اثر افزایش غلظت دی اکسید کربن در شرایط وجود خشکی بر توانایی رقابتی علف های هرز با ذرت
الموضوعات : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
الکلمات المفتاحية: تغییر اقلیم, رقابت, مسیر فتوسنتزی, سه کربنه, چهار کربنه,
ملخص المقالة :
به منظور بررسی اثرات افزایش غلظت CO2 به همراه تغییر میزان رطوبت خاک بر رشد و توانایی رقابتی ذرت در برابر گیاهان زراعی و علف های هرز سه کربنه و چهارکربنه، آزمایش گلخانه ای در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان در سال 1391 انجام شد. آزمایش شامل بررسی اثر دو تیمار غلظت معمولی (ppm 400) و افزایش یافته (ppm 800) CO2 و دو تیمار آبیاری معمولی و تنش خشکی بر گیاهان ذرت، گندم، آفتابگردان، ارزن و علف های هرز تاج خروس، سلمه تره، قیاق و یولاف وحشی بصورت کشت تکی و کشت مخلوط با ذرت بود. صفات سطح برگ، وزن خشک ساقه، برگ، ریشه و شاخص توانایی رقابتی (PRY) برای هر گیاه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت CO2 رشد اندام های هوایی، سطح برگ و ریشه در گیاهان گندم، آفتابگردان، سلمه تره و یولاف وحشی افزایش یافت، در حالیکه در ذرت، ارزن، تاج خروس و قیاق تغییر معنی داری نشان نداد. تنش خشکی وزن خشک، گندم، آفتابگردان، ذرت و ارزن را به ترتیب 2/25، 3/30، 30 و 32 درصد کاهش داد، اما در شرایط CO2 بالا این مقادیر به ترتیب 0، 3/10، 0 و 7/19 درصد بود. در واقع در شرایط افزایش CO2 اثرات تنش خشکی بر گیاهان سه کربنه و چهارکربنه کاهش یافته و بخشی از اثرات تنش خشکی با افزایش CO2 از بین رفت. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش CO2 توانایی رقابتی علف های هرز سه کربنه در برابر ذرت افزایش می یابد. این امر سبب تغییر برهمکنش رقابتی گیاهان سه کربنه و چهارکربنه با علف های هرز در شرایط تنش خشکی و افزایش CO2 تغییر می‌شود. بطوریکه رقابت علف های هرز سه کربنه در برابر گیاهان زراعی چهارکربنه افزایش یافته و خسارت ناشی از این گیاهان بیشتر شود.
