب شناختی ـ رفتاری در دانشجویان مبتلا به افسردگی بالینی بود. طرح تحقیق از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر و پسر مبتلا به افسردگی بالینی شهر اصفهان در سال 95-1394بود. بدین منظور نمونه‌ای مشتمل بر 150 دانشجوی مبتلا به افسردگی بالینی (100 زن و 50 مرد)، به روش طبقه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های توانایی کنترل فکر (TCAQ, Luchiano, 2005) اجتناب شناختی ـ رفتاری (CBAS, Ottenbreit, 2004)، نشخوار ‌فکری (Nolen-Hoeksema, 1991)، نگرانی(PSWQ-Meyer, 1990) و افسردگی بک (BDI-II-Beck, 1996) ویرایش دوم استفاده گردید. داده ها با استفاده از روش آماری رگرسیون و نرم افزار spssتجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که توانایی کنترل فکر و اجتناب شناختی ـ رفتاری قادر به پیش بینی نگرانی در دانشجویان مبتلا به افسردگی بالینی هستند که این مقادیر در سطح (/050>p) معنی دار است. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از قدرت پیش بینی بیشتر اجتناب رفتاری نسبت به اجتناب شناختی در مورد نگرانی می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - خاستگاه‌های فکری و نظری برنامه درسی سایه و بازشناسی مصادیق آن در نظام آموزشی ایران
مرتضی بازدار قمچی قیه کورش فتحی واجارگاه محبوبه عارفی مقصود فراستخواه

10.30486/jsre.2020.584895.1338

پژوهش حاضر قصد دارد ابتدا خاستگاه‌های فکری و نظری برنامه درسی سایه را مورد تحلیل قرار دهد سپس شواهد و مصادیق مربوط به این مفهوم را از مدارس ایران ارائه کند. رویکرد حاکم بر این پژوهش کیفی است که در مرحلة اول روش تحلیلی-توصیفی و در مرحلة دوم از روایت پژوهی استفاده شده است چکیده کامل

پژوهش حاضر قصد دارد ابتدا خاستگاه‌های فکری و نظری برنامه درسی سایه را مورد تحلیل قرار دهد سپس شواهد و مصادیق مربوط به این مفهوم را از مدارس ایران ارائه کند. رویکرد حاکم بر این پژوهش کیفی است که در مرحلة اول روش تحلیلی-توصیفی و در مرحلة دوم از روایت پژوهی استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش، شامل معلمان، دانش‌آموزان دورة اول متوسطه و نیز دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان شهر اردبیل بودند که به‌صورت هدفمند چند مدارس شهر، انتخاب و روایات و تجارب آنها گرداوری شد. ابزار گردآوری داده‌ها علاوه بر منابع مکتوب در مورد نظریه‌ها و دیدگاه‌ها، مصاحبة روایی بود. داده‌های حاصل از 5 مصاحبه انفرادی و گروهی، به اشباع نظری رسید. داده‌ها با روش تحلیل مضمونی تجزیه‌وتحلیل شد که شامل 6 مضمون اصلی است و عبارت‌اند از: فعالیت‌های زیرزمینی دانش‌آموزان، سندسازی، مهندسی نتایج امتحانات، تناقض در گفته‌ها و عمل، تبعیض و مقاومت دانش‌آموزان. این مضامین به همراه مضامین فرعی و مفاهیم آن از مهم‌ترین مصادیق برنامه درسی سایه در مدارس ایران هستند. همچنین بر اساس نتایج این پژوهش این فعالیت‌ها و مصادیق، ریشه در نظریه مقاومت، نظریة فراخود یا سوپراگوی ژاک لکان و نیز اندیشه‌های اسلاوی ژیژک دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - نگاهی به اندیشه‌های رودکی از منظر عرفانی و حکمی
کریم شاکر

ارتباط قالب و معنی در شعر دوره رودکی آهسته آهسته کامل شده است. هنوز در عهد سامانیان قالب موضوع را معین می‌کرد و موضوع قالب خود را دریافته بود مانند قالب «قطعه» عموماً برای ترویج اخلاق و پند و اندرز و حکمت به کار رفته است. قالب «قصیده» بیشتر برای توصیف طبیعت، مدح و ستایش چکیده کامل

ارتباط قالب و معنی در شعر دوره رودکی آهسته آهسته کامل شده است. هنوز در عهد سامانیان قالب موضوع را معین می‌کرد و موضوع قالب خود را دریافته بود مانند قالب «قطعه» عموماً برای ترویج اخلاق و پند و اندرز و حکمت به کار رفته است. قالب «قصیده» بیشتر برای توصیف طبیعت، مدح و ستایش بزرگان و همچنین مباحث حکمی در نظر بوده است. قالب «تغزل» برای بیان احساسات، عواطف شاعرانه و عاشقانه استفاده می‌شده است. از این روی با عنایت به اشعار رودکی سمرقندی دریافته می‌شود که او در بیان حکمت و مباحث فلسفی و گونه‌ای از عرفان مبتدی پیش قدم بوده است. او در همه قالب‌های رایج آن دوره شعر گفته که از جمله موضوعات طرح شده در این قالب‌ها، نوعی از شناخت حقیقت و بیان معنویت است. گرچه او در آغاز راه است اما بی‌تردید موضوعاتی چون مرگ اندیشی، بحث‌های فلسفی، انسانی و ... از سوی رودکی مورد توجه شاعران پس از وی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - نخستین صوفیان فارس و مشرب ایشان
محمد هادی خالق زاده مهدی فاموری جلیل نظری

تصوّف، همواره یکی از اصلیترین جریانهای فکری تاریخ اسلام بوده است. از سوی دیگر، با نگاهی به تذکرههای صوفیان سدههای نخست اسلامی میتوان دریافت که گاه بیش از هشتاد درصد صوفیان، ایرانی و ایرانی تبار بودهاند. در این میان، سهم خراسان بیش از دیگر مناطق ایران میباشد. آن چکیده کامل

تصوّف، همواره یکی از اصلیترین جریانهای فکری تاریخ اسلام بوده است. از سوی دیگر، با نگاهی به تذکرههای صوفیان سدههای نخست اسلامی میتوان دریافت که گاه بیش از هشتاد درصد صوفیان، ایرانی و ایرانی تبار بودهاند. در این میان، سهم خراسان بیش از دیگر مناطق ایران میباشد. آنچه نگارندگان در این گفتار درصدد آنند، افکندن نگاهی اگرچند کوتاه، بر تاریخ تصوّف فارس در سده‌های دوم و سوم هجری است؛ که این نگاه، به ناچار، در حدود یک سوم سده چهارم را نیز در بر خواهد گرفت.نویسندگان، در این گفتار، نخست به چهار چهره متقدّم از صوفیان فارسی که همه و یا عمده زندگانی خویش را در سده دوم هجری به سر آوردهاند، یعنی حبیب عجمی، محمّد بن یزید، ابوحلمان دمشقی و ابومحرز، و سپس به ده تن از صوفیان طبقة دوم تاریخ تصوّف فارس، یعنی صوفیان سده سوم و اوایل سده چهارم هجری پرداخته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - گزارة «خواب»؛ سلطة تخیّل یا کارکرد عقل
صدیقه سلیمانی یوسف عالی عباس آباد

خواب و رؤیا، ملازم همیشگی انسان، به عنوان ابزاری توانمند، برای کشف رمزهای هستی یا واکاوی دربارة امور جهان است. اتفاقاتی که در اعماق تاریخ افتاده و متنهایی از آن به دست رسیده، نشان میدهد که از دیرباز، همراه انسان در تمام جنبههای مدنی و فردی بوده است. هریک از جوامع انس چکیده کامل

خواب و رؤیا، ملازم همیشگی انسان، به عنوان ابزاری توانمند، برای کشف رمزهای هستی یا واکاوی دربارة امور جهان است. اتفاقاتی که در اعماق تاریخ افتاده و متنهایی از آن به دست رسیده، نشان میدهد که از دیرباز، همراه انسان در تمام جنبههای مدنی و فردی بوده است. هریک از جوامع انسانی براساس قوانین جامعهشناسی و قبلیهای، تعریفهای خاصی از آن دارند و در موقعیتها و مقاطع خاصی از آن بهره بردهاند. در دانش بشری تئولوژی و خداشناسی، هم تعریفهای مستقلی و هم کارکردهای خاصی دارد. رؤیا در زندگی انسان در تمام عصرها، ابزار شگرفی برای تصویرسازیهای تمایلات انسان و زبانیکردن مفاهیم خاصی است که بنا به دلایلی قادر به گفتار واضح آن نیستند. جای شگفتی این است که با مفهومِ رؤیا که خود نیاز به زبانیکردن دارد، بهمفهومسازی و ایماژپردازی دست زدهاند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - تأملی در حوزة معرفت‌شناسی اخلاق و عقل و ارتباط آن با شیوة تفکّرعرفانی مولوی بلخی
صدیقه سلیمانی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt: چکیده کامل

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";} >موضوع مقاله، تأملی در حوزة معرفت‌شناسی اخلاق و عقل و ارتباط آن با عرفان و شیوه تفکر عرفانی در شعر و اندیشة مولوی بلخی است. این پژوهش برای جواب‌دادن به این پرسش است که تربیت به صورت های گوناگون و عقلانیت چگونه تبیین شده و دارای چه مراتبی است.فرضیه‌ای که در ذهن پژوهشگران شکل می‌گیرد این است که مولوی تلقی خاصی از «عقل و رابطة آن با خداوند و تربیت انسان» داشته و به سبب این که یکی از مهم‌ترین‌بخش‌های مثنوی‌ خود را به آن اختصاص داده، در پی شکل‌دهی شاعرانه ـ عارفانه به آن مفهوم و بن‌مایه بوده است. وی سرفصل ها، چهارچوب ها و اصول کلی با زیرمجموعه های خاصی را برای عـقل، مراتب آن و پیشروان عقل جامعه طرح کرده است.شیوة بررسی در این مقاله، تحلیل محتوایی (Content Analysis) است که با استفاده از آن و تجزیه و تحلیل داده‌های متن، به ابعاد گوناگون سؤال‌های‌ طرح‌شده، پاسخ داده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - بررسی محتوایی دو اثر از نادر ابراهیمی (صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها، بار دیگر شهری که دوست‌می‌داشتم)
مریم شفیعی تابان فاطمه کوپا علی(پدرام) میرزایی نرگس محمدی‌بدر

10.2234/erfan.2023.706044

نادر ابراهیمی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران در آثار خود سبک شخصی و خاصی را دنبال می کند. کتابصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها از یادگارهای ارزشمند او در حوزۀ ادبیات عرفانی و رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم از درخشان ترین آثار وی در حوزۀ ادبیات داستانی است. بررسی درونمایۀ چکیده کامل

نادر ابراهیمی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران در آثار خود سبک شخصی و خاصی را دنبال می کند. کتابصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها از یادگارهای ارزشمند او در حوزۀ ادبیات عرفانی و رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم از درخشان ترین آثار وی در حوزۀ ادبیات داستانی است. بررسی درونمایۀ دو اثر مذکور، موضوع اصلی این پژوهش است. نویسنده درصوفیانه‌ها و عارفانه‌ها در نقش یک منتقد ادبی ظاهرمی گردد و کتاب را مورد تحلیل ساختاری و محتوایی قرارمی دهد؛ این اثر تنها نوشتۀ ابراهیمی دربارۀ صوفیه و درواقع، تاریخ تحلیلی پنج هزار سال ادبیات داستانی ایران و نمونۀ بارز گره ‌خوردگی ادبیات عرفانی و هنر داستان‌پردازی است. رمان بار دیگر شهری که دوست می داشتم نیز با زاویۀ دید درونی و از منظر قهرمان و شخصیت محوری داستان، پسر کشاورز، روایت می شود. ابراهیمی در کتاب صوفیانه‌ها و عارفانه‌‌ها نگاه عملی به عرفان پویا دارد و بار دیگر شهری که دوست می داشتم نیز پس از رمانشازده احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر کاربرد شیوۀ جریان سیّال ذهن از درخشان ترین و موفّق ترین رمان ها به حساب می آید و ابراهیمی را نویسنده‌ای توانمند و صاحب سبک معرفی می کند. مطالعه و مقایسه دو اثر متفاوت نادر ابراهیمی تقابل اندیشه نویسنده را در حالات مختلف وگستردگی اندیشگی وی و تسلط برفرهنگ ایرانی وعرفانی را نشان می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - اندیشه‌های عرفانی گهلوی در شرح محبت‌نامه جامی
فاطمه پهلوان شمسی شهرزاد نیازی مریم بلوری

شرح محبت‌نامه جامی اثر محمدبن غلام بن محمدگهلوی، از نویسندگان شبه قارة هند در اوایل قرن سیزدهم هجری است. اگرچه از آثار دست‌دوم فارسی است اما به دلیل داشتن دانش و اطلاعات عرفانی حائز اهمیت است. در شرح محبت‌نامه جامی، جوهر و روح تعلیم صوفیه انعکاس دارد. آنچه از این نسخه ا چکیده کامل

شرح محبت‌نامه جامی اثر محمدبن غلام بن محمدگهلوی، از نویسندگان شبه قارة هند در اوایل قرن سیزدهم هجری است. اگرچه از آثار دست‌دوم فارسی است اما به دلیل داشتن دانش و اطلاعات عرفانی حائز اهمیت است. در شرح محبت‌نامه جامی، جوهر و روح تعلیم صوفیه انعکاس دارد. آنچه از این نسخه استنباط می‌شود شارح محبت‌نامه نه‌تنها مردم را به انزواطلبی و دوری از اجتماع و مدنیّت ترغیب نکرده است بلکه به‌عکس در ساماندهی حیات بشری و حدومرز حضور مدنّی انسان‌ها در جامعۀ انسانی توجه داشته است. او افقی وسیع‌تر به نام خدمت و شفقت بر خلق پیش روی آدمیان می‌گشاید. افکار گهلوی از جامی نشأت گرفته است. او در مقدمۀ شرح محبت‌نامه بیان می‌کند که دل سراپردۀ عشق است و آن دلی که از عشق بی‌بهره است جسمی بی حیات است و جهان و هرچه در اوست از نفحۀ عشق آفریده‌شده است. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه و تأکید بر اهمیت شناخت شرح محبت‌نامه جامی در ادب فارسی، نخست به معرفی کوتاهی از این اثر و موضوع آن پرداخته، سپس به جستجوی اندیشه‌های عرفانی و اجتماعی محمدبن غلام گهلوی و بازیابی این اندیشه‌ها در عرصه‌ها و حوزه‌های گوناگون می‌پردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - واکاوی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری
جعفر هواسی سید احمد حسینی کازرونی فرزانه یوسف قنبری

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیش چکیده کامل

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری جهت وصول به اهداف به تبیین اقوال و آرای عطار نیشابوری در باب مسائل گوناگون عرفانی پرداخته است. وجود تناقض ها و پارادوکس های گوناگون، اندیشه ی عرفانی موتوا قبل ان تموتوا، داستان عرفانی شیخ صنعان، بحث توبه، تشبیه و تنزیه ذات اقدس الهی، وحدت وجود همه مباحث عرفانی نابی هستند که در آثار عطار مخصوصاً در چهار اثر ذکر شده به خوبی دیده می شوند. کوشش شده است با ذکر نمونه ها و شواهد شعری و ذکر ابیات و توضیح آن ها بحثی جامع به شیوه ی توصیفی و تحلیلی از این اندیشه ها و مباحث عرفانی ارائه شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - بازشناسی تأثیر اندیشه عرفانی (شیعی) در پدیداری الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی در معماری باغ‌های ایران
حسین مرادی نسب

10.2234/erfan.2023.708536

از دیرباز تصویر کیهان شناختی رایج در تفکر ایرانیان تصویری است که فضا را به واسطه چهار رود به چهار قسمت با محورهای عمود برهم تقسیم می کند و از آن به عنوان الگوی مرجع باغ ایرانی نام می برند. ازآنجاکه زبان عرفانی، زبان تمثیل (رمزی) در هنر اسلامی و از جمله معماری است و هندس چکیده کامل

از دیرباز تصویر کیهان شناختی رایج در تفکر ایرانیان تصویری است که فضا را به واسطه چهار رود به چهار قسمت با محورهای عمود برهم تقسیم می کند و از آن به عنوان الگوی مرجع باغ ایرانی نام می برند. ازآنجاکه زبان عرفانی، زبان تمثیل (رمزی) در هنر اسلامی و از جمله معماری است و هندسه دستمایه همه معماران برای پیوند عالم ماده به معنا است لذا معمار اسلامی می کوشد با زبان تمثیل، توحید را با هندسه مرکزگرا در باغ ایرانی متجلی سازد، زیرا در هستی شناسی عرفانی ساحت عالم، مرکزی دارد که محمل حضور حقیقت است خصوصاً در دوره صفویه که دوره امتزاج تفکر شیعی با اندیشه عرفانی بوده است. هدف از این پژوهش بازشناسی تأثیر اندیشه عرفانی (شیعی) در پدیداری الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی در معماری باغ های ایران است. روش پژوهش تفسیری تاریخی است لذا جهت گیری بعضی از فرضیات مطرح شده تبیینی-روایتی است که تفسیر آن ها برپایه تحلیل محتوایی متون تاریخی توأم با استدلال منطقی انجام شده است و همچنین با توجه به شالوده نظری پژوهش که مبتنی بر منظومه حکمت اسلامی است از روش ترکیبی استفاده شد که متشکل از تحلیل محتوای کیفی و استدلال استنباطی است. در خاتمه یافته های پژوهش نشان می دهد اوج تفکر عرفانی شیعی در نظام یکپارچه حکومتی صفویه، بستر اندیشه تمثیلی مرکزگرا را در ساخت باغ ایرانی به صورت هندسه ای با دو محور متقاطع عمود برهم حول کوشک میانی را فراهم کرد تا همخوان با الگوی مرکزگرای مرجع باغ ایرانی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - نگاهی به مرگ‌اندیشی در اهم متون نثر عرفانی(قرن ششم تا دهم)
سارا شهسوار فرهاد ادریسی حسین آریان

مرگ پرسشی بی پاسخ در زندگی انسان بوده که از دیرباز ذهن او را به خود مشغول کرده است. در ادبیات کشورهای مختلف اندیشمندان پاسخی درخور و نه قطعی به این پرسش داده اند. متون عرفانی نیز باتوجه به اینکه بر آموزه های قرآنی و دینی تکیه دارند، مسئله مرگ را به نوعی واکاوی کرده اند. چکیده کامل

مرگ پرسشی بی پاسخ در زندگی انسان بوده که از دیرباز ذهن او را به خود مشغول کرده است. در ادبیات کشورهای مختلف اندیشمندان پاسخی درخور و نه قطعی به این پرسش داده اند. متون عرفانی نیز باتوجه به اینکه بر آموزه های قرآنی و دینی تکیه دارند، مسئله مرگ را به نوعی واکاوی کرده اند. در مقاله حاضر که به شیوۀ تحلیلی توصیفی ارائه می شود، مهم ترین متون نثر ادبیات عرفانی از قرن ششم تا دهم موردتوجه بوده تا دیدگاه نثرنویسان را دربارۀ مرگ موردبررسی قراردهد. آنچه از بررسی متون موردنظر استنباط می شود این است که در متون عرفانی مسئله مرگ که اغلب به صورت تشبیه پرنده (آزادی روح از بدن) تصویرمی شود جزء دغدغه های نثرنویسان است و در این میان آموزه های اسلامی با دیدگاه های صوفیانه و عرفانی تلفیق شده است. به لحاظ بسامدی در آثار سهروردی بیشترین توجه را به این موضوع می توان دید. در آثار سهروردی این مسئله درقالب انواع نمادها و استعاره ها بیان شده است که گاه تفسیر جزئیات آن ها نیازمند تلاش فکری بیشتری است. در دیگر آثار بحث در این زمینه از صراحت و سادگی برخوردار است. در آثار مولانا نیز سنت تفکر عرفانی پیش از او درباره مرگ به بیانی دیگر متجلی شده است. صوفیه مرگ را عمدتاً به دو گونۀ جسمانی (اضطراری) و ارادی (خودخواسته= مرگ پیش از مرگ) تقسیم بندی می کنند و این دیدگاه به سنتی در حوزه اندیشیدن به مرگ در متون عرفانی تبدیل شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - بررسی عرفان اجتماعی در اندیشه‌های هنری شفیعی‌کدکنی و جورج لوکاچ
اکرم قرقره‌چی شهریار حسن زاده ناصر ناصری

عرفان اجتماعی، عرفانی است که به جامعه با سه عنصر هدایت، تربیت و ولایت می‌نگرد و دارای مراتب مختلفی است که عبارتند از: 1- عقلانیت 2- معنویت 3- حرّیت 4- عدالت. عارف براساس عناصر سه گانه هدایت، تربیت و ولایت باید جامعه را به سوی عاقل شدن، معنوی گشتن (آزادگی یا آزادی درونی) چکیده کامل

عرفان اجتماعی، عرفانی است که به جامعه با سه عنصر هدایت، تربیت و ولایت می‌نگرد و دارای مراتب مختلفی است که عبارتند از: 1- عقلانیت 2- معنویت 3- حرّیت 4- عدالت. عارف براساس عناصر سه گانه هدایت، تربیت و ولایت باید جامعه را به سوی عاقل شدن، معنوی گشتن (آزادگی یا آزادی درونی)، آزادی بیرونی (آزادی اجتماعی) و آنگاه عدالت اجتماعی در ابعاد مختلف حرکت دهد و این امر در مرتبه حدّاقلی رشد عقلی و معنوی جامعه امکان پذیر خواهدبود. براساس اندیشه‌های لوکاچ انسان با بازگشت به ارزش‌های اصیل و معنوی میتواند روح سرگشته و نیازمند خود را سیراب کند و لذّت و رضایت را در مفاهیم ماورایی و الهی مانند یاری کردن دیگران، مهرورزی و نوع دوستی فراهم کند. شفیعی کدکنی نیز از شاعران پیشتاز در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی است که با دغدغه‌های انسانی و با احساس مسئولیّت درباب وطن، مردم و جامعه عصر خویش، در اشعار خود چهره‌ای بارز دارد. وی آرمان‌های خود را با بهره‌گیری از عناصر طبیعی و استفاده از زبانی نمادین مطرح می کند و از عشق و انسانیت و آزادگی و معرفت سخن می گوید جورج لوکاچ هم خودآگاهی اخلاقی را چیزی جز فداکاری نمی‌داند و برای رسیدن به هدف‌های اجتماعی، به تشریح راه‌ها و نظریه‌هایی می‌پردازد که سرانجام آن به ایجاد نظم تعیین شده در جامعه منجرشود ، نظمی که در آن، عصر وابستگی اقتصادی، که سبب تنزّل کرامت انسانی می شود به پایان می رسد. این مقاله با این هدف ، اندیشه و گفته‌های هنری آنان را بررسی کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - بررسی مفاهیم و مضامین عرفانی مشترک در نهج‌البلاغه و حدائق الانوار محمدصادق قومشمی
سعید فرزانه فرد مریم شفیعی تابان

10.2234/erfan.2023.703042

نسخۀ خطی حدائق الانوار، رسالۀ مفصّلی در عرفان و توحید، با نثری ساده و مرسل اثر محمدصادق بن محمدباقر قومشمی است که در دورة قاجار می زیسته و اثرش جزو آثار دورة بازگشت ادبی می باشد. مؤلف در فصل اول مقدمه، شرح‌حال خودش را ذکر نموده و کتابش را در هشت حدیقه و هر حدیقه را در چکیده کامل

نسخۀ خطی حدائق الانوار، رسالۀ مفصّلی در عرفان و توحید، با نثری ساده و مرسل اثر محمدصادق بن محمدباقر قومشمی است که در دورة قاجار می زیسته و اثرش جزو آثار دورة بازگشت ادبی می باشد. مؤلف در فصل اول مقدمه، شرح‌حال خودش را ذکر نموده و کتابش را در هشت حدیقه و هر حدیقه را در چند گلزار و شجره تنظیم نموده است. در این نسخه، مؤلف اشعار و حکایات زیادی از شاعران و نویسندگان دیگر آورده است. حکایت‌های حدائق الانوار، نمونه‌ای از ادبیّات داستانی در متون نثر عرفانی فارسی است. نویسنده، در این کتاب مضامین تعلیمی، اخلاقی و عرفانی را به بهترین شکل بیان نموده و از مضامین مشترک با اندیشه‌های امام علی(ع) در نهج‌البلاغه برخوردار است. با توجه به اهمیت تاریخی و ادبی این اثر، نگارنده در این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی – مقایسه‌ای میزان اثرپذیری مفهومی و محتوایی محمدصادق قومشمی را از نهج‌البلاغه در آفرینش کتاب حدائق الانوار نمایان سازد و با محوریت مضامین و اندیشه‌های دینی و اخلاقی به عمده‌ترین مضامین مشترک این دو کتاب، از جمله تقوا و پرهیزکاری، عدالت و دادورزی، پرهیز از ظلم و ستم و احسان و نیکوکاری بپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - English-Persian Word Formation with an Eye on Culture and Thought Effects
Ebrahim Abedi Lotfollah Yarmohamadi Naser Rashidi

This research aims to introduce culture and thought -within Whorfian hypothesis-of the target language to EFL learners and helps them get a deeper idea over the root and reference of words and thereby keep them longer in memory. To test the hypothesis Orwell’s Ani چکیده کامل

This research aims to introduce culture and thought -within Whorfian hypothesis-of the target language to EFL learners and helps them get a deeper idea over the root and reference of words and thereby keep them longer in memory. To test the hypothesis Orwell’s Animal Farm was chosen along with two translations in Persian as well as a Persian short story titled Ahu-ye Kuhi . Required data were extracted from the aforesaid books with no sampling procedure applied but the whole books were taken into consideration. The researchers made use of syntactic discussions like grammatical gender in addition to semantic domains like colors, planets, flowers, religion, and others in a contrastive way. Any word signaling one of these domains was highlighted and analyzed through examples. The domains revealed a high rate of effect on the formation of words both in English and Persian with basic changes in between. It was concluded that the roles of thought and cultural domains on the vocabulary systems of the two languages are effective and crucially important particularly in that EFL learners get familiar with the culture and thinking styles of the target language which paves the way for learning the language easier. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - A counterfactual thinking approach to human resources' perception of unfavorable aspects of organizational life: A two-stage methodology based on a systematic review and AHP method
Gholamreza Ghanimati Zahra Alipour Darvishi Hamidreza Yazdani nader sheikh al-Islami

10.30495/jsm.2023.1994278.1866

Nowadays, researchers and managers believe that paying attention to employees' thoughts facilitates sustainable competitive advantage in organizations. After the introduction of cognitive science into organizations, the identification of what it is, how it is formed, an چکیده کامل

Nowadays, researchers and managers believe that paying attention to employees' thoughts facilitates sustainable competitive advantage in organizations. After the introduction of cognitive science into organizations, the identification of what it is, how it is formed, and the formulation of Counterfactual Thoughts (CTs) have been investigated and analyzed in the field of Human Resources (HR). In this study, a systematic review of the literature in the field of CT has been done with the aim of identifying the antecedents and key consequences of this field and analyzing them. In this research, a two-stage methodology has been considered including (i) Extraction of antecedents and consequences, (ii) Weighting of antecedents. In the first stage, using the screening of articles based on the seven-step method of Sandelowski and Barroso, the antecedents and consequences of CTs, synthesis and interpretation have also been implemented through the coding method of qualitative interpretive meta-analysis. In the second stage, the consequences extracted in the field of counterfactuals are weighted using the matrix of paired comparisons based on the opinions of experts in the field of HR and AHP, which can be used to evaluate employees' thoughts and behavior. Based on the screening of the articles, the antecedents are categorized into 4 general concepts with 12 codes, and the consequences are classified into 2 and 8 codes. The results of the AHP analysis show that the normalization of the condition related to the behavioral outcome has the greatest impact on the evaluation of employees' thoughts and behavior, while the regulation of related emotions as a result of attitude has the least impact among the codes introduced in this evaluation. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - Affection the thought and conversance at performance-oriented architecture design process
seyyed hosein ashrafi mehrdad javidinejad said Tizghalam Zonouzi

10.30495/ccd.2023.1962162.1148

A holistic view of man, building, and the environment is recognized as one of the goals of architecture; the basic goal is a change in traditional architectural design methods, which from another perspective is called transition to performance-oriented design*. This app چکیده کامل

A holistic view of man, building, and the environment is recognized as one of the goals of architecture; the basic goal is a change in traditional architectural design methods, which from another perspective is called transition to performance-oriented design*. This approach in arch itectural design, i.e. in a planned process, the variety of design issues with a functional and applied approach has a more complex aspect and due to the wide dimensions, compliance with all building rules and regulations has been of greater importance. In this research, using Delphi technique-fuzzy methods-and interviews with expert elites, among various examples of the architectural buildings of Contemporary West, 20 index buildings were selected and evaluated qualitatively using a purposive sampling method. There is a relationship between performance and architectural form.The relationship between the concept of form and function is discussed and finally, the relationship between the function of form is described descriptively. Technical and economic factors have also been considered to limit the realization of buildings. The findings of this study give architectural designers the freedom to relate function to form. But the most important research finding is the meaning and concept of architecture, which should be reflected in the expression of the designed form that will be called an exemplary model for all users and designers of the present and future. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - اثربخشی طرح‌واره درمانی بر افکار ناکارآمد و امیدواری در دانشجویان دختر خوابگاهی
فاطمه آزادی مهرناز آزاد یکتا رزیتا ذبیحی

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی طرح واره‌درمانی بر افکار ناکارآمد و امیدواری در دانشجویان دختر خوابگاهی شهر تهران بود. جامعه آماری ،کلیه دانشجویان دختر خوابگاهی منطقه 4 شهر تهران در سال تحصیلی 1399 بود. از بین جامعه آماری 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی طرح واره‌درمانی بر افکار ناکارآمد و امیدواری در دانشجویان دختر خوابگاهی شهر تهران بود. جامعه آماری ،کلیه دانشجویان دختر خوابگاهی منطقه 4 شهر تهران در سال تحصیلی 1399 بود. از بین جامعه آماری 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون و مرحله پیگیری بود. در این پژوهش از ابزار های اندازه گیری مقیاس نگرش‌های‌ ناکارآمد ویزمن و بک(1978) و پرسشنامه امیدواری اسنایدر و همکاران(1991) استفاده شد. مداخله طرحواره‌درمانی برای آزمودنی‌های گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه ای و هفته ای یک بارانجام گرفت. در حالی‌که آزمودنی‌های گروه کنترل درمانی را دریافت نکردند. پس از پایان جلسات مداخله از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. دو ماه بعد مرحله پیگیری برگزارشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چند متغییره و تک متغییره استفاده شد. نتایج یافته‌های پژوهش نشان داد که طرح واره‌درمانی بر افکار ناکارآمد و امیدواری در دانشجویان دختر خوابگاهی شهر تهران اثر بخش بود و این نتایج تا مرحله پیگیری تداوم داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - قلمی سرخ درباره زنان
سیده سعیده سنجری

از دیرباز دیواره ای بسیار ستبر در خصوص جایگاه زنان در شعرکشیده شده است. باید بدانیم که در فرهنگ کهن این سرزمین به جز تصویرگری، سنت بسیار پابرجای دیگری نیز در نقل زنان وجود داشته است و آن نیز قلم شعرا می باشد. بخش عظیمی از ادبیات سرزمین ما را دیوان شعرا تشکیل می دهد. عنو چکیده کامل

از دیرباز دیواره ای بسیار ستبر در خصوص جایگاه زنان در شعرکشیده شده است. باید بدانیم که در فرهنگ کهن این سرزمین به جز تصویرگری، سنت بسیار پابرجای دیگری نیز در نقل زنان وجود داشته است و آن نیز قلم شعرا می باشد. بخش عظیمی از ادبیات سرزمین ما را دیوان شعرا تشکیل می دهد. عنوان برگزیده بر این گفتار عنوانی است کلی و موضوع آن بسیار گسترده است. مطابق اندیشه شعرا همیشه نوعی دوگانگی در این مقوله به چشم می خورد. تعارض میان خوب و بد. این شیوه ی تفکر، هسته اصلی و زیربنای اندیشه ای آیینی است که در سالهای متوالی ذهن شعرا را به خود مشغول کرده است. آنگونه که در دیوان اشعار بزرگانی چون فردوسی شکوه، عظمت و شجاعت زنانی چون گردآفرید جلوه گری می کند. اما در رویه ی دیگر سخن نقشهای اغراق آمیزی از عدم تکریم به نقش و حضور زنان نیز مطرح می شود. در این مقاله سعی شده است به موضوع تندنگری شعرا در باب زنان توجه شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - بررسی رابطه باورهای فراشناختی، نگرش مسئولیت پذیری و حمایت اجتماعی با وسواس در بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 94-1393
توفیق آل عباد جواد کریمی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه باورهای فراشناختی، نگرش مسئولیت پذیری و حمایت اجتماعی با وسواس در بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 94-1393 انجام شده است. این پژوهش یک مطالعه‌ی توصیفی - همبستگی و از لحاظ هدف کاربردی بود. جامعه‌ی مورد مطالع چکیده کامل

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه باورهای فراشناختی، نگرش مسئولیت پذیری و حمایت اجتماعی با وسواس در بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 94-1393 انجام شده است. این پژوهش یک مطالعه‌ی توصیفی - همبستگی و از لحاظ هدف کاربردی بود. جامعه‌ی مورد مطالعه تعداد 1100 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع دوم متوسطه شهرستان رامهرمز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای وبا کمک کتب روش تحقیق (کردلویی، 1393)، تعداد 200 نفر از دختران (100 نفر) و پسران (100 نفر) به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده و پرسشنامه را تکمیل نمودند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه‌های وسواس (فوا و همکاران، 2010)، نگرش مسئولیت (سالکووسکیس، 2000) و باورهای فراشناختی (ولز، 1997) و حمایت اجتماعی (وایت ، 2004) که دارای پایایی (به ترتیب، 88/0، 87/0، 93/0 و 88/0) بودند، استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون همبستگی پیرسون تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد بین باورهای فراشناختی (367/0) و نگرش مسئولیت (392/0) با وسواس رابطه مستقیم وجود دارد و بین مؤلفه‌های باورهای فراشناختی اعتمادشناختی (244/0)، باورهای مثبت در مورد نگرانی (400/0)، وقوف شناختی (284/0)، افکار خطرناک (233/0) و نیاز به کنترل افکار (234/0) رابطه مستقیم و معنی داری با وسواس وجود دارد. با توجه به یافته‌های پژوهش، نتیجه گرفته شد که افزایش و کاهش باورهای فراشناختی، نگرش مسئولیت و حماین اجتماعی منجر به کاهش و افزایش وسواس در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان رامهرمز می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - مقایسه صفات اوتیستیک، آلکسی‌تایمیا و افکار خودکشی در افراد مبتلا به ملال جنسیتی و افراد بهنجار
سیده مهسا موسوی نیلوفر میکاییلی سیده سحر عسگری قلعه بین

افراد دچار ملال جنسیتی آشکارا از ناراحتی مداوم به دلیل عدم تناسب نقش جنسیتی و احساسات فعلی، علاقه وافر و مداوم به همانندسازی با جنس مخالف بدون بهره بردن از مزایای فرهنگی و اجتماعی خاص آن جنس رنج می‌برند. لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه افکار خودکشی، آلکسی‌تایمیا و صفات اوت چکیده کامل

افراد دچار ملال جنسیتی آشکارا از ناراحتی مداوم به دلیل عدم تناسب نقش جنسیتی و احساسات فعلی، علاقه وافر و مداوم به همانندسازی با جنس مخالف بدون بهره بردن از مزایای فرهنگی و اجتماعی خاص آن جنس رنج می‌برند. لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه افکار خودکشی، آلکسی‌تایمیا و صفات اوتیستیک در افراد مبتلابه ملال جنسیتی و افراد بهنجار انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها توصیفی و از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه افراد دارای اختلال ملال جنسیتی و عضو ترنس-سکشوال‌های قبل ازجراحی تغییر جنسیت انجمن حمایت از بیماران ملال جنسیتی استان تهران در سال 1401 بود. همچنین کلیه افراد بهنجار ساکن استان تهران نیز جامعه افراد عادی این پژوهش بودند. تعداد 50 نفر از افراد دارای اختلال ملال جنسیتی و 50 نفر از افراد عادی به‌شیوة در دسترس انتخاب شدند و به دلیل عدم دسترسی حضوری به آزمودنی‌ها، داده‌های پژوهش به‌صورت پرسشنامه اینترنتی گردآوری شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های افکار خودکشی بک (1991)، الکسی تایمیای تورنتو (TAS-20) و صفات اوتیستیک بارون-کوهن و همکاران (2001) استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیره و نرم افزار SPSS24 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه افراد دارای اختلال ملال جنسیت و عادی در افکار خودکشی (64/153=F و 01/0>P)، الکسی تایمیا (89/207=F و 01/0>P) و صفات اوتیستیک (24/133=F و 01/0>P) وجود دارد. و صفات اوتیستیک، آلکسی‌تایمیا و افکار خودکشی در افراد دارای ملال جنسیتی بیشتر از افراد بهنجار است. نگرش‌های منفی به افراد دارای ملال جنسیتی و عدم بسترسازی مناسب اجتماعی و فرهنگی، در اغلب این افراد مولفه‌هایی مانند صفات اوتیستیک، آلکسی‌تایمیا و افکارخودکشی از سوی خانواده و جامعه تشدید می‌شود. لذا، برای ممانعت از پیامدهای ناشی از آن لزوم آگاه‌سازی جامعه درمورد این مفهوم احساس می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - بررسی و مقایسة تطبیقی لایه های ایدئولوژی اشعار فرّخی یزدی و عارف قزوینی
فضل الله رضایی اردانی

فرّخی یزدی و عارف قزوینی از چهره‌های شعری معروف دورة مشروطه‌اند که زندگی‌شان با حوادث و رخدادهای عصر خویش پیوند خورده است. آن‌ها با سلاح شعرشان علیه ظلم و ستم‌های روزگار و بیدادگری ها به مبارزه برمی‌خیزند. و از همان آغاز، طرف‌داری و حمایت خود را از نهضت مشروطه اعلام و د چکیده کامل

فرّخی یزدی و عارف قزوینی از چهره‌های شعری معروف دورة مشروطه‌اند که زندگی‌شان با حوادث و رخدادهای عصر خویش پیوند خورده است. آن‌ها با سلاح شعرشان علیه ظلم و ستم‌های روزگار و بیدادگری ها به مبارزه برمی‌خیزند. و از همان آغاز، طرف‌داری و حمایت خود را از نهضت مشروطه اعلام و در سروده‌هایشان بیان می‌کنند. بعد از برپایی نهضت مشروطه نیز، به مبارزة خود با عوامل استبداد داخلی و استعمار خارجی ادامه می‌دهند و در این راه سختی‌ها و رنج‌های فراوانی متحمل می‌شوند، ولی دست از مبارزه برنمی‌دارند. سرانجام فرّخی به دست دژخیمان در زندان کشته می‌شود و عارف در تبعید و تنهایی و انزوا جان می‌سپارد. وظیفة اصلی شعر فرّخی و عارف بیداری تودة مردم است. ایدئولوژی آن‌ها براساس حوادث و مقتضیات زمان شکل می‌گیرد. مضمون اغلب اشعارشان در رابطه با مسائل اجتماعی و سیاسی است. مقایسة اندیشه‌های ایدئولوژیک آن‌ها نشان می‌دهد، که اندیشه هایشان به هم نزدیک است. در این پژوهش تلاش می‌شود؛ اندیشه‌های ایدئولوژیکی این دو شاعر برجستة عصر مشروطه در موضوعات سیاسی، اجتماعی و مذهبی با شواهد شعری نشان داده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - تأثیر ذهن و زبان اخوان ثالث بر شعر شفیعی کدکنی در دفتر «شبخوانی»
مسعود دلاویز

Analysis of the inspiration of poets verses are from the most significant subjects in literary criticism. Appreciating their effectiveness, Shafiei Kadkani's poems are considered as traditional and contemporary poems. At his early works, Shafiei Kadkani was influenced چکیده کامل

Analysis of the inspiration of poets verses are from the most significant subjects in literary criticism. Appreciating their effectiveness, Shafiei Kadkani's poems are considered as traditional and contemporary poems. At his early works, Shafiei Kadkani was influenced by many traditional and contemporary poets, but studying his Shabkhani collection of poems shows that how he was inspired by Iranian poet, Mehdi Akhavan Sales more than others. He was influenced by Akhavan's conscious and language so much that his thoughts and method of explanation can be found identical. The present research aims at analyzing and appreciating the Shafiee’s ideology and language in the Shabkhani collection and finding the common motifs and similarities in language and thought with Akhevan's poem. Therefore, mentioning the poetic evidence, this paper tries to analyze and investigate the way Shafiei Kadkani has been influenced and inspired by Akhavan’s poetic language and thought. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - نظام استرآبادی و سبک هندی (درنگی بر ویژگی های شعرهندی در دیوان وی)
عباسعلی وفایی سارا چالاک

Various studies have been conducted on how to create Hindistyle. Political, economic and social issues and also check the Last Poets lyrics belong to old-style this case helps us. In this case, NizamAstarabadi's poetry that lived end of timuri era is remarkable. Our eff چکیده کامل

Various studies have been conducted on how to create Hindistyle. Political, economic and social issues and also check the Last Poets lyrics belong to old-style this case helps us. In this case, NizamAstarabadi's poetry that lived end of timuri era is remarkable. Our efforts in this paper have been Survey field’s formation Hindi style in Nizam's poems. After review we saw many of the Hindi style features as Parable, Equation, Far- fetched Poetic imagination the effect of ordinary language, Trend of shiee thought, Praise children Islam Prophet, Linguistic and Grammatical mistakes and textual Complexity. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - حاکم و ویژگی های آن در تفکر سیاسی جاحظ
علی شیرخانی حسین شیرخانی

انسان چگونه موجودی است؟آیا بشر، طبع نیک سرشت دارد و یا بد سرشت هست؟در میان علما دو دیدگاه کلی حاکم است و جاحظ بر بدسرشت بودن اعتقاد دارد و بر این مبنا ،معتقد است که انسان با ذات خود، بدون کمک و تمسک به شریعت نمی تواند، زندگی خود را سامان دهد،چون بر مبنای شرارت طبیعی انس چکیده کامل

انسان چگونه موجودی است؟آیا بشر، طبع نیک سرشت دارد و یا بد سرشت هست؟در میان علما دو دیدگاه کلی حاکم است و جاحظ بر بدسرشت بودن اعتقاد دارد و بر این مبنا ،معتقد است که انسان با ذات خود، بدون کمک و تمسک به شریعت نمی تواند، زندگی خود را سامان دهد،چون بر مبنای شرارت طبیعی انسان، هر فردی دنبال جلب حد اکثر منافع برای خود هست و این مساله موجب ف ظهور نزاع ها و کشمکش ها در جوامع بشری می شود، از این ظهور وجود امام به معنای عام ،جهت هدایت جامعه لازم و ضروری هست و ارسال رسل نیز بر همین مبنا بوده و در حضرت حتمی مرتبت به پایان رسیده است و پس از او نیز امام و امامت تداوم داشته و جانشین بلافصل آن حضرت باید حضرت علی علیه السلام می شد،چرا که او اشبه الناس به پیامبر بوده و امام نیز باید ویژگی های پیامبر را داشته باشد.وی براساس همین مبنا امامان جامعه یکی از برجستگان اجتماع دانسته ، چرا همو باید ، جوامع بشری را به سوی کمال مادی و معنوی سوق دهد.به باور جاحظ ویژگی های برجسته می تواند امام را هادی و راهبر جامعه بنماید و در انتخاب امام برای جامعه لازم و ضروری هست که به این اوصاف توجه شود و امام نیر هموار این برجستگی ها را داشته باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - تاملی در موضوعیّتِ مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» میان اصحابِ علوم سیاسی در ایران با التفات به حوزه‌ی «اندیشه‌ی سیاسی»
شروین مقیمی زنجانی

اگر نگوییم مهمترین، اما بدون تردید یکی از مهمترین مناقشه‌ها میان اصحاب علوم سیاسی در ایران، مناقشه بر سر کاربردیکردنِ آن است. اندیشه‌ی سیاسی، یا دقیق‌تر بگوییم، تاریخِ اندیشه‌ی سیاسی در این میان، از دیدِ حامیانِ کاربردی‌کردنِ علوم سیاسی، متهمِ ردیفِ اول است، زیرا به زعم چکیده کامل

اگر نگوییم مهمترین، اما بدون تردید یکی از مهمترین مناقشه‌ها میان اصحاب علوم سیاسی در ایران، مناقشه بر سر کاربردیکردنِ آن است. اندیشه‌ی سیاسی، یا دقیق‌تر بگوییم، تاریخِ اندیشه‌ی سیاسی در این میان، از دیدِ حامیانِ کاربردی‌کردنِ علوم سیاسی، متهمِ ردیفِ اول است، زیرا به زعمِ آنان، ماهیتِ اساساً نظریِ این حوزه است که با تسلط بر عرصه‌ی آموزش و پژوهشِ علوم سیاسی، راه را بر کاربردیکردنِ این علوم بسته است. از سوی مقابل، اصحاب اندیشه‌ی سیاسی، در بیرون و در مقامِ نمایندگانِ انتصابیِ ساحتِ نظری،در عینِ دفاع از آن به طُرُقِ گوناگون، در درون، به واسطه‌ی عدمِ پیوندِ کوششِ نظری‌شان با واقعیتِ موثّر و عملیِ عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی در ایران، با وجدانی مُعذب دست و پنجه نرم می‌کنند. کوشش ما در این مقاله، نشان‌دادنِ بلاموضوع‌بودنِ معرفتیِ این مناقشه، و موضوعیتِ آن از حیثِ ساختارهای سیاسی و اجتماعی در ایرانِ معاصر است. برای این کار، نخست در یک معنای عام، نشان خواهیم داد که علم سیاست در معنای جدید آن، یعنی به عنوان یکی از نتایجِ بلافصلِ فلسفه‌ی سیاسی مدرن، اساساً در نفیِ ارزشِ فعالیتِ نظری به ما هو نظری، ممکن گشت. به عبارت دیگر، علم سیاست جدید، نه صرفاً محصولِ کوشش برای تدوین یک دانشِ سیاسیِ موثّر و قابل‌تحقق از حیثِ عملی، بلکه بالاتر از آن محصول کوشش برای عملی‌‌کردنِ خود فلسفه بود. بنابراین مناقشه‌ی نظری/کاربردی در علوم سیاسی میانِ اصحابِ ایرانیِ آن، از حیثِ مبانیِ معرفتیِ علم سیاست جدید، بلاموضوع است. اما فهمِ این مناقشه‌ی واقعی، مستلزمِ بحثی در معنای اخصِ کلمه، یعنی وضعِ علوم سیاسی در ایرانِ معاصر است، نه علم سیاست جدید در معنای عام آن. ما در این مقاله نشان خواهیم داد که مناقشه‌ی مزبور، فرعِ بر بی‌جایگاه‌بودنِ علمِ سیاست جدید در ایران، به لحاظِ ساختارهای سیاسی و اجتماعی است و بسط و گسترشِ کَمّیِ آموزش و پژوهش در این رشته از زمانِ تاسیس مدرسه‌ی علوم سیاسی تا کنون، کمکی به علوم سیاسی (اعمِ از شاخه‌های نظری و عملیِ آن)، برای یافتنِ جایگاه‌اش در ساختار سیاسی و اجتماعی نکرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - ویژگی‌ها و آثار توحید در اندیشه آیت الله خامنه ای
محمد فراهانی نرگس سلطانی

دوران انقلاب اسلامی از این نمودهای بارز جهان اسلامی است که اندیشه اسلامی و توحیدی خویش را به نمایش گذارد. حضرت ایت الله خامنه ای در این دوران به ایراد اندیشه اسلامی توحیدی در سایه سار قرآن پرداختند و کلید راه را بازگشت به حقیقت توحید و خارج ساختن آن از ذهنیت محض و وارد چکیده کامل

دوران انقلاب اسلامی از این نمودهای بارز جهان اسلامی است که اندیشه اسلامی و توحیدی خویش را به نمایش گذارد. حضرت ایت الله خامنه ای در این دوران به ایراد اندیشه اسلامی توحیدی در سایه سار قرآن پرداختند و کلید راه را بازگشت به حقیقت توحید و خارج ساختن آن از ذهنیت محض و وارد عمل شدن آن در تمام لحظات زندگی فردی و اجتماعی بشر دانستند، چرا که توحید همه چیز را جهت دار می‌کند و این انسان است که باید در مسیر اصلی جهان هستی که به صورت قاعده مند توسط تنها منشا عالم اداره می شود، حرکت نماید . مولفه هایی همچون آرامش وتوکل، امید به خداوند، مسئولیت پذیری و آزادی انسان آثار فردی توحید به شمار رفته و عناوینی چون نفی طاغوت و ولایت پذیری، سعادت وپیشرفت، عدالت اجتماعی، استقلال، دشمن شناسی، قدرت ملی، ایثار وجهاد و وحدت بین مسلمانان آثار اجتماعی توحید بیان شده اند. همچنین واژگانی چون دعوت به معنویت و انسان‌سازى، حاکم بودن معیارهاى اخلاقى، نفى عبودیت شرک و طاغوت، آزادی، نظم وانسجام، نفى تعصب‌هاى قومى و طبقات اجتماعى از جمله ویژگی های جامعه توحیدی است. نویسنده، با روش کتابخانه ای در سطح توصیفی-تحلیلی به بررسی ویژگی ها و آثار توحید ابتدا در سبک زندگی فردی وسپس اجتماعی انسان معاصر مسلمان پرداخته، اندیشه توحیدی از نگاه آیت الله امام خامنه ای را بر اساس آموزه های قرآنی بیان نموده که آدمی بتواند با محوریت عمل به اصل توحید، در راه خودسازی خویش و جامعه قدم های صحیحی در جهت رسیدن به کمال بگذارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - روش تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی خواجه نظام الملک طوسی
مهین نیرومند آلانکش گارینه کشیشیان سیرکی

مفهوم‌سازی‌تاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشه‌سیاسی است‌که از دوره یونان‌باستان تا ایران، اسلام و دوران‌مدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهوم‌سازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایع‌نگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهوم‌سازی وضع‌طبیعی را به‌جای عینیت وقایع قرار‌ چکیده کامل

مفهوم‌سازی‌تاریخی یکی ازمبانی فهم اندیشه‌سیاسی است‌که از دوره یونان‌باستان تا ایران، اسلام و دوران‌مدرن مورد توجه بوده است. درگذشته مفهوم‌سازی تاریخی عمدتاً روندی عینی و وقایع‌نگارانه داشت،اما این اندیشه با اصحاب قرارداد، مفهوم‌سازی وضع‌طبیعی را به‌جای عینیت وقایع قرار‌ داد. عده‌ی دیگری از اندیشمندان-کوشیدند تا با ارائه یک‌خط سیرکلی ازتاریخ، مراحل و ساختارهای نهفته در پس تحولات راکشف کنند و برای‌خود یک دوره‌ی‌آرمانی از درون تاریخ درآورده و آن‌را به‌عنوان نمونه مثالی وضع‌آینده قرار دهند. بسیاری از ایده‌های مذهبی و نیز نظریه‌های هگل و مارکس با این شیوه درصدد ارائه‌ی الگوی‌مطلوب خود از سیاست و جامعه‌ی ایده‌آل بودند. این پژوهش با هدف پاسخ‌به‌ این پرسش تنظیم شده‌که خواجه نظام‌الملک چگونه از تجربیات تاریخی و روایت از تاریخ،کوشیده تا اندیشه‌ی سیاسی خود درباب امرسیاسی و دولت را ارائه نماید؟ ایده اولیه‌ی نگارندگان آن‌است‌که خواجه ‌نظام‌الملک با بهره‌گیری از متون تاریخی عصرخودکه عمدتاً به ایران پیش از اسلام و پس از آن‌برمی گردد،کوشیده تا با ذکر مثال‌های تاریخی و نیز بیانات و اظهارات شخصیت-های برجسته در این دو مقطع مبنایی برای دستگاه فکری خود فراهم آورد. روش به‌کارگرفته شده در این مقاله تحلیل مضمون به‌عنوان یکی از شاخه‌های جدید تحلیل محتواست، که براساس آن مضامین اصلی یک متن از طریق مطالعه‌ی اکتشافی استخراج شده و برای بررسی فرضیه مورد توجه قرارگرفت. برای بررسی فرضیه نیز نخست روش‌تاریخ‌نگاری دراندیشه‌ی سیاسی‌ وی مورد بحث قرارگرفت، سپس با بررسی متن سیاست‌نامه دونمونه تاریخی ایرانی و اسلامی تشریح شد و نهایتاً با تحلیل مضامین اصلی در این دو دوره به ارائه‌ی روش خواجه نظام‌الملک پرداخته شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - پدیدارشناسی سیاسی دیوان حافظ در بستر سازه های معنایی خرد مزدایی باستان
روح اله اسلامی فاطمه ذوالفقاریان

متفکران ایرانی همیشه در شرایط بحرانی سعی می‌کردند نظم آرمانی جامعه را به لحاظ اندیشه‌گانی حفظ کنند. هر چه شرایط سیاسی و اجتماعی بحرانی‌تر می گردید تلاش متفکران ایران جهت حفظ دستاوردهای اخلاق سیاسی بیشتر می‌شد. یکی از شرایط دهشناک جامعه ایرانی حمله مغول ها و بهم خوردن ار چکیده کامل

متفکران ایرانی همیشه در شرایط بحرانی سعی می‌کردند نظم آرمانی جامعه را به لحاظ اندیشه‌گانی حفظ کنند. هر چه شرایط سیاسی و اجتماعی بحرانی‌تر می گردید تلاش متفکران ایران جهت حفظ دستاوردهای اخلاق سیاسی بیشتر می‌شد. یکی از شرایط دهشناک جامعه ایرانی حمله مغول ها و بهم خوردن ارکان نظری و سیاسی اجتماع ایرانی بود. کشتارها، غارت، تجاوز، نابودی میراث در هجوم قبایل بیابان گرد از میان رفت. نخبگانی چون سعدی، حافظ، عبید، جوینی و خواجه نصیر سعی کردند به شیوه های مختلف هر چند ساختار سیاسی و اقتصادی از هم پاشیده بود به شکل فکری و فرهنگی کشور را نجات دهند. حافظ از جمله متفکرانی است که به خاطر قرار گرفتن در سنت عرفان ایرانی، دولت و قدرت سیاسی اجتماعی را به صورت خودآگاه نشانه نمی‌رود، بلکه اندیشه سیاسی و سیاست زبانی او در قالب مباحث ناخودآگاهی زبانی، تبلور هویت و آرمان های تفسیر پذیر زبانی و از همه مهم تر تکیه بر راستی، شادی و عشق به صورت مبارزه علیه زبان قدرتمند، غمگین و ریاکار خود را نشان می‌دهد. برای همین منظور برای بررسی سیاست در دیوان حافظ، روش پدیدارشناسی انتخاب شده است که در روش پدیدارشناسی شکل‌های مختلف اندیشه بروز پیدا می‌کند و کار پدیدارشناس شناخت پس‌زمینه‌های هویتی، زبانی و سازه ایست که نشانه‌ها و نمادهای مختلف را به پس‌زمینه‌های فرهنگی ارتباط می‌دهند. پدیدارشناسان بر این اعتقادند که رفتارهای انسان دارای معانی است که این معانی در طول تاریخ به‌صورت جهان زیست‌های بدیهی انگاشته شده در سنت به ارث رسیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - مفهوم و مبانی خرد سیاسی در کلیله و دمنه
مهدی حسنی باقری شریف آباد حامد حسینخانی

چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در ک چکیده کامل

چکیده:کلیله و دمنه اندرزنامه‌ای است درباره حکومت و سیاست که خطوط اصلی آن بر محور اندیشه‌های ایرانشهری است. خرد یکی از برجسته‌ترین این محورها است که می‌توان در عرصه حکومت‌داری ازآن به خرد سیاسی تعبیر کرد. هدف اصلی این مقاله واکاوی مفهوم و مبانی خرد در مفهوم سیاسی آن در کلیله و دمنه است. تلاش شده است با طرح پرسشی درباره مفهوم و مبانی خردسیاسی در این اثر و با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و با گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای، در جهت دستیابی به این هدف حرکت کرد. درفرضیه‌ی اصلی مفهوم خرد سیاسی روش و منش اداره امور، و مبانی آن مواردی چون توامانی دین و سیاست، عدالت، اندیشه شاهی ـ آرمانی، و فره ایزدی معرفی گردیده است. در نهایت نویسنده به این نتیجه دست یافته که خرد سیاسی در کلیله و دمنه به معنای کلی روش و منش سیاسی اداره امور متاثر از مبانی و ساختار کلی آن در اندیشه‌های کهن ایرانی به ویژه در اندیشه‌های سیاسی ایرانشهری است و نمودهای آن را می‌توان در باب‌های گوناگون این اثر بر حسب موقعیت‌ و شرایط، در قالب حکایت‌ها‌ی گوناگون بررسی کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی: تاملاتی در وجوه سیاسی حکمت اشراق
احمد بستانی

مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص چکیده کامل

مقاله حاضر به بررسی فهم سهروردی از شاهنامه فردوسی می‌پردازد. شاهنامه همواره بازتاب‌دهنده هویت ایرانی و تداوم تاریخی آن در دوره اسلامی بوده است و تفاسیر و تعابیر مختلفی از حکایت‌ها و شخصیت‌های آن عرضه شده است. یکی از این مکاتب تفسیری حکمت اشراق سهروردی است که به‌طور خاص در رساله‌های فارسی او عرضه شده است. مقاله حاضر بر فهم و درک سهروردی از شاهنامه و مضامین آن متمرکز است و می‌کوشد وجوهی از آن را که به مباحث فلسفه سیاسی مرتبط‌اند، مورد تأکید قرار دهد. بی‌‌تردید هانری کربن مهم‌ترین اندیشمندی بود که در دوران معاصر به نسبت حکمت اشراق و شاهنامه توجه کرده است. در این مقاله با بهره‌گیری از برخی تأملات کربن در باب آنچه وی گذار از حماسه پهلوانی به حماسه عرفانی خوانده است، می‌کوشیم وجوهی سیاسی از این گذار را در حکمت اشراقی و به‌طور گسترده‌تر در تاریخ اندیشه اسلامی در ایران، مورد مطالعه قرار دهیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - بازتولید اندیشه ایران‌شاهی در سیاست‌نامه‌های دوره اسلامی: مطالعه موردی خواجه نظام‌الملک توسی
شجاع احمدوند علی سعیدیان نژاد

به زبان ساده سیاست ایرانشاهی ریشه در اندیشه و ساختار حکومت‌های ایران باستان دارد. اندیشه ایرانشاهی به‌سان مبنای نظری حکومت‌های ایران باستان، به‌رغم تغییر و تحول متأثر از مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی، تا دوران معاصر و حداقل تا دوره سلطنت‌های جدید متأثر از اندیشه چکیده کامل

به زبان ساده سیاست ایرانشاهی ریشه در اندیشه و ساختار حکومت‌های ایران باستان دارد. اندیشه ایرانشاهی به‌سان مبنای نظری حکومت‌های ایران باستان، به‌رغم تغییر و تحول متأثر از مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی، تا دوران معاصر و حداقل تا دوره سلطنت‌های جدید متأثر از اندیشه مونارشی غربی که ماهیت نظام ایرانشاهی را متحول ساخت، تداوم پیدا کرد. با این مبنا، هدف این مقاله بررسی تداوم سیاست ایرانشاهی در سیاست‌نامة خواجه نظام‌الملک توسی در دوران اسلامی ایران و زمام&lrm;داری آل سلجوق است. روش این پژوهش کنش گفتاری کوِئینتن اسکینر و مبتنی بر فهم دوگانه متن(کتاب سیاست‌نامه) و بستر شکل‌گیری این متن است، البته داده‌ها به شکل کتاب‌خانه‌ای گردآوری شده‌اند. یافته پژوهش، نشان می‌دهد که سیاست‌نامة خواجه نظام‌الملک نه تنها تحت تأثیر اندیشه ایرانشاهی است بلکه این الگوی کهن حکومتی ایران به واسطه ترکیب با سنت اسلامی، تدوینی جدید یافته، به طوری‌که، شاه برگزیدة خداوند است و در رأس هرم قدرت قرار می‌گیرد و حتی دگرگونی‌های جهان نیز تابعی از دگرگونی‌های سرشت شاهی تلقی می‌شود. نتیجه پژوهش این است که سیاست ایرانشاهی با قرائت خواجه نظام‌الملک، با حفظ ساخت و عناصر سنتی ایرانشاهی، به دنبال کسب، حفظ و گسترش قدرت و تحقق نظم و عدالت است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - شریعتی و آشفتگی فکر سیاسی ( نقد و بررسی آرای فکری سیاسی علی شریعتی بر اساس روش هرمنوتیک قصدگرا )
علی مرشدی‌زاد احسان تاجیک

آموزه های سیاسی مذهبی شریعتی در حسینیه ارشاد طی سال های 1347 تا 1351 خورشیدی، مخاطبین بسیاری را به خود جذب کرد ، که تأثیر گذاری بسزایی در جامعه به دنبال داشت. به نظر می رسد آموزه های شریعتی بر پایه تفسیری ایدئولوژیک و سیاسی از اسلام با تأثیر پذیری مستقیم ( و غیر قابل چکیده کامل

آموزه های سیاسی مذهبی شریعتی در حسینیه ارشاد طی سال های 1347 تا 1351 خورشیدی، مخاطبین بسیاری را به خود جذب کرد ، که تأثیر گذاری بسزایی در جامعه به دنبال داشت. به نظر می رسد آموزه های شریعتی بر پایه تفسیری ایدئولوژیک و سیاسی از اسلام با تأثیر پذیری مستقیم ( و غیر قابل کتمان) از مارکسیسم، سوسیالیسم و اگزیستانسیالیسم بود که پایه های فکری خود را استوار کرد. بدین سبب این مقاله در صدد است به بررسی نظریات سیاسی علی شریعتی بپردازد و این که تفکرات سیاسی شریعتی در چه سطحی از مؤلفه های اندیشه سیاسی، فلسفه سیاسی، و نظریه سیاسی پیوند دارد. از این رو در با رویکرد تحقیق تحلیل اسنادی بر اساس روش هرمنوتیک قصدگرای کوئنتین اسکینر به عنوان مبنای پژوهش تحقیق حاضر زمینه ها و انگیزه ها و قصد مؤلف در زندگی فکری و آثار علی شریعتی مورد بررسی و شناخت قرار می گیرد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - سیاست در اندیشه سهروردی بازخوانی اندیشه سیاسی سهروردی با تأکید بر الگوی جُستاری اسپریگنز
میر جمال الدین تقوی مقدم محمد آگاه محمدکاظم کاوه پیشقدم

آنچه اصالت اندیشه سیاسی سهروردی را نمایان می‌کند، توجه و تقید وی برای پیدا‌کردن راه برون‌رفتی از بحران‌های سیاسی- اجتماعی عصر خود است. اگر‌چه برخی سهروردی را اندیشمندی آرمان‌گرا می‌دانند و این امر مانعی در فهم درست اندیشه سیاسی وی است، اما آنچه باعث شناخت دقیق تفکر سیاس چکیده کامل

آنچه اصالت اندیشه سیاسی سهروردی را نمایان می‌کند، توجه و تقید وی برای پیدا‌کردن راه برون‌رفتی از بحران‌های سیاسی- اجتماعی عصر خود است. اگر‌چه برخی سهروردی را اندیشمندی آرمان‌گرا می‌دانند و این امر مانعی در فهم درست اندیشه سیاسی وی است، اما آنچه باعث شناخت دقیق تفکر سیاسی سهروردی می‌شود، تأمل بر این نکته است که وی، با ترسیم تصویری دقیق از نابسامانی‌های زمانه خود و تلاش برای بازسازی جامعه، در‌صدد خوانشی واقع‌گرایانه از وضع موجود جامعه هم‌عصر خود است. بر این اساس، درک سرشت اندیشه سیاسی سهروردی را می‌توان با به‌کارگیری روش جُستاری اسپریگنز بهتر متوجه شد. مقاله حاضر درصدد طرح این پرسش است که سهروردی بحران سامان سیاسی جامعه هم‌عصر خود را چگونه ترسیم و با مشاهده این بی‌نظمی، برای درمان و برون‌رفت از آن چه راه‌حلی را تجویز می‌کند؟ سهروردی واقعیت موجود جامعه خویش را چنین دریافته بود که شکاف‌های عمیق اعتقادی، تعصب، خشونت‌های مذهبی و به تعبیر وی چیره‌شدن ظلمت و تاریکی، زمینه‌ساز انشقاق آحاد جامعه و همچنین ترویج‌کننده ظاهرگرایی مذهبی و نهایتاً توجیه‌کننده فساد، ظلم و جور حُکام شده است. سهروردی در تلاش است برای چنین جامعه بحران‌زده‌ای نسخه درمانی ارائه دهد. بر اساس روش جُستاری اسپریگنز می‌توان فرضیه این پژوهش را چنین بیان کرد که سهروردی گسست معرفتی میان حکمت و حکومت را زمینه‌ساز بروز و ظهور نابسامانی‌ها و بحران‌های جامعه عصر خود می‌داند. از این‌رو وی با تبیین وضع موجود و ترسیم وضع مطلوب، در پی بازسازی رابطه حکمت و حکومت در قالب مشروعیت‌بخشی به حکومت حاکمِ حکیم، به‌عنوان راه‌حل برون‌رفت از بحران سامان سیاسی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - صلاح ملک در اندیشه سیاسی ایران؛ مقایسه دوران پیشا اسلامی و دوران اسلامی
سید علی میرموسوی

مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم چکیده کامل

مفهوم مصلحت از مفاهیم با اهمیت و پر کاربرد در تاریخ اندیشه سیاسی است. با نگاهی به میراث سیاسی بر جای مانده از ایران باستان و مقایسه آن با آثار دوران اسلامی می توان دریافت صلاح ملک مفهومی کانونی در اندیشه سیاسی ایران بوده است. در دوران ایران شهری، رعایت مصالح ملک و مردم از ویژگی های شاهی نیک و آرمانی بوده و به عنوان معیاری برای تمایز نظام سیاسی مطلوب از نامطلوب به کار می رفته است. در دوران اسلامی نیز با ترجمه آثار ایرانی، این مفهوم در سیاستنامه ها بازتاب یافت و سیاست بر پایه مصلحت را در پی داشت. از این نظر می توان ادعا کرد، صلاح ملک معنایی نزدیک به مصلحت عمومی در فلسفه سیاسی کلاسیک غرب داشته و پایبندی به آن معیاری برای مشروعیت قلمداد می شده است. مقاله حاضر با ایضاح و تبیین این مفهوم، جایگاه و نقش آن را در تاریخ اندیشه سیاسی ایران مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی در افزایش خلاقیت کودکان دبستان
محمود اعظمی علیرضا جعفری ناهید کریمی

زمینه: خلاقیتدربالاترینسطحفعالیت‌هایشناختی انسانقراردارد. خلاقیتپتانسیلوتواناییاستکهدرفکر، اندیشه،قلم، رفتار و عملانسانجلوهپیدامیکند و مستلزم حل کردن مسائلی است. افراد خلاق قبل از آنکه مسائل را حل کنند آنها را می آفرینند یا بر پیچیدگی آن می افزایند. پس تنها از راه ایجاد چکیده کامل

زمینه: خلاقیتدربالاترینسطحفعالیت‌هایشناختی انسانقراردارد. خلاقیتپتانسیلوتواناییاستکهدرفکر، اندیشه،قلم، رفتار و عملانسانجلوهپیدامیکند و مستلزم حل کردن مسائلی است. افراد خلاق قبل از آنکه مسائل را حل کنند آنها را می آفرینند یا بر پیچیدگی آن می افزایند. پس تنها از راه ایجاد این توانایی هاست که می توان افراد را برای مقابله با شرایط متغیر زندگی و موقعیت‌های جدیدی که مرتباً با آنها روبرو می شوند آماده کرد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های زندگی در افزایش خلاقیت کودکان دبستانی صورت گرفت. روش: 86 نفر از دانش آموزان دوره ابتدایی دبستان های استان زنجان به صورت تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابتدا آزمون تفکر خلاق تورنس در هر دو گروه اجرا شد و سپس مهارت های زندگی در مدت 20 جلسه (40 ساعت) به گروه آزمایش آموزش داده شد. پس از پایان جلسات آموزشی و سه ماه بعد در هر دو گروه، آزمون تفکرخلاقیت تورنس دوباره اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده با روش‌های t مستقل و وابسته و تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی شفه جهت مقایسه گروه‌ها انجام شد. یافته‌ها: تفکر واگرا از کلاس سوم به چهارم و همچنین از کلاس سوم به پنجم، دارای تفاوت معناداری بود ولی بین نمرات تفکر خلاق کودکان کلاس سوم و پنجم تفاوت معناداری (01/0>P) مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: با آموزش مهارت‌های زندگی می‌توان خلاقیت کودکان دبستانی را افزایش داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - بررسی سطح فکری قصیدۀ «این سیه مار جهان را شده افسونگر» از پروین اعتصامی بر اساس نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن
مریم خدادادی رجب فخرائیان محمد قادری مقدم

پروین اعتصامی به عنوان شاعری متعهد و مردمی، در اشعار خود به دغدغه های گروهی اهمیت بسیاری داده است. او در این راستا در قصیدۀ این سیه مار جهان را شده افسونگر، نگاهی تعلیمی دارد و مجموعه ای از بایسته ها و نبایدهای اخلاقی را تشریح می کند و کلام خود را به بهترین نحو برای برق چکیده کامل

پروین اعتصامی به عنوان شاعری متعهد و مردمی، در اشعار خود به دغدغه های گروهی اهمیت بسیاری داده است. او در این راستا در قصیدۀ این سیه مار جهان را شده افسونگر، نگاهی تعلیمی دارد و مجموعه ای از بایسته ها و نبایدهای اخلاقی را تشریح می کند و کلام خود را به بهترین نحو برای برقراری ارتباط با مخاطب عام و خاص به کار می گیرد. هدف و مسألۀ اصلی پژوهش حاضر، پرداختن به کیفیت بازنمایی آموزه های اندرزی در شعر مذکور بر اساس مبانی نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن است. دلیل استفاده از نظریۀ یاکوبسن این است که او در آراء خود به ابعاد گوناگون سویه های ارتباط گیری گیرنده (مخاطب) و فرستنده (خالق اثر) اشاره کرده است. از این رو، با کاربست آن می توان زوایای جدیدی از سطح فکری سبک شعر پروین را مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق نشان می دهد که نقش ترغیبی زبان در این شعر برای سوق دادن مخاطب به انجام بایسته های اخلاقی و پرهیز از کاستی های منشی بوده است. شاعر با تکیه بر نقش همدلی، نقش مخاطب را در خوانش و درک متن برجسته تر کرده است. نقش عاطفی، بیانگر چیرگی منِ اجتماعی پروین بر منِ فردی اوست. نقش ارجاعی، بیانگر تلاش شاعر جهت شرح مفهوم دنیاگریزی با تأکید بر مؤلفه های دینی و عرفانی است. نقش ادبی مبین قدرت تصویرگری پروین برای برانگیختن حس زیبایی شناسی مخاطب و افزودن بر قدرت درک وی است. نقش فرازبانی در این شعر، با بهره گیری از رمزهای حیوانی ساده و زودیاب شکل گرفته است که این ویژگی دسترسی طیف وسیع تری از مخاطبان را به محتوای اشعار او فراهم می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - بررسی واژه‌های نمادین در اشعارتاگور
نیلا نوربلین محمود صادق زاده عزیزاله توکلی کافی آباد

رابیندرانات تاگور، برنده‌ی جایزه‌ی نوبل،شاعر، عارف، فیلسوف و نویسنده‌ی هندی است که شهرتی جهانی دارد. اشعار تاگور از ابعاد گوناگون ادبی، به‌ویژه از لحاظ مکتب‌های ادبی قابل بررسی‌است .تاگور بیشتر از مکتب رمانتیسم متاثر شده است؛ با این‌حال به مکتب سمبولیسم هم در اشعارش توج چکیده کامل

رابیندرانات تاگور، برنده‌ی جایزه‌ی نوبل،شاعر، عارف، فیلسوف و نویسنده‌ی هندی است که شهرتی جهانی دارد. اشعار تاگور از ابعاد گوناگون ادبی، به‌ویژه از لحاظ مکتب‌های ادبی قابل بررسی‌است .تاگور بیشتر از مکتب رمانتیسم متاثر شده است؛ با این‌حال به مکتب سمبولیسم هم در اشعارش توجه داشته‌است. در این جستار به شیوه‌ی توصیفی، تحلیلی و ارزیابی کمی به بررسی واژه‌های نمادین در دسته‌های طبیعت، گیاه، پرنده، شی، انسان و اسطوره‌ی انسانی، مکان، حیوان، حشره و غیره در اشعار ترجمه شده‌ی تاگور پرداخته شده‌است. به‌طورکلی، از میان 820 شعر ترجمه شده‌ی او در 155 شعر واژه‌های نمادین دیده می‌شود، (90/18)درصد. تاگور به طبیعت علاقه‌ی زیادی داشت؛ از‌این‌رو، نمادهای طبیعت(58درصد)، گیاه(35/22درصد) و اشیاء(25/22درصد) پربسامدترین نمادها در اشعار تاگور هستند. نمادهای شعر تاگور بیشتر بار معنایی مثبت دارند، برای تجسم و توصیف اندیشه‌ها و پیام‌های انسانی، عرفانی، فلسفی و تصویرهای شاعرانه به کار رفته‌اند و با مفاهیم نمادهای جهانی نزدیکند. دریافت معنای نمادهای شعر تاگور اغلب آسان است و او به‌ندرت نماد ابداعی و شخصی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - تحلیل جامعه‌شناسی اندیشه‌های سیاسی ابوالقاسم لاهوتی بر اساس نظریّۀ «آگاهی طبقاتی» جورج لوکاچ
نادر مسلمی پروین سلاجقه محمد همایون سپهر

10.30495/rpcl.2023.708765

اندیشۀ سیاسی کوشش فکری و ارائه ‌ی آرای منسجم در باب سیاست و زندگی سیاسی و تلاش برای پاسخ ‌گویی به پرسش ‌هاست. اندیشۀ سیاسی همواره سعی می کند با پی گیری مشکلات و ریشه‌ یابی آن ها به دولت مشروعیّت بدهد و در پی آن، بحران ‌های موجود در جامعه را حل کند. ابوالقاسم لاهوتی نیز چکیده کامل

اندیشۀ سیاسی کوشش فکری و ارائه ‌ی آرای منسجم در باب سیاست و زندگی سیاسی و تلاش برای پاسخ ‌گویی به پرسش ‌هاست. اندیشۀ سیاسی همواره سعی می کند با پی گیری مشکلات و ریشه‌ یابی آن ها به دولت مشروعیّت بدهد و در پی آن، بحران ‌های موجود در جامعه را حل کند. ابوالقاسم لاهوتی نیز از روشنفکرانی است که در اشعار و نوشته‌ های خود، با اندیشه ‌های سیاسی به مسایل اجتماعی و واقعیّت‌ های موجود در جامعه اشاره می‌ کند و پرده از خیانت های قدرت حاکم برمی دارد تا از این طریق مردم ناآگاه را از بی‌ عدالتی ‌های حاکمان وقت آگاه سازد. این پژوهش تلاش می ‌کند تا با تحلیل جامعه‌ شناسی اندیشه‌های سیاسی لاهوتی، بر اساس نظریّه ‌ی آگاهی طبقاتی جورج لوکاچ، به نوع شناخت و طرز تلقّی وی از اجتماع و اوضاع جهان پیرامونش، دست یابد و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که لاهوتی برای بیان اندیشه‌ های سیاسی خود از چه ساختارهایی بهره گرفته است؟ پیشینۀ پژوهش در این موضوع بیانگر عدم توجه بسیاری از محقّقین به این امر است و روش تحقیق در این پژوهش از حیث ماهیّت و روش، از گونۀ توصیفی - تحلیلی و بر اساس هدف از نوع بنیادی- نظری است. یافته‌ های پژوهش حاکی از آن است که اندیشه ‌های سیاسی لاهوتی، در چارچوب ساختارهایی چون شخصیّت، هویّت، معرفت (جهان ‌بینی و ایدئولوژی) و ارزش‌ های اخلاقی شکل گرفته و این اندیشه‌ ها مُلهم و متأثّر از آگاهی و دانش دریافته از جهان بیرون اوست که با واکنش‌های عقلانی مناسب همراه بوده و در اشعارش انعکاس یافته است. نتایج تحقیق نیز نشان می دهد که اشعار و سروده‌های لاهوتی بازتاب اندیشه ‌های سیاسی او در چارچوب چنین ساختارهایی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - Divergent Thinking: a Tool for Assessing Students' Creativity in Architectural Design Course
Maedeh Mayahi MohammadEbrahim Mazhari

10.22094/soij.2023.1961624.1500

creativity is the main and necessary element in architecture education.Many thinkers and researchers around the world have thought about creativity.They have tried to solve its mystery.In terms of psychology,creativity can be seen in both convergent and divergent thinki چکیده کامل

creativity is the main and necessary element in architecture education.Many thinkers and researchers around the world have thought about creativity.They have tried to solve its mystery.In terms of psychology,creativity can be seen in both convergent and divergent thinking.But it is more inclusive in divergent thinking.Adesigner with divergent thinking directs his design towards different, new and extensive situations that play a significant role in its creativity.Therefore,it is important to consider creative education in architecture education,especially for architectural design courses.The purpose of this study is to discuss creative education and how to implement it into architectural education,especially architectural design courses.The research method is mixed(quantitative-qualitative)and applied in terms of purpose.The sketch has been used to gather information from library sources and students' opinions through the questionnaire along with holding two-day workshop.The statistical population is all undergraduate architecture students(associate's and bachelor's degrees)of Karoon HigherEducationinAhvaz.To assess the students' creativity,in addition to the questionnaire formulation,the standard test of "Torrance test for creativity" has been used.The sketch testing held in two-day workshop, and Cropley's creative solution diagnosis scale(CSDS)was used to assess the sketches.To analyze the questionnaire data,SPSS software was utilized.The results of the research explain that the level of architecture students' information about creativity and ways of its development are not enough and the creativity issue is not obvious and known for most of them.It is suggested that design professors use various methods to reach the desired designs in order to achieve desired designs in order to achieve creative studios.Also,asignments should be implemented in curriculum,specially during the entry and basic courses to familiarize architecture students with the phenomenon of creativity and creative education in order to develop creativity.Authors suggest designating graduate studies and discertations on Classification of creative exercises and their learning and teaching methods in architecture to elevate the creativity in architecture courses in the country. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - بررسی و تحلیل دلالت های تربیتی و فلسفی دیویی
فلکناز آتشی سید هاشم گلستانی محمدرضا شمشیری

هدف از انجام این پژوهش واکاوی اندیشه های فلسفی و تربیتی جان دیویی می باشد. محقق در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مقوله قیاسی به بررسی و استخراج بنیان های فلسفی (انسان شناسی )و تربیتی (اصول فعالیت ، آزادی ، اجتماعی، تاثیر متقابل ، هدف) پرداخته است. حوزه پ چکیده کامل

هدف از انجام این پژوهش واکاوی اندیشه های فلسفی و تربیتی جان دیویی می باشد. محقق در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مقوله قیاسی به بررسی و استخراج بنیان های فلسفی (انسان شناسی )و تربیتی (اصول فعالیت ، آزادی ، اجتماعی، تاثیر متقابل ، هدف) پرداخته است. حوزه پژوهش کلیه متون روایی، پژوهش های انجام شده و اسناد مربوطه به مبانی فوق الذکر که از میان منابع موجود، اصول فلسفه، سیرآراء تربیتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جستجوی داده ها از دو روش لغت کاوی و معناکاوی استفاده شد و همچنین جمع آوری داده هادر این پژوهش با استفاده از منابع الکترونیکی و از روش اسنادی و فیش برداری صورت پذیرفت است . تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش براساس رویکرد توصیفی تفسیری است که با استفاده از کدگذاری باز ، کد گذاری محوری و کد گذاری انتخابی انجام شده است و در نهایت این یافته ها حاصل شد. زندگی انسان مستلزم تعامل با محیط است و انسان موجودی است اجتماعی و معرفت حاصل تأثیر و تأثر فرد با محیط است. همچنین طبیعت انسان با آزادی سازگار است و مطابق با اندیشه های تربیتی دیویی کوک از ابتدای تولد می بایست آزادانه به فعالیت بپردازد و خود با برخورد با مسائل به تجربه اندازی پرداخته و راه صحیح زندگی را فراگیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - تبیین مبانی زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان
نهضت صفایی سید احمد هاشمی عباس قلتاش علی اصغر ماشینچی

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوا چکیده کامل

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوان یکی از قشر های مهم جامعه می باشد. بر این اساس پوشش تربیت هنری با اندیشه های زیباشناسانه اندیشمندان جهان اسلام و غرب مانند روسو و خواجه نصیرالدین طوسی سبب می گردد تا مجموعه آداب، تهذیب و اخلاقیات هنری از دو قطب جهانی در تربیت کودکان مورد توجه قرار بگیرد و به عنوان یک الگوی مستحکم در فضای آموزش و نظام آموزش و پرورش تقویت و مورد استفاده قرار بگیرد. لذا لازم است تا متولیان امور آموزشی بر نوع تربیت کودکان واقف بوده و تلاش نمایند با محور هنر و زیبایی (و نه مجموعه الگو های تربیتی سنتی و از پیش تعیین شده) کودکان را مورد تعلیم و تربیت قرار دهند تا از این طریق جامعه ای پایدار بر محور اخلاق و انسانیت ایجاد و مورد توجه هر چه بیشتر قرار بگیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده
مهدی قاسمی مطلق غلامرضا منشئی کریم عسکری هوشنگ طالبی

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده انجام شد. بدین منظور تعداد 24 زن مبتلا به اختلال افسردگی اساسی از بین بیماران زن افسرده مراجعه کننده به مراکز روان شناختی و روانپزشکی شهر مشهد انتخاب چکیده کامل

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده افکار خودآیند منفی در بیماران افسرده انجام شد. بدین منظور تعداد 24 زن مبتلا به اختلال افسردگی اساسی از بین بیماران زن افسرده مراجعه کننده به مراکز روان شناختی و روانپزشکی شهر مشهد انتخاب و یه صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه به روش گروهی، با روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی آموزش دیدند. آزمودنی های هر دو گروه پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه افکار خود آیند منفی هولون و کندال را قبل از شروع جلسات آموزش، پس از اتمام جلسات و سه ماه پس از اتمام جلسات تکمیل کردند. آزمودنی های گروه گواه بدون دریافت هیچ گونه آموزش تنها پرسشنامه ها را تکمیل کردند. نتایج حاصل از اجرای تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر حاکی از اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان استفاده از مکانیسم های دفاعی بود. به نحوی که اجرای روش درمانی باعث کاهش میانگین نمرات افکار خودآیند منفی در گروه آزمایش شد و بین میانگین نمرات افکار خودآیند منفی دو گروه در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنادار مشاهده شد. بنابراین به نظر می رسد با اجرای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بدون آن که مستقیما روی افکار خودآیند منفی کار کنیم، این افکار کاهش می یابند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بین النهرین
دکتر ابراهیم حلاجیان

زندگی بشر همواره با نوعی سـازمان مـدیریت و نظـام اداری در مفهـوم علـم اداره کـردنجامعه در آمیخته است. ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانوادهها، قبایل، اقـوام، دولـتهـا وحکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکـز همـراه بـودهاست. یکی چکیده کامل

زندگی بشر همواره با نوعی سـازمان مـدیریت و نظـام اداری در مفهـوم علـم اداره کـردنجامعه در آمیخته است. ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانوادهها، قبایل، اقـوام، دولـتهـا وحکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکـز همـراه بـودهاست. یکی از مسائل مهمی که رشد و پیشرفت یک کشور را معلوم می کند طرز تفکـر،و رویکـرددانشمندان، و بینش اداری دولت مردان آن کشور می باشد. در مقاله حاضـر مـوارد زیـر در سـرزمینایران از قدیم الایام تا عصر قاجاریه مورد بررسی قرار گرفته است: 1. افکار و تحولات نظام اداریها بین عصر هخامنشیان تـا انقـلاب مـشروطیت تـوأم بـا تغییـراتمربوطه در این دوران. 2.نگاهی اجمالی بر افکار، عقاید، رویکردها و الگوهای نظام اداری عـصر هخامنـشیان، ساسـانیان،سلجوقیان، صفویان و قاجاریان. برای روانتر شدن مطالب، محتوای مقاله به سه دوره تـاریخی و بـه سـه مقطـع متمـایز ازیکدیگر تقسیم میگردد و برای هر دوره یک یا دو نمونه از افکار اداری که مبین تفکر نظـام اداریآن مقطع، دولتمردان و اندیشمندان آن عصر باشد ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - رابطه فشارزاهای تحصیلی، تفکرات مذهبی و سلامت روان با عملکرد تحصیلی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
علیرضا حیدرئی پرویز عسگری

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه فشارزاهای تحصیلی، تفکرات مذهبی و سلامت روان با عملکرد تحصیلی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل 300 نفر (150 پسر و 150 دختر) بود که بصورت تصادفی طبقه‌ای از بین تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلا چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه فشارزاهای تحصیلی، تفکرات مذهبی و سلامت روان با عملکرد تحصیلی بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز بود. نمونه این پژوهش شامل 300 نفر (150 پسر و 150 دختر) بود که بصورت تصادفی طبقه‌ای از بین تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های فشارزای تحصیلی اهواز، تفکرات مذهبی آلپورت و سلامت عمومی گلدبرگ GHQ‌ و معدل دانشجویان به عنوان ملاکی جهت برآورد عملکرد تحصیلی آنان استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و نتایج تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری در سطح معنی‌داری 0001/0≤ P نشان داد که بین فشارزاهای تحصیلی و عملکرد تحصیلی همچنین بین سلامت روان و عملکرد تحصیلی دانشجویان (دختر و پسر) رابطه معنادار وجود دارد. ولی بین تفکرات مذهبی و عملکرد تحصیلی آنان ارتباطی مشاهده نشد. همچنین یافته‌ها نشان داد که بین فشارزاهای تحصیلی، تفکرات مذهبی و سلامت روان با عملکرد تحصیلی دانشجویان (دختر و پسر) رابطه چندگانه وجود دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - بررسی تداوم اندیشه ایرانشهری در ساختار سیاسی حکومت‌های ایرانی نژاد قرون اولیه اسلامی (مطالعه حکومت های سامانیان و آل‌بویه)
محمد اسکندری نسب محمد رضا جوادی یگانه عباس تقی پور

در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول چکیده کامل

در ایران اندیشه ایرانشهری به‌طور خاص، خود را در دولت ساسانی نشان داد و دولت ساسانی و شاهانی مانند اردشیر و انوشیروان، روح تئوریک و عملی اندیشه و تعریف ایران از امر سیاسی در قالب ایده ایرانشهری شد. با سقوط دولت ساسانی و قدرت گرفتن خلفای اموی و عباسی این اندیشه رو به افول نهاد. در این دوره حکومت‌های طاهریان، صفاریان از قدرت‌های خُرد شکل‌گرفته در دل حکومت مرکزی اسلامی، در جدال و رویارویی مداوم با سایر دولت‌های رقیب ایرانی و در یک بستر متلاطم با مرزهای تثبیت نشده و به‌شدت در معرض خطر قرار داشت. این دولت‌ها و سایر حکومت‌های نیمه‌مستقل ایرانی در بافت اجتماعی و اندیشه‌های خاص قرون میانه تشکیل‌شده و هرکدام از در ضمن پایبندی به دستگاه خلافت مرکزی، روش خاصی برای کسب مشروعیت و پذیرش ملّی از طریق انتساب خود به تبار شاهان و خاندان‌های کهن ایرانی از سنت‌های ایرانی را در پیش گرفتند و این پژوهش سعی دارد میزان سهم و شیوه دستیابی به فرهنگ ایرانشهری در ساختار دولت، در سلسله‌های سامانسان و آل بویه را بررسی نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - انتقاد به عقل رایج دورۀ روشنگری از منظر تفکّر تاریخی هردر
مریم دربانیان بیژن عبدالکریمی

تفکّر تاریخی، به نحوۀ نگرشی اطلاق می‌شود که آدمی و تفکّر او را در بستر تاریخی و اجتماعی‌اش مورد ملاحظه قرار داده و هرگونه فهم، شناخت، تفسیر و کنش آدمی را تاریخی می‌داند. در مقابل، تفکّر غیرتاریخی تحت تأثیر اندیشۀ ذات‌گرایانۀ ارسطویی و عقل ریاضیاتی دکارتی، به معنایی واحد چکیده کامل

تفکّر تاریخی، به نحوۀ نگرشی اطلاق می‌شود که آدمی و تفکّر او را در بستر تاریخی و اجتماعی‌اش مورد ملاحظه قرار داده و هرگونه فهم، شناخت، تفسیر و کنش آدمی را تاریخی می‌داند. در مقابل، تفکّر غیرتاریخی تحت تأثیر اندیشۀ ذات‌گرایانۀ ارسطویی و عقل ریاضیاتی دکارتی، به معنایی واحد و جهان‌شمول از عقل قائل است که آن را معیار و محک سنجش همۀ دوره‌های تاریخی تلقّی می‌کند. پرسش اصلی مقاله این است که هردر با چه نگرشی، تفسیر رایج عصر روشنگری را مورد انتقاد قرار می‌دهد و بررسی وجوه انتقادات او در این زمینه، هدف این پژوهش است. از این‌رو با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی دیدگاه‌های او پرداخته شده است. فلسفۀ تاریخ هردر مبتنی بر اصل پویایی تاریخ است و این پویایی حاصل حرکت و پویایی سرشت انسان به تبع حرکت و پویایی تفکّر و اندیشه او می‌باشد. هردر معتقد به تاریخی‌بودن تفکّر و به تبع آن زبان، فرهنگ، دین و به طور کلّی تمامی شئونات بشری است و همۀ اقوام را بر اساس شرایط تاریخی‌شان در تحقّق هدفی مشترک یعنی انسانیت سهیم می‌داند. از این رو، وی به عنوان یکی از فیلسوفان تاریخی‌اندیش، موضع متفکّران عصر روشنگری را مورد انتقاد قرار می‌دهد و با تلقّی رایج این عصر که عقل مدرن را محک و معیار سنجش همۀ امور می‌دانست، مخالفت می‌کند. فرضیه این پژوهش این است که هردر تفکّر غیرتاریخی را انتزاعی، غیرواقع‌بینانه و ناتوان از درک واقعیت&lrm;‌های تاریخی و فرهنگی هر عصر و دورۀ تاریخی می‌داند و معتقد است درک و شناخت صحیح، درک و شناخت تاریخی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - عوامل سیاسی فروپاشی دولت سامانیان در تاریخ ایران
جواد هروی

همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، چکیده کامل

همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، فقدان وحدت سیاسی و عدم تعامل با خلافت، عصیان سرداران، کاهش رفاه عمومی، از هم پاشیدگی ساختار اجتماعی، عدم حمایت فقیهان و رکود فضای فکری مقارن با اغراض غزنویان و هجوم آل افراسیاب از جمله مواردی است که در مقاله حاضر بدان پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - تََاَمّلی در اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی
امیر تیمور رفیعی

رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوص چکیده کامل

رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوصاً در زمینه اقتصادی و توسعه شهر و روستا و تثبیت نظام مالیاتی به نحو کاملاً چشم‌گیری مؤثر بوده است. از این روی شایسته است فعالیتهای اجتماعی خواجه رشیدالدین فضل‌الله به طور فراگیر و جامع مورد مطالعه انتقادی قرار گیرد. در مقاله حاضر کوشش بر این است تا اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی را در عهد سلطنت غازان خان، که درغالب یک سلسله اقدامات اقتصادی به منصه ظهور رسید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. به طور مشخص موارد زیر از منظر اندیشه اقتصاد سیاسی خواجه رشید الدین مطمح نظر خواهد بود: 1- ترمیم شبکه‌های ویران آبیاری در جهت کمک به رشد کشاورزی و باغداری . 2-احیای اراضی بایر و حمایت از کشاورزان و روستائیان با تثبیت نرخ مالیات ارضی (خراج) و مالیاتهای دیگری که به دیوان واریز می شد. 3 – به رسمیت شناختن حق تملک برزمین و بازگرداندن زارعان متواری پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بین النهرین
ابراهیم حلاجیان

زندگی بشر همواره با نوعی سازمان مدیریت و نظام اداری در مفهوم علم اداره کردن جامعه درآمیخته است.ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانواده ها،قبایل،اقوام،دولتها و حکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکز همراه بوده است.یکی از مسایل مهمی ک چکیده کامل

زندگی بشر همواره با نوعی سازمان مدیریت و نظام اداری در مفهوم علم اداره کردن جامعه درآمیخته است.ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانواده ها،قبایل،اقوام،دولتها و حکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکز همراه بوده است.یکی از مسایل مهمی که رشو و پیشرفت یک کشور را معلوم میکند طرز تفکر و رویکرد دانشمندان و بینش اداری دولتمردان آن کشور می باشد در مقاله حاضر موارد زیر در سرزمین ایران از قدیم الایام تا عصر قاجاریه مورد بررسی قرار گرفته است. 1.افکار و تحولات نظام اداری ها بین عصر هخامنشیان تا انقلاب مشروطیت توام با تغییرات مربوطه در این دوران. 2.نگاهی اجمالی بر افکار ،عقاید و رویکردها و الگوهای نظام اداری عصر هخامنشیان،ساسانیان،سلجوقیان،صفویان و قاجاریان. برای روان شدن مطالب ،محتوای مقاله به سه دوره تاریخی و سه مقطع متمایز از یکدیگر تقسیم میگردد و برای هر دوره یک یا دو نمونه از افکار اداری که مبین تفکر نظام اداری آن مقطع دولتمردان و اندیشمندان آن عصر باشد ارایه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - جامعه و حکومت در عصر هخامنشیان (بحثی در ماهیت و حدود قدرت پادشاهان هخامنشی)
محمدرضا قلی‌زاده محمد هاشم رهنما

در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان چکیده کامل

در این مقاله با توجه به سازوکار‌ها، ساختار سیاسی، مبانی اعمال قدرت و مشروعیت در جوامع سنتی؛ اختصاصات و وجوه تمایز حکومت هخامنشیان از دیگر نظام‌های حکومتی جوامع سنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. هم چنین با تکیه بر سیاست‌های مذهبی و کشورداری هخامنشیان نشان داده می‌شود که شاهان هخامنشی به عنوان مؤسس نظام سیاسی شاهنشاهی، متاثر از مفاهیمی چون فره ایزدی و داد که بعد‌ها هسته مرکزی اندیشه ایرانشهری را شکل دادند، برای دوری از فرو ریختن و آسیب زدن به نظم مقدس و کیهانی، از اعمال قدرت بی‌رویه و خارج از چارچوب مفاهیم فوق دوری می‌گزیدند. توجه و تمسک به این مفاهیم و پیروی از هنجار‌ها و آداب و رسوم جامعه، وجه تمایز حکومت هخامنشی با نظام‌های استبداد شرقی و استبداد ایرانی و حکومت‌های متغلبه را تشکیل می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - واکاوی مبانی فکری سید جواد طباطبایی
سید رسول قهاری سید فرشید جعفری پایبندی اصغر پرتوی

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت چکیده کامل

یک اندیشه و تفکر در خلا پدیدار نمی شود. هر اندیشه ای واکنش و پاسخی به نیاز دوران خود می باشند. مبانی فکری متفکران کنونی ایران نشات گرفته از تاریخ ایران، سنت و اسلام گرایی، تجدد، علم گرایی وتوسعه بوده است که این مولفه ها تحت تاثیر دوره مدرنیته، گذار به پسامدرنیته، حکومت دینی در ایران و چالش های فراروی ایران بوده است. در واقع مبانی فکری متفکران ایران همانند سیدجواد طباطبایی تحت تاثیر متغیرهای غربی، سنتی و ایران کنونی ترسیم شده است. این مبانی باعث ارایه اندیشه اقتدارگرایانه، دولت مقتدر، اقتدارگرایی بوروکراتیک، همگرایی در ایران، اسلام دنیاگرا، اندیشه نخبه گرایانه و... شده است. البته متفکرانی همانند طباطبایی با توجه به هژمونی گفتمان سنت و تجدد در معرفت شناسی و بنیان های فکری، کمتر به مولفه هایی همانند جهانی شدن، عصر اطلاعات، دموکراسی سیاسی و حقوق بشر اهمیت می دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - بررسی رابطه بین منبع کنترل وافکار زندگی و مرگ در دانشجویان دانشگاه سیستان وبلوچستان
صادق سلاجقه مهوش رقیبی

مطالعات مربوط به خودکشی هم سه پدیده مهم را بررسی می کنند که شامل افکار خودکشی ، اقدام به خودکشی و خودکشی می باشد، پیک ،در سال 1991 مطرح کرده است که افکار خودکشی یک مفهوم دو عاملی است که بوسیله عدم حضور افکار زندگی و حضور افکار مرگ مشخص می شود.لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی چکیده کامل

مطالعات مربوط به خودکشی هم سه پدیده مهم را بررسی می کنند که شامل افکار خودکشی ، اقدام به خودکشی و خودکشی می باشد، پیک ،در سال 1991 مطرح کرده است که افکار خودکشی یک مفهوم دو عاملی است که بوسیله عدم حضور افکار زندگی و حضور افکار مرگ مشخص می شود.لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین منبع کنترل (درونی – بیرونی) با افکار زندگی و مرگ در دانشجویان دانشگاه انجام شده است. سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 88-1387 انجام شد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 370دانشجو (تعداد 182 دخترو188پسر) بعنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند و پس از اجرای پرسشنامه های منبع کنترل ،افکار زندگی و پرسشنامه افکارخودکشی ، داده ها جمع آوری و علاوه براستفاده از روشهای آمارتوصیفی مثل فراوانی باروش آماری همخوانی مجذورکا مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفتند . یافته ها نشان داد که دختران بامنبع کنترل درونی نسبت به دختران با منبع کنترل بیرونی افکار زندگی بالاتری داشتنه ولی افکار مرگ پایین تری نداشتندهمچنین دختران با منبع کنترل بیرونی افکار زندگی پایین تر داشته ولی افکار مرگ بالاتری نداشتند. پسران با منبع کنترل درونی افکار زندگی بالاتر و افکار مرگ پاییتری نداشتندوپسران دارای منبع کنترل بیرونی افکار زندگی پایین تر و افکار مرگ بالاتری نداشتند. شایدیکی از علل این که در این پژوهش منبع کنترل در جامعه ی ما دارای تا ثیرکم رنگ تری است قدرت باورهای مذهبی و فرهنگی جامعه است و احتمالاً منبع کنترل معنوی می تواند نقش تاثیرگزار تری را در کنترل رفتارهای افراد ایفا کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - بررسی تطبیقی اتوپیا در اندیشه‌های اجتماعی افلاطون، ابونصر فارابی و کارل مارکس
داود ابراهیم‌پور

طرح اندیشه اتوپیا از طرفی بیشتر در دوره‌هایی صورت گرفته که نظام‌های اجتماعی از عدم انعطاف سیاسی بیشتری برخوردار بوده و اندیشمندان خود را در تاثیرگذاری بر نظام سیاسی ـ اجتماعی زمان خود ناتوان دیده‌اند و از طرف دیگر وجود ساختی ناسالم و به تعبیر جامعه شناختی، غیرکارکردی، م چکیده کامل

طرح اندیشه اتوپیا از طرفی بیشتر در دوره‌هایی صورت گرفته که نظام‌های اجتماعی از عدم انعطاف سیاسی بیشتری برخوردار بوده و اندیشمندان خود را در تاثیرگذاری بر نظام سیاسی ـ اجتماعی زمان خود ناتوان دیده‌اند و از طرف دیگر وجود ساختی ناسالم و به تعبیر جامعه شناختی، غیرکارکردی، موجب می‌شده که هر کدام از اندیشمندان،‌ فیلسوفان و حتی جامعه شناسان به ساختن تصویری ذهنی و آرمانی از جامعه‌ای که مردم و مخصوصاً طبقات و اقشار پایین جامعه بتوانند نیازهای خود را در حد معقولی تامین کرده و دوستی و تعاون را جایگزین ستیزه و تضاد در روابط اقتصادی ـ اجتماعی کنند، اقدام کرده‌اند. به همین دلیل می‌توان تلاش اندیشمندان در طرح مدینه فاضله را نوعی طرح ریزی و برنامه ریزی برای ایجاد اصلاحات و تغییرات دانست که مقصد آن در این اندیشه‌ها همان مدینه فاضله است. توصیف افلاطون از مدینه فاضله و حکومت با شرح منشأ جامعه سیاسی یعنی چگونگی گردهم آمدن مردمان برای برپا کردن کشور آغاز می‌شود. به نظر او انگیزه‌ این کار‌ نه همسایگی و نه تشابه نژادی، بلکه نیاز اقتصادی افراد بشر به یکدیگر است و این نیاز هم از دو چیز بر می‌خیزد یکی توانایی محدود افراد برای برآوردن همه‌ نیازهای خود و دیگری استعدادهای گوناگون افراد که آنان را به کارهای متفاوتی قادر می‌سازد. با آطن که افلاطون به طور جزمی معتقد به اقتصاد به عنوان تنها منشأ جامعه سیاسی نیست،‌ بلکه عوامل دیگری را هم دخیل می‌داند و لیکن نیاز اقتصادی را زیربنا می انگارد. مدینه فاضله در اندیشه فارابی بر اساس تعاون، ‌یاریگری، تقسیم کار و توزیع مسئولیت‌های اجتماعی بین اعضای جامعه، به منظور رفع نیازهای فردی و جمعی تشکیل می‌شود. به نظر فارابی وظیفه‌ اصلی حکومت ‌کوشش و تلاش همه جانبه برای برقرار امنیت و آرامش و استقرار گسترده شبکه آموزش و پرورش به منظور کشف استعدادها و پرورش آن ها و بهره‌گیری صحیح از استعدادهای شکوفا شده برای واگذاری مسئوولیت‌های متناسب در ضمن تقسیم کار است.کارل مارکس معتقد است که کمونیسم به عنوان مدینه فاضله انسان ها، امکان به فعلیت در آوردن آرزوهای دیرینه‌ بشر یعنی حذف امتیازات اقتصادی و نابرابری‌های اجتماعی را فراهم آورده و از این طریق انسان ها در عمل به آزادی و تساوی بیشتری برای کنش اجتماعی خود دست می‌یابند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - تبیین حکمتهای مجازات مرتد با رویکردی بر مقاصد شریعت
اکبر ساجدی

هر چند رسیدن عقل بشری به کنه مصالح و مفاسد احکام در غالب موضوعات ناممکن است، اما تبیین حکمتهای احکام میتواند زمینه ساز پذیرش آنها بوده باشد. اعدام مرتد از جمله قوانین فقهی است که چالشهای چندی را ایجاد نموده است. این که اسلام انسانی را به خاطر تغییر عقیده به اعدام محکوم چکیده کامل

هر چند رسیدن عقل بشری به کنه مصالح و مفاسد احکام در غالب موضوعات ناممکن است، اما تبیین حکمتهای احکام میتواند زمینه ساز پذیرش آنها بوده باشد. اعدام مرتد از جمله قوانین فقهی است که چالشهای چندی را ایجاد نموده است. این که اسلام انسانی را به خاطر تغییر عقیده به اعدام محکوم کند، در نظر بدوی ظالمانه به نظر میرسد. پاسخهای فراوانی در دفاع مجازات مرتد از سوی اندیشمندان داده شده که برخی ناظر به تبیین جرم ارتداد و برخی نیز حکمت اعدام را مد نظر قرار داده اند. نویسنده با ارائه طبقه بندی نوینی از پاسخها کوشیده تا زوایای پنهانی از بحث را نمایان سازد. از این رو مقاله حاضر رابطه مجازات اعدام مرتد را با عناصر سه گانه ای چون مقاصد شریعت، آزادی اندیشه و رحمت بررسی نموده و به این نتیجه رسیده که این حکم از زاویه مقاصد شریعت حفظ کیان دین، ضمانتی بر آزادی اندیشه و تجلی رحمت خدا بر مرتد است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - قلمرو جرم انگاری از منظر حوزه امنیتی امور اعتقادی و عبادی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران
کیوان حیدرنژاد بابک پورقهرمانی جمال بیگی

امروزه جوامع بشری از نظام های ارزشی متنوعی تشکیل یافته است. از مهترین ارزش ها می توان به نظام ارزش های دینی اشاره نمود. در جمهوری اسلامی ایران ارزش های دینی از جایگاه والایی برخوردار بوده و لذا سیاست کیفری سخت گیرانه ای در برخورد با رفتارهای معارض با این ارزش ها در قوان چکیده کامل

امروزه جوامع بشری از نظام های ارزشی متنوعی تشکیل یافته است. از مهترین ارزش ها می توان به نظام ارزش های دینی اشاره نمود. در جمهوری اسلامی ایران ارزش های دینی از جایگاه والایی برخوردار بوده و لذا سیاست کیفری سخت گیرانه ای در برخورد با رفتارهای معارض با این ارزش ها در قوانین کیفری در نظر گرفته شده است. از مباحث مهم در این حوزه می توان به موضوعات مرتبط با مسائل امنیتی اشاره نمود. چرا که امنیت از موضوعات پیچیده ای است و از مولفه مهم حفظ انسجام ملی بین مذاهب اسلامی تشکیل یافته است. علی هذا در پژوهش حاضر که از نوع توصیفی بوده و به روش تحلیلی – توصیفی و با هدف تبیین قلمرو جرم انگاری در حوزه امنیت امور اعتقادی و عبادی در گفتمان نظام جمهوری اسلامی ایران به رشته نگارش درآمده است. در این گفتمان مطابق قانون اساسی سایر مذاهب اسلامی مورد حمایت و احترام بوده و همچنین نام گذاری میلاد پیامبر اکرم (ص) با عنوان هفته وحدت، تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در این راستاست. و نیز مطابق فتاوای امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب اسلامی هرگونه گفتار یا رفتارى در زمان حاضر بهانه به دست دشمن بدهد و یا موجب تفرقه بین مسلمین گردد، گناه کبیره است و شرعاً حرام اکید است. از مصادیق جرم انگاری در حوزه امنیتی امور اعتقادی و عبادی می توان به جرایم سب النبی، توهین به مقدسات اسلام و تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروه های مخالف نظام در قانون مجازات اسلامی اشاره نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - مبانی اندیشه سیاسی بنیادگرایی سلفی
محمد طاهری خنکداری

خروج نیروهای آمریکایی از کابل در اوت 2021 و تشکیل امارت اسلامی در افغانستان به دنبال فرار دولت قانونی این کشور، دوباره واژه‌هایی چون القاعده، طالبان، داعش، نیروهای تندرو، رادیکال و بنیادگرا را به سرتیتر رسانه‌های خبری و تحلیلی تبدیل کرد. بسیار مهم است بدانیم که این گروه چکیده کامل

خروج نیروهای آمریکایی از کابل در اوت 2021 و تشکیل امارت اسلامی در افغانستان به دنبال فرار دولت قانونی این کشور، دوباره واژه‌هایی چون القاعده، طالبان، داعش، نیروهای تندرو، رادیکال و بنیادگرا را به سرتیتر رسانه‌های خبری و تحلیلی تبدیل کرد. بسیار مهم است بدانیم که این گروه‌ها از کجا نشأت می-گیرند و تفکراتشان بر چه مبناهایی استوار است؟ به نظر می‌رسد اندیشه سیاسی این گروه‌ها فاقد چارچوب نباشد بلکه با مجموعه‌ای از داده‌های معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و فرجام‌شناسی پشتیبانی می‌شود. در این مقاله با استفاده از روش هرمنوتیکی اقدام به بررسی بنیادهای اساسی اندیشه سیاسی گروه‌های اسلام‌گرای سلفی خواهیم کرد. گروه‌هایی که تحت عناوین مختلفی چون بنیادگرایی اسلامی، سلفی، داعشی، طالبانی و امثالهم از آنها یاد می‌شود. البته این گروه‌ها ممکن است از زوایای مختلف تفاوت-هایی با هم داشته باشند، ولی در مبانی اشتراکات بسیاری با هم دارند که با توجه به این مبانی مشترک مورد توجه قرار می‌گیرند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - مدل‌یابی معادلات ساختاری ارتباط راهبردهای کنترل فکر و معنا در زندگی با عملکرد تحصیلی دانشجویان
موسی پیری نسرین همایونی بخشایش بهار عنایتی

هدف این پژوهش بررسی ارتباط راهبردهای کنترل فکر و معنا در زندگی با عملکرد تحصیلی دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه‌ی آماری، دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند که تعداد 360 نفر از آن‌ها با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی چکیده کامل

هدف این پژوهش بررسی ارتباط راهبردهای کنترل فکر و معنا در زندگی با عملکرد تحصیلی دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه‌ی آماری، دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند که تعداد 360 نفر از آن‌ها با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبتی انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های معنا در زندگی استگر (MLQ) و کنترل فکر ولز و دیویس (TCQ) و برای سنجش عملکرد تحصیلی از میانگین نیمسال اول استفاده شد. روایی سازه پرسش‌نامه‌ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی بررسی و پایایی با آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 63/0 و 73/0 محاسبه شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین معنا در زندگی و راهبردهای کنترل فکر و هم‌چنین راهبردهای کنترل فکر با عملکرد تحصیلی رابطه‌ی مثبت و معنادار وجود دارد (001/0≤ p). اما بین معنا در زندگی و عملکرد تحصیلی رابطه‌ی معنادار وجود ندارد. مدل معادلات ساختاری نیز از تأثیر مستقیم راهبردهای کنترل فکر و معنا در زندگی بر عملکرد تحصیلی و از رابطه‌ی معنا در زندگی و کنترل فکر حمایت کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - بررسی ویژگیهای شخصیتی مدیران، با اثربخشی آنان در مدارس راهنمایی و متوسطه شهرستان سراب
صادق ملکی آوارسین داود مشکاتی

این پژوهش با عنوان بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیتی مدیران با اثربخشی آنان در مدارس راهنماییو متوسطه شهرستان سراب در سال تحصیلی84 -1383 اجرا شده است .جامعه آماری این پژوهش شامل 290 نفر معلم و 27 نفر مدیر بوده و با استفاده از جدول مورگان تعداد165نفر معلم و24 نفر مدیر به ع چکیده کامل

این پژوهش با عنوان بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیتی مدیران با اثربخشی آنان در مدارس راهنماییو متوسطه شهرستان سراب در سال تحصیلی84 -1383 اجرا شده است .جامعه آماری این پژوهش شامل 290 نفر معلم و 27 نفر مدیر بوده و با استفاده از جدول مورگان تعداد165نفر معلم و24 نفر مدیر به عنوان نمونه آماری انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند.روش نمونه برداری به صورت طبقه ای بوده است.برای گردآوری داده از دو نوع پرسشنامه برای سنجش ویژگیهای شخصیتی مدیران و اثربخشی آنان استفاده شده که پایایی آن 94/0می باشد. در این پژوهش 7 فرضیه با استفاده از T تست و ضریب همبستگی مورد آزمون قرار گرفته و نتایج به دست آمده نشان می دهد.بین اثربخشی مدیران با شخصیت خون گرم و خون سردو همچنین مدیران با شخصیت بد گمان و با اعتماد تفاوت معنی داری وجود داشته ولی بین اثربخشی مدیران با شخصیت تفکر عینی -کمتر با هوش وهمچنین بین اثربخشی مدیران زن و مردتفاوت معنی داری مشاهده نگردید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - Critique: the Relation between Religion and Sociology
Mostafa Abdi

The aim of this article is to re-inspect the possibility or repudiation of Sociology of Religion. This idea is done by researching the previous critiques of this branch of sociology and the criticism of these challenges. In the following discussion about each of aspects چکیده کامل

The aim of this article is to re-inspect the possibility or repudiation of Sociology of Religion. This idea is done by researching the previous critiques of this branch of sociology and the criticism of these challenges. In the following discussion about each of aspects, it is tried to answer the extant uncertainties according to one of the most important expositors (H. A. Tanhaee). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - تأثیر اندیشه های خواجه نصیرالدین طوسی در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی
حنانه فیاض مقدم لیدا بلیلان

10.30495/jisaud.2022.694777

قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و ن چکیده کامل

قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و نظارت بر امور ساخت حضور داشته باشد. خواجه در علوم مختلف از جمله ادبیات که شاخه‌ای از هنر محسوب می‌شود صاحب نظر بود‌؛ و عمق مطالب وی می‌تواند در بر گیرنده‌ سایر انواع هنری باشد. هدف مقاله بررسی مفاهیم هنری و هندسی خواجه نصیرالدین طوسی و بیان اندیشه‌های نشات گرفته از مفاهیم و مبانی فلسفی و حکمی خواجه؛ سعی در تبیین ویژگی‌های معماری و شهرسازی متأثر از این اندیشه‌ها دارد. این پژوهش در پی پاسخگویی به پرسش‌هایی چون چگونگی تأثیر خواجه نصیر در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با توجه به جایگاه علمی و حکومتی، و چگونگی ارتباط این اندیشه‌ها با معماری و شهرسازی دوره ایلخانی است. نتایج این تحقیق بر پیوند میان معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با اندیشه‌های فلسفی و هندسی خواجه تاکید دارد. نوع تأثیرگذاری به نحوی است که خواجه توانسته به یاری جایگاه علمی و حکومتی خود، سه موضوع سیاست، علم و مذهب را باهم تلفیق کند و علاوه بر استفاده نظری از اندیشه‌های حکمی و فلسفی شیعه در قالب شهر آرمانی، بصورت مستقیم نیز با استفاده از علومی مانند ریاضی، هندسه و نجوم در ساخت و تزئینات بناهای دوره ایلخانی و ارتباط دادن وقف با شهرسازی اثرگذار باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - بررسی رمز «خودی» در اندیشه‌های علامه اقبال لاهوری
آرزو برومندی

علامه محمد اقبال لاهوری (1256- 1317هـ)، فیلسوف، مصلح، سیاستمدار، شاعر، حقوق دان و متفکر مسلمان پاکستانی بود که در بسیاری از میدان های معرفتی، نه تنها در سرزمین های اسلامی که در تمام جهان مشهور است. به دلیل نگاه نوینی که به دین داشت، تمام نوگرایان و روشنفکران دینی، به گو چکیده کامل

علامه محمد اقبال لاهوری (1256- 1317هـ)، فیلسوف، مصلح، سیاستمدار، شاعر، حقوق دان و متفکر مسلمان پاکستانی بود که در بسیاری از میدان های معرفتی، نه تنها در سرزمین های اسلامی که در تمام جهان مشهور است. به دلیل نگاه نوینی که به دین داشت، تمام نوگرایان و روشنفکران دینی، به گونه ای وامدار او هستند، شهرت و آوازۀ او قبل از آنکه در میان دولت های مسلمان منتشر شود، به فراسوی مرزهای اسلامی و کشورهای غربی رسیده بود. اقبال لاهوری، تمام تلاش خود را در راه رسالتش که همانا بیداری مسلمانان بود، صرف می کرد. به همین منظور بیشتر اشعار خود را برای بیداری مسلمانان سرود. اولین منظومۀ دیوان او اسرار خودی است که بر این اساس دیگر اندیشه هایش را بنا می کند و می توان گفت او از آن پس هیچ گاه از خودی دور نشد و هر جا به اصلاح پرداخت بر همین اساس عمل کرد. دیدگاه او نسبت به غرب که تا حدودی احساسی می نمود، مغرب زمین را پیش مسلمانان هیولایی ترسم کرد که می بایست برای رسیدن به خودی از فرهنگ مغرب زمین اجتناب کرد. مسألۀ اصلی ما در این پژوهش این است که مراد اقبال از خودی چیست؟ و چه هدفی را دنبال می کند؟ نگارنده در این مقاله با روش تحلیلی–توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای قصد دارد به بازشناسی نماد خودی در اندیشه اقبال بپردازد. نتیجه ای که از این پژوهش حاصل می شود، این است که خودی در فلسفۀ اقبال، بازگشت به خویشتن و رهایی از فراموشی خود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - نقش دارالفنون ودانش آموختگان آن در نهضت مشروطه
فهیمه عبدالی بارند معصومه قره داغی مقصودعلی صادقی گندمانی داود اصفهانیان

با تاسیس دارالفنون و پذیرش نخستین داوطلبان به تحصیل که عمدتا از فرزندان خانواده‌های دارای قدرت و نفوذ در جامعه آن روز ایران بودند، چرخ آموزش در سطوح عالی به گردش در آمد. دارالفنون اتفاقی بزرگی در نظام آموزش عالی ایران شد و گرچه بیشتر رشته‌های آن مربوط به علوم طبیعی، پزش چکیده کامل

با تاسیس دارالفنون و پذیرش نخستین داوطلبان به تحصیل که عمدتا از فرزندان خانواده‌های دارای قدرت و نفوذ در جامعه آن روز ایران بودند، چرخ آموزش در سطوح عالی به گردش در آمد. دارالفنون اتفاقی بزرگی در نظام آموزش عالی ایران شد و گرچه بیشتر رشته‌های آن مربوط به علوم طبیعی، پزشکی و نظامی بود، اما نمی‌توان کتمان کرد که بسیاری از دانش آموختگان آن در سال‌های بعد توانستند به افرادی تاثیرگذار در فضای سیاسی و اجتماعی کشور تبدیل شوند. سوال اصلی این تحقیق عبارت از این که افکار و اندیشه های دانش آموختگان دارالفنون تهران چه تاثیری در انقلاب مشروطه داشت؟ فرضیه اصلی تحقیق عبارت ازاین که فارغ التحصیلان دارالفنون تبدیل به نسلی از منتقدان حاکم ومخالف با تعصبات افراطی دینی و جهل و عقب ماندگی فرهنگی واجتماعی شدند.بسیاری از دانش آموختگان دارالفنون در نهضت مشروطه شرکت وبرخی بالژهای فراماسونری درارتباط بوده وبرخی با انتشار مقالات و نشریات ازآزادی ومشروطه حمایت کردند .دانش آموختگان دارالفنون در کنار تحصیل دروس با شرایط سیاسی کشور، ایده‌های ملی‌گرایانه و تفکرات روشنفکرانه آشنا می‌شدند و نسبت به شرایط سیاسی و اجتماعی ایران نسبت به سایر اقشار وقوف بیشتری داشته ودربیداری فکری مردم موثر بودند. تعدادی هم به تدریج تبدیل به نسلی از منتقدین طبقه حاکم شده وبا عقب‌ ماندگی فرهنگی واجتماعی مبارزه می کردند. .در این تحقیق تلاش خواهد شد به شیوه کتابخانه ای و در قالب رویکرد توصیفی-تحلیلی به تاثیر افکار و اندیشه های دانش آموختگان دارالفنون تهران درنهضت مشروطه پرداخته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - معنویت گرایی و ژرف اندیشی در دوره های تاریخی پیش از اسلام و سده های نخستین دوره ی اسلامی
زهرا خسروی ومکانی

با توجه به اینکه مضامین معنوی ، اخلاقی ، حکمی و تأمل انگیز، از موضوع های مشترک ادبیات جهانی است. در این مقاله به موضوع ژرف اندیشی در ادبیات کهن عربی و پارسی در دوره ی پیش از اسلام و سده های نخستین عصر اسلامی پرداخته شده و پاره ای از شواهد موجود در ادبیات منظوم و منثور ع چکیده کامل

با توجه به اینکه مضامین معنوی ، اخلاقی ، حکمی و تأمل انگیز، از موضوع های مشترک ادبیات جهانی است. در این مقاله به موضوع ژرف اندیشی در ادبیات کهن عربی و پارسی در دوره ی پیش از اسلام و سده های نخستین عصر اسلامی پرداخته شده و پاره ای از شواهد موجود در ادبیات منظوم و منثور عربی و ایرانی در این زمینه معرفی شده است؛ در آغاز به بررسی و معرفی این آثار در ادبیات عربی پرداخته شده و در ادامه پاره ای از این مضامین در ادبیات کهن پارسی بیان شده، هرچند که به سبب درآمیختگی ادبیات پارسی با ادبیات عربی در عصر اسلامی و ترجمه ی مضامین معنوی موجود در ادب پارسی به زبان عربی، گاه تفکیک میان آنها چندان آسان نیست. این گونه ی ادبی آکنده از سخنان حکیمانه ی تامل برانگیز و اخلاق گرا است که نگاهی ژرف به انسان، و تمامی پدیده های هستی دارد و در پژوهش های ادبی مورد توجه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - راهبرد امام علی (ع) در برابر جریان‌ فکری شیفتگان شیخین در دوره خلافت
سید محسن شریفی شکرالله خاکرند

جریان‌ فکری شیفتگان شیخین که از آنان به عنوان طرفدار مکتب خلفای نخستین نیز یاد می‌شود، یکی از مهمترین‌ جریان‌های فکری دوره حکومت امام علی (ع) محسوب می‌شود که برآیندی از اندیشه و رفتار خلفای نخستین در طول 25 سال خلافت می‌باشد. پرسش اساسی این پژوهش این است که راهبرد امام چکیده کامل

جریان‌ فکری شیفتگان شیخین که از آنان به عنوان طرفدار مکتب خلفای نخستین نیز یاد می‌شود، یکی از مهمترین‌ جریان‌های فکری دوره حکومت امام علی (ع) محسوب می‌شود که برآیندی از اندیشه و رفتار خلفای نخستین در طول 25 سال خلافت می‌باشد. پرسش اساسی این پژوهش این است که راهبرد امام در برابر این جریان فکری چه بود که لازمه آن شناخت ماهیت و ویژگی اندیشه‌ای این جریان و نمودهای عینی آن در جامعه است. ارائه اسلوب و مبنایی منطقی از نحوه برخورد امام با این جریان فکری با تاکید بر شرایط تاریخی و اجتماعی جامعه از اهداف این تحقیق است که بیانگر اشراف کامل آن حضرت بر جامعه زمان خود می‌باشد. برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی تاریخی همراه با تحلیل محتوایی متون استفاده می‌شود، چون از گونه تحقیقات تاریخی است که بر اساس سیره و تاریخ انجام می‌شود و به مسائل جریانشناسی و شناخت جامعه نیز نظر دارد. فرضیه این تحقیق بر این مطلب استوار است که امام در ابتدای حکومت به خاطر تاثیرگذاری اندیشه شیخین در جامعه اسلامی نمی‌توانسته به صراحت از مکتب شیخین انتقاد نماید. با این همه یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد، امام در نیمه دوم حکومتش توانسته نقدهای جدی خود را نسبت به اندیشه و رفتار شیخین ابراز نماید وبه خاطر شرایط خاص و البته اثبات جایگاه خود نزد مسلمانان نه تنها واکنش تندی در برابر نظر آن حضرت صورت نگرفته است، بلکه به نظر می‌رسد، جامعه اسلامی وحتی گروه طرفدار مکتب خلفا این انتقادات را به صورت ضمنی پذیرفته باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - تاثیر فهم مدرن از حق در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی در دوره ی قاجار
علیرضا بهرامی رضا شعبانی سینا فروزش

در طول دو قرن اخیر، با ورود مباحث مدرن مغرب زمین به ایران، اندیشه ی سیاسی به تبع دیگر جنبه های علمیایرانیان، دستخوش تحولات فراوانی شده و در بسیاری از مضامینش از مبانی پیشین خود فاصله گرفته و به سویمباحثی بعضا مخالف با گذشته گام نهاده است.یکی از نخستین بحث های مطروحه در چکیده کامل

در طول دو قرن اخیر، با ورود مباحث مدرن مغرب زمین به ایران، اندیشه ی سیاسی به تبع دیگر جنبه های علمیایرانیان، دستخوش تحولات فراوانی شده و در بسیاری از مضامینش از مبانی پیشین خود فاصله گرفته و به سویمباحثی بعضا مخالف با گذشته گام نهاده است.یکی از نخستین بحث های مطروحه در ابتدای ورود مباحث مدرن به ایران مربوط به بحث حق طبیعی می شود.باید دانست این بحث بدلیل تعارض با آمیزه های فقه شیعی تا پیش از دوره ی قاجار هرگز مورد التفات متفکرینایران قرار نگرفت. اما در دوره ی ابتدایی حکومت قاجار به عنوان نقطه ی آغاز ورود مباحث مدرن به ایران توسطجریان روشنفکر ایرانی مورد عنایت واقع شد و آنها با توجه به الگوهای غربی خود در این زمینه به بحث پیرامون آنپرداختند.در این تحقیق که با روش تاریخی و بررسی اسناد گذشته به نگارش درآمده است مولف به بررسی مساله ی بهوجود آمدن فهم مدرن از مساله ی حق در ایران و تحقیق در آثار نخستین داعیه داران این بحث پرداخته است وتاثیرات آن را در اندیشه ی نخستین روشنفکران ایرانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق ایران 1404
علی حسین صمدی علی نقی مصلح شیرازی آناهیتا روحی

در این مطالعه یک مدل دینامیکی برای گردشگری ایران طراحی و با شبیه‌سازی آن طی سال‌های1404-1386 به پیش‌بینی وضعیت این صنعت درآینده و بررسی شرایط لازم برای دست‌یابی به اهداف آن در سال1404پرداخته‌ایم. نتایج حاصل از شبیه‌‌سازی مدل پایه با استفاده از نرم‌افزارVensim نشان می‌ده چکیده کامل

در این مطالعه یک مدل دینامیکی برای گردشگری ایران طراحی و با شبیه‌سازی آن طی سال‌های1404-1386 به پیش‌بینی وضعیت این صنعت درآینده و بررسی شرایط لازم برای دست‌یابی به اهداف آن در سال1404پرداخته‌ایم. نتایج حاصل از شبیه‌‌سازی مدل پایه با استفاده از نرم‌افزارVensim نشان می‌دهد که با ادامه ی وضعیت کنونی، در سال 1404 شاهد ورود حدود پنج‌ونیم میلیون گردشگر خواهیم بود؛ این درحالی است که ورود بیست میلیون گردشگر خارجی یکی از اهداف صنعت گردشگری در آن سال است. بنابراین، به منظور بررسی شرایط لازم جهت دست‌یابی به این هدف، پیش‌نوشته‌های متفاوتی طراحی و شبیه‌سازی شده است. نتایج حاصل از شبیه‌سازی پیش‌نوشته‌های مختلف نشان می‌دهد که لازم است برای رسیدن به این هدف علاوه بر هماهنگی در عملکرد زیرسیستم هابه طور همزمان، تلاش‌هایی در زمینه‌ی بهبود اثرگذاری تبلیغات بر جذب گردشگران، آموزش هرچه سریعتر کارکنان این صنعت و افزایش ظرفیت‌های موجود صورت گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - نقد بومی گرایی در اندیشه جلال آل احمد
محمدتقی قزلسفلی نگین نوریان دهکردی

نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره چکیده کامل

نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره به نیازهای فکری در فهم سه رویکرد تجددگر ا، بومی گرا و گزینش گرا با تمرکز بر اندیشه ی آل احمد مورد ارزیابی قرار می گیرد. جلال آل احمد به اقتضای آثار ادبی و سیاسی روشنفکری بومی گراست. از این حیث پرداختن دوباره و واکاوی دغدغه ها و در ضمن یافتن کاستی های نظریه ی او همیشه جالب توجه خواهد بود.تردیدی نیست او در مجموع کارهای نوشتاری از نقدها تا داستان های گوناگون، جایگاه برجسته ای را در میان گفتمان های روشنفکری ایران معاصر به دست آورده است. مقاله ی حاضر بر آن است این فرضیه را به بحث بگذارد که به چه دلایلی این نگاه واجد کاستی ها و تناقض هایی است. استدلال خواهد شد که آل احمد هم در طرح معنای "غرب" و "مدرنیته" و از آن مهم تر "شرقی" یا "بومی" تضاد ها را به نمایش می گذارد . به منظور اثبات فرضیه ی این نوشتار روش توصیفی- تحلیلی را با استناد به آثار این نویسنده، پیش خواهیم گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - تقابل اندیشه سیاسی علمای شیعه در رابطه با پادشاهان عصرصفوی(دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب)
علی اشرف حاتمی ناصر جدیدی علیرضا ابطحی فروشانی

چکیدهتشکیل دولت صفویه در سال 907 هجری نقطه عطفی در تاریخ تشیع و فصلی نوین در ارتباط و مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی می باشد. مقاله حاضر می کوشد که مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی را با تأکید بر دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی(982-907 ه ) مورد کنکاش قرار دهد چکیده کامل

چکیدهتشکیل دولت صفویه در سال 907 هجری نقطه عطفی در تاریخ تشیع و فصلی نوین در ارتباط و مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی می باشد. مقاله حاضر می کوشد که مناسبات علمای شیعه با پادشاهان صفوی را با تأکید بر دوره شاه اسماعیل و شاه تهماسب صفوی(982-907 ه ) مورد کنکاش قرار دهد. نتایج تحقیق حاکی از این است که مناسبات علمای شیعه با شاهان صفوی در دوره مورد بحث وجوه مختلفی از اندیشه تا عمل و دارای دو رویکرد سلبی و ایجابی داشته است. در پیوند با این موضوع تأکید بر ضرورت تأسیس حکومت در زمان غیبت، توجیه نظری تأسیس حکومت صفوی، توجیه مشروعیت حکومتهای شیعی بخصوص صفویه، ضرورت برگزاری نماز جمعه ، پرداخت هدایا به شاهان صفوی رویکرهای ایجابی و عدم وجوب نماز جمعه در دوران غیبت، عدم لزوم پرداخت هدایا به شاهان صفوی و عدم برگزاری نماز جمعه درعصرغیبت وهمچنین عدم لزوم پذیرش مناصب سیاسی ازسوی علما مهمترین رویکردهای سلبی در مناسبات بعضی دیگر از علمای شیعی با پادشاهان صفوی در دوره مورد نظر بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - تأثیر دیدگاه‌های تربیتی ایرانیان باستان در ادب فارسی با تکیه بر باب هفتم بوستان سعدی
وحید سبزیان پور

سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوه‌های تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است. در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائ چکیده کامل

سعدی باب هفتم بوستان را با عنوان در عالم تربیت به منظور تعلیم شیوه‌های تربیتی و اخلاقی سروده است. عموم محققان بر این باورند که آثار سعدی، از جمله این باب از بوستان، متأثّر از فرهنگ عربی و اندیشه های اسلامی است. در این مقاله نشان داده ایم که سرچشمه های فکری سعدی در مسائل تربیتی، به همان اندازه که با فرهنگ عربی تطبیق دارد، با اندیشه های ایرانی نیز هماهنگ و همسو است. از نتایج این پژوهش، لزوم توجه به منابع عربی برای کشف دیدگاه های ایرانیان باستان و تأثیر آن در ادب فارسی است. تقدّم زمانی دیدگاه های ایرانی بر اندیشه‌های عربی و اسلامی، نشان می دهد که مردم ایران زمین با بسیاری از امور اخلاقی و تربیتی، که امروزه اسلامی و یا عربی محسوب می شوند، آشنا بودند؛ همچنین این دیدگاه‌ها توانسته اند پا را از حوزة فرهنگ ایرانی و متون پهلوی فراتر بگذارند و وارد فرهنگ و ادب عربی بشوند. متأسفانه اشاره به دیدگاه های ایرانی در شرح و تحلیل متون ادب فارسی سخت مورد بی مهری محققان قرار گرفته و لازم است که در کنار تحلیل های مبتنی بر تأثیرپذیری ادب فارسی از ادب عربی، به فرهنگ ایرانی نیز توجه لازم صورت گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - بازنمایی آموزه‌های تعلیمی کودکان در افسانه‌های لافونتن
خلیل بیگ زاده عطا الماسی

آموزه‌های تعلیمی- اخلاقی از مؤلفه‌های مهم آثار ادبای بزرگ هستند که در شکل‌گیری صحیح مبانی تعلیمی- اخلاقی در جوامع انسانی نقش اساسی ایفا می‌کنند. ژان‌دو لافونتن از شاعران کلاسیک قرن هفدهم فرانسه ادبیات تعلیمی را محدود به تلقین و تبلیغ نصایح خشک نکرد و مسائل گوناگون تعلیم چکیده کامل

آموزه‌های تعلیمی- اخلاقی از مؤلفه‌های مهم آثار ادبای بزرگ هستند که در شکل‌گیری صحیح مبانی تعلیمی- اخلاقی در جوامع انسانی نقش اساسی ایفا می‌کنند. ژان‌دو لافونتن از شاعران کلاسیک قرن هفدهم فرانسه ادبیات تعلیمی را محدود به تلقین و تبلیغ نصایح خشک نکرد و مسائل گوناگون تعلیمی- اخلاقی را حسب شرایط مخاطب ارزیابی نمود و آن چه را در نگاهش سدّ راه تکامل جامعه انسانی بود، در قالب افسانه بازنمایی کرد تا به مخاطبانش (کودکان) عرضه کند. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی برای تبیین اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی لافونتن در مجموعة افسانه‌هایش انجام شده‌است تا به مخاطب بنمایاند، گونه‌های آموزه‌های تعلیمی در افسانه‌های لافونتن کدامند؟ و رویکرد وی در بیان این آموزه‌ها چگونه است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد، لافونتن اندیشه‌های تعلیمی- اخلاقی خود را مانند علم‌آموزی، دعوت به کار و تلاش، نکوهش تملق، نهی خودپسندی، دعوت به نرم‌خویی و ملایمت، نوع&lrm;دوستی و دیگرگزینی در قالب فابل‌ها و پارابل‌های داستانی- تخیّلی تبیین کرده‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - The Impact of the Thoughts of Sheikh Fazlollah Nouri and Allameh Naini on the Islamic Awakening
Valiullah Esfandyar گارینه کشیشیان سیرکی

Historical analyzes show the fact that in the process of the constitutional liberation and justice movement, a fundamental and key role has been played by the militant scholars. In such a way that they, with their spiritual and spiritual influence, were able to create a چکیده کامل

Historical analyzes show the fact that in the process of the constitutional liberation and justice movement, a fundamental and key role has been played by the militant scholars. In such a way that they, with their spiritual and spiritual influence, were able to create an uprising against the authoritarian rulers, which later led to fundamental changes and the Islamic awakening in the structure of the political and social system; In the meantime, the ideas of Sheikh Fazlullah Nouri and Allameh Naeini have had an impact on the Islamic Awakening, and this effect has taken place in the constitutional movement in the form of systematizing constitutionalism alongside the Justice House (Edalat Khaneh) movement. This historical course, especially from the last century until today and from today to the horizon of the new Islamic civilization, shows the evolutionary and transcendent course in the movement of Islamic awakening. This article, with the concepts of Islamic awakening, on the one hand, witnesses the elitist ideology and the bipolar theory of government by Sheikh Fazlullah Nouri to fulfill the rules of Sharia; On the other hand, Allama Naini for the first time combined the right of popular sovereignty with the rule of the jurists in the context of religion. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - Political Thought of Fardidian Circle
جواد خزعلی جلال درخشه

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - The Relationship between the Concepts of Agency-Structure in the Thought of Beheshti
Garineh Keshishyan Siraki Mohammad Hosein Ghandi

In the present paper, we have been trying mainly to define the concepts of agency-structure, so that by understanding the concepts of agency-structure, we sought to discover these concepts in the mindset of Beheshti. The concepts of agency-structure are among the fundam چکیده کامل

In the present paper, we have been trying mainly to define the concepts of agency-structure, so that by understanding the concepts of agency-structure, we sought to discover these concepts in the mindset of Beheshti. The concepts of agency-structure are among the fundamental and vital concepts associated with how governments are recognized. By identifying the extent of the powers, the rights and the function of each of these two concepts and the degree to which they can benefit in a society, one can understand the division of power and the areas of decision-making in a society and government. The main focus of this paper is the recognition and discovery of these two concepts in the thought of Mohammad Hosseini Beheshti, one of the thinkers of the Islamic Republic of Iran. The authors try to explain the connection in the core of the political system, which is referred to as "the system of the Ummah and Imamate" in the mind of Beheshti, by various reasons. From the perspective of Beheshti, in this system of community management, one must stand with each other from the Ummah and Imams. The results of this study represent the principle of interrelatedness between the two concepts, which by acting and responding, try to maintain the dynamism of the system. This descriptive-analytic study will examine the ideas of Mohammad Hosseini Beheshti. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - The Relationship between Religion and Government in Neo- Mu'tazilite Thoughts with an Emphasis on the Thoughts of Mohammed Arkoun
Abasalat Abbasi جلال درخشه Hossein Ali Nozari

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - The Position of the Concept of Revolution in Hannah Arendt's Political Thought
Seyyed Khodayar Mortazavi Erfan Ahangari

Abstract: Revolution is a new phenomenon whose history dates back to the eighteenth and seventeenth centuries. With the occurrence of the magnificent revolutions of England (1688), the United States of America (1776) and France (1879), the concept of revolution entered چکیده کامل

Abstract: Revolution is a new phenomenon whose history dates back to the eighteenth and seventeenth centuries. With the occurrence of the magnificent revolutions of England (1688), the United States of America (1776) and France (1879), the concept of revolution entered political literature. Hannah Arendt, a well-known intellectual of the twentieth century, addressed the dimensions and effects of the concept of revolution in the context of the great events of this century, and by examining the American and French revolutions gained global reputation as a revolution theorist. This paper examines the concept of revolution from her point of view considering other concepts and subjects she has discussed, and shows that the concept of revolution has a privileged position in the totality of her political thought. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - Velayat-e Faqih in Political Thought of Imam Khomeini and Ayatollah Javadi Amoli
Mohsen Sharifi Seyyed Hassan Malaekeh

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - The Concept of “Political Legitimacy” in Shia Political Thought (With Focus on Imam Khomeini’s Political Thought)
Azam Boroughani

Legitimacy is always considered an important concept among basic topics of political science; since it has been already posed as the prerequisite of acceptability for exercising of power in the societies through history. Accordingly, all of the political philosophies ma چکیده کامل

Legitimacy is always considered an important concept among basic topics of political science; since it has been already posed as the prerequisite of acceptability for exercising of power in the societies through history. Accordingly, all of the political philosophies made efforts to establish an intellectual apparatus that enforces the fundamentals of governance, dealt to some extent with the issue of “Legitimacy” and included it in the core of arguments. In general, legitimacy would be defined as being legal or to be based on the law; but it refers not only to legality of government from the legislative respect, but also to social acceptability of it by citizens. In this article, we try to study and investigate the political legitimacy in the Shia political thought, particularly with focus on views of Imam Khomeini (RA) as the founder and former leader of Islamic Republic of Iran. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

135 - Comparative Study of the Concept of Justice in Imam Khomeini and SayyidQutb’s Political Thought
Seyed Hassan Malaekeh Aazam Khedri

Justice is one of the most important tendencies andinteractions in human existence that sustains the human society. In addition,one of the fundamental concepts in the field of political theories that havebeen the first concern of humanity since the early days and the mi چکیده کامل

Justice is one of the most important tendencies andinteractions in human existence that sustains the human society. In addition,one of the fundamental concepts in the field of political theories that havebeen the first concern of humanity since the early days and the minds of many scholarshave been involved in the concept of justice. Imam Khomeini and SayyidQutb arethe major thinkers who have been involved in the theorizing in this field andaccording to their position; they have been implementing it in the community.These two great contemporary thinkers of Islam in the field of justice areknown as influential figures. In this paper, it has been attempted to analyzeand analyze the concept of justice in the political approach of the two majorthinkers and philosophers of the Islamic world. The results of the study showedthat: Imam Khomeini and SayyidQutb differ in the definition of justice, theimportance of justice in their speeches and the areas of justice, and each hasa special view in these fields پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

136 - A Comparative Study of the Relationship between Religion and Government in the Political Thought of Imam Khomeini and Contemporary Thinkers
Nader Zahedinia Alireza Golshani Khalil Bahrami Qaserchami

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

137 - Populist thought (Narodniks) in Russia An analytical study from Spragens' point of view
Mahin Niroomand Garineh Keshishyan Siraki Jahangir Karami

The idea of populism or Narodniki in Russia has received less attention in Iran because it has been placed in the shadow of Russian communist leftist ideas. Conceptually, this idea is far beyond populism and Russian communism, and has had wide-ranging effects both in Ru چکیده کامل

The idea of populism or Narodniki in Russia has received less attention in Iran because it has been placed in the shadow of Russian communist leftist ideas. Conceptually, this idea is far beyond populism and Russian communism, and has had wide-ranging effects both in Russia and outside of this country. How this thought has been able to be so influential is the main issue in this article that the authors have tried to analyze with the aim of investigating its roots, dimensions and consequences. In fact, the main question is how populist thought appeared in Russia and why did it become an effective and widespread trend? The hypothesis of this article is that the idea of populism emerged as a reaction to the neglect of the role of the people in the political life of Russia in the second half of the 19th century, and because of its acceptance by intellectuals and based on a combination of three British constitutional and democratic views. French socialism and Russian nativism were spread. To investigate this hypothesis, we have used the analytical-descriptive method of political thoughts from the perspective of Thomas Spragens and in a qualitative format. The finding of this article is that social issues have arisen and the intellectual responses of thinkers, despite their own timeliness, have been reproduced in a way for centuries and are still useful and very important for understanding the social and political conditions of the periods after that. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

138 - The Effect of Russian Populism on the Iranian Intellectual Society (1917-1979)
Mahin Niroomand Alankesh گارینه کشیشیان سیرکی Jahangir Karami

With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. چکیده کامل

With the beginning of the new era after the Renaissance, the Enlightenment and the Great Industrial Revolution in the West, the issue of the spread of new western ideas became a complex reality for all societies, including Iran, and there was no escaping this situation. Especially since the 19th century and the wars between Iran and Russia, as the first blow to the intellectual traditions of the Iranian people, the issue of transferring new ideas has become an undeniable reality for us Iranians, and this issue is mainly according to Iran's military needs due to the defeat of the Tsarist army. It was for the first time that Qajar Crown Prince Abbas Mirza came to the conclusion that he could not defend his land without using the tools of the new world and by sending a group headed by his son Khosrow Mirza, he opened the first intellectual interactions with the Western world and Russia. And this first step led to the education of a generation of Iranians who later became the initiators of modernization in Iran, and although they failed in this path, they should be considered serious in every word about the modernization of Iranians. Undoubtedly, the Russian Revolution is considered one of the greatest events in the history of the world in terms of its impact, and countless works have been produced in connection with it, but few works have been published about the influence of Russia in the 19th century on the intellectual atmosphere of Iran. which have been less expressive of this effect. Therefore, the main issue in this research is how and the specific mechanisms of the influence of political ideas on Iranian intellectuals in the late 19th century and early 20th century, a subject that naturally requires intellectual exploration and reflection in its dimensions and angles. It can open the knot of many intellectual and thought problems of Iran at that time. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

139 - شؤون فقیه و ولایت فقیه در نگاه شیخ جعفر کاشف الغطا
محمد معرفت

تفکر سیاسی همواره در حوزة فقه حکومتی اسلام مطرح بوده و فقهای اسلام از جمله کاشف الغطا در بخش‌های مختلف فقه، به آن پرداخته‌اند. افزون بر جایگاه علمی و موقعیت اجتماعی، عصر کاشف الغطا در شکل‌گیری و نفوذ اندیشة سیاسی وی مؤثر بوده است. ازجمله اختیارات و شؤون فقیه در عصر غیبت چکیده کامل

تفکر سیاسی همواره در حوزة فقه حکومتی اسلام مطرح بوده و فقهای اسلام از جمله کاشف الغطا در بخش‌های مختلف فقه، به آن پرداخته‌اند. افزون بر جایگاه علمی و موقعیت اجتماعی، عصر کاشف الغطا در شکل‌گیری و نفوذ اندیشة سیاسی وی مؤثر بوده است. ازجمله اختیارات و شؤون فقیه در عصر غیبت از نگاه کاشف ‌الغطا، تصدی امر جهاد، اقامه و اجرای حدود، مقام افتا، نصب قاضی و شیخ الإسلام و تولیت خمس و زکات می‌باشد. ایشان بر اساس همین شؤون، در عرصة سیاست داخلی به دفع خطر اخباریان، و در عرصة سیاست خارجی حکم جهاد و اذن تشکیل سپاه به فتحعلی شاه قاجار داد و او را نائب خود ساخت. وی بنابر اصل عدم ولایت معتقد است مخلوقات در عبودیت با هم برابرند و کسی جز خداوند دارای سلطة حقیقی نیست؛ پس اوامر و نواهی نیز تنها از جانب خداوند یا کسی که منصوب از ناحیة او است، باید صادر شود. مبانی نظری او در کتاب کشف ‌الغطا و سیرة عملى ایشان در اجراى قوانین اجتماعى اسلام، حکایت از پذیرش ولایت عامه فقیه برای نائب عام امام یعنی مجتهد جامع الشرایط دارد. این اثر، علاوه بر بررسی برخی جریان‌های تاریخی و سیرة عملی کاشف ‌الغطا، مبتنی بر توصیف و تحلیل آرای سیاسی ایشان، با استفاده از آثار مکتوب وی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

140 - شیوۀ برخورد فردوسی با نظام اساطیری
مسعود آلگونه لیلا میرمجربیان

فردوسی در روایتِ شاهنامه با یک مسئلة مهم مواجه شده است؛ آن هم طرز تلقیِ عصرِ وی از اساطیر است. گویی عصری که فردوسی در آن می‌زیست یکی از شکوفاترین دورانِ خردورزی در ایران زمین محسوب می‌شود. با این تصور، شیوۀ مواجهه فردوسی با اساطیری که یکسره از بندِ قواعدِ خرد آزاد و رها چکیده کامل

فردوسی در روایتِ شاهنامه با یک مسئلة مهم مواجه شده است؛ آن هم طرز تلقیِ عصرِ وی از اساطیر است. گویی عصری که فردوسی در آن می‌زیست یکی از شکوفاترین دورانِ خردورزی در ایران زمین محسوب می‌شود. با این تصور، شیوۀ مواجهه فردوسی با اساطیری که یکسره از بندِ قواعدِ خرد آزاد و رها هستند چگونه می‌توانست صورت گرفته باشد. بدیهی است که فردوسی در گرانیگاه دو دنیای متفاوت از هم واقع شده بود: دنیایِ بیرونی خردورزِ قرنِ چهارم و دنیای درونی خردگریزِ اساطیر. گره زدن این دو دنیا به یکدیگر کار سترگی است که می‌بایست در شاهنامه صورت پذیرفته باشد. این پژوهش به‌ این مسئله می‌پردازد که شاهنامه چه امکانات و شیوه‌هایی را برای برخورد با نظام اساطیری به کار بسته است. به همین منظور پس از تفکیک اشکالِ متفاوت تفسیر اسطوره‌ها به تفسیر تمثیلی، تفسیر نام‌گرایانه، تفسیر اوهمریستی، و تفسیر فیزیکی با بررسی متن شاهنامه ـ به صورت استقرای ناقص ـ می‌کوشیم پاسخی درخور برای این پرسش فراهم آوریم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

141 - بررسی رابطه خودکامگی و آزادی در اسطوره سیاسی آنتیگونه سوفوکلس
پریچهره شاهسوند بغدادی حامد عمویی الهام حسین‌خانی

اندیشة سیاسی یونان باستان ریشه در اسطوره‌های این تمدن دارد. حرکت فیلسوفان یونانی، به‌ویژه در آتن، از جهان اسطوره به عقل‌گرایی به دنبال دگرگونی‌ها و تحولات این جامعه به وجود آمده است. در برخی دولت‌شهرهای یونان (در همین دوره)، حکومت پادشاهی و اشرافی به دموکراسی تبدیل و در چکیده کامل

اندیشة سیاسی یونان باستان ریشه در اسطوره‌های این تمدن دارد. حرکت فیلسوفان یونانی، به‌ویژه در آتن، از جهان اسطوره به عقل‌گرایی به دنبال دگرگونی‌ها و تحولات این جامعه به وجود آمده است. در برخی دولت‌شهرهای یونان (در همین دوره)، حکومت پادشاهی و اشرافی به دموکراسی تبدیل و در برخی دیگر، مبدل به دیکتاتوری شده است. با توجه به این تحولات، اسطوره‌ها به‌ویژه در زمینة سیاسی تحول اساسی یافته‌ و نوع تراژدی اسطورة سیاسی، در شکل تئاتر سیاسی در همین دورۀ تحول جامعه یونانی، به وجود آمده است. اسطورة سیاسی آنتیگونه، از مهم‌ترین این تراژدی‌ها است که نبرد میان آزادی و خودکامگی را نشان می‌دهد و پیامدهای تراژیک آن را برای بقای دولت‌شهر، مردم و شخص حاکم روشن می‌سازد. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی، تلاش می‌کند این نبرد را بر اساس تحولات سیاسی و اجتماعی دولت‌شهر آتن و جهان یونانی بررسی نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

142 - زندگی و اندیشه‌ شمس تبریزی با تکیه بر وجهه‌ آموزگاری او
طاهره قاسمی علی محمدی

شمس تبریزی با اینکه از عارفان سرشناس و اندیشمندان بزرگ روزگار خویش بوده، مع‌الاسف، تا روزگار ما و حدود دو سه دهه‌ پیش، جز در حلقه مولانا و یارانش، در تاریخ تصوف، جایگاه شاخصی نداشته است. اطلاعات دربارة او منحصر به مقالات و منابعی است که دربارة آشنایی او با مولوی نگاشته چکیده کامل

شمس تبریزی با اینکه از عارفان سرشناس و اندیشمندان بزرگ روزگار خویش بوده، مع‌الاسف، تا روزگار ما و حدود دو سه دهه‌ پیش، جز در حلقه مولانا و یارانش، در تاریخ تصوف، جایگاه شاخصی نداشته است. اطلاعات دربارة او منحصر به مقالات و منابعی است که دربارة آشنایی او با مولوی نگاشته شده است و در مقالات اوست که به اطلاعاتی دقیق‌تر از زندگی او دست می‌یابیم. یکی از این نکته‌ها، رویه آموزگاری اوست. چنان‌چه از قراین پیداست؛ به کودکان قرآن آموزش می‌داده و مدتی به این شغل مشغول بوده است. آنچه از روش تدریس و تعامل او با کودکان به‌دست می‌آید، اگرچه با اصول آموزش و روش‌های تربیتی امروز تفاوت بسیار دارد؛ با‌ این‌ حال، بیانگر دو رویکرد متفاوت است. یکی اینکه تا حدودی روش آموزش و پرورش کودکان را در سده هفتم هجری به ما گوشزد می‌کند؛ دیگر اینکه روش آموزشی و پرورشی شمس را به نحوی برجسته، برای ما مسلم می‌گرداند. روش شمس در تربیت کودکان، با جهان اندیشه‌ها و رویکردهای انتقادی و پرشتاب او، بسیار نزدیک است. روش این مقاله، بر پایة مطالعات کتابخانه‌ای بوده است. در بخش تشریح زندگی شمس، از کتاب‌ها و مقاله‌های علمی و پژوهشی بهره گرفته و بنا بر روش تحلیل محتوا، به رازیابی شخصیت شمس پرداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

143 - بررسی موازنه دو رهیافت ناسازنما در مصیبت‌نامه عطار «تسلیم در برابر تقدیر» یا «تلاش برای تغییر»
فاطمه رحیمی هاتف سیاه کوهیان

10.30495/mmlq.2023.704661

عطار در مصیبت نامه سرنوشت انسان را با رویکردی تقدیرگرا، تابع ارادة ازلی خداوند و رستگاری نهایی او را امری بیرون از دایره اراده و عمل آدمی می داند و از سوی دیگر بر ارزش تلاش انسانی به عنوان رهیافتی مهم در سیر و سلوک تأکید ورزیده و تکاپوی طاقت‌فرسای سالک فکرت را به عنوان چکیده کامل

عطار در مصیبت نامه سرنوشت انسان را با رویکردی تقدیرگرا، تابع ارادة ازلی خداوند و رستگاری نهایی او را امری بیرون از دایره اراده و عمل آدمی می داند و از سوی دیگر بر ارزش تلاش انسانی به عنوان رهیافتی مهم در سیر و سلوک تأکید ورزیده و تکاپوی طاقت‌فرسای سالک فکرت را به عنوان نمونه ای از کوشش صوفیانه می ستاید. اکنون این سؤال پیش ‌می‌آید که این دو رویکرد ناسازنما را چگونه می توان در یک نظام اندیشگانی پذیرفت؟ و آیا تقابل این دو رویکرد متفاوت در اندیشه عطار یک پارادوکس لاینحل است یا برای برقراری ارتباط میان آن‌ها می‌توان آن دو را با هم، هم سو ساخت؟ هدف پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی رابطه دو رهیافت ناسازنمای تسلیم و تلاش در مصیبت‌نامه عطارست. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در اندیشه عطار تلاش انسان اگرچه نمی تواند تقدیر وی را تغییر دهد، اما شرط لازم برای تحقق تقدیر اوست. کارکرد تلاش انسان از نظر عطار فعلیت بخشی به کمال و سعادت بالقوه ای است که در تقدیر ازلی الهی برای وی رقم خورده است، در این نگرش تلاش انسان در صورتی ثمربخش است که مسبوق به درون‌داشتی پیشینی به نام استعداد یا توفیق ازلی الهی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

144 - تحلیل محوری و منظومه‌ای دفتر دوم مثنوی
محمد نوید بازرگان

در پیشینة مثنوی‌پژوهی، شرح مبسوط ابیات مثنوی و به‌تازگی نیز پژوهش‌های موضوعی، مرسوم و مورد توجه بوده است. اما کمتر به بررسی کلان‌فکرهای مثنوی در هر دفتر و سپس مقایسه و تطبیق آن با سایر دفاتر پرداخته شده است. خواننده این کتاب گاه در پیچ و خم ابیات ژرف و دقیق و در لابه‌لا چکیده کامل

در پیشینة مثنوی‌پژوهی، شرح مبسوط ابیات مثنوی و به‌تازگی نیز پژوهش‌های موضوعی، مرسوم و مورد توجه بوده است. اما کمتر به بررسی کلان‌فکرهای مثنوی در هر دفتر و سپس مقایسه و تطبیق آن با سایر دفاتر پرداخته شده است. خواننده این کتاب گاه در پیچ و خم ابیات ژرف و دقیق و در لابه‌لای حکایت‌های تودرتوی مثنوی و به تعبیری در جریان موّاج و سیال ذهن مولانا گم می‌شود و کمتر مجال این را می‌یابد که نگاهی از افقی بالاتر ـ نگاهی کل‌نگر ـ به هر دفتر مثنوی داشته باشد. در این پژوهش با استعانت از تجربه چند سال تدریس مثنوی در مقطع کارشناسی ارشد به شیوه تحلیل محتوا، تلاش شده است تا درون‌مایه‌های مندرج در دفتر دوم مثنوی از نظر بسامدی ارزیابی شود تا از رهگذر آن بتوان کلان‌فکرهای مندرج در این دفتر را معرفی کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

145 - نفس و بدن در تفکر اسلامی
مرتضی شجاری

از آنجا که بنا بر حدیثی مشهور خودشناسی راهی برای خداشناسی است، فیلسوفان و عارفان مسلمان همواره به بحث نفس یا روح انسان و رابطة آن با بدن، توجه ویژه‌ای داشته‌اند. ابن سینا نفس را جوهری مجرد و قائم به ذات می‌داند که در بدن انسان و در جسم دیگری منطبع نیست، بلکه مفارق از هم چکیده کامل

از آنجا که بنا بر حدیثی مشهور خودشناسی راهی برای خداشناسی است، فیلسوفان و عارفان مسلمان همواره به بحث نفس یا روح انسان و رابطة آن با بدن، توجه ویژه‌ای داشته‌اند. ابن سینا نفس را جوهری مجرد و قائم به ذات می‌داند که در بدن انسان و در جسم دیگری منطبع نیست، بلکه مفارق از همه مواد و اجسام است. اما این جوهر مجرد تعلق و اختصاص به بدن انسان ـ مادام که این بدن زنده باشد ـ دارد. از دیدگاه ابن عربی، صفت تدبیر برای روح ناشی از ارتباط ذاتی بین روح‌ها و بدن‌ها و تابعی از ارتباط حق با مخلوقات است. بدن محلی است که روح، آثار خود را در آن پدیدار می‌سازد. ملاصدرا با بهره‌گیری از حرکت جوهری، ثنویت انسان از دو جوهر نفس و بدن را انکار کرده، نفس را حادث از بدن و بدن را مرتبه‌ای از نفس می‌داند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

146 - نظامی، شاعری صوفی‌مسلک
یعقوب نوروزی حجت ا... قهرمانی

در این مقاله به بررسی عرفان و تصوف نظامی خواهیم پرداخت. بحث آغازین این خواهد بود که آیا نظامی را می‌توان همچون سنایی، عطار، مولوی و دیگران، شاعری عارف نامید. سپس به این نکته می‌پردازیم که آیا او صوفی رسمی بوده یا تحت تأثیر گسترش این اندیشه‌ها در این دوره نمودی از آن در چکیده کامل

در این مقاله به بررسی عرفان و تصوف نظامی خواهیم پرداخت. بحث آغازین این خواهد بود که آیا نظامی را می‌توان همچون سنایی، عطار، مولوی و دیگران، شاعری عارف نامید. سپس به این نکته می‌پردازیم که آیا او صوفی رسمی بوده یا تحت تأثیر گسترش این اندیشه‌ها در این دوره نمودی از آن در آثارش دیده می‌شود. سپس نظرات وی را دربارة مطرح‌شدن این اندیشه‌ها در شعر خواهیم آورد و بازتاب اعتقادات عرفانی‌اش را در زندگی عملی و شعرش به تماشا خواهیم نشست و آداب سلوک و موانع سلوک و آنچه را مرتبط با تصوف و عرفان است و در آثارش جلوه دارد، را نیز بحث و بررسی خواهیم کرد. همچنین نظرات او را دربارة صوفیه عصر خود و دیدی که نسبت به آنها داشته را مطرح می‌کنیم و دربارة زهد و دنیاگریزی ـ که بخش پر رنگ تصوف او را شامل می‌شود ـ به تفصیل سخن خواهیم گفت و اثبات خواهیم کرد که نظامی شاعری عارف نیست و در عالم عرفان و صوفیگری، دریافت‌های شاعران بزرگ عارف، همچون سنایی و عطار و مولوی و دیگر شاعران عارف را از مبانی و اصول عرفانی ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

147 - راهبردهای شناختی در بیماران مبتلا به اضطراب-افسردگی مختلط و وسواس-بی اختیاری
فاطمه معین الغربائی محمدرضا شعیری محمد صنعتی مهدی فدائی

افکار مزاحم از ویژگیهای اختلالهای هیجانی و اضـطرابی هستند. این پژوهش با هدف مقایسه راهبردهایی که بیماران و غیربیماران، برای مهار افکار مزاحم بـه کار می‌برند، انجام شد. دو گروه از بیماران مبتلا به اختلال وسواس بی‌اختیاری (OCD؛ 11 مرد و 14 زن با میانگین سنی 29 سال) و اختل چکیده کامل

افکار مزاحم از ویژگیهای اختلالهای هیجانی و اضـطرابی هستند. این پژوهش با هدف مقایسه راهبردهایی که بیماران و غیربیماران، برای مهار افکار مزاحم بـه کار می‌برند، انجام شد. دو گروه از بیماران مبتلا به اختلال وسواس بی‌اختیاری (OCD؛ 11 مرد و 14 زن با میانگین سنی 29 سال) و اختلال اضطراب ـ افسردگـی مختلط (MADD؛ 10 مرد و 15 زن با میانگین سنی 27 سال) و یک گروه غیربیمار (12 مرد و 13 زن با میانگین سنی 28 سال) انتخاب شدنـد. شرکت‌کنندگان به پرسشنامه‌های مهـار فکر (ولز و دیویس، 1994) و اضطراب و افسردگی بک (بک، اپشتین، براون و استیر، 1988؛ بک، راش، شاو و ابری، 1979) پاسـخ دادند. یافته‌ها نشان دادند که بیماران OCD و MADD بیشتر از راهبردهای نگرانی و تنبیه استفاده می‌کنند. گروه غیربیمار راهبردهـای مهار اجتماعی و انحراف توجه را بیشتر به کار می‌برند. بین گروهها تفاوت معناداری براساس استفاده از راهبرد ارزیابی مجدد دیده نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

148 - ساختار اندیشگی مولانا در مثنوی معنوی (براساس داستان‌های دفتر 4، 5 و 6)
احسان انصاری مهدی ماحوزی سیده ماندانا هاشمی اصفهان

آنچه بیان مولانا را رنگی جاودانه می‌بخشد، شناخت عمیق وی از خدا، انسان و جهان است. مولانا با خودشناسی و درک لذات متعالی کوشید از آنها نه تنها بهره‌ها گیرد، بلکه برای دیگران (شاگردان، مریدان و آیندگان) این تجربه‌ها را به یادگار بگذارد. پژوهش حاضر می‌کوشد با تأمل در شناخت چکیده کامل

آنچه بیان مولانا را رنگی جاودانه می‌بخشد، شناخت عمیق وی از خدا، انسان و جهان است. مولانا با خودشناسی و درک لذات متعالی کوشید از آنها نه تنها بهره‌ها گیرد، بلکه برای دیگران (شاگردان، مریدان و آیندگان) این تجربه‌ها را به یادگار بگذارد. پژوهش حاضر می‌کوشد با تأمل در شناخت هرچه بهتر ساختار اندیشگی مولانا در مثنوی، بتوان با اصول مکتب فکری که همان افق‌های معنوی و اهداف عرفانی خالق مثنوی است، آشناتر شد. ژرف‌نگری در داستان‌های مثنوی و چگونگی تحقق چشم‌اندازهای عرفانی مولانا یکی از اهداف این مقاله است که به روش توصیفی- تحلیلی این ساختار در داستان‌های سه دفتر دوم مثنوی بررسی و نمایان شده است. با واکاوی موضوع در این جستار برای نخستین بار مشخص گردید که برای داستان‌های مثنوی، می‌توان ساختاری برآمده از اندیشگی مولانا ترسیم کرد که برای خواننده پویا و پژوهشگر کوشا، وحدت ذهنی و معنایی پدید می‌آورد که هر داستان و تمثیلی را هماهنگ با سطوح روایی بیان و تقریر نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

149 - واکاوی حرف تمنّی لیت در قرآن کریم از منظر مربّع معناشناسی و زیبایی شناختی گفتمان
معصومه پویا فرهاد دیوسالار

قرآن کریم این معجزة بزرگ دین مبین اسلام، در هر دوره و عصری، جلوه‌ای تازه از خود به تماشا می‌گذارد. فرازهایی از آیات شریفه قرآن کریم دربردارنده ای کاش ها معادل حرف تمنی لیت می باشند که یکی از این صحنه‌های عظیم گفتمان قوی و تأثیرگذار می‌باشد. در این نوشتار تلاش بر آن است چکیده کامل

قرآن کریم این معجزة بزرگ دین مبین اسلام، در هر دوره و عصری، جلوه‌ای تازه از خود به تماشا می‌گذارد. فرازهایی از آیات شریفه قرآن کریم دربردارنده ای کاش ها معادل حرف تمنی لیت می باشند که یکی از این صحنه‌های عظیم گفتمان قوی و تأثیرگذار می‌باشد. در این نوشتار تلاش بر آن است این آیات را با روش تحلیلی-توصیفی از منظر مربّع معناشناسی گریماس و نیز جنبه‌ی زیبایی شناختی عاطفی بررسی نماییم؛ جنبه‌ای که به عنوان عنصری منعطف می‌تواند یک ساختار با عناصر عاطفی را تحت کنترل و نظارت خود درآورد و مترجمان نوین در صدد شناخت و درک این جنبه‌های ظریف در ترجمه‌ی کلام وحی می‌باشند. مهم‌ترین هدفی که به دنبال دستیابی آن هستیم، شناخت لایه‌های متعدد و کاربرد این ساختار در گفتمان زیبایی شناختی عاطفی با در نظر گرفتن تقابل تضادی، تناقضی و تکمیلی از سوی کنشگر مثبت و منفی می‌باشد تا در این عبارات به ظاهر کوتاه، نمایشی بزرگ از چهار قطب مؤثر در گفتمان و عواطف در سیلان آن را شاهد باشیم. در این راستا، رسیدن به یک ترجمه‌ی پویا و زنده و تأثیر گذار، هدف غائی ما در این پژوهش می‌باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که خداوند در قرآن کریم موارد "ای کاش ها" را از زبان انسان ها در دو دسته ی دنیوی و اخروی با الفاظ و اسلوبی بسیار زیبا بیان کرده است؛ و بیانگر آرزو و حسرت آنچه که دیگران دارند، و یا در افسوس و حسرت آنچه گذشته و از دست رفته است، می باشند. از سویی دیگر، بیانگر آرزوی آینده‌ای است که در شرایط حاضر امکان دسترسی به آن فراهم نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

150 - منطق به مثابه روش شناسی پژوهشهای فلسفی
علی اصغر جعفری ولنی

روش شناسی پژوهش فلسفی سبب تقویت انگیزه، افزایش توانایی درک مفاهیم، تفکر خلاق و مهارتهای تحلیل داده‌ها با هدف تقویت فرآیند تفکراستدلالی برای انجام پژوهش فلسفی می‌شود. نتیجه بخشی و هدفمندی تحقیق فلسفی، مرهون تحقیق درست (اثربخشی) و درست تحقیق کردن (کارایی) است که باعث بهر چکیده کامل

روش شناسی پژوهش فلسفی سبب تقویت انگیزه، افزایش توانایی درک مفاهیم، تفکر خلاق و مهارتهای تحلیل داده‌ها با هدف تقویت فرآیند تفکراستدلالی برای انجام پژوهش فلسفی می‌شود. نتیجه بخشی و هدفمندی تحقیق فلسفی، مرهون تحقیق درست (اثربخشی) و درست تحقیق کردن (کارایی) است که باعث بهره وری آن می شود. اثربخشی زمانی تأمین می شود کهارزیابی منجر به طرح تحقیق به درستی رعایت شود که دربرگیرنده هدف، ضرورت، مسائل، فرضیه، پیشینه و روش تحقیق است. رعایت ارزیابی مستلزم کارایی نیز منجر به برخورداری از استحکام و روشمندی، ابزار مناسب اصول و فنون تحقیق، سرعت توأم با دقت می شود. در این طرح، پژوهش همان فکر، و روش پژوهش هم صورت فکر است؛ ازاینرو علم منطق به عنوان ضامن صحت صوری فکر را می توان متدولوژی پژوهش فلسفی معرفی کرد. لذا کوشش ما براین است که بتوانیم به روش تحقیق جامعی دست یابیم که اصول و فنون امروزی پژوهش را درتناظر با مبانی منطقی مورد توجه قرار داده و آن را به عنوان چارچوب روش تحقیق علوم عقلی عرضه نماید. درواقع روش شناسی پژوهشهای فلسفی تجلی چهره جدیدی از هویت ابزاری بودن منطق و جنبه مهارتی آن است؛ یعنی مباحث منطقی مانند تعریف فکر و مراحل آن، اصول مطالب و ... درحکم معیاری است که پژوهشگر فلسفی در سامان دادن به پژوهش خود از آن باید استفاده کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

151 - دکترین انتقام سخت در اندیشه دفاعی آیت الله العظمی سید علی خامنه ای؛ مبانی و مکانیسم های تحقق
رسول تاجیک اسماعیلی اکبر اشرفی احمد بخشایشی اردستانی عبدالحسین ا... کرم

با شهادت فرمانده سپاه قدس توسط آمریکا، مفهوم انتقام سخت توسط آیت الله خامنه ای به عنوان یک طرح و نیز یک مطالبه بازدارنده در سطوح گوناگونی از قبیل ، غلبه نرم افزاری بر هیمنه پوچ استکبار، اخراج آمریکا از منطقه غرب آسیا، خون خواهی وانتقام از قاتلین آمرین به قتل شهید سلیمان چکیده کامل

با شهادت فرمانده سپاه قدس توسط آمریکا، مفهوم انتقام سخت توسط آیت الله خامنه ای به عنوان یک طرح و نیز یک مطالبه بازدارنده در سطوح گوناگونی از قبیل ، غلبه نرم افزاری بر هیمنه پوچ استکبار، اخراج آمریکا از منطقه غرب آسیا، خون خواهی وانتقام از قاتلین آمرین به قتل شهید سلیمانی و همراهان ایشان، مطرح گردید. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در صدد پاسخ به این مسئله است: در اندیشه حضرت آیت الله خامنه‌ای، راه های تحقق انتقام سخت کدامند؟ براساس بررسی ومطالعه منظومه فکری و اندیشه دفاعی ایشان ،نتایج مقابل حاصل شده است: برخی از نتایج به‌دست‌آمده عبارتند از: تحقق انتقام سخت مبتنی بر بعد نظامی شامل: عمق راهبردی، بازدارندگی همه جانبه، اصل توازن تهدید و واکنش سخت، و تحقق انتقام سخت در بعد علمی و فناورانه (غلبه نرم افزاری) شامل: اصل نهادمندی،آینده نگری و جامعه نگری علمی، نوآوری علمی، تولید علم وفناوری و شکستن مرزهای علمی و شکستن انحصار هر کدام از فناوری های پیشرفته، مورد اهمیت است. همچنین یکی دیگر از راه های تحقق انتقام سخت، دفاع دانش بنیان، دفاعی که مرکب از ابزارهای قدرت نرم وسخت است می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

152 - واکاوی رویکرد آیت‌الله العظمی بهجت به سیاست (از نظر تا عمل)
عباس تقوائی

آیت‌الله العظمی بهجت یکی از بزرگترین فقهای شیعه در سده اخیر بوده است که بررسی مجموعه نگاه ایشان به حوزه سیاست با توجه به درک با واسطه و مستقیم دو انقلاب مهم معاصر در تاریخ کشور ما یعنی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران، از اهمیت به سزایی برخوردار می‌باشد. البته به لحا چکیده کامل

آیت‌الله العظمی بهجت یکی از بزرگترین فقهای شیعه در سده اخیر بوده است که بررسی مجموعه نگاه ایشان به حوزه سیاست با توجه به درک با واسطه و مستقیم دو انقلاب مهم معاصر در تاریخ کشور ما یعنی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران، از اهمیت به سزایی برخوردار می‌باشد. البته به لحاظ نوع مشرب کلی‌ای که ایشان در سرتاسر زندگی و شئون مختلف اجتماعی و از جمله در سیاست داشته، طبعا ابهاماتی در خصوص دیدگاههایشان نسبت به مسائل اساسی مورد توجه در حوزه فقه سیاسی شیعه وجود دارد؛ لذا در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و گزارش‌های رسیده از نزدیکان، آشنایان و شاگردانشان در خصوص مواضع عملی و دیدگاههای سیاسی ایشان، سعی نموده‌ایم که تا حد امکان به آراء و نظریات ایشان در حوزه سیاست و مسائل مهم مورد توجه شیعیان در این حوزه یعنی حکومت اسلامی و ولایت فقیه پرداخته تا بتوانیم تا حدودی به منظومه اندیشه سیاسی ایشان دست پیدا کنیم مخصوصا ( چنانکه در این مقاله خواهیم دید ) با توجه به اینکه ایشان قایل به عدم تعطیلی حکومت و دین در عصر غیبت و همچنین لزوم اهتمام فقهاء به امر اجرای شریعت در این عصر هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

153 - جنایت های ارتکابی در میانمار و رهیافت های منطقه ای (با تکیه بر اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری)
سجاد رحمتی ترکاشوند جمال بیگی بابک پور قهرمانی

یکی از موارد بحث‌برانگیز در منطقه جنوب شرقی آسیا، جنایت‌های ارتکابی در مینمار می‌باشد که شامل جنایت‌های نسل زدایی، جنایت‌های علیه بشریت و جنایت‌های جنگی بوده که با عنایت به غیر انسانی بودن این رفتارها، مورد توجه مقام‌های سیاسی سایر کشورها از جمله مقام معظم رهبری قرار گر چکیده کامل

یکی از موارد بحث‌برانگیز در منطقه جنوب شرقی آسیا، جنایت‌های ارتکابی در مینمار می‌باشد که شامل جنایت‌های نسل زدایی، جنایت‌های علیه بشریت و جنایت‌های جنگی بوده که با عنایت به غیر انسانی بودن این رفتارها، مورد توجه مقام‌های سیاسی سایر کشورها از جمله مقام معظم رهبری قرار گرفته است. هدف این مقاله تبیین جنایت‌های ارتکابی در میانمار و رهیافت‌های منطقه‌ای آن با تکیه بر اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات نیز به صورت گردآوری و فیشبرداری می‌باشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته های تحقیق حاکی از این است که شدت جنایت‌های ارتکابی در میانمار به حدی است که بر اساس نظریه‌‌های اندیشمندان سیاسی کشورها به خصوص مقام معظم رهبری، راهکارهای پیش‌گیری و مقابله با این جنایت‌ها اقدام عملی کشورها و فشار سیاسی و اقتصادی به دولت میانمار، ورود سازمان‌های حقوق بشری، تشکیل کنفرانس سازمان همکاری اسلامی، و واکنش دادگاه بین المللی کیفری برای محاکمه و مجازات عاملان این جنایت‌ها است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

154 - شناسایی سبک های زندگی سرمایه گذاران ، میزان درگیری ذهنی و نوع تصمیم گیری خرید با رویکرد مالی – رفتاری
سید محمد تقی حسینی کیا وحید رضا میرابی

هدف اصلی مقاله، شناسایی سبک های زندگی سرمایه گذاران، میزان درگیری ذهنی و نوع تصمیم گیری خرید با رویکرد مالی – رفتاری می باشد.این مقاله از نظر روش ، توصیفی – پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. روش گرد آوری داد ها از طریق دو روش ثانویه و اولیه( پرسشنامه محق چکیده کامل

هدف اصلی مقاله، شناسایی سبک های زندگی سرمایه گذاران، میزان درگیری ذهنی و نوع تصمیم گیری خرید با رویکرد مالی – رفتاری می باشد.این مقاله از نظر روش ، توصیفی – پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. روش گرد آوری داد ها از طریق دو روش ثانویه و اولیه( پرسشنامه محقق ساخته با روایی مورد تایید خبرگان) انجام شد.پایایی تحقیق از طریق آلفای کرونباخ انجام گرفت. حجم نمونه آماری تحقیق طبق جدول کرجسی و مورگان و فرمول کوکران ، برای جامعه نا محدود 384 پرسشنامه تحلیل شد. روش نمونه گیری به صورت در دسترس انجام گرفته است . بعد از تحلیل داده ها از طریق نرم افزار های لیزرل و اس پی. اس .اس. نتایج به شرح زیر است: سبک زندگی سرمایه گذاران ریسک پذیر (رتبه 1، نوع تصمیم گیری پیچیده و درگیری ذهنی جهت تصمیم گیری در سرمایه گذار ی بسیار زیاد است) ، سبک زندگی سرمایه گذاران متفکر (رتبه 2 ، نوع تصمیم گیری پیچیده و درگیری ذهنی جهت تصمیم گیری در سرمایه گذار ی بسیار زیاد است) ، سبک زندگی سرمایه گذاران خوشبین (رتبه 3 ، نوع تصمیم گیری محدود بوده و درگیری ذهنی جهت تصمیم گیری در سرمایه گذار ی محدود است)، سبک زندگی سرمایه گذاران محافظه کار (رتبه 4 ، نوع تصمیم گیری محدود بوده و درگیری ذهنی جهت تصمیم گیری در سرمایه گذار ی محدود است) و سبک زندگی سرمایه گذاران احساساتی (رتبه 5، نوع تصمیم گیری محدود بوده و درگیری ذهنی جهت تصمیم گیری در سرمایه گذار ی محدود می باشد). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

155 - تاثیر اندیشه اصلاح گرایانه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه
رئوف موسوی معصومه قره داغی مقصود علی صادقی

10.30495/jscc.2023.1948107.1961

هدف این تحقیق بررسی تاثیر اندیشه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه بود که با مطالعه منابع و ماخذ موجود انجام گرفت . روش پژوهش این موضوع توصیفی است که با روش اسنادی با مطالعه کتب ، مقالات ، و بررسی مبانی تئوریک اندیشمندان دوره صفویه می باشد . یافته ها نشان می ده چکیده کامل

هدف این تحقیق بررسی تاثیر اندیشه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه بود که با مطالعه منابع و ماخذ موجود انجام گرفت . روش پژوهش این موضوع توصیفی است که با روش اسنادی با مطالعه کتب ، مقالات ، و بررسی مبانی تئوریک اندیشمندان دوره صفویه می باشد . یافته ها نشان می دهد با ظهور سلسله صفویه ، صفحه جدیدی در شیوه حکومت داری و ارتباط با مردم برای تثبیت و توسعه جامعه در آن دوره ورق خورد . سلاطین صفوی با توجه به رسمی شدن دین تشیع و پذیرش آن از سوی مردم ، و برای مشروعیت یابی خود و تمسک به قواعد عقلایی و ریشه دار متصل به وحی و نصوص دینی برای اداره کشور به سوی اندیشمندان حوزه های علمی شیعه روی آوردند و در مقابل علما نیز این فرصت را برای ارتقای تشیع به سطح اداره سیاسی و اجتماعی کشور تازه استقلال یافته ایران مغتنم شمرده ، به نظریه پردازی از نوع ولایت و نظارت فقیه بر سلطنت دست زدند . اهمیت این موضوع به این امر باز می گردد که سیر صعود و نزول هر تمدن نتیجه ساز کارهای تراکمی ، بازتولیدی و انحطاطی شکل گرفته که نظام اجتماعی و سیاسی جوامع ، سازنده آن است . در این شرایط محقق سبزواری با ارائه اندیشه اصلاح گرایانه رفتار اجتماعی سلاطین صفوی را تقویت و حکومت آنان را تثبیت نمود . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

156 - بررسی تاثیر اندیشه اصلاح گرایانه محقق سبزواری در رفتار اجتماعی سلاطین صفویه
رئوف موسوی معصومه قره داغی

10.30495/jscc.2022.1948110.1952

با ظهور سلسله صفویه ، صفحات جدیدی در تاریخ اندیشه سیاسی و شیوه زمامداری ایرانیان با تکیه بر شریعت اسلام و به ویژه فقه سیاسی شیعه ورق خورد . سلاطین صفوی در پویش برای مشروعیت یابی خود و تمسک به قواعد عقلایی و ریشه دار متصل به وحی و نصوص دینی برای اداره کشور به سوی اندیشمن چکیده کامل

با ظهور سلسله صفویه ، صفحات جدیدی در تاریخ اندیشه سیاسی و شیوه زمامداری ایرانیان با تکیه بر شریعت اسلام و به ویژه فقه سیاسی شیعه ورق خورد . سلاطین صفوی در پویش برای مشروعیت یابی خود و تمسک به قواعد عقلایی و ریشه دار متصل به وحی و نصوص دینی برای اداره کشور به سوی اندیشمندان حوزه های علمی شیعه روی آوردند و در مقابل علما نیز این فرصت را برای ارتقای تشیع و حاملان آن به سطح اداره سیاسی و اجتماعی کشور پهناور و تازه استقلال یافته ایران مغتنم شمرده ، به نظریه پردازی از نوع ولایت و نظارت فقیه بر سلطنت دست زدند . اهمیت این موضوع به این امر باز می گردد که سیر صعود و نزول هر تمدن نتیجه سازکارهای تراکمی ، بازتولیدی و انحطاطی شکل گرفته در نظام اجتماعی و سیاسی جوامع سازنده آن است . در این شرایط محقق سبزواری با اصلاح اندیشه اصلاح گرایانه رفتار اجتماعی سلاطین صفوی را تقویت و تثبیت نمود . این پژوهش با روش توصیفی در تحلیل پدیده های تاریخی و بر پایه منابع کتابخانه ای سامان یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

157 - تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری بناهای دوره ایلخانی نمونه مطالعاتی: مسجد جامع ورامین
لیدا بلیلان اصل حنانه فیاض مقدم رقیه غفاری حافظ

10.30495/jsps.2022.1972700.1021

طی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی چکیده کامل

طی دوران های مختلف تاریخی تحولات سیاسی، اجتماعی و مذهبی به بهترین شکل در هنر و معماری ظاهر شده به گونه ای که آثار معماری هر دوره، نشان‌دهنده باورها و اندیشه‌های غالب آن جامعه است؛ بر جامعه ایلخانی نیز اندیشه‌های عرفانی و تصوف حاکم بوده است. در این دوره آموزه‌های عرفانی در تمامی بخش‌های جامعه، به خصوص معماری و تزئینات معماری، گسترش یافت؛ به طوری که در اکثر بناهای این دوره این تأثیرات مشهود است. موضوع مقاله حاضر، بررسی تأثیر اندیشه‌های عرفانی در تزئینات معماری دوره ایلخانی و تزئینات مسجد جامع ورامین، به عنوان یکی از بناهای مهم این دوره است. به عبارتی این پژوهش به بررسی نمود عرفان در آثار و تزئینات معماری دوره‌ی ایلخانان مغول می‌پردازد. روش تحقیق مقاله، بررسی و تحلیل های تفسیری-تاریخی متون و آثار معماری دوره ایلخانی است. از یافته های پژوهش این شواهد حاصل می شود که تصوف و اندیشه‌های عرفانی، حکومت و معماران ایلخانی را تحت تأثیر قرار داده و این تأثیرات در تزئینات معماری بناهای این دوره به ویژه در تزئینات مساجد نمایان است. در مسجد جامع ورامین از هر سه نوع تزئینات (هندسی، گیاهی و کتیبه‌ای) استفاده شده است که این طرح‌ ها به طور عمده هندسی و یا کتیبه‌ای هستند. با این وجود نقوش گیاهی نیز، هرچند اندک ولی در بنا وجود دارند. این کتیبه‌ها دارای مضامین دینی و یا تاریخی هستند که کتیبه‌های تاریخی جهت توضیح چگونگی و زمان آغاز بنا به کار می‌روند. همچنین در طرح‌های هندسی که بیشترین حجم تزئینات را به خود اختصاص داده و با اسلوب بسیار مؤثری نیز به کار رفته‌اند از مفاهیم نمادین اعداد و اشکال به وفور استفاده شده که به مضامین عرفانی اشاره دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

158 - تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه،گفتار و رفتار؛ برای دانشجویان فلسفه تعلیم و تربیت
محسن ایمانی شهین امیری عباسعلی رستمی نسب روح الله کریمی

چکیده: این پژوهش، با هدف تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه، گفتار و رفتار؛ برای دانشحویان فلسفه تعلیم و تربیت انجام شده است، به روش کیفی به تحلیل محتوای مجموعه کتاب ها، شرح ها و مقالات پیرامون فلسفه از دیدگاه خردگرایی در سه بخش اندیشه، رفتار و گفتار پرداخ چکیده کامل

چکیده: این پژوهش، با هدف تدوین الگوی فلسفی خردگرایی براساس سه محور اندیشه، گفتار و رفتار؛ برای دانشحویان فلسفه تعلیم و تربیت انجام شده است، به روش کیفی به تحلیل محتوای مجموعه کتاب ها، شرح ها و مقالات پیرامون فلسفه از دیدگاه خردگرایی در سه بخش اندیشه، رفتار و گفتار پرداخته شده است. یافته های به دست آمده در تحلیل محتوای کیفی، در قالب پرسشنامه محقق ساخته، تدوین گردید و در اختیار جامعه آماری از پیش تعیین شده که مشتمل بر متخصصان حوزۀ تعلیم و تربیت بود قرار گرفت. روایی صوری پرسشنامه محقق ساخته مورد تأیید قرار گرفت داده‌ها با روش‌های آماری توصیفی و استنباطی( SPSS و Smart PLS ) تحلیل شدند. یافته های این تحقیق در بخش کیفی نشان داد که الگوی نهایی از دیدگاه خردگرایی با تکیه بر اصول عقلی و منطقی در اندیشه، رفتار و گفتار برای دانشجویان رشته فلسفه تعلیم و تربیت شامل پنج شاخص اهداف، شیوه ها، چالش و خلاء ها، عناصر و پیامدها می شوند. خروجی مرحله کیفی مدل نهایی از دیدگاه خردگرایی، با تکیه بر اصول عقلی و منطقی در اندیشه، رفتار و گفتار نیز شامل ابعاد، عامل‌ها و مؤلفه‌های مدل به همراه بار عاملی آن‌ها می شود. همچنین تحلیل عاملی در بخش کمی، نشان داد که هر یک از این متغیر ها، دارای شاخص‌های برازش و قابل‌قبول هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

159 - بررسی رویکرد تفکر محوری در برنامه درسی ایران ازدیدگاه مدرسه زندگی
مینا رنجبری سعید مذبوحی صدرالدین ستاری

چکیده: پژوهش حاضر ازنوع کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای است. برای رسیدن به درک عمیق تر، از استراتژی پدیدارنگاری کمک گرفته شده است. مشارکت کنندگان این پژوهش 15 نفر از معلمانی بودندکه از لحاظ علمی واجرایی در راستای هدف پژوهش، مطالعات به روز داشتند که به شیوۀ نمونه گیری هدفم چکیده کامل

چکیده: پژوهش حاضر ازنوع کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای است. برای رسیدن به درک عمیق تر، از استراتژی پدیدارنگاری کمک گرفته شده است. مشارکت کنندگان این پژوهش 15 نفر از معلمانی بودندکه از لحاظ علمی واجرایی در راستای هدف پژوهش، مطالعات به روز داشتند که به شیوۀ نمونه گیری هدفمند تا مرز اشباع نظری انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. در انتخاب افراد نگاه متفاوت آن ها به پدیده مورد بررسی و علاقه مندی آنان به مصاحبه در اولویت قرار داشت. انتخاب داده های حاصل از مصاحبه ها به صورت مستقل و اکتشافی بوده و نتایج آن بدون دستکاری ذهنی ارائه شده است. درپایان پس از تحلیل محتوا ی مصاحبه ، نتایج حاصل طی سه مرحله کد گذاری باز (اولیه)، محوری و گزینشی (انتخابی) تهیه شد. کدهای باز شامل 23 مفهوم وکد های محوری شامل چهار مقوله خودشناسی،خداشناسی،خلقت خدا وخلق خدا استخراج گردید. هر یک از این کدها، در بردارنده نشانگرهایی است که در پژوهش به تفصیل به آنها پرداخته شده است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

160 - بررسی اندیشه‎های تلفیقی در آثار مهدی اخوان‌ثالث
فاطمه حاجی رحیمی حسن شهریاری

چکیده اندیشه‌های تلفیقی در شعر، با هر زمینه‌ای، اساساً از پیچیده‌ترین فرآورده‌های تخیّل شاعرانه است و البتّه به&lrm;سببِ گستردگیِ مفاهیم و بارمعنایی که، اندیشه دارد، تأویل آن‌ها مخاطب را در مسیر نگاه و کیفیّتِ عواطفِ شاعر، هدایت می‌کند. شعرِ اخوان &lrm;ثالث، به‌عنوان چکیده کامل

چکیده اندیشه‌های تلفیقی در شعر، با هر زمینه‌ای، اساساً از پیچیده‌ترین فرآورده‌های تخیّل شاعرانه است و البتّه به&lrm;سببِ گستردگیِ مفاهیم و بارمعنایی که، اندیشه دارد، تأویل آن‌ها مخاطب را در مسیر نگاه و کیفیّتِ عواطفِ شاعر، هدایت می‌کند. شعرِ اخوان &lrm;ثالث، به‌عنوان شاعرِ برجستۀ معاصر و صاحب&lrm;سبک تلفیق و ترکیبی از سنّت‌های ادبی پیشینیان با زبان و اندیشه‌های نوآورانه‌ای ا&lrm;ست که برای نخستین &lrm;بار در شعر فارسی عرضه می‌شوند. احاطۀ وسیع اخوان به میراثِ ادبِ فارسی، این مجال را برایش فراهم کرده است که اندیشه‌هایش را هرچه زیباتر، در شعر خود بگنجاند. نویسندگان این مقاله در پژوهش حاضر که مطابق با روش کیفی با رویکرد توصیفی- تحلیلی حاصل شده است، به بررسی اندیشه&lrm;های تلفیقی در آثار اخوان می‌پردازند. ازجمله نتایج حاصل از پژوهش در شعر اخوان که در سه سطح زبانی، ادبی و فکری انجام یافته است عبارتند از: تلفیقی از زبان کهن و عامیانه با زبان نو و ادیبانه، تلفیقی از حماسه و غزل، تلفیقی از ایران پیش از اسلام و ایران پس از اسلام، تلفیقی از ادیان و مذاهب مختلف و تلفیقی از شعرنیمایی با شعرکلاسیک که این شاعر توانسته است با نمادگرایی و دیدگاه نوین خود سبکی تازه را در عرصه شعر و ادب این سرزمین به&lrm;وجود آورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

161 - بررسی بسامد اوزان بحور و ساختار قوافی در نسخة خطّی عقودالجواهر احمد داعی
عبداله قاسمی زهرا خسروی و مکانی

چکیده امروزه بررسی اوزان اشعار فارسی و عربی، با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب‌های گوناگون آن با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقّح از دواوین شعر فارسی و عربی امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. آسیای صغیر به ویژه در دورة عثمانی که مرکز نضج زبان و ادب فارسی در دربار پادشاهان ب چکیده کامل

چکیده امروزه بررسی اوزان اشعار فارسی و عربی، با تعیین بسامد و ترسیم فراز و نشیب‌های گوناگون آن با وجود چاپ‌های پاکیزه و منقّح از دواوین شعر فارسی و عربی امری ضروری و مفید به نظر می‌رسد. آسیای صغیر به ویژه در دورة عثمانی که مرکز نضج زبان و ادب فارسی در دربار پادشاهان بود، بستر مناسبی برای پرورش شعرا و آثار ارزشمند ادبی آنان محسوب می شد. احمد داعی با عقود الجواهر یکی از پیشتازان نصاب سرایی در این عصر محسوب می‌شود که با اشراف بر لغات فارسی و عربی با سرودن پنجاه و یک قطعه در 653 بیت نوآوری خاصّی در اوزان عروضی با تلفیق و پیوند سخنان حکمی و ضرب‌المثل‌ها بوجود آورده است. وی در کنار آموزش زبان عربی و معانی لغات و واژگان ثقیل عربی اهداف دیگری چون؛ نگاه مبتکرانه به اوزان شعر و تعلیم پندهای اخلاقی و حکمی نیز داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی اوزان به این سؤال پاسخ می‌دهد که احمد داعی در عقودالجواهر از نظر علم عروض در چه جایگاهی قرار دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

162 - تحلیل اندیشة شعری عندلیب کاشانی
مینا سالاری علی اکبر افراسیاب پور

چکیده علم سبک شناسی، در سالیان اخیر بسیار مورد توجّه قرار گرفته است و شاعران دورۀ بازگشت، نخستین سبک شناسان ایران هستند یا نخستین کسانی اند که بدون آن که خود بدانند به مطالعات سبک شناسی اشتغال ورزیدند و به تتبّع در آثار قدما پرداختند. زیرا برای تقلید درست، مجبور بودند چکیده کامل

چکیده علم سبک شناسی، در سالیان اخیر بسیار مورد توجّه قرار گرفته است و شاعران دورۀ بازگشت، نخستین سبک شناسان ایران هستند یا نخستین کسانی اند که بدون آن که خود بدانند به مطالعات سبک شناسی اشتغال ورزیدند و به تتبّع در آثار قدما پرداختند. زیرا برای تقلید درست، مجبور بودند که به همۀ جنبه‌های زبانی، فکری و ادبی آثار قدما دقیق شده و آن‌ها را بیاموزند. هر چند که این شاعران دارای سبک شخصی نیستند و تنها سبک شاعران کهن را تقلید کرده‌اند، یعنی روش آنان را آموخته بودند، ولی گاه با همان شیوه، آثار بدیعی آفریدند و تامّل در چگونگی اقتفاهای آنان از شاعران پیشین می تواند نتایجی را برای ما به ارمغان آورد. شاعران دورۀ بازگشت که عندلیب کاشانی یکی از مشهورترین آن ها است، از آنجا که توانست زبان فارسی را از سستی و کاستی برهاند، خدمت بزرگی به حفظ زبان و ادبیّات کهن ایران انجام داده‌ است. هدف این پژوهش، تحلیل اندیشة شعری عندلیب کاشانی است و نویسنده در پژوهش خود به اشعار دیوان عندلیب از قبیل پیوند زبان و اندیشه، سادگی زبان و اندیشه در شعر (مدح، پند، وصف و عشق) می‌پردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

163 - بررسی رابطه مدیریت دانش و شکل گیری تفکر استراتژیک با تبیین نقش میانجی سرمایه فکری در شرکت های دانش بنیان
داود فیض عظیم زارعی یگانه محسن‌زاده

امروزه دانش نقش راهبردی در سازمان ها ایفا می کند؛ لذا شناسایی، کسب و مدیریت دانش به یک مزیت رقابتی برای سازمان ها مبدل شده است. از طرفی، در محیطی که ویژگی آن پیچیدگی و تغییرات مستمر است، تفکر استراتژیک به عنوان هسته مرکزی خلق مزیت رقابتی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر برر چکیده کامل

امروزه دانش نقش راهبردی در سازمان ها ایفا می کند؛ لذا شناسایی، کسب و مدیریت دانش به یک مزیت رقابتی برای سازمان ها مبدل شده است. از طرفی، در محیطی که ویژگی آن پیچیدگی و تغییرات مستمر است، تفکر استراتژیک به عنوان هسته مرکزی خلق مزیت رقابتی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه مدیریت دانش و شکل‌گیری تفکر ‌استراتژیک با میانجی‌گری سرمایه فکری است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مدیران شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس می باشد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 73 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه استاندارد بوده که برای پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. تحقیق حاضر بر اساس هدف یک تحقیق کاربردی و همچنین بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز، از نوع تحقیقات توصیفی و همبستگی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه از مدل معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزیی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش بیانگر این است که بین مدیریت دانش و شکل گیری تفکر استراتژیک رابطه معناداری برقرار است. بدین معنا که مدیریت دانش در شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس منجر به شکل گیری تفکر استراتژیک می شود. نتایج تحقیق همچنین نشان می دهد که سرمایه فکری در رابطه میان مدیریت دانش و تفکر استراتژیک نقش میانجی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

164 - بررسی فرهنگ مردم سالاری دینی در قرآن کریم
سید عبدالمناف محسنی نیکو محمدرضا قائدی حمیدرضا حقیقت

مهم‌ترین ویژگی قرآن جامعیت آن است که مورد قبول اکثر اندیشمندان است. قرآن به عنوان کتابی کامل و جامع به موضوعاتی مختلف از جمله مردم و سیاست پرداخته و از آنجا که حکومت در اسلام از مهم‌ترین بنیان‌های جامعه به شمار می‌رود، بیان مسائل و موضوعات سیاسی در قرآن از اصول اساسی اس چکیده کامل

مهم‌ترین ویژگی قرآن جامعیت آن است که مورد قبول اکثر اندیشمندان است. قرآن به عنوان کتابی کامل و جامع به موضوعاتی مختلف از جمله مردم و سیاست پرداخته و از آنجا که حکومت در اسلام از مهم‌ترین بنیان‌های جامعه به شمار می‌رود، بیان مسائل و موضوعات سیاسی در قرآن از اصول اساسی است. مردم‌سالاری یکی از انواع روش‌ها و شیوه‌های حکومت‌داری است؛ از دیدگاه اسلام تقابلی بین خدا و انسان وجود ندارد؛ خداوند منشأ قانون‌گذاری است و انسان خلیفه و جانشین خدا بر روى زمین است. به همین دلیل انسان موجودی شریف، دارای فضیلت و کرامت است که منشأ و مبدأ تحولات اجتماعى شناخته شده و از جایگاه و نقشی ارزنده در قرآن برخوردار است. قرآن کریم در آیات متعددی به حاکمان حکومت اسلامی مؤکداً یادآوری نموده که در مقابل مردم خاضع و مهربان بوده، آزادی آن‌ها را در چارچوب شرع رعایت، خواسته‌های آنان را تأمین و با آن‌ها مشورت نمایند. مفهوم دخالت مردم هسته مفهومی مشترکی است که مرز نظام مردم‌سالار را از غیر مردم‌سالار متمایز می‌کند. تکریم شخصیت و حفظ حرمت مردم، برخورداری از حمایت آنان، ایجاد عدالت و زمینه‌های رشد، پیشرفت و بالندگی در جامعه از مهم‌ترین شاخص‌های مشروعیت حاکمیت می‌باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی فرهنگ مردم‌سالاری از دیدگاه قرآن کریم است. در این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، داده‌ها گردآوری شده و با بهره‌گیری از روش توصیفی– تحلیلی، آیات قرآنی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به کمک یافته‌ها، پژوهش به این نتیجه می‌رسد که فلسفه نقش و جایگاه مردم در تصمیم‌گیری و مشارکت سیاسی، تدبیر و سیاست دین و دنیای انسان در قرآن از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

165 - مقایسه اندیشه های سیاسی آیت الله سید عبد الحسین لاری و آیت الله خامنه ای در باب حکومت
محمد بیدگلی صادق زیباکلام

مقایسه میان اندیشه‌هایی که باعث ایجاد تحولات اجتماعی- سیاسی در یک جامعه می‌شوند، دارای اهمیت بسیاری است. در دو برهه از تاریخ معاصر ایران، دو اندیشه مهم وجود دارد که بر تحولات پس از خود تاثیر به‌سزایی بر جای گذاشته‌اند. این دو اندیشه عبارتند از مشروطه مشروعه و ولایت فقیه چکیده کامل

مقایسه میان اندیشه‌هایی که باعث ایجاد تحولات اجتماعی- سیاسی در یک جامعه می‌شوند، دارای اهمیت بسیاری است. در دو برهه از تاریخ معاصر ایران، دو اندیشه مهم وجود دارد که بر تحولات پس از خود تاثیر به‌سزایی بر جای گذاشته‌اند. این دو اندیشه عبارتند از مشروطه مشروعه و ولایت فقیه که اولی را در دوره شکل‌گیری مشروطه و دومی در دوره حاکمیت جمهوری اسلامی ایران پایه‌گذاری شده است. بر این اساس، این مقاله در پی مقایسه میان بخشهایی از دو اندیشه سیاسی نامبرده است. بنابراین، روش پژوهش آن، تحلیل مقایسه‌ای است و با توجه به این پرسش اصلی که در مقایسه میان اندیشه سیاسی آیت الله لاری و آیت الله خامنه ای چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی را می‌توان یافت، به بررسی آرای آنها درباره حکومت در زمینه‌های مبانی فقهی، حدود اختیارات، نقش روحانیت، مشروعیت و مصلحت و قانون و قانونگذاری پرداخته است. مقاله در نتیجه کلی در مقایسه میان اندیشه سیاسی دو فقیه در عصر انقلاب مشروطه و عصر انقلاب اسلامی، به شباهت، بهره‌گیری از اسلام در چگونگی شکل حکومت اما با برداشت‌های متفاوت یعنی بقای سلطنت و اجرای احکام اسلام برای شیخ آیت الله لاری و تاسیس حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلام، توجه به مشروعیت مردمی و مصلحت برای آیت الله خامنه ای رسیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

166 - گستره تعهدات اقتصادی و اجتماعی دولت در در رویکرد اندیشه لیبرال
علیرضا عسکری منصور فرخی یاسر روستایی حسین ابادی

حقوق شهروندی یا آزادی‌های عمومی و شهروندی، مجموعه‌ای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعه یک دولتِ‌کشور از آن برخوردار است. طراحی ابعاد حقوق شهروندی، به ویژه از حیث رابطه ی آن با حکومت، ارتباط تنگاتنگی با مبانی نظری و تلقی ما از جایگاه مردم دا چکیده کامل

حقوق شهروندی یا آزادی‌های عمومی و شهروندی، مجموعه‌ای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعه یک دولتِ‌کشور از آن برخوردار است. طراحی ابعاد حقوق شهروندی، به ویژه از حیث رابطه ی آن با حکومت، ارتباط تنگاتنگی با مبانی نظری و تلقی ما از جایگاه مردم دارد. حقوق شهروندی مجموعه ی وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در کنار آن تکالیف و وظایف شهروندان را در قبال دولت و جامعه، مورد توجه قرار می دهد. دیدگاه اسلام در این زمینه، دارای تفاوتی بنیادین با دیگر مکاتب حقوقی است. شهروندی به مثابه وضعیت حقوقی است که با حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تعریف می شود. به این معنا، شهروند شخصی است دارای شان حقوقی که در چارچوب قانون آزادی عمل دارد و حق دارد ادعای حمایت حقوقی را داشته باشد. زندگی اجتماعی و تشکیل حکومت در جامعه دارای اقتضائاتی است که رابطه ی متقابل دولت و ملت را به دنبال دارد. دیدگاه های بنیادین و مبانی حقوق عمومی در هر کشور علاوه بر تبیین شکل گیری و مشروعیت حکومت، تنظیم کننده ی رابطه ی حکومت و مردم نیز است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

167 - عنصر هویت ساز شاهان آرمانی ایران در اندیشه سیاسی سهروردی
میر جمال الدین تقوی مقدم محمد آگاه محمدکاظم کاوه پیشقدم

10.30495/psq.2024.1989492.2210

در عصر سهروردی، بحران مشروعیت و خلاء قدرت مرکزی، وی را بر آن داشت تا با تأکید به نقش و شأنی که شهریاران ایرانی در تحقق بخشیدن به هویت و مقام شاهی به تصویر کشیدن، توجه ویژه‌ای بکند. جایگاهی که متضمن پیوند دین یاری و شهریاری است. سهروردی در آثار خود از سه شهریار آرمانی ای چکیده کامل

در عصر سهروردی، بحران مشروعیت و خلاء قدرت مرکزی، وی را بر آن داشت تا با تأکید به نقش و شأنی که شهریاران ایرانی در تحقق بخشیدن به هویت و مقام شاهی به تصویر کشیدن، توجه ویژه‌ای بکند. جایگاهی که متضمن پیوند دین یاری و شهریاری است. سهروردی در آثار خود از سه شهریار آرمانی ایران باستان صحبت به میان می‌آورد، و آنان را مصداق حاکمان حکیمی می‌داند که می‌توانند الگوی مناسبی برای دیگر حاکمان باشند. وظیفه پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش است که شهریاران ایرانی چه ویژگی خاصی داشتند که به‌عنوان الگوی دیگر حاکمان در اندیشه سیاسی سهروردی، موردتوجه قرارگرفته‌اند؟ ازاین‌رو پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی نقش و شأن شهریاران موردتوجه سهروردی در بستر اندیشه ایران باستان و همچنین روایت سهروردی از آن، به این مهم پاسخ دهد. فرضیه پژوهش را نیز می‌توان چنین صورت‌بندی نمود که اصلی‌ترین رکن و وجه ممیزه حاکمانِ حکیمِ موردنظر سهروردی، تأله و مشروعیت الهی این شهریاران بود که موجبات جلب نظر سهروردی را به‌عنوان الگویی مطلوب فراهم آورده است. مشروعیت الهی وتألهی که خود را به‌صورت فَرّ ایزدی متجلی می‌کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

168 - بحران در شکل گیری اندیشه سیاسی نوصدرائیان
محمد پورقربان حمید رضا تبشیری

10.30495/psq.2022.1949063.2134

نوشتار حاضر به بررسی اندیشه سیاسی نوصدرائیان، که از آنها به عنوان رهبران سیاسی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران و یک جریان پر قوت فلسفی در ایران معاصر یاد می شود، به رشته تحریر درآمده و به این پرسش میپردازد که آیا بحران های اجتماعی ده 20 تا 1357 ( ه.ش) در شکل گیری اندیشه چکیده کامل

نوشتار حاضر به بررسی اندیشه سیاسی نوصدرائیان، که از آنها به عنوان رهبران سیاسی و مذهبی در جمهوری اسلامی ایران و یک جریان پر قوت فلسفی در ایران معاصر یاد می شود، به رشته تحریر درآمده و به این پرسش میپردازد که آیا بحران های اجتماعی ده 20 تا 1357 ( ه.ش) در شکل گیری اندیشه سیاسی نوصدرائیان تاثیر داشت و در صورت تاثیر، ایشان بحران جامعه خود را در چه مسائلی مشاهده کرده اند؟ علت را در چه چیزی می دانستند؟ الگوی بدیل برای نظام سیاسی چه نوع حکومتی را پیشنهاد کرده اند؟ و راهکارهای رسیدن به جامعه مطلوب در اندیشه آنها چه می باشد؟ فرضیه این مقاله بر این پاسخ مطرح است که بحران های ده 20 تا 57 13( ه.ش) جامعه ایران، همچون شکست مشروطه،استبداد سیاسی، اشغال ایران،کودتای 28 مرداد، سرکوب‌ و اختناق سیاسی در شکل گیری جریان دوم اندیشه سیاسی نوصدراییان موثر بود همچنین ایشان بحران جامعه خود را در مسائلی چون عدم استقلال سیاسی وفرهنگی، غربگرای افراطی دانسته و علت آن را زاویه پیدا کردن از اسلام محمدی معرفی می کنند . ایشان الگوی بدلیل برای نظام سیاسی را تشکیل جمهوری اسلامی و راهکار رسیدن به جامعه مطلوب را محوریت جوهری اسلام در استقلال، مردم سالاری دینی و... می دانند. از همین رو، این مقاله با هدف تبیین اندیشه سیاسی نوصدرائیان با روش تفسیری نظریه بحران و با استفاده از تجزیه و تحلیل داده های به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

169 - مرگ اندیشی گفتمانی در اشعار قیصر امین پور
پریسا صالحی

مرگ را‌ مي‌ تـوان‌ مـهمّ تـرين موضوع مشترک ميان انسان ها در تمام زمان ها، مکان ها و تنها رقيب زندگي‌ دانست. بيان ماهيّت مرگ، نوعي‌ نمایشِ نگرشِ افراد مختلف، به ماهیّت زندگی است. هیچ یک از شاعران از این دغدغه برکنار نبوده اند .لذا پرداختن به تفکرّات ادبا و شعرا، در این ب چکیده کامل

مرگ را‌ مي‌ تـوان‌ مـهمّ تـرين موضوع مشترک ميان انسان ها در تمام زمان ها، مکان ها و تنها رقيب زندگي‌ دانست. بيان ماهيّت مرگ، نوعي‌ نمایشِ نگرشِ افراد مختلف، به ماهیّت زندگی است. هیچ یک از شاعران از این دغدغه برکنار نبوده اند .لذا پرداختن به تفکرّات ادبا و شعرا، در این باره، در شناخت بهتر و آشنایی با دیدگاه فکری و معرفتی این شاعران مؤثر خواهد بود. برای رسیدن به این هدف باید به تحلیل متون و اشعار این شاعران پرداخت. یکی از روش های تحلیل متون، تحلیل گفتمان انتقادی است. که در آن به کشف نگرش نویسنده و شاعر در لابه لای اثرش می پردازند. از آنجا که ادبیّات و اجتماع رابطه ای دوسویه با هم دارند و تأثیرپذیری شعر معاصر از جامعه و تأثیر ادبیّات معاصر در شکل‌گیری بسیاری از تحولات اجتماعی – سیاسی امری اثبات شده است، در این پژوهش برآنیم تا تأثیر جامعه را در مرگ اندیشی شاعر و بازتاب آن در آثارش بررسی کنیم. از میان شاعران معاصر، قیصر امین‌پور مسائل اجتماعی و سیاسیِ مهمِ هر دوره را به صورت صریح و با لحن متناسب در شعرش بیان کرده است و همین موضوع ما را وارد قلمرو تحلیل گفتمان آثارش می کند. به ترتیب در این پژوهش با به کارگیری سطح تبیین در تحلیل گفتمان انتقادی در پی اثبات فراز و نشیب های مرگ اندیشی شاعر در دوره های مختلف شعری اش هستیم. به نظر می رسد نگرش او به مرگ که نگاه به زندگی را هم در خود دارد، در دوره های مختلف زندگی اش تغییر کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

170 - رابطة بین ویژگی های شخصیتی و افکار خودکشی و مقایسة آن در بین جوانان پسر بیکار و شاغل منطقه 2 شهر تهران
امید شاه محمد شهرستانکی نرگس باباخانی

چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و افکار خودکشی در جوانان پسر بیکار و مقایسه آن با جوانان شاغل است. روش از نوع همبستگی و علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل جوانان بیکار و شاغلی که در منطقه 2 شهر تهران سکونت داشتند که از میان جوانان بیکار تعداد چکیده کامل

چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و افکار خودکشی در جوانان پسر بیکار و مقایسه آن با جوانان شاغل است. روش از نوع همبستگی و علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل جوانان بیکار و شاغلی که در منطقه 2 شهر تهران سکونت داشتند که از میان جوانان بیکار تعداد 200 نفر و از بین جوانان شاغل نیز 200 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پس از همگن کردن گروه ها، شرکت کنندگان به دو پرسشنامه سنجش افکار خودکشی بک (BSSI) و آزمون شخصیت نئو فرم کوتاه (NEO-FFI) پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری و t مستقل نشان داد، افکار خودکشی با روان نژندی رابطه مستقیم و معنادار و با انعطاف پذیری و مسئولیت پذیری رابطه معکوس و معنادار دارد (01/0>P) به طوری که این ویژگی ها قادرند 2/12 درصد واریانس اقدام به خودکشی را در جوانان تبیین کنند. هم چنین نتایج آزمون فیشر نشان داد فقط رابطه بین انعطاف پذیری و افکار خودکشی در دو گروه جوانان بیکار و شاغل متفاوت است (05/0P <). جوانان شاغل و بیکار در تمامی ویژگی های شخصیتی به غیر از توافق با یکدیگر متفاوتند (01/0>P). به طوری که جوانان شاغل نسبت به جوانان بیکار از روان نژندی کمتر و برعکس ازانعطاف پذیری، برون گرایی، مسئولیت پذیری و سازگاری بیشتری برخوردارند. همچنین افکار اقدام به خودکشی در جوانان شاغل کمتر از جوانان بیکار است (01/0>P). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

171 - وضعیت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند یاددهی- یادگیری از دیدگاه اعضای هیات علمی
علی درویشی محمود عسگری مهتاب فقانی

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیتبه کارگیریفناوریاطلاعاتوارتباطاتدرفرایندیاددهی- یادگیریازدیدگاهاعضایهیاتعلمی دانشگاه آزاد واحد رودهن صورت گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی اعضای هیات علمی واحد و نمونه تحقیق شامل 96 نفر که به شیوه چکیده کامل

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیتبه کارگیریفناوریاطلاعاتوارتباطاتدرفرایندیاددهی- یادگیریازدیدگاهاعضایهیاتعلمی دانشگاه آزاد واحد رودهن صورت گرفت. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی اعضای هیات علمی واحد و نمونه تحقیق شامل 96 نفر که به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند که به پرسشنامه پاسخ داده اند. داده ها با استفاده از آزمون آماری (جی ال ام)[1] تحلیل شد. یافته ها به طور کلی نشان دادند که میانگین ابعاد فناوری اطلاعات و ارتباطاتدرفرایندیاددهی- یادگیریاعضایهیاتعلمی بالاتر از حد متوسط بوده و تفاوت معنی داری نیز به نفع زنان وجود داشته و در نهایت بین گروه های تحصیلی نیز تفاوت معنی داری وجود داشته است. [1]GLM پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

172 - خویش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاری و ناخویش‌‌‌کاریِ شاهانِ شاهنامه
فاطمه قایینی کریم آبادی حسن بساک

چکیده شاهنامۀ فردوسی، یکی از آثار بزرگ ادب پارسی است که با اجتماع، حکومت و سیاست زمان خود ارتباطی تنگاتنگ دارد. نوع حکومت در شاهنامه پادشاهی و بنیاد و اصول آن بر گرفته از اندیشۀ ایران شهری است. پایه و اساس حاکمیّت درشاهنامه، پادشاه است و تزلزل او، ویرانی کل حکو چکیده کامل

چکیده شاهنامۀ فردوسی، یکی از آثار بزرگ ادب پارسی است که با اجتماع، حکومت و سیاست زمان خود ارتباطی تنگاتنگ دارد. نوع حکومت در شاهنامه پادشاهی و بنیاد و اصول آن بر گرفته از اندیشۀ ایران شهری است. پایه و اساس حاکمیّت درشاهنامه، پادشاه است و تزلزل او، ویرانی کل حکومت و قلمرو آن محسوب می شود. ایران شهر آرمانی فردوسی نیز نمود حکومتی با پادشاهی دادگر، خردمند و فره مند است. فردوسی در شاهنامه علاوه بر داشتن نگاه جهانی و آرمانی، با نگاهی آسیب شناسانه، آفت های قدرت و ناخویش کاری شاهان را همانند فروگذاشتن خردورزی، دادگـری و شکیبایی که در نهایت بـه خروج از قانون اشه می انجامد، تبیین کرده است. نویسندگان در این مقاله که به شیوۀتوصیفی و تحلیل محتوا و با بهره گیری ازمتن شاهنامۀ فردوسی به انجام رسیده است، علاوه بر خویش کاری شاهان و حکومت در شاهنامه، با نگاه آسیب شناسی قدرت، به نقد و تحلیل داستان جمشید- به عنوان نخستین الگوی یک پادشاه خویش‌کار و ناخویش کار- پرداخته اند و به نتایجی چند دست یافته اند، از جمله این که هستۀ اصلی خویش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاری را فره مندی تشکیل می دهد و شاه فره مند شاهی خردمند و دادگراست. خویش کاری شاهان باید برگرفته از پادشاه و نظام آفرینش باشد و نـاخویش کـاری شاه نـه تـنها موجب آسیب رساندن به اساس شاهی و حاکمیت و ملت؛ بل که نوعی بی احترامی به آفرینش و در نهایت موجب آشفتگی و ویرانی کشور می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

173 - معنویت مولانا در دوران معاصر
آذرمیدخت صفوی

نویسنده در این مقاله کوشیده است مبانی معنوی و اخلاقی که در خلال سخنان مولانا اعم از مثنوی، غزلیات شمس و فیه ما فیه موجود است بر کشیده، نشان دهد که در بحران تشنجات و آشفتگی‌های جهان حاضر چه‌گونه این مبانی غنی اخلاقی می‌تواند روشن‌گر و آرامش‌بخش انسان مضطرب معاصر باشد. هم چکیده کامل

نویسنده در این مقاله کوشیده است مبانی معنوی و اخلاقی که در خلال سخنان مولانا اعم از مثنوی، غزلیات شمس و فیه ما فیه موجود است بر کشیده، نشان دهد که در بحران تشنجات و آشفتگی‌های جهان حاضر چه‌گونه این مبانی غنی اخلاقی می‌تواند روشن‌گر و آرامش‌بخش انسان مضطرب معاصر باشد. هم‌دلی، شفقت بر خلق، روی‌گردانی از ستم، سعه صدر و تسامح از دیگر مواردی است که نویسنده از میان اندیشه‌های متکثّر مولانا مورد تأکید قرار می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

174 - بررسی اندیشه‌های پارادکسیکال (متناقض) در شعر ناصرخسرو
بتول کرباسی عامل

پارادوکس واژه‌ای اروپایی است که در دورة معاصر به مباحث ادب فارسی وارد شده‌ است و آن را تناقض‌نمایی و اخیراً پادنمایی معنی کرده‌اند و در دو زمینة شعری و فکری یا مفهومی قابل بررسی است. آن‌چه ‌امروز بیش‌تر زیر عنوان تناقض‌نمایی در شعر و ادب فارسی مورد تحقیق واقع شده، زمین چکیده کامل

پارادوکس واژه‌ای اروپایی است که در دورة معاصر به مباحث ادب فارسی وارد شده‌ است و آن را تناقض‌نمایی و اخیراً پادنمایی معنی کرده‌اند و در دو زمینة شعری و فکری یا مفهومی قابل بررسی است. آن‌چه ‌امروز بیش‌تر زیر عنوان تناقض‌نمایی در شعر و ادب فارسی مورد تحقیق واقع شده، زمینة شعری آن است که ذیل بدیع معنوی در فنون و صنایع ادبی و به عنوان یک فنّ ادبی یا به تعبیر امروزی‌تر، آرایه ‌ادبی تعریف می‌شود. امّا آن‌چه ما بدان پرداخته‌ایم از این مقوله نیست و در این زمره نمی‌گنجد. حتّی نمی‌شود آن را تناقض نمایی معنی کرد، بلکه باید صراحتاً آن را تناقض نامید. ما تناقض‌گویی‌ها و تضادهای فکری، اعتقادی، ادّعایی شاعران را در این مقاله مورد نقد و ارزیابی قرار داده‌ایم، بدین صورت که نه تنها آرایه یا فنّ ادبی محسوب نمی‌گردد، بلکه بطور کلّی از این مقوله خارج بوده و در دامنة مباحث نقد ادبی گنجانیده می‌شود. مباحثی که در حوزة تحقیقات ادبی ما، متأسفانه غریب مانده و کم‌تر مورد توجه قرار گرفته و بدان پرداخته شده‌ است، در صورتی‌که ‌این گونه تحقیقات، اتّفاقاً، بیش‌تر به سرمایه‌های فکری نیازمند است و نیز بیش‌تر به پویایی جریان فکر و اندیشه کمک می‌کند. هم‌چنین موجب تحوّل و دگرگونی در بینش و نگرش شخص محقّق و نیز مخاطبان آن تحقیق می‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

175 - مولانا و جهان صلح یک‌رنگ
محمدنوید بازرگان

نوشتة حاضر در پاسخ این سؤال تنظیم شده است که آیا مولانا در بنیان اندیشه‌های متکثر خود اساساً مروّج صلح جهانی و عدم خشونت (به معنای رایج در جهان مدرن) است یا خیر؟ بدین منظور تلاش شده است تا ضمن بدست دادن نمونه‌هایی از مواجهة مولانا با پدیدة تاتار و خشونت عریان در قرن هفت چکیده کامل

نوشتة حاضر در پاسخ این سؤال تنظیم شده است که آیا مولانا در بنیان اندیشه‌های متکثر خود اساساً مروّج صلح جهانی و عدم خشونت (به معنای رایج در جهان مدرن) است یا خیر؟ بدین منظور تلاش شده است تا ضمن بدست دادن نمونه‌هایی از مواجهة مولانا با پدیدة تاتار و خشونت عریان در قرن هفتم، محورهای اصلی تفکر او در قیاس با ساختار فکری مروجان و سردمداران اندیشه عدم خشونت نظیر گاندی، مارتین لوترکینگ، دزموند توتو و... مورد بررسی قرار گرفته، بر روی موارد اشتراک و افتراق داوری روشن‌گرانه‌ای صورت گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

176 - تحلیل بسامدی درون‌مایه‌ها در دفتر سوم مثنوی
محمد نوید بازرگان

مثنوی کتابی عظیم مشحون از معانی متکثر و اندیشه‌هایی متنوع است که خواننده را در تلاطم امواج پی‌درپی خود غرقه و مبهوت می‌سازد. بهمین سبب و به دلیل درنگ مکرر مخاطب در پاگردهای ابیات مثنوی، معمولاً جهات اصلی اندیشه و اهداف کلّی کتاب مخفی مانده، خواننده از درک کلان فکرهای ای چکیده کامل

مثنوی کتابی عظیم مشحون از معانی متکثر و اندیشه‌هایی متنوع است که خواننده را در تلاطم امواج پی‌درپی خود غرقه و مبهوت می‌سازد. بهمین سبب و به دلیل درنگ مکرر مخاطب در پاگردهای ابیات مثنوی، معمولاً جهات اصلی اندیشه و اهداف کلّی کتاب مخفی مانده، خواننده از درک کلان فکرهای این کتاب مستطاب فرومی‌ماند. در این مقاله تلاش شده است تا این کلان فکرها در دفتر سوم مثنوی با روش تحلیل بسامدی درون‌مایه‌ها مشخص گشته، حکایت‌هایی که به شکل منظومه‌هایی مرتبط با هم برای القای یک درون‌مایة مشترک توسط شاعر بکار گرفته شده به صورت شماتیک عرضه و نتایج آن تحلیل گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

177 - بررسی عقل و زیر مجموعه‌های آن در دفتر چهارم مثنوی مولانا
محبوبه گل محمدی محمدنوید بازرگان

دفتر چهارم مثنوی همچون سایر حلقه‌های شش‌گانة مثنوی مشحون از تفکرات متنوع است. می‌دانیم که در هر دفتر هزاران حرف در عبارت آمده است و ذهن سیال مولانا دایماً از شاخه ای به شاخساری در پرواز است. خوانندة این کتاب مطوّل معمولاً در پیچ و خم ابیات ژرف و در لابه‌لای حکایت های تو چکیده کامل

دفتر چهارم مثنوی همچون سایر حلقه‌های شش‌گانة مثنوی مشحون از تفکرات متنوع است. می‌دانیم که در هر دفتر هزاران حرف در عبارت آمده است و ذهن سیال مولانا دایماً از شاخه ای به شاخساری در پرواز است. خوانندة این کتاب مطوّل معمولاً در پیچ و خم ابیات ژرف و در لابه‌لای حکایت های توی در توی مثنوی و یا در جریان ذهن سیال مولانا گم می‌شود و کمتر مجال این را می‌یابد که نگاهی از افقی بالاتر – کل نگر – به آن داشته باشد. در این مقاله سعی بر آن شده است تا با استفاده از این شیوة (کل نگر) به تحلیل محتوایی و درون مایه‌ای دفتر چهارم مثنوی به لحاظ بسامدی پرداخته شود، تا از این ره‌گذر بتوان کلان فکرهای غالب براین دفتر را معرفی نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

178 - تبیینی از جبرگراییِ روان شناختی و اختیارگراییِ جامعه شناختی نزد مولانا
حسن جعفری تبار

بزرگ‌ترین دشواری اختیار، تردید و اضطرابِ ماست، اما آفتِ بزرگِ جبر، بی‌مسؤولیتی است. مولانا با جمعِ اختیار و جبر، نظریه‌ای را بنیان می‌نهد که خود آن را جبّاری می‌نامد. معنیِ جبّاری نزد مولانا، پذیرش جبر است از منظرِ روان‌شناختی و قبول اختیار از نظرگاه جامعه شناختی؛ نزد خ چکیده کامل

بزرگ‌ترین دشواری اختیار، تردید و اضطرابِ ماست، اما آفتِ بزرگِ جبر، بی‌مسؤولیتی است. مولانا با جمعِ اختیار و جبر، نظریه‌ای را بنیان می‌نهد که خود آن را جبّاری می‌نامد. معنیِ جبّاری نزد مولانا، پذیرش جبر است از منظرِ روان‌شناختی و قبول اختیار از نظرگاه جامعه شناختی؛ نزد خود بپذیر که هر آن‌چه رخ داده باید می‌بوده و بدین‌سان نه از خود متنفّر باش، نه از دیگری. لیکن هم مسؤولیتِ رفتارِخود را آگاهانه بپذیر و هم مسؤولیتِ دیگری را از او بخواه. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

179 - مولانا این رستخیز ناگهان
داریوش صبور

مولانا جلال الّدین محّمد بلخی، از بزرگ‌ترین متفکران و سخن سرایان قرن هفتم هجری قمری است که دو اثر ارزندة بی مانند او، مثنوی معنوی و غزلیّات شمس، از بزرگ‌ترین آثار جهان بشری بشمار می‌رود. هر چند پیرامون چندی و چونی این دو اثر چشم‌گیر تاکنون پژوهش ها کرده و سخن ها گفته و چکیده کامل

مولانا جلال الّدین محّمد بلخی، از بزرگ‌ترین متفکران و سخن سرایان قرن هفتم هجری قمری است که دو اثر ارزندة بی مانند او، مثنوی معنوی و غزلیّات شمس، از بزرگ‌ترین آثار جهان بشری بشمار می‌رود. هر چند پیرامون چندی و چونی این دو اثر چشم‌گیر تاکنون پژوهش ها کرده و سخن ها گفته و نوشته‌اند؛ باز، جای پژوهش های تازه در پهنة ساختار درون‌مایه‌های شگفت انگیر آن ها، هم چنان باقی است. این گفتار برآمد پژوهشی است گذرا در پنهة اندیشه و تخیل وعاطفه و احساس مولانا و ساختار شعر و زبان سحر آفرین او که جهانی را با نبوغ خویش مسخر و شگفت زده کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

180 - مقایسه ی باور های فراشناختی و راهبرد های کنترل فکر در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه و افراد بهنجار
قاسم عبدل پور عباس بخشی پور رودسری مجید محمودعلیلو شیوا محجل رضایی

اختلال استرس پس از سانحه اختلالی است که با تجربه مجدد سانحه ی آسیب زا، اجتناب از محرک های یاد آورنده ی حادثه و برانگیختگی مفرط و تغییرات منفی در شناخت و خلق و خوی مشخص می شود. هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در افراد مبتلا به اختلال استرس پ چکیده کامل

اختلال استرس پس از سانحه اختلالی است که با تجربه مجدد سانحه ی آسیب زا، اجتناب از محرک های یاد آورنده ی حادثه و برانگیختگی مفرط و تغییرات منفی در شناخت و خلق و خوی مشخص می شود. هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه و افراد بهنجار بود. برای این منظور طی یک پژوهش پس رویدادی، از بین افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه ی خانواده های مراجعه کننده به کلینیک های روانپزشکی شهر تبریز، 40 بیمار مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه و 40 فرد بهنجار با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر باورهای فراشناخت، راهبردهای کنترل فکر و استرس پس از سانحه مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که میانگین نمرات باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، از افراد بهنجار به طور معنی داری بیشتر است. به نظر می رسد بیماران مبتلا به استرس پس از سانحه راهبردهای کنترل فکر ناکارآمدتر و باورهای فراشناختی مختل تری دارند. هم چنین این یافته ها تلویحات مهمی را در زمینه ی آسیب شناسی روانی و درمان این بیماران دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

181 - روابط ساختاری افکار ناکارآمد و نشخوار فکری با علایم اختلال خوردن با میانجیگری عملکرد اجتنابی
لطیفه سادات مردانی عزت اله احمدی

اختلال خوردن به عنوان رفتارها و نگرش های نادرست خوردن اطلاق می شود که به صورت یک زنجیره اختلال در غذا خوردن تعریف می شود. عده‌ای بی اشتهایی روانی را به صورت اجتناب اولیه و پراشتهایی روانی را به صورت اجتناب ثانویه در نظر می‌گیرند. هدف این مطالعه ارایه ی مدل مفهومی و آزمو چکیده کامل

اختلال خوردن به عنوان رفتارها و نگرش های نادرست خوردن اطلاق می شود که به صورت یک زنجیره اختلال در غذا خوردن تعریف می شود. عده‌ای بی اشتهایی روانی را به صورت اجتناب اولیه و پراشتهایی روانی را به صورت اجتناب ثانویه در نظر می‌گیرند. هدف این مطالعه ارایه ی مدل مفهومی و آزمون آن برای رفتارهای خوردن بر اساس نشخوار فکری،افکار ناکارمد و و عملکرد اجتنابی بود. برای این منظور، طی یک پژوهش توصیفی 312 نفر دانشجو (198 نفر دختر و 114 نفر پسر)، به شیوه‌ی نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و از نظر علایم اختلال خوردن، نشخوار فکری و افکار ناکارمد و اجتناب از تجربه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بررسی روابط متغیرها با استفاده از مدل معادلات ساختاری نشان داد که مدل پژوهش، برازش مناسبی با داده‌های این پژوهش دارد و مسیرهای افکار ناکارمد و نشخوار فکری با علایم اختلال خوردن با میانجیگری عملکرد اجتنابی معنادار است. براساس این مدل ساختاری، نشخوار ذهنی و افکار ناکارآمد به عنوان متغیرهای برون‌زا، بر عملکرد اجتنابی و عملکرد اجتنابی نیز بر اختلال خوردن تاثیر دارد. براساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که عملکرد اجتنابی علاوه بر وجود رابطه ی مستقیم، رابطه ی بین افکار ناکارمد و نشخوار فکری با اختلال خوردن را نیز تنظیم می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

182 - پیش بینی افسردگی و کیفیت خواب بر اساس نشخوار فکری و مولفه‌های آن (خودخوری و تامل) در بیماران مبتلا به رماتیسم مفصلی
مینا وصال محمد علی نظری نیا

بیماری هایرماتیسمی،اغلبباشیوعبالای اختلالاتروان پزشکیوپریشانی هایروان شناختی همراه است اما، نقش عواملروان شناختیدراینبیمارانبهندرت موردارزیابیقرارمی گیرد. هدف پژوهش حاضر، پیش بینی افسردگی و کیفیت خواب بر اساس نشخوار فکری و مولفه های آن (خودخوری و تامل) در بیماران مبتلا چکیده کامل

بیماری هایرماتیسمی،اغلبباشیوعبالای اختلالاتروان پزشکیوپریشانی هایروان شناختی همراه است اما، نقش عواملروان شناختیدراینبیمارانبهندرت موردارزیابیقرارمی گیرد. هدف پژوهش حاضر، پیش بینی افسردگی و کیفیت خواب بر اساس نشخوار فکری و مولفه های آن (خودخوری و تامل) در بیماران مبتلا به رماتیسم مفصلی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 75 بیمار مبتلا به رماتیسم مفصلی مراجعه کننده به کلینیک روماتولوژی بیمارستان حافظ شیراز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر سبک های پاسخ، کیفیت خواب و افسردگی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل ضریب همبستگی و رگرسیون خطی نشان داد که نشخوار فکری و مولفه های آن به طور معناداری (01/0>p ) افسردگی و کیفیت خواب نامطلوب را پیش بینی می کنند. همچنین مشخص شد که مولفه ی خودخوری بهتر از مولفه ی تامل می تواند افسردگی و کیفیت خواب نامطلوب را پیش بینی کند. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، در بیمارانی که به طور مزمن به نشخوار فکری می پردازند، احتمال بروز نشانه های افسردگی و کیفیت خواب نامطلوب افزایش می یابد که این مساله تاثیرات منفی ناشی از پیامدهای بیماری رماتیسم مفصلی را افزایش می دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

183 - اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس، افکار خودآیند منفی و کیفیت خواب در بیماران مبتلا به فشارخون بالا
پدیده سلطانی بیرق امیر پناه علی

عوامل روانی اجتماعی بسیاری از جمله سبک زندگی، افکار مزاحم، هیجانات منفی، خواب ناکافی می توانند موجب بروز بیماری مزمن پرفشاری خون شوند. امروزه یکی از عوامل تاثیرگذار بر شیوع بیماری فشارخون بالا، عوامل روانی‌ اجتماعی همچون استرس‌های پایدار و مزمن است. هدف این پژوهش، برر چکیده کامل

عوامل روانی اجتماعی بسیاری از جمله سبک زندگی، افکار مزاحم، هیجانات منفی، خواب ناکافی می توانند موجب بروز بیماری مزمن پرفشاری خون شوند. امروزه یکی از عوامل تاثیرگذار بر شیوع بیماری فشارخون بالا، عوامل روانی‌ اجتماعی همچون استرس‌های پایدار و مزمن است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس، افکار خودآیند منفی و کیفیت خواب بیماران مبتلا به فشارخون بالا بود. برای این منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بوده 30نفر از بیماران مبتلا به فشارخون بالا مراجعه کننده بخش به بیمارستان امام سجاد شهر تبریز به صورت نمونه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند، گروه آزمایش در 8 جلسه مداخله ی درمانی شرکت کرد. گروهها قبل و بعد از اتمام مداخلات درمانی، از نظر استرس، افکار خودآیند منفی و کیفیت خواب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، به صورت معناداری باعث کاهش استرس، کاهش افکار خودآیند منفی و بهبود کیفیت خواب در بیماران مبتلا به فشارخون بالا شده است؛ لذا می توان نتیجه گرفت که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی موجب ارتقاء سلامت روان شناختی در این بیماران می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

184 - بررسی مدل پیش بینی افکار خودکشی بر اساس رویدادهای استرس زای زندگی و نشخوار فکری با واسطه گری افسردگی
مینا وصال محمد علی گودرزی

رویدادهای استرس زای زندگی، رویدادهایی مشکل زاست که با بروز اختلالات هیجانی همراه است و به نظر می رسد یکی از عواملی که موجب درگیری افراد با افسردگی و نشخوار فکری می شود، تجربیات استرس آمیزی است که به طور مداوم در طی زمان رخ می دهد و می تواند نقش مهمی در پدیدآیی افکار خود چکیده کامل

رویدادهای استرس زای زندگی، رویدادهایی مشکل زاست که با بروز اختلالات هیجانی همراه است و به نظر می رسد یکی از عواملی که موجب درگیری افراد با افسردگی و نشخوار فکری می شود، تجربیات استرس آمیزی است که به طور مداوم در طی زمان رخ می دهد و می تواند نقش مهمی در پدیدآیی افکار خودکشی داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، ارایه ی مدلی به منظور پیش بینی افکار خودکشی بر اساس رویدادهای استرس زا و نشخوار فکری در دانشجویان با واسطه گری افسردگی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش از نوع همبستگی، 155 دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز به شیوه ی تصادفی انتخاب و از نظر افسردگی، افکار خودکشی، پاسخ های نشخواری و رویدادهای زندگی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل همبستگی نمرات نشان داد که رویدادهای استرس زا و نشخوار فکری می توانند به طور معناداری افسردگی و افکار خودکشی را به طور مستقیم پیش بینی کنند. با توجه به مدل پیشنهادی، مشخص شد که رویدادهای استرس زا و نشخوار فکری با واسطه گری افسردگی، می توانند به طور معناداری افکار خودکشی را پیش بینی کنند. به نظر می رسد، احتمال بروز افسردگی و افکار خودکشی در دانشجویانی که رویدادهای استرس زای بیش تری را تجربه کرده اند و از سبک پاسخ نشخواری استفاده می کنند، بیش تر است. با توجه به این که دانشجویان نقش مهمی در پیشرفت جامعه دارند؛ به کارگیری روش هایی که موجب پیشگیری و درمان افسردگی و افکار خودکشی می شود، ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

185 - نقش پیش بین باورهای فراشناختی در علایم وسواسی با واسطه گری مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار در جمعیت غیربالینی
محمد هرنگ زا محمد علی گودرزی

مدل فراشناختی بر این فرض استوار است که افکار وسواسی، نتیجه ی تفسیر منفی باورهای فراشناختی در مورد معنی و یا پیامد خطرناک یک فکر یا افکار ویژه است. تحریف در باورهای فراشناختی بر معانی و کارکرد شناخت تاثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه متغیرهای مسوولیت پذیری و چکیده کامل

مدل فراشناختی بر این فرض استوار است که افکار وسواسی، نتیجه ی تفسیر منفی باورهای فراشناختی در مورد معنی و یا پیامد خطرناک یک فکر یا افکار ویژه است. تحریف در باورهای فراشناختی بر معانی و کارکرد شناخت تاثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه متغیرهای مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار در رابطه با باورهای فراشناختی و علایم وسواسی در جمعیت های غیر بالینی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 333 نفر (151 پسر و 182 دختر) دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و از نظر باورهای فراشناختی نگرش مسوولیت پذیری، در آمیختگی افکار و عقاید وسواسی- جبری مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل مسیر و مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که باورهای فراشناختی، مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار ؛ مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار، علایم وسواسی را به صورت مثبت پیش بینی می کنند و همچنین، رابطه ی مستقل معناداری بین باورهای فراشناختی و علایم وسواسی وجود دارد. یافته های پژوهش از واسطه شدن متغیرهای مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار در رابطه ی میان باورهای فراشناختی و علایم وسواسی- اجباری، حمایت می کند. بنابراین، می توان گفت که باورهای فراشناختی از طریق مسوولیت پذیری و در آمیختگی افکار به وجه بهتری می توانند علایم وسواسی را تبیین کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

186 - پیش بینی افکار خودکشی بر اساس مولفه های شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی در دانشجویان علوم پزشکی
احمد ولیخانی علی فیروزشاهی

یکی از عوامل مهم مرتبط با خودکشی وجود رگه هایی از شخصیت های مرضی در افراد است. در بین سه خوشه ی اختلال شخصیت، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و اختلال شخصیت مرزی از مهم ترین اختلالاتی هستند که به نظر می رسد در فکر کردن به خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی کامل نقش دارند. هدف پ چکیده کامل

یکی از عوامل مهم مرتبط با خودکشی وجود رگه هایی از شخصیت های مرضی در افراد است. در بین سه خوشه ی اختلال شخصیت، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و اختلال شخصیت مرزی از مهم ترین اختلالاتی هستند که به نظر می رسد در فکر کردن به خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی کامل نقش دارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی مولفه های شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی با افکار خودکشی در بین دانشجویان بود. بدین منظور، طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 250 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پژشکی شیراز انتخاب و از نظر ویژگی های شخصیت مرزی، شخصیت اسکیزوتایپی و افکار خودکشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمون همبستگی تفکیکی نشان داد که تمامی مولفه های شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی به طور مثبت و معناداری با افکار خودکشی رابطه داشتند اما، تنها ناامیدی و علایم پارانوییدی و تجزیه ای وابسته به تنیدگی و سوظن پارانوییدی/ اضطراب اجتماعی توانستند به طور معناداری افکار خودکشی را پیش بینی کنند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می توان گفت در افراد بهنجاری که رگه هایی از شخصیت های مرزی و اسکیزوتایپی را دارند، افکار خودکشی آنان باید بررسی شود و برای پیشگیری از اقدام به خودکشی افراد دارای ویژگی های شخصیت مرزی، در درمان باید بیشتر روی ویژگی های ناامیدی و علایم پارانوییدی آنان کار شود و در افرادی که رگه هایی از شخصیت اسکیزوتایپی دارند نیز باید ویژگی سوظن پارانوییدی و اضطراب اجتماعی مورد توجه قرار گیرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

187 - اثربخشی درمان مبتنی برپذیرش و تعهد بر کاهش پریشانی و نگرشهای ناکارآمد در بیماران مبتلا به M.S
شوان شیدایی اقدم سلوی شمس الدینی سمیه عباسی سارا یوسفی صفیه عبداللهی محمد مرادی جو

مولتیپل اسکلروزیس، یکی از شایعترین بیماری های مزمن سیستم عصبی مرکزی است که با دمیلینه شدن نورون های عصبی همراه است. این بیماری فرد را دچار استرس، افسردگی و پریشانی می کند و عملکرد حسی و حرکتی او را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیر چکیده کامل

مولتیپل اسکلروزیس، یکی از شایعترین بیماری های مزمن سیستم عصبی مرکزی است که با دمیلینه شدن نورون های عصبی همراه است. این بیماری فرد را دچار استرس، افسردگی و پریشانی می کند و عملکرد حسی و حرکتی او را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش افکار ناکارآمد و پریشانی بیماران مبتلا به M.S بود. بدین منظور از میان بیماران مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی تهران 24 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. هر دو گروه قبل و بعد از شرکت در جلسات آموزشی و 2 ماه بعد از آن، از نظر میزان پریشانی و افکارناکارآمد مورد آزمون قرارگرفتند. گروه آزمایش در 8 جلسه ی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند ولی گروه گواه هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افکار ناکارآمد و پریشانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیسموثر است. بنابراین می توان با استفاده از این شیوه در کاهش پریشانی و افکار ناکارآمد این بیماران کمک کرد و از گسترش پریشانی و افکارناکارآمد آنها کاست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

188 - تبیین رابطه ی سبک های فرزندپروری ادراک شده و نشانه های وسواس: نقش میانجی گر خودکارآمدی و درهم آمیختگی فکر
احمد برجعلی سهیلا طالبی نجف آبادی شهرام محمدخانی نورعلی فرخی عصمت دانش

وسواس از اختلال های روان پزشکی ناتوان کننده است که اغلب مشکلات قابل توجهی را در روند معمول زندگی، کارکرد شغلی، فعالیت های اجتماعی و روابط بین فردی ایجاد می کند. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی گر خودکارآمدی و درآمیختگی افکار در رابطه بین شیوه های فرزندپروری ادراک شده چکیده کامل

وسواس از اختلال های روان پزشکی ناتوان کننده است که اغلب مشکلات قابل توجهی را در روند معمول زندگی، کارکرد شغلی، فعالیت های اجتماعی و روابط بین فردی ایجاد می کند. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی گر خودکارآمدی و درآمیختگی افکار در رابطه بین شیوه های فرزندپروری ادراک شده با نشانه های وسواس بود. برای این منظور طی یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی از میان دانش آموزان دبیرستان های نوبت دوم تهران،349دانش آموز از 8 مدرسه انتخاب و از نظر نشانه های وسواسی- جبری، خودکارآمدی عمومی، درآمیختگی افکار و ادراک والدینی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد درهم آمیختگی فکر رابطه بین سبک فرزندپروری مادرو نشانه های وسواس و خودکارآمدی رابطه بین سبک فرزندپروری هر دو والد با نشانه های وسواس را به صورت منفی و معنادار میانجی گری می کند. به نظر می رسد مادرانی که الگوی ارتباط مادر- فرزندی آن‌ها ویژگی‌هایی از قبیل ارتباط رسمی، برجسته بودن مرزها و فاصله‌ها و عدم ابراز عواطف، تماس چشمی و در آغوش گرفتن دارند یا به شکل مشروط فرزند خود را می‌پذیرند، مانع از شکل گیری پذیرش نامشروط در فرزندان خود می شوند و مسوولیت پذیری بیش از حد، درآمیختگی فکر- عمل و وسواس را در فرزندان خود شکل می دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

189 - مقایسه ی معنای زندگی، افکار خودکشی و تحریفات شناختی در زنان آسیب دیده با و بدون اختلال استرس پس از سانحه
معصومه شفیعی سجاد بشرپور حدیث حیدری راد

اختلال استرس پس از سانحه، مجموعه واکنش هایی است که فرد به دنبال مواجهه با یک استرسور شدید از خود بروز می دهد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی معنای زندگی، افکار خودکشی و تحریفات شناختی در زنان آسیب دیده با و بدون اختلال استرس پس از سانحه بود. بدین منظور طی یک پژوهش مقایسه ای، چکیده کامل

اختلال استرس پس از سانحه، مجموعه واکنش هایی است که فرد به دنبال مواجهه با یک استرسور شدید از خود بروز می دهد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی معنای زندگی، افکار خودکشی و تحریفات شناختی در زنان آسیب دیده با و بدون اختلال استرس پس از سانحه بود. بدین منظور طی یک پژوهش مقایسه ای، 200 نفر از زنان مواجه شده با رویداد آسیب زا در شهرستان گیلان غرب به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و بر اساس مصاحبه ی بالینی و نمره ی برش بالاتر از 107 در مقیاس اختلال استرس پس از سانحه به دو گروه با و بدون اختلال استرس پس از سانحه تقسیم شدند. دو گروه به صورت انفرادی از نظر معنای زندگی، افکار خودکشی و تحریفات شناختی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) نشان داد که میانگین نمرات گروه افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در متغیرهای معنای زندگی و زیر مولفه های آن که شامل، معنای حاضر در زندگی، جستجوی معنا در زندگی و تحریفات شناختی به طور معناداری پایین تر از افراد بدون اختلال استرس پس از سانحه بود اما، در افکار خودکشی و زیر مولفه های آن، تمایل به مرگ، آمادگی برای خودکشی و تمایل به خودکشی واقعی، میانگین نمرات گروه افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به طور معنا داری بالاتر از افراد عادی است. به نظر می رسد با توجه به اهمیت وجود معنا در زندگی، افکار خودکشی و تحریف های شناختی مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه در اولویت کار رواندرمان گران قرار گیرد. شناختی جهت افزایش وضعیت سلامت روان آنان با اهمیت بیشتری مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله

فهرست مقالات thought

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی