• فهرست مقالات پرولین

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - اثر تنش خشکی بر تجمع پرولین، قندهای محلول و تغییرات عناصر سدیم و پتاسیم در ژنوتیپ¬های لوبیا سفید
        مسعود زاده باقری
        به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ ل چکیده کامل
        به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ لوبیا سفید (دانشکده، شکوفا و G11867) بود، که بر اساس شاخص های مورفولوژیک به ترتیب به عنوان حساس، نیمه متحمل و متحمل دسته بندی شده بودند. در مرحله 50 درصد گل¬دهی نمونه برداری انجام شد و میزان قندهای محلول، محتوای پرولین و عناصر سدیم و پتاسیم اندازه¬گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت قندهای محلول، محتوای پرولین و یون پتاسیم در اثر تنش خشکی افزایش و یون سدیم کاهش یافت. ژنوتیپ متحمل G11867 بیشترین میزان قندهای محلول و یون سدیم را دارا بود. ژنوتیپ حساس دانشکده از بیشترین میزان یون پتاسیم و پرولین برخوردار بود. نتایج آزمایش نشان داد که تجمع بیشتر پتاسیم و محتوای پرولین لوبیا در شرایط خشکی می تواند یک سازگاری برای تحمل به خشکی باشد که به بقاء و تولید در شرایط خشکی کمک می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسی ارزش تغذیه‌ای و عمر انباری گل‌های همیشه‌بهار(Marigold) با کاربرد اسپرمیدین، اسیدسیتریک و پرولین
        سوفیا سروری الهام دانایی خدایار همتی علیرضا لادن مقدم
        مقدمه: گل‌های خوراکی به عنوان گل‌های غیرسمی، بی‌ضرری تعریف شده‌اند که در رژیم غذایی انسان مصرف می‌شوند. این گل‌ها حاوی انواع ویتامین‌ها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین و آنتی‌اکسیدان‌ها بوده که در تامین نیاز غذایی انسان‌ها نقش مهمی دارند. گل همیشه‌بهار نیز به عنوان یکی از گل‌ها چکیده کامل
        مقدمه: گل‌های خوراکی به عنوان گل‌های غیرسمی، بی‌ضرری تعریف شده‌اند که در رژیم غذایی انسان مصرف می‌شوند. این گل‌ها حاوی انواع ویتامین‌ها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین و آنتی‌اکسیدان‌ها بوده که در تامین نیاز غذایی انسان‌ها نقش مهمی دارند. گل همیشه‌بهار نیز به عنوان یکی از گل‌های رایج خوراکی شناخته شده است که در این پژوهش بهبود ارزش تغذیه‌ای و عمر انباری همیشه‌بهار تحت محلول‌پاشی اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین مورد بررسی قرارگرفت. مواد و روش‌ها: آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 14 تیمار و شامل دو عامل، محلول‌پاشی با اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) و ماندگاری پس از برداشت (شروع آزمایش، 5 و 10 روز)، در 3 تکرار و هر تکرار حاوی 10 گل انجام شد. جهت بررسی عمر انباری، نمونه‌ها در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند و صفاتی مانند وزن تر و خشک گل‌ها، کارتنوئید گلبرگ، کربوهیدرات کل، ویتامین ث، فنل، فلاونوئید، آنتی‌اکسیدان کل، پروتئین و عمر انباری گل‌ها ارزیابی گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد در دهمین روز انبارمانی، بیشترین وزن تر و خشک، کارتنوئید، فنل، کربوهیدرات گلبرگ‌ها در تیمار پرولین 100 میلی‌گرم در لیتر، بیشترین ویتامین ث، آنتی‌اکسیدان کل و عمر انباری گل‌ها در تیمار اسید سیتریک 100 میلی‌گرم در لیتر، بیشترین فلاونوئید و پروتئین به ترتیب در تیمار اسپرمیدین 100 میلی‌گرم در لیتر و پرولین 50 میلی‌گرم در لیتر حاصل شد. همچنین تمامی تیمارها تفاوت معنی‌داری در سطح آماری 1 و 5 درصد نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. نتیجه‌گیری: اثر تمام تیمارها بر متغیرهای اندازه‌گیری شده، معنی‌دار است، ولی بیشترین بهبود صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی با کاربرد غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر پرولین، اسید سیتریک و اسپرمیدین بدست آمد. بیشترین عمر انباری گل‌ها توام با حفظ کیفیت آنها با محلول‌پاشی اسید سیتریک 100 میلی‌گرم در لیتر (7/9 روز) و کمترین در تیمار شاهد (3/5 روز) حاصل شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی اثر نیکل بر درصد جوانه زنی و متابولیسم پرولین و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز در دو رقم کلزا Brassica napusL
        مه لقا قربانلی رضا حاجی حسینی روانبخش شیردم سودابه هزارخانی
        کلزا با نام علمی براسیکا ناپوس از تیره شب بو (براسیکاسه) است که در زبان انگلیسی به Rape seed شهرت دارد. این گیاه که برای مشخص نمودن اثرات نیکل بر روی آن، در تحقیق ذیل مورد بررسی قرار گرفته است، دارای 2n=38 کروموزوم بوده و از پهن برگان و دارای دو رقم بهاره و پاییزه می با چکیده کامل
        کلزا با نام علمی براسیکا ناپوس از تیره شب بو (براسیکاسه) است که در زبان انگلیسی به Rape seed شهرت دارد. این گیاه که برای مشخص نمودن اثرات نیکل بر روی آن، در تحقیق ذیل مورد بررسی قرار گرفته است، دارای 2n=38 کروموزوم بوده و از پهن برگان و دارای دو رقم بهاره و پاییزه می باشد. گیاهی یکساله و دارای بخشهای مختلف ریشه، ساقه، برگ، گل، غلاف و دانه است. نیکل یکی از فلزات سنگین است که اثرات سمی آن در گیاهان مختلف از لحاظ جنبه های مختلف فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، مولکولی، سلولی و ژنتیکی در حال بررسی است. در این پژوهش اثر سمی تیمارهای متفاوت NiCl2 بر روی برخی از فعالیتهای فیزیولوژیکی دو رقم کلزا (Brassica napus L.) از جمله بر روی درصد جوانه زنی دانه ها (با غلظت های 0، 10، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350، 400 و 500 میکرومولار) و مقدار پرولین و فعالیت آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز (با غلظت های 0، 100، 300 و 500 میکرومولار) در اندامهای هوایی و ریشه در شرایط گلخانه ای در دو رقم PF دو صفر و 401Hyola مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که با افزایش غلظت نیکل، درصد جوانه زنی کاهش، غلظت پرولین افزایش و فعالیت آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز در هر دو رقم افزایش یافت که این افزایش در رقم PF بیشتر از Hyola بود. نتایج حاصل از پارامترهای بررسی شده در هر دو رقم تفاوت معنی داری را نشان دادند. یکی از ساز و کارهای بیوشیمیایی موثر در خصوص جوانه زنی بر پاسخ متفاوت هر دو رقم نسبت به تنش فلز سنگین نیکل را می توان به تفاوت آنها از نظر میزان اثر سمی نیکل در این ارقام نسبت داد. به نظر می رسد تنش فلز سنگین در گیاه قادر به القای سنتز قابل ملاحظه ای در میزان پرولین و القای تحریک فعالیتهای آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز در رقم های مورد مطالعه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - اثرات کاربرد برگی سالیسیلیک اسید بر ویژگی‌های رشد چمن لولیوم تحت شرایط تنش شوری
        مسعود مقدم‌یار محمد کاظم سوری الهام مطلبی محمودرضا روزبان
        چکیده زمینه و هدف: افزایش شوری آب و خاک یکی از مهم ترین چالش های پیش روی بخش کشاورزی محسوب می شود. شوری رشد و تولید گیاهان را به شکل های مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. از طرف دیگر کاربرد موادی مانند اسید سالیسیلیک با ایفای نقش در سیستم های انتقال پیام در گیاهان می تواند چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: افزایش شوری آب و خاک یکی از مهم ترین چالش های پیش روی بخش کشاورزی محسوب می شود. شوری رشد و تولید گیاهان را به شکل های مختلف تحت تأثیر قرار می دهد. از طرف دیگر کاربرد موادی مانند اسید سالیسیلیک با ایفای نقش در سیستم های انتقال پیام در گیاهان می تواند باعث مقاومت در آن ها گردد. در این تحقیق اثرات محلول پاشی غلظت های مختلف اسید سالیسیلیک بر رشدونمو چمن لولیوم تحت سطوح مختلف شوری مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: این آزمایش در قالب فاکتوریل برپایه طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. بدین منظور اسید سالیسیلیک در 4 غلظت (صفر، 100، 200، 300 میلی گرم بر لیتر) به صورت اسپری برگی و شوری خاک در 3 سطح (3-4، 6-7، 9-10 dS/m) بکار گرفته شد. عوامل رشدونمو گیاه در دو زمان اواسط و اواخر دوره رشد گیاه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که شوری و هم چنین محلول پاشی اسید سالیسیلیک بسیاری از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه لولیوم را تحت تأثیر قرار می دهد، به طوری که بیشترین وزن تروخشک اندام های هوایی در زمان برداشت اول مربوط به تیمارهای بالای شوری بود، درحالی که در این برداشت شاخص کلروفیل و ارتفاع گیاه با افزایش سطح شوری در گیاهان کاهش نشان داد. در برداشت دوم ارتفاع گیاه و دیگر صفات مرتبط با رشد به طور مشخصی با افزایش میزان شوری کاهش یافت. هم چنین کاربرد اسید سالیسیلیک وزن تر و خشک ریشه را در مقایسه با گیاهان شاهد افزایش داد درحالی که تأثیری بر وزن تروخشک اندام های هوایی نداشت. بحث و نتیجه‌گیری: طبق نتایج به دست آمده می توان بیان نمود که کاربرد اسید سالیسیلیک احتمالاً می تواند در تخفیف اثرات تنش شوری در چمن لولیوم موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - مطالعه تاثیر محلول پاشی اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین بر رشد و گلدهی همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش خشکی
        سوفیا سروری حسن باقریان لمراسکی
        تحقیق حاصل جهت ارزیابی اثر محلول پاشی اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) بر رشد و گلدهی همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش خشکی (بدون تنش(شاهد)، 25، 50 و 75 درصد ظرفیت زراعی)، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادف چکیده کامل
        تحقیق حاصل جهت ارزیابی اثر محلول پاشی اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) بر رشد و گلدهی همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش خشکی (بدون تنش(شاهد)، 25، 50 و 75 درصد ظرفیت زراعی)، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه ای واقع در شمال ایران اجرا گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، افزایش سطوح تنش خشکی موجب کاهش معنی‌دار وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد گل، ماندگاری گل روی بوته گردید. تیمار گیاهان با سطوح مختلف اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین صفات مورد ارزیابی را به طور معنی داری افزایش داد، به طوریکه بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ماندگاری گل روی بوته در تیمار پرولین 100 میلی گرم در لیتر و سطح آبیاری شاهد و بیشترین وزن تر و خشک ریشه و طول ریشه در تیمار پرولین 100 میلی گرم در لیتر و سطح آبیاری 75 درصد ظرفیت زراعی بود و همچنین بیشترین ارتفاع گیاه در تیمار اسپرمیدین 100 میلی گرم در لیتر و سطح آبیاری شاهد و بیشترین تعداد گل در تیمار پرولین 50 میلی گرم در لیتر و سطح آبیاری شاهد بدست آمد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد، محلول‌پاشی همیشه بهار با غلظت‌های 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر اسپرمیدین، اسید سیتریک و پرولین ‌می‌تواند اثرات نامطلوب کم آبی را تا حدودی جبران کند، اما جهت بالابردن خصوصیات رشدی و فیزیولوژیک همیشه بهار محلول پاشی با پرولین 100 میلی گرم در لیتر به همراه سطح آبیاری 75 درصد ظرفیت زراعی توصیه ‌می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - ارزیابی اثر پرولین و گلایسین‌بتائین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، آنزیمی، رشد و گلدهی شمعدانی(Pelargonium spp.) تحت تنش خشکی
        مجید خدابخش الهام دانائی
        تحقیق حاضر جهت ارزیابی اثر پرولین و گلایسین‌بتائین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، آنزیمی، رشد و گلدهی شمعدانی(Pelargonium spp.) تحت تنش خشکی، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 13 تیمار، سه تکرار و هر تکرار حاوی سه گیاه، در مجموع 117 گیاه اجرا چکیده کامل
        تحقیق حاضر جهت ارزیابی اثر پرولین و گلایسین‌بتائین بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، آنزیمی، رشد و گلدهی شمعدانی(Pelargonium spp.) تحت تنش خشکی، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با 13 تیمار، سه تکرار و هر تکرار حاوی سه گیاه، در مجموع 117 گیاه اجرا شد. تیمارها شامل اثرمتقابل محلول‌پاشی با پرولین و گلایسین‌بتائین هر کدام با دو غلظت 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر و اعمال تنش خشکی 25، 50 و 75 درصد ظرفیت زراعی بود. اعمال تیمارهاحدود یک ماه پس از کاشت قلمه‌های ریشه‌دار شده در بستر مناسب، انجام و نمونه‌برداری و ارزیابی صفات مورد نظر نیز در زمان تشکیل جوانه‌های گل صورت گرفت. مورفوفیزیولوژیک و آنزیمی گیاه مانند وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، شاخص ثبات غشاء سلول، آنتوسیانین گلبرگ، کلروفیل کل برگ، پرولین، پروتئین، فعالیت آنزیم‌‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و ماندگاری گل روی بوته ارزیابی گردید. نتایج نشان داد بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، شاخص ثبات غشاء سلول، میزان پروتئین، فعالیت آنزیم‌های‌ سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و ماندگاری گل روی بوته در تیمار Control و بیشترین و کمترین میزان پرولین به ترتیب در تیمار DS 75% Fc+GB50ppm و Control بود. همچنین بیشترین ماندگاری گل روی بوته با 6/8 روز مربوط به تیمار Control و کمترین ماندگاری گل روی بوته با 3/4 روز مربوط به تیمار DS 75% Fc+GB50ppm بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - بررسی برهمکنش تنش خشکی با اسید آسکوربیک بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی زیره سبز(Cuminum cyminum L.)
        امین باقی زاده سید محمد علی وکیلی شهربابکی افسانه بیانی زهرا توحیدی
        گیاهان در دوره حیات با انواع تنش‌های محیطی مواجه می شوند که این تنش ها شانس نمو و بقای گیاهان را محدود می کنند. خشکی یکی از مهم‌ترین تنش های محیطی محدود کننده تولید و بهره برداری اقتصادی در گیاهان می باشد. در این راستا و به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و اسید آسکوربیک بر چکیده کامل
        گیاهان در دوره حیات با انواع تنش‌های محیطی مواجه می شوند که این تنش ها شانس نمو و بقای گیاهان را محدود می کنند. خشکی یکی از مهم‌ترین تنش های محیطی محدود کننده تولید و بهره برداری اقتصادی در گیاهان می باشد. در این راستا و به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و اسید آسکوربیک بر خصوصیات رشد و عملکرد گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار، در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت در سال 1393 انجام شد. عامل اول شامل4 سطح اسید آسکوربیک ( 0 ، 01/0، 1/0 و 5/0 میلی مولار) و عامل دوم سه سطح تنش خشکی ( آبیاری در حد ظرفیت مزرعه، تنش ملایم آبیاری با 3/2 ظرفیت زراعی و تنش شدید با 3/1 ظرفیت زراعی ) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار طول ریشه، طول ساقه، مقدار پروتئین، مقدار کلروفیل و افزایش معنی دار قندهای محلول و پرولین گیاه می گردد. بیشترین تاثیرتنش خشکی بر ویژگی های مورد بررسی در تنش شدید حاصل شد. اسید آسکوربیک با داشتن خواص ضد اکسیداتیو می تواند باعث کاهش خسارات ناشی از تنش وارده به گیاه شود و غلظت های 1/0 و 5/0 میلی مولار اسید آسکوربیک بیشترین تاثیر را بر مهار تنش خشکی داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مطالعه اثر شوری آب آبیاری بر سیستم آنتی‏اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی ژنوتیپ‏های موتانت پنبه
        مجید جعفرآقایی
        این مطالعه به منظور بررسی کارایی سیستمهای آنتی اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی ژنوتیپهای موتانت پنبه تحت شرایط شوری آب آبیاری در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان صورت گرفت. آزمایش به صورت کرت های خرد شده بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. چکیده کامل
        این مطالعه به منظور بررسی کارایی سیستمهای آنتی اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی ژنوتیپهای موتانت پنبه تحت شرایط شوری آب آبیاری در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان صورت گرفت. آزمایش به صورت کرت های خرد شده بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آب آبیاری با شوری های 4 (شاهد)، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر به عنوان کرت های اصلی و دو سه ژنوتیپ شایان، موتانت ال-ام-1673 و ال ام-1303 به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد اثر تیمار شوری آب آبیاری، بر صفات اندازه گیری شده از قبیل شاخص کلروفیل SPAD، پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید، محتوای پرولین، اسید آسکوربیک، فنول، فلاونوئید، آنتوسیانین، پروتئین محلول و فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون ردوکتاز معنی دار گردید و اثر ژنوتیپ و همچنین اثر متقابل شوری و ژنوتیپ بر صفات شاخص کلروفیل SPAD، مالون دی آلدئید، اسید آسکوربیک و فعالیت آنزیم کاتالاز معنی دار شد. نتایج نشان داد شوری میزان پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید را در ارقام پنبه افزایش داد و به دنبال آن میزان آنتی اکسیدانتهای آنزیمی و غیرآنزیمی نیز افزایش یافت. افزایش تولید پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید در شوری 12 دسی زیمنس بر متر شاخص کلروفیل را به خصوص در ارقام حساس کاهش داد. همچنین نتایج نشان داد در شرایط آبیاری با آب شور با شوری 12 دسی زیمنس بر متر بیشترین میزان آنتی اکسیدانتهای غیر آنزیمی از قبیل پرولین (89 میلی گرم برگرم)، آسکوربیک اسید (58/9 میلی گرم بر گرم)، فنول (11/76 میلی گرم بر گرم)، فلاونوئید (57/3 میلی گرم بر گرم) و آنتوسیانین ( 396 میکرومول بر گرم). همچنین بالاترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز به مقدار 3719 نانومول بر گرم در دقیقه متعلق به رقم ال ام 1303 و در سطح شوری 12 دسی زیمنس بر متر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - تاثیر الیسیتورهای قارچی بر غلظت رنگیزه های فتوسنتزی و میزان پرولین نخل خرما رقم استعمران (Phoenix dactylifera L., cv. Stameran) در شرایط تنش شوری
        بیتا صادقی وحید عبدوسی وحید زرین نیا نادر حسن زاده
        شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیـز بـا ایـن مشـکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم‌های قارچی در کاهش تنش‌هـای محیطی مانند شوری، به یک راهکـار جهـانی تبـدیل شـده اسـت. به منظور بررسی ارزیابی تأثیر الیسیتورهای ق چکیده کامل
        شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیـز بـا ایـن مشـکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم‌های قارچی در کاهش تنش‌هـای محیطی مانند شوری، به یک راهکـار جهـانی تبـدیل شـده اسـت. به منظور بررسی ارزیابی تأثیر الیسیتورهای قارچی بر میزان غلظت‌های رنگیزه‌های فتوسنتزی و پرولین در شرایط تنش شوری گیاهچه‌های خرما رقم استعمران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 سطح شوری و 3 سطح الیسیتور زیستی در آزمایشگاه علوم باغبانی انجام شد. تاثیر الیسیتورها در 3 سطح کنسرسیوم قارچی (زیست فعال، BFC)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر1000( EL1)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر2000( EL2) عامل دوم شوری در سه سطح (صفر، 150 و 300 میلی-مولار) مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که در شوری 300 میلی‌مولار، الیسیتور قارچ EL1 توانست پرولین را نسبت به سایر سطوح شوری افزایش دهد. الیسیتور قارچ EL2 در سطح شوری 300 میلی‌مولار کلروفیل a و کل بیشتری را نشان داد و در سطح شوری 150 میلی‌مولار کنسرسیوم قارچ زنده، کلروفیل a بیشتری را موجب شد. استفاده از الیسیتور در کاهش اثرات تنش شوری در خرما می‌تواند موثر باشد، اما سطح تنش می‌تواند تعیین کننده میزان اثر هر الیسیتور باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - ارزیابی ویژگی‏های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی چهار رقم کلزا (Brassica napus L) زمستانه در شرایط قطع آبیاری و تأخیر کاشت
        پیمان دوامی مجتبی علوی فاضل شهرام لک داوود حبیبی افشین مظفری
        به منظور ارزیابی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا در شرایط قطع آبیاری‌ و تاخیرتاریخ‌ کاشت،‌آزمایشی در دو سال زراعی به صورت اسپیلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش آبیاری به عنوان عامل اصل چکیده کامل
        به منظور ارزیابی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا در شرایط قطع آبیاری‌ و تاخیرتاریخ‌ کاشت،‌آزمایشی در دو سال زراعی به صورت اسپیلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج اجرا گردید. در این پژوهش آبیاری به عنوان عامل اصلی در دوسطح شامل آبیاری معمول(80 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A ) و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی و تاریخ کاشت در دو سطح شامل پنجم مهرماه و پنجم آبان ماه و چهار رقم کلزا زمستانه شامل تاسیلو ( Tassilo)، الویس (Elvise)، نپتون (Neptune) و اوکاپی (kapiO) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین میزان کلروفیل در هر دو تاریخ کاشت (پنجم مهرماه و پنجم آبان ماه) به ترتیب با مقادیر 1/59 و 1/88 میلی گرم برگرم وزن تر برگ و تحت شرایط آبیاری معمول به رقم الویس اختصاص یافت. قطع آبیاری موجب کاهش محتوای نسبی آب برگ و افزایش میزان پرولین برگ، محتوی پروتئین محلول‌ و میزان کربوهیدرات محلول شد. ارقام الویس و نپتون در شرایط آبیاری معمول به ترتیب با 3346 و 3220 کیلوگرم در هکتار و در شرایط قطع آبیاری به ترتیب با میانگین 3211 و 3081 کیلو گرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را داشتند. بر اساس شاخص تحمل به تنش (STI) رقم الویس به عنوان متحمل ترین رقم در شرایط تنش کم آبی در مرحله خورجین دهی به بعد شناخته شد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - اثر محلول‌پاشی هیومیک اسید بر صفات کمی و کیفی گیاه دارویی خاکشیر در شرایط تنش خشکی
        احمد رضا کلانتری محمد رسولی
        به‌منظور بررسی تأثیر هیومیک اسید بر عملکرد کمی و کیفی خاکشیر تحت شرایط مختلف تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده بر پایه بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واحد شهر قدس انجام شد. عامل اصلی آبیاری در 3 سطح شامل: آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید در کر چکیده کامل
        به‌منظور بررسی تأثیر هیومیک اسید بر عملکرد کمی و کیفی خاکشیر تحت شرایط مختلف تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده بر پایه بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واحد شهر قدس انجام شد. عامل اصلی آبیاری در 3 سطح شامل: آبیاری نرمال، تنش ملایم و تنش شدید در کرت های اصلی و عامل فرعی هیومیک اسید در 3 سطح شامل: عدم مصرف، 100 میلی گرم در لیتر، 200 میلی گرم در لیتر محلول‌پاشی با هیومیک اسید در کرت های فرعی بود. تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی سطوح آبیاری و هیومیک اسید و اثر متقابل آن‌ها معنی دار بودند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار 200 میلی گرم در لیتر هیومیک اسید در شرایط آبیاری نرمال اتفاق افتاد. نتایج بیانگر این بود که در کلیه سطوح آبیاری افزایش مصرف هیومیک اسید منجر به افزایش عملکرد دانه گردید، به‌طوری‌که در شرایط آبیاری نرمال و تنش ملایم کمترین اختلاف بین سطوح هیومیک اسید و در شرایط تنش شدید بیشترین اختلاف بین سطوح هیومیک اسید قابل‌مشاهده بود. بدین معنی که هیومیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی بیشترین تأثیر را نسبت به سطوح دیگر آبیاری (تنش ملایم و آبیاری نرمال) نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - اثر کود نیتروژنه و تلقیح بذر نخود با کودهای زیستی بر صفات مورفوفیزیولوژیک و خصوصیات آنزیمی نخود در شرایط کشت انتظاری و بهاره
        عزيز حسين زاده
        به منظور مطالعه اثر کود ازته و تلقیح بذر نخود با کودهای زیستی بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد و اجزای عملکرد نخود در شرایط کشت انتظاری و بهاره، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار و در سال زراعی 94-93 در مزرعه¬ای در شهرستان اشنویه ان چکیده کامل
        به منظور مطالعه اثر کود ازته و تلقیح بذر نخود با کودهای زیستی بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عملکرد و اجزای عملکرد نخود در شرایط کشت انتظاری و بهاره، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار و در سال زراعی 94-93 در مزرعه¬ای در شهرستان اشنویه انجام شد، فاکتور اول شامل تاریخ کشت در دو سطح کشت انتظاری و بهاره، فاکتور دوم تلقیح بذر با کود زیستی در دو سطح (شاهد و تلقیح با کود زیستی) و فاکتور سوم کود نیتروژنه (صفر، 5/2 و 5 گرم در متر مربع) بودند. نتایج نشان داد کشت بهاره در مقایسه با کشت انتظاری از فعالیت آنزیم کاتالاز، مقدار فتوسنتز و مقدار تعرق بالاتر و محتوی پرولین برخوردار بود، تلقیح بذر با رایزوچیک پی محتوی پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز را به صورت معنی¬داری در مقایسه با شاهد افزایش داد، بالاترین مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز در تلفیق بذر با رایزوچیک پی و کاشت بهاره مشاهده شد. بالاترین مقدار فعالیت آنزیم پرولین و کاتالاز، در کاربرد 5 گرم در متر مربع کود نیتروژنه ثبت شد. بالاترین محتوی نسبی آب برگ و مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز به تلفیق 5/2 گرم در متر مربع کود نیتروژن در کشت بهاره اختصاص داشت، همچنین کشت به صورت بهاره و تلقیح بذر با رایزوچیک پی بالاترین مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز را به خود اختصاص داد، در نهایت ترکیبات تیماری زمان کاشت انتظاری همراه با مصرف 5 گرم نیتروژن در مترمربع و تلقیح با رایزوچیک¬پی بالاترین عملکرد بیولوژیک و پایین ترین کارایی مصرف آب فتوسنتزی را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - اثر پلیمر سوپرجاذب و بافت خاک بر واکنش های فیزیولوژیک ذرت (Zea mays L) تحت تنش کم‌آبی
        علیرضا معینی علی نشاط نجمه یزدانپناه امین پسندی پور
        نقش پلیمر سوپرجاذب در کاهش اثر تنش کم آبی در خاک های شنی و لومی رسی، اثر پنج سطح پلیمر سوپر جاذب (صفر، 0.1، 0.2، 0.4 و 0.8 گرم در کیلوگرم خاک)، سه تیمار آبیاری (محتوای رطوبت نسبی خاک شامل 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) و دو نوع بافت خاک (شنی و لومی رسی) بر روی تولید چکیده کامل
        نقش پلیمر سوپرجاذب در کاهش اثر تنش کم آبی در خاک های شنی و لومی رسی، اثر پنج سطح پلیمر سوپر جاذب (صفر، 0.1، 0.2، 0.4 و 0.8 گرم در کیلوگرم خاک)، سه تیمار آبیاری (محتوای رطوبت نسبی خاک شامل 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) و دو نوع بافت خاک (شنی و لومی رسی) بر روی تولید زیست توده، رنگدانه های فتوسنتزی، میزان تبادل گاز برگ، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، مقدار پرولین، فعالیت کاتالاز، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش قابل توجه میزان فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای برگ، کلروفیلa+b ، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته و تولید ماده خشک ذرت شد. فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز، نشت الکترولیت و مقدار پرولین با افزایش سطح تنش کم آبی به طور قابل توجهی افزایش یافت. استفاده از پلیمر سوپرجاذب تحت تنش کم آبی 40 درصد موجب افزایش فتوسنتز خالص (32.3 درصد)، هدایت روزنه ای (38 درصد)، کلروفیلa+b (23.9 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (11.9 درصد) و تولید ماده خشک (24 درصد) و کاهش نشت الکترولیت (10.8 درصد)، مقدار پرولین (66.9 درصد)، فعالیت کاتالاز (42.7 درصد)، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (33.2 درصد) و آسکوربات پراکسیداز (34.3 درصد) در مقایسه با عدم کاربرد آن گردید. در مجموع می توان گفت که کاربرد پلیمر سوپر جاذب به میزان 0.8 گرم در کیلوگرم خاک از طریق افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک باعث بهبود رشد و نمو گیاه ذرت در شرایط تنش کم آبی می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و صفات آگروفیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم نان (Triticum aestivum L) در شرایط آبی و دیم
        حمید خوش خبر عباس ملکی محمد میرزایی حیدری فرزاد بابایی
        اﺛﺮ تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی بیست ژنوتیپ گندم نان، طی آزمایشی به مدت دو سال زراعی (96-1395 و 97-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله استان ایلام، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. عامل‌های کشت آب چکیده کامل
        اﺛﺮ تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیکی بیست ژنوتیپ گندم نان، طی آزمایشی به مدت دو سال زراعی (96-1395 و 97-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله استان ایلام، به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. عامل‌های کشت آبی و دیم در کرت اصلی و ژنوتیپ‌های گندم در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. عملکرد دانه و اجزای آن و صفات فیزیولوژیکی شامل فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، پرولین و محتوای آب نسبی برگ مورد مطالعه قرار گرفتند. محتوای آب نسبی برگ نسبت به شرایط آبیاری مطلوب در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 33 و 21 درصد کاهش نشان داد. محتوای پرولین در شرایط دیم به طور متوسط 81 درصد افزایش یافت. همچنین، در شرایط دیم فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپر اکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. تنوع زیادی از نظر صفات مورد بررسی بین ژنوتیپ‌ها مشاهده شد و میزان تغییرات صفات در شرایط دیم در ژنوتیپ‌های مختلف مشابه نبود. کشت در شرایط دیم سبب کاهش تعداد دانه در سنبله (24 درصد) و وزن دانه در سنبله (16 درصد) شد. میانگین های عملکرد دانه در کشت آبی و دیم به ترتیب 2604 و 1676 کیلوگرم در هکتار برآورد شدند. کشت در شرایط دیم سبب کاهش تا 29 و 41 درصدی عملکرد دانه، به ترتیب در سال اول و دوم آزمایش شد. اما درصد کاهش عملکرد در دو سال آزمایش برای ژنوتیپ‌های مختلف یکسان نبود. ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﻠﻲ، کشت در شرایط دیم کلیه ﺻﻔﺎت ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار داد و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ های ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎی ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ آبیاری مطلوب و دیم ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداری ﺑﺎ ﻫﻢ داﺷﺘﻨﺪ. در مجموع در شرایط آبی ژنوتیپ‌های 15، 13، 17 و 18 و در شرایط دیم ژنوتیپ‌های 3، 17، 15 ،8 و 9 از نظر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی بر دیگر ژنوتیپ‌ها برتری داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - بررسی راهکارهای صرفه جویی در مصرف آب لوبیا چیتی تحت تنش خشکی
        معصومه محمدپور درشکی علی نصراله زاده اصل محسن رشدی فرزاد جلیلی ساسان رضادوست
        به منظور بررسی روش های کاهش مصرف آب تحت شرایط تنش خشکی در زاعت لوبیا چیتی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای واقع در شهرستان سلماس طی سال 1397 انجام گردید. فاکتور اصلی قطع آبیاری در 3 سطح (آبیاری مطلوب، قطع آبیاری ا چکیده کامل
        به منظور بررسی روش های کاهش مصرف آب تحت شرایط تنش خشکی در زاعت لوبیا چیتی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ای واقع در شهرستان سلماس طی سال 1397 انجام گردید. فاکتور اصلی قطع آبیاری در 3 سطح (آبیاری مطلوب، قطع آبیاری از آخر مرحله گلدهی، قطع آبیاری از آخر مرحله نیام بندی) و فاکتور فرعی روش های کاهش مصرف آب در 5 سطح شامل (شاهد، سوپر جاذب، قارچ میکوریزا، کود نانو پتاسیم و پیش تیمار بذر با پراکسید هیدروژن) در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر قطع آبیاری و روش های کاهش مصرف آب روی عملکرد، اجزای عملکرد، کارآیی مصرف آب، کلروفیل کل و میزان پرولین معنی دار بود. همچنین، اثر متقابل فاکتورهای قطع آبیاری و روش های کاهش مصرف آب بر عملکرد دانه، کارآیی مصرف آب و میزان پرولین معنی دار گردید. با آنکه بیشترین عملکرد دانه به میزان 2133/24 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آزمایشی اثر متقابل آبیاری مطلوب همراه با مصرف پلیمر سوپر جاذب بود ولی مشاهده شد که عملکرد دانه در تیمار آزمایشی آبیاری مطلوب و بدون استفاده از روش های کاهش مصرف آب به میزان 1627/21 کیلوگرم در هکتار با تیمار آزمایشی قطع آبیاری در مرحله نیام بندی همراه با مصرف سوپر جاذب به میزان 1564/3 کیلوگرم در هکتار افزایش عملکردی حدود 3/87 درصدی را نشان داد که از نظر آماری معنی دار نبود که این نشانگر صرفه جویی در مصرف آب با استفاده از سوپر جاذب می باشد. همچنین در تیمار آزمایشی قطع آبیاری در مرحله نیام بندی با استفاده از قارچ میکوریزا نسبت به تیمار آزمایشی آبیاری مطلوب، عملکرد دانه 12/3 درصد کاهش یافت که آن نشان دهنده تاثیر بیشتر سوپر جاذب در جلوگیری از کاهش عملکرد دانه نسبت به قارچ میکوریزا در شرایط تنش خشکی می باشد. همچنین، کارایی مصرف آب در تیمار آزمایشی آبیاری مطلوب نسبت به تیمار آزمایشی قطع آبیاری در مرحله نیام بندی همراه با مصرف سوپر جاذب حدود 19 درصد کاهش یافت که نشان دهنده افزایش کارآیی مصرف آب در شرایط تنش خشکی با استفاده از مواد سوپرجاذب می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - تاثیر غلظت‌های نمک طعام بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا (Salicornia spp.) در شرایط کشت بدون خاک
        بهروز طیبی احمد قنبری
        به منظور مقایسه پاسخ های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا به غلظت های کلرید سدیم، آزمایشی به صورت گلخانه ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج غلظت نمک کلرید سدیم (5، 100، 200، 400 و 600 میلی مول بر لیتر) و سه گونه سالیکورنیا (Salicornia persica، S. perspolit چکیده کامل
        به منظور مقایسه پاسخ های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا به غلظت های کلرید سدیم، آزمایشی به صورت گلخانه ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج غلظت نمک کلرید سدیم (5، 100، 200، 400 و 600 میلی مول بر لیتر) و سه گونه سالیکورنیا (Salicornia persica، S. perspolitanaوS. bigelovii) بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین بتائین، کربوهیدرات ها، کلروفیل a وb، محتوای نسبی آب، پتـانسیل اسمزی در شـاخسار، وزن خشک و وزن تر معنی دار بودند. همچنین، برهمکنش شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین بتائین، کربوهیدرات ها، کلروفیل a وb، پتانسیل اسمزی شاخسار، وزن خشک و وزن تر معنی ‌دار معنی دار شد. غلظت کربوهیدرات ها تا 400 میلی مول 70 تا 80 درصد افزایش و در 600 میلی مول بین 5 % تا 13% کاهش یافت. افزایش غلظت نمک تا 600 میلی مول باعث افزایش غلظت پرولین و گلیسین بتائین شد. پتانسیل اسمزی نیز با افزایش سطوح شوری از 3 تا 4 برابر منفی‌تر شد. محتوای کلروفیل های a و b تا 600 میلی مول کاهش یافتند. همچنین، در غلظت 200 میلی مول نمک در هر 3 گونه، وزن تر و وزن خشک به طور معنی دار، 2 تا 3 برابر نسبت به شاهد افزایش و در 600 میلی مول نمک وزن تر و وزن خشک حدود 60% تا 65% کاهش پیدا کردند. در مجموع، نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نمک در محیط ریشه، هر سه گونه با تجمع پرولین و گلیسین بتائین و از طریق کاهش پتانسیل اسمزی، در غلظت های بالای نمک زنده ماندند. گونه S. bigelovii در 600 میلی مول نمک بیشترین تجمع سدیم و کمترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشت. از طرف دیگر گونه S. perspolitana در 600 میلی مول نمک بیشترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشته و از نظر تجمع اسمولیت ها در سطوح شوری نسبت به سایر گونه ها برتری نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - تغییرات عملکرد ماده خشک و برخی از اسمولیت‌ها و عناصر در ژنوتیپ‏ های گندم (Triticum aestivum L) تحت تنش کم‌آبی
        نصیبه توکلی علی عبادی خزینه حوریه توکلی
        به منظور بررسی تغییرات برخی اسمولیت ها و میزان عناصر در ژنوتیپ های گندم تحت تنش کم آبی، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (85% (شاهد چکیده کامل
        به منظور بررسی تغییرات برخی اسمولیت ها و میزان عناصر در ژنوتیپ های گندم تحت تنش کم آبی، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (85% (شاهد)، 60% و 35% ظرفیت زراعی) و پنج ژنوتیپ گندم (میهن، C-88D-7، C-88D-17، C88D-19 و C88D-20) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش کم آبی، میزان پتاسیم کاهش ولی عناصر سدیم، فسفر و همچنین اسمولیت هایی مانند پرولین و قندهای محلول به طور معنی داری افزایش یافتند. با این حال، کمبود آب، میزان پروتئین کل را در ژنوتیپ هایC-88D-19 ، C-88D-17 وC-88D-20 و کلسیم را در رقم میهن و ژنوتیپ C-88D-19 کاهش داد. درحالی که تاثیر کم آبی بر سایر ژنوتیپ ها منجر به افزایش این صفت ها شد. به طوری که، پروتئین کل در رقم میهن و ژنوتیپ C-88D-7 و میزان کلسیم در C-88D-20،C-88D-17 و C-88D-7 با تشدید تنش افزایش یافت. به نظر می رسد در میان ژنوتیپ های مورد بررسی، رقم میهن و ژنوتیپ های C-88D-17 وC-88D-19 دارای مقاومت نسبی به تنش در شرایط گلخانه ای می باشند. همچنین، از آن جایی که ژنوتیپ C-88D-20 تحت تاثیر تنش کمترین تجمع پرولین و عملکرد ماده خشک را نسبت به سایر ژنوتیپ ها تولید کرده و کاهش انباشت قندهای محلول و پروتئین کل هم در آن مشاهده شدند، به نظر می رسد این ژنوتیپ نسبت به سایر ژنوتیپ ها به تنش کمبود آب حساس باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - اثر فلزات سنگین مس و سرب بر برخی صفات رشدی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در دو رقم ماش
        مهدی کشته گر اکبر صفی پور افشار فاطمه سعید نعمت پور
        در زمین های زراعی، آلودگی فلزات سنگین به خاطر استفاده از پساب‌های صنعتی آلوده و کاربرد بی رویه ی کودهای فسفاته به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. دوام بلند مدت زیست‌شناختی و باقی ماندن در خاک، سبب انبـاشته شـدن این فلزات در زنجیـره غذایی و در نتیجه سبب تأثیـرات منفی بال چکیده کامل
        در زمین های زراعی، آلودگی فلزات سنگین به خاطر استفاده از پساب‌های صنعتی آلوده و کاربرد بی رویه ی کودهای فسفاته به یک مشکل اساسی تبدیل شده است. دوام بلند مدت زیست‌شناختی و باقی ماندن در خاک، سبب انبـاشته شـدن این فلزات در زنجیـره غذایی و در نتیجه سبب تأثیـرات منفی بالقـوه برای سلامت انسان می گردد. به منظور بررسی تاثیر فلزهای مس و سرب در خاک آلوده بر صفات ریخت‌شناختی، میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی دو رقم ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. فلز مس در غلظت های صفر، 150، 300 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک و سرب در غلظت صفر، 200، 400 و 600 میلی گرم در کیلوگرم خاک استفاده شد. پس از رشد گیاهان به مدت چهار هفته در خاک آلوده، ارتفاع بخش هوایی، طول ریشه، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی و ریشه، میزان پرولین و میزان پراکسیداسیون لیپیدی در برگ سنجیده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، حاکی از تاثیر منفی و سمی فلزات سنگین مس و سرب بر گیاه ماش است، به طورکلی با افزایش غلظت مس و سرب در محیط رشد، صفات ریخت‌شناختی تغییر یافته است. رقم سیستان تاثیر پذیری بیشتری از فلزات سنگین داشته و نسبت به رقم گوهر صفات ریخت‌شناختی آن تغییرات منفی بیش‌تری را نمایان ساخت. فلزات مس و سرب بر میزان پرولین و پراکسیداسیون لیپیدی در گیاه ماش تاثیر زیادی داشت. ضمن این که میزان پرولین و همچنین پراکسیداسیون لیپیدی تحت تنش فلزات مس و سرب در رقم سیستان افزایش بیشتری نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی کلزا رقم نپتون در شرایط تنش کم آبی
        یونس میر ماشااله دانشور احمد اسماعیلی حامد خسروی
        اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی رقم نپتون کلزا در شرایط تنش کم‌آبی طی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان بررسی گردید. تنش کم چکیده کامل
        اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی و زراعی رقم نپتون کلزا در شرایط تنش کم‌آبی طی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان بررسی گردید. تنش کم‌آبی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح ](آبیاری مجدد در 20 (شاهد) و 70 درصد تخلیه ظرفیت زراعی)[ و ترکیب تیماری دو عامل محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی (عدم مصرف و محلول‌پاشی با غلظت 2 در هزار) و عامل سالیسیلیک اسید (غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار) در کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تنش کم‌آبی و سالیسیلیک اسید بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. اثر کود ریزمغذی، به جز بر میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانت، بر سایر صفات مورد مطالعه نیز معنی‌دار به دست آمد. نتایج همچنین نشان داد که اثر متقابل سه‌گانه بر صفات کاتالاز، پراکسیداز، پرولین، درصد روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن معنی‌دار است. بیشترین میانگین درصد روغن، عملکرد دانه و عملکرد روغن به‌ترتیب با مقدار 02/46 درصد، 4424 و 2036 کیلوگرم در هکتار از ترکیب تیماری (عدم تنش+ محلول‌پاشی 5/1 میلی مولار سالیسیلیک اسید و غلظت 2 در هزار کود ریزمغذی) می باشند. نتایج این تحقیق بر اساس روند تغییرات میانگین‌ها، نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید و عناصر ریزمغذی اثر تنش کم‌آبی در گیاه کلزا را تا حدی کاهش می‌دهد. به‌طور‌کلی، باتوجه به نتایج به‌دست آمده از این تحقیق، برای کاهش اثرات منفی تنش کمبود آب و حصول عملکرد دانه مناسب، استفاده از کود ریزمغذی فرتی میکس ‌سه‌گانه و غلظت 5/1 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید در شرایط تنش کم آبی توصیه می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - تاثیر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو (Hordeum vulgare L)
        فرشاد سرخی
        این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو زراعی (Hordeum vulgare) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 در قالب آزمایش فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار چکیده کامل
        این پژوهش به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری و کود نیتروژنی بر عملکرد دانه و خصوصیات فیزیولوژیکی چهار رقم جو زراعی (Hordeum vulgare) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در سال 1392 در قالب آزمایش فاکتوریل اسپیلت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله آبستنی (کد 40 مقیاس زیدوکس) و قطع آبیاری در مرحله گلدهی (کد 60 مقیاس زیدوکس) و کود نیتروژنی در چهار سطح 20، 40، 60 و 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ارقام جو شامل ماکوئی، ولفجر، صحرا و جنوب بودند. عملکرد دانه در زمان برداشت محصول تعیین گردید. مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و میزان پرولین برگ پرچم، میانگره برگ پرچم (پدانکل) و طوقه در اوایل مرحله شیری شدن دانه ها (کد 73 مقیاس زیدوکس) اندازه گیری شدند. کاربرد 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، میزان کلروفیل برگ پرچم و مقدار پرولین را به همراه داشت. در صفات مورد مطالعه در شرایط آبیاری کامل اختلاف معنی داری از لحاظ میزان پرولین مشاهده نشد و در تیمارهای قطع آبیاری به ترتیب برگ پرچم، میانگره برگ پرچم و طوقه بیشترین مقدار پرولین را به خود اختصاص دادند. در تیمار آبیاری کامل بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل به ترتیب به ارقام ماکوئی و جنوب و در شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم و میزان کلروفیل به ارقام جنوب و ولفجر تعلق داشتند. منحنی های رگرسیونی نشان دادند که با افزایش شدت تنش کمبود آب، اختلاف بین تیمارهای نیتروژنی بر عملکرد دانه کاهش یافته و میزان پرولین موجود در اندام ها به شدت افزایش یافت و برعکس در شرایط آبیاری کامل اختلاف بین سطوح تیمارهای نیتروژنی بر عملکرد دانه به حداکثر رسیده و میزان پرولین موجود در اندام های مورد مطالعه کاهش چشم گیری نشان داد. منحنی های رگرسیونی در ارقام ماکوئی و ولفجر از شیب بیشتری برخوردار بود که حاکی از کاهش بیشتر عملکرد دانه و افزایش کمتر در میزان پرولین این ارقام در مقایسه با جوهای صحرا و جنوب در شرایط تنش کمبود آب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - اثر محلول پاشی نانو دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری
        فائزه شرقی ابراهیم خلیلوند بهروزیار
        به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی د چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال زراعی 1397-1396 به اجرا در آمد. عامل اصلی تنش کمبود آب در سه سطح 50، 75 و 100 درصـد رطوبت قابل دسترس و ترکیب فاکتوریلی کاربـرد نانو دی اکسید تیتانیوم (n-TiO2) (در سه سطح صفر، 01/0 و 03/0 درصد) و سالیسیلیک اسید (SA) (در دو سطح صفر و نیم درصد) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و کمترین فعالیت مالون دی آلدئید در اثر محلول پاشی با 5/0 درصد SA در شرایط آبیاری 50 درصد رطوبت قابل دسترس بود. محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز و کمترین فعالیت مالون دی آلدئید را به خود اختصاص داد. در شرایط کاربرد و عدم کاربرد SA، محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2تاثیر مثبتی بر فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز داشت. محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2و 5/0 درصد SA تحت رطوبت 50 درصد رطوبت قابل دسترس نیز بیشترین مقدار کربوهیدرات های محلول و پرولین را داشت. بر اساس نتـایج با افزایش سطح تنش کمبود آب فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز نیـز افزایش یافت به طوری که در آبیاری 50 درصد رطوبت قابل دسترس بیشترین فعالیت این آنزیم مشاهده شد. با توجه به نقش صفات مورد مطالعه در همکاری با یکدیگر در ممانعت از تولید گونه های فعال اکسیژن و کاهش اثرات مخرب تنش کمبود آب، کابرد سالیسیلیک اسید و نانو دی اکسید تیتانیوم با افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، مقدار کربوهیدرات های محلول، پرولین همزمان با کاهش میزان مالون دی آلدئید موجب کاهش اثرات منفی تنش کمبود آب گردید. با توجه به این که نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر آنزیم های تاثیرگذار بر فیزیولوژی گیاه اثرات مثبتی داشتند از این رو میزان تولید دانه ذرت نسبت به شاهد و شرایط کم آبیاری افزایش قابل ملاحظه ای نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)
        کوروش اسکندری زنجانی امیرحسین شیرانی راد امین مرادی اقدم توفیق طاهرخانی
        به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 90-1389 در منطقه زنجان به اجرا درآمد که در آن عا چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی درمنه (Artemisia annua L)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 90-1389 در منطقه زنجان به اجرا درآمد که در آن عامل شوری در چهار سطح شامل صفر (شاهد بدون شوری)، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر و عامل سالیسیلیک اسید در دو سطح عدم کاربرد (شاهد) و مصرف 0.5 میلی مولار بودند. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته و عملکرد سرشاخه های گلدار به عنوان صفات مورفولوژیک و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در برگ، غلظت پرولین و محتوای کلروفیل به عنوان خصوصیات فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که تنش شوری موجب کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، عملکرد سرشاخه های گلدار و محتوای کلروفیل و کاربرد سالیسیلیک اسید در هر دو شرایط تنش و بدون تنش شوری، سبب بهبودی صفات مورد اشاره گردید. تنش شوری فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز و تجمع پرولین را در برگ افزایش داد و کاربرد سالیسیلیک اسید هم در شـرایط بدون تنش و هم در تنش شــوری موجب کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مذکور و تجمع پرولین با اثر کاهش دهندگی اثرات تنش شوری گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - پاسخ آگروفیزیولوژیکی ارقام مختلف ارزن مرواریدی (Pennisetum glaucum L.) به کم‌آبی در شرایط آب و هوایی کرمان
        سید نبیل الدین فاطمی علی اکبر مقصودی مود قاسم محمدی نژاد
        تعیین رقم مناسب یکی از عوامل مهم برای به دست آوردن حداکثر عملکرد، با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه می باشد. یکی از مهم ترین تنش های محیطی خشکی بوده که از طریق تاثیر منفی در طول دوره رشد گیاه، ساختار و فعالیت های گیاهی را با اختلال مواجه می سازد. به منظور بررسی واکنش آگر چکیده کامل
        تعیین رقم مناسب یکی از عوامل مهم برای به دست آوردن حداکثر عملکرد، با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه می باشد. یکی از مهم ترین تنش های محیطی خشکی بوده که از طریق تاثیر منفی در طول دوره رشد گیاه، ساختار و فعالیت های گیاهی را با اختلال مواجه می سازد. به منظور بررسی واکنش آگروفیزیولوژیک ارقام مختلف گیاه ارزن مرواریدی (Hybrid 1, Hybrid 2, IP13150, IP13151, IP22269, ICMV5222 و HHVBCTA) به دو سطح آبیاری (100 و 60 درصد ظرفیت مزرعه) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط آب و هوایی کرمان انجام شد. نتایج نشان داد اثر ساده تیمار آبیاری برای همه صفات و اثر ساده رقم و نیز اثر متقابل آبیاری در رقم به جز در مورد محتوای رطوبت نسبی و شاخص کلروفیل برای سایر صفات مورد بررسی معنی دار بوده است. کاهش میزان آب آبیاری از 100 به 60 درصد حد ظرفیت مزرعه موجب کاهش معنی دار میانگین صفات شاخص کلروفیل (87/20 درصد) و محتوای رطوبت نسبی (06/29 درصد) شد. تنش خشکی موجب افزایش محتوای پرولین در ارقام مورد بررسی شد و بیشترین مقدار این صفت در شرایط تنش از رقم HHVBCTA به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که بیشترین میانگین ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و عملکرد علوفه تر و خشک در شرایط آبیاری نرمال و تنش به ترتیب مربوط به رقم Hybrid 1 و IP13151 بود. بر طبق نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل کمترین و بیشترین درصد کاهش عملکرد علوفه تر به واسطه اعمال تنش خشکی به ترتیب مربوط به ارقام IP13151 (16/13 درصد) و ICMV5222 (58/61 درصد) بود. به طورکلی، با توجه به نتایج به دست آمده ارقام Hybrid 1 و IP13151 به ترتیب جهت کاشت در شرایط آبیاری مطلوب و تنش در شرایط آب و هوایی کرمان مناسب به نظر می رسند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - پیش تیمار بذر کنجد (Sesamum indicum L) با پرولیـن و اثربخشی آن بر جوانه زنی در دماهای متفاوت
        نصیبه توکلی علی عبادی حوریه توکلی پیام تیزفهم
        به منظور بررسی تاثیر پرولین و دما بر میزان اسمولیت ها، میــزان آنزیم های آنتی اکسیدان و شــاخص های جوانه زنی کنجد، آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای چکیده کامل
        به منظور بررسی تاثیر پرولین و دما بر میزان اسمولیت ها، میــزان آنزیم های آنتی اکسیدان و شــاخص های جوانه زنی کنجد، آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح پرولین (صفر، 5، 10 میلی مولار) و دماهای مختلف جوانه زنی (15، 25، 35 درجه سلسیوس) بودند. نتایج آزمایش نشان دهنده تاثیر مثبت پرولین بر شاخص های جوانه زنی، آنزیم های آنتی اکسیدان، پرولین، پروتئین و تحرک ذخایر غذایی بود. به طوری که، کاربرد خارجی (اگزوژنیک) پرولین منجر به افزایش میزان این اسمولیت در گیاهچه ها گردید. همچنین، دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس منجر به تولید پرولین کمتری شدند. میزان آنزیم پراکسیداز نیز در دمای 25 درجه سلسیوس کمتر از دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس برآورد شد و افزایش پرولین منجر به افزایش میزان این آنزیم در دماهای مـورد بررسی گردید. در دمای 25 درجه سلسیوس با کاربــرد 10 میلی مولار پرولین بیشترین میزان کاتالاز و پلی فنل اکسیداز مشاهده گردید. همچنین، میزان این آنزیم ها در دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس کاهش نشان داد. با توجه به افزایش کارآیی ذخایر غذایی و شاخص قدرت بذر، درصد و سرعت جوانه زنی، میزان پرولین، پروتئین و آنزیم های آنتی اکسیدان در اثر کاربرد پرولین به نظر می رسد که پیش تیمار بذر با پرولین می تواند یکی از راهکارهای مناسب برای جوانه زنی بهتر آن تحت شرایط تغییرات دما باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - پاسخ فیزیولوژیک گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) به کود دامی و پلیمر سوپرجاذب در شرایط تنش خشکی
        زهرا رضایی محمد رفیعی الحسیی
        به منظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات فیزیولوژیکی رازیانه در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل: سه سطح 50 (شاهد)، 100 و 150 چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر کود دامی و پلیمر سوپرجاذب بر برخی صفات فیزیولوژیکی رازیانه در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. سطوح مختلف تیمار تنش خشکی شامل: سه سطح 50 (شاهد)، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به عنوان فاکتور اصلی و نسبت های مختلف کود دامی (گاوی) و پلیمر سوپرجاذب در شش سطح شامل: D1: عدم مصرف کود دامی و پلیمر سوپرجاذب، D2: 10 تن در هکتار کود دامی + 150 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب، D3: 20 تن در هکتار کود دامی + 100 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب، D4: 30 تن در هکتار کود دامی+ 50 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب، D5: 40 تن در هکتار کود دامی و D6: 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی و کود دامی و پلیمر سوپرجاذب و اثر متقابل آنها بر محتوای پرولین، کلروفیل b، کارتنوئید، عملکرد دانه و عملکرد اسانس این گیاه تاثیر معنی داری داشتند. همچنین، بیشترین عملکرد دانه (66/146 گرم بر مترمربع)، عملکرد اسانس (99/2 گرم بر مترمربع) و کارتنوئید از تیمار 50 میلی متر تبخیر با کاربرد D6 حاصل شد. بیشترین مقدار پرولین از تیمار 150 میلی متر تبخیر با کاربرد D4 به دست آمد. بیشترین کلروفیل b از تیمار 50 میلی متر تبخیر و کاربرد D3 تولید شد. بیشترین محتوای آب نسبی برگ و کلروفیل کل از تیمار 50 میلی متر تبخیر و D6 و بیشترین کلروفیل a از تیمار 50 میلی متر و D4 حاصل شد. به طورکلی، در شرایط 50 میلی‌متر تبخیر و 200 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار حداکثر عملکرد دانه و عملکرد اسانس به دست آمدند. از طرف دیگر در شرایط 100 میلی متر تبخیر و با کاربرد 40 تن کود دامی در هکتار اثرات سوء تنش خشکی بر صفات عملکرد دانه و عملکرد اسانس کاهش یافت. همچنین، در تیمار 150 میلی متر تبخیر و کاربرد کود دامی و پلیمر سوپرجاذب (به ترتیب 30 تن و 50 کیلوگرم در هکتار) اثرات تنش خشکی بر صفات عملکرد دانه و عملکرد اسانس نسبت به سایر تیمارها کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - اثر سالیسیلیک اسید و اتفن بر جوانه زنی بذر و رشد دانه‌رست گندم تحت تنش شوری
        سهیلا شاکری فاطمه سعید نعمت پور اکبر صفی پور افشار
        شوری آب یا خاک از مهم ترین عواملی است که باعث کاهش جوانه‌زنی بذور گیاهان می‌شود. اتفن می‌تواند خواب بذر را در انواعی از گیاهان مثل غلات بشکند و جوانه‌زنی را سرعت بخشد. در برخی گیاهان پیش تیمار بذرها با سالیسیلیک اسید سبب افزایش درصد جوانه زنی شده است. به منظور بررسی چکیده کامل
        شوری آب یا خاک از مهم ترین عواملی است که باعث کاهش جوانه‌زنی بذور گیاهان می‌شود. اتفن می‌تواند خواب بذر را در انواعی از گیاهان مثل غلات بشکند و جوانه‌زنی را سرعت بخشد. در برخی گیاهان پیش تیمار بذرها با سالیسیلیک اسید سبب افزایش درصد جوانه زنی شده است. به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و اتفن بر جوانه‌زنی بذور و رشد دانه‌رست رقم سیوند گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1390 و در آزمایشگاه تحقیقات گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور انجام شد. شوری با سطوح صفر، 50، 100و150 میلی مولار NaCl، سالیسیلیک اسید در سطوح صفر، 0.5 و 1 میلی مولار و اتفن در سطوح صفر، 0.05، 0.1 و 0.2 میلی مولار استفاده شد. نتایج نشان داد که درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول و وزن خشک اندام هوایی و ریشه‌ی ‌اولیه و میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در شرایط شوری کاهش و میزان پرولین افزایش یافت و پیش‌تیمار بذور با سالیسیلیک اسید سبب افزایش درصد جوانه‌زنی، برخی صفات رشدی و میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و میزان پرولین در محیط شور گردید. همچنین، پیش‌تیمار بذور با اتفن در شرایط شور باعث کاهش برخی صفات رشدی و افزایش میزان پرولین شد ولی بر صفات جوانه‌زنی و میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز بی‌تاثیر بود. به نظر می رسد سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده رشد گیاهی و مؤثر در شرایط تنش شوری و اتفن از طریق تبدیل شدن به اتیلن، مکانیسم‌های تحمل گیاه را فعال و باعث بهبود خسارات ناشی از شوری بر جوانه‌زنی و رشد دانه‌رست گندم شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - اثر مکمل اسپیرولینا و تمرین هوازی بر فشار اکسایشی در مردان مسن دارای اضافه وزن
        مصطفی بابایی احمد عبدی اسیه عباسی جواد مهربانی
        مقدمه و هدف: افزایش سن و اضافه وزن با افزایش در شاخص‌های فشار اکسایشی همراه است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر مکمل اسپیرولینا (SP) همراه با تمرین هوازی (AT) بر فشار اکسایشی در مردان مسن دارای اضافه وزن بود.مواد و وروش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 32 نفر مرد مسن چکیده کامل
        مقدمه و هدف: افزایش سن و اضافه وزن با افزایش در شاخص‌های فشار اکسایشی همراه است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر مکمل اسپیرولینا (SP) همراه با تمرین هوازی (AT) بر فشار اکسایشی در مردان مسن دارای اضافه وزن بود.مواد و وروش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 32 نفر مرد مسن دارای اضافه وزن شهر بندر انزلی انتخاب (سن 82/4 ± 41/57 سال، شاخص توده‌بدنی 21/2 ± 88/27 کیلوگرم بر متر مربع) و به‌طور تصادفی به چهار گروه اضافه‌وزن (OW)، اضافه‌وزن-تمرین (OWAT)، اضافه‌وزن-اسپیرولینا (OWSP) و اضافه‌وزن-تمرین-اسپیرولینا (OWATSP) تقسیم شدند. به گروه‌های OWSP و OWATSP روزانه 2 عدد قرص 500 میلی‌گرمی SP در صبح و عصر داده شد. گروه‌های تمرین به‌مدت هشت هفته، هر هفته پنج جلسه در برنامه تمرینی هوازی (با شدت 65 تا 85 درصد حداکثر ضربان قلب، 40 دقیقه) شرکت کردند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در سطح معنی‌داری 05/0 p< تحلیل شد.نتایج: نشان داده شده که AT و SP باعث افزایش معنی‌دار در SOD (001/0P= و 011/0P=)، GPX (0001/0P= و 0001/0P=) و CAT (023/0P= و 008/0P=) شد. همچنین مداخله همزمان AT و SP، اثر مثبت و تقویتی بر افزایش SOD (0001/0P=)، GPX (0001/0P=) و CAT (0001/0P=) داشت. MDA نیز در گروه‌های OWAT (001/0P=)، OWSP (001/0P=) و OWATSP (0001/0P=) کاهش معنی‌داری داشت.نتیجه‌گیری: AT و SP با تاثیر بر سطوح سرمی SOD، GPX، CAT و MDA باعث بهبود فشار اکسایشی در مردان دارای اضافه وزن می‌شود. با وجود این، اثر ترکیب تمرین و مکمل بیشتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - اثر دگرآسیبی عصاره چند گونه علف هرز روی درصد جوانه‌زنی و برخی ترکیبات بیوشیمیایی سه رقم کنجد (Sesamum indicum L.)
        سمیرا علیپورگراوند مجید امینی دهقی شکوفه غلامی
        به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر جوانه‌زنی و برخی صفات کمی سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر جوانه‌زنی و برخی صفات کمی سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد در سه سطح (یلووایت، هلیل و اولتان)، علف هرز در دو سطح (پیچک صحرایی و پنیرک صحرایی)، عصاره اندام‌های گیاه در سه سطح (ریشه، ساقه و برگ) و غلظت عصاره‌ها در سه سطح (0، 5 درصد و 10درصد) در سه تکرار بود. نتایج نشان داد، تیمارهای بکار برده شده تأثیر معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی، رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین داشتند. عصاره ساقه پیچک صحرایی و ریشه پنیرک صحرایی به ترتیب در ارقام یولوایت و اولتان 100 درصد جوانه‌زنی را نشان می‌دهند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که عصاره ریشه پیچک صحرایی باعث افزایش محتوای کلروفیل گیاهچه رقم اولتان شد. عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز مورد بررسی محتوای پرولین و پروتئین ارقام کنجد را کاهش دادند. نتایج همچنین نشان داد که مواد تولیدی از اندام‌های علف هرز پیچک و پنیرک صحرایی، جوانه‌زنه‌زنی و رشد ارقام کنجد را تحت تأثیر قرار دادند. در این میان علف هرز پنیرک در مقایسه با پیچک، پتانسیل بالاتری در تولید مواد دگرآسیب از خود نشان داد. با توجه به اینکه بقایای علف‌های هرز مورد بررسی از طریق تولید مواد شیمیایی برخوردار از خاصیت آللوپاتیک می‌توانند رشد کنجد را مختل کنند، بنابراین توصیه می‌شود مدیریت لازم در کنترل بقایای علف-های هرز پیچک و پنیرک انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - اثرات پیش تیمار بذر شوید با سالیسیلیک‌اسید در شرایط تنش فلزات سرب و کادمیم
        سمیه سلطانزاده حسن ملکی لجایر بهروز اسماعیل پور اسماعیل چمنی موسی ترابی گیگلو یونش پوربیرامی هیر
        هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌ه چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌های صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی‌گرم در لیتر فلز سرب و غلظت‌های صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی‌گرم در لیتر فلز کادمیم کشت شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی (5/75 درصد)، بیشترین مقدار سرعت جوانه‌زنی (1/44)، بیشترین وزن خشک گیاه (55 میلی‌گرم)، بیشترین میزان شاخص وزنی (5/3303)، بیشترین میزان پرولین (2/21میکروگرم برگرم وزن تازه) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در نمونه-های پیش‌تیمار شده با بیشترین غلظت سالیسیلیک‌اسید (2 میلی مولار) حاصل شدند. همچنین با افزایش میزان تنش و پیش-تیمار با سالیسیلیک‌اسید، محتوی پرولین و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز افزایش یافتند. نتایج این پژوهش نشان داد که پیش‌تیمار سالیسیلیک‌اسید ممکن است با بهبود سیستم آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تحت تنش فلزات سنگین باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به سمیت این فلزات شده است. به نظر می‌رسد پیش تیمار بذور قیل از کشت با موادی مانند سالیسیلیک-اسید می‌تواند در بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - اثر تنش ماندابی در مرحله گیاهچه‌ای بر صفات ریشه و صفات فیزیولوژیک ارقام گندم
        نبی خلیلی اقدم سارا پیر دهقان علی راحمی ابراهیم پورعلمداری حسین صبوری
        اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک می‌باشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخش‌های هوایی گیاه می‌شود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گ چکیده کامل
        اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک می‌باشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخش‌های هوایی گیاه می‌شود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس به‌صورت گلدانی و با هدف بررسی اثر مدت‌های غرقابی بر صفات ریشه‌ای و شاخص‌های فیزیولوژیک گیاهچه‌های ارقام گندم به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 سطح غرقاب (صفر، 10 و 20 روز) و 10 رقم گندم (آفتاب، آذر، کریم، کوهدشت، لاین 17، سرداری، قابوس، گنبد مروارید و زاگرس) در 4 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر طول دوره غرقاب، رقم و اثر متقابل رقم در غرقاب بر تمامی صفات مربوط به ریشه در سطح یک درصد و اثر تنش غرقابی بر کلروفیل a و کلروفیل کل در سطح احتمال پنج درصد و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند و بر کاروتنوئید معنی‌دار نبود، هم‌چنین اثر رقم تنها بر صفت کلروفیل b در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود و بر باقی صفات اثر معنی‌داری را نشان نداد. برهم‌کنش رقم در غرقاب بر کلروفیل b و کاروتنوئید و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند. هم‌چنین رقم کریم در صفات حجم ریشه، سطح ریشه و قطر ریشه به نسبت سایر ازقام برتر بود. بهتر است از ارقام آذر و لاین 17 در شرایط غرقابی در مراحل اولیه رشد و هم‌چنین از ارقام آفتاب در تنش ضعیف و زاگرس در تنش شدیدتر استفاده نگردد. ا پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - تأثیر جیبرلین و اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی
        صغری قهرمانی محمد صدقی حوریه توکلی
        فرسودگی طی انبارداری مهمترین عامل خسارت به بذر است. به‌منظور بررسی اثر برخی هورمون‌های گیاهی بر ویژگی‌‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی آزمایشی در سال 1393 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه چکیده کامل
        فرسودگی طی انبارداری مهمترین عامل خسارت به بذر است. به‌منظور بررسی اثر برخی هورمون‌های گیاهی بر ویژگی‌‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی آزمایشی در سال 1393 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح فرسودگی (صفر، 5 و 10 روز فرسوده شده) و سه سطح پرایمینگ (آب یا شاهد، جیبرلین (ppm 100) و اسید سالیسیلیک (ppm 100) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که فرسودگی درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی را کاهش داد. پرایمینگ سبب کاهش تاثیر فرسودگی و بهبود درصد (24 درصد) و سرعت جوانه‌زنی (8/10 درصد) گردید. فرسودگی و پرایمینگ موجب افزایش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز به‌ترتیب به میزان 7 و 85/2 برابر نسبت به شاهد شد. بیشترین میزان پرولین (92/0 میکروگرم بر گرم وزن تر) بر اثر فرسودگی شدید و عدم پیش‌تیمار قابل مشاهده بود و کمترین میزان آن (28/0 میکروگرم بر گرم وزن تر) مربوط به کاربرد اسید سالیسیک و عدم فرسودگی بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - تاثیر هیدروپرایمینگ در کاهش اثرات تنش شوری بر جوانه زنی و محتوای پرولین بذر دو گونه دارویی سرخارگل (Echinacea angustifolia) و کاسنی (Chicorium intybus)
        آرزو پراور حشمت امیدی نسرین سادات عیسی نژاد مجید امیرزاده
        تنش شوری یک عامل محیطی محدود کننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روز افزون در کشاورزی مطرح است. به‌منظور بررسی تاثیر هیدرو پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات بذرهای سرخارگل و کاسنی آزمایشی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در چکیده کامل
        تنش شوری یک عامل محیطی محدود کننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روز افزون در کشاورزی مطرح است. به‌منظور بررسی تاثیر هیدرو پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات بذرهای سرخارگل و کاسنی آزمایشی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در بهار 1394 به‌صورت فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. در این تحقیق سه عامل مورد بررسی قرار گرفت، عامل اول هیدروپرایمینگ با آب مقطر در سه زمان (شاهد، 10 و 20) و عامل دوم تنش شوری که شامل پنچ سطح (صفر، 3، 6، 9 و 12) دسی‌زیمنس‌بر‌متر نمک طبیعی دریاچه قم و استفاده از بذرهای دو گیاه کاسنی و سرخارگل بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که در بذرهای هیدروپرایم شده 10 ساعته سرخارگل حداکثر جوانه‌ زنی (91/66 درصد) و سرعت جوانه‌ زنی (79/68بذر در ساعت) در تنش شوری 6 دسی‌ زیمنس ‌بر‌متر نسبت به کاسنی داشت. نتایج افزایش مقدار طول ریشه‌چه (1/33سانتی‌متر) و ساقه‌چه (1/49سانتی‌متر) بذرهای هیدرو پرایم شده 10 ساعت سرخارگل در سطح شوری 6 دسی‌ زیمنس‌ ر‌متر را نسبت به کاسنی نشان داد. مقدار شاخص بنیه بذرهای هیدرو پرایم شده 10 ساعت سرخارگل (357) در سطح شوری 6 دسی‌ زیمنس ‌بر‌مترنسبت به کاسنی مشاهده شد. بذرهای هیدرو پرایم شده 10ساعت سرخارگل بیشترین محتوای پرولین ریشه‌ چه (24/1 میکرومول بر گرم بر وزن تر) و ساقه‌ چه (1/3 میکرو مول بر گرم وزن تر) را در سطح شوری 12 دسی‌ زیمنس ‌بر‌متر نسبت به کاسنی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - تاثیر پرایمینگ کلرید منیزیم بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و تغییرات فیزیولوژیک بذر کنجد (Sesamum indicum L.) در دماهای مختلف
        حوریه توکلی علی عبادی پیام تیزفهم نصیبه توکلی
        تیمارهای مختلف پرایمینگ منجر به افزایش سرعت و درصد جوانه‌زنی گیاهان می‌شوند. به منظور مطالعه اثر پرایمینگ بر تغییرات آنزیمی و جوانه‌زنی بذر کنجد تحت تاثیر دماهای مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق ا چکیده کامل
        تیمارهای مختلف پرایمینگ منجر به افزایش سرعت و درصد جوانه‌زنی گیاهان می‌شوند. به منظور مطالعه اثر پرایمینگ بر تغییرات آنزیمی و جوانه‌زنی بذر کنجد تحت تاثیر دماهای مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1393 اجرا شد. در این پژوهش، سه تیمار پرایمینگ منیزیم (0، 5 و 10 میلی‌مولار کلرید منیزیم) و سه سطح دما (15، 25 و 35 درجه سانتی‌گراد) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار پرایمینگو دما بر سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، پرولین، پروتئین، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز معنی‌دار بود. همچنین دما تاثیر معنی‌دار بر درصد جوانه‌زنی داشت. در دمای 25 درجه کمترین میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و پرولین مشاهده شد و کاربرد منیزیم توانست اکثر صفات اندازه‌گیری را افزایش دهد. به‌طوری‌که سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و فعالیت‌های آنزیمی در پرایمینگ10 میلی‌مولار منیزیم در تمامی دماها بیشتر از سایر تیمارها بود. به نظر می‌رسد کاربرد منیزیم به عنوان پرایمینگ بتواند منجر به افزایش سرعت جوانه‌زنی و بهبود استقرار گیاهچه شده و با افزایش فعالیت آنزیمی، پرولین و پروتئین تحمل تنش‌های محیطی را بیشتر کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - تأثیر قارچ میکوریزای Piriformospora indica بر روی رشد و برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum)
        علی اصغر حاتم نیا کبری موسی بیگی مهین توحیدی آرش بابایی مهدی قبولی
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شد چکیده کامل
        قارچ میکوریزای Piriformospora indica از طریق جذب آب و مواد معدنی باعث تحریک رشد و افزایش زیست توده گیاهان میزبان می شود. به منظور بررسی اثر قارچ میکوریزای P. indica بر روی رشد و برخی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه گشنیز، طرحی در قالب بلوک کامل تصادفی با تیمار گیاهان تلقیح شده با قارچ و گیاهان شاهد با 15 تکرار در سال 1394 در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که طول اندام هوایی، طول ریشه و وزن خشک گیاه در گیاهان تلقیح شده با قارچ به طور معنی داری بیشتر از گیاهان شاهد بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزای P. indica سبب افزایش محتوای پرولین شده، به طوری که میزان پرولین در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریز 09/2 برابر گیاهان شاهد بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که تلقیح گیاه با قارچ میکوریز سبب افزایش میزان رنگیزه های کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئیدها نسبت به گیاه شاهد شد و این میزان افزایش تنها در کلروفیل b و کاروتنوئیدها در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. به هر حال، نتایج نشان دادند که همزیستی میکوریزایی سبب افزایش رشد و بهبود خصوصیات فیزیولوژیک گیاه گشنیز گشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - بررسی اثر نانوذره اکسیدروی بر رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و اسمولیت‌های محلول گیاه نوروزک (Salvia leiifolia Benth.) تحت شرایط تنش شوری
        مهدی آخوندی مریم نیاکان هما محمودزاده مجید دشتی
        تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قر چکیده کامل
        تنش شوری یکی از اصلی‌ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. عنصر روی ازجمله عناصر ضروری در رشد و فرایندهای متابولیسمی می‌باشد که مصرف آن سبب مقاومت گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. از سوی دیگر کاربرد عناصر در شکل نانو به‌علت سهولت جذب عناصر امروزه مورد توجه قرارگرفته است. به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانواکسیدروی در شرایط تنش شوری، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل دو سطح نانواکسیدروی (2 و 4 میلی‌گرم بر لیتر) و 5 سطح شوری (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) نمک کلرید سدیم در کنار شاهد بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که طول ساقه، وزن‌تر گیاه، تعداد برگ، سطح برگ و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و همچنین میزان کربوهیدرات‌های محلول در سطو مختلف شوری کاهش معنی‌داری یافت. از سوی دیگر تیمار 4 میلی‌گرم در لیتر نانواکسیدروی با تأثیر مثبتی بر پارامترهایی رشد، شاخص پایداری کلروفیل، میزان کلروفیل و کاروتنوئیدها، پرولین و قندهای محلول برگ و ریشه داشت. همچنین بررسی اثر‌ متقابل داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان طول ریشه‌ و وزن‌تر کل در سطح 50 میلی‌مولار کلرید سدیم و نیز میزان پرولین وکلروفیل مربوط به سطح 100 میلی‌مولار کلرید سدیم همراه با محلول‌پاشی نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر بود. به‌طورکلی در این تحقیق مشخص شد مصرف نانواکسیدروی با غلظت 4 میلی‌گرم در لیتر توانست سبب بهبود رشد گیاه و اسمولیت‌های سازگار و در نتیجه بهبود پاسخ گیاه نوروزک به تنش شوری گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل، مواد اسمولیتی، فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز ذرت (Zea mays L.) در پاسخ به تنش خشکی
        وحید نصراله زاده اصل سجاد محرم نژاد مهری یوسفی
        به‌منظور بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل (a+b)، گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی‌فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز در هیبریدهای ذرت در پاسخ به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی دو سال زراعی 1390 و 1391 در م چکیده کامل
        به‌منظور بررسی عملکرد دانه، میزان کلروفیل (a+b)، گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی‌فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز در هیبریدهای ذرت در پاسخ به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی دو سال زراعی 1390 و 1391 در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی مغان اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی در دو سطح (آبیاری عادی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) و عامل فرعی هیبریدهای ذرت (NS640، SC704 و SC720) بودند. تجزیه مرکب داده ها نشان داد که تنش خشکی بر همه صفات اثر معنی داری داشت. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد دانه و میزان کلروفیل (a+b) شد. اما تنش خشکی باعث افزایش میزان گلایسین بتائین، پرولین، قندهای محلول، پلی فنول کل و فعالیت کاتالاز در برگ های هیبرید ذرت مورد مطالعه گشت. سینگل کراس 704 دارای بیشترین عملکرد دانه و مواد اسمولیتی را در بین هیبریدهای ذرت مورد مطالعه به خود اختصاص داد. براساس نتایج حاصل، می توان از عملکرد دانه، میزان کلروفیل، مواد اسمولیتی (گلایسین بتائین و پرولین)، قندهای محلول، پلی فنول کل و فعالیت آنزیم کاتالاز برای بررسی نحوه پاسخ هیبریدهای ذرت به تنش خشکی و شناسایی ارقام متحمل استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - ارزیابی اثر پوترسین بر برخی شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال‌های استبرق (Calotropis procera Ait) تحت شرایط خشکی
        مجتبی دولت کردستانی منصور تقوایی سعید برخوری
        با توجه به اهمیت درختچه استبرق در احیای مناطق خشک و بیابانی و قرار گیری کشور ایران در مناطق کم باران و خشک تاکنون پژوهش های کافی برای شناخت ویژگی های مورفوفیزیولوژیک درختچه استبرق در شرایط تنش خشکی و تعیین جایگاه پوترسین در کاهش اثرات مخرب خشکی انجام نشده است. به همین م چکیده کامل
        با توجه به اهمیت درختچه استبرق در احیای مناطق خشک و بیابانی و قرار گیری کشور ایران در مناطق کم باران و خشک تاکنون پژوهش های کافی برای شناخت ویژگی های مورفوفیزیولوژیک درختچه استبرق در شرایط تنش خشکی و تعیین جایگاه پوترسین در کاهش اثرات مخرب خشکی انجام نشده است. به همین منظور پژوهشی با هدف اثر پوترسین بر برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال های استبرق در شرایط تنش خشکی، به‌صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه هرمزگان انجام شد. فاکتور اصلی شامل پنج سطح (1 (شاهد)، 3، 6، 9 و 12 روز دور آبیاری) و تیمار پوترسین به صورت محلول پاشی برگی 3 نوبت به فاصله 20 روز یکبار در پنج سطح (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی مولار) در پلات های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش دور آبیاری تا 12 روز سبب کاهش سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه و محتوای کلروفیل شد. همچنین افزایش دور آبیاری تا 12 روز سبب افزایش محتوای پرولین و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز گردید. افزایش در غلظت پوترسین به طور معنی داری سبب افزایش سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای کلروفیل، محتوای پرولین و فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در برگ ها گردید. بهترین تیمار پوترسین جهت کاهش اثرات مخرب خشکی در غلظت 2 میلی مولار مشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده استفاده از پوترسین جهت استقرار این گیاه در شرایط خشکی قابل توصیه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - اثر محلول پاشی متانول بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی سویا (Glycine max L.) تحت تنش خشکی
        بهزاد امرایی فرزاد پاک نژاد محمدعلی ابراهیمی حمید سبحانیان
        به‌منظور بررسى اثرمحلول پاشى متانول وتنش خشکى بر برخى صفات بیوشیمیایی سویا (Glaycine max L.) آزمایشى گلدانی در محیط مزرعه انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار‌های مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری نرمال (آبیاری پس از 40 در چکیده کامل
        به‌منظور بررسى اثرمحلول پاشى متانول وتنش خشکى بر برخى صفات بیوشیمیایی سویا (Glaycine max L.) آزمایشى گلدانی در محیط مزرعه انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار‌های مورد بررسی شامل سه سطح آبیاری نرمال (آبیاری پس از 40 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک)، تنش متوسط (آبیاری پس از 60 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک) و تنش شدید (آبیاری پس از 70 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک) به‌عنوان عامل اصلی و سطوح متانول به صورت محلول پاشی برگی شامل محلول‌های شاهد( محلول پاشی آب بدون مصرف متانول) و محلول‌های 7، 14 و 21 درصد حجمی متانول به عنوان عامل فرعی بود. نتایج تحقیق نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنى دارى در میزان کلروفیل و ترکیبات کاروتنوئیدی، محتوای رطوبت نسبی، ترکیبات فنلی، مقدار پروتئین کل، پرولین و میزان پراکسید هیدروژن برگ در سطح احتمال خطای یک درصد مشاهده شد. با شروع تنش رطوبتی از تنش ملایم تا تنش شدید کاربرد متانول 14درصد تاثیر بیشتری بر میزان کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b، داشت. همچنین در شرایط تنش ملایم و تنش شدید با کاربرد بیشترین مقدار از سطح متانول مقدار تولید پراکسید هیدروژن به کمترین میزان رسید و مقدار ترکیبات فنلی با افزایش کاربرد متانول از 7 به 14درصد افزایش یافت. طبق نتایج به‌دست آمده با کاربرد 14 درصد متانول افزایش بیشتری در کارایی پرولین در شرایط تنش شدید مشاهده شد. با افزایش کاربرد حجمی متانول از 7 به 14 درصد مقدار آب نسبی بیشتر در گیاه در شرایط تنش حفظ شد. در مورد پروتئین با شدت یافتن تنش خشکی، تاثیر کاربرد متانول 14درصد در مقایسه با متانول 21 درصد به یک میزان بود. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که متانول مقاومت گیاه در برابر تنش خشکی را بهبود بخشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - اثر تنش‌ خشکی و کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.)
        امید لطفی فر لیلا متقی امیرحسین شیرانی راد سمانه متقی
        به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و چکیده کامل
        به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد زئولیت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا در شرایط تنش‌خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل-اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تنش‌خشکی در سه سطح (آبیاری پس از 40، 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی به‌ترتیب به عنوان عدم تنش، تنش متوسط و تنش شدید) و کاربرد زئولیت در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار زئولیت) به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ژنوتیپ های کلزا (لاین KR4 و Eldo و ارقام GKH305 و Anatol) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش‌خشکی، در تمامی سطوح زئولیت و ژنوتیپ‌های کلزا، سبب کاهش آب نسبی برگ و افزایش درجه حرارت سایه‌انداز و مقاومت روزنه ای، همچنین میزان قندهای محلول و پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز و میزان مالون دی آلدئید در برگ‌های جوان بالای بوته گردید. دو تنش متوسط و شدید خشکی سبب کاهش عملکرد دانه روغن شد. با افزایش شدت تنش کارایی زئولیت در کاهش اثرات منفی تنش افزایش یافت و استفاده از آن در شرایط اعمال تنش متوسط و شدید باعث کاهش معنی‌دار در فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز، همچنین کاهش میزان قندهای محلول و غلظت پرولین شد. کاربرد زئولیت موجب افزایش معنی‌دار عملکرد دانه در تیمار عدم تنش، تنش متوسط و شدید و افزایش عملکرد. در بین ژنوتیپ‌ها لاین KR4 و رقم GKH305 به‌ترتیب در صورت استفاده و عدم استفاده از زئولیت بالاترین عملکرد دانه را داشتند ولی با اعمال تنش متوسط و شدید رقم Anatol کم‌ترین میزان خسارت و بالاترین عملکرد را در بین ژنوتیپ های مورد بررسی به خود اختصاص داد. براساس نتایج به‌دست آمده، استفاده از زئولیت در تمامی سطوح تنش سبب افزایش معنی‌دار عملکرد کلزا شد که با افزایش محدودیت آبی، کارایی آن بالاتر رفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان (Ocimum basilicum cv. Keshkeni luvelou)تحت سطوح مختلف متیل‌جاسمونات و سمیت سرب
        سمیه اسدی محمد مقدم عبدالله قاسمی پیربلوطی امیر فتوت
        آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 20 چکیده کامل
        آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و محلول پاشی متیل جاسمونات در سه غلظت (صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل میزان کلروفیل a و b، کلروفیل کل، کارتنوئیدها، نشت الکترولیت، رطوبت نسبی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کربوهیدرات های محلول، فنل کل و پرولین بود. نتایح حاصل از این مطالعه نشان داد که در گیاهان تیمار شده با سرب، میزان پرولین، محتوای نسبی آب، کلروفیلa ، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش معنی داری نشان داد و کاربرد متیل‌جاسمونات (5/0 میلی مولار) در شرایط تنش سرب، باعث افزایش این صفات گردید. علاوه بر این در شرایط تنش سرب، میزان نشت الکترولیت به میزان قابل توجهی افزایش یافت و محلول پاشی متیل جاسمونات سبب کاهش آن شد. بنابراین، استفاده از متیل‌‌جاسمونات برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان تحت تنش قابل توجیه است. همچنین استفاده از غلظت‌های 5/0 و 1 میلی مولار آن در شرایط تنش عنصر سنگین سرب با تحریک ساخت آنتی اکسیدانت ها، منجر به کاهش و تعدیل اثرات این تنش می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - تأثیر محلول‌پاشی سولفات روی بر عملکرد و غنی‌سازی دانه ارقام ذرت شیرین(Zea mays var saccharata) در الگوهای مختلف آبیاری تناوبی
        بابک پیکرستان طیبه بساکی
        این پژوهش به‌منظور بررسی اثرمتقابل کم‌آبیاری و تأثیر محلول روی بر غنی‌سازی دانه ارقام ذرت شیرین در سال 1393 و 1394 به‌صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک انجام شد. سطوح الگوی آ چکیده کامل
        این پژوهش به‌منظور بررسی اثرمتقابل کم‌آبیاری و تأثیر محلول روی بر غنی‌سازی دانه ارقام ذرت شیرین در سال 1393 و 1394 به‌صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک انجام شد. سطوح الگوی آبیاری شامل (آبیاری کلیه جویچه‌ها (شاهد)، آبیاری یک‌ درمیان جویچه‌ها، آبیاری یک‌ در میان متناوب جویچه‌ها) به‌عنوان کرت‌های اصلی و سطوح محلول‌پاشی روی (عدم محلول‌پاشی (شاهد محلول‌پاشی آب)، کاربرد سولفات روی زینک درآپ دو در هزار، کاربرد سولفات روی زینک فست دو در هزار) به‌عنوان کرت‌های فرعی و ارقام هیبرید ذرت (شیرین و فوق شیرین) به‌عنوان کرت‌های فرعی- فرعی در نظر گرفته شدند. صفات موردبررسی در این پژوهش ارتفاع گیاه، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، مقدار روی دانه و پرولین برگ بود. اثر متقابل تیمارها باعث افزایش 33 درصدی ارتفاع بوته، 27 درصدی عملکرد دانه، 21 درصدی وزن هزار دانه و 13 درصدی شاخص برداشت گردید. بیشترین مقدار عملکرد قابل کنسرو به تیمار آبیاری تناوبی، زینک فست درهیبرید چلنجر و کمترین به تیمار آبیاری یک‌درمیان، محلول‌پاشی شاهد درهیبرید چیس تعلق گرفت. در بررسی مقدار روی در دانه، بیشترین مقدار به تیمار آبیاری تناوبی، زینک فست در هیبرید چلنجر و کمترین به تیمار آبیاری یک ‌درمیان، محلول‌پاشی شاهد در هیبرید چیس تعلق گرفت که در سطح یک درصد اختلاف معنی‌دار داشتند. بیشترین اثرات متقابل تیمار آبیاری متناوب، زینک فست و رقم چلنجرب و کمترین به تیمار آبیاری یک‌ درمیان، زینک دراپ و رقم چلنجر تعلق گرفت. بر طبق نتایج تحقیق، در شرایط کم‌آبی، استفاده از الگوی آبیاری تناوبی و محلول‌پاشی زینک فست در رقم چلنجر قابل توصیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - اثر خاک‌های سه منطقه شور بر برخی پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه<i> Halocnemum strobilaceum</i> (مطالعه موردی: حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه)
        نادر احدی لطیفه پور اکبر
        شوری خاک در تمام دنیا رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین چالش‌ها برای کشاورزی در جهان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که خاک‌های شور رشد گیاهان را محدود می سازد. گیاه Halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان چکیده کامل
        شوری خاک در تمام دنیا رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین چالش‌ها برای کشاورزی در جهان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که خاک‌های شور رشد گیاهان را محدود می سازد. گیاه Halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان رشد یافته در خاک‌های شور این منطقه می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر خاک‌های شور بر فاکتورهای رشد و اسمولیت‌های گیاه H.strobilaceum در سه منطقه (چیپقلو، تپه باستانی چهاربرج و صحراجن) حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه بود. نمونه‌های گیاهی H. strobilaceum از سه منطقه مورد مطالعه همراه با خاک نمونه‌برداری شد. خاک منطقه و گیاه مورد نظر جهت آنالیز و بررسی برخی پارامترهای رشد و شاخص‌های فیزیولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که منطقه تپه چهار برج با بافت سیلت- لومی کمترین ( 5/3 دسی زیمنس بر متر) و منطقه صحرا جن با بافت شنی-لومی بیشترین (43/17دسی زیمنس بر متر) شوری را داشت. همچنین نتایج نشان داد با افزایش سطوح شوری میزانطول، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیلa، کلروفیلbو ترکیبات کاروتنوئیدی کاهش معنی‌داری یافت این در حالیست که با افزایش سطوح شوری میزان مالون‌دی‌آلدهید و اسمولیت‌های سازگار پرولین و گلایسین بتائین افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - تأثیر دور آبیاری و اسیدهیومیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L.)
        حسین گرگینی شبانکاره سارا خراسانی نژاد محمدرضا عباسی علیرضا طبسی
        به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه غیرانتفاعی بهاران گرگان در سال زراعی چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L.) آزمایشی به‌صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه غیرانتفاعی بهاران گرگان در سال زراعی 96-1395 به ‌اجرادرآمد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح دور آبیاری (شامل سه، شش و نه روز یکبار و هر روز آبیاری به‌عنوان شاهد) و سه سطح محلول‌دهی اسیدهیومیک (شامل 300، 150 و صفر میلی‌‌گرم در لیتر)، لحاظ گردید. نتایج نشان داد افزایش میزان دور آبیاری سبب افزایش معنی‌دار در ترکیبات فنلی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، پرولین و قند‌های محلول گردید. اثر فاصله آبیاری در بیشترین سطح (نه‌روز یکبار)، منجربه افزایش به‌ترتیب 07/1، 016/0، 53/14، 87/1 و 72/3 درصدی پرولین، ترکیبات فنلی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و قند‌های محلول گردید. همچنین بالاترین میزان اسانس با 15 درصد اختلاف نسبت به شاهد از سطح سوم دور آبیاری (شش روز یکبار) مشاهده شد. از طرفی افزایش فاصله دور آبیاری سبب کاهش معنی‌دار ارتفاع بوته، وزن تازه و خشک گیاه گردید. کاربرد اسیدهیومیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی داری داشت. همچنین اثر متقابل دور آبیاری و کاربرد اسیدهیومیک روی تمام صفات به‌جز ترکیبات فنلی‌ اثر معنی‌دار داشت به‌طوری‌که فعالیت آنتی‌اکسیدانی و درصد تیمول در شرایط محلول‌پاشی با 150 میلی گرم در لیتر اسیدهیومیک و آبیاری نه‌روز یکباربه بیشترین حد رسیدند. در همین راستا حداکثر درصد اسانس در سطح سوم آبیاری (شش‌روز یکبار) با کاربرد 300 میلی‌گرم در لیتر اسیدهیومیک به‌دست آمد و پرولین گیاه نیز در شرایط آبیاری نه روز یکبار و 300 میلی‌گرم در لیتر اسیدهیومیک بیشترین مقدار را نشان داد. به‌طورکلی نتایج این آزمایش، کاربرد 300 میلی‌گرم در لیتر اسید‌هیومیک را در فاصله آبیاری نه‌روز یک‌بار به‌عنوان بهترین تیمار از لحاظ صرفه‌اقتصادی معرفی می‌کند، زیرا با مصرف کمتر آب همراه با کاربرد اسیدهیومیک، می‌توان در این گیاه به همان میزان عملکرد که در سطوح بالاتر مصرف آب دارند، دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - بررسی نقش اکسید نیتریک در تحمل به خشکی ماش (Vigna radiata L.)
        امید صادقی پور
        خشکی یکی از مهمترین عوامل نامساعد محیطی است که تولید محصولات زراعی را محدود می کند. اکسید نیتریک به‌عنوان یک مولکول پیام رسان در واکنش گیاه به تنش های محیطی مشارکت دارد. لذا به‌منظور بررسی اثرات این ماده در تحمل به تنش خشکی ماش رقم پرتو آزمایشی مزرعه ای در سال 1394 در ج چکیده کامل
        خشکی یکی از مهمترین عوامل نامساعد محیطی است که تولید محصولات زراعی را محدود می کند. اکسید نیتریک به‌عنوان یک مولکول پیام رسان در واکنش گیاه به تنش های محیطی مشارکت دارد. لذا به‌منظور بررسی اثرات این ماده در تحمل به تنش خشکی ماش رقم پرتو آزمایشی مزرعه ای در سال 1394 در جنوب تهران اجرا شد. این تحقیق به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و 4 تکرار انجام گرفت. در این آزمایش از محلول سدیم نیتروپروساید به عنوان ماده رها کننده اکسید نیتریک استفاده شد. تیمارها شامل شاهد، تنش خشکی، تیمار بذر، محلول پاشی در مرحله رویشی، محلول پاشی در مرحله زایشی، تیمار بذر + محلول پاشی در مرحله رویشی، تیمار بذر + محلول پاشی در مرحله زایشی، محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی و تیمار بذر + محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی بود. نتایج نشان داد که در اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و اسکوربات پراکسیداز و همچنین غلظت مالون دی آلدئید و پرولین اضافه شد، اما محتوی نسبی آب، شاخص سبزینگی، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه کاهش یافت. با این وجود، کاربرد سدیم نیتروپروساید از طریق افزایش بیشتر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و تجمع پرولین، موجب کاهش مالون دی آلدئید و بهبود محتوی نسبی آب، شاخص سبزینگی، شاخص سطح برگ و در نهایت عملکرد دانه تحت تنش خشکی شد. بین تیمارهای کاربرد سدیم نیتروپروساید، تیمار ترکیبی تیمار بذر + محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی موثرتر بود، اگرچه با چند تیمار دیگر از جمله محلول پاشی در مرحله زایشی تفاوت معنی داری نداشت. با توجه به این یافته ها، کاربرد اکسید نیتریک می تواند به عنوان روشی مفید جهت بهبود تحمل به تنش خشکی ماش توصیه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - اثر غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید بر عوامل فیزیولوژیکی در گیاه فلفل (Capsicum annuum L.)
        کبری مهدویان
        سالیسیلیک اسید ترکیب آنتی اکسیدانی است که به‌منظور افزایش مقاومت گیاهان در مقابله با تنش‌ها به کار گرفته می‌شود. در این تحقیق 5 هفته پس از جوانه زنی اثر غلظت‌های مختلف 0، 1/0، 7/0، 5/1، 3، 6 و 9 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی، طول اندام هوایی و ریشه، آنتوسیانین، چکیده کامل
        سالیسیلیک اسید ترکیب آنتی اکسیدانی است که به‌منظور افزایش مقاومت گیاهان در مقابله با تنش‌ها به کار گرفته می‌شود. در این تحقیق 5 هفته پس از جوانه زنی اثر غلظت‌های مختلف 0، 1/0، 7/0، 5/1، 3، 6 و 9 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی، طول اندام هوایی و ریشه، آنتوسیانین، قند، پروتئین، آسکوربات، دهیدروآسکوربات و پرولین در گیاه فلفل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که غلظت‌های 1/0، 7/0، 5/1 و 3 میلی‌مولار، درصد جوانه زنی، طول اندام هوایی و ریشه را افزایش اما غلظت‌های 6 و 9 میلی‌مولار درصد جوانه زنی، طول اندام هوایی و ریشه را کاهش دادند. غلظت‌های 5/1 و 3 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید مقدار آسکوربات و دهیدروآسکوربات را کاهش دادند اما غلظت‌های 6 و 9 میلی‌مولار مقدار آسکوربات و دهیدروآسکوربات را در برگ گیاه فلفل افزایش دادند. مقدار قند و پروتئین در برگ‌های تحت تیمار با غلظت‌های 5/1 و 3 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید افزایش معنی‌داری را نشان دادند اما غلظت‌های 6 و 9 میلی‌مولار مقدار قند و پروتئین را کاهش دادند. همچنین سایر یافته‌های تحقیق نشان داد که تحت شرایط آزمایشی، غلظت‌های 7/0، 5/1، 3، 6 و 9 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید مقدار آنتوسیانین و پرولین را در برگ گیاه فلفل افزایش دادند. به‌طور کلی نتایج تحقیق نشان داد که تیمار سالیسیلیک اسید در غلظت‌های پایین اثرات مثبت بر رشد و در غلظت‌های بالا اثرات منفی بر رشد و نمو گیاه فلفل دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک ارقام پنبه (Gossypium hirsutum L.)
        اسحاق آرخی حسین عجم نوروزی کمال قاسمی بزدی الهام فغانی
        به منظور مطالعه تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی سال های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم&lrm;آباد گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل دور آبیاری در دو سطح چکیده کامل
        به منظور مطالعه تاثیر دور آبیاری و تنظیم کننده‌های رشد بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی سال های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم&lrm;آباد گرگان اجرا شد. فاکتورها شامل دور آبیاری در دو سطح (دو هفته و چهار هفته یک‌بار) به‌عنوان عامل اصلی و تیمارهای تنظیم‌کننده رشد با 6 سطح (شاهد، بنزیل آدنین، آبسزیک اسید، سالیسیلیک اسید، براسینواستروئید و سایکوسل) و سه رقم پنبه گلستان، کاشمر و شایان به‌عنوان عوامل فرعی بودند. بر اساس نتایج، با تنش کم‌آبی از میزان پرولین و محتوای نسبی آب برگ کاسته شد. حداکثر میزان پرولین از رقم شایان در تیمار سالیسیلیک اسید حاصل شد. بنزیل آدنین و براسینواستروئید محتوای نسبی آب برگ را افزایش دادند. بیشترین پایداری غشای سلول در رقم کاشمر و دور آبیاری دو هفته یک‌بار مشاهده شد و سایکوسل توانست باعث افزایش پایداری غشاء گردد. ارتفاع، تعداد گل و تعداد غوزه تحت تأثیر تنظیم‌کننده&lrm;های رشد، دور آبیاری و رقم قرار داشتند. با افزایش دور آبیاری، از ارتفاع بوته، تعداد گل و غوزه تمام ارقام کاسته شد اما تحت تنش کم‌آبی، رقم گلستان از تعداد گل و غوزه بیشتری در مقایسه با ارقام دیگر برخوردار بود. سایکوسل، سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به&lrm;طور معنی&lrm;داری گلدهی ارقام را در هر دو سال و هر دو دور آبیاری افزایش دادند. بنزیل‌آدنین و براسینواستروئید سبب افزایش بیش از 7 درصد در ارتفاع بوته شدند و آبسزیک اسید، سایکوسل و سالیسیلیک اسید باعث کاهش ارتفاع بوته نسبت به شاهد شدند. کاربرد آبسزیک اسید سبب کاهش تعداد غوزه نسبت به شاهد شد. در مجموع، تنظیم کننده‌‌های رشد به‌خصوص سایکوسل و سالیسیلیک اسید سبب افزایش صفات مورفوفیزیولوژیکی ارقام پنبه شدند که نشان دهنده تأثیر مثبت آنها بر تحمل به خشکی ارقام بوده و تحت شرایط تنش می‌توانند در تعدیل اثرات تنش نقش داشته باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - تاثیر اکسید سیلیسیم و اسید سالیسیلیک بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات بیوشیمیایی خربزه (Cucumis melo var. inodorus)
        مجتبی صلاحی استاد ملیحه مرشدلو محمد مقدم
        این پژوهش به منظور افزایش عملکرد و کیفیت محصول خربزه در سال 1397 به صورت آزمایش فاکتوریل با دوعامل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل محلول پاشی نشاء ها با اسید سالیسیلیک د چکیده کامل
        این پژوهش به منظور افزایش عملکرد و کیفیت محصول خربزه در سال 1397 به صورت آزمایش فاکتوریل با دوعامل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل محلول پاشی نشاء ها با اسید سالیسیلیک در سه غلظت (0، 1 و 2 میلی مولار) و فروبری ریشه آنها در محلول اکسید سیلیسیم در سه غلظت (0، 5/0 و 1 گرم در لیتر) بود. صفات مورد آزمایش شامل تعداد روز تا گلدهی، تعداد میوه در بوته، متوسط وزن میوه، متوسط تولید میوه در بوته، عملکرد نهایی،میزان فنل کل، فعالیت آنتی اکسیدانتی، محتوای پرولین و کربوهیدرات محلول بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین میزان عملکرد میوه، کربوهیدرات محلول و فعالیت آنتی اکسیدانتی مربوط به اثر متقابل محلول پاشی 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک و کاربرد 5/0 گرم در لیتر اکسید سیلیسیم بود. میزان پرولین و فنل کل در تیمار محلول پاشی 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک و کاربرد 5/0 گرم در لیتر اکسید سیلیسیم نسبت به شاهد افزایش یافت. در این آزمایش تیمار محلول پاشی 2 میلی مولار اسید سالیسیلیک و کاربرد 5/0 گرم در لیتر اکسید سیلیسیم برتری بیشتری نسبت به دیگر تیمار ها در اکثر صفات اندازه گیری شده داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - ارزیابی صفات بیوشیمیای و فیزیولوژیک لاین‌های S6 ذرت (Zea mays L.) در شرایط نرمال و کمبود آب و بررسی روابط خویشاوندی آن‌ها با تجزیه خوشه‌ای
        فرهاد صادقی مهدی رحیمی
        به‌منظور بررسی واکنش 15 لاین S6 ذرت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان اجرا گردید. در این مطالعه فاکتور اصلی تنش در دو سطح (نرمال با چکیده کامل
        به‌منظور بررسی واکنش 15 لاین S6 ذرت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان اجرا گردید. در این مطالعه فاکتور اصلی تنش در دو سطح (نرمال با دور آبیاری 5 روز و تنش کم آبیاری با دور آبیاری 10 روز) و فاکتور فرعی لاین ذرت در 15 سطح بود. نتایج نشان داد که بین سطوح تنش و لاین‌ها از نظر تمام صفات مورد بررسی (کلروفیلa، کلروفیلb، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، قندهای احیاءکننده، محتوای پروتئین و پرولین) اختلاف معنی‌داری وجود داشت. مقایسه میانگین لاین‌ها نشان داد که لاین 9، 3 و 5 بیشترین مقدار پرولین را در شرایط تنش خشکی دارا بودند. کمترین ضریب تغییرات فنوتیپی مربوط به صفت محتوای پروتئین کل و بیشترین آن مربوط به پرولین بود و بقیه صفات در این بین قرار داشتند. تجزیه خوشه‌ای لاین‌های مورد مطالعه را در شرایط نرمال، تنش خشکی و میانگین هر دو شرایط به ترتیب در چهار، پنج و شش گروه قرار داد و درصد شباهت گروه‌بندی آن‌ها با یکدیگر بالا بود. براساس نتایج تجزیه خوشه‌ای و مقایسات میانگین، لاین‌هایی که فاصله ژنتیکی زیادی با هم داشتند در یک گروه قرار گرفتند. به این ترتیب سه گروه که هر کدام پنج لاین داشتند، حاصل شد تا در برنامه‌ریزی پروژه‌های اصلاحی و برنامه‌های دورگه‌گیری مورد استفاده قرار گیرند. همچنین لاین 9 میانگین بالایی برای اکثر صفات مورد مطالعه در هر دو شرایط نشان داد و می‌تواند به‌عنوان لاین امیدبخش در آزمایشات بعدی مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - تاثیر محلول‌پاشی نانو دی‌اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر برخی از صفات فیزیولوژیک گیاه سرخارگل (Echinaceae purpurea L.) در شرایط کمبود آب
        آسیه امید حقی ابراهیم خلیل وند بهروزیار فرهاد فرح‌وش مهرداد یارنیا عبداله حسن زاده
        به منظور ارزیابی تاثیر تنش کمبود آب و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397-1396 در مز چکیده کامل
        به منظور ارزیابی تاثیر تنش کمبود آب و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1397-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به اجرا در آمد. عامل اصلی تنش کمبود آب در سه سطح آبیاری تا 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی و ترکیب تیماری محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم هر کدام در دو سطح 02/0 و 04/0 درصد به عنوان عامل فرعی و محلول پاشی آب مقطر به‌عنوان تیمار عدم مصرف این ترکیبات در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر تنش کمبود آب بر صفات محتوای رطوبت نسبی و میزان پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. بر همکنش تنش کمبود آب و محلول‌پاشی نانو دی اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر صفات محتوای کلروفیل b، کلروفیل کل و میزان پراکسید هیدروژن در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد.اعمال تنش آبیاری تا 50 درصد رطوبت زراعی موجب افزایش 40 درصدی میزان پرولین و کاهش 10 درصدی محتوای رطوبت نسبی نسبت به آبیاری کامل (آبیاری تا 100 درصد ظرفیت زراعی) شد. محلول پاشی با 04/0 درصد اسید سالیسیلیک و 04/0 درصد نانو دی اکسید تیتانیوم تحت آبیاری تا 100 درصد رطوبت زراعی موجب کاهش میزان پراکسید هیدروژن نسبت به تیمار آبیاری تا 50 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول پاشی گردید. بیشترین میزان کلروفیل کل برگ در تیمار آبیاری تا100 درصد ظرفیت زراعی و محلول پاشی با 02/0 درصد اسید سالیسیلیک و 04/0 درصد نانو دی اکسید تیتانیوم به دست آمد که افزایش 52/79 درصدی نسبت به تیمار آبیاری تا 100 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول پاشی نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - بررسی اثر کود نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیلیک اسید بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش کمبود آب
        سمیه عرفانی محمد علی رضایی فرهادفرهاد فرح‌وش مهرعلی محمود جانلو
        کمبود آب از جمله عوامل محدودکننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش خشکی و کم آبی بوجود می‌آید. به منظور بررسی سطوح کودهای نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیک اسید در کاهش اثرات کم آبی بر تعدادی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه همیشه‌بهار آزم چکیده کامل
        کمبود آب از جمله عوامل محدودکننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش خشکی و کم آبی بوجود می‌آید. به منظور بررسی سطوح کودهای نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیک اسید در کاهش اثرات کم آبی بر تعدادی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه همیشه‌بهار آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1398 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان انجام شد. عامل‌های مورد بررسی شامل آبیاری در دو سطح ، مصرف کود پتاسیم در دو سطح نانوکلات پتاسیم و سولفات پتاسیم، و سالیسیلک اسید در سه سطح صفر، یک و دو میلی مولار بودند. صفات فیزیولوژیکی از قبیل رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، فنل کل، آنزیم سوپراکسیداز، آنزیم کاتالاز، قند محلول، پروتئین و گلایسین بتائین مورد ارزیابی قرار گرفت. برپایه نتایج بدست آمده از این پژوهش تنش کم‌آبی به طور معنی داری میزان پرولین، آنزیم پراکسیداز، آنزیم کاتالاز، گلایسین بتائین و قند را افزایش داده و میزان کلروفیل a، b، کل برگ و پروتئین کل را کاهش داد. کاربرد برگی اسیدسالیسیلک در شرایط تنش کم آبی در غلظت به طور معنی‌داری باعث افزایش قند، پروتئین کل، گلایسین بتائین و فنل کل شد. کاربرد نانوکلات پتاسیم و سولفات پتاسیم باعث بهبود تحمل گیاه در شرایط تنش خشکی شد و موجب افزایش صفات فیزیولوژیکی نسبت به شاهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی، عملکرد و درصد روغن گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت سطوح تنش خشکی
        علی راشدی علیرضا سیروس مهر محسن موسوی نیک احمد قنبری
        خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی روی برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد و درصد روغن رقم گلدشت گلرنگ تحت سطوح مختلف تنش خشکی به صورت کرت‌های یک بار خرد چکیده کامل
        خشکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد گیاهان می باشد و شناخت راههای مقابله با تنش خشکی اهمیت زیادی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه تأثیر محلول پاشی محرک رشد آلی روی برخی صفات فیزیولوژیک، عملکرد و درصد روغن رقم گلدشت گلرنگ تحت سطوح مختلف تنش خشکی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی شماره 1 دانشگاه زابل واقع در بخش جزینک (سد سیستان) زابل با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تنش خشکی در 3 سطح شامل: آبیاری کامل، آبیاری تا مرحله گلدهی ساقه اصلی و آبیاری تا مرحله گلدهی کامل و عامل فرعی تنظیم کننده رشد هامون گرین در چهار سطح شامل: شاهد، 8 و 10 و 12 لیتر در هکتار بود. ویژگی‌های اندازه‌گیری شده شامل: ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد طبق در بوته، وزن هزاردانه، وزن گلبرگ، قطر ساقه، درصد پروتئین دانه، عملکرد دانه، درصد روغن دانه، میزان پرولین و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز بود. نتایج بر همکنش سطوح محرک رشد و تنش خشکی فقط بر صفات ارتفاع بوته ، قطر ساقه، درصد روغن، میزان پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز معنی دار گردید. بیشترین ارتفاع بوته(64 سانتی متر) و درصد روغن(7/32 درصد) از تیمار بدون تنش و محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد، بیشترین مقدار پرولین از تیمار محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد و مرحله گلدهی ساقه اصلی با میانگین 38/0 درصد و بیشترین عملکرد دانه 08/1127 (کیلوگرم در هکتار) از سطح محلول پاشی 12 لیتر محرک رشد به دست آمد. به‌طورکلی می توان گفت محلول‌پاشی محرک رشد باعث تعدیل اثرات منفی تنش خشکی در برخی صفات گیاه گلرنگ شد و به میزان 6/36 درصد باعث بهبود عملکرد دانه شده است. همچنین آبیاری تا مرحله گلدهی ساقه اصلی می تواند عملکرد دانه مشابه ابیاری کامل تولید نماید و تیمار مناسب به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر رشد و میزان اسانس گیاه دارویی زرین‌گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) تحت شرایط کم‌آبیاری
        اعظم شیخ سامانی عبدالله قاسمی پیربلوطی مهراب یادگاری فائزه رجب زاده
        در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه چکیده کامل
        در شرایط خشک سالی چند دهه اخیر، استفاده از روش های علمی و جدید برای افزایش رشد و میزان موثره گیاهان دارویی و معطر امری ضروری است. این پژوهش، به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین بر ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه دارویی و معطر زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) از تیره نعناعیان، در شرایط مختلف رطوبتی خاک در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در دو سال زراعی (98-99 و 98-97) اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل عامل آبیاری در دو سطح آبیاری مطلوب یا شاهد (بدون تنش یا آبیاری در 30 درصد تخلیه رطوبتی از ظرفیت زراعی F.C.) و کم آبیاری (آبیاری پس از 50 درصد تخلیه رطوبتی از F.C.) و عامل محلول‌پاشی برگی در سه سطح شاهد (محلول پاشی حلال یا آب) و محلول پاشی اسید سالیسیلیک و پرولین با غلظت های 1 میلی مولار در نظر گرفته شد. نمونه های اسانس از اندام هوایی در اوایل گل دهی به روش تقطیر با آب استخراج شدند. مطابق نتایج، بیشترین میزان کلروفیل های a، b و کل (به ترتیب 96/0، 45/0 و 39/1 میلی گرم در گرم) در تیمار کم آبی مشاهده شد. همچنین، اعمال تیمار کم آبی باعث افزایش 70 درصدی مقدار پرولین نسبت به شاهد شد؛ در حالی که تأثیر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیکی ارتفاع گیاه، قطر ساقه و وزن خشک گیاه نشان نداد. محلول پاشی اسیدسالیسیلیک به عنوان یک عامل دفاعی در برابر تنش کم آبی سبب کاهش اثرات منفی تنش بر میزان اسانس، پرولین و کلروفیل های a، b و کل شد. بیشترین و کمترین میزان اسانس به ترتیب در محلول پاشی پرولین (12/1 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) و شاهد (84/0 میلی لیتر در 100 گرم وزن خشک) به دست آمد. در نهایت، استفاده از اسید سالیسیلیک در شرایط کمبود رطوبت برای کاهش اثرات منفی تنش و افزایش میزان اسانس زرین گیاه توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - اثر تیمار فولیک اسید بر عمر پس از برداشت میوه خیار (Cucumis sativus L.) از طریق تاثیر بر فعالیت آنزیم‌های دخیل در مسیر بیوسنتز پرولین، پلی‌آمین‌ها و آنزیم تجزیه کننده کلروفیل
        پرویز ملک زاده
        در این مطالعه مکانیسم تحمل به تنش سرما در میوۀ خیار پیش تیمار شده با فولیک اسید مورد بررسی قرار گرفت. میوه های خیار شاهد و تیمار شده با 5 میلی گرم در لیتر فولیک اسید به مدت 15 روز در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که در مقایسه با نمونۀ چکیده کامل
        در این مطالعه مکانیسم تحمل به تنش سرما در میوۀ خیار پیش تیمار شده با فولیک اسید مورد بررسی قرار گرفت. میوه های خیار شاهد و تیمار شده با 5 میلی گرم در لیتر فولیک اسید به مدت 15 روز در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که در مقایسه با نمونۀ شاهد، تیمار فولیک اسید به‌طور معنی داری موجب کاهش آسیب سرمایی و نشت الکترولیت ها شد. در طی دوره انبارمانی، میوه های خیار تیمار شده با فولیک اسید از طریق سرکوب فعالیت آنزیم کلروفیلاز سبب کاهش تجزیه شدن کلروفیل شد. همچنین تیمار فولیک اسید فعالیت آنزیم آرژنین دکربوکسیلاز و اورنیتین دکربوکسیلاز را افزایش داد و از این طریق منجر به تجمع محتوای پلی آمین ها شد. همچنین در میوه‌های تیمار شده با فولیک اسید سطح پرولین بالاتری مشاهده شد که این امر از طریق افزایش فعالیت آنزیم های سنتز پرولین؛&Delta;1-پرولین5- کربوکسیلاتسنتتاز و اورنیتین آمینوترانسفراز و کاهش فعالیت آنزیم پرولین دهیدروژناز که موجب تجزیه پرولین می شود؛ حاصل شد. به طور کلی نتایج نشان داد که تیمار فولیک اسید با تنظیم فعالیت آنزیم های دخیل در بیوسنتز پرولین، کلروفیل و پلی آمین ها تحمل به تنش سرما را افزایش داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - ارزیابی و مقایسه ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.)در تحمل به تنش خشکی
        زهرا توحیدی حمید سبحانیان امین باقی زاده
        گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. چکیده کامل
        گیاهان دارویی به عنوان محصولات مهم کشاورزی می توانند به دلیل نقش حیاتی آن‌ها در پیشبرد اهداف ملی برای تحقق سلامت و همچنین به‌عنوان گنجینه‌های ژنتیکی، بزرگترین ثروت ملی برای هر کشور محسوب شوند. کشور ایران با داشتن اقلیم‌های متفاوت دارای تنوع گیاهان دارویی زیادی می‌باشد. تشخیص وضعیت رشد گیاهان دارویی در شرایط تنش خشکی می‌تواند منجر به کشت گیاهان مقاوم در مناطق خشک یا کم‌آب شود. درپژوهش حاضر به مطالعه پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ده اکوتیپ از گیاه دارویی کلپوره (Teucrium polium L.) بومی جنوب‌ شرقی ایران در شرایط تنش خشکی خواهیم پرداخت. لذا به این منظور یک آزمایش گلخانه‌ای فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش تیمارهای رطوبتی 100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی اعمال شد. نتایج حاصل از داده‌ها نشان داد صفات مورفولوژیکی مورد بررسی شامل طول ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی درسطح پنج درصد با افزایش تنش خشکی کاهش یافت. همچنین تنش خشکی موجب افزایش طول ریشه، محتوای پرولین و ترکیبات فنلی، کاهش محتوای کلروفیل a، b، کلروفیل‌کل و محتوای پروتئین گردید. بالاترین مقاومت به تنش را اکوتیپ های مناطق سرچشمه و کوهپایه و کمترین مقاوت را گیاهان مناطق شهداد و عنبرآباد نشان دادند. نتایج حاصل از پژوهش مورد نظر حاکی از مقاومت نسبی این گیاه به تنش خشکی می‌باشد. لذا گیاه دارویی بسیار مناسبی برای کاشت در مناطق خشک و کم آب ایران می باشد. از بین اکوتیپ های بررسی شده گیاهان منطقه سرچشمه و کوهپایه به شرایط تنش خشکی 40 درصد پاسخ مطلوبتری دادند و با اطمینان بیشتری می توان کشت این اکوتیپ ها را در مناطق تحت تنش توصیه کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - تأثیر هورمون جیبرلین بر عملکرد، شاخص‌های رشدی و صفات بیوشیمیایی ذرت (Zea mays L.) تحت تنش خشکی
        عباس ملکی امین فتحی صادق بهامین
        به‌منظور بررسی تأثیر هورمون جیبرلین و تنش خشکی بر ذرت آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارتند از سطوح تنش رطوبتی در سه سطح آبیاری نرمال (60I0=)، تنش متوسط (90I1=) و تنش شدید (120I2=) میلی‌متر تب چکیده کامل
        به‌منظور بررسی تأثیر هورمون جیبرلین و تنش خشکی بر ذرت آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارتند از سطوح تنش رطوبتی در سه سطح آبیاری نرمال (60I0=)، تنش متوسط (90I1=) و تنش شدید (120I2=) میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به‌عنوان فاکتور اصلی و فاکتور فرعی شامل محلول‌پاشی هورمون جیبرلین در چهار سطح عدم مصرف (0G0=)، (ppm15G1=)، (ppm20G2=) و (ppm25G3=) می‌باشد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در تیمار 60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر به همراه مصرف 20 پی پی ام جیبرلیک اسید و 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر بدون مصرف جیبرلیک اسید به میزان 2/9658 و 3/5797 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. همچنین در تمامی سطوح تنش مصرف جیبرلیک اسید موجب افزایش عملکرد دانه ذرت شد. اثر متقابل هورمون و آبیاری تأثیر معنی‌داری بر نشاسته، پرولین، آلفا آمیلاز، بتاآمیلاز، پروتئاز دارد. با اعمال تنش خشکی غلظت پرولین در برگ ذرت افزایش یافت. هورمون جیبرلین در شرایط عدم تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر غلظت پرولین برگ ذرت نداشت اما در شرایط تنش خشکی باعث افزایش غلظت پرولین گردید. کاربرد 20 و 25 پی پی ام جیبرلین در شرایط تنش کم آبی متوسط (90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) غلظت پرولین برگ در مقایسه با شاهد (عدم مصرف جیبرلین) به ترتیب به میزان 36 و 50 درصد افزایش داد. در شرایط تنش خشکی شدید (120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) غلظت پرولین با کاربرد 20 و 25 پی پی ام جیبرلین به ترتیب 32 و 21 درصد بیشتر از عدم مصرف جیبرلین بود. به‌طور کلی نتایج نشان داد که اسید جیبرلیک از طریق تأثیر مثبت بر افزایش و بهبود اجزاء عملکرد در نهایت می تواند عملکرد دانه ذرت را افزایش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - عملکرد ارقام مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) به کاربرد منابع مختلف کودی تحت شرایط دیم
        رحیم ناصری امیر میرزایی عباس سلیمانی فرد
        به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارق چکیده کامل
        به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارقام مختلف گندم (سرداری، کریم، کوهدشت و ریژاو) و تیمار منابع مختلف کودی شامل: شاهد (عدم مصرف هیچ منبع کودی)، 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اثر برهمکنش رقم&times;منابع کودی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان و خصوصیات فیزیولوژیکی تاثیر معنی‌دار داشت. رقم ریژاو&times;باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن موجب افزایش فعالیت های آسکوربات پراکسیداز ، گلوتاتیون پراکسیداز کاتالاز ، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز ، کاروتنوئیدها ،کلروفیلa ، کلروفیل b ، محتوای آب نسبی ، موجب کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن گردید و رقم سرداری در شاهد (عدم مصرف کود زیستی و شیمیایی نیتروژن) دارای کمترین میزان فعالیت های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز و رنگیزه های فتوسنتزی بود. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده نشان داده شد که گندم رقم ریژاو&times;باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن به دلیل بالا بودن خصوصیات فیزیولوژیکی و در نهایت افزایش رشد گیاه در شرایط دیم می تواند توصیه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - پاسخ فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) به کاربرد قارچ‌های مایکوریزا در شرایط تنش شوری
        مرتضی ایرجی مارشک محمد مقدم
        به منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 عامل و در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول کاربرد دو نوع قارچ میکوریزا در سه سط چکیده کامل
        به منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا در شرایط تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 عامل و در 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول کاربرد دو نوع قارچ میکوریزا در سه سطح (عدم تلقیح، Rhizophagus intradices وFunnetiformis mosseae) و فاکتور دوم شوری آب آبیاری در 4 سطح (0، 40، 80 و 120 میلی‌مولار به‌ترتیب معادل 0، 5/3، 7 و 5/10 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم) بود. تیمار شوری در گیاهان در مرحله هشت برگی و سه روز در هفته اعمال شد. نتایج نشان داد اعمال تنش شوری منجر به کاهش محتوای نسبی آب و کلروفیل برگ شد. با افزایش سظح تنش میزان نشت الکترولیت، کربوهیدرات کل و پرولین برگ افزایش یافت. در مقابل استفاده از قارچ‌های مایکوریزا منجر به بهبود صفات اندازه گیری شده تحت شرایط تنش شوری گشت. طبق نتایج بدست آمده مقدار پرولین، کربوهیدرات کل و نشت الکترولیت با کاربرد قارچ مایکوریزا در شرایط تنش کاهش یافت که ناشی از تاثیر مثبت کاربرد این قارچ ها در متعادل کردن شرایط رشدی برای گیاه تحت تنش شوری بود. همچنین بیشترین مقدار محتوای نسبی آب برگ و کلروفیل a، b و کلروفیل کل در تیمار عدم اعمال تنش شوری و کاربرد قارچ مایکوریزا گونه اینترارادیکس مشاهده شد. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که اعمال تنش شوری در غلظت 120 میلی مولار منجر به کاهش شدید صفات مورد بررسی شد. این در حالی است که کاربرد قارچ‌های مایکوریزا در این سطح نتوانست اثرات منفی تنش شوری را بهبود بخشد. استفاده از قارچ مایکوریزا گونه اینترارادیکس نسبت به موسه آ تاثیر بیشتری در بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جعفری مکزیکی در شرایط تنش شوری در غلظت پایین داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - تأثیر کاربرد ریشه‌ای و برگی سلنیوم بر برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوری
        معصومه عابدینی میثم قره باغی سکینه مرادخانی
        به منظور بررسی اثر کاربرد برگی و ریشه‌ای سلنیوم (صفر و 20 میکرومولار) بر روی برخی از پارامترهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه گندم (Triticum aestivum L.) واریتۀ چمران تحت تنش شوری (100 میلی‌مولار کلرید سدیم)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکر چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر کاربرد برگی و ریشه‌ای سلنیوم (صفر و 20 میکرومولار) بر روی برخی از پارامترهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه گندم (Triticum aestivum L.) واریتۀ چمران تحت تنش شوری (100 میلی‌مولار کلرید سدیم)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1396 به‌صورت هیدروپونیک در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. نتایج به دست آمده کاهش معنی‌دار‌ شاخص‌های رشدی، نسبت کلروفیل به کاروتنوئیدها، مقدار کلروفیل‌ها و پروتئین کل و افزایش معنی‌دار مالون دی‌آلدئید، پرولین، آنتوسیانین و فنل کل را در اندام هوایی گیاهان تحت تنش شوری نسبت به گیاهان شاهد نشان داد. در شرایط شاهد کاربرد سلنیوم، در هر دو شکل برگی و ریشه‌ای، باعث کاهش معنی‌دار طول ریشه و افزایش معنی‌دار فنل کل شد، همچنین افزایش معنی‌دار مقدار پرولین و کاروتنوئیدها با کاربرد برگی سلنیوم در شرایط شاهد مشاهده شد. در تنش شوری کاربرد سلنیوم به‌شکل برگی باعث افزایش طول ریشه و وزن تر اندام هوایی و در هر دو شکل بکار رفته باعث بهبود سایر شاخص‌های رشدی گیاه گندم شد. همچنین افزایش معنی‌دار مقادیر کلروفیل‌ها و پروتئین با کاربرد برگی و افزایش قندهای محلول و فنل کل با هر دو شکل بکار رفته از سلنیوم در گیاهان تحت تنش شوری مشاهده شد. در تنش شوری، کاربرد سلنیوم تنها به‌شکل برگی بود که توانست موجب کاهش معنی‌دار محتوای مالون دی‌آلدئید شود. مطابق نتایج حاصل از این تحقیق، کاربرد سلنیوم، بویژه از طریق برگ‌ها، نقش قابل توجهی در تخفیف تنش شوری در گیاه گندم دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - بررسی برخی صفات فیزیومورفولوژیکی توده‌های مختلف خرفه ( Portulaca oleracea L) تحت شرایط تنش خشکی
        الهام عزیزی یونس رضاپور جغال منصوره کرمانی علی معصومی
        گیاه خرفه (Portulaca Oleracea L.) از گیاهان دارویی ارزشمند مناطق گرم و خشک است. با توجه به این که تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در این مناطق است، تحقیقی با هدف ارزیابی تحمل توده‌های مختلف گیاه دارویی خرفه به تنش خشکی، در بهار سال 1395 در چکیده کامل
        گیاه خرفه (Portulaca Oleracea L.) از گیاهان دارویی ارزشمند مناطق گرم و خشک است. با توجه به این که تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در این مناطق است، تحقیقی با هدف ارزیابی تحمل توده‌های مختلف گیاه دارویی خرفه به تنش خشکی، در بهار سال 1395 در گلخانه دانشگاه پیام نور شهرستان درگز اجرا شد. این آزمایش، بصورت فاکتوریل درقالب طرح کاملاً تصادفی، با چهار سطح تنش خشکی (حد ظرفیت زراعی، 75 درصد ظرفیت زراعی، 50 درصد ظرفیت زراعی و 25 درصد ظرفیت زراعی) و 5 توده بومی خرفه (قم، کلات، سبزوار، یزد، گچساران) با سه تکرارانجام شد. صفات مورد بررسی شامل محتوای آب نسبی برگ، ضریب ثبات غشاء، میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی، ضریب ثبات کلروفیل (سنجش میزان کلروفیل‌ها وکاروتنوئیدها)، میزان پرولین، میزان کربوهیدرات محلول برگی، وزن تروخشک به تفکیک اندام‌های ریشه، برگ، ساقه، قطرتاج خرفه، تعداد برگ، تعداد انشعابات و ارتفاع بوته در دو مرحله رشد رویشی و زایشی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که افزایش تنش خشکی سبب کاهش مقدار نسبی آب گیاه، شاخص پایداری غشاء سلول و افزایش معنی داری در شاخص کلروفیل برگ، مقدارکاروتنوئیدها، پرولین و کربوهیدرات‌های توده‌های مختلف خرفه گردید. ارقام گچساران و یزد تحت شرایط تنش رطوبتی از شاخص پایداری غشاء بالاتر، محتوای آب نسبی برگ کمتر و عدد کلروفیل متر پائین تری برخوردار بودند. همچنین در بین توده‌های مورد بررسی، توده‌های قم و کلات برتری معنی داری نسبت به توده‌های سبزوار، یزد و گچساران از نظر انباشت پرولین و کربوهیدرات‌های محلول نشان دادند. با افزایش تنش خشکی، وزن تر و خشک ریشه، برگ و ساقه در مراحل رویشی و زایشی کاهش یافت، به‌طوری که بیشترین مقدار این صفات، به‌ترتیب درسطوح 100 و 75 درصد ظرفیت زراعی و کمترین مقدار این پارامترها در آبیاری تحت شرایط 25 درصد ظرفیت زراعی حاصل گردید. بنابراین طبق نتایج به‌دست آمده از این پژوهش، بترتیب دو توده قم وکلات در مقایسه با سایرتوده‌ها ازحساسیت کمتری نسبت به تنش خشـکی برخوردار بودند و بـه‌عنوان توده‌های متحمل به خشکی انتخـاب شـدند. تـوده‌های گچساران، یزد و سبزوار نیز به‌دلیل داشتن عکس العمل نسبتاً ضعیف در برابر تنش خشکی در بیشتر صفات اندازه گیری شده، به‌عنوان توده‌های حسـاس به تنش خشکی ارزیابی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - ارزیابی تحمل به تنش یخ زدگی گیاه پوششی فیلا (Phyla lanceolata) تحت تاثیر برخی مالچ‌های آلی در شرایط کنترل شده
        مریم کمالی یحیی سلاح ورزی جعفر نباتی
        به منظور بررسی اثر تنش یخ زدگی در گیاه پوششی فیلا، تحت تاثیر برخی مالچ‌های آلی، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. پنج سطح دمای یخ زدگی (0، 5-، 10-، 15- و 20- درجه سانتیگراد) و سه نوع چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر تنش یخ زدگی در گیاه پوششی فیلا، تحت تاثیر برخی مالچ‌های آلی، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. پنج سطح دمای یخ زدگی (0، 5-، 10-، 15- و 20- درجه سانتیگراد) و سه نوع مالچ (دامی، سوزنی برگ و سبوس) تیمارهای این آزمایش بودند. جهت ارزیابی تحمل به دماهای یخ زدگی صفاتی چون درصد نشت الکترولیت‌ها، مقدار کربوهیدرات محلول و پرولین برگی، تعداد برگ، سطح برگ و وزن خشک بوته در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثرات ساده و متقابل مالچ و دما صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده، میزان نشت الکترولیت، محتوای نسبی آب برگ گیاه فیلا، عدد اسپد و مقدار رنگدانه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، b و کل) معنی دار شد. تمام مالچ‌های آلی به کار رفته در این پژوهش منجر به افزایش وزن خشک بخش هوایی و ریشه گیاه فیلا در دوره رشد پس از تنش یخبندان شد. به‌طوری‌که با کاربرد سه مالچ سبوس، سوزنی برگ و دامی وزن خشک هوایی از 15/2 گرم در شرایط عدم استفاده از مالچ به 72/2، 13/3 و 19/3 گرم در هر بوته و وزن خشک ریشه از 50/1 گرم به 90/1، 23/2 و 19/2 گرم در هر بوته رسید. بیشترین نشت الکترولیت سلول‌های برگی (80%) در دمای 20- درجه و گیاهان تحت تیمار مالچ سبوس و بیشترین محتوای نسبی آب برگ (55%) در دمای 0 درجه و گیاهان تحت تیمار مالچ سوزنی برگ بود. همچنین مقدار کلروفیل کل در شرایط استفاده از مالچ کود دامی 11/0 میلی گرم بیشتر از شاهد بود. به طور کلی در بین مالچ‌های استفاده شده مالچ کود دامی تاثیر بیشتری بر بهبود اثرات ناشی از یخبندان بر صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - ارزیابی شاخص‌های بیوشمیایی گیاه دارویی خرفه oleracea Portulaca تحت تنش کروم و شوری
        زهرا طالب زاده راحله رهباریان محبت نداف حمید سبحانیان
        هدف از پژوهش حاضر، بررسی برهمکنش تنش شوری و کروم بر برخی شاخص‌های بیوشیمیایی گیاه خرفه بود. این پژوهش درقالب طرح کاملا تصادفی گلخانه‌ای و با 3 تکرارانجام شد. 4 سطح شوری (0، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس ‌بر ‌متر) بااستفاده از کلرید‌سدیم هر 4 روز ازطریق آبیاری و سطوح تیمار کروم (0 چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، بررسی برهمکنش تنش شوری و کروم بر برخی شاخص‌های بیوشیمیایی گیاه خرفه بود. این پژوهش درقالب طرح کاملا تصادفی گلخانه‌ای و با 3 تکرارانجام شد. 4 سطح شوری (0، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس ‌بر ‌متر) بااستفاده از کلرید‌سدیم هر 4 روز ازطریق آبیاری و سطوح تیمار کروم (0، 7، 14، 21 و 28 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم وزن خشک خاک) فراهم شد و قبل از کشت بذر در خاک، سطوح مختلف تیمار کروم با افزایش دی ‌کرومات ‌پتاسیم به خاک، تهیه شد. مقادیر کربوهیدرات‌های محلول و نامحلول در الکل، پروتئین‌ها، پرولین، مالون دآلدئید و پراکسیدهیدروژن پس از 60 روز از کشت گیاهان اندازه‌گیری و سنجش شدند. نتایج نشان داد با افزایش سطوح مختلف کروم و شوری مقادیر پرولین، پراکسید، مالون دآلدئید، کربوهیدرات محلول روند افزایشی داشت، اما کربوهیدرات‌های نامحلول و پروتئین‌ها روند کاهشی داشت. کمترین میزان کربوهیدرات‌های نامحلول و پروتئین‌ها و بیشترین میزان پرولین، پراکسید، مالون دآلدئید، کربوهیدرات محلول در الکل در تنش ترکیبی سطوح شوری 12 دسی‌زیمنس‌بر‌متر و کروم 28 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم مشاهده گردید. تنش ترکیبی شوری و کروم باعث کاهش بیشتری در کربوهیدرات‌های نامحلول و پروتئین‌ها خرفه گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - بررسی اثرات تراکم بوته و تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی خردل علوفه‌ای (Brassica Juncea) در شرایط شور و نرمال
        حسن امیری حسین عجم نوروزی محمد تقی فیض بخش محمد رضا داداشی
        به‌منظور بررسی اثرات شوری خاک، تراکم بوته و تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی علوفه خردل علوفه ای (لاین S-83)، آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در ایستگاه تحقیقات مزرعه نمونه گرگان به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شوری چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثرات شوری خاک، تراکم بوته و تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی علوفه خردل علوفه ای (لاین S-83)، آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در ایستگاه تحقیقات مزرعه نمونه گرگان به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شوری خاک (2 و 10 دسی زیمنس بر متر)، فاکتور فرعی تاریخ کاشت (15 آبان، 30 آبان، 15 آذر، 30 آذر و 15دی) و فاکتور فرعی فرعی تراکم بوته در سه سطح (208000، 277000 و 416000) بوته در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثرات متقابل محیط &times; تاریخ کاشت بر کلیه صفات مورد بررسی شامل وزن تر، وزن خشک، درصد پروتئین برگ، درصد پروتئین ساقه، درصد پروتئین غلاف، درصد پروتئین کل، عملکرد پروتئین، درصد الیاف برگ، درصد الیاف ساقه، درصد الیاف غلاف، درصد الیاف کل، عملکرد الیاف و غلظت پرولین برگ معنی دار بود. اثر متقابل محیط &times; تراکم کاشت نیز بر کلیه صفات مذکور به جز درصد پروتئین برگ و غلظت پرولین برگ معنی دار گزارش شد. همچنین اثر متقابل تاریخ کاشت &times; تراکم کاشت نیز تنها بر درصد پروتئین ساقه و غلظت پرولین برگ معنی دار نبود. به‌طورکلی می‌توان گفت کشت خردل علوفه ای در تاریخ 15 آبان و تراکم 208 هزاربوته در هکتار موجب تولید بیشترین وزن تر و خشک علوفه و عملکرد پروتئین و همچنین کمترین میزان الیاف خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - مطالعه اثر تیمارهای اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش خشکی
        سعیده رشیدی
        به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل در فصل رشد (شاهد)، قطع آبیا چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و زراعی گلرنگ در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح، آبیاری کامل در فصل رشد (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله 50 درصد گلدهی و قطع آبیاری در مرحله 50 درصد تشکیل طبق بود. عامل فرعی محلول پاشی بوته‌های گلرنگ شامل عدم محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی با اسید سالیسیلیک همراه با سلنیوم در نظر گرفته شد. تنش خشکی باعث کاهش عملکرد بیولوژیکی ، اجزای عملکرد و عملکرد دانه شد. ولی درصد پروتئین، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتازی و میزان پرولین را افزایش داد. همچنین بیشترین اثر منفی تنش خشکی در مرحله گلدهی مشاهده شد به طوری که تنش مرحله گلدهی سبب افت 49 درصدی عملکرد دانه و 33 درصدی زیست توده گلرنگ شد. محلول پاشی سبب بهبود عملکرد، اجزای عملکرد و فعالیت سوپر اکسید دیسموتازی نسبت به عدم محلول پاشی (شاهد) شد. بین تیمارهای محلول پاشی در عملکرد دانه و فعالیت سوپر اکسید دیسموتازی تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. اما محلول پاشی اسید سالیسیلیک با 7198 کیلوگرم در هکتار، بیشترین زیست توده را نشان داد. محلول پاشی در شرایط عدم تنش و تنش خشکی سبب افزایش درصد روغن دانه شد، به طوری که در آبیاری کامل و تنش مرحله گلدهی به ترتیب محلول پاشی اسید سالیسیلیک با 24 درصد و محلول پاشی اسید سالیسیلیک با سلنیوم با 28 درصد، بیشترین درصد روغن را دارا بودند. تیمارهای محلول پاشی موجب افزایش میزان پرولین در شرایط تنش نسبت به شاهد شد و در تنش مرحله گلدهی، محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سلنیوم با 11 میکرومول بر گرم وزن تر گیاه بیشترین میزان پرولین را نشان داد. مرحله گلدهی در گلرنگ از نظر نیاز گلرنگ به آب، مرحله بحرانی بوده وتنش در این مرحله اثر منفی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دارد. تیمارهای محلول پاشی با افزایش فعالیت آنزیم آنتی اکسیدانت (سوپر اکسید دیسموتاز) و افزایش میزان پرولین و تنظیم اسمزی سبب بهبود شرایط گیاه شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - ارزیابی برخی از پاسخ های فیزیولوژیکی سه توده بومی هندوانه (Citrullus lanatus L) به تنش خشکی
        علی روئین امین باقی زاده محمود رقامی امیر موسوی
        شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به تنش خشکی در هندوانه و ارزیابی پاسخ آن‌ها با توجه به محدود بودن منابع آبی در کشور یک اولویت تحقیقاتی محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی پاسخ فیزیولوژیک و زراعی توده‌های هندوانه محلی علی‌آباد، سیستانی و تربت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد چکیده کامل
        شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به تنش خشکی در هندوانه و ارزیابی پاسخ آن‌ها با توجه به محدود بودن منابع آبی در کشور یک اولویت تحقیقاتی محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی پاسخ فیزیولوژیک و زراعی توده‌های هندوانه محلی علی‌آباد، سیستانی و تربت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی دارای سه رژیم آبیاری 100، 70 و 40 درصد نیاز آبی که به ترتیب به عنوان تیمارهای عدم تنش، تنش خفیف و تنش شدید تقسیم بندی شدند، در بهار و تابستان 1397 در منطقه جیرفت اجرا شد. بیشترین مقدار عملکرد در سطوح 100 و 70 درصد نیاز آبی بود و کمترین آن در سطح 40 درصد نیاز آبی مشاهده شد. در تیمار عدم تنش و رژیم آبیاری 70 درصد بین توده‌ها از لحاظ عملکرد، محتوای رطوبت نسبی و مقدار پرولین تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. با افزایش تنش و اعمال رژیم آبیاری 40 درصد نیاز آبی، توده سیستانی عملکرد فیزیولوژیک و زراعی بهتری از خود نشان داد. با افزایش مقدار تنش محتوای پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپر اکسید دسموتاز و کاتالاز در تمامی توده‌ها افزایش یافت که این مقدار افزایش در هندوانه سیستانی بیشتر از توده‌های دیگر بود. با توجه به نتایج این مطالعه می‌توان اظهار داشت که توده سیستانی با حفظ عملکرد فیزیولوژیکی و زراعی در شرایط تنش نسبت به دیگر هندوانه‌ها مقاومت بهتری نشان داد. استفاده از توده‌های محلی و متحمل هندوانه در برنامه‌های اصلاحی و مدیریت بهینۀ آبیاری می‌تواند به کشاورزان در رویارویی با کمبود آب کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - بررسی اثر سایکوسل و ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی ذرت (Zea mays L.) در شرایط کم آبیاری انتهای فصل
        سیدنورالدین غفاری علیرضا شکوه فر مانی مجدم شهرام لک عزیز آفرینش
        با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد چکیده کامل
        با هدف بررسی اثر سایکوسل و مصرف ریزمغذی‌ها بر عملکرد‌‌، صفات فیزیولوژیکی و میزان آنتی‌اکسیدانت ذرت تحت شرایط کم آبیاری انتهای فصل، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در صفی‌آباد دزفول انجام شد. تیمار اصلی شامل ‌تنش کمبود آب با سه سطح شاهد (بدون تنش کمبود آب)‌‌‌‌، تنش آب در مرحله تشکیل گل ماده و تنش کمبود آب در مرحله تورم دانه بود. عامل مصرف محلول‌پاشی سایکوسل با سه سطح شاهد (عدم مصرف سایکوسل)، 5/442 و 885 پی‌پی‌ام سایکوسل و کودهای ریزمغذی با سه سطح: شاهد (عدم مصرف کود)، محلول‌پاشی 1000 و 1500 گرم در هکتار به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر برهم‌کنش سال، تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر رطوبت نسبی برگ، پرولین و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و اثر برهم‌کنش تنش، ریزمغذی و سایکوسل بر ‌پراکسید هیدروژن، گلوتاتیون پراکسیداز و پروتئین‌های محلول در سطح یک درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز تحت شرایط تنش در مرحله تورم دانه حاصل شد که نسبت به تیمار آبیاری در شرایط مطلوب حدود 37 درصد افزایش نشان داد. میانگین عملکرد دانه در سال دوم با کاربرد 1500 گرم در هکتار محلول‌پاشی ریزمغذی و 885 پی‌پی‌ام محلول‌پاشی سایکوسل در شرایط بدون تنش نسبت به تنش در مرحله تورم دانه و عدم محلول‌پاشی ریزمغذی و سایکوسل در حدود 85 درصد افزایش یافت. در مجموع می توان برای افزایش عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب و کاهش افت در شرایط تنش، از تنظیم کننده های رشد نظیر سایکوسل با غلظت 885 پی‌پی‌ام و محلول‌پاشی ریزمغذی به میزان1500 گرم در هکتار استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - تغییرات میزان پرولین، روابط آبی و سازگاری مورفولوژیکی دو واریته سویا (پرشینگ و DPX) تحت تنش آبی
        حسن مدرس زاده محمدعلی رضایی مه لقا قربانلی
        تنش آبی محدودیت اصلی در تولید بسیاری از محصولات زراعی بوده و باعث ایجاد بسیاری از واکنش‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود.این مسأله ‌در مورد رقم‌های مختلف از یک گونه از جمله سویا نیز مشاهده شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر تنش‌ آبی بر روی روابط آبی‌، چکیده کامل
        تنش آبی محدودیت اصلی در تولید بسیاری از محصولات زراعی بوده و باعث ایجاد بسیاری از واکنش‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در گیاهان می شود.این مسأله ‌در مورد رقم‌های مختلف از یک گونه از جمله سویا نیز مشاهده شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه اثر تنش‌ آبی بر روی روابط آبی‌، مقدار پرولین و ویژگی‌های مورفولوژیکی دو رقم سویا شامل پرشینگ و DPX بود. بدین منظور آزمایشی در شرایط گلدانی انجام گرفت و تیمارهای آبی 80 (غرقابی)، 60، 40 و 20 درصد (خشکی) ظرفیت اشباع آب خاک بر روی آنها اعمال گردید. نتایج مطالعات اختلاف معنی‌داری را در سنجش‌های مورد بررسی در دو رقم سویا نشان داد. در هر دو رقم کاهش میزان آبیاری موجب کاهش ارتفاع گیا ه و طول ریشه گردید و در تیمار غرقابی نیز با افزایش چشمگیر ریشه‌های نابجا همراه بوده است. در رقم پرشینگ کاهش میزان آبیاری منجر به کاهش در میزان نسبی آب (RWC) گردید، اما در رقم DPX پائین‌ترین میزان RWC در تیمار 40 درصد مشاهده گردید. از دست دادن آب برگ (LWL) در همه تیمارها در رقم پرشینگ بالاتر از تیمارهای مشابه در رقم DPX بود. بیشترین میزان پرولین برگ و ریشه مربوط به تیمارهائی بود که دارای RWC پائینتری بوده که این میزان در دو رقم پرشینگ و DPX به ترتیب در تیمارهای 20 و 40 درصد مشاهده گردید. در هر دو رقم ،میزان اسید آمینه پرولین در برگ‌ها بیشتراز ریشه مشاهده گردید. نتایج مشخص نمود که در هر دو رقم، برگ بیشتر از ریشه تحت تأثیر استرس آبی قرار گرفته و رقم پرشینگ حساسیت بیشتری را در مقادیر پائین ‌ترآبی از خود نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی اثرات برهم کنش شوری کلرید سدیم و اسید آسکوربیک بر برخی شاخص‌های رشد، میزان پرولین و تغییرات یون‌های سدیم و پتاسیم در دو رقم کلزا (RGS & Hayola 401)
        حسین لاری یزدی رضوان لک ‌ مسعود گودرزی
        در این بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی دو رقم RGS و Hayola 401 از گیاه کلزا (Brassica napus L.) به تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها بر روی گیاهان 20 روزه در محیط کشت هیدروپونیک (هوگلند) و با سه تکرار در شرایط یکسان آزمایشگاهی انجام گردید. در این بررسی میزان محتوای نس چکیده کامل
        در این بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی دو رقم RGS و Hayola 401 از گیاه کلزا (Brassica napus L.) به تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها بر روی گیاهان 20 روزه در محیط کشت هیدروپونیک (هوگلند) و با سه تکرار در شرایط یکسان آزمایشگاهی انجام گردید. در این بررسی میزان محتوای نسبی آب (RWC)، سرعت رشد نسبی (RGR)، سرعت ماده سازی خالص (NAR) و نسبت سطح برگ (LAR) در گیاهان با افزایش شوری کاهش یافت. همچنین تنش شوری، میزان انباشتگی پرولین و سدیم را درون بخش های مختلف گیاه افزایش داد، در حالی که میزان پتاسیم آنها به شدت کاهش یافت. افزودن آسکوربات 2/0 میلی مولار به غلظت های مختلف نمک توانست اثرات مخرب شوری را تعدیل کند، به طوری که با افزایش میزان فاکتورهای رشد توانست از انباشتگی پرولین و سدیم درون گیاهان کاسته و میزان پتاسیم را افزایش دهد. در بررسی ها نشان داده شد که رقم Hayola 401 نسبت به رقم RGS، مقاومت بیشتری در برابر شوری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - تاثیر برگ‌پاشی آسکوربات بر میزان مالون د آلدهید، پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان گیاه کتان (Linum usitatissimum L.) تحت تنش خشکی
        انوشه ذاکری مه لقا قربانلی غلامرضا بخشی خانیکی
        خشکی یکی از عوامل محدود کننده رشد می باشد و این پدیده تقریباً همه ساله در بخشی از کشور به علت کمبود بارندگی و یا کمبود آب رخ می‌دهد. در این پژوهش اثر تنش خشکی و بر همکنش آن با آسکوربات بر فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان کاتالاز، پراکسیداز و میزان پرولین و مالون د آلدهید د چکیده کامل
        خشکی یکی از عوامل محدود کننده رشد می باشد و این پدیده تقریباً همه ساله در بخشی از کشور به علت کمبود بارندگی و یا کمبود آب رخ می‌دهد. در این پژوهش اثر تنش خشکی و بر همکنش آن با آسکوربات بر فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان کاتالاز، پراکسیداز و میزان پرولین و مالون د آلدهید در گیاه کتان انجام گرفت. این آزمایش با سه تکرار به صورت گلدانی و طرح کاملاً تصادفی انجام شد. سپس 5 تیمار شامل ظرفیت زراعی (شاهد)، خشکی ملایم (3/2 ظرفیت زراعی)، خشکی شدید (3/1 ظرفیت زراعی) و نیز تنش‌های خشکی به همراه اسپری برگی از آسکوربات در غلظت 8 میلی‌مولار در نظر گرفته شد که به مدت دو هفته بر روی گیاهان اعمال شد. بررسی در سطح 5 درصد نشان داد که میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در این آزمایش کاهش و فعالیت آنزیم پرکسیداز، میزان پرولین و مالون د آلدهید در تیمارهای تنش خشکی در مقایسه با شاهد افزایش یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که به کارگیری آسکوربات به شکل برونزاد سبب کاهش تاثیر تنش بر فاکتورهای مورد سنجش در گیاه کتان شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - بررسی اثر آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در دو گیاه خرزهره L.) (Nerium oleander و اقاقیا (Robinia pseudo acacia L.)
        مه‌لقا قربانلی غلامرضا بخشی خانیکی2 زینب باکند
        اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت ه چکیده کامل
        اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت هوا، پارک سرخه حصاربه عنوان محیط پاک و منطقه آزادی به عنوان محیط آلوده انتخاب و گیاهان مورد نظر از این دو منطقه برداشت شد. سطح برگی در ماه آبان (84) و خرداد (85) و غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a و کلروفیل b و کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در تیرماه (85) با روش اسپکتروفتومتری تعیین و مقایسه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که آلودگی هوا باعث کاهش معنی‌دار سطح برگی در اقاقیا و خرزهره شد. همچنین آلودگی هوا باعث افزایش غلظت پرولین در دو گیاه اقاقیا و خرزهره شد. غلظت کربوهیدرات‌های محلول در اثر آلودگی هوا در اقاقیا کاهش و در خرزهره افزایش یافت و این تغییرات از نظر آماری معنی‌دار بود. نتایح این تحقیق نشان داد که در اثر آلودگی هوا میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی شامل (کلروفیل a وb و کلروفیل کل و کارو تنوئیدها) در خرزهره بطور معنی‌داری افزایش یافت و در اقاقیا کلروفیل a و کلروفیل کل و کاروتنوئید‌ها کاهش یافت که این کاهش در مورد کاروتنوئید‌ها معنی‌دار نبود و میزان کلروفیل b تغییر چندانی نکرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - پاسخ فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های مختلف پنبه (Gossypium hirsutum L.) در محیط شور و غیرشور
        سیده سمانه موسوی خورشیدی محمد علی رضایی حسین عباسپور
        چکیده پنبه (Gossypium hirsutum L.) یکی از مهمترین محصولات در سراسر می‌باشد و جزء گیاهان متحمل به شوری طبقه‌بندی می‌شود. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش‌های متفاوت نشان می‌دهند. هدف از این تحقیق، اثر تنش شوری از نظر میزان تحمل ارقام پنبه از طریق سنجش فاکتوره چکیده کامل
        چکیده پنبه (Gossypium hirsutum L.) یکی از مهمترین محصولات در سراسر می‌باشد و جزء گیاهان متحمل به شوری طبقه‌بندی می‌شود. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش‌های متفاوت نشان می‌دهند. هدف از این تحقیق، اثر تنش شوری از نظر میزان تحمل ارقام پنبه از طریق سنجش فاکتورهایی نظیر آنتوسیانین‌ها، آنتی‌اکسیدانت‌ها، پرولین و برخی عناصر تحت اثر شوری‌های مختلف بود. بر این اساس 10 رقم پنبه شامل ساحل، Q28، 43200، شیرپان 539، چکوروا، کوکر 349، سپید، سیلند،‌ سوپر اکرا و اوپال در 2 سطح شوری شامل خاک طبیعی و خاک کشور با هدایت‌الکتریکی 2 و 16 دسی زیمنس بر متر کشت شدند. سنجش‌ها در مرحله رشد رویشی بر روی برگ پنبه صورت گرفت. در محیط شور (16 دسی زیمنس بر متر) نسبت به محیط غیرشور (2 دسی زیمنس بر متر) غلظت یون‌های سدیم، کلسیم، منیزیم و کلر در همه ارقام افزایش یافت. میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در محیط شور نیز در همه ارقام روند صعودی را طی نمود. بالاترین میزان آنتوسیانین مربوط به رقم سیلند در محیط شور بود. همچنین با افزایش شوری میزان پرولین در رقم‌های ساحل، شیرپان 539، کوکر 439 و اوپال افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - تغییرات اسمولیت‌ها در تحمل دو رقم پنبه به شوری بالای خاک
        محمدعلی رضائی
        این تحقیق با هدف بررسی جنبه‌های فیزیولوژیک دو رقم پنبه (Gossypium hirsutum L.) شامل سای اکرا (Siokra) و ساحل (Sahel) تحت اثر شوری خاک (12Ec دسی زیمنس بر متر) جمع آوری شده از محیط طبیعی استان گلستان انجام گرفت. سنجش ها طی سه مرحله رویشی شامل دو برگی، چهار برگی و شش برگی چکیده کامل
        این تحقیق با هدف بررسی جنبه‌های فیزیولوژیک دو رقم پنبه (Gossypium hirsutum L.) شامل سای اکرا (Siokra) و ساحل (Sahel) تحت اثر شوری خاک (12Ec دسی زیمنس بر متر) جمع آوری شده از محیط طبیعی استان گلستان انجام گرفت. سنجش ها طی سه مرحله رویشی شامل دو برگی، چهار برگی و شش برگی صورت گرفت. در هر دو رقم از مرحله اول تا سوم بتدریج غلظت یون‌های +Na، -Cl افزایش یافت که نشان می‌دهد مقاومت به شوری لزوماً با توان گیاه در محدود ساختن جذب یون ها همراه نبوده است. با سپری شدن مراحل رشد رویشی از مرحله اول تا سوم در هر دو رقم از میزان CGR، NAR، جذب منیزیم و پتاسیم کاسته شد ولی تولید پرولین افزایش یافت در حالیکه افزایش آن در رقم متحمل سای اکرا بالاتر بود. اثر شوری بالای خاک با افزایش قند‌های محلول و کاهش قند‌های غیر محلول همراه بود. از مرحله دو برگی تا شش برگی اندکی از میزان گلیسین بتائین کاسته شد. نتایج نشان داد که پنبه در شرایط شوری گیاهی است که استراتژی تولید و تجمع توام پرولین و گلایسین بتائین را بر می‌گزیند. شوری بالای خاک در هر دو رقم اهمیت پرولین و قند‌های محلول را (تا مرحله دوم) برای متحمل ساختن گیاه افزایش داد و در طی دوره رشد میزان قندهای غیرمحلول کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - ارزیابی کمی و کیفی برخی متابولیت‌های اولیه و ثانویه گیاه دارویی برازمبل (Proveskia abrotanoides Karel.) در مراحل فنولوژیکی مختلف
        سمیه صباغ مریم نیاکان ابراهیم غلامعلی پور علمداری
        به‌منظور بررسی کمی و کیفی برخی متابولیت‌های اولیه و ثانویه گیاه دارویی برازمبل در مراحل فنولوژیکی مختلف اندام‌های گیاه در دو مرحله رویشی و گل‌دهی از منطقه روستای وامنان واقع در شهرستان آزادشهر جمع‌آوری و خشک گردید. در این تحقیق از عصاره از کل گیاه برازمبل در دو مرحله رو چکیده کامل
        به‌منظور بررسی کمی و کیفی برخی متابولیت‌های اولیه و ثانویه گیاه دارویی برازمبل در مراحل فنولوژیکی مختلف اندام‌های گیاه در دو مرحله رویشی و گل‌دهی از منطقه روستای وامنان واقع در شهرستان آزادشهر جمع‌آوری و خشک گردید. در این تحقیق از عصاره از کل گیاه برازمبل در دو مرحله رویشی و گلدهی جهت شناسایی و ارزیابی کیفی تانن‌ها، ساپونین‌ها، ترکیبات آنتوسیانینی و ترپنوئیدی، فلاوون‌ها و فلاونوئیدها استفاده شد. همچنین میزان برخی متابولیت‌های اولیه نظیر کربوهیدرات‌های محلول نا محلول، پرولین و فنل کل در اندام‌های ریشه، ساقه، برگ و گل مورد ارزیابی کمی قرار گرفت. آنالیز کیفی کل گیاه برازمبل نشان داد در دو مرحله رویشی و گلدهی حضور ترکیبات ساپونینی و انتوسیانینی و تانن‌ها مثبت بود در حالی که وجود فلاون‌ها تنها در مرحله رویشی و ترپنوئیدها، فلاونیدها تنها در مرحله گلدهی مشاهده شد. آنالیز کمی نیز بالاترین نشاسته را در مرحله رویشی در ریشه و بیشترین کربوهیدرات‌های محلول و پرولین و ترکیبات فنلی را در برگ نشان داد.در مرحله گلدهی نیز میزان نشاسته کربوهیدرات‌های محلول پرولین و فنل کل بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. به‌طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد در مرحله رویشی صرف‌نظر از نشاسته برگ‌ها حاوی بیشترین قندهای محلول، پرولین و ترکیبات فنلی و در مرحله زایشی نیز ریشه از بیشترین ترکیبات یاد شده برخوردار بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - اثرات برهمکنش مس، آسکوربات و جیبرلین برروی جوانه‌زنی، محتوای یونی، پرولین، قند محلول و نشاسته در دو رقم گیاه کلزا
        حسین لاری یزدی مه لقا قربانلی میترا روشنی
        مس یکی از فلزات سنگین است که اثرات سمی آن در گیاهان گوناگون ازجنبه‌های مختلف فیزیولوژی، بیوشیمی، مولکولی، سلولی، ژنتیکی در حال بررسی است.در این پژوهش اثرسمی مس روی برخی فعالیتهای فیزیولوژیک گیاه Brassica napus L. در دو رقم هایولا 401 و RGS مورد بررسی قرار گرفت.دانه رست چکیده کامل
        مس یکی از فلزات سنگین است که اثرات سمی آن در گیاهان گوناگون ازجنبه‌های مختلف فیزیولوژی، بیوشیمی، مولکولی، سلولی، ژنتیکی در حال بررسی است.در این پژوهش اثرسمی مس روی برخی فعالیتهای فیزیولوژیک گیاه Brassica napus L. در دو رقم هایولا 401 و RGS مورد بررسی قرار گرفت.دانه رست های کلزا در محیط کشت هیدروپونیک کشت داده شدند وتحت تیمارهای مختلف مس (5 و15و25 میکرومولار)، مس به همراه آسکوربات (5/0 میلی مولار)، مس به همراه جیبرلین (05/0 میلی مولار) و مس به همراه آسکوربات وجیبرلین با همان غلظتها، در سه تکرار قرار گرفتند. در هر دو رقم، فاکتورهای درصد جوانه زنی، قند نامحلول، یون پتاسیم در اندام هوایی و ریشه تحت تیمارهای مس کاهش نشان دادند؛ بر عکس، در هر دو رقم افزایش معنی دار مقدار قند محلول و پرولین مشاهده شد.. محاسبات آماری به روش SPSS ویرایش 14 انجام شد، یافته ها با 5 0/0P&lt; معنی دار بودند و نتایج نشان داد که زیادی مس اثر مهار کننده روی رشد و برخی فعالیتهای فیزیولوژیک گیاه دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - تغییرات برخی از ویژگی‌های ریختی و فیزیولوژیک یک رقم کلزا (Brassica napus L.) به تنش آبی خاک
        حمید نورانی‌آزاد محمدرضا حاجی باقری -
        به منظور بررسی واکنش‌های‌ مورفولوژیک و فیزیولوژیک یک رقم کلزا با نام طلائیه تحت تنش آبی خاک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح رطوبتی، با فاصله 7 (شاهد)، 14، 21، 28 و 35 روز آبیاری با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصاد چکیده کامل
        به منظور بررسی واکنش‌های‌ مورفولوژیک و فیزیولوژیک یک رقم کلزا با نام طلائیه تحت تنش آبی خاک، آزمایشی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح رطوبتی، با فاصله 7 (شاهد)، 14، 21، 28 و 35 روز آبیاری با چهار تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تحت سطوح خشکی، و در پایان مرحله رشد، مقادیر وزن خشک گیاه، طول ساقه و ریشه، کلروفیل کل برگ ها، کل قندهای محلول و پرولین گیاه، سدیم و پتاسیم برگ ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی، مقدار کلروفیل کل و پتاسیم برگ ها نسبت به شاهد کاهش معنی داری یافت. وزن خشک گیاه کاهش و تنها در دو تیمار 28 و35 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. کاهش طول ساقه به جز در تیمار 14 روز آبیاری نسبت به شاهد معنی دار بود. مقادیر سدیم برگ ها افزایش معنی دار نشان داد. افزایش طول ریشه همراه با افزایش تنش خشکی معنی دار نبود. میزان کل قندهای محلول و پرولین گیاه افزایش یافت. افزایش قندهای محلول و پرولین همراه با افزایش تنش خشکی برای تنظیم اسمولاریته و تحمل به شرایط تنش می‌باشد. کاهش پتاسیم باعث افزایش مقاومت روزنه ای و کاهش فتوسنتز و رشد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - بررسی اثر تنش نمکی (NaCl)، CaCl2 و اسید آسکوربیک بر فیزیولوژی و ویژگی‌های رافیدی گیاه سه گوش (Carpobrotus edulis L.)
        محمدعلی رضایی سیده‌زهرا حسینی کلبادی مریم صفایی کتولی فریبا امیرلطیفلی
        به منظور بررسی اثرات شوری بر گیاه سه گوش (Carpobrotus edulis L.)، سه نمونه خاک با هدایت الکتریکی 1، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر برای انجام آزمون‌های گلدانی انتخاب گردید و پس از تکثیر رویشی گیاه، تیمار اسید اسکوربیک قبل از تیمار‌های NaCl و CaCl2 در دو غلظت 5/2 و 5 میلی مول ر چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات شوری بر گیاه سه گوش (Carpobrotus edulis L.)، سه نمونه خاک با هدایت الکتریکی 1، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر برای انجام آزمون‌های گلدانی انتخاب گردید و پس از تکثیر رویشی گیاه، تیمار اسید اسکوربیک قبل از تیمار‌های NaCl و CaCl2 در دو غلظت 5/2 و 5 میلی مول روی برگ ها پاشیده شد و تیمارهای CaCl2 نیز به میزان 25 و 50 درصد تیمارهای نمک به خاک اضافه گردید. نتایج نشان داد که با افزایش شوری (EC)، CaCl2 و آسکوربات در مقایسه با تیمار شاهد مقدار سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیم برگ ها افزایش معنی‌داری داشتند. تیمار‌های CaCl2 و آسکوربات بر شدت تنش شوری و جذب سدیم اثر کاهنده نداشته اند. گیاه از قند‌های محلول و پرولین به عنوان اسمولیت برای افزایش فشار اسمزی استفاده نکرد. مقدار گلیسین بتائین و پروتئین کل با افزایش شوری افزایش یافته و گیاه در زمره گیاهان با استراتژی تولید و تجمع تنها گلیسین بتائین قرار گرفت و از پرولین به عنوان اسمولیت استفاده ننمود. تیمار کلسیمی مناسب برای بهبود فعالیت آنزیم پراکسیداز جهت پاک سازی انواع اکسیژن فعال در شوری متفاوت بود. مورفولوژی اکسالات کلسیم، رافیدها و تعداد دسته‌های رافید در مقطع عرضی برگ‌های گیاه سه گوش و تعداد سوزن‌های رافید در واحد حجم از روند فیزیولوژیکی خاصی تبعیت نکرده و تغییرات معنی‌داری نداشته و تحت تاثیر شوری خاک، غلظت کلسیم و تیمارهای آسکوربات قرار نگرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - بررسی اثر زیادی روی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، قندهای محلول و نشاسته در گیاه کلزا (Brassica napus L.)
        مه لقا قربانلی رضا حاجی حسینی فاطمه خوش اقبال
        روی یکی از عناصر کم مصرف ضروری برای رشد و نمو طبیعی گیاهان محسوب می‌شود. همچنین یکی از فلزات سنگین بوده و در اکثر گیاهان مقدار زیاد آن ایجاد مسمومیت می‌کند. امروزه آلودگی‌های محیطی به ویژه آلودگی ناشی از فلزات سنگین بر اثر فعالیت‌های صنعتی و استفاده بی رویه از کود‌های آ چکیده کامل
        روی یکی از عناصر کم مصرف ضروری برای رشد و نمو طبیعی گیاهان محسوب می‌شود. همچنین یکی از فلزات سنگین بوده و در اکثر گیاهان مقدار زیاد آن ایجاد مسمومیت می‌کند. امروزه آلودگی‌های محیطی به ویژه آلودگی ناشی از فلزات سنگین بر اثر فعالیت‌های صنعتی و استفاده بی رویه از کود‌های آلی و شیمیایی خسارات جبران نا پذیری را بر گیاهان کشاورزی وارد می‌کند. از این رو بررسی و مطالعه میزان تحمل گیاهان در برابر فلزات سنگین از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش اثر غلظتهای زیاد روی بر میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنویید ها، قندهای محلول، نشاسته و پرولین در گیاه کلزا رقم هیولا بررسی شده است. گیاهان به مدت 14 روز تحت تیمار با غلضتهای متفاوت روی (50، 100، 250، 500، 700 میکرو مولار) در محیط غذایی هوگلند قرار گرفتند و پس از این مدت آزمایشهای لازم بر روی آنها انجام گرفت. این کار در قالب یک طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد و داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزار SPSS V.13، روش آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده با افزایش غلضت روی میزا ن کلروفیل a، کلروفیل b نسبت به شاهد به طور معنی داری کاهش یافت البته روند کاهش کلروفیل b نسبت به a کم و تنها در دو تیمار 500 و 700 میکرومولار معنی دار بود. همچنین مقدار کاروتنوییدها هم درغلظتهای 500 و 700 میکرومولار روی به طورمعنی دار کاهش پیدا نمود. میزان قند‌های محلول و پرولین در ریشه و اندام هوایی با زیاد شدن روی افزایش یافت. ولی مقدار نشاسته در هر دو به طور چشمگیری کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - مقایسه محتوای پرولین، گلایسین بتائین، قند محلول و فعالیت آنزیم‌‌های آنتی‌اکسیدانی دو گیاه‌هالوفیتSuaeda altissima Pall. و L. Frankenia hirsute در دو فصل مختلف
        زینب تیموری مه لقا قربانلی آرین ساطعی
        چکیده دو گیاه ‌هالوفیت L. Frankenia hirsute وPall.Suaeda altissima که در منطقه صوفیکم آق‌قلا (گلستان) می‌رویند، گیاهانی می‌باشند که در زمین‌های شور و آب و هوای خشک به خوبی رشد می‌کنند. در این پژوهش دو گونه فوق در اردیبهشت‌ماه (فاز گلدهی) و شهریورماه (فاز خزان) جمع‌آوری چکیده کامل
        چکیده دو گیاه ‌هالوفیت L. Frankenia hirsute وPall.Suaeda altissima که در منطقه صوفیکم آق‌قلا (گلستان) می‌رویند، گیاهانی می‌باشند که در زمین‌های شور و آب و هوای خشک به خوبی رشد می‌کنند. در این پژوهش دو گونه فوق در اردیبهشت‌ماه (فاز گلدهی) و شهریورماه (فاز خزان) جمع‌آوری و جهت بررسی‌ ترکیبات پرولین، گلایسین بتائین، قند‌های محلول، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی (کاتالاز و پراکسیداز) در اندام هوایی و ریشه به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین مقدار پرولین در اندام هوایی F.hirsuta (اردیبهشت) و کمترین مقدار پرولین در ریشه S.altissima (شهریور) بود. همچنین بیشترین محتوای گلایسین بتائین در ریشه S.altissima (شهریور) و کمترین مقدار آن در اندام هوایی F.hirsuta (اردیبهشت) مشاهده شد. در ارتباط با قندهای محلول نیز بیشترین میزان مربوط به در اندام هوایی F.hirsuta (اردیبهشت) و کمترین آن ریشه F.hirsuta (شهریور) بود. در ارتباط با آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز، نتایج نشان داد. فعالیت کاتالاز در اندام هوایی S.altissima (شهریور) از بیشترین مقدار و در اندام هوایی و ریشه S.altissima (اردیبهشت) از کمترین مقدار برخوردار بود. در ارتباط با فعالیت آنزیم پراکسیداز، نیز بیشترین فعالیت در اندام هوایی F.hirsuta (اردیبهشت) و کمترین در ریشه S.altissima (اردیبهشت) مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - تاثیر تنش شوری بر میزان تجمع آنتوسیانین، پرولین و گلیسین بتائین در ارقام تجاری پنبه (Gossypium hirsutum L.)
        سیدجلال میرقاسمی محمدعلى محمدعلى رضایى عمران عالیشاه معصومه شابدین
        به منظور بررسی اثرات شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌هاى پنبه، این آزمایش در سال 1386 به صورت گلدانی در شرایط فیتوترون، به شکل فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. ارقام شامل ساحل، سای‌اکرا و N200 و شوری به عنوان فاکتور دوم با چهار چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌هاى پنبه، این آزمایش در سال 1386 به صورت گلدانی در شرایط فیتوترون، به شکل فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. ارقام شامل ساحل، سای‌اکرا و N200 و شوری به عنوان فاکتور دوم با چهار سطح شامل 6/0، 6/7، 2/15 و 9/29 دسی‌زیمنس بر متربوده است. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اثر شوری بر آنتوسیانین، پرولین و گلیسین بتائین در سطح آماری یک درصد، معنی‌دار بود. در بین ارقام از نظر میزان پرولین و گلیسین بتائین اختلاف معنى‌دارى درسطح پنج درصد وجود داشت و در عین حال اختلاف قابل ملاحظه‌اى ازنظر مقدارآنتوسیانین مشاهده نشد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که رقم N200 از نظر گلیسین بتائین بیشترین مقدار را داشت. مقایسه میانگین صفات در سطوح شوری نشان می‌دهد که با افزایش شوری، میزان آنتوسیانین، پرولین و گلیسین بتائین افزایش می‌یابد. بر اساس نتایج، مقایسه میانگین صفات مختلف پنبه در سطح شوری 9/29 دسی‌زیمنس بر متر، افزایش در مقدار آنتوسیانین، پرولین و گلیسین بتائین دیده ‌شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - اثر سویه‌های فلورسنت سودومونادس (Pseudomonas fluorescent) بر وضعیت هورمونی، قندهای محلول و پرولین ذرت تحت تنش خشکی
        محمد حسین انصاری محمد رضا اردکانی هادی اسدی رحمانی فرزاد پاک‌نژاد داوود حبیبی
        هورمون‌ها نقش حیاتی در تنظیم رشد گیاهان و پاسخ به تنش بازی می‌کنند. به‌منظور مطالعه رابطه بین کمبود آب و سویه‌های باکتری فلورسنت سودومونادس بر پرولین و برخی از هورمون‌های رشد در گیاه ذرت آزمایشی در طی دو سال به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکر چکیده کامل
        هورمون‌ها نقش حیاتی در تنظیم رشد گیاهان و پاسخ به تنش بازی می‌کنند. به‌منظور مطالعه رابطه بین کمبود آب و سویه‌های باکتری فلورسنت سودومونادس بر پرولین و برخی از هورمون‌های رشد در گیاه ذرت آزمایشی در طی دو سال به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد که در آن کرت‌های اصلی شامل سه سطح تنش خشکی براساس 40، 60 و 75 درصد تخلیه رطوبتی و کرت‌های فرعی شامل چهار سویه باکتری فلورسنت سودومونادس (سویه‌های S4، S108، S153و S169) به همراه شاهد بدون تلقیح بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب تغییر در تعادل هورمونی گیاه ذرت شده و افزایش میزان پرولین، قندهای محلول و آبسزیک اسید و کاهش ایندول استیک اسید، جیبرلین و سیتوکینین را القاء می‌کند. با این وجود تلقیح بذرهای ذرت با سویه‌های فلورسنت سودومونادس منجر به افزایش میزان پرولین، آبسزیک‌اسید، ایندول استیک اسید و سیتوکینین نسبت به شاهد شد. سویه S153 بیشترین میانگین میزان پرولین، آبسیزیک اسید، جیبرلین، ایندول استیک اسید و سیتوکینین را در برگ نشان داد. این مطالعه نشان داد که کاربرد سویه‌های باکتری سودوموناسی میزان هورمون‌های گیاه ذرت را در شرایط تنش خشکی نسبت به شاهد افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - اثرات گلیسین بتائین برونزاد بر خصوصیات مورفوفیزیولو‍ژیکی و عملکرد گیاه سویا (Glycine max L. )
        محمدعلی رضایی
        از آنجایی که گیاهان در طول چرخه زندگی با انواع استرس‌های محیطی مواجه هستند، کاربرد گلیسین بتائین (GB) برونزاد روی گیاهانی که توان تولید آن را ندارند، موجبات تفوق گیاه بر محدودیت‌های محیطی را فراهم ساخته و منجر به افزایش محصول می‌گردد. بنابراین به منظور بررسی اثر تیمارها چکیده کامل
        از آنجایی که گیاهان در طول چرخه زندگی با انواع استرس‌های محیطی مواجه هستند، کاربرد گلیسین بتائین (GB) برونزاد روی گیاهانی که توان تولید آن را ندارند، موجبات تفوق گیاه بر محدودیت‌های محیطی را فراهم ساخته و منجر به افزایش محصول می‌گردد. بنابراین به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف گلیسین بتائین بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی دو رقم PER و DPX از سویا، آزمایشاتی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و در چهار تکرار در شرایط مزرعه انجام شد. تیمارها شامل کاربرد غلظت‌های صفر، 5/2، 5 و 5/7 و 10 کیلوگرم درهکتار گلیسین بتائین برون‌زاد در دو مرحله شش برگی و نزدیک به گلدهی بود. در طول دوره رشد میزان رنگیزه‌های کلروفیل، میزان پرولین، گلیسین بتائین و قندهای محلول در برگ و میزان پرولین، گلیسین بتائین و پروتئین کل در بذر و فاکتور‌های مورفولوژیکی شامل، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعدا دانه در غلاف، وزن هزار دانه اندازه گیری شدند. به طور کلی کاربرد گلیسین بتائین برون‌زاد تفاوت معنی‌داری از نظر میزان کلروفیل ایجاد نکرد. در مرحله ده برگی از نظر میزان گلیسین بتائین درون‌زاد، پرولین و قندهای محلول تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. تمامی غلظت‌های گلیسین بتائین موجب افزایش معنی‌دار تعداد شاخه‌های فرعی و تعداد غلاف در بوته شدند ولی از نظر تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. افزایش غلظت گلیسین بتائین از طریق افزایش در تعداد شاخه‌های فرعی و تعداد غلاف در بوته موجب افزایش میزان عملکرد گردید. افزایش تیمار گلیسین بتائین موجب افزایش معنی‌دار عملکرد در بوته، بویژه در رقم DPX و در غلظت‌های بهینه 5/7، 10 و 5 از گلیسین بتائین برونزاد شد. میزان پروتئین کل، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی بذرهای برداشت شده در تیمارهای مختلف گلیسین بتائین تفاوت معنی‌داری نکردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - اثر دگر آسیبی کلزا بر رشد و فرایندهای بیوشیمیایی ریشه و گرهک سویا
        مریم نیاکان اعظم احمدی عباسعلی نوری نیا
        ترکیبات آللوشیمیایی علاوه بر مهار رشد علف‌های هرز بر گیاهان زراعی نیز اثرات نامطلوبی دارد که بایستی در تناوب‌های زراعی مورد توجه قرار گیرد. کلزا از جمله گیاهانی است که دارای توان دگر آسیبی می‌باشد که بخش وسیعی از مناطق شمالی کشور را به خود اختصاص داده است. سویا نیز از ج چکیده کامل
        ترکیبات آللوشیمیایی علاوه بر مهار رشد علف‌های هرز بر گیاهان زراعی نیز اثرات نامطلوبی دارد که بایستی در تناوب‌های زراعی مورد توجه قرار گیرد. کلزا از جمله گیاهانی است که دارای توان دگر آسیبی می‌باشد که بخش وسیعی از مناطق شمالی کشور را به خود اختصاص داده است. سویا نیز از جمله گیاهان استراتژیک می‌باشد که پس از کلزا کشت شده و می‌تواند تحت تاثیر ترکیبات آزاد شده از بقایای کلزا قرار گیرد. در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف عصاره آبی کلزا (رقم هایولا 401 ) شامل 0 (شاهد) ، 5 ،10، 15 و 20 درصد بر رشد و برخی ترکیبات آلی موجود در ریشه و گرهک سویا (رقم گرگان 3) 50 روز پس از کاشت در شرایط گلدانی مورد مطالعه قرار گرفت تا چگونگی پاسخ بخش زیر زمینی این گیاه به ترکیبات آللوشیمیایی موجود در عصاره آبی کلزا مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش غلظت عصاره کلزا وزن تر و خشک ریشه سویا تفاوت معنی داری نیافت، ولیکن وزن تر و خشک گرهک کاهش را طی نمود. همچنین با ازدیاد غلظت عصاره کلزا از میزان پرولین ریشه و گرهک و نیز پروتئین ریشه سویا کاسته و با افزایش غلظت عصاره بر میزان پروتئین گرهک سویا افزوده شد. همچنین ترکیبات فنلی ریشه سویا نیز همسو با افزایش غلظت عصاره کلزا افزایش یافت ولیکن از مقدار این ترکیبات در گرهک کاسته شد که این کاهش قابل ملاحظه بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - بررسی تغییرات فصلی دو اسمولیت پرولین و گلیسین بتائین در 3 گونه Nepeta persica Boiss. و Salvia leriifolia BENTH. و Teucrium polium L. از رویشگاه طبیعی استان خراسان رضوی
        مه لقا قربانلی فاطمه اسدالهی
        انباشته شدن اسمولیت‌ها در تنش‌های محیطی مانند شوری‌، خشکی‌، فلزات سنگین، سرما‌ و گرما به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش انباشته شدن دو اسمولیت پرولین و گلیسین بتایین در 3 گونه دارویی Nepeta persica Boiss. و Salvia leriifolia BENTH و Teucrium polium چکیده کامل
        انباشته شدن اسمولیت‌ها در تنش‌های محیطی مانند شوری‌، خشکی‌، فلزات سنگین، سرما‌ و گرما به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش انباشته شدن دو اسمولیت پرولین و گلیسین بتایین در 3 گونه دارویی Nepeta persica Boiss. و Salvia leriifolia BENTH و Teucrium polium L.متعلق به تیره Lamiaceae از منطقه معدن مس تکنار در شهرستان بردسکن در دو فصل بهار و تابستان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که به‌طورکلی این دو اسمولیت در اندام هوایی بیشتر از ریشه تجمع می یابند و همینطور گونه Teucrium polium در بهار هر دو اسمولیت را و در تابستان گلیسین بتائین را و گونهNepeta persica در تابستان پرولین را بیشتر از سایر گونه‌ها در خود انباشته می‌کنند. همچنین در گونه Nepeta persica این اسمولیت‌ها در تابستان بیشتر از بهار و در گونهTeucrium polium در بهار بیشتر انباشته می‌شوند و گونه Salvia leriifolia نسبت به دو گونه دیگر از هر دو اسمولیت به میزان کمتری استفاده می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - بررسی اثرات دگرآسیبی برگ‌های اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis) بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های گندم (L. Triticum aestivum)
        آناهیتا شریعت محبوبه سخایی محمدحسن عصاره غلامرضا بخشی خانیکی
        در پژوهش حاضر توانایی دگرآسیبی عصاره متانولی برگ‌های camaldulensis E. بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم (رقم پیشتاز) بررسی شد. اثر شش تیمار عصاره متانولی برگ‌های اکالیپتوس شامل غلظت‌های صفر (شاهد)، 5/1، 3، 6، 9 و 18 گرم در لیتر در قالب طرح کاملاً تصادفی با چکیده کامل
        در پژوهش حاضر توانایی دگرآسیبی عصاره متانولی برگ‌های camaldulensis E. بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم (رقم پیشتاز) بررسی شد. اثر شش تیمار عصاره متانولی برگ‌های اکالیپتوس شامل غلظت‌های صفر (شاهد)، 5/1، 3، 6، 9 و 18 گرم در لیتر در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در اتاقک رشد آزمایشگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور انجام شد. اختلاف بین تیمارها در واکنش به غلظت‌های مختلف عصاره با مطالعه صفاتی چون درصد، سرعت و شاخص جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه چه، میزان پرولین و قندهای محلول ریشه‌چه و ساقه چه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که فعالیت آللوپاتی عصاره اکالیپتوس در بین تیمارها بر کلیه صفات تفاوت معنی‌داری داشت و با افزایش غلظت عصاره، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه چه و وزن تر و خشک به صورت معنی‌داری کاهش و میزان پرولین و قند‌های محلول افزایش یافت. نتایج حاصل از اثرات منفی عصاره الکلی برگ اکالیپتوس بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم دلالت بر عدم توانایی استفاده از این عصاره در مزارع گندم جهت کنترل علف‌های هرز دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - اثر آلومینیوم بر رشد، pH، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی، اسمولیت‌ها و تجمع آن در جلبک کلرلا ولگاریس (Chlorella vulgaris)
        سید مهرداد کسایی لادن سروش نسب آرین ساطعی
        جلبک کلرلا ولگاریس در محیط کشت BG11 و در دمای 2&plusmn;22 و به مدت 20 ساعت روشنایی و 4 ساعت تاریکی و میزان نور 1500 لوکس رشد داده شد. در پژوهش حاضر اثر AlCl3 با غلظت‌های مختلف (0، 100، 200، 300، 400، 500 و 1000 میکرومولار) در pH 5 بر رشد، pH، فعالیت کاتالازی، پراکسیدازی چکیده کامل
        جلبک کلرلا ولگاریس در محیط کشت BG11 و در دمای 2&plusmn;22 و به مدت 20 ساعت روشنایی و 4 ساعت تاریکی و میزان نور 1500 لوکس رشد داده شد. در پژوهش حاضر اثر AlCl3 با غلظت‌های مختلف (0، 100، 200، 300، 400، 500 و 1000 میکرومولار) در pH 5 بر رشد، pH، فعالیت کاتالازی، پراکسیدازی، آسکوربات پراکسیدازی، سوپراکسید دیسموتازی، محتوای گلایسین بتائین، پرولین و میزان انباشتگی آلومینیوم در جلبک کلرلا ولگاریس مورد بررسی قرار گرفت. کلرلا در غلظت‌های مختلف بین 0 تا 400 میکرومولار به دلیل توانایی در قلیایی کردن محیط کشت و کاهش اثر سمیت به رشد خود ادامه داد، ولی در غلظت‌های 500 و 1000میکرومولار به دلیل عدم توانایی در قلیایی کردن محیط کشت به ترتیب پس از چهار و دو روز انتقال به محیط کشت از بین رفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که با افزایش غلظت آلومینیوم میزان رشد، pH، فعالیت کاتالازی، پراکسیدازی، آسکوربات پراکسیدازی، سوپر اکسید دیسموتازی و محتوای گلایسین بتائین در روز سیزدهم (انتهای مرحله لگاریتمی و ابتدای مرحله ثابت) افزایش معنی‌داری نشان دادند، ولی سبب تغییر معنی‌داری در محتوای پرولین نشد. همبستگی ما بین رشد، pH و میزان انباشتگی Al وجود دارد. از جمله مکانیسم‌های دفاعی کلرلا در این پژوهش افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، افزایش گلایسین بتائین و افزایش تقسیم سلولی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - بررسی اثرات فیزیولوژیکی تنش خشکی بر رشد رویشی، آنتی اکسیدان‌ها و محلول‌های سازشی گیاه Sesbania aculeate L.
        مظفر کامرانی آرین ساطعی عباسعلی نوری نیا
        در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تک چکیده کامل
        در این تحقیق اثر تنش خشکی بر گیاه سسبانبا آکوله آتا مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای رشد پرولین، گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) مورد سنجش قرار گرفت. آزمایش به صورت گلخانه‌ای و با طراحی 6 تیمار وهر تیمار 7 تکرار با تغییر زمان آبیاری انجام شد.. پارامترهای رشد نظیر تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، طول نهال، تعداد نهال طی چند مرحله اندازه‌گیری شد همچنین طول ریشه پس از جدا کردن نهال‌ها از گلدان و شستن ریشه‌ها با آب اندازه‌گیری گردید. سنجش‌های شیمیایی در آزمایشگاه صورت گرفت. در این تحقیق مشخص شد که افزایش تنش سبب تغییرات زیادی بر روی بخش‌های رویشی گیاه و همچنین بر روی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و محلول‌های سازشی می‌شود. با افزایش تنش، رشد نهال، تعداد برگ، اندازه‌ی برگ، تعداد نهال‌ها کاهش می‌یابد و نسبت رشد ریشه به طول نهال افزایش می‌یابد. گلیسین بتایین (GB) هم بر اثر تنش تغییر یافته یعنی با افزایش تنش میزان آن هم در ریشه و هم در برگ افزایش نشان می‌دهد. میزان پرولین در برگ و هم در ریشه با افزایش تنش، افزایش نشان می‌دهد. با افزایش تنش میزان فعالیت کاتالاز ریشه و برگ افزایش می‌یابد. پراکسیداز در برگ با افزایش تنش افزایش نشان می‌دهد و هیچکدام از تیمارها نسبت به همدیگر اختلاف معنی‌دار پیدا نکردند. در ریشه با افزایش تنش در تیمارها فعالیت این آنزیم افزایش یافته است. فعالیت آنزیم SOD در برگ با افزایش تنش افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا نکرده است و در بین تنشها در ریشه فعالیت این آنزیم بیشتر شده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - اثرات اندازه بذر و عمق کاشت بر صفات فیزیولوژیکی سه ژنوتیپ جو در شرایط تنش شوری
        عبد الرحیم نظری محمد رضا داداشی عباسعلی نوری نیا الهام فغانی
        این تحقیق به منظور بررسی اثرات اندازه بذر وعمق کاشت بر صفات فیزیولوژیکی سه ژنوتیپ جو تحت تنش شوری خاک، درسال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقاتی آیینه مزرعه نمونه ارتش واقع در شمال گرگان انجام شد. آزمایش در خاکی با بافت رسی لومی با 8/7 pHو هدایت الکتریکی 1/11 دسی زیمنس بر چکیده کامل
        این تحقیق به منظور بررسی اثرات اندازه بذر وعمق کاشت بر صفات فیزیولوژیکی سه ژنوتیپ جو تحت تنش شوری خاک، درسال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقاتی آیینه مزرعه نمونه ارتش واقع در شمال گرگان انجام شد. آزمایش در خاکی با بافت رسی لومی با 8/7 pHو هدایت الکتریکی 1/11 دسی زیمنس برمتر با سه عامل ژنوتیپ، اندازه بذر و عمق کاشت به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌ها شامل FIBERGA/STE، SAHRA و M9878/CRD در کرت‌های اصلی و دو فاکتور اندازه بذر (در سه اندازه ریز، درشت، متوسط) و عمق کاشت در دو سطح 3 تا 5 سانتی‌متر و 7 تا 9 سانتی‌متر به صورت فاکتوریل درکرت‌های فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهم کنش ژنوتیپ و اندازه بذر بر میزان پرولین موجود در برگ‌های جو معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که ژنوتیپ SAHRA در بین کلیه ژنوتیپ‌ها بیشترین میزان پرولین را داشت. همچنین بیشترین میزان پرولین در ژنوتیپ SAHRA با عمق 3 تا 5 سانتیمتر مشاهده شد. گیاهانی که از بذر‌های ریز رویش یافته بودند در عمق 3 تا 5 سانتی‌متر بیشترین مقدار کربوهیدرات را در برگهای خود داشتند. برگهای ژنوتیپ M9878/CRDدرعمق 3 تا 5 سانتیمتر بیشترین میزان کلروفیل را داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر جوانه‌زنی و محتوای پرولین بذر تربچه (Raphanus sativus L.) در شرایط تنش شوری
        محسن فرزانه مژگان قنبری علیرضا افتخاریان جهرمی
        شوری یک عامل محیطی محدودکننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روزافزون در کشاورزی مطرح است. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر هیدروپرایمینگ بذر بر برخی از خصوصیات بذور تربچه در مرحله جوانه‌زنی انجام شد. پس از جوانه‌زنی بذور تربچه درصد نهایی جوانه‌زنی، س چکیده کامل
        شوری یک عامل محیطی محدودکننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روزافزون در کشاورزی مطرح است. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر هیدروپرایمینگ بذر بر برخی از خصوصیات بذور تربچه در مرحله جوانه‌زنی انجام شد. پس از جوانه‌زنی بذور تربچه درصد نهایی جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر و محتوای پرولین ساقه‌چه و ریشه‌چه مورد ارزیابی قرار گرفت. پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. این تحقیق شامل دو فاکتور هیدروپرایمینگ در چهار سطح (صفر، 10، 15 و 20 ساعت) و تنش شوری در چهار سطح (صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد درصد نهایی و سرعت جوانه‌زنی در هیدروپرایمینگ به‌مدت 15 ساعت و غلظت 4 دسی‌زیمنس بر متر کلرید سدیم بیشترین تأثیر را دارا بود. همچنین هیدروپرایمینگ به‌مدت 15 ساعت و غلظت صفر کلرید سدیم سبب بهبود شاخص جوانه‌زنی شد و نیز غلظت‌های 8 و 12 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم با آن تفاوت معنی‌دار نداشت. در هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت و غلظت 4 دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم بیشترین شاخص بنیه بذر مشاهده شد. زمانی که بذور به‌مدت 10، 15 و 20 ساعت هیدروپرایمینگ شدند و نیز تحت غلظت‌های مختلف شوری قرار گرفته بودند، نسبت به بذور هیدروپرایمینگ نشده (شاهد)، محتوای پرولین هم در ساقه‌چه و هم در ریشه‌چه افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - تاثیر شوری و آسکوربات بر درصد جوانه‌زنی، پارامترهای رشد و محتوی پرولین و گلیسین بتائین دو رقم گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)
        حمیده عرب احمدی حسین عباسپور مه لقا قربانلی
        به‌منظور بررسی تاثیر شوری و آسکوربات بر درصد جوانه‌زنی، پارامترهای رشد و محتوای پرولین و گلیسین بتائین دانه رست 4 روزه دو رقم پدیده و گلدشت گیاه گلرنگ، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان اجراشد. فاکتوره چکیده کامل
        به‌منظور بررسی تاثیر شوری و آسکوربات بر درصد جوانه‌زنی، پارامترهای رشد و محتوای پرولین و گلیسین بتائین دانه رست 4 روزه دو رقم پدیده و گلدشت گیاه گلرنگ، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان اجراشد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو رقم پدیده و گلدشت گیاه گلرنگ در چهار سطح شوری از کلرید سدیم (85، 170، 255 و 340 میلی‌مولار) و آسکوربات (2 میلی‌مولار) در شرایط پتری‌دیش بود. نتایج نشان داد که در هر دو رقم با افزایش غلظت کلریدسدیم پارامترهای رشد نظیر درصد جوانه زنی، طول و وزن خشک ریشه و اندام هوایی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت و با افزودن آسکوربات از اثرات بازدارنده تنش شوری بر پارامترهای یاد شده کاسته شد. همچنین با افزایش شوری مقدار پرولین افزایش و مقدار گلیسین بتائین کاهش یافت. کاربرد همزمان آسکوربات با نمک باعث کاهش مقدار پرولین و همچنین افزایش گلیسین بتائین نسبت به تیمارهای شوری گشت. مقایسه نتایج نشان داد. استفاده از آسکوربات در هنگام تنش شوری توانست باعث ایجاد مقاومت در برابر تنش در ارقام پدیده و گلدشت گیاه گلرنگ شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - تاثیر محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر میزان اسمولیت‌ها و رنگدانه‌های فتوسنتزی گیاه بادمجان (Solanum melongena L.) تحت تنش سرما
        محسن فرزانه مژگان قنبری علیرضا افتخاریان جهرمی شورانگیز جوانمردی
        جهت بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر میزان اسمولیت‌ها و رنگدانه‌های کلروفیل و ترکیبات کاروتنوئیدی در گیاه بادمجان تحت تنش سرما، آزمایشی در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل چکیده کامل
        جهت بررسی اثر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر میزان اسمولیت‌ها و رنگدانه‌های کلروفیل و ترکیبات کاروتنوئیدی در گیاه بادمجان تحت تنش سرما، آزمایشی در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل محلول پاشی با اسید سالیسیلیک در چهار سطح (0، 1، 2 و 3 میلی‌مولار) و تنش سرمایی با دو سطح (عدم سرمادهی و سرمادهی) و صفات مورد بررسی شامل محتوای پرولین، محتوای کربوهیدرات‌های محلول، رنگدانه‌های کلروفیل b ,a و ترکیبات کاروتنوئیدی بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس تأثیر متقابل تنش سرما و اسید سالیسیلیک نشان داد در شرایط تنش سرما، محلول‌پاشی با اسیدسالیسیلیک 3 میلی‌مولار سبب افزایش محتوای پرولین و کربوهیدرات‌های محلول هم در برگ و هم در ریشه شد. همچنین در شرایط عدم تنش سرما و غلظت‌های صفر و 1 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک، محتوای کلروفیل a و b در بالاترین میزان بود. بیشترین ترکیبات کاروتنوئیدی در شرایط عدم تنش سرما همراه با غلظت‌های صفر، 1 و 2 میلی‌مولار اسیدسالیسیلیک مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - پاسخ گیاه کهور (Prosopis koelziana Burkart) در کشت در شیشه و تنش شوری
        مه‌لقا قربانلی داود نوشاد بهاره الله‌وردی ممقانی
        در این پژوهش اثر منبع جداکشت، تنظیم کننده‌های رشد و NaCl بر اندام‌زایی و تجمع پرولین در گیاه کهور از گونه‌ای بردبار به شوری مورد مطالعه قرار گرفته است. مریستم، برگ جوان ولپه از دانه‌رست‌های کشت شده در شیشه جدا شده است. سپس جدا کشت‌ها در محیط MS به اضافه تنظیم کننده‌های چکیده کامل
        در این پژوهش اثر منبع جداکشت، تنظیم کننده‌های رشد و NaCl بر اندام‌زایی و تجمع پرولین در گیاه کهور از گونه‌ای بردبار به شوری مورد مطالعه قرار گرفته است. مریستم، برگ جوان ولپه از دانه‌رست‌های کشت شده در شیشه جدا شده است. سپس جدا کشت‌ها در محیط MS به اضافه تنظیم کننده‌های مختلف رشد کشت شدند. جداکشت‌های مریستمی چندین اندام هوایی و ریشه تولید نمودند. برعکس کالوس‌های برگی اندام هوایی و ریشه تولید نکردند. بهترین تیمار برای ایجاد اندام هوایی محیط کشت محتوی یک میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینوپورین و 1/0 میلی‌گرم در لیتر نفتالن استیک بود. اکسین تولید کالوس و ریشه را تحریک نمود، برعکس سیتوکینین تشکیل اندام هوایی را تسریع نمود. اثر غلظت‌های مختلف NaCl (0، 2، 4، 6، 8، 10گرم در لیتر) بر اندام‌زایی و تجمع پرولین نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شوری موجب کاهش اندام‌زایی شد، ولی اثر کمی در القاء کالوس داشته است. گرچه غلظت بالای شوری موجب بازدارندگی تشکیل کالوس و اندام‌زایی شد. محتوای پرولین بطور معنی‌داری با افزایش شوری افزایش یافت، ولی افزایش NaCl از 8 میلی‌گرم در لیتر تا 10 میلی‌گرم در لیتر محتوای پرولین را اضافه نکرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - اثر محلول پاشی اسید‌آبسیزیک بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و برخی خصوصیات بیوشیمیایی گیاه .Cannabis sativa L تحت شرایط رطوبتی مختلف خاک
        هاجر معتمدی شارک خدایار همتی سارا خراسانی نژاد
        به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی شاهدانه Cannabis sativa L.)) آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 97-1396 انجام شد. چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی شاهدانه Cannabis sativa L.)) آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 97-1396 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار سطح تنش خشکی (55، 70، 85 و 100 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک (0، 10، 20، 30 میلی‌گرم بر لیتر) بود. در زمان گلدهی کامل، ویژگی‌های رشدی و مورفولوژی از جمله قطر ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، ارتفاع ساقه، طول ریشه، سطح برگ، تعداد برگ، تعداد بذر، تعداد گل، وزن کل بذور، تعداد شاخه فرعی، قطر شاخه فرعی، فنل کل ریشه، فلاونوئید کل ریشه، فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریشه، پرولین ریشه، قندهای محلول برگ و مقدار اسیدآبسیزیک برگ ارزیابی شد. صفات فیزیولوژیکی با استفاده از روش اسپکتروفتومتری و مقدار اسیدآبسیزیک با دستگاه HPLC آنالیز گردید. نتایج نشان داد تنش کم‌آبی و اسیدآبسیزیک اثر معنی‌داری بر تمام صفات مورد بررسی به جزء مقدار اسیدآبسیزیک برگ، تعداد شاخه فرعی و قند کل داشت و بیشترین فنل کل در سطح توام تنش 85 درصد و 30 میلی‌گرم در لیتر اسیدآبسیزیک ثبت شد که اختلاف معنی‌داری بیبر اساس نتایج این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، تنش کم‌آبی، اثرات منفی بر رشد گیاه داشته و در مقابل گیاه برای مقابله با این اثرات ترکیبات فلاونوئیدی و آنتی‌اکسیدانی خود را افزایش داد. محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک باعث بهبود برخی صفات در شرایط تنش خشکی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - ارزیابی اثر تنش شوری و پرولین بر برخی از صفات ریخت‌شناختی، فیزیکی و فیتوشیمیایی برگ در سه رقم زیتون (Olea europaea L.)
        نغیمه پوری اسماعیل سیفی مهدی علیزاده
        زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1 چکیده کامل
        زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1]، آربوسانا[2] و کرونایکی[3]، به مدت شش ماه تحت تنش شوری سدیم کلرید با غلظت‌های 0، 50، 100 و 200 میلی‌مولار قرار گرفتند و سه مرتبه با پرولین به غلظت‌های 0، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر محلول‌پاشی شدند. در انتهای دوره‌ تنش، تعداد برگ‌ها در هر گیاه شمارش و ضخامت، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ اندازه‌گیری گردید. محتوای کاروتنوئید برگ با استفاده از دی متیل سولفواکسید، فنل کل برگ با معرف فولین سیو کالتو، و مقدار قند بر اساس روش مک‌کریدی تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری تعداد برگ کاهش یافت که رقم آربوسانا بیشترین کاهش را داشت. رقم کرونایکی در سطح شوری 200 میلی‌مولار کاهش معنی‌داری از نظر طول و عرض برگ نشان داد و کاربرد پرولین نتوانست از این کاهش جلوگیری نماید. کمترین وزن تر و خشک برگ در سطح شوری 200 میلی‌مولار مشاهده شد. ضخامت برگ در پاسخ به شوری افزایش و مقدار کاروتنوئید کاهش یافت. از بین ارقام مورد مطالعه آربوسانا کمترین محتوای فنل کل را داشت. در سطح شوری 200 میلی‌مولار، بیشترین مقدار قند مربوط به آربوسانا و کمترین مقدار مربوط به کرونایکی بود. گیاهان تیمار شده با پرولین 200 میلی‌گرم بر لیتر بیشترین مقدار کربوهیدرات را داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - ارزیابی تنوع اکومورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Artemisia sieberi Besser. در رویشگاه‎های مختلف استان قم
        شهرام یزدی فر حسنعلی نقدی بادی علی مهرآفرین سپیده کلاته جاری الهام دانائی
        در این تحقیق به‌منظور بررسی و مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Artemisia sieberi، سرشاخه‌های هوایی و گلدار گیاه به‌صورت تصادفی از 20 منطقه مختلف استان قم جمع آوری گردید. صفات مورد بررسی شامل: ارتفاع گیاه، وزن خشک برگ و ساقه، درصد خاکستر برگ، طول و عرض ب چکیده کامل
        در این تحقیق به‌منظور بررسی و مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Artemisia sieberi، سرشاخه‌های هوایی و گلدار گیاه به‌صورت تصادفی از 20 منطقه مختلف استان قم جمع آوری گردید. صفات مورد بررسی شامل: ارتفاع گیاه، وزن خشک برگ و ساقه، درصد خاکستر برگ، طول و عرض برگ، وزن خشک اندام&lrm;هوایی، میزان کلروفیل، قندهای محلول، پرولین، فنول، فلاونوئید و میزان اسانس جمعیت های مختلف بانضمام شرایط اکولوژیکی و ترکیبات خاک در هر منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به تنوع اکولوژیکی رویشگاه&lrm;های استان قم و بر اساس تجزیه به مولفه&lrm;های اصلی[1] برای خصوصیات اکومورفولوژیکی و فیتوشیمیایی جمعیت&lrm;های درمنه دشتی، بیشترین تنوع خصوصیات و بار عاملی به ترتیب در صفات میزان کلروفیل a، b و مقدار وزن خشک اندام &lrm;هوایی به عنوان مهم‌ترین خصوصیات متمایزکننده جمعیت&lrm;های درمنه دشتی مشاهده شد. نتایج حاصل از تجزیه&lrm;خوشه&lrm;ای[2] جدایی جمعیت&lrm;های درمنه دشتی را در 2 گروه اصلی به‌ترتیب با 13 و 7 جمعیت در دندروگرام سلسله مراتبی نشان داد. نتایج حاصل از همبستگی صفات نشان داد که وزن خشک با میزان کلرفیل و درصد اسانس ارتباط معنی‌دار مثبت داشته است. به‌طورکلی میزان پرولین، قندهای محلول، فنول و فلاونوئید، ارتباط معنی‌داری با صفات اکولوژیکی، دمایی و میزان بارندگی در هر منطقه دارد. ارتفاع هر منطقه با میزان پرولین دارای همبستگی منفی و با درصد اسانس همبستگی مثبت داشته است، به‌طورکلی با افزایش ارتفاع میزان پرولین کاهش و درصد اسانس افزایش می‌یابد که جمعیت ونان با بیشترین ارتفاع، بیشترین درصد اسانس را نشان داده است. به‌طورکلی میزان بارندگی و ارتفاع محیط بر شکل ظاهری و میزان ترکیبات گیاه موثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - بررسی اثر کاربرد نیتروژن در شرایط شور بر پاسخ‌های بیولوژیک گیاه دارویی Capparis spinosa L.
        محسن زعفرانیه سید مسعود ضیایی
        تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که با کاهش جذب آب و برهم زدن تعادل عناصر غذایی باعث کاهش رشد گیاه می‌شود. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کبرL. Capparis spinosa در غلظت‌های بالای نمک، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل چکیده کامل
        تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های غیرزیستی است که با کاهش جذب آب و برهم زدن تعادل عناصر غذایی باعث کاهش رشد گیاه می‌شود. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کبرL. Capparis spinosa در غلظت‌های بالای نمک، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1400 در آزمایشگاه تحقیقاتی زرند انجام شد. فاکتور اول شامل پنچ سطح شوری (100 شاهد)، 200، 300، 400 و 500 میلی مولار) و فاکتور دوم شامل چهار سطح کود نیتروژن (50، 100، 150 و 200 پی پی ام) بود. صفات مورد مطالعه شامل وزن خشک اندام هوایی در مرحله گل دهی، محتوای پرولین، قند محلول، مالون دی آلدئید،آنزیم کاتالاز، ترکیبات فنلی و محتوی کلروفیل اندام هوایی بود. نتایج نشان داد که عملکرد کوانتوم، محتوای پرولین و قندهای محلول تحت تأثیر شوری و نیتـروژن قـرار گرفتند و افزایش سطح شوری از 100 به 500 میلی مولار باعث افزایش، محتوی پرولین و قندهای محلول شد. اما افزایش غلظت نیتروژن از 50 به 200 میلی‌گرم در لیتر باعث افزایش محتوی پرولین و کاهش محتوی قندهای محلول شد. وزن خشک اندام هوایی، محتوی مالون دی آلدئید، فعالیت آنزیم کاتالاز تحت تأثیر برهمکنش نیتروژن و شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد، در سطوح بالای شوری افزایش غلظت نیتروژن به 150 و 200 میلی‌گرم در لیتر باعث کاهش وزن خشک و افزایش محتوی مالون دی آلدئید و فعالیت آنزیم کاتالاز شد. در شوری 100 میلی‌مولار کاربرد کـود نیتروژن باعث کاهش معنی‌دار فعالیت ترکیب‌های فنلی شد، به‌طوری که بیشترین فعالیت ترکیبات با کاربرد 50 میلی‌گـرم در لیتر نیتروژن حاصل شد و با افزایش غلظـت نیتـروژن از فعالیـت آنزیم کاسته شد. با توجه به نتایج، در شوری‌های پایین (100 و 200 میلی‌مولار) و متوسط (300 میلی‌مولار) مصرف 200 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن و در شوری‌های بالا (400 و 500 میلی‌مولار) مصرف0 5 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن در محلول غذایی توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - اثر دگرآسیبی عصاره چند گونه علف هرز روی درصد جوانه‌زنی و برخی ترکیبات بیوشیمیایی سه رقم کنجد (Sesamum indicum L.)
        سمیرا علیپورگراوند مجید امینی دهقی شکوفه غلامی
        به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر جوانه‌زنی و برخی صفات کمی سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر جوانه‌زنی و برخی صفات کمی سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد در سه سطح (یلووایت، هلیل و اولتان)، علف هرز در دو سطح (پیچک صحرایی و پنیرک صحرایی)، عصاره اندام‌های گیاه در سه سطح (ریشه، ساقه و برگ) و غلظت عصاره‌ها در سه سطح (0، 5 درصد و 10درصد) در سه تکرار بود. نتایج نشان داد، تیمارهای بکار برده شده تأثیر معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی، رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین داشتند. عصاره ساقه پیچک صحرایی و ریشه پنیرک صحرایی به ترتیب در ارقام یولوایت و اولتان 100 درصد جوانه‌زنی را نشان می‌دهند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که عصاره ریشه پیچک صحرایی باعث افزایش محتوای کلروفیل گیاهچه رقم اولتان شد. عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز مورد بررسی محتوای پرولین و پروتئین ارقام کنجد را کاهش دادند. نتایج همچنین نشان داد که مواد تولیدی از اندام‌های علف هرز پیچک و پنیرک صحرایی، جوانه‌زنه‌زنی و رشد ارقام کنجد را تحت تأثیر قرار دادند. در این میان علف هرز پنیرک در مقایسه با پیچک، پتانسیل بالاتری در تولید مواد دگرآسیب از خود نشان داد. با توجه به اینکه بقایای علف‌های هرز مورد بررسی از طریق تولید مواد شیمیایی برخوردار از خاصیت آللوپاتیک می‌توانند رشد کنجد را مختل کنند، بنابراین توصیه می‌شود مدیریت لازم در کنترل بقایای علف-های هرز پیچک و پنیرک انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - اثرات پیش تیمار بذر شوید با سالیسیلیک‌اسید در شرایط تنش فلزات سرب و کادمیم
        سمیه سلطانزاده حسن ملکی لجایر بهروز اسماعیل پور اسماعیل چمنی موسی ترابی گیگلو یونش پوربیرامی هیر
        هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌ه چکیده کامل
        هدف از این پژوهش بررسی تأثیر سالیسیلیک‌اسید در رفع تنش فلزات سرب و کادمیم در گیاهچه‌های گیاه شوید بود. دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. بذور با غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی مولار سالیسیلیک‌اسید پیش تیمار شده، سپس در شرایط آلودگی با غلظت‌های صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی‌گرم در لیتر فلز سرب و غلظت‌های صفر، 10، 20، 30 و 40 میلی‌گرم در لیتر فلز کادمیم کشت شدند. نتایج نشان داد بیشترین درصد جوانه‌زنی (5/75 درصد)، بیشترین مقدار سرعت جوانه‌زنی (1/44)، بیشترین وزن خشک گیاه (55 میلی‌گرم)، بیشترین میزان شاخص وزنی (5/3303)، بیشترین میزان پرولین (2/21میکروگرم برگرم وزن تازه) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در نمونه-های پیش‌تیمار شده با بیشترین غلظت سالیسیلیک‌اسید (2 میلی مولار) حاصل شدند. همچنین با افزایش میزان تنش و پیش-تیمار با سالیسیلیک‌اسید، محتوی پرولین و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز افزایش یافتند. نتایج این پژوهش نشان داد که پیش‌تیمار سالیسیلیک‌اسید ممکن است با بهبود سیستم آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تحت تنش فلزات سنگین باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به سمیت این فلزات شده است. به نظر می‌رسد پیش تیمار بذور قیل از کشت با موادی مانند سالیسیلیک-اسید می‌تواند در بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه موثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - اثر تنش ماندابی در مرحله گیاهچه‌ای بر صفات ریشه و صفات فیزیولوژیک ارقام گندم
        نبی خلیلی اقدم سارا پیر دهقان علی راحمی ابراهیم پورعلمداری حسین صبوری
        اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک می‌باشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخش‌های هوایی گیاه می‌شود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گ چکیده کامل
        اولین اثر منفی تنش غرقاب برای گیاه کمبود اکسیژن در خاک می‌باشد. کاهش اکسیژن قابل دسترس باعث کاهش توسعه ریشه و بخش‌های هوایی گیاه می‌شود. به منظور ارزیابی ارقام گندم استان گلستان تحت شرایط محدودیت اکسیژن آزمایشی درآذرماه سال زراعی 1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس به‌صورت گلدانی و با هدف بررسی اثر مدت‌های غرقابی بر صفات ریشه‌ای و شاخص‌های فیزیولوژیک گیاهچه‌های ارقام گندم به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 سطح غرقاب (صفر، 10 و 20 روز) و 10 رقم گندم (آفتاب، آذر، کریم، کوهدشت، لاین 17، سرداری، قابوس، گنبد مروارید و زاگرس) در 4 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثر طول دوره غرقاب، رقم و اثر متقابل رقم در غرقاب بر تمامی صفات مربوط به ریشه در سطح یک درصد و اثر تنش غرقابی بر کلروفیل a و کلروفیل کل در سطح احتمال پنج درصد و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند و بر کاروتنوئید معنی‌دار نبود، هم‌چنین اثر رقم تنها بر صفت کلروفیل b در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود و بر باقی صفات اثر معنی‌داری را نشان نداد. برهم‌کنش رقم در غرقاب بر کلروفیل b و کاروتنوئید و پرولین در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند. هم‌چنین رقم کریم در صفات حجم ریشه، سطح ریشه و قطر ریشه به نسبت سایر ازقام برتر بود. بهتر است از ارقام آذر و لاین 17 در شرایط غرقابی در مراحل اولیه رشد و هم‌چنین از ارقام آفتاب در تنش ضعیف و زاگرس در تنش شدیدتر استفاده نگردد. ا پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - تأثیر جیبرلین و اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی
        صغری قهرمانی محمد صدقی حوریه توکلی
        فرسودگی طی انبارداری مهمترین عامل خسارت به بذر است. به‌منظور بررسی اثر برخی هورمون‌های گیاهی بر ویژگی‌‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی آزمایشی در سال 1393 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه چکیده کامل
        فرسودگی طی انبارداری مهمترین عامل خسارت به بذر است. به‌منظور بررسی اثر برخی هورمون‌های گیاهی بر ویژگی‌‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بذور فرسوده کدوی تخم کاغذی آزمایشی در سال 1393 در دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح فرسودگی (صفر، 5 و 10 روز فرسوده شده) و سه سطح پرایمینگ (آب یا شاهد، جیبرلین (ppm 100) و اسید سالیسیلیک (ppm 100) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که فرسودگی درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی را کاهش داد. پرایمینگ سبب کاهش تاثیر فرسودگی و بهبود درصد (24 درصد) و سرعت جوانه‌زنی (8/10 درصد) گردید. فرسودگی و پرایمینگ موجب افزایش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز به‌ترتیب به میزان 7 و 85/2 برابر نسبت به شاهد شد. بیشترین میزان پرولین (92/0 میکروگرم بر گرم وزن تر) بر اثر فرسودگی شدید و عدم پیش‌تیمار قابل مشاهده بود و کمترین میزان آن (28/0 میکروگرم بر گرم وزن تر) مربوط به کاربرد اسید سالیسیک و عدم فرسودگی بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - تاثیر هیدروپرایمینگ در کاهش اثرات تنش شوری بر جوانه زنی و محتوای پرولین بذر دو گونه دارویی سرخارگل (Echinacea angustifolia) و کاسنی (Chicorium intybus)
        آرزو پراور حشمت امیدی نسرین سادات عیسی نژاد مجید امیرزاده
        تنش شوری یک عامل محیطی محدود کننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روز افزون در کشاورزی مطرح است. به‌منظور بررسی تاثیر هیدرو پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات بذرهای سرخارگل و کاسنی آزمایشی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در چکیده کامل
        تنش شوری یک عامل محیطی محدود کننده تولید محصول در گیاهان است و امروزه به‌عنوان یک مشکل روز افزون در کشاورزی مطرح است. به‌منظور بررسی تاثیر هیدرو پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات بذرهای سرخارگل و کاسنی آزمایشی در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در بهار 1394 به‌صورت فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. در این تحقیق سه عامل مورد بررسی قرار گرفت، عامل اول هیدروپرایمینگ با آب مقطر در سه زمان (شاهد، 10 و 20) و عامل دوم تنش شوری که شامل پنچ سطح (صفر، 3، 6، 9 و 12) دسی‌زیمنس‌بر‌متر نمک طبیعی دریاچه قم و استفاده از بذرهای دو گیاه کاسنی و سرخارگل بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که در بذرهای هیدروپرایم شده 10 ساعته سرخارگل حداکثر جوانه‌ زنی (91/66 درصد) و سرعت جوانه‌ زنی (79/68بذر در ساعت) در تنش شوری 6 دسی‌ زیمنس ‌بر‌متر نسبت به کاسنی داشت. نتایج افزایش مقدار طول ریشه‌چه (1/33سانتی‌متر) و ساقه‌چه (1/49سانتی‌متر) بذرهای هیدرو پرایم شده 10 ساعت سرخارگل در سطح شوری 6 دسی‌ زیمنس‌ ر‌متر را نسبت به کاسنی نشان داد. مقدار شاخص بنیه بذرهای هیدرو پرایم شده 10 ساعت سرخارگل (357) در سطح شوری 6 دسی‌ زیمنس ‌بر‌مترنسبت به کاسنی مشاهده شد. بذرهای هیدرو پرایم شده 10ساعت سرخارگل بیشترین محتوای پرولین ریشه‌ چه (24/1 میکرومول بر گرم بر وزن تر) و ساقه‌ چه (1/3 میکرو مول بر گرم وزن تر) را در سطح شوری 12 دسی‌ زیمنس ‌بر‌متر نسبت به کاسنی داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - تاثیر پرایمینگ کلرید منیزیم بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی و تغییرات فیزیولوژیک بذر کنجد (Sesamum indicum L.) در دماهای مختلف
        حوریه توکلی علی عبادی پیام تیزفهم نصیبه توکلی
        تیمارهای مختلف پرایمینگ منجر به افزایش سرعت و درصد جوانه‌زنی گیاهان می‌شوند. به منظور مطالعه اثر پرایمینگ بر تغییرات آنزیمی و جوانه‌زنی بذر کنجد تحت تاثیر دماهای مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق ا چکیده کامل
        تیمارهای مختلف پرایمینگ منجر به افزایش سرعت و درصد جوانه‌زنی گیاهان می‌شوند. به منظور مطالعه اثر پرایمینگ بر تغییرات آنزیمی و جوانه‌زنی بذر کنجد تحت تاثیر دماهای مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1393 اجرا شد. در این پژوهش، سه تیمار پرایمینگ منیزیم (0، 5 و 10 میلی‌مولار کلرید منیزیم) و سه سطح دما (15، 25 و 35 درجه سانتی‌گراد) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار پرایمینگو دما بر سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، پرولین، پروتئین، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز معنی‌دار بود. همچنین دما تاثیر معنی‌دار بر درصد جوانه‌زنی داشت. در دمای 25 درجه کمترین میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و پرولین مشاهده شد و کاربرد منیزیم توانست اکثر صفات اندازه‌گیری را افزایش دهد. به‌طوری‌که سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و فعالیت‌های آنزیمی در پرایمینگ10 میلی‌مولار منیزیم در تمامی دماها بیشتر از سایر تیمارها بود. به نظر می‌رسد کاربرد منیزیم به عنوان پرایمینگ بتواند منجر به افزایش سرعت جوانه‌زنی و بهبود استقرار گیاهچه شده و با افزایش فعالیت آنزیمی، پرولین و پروتئین تحمل تنش‌های محیطی را بیشتر کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - The Effect of <i>Trichoderma</i> Isolates on Morpho-Physiological Changes of <i>Polianthes tuberose</i> Under Drought Stress Conditions
        Hamidreza Zekavati Mahmoud Shoor Hamid Rohani Seyyed Fazel Fazeli Kakhki Ebrahim Ganji Moghadam
        In order to evaluate the effect of different Trichoderma isolates on reducing the effects of drought stress on Polianthes tuberose flower, two factorial experiments were carried out based on a completely randomized design with three replications. In the first and second چکیده کامل
        In order to evaluate the effect of different Trichoderma isolates on reducing the effects of drought stress on Polianthes tuberose flower, two factorial experiments were carried out based on a completely randomized design with three replications. In the first and second experiments, the first factors were Bi and 65 isolates of Trichoderma harzianum at three levels (0, 10, 20% v/v) and the second factor in both experiments was three levels of drought stress (25, 50, 100% field capacity). The results showed that both isolates increased biomass fresh and dry weights and root dry weight of Polianthes tuberosa plants exposed to stress conditions. Biomass fresh weight was increased by 4 g at 25% stress level by the isolate Bi and 14 g by the isolate 65, indicating the growth of this flower in the presence of Trichoderma fungus. The amount of proline in the treatment of isolate 65 at 20% stress level was increased compared to other levels of the fungus at 25 and 50% stress levels. Relative water content and leaf green area were enhanced when the two fungal isolates were applied under increasing stress levels. In general, it seems that the isolates Bi and 65 of Trichoderma harzianum have different effects under drought stress conditions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - Foliar Application of Anti-frost Solution Influences Physiological and Biochemical Parameters in <i>Bougainvillea</i>, <i>Canna</i> and <i>Petunia</i>
        Sahar Mirzaei Morteza Khoshkhuy Behzad Edrisi
        Frost is the coating or deposit of ice that may form in cold conditions, usually overnight. If the temperature drops far enough for the plant cells to freeze, non hardy plants will die. Therefore, a research was laid out to study the influence of an anti-frost solution چکیده کامل
        Frost is the coating or deposit of ice that may form in cold conditions, usually overnight. If the temperature drops far enough for the plant cells to freeze, non hardy plants will die. Therefore, a research was laid out to study the influence of an anti-frost solution on growth, flowers quality and biochemical parameters of ornamental plants. The anti-frost solution was applied as foliar sprays in different concentration of T0: 0 (mg L-1) (only water) as control, T1: 250 (mg L-1), T2: 500 (mg L-1), T3: 1000 (mg L-1), T4: 1500 (mg L-1), T5: 2000 (mg L-1) &lsquo;ferti-fros&rsquo;, on bougainvillea (Bougainvillea glabra(, canna (Canna indica) and petunia (Petunia axillaris). Results showed that flowering percentage and flowering duration in the treated plants was more than control. Highest flowering percentage and flowering duration was in T5 (81.22%) and (13.86 days), respectively. By increasing concentration of anti-frost solution, damaging percentage was decreased. Lowest damaging percentage was in T5 (69.77%). Total chlorophyll enhanced with increasing concentration of anti-frost solution. Highest amount of total chlorophyll belonged to T5 (50.80 mg g-1). By comparing effect of different treatments on amount of prolineit was shown that control had highest amount of proline (0.56 &mu;M g-1). With increasing concentration of anti-frost, amount of proline was decreased T5 (0.08 &mu;mol g-1).Electrical conductivity was affected by different treatments in all flowers. Highest amount of electrical conductivity recorded for control (9.0 mS g-1 cm-1) and lowest amount was in T5 (2.26 mS g-1 cm-1). Difference of all the treatments was significant at 0.1% level of significance. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - Postharvest GABA Application Effects on Some Biochemical Characteristics of <i>Anthurium</i> Cut Flowers under Cold Storage Conditions
        Farima Mahjoory Asghar Ebrahimzadeh Mohammad Bagher Hassanpouraghdam Mohammad Ali Aazami Mavaloo
        Chilling damage under 15&ordm;C in anthurium cut flowers reduces the vase-life, quality and marketability of the product. In the present experiment, GABA postharvest treatment (0, 1 and 5 mM) was studied on the vase-life, total soluble solid (TSS), H2O2 content, proline چکیده کامل
        Chilling damage under 15&ordm;C in anthurium cut flowers reduces the vase-life, quality and marketability of the product. In the present experiment, GABA postharvest treatment (0, 1 and 5 mM) was studied on the vase-life, total soluble solid (TSS), H2O2 content, proline content, spathe browning, catalase and superoxide dismutase enzymes activity of Anthurium andraeanum 'Sirion' during 10 days of storage at 10 &ordm;C and 5 &ordm;C. The results revealed that 1 mM GABA treatment at 10 &ordm;C was the treatment of choice considering the vase-life. GABA treatment had no special effect on reducing the browning incidence. GABA at 5 mM increased the SOD activity. Furthermore, GABA reduced H2O2 levels compared to control untreated flowers. Moreover, under chilling stress, proline was the highest with GABA treated flowers. One mM treated GABA treatments hold higher catalase activity. The highest TSS belonged to 5 mM GABA under 5&ordm;C. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - Evaluation of Physiological Responses of Tuberose (<i>Polianthes tuberosa</i> L.) to Water Deficit Stress
        Khani Shakarami Bahman Zahedi Abdolhossein Rezaei Nejad Sadegh Mousavi Fard
        Water stress is one of the main factors of severe damage and limitation of plant production in Iran. The paper reports a pot experiment conducted by using a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications (each replication composed o چکیده کامل
        Water stress is one of the main factors of severe damage and limitation of plant production in Iran. The paper reports a pot experiment conducted by using a factorial experiment based on a completely randomized design with three replications (each replication composed of four pots) to compare the physiological and biochemical characteristics of two varieties of tuberose (double- and single-flower) for their tolerance to water stress. Three water stress levels, including no stress (W1 = 90% of FC), moderate stress (W2 = 75% of FC) and severe stress (W3 = 60% of FC), were applied throughout the experiment.Physiological traits including relative water content (RWC) and electrolyte leakage (EL) and biochemical traits including total chlorophyll (Chl), carotenoid (Car) contents, proline, malondialdehyde (MDA), antioxidant enzymes activity (SOD, APX, and CAT), photosynthesis rate (A), transpiration rate (E), and stomatal resistance (rs) were investigated. Results showed that the physiological and biochemical characteristics of the tuberose plants were highly affected by the application of water stress. MDA and EL showed a significant correlation with most physiological characteristics. Water stress caused significant increases in RWC, A, E, rs, Chl, APX, and SOD activities of the leaves of the single-flower cultivar. CAT, MDA, and proline content in the leaves of the double-flower cultivar were significantly higher than those in the leaves of the single-flower cultivar, regardless of water treatments. The results showed that the single-flower cultivar grew better than the double-flower one under stress conditions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - Proline and Arginine Improves the Vase Life of Cut <i>Alstroemeria</i>‘Mars’ Flowers by Regulating Some Postharvest Physiochemical Parameters
        Dina Yaghoobi Kiaseh Davood Hashemabadi Behzad Kaviani
        To study the effect of &ldquo;cycloheximide&rdquo; and amino acids of arginine and proline on post-harvest longevity of cut Alstroemeria &times; hybrid &lsquo;Mars&rsquo; flowers, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete design with 3 replicat چکیده کامل
        To study the effect of &ldquo;cycloheximide&rdquo; and amino acids of arginine and proline on post-harvest longevity of cut Alstroemeria &times; hybrid &lsquo;Mars&rsquo; flowers, a factorial experiment was conducted based on a randomized complete design with 3 replications and 20 treatments. The experiment includes CHI at 4 levels (0, 50, 100, 1000 &micro;M), amino acid (AA) at 5 levels [0, 5, 10 mM (Arg) and 5, 10 mM proline] in terms of 24 h pulse. The results showed that flowers treated with &ldquo;CHI50 x Pro10&rdquo; had the most vase-life (9.3 days), water uptake (1.771 ml g-1 F.W.), and dry material (13.56 %), the least MDA aggregation (1.32 nmol g-1 F.W.), and the most CAT enzyme activity (5.68 nmol g-1 F.W. min-1). The treatment of &ldquo;CHI10 x Arg5&rdquo; was one of the most successful treatments in water uptake, wet weight, dry material, and total protein preservation, and MDA aggregation decrease, SOD enzyme activity increase, and took the second place in vase-life increase (9.08 days). Therefore, the 2 treatments of &ldquo;CHI0 x Arg5&rdquo; and &ldquo;CHI50 x Pro10&rdquo; are presented as the most successful treatments in quantitative and qualitative trait&rsquo;s improvement of cut Alstroemeria flowers. The lowest positive impact on the majority of analyzed traits belongs to the treatment of 1000 &micro;M CHI. Therefore, the application of high levels of CHI (1000 &micro;M) on vase-life solution of cut Alstroemeria &times; hybrid &lsquo;Mars&rsquo; is not recommended due to negative and toxic impact on post-harvest traits. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - The Morphological and Physiological Traits of Periwinkle (<i>Catharanthus roseus</i> L.) as an Ornamental-Medicinal Plant Species in Response to Salinity Stress and Biochar
        Seyedeh Fatemeh Mohammadi Kabari Hossein Ali Asadi-Gharneh Vahid Tavallali Vahid Rowshan
        Biochar is a sort of organic fertilizer derived from the pyrolysis of plant residuals and crop waste and is recommended for improving soil fertility and modifying saline soils. In this regard, the effect of biochar on moderating the effects of salinity stress on growth چکیده کامل
        Biochar is a sort of organic fertilizer derived from the pyrolysis of plant residuals and crop waste and is recommended for improving soil fertility and modifying saline soils. In this regard, the effect of biochar on moderating the effects of salinity stress on growth and some physiological traits Catharanthus roseus L. was explored in a factorial experiment based on a randomized complete block design with two treatments including salinity stress (0, 1000, 2000, and 3000 mg/kg NaCl) and biochar (0, 2, and 4%) in 3 replications, 36 plots, and 6 plants per plot. The study was conducted in pots in the spring of 2021. The results showed that salinity negatively influenced all studied morphological traits and relative water content (RWC) whereas biochar, especially at the rate of 2%, helped their preservation and improvement. With increasing the salinity level, the proline content and total soluble solids (TSS) increased versus the control. The highest level of proline (346.48 mmol/kg FW) and TSS (1.42&deg;Brix) were recorded for NaCl3000 mg/kg &times; biochar0%. A decline was recorded in malondialdehyde (MDA) with the application of 2% biochar at all four NaCl levels, but biochar at the rate of 4% failed to alleviate salinity effects at the highest level of NaCl (3000 mg/kg) and this treatment exhibited the highest MDA level. The highest activities of peroxidase (POD) (1.56 IU/g FW/min) and ascorbate peroxidase (APX) (9.40 IU/g FW/min) were observed in the treatment of NaCl1000 mg/kg &times; biochar2%. With increasing the NaCl level (2000 and 3000 mg/kg), POD and APX activities decreased, which was accompanied by an increased accumulation of MDA. Based on the results, it can be concluded that by applying 2% biochar at the salinity level of 1000 or 2000 mg/kg, periwinkle plants with acceptable morphophysiological traits can be produced. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - Effects of Nano-Zinc Oxide, Salicylic Acid, and Sodium Nitroprusside on Physiological and Enzymetic Traits of Sweet Violets Under Different Water Regims
        Hamide Bagheri Davood Hashemabadi Bahman Pasban Eslam Shahram Sedaghathoor
        The effects of Nano-zinc oxide (ZnO), salicylic acid (SA), and sodium nitroprusside (SNP) were studied on sweet violets under different irrigation water regimes in a factorial experiment. The factors were drought stress at three levels including irrigation at 85 (contro چکیده کامل
        The effects of Nano-zinc oxide (ZnO), salicylic acid (SA), and sodium nitroprusside (SNP) were studied on sweet violets under different irrigation water regimes in a factorial experiment. The factors were drought stress at three levels including irrigation at 85 (control), 65 (moderate stress) and 55 (severity stress) percent of field capacity (FC) soil water depletion and foliar application of ZnO, SA, SNP, and distilled water as a control. Means comparison showed that the best resutls was obtained from interaction 200 mgL-1 SA, with irrigation and 85 % FC, the treatment that influenced most traits positively. Also, 300 mgL-1 SA and both SNP rates significantly outperformed the control and Nano-ZnO. The lowest stomatal conductance was related to the 200 &micro;M SNP at 55% FC. The lowest malondialdehyde (MDA) content was observed in 200 mgL-1 SA and 85 % FC treatment. The highest relative water content (RWC) was associated with the application of 1500 mgL-1, Nano-ZnO at 85% FC. The control plants at 55% FC recorded the highest proline (46.62 &mu;gg-1 FW). The highest peroxidase (POD) enzyme activity was related to the treatment of 1000 mgL-1 Nano-ZnO and the highest ascorbate peroxidase (APX) to the treatment of 1500 mgL-1 Nano-ZnO at 55% FC. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - اثر کاربرد پلیمرسوپرجاذب بر برخی صفات آگروفیزیولوژیک و عملکرد گیاه نخود تحت تنش کم‌آبی در منطقه هوراند
        سعیده بابایی احمد افکاری
        به‌منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر برخی از پارامترهای رشدی و عملکرد گیاه نخود در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401- 1400 در منطقه هوراند از توابع استان آذربایجان‌شرقی اجرا گردید. تیمارهای آز چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر برخی از پارامترهای رشدی و عملکرد گیاه نخود در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401- 1400 در منطقه هوراند از توابع استان آذربایجان‌شرقی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، محدودیت ملایم آبی یا قطع آبیاری در مرحله غلاف دهی و محدودیت شدید آبی یا قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی) و مقادیر مختلف سوپرجاذب (عدم استفاده از سوپرجاذب، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که اعمال تنش و اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر تمام صفات مورد ارزیابی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. برهم‌کنش تنش خشکی و پلیمر سوپرجاذب بر ارتفاع بوته، محتوای کلروفیل برگ، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و زیست توده در سطح احتمال یک درصد و بر سایر صفات اثر معنی‌داری نداشتند. به‌طوری که بیش‌ترین عملکرد دانه (94/1710 کیلوگرم در هکتار) به تیمار (آبیاری کامل و 150 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب) اختصاص یافت. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی مقادیر صفات فیزیولوژیکی مانند محتوای کلروفیل و محتوای نسبی آب برگ کاهش اما مقدار پرولین برگ افزایش یافت. در صورتیکه استفاده از سوپرجاذب به‌طور معنی‌داری صفات فیزیولوژیکی را افزایش داد. با توجه به نتایج به‌دست آمده سوپرجاذب موجب کاهش خسارات وارد شده در مواجه با خشکی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - واکنش بیوشیمیایی هیبرید‌های مختلف ذرت به مصرف تلفیقی کود زیستی و شیمیایی پتاسیم تحت تنش خشکی در شرایط آب و هوایی دهلران
        محمد صادق آزادی1،‌2 علیرضا شکوه‌فر2* مانی مجدم2، شهرام لک2 مجتبی علوی‌فاضل2
        این پژوهش به منظور بررسی اثر کاربرد کود های شیمیایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی های بیوشیمیایی و عملکرد دانه هیبرید های ذرت در شرایط تنش خشکی، طی سال های زراعی 1394 و 1395 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چکیده کامل
        این پژوهش به منظور بررسی اثر کاربرد کود های شیمیایی و زیستی پتاسیم بر ویژگی های بیوشیمیایی و عملکرد دانه هیبرید های ذرت در شرایط تنش خشکی، طی سال های زراعی 1394 و 1395 در شهرستان دهلران انجام شد. آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل تنش در سه سطح، آبیاری مطلوب، قطع یک دوره آبیاری در مرحله 12 برگی و قطع آبیاری در مرحله ظهور گل تاجی، عامل فرعی شامل کود پتاسیم در سه سطح، 100 درصد کود سولفات پتاسیم، 70 درصد سولفات پتاسیم + 30 درصد پتابارور دو، 50 درصد سولفات پتاسیم + 50 درصد پتابارور دو و عامل فرعی فرعی شامل سه هیبرید ذرت، AS71، NS640 و CORDONA بودند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که برهمکنش سال، تنش خشکی، مصرف کود و هیبرید ذرت بر محتوای کلروفیل، میزان پرولین و پروتین دانه در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین برهمکنش تنش خشکی، کود و هیبرید ذرت بر آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، پتاسیم دانه و عملکرد دانه نیز معنی دار شد. مصرف تلفیقی کود شیمیایی و زیستی پتاسیم با تعدیل اثرات تنش خشکی تأثیر مثبتی بر ویژگی های بیوشیمایی و عملکرد دانه ذرت داشتند. بر اساس نتایج برهمکنش تیمارها، بیشترین عملکرد دانه (12230 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 50 درصد کود پتاسیم + 50 درصد کود پتا بارور دو در هیبرید AS71و تحت شرایط مطلوب آبیاری یافت شد و کمترین عملکرد دانه (4616 کیلوگرم در هکتار) در هیبرید NS640و مصرف 100 درصد کود شیمیایی و تنش در مرحله ظهور گل تاجی مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - ارزیابی روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس بر کاهش اثر شوری و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی شاهی (.Lepidium sativum L)
        نسیم بصیرپور الناز صباغ تازه
        با توجه به مشکل شوری و محدودیت منابع آب در ایران، استفاده هم‌زمان از مواد تعدیل‌کننده اثر شوری و انواع سوپر جاذب‌ها می‌تواند راهکاری مؤثر در جهت بهبود شاخص‌های رشد گیاهان پرورش‌یافته در خاک‌های شور باشد. به‌منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس ب چکیده کامل
        با توجه به مشکل شوری و محدودیت منابع آب در ایران، استفاده هم‌زمان از مواد تعدیل‌کننده اثر شوری و انواع سوپر جاذب‌ها می‌تواند راهکاری مؤثر در جهت بهبود شاخص‌های رشد گیاهان پرورش‌یافته در خاک‌های شور باشد. به‌منظور ارزیابی اثر روش‌های مختلف کاربرد اسید‌سالیسیلیک و پومیس بر عملکرد و مقدار عناصر غذایی شاهی در یک خاک شور، آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 9 تیمار و سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورها شامل 1) اسید‌سالیسیلیک(S) با سه سطح الف) بدون اسید‌سالیسیلیک (S0)، ب) خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار به مدت 24 ساعت (S1) و ج) محلول‌پاشی گیاهان با اسید‌سالیسیلیک 7/0 میلی‌مولار در سه مرحله (S2) و 2) پومیس (P) با سه سطح الف) صفر (P0) ، ب) 15 تن در هکتار (P1) و ج) 30 تن در هکتار (P2) بود. نتایج نشان داد که خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار توانست اثرات ناشی از تنش شوری در شاهی را تعدیل نماید، ولی بین تیمار محلول‌پاشی گیاهان با اسید‌سالیسیلیک 7/0 میلی‌مولار و شاهد ازلحاظ اکثر شاخص‌های رشد، تفاوتی دیده نشد. افزایش سطوح پومیس توانست صفاتی نظیر وزن خشک و مقدار عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم را در شاهی افزایش داده و مقدار سدیم گیاه، پرولین، پراکسید هیدروژن و آسکوربات پراکسیداز را کاهش دهد. در کل تیمار (P2S1) یعنی کاربرد 30 تن در هکتار پومیس و خیساندن بذور شاهی در اسید‌سالیسیلیک 1/0 میلی‌مولار، بیشترین عملکرد و مقدار عناصر غذایی و کمترین مقدار شاخص‌های تنش شوری در شاهی را تولید کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - بررسی پارامترهای بیوشیمیایی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی برنج تحت تاثیر تنش شوری
        علی اصغر باقری فریبا خسروی نژاد
        تنش های غیر زیستی از جمله شوری، مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. بسیاری از اثرات تنش شوری در سطوح سلولی اعمال می گردد. به منظور درک پاسخ برنج به تنش شوری، فعالیت بعضی آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپید و محتوای چکیده کامل
        تنش های غیر زیستی از جمله شوری، مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و عملکرد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک هستند. بسیاری از اثرات تنش شوری در سطوح سلولی اعمال می گردد. به منظور درک پاسخ برنج به تنش شوری، فعالیت بعضی آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپید و محتوای پرولین مورد بررسی قرار گرفت. گیاه برنج به مدت 14 روز تحت تاثیر غلظت های 0، 100، 200و 300 میلی مولار کلرید سدیم(NaCl) قرار گرفت. بدین منظور، آزمایش گلخانه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش کلرید سدیم پارامترهای رشد برای مثال وزن تر و خشک و اندازه گیاه کاهش نشان داد. فعالیت آنزیم های کاتالاز(CAT) و آسکوربات پراکسیداز(POD) با افزایش غلظت کلرید سدیم افزایش یافت اما فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز(SOD) با افزایش غلظت کلرید سدیم تا غلظت 200 میلی مولار افزایش و سپس در غلظت 300 میلی مولار کاهش نشان داد. محتوای پرولین(Pro) و مالون دی آلدئید(MDA) در غلظت 300 میلی مولار به ترتیب به میزان 2 و 6/3 برابر نسبت به غلظت صفر میلی مولار کلرید سدیم افزایش نشان داد. نتایج ما نشان داد که افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز همراه با افزایش میزان پرولین درتحمل برنج به تنش شوری تاثیر مثبتی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - سنجش مقایسه ای محتوای پرولین در گیاهان مو، خرفه و رزماری در دو حالت خشک و تازه با حلال های مختلف
        راضیه تقوی زاد رویا احمدی ناصر رحیم
        نقش پرولین در بهبود کار مفاصل و تنظیم چرخه سلولی به اثبات رسیده است. از این رو دستیابی به گیاهانی که بیشترین محتوای پرولین را دارند اهمیت دارد. برگ های مو، خرفه و رزماری در پاییز جمع آوری شدند. جذب با استاندارد پرولین و محلول ها در طول موج 520 نانومتر در اسپکتروفتومتر خ چکیده کامل
        نقش پرولین در بهبود کار مفاصل و تنظیم چرخه سلولی به اثبات رسیده است. از این رو دستیابی به گیاهانی که بیشترین محتوای پرولین را دارند اهمیت دارد. برگ های مو، خرفه و رزماری در پاییز جمع آوری شدند. جذب با استاندارد پرولین و محلول ها در طول موج 520 نانومتر در اسپکتروفتومتر خوانده شد. برای سنجش محتوای آمینواسیدکل، جذب با استاندارد گلیسین و محلول ها در اسپکتروفتومتر با طول موج 570 نانومتر خوانده شد. برای مقایسه نتایج از آزمون های فریدمن و یومن ویت‌نی و نرم افزار SPSS استفاده شد. مقایسه محتوای پرولین توسط حلال های مختلف، آمینواسیدها و نسبت پرولین به آمینواسیدها در حالات خشک و تازه گیاهان نشان داد در همه بافت های تازه با اورتوزایلن، پرولین بیشتری استخراج شد و بیشترین 0.544 &plusmn;14.864میکروگرم بر میلی لیتر مربوط به رزماری تازه بود. در اغلب بافت های خشک، در سنجش با حلال تولوئن، پرولین بیشتری استخراج شد و بیشترین مربوط به خرفه با 10.291&plusmn;10.291میکروگرم بر میلی لبتر بود. بیشترین میانگین آمینواسیدهای آزاد کل 0.325 &plusmn;82.663 میکروگرم بر میلی لیتر در رزماری تازه و 0.679 &plusmn;68.871 میکروگرم بر میلی لیتر در مو خشک بود. مقایسه عملکرد دو حلال معنی دار نبود یعنی می توان به جای تولوئن از اورتوزایلن استفاده کرد و از خطرات کاست. به نظر می رسد پروسه فیزیولوژیک پاسخ به تنش خشکی با سنتز پرولین پس از برداشت گیاه ادامه می یابد و از این طریق در تکوین فاز زایشی نقش دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - بررسی تأثیرات تنش رطوبتی (کمبود آب) بر ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی پنج رقم ریحان
        آتوسا کشاورزی مهدی رحیمی امین باقی زاده
        ریحان یک گیاه دارویی و همچنین یک سبزی است و اهمیت اقتصادی آن به دلیل استفاده در صنایع بهداشتی و دارویی است. همچنین تنش رطوبتی (کمبود آب) یکی از عوامل محیطی منجر به کاهش عملکرد هر گیاه است. در این مطالعه، اثر تنش رطوبتی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه دارویی ریحان ب چکیده کامل
        ریحان یک گیاه دارویی و همچنین یک سبزی است و اهمیت اقتصادی آن به دلیل استفاده در صنایع بهداشتی و دارویی است. همچنین تنش رطوبتی (کمبود آب) یکی از عوامل محیطی منجر به کاهش عملکرد هر گیاه است. در این مطالعه، اثر تنش رطوبتی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه دارویی ریحان بصورت آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه ارزیابی شد. فاکتور اصلی تنش رطوبتی (دو سطح) و فاکتور فرعی ژنوتیپ (پنج سطح) بود. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‌داری را در سطح احتمال یک درصد برای اثر تنش رطوبتی و همچنین اثر ژنوتیپ نشان داد. اثر متقابل تنش رطوبتی&times; ژنوتیپ برای تمامی صفات معنی‌دار بود و بدین معنی است که ژنوتیپ‌ها واکنش‌های متفاوتی تحت تنش رطوبتی نشان دادند. تنش رطوبتی یا کمبود آب باعث کاهش معنی‌دار محتوای کلروفیل a و b، عملکرد برگ، عرض و طول برگ، تعداد برگ و محتوای کارتنوئید شد در حالی که باعث افزایش میزان پرولین برگ گردید. بیشترین انباشت پرولین با میانگین 0041/0 میلی گرم در گرم وزن تر مربوط به رقم ریحان قرمز آتشین در شرایط بدون تنش و سپس رقم ریحان سبز با میانگین 0029/0 میلی گرم در گرم وزن تر در شرایط تنش متوسط رطوبتی بود. حداکثر میزان خصوصیات رشدی (طول برگ، تعداد برگ، عملکرد برگ و وزن اندام هوایی) مربوط به رقم ریحان بنفش ایرانی در شرایط بدون تنش رطوبتی بود. همچنین ژنوتیپ‌ ریحان سبز می‌تواند به دلیل تحمل بیشتر تنش رطوبتی در برنامه‌های به‌نژادی آینده مورد بررسی بیشتر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - بررسی خصوصیات الکتریکی و اپتیکی مولکول پرولین به کمک نظریه تابعی چگالی
        اسماعیل زمین پیما پیمان نایبی محسن امامی رضوی
        در این مقاله به کمک شبیه سازی کوانتومی نظریه تابعی چگالی خواص ساختاری، الکترونی و اپتیکی مولکول پرولین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده برای مقایر طول باند و زوایای چرخشی و پیچشی مولکول، توافق خوبی با نتایج دیگران داشت. همچنین ترازهای هومو و لومو و گاف انرژی مولکول چکیده کامل
        در این مقاله به کمک شبیه سازی کوانتومی نظریه تابعی چگالی خواص ساختاری، الکترونی و اپتیکی مولکول پرولین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده برای مقایر طول باند و زوایای چرخشی و پیچشی مولکول، توافق خوبی با نتایج دیگران داشت. همچنین ترازهای هومو و لومو و گاف انرژی مولکولی برای مولکول پرولین به ترتیب برابر -6.948eV،-0.6391eV و 6.3eV بدست آمد که مطابق با نتایج قبلی بود. مقادیر چگالی ترازها ، بار هر اتم در حالت پایه و برانگیخته نیز از جمله خواص الکترونی بود که محاسبه شد. به کمک نظریه تابعی چگالی وابسته به زمان نیز پارامترهای نوری مولکول از جمله طیف جذب و حالت های گذار اپتیکی محاسبه گردید. نمودار طیف جذب نوری مولکول پرولین در بازی طول موجی 245 تا 140 نانومتر یا 5 تا 9 الکترون ولت محاسبه شده، نشان می دهد که دو قله جذب نوری در طول موج های حدود 190نانومتر و 165 نانو متر وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - مقایسه اثرغلظت های مختلف کلرور سدیم برفعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان،اسمولیت هاورنگیزه های فتوسنتزی درDunaliella salina
        افضل سادات برهانی سبزوار آرین ساطعی مه لقا قربانلی
        در پژوهش حاضر ، تأثیر غلظت نمک کلرور سدیم در محیط کشت برتغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالازی ، اسکوربات پراکسیدازی ، پراکسیدازی، سوپراکسیددیسموتازی)، تغییرات محتوای اسمولیت ها (گلیسین بتائین و پرولین) و تغییر در میزان رنگیزه ها، مورد بررسی قرار گرفت. درتیمار چکیده کامل
        در پژوهش حاضر ، تأثیر غلظت نمک کلرور سدیم در محیط کشت برتغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالازی ، اسکوربات پراکسیدازی ، پراکسیدازی، سوپراکسیددیسموتازی)، تغییرات محتوای اسمولیت ها (گلیسین بتائین و پرولین) و تغییر در میزان رنگیزه ها، مورد بررسی قرار گرفت. درتیمار های 5/2، 5/7 و 5/12 درصد نمک طعام ، سویه مورد آزمایش رشد نموده و، امکان سنجش سایر پارامتر های مورد نظر فراهم شد. بیشترین رشد در تیمار 5/7 درصد مشاهده شد. بیشترین مقدار رنگیزه های کلروفیلa (3/10 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک)، کلروفیل b(735/0 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک )و بتا کاروتن (211/0 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک )در تیمار 5/7 درصد دیده شد اما افزایش درصد کلروفیل b در سایر تیمار ها اتفاق افتاد. نتایج بررسی آنزیمی، نشان داد که در شرایط مربوط به سایر تیمارها میزان نمک در محیط کشت، فعالیت پراکسیدازی و آسکوربات پراکسیدازی به طور معنی داری افزایش یافت(05/0P&lt;). علاوه بر این، در شرایط بهینه میزان گلیسین بتائین به طور معنی داری(05/0P&lt;) بیش از دو تیمار دیگر بود. در شرایط غیر بهینه مورد آزمایش ، مقدار پرولین افزایش معنی داری داشت(05/0P&lt;).به نظر می رسد در تیمار 5/7درصد بیشترین رشد مشاهده می شود و سلول برای رفع تنش به تغییر ترکیب آنتن های فتوسنتزی، در جهت افزایش فتوسیستم 2 همراه باسنتزپرولین و پروتئین های انزیمی انتی اکسیداتیو به مقابله با اثرات شوری ویا به عبارتی سازش با ان می پردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - تغییرات فصلی رنگیزه های فتوسنتزی و پرولین در گیاه دریاییF. Halodule uninervis از استان هرمزگان در خلیج فارس
        نسیم بال افکن مه لقا قربانلی شیلا صفاییان فرناز رفیعی
        در این پژوهش تغییرات فصلی برخی فرایند های فیزیولوژیکی در گیاه دریایی Halodule uninervis ازمنطقه بین جزر و مدی منطقه گلشهر بندر عباس در تابستان 1388 تا بهار 1389 در چهار فصل مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b وکاروتنوئیدها ) و مقدار چکیده کامل
        در این پژوهش تغییرات فصلی برخی فرایند های فیزیولوژیکی در گیاه دریایی Halodule uninervis ازمنطقه بین جزر و مدی منطقه گلشهر بندر عباس در تابستان 1388 تا بهار 1389 در چهار فصل مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b وکاروتنوئیدها ) و مقدار پرولین در H. uninervis به منظور بررسی فیزیولوژیک، مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان داد که کمترین مقدار کلروفیل a در فصل بهار و کمترین میزان کلروفیلb و کاروتنوئیدها در فصل پاییز و زمستان بوده است. کمترین میزان کلروفیل a برابر با 002/0&plusmn; 19/1 در فصل بهار و در تابستان برابر 004/0&plusmn; 19/1 میلی گرم در گرم بود. کمترین میزان کلروفیل b برابر با 003/0&plusmn; 68/0 در پاییز و در زمستان003/0 &plusmn;68/0 میلی گرم در گرم بدست آمد. میزان کاروتنوئید در زمستان و پاییز به ترتیب 002/0&plusmn; 25/1 و 002/0&plusmn; 26/1 میلی گرم در گرم ارزیابی شد. همچنین سنجش فعالیت پرولین نشان داد که میزان آن در ریشه کمتر از برگ بوده و کمترین میزان فعالیت در ریشه نیز مربوط به فصل های بهار (006/0&plusmn; 07/0) و تابستان(004/0&plusmn;08/0 میلی گرم در گرم) می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - اثر تنش دمای پایین بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ژنوتیپ‌های شبه لیموی موجود در شمال کشور
        صالح محمدی حمیدرضا خزاعی احمد نظامی یحیی تاجور
        در این پژوهش آسیب‌پذیری شش ژنوتیپ‌ بومی شبه لیمو (شماره 6-1) در کنار ارقام متحمل (انشو) و حساس (پرشین‌لایم) به دمای پایین، در شرایط کنترل شده تنش دمای پایین (3، 0، 3- و 6-)، بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با مقایسه میانگین توکی، مورد مطالعه قرار گرفت. چکیده کامل
        در این پژوهش آسیب‌پذیری شش ژنوتیپ‌ بومی شبه لیمو (شماره 6-1) در کنار ارقام متحمل (انشو) و حساس (پرشین‌لایم) به دمای پایین، در شرایط کنترل شده تنش دمای پایین (3، 0، 3- و 6-)، بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با مقایسه میانگین توکی، مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که برهمکنش ژنوتیپ ودما بر نشت یونی، آب‌گزیدگی برگ، پراکسیداسیون لیپید، محتوی پرولین و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی معنی‌دار گردید. این در حالی است که برهمکنش دما و ژنوتیپ بر صفات کربوهیدرات کل، کلروفیل a، b، کل و کارتنوئیدها معنی‌دار نبود. بیشترین مقدار نشت یونی (با میانگین %628/91)، آب‌گزیدگی برگ (با میانگین%3/99) و واکنش پراکسیداسیون لیپید (بامیانگین 32/3 میکروگرم درگرم وزن‌تربرگ) در شاهد حساس پرشین لایم در دمای 6- درجه سانتی‌گراد ثبت گردید. در مقابل، بیشترین محتوی پرولین (006/32 میلی‌گرم در گرم وزن‌تر برگ) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (36/73%) در شاهد متحمل انشو در دمای 3- درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. صفات کربوهیدرات کل، کلروفیل a و کل فقط تحت تاثیر عامل ژنوتیپ قرار گرفتند. بیشترین مقدار کلروفیل a (با 359/2 میلی‌گرم درگرم وزن‌ تر برگ) و کلروفیل کل (932/2 میلی‌گرم درگرم وزن ‌تر برگ) و بالاترین محتوی کربوهیدرات کل (486/33 میلی‌گرم در گرم وزن‌تر برگ) در شاهد متحمل انشو مشاهده شد. لازم به ذکر است که در بین ژنوتیپ‌های بومی شبه لیموی مورد مطالعه تحت تنش دمای پایین نیز واکنش‌های متفاوتی ثبت گردید. به طوری که بعد از شاهد متحمل انشو، ژنوتیپ‌ بومی شبه لیموی شماره 6 در مقابل تنش دمای پایین مقاومت بهتر نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - اثر کودهای زیستی و آبیاری بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.)
        مسلم جابری رضا برادران سید غلامرضا موسوی مهسا اقحوانی شجری
        به‌منظور بررسی اثر مدیریت آبیاری و تغذیه‌ای بر خصوصیات کیفی گیاه شنبلیله، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند، در بهار سال90-1389 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل دور آبیاری (در سه چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر مدیریت آبیاری و تغذیه‌ای بر خصوصیات کیفی گیاه شنبلیله، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند، در بهار سال90-1389 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل دور آبیاری (در سه سطح شامل آبیاری در هر 6، 9 و 12 روز) و کود زیستی (در چهار سطح شامل نیتروکسین، بیوسفر، قارچ‌های میکوریزای G. mosseae و G. intraradices و یک سطح شاهد فاقد کود) بودند. نتایج تجزیه‌های آماری نشان داد تیمار دور آبیاری اثر معنی‌داری بر فاکتورهای فیزیولوژیکی مانند کربوهیدارت، کلروفیل a، خاکستر، پرولین، میزان سدیم و پتاسیم داشت. اثر کود زیستی نیز بر کربوهیدرات، کلروفیل a و میزان خاکستر معنی‌دار بود. نتایج نشان داد با افزایش دور آبیاری به هر 12 روز یکبار، میزان پرولین، کربوهیدرات، سدیم، کلروفیل b در برگ و خاکستر افزایش یافت، اما از میزان پتاسیم و کلروفیل a در برگ شنبلیله کاسته شد. حداکثر مقادیر کربوهیدرات‌های محلول و کلروفیل a در برگ در تیمارهای تغذیه‌ای میکوریزا موسوآ و بیوفسفر و بیشترین مقدار خاکستر در تیمار G.intraradices مشاهده شد. به‌طور‌کلی، نتایج این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کود‌های زیستی بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه دارویی شنبلیله، اثر مثبتی داشته و با افزایش دور آبیاری، در گیاه نوعی سازگاری به شرایط تنش خشکی ایجاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - تأثیر سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی همیشه بهار (.Calendula officinalis L) تحت شرایط شوری
        مریم بنی یعقوب آبکنار علیرضا پازکی
        به منظور ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید، درصد و وزن عصاره گل همیشه بهار تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی د چکیده کامل
        به منظور ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید، درصد و وزن عصاره گل همیشه بهار تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی شهر ری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 4 سطح شوری با آب آبیاری (صفر، 25، 50 و 75 میلی مولار کلرید سدیم)، محلول پاشی سالیسیلیک اسید در دو سطح (صفر و 0/7 میلی مولار) و جاسمونیک اسید در دو سطح (صفر و 100 میکرومولار) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت شوری وزن خشک ریشه و اندام هوایی، مقادیر کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین موجود در برگ و وزن عصاره گل به طور معنی داری کاهش و میزان قندهای محلول، پرولین، مالون دی آلدئید و درصد عصاره به طور معنی داری افزایش یافتند. در همین حال، کاربرد سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید سبب افزایش وزن خشک ریشه (72%)، وزن خشک اندام هوایی (59%) و وزن عصاره گل (43%) گردید که تا حدودی از اثرات منفی شوری می کاهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - بررسی انباشت سرب و کادمیم و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی در گونه زیتون (Olea europea) جهت استفاده در گیاه پالایی
        اصغر مصلح آرانی مهری خسروی حمید رضا عظیم زاده حمید سودایی زاده
        به‌منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ گیاه زیتون و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف این عناصر بر میزان پرولین، سبزینگی و قندهای محلول پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عنصر با دو سطح چکیده کامل
        به‌منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ گیاه زیتون و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف این عناصر بر میزان پرولین، سبزینگی و قندهای محلول پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عنصر با دو سطح (سرب، کادمیم) و غلظت عنصر با سه سطح (شاهد، 200، 500 و1000میلی‌گرم بر لیتر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کادمیم تأثیری بر میزان پرولین در گیاه زیتون نداشت، اما سرب درغلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به‌طور معنی‌داری میزان پرولین را افزایش داد. هر دو عنصر در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر باعث افزایش معنی‌دار قند‌های محلول شدند. کادمیم نسبت به سرب باعث افزایش بیشتر قند-های محلول در گیاه زیتون شد. هر دو عنصر به‌طور مشابه باعث کاهش میزان سبزینگی برگ‌ها شدند. با افزایش غلظت سرب جذب آن در ریشه از 5/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد به 101 میلی‌گرم بر کیلوگرم در غلظت 1000 میلی‌گرم بر لیتر رسید. با افزایش غلظت کادمیم نیز میزان جذب آن در ریشه به 428 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم رسید. براساس نتایج این تحقیق به‌نظر می‌رسد که گیاه زیتون در غلظت‌های پایین‌تر از 200 میلی‌گرم بر لیتر با تولید پرولین و قند‌های محلول با اثر سمیت این عناصر مقابله می‌کنند. از آنجا که با افزایش غلظت این عناصر از 200 میلی‌گرم بر لیتر سبزینگی، قند و پرولین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، کاشت این گیاه در خاک‌های آلوده به سرب و کادمیم در غلظت‌های زیاد و متوسط تحت شرایط این آزمایش توصیه نمی‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - اثر پاکلوبوترازول بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی چمن برموداگراس تحت تنش خشکی
        اصغر پاکدل حمید رضا میری رامین سامانی بابادائی
        چمن به عنوان یکی از مهمترین گیاهان پوششی در طراحی فضای سبز دارای جایگاهی بارزی است. این تحقیق به منظور بررسی اثر کندکننده رشد پاکلوبوترازول بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی چمن برموداگراس تحت تنش خشکی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار به اجرا در آ چکیده کامل
        چمن به عنوان یکی از مهمترین گیاهان پوششی در طراحی فضای سبز دارای جایگاهی بارزی است. این تحقیق به منظور بررسی اثر کندکننده رشد پاکلوبوترازول بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی چمن برموداگراس تحت تنش خشکی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار به اجرا در آمد. پاکلوبوترازول در مقادیر صفر، 25، 50 و 75 میلیگرمدرلیتر و تنش خشکی در 4 سطح (آبیاری بر اساس، 100، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت مزرعه) تیمارهای این آزمایش را تشکیل دادند. براساس نتایج بیشترین مقدار پرولین مربوط به آبیاری(۴۰ درصد ظرفیت مزرعه) و تیمار۵۰ و ۷۵ میلیگرمبرلیتر پاکلوبوترازول میباشد. چمنهایی که در شرایط تنش خشکی متوسط ۶۰ درصد ظرفیت مزرعه قرار داشتند و توسط غلظت ۵۰ میلیگرمبرلیتر پاکلوبوترازول تیمار شدند بیشترین میزان قندهای محلول را دارا بودند. کاربرد غلظت ۷۵ میلیگرمبرلیتر پاکلوبوترازول باعث افزایش میزان کلروفیل در چمن برموداگراس شد. چمن هایی که در شرایط نرمال ۱۰۰ درصد ظرفیت مزرعه آبیاری شدند و توسط غلظتهای مختلف ۲۵ و ۵۰ و ۷۵ میلیگرمبرلیتر پاکلوبوترازول تیمار شدند بیشترین محتوای نسبی آب را دارا بودند. بیشترین نشت یونی در تیمار تنش خشکی شدید ۴۰ درصد ظرفیت مزرعه و عدم کاربرد پاکلوبوترازول مشاهده گردید. در مجموع به منظور کاهش مصرف آب و یا بهبود وضعیت رشد چمن در شرایط کم آبی تیمار پاکلوبوترازول با غلظت ۵۰ میلیگرمبرلیتر توصیه میشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - مطالعه ویژگی‌های فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های گندم نان در پاسخ به تنش خشکی پس از گرده-افشانی و محلول‌پاشی روی
        داود افیونی غلامعباس اکبری ایرج اله دادی گودرز نجفیان لیلی صفایی
        در بسیاری مناطق، تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد گندم رخ می‌دهد. شناخت واکنش‌های فیزیولوژیکی گیاه می‌تواند در دستیابی به ارقام متحمل مفید باشد. در مطالعه‌ای دو ساله در اصفهان با طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار، اثر سه تیمار بدون تنش خشکی، تنش خشکی چکیده کامل
        در بسیاری مناطق، تنش خشکی در مراحل انتهایی رشد گندم رخ می‌دهد. شناخت واکنش‌های فیزیولوژیکی گیاه می‌تواند در دستیابی به ارقام متحمل مفید باشد. در مطالعه‌ای دو ساله در اصفهان با طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار، اثر سه تیمار بدون تنش خشکی، تنش خشکی پس از گرده‌افشانی، و تنش خشکی پس از گرده‌افشانی به همراه محلول‌پاشی روی، بر 11 ژنوتیپ گندم بررسی شد. تیمارهای تنش عامل اصلی و ژنوتیپ‌ها عامل فرعی بود. در برگ پرچم، محتوای نسبی آب (RWC)، سرعت اتلاف آب از برگ جدا شده (RWL)، آب حفظ شده برگ جدا شده (ELWR) و میزان آب اولیه (IWC)، هر یک در سه مرحله گرده‌افشانی و یک و دو هفته پس از آن اندازه‌گیری گردید. همچنین پرولین و پروتئین‌های محلول برگ پرچم و عملکرد دانه تعیین شد. در اثر خشکی، RWC، RWL و IWC در یک و دو هفته پس از گرده‌افشانی کاهش و ELWR افزایش یافت. خشکی پرولین را افزایش و پروتئین‌های محلول و عملکرد دانه را کاهش داد. محلول‌پاشی روی اثرات خشکی را تعدیل کرد. در تیمار خشکی + روی، عملکرد دانه، RWC (یک و دو هفته پس از گرده‌افشانی) و IWC (دو هفته پس از گرده‌افشانی)، بیش از مقادیر مربوطه در تیمار تنش بدون روی بود. ژنوتیپ‌ها در همه صفات تفاوت داشتند. در شرایط تنش، عملکرد دانه با پروتئین‌های محلول، RWC (یک و دو هفته پس از گرده‌افشانی) و ELWR گرده‌افشانی همبستگی‌های مثبت و معنی‌دار داشت که نشان‌دهنده قابلیت استفاده آنها بعنوان فاکتورهای انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی انتهای فصل است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - بر همکنش سرب و پوترسین بر بعضی شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهچه شاهی (Lepidium sativum)
        فاطمه حسنپورنژاد منیره رنجبر
        در پژوهش حاضر اثرات سرب و پوترسین بر گیاه Lepidium sativum مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد. دانه رستهای گیاه تحت تیمار های نیترات سرب0، 125، 250 ، 500و1000 میکرومولار ، سرب و پوترسین 1 میلی مولار قرار گ چکیده کامل
        در پژوهش حاضر اثرات سرب و پوترسین بر گیاه Lepidium sativum مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی در چهار تکرار انجام شد. دانه رستهای گیاه تحت تیمار های نیترات سرب0، 125، 250 ، 500و1000 میکرومولار ، سرب و پوترسین 1 میلی مولار قرار گرفتند. وزن تر گیاهان نسبت به تیمار سرب هم غلظت افزایش یافته و در غلظت 500 میکرومولار به gr 10رسید.. وزن خشک گیاهان تفاوت معنی دار با شاهد نداشت.. تیمار سرب افزایش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز(053/0 میکرومول بر دقیقه بر گرم وزن تر) آنزیم کاتالاز (8/0 میکرومول بر دقیقه بر گرم وزن تر)را باعث شد. استفاده از پوترسین همراه سرب سبب افزایش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز(99/0 میکرومول بر دقیقه بر گرم وزن تر گیاه در غلظت 125 میکرومولار سرب همراه پوترسین)نسبت به سرب هم غلظت شد. به جز در غلظت 250 میکرومولار سرب، کاهش میزان پرولین نسبت به گیاهان تحت تیمار سرب در همان غلظت دیده شد. در تیمار توام سرب با پوترسین در سه غلظت 125 و 250 و 500 میکرومولار سرب کاهش درصد مهارکنندگی نسبت به تیمار های سرب در همان غلظت دیده شد. غلظت 1000 میکرومولار سرب باعث افزایش درصد مهار کنندگی گردید. میزان فنل کل تحت تیمارهای سرب و پوترسین تفاوت معنی دار نداشت. گیاه شاهی جهت مقابله با تنش سرب آنزیم پلی فنل اکسیداز و کاتالاز فعال شده، میزان پرولین افزایش می یابد. استفاده از پوترسین با کاهش اثرات تنش تولید پرولین را کنترل کرده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - تأثیر توأم شوری و آب آبیاری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد سورگوم علوفه ای در چین های مختلف
        حلیمه پیری
        بهره برداری از منابع آب و خاک با کیفیت کم می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای تولید غذا در کشورهای در حال توسعه مورد نظر قرار گیرد. به همین منظور این مطالعه بر روی گیاه سورگوم علوفه ای در سطوح مختلف شوری(2، 5و 8 دسی زیمنس بر متر) و سطوح مختلف آبیاری(120، 100، 75 و 50 چکیده کامل
        بهره برداری از منابع آب و خاک با کیفیت کم می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای تولید غذا در کشورهای در حال توسعه مورد نظر قرار گیرد. به همین منظور این مطالعه بر روی گیاه سورگوم علوفه ای در سطوح مختلف شوری(2، 5و 8 دسی زیمنس بر متر) و سطوح مختلف آبیاری(120، 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) و در سه مرحله برداشت علوفه در قالب طرح فاکتوریل اسپلیت پلات در زمان با 12 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد با افزایش شوری و کاهش عمق آب آبیاری عملکرد علوفه کاهش یافت اما بین تیمار آبیاری کامل و 75 درصد نیاز آبی گیاه تفاوت معنی دار مشاهده نگردید. همچنین بین تیمارهای آب با شوری 2 و 5 دسی زیمنس بر متر تفاوت معنی داری از نظر تولید علوفه مشاهده نشد. اثر برداشت نشان داد مقدار عملکرد علوفه در برداشت دوم بهتر از برداشت اول و سوم بود. با افزایش شوری و کاهش عمق آب آبیاری درصد پرولین و نسبت کلروفیل a به b افزایش و درصدکارتنوئیدها، مقدار کلروفیل a و b کاهش یافت. با توجه به کمبود آب در منطقه می توان آبیاری این گیاه را با 75 درصد نیاز آبی گیاه و شوری 5 دسی زیمنس بر متر آبیاری انجام داد بدون آن که تأثیر معنی داری در میزان علوفه تولید شده داشته باشد و بهترین برداشت علوفه از نظر تولید و کیفیت نیز چین دوم می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - بررسی تأثیر کم‌آبی و پرایمینگ فیزیکی بذر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد دانه ذرت (Zea mays L.)
        فرهاد فرح وش رضا صیامی بهرام میرشکاری ورهرام رشیدی علیرضا تاری‌نژاد
        ببه منظور بررسی پرایمینگ فیزیکی بذر ذرت تحت شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل دو سطح آبیاری نرمال و اعمال کم‌آبی (به ترتیب چکیده کامل
        ببه منظور بررسی پرایمینگ فیزیکی بذر ذرت تحت شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل دو سطح آبیاری نرمال و اعمال کم‌آبی (به ترتیب آبیاری پس از 70 و 110 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و عامل فرعی در یازده سطح شامل پرایمینگ بذر ذرت تحت اشعه‌های گاما و بتا هر دو با شدت ثابت دو میکروکوری، لیزر با موج پیوسته He-Ne با طول موج 6328 آنگستروم، میدان مغناطیسی با شدت 40 میلی‌تسلا و امواج اولتراسونیک یا فراصوت با حداکثر سه وات بر سانتی‌متر‌ مربع همگی در دو مدت زمان 5 و 10 دقیقه به همراه شاهد بدون پرایم بود. بر اساس نتایج به‌‌ دست آمده، عملکرد دانه و شاخص سطح برگ در اثر وقوع تنش نسبت به آبیاری نرمال به ترتیب 5/18 و 23 درصد کاهش یافت. در اثر وقوع تنش حدود 38 درصد بر غلظت اسید آمینه پرولین موجود در برگ در مقایسه با شاهد افزوده شد. بیشترین شاخص سطح برگ از هر دو مدت زمان پرایمینگ بذر با میدان مغناطیسی و اشعه‌های لیزر و گاما 5 دقیقه‌ای و برابر 95/3 به‌ دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - تاثیر کاربرد گلایسین بتائین بر عملکرد و ویژگی های فیزیولوژیک رقم های گندم دیم در کرمانشاه
        مهدی روزرخ
        به منظور بررسی پاسخ عملکرد و ویژگیهای فیزیولوژیکی رقم های گندم دیم (Triticum aestivum L.)به کاربرد خارجی گلایسین بتائین ،آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در سال زراعی 95-1394 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه انجام شد. چکیده کامل
        به منظور بررسی پاسخ عملکرد و ویژگیهای فیزیولوژیکی رقم های گندم دیم (Triticum aestivum L.)به کاربرد خارجی گلایسین بتائین ،آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در سال زراعی 95-1394 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه انجام شد. تیمارها شامل چهار رقم گندم منتخب (سرداری و آذر2 ،متحمل به خشکی)و (رصد و اوحدی ،حساس به خشکی )، و چهار سطح کاربرد گلایسین بتائین در دو مرحله رشدی ابتدای سنبله دهی و آغاز پر شدن دانه ها بود. نتایج نشان داد، بین رقم ها در بیشتر ویژگی ها تفاوت معنی داری وجود داشت و رقم سرداری در اغلب موارد برتر از سایر رقم ها ظاهر شد،به نحوی که بالاترین عملکرد دانه و پرولین (88/3571 کیلوگرم در هکتار ) و پرولین دانه (94/29 میکرو مول بر گرم )را داشت.محلولپاشی گلایسین بتائین در غلظت 100میلی مولار باعث افزایش معنی دار طول سنبله، وزن هزار دانه،عملکرد دانه،شاخص برداشت و میزان پرولین دانه شد.بررسی برهمکنش رقم در گلایسین بتائین نشان داد که در غلظت 100 میلی مولار گلایسین بتائین ،پرولین تنها در دو رقم متحمل به خشکی سرداری و آذر2،بیشترین میزان و با تفاوت معنی دار از سایر سطوح محلولپاشی بود ،بنابراین در مجموع می توان بیان کرد که بین میزان پرولین و عملکرد دانه در رقم های متحمل به خشکی در گندم رابطه مثبتی وجود دارد . و بنا براین می توان محتوای پرولین را به عنوان معیار مناسبی در پیش بینی تحمل به خشکی رقم های گندم دیم توصیه کرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - تاثیر مقادیرمختلف اسید سالیسیلیک و دفعات مصرف آن بر افزایش تحمل به کم آبی در انجیر دیم استهبان
        رامین بابادائی سامانی علیرضا جاوید مجید شعبانی
        امروزه استفاده از اسید سالیسیلیک به عنوان یکی از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی به منظور افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌هایی همچون تنش خشکی رو به رشد است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف اسید سالیسیلیک و دفعات مصرف آن بر افزایش تحمل به کم آبی درختان انجیر دیم چکیده کامل
        امروزه استفاده از اسید سالیسیلیک به عنوان یکی از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی به منظور افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌هایی همچون تنش خشکی رو به رشد است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف اسید سالیسیلیک و دفعات مصرف آن بر افزایش تحمل به کم آبی درختان انجیر دیم استهبان با مطالعه برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و عملکرد اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. اسید سالیسیلیک در 4 سطح )‌صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار( و تعداد دفعات محلول‌پاشی در سه سطح (یک، دو و سه بار به فواصل 3 هفته از یکدیگر)‌، فاکتورهای مورد بررسی در این پژوهش بودند. اولین محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک سه هفته پس از بر دادن درختان بود. نتایج نشان داد که استفاده از اسید سالیسیلیک در سه غلظت اعمال شده باعث افزایش معنی‌دار محتوای کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، آب نسبی برگ، پرولین و مقدار عملکرد گردید و میزان نشت یونی سلول را کاهش داد. استفاده از این ترکیب هیچ‌گونه تاثیر معنی‌دار بر رشد طولی شاخه و میانگین سطح برگ نداشت. همچنین اثر دفعات مصرف اسید سالیسیلیک بر میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و نشت یونی معنی‌دار بود ولی هیچگونه تاثیر معنی‌دار بر سایر صفات مورد بررسی نداشت. بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق اسید سالیسیلیک با بهبود برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک حساس به شرایط کم آبی و تنش خشکی باعث افزایش تحمل درختان انجیر دیم به شرایط کم آبی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - اثر سالسیلیک اسید بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه داروئی بابونه (Matricaria chammomile)
        فاطمه راسخ وحید روشن آتوسا وزیری بهمن خلد برین
        بابونه گیاهی دارویی متعلق به خانواده کاسنی بوده که به دلیل داشتن ترکیبات دارویی خاص نقش مهمی در درمان های طب سنتی دارد. اسید‌ سالسیلیک در گیاهان به میزان کم ساخته شده و باعث ایجاد مقاومت در شرایط تنش می‌شود. برای بررسی اثر اسید‌ سالسیلیک بربابونه، پژوهشی در قالب طرح بلو چکیده کامل
        بابونه گیاهی دارویی متعلق به خانواده کاسنی بوده که به دلیل داشتن ترکیبات دارویی خاص نقش مهمی در درمان های طب سنتی دارد. اسید‌ سالسیلیک در گیاهان به میزان کم ساخته شده و باعث ایجاد مقاومت در شرایط تنش می‌شود. برای بررسی اثر اسید‌ سالسیلیک بربابونه، پژوهشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی روی این گیاه انجام شد. کاشت بذر گونه M. chammomile در محیط گلخانه با میانگین دمای شب و روز گلخانه به ترتیب 17&plusmn;2 و 29&plusmn;4 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی آن 59&plusmn;5 و 38&plusmn;5 درصد انجام شد. دو هفته قبل از شروع گلدهی ویک ‌هفته پس از اولین محلول‌پاشی، در دو نوبت تحت تیمار سطوح مختلف اسید‌ سالسیلیک (صفر،150، 300، 450 میلی‌گرم برلیتر) ‌قرارگرفتند براساس نتایج سطوح مختلف اسید‌ سالسیلیک منجر به تغییر در شاخص‌های فیزیولوژیک مورد بررسی، تغییر درصد ترکیبات اسانس، محتوای پرولین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی‌ گردید. مقدار و نوع ترکیبات تشکیل دهنده اسانس M. chammomile با دستگاه GC و GC/MS تعیین و مهمترین ترکیبات موجود در اسانس، اکسید آلفا بیزابولول A ، کامازولن و ای- ان- دی سیکلو اتر گزارش گردید. 300 میلی گرم در لیتر سالیسیلیک اسید باعث افزایش کامازولن در اسانس شد. مقدار و نوع ترکیبات پلی‌فنلی با دستگاه HPLC اندازه‌گیری شد. مهمترین ترکیبات شامل کلروژنیک‌اسید، کافئیک‌اسید، کاتشین، سیناپیک‌اسید، هسپریدین، الاگیک‌اسید، کوارستین و ائوژنول بودند. در این پژوهش بهترین تیمار جهت افزایش پلی‌فنل‌ها غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر سالیسیلیک اسید بود. در کل می‌توان گفت که کاربرد غلظت‌های پایین و متوسط سالیسیلیک اسید باعث بهبود مواد موثره در گیاه داروئی بابونه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - تأثیر خاکپوش‌های نایلونی و برخی تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر روند تغییرات برخی عناصر برگی، آنزیمها و میزان تجمع نیترات در پیاز خوراکی (Allium cepa) در شرایط تنش کم آبی
        محمدحسن شیرزادی محمدجواد آروین عبدالحسین ابوطالبی جهرمی محمدرضا حسندخت
        اثر تنظیم کننده های رشد و خاکپوش بر میزان عناصر برگی، آنزیمها و تجمع نیترات در پیاز خوراکی تحت تنش کم آبی، بررسی گردید. عامل اصلی تنش کم آبی در سه سطح (100 ، 80 و 60 درصد نیاز آبی) و عامل فرعی خاکپوش در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد)و اسید سالیسیلیک (صفر و 5/0میلی مولار)، چکیده کامل
        اثر تنظیم کننده های رشد و خاکپوش بر میزان عناصر برگی، آنزیمها و تجمع نیترات در پیاز خوراکی تحت تنش کم آبی، بررسی گردید. عامل اصلی تنش کم آبی در سه سطح (100 ، 80 و 60 درصد نیاز آبی) و عامل فرعی خاکپوش در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد)و اسید سالیسیلیک (صفر و 5/0میلی مولار)، متیل جاسمونات (5 و 5/7 میکرو مولار) و 24- اپی براسینولاید (5/0 و 1 میکرو مولار)[ اختصاص یافت. برهمکنش معنی داری بین تنش کم آبی و تنظیم کنندهای رشد در میزان عنصر برگی نیتروژن، آنزیمهای کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز و مالون دی آلدئید، اسیدهای آمینه متیونین، ایزولوسین و پرولین، نشت یونی و میزان کلروفیل و کاروتنوئید مشاهده شد و اثر تنظیم کننده ها در شرایط تنش شدید کم آبی موثر بود. ،برهمکنش کم آبی و خاکپوش علاوه بر صفات مذکور بر صفات اسید آمینه والین و تیروزین و فسفر و پتاسیم برگ و اثر تنظیم کننده های رشد بر صفات اسید آمینه والین و تیروزین و فسفر و پتاسیم برگ معنی دار بود و این اثر تحت شرایط تنش شدید کم آبی بسیار موثر بود. تیمار براسینولاید بیشترین اثر را بر کاهش نیترات نشان داد بطوریکه تحت شرایط غیر تنش، ملایم و شدید براسینواستروئید 1 میکرومولار به ترتیب باعث کاهش 26 و 23 و 31 درصدی نیترات شد. خاکپوش تحت شرایط عدم تنش ، تاثیری بر کاهش نیترات ندارد ولی تحت شرایط تنش شدید کم آبی ، استفاده از خاکپوش 13 درصد نیترات سوخ را در مقایسه با شاهد کاهش داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و متابولیسم بی‌هوازی در ریشه سه لاین امیدبخش گندم تحت تنش غرقابی
        فرشته علیزاده واسکسی همت اله پیردشتی علی چراتی آرایی سارا سعادتمند
        تنش غرقابی اثرات منفی بر رشد و عملکرد گیاه گندم دارد که شناخت مکانیسم دفاعی گیاه در مقابل غرقابی می‌تواند ارزشمند باشد. به منظور بررسی واکنش سه ژنوتیپ گندم به سطوح مختلف تنش غرقابی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی ق چکیده کامل
        تنش غرقابی اثرات منفی بر رشد و عملکرد گیاه گندم دارد که شناخت مکانیسم دفاعی گیاه در مقابل غرقابی می‌تواند ارزشمند باشد. به منظور بررسی واکنش سه ژنوتیپ گندم به سطوح مختلف تنش غرقابی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تکرار در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل قائمشهر اجرا شد. در این تحقیق تاثیر تنش غرقابی (صفر، 7، 14 و 21 روز) در دو مرحله پنجه‌زنی (ZG21) و رشد طولی ساقه (ZG31) بر رشد، کلروفیل کل، محتوای پرولین، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان و آنزیم‌های مسیر متابولیسم بی‌هوازی ریشه سه ژنوتیپ گندم (N-93-19، N-93-9 و N-92-9) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که تنش غرقابی در هر دو مرحله رشدی باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی و رشد هر سه ژنوتیپ شد با این حال بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی و ریشه و محتوای کلروفیل کل در ژنوتیپ N-92-9 مشاهده شد. تشدید تنش غرقابی باعث افزایش محتوای پرولین، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، الکل دهیدروژناز و لاکتات دهیدروژناز و کاهش فعالیت پراکسیداز ریشه ژنوتیپ‌ها در هر دو مرحله رشد نسبت به گیاه شاهد شد. براساس نتایج این آزمایش، ژنوتیپ N-92-9 پاسخ بهتری نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها در صفت‌های مورد بررسی شده تحت تنش غرقابی نشان داد و به عنوان ژنوتیپ متحمل به غرقابی معرفی گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - تاثیر کود‌های سبز، شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر ویژگی‌های فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت تنش کم آبی
        عباس علی پناه علیرضا سیروس مهر محمد رضا اصغری پور محمد شاهوردی
        افزایش تولید گندم در ایران و جهان اهمیت دارد و عدم یا کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار در تولید محصولات زراعی ضروری است. جهت بررسی تاثیر کود سبز شبدر و کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد گندم (Triticum aestivum.L) د چکیده کامل
        افزایش تولید گندم در ایران و جهان اهمیت دارد و عدم یا کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار در تولید محصولات زراعی ضروری است. جهت بررسی تاثیر کود سبز شبدر و کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد گندم (Triticum aestivum.L) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به-صورت کرت‌های دو‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل کود سبز شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و شاهد (عدم استفاده از کود سبز) و فاکتور فرعی شامل سطوح تنش خشکی (آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مراحل‌گلدهی و دانه خمیری و عدم آبیاری (دیم)) و فاکتور فرعی فرعی شامل عدم کاربرد (شاهد) و کاربرد‌های کود شیمیایی NPK، قارچ میکوریزا گونه (Glomus mosseae) و تلفیق قارچ میکوریزا به‌همراه کود شیمیایی NPK بودند. نتایج نشان داد که کود سبز بالاترین محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، عملکرد و اجزای آن‌را دارا بود و تنش خشکی موجب کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه و افزایش پرولین گردید. کود‌های سبز و شیمیایی بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیک و عملکرد دانه گندم تحت تنش خشکی موثر بودند. بالاترین عملکرد دانه گندم (9946 کیلوگرم در هکتار ) مربوط به تلفیقی از کود سبز و آبیاری کامل به‌همراه کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بود. در مجموع استفاده از کود سبز در تولید گندم همراه آبیاری کامل و استفاده از قارچ میکوریزا و کود شیمیایی در شرایط آب و هوایی بروجرد مناسب به نظر می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - بررسی اثر تیمارهیومیک‌اسید بر ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فنل و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه دارویی درمنه خزری (Artemisia annua L.) تحت تنش شوری
        آتنا محمدی نیا سماکوش حسین مرادی وحید اکبرپور
        شوری یکی از‌مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که بر حسب نوع گیاه،‌باعث کاهش قابلیت تولید محصول می‌شود.‌به منظور بررسی تاثیرغلظت‌های مختلف ‌هیومیک‌اسید بر کاهش اثرات نامطلوب شوری در گیاه درمنه‌خزری،‌آزمایشی گلدانی مزرعه‌ای‌با سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب‌طرح بلوک‌های ک چکیده کامل
        شوری یکی از‌مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که بر حسب نوع گیاه،‌باعث کاهش قابلیت تولید محصول می‌شود.‌به منظور بررسی تاثیرغلظت‌های مختلف ‌هیومیک‌اسید بر کاهش اثرات نامطلوب شوری در گیاه درمنه‌خزری،‌آزمایشی گلدانی مزرعه‌ای‌با سه تکرار به صورت فاکتوریل در قالب‌طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشگاه علوم‌کشاورزی و منابع‌طبیعی‌ساری انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل‌سه سطح هیومیک‌اسید‌(صفر،‌150و‌300‌میلی‌گرم بر‌لیتر)‌و سه سطح شوری(NaCl آزمایشگاهی:‌صفر،‌4 و 6 ‌گرم‌بر‌لیتر)‌بودند. بعد از اعمال تیمار‌ها و در مرحله رشد رویشی گیاه،‌نمونه‌هایی از اندام‌های‌هوایی تهیه و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی‌(DPPH)،‌میزان‌فنل(فولین‌سیوکالتو)،‌فلاونوئید‌(آلومینیوم‌کلرید)،‌رنگیزه فتوسنتزی‌، پرولین‌ و زیست توده‌ی گیاه اندازه‌گیری شد.‌نتایج نشان داد که کاربرد هیومیک‌اسید‌(در غلظت 300 میلی‌گرم بر لیتر) و شوری (به ویژه در غلظت 6 گرم بر لیتر) به ترتیب با میانگین 13/0، 39/0، 61/0 ، 18/6(میلی‌گرم بر گرم وزن‌تر) و 92/20(میکرو‌گرم بر میلی‌لیتر) می‌تواند در افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه درمنه‌خزری موثر واقع‌ شود. استفاده از هیومیک‌اسید با غلظت 300 میلی‌گرم بر لیتر و شوری (خصوصاً در غلظت 4 گرم بر لیتر) به ترتیب با میانگین 39/2 (میلی‌گرم گالیک اسید در 100 گرم) و 115/0 (میلی‌گرم کوئرستین در 100 گرم) در افزایش میزان فنل و فلاونوئید تاثیر گذار بود. بیش‌ترین زیست توده‌ی اندام‌هوایی نیز در تیمار 150 میلی‌گرم بر لیتر هیومیک‌اسید و عدم کاربرد شوری با میانگین5/15درصد‌ ‌مشاهده گردید. بنابراین در گیاه درمنه‌خزری هیومیک‌اسید تا حدودی می‌تواند اثرات تخریبی شوری را جبران کند، در واقع استفاده از تنش‌های غیر‌زیستی (‌تنش ‌شوری) ، کاربرد کود‌های آلی (هیومیک‌اسید) و کاربرد تلفیقی آن‌ها بر اساس غلظت مورد استفاده قادر به بهبود برخی خصوصیات مورفولوژی و بیوشیمایی در گیاه درمنه خزری بسته به هدف مورد نظر، می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - تأثیر زمان‌های کاربرد اسید سالیسیلیک بر خصوصیات بیوشیمیایی، زراعی و عملکرد جو (Hordeum vulgare L.) در رژیم‌های مختلف رطوبتی
        مجتبی شعاع فرهاد مهاجری محمد رحیم اوجی علیرضا باقری
        به منظور بررسی اثرات زمان کـاربرد خـارجی هورمـون اسید سالیـسیلیک بـر خـصوصیات مورفولوژیـک و فیزیولوژیک جو (رقم نصرت) در شرایط تنش، آزمایشی در شهرستان نی ریز در طی دو سال زراعـی 1399-1398 و 1400-1399 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شرایط چکیده کامل
        به منظور بررسی اثرات زمان کـاربرد خـارجی هورمـون اسید سالیـسیلیک بـر خـصوصیات مورفولوژیـک و فیزیولوژیک جو (رقم نصرت) در شرایط تنش، آزمایشی در شهرستان نی ریز در طی دو سال زراعـی 1399-1398 و 1400-1399 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شرایط مختلف آبیاری (بدون آبیاری، دو و چهار نوبت آبیاری) و عامل فرعی زمان‌های محلول‌پاشی اسـید سالیسـیلیک (بدون محلول‌پاشی، انتهای پنجه‌زنی، ظهور 50 درصد ساقه و انتهای ظهور برگ پرچم) اجرا شد. نتایج نشان دادند که تیمار بدون آبیاری باعث کاهش شاخص کلروفیل برگ و کلروفیل های a و b به میزان به ترتیب 2/74، 02/66 و 31/42 درصد شد. تیمار بدون آبیاری هم چنین باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه به میـزان 9/86 درصد (میانگین دو سال آزمایش) شد. محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی به‌طور متوسط عملکرد دانه را 36/10 درصد افزایش داد. افزایش عملکرد دانه در اثر محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی در تیمار بدون آبیاری، 2/6 و در تیمار چهار نوبت آبیاری، 1/10 درصد بود که نشان‌ دهنده تأثیر مثبت محلول‌پاشی در شرایط رطوبتی بالاتر می‌باشد. محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک باعث افزایش غلظت پـرولین نسبت به شاهد بدون محلول‌پاشی شد. بیشترین غلظت پرولین در تیمار محلول‌پاشی در انتهای پنجه‌زنی بود. غلظت پرولین با کاهش دفعات آبیاری افزایش یافت. نتایج بیانگر آن هستند که کاربرد اسید سالیسیلیک در انتهای پنجه‌زنی از طریق بهبود ویژگی‌های بیوشیمیایی، در کاهش عوارض تنش خشکی موثر بوده و در شـرایط آب و خاک مشابه، کاربرد آن در جو توصیه می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - مطالعه خصوصیات بیوشیمیایی اسطوخدوس تحت تأثیر کاربرد نانوذرات فلزی
        فرنام فیروزبخت جهرمی بهنام بهروزنام عبدالحسین ابوطالبی عبدالکریم اجرایی عبدالحسین محمدی جهرمی
        این مطالعه به منظور بررسی اثر برخی نانوذرات فلزی بر روی برخی خصوصیات بیوشیمیایی کالوس اسطوخدوس انجام شد. آزمایش در سال 1400 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تکاربرد نانوذرات فلزی به خصوص کاربرد همزمان آنها منجر به کاهش میزان چکیده کامل
        این مطالعه به منظور بررسی اثر برخی نانوذرات فلزی بر روی برخی خصوصیات بیوشیمیایی کالوس اسطوخدوس انجام شد. آزمایش در سال 1400 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تکاربرد نانوذرات فلزی به خصوص کاربرد همزمان آنها منجر به کاهش میزان مالون دی آلدئید و افزایش مقدار پرولین، قندهای محلول، فلاونوئید و فنول گردید. بالاترین میزان قندهای محلول، فلاونوئید و فنول به ترتیب به مقادیر 46/8، 8/3، 02/3 و 35/79 در تیمار کاربرد همزمان سه نانوذره حاصل گردید. براساس نتایج مشخص شد که محتوای پروتئین محلول و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز تحت تأثیر مثبت کاربرد نانوذرات فلزی قرار گرفت و کاربرد همزمان نانوذرات آهن و نقره منجر به حصول بالاترین میزان پروتئین محلول به مقدار 2/0 واحد بر گرم شد. این در حالی بود که بالاترین میزان فعالیت آنزیمهای کاتالاز (43/0 واحد بر گرم در دقیقه) و پراکسیداز (4/0 واحد بر گرم در دقیقه) به ترتیب در تیمارهای کاربرد همزمان هر سه نانوذره و کاربرد همزمان نانوذرات نقره و روی به دست آمد. براساس نتایج حاصل از این مطالعه مشخص شد که کاربرد همزمان نانوذرات فلزی با افزایش مقدار آنتی اکسیدانتهای غیر آنزیمی و همچنین افزایش فعالیت آنتی اکسیدانتهای آنزیمی منجر به افزایش سلامت سلولها و کاهش تولید مالون دی آلدئید شده و با کاهش اثرات منفی تنش اکسیداتیو در گیاه شرایط برای افزایش تولید رنگیزه های فتوسنتزی فراهم می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - بررسی تاثیر تنش رطوبتی و تراکم بوته بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک و کارایی مصرف آب در دو اکوتیپ از گیاه زوفایی (Thymbra spicata L. )
        فاطمه ملک ملکی نصرت اله عباسی ابراهیم شریفی عاشورآبادی محمد جواد زارع
        جهت بررسی تغییرات برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و کارایی مصرف آب دو اکوتیپ از گیاه دارویی زوفایی (Thymbra spicata L.)، در پاسخ به تغییر تنش رطوبتی و تراکم بوته، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال زراعی (95-94 و 96-95) د چکیده کامل
        جهت بررسی تغییرات برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و کارایی مصرف آب دو اکوتیپ از گیاه دارویی زوفایی (Thymbra spicata L.)، در پاسخ به تغییر تنش رطوبتی و تراکم بوته، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال زراعی (95-94 و 96-95) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ایلام اجرا گردید. براساس نتایج حاصل از آزمایش بیشترین میزان محتوای کلروفیل a در تیمار بدون تنش و تنش ملایم در تراکم 6 و 8 بوته در مترمربع، کلروفیل b در تیمار تنش رطوبتی ملایم، تراکم 8 بوته در مترمربع و کلروفیل کل در سطح بدون تنش و تنش ملایم و تراکم 8 بوته در مترمربع طی سال اول اجرای آزمایش مشاهده شد. افزایش تراکم بوته و شدت تنش رطوبتی منجر به کاهش محتوای رنگیزه های فتوسنتزی شد. بیشترین محتوای کارتنوئید در سطح تنش رطوبتی ملایم، تراکم 8 و 12 بوته در مترمربع طی سال اول اجرای آزمایش مشاهده شد. بیشترین محتوای آنتوسیانین در سطح تنش رطوبتی ملایم، تراکم 8 بوته در مترمربع، فنول کل و فلاونوئید در سطح تنش رطوبتی شدید، تراکم 12 بوته در مترمربع مشاهده شد. بیشترین میزان پرولین در گیاه در سال دوم آزمایش در سطح تنش رطوبتی شدید و تراکم 12بوته در مترمربع مشاهده شد. افزایش شدت تنش رطوبتی و تراکم بوته منجر به افزایش کارایی مصرف آب در گیاه زوفایی شد. اکوتیپ ملکشاهی از محتوای بیشتری از رنگیزه‌های فتوسنتزی، کارتنوئید و کارایی مصرف آب بیشتری برخوردار بود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی ذرت شیرین در مراحل مختلف رشد نسبت به تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی
        علی شهریاری آدام ب. پوته آنوار ب. عبدالرحیم گیزان ب. صالح
        کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسن چکیده کامل
        کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای دو هیبرید ذرت شیرین 968 و 926 در شرایط گلخانه ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1389و در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه پوترا (UPM) مالزی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری کامل در طول دوره رشد (شاهد)، تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای، تنش رطوبتی در مرحله رشد زایشی و تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه ای و زایشی)، سه سطح کود نیتروژن (40، 120 و 200 کیلو گرم در هکتار از منبع اوره) و دو هیبرید (هیبرید 968 و هیبرید 926) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش آبیاری و کود نیتروژن بر کلروفیل برگ، میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای معنی دار بود و با کاهش میزان مصرف نیتروژن و تنش آبیاری این مقادیر کاهش یافت. نتایج تیمارهای آبیاری بر میزان فتوسنتز نیز نشان داد که تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای و زایشی به‌ترتیب باعث کاهش 54 % و 84 % در مقایسه با تیمار آبیاری شاهد شد. اما در هدایت روزنه‌ای کاهش میزان نیتروژن تا سطح 120 کیلو گرم در هکتار تفاوتی را با 200 کیلو گرم در هکتار نیتروژن نشان نداد. میزان پرولین نیز تحت تأثیر تنش آبیاری در گیاه افزایش یافت. میزان دانه گرده نیز با کاهش مصرف نیتروژن و تنش آبیاری کاهش یافت. اما زنده مانی دانه گرده با تنش آبیاری به میزان 39 % کاهش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز
        مسعود زاده باقری شورانگیز جوانمردی امید علیزاده محمد مجتبی کامل منش
        به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز, آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اصلی شامل دو سطح آبی چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز, آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور فرعی شامل سه ژنوتیپ‌ لوبیا قرمز (KS31169، D81083 و گلی) بود. در مرحله گل‌دهی و پس از اعمال تنش خشکی، میزان قندهای محلول، محتوای پرولین و عناصر سدیم و پتاسیم، محتوای نسبی آب و شاخص کلروفیل برگ اندازه‌گیری گردید. همچنین پس از برداشت، عملکرد دانه و وزن 100 دانه نیز برآورد شد. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت قندهای محلول، محتوای پرولین، شاخص کلروفیل برگ و محتوای یون پتاسیم، در اثر تنش خشکی افزایش و محتوای نسبی آب کاهش یافت. یون سدیم در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی بین ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز تفاوت معنی داری را نشان نداد. ژنوتیپ KS31169 بیشترین میزان عملکرد دانه، شاخص کلروفیل برگ و محتوای پرولین را دارا بود. ژنوتیپ D81083 از بیشترین میزان وزن 100 دانه و محتوای قندهای محلول برخوردار بود. در رقم گلی، میزان یون پتاسیم بیشتر از سایر ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز بود. نتایج آزمایش نشان داد که تجمع بیشتر پتاسیم، قندهای محلول، محتوای کلروفیل و محتوای پرولین لوبیا در شرایط خشکی می تواند یک سازگاری برای تحمل به خشکی باشد که به بقاء و تولید در شرایط خشکی کمک می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - اثرکاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد واجزاء عملکرد ذرت (Zea mays L.) در شرایط تنش خشکی
        مجتبی ابراهیمی برمک جعفری حقیقی
        تنش خشکی مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزما چکیده کامل
        تنش خشکی مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 1389 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در سه سطح(4، 6 و 8 روز) به عنوان عامل اصلی و کاربرد سالیسیلیک اسید در چهار سطح(0، 4/0، 7/0 و 1 میلی مولار) به عنوان عامل فرعی بودند. صفات مورد بررسی شامل شاخص سطح برگ، وزن هزار دانه، میزان پرولین برگ و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که سالیسیلیک اسید بر شاخص سطح برگ، میزان پرولین برگ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اثر مثبت معنی داری داشت. غلظت 1 میلی مولار هورمون در تمام سطوح آبیاری باعث افزایش معنی داری در صفات مورد آزمایش بود، به طوری که غلظت 1 میلی مولار هورمون با دور آبیاری 4 روزه بیشترین تأثیر را در افزایش صفات مورد بررسی داشته است. در این آزمایش مشاهده شد که اثرات تنش همچون کاهش سطح برگ در غلظت های 1 میلی مولار هورمون تا حدی کنترل شده است، که این موضوع می تواند به میزان تجمع پرولین در برگ و دیگر تغییرات فیزیولوژیکی در گیاه اشاره کند. بنابراین بر اساس نتایج بدست آمده در این طرح مشخص گردید که غلظت 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید می تواند برای کشت ذرت در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند، در جهت دستیابی به عملکرد مطلوب مناسب باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - تأثیر محلول‌پاشی اسیدسالیسیلیک در کاهش اثرات تنش شوری بر صفات رشدی گیاه مریم گلی (Salvia limbata L.)
        رضوان غلامی بهاره کاشفی سکینه سعیدی سار
        مریم‌گلی از خانواده نعنائیان، گیاهی چندساله است که علاوه بر ارزش دارویی، در صنایع غذایی و فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی و گل‌های زینتی کاربرد دارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری و یا ترکیبات ز چکیده کامل
        مریم‌گلی از خانواده نعنائیان، گیاهی چندساله است که علاوه بر ارزش دارویی، در صنایع غذایی و فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی و گل‌های زینتی کاربرد دارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری و یا ترکیبات زیادی که بتواند اثرات شوری را کاهش دهد اهمیت زیادی دارد. اسیدسالیسیلیک یک تنظیم‌کننده رشد درونی، با ماهیت فنلی است که در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی نقش دارد و باعث حفاظت در مقابل تنش‌های محیطی می‌شود. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف اسیدسالیسیلیک در کاهش شوری بر برخی صفات رشدی شامل پرولین، قندهای محلول، سطح برگ، نسبت ریشه به اندام هوایی در گیاه مریم‌گلی گونه لیمباتا (S. limbata)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارها شامل چهار غلظت اسید‌سالیسیلیک (0، 100، 200 و 300 پی‌پی‌ام) و چهار سطح کلرید‌سدیم (شاهد، 50، 100 و 150 میلی‌مول)، با چهار تکرار بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش شوری و اسیدسالیسیلیک بر میزان قند و پرولین برگ با همبستگی مثبت و معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد افزایش یافت. بیشترین میزان قند و پرولین در سطح شوری 150 میلی‌مول با سطح اسیدسالیسیلیک 300ppm بود. همچنین بالاترین میزان سطح برگ در سطح شوری 50 میلی‌مول با سطح اسیدسالیسیلیک 200 ppm مشاهده گردید. بهترین پاسخ تیمار 50 میلی‌مول شوری با سطح اسیدسالیسیلیک 200 پی‌پی‌ام بدست آمد که می‌تواند در افزایش مقاومت گیاه مریم‌گلی و تعدیل شدت تنش شوری موثر باشد. لذا با توجه به اینکه بیشتر مناطق ایران از شوری رنج می‌برند پیشنهاد می‌گردد که به استفاده از هورمون گیاهی اسیدسالیسیلیک توجه بیشتری گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - تاثیر تنش خشکی بر جوانه‌زنی و برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه زنیان (Trachyspermum ammi)
        امین باقی زاده یلاتملیحه افروشته براتعلی فاخری
        به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی زنیان به تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول در مراحل جوانه زنیورشدرویشیدوآزمایشجداگانههر یک در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در آزمایش اول واکنش جوانه زنی بذرهای زنیان به سطوح مختلف تنش خشکی شامل پتانسیل های اسمزی ، صفر )شا چکیده کامل
        به منظور بررسی واکنش گیاه دارویی زنیان به تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول در مراحل جوانه زنیورشدرویشیدوآزمایشجداگانههر یک در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در آزمایش اول واکنش جوانه زنی بذرهای زنیان به سطوح مختلف تنش خشکی شامل پتانسیل های اسمزی ، صفر )شاهد (، 5/1-،2-، 5/2- و 3- بار کهبااستفاده از PEG6000تهیهشدهبودند، موردبررسیقرارگرفت. آزمایشدوممشابهآزمایشاولبود،بااینتفاوتکهدراینآزمایشصفاتمورفولوژیکی و فیزیولوژیکیگیاه زنیانکهدرسطوحمختلفتنشخشکیقرارگرفته بودند، مورد مطالعهوتجزیهآماریقرارگرفتند. نتایجتجزیه واریانسمشاهداتنشاندادتنشخشکیتاثیرمعنی داری (p&le;0/01)برخصوصیات جوانه زنیشاملدرصدجوانه زنی،سرعتجوانه زنی،طولساقه چه،طولریشه چه،وزنخشک ساقه چه ووزنخشکریشه چهداشت. مقایسهمیانگینتیمارهانشاندادکهباافزایشتنشخشکیتمامیصفاتفوقکاهشیافتند. صفاتمورفولوژیکیمانندسطح برگ،وزنتروخشکبخشهواییوریشهونسبتوزنخشکبخشهوایی بهریشهتحتتاثیرخشکیکاهشیافتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - مطالعه برهمکنش نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم و مدیریت آب بر مدیریت علف‌های هرز و خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ذرت دانه‌ای(Zea mays L.)
        احسان اله جلیلی فرناز گنج‌آبادی میرسعید ولیعهدی مرتضی قوامی
        این آزمایش در سال زراعی 1396 در کرج و به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل مدیریت آبیاری در سه سطح: آبیاری با نوارهای تیپ سطحی، زیر سطحی (عمق 15 سانتی‌متری) و جوی و پشته‌ای در کرت اصلی و تنش کمبود آب در چکیده کامل
        این آزمایش در سال زراعی 1396 در کرج و به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل مدیریت آبیاری در سه سطح: آبیاری با نوارهای تیپ سطحی، زیر سطحی (عمق 15 سانتی‌متری) و جوی و پشته‌ای در کرت اصلی و تنش کمبود آب در سه سطح: 50، 100 و 150 میلی‌مترتبخیرازتشتکدر کرت‌های فرعی و کاربرد نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در سه سطح: صفر (شاهد)، 2 و 4 میلی‌گرمدر لیتر در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. یافته‌هایاینتحقیقنشان داد بهمنظور استفاده‌یبهینهازمنابعآب،جهتکاهشتلفاتآبیاریو دست‌یابیبهعملکردبالادرتولیدذرتدانه‌ای،ازروش آبیاریقطره‌ای(تیپ زیر سطحی)می‌تواناستفادهکرد. اعمالمدیریتآبیاری قطره‌ای نوار تیپ زیرسطحی به همراه نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم چهار میلی‌گرمدر لیتر درمزارع ذرت دانه‌ایسبب کاهش 85 درصدی علف‌های‌هرز شد. درنتیجه رقابتذرتو علف‌های‌هرزکاهش یافت و اختصاصمنابع فتوسنتزیبهسمتدانهبیشترازساقه و برگ ذرتبود. همچنین استفادهازنانو ذرات دی‌اکسیدتیتانیومسببافزایشفعالیتآنزیم‌های آنتی‌اکسیدانتی و عملکرد ذرتشد. به‌طوری‌که بیشترین عملکرد در این تیمار با 10450 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - تأثیر تنش شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گیاه دارویی گاوزبان (.Borago officinalis L)
        احمد افکاری
        به‌منظور بررسی اثر شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گاوزبان (.Borago officinalis L) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل برپایه طرح کاملا تصادفی با چهارتکرار در گلخانه‌ ایستگاه تحقیقاتیدانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی1 چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گاوزبان (.Borago officinalis L) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل برپایه طرح کاملا تصادفی با چهارتکرار در گلخانه‌ ایستگاه تحقیقاتیدانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی1394 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش شوری در چهار سطح (عدم اعمال تنش شوری به‌عنوان تیمار شاهد، چهار، هشت و 12 دسی‌زیمینس بر متر کلریدسدیم) و تیمار ورمی‌کمپوست شامل چهارسطح (صفر-شاهد، پنج، 10 و 15 درصد وزنی) بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تأثیر تیمار کودی بر تمامی صفات مورد بررسی معنی‌دار بود، هم‌چنین نتایج حاکی از آن بود که تیمارهای مختلف شوری سبب افزایش معنی‌دار تمام صفات اندازه‌گیری شده به‌جز غلظت فسفر شد. اثر برهمکنش تنش شوری و ورمی‌کمپوست بر صفات منیزیم، سدیم و کلر در سطح یک‌درصد، بر عملکرد گل خشک و محتوای کلروفیل در سطح پنج‌درصد معنی‌د‌ار بود. مقایسه میانگین تیمارها مشخص نمود که با افزایش تنش شوری مقادیر کربوهیدرات‌های محلول، پرولین، فسفر، سدیم و کلر افزایش و ارتفاع بوته، عملکرد اندام‌هوایی در بوته، عملکرد گل خشک، کلروفیل، پتاسیم و نیتروژن کاهش یافت. در این میان بیش‌ترین مقادیر صفات فیزیولوژیکی و درصد عناصر غذایی گاوزبان در تیمار ۱5 درصد وزنی ورمی‌کمپوست به‌دست آمد. بنابراین،استفاده از ورمی‌کمپوست به‌عنوانیککودآلی،علاوه بر افزایش رشد گیاه، می‌تواند راهکار مناسبی برای کم کردن اثرهای منفی ناشی از غلظت زیاد سدیم وکلر در خاک‌ها بر رشد گاوزبان اروپایی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص‏های فیزیولوژیکی زنیان (.Carum copticum L) تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ‏ها در شرایط تنش شوری
        علی رضا دادگر محمدرحیم اوجی
        به منظور بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی زنیان تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ها در شرایط تنش شوری پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 2 فاکتور و 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 4 سطح تنش شوری آب شامل شاهد (بدون تنش شوری) و شوری 1000، 200 چکیده کامل
        به منظور بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی زنیان تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ها در شرایط تنش شوری پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 2 فاکتور و 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 4 سطح تنش شوری آب شامل شاهد (بدون تنش شوری) و شوری 1000، 2000 و 3000 میلی گرم در لیتر و فاکتور دوم شامل 5 سطح استفاده از پلی آمین صفر، 5/0 و 5/1 میلی مولار پوترسین و 5/0 و 5/1 میلی مولار اسپرمیدین بود. نتایج نشان داد که افزایش سطوح شوری سبب کاهش ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیکی، شاخه جانبی و تعداد چتر در بوته شد. کم ترین میزان کلروفیل a و b و بیش ترین محتوای سدیم و کلر در تنش شوری 3000 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. در شرایط تنش شوری 2000 میلی گرم در لیتر، تیمار اسپرمیدین 5/1 و 5/0 میلی مولار سبب افزایش محتوای پرولین به میزان 56/44 و 16/40 درصد نسبت به شاهد شد. هم چنین بیش ترین پراکسیداز در تیمار اسپرمیدین 5/1 و 5/0 میلی مولار به ترتیب به میزان 60/3 و 20/3 میکرومول بر دقیقه بر میلی گرم پروتئین مشاهده شد. بنابراین ترکیبات پلی آمین از طریق بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی از جمله افزایش تنظیم کننده های اسمزی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سبب کاهش اثرات تنش شوری شده است. هم چنین در شرایط تنش شوری، ترکیبات پلی آمین اسپرمیدین نسبت به پوترسین بهتر عمل نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - تأثیر نقش پلیمر سوپر‌جاذب بر خصوصیات کمی و کیفی گندم در خاک‌های آلوده به نیکل
        هادی زارعی حمید‌رضا توحیدی‌مقدم فرشاد قوشچی
        به منظور اثربخشی پلیمر سوپر جاذب در کاهش خطرات آلودگی فلز سنگین نیکل آزمایشی گلخانه ای در سال 1395 در ورامین بر روی گندم انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی عامل نیترات نیکل در سه سطح(صفر، 60 و 120 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و عامل کاربرد پلیمر چکیده کامل
        به منظور اثربخشی پلیمر سوپر جاذب در کاهش خطرات آلودگی فلز سنگین نیکل آزمایشی گلخانه ای در سال 1395 در ورامین بر روی گندم انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی عامل نیترات نیکل در سه سطح(صفر، 60 و 120 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و عامل کاربرد پلیمر سوپر جاذب در سه سطح شامل(صفر، 2 و 4 گرم بر کیلو گرم خاک) در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر کاربرد نیکل بر تمامی صفات مورد بررسی معـنی دار بود. افزایـش غلظـت نیکل سبـب کاهش ارتفاع گیاه، وزن خـشک هر بـوته و وزن خشک ریـشه بـه ترتیـب به میزان51/8، 52/31 و 06/56 نسبت به تیمار شاهد شد. اما میزان پرولین برگ، میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و محتوای نیکل در اندام هواییافزایشیافت. همچنین کاربرد پلیمر سوپر جاذب سبب افزایش ارتفاع گیاه، وزن خشک هر بوته وعملکرد دانه گردید. ولی میزان پرولین برگ، میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و محتوای نیکل در اندام هوایی گیاه کاهش یافت. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد پلیمر سوپر جاذب می تواند اثر مثبتی بر رفع تنش ناشی از فلز سنگین نیکل و کاهش خسارت اکسیداتیو در گیاه گندم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو (Hordeumvulgare L.) در شرایط تنش شوری
        آتنا سیدرضوی میثم اویسی پورنگ کسرایی
        به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشکدهکشاورزیدانشگاهآزاداسلامیواحدورامین-پیشوا در سال 96-1395 اجرا گردید. تیمار ها شامل تنش شوری در سه سطح صفر (شا چکیده کامل
        به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی عصاره جلبک دریایی بر صفات زراعی و فیزیولوژیک جو تحت تنش شوری، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در دانشکدهکشاورزیدانشگاهآزاداسلامیواحدورامین-پیشوا در سال 96-1395 اجرا گردید. تیمار ها شامل تنش شوری در سه سطح صفر (شاهد)، 75 و 150 میلی مولار و محلول پاشی عصاره جلبک دریایی در چهار سطح صفر (شاهد)، 5/0، یک و دو در هزار بود. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، محتوای نسبی آب برگ و افزایش درصد پروتئین دانه، کاتالاز و پرولین شد. محلول پاشی عصاره جلبک دریایی توانست موجب افزایش وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، محتوای نسبی آب برگ و پرولین گردد. در شرایط مطلوب حداکثر عملکرد تک بوته به مقدار 71/9 گرم در تیمار یک در هزار عصاره جلبک دریایی مشاهده شد، همچنین در شرایط شوری 75 میلی مولار بیش ترین عملکرد تک بوته مربوط به تیمار های یک و دو در هزار عصاره جلبک دریایی (به ترتیب 49/8 و 9/8 گرم) بود. در تیمار شوری 150 میلی مولار نیز بین سطوح 5/0، یک و دو در هزار عصاره جلبک دریایی تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نگردید. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که محلول پاشی عصاره جلبک دریایی با بهبود ویژگی های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه جو، باعث بهـــبود تحمل گیاه به شوری و کاهش اثر منفی تنش شوری و عملکرد دانه جو می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - تأثیر محلول‌پاشی اسید آسکوربیک (Vitamin C) و توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد بر خصوصیات کمی، کیفی، فیزیولوژیکی و برخی تغییرات بیوشیمیایی آفتابگردان.
        ملاحت داودی‌مکی‌نژاد حمید‌رضا توحیدی‌مقدم نبی‌اله نعمتی
        این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه ب چکیده کامل
        این پژوهش به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسید آسکوربیک در شرایط تنش کم آبی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی آفتابگردان انجام گرفت. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت که آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (آبیاری مطابق عرف منطقه، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی، توقف آبیاری در مرحله پر شدن دانه در طبق، توقف آبیاری در مرحله هشت برگی و هم در مرحله پر شدن دانه در طبق) و عامل فرعی شامل محلول پاشی اسید آسکـوربیک در سـه سطـح (بدون محلول پاشی، محلـول پاشی با غلظت ppm100، محلول پاشی با غلظت ppm200در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توقف آبیاری در مراحل مختلف رشد گیاه سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد روغن و پروتئین و محتوای کلروفیل برگ ها و افزایش میزان پرولین، درصد پروتئین و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز گردید. محلول پاشی با اسید آسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدانت توانست از کاهش عملکرد کمی و کیفی و محتوای کلروفیل گیاه و همچنین افزایش میزان پرولین و سوپراکسید دیسموتاز جلوگیری نماید. کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت pm200 در زمان توقف آبیاری دردو مراحله رویشی و زایشی در مقایسه با تیماری که تحت این شرایط محلول پاشی انجام نگرفت،عملکرد دانه را 46/38 درصد افزایش داد. به طور کلی اسیدآسکوربیک به عنوان یک آنتی اکسیدان توانست با کاهش اثرات مضر سبب بهبود رشد گیاه در شرایط تنش شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - بررسی اثرات برگ‌زدایی برخصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آفتابگردان درشرایط تنش قطع آبیاری در منطقه ورامین
        فرشاد قوشچی
        در آفتابگردان، حساسیت به تنش قطع آب مدتی پیش از ظهور طبق ها تا زمان رنگ گیری کامل دانه ها زیاد است، اما بیش ترین حساسیت به تنش کمبود آب، در مرحله گرده افشانی است. کاهش سطح برگ ها نخستین راهکاری گیاه و یکی از مهم ترین ساز و کار های سازگاری گیاه به تنش کم آبی است .به منظو چکیده کامل
        در آفتابگردان، حساسیت به تنش قطع آب مدتی پیش از ظهور طبق ها تا زمان رنگ گیری کامل دانه ها زیاد است، اما بیش ترین حساسیت به تنش کمبود آب، در مرحله گرده افشانی است. کاهش سطح برگ ها نخستین راهکاری گیاه و یکی از مهم ترین ساز و کار های سازگاری گیاه به تنش کم آبی است .به منظور اثرات برگ زدایی بر خصوصیات کمی و کیفی آفتابگردان در شرایط قطع آبیاری آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی انجام شد. عامل اصلی تنش قطع آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری مطلوب (S1) قطع آبیاری از مرحله غنچه دهی تا گلدهی(S2) ، قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا ابتدای پرشدن دانه(S3) و قطع آبیاری از ابتدای پر شدن دانه تا رسیدگی فیزیولوژیک (S4) و عامل فرعی برگ زدایی در سه سطح شامل عدم حذف برگ ها (F1) حذف 25 درصد برگ ها(F2) و حذف 50 درصد برگ (F3) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر اصلی تنش قطع آبیاری برتمام صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه عملکرد بیولوژیک، میزان روغن، پایداری غشای سیتوپلاسمی، محتوی رطوبت نسبی، کلروفیل کل و پرولین در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. اثر اصلی برگ زدایی نیز غیر از صفات عملکرد دانه و بیولوژیک در سایر صفات در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. اما اثرات متقابل تیمار ها بر صفات مورد آزمایش معنی دار نبود. قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا ابتدای پر شدن دانه به میزان 44 درصد موجب کاهش عملکرد دانه نسبت به شرایط آبیاری مطلوب شد. همچنین دراین شرایط میزان پرولین به تعداد قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کرد و به 8/56 میکرو مول برگرم وزن تر رسید که 49 درصد بیش از شرایط آبیاری معمول بود. از طرفی با حذف 50 درصد برگ ها به طور معنی داری کلرفیل کل و محتوی آب نسبی گیاه افزایش یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - بررسی تاثیر پلی‌آمین پوترسین بر برخی صفات گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L .) در شرایط کمبود آب
        محجوبه صفاری میثم اویسی رضا ضرغامی
        این تحقیق به منظور ارزیابی برخی صفات گیاه دارویی آویشن، تحت شرایط کمبود آب در چهار رژیم آبیاری و اعمال چهار سطح هورمون پوتریسین به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1393 در مزرعه تحقیقـاتی دانشکـده کشـاورزی ورامین انجام شد. چکیده کامل
        این تحقیق به منظور ارزیابی برخی صفات گیاه دارویی آویشن، تحت شرایط کمبود آب در چهار رژیم آبیاری و اعمال چهار سطح هورمون پوتریسین به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1393 در مزرعه تحقیقـاتی دانشکـده کشـاورزی ورامین انجام شد. عامل اصلی شامل تنش خشکـی (140، 110، 80، 50) میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیـر کلاس A و عامل فـرعی شامل چهـار تیمار هورمـون پوتریسین (2، 1، 5/0، صفـر) میلی مولار در لیتر بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر صفات وزن خشک برگ، وزن تر برگ، تیمول اسانس، اسانس، پرولین در سطح یک درصد معنی دار شد. اعمال هورمون پوترسین بر صفات وزن خشک و وزن تر اندام رویشی گیاه آویشن در سطح پنج درصد و در دیگر صفات در سطح یک درصد معنی دار شد. اثر متقابل بین تنش خشکی و هورمون پوترسین بر هیچ یک از صفات مورد ارزیابی معنی دار نشد. بیش ترین مقدار وزن خشک (45/8 گرم) و وزن تر (77/74 گرم) اندام رویشی در شرایط عدم تنش خشکی مشاهده شد. همچنین بیش ترین مقدار تیمول (05/58 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و اسانس (57/4 درصد) از تیمار 110 میلی لیتر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش شدید) و بیش ترین مقدار پرولین (55/54 میکرو مول بر گرم برگ تازه) نیز از تیمار 140 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خیلی شدید) مشاهده شد. همچنین بیش ترین مقدار تیمول (72/58 میکرو گرم بر گرم برگ تازه)، اسانس (63/4 درصد) و پرولین (95/42 میکرو مول بر گرم برگ تازه) در شرایط محلول پاشی پوتریسین در سطح دو میلی مولار مشاهده شد. بیش ترین مقدار وزن خشک (55/7 گرم) و وزن تر (69/62 گرم) اندام رویشی نیز در شرایط محلول پاشی در سطح یک میلی مولار مشاهده شد. کم ترین مقدار وزن خشک (02/6 گرم) و وزن تر (72/44 گرم) از تیمار 140 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش خیلی شدید) و کم ترین مقدار تیمول (20/45 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و پرولین (52/24 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و میزان اسانس (08/4 درصد) از تیمار50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (شاهد) مشـاهده شد.کم ترین مقـدار وزن خشک (88/6 گرم) و وزن تر (22/56 گرم) و کم ترین مقـدار تیمول (45/46 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و پرولین (02/37 میکرو گرم بر گرم وزن تازه برگ) و میزان اسانس (18/4 درصد) در شرایط عدم محلول پاشی پوتریسین مشاهده شد. با توجه به بحـران شدید کم آبی در کشـور و تغییرات آب و هوایی درکره ی زمین، به کارگیری هورمون پوترسین می تواند از نظر اقتصادی، کشاورزی و زیست محیطی برای افزایش تحمل نسبت به تنش خشکی در گیاه آویشن توجیه داشت به طور کلی پوترسین نقش دفاعی را در گیاه در برابر تنش به عهده دارد و از تنش و پیری جلوگیری می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - اثر محلول‌پاشی بور (B) بر عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیکی گندم تحت تنش کم آبی
        محمد‌رضا معینیان کاوه زرگری جواد حسن‌پور
        تحقیقی به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر بور وقطع آبیاری بر روابط آبی گندم (لاین جدید امید بخش و متحمل به خشکی WS82- 9) به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری 1- آبیاری معمول (عرف منطقه) 2- قطع آبیاری در 50% ساقه چکیده کامل
        تحقیقی به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر بور وقطع آبیاری بر روابط آبی گندم (لاین جدید امید بخش و متحمل به خشکی WS82- 9) به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری 1- آبیاری معمول (عرف منطقه) 2- قطع آبیاری در 50% ساقه دهی 3- قطع آبیاری در مرحله 50% گل دهی و عامل فرعی شامل تیمار محلول پاشی بور در سه سطح 1- محلول پاشی با آب خالص 2- محلول پاشی عنصر بور با غلظت 5/0 درصد 3- محلول پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیش ترین مقدار عملکرد دانه از تیمار آبیاری معمول و محلول پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد با 5/5632 کیلو گرم در هکتار به دست آمد که نسبت به تیمار قطع آبیاری در مرحله گل دهی و محلول پاشی با آب خالص، با 4/2591 کیلو گرم در هکتار، 9/53 درصد برتری داشت. میزان پرولین نیز تحت تاثیر اثرات متقابل تیمار آبیاری و عنصر بور قرار گرفت. تیمار قطع آبیاری در مرحله گل دهی و محلول پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد توانست بالا ترین میزان پرولین با 01/1 میکرو گرم بر گرم و تیمار آبیاری معمول و آب خالص با 803/0 میکرو گرم بر گرم را کم ترین میزان پرولین را به دست آورد. اثر آبیاری بر پایداری غشای سلولی و میزان کلروفیل برگ تأثیر گذار بود، ولی محلول پاشی بور تأثیر معنی داری نداشت. محتوی نسبی آب برگ نیز تحت تاثیر اثرات متقابل تیمار آبیاری و عنصر بور قرار گرفت بالا ترین میزان محتوی نسبی آب برگ از تیمار آبیاری معمول و محلول پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد با 94 درصد و کم ترین مقدار را تیمار قطع آبیاری در مرحله ساقه دهی و محلول پاشی با آب خالص با 56 درصد به دست آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - اثر محلول‌پاشی اسید هیومیک بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی کاهو لولاروزا(Lactuca sativa L.) تحت تنش شوری
        روما کلهر منفرد
        تنش شوری از جمله تنش های مهم در کاهش عملکرد گیاهان، به ویژه گیاهان برگی است و ارائه راهکارهایی جهت مقابله با آن بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ای واقع در نظر آباد کرج بر کاهو لولاروزا به صورت هی چکیده کامل
        تنش شوری از جمله تنش های مهم در کاهش عملکرد گیاهان، به ویژه گیاهان برگی است و ارائه راهکارهایی جهت مقابله با آن بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ای واقع در نظر آباد کرج بر کاهو لولاروزا به صورت هیدروپونیک و در شرایط تنش شوری انجام شد. عامل های این پژوهش شامل اسید هیومیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 500، 1000 و 1500 میلی گرم در لیتر و تنش شوری در دو سطح بدون تنش (شاهد) و 30 میلی مولار بود. نتایج نشان داد که اعمال تنش شوری موجب کاهش عملکرد کاهو لولاروزا شد. کاربرد اسید هیومیک و افزایش غلظت آن موجب افزایش عملکرد کمی و کیفی این گیاه شد و اثرات منفی حاصل از تنش شوری را کاهش داد. بیشترین عملکرد وزن تر کاهو (27/682 گرم بر متر مربع)، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیتر و شاهد تنش شوری بود که با برهمکنش اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیتر و تنش شوری در یک گروه آماری قرار گرفتند. کاربرد اسید هیومیک وافزایش غلظت آن سبب کاهش فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز شد. تنش شوری فعالیت آنزیم کاتالاز و آنزیم آسکوربات پراکسیداز را افزایش داد. کمترین فعالیت آنزیم کاتالاز با &micro;mole FW/min 004/0 و آنزیم آسکوربات پراکسیداز با &micro;mol H2O2 min-1.mg-1 protein 41/0، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیترو شاهد تنش شوری بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز &micro;mole FW/min 024/0 و آنزیم آسکوربات پراکسیداز &micro;mol H2O2 min-1.mg-1 protein 81/0 در شاهد اسید هیومیک در شرایط تنش شوری مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - اثر پرایمینگ ارگانیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیمی بادرنجبویه (.Melissa Officinalis L) در شرایط تنش خشکی
        روما کلهر منفرد محمدنبی ایلکایی فرزاد پاک نژاد
        جوانه زنی و استقرار گیاه یکی از چالش های کشاورزان در مناطق خشک و نیمه خشک است و پرایمینگ ارگانیک راهکار مناسبی جهت کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از کاربرد نهاده های شیمیایی است. بدین منظور پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی بر بذر بادرنجبویه در سه ت چکیده کامل
        جوانه زنی و استقرار گیاه یکی از چالش های کشاورزان در مناطق خشک و نیمه خشک است و پرایمینگ ارگانیک راهکار مناسبی جهت کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از کاربرد نهاده های شیمیایی است. بدین منظور پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی بر بذر بادرنجبویه در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. تیمارهای این آزمایش عبارتند از پنج سطح پرایمینگ (کیتوزان، اسید هیومیک، ورمی کمپوست، آب مقطر و شاهد (بدون پرایم) و چهار سطح تنش خشکی (صفر، 3/0، 6/0، 9/0 مگاپاسکال). نتایج نشان داد که تنش خشکی کاهش درصد جوانه زنی، رشد و کیفیت گیاهچه های بادرنجبویه را در شرایط بدون پرایم در پی داشت و با افزایش شدت تنش خشکی، رشد گیاهچه ها کاهش یافتند. پرایمینگ کیتوزان، اسید هیومیک و ورمی کمپوست در افزایش ویژگی های جوانه زنی و همچنین مقابله با تنش خشکی، موثرتر از پرایمینگ آب مقطر (هیدروپرایمینگ) بود و کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی را به همراه داشت. پرایمینگ بذر با تیمارهای ذکر شده سبب روند کاهشی غلظت پرولین و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شد. پرایمینگ با اسید هیومیک و ورمی کمپوست در شرایط بدون تنش به ترتیب منجر به افزایش 52/19% و93/19% جوانه زنی بادرنجبویه نسبت به تیمار بدون پرایم و تنش خشکی 9/0 مگاپاسکال گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - اثرات غلظت¬های مختلف سرب بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه برنج (Oryza sativa L.)
        جواد صلواتی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری
        سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت چکیده کامل
        سرب (Pb) نه تنها رشد و عملکرد گیاه را تغییر می دهد بلکه ممکن است خطرات بالقوه سمی برای سلامتی انسان داشته باشد. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظت¬های مختلف سرب (150 و 300 میکرومولار) بر رشد و فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تیمارهای سرب با تاثیر منفی بر متابولیسم کلروفیل، باعث کاهش رنگیزه¬های فتوسنتزی و در نتیجه، کاهش رشد و بیومس گیاه برنج شد. تنش سرب با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و متیل گلی اکسال، باعث القای تنش اکسیداتیو و آسیب به غشاهای زیستی شد. افزایش غلظت سرب باعث افزایش تجمع سرب در گیاه برنج شد که با افزایش تجمع پرولین و فیتوکلاتین¬ها همراه بود. فعالیت آنزیم¬های آنتی اکسیدان و چرخه گلی اکسالاز در برگ گیاه برنج تحت سمیت سرب افزایش یافت. تیمارهای سرب باعث تغییر سطح ترکیبات آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (گلوتاتیون و آسکوربیک اسید) در برگ گیاه برنج شد بطوری‌که باعث کاهش نسبت¬های آسکوربیک اسید احیاشده به اکسید شده و گلوتاتیون احیاشده به اکسیده شده نسبت به گیاهان شاهد شد. بنابراین، غلظت¬های 150 و 300 میکرومولار سرب در خاک می¬تواند تاثیرات منفی بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیک¬های مهم گیاه برنج القا کند که باعث کاهش رشد و بیومس گیاه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - اثر محلول‌پاشی محرك‌هاي زيستي فسنوترن و هيومي‌فورته بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و فیتوشیمیایی آويشن باغي (Thymus vulgaris L.) تحت تنش کم‌آبی
        الهام دانائی وحید عبدوسی
        تنش كمبود آب، یکی از مهمترین عوامل محيطي محدود كننده رشد و عملکرد گياهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. محرك‌هاي زيستي، مواد بيولوژيكي هستند كه موجب تحريك متابوليسم و فرآيندهاي متابوليكي در جهت افزايش كارآيي گياهان مي‌شوند. به‌منظور بررسي اثر تنش کم‌آبی و محرك چکیده کامل
        تنش كمبود آب، یکی از مهمترین عوامل محيطي محدود كننده رشد و عملکرد گياهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. محرك‌هاي زيستي، مواد بيولوژيكي هستند كه موجب تحريك متابوليسم و فرآيندهاي متابوليكي در جهت افزايش كارآيي گياهان مي‌شوند. به‌منظور بررسي اثر تنش کم‌آبی و محرك‌هاي زيستي فسنوترن و هيومي‌فورته بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و فیتوشیمیایی آويشن باغی (.Thymus vulgaris L)، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در سال 1399 و در شرایط گلخانه انجام شد. بدین‌ترتیب که نشاهای حاصل از کشت بذر پس از گذشت دو هفته از انتقال به گلدان در معرض تیمارهای تنش کم‌آبی (25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) قرارگرفتند. محلول‌پاشی گیاهان با فسنوترن و هيومي‌فورته (5 میلی‌لیتر) نیز سه مرتبه و هر 15 روز یکبار انجام شد. صفات مورد نظر 15 روز پس از اعمال آخرین تیمارها ارزیابی شدند. نتايج نشان داد که افزایش سطوح تنش کم‌آبی (25 و 50 درصد ظرفیت زراعی) موجب کاهش معنی‌‌دار شاخص‌های رشد، محتوای کلروفیل، درصد آنتی‌اکسیدان کل و اسانس و افزایش میزان پرولین اندام هوایی گردید. برهمکنش خشکی و محرك‌هاي زيستي فسنوترن و هيومي‌فورته با كاهش معنی‌‌دار تنش اكسيداتيو حاصل از کم‌آبی موجب بهبود صفات مورد ارزیابی بجز میزان پرولین گردید. بیشترین درصد اسانس (%34/2) در محلول‌پاشي با هیومی‌فورته و در ظرفیت زراعی 75 درصد بدست آمد. در مجموع محلول‌پاشی فسنوترن و هيومي‌فورته موجب کاهش اثرات منفی تنش کم‌آبی در گیاه آويشن باغی گردید. پرونده مقاله