موسیقی

دسترسی آزاد مقاله

1 - تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور
اکبر قاسمی بهرام قدیمی هادی شیرزاد زهره نیک فرجام فریبا شایگان

امروزه مصرف به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. به طوری که جایگاه مصرف تا آنجاست که برخی سبک زندگی را براساس آن تعریف می‌کنند. مصرف در پایان قرن بیستم به واقعیتی چند بعدی تبدیل شده که در کنار ابعاد والزامات اقتصادی، معانی فرهنگی و الزامات اجتماعی بسیار با خود دارد. چکیده کامل

امروزه مصرف به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است. به طوری که جایگاه مصرف تا آنجاست که برخی سبک زندگی را براساس آن تعریف می‌کنند. مصرف در پایان قرن بیستم به واقعیتی چند بعدی تبدیل شده که در کنار ابعاد والزامات اقتصادی، معانی فرهنگی و الزامات اجتماعی بسیار با خود دارد. الگوی مصرف، رفتارهای پایدار اجتماعی هستند که در ارتباط با مصرف انواع کالا، غذا، پوشاک و دیگر اقلام فرهنگی در جامعه وجود دارد. لذا مصرف و الگوهای مصرف به مسئله مهمی در زندگی روزمره افراد تبدیل شده و نقش مهمی در تجربه زیسته و جهت گیری کنش های آنها در عرصه های گوناگون ایفا می کند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به تحلیل جامعه شناختی مقایسه الگوهای مصرف در بین طبقات شغلی در ستاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور می پردازد. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی بوده است. از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. نتایج نشان داد وعده غذایی میان وعده بیشتر در میان افراد دیپلم و زیر دیپلم(طبقه شغلی یک) رعایت می¬شود. کمتر از نیمی از پاسخگویان در مصرف مواد غذایی به مواد مغذی توجه می¬کنند این موضوع در بین مردان و کسانی که دارای درآمد مکفی هستند نمود بیشتری دارد. نتایج نشان داد برنج بالاترین میزان حضور را در سبد غذایی روزانه کارکنان دارد. در مقابل میزان مصرف گوشت ماهی نسبت به دیگر اقلام کمتر است. مصرف نوشابه در بین طبقه یک شغلی و مصرف گوشت قرمز در بین طبقه شش شغلی(دکتری) بیشتر نمود دارد. افراد طبقه شش که جزء طبقات بالای اقتصادی هستند کمتر از دیگران غلات مصرف می‌کنند. نتایج نشان داد نگرش پاسخگویان در خصوص مصرف کالاهای مارک‌دار خارجی و داخلی صرفا به منظور متمایز شدن از دیگران منفی پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - شاهان صفوی و موسیقی
قنبرعلی رودگر علی محمدی

موسیقی ایرانی در عصر صفوی، همانند بسیاری از مظاهر فرهنگی و اجتماعی زندگی ایرانیان، ازسیاست های حکومت دیرپای صفوی سخت تأثیر پذیرفت. این تأثیرپذیری البته در دوره های سلاطینمختلف تفاوت داشت، چنان که در عهد شاه عباس اول به دلیل علاقه او به موسیقی، این هنر رونقیگرفت و برعکس چکیده کامل

موسیقی ایرانی در عصر صفوی، همانند بسیاری از مظاهر فرهنگی و اجتماعی زندگی ایرانیان، ازسیاست های حکومت دیرپای صفوی سخت تأثیر پذیرفت. این تأثیرپذیری البته در دوره های سلاطینمختلف تفاوت داشت، چنان که در عهد شاه عباس اول به دلیل علاقه او به موسیقی، این هنر رونقیگرفت و برعکس در دورة شاه طهماسب اول، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین که تحت تأثیر فقها باموسیقی مخالف بودند، این هنر روی به انحطاط نهاد و موسیقی دانان با تضییقات بسیاری مواجه شدند واز همین رو، شمار زیادی از آنان ناگزیر از مهاجرت به سرزمین های خارج از قلمرو صفوی شدند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - مبانی نظری موسیقی دوره سلجوقی در متون قرون پنجم تا هفتم هجری
بابک خضرائی

از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخیبناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دسترفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار)نگارش رسالا چکیده کامل

از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخیبناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دسترفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار)نگارش رسالات موسیقی چندان رونق نداشته است. با این همه گزارش ها و نشانه هایی در منابعمکتوب، از جمله دیوان شاعران آن عصر در دست است که نشان می دهد دربارهای متعدد سلجوقی431 تا 628 ه) از حمایت موسیقی دانان برجسته دریغ نداشتند. نیز در این دوره رسالاتی در باب )موسیقی نوشته شده، از جمله رساله موسیقی خیام و رساله موسیقی محمد نیشابوری، و بخشموسیقی جام عالعلوم (باب چهل و هشتم). برپایه این منابع موسیقی این عصر به موسیقی بزمی ورزمی قابل تقسیم است. از سازهایی که در موسیقی بزمی به کار می رفته می توان از رباب، چغانه،چنگ، سنج، تنبور، نی، رود، بربط (عود، مزهر)، و دف نام برد. برخی سازهایی که در موسیقی رزمیبه کار رفته عبارت است از طبل و کوس و بوروِ پرَنگ و نفیر که ساخت دو ساز اخیر به الب ارسلاننسبت داده شده است. این گمان را نیز می توان مطرح کرد که احتمالا با گسترش قلمرو سلجوقیان ازشرق به غرب، نظام دوازده پرده (مقام) خراسان به روم و بغداد رسیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ایقاع و اصول در رساله‌ موسیقی کلیات یوسفی
بابک خضرائی

رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دواز چکیده کامل

رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دوازده دستگاه در این رساله نیز نکته مهمی را در روند تاریخی مفهوم دستگاه روشن می‌کند. مفهوم وزن در موسیقی(ایقاع) که در این رساله، چون بیشتر رسالات موسیقی دوران صفوی و پس از آن، با نام “اصول” شناخته می‌شود، آخرین فصل این رساله است. بخش اول این فصل که با تاثیر از رساله ی موسیقی میرصدرالدین قزوینی(د. 1008 ﻫ.) نوشته شده، با تعریف اصول و نَقره آغاز، و در ادامه از 5 دور متقدم و سپس هفده دور متأخّر یاد می‌شود، سپس مولف به اصناف تصانیف(انواع یا ژانرهای موزون موسیقی) می‌پردازد؛ در بخش دوم که احتمالاً تأثیر گرفته از رساله بهجت‌الروح است، بیست و چهار دور ایقاعی شرح داده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - تحلیل محتوای گفتمان رایج موسیقی سنتی و موسیقی رپ
زهرا اکبری بیتا شاه منصوری بی بی سادات میراسماعیلی

این تحقیق، با هدف بررسی تحلیل محتوای گفتمان رایج موسیقی سنتی و موسیقی رپ در ده سال گذشته در ایران صورت گرفته است. تا ضمن شناخت موسیقی سنتی و موسیقی رپ، به تحلیل محتوای این دو نوع موسیقی بپردازد. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوا به مطالعه کمی و کیفی مضمون‌های به ک چکیده کامل

این تحقیق، با هدف بررسی تحلیل محتوای گفتمان رایج موسیقی سنتی و موسیقی رپ در ده سال گذشته در ایران صورت گرفته است. تا ضمن شناخت موسیقی سنتی و موسیقی رپ، به تحلیل محتوای این دو نوع موسیقی بپردازد. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوا به مطالعه کمی و کیفی مضمون‌های به کار رفته در هر دو نوع موسیقی پرداخته است. با توجه به رویکرد زبان شناسانه سوسوری مبنی بر دال‌ها و مدلول‌ها و با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی از آثار محمدرضا شجریان برای موسیقی سنتی و یاسر بختیاری (یاس) برای موسیقی رپ، در ده سال اخیر بوده است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که تفاوت فاحش پرداختن به مقوله اجتماعی، در دو نوع موسیقی سنتی و رپ، قابل توجه است. در موسیقی سنتی کمتراز یک چهارم محتوا، به مقوله‌های اجتماعی می‌پردازد. حال آن که در موسیقی رپ، حدود یک سوم محتوا، به مقوله اجتماعی پرداخته می‌شود. به نظر می‌رسد وجه اشتراک دو نوع موسیقی سنتی و رپ در کمترین میزان پرداختن به ارزش‌های اخلاقی است. مقوله فرهنگ ملی در هر دو نوع موسیقی، به صورت نسبتا برابر مورد توجه قرار گرفته‌اند. در موسیقی سنتی، بیش از دیگر مقوله‌ها در حد بیش از (40 درصد)، به مقوله گفتمان قدرت پرداخته می‌شود و کمترین میزان توجه به مقوله ارزش‌های اخلاقی پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - تحلیل محتوای پیام های مستتر در رپ اجتماعی فارسی
فلورا فروغیان علی دلاور

در بستر هنری جهان معاصر، موسیقی، وضعیتی بسیار پیچیده و پر اهمیت دارد. از اواخر قرن 20جوانان، بسیاری از مواضع و تعارض های موجود را به وسیله ی موسیقی فریاد زدند. و از این روموسیقی بستری شد برای تعارض نیروهای اجتماعی گوناگون که هر کدام از آنها گفتمان خاص خود راداشتند.موسیق چکیده کامل

در بستر هنری جهان معاصر، موسیقی، وضعیتی بسیار پیچیده و پر اهمیت دارد. از اواخر قرن 20جوانان، بسیاری از مواضع و تعارض های موجود را به وسیله ی موسیقی فریاد زدند. و از این روموسیقی بستری شد برای تعارض نیروهای اجتماعی گوناگون که هر کدام از آنها گفتمان خاص خود راداشتند.موسیقی رپ نیز که از ویژگیهای ذکر شده مستثنی نیست، به نظر راقمین این سطور یکی ازبسترهای توان افزایی جوانان ایرانی محسوب می شود که در یک رابطه ی افقی، به چالش در برابرفرهنگ مسلط جامعه و ساختارهای محدودکننده ی آن می پردازد، و به بیان دیگر نشان بارز رشدفردیت در بستر جامعه ی کنونی ایران است .در این مقاله ضمن بررسی ویژگیهای رپ اجتماعی فارسی، به این نکته پرداخته می شود که علیرغم اینکه موسیقی رپ، پدیده ای وارداتی و نا بهنجار نمایانده شده است اما این بررسی نشان میدهد که این ژانر موسیقی ، صبغه ای کاملا بومی یافته، و مضامین آن بازتاب دهنده ی مشکلات ومسایل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه و جوانان ایرانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - موسیقی، رسانه‌ای در حفظ و اشاعه فرهنگ ملی در میان مخاطبان نسل سوم
محمد رضا حقیقی افسانه مظفری مرتضی بهنام نرگس ریاضتی

آدمی نمی‌داند که در این فضای پر از موسیقی چه آهنگی را بشنود. همه چیز به سرعت در حال دگرگونی است و دنیای موسیقی نیز از این تحولّات برکنار نمانده است. هرگز در طول تاریخ این قدر آهنگ نمی‌ساختند و آهنگ‌های قدیمی را از فراموش‌خانۀ بیرون نمی‌کشیدند و این‌قدر موسیقی پخش نمی‌کر چکیده کامل

آدمی نمی‌داند که در این فضای پر از موسیقی چه آهنگی را بشنود. همه چیز به سرعت در حال دگرگونی است و دنیای موسیقی نیز از این تحولّات برکنار نمانده است. هرگز در طول تاریخ این قدر آهنگ نمی‌ساختند و آهنگ‌های قدیمی را از فراموش‌خانۀ بیرون نمی‌کشیدند و این‌قدر موسیقی پخش نمی‌کردند و مردم به موسیقی گوش نمی‌دادند. آن‌ چه در این پژوهش مورد مطالعه قرار می‌گیرد، موسیقی رسانه‌ای در حفظ و اشاعه فرهنگ ملی در میان مخاطبان نسل سوم است و یادآوری آن‌چه این نسل میراث‌دار آن است و ارائه راهکارهایی که بتوان هویت ملی را زنده نگهداشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی
فاطمه السادات ارشاد سید محمد دادگران

هدف اصلی تحقیق حاضر " بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی" میباشد. روش اینتحقیق پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بودهاست. پس از پرشدن پرسشنامهها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزاربه دست آمده و تحلیل شدهاست. جامعه آماری ای چکیده کامل

هدف اصلی تحقیق حاضر " بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی" میباشد. روش اینتحقیق پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بودهاست. پس از پرشدن پرسشنامهها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزاربه دست آمده و تحلیل شدهاست. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان حوزه پویانمایی بوده است، که با توجه به فرمول spssکوکران در نهایت حجم نمونه برابر با 306 نفر به دست آمدهاست. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تصادفی ساده بوده -است.چنین نتیجه می گیریم که بیشتر افراد در ساخت پویانمایی از روشهای تولید جدید و به روز علمی استفاده میکنند و در هنگام ساختپویانمایی از نیروی کار ماهر و متخصص بهره میگیرند. سود حاصل از ساخت پویانماییها برای آنها اهمیت دارد . بیشتر آن ها درساخت پویانماییهای کودکان و نوجوانان موفق بودهاند، زیرا از خواستههای مخاطبان خود آگاهی دارند. بیشتر افراد ترجیح می دهندکه ساختههایشان در تلویزیون ایران پخش شود. ملاک آنها در روایت و شخصیتپردازی برای ساخت پویانمایی اساطیر ایران است .همچنین نوآوری ملاکی است که برای تولید آثار خود در نظر میگیرند.از دیدگاه آنها بازار عرضه و تقاضای پویانمایی در ایران بر ساخت پویانمایی نقش دارد و کیفیت مناسب فیلمهای پویانمایی ، اکرانخوب و مناسب پویانمایی ها در سینما می تواند مخاطبان را به سمت این نوع آثار سینمایی جذب کند. ابزارهای جانبی (لباس، وسایلبازی، جامدادی و...) الهام گرفته از پویانمایی های ساخته شده در ایران، چندان نتوانستهاست پویانماییها را پشتیبانی کند. جشنواره-هایی که در مورد پویانمایی است، چندان حمایت نمی شوند.بیشتر افراد اعتقاد دارند که بودن سینماهایی مخصوص پخش پویانمایی میتواند در رشد و تولید پویانمایی داخلی تأثیرگذار باشد وپویانمایی با رشد کمی و کیفی می تواند وارد صنعت سینما، تلویزیون و سرگرم سازی ما شود . دلیل عدم موفقیت سریال هایپویانمایی ایران در جذب مخاطب، وابسته بودن به مراکز دولتی است و اگر مراکز تولید وابسته به نهاد خصوصی باشد، موفقتر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - تبیین مفاهیم موسیقیایی بافت سنتی شهر یزد در مقایسه با بافت سنتی شهرتبریز
سحر صدیق اکبری مهروش کاظمی

نیاز انسان به معماری و موسیقی، ضرورت شناخت و بررسی ویژگی های مشترک این دو مقوله ی هنری را به وجود آورده است. هدف این پژوهش، بازشناساندن مفاهیم معماری ایرانی توسط مفاهیم موسیقی ایرانی می باشد. بر این اساس وجوه اشتراک دو هنر معماری و موسیقی سنتی ایرانی در هشت بند (فضا، ری چکیده کامل

نیاز انسان به معماری و موسیقی، ضرورت شناخت و بررسی ویژگی های مشترک این دو مقوله ی هنری را به وجود آورده است. هدف این پژوهش، بازشناساندن مفاهیم معماری ایرانی توسط مفاهیم موسیقی ایرانی می باشد. بر این اساس وجوه اشتراک دو هنر معماری و موسیقی سنتی ایرانی در هشت بند (فضا، ریتم، تناسب ها، فرهنگ، تقارن، سلسله مراتب، اعداد ، سایه روشن) در بافت شهری سنتی تبریز و یزد مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به بحث اقلیم و فرهنگ های متفاوت، با استفاده از روش تحقیق تطبیقی و پیمایشی و روش مطالعه کتابخانه ای، تحلیل گردید. تحلیل مفاهیم موسیقی در بافت شهری و معماری کمک به فهم بهتر فلسفه ی به وجود آورنده ی آن موسیقی و معماری خواهد کرد. از جمله نتایج این تحلیل آن است که همان گونه که اقلیم هر منطقه بر طراحی شهری و معماری آن منطقه تاثیر گذار است، بر فرهنگ و موسیقی آن منطقه نیز می تواند موثر واقع شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - مقایسه خواص اکوستیکی چوب توت با برخی گونه‌ها به منظور ساخت ساز
مصطفی کهن ترابی مهران روح نیا

به منظور بررسی و مقایسه‌ چوب توت نسبت به برخی چوب‌های دیگر، خواص آکوستیکی و موسیقیایی آنها از طریق روش ارتعاش آزاد در تیر دوسر آزاد در صفحات طولی- شعاعی و طولی- مماسی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 10 عدد از هر یک از گونه‌های توت سفید، افرا پلت، راش، بلوط بلند مازو، صنوبر، چکیده کامل

به منظور بررسی و مقایسه‌ چوب توت نسبت به برخی چوب‌های دیگر، خواص آکوستیکی و موسیقیایی آنها از طریق روش ارتعاش آزاد در تیر دوسر آزاد در صفحات طولی- شعاعی و طولی- مماسی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 10 عدد از هر یک از گونه‌های توت سفید، افرا پلت، راش، بلوط بلند مازو، صنوبر، کاج جنگلی، گردو و آزاد با ابعاد (مماسی)20× (شعاعی)20× (طولی)360 میلی‌متر عاری از هر گونه عیب و ایراد ظاهری مانند ترک، گره، پوسیدگی و غیره مطابق با استاندارد ISO 3129 فراهم شد. فاکتورهای مدول‌الاستیسیته دینامیک، میرایی ارتعاش، ضریب‌آکوستیک و سرعت صوت در آنها اندازه‌گیری و مورد بررسی و مقایسه با یکدیگر قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که چوب توت از خواص آکوستیکی نامناسب‌تری نسبت به سایر گونه‌های مورد پژوهش در استفاده برای ساخت ادوات موسیقیایی، به ویژه برای ساخت ساز تار دارا می‌باشد. در صورتی که مطابق با معیارهای مورد بررسی چوب گونه‌های کاج ‌جنگلی و افرا پلت بهترین خواص را به منظور کاربرد در ساخت این ساز دارند. به طور کلی با توجه به نتایج حاصل می‌توان بیان نمود در صورت چشم‌پوشی از طنین صدای حاصل از چوب توت، گونه‌های دیگر مورد بررسی در این پژوهش از خواص آکوستیکی بسیار مناسب‌تری برای استفاده در ادوات موسیقیایی از جمله تار را دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بازاریابی موسیقی ایرانی در عصر دیجیتال
محمد بیگی عباسعلی قیومی سوسن علائی نیلوفر صلح جو

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر در موفقیت بازاریابی اینترنتی محصولات موسیقیایی ایرانی از دیدگاه شرکت‌های تهیه و پخش موسیقی در تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است که در آن با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته براساس مدل چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر در موفقیت بازاریابی اینترنتی محصولات موسیقیایی ایرانی از دیدگاه شرکت‌های تهیه و پخش موسیقی در تهران است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است که در آن با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته براساس مدل بازاریابی اینترنتی S4 به جمع‌آوری نظر کارشناسان دربارۀ عوامل موثر بر موفقیت بازاریابی آنلاین آلبوم‌های موسیقی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت‌های تهیه و پخش محصولات موسیقی در تهران هستند که در حال حاضر 258 شرکت است و به صورت نمونه‌گیری تصادفی از نوع ساده 160 شرکت در این پژوهش مشارکت کردند. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد از بین عوامل موثر بازاریابی آنلاین آلبوم‌های موسیقی به ترتیب عامل چشم‌انداز، هم‌افزایی، سایت و سیستم مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار هستند. هم‌چنین ایجاد انگیزه خرید در وب‌سایت، رعایت مشتری‌مداری و بررسی نقاط قوت و ضعف وب‌سایت‌های سایر شرکت‌های موسیقی موجب موفقیت در بازاریابی فروش محصولات می‌شود. نتیجه‌گیری: در نتیجه مدل آمیختۀ بازاریابی اینترنتی S4 قابلیت به کارگیری در حوزۀ فروش محصولات موسیقایی را دارد و تمام عناصر آن برای موفقیت در بازاریابی اینترنتی موسیقی مؤثر است. با توجه به رتبه‌بندی عوامل شناسایی شده راهکارها و پیشنهادهای در راستای فروش آنلاین آلبوم‌های موسیقی مطرح شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - مطالعه تولید موسیقی بعد از انقلاب اسلامی و ارائه الگوی مدیریت هنری آن
یاشار اسدپور تکتم فرمانفرمایی عباسعلی قیومی

مقدمه و هدف پژوهش: به نظر می‌رسد مهم‌ترین نقش مدیران هنری امری تعاملی بین افراد درگیر در دنیای هنر و سازمان‌های مختلف و هم‌چنین تضمین به ثمر رسیدن ارزش‌های یک اثر هنری است. مدیر هنری برای تاثیر گذاشتن بر جامعه، می‌بایست کدهای اخلاقی و ارزشی موجود در یک اثر هنری را جستجو چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: به نظر می‌رسد مهم‌ترین نقش مدیران هنری امری تعاملی بین افراد درگیر در دنیای هنر و سازمان‌های مختلف و هم‌چنین تضمین به ثمر رسیدن ارزش‌های یک اثر هنری است. مدیر هنری برای تاثیر گذاشتن بر جامعه، می‌بایست کدهای اخلاقی و ارزشی موجود در یک اثر هنری را جستجو و با اثرات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی که پیش‌بینی می‌کند، همسو و دست‌یابی به آن را تضمین نماید. اما رویکرد مدیر هنری در ایران با فراز و نشیب‌های بسیار به ویژه در حوزه موسیقی روبرو بوده است. چالش اصلی مدیریت در حوزه تولید موسیقی مربوط به فهم واقعیت اجتماعی هنر است و از آنجا که به رویکرد جامعه‌شناختی هنر برای فهم مدیریت هنر توجه نشده، مطالعه مدیریت تولید موسیقی با رویکرد جامعه شناختی بیش از پیش ضروری می‌نماید. روش پژوهش: پژوهش انجام شده از روش تلفیقی (کیفی و کمی) است و ماهیتی اکتشافی دارد. در بخش کیفی ضمن مطالعه آخرین ادبیات جامعه‌شناختی هنر با انجام تحلیل تماتیک و بر اساس مصاحبه با دست‌اندرکاران، مطالعه کتاب‌ها و مقالات معتبر علمی ابعاد و مولفه‌های مدیریت تولید موسیقی شناسایی شد. در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از یافته‌های کیفی برای پایش وضعیت موجود و شناسایی مهم‌ترین‌ مولفه‌ها توزیع شد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد مدیریت تولید موسیقی دارای 4 بعد و 18 مولفه است. هنرمندان، مخاطبان، بازار و سیاست‌گذاری چهار بعد مدیریت تولید موسیقی هستند. نتیجه گیری: از مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار در مدیریت تولید موسیقی الگوهای رمزگشایی مخاطبان، تاثیرات صنف موسیقی در بازار، مسئولیت اجتماعی هنرمندان، مباحث فقهی در باب آثار موسیقی شناسایی و کیفیت تمامی این موارد نامطلوب گزارش شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - بررسی رابطه آموزش موسیقی سنتی بر هویت ملی
محمدرضا تاجیک نازنین پیله وری یاشار اسدپور

مقدمه و هدف پژوهش: هنر، به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی، باید جز زندگی افراد باشد و ارزش‌های اساسی را کیفیت شرطی دهد. هدف پژوهش حاضر نیز این است تا نشان دهد آموزش موسیقی سنتی به عنوان یکی از مظاهر فرهنگ خودی بر ارتقا سطح هویت ملی تأثیرگذار است. در این تحقیق هویت ملی، در اب چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هنر، به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی، باید جز زندگی افراد باشد و ارزش‌های اساسی را کیفیت شرطی دهد. هدف پژوهش حاضر نیز این است تا نشان دهد آموزش موسیقی سنتی به عنوان یکی از مظاهر فرهنگ خودی بر ارتقا سطح هویت ملی تأثیرگذار است. در این تحقیق هویت ملی، در ابعاد زبان و ادبیات فارسی، سرزمین، اجتماعی، میراث فرهنگی و تاریخ در نظر گرفته شده است؛ اما محقق خود از این امر آگاهی دارد که موسیقی سنتی به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم در حیطه ابعاد هویت ملی است؛ و در بعضی از تحقیقات به عنوان یک مؤلفه در بعد میراث فرهنگی در نظر گرفته شده است و مسلماً آموزش آن تأثیر به طور مستقیم بر تقویت هویت ملی اثرگذار است، ولی محقق سعی بر این دارد تا نشان دهد که دیگر بعدهای هویت ملی به واسطه محتوای انضمامی موسیقی سنتی ارتقا پیدا کرده و آموزش موسیقی سنتی بر دیگر بعدها هم تأثیرگذار است. روش پژوهش: در این تحقیق متغیر وابسته پس از وقوع بررسی شده و امکان دست‌کاری متغیر مستقل وجود ندارد، لذا تحقیق پس رویدادی بوده؛ از نظر روش علی _ مقایسه‌ای است. گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، دو گروه دانشجویان کارشناسی نوازندگی در ساز ایرانی و جهانی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و روش نمونه‌گیری هدف‌دار قضاوتی است. یافته‌ها: نتایج حاصل از این تحقیق نیز تاکید به این دارد که آموزش موسیقی سنتی تأثیر به سزایی در تمامی بعدهای هویت ملی به ویژه در بعدهای اجتماعی و میراث فرهنگی داشته و اختلاف معنادار وجود دارد و گروه مورد مقایسه، فرضیه تحقیق را مورد تأیید قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری: آموزش موسیقی سنتی می‌تواند به جز ارتقا بعد میراث فرهنگی به عنوان یکی از شاخص‌های هویت ملی در تمامی ابعاد آن نیز تأثیرگذار باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - نقش موسیقی کردی در آیین‌های بومی – محلی کرمانشاهان
روناک احمدی پور عبدالحسین مختاباد مجتبی مقصودی

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که آیا موسیقی و سازهای کردی در آیین‌های بومی محلی کرمانشاهان نقش داشته اند؟ یافتن پاسخ این پرسش در پرتو دانش و مبانی نظری و بررسی نظریات و دیدگاه‌های اندیشمندان و صاحبنظران علوم انسانی و نیز نقطه نظرات اساتید چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: در این مقاله به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که آیا موسیقی و سازهای کردی در آیین‌های بومی محلی کرمانشاهان نقش داشته اند؟ یافتن پاسخ این پرسش در پرتو دانش و مبانی نظری و بررسی نظریات و دیدگاه‌های اندیشمندان و صاحبنظران علوم انسانی و نیز نقطه نظرات اساتید موسیقی میسر خواهد شد. روش پژوهش: جامعه مورد مطالعه این تحقیق شامل 220 تن از هنرمندان و موسیقیدانان شهر کرمانشاه می‌باشد که از بین آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران 140 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. این پژ&zwj;وهش برمبنای هدف، تحقیقی کاربردی می‌باشد و از نوع درجه و اهمیت میزان کنترل متغیرها میدانی، از نظر گردآوری داده‌ها پیمایشی و از لحاظ شیوه تحلیل داده‌ها از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی خواهد بود. در قالب روش اسنادی با استفاده از روش‌‌های کتابخانه‌ای و بررسی اسناد و، ابعاد مفهومی و نظری متغیرهای تحقیق از حیث نظری مورد کاوش قرار گرفته که حاصل آن دسترسی به چارچوب مفهومی می‌باشد. جامعه‌ی آماری شامل چند تن از موسیقی دانان منطقه کرد می‌باشد و ابزار مورد استفاده پرسشنامه است انجام خواهد گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که هریک از آلات موسیقی رایج در منطقه کرمانشاهان که شامل دف، دهل، طبل، دوطبل، تنبور، سرنا، دونی، شمشال است و همچنین نجوهای آیینی از جمله هووره، موویه در آین‌های جشن، عزا و عروسی نقش بسزایی را دارا هستند. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های تحقیق بطور واضح می‌توان گفت موسیقی کردی در آین‌های بومی محلی کرمانشاهان نقش بسیاری را داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی تأثیر سیاست گذاری فرهنگی بر موسیقی محلی گیلان
مصطفی فیض ثابت سید عبدالحسین مختاباد فاطمه براتلو

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سیاست گذاری فرهنگی بر موسیقی محلی گیلاناست. این پژوهش در پی طرح این پرسش در ذهن محقق مطرح شد که تأثیر سیاست گذاری فرهنگی بر موسیقیمحلی گیلان چیست؟ که پاسخ به این پرسش هدف این تحقیق به شمار می آید.روش پژوهش: این پژوهش بر چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سیاست گذاری فرهنگی بر موسیقی محلی گیلاناست. این پژوهش در پی طرح این پرسش در ذهن محقق مطرح شد که تأثیر سیاست گذاری فرهنگی بر موسیقیمحلی گیلان چیست؟ که پاسخ به این پرسش هدف این تحقیق به شمار می آید.روش پژوهش: این پژوهش بر اساس دو روش تحلیل ثانویه و مصاحبه انجام شده است. جامعه آماری در اینپژوهش، سازمان های مجری سیاست گذاری های فرهنگی در گیلان هستند که عملکرد آنها با موسیقی محلی گیلانمرتبط است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل متعددی در تضعیف وضعیت موسیقی محلی گیلان اثر گذار بودهاست. این عوامل عبارتند از: مدرنیته، تغییر ساختار زندگی اجتماعی و فرهنگی، دیدگاه غالب در رادیو و تلویزیون،نقش مدیران فرهنگی. همچنین با توجه به نتایج بدست آمده، نقش سیاست گذاری فرهنگی در کاهش رونقموسیقی محلی گیلان مورد تأیید قرار گرفت که به ترتیب، عواملی مانند عدم اختصاص تسهیلات کافی به موسیقیمحلی گیلان، عدم نیازسنجی موسیقیایی از جوانان، عدم تصویب قوانین اجرایی محکم در رعایت از حقوق معنویهنرمندان و عدم اختصاص بودجه کافی برای فعالیت گروه های موسیقی محلی گیلان شناسایی شده اند.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان می دهد می توان با سیاست گذاری و اقدام درست در جهت بهبود وضعیتموسیقی محلی و حفظ هویت بومی گیلان سهم بسزایی داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - نگاهی به نقش قدرت در موسیقی زیر زمینی ایران
زهرا نژادبهرام فاطمه کمالی چیرانی

آشنایی با موسیقی در جوامع گوناگون از دیر باز وجود داشته، نحوه نگرش جوامع مختلف به موسیقی درحالت عام 3یا نوع حاشیهای ، می تواند رویکرد اجتماعی و فرهنگی آن را تبیین کند. با این وجود، موسیقی در هردو حالت ،میزان اثر بخشی فرهنگهای گوناگون در گرایش به انواع موسیقیها در جوامع چکیده کامل

آشنایی با موسیقی در جوامع گوناگون از دیر باز وجود داشته، نحوه نگرش جوامع مختلف به موسیقی درحالت عام 3یا نوع حاشیهای ، می تواند رویکرد اجتماعی و فرهنگی آن را تبیین کند. با این وجود، موسیقی در هردو حالت ،میزان اثر بخشی فرهنگهای گوناگون در گرایش به انواع موسیقیها در جوامع گوناگون را بیان میکند. دراین میان موسیقی زیرزمینی 4که از اصطلاحات متداول در ادبیات اجتماعی ایران طی چند سال گذشتهاست قابل،بررسی می باشد .در واقع جامعه ایرانی با نوع جدیدی از موسیقی که پیش از این تجربه نکرده بود، رو یا رو شده که پایگاه خاصاین نوع موسیقی از نظر قشر بندی اجتماعی در حوزه نوجوانان و جوانان طبقهبندی میشود لذا اهمیت توجه بهاین سبک از موسیقی که دارای شباهتهایی با انواع غربی و اعتراضی است، الزامی می باشد.موسیقی زیر زمینی از نوع ایرانی تصویر تازه ای از موسیقی را در کشور به نمایش گذاشته که شاید از نوعیاعتراض برخوردار باشد اما با همنام های خود دردیگر کشورها به خصوص کشورهای غربی متفاوت است و بهعبارتی اعتراض آن به ساختار نظام سیاسی اقتصادی لیبرالیسم مشابه آنچه در غرب می باشد، نیست .اعتراض اینون ع موسیقی در ایران به شرایط اجتماعی کشور از نگاه محدودیتهای فرهنگی دینی است.اهمیت بررسی موسیقی زیرزمینی یا بدون مجوز درایران تنها در اسم نیست بلکه در ایستارهای در حال تولیداست که هر روز بر دامنه آن افزوده و فاصله علاقمندان به خود را با فرهنگ مسلط بیشتر می کند که در صورتگسترش این شکاف امکان نزدیک شدن این دو بخش " ها دره فاصله " بسیار دور از ذهن است .ذکر این نکتهضروری است که تصویر این تغییر در جابجایی قدرت از نهادهای رسمی به بخش های غیر رسمی نیز قابل مشاهدهاست که کم توجهی به آن در عمیق تر ساختن این" دره " موثر خواهد بود .روش استفاده شده در این تحقیقمطالعه اسنادی است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر(نمونه موردی: پارک ملت-ارومیه)
نیما بایرام زاده خجسته مجدی

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پار چکیده کامل

مقدمه و هدف پژوهش: هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی برای موسیقیایی کردن منظر صوتی در بوستان‌های عمومی شهر در ابعاد خرد می‌باشد تا به کمک صداهای خوشایند فضا، میزان آرامش، حس مکان و سرزندگی در محیط افزایش یابد. روش پژوهش: جامعه‌ی آماری این پژوهش استفاده‌کنندگان از پارک ساحلی ملت ارومیه هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه آماری نامعلوم، 170 بدست‌آمده است که به صورت تصادفی در محدوده تکمیل گردیده‌است. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده به دو صورت کمی و کیفی صورت پذیرفته است، در بعد کمی از روش‌های آماری و در بعد کیفی، نتایج حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه‌ها تجزیه ‌و تحلیل گردیده‌است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشانگر این است که میان دو متغییر کیفیت فضای عمومی و فضای صوتی در محیط با ضریب همبستگی 408/0 رابطه متوسط مستقیم برقرار می‌باشد و از سوی دیگر، استفاده از موسیقی و نوفه‌های خوشایند در پارک‌ها و فضاهای سبز همگانی با توجه به نظریات مردم به میزان 1/87 درصد باعث افزایش سرزندگی فضا و افزایش یا ایجاد حس مکان می‌شود. نتیجه گیری: پیشرفت روز افزون جامعه بر مشکلات آن نیز می‌افزاید و باید در جهت رفع این مشکلات نظیر بی‌هویتی مکان‌های طراحی شده، عدم توجه به فضای صوتی فضاهای طراحی شده، کم توجهی به طراحی فضاها برای مردم قدم برداشت که در نهایت با استفاده از مدل اپلیارد در سه بعد، راهکارهای عملیاتی، واکنشی-عاطفی و استنباطی راهکارهایی ارزیابی و ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - بررسی تأثیر طبیعت و محیط زیست
حمید ماجدی شبنم شاملوکیا

موسیقی بیانگر پیوند جسم و روح انسان با محیط اطراف وی و نیز نمایانگر هماهنگی و هارمونی بین اجزای مختلف طبیعت است. موسیقی در ذات خود برگرفته از اصوات طبیعی است و به هر میزان که به طبیعت نزدیک شود، در واقع به ذات خود نزدیک شده است، زیرا اصوات چیزی نیستند جز روح طبیعت. در ت چکیده کامل

موسیقی بیانگر پیوند جسم و روح انسان با محیط اطراف وی و نیز نمایانگر هماهنگی و هارمونی بین اجزای مختلف طبیعت است. موسیقی در ذات خود برگرفته از اصوات طبیعی است و به هر میزان که به طبیعت نزدیک شود، در واقع به ذات خود نزدیک شده است، زیرا اصوات چیزی نیستند جز روح طبیعت. در تهیه این مقاله تأثیر طبیعت و محیط زیست در کلیه جنبه های موسیقی کنونی ایران مورد بررسی قرار گرفته است و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، بررسی منابع صوتی و مطالعات میدانی در نواحی مختلف ایران، مشخص گردیده است که در موسیقی کنونی ایران آنچه تأثیر طبیعت و محیط زیست بر آن ها بیشتر مشهود است، موسیقی سنتی، موسیقی ملی و موسیقی محلی است. موسیقی سنتی ایران بر اساس موسیقی دستگاه&zwnj;ها و ردیف که در اصل مجموعه ملودی هایی است که به وسیله افراد مختلف در زمان های گوناگون جمع آوری شده، شکل گرفته و از دیدگاهی دیگر، منظومه&zwnj;ای از قطعات موسیقی نواحی مختلف ایران است که پاره&zwnj;ای از عام&zwnj;ترین ویژگی&zwnj;های فرهنگی و طبیعی ایران را دارا می باشد. در موسیقی ملی ایران که شامل آهنگ&zwnj;ها، تصانیف و ترانه&zwnj;های ایرانی است، جلوه&zwnj;های زیست محیطی طبیعی ایران منعکس شده که در این مقاله پس از بررسی نمونه های مرتبط، جدولی از آن ها تهیه گردیده است. هر ناحیه از ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی، بافت فرهنگی ـ اجتماعی و آیین&zwnj;های محلی، موسیقی مخصوص خود را دارد. طبیعت و محیط زیست بر رفتار و ذهنیت مردم مناطق مختلف و در نتیجه موسیقی آن ها تأثیر متفاوتی می&zwnj;گذارد. مردم هر منطقه بر اساس شرایط اولیه محیطی خود به انتخاب ساز و نغمه&zwnj;های موسیقی می&zwnj;پردازند. موسیقی محلی مانند موسیقی خراسان، گیلان، مازندران، کردستان، لرستان، بلوچستان، آذربایجان و ترکمن&zwnj;صحرا، از طبیعت بیشتر وام گرفته &zwnj;است و نقش طبیعت و محیط اطراف در آن بیشتر مشهود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - بررسی تطبیقی فضای موسیقایی سینیه شوقی و بلخیر
رضا سلیمان‌زاده نجفی بختیار مجاز داود زرین‌پور

تأثیر و تأثّر شاعران از مضامین و اسالیب یکدیگر در ادبیات جهان امری است شایع که ادبیات عرب نیز از آن مستثنی نیست. سینیه بحتری همواره مورد توجه ادبا و شعرا بوده است. در این میان احمد شوقی شاعر معاصر در اسلوب و مضمون از وی پیروی کرده است و عبدالله عمر بلخیر نیز از هر دو شا چکیده کامل

تأثیر و تأثّر شاعران از مضامین و اسالیب یکدیگر در ادبیات جهان امری است شایع که ادبیات عرب نیز از آن مستثنی نیست. سینیه بحتری همواره مورد توجه ادبا و شعرا بوده است. در این میان احمد شوقی شاعر معاصر در اسلوب و مضمون از وی پیروی کرده است و عبدالله عمر بلخیر نیز از هر دو شاعر پیش از خود تأسّی جسته و سینیه&zwnj;ای زیبا از خود به یادگار گذاشته است. بی&zwnj;شک بحث و بررسی جنبه&zwnj;های گوناگون سینیه شوقی و بلخیر امری است لازم. برخی از سؤالاتی که این پژوهش در صدد یافتن پاسخی برای آن&zwnj;هاست: هنر این دو شاعر در باب موسیقی به چه صورت نمود یافته است؟ تناسب محتوا با وزن، بسامد واژگان و افزایندگان موسیقایی در این آثار به چه صورت است؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - بررسی تطبیقی وصف خمر در شعر اعشی و منوچهری دامغانی
مرتضی براری رئیسی الهی بخش گوری

خمریات از دیرباز مورد توجه شاعران پارسی و تازی بوده است. اعشی و منوچهری دامغانی از جمله این شاعران‌اند که به این موضوع پرداخته‌اند. بنابراین به خاطر بسامد بالای توصیف باده در شعرشان، و عدم پژوهش در این خصوص، این جستار به دنبال آن است که با روش توصیفی - تحلیلی، نگاه دو ش چکیده کامل

خمریات از دیرباز مورد توجه شاعران پارسی و تازی بوده است. اعشی و منوچهری دامغانی از جمله این شاعران‌اند که به این موضوع پرداخته‌اند. بنابراین به خاطر بسامد بالای توصیف باده در شعرشان، و عدم پژوهش در این خصوص، این جستار به دنبال آن است که با روش توصیفی - تحلیلی، نگاه دو شاعر به این موضوع را بررسی کرده و تفاوت‌ها و اشتراکات شعری آنان را بیان کند. یافته‌های این پژوهش نشانگر است که مضامین مشترکی همچون تأثیر باده بر جسم، شفابخشیِ بوی باده و وصف مجالس باده نوشی همراه با رقص کنیزکان وجود دارد. دقت و شمول، توجه به جزئیات و حسّیات، پرگویی، جان بخشی به باده و زمینی بودن باده، از دیگر ویژگی های مشترک است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - مقایسه مرثیه در ادب فارسی و عربی با تکیه بر دو مرثیه فرخی و بحتری
زهرا سعادتی نیا

مرثیه که قدمتی به اندازه انسان و تاریخ او دارد، انواع متفاوتی را در بر می‌گیرد همچون مراثی شخصی، رسمی و مذهبی. ارزش عاطفی هر یک از انواع مرثیه با توجه به جهت‌گیری و مخاطب آن متفاوت است. در این نوشتار به بررسی دو مرثیه می‌پردازیم که هرچند در شمار مراثی رسمی می‌گنجد اما ا چکیده کامل

مرثیه که قدمتی به اندازه انسان و تاریخ او دارد، انواع متفاوتی را در بر می‌گیرد همچون مراثی شخصی، رسمی و مذهبی. ارزش عاطفی هر یک از انواع مرثیه با توجه به جهت‌گیری و مخاطب آن متفاوت است. در این نوشتار به بررسی دو مرثیه می‌پردازیم که هرچند در شمار مراثی رسمی می‌گنجد اما از تأثیرگذاری خاصی برخوردار هستند. فرخی و بحتری در سوگ سلطان محمود و متوکل، خلیفه عباسی، دو مرثیه سروده‌اند. این دو مرثیه از حیث زبان، موسیقی، عاطفه و محتوا حاوی نکات قابل توجهی است که از یک سو بیانگر انگیزه گویندگان و از سویی بیانگر نگرش آن‌ها در مواجهه با پدیده مرگ است. توجه به موسیقی کلام و انطباق آن با فضای شعر، حضور کم رنگ مسائل اندیشگانی، زبان روان و دور از ابهام و حضور صور خیال ساده، برخی از شباهت‌های دو مرثیه است. از مهم‌ترین تفاوت‌های دو مرثیه نیز می‌توان به انگیزه متفاوت گویندگان در سرودن مرثیه، عاطفه غالب و میزان اثربخشی مرثیه اشاره کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بررسی تطبیقی ساختار موسیقایی شعر کودک عربی و فارسی
جواد گرجامی عادل آزاددل مریم سلیمی

امروزه ادبیات و شعر کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی، توجه بسیاری از ادیبان و اهل فن در این حوزه را به خود جلب نموده است. ایجاد لذت از نثر یا نظم، مقدمه ایجاد ارتباط شاعر یا نویسنده با کودک است. در این میان، شعر به دلیل ساختار موسیقایی و آهنگین بودن و ایجاد لذت ش چکیده کامل

امروزه ادبیات و شعر کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی، توجه بسیاری از ادیبان و اهل فن در این حوزه را به خود جلب نموده است. ایجاد لذت از نثر یا نظم، مقدمه ایجاد ارتباط شاعر یا نویسنده با کودک است. در این میان، شعر به دلیل ساختار موسیقایی و آهنگین بودن و ایجاد لذت شنیداری، برای کودکان دارای جذابیتی وافر است. شعر کودک با بهره مندی از زبان، ساختار، وزن و درون مایه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و همانند انواع دیگر ادبی دارای مؤلفه‌های ساختاری مشخصی است که آن را از شعر بزرگسال متمایز ساخته است. در این مقاله، به منظور مقایسه کیفی، ضمن تحلیل مهم‌ترین مؤلفه‌های آن، جایگاه موسیقیِ شعر کودک در راستای شکل‌گیری زبان شعر کودکانه مورد تبیین قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد، ساختار موسیقایی شعر کودک به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم زبانی، به واسطه حضور عینی و ملموس خود نقش زیادی در انتقال محتوای شعری به مخاطب کودک داشته و این امر در نهایت می‌تواند عامل پیوندی میان کودک و متن شعری باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی عنصر موسیقی در شعر محمود سامی البارودی و ملک الشعرای بهار
جواد کارخانه اسماعیل نادری نعمان اونق

10.30495/clq.2021.681948

موسیقی از برجسته ترین عناصر شعری در ادبیات هر ملتی است. در این میان ادبیات برخی ملت ها چون ادبیات فارسی و عربی از عناصر موسیقایی یکسانی در اشعارشان برخوردارند. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با تکیه بر این عنصر، اشعار دو شاعر برجسته و معاصر عربی و ایرانی محمود سامی البا چکیده کامل

موسیقی از برجسته ترین عناصر شعری در ادبیات هر ملتی است. در این میان ادبیات برخی ملت ها چون ادبیات فارسی و عربی از عناصر موسیقایی یکسانی در اشعارشان برخوردارند. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با تکیه بر این عنصر، اشعار دو شاعر برجسته و معاصر عربی و ایرانی محمود سامی البارودی و ملک الشعرای بهار تحلیل و بررسی شوند، تا نحوه بکارگیری عوامل موسیقی ساز در اشعار این دو شاعر آشکار شود. برای رسیدن به این مقصود موسیقی اشعار آن‌ها از دو جنبه مهم: موسیقی بیرونی (وزن، قافیه وردیف) و موسیقی درونی(جناس و سجع و تکرار با زیرشاخه واج‌آرایی و تکرار لفظ و تکرار هجا همچنین رد العجز علی الصدر و طرد و عکس) بررسی شده است. با این فرضیه که هر دو شاعر توانسته اند با استفاده از ابزارهای موسیقی ساز نغمه‌های دلنشینی را بر تارهای شعرشان تصنیف نمایند. نتایج این بررسی نشان می‌دهد شباهت زیادی میان این دو شاعر مشهود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - بررسی زیبایی شناسی سوره‌های‌ «مزَّمِّل» و «مدَّثِّر» در پرتو نقد فرمالیستی
کاوه رحیمی حسین ابویسانی

10.30495/qsf.2023.1978752.2982

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف ز چکیده کامل

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف زیبایی‌های سوره‌های یاد شده است و سعی دارد دیدی واضحتر نسبت به شگفتی‌های ظاهری اثر و تأثیر آ‌ن‌ها در انتقال معنا به مخاطب ارایه دهد. اهمیّت جُستار حاضر تلاش برای به اثبات رساندن این مهمّ است که متون دینی و به طور ویژه سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر هرچند به دنبال مفاهیمی خاصّ می‌باشند؛ ولی بر اساس مکتب فرمالیسم از زیبایی‌های ادبی تهی نیستند. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اصول و مبانی مکتب صورت گرایی، به بررسی فُرم و محتوای سوره‌های مزِّمِّل و مدَّثِّر پرداخته و با هدف کشف مؤلّفه‌های فرمال وتبیین میزان انسجام و هماهنگی فُرم آیات و نقش آن در رساندن مضمون و تأثیر گذاری بر مخاطب در دو سوره نگاشته شده. ویژگی‌های بارز فرمالیستی در دو سوره قاعده افزایی، قاعده کاهی معنایی، بدیع معنوی هستند. نتایج نشان می‌دهد واج‌ها، هجاها، صامت و مصوت‌ها، کابردهای تشبیه، مجاز، کنایه، استعاره، توازن آوایی و واژگانی، دخالت دادن گونه‌های متفاوت آشنایی زدایی ادبی، در پیوند با هم، هارمونی و نظمی بسیار شگفتی را ایجاد کرده‌اند وبا فضای دو سوره که انذار مشرکان و بیان هولناکی صحنه‌های قیامت است همسو و هماهنگ است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - موسیقی و نظم آوایی قرآن کریم
مهدی ممتحن مهین حاجی زاده

قرآن کریم، معجزه بزرگ حضرت ختمی مرتبت، گنجی بی پایان است که با ظهور اسلام بر ایشان نازل شد. با گذر زمان، سرچشمه های شگفت و تازه ای از این کتاب آسمانی کشف می شود. به نظر می رسد یکی از ابعاد اعجاز قرآن که تا کنون کمتر بدان پرداخته شده است، اعجاز نهفته در موسیقی و نظم آوای چکیده کامل

قرآن کریم، معجزه بزرگ حضرت ختمی مرتبت، گنجی بی پایان است که با ظهور اسلام بر ایشان نازل شد. با گذر زمان، سرچشمه های شگفت و تازه ای از این کتاب آسمانی کشف می شود. به نظر می رسد یکی از ابعاد اعجاز قرآن که تا کنون کمتر بدان پرداخته شده است، اعجاز نهفته در موسیقی و نظم آوایی قرآن است. تأثیراتی از پس صوت و کلام که از تلاوت آیات قرآن و موسیقی دلنشین حاصل از آنپدید می آید و نه از پس معانی و محتوای ارزشمند گنجانیده در آن؛ تأثیراتی از پس ساختار و نه محتوا. این موسیقی در تار و پود الفاظ و در ترکیب درون جمله ها نهفته است و فقط با احساس ناپیدا و با قدرت متعال ادراک می شود. مقاله حاضر در صدد است تا این جنبه از اعجاز قرآن کریم را بررسی کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - واج آرایی و نغمه حروف در قرآن کریم
غلامرضا معینی هادی زاده محمد فاضلی رضا اشرف زاده

یکی از زیباترین آرایه‌های بدیع لفظی، واج آرایی است که در قرآن کریم به وفور دیده می شود و نقش مهمی در تقویت موسیقی کلام دارد. با این حال، هرچند تحقیقات زیادی پیرامون بلاغت قرآن انجام شده، تا کنون پژوهشی جدّی در جهت کشف این آرایه و تحلیل زیبایی های آن در قرآن، صورت نگرفته چکیده کامل

یکی از زیباترین آرایه‌های بدیع لفظی، واج آرایی است که در قرآن کریم به وفور دیده می شود و نقش مهمی در تقویت موسیقی کلام دارد. با این حال، هرچند تحقیقات زیادی پیرامون بلاغت قرآن انجام شده، تا کنون پژوهشی جدّی در جهت کشف این آرایه و تحلیل زیبایی های آن در قرآن، صورت نگرفته است. از دیگر آرایه های مبتنی بر تکرار واج، نغمه حروف را می‌توان نام برد که هرچند اهل بلاغت تا کنون به عنوان آرایه‌ای مستقل به آن نپرداخته اند، اما از تأثیر شگرف آن در زیباسازی و تقویت موسیقی سخن نمی توان چشم پوشید. این دو آرایه لفظی در قرآن کریم، ارتباط شگفت‌آوری هم با معنای کلام دارند و این ارتباط در موارد بسیاری قابل کشف و بررسی است. در این نوشتار که به روش تحقیقی- تحلیلی انجام گرفته، سعی شده تا تعریفی قابل قبول از نغمه حروف، درکنار واج آرایی ارائه شود. همچنین نمونه‌هایی زیبا از این دو فن بدیعی در قرآن کریم معرفی شده و به مواردی از تناسب دل انگیز این دو آرایه لفظی، با معنای کلام پرداخته شده و شاهد مثال هایی از ادبیات فارسی نیز در این زمینه ارائه گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - دراسة الخصائص الفنیة لشعر الشکوی عند حافظ إبراهیم
علی پیرانی شال

إنّ الشکوی حالة شعوریّة تقوم علی وجع داخلیّ یلمّ بالمرء خلال موقف یستوجب التعب والصراخ وأحیاناً البکاء. إنّ حافظ إبراهیم ذاق طعم الشدّة فی حیاته ویحفل شعره بوصف إخفاقهولوعته علی ما فات من السعد. من جانب آخر إنّه سمع شکاوی المظلومین وشارک فی مصائبهم، فنری الشاعر صاحب نفس چکیده کامل

إنّ الشکوی حالة شعوریّة تقوم علی وجع داخلیّ یلمّ بالمرء خلال موقف یستوجب التعب والصراخ وأحیاناً البکاء. إنّ حافظ إبراهیم ذاق طعم الشدّة فی حیاته ویحفل شعره بوصف إخفاقهولوعته علی ما فات من السعد. من جانب آخر إنّه سمع شکاوی المظلومین وشارک فی مصائبهم، فنری الشاعر صاحب نفس شاکیة. نجد فی شعره الشاکی الارتباط الوثیق بین معجمه الشعری وبین حالاته الحزینة حیث ألفاظه تبیّن لنا نفساً ألیمة واعتمد الشاعر علی ألفاظ تخلو من الغرابة، واستخدم لغة الماضی فذکر الماضی کان کبلسم یشفی جروحه. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - دراسة الرؤی النقدیة لأحمد الشایب، نقد الشعر نموذجا
مرتضی براری رئیسی حسین تکتبار فیروزجایی

قد عنی النقّاد العرب القدامی والمعاصرون بالشعر عنایةً بالغةً، ووضعوا له مفهوماً یختلف مِن ناقد إلی آخر. ومن النقّاد من تناول هذه القضیة برؤیةٍ جدیدةٍ وهو أحمد الشایب الذی له دورٌ متمیّزٌ فی تطوّر النقد العربی المعاصر. وعلی ذلک، یهدف هذا المقال وبمنهج وصفیّ- تحلیلی إلی د چکیده کامل

قد عنی النقّاد العرب القدامی والمعاصرون بالشعر عنایةً بالغةً، ووضعوا له مفهوماً یختلف مِن ناقد إلی آخر. ومن النقّاد من تناول هذه القضیة برؤیةٍ جدیدةٍ وهو أحمد الشایب الذی له دورٌ متمیّزٌ فی تطوّر النقد العربی المعاصر. وعلی ذلک، یهدف هذا المقال وبمنهج وصفیّ- تحلیلی إلی دراسة المواقف النقدیة لهذا الناقد حول تعریف الشعر وعناصره فی إطار کتابه أصول النقد الأدبی. ولهذا البحث ضرورة لأنَّ الشایب قد حاول أن یبنی النقد علی أساسٍ علمیّ وموضوعیّ. وإضافة إلی ذلک، لم یدرس الباحثون هذا الکتاب ومواقفه النقدیة فیه. تشیر نتائج الدراسة إلی أنَّ الشعر - عند الشایب - وسیلةٌ للتعبیر عمّا فی النّفس من فکَر ومشاعر، ومن أهمّ وظائفها تصویر حیاة الناس ومشاکلهم. یعتقد هذا الناقد أنَّ النظم یجب أن یجری فی المفردات والجمل فی صیاغة الشعر. واللفظ عنده وسیلةٌ للتعبیر عن المعنی، والصُّورة الشعریة عنده تطلق علی الوسائل الفنّیة التی یحاول بها الشاعر نقل فکرته وعاطفته إلی القرّاء، معتقدا علی أنَّها ترتبط بعناصر أخری من مثل المعانی، والألفاظ، والموسیقی. کما لم یغفل الشایب عن العاطفة ومقاییسها المختلفة، والموسیقی الخارجیة للشعر، مرکّزا علی أنَّ أهمیّتها تظهر فی إبراز المعنی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - قصیدة النثر عند محمد الماغوط وأحمد شاملو
علی گنجیان خناری فاطمه جغتایی

بعد أن فقد الشعر الکلاسیکی سیطرته علی الذائقة الشعریة فی الأدبین العربی والفارسی، أصبحت قصیدة النثر دعوة حقیقیة للواقع الشعری، واقتحمت الساحة الشعریة وفرضت هیمنتها فی أواخر السبعینات وأوائل الثمانینات من القرن المنصرم، وفتحت آفاقا جدیدة أمام الکلمة برمتها، وأثارت جدلا و چکیده کامل

بعد أن فقد الشعر الکلاسیکی سیطرته علی الذائقة الشعریة فی الأدبین العربی والفارسی، أصبحت قصیدة النثر دعوة حقیقیة للواقع الشعری، واقتحمت الساحة الشعریة وفرضت هیمنتها فی أواخر السبعینات وأوائل الثمانینات من القرن المنصرم، وفتحت آفاقا جدیدة أمام الکلمة برمتها، وأثارت جدلا واسعا فی الأوساط الأدبیة عند العرب والإیرانیین.فالأدبان العربی والفارسی شهدا تحولاً فی بنیة أدبهما، وفتحت أبواب کبری أمام الأجیال الشعریة العربیة والفارسیة أدَّت إلی إثراء تجاربهما وتطویر تراثهما. یحاول هذا المقال ولوج أبواب التشابه والتقارب والاختلاف ما بین الشاعرین الرائدین، محمد الماغوط من سوریا وأحمد شاملو من إیران، وأهمیة هذا المقال تتجلی فی کشف الدور الذی لعبه کل من الشاعرین فی حمل قصیدة النثر إلی برّ الإبداع والتمیز، بالسعی المتواصل فی الخروج بها من أسلوبها التقلیدی الجامد الذی جاء به المعاصرون لهما. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - المسرحیة نشأتها، ومراحل تطورها ودلائل تأخر العرب عنها
علی صابری

إن المسرحیة من الأجناس الأدبیة القدیمة التی مضت علیها أدوار مختلفة منذ نشأتها إلی یومنا الحاضر، وهذه الأدوار المختلفة التی تطور فیها هذا الفن الإنسانی الجمیل، وخطا خطوات واسعة نحو التقدم والرقی، هی الیونانیة، والرومانیة، والقروسطیة، والکلاسیکیة، والرومانتیکیة، والواقعیة چکیده کامل

إن المسرحیة من الأجناس الأدبیة القدیمة التی مضت علیها أدوار مختلفة منذ نشأتها إلی یومنا الحاضر، وهذه الأدوار المختلفة التی تطور فیها هذا الفن الإنسانی الجمیل، وخطا خطوات واسعة نحو التقدم والرقی، هی الیونانیة، والرومانیة، والقروسطیة، والکلاسیکیة، والرومانتیکیة، والواقعیة. فإن المسرحیة تبتدئ بالرقص البدائی المصحوب بالموسیقی فی الاحتفالات الدینیة، وتنتهی إلی ما نراه الیوم من الدراما الحدیثة والأفلام السینمائیة التی تلعب دورا عظیما فی حیاة الإنسان الجدید، وفی توجیه مشاعرهم، ونری أنه لایخلو الیوم أدب أمة منها، إلا أن الأدب العربی لم یمارسه إلا فی عصر النهضة الأدبیة الحدیثة، إذ خلا الأدب العربی القدیم من هذا الفن الإنسانی لعوامل فنیة واجتماعیة ودینیة، لا ینکر علی أحد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - تحلیل اسلوب وسیاق قصیدة «لامیة السفر» لمیرزا فضلعلی المولوی فی مدح الإمام علی بن ابی طالب(ع)
زهرا ایلداری هوشنگ زندی

قصیدۀ لامیۀ السفر إحدی المنظومات التی قد أنشدها شعراء الترک باللغۀ العربیة، وقد أنشدها أیضاً فضلعلی فی مدح الإمام علی(ع) وقد ذکر فیها مناقب الإمام بلسان واضح، ویوضح فی القصیدۀ عن حبه للإمام. فی هذه القصیدة والتحقیق نری أن قصیدۀ لامیۀ السفر توضع فی أسلوب مصنوع وتوصیفی وت چکیده کامل

قصیدۀ لامیۀ السفر إحدی المنظومات التی قد أنشدها شعراء الترک باللغۀ العربیة، وقد أنشدها أیضاً فضلعلی فی مدح الإمام علی(ع) وقد ذکر فیها مناقب الإمام بلسان واضح، ویوضح فی القصیدۀ عن حبه للإمام. فی هذه القصیدة والتحقیق نری أن قصیدۀ لامیۀ السفر توضع فی أسلوب مصنوع وتوصیفی وتحلیلی وفی تربۀ النقد والتحلیل حتی تضع القصیدة فی السطوح الموسیقیة والبیانیة والصنایع البدیعیة ویبین بعض المواضع لجلاء القصیدة، والتفحص عن صناعۀ الموسیقی لها ویتبین أن الشاعر فی سعی علی ایجاد التوازن بین التعاملات اللفظیة والمعنویة مضافاً إلی التأکید فی الوجهۀ الموسیقیۀ الظاهرۀ ویحکی عن الوزن والقافیة والموسیقی الداخلیة للقصیدۀ وفی موسیقی التکرار بکل صامت ومصوت قد استفاد منها وفی القصیدۀ کل الحروف وکل الأصوات المتداخلة قد استعملت وقد نقلت الصوت لأبیات القصیدۀ وقد حدثت القصیدة من هذه المکررات مصوتات للحروف المتشابهة وبهذه الطریقة أحدث الموسیقی للقصیدة مضافاً علی حسن التصویر وانتقال الصوت، ولذلک جعل القصیدۀ حیۀً. فإن قصیدۀ لامیة السفر من حیث البلاغۀ والبیان مملوءۀ بالفنون والصور البیانیة وتحکی عن الروح اللطیفة فی الشاعر لأنه استفاد من کل زینۀٍ فی شعره حتی یجعله مطبوعتاً علی أساس مقتضیات الأبیات. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - پاسخ به شبهه گرایش پیامبر (ص) به موسیقی وغِناء در کتب اهل سنت
محمدحسین ایراندوست

شخصیت بزرگ و معنوی پیامبر اکرم (ص)، آئینه ی تمام نمای جمال وجلال خداوند بزرگ است. پروردگار بزرگ، در قرآن مجید، به تعریف وتحسین وی پرداخته و او را مایه ی رحمت برای همه جهانیان، ودارای خلق عظیم، معرفی کرده است. با این همه عظمت، متأسفانه در برخی کتب معتبر اهل سنت، سیمای مع چکیده کامل

شخصیت بزرگ و معنوی پیامبر اکرم (ص)، آئینه ی تمام نمای جمال وجلال خداوند بزرگ است. پروردگار بزرگ، در قرآن مجید، به تعریف وتحسین وی پرداخته و او را مایه ی رحمت برای همه جهانیان، ودارای خلق عظیم، معرفی کرده است. با این همه عظمت، متأسفانه در برخی کتب معتبر اهل سنت، سیمای معنوی پیامبر مخدوش معرفی شده و شخصیت آن حضرت از حد یک انسان عادی هم پایین تر آمده است. یکی از موضوعاتی که باعت مخدوش نمودن شخصیت معنوی پیامبر شده، گرایش ایشان به موسیقی و رقص و دف و غناء است. که روایات متعددی در صحیح بخاری مبنی بر گرایش پیامبر اعظم، به موسیقی و غناء وجود دارد. عبارات این احادیث، به نحوی است که برخورد ایشان را با دفّ و موسیقی، بسیار عادی و مانند جوانان عاشق آن زمان ترسیم کرده است! بعلاوه، این روایات، ورود پیامبر به محل خصوصی یک تازه عروس و خلوت با زن نامحرم را برای پیامبر اعظم (ص) بسیار عادی و مباح تصویر نموده بطوریکه برخی شارحین مانند ابن حجر عسقلانی ناچار به طرح احتمالات متعدد جهت حل این اشکالات می شوند. در این مقاله فقط دو روایت رُبیّع دختر مُعوّذبن عَفراء و روایت عایشه با تعابیر مختلف و ازطرق متعدد مورد بررسی قرار گرفته است. آنگاه نادرستی مضامین و مفهوم آن از دو جهت اثبات شده است. نخست اینکه این روایات با روایات دیگر صحیح بخاری در تعارض و ناسازگار است. ثانیا از طریق برخی آیات قرآن عدم جواز غناء و گرایش به موسیقی لهوی قابل اثبات است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - مقایسۀ ترانه‌ و تصنیف و بیان تفاوتشان (از آغاز تا قبل از انقلاب)
رضوان کریمی ماه نظری

10.30495/dk.2022.1929443.2268

معنی ترانه و تصنیف، نوع اجرا و تاریخچۀ شکل گیریِ آن‌ها، از مباحثی است که ذهن بسیاری از محققان را به خود مشغول داشته است. بعضی، هر دو مقوله را یکی می‌کنند و به انواع خواندن‌ها، ترانه می‌گویند، در حالی‌که در شیوۀ اجرا، فرق بسیار است. و یا از دیدگاه بعضی از محققان و شاعران چکیده کامل

معنی ترانه و تصنیف، نوع اجرا و تاریخچۀ شکل گیریِ آن‌ها، از مباحثی است که ذهن بسیاری از محققان را به خود مشغول داشته است. بعضی، هر دو مقوله را یکی می‌کنند و به انواع خواندن‌ها، ترانه می‌گویند، در حالی‌که در شیوۀ اجرا، فرق بسیار است. و یا از دیدگاه بعضی از محققان و شاعران دو بیتی، رباعی، قطعه و شاید غزل کوتاه را، نیز، ترانه می‌نامند و از دیدگاه آن‌ها تنها قالبِ کوتاهِ ترانه است که آن‌را، از قصیده، مثنوی، غزل و دیگر قالب‌های شعری جدا می‌کند، حتی مرحوم ملک‌الشعرای بهار، که خود پایه‌گذار علم سبک‌شناسی است، تصنیف را نوعی از اشعار هجایی محلی که قبل از اسلام در ایران رایج بوده، دانسته‌اند و فرق زیادی بین شعر و تصنیف قائل نشده‌اند و هر شعری را خاصه در مزاحفات بحر هزج و رجز، به جای تصنیف به کار برده‌اند و از سوی دیگر ترانه ‌را پایین‌تر از شعر و غزل قرارداده‌ و صاحبان فن، نیز، کمتر به ضبط آن‌ها مبادرت نموده‌اند؛ در حالی‌که وجود فهلویات نشان می‌دهد که قدمت ترانه، از شعر بیشتر است. در این مقاله، با بررسی مشخصاتِ ترانه و تصنیف، ضمن این‌که معنیِ درستی از این دو مقوله، ارائه می‌شود، بیان می‌داریم که ترانه و تصنیف، از لحاظ خوانِش تفاوت بسیاری دارند. ترانه بر پایه‌ی احساساتِ درونیی خواننده، شاد یا غمگین و به‌طور یک‌نواخت، اما تصنیف در چارچوب خاص و اصول اساسی خوانده می‌شود و باید شروع، میانه و فرودِ مناسب داشته باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی(کتابخانه‌ای) انجام گرفته است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - کارکرد عنصر موسیقی در پنج گنج نظامی گنجوی
رضا اشرف زاده حشمت قیصری

موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته‌اند تا جایی‌ که نمی‌توان مرزی واقعی بینشان قرار داد و این در حالی ا‌ست که این دو مقوله با توجه به بسترهای گوناگون دارای استقلال و شخصیت‌های خاص خود نیز هستند. ارج نهادن و حرمت گذاردن به موسیقی، چکیده کامل

موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته‌اند تا جایی‌ که نمی‌توان مرزی واقعی بینشان قرار داد و این در حالی ا‌ست که این دو مقوله با توجه به بسترهای گوناگون دارای استقلال و شخصیت‌های خاص خود نیز هستند. ارج نهادن و حرمت گذاردن به موسیقی، همانا حرمت گذاشتن به زبان فارسی است و نگرش بزرگان ادب پارسی به این مهم، ارزشمند و شایسته‌ی بررسی می‌باشد. اشارات صریح نظامی به ابزار و آلات موسیقی، وجود و تکرار فراوان اصطلاحات و عناصر مربوط به موسیقی در اشعارش، بیانگر میزان دانش و آشنایی کامل وی با این هنر است. پنج‌گنج نظامی علاوه بر مسائل ادبی و شاعرانه، مجموعه‌ی بسیار ارزشمندی است که در زمینه‌ی موسیقی می‌تواند مرجعی مفید جهت پژوهش باشد. این اثر که منبع عظیم حکمت و هنر می‌باشد، ضمن معرفی سازهای موسیقی و کاربرد آنها؛ بیانگر آداب و سنت‌های گذشتگان در زمینه‌ی سازهایی است که در مناسبت‌ها و اوقات گوناگون؛ نظیر مراسم استقبال از شاهان و بزرگان، مجالس بزم و سوگ، آغاز و میانه‌ی کارزار و ... نواخته می‌شده است. هر چند هر مناسبتی ابزار و آلات ویژه‌ی خود را داشته، اما ابزار و آلات مشترکی هم وجود داشته که مورد استفاده قرار می‌گرفته است. به‌ کارگیری آلات، سازها و آهنگ‌ها در هنگام بزم و رزم بسیار متنوع است، بسیاری از سازها جداگانه نواخته می‌شده و برخی دیگر؛ چون نای و رود، نای و بربط، چنگ و رباب، چنگ و بربط، و روئینه خم و شیپور در کنار یکدیگر همنوایی می‌کرده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - بررسی نقش موسیقیایی قافیه در اشعار جاویدنامه اقبال لاهوری
اعظم گله داری سید جعفر حمیدی شمس الحاجیه اردلانی

توجه به عناصر موسیقی ساز شعر( مانند: وزن، قافیه، ردیف) به خواننده کمک می‌‌کند تا معانی و حس شاعر را بهتر درک نماید. به ویژه در خصوص قافیه که مهمترین جلوه‌گاه موسیقی کناری در شعر بوده و نقش مهمی در انتقال معانی ایفا می‌‌نماید. که با بررسی آن علاوه بر فهم بهتر مفهوم مورد چکیده کامل

توجه به عناصر موسیقی ساز شعر( مانند: وزن، قافیه، ردیف) به خواننده کمک می‌‌کند تا معانی و حس شاعر را بهتر درک نماید. به ویژه در خصوص قافیه که مهمترین جلوه‌گاه موسیقی کناری در شعر بوده و نقش مهمی در انتقال معانی ایفا می‌‌نماید. که با بررسی آن علاوه بر فهم بهتر مفهوم مورد نظر، میزان توانمندی شاعر در سرودن شعر نیز سنجیده می گردد. اقبال لاهوری شاعر نام آشنایی است. وی با پیروی از شاعران بزرگ فارسی سرا قافیه را ابزاری برای القای عاطفه و مفهوم مورد نظر خود به کار گرفته است. این تحقیق می‌‌کوشد تا با روش تحلیلی _ توصیفی نقش موسیقایی قافیه را با تکیه بر اشعار جاویدنامه علامه اقبال لاهوری مورد بررسی قرار دهد. ساخت‌های محکم و گوناگون قافیه، تأثیر طنین حروف قافیه در جبران محدودیت وزنی و همچنین القای عاطفه مورد نظر شاعر، تناسب آوایی اجزای بیت با حروف قافیه و نیز استفاده اقبال از صنایع بدیعی و ساخت قافیه‌های هنری در این مقاله به عنوان علل گوشنوازی قافیه در شعر جاویدنامه مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - تحلیل انواع موسیقی میانی در اشعار نو و نیمه سنتی نیمایوشیج
محمود صادق زاده نیلا نوربلین

یکی از مشخصات اصلی شعر نیمایی، در مقایسه با شعر کلاسیک ،تحول در انواع موسیقی کلام به ویژه کاربرد موسیقی میانی و درونی است که در اشعار نیمایوشیج قابل توجه و بررسی است. در این مقاله به شیوة توصیفی، تحلیلی و کمی به بررسی کاربرد انواع موسیقی درونی در اشعار نو و نیمه سنتی نی چکیده کامل

یکی از مشخصات اصلی شعر نیمایی، در مقایسه با شعر کلاسیک ،تحول در انواع موسیقی کلام به ویژه کاربرد موسیقی میانی و درونی است که در اشعار نیمایوشیج قابل توجه و بررسی است. در این مقاله به شیوة توصیفی، تحلیلی و کمی به بررسی کاربرد انواع موسیقی درونی در اشعار نو و نیمه سنتی نیما پرداخته می‌شود. ابتدا به طور کوتاه به اهمیت موسیقی درونی توجه شده و سپس انواع موسیقی میانی شامل سجع، جناس و اقسام تکرار،تکرار واج، واژگان و عبارت با شواهد و نمونه‌هایی تحلیل و ارزیابی شده است. باتوجه به بررسی صورت گرفته، تکرار صامت و مصوت بیش از موارد دیگر به کار رفته است؛ در این میان مصوت (آ) بیش تر تکرار شده و آن اغلب ناله و فریاد را تداعی می‌کند، که بیانگر روحیه بیدارگر شاعر است. پس از آن در بین انواع جناس، جناس لاحق، بیش‌ترین بسامد را دارد. تکرار جمله و عبارت و جناس لفظ، کمترین بسامد را دارند. آنچه مشخص است، نیما با آگاهی از موسیقی درونی در شعر بهره برده است، تا بتواند کمبود وزن را جبران کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - تحلیل و تفسیر مقایسه موسیقی شعر در گشتاسب نامه دقیقی و فردوسی
مرتضی جعفری

موسیقی شعر،ضرباهنگ اصلی ذات شعر است که درک زیبایی شعر را امکان پذیر می سازد. این مساله در شاهکارهای ادبی نشان از سبک خاص خالق اثر دارد که مورد توجه صاحب نظران و ادیبان قرار گرفته است. در این مقاله به منظور درک ظرافت های موسیقایی در شعر دو حماسه سرای بزرگ، بخش هایی از گش چکیده کامل

موسیقی شعر،ضرباهنگ اصلی ذات شعر است که درک زیبایی شعر را امکان پذیر می سازد. این مساله در شاهکارهای ادبی نشان از سبک خاص خالق اثر دارد که مورد توجه صاحب نظران و ادیبان قرار گرفته است. در این مقاله به منظور درک ظرافت های موسیقایی در شعر دو حماسه سرای بزرگ، بخش هایی از گشتاسب نامه سروده شده توسط دقیقی و بخشی از شاهنامه فردوسی، از نظر موسیقی شعر مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. منظور از موسیقی در این نوشتار پژوهشی معنای وسیع آن، یعنی فرم و ساخت است. برای بررسی دقیق تر موضوع، هر دو اثر از چهار منظر کلی یعنی: 1.موسیقی بیرونی یا عروض،2.موسیقی کناری یا قافیه و ردیف،3.موسیقی درونی یا آرایه های بیانی، بدیعی و ساختارهای زبانی4.موسیقی معنوی یا همان ساختارهای داستان پردازی و تصویرگری، بررسی شده اند. با ارائه آمارهای دقیق و تحلیل آن ها، به نظر می رسد ابیات فردوسی در هر چهار جنبه از انسجام، تنوع، گستردگی و ارزش ادبی بالاتری برخوردار است و از نظر قافیه و ردیف متنوع تر، موسیقایی تر و هنری تر از ابیات دقیقی است. در آرایه های ادبی، دقیقی بیشتر به ظاهر کلام و صنایع لفظی نظر دارد و فردوسی به عمق کلام، ارتباط های معنایی و آرایه های بیانی توجه کرده است. از حیث داستان پردازی، سخن دقیقی در قیاس با سخن فردوسی، مستقیم تر، مبهم تر و قدیمی تر است؛ اما فردوسی با روایتی واقعی تر، چند بعدی، مفصل تر و با ظرافت ادبی، جذابیت بیشتری ایجاد کرده است.روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی خواهد بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - موسیقیِ اشعار قیصر امین پور
ماه نظری

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - بررسی موسیقایی سی غزل ادیب پیشاوری
فاطمه دهقان تفتی

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - بررسی موسیقی شعر در دیوان فیّاض لاهیجی
سمانه فیضی

همان طور که می دانیـم از دیـرباز تاکنـون، وزن و موسیقی شعـر، به عنـوان عنـاصر شعـر، به حسـاب آمده و مهم تلقّی شـده اند. در واقع جنبـه های مختلف موسیقی،هر چنـد به عنوان رویکردی جدید نیست امّا قبل از دوره ی معـاصر آن چنـان که بـاید مورد توجّه و مطالعه ی محققان قرار نگرفته چکیده کامل

همان طور که می دانیـم از دیـرباز تاکنـون، وزن و موسیقی شعـر، به عنـوان عنـاصر شعـر، به حسـاب آمده و مهم تلقّی شـده اند. در واقع جنبـه های مختلف موسیقی،هر چنـد به عنوان رویکردی جدید نیست امّا قبل از دوره ی معـاصر آن چنـان که بـاید مورد توجّه و مطالعه ی محققان قرار نگرفته است. فیاض لاهیجی از شاعران قرن یازدهم هجری است، که دیوانش شامل غزلیات و قصاید و قطعات و مثنویات... است. این مقاله دربرگیرنده ی پژوهشی در زمینه ی موسیقی شعر در دیوان وی است، که در آن به بررسی نحوه ی توجه و کاربرد انواع اوزان و بحور به کار رفته در دیوان پرداخته شده است. فیاض لاهیجی هم چنین به موسیقی کناری که شامل قافیه و ردیف است و نیز موسیقی درونی که آرایه های بدیعی را شامل می شود (تکرار، جناس،تضاد...)توجه نشان داده و جهت ایجاد موسیقی در اشعارش بهره برده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - رمزپردازی افسانۀ ققنوس«در گذاری از اسطوره به عرفان»
لیلا امینی لاری خیراله محمودی

10.30495/dk.2020.672396

در بسیاری از اسطوره‌ها و نمادپردازی‌ها ، نکات مشترکی می‌توان یافت که ریشه در ناخودآگاه مشترک جمعی بشر دارد و از نزدیکی باورهای فرهــنگی و معــنوی جهانیان حکایت می‌کند. اسطورۀ جهان‌شمول ققنوس نیز از جمله اساطیری است که اگرچه دگردیسی‌های فراوان یافته است - اسطورۀ کوتزال ک چکیده کامل

در بسیاری از اسطوره‌ها و نمادپردازی‌ها ، نکات مشترکی می‌توان یافت که ریشه در ناخودآگاه مشترک جمعی بشر دارد و از نزدیکی باورهای فرهــنگی و معــنوی جهانیان حکایت می‌کند. اسطورۀ جهان‌شمول ققنوس نیز از جمله اساطیری است که اگرچه دگردیسی‌های فراوان یافته است - اسطورۀ کوتزال کواتل را می‌توان صورت دگردیسی یافته‌ای از اسطورۀ ققنوس دانست - ولی می‌توان نکات مشترک و بویژه بن‌مایۀ مرگ و رستاخیز را در تمامی چهره‌های نموده شده از این پرندۀ خورشیدی، تشخیص داد. این حقیقت که مرگ، گذاری به نوع برتری از هستی و عالی‌ترین راه برای دست‌یابی به نوزایی است، در این اسطوره نموده شده است؛ مضمونی که در سیری صعودی به عرصۀ عرفان راه یافته، به صورت رستاخیز روحانی و ولادت ثانوی جلوه‌گر شده است و بدین سبب ققنوس، این پرندۀ افسانه‌ای، جنبه‌ای غیر عینی و چهره‌ای قدسی یافته است. ققنوس رمز روحی تعالی یافته است که به ساحت ورای مرگ گام می‌نهد. در مقالۀ حاضر، که به روش کتابخانه‌ای و به شیوۀ تحلیلی-توصیفی انجام شده، با نگاه به اساطیر برخی ملل، جایگاه اسطوره‌ای، عرفانی ققنوس، پرندۀ آتش، تبیین گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - التکرار فی الشعر الفلسطینی الحدیث؛ مجموعة العصف المأکول الشعریة نموذجًا
عباس یداللهی فارسانی محمود شکیب انصاری

یستهدف البحث دراسة ظاهرة التکرار بأنماطه المختلفة فی المجموعة الشعریة المعنونة "العصف المأکول". اتخذ الشاعر الفلسطینی الحدیث هذه التقنیة للتعبیر عما ألمّ بالشعب من مصیبات وویلات إثر الاحتلال الصهیونی من جانب، وإضفاء نمط من أنماط الموسیقی والإیقاع علی شعره من جانب آخر. ک چکیده کامل

یستهدف البحث دراسة ظاهرة التکرار بأنماطه المختلفة فی المجموعة الشعریة المعنونة "العصف المأکول". اتخذ الشاعر الفلسطینی الحدیث هذه التقنیة للتعبیر عما ألمّ بالشعب من مصیبات وویلات إثر الاحتلال الصهیونی من جانب، وإضفاء نمط من أنماط الموسیقی والإیقاع علی شعره من جانب آخر. کما یحاول البحث التعرف علی محاور التکرار وصوره المختلفة التی تمثّلت فی الصوت والکلمة و الفعل و الضمیر و الرموز والعبارة ودور هذه المحاور فی بناء الجملة وقدرتها علی تکوین السیاقات الشعریة الجدیدة معتمدا علی المنهج الأسلوبی. یتبین للقارئ عبر إمعان النظر فی هذه المجموعة الشعریة أنّ التکرار أقام صلات وطیدة بین الشاعر وما أصاب مسقط رأسه من ویلات ونکبات اعتصرت نفسه و من هنا خلق هذا الأسلوب البیانی نمطاً من الأجواء النفسیة داخل النسیج الشعری حیث جعلته یعبّر عنا ألمّ به من آلام نفسیة ومکنونات داخلیة بغیة تثبیت المقصود فی نفسیة المتلقّی. وأخیرًا خلص البحث إلی أنّ الشاعر الفلسطینی اتخذ التکرار أداة ناجعة للکشف عن هواجسه ومشاعره الدفینة، التأثیر فی المتلقّی، ورسم کل ما اقترف الکیان الصهیونی من الممارسات الإجرامیة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - الصورة الموسیقیة فی أشعار سعدی العربیة
حامد ذاکری عبدالحمید أحمدی منصوره شیرازی

یعتمد الشعر فی جمالیته علی عناصر عدة؛ منها الصورة الموسیقیة، وهی فی الشعر ذات أبعاد وسیعة، أدرکها أصحاب القریض إدراکاً تاماً وأحسنوا توظیفها. إن سعدی الشیرازی یعتبر من کبار شعراء الفرس الذین أدرکوا هذا المهم، فتلقی الشعر بذوقه المرهف، وتعاطاه فی میدانه الواسع؛ فکلامه مش چکیده کامل

یعتمد الشعر فی جمالیته علی عناصر عدة؛ منها الصورة الموسیقیة، وهی فی الشعر ذات أبعاد وسیعة، أدرکها أصحاب القریض إدراکاً تاماً وأحسنوا توظیفها. إن سعدی الشیرازی یعتبر من کبار شعراء الفرس الذین أدرکوا هذا المهم، فتلقی الشعر بذوقه المرهف، وتعاطاه فی میدانه الواسع؛ فکلامه مشهور بکونه سهلاً ممتنعاً، ولغته الشعریه ممتزجة بالصورة الموسیقیة فی أبعادها المتعددة. وهناک دراسات قامت بالبحث فی أشعاره الفارسیة ولکنها لم تعالج أشعاره العربیة؛ فجاءت هذه الدراسة لاستعراض الأبعاد المختلفة للصورة الموسیقیة فی أشعار سعدی العربیة، بعد أن مهّدت لذلک بمقدّمات. وقد تمّ الاعتماد فی هذا البحث علی "کلیات سعدی" بتحقیق بهاءالدین خرمشاهی، کمصدر رئیس لأشعار سعدی العربیة. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - تجدید الموسیقی عند إبراهیم ناجی
مهدی ممتحن

یعتبر إبراهیم ناجی من روّاد التجدید وأعلام الشعر العربی المعاصر وواسطة العقد بین کوکبة الشعراء المصریین المجدّدین الذی تأثّر به کثیر من الشعراء العصر الحدیث. التجدید عنده یجری فی زوایا مختلفة، نحو تجدد فی موسیقی الشعر وفی خیاله بل فی أفکاره وأسالیبه. یحاول هذا البحث فی چکیده کامل

یعتبر إبراهیم ناجی من روّاد التجدید وأعلام الشعر العربی المعاصر وواسطة العقد بین کوکبة الشعراء المصریین المجدّدین الذی تأثّر به کثیر من الشعراء العصر الحدیث. التجدید عنده یجری فی زوایا مختلفة، نحو تجدد فی موسیقی الشعر وفی خیاله بل فی أفکاره وأسالیبه. یحاول هذا البحث فی موضوع تجدید الموسیقی عند هذا الشاعر المجدّد علی طریق التحقیق والتوصیف والتحلیل. یشبه شعر ناجی بالموشحات الأندلسیة إذ استخدم الشاعر الأوزان المجزوءة کما یستخدم المقطعة بدلا من البیت. یعتمد ناجی فی شعره علی الإکثار من الحروف التی تساعد علی إبراز جو نفسی یلائم اللفظ معناه. إنّ الشاعر ناجی مجدّد فی موسیقی الشعر وخیاله بل فی الألفاظ والأفکار. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - القصیدة البِشریّة وترجمتها الفارسیّة المنظومة من منظور موسیقیّ
محمد رحیمی خویگانی نرگس گنجی

قام الشاعر الإیرانی "محمد حسین شهریار" بترجمة قصیدة للشاعر "بِشر بن عوانة" ذکرها "بدیع الزمان الهمذانی" فی مقامته الأخیرة، وهی التی اشتهرت بالقصیدة البشریّة. وترجمة شهریار من أجمل ما ترجم من الشعر العربی إلى الشعر الفارسی إذ ترجم الشاعر القصیدة العربیّة محافظًا على الجو چکیده کامل

قام الشاعر الإیرانی "محمد حسین شهریار" بترجمة قصیدة للشاعر "بِشر بن عوانة" ذکرها "بدیع الزمان الهمذانی" فی مقامته الأخیرة، وهی التی اشتهرت بالقصیدة البشریّة. وترجمة شهریار من أجمل ما ترجم من الشعر العربی إلى الشعر الفارسی إذ ترجم الشاعر القصیدة العربیّة محافظًا على الجوانب المتنوّعة التی تأسّست علیه القصیدة وخاصّة الجانب الإیقاعی والموسیقیّ منها؛ فالبحث هذا یهدف إلى مقارنة بین موسیقى نصّ المبدأ ونصّ المقصد مبیّنًا الطرق التی تمّ بها نقل الموسیقى الشعریّة. من أهمّ ما توصّل إلیه هذا البحث هو أنّ الموسیقى فی کلتا القصیدتین العربیّة والفارسیّة قد ساعدت على تبیین ما فی فکرة الشاعرین من الصور الحماسیّة والفخریّة من جانب، ومن صور غزلیّة عاطفیّة من جانب آخر؛ فالوزن والبحر یناسبان الحماسة والفخر کما أنّ القافیة تناسب الغزل والتشبیب. وهکذا الحال فی الموسیقى المعنویّة واللفظیّة؛ فتارة تناسب الحماسة وتارة تناسب التشبیب والتحبیب وفقًا لمقتضى الحال. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - بررسی کاربرد انواع تکرار در اشعار گلچین معانی
محمود صادق زاده

احمد گلچین معانی(1295– 1379) ، شاعر و پژوهشگر معاصر از جمله شاعرانی است که به آرایه‌ی تکرار توجّه خاصّی دارد و غالبا نیز موجب افزایش و زیبایی موسیقی کلامش می‌شود. تکرار، کاربرد بیش از یک بار کلمه یا کلماتی در جمله یا بیت و نیز یکی از مختصّات سبک ادبی است و بیشتر چکیده کامل

احمد گلچین معانی(1295– 1379) ، شاعر و پژوهشگر معاصر از جمله شاعرانی است که به آرایه‌ی تکرار توجّه خاصّی دارد و غالبا نیز موجب افزایش و زیبایی موسیقی کلامش می‌شود. تکرار، کاربرد بیش از یک بار کلمه یا کلماتی در جمله یا بیت و نیز یکی از مختصّات سبک ادبی است و بیشتر در بدیع لفظی به قصد تأکید، تعظیم، تنبیه به کار می‌رود. هرچند تکرار، در سخن عادی خوشایند نیست، امّا در سبک ادبی از جمله در شعر گلچین برای مقاصد بلاغی، آرایش‌های کلامی و یا برحسب ضرورت‌های شعری استفاده می‌شود. در این جستار، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچین به کاربرد انواع، شیوه‌ها و ویژگی‌های تکرار در اشعار وی پرداخته می‌شود. انواع تکرار به صورت های مختلفی، همچون: تکرار واج، هجا، واژه، عبارت و جمله و مضامین به شیوه‌های هنرمندانه در شعر گلچین به کار می‌رود. گلچین برای ایجاد موسیقی کلام از انواع تکرار، بیش از عوامل دیگر بهره می برد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - عرفان و رابطه آن با نی در موسیقی و خوش نویسی
راضیه فولادی سپهر علی محمد موذنی

مقاله حاضر در جستجوی ارائه نوعی الهام و بینش ذوقی در مورد انسان و هستی و مجسم نمودن این احساس برای مخاطب است؛ و بیان این که نوعی پیوند و هم نوایی بین هنرهای زیبا و عرفان وجود دارد. اگرچه در این گفتار از میان هنرها، خوش نویسی و موسیقی که همواره پیوند دیرینه‌ای با معرفت و چکیده کامل

مقاله حاضر در جستجوی ارائه نوعی الهام و بینش ذوقی در مورد انسان و هستی و مجسم نمودن این احساس برای مخاطب است؛ و بیان این که نوعی پیوند و هم نوایی بین هنرهای زیبا و عرفان وجود دارد. اگرچه در این گفتار از میان هنرها، خوش نویسی و موسیقی که همواره پیوند دیرینه‌ای با معرفت و ادبیات عرفانی داشته برگزیده شده‌اند؛ لیکن می توان این نگرش را در سایر رشته‌های هنری نیز گسترش داد. زیرا همان گونه که هدف نهایی هر هنری رسیدن به کمال، وحدت و انسجام و یگانگی است، در عرفان نیز شاهدیم که هدف غایی سیر و سلوک در وادی طریقت وصال به مبدأ و فنای کثرت وجودی در وحدت ذات حضرت حق است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - درس‌هایی از مولانا
منصور ثروت

نگاه به زندگی عملی مولانا و یا به قول عارفان، در معامله با مردم، همچون آثار او امری استثنایی، قابل عنایت و آموزنده است. مطالعه و دقت در رفتارهای وی با قشرهای گوناگون مردم، اعم از فرادستان و فرودستان، خانواده و غیرخانواده و گروه‌هایی که به هر دلیلی از منظر اهل غرور، فاقد چکیده کامل

نگاه به زندگی عملی مولانا و یا به قول عارفان، در معامله با مردم، همچون آثار او امری استثنایی، قابل عنایت و آموزنده است. مطالعه و دقت در رفتارهای وی با قشرهای گوناگون مردم، اعم از فرادستان و فرودستان، خانواده و غیرخانواده و گروه‌هایی که به هر دلیلی از منظر اهل غرور، فاقد ارزش‌های انسانی‌اند، و همچنین نگاه وی به اهل قدرت و ثروت و شیوه اختصاصی تربیت مریدان، هرکدام می‌تواند حتی برای اهل روزگار ما نیز مفید فایده باشد. این مقاله سعی می‌کند، موارد مذکور را با ذکر شواهد لازم بازکاوی کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - شیخ بهایی و هنر شاعری وی در جاذبه‌ی موسیقی کلام
عباس کی منش

در این مقاله، نگارنده بر آن است که سخنی هر چند کوتاه در احوال و آثار حضرت شیخ بهایی در قلم آورد و جمال دلارای عروس شعر و کلام بهایی، آن فرزانه را در ترازوی موسیقی کلام برسنجد و هنر شاعریِ فقیهی را که مقام شیخ‌الاسلامی دربار شاه عباس صفوی را برعهده داشت در حوزه‌ی گزینش و چکیده کامل

در این مقاله، نگارنده بر آن است که سخنی هر چند کوتاه در احوال و آثار حضرت شیخ بهایی در قلم آورد و جمال دلارای عروس شعر و کلام بهایی، آن فرزانه را در ترازوی موسیقی کلام برسنجد و هنر شاعریِ فقیهی را که مقام شیخ‌الاسلامی دربار شاه عباس صفوی را برعهده داشت در حوزه‌ی گزینش واژگان و تلفیق آنها با پرده های موسیقی در آیینه‌ی خیال بنگرد و آفرینش معانی رنگین دلپذیر وی را در اوزان عروضی، مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - اثربخشی موسیقی‌درمانی بر سلامت عمومی جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه
محمد حسین پورعبائیان اصفهانی لیلا اسماعیلی

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی موسیقی‌درمانی بر سلامت عمومی جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام گرفت. طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری همۀ جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در سال 1393 در شهر اصفهان ب چکیده کامل

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی موسیقی‌درمانی بر سلامت عمومی جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام گرفت. طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری همۀ جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در سال 1393 در شهر اصفهان بود. به‌منظور انجام این پژوهش 60 نفر از میان جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروههای آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 30 نفر). ابزار پژوهش پرسشنامۀ سلامت عمومی (گلدبرگ، 1972) بود که در دو مرحلۀ پیش‌آزمون و پس‌آزمون مورد استفاده قرار گرفت. گروه آزمایش به مدت 3 ماه (12 هفته) مداخلۀ مبتنی بر موسیقی‌درمانی را دریافت کردند و گروه گواه این مداخله را دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیری (آنکوا) و آزمون یومان ویتنی تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که مداخلۀ مبتنی بر موسیقی‌درمانی بر افزایش سلامت عمومی جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در مرحلۀ پس‌آزمون در مقایسه با گروه گواه مؤثر بود (05/0>P ). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - تأثیر تم‌های موسیقی افسردگی‌آور و تهدیدزا بر یادآوری و برآورد فراوانی محرک‌های هیجانی و خنثی در دانشجویان
محمدیاسین سیفی حسین زارع سارا کلانتری میبدی رضا جوهری فرد

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر موسیقی بر فرایندهای پردازش اطلاعات هیجانی و خنثی در دانشجویان و در قالب طرح پس‌آزمون با گروه گواه اجرا گردید. برای این کار ابتدا از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور بروجن،60 دانشجو با شرایط ورودی ویژه انتخاب شدند. برای اطمینان از نداشتن اضط چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر موسیقی بر فرایندهای پردازش اطلاعات هیجانی و خنثی در دانشجویان و در قالب طرح پس‌آزمون با گروه گواه اجرا گردید. برای این کار ابتدا از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور بروجن،60 دانشجو با شرایط ورودی ویژه انتخاب شدند. برای اطمینان از نداشتن اضطراب و افسردگی در شرکت‌کنندگان، آزمون اضطراب کتل (کتل، 1957) و فرم کوتاه افسردگی بک (1967) را تکمیل کردند. شرکت‌کنندگان به‌صورت جایگزینی تصادفی به سه گروه مختلف (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) تقسیم شدند. سپس یکی از گروههای آزمایش در معرض موسیقی با درونمایۀ افسردگی‌آور و گروه آزمایش دیگر در معرض موسیقی با درونمایۀ تهدید و اضطراب قرار گرفتند. در پایان هر سه گروه در قالب یک تکلیف رایانه‌ای (سیفی، 1384)، تکالیف یادآوری آزاد و برآورد فراوانی کلمات هیجانی و خنثی را انجام دادند. یافته‌های پژوهش با نرم‌افزار SPSS 13 و به روش تحلیل اندازه‌گیری‌های مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد تم‌های مختلف موسیقی، متناسب با درونمایۀ خود، به‌طور نسبی موجب ایجاد سوگیری همنوا با خلق در پردازش اطلاعات (05/0= P ) شده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - طراحی و ساخت بازی جدی موسیقیایی رایانه‌ای برای بهبود مولفه‌های توجه در دو وجه شنیداری و دیداری کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیش فعالی: طرح آزمایشی موردی
ریحانه پناهی فر زهره رافضی حسین اسکندری

10.30486/jsrp.2022.1943534.3227

هدف این پژوهش طراحی و ساخت بازی جدی موسیقیایی رایانه ای برای بهبود مولفه های توجه در دو وجه شنیداری و دیداری کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی بود. ابتدا براساس پیشینه پژوهشی و نظر متخصصان، محتوای بازی طراحی، تدوین و اعتباریابی شد، سپس به منظور بررسی اثربخشی بازی، چکیده کامل

هدف این پژوهش طراحی و ساخت بازی جدی موسیقیایی رایانه ای برای بهبود مولفه های توجه در دو وجه شنیداری و دیداری کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی بود. ابتدا براساس پیشینه پژوهشی و نظر متخصصان، محتوای بازی طراحی، تدوین و اعتباریابی شد، سپس به منظور بررسی اثربخشی بازی، از روش اکتشافی تک موردی استفاده شد. بدین منظور یک کودک واجد اختلال نقص توجه - بیش فعالی جهت انجام مداخله انتخاب شد و میزان توجه وی در 5 مولفه توجه انتخابی، توجه متمرکز، توجه مداوم، توجه متناوب و توجه تقسیم شده در دو وجه شنیداری و دیداری با استفاده از آزمون رایانه ای توجه (IVA-2)، قبل از مداخله و پس از مداخله (انجام بازی جدی طراحی شده به مدت 2 هفته یک ساعت در هرروز) مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی اثربخشی بازی جدی ساخته شده نشان دهنده ی بهبود دو مؤلفه ی توجه انتخابی و توجه متمرکز در وجوه شنیداری و دیداری کودک دارای اختلال نقص توجه- بیش فعالی بود، اما بهبود مؤلفه های دیگر توجه از جمله توجه مداوم، توجه متناوب و توجه تقسیم شده فقط در وجه شنیداری نمایان شد. علاوه براین، یافته های این پژوهش نشان داد که بازی جدی ساخته شده بر مولفه های توجه شنیداری، نسبت به مؤلفه های توجه دیداری اثر معنادار و مثبت تری داشته است (05/0>P ). پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - نقش جغرافیا در مذهب، هنر و ادبیات عارفانه
محمد رحمانی

جغرافیا به عنوان یکی از علوم قدیم به جهت ریشه داشتن در عمق پدیده‌های طبیعی و انسانی همواره به بررسی ارتباط بین این دو پدیده که پایه اصلی نظام هستی است می‌پردازد. این دو پدیده دارای جوهری است که با ذات وجود باری تعالی و باورهای اعتقادی و عرفانی در یک رابطه تنگاتنگی قرار چکیده کامل

جغرافیا به عنوان یکی از علوم قدیم به جهت ریشه داشتن در عمق پدیده‌های طبیعی و انسانی همواره به بررسی ارتباط بین این دو پدیده که پایه اصلی نظام هستی است می‌پردازد. این دو پدیده دارای جوهری است که با ذات وجود باری تعالی و باورهای اعتقادی و عرفانی در یک رابطه تنگاتنگی قرار گرفته است. این فرایند را در یک تفکر فلسفی می‌توان از پرستش سنگ و کوه و قداست رودخانه‌ها و تاثیر معنوی آن در پاک کردن زشتی‌ها تا به امروز می‌توان دید و چه تابلوهای بسیار زیبا و هنرمندانه‌ای که در آن قدرت لایزال خدواند با تصویر کشیدن قله‌ای برای نشان دادن استواری سرزمین مادری نقاشی شده است که این قدرت در کنار یک رودخانه جاری جریان زندگی را نشان می‌دهد که ذات درونی، غائبی را که قابل مشاهده نیست را در برون جغرافیایی تصویر به نمایش گذاشته است. ما انسان را بدون جغرافیا و در خلاء نمی‌توانیم به سر مقصد درک واقعی جهان برسانیم. در عالم معنا در ظهور و بلوغ موسیقی و آواز، ملودی و طنین جغرافیا در محیط با نوای جوشش چشمه و خروش رود، غرش آسمان و آواز پرندگان مولود آواز و موسیقی است. در این پژوهش با متغیر مستقل هنر و ادبیات عارفانه که وابسته به متغیرهای جغرافیایی است به این نتیجه می‌رسیم که جغرافیا به عنوان یکی از علوم کهن در هر دو دیدگاه عرفانی اصالت به ماده و اصالت به تصور هم در هنر و هم در ادبیات عارفانه و باورهای مذهبی نقش مهمی را ایفا می‌کند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - سماع و موسیقی عرفانی در اندیشه عرفانی فارابی
محمود آهسته معصومه روحانی فرد

فارابی همگام با روحیه صوفیانه، به موسیقی نیز گرایش و علاقه وافری ابراز می‌داشت. اوطبیعتی متأمل داشت وازاموردنیوی اعراض می کرد. اما آنچه در زندگی فارابی قابل توجه است اینکه تصوف فارابی در حد اعتدال و متفاوت ازتصوف رایج زمانه خودبود؛ کسوت درویشی فارابی هیچگاه اوراازکارتحق چکیده کامل

فارابی همگام با روحیه صوفیانه، به موسیقی نیز گرایش و علاقه وافری ابراز می‌داشت. اوطبیعتی متأمل داشت وازاموردنیوی اعراض می کرد. اما آنچه در زندگی فارابی قابل توجه است اینکه تصوف فارابی در حد اعتدال و متفاوت ازتصوف رایج زمانه خودبود؛ کسوت درویشی فارابی هیچگاه اوراازکارتحقیق وتعلیم وکتابت بازنداشت وسماع عارفانه، نزاهت اخلاق، صحت مزاج وناچیزانگاشتن اموردنیوی، نتیجه تصوف وموسیقی اوبوده است. موسیقی وتصوف دروجودفارابی نه تنهاهمگام وهمرازبوده‌اند بلکه زمینه‌های تأمل وتعمق اندیشه اودرمسائل علمی وفلسفی را فراهم آورده‌اند. شاهد این مطلب، حوادث تاریخی وساختارفکری وروحانی اوست که به آن پرداخته خواهدشد. نگارندگان با بررسی آثار مختلف فارابی و شارحان اودراین مقاله سعی دارد تااولاً تصوف فارابی را از تصوف رایج دوره اول وبه معنای عام صوفی گری تمیز دهند وثانیاً تأثیرات موسیقی را درطریقه صوفیانه فارابی تبیین نموده وحضورموسیقی به عنوان عنصر پیوند دهنده حیات فلسفی وعرفانی اورامورد تحلیل وبررسی قراردهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - سیری در تحولات اجتماعی آیین سماع و موسیقی عرفانی ایران با توجه به نگاره‌های اسلامی
فخرالدین محمدیان سید رسول موسوی حاجی عابد تقوی

هنر موسیقی در دوره اسلامی همواره متأثر از اندیشه‌های اسلامی و شرایط اجتماعی و فرهنگی دوره‌های مختلف بوده است. جامعه تصوف با ساختار اعتقادی و اجتماعی، در پیوندی معنادار و عمیق با هنر موسیقی، تجلی پیدا کرد. آیین سماع و موسیقی عرفانی در جامعه تصوف، به دلیل نگرش‌ها و شرایط چکیده کامل

هنر موسیقی در دوره اسلامی همواره متأثر از اندیشه‌های اسلامی و شرایط اجتماعی و فرهنگی دوره‌های مختلف بوده است. جامعه تصوف با ساختار اعتقادی و اجتماعی، در پیوندی معنادار و عمیق با هنر موسیقی، تجلی پیدا کرد. آیین سماع و موسیقی عرفانی در جامعه تصوف، به دلیل نگرش‌ها و شرایط سیاسی و اجتماعی گوناگون به صورت یکنواخت پیش نرفت. این پژوهش در نظر دارد با مطالعه نگاره‌های عرفانی به چگونگی جایگاه اجتماعی جامعه تصوف و ارتباط آن با سیر تحول موسیقی عرفانی و آیین سماع در سده‌های میانی تا دوران اسلامی متأخر، بپردازد. پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی و توصیفی- تحلیلی انجام شد و یافته‌اندوزی داده‌ها به روش کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. نتایج مطالعات بیانگر این مهم است که دیدگاه جامعه نسبت به آیین سماع و موسیقی عرفانی اغلب متأثر از چگونگی ساختار سیاسی و مواضع حاکمیت نسبت به اندیشه‌های عرفانی و تصوف بوده است؛ به نحوی که در سده‌ی پنجم تا اواسط سده نهم هـ.ق، جایگاه اجتماعی ممتاز تصوف، دلیل رونق سماع و موسیقی عرفانی می‌شود اما در سده‌های دهم و یازدهم هـ.ق با توجه به شکل گیری ساختار سیاسی آن دوره، این روند تنزل پیدا می‌کند. به نحوی که در دوره‌های بعد نیز نتوانست به دوران طلایی و حیات اجتماعی پیشین خود باز‌گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - تجلی هنر و موسیقی در عرفان ایرانی
پویان آزاده یوسف عالی‌عباس‌آباد سحر معتمدی

عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در چکیده کامل

عرفان، پدیده یا شاخه‌ای از تفکر انسان است که در میان افکار ملل دنیا به گونه‌های مختلف وجوددارد. هرملتی بنا به مَشرب‌ها و آمال نهایی خود، لباسی بر عرفان پوشانده، آن را بهترین و زیباترین تجلیگاه اندیشه‌های هنری ـ جامعه‌شناسی و فضیلت‌انگاری خود قرارداده است.هنرهای زیادی در پیدایش و تکوین عرفان، نقش دارند موسیقی یا هنرِ موسیقی، یکی از مهمترین آن هاست که در عرفان ایران و جهان دیده می‌شود. عرفا و متصوفة ایرانی از بدو پیدایش گرایش عرفانی، با موسیقی همراه بوده‌اند یا موسیقی را به خدمت گرفته‌اند تا بتوانند به زبان رمز و ایماء، سخن خود را در قالب عرفان و ارکان آن بزنند.عرفان ایرانی به عرفان مانوی، مسیحی، بودایی و نگرش اسلامی تکیه دارد، بر این اساس در هر تفکر عرفانی، موسیقی، ابزارها، آلات، لحن‌ها، موسیقی‌دانان، نوازندگان و هنرمندانی حضوردارند که در هزارة عرفان ایرانی زیسته‌اند.شیوة بررسی در این مقاله، تحلیل محتوایی است که با استفاده از آن و تجزیه و تحلیل داده‌های متن، به ابعاد گوناگون سؤال‌های‌ طرح‌شده، پاسخ داده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - بررسی نمودها و کارکردهای موسیقی آفرینش در اندیشة عارفان
سعید رضائی محمدرضا اسعد فاطمه قهرمانی

تمامی افسانه های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره ای موسیقی حکایت دارند. بر پایة این افسانه ها، گونه ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسی چکیده کامل

تمامی افسانه های موجود در باب موسیقی نظیر هرمس، فیثاغورث، آپولون و ... بر پیدایش اسطوره ای موسیقی حکایت دارند. بر پایة این افسانه ها، گونه ای موسیقی کیهانی، با بُعدی متافیزیکی، وجوددارد که از دیدگاه متفکران هندی، هیچ گونه بدعتی را در آن راه نیست و یا با بسطی مفهومی بوسیلة نوافلاطونیانی چون بوئیثوس، همة موسیقی های عالم، بازتاب یک موسیقی کیهانی همتراز هستند. از این دیدگاه با رهایی موسیقی از فضایی یک سویه و مونولوگ، تمامی موجودات از روح بشریِ همپایه ای برخوردارند که درنتیجة آن، نغمه های ملکوتی و آسمانی در آن ها جاری و ساری است. با توجه به پیوستگی هایی که بین گسترة عرفان اسلامی و علم موسیقی وجوددارد، در بررسی صورت گرفته در باب کارکردهای موسیقی کیهانی در متون مختلف عرفانی، مشاهده شد که موسیقی کیهانی در مباحثی چون عهد الست(تداعی کلام حق با شنیدن هر نغمه و سازی)، آسمانی و فرعی بودن سماع به دلیل کشش های ربانی، جاری بودن موسیقی کیهانی در همة موجودات و برخورداری از آن به تناسب ظرفیت و حالات درونی، زمینه سازی شهود حقایق ملکوتی به وسیلة موسیقی این جهانی و... نمود برجسته ای داشته است. بررسی پیش رو، به شیوة توصیفی- تحلیلی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - Effect of Music in Grammar Teaching on EFL Students' Motivation and Achievement
Shahla Iranpour

10.30495/jntell.2022.697397

The purpose of this study is to find out, what is the role of music involved in the process of teaching grammar, on high school girl students' grammatical knowledge in Parvin high school in Orzuieh. To fulfill this aim, a process has been followed through utilizing musi چکیده کامل

The purpose of this study is to find out, what is the role of music involved in the process of teaching grammar, on high school girl students' grammatical knowledge in Parvin high school in Orzuieh. To fulfill this aim, a process has been followed through utilizing music as a treatment device for intended English class in Parvin high school in Orzuieh. The traditional method of teaching grammar pursued at the beginning of semester later on teaching grammar inaugurated with involving music in the course of teaching to find out if the researcher came up with the same outcomes in these two teaching methods or not. The results of the study indicated a significant difference about students' grammatical knowledge, moving from pretest phase to posttest after involvement of music in teaching grammar. This study will suggest that music and song can contribute to effective language learning by enriching the classroom environment, and presenting teaching materials through music can be fruitful and rewarding. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - بررسی جنبه های زیبایی شناسی موسیقایی مجموعة (کوچ و کویر ) نصرت رحمانی
علی خوشه چین کورس کریم پسندی نعیمه کیا لاشکی وجیهه ترکمانی باراندوزی

چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع چکیده کامل

چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع آن اسـت. در این مقاله که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده است، به بررسی انواع موسیقی(بیرونی، کناری، درونی و معنوی) در مجموعه کوچ و کویر نصرت رحمانی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که رحمانی در این مجموعه از موسیقی درونی(انواع تکرار و جناس) برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم‌نشینی و تاثیر کلام خود، استفاده کرده است. برای ایجاد تناسب، زیبایی و موزون بودن اشعار خود از موسیقی بیرونی و کناری استفاده کرده است. در این بخش رحمانی از حدود دوازده وزن عروضی استفاده کرده است. بیشتر چهارپاره های او در این مجموعه بدون ردیف هستند و تنها قافیه، موسیقی کناری را شکل داده است. همچنین برای افزودن غنای معنایی و تقویت موسیقی معنوی کلام خود از عناصر زیبایی سخن همچون(تشبیه، استعاره، تناسب، پارادوکس،حس آمیزی، نماد، مجاز و تضاد )استفاده کرده است. و بالاخره اینکه به کار گیری ترکیبات ناب و زیبا با رعایت تناسب و پیوند با موسیقی و تخیل، باعث شده است که هرچه بیشتر به هدف غایی شعر نزدیک تر شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - بررسی جلوه‌های زیبایی‌شناسی در اشعار علی باباچاهی (مورد مطالعه: هفت مجموعه شعری)
محبوبه شیرگردون

زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، چکیده کامل

زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، او اهل بوشهر و از سرزمین موج و دریا و شاعری طبیعت‌گرا است؛ از این جهت می‌توان جلوه‌های زیبایی‌شناسی را در اشعار او بررسی کرد. در بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که بیشتر اشعار او متکی بر توصیف و تشبیه است و عناصر طبیعی در تشبیهات و استعاره‌های او بیشترین کاربرد را دارد. و بیشتر تشبیهات حسی به حسی هستند. از نظر موسیقی معنوی تضاد در شعر او بیشتر شامل تضاد بین دو اسم و صفت است که بیان‌کننده تقابل خوبی‌ها و بدی‌ها در زندگی اوست. تلمیحات ادبی جایگاه ویژه‌ای دارد، او از طریق حس‌آمیزی بین شعر و حواس خودش پیوند عمیقی بر قرار کرده است. عناصر آوایی و صوتی از جمله واج آرایی و جناس نقش مهمی در انسجام درونی شعر او دارد به وسیله‌ی تناسب صامت‌ها و مصوت‌ها و تکرار جمله و واژه‌ها، موسیقی درونی شعرش را مضاعف کرده است. تکرار پرکاربردترین روش در شعر اوست. در موسیقی بیرونی بیشتر وزن‌های معهود شعر فارسی را به کار برده است و بیشتر وزن‌ها ملایم و آرام هستند. قافیه و ردیف برای غنای شعر و کشش موسیقایی سخن او بسیار موثر بوده است ردیف در شعر او ساده و بیشتر از نوع ردیف فعلی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - زیبایی شناسی مکاشفات عرفانی در عبهرالعاشقین
یسرا طهماسبی زاده شاهرخ حکمت محمدرضا زمان احمدی

روزبهان بقلی شیرازی به دلیل پرداختن به شطحیات صوفیه به شیخ شطاح معروف است. طریقت وی با میراث عرفانی حلاج ارتباط دارد و از سویی ادامه دهنده سنت عرفانی عاشقانه ای است که با سهروردی و ابن عربی پیوند یافته است. این کتاب که آیینه تمام نمای سنت عشق ورزی است پیرامون عشق و انوا چکیده کامل

روزبهان بقلی شیرازی به دلیل پرداختن به شطحیات صوفیه به شیخ شطاح معروف است. طریقت وی با میراث عرفانی حلاج ارتباط دارد و از سویی ادامه دهنده سنت عرفانی عاشقانه ای است که با سهروردی و ابن عربی پیوند یافته است. این کتاب که آیینه تمام نمای سنت عشق ورزی است پیرامون عشق و انواع آن به نگارش درآمده و سرشار از صور خیال و تصویر سازی های بدیعی و بیانی است. در این پژوهش، این کتاب با هدف شناخت نوع زبان عرفانی روزبهان در مکاشفات، از نظر زیبایی شناسی بررسی شده و نتیجه این است که از نظر موسیقی درونی مهمترین آرایه ها کاربرد سجع و جناس و واج آرایی است و از نظر بیانی، کاربرد تشبیه بلیغ و استعاره مکنیه بیشترین بسامد را دارد. زبان روزبهان بقلی در این کتاب مبتنی بر جملات کوتاه آهنگین بوده و وازگان کاربری وی که در خدمت بیان احساسات عاشقانه و عارفانه قرار دارد، به شکلی به هم پیوسته با عشق در ارتباط است و تمام مفاهیم به کار رفته در آن با عشق و تبعات آن در ارتباط است صور خیال نیز به همین طریق در رابطه مستقیم یا غیر مستقیم با عشق و عاشق و معشوق قراردارد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - بررسی موسیقی (بیرونی وکناری) شعر مجیرالدین بیلقانی
رشید اسدی ولیلو مهدیه آرمال

از جنبه‌های هنری کلام، نظام‌مندی موسیقیایی آن است. شاعران مکتب ارّان به ظرفیت موسیقیایی زبان واقف بودند و از آن به بهترین نحو در غناء آثار ادبی خویش بهره می‌بردند.مجیرالدین بیلقانی نیز که از شاعران این مکتب بود بر جنبه‌های موسیقی کلام واقف و هنرمندانه از این امر در پربا چکیده کامل

از جنبه‌های هنری کلام، نظام‌مندی موسیقیایی آن است. شاعران مکتب ارّان به ظرفیت موسیقیایی زبان واقف بودند و از آن به بهترین نحو در غناء آثار ادبی خویش بهره می‌بردند.مجیرالدین بیلقانی نیز که از شاعران این مکتب بود بر جنبه‌های موسیقی کلام واقف و هنرمندانه از این امر در پرباری اشعارش استفاده می‌کرد. در این مقاله، جنبه‌های موسیقیایی دیوان مجیر مورد بررسی قرار می‌گیرد. تنوع اوزان و بحور مورد استفاده مجیر گذشته از توانایی و تسلط وی بر فنون ادب پارسی، نشان از غناء موسیقی بیرونی دیوان اوست. وی بیشتر اشعارش را در وزن (مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن) سروده و از دوازده بحر مورد استفاده مجیر، بحر رمل بیشترین فراوانی را دارد.بهره‌گیری مجیر از ساخت-های مختلف قافیه و تمایل او به سرودن اشعار مردّف با ردیف‌های طولانی و متنوع بر غناء موسیقی کناری دیوانش افزوده است.این مقاله و نمونه هایی که در آن مورد بررسی قرار می گیرد بخشی از خلاقیت هنری و شعری مجیر را نشان می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - زیبایی شناختی واژه ها در اشعار مولانا محمد باقر کاشانی (خرده)
عابد کریمی اصغر رضاپوریان

موسیقی، از لوازم و واجبات زیبایی های بصری و شنوایی است. اندک اند سخنانی که به جان بنشینند و از این عامل مهم، یعنی موسیقی، به دور باشند. تقریبا تمام ادبیات کهن ایران گره خورده با این هنر است و قدما با آن که شناختی فرماتیک و اصولی از آن نداشتند، به زیباترین شیوه آن را به چکیده کامل

موسیقی، از لوازم و واجبات زیبایی های بصری و شنوایی است. اندک اند سخنانی که به جان بنشینند و از این عامل مهم، یعنی موسیقی، به دور باشند. تقریبا تمام ادبیات کهن ایران گره خورده با این هنر است و قدما با آن که شناختی فرماتیک و اصولی از آن نداشتند، به زیباترین شیوه آن را به کمند اختیار در می آوردند و شاهکارهایی از نظم می آفریدند؛ از این رو یکی از عواملی که موجبات زیبایی و جذابیت اشعار مولانا محمدباقر خردۀ کاشانی را فرهم ساخته، زیبایی شناسی، موسیقی کلام و آهنگ زبان اوست. زیبایی موسیقی شعر از مؤلفه های اصلی زبان شاعرانه است و بر توالی، نظم و ترتیب واژگان شعری جهت بیان هرچه زیباتر احساسات، عواطف و مضامین شاعرانه دلالت دارد. در این پژوهش که با هدف بررسی جنبه های زیبا شناختی شعر مولانا محمدباقر خردۀ کاشانی صورت می گیرد، تلاش می گردد تا به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی عنصر موسیقی در اشعار باقر خرده مورد بررسی قرار گیرد،لذا موسیقی اشعار باقر خرده در دو مبحث موسیقی بیرونی و کناری بررسی می شود. نتیجۀ این پژوهش نشان از آن دارد که یکی از عواملی که در حسن شهرت باقر خرده و اشعار وی سهم بسزایی دارد، موسیقی شعری اوست که بیشتر متکی بر موسیقی بیرونی، کناری و معنوی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - بررسی تأثیر موسیقی آوازی در زیبایی‌شناسی و محتوای شعر علی اکبر شیدا، رهی معیری، شهریار
مریم دلیلی حسینقلی صیادی ژیلا صراطی رجب توحیدیان

اهمیت موسیقی در بستر فرهنگی جامعه، معاشرت شاعران با موسیقدانان، فعالیت آنها در حوزه موسیقی، پیوند موسیقی با شعر فارسی را ایجاد کرده است که تاریخ دیرینه دارد. در مطالعه حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی، اشعار سه شاعر اهل موسیقی: علی اکبر شیدا، رهی معیری، محمدحسین شهریار از منظر چکیده کامل

اهمیت موسیقی در بستر فرهنگی جامعه، معاشرت شاعران با موسیقدانان، فعالیت آنها در حوزه موسیقی، پیوند موسیقی با شعر فارسی را ایجاد کرده است که تاریخ دیرینه دارد. در مطالعه حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی، اشعار سه شاعر اهل موسیقی: علی اکبر شیدا، رهی معیری، محمدحسین شهریار از منظر توجه آنها به موسیقی آوازی و تأثیر آن در شعرشان با رویکرد زیبایی‌شناسی بررسی شده است. تأثیر موسیقی در شعر هر سه مشهود است. علی اکبر شیدا تصنیف‌ساز است و تمام اشعار او آهنگسازی شده است، رهی معیری چندین تصنیف سروده و با موسیقدانان ارتباط مستقیم داشته است. شهریار خود اهل موسیقی بوده و ضمن معاشرت با موسیقدانان، ساز نیز می‌نواخت. نتایج بررسی شعرشان نشان می-دهد: آشنایی سه شاعر با موسیقی آوازی و همکاری با موسیقدانان، در موسیقی شعر، زیباسازی و محتواسازی شعر آنها تأثیر گذاشته است، موسیقی شعرشان متناسب با ریتم و هماهنگ با الحان موسیقی است. در زیبایی‌شناسی، کارکرد موسیقایی واژه‌ها با آرایه‌های تکرار در سطح واج، واژه و جمله، جناس آمده و زیبا‌سازی با واژه‌های موسیقی با آرایه‌های مراعات‌النظیر، تشبیه، ایهام فراوانی دارد. در محتواسازی، همسو با محتوای رایج موسیقی آوازی، وصف عشق، جفاکاری و بی‌وفایی معشوق، عواطف و اندوه‌های شخصی و اجتماعی، را با واژه‌های مصطلح موسیقی بیان کرده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - «جادوی مجاورت» در شعر شفیعی کدکنی
یعقوب نوروزی

اصطلاحجادوی مجاورت، اصطلاحی است که شفیعی کدکنی آن را بر پاره&lrm;ای توازن&lrm;های آوایی و موسیقیایی در زبان اطلاق کرده است. او این اصطلاح را به شکلی مبسوط در مقالۀ جادوی مجاورت شرح و توضیح داده است. در برخی موارد، آوای مشترک بین کلمات، فارغ از بُعد معنایی آن‌ها، عامل حض چکیده کامل

اصطلاحجادوی مجاورت، اصطلاحی است که شفیعی کدکنی آن را بر پاره&lrm;ای توازن&lrm;های آوایی و موسیقیایی در زبان اطلاق کرده است. او این اصطلاح را به شکلی مبسوط در مقالۀ جادوی مجاورت شرح و توضیح داده است. در برخی موارد، آوای مشترک بین کلمات، فارغ از بُعد معنایی آن‌ها، عامل حضورشان در کنار هم می&lrm;گردد و این ویژگی آوایی و سحر موسیقیایی است که توجیه&lrm;کنندۀ ارتباط بین این کلمات است. همنشینی و جادوی مجاورت بین کلماتی که آواهای مشترک دارند، مخاطب را مسحور خود می&lrm;کند تا بُعد معنایی بین این واژگان را احساس نکنند و آن&lrm;ها را به مثابۀ واژگانی وحدت یافته و مرتبط، بپذیرند. جلوه&lrm;های جادوی مجاورت در شعر فارسی بسیار گسترده است. شفیعی&lrm;کدکنی در مقالۀ جادوی مجاورت و دیگر پژوهشگران به نمودهای آن در شعر فارسی پرداخته&lrm;اند. با اینکه شفیعی&lrm;کدکنی خود مُبدع این اصطلاح بوده و در شعرش نمونه&lrm;های بی&lrm;بدیلی از کاربرد این صنعت را می&lrm;توان دید، ولی پژوهشی در جلوه&lrm;های جادوی مجاورت در شعرشان صورت نگرفته است. این خلأ ما را برآن داشت تا پژوهش حاضر را به این موضوع اختصاص داده و نمودها و کارکردهای متفاوت جادوی مجاورت در شعر او را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهیم. نتیجۀ پژوهش حاضر نشان از کاربرد گستردۀ این صنعت در شعر شفیعی&lrm;کدکنی و نمونه&lrm;های شگفت این صنعت با کارکردهای متفاوت در شعر او دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - تحلیل زیبایی شناسی سماع و موسیقی آفرینش در نگاه مولانا
سعید رضائی محمدرضا اسعد fatemeh Gharemani

موسیقی در اساطیر ملل مختلف، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این علم به مثابة یکی از بخش‌های حکمت نظری، بواسطة همسانی در ادراکات شهودی و درونی، بعد متافیزیکی، خطاناپذیری و ...، با عرفان ادبی، پیوندی ناگسستنی دارد. بسط مفهومی موسیقی از همین جا نشأت گرفت که منجر به رهایی از چکیده کامل

موسیقی در اساطیر ملل مختلف، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این علم به مثابة یکی از بخش‌های حکمت نظری، بواسطة همسانی در ادراکات شهودی و درونی، بعد متافیزیکی، خطاناپذیری و ...، با عرفان ادبی، پیوندی ناگسستنی دارد. بسط مفهومی موسیقی از همین جا نشأت گرفت که منجر به رهایی از فضای مونولوگ و تک‌بعدی و سوق یافتن به موسیقی روح کیهانی گردید که تدریجاً در عرفان نیز رسوخ کرد و قوت گرفت. ادراک از موسیقی که تجلی ساز سماع عارفانه بوده و رستاخیز عوالم و حالت های روحانی سالک است یک موسیقی افلاکی و کیهانی را نمایان شده وبعد شهودی پیدا می کند و مستقیما با عواطف و احساسات را درگیر می کند. مولوی نگاه بسیار زیبایی شناسانه ای از دریافت موسیقی دارد و چون در دریافت های باطنی در مرتبه بالایی از واردات قلبی بوده و به بیان دیگرنمادی از همه نظام ها و عرف ها و عادت ها را داراست ارتباط میان نگاه او و تفکراتش با موسیقی کیهانی این مهم را نمایان می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - تحلیل زیبایی شناختی لحن درحبسیه‌های مسعود سعد سلمان
علی آسمند جونقانی

یکی از زیرشاخه‌های انواع ادب غنائی در فارسی حبسیه یا زندان نامه است. مسعود سعد از بین شاعران ایران بیشترین حبسیه را دارد. اشعار حبسیه او در بافت کلام، بیانگر لحن‌های متنوعی است که در زیبایی شناختی و فضاسازی پیام او نقش بسزایی دارد. عناصر سازنده لحن‌های متفاوت در حبسیه‌ه چکیده کامل

یکی از زیرشاخه‌های انواع ادب غنائی در فارسی حبسیه یا زندان نامه است. مسعود سعد از بین شاعران ایران بیشترین حبسیه را دارد. اشعار حبسیه او در بافت کلام، بیانگر لحن‌های متنوعی است که در زیبایی شناختی و فضاسازی پیام او نقش بسزایی دارد. عناصر سازنده لحن‌های متفاوت در حبسیه‌ها به علت خلق‌وخوی خاص و جزئیات ساختاری در بافت کلامی مسعود سعد، در ایجاد ارتباط با خواننده و زیبایی‌شناختی شعرش تأثیر گذاشته است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در ایجاد لحن و انواع آن در حبسیه‌های مسعود سعد است. در این تحقیق با ابزارهای کتابخانه‌ای به روش توصیفی تحلیلی، عوامل فکری، عاطفی، ادبی و زبانی لحن ساز که در تنوع لحن در شعر او مؤثر بوده را موردبررسی قرار داده‌ایم و به این نتیجه دست‌یافتیم که عناصر متعددی همچون صور خیال، موسیقی درونی، بیرونی و کناری، اصوات و آواهای مناسب حبسی، قالب‌های قصیده و قطعه، وزن، واژگان، هجاها و الگوی ساختاری از عوامل ایجاد لحن در حبسیه‌های مسعود سعد هستند و او در ساخت حبسیه‌ها انواع لحن انتقادی، اعتراضی، دادخواهانه، پرخاشگرانه، گلایه‌آمیز، اندوهگینانه، عاجزانه و... را استفاده کرده است. این تنوع لحن در زیبایی شناختی و میزان توفیق در انتقال پیام تأثیر داشته و او را متمایز از دیگران ساخته به همین دلیل بدون درک نوع لحن، فهم معنی و ساختار شعر او با مشکل مواجه می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - بررسی موسیقی درونی و تکرار در اشعار مولانا محمد باقر خرده
عابد کریمی اصغر رضاپوریان

شعر، انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است. ترکیب سازی یکی از روش های برجسته سازی محسوب می شود. مولانا محمد باقر خرده، از شاعران برجستۀ عصر صفوی است؛ وی از شاعران ترکیب ساز است. در ترکیبات شعری او جلوه های گوناگون موسیقی به چشم می آید. موسیقی، یکی از ع چکیده کامل

شعر، انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است. ترکیب سازی یکی از روش های برجسته سازی محسوب می شود. مولانا محمد باقر خرده، از شاعران برجستۀ عصر صفوی است؛ وی از شاعران ترکیب ساز است. در ترکیبات شعری او جلوه های گوناگون موسیقی به چشم می آید. موسیقی، یکی از عناصر سازندۀ شعری است که به سه دسته تقسیم می شود؛ موسیقی بیرونی(جنبۀ عروضی شعر)، موسیقی کناری(ردیف و قافیه)، موسیقی درونی(انواع توازن های حاصل از ارتباط لفظی و تناسبات معنایی). در این مقاله سعی شده است، ترکیبات شعری نسخه خطی دیوان اشعار مولانا محمد باقر خرده کاشانی از منظر موسیقی درونی بررسی شود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که او از موسیقی درونی برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم نشینی و جانشینی شعر استفاده نموده. علاوه بر تناسب، زیبایی و تأثیر کلام به غنای زبانی شعر و بار معنایی ترکیبات نیز افزوده است. وی با رعایت تناسب و پیوندی که میان موسیقی و شعر با عناصر دیگر به وجود آورده، نشان داده است که به هدف غایی شعر یعنی بیان مفاهیم و محتوای درونی شعر دست یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - بررسی سبکی اشعار محمدکاظم کاظمی
محبوبه بسمل

تجاوز ارتش سرخ به افغانستان موجب شد تعداد زیادی از مردم به جهت قرابت های دینی و زبانی به جمهوری اسلامی ایران مهاجرت کنند. از میان این مهاجران تعداد کمی که ذوق شعری داشتند بنا به ایجاد زمانه به سرودن شعر روی آوردند. اینان با سرمایه های ادبی و فکری خود سبکی را بنیان نهاد چکیده کامل

تجاوز ارتش سرخ به افغانستان موجب شد تعداد زیادی از مردم به جهت قرابت های دینی و زبانی به جمهوری اسلامی ایران مهاجرت کنند. از میان این مهاجران تعداد کمی که ذوق شعری داشتند بنا به ایجاد زمانه به سرودن شعر روی آوردند. اینان با سرمایه های ادبی و فکری خود سبکی را بنیان نهادند که به شعر مهاجرت افغانستان مشهور شد.محمدکاظم کاظمی نیز یکی از چهره های سرشناس و معروف جریان شعر افغانستان محسوب می شود. وی تا کنون دو مجموعه مستقل شعری به چاپ رسانده است. اولین مجموعه شعری او پیاده آمده بودم نام دارد. دفتر شعری دیگر او که بیست سال بعد سروده شد شمشیر و جغرافیا نام گرفت.مقاله حاضر با هدف بررسی سبکی دو اثر مذکور، پرداخته شده و بر آن است این دو مجموعه را از رویکردهای مختلفی همچون زمینه های عاطفی، خصوصیات زبانی، فرم و ساختار، موسیقی و تخیل مورد کندوکاو قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - سازه‌‌‌ها در مجموعه «حنجرة زخمی تغزل» حسین منزوی
زیور دهقانی شمس الحاجیه اردلانی سید احمد کازرونی

تکرار و دوران از محورهای اصلی شکل گیری عناصر موسیقایی است. این الگو در نظام موسیقیایی شعر معاصر نیز تشخص دارد و سه حوزۀ موسیقی درونی، بیرونی و کناری را در بر می گیرد. منزوی با تکیه بر این الگوها موسیقی اشعار خود را آفریده است. این پژوهش در صدد بررسی آرایه های موسیقی آفر چکیده کامل

تکرار و دوران از محورهای اصلی شکل گیری عناصر موسیقایی است. این الگو در نظام موسیقیایی شعر معاصر نیز تشخص دارد و سه حوزۀ موسیقی درونی، بیرونی و کناری را در بر می گیرد. منزوی با تکیه بر این الگوها موسیقی اشعار خود را آفریده است. این پژوهش در صدد بررسی آرایه های موسیقی آفرین در غزل های مجموعۀ حنجره زخمی تغزل جهت نشان دادن روش به کارگیری این عناصر و کارکردشان در اشعار منزوی است. یافته‌های این پژوهش بیان‌گر این است که منزوی برای غنای موسیقی غزل خود شیوه های متعددی را به کار می گیرد از جمله: توجه به تنوع اوزان عروضی، به کارگیری اوزان پرکاربرد، ایجاد تناسب معنا و درون مایه با اوزان عروضی، بهره گیری از جناس، تکرار، تضاد. کارکرد موسیقایی قافیه و ردیف سبب هم آوایی در اشعار وی گشته، به طور کلی عناصر ساختار موسیقایی شعر منزوی در چهار رده موسیقایی دسته بندی می شود؛ موسیقی بیرونی، موسیقی کناری، موسیقی درونی و موسیقی معنوی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - بررسی زیباشناختی شعر منوچهر آتشی
مهری مساعد مینا مساعد

زیبایی یکی از مفاهیم پیچیده است که به راحتی نمی توان برای آن تعریف دقیقی ارائه کرد. از سویی زیبایی یک امر مطلق نیست و هر فردی با توجه به معیارهای شخصی خود امری را زیبا یا زشت می داند. یکی از ویژگی های ذاتی ادبیات به عنوان یک هنر نیز، زیبایی است. در این مقاله به بررسی عن چکیده کامل

زیبایی یکی از مفاهیم پیچیده است که به راحتی نمی توان برای آن تعریف دقیقی ارائه کرد. از سویی زیبایی یک امر مطلق نیست و هر فردی با توجه به معیارهای شخصی خود امری را زیبا یا زشت می داند. یکی از ویژگی های ذاتی ادبیات به عنوان یک هنر نیز، زیبایی است. در این مقاله به بررسی عناصر برجستۀ موسیقایی، زبانی و تصویرساز در شعر منوچهر آتشی و چگونگی ارتباط و پیوند آن ها با عاطفۀ شعری پرداخته شده است؛ عناصری که با ایجاد هنجارگریزی موجب زیبایی شعر شده اند. از آنجا که اشعار آتشی معمولاً نتیجۀ مشاهدات و تجربیات و کشفیات درونی است، نوآوری ها و هنجارگریزی های شاعر در بخش موسیقایی، در بخش زبانی؛ یعنی واژه‌گزینی و هنجارگریزی نحوی و در بخش بهره گیری از صور خیال با بسامد بالایی دیده می‌شود. همچنین شاعر به خوبی توانسته است عاطفه و اندیشه شعری را از طریق این سه بخش یاد شده به خواننده القاء کند؛ بنا بر این ارتباط مناسبی بین عاطفه شعری و بخش های موسیقایی و زبانی و تصویرهای شعری دیده می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - صدامعنایی بر مبنای زیبایی‌شناسی در شعر فرخی سیستانی
حسین اتحادی

هر یک ازحروف مصوت و صامت، از نظر صوتی دارای ویژگیهایی هستند که موسیقی حاصل از تکرار آنها، زمینه‌ای زیباشناسانه می‌یابد و در غالب موارد میتواند، تأثیر خاصی در خواننده ایجاد کند. از همین رو ارزشمندترین بخش موسیقی شعر، میزان هماهنگیهای آوایی حروف با معنا و مضمون شعر اس چکیده کامل

هر یک ازحروف مصوت و صامت، از نظر صوتی دارای ویژگیهایی هستند که موسیقی حاصل از تکرار آنها، زمینه‌ای زیباشناسانه می‌یابد و در غالب موارد میتواند، تأثیر خاصی در خواننده ایجاد کند. از همین رو ارزشمندترین بخش موسیقی شعر، میزان هماهنگیهای آوایی حروف با معنا و مضمون شعر است که، میتواند از منظر زیباشناسی ساختار شعر هم مورد توجه قرارگیرد. بر همین اساس باید گفت، گذشته از بار معنایی الفاظ، نغمة حروف امکانات دیگری در اختیار سخنور قرار می‌دهد، تا در انتقال مفهوم و مضمون، و همچنین القای احساس مورد نظرش موفقتر باشد. بنابراین تلفیق و ترکیب حروف به صورتی که تکرار آنها تداعیکنندة معانی خاصی در ذهن خواننده باشد، نیاز به مهارت و توانایی ویژهای است که در برخی از بزرگان ادب فارسی میتوان سراغ گرفت. فرخیسیستانی، یکی از سخنورانی است که، بر اساس یافتههای این پژوهش می‌توان گفت، توانایی خاصی در تلفیق آواها و معانی مختلف داشته است. در این مقاله با ارائه مثالهای متعددی از شعر او مشخص میشود که، شاعر سیستانی از قابلیت صوتی حروف برای انتقال معنا و مفهوم مورد نظرش، بهرههای زیادی برده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - تحلیل زیبایی‌شناختی تصویر در مجموعة «سرمة خورشید» نادر نادرپور
زرین تاج واردی مهسا مومن نسب

نادر نادرپور (1308-1378) با ارایه مضامین رمانتیکی از نوع رمانتیسم طبیعت گرا، سیاه و احساسی به عنوان یکی از برجسته ترین نیمه سنتی‌پردازان معاصر شناخته شده است. این پژوهش با رویکرد زیبایی شناسانه و ساختاری، به تحلیل و ارزیابی تصویر سروده های او در مجموعة شعری سرمة خورشید چکیده کامل

نادر نادرپور (1308-1378) با ارایه مضامین رمانتیکی از نوع رمانتیسم طبیعت گرا، سیاه و احساسی به عنوان یکی از برجسته ترین نیمه سنتی‌پردازان معاصر شناخته شده است. این پژوهش با رویکرد زیبایی شناسانه و ساختاری، به تحلیل و ارزیابی تصویر سروده های او در مجموعة شعری سرمة خورشید پرداخته است؛ برای این منظور مهم‌ترین عناصر شعری مانندِ موسیقی (بیرونی، کناری، درونی یا داخلی و معنوی) و تصویر در شعرهای او مورد واکاوی و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد که مهارت و تسلط نادرپور در چینش و گزینش واژگان، موجب پیوند و ارتباط تنگاتنگ اجزای کلام و ساخت و پرداخت تصاویر شعری او شده‌اند؛ بیشترین توانش هنری نادرپور، در نظام تصویرسازی و اندیشگانی او دیده می‌شود؛ ترکیب‌سازی و بیان تصویرهای فشرده و پیوند و این همانی انسان و طبیعت وجه شاخص سروده های این مجموعه را تشکیل می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - کاربرد شاعرانه سازها و اصطلاحات موسیقی در شعر اخوان ثالث‌با تأکید بر صور خیال
بهروز ندیمی رضا اشرف زاده مجید تقوی بهبهانی

شاعران از دیرباز برای انتقال معانی و مضامین مورد نظر خود با توجه به میزان آگاهی‌شان، اصطلاحات و عناصر گوناگون را به خدمت گرفته‌اند. این کاربرد گاه شعر آنان را به سمت دشواری، دیرفهمی و خودنمایی سوق داده و گاه به زیبایی و غنای ادبی آن افزوده است.اخوان ثالث از شاعران بزرگ چکیده کامل

شاعران از دیرباز برای انتقال معانی و مضامین مورد نظر خود با توجه به میزان آگاهی‌شان، اصطلاحات و عناصر گوناگون را به خدمت گرفته‌اند. این کاربرد گاه شعر آنان را به سمت دشواری، دیرفهمی و خودنمایی سوق داده و گاه به زیبایی و غنای ادبی آن افزوده است.اخوان ثالث از شاعران بزرگ معاصر است. شعر او آگاهی بخش است و این آگاهی محصول مطالعه، دانش و تخصص اوست. موسیقی یکی از هنرهایی است که اخوان ثالث آن را نیک می‌دانسته است. او در بسیاری از اشعارش به سازها و اصطلاحات موسیقی اشاره می‌کند و گاه موسیقی را دست‌مایۀ پرورش صور خیال شعر خود می‌کند. پرسش اصلی این پژوهش این است که آیا اخوان ثالث رویکردی شاعرانه به سازها و اصطلاحات موسیقی داشته است؟این مقاله در نظر دارد تا به روش آماری توصیفی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای به استخراج سازها و اصطلاحات موسیقایی در شعر شهریار و ابتهاج بپردازند و کاربرد شاعرانۀ سازها و اصطلاحات موسیقی را با تمرکز بر صورخیال در شعر اخوان ثالث نشان دهد. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که اخوان ثالث مفاهیم و معانی مورد نظر خود را با بهره‌گیری از اصطلاحات موسیقی به خوبی منتقل کرده است و این کاربردها به شعر او اعتبار بخشیده است. ظرافت‌هایی که اخوان در بهره‌گیری‌های شاعرانه از سازها و اصطلاحات به کار می‌برد، جانی تازه در کالبد کلام و واژگان موسیقایی دمیده است. شاهد این مدعا مضامین و تصاویری است که در شعر آواز چگور خلق کرده است. صور خیالی که با استفاده از سازها و اصطلاحات موسیقی در شعر او پرداخته شده،طبیعی، رسا و سرشار از پویایی است. اخوان ثالث هرجا اصطلاحی موسیقایی را با صورخیال همراه کرده، معنایی فراتر از معنای قاموسی آن، پدید آورده و به آن اصطلاح تشخص داده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث
علی احمدپور

عنوان این مقاله اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث است که با مقدّمه‌ای کوتاه دربارة موسیقی شعر و اشاره به برخی کارها و آراء و نظرات و تحقیقات اخوان در این خصوص شروع می‌شود و به بررسی عوامل عمدة ایجاد موسیقی در شعر (وزن، قافیه، ردیف و تناسبات لفظی) منتهی می‌شود چکیده کامل

عنوان این مقاله اهمیّت وزن و موسیقی در اشعار مهدی اخوان‌ثالث است که با مقدّمه‌ای کوتاه دربارة موسیقی شعر و اشاره به برخی کارها و آراء و نظرات و تحقیقات اخوان در این خصوص شروع می‌شود و به بررسی عوامل عمدة ایجاد موسیقی در شعر (وزن، قافیه، ردیف و تناسبات لفظی) منتهی می‌شود. جهت تکمیل بحث و ارائة نظرات اخوان در باب موسیقی شعر، علاوه‌بر بررسی آثار منظوم وی به تحقیقات و آثار منثور و مصاحبه‌های وی نیز پرداخته شده که جای‌جای و در ضمن ارائه شواهد هریک، اجمالاً و در حد امکان به آن‌ها اشاره شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - جایگاه زن و موسیقی در عصر صفوی وبازنمود آن در نگاره‌های شاهنامه شاه تهماسبی
فاطمه صغری غضنفری زهره طباطبایی

هدف پژوهش حاضر، بررسی نگارههایی از شاهنامه تهماسبی است که به شیوه زندگی زنان و موسیقی در این دوره می‌پردازد.این پژوهش، بنیادی و روش، توصیفی–تاریخی بوده و با استفاده از تحلیل اجتماعی به مطالعه نگاره‌هایی از عصر صفوی و نقش و جایگاه زن و موسیقی در این دوره پرداخته اس چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر، بررسی نگارههایی از شاهنامه تهماسبی است که به شیوه زندگی زنان و موسیقی در این دوره می‌پردازد.این پژوهش، بنیادی و روش، توصیفی–تاریخی بوده و با استفاده از تحلیل اجتماعی به مطالعه نگاره‌هایی از عصر صفوی و نقش و جایگاه زن و موسیقی در این دوره پرداخته است. جمع‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای است. تجزیه و تحلیل سه نگاره از شاهنامه تهماسبی نشان از مهارت نوازندگی زنان هنرمند در عصر صفوی به ویژه شاه تهماسب دارد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که با توجه به اهمیت شاهنامه شاه تهماسبی، توبه شاه تهماسب تأثیرفراوانی بر اوضاع سیاسی اجتماعی و فرهنگی ایران گذاشت و محدودیت‌های زنان نسبت به دوره‌های قبل بیشتر شد؛ از این رو؛ موسیقی تحریم گردید و موسیقی‌دانان سختی‌های فراوانی را تحمل کردند. با توجه به توبه شاه تهماسب که مانع از فعالیت موسیقی‌دانان و بالطبع فعالیت بانوان می‌گشت؛ با این حال نگاره‌هایی با نقش زنان درحال چنگ‌نوازی و دف‌نوازی اجرا شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - تأثیر موسیقی فعال بر حافظه و توجه بیماران اسکیزوفرن زن
غلامرضا پاشا سعید بختیارپور گیتی اخوان

هدف این پژوهش بررسی تأثیر موسیقی فعال بر حافظه و توجه بیماران اسکیزوفرنیای مرکز شفاء دزفول بود. نمونه ی این پژوهش 28 نفر زن بود که بصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی(15 نفره) و گروه کنترل( 13نفره )گمارده شدند. طرح تحقیق از نوع پی چکیده کامل

هدف این پژوهش بررسی تأثیر موسیقی فعال بر حافظه و توجه بیماران اسکیزوفرنیای مرکز شفاء دزفول بود. نمونه ی این پژوهش 28 نفر زن بود که بصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی(15 نفره) و گروه کنترل( 13نفره )گمارده شدند. طرح تحقیق از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. گروهای آزمایشی در 12 جلسه 2 ساعته موسیقی درمانی شرکت داشتند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش آزمون حافظه کیم کاراد و آزمون مربع دنباله دار بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری(MANCOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش موسیقی فعال بر حافظه و توجه بیماران اسکیزوفرن تأثیر دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - اثربخشی موسیقی درمانی با رویکرد مذهبی بر اختلالات رفتاری و اضطراب امتحان دانش آموزان نابینا و کم بینا
مرضیه طالب زاده شوشتری

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی موسیقی درمانی با رویکرد مذهبی براختلالات رفتاری و اضطراب امتحان دانش آموزان نابینا و کم بینای مقطع ابتداییشهر اهواز صورت گرفته است. حجم نمونه شامل 40 دان شآموز ) 20 دختر و 20پسر( نابینا و ک مبینا بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و ب چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی موسیقی درمانی با رویکرد مذهبی براختلالات رفتاری و اضطراب امتحان دانش آموزان نابینا و کم بینای مقطع ابتداییشهر اهواز صورت گرفته است. حجم نمونه شامل 40 دان شآموز ) 20 دختر و 20پسر( نابینا و ک مبینا بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به همینمنظور به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. طرحپژوهش از نوع تجربی با روش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. درابتدا از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد و برای گروه آزمایش به مدت 15جلسه و هر جلسه 30 دقیقه آوای قرآن ارائه شد. برای گردآوری داده ها از آزموناختلال رفتاری راتر و پرسشنامه اضطراب امتحان اهواز استفاده شد. برای تحلیلداده ها از آزمون روش تحلیل واریانس چند متغیری استفاده گردید. نتایج نشانداد که در پایان دوره با آوای موسیقایی قرآن در گروه آزمایش نسبت به گروهکنترل اختلال رفتاری و اضطراب امتحان دانش آموزان نابینا وکم بینا به طور معناداری کاهش یافته بود ( 001 / P رویکرد مذهبی به عنوان درمان مکمل جهت بهبود اختلال رفتاری و اضطرابامتحان دانش آموزان نابینا و کم بینا استفاده کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - موسیقی شعر در دیوان پروین اعتصامی
ناهید صفار

پروین اعتصامی بانوی برجستۀ شعر فارسی قرن اخیر در سرودن قطعات گوی سبقت از هم عصران ربوده و در مناظره صاحب سبک است. در تحقیق حاضر شعر وی را از منظر موسیقی شعر بررسی شد تا ابعاد ماندگاری و محبوبیت سخن او نشان داده شود. موسیقی شعر به بررسی هماهنگی و انسجام کلام در چهار سطح چکیده کامل

پروین اعتصامی بانوی برجستۀ شعر فارسی قرن اخیر در سرودن قطعات گوی سبقت از هم عصران ربوده و در مناظره صاحب سبک است. در تحقیق حاضر شعر وی را از منظر موسیقی شعر بررسی شد تا ابعاد ماندگاری و محبوبیت سخن او نشان داده شود. موسیقی شعر به بررسی هماهنگی و انسجام کلام در چهار سطح بیرونی، کناری، درونی و معنوی پرداخته است. اوج شکوهمندی و اقتدار شعر پروین اعتصامی در سطح معنوی و روابط معنایی اجزای کلام است. روشی که اشعار او را در عین سادگی و روانی لفظ غنایی ادبی بخشیده و مورد توجه ادیبان و منتقدان ادبی قرار داده است. علت توجه شاعر به موسیقی معنوی تعهد و اعتقاد به تعلیم بویژه تعلیم بانوان ایران زمین، کمک به دیگران خاصه ضعفا و مبارزه با ظلم و بی داد ستمگران مستبد و جنایت کاران روزگار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - بررسی فرم مهندسی سازه ی زبانی و ادبی تصدیر در غزلیّات کلیم کاشانی
فضل الله رضایی اردانی(نویسنده مسئول) غلامرضا هاتفی اردکانی

تصدیر سبب خلق موسیقی و هنجارافزایـی است و در حوزه ها‌ی موسیقی و بلاغت، اهمّیّت دارد. در این جستار ادبی، فرم این هنرسازه‌، در غـزلیّات کلیـم کاشانـی، شاعر مشهور قرن یازدهم هجری قمری، بررسی شده‌است. کاربـرد تصدیـر، غزلیّات کلیم را، سـرشار از مـوسیقی درونـی، کـرده‌ و ایـن چکیده کامل

تصدیر سبب خلق موسیقی و هنجارافزایـی است و در حوزه ها‌ی موسیقی و بلاغت، اهمّیّت دارد. در این جستار ادبی، فرم این هنرسازه‌، در غـزلیّات کلیـم کاشانـی، شاعر مشهور قرن یازدهم هجری قمری، بررسی شده‌است. کاربـرد تصدیـر، غزلیّات کلیم را، سـرشار از مـوسیقی درونـی، کـرده‌ و ایـن هنرسازه‌ در خدمت انتقال معنی، و احساس به مخاطب، است. تکرار از اساسی‌ترین عوامل ایجاد موسیقی است. جلوه‌هایی از این پدیده‌ی زبانی، در طبیعت، از جمله روز و شب، بهار و تابستان و ... می‌بینیم. تکـرار از نـوع تصـدیـر از خصـایص غزلیّات کلیـم در محور هم‌نشینی و امتداد طولی سروده‌های او، بشمارمی‌آید. این مقاله، به بررسی فرم مهندسی آن، در غـزلیّات 590 گانـه‌ی این شاعر و همچنین بررسی دیگر سازه‌های ادبی ابیات مورد نظر، می‌پردازد. این ویژگی، از نظر دیداری و شنوایی، در زنجیره‌ی کلام، نظم، ارتباط و زیبایی، ایجاد می‌کند و مخاطب را، به التذاذ ادبی سوق مـی‌دهد. این پژوهش با هدف شناسایی بسامد تکرار از نوع تصدیر و همچنین بومی‌کردن نقد صورتگرایانه انجام شده‌است. روش تحقیق در این مقاله، براساس تحلیل و توصیف یافته‌های پژوهش با در نظر گرفتن اصول نقد صورتگرایانه است. با این پژوهش پی برده شد که کلیم با کاربرد تصدیر، برای تکاپوی ذهن مخاطب و القای محتوا، از مراعات‌النظیر، نغمه‌ی حروف و دیگر هنرسازه‌های ادبی، بهره برده‌است. همچنین، کاربرد تصدیر در غزلیّات این شاعر، سبب ایجاد موسیقی لفظی و کناری شده‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - خلاقیت ادبی در اشعار احمد شاملو
رویا پروین منصوره تدینی مسعود پاکدل سیما منصوری منصوری

10.30495/farsij.2022.1920426.1446

چکیدهاحمد شاملو،شاعر معاصر ایران با درک ظرفیت های موجود در زبان فارسی و اشراف بر ادبیات کلاسیک به ویژه متون نثر و خلاقیت منحصر به فرد خویش،با بهره گیری از انواع شگردهای زبانی و رسیدن به سویه‌های طبیعی کلام و موسیقی موجود در آن با تغییر در ساختار و محتوای شعر نیمایی توان چکیده کامل

چکیدهاحمد شاملو،شاعر معاصر ایران با درک ظرفیت های موجود در زبان فارسی و اشراف بر ادبیات کلاسیک به ویژه متون نثر و خلاقیت منحصر به فرد خویش،با بهره گیری از انواع شگردهای زبانی و رسیدن به سویه‌های طبیعی کلام و موسیقی موجود در آن با تغییر در ساختار و محتوای شعر نیمایی توانست گونه‌ای دیگر از شعر را بنیان نهد که از آن به عنوان شعر سپید نام می بریم. بر همین اساس هدف از این پژوهش،نشان دادن خلاقیت ادبی،با بهره‌گیری از ترفندها و شگردهای زبانی و مفهوم سازی‌های نوین با تکیه بر مجموعه اشعار شاملو می‌باشد.داده‌های مورد نظر،با بهره‌گیری از منابع دست اول و دوم در محیط کتابخانه‌ گردآوری گردیده است.سپس با تکیه بر اهداف و ابعاد مورد نظر جستار حاضر،داده‌های مورد نظر به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که بخش عمده‌ای از خلاقیت ادبی شاملو در شگردها و هنجار گریزی های زبانی،موسیقی طبیعی کلمه و نگاه سیاسی و اجتماعی توأم با فخامت و سنگینی کلام است که شعر وی را برجسته و متمایز کرده است.نگارنده در تلاش است که با کند و کاو در مجموعه اشعار شاملو و مطالعه منابع موجود در این زمینه،فرآیند خلاقیت ادبی را نشان دهد و بگوید که چگونه شاعر در ساختار و محتوای شعر معاصر ایران تغییر ایجاد کرده و سبک جدیدی از شعر را بنا نهاده است. کلیدواژه‌ها :احمد شاملو، خلاقیت‌ ادبی‌، ،شعر سپید، موسیقی کلام،شگردهای‌های زبانی پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - تحلیل ِ« بوطیقای شعرِ کلاسیک فارسی» و نگاهی انتقادی به شعرِ معاصر (با تکیه بر اشعار منثور)
حامد توکلی دارستانی

با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی های شعر کلاسیک فارسی، سخت می توان میان جمله ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواست چکیده کامل

با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی های شعر کلاسیک فارسی، سخت می توان میان جمله ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواسته اند تا بین شعر و دیگر متون ادبی، تمایز قائل شوند، به نظر می رسد باز در این مسئله، به بُن بست هایی برخورده اند. از مهمترین خصایصِ شعر کلاسیک فارسی، عناصرِ موسیقیایی، وزنی و عروضی آن است، که با توجه به از میان رفتن این ویژگی ها در شعر های منثور، بسیاری از اشعار، از منظرِ ذات و صورت، با بسیاری از داستان ها و رمان ها قابل تمییز نیستند؛ در پژوهش حاضر، با بررسی برخی مؤلفه های شعر کلاسیک، نشان داده می شود، که اصرار بلاغیون و شاعران کلاسیک، بر عناصری چون وزنِ عروضی، آگاهانه و از روی تعمد بوده است و به همین دلیل نیز به دنبال انقلاب در شعر نبوده اند و نمی خواسته از محدودیتِ بحورِ عروضی رهایی یابند؛ از این روی به بررسی انتقادی شعر سپید و منثور خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که اینگونه از شعر، به دلیل رهایی از عناصر موسیقیایی و عروضی، هرگز نمی تواند شعری کامل باشد و از منظر صورت و ذات با دیگر متون ادبی از جمله رمان و داستان و ...، قابل تمییز و تشخیص نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - الحان باربدی واهمیت آن از منظر منظومه خسرو و شیرین نظامی و مقایسه آن با روایت منوچهری و برخی منابع
منصوره ثابت زاده

مطالعه موسیقی در ادبیات و تأثیرات متقابل آن که در این مقاله از منظر منظومه ی خسرو و شیرین نظامی بدان می پردازیم در حیطه مطالعات دو بنی قرار دارد. خسرو و شیرین از برجسته ترین اسنادموسیقی و الحان باربدی است که در آن اسامی آهنگ ها و الحان، سازهاو اصطلاحات موسیقی در بیان در چکیده کامل

مطالعه موسیقی در ادبیات و تأثیرات متقابل آن که در این مقاله از منظر منظومه ی خسرو و شیرین نظامی بدان می پردازیم در حیطه مطالعات دو بنی قرار دارد. خسرو و شیرین از برجسته ترین اسنادموسیقی و الحان باربدی است که در آن اسامی آهنگ ها و الحان، سازهاو اصطلاحات موسیقی در بیان درون مایه تغزّلی به مناسبت بکار رفته و بدین لحاظ خود رساله ای است مستقل در موسیقی. یکی ازمهم ترین مشخّصه های این منظومه ذکر بخشی ازساختار موسیقایی دوره قبل ازاسلام یعنی موسیقی دوره ی ساسانیان مشتمل بر سی لحن باربدی است که منوچهری پیش از نظامی ونیز برخی دیگر به ذکر آنها پرداخته اند. در این مقاله به مقایسه روایت های گوناگون ازالحان باربدی پرداخته میشود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - کاربرد و ویژگی های موسیقی در ذهن و زبان امیرخسرو دهلوی (بررسی و بسامد لغات و اصطلاحات موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو)
منصوره ثابت زاده

این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیق چکیده کامل

این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیقایی دیوان اشعار وی نشان می دهد که وی 129 لغت و اصطلاح موسیقی نظیر اصطلاحات خاص (رهاوی) لغات عام (عشاق ) انواع سازها (بربط) را در 281 بیت به کار برده و آنها را در 421 بیت تکرار کرده است. شاعر در غزلیات با 245 بیت موسیقایی بیشترین بسامد را برای بیان مضامین ستایش، توصیف و بیان احوالات خود و حالات قلندری، رد زهد ریایی و دعوت به شادی و طرب اختصاص داده است.اگرچه شاعر با موسیقی هندی و موسیقی مقامات (سنتی) رایج در ایران آشنایی داشته، فقدان کاربرد اصطلاحات موسیقی هندی و حضور اندک اصطلاحات خاص موسیقی (موسیقی مقامات ایرانی) بیانگر توجه شاعر به معنای کلام است. امیرخسرو موسیقی دان بوده و در شناسایی سنت های ادبی-موسیقایی ایرانی در محیط هنری هند سهم به سزایی داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - تحلیل ِ«بوطیقای شعرِ کلاسیک فارسی» و نگاهی انتقادی به شعرِ معاصر (با تکیه بر اشعار منثور)
حامد توکلی دارستانی

با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی‌های شعر کلاسیک فارسی، سخت می‌توان میان جمله‌ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواست چکیده کامل

با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی‌های شعر کلاسیک فارسی، سخت می‌توان میان جمله‌ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواسته‌اند تا بین شعر و دیگر متون ادبی، تمایز قائل شوند، به نظر می رسد باز در این مسئله، به بُن‌بست‌هایی برخورده اند. از مهم ترین خصایصِ شعر کلاسیک فارسی، عناصرِ موسیقیایی، وزنی و عروضی آن است، که با توجه به از میان رفتن این ویژگی‌ها در شعر های منثور، بسیاری از اشعار، از منظرِ ذات و صورت، با بسیاری از داستان‌ها و رمان ها قابل تمییز نیستند؛ در پژوهش حاضر، با بررسی برخی مؤلفه های شعر کلاسیک، نشان داده می‌شود، که اصرار بلاغیون و شاعران کلاسیک، بر عناصری چون وزنِ عروضی، آگاهانه و از روی تعمد بوده است و به همین دلیل نیز به دنبال انقلاب در شعر نبوده اند و نمی خواسته از محدودیت ِ بحورِ عروضی رهایی یابند؛ از این روی به بررسی انتقادی شعر سپید و منثور خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که اینگونه از شعر، به دلیل رهایی از عناصر موسیقیایی و عروضی، هرگز نمی تواند شعری کامل باشد و از منظر صورت و ذات با دیگر متون ادبی از جمله رمان و داستان و ...، قابل تمییز و تشخیص نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - بررسی موسیقی در غزل های سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمّدعلی بهمنی
فاطمه مدرسی رقیه کاظم زاده

بخش مهمّی از تأثیر شعر، وابسته به موسیقی کلمه و لفظ هاست.آنچه که موجب ایجاد موسیقی در زبان شعر می گردد،"تکرار" است. گروه موسیقایی، عواملی از جمله وزن، قافیه و ردیف می باشد، که زبان ادبی را از زبان معمول و هنجار به یاری آهنگ و توازن جدا می سازد. سیمین بهبهانی، حسین منزوی چکیده کامل

بخش مهمّی از تأثیر شعر، وابسته به موسیقی کلمه و لفظ هاست.آنچه که موجب ایجاد موسیقی در زبان شعر می گردد،"تکرار" است. گروه موسیقایی، عواملی از جمله وزن، قافیه و ردیف می باشد، که زبان ادبی را از زبان معمول و هنجار به یاری آهنگ و توازن جدا می سازد. سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمّدعلی بهمنی از غزل سرایان به نام معاصر هستند، که در وزن غزل نو تحوّلات بنیادینی ایجاد نمودند. این پژوهش بر آن است، تا علاوه بر گروه موسیقایی در غزل نو، تغییر و تحوّلات مذکور را با تکیه براشعار این غزل سرایان، مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - الگوی کاربردی پرورش خلاقیّت کودکان از طریق موسیقی توسط معلّمان غیرمتخصّص در مدارس ابتدایی (با اتّکا به تجارب آموزشی و نوآوری های موسیقایی جان کیج )
زهرا آخوندی رضا افهمی

زمینه: نظر به اهمیّت خلاقیّت در توسعه جهانی و تأکیدبر پرورش آن در سنین کودکی و نقش هنر در شکوفایی آن ازیک سو و ابراز نگرانی ها مبنی بر بحران خلاقیّت و فقدان درک آن در مدارس، ازدیگرسو، لزوم ارائۀ راهکارهایی نو و کاربردی را در عصر حاضر ایجاب کرده است. هدف: پژوهش حاضر درصد چکیده کامل

زمینه: نظر به اهمیّت خلاقیّت در توسعه جهانی و تأکیدبر پرورش آن در سنین کودکی و نقش هنر در شکوفایی آن ازیک سو و ابراز نگرانی ها مبنی بر بحران خلاقیّت و فقدان درک آن در مدارس، ازدیگرسو، لزوم ارائۀ راهکارهایی نو و کاربردی را در عصر حاضر ایجاب کرده است. هدف: پژوهش حاضر درصدد طراحی الگوی موسیقایی کارآمد برای پرورش خلاقیّت دانش آموزان دبستانی با قابلیّت کاربست توسط معلّمان غیرمتخصّص ایرانی و اعتبارسنجی آن است. روش: این پژوهش از سه مطالعه پی درپی استفاده کرده است. مطالعات پیمایشی اول و دوم، در راستای طراحی الگوی مدنظر، شامل سنجش قابلیّت اجرایی شیوه آموزشی هنرمندان در پرورش خلاقیّت با مفاهیم موسیقایی و تجارب آموزشی جان کیج، موسیقی دان و معلّم برجسته قرن بیستم، در دو مرحله پرسش نامه محقق ساخته به روش دلفی، مورد ارزیابی متخصّصین سه حوزه آموزش و پرورش، هنر و موسیقی، بود. در مطالعه آزمایشی سوم با هدف اعتبارسنجی الگوی مزبور، اجرای آن توسط یک معلّم غیرمتخصّص، بر روی گروهی از دانش آموزان دختر اول ابتدایی، به همراه پیش و پس آزمون فرم الف آزمون تصویری خلاقیّت تورنس اجرا شد. یافته ها: یافته ها نشانگر پذیرش برخی از ابعاد الگوی آموزشی هنرمندان و راهبردهای آموزشی مبتنی بر تجارب جان کیج در قالب یک مجموعه راهبرد جهت اجرا در مدارس ایرانی بر اساس اجماع متخصّصان و همچنین نتایج مطالعه سوم نیز حاکی از وجود اختلاف معنادار میان گروه آزمایش دارای تجارب موسیقایی و کنترل در مؤلفه های خلاقیّت، سیالی، ابتکار، انعطاف و نمره کل خلاقیّت به جز نمره بسط بود. نتیجه گیری: تحلیل ها نشانگر کارآمدی الگوی مذکور بر پرورش خلاقیّت کودکان دبستانی و کاربستش توسط معلّمان غیرمتخصّص در محیط آموزشی ایران می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - تأثیر آموزش موسیقی و نقاشی در افزایش خلاقیت و کاهش پرخاشگری کودکان پیش‏دبستانی شهر همدان
مینا بروجردی حسن اسدزاده مسعود حجازی غلام حسین انتصار فومنی

زمینه و هدف: با توجه به شیوه بالای پرخاشگری در سن پیش دبستانی و اهمیت خلاقیت در این دوره از زندگی و تاثیر ان بر دوره های بعدی پژوهش حاضر با هدف تعیین اثریخشی آموزش موسیقی و نقاشی بر افزایش خلاقیت وکاهش پرخاشگری در دانش‌آموزان پیشدبستانی شهر همدان انجام شد. روش بررسی: رو چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به شیوه بالای پرخاشگری در سن پیش دبستانی و اهمیت خلاقیت در این دوره از زندگی و تاثیر ان بر دوره های بعدی پژوهش حاضر با هدف تعیین اثریخشی آموزش موسیقی و نقاشی بر افزایش خلاقیت وکاهش پرخاشگری در دانش‌آموزان پیشدبستانی شهر همدان انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش حاضر‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون باگروه گواه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان پیش‌دبستانی شهر همدان در سال 96-95 بود. نمونۀ آماری 45 نفر از دانشآموزان پیشدبستانی بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و و یک گواه گمارش شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامۀ‌ 43 سؤالی پرخاشگری کودکان پیشدبستانی، و مقیاس تفکر خلاق تورنس بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش نقاشی به‌طور معنی‌داری منجر به کاهش پرخاشگری (001/0 > P) و افزایش خلاقیت ( 001/0 > P)، دانشآموزان پیشدبستانی شد. همچنین آموزش موسیقی باعث کاهش معنی دار پرخاشگری (001/0 > P) و افزایش معنی دار خلاقیت ( 001/0 > P)، دانشآموزان پیشدبستانی شد. اما بین آموزش نقاشی و آموزش موسیقی در کاهش پرخاشگری و افزایش خلاقیت تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: آموزش نقاشی و موسیقی از طریق ابزار افکار و احساسات ابراز نشده و تقویت مهارت های انعطاف پذیری و بسط و سیالی موجب کاهش پرخاشگری و تقویت خلاقیت در کودکان پیش دبستانی شده است. در نتیجه می توان از آنها به عنوان یک روش آموزش موثر در کودکان پیش دبستانی استفاده کرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - درآمدی بر ظرفیت موسیقایی دفتر شعر «زمستان» اخوان ثالث
فاطمه گل بابائی شیرزاد طایفی

پیوند دیرین و ناگسستنی ادبیات و موسیقی، موضوعی است که در ادوار مختلف همواره مورد توجه و تأمل قرار گرفته است. پژوهش پیش رو که در حوزۀ مطالعات میان‌رشته‌ای جای می گیرد، این ارتباط را در دفتر شعر زمستان مهدی اخوان ثالث با رویکردی توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی و از منظر موسیقی دستگاهی چکیده کامل

پیوند دیرین و ناگسستنی ادبیات و موسیقی، موضوعی است که در ادوار مختلف همواره مورد توجه و تأمل قرار گرفته است. پژوهش پیش رو که در حوزۀ مطالعات میان‌رشته‌ای جای می گیرد، این ارتباط را در دفتر شعر زمستان مهدی اخوان ثالث با رویکردی توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی و از منظر موسیقی دستگاهی ایران واکاوی کرده است. توجه ویژۀ اخوان‌ثالث به مقولۀ موسیقی شعر و تعدد آثار منتشر شدۀ موسیقایی مبتنی بر اشعار دفتر زمستان موجب گردید تا به بررسی و کشف ظرفیت‌های موسیقایی موجود در این دفتر برآییم. در این پژوهش، با بررسی آلبوم‌های موسیقی زمستان است، فریاد و هم‌آواز پرستوهای آه به بازنگری و تحلیل آثار موسیقایی برگرفته از اشعار دفتر زمستان پرداخته و عوامل ایجاد آهنگ و موسیقی در شعر نو را متناسب با ساختار این آلبوم‌ها در فضای موسیقی کلاسیک ایران مورد توجه قرار داده ایم. برآیند این بررسی دستیابی به شناخت بیشتر نسبت به غنای موسیقایی اشعار اخوان ثالث و میزان تطبیق‌پذیری شعرهای او با موسیقی دستگاهی ایران بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - زن خنیاگر بر اساس شواهد به دست آمده از تدفین گورستان عصر‌آهن گوهر‌تپه
عاطفه رسولی میثم میری آهودشتی

10.30495/peb.2023.1991888.1022

موسیقی نوعی رفتار انسان تلقی می‌شود که از نظر تأثیر بسیار نیرومند است. موسیقی را باید اولین ابزار بیان غریزی انسان دانست. آن چه که مسلم است انسان از همان آغاز آفرینش برای توصیف حالت‌های درونی خویش از رقص و آواز استفاده می‌کرده است. موسیقی در تاریخ ایران باستان سابقه‌ای چکیده کامل

موسیقی نوعی رفتار انسان تلقی می‌شود که از نظر تأثیر بسیار نیرومند است. موسیقی را باید اولین ابزار بیان غریزی انسان دانست. آن چه که مسلم است انسان از همان آغاز آفرینش برای توصیف حالت‌های درونی خویش از رقص و آواز استفاده می‌کرده است. موسیقی در تاریخ ایران باستان سابقه‌ای بسیار طولانی دارد. بررسی آثار و مدارک نشان‌دهنده جایگاه والای موسیقی در ایران باستان است و موسیقی در تشریفات مذهبی ایران نقش موثری داشته است. هدف از این پژوهش، شناخت ابزار و ادوات موسیقی دوران باستان به ویژه ساز مکشوفه از گورستان عصر‌آهن گوهر‌تپه و اهمیت نقش زن در خنیاگری و موسیقی است. با توجه به کاوش‌ها و بررسی‌هایی که در محوطه‌های عصر‌آهن منطقه مازندران و گیلان صورت گرفته، تا به حال چنین سازی به دست نیامده است. زیرا این ساز از شاخ گاو ساخته شده و قسمت انتهای آن که از فلز نقره است با هفت میخ به بدنه ساز پرچ شده است. در کنار این تدفین علاوه بر ساز فوق ماسکی از جنس مفرغ، زیورآلات، اشیای فلزی، مهره‌های لاجورد و تعدادی ظروف سفالین کشف گردیده که نشان‌دهنده جایگاه والای شخص متوفی و نقش زن در خنیاگری و موسیقی عصر‌آهن ایران است. این پژوهش با روش تحلیلی – تجربی و با استفاده از مطالعات میدانی صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد ساز مکشوفه از گوهر‌تپه که شبیه به ساز ‌نی است، جزو سازهای بادی محسوب می‌شود که از قدیمی‌ترین سازهای دوران باستان بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - بررسی ارتباط بین موسیقی و میزان اضطراب در دانش آموزان دبیرستان های تلاش شهرستان بجنورد 1387
محمد واحدیان پروین محمدزاده خلیل رستمی

ضریب انحراف پذیری موسیقی از تمام هنرها بیشتر است، ضمن آنکه جوانان عمده ترین مصرف کنندگان موسیقی که تولید کننده هم می‌باشند؛ به مصرف موسیقی تمایل دارند و بدان پایبند هستند. نغمه‌های موسیقی بر حسب ترکیب فواصل و ریتم دارای ارتعاشات خاصی هستند که با تحریک ارتعاشات سلولهای ع چکیده کامل

ضریب انحراف پذیری موسیقی از تمام هنرها بیشتر است، ضمن آنکه جوانان عمده ترین مصرف کنندگان موسیقی که تولید کننده هم می‌باشند؛ به مصرف موسیقی تمایل دارند و بدان پایبند هستند. نغمه‌های موسیقی بر حسب ترکیب فواصل و ریتم دارای ارتعاشات خاصی هستند که با تحریک ارتعاشات سلولهای عصبی احساس و انگیزه‌ای را تقویت و یا منتقل می‌سازند. در عرصه موسیقی در دنیا سبک‌های بسیاری ابداع شده اند، خصوصیات و اثرات این سبک‌‌ها بر سلامتی و ذهن و روان بسیار متفاوت می‌باشد. اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه جوامع، به عنوان یک پاسخ مناسب و سازگار تلقی می‌گردد. در جریان رشد، کودکان و نوجوانان طیف وسیعی از اضطراب‌ها را تجربه می‌کنند. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور بررسی ارتباط بین موسیقی و اضطراب در بین دانش آموزان انجام شده است. برای 445 دانش آموز (232 پسر و 208 دختر) از دبیرستان‌های تلاش پرسشنامه موسیقی و پرسشنامه اضطراب صفت-حالت اشپیل برگر در دبیرستان و کلاس‌های درس دانش‌آموزان تکمیل شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری تی تست و کای دو استفاده شده است. نتایج: میزان علاقه مندی به موسیقی در دانش آموزان زیاد ولی میزان آشنایی کم و متوسطی با موسیقی برخوردارند. رابطه بین میزان علاقه مندی به موسیقی و اضطراب حالت و صفت در پسران معنی‌دار می باشد، و آشنایی با موسیقی با اضطراب صفت در دختران رابطه معنی‌دار آماری دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - دین سالاری؛ کانون اندیشه و تمدن در ایلام باستان
حسنعلی عرب کوثر شریفی نسب

تمدن ایلام از لحاظ جغرافیایی، منطقه جنوب غرب ایران را شامل می‌شود. این تمدن در مدتهای مدید در برابر تهاجمات بی‌پایان ملل بین‌النهرین ایستادگی کرد و در نهایت به دست آشور بانیپال فرمانروای آشوری از بین رفت. در این مقاله سعی بر آنست تا با توجه به آثار و شواهد باستان‌شناختی چکیده کامل

تمدن ایلام از لحاظ جغرافیایی، منطقه جنوب غرب ایران را شامل می‌شود. این تمدن در مدتهای مدید در برابر تهاجمات بی‌پایان ملل بین‌النهرین ایستادگی کرد و در نهایت به دست آشور بانیپال فرمانروای آشوری از بین رفت. در این مقاله سعی بر آنست تا با توجه به آثار و شواهد باستان‌شناختی که از این تمدن باقی مانده، به بررسی تاثیرات دین، در روند تحول هنر و فرهنگ ایلامی پرداخته شود و به نوعی حضور و سیطره دین در ذایقه و ذوق ایلامیان، روشن گردد. در ابتدا به بررسی دین در ایلام پرداخته می‌شود تا مشاهدات همسو با اندیشه ایلامیان بازسازی و ارزیابی شود. همچنین نکاتی در مورد آیین، مراسم و باورهای مذهبی ایلامیان آورده می‌شود تا درک آثار و شواهد باستان‌شناختی روشن‌تر گردد. به شماری از مراکز عمده مذهبی ایلامیان اشاره شده است و به تاثیر مذهب ایلام در رشد و تحول هنرهای مختلفی همچون موسیقی، پیکره سازی، معماری، نقش برجسته و مهر سازی پرداخته می‌شود. لذا مذهب به عنوان بخش مهمی از زندگی ایلامیان تاثیرات مستقیمی در شکل گیری و رشد فرهنگ ایلامی داشته است؛ و شاید بدون توجه به مذهب، تمدن ایلام هیچ گاه به چنین پایه‌ای از پیشرفت نمی‌رسید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - نقش خاندان برمکی و فضل بن ربیع در رونق هنر موسیقی دوره عباسی
زیور احمدزاده طاهره عظیم زاده طهرانی محمد باغستانی کوزه گر

گرایش به انواع هنرها در میان خلفای عباسی ، وزرا و طبقات مختلف جامعه با کم شدن واتمام فتوحات و بهبود قدرت و ثروت جامعه اسلامی، افزایش‌یافت. خاندان برمکیان با تکیه‌بر میراث فرهنگی و تمدنی خویش سهم عمده‌ای در رشد و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی داشتند. این مطالعه به‌صورت توصیف چکیده کامل

گرایش به انواع هنرها در میان خلفای عباسی ، وزرا و طبقات مختلف جامعه با کم شدن واتمام فتوحات و بهبود قدرت و ثروت جامعه اسلامی، افزایش‌یافت. خاندان برمکیان با تکیه‌بر میراث فرهنگی و تمدنی خویش سهم عمده‌ای در رشد و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی داشتند. این مطالعه به‌صورت توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کهن تاریخی، نقش خاندان برمکی و فضل بن ربیع را در هنر موسیقی موردبررسی، تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهد. نتایج به دست آمده نشان داد که یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در پیشرفت هنر موسیقی در عصر عباسی وجود وزرایی چون خاندان برمکیان و فضل بن ربیع در دربار است برمکیان به پشتوانۀ فرهنگ و تمدن غنی خود تلاش چشمگیری در حمایت از موسیقیدانان داشتند. آنان از نظر اقتصادی و معنوی از هنرمندانی چون ابراهیم موصلی و شاگردانش ، همینطوراز کنیزان موسیقیدان و خواننده حمایت میکردند و موجب خلق آثار موسیقیایی ، اختراع و معرفی چندین مقام جدید و کتابهایی در زمینه موسیقی گردیدند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - سیر تاریخی موسیقی ایران از عهد باستان تا ظهورصفوی
دکترحمیدرضا صفاکیش کاشانی دکترمحمود سید

ایرانی‌ها بر این عقیده اند که موسیقی غذای روح و شکل تکامل یافته هنر آدمی است که برای ایجاد احساسات عالیه در قلوب مستمعین آفریده شده است. ارزش و اهمیت این هنر در تاریخ به دلیل نقش مهم و موثر آن در ایجاد تعادل بین انسان ها بوده است به طوری که گفته‌اند آنجا که سخن باز می‌م چکیده کامل

ایرانی‌ها بر این عقیده اند که موسیقی غذای روح و شکل تکامل یافته هنر آدمی است که برای ایجاد احساسات عالیه در قلوب مستمعین آفریده شده است. ارزش و اهمیت این هنر در تاریخ به دلیل نقش مهم و موثر آن در ایجاد تعادل بین انسان ها بوده است به طوری که گفته‌اند آنجا که سخن باز می‌ماند موسیقی آغاز می‌شود. بداهتاً آدمی ناگزیر بوده است تا با به دست آوردن دارویی از آلام و اضطرابات خویشتن بکاهد، خود را در جهانی بی زمان قرار دهد و درک وجوهات روحی روانی و خدایی خویش را تعالی دهد. این مقاله بر آن است تا سیر تاریخی موسیقی و تغییر و تحول عواملی را که در ترقی و تنزل آن موثر بوده است از عصر باستان تا ظهور صفویان مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - دین سالاری؛ کانون اندیشه و تمدن در ایلام باستان
حسنعلی عرب کوثر شریفی نسب

تمدن ایلام از لحاظ جغرافیایی، منطقه جنوب غرب ایران را شامل می‌شود. این تمدن در مدتهای مدید در برابر تهاجمات بی‌پایان ملل بین‌النهرین ایستادگی کرد و در نهایت به دست آشور بانیپال فرمانروای آشوری از بین رفت. در این مقاله سعی بر آنست تا با توجه به آثار و شواهد باستان‌شناختی چکیده کامل

تمدن ایلام از لحاظ جغرافیایی، منطقه جنوب غرب ایران را شامل می‌شود. این تمدن در مدتهای مدید در برابر تهاجمات بی‌پایان ملل بین‌النهرین ایستادگی کرد و در نهایت به دست آشور بانیپال فرمانروای آشوری از بین رفت. در این مقاله سعی بر آنست تا با توجه به آثار و شواهد باستان‌شناختی که از این تمدن باقی مانده، به بررسی تاثیرات دین، در روند تحول هنر و فرهنگ ایلامی پرداخته شود و به نوعی حضور و سیطره دین در ذایقه و ذوق ایلامیان، روشن گردد. در ابتدا به بررسی دین در ایلام پرداخته می‌شود تا مشاهدات همسو با اندیشه ایلامیان بازسازی و ارزیابی شود. همچنین نکاتی در مورد آیین، مراسم و باورهای مذهبی ایلامیان آورده می‌شود تا درک آثار و شواهد باستان‌شناختی روشن‌تر گردد. به شماری از مراکز عمده مذهبی ایلامیان اشاره شده است و به تاثیر مذهب ایلام در رشد و تحول هنرهای مختلفی همچون موسیقی، پیکره سازی، معماری، نقش برجسته و مهر سازی پرداخته می‌شود. لذا مذهب به عنوان بخش مهمی از زندگی ایلامیان تاثیرات مستقیمی در شکل گیری و رشد فرهنگ ایلامی داشته است؛ و شاید بدون توجه به مذهب، تمدن ایلام هیچ گاه به چنین پایه‌ای از پیشرفت نمی‌رسید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - تحلیل آدرنویی از نظریه صنعت فرهنگ و کالا سازی در موسیقی ایران از منظر جامعه شناسی
میثم میریان هومان اسعدی شهلا اسلامی

10.30495/jss.2021.1921872.1296

نظریه صنعت فرهنگ به عنوان یکی از مهمترین دیدگاه های فلسفی فیلسوفان مکتب فرانکفورت با محوریت مفهوم کالایی شدن هنر در تولید اثر هنری و سطحی شدن فرهنگ در مقابل هنر و فرهنگ نخبه گرا و والا قرار گرفته است؛ از این منظر، شکل نو ظهوری از موسیقی عامه پسند به عنوان نمونه ای از کا چکیده کامل

نظریه صنعت فرهنگ به عنوان یکی از مهمترین دیدگاه های فلسفی فیلسوفان مکتب فرانکفورت با محوریت مفهوم کالایی شدن هنر در تولید اثر هنری و سطحی شدن فرهنگ در مقابل هنر و فرهنگ نخبه گرا و والا قرار گرفته است؛ از این منظر، شکل نو ظهوری از موسیقی عامه پسند به عنوان نمونه ای از کالاهای بی ارزش فرهنگی توانست بر زندگی توده ها تسلط یابد که از رهگذر آن هرگونه اهتمام به خرد ورزی را در درون طبقه ای از مردم که بنابر نظر آدرنو جامعه بدون طبقه هستند از بین خواهد رفت. آنچه در اینجا به عنوان موضوع اصلی پژوهش مد نظر قرار گرفته چگونگی روند تاثیر نظریه صنعت فرهنگ بر موسیقی ایرانی در جنبه های مختلف از جمله ردیف موسیقی ایرانی است که طی دهه های 60 میلادی و تحت تاثیر مارکسیست های نو در ایران شروع گردیده است. همچنین در این پژوهش سعی گردیده تا با ارائه تحلیلی ساختارمند در مورد روند کالایی شدن موسیقی عامه پسند ایرانی بر اساس نظریه صنعت فرهنگ، جنبه هایی چون استاندارد سازی و تولید و تکثیر انبوه آثار هنری توسط رسانه های جمعی و نظام سلطه بازار مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - نقش سرمایه‌ فرهنگی و تمایز طبقاتی در شکل‌گیری و تکوین جامعه‌شناسی موسیقی (با تاکید بر دیدگاه‌های آدرنو، پیترسون و پیربوردیو)
امیر مسعود امیر مظاهری

مطالعه جامعه شناسی موسیقی به دلایل مختلفی اهمیت بسیاری دارد. چرا که موسیقی دارای ابعاد زیبا شناختی و معرفت شناختی عمیقی است و ازطرفی هر روزکه پیش می رود چشم انداز و روندمصرف موسیقی تغییر پیدا می کند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی نحوه دریافت و استفاده از آن متفاوت تر می ش چکیده کامل

مطالعه جامعه شناسی موسیقی به دلایل مختلفی اهمیت بسیاری دارد. چرا که موسیقی دارای ابعاد زیبا شناختی و معرفت شناختی عمیقی است و ازطرفی هر روزکه پیش می رود چشم انداز و روندمصرف موسیقی تغییر پیدا می کند و با توجه به پیشرفت تکنولوژی نحوه دریافت و استفاده از آن متفاوت تر می شود و به نوعی اوقات فراغت و لحظات تنهایی انسان ها را پر می کند و گاهی حامل جهان ذهنی متعالی می باشد. همه این مفاهیم نشان می دهد که موسیقی تا حد زیادی با هویت وجودی انسان ها آمیخته شده است. در بین نظریات جامعه شناسی، هفت نسل پژوهش درباره جامعه شناسی موسیقی وجود دارد که هر کدام به نوعی آن را بررسی کرده اند. و دربین این نظریات، می توان گفت که نظریات پیر بوردیو تاثیرگذارترین آن ها می باشد که با طرح مفاهیمی مثل سبک زندگی و سرمایه فرهنگی و بازتولید طبقاتی و مهم تر از همه تمایز جنبه جدیدی را در مطالعات مصرف فرهنگی گشوده است. مقاله حاضر مبتنی بر بنیادهای نظری، نسل های متفاوت نظریه پردازان جامعه شناسی موسیقی هم چون پیر بوردیو، تئودور آدورنو و ریچارد پیترسون می باشد. براین اساس طبقه متوسط مصرف کنندگان دارای مصرف و سلایق هنری به دور از اصول زیباشناختی و معرفت شناختی می باشند، بر خلاف پیش بینی های بوردیو که قائل به الگوی خاصی از مصرف در بین این قشر می باشد. برای کنکاش بیشتر در مفاهیم چهارچوب نظری عوام پسندی بوردیو، نگاه مردم شناسانه به مصرف موسیقی، نشان می دهد وجود تنوع در الگوهای عوام پسندانه ی مصرف موسیقیایی در ارتباط با مصرف کنندگان طبقه مرفه بود. یعنی در واقع نوع و تنوع مصرف طبقه بالا و مرفه در موسیقی نیز مانند دیگر جنبه ها متنوع تر می باشد. بعبارتی اقشار بالایی نظام اجتماعی، با علایق گوناگون و کاربرد متعدد فنون،که مصرف کننده را از حالت های منفعل در کاربرد موزیک رها می کند، در ارتباط است که این امر سطوح مختلف سرمایه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، قیود ساختاری موضوعات را پیکر بندی می کنند و از این رو علایق آن ها در انواع جنبه های موسیقیایی و رسانه های تکنولوژیکی به مصرف آن ها منجرمی شود. برآیند، ترکیب این سه سرمایه به درک معنای مصرف عوامانۀ طبقه بالا می انجامد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - The Impact of Mozart Music on Translator Students' Performance and its Relationship with Students' Extraversion or Introversion Personality Traits
فرناز قاسم زاده Ghasem Modarresi

The present research aimed to investigate the effect of background Mozart Classical music on translator students' performance. In this study, the researchers focused not only on the relationship between music and translation but also on the relationship between music an چکیده کامل

The present research aimed to investigate the effect of background Mozart Classical music on translator students' performance. In this study, the researchers focused not only on the relationship between music and translation but also on the relationship between music and personality traits. The main question this study tried to answer was whether using background music might enhance students' translation scores. To answer this question, 32 students from Islamic Azad University of Quchan, Iran, participated in this study. They were selected out of 40 students, employing Nelson proficiency test and were randomly assigned to two groups. The participants in experimental group were asked to translate three texts accompanied by background music, but the subjects in the control group were asked to translate the same texts without background music during three sessions. Students’ translations were scored based on Kim's (2009) meaning-oriented translation assessment model. Statistical analyses were applied for qualitative data and an interview was designed for the qualitative research question. Researchers concluded that there was a significant difference between the translation scores of the experimental and control groups. The former outperformed the latter group on the translation task. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - The Effect of Background Music While Silent Reading on EFL Learners’ Reading Comprehension
سکینه صاحبدل محمدرضا خدادوست

This study attempted to determine the effect of background music while silent reading on Iranian EFL learners’ reading comprehension. The participants were 57 Iranian EFL learners between the ages of 14 and 16 in two 3rd grade high schoolclasses at pre-intermediat چکیده کامل

This study attempted to determine the effect of background music while silent reading on Iranian EFL learners’ reading comprehension. The participants were 57 Iranian EFL learners between the ages of 14 and 16 in two 3rd grade high schoolclasses at pre-intermediate proficiency level. Before treatment,both experimental and control groups took a reading comprehension pretest. In the experimental group, the researchers played Mozart sonatas as background music and asked them to read the passage silently and then answer the reading comprehension questions. In the control group, the procedure was the same, but no music was played while silent reading by the students. After ten sessions, the students of both groups were asked to answer another independent but parallel form of reading section of PET as their post-test. The independent samples t-testresultsindicated that the experimental group outperformed the control group in reading comprehension posttest, and listening to background music while silent reading had a significantly positive effect on Iranian EFL learners’ reading comprehension. The results of the present study have implications for EFL students, teachers, and teacher educators as well as syllabus designers and materials developers. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - شناسایی و تعیین اهمیت مؤلفه‌‌ها‌ی آموزش موسیقی در کتب دوره متوسطه و هنرستان‌های‌ موسیقی
حبیب‌اله صیرفی جعفر قهرمانی داود طهماسب‌زاده شیخلار

10.30495/jinev.2021.680676

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین اهمیت مؤلفه‌‌ها‌ی آموزش موسیقی در کتب دوره متوسطه و هنرستان‌های‌ موسیقی انجام یافته است. این بررسی متأثر از بنیان فلسفی تفسیری بوده و از رویکرد کیفی به شیوه تحلیل محتوی عرفی برخوردار است. در بخش اول، واحد مورد بررسی، کلیه کتب درسی هنر د چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین اهمیت مؤلفه‌‌ها‌ی آموزش موسیقی در کتب دوره متوسطه و هنرستان‌های‌ موسیقی انجام یافته است. این بررسی متأثر از بنیان فلسفی تفسیری بوده و از رویکرد کیفی به شیوه تحلیل محتوی عرفی برخوردار است. در بخش اول، واحد مورد بررسی، کلیه کتب درسی هنر دوره اول و دوم متوسطه و هنرستان‌های‌ موسیقی بوده که جهت نمونه‌گیری از آن به شیوه نمونه‌گیری هدفمند عمل شد و کتاب‌ها و منابع معتبر و مرتبط انتخاب شد. واحد تحلیل در این بخش، تحلیل مضمون بود و از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی جهت گردآوری، استخراج و استنتاج دادها استفاده شد. در بخش دوم برای تعیین اهمیت مؤلفه‌‌ها‌ی آموزش موسیقی و درجه اهیمت آنها در کتاب‌های درسی از آنتروپی شانون استفاده شد. از تحلیل یافته‌ ها در بخش اول طی کدگذاری انتخابی، چهار مقوله ‌شناختی، مهارتی، خلاقیت و عاطفی (احساسی) استخراج گردید. این چهار مقوله طی کدگذاری محوری شامل۹۰ مؤلفه (شناختی ۲۶ مؤلفه، مهارتی ۲۳ مؤلفه، خلاقیت ۲۲ مؤلفه و عاطفی 1۹ مؤلفه) و طی کدگذاری باز 216 مضمون می‌باشد. طبق نتایج بدست آمده نشان می دهد که در بین مقوله‌های چهارگانه، مقوله شناختی از اولویت اول، مقوله مهارتی از اولویت دوم، مقوله خلاقیت از اولویت سوم و مقوله احساسی (عاطفی) از اولویت چهارم برخوردار می‌باشد. مؤلفه‌های‌ تفکر تفسیری، آموزش کلیدی و افزایش درک مفاهیم، محتوا با پایه زیباشناختی، شکوفایی روح و روان توأم با زیبایی آفرینی و تمرینات مکرر و منظم نیز دارای بالاترین اولویت‌‌ها‌ در بین مؤلفه‌‌ها‌ بودند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - تعیین رابطه مهارت تفکر استراتژیک و هوشهای چندگانه (مبتنی بر نظریه هوشهای چندگانه هاوارد گاردنر) در بین مدیران بازرگانی و فروش
سلیمان ایرانزاده علی صادقی

درمحیط بسیار متغییرامروز، درک شرایط و پیش بینی روندهای اصلی آن تنها راهی است که سازمانها می توانند با استفاده از آن برای قرار گرفتن درجایگاهی بهتر نسبت به رقبا سود برند ، و این میسر نمی شود مگر در سایه استفاده از مدیرانی که دارای سطح بالایی درمهارت تفکر استراتژیک هستند. چکیده کامل

درمحیط بسیار متغییرامروز، درک شرایط و پیش بینی روندهای اصلی آن تنها راهی است که سازمانها می توانند با استفاده از آن برای قرار گرفتن درجایگاهی بهتر نسبت به رقبا سود برند ، و این میسر نمی شود مگر در سایه استفاده از مدیرانی که دارای سطح بالایی درمهارت تفکر استراتژیک هستند. در این تحقیق سعی شده تا با استفاده از نظریه هوشهای چندگانه که از جمله مطرح ترین نظریه های هوش در سالهای اخیر می باشد، و با توجه به اهمیت فراوانی که این نظریه برای توانایی های گوناگون انسانی و تفاوتهای فردی قائل شده است ، سازمانها را در انتخاب مدیرانی با توانایی های بالا در هوشهای مرتبط با تفکر استراتژیک یاری دهیم تا بتوانند به کمک آن از مزایای حاصل در جهت ایجاد یک مزیت رقابتی بی بدیل سود برند . با توجه به هوشهای چندگانه گاردنر فرضیات تحقیق اینگونه طراحی گردیدند : بین مهارت تفکر استراتژیک و هوشهای زبانی / کلامی1 ، منطقی / ریاضی2 ،بدنی/ جنبشی3، بصری / فضایی4، موسیقیایی / موزون5 ، هوش درون فردی6 ، هوش میان فردی7 رابطه وجود دارد . بر اساس نتایج حاصله از آزمون فرضها ، بین سه هوش از هوشهای هفتگانه گاردنر(بصری/ فضایی، منطقی/ ریاضی، میان شخصی ) و قدرت تفکر استراتژیک ارتباط معنا داری مشاهده شد . 1 - Verbal/Linguisti 2 - Logical/Mathematical 3 - Bodily/ Kinesthetic 4- Spatial 5- Musical 6- Interpersonal 7- Interpersonal پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - The Role of the Youth's Needs for the Consumption of Music as an Art and Literature Concept in Andimeshk
محمدحسن مقدس جعفری محسن قلاوند

In this paper, we are clarifying the youth's needs for the consumption of music. As it is said music and its varieties are changing rapidly because of modern possibilities among the societies. As the function of society is altering accordingly, the need for the music is چکیده کامل

In this paper, we are clarifying the youth's needs for the consumption of music. As it is said music and its varieties are changing rapidly because of modern possibilities among the societies. As the function of society is altering accordingly, the need for the music is subject for a big change as well. This study was done on the method of survey and the subjects were selected on a random classified sampling system. Boys and girls were chosen among the total population of 4464 students. The results show that the students' needs for consumption of music is the relief of tension, emotional, cognitive, personal solidarity and the need for social cohesion. Thus these variables have mote effect on the youth music selection. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - The Study of Tendency toward Various Types of Music among Young People in Zanjan
افسون خلیفه ماجده قلی پور سیده زهرا میرمحمدرضایی سکینه ندرلو

Â Â Â There are several reasons for usage of music and musical activities. Music is part of artistic activities of human beings. Perhaps people are exposed to music more than other artistic works in their daily lives. Due to the necessity of considering music as a par چکیده کامل

Â Â Â There are several reasons for usage of music and musical activities. Music is part of artistic activities of human beings. Perhaps people are exposed to music more than other artistic works in their daily lives. Due to the necessity of considering music as a part of human identity, we tried to study the amount of music used by young people in Zanjan based on four hypothesis: cultural lifestyle, satisfaction of needs, factors of sociability, and individual factors as important factors in usage of various types of music. The research community is young people of Zanajn province. Based on Kokaran Formula a sample consisting 310 people was obtained and questionnaires were distributed accidentally in 3 areas of the city (uptown area, city center, downtown). According to the results of the research, we can conclude that among individual factors, married people regarding marital status, employed people in private sector regarding the employment, those who own a house in uptown regarding the house ownership had more tendency toward music and, among independent factors (lifestyle, satisfaction of needs, factors of sociability), the highest correlation was related to the satisfaction of needs and then sociability and lifestyle. As it is demonstrated by the descriptive factors of the research that the most tendency was toward traditional music and the least tendency was toward rock music. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - تدقیق در بعض اصطلاحات موسیقی در شعر خاقانی
محمود سیدهندی

در شمارۀ یازدهم فصلنامۀ درّ دری مقاله‌ای با نام عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی از فیروز فاضلی (استادیار دانشگاه گیلان) و مجید ایران نژاد نجف آبادی (دانشجوی دکتری) منتشر گردید، در اینجا به نقد و بررسیِ آن مقاله پرداخته شده است. به عقیدۀ بنده ، خلافِ نظر مؤلفان مذکور ، چکیده کامل

در شمارۀ یازدهم فصلنامۀ درّ دری مقاله‌ای با نام عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی از فیروز فاضلی (استادیار دانشگاه گیلان) و مجید ایران نژاد نجف آبادی (دانشجوی دکتری) منتشر گردید، در اینجا به نقد و بررسیِ آن مقاله پرداخته شده است. به عقیدۀ بنده ، خلافِ نظر مؤلفان مذکور ، اینکه خاقانی در شعرش به چگونگیِ دقیق و تعریفِ مصطلحاتِ موسیقی نپرداخته ، دلیل بر عدم شناخت او نیست ؛ بلکه او مصطلحاتِ موسیقی را مانند برخی اصطلاحاتِ دیگر علوم ، در خدمتِ شعرش گرفته و به طور کلّی رسالت او در سخن سرایی ، تعریف مصطحات علومِ دیگر نیست . لازم به ذکر است آنچه در این مقاله فراهم آمده، مشتی است نمونۀ خروار و بررسیِ کامل مقالۀ عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی باعث اطالۀ کلام و نیز بررسی مفصلِ موسیقی شناسیِ خاقانی مجالی فراخ تر می طلبد. به عقیدۀ بنده مؤلفان هیچ شناختی در موسیقی قدیم نداشته و جز کتابِ واژه نامۀ موسیقیِ ستایشگر کتابی در علم قدیم موسیقی حداقل برای این مقاله ندیده اند خواسته اند موسیقیِ امروز ـ که آن طور که پیداست در آن هم تبحری ندارند ـ را در شعر خاقانی بیابند و تعمیم دهند که البته امری ناشدنی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - هوشنگ ابتهاج در سایه ی سبک ویژه ی غزلیات شمس
لیلا هاشمیان محمد تقی یوسفی

چکیده یکی از شاعرانی که در شکل گیری صورت و محتوا و بخصوص موسیقی شعر هوشنگ ابتهاج نقش فراوانی داشته است مولانا جلال الدین بلخی است . در این مقاله سعی بر آن است که شیوه های گوناگون بهره ی ابتهاج از غزلیات مولانا بررسی شود . از مهمترین اشکال بهره ی ابتهاج از شعر مولانا می چکیده کامل

چکیده یکی از شاعرانی که در شکل گیری صورت و محتوا و بخصوص موسیقی شعر هوشنگ ابتهاج نقش فراوانی داشته است مولانا جلال الدین بلخی است . در این مقاله سعی بر آن است که شیوه های گوناگون بهره ی ابتهاج از غزلیات مولانا بررسی شود . از مهمترین اشکال بهره ی ابتهاج از شعر مولانا می توان استفاده از دایره ی واژگان مولانا ، استفاده از ویژگی های زبانی شعر مولانا، الهام از موسیقی خاص شعر مولوی در ساخت موسیقی بیرونی و کناری ( مانند : کاربرد اوزان تند و خیزابی به سبک مولانا ، فراوانی قوافی فعلی ، کاربرد زیاد قافیه و ردیف درونی ) ، موسیقی درونی (بخصوص در ساخت و چینش خاص سجعها به سبک مولانا) همچنین تا حدی موسیقی معنوی نام برد . اما ابتهاج تنها به بهره از صورت و فرم شعر مولانا در غزلیات شمس اکتفا نکرده است بلکه از برخی مهمترین اندیشها و جهان بینی های وی چون توجه خاص به وحدت وجود ، و نیز نشاط و غم ستیزی و ...توجه داشته است .البته تاثیر پذیری عمیق و ریشه دار ابتهاج از مولوی دلایل و زمینه های فردی و اجتماعی خاصی دارد که به تبیین آنها پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - سوگسروده ها و مصیبت خوانی ها در ادبیات استان بوشهر
حیدر منصوری سید احمد حسینی کازرونی سید جعفر حمیدی

منطقۀ بوشهر از نظر تاریخی دارای سابقه‌ای بسیار درخشان است. این اقلیم، یکی از مراکز مهم و قدیمی تمدن و فرهنگ ایران زمین محسوب می‌شود که دارای قدمت و تمدنی کهن است. این درخشش به ویژه در آواها، نواها و اشعار نوحه‌ها در آیین‌های سوگواری جلوۀ بیشتری دارد. با توجه به شرایط اق چکیده کامل

منطقۀ بوشهر از نظر تاریخی دارای سابقه‌ای بسیار درخشان است. این اقلیم، یکی از مراکز مهم و قدیمی تمدن و فرهنگ ایران زمین محسوب می‌شود که دارای قدمت و تمدنی کهن است. این درخشش به ویژه در آواها، نواها و اشعار نوحه‌ها در آیین‌های سوگواری جلوۀ بیشتری دارد. با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی، فرهنگ عامه و بافت سنتی غالب براین استان، نوحه در آن از جایگاه بالایی برخوردار است. در این میان نقش و اهمیت شعر در ساخت نوحه، جایگاهی درخور و شایسته است. شیوۀ این پژوهش کتابخانه‌ای است؛ اما در برخی از موارد از شیوۀ میدانی نیز استفاده شده‌است. دستاورد این پژوهش و هدف اساسی از طرح این مساله شناخت اشعار مختلف نوحه در زمینه‌های خاص از جمله ذکر، نوحۀ پیش‌خوانی، نوحۀ پامنبری، نوحۀ سینه‌زنی دوره‌ای، لایی‌لایی، سرود یا سرور، اشعارروضه، شبیه خوانی ذوالجناح، صبحدم، شبیه‌خوانی شام غریبان و دیگر آواها و نواهای خاص آیین عزاداری در استان بوشهر است. بررسی زبان، بیان، اندیشه، موسیقی و قالب اشعار این نوحه‌ها منعکس کنندۀ ویژگی تاریخ و فرهنگ غنی این استان است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - تحلیل و بررسی ترانه معاصر فارسی
سید مهدی موسوی میرکلائی ایرج مهرکی

در ادب فارسی ترانه همواره اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب‌های شعریِ ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دوبیتی، رباعی، و بیت اطلاق می‌شده است. فهلویات, خسروانی, گلبانگ, تصنیف و .... در گذرگاه تاریخ نام‌های دیگر این صورت شعری بوده‌اند (بهار: 1344،60). همچنین عد چکیده کامل

در ادب فارسی ترانه همواره اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب‌های شعریِ ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دوبیتی، رباعی، و بیت اطلاق می‌شده است. فهلویات, خسروانی, گلبانگ, تصنیف و .... در گذرگاه تاریخ نام‌های دیگر این صورت شعری بوده‌اند (بهار: 1344،60). همچنین عده‌ای ترانه (ترانک، ترنگه، ترنگ، رنگ) را از ماده‌ی تر در لغت به معنای خرد، تر و تازه و جوان، خوش از ریشه‌ی اوستایی تئورونه گرفته‌اند(داد،1375،68) این اصطلاح، امروزه در میان اهل ادب به‌خصوص مترادف با دوبیتی و در اصطلاح‌ موسیقی نیز معمولاً مترادف با تصنیف، آواز، سرود و نغمه و به‌طور کلی اشعار ملحون به‌کار می‌رود. موسیقی و اولین سند مکتوب در ترانه‌ به نظر کدکنی به سرودی از باربد، شاعر و موسیقی‌دان دربار خسرو پرویز ساسانی باز می‌گردد ترانه بعد از گذر از تحولات تاریخی دوران اسلامی، جنگ ها و صلح ها، آرامش ها و جنبش ها به انقلاب اسلامی ایران پیوند خورد و به آنچه امروز شاهد آن هستیم تبدیل شد. زبان ترانه ی امروز صمیمی و همه فهم‌تر شده است که ناشی از تحولات اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی ست. در این پژوهش تلاش بر آن است که تحولات ترانه‌سرایی با رویکردی جریانشناسانه مورد کنکاش قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - آهنگ شناسی شعر فارسی
محمد فشارکی

نگارنده این سطور در این مقاله قصد دارد پس از بیان مقدمه‌ای در آهنگ شناسی شعر فارسی و ذکر نکاتی چند در تاریخ علم عروض، به اصل و معیار وزن در شعر فارسی بپردازد. به همین منظور به کمک نت‌نگاری ابیات به این نتیجه رسیده است که علت آهنگین بودن مصراع و بیت، تکرار میزان‌های موسی چکیده کامل

نگارنده این سطور در این مقاله قصد دارد پس از بیان مقدمه‌ای در آهنگ شناسی شعر فارسی و ذکر نکاتی چند در تاریخ علم عروض، به اصل و معیار وزن در شعر فارسی بپردازد. به همین منظور به کمک نت‌نگاری ابیات به این نتیجه رسیده است که علت آهنگین بودن مصراع و بیت، تکرار میزان‌های موسیقایی است. در ادامۀ مقاله به ذکر برخی انحرافات وزنی در شعر فارسی پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - نقد و تحلیل کارکرد ردیف در شعر سیمین بهبهانی
مهدی عبدی سجاد فرّخ نژاد

ردیف از ویژگی‌های بارز اشعار فارسی، به‌خصوص غزل است؛ به گونه‌ای که اکثر شاعران غزل‌سرا از ردیف به طرزی ویژه بهره برده‌اند و کمتر شعر موفقی را می‌توان یافت که ردیف نداشته باشد. حال باید روشن شود که این ردیف چه زیبایی‌ها و کارکردهایی دارد که حتی شاعران معاصر ما بدان گرایش چکیده کامل

ردیف از ویژگی‌های بارز اشعار فارسی، به‌خصوص غزل است؛ به گونه‌ای که اکثر شاعران غزل‌سرا از ردیف به طرزی ویژه بهره برده‌اند و کمتر شعر موفقی را می‌توان یافت که ردیف نداشته باشد. حال باید روشن شود که این ردیف چه زیبایی‌ها و کارکردهایی دارد که حتی شاعران معاصر ما بدان گرایش دارند و برای نمونه، حدود هشتاد درصد اشعار سیمین بهبهانی مردّف است. ردیف مانند قافیه، شعر را آهنگین می‌کند و سطح زیبایی آن را بالا می‌برد و در تکوین موسیقی کناری مؤثر است. به نظر می‌رسد که سیمین بهبهانی تحت تأثیر شاعران سبک عراقی، رویکردی با بسامد بالا به ردیف داشته است. در پژوهش پیش‌رو کوشیده‌ایم با بازخوانی دقیق اشعار سیمین بهبهانی و بهره‌گیری از شیوۀ استقرایی و تحلیل محتوا، کارکردهای مختلف زبانی، ادبی و معنایی ردیف را در این اشعار بنمایانیم و تشریح کنیم، که چنین تلاشی می‌تواند درآمدی بر تحلیل زبان، جوهرۀ ادبی وشاخصه‌های فکری شعر سیمین بهبهانی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - بررسی نقش موسیقایی قافیه در غزل «محمد علی بهمنی» با رویکردی ساختارگرایانه
ناصر نیکوبخت سارا شفیع‌زاده گروسی

توجه به موارد مختلف موسیقی شعر (وزن، قافیه و ردیف) در دریافت معانی و حس گوینده در بیان عواطف خود بسیار مؤثر است، به-ویژه وقتی شاعر این موضوع را با قافیه در شعر مطرح می‌کند؛ قافیه را می‌توان مهم‌ترین جلوه‌گاه موسیقی کناری و اوج هنرنمایی شاعر در آن دانست. محمدعلی بهمنی شا چکیده کامل

توجه به موارد مختلف موسیقی شعر (وزن، قافیه و ردیف) در دریافت معانی و حس گوینده در بیان عواطف خود بسیار مؤثر است، به-ویژه وقتی شاعر این موضوع را با قافیه در شعر مطرح می‌کند؛ قافیه را می‌توان مهم‌ترین جلوه‌گاه موسیقی کناری و اوج هنرنمایی شاعر در آن دانست. محمدعلی بهمنی شاعری غزل‌سرا شناخته شده است و با توجه به ویژگی غزل هایش در جایگاه غزل نو، مبتکر قافیه هایی است که از واژه‌های متداول امروزی و در عین حال گوشنواز و در ارتباط با سایر تناسب‌ها و صنایع غزلش پدید آمده است. در این تحقیق، سعی شده است تا این نوآوری را در غزل با بررسی نقش قافیه و تناسب آوایی آن با حروف بیت، تأثیر حروف قافیه در القای عاطفه مورد نظر شاعر، موسیقی قافیه و تأثیر قافیه در تشخص لفظی و معنایی مفهوم مورد نظر شاعر، با رویکردی ساختارگرایانه نشان دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - عدم آشنایی خاقانی با موسیقی سنتی
فیروز فاضلی ایران نژاد نجف آبادی مجید

خاقانی شروانی از شعرایی است که در شعرش اصطلاحات تخصصی علوم مختلفی همچون: نجوم، فلسفه، پزشکی و موسیقی به کار رفته است. وجود این اصطلاحات، ضمن اینکه بر دشواری فهم اشعار، افزوده است، گاهی چنان تخصصی مطرح گردیده که خواننده به این باور می‌رسد که خاقانی در آن علوم آگاهی فراوا چکیده کامل

خاقانی شروانی از شعرایی است که در شعرش اصطلاحات تخصصی علوم مختلفی همچون: نجوم، فلسفه، پزشکی و موسیقی به کار رفته است. وجود این اصطلاحات، ضمن اینکه بر دشواری فهم اشعار، افزوده است، گاهی چنان تخصصی مطرح گردیده که خواننده به این باور می‌رسد که خاقانی در آن علوم آگاهی فراوانی داشته است. از جمله علومی که خاقانی از اصطلاحات آن به فراوانی استفاده کرده است، علم موسیقی است. وی در شعرش علاوه بر نام بردن و توصیف آلات مختلف موسیقی، از اصطلاحات تخصصی همچون نام مقام‌ها و گوشه‌ها و دستگاه های موسیقی نیز بهره گرفته است. اما آیا این به کارگیری اصطلاحات نشانۀ تبحر وی در علم موسیقی است؟ آیا خاقانی از موسیقی بیش از دیگر شعرای هم عصرش می دانسته است؟ آیا همچون مولوی دستی بر رباب داشته است و با ساز خاصی مانوس بوده است؟ یا فقط واژه‌ها را به کار گرفته است؟ در این مقاله، پس از توضیحات مختصری در مورد موسیقی، ضمن بررسی اصطلاحاتی که خاقانی از حیطۀ موسیقی وام گرفته است، در خصوص عدم آشنایی وی با علم موسیقی دلایلی بیان می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - تبیین وجوه سازواری غزل‌های سعدی با ردیف کنونی موسیقی ایرانی
مرتضی عباسی

چکیده تقریباً در غالب آثار موسیقی ردیفی "دستگاهی" ایران، از ازمنة قدیم- از زمانی که بر روی صفحات گرامافون ضبط می‌شده- تاکنون، ردّ و نشانی از غزل‌های سعدی به چشم می‌خورد. این نشان، گاه چنان برجسته است که نوعی تعمد و اصرار در استفاده از غزل‌های شیخ برای روایت موسیقایی اح چکیده کامل

چکیده تقریباً در غالب آثار موسیقی ردیفی "دستگاهی" ایران، از ازمنة قدیم- از زمانی که بر روی صفحات گرامافون ضبط می‌شده- تاکنون، ردّ و نشانی از غزل‌های سعدی به چشم می‌خورد. این نشان، گاه چنان برجسته است که نوعی تعمد و اصرار در استفاده از غزل‌های شیخ برای روایت موسیقایی احوال و درونیات- از سوی خواننده [و نوازنده]- و وفاق آن با مطلوبات روحی شنونده را به ذهن متبادر می‌نماید. پرسش، این است که چرا تا این اندازه غزل سعدی با موسیقی ایرانی عجین شده است؟ یا آن چه ویژگی سخن سعدی است که جواهر منضود او را، در روایت ردیف موسیقی، با چنین اقبالی مواجه کرده و می‌کند؛ آنچنانکه گویی سعدی، خود، غزل‌ها را جز به این هدف نسروده، یا با ردیف کنونی موسیقی آشنا بوده است؟ به بیانی بهتر، آن چه لطیفة نهانی در حدیث سعدی است که، بدون هیچ ادعایی در موسیقی‌دانی- خلاف شعرایی مانند منوچهری، رودکی، فرخی و ... که به صراحت، به نوازندگی و خوانندگی خود اشاره می‌کنند- شعر وی را بیشتر از متقدمان مدعی، با ردیف موسیقی سازگاری داده است؟ نوشتار حاضر، با تکیه بر روش تحلیل محتوا، تلاشی برای پاسخ به این چراهاست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - بررسی عناصر موسیقایی در شعر سیدعلی صالحی
لیلا هاشمیان اسماعیل قادری

یکی از عواملی که شعر را از دیگر گفته‌ها متمایز می‌سازد، موسیقی آن است. در طول تاریخ زندگی انسان، هر چیزی که صدای ریتمیک و موسیقایی داشته، توجه او را به خود جلب کرده است. شعر هم یکی از چیزهایی است که همیشه مورد توجه انسان بوده است، دلیل آن هم موسیقایی بودن شعر است. این و چکیده کامل

یکی از عواملی که شعر را از دیگر گفته‌ها متمایز می‌سازد، موسیقی آن است. در طول تاریخ زندگی انسان، هر چیزی که صدای ریتمیک و موسیقایی داشته، توجه او را به خود جلب کرده است. شعر هم یکی از چیزهایی است که همیشه مورد توجه انسان بوده است، دلیل آن هم موسیقایی بودن شعر است. این ویژگی شعر است که باعث تأثیرگذاری و ماندگاری آن در ذهن و خیال خواننده می‌شود. به طوری که تمامی کتب آسمانی ادیان مختلف هم به صورت نوشته‌هایی موزون و آهنگین بوده‌اند تا در پیروان این ادیان بیشترین تأثیر را داشته باشند. اما آن عناصری که برجنبة موسیقایی شعرهای مختلف می‌افزاید، متنوع و گوناگون هستند. موسیقی شعر کلاسیک فارسی ناشی ازعوامل مختلفی همچون: وزن، قافیه، ردیف و ... می‌باشد. شعر کلاسیک را چون بیشتر به صورت آواز می‌خوانده‌اند، موسیقایی‌تر به نظر می‌رسد، در واقع شاعر مجبور بود که به هر نحو ممکن بر موسیقایی بودن آن بیفزاید تا قابل خوانده شدن به صورت آواز در دربارها یا در جمع مردم باشد. اما عوامل ایجاد کنندة موسیقی در شعر نو به دلیل تحولاتی که در ساختار و محتوای شعر به وجود آمد، با عوامل موسیقی ساز در شعر کلاسیک، تفاوت‌هایی دارد، که در این مجال قصد بررسی این عوامل را داریم. سیدعلی صالحی، یکی از شاعران نو پرداز معاصراست که شعرش را می‌توان جزو شعر گفتار به حساب آورد. شعر او از لحاظ موسیقایی در نوع خود منحصر به فرد است. در این مقاله سعی بر آن است تا عواملی را که باعث ایجاد موسیقی در شعر صالحی می‌شود، مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - هنرنمائی أرموی موسیقیدان ایرانی در بغداد عصر مغولان
محمد رضا هاشمی نیا محمد سپهری ستار عودی

أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در م چکیده کامل

أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در مستنصریه معروفترین مدرسه عصر خود به تحصیل پرداخت و در علوم و هنرهای مختلف تبحر یافت و به تدریج، بر شهرت وی افزوده شد. دیری نپائید که خود را در کنار خلیفه عباسی و همنشینی او یافت و این دوران خوش با حمله هولاکو به پایان رسید. او به موقعیتی رسید که با درایت و هنرمندی، جان خود و همنوعانش را رهاند و عظمت گذشته‌اش را بازیافت؛ و آنگاه کمر به خدمت وزرای جوینی بست و این دوره نیز دیری نپائید و دوران همه خوشی‌هایش به سر آمد و تنها راه باز مقابل خود را زندان یافت. أ ُرموی سرانجام در حدود هشتاد سالگی به علت ناتوانی از پرداخت وامی که گرفته بود، زندانی شد و در همانجا در سال 693 قمری در خفت و خواری وفات یافت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - جستاری در شعر و موسیقی مذهبی و جایگاه تاریخی آن
دکتر حمیدرضا صفاکیش

چکیده : جوامع بنا به سنت ها و فرهنگ خویش هر کدام به گونهای مراسم و نیایش مذهبی خود را اجرا می کنند. در این میان پدیده های هنری از جمله شعر و موسیقی، نقش و حضوری فعال دارند. شعر و موسیقی مذهبی، هنر آیینی ایرانیان است و دارای تاریخچه ای کهنتر از هخامنشیان است. این هنره چکیده کامل

چکیده : جوامع بنا به سنت ها و فرهنگ خویش هر کدام به گونهای مراسم و نیایش مذهبی خود را اجرا می کنند. در این میان پدیده های هنری از جمله شعر و موسیقی، نقش و حضوری فعال دارند. شعر و موسیقی مذهبی، هنر آیینی ایرانیان است و دارای تاریخچه ای کهنتر از هخامنشیان است. این هنرهاشامل آوازها و سروده های مذهبی در اشکال مختلف است که بمناسبت های متفاوت در مجالس جشن یا سوگواری بکار می رود. موسیقی مذهبیدر گونههای خود چونان تلاوت قـرآن کـریم ، قـرائت اذان و منـاجـات ، مقتل خوانی،نوحـه خوانی وتعزیه خوانیردیف ودستگاه خودراحفظکرده،بخش گسترده ای ازگنج آوازهای موسیقیایی کهن درآن نهفته است. نویسنده در این مقاله بر آن است تا با دستیابی به ریشه های تاریخی و فرهنگی این هنرها و تاثیرات مذهب در آن، به پیشینه تاریخ و هنر این مرز و بوم دست یافته، راهگشای تحقیقات بعدی آنان گردد. واژگان کلیدی :موسیقی مذهبی، شعر عاشورایی، مقتل خوانی، نوحه خوانی، تعزیه خوانی، ردیف، دستگاه پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - بررسی عشق و عاشقی در ترانه‌های عامیانۀ بندری هرمزگان
سهراب سعیدی سید برزو جمالیان زاده

ترانه‌های عامیانه در اصل، زبان حال و قال مردمی‌است که شاعر و ادیب نبوده‌اند اما ذوق شعرگویی و شور و حالی داشته‌اند. این ترانه‌ها از بدو پیدایش بشر وجود داشته است؛ در واقع، ترانه عمری به درازای عمر بشر دارد. در هرمزگان نیز از دیر زمان، موسیقی، ترانه و شعر وجود داشته و در چکیده کامل

ترانه‌های عامیانه در اصل، زبان حال و قال مردمی‌است که شاعر و ادیب نبوده‌اند اما ذوق شعرگویی و شور و حالی داشته‌اند. این ترانه‌ها از بدو پیدایش بشر وجود داشته است؛ در واقع، ترانه عمری به درازای عمر بشر دارد. در هرمزگان نیز از دیر زمان، موسیقی، ترانه و شعر وجود داشته و در قالب‌های گوناگون سروده و اجرا می‌شده است. در استان هرمزگان، ترانه‌سرایی و ترانه‌خوانی نیز مانند شروه و دوبیتی از جایگاه رفیعی برخوردار است. با بررسی ابیات ترانه‌ها می‌توان به شناخت افراد جامعه‌ یا اهل ایل و طایفه‌ای پرداخت که فکر طبیعی خود را، دربارۀ واقعیات، اتفاقات، حوادث و مراسم محلی به‌کاربرده‌اند و شرح هر یک را با بیانی ساده و عامیانه از خود باقی گذارده‌اند. این مقاله عشق و عاشقی را در ترانه‌های عامیانه هرمزگان پی می‌گیرد و از این رهگذر به خصایص عشق و چگونگی ابراز احساسات ترانه‌های عاشقانه در هرمزگان می‌پردازد. نتایج به دست‌آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که عشق پاک و زن اثیری، مورد توجه شاعران عامۀ هرمزگان بوده است و ساختار زبانی ترانه برگرفته از زبان روزمره و کوچه ‌و ‌بازار و آکنده از کنایات و تکیه‌کلام‌ها و اشارات عامیانه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - تحلیل جامعه‌شناسانۀ بازتاب آلات موسیقی محلی کردی در دیوان قانع
سمیرا کنعانی محمد ایرانی نورالدین یوسفی

10.30495/irll.2023.1968796.1529

موسیقی‌، آوای جدایی‌ناپذیر فرهنگ هر قوم و ملّتی است. این پدیدۀ فرهنگی-اجتماعی به سبب ارتباط عمیق شعر و آواهای موسیقی همواره مورد توجّه شاعران بوده‌ا‌ست و شاعران در کلام خود به موسیقی و آلات نواختن آن اشاره کرده اند. شاعران کرد زبان برای غنای آثار خود به موسیقی توجّه داش چکیده کامل

موسیقی‌، آوای جدایی‌ناپذیر فرهنگ هر قوم و ملّتی است. این پدیدۀ فرهنگی-اجتماعی به سبب ارتباط عمیق شعر و آواهای موسیقی همواره مورد توجّه شاعران بوده‌ا‌ست و شاعران در کلام خود به موسیقی و آلات نواختن آن اشاره کرده اند. شاعران کرد زبان برای غنای آثار خود به موسیقی توجّه داشته و به شیوه ‌های مختلف و رویکردهای متنوع به موسیقی محلی و آلات آن در کلام خود اشاره کرده‌ اند که موجب خلق مضامین شعری، تصاویر هنرمندانه و بیان اوضاع اجتماعی عصر شاعر گردیده است. قانع، شاعر کرد زبان، از جملۀ این شاعران است. دیوان وی از منابع غنی برای مطالعات جامعه‌شناسی، مردم شناسی و فرهنگ عامه به شمار می ‌رود. این نوشتار می‌ کوشد به شیوۀ تحلیلی- توصیفی به تحلیل جامعه ‌شناسانۀ کارکرد آلات موسیقایی در دیوان قانع بپردازد و بازتاب این آلات موسیقی را با موسیقی محلی و فولکلور منطقۀ سراینده تبیین سازد. یافته‌ ها نشان می ‌دهند که قانع با هدف غنی ‌سازی سروده ‌های خود به آلات موسیقی محلی توجّه داشته است. سراینده از آلات موسیقی -که اغلب آلاتی محلی هستند- علاوه بر ساخت تصاویر ادبی، بیان مفاهیم اجتماعی و وطنی، شکوه، وصف امور و غیره، در راستای بیان اوضاع حاکم بر جامعۀ خود بهره برده است. قانع در دل این اشارات، به جنبۀ ظاهری آلات موسیقی نظر داشته‌است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - تحلیل لایه‌های موسیقایی مهدوی‌سروده‌های بختیاری
فرهاد براتی عنایت اله محمودی

10.30495/irll.2022.1955663.1504

مهدوی‌سروده‌های معاصر غالباً به دلیل پرداختن به اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، دادخواهی، ستیز با ستم و ترسیم جامعۀ آرمانی، از گیراترین و ارزشمند‌ترین انواع ادب پایداری و گونۀ آیینی به شمار می‌آیند. پرداختن به مهدویّت و انتظار، بعد از انقلاب اسلامی به دلیل رویکرد ایدئولوژیک ح چکیده کامل

مهدوی‌سروده‌های معاصر غالباً به دلیل پرداختن به اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، دادخواهی، ستیز با ستم و ترسیم جامعۀ آرمانی، از گیراترین و ارزشمند‌ترین انواع ادب پایداری و گونۀ آیینی به شمار می‌آیند. پرداختن به مهدویّت و انتظار، بعد از انقلاب اسلامی به دلیل رویکرد ایدئولوژیک حاکم بر انقلاب، به یک بن‌مایۀ پر‌رنگ در فضای شعر و ادبیّات ایران تبدیل شد. شاعران بختیاری نیز متأثر از فضای حاکم بر شعر این دوره و همچنین به دلیل باورمندی ایلوندان به آموزه‌های شیعی، به سرودن اشعار مهدوی پرداختند. تعداد مهدوی‌سروده‌های بررسی‌شده در این پژوهش، سی و یک سروده از هجده شاعر گویشی‌سرای بختیاری است که همگی در قالب کلاسیک سروده شده‌ و به چاپ رسیده‌اند. در پژوهش حاضر، لایه‌های موسیقایی مهدوی‌سروده‌های بختیاری بررسی و تأثیر زیبایی‌شناسی این لایه‌ها‌ بر کلان‌لایه تحلیل شده‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاعران بختیاری در هنگام بهره‌گیری از امکانات صوتی و موسیقایی زبان، علاوه بر کارکرد تزیینی، به نقش‌مندی آواها و پیوند آن‌ها با موضوع توجّه جدّی داشته‌اند. در مهدوی‌سروده‌های بختیاری، هر سه سطح موسیقی بیرونی، درونی و کناری به فراخور درونمایه و متناسب با موضوع به کار گرفته‌شده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - بازخوانی نظریه سینومرفی در هنر موسیقی خیابانی (موردمطالعه: پیاده‌گذرهای شهر تهران)
سحر طوفان یاسمن سادات مستطاب الهام موسی پور

10.30495/uss.2023.705016

یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگو چکیده کامل

یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگونگی شکل‌گیری این نوع منظر دیداری- شنیداری به بررسی هنر موسیقی خیابانی در پیاده‌گذرهای شهر تهران می‌پردازند. برای این منظور با حضور در میدان تحقیق و مشاهده رفتاری افراد فعال در این حوزه هنری مسائلی چون زمان و مکان استقرار، تعریف محدوده، انتخاب موقعیت، نوع موسیقی و ادوات مورد استفاده، نوع پوشش و هویت هنرمندان را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهند. بررسی یافته‌ها در محدوده تحقیق نشان می‌دهد رفتار و واکنش شهروندان در مواجهه با موسیقی خیابانی تحت تأثیر پیوندهای سینومرفیک به سه شکل ترغیب و تشویق؛ سازگار و خنثی نمود پیدا می‌کند. به‌گونه‌ای که رفتارهای مثبت با تأثیر در تداوم این فعالیت در یک بستر مناسب و تثبیت جایگاه موسیقی خیابانی موجب ارتقای کیفیت منظر دیداری- شنیداری در شهر شده و تعاملات اجتماعی بین مردم و محیط را افزایش می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - گذری برموسیقی دوره اسلامی و تاثیر موسیقی ایرانی بر موسیقی تمدن اسلامی
کیوان حاجیان

موسیقی هنر برخاسته از درون آدمی و یک نیاز روحی است و مانند هر هنری می تواند تاثیرپذیر از موقعیت ها و شرایط موجود در هر عصری باشد. موسیقی ترکیب(composition) الحان (جمع لحن) و یا ملودی است. موسیقی ترجمه واژه music که در فارسی معادل آهنگ می باشد و غنا را خواندن با آهنگ گوی چکیده کامل

موسیقی هنر برخاسته از درون آدمی و یک نیاز روحی است و مانند هر هنری می تواند تاثیرپذیر از موقعیت ها و شرایط موجود در هر عصری باشد. موسیقی ترکیب(composition) الحان (جمع لحن) و یا ملودی است. موسیقی ترجمه واژه music که در فارسی معادل آهنگ می باشد و غنا را خواندن با آهنگ گویند که همان موسیقی آوازی است. موسیقی عرب، موسیقی محدود به آواز حدی و نصب بوده است. با زوال دولت ساسانیان و انتقال قدرت از تیسفون به بغداد و تماس با ایرانیان و بهره گیری از وجود هنرمندان ایرانی، موسیقی در دربار خلفا رونق گرفت و ایران الهام بخش بسیاری از نغمه های موسیقی عرب گردید. در این مقاله به بررسی موسیقی عرب و چگونگی آن و تاثیرات موسیقی ایران بر موسیقی دوره اسلامی پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - موسیقی کناری در شعر کودک
پیمانه اسماعیلی اصغر رضاپوریان

در شعر کودک، کم‌تر شعری را سراغ داریم که در آن‌ از موسیقی کناری یا اَشکالِ مختلف قافیه، نهایت استفاده نشده‌باشد. شاعران شعر کودک به‌دلیل تأثیر غیرقابل انکار عناصر موسیقایی بیرونی، کناری و درونی، همواره کوشیده‌اند این عناصر موسیقایی را به بهترین شکل، به‌کار ببرند. محمود چکیده کامل

در شعر کودک، کم‌تر شعری را سراغ داریم که در آن‌ از موسیقی کناری یا اَشکالِ مختلف قافیه، نهایت استفاده نشده‌باشد. شاعران شعر کودک به‌دلیل تأثیر غیرقابل انکار عناصر موسیقایی بیرونی، کناری و درونی، همواره کوشیده‌اند این عناصر موسیقایی را به بهترین شکل، به‌کار ببرند. محمود کیانوش یکی از شعرای تأثیرگذار و صاحب‌نظر در عرصه شعر کودک است. این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر نظریات صورتگرایی نوشته‌شده، ضمن واکاویِ دو مورد خاص با نام‌های قافیه فقیر و غنی از موسیقی کناری در شعر این شاعر، به این نتیجه رسیده که در نخست، محمود کیانوش آگاهانه و مبتنی بر آرای خود پیرامون موسیقی کناری شعر کودک، از قافیه‌های غنیِ موسیقایی در اشعار خود بهره‌ برده، سپس این قافیه‌ها به شکلی کاملاٌ هنرمندانه و خلّاق و با بسامدهایی معنادار و به دور از هرگونه تصنّع یا تکلّف در اشعار کودکانه او قابل تشخیص است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - تکرار در شعر ناصر بخارایی
حسین اتحادی

تکرار در سطح حروف و واژه ها که یکی از روش های افزایش موسیقی کلام است، از دو منظرمی تواند مورد توجه قرارگیرد. از لحاظ ارزش های موسیقایی و از منظر ارزش های بلاغی. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی انواع تکرار، از این دو منظر در شعر ناصر بخارایی بررسی شده است. یافته های این تحقی چکیده کامل

تکرار در سطح حروف و واژه ها که یکی از روش های افزایش موسیقی کلام است، از دو منظرمی تواند مورد توجه قرارگیرد. از لحاظ ارزش های موسیقایی و از منظر ارزش های بلاغی. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی انواع تکرار، از این دو منظر در شعر ناصر بخارایی بررسی شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که سخنور بخارایی از همه شگردهای تکرار در سطح گسترده ای در کلامش بهره برده است. تکرارهای پی درپی حروف، واژه ها، عبارات وحتی مصراع ها، به شیوه های مختلف شعر ناصر را سرشار از خوشه های موسیقایی اصوات مختلف کرده است. از لحاظ بلاغی نیز این تکرارها دارای ارزش های فراوانی است، به گونه ای که شواهد متعددی می توان در شعر وی سراغ گرفت، که تکرارحرف یا واژه متناسب با مضمون شعر درخدمت انتقال معنا و مفهوم شعر و گاه القای احساس مورد نظر شاعر بوده است. افزون بر این برخی تکرارها از جمله تکرار واژه به صورت جناس قلب و هم‌چنین تکرار واژه های هم‌خانواده را به دلیل بسامد زیاد، می توان از ویژگی‌های سبکی شعر وی به شمار آورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - سبک شعر امیرخسرو دهلوی (مطالعة موردی؛ مثنوی نه سپهر)
امیدوار عالی‌محمودی سید مهدی نوریان

امیرخسرو دهلوی، "مثنوی نه سپهر" را در سال‌های آخر عمر (718 هـ. ق)، و در اوج تجربۀ شاعری، سروده است، بنابراین مختصات سبکی این اثر می‌تواند تا حدود زیادی نمایندۀ دیگر آثار منظوم او باشد. او علاوه بر شاعری، در زمینه‌های؛ زبان‌شناسی، موسیقی، تصوّف و نجوم نیز تجربه و جایگاه چکیده کامل

امیرخسرو دهلوی، "مثنوی نه سپهر" را در سال‌های آخر عمر (718 هـ. ق)، و در اوج تجربۀ شاعری، سروده است، بنابراین مختصات سبکی این اثر می‌تواند تا حدود زیادی نمایندۀ دیگر آثار منظوم او باشد. او علاوه بر شاعری، در زمینه‌های؛ زبان‌شناسی، موسیقی، تصوّف و نجوم نیز تجربه و جایگاه مهمی داشته است و این تجربیات در شکل‌گیری سبک ادبی او به‌ویژه در "مثنوی نه سپهر" مؤثر بوده است. امیرخسرو در سرزمین هند رشد کرده و به زبان فارسی شعر گفته است و حافظۀ ادبی او آکنده از موضوعات و مضامینی است که برای شناخت سیر تحول زبان و ادب فارسی ارزش‌مند است. بررسی تأثیر هر یک از این موضوعات در ساختار فکری، زبانی و ادبی آثار او، امری ضروری و راه‌گشاست. در این مقاله کوشش شده است، ابتدا به جایگاه او در حوزه‌های تأثیرگذار در شکل‌گیری سبک ادبی او و سپس، به بررسی مختصات سبکی "مثنوی نه سپهر" پرداخته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - نگاهی مردم‌شناختی به نقش هنر موسیقی در زندگی مردم با تأکید بر موسیقی محلی بختیاری(مسعود بختیاری)
ولی الله نصیری

واکاوی فرهنگِ مردمان در حوزه‌های متفاوت بسیار حائز اهمیت است، یکی از مهم‌ترینِ فرهنگ‌ها، هنر موسیقی محلی هر قوم و قبیله است. هنری که شاعر در آن، زندگی مردمانِ آن قوم را به بهترین وجه به شعر می‌آورد. بزرگترین قوم ایران یعنی بختیاری‌ها، دارای آداب و رسوم و موسیقی خاص خود چکیده کامل

واکاوی فرهنگِ مردمان در حوزه‌های متفاوت بسیار حائز اهمیت است، یکی از مهم‌ترینِ فرهنگ‌ها، هنر موسیقی محلی هر قوم و قبیله است. هنری که شاعر در آن، زندگی مردمانِ آن قوم را به بهترین وجه به شعر می‌آورد. بزرگترین قوم ایران یعنی بختیاری‌ها، دارای آداب و رسوم و موسیقی خاص خود می‌باشند، که در این مقاله به نقش موسیقی در زندگی جمعی مردم و هم‌چنین، به نقش زندگی مردم در شکل‌گیری و ساخت هنر موسیقیایی و شعرهای محلی آن‌ها پرداخته می‌شود. بیان آداب، رسوم، هنجارهای اجتماعی و فرهنگی از مهم ترین مؤلفه هایی است که در هنر موسیقی بختیاری توسط مسعود بختیاری به شعر در آمده، و آن را در قالب موسیقی محلی ریخته و در اختیار مردم قرار داده است. مسعود بختیاری که خود از معلمان و شاعران بزرگ این قوم می‌باشد، با استعداد و نبوغی که در شعرسرایی محلی همراه با واژگان اصیل بختیاری داشتند، توانستند زندگی مردم را در قالب شعرهای حماسی، عاطفی و مردم‌شناسانه بسرایند. ایشان، روح جمعی، احساسات اجتماعی، وجدان جمعی، روح قبیله‌ای، تعاون، همکاری و همیاری، دلیری، شجاعت، سخاوت، عشق، محبت، تلاش مردان و زنان قبیله و آداب و رسوم را به شعر و موسیقی می‌آورد. این نوع از موسیقی توانسته است مناسبات و ارتباطات هنر موسیقی با شخصیت فرهنگی یک قوم را به بهترین وجه بیان کرده، و آن چه در این جایگاه مهم است زنده و پویا کردن این نوع فرهنگ بوده که در بازاندیشی و بازآفرینی آن، به فرهنگ کشور غنی بخشیده، و در این زمینه، اندیشمندان نبایستی از هیچ کوششی دریغ کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - بررسی ادبی و عرفانی اصطلاحات موسیقی در دیوان غزلیات شمس
بهرام پروین گنابادی لیلا اکثیری

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - مقوله‌‌های فرهنگی مصرف موسیقی ملی ا‌یران
پدرام جوادزاده مسعود کوثری محسن عامری شهرابی عطاء الله ابطحی

موسیقی، همانند زبان و سنن یک جامعه، سهم قابل توجهی در حفظ و اشاعه فرهنگ ملی دارد. در ایران تنها موسیقی ملی، از آنجا که محصول تجربه تاریخی و زیست فرهنگی جامعه ما است، دارای ویژگی های ممتاز فرهنگ ایرانی است. کاهش حجم مخاطبین و میزان کارکرد اجتماعی موسیقی ملی در ایران کامل چکیده کامل

موسیقی، همانند زبان و سنن یک جامعه، سهم قابل توجهی در حفظ و اشاعه فرهنگ ملی دارد. در ایران تنها موسیقی ملی، از آنجا که محصول تجربه تاریخی و زیست فرهنگی جامعه ما است، دارای ویژگی های ممتاز فرهنگ ایرانی است. کاهش حجم مخاطبین و میزان کارکرد اجتماعی موسیقی ملی در ایران کاملا ملموس است. چرخه موسیقی از سه حوزه تولید، توزیع و مصرف تشکیل شده است. مصرف موسیقی توسط عامه جامعه اتفاق می افتد. عموم تحقیقات موسیقی را در معنای عام در نظر گرفته و تا امروز تحقیقی جهت کشف جهان فکری مصرف کنندگان موسیقی ملی ایران انجام نشده است. این مقاله به دنبال آن است تا مقوله های فرهنگی حاکم بر مصرف موسیقی ملی ایران را کشف نموده و ضمن ایجاد یک فهم جامع از این عرصه به موسیقی ملی کشور جهت خروج از وضعیت کنونی کمک نماید. روش مورد استفاده نظریه داده بنیاد نظام مند بوده است. داده ها توسط تکنیک مصاحبه عمیق جمع آوری شده و با استفاده از دستورالعمل های سه گانه باز، محوری و انتخابی کدگذاری و مقوله بندی شده است. از دل داده ها 16 مفهوم و 7 مقوله استخراج شده است. در انتها با استفاده از مدل پارادایمی، نظریه داده بنیادِ بدست آمده به صورت داستان و مدل تصویری ارائه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - ویژگی‌های حکایات موسیقایی در آثار عطار نیشابوری
منصوره ثابت زاده

حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می‌روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه‌های عطار و نیز تذکرة‌الاولیاء، فضا و دیدگاه‌های موسیقایی عطار را نیز مشخص می‌کند. در چکیده کامل

حکایات موسیقایی در آثار عطار، حکایاتی است که بافت و ساختاری موسیقایی دارند و برای طرح و درک مبانی و مفاهیم عرفانی، امکانی مهم به شمار می‌روند. بررسی تعامل عرفان و موسیقی از منظر منظومه‌های عطار و نیز تذکرة‌الاولیاء، فضا و دیدگاه‌های موسیقایی عطار را نیز مشخص می‌کند. در منظومه‌ها و تذکرة‌الاولیاء عطار، 19 حکایت موسیقایی ذکر شده که در این میان، الهی‌نامه با 9 حکایت موسیقایی بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است. حکایات منثور در تذکرة‌الاولیاء، شش حکایت مستقل‌اند که منظومه‌ها فاقد آنند. در حالی که بیشتر حکایات موسیقایی منظومه‌ها در تذکرة‌الاولیاء بارها ذکر شده است. درون‌مایة حکایات موسیقایی متضمن درک باطن نغمات و حقیقت نفخه الهی و مرافقت و پذیرش اهل موسیقی از دیدگاه مثبت‌اندیش عرفانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - تأثیر آموزش موسیقی در مهارتهای پایه ریاضی کودکان پیش‌دبستان
سیدنبی االله قاسم تبار فرخنده مفیدی علی زاده محمدی سیدعبداا قاسم تبار

این پژوهش با شناخت بررسی تأثیر آموزش موسیقی اُرف در یادگیری مهار¬تهای پایه ریاضی کودکان پیش¬دبستانی انجام شد. با استفاده از روش نمونه ‌بـرداری در دسترس،30 کودک 5 ساله (16 دختر و 14 پسر) که دامنه هوش آنها بین 110 تا 130 قرار داشت، انتخاب شدند و در دو گروه مداخله چکیده کامل

این پژوهش با شناخت بررسی تأثیر آموزش موسیقی اُرف در یادگیری مهار¬تهای پایه ریاضی کودکان پیش¬دبستانی انجام شد. با استفاده از روش نمونه ‌بـرداری در دسترس،30 کودک 5 ساله (16 دختر و 14 پسر) که دامنه هوش آنها بین 110 تا 130 قرار داشت، انتخاب شدند و در دو گروه مداخله و گواه مورد بررسی قرار گرفتند. به اعضای گروه مداخله به مدت3 ماه، هفته‌ای یک جلسه دو ساعته، موسیقی اُرف آموزش داده شد. سپس، در هر دو گروه، آزمون سنجـش مهارتهای پایه ریاضی کودکان (کهن‌صدق، 1376) اجـرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش موسیقی اُرف، توانایـی مهارتهای طبقه‌بنـدی کردن، تشخیص شباهتها و تفاوتها، ‌نگهداری ذهنی عدد و هندسة کودکان پیش دبستانی را افزایش می‌دهد. در مورد مهارت ردیف‌کردن بین دو گروه تفاوت معنادار وجود نداشت. در نهایت، تأثیر آموزش موسیقی در یادگیری مهارتهای پایه ریاضی کودکان مورد بحث قرار گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - بررسی اندیشه و ذهن در موسیقی شعر با توجه به غزلیات شمس
علی اصغر محمودی

موسیقیِ شعر، پدیده است جهت تخیل و تأثیر بیشتر کلام؛وقتی این موسیقی در شعر پر رنگ تر می شود باید به تأثیرات و زمینه هایی که ایجاد می کند توجه بیشتر شود به ویژه وقتی در تداعی معنی و انتقال حسی که به گفت در نمی آید، این پدیده (موسیقی) همراهی جدی دارد. و در برخی از اشعار می چکیده کامل

موسیقیِ شعر، پدیده است جهت تخیل و تأثیر بیشتر کلام؛وقتی این موسیقی در شعر پر رنگ تر می شود باید به تأثیرات و زمینه هایی که ایجاد می کند توجه بیشتر شود به ویژه وقتی در تداعی معنی و انتقال حسی که به گفت در نمی آید، این پدیده (موسیقی) همراهی جدی دارد. و در برخی از اشعار می بینیم این موسیقی است که بیشتر به شعر جلوه معنایی می بخشد و اگر آن را حذف کنیم شعر رنگ خود را از دست می دهد. پس توجه به زوایای مختلف موسیقی خاص شعر در کشف معانی و حس و حال گوینده بسیار مؤثر و قابل توجه است. به ویژه وقتی این موضوع بتواند به عنوان سبک هم مطرح شود . مولانا در نوع بکارگیری موسیقی شعر به سبکی دست پیدا می کند که هم سابقه ندارد و هم حس و حال وسیعی که در ظرف کلمه نمی گنجد را بوسیله ی آن انتقال می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - نقد و بررسی جنبه های ادبی اشعار میرزاده عشقی
احمد رنجبر ملاحت نجفی عرب

سید محمد رضا میرزاده عشقی (1273 - 1303 هـ. ش)، شاعر نام آشنای عهد مشروطیت، از رجال پرکار روزگار خود است. او اگر چه در حوزه ی شعر سیاسی و اجتماعی شاعری بزرگ و نامدار محسوب می شود لیکن از نظر ادبی و آشنایی به فنون و تکنیک های شعری دست توانایی ندارد و هنوز به اوج هنر شعری چکیده کامل

سید محمد رضا میرزاده عشقی (1273 - 1303 هـ. ش)، شاعر نام آشنای عهد مشروطیت، از رجال پرکار روزگار خود است. او اگر چه در حوزه ی شعر سیاسی و اجتماعی شاعری بزرگ و نامدار محسوب می شود لیکن از نظر ادبی و آشنایی به فنون و تکنیک های شعری دست توانایی ندارد و هنوز به اوج هنر شعری خود نرسیده است. در این مقاله تلاش می شود با بررسی محور ادبی اشعار عشقی، میزان شناخت و تسلط او بر حوزه های مختلف این محور سبکی مشخص و نقاط قوت و ضعف او معلوم گردد. عشقی در قالب های شعر دست به نوآوری زده و یکی از کسانی است که اولین شعر نو را به او نسبت می دهند. او در دیگر قالبهای سنتی نیز دستکاری کرده چنانکه مسمّط ترجیعی را ساخته ی او می دانند. در وزن شعر اگر چه خواهان ایجاد تحول بوده لیکن به خواست مطلوب خود نرسیده است. اغلب صور خیال او کلیشه ای و قدیمی است، لیکن تشبیهات زنده و پویا که بعضاً در بافت شعر جریان پیدا می کند کم و بیش بر جاذبه ی اشعاش افزوده است. در بین آرایه های ادبی بیشترین تلاشش برای تقویت موسیقی شعر از رهگذر جناس ها و تکرارها، و ایجاد تداعی معانی از طریق تضادها، مراعات النظیرها و تلمیح هاست. در باب تلمیح نیز نشان می دهد که با وجود علاقه مندی به ایران باستان، شناخت چندانی از فرهنگ و تاریخ باستان ایران ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - جامی و موسیقی
یدالله بهمنی مطلق محمد رضا سام خانیانی

جامی شاعریست موسیقی دان که اشعارش با بسیاری از اصطلاحات و راز و رمزهای موسیقی در آمیخته است. این امر باعث شده بسیاری از اشعارش بدون توجه به معانی موسیقایی واژگان و اصطلاحات آن، غامض به نظر برسد، خصوصاً زمانی که از تغییر مقام ها که امروزه به آن مرکب خوانی یا مدولاسیون می چکیده کامل

جامی شاعریست موسیقی دان که اشعارش با بسیاری از اصطلاحات و راز و رمزهای موسیقی در آمیخته است. این امر باعث شده بسیاری از اشعارش بدون توجه به معانی موسیقایی واژگان و اصطلاحات آن، غامض به نظر برسد، خصوصاً زمانی که از تغییر مقام ها که امروزه به آن مرکب خوانی یا مدولاسیون می گویند یا زمانی که از آواز و چگونه تحریر زدن سخن می گوید، حتماً باید با آواز و مسائل مربوط به آن از جمله مناسب خوانی، مرصع خوانی، زیر و بم خواندن، فراز و فرود، برداشت و برگشت یا رجعت و... آشنا باشیم. در غیر این صورت نه از هنر و زیبا آفرینی جامی لذت خواهیم برد نه از مفاهیم و معانی نهفته در آنها بهره مند خواهیم شد. بنابراین در این مقاله برای نیل به این مقصود با استفاده از منابع مخصوص موسیقی گذشته از جمله، شرح ادوار عبدالقادر مراغی، بحور الالحانِ فرصت الدوله شیرازی و رساله ی جامی در خصوص موسیقی و منابع حال حاضر از جمله نظری به موسیقی ایرانی تألیف روح الله خالقی و غیره، به توضیح اصطلاحات موسیقی استفاده شده در اشعار جامی برای درک بهتر مفهوم ابیات پرداخته شده است. مطالعه ی اشعار جامی و بررسی موسیقایی آن ها و همچنین نگاهی به رساله ی موسیقی وی نشان می دهد، جامی علاوه بر آشنایی علمی و عملی با سازها و اجزا و چگونگی ساخت آنها، از راز و رمزهای آواز آگاه بوده و مقام های آوازی را می شناخته است و در مواردی مخصوصاً زمانی که از آوازخواندن و تحریر زدن سخن می گوید، دیدگاهش با نظریات استادان آواز کنونی قرابت دارد. در دیوان جامی همیشه اصطلاحات موسیقی در معنی تخصصی خود به کار نرفته بلکه گاه در خدمت آفرینش زیبایی ادبی قرار گرفته اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - تحلیل مقایسه ای نگرش شاملو و نیما در وزن شعر
لعیا تبار سعید احمد ابو محبوب

وزن شعرآزاد نیمایی با حفظ کیفیت عروض سنتی و امکان تغییر در کمیت آن، درحقیقت ادامه ی همان وزن عروض سنتی وقابل تقطیع است. می توان آن را قالبی نو وکامل تراز قالب های شعرکهن فارسی دانست که با نوآوری هایی درکاربرد وزن و قافیه همراه است. وجه تمایزشعرآزاد از قالب های شعر کهن؛ع چکیده کامل

وزن شعرآزاد نیمایی با حفظ کیفیت عروض سنتی و امکان تغییر در کمیت آن، درحقیقت ادامه ی همان وزن عروض سنتی وقابل تقطیع است. می توان آن را قالبی نو وکامل تراز قالب های شعرکهن فارسی دانست که با نوآوری هایی درکاربرد وزن و قافیه همراه است. وجه تمایزشعرآزاد از قالب های شعر کهن؛عدم تساوی مصراع ها، شکل نوشتاری و نوع ساختمان آن است،که با ترکیب والهام از قالب های مستزاد، مسمط، بحرطویل، ترکیب بند و ترجیع بند شکل گرفت. احمد شاملو از نخستین شاگردان و پیروان نیما است. او بر سر عروض با نیما به توافق نرسید و پس از مدتی تقلید محض از شعرآزاد نیمایی و متحجرشدن در نیما، با بهره گیری از فرهنگ شعری نیما، شعرسپید خود را فارغ ازوزن عروض سنتی وفارغ ازافاعیل عروضی بنیان گذاشت. شاملو وزن را عنصری خارجی، تحمیلی و الحاقی می دانست. او به نوعی موسیقی که جزء طبیعی و جدایی ناپذیر از ساختمان شعر است معتقد بود و در شعرسپید خود با انواع موسیقی درونی، کناری و...، و نیز با به کارگیری خود جوش برخی صنایع لفظی نوعی آهنگ و تناسب را جایگزین وزن عروضی کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی (مورد مطالعه: جوانان 17 تا 27 سال مناطق 1 و 3 شهر تهران)
زهرا قاسمی مرضیه عمو قلی میر آخوری

مقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی(مورد مطالعه:جوانان 17 تا27 سال مناطق 1 و 3 تهران)انجام شده است.جامعه آماری 172 ،832 نفر و حجم نمونه انتخابی 383 نفر به دست آمده است،که در نهایت برای حصول اطمینان بیشتر تعداد 400 نفر انتخاب شدند.در این پژوهش از چکیده کامل

مقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش جوانان به موسیقی(مورد مطالعه:جوانان 17 تا27 سال مناطق 1 و 3 تهران)انجام شده است.جامعه آماری 172 ،832 نفر و حجم نمونه انتخابی 383 نفر به دست آمده است،که در نهایت برای حصول اطمینان بیشتر تعداد 400 نفر انتخاب شدند.در این پژوهش از روشهای اسنادی و پیمایشی استفاده گردید.در روش اسنادی با مراجعه به کتاب ها و مقالات مختلف اهداف مورد نظر محقق جمع اوری گردید و در روش پیمایش ،پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه اطلاعات لازم جمع اوری گردید.3 سوال و 5 فرضیه در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و نتایج به این شرح به دست امد:در بررسی سوالات از مطالعه اسنادی بهره گرفته و به تعریف موسیقی،شناخت موسیقی های رایج بین جوانان و ویژگیهای انها پرداخته شد.در روش پیمایش 5 فرضیه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج بدین شرح شد:بین سرمایه فرهنگی،سرمایه اجتماعی و بین سرمایه اقتصادی افراد که در نهایت سبک زندگی انان را تشکیل می دهند و همچنین متغیر سن و گرایش به موسیقی رابطه مستقیم وجود دارد و بین متغیر جنس و گرایش به موسیقی بر اساس نتایج حاصل از این پژو هش رابطه وجود ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - تاثیر موسیقی درمانی به شیوه اُرف بر تمرکز دیداری و ارتباط چشمی کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک
آنیتا باغداساریانس کامبیز پوشنه بیاینا عیسی قلیان هادانی

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر موسیقی درمانی به شیوه اُرف بر تمرکز دیداری و ارتباط چشمی کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک بوده است. در مطالعه حاضر، جامعه مورد مطالعه را کلیه کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک یک مرکز توانبخشی در تهران در سال 1391 تشکیل داده اند. حجم گروه نمونه چکیده کامل

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر موسیقی درمانی به شیوه اُرف بر تمرکز دیداری و ارتباط چشمی کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک بوده است. در مطالعه حاضر، جامعه مورد مطالعه را کلیه کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک یک مرکز توانبخشی در تهران در سال 1391 تشکیل داده اند. حجم گروه نمونه شامل 10 کودک پسر در محدوده سنی 7-9 سال بود که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند ولی بدلیل عدم همکاری با مرکز و نیز مشکلات رفتاری شدید،4 کودک حذف شده و نمونه نهایی به 6 نفر رسید. ابزار پژوهش شامل آزمون "تمرکز دیداری تولوز-پیرون"، ثبت ارتباط چشمی و سازهای موسیقی بودند که از ساز ها در جلسات موسیقی درمانی، و آزمون تمرکز دیداری تولوز-پیرون و ثبت ارتباط چشمی به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری برای نمونه ها استفاده شد. داده های پژوهش از طریق آزمون T وابسته و نیز اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که موسیقی درمانی به شیوه اُرف بر تمرکز دیداری و ارتباط چشمی کودکان با اختلالات طیف اوتیستیک تاثیر دارد و موسیقی درمانی به شیوه اُرف باعث افزایش معنادار تمرکز دیداری و ارتباط چشمی آنها شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

135 - اثر بخشی بازی های موسیقایی بر اضطراب و افسردگی دانش آموزان با آسیب بینایی دوره دوم ابتدایی
سیده شهره طاهری منصوره شهریازی احمدی حسن پاشاشریفی

10.30495/hpsbjourna.2021.686880

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی بازی‌های موسیقایی بر اضطراب و افسردگی دانش آموزان با آسیب بینایی دوره دوم ابتدایی است. تحقیق حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل 60 نفر دانش‌آموزان با آسیب بینایی 9 تا 15 سال است (11/47=M). چکیده کامل

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی بازی‌های موسیقایی بر اضطراب و افسردگی دانش آموزان با آسیب بینایی دوره دوم ابتدایی است. تحقیق حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل 60 نفر دانش‌آموزان با آسیب بینایی 9 تا 15 سال است (11/47=M). نمونه‌گیری به روش غربالگری با پرسشنامه‌های اضطراب اسپنس، افسردگی CDI و بعد از همتا سازی بر اساس سن و نوع آسیب بینایی، 28 نفر در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی 10 جلسه 30 دقیقه‌ای مداخله دریافت کرد. داده‌ها با نرم افزار SPSS و روش آماری تحلیل کواریانس، تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد بین گروه‌ها در خط پایه تفاوتی وجود نداشت. نتایج تی زوجی نشان داد بین پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایشی تفاوت ایجاد شده است. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد در گروه آزمایشی در متغیر اضطراب تفاوت معنی‌دار ایجاد شده است، اما در متغیر افسردگی تفاوت معنی‌داری ایجاد نشد. نتایج نشان داد که بازی‌های موسیقایی می‌تواند روش مناسب برای تأثیرگذاری بر اضطراب کودکان با آسیب بینایی باشد (0/0001>p). با توجه به اهمیت بازی در زندگی کودکان، این روش می‌تواند باعث توانمندسازی و ایجاد حس مثبت شود، بنابراین برنامه ریزی جهت آموزش راهکارهای شاد زیستن به آنها اهمیت ویژه‌ای دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

136 - مقایسه اثربخشی تئاتردرمانی، موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان دارای اختلالات یادگیری
الناز بهمن زاد حسن خوش اخلاق محمد زارع نیستانک سید مصطفی Saied Mostafa

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی تئاتردرمانی، موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش را کلیه دانش‌آموزان دختر دارای اختلال یادگیری خواندن و نو چکیده کامل

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی تئاتردرمانی، موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری بود. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش را کلیه دانش‌آموزان دختر دارای اختلال یادگیری خواندن و نوشتن در دوره دوم ابتدایی منطقه 22 استان تهران در سال تحصیلی 1402- 1401 تشکیل دادند که از بین آن‌ها 60 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه انتخاب و به سه گروه 15 نفری آزمایش و یک گروه 15 نفری کنترل تقسیم شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف (2000) بود. برای گروه آزمایش تئاتردرمانی، موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی هر کدام به مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت هفته‌ای یک‌بار اجرا شد و گروه کنترل در این مدت مداخله‌ای دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری نظیر میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که روش تئاتردرمانی نسبت به روش های موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی از عملکرد بهتری در بهبود کارکردهای اجرایی برخودار بود و بعد از آن نیز روش موسیقی‌درمانی در رتبه دوم و نقاشی‌درمانی نیز در رتبه سوم قرار گرفت (01/0P<). نتیجه می‌شود تئاتردرمانی، موسیقی‌درمانی و نقاشی‌درمانی موجب بهبود کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری شده‌است. واژه‌های کلیدی: اختلال یادگیری، تئاتردرمانی، کارکردهای اجرایی، موسیقی درمانی، نقاشی درمانی. واژگان کلیدی: بخشش درمانی، رفتار ایذایی، پرخاشگری. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

137 - اعجاز موسیقی موزون کلمات قرآنی وآثار زیستی آن
بهمن حکیمان امیر جوان آراسته اصغر نوروزی شاهین فرهت

در زمینه اعجازموسیقی موزون متن قرآن و اثرات زیستی آن مطلبی نوشته نشده است؛ اما اعجاز معنایی و آوایی آن مورد کنکاش قرارگرفته است. مطالعات کتابخانه‌ای در بررسی ضرب‌آهنگ کلمات و اسلوب چینش و صفات حروف تهجی بیانگر ملودیایی آیات قرآن است. هدف، اثبات اعجاز لفظی در بروز آثار ز چکیده کامل

در زمینه اعجازموسیقی موزون متن قرآن و اثرات زیستی آن مطلبی نوشته نشده است؛ اما اعجاز معنایی و آوایی آن مورد کنکاش قرارگرفته است. مطالعات کتابخانه‌ای در بررسی ضرب‌آهنگ کلمات و اسلوب چینش و صفات حروف تهجی بیانگر ملودیایی آیات قرآن است. هدف، اثبات اعجاز لفظی در بروز آثار زیستی مانند قبض و بسط، خوف ‌ورجا در آهنگ آیات است. چون ارتعاشات در تغییر بیوشیمی خون، رفتار و حالات روانی و معنوی موثر بوده و موجب ایجاد آرامش یا اضطراب؛ رفع برخی بیماری‌های جسمی و روانی؛ احساس شرم؛ سرور؛ گریه و بهره‌مندی شنوندگان از شفای قرآن می شوند. این اثرات در فشارخون و رنگ چهره و تپش قلب نمایان می شود. این پژوهش به شیوۀ میدانی به انجام رسیده است. با توجه به نتایج پژوهش میدانی توزیع پرسشنامه، پاسخ به پرسش اصلی آن نیز اثبات می شود. نگارنده بر آن است که برای تقویت خودکنترلی به مفهوم تقوا باید فرهنگ استفاده صحیح از دانش موسیقی فنی برای مردم تبیین وآنان را در تشخیص غنای مذموم با قواعد سمفونی عالم هستی مساعدت نمود تا از منافع موسیقی مذهبی ملکوتی ملودیایی قرآنی بهره‌مند شوند. تشکیل جلسات با حضور اساتید موسیقی و قاریان قرآنی در تبیین اشتراکات ضروری است تا مردم را از موسیقی‌های مبتذل و یا مشکوک فقهی برحذر داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

138 - بررسی جامعه‌شناختی مصرف موسیقی (مطالعه موردی جوانان سبزوار)
ابراهیم صالح آبادی

شناخت سلیقه‌ها و ترجیحات افراد جامعه در مصرف کالاهای فرهنگی ازجمله موسیقی می‌تواند مشخص‌کننده نوع و ساختار روابط اجتماعی و میزان تعامل افراد در قشرهای مختلف اجتماعی باشد. مصرف هر موسیقی معانی دارد که می‌تواند انعکاس وضعیت زندگی یک جامعه یا گروه باشد. پژوهش حاضر با هدف ب چکیده کامل

شناخت سلیقه‌ها و ترجیحات افراد جامعه در مصرف کالاهای فرهنگی ازجمله موسیقی می‌تواند مشخص‌کننده نوع و ساختار روابط اجتماعی و میزان تعامل افراد در قشرهای مختلف اجتماعی باشد. مصرف هر موسیقی معانی دارد که می‌تواند انعکاس وضعیت زندگی یک جامعه یا گروه باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی مصرف موسیقی در بین جوانان سبزوار با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و تکنیک پرسشنامه بر روی 400 نفر از جوانان صورت گرفته است. روش نمونه‌گیری، طبقه‌ای و سپس خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب گردید. نتایج نشان داد که مصرف موسیقی به‌صورت معکوسی با دین‌داری رابطه معنی‌دار دارد. به این معنا که با افزایش دین‌داری شخص از میزان مصرف موسیقی، میزان علاقه به موسیقی خارجی، فعالیت موسیقیایی و میزان علاقه به خواننده‌های زن کاسته و بر میزان علاقه به خوانندگان مرد افزوده می‌گردد. بین میزان سرمایه فرهنگی پاسخگویان و مصرف موسیقی توسط آن‌ها ارتباط معناداری وجود دارد. با افزایش سرمایه فرهنگی، مصرف موسیقی شخص در تمامی ابعاد آن افزایش می‌یابد. پایگاه اجتماعی والدین؛ میزان مصرف، علاقه، فعالیت، شناخت و کاربری موسیقیایی را توضیح می‌دهد و مصرف موسیقی خارجی و علاقه به خواننده های زن نمایانگر این است که شخص از وضعیت نابسامانی برخوردار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

139 - بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی موثر بر میزان گرایش به موسیقی در بین دانشجویان دانشگاه تربیت معلم سبزوا
حسین قدرتی صمد عابدینی صمد عابدینی طوبی شاه جهانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر گرایش به موسیقی در بین دانشجویان دانشگاه تربیت معلم سبزوار انجام گرفته است. جهت تبیین عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر گرایش به موسیقی از نظریه بوردیو، وبلن و زیمل استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق چکیده کامل

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر گرایش به موسیقی در بین دانشجویان دانشگاه تربیت معلم سبزوار انجام گرفته است. جهت تبیین عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر گرایش به موسیقی از نظریه بوردیو، وبلن و زیمل استفاده شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و تکنیک پرسشنامه ای بر روی 385 نفر از دانشجویان دانشگاه تربیت معلم سبزوار صورت گرفته است. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای بوده است. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین سن، میزان استفاده از رسانه ها، تجربه های فرهنگی، جامعه پذیری هنری در خانواده و میزان گرایش به موسیقی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اما بین میزان تحصیلات و میزان درآمد خانواده با متغیر وابسته رابطه ای مشاهده نشد. به علاوه آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین میزان دینداری با میزان گرایش به موسیقی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. آزمون تفاوت میانگین ها نشان داد که بین جنس، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال با میزان گرایش به موسیقی تفاوت معناداری وجود ندارد. در تحلیل رگرسیون، پنج متغیر میزان استفاده از رسانه ها، تجربه فرهنگی، جامعه پذیری هنری در خانواده، میزان دینداری و سن وارد مدل رگرسیون شده و در مجموع 1/30 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند و ضریب بتای آن نشان داد که به استثنای متغیر میزان دینداری بقیه متغیرها رابطه مثبت و معناداری را با متغیر وابسته دارند و میزان دینداری رابطه معکوس و معناداری را با میزان گرایش به موسیقی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

140 - بررسی اثر موسیقی آرام بی شتاب Adagio و تند دوان Allegro بر التهاب ناشی از تجویز کاراژینان در موش های صحرایی نر بالغ
سیدابراهیم حسینی فاطمه دلاور اردکانی مجید رضا فرخی مختار مختاری

التهاب حالت نامطلوبی است که در نتیجه تأثیر متابولیت های اسید آراشیدونیک به ویژه پروستاگلاندین ها ایجاد می شود. با توجه به عوارض جانبی داروهای ضدالتهابی شیمیایی این مطالعه با هدف بررسی اثر موسیقی بر میزان التهاب انجام گردید. در این پژوهش 40 سر موش صحرایی نر بالغ با وزن 2 چکیده کامل

التهاب حالت نامطلوبی است که در نتیجه تأثیر متابولیت های اسید آراشیدونیک به ویژه پروستاگلاندین ها ایجاد می شود. با توجه به عوارض جانبی داروهای ضدالتهابی شیمیایی این مطالعه با هدف بررسی اثر موسیقی بر میزان التهاب انجام گردید. در این پژوهش 40 سر موش صحرایی نر بالغ با وزن 250-220 گرم در گروه های کنترل، شاهد و 3 گروه تجربی مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه کنترل تحت هیچ تیماری قرار نگرفتند، گروه شاهد تحت تزریق زیرجلدی کاراژینان1% به میزان 50 میکرولیتر و تزریق درون صفاقی سرم فیزیولوژیک قرار گرفتند. گروه تجربی1 تحت تزریق زیرجلدی کاراژینان و درون صفاقی دگزا متازون به میزان 2 میلی گرم بر اساس هر کیلوگرم وزن بدن قرار گرفتند و 2 گروه تجربی دیگر تحت تزریق زیرجلدی کاراژینان و به نیز ترتیب تحت موسیقی آرام بی شتاب Adagioو تند دوان Allegroقرار گرفتند و بر اساس فرمول اندازه گیری میزان التهاب، میزان التهاب در گروه های مختلف اندازه گیری و نتایج با استفاده از آزمون آماری ANOVAو تست پیگیری توکی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که دگزامتازون باعث کاهش التهاب می شود در حالی که هیچکدام از دو نوع موسیقی اثری بر کاهش التهاب ندارند. موسیقی از طریق کاهش عملکرد محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ آدرنال تأثیری بر میزان التهاب ندارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

141 - اثر موسیقی آرام روان (Adagio) و تند دوان (Allegro) بر میزان ولع مصرف در موش های سوری نر بالغ مصرف کننده متامفتامین
سیده صدیقه شجاعی سید ابراهیم حسینی

امروزه میلیون ها نفر در سراسر دنیا متامفتامین را به عنوان دارو و یا در جهت کسب لذت مورد سوءمصرف قرار می دهند. با توجه به عوارض جانبی و اعتیاد آوری شدید این ماده، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر موسیقی آرام روان و تند دوان بر میزان ولع مصرف در موش های سوری تحت تیمار با متام چکیده کامل

امروزه میلیون ها نفر در سراسر دنیا متامفتامین را به عنوان دارو و یا در جهت کسب لذت مورد سوءمصرف قرار می دهند. با توجه به عوارض جانبی و اعتیاد آوری شدید این ماده، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر موسیقی آرام روان و تند دوان بر میزان ولع مصرف در موش های سوری تحت تیمار با متامفتامین صورت گرفت. این یک مطالعه تجربی است که در سال 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت بر روی 70 سر موش سوری نر بالغ در گروه های کنترل (فاقد تیمار)، شاهد (تیمار با حلال دارو) و 5 گروه تجربی دریافت کننده 1 میلی گرم بر کیلوگرم متامفتامین، تحت تاثیر موسیقی آرام روان، موسیقی تند دوان، موسیقی آرام روان با متامفتامین و موسیقی تند دوان با متامفتامین قرار گرفتند. در این مطالعه جهت سنجش میزان ولع مصرف از روش ترجیح مکان شرطی استفاده گردید. در پایان داده ها با استفاده از آزمون های ANOVA و توکی و با کمک نرم افزارSPSS 18 با معناداری اختلاف داده ها در سطح 05/0≤ p ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که متامفتامین و موسیقی آرام روان به تنهایی و با یکدیگر و همچنین موسیقی تنددوان با متامفتامین، باعث افزایش معنادار ترجیح مکان شرطی در سطح 01/0p< نسبت به گروه کنترل می شود در حالی که موسیقی تند دوان به تنهایی فاقد تاثیر معنادار می باشد. موسیقی و متامفتامین احتمالا با تحریک سیستم های اکسی توسینی و دوپامینی مغز باعث افزایش ترجیح مکان شرطی می شوند لذا احتمالا از موسیقی آرام روان می توان به عنوان روشی بی خطر در جهت کاهش ولع مصرف در بیماران سوء مصرف کننده استفاده نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

142 - بررسی سبک‌شناسی قصاید حکیم شفایی اصفهانی
علی آذرگون

چکیده شرف الدّین حسن شفایی، معروف به حکیم شفایی، شاعر عرفانی و پزشک جسمانی و طبیب روحانی، از شاعران نامدار ایران عهد صفوی است که در عهد حکومت شاه عبّاس اوّل صفوی، از شهرت و احترام خاصّ در میان عوامّ و خواصّ برخوردار بوده است. شعر وی با وجود برخورداری از ویژگی‌های سبک چکیده کامل

چکیده شرف الدّین حسن شفایی، معروف به حکیم شفایی، شاعر عرفانی و پزشک جسمانی و طبیب روحانی، از شاعران نامدار ایران عهد صفوی است که در عهد حکومت شاه عبّاس اوّل صفوی، از شهرت و احترام خاصّ در میان عوامّ و خواصّ برخوردار بوده است. شعر وی با وجود برخورداری از ویژگی‌های سبک هندی تا حدّ قابل قبولی از افراط کاری‌های شعری آن دوره، در خیال و زبان عاری است و پاره ای از اطّلاعات مهمّ اجتماعی و زبانی از آن مستفاد می شود. با این همه، تا امروز تحقیقات شایان توجّهی در بارۀ این شاعر بزرگ بویژه قصایدش صورت نگرفته است. با توجّه به این که شفایی اصفهانی از قصیده سرایان بزرگ دورۀ صفویّه به حساب می آید و تحوّلاتی در این قالب شعری به وجود آورده است؛ بنابراین در این مقاله برآنیم تا ویژگی‌های سبک شناسی و نوآوری هایی را که شاعر در اشعارش بدان‌ها توجّه داشته، در سه سطح زبانی، فکری و ادبی بررسی نماییم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

143 - صناعات پردازی آوایی بدیعی شعر گلچین گیلانی
علی اکبر شوبکلایی ابراهیم ابراهیمتبار محمد فیروزی بندپی

چکیده شعر فارسی در دورة معاصر، با تأکید بر عناصر فرمی و ساختاری، در ابعاد گوناگون و در راستای تجدّد و نوآوری، بسیار فعّال ظاهر شده و در تعامل با مکاتب ادبی غرب، به فرم خود تازگی بخشیده، و سعی در تغییر و نوزایی داشته است؛ یکی از شاخه های این تغییر و نوزایی، در قالب نظر چکیده کامل

چکیده شعر فارسی در دورة معاصر، با تأکید بر عناصر فرمی و ساختاری، در ابعاد گوناگون و در راستای تجدّد و نوآوری، بسیار فعّال ظاهر شده و در تعامل با مکاتب ادبی غرب، به فرم خود تازگی بخشیده، و سعی در تغییر و نوزایی داشته است؛ یکی از شاخه های این تغییر و نوزایی، در قالب نظریّة فرمالیستی قابل بحث و بررسی است، قاعده افزایی، قواعدی افزون بر قواعدِ حاکم بر زبان خودکار و روزمرّه در اثر ادبی، از قبیلِ وزن، قافیه، ردیف، جناس، سجع، ترصیع، واج آرایی، تکرار و دیگر آرایه های لفظی به وجود می‌‌آورد. بنابراین از طریق تکرار کلام که عامل اصلی خلق انواع توازن است در زبان شعر روی می‌دهد. این پژوهش در صدد است تا مجموعة شعر گلچین گیلانی را از طریق قاعده افزایی مورد بررسی فرمالیستی قرار دهد. یافته ها نشان می‌دهد گلچین گیلانی از طریق قاعده افزایی بر ارزش موسیقایی و انسجام ساختاری مجموعة خود افزوده و ابیات و بندهای شعری را به پدیده‌هایی هنری تبدیل کرده است. استفاده از ردیف‌های فعلی، تکرار، انواع سجع و جناس و واج آرایی مهم‌ّترین انواع قاعده افزایی در مجموعة شعر گلچین هستند که موسیقی درونی اشعارش را تا حدّ زیادی بالا برده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

144 - تحلیل موسیقیایی غزل اجتماعی دورة مشروطه
سودابه یوسفیان دارانی مرتضی رشیدی آشجردی محبوبه خراسانی

چکیده غزل اجتماعی یکی از انواع غزل است که با وقوع انقلاب مشروطه در ایران رواج یافت. در این مقاله، ابتدا غزل اجتماعی تعریف گردیده و مختصری در مورد غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه توضیح داده شده است. سپس، غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه در لایة آوایی، تحت سه عنوان اصلی: موسیقی ک چکیده کامل

چکیده غزل اجتماعی یکی از انواع غزل است که با وقوع انقلاب مشروطه در ایران رواج یافت. در این مقاله، ابتدا غزل اجتماعی تعریف گردیده و مختصری در مورد غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه توضیح داده شده است. سپس، غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه در لایة آوایی، تحت سه عنوان اصلی: موسیقی کناری (ردیف و قافیه)، موسیقی بیرونی(وزن) و موسیقی میانی(آرایه های لفظی) بررسی و تحلیل شده است. بیشترِ غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه، مردّف و ردیف ها بیشتر، پویا(فعلی) است. همچنین واژگانی مانند: آزادی، وطن، میهن، کارگر و انقلاب -که با توجّه به اوضاع سیاسی و اجتماعی دورة مشروطه وارد شعر و غزل شده- در جایگاه ردیف و قافیه آمده است. بیشترِ غزلیّات اجتماعی دورة مشروطه با اوزان متوسّط خفیف و متوسّط ثقیل - که اوزانی جویباری، نرم و حزن آور است- سروده شده و بین این اوزان با درونمایه و محتوای غزل اجتماعی این دوره، هماهنگی و تناسب وجود دارد. همچنین آرایه های لفظی مانند: تکرار واژه و واج، جناس و سجع در این غزلیّات بکار رفته و موجب غنای موسیقی این غزلیّات شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

145 - چند صدایی و امکان‌های موسیقایی؛ تحلیل گفتمان‌های ترانه‌های موسیقی مردم‌پسند در دهه 70
محمدسالار کسرایی سهیل حمیدی ساوجی

موسیقی مردم پسند، به عنوان یکی از پرمخاطب ترین تولیدات فرهنگی، نقش مهمی در شکل دادن به باورهای عمومی در هر جامعه ایفا می‌کند. موسیقی ابزار یا منبعی است که مردم برای سامان دادن به خویشتن، در مقام عاملان برخوردار از ذوق و قریحه و در مقام موجوداتی که قادر به احساس، تفکر و چکیده کامل

موسیقی مردم پسند، به عنوان یکی از پرمخاطب ترین تولیدات فرهنگی، نقش مهمی در شکل دادن به باورهای عمومی در هر جامعه ایفا می‌کند. موسیقی ابزار یا منبعی است که مردم برای سامان دادن به خویشتن، در مقام عاملان برخوردار از ذوق و قریحه و در مقام موجوداتی که قادر به احساس، تفکر و عمل در زندگی خود هستند، به آن روی می‌آورند. تولیدات رسانه‌های گروهی (و از جمله موسیقی مردم پسند) همچون خصلت خود آگاهی عمل می‌کنند که آگاهی، بینش، ارزش‌ها، و هنجارها را شکل می‌دهند. در ایران پس از انقلاب نیز، این سبک موسیقی در دهه 70، مجوز انتشار یافت و از طریق انتقال معانی، نقشی مهم در شکل دادن به باورهای عمومی داشته است. در این پژ&zwj;وهش، معانی موجود در ترانه‌های این سبک موسیقایی مورد بررسی قرار گرفته تا به این سؤال پاسخ داده شود که در متن ترانه‌های موسیقی مردم پسند که در دهه 70، مجوز انتشار یافته‌اند، چه مفاهیمی بازنمایی می‌شود؟ برای پاسخ گویی به این سؤال با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، به بررسی متن ترانه‌های مورد نظر، پرداخته شده است. طبق نتایج حاصل شده، دو گفتمان اصلی در ترانه‌های موسیقی مردم پسند ایران قابل شناسایی می‌باشد: 1) گفتمان توصیف کننده شرایط موجود 2) گفتمان آرزوها.در این ترانه‌ها، گفتمان آرزوها، با دال مرکزی روشنایی و معطوف نمودن توجه به زندگی، خواسته‌ها، امیدها و آرزوهای مردم و همچنین دارا بودن خصلت چند صدایی، به مقابله با گفتمان شرایط موجود با دال مرکزی شب، که معنای کلی غم و تنهایی را القا می‌کند پرداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

146 - تأثیر شنیدن ریتم موسیقی تند و آرام بر اجرای ب یهوازی و غلظت کورتیزول بزاقی در مردان فعال
محمد قادری محمد علی آذربایجانی حمید آقا علی نژاد سیروان آتشک محمد رضا فاروقی داود قادری

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

147 - رابطه هنر موسیقی و اراده از نظر شوپنهاور
علی حاجی موسائی مریم بختیاریان شهلا اسلامی

هنر، یکی از بارزترین جلوه های اسرارآمیز فرهنگ و تمدّن انسانی است که همواره بر حیات انسانی سایه افکنده است. در فلسفۀ شوپنهاور نیز هنر بسان جزئی از اجزاء این نظام، در بطن آن مطرح شده و جزء لاینفک نظام فلسفی اوست. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و تحلیل محتوایی در صدد بررس چکیده کامل

هنر، یکی از بارزترین جلوه های اسرارآمیز فرهنگ و تمدّن انسانی است که همواره بر حیات انسانی سایه افکنده است. در فلسفۀ شوپنهاور نیز هنر بسان جزئی از اجزاء این نظام، در بطن آن مطرح شده و جزء لاینفک نظام فلسفی اوست. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و تحلیل محتوایی در صدد بررسی جایگاه هنر موسیقی در نظام فلسفی شوپنهاور می باشد. جهت رسیدن به این مطلوب، کلّ مقولۀ هنر از دیدگاه این فیلسوف، بررسی شده است. نتیجۀ مطالعات نشان داد که در فلسفۀ شوپنهاور دیگر هنر برای هنر مطرح نیست، بلکه وظیفه اش، حل مسألۀ وجود است و به عنوان دستاویز و مفرّی است برای نجات انسان از سلطۀ اراده به زندگی. شوپنهاور، معتقد است موسیقی جایگاهی مکانی و توهّمی ندارد. از این رو، ما را با نوعی واقعیّتِ عمیقِ خارج از مکان آشنا می سازد و نسبت به سایر هنرها، قدرت بیشتری در بالا بردن ما از این عالم نفسانی دارد. او موسیقی را برترین هنرها و معماری را پست ترین آن ها لحاظ می کند. زیرا، موسیقی نه تنها به ایده ها نزدیک است، بلکه خودِ اراده است و معماری چون دورترین جایگاه را به ایده ها دارد، پست ترین هنرهاست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

148 - کارکردهای موسیقی در توسعه اجتماعی در قرن بیستم: مطالعه ای تطبیقی در ایران و امریکا
محمودرضا حمیدی فتح آبادی علی بقایی افسانه وارسته فر

هدف این پژوهش احصای کارکردهای موسیقی در توسعه نظام اجتماعی از طریق کنکاش در دوره ای مشخص از تاریخ کشور ایران از اواخر دوره قاجار تا سال 1400 است. در همین راستا، با اتکاء به رویکرد جامعه شناسی کارکردگرایی ساختاری تالکوت پارسونز، ظرفیت های چندگون موسیقی برای ارتقای جای چکیده کامل

هدف این پژوهش احصای کارکردهای موسیقی در توسعه نظام اجتماعی از طریق کنکاش در دوره ای مشخص از تاریخ کشور ایران از اواخر دوره قاجار تا سال 1400 است. در همین راستا، با اتکاء به رویکرد جامعه شناسی کارکردگرایی ساختاری تالکوت پارسونز، ظرفیت های چندگون موسیقی برای ارتقای جایگاه نظام اجتماعی ایران در توسعه اجتماعی شناسایی می شود. در این پژوهش روش تحلیل تاریخی مورد استفاده قرار گرفته است. با جستجوی هدفمند در منابع معتبر مکتوب، صوتی-تصویری و شفاهی، قرائن واقعی از اپیزودهای نقش آفرینی موسیقی در&lrm; &lrm;جنبه های گوناگون توسعه اجتماعی ایران استخراج شده است. نتایج پژوهش نشان داد که موسیقی از طریق نقش آفرینی در بزنگاه های متعدد تاریخ ایران نظیر گسترش هنرستان ها و آموزشگاه های موسیقی و .... کارکردهای مثبت داشته است. همچنین در این پژوهش کارکردهای موسیقی در کشور آمریکا مربوط به هفت نسل موسیقی آمریکا توسط گراتزیان که تا حدود زیادی مطابق با دوره مورد نظر این پژوهش است، تطبیق داده می شود. در نتیجه متوجه می شویم در مقایسه با کشور توسعه یافته بعضی از دورها منطبق با کشور امریکا است و در بعضی موارد در مسیر توسعه منطبق با این کشور نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

149 - تعیین رابطه هوش موسیقیایی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر پایه ی سوم مدارس ابتدایی منطقه کهریزک سال تحصیلی 96-95
آمنه مالمیر محمد عباسی سید یوسف صالحی

این پژوهش تلاش کوچکی در جهت تبیین رابطه ی هوش موسیقیایی دانش آموزان وپیشرفت تحصیلی آنان است. در پژوهش حاضر رابطه بین دو مولفه ی هوش موسیقیایی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر پایه سوم دبستان منطقه کهریزک تبیین شده است واز جامعه آماری که 350 نفربوده است تعداد 181 نفر به چکیده کامل

این پژوهش تلاش کوچکی در جهت تبیین رابطه ی هوش موسیقیایی دانش آموزان وپیشرفت تحصیلی آنان است. در پژوهش حاضر رابطه بین دو مولفه ی هوش موسیقیایی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر پایه سوم دبستان منطقه کهریزک تبیین شده است واز جامعه آماری که 350 نفربوده است تعداد 181 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی-همبستگی است. اطلاعات مربوط به متغیر های این تحقیق از آزمون هوش چند گانه گاردنر و یک پرشسنامه ی محقق ساخته و جهت سنجش پیشرفت تحصیلی از میانگین نمرات درسی دانش آموزان که در پایان سال تحصیلی کسب کرده اند، استفاده شده است. بعد از به دست آوردن داده ها با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون نتایج نشان داد که مولفه ی هوش موسیقیایی رابطه مثبت و معناداری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد. علاوه براین آزمون نشان داد که سطح تحصیلات والدین با هوش موسیقیایی فرزندان دارای ارتباط است. همچنین نتایج نشان داد که دانش آموزانی که مادران آنها خانه دار هستند از هوش موسیقیایی بالاتری برخوردارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

150 - ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایرانشان بن ابی‌الخیر
سامان رحمان‌زاده فاطمه مدرسی بهمن نزهت

ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایران‌شان بن ابی‌الخیر سامان رحمان‌زاده * دانش‌جوی دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش حماسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. فاطمه مدرّسی** استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. بهمن نزهت*** دانش‌یار گروه زبان و ادبیات فا چکیده کامل

ساختار زبان حماسی در کوش‌نامۀ ایران‌شان بن ابی‌الخیر سامان رحمان‌زاده * دانش‌جوی دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش حماسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. فاطمه مدرّسی** استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. بهمن نزهت*** دانش‌یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانش‌گاه ارومیه، ایران. تاریخ دریافت: 11/12/1396 تاریخ پذیرش: 17/7/1398 چکیده یکی از موضوعات نقد جدید، بررسی ساختار زبان در آثار ادبی است. الگوی بررسی ساختار زبان حماسی، چگونگی زبان شعر حماسی را در سطوح گوناگون آوایی و موسیقایی، واژگان و نحوی، بلاغی و ادبی، محتوایی و درون‌مایه‌ای بررسی می‌کند تا چگونگی تجلّی نوع ادبی حماسه در زبان را کشف و سیر حماسه‌سرایی را توصیف کند. به همین منظور در این مقاله، با استفاده از نظریات صورت‌گرایی و بر اساس زبان حماسی معیار (شاهنامۀ فردوسی) و الگویی که شهبازی و ملک‌ثابت در این زمینه به دست داده‌اند، به بررسی زبان حماسی در کوش‌نامهپرداخته و در هر سطح، شاخص‌های لازم تبیین شده و سپس چگونگی ظهور آن شاخص‌ها در زبان حماسی، با بیان شواهدی نشان داده شده است تا بر اساس آن اولاً ویژگی‌های زبان حماسی کوش‌نامه مشخّص گردد و ثانیاً به میزان موفقیت یا عدم موفقیت ایران‌شان بن ابی‌الخیر در به‌کارگیری زبان حماسی معلوم شود. بر این اساس، مشخص گردید که ابی‌الخیر، به عنوان یکی از مقلّدان زبان حماسی معیار، در به‌کارگیری زبان حماسی در بسیاری از موارد موفق بوده و اثر وی، نمونه‌ای کامل از منظومۀ حماسۀ ملّی بعد از شاهنامه است. * . saman207@gmail.com ** . fatemeh.modarresi@yahoo.com *** . b.nozhat@urmia.ac.ir پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

151 - امیرخسرو دهلوی و موسیقی دیوان او
عباس کی‌منش

در این مقاله کوشش شده است که در احوال امیر خسرو و مرشد وی، نظام الدین اولیا، سخنی هر چند کوتاه در میان آید و نگاهی گذرا به محیط زندگانی امیرخسرو از چشم انداز موسیقی کرده شود و نقش خسرو در پیوند موسیقی ایران و هند مورد بررسی قرار گیرد و ویژگی های موسیقیایی شعر وی در ترا چکیده کامل

در این مقاله کوشش شده است که در احوال امیر خسرو و مرشد وی، نظام الدین اولیا، سخنی هر چند کوتاه در میان آید و نگاهی گذرا به محیط زندگانی امیرخسرو از چشم انداز موسیقی کرده شود و نقش خسرو در پیوند موسیقی ایران و هند مورد بررسی قرار گیرد و ویژگی های موسیقیایی شعر وی در ترازوی عروض فارسی سنجیده شود و هنر شاعری وی نموده آید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

152 - فرخی کیمیاگر تلفیق شعر و موسیقی
عباس کی‌منش

از آن جا که شعر زبان اسرار دل است و مخلوق عاطفه‌های حسّاس، شاعری نوعی کیمیاگری شناخته شده است در حوزة پیوند الفاظ با موسیقی. در میان سرامدان شعر فارسی، فرّخی نمونة کامل شاعرانی است که در تلفیق مضامین شعر با موسیقی گام‌های استوار برداشته است. وی را در حوزة الفاظ به حُسن چکیده کامل

از آن جا که شعر زبان اسرار دل است و مخلوق عاطفه‌های حسّاس، شاعری نوعی کیمیاگری شناخته شده است در حوزة پیوند الفاظ با موسیقی. در میان سرامدان شعر فارسی، فرّخی نمونة کامل شاعرانی است که در تلفیق مضامین شعر با موسیقی گام‌های استوار برداشته است. وی را در حوزة الفاظ به حُسن انتخاب کلمات خوش آهنگ، فصیح، رشیق و دلاویز باید ستود. براستی در رعایت تناسب معانی و مضامین و تلفیق آنها با موسیقی کلمات و ترکیبات سخنوری است توانا. چه کلام آهنگین وی در این حوزه از جذّابیّت و دل‌فریبی ویژه‌ای برخوردار است و این خود برجستگی شعرش را شکل تواند داد و سبک شاعری او را مشخّص تواند کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

153 - کیفیت شعری مولانا
محمد فشارکی

جوهرة ناب شعری در سخن شاعران بزرگ امری است بدیهی که در کمال آن مسایل و تکنیک‌های ادبی تأثیری فراوان دارد. شعر شاعرانی چون حافظ و سعدی از چنین جوهره‌ای ناب و والا برخوردار است و در مقایسه با شعر مولانا شاید بتوان گفت که شعر تر است. لیکن آن چه به شعر مولانا تشخص و والایی چکیده کامل

جوهرة ناب شعری در سخن شاعران بزرگ امری است بدیهی که در کمال آن مسایل و تکنیک‌های ادبی تأثیری فراوان دارد. شعر شاعرانی چون حافظ و سعدی از چنین جوهره‌ای ناب و والا برخوردار است و در مقایسه با شعر مولانا شاید بتوان گفت که شعر تر است. لیکن آن چه به شعر مولانا تشخص و والایی می‌بخشد عشق خاص و نوع بیان احساس مافی‌الضمیر مولاناست. بطور کلی دو عامل اصلی موسیقی و عشق در القا نمودن احساسات پاک مولانا به خواننده، تأثیری شگرف دارد. در این نوشتار سعی شده است تا چگونگی کارکرد موسیقی و عوامل آن در شعر مولانا و بازتاب عشق خاصّ وی در این اشعار مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

154 - موسیقی بیرونی در شعر نادرپور
حبیب الله عباسی حامد ذاکری

نادر نادرپور، شاعر بزرگ معاصر ایران است، در حالی که پژوهش‌هایی اندک دربارة کلام وی بانجام رسیده است. این پژوهش، زیر عنوان موسیقی بیرونی (وزن) در شعر نادرپور، به بررسی جلوه‌ای از موسیقی در شعر او می‌پردازد. برای انجام این مهم، پس از آوردن مقدماتی در باب شعر و موسیقی، ابت چکیده کامل

نادر نادرپور، شاعر بزرگ معاصر ایران است، در حالی که پژوهش‌هایی اندک دربارة کلام وی بانجام رسیده است. این پژوهش، زیر عنوان موسیقی بیرونی (وزن) در شعر نادرپور، به بررسی جلوه‌ای از موسیقی در شعر او می‌پردازد. برای انجام این مهم، پس از آوردن مقدماتی در باب شعر و موسیقی، ابتدا بحثی در اطراف موسیقی بیرونی، طرح و تمام بحرهایی که نادرپور در قالب آن‌ها شعر سروده، با ذکر یک یا دو نمونه معرفی شده است. سپس در یک جدول، تمام شعرها، اعم از سنتی، چهارپاره و آزاد، دسته‌بندی شده، در نهایت تحلیلی از نتایجِ بدست آمده انجام گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، تأثیر و جای‌گاه موسیقی بیرونی در اشعار نادرپور است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

155 - عندلیب گلشن شعر و ادب " رهی"
ابوالفتح داریوش صبور مهناز بیات

رهی معیری یکی از نام آورترین شاعران دهۀ بیست تا پنجاه معاصراست که با قریحۀ چشم گیر وگاه شگفت انگیز، تخیل های دور پرواز و شاعرانۀ خود را به تصویر کشیده و آن را در کالبد های انواع شعر، حتی ترانه های غزل وار و طنز های بدیع انتقادی و اجتماعی، بیان کرده و در این ره گذر، بر ا چکیده کامل

رهی معیری یکی از نام آورترین شاعران دهۀ بیست تا پنجاه معاصراست که با قریحۀ چشم گیر وگاه شگفت انگیز، تخیل های دور پرواز و شاعرانۀ خود را به تصویر کشیده و آن را در کالبد های انواع شعر، حتی ترانه های غزل وار و طنز های بدیع انتقادی و اجتماعی، بیان کرده و در این ره گذر، بر اثر بررسی های ژرف در آثار شاعران بزرگ، از تاثیر فرخی، نظامی گنجوی، مولوی، حافظ، به ویژه سعدی و صائب، نیز دور نمانده است. در این مقاله به بیان موارد شایان توجه زندگی، آثار، دقایق روحی و اخلاقی و سرانجام، نقد، تحلیل آثار و شناخت جای گاه هنری و ادبی رهی در شعر، ترانه و طنز معاصر، پرداخته شده است. پرونده مقاله

فهرست مقالات موسیقی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی