فتوسنتز

حرية الوصول المقاله

1 - بررسی امکان تولید الکتریسیته از گیاهان زنده
فروزان وکیلی لعبت تقوی ابراهیم علائی

محدودیت منابع انرژی فسیلی در کنار پتانسیل بالای آلایندگی، جایگزینی آن ها با منابع پاک و تجدید پذیر را ضروری نموده است. امروزه سهم این گروه از منابع در سیستم تأمین انرژی جهان رو به افزایش است. در این ارتباط، می توان با الهام از طبیعت فناوری نوینی برای استفاده از گیاهان ج أکثر

محدودیت منابع انرژی فسیلی در کنار پتانسیل بالای آلایندگی، جایگزینی آن ها با منابع پاک و تجدید پذیر را ضروری نموده است. امروزه سهم این گروه از منابع در سیستم تأمین انرژی جهان رو به افزایش است. در این ارتباط، می توان با الهام از طبیعت فناوری نوینی برای استفاده از گیاهان جهت تولید برق توسعه داد که در آینده نزدیک توان تولید انرژی پاک از نور خورشید با استفاده از سیستم های زنده گیاهی و فرآیند فتوسنتز را پایه گذاری نماید. اساس کار برای تبدیل انرژی خورشید به برق، برمبنای همکاری و تعامل بین گیاهان و باکتری ها و با استفاده از پیل های سوختی میکروبی- گیاهی می باشد. این پیل ها قادرند انرژی حاصل از فعل و انفعالات در ناحیه نزدیک به ریشه گیاه (ریزوسفر ) که در نتیجه فعالیت ریزسازواره های موجود، تولید می گردد را جذب و پس از انتقال به پیل ها به انرژی الکتریکی تبدیل نمایند. ایده اصلی برای این کار تولید مواد آلی، غالباً به شکل کربوهیدرات، توسط گیاهان(ریزودپوزیت ها) می باشد که باکتری ها قادرند با استفاده از آن ها به عنوان منبع تغذیه، انرژی موجود در آن ها را به الکتریسیته(جریان برق) تبدیل نمایند. این امر، علاوه بر امکان استفاده مداوم از انرژی نورانی خورشید در تولید برق، به دلیل کاهش انتشار گازهای گل خانه ای و سایر آلاینده ها، رضایت علاقمندان به محیط زیست را نیز به همراه خواهد داشت. بر این اساس، در مطالعه حاضر مروری کوتاه بر مشخصات و نحوه عملکرد پیل های سوختی میکروبی- گیاهی در تولید “برق سبز" از گیاهان زنده، صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - اثر ضایعات درخت خرما و اختلاط آن با ماسه و پرلایت بر شاخص‌های رشدی رزماری (Rosmarinus officinalis L.)
علی صالحی ساردویی افشار فلاح‌ایمانی سمیه غلامشاهی

به‌منظور ارزیابی اثر محیط‌های کشت بر رشد رویشی گیاه دارویی رزماری آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و چهار تکرار در جهت رشدی گیاه رزماری صورت گرفت. صفات اندازه‌گیری شده شامل قطر ساقه، طول ساقه اصلی و جانبی، تعداد شاخه، شاخص کلروفیل، کلروفیل a، کلروفیل b، کا أکثر

به‌منظور ارزیابی اثر محیط‌های کشت بر رشد رویشی گیاه دارویی رزماری آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و چهار تکرار در جهت رشدی گیاه رزماری صورت گرفت. صفات اندازه‌گیری شده شامل قطر ساقه، طول ساقه اصلی و جانبی، تعداد شاخه، شاخص کلروفیل، کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید و مجموع رنگدانه‌ها بود. صفات فیزیولوژیکی با استفاده از روش اسپکتروفتومتری آنالیز گردید. محیط‌های کشت گیاه عامل مهمی در رشد و ترکیبات شیمیایی گیاهان است. گیاهان رزماری ازنظر ویژگی‌های رویشی تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نشان دادند. بیشترین شاخص کلروفیل در بستر کشت پیت نخل با میانگین (54/1 میلی‌گرم در لیتر) و کمترین آن در بستر کوکوچیپس با میانگی (74/0 میلی‌گرم در لیتر) بود. بستر کشت پیت نخل ازلحاظ آماری تفاوت معنی‌داری با بستر پیت ماس، کوکوپیت و کوکوچیپس نشان داد. بالاترین میزان کلروفیل a، b، کل، کارتنوئیدها و مجموع رنگدانه‌های فتوسنتزی در بستر کشت 50% پیت ماس+25% ماسه+25% پرلیت به دست آمد. پیت نخل بالاترین تعداد شاخه با میانگین (6) و کوکوپیت کمترین تعداد شاخه با میانگین (2) را نشان داد که از این نظر با کوکوپیت تفاوت آماری معنی‌داری را نشان داد. بستر پیت نخل و 50% پیت نخل+25% ماسه+25% پرلیت باعث شده که به دلیل هزینه بسیار پایین و داشتن ویژگی‌های مثل PH بسیار پایین و جذب مناسب آب قابل‌استفاده برای تمام گیاهان خصوصاً رزماری باشد. کاربرد بسترهای بومی سبب افزایش رشد رزماری گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - تأثیرکاربرد باکتری رایزوبیوم ژاپونیکوم، قارچ مایکوریزا و کودشیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی سویا رقم کتول در شرایط حضور و عدم حضور علف‌های هرز
بهرام پارسا حمید عباسدخت احمد غلامی ابوالفضل فرجی

به‌منظور ارزیابی رقابت علف‌های هرز با سویا (Glycine max L.) رقم کتول به‌همراه مقایسه آثار کاربرد کودهای بیولوژیک و شیمیایی به‌صورت جدا و همزمان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای در شهرستان علی‌آباد کتول طی سال زراعی 95-1394 ان أکثر

به‌منظور ارزیابی رقابت علف‌های هرز با سویا (Glycine max L.) رقم کتول به‌همراه مقایسه آثار کاربرد کودهای بیولوژیک و شیمیایی به‌صورت جدا و همزمان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای در شهرستان علی‌آباد کتول طی سال زراعی 95-1394 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل مدیریت علف‌های هرز در دو سطح کنترل کامل و عدم کنترل (تا انتهای فصل رشد)، کود بیولوژیک در چهار سطح شاهد (عدم مصرف)، تلقیح با باکتری برادی رایزوبیوم ژاپونیکوم (Bradyrhizobium japonicum)، تلقیح با قارچ مایکوریزا (Glomus mosseae) و استفاده همزمان از رایزوبیوم و مایکوریزا، کود شیمیایی (نیتروژن خالص از منبع کود اوره) در سه سطح شاهد (عدم مصرف)، مصرف 25 کیلوگرم در هکتار و مصرف 50 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که از رنگیزه‌های فتوسنتزی صرفاً کلروفیل a تحت تأثیر تیمار علف‌های هرز قرار گرفته و کلروفیل b و کاروتنوئید متأثر نشدند، اما تیمارهای کود بیولوژیک و کود شیمیایی در سطح احتمال 1 درصد هر سه رنگیزه فتوسنتزی را تحت تأثیر قرار دادند. همچنین اثر متقابل علف‌های هرز و کود بیولوژیک، محتوای فسفر گیاه را تحت تأثیر قرار داد و بیش‌ترین مقدار فسفر (48/0 درصد) از تیمار کنترل علف‌های هرز به همراه استفاده همزمان از باکتری و قارچ و کم‌ترین مقدار (19/0 درصد) هم از تیمار عدم وجین علف‌های هرز و عدم مصرف کود بیولوژیک به‌دست آمد. محتوای پتاسیم برگ نیز تحت تأثیر اثر متقابل سه‌گانه علف‌های هرز، کود بیولوژیک و کود شیمیای قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای علف‌های هرز و کود بیولوژیک محتوای روغن و پروتئین دانه و تیمار کود شیمیایی تنها محتوای پروتئین دانه را تحت تأثیرقرار داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - تأثیر مصرف نیتروژن در مرحله گلدهی بر تولید و تسهیم ماده خشک، رابطه قدرت منبع و اندازه مخزن و فرایندهای تشکیل عملکرد در گندم، جو و تریتیکاله
مسعود عزت احمدی مجتبی حسن زاده احد مدنی

10.30495/sarj.2021.1943878.1044

به منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در أکثر

به منظور مقایسه واکنش عملکرد گندم، جو و تریتیکاله به نیتروژن، یک آزمایش اسپیلیت پلات در مشهد و طی زراعی 97- 96 اجرا شد. عامل نیتروژن با دو سطح عدم محلول پاشی (N1) و مصرف کود اوره 46 درصد در مرحله گلدهی به میزان 20 کیلو گرم در هکتار (N2) در کرتهای اصلی و عامل نوع غله در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار N2 عملکرد دانه را به میزان 12/6 درصد افزایش داد که عمدتا ناشی از افزایش سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه از 43/6 به 51/2 درصد بود و ارتباط کمی با کارایی اختصاص ماده خشک ساقه به دانه داشت. همچنین تیمار N2 علی رغم کاهش دادن معنی دار وزن هزار دانه سبب افزایش 20/9 درصدی تعداد دانه در سنبله و 12/9 درصدی وزن دانه در سنبله گردید. محلول پاشی نیتروژن سهم فتوسنتز جاری در تشکیل عملکرد دانه را از 43/6 به 51/2 درصد افزایش و سهم انتقال مجدد ماده خشک ساقه در تشکیل عملکرد را از 72/4 به 4/53 درصد کاهش داد. تریتیکاله علیرغم داشتن شاخص برداشت یکسان با گندم، به دلیل داشتن عملکرد بیولوژیک بالاتر، 13/3 درصد عملکرد دانه بیشتری نسب به گندم داشت. مقدار فتوسنتز جاری در تریتیکاله 46/8 بیشتر از گندم بود ولی سهم نسبی ذخایر ساقه در تشکیل عملکرد اختلاف معنی داری نداشت. دلیل اصلی افزایش عملکرد تریتیکاله نسبت به گندم تعداد دانه در سنبله بیشتر بود و وزن دانه در این خصوص تاثیر معنی دار نداشت. در جو وزن هزار دانه نسبت به تریتیکاله 10 درصد بیشتر بود ولی جو به دلیل 61/0 درصد تعداد دانه در سنبله کمتر نسبت به تریتیکاله عملکرد کمتری داشت. نتایج حاکی از آن است که وزن دانه تحت تاثیر فرایندهای جذب و انتقال نیتروژن قرار نمی گیرد و بیشتر تابع فتوسنتز جاری است. بر اساس این نتایج توازن منبع -مخزن در تریتیکاله موجب عملکرد بیشتر این غله نسبت به گندم و جو شد. به نظر می رسد نیتروژن در مرحله گلدهی می تواند با جلوگیری از سقط شدن گلچه ها و افزایش اندازه مخزن و همچنین بهبود قدرت منبع از طریق افزایش فتوسنتز جاری عملکرد را در گندم و جو افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - تاثیر امواج الکترومغناطیس بر روی اجزا دستگاه فتوسنتزی و قند محلول در گیاه شاهی
الهام باقری ابیانه احمد مجد سایه جعفری

چکیده این مطالعه به منظور ارزیابی تاثیر امواج الکترومغناطیس با فرکانس پایین 60 هرتز بر روی اجزای دستگاه فتوسنتزی و میزان قند محلول صورت پذیرفت. برای این منظور بذرها به دو گروه مرطوب و خشک تقسیم شدند. در مورد تیمار مرطوب، بذرها به مدت 7و 14 ساعت قبل از اعمال میدان الکترو أکثر

چکیده این مطالعه به منظور ارزیابی تاثیر امواج الکترومغناطیس با فرکانس پایین 60 هرتز بر روی اجزای دستگاه فتوسنتزی و میزان قند محلول صورت پذیرفت. برای این منظور بذرها به دو گروه مرطوب و خشک تقسیم شدند. در مورد تیمار مرطوب، بذرها به مدت 7و 14 ساعت قبل از اعمال میدان الکترومغناطیسی در آب خیسانده شدند. سپس بذرهای مرطوب و خشک در میان ستون سیم پیچ در معرض میدان الکترومغناطیسی با شدت8/3 میلی تسلا به مدت نیم و یک ساعت قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که میزان کلروفیل a و bافزایش معنادار و شاخص کلروفیل کاهش معنادار نداشته است. همچنین میزان کاروتنوئید، محتوای فلاونوئید و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی افزایش معنادار داشته است. نتایج به دست آمده موید این است که امواج الکترومغناطیس با تاثیر بر روی کاروتنوییدها و فلاونوییدها و همچنین با تاثیر بر روی لیپیدهای غشایی سبب کاهش کارایی فتوسنتز و به تبع آن کاهش میزان قند محلول در برگ دانه رست های گیاه شاهی شده است. این مطالعه به منظور ارزیابی تاثیر امواج الکترومغناطیس با فرکانس پایین 60 هرتز بر روی اجزای دستگاه فتوسنتزی و میزان قند محلول صورت پذیرفت. برای این منظور بذرها به دو گروه مرطوب و خشک تقسیم شدند. در مورد تیمار مرطوب، بذرها به مدت 7و 14 ساعت قبل از اعمال میدان الکترومغناطیسی در آب خیسانده شدند. سپس بذرهای مرطوب و خشک در میان ستون سیم پیچ در معرض میدان الکترومغناطیسی با شدت8/3 میلی تسلا به مدت نیم و یک ساعت قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که میزان کلروفیل a و bافزایش معنادار و شاخص کلروفیل کاهش معنادار نداشته است. همچنین میزان کاروتنوئید، محتوای فلاونوئید و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی افزایش معنادار داشته است. نتایج به دست آمده موید این است که امواج الکترومغناطیس با تاثیر بر روی کاروتنوییدها و فلاونوییدها و همچنین با تاثیر بر روی لیپیدهای غشایی سبب کاهش کارایی فتوسنتز و به تبع آن کاهش میزان قند محلول در برگ دانه رست های گیاه شاهی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - اثر کاربرد سالیسیلیک اسید و عصاره جلبک دریایی (Ascophyllum nodosum) بر برخی صفات فیزیولوژیکی لوبیا سفید (.Phaseolus lanatus L) در شرایط تنش خشکی
سارا بیگ زاده عباس ملکی محمد میرزایی حیدری علیرضا رنگین علی خورگامی

10.30495/jcep.2020.671639

خشکی از جمله مهم ترین عوامل محدودکننده‌ی رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق دنیا است. به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی و سالیسیلیک ‌اسید بر برخی صفات فتوسنتزی و فتوشیمیایی گیاه لوبیا سفید، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح أکثر

خشکی از جمله مهم ترین عوامل محدودکننده‌ی رشد و عملکرد گیاهان زراعی در بسیاری از مناطق دنیا است. به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و محلول‌پاشی عصاره جلبک دریایی و سالیسیلیک ‌اسید بر برخی صفات فتوسنتزی و فتوشیمیایی گیاه لوبیا سفید، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در دو منطقه‌ی اسلام آباد غرب و خرم‌آباد اجرا گردید. کرت اصلی شامل اعمال سه سطح تنش خشکی به میزان 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A بود و فاکتور فرعی اول شامل دو سطح محلول‌پاشی و عدم محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک و فاکتور فرعی دوم چهار سطح محلول پاشی کود جلبک دریایی با غلظت‌های صفر ،50، 100 و 150 گرم در هکتار بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش سرعت فتوسنتز و کاهش محتوای کلروفیل شد، محلول‌پاشی جلبک دریایی و سالیسیلیک‌ اسید موجب افزایش سرعت فتوسنتز و محتوای کلروفیل گردید. تنش خشکی محتوای پرولین و نشت یونی را افزایش داد و سبب افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان از جمله کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز شد. کاربرد سالیسیلیک اسید میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان را افزایش داد. تنش خشکی عملکرد دانه را کاهش داد و کمترین عملکرد دانه (1720کیلوگرم در هکتار) از تیمار 120 میلی‌متر تنش خشکی و عدم مصرف کود جلبک دریایی و بیشترین عملکرد دانه از تیمار 60 میلی‌متر (عدم تنش) و 150 گرم جلبک دریایی به دست آمد. محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید توانست عملکرد دانه را تا 5/4 درصد افزایش دهد. با توجه به نتایج، مصرف سالیسیلیک اسید و جلبک دریایی می تواند تا حدودی اثرات منفی ناشی از تنش خشکی را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - اثر محلول پاشی و مصرف خاکی نانوذرات کیتوزان بر برخی صفات فیزیولوژیک گیاه جو (Hordeum vulgare L.) تحت تنش خشکی
فریده بهبودی زین العابدین طهماسبی سروستانی محمد زمان کسایی سیدعلی محمد مدرس ثانوی علی سروش زاده

کیتوزان یک پلی ساکارید گلوزامین مشتق شده از کیتین است که به عنوان الیسیتور زیستی برای بهبود بخشیدن بیوسنتز متابولیست&lrm;های ثانویه و به عنوان کود در کنترل آزادسازی ترکیبات شیمیایی سموم و تحریک جوانه&lrm;زنی و رشد گیاه استفاده می&lrm;شود. بنابراین، اثر نانوذرات کیتوزان أکثر

کیتوزان یک پلی ساکارید گلوزامین مشتق شده از کیتین است که به عنوان الیسیتور زیستی برای بهبود بخشیدن بیوسنتز متابولیست&lrm;های ثانویه و به عنوان کود در کنترل آزادسازی ترکیبات شیمیایی سموم و تحریک جوانه&lrm;زنی و رشد گیاه استفاده می&lrm;شود. بنابراین، اثر نانوذرات کیتوزان بر گیاه جو تحت تنش خشکی آخر فصل، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط گلدانی مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شـامل غلظت نانـوذرات در 4 سطح (0، 30، 60 و 90 پی پی ام)، روش مصرف در 2 سطح (محلول پاشی و خاک مصرف) و رژیم آبیاری در 2 سطح (آبیاری کافی و قطع آبیاری 15 روز بعد از گرده افشانی) بودند. برای انجام آزمایش پس از کاشت بذور جو، محلول نانوذرات کیتوزان آماده شده در سه مرحله رشدی گیاه (پنجه دهی، ساقه دهی و سنبله دهی) به صورت خاک مصرف و محلول پاشی مصرف گردیدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی به طور معنی داری میزان کاروتنوئید، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق، عملکرد دانه و بیوماس را کاهش و میزان کربوهیدرات محلول، گلوگز، ساکارز، فروکتوز، غلظت CO2 زیر روزنه (Ci) و کارآیی مصرف آب فتوسنتزی (WUE) را افزایش داد. همچنین، مصرف نانوذرات کیتوزان در هر دو رژیم آبیاری، موجب افزایش معنی&lrm;دار کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و گلوکز شد. مصرف 60 و 90 پی&lrm;پی&lrm;ام نانوذرات کیتوزان موجب افزایش معنی&lrm;دار عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. در بیشتر صفات مورد مطالعه، تفاوت معنی&lrm;دار بین دو روش مصرف نانوذرات مشاهده نشد. در مجموع، کاربرد نانوذرات کیتوزان موجب کاهش اثرات مضر تنش خشکی و بهبود رشد و عملکرد گیاه جو گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - اثر پلیمر سوپرجاذب و بافت خاک بر واکنش های فیزیولوژیک ذرت (Zea mays L) تحت تنش کم‌آبی
علیرضا معینی علی نشاط نجمه یزدانپناه امین پسندی پور

10.30495/JCEP.2022.1933322.1811

نقش پلیمر سوپرجاذب در کاهش اثر تنش کم آبی در خاک های شنی و لومی رسی، اثر پنج سطح پلیمر سوپر جاذب (صفر، 0.1، 0.2، 0.4 و 0.8 گرم در کیلوگرم خاک)، سه تیمار آبیاری (محتوای رطوبت نسبی خاک شامل 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) و دو نوع بافت خاک (شنی و لومی رسی) بر روی تولید أکثر

نقش پلیمر سوپرجاذب در کاهش اثر تنش کم آبی در خاک های شنی و لومی رسی، اثر پنج سطح پلیمر سوپر جاذب (صفر، 0.1، 0.2، 0.4 و 0.8 گرم در کیلوگرم خاک)، سه تیمار آبیاری (محتوای رطوبت نسبی خاک شامل 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) و دو نوع بافت خاک (شنی و لومی رسی) بر روی تولید زیست توده، رنگدانه های فتوسنتزی، میزان تبادل گاز برگ، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت، مقدار پرولین، فعالیت کاتالاز، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش قابل توجه میزان فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای برگ، کلروفیلa+b ، محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته و تولید ماده خشک ذرت شد. فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز، نشت الکترولیت و مقدار پرولین با افزایش سطح تنش کم آبی به طور قابل توجهی افزایش یافت. استفاده از پلیمر سوپرجاذب تحت تنش کم آبی 40 درصد موجب افزایش فتوسنتز خالص (32.3 درصد)، هدایت روزنه ای (38 درصد)، کلروفیلa+b (23.9 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (11.9 درصد) و تولید ماده خشک (24 درصد) و کاهش نشت الکترولیت (10.8 درصد)، مقدار پرولین (66.9 درصد)، فعالیت کاتالاز (42.7 درصد)، فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (33.2 درصد) و آسکوربات پراکسیداز (34.3 درصد) در مقایسه با عدم کاربرد آن گردید. در مجموع می توان گفت که کاربرد پلیمر سوپر جاذب به میزان 0.8 گرم در کیلوگرم خاک از طریق افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک باعث بهبود رشد و نمو گیاه ذرت در شرایط تنش کم آبی می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - بررسی فتوسنتز، عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (.Carthamus tinctorius L) در پاسخ به تنش توأم شوری و خشکی در مرحله رشد رویشی
مرضیه اسماعیل‌زاده حسین بابازاده هرمزد نقوی علی صارمی غلامحسین شیراسماعیلی

10.30495/jcep.2021.681008

این تحقیق به منظور بررسی پاسخ گلرنگ به تنش های شوری، خشکی و تنش همزمان شوری- خشکی و سهم هر یک در کاهش عملکرد، اجزای عملکرد و فتوسنتز گیاه انجام شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در اراضی مرکز آموزش کشاورزی کبوترآباد أکثر

این تحقیق به منظور بررسی پاسخ گلرنگ به تنش های شوری، خشکی و تنش همزمان شوری- خشکی و سهم هر یک در کاهش عملکرد، اجزای عملکرد و فتوسنتز گیاه انجام شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در اراضی مرکز آموزش کشاورزی کبوترآباد اصفهان در سال های 95-1394 و 96-1395 اجرا شد. در این مطالعه گلرنگ بهاره رقم صفه در واکنش به چهار سطح شوری آب آبیاری (5/2، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) و چهار سطح آبیاری (100، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت مزرعه ای) در مرحله رشد رویشی این گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح شوری و خشکی به طور معنی داری از میانگین اکثر صفات مورد بررسی کاسته شد، به طوری که شدیدترین تیمارهای خشکی (آبیاری بر اساس 40 درصد ظرفیت مزرعه) و شوری (15 دسی زیمنس بر متر) کمترین مقادیر صفات را به خود اختصاص دادند. با افزایش شوری، درصد روغن دانه کاهش یافت، لیکن این کاهش (4/7 درصد) فقط در بالاترین سطح شوری آب (15 دسی زیمنس بر متر) معنی دار بود. بالاترین سطح تنش همزمان خشکی و شوری موجب کاهش هر چه بیشتر عملکرد دانه (13/87 درصد کاهش) در مقایسه با بالاترین سطح هر یک از تنش های خشکی (40/71 درصد کاهش) و شوری (56/55 درصد کاهش) نسبت به تیمار شاهد (بدون تنش خشکی و شوری) شد و سهم تنش خشکی در مقایسه با تنش شوری در کاهش عملکرد (به ترتیب 40/71 و 56/55 درصد) به مراتب بیشتر بود. لذا، به طورکلی با در نظر گرفتن حداقل افت عملکرد دانه، آبیاری معادل 80 درصد ظرفیت مزرعه با شوری 5 دسی زیمنس بر متر در مرحله رشد رویشی تولید گلرنگ امکان پذیر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - بهبود شاخص‌های فیزیولوژیکی رشد و عملکرد سویا (Glycine max L.) از طریق جایگذاری بخشی از نیتروژن با فسفر تحت شرایط تنش رطوبتی
فراست صادقی محمدعلی ابوطالبیان

10.30495/jcep.2019.666246

به منظور مطالعه شاخص‌های فیزیولوژیک رشد و عملکرد سویا تحت تأثیر جایگذاری قسمتی از نیتروژن همراه با فسفر در شرایط تنش رطوبتی، آزمایشی در سال 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینای همدان به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با أکثر

به منظور مطالعه شاخص‌های فیزیولوژیک رشد و عملکرد سویا تحت تأثیر جایگذاری قسمتی از نیتروژن همراه با فسفر در شرایط تنش رطوبتی، آزمایشی در سال 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینای همدان به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول تنش رطوبتی شامل سه سطح آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A بود که در کرت‌های اصلی قرار داده شد و در کرت‌های فرعی نیز دو عامل نیتروژن (در دو سطح جایگذاری بخشی از نیتروژن با فسفر و مصرف پخشی) و فسفر (در دو سطح جایگذاری و عدم مصرف) به‌صورت فاکتوریل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که جایگذاری همزمان نیتروژن و فسفر در تمامی سطوح آبیاری اثر معنی‌داری بر روند تغییرات شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و سرعت جذب خالص داشت و سبب افزایش آنها شد. تنش رطوبتی منجر به کاهش سرعت رشد محصول گردید. طبق نتایج مورد بررسی، سرعت رشد محصول، در بازه زمانی 35 تا 45 روز پس از کاشت، روند افزایشی خود را در پیش گرفته و 65 روز پس از کاشت به حداکثر میزان خود رسید. بعد از این مرحله سرعت رشد محصول کاهش یافت و در بازه زمانی 95 تا 100 روز پس از کاشت به سمت صفر میل نمود. بیشترین تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول از تیمار آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر و جایگذاری نیتروژن با فسفر به دست آمد. بر طبق نتایج، جایگذاری نیتروژن با فسفر، اثر منفی تنش رطوبتی را بر شاخص&lrm;های رشد سویا کاهش داد. جایگذاری نیتروژن با فسفر عملکرد دانه را نسبت به مصرف پخشی نیتروژن با فسفر 4/11 درصد افزایش داد و به 8/3855 کیلوگرم در هکتار رسانید. در این پژوهش جایگذاری نیتروژن با فسفر در آبیاری پس از 90 میلی&lrm;متر تبخیر مانع از کاهش معنی دار عملکرد روغن نسبت به آبیاری پس از 60 میلی&lrm;متر تبخیر گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - واکنش گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.) به آسکوربیک اسید و براسینواستروئید در شرایط تنش خشکی
خاطره همتی علی عبادی سعید خماری محمد صدقی

تاثیر تنش کم آبیـاری، براسینواستروئید و آسکوربیک اسید بر رنگیزه های فتوسنتزی و برخی از متابولیت های سازگاری گل همیشه بهار طی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی و آزمایشگاه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1393 بررسی گردید. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصاد أکثر

تاثیر تنش کم آبیـاری، براسینواستروئید و آسکوربیک اسید بر رنگیزه های فتوسنتزی و برخی از متابولیت های سازگاری گل همیشه بهار طی آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی و آزمایشگاه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1393 بررسی گردید. آزمایش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار تنش کم آبیاری در دو سطح (50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (شاهد) و 100 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش کم آبیاری)) به عنـوان عامل اصلی و تیمارهای براسینواستروئید (7-10، 8-10 و صفر مولار) و آسکوربیک اسید ( 10 میلی مولار و صفر (شاهد)) نیز به صورت فاکتوریل به عنوان عوامل فرعی در نظرگرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش کم آبیاری، کاربرد براسینواستروئید و آسکوربیک اسید موجب افزیش درصد اسانس، کربوهیدرات، کاروتنوئیدها و فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز شد. همچنین، تنش آبی، میزان کلروفیل a، b، کلروفیل کل، لیزین و متیونین را کاهش داد. با این حال، کاربرد براسینواستروئید و آسکوربیک اسید توانست آسیب های ناشی از تنش را تخفیف داده و میزان کلروفیل های a، b و کل را افزایش دهد. کاربرد آسکوربیک اسید در شرایط تنش به جلوگیری از کاهش بیشتر لیزین و متیونین کمک کرد. با توجه به این نتایج، به نظر می رسد استفاده از آسکوربیک اسید و براسینواستروئید با کمک به سیستم دفاعی از تخریب کلروفیل ها جلوگیـری کرده و موجب افزایش تحمل به تنش خشکی شـده است. همچنین، به نظر می رسد کاربرد براسینواستروئید می تواند در بهبود خاصیت دارویی همیشه بهار مؤثر گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - تأثیر پرایمینگ بذر با سالیسلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر عملکرد و برخی از صفات فیزیولوژیکی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرایط کم‌آبیاری
طاهره مجردی محمدرضا یاورزاده فاطمه شیرزادی

10.30495/jcep.2020.679369

استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد یکی از راه‌های کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی است. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش کم‌آبیاری، پرایمینگ بذری با سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد رازیانه آزمایشی در سال زراعی 1397 در ایستگاه تحقی أکثر

استفاده از تنظیم‌کننده‌های رشد یکی از راه‌های کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی است. به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش کم‌آبیاری، پرایمینگ بذری با سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد رازیانه آزمایشی در سال زراعی 1397 در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم واقع در استان کرمان آزمایشی به صورت اسپلیت- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح آبیاری شامل 50 (به عنوان شاهد)، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A بود. فاکتور فرعی شامل پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید (در دو سطح عدم کاربرد و پرایمینگ بذر با غلظت 1600 میکرو‌مولار) و محلول‌پاشی برگی براسینواستروئید در سه سطح با غلظت‌های صفر ، 8-10 و 7-10مولار در مراحل شش‌برگی و ظهور چتر بود. صفات مورد مطالعه شامل محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل a، b و کل، محتوای کاروتنوئید، آنتوسیانین، قندهای محلول، درصد اسانس و عملکرد دانه بود. طبق نتایج حاصل کم‌آبیاری سبب کاهش محتوای آب نسبی برگ، محتوای کلروفیل، کاروتنوئید و عملکرد دانه و افزایش آنتوسیانین، قندهای محلول و درصد اسانس شد. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید تأثیر مثبتی بر اغلب صفات مورد مطالعه داشت. بیشترین میزان کلروفیل کل (54/1) و عملکرد دانه (1281 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 50 میلی‌متر و پرایمینگ با سالیسیلیک اسید مشاهده شد. غلظت‌های 7-10 و 8-10 مولار براسینواستروئید به ترتیب سبب افزایش 4/5 و 2/3 درصـدی محتوای آب نسبی برگ شد. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید در غلظت‌های صفر، 8-10 و 7-10 مولار براسینواستروئید درصد اسانس را به ترتیب 8، 4/24 و 6/13 درصد افزایش داد. در تیمارهای کم‌آبیاری 50، 75 و 100 میلی‌متر به ترتیب 5/4، 7/6 و 14 درصد افزایش قندهای محلول در اثر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید مشاهده شد. با توجه به نتایج، پرایمینگ سالیسیلیک اسید و محلول‌پاشی براسینواستروئید می تواند تا حدودی اثرات منفی ناشی از کم‌آبیاری را کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - اثرات باکتریهای محرک رشد و سطوح آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد کتان روغنی (Linum usitatissimum L.)
ساناز رجبی‌خمسه عبدالرزاق دانش شهرکی محمد رفیعی‌الحسینی کرامت‌الله سعیدی مهدی قبادی‌نیا

10.30495/jcep.2019.666250

به منظور بررسی تاثیر باکتری‌های محرک رشد و سطوح مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد ‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1394 اجرا شد. فاکتور اصل أکثر

