اثر دگرآسیبی عصاره چند گونه علف هرز روی درصد جوانه‌زنی و برخی ترکیبات بیوشیمیایی سه رقم کنجد (Sesamum indicum L.)

محورهای موضوعی : تکنولوژی بذر

سمیرا علیپورگراوند ¹ (دانشگاه شاهد)
مجید امینی دهقی ² (دانشگاه شاهد، هیئت علمی)
شکوفه غلامی ³ (دانشگاه شاهد تهران)

تاریخ دریافت : 1398/08/02 تاریخ پذیرش : 1398/10/19 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: آللوپاتی, پیچک صحرایی, درصد جوانه‌زنی, محتوای پرولین,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر جوانه‌زنی و برخی صفات کمی سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 95 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد در سه سطح (یلووایت، هلیل و اولتان)، علف هرز در دو سطح (پیچک صحرایی و پنیرک صحرایی)، عصاره اندام‌های گیاه در سه سطح (ریشه، ساقه و برگ) و غلظت عصاره‌ها در سه سطح (0، 5 درصد و 10درصد) در سه تکرار بود. نتایج نشان داد، تیمارهای بکار برده شده تأثیر معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی، رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوای پرولین و پروتئین داشتند. عصاره ساقه پیچک صحرایی و ریشه پنیرک صحرایی به ترتیب در ارقام یولوایت و اولتان 100 درصد جوانه‌زنی را نشان می‌دهند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که عصاره ریشه پیچک صحرایی باعث افزایش محتوای کلروفیل گیاهچه رقم اولتان شد. عصاره اندام‌های مختلف علف‌های هرز مورد بررسی محتوای پرولین و پروتئین ارقام کنجد را کاهش دادند. نتایج همچنین نشان داد که مواد تولیدی از اندام‌های علف هرز پیچک و پنیرک صحرایی، جوانه‌زنه‌زنی و رشد ارقام کنجد را تحت تأثیر قرار دادند. در این میان علف هرز پنیرک در مقایسه با پیچک، پتانسیل بالاتری در تولید مواد دگرآسیب از خود نشان داد. با توجه به اینکه بقایای علف‌های هرز مورد بررسی از طریق تولید مواد شیمیایی برخوردار از خاصیت آللوپاتیک می‌توانند رشد کنجد را مختل کنند، بنابراین توصیه می‌شود مدیریت لازم در کنترل بقایای علف-های هرز پیچک و پنیرک انجام شود.

منابع و مأخذ:

References

Al-Watban, A. and Salama, H.M.H. 2012. Physiological effects of allelopathic Activity of Artemisia monosperma on common bean (Phaseolus vulgaris L.), International Research Journal of Plant Science. 3(8):158-163.

Arnon, D.I. 1949. Copper enzymes in isolated chloroplasts. Poly phenol oxidase in Beta vulgaris, Plant Physiology. 24:1-150.

Avers, C.J. and Goodwin, R.H. 2003. Studies on root growth pattern of phleum pratense, American Journal Botany. 43: 612- 620.

Bajji, M., Kinet., J.M. and Lutts, S. 2002. Osmotic and ionic effects of NaCl on germination, early seedling growth, and content of Saltbush (Atriplex halimus L.) (Chenopodiaceae), Canadian Journal of Botany. 80: 297-304.

Bates, L.S., Waldern, R.P. and Tear, I.D. 1973. Rapid determination of freeproline for water stress studies, Plant Soil. 39: 205-207.

Baziramakenga, R. and Lerox, G.D. 1997. Allelopathic effects of phenolic acids on nucleic acids and protein levels in soybean seedlings, Canadian Journal of Botany. 75: 445-450.

Bekhrad, H., Mahdavi, B. and Rahimi, A. 2015. Effect of seed halvage treatment on some germination, morphological and physiological characteristics of sesame (Sesamum indicum L.) under alkalinity stress, Plant Production Research. 22(2): 46-25. (In Persian).

Bogatek, R., Gniazdowka, A., Stepien, J. and Kupidlowska, E. 2005. Sunflower allelochemicals mode of action in germinating mustard seeds. Alelopathy Congress.

Bradford, M.M. 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantites of protein utilizing the principles of protein dyebining, Analytical. Biochemistry. 72:248-254.

Costea, M., Weaver, S.E. and Tardif, F.J. 2003. The biology of Canadian weeds. Canadian Journal of Plant Science. 84: 631-668.

El-Khawas, S.A. and Shehala, M.M. 2005. The allelopathic potentialities of Acacia nilotica and Eucalyptus prostrate on monocot (Zea mays L.) and dicot (Phaseolus vulgaris L.) plants, Biotechnology. 4: 23-34.

Emad, M., Ghibi, F., Rasoli, S.M., Khanjan Zadeh, R. and Mohamadi Jozani, S. 2011. Industrial Herb Pharmaceuticals, Pooneh Publishing Co. Tehran First Printing. P 76. (In Persian).

Gawroski, S.W. 2003. The effect of Convolvulus arvensis L. Allelopatics on germination and seedling vigor of winter wheat. Acta Physiology Plantarum. 27(4): 21-27.

Ghorbani, A., Zarrin Kemer, F. and Fallah, A. 2009. Effect of cold stress on morphological traits. Seedling physiological two rice cultivars, Journal of Agricultural Production. 1(3): 50-66. (In Persian).

Gniazowska, A. 2005. Allelopatic interactions between plants multi site action of allelochemicals, Phytohormones in plant-plant Allelopathic. 27: 395-404.

Gu, Z., Chen, D., Han, Y., Chen, Z. and Gu, F. 2008. Optimization of carotenoids extraction from Rhodobacter sphaeroides, Learning With Technologies. 41: 1082-1088.

International Seed Testing Association (ISTA). 2010. International Rules for Seed Testing, Bassersdorf, Switzerland.

Jefferson, L.V and Pennachio, M. 2003. Allelopathic effects of foliage extracts from four Chenopodiaceae species on seed germination, Journal Arid Environ. 15(2):275-285.

Kheradmand, B., Shahrokhi, Sh., Mehrpoyan, M., Farbodi, M. and Faramarzi, A. 2011. Allelopathic effect of extracts of various weeds of ivy on germination of four barley cultivars. Second National Conference on Seed Science and Technology, Islamic Azad University, Mashhad Branch. 2060-2064. (In Persian).

Kobayashi, K. 2004. Factors affecting phytotoxic activity of allelochemicals in soil, Weed Biology and Management. 4: 1-7.

Levitt, J. 1980. Response of plants to environmental stresses: water, radiation, salt and other stresses, Academic press, New York. pp 187-211.

Masodi, F., Hadadchi, Gh., Bagherani, N. and Bnayan, M. 2005. Allelopathic effects of aqueous extracts of different organs of wild mustard (Sinapis arvensis L.) in different concentrations on some germination characteristics of PF rape seed (Brassica napus L.). Journal of Agricultural Science and Natural Resources. 12(5). (In Persian).

Mighani, F. 2003. Allelopathy, Partov -e- Vagheeh Publications, Iran, Pp 256.

Mirshekari, B. 2003. Weeds and their management. Islamic Azad University of Tabriz Publications. P 500. (In Persian).

Mohammadi, N., Rajai, P. and Fahimi, H. 2012. Investigating Allelopathic Effects of Leaf Extract on Morphological and Physiological Parameters of Monocot and Dicotyledonic Plants, Iran biology magazine. 25(3): 456-464. (In Persian).

Momen Kikhah, R., Moradi, K., Mirzaii, S. and Farzanjo, M. 2015. The effect of aqueous extract of Convolvulus arvensis on germination and physiological characteristics of early growth of mungbean, The First National Conference on New Achievements in Biosciences and Agriculture. P 1-5.(In Persian).

Nandita, R., Abdullah Mamun, S. M. and Sarwar Jahan, M.D. 2009. Yield performance of sesame (Sesamum Indicum L.) varieties at varying levels of row spacing, Biology Scientific. 5:823-827.

Pedrol, N., Gonzalez, L. and Reigosa, M.L. 2006. Allelopathy and abiotic stress, A Physiological Process with Ecological Implications, Netherlands. Pp 171-209.

Sakhaii, M., Osareh, M.H., Shariat, A. and Bakhshi Khaniki, Gh.R. 2009. Effect of Eucalyptus camaldulensison leaves on germination and growth of wheat seedlings (Triticum aestivum L.), Quarterly Journal of Plant Sciences. 4(4): 56-68. (In Persian).

Samad, M.A., Rahman, M.M., Hossain, A.K.M.M., Rahman, M.S. and Rahman, S.M. 2008. Allelopathic effects of five selected weed species on seed germination and seedling growth of corn,Journal ofSoil and Nature. 2(2): 13-18.

Saraei, R., Lahooti, M. and Ganjali, A. 2012. Investigation on the effects of Eucalyptus globulus Labill. On some germination, morphological and biochemical properties of two barley plants (Hordeum vulgare L.) and Husher (Descurainia Sophia L.), Journal of Agricultural Ecology. 4(3): 215-222 (In Persian).

Turk, M.A. and Tawaha, A.M. 2003. Allelopathic effect of black mustard (Brassica nigra L.) on germination and growth of wild oat (Avena fatua L.), Journal Crop Protection. 22: 637-677.

Vafaei, M., Seyed Nezhad, M., Gilani, A. and Saboora, A. 2015.Investigating the effect of allelopathic oat oil (Olea europae L.) oil on some biochemical characteristics of seedlings of three wheat cultivars (Triticum aestivum L.), Journal of Plant Genetics (Iranian Journal of Biology). 28(2): 445-464.

Valizadeh V, Barghi S, Barzegar P, Rashi K. 2010. Broomcorn allelopathy on corn, lentil and chickpea. 16thAsian Agricultural Symposium, Bangkok, Thailand. 409-412.

Yonesi, A. and Fatahi, F. 2007. Investigation of Allelopathic Soybean and Sorghum Potentials on Germination and Early Growth of Lambspeed and Coronal Weeds, Second Iranian Weed Science Conference. P 79-276.

Zarghani, H., Nezami, A., Khajeh Hosseini, M. and Izadi Darbandi, A. 2012. The Effect of Weed Weed Time on Sesame Indicator Function and Components (Sesamum indicum), Iranian Journal of Crop Research. 10 (4):698-690. (In Persian).