بررسی نقش موسیقایی قافیه در غزل «محمد علی بهمنی» با رویکردی ساختارگرایانه

محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی

ناصر نیکوبخت ¹ (دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران)
سارا شفیع‌زاده گروسی ² (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران)

تاریخ دریافت : 1394/02/11 تاریخ پذیرش : 1394/04/10 تاریخ انتشار : 1394/08/01

کلید واژه: ساختارگرایی, قافیه, موسیقی کناری, موسیقی شعر, محمدعلی بهمنی,

چکیده مقاله :

توجه به موارد مختلف موسیقی شعر (وزن، قافیه و ردیف) در دریافت معانی و حس گوینده در بیان عواطف خود بسیار مؤثر است، به-ویژه وقتی شاعر این موضوع را با قافیه در شعر مطرح می‌کند؛ قافیه را می‌توان مهم‌ترین جلوه‌گاه موسیقی کناری و اوج هنرنمایی شاعر در آن دانست. محمدعلی بهمنی شاعری غزل‌سرا شناخته شده است و با توجه به ویژگی غزل هایش در جایگاه غزل نو، مبتکر قافیه هایی است که از واژه‌های متداول امروزی و در عین حال گوشنواز و در ارتباط با سایر تناسب‌ها و صنایع غزلش پدید آمده است. در این تحقیق، سعی شده است تا این نوآوری را در غزل با بررسی نقش قافیه و تناسب آوایی آن با حروف بیت، تأثیر حروف قافیه در القای عاطفه مورد نظر شاعر، موسیقی قافیه و تأثیر قافیه در تشخص لفظی و معنایی مفهوم مورد نظر شاعر، با رویکردی ساختارگرایانه نشان دهد.