نگاهی مردم‌شناختی به نقش هنر موسیقی در زندگی مردم با تأکید بر موسیقی محلی بختیاری(مسعود بختیاری)

محورهای موضوعی : مطالعات ایلات و عشایر

ولی الله نصیری ¹ (استادیارگروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد)

تاریخ دریافت : 1396/10/11 تاریخ پذیرش : 1396/10/11 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: اجتماع, موسیقی, بختیاری, انسجام, همیاری,

چکیده مقاله :

واکاوی فرهنگِ مردمان در حوزه‌های متفاوت بسیار حائز اهمیت است، یکی از مهم‌ترینِ فرهنگ‌ها، هنر موسیقی محلی هر قوم و قبیله است. هنری که شاعر در آن، زندگی مردمانِ آن قوم را به بهترین وجه به شعر می‌آورد. بزرگترین قوم ایران یعنی بختیاری‌ها، دارای آداب و رسوم و موسیقی خاص خود می‌باشند، که در این مقاله به نقش موسیقی در زندگی جمعی مردم و هم‌چنین، به نقش زندگی مردم در شکل‌گیری و ساخت هنر موسیقیایی و شعرهای محلی آن‌ها پرداخته می‌شود. بیان آداب، رسوم، هنجارهای اجتماعی و فرهنگی از مهم ترین مؤلفه هایی است که در هنر موسیقی بختیاری توسط مسعود بختیاری به شعر در آمده، و آن را در قالب موسیقی محلی ریخته و در اختیار مردم قرار داده است. مسعود بختیاری که خود از معلمان و شاعران بزرگ این قوم می‌باشد، با استعداد و نبوغی که در شعرسرایی محلی همراه با واژگان اصیل بختیاری داشتند، توانستند زندگی مردم را در قالب شعرهای حماسی، عاطفی و مردم‌شناسانه بسرایند. ایشان، روح جمعی، احساسات اجتماعی، وجدان جمعی، روح قبیله‌ای، تعاون، همکاری و همیاری، دلیری، شجاعت، سخاوت، عشق، محبت، تلاش مردان و زنان قبیله و آداب و رسوم را به شعر و موسیقی می‌آورد. این نوع از موسیقی توانسته است مناسبات و ارتباطات هنر موسیقی با شخصیت فرهنگی یک قوم را به بهترین وجه بیان کرده، و آن چه در این جایگاه مهم است زنده و پویا کردن این نوع فرهنگ بوده که در بازاندیشی و بازآفرینی آن، به فرهنگ کشور غنی بخشیده، و در این زمینه، اندیشمندان نبایستی از هیچ کوششی دریغ کنند.