به منظور بررسی تاثیر باکتری‌های محرک رشد و سطوح مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد ‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1394 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (100 درصد آبیاری کامل، به عنوان شاهد، 75 و 50 درصد آبیاری کامل) و فاکتور فرعی در هفت سطح کاربرد باکتری‌محرک رشد گیاه (عدم تلقیح باکتریایی، به عنوان شاهد و تلقیح بذر با باکتری‌های Bacillus SP. strain1، Bacillus SP. strain2، Bacillus amyloliquefaciens، Azotobacter chroococcum، Pseudomonas putida و Azospirillium lipoferum) بودند. اثرات متقابل آبیاری و تلقیح باکتریایی، بر محتوای آب نسبی برگ، پایداری غشای سلولی، محتوای کلروفیل‌های a، b، کاروتنوئید و نسبت کلروفیل‌های a/b، کارایی مصرف آب، تعداد کپسول در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنی‌دار ولی بر تعداد دانه در کپسول غیرمعنی‌دار برآورد شدند. بیشترین مقادیر در صفات مورد بررسی در هر سطح آبیاری متعلق به تیمارهای باکتریایی بود. بیشترین عملکرد دانه در تیمار باسیلوس سویه 1 در 100 درصد آبیاری کامل با افزایش 62 درصدی نسبت به تیمار شاهد حاصل شد. در بررسی اثر اصلی آبیاری بر تعداد دانه در کپسول، تیمار آبیاری کامل با تفاوت معنی‌دار نسبت به سایر سطوح از بیشترین تعداد دانه در کپسول برخوردار بود، تیمار باسیلوس آمیلولیکوفسینس در میان تیمارهای باکتریایی، بیشترین تعداد دانه در کپسول را نشان داد به گونه‌ای که افزایش معنی‌داری نسبت به تیمار عدم تلقیح داشت. تیمارهای باسیلوس سویه 1، باسیلوس آمیلولیکوفسینس و ازتوباکتر نسبت به سایر تیمارهای باکتریایی از تاثیر بیشتری بر افزایش صفات مورد بررسی تحت شرایط نرمال و تنش برخوردار بودند. با توجه به نتایج این پژوهش، استفاده از باکتری‌های محرک رشد می‌توانند موجب افزایش تولید در گیاه کتان روغنی تحت شرایط کمبود آب شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - اثر محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی بر صفات کیفی و عملکرد یونجه (Medicago sativa L.) توده بمی در کرمان
حجت صفری کمال آبادی علیرضا ولدآبادی جهانفر دانشیان حسین حیدری شریف‌آباد امین باقی‌زاده

10.30495/jcep.2019.666254

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عناصر ریزمغذی بر محتوای کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد یونجه جهت به دست آوردن محصولی با صرفه اقتصادی، آزمایشی در مرکز آموزش کشاورزی شهید زنده روح کرمان به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در زمان بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عناصر ریزمغذی بر محتوای کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد یونجه جهت به دست آوردن محصولی با صرفه اقتصادی، آزمایشی در مرکز آموزش کشاورزی شهید زنده روح کرمان به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در زمان بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عوامل آزمایشی شامل محلول پاشی عناصر ریزمغذی در 5 سطح (آهن، روی، منگنز، آهن+ روی+ منگنز و شاهد) و تلقیح باکتری در 3 سطح (ریزوبیوم ملیلوتی، ریزوبیوم لگومیناساروم و عدم تلقیح به عنوان شـاهد) بودند. محلول پاشی بر تمامی صفات مورد بررسی تاثیر معنی داری داشت و سبب افزایش صفات در میزان کلروفیل، عملکرد و درصد پروتئین در یونجه گردید. چین دوم در شرایط محلول پاشی توام عناصر ریزمغذی (حدود 71 تن در هکتار) و کاربرد ریزوبیوم لگومیناساروم در چین سوم (حدود 68 تن در هکتار) بالاترین مقدار عملکرد علوفه تر را داشتند. بیشترین درصد پروتئین مربوط به محلول پاشی منگنز و تلقیح ریزوبیوم ملیلوتی در چین دوم به میزان 50 درصد مشاهده شد. بر اساس نتایج این تحقیق محلول پاشی توام با عناصر ریزمغذی و تلقیح باکتری ریزوبیوم سبب بهبود ویژگی های یونجه رقم بمی در منطقه کرمان گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در ارقام کینوا (Chenopodium quinoa willd)
مهسا منصوری مجتبی علوی فاضل عبدالعلی گیلانی شهرام لک مانی مجدم

10.30495/jcep.2021.687066

بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. أکثر

بررسی اثر میزان و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن ارقام کینوا، طی آزمایشی در سال‌های زراعی 98-1397 و 99-1398 به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار مقدار کود نیتروژن (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و چهار روش تقسیط کود نیتروژن (50 درصد پایه +50 درصد شش برگی، 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی، 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی و 25 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 50 درصد اواسط گلدهی) به عنوان فاکتورهای اصلی و سه رقم کینوا شامل رقم Gizal، Q26 و Titicaca به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد شاخص سبزینگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد پانیکول در واحد سطح و تعداد دانه در پانیکول تحت تاثیر مقدار کود × تقسیط × رقم قرار گرفتند. برهمکنش چهارگانه سال× میزان نیتروژن× تقسیط × رقم فقط بر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و کارایی مصرف نیتروژن معنی دار شد. بالاترین عملکرد دانه در کلیه سطوح مختلف نیتروژن مربوط به رقم Q26 و در هر دو سال از مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن مشاهده شد. به طوری که، در سال اول تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه +50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(125%) و در سال دوم تقسیط به صورت 50 درصد پایه + 25 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی(88%) بهترین نتیجه را موجب شدند. بالاترین کارایی مصرف نیتروژن ارقام Gizal (8/52) و Q26 (8/51 کیلوگرم در کیلوگرم) در سال اول از 200 کیلوگرم در هکتار و تقسیط آن به صورت 25 درصد پایه + 50 درصد شش برگی + 25 درصد اواسط گلدهی مشاهده شد، در حالی که در سال دوم مصرف 100 کیلوگرم در هکتار موجب نتیجه بهتری شد و این امر حاکی از آن است که شرایط اقلیمی و تقسیط دارای نقش مؤثری در افزایش کارایی مصرف نیتروژن بوده است. بنابراین، می توان با مدیریت صحیح گام مهمی در جهت افزایش میزان تولید برداشته و میزان ریسک در تولید را کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - تاثیر تلقیح میکوریزایی بر برخی ویژگی‌های فیـزیولوژیکی و عملکرد شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L) تحت تنش خشکی
مدینه بیژنی پرویز یدالهی ده چشمه محمدرضا اصغری پور مسلم حیدری

همزیستی قارچ های میکوریزا با ریشه گیاهان از طریق بهبود صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه می‌تواند سبب واکنش مثبت گیاهان، به‌ویژه در شرایط نامساعد محیطی، گردد. آزمایشی برای مطالعه تاثیر قارچ های میکوریزا در سطوح تنش خشکی بر رشد و عملکرد شنبلیله، به صورت کرت‌های خردشده أکثر

همزیستی قارچ های میکوریزا با ریشه گیاهان از طریق بهبود صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه می‌تواند سبب واکنش مثبت گیاهان، به‌ویژه در شرایط نامساعد محیطی، گردد. آزمایشی برای مطالعه تاثیر قارچ های میکوریزا در سطوح تنش خشکی بر رشد و عملکرد شنبلیله، به صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی در گلخانه دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمارها شامل تنش خشکی در سه سطح شاهد (70 درصد رطوبت قابل استفاده)، تنش ملایم (50 درصد رطوبت قابل استفاده) و تنش شدید (30 درصد رطوبت قابل استفاده)، به عنوان عامل اصلی و سه گونه قارچ میکوریزا (Glomus intraradices، versiform G.، G. mosseae) و بدون قارچ به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تاثیر تنش خشکی بر تمام خصوصیات مورد مطالعه معنی دار بود، به طوری که تنش شدید تعداد برگ در گیاه، ارتفاع ساقه، طول ریشه، محتوی کلروفیل b را به ترتیب 22.22، 2.9، 26.3، 3.1 درصد نسبت به شاهد (بدون تنش) کاهش و پرولین و کربوهیدرات برگ را به ترتیب به میزان 36.04 و 20.98 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. قارچ های میکوریزا بر میزان کربوهیدرات و پرولین برگ تاثیر معنی داری نداشتند. اثر متقابل قارچ و تنش خشکی بر برخی صفـات از جمله غلظت کلـروفیل a و کل، عملکرد دانه و همچنین درصـد کلون سازی (کلونیزاسیون) معنی دار بود. در بین سه گونه قارچ مورد استفاده، گونه G. mosseae عملکرد بهتری در بهبود صفات در شرایط تنش خشکی داشت. در نتیجه می توان چنین بیان داشت که در شدت های مختلف تنش خشکی، استفاده از قارچ های میکوریزا با افزایش درصد کلونیزاسیون و رنگیزه های فتوسنتزی می تواند در کاهش اثرات تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه در گیاه مؤثر واقع گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - اثر تنش خشکی و خاکپوش کاه و کلش گندم بر خصوصیات مورفو-فیزیولوژیک کنجد
جهانبخش بهزادنژاد زین العابدین طهماسبی سروستانی احمد آیین علی مختصی بیدگلی

به منظور بررسی رفتـار گیــاه کنجد تحت شرایط کمبود آب به کاربرد روش های مدیریتی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان جیرفت در سال زراعی 1394 انجام شد. تیمارهای آبیاری بر اساس أکثر

به منظور بررسی رفتـار گیــاه کنجد تحت شرایط کمبود آب به کاربرد روش های مدیریتی، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان جیرفت در سال زراعی 1394 انجام شد. تیمارهای آبیاری بر اساس شاخص های حد ظرفیت زراعی خاک، نقطه پژمردگی دایم، عمق توسعه ریشه و ضریب سهل الوصول کنجد (شامل چهار سطح 100، 80، 60 و 40 درصد مقدار آب مورد نیاز) انتخاب شدند. ارقام مورد استفاده شامل هلیل، برازجان 2 و توده محلی جیرفت بودند. در این آزمایش از تیمار خاکپوش کاه و کلش گندم در دو سطح بدون کاربرد بقایا و کاربرد بقایا به میزان 5/7 تن در هکتار استفاده شد. نتایج نشان داد اثرات ساده تنش خشکی و مالچ کلشی و اثر متقابل تنش خشکی در مالچ کلشی در مورد تمامی صفات اندازه گیری شده در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. اثر متقابل تنش خشکی در رقم در مالچ کلشی تنها در مورد صفت درصد روغن معنی دار گردید. بیشترین و کمترین میانگین عملکرد دانه و درصد روغن به ترتیب متعلق به ارقام هلیل و برازجان 2 بود. کاربرد تیمار کاه و کلش به میزان 5/7 تن در هکتار در مقایسه با تیمار عدم کاربرد آن (شاهد) منجر به بهبود میانگین صفات اندازه گیری شده گردید. بیشترین درصد روغن از رقم هلیل با کاربرد کاه و کلش و آبیاری 100% (10/53 درصد) به دست آمد که با میانگین به دست آمده از آبیاری 80% (9/52%) اختلاف معنی داری نداشت. به طورکلی، نتایج نشان داد که کاربرد کاه و کلش گندم تاثیر مثبتی در کاهش اثرات ناشی از کاهش مصرف آب آبیاری داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - واکنش عملکرد دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی ماش (Vigna radiate L.) رقم گوهر به درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته در منطقه ایلام
عباس سلیمانی فرد رحیم ناصری

10.30495/jcep.2020.679071

به منظور بررسی اثر درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته بر برخی از خصوصیات زراعی، مورفوفیزیولوژیکی و کیفی ماش رقم گوهر،آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1395 در منطقه ایلام اجرا شد. عامل اول درجه روز رشد تا زمان برداشت شامل سه أکثر

به منظور بررسی اثر درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته بر برخی از خصوصیات زراعی، مورفوفیزیولوژیکی و کیفی ماش رقم گوهر،آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1395 در منطقه ایلام اجرا شد. عامل اول درجه روز رشد تا زمان برداشت شامل سه درجه روز رشد 1910، 1740 و 1485 (ناشی از تاریخ کاشت های 10، 25 تیر و 5 مرداد) و عامل دوم فاصله بوته روی ردیف های کاشت در چهـار سطح‌ شـامل 5، 10، 15 و 20 سـانتی متر با فاصله بین ردیف های 50 سانتی متر (به ترتیب تراکم‌های 40، 20، 3/13 و 10 بوته در متر‌مربع) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که میزان کلروفیل برگ، سطح برگ، محتوای نسبی آب، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف در مترمربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تحت تاثیر برهمکنش فاصله بوته روی ردیف × درجه روز رشد قرار گرفتند. به طوری که بیشترین میزان کلروفیل (85/1 میلی گرم در هر گرم وزن تر)، تعداد غلاف در بوته (44 غلاف)، تعداد غلاف در مترمربع (507 غلاف)، عملکرد دانه (3149 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (2/50 درصد) در 1740 درجه روز رشد تا زمان برداشت و فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد دانه مربوط به درجه روز رشد 1740 (منطبق بر تاریخ کاشت 25 تیرماه) با فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر (تراکم 3/13 بوته در مترمربع) بود که می تواند در شرایط منطقه ایلام مورد توجه قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - صفات مرتبط با تبادلات گازی برگ، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم (Triticum aestivum L.) تحت تاثیر تراکم کاشت
رضا حسینی پور سیدعلیرضا ولدآبادی محمدرضا مهرور سعید سیف‌زاده

10.30495/jcep.2019.669714

از جمله عوامل بسیار مهمی که می‌تواند رشد و عملکرد محصولات زراعی را بهبود ببخشد، استفاده از تراکم مناسب کاشت، به ویژه در شرایط خاکورزی حفاظتی، می‌باشد که کشت محصول در داخل بقایای محصول قبلی انجام می‌گیرد. به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت و رقم بر تبادلات گازی برگ أکثر

از جمله عوامل بسیار مهمی که می‌تواند رشد و عملکرد محصولات زراعی را بهبود ببخشد، استفاده از تراکم مناسب کاشت، به ویژه در شرایط خاکورزی حفاظتی، می‌باشد که کشت محصول در داخل بقایای محصول قبلی انجام می‌گیرد. به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت و رقم بر تبادلات گازی برگ ارقام گندم، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک ‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. در این آزمایش، عامل تراکم کاشت در سه سطح شامل 400، 500 و 600 بذر در متر مربع در کرت‌های اصلی و عامل رقم در 5 سطح شامل ارقام سیوند، سیروان، پیشتاز، پیشگام و پارسی در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. کاشت محصول در تاریخ 12 ابان فصل زراعی 94-1393 بر روی پشته هایی به عرض 60 سانتی متر که پوشیده از بقایای ذرت مربوط به کشت قبل بود، انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تراکم کاشت بر میزان تعرق و عملکرد دانه در سطح احتمال 5 درصد و بر صفات هدایت روزنه‌ای، فتوسنتز خالص، عملکرد کوانتومی، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. اثر رقم بر صفات میزان تعرق، غلظت دی‌اکسیدکربن زیر روزنه‌ای، هدایت روزنه‌ای، میزان فتوسنتز خالص، عملکرد کوانتومی، کارآیی مصرف آب لحظه‌ای، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. همچنین، اثر متقابل تراکم کاشت×رقم بر صفات دمای برگ و عملکرد بیولوژیک در سطح احتمال 1 درصد و غلظت دی‌اکسیدکربن زیر روزنه در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که افزایش تراکم بوته از 400 به 600 بوته در متر مربع سبب کاهش معنی‌دار میزان تعرق، هدایت روزنه‌ای، فتوسنتز خالص و عملکرد کوانتومی گردید. همچنین، افزایش تراکم سبب کاهش تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت گردید. رقم پیشگام در مقایسه با سایر ارقام مورد مطالعه، بیشترین میزان تعرق و هدایت روزنه‌ای، رقم پارسی به نوبه خود بیشترین فتوسنتز خالص، عملکرد کوانتومی و کارآیی مصرف آب لحظه‌ای و همچنین رقم سیروان بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - واکنش شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت دانه‌ای (.Zea mays L) به مصرف عناصر روی و آهن در شرایط قطع آبیاری
مجتبی افشاری احمد نادری مانی مجدم شهرام لک مجتبی علوی فاضل

10.30495/jcep.2022.689804

این آزمایش با هدف ارزیابی اثر عناصر ریزمغذی بر شاخص های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت هیبرید SC704 در شرایط کمبود آب، در دو سال زراعی 1396-1395 و1397-1396 در مزرعه آزمایشی در شمال غرب اهواز اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های ک أکثر

این آزمایش با هدف ارزیابی اثر عناصر ریزمغذی بر شاخص های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکردی ذرت هیبرید SC704 در شرایط کمبود آب، در دو سال زراعی 1396-1395 و1397-1396 در مزرعه آزمایشی در شمال غرب اهواز اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. کرت های اصلی شامل تنش کم &lrm;آبی در سه سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مراحل رشد رویشی (14-12 برگی) و ابتدای رشد دانه، کرت های فرعی شامل محلول پاشی سولفات روی در سه غلظت (صفر، 5 و 10 گرم در یک لیتر آب) و کرت های فرعی فرعی شامل محلول پاشی سولفات آهن در سه غلظت (صفر، 3 و 6 گرم در یک لیتر آب) بودند. یافته های این تحقیق نشان داد که افزایش غلظت سولفات روی از صفر به ده در هزار و در مقادیر ثابت کاربرد سولفات آهن (غلظت 6 در هزار) منجر به افزایش شاخص سطح برگ در شرایط کمبود آب در مرحله رشد رویشی و ابتدای مرحله رشد دانه گردید و همچنین کمترین میزان فتوسنتز جاری در شرایط عدم محلول پاشی روی و آهن حاصل گردید. کمترین محتوای دی اکسیدکربن بین سلولی در شرایط قطع آبیاری در ابتدای مرحله رشد دانه به دست آمد که کاربرد سولفات روی و آهن سبب افزایش مقادیر این صفت و رفع محدودیت های فتوسنتزی شد. بیشترین عملکرد بلال در آبیاری کامل با محلول پاشی سولفات آهن با غلظت 6 در هزار (9135/66 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که نسبت به عدم محلول پاشی در همین سطح آبیاری 25/1 درصد افزایش داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - نقش کاربرد براسینواسترویید بر تحمل به تنش کم آبی سرخارگل (.Echinacea purpurea L)
مطلب حسین پور علی عبادی اسماعیل نبی زاده حسن حبیبی سدابه جهانبخش گده کهریز

خشکی می تواند اثر شدیدی بر رشد گیاهان داشته باشد. به منظور بررسی اثر کاربرد براسینواسترویید در تحمل به تنش کم آبی سرخارگل آزمایشی به‌صورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در شهرستان مهاباد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رژیم أکثر

خشکی می تواند اثر شدیدی بر رشد گیاهان داشته باشد. به منظور بررسی اثر کاربرد براسینواسترویید در تحمل به تنش کم آبی سرخارگل آزمایشی به‌صورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در شهرستان مهاباد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل رژیم آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 70، 120 و 170 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A)، کاربرد سورفکتانت (در دو سطح بدون و با غلظت نیم لیتر در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی و محلول پاشی 24-اپی براسینواسترویید (در سه سطح شاهد (صفر)، 8-10 و 7-10 مولار) به عنوان فاکتور فرعی فرعی بودند. در این پژوهش صفات رنگدانه های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل)، رنگدانه های کمکی (کارتنوئیدها، آنتوسیانین ها، فلانوئیدها و ترکیبات فنلی)، شاخص سبزینگی، هدایت روزنه ای، میزان مالون دی آلدهید، عملکرد اقتصادی (عملکرد ساقه، برگ و گل)، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازه گیری شدند. براسینواسترویید موجب کاهش اثرات مخرب تنش بر میزان کلروفیل a شد. تنش آبی میزان کلروفیل a را 28 درصد کاهش داد. با کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) میزان تغییرات کلروفیل 35 درصد افزایش داشت. تنش آبی شاخص سبزینگی را 25 درصد کاهش داد. با کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) شاخص سبزینگی 8 درصد افزایش یافت. کاربرد براسینواسترویید (7-10 مولار) موجب افزایش میزان کارتنوئیدها، آنتوسیانین ها و فلانوئیدها به ترتیب 17، 59 و 50 درصد شد. استفاده از غلظت 7-10 مولار براسینواسترویید در شرایط تنش باعث افزایش 13 درصدی در هدایت روزنه‌ای در مقایسه با عدم استفاده از آن گردید. نتایج رگرسیونی پیش بینی عملکرد نشان داد، هدایت روزنه ای، میزان مالون دی آلدهید و میزان کلروفیل a نقش مهمی در پیش بینی عملکرد دارند. نتایج این پژوهش نشان داد که تنش کم‌آبی سهم تعیین‌کننده‌ای بر کاهش فاکتورهای اساسی در رشد سرخارگل دارد؛ اما کاربرد براسینواسترویید و محلول سورفکتانت تحمل به تنش کم‌آبی را در این گیاه دارویی افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - ارزیابی فعالیت‌های فتوسنتزی، میزان کربوهیدرات‌ها، پرولین و اسانس ریحان (.Ocimum basilicum L) تحت الیسیتور نانوبتاسیکلودکسترین
آزاده لونی سارا سعادتمند حسین لاری یزدی علیرضا ایرانبخش

10.30495/JCEP.2023.1915954.1742

القای نانوذرات مهندسی شده به گیاهان دارویی باعث ایجاد مقاومت، بالا بردن عملکرد کمّی و کیفی و مواد موثره در آنها می‌شود. در این پژوهش‌ نانوذرات-β سیکلودکسترین (β-CDNPS) سنتز شدند. مشخصات نانوذرات با طیف UV-VIS، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراکندگی نوردینام أکثر

القای نانوذرات مهندسی شده به گیاهان دارویی باعث ایجاد مقاومت، بالا بردن عملکرد کمّی و کیفی و مواد موثره در آنها می‌شود. در این پژوهش‌ نانوذرات-β سیکلودکسترین (β-CDNPS) سنتز شدند. مشخصات نانوذرات با طیف UV-VIS، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراکندگی نوردینامیکی (DLS) تعیین شد. سپس‌ غلظت‌های مختلف β-CDNPs شامل صفر، 10، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر را برای محلول پاشی قسمت‌های هوایی ریحانOcimum basilicum رقم کشکنی لوءلوء به کار برده شد. آنالیز اسانس با استفاده از GC-MS انجام گرفت. مقدار رنگیزه &lrm;های کلروفیلی و اسانس ریحان در مقایسه با شاهد تفاوت معنی&lrm; داری (P≤%5) داشت. یافته‌ها حاکی از کاهش معنی‌دار (P≤%5) مقدارفلورسانس کمینه (Fo) در تیمار ppm50 نسبت به کنترل و دو سطح ppm 10 و 100 از نانوبتاسیکلودکسترین بود. ماکزیمم مقدار کلروفیل b در تیمار ppm100 مشاهده شد. سطحppm 50 باعث افزایش معنی‌دار (P≤%5) فلورسانس بیشینه، فلورسانس متغیر (Fv)، کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم P نسبت به شاهد شد. محلول‌پاشیβ-CDNPS ، موجب تغییراتی درتبادلات گازی ریحان شد. قندهای محلول و پرولین برگ و ریشه ریحان در تیمار ppm50 افزایش معنی‌داری (P≤%5) نسبت به شاهد داشت. به طوری که قند نامحلول در برگ و ریشه روند معکوس را نشان داد. غلظت فنیل‌پروپانوئیدها و ترپنوئیدها‌ی ریحان درمقایسه با شاهد تفاوت معنی‌داری (P≤%5) داشت. القای نانوذرات β-CDNPS در مسیر بیوسنتز متابولیت‌های ثانویه موجب بهره وری از گیاه می‌شود. گیاه ریحان تحت تیمارهای نانوبتاسیکلودکسترین با رفتاری وابسته به غلظت موجب افزایش عملکرد در واحد سطح شد. بنابراین،‌ محلول پاشی در غلظت مناسب می‌تواند به عنوان یک القا کننده ضمن تحریک، موجب حفظ و نگهداری مواد موثره در ریحان شود و محتوای اسانس را برای غذا و دارو افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - اثر اسید آسکوربیک بر رشد و رنگیزه‌های فتوسنتزی ریحان تحت تنش آرسنیک
پرویز یدالهی محمدرضا اصغری پور سجاد شیخ پور

این تحقیق به منظور بررسی اثر غلظت های متفاوت اسید آسکوربیک (صفر، 10 و 20 میلی مولار) بر رشد، وزن تازه و خشک اندام‌های مختلف گیاه ریحان تحت سطوح مختلف آرسنیک (صفر، 40، 80 و 120 میلی گرم در کیلوگرم خاک) در شرایط گلدانی انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح أکثر

این تحقیق به منظور بررسی اثر غلظت های متفاوت اسید آسکوربیک (صفر، 10 و 20 میلی مولار) بر رشد، وزن تازه و خشک اندام‌های مختلف گیاه ریحان تحت سطوح مختلف آرسنیک (صفر، 40، 80 و 120 میلی گرم در کیلوگرم خاک) در شرایط گلدانی انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا گردید. در گیاهان تیمار شده با آرسنیک، کلیه خصوصیات رشدی، وزن تازه و خشک اندام&lrm;های هوایی و ریشه و رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافتند. کاربرد اسید آسکوربیک به ویژه با غلظت 20 میلی مولار در شرایط تنش آرسنیک، توانست با افزایش مقدار و فعالیت رنگیزه های فتوسنتزی در گیاه ریحان، منجر به کاهش اثرات منفی عنصر سنگین و افزایش سطح برگ، وزن تر و خشک ساقه نسبت به گیاهان شاهد (غلظت صفر اسید آسکوربیک) شود. قابل ذکر است که کاربرد محلول پاشی اسید آسکوربیک تاثیر معنی داری در بهبود شرایط و افزایش صفات ارتفاع بوته، وزن تر و خشک ریشه و تعداد برگ در مقایسه با گیاهان شاهد نداشت ولی به طور کلی منجر به بهبود عملکرد، خصوصیات رشدی و رنگیزه‌های فتوسنتزی و افزایش تحمل این گیاه در برابر تنش عنصر سنگین آرسنیک گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - ارزیابی برخی ویژگیهای فیزیولوژیک ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش کم‌آبی و کاربرد براسینواستروئید
مهناز ظفری علی عبادی سدابه جهانبخش گده کهریز محمد صدقی

جهت بررسی اثر تنش کم آبی و کاربرد تنظیم کننده رشد براسینواستروئید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گلرنگ بهاره، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش خ أکثر

جهت بررسی اثر تنش کم آبی و کاربرد تنظیم کننده رشد براسینواستروئید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گلرنگ بهاره، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش خشکی در سه سطح آبیاری، پس از 80 میلی‌متر (آبیاری نرمال)، 120 میلی‌متر (تنش ملایم) و 160 میلی متر (تنش شدید) تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A به عنوان عامل اصلی و سه رقم گلرنگ بهاره (گلدشت، سینا خاردار و فرامان) و دو سطح تنظیم کننده رشد براسینواستروئید (شاهد و مصرف 7-10 مولار) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز،CO2 زیر روزنه ای، کارآیی مصرف آب، شاخص SPAD و پروتئین محلول برگ، میزان تعرق و عملکرد دانه گردید. در آبیاری پس از80 میلی متر تبخیر از تشتک، حداکثر مقادیر تعرق و هدایت روزنه‌ای به رقم فرامان، CO2زیر روزنه ای به رقم سینا خاردار و شاخص SPAD به رقم گلدشت مربوط بودند. در تنش ملایم حداکثر میزان تعرق و هدایت روزنه‌ای به رقم گلدشت و بالاترین مقدار CO2زیر روزنه ای به رقم سینا خاردار تعلق داشتند. در تنش شدید، حداکثر مقادیر تعرق، هدایت روزنه، شاخص SPAD وCO2 زیر روزنه‌ای در رقم گلدشت مشاهده شد. به نظر می‌رسد در منطقه اردبیل، رقم گلدشت در هر دو تنش خشکی ملایم و شدید دارای تحمل بهتری نسبت به دو رقم دیگر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - نیاز غذایی اکوتیپ‌های حنا (Lowsonia inermis L.) بر مبنای شاخص‌های فتوسنتزی و رشدی در منطقه شهداد
امین پسندی‌پور حسن فرح بخش

تعیین نیاز غذایی گیاه از لحاظ عناصر پرمصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم از نظر بهبود رشد گیاه و کاهش آلودگی های زیست محیطی حایز اهمیت می باشد. به منظور تعیین نیاز غذایی گیاه دارویی- صنعتی حنا آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در بخش شهداد از شهرستان أکثر

تعیین نیاز غذایی گیاه از لحاظ عناصر پرمصرف نیتروژن، فسفر و پتاسیم از نظر بهبود رشد گیاه و کاهش آلودگی های زیست محیطی حایز اهمیت می باشد. به منظور تعیین نیاز غذایی گیاه دارویی- صنعتی حنا آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در بخش شهداد از شهرستان کرمان در سال 95-1394 اجرا شد. در این مطالعه سه اکوتیپ حنا (بم، شهداد و رودبار) در واکنش به چهار ترکیب کودی (300:200:150، 200:100:100، 100:50:50، 0:0:0،کیلوگرم در هکتار کودهای حاوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم) از لحاظ برخی شاخص های رشد نظیر فتوسنتز خالص، سرعت تعرق و هدایت روزنه ای مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین پارامترهای سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، فتوسنتز خالص، سرعت تعرق، هدایت روزنه ای و عملکرد خشک کل مربوط به اکوتیپ شهداد بود. این در حالی بود که در مورد صفت عملکرد خشک برگ اختلاف بین اکوتیپ های شهداد و رودبار از لحاظ آماری معنی دار نبود. اثر تیمار کاربرد کودهای شیمیایی در مورد اکثر صفات اندازه گیری شده در سطح یک درصد معنی دار گردید. بیشترین میانگین صفات اندازه گیری شده مربوط به تیمار کاربرد کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم با ترکیب 300:200:150 کیلوگرم در هکتار بود که در مورد صفات عملکرد خشک برگ و سرعت رشد نسبی اختلاف معنی داری با ترکیب 200:100:100 نیتروژن، فسفر و پتاسیم نداشت. در این مطالعه اثر متقابل اکوتیپ در کاربرد کودهای شیمیایی برای هیچ یک از پارامترهای اندازه گیری شده معنی دار نگردید. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که اکوتیپ های شهداد و رودبار و ترکیب کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم با نسبت 200:100:100 کیلوگرم در هکتار جهت کاشت در شرایط آب و هوایی شهداد مناسب می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - تأثیر تنش خشکی و محدودیت منابع فتوسنتزی در گیاه مادری بر خصوصیات جوانه ⁭زنی و بنیه بذر تولیدی گندم (رقم زرین)
مجید عبدلی محسن سعیدی

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوص أکثر

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گندم (رقم زرین) به اجراء درآمد. تیمار شرایط رطوبتی شامل آبیاری مطلوب و تنش خشکی بود و تیمار محدودیت منابع فتوسنتزی شامل شاهد، حذف برگ پرچم و حذف همه برگها بغیر از برگ پرچم بودند. بذور بدست آمده از قسمت مزرعه ای در آزمایشگاه مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر طول و وزن خشک ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر معنیدار بود اما بر روی درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی غیرمعنی دار بود. بطوری که با افزایش شدت محدودیت منابع فتوسنتزی در شرایط آبیاری مطلوب از میزان کلیه خصوصیات رشدی گیاهچه اعم از وزن خشک و طول ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر کاسته میشود ولی در شرایط تنش خشکی با اعمال تیمارهای محدودیت فتوسنتزی خصوصیات رشدی گیاهچه روند افزایشی دارد. بطور کلی تنش خشکی اعمال شده بر روی گیاه مادری سبب کاهش طول و وزن گیاهچه و همچنین افزایش متوسط زمان جوانه زنی میشود بنابراین ظاهر شدن گیاهچه ها در سطح مزرعه زمان بیشتری می برد، پس بذوری که در اینگونه شرایط تولید می گردند جهت کشت در سال بعد توصیه نمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - بررسی اثر تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر محتوی رطوبت، فلاونویید و شاخصهای جوانه زنی بذرهای بالنگو شیرازی در طی پر شدن دانه Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

10.30495/jsr.2023.1978447.1246

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 أکثر

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 اسفند) و کود نیتروژن، فسفر در سه سطح عدم کود، کاربرد نصف کود (23 کیلوگرم در هکتار N خالص + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین درصد رطوبت دانه مربوط به تیمار بدون کود (812/20 درصد) و کم‌ترین آن مربوط به تیمار مقدار کامل کود (165/8 درصد) بود. هم‌چنین بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به کشت بهاره (264/0) بود که افزایش 97/63 درصدی نسبت به کشت پاییزه داشت. بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به تیمار بدون کود (282/0) بود که افزایش 54/90 درصدی را نسبت به تیمار کود کامل نشان داد. بالاترین میزان فلاونویید (713/0) 28 روز پس از گلدهی در کشت بهاره و بدون کود و کم‌ترین میزان فلاونویید (118/0) مربوط به 7 روز پس از گلدهی بود که در کشت پاییزه و اعمال کود کامل می‌باشد. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (81/74) بود که افزایش 6/11 درصدی را نسبت به کشت بهاره نشان داد. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت پاییزه و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش درصد رطوبت اما کشت بهاره و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش فلاونویید گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - ارزیابی تحمل به شرایط غرقابی نهال های دوساله ون (Fraxinus excelsior L.)
قاسم علی پاراد مسعود طبری کوچکسرایی علی خدادوست سید احسان ساداتی نبی عزیزی

هدف این تحقیق بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و موفولوژیکی نهال‌های دو ساله ون (Fraxinus excelsior L.) به شرایط غرقابی بود. بدین منظور نهال‌های ون در طرحی کاملا تصادفی به مدت 102 روز تحت تاثیر تیمار غرقابی دائم، غرقاب موقت (غرقاب به‌مدت 60 روز و به دنبال آن 42 روز زهکشی) و ش أکثر

هدف این تحقیق بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و موفولوژیکی نهال‌های دو ساله ون (Fraxinus excelsior L.) به شرایط غرقابی بود. بدین منظور نهال‌های ون در طرحی کاملا تصادفی به مدت 102 روز تحت تاثیر تیمار غرقابی دائم، غرقاب موقت (غرقاب به‌مدت 60 روز و به دنبال آن 42 روز زهکشی) و شاهد قرار گرفتند. نتایج نشان داد در پایان دوره، اگرچه کلیه نهال‌ها در هر سه شرایط آزمایش زنده ماندند اما در محیط‌های غرقابی، کاهش تدریجی هدایت روزنه‌ای، تعرق و نرخ فتوسنتز در طول تنش مشاهده شد. این در حالی است که پس از حذف عامل تنش (شرایط غرقاب موقت)، نهال‌ها توانستند تا حد زیادی فعالیت‌های فیزیولوژیکی خود را احیا کنند. رویش قطری نهال‌ها در تیمار غرقابی موقت افزایش یافت اما مقادیر رویش ارتفاعی، طول ریشه، سطح برگ و وزن خشک اندام‌های مختلف نهال‌ها در هر دو محیط غرقابی روند نزولی را طی نمود. به‌‌طورکلی، می‌توان اظهار داشت که نهال‌‌های دوساله ون پاسخ مناسبی نسبت به تنش غرقابی تا روز 60ام داده و بعد از 42 روز زهکشی، مشخصه‌های فیزیولوژیکی آنها بازیابی شد. از این تحقیق می‌توان استنتاج کرد که در شمال کشور، در مناطقی که در معرض سیلاب‌های دوره‌ای قرار دارند بتوان از نهال ون با اهداف احیاء اراضی و تولید چوب استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بررسی برخی پاسخ‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L.) به سلنیوم تحت تنش شوری
علیرضا ایرانبخش سارا سعادتمند رمضانعلی خاوری نژاد بیتا زاجی

شوری یکی از مهم‌ترین تهدیدهای محیطی است که بر رشد، توسعه و بهره‌وری گیاهان اثر می‌گذارد، لذا دسترسی به روش‌های کاهش اثرات منفی آن بر روی گیاهان امری ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مول أکثر

شوری یکی از مهم‌ترین تهدیدهای محیطی است که بر رشد، توسعه و بهره‌وری گیاهان اثر می‌گذارد، لذا دسترسی به روش‌های کاهش اثرات منفی آن بر روی گیاهان امری ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شوری (0، 25، 50 و 75 میلی‌مولار) و محلول‌پاشی سلنیوم (0، 5، 10 میکرومولار) اجرا گردید تا نقش احتمالی سلنیوم در تنظیم بردباری گیاه دارویی بادرشبویه به شوری مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا محلول‌پاشی‌ پس از استقرار گیاهچه‌ها در سه مرحله زمانی، هم‌زمان با اعمال تنش شوری و سپس به فاصله هر هفته یک‌بار انجام شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های رشد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و محتوای نسبی آب برگ گیاهان بادرشبویه تحت تأثیر تنش شوری در سطوح مختلف به‌طور معنی‌دار کاهش پیدا کردند. محلول‌پاشی سلنیوم به‌ویژه در غلظت کم سبب بهبود کلیه صفات ذکرشده در شرایط تنش شوری گردید. در مقابل، سطح بالای سلنیوم سبب تشدید اثر منفی شوری شد، به‌طوری‌که حداکثر میزان مالون‌دی‌آلدئید، نشت الکترولیتی و پتانسیل‌آب توسط سلنیوم (10 میکرومولار) در شرایط تنش شوری شدید (75 میلی‌مولار) حاصل گردید و منجر به تجمع پرولین و قندهای محلول شد. این بررسی نشان داد تیمار سلنیوم در غلظت پایین نقش بسزایی در کاهش اثرات مضر شوری از طریق افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، حفظ یکپارچگی غشاء، کاهش پتانسیل‌آب و انباشت محلول‌های سازگار داشته و در نتیجه سبب بهبود عملکرد گیاهان بادرشبویه تحت تنش شوری شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - تأثیر تنش سرما بر زنده‌مانی و تبادلات گازی نهال زیتون (Olea europaea L.)
خدیجه مهاجری مسعود طبری کوچکسرایی سید احسان ساداتی علی خدادوست

تحمل به سرما یکی از عوامل مهم توزیع و پراکنش گونه های گیاهی محسوب می شود. این تحقیق با هدف بررسی پاسخ‌های زنده مانی و تبادلات گازی نهال زیتون (رقم زرد) به تنش در دماهای پایین و یخ زدگی انجام شد. برای این کار در سال 1396، تعداد 144 اصله نهال گلدانی دو ساله بازکاشتی زیتو أکثر

تحمل به سرما یکی از عوامل مهم توزیع و پراکنش گونه های گیاهی محسوب می شود. این تحقیق با هدف بررسی پاسخ‌های زنده مانی و تبادلات گازی نهال زیتون (رقم زرد) به تنش در دماهای پایین و یخ زدگی انجام شد. برای این کار در سال 1396، تعداد 144 اصله نهال گلدانی دو ساله بازکاشتی زیتون (رقم زرد) به ارتفاع متوسط 30 سانتی‌متر به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در زمان‌های یک و سه ساعت در معرض پنج سطح سرما-یخ زدگی شامل دماهای 2+، 5-، 7-، 10-، 16-، 20- درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. صفات تبادلات گازی از قبیل نرخ فتوسنتز کل، تعرق و هدایت روزنه ای برای هر سطح دما در سه نوبت شامل قبل از تنش، بلافاصله پس از تنش و 12 روز پس از تنش اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که در هر یک از سطوح سرما، اندازه متغیرها در هر دو مدت (یک و سه ساعت) کاهش یافت و این کاهش در نهال هایی که سه ساعت در سرما قرار داشتند بیشتر بود. در دماهای 10-، 16- و 20- درجه سانتی‌گراد کلیه نهال های زیتون دچار زوال شدند. این در حالی است که تحت تأثیر دماهای 7- درجه سانتی گراد و گرم‌تر (در هر دو مدت نگهداری)، اندازه متغیرهای تبادلات گازی تا روز دوازدهم پس از تنش بازیابی شد. در کل، این تحقیق آشکار ساخت که نهال زیتون رقم زرد تا سرمای 7- درجه را برای مدت سه ساعت به خوبی تحمل می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - اثر سطوح مختلف کود آلی ورمی‌کمپوست و آزومیت بر فاکتورهای رشدی، بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی مرزه تابستانه (Satureja hortensis L.)
رسول نریمانی محمد مقدم حسن ابراهیمی دانیال شکوهی

ورمی‌کمپوست به‌عنوان کود زیستی، از طریق بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و افزایش جذب عناصر غذایی توسط گیاه و آزومیت با داشتن طیف کاملی از عناصر مفید، سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات رشدی گیاهان می‌شوند. به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و آزومیت بر عملکرد و برخ أکثر

ورمی‌کمپوست به‌عنوان کود زیستی، از طریق بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک و افزایش جذب عناصر غذایی توسط گیاه و آزومیت با داشتن طیف کاملی از عناصر مفید، سبب افزایش عملکرد و بهبود صفات رشدی گیاهان می‌شوند. به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست و آزومیت بر عملکرد و برخی ویژگی‌های کیفی و جذب عناصر معدنی در مرزه تابستانه آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو فاکتور شامل کود آلی ورمی‌کمپوست و آزومیت به‌ترتیب در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 درصد) و (0، 3، 6 و 9 گرم در کیلوگرم خاک) و در سه تکرار انجام شد. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع گیاه، وزن‌تر و خشک بوته، تعداد شاخه‌فرعی، محتوای رطوبت نسبی، رنگیزه‌های فتوسنتزی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان فنل کل و کربوهیدرات محلول و همچنین جذب عناصر غذایی بودند. نتایج نشان داد که استفاده توأم ورمی‌کمپوست و آزومیت به‌ویژه سطوح 10 و 15 درصد ورمی‌کمپوست به همراه کاربرد 3 گرم آزومیت در کیلوگرم خاک سبب افزایش معنی‌دار صفات رشدی گیاه از قبیل وزن‌تر و خشک برگ و ساقه، طول میانگره و قطر ساقه و صفات بیوشیمیایی نظیر محتوای رطوبت نسبی، میزان قند محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی نسبت به گیاهان شاهد (عدم کاربرد ورمی‌کمپوست و آزومیت) گردید. برهمکنش بین ورمی‌کمپوست و آزومیت بر غلظت نیتروژن، فسفر، سدیم، آهن، روی و منگنز برگ مرزه تأثیر معنی‌داری داشت؛ به‌طوری‌که استفاده از ورمی‌کمپوست (سطوح 10 و 15 درصد) همراه با آزومیت (در هر سه سطح) سبب افزایش قابل‌توجه غلظت این عناصر نسبت به شاهد گردید. همچنین مشاهده گردید که استفاده از ورمی‌کمپوست به‌تنهایی سبب افزایش معنی‌دار میزان پتاسیم و منیزیم در گیاه نسبت به تیمار بدون کود گشت. درمجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از کود ورمی‌کمپوست و خاک معدنی آزومیت می‌تواند باعث بهبود صفات کمی و کیفی و جذب عناصر غذایی در گیاه مرزه تابستانه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریحان (Ocimum basilicum cv. Keshkeni luvelou)تحت سطوح مختلف متیل‌جاسمونات و سمیت سرب
سمیه اسدی محمد مقدم عبدالله قاسمی پیربلوطی امیر فتوت

آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 20 أکثر

آزمایشی به منظور بررسی تاثیر متیل جاسمونات بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان تحت سمیت سرب بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا ً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح نیترات سرب (صفر (شاهد)، 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و محلول پاشی متیل جاسمونات در سه غلظت (صفر، 5/0 و 1 میلی‌مولار) بودند. صفات مورد ارزیابی شامل میزان کلروفیل a و b، کلروفیل کل، کارتنوئیدها، نشت الکترولیت، رطوبت نسبی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، کربوهیدرات های محلول، فنل کل و پرولین بود. نتایح حاصل از این مطالعه نشان داد که در گیاهان تیمار شده با سرب، میزان پرولین، محتوای نسبی آب، کلروفیلa ، فعالیت آنتی اکسیدانی، فنل کل در مقایسه با گیاهان شاهد کاهش معنی داری نشان داد و کاربرد متیل‌جاسمونات (5/0 میلی مولار) در شرایط تنش سرب، باعث افزایش این صفات گردید. علاوه بر این در شرایط تنش سرب، میزان نشت الکترولیت به میزان قابل توجهی افزایش یافت و محلول پاشی متیل جاسمونات سبب کاهش آن شد. بنابراین، استفاده از متیل‌‌جاسمونات برای حفظ عملکرد اقتصادی گیاهان تحت تنش قابل توجیه است. همچنین استفاده از غلظت‌های 5/0 و 1 میلی مولار آن در شرایط تنش عنصر سنگین سرب با تحریک ساخت آنتی اکسیدانت ها، منجر به کاهش و تعدیل اثرات این تنش می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - مقایسه مقاومت نهال های یکساله شیردار (Acer cappadocicum) و ون (Fraxinus excelsior) تحت خاک های آلوده به فلز سنگین سرب
هومن عباسی محمد رضا پورمجیدیان سید محمد حجتی اصغر فلاح

شناسایی گونه‌های درختی مناسب به‌منظور گیاه پالایی بسیار حائز اهمیت است ولی لازمه آن انجام مطالعات جامع و ارزیابی پتانسیل گونه‌ها است. در این تحقیق به بررسی مقاومت نهال‌های یکساله بومی جنگل‌های شمال ایران، شیردار (Acer cappadocicum) و ون (Fraxinus excelsior) پرداخته شد. أکثر

شناسایی گونه‌های درختی مناسب به‌منظور گیاه پالایی بسیار حائز اهمیت است ولی لازمه آن انجام مطالعات جامع و ارزیابی پتانسیل گونه‌ها است. در این تحقیق به بررسی مقاومت نهال‌های یکساله بومی جنگل‌های شمال ایران، شیردار (Acer cappadocicum) و ون (Fraxinus excelsior) پرداخته شد. در این راستا نهال‌های یک‌ساله دو گیاه در طول یک فصل رویش تحت تاثیر خاک‌های آلوده به سرب با غلظت‌های 0، 100، 200، 300، 400 و 500 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک قرار گرفت و شاخص‌های فتوسنتزی از قبیل نرخ فتوسنتز، هدایت‌روزنه‌ای، نرخ تعرق و دی‌اکسید کربن درون روزنه‌ای به انضمام عملکرد رشد و تخصیص زی‌توده نهالها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حضور فلز سنگین سرب در خاک با غلظت‌های بالا سبب کاهش عمکلرد فتوسنتزی دو گیاه می‌شود ولی در این بین اثرات بازدارنده آلودگی در نهال‌های ون کمتر بود. میزان رشد ارتفاع، قطر و همچنین زی‌توده نهال‌های دو گونه متاثر از اثرات سوء سرب کاهش یافت ولی تفاوت قابل تاملی برای دو گونه مشاهده نشد. یافته‌های این تحقیق نشان داد که دو گونه بومی شیردار و ون در شرایط تحقیق حاضر و در طول یک فصل رویش تفاوت قابل ملاحظه‌ای از لحاظ مقاومت به خاک‌های آلوده به سرب نداشتند، ولی بی‌شک می‌توان با اعمال تیمارهای آلودگی شدیدتر در دوره‌های طولانی‌تر تصمیات بهتری را اتخاذ نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - اثر خاک‌های سه منطقه شور بر برخی پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی گیاه Halocnemum strobilaceum (مطالعه موردی: حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه)
نادر احدی لطیفه پور اکبر

شوری خاک در تمام دنیا رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین چالش‌ها برای کشاورزی در جهان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که خاک‌های شور رشد گیاهان را محدود می سازد. گیاه Halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان أکثر

شوری خاک در تمام دنیا رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین چالش‌ها برای کشاورزی در جهان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که خاک‌های شور رشد گیاهان را محدود می سازد. گیاه Halocnemum strobilaceum از خانواده کنوپودیاسه و شورپسند است که با خشک شدن دریاچه ارومیه جزء گیاهان رشد یافته در خاک‌های شور این منطقه می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر خاک‌های شور بر فاکتورهای رشد و اسمولیت‌های گیاه H.strobilaceum در سه منطقه (چیپقلو، تپه باستانی چهاربرج و صحراجن) حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه بود. نمونه‌های گیاهی H. strobilaceum از سه منطقه مورد مطالعه همراه با خاک نمونه‌برداری شد. خاک منطقه و گیاه مورد نظر جهت آنالیز و بررسی برخی پارامترهای رشد و شاخص‌های فیزیولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که منطقه تپه چهار برج با بافت سیلت- لومی کمترین ( 5/3 دسی زیمنس بر متر) و منطقه صحرا جن با بافت شنی-لومی بیشترین (43/17دسی زیمنس بر متر) شوری را داشت. همچنین نتایج نشان داد با افزایش سطوح شوری میزانطول، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیلa، کلروفیلbو ترکیبات کاروتنوئیدی کاهش معنی‌داری یافت این در حالیست که با افزایش سطوح شوری میزان مالون‌دی‌آلدهید و اسمولیت‌های سازگار پرولین و گلایسین بتائین افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - اثر کاربرد خارجی اسیدآبسیزیک بر برخی عوامل فیزیولوژیک، تبادلات گازی، کارایی مصرف آب گیاه اسطوخودوس (Lavandula angustifolia cv. Munstead Organic) در پاسخ به تنش خشکی
حسین گرگینی شبانکاره سارا خراسانی نژاد وحید شریعتی حسن سلطانلو

به‌منظور بررسی اثر رژیم آبیاری و محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک بر برخی عوامل فیزیولوژیک و تبادلات گازی اسطوخودوس (Lavandula angustifolia cv. MunsteadOrganic) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان طی سا أکثر

به‌منظور بررسی اثر رژیم آبیاری و محلول‌پاشی اسیدآبسیزیک بر برخی عوامل فیزیولوژیک و تبادلات گازی اسطوخودوس (Lavandula angustifolia cv. MunsteadOrganic) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان طی سال های زراعی 97-1396به‌اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش در چهار سطح رژیم‌های آبیاری (شامل 100-90، 80-70، 60-50 و 40-30 درصد ظرفیت ‌زراعی) و سه سطح اسیدآبسیزیک (شامل صفر، 15 و 30 میکرومولار در لیتر) لحاظ گردید. نتایج نشان داد افزایش رژیم آبیاری سبب کاهش کلروفیل a، b و a+b، تبادلات گازی و محتوای آب نسبی برگ گردید. در حالی‌که کارایی مزوفیلی، کارآیی مصرف آب و کارآیی مصرف آب داخلی برگ افزایش یافت. اسیدآبسیزیک نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به‌جز کاروتنوئیدها اثر معنی‌دار داشت و این اثر به جز برای صفات کارایی مصرف آب که در 15 میکرومولار بیشترین بودند برای سایر صفات در 30 میکرومولار در لیتر به‌ حداکثر خود رسید. همچنین اثر متقابل رژیم آبیاری و کاربرد اسیدآبسیزیک به‌جز برای صفت کلروفیلa+b برای سایر صفات مورد ‌بررسی معنی‌دار بود و بیشترین این صفات از کاربرد 30 میکرومولار اسیدآبسیزیک مشاهده شد. محلول‌پاشی 15 میلی‌گرم در لیتر اسیدآبسیزیک در شرایط رژیم آبیاری 40-30 درصد ظرفیت زراعی به‌ترتیب موجب افزایش 04/25 و 75/38 درصدی کارایی مصرف آب داخلی برگ و کارایی مصرف آب نسبت به عدم کاربرد اسیدآبسیزیک در این سطح خشکی گردید. به‌طورکلی نتایج این آزمایش، کاربرد 15 میکرومولار در لیتر اسیدآبسیزیک را در شرایط رژیم آبیاری 40-30 درصد ظرفیت‌ زراعی به‌عنوان بهترین تیمار جهت دریافت بیشترین کارایی مصرف آب معرفی می‌کند، زیرا با مصرف کمتر آب و کاربرد اسیدآبسیزیک در شرایط تنش، می‌توان به سطوح بالاتری از عملکرد اسیدآبسیزیک در القاء تحمل به خشکی دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - تاثیر قارچ‏های مایکوریزا و محلول‌پاشی پوترسین بر صفات بیوشیمیایی و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.) در دو چین مختلف برداشت
سارا فرسرایی محمد مقدم

به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ م أکثر

به‌منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا و محلول پاشی پوترسین بر برخی صفات بیوشیمیایی، میزان اسانس و بیوماس اندام هوایی ریحان سبز (Ocimum ciliatum L.)، آزمایشی گلدانی به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ مایکوریزا در 3 سطح (عدم کاربرد، Glomus mossea، Glomus intraradicese) و محلول پاشی پوترسین در سه سطح (0، 1 و 2 میلی مولار) به‌عنوان فاکتورهای اصلی و چین برداشت به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد کاربرد قارچ های مایکوریزا و پوترسین بر صفات بیوشیمیایی، بیوماس تر و خشک اندام هوایی و میزان اسانس گیاه تاثیر داشتند. بیشترین میزان کلروفیل a و میزان اسانس در تیمار کاربرد قارچ G. mossea و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول مشاهده شدند. بیشترین میزان کلروفیل b و کارتنوئیدها با کاربرد قارچ G. intraradicese و پوترسین با غلظت 2 میلی مولار در چین اول بدست آمد. اما با افزایش طول روز و دما در چین دوم برداشت از میزان رنگیزه های فتوسنتزی کاسته شد. بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل در تیمار کاربرد قارچ G. intraradicese و عدم محلول پاشی پوترسین در چین دوم برداشت مشاهده شد. بیوماس تر و خشک اندام هوایی با کاربرد قارچ G. mossea به بیشترین میزان خود رسید؛ اما تفاوت معنی داری بین دو غلظت پوترسین مشاهده نشد و تنها نسبت به عدم کاربرد پوترسین افزایش معنی داری نشان داد. به‌طورکلی کاربرد هر دو نوع قارچ به عنوان کود زیستی همراه با محلول پاشی پوترسین در غلظت 2 میلی مولار توانست صفات مورد مطالعه در این تحقیق را به‌طور معنی داری بهبود بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - بررسی پاسخ برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه (Portulaca oleracea L.) به تنش خشکی و محلول‌پاشی نانو کلات آهن
نفیسه مهدی نژاد حمیده جمالپور براتعلی فاخری حمیده آزاد قوجه‌بیگلو

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی نانو کلات آهن و تنش خشکی بر تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اهر در سال 1394 اجرا شد. تیم أکثر

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی نانو کلات آهن و تنش خشکی بر تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام خرفه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اهر در سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح تنش خشکی (90 (شاهد)، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی)، دو سطح نانو کلات آهن ( صفر (شاهد) و یک لیتر در هکتار) و دو رقم خرفه (تهران و کازرون) بود. نتایج نشان داد محلول پاشی آهن در شرایط تنش خشکی تأثیر معنی داری بر برخی صفات داشت، به طوری که بیشترین مقدار کلروفیل b در شرایط نرمال آبیاری و محلول پاشی نانو کلات آهن، بیشترین غلظت سدیم از برهم کنش 50 درصد ظرفیت زراعی و عدم محلول‌پاشی و بیشترین پتاسیم در شرایط خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی و محلول پاشی نانو کلات آهن حاصل گردید. با توجه به معنی داری اثرات سه جانبه، بیشترین میزان پرولین، قند محلول و میزان آهن از رقم کازرون در شرایط خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی با محلول پاشی نانو کلات آهن حاصل گردید. بیشترین میزان کلروفیل a ، کارتنوئیدها و آنتوسیانین ها از محلول پاشی نانو کلات آهن بر رقم کازرون در شرایط آبیاری نرمال به دست آمد. همچنین در شرایط تنش استفاده از نانو کلات آهن نسبت به شاهد موجب افزایش 66/32 درصدی عملکرد دانه گردید و رقم کازرون نسبت به رقم تهران برتری داشت به طوری که عملکرد دانه رقم کازرون 31/1 برابر رقم تهران بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - ارزیابی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی ارقام گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)تحت رژیم های مختلف آبیاری
محمد امینی حسین عجم نوروزی ابوالفضل فرجی بهرام مجد نصیری

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس ا أکثر

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و پنج رقم ارقام آفتابگردان آذرگل، پروگرس، گابور،‌هایسان 25 و‌هایسان 36. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، ارقام آذرگل و پروگرس دارای بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و قطر طبق بودند. در شرایط تنش کمبود آب شدید ارقام پروگرس و گابور برتری محسوسی داشتند به طوری که رقم پروگرس بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و رقم گابور بیشترین میزان غنچه دهی، گلدهی و قطر ساقه را داشتند. در بررسی خصوصیات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش ملایم مشاهده شد که در ارقام پروگرس و گابور میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئیدها، کلروفیل کل و فتوسنتز خالص در مقایسه با سایر ارقام افزایش معنی داری داشت. در شرایط تنش شدید نیز ارقام پروگرس و گابور در محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل بر دیگر ارقام مورد بررسی برتری داشتند. در بررسی محتوای پرولین برگی نتایج نشـان داد که با افزایش شدت تنش محتوای پرولین برگی به‌صورت معنی داری افزایش یافت. در بین ارقام مورد بررسی در شرایط تنش شدید، محتوای پرولین برگی در ارقام پروگرس و گابور نسبت به سایر ارقام افزایش معنی‌داری داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که ارقام آذرگل، گابور و پروگرس تحمل بیشتری نسبت به تنش کم آبی در مقایسه با ارقام‌هایسان 25 و‌هایسان 36 دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - مقایسه اثر سیلیکون معدنی و نانوسیلیکون بر برخی صفات بیوشیمیایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت Zea mays L.تحت تنش شوری
محبوبه زراوشان احمد عبدل زاده حمیدرضا صادقی پور پویان مهربان جوبنی

تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در أکثر

تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح کاملاً تصادفی و در قالب فاکتوریل به‌صورت کشت گلدانی انجام شد. فاکتور اول شوری در دو سطح 0 و 100 میلی‌مولار کلریدسدیم و سیلیکون در سطوح شاهد (بدون سیلیکون)، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون SiO2 بود. تحت تنش شوری، میزان وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، میزان کلروفیل‌ها و کاروتنوئیدها و میزان پروتئین‌های محلول نسبت به شاهد به صورت معنی‌داری کاهش و در مقابل میزان پراکسیدهیدروژن و مالون دی‌آلدهید این گیاهان افزایش یافت. همچنین، تنش شوری میزان فتوسنتز و کارآیی مصرف آب گیاهان را کاهش داد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون رشد گیاهان تحت شوری را بهبود بخشید و موجب افزایش شدت فتوسنتز و میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی در آنها شد. به علاوه، کاهش شدید تعرق با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون سبب افزایش بیشتر راندمان مصرف آب در این تیمار شد. همچنین کاربرد سیلیکون فعالیت آنزیم پراکسیداز محلول را در گیاهان تحت شوری افزایش داد که با کاربرد نانوسیلیکون مشاهده نشد. این امر کاهش بیشتر پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان تحت شوری با تیمار سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون را به دنبال داشت که کاهش بیشتر تنش اکسیدایتو در این تیمار را به نمایش گذاشت این نتایج نشان داد که تخفیف تنش و افزایش رشد گیاهان تحت شوری با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون بیشتر بود که احتمالاً به کاهش بیشتر تنش اکسیداتیو در این تیمار مربوط است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - تاثیر آبیاری تکمیلی و کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر بر اجزای پر شدن دانه‌ی جو دیم(Hordeum vulgare L.)
ندا عبادی رئوف سید شریفی حامد نریمانی راضیه خلیل زاده

10.30495/iper.2021.679523

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر بر مولفه های پرشدن دانه، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه جو دیم رقم سهند، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در روستای ویند کلخوران اردبیل انجام شد. فاکتورهای آزمای أکثر

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر بر مولفه های پرشدن دانه، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه جو دیم رقم سهند، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در روستای ویند کلخوران اردبیل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح آبیاری (عدم آبیاری یا زراعت دیم، آبیاری تکمیلی در 50 درصد مراحل آبستنی و سنبله دهی) و کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کودهای زیستی به عنوان شاهد، کاربرد قارچ میکوریزا، ازتوباکتر، کاربرد توام ازتوباکتر و قارچ میکوریزا) بودند. نتایج نشان داد که بیش ترین محتوای کلروفیلa ،b ، کارتنوئید، کلروفیل کل، فلورسانس حداکثر، فلورسانس متغیر و عملکرد کوانتومی، طول دوره پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه در آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد توام قارچ میکوریزا و ازتوباکتر، و کم ترین مقادیر این صفات در شرایط دیم و بدون کاربرد کودهای زیستی به دست آمد. بیش ترین سرعت پر شدن دانه در شرایط دیم بدون کاربرد کودهای زیستی و کم ترین آن در شرایط آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد قارچ میکوریزا به‌دست آمد. آبیاری تکمیلی در مرحله آبستنی با کاربرد توام میکوریزا و ازتوباکتر عملکرد دانه را 87/29 درصد در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی تحت شرایط دیم افزایش داد. بر اساس نتایج، به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی می تواند به واسطه بهبود کلروفیل و مولفه های پر شدن دانه، عملکرد جو دیم را افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - بررسی اثر کود نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیلیک اسید بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش کمبود آب
سمیه عرفانی محمد علی رضایی فرهادفرهاد فرح‌وش مهرعلی محمود جانلو

10.30495/iper.2021.679554

کمبود آب از جمله عوامل محدودکننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش خشکی و کم آبی بوجود می‌آید. به منظور بررسی سطوح کودهای نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیک اسید در کاهش اثرات کم آبی بر تعدادی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه همیشه‌بهار آزم أکثر

کمبود آب از جمله عوامل محدودکننده رشد می‌باشد و تنش اکسیداتیو به عنوان یک تنش ثانویه در نتیجه تنش خشکی و کم آبی بوجود می‌آید. به منظور بررسی سطوح کودهای نانوکلات پتاسیم، سولفات پتاسیم و سالیسیک اسید در کاهش اثرات کم آبی بر تعدادی شاخص های فیزیولوژیکی گیاه همیشه‌بهار آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1398 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان انجام شد. عامل‌های مورد بررسی شامل آبیاری در دو سطح ، مصرف کود پتاسیم در دو سطح نانوکلات پتاسیم و سولفات پتاسیم، و سالیسیلک اسید در سه سطح صفر، یک و دو میلی مولار بودند. صفات فیزیولوژیکی از قبیل رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، فنل کل، آنزیم سوپراکسیداز، آنزیم کاتالاز، قند محلول، پروتئین و گلایسین بتائین مورد ارزیابی قرار گرفت. برپایه نتایج بدست آمده از این پژوهش تنش کم‌آبی به طور معنی داری میزان پرولین، آنزیم پراکسیداز، آنزیم کاتالاز، گلایسین بتائین و قند را افزایش داده و میزان کلروفیل a، b، کل برگ و پروتئین کل را کاهش داد. کاربرد برگی اسیدسالیسیلک در شرایط تنش کم آبی در غلظت به طور معنی‌داری باعث افزایش قند، پروتئین کل، گلایسین بتائین و فنل کل شد. کاربرد نانوکلات پتاسیم و سولفات پتاسیم باعث بهبود تحمل گیاه در شرایط تنش خشکی شد و موجب افزایش صفات فیزیولوژیکی نسبت به شاهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - پاسخ‌های ریختی، فیزیولوژیکی و آنزیمی نهال‌های توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) نسبت به تنش کم‌آبی با تلقیح قارچ میکوریز ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis)
زهرا بور قاسم علی پاراد سید محسن حسینی احسان قنبری

10.30495/iper.2021.679553

تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخ أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی رشد، صفات ریختی، تغییرات فیزیولوژیکی و فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدانی نهال های یکساله توسکا ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey) تلقیح یافته با قارچ میکوریزی ریزوفاگوس ایریگولاریس (Rhizophagus irregularis) تحت تاثیر تنش کم آبی در شرایط گلخانه ای طی یک دوره 70 روزه انجام گرفت. آزمایش در دو سطح تلقیحی (شاهد یا عدم تلقیح و قارچ میکوریز R. irregularis) و دو سطح آبیاری در حد ظرفیت مزرعه (شاهد) و آبیاری به میزان 30 درصد ظرفیت مزرعه (کم آبی) در طرحی کاملا تصادفی با چهار تیمار و 10 تکرار صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش کم آبی به طور معنی‌داری در سطح 99 درصد سبب کاهش اندازه مشخصه های ریختی و فیزیولوژیکی نهال های توسکا ییلاقی شد، حال آنکه کلیه فعالیت های آنزیمی مورد اندازه گیری تحت تنش کم آبی افزایش یافت. اگرچه مشخصه های ریختی نظیر رویش ارتفاعی و قطری، طول ریشه، سطح برگ و زیتوده برگ، ساقه، ریشه و کل تحت تاثیر تلقیح قارچ میکوریز R. irregularis به خاک نهال های توسکا ییلاقی در تیمار شاهد افزایش 35-20 درصدی معنی‌داری نشان داد اما اضافه شدن قارچ میکوریز به خاک تیمار تنش کم آبی به ترتیب باعث بهبود 55، 40، 46، 47، 37، 35، 50 و 37 درصدی مشخصه های مذکور شد. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که نرخ فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق و پتانسیل آبی برگ تحت تاثیر کم آبی به ترتیب 57، 54، 53 و 65 درصد کاهش یافت حال آنکه افزودن قارچ میکوریز R. irregularisبه خاک سبب بهبود مشخصه های مذکور شد. همچنین در سطح کم‌آبی، فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز نسبت به نهال‌های ظرفیت مزرعه افزایش معنی داری یافت در حالی که افزودن قارچ میکوریز به خاک در شرایط کم آبی سبب تعدیل اثرات مخرب کم آبی گردید. برآیند نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تلقیح قارچ میکوریز R. Irregularisمی تواند با بهبود مشخصه های فیزیولوژیکی و آنزیم های آنتی اکسیدانی، بردباری نهال های توسکا ییلاقی را به کم آبی در سال اول افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - تأثیر پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی (Vigna unguiculata L.) تحت تنش خشکی
احمد افکاری

10.30495/iper.2021.679552

به‌منظور بررسی اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان کلیبر در سال زراعی 1397 انجام شد. تیمارهای آ أکثر

به‌منظور بررسی اثر مصرف پلیمر سوپرجاذب بر صفات فتوسنتزی، محتوای کلروفیل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل لوبیا چشم‌بلبلی تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شهرستان کلیبر در سال زراعی 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل فواصل آبیاری در کرت‌های اصلی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و مقادیر مختلف سوپرجاذب (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر اصلی تنش خشکی و سوپرجاذب بر اکثر صفات اندازه‌گیری شده در سطح احتمال یک درصد دارای اختلاف معنی‌دار بود. برهمکنش تنش خشکی و سوپرجاذب تنها بر هدایت روزنه‌ای، پایداری غشای سلولی و محتوای کلروفیل معنی‌دار گردید. نتایج مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تنش خشکی شدید باعث کاهش معنی‌داری در میزان حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II، فلورسانس بیشینه (Fm)، محتوای کلروفیل، میزان تعرق، غلظت Co2 زیر اتاقک روزنه‌ای و سرعت فتوسنتز شد که دلالت بر نقش عوامل روزنه‌ای در کاهش فتوسنتز در شرایط تنش دارد. در حالی‌که استفاده از سوپرجاذب به‌طور معنی‌داری سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، شدت تعرق، پایداری غشای سلولی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II، فلورسانس بیشینه، فلورسانس کمینه (F0) و شاخص کلروفیل را افزایش ولی میزان Co2 زیر اتاقک روزنه‌ای را کاهش داد که بیانگر اثر محافظتی پلیمر سوپرجاذب در برابر تنش خشکی می‌باشد. بیش‌ترین افزایش در اکثر صفات مورد ارزیابی در هنگام استفاده از سوپرجاذب با مقدار 75 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. به‌طور کلی با توجه به نتایج به‌دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که سوپرجاذب صفات فتوسنتزی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II و محتوای کلروفیل را در شرایط تنش خشکی بهبود می‌بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - نوسان ویژگی های فیزیولوژیکی و سیگنال های تحملی در بذور مادری و بذور در معرض خشکی قرارگرفته در گیاه پنبهGossypium hirsutumL)).
محمد حبیبی محمد علی رضایی الهام فغانی مهرعلی محمود جانلو محمدحسین رزاقی

10.30495/iper.2021.679563

تنش خشکی، یک عامل محدود‌کننده رشد و تولید در بیش از 30‌درصد مناطق زیر کشت دنیا است. یکی از راه های مقابله با تنش خشکی، کشت گیاهانی است که نسبت به این تنش، مقاومت بیشتری را نشان می‌دهند و پنبه یکی از این گیاهان است. اطلاعات کمی در مورد خواص فیزیولوژیک و بیوشیمیایی پنبه د أکثر

تنش خشکی، یک عامل محدود‌کننده رشد و تولید در بیش از 30‌درصد مناطق زیر کشت دنیا است. یکی از راه های مقابله با تنش خشکی، کشت گیاهانی است که نسبت به این تنش، مقاومت بیشتری را نشان می‌دهند و پنبه یکی از این گیاهان است. اطلاعات کمی در مورد خواص فیزیولوژیک و بیوشیمیایی پنبه در شرایط تنش وجود دارد و از‌این‌رو این پژوهش با هدف شناخت نوسان ویژگی‌های فیزیولوژیکی و سیگنال‌های تحملی در بذور مادری و بذور تحت تنش خشکی قرارگرفته در گیاه پنبه طراحی گردید. آزمایشی به صورت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، در 5 تیمار بذری(شامل4 سطح بذر تنش‌یافته و بذرهای غیر‌تنش‌یافته) و بذور تنش‌یافته در 4 سطح آبیاری (دیم، 33‌درصد، 66‌درصد و 100‌درصد ظرفیت زراعی مزرعه)، اجرا شد. در این پژوهش، بذور استفاده شده، 3 مرحله در معرض تنش خشکی در طی فصول زراعی مختلف قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد معنادار بوده و بیشترین عملکرد کل در بذور 33‌درصد تحت تیمار آبی 33‌درصد ظرفیت زراعی مزرعه و بیشترین زودرسی در تیمار آبی 66‌درصد مشاهده شد. یافته ها نشان داد که تنش خشکی شدید و پرآبی باعث کاهش عملکرد پنبه می شوند و بذر 33‌درصد بعد از 3 سال قرار‌گرفتن در معرض تنش متوسط از طریق تحریک مکانیسم‌های فیزیولوژیکی و افزایش مقدار اسمولیت‌ها و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و رنگیزه‌های فتوسنتزی، سازگاری بیشتری در برابر تنش خشکی کسب نمود. نتایج این تحقیق مشخص نمود که قرار‌گرفتن بذور در معرض تنش خفیف تا متوسط، باعث تقویت مسیرهای سیگنالینگ و افزایش پتانسیل بذور برای تحمل در برابر تنش خشکی می‌شود که این موضوع می‌تواند مورد توجه مراکز تکثیر بذر قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - عملکرد ارقام مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.) به کاربرد منابع مختلف کودی تحت شرایط دیم
رحیم ناصری امیر میرزایی عباس سلیمانی فرد

به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارق أکثر

به منظور بررسی تاثیر باکتری های افزاینده رشد گیاه روی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام جدید گندم دیم، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی چرداول در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارقام مختلف گندم (سرداری، کریم، کوهدشت و ریژاو) و تیمار منابع مختلف کودی شامل: شاهد (عدم مصرف هیچ منبع کودی)، 50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن، 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اثر برهمکنش رقم×منابع کودی بر فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان و خصوصیات فیزیولوژیکی تاثیر معنی‌دار داشت. رقم ریژاو×باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن موجب افزایش فعالیت های آسکوربات پراکسیداز ، گلوتاتیون پراکسیداز کاتالاز ، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز ، کاروتنوئیدها ،کلروفیلa ، کلروفیل b ، محتوای آب نسبی ، موجب کاهش میزان مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن گردید و رقم سرداری در شاهد (عدم مصرف کود زیستی و شیمیایی نیتروژن) دارای کمترین میزان فعالیت های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز و رنگیزه های فتوسنتزی بود. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده نشان داده شد که گندم رقم ریژاو×باکتری آزوﺳﭙﺮﯾﻠﯿﻮم+ازﺗﻮﺑﺎﮐﺘﺮ+50 درصد کود شیمیایی نیتروژن به دلیل بالا بودن خصوصیات فیزیولوژیکی و در نهایت افزایش رشد گیاه در شرایط دیم می تواند توصیه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - ارزیابی اثرات محلول پاشی اسید سالیسیلیک و نانو کلات آهن بر برخی خصوصیات بیوشیمیایی و مورفوفیزیولوژیکی بنفشه معطر (odorata L. Viola)
اسماء حسنوند لیلا فهمیده فاطمه بیدرنامنی

10.30495/iper.2021.679524

به منظور ارزیابی تأثیر غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک و نانو کلات آهن بر میزان موسیلاژ، کربوهیدرات ها و برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه بنفشه معطر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. پس از کشت بذرها در گلدان، تیمارهای آزمایشی أکثر

به منظور ارزیابی تأثیر غلظت‌های مختلف اسید سالیسیلیک و نانو کلات آهن بر میزان موسیلاژ، کربوهیدرات ها و برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی گیاه بنفشه معطر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. پس از کشت بذرها در گلدان، تیمارهای آزمایشی شامل محلول پاشی اسید سالسیلیک (در سه سطح صفر (شاهد)، 75/0 و 5/1 میلی‌گرم در لیتر) و نانو کلات آهن (در دو سطح صفر (شاهد) و 1 گرم در لیتر) در مرحله گیاهچه ای اعمال شد. نتایج حاصله نشان داد که بیشترین مقادیر کاروتنوئیدها، کلروفیل a، b و کل، پروتئین و فعالیت کاتالاز در گیاهان محلول پاشی شده با 5/1 میلی‌گرم در لیتر اسید سالسیلیک حاصل شد و همچنین بیشترین مقدار عناصر معدنی سدیم، مس، موسیلاژ و وزن‌تر بوته هم در تیمار محلول پاشی یک گرم در لیتر نانو کلات وجود داشت. سایر نتایج نیز مشخص ساخت که بیشترین مقدار کربوهیدرات در محلول پاشی تیمار 5/1 میلی‌گرم در لیتر اسید سالسیلیک و یک گرم در لیتر نانو کلات آهن بدست آمد. در این مطالعه افزایش 12 و 19 درصدی ارتفاع در بوته های محلول پاشی با اسید سالسیلیک (5/1 میلی‌گرم در لیتر) و نانو کلات آهن (1 گرم در لیتر) نسبت به شاهد مشاهده شد. بر اساس نتایج حاصله می توان تیمار اسید سالسیلیک و نانو کلات آهن را به منظور افزایش خصوصیات رشدی و داروئی این گیاه پیشنهاد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - بررسی اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی کنجد (Sesamum indicum L.)
سحر مومنی لیلا فهمیده عباسعلی امام جمعه مهدی سلوکی جواد ظهیری

تنش خشکی در اکثر مناطق جهان مهم ترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی محسوب می شود. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کنجد آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش اثر سطوح مختلف تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 أکثر

تنش خشکی در اکثر مناطق جهان مهم ترین عامل کاهش عملکرد گیاهان زراعی محسوب می شود. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کنجد آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش اثر سطوح مختلف تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی شامل: کاتالاز، پلی فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، برخی رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها)، برخی تعدیل‌کننده‌های اسمزی شامل پرولین و همچنین برخی صفات مورفولوژیکی(تعداد برگ، طول ریشه، ارتفاع ساقه، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر بوته، وزن خشک بوته) بررسی شد. پس از کشت گیاه در گلدان، اعمال تنش خشکی (سطح آبیاری 5، 10، 15 و 25 درصد ظرفیت زراعی) در مرحله گیاهچه‌ای (چهار برگی) انجام گردید و سپس صفات مورد مطالعه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری در سطح یک درصد بر کلیه صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی داشت. با افزایش تنش خشکی (تا سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی) کاهش در صفات مورفولوژیکی و رنگیزه های فتوسنتزی نسبت به سطح شاهد بیشتر شد. با افزایش سطوح تنش خشکی افزایش طول ریشه در گیاه کنجد مشاهده شد، به طوری که بیشترین طول ریشه مربوط به سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی و کمترین طول ریشه مربوط به سطح کنترل (سطح آبیاری 25 درصد ظرفیت مزرعه) بود. بیشترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و پرولین در بیشترین تنش خشکی (سطح آبیاری 5 درصد ظرفیت زراعی) مشاهده گردید. لذا براساس نتایج حاصله پیشنهاد می شود که میزان رشد گیاه در مراحل رشدی و نموی مختلف اندازه گیری و تأثیر تنش در هر دوره مشخص گردد تا تفسیر مناسبی از تأثیر تنش بر روی گیاه بدست آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - اثرات باکتری محرک رشد گیاه و قارچ میکوریزا بر گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) تحت تنش خشکی
اولیا اسحاقی گرجی هرمز فلاح یوسف نیک نژاد داوود براری تاری

10.30495/iper.2022.1950524.1768

بهره‌گیری از رابطه همزیستی گیاهان با قارچ‌های آربوسکولار میکوریز و باکتری‌های محرک رشد، یکی از راهکارهای کاهش تنش خشکی در گیاهان است. پاسخ گیاه بادرنجبویه به تلقیح با قارچ Glomus mosseae، باکتری محرک رشد Azospirillum brasilense، و ترکیب قارچ + باکتری تحت شرایط تنش خشکی أکثر

بهره‌گیری از رابطه همزیستی گیاهان با قارچ‌های آربوسکولار میکوریز و باکتری‌های محرک رشد، یکی از راهکارهای کاهش تنش خشکی در گیاهان است. پاسخ گیاه بادرنجبویه به تلقیح با قارچ Glomus mosseae، باکتری محرک رشد Azospirillum brasilense، و ترکیب قارچ + باکتری تحت شرایط تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفت. این پژوهش در سال 1399 در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی-واحد آیت الله آملی به-صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار انجام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان دادند که تنش خشکی با کاهش محتوای آب نسبی (8/17 درصد)، باعث کاهش نسبت تعرق (2/62 درصد)، هدایت روزنه‌ای (8/36 درصد)، غلظت دی‌اکسید کربن زیر روزنه‌ای (5/22 درصد) و میزان فتوسنتز گیاه (5/48) نسبت به تیمار شاهد شد. تنش خشکی همچنین با افزایش تجمع پراکسید هیدروژن (1/2 برابر) و متیل گلی اکسال (2 برابر)، باعث القای تنش اکسیداتیو و در نتیجه، آسیب به غشاءهای زیستی و دستگاه فتوسنتزی گیاه بادرنجبویه نسبت به تیمار شاهد شد. با این حال، تلقیح با قارچ و باکتری، به ویژه تلقیح توأم قارچ و باکتری، با افزایش محتوای پرولین و محتوای آب نسبی برگ، باعث بهبود نسبت تعرق، هدایت روزنه‌ای، غلظت دی-اکسید کربن زیر روزنه‌ای و فتوسنتز تحت تنش خشکی شدند. تلقیح گیاه با قارچ و باکتری سبب افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی و سیستم گلی اکسالاز، و درنتیجه، تقلیل تنش اکسیداتیو در شرایط تنش خشکی شدند که با محافظت از غشاهای زیستی و رنگیزه های فتوسنتزی، باعث بهبود رشد گیاه بادرنجبویه تحت تنش خشکی شدند. بنابراین، نتایج ثابت کردند که کاربرد قارچ G. mosseae و باکتری محرک رشد A. brasilense سبب تعدیل اثرات منفی تنش خشکی بر گیاه بادرنجبویه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - تاثیر فلاوباکتریوم، ورمی‌کمپوست و هیومیک‌اسید بر فتوسنتز جاری، انتقال ماده خشک و سهم آن‌ها در عملکرد دانه تریتیکاله (Triticosecale Wittma L.) تحت شرایط تنش شوری
سارا محمدی کله سرلو رئوف سید شریفی حامد نریمانی ژیلا نظری

10.30495/iper.2022.690242

آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 بر روی گیاه Triticosecale Wittma L. اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شو أکثر

آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 بر روی گیاه Triticosecale Wittma L. اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 50 و 100 میلی مولار با NaCl) و کاربرد کودهای زیستی (عدم کاربرد کودهای زیستی به عنوان شاهد، کاربرد ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم، کاربرد توام ورمی کمپوست و فلاوباکتریوم) و محلول پاشی هیومیک اسید (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد و محلول پاشی دو گرم درلیتر هیومیک اسید) بود. نتایج نشان داد بیش ترین شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه، پروتئین برگ در کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری مشاهده شد. همچنین، کاربرد توام ورمی کمپوست، فلاوباکتریوم و محلول پاشی هیومیک اسید تحت شرایط عدم اعمال شوری درصد انتقال ماده خشک از ساقه و اندام هوایی و سهم این فرآیند در عملکرد دانه را به ترتیب 97/31، 8/40 و 84/138 درصد کاهش داد ولی عملکرد دانه، فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه را به ترتیب 56/69، 44/151 و 3/48 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید تحت شرایط شوری 100 میلی مولار خاک افزایش داد. بر اساس نتایج این بررسی، به نظر می رسد کاربرد کودهای زیستی و هیومیک اسید می تواند با بهبود شاخص سطح برگ، وزن و حجم ریشه موجب افزایش فتوسنتز جاری و سهم این فرآیند در عملکرد دانه تریتیکاله در شرایط شوری خاک شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - اثر غلظت‌های مختلف محرک زیستی کیتوزان بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه آندروگرافیس پانیکولاتا (Andrographis paniculate L.)
مژده جعفری لفوت لیلا پیشکار داریوش طالعی

10.30495/iper.2022.1944978.1747

کیتوزان یکی از پلی ساکاریدهای نیتروژن دار است که با واکنش استیل زدایی کیتین به صورت طبیعی ایجاد می شود و به عنوان یکی از محرک های زیستی کارآمد در تولید متابولیت های ثانویه، در گیاهان دارویی زیادی تأیید شده است. در تحقیق حاضر، کاربرد کیتوزان در غلظت های مختلف (صفر، 100، أکثر

کیتوزان یکی از پلی ساکاریدهای نیتروژن دار است که با واکنش استیل زدایی کیتین به صورت طبیعی ایجاد می شود و به عنوان یکی از محرک های زیستی کارآمد در تولید متابولیت های ثانویه، در گیاهان دارویی زیادی تأیید شده است. در تحقیق حاضر، کاربرد کیتوزان در غلظت های مختلف (صفر، 100، 200، 300 و 400 میلی گرم بر لیتر) بر رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، متابولیت های ثانویه، ظرفیت آنتی اکسیدانی، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، کمیت و کیفیت پروتئین و سطح بیان ژن های HMGS و HMGR گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که کاربرد کیتوزان به طور معنی داری باعث افزایش رنگیزه های فتوسنتزی کلروفیل و کاروتنوئیدها و در نتیجه، افزایش رشد و بیومس گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شد. تیمارهای کیتوزان (300 و 400 میلی گرم بر لیتر) باعث افزایش بیان ژن های HMGS و HMGR در برگ گیاه شدند که با افزایش معنی دار تجمع ترکیبات فنل کل و فلاونوئیدها همراه بود. تیمارهای کیتوزان باعث بهبود فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی برگ های گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شدند. بررسی کمیت و کیفیت پروتئین ها نشان داد که شدت نوارهای پروتئینی با وزن مولکولی ۶۰ کیلو دالتون در غلظت های 3۰۰ و 400 میلی گرم بر لیتر کیتوزان و همچنین شدت نوارهای پروتئینی با وزن مولکولی 3۵ و 2۰ کیلو دالتون در غلظت 3۰۰ میلی گرم بر لیتر کیتوزان نسبت به غلظت های دیگر افزایش داشته است. بنابراین، این نتایج ثابت کردند که کاربرد کیتوزان می تواند باعث افزایش تجمع متابولیت های ثانویه و ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - اثرات، مکانیسم ها و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی برای اصلاح تنش شوری بر رشد گندم
رحیم ناصری

10.30495/iper.2022.1953048.1775

گندم بیشترین کشت را در جهان دارد و غذای اصلی بیش از یک سوم مردم جهان است که حدود 20 درصد کل پروتئین و کالری روزانه را تامین می‌کند. شوری یک تهدید بزرگ برای کشاورزی و در حال حاضر، بیش از 20 درصد از زمین‌های کشاورزی تحت تأثیر شوری بوده که روز به روز در حال گسترش است و تقر أکثر

گندم بیشترین کشت را در جهان دارد و غذای اصلی بیش از یک سوم مردم جهان است که حدود 20 درصد کل پروتئین و کالری روزانه را تامین می‌کند. شوری یک تهدید بزرگ برای کشاورزی و در حال حاضر، بیش از 20 درصد از زمین‌های کشاورزی تحت تأثیر شوری بوده که روز به روز در حال گسترش است و تقریباً 954 میلیون هکتار از کل زمین های جهان را تحت تأثیر قرار داده است. تنش شوری با از بین بردن رنگدانه‌های کلروفیل تأثیر نامطلوبی بر فتوسنتز دارد. تحت تنش شوری، بسته‌شدن روزنه منجر به کاهش سرعت فتوسنتزی گیاه می‌شود. تنش شوری باعث ایجاد تعدادی از اثرات منفی از جمله تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گندم می‌شود که به صورت کاهش زیست توده گیاهی و در نهایت رشد و عملکرد ظاهر می‌شود. برای درک بهتر رفتار گندم به تنش شوری می‌بایست اقدامات اساسی از جمله استفاده از قارچ‌های میکوریزا، باکتری‌های افزاینده رشد گیاه، پرایمینگ بذر، تکنیک‌های مولکولی و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی به منظور بهبود رشد و عملکرد در شرایط تنش شوری در نظر گرفت. در این مقاله، اثرات، مکانیسم‌ها و کاربردهای بیوتکنولوژی کشاورزی برای بهبود رشد و عملکرد گندم در شرایط شوری مورد بحث قرار ‌گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - مروری بر اثرات تنش خشکی در گیاهان و برخی راهکارهای موثر در مدیریت زراعی
امین فتحی عباس ملکی رحیم ناصری

10.30495/iper.2022.1944163.1744

جهان با چالش‌های مهمی از قبیل تغییر اقلیم، سیل، افزایش روز افزون جمعیت و انواع تنش‌های محیطی روبرو است. همه این‌ها می‌تواند کشاورزی را به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر قرار دهد. خشکی یکی از مهمترین تنش‌های غیر زیستی و عامل محدود کننده تولید موفقیت آمیز محصولات گیاه أکثر

جهان با چالش‌های مهمی از قبیل تغییر اقلیم، سیل، افزایش روز افزون جمعیت و انواع تنش‌های محیطی روبرو است. همه این‌ها می‌تواند کشاورزی را به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر قرار دهد. خشکی یکی از مهمترین تنش‌های غیر زیستی و عامل محدود کننده تولید موفقیت آمیز محصولات گیاهی در سراسر جهان محسوب می‌شود و اثرات نامطلوبی بر فعالیت‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاهان دارد. سازگاری به اثرات تنش خشکی نتیجه تغییر در مکانیسم‌های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی است که سبب تغییراتی در سرعت رشد، هدایت روزنه‌ای، فرآیند فتوسنتز و فعالیت‌های آنزیمی گیاهان می شود .تنش خشکی فتوسنتز را در گیاهان مختل می‌کند و به تدریج به دلیل بسته بودن روزنه‌ها جذب دی اکسید کربن را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، تنش خشکی بر پایداری غشای سلولی تأثیر می‌گذارد و روابط آبی گیاه را با کاهش در بهره وری مصرف آب مختل می‌کند. برای مواجهه با این شرایط، گیاهان مکانیسم‌های متفاوتی را اتخاذ می‌کنند. مدیریت صحیح برای جلوگیری از اثرات نامطلوب تنش خشکی بسیار مهم است. امروزه محققان با استفاده از محلول پاشی با هورمون یا شبه هورمون‌ها، باکتری‌های افزاینده رشد گیاه، میکوریزا، استفاده از ارقام مقاوم و به نژادی در تلاش هستند تا اثرات تنش خشکی را کاهش بدهند. در این مقاله، ما به بررسی اثرات تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان پرداخته ایم. همچنین برخی از روش‌های مدیریت زراعی برای غلبه بر اثرات مخرب تنش خشکی پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - جبران کاهش عملکرد ناشی از تنش آب آخر با استفاده از تقویت‌کنندگان رشد در مرحله پنجه‌دهی گندم (.Triticum aestivum L)
مهرنوش اسکندری تربقان سید فاضل فاضلی کاخکی محمد جلینی

10.30495/iper.2022.1958310.1796

کاربرد تغذیه برگی در مراحل بحرانی می‌تواند در رفع نیاز غذایی گیاه در کوتاه مدت موثر باشد. به منظور بررسی تاثیر تقویت-کنندگان رشد در مرحله پنجه‌دهی گندم بر جبران کمی ترکیبات مورد نیاز از منابع ذخیره‌ای به دانه در فرآیند انتقال مجدد در هنگام قطع آبیاری آخر، آزمایشی به صور أکثر

کاربرد تغذیه برگی در مراحل بحرانی می‌تواند در رفع نیاز غذایی گیاه در کوتاه مدت موثر باشد. به منظور بررسی تاثیر تقویت-کنندگان رشد در مرحله پنجه‌دهی گندم بر جبران کمی ترکیبات مورد نیاز از منابع ذخیره‌ای به دانه در فرآیند انتقال مجدد در هنگام قطع آبیاری آخر، آزمایشی به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی کاشمر در سال زراعی 99-98 اجرا شد. دو رقم گندم سیروان و رخشان (رقم معمول منطقه) در کرت‌های اصلی و تقویت‌کنندگان رشد شامل: T1: شاهد، T2: اوره فسفات (10 کیلوگرم در هکتار)+ سولوپتاس (8 کیلوگرم در هکتار)+ اسید آمینه (2 در هزار)، T3: اوره فسفات (10 کیلوگرم در هکتار)+ سولوپتاس (8 کیلوگرم در هکتار)+ ریزمغذی کامل (2 در هزار)، T4: اوره فسفات (10 کیلوگرم در هکتار)+ سولوپتاس (8 کیلوگرم در هکتار)+ اسید هیومیک (2 در هزار) بودند. نتایج نشان داد بیشترین ارتفاع بوته از اعمال تیمار T3 در رقم سیروان به دست آمد. در رقم‌های سیروان و رخشان بیشترین طول پدانکل از محلول‌پاشی تیمار T3 حاصل شد. بیشترین وزن خشک بوته در متر مربع از کاربرد تیمار T2 در رقم سیروان حاصل شد. وزن دانه در رقم سیروان حاصل از اعمال تیمار T2 ، T3 و T4 به ترتیب 651، 582 و 462 گرم در مترمربع بود که از رقم رخشان در همین تیمارها بیشتر بود. بیشترین مقدار فتوسنتز در رقم سیروان (1/19میکرومول دی اکسید کربن بر مترمربع بر ثانیه)، هدایت روزنه‌ای و CO2 بین سلولی (Ci) و از محلول‌پاشی تیمار T2 حاصل شد. به طور کلی روند تاثیر تیمار T2 بر فتوسنتز و عملکرد حاکی از جبران کمبود عملکرد دانه (افزایش 52 درصدی) و زیست توده (51 درصدی) در اثر قطع آب آخر در رقم سیروان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - بررسی تاثیر بیوچار حاصله از Azolla filiculoides بر مشخصه‌های مورفو فیزیولوژیکی گونه Kochia prostrata L. تحت تنش خشکی
فاطمه حیدری قاسمعلی دیانتی تیلکی یحیی کوچ مهدی عبداللهی

10.30495/iper.2022.1964411.1813

تنش آبی از مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که تاثیر نامطلوبی بر رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد و صفات گیاهی منعکس‌کننده واکنش و سازگاری گیاهان به تغییرات محیطی هستند که نقش مهمی در پیش‌بینی اثرات مختلف محیطی بر گیاهان و فرآیندهای گیاهی ایفا می‌کنند. در این تحقیق أکثر

تنش آبی از مهم‌ترین تنش‌های غیر‌زیستی است که تاثیر نامطلوبی بر رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد و صفات گیاهی منعکس‌کننده واکنش و سازگاری گیاهان به تغییرات محیطی هستند که نقش مهمی در پیش‌بینی اثرات مختلف محیطی بر گیاهان و فرآیندهای گیاهی ایفا می‌کنند. در این تحقیق به منظور بررسی تاثیر بیوچار بر مشخصه‌های مورفوفیزیولوژیک گونه( Kochia prostrata.L) در شرایط کم آبی،. آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. تیمارهای تنش کم‌آبی شامل چهار سطح ] 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی مزرعه [و تیمار بیوچارتولید شده از آزولا شامل چهار سطح (شاهد ، 5 گرم، 15 گرم و 30 گرم) بودند. مشخصه‌های مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه، طول ریشه، وزن زیست توده اندام‌های هوایی، وزن زیست توده ریشه) و مشخصه‌های فیزیولوژیکی (فتوسنتز، پتانسیل آبی گیاه، هدایت روزنه‌ای و تعرق)گونه مورد نظر تحت دو تیمار خشکی و بیوچار قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و بیوچار بر تمامی مشخصه‌ها (بجز ارتفاع گیاه) معنی‌دار شد. اثر اصلی تنش خشکی بجز مشخصه‌های (فتوسنتز و پتانسیل آبی) و اثر اصلی بیوچار بجز مشخصه (طول ریشه) بر سایر مشخصه‌ها اثر معنی‌داری داشتند. تیمار 30 گرم بیوچار باعث افزایش مشخصه‌های مورفولوژی (طول ریشه، ارتفاع گیاه، زیست‌توده گیاهی) به ترتیب به میزان 22، 36 و 50 درصد نسبت به شاهد شد و همچنین تیمار 30 گرم بیوچار باعث افزایش معنی‌دار مشخصه فتوسنتز و هدایت روزنه‌ای به میزان 107 و 32 درصد نسبت به شاهد گردید. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اذعان کرد که تیمار بیوچار 15 گرم در بین سطوح مختلف عملکرد بهتری نشان داده است و می‌تواند مقدار مناسبی برای افزایش کارایی گونه مورد مطالعه باشد. نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌تواند گامی مهم، در جهت استفاده کاربردی از بیوچار در احیا و اصلاح مراتع باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - اثر غلظت‌های مختلف سولفات منگنز بر روی برخی صفات فیزیولوژیکی در گیاه آفتابگردان
سونیا ترابی رمضانعلی خاوری نژاد فرزانه نجفی

در این پژوهش تاثیر غلظت‌های مختلف سولفات منگنز بر روی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی در گیاه آفتابگردان بررسی گردید. پس از کشت بذرها در پتری دیش، گیاهک‌های 5‌ روزه به گلدان‌هایی با بستر شنی مرطوب ‌شده با محلول غذایی هوگلند در شرایط کنترل ‌شده (16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاری أکثر

در این پژوهش تاثیر غلظت‌های مختلف سولفات منگنز بر روی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی در گیاه آفتابگردان بررسی گردید. پس از کشت بذرها در پتری دیش، گیاهک‌های 5‌ روزه به گلدان‌هایی با بستر شنی مرطوب ‌شده با محلول غذایی هوگلند در شرایط کنترل ‌شده (16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، دمای 25 درجه سانتی‌گراد در روز و 18 درجه سانتی‌گراد در شب) انتقال یافتند. گیاهان 20 روزه تحت تیمارهای مختلف سولفات منگنز با غلظت‌های 0، 250، 350 و1500 میکرومولار قرار گرفتند و پس از 30 روز جهت آنالیزهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی برداشت شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سولفات منگنز در محیط، تبادلات گازی‌، رنگیزه‌های فتوسنتزی و قند‌های محلول کاهش و میزان قند نامحلول افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - بررسی اثر آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در دو گیاه خرزهره L.) (Nerium oleander و اقاقیا (Robinia pseudo acacia L.)
مه‌لقا قربانلی غلامرضا بخشی خانیکی2 زینب باکند

اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت ه أکثر

اثرات آلاینده‌های هوای شهر تهران بر سطح برگی، غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در اقاقیا و خرزهره موضوع این تحقیق بوده است. درابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت هوا، پارک سرخه حصاربه عنوان محیط پاک و منطقه آزادی به عنوان محیط آلوده انتخاب و گیاهان مورد نظر از این دو منطقه برداشت شد. سطح برگی در ماه آبان (84) و خرداد (85) و غلظت پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a و کلروفیل b و کلروفیل کل و کاروتنوئیدها) در تیرماه (85) با روش اسپکتروفتومتری تعیین و مقایسه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که آلودگی هوا باعث کاهش معنی‌دار سطح برگی در اقاقیا و خرزهره شد. همچنین آلودگی هوا باعث افزایش غلظت پرولین در دو گیاه اقاقیا و خرزهره شد. غلظت کربوهیدرات‌های محلول در اثر آلودگی هوا در اقاقیا کاهش و در خرزهره افزایش یافت و این تغییرات از نظر آماری معنی‌دار بود. نتایح این تحقیق نشان داد که در اثر آلودگی هوا میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی شامل (کلروفیل a وb و کلروفیل کل و کارو تنوئیدها) در خرزهره بطور معنی‌داری افزایش یافت و در اقاقیا کلروفیل a و کلروفیل کل و کاروتنوئید‌ها کاهش یافت که این کاهش در مورد کاروتنوئید‌ها معنی‌دار نبود و میزان کلروفیل b تغییر چندانی نکرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - اثر امواج الکترومغناطیس بر رنگیزه‌های فتوسنتزی و محتوای آنتی‌اکسیدانی گیاه نعنا (Mentha piperiata L.)
فریبا رمضانی ویشکی

به‌منظور بررسی اثر امواج الکترومغناطیسی بر محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی آنتی‌اکسیدانی گیاه نعنا، ظروف پتری حاوی بذرهایی که به‌مدت 5 ساعت در آب خیسانده شده بودند همراه آب و بذرهای خشک بدون آب، به فاصله هر هشت ساعت یکبار، هر بار به مدت نیم ساعت (چهار بار در یک شبانه‌روز) تح أکثر

به‌منظور بررسی اثر امواج الکترومغناطیسی بر محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی آنتی‌اکسیدانی گیاه نعنا، ظروف پتری حاوی بذرهایی که به‌مدت 5 ساعت در آب خیسانده شده بودند همراه آب و بذرهای خشک بدون آب، به فاصله هر هشت ساعت یکبار، هر بار به مدت نیم ساعت (چهار بار در یک شبانه‌روز) تحت پرتودهی امواج الکترومغناطیس با شدت یک میلی تسلا قرار گرفتند. بذرها پس از تیمار به خاک گلدان منتقل شدند. مطالعه بر روی برگ گیاهان 30 روزه انجام شد. آنالیز شیمیایی عصاره استنی برگ بیانگر کاهش میزان کلروفیل a و b در نمونه تحت تیمار نسبت به شاهد بود. این کاهش بین نمونه‌های شاهد و تیمار مرطوب، معنی‌دار بود ولی اختلاف معنی‌داری بین نمونه‌های شاهد و تیمار خشک دیده نشد. میزان کاروتنوئید‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های غیرآنزیمی از جمله ترکیبات فنلی، فلاوونوئیدی و پرولین در نمونه‌های تحت تیمار نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری نشان داد. در مورد سنجش فعالیت آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی نظیر کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز نیز افزایش معنی‌داری بین نمونه‌های تحت تیمار مرطوب نسبت به شاهد دیده شد، اما بین نمونه‌های تحت تیمار خشک و شاهد تفاوت، معنی‌دار نبود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - بررسی رابطه بین عدد دستگاه کلروفیل‌متر با محتوای کلروفیل، فتوسنتز و میزان نیتروژن برگ در سویا (Glycine max L.)
گلثومه عزیزی لیلا علیمردانی آسیه سیاهمرگویی

جهت تعیین رابطه همبستگی بین میزان قرائت دستگاه کلروفیل متر و میزان کلروفیل برگ و نیز تعیین رابطه آن با میزان نیتروژن و فتوسنتز برگ گیاه سویا، رقم سحر، آزمایشی به صورت کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. جهت انجام آ أکثر

جهت تعیین رابطه همبستگی بین میزان قرائت دستگاه کلروفیل متر و میزان کلروفیل برگ و نیز تعیین رابطه آن با میزان نیتروژن و فتوسنتز برگ گیاه سویا، رقم سحر، آزمایشی به صورت کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. جهت انجام آزمایش ابتدا برگهای بوته‌های سویا که در مزرعه کشت شده بودند، از لحاظ اندازه، شکل، ضخامت، وزن و رنگ مقیاس بندی شده و میزان فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه‌ای و نیز میزان کلروفیل توسط دستگاه کلروفیل متر اندازه گیری گردید، سپس برگها از بوته جدا شده و به آزمایشگاه منتقل و محتوای کلروفیل آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بین عدد کلروفیل متر و میزان فتوسنتز برگ ارتباط مستقیم و معنی‌داری وجود داشت، همچنین با افزایش اعداد مربوط به دستگاه کلروفیل متر که نشانگر افزایش میزان کلروفیل برگ می‌باشد، میزان تعرق برگ افزایش یافت. با افزایش عدد کلروفیل متر، محتوای کلروفیل کل، کلروفیل a،b و میزان نیتروژن برگ افزایش یافت و بین این متغیرها رابطه مثبت با همبستگی بالا بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - اثر سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بر دوام گل و شاخص‌های فتوسنتز گل شاخه بریده رز رقم Grand prix
نسرین فرهنگ مهر مریم نیاکان حسین زارعی

این تحقیق با هدف مقایسه تاثیر سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بر دوام گل بریده رز رقم Grand prix از طریق بررسی برخی شاخص‌های فتوسنتز در فروردین سال 1391 انجام گرفت. بدین منظور تعداد 235 شاخه گل رز قرمز رقم (Grand prix) در گلدان‌های حاوی 1 لیتر ساکارز 2 درصد در سردخانه با أکثر

این تحقیق با هدف مقایسه تاثیر سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بر دوام گل بریده رز رقم Grand prix از طریق بررسی برخی شاخص‌های فتوسنتز در فروردین سال 1391 انجام گرفت. بدین منظور تعداد 235 شاخه گل رز قرمز رقم (Grand prix) در گلدان‌های حاوی 1 لیتر ساکارز 2 درصد در سردخانه با دمای 8 درجه سانتی گراد و رطوبت 55 درصد و نور 260 لوکس قرار گرفت و هفته ای 1 بار به مدت یک ماه با غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید شامل 2-10، 3-10، 4ˉ10 و 5ˉ10 مولار و متیل جاسمونات 20، 40، 60، 80 و 100 میکرومولار محلول پاشی شدند. کلیه 11 تیمار مذکور در طرح فاکتوریل با 3 تکرار انجام شد. فاکتورهای اندازه‌گیری شده شامل فاکتورهای ظاهری (دوام گل و برگ) سنجش کلروفیل‌های a، b و قندهای محلول بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد فاکتور ظاهری گل و برگ در تیمار 3-10 مولار سالیسیلیک اسید در مقایسه با سایر تیمارها و شاهد بهینه بود. قندهای محلول و کلروفیل a و b نیز در تیمار 3-10مولار اسید سالیسیلیک در مقایسه با شاهد و سایر غلظت‌های اسید سالیسیلیک افزایش یافت. از سوی دیگر بر اساس نتایج حاصل از تیمار با متیل جاسمونات افزایش فاکتور ظاهری گل و برگ و نیز قندهای محلول در تیمار 100 میکرومولار مشاهده شد و کلروفیل a نیز در همه تیمارها نسبت به شاهد افزایش معنی داری را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - بررسی تاثیر کلرور آلومینیوم و ایندول استیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum L.)
رمضانعلی خاوری نژاد فرزانه نجفی فرزانه آسمانی

در این تحقیق اثر متقابل کلرور آلومینیوم (٠، ١٠٠، ١۵٠ و ٢٠٠ میکرومولار) وایندول استیک اسید (٠، ٢۵ و ۵٠ میکرومولار) برروی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه گوجه‌فرنگی مورد بررسی قرار گرفت. گیاهک‌های شش روزه به گلدان‌های حاوی پرلیت در شرایط کنترل شده (۱۶ساعت روشنایی/ ٨ ساعت أکثر

در این تحقیق اثر متقابل کلرور آلومینیوم (٠، ١٠٠، ١۵٠ و ٢٠٠ میکرومولار) وایندول استیک اسید (٠، ٢۵ و ۵٠ میکرومولار) برروی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه گوجه‌فرنگی مورد بررسی قرار گرفت. گیاهک‌های شش روزه به گلدان‌های حاوی پرلیت در شرایط کنترل شده (۱۶ساعت روشنایی/ ٨ ساعت تاریکی و دمای ٢۵ درجه سانتی‌گراد در روز و ۱٨ درجه سانتی‌گراد در شب) انتقال یافتند. گیاهان پانزده روزه با غلظت‌های مختلف کلرور آلومینیوم وایندول استیک اسید به‌ مدت ٢٠ روز تیمار شدند. گیاهان در شرایط کنترل شده رشد کرده و بعد از بیست روز تیماردهی جهت سنجش‌های فیزیولوژیکی برداشت شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که گیاه گوجه ‌فرنگی مقاومت کمی به تنش کلرور آلومینیوم داشت. کلرور آلومینیوم باعث کاهش شاخص‌های رشد از جمله ماده سازی خالص، میزان رشد نسبی، میزان رشد نسبی برگ و میزان آب در واحد سطح برگ شد اما میزان سطح ویژه برگی افزایش معنی‌داری را نشان داد. افزایش کلرور آلومینیوم و ایندول استیک ‌اسید موجب کاهش میزان کلروفیل‌ و کاروتنوئیدها در گیاه گوجه فرنگی شد. همچنین با اضافه شدن ایندول استیک اسید به محیط کشت تحت تیمار آلومینیوم، میزان کلروفیل برگ‌ها نسبت به تیمار کلرور آلومینیوم به تنهایی افزایش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - بررسی برخی واکنش‌های فیزیولوژیک سیانوباکتریوم Nostoc sp. JAH 109 به شرایط توام نور محدود، تغییر pH و DIC
شادمان شکروی فریبا امیرلطیفی مریم صفایی ن قاسمی ندا سلطانی

رشد، وضعیت رنگیزه‌ای، فعالیت تیتروژنازی، تغییرات هتروسیست و فتوسنتز سیانوباکتریوم غالب شالیزار Nostoc sp. JAH 109 در شرایط توام نور محدود (2 میکرومول کوانتا در مترمربع در ثانیه)، تغییرات اسیدیته (5،7،9 pHs) و تفاوت در شرایط محدودیت کربن معدنی محلول مورد بررسی قرار گرفته أکثر

رشد، وضعیت رنگیزه‌ای، فعالیت تیتروژنازی، تغییرات هتروسیست و فتوسنتز سیانوباکتریوم غالب شالیزار Nostoc sp. JAH 109 در شرایط توام نور محدود (2 میکرومول کوانتا در مترمربع در ثانیه)، تغییرات اسیدیته (5،7،9 pHs) و تفاوت در شرایط محدودیت کربن معدنی محلول مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که Nostoc sp. JAH 109 سویه‌ای قلیا دوست می‌باشد. بیشینه نرخ رشد ویژه در شرایط pH معادل 9 بدست می‌آید. اندازه فیکوبیلی زوم‌ها و نسبت PSII به PSI در شرایط 9 pH و عدم محدودیت DIC مشاهده می‌گردد. سویه در شرایط اسیدی قادر به رشد مطلوب نیست، اما شرایط خنثی همانند شرایط قلیایی احتمالاً سبب فعال شدن سیستم مربوط به مکانیسم تراکمی دی اکسید کربن می‌گردد. الگوی فعالیت نیتروژنازی کمابیش در روزهای نخست پس از تلقیح منظم و خطی است. بیشترین میزان تثبیت نیتروژن در شرایط 9 pH و عدم محدودیت DIC مشاهده می گردد. این امر در مورد الگوی نوسان فرکانس هتروسیست نیز صدق می‌نماید. بیشینه ظرفیت فتوسنتزی (Pmax) در واحد کلروفیل در شرایط DIC بدون محدودیت و به طور مشخص در شرایط قلیایی مشاهد گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - اثر پیش تیمار سالیسیلات بر پارامترهای رشد و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه نعناع فلفلی (Menta piperita L.) تحت سطوح مختلف خشکی
معصومه تازیکه میان دره مریم نیاکان مازیار احمدی گلسفیدی

اسیدسالیسیلیک و مشتقات آن می‌توانند در سازش گیاهان در مقابل تنش‌های محیطی شرکت کرده و با سایر متابولیت‌های سلولی و عوامل محیطی برای تنظیم پاسخ‌های گیاه به تنش‌ها بر هم کنش داشته باشد. در این تحقیق اندام هوایی گیاه نعناع فلفلی (Menta piperita L.) در اواسط رشد رویشی توسط أکثر

اسیدسالیسیلیک و مشتقات آن می‌توانند در سازش گیاهان در مقابل تنش‌های محیطی شرکت کرده و با سایر متابولیت‌های سلولی و عوامل محیطی برای تنظیم پاسخ‌های گیاه به تنش‌ها بر هم کنش داشته باشد. در این تحقیق اندام هوایی گیاه نعناع فلفلی (Menta piperita L.) در اواسط رشد رویشی توسط دو غلظت از سالیسیلات (7-10و4-10 مولار) به طور جداگانه به مدت 20 روز هفته‌ای 3 بار محلول پاشی و پیش تیمار شدند. بعد از این مدت، تنش خشکی در دو سطح خشکی ملایم (درصد 35 ظرفیت اشباع خاک) و خشکی شدید (درصد 15 ظرفیت اشباع خاک) به همراه شاهد یعنی آبیاری معمولی (درصد 50 ظرفیت اشباع خاک) توأم با محلول پاشی سالیسیلات (با دو غلظت) بر گیاهان به‌مدت 20روز اعمال شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد تغییرات طول اندام هوایی و ریشه و نیز تعداد و سطح برگ تحت تاثیر تنش‌های خشکی به کار گرفته شده در این تحقیق در مقایسه با شاهد معنی‌دار نبود، اما وزن تر و خشک ریشه و برگ تحت تاثیر تنش خشکی شدید کاهش معنی‌داری یافت. از سوی دیگر محلول پاشی با سالیسیلات به خصوص در غلظت 4-10 مولار موجب افزایش پارامترهای رشد در مقایسه با تنش شدید خشکی شد. تغییرات میزان کلروفیل‌های a و b در تیمارهای سالیسیلات و خشکی قابل ملاحظه نبود. بیشترین مقدار کاروتن و گزانتوفیل نیز در تیمارهای مربوط به تنش خشکی ملایم به همراه محلول پاشی با غلطت 4-10مولار مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - مطالعه تغییرات ریخت‌شناسی- تشریحی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ناشی از امواج الکترومغناطیس در مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica L.)
فریبا رمضانی ویشکی احمد مجد طاهر نژاد ستاری صدیقه اربابیان

گیاهان تنش‌های محیطی را شناسایی و به آن پاسخ می‌دهند. امواج الکترومغناطیسی یکی از فاکتورهای تنش زای موثر بر گیاهان است. در این پژوهش، به منظور بررسی اثر میدان الکترومغناطیسی بر جوانه‌زنی بذرها و رشد دانه رست‌های مرزه، ظرف‌های پتری حاوی بذرهایی که به‌مدت 5 ساعت در آب خیس أکثر

گیاهان تنش‌های محیطی را شناسایی و به آن پاسخ می‌دهند. امواج الکترومغناطیسی یکی از فاکتورهای تنش زای موثر بر گیاهان است. در این پژوهش، به منظور بررسی اثر میدان الکترومغناطیسی بر جوانه‌زنی بذرها و رشد دانه رست‌های مرزه، ظرف‌های پتری حاوی بذرهایی که به‌مدت 5 ساعت در آب خیسانده شده بودند همراه آب به‌طور افقی روی صفحه بین دو سیم پیچ کروی دستگاه مولد الکترومغناطیس قرار داده شد و با اتصال دستگاه به برق به‌مدت دو ساعت تحت پرتودهی امواج با شدت یک میلی تسلا قرار گرفتند. بذرهای شاهد در شرایط کاملاً یکسان با نمونه‌های تحت تیمار قرار گرفتند، جز اینکه تحت اثر امواج الکترومغناطیس قرار داده نشدند. تعدادی از بذرها برای بررسی سرعت جوانه‌زنی در پتری نگهداری و تعدادی نیز پس از تیمار به خاک گلدان منتقل شدند. طبق نتایج بدست آمده سرعت جوانه‌زنی در نمونه‌های تحت تیمار نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری نشان داد. ادامه مطالعه بر روی دانه رست‌های 30 روزه انجام شد. طول ساقه، سطح برگی، وزن تر و خشک در نمونه تحت تیمار نسبت به شاهد کاهش معنی‌داری یافت. در بررسی‌های تشریحی، میانگین اندازه قطر ساقه و قطر متازایلم در آن در نمونه‌های تحت تیمار نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری داشت. آنالیز شیمیایی بیانگر کاهش معنی دار میزان کلروفیل a و b در نمونه تحت تیمار نسبت به شاهد بود. میزان کاروتنوئید، ترکیبات آنتی اکسیدانی از جمله، ترکیبات فنلی، فلاوونوئیدی و میزان پرولین در نمونه تحت تیمار نسبت به شاهد، افزایش نشان داد که این افزایش معنی‌دار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - اثر pHبر فتوسنتز سیانوباکتری بومیFischerella sp.
شادمان شکروی ندا سلطانی

سیانوباکتریFischerella sp. ، از معدود سیانوباکتری‌های بومی ایران است که اطلاعات به نسبت کافی در خصوص عملکرد دستگاه فتوسنتزی آن در شرایط متفاوت اسیدیته و قلیاییت وجود دارد. این اطلاعات ماحصل بررسی‌های انجام شده از 2004 تا زمان حاضر است. در این مقاله، مهم ترین نتایج مربوط أکثر

سیانوباکتریFischerella sp. ، از معدود سیانوباکتری‌های بومی ایران است که اطلاعات به نسبت کافی در خصوص عملکرد دستگاه فتوسنتزی آن در شرایط متفاوت اسیدیته و قلیاییت وجود دارد. این اطلاعات ماحصل بررسی‌های انجام شده از 2004 تا زمان حاضر است. در این مقاله، مهم ترین نتایج مربوط به این مطالعات مورد توجه قرار گرفته است. بررسی نشان می‌دهد که این سیانوباکتری آلکالیفیل است. در شرایط قلیایی (pH 9) و شدت نوری محدود (2 میکرومول کوانتا بر مترمربع بر ثانیه) بالاترین میزان تصاعد اکسیژن مشاهده می‌گردد. در این شرایط شاخص‌های آلفا و آی کا به بالاترین و پایین ترین میزان خود می رسد. بازدارندگی نوری تا شدت نوری 1400 میکرومول کوانتا بر متر مربع بر ثانیه مشاهده نمی‌گردد. کمپلکس‌های جمع‌آوری کننده نور در هردو بخش فیکوبیلی زوم و کاروتنویید‌ها ساختار کامل دارند. فعالیت فتوسیستم‌ها بخصوص فتوسیستم دو به حداکثر خود می رسد. نسبت فتوسیستم یک به دو در بالاترین حد است. گذار از این شرایط به سمت شرایط اسیدی سبب کاهش معنی دار تمامی شاخص‌های مذکور می‌گردد. گذار به شرایط قلیایی افراطی (pH 11) در شوری بالاتر و پایین تر از 80 میلی‌مولار سبب آسیب به دستگاه فتوسنتزی، کاهش آزاد سازی اکسیژن و کاهش نسبت فتوسیستمی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - بررسی رشد و محتوای رنگیزه‌ها و پروتئین کل گیاه دارویی گزنه (Urtica dioica L.) در رژیم‌های مختلف آبی
سحر مریدپور آرین ساطعی مه لقا قربانلی

در این مطالعه بذرهای گیاه دارویی گزنه تحت شرایط گلدانی کشت داده شد. 34 روز بعد از جوانه‌زنی، 4 تیمار آبی شامل هر روز آبیاری (شاهد)، سه روز در میان‌، پنج روز در میان و هفت روز در میان اعمال شد. 85 روز بعد از اعمال تیمارها پارامترها رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و پروتئ أکثر

در این مطالعه بذرهای گیاه دارویی گزنه تحت شرایط گلدانی کشت داده شد. 34 روز بعد از جوانه‌زنی، 4 تیمار آبی شامل هر روز آبیاری (شاهد)، سه روز در میان‌، پنج روز در میان و هفت روز در میان اعمال شد. 85 روز بعد از اعمال تیمارها پارامترها رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد با تشدید تنش خشکی میزان وزن تر و خشک ریشه و برگ و نیز سطح برگی کاهش معنی‌دار و طول ریشه افزایش معنی‌دار یافت. همچنین میزان کلروفیل a وb و مجموع کلروفیل a+b کاهش معنی داری نسبت به شاهد و میزان کاروتن وگزانتوفیل افزایش معنی‌داری را نسبت به شاهد نشان داد. با افزایش فواصل آبیاری در مقدار پروتئین کل ریشه و برگ نسبت به شاهد کاهش معنی‌دار مشاهده شد همچنین نتایج این تحقیق نشان داد بین کلروفیل a و مجموع کلروفیل a+b با پروتئین برگ همبستگی وجود دارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - شناسایی مولکولی و مطالعه اثر کلرید سدیم بر پاسخ‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک سیانوباکتری Leptolyngbya sp. ISC25
شقایق ایرانشاهی ندا سلطانی طاهر نژاد ستاری شادمان شکروی مهروز دزفولیان

تنش شوری یک عامل محدود کننده مهم محیطی می‌باشد که در صنعت کشاورزی اثر می‌گذارد. شناخت رفتار مورفولوژیک سیانوباکتری‌ها در سال‌های اخیر به‌دلیل پتانسیل بالای آن‌ها در برابر تنش شوری از اهمیت زیادی برخوردار شده است. در این تحقیق تاثیر شوری بر پاسخهای فیزیولوژیک، بیومتری و أکثر

تنش شوری یک عامل محدود کننده مهم محیطی می‌باشد که در صنعت کشاورزی اثر می‌گذارد. شناخت رفتار مورفولوژیک سیانوباکتری‌ها در سال‌های اخیر به‌دلیل پتانسیل بالای آن‌ها در برابر تنش شوری از اهمیت زیادی برخوردار شده است. در این تحقیق تاثیر شوری بر پاسخهای فیزیولوژیک، بیومتری و مورفولوژی سیانوباکتری Leptolyngbya sp. ISC25 مورد آزمایش قرار گرفت. همچنین شناسایی مولکولی توسط بررسی توالی جزئی ژن 16s rRNA انجام پذیرفت. بدین منظور نمونه سیانوباکتری پس از کشت خاک و خالص سازی به محیط کشت مایع BG11 منتقل گردید و تحت تیمارهای مختلف شوری (0 و 1 و2 و3 و4 و5 درصد) قرار گرفت. از ابتدای تیماردهی، هر روز وضعیت کلنیزاسیون و بیومتری نمونه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات ساختاری و بیومتری به‌ترتیب با کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی SEM و نوری انجام شد. سنجش کلروفیل و فیکوبیلی پروتئین‌ها در فاز لگاریتمی و با روش طیف سنجی انجام شد. نتایج حاکی از آن بود که بهترین نرخ رشد مربوط به شاهد بود. میزان رنگیزه‌ها اعم از کلروفیل و تمامی فیکوبیلی‌پروتئین‌ها با افزایش نمک کاهش نشان دادند. بررسی مورفولوژی با میکروسکوپ نوری حاکی از تکه تکه شدن ریسه‌ها در شوری 4 و 5 درصد بود. بررسی تغییرات ساختاری با کمک عکس الکترونی SEM در شاهد و تیمار شوری نشان دهنده اضمحلال نسبی سلول‌ها در تیمار 5 درصد شوری بود. بطورکلی نتایج نشان داد که نمونه مورد آزمایش نسبت به شوری حساس بوده و افزایش کلرید سدیم تاثیرات مخرب بر متابولیسم، ریخت‌شناسی و ساختار این سیانوباکتری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - بررسی آسکوربات و گلیسین بتائین و اثر توام آنها بر روی رنگیزه‌های فتوسنتزی، پروتئین، قندهای محلول و فعالیت آنزیم کاتالاز در گیاه نخود (.Cicer arietinum L) تحت تنش شوری خاک
ماریه عارف محمد علی رضایی

آسکوربیک اسید فراوان ترین و قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان در گیاهان است که می‌تواند اثر گونه‌های اکسیژن فعال را کاهش دهد. گلیسین بتائین نیز به عنوان یک اسمولیت سلول‌ها و بافت‌ها را در کاهش آب حمایت می‌کند.جهت بررسی اثر آسکوربات و گلیسین بتائین و اثر توام آنها بر فیزیولوژی گیاه أکثر

آسکوربیک اسید فراوان ترین و قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان در گیاهان است که می‌تواند اثر گونه‌های اکسیژن فعال را کاهش دهد. گلیسین بتائین نیز به عنوان یک اسمولیت سلول‌ها و بافت‌ها را در کاهش آب حمایت می‌کند.جهت بررسی اثر آسکوربات و گلیسین بتائین و اثر توام آنها بر فیزیولوژی گیاه نخود (Cicer arietinum L.) تحت تنش شوری خاک (EC=8 ds/m) 15 بذر در هر گلدان کاشته شد و آزمایش‌های مربوط در 4 تکرار انجام گردید. ابتدا آسکوربات گلیسین بتائین با غلظت‌های مختلف به‌ترتیب ۰، ۱۰۰، ۲۰۰ پی‌پی‌ام وmM ۰، ۵، ۱۰ میلی‌مولار در هنگام غروب و به فاصله زمانی یک هفته از هم در مرحله ۶ تا ۸ برگی به‌صورت محلول پاشی بکار برده شدند. نتایج نشان داد آسکوربات و گلیسین بتائین باعث افزایش میزان کلروفیل a و b شد ولی در اثر توام آنها افزایشی مشاهده نشد. اثر هر دو تیمار باعث کاهش فعالیت کاتالاز و پروتئین اندام هوایی و ریشه گشت .همچنین میزان پروتئین ریشه در کاربرد توام آسکوربات و گلیسین بتائین افزایش یافت. در برخی از تیمارهای توام نیز افزایشی در میزان قند‌های محلول در ریشه و اندام هوایی مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - مطالعه تغییرات کمی وکیفی کالوس گیاه Stevia rebaudiana Bertoni. تحت تاثیر کاربرد سالیسیلیک اسید و شوری در شرایط کشت جامد و مایع
عظیم قاسم نژاد مارال سلملیان کامبیز مشایخی

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر ایلیسیتور های شوری و سالیسیلیک اسید در محیط کشت جامد و مایع بر برخی از پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی کالوس گیاه استویا، از جمله وزن تر، خشک و رنگدانه های درونی با استفاده از روش پیشنهادی بارنس، میزان مهار رادیکال آزاد با استفاده از DPPH، ق أکثر

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر ایلیسیتور های شوری و سالیسیلیک اسید در محیط کشت جامد و مایع بر برخی از پارامترهای رشدی و بیوشیمیایی کالوس گیاه استویا، از جمله وزن تر، خشک و رنگدانه های درونی با استفاده از روش پیشنهادی بارنس، میزان مهار رادیکال آزاد با استفاده از DPPH، قند کل با استفاده از آنترون و قند احیاء به روش مایلر انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی با دو غلظت سالیسیلیک اسید (صفر و 100 میکرومولار) و دو غلظت شوری (صفر و 50 میلی‌مولار) در محیط های کشت جامد و مایع حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر BA و 1 میلی گرم در لیتر NAA در 4 تکرار انجام شد. آنالیز نتایج با استفاده از نرم‌افزار SAS, V 9.2صورت گرفت. ایلیسیتور های مورد استفاده و محیط کشت و اثر متقابل این تیمار ها اثر معنی داری بر صفات کمی و کیفی داشتند. وزن تر کالوس تحت تاثیر شوری و سالیسیلیک اسید نسبت به شاهد کاهش یافت. در مقابل وزن خشک در تیمار توأم شوری و سالیسیلیک اسید نسبت به شوری افزایش معنی داری نشان داد. رنگدانه های درونی در تیمار ها به نسبت شاهد افزایش یافت. بیشترین توانمندی مهار رادیکال آزاد در تیمار سالیسیلیک اسید با غلظت 100 میکرومولار و محیط کشت مایع دیده شد. تغییرات قند کل در محیط کشت مایع حاوی 50 میلی مولار شوری در مقایسه با سایر تیمار ها افزایشی بود. در مقابل مقدار قند احیاء در تیمار سالیسیلیک اسید و محیط کشت جامد افزایش معنی‌داری نسبت به سایر تیمارها داشت. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد در کشت استویا، در صورت تمایل به تولید متابولیت در شرایط درون شیشه‌ای، بهتر است که از سیستم کشت مایع استفاده گردد و این در حالی است که کشت کالوس با هدف تولید بیومس در سیستم کشت جامد توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - (مقاله کوتاه علمی) اثر کودهای نانو کلات (آهن و روی) و کود نیتروژن (زیستی و شیمیایی) بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد اسانس دو توده محلی گیاه دارویی Ocimum basillicum L.
سعید فتاحی سیاه کمری حسین آرویی مجید عزیزی علی صالحی ساردویی

گیاه ریحان (Ocimum basillicum L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان متعلق به خانواده نعناء است، پیکر رویشی آن حاوی اسانس (5/0 تا 5/1 درصد) است و در صنایع غذایی و عطرسازی مورداستفاده قرارگرفته است. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراع أکثر

گیاه ریحان (Ocimum basillicum L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان متعلق به خانواده نعناء است، پیکر رویشی آن حاوی اسانس (5/0 تا 5/1 درصد) است و در صنایع غذایی و عطرسازی مورداستفاده قرارگرفته است. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتورها شامل دو توده محلی ریحان (ورامین و قائن) و مقادیر مختلف عناصر کم‌مصرف و پرمصرف در 9 سطح انجام شد. صفات اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع بوته، طول و عرض برگ، تعداد برگ، تعداد ساقه های جانبی، وزن خشک گیاه، محتوی کلروفیل و کاروتنوئید و میزان اسانس بود. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر انجام شد. کلروفیل و کارتنوئید به‌صورت اسپکتروفتومتری آنالیز گردید. نتایج نشان داد که اکثر صفات مورد ارزیابی در این پژوهش تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفت. بیشترین میزان وزن خشک (66/77 گرم در مترمربع) متعلق به توده ورامین به همراه مصرف نانو کلات روی به مقدار (5/1 کیلوگرم در هکتار) بود. بیشترین میزان کلروفیل a (5/6 میلی گرم در گرم وزن تر) به توده محلی قائن همراه با کاربرد 60 کیلوگرم در هکتار اوره بود. توده محلی ورامین با 93/0 درصد اسانس برتری قابل‌توجهی نسبت به توده محلی قائن داشت. بین تیمارها و غلظت های به‌کار رفته، در صفات مورد اندازه‌گیری مشاهده گردید. همچنین به نظر می رسد کاربرد کودهای نانو و کود زیستی نیتروکسین می تواند گام مؤثری در جهت بهبود عملکرد و کیفیت محصول و جایگزینی مناسب برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - بررسی پاسخ‌های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی Cymbopogon citratus (DC.) Stapf به کاربرد کود‌های شیمیایی و زیستی تحت تنش شوری در اقلیم‌های فارس و تهران
مصطفی صالحی فاطمه نخعی سید غلامرضا موسوی رضا برادران

10.30495/ejmp.2023.702345

تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسو أکثر

تغذیه گیاه از منابع مختلف کودی یکی از عوامل مهم به زراعی در گیاهان تحت تنش محسوب می شود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه پاسخ های مورفو-فیزیولوژیکی گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus (DC.) Stapf) به کاربرد منابع مختلف کودی (شاهد، NPK، نیتروکسین، قارچ مایکوریزا و بیوسولفور) تحت تنش شوری آب آبیاری (صفر، 100 و 200 میلی مولار) در دو اقلیم (فارس و تهران) به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 مورد اجرا قرار گرفت. صفات رشدی، عملکردی و همچنین صفات فیزیولوژیکی از جمله محتوای رنگیزه های فتوسنتزی و پرولین و صفات کیفی (درصد و عملکرد اسانس) اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که شوری (200 میلی‌مولار) اثرات منفی بر پارامترهای رشدی و عملکردی (وزن خشک و حجم ریشه، ارتفاع بوته، تعداد برگ و عملکرد گیاه) داشت. بیشترین عملکرد گیاه در شوری صفر و 100 میلی مولار به ترتیب با میانگین 4183/1 و 4191/9 کیلوگرم در هکتار در منطقه فارس بدست آمد. در بین تیمارهای کودی، از نظر عملکرد گیاه تفاوتی وجود نداشت و همگی منجر به افزایش عملکرد در مقایسه با تیمار شاهد شدند. استفاده از کود زیستی نیتروکسین تحت شرایط بدون تنش در منطقه فارس منجر به ایجاد بیشترین محتوای کلروفیل کل و a شد که در مقایسه با شاهد به ترتیب افزایش 51/3 و 47/0 درصدی داشتند. تنش شوری (200 میلی مولار) و استفاده از بیوسولفور در منطقه تهران منجر به بالا رفتن محتوای پرولین شد. استفاده از کود NPK و قارچ مایکوریزا تحت تنش شدید شوری در فارس منجر به افزایش 2/3 و 2/4 برابری درصد اسانس شدند. کمترین میانگین اسانس نیز در کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی در تهران مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس در کاربرد قارچ مایکوریزا در تنش شوری متوسط در فارس به دست آمد که در مقایسه با شاهد افزایش 7/2 برابری داشت. تمامی تیمارهای کودی در سطح 200 میلی مولار در فارس نیز دارای بالاترین عملکرد اسانس بودند. به طور کلی، گیاه علف لیمو از تحمل خوبی در برابر تنش شوری آب آبیاری برخوردار بود و استفاده از کودهای NPK، نیتروکسین و مایکوریزا ضمن افزایش عملکرد کمی و کیفی، منجر به تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش شوری نیز گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - تأثیر تنش خشکی و محدودیت منابع فتوسنتزی در گیاه مادری بر خصوصیات جوانه ⁭زنی و بنیه بذر تولیدی گندم (رقم زرین)
مجید عبدلی محسن سعیدی

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوص أکثر

شرایط محیطی در طی نمو و رسیدگی بذر میتواند روی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذر تولید شده تأثیر بگذارد. بر همین اساس، آزمایشی در دو قسمت مزرعه⁭ای و آزمایشگاهی طی سال 1390 در دانشگاه رازی کرمانشاه بمنظور ارزیابی تأثیر شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر جوانه زنی و خصوصیات رشدی گندم (رقم زرین) به اجراء درآمد. تیمار شرایط رطوبتی شامل آبیاری مطلوب و تنش خشکی بود و تیمار محدودیت منابع فتوسنتزی شامل شاهد، حذف برگ پرچم و حذف همه برگها بغیر از برگ پرچم بودند. بذور بدست آمده از قسمت مزرعه ای در آزمایشگاه مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل شرایط رطوبتی و محدودیت منابع فتوسنتزی بر طول و وزن خشک ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر معنیدار بود اما بر روی درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی غیرمعنی دار بود. بطوری که با افزایش شدت محدودیت منابع فتوسنتزی در شرایط آبیاری مطلوب از میزان کلیه خصوصیات رشدی گیاهچه اعم از وزن خشک و طول ساقه چه، ریشه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه بذر کاسته میشود ولی در شرایط تنش خشکی با اعمال تیمارهای محدودیت فتوسنتزی خصوصیات رشدی گیاهچه روند افزایشی دارد. بطور کلی تنش خشکی اعمال شده بر روی گیاه مادری سبب کاهش طول و وزن گیاهچه و همچنین افزایش متوسط زمان جوانه زنی میشود بنابراین ظاهر شدن گیاهچه ها در سطح مزرعه زمان بیشتری می برد، پس بذوری که در اینگونه شرایط تولید می گردند جهت کشت در سال بعد توصیه نمی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - بررسی اثر تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر محتوی رطوبت، فلاونویید و شاخصهای جوانه زنی بذرهای بالنگو شیرازی در طی پر شدن دانه Lallemantia royleana Benth.))
طاهره کریمی جلیله وندی

10.30495/jsr.2023.1978447.1246

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 أکثر

به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و کود بر محتوی رطوبت، فلاونویید و جوانه‌زنی بذر بالنگو شیرازی، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 93 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پائیزه (15 آبان) و بهاره (15 اسفند) و کود نیتروژن، فسفر در سه سطح عدم کود، کاربرد نصف کود (23 کیلوگرم در هکتار N خالص + 6/50 کیلوگرم در هکتار P2O5) و کاربرد مقدار کامل کود (46 کیلوگرم در هکتار N + 2/101 کیلوگرم در هکتار P2O5) بود. نتایج نشان داد که بیش‌ترین درصد رطوبت دانه مربوط به تیمار بدون کود (812/20 درصد) و کم‌ترین آن مربوط به تیمار مقدار کامل کود (165/8 درصد) بود. هم‌چنین بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به کشت بهاره (264/0) بود که افزایش 97/63 درصدی نسبت به کشت پاییزه داشت. بیش‌ترین میزان فلاونویید مربوط به تیمار بدون کود (282/0) بود که افزایش 54/90 درصدی را نسبت به تیمار کود کامل نشان داد. بالاترین میزان فلاونویید (713/0) 28 روز پس از گلدهی در کشت بهاره و بدون کود و کم‌ترین میزان فلاونویید (118/0) مربوط به 7 روز پس از گلدهی بود که در کشت پاییزه و اعمال کود کامل می‌باشد. هم‌چنین بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی مربوط به کشت پاییزه (81/74) بود که افزایش 6/11 درصدی را نسبت به کشت بهاره نشان داد. به طور کلی نتایج نشان داد که کشت پاییزه و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش درصد رطوبت اما کشت بهاره و عدم کاربرد کود شیمیایی باعث افزایش فلاونویید گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - Evaluation of plant pigments existence in medicinal plant, sumac (Rhus coriaria L.) at two different seasons
عذرا عرب مجید طالبی بدرالدین ابراهیم سید طباطبایی مهدی رحیم ملک

Background & Aim: The pigments inside the leaf chloroplasts receive sunlight energy and transport it to photosynthesis reaction center. The most important of these pigments is chlorophyll. In this study, the pigments existence in medicinal plant, sumac (Rhus coriari أکثر

Background & Aim: The pigments inside the leaf chloroplasts receive sunlight energy and transport it to photosynthesis reaction center. The most important of these pigments is chlorophyll. In this study, the pigments existence in medicinal plant, sumac (Rhus coriaria L.), was investigated at Biotechnology Laboratory, Isfahan University of Technology. Experimental: Experiments were performed in three replicates by using the upper, middle and lower leaves of sumac. Pigments were extracted by 80% acetone from fresh leaves of the sumac. Extracts have been used for the reading at 645, 663 and 470 nm absorption wavelength for chlorophyll a, chlorophyll b and carotenoids, respectively. Results & Discussion: The results showed significant difference between the amounts of pigments in different seasons (p< 0.05). The amount of chlorophyll a, b, total chlorophyll and carotenoids was obtained in spring on average 0.78, 0.24, 1.02 and 3.32 mg/g of leaf, whereas it was 1.55, 0.46, 2.01 and 6.61 mg/g of leaf for winter, respectively. The total amount of carotenoid was higher than chlorophylls and both of them were high in early winter. Totally, chlorophyll a content was higher than chlorophyll b in both seasons, as well as other plants. Recommended applications/industries: Chlorophyll, carotenoids and their derivatives are important antioxidants that there are plenty of them in sumac, it reveals the potential for its use in the food industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - The Effect of Trichoderma Isolates on Morpho-Physiological Changes of Polianthes tuberose Under Drought Stress Conditions
Hamidreza Zekavati Mahmoud Shoor Hamid Rohani Seyyed Fazel Fazeli Kakhki Ebrahim Ganji Moghadam

In order to evaluate the effect of different Trichoderma isolates on reducing the effects of drought stress on Polianthes tuberose flower, two factorial experiments were carried out based on a completely randomized design with three replications. In the first and second أکثر

In order to evaluate the effect of different Trichoderma isolates on reducing the effects of drought stress on Polianthes tuberose flower, two factorial experiments were carried out based on a completely randomized design with three replications. In the first and second experiments, the first factors were Bi and 65 isolates of Trichoderma harzianum at three levels (0, 10, 20% v/v) and the second factor in both experiments was three levels of drought stress (25, 50, 100% field capacity). The results showed that both isolates increased biomass fresh and dry weights and root dry weight of Polianthes tuberosa plants exposed to stress conditions. Biomass fresh weight was increased by 4 g at 25% stress level by the isolate Bi and 14 g by the isolate 65, indicating the growth of this flower in the presence of Trichoderma fungus. The amount of proline in the treatment of isolate 65 at 20% stress level was increased compared to other levels of the fungus at 25 and 50% stress levels. Relative water content and leaf green area were enhanced when the two fungal isolates were applied under increasing stress levels. In general, it seems that the isolates Bi and 65 of Trichoderma harzianum have different effects under drought stress conditions. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - Can Super Absorbent Polymer Improve the Water-Deficit Tolerance of Young Myrtle Plants?
Somayeh Esmaeili Abbas Danaeifar

Water scarcity is a serious problem affecting young plants' growth, development, and establishment. Superabsorbent polymers (SAPs) have revealed an excellent capacity to absorb and retain water, increase soil moisture, and improve the growth of plants under water shorta أکثر

Water scarcity is a serious problem affecting young plants' growth, development, and establishment. Superabsorbent polymers (SAPs) have revealed an excellent capacity to absorb and retain water, increase soil moisture, and improve the growth of plants under water shortage. A greenhouse study was performed with three irrigation regimes (50%, 75%, and 100 % FC) and three levels of SAP-A200 (0, 1, and 2 g kg-1 soil) in a factorial experiment based on a completely randomized design with four replications. The results showed that soil water deficit affected physiological and biochemical characteristics of young myrtle plants. Photosynthetic parameters, total chlorophyll, and relative water content (RWC) decreased by increasing water-deficit stress. In contrast, leaf electrolyte leakage (EL), malondialdehyde (MDA), total soluble sugars (TSSs), and starch, increased. However, the application of minimal amounts of SAP (1 and 2 g kg-1 soil) improved most of these characteristics in both well-watered and water-deficit conditions, it appears that a higher amount of SAP is needed in moderate and severe water stress conditions. Therefore, SAP-A200 can be utilized as an efficient and economical method for rapidly establishing woody young plants in low-water areas. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - Stomatal Movement in Response to Root Zone Temperature in Purple Heart (Tradescantia pallida)
Nabiyollah Ashrafi Abdolhossein Rezaei Nejad

The effects of root temperatures (25, 35 and 45°C) and temperature duration (30, 60 and 90 min) on net photosynthesis rate, stomatal conductance and transpiration rate in Tradescantia pallida were investigated. The experiment was conducted under controlled condition أکثر

The effects of root temperatures (25, 35 and 45°C) and temperature duration (30, 60 and 90 min) on net photosynthesis rate, stomatal conductance and transpiration rate in Tradescantia pallida were investigated. The experiment was conducted under controlled conditions with factorial arrangement based on a completely randomized design (CRD) and four replications. Result showed that, net photosynthesis rate was not significantly different between plants treated with 25 and 35°C. However, aperture area and width increased at 35°C and declined sharply at 45 °C as compared with that at 25 °C. Net photosynthesis rate and stomata1 conductance of plants treated with 45°C decreased to 76 and 68%, respectively, as compared with those at 35°C. Stomatal aperture area of plants treated with 35°C was 27% and 320% higher than those treated with 25 and 45°C, respectively. Stomatal resistance of plants treated with high temperature (45°C) were higher (174%) than those treated with 35°C. In 35 °C, aperture area of plants after 30 min was 61% and 45% higher than those after 60 and 90 min exposure, respectively. The results revealed that, a heat shock of roots at 45°C could lead to a significant decrease in stomatal conductance (by 81%) and transpiration rate (by 60%) as compared with those at 35°C. Overall, the results suggest that the root temperature affects leaf gas exchange and stomatal behavior and has to be taken into account in plant production system, in particular, hydroponics. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - واکنش مورفوفیزیولوژیکی گشنیز (Coriandrum sativum L.) به محلول پاشی نانوکلات آهن و نانو کلات روی
حمیدرضا جوانمرد صدف فراهانی حسینعلی اسدی قارنه

10.2./jpps.2022.693252

پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی تأثیر محلول پاشی تیمارهای نانوکلات‌های آهن و روی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار شامل شاهد، چهار غلظت نانوکلات آهن (5/0، 1، 5/1 و 2 گرم بر لیتر) و چهار غلظت نانوکلات روی (5/0، 1، 5/1 و 2 گرم بر لیتر) و در 3 تکرار بر خصوصیات مورفوفیز أکثر

پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی تأثیر محلول پاشی تیمارهای نانوکلات‌های آهن و روی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار شامل شاهد، چهار غلظت نانوکلات آهن (5/0، 1، 5/1 و 2 گرم بر لیتر) و چهار غلظت نانوکلات روی (5/0، 1، 5/1 و 2 گرم بر لیتر) و در 3 تکرار بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه گشنیز در سال 1399-1398 انجام شد. نتایج نشان داد، بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و کاروتنوئید در تیمار 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن و بیشترین میزان کلروفیل b در تیمارهای 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن و 2 گرم بر لیتر نانوکلات روی حاصل شد. بیشترین سطح برگ در تیمار 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن با میزان 3230 سانتی متر مربع در بوته حاصل شد. بیشترین تعداد چتر در تیمار 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن با میزان 33/25 عدد در بوته مشاهده شد. بیشترین ارتفاع گیاه در تیمار 2 گرم بر لیتر نانوکلات روی به دست آمد. بیشترین تعداد شاخه فرعی گیاه در تیمارهای 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن و روی با میزان 33/11 عدد در بوته حاصل شد. بیشترین وزن هزار دانه و بیشترین تعداد بذر در چتر در تیمارهای 2 گرم بر لیتر نانوکلات روی و 2 گرم بر لیتر نانوکلات آهن اندازه‌گیری داده شد. بر اساس نتایج به دست آمده محلول پاشی تیمارهای نانوکلات آهن و روی بر خصوصیات گیاه دارویی گشنیز تأثیر داشت. در‌بین غلظت‌های مورد بررسی غلظت 2 گرم ‌بر ‌لیتر نانو‌کلات آهن و روی بیشترین تاثیر را در صفات مورد بررسی نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - بررسی توزیع مجدد مواد فتوسنتزی در واکنش به تنش گرما در ارقام برنج شمال خوزستان
عبدالعلی گیلانی1 سید عطاءاله سیادت2 سامی جلالی3 کاوه لیموچی4

این پژوهش با هدف تعیین نقش تنش گرما بر توزیع مجدد مواد فتوسنتزی ارقام برنج در استان خوزستان اجرا گردید. آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (1385 و1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشا أکثر

این پژوهش با هدف تعیین نقش تنش گرما بر توزیع مجدد مواد فتوسنتزی ارقام برنج در استان خوزستان اجرا گردید. آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یکبار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (1385 و1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجراء شد. سه تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، پنج خرداد و 25 خرداد) درکرت‌های اصلی و پنج رقم برنج شامل ارقام هویزه و حمر (متحمل به گرما) عنبوری قرمز و چمپا (حساس به گرما) و رقم پرمحصول دانیال (نیمه متحمل به گرما) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که رقم عنبوری‌قرمز و ارقام متحمل به گرما از بیشترین میزان توزیع مجدد ماده خشک برخوردار بودند. دانه، ساقهو برگ بسته، به تغییر در شرایط دمایی، و رقم تفاوت معنی‌داری نشان دادند و تاریخ‌های کاشت دوم و سوم، و ارقام متحمل به گرما دارای مقادیر بالاتری بودند. در مجموع بیشترین توزیع مجدد ماده خشک، فتوسنتز جاری و سهم اندام ها در عملکرد دانه به ترتیب با متوسط 8/1140 کیلوگرم در هکتار، 3/3923 کیلوگرم در هکتار و 5/22 درصد در تاریخ کاشت پنج خرداد حاصل شد. اما بیشترین سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت بدست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و میزان اسانس ریحان
حمداله سیفی احمد افکاری

10.2./jpps.2023.698918

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و تولید اسانس گیاه ریحان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 انجام شد. تیمارهای آزمای أکثر

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و کودهای زیستی در تعدیل اثرات تنش خشکی بر برخی خصوصیات مرفوفیزیولوژیک، عملکرد ماده خشک و تولید اسانس گیاه ریحان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1398 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی 70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A) به‌عنوان فاکتور اول و تلقیح بذر با باکتری‌ها در 5 سطح عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح با ازوتوباکتر، سودوموناس، آزوسپریلیوم و کاربرد همزمان ازوتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلیوم به‌عنوان فاکتور دوم و محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح عدم مصرف، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار به‌عنوان فاکتور سوم بودند. نت نتایج این پژوهش نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش ارتفاع بوته، تعداد ساقه، تعداد برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عملکرد ماده خشک، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد اسانس ریحان شد. اما تیمار محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید و مصرف توأم باکتری‌ها تأثیر معنی‌داری بر افزایش این صفات داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که تنش سهم مهمی بر کاهش فاکتورهای اساسی در رشد ریحان دارد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی بر میزان پرولین افزوده شد. به‌طوریکه بیش‌ترین میزان پرولین (69/1 میکرومول در گرم وزن تر)) از تیمار 210 میلی‌متر تبخیر به‌دست آمد. بر اساس نتایج حاصله در این آزمایش می‌توان بیان کرد، مصرف سالیسیلیک‌اسید در غلظت 5/1 میلی‌مولار و کاربرد توأم باکتری‌ها در رفع اثرات منفی تنش خشکی نقش دارند و استفاده از آن‌ها می‌تواند به‌طور موثری باعث افزایش در خصوصیات کمّی و کیفی در ریحان می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - اثر مقادیر مصرف و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد، انتقال مجدد ماده خشک و میزان فتوسنتز جاری در گندم رقم چمران
مرتضی خانجانی عبدالله بحرانی

این آزمایش در سال زراعی94-1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه رامهرمز اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو عامل که فاکتور اول مقادیر مختلف کود نیتروژن خالص (صفر،50، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و فاکتور دوم مربوط ب أکثر

این آزمایش در سال زراعی94-1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه رامهرمز اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو عامل که فاکتور اول مقادیر مختلف کود نیتروژن خالص (صفر،50، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و فاکتور دوم مربوط به تقسیط کود نیتروژن شامل : T1 = (50% کاشت + 50% ساقه رفتن)، T2 = (33% کاشت + 33% ساقه رفتن + 33% قبل از ظهور سنبله)، T3 = (25% کاشت + 50% ساقه رفتن + 25% قبل از ظهور سنبله) و T4 = (25% کاشت + 25% ساقه رفتن + 25% قبل از ظهور سنبله + 25% در مرحله شیری) بود. نتایج نشان داد که تفاوت بین سطوح مقادیر مختلف کود نیتروژن از نظر ارتفاع ساقه، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و میزان و کارایی فتوسنتز جاری در سطح یک درصد و میزان انتقال مجدد ماده خشک در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار بود. اثر تقسیط کود نیتروژن بر ارتفاع ساقه، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و میزان فتوسنتز جاری در سطح یک درصد و بر کارایی فتوسنتز جاری در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار شد. همچنین بر همکنش مقدار و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد بیولوژیک، میزان و کارایی انتقال مجدد ماده خشک و میزان و کارایی فتوسنتز جاری در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص با 5/5141 کیلوگرم در هکتار و در تقسیط کود در سطح T3 با 4/4592 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. بیشترین میزان و کارایی فتوسنتز جاری در تیمار 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و T3 مشاهده شد. به طور کلی با توجه به نتایج این تحقیق، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص و تقسیط کود 25% کاشت + 50% ساقه رفتن + 25% قبل از ظهور سنبله نسبت به سایر تیمارها باعث افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شده و در منطقه مورد مطالعه نیز قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - ارزیابی رژیم های مختلف آبیاری بر خصوصیات رشدی و عملکرد ژنوتیپ های برنج هوازی در شرایط آب و هوایی شمال استان خوزستان
کاوه لیموچی محمدرضا زرگران خوزانی

10.2./jpps.2021.684941

با هدف تعیین نقش رژیم‌های مختلف آبیاری بر روند شاخص های رشد، طول ساقه، وزن ساقه، و عملکرد دانه ژنوتیپ-های برنج هوازی در در شرایط آب و هوایی شمال استان خوزستان آزمایشی طی دو سال 1393 و 1394 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور با طول شرقی َ28 : ْ48 عرض شمالی َ50 : ْ31 أکثر

با هدف تعیین نقش رژیم‌های مختلف آبیاری بر روند شاخص های رشد، طول ساقه، وزن ساقه، و عملکرد دانه ژنوتیپ-های برنج هوازی در در شرایط آب و هوایی شمال استان خوزستان آزمایشی طی دو سال 1393 و 1394 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوور با طول شرقی َ28 : ْ48 عرض شمالی َ50 : ْ31 طراحی و اجرا گردید. چهار سطح آبیاری (1، 3، 5 و 7 روزه) درکرت‌های اصلی و 12 ژنوتیپ برنج در کرت‌های فرعی در سه تکرار قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد بین ژنوتیپ ها، رژیم های آبیاری و اثر متقابل دو عامل در تمامی صفات تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. در رژیم های آبیاری یک و سه روزه بیشترین و رژیم آبیاری هفت روزه کمترین مقدار را به دلیل دوره اثر گذاری کمتر صفات متأثر از آن دارا بودند. عملکرد دانه ضمن اینکه بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار را با وزن برگ پرچم به لحاظ تأمین بیشترین مواد فتوسنتزی برای مخزن اصلی داشت در رژیم آبیاری دوم و ژنوتیپ IR 81025-B-327-3 با متوسط 6555 کیلوگرم در هکتار، از بیشترین مقدار برخوردار بود. بررسی روند شاخص‌های رشد نشان داد کلیه ژنوتیپ‌ها با کاهش دور آبیاری در مدت زمان کمتری به حداکثر رشد خود رسیدند ضمن اینکه ژنوتیپ‌های مقاوم‌تر بر اساس تقسیم بندی ایری از ثبات بیشتری در روند رشد برخوردار بودند. خود را در شرایط کاهش دور آبیاری بهتر حفظ کردند که می‌توان از آن جهت فرایندهای به‌نژادی و اصلاح ارقام استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - اثر محلول‌پاشی سیلیس بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی کلمو (Physorrhynchus chamaerapistrum)
ابراهیم فانی شکوفه حاجی هاشمی

با توجه به گسترش روزافزون مطالعات بر روی گیاهان دارویی و اهمیت آن‌ها در صنایع غذایی و دارویی، مطالعه حاضر بر روی گیاه دارویی کلمو (Physorrhynchus chamaerapistrum ) صورت گرفته است. سیلیس (Si) به‌عنوان یک عنصر مفید برای بسیاری از گونه‌های گیاهی شناخته‌شده است. در مطالعه ح أکثر

با توجه به گسترش روزافزون مطالعات بر روی گیاهان دارویی و اهمیت آن‌ها در صنایع غذایی و دارویی، مطالعه حاضر بر روی گیاه دارویی کلمو (Physorrhynchus chamaerapistrum ) صورت گرفته است. سیلیس (Si) به‌عنوان یک عنصر مفید برای بسیاری از گونه‌های گیاهی شناخته‌شده است. در مطالعه حاضر به بررسی اثر تیمار سیلیس بر روی برخی از صفات فیزیولوژیک گیاه کلمو پرداخته‌شده است. بدین منظور محلول‌پاشی گیاهان کلمو در رویشگاه طبیعی خود در منطقه بهبهان توسط غلظت‌های صفر (آب مقطر به‌عنوان گیاه شاهد)، 10 و 20 میلی مولارسیلیکات پتاسیم محلول‌پاشی صورت گرفت. پس از یک ماه برگ گیاهان جهت بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه به تیمار سیلیس برداشت شدند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، تیمار سیلیس تأثیر معنی‌داری بر روی شاخص‌های فلورسانس برگ گیاه کلمو نشان نداد درحالی‌که سبب افزایش معنی‌دار رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه شد. تیمار سیلیسی تأثیر معنی‌داری بر روی میزانکارایی فتوسیستم 2 (Fv/Fm) و کارایی فتوسیستم های 1 و 2 (PIABS) نشان نداد. میزان کلروفیل های a، b و کل و کاروتنوئیدهادر گیاهان تیمار شده با سیلیس افزایش معنی‌داری را نشان دادند، درحالی‌که در شاخص‌های مذکور در تیمارهای 10 و 20 میلی مولار تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نشان نداد. نتایج حاصل از مطالعه حاضر حاکی از آن است که سیلیس به‌عنوان یک عنصر معدنی غیرضروری بر گیاهان می‌تواند سبب ارتقاء عملکرد میزان رنگیزه های فتوسنتزی گیاهان شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - ارزیابی اثر تاریخ کشت بر عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک ارقام گندم
مجتبی علوی فاضل محبوبه رنجبر

10.2./jpps.2023.703387

به منظور ارزیابی تاریخ های مختلف کشت در ارقام گندم بر عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک آزمایشی در سال زراعی 97-1396 در اهواز به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت 20 آذر، 10 دی و 30 دی و فاکتور ف أکثر

به منظور ارزیابی تاریخ های مختلف کشت در ارقام گندم بر عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک آزمایشی در سال زراعی 97-1396 در اهواز به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت 20 آذر، 10 دی و 30 دی و فاکتور فرعی شامل چهار رقم گندم نان چمران-2، سیروان، مهرگان و چمران بود. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت و رقم بر میزان فتوسنتز جاری، کارایی فتوسنتز جاری، میزان انتقال مجدد و کارایی انتقال مجدد در سطح یک درصد معنی‌دار بود و اثر برهمکنش تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی در سطح یک درصد معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت 20 آذر ماه و رقم چمران-2 (5420 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد در حالیکه کمترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت 30 دی ماه و رقم سیروان (2660 کیلوگرم در هکتار) بود. بیشترین میزان انتقال مجدد از تاریخ کاشت 20 آذر ماه( 45/153 گرم در مترمربع) و کمترین آن از تاریخ کاشت 30 دی ماه (25/100 گرم در مترمربع) بدست آمد. در نتیجه، تاریخ کاشت 20 آذر ماه به علت فراهم شدن شرایط دمایی و تابش مناسب در دوره رویشی و زایشی و تأثیر مطلوب آن بر عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک گندم در رقم چمران-2 برتر از سایر تاریخ‌های کاشت بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - واکنش مرفو-فیزیولوژیک ارقام ریحان (Ocimum basilicum L.) کشت شده در گلخانه به سطوح مختلف تنش شوری
ریحانه عبدلی طغرالجردی امین باقی زاده مهدی رحیمی

ریحان، سبزی برگی با خاصیت دارویی ادویهای است. شوری آب‌ و خاک یکی از تنش‌های غیر‌زنده عمده است که رشد و بهره‌وری محصولات کشاورزی را در سراسر جهان کاهش می‌دهد. بیش از 800 میلیون هکتار از زمین‌های سراسر جهان شور و قلیایی هستند. در این آزمایش پنج ژنوتیپ ریحان (بنفش ایرانی، أکثر

ریحان، سبزی برگی با خاصیت دارویی ادویهای است. شوری آب‌ و خاک یکی از تنش‌های غیر‌زنده عمده است که رشد و بهره‌وری محصولات کشاورزی را در سراسر جهان کاهش می‌دهد. بیش از 800 میلیون هکتار از زمین‌های سراسر جهان شور و قلیایی هستند. در این آزمایش پنج ژنوتیپ ریحان (بنفش ایرانی، سیاه، ابلق، سبز و قرمز آتشین) به صورت طرح اسپیلت پلات بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار که فاکتور اصلی شامل تنش شوری در سه سطح (نرمال، تنش متوسط و تنش شدید) و عامل فرعی شامل ژنوتیپ (5 سطح)، در گلدان و در شرایط گلخانه‌ای در سال زراعی 1402 در دانشگاه تحصیلات تکمیلی کرمان مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمامی ارقام ریحان توانایی تحمل تنش شوری 75 میلی‌مولار سدیم کلراید (تنش متوسط) را دارا بودند و مقادیر خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی نسبت به تیمار شاهد به میزان کمی کاهش یافت به شکلی که در بسیاری از موارد اختلاف معنی داری مشاهده نشد . اعمال تنش شوری با شدت 135 میلی‌مولار سدیم کلراید (تنش شدید) باعث شد که خصوصیات رویشی و فیزیولوژیکی تمامی ارقام ریحان به طور بسیار معنی دار کاهش یابد و همچنین در این سطح تنش رقم ریحان آتشین به طور کامل از بین رفت. در مجموع می‌توان بیان کرد که استفاده از رقم‌های ریحان استفاده شده دارای حساسیت بالایی به سطح بیش از 75 میلی‌مولار تنش شوری هستند و تحت شرایط شوری میزان خصوصیات رویشی و فیزیولزیکی آن‌‌ها با کاهش قابل توجهی روبه رو می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - تغییرات فصلی رنگیزه های فتوسنتزی و پرولین در گیاه دریاییF. Halodule uninervis از استان هرمزگان در خلیج فارس
نسیم بال افکن مه لقا قربانلی شیلا صفاییان فرناز رفیعی

در این پژوهش تغییرات فصلی برخی فرایند های فیزیولوژیکی در گیاه دریایی Halodule uninervis ازمنطقه بین جزر و مدی منطقه گلشهر بندر عباس در تابستان 1388 تا بهار 1389 در چهار فصل مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b وکاروتنوئیدها ) و مقدار أکثر

در این پژوهش تغییرات فصلی برخی فرایند های فیزیولوژیکی در گیاه دریایی Halodule uninervis ازمنطقه بین جزر و مدی منطقه گلشهر بندر عباس در تابستان 1388 تا بهار 1389 در چهار فصل مورد بررسی قرار گرفته است. مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیلa، کلروفیل b وکاروتنوئیدها ) و مقدار پرولین در H. uninervis به منظور بررسی فیزیولوژیک، مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان داد که کمترین مقدار کلروفیل a در فصل بهار و کمترین میزان کلروفیلb و کاروتنوئیدها در فصل پاییز و زمستان بوده است. کمترین میزان کلروفیل a برابر با 002/0± 19/1 در فصل بهار و در تابستان برابر 004/0± 19/1 میلی گرم در گرم بود. کمترین میزان کلروفیل b برابر با 003/0± 68/0 در پاییز و در زمستان003/0 ±68/0 میلی گرم در گرم بدست آمد. میزان کاروتنوئید در زمستان و پاییز به ترتیب 002/0± 25/1 و 002/0± 26/1 میلی گرم در گرم ارزیابی شد. همچنین سنجش فعالیت پرولین نشان داد که میزان آن در ریشه کمتر از برگ بوده و کمترین میزان فعالیت در ریشه نیز مربوط به فصل های بهار (006/0± 07/0) و تابستان(004/0±08/0 میلی گرم در گرم) می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - تغییرات غلظت کلروفیلa در مرجان Porites compressa در خلیج نای بند
مهدی بلوکی خورانده سید محمد باقر نبوی

تجمع کلروفیل a به عنوان یکی از رنگدانه های فتوسنتزی زوگزانتلا نشان دهنده سلامتی مرجان می‌باشد. جهت اندازه گیری غلظت کلروفیل a در مرجان های Porites compressa در خلیج فارس دو منطقه در شمال و جنوب خلیج نای بند انتخاب گردید. نمونه برداری در بهمن سال 1386 و اردیبهشت و مرداد أکثر

تجمع کلروفیل a به عنوان یکی از رنگدانه های فتوسنتزی زوگزانتلا نشان دهنده سلامتی مرجان می‌باشد. جهت اندازه گیری غلظت کلروفیل a در مرجان های Porites compressa در خلیج فارس دو منطقه در شمال و جنوب خلیج نای بند انتخاب گردید. نمونه برداری در بهمن سال 1386 و اردیبهشت و مرداد سال1387 با انجام عملیات غواصی در زیر آب صورت گرفت. بیشترین میزان میانگین کلروفیل a در جنوب خلیج نای بند در فصل سرد g/cm2µ 043/0 ± 828/0 و کمترین میزان آنg/cm2µ 048/0±604/0 در شمال نای بند در فصل گرم برآورد گردیدکه دارای اختلاف معنادار (05/0 P<) با بودند. هدف از این مطالعه، اندازه گیری غلظت کلروفیل a در مرجان‌های گونه Porites compressa به منظور بررسی وضعیت سلامت تشکیلات مرجانی خلیج نای بند می باشد که در نهایت مشخص شد مرجان های محدوده‌ی شمال خلیج نای بند که به منابع آلاینده پتروشیمی نزدیک‌تر هستند علائم بیشتری از تخریب را در مقایسه با مرجان های جنوب خلیج نای بند که در فاصله دورتری از این صنایع قرار دارد، نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - تاثیر کودهای زیستی میکروبی بر پاسخ های فلورسنس کلروفیلa در گیاه گوجه فرنگی
صابر نظامیوند چگینی مجتبی جعفری نیا علی اکبر قطبی راوندی

10.30495/jmw.2022.1960320.2023

سابقه و هدف: باکتریهای محرک رشد در ریزوسفر به روشهای متفاوتی سبب القای رشد و نمو در گیاهان میشوند. در این تحقیق اثرات پنج باکتری محرک رشد در قالب سه کود زیستی بر تغییرات فلورسنس کلروفیل a در گیاه گوجه فرنگی بررسی گردید.مواد و روشها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب ط أکثر

سابقه و هدف: باکتریهای محرک رشد در ریزوسفر به روشهای متفاوتی سبب القای رشد و نمو در گیاهان میشوند. در این تحقیق اثرات پنج باکتری محرک رشد در قالب سه کود زیستی بر تغییرات فلورسنس کلروفیل a در گیاه گوجه فرنگی بررسی گردید.مواد و روشها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی طراحی شد. باکتریها شامل ازتوباکتر کروکوکوم، آزوسپیریلیوم لیپوفروم، باسیلوس لنتوس، سودوموناس پوتیدا و اسیدیتیوباسیلوس تیواکسیدانس و کودهای زیستی شامل نیتروکسین، بیوسوپرفسفات و بیوسولفور بودند. بررسی تغییرات فلورسنس کلروفیل a در برگ گیاهان تحت تیمار کودهای زیستی از طریق دستگاه Handy PEA ثبت و از طریق روشJIP-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها: استفاده از باکتریهای ازتوباکتر کروکوکوم و آزوسپیریلیوم لیپوفروم سبب ایجاد باند L در حدود 15 میکروثانیه پس از نوردهی شد که نشان از بهبود ارتباط و پیوستگی کلروفیلهای آنتن با مراکز واکنش فتوسنتزی داشت. همچنین تشکیل باند K در حدود 0/3 میلیثانیه پس از نوردهی نشان داد عملکرد کمپلکس تجزیه کننده آب تحت تاثیر باکتریهای ازتوباکتر کروکوکوم و آزوسپیریلیوم لیپوفروم افزایش یافته است. افزایش کارایی انتقال الکترون و میزان احیای آخرین پذیرندههای الکترون در فتوسیستم I نیز با تشکیل باندهای J، H و G در حضور باکتریهای محرک رشد تایید گردید.نتیجهگیری: این تحقیق نشان داد بهترین عملکرد فتوسنتزی در گیاه گوجه فرنگی در کود نیتروکسین و از طریق باکتریهای ازتوباکتر کروکوکوم و آزوسپیریلیوم لیپوفروم، در قسمت انتقال الکترون بین ناقلین زنجیره انتقال الکترون فتوسنتزی اتفاق افتاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - اثر تنش خشکی بر کارائی فتوسیستم دو و محتوی رنگدانه‌ها در برگ گیاه قرداغ (Nitraria schoberi L)
ابوالفضل رنجبر سید علی موسوی

مطالعات بعمل آمده مؤید این است که گیاه قره داغ مورد تعذیه نشخوارکنندگان قرار می گیرد و بعنوان یک اندوخته قابل چرا به منظور تامین کمبود علوفه در دوره های خشک در نظر گرفته می‌شود. تنش های محیطی از جمله تنش خشکی، منجر به اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر عملکرد دستگاه فتوسنتز ک أکثر

مطالعات بعمل آمده مؤید این است که گیاه قره داغ مورد تعذیه نشخوارکنندگان قرار می گیرد و بعنوان یک اندوخته قابل چرا به منظور تامین کمبود علوفه در دوره های خشک در نظر گرفته می‌شود. تنش های محیطی از جمله تنش خشکی، منجر به اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده می شود. مطالعات بر مبنای ارزیابی پارامترهای بازپخش کلروفیل‌a نشان داده که فتوسیستم دو به تنش آبی کاملا مقاوم است، اما میزان انتقال الکترون به منظور بازدارندگی نوری و آسیب نرسیدن به دستگاه فتوسنتز کننده متوقف می شود. به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده‌ی گیاه قره داغ، تیمار‌های خشکی بر اساس پتانسیل آب موجود در خاک درظرفیت مزرعه به پنج سطح شامل: بدون تنش خشکی (100% ظرفیت مزرعه)، خشکی ملایم (80% ظرفیت مزرعه)، خشکی متوسط (60% ظرفیت مزرعه)، خشکی زیاد ( 40% ظرفیت مزرعه) و خشکی شدید (20% ظرفیت مزرعه) تقسیم و اعمال گردید. با اندازه گیری پارامترهای بازپخش کلروفیل‌a (F0، Fm، Fv/Fm، ΦPSII، qP و NPQ)‌، محتوی رنگدانه ها (کلروفیل های a، b و کاروتنوئید) و مقایسه‌ی میانگین پارامترها، اثر معنی دار تنش خشکی در سطح تیمار T4 آشکار و تا T5 ادامه داشت. بنابراین، نتیجه گیری مهمی که از داده های بدست آمده می توان کرد این است که گونه‌ی قره داغ یک گونه‌ی مقاوم به خشکی است. نتایج حاصله بیانگر آن است که این گونه توانایی حفظ عملکرد دستگاه فتوسنتز کننده را در سطوح نسبتا بالای خشکی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - برآورد هدایت روزنه‌ای برگ‌های کدو تحت سطوح مختلف نیتروژن با استفاده از دمای برگ
محمدرضا نادری محمد بنایان مرتضی گلدانی امین علیزاده

از آنجایی که هدایت روزنه‌ای (gs) پیوند دهنده‌ی فتوسنتز و تعرق گیاه است، برآورد دقیق آن به منظور اتخاذ عملیات‌های مدیریتی که قادر به افزایش رشد گیاه از طریق مصرف کارآمدتر آب هستند، دارای اهمیت زیادی می‌باشد. در مطالعه‌ی حاضر، از مدل ساده‌ای که مبتنی بر اختلاف دمای میان ب أکثر

از آنجایی که هدایت روزنه‌ای (gs) پیوند دهنده‌ی فتوسنتز و تعرق گیاه است، برآورد دقیق آن به منظور اتخاذ عملیات‌های مدیریتی که قادر به افزایش رشد گیاه از طریق مصرف کارآمدتر آب هستند، دارای اهمیت زیادی می‌باشد. در مطالعه‌ی حاضر، از مدل ساده‌ای که مبتنی بر اختلاف دمای میان برگ گیاه و یک سطح مرجع است، به‌منظور برآورد هدایت روزنه‌ای برگ‌های گیاه استفاده شد. این مدل به وسیله داده‌های مربوط به یک آزمایش مزرعه‌ای دو ساله، که طی سال‌های 1392 و 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد بر روی گیاه دارویی کدوی پوست کاغذی به اجرا در آمد، واسنجی و اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد، کارآیی و دقت مدل در شبیه‌سازی هدایت روزنه‌ای برگ‌های کدو تحت شرایطی که بوته‌ها با کمبود نیتروژن مواجه نبودند، بسیار خوب بود. تحت شرایطی که بوته‌های کدو با کمبود نیتروژن مواجه بودند نیز، از طریق معرفی شاخص تغذیه نیتروژن (NNI) و اعمال آن در مدل، کارآیی و دقت مدل تا حد خوب یا بسیار خوب بهبود یافت. اختلاف نسبی بین میانگین مقادیر شبیه‌سازی شده و اندازه‌گیری شده‌ی هدایت روزنه‌ای برای تیمارهای بدون کمبود نیتروژن، 1/1 تا 5/2 درصد و برای تیمارهای با کمبود نیتروژن، 8/2 تا 5 درصد بود. بنابراین، مدل مورد استفاده در این مطالعه، به دلیل دقت نسبتاً بالا، ساده بودن و نیاز داشتن به داده‌های ورودی اندک، گزینه‌ای مناسب جهت استفاده در مدل‌های گیاهی مبتنی بر هدایت روزنه‌ای می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - اثر محلول‌پاشی سیلیسیوم بر برخی ویژگی‌های رویشی و زایشی توت‌فرنگی در شرایط کشت بدون خاک
مهدی حسینی فرهی زینب محمد حسین پور بیژن کاوسی

سیلیسیوم یکی از عناصر غذایی مفید برای رشد گیاهان می‌باشد که در کشت‌های خاکی، نیاز گیاه به این عنصر تا حدودی تامین می شود اما در کشت‌های بدون خاک مقدار آن ممکن است، کافی نباشد. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تاثیر سیلیسیوم بر ویژگی‌های کمی و کیفی دو رقم توت فرنگی أکثر

سیلیسیوم یکی از عناصر غذایی مفید برای رشد گیاهان می‌باشد که در کشت‌های خاکی، نیاز گیاه به این عنصر تا حدودی تامین می شود اما در کشت‌های بدون خاک مقدار آن ممکن است، کافی نباشد. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تاثیر سیلیسیوم بر ویژگی‌های کمی و کیفی دو رقم توت فرنگی در کشت بدون خاک بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و سه بوته در هر تکرار انجام شد. محیط کشت مورد استفاده شامل پرلایت و کوکوپیت (1:1) و محل انجام آزمایش گلخانه‌ای واقع در شهر یاسوج بود. محلول‌پاشی سیلیسیوم در چهار سطح (0، 200، 400 و 600 میلی‌گرم در لیتر از منبع سیلیسیلیک‌اسید) و رقم در دو سطح ( پاروس و اروماس) فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش بودند. صفاتی از قبیل تعداد برگ، متوسط وزن میوه، تعداد میوه در بوته، میانگین عملکرد تک بوته، شاخص سبزینه برگ و میزان ویتامین ث میوه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثرات سیلیسیوم و رقم بر عملکرد تک بوته، وزن میوه ، تعداد برگ و شاخص سبزینگی برگ توت فرنگی معنی‌دار می‌باشد. بیشترین عملکرد تک بوته در رقم پاروس به مقدار 1218 گرم در مقایسه با رقم اروماس به‌دست آمد. گیاهان تیمار شده با سیلیسیوم 400 میلی‌گرم در لیتر بیشترین میزان عملکرد را در مقایسه با گیاهان تیمار نشده نشان دادند. کاربرد سیلیسیوم 400 میلی‌گرم در لیتر و رقم پاروس در کشت بدون خاک توت‌فرنگی توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - تأثیر کم آبیاری بر فلورسانس کلرفیل، خصوصیات رویشی و عملکرد دانه هیبریدهای ذرت
هومن همایونی ویکتوریا خازاریان محسن سعیدی

محدودیت رطوبت یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور بررسی تأثیر تیمارهای کم آبیاری بر فلورسانس کلرفیل، خصوصیات رویشی و عملکرد دانه ذرت، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در کرج در س أکثر

محدودیت رطوبت یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور بررسی تأثیر تیمارهای کم آبیاری بر فلورسانس کلرفیل، خصوصیات رویشی و عملکرد دانه ذرت، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در کرج در سال 1388 و 1389 اجرا شد. عامل اصلی آبیاری شامل آبیاری کامل (1I)، 5/12% (2I)، 25% (3I)، 5/37% (4I) و 50% (5I) کم آبیاری و عامل فرعی هیبریدهای ذرت شامل سینگل کراس 704، 500 و 301 بود. از نظر عوامل مرتبط با فلورسانس کلرفیل در مرحله 10برگی و ظهور گل آذین نر، بین هیبریدهای ذرت اختلاف معنی داری وجود داشت و در سایر موارد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. شاخص سطح برگ، ارتفاع گیاه و عملکرد دانه با کاهش حجم آب در تیمارهای کم آبیاری کاهش یافت. البته کاهش آب تا 5/12% تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه نداشت. کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمار 5I (با عملکرد 2497 کیلوگرم در هکتار) بود و در بین هیبریدها، سینگل کراس 704 (با عملکرد 4592 کیلوگرم در هکتار) بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. همزمان با تشدید کم آبیاری، کاهش سطح فتوسنتز کننده از طریق کاهش میزان سطح برگ نقش مهم تری نسبت به کارایی فتوسیستم II، در عملکرد دانه داشت. پراکندگی داده های بدست آمده مربوط به حداکثر عملکرد کوانتمی فتوسیستم II متأثر از شرایط محیطی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - بررسی واکنشهای فیزیولوژیک ماش (Vigna radiata L.) به آبیاری با آب مغناطیسی تحت تنش خشکی
امید صادقی پور

به منظور بررسی تاثیر آب مغناطیسی بر فرآیندهای فیزیولوژیک ماش رقم پرتو تحت تاثیر تنش خشکی، آزمایشی گلدانی در سال 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری اجرا گردید. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اول أکثر

به منظور بررسی تاثیر آب مغناطیسی بر فرآیندهای فیزیولوژیک ماش رقم پرتو تحت تاثیر تنش خشکی، آزمایشی گلدانی در سال 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری اجرا گردید. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اول شامل دو سطح آبیاری (آبیاری پس از 50 و 100 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به ترتیب به عنوان شرایط عدم تنش و تنش خشکی) و عامل دوم شامل دو نوع آب (آب معمولی و آب مغناطیسی) بود. نتایج نشان داد که محتوی کلروفیل، هدایت روزنه‌ای، محتوی آب نسبی، سطح برگ و سرعت فتوسنتز خالص در اثر تنش خشکی در سطح معنی‌داری کاهش یافت. در صورتی که آبیاری با آب مغناطیسی از طریق بهبود تمامی صفات فوق، خسارات ناشی از تنش خشکی در ماش را کاهش داد. در تیمار آبیاری با آب معمولی، سرعت فتوسنتز خالص در شرایط عدم تنش و وجود تنش به ترتیب 8/70 و 5/60 میکرو مول بر متر مربع بر ثانیه بود در حالی که در اثر آبیاری با آب مغناطیسی این اعداد به ترتیب 10 و 6/29 میکرو مول بر متر مربع بر ثانیه ثبت گردید. بنابراین پس از انجام آزمایش‌های تکمیلی در مزرعه و مشاهده اثر آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه و انجام محاسبات اقتصادی از نظر مقرون به صرفه بودن روش، می تواند به عنوان روشی ساده، سالم و کاربردی در افزایش تحمل به تنش خشکی ماش مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - برخی واکنش های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط تنش خشکی
فرشته دارابی رحیم ناصری امیر میرزایی میثم مرادی

به منظور بررسی برخی واکنش‌های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان در پاسخ به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط متغیر رطوبتی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 94-1393 انجام شد. ف أکثر

به منظور بررسی برخی واکنش‌های فیزیولوژیکی دو رقم گندم نان در پاسخ به محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید در شرایط متغیر رطوبتی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تیمارهای رطوبتی در سه سطح (کنترل (100)، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی خاک) در کرت‌های اصلی، سالیسیلیک اسید در سه سطح (شاهد (صفر)، 50 و 100 میکرومولار) در کرت فرعی و دو رقم گندم نان (پیشتاز و بهار) در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، محتوای آب نسبی، نشت‌یونی، فتوسنتز و فعالیت کربوکسیلازی روبیسکو، هدایت روزنه‌ای و کربن دی اکسید زیر روزنه‌ای و میزان تعرق بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید در تمامی صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. اگرچه با افزایش شدت تنش خشکی عملکرد دانه و محتوای نسبی آب کاهش یافت اما کاربرد سالیسیلیک اسید در این شرایط سبب بهبود این صفات شد. همچنین با افزایش شدت تنش خشکی نشت یونی افزایش یافت که با کاربرد سالیسیلیک اسید این میزان کاهش یافت. فتوسنتز و فعالیت کربوکسیلازی روبیسکو با افزایش سطوح غلظت سالیسیک اسید نسبت به شاهد (عدم محلول پاشی) کاهش یافت. به طور کلی با توجه به نقش سالیسیلک اسید در تقلیل تاثیر منفی تنش بر برخی فرایندهای فیزیولوژیکی مورد مطالعه در این پژوهش، کاربرد آن در شرایط تنش خشکی قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - تأثیر محلول‌پاشی متانول و نانو کود پتاس بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم
فردوس رضایی مهرشاد براری علی حاتمی حمید حسنیان خوشرو

کاربرد محلول‌پاشی متانول روی اندام‌های هوایی گیاهان باعث افزایش عملکرد و تسریع رسیدگی در آن‌ها وهمچنین استفاده از نانو کودها به منظور کنترل دقیق آزادسازی عناصر غذایی می‌تواند گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار و سازگار با محیط زیست باشد. به ‌منظور بررسی تأثیر مح أکثر

کاربرد محلول‌پاشی متانول روی اندام‌های هوایی گیاهان باعث افزایش عملکرد و تسریع رسیدگی در آن‌ها وهمچنین استفاده از نانو کودها به منظور کنترل دقیق آزادسازی عناصر غذایی می‌تواند گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار و سازگار با محیط زیست باشد. به ‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول و نانو کود پتاس بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی به ‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل، متانول در سه سطح صفر، 10 و 15 درصد حجمی و نانو کود پتاس در سه سطح صفر، 2 و 4 کیلوگرم در هکتار به صورت محلول‌پاشی بودند. نتایج نشان داد کاربرد متانول و نانو کود پتاس بر اجزاء تأثیر معنی‌دار داشتند، و بر هم کنش محلول‌پاشی متانول و نانو کود پتاس بر ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، کلروفیل‌ها و کاروتنوئید تأثیر معنی‌داری داشت. بیشترین تعداد دانه در سنبله و عملکرددانه از تیمار 15 درصد حجمی متانول + 4 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاس حاصل شد که نسبت به شاهدبه ترتیب 42 و 45 درصد افزایش نشان داد. همچنین اثر تیمار 10 درصد حجمی متانول + 4 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاس بر رنگیزه‌های فتوسنتزی بیشتر از سایر صفات بود، با توجه به نتایج به دست آمده به طور کلی کاربرد محلول‌پاشی 15 درصد حجمی متانول به همراه 4 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاس برای افزایش عملکرد گیاه گندم احتمالا می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - تاثیر میکوریزا و هیومیک اسید بر محتوای کلروفیل و مولفه‌های پر شدن دانه گندم (Triticum aestivum L.) در سطوح مختلف آبیاری
شهرام شاهمارزاده رئوف سید شریفی محمد صدقی

به‌منظور بررسی تاثیر میکوریزا و هیومیک اسید بر عملکرد، محتوای کلروفیل و مولفه‌های پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سا أکثر

به‌منظور بررسی تاثیر میکوریزا و هیومیک اسید بر عملکرد، محتوای کلروفیل و مولفه‌های پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ آبستنی و قطع آبیاری در 50 درصد مرحله‌ خوشه‌دهی)، کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک در هشت سطح (کاربرد میکوریزا intraradices .G، میکوریزا mosseae .G، کاربردتوام intraradices .G با mosseae .G، کاربرد هیومیک اسید، کاربرد میکوریزا intraradices.G با هیومیک اسید، کاربرد mosseae.G با هیومیک اسید، کاربرد intraradices .G با mosseae .G و هیومیک اسید، عدم کاربرد میکوریزا و اسیدهیومیک به‌عنوان شاهد) بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که کاربرد توام intraradices .G با mosseae .G و اسید هیومیک در مرحله‌ آبیاری کامل، محتوای آنتوسیانین (71%)، محتوای کلروفیل a و b، کلروفیل کل (به‌ترتیب 8/10، 12 و17%)، سرعت پر شدن دانه (18 %)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتیب6/7 و8 %)، طول سنبله (48%)، تعداد دانه در سنبله (68%) و عملکرد دانه (47 %) را در مقایسه با قطع آبیاری در مرحله آبستنی و عدم استفاده از میکوریزا و هیومیک اسید افزایش داد. به نظر می‌رسد که کاربرد میکوریزا و اسید هیومیک می‌تواند عملکرد گندم در شرایط محدودیت شدید آبی را بواسطه بهبود مولفه‌های پر شدن دانه و محتوای کلروفیل افزایش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آن ها در عملکرد ارقام و لاین های مختلف گندم نان در اردبیل
رقیه ذبیحی محمودآباد احمد توبه معرفت قاسمی شهزاد جماعتی ثمرین

به منظور بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آن‌ها در عملکرد ارقام و لاین‌های مختلف گندم نان در اردبیل، آزمایشی در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار با ده رقم (شامل: Uroom، Zare، MV-Magdalena، Soissons، MV-Toborzo، Mihan، Pishgam، FD-11111 و FD- أکثر

به منظور بررسی میزان انتقال مجدد ماده خشک مواد فتوسنتزی و سهم آن‌ها در عملکرد ارقام و لاین‌های مختلف گندم نان در اردبیل، آزمایشی در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار با ده رقم (شامل: Uroom، Zare، MV-Magdalena، Soissons، MV-Toborzo، Mihan، Pishgam، FD-11111 و FD-12073) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 95-1394 به اجرا آمد. نتایج تجزیه واریانس، نشان دهنده وجود اختلاف معنی‌دار بین ارقام و لاین‌های مورد مطالعه، برای صفات مختلف بود. لاین FD-11111 دارای بیشترین تعداد دانه در سنبله، بیشترین عملکرد دانه در مترمربع و سهم در پر شدن و رشد دانه (9/7417 گرم در مترمربع) بود. رقم MV-bodri دارای بیشترین عملکرد بیولوژیک در مترمربع، درصد سهم فرآیند انتقال مجدد ماده خشک اندام‌های هوایی (723/19 درصد) در عملکرد دانه و میزان انتقال ماده خشک از کل اندام های هوایی به دانه بود. رقم MV-Magdalena نیز دارای کمترین عملکرد بیولوژیک و بیشترین شاخص برداشت، بیشترین درصد (797/47 درصد) کارآیی انتقال مجدد مادة خشک اندام‌های هوایی و با 57/3 درصد دارای بیشترین کارآیی فتوسنتز جاری بود. بیشترین سهم فتوسنتز جاری در رقم زارع (923/89 گرم در مترمربع) که دارای کمترین سهم انتقال مجدد ماده خشک بود، به‌دست آمد. بنابراین به طور‌کلی می‌توان گفت که سهم فتوسنتز جاری در افزایش عملکرد دانه بسیار بیشتر بود و لاین FD-11111 در بین ارقام مورد مطالعه، بهترین لاین بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - واکنش ارقام مختلف گندم به تنش خشکی بعد از گلدهی
فرحناز ممتازی

رشد گندم در دوره پس از گلدهی معمولاً با شرایط نامساعد بویژه با کمبود رطوبت مواجه می‌شود که باعث کاهش میزان فتوسنتز جاری می‌گردد و در نتیجه کاهش فراهمی مواد پرورده برای دانه در حال رشد می‌گردد. در این شرایط مواد پرورده ذخیره شده در ساقه از دوره پیش از گلدهی نقش مهمی در ت أکثر

رشد گندم در دوره پس از گلدهی معمولاً با شرایط نامساعد بویژه با کمبود رطوبت مواجه می‌شود که باعث کاهش میزان فتوسنتز جاری می‌گردد و در نتیجه کاهش فراهمی مواد پرورده برای دانه در حال رشد می‌گردد. در این شرایط مواد پرورده ذخیره شده در ساقه از دوره پیش از گلدهی نقش مهمی در تأمین مواد پرورده برای دانه در حال رشد دارد. به منظور بررسی میزان ذخایر ساقه در ارقام مختلف گندم با ارتفاع ساقه متفاوت، آزمایشی در سال زراعی 87-1386 مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان اجرا شد. طرح آزمایشی کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی مورد استفاده قرار گرفت و تیمارها شامل 6 رقم گندم با ارتفاع ساقه متفاوت (مرودشت، فلات، کرج 3، قدس، عدل و کاوه) به عنوان فاکتور فرعی و سه تیمار آبیاری (آبیاری کامل، انجام تنها یک آبیاری در دوره پس از گلدهی و قطع کامل آبیاری در دوره پس از گلدهی) به عنوان فاکتور اصلی. در هنگام رسیدگی فیزیولوژیک صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع ساقه و وزن ساقه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که قطع آبیاری پس از گلدهی باعث کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و وزن ساقه گردید. همچنین ارقام مختلف از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، ارتفاع ساقه و وزن ساقه اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند. مقایسه اثرات متقابل رقم و آبیاری نشان داد که ارقام مختلف واکنش متفاوتی نسبت به قطع آبیاری پس گلدهی نشان می‌دهند بطوریکه با قطع آبیاری پس از گلدهی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در ارقام پابلند به میزان کمتری در مقایسه با ارقام پاکوتاه کاهش یافت. همچنین کاهش وزن ساقه با قطع آبیاری در ارقام پابلند بیشتر از ارقام پاکوتاه بود. این نتایج حاکی از آن است که میزان ذخایر ساقه موجود در ارقام پابلند برای استفاده در دوره پر شدن دانه، بویژه در شرایط نامساعد، بیشتر از ارقام پاکوتا است. به عبارت دیگر انتقال مجدد در ارقام پابلند بیشتر است که این ویژگی می تواند برای توسعه ارقام مقاوم به خشکی در برنامه‌های اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی ذرت شیرین در مراحل مختلف رشد نسبت به تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی
علی شهریاری آدام ب. پوته آنوار ب. عبدالرحیم گیزان ب. صالح

کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسن أکثر

کمبود آب یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرمتقابل تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی برمیزان نسبی آب برگ و میزان پرولین برگ، محتوای کلروفیل برگ، میزان تولید دانه گرده و زنده مانی آن و همچنین میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای دو هیبرید ذرت شیرین 968 و 926 در شرایط گلخانه ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1389و در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه پوترا (UPM) مالزی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری کامل در طول دوره رشد (شاهد)، تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای، تنش رطوبتی در مرحله رشد زایشی و تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه ای و زایشی)، سه سطح کود نیتروژن (40، 120 و 200 کیلو گرم در هکتار از منبع اوره) و دو هیبرید (هیبرید 968 و هیبرید 926) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش آبیاری و کود نیتروژن بر کلروفیل برگ، میزان فتوسنتز و هدایت روزنه ای معنی دار بود و با کاهش میزان مصرف نیتروژن و تنش آبیاری این مقادیر کاهش یافت. نتایج تیمارهای آبیاری بر میزان فتوسنتز نیز نشان داد که تنش رطوبتی در مرحله رشد سبزینه‌ای و زایشی به‌ترتیب باعث کاهش 54 % و 84 % در مقایسه با تیمار آبیاری شاهد شد. اما در هدایت روزنه‌ای کاهش میزان نیتروژن تا سطح 120 کیلو گرم در هکتار تفاوتی را با 200 کیلو گرم در هکتار نیتروژن نشان نداد. میزان پرولین نیز تحت تأثیر تنش آبیاری در گیاه افزایش یافت. میزان دانه گرده نیز با کاهش مصرف نیتروژن و تنش آبیاری کاهش یافت. اما زنده مانی دانه گرده با تنش آبیاری به میزان 39 % کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - اثر کود زیستی و عناصر ریز مغذی بر صفات کیفی و عملکرد نخود در شرایط تنش خشکی
نیما بهداروندی شیخی آرش روزبهانی

به منظور بررسی اثرکاربردکود زیستی و عناصر ریز مغذی بر محتوای کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد نخود در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در منطقه دماوند به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تنش خشکی در سه سطح (1- آبیا أکثر

به منظور بررسی اثرکاربردکود زیستی و عناصر ریز مغذی بر محتوای کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد نخود در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در منطقه دماوند به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تنش خشکی در سه سطح (1- آبیاری مطلوب یا شاهد(بدون تنش)، 2- تنش خشکی در مرحله گل دهی، 3- تنش خشکی در مرحله دانه بندی (آبیاری مطلوب بر اساس 70 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A وتنش خشکی بر اساس 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A انجام شد) و مصرف کود زیستی و عناصر ریز مغذی در چهار سطح (1- شاهد یا بدون مصرف کود2- مصرف کود زیستی (ریزوبیوم)3- مصرف عناصر ریز مغذی4- مصرف کود زیستی (ریزوبیوم) به همراه عناصر ریز مغذی) بودند. تنش خشکی بر محتوای کلروفیل و عملکرد دانه تأثیر معنی داری داشت و سبب کاهش میزان کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد گیاه نخود گردید، بطوریکه تنش در مرحله دانه بندی در اکثر صفات سبب تلفات بیشتری نسبت به سایر سطوح تیمار تنش خشکی شد. مصرف کود زیستی و عناصر ریز مغذی تأثیری بر میزان کلروفیل نداشت ولی بردرصد پروتئین وعملکرد دانه نخود تأثیر چشمگیری داشت. کاربردکود زیستی و عناصر ریز مغذی به تنهایی تاثیر مثبتی بردرصد پروتئین وعملکرد دانه نخود نسبت به شاهد داشت ولی بهترین نتیجه با مصرف توام کود زیستی و عناصر ریز مغذی حاصل شد. اثر متقابل تنش خشکی و کود زیستی به همراه عناصر ریز مغذی بر درصد پروتئین وعملکرد دانه نخود معنی دار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - تأثیر مقادیر مختلف کلرمکوات کلرید و تراکم بوته در کنترل خوابیدگی گندم
محمد صادقی حمیدرضا میری

افزایش تراکم بوته با هدف بهبود عملکرد دانه ممکن است سبب خوابیدگی (ورس) درگندم شود، که این خود به کاهش کارایی فنوسنتز و در نتیجه به کاهش عملکرد دانه منجر می شود. در یک تحقیق مزرعه ای با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در محل ایستگاه مرکز تحقی أکثر

افزایش تراکم بوته با هدف بهبود عملکرد دانه ممکن است سبب خوابیدگی (ورس) درگندم شود، که این خود به کاهش کارایی فنوسنتز و در نتیجه به کاهش عملکرد دانه منجر می شود. در یک تحقیق مزرعه ای با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در محل ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی فارس (زرقان) تأثیر چهارتراکـم بوته 200، 300، 400 و 500 بوته در مترمربع و سه غلظت صفر، 1500 و 3000 گرم در هکتار کلرمکوات کلرید (CCC) بر خوابیدگی و برخی صفات مورفولوژیک گندم رقم روشن (از ارقام محلی پابلند و حساس به خوابیدگی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش تراکم بوته از 200 به 500 بوته در مترمربع باعث افزایش ارتفاع بوته، کاهش وزن دانه، افزایش عملکرد دانه و افزایش خوابیدگی تا 70% شد و تأثیر معنی داری بر سایر صفات نداشت. همچنین کاربرد CCC باعث کاهش ارتفاع بوته، کاهش میزان ورس، کاهش وزن خشک و میزان فتوسنتز بعد از گرده افشانی شد، اما تأثیر معنی داری بر سایر صفات نداشت. در مجموع نتایج نشان داد که در تیمار تراکم 400 بوته در متر مربع و غلظت 3000 گرم کلر مکوات کلرید کمترین میزان خوابیدگی در رقم گندم روشن مشاهده شد و با توجه به عملکرد مناسب دانه، این تیمار قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - اثر تنش خشکی و سالیسیلیک اسید روی رنگدانه های فتوسنتزی و جذب عناصر غذایی ارقام زراعی آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
احسان نعمت اللهی عبدالرضا جعفری علیرضا باقری

به منظور بررسی تحمل ارقام مختلف آفتابگردان (Helianthus annuus L.) نسبت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و در محیط کشت گلدان طراحی شد. ارقام یوروفلور و هایسون 33 آفتابگردان به عنوان فاکتور اصلی و سطوح مختلف تنش خشکی (شاهد، 3/0- أکثر

به منظور بررسی تحمل ارقام مختلف آفتابگردان (Helianthus annuus L.) نسبت به تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و در محیط کشت گلدان طراحی شد. ارقام یوروفلور و هایسون 33 آفتابگردان به عنوان فاکتور اصلی و سطوح مختلف تنش خشکی (شاهد، 3/0- ، 6/0- و9/0- مگاپاسکال) و محلول پاشی توسط سالیسیلیک اسید (صفر و 100 میکرومولار) به عنوان فاکتور فرعی انتخاب گردیدند. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از این است که با افزایش سطوح تنش خشکی، کاهش معنی داری در جذب عناصر غذایی ماکرو و همچنین رنگدانه های فتوسنتزی به وجود آمد. بیشترین میزان کاهش در صفات مذکور، در سطح 9/0- مگاپاسکال بود. با استناد به نتایج این پژوهش، رقم هایسون 33 در مقایسه با یورفلور، به دلیل توانایی بالاتر در جذب عناصر غذایی و همچنین محتوای بیش تر رنگدانه های فتوسنتزی برگ، به عنوان رقم مقاوم تر آفتابگردان نسبت به شرایط تنش خشکی در مقایسه با رقم یوروفلور شناخته شد. محلول پاشی سالیسیلیک اسید با غلظت 100 میکرومولار نیز از طریق افزایش معنی دار جذب عناصر غذایی ماکرو و رنگدانه های فتوسنتزی، سبب کاهش خسارت ناشی از تنش خشکی در هر دو رقم آفتابگردان گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - اثر افزایش غلظت دی اکسید کربن در شرایط وجود خشکی بر توانایی رقابتی علف های هرز با ذرت
حمید رضا میری

به منظور بررسی اثرات افزایش غلظت CO2 به همراه تغییر میزان رطوبت خاک بر رشد و توانایی رقابتی ذرت در برابر گیاهان زراعی و علف های هرز سه کربنه و چهارکربنه، آزمایش گلخانه ای در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان در سال 1391 انجام شد. آزمایش شامل بررسی اثر دو تیمار غلظت معمول أکثر

به منظور بررسی اثرات افزایش غلظت CO2 به همراه تغییر میزان رطوبت خاک بر رشد و توانایی رقابتی ذرت در برابر گیاهان زراعی و علف های هرز سه کربنه و چهارکربنه، آزمایش گلخانه ای در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان در سال 1391 انجام شد. آزمایش شامل بررسی اثر دو تیمار غلظت معمولی (ppm 400) و افزایش یافته (ppm 800) CO2 و دو تیمار آبیاری معمولی و تنش خشکی بر گیاهان ذرت، گندم، آفتابگردان، ارزن و علف های هرز تاج خروس، سلمه تره، قیاق و یولاف وحشی بصورت کشت تکی و کشت مخلوط با ذرت بود. صفات سطح برگ، وزن خشک ساقه، برگ، ریشه و شاخص توانایی رقابتی (PRY) برای هر گیاه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت CO2 رشد اندام های هوایی، سطح برگ و ریشه در گیاهان گندم، آفتابگردان، سلمه تره و یولاف وحشی افزایش یافت، در حالیکه در ذرت، ارزن، تاج خروس و قیاق تغییر معنی داری نشان نداد. تنش خشکی وزن خشک، گندم، آفتابگردان، ذرت و ارزن را به ترتیب 2/25، 3/30، 30 و 32 درصد کاهش داد، اما در شرایط CO2 بالا این مقادیر به ترتیب 0، 3/10، 0 و 7/19 درصد بود. در واقع در شرایط افزایش CO2 اثرات تنش خشکی بر گیاهان سه کربنه و چهارکربنه کاهش یافته و بخشی از اثرات تنش خشکی با افزایش CO2 از بین رفت. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش CO2 توانایی رقابتی علف های هرز سه کربنه در برابر ذرت افزایش می یابد. این امر سبب تغییر برهمکنش رقابتی گیاهان سه کربنه و چهارکربنه با علف های هرز در شرایط تنش خشکی و افزایش CO2 تغییر می‌شود. بطوریکه رقابت علف های هرز سه کربنه در برابر گیاهان زراعی چهارکربنه افزایش یافته و خسارت ناشی از این گیاهان بیشتر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - رشد و توانایی رقابتی گندم در برابر گیاهان سه کربنه و چهارکربنه در شرایط افزایش غلظت CO2 و تنش خشکی
فرحناز ممتازی حمیدرضا میری

پیش بینی‌های حاکی از آن است که غلظت CO2 اتمسفر در حال افزایش است و این افزایش CO2 اثرات قابل توجهی بر گیاهان زراعی و رشد و برهمکنش آنها دارد. علاوه بر افزایش CO2 تغییرات رطوبتی نیز همزمان رشد گیاهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. به منظور بررسی اثرات همزمان افزایش غلظت CO أکثر

پیش بینی‌های حاکی از آن است که غلظت CO2 اتمسفر در حال افزایش است و این افزایش CO2 اثرات قابل توجهی بر گیاهان زراعی و رشد و برهمکنش آنها دارد. علاوه بر افزایش CO2 تغییرات رطوبتی نیز همزمان رشد گیاهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. به منظور بررسی اثرات همزمان افزایش غلظت CO2 و تنش خشکی بر گندم در شرایط رقابت با گیاهان C4 و C3 آزمایشی گلخانه ای با دو غلظت معمولی (ppm400) و افزایش یافته CO2 (ppm700) و شرایط تنش و بدون تنش در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان در سال 1391 انجام شد. گیاهان زراعی گندم، آفتابگردان و علف های هرز سلمه تره و یولاف وحشی به عنوان گونه های سه کربنه و گیاهان زراعی ذرت، ارزن و علف های هرز تاج خروس و قیاق به عنوان گونه های چهارکربنه بصورت کشت تکی و کشت مخلوط مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت CO2 رشد اندام های هوایی، سطح برگ و ریشه در گندم یافت، در حالیکه در ذرت، ارزن، تاج خروس و قیاق تغییر معنی داری نشان نداد. با افزایش غلظت CO2 وزن خشک گندم 7/30 درصد افزایش یافت. تنش خشکی وزن خشک گندم را 2/25 درصد کاهش داد، اما در شرایط CO2 بالا هیچ کاهشی در وزن خشک گندم مشاهده نشد. در واقع در شرایط افزایش CO2 اثرات تنش خشکی بر گیاهان سه کربنه و چهارکربنه کاهش یافته و بخشی از اثرات تنش خشکی با افزایش CO2 از بین رفت. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش CO2 توانایی رقابتی گندم در برابر گیاهان چهارکربنه افزایش می یابد. این امر سبب تغییر برهمکنش رقابتی گیاهان سه کربنه و چهارکربنه با علف های هرز در شرایط تنش خشکی و افزایش CO2 تغییر می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - شناسایی بوته های بردبار به نمک (NaCl) منداب (Eruca sativa MILL.) طی رشد
عذرا عطائی عظیمی معصومه واشانی بابک دلنواز هاشملویان

منداب (Eruca sativa MILL.) گیاهی با تنوع زیستی و ریختی بالا می باشد و مصارف پزشکی، صنعتی و اقتصادی گسترده ای دارد. این گیاه قادر به رشد در کناره های مزارع و زمین های بایر می باشد و بردبار به شوری و خشکی است. در این تحقیق گیاهان 3-4 برگی کشت شده در گلدان، در سه مرحله با أکثر

منداب (Eruca sativa MILL.) گیاهی با تنوع زیستی و ریختی بالا می باشد و مصارف پزشکی، صنعتی و اقتصادی گسترده ای دارد. این گیاه قادر به رشد در کناره های مزارع و زمین های بایر می باشد و بردبار به شوری و خشکی است. در این تحقیق گیاهان 3-4 برگی کشت شده در گلدان، در سه مرحله با فاصله 15 روزه، تحت تنش شوری با کلرید سدیم قرار گرفتند. بررسی تعداد گیاهان باقی مانده از نظر ریختی بعد از هر تنش، نشان داد بوته های باقی مانده و بردبار به شوری، دارای برگ‌های پربرش و میوه های کوتاه کرکدار هستند. برای مطالعات بیوشیمی مقدار فنل نمونه های گیاهی تعیین گردید که نتایج حاکی از کاهش فنل طی مراحل تنش شوری بود. رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیلa و b، و کاروتنوئیدها، نیز مورد بررسی قرار گرفتند که با افزایش تنش، کاهشی در میزان رنگیزه ها مشاهده نشد. یافته های این پژوهش نشان داد که بوته های باقی مانده بردبار به شوری در این غربالگری، دارای برگ های پربریدگی با میوه های کوتاه کرکدار هستند که با تنش شوری محتوای فنل آنها کاهش ولی رنگیزه‌های فتوسنتزی آنها تغییر نمی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - اثر سطوح متفاوت نیتروپروساید سدیم و آرسنیک بر عملکرد میوه و برخی ویژگی‌های بیوشیمایی خیار تلخ (Momordica charantia L.)
پرویز یداللهی محمد رضا اصغری پور سجاد شیخ پور بهنام جباری حامد قاسمی

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروپروساید سدیم (SNP) و آرسنیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی خیار تلخ (Momordica charantia L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش سه سطح محلول پا أکثر

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروپروساید سدیم (SNP) و آرسنیک بر ویژگی‌های بیوشیمیایی خیار تلخ (Momordica charantia L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش سه سطح محلول پاشی SNP شامل مقادیر صفر، 50 و 100 میکرو مولار به عنوان عامل اول و چهار سطح آرسنیک شامل صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم در کیلوگرم خاک به عنوان عامل دوم لحاظ گردید. کاربرد مقادیر مختلف آرسنیک سبب کاهش معنی دار رنگدانه‌های فتوسنتزی، فلورسانس، محتوای آب نسبی برگ و عملکرد میوه گردید. همچنین سمیت آرسنیک در بالاترین سطح منجر به کاهش 57/47 و25/31 درصدی به ترتیب در غلظت عناصر P و K در میوه گردید. درصد پروتئین میوه در اثر سمیت آرسنیک افزایش یافت و در بیشترین مقدار آرسنیک با 68/34 درصد افزایش به حداکثر خود رسید. تیمار SNP نیز بر تمامی صفات مورد بررسی به غیر از فسفر میوه اثر معنی داری داشت و این تاثیر در محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP به حداکثر مقدار خود رسید. اثر متقابل آرسنیک و SNP تنها بر عملکرد میوه و فلورسانس معنی دار بود. در شرایط سمیت آرسنیک، محلول پاشی با 100 میکرومولار SNP موجب افزایش 12/54 درصدی در عملکرد میوه و کاهش 66/41 درصدی در فلورسانس نسبت به عدم محلول پاشی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد می‌توان اعمال سدیم نیتروپروساید به صورت محلول پاشی را در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی جهت کاهش اثرات سوء تنش فلز سنگین آرسنیک توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - تاثیر اسیدهیومیک‌ و کود حاوی کلسیم و بور (کلبرون) بر ویژگی‌های رویشی و زایشی توت‌فرنگی در کشت بدون خاک
مهدی حسینی فرهی رضا امیری فهلیانی فریما یوسفی

به منظور بررسی تاثیر اسیدهیومیک و کلبرون بر ویژگی‌های رویشی و زایشی توت فرنگی رقم آروماس، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در یک گلخانه هیدروپونیک با محیط کشت کوکوپیت و پرلایت به نسبت (1:1) انجام گرفت. فاکتور اول کلبرون در غلظت‌های 0، 5/1، 3 و 5/4 ‌گرم أکثر

به منظور بررسی تاثیر اسیدهیومیک و کلبرون بر ویژگی‌های رویشی و زایشی توت فرنگی رقم آروماس، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در یک گلخانه هیدروپونیک با محیط کشت کوکوپیت و پرلایت به نسبت (1:1) انجام گرفت. فاکتور اول کلبرون در غلظت‌های 0، 5/1، 3 و 5/4 ‌گرم در لیتر و فاکتور دوم اسیدهیومیک در غلظت‌های صفر، 5/1، 3 و 5/4 گرم در لیتر از منبع گرین هام(13% اسیدهیومیک) بود. بر اساس نتایج، کاربرد کلبرون و اسیدهیومیک بر عملکرد، تعداد میوه در بوته، نسبت طول به قطر میوه، شاخص سبزینگی، مواد جامد محلول و سفتی بافت میوه موثر بود. بیشترین تعداد میوه در بوته، عملکرد، شاخص سبزینگی و سفتی بافت میوه در گیاهان تیمار شده با کلبرون 5/4 و اسیدهیومیک 3 ‌گرم در لیتر مشاهده گردید. محلول پاشی کلبرون و اسیدهیومیک تاثیر معنی‌داری بر شدت فتوسنتز نشان نداد. به طور کلی کاربرد کلبرون و اسیدهیومیک برای افزایش ویژگی‌های کمی و کیفی توت فرنگی رقم اروماس در کشت بدون خاک توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - اثر محلول‌پاشی اسید هیومیک بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی کاهو لولاروزا(Lactuca sativa L.) تحت تنش شوری
روما کلهر منفرد

تنش شوری از جمله تنش های مهم در کاهش عملکرد گیاهان، به ویژه گیاهان برگی است و ارائه راهکارهایی جهت مقابله با آن بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ای واقع در نظر آباد کرج بر کاهو لولاروزا به صورت هی أکثر

تنش شوری از جمله تنش های مهم در کاهش عملکرد گیاهان، به ویژه گیاهان برگی است و ارائه راهکارهایی جهت مقابله با آن بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه ای واقع در نظر آباد کرج بر کاهو لولاروزا به صورت هیدروپونیک و در شرایط تنش شوری انجام شد. عامل های این پژوهش شامل اسید هیومیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 500، 1000 و 1500 میلی گرم در لیتر و تنش شوری در دو سطح بدون تنش (شاهد) و 30 میلی مولار بود. نتایج نشان داد که اعمال تنش شوری موجب کاهش عملکرد کاهو لولاروزا شد. کاربرد اسید هیومیک و افزایش غلظت آن موجب افزایش عملکرد کمی و کیفی این گیاه شد و اثرات منفی حاصل از تنش شوری را کاهش داد. بیشترین عملکرد وزن تر کاهو (27/682 گرم بر متر مربع)، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیتر و شاهد تنش شوری بود که با برهمکنش اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیتر و تنش شوری در یک گروه آماری قرار گرفتند. کاربرد اسید هیومیک وافزایش غلظت آن سبب کاهش فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز شد. تنش شوری فعالیت آنزیم کاتالاز و آنزیم آسکوربات پراکسیداز را افزایش داد. کمترین فعالیت آنزیم کاتالاز با µmole FW/min 004/0 و آنزیم آسکوربات پراکسیداز با µmol H2O2 min-1.mg-1 protein 41/0، مربوط به اثرات متقابل تیمارهای اسید هیومیک 1500 میلی گرم در لیترو شاهد تنش شوری بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز µmole FW/min 024/0 و آنزیم آسکوربات پراکسیداز µmol H2O2 min-1.mg-1 protein 81/0 در شاهد اسید هیومیک در شرایط تنش شوری مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - اثر محلول‌پاشی آسکوربات بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، فنل و فلاونوئید گیاه دارویی خرفه (.Portulaca oleracea L) در شرایط تنش شوری
الهام نیکی اسفلان

به منظور بررسی اثر محلول پاشی آسکوربات بر رنگیزه های فتوسنتزی، فنل و فلاونوئید گیاه دارویی خرفه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در سال 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری و شهرستان پاکدشت به صورت فاکتوریل قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار اجرا گردی أکثر

به منظور بررسی اثر محلول پاشی آسکوربات بر رنگیزه های فتوسنتزی، فنل و فلاونوئید گیاه دارویی خرفه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در سال 1395 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری و شهرستان پاکدشت به صورت فاکتوریل قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید که در آن تنش شوری در سه سطح (0، 70، 140و 210 میلی مولار) و مصرف آسکوربات در 3 سطح (0، 10 و 20 میلی مولار) در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد که بجز اثر ساده شوری بر فلاونوئید و فنل و اثر آسکوربات بر کاروتنوئیدها سایر اثرات بر صفات مورد آزمون معنی دار بود. اثر متقابل دو گانه عوامل آزمایشی تنها بر کلروفیل b و کاروتنوئید ها معنی دار گردید. نتایج مقایسات میانگین ها نشان داد که محلول پاشی mM 20 آسکوربات منجر به بهبود کلروفیل گردید ولی افزایش معنی داری در کاروتنوئید ها ایجاد نگردید. مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد که اعمال تنش شوری mM210 و عدم کاربرد آسکوربات منجر به دستیابی به حداکثر میزان کاروتنوئید برگ (µg/ml 72/0) گردید در حالی که عدم استفاده از آب شور و محلول پاشی mM 20 آسکوبات با µg/ml 24/4 بالاترین دستیابی به کلروفیلb برگ را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - پاسخ فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ارقام انگور به تنش خشکی
مجتبی قلی زاده مهدی حدادی نژاد علی عبادی علی محمدی ترکاشوند

به¬منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شش رقم انگور آزمایشی فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت شرایط گلخانه¬ای اجرا شد. در این آزمایش، تیمارها شامل شش رقم انگور (عسگری، خلیلی، یاقوتی، پیکامی، ترکمن 4 و سوزک) و چهار سطح تنش خشکی (شر أکثر

به¬منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شش رقم انگور آزمایشی فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت شرایط گلخانه¬ای اجرا شد. در این آزمایش، تیمارها شامل شش رقم انگور (عسگری، خلیلی، یاقوتی، پیکامی، ترکمن 4 و سوزک) و چهار سطح تنش خشکی (شرایط نرمال (100 درصد ظرفیت مزرعه)، تنش کم (75 درصد ظرفیت مزرعه)، تنش متوسط (50 درصد ظرفيت مزرعه) و تیمار تنش شدید (25 درصد ظرفیت مزرعه)) بودند. نتایج نشان داد که صفاتی فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی با افزایش شدت تنش، به¬طور معنی-داری افزایش یافتند. درمقابل، صفات محتوای نسبی¬آب برگ، شاخص پایداری غشاء، میزان رنگدانه¬های فتوسنتزی، محتوای فنول کل با افزایش شدت تنش، به¬طور معنی¬داری کاهش یافتند. در میان ارقام مورد مطالعه، رقم یاقوتی از حیث شاخص های موردمطالعه نسبت به سایر ارقام انگور، مقاومت بیشتری نسبت به خشکی نشان داد. با توجه به نتایج این پژوهش به¬نظر می‌رسد که رقم یاقوتی نسبت به ارقام دیگر به خشکی متحمل‌تر است. ولی از آنجا که این تحمل ناشی از مکانیزم های فعال در برگ می باشد لازم است در زمان استفاده از این رقم به عنوان پایه آزمایش های تکمیلی انجام شود. بنتایج نشان داد که صفاتی فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی با افزایش شدت تنش، به¬طور معنی-داری افزایش یافتند. درمقابل، صفات محتوای نسبی¬آب برگ، شاخص پایداری غشاء، میزان رنگدانه¬های فتوسنتزی، محتوای فنول کل با افزایش شدت تنش، به¬طور معنی¬داری کاهش یافتند. در میان ارقام مورد مطالعه، رقم یاقوتی از حیث شاخص های موردمطالعه نسبت به سایر ارقام انگور، مقاومت بیشتری نسبت به خشکی نشان داد. با توجه به نتایج این پژوهش به¬نظر می‌رسد که رقم یاقوتی نسبت به ارقام دیگر به خشکی متحمل‌تر است. ولی از آنجا که این تحمل ناشی از مکانیزم های فعال در برگ می باشد لازم است در زمان استفاده از این رقم به عنوان پایه آزمایش های تکمیلی انجام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - تأثیر تنظیم کننده‌های رشد بر برخی از صفات فتوسنتزی و حفظ ساختار غشای سلول‌های برگ پرچم دو رقم گندم تحت شرایط دیم
علی رسائی سعید جلالی هنرمند محسن سعیدی محمداقبال قبادی

در زمان وقوع تنش‌های غیرزنده، غشای سلولی اولین بخش از سلول های گیاهی است که تحت تأثیر تنش قرار می‌گیرد و بسیاری از روابط فیزیولوژیک و بیوشیمیایی سلول و گیاه دچار اختلال می‌شود. به‌منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی هورمون های مختلف رشد شامل اکسین (IAA)، جیبرلیک اسید (GA3) و أکثر

در زمان وقوع تنش‌های غیرزنده، غشای سلولی اولین بخش از سلول های گیاهی است که تحت تأثیر تنش قرار می‌گیرد و بسیاری از روابط فیزیولوژیک و بیوشیمیایی سلول و گیاه دچار اختلال می‌شود. به‌منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی هورمون های مختلف رشد شامل اکسین (IAA)، جیبرلیک اسید (GA3) و سیتوکینین (6-BAP) به همراه آب مقطر (شاهد) در مرحله‌ی رشد بوتینگ دو رقم گندم (ریژاو و آذر-2)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار تحت شرایط دیم در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال‌های 93-1392 و94-1393 اجرا گردید. بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس، اثر هورمون های مختلف رشد بر میزان سبزینگی، محتوی نسبی آب، حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II، شاخص زنده‌مانی، پایداری غشای سلول و سرعت فتوسنتز برگ هر دو رقم معنی دار بود. در بین هورمون های رشد، محلول پاشی هورمون‌های سیتوکینین و اکسین در صفات اندازه‌گیری شده برگ بیشترین اثر را داشتند و کمترین میانگین صفات مذکور در عدم پاشش (شاهد) به دست آمد. در بین دو رقم رقم ریژاو نسبت به آذر-2 برتری داشت. همچنین، همبستگی مثبت و معنی‌داری بین پایداری غشای سلول با سرعت فتوسنتز، حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و شاخص عملکرد وجود داشت. به‌طورکلی، در شرایط دیم (کمبود آب) با کاربرد خارجی هورمون سیتوکینین در مرحله بوتینگ در رقم برتر گندم ریژاو پایداری غشای سلول، محتوی نسبی آب، سرعت و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II نسبت به شاهد به‌ترتیب 16، 18، 38 و 45 درصد بیشتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی کدو تخم کاغذی
سمیرا مالکی خضرلو سجاد انصاری اردلی مهدیه مالکی خضرلو عاطفه دستور

10.22034/aej.2016.525755

چکیده به‌منظور تعیین اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه کدو تخم کاغذی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش أکثر

چکیده به‌منظور تعیین اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه کدو تخم کاغذی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش برگ‌زدایی در سه سطح بدون برگ‌زدایی، 50%، 100% و کود نیتروژن در سه سطح 50، 100، 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع کود اوره بود. به این منظور تنش برگ‌زدایی در مرحله شیری دانه‌ها و کود نیتروژن در دو مرحله رشدی گیاه اعمال شدند. پس از برداشت محصول، برخی صفات کمی شامل وزن میوه، قطر، طول، عرض، وزن و تعداد دانه و همچنین روغن و برخی اسیدهای چرب دانه به‌عنوان صفات کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی صفات مورد بررسی را تحت تأثیر قرار دادند، اما برهم‌کنش این تیمارها بر صفات معنی‌دار نشد. با افزایش سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی، بیشتر صفات کمی و کیفی دانه کاهش یافتند و بیشترین مقدار اسید لینولئیک، اولئیک، پالمیتیک و استئاریک به‌ترتیب با 3/44، 9/27، 03/17 و 98/4% در سطح 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌دست آمد. همچنین، در تیمار بدون تنش برگ‌زدایی بیشترین مقدار اسیدهای چرب به دست آمد. بنابراین، حذف واحدهای فتوسنتزی در گیاه بر بیشتر خصوصیات رشدی گیاه تأثیرگذار بوده و افزایش مقدار مصرف کود نیتروژن علاوه بر افزایش هزینه نهاده‌ مصرفی، اثر سوء بر خصوصیات کمی و کیفی محصول دارد. در مجموع، تیمار کود نیتروژن 50 کیلوگرم در هکتار و تیمار بدون برگ‌زدایی مناسب‌ترین تیمار از نظر حصول حداکثر عملکرد دانه توصیه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - اثر پتاسیم و روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم
امین عباسی مقدم علی عبادی حسین شهبازی

به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف پتاسیم و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پتاس أکثر

به منظور تعیین اثر مقادیر مختلف پتاسیم و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک نخود در شرایط دیم، آزمایشی در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پتاسیم در چهار سطح 0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار و روی در سه سطح 0، 3 و 6 در هزار بودند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در بوته، میزان کلروفیل a، b و کل، محتوی رطوبت نسبی برگ، پایداری غشای سلولی و پتانسیل اسمزی بودند. کاربرد پتاسیم و روی موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شد به طوری که بیشترین عملکرد دانه با کاربرد 60 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و محلول پاشی 6 در هزار روی به دست آمد. همچنین حداکثر عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در بوته، کلروفیل a، b و کلروفیل کل و رطوبت نسبی برگ، پایداری غشای سلولی و پایین ترین پتانسیل اسمزی به تیمار 90 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و تیمار 6 در هزار روی اختصاص یافت. کاربرد روی و پتاسیم موجب بهبود شاخص های تحمل به تنش و کاهش آسیب های ناشی از تنش خشکی شده و عملکرد را افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - بررسی تأثیر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیکی جو بدون پوشینه (Hordeum sativum L.) در منطقه اقلید فارس
علیرضا باقری حجت اله مظاهری لقب

در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران رشد و عملکرد غلات به&lrm;دلیل وجود تنش&lrm;های خشکی و شوری کاهش پیدا می&lrm;کند. در عین حال یکی از مناسب&lrm;ترین گیاهان زراعی برای چنین شرایطی گیاه جو است. در حال حاضر، برای غلبه بر مشکلات تنش ژنوتیپ&lrm;های مناسب و متحمل جو معمولی أکثر

در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران رشد و عملکرد غلات به&lrm;دلیل وجود تنش&lrm;های خشکی و شوری کاهش پیدا می&lrm;کند. در عین حال یکی از مناسب&lrm;ترین گیاهان زراعی برای چنین شرایطی گیاه جو است. در حال حاضر، برای غلبه بر مشکلات تنش ژنوتیپ&lrm;های مناسب و متحمل جو معمولی وجو بدون پوشینه تحت بررسی هستند. در این آزمایش به منظور بررسی میزان تحمل جو بدون پوشینه به خشکی، چهار ژنوتیپ ( UH3،U46M ،EHM81-12 و CM67) در ایستگاه تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید به مدت دو سال مورد بررسی قرار گرفتند. چهار تیمار (آبیاری پس از پتانسیل آب خاک 5/0- (شاهد)، 5/1- ، 3- و 5- bar) به کار برده شدند. تیمارها در آزمایش کرت&lrm;های خرد شده بر اساس طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شدند. ژنوتیپ های جو بدون پوشینه به کرت&lrm;های اصلی و تیمارهای آبیاری به کرت&lrm;های فرعی تعلق گرفت. صفات مورد اندازه&lrm;گیری شامل میزان فتوسنتز، تنفس و میزان کلروفیل، مقدارهورمون آبسیزیک اسید، پرولین و میزان آنزیم&lrm;های پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در برگ پرچم بودند. داده ها با نرم افزار MSTATC تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تنش باعث کاهش فتوسنتز و میزان کلروفیل ولیکن باعث افزایش میزان آنزیم&lrm;های سوپر اکسید دیسموتاز و پراکسیداز (به&lrm;دلیل افزایش تولید مشتقات اکسیژن در تنش خشکی)، محتوی پرولین،ABA و میزان تنفس شد. ژنوتیپUH3 کمترین مقدار فتوسنتز، کلروفیل، ABA وپرولین ولی ژنوتیپCM67 بیشترین مقدار این صفات را داشتند. در مورد تنفس نتیجه عکس بود. به&lrm;طورکلی، با توجه به صفات مورد بررسی، ژنوتیپ CM67 به&lrm;عنوان ژنوتیپ متحمل و UH3 به&lrm;عنوان ژنوتیپ حساس شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گلرنگ تحت تنش خشکی
انسیه اشرفی خورشید رزمجو

گلرنگ از جمله گیاهان دانه روغنی مقاوم به خشکی در مناطق خشک و نیمه خشک است اما این گیاه در مرحله جوانه زنی تا اسقرار نسبت به تنش خشکی حساس است. پرایمینگ بذر ممکن است برای افزایش مقاومت به خشکی گیاهان در مرحله جوانه زنی تا استقرار استفاده شود هدف از این آزمایش بررسی اثرات أکثر

گلرنگ از جمله گیاهان دانه روغنی مقاوم به خشکی در مناطق خشک و نیمه خشک است اما این گیاه در مرحله جوانه زنی تا اسقرار نسبت به تنش خشکی حساس است. پرایمینگ بذر ممکن است برای افزایش مقاومت به خشکی گیاهان در مرحله جوانه زنی تا استقرار استفاده شود هدف از این آزمایش بررسی اثرات سودمند بذور هیدروپرایم شده بر برخی صفات فیزیولوژیک ارقام گلرنگ تحت شرایط تنش خشکی در مزرعه است. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. سه رقم گلرنگ (کوسه،PIوIL111)،دو تیمار بذری (شاهد و 6 ساعت هیدروپرایمینگ) و سه رژیم آبیاری (60، 75 و 90 درصد تخلیه آب قابل دسترس گیاه از خاک) استفاده شد. شاخص سطح برگ، تبادلات فتوسنتزی(A)، پرولین، مقدار کلروفیل و کاروتنوئید و همچنین مقدار روغن و پروتئین دانه اندازه گیری شد. مقدار پرولین و پروتئین با افزایش سطوح خشکی افزایش یافت در حالی که مقدار روغن و تبادلات فتوسنتزی در سطح دوم تنش افزایش و در سطح سوم تنش کاهش یافت. شاخص سطح برگ و محتوای کاروتنوئید نیز تحت تنش خشکی کاهش یافت. هیدروپرایمینگ مقدار شاخص سطح برگ، تبادلات فتوسنتزی، پرولین، کلروفیل، کاروتنوئید، پروتئین و روغن را تحت شرایط تنش و بدون تنش افزایش داد. هیدروپرایمینگ به مدت 6 ساعت خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی بذور هیدروپرایم شده را بهبود می بخشد و این امر منجر به افزایش روغن و پروتئین بذور می شود. هیدروپرایمینگ باعث رشد بهتر، حفظ سیستم گیاه در برابر تنش وو افزایش مقدار روغن و پروتئین بذور می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - تأثیر سالسیلیک اسید بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه گشنیز (Coriandurum sativum L.)
صالحه نادری حمیده خواجه حسن احمدی

این پژوهش به منظور بررسی تأثیرسطوح مختلف سالسیلیک اسید بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پراکسیداز (POD) و گایاکول پراکسیداز (GPX) و پلی فنل اکسیداز (PPO)، کلروفیل b، a و کارتنوئید گیاه دارویی گشنیز، در قالب طرح کاملاُ تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده زیست فناوری دان أکثر

این پژوهش به منظور بررسی تأثیرسطوح مختلف سالسیلیک اسید بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پراکسیداز (POD) و گایاکول پراکسیداز (GPX) و پلی فنل اکسیداز (PPO)، کلروفیل b، a و کارتنوئید گیاه دارویی گشنیز، در قالب طرح کاملاُ تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه زابل در سال 1392 انجام شد. تیمار اسید سالسیلیک اسید در چهار سطح 0، 1، 5/1 و 2 میلی مولار بود. نتایج نشان داد در سطح 2 میلی مولار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان پراکسیداز (POD) و گایاکول پراکسیداز (GPX) و پلی فنل اکسیداز (PPO)، کلروفیل b، a و کارتنوئید نسبت به شاهد به ترتیب 96/72، 22/90، 70/91، 34/75، 34/85 و 12/81 درصد افزایش معنی داری نشان داد. به نظر می رسد سالسیلیک اسید با تولید آنتی اکسیدان ها و افزایش رنگیزه های فتوسنتزی در غلظت های بالاتر از 1 میلی مولار تا حدودی باعث بهبود رشد در گیاه گشنیز در شرایط آزمایش گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - تاثیر آرایش کاشت بر مراحل نمو، شاخص های رشد، انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و عملکرد گلرنگ
حسین پورهادیان مرتضی زاهدی

به منظور تعیین اثر فاصله ردیف و تراکم بوته بر برخی خصوصیات رشدی گلرنگ در کشت تابستانه، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با استفاده از رقم بومی کوسه در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 1383 اجرا شد. در این آزمایش فواصل أکثر

به منظور تعیین اثر فاصله ردیف و تراکم بوته بر برخی خصوصیات رشدی گلرنگ در کشت تابستانه، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با استفاده از رقم بومی کوسه در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 1383 اجرا شد. در این آزمایش فواصل ردیف 20، 30 و 45 سانتی متر به عنوان فاکتور اصلی و تراکم های 40 و 50 بوته در مترمربع به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. با افزایش فاصله ردیف طول مدت تمام مراحل نموی و هم چنین مقدارLWRmaxبه طور معنی داری کاهش و در حالی که مقادیرLARmax،SLWmaxوSLAmaxافزایش یافت. با تغییر فاصله ردیف از 20 به 45 سانتی متر میزان انتقال مجدد موادفتوسنتزی و عملکرد دانه به ترتیب 27.3 و 37.5 درصد کاهش ولی کارایی و سهم انتقال مجدد موادفتوسنتزی به ترتیب 14.5 و 13.4 درصد افزایش یافت. تغییر تراکم از 40 به 50 بوته در مترمربع موجب کاهش معنی داری طول مدت مراحل نموی از زمان کاشت تا شروع گل دهی، 50 درصد گل دهی و رسیدگی فیزیولوژیک گردید. هم چنین در اثر افزایش تراکم بوته میزان، کارایی و سهم انتقال مجدد موادفتوسنتزی در واحد سطح به میزان 24.5، 23.3 و 18.8 درصد افزایش یافت. افزایش تراکم بوته موجب کاهش معنی دار مقدارLARmaxو افزایشSLWmaxشد ولی تاثیر معنی داری بر مقادیرLWRmax،SLAmaxو عملکرد دانه نداشت. با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، جهت حصول حداکثر عملکرد از کشت تابستانه گلرنگ، تحت شرایط این آمایش استفاده از آرایش کاشت حاصل از تلفیق فاصله ردیف 20 سانتی متر و تراکم 50 بوته در مترمربع قابل توصیه می باشد. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات فتوسنتز

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية