حاکم و ویژگی های آن در تفکر سیاسی جاحظ
محورهای موضوعی : تحولات سیاسی در ایران
علی شیرخانی
1
(استادِ گروهِ علومِ سیاسی، واحدِ قم، دانشگاهِ آزادِ اسلامی، قم، ایران)
حسین شیرخانی
2
(کارشناس ارشد مطالعات منطقه‌ای، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
کلید واژه: امامت, امام, جاحظ, حاکم, اندیشه سیاسی, انسان,
چکیده مقاله :
انسان چگونه موجودی است؟آیا بشر، طبع نیک سرشت دارد و یا بد سرشت هست؟در میان علما دو دیدگاه کلی حاکم است و جاحظ بر بدسرشت بودن اعتقاد دارد و بر این مبنا ،معتقد است که انسان با ذات خود، بدون کمک و تمسک به شریعت نمی تواند، زندگی خود را سامان دهد،چون بر مبنای شرارت طبیعی انسان، هر فردی دنبال جلب حد اکثر منافع برای خود هست و این مساله موجب ف ظهور نزاع ها و کشمکش ها در جوامع بشری می شود، از این ظهور وجود امام به معنای عام ،جهت هدایت جامعه لازم و ضروری هست و ارسال رسل نیز بر همین مبنا بوده و در حضرت حتمی مرتبت به پایان رسیده است و پس از او نیز امام و امامت تداوم داشته و جانشین بلافصل آن حضرت باید حضرت علی علیه السلام می شد،چرا که او اشبه الناس به پیامبر بوده و امام نیز باید ویژگی های پیامبر را داشته باشد.وی براساس همین مبنا امامان جامعه یکی از برجستگان اجتماع دانسته ، چرا همو باید ، جوامع بشری را به سوی کمال مادی و معنوی سوق دهد.به باور جاحظ ویژگی های برجسته می تواند امام را هادی و راهبر جامعه بنماید و در انتخاب امام برای جامعه لازم و ضروری هست که به این اوصاف توجه شود و امام نیر هموار این برجستگی ها را داشته باشد.
What kind of creature is man? Does man have good nature or bad nature? There are two general views among the scholars, and Jahiz believes in being bad natured, and on this basis, he believes that man by his own nature, without help and support He cannot organize his life according to Sharia, because based on the natural evil of man, every person seeks to get the most benefits for himself, and this issue causes the emergence of quarrels and conflicts in human societies, from this emergence of the existence of the Imam. In a general sense, it is necessary and necessary for the guidance of the society, and the sending of messengers was also based on this basis, and the status of the Prophet was finished, and after him, the Imam and the Imamate continued, and the immediate successor of that Prophet should have been Hazrat Ali, peace be upon him. Because he is similar to the prophet and the imam must also have the characteristics of the prophet. Based on this basis, he considered the imams of the society as one of the prominent ones of the society, why should he lead the human societies towards material and spiritual perfection. The presence of prominent features can make the imam the guide and leader of the society, and it is necessary and necessary to pay attention to these qualities in the selection of an imam for the society, and the imam of this tower have the dependencies.
_||_
