اثر پرایمینگ ارگانیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیمی بادرنجبویه (.Melissa Officinalis L) در شرایط تنش خشکی

محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعی

روما کلهر منفرد ¹ (دانشجوی زراعت)
محمدنبی ایلکایی ² (دانشیار)
فرزاد پاک نژاد ³ (استاد)

تاریخ دریافت : 1400/07/26 تاریخ پذیرش : 1400/11/14 تاریخ انتشار : 1400/12/11

کلید واژه: پرولین, آسکوربات پراکسیداز, اسید هیومیک, ورمی‌کمپوست, کیتوزان, آلفا آمیلاز,

چکیده مقاله :

جوانه زنی و استقرار گیاه یکی از چالش های کشاورزان در مناطق خشک و نیمه خشک است و پرایمینگ ارگانیک راهکار مناسبی جهت کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از کاربرد نهاده های شیمیایی است. بدین منظور پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی بر بذر بادرنجبویه در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا شد. تیمارهای این آزمایش عبارتند از پنج سطح پرایمینگ (کیتوزان، اسید هیومیک، ورمی کمپوست، آب مقطر و شاهد (بدون پرایم) و چهار سطح تنش خشکی (صفر، 3/0، 6/0، 9/0 مگاپاسکال). نتایج نشان داد که تنش خشکی کاهش درصد جوانه زنی، رشد و کیفیت گیاهچه های بادرنجبویه را در شرایط بدون پرایم در پی داشت و با افزایش شدت تنش خشکی، رشد گیاهچه ها کاهش یافتند. پرایمینگ کیتوزان، اسید هیومیک و ورمی کمپوست در افزایش ویژگی های جوانه زنی و همچنین مقابله با تنش خشکی، موثرتر از پرایمینگ آب مقطر (هیدروپرایمینگ) بود و کاهش اثرات منفی ناشی از تنش خشکی را به همراه داشت. پرایمینگ بذر با تیمارهای ذکر شده سبب روند کاهشی غلظت پرولین و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شد. پرایمینگ با اسید هیومیک و ورمی کمپوست در شرایط بدون تنش به ترتیب منجر به افزایش 52/19% و93/19% جوانه زنی بادرنجبویه نسبت به تیمار بدون پرایم و تنش خشکی 9/0 مگاپاسکال گردید.

چکیده انگلیسی:

Plant germination and establishment is one of the challenges of farmers in arid and semi-arid areas, and organic priming is a suitable solution to reduce environmental pollution caused by the use of chemical inputs. For this purpose, a factorial research was carried out in the form of a completely randomized design on the seeds of Lemon balm (Melissa Officinalis L.) in three replications in the seed technology laboratory of the Islamic Azad University, Karaj branch. The treatments of this experiment include five levels of priming (chitosan, humic acid, vermicompost, distilled water and control (no prime)) and four levels of drought stress (0, 0.3, 0.6, 0.9 Mpa). The results showed that drought stress decreased the germination percentage, growth, and quality of lemongrass seedlings in non-prime conditions, and as the intensity of drought stress increased, the growth of seedlings decreased. Chitosan, humic acid, and vermicompost priming was more effective than distilled water priming (hydropriming) in increasing germination characteristics and coping with drought stress, and reduced the negative effects of drought stress. Seed priming with the mentioned treatments caused a decrease in proline concentration and ascorbate peroxidase enzyme activity. Priming with humic acid and vermicompost in non-stress conditions led to 19.52% and 19.93% germination increase in lemon balm respectively, compared to the treatment without priming and 0.9 MPa drought stress conditions.