ارقام

حرية الوصول المقاله

1 - اثر زمان برداشت بر عملکرد ریشه و برخی خصوصیات کیفی ارقام تجارتی چغندرقند در خوی
زهرا حبيبي

به منظور مطالعه تاثیر زمان برداشت بر روی برخی خصوصیات کمي و کیفی چغندرقند، سه تاریخ برداشت (30 مهر، 15 آبان و30 آبان) بر روی پنج رقم هیبرید چغندرقند (افشاری، زرقان، شیرین، رسول و جلگه) مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصا أکثر

به منظور مطالعه تاثیر زمان برداشت بر روی برخی خصوصیات کمي و کیفی چغندرقند، سه تاریخ برداشت (30 مهر، 15 آبان و30 آبان) بر روی پنج رقم هیبرید چغندرقند (افشاری، زرقان، شیرین، رسول و جلگه) مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی اجرا شد. کشت در اواخر فروردین ماه و عملیات داشت بر اساس توصیه ها و به صورت یکنواخت برای همه تیمارها انجام شد. نتایج نشان داد که بین ارقام اختلاف معنی داری از نظر درصد قند، درصد قند سفید، ضریب قلیائیت و مقدار ناخالصی های سدیم و نیتروژن وجود داشت. رقم رسول درصد قند و قند سفيد بیشتری نسبت به سایر ارقام داشت. اختلاف بین تاریخ های برداشت نیز از نظر عملکرد ریشه، درصد قند، قند سفيد ، عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند سفید معنی دار بود. حداکثر عملکرد ریشه در برداشت 30 آبان به میزان 360/94 تن در هکتار به دست آمد. بیشترین درصد قند و قند سفيد نيز مربوط به تاریخ برداشت 30 آبان بود. همچنين بالاترین عملکرد قند خام و محصول قند سفید نیز به ترتیب با 98/12 تن و 34/10 تن در هکتار متعلق به تاريخ برداشت 30 آبان بود که نسبت به دو تاریخ برداشت دیگر، اختلاف معنی دار داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - تأثیر محلول‌پاشی روی بر تعدیل اثرات قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه در ژنوتیپ‌های گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)
جیوانی مانول یان وریا ویسانی حمید جباری مرجان دیانت

10.30495/wsrcj.2022.19237

زمینه و هدف: تغییر شرایط آب و هوایی باعث افزایش شدت تنش ها می‌شود و امروزه زندگی تمام گیاهان با تغییرات سریع محیط زیستی به چالش کشیده شده است. آب یک جزء مهم در تمام فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان است که ۸۰ تا ۹۵ درصد از زیست توده گیاهان علفی را شامل می شود. بجز در محیط أکثر

زمینه و هدف: تغییر شرایط آب و هوایی باعث افزایش شدت تنش ها می‌شود و امروزه زندگی تمام گیاهان با تغییرات سریع محیط زیستی به چالش کشیده شده است. آب یک جزء مهم در تمام فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهان است که ۸۰ تا ۹۵ درصد از زیست توده گیاهان علفی را شامل می شود. بجز در محیط های با رطوبت بالا، گیاهان احتمالاً در طول دوره حیات خود در شرایط تنش خشکی قرار می گیرند. تنش خشکی با کاهش کمیت و کیفیت محصول همراه بوده و علاوه بر آن سبب کاهش کارایی مصرف آب و جذب عناصر غذایی در گیاه می‌گردد. به‌منظور کاهش اثرات تنش کم‌آبی در گیاهان، از روش های مختلفی ازجمله تغذیه معدنی با عناصر کم مصرف ازجمله روی استفاده می شود.روش پژوهش: به‌منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های گلرنگ به محول پاشی روی در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج واقع در استان البرز در سال زراعی 99-1398 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل تنش خشکی در دو سطح شامل آبیاری معمول (شاهد) و قطع آبیاری از آغاز پر شدن دانه به‌عنوان عامل اصلی و ارقام گلرنگ شامل اصفهان، لیناس، پدیده، پرنیان و گلدشت و محلول پاشی روی در سه سطح شامل عدم محلول پاشی و کاربرد روی با غلظت های 5/0 و 1 کیلوگرم در هکتار به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. درجه حرارت کانوپی با استفاده از دماسنج مادون قرمز تعیین شد. استخراج روغن از بذور رسیده گلرنگ با دستگاه سوکسله و با استفاده از حلال هگزان انجام گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش قطر ساقه، قطر طبق، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ گردید. همچنین تنش خشکی باعث افزایش دمای محیط کانوپی شد. محلول پاشی روی با افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ و کاهش دمای محیط کانوپی همراه بود.نتایج: نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان داد بروز تنش کمبود آب، میزان رشد و نمو و درنتیجه عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، محتوای نسبی آب برگ گیاه گلرنگ را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش داد و کاربرد گونه های روی در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی باعث بهبود صفات موردبررسی گردید. بر اساس نتایج به‌دست آمده می توان اظهار داشت که کاربرد روی می تواند یکی از راهکارهای مناسب در جهت تعدیل اثرات ناشی کمبود آب در مرحله پر شده دانه ارقام مورد مطالعه گیاه گلرنگ باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - تأثیر مدیریت‌ آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف برنج (مطالعه موردی: شهرستان آمل)
مجتبی ذبیح پور روشن علی باقری رضا اسدی داود اکبری نودهی فضل شیردل شهمیری

10.30495/wsrcj.2022.20411

زمینه و هدف: امروزه آبیاری غرقاب دائم در دوره رشد محصول در شالیزارهای شمال کشور موجب مصرف بالای آب شده است. با توجه به کمبود منابع آبی کشور، مدیریت مناسب آبیاری جهت کاهش مصرف آب در ارقام مختلف برنج، ضروری است. بنابراین، پژوهش حاضر به-منظور بررسی اثر مدیریت های آبیاری بر أکثر

زمینه و هدف: امروزه آبیاری غرقاب دائم در دوره رشد محصول در شالیزارهای شمال کشور موجب مصرف بالای آب شده است. با توجه به کمبود منابع آبی کشور، مدیریت مناسب آبیاری جهت کاهش مصرف آب در ارقام مختلف برنج، ضروری است. بنابراین، پژوهش حاضر به-منظور بررسی اثر مدیریت های آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار ژنوتیپ‌ برنج اجرا شد.روش پژوهش: آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران (آمل) اجرا شد. در این آزمایش ژنوتیپ‌های برنج در چهار سطح (G1: طلوع، G2: طارم، G3: تیسا و G4: شیرودی) به عنوان فاکتور اصلی و سطوح آبیاری در شش سطح (I1: غرقاب دائم از نشاکاری تا 20 روز پس از 50 درصد گلدهی و سپس قطع آبیاری، I2: غرقاب دائم از نشاکاری تا 15 روز پس از 50 درصد گلدهی و سپس قطع آبیاری، I3: غرقاب دائم از نشاکاری تا 10 روز پس از 50 درصد گلدهی و سپس قطع آبیاری، I4: غرقاب دائم از نشاکاری تا 5 روز پس از 50 درصد گلدهی و سپس قطع آبیاری، I5: غرقاب دائم از نشاکاری تا مرحله گلدهی و سپس قطع آبیاری و I6: آبیاری تناوبی از نشاکاری تا 10 روز قبل از برداشت و سپس قطع آبیاری به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. در زمان رسیدگی فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد نظیر ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد کل پنجه در کپه، تعداد دانه‌ پر در خوشه و وزن هزار دانه اندازه گیری شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه (به‌ترتیب 6765 و 4255 کیلوگرم در هکتار) از ارقام طلوع و طارم حاصل شد. اعمال سطح I1 موجب حصول حداکثر عملکرد دانه (8/6291 کیلوگرم در هکتار) گردید، در حالی که با کاربرد سطح I5، عملکرد به میزان 4/17 درصد کاهش یافت. سطح I6 ضمن تولید عملکرد دانه مطلوب (5911 کیلوگرم در هکتار)، به عنوان بهترین گزینه مدیریت آبیاری در شرایط کمبود آب جهت آبیاری تعیین گردید.نتایج: با توجه به نتایج، اعمال سطح آبیاری تناوبی از نشاکاری تا 10 روز قبل از برداشت و سپس قطع آبیاری در گیاه برنج در منطقه مورد مطالعه، عملکرد قابل قبولی را در شرایط کم آبی خواهد داشت و جهت دستیابی به حداکثر مقدار عملکرد، رقم طلوع به عنوان ژنوتیپ مناسب پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - قیمتهای خوشهای در بازار سرمایه ایران و علل موثر بر آن
مسلم پیمانی فروشانی امیرحسین ارضاء محمدمهدی بحرالعلوم

قیمت‌های خوشه‌ای به تمایل قیمت‌ها به اعداد گرد اشاره دارد. این موضوع در کشورهای مختلف و در خصوص متغیرهای مالی گوناگونی بررسی و نظریات متفاوتی برای توجیه آن ارائه شده است. در این پژوهش به بررسی وجود این رفتار در قیمت‌ها و عوامل موثر بر شدت آن در بازار سرمایه ایران پرداخت أکثر

قیمت‌های خوشه‌ای به تمایل قیمت‌ها به اعداد گرد اشاره دارد. این موضوع در کشورهای مختلف و در خصوص متغیرهای مالی گوناگونی بررسی و نظریات متفاوتی برای توجیه آن ارائه شده است. در این پژوهش به بررسی وجود این رفتار در قیمت‌ها و عوامل موثر بر شدت آن در بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. برای این منظور از داده‌های پربسامد بهره جسته و با تحلیل این داده‌ها با استفاده از آزمون‌ها و فنون آماری، شواهدی دال بر وجود این پدیده در بازار سرمایه ایران مشاهده شد. علاوه بر این از بین عوامل مختلف، متغیر اندازه و قیمت و همچنین متغیر مجازی تفکیک بورس و فرابورس بر شدت خوشه‌ای بودن قیمت‌ها موثر شناخته شد که از این بین، متغیر اندازه بر خلاف انتظار دارای ضریبی مثبت بود. نتایج تحلیل‌های انجام شده با فرضیات خرده قیمت‌گذاری، واکافت قیمت (صرفاً در مورد متغیر قیمت و نه اندازه شرکت) و مذاکره همخوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - مکانیزم های حقوق مالکیت فکری در حفاظت از محیط زیست و تنوع زیستی منابع ژنتیک گیاهی
فاطمه علیزاده محمدرضا پروین پروین فرشچی

شناسایی نظام حقوق مالکیت فکری زمینه‌ساز حمایت حقوقی از دستاوردهای به عمل آمده با هدف حفاظت از تنوع زیستی، توسعه پایدار، دانش سنتی مرتبط با منابع ژنتیکی، اطلاعات توالی دیجیتالی و .... می باشد. تلاش برای ایجاد فهم مشترک میان زمینه های حقوقی و فنی پیرامون مسئله منابع ژنتیک أکثر

شناسایی نظام حقوق مالکیت فکری زمینه‌ساز حمایت حقوقی از دستاوردهای به عمل آمده با هدف حفاظت از تنوع زیستی، توسعه پایدار، دانش سنتی مرتبط با منابع ژنتیکی، اطلاعات توالی دیجیتالی و .... می باشد. تلاش برای ایجاد فهم مشترک میان زمینه های حقوقی و فنی پیرامون مسئله منابع ژنتیک گیاهی مورد واکاوی در این پژوهش است.پژوهش حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیلی بر اساس یافته های مروری نگارش گردیده است.بررسی ساز و کارهای حقوقی ارائه شده از سوی نظام حقوق مالکیت فکری در قالب اهداف محیط زیستی نشان می دهد موئلفه های تاثیر گذار در مکانیزم‌های حمایتی حقوق مالکیت فکری، به‌ منظور رسمیت ‌بخشی به ارزش اقتصادی منابع ژنتیک گیاهی و حمایت حقوقی از جوامع بومی و دانش سنتی در راستای حفظ تنوع زیستی و نظم عمومی و اخلاق حسنه به عنوان یک الزام محیط زیستی می توانند در توسعه پایدار با هدف حفاظت از تنوع زیستی موثر واقع گردد.نتایج پژوهش نشان می دهد نشانه های جغرافیایی به عنوان سیستمی برای حفاظت از دانش سنتی جوامع بومی و تنوع زیستی و نظام ثبت اختراع به عنوان یک نظام حمایتی مناسب برای حمایت از منابع ژنتیک دست ورزی شده ژنتیکی به دلیل تامین مولفه‌ها و ملاحظات مورد نظر اخلاقی و محیط زیستی و نظام حمایت از ارقام گیاهی به عنوان نظام خاص حمایتی به نژادگران گیاهی در جهت ایجاد ارقام گیاهی جدید با هدف توسعه پایدار منابع ژنتیک گیاهی می تواند ازجمله ساز و کارهای اصلی حقوق مالکیت فکری در جهت حفاظت از محیط زیست و استفاده پایدار از منابع ژنتیک گیاهی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - غربال‌گری ارقام و توده‌های گوجه‌فرنگی (.Lycopersicon esculentum L) از نظر میزان تحمل آلودگی گل جالیز مصری(Orobanch aegyptiaca pers) در شرایط گلخانه
مریم شوریابی ابراهیم ایزدی دربندی محمد حسن راشد محصل علی گنجعلی

به منظور ارزیابی تحمل برخی ارقام و توده‌های گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum L.) به گل جالیز مصری pers.) Orobanche aegyptiaca) مصری آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. در این آزمایش 23 رقم و 4 توده محلی گوجه فرنگی در دو سری تیمار أکثر

به منظور ارزیابی تحمل برخی ارقام و توده‌های گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum L.) به گل جالیز مصری pers.) Orobanche aegyptiaca) مصری آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. در این آزمایش 23 رقم و 4 توده محلی گوجه فرنگی در دو سری تیمار آلوده به گل جالیز و شاهد (عاری از گل جالیز) کشت شدند. بر اساس نتایج حاصل از آزمایش، ارقام و توده های گوجه فرنگی مورد بررسی اختلاف معنی داری در زیست‌توده داشتند و گل جالیز وزن تر و خشک همه‌ی ارقام و توده های گوجه فرنگی را بطور معنی داری کاهش داد. ارقام و توده های گوجه فرنگی از نظر تحمل به گل جالیز اختلاف معنی داری با هم داشتند. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده می توان ارقام اوربانا و GS15 و مارکونی را در کنار توده‌های گوجه فرنگی، ارقام حساستر در مقابل گل جالیز مصری معرفی کرد؛ حال آنکه ارقام کال جی ان، پرایمو، هیبرید پتوپرایدV، هیبرید زمان و هیبرید سوپرست با وجودی که از قابلیت پارازیته شدن بالایی در مواجهه با گل جالیز برخودار بودند، امّا مشاهده شد در مقایسه با دیگر ارقام کمترین میزان کاهش وزن اندام های هوایی و ریشه را در حضور گل جالیز به خود اختصاص دادند. همچنین مقایسه توده ها و ارقام گوجه فرنگی نشان داد علی رغم تولید زیست توده بالاتر توده ها در شرایط عاری از گل جالیز، در شرایط پارازیته شدن به گل جالیز توده‌ها از حسّاسیّت بیشتری برخوردار بودند و آسیب شدیدتری را متحمل شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - ارزیابی قابلیت طبقه‌بندی نظارت شده تصاویر ماهواره‌ای لندست-8 و سنتینل-A2 در تعیین محدوده و سطح زیر کشت ارقام پسته
هادی زارع خورمیزی حمیدرضا غفاریان مالمیری مراد مرتاض

10.30495/girs.2020.672378

فن آوری سنجش از دور یکی از ابزارهای کارآمد برای پایش، مطالعه و تعیین سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و باغی بویژه در سطوح وسیع می باشد. برنامه ریزان، مجریان و کشاورزان با آگاهی از نوع رقم و سطح زیر کشت محصولات کشاورزی می توانند سیاست های مدیریتی و اجرایی مناسبی اتخاذ نم أکثر

فن آوری سنجش از دور یکی از ابزارهای کارآمد برای پایش، مطالعه و تعیین سطح زیر کشت محصولات کشاورزی و باغی بویژه در سطوح وسیع می باشد. برنامه ریزان، مجریان و کشاورزان با آگاهی از نوع رقم و سطح زیر کشت محصولات کشاورزی می توانند سیاست های مدیریتی و اجرایی مناسبی اتخاذ نمایند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی قابلیت طبقه بندی نظارت شده تصاویر ماهواره ای چند باندی لندست-8 و سنتینل-A2 در تعیین محدوده، سطح زیر کشت و نوع رقم چهار نوع پسته اکبری، کله قوچی، احمد آقایی و فندوقی در یک مزرعه مطالعاتی در استان یزد می باشد. دقت چهار الگوریتم طبقه بندی متوازی السطوح، کمترین فاصله، فاصله ماهالانوبیس و بیشترین تشابه و همچنین بهترین زمان در تفکیک ارقام پسته مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، الگوریتم حداکثر تشابه در طبقه بندی تصویری در تاریخ 22 خرداد 1397 ماهواره لندست-8 با دقت نهایی و ضریب کاپای به ترتیب 76.8 درصد و 0.67 از بالاترین دقت و الگوریتم طبقه بندی متوازی السطوح به ترتیب با دقت نهایی و ضریب کاپای 7/64 و 47/0 از کمترین دقت برخوردار بود. همچنین بر اساس نتایج، بهترین زمان برای تفکیک ارقام پسته مورد بررسی اواخر خرداد می باشد. به طوری که ضریب کاپای طبقه بندی با الگوریتم حداکثر تشابه در تصویر تاریخ 22 خرداد 1397 ماهواره لندست، 0.67 و به ترتیب در تاریخ های 23 تیر، 24 مرداد و 25 شهریور 0.64، 0.63 و 0.63 بدست آمد. دقت نهایی و ضریب کاپای طبقه بندی با استفاده از الگوریتم حداکثر تشابه در تصویر تاریخ 24 خرداد 1397 ماهواره سنتینل-A2 به ترتیب 80 درصد و 0.71 بدست آمد. با انجام عمل فیلتر میانه با اندازه پنجره سه در سه بر روی تصویر طبقه بندی شده سنتیل-A2 میزان دقت نهایی و ضریب کاپا به ترتیب به 82.6 و 0.75 افزایش یافت. دقت نهایی و ضریب کاپای طبقه بندی و تفکیک ارقام پسته در تصاویر سنتینل-A2 نسبت به تصاویر لندست 8 بالاتر بود. در مجموع بر اساس نتایج، تکینک های طبقه بندی سنجش از دور و نیز تصاویر ماهواره ای چند باندی، از قابلیت مناسبی برای نقشه برداری کشاورزی و باغی برخوردار می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - حساسیت ارقام سیب‏زمینی به بیماری پژمردگی فوزاریومی
مهدی نصر اصفهانی رسول شریفی نرگس نصراللهی شیما رمضانی

پژمردگی فوزاریومی سیب زمینی Fusarium oxysporum f.sp. tuberosi، یک بیماری مهم سیب زمینی است، که باعث زیان و کاهش قابل ملاحظه ای در تولید می شود. منابع ژنتیکی مقاومت، بهترین روش کنترل بیماری است. در این تحقیق، عکس العمل 18 رقم سیب زمینی با استفاده از طرح فاکتوریل با 4 تکر أکثر

پژمردگی فوزاریومی سیب زمینی Fusarium oxysporum f.sp. tuberosi، یک بیماری مهم سیب زمینی است، که باعث زیان و کاهش قابل ملاحظه ای در تولید می شود. منابع ژنتیکی مقاومت، بهترین روش کنترل بیماری است. در این تحقیق، عکس العمل 18 رقم سیب زمینی با استفاده از طرح فاکتوریل با 4 تکرار در شرایــط گلخانه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. زمانی که ارتـفاع گیاهچه ها به 15 سانتی متر رسید با سه‌ جدایه F. oxysporum ریشه ها به میزان 100 میلی لیتر از سوسپانسیون (105 × 4 اسپور در هر میلی لیتر) در دو نوبت تلقیح گردیدند. ده روز تا یک ماه بعد از تلقیح ارقام، براساس شاخص علائم ظاهری بیماری، طول نکروز در آوندها، ارتفاع ساقه و طول ریشه ها ارزیابی شدند.بین پارامترها، اختلاف معنی&lrm; داری در سطح 1% وجود داشت. بیشترین مقدار همبستگی در روش ارزیابی مربوط به طول نکروز در آوندها (86/0= r)، طول ریشه ها (75/0= r)، شاخص علائـــــم ظاهری (73/0= r) و ارتفاع ساقه ها (69/0= r) بود. بین ارقام، اختلاف معنی&lrm; داری وجود داشت (01/0= P). بــراساس طول نکروز در آوندها، ارقام در 5 گروه قرار گرفتند. ارقام گوریکان، تیوا، دیامونت، مارفونا، بارکا، آئولا‌ و مورن در گروه بسیار حساس و ارقام اولوا، فولوا و آلوا درگروه متحمل قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - پراکنش و تخمین کاهش محصول ناشی از بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی در ارقام تجارتی زیتون در استان گیلان
محمود هوشیار فرد

طی سال زراعی96-1395، پراکنش بیماری پژمردگیورتیسیلیومیدر شهرستان رودبار (تعداد49باغ زیتون درپنجبخشرستمآباد،رحمتآباد، رودبار، منجیلو لوشانبه کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین شد.برای تخمین کاهش میزان محصول زیتون ناشی از قارچV. dahliae،سهباغ تجارتی زیتون واقع در شهرهایرست أکثر

طی سال زراعی96-1395، پراکنش بیماری پژمردگیورتیسیلیومیدر شهرستان رودبار (تعداد49باغ زیتون درپنجبخشرستمآباد،رحمتآباد، رودبار، منجیلو لوشانبه کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین شد.برای تخمین کاهش میزان محصول زیتون ناشی از قارچV. dahliae،سهباغ تجارتی زیتون واقع در شهرهایرستمآباد، رودبارولوشانبه ترتیب دارای شرایط بهینه، متوسط و ضعیفمدیریت باغی انتخاب شدند. میزان کاهش محصول بر اساس رابطه بین محصول ارقام زیتون حساس، نیمه مقاوم و مقاوم (متحمل) به V. dahliae با شدت و شاخص پژمردگیورتیسیلیومی با استفادهاز آنالیز رگرسیونی انجام گرفت.بررسی‌هانشان داد که،6/28درصد باغات زیتون آلوده بهV. dahliaeهستند. عموماً، شدت علائم پژمردگیورتیسیلیومی با پیشرفت فصل و طی زمستان1395تا تابستان1396 به میزان9/17-2درصد، افزایش داشت. میزان کاهش محصول زیتون در نواحیرستمآباد، رودبارولوشانبین3/11تا4/39درصد، برآورد گردید. آنالیز رگرسیون نشاندادکه،میانگین محصول در رقم متحمل آربکئینو رقم حساس زرد روغنی به ازای هر واحد افزایش درجه بیماری به ترتیب61/13،23/27،84/40و46/54 و32/19،09/36،97/57و29/77درصد کاهش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - ارزیابی میزان خسارت سوسک کشیش (Rhizopertha dominica) بر قوه تنژگی و صفات فیزیکی بذر ارقام گندم در شرایط انباری گلستان
کبیر عیدوزهی سلطان رون عباس خانی سلیمان خرمالی

سوسک Rhizopertha dominica (Col.:Bostrychidae)، دارای انتشار جهانی بوده و خسارت زیادی به محصولات انباری خصوصاً گندم انبارشده وارد می‌کند. غالباً خسارت این آفت منجر به کاهش وزن دانه و قوه نامیه می‌شود. میزان خسارت و تغذیه این آفت در هشت رقم و ژنوتیپ: کوهدشت، زاگرس، مرواری أکثر

سوسک Rhizopertha dominica (Col.:Bostrychidae)، دارای انتشار جهانی بوده و خسارت زیادی به محصولات انباری خصوصاً گندم انبارشده وارد می‌کند. غالباً خسارت این آفت منجر به کاهش وزن دانه و قوه نامیه می‌شود. میزان خسارت و تغذیه این آفت در هشت رقم و ژنوتیپ: کوهدشت، زاگرس، مروارید، دریا، پاستور، لاین17، لاینA و 19-80- N، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار و در شرایط انبار بررسی شد. مقدار 100 گرم بذر گندم در ظرف شیشه‌ای ریخته و سپس در هر ظرف 10 عدد حشره کامل قرار داده و درب آن با توری ململ پوشانده شد. وزن دانه، قوه نامیه و خلوص ارقام در دو مرحله، قبل از رهاسازی آفات و در انتهای آزمایش اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که همه صفات بررسی‌شده ارقام گندم به خسارت و تغذیه سوسک کشیش واکنش مشابهی نشان داده و اختلاف معنی‌داری نداشتند. مقایسه میانگین‌های ارقام مورد بررسی نشان داد که قوه تنژگی وزن دانه قبل از آزمایش اختلاف معنی‌داری نداشتند ولی در اثر تغذیه و خسارت سوسک کشیش، قوه تنژگی ارقام گندم دچار کاهش شده و به جزء رقم مروارید، قوه تنژگی بقیه ارقام کمتر از استاندارد بود. مروارید دارای کمترین درصد کاهش قوه تنژگی (39/10)، کمترین درصد ناخالصی بذر (84/12) و کمترین درصد کاهش وزن دانه (07/13) بود. رقم مروارید همچنین وزن هکتولیتر (50/66) بالای داشت. اگرچه رقم دریا دارای بیشترین درصد کاهش وزن (97/21) و بیشترین درصد ناخالصی (63/21) بود ولی دارای بالاترین وزن هکتولیتر (32/67) پس از آزمایش بود. بیشترین درصد کاهش قوه تنژگی (33/27) متعلق به رقم پاستور بود. بنابراین، تغذیه و خسارت سوسک کشیش کمترین تأثیر را بر قوه تنژگی و صفات فیزیکی بذر مروارید گذاشته و مقاوم‌ترین و ارقام دریا و پاستور که بیشتر تحت تأثیر تغذیه آفت قرار گرفته‌اند، حساس‌ترین رقم در بین ارقام مورد بررسی بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - تراکم و نوسان جمعیت پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae (Hemiptera : Psyllidae) روی دو رقم پسته بادامی ریز زرند و ممتاز
فائزه نجف پور محمد رضا مهرنژاد مجید فلاح زاده

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer ، آفت کلیدی درختان پسته ایران می‌باشد. تراکم این آفت روی ارقام مختلف پسته معمولاً متفاوت است. در تحقیق حاضر تراکم و تغییرات جمعیت پسیل معمولی پسته روی دو رقم پسته بادامی ریز زرند و ممتاز به عنوان ارقام محلی أکثر

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer ، آفت کلیدی درختان پسته ایران می‌باشد. تراکم این آفت روی ارقام مختلف پسته معمولاً متفاوت است. در تحقیق حاضر تراکم و تغییرات جمعیت پسیل معمولی پسته روی دو رقم پسته بادامی ریز زرند و ممتاز به عنوان ارقام محلی و بومی شهرستان زرند در شرایط صحرایی بررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، تراکم پوره پسیل روی درختان پسته رقم ممتاز به طور معنی دار بالاتر از رقم بادامی ریز زرند در طول دوره نمونه برداری از فروردین تا اوایل آبان بود. تراکم پوره‌ها روی هر دو رقم از اوایل مرداد به تدریج افزایش یافت اما روند افزایش جمعیت از اواسط شهریور تا زمان ریزش برگ‌ها شدید بود. فراوانی حشرات کامل پسیل روی سرشاخه درختان رقم ممتاز بالاتر از رقم بادامی ریز زرند در طول فصل رویش به دست آمد. همچنین فراوانی حشرات کامل پسیل شکار شده توسط تله‌های چسبنده زرد رنگ در باغ پسته رقم ممتاز بیشتر از باغ پسته رقم بادامی ریز زرند در طول دوره نمونه برداری بود اما روند نوسان جمعیت آن‌ها در دو باغ شبیه به یکدیگر بود. در مقاله حاضر وضعیت تراکم پوره‌های پسیل روی درختان دو رقم مورد مطالعه و نوسان جمعیت حشرات کامل آن در دو باغ مقایسه و بحث گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - بررسی اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در منطقه تهران
غلامحسین حسن شاهی علیرضا عسکریان زاده

در این مطالعه، اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در سال 1390 در منطقه تهران بررسی شد. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آب أکثر

در این مطالعه، اثر تنش خشکی بر خسارت مگس Acanthophilus helianthi Rossi (Dip., Tephritidae) روی سه رقم گلرنگ، .Carthamus tinctorius L در سال 1390 در منطقه تهران بررسی شد. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری کامل، تنش متوسط خشکی و تنش شدید خشکی به عنوان کرت اصلی و ارقام گلرنگ مورد بررسی گلدشت، پدیده و C44 به عنوان کرت فرعی بودند. درصد قوزه های آلوده و وزن دانه ها در کرت های آزمایشی نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که درصد قوزه های آلوده در تنش های خشکی در سطح 1% اختلاف معنی داری داشتند. همچنین بین درصد آلودگی قوزه در ارقام مختلف اختلاف معنی داری وجود داشت. بیشترین درصد آلودگی قوزه در تیمار تنش شدید خشکی (44/69) و کمترین درصد آلودگی قوزه در تنش متوسط خشکی (94/56) به دست آمد. بیشترین درصد آلودگی قوزه در رقم پدیده (05/68) و کمترین درصد آلودگی قوزه در رقم گلدشت (09/50) مشاهده گردید. بر اساس نتایج این آزمایش در شرایط بدون تنش رقم گلدشت نسبت به دو رقم دیگر برتری داشت در حالی که رقم پدیده برای کاشت در شرایط تنش خشکی گزینه بهتری می باشد. اما به طورکلی رقم گلدشت به عنوان مقاوم ترین رقم در بین سه رقم شناخته شد. همچنین در این رقم آلودگی قوزه باعث افزایش وزن دانه های سالم شده زیرا وزن هزار دانه سالم در قوزه آلوده بیشتر از وزن هزار دانه سالم در قوزه سالم بود. لذا احتمال پدیده جبران در این رقم نسبت به خسارت مگس گلرنگ دیده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - بررسی میزان بقای اسپور قارچ Beauveria bassiana Vuillemin در توده ارقام مختلف خرما
لطیفیان مسعود ابراهیم سلیمان‌‌نژادیان مهران غزوی جمشید حیاتی محمد‌سعید مصدق سهام احمدی‌زاده

بقای قارچ Vuillemin Beauveria bassiana به عنوان عامل بیمارگر سوسک شپشه دندانه‌دار روی ارقام خرما شامل سایر، زاهدی و دیری مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای نرخ خطر کاهش جوانه‌زنی و میانه امید بقای درصد جوانه زنی قارچ برای هر رقم برآورد گردید. نتایج نشان داد که درصد جوا أکثر

بقای قارچ Vuillemin Beauveria bassiana به عنوان عامل بیمارگر سوسک شپشه دندانه‌دار روی ارقام خرما شامل سایر، زاهدی و دیری مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای نرخ خطر کاهش جوانه‌زنی و میانه امید بقای درصد جوانه زنی قارچ برای هر رقم برآورد گردید. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی از ابتدا تا انتهای دوره انبارداری به تدریج ولی با شیب های متفاوتی در هر سه رقم خرما کاهش می یابد. بین دو رقم سایر و زاهدی شباهت بیشتری از نظر روند کاهش جوانه‌زنی عامل بیمارگر دیده شد. به طوری که در ارقام سایر و زاهدی، میانه امید زندگی بقای اسپور تا حدود ماه چهارم تغییرات اندکی نشان ‌داد و از ماه چهارم به بعد با شیب ملایمی کاهش یافت. این در حالی است که در رقم دیری میانه امید بقای اسپور در طول دوره شش ماهه با نوسانات اندکی تقریبا یکنواخت بود. دو صفت اسیدیته و درصد رطوبت نسبی میوه خرما دارای همبستگی معنی‌داری با بقای قدرت جوانه‌زنی اسپور در طی دوره شش ماهه انبارداری در سه رقم مورد مطالعه می‌باشند. درجه تاثیر دو صفت میوه بر بقای اسپور در توده خرمای دیری بیشتر از دو رقم سایر و زاهدی بوده، لذا درصد جوانه‌زنی در این رقم با شیب تندتری نسبت به دو رقم دیگر کاهش ‌یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که نوع رقم، در میزان بقای عامل بیمارگر موثر است. لذا در نظر گرفتن نوع رقم میزبان و شرایط مناسب نگهداری آن در نحوه تاثیر قارچ عامل بیمارگر در کنترل شپشه‌دندانه‌دار روی خرما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - زیست‌شناسی بید سیب‌زمینی Phthorimea operculella Zeller (Lep,: Gelechidae) روی دو رقم سیب‌زمینی در مزارع شمال استان خوزستان
مسعود شهابی علی رجب پور

بید سیب زمینی یکی از مهم ترین آفات سیب زمینی در ایران می باشد. زیست شناسی این آفت روی دو رقم سیب زمینی سانته و آریندا در شهرستان اندیمشک، شمال استان خوزستان طی دو سال زراعی از 1392 تا 1394 مطالعه شد. پایش مراحل بالغ با کمک تله فرمون جنسی و مراحل نابالغ (تخم و لارو) أکثر

بید سیب زمینی یکی از مهم ترین آفات سیب زمینی در ایران می باشد. زیست شناسی این آفت روی دو رقم سیب زمینی سانته و آریندا در شهرستان اندیمشک، شمال استان خوزستان طی دو سال زراعی از 1392 تا 1394 مطالعه شد. پایش مراحل بالغ با کمک تله فرمون جنسی و مراحل نابالغ (تخم و لارو) با شمارش مستقیم صورت گرفت. نتایج نشان داد زمان ظهور بالغین در فصل زراعی اول و دوم، دو ماه اختلاف زمانی داشت که به دلیل تفاوت در میانگین دما در دو سال مورد مطالعه بود. بین تراکم بالغین و میانگین دمای هفتگی همبستگی معنی داری وجود داشت در حالی که با رطوبت نسبی هفتگی همبستگی مشخصی مشاهده نشد. در سال زراعی اول و دوم، ظهور اولین شب پره بالغ به ترتیب در اواسط بهمن و اواسط آذر بود و اوج شب پره های شکار شده اوایل فرودین مشاهده شد. ظهور تخم های این شب پره روی ارقام مورد آزمایش در سال زراعی اول و دوم اوایل فروردین بود. در هر دو سال تحقیق، اوج تخم گذاری شب پره در هفته اول فروردین بود. در سال زراعی اول، اولین زمان ظهور لاروها روی ارقام مورد آزمایش اواسط اسفند و در سال زراعی دوم اواخر اسفند بود. اوج جمعیت لارو در سال زراعی اول و دوم به ترتیب اواسط فروردین و اواخر فروردین بود. تفاوت زمانی مشخصی در زمان ظهور، اوج و یا ناپدید شدن مراحل مختلف رشدی مورد مطالعه این آفت در دو رقم مورد مطالعه دیده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - مقایسه پارامترهای جدول زندگی و تولید مثل شب‏پره هندی Hubner (Lep., Pyralidae) Plodia interpunctella روی سه رقم خرما در شرایط آزمایشگاهی
حمیده پوربهی علی اصغر طالبی عباسعلی زمانی شیلا گلدسته ناصر فرار

شب‌پره هندی Plodia interpunctella (Hubner)(Lep.: Pyralidae) از آفات مهم انباری خرما در ایران و بسیاری از مناطق جهان می‌باشد. پارامترهای جدول زندگی و تولید مثل این آفت روی سه رقم خرما (زاهدی، شهابی و کبکاب) مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات آزمایشگاهی در دمای 2±27 درج أکثر

شب‌پره هندی Plodia interpunctella (Hubner)(Lep.: Pyralidae) از آفات مهم انباری خرما در ایران و بسیاری از مناطق جهان می‌باشد. پارامترهای جدول زندگی و تولید مثل این آفت روی سه رقم خرما (زاهدی، شهابی و کبکاب) مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات آزمایشگاهی در دمای 2±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±45 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. امید به زندگی شب‌پره در مرحله تخم روی ارقام زاهدی، شهابی و کبکاب به ترتیب 45/44، 29/52 و 89/47 روز محاسبه شد. نرخ ناخالص باروری روی ارقام زاهدی، شهابی و کبکاب به ترتیب 1/172، 2/160 و 0/121 تخم به ازای هر ماده محاسبه گردید. بین میانگین نرخ ناخالص باروری روی ارقام مختلف خرما تفاوت معنی دار مشاهده نشد. نرخ خالص زادآوری روی رقم زاهدی با 4/96 بیشتر از سایر ارقام بود. کمترین مقدار این پارامتر روی رقم کبکاب 84/43 محاسبه شد که تفاوت معنی داری با ارقام شهابی و زاهدی داشت اما بین ارقام زاهدی و شهابی تفاوت معنی دار مشاهده نشد. نرخ تعداد تخم در روز و تعداد تخم بارور در روز در شب‌پره های پرورش یافته روی رقم زاهدی به ترتیب 09/25 و38/22 تعیین شد که بیشترین مقدار را در بین ارقام مورد مطالعه نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - بررسی ترجیح میزبانی کرم میــوه ‏خوار خرما (Batrachedra amydraula Meyr (Lep.:Cosmopterygidae روی 10 رقم خرمای بومی استان خوزستان
حوری‌زاد قائدی ابراهیم سلیمان نژادیان علی اصغر سراج مسعود لطیفیان بهزاد حبیب‌پور

در این تحقیق واکنش 10 رقم خرمای بومی استان خوزستان نسبت به کرم میوه خوار (Batrachedra amydraula Meyr (Lep.:Cosmopterygidae مورد بررسی قرار گرفت. برای تفکیک ارقام بر اساس درجه حساسیت به کرم میوه خوار خرما از روش تحلیل خوشه ای استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که ارق أکثر

در این تحقیق واکنش 10 رقم خرمای بومی استان خوزستان نسبت به کرم میوه خوار (Batrachedra amydraula Meyr (Lep.:Cosmopterygidae مورد بررسی قرار گرفت. برای تفکیک ارقام بر اساس درجه حساسیت به کرم میوه خوار خرما از روش تحلیل خوشه ای استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که ارقام بومی استان خوزستان براساس درجه آسیب‌دیدگی ناشی از این آفت به چهار گروه تفکیک می شوند که شامل ارقام با آلودگی بسیارشدید شامل خضروای، ارقام شدیدا آلوده شامل بریم، برحی، گنطار و سعمران، ارقام متوسط آلوده شامل اشکر، زاهدی، چیبچاب و ریم و ارقام کمی آلوده شامل دیری می ‌باشند. از بین صفات مختلف مورد بررسی صفات کمی تعداد خوشه، وزن هسته، وزن خوشه، طول دم خوشه، طول محور اصلی خوشه، طول کوچک ‌ترین خوشه‌چه، تعداد خوشه‌چه و درصد قند دارای هم بستگی معنی ‌دار با درجه آسیب‌دیدگی ناشی از کرم میوه‌ خوار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - بررسی اثر ارقام مختلف گندم نان بر نوسانات رشد جمعیت سوسک کشیش Rhyzopertha dominica (Col: Bostrychidae) در شرایط انبار
کبیر عیدوزهی سلیمان خرمالی سلطان رون عباس خانی

سوسک کشیش، Rhyzopertha dominica F .یکی از آفات انباری مهم در استان گلستان است. یکی از ایمن ترین روش های کاهش خسارت آفات انباری، استفاده از ارقام مقاوم است. در این آزمایش مقاومت هشت رقم و لاین گندم: کوهدشت، زاگرس، مروارید، دریا، پاستور، لاین 17، لاین A و19-80-N، بر تعدا أکثر

سوسک کشیش، Rhyzopertha dominica F .یکی از آفات انباری مهم در استان گلستان است. یکی از ایمن ترین روش های کاهش خسارت آفات انباری، استفاده از ارقام مقاوم است. در این آزمایش مقاومت هشت رقم و لاین گندم: کوهدشت، زاگرس، مروارید، دریا، پاستور، لاین 17، لاین A و19-80-N، بر تعداد حشرات زنده، مرده و نرخ رشد جمعیت سوسک کشیش مورد بررسی قرار گرفت. مقدار 100 گرم گندم در ظرف شیشه ای کوچک ریخته و تعداد 10عدد آفت رها سازی و در شرایط انبار نگه داری شد. نمونه برداری هر 10-7 روز یک بار انجام شد. داده ها با نرم افزار SAS به صورت کرت خرد شده در زمان تجزیه گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تعداد حشره زنده و نرخ رشد آفات در ارقام مختلف گندم دارای اختلاف معنی دار بود (01/0>.(P اما در تعداد حشره مرده اختلاف معنی دار مشاهده نشد. مقایسه میانگین های صفات مورد بررسی در ارقام گندم نشان داد که رقم زاگرس با دارا بودن بیشترین میانگین (25/31 عدد) حشرات زنده، حشرات مرده (25/4 عدد) و نرخ رشد بالا (25/0) حساس ترین رقم بود. رقم مروارید با کمترین تعداد حشرات زنده ، مرده و همچنین رشد جمعیت بسیار کم (01/0) مقاوم ترین رقم در بین ارقام بررسی شده بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - اثر تاریخ کاشت وارقام مختلف کلزا برعملکرد و جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.(Hom. Aphididae
علی اکبر کیهانیان محمّدولی تقّدسی

شته مومی کلم .Brevicoryne brassicae L یکی از مهم ترین آفات کلزا است که خسارت زیادی به مزارع کلزا در اکثر مناطق کشور وارد می کند. از روش های مدیریت تلفیقی این شته، معرفی ارقام مقاوم و تاریخ مناسب کاشت می باشد. به این منظور ارزیابی میزان تحمل 4 رقم کلزا به شته مومی، در أکثر

شته مومی کلم .Brevicoryne brassicae L یکی از مهم ترین آفات کلزا است که خسارت زیادی به مزارع کلزا در اکثر مناطق کشور وارد می کند. از روش های مدیریت تلفیقی این شته، معرفی ارقام مقاوم و تاریخ مناسب کاشت می باشد. به این منظور ارزیابی میزان تحمل 4 رقم کلزا به شته مومی، در 3 تاریخ کاشت به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل ارقام: RGS003 Licord, PF, و SLM046 و فاکتور فرعی سه تاریخ کاشت اول مهر، 15 مهر و 30 مهر بودند. برای نمونه ‌برداری از اواسط اسفند ماه هفته ای یک بار شته های موجود دریک سانتی متری انتهای شاخه دگری 10 بوته شمارش شدند. برای اندازه گیری عملکرد، بلافاصله قبل از برداشت، با استفاده از یک کادر یک مترمربعی میزان عملکرد هر کرت اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان دادکه تاریخ کاشت اول مهردر هر دو سال تحقیق به ترتیب با عملکرد 33/139 و 97/149 کیلو گرم در هکتارو جلب شته به ترتیب به میزان 88/20 و 05/13 عدد در واحد نمونه برداری مناسب ترین تاریخ کشت ارزیابی گردید. رقم ""RGS003 با عملکرد67/146 و 84/144کیلو گرم در هکتار و جلب کمترین شته به میزان 56/32 و 67/48 عدد در واحد نمونه برداری به ترتیب در سال اول و دوم تحقیق به طور معنی داری نسبت به سایر ارقام برتری نشان داد. برمبنای نتایج به دست آمده، رقم "RGS003 "با تاریخ کاشت اول مهر، دارای بالاترین عملکرد و کم ترین تعداد شته برای منطقه توصیه می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - فراوانی جمعیت کنه Pronematus ubiquitus (McGregor, 1932) (Acari: Tydeidae) روی ارقام مختلف انجیر در منطقه ساوه
پراوانه برادران مسعود اربابی

کنه (Pronematus ubiquitus(McGregor از دشمنان طبیعی کنه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آفت درختان انجیر در ایران و جهان است. فراوانی جمعیت این کنه روی 11 رقم انجیر طی سال های 1379 و 1380 در منطقه ساوه بررسی شد. در اجرای این تحقیق از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار و هر تکرار شا أکثر

کنه (Pronematus ubiquitus(McGregor از دشمنان طبیعی کنه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آفت درختان انجیر در ایران و جهان است. فراوانی جمعیت این کنه روی 11 رقم انجیر طی سال های 1379 و 1380 در منطقه ساوه بررسی شد. در اجرای این تحقیق از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار و هر تکرار شامل یک درخت برای نمونه‌برداری استفاده شد. شمارش جمعیت مراحل فعال کنه، با قرار دادن کادر چهار سانتی متر مربعی درطرفین رگبرگ اصلی در سطح زیرین برگ درختان انجیر و با استفاده از میکروسکوپ تشریحی انجام شد. نمونه‌برداری در هر دو سال از اردیبهشت تا آخر آبان ماه در فواصل 15 روز ادامه یافت. نتایج تجزیه واریانس میانگین داده‌های جمعیت کنه روی ارقام در سطح پنج درصد از نظر آماری تفاوت معنی داری نشان داد، به طوری که بیشترین تراکم جمعیت کنه روی رقم آمریکایی شماره 2 به تعداد 82/9 و 32/11 کنه به ترتیب در سال اول و دوم و کمترین برای رقم سیاه ورامین به تعداد 19/0 کنه در هر دو سال به ثبت رسید. افزایش تدریجی کنه شکارگر با کاهش دما در نوبت های نمونه‌برداری رابطه معنی داری داشت و بالاترین میانگین مرکب جمعیت کنه در دو سال در اوایل آبان ماه در گروه a آزمون دانکن به دست آمد و کاهش دما، طول روز و کاهش تحرک طعمه، شرایط مناسب تری برای تغذیه و فعالیت کنه شکارگر فراهم نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - ارزیابی تاثیرآب پاشی در کنترل ارگانیک جمعیت کنه گردآلود خرما (Oligonychus afrasiaticus (McGregor) (Acari: Tetranychidae در نخلستان های جنوبی ایران
مسعود اربابی مجید عسگری محمد تقی فصیحی نادر گل محمدزاده خیابان محمد رضا دامغانی مسعود لطیفیان محمد بابائی

کنه گردآلود مهمترین آفت نخلستان های خرمای ایران و جهان می باشد. تغذیه و شدت خسارت این کنه از حبه خرما باعث نابودی کامل میوه در ارقام صادراتی خرما مانند مضافتی، برهی و کبکاب می شود. از دهه 1340 از سموم کنه کش آلی مانند تترادیفون (تدیوم) برای کنترل خسارت این کنه در جن أکثر

کنه گردآلود مهمترین آفت نخلستان های خرمای ایران و جهان می باشد. تغذیه و شدت خسارت این کنه از حبه خرما باعث نابودی کامل میوه در ارقام صادراتی خرما مانند مضافتی، برهی و کبکاب می شود. از دهه 1340 از سموم کنه کش آلی مانند تترادیفون (تدیوم) برای کنترل خسارت این کنه در جنوب کشور استفاده و مبارزه شیمیایی در سطح گسترده ای افزایش یافته است. تاثیر آب پاشی علیه این کنه روی ارقام خرمای مردار سنگ، کبکاب، برهی، مضافتی و هلیله به ترتیب درنخلستان های استان های هرمزگان،‌ بوشهر، خوزستان،‌ کرمان و سیستان و بلوچستان طی سال های 1380 و 1381 مطالعه شد. طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و هر تکرار شامل یک نفر نخل خرما انتخاب شد. زمان آبپاشی با مشاهده اولین علایم تنیده شدن تار روی حبه خرما و به مقدار 8 الی 10 لیتر روی هر نخل توسط سم پاش صد لیتری یا پشت تراکتوری تا نیمه روز انجام شد. فاصله زمانی بین مشاهده اولین و آخرین آلودگی نخل ها به کنه در بین مناطق بیش از سه ماه به طول انجامید. برای تعیین درصد تلفات تاثیر آب پاشی بر جمعیت مراحل فعال کنه نمونه برداری تصادفی از تعداد 20 حبه خرما از خوشچه های هر تکرار به ترتیب یک روز قبل و 3، 7، 14 و 25 روز بعد از تیمار انجام و جمعیت زنده توسط استریومیکروسکوپ شمارش شد. مقایسه میانگین جمعیت دو ساله، تراکم بیشتری از جمعیت کنه را در سال دوم بررسی نشان داد. بیشترین و کمترین میانگین جمعیت کنه در سال نخست روی ارقام کبکاب و برهی به ترتیب به تعداد 9/14 و 08/2 کنه در بوشهر و خوزستان و بیشترین جمعیت در سال دوم با میانگین 75/42 کنه روی رقم هلیله در سیستان و بلوچستان به ثبت رسید. نتایج تجزیه آماری تاثیر آب پاشی در نوبت های نمونه برداری در سطح پنج درصد معنی دار و بالاترین تاثیر در نوبت هفت روز و پایدارترین کنترل به مدت 25 روز در منطقه کرمان به ثبت رسید. تجزیه مرکب جمعیت کنه در سال نخست بیش از90 درصد تلفات در استان های هرمزگان و خوزستان و در سال دوم این مقدار تلفات در استان کرمان ملاحظه گردید. استفاده از آب پاشی در زمانی که میانگین جمعیت کمتر از 3 کنه فعال روی یک حبه خرما مشاهده شود و با تکرار حداقل سه نوبت آب پاشی در فواصل زمانی 7 الی 10 روز در ساعات قبل از نیم روز کنترل مناسبی برای تولید خرمای ارگانیک و جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی، افزایش مقاومت کنه گردآلود خرما به سموم می تواند ایجاد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - مقایسه ویژگی‏ های زیستی شب‏ پره هندی (Plodia interpunctella Hubner (Lep., Pyralidae روی سه رقم خرما در شرایط آزمایشگاهی
حمیده پوربهی علی اصغر طالبی عباسعلی زمانی شیلا گلدسته ناصر فرار

شب‌پره هندی Plodia interpunctella Hubnerاز آفات مهم انباری خرما در ایران و بسیاری از مناطق جهان می‌باشد. زیست شناسی این آفت روی سه رقم خرما، زاهدی، شهابی و کبکاب مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات آزمایشگاهی در دمای 2±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 45 درصد و دوره نوری 16 أکثر

شب‌پره هندی Plodia interpunctella Hubnerاز آفات مهم انباری خرما در ایران و بسیاری از مناطق جهان می‌باشد. زیست شناسی این آفت روی سه رقم خرما، زاهدی، شهابی و کبکاب مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات آزمایشگاهی در دمای 2±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 45 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. میانگین طول دوره جنینی به ترتیب 10/3، 27/3 و 67/2 روز و میانگین طول دوره لاروی به ترتیب 85/37، 01/43 و 0/48 روز برای ارقام زاهدی، شهابی و کبکاب محاسبه گردید. بین میانگین طول دوره‌ جنینی و لاروی در ارقام مختلف، تفاوت معنی‌داری مشاهده شد. میانگین طول دوره شفیرگی روی ارقام زاهدی، شهابی و کبکاب به ترتیب 47/7، 01/8 و 19/7 روز محاسبه گردید. میانگین طول دوره‌ شفیرگی شب‌پره‌های پرورش یافته روی ارقام زاهدی و کبکاب با یکدیگر فاقد تفاوت معنی دار بودند، اما بین این ارقام با رقم شهابی تفاوت معنی‌داری مشاهده گردید. میانگین طول عمر حشرات کامل روی ارقام زاهدی، شهابی و کبکاب به ترتیب 04/8، 37/8 و 72/7 روز محاسبه گردید که فاقد تفاوت معنی دار با یکدیگر بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - بررسی اثر سیلیکون و فرمولاسیون‌های آن بر روی پارامترهای بیولوژیکی و تراکم کنه تارتن دو نقطه‌ای(Tetranychus urticae) روی پنج رقم لوبیا
هدی رضائی شیلا گلدسته الهام صنعتگر امین نیک پی

هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر سیلیکون و فرمولاسیون های آن بر روی پارامترهای بیولوژیکی و تراکم کنه تارتن دونقطه ای (Tetranychus urticae) روی پنج رقم لوبیا است. روش تحقیق مطالعات آزمایشگاهی است که در قالب طرح فاکتوریل (فاکتور اول رقم لوبیا و فاکتور دوم نوع سیلیکون مصرف أکثر

هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر سیلیکون و فرمولاسیون های آن بر روی پارامترهای بیولوژیکی و تراکم کنه تارتن دونقطه ای (Tetranychus urticae) روی پنج رقم لوبیا است. روش تحقیق مطالعات آزمایشگاهی است که در قالب طرح فاکتوریل (فاکتور اول رقم لوبیا و فاکتور دوم نوع سیلیکون مصرفی) اجرا می گردد. ارقام لوبیا مورد آزمایش شامل 5 رقم لوبیا قرمز، چشم بلبلی، سفید، چیتی و سیاه می باشند. جهت انجام آزمایش برای هر رقم لوبی 20گلدان در نظر گرفته شده است (جمعاً 100 گلدان). ترکیبات سیلیکونی مورد استفاده در آزمایشات شامل کود مایع بر پایه سیلیکون، سیلیکات پتاسیم مایع، سیلیکات کلسیم پودری است. از هر 20 گلدان مربوط به یک رقم لوبیا 5 گلدان به عنوان شاهد در نظر گرفته شده و روی 5 گلدان سیلیکات پتاسیم مایع، روی 5 گلدان دیگر سیلیکات کلسیم پودری و در نهایت روی 5 گلدان آخر کود مایع بر پایه سیلیکون استفاده گردید. سپس از هر گلدان 10 برگ در یک پتری دیش قرار گرفته و روی برگ ها به تعداد مساوی 50 کنه های بالغ نر و ماده قرار داده شده است و پتری ها در دستگاه انکوباتور با دمای 5±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 10±60 درصد قرار داده شدند. سپس طی 18 روز، تعداد کنه بـالغ در رو و پشت کلیه ی برگ های هر پتری و تعداد تخم در رو و پشت آن ها با کمـک میکروسـکوپ تشریحی شمارش گردیدند و پارامترهای بیولوژیکی و درصد زنده مانی هر یک از مراحل رشدی کنه های موجود در هر رقم لوبیا تحت ترکیب سیلیکونی خاص تا مرگ آخرین کنه مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار23 SPSS و برای رسم نمودارهای جداول با استفاده از نرم افزار Excel استفاده گردید. نتایج پژوهش بیانگر آن است که به ترتیب بیشترین تأثیر استفاده از سیلیکون و فرمولاسیون های آن در پرورش لوبیا شامل کود مایع بر پایه سیلیکون، سیلیکات پتاسیم مایع، سیلیکات کلسیم پودری است که باعث کاهش نسبت بقاء یا زنده مانی و امید به زندگی و کاهش تبدیل تخم به لارو، و تبدیل لارو به پوره و تبدیل پوره به کنه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - بررسی اثر پایه بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم تجاری گوجه فرنگی تحت شرایط تنش خشکی
سپیده کاظمی عبدالرسول ذاکرین وحید عبدوسی پژمان مرادی

10.30495/sarj.2023.1999773.1164

استفاده از پیوند، یکی از راه‌کارهای مقابله با تنش‌های زنده و غیرزنده در سبزیجات است. در این راستا، پایه‌های متحمل به خشکی می‌توانند در تولید گوجه فرنگی در شرایط کمبود آب مفید باشند. به منظور بررسی اثر متقابل پایه و پیوندک بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمی أکثر

استفاده از پیوند، یکی از راه‌کارهای مقابله با تنش‌های زنده و غیرزنده در سبزیجات است. در این راستا، پایه‌های متحمل به خشکی می‌توانند در تولید گوجه فرنگی در شرایط کمبود آب مفید باشند. به منظور بررسی اثر متقابل پایه و پیوندک بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی چهار رقم تجاری گوجه فرنگی، پژوهشی در سال 1396 در استان فارس صورت گرفت. در این پژوهش، اثرات پایه بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی چهار رقم تجاری گوجه فرنگی در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. پیوندک ها شامل چهار رقم جدید (متین، رعد، راک استون و سوپرچیف) و پایه ها شامل سه رقم وحشی گوجه فرنگی (دوراهه، دشتستان و موند) بودند. در این راستا ترکیب سه پایه (دشتستان، دوراهه و موند) و چهار پیوندک (رعد، متین، سوپرچیف و راک استون) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادکه پایه های مختلف تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد اندازه گیری داشتند. با توجه به اثر اصلی پایه، بیشترین درصد موفقیت (تا 50 درصد) در استفاده از پایه دشتستان به‌دست آمد، در حالی که کمترین (40 درصد) در پایه موند مشاهده شد. از سوی دیگر، اثرات متقابل معنی داری بین پایه و پیوندک از نظر پارامترهای روز تا گلدهی، ارتفاع بوته، میانگین وزن میوه، سفتی، پروتئین، لیکوپن، کارتنوئید، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز وجود داشت. در نهایت می توان نتیجه گرفت که بهترین ترکیبات پایه و پیوندک به ترتیب رعد و سوپرچیف روی پایه دشتستان بودند، زیرا در بسیاری از پارامترهای ارزیابی شده، این ترکیبات پایه و پیوندک از سایر ترکیبات بهتر بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - بررسی تنوع بیماریزایی جدایه‌های مختلف Verticillium dahliae Kleb. و ارزیابی مقاومت برخی ارقام بادمجان نسبت به آن‌ها
سحر تاری مژده ملکی داریوش شهریاری

بادمجان Solanumm elongena L. از گروه سبزیجات میوه‌ ای است که در نواحی گرم و استوایی رشد می ‌کند. این گیـاه همـواره مـورد حملـه عـوامل مختلف بیمـاری زا به ویژه قـارچ عامل بیمـاری پژمردگـی ورتیسیـلیـومی (Verticillium dahliae) قرار دارد. این بیماری با کاهش عملکرد تا 50% و أکثر

بادمجان Solanumm elongena L. از گروه سبزیجات میوه‌ ای است که در نواحی گرم و استوایی رشد می ‌کند. این گیـاه همـواره مـورد حملـه عـوامل مختلف بیمـاری زا به ویژه قـارچ عامل بیمـاری پژمردگـی ورتیسیـلیـومی (Verticillium dahliae) قرار دارد. این بیماری با کاهش عملکرد تا 50% و تقلیل کیفیت میوه، از مهم ترین بیماری های خسارت‌ زای بادمجان محسوب می ‌شود. کنترل بیماری با استفاده از قارچ کش ‌ها موفقیت چندانی نداشته است، از این‌رو، در این تحقیق مقاومت ارقام مختلف بادمجان نسبت به این بیماری بررسی شد. بدین منظور ابتدا جدایه ‌های این قارچ از مناطق مختلف کشت بادمجان در استان های تهران و البرز از آوند چوبی گیاه جدا سازی شد و پس از خالص ‌سازی و اثبات بیماری زایی ، 15 جدایه به دست آمده از نظر توان بیماری زایی به روش غوطه ‌ور ‌کردن ریشه رقم حساس ورامینی در سوسپانسیون اسپور با غلظت 106 اسپور در میلی لیتر مورد بررسی قرار گرفتند. شدت شاخص بیماری پس از پنج هفته بر اساس مقیاس یک تا هفت محاسبه گردید. بر اساس نتایج، جدایه V-E-Km-2 به دست آمده از نمونه گیاهی یا نمونه خاک آلوده در شهر در محمدشهر کرج با 92 درصد آلودگی به عنوان مؤثر ترین جدایه از لحاظ بیماری زایی شناسایی گردید. در مرحله ارزیابی مقاومت ارقام مختلف ریشه، 14 رقم بادمجان متداول کشت و ارقام در دست معرفی همانند روش اثبات بیماری زایی، با اسپور قارچ مایه‌ زنی شدند. آمار برداری از علائم بیماری 35 روز بعد از آلوده سازی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله از تجزیه واریانس داده‌ ها نشان داد تیمار ها در سطح 1% با هم اختلاف معنی‌ داری دارند. بررسی میانگین ‌ها و ارزیابی مقاومت ارقام بادمجان به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی نشان داد هفت رقم پاسارگاد، Volentala، هیبرید آرو، Lady، Sohrab، یک بیوتی (1) و Minabella در گروه متحمل (T) در دامنه 5/31 تا 7/49 درصد شاخص بیماری قرار گرفتند. در ادامه این تحقیق، انجام بررسی های تکمیلی در شرایط مزرعه جهت معرفی ارقام متحمل برای کشت در کشور ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - مقایسه‌ ارقام مختلف چغندرقند از نظـر آلودگـی به خرطوم بلند دمبرگ چغندرقنـد (Lixus incanescens (Col.: Curculionidae در منطقه جغتای
عیسی جبله رضا خدا‌شاهی صادق باغبان خلیل‌آباد

این پژوهش، به منظور بررسی آسیب خرطوم بلند دمبرگ چغندرقند بر روی پنج رقم چغندرقند (شکوفا، Flores، Sy Robustus، Silvetta وHilleshog Monatunno ) در سال زارعی 98-1397 انجام شد. نمونه برداری ها از اوایل تیرماه تا اواسط شهریور ماه به فاصله هر 8 روز یک بار انجام گرفت. علائم آس أکثر

این پژوهش، به منظور بررسی آسیب خرطوم بلند دمبرگ چغندرقند بر روی پنج رقم چغندرقند (شکوفا، Flores، Sy Robustus، Silvetta وHilleshog Monatunno ) در سال زارعی 98-1397 انجام شد. نمونه برداری ها از اوایل تیرماه تا اواسط شهریور ماه به فاصله هر 8 روز یک بار انجام گرفت. علائم آسیب لاروی روی دمبرگ، تعداد تخم و تعداد لارو بر روی هر رقم شمارش شد و در انتهای آزمایش، عملکرد و درصد عیار قند هر رقم مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که، اختلاف میان شاخص آسیب لاروی روی دمبرگ، تعداد تخم و لارو، عملکرد و درصد عیار قند بر روی ارقام مورد مطالعه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بودند. کمترین شاخص آسیب لاروی روی دمبرگ در رقم های شکوفا (5/2) و Silvetta (5/2)، میانگین تعداد تخم در رقم های شکوفا (25/2) و Silvetta (25/3) و میانگین تراکم لارو به ترتیب روی رقم های شکوفا (75/1) و Silvetta (75/2) مشاهده شد؛ بیشترین شاخص آسیب لاروی روی دمبرگ در رقم های Monatunno (25/6) و Flores (5/5)، میانگین تخم در رقم های Monatunno (25/5) و Flores (5) و میانگین تعداد لارو به ترتیب روی رقم های Monatunno (25/6) و Flores (5) مشاهده شد. بیشترین تراکم تخم و لارو نیز در نوبت های ششم (11 مرداد) و هفتم (19 مرداد) نمونه برداری مشاهده گردید. بیشترین عملکرد و درصد عیار قند نیز در ارقام شکوفا و Silvetta و کمترین آنها در ارقام Monatunno و Sy robustus مشاهده شدند. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش می توان بیان نمـود که رقم های شکوفا و Silvetta با توجه به کمترین میزان آسیب دمبرگ، کمترین تراکم تخم و لارو، می توانند در مدیریت تلفیقی این آفت مفید باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی واکنش برخی از ارقام توتون هوا‌خشک به نماتد ریشه‌گر‌هی گونه Meloidogyne. incognita در شرایط مزرعه در استان گلستان
محمد قاسمی تیرتاشی سعید نصراله نژاد سید افشین سجادی

نماتد های ریشه گرهی، انگل های اجباری داخلی ساکن ریشه بسیاری از گیاهان از جمله توتون در ایران و کشور های تولید کننده توتون می باشند. این گروه از نماتد ها دارای طیف میزبانی و گسترش جغرافیایی وسیع در دنیا هستند که در تعامل با گیاهان میزبان و سایر بیمارگر های خاکزی، همه س أکثر

نماتد های ریشه گرهی، انگل های اجباری داخلی ساکن ریشه بسیاری از گیاهان از جمله توتون در ایران و کشور های تولید کننده توتون می باشند. این گروه از نماتد ها دارای طیف میزبانی و گسترش جغرافیایی وسیع در دنیا هستند که در تعامل با گیاهان میزبان و سایر بیمارگر های خاکزی، همه ساله خسارات فراوانی به گیاهان و محصـولات کشاورزی وارد می کنند. به منظور بررسی واکنش برخی از ارقام توتون هوا خشک (Burley 1،Burley 151 ، Burley7،BB16 A و بارلی 21) به نماتد ریشه گرهی گونه Meloidogyne. Incognita، آزمایشاتدر قالب طرح بلوک ‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در قطعاتی به ابعاد 8×5 در سال زراعی 1394 در روستای والش آباد گرگان با شرایط آلودگی طبیعی انجام گرفت. ارزیابی شدت بیماری بر اساس شاخص گال، ضریب تولیدمثل، تعداد توده تخم و میانگین تخم موجود در هر توده در انتهای فصل با خارج کردن ریشه توتون از خاک صورت گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ ها روی 5 تیمار توتون هوا خشک در شرایط مزرعه نشان داد که رقم بارلی 21 با شاخص گال و حساسیت 8، حساس ترین رقم و ارقام بارلی یک و بارلی 151 با حساسیت 5/4 و شاخص گال 3 و ارقام BB 16 A و بارلی 7 با شاخص حساسیت 4 و شاخص گال دو و یک در گروه نیمه مقاوم نسبت به نژاد 2 نماتد M. incognita قرار گرفتند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - ارزیابی مقاومت ارقام گوجه فرنگی علیه بیماری‌زایی جدایه‌های قارچ Alternaria alternata f.sp. lycopersici عامل بیماری شانکر ساقه
عادله ایوبی‌فر داریوش شهریاری مژده ملکی

در ایـن بـررسـی واکـنـش 27 رقـم از ارقـام گـوجـه فـرنـگـی مـوجـود در کـشـور بـا جـدایـه هـایAlternaria alternata f.sp. lycopersici جمع آوری شده از مناطق مختلف ارزیابی شد. بدین منظور ابتدا اقدام به جمع آوری جدایه هایA. alternata از مناطـق مختـلـف و جهت اثـبـات بیمـاری زا أکثر

در ایـن بـررسـی واکـنـش 27 رقـم از ارقـام گـوجـه فـرنـگـی مـوجـود در کـشـور بـا جـدایـه هـایAlternaria alternata f.sp. lycopersici جمع آوری شده از مناطق مختلف ارزیابی شد. بدین منظور ابتدا اقدام به جمع آوری جدایه هایA. alternata از مناطـق مختـلـف و جهت اثـبـات بیمـاری زایـی از رقـم گـوجـه فرنـگـی Peto Early-CH (رقم حساس به بیماری شانکر ساقه) استفاده شد. برای شناسایی عامل بیماری اندازه گیری های لازم به دو صورت ماکروسکوپی و میکروسکوپی صورت گرفت. به این ترتیب که رنگ پرگنه قارچ و سایر ویژگی های ماکروسکوپی آن روی محیط کشت بررسی و اندام های قارچی نیز زیر میکروسکوپ بررسی شدند و برای هر جدایه میانگین قطر100 اسپور و کنیدیوفور محاسبه گردید. سایر مشخصات نظیر تعداد دیواره، اندازه طول و عرض و رنگ نیز مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام آزمایش از بین نمونه های جمع آوری شده یک جدایه بر اساس شاخص شدت بیماری بر روی رقم حساس انتخاب گردید. گیاهچه های ارقام انتخاب شده پس از کاشت و انتقال به گلدان ها در شرایط گلخانه با سوسپانسیون جدایه قارچی عامل مزبور در آزمایشات جداگانه مایه زنی شدند. برای اندازه گیری درصد وقوع بیماری (Disease severity index) روی ساقه، پس از سپری شدن دوره کمون و ظهور علایم بیماری، وضعیت آلودگی گیاهچه ها و هر جدایه جهت محاسبه شاخص شدت بیماری درتیمار ها، بوته ها از نظر گسترش طولی و عمق لکه-های شانکر در قسمت-های طوقه و ساقه ارزیابی شد و بر اساس مقیاس نمره دهی از صفر تا 5 درجه آلودگی تعیین شد. نتایج ارزیابی-ها نسبت به شانکر ساقه نشان داد که سه رقم Ps 550 و Xamen و Super Set در ارزیابی سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری در ساقه ارقام مورد بررسی، کم ترین سطح پیشرفت را نشان دادند و به عنـوان ارقـام مقاوم شناختـه شدند. به منظـور بررسـی تولیـد ترکیبـات خـارج سلولـی توسط قارچ و تعیین نقش آن در ایجـاد بیماری، جـدایـه های عامل بیماری در محیـط PDB (محیـط کشت سیب زمینی- دکستـروز مایع) Potato Dextrose Broth کشت شدند. گیاهچه ها و برگچه های گوجه فرنگی برای بررسی حساسیت به ترشحات برون سلولی (توکسین) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج زیست سنجی برگ و گیاهچه ها و واکنش برگ ها با نتایج حاصل از واکنش ارقام روی ساقه مشابه نبودند اما با توجه به اینکه این بیماری بیش ترین خسارت را روی ساقه گوجه فرنگی ایجاد می نماید سه رقم ذکر شده می تواند به عنوان رقم نسبتا مقاوم معرفی شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - تنـوع بیماری‌زایی قارچ Didymella rabieiعامل بیمـاری برق‌زدگی نخـود در استان کرمانشاه
الهه پایمرد محمد ترابی داریوش شهریاری

بیماری برق زدگی نخود در اثر قارچ Ascochyta rabiei (Pass.) Lab.، مهم ترین بیماری نخود معمولی در دنیا و ایران می ‌باشد که در شرایط مساعد آب و هوایی سبب خسارت‌ های هنگفتی به مزارع نخود می‌ گردد. آگاهی از تنوع ژنتیکی و نژاد های عامل بیماری در هر منطقه برای دستیابی به ارقام أکثر

بیماری برق زدگی نخود در اثر قارچ Ascochyta rabiei (Pass.) Lab.، مهم ترین بیماری نخود معمولی در دنیا و ایران می ‌باشد که در شرایط مساعد آب و هوایی سبب خسارت‌ های هنگفتی به مزارع نخود می‌ گردد. آگاهی از تنوع ژنتیکی و نژاد های عامل بیماری در هر منطقه برای دستیابی به ارقام مقاوم ضروری است. در این تحقیق نژاد های فیـزیولـوژیک 28جـدایـه A. rabiei که در سال های 93-1391 از پنـج ناحیـه استـان کرمانشاه جمـع آوری و خالص سازی شـده بودند، با استفـاده ازهفـت رقـم افتـراقـی نخـود (ILC-72،ILC-1929 ،ILC-194 ،ICC-3996 ، ILC-5928، ILC-1929 و ILC-202) تعیین شد. تمام جدایه ها در شش نژاد قیزیولوژیک طبقه بندی شدند. از کل جدایه های مطالعه شده در این بررسی هفت جدایه (25%) متعلق به نژاد 1، پنج جدایه (8/17%) متعلق به نژاد 2، هفت جدایه (25%) متعلق به نژاد 3، چهار جدایه (4/14%) متعلق به نژاد 4، دو جدایه (2/7%) متعلق به نژاد 5 و سه جدایه (6/10%) متعلق به نژاد 6 بودند. نژاد های1، 2، 3 و 4 با 23جدایه (1/82%) در تمامی نواحی استان پراکنده بودند. در حالی که نژاد 6 با قدرت بیماری زایی بالا فقط در یک ناحیه ‌کرمانشاه (سرارود) مشاهده ‌شد. در بررسی خصوصیات مورفولوژیکی جدایه ها روی محیط CSA(Chickpea Sucrose Agar)، تفاوت های مشخصی در قطر، رنگ و شکل کلنی، تراکم پیکنیدیوم و اندازه پیکنیدیوم جدایه ها وجود داشت ولی از نظر اندازه پیکنیدیوسپور اختلافی دیده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - تعیین پاتوتیپ‌‌های Pass. (Labr.) Ascochyta rabiei عامل برق‌‌زدگی نخود در استان‌‌های کرمانشاه و ایلام و ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌‌های نخود نسبت به بیماری
شهرزاد خلعتبری داریوش شهریاری مژده ملکی

سوختگی آسکوکیتایی ناشی از قارچ Ascochyta rabiei Pass. (Labr.)مهم ترین بیماری نخود محسوب می شود که در صورت فراهم بودن شرایط محیطی مطلوب سبب کاهش بازده کلی محصول می ‌گردد. استفاده از ارقام مقاوم مؤثر ترین راهبرد مدیریتی برای مقابله با سوختگی آسکوکیتایی نخود می ‌باشد. در ا أکثر

سوختگی آسکوکیتایی ناشی از قارچ Ascochyta rabiei Pass. (Labr.)مهم ترین بیماری نخود محسوب می شود که در صورت فراهم بودن شرایط محیطی مطلوب سبب کاهش بازده کلی محصول می ‌گردد. استفاده از ارقام مقاوم مؤثر ترین راهبرد مدیریتی برای مقابله با سوختگی آسکوکیتایی نخود می ‌باشد. در این تحقیق 24 جدایه مختلف قارچ A. rabiei از گیاهان آلوده به بیماری از استان های کرمانشاه و ایلام جمع ‌آوری، خالص‌ سازی و شناسایی گردید. به منظور بررسی خصوصیات مرفولوژیک، دیسک هایی از پرگنه جدایه های قارچ روی چهار نوع محیط کشت شامل PDA، CDA، CSA و WA کشت شدند. برای تعیین پاتوتیپ های قارچ، اسپور پاشی جدایه‌ ها روی هفت رقم افتراقی نخود به غلظت 6 10 اسپور در میلی لیتر در گلخانه انجام گرفت. مایه زنی 41 ژنوتیپ و ارقام نخود با سه پاتوتیپ قارچ A. rabiei همانند روش اثبات بیماری زایی صورت گرفت. یاداشت برداری از شاخص شدت بیماری 12 روز بعد هنگامی که شدت آلودگی روی رقم حساس به 90 درصد رسید با الگوی نه شماره ای ردی و سینگ انجام شد. نتایج نشان داد که قارچ عامل بیماری از تنوع زیاد ژنتیکی و مرفولوژیکی برخوردار بوده است. در این بررسی سه پاتوتیپ در مناطق مختلف استان کرمانشاه و ایلام شناسائی شد. پاتوتیپ I از کل 13 جـدایه بیش ترین فراوانی را داشت، پاتوتیپ II با 6 جدایه در مرتبه بعدی و پاتوتیپ III با 5 جدایه کم ترین فراوانی را نشان داد. در بررسی واکنش 41 رقم در شرایط گلخانه در برابر سه پاتوتیپA. rabiei، ارقام عادل و آزاد که طی چند سال اخیر توسط مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم معرفی شده اند به همراه لاین پیشرفته Flip 03-109C در مقابل پاتوتیپ III واکنش نیمه مقاوم را نشان دادند ولی بقیه لاین‌ ها و ارقام، حساس یا خیلی حساس بودند. در مجموع لاین های Flip51-87C،Flip03-119C ، Flip04-13C و Flip04-10C نسبت به پاتوتیپ ‌ها واکنش مقاوم یا نیمه مقاوم داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - واکنش‏ ارقام گندم به تنش خشکی و سطوح مختلف نیتروژن در شرایط آب و هوایی خوزستان
محمدرضا عنایت‌قلی‌زاده قدرت &rlm;اله فتحی مجید رزاز

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژنه بر عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ارقام مختلف گنـدم، آزمایشی به صـورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 86-1385 در منطقه شوشتر انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام گندم چمران، أکثر

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژنه بر عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد ارقام مختلف گنـدم، آزمایشی به صـورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 86-1385 در منطقه شوشتر انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام گندم چمران، فلات و شووا، کود نیتروژنه در دو سطح (50 و150 کیلوگرم در هکتار) و سطوح تنش خشکی (عدم تنش و تنش خشکی در مرحله ی پر شدن دانه) بودند. چمران و فلات گندم نان و شووا گندم دوروم هستند. نتایج آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی رقم چمران عملکرد دانه بیشتری (5584 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با رقم شووا (5332 کیلوگرم در هکتار) و رقم فلات (4821 کیلوگرم در هکتار) داشت. افزایش نیتروژن باعث افزایش عملکرد دانه به میزان 45 درصد در مقایسه با تیمار مصرف کمتر نیتروژن گردید. واکنش به نیتروژن برای ارقام چمران و شووا بیشتر از فلات بود. تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه درسنبله و وزن هزار دانه در افزایش عملکرد دانه موثر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - بررسی تحمل ارقام و کلون های امیدبخش سیب زمینی به کم آبی در منطقه ی اردبیل
داود حسن پناه حسن حسن آبادی

کلون های امیدبخش 10-397008، 7-397009 و 3-397009 و ارقام ساوالان، آگریا (شاهد) و کایزر (شاهد) در سه تیمار آبیاری به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل طی دو سال (1387 و 1388) بررسی شد. در کر أکثر

کلون های امیدبخش 10-397008، 7-397009 و 3-397009 و ارقام ساوالان، آگریا (شاهد) و کایزر (شاهد) در سه تیمار آبیاری به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل طی دو سال (1387 و 1388) بررسی شد. در کرت اصلی سه تیمار آبیاری (آبیاری به میزان 50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز) و در کرت فرعی ارقام و کلون های امیدبخش اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین سطوح آبیاری و ارقام از لحاظ صفات عملکرد غده ی کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده در بوته ی کل و قابل فروش، بین سال و اثرمتقابل سال و رقم از لحاظ صفت عملکرد غده ی کل، بین اثرمتقابل سطوح مختلف آبیاری و رقم از لحاظ کلیه ی صفات به جز وزن غده ی کل در بوته و تعداد ساقه ی اصلی اختلاف معنی داری وجود دارد. در شرایط 100 درصد آب مورد نیاز کلیه ی ارقام و کلون ها، در شرایط 75 درصد آب مورد نیاز کلون های 3-397009، 10-397008 و 7-397009 و ارقام ساوالان و کایزر و در شرایط 50 درصد آب مورد نیاز کلون های 10-397008 و 3-397009 و رقم ساوالان از عملکرد غده ی قابل فروش بیشتری برخوردار بودند. کلون 10-397008 در کلیه ی سطوح آبیاری از بیشترین تعداد و وزن غده ی قابل فروش در بوته برخوردار بود. در شـرایط تنش ملایم و شــدید، از نظـر شـاخص های حسـاسیت، تحمل و مقـاومت به تنـش کـم آبـی کلون های 3-397009، 10-397008 و رقم ساوالان نیمه متحمل تا متحمل و رقم آگریا حساس به تنش آبی انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - اثر رژیم های آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت دوم ارقام سویا در منطقه مغان
معصومه رستم زاده کلیبر منوچهر فربودی امیر هوشنگ حسین زاده مقبلی نسرین رزمی

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت دوم 3 رقم سویا (.Glycine max L) (بعد از برداشت گندم) در منطقه مغان، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار، طی سال 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی مغان اجرا شد. کاشت به ص أکثر

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت دوم 3 رقم سویا (.Glycine max L) (بعد از برداشت گندم) در منطقه مغان، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار، طی سال 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی مغان اجرا شد. کاشت به صورت ردیفی و با فاصله ردیف های 60 سانتی متر و به طول 2.5 متر و فاصله بوته ها روی ردیف 3 سانتی متر انجام گرفت. چهار رژیم آبیاری (آبیاری پس از60I1=، 90I2=، 120 I3=و150 I4=میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس (A، به عنوان کرت اصلی و 3 ژنوتیپ ســویا ( ویلیـامز، لینفـورد و L17)، به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس اثر رژیم های آبیاری نشان داد که میان صفات ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد غلاف، فاصله میان گره ها، وزن غلاف، میزان کلروفیل و وزن ریشه در ارقام مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود دارد که می توانند شاخص های مناسبی برای مطالعه این متغیر محسوب شوند. نتایج مقایسه میانگین ها نیز نشان داد که ارقام در تیمار I1 دارای بیشترین ارتفاع بوته و تعداد گره بودند. تیمار I3 سبب بیشترین میزان کلروفیل و وزن غلاف گردید. ارقام مورد بررسی در اثر اعمال تیمار I4 در کمترین میزان ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد غلاف و وزن غلاف برخوردار شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس بین رقم ها از نظر صفت ارتفاع بوته، فاصله میان گره ها و وزن 1000 دانه اختلاف معن ی داری (p<0.01) وجود داشت. بیشترین ارتفاع بوته و فاصله میان گره ها مربوط به رقم لینفورد و کمترین آن مربوط به رقم L17بود. اما بین ارقام و تیمارهای آبیاری اختلاف معنی داری از نظر عملکرد دانه مشاهده نشد. اثر متقابل رژیم آبیاری× رقم برای این صفت غیر معنی‌دار بود، که نشان دهنده تحمل بالای ارقام مورد آزمایش در برابر تنش خشکی می باشد. از این نظر می توان تیمار I4 را برای تولید محصول اقتصادی در منطقه مورد آزمایش در این ارقام پیشنهاد کرد. تنها از نظر صفت تعداد دانه در بوته، اثر متقابل معنی داری بین رقم × رژیم های آبیاری مشاهده شد. عملکرد دانه با وزن هزار دانه همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال یک درصد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا (Glycine max)
نسرین رزمی جعفر ایران نژاد حسن خانزاده بیتا سهیلی مقدم

انجام این آزمایش با هدف تعیین اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا در طی سال های 1388 و 1389 بود که به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا ش أکثر

انجام این آزمایش با هدف تعیین اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا در طی سال های 1388 و 1389 بود که به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار رژیم آبیاریI1 ، I2، I3وI4 به ترتیب آبیاری پس از60، 100، 140 و180 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس Aدرکرت اصلی و 3 رقم سویا شامل L17، ویلیامز و لینفورد در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که با افزایش فواصل آبیــاری ازI1 به I4 طول دوره رشــد، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گره ها، میان گره ها و تعداد شاخه های فرعی و همچنین صفات فیزیولوژیکی مانند محتوی نسبی آب برگ ها و میزان کلروفیل برگ ها به طور معنی داری کاهش یافتند، به طوری که میزان شاخص سطح برگ از 4.94 در تیمارI1 به 3.70 در تیمار I4 رسید، ارتفاع بوته ارقام سویا در تیمار I4 نسبت به تیمار I1 حدود 21 درصد کاهش یافت، در حالی که میزان پرولین محلول در برگ ها و هدایت الکتریکی سلول های برگ افزایش معنی داری داشتند. در این آزمایش ارقام سویا از نظر صفات رویشی و فیزیولوژیکی تفاوت آماری معنی دار داشتند. رقم ویلیامز بیشترین تعداد گره (15.5 عدد) و لاین L17 بیشترین فاصله میان گره (4.95 سانت ی متر) را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان پرولین و محتوی نسبی آب برگ به ترتیب معادل 65.6 میکرومول بر وزن تر و 67.56 درصد متعلق به رقم لینفورد بود. اثر متقابل تیمار آبیاری و رقم بر ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و میزان پرولین معنی دار بودند. در رقم لینفورد افزایش میزان پرولین موجب افزایش تحمل کم آبی و حفظ شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته در شرایط تنش کم آبیاری نسبت به دو رقم دیگر شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - ارزیابی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی ارقام ذرت تحت شرایط تنش خشکی و کاربرد سایکوسل درکشت دوم
محسن رشدی مهرداد یارنیا فاطمه هاشم زاده

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر عملکرد دانه و برخی صفاتزراعی ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به در قالب کرت های دو بار خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها عبارت أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و مصرف سایکوسل بر عملکرد دانه و برخی صفاتزراعی ارقام ذرت در کشت دوم، آزمایشی طی تابستان 1384 در ایستگاه تحقیقات جهاد کشاورزی شهرستان خوی به در قالب کرت های دو بار خردشده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها عبارت بودند از: آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 5±70 ، 5±100، 5±130میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A)، ارقام 260 و 301 ذرت به عنوان فاکتور فرعی و مقادیر مختلف سایکوسل (کاربرد به میزان 1.5 کیلوگرم ماده موثر در هکتار و عدم کاربرد آن) به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ و شاخص سطح برگ، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گردید. کاربرد سایکوسل باعث افزایش قطر ساقه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه نسبت به عدم کاربرد آن شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر و مصرف سایکوسل می تواند نقش موثری در افزایش عملکرد دانه داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - غربال ارقام گندم نان برای قابلیت انتقال مجدد، محتوای نسبی آب برگ و تنظیم اسمزی در شرایط تنش خشکی
زینب سلیمانی حسینعلی رامشینی سیدمحمد مهدی مرتضویان بهروز فوقی

خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، أکثر

خشکی یکی از مهم‌ترین تهدیدهای جهانی برای تولید گندم است. به‌منظور شناسایی صفات فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به تنش خشکی، تعداد 52 رقم گندم نان در دو شرایط عادی و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه کشت شده و صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. همچنین، در آزمایش گلدانی تنظیم اسمزی این ارقام در مرحله گیاهچه‌ای بررسی شد. نتایج نشان داد ارقام استار و بزوستایا دارای بالاترین میزان RWC (به ترتیب 79/0 و 78/0) بودند. تنظیم اسمزی در ارقام رسول و Unknown11 دارای بیشترین مقدار (به ترتیب 58/0 و 56/0 مگاپاسکال) بود. ارقام تیپیک، Unknown11 و آذر 2 پس از محلول پاشی با یدید پتاسیم کمترین کاهش را در وزن هزار دانه از خود نشان دادند (به ترتیب 8/4، 5/5 و 5/5 گرم). همچنین، ارقام دز، گاسپارد و MV-17 دارای بیشترین درجه نقره ای شدن برگ بودند و ارقام نیک نژاد، استار و کوهدشت تحت تنش خشکی قادر بودند بهتر از سایر ارقام برگ های خود را به حالت لوله ای درآورند و با تنش کم آبی مقابله کنند. تحت تنش خشکی ارقام البرز، زاگرس و اینیا زودرس تر و ارقام گاسپارد و کاسکوژن دیررس تر از بقیه ارقام بودند. در مجموع می‌توان از ارقام کوهدشت، استار و بزوستایا به عنوان منابع ژنتیکی صفت حفظ آب در برگ در شرایط تنش خشکی برای اصلاح دیگر ارقام استفاده کرد. ارقام آذر 2 و Unknown11 را می‌توان در تلاقی با دیگر ارقام برای اصلاح قابلیت انتقال مجدد به کار برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - اثر محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (Cicer arietinum L)
محسن سوقانی فرزاد پاک نژاد ایمان نادعلی فرامرز الهی پناه مهدی غفاری

تاثیر محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود، طی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در اسفند ماه 1387 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج مطالعه شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلول های صفر (تیمار شاهد بدون مصرف متانول)، أکثر

تاثیر محلول پاشی متانول بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود، طی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در اسفند ماه 1387 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج مطالعه شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلول های صفر (تیمار شاهد بدون مصرف متانول)، 5، 10، 15، 20 و 25 درصد حجمی متانول که به هر کدام از محلول ها 2 گرم در لیتر گلیسین اضافه شد و فاکتور دیگر ارقام شامل دو رقم آزاد و ILC482 بود. محلول پاشی 3 بار طی فصل رشد، با فواصل 7 روز و پس از آغاز گلدهی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که سطوح مختلف متانول در صفات عملکرد دانه، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع بوته تغییرات معنی دار ایجاد کردند. در بین ارقام هم اختلاف معنی دار در کلیه صفات مورد بررسی به جز صفات ارتفاع بوته و شاخص برداشت وجود داشت. اثرات متقابل نیز در صفات عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در سطح 1 درصد و برای صفت وزن صد دانه در سطح 5 درصد معنی دار بود. بر اساس نتایج، رقم آزاد در سطح 10 درصد حجمی متانول با 2482/6 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه را تولید نمود که نسبت به تیمار شاهد 126 درصد افزایش عملکرد داشت و رقم ILC482 در سطح 20 درصد حجمی متانول با عملکرد 2425.5 کیلوگرم در هکتار و بهبود 50 درصد عملکرد نسبت به شاهد در رده بعدی قرار گرفت. تیمارهای فوق از نظر عملکرد بیولوژیک روند مشابهی داشتند. حداکثر وزن صد دانه به ترتیب به میزان 36.98 گرم در سطح 10 درصد حجمی متانول برای رقم ILC 482 و 35.03 گرم در سطح 5 درصد حجمی برای رقم آزاد مشاهده گردید که به ترتیب 40 و 30 درصد نسبت به شاهد دو رقم افزایش داشتند. کاربرد متانول به عنوان یک منبع کربن، با جلوگیری از تنفس نوری می تواند سبب افزایش تثبیت کربن شده و به عنوان عامل مثبتی در جهت بهبود فتوسنتز و افزایش عملکرد نخود مطرح گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - مقایسه عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی ارقام گندم تحت تأثیر قطع آبیاری در منطقه شهریار
رضا افشاریان زاده اسلام مجیدی هروان محمد نصری حسین حیدری شریف آباد قربان نورمحمدی

10.30495/JCEP.2023.1937295.1823

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف قطع آبیاری بر عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی ارقام گندم در سال زراعی 97-1396 در منطقه شهریار به صورت کرت های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام أکثر

این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف قطع آبیاری بر عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی ارقام گندم در سال زراعی 97-1396 در منطقه شهریار به صورت کرت های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تیمارهای آبیاری در سه سطح شامل؛ آبیاری معمول I0، قطع آبیاری در مرحله گلدهی (براساس مقیاس زادوکس، شروع گلدهی گندم با کد 61 (گلدهی سنبلچه های وسط سنبله) و اتمام گلدهی با کد 69 (گلدهی تمام سنبلچه های سنبله) I1، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه (اولین گره قابل رویت است با کد73 تا ظهور کامل سنبله کد94) I2 و 21 رقم به عنوان عامل فرعی شامل ارقام؛ چمران، استار، سیروان، سیوند، ارگ، پارسی، برات، نارین، حیدری، افق، رخشان، بهاران، سپاهان، افلاک، میهن، زارع، گنبد، اروم، سایسون، گاسکوژن، مهرگان بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد کل، هدایت روزنه ای، دمای کانوپی، پرولین برگ، پایداری غشای سلولی،گلوتن دانه، آنزیم آنتی اکسیدانت SOD و بیو مارکر تخریب MDA تحت تأثیر اثرات اصلی سطوح قطع آبیاری و ارقام و اثرات متقابل تیمار ها قرارگرفتند و اختلافات به وجود آمده در سطح یک و پنج درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه ( kg.ha-1)10857.2، عملکرد کل 44092.8 (kg.ha-1 ) و هدایت روزنه ای 236.08 (mmolH2o.m-2.s-1 ) از تیمار آبیاری معمول و رقم رخشان و کمترین عملکرد دانه 1467.9 (kg.ha-1)، عملکرد کل11496.7 (kg.ha-1) و هدایت روزنه ای 44.81 (mmolH2o.m-2.s-1 ) از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم افق با حاصل شد. قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه رقم افق بیشترین دمای کانوپی (0C) 19.827 و پرولین برگ 0.994 (µg.gFw) ) و کمترین دمای کانوپی 13.126 (0C ) و پرولین برگ 0.416 (µg.gFw) پایداری غشای سلولی 171.14 (µmos.cm ) از آبیاری معمول در رقم رخشان به دست آمد. بیشترین آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز 19.06 (U/mgprotein) و مالون دی آلدئید 40.68 (ηmol.gFw-1) مربوط به قطع آبیاری در مرحله گلدهی رقم گاسگوژن بود. نتایج نشان داد ارقام متحمل به خشکی کمتر تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفتند و با تولید کمتر مواد آلی مانند پرولین و آنزیم ها و بیومارکرهای تخریب، میزان عملکرد را در سطح قابل قبولی حفظ کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - اثر تنش خشکی و محلول‌پاشی با سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد، رنگیزه‌های فتوسنتزی و متابولیت‌های سازگاری رازیانه (Foeniculum vulgare P. Mill.) در شرایط اقلیمی سیستان
براتعلی فاخری فروزان حیدری نفیسه مهدی‌نژاد ایمان شاهرخی ساردویی

10.30495/jcep.2019.666248

استفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تح أکثر

استفاده از سالیسیلیک اسید در تغذیه گیاهان دارویی تحت شرایط تنش رطوبتی، نقش قابل ملاحظه ای را در کاهش اثرات سوء تنش آبی و بهبود عملکرد گیاه دارد. بدین منظور آزمایشی در سال زراعی 93-1392 به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانـشگاه زابل انجام شد. تنش خشکی شامل سه سطح آبیاری (90 ،نرمال، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی) به عنـوان عامل اصلی، سه سطح محـلول پاشی سالیسیلیک اسیـد (صفر، شـاهد، 5/2 و 5 میلی مولار) و رقم های اصفهان، همدان و نهاوند به عنوان عامل های فرعی بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، دانه در چترک، تعداد ساقه فرعی، قطر ساقه، وزن تر گیاه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی، وزن هزار دانه، کلروفیل a، b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، آنتوسیانین، قندهای محلول و پرولین بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش صفات مورد بررسی گردید. محلول پاشی سالیسیلیک اسید باعث افزایش برخی از پارامتر ها ازجمله ارتفاع نهایی بوته، تعداد چتر، تعداد دانه در چترک، وزن تر ساقه، عملکرد دانه و بوته، کلروفیل a، b، قندهای محلول و پرولین گردید. بیشترین عملکرد دانه از محلول پاشی 5 میلی مولار و رقم اصفهان در شرایط آبیاری 90 درصد ظرفیت مزرعه به دست آمد. با توجه به این نتایج، بهترین رقم از نظر عملکرد دانه، رقم اصفهان و با محلول پاشی 5 میلی مولار در شرایط آبیاری کامل بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - ارزیابی تحمل به کم آبی 10 رقم سیب زمینی (Solanum tuberosum L) بر اساس برخی صفات فیزیولوژیکی و عملکرد غده در منطقه اردبیل
علیرضا نوری احمد نظامی محمد کافی داود حسن پناه

این تحقیق به منظور بررسی صفات فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد 10 رقم سیب زمینی تحت شرایط تنش آبی، طی دو سال (1392 و 1393) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. کرت ا أکثر

این تحقیق به منظور بررسی صفات فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد 10 رقم سیب زمینی تحت شرایط تنش آبی، طی دو سال (1392 و 1393) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. کرت اصلی شامل سه سطح تنش آبی (تامین 100درصد ،80 درصد و 60 درصد نیاز آبی گیاه) و کرت فرعی شامل 10 رقم (خاوران، ساوالان، لوکا، ساتینا، سانته، مارفونا، کایزر، آگریا، آئولا و دراگا) از ارقام تجاری سیب زمینی معرفی شده در 30 سال گذشته بود. در طی دوره رشد، محتوای آب نسبی برگ، نشت الکترولیت ها و شاخص کلروفیل برگ در پنج مرحله رشدی سیب زمینی اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب محتوی آب نسبی برگ ها در مراحل مختلف رشد سیب زمینی نشان داد که اختلاف بین ارقام، سال ها، و اثرمتقابل رقم در تنش آبی در کلیه مراحل رشد، اثرمتقابل رقم در سال در مرحله چهارم رشد و اثرمتقابل رقم، تنش و سال در مراحل اول، دوم و سوم رشدی سیب زمینی معنی دار بودند. از لحاظ میزان نشت الکترولیت ها و شاخص کلروفیل بین سال، سطوح تنش آبی، ارقام و اثر متقابل رقم در تنش آبی در کلیه مراحل رشد اختلاف معنی داری وجود داشت. از نظر شاخص کلروفیل بین سطوح مختلف تنش آبی در مراحل اول، دوم، سوم و پنجم رشدی اختلاف معنی داری مشاهده شد. اختلاف عملکرد غده بین سال، سطوح تنش آبی، ارقام و اثرمتقابل تنش آبی در سـال، رقم در تنش آبی و سـال در رقم معنی دار گردید. براساس نتایج به دست آمده، در شرایط آبیاری عادی ارقام خاوران و ساتینا از محتوای آب نسبی بیشتر، نشت الکترولیت های کمتر، شاخص کلروفیل برگ بالاتر و عملکرد غده بیشتر برخوردار بودند. ارقام کایزر، دراگا و خاوران در شرایط تنش ملایم و ارقام آگریا و دراگا در شرایط تنش شدید میزان محتوی آب نسبی بیشتر و عملکرد غده بالاتر داشتند. ارقام ساوالان، لوکا، ساتینا و مارفونا در شرایط تنش شدید دارای میزان نشت الکترولیت های کمتر و عملکرد غده بیشتر و رقم ساوالان شاخص کلروفیل بالاتر و عملکرد غده بیشتر بودند و به عنوان ارقام متحمل به تنش کم آبی انتخاب شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا (Brassica napus) در منطقه قزوین
مهرداد متین فر مسعود متین فر مهسا مهجور امیرحسین شیرانی راد رسول محمدی

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکـرد دانه سه رقـم بهاره کــلزا به تراکم های مختلف بوته، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی90-89 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین اجرا گردید. در کرت های آزمایشی چهار پش أکثر

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکـرد دانه سه رقـم بهاره کــلزا به تراکم های مختلف بوته، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی90-89 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین اجرا گردید. در کرت های آزمایشی چهار پشته به طول شش متر و فاصله دو پشته از یکدیگر 60سانتی متر در نظر گرفته شد. کشت در تاریخ دوم اسفند ماه به صورت خشکه کاری و دستی انجام گرفت. عملیات زراعی از قبیل مصرف کود، سموم علف کش، آفت کش و آبیاری در مزرعه به صورت متداول انجام گردید. ارقام بهاره کلزا در سه سطح شامل: Hayola401، RGS003 و Sarigol و تراکم بوته در سه سطح شامل: 60، 80 و 100 بوته در متر مربع بودند. در انتهای دوره رشد، صفات تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکـرد دانه و درصد روغن اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادند که تیمار تراکم بوته و رقم اثر معنی داری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشتند. اثر متقابل تراکم بوته و رقم بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنی دار گردید. رقم Hayola401 بیشترین تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در سه رقم مورد آزمایش، بیشترین مقدار عملکرد دانه در تراکم 80 بوته در متر مربع به دست آمد که با افزایش تراکم از 80 به 100 بوته در متر مربع از تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاسته شد. این آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه کلزا با میانگین 1918.5 کیلوگرم در هکتار از رقم Hayola401 در تراکم 80 بوته در متر مربع حاصل گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - پاسخ برخی خصوصیات زراعی ارقام کلزا به کود نیتروژن و تاریخ کاشت
سعید صفی‌خانی عباس بیایانی ابوالفضل فرجی علی راحمی کاریزکی عبدالطیف قلی زاده

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیترون و تاریخ کاشت بربرخی خصوصیات زراعی ارقام کلزای بهاره، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی سال زراعی 1393-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. تیما أکثر

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیترون و تاریخ کاشت بربرخی خصوصیات زراعی ارقام کلزای بهاره، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی سال زراعی 1393-1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار رقم کلزا (هایولا 401 =C1، زرفام =C2، هایولا 308 =C3 و RGS003 =C4)، دو تاریخ کاشت (20 آبان ماه =D1 و 30 آذر ماه =D2) و سه سطح کود نیتروژن (عدم کاربرد کود نیتروژن= N1(شاهد)، 50 درصد توصیه‌ی کودی =N2، 100 درصد توصیه‌ی کودی =N3) بودند. در این تحقیق، تیمارهای تاریخ کاشت و سطوح کود نیتروژن در کرت اصلی و ارقام کلزا در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تاریخ کاشت × کود نیتروژن، بر کلیه ی صفات مورد ارزیابی در این آزمایش، در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. تیمار تاریخ کاشت× رقم بر کلیه‌ی اجزای عملکرد، به جز صفت تعداد دانه در خورجین، اثر معنی داری داشت. بیشترین میزان عملکرد دانه برای رقم آزاد گرده افشان RGS003 در بالاترین سطح کودی (100 درصد توصیه کودی به میزان 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره) و در تاریخ کاشت 20 آبان ماه به میزان 4.2 تن در هکتار، به دست آمد که نشان دهنده پتانسیل بالای عملکرد این رقم در این سطح کودی و تاریخ کاشت می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - بررسی رابطه منبع-مخزن در گندم از طریق مقایسه وزن و تعداد دانه در ارقام قدیم و جدید
مهدی جودی شهرام مهری

رشد و پر شدن دانه در گندم توسط مقدار عرضه مواد فتوسنتزی (قدرت منبع)، توانایی جذب مواد فتوسنتزی (قدرت مخزن) و تعادل بین قدرت منبع – مخزن کنترل می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه منبع یا مخزن در گندم از طریق مطالعه روند تغییرات وزن دانه و تعداد دانه در طی سال های اص أکثر

رشد و پر شدن دانه در گندم توسط مقدار عرضه مواد فتوسنتزی (قدرت منبع)، توانایی جذب مواد فتوسنتزی (قدرت مخزن) و تعادل بین قدرت منبع – مخزن کنترل می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه منبع یا مخزن در گندم از طریق مطالعه روند تغییرات وزن دانه و تعداد دانه در طی سال های اصلاح گندم بود. پژوهش حاضر در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان- دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. تعداد 81 رقم گندم در شرایط آبی و در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تفاوت معنی داری میان ارقام گندم از نظر صفات زراعی و فیزیولوژیک مشاهده شد. عموماً ارقام جدید گندم در مقایسه با انواع قدیمی آن دارای عملکرد دانه بالا بودند. این روند در مورد شاخص برداشت و تعداد دانه در متر مربع نیز دیده شد اما تفاوت معنی داری بین ارقام قدیمی و جدید گندم از نظر عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه وجود نداشت. وزن سنبله در زمان گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک و همچنین مقدار تسهیم مواد فتوسنتزی به سنبله در فاصله زمانی گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک در طی روند اصلاحی گندم افزایش یافته و مقدار آنها در گندم های جدید بیشتر از قدیمی بود. افزایش تعداد دانه در گندم های جدید و نبود تغییر معنی دار در وزن هزار دانه در گذر از سال های قدیمی به جدید پیشنهاد می کند که احتمالاً عملکرد دانه ارقام مورد آزمایش بیشتر توسط قدرت مخزن کنترل می شود. بنابراین، در شرایط آزمایش حاضر افزایش تعداد دانه در بوته یا در متر مربع احتمالاً با افزایش عملکرد دانه همراه خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - بررسی اثرات تاریخ کاشت و ارقام برنج بر آناتومی پدانکل و عملکرد دانه در شرایط اقلیمی خوزستان
عبدالعلی گیلانی عطاءاله سیادت سامی جلالی کاوه لیموچی

این پژوهش با هدف تعیین اثرات تنش گرما در تاریخ های مختلف کاشت بر آناتومی پدانکل ارقام برنج و میزان عملکرد دانه در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. این آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در د أکثر

این پژوهش با هدف تعیین اثرات تنش گرما در تاریخ های مختلف کاشت بر آناتومی پدانکل ارقام برنج و میزان عملکرد دانه در استان خوزستان طراحی و اجرا گردید. این آزمایش با دو عامل تاریخ کاشت و رقم به صورت کرت‌های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (1385 و 1386) در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان (شاوور) اجرا شد. سه تاریخ کاشت (2/15، 3/5 و 3/25) در کرت‌های اصلی و 5 رقم برنج شامل ارقام هویزه و حمر (متحمل به گرما) عنبوری قرمز و چمپا (حساس به گرما)، رقم پرمحصول دانیال (نیمه متحمل به گرما) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر متقابل بین رقم و تاریخ کاشت در صفاتی نظیر سطح کانال هوایی، سطح دستجات آوندی بزرگ، چوب و آبکش معنی دار بود. به عبارتی، ارقام بسته به شرایط حرارتی واکنش متفاوتی داشتند. کمترین و بیشترین اندازه سطح کانال های هوایی را تاریخ‌های کاشت اول و دوم به ترتیب با میانگین 15924/37 و 21144/38 میکرومتر مربع، همچنین در ارقام هویزه و چمپا به ترتیب با میانگین 15492/23 و 23411/18 میکرومتر مربع دارا بودند. کمترین و بیشترین سطح آوند چوب مربوط به تاریخ های کاشت سوم و اول به ترتیب با میانگین 741/37 و 898/03 میکرومتر مربع و کمترین و بیشترین سطح دستجات آوندی بزرگ، به ترتیب با میانگین 15514/20 و 15983/93 میکرومتر مربع، و آبکش، به ترتیب با میانگین 3121/77 و 3437/55 میکرومتر مربع به تاریخ کاشت های دوم و سوم اختصاص یافتند. بر این اساس، می توان کاهش سطح دستجات آوندی بزرگ و آبکش در دو تاریخ کاشت اول و دوم را نوعی سازوکار برای حفظ آب و فشار آماس سلول ها دانست. همچنین، افزایش سطح آوند چوب نیز می تواند جهت انتقال بیشتر حجم آب با توجه به نیاز گیاه در شرایط تنش باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - هیومات پتاسیم عاملی برای کاهش زوال بذر گندم
علی تمجید رضا شهریاری

بذرها در طول دوره انبارداری، زوال می یابند. تیمار کردن بذر با هیومیک اسید تغییرات متابولیک و بیوشیمیایی در بذر به وجود آورده، جوانه زنی و سبز شدن را تسریع می کند. این تحقیق به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار کردن بذرها با هیومات پتاسیم بر زوال بذر ارقام گندم در شرایط آزم أکثر

بذرها در طول دوره انبارداری، زوال می یابند. تیمار کردن بذر با هیومیک اسید تغییرات متابولیک و بیوشیمیایی در بذر به وجود آورده، جوانه زنی و سبز شدن را تسریع می کند. این تحقیق به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار کردن بذرها با هیومات پتاسیم بر زوال بذر ارقام گندم در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام یافت. هیومات پتاسیم در سه سطح شاهد، 1 و 2 در هزار؛ ارقام گندم شامل شیرودی، دریا، چمران و مروارید؛ و زمان های حرارت دهی شامل صفر، 48، 72، 144 و 96 ساعت فاکتورهای آزمایش بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده رقم و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × زمان های حرارت‌دهی بر طول ساقه چه، اثر ساده زمان های حرارت‌دهی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × ارقام بر درصد جوانه زنی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم×ارقام×زمان های حرارت‌دهی بر طول ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه های جنینی و وزن خشک گیاهچه معنی دار بود. پیش تیمار بذور به میزان دو در هزار با هیومات پتاسیم باعث تولید طویل ترین ریشه چه ها در ارقام شیرودی، دریا، مروارید و چمران؛ به ترتیب با 72، 72، 144 و 96 ساعت حرارت دهی گردید. بیشترین وزن خشک ریشه های جنینی را ارقام شیرودی و چمران، به ترتیب با 48 و 72 ساعت حرارت دهی با مصرف دو در هزار هیومات پتاسیم به وجود آوردند. مصرف یک در هزار هیومات پتاسیم باعث شد بیشترین وزن خشک گیاهچه به ترتیب با 48، 72 ساعت و عدم حرارت دهی در ارقام شیرودی، دریا و مروارید به وجود آید. نتیجه گرفته شد که ارقام مختلف این تحقیق در زمان های مختلف حرارت دهی، پاسخ های متفاوتی به تیمارکردن با هیومات پتاسیم نشان می دهند. در نهایت مشخص گردید که افزایش زمان حرارت دهی، ویژگی های گندم را در مراحل اولیه رشد تحت تاثیر قرار می دهد و تیمار بذر با هیومات پتاسیم می تواند در کاهش زوال بذر تاثیرگذار باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - برآورد پتانسیل خطر و جذب روزانه فلزات سنگین در برخی ارقام انگور تولیدی در شهر ملایر
عیسی سلگی مرضیه برچلویی

10.30495/jfh.2020.671044

در این پژوهش جذب روزانه و خطر مصرف میوه انگور ازنظر آلودگی به فلزات سنگین در ملایر اندازه گیری شد. برای نمونه برداری ارقام انگور پنج روستا انتخاب و غلظت سرب، مس، نیکل، منگنز و روی با دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی اندازه گیری شد. برای ارزیابی سطح آلودگی یک فلز از ش أکثر

در این پژوهش جذب روزانه و خطر مصرف میوه انگور ازنظر آلودگی به فلزات سنگین در ملایر اندازه گیری شد. برای نمونه برداری ارقام انگور پنج روستا انتخاب و غلظت سرب، مس، نیکل، منگنز و روی با دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی اندازه گیری شد. برای ارزیابی سطح آلودگی یک فلز از شاخص تک عاملی (SFI) و برای ارزیابی آلودگی تجمعی فلزات سنگین از شاخص تجمعی (IPI) استفاده شد. میزان غلظت مس، منگنز، روی، نیکل و سرب در نمونه های کشمشی به‌ترتیب 28/0±05/1، 3/0±30/1، 11/0±60/0، 07/0±26/0 و 007/0±03/0، در نمونه های عسکری به‌ترتیب 35/0±86/1، 21/0±23/1، 15/0±63/0، 08/0±27/0 و 033/0±04/0 و در نمونه های فخری به‌ترتیب 52/0±93/0، 39/0±18/1، 11/0±65/0، 10/0±26/0 و 0034/0±03/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن مرطوب تعیین شد. که این مقادیر پایین تر از حد مجاز FAO/WHO بودند. در میان ارقام موردمطالعه، رقم عسکری حاوی بالاترین غلظت فلزات سنگین نسبت به دو رقم دیگر بود و رقم فخری پایین ترین غلظت ها را نشان داد. به‌طورکلی مقادیر کمی از سرب در هر سه رقم انگور مشاهده شد. در مقایسه با دو رقم دیگر آلودگی تجمعی فلزات سنگین در رقم عسکری بالاتر بود، اگرچه آلودگی تجمعی فلزات سنگین در سه رقم انگور در سطح ایمن بودند. بالاترین میزان مصرف روزانه (DIR) مربوط به رقم عسکری بود. مقادیر پتانسیل خطر(THQ) برای تمام فلزات کوچک‌تر از یک به‌دست آمد. شاخص تجمعی فلزات سنگین در سه رقم انگور پایین بود و آلودگی فلزات سنگین در سطح ایمنی 7/0 IPI ≤ بود. محاسبه میزان مصرف روزانه (DIR) و مقادیر پتانسیل خطر(THQ) نشان داد که مصرف ارقام انگور موردمطالعه هیچ خطری برای سلامتی ندارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - بررسی اثر پرایمینگ بر ویژگی های جوانه زنی و رشدی ارقام چغندر قند (Beta Vulgaris L) در شرایط شوری
سید غلامرضا صالحی حشمت امیدی مهدی حسنی محمد حسین بیجه کشاورزی

این مطالعه با هدف بررسی اثر تیمارهای پرایمینگ (شاهد بدون پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با نیترات پتاسیم 25/0 درصد و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 5/0 درصد) بر خصوصیات جوانه زنی ارقام چغندرقند و خصوصیات رشدی در شرایط شوری در پنج سطح (0، 4 ،8 ،12و 16 دسی‌زیمنس بر متر) بر أکثر

این مطالعه با هدف بررسی اثر تیمارهای پرایمینگ (شاهد بدون پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با نیترات پتاسیم 25/0 درصد و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 5/0 درصد) بر خصوصیات جوانه زنی ارقام چغندرقند و خصوصیات رشدی در شرایط شوری در پنج سطح (0، 4 ،8 ،12و 16 دسی‌زیمنس بر متر) بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه در چهار تکرار در پتری دیش در شرایط آزمایشگاهی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. نتایج نشان داد که تاثیر پرایمینگ بذر و تنش شوری بر میانگین مدت جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، واریانس جوانه زنی، یکنواختی سبز شدن، طول ریشه چه، طول ساقه، وزن خشک ساقه و ریشه، محتوای آب نسبی، کلروفیل a کلروفیل b و کارتنوئید معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که در هر سه ژنوتیپ تعداد بذور جوانه زده با افزایش سطح شوری، کاهش نشان داده و در سطوح شاهد و استفاده از آب در عامل پرایمینگ، این کاهش به نسبت تعدیل شده است. با افزایش غلظت نمک تا سطح 12 دسی زیمنس، محتوای آب نسبی به طور سیگموئیدی افزایش یافته و در دو سطح 12 و 16 دسی زیمنس، روند نسبتا ثابتی نشان داد. در اکثر صفات مورد بررسی، رقم شکوفا نسبت به دیگر ژنوتیپ‌ها، واکنش کمتری نشان داده است.در بررسی روند واکنش ژنوتیپ‌ها به سرعت، واریانس و همگنی جوانه زنی در سطوح پرایم و شوری با افزایش غلظت شوری، کاهش نشان داده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - بررسی پاسخ ارقام مختلف سویا به سطوح مختلف شوری در مرحله جوانه زنی
محمد مهدی علیزاده مهیار گرامی پرستو مجیدیان حمیدرضا قربانی

به‌منظور بررسی اثر شوری بر جوانه‌زنی ارقام سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در سال 1400 اجرا شد. تیمارها شامل 11 رقم سویا (ویلیامز، صبا، تپور، ساری، امیر، کاسپین، کو أکثر

به‌منظور بررسی اثر شوری بر جوانه‌زنی ارقام سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در سال 1400 اجرا شد. تیمارها شامل 11 رقم سویا (ویلیامز، صبا، تپور، ساری، امیر، کاسپین، کوثر، کتول، سحر، تلار، نکادر) و چهار سطح شوری (صفر، 20، 40 و 60 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارها و اثر متقابل آن‌ها بر تمام صفات در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار و با افزایش شوری، میزان صفات کاهش معنی‌داری یافت. مقایسه میانگین اثر رقم بر درصد جوانه‌زنی نشان داد که در بین ارقام، درصد جوانه‌زنی یکنواخت بوده و بیشترین میزان در رقم کتول (3/83 درصد) مشاهده شد. مقایسه میانگین اثرات متقابل شوری و رقم نشان داد که بیشترین مقادیر صفات در ترکیب تیماری ارقام و غلظت صفر میلی‌مولار مشاهده و با افزایش شوری، از میزان صفات کاسته و کمترین مقدار آن‌ها در ترکیبات تیماری ارقام و سطح 60 میلی‌مولار بود. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها را در سه گروه قرار داد. آنالیز همبستگی نشان داد که تمامی ضرایب همبستگی مثبت و معنی‌دار بوده و صفت سرعت جوانه‌زنی بیشترین همبستگی را با صفات درصد جوانه‌زنی (88/0) و وزن خشک کل (78/0) داشت. درصد جوانه‌زنی به‌عنوان اولین صفت در مدل رگرسیونی صفت سرعت جوانه‌زنی وارد و سهم قابل توجهی (77/0) از تغییرات آن را توجیه نمود. در بین ارقام مختلف، ارقام امیر و صبا به عنوان ارقام متحمل و ارقام سحر و ویلیامز به عنوان ارقام حساس شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - بررسی جوانه زنی دو رقم گندم در شرایط تنش شوری
نوراله تازیکه محمدرضا داداشی محمدجواد جعفری

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی أکثر

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درسال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان به اجرا در آمد. فاکتور اول آزمایش رقم شامل ارقام ‌مروارید و N-87-20 و فاکتور دوم سطوح مختلف اسمزی شامل پتانسیل اسمزی صفر(شاهد) 4-، 8-، 12-، 16- بار بود.آزمایش در ظروف پتری دیش در دمای 2 25 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان پرولین در گیاهچه‌های گندم افزایش یافت به‌طوری که اختلاف معنی‌داری بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد. به‌علاوه بین صفات اندازه‌گیری شده همبستگی مثبت و معنی‌دار مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی ارقام مختلف کلزا (Brassica napus L.)
فرید عباس زاده رضا رضایی سوخت آبندانی

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر کلزا، آزمایشی در سال 1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با ٣ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ٧ واریته (زرفام، ساری‌گل، لاین18، لاین أکثر

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر کلزا، آزمایشی در سال 1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با ٣ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ٧ واریته (زرفام، ساری‌گل، لاین18، لاین14، RGS003، لاین 111و هایولا 401) و چهار میزان شوری (شاهد، ٤، ٨ و ١٢ دسی‌زیمنس بر متر) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و وزن تر و خشک گیاهچه بودند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری درصد جوانه‌زنی و مولفه‌های جوانه‌زنی روند کاهشی داشتند، به طوری که اعمال تنش شوری از 8 و 12 دسی زیمنس بر متر درصد جوانه‌زنی را از 76/23 درصد به 62/21 و 05/21 درصد در تیمار شاهد (آب مقطر) کاهش داد. میزان جوانه‌زنی بذر در شوری 4 دسی زیمنس بر متر 86/22 درصد بود. سرعت جوانه‌زنی تیمارهای صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر به ترتیب برابر 84/11، 52/10، 57/8 و 87/7 (تعداد بذر در روز) حاصل شد. با افزایش شوری طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، درصد و سرعت جوانه‌زنی و وزن تر گیاهچه کاسته شد به طوری که در شوری بیش از 12 دسی زیمنس بر متر متوقف گردید. در حالی که بیشترین طول ریشه‌چه در تیمار شاهد برابر با 76/52 سانتی‌متر و کمترین آن در شوری 4 و 8 دسی زیمنس بر متر به ترتیب برابر 81/39 و 44/37 سانتی متر کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - اثرات دگرآسیبی علف هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) بر جوانه‌زنی بذر ارقام گوجه‌فرنگی Solanum lycopersicum
علی صالحی ساردویی

مرحله جوانه زنی از اساسی ترین مراحل رشد گیاهان جالیزی است که ممکن است توسط مواد شیمیایی که توسط سایر گیاهان در محیط خاک منتشر می شود تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به منظور بررسی اثرات دگر آسیبی علفهای هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) که از علف‌های هرز رایج مزارع گوجه فرنگی أکثر

مرحله جوانه زنی از اساسی ترین مراحل رشد گیاهان جالیزی است که ممکن است توسط مواد شیمیایی که توسط سایر گیاهان در محیط خاک منتشر می شود تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به منظور بررسی اثرات دگر آسیبی علفهای هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) که از علف‌های هرز رایج مزارع گوجه فرنگی می باشد، مطالعه ای بر درصد و سرعت جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه گیاه گوجه فرنگی، در شرایط آزمایشگاه انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل عصاره استخراج شده توسط آب مقطر از برگ های خشک شده بود که در پنج غلظت (0-25-50-75-100درصد) بر ارقام گوجه فرنگی کل جی (Cal Ji) و شف فلات امریکایی (Chef Flat Amrica) اعمال گردید. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد بیشترین درصد جوانه زنی در گونه شف فلات امریکایی بود. با بیشتر شدن غلظت اویارسلام طول ریشه چه تحت تاثیر کاهشی پیدا کرد که در رقم کل جی نیز بیشتر بود. بالاترین طول ساقه چه در رقم کل جی و شف فلات امریکایی در تیمار شاهد بود که اختلاف معنی داری را نشان دادند. در شرایط آزمایشگاهی بذرهای گیاه گوجه فرنگی به شدت تحت تاثیر اثرات بازدارندگی از جوانه زنی و رشد ریشه‌چه و ساقه چه ناشی از غلظت بالای عصاره علف هرز مورد استفاده در آزمایش قرار گرفتند، که این اثرات بستگی شدیدی به غلظت عصاره مورد آزمایش دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - ارزیابی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی ارقام گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)تحت رژیم های مختلف آبیاری
محمد امینی حسین عجم نوروزی ابوالفضل فرجی بهرام مجد نصیری

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس ا أکثر

برای تعیین نیاز آبی ارقام گیاه آفتابگردان آزمایشی در سال 1394 و 1395 با استفاده از طرح اسپیلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در ایستگاه زراعی اردستان اصفهان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از: 3 رژیم آبیاری D1، D2 و D3 به‌ترتیب آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و پنج رقم ارقام آفتابگردان آذرگل، پروگرس، گابور،‌هایسان 25 و‌هایسان 36. نتایج نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، ارقام آذرگل و پروگرس دارای بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و قطر طبق بودند. در شرایط تنش کمبود آب شدید ارقام پروگرس و گابور برتری محسوسی داشتند به طوری که رقم پروگرس بیشترین میزان دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، قطر ساقه و رقم گابور بیشترین میزان غنچه دهی، گلدهی و قطر ساقه را داشتند. در بررسی خصوصیات فیزیولوژیک در شرایط بدون تنش و تنش ملایم مشاهده شد که در ارقام پروگرس و گابور میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئیدها، کلروفیل کل و فتوسنتز خالص در مقایسه با سایر ارقام افزایش معنی داری داشت. در شرایط تنش شدید نیز ارقام پروگرس و گابور در محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل بر دیگر ارقام مورد بررسی برتری داشتند. در بررسی محتوای پرولین برگی نتایج نشـان داد که با افزایش شدت تنش محتوای پرولین برگی به‌صورت معنی داری افزایش یافت. در بین ارقام مورد بررسی در شرایط تنش شدید، محتوای پرولین برگی در ارقام پروگرس و گابور نسبت به سایر ارقام افزایش معنی‌داری داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که ارقام آذرگل، گابور و پروگرس تحمل بیشتری نسبت به تنش کم آبی در مقایسه با ارقام‌هایسان 25 و‌هایسان 36 دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تاثیر سطوح کود نیتروژن و گوگرد بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی کلزا (Brassica napus L.)
حسین ابراهیمی ابولفضل فرجی مرتضی سام دلیری امیر عباس موسوی

10.30495/iper.2022.1957384.1789

به منظور بررسی اثر نیتروژن و گوگرد بر عملکرد کمی و کیفی کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شصت کلاته گرگان در سال 1397 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار مقدار کود نیتروژن 25، 50، 75 و 100 کیلوگرم نیتر أکثر

به منظور بررسی اثر نیتروژن و گوگرد بر عملکرد کمی و کیفی کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شصت کلاته گرگان در سال 1397 انجام شد. فاکتور اول شامل چهار مقدار کود نیتروژن 25، 50، 75 و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار (از منبع اوره)، فاکتور دوم شامل دو مقدار کود گوگرد به مقادیر صفر (شاهد) و 200 کیلوگرم در هکتار و فاکتور سوم شامل دو رقم هیبرید کلزای بهاره هایولا 50 و آرجی‌اس 003 بودند. نتایج بررسی نشان داد که عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد خورجین در مترمربع، تعداد دانه در خورجین، درصد پروتئین و درصد روغن تحت تأثیر رقم، نیتروژن و گوگرد قرار گرفت. مقایسه میانگین اثرات متقابل نیتروژن و رقم نشان داد که عملکرد بیولوژیک (8360 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (6/275 گرم در مترمربع)، وزن هزار دانه (1/4 گرم)، تعداد خورجین در مترمربع (43/5232)، تعداد دانه در خورجین (64/31)، پروتئین دانه (32/24 درصد)، قند محلول (35/33 میکرومول بر گرم) و کلروفیل کل (38/1 میلی گرم بر گرم) در سطح 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و رقم هیبرید هایولا 50 و بیش‌ترین روغن دانه (65/41 درصد) در سطح 75 کیلوگرم نیتروژن و رقم هیبرید هایولا 50 مشاهده شد. هم-چنین مقایسه میانگین حاصل از اثر متقابل گوگرد و رقم نشان داد که بیش‌ترین میزان تعداد شاخه جانبی (8/6)، تعداد خورجین در مترمربع (63/4345)، تعداد دانه در خورجین (43/30)یلی گرم بر گرم) در تیمار 200 کیلوگرم گوگرد و رقم هیبرید هایولا 50 بدست آمد. به نظر می‌رسد که رقم هیبرید هایولا 50 توانایی جذب و انتقال نیتروژن و گوگرد بهتری داشته و به همین دلیل عملکرد بیش-تری تولید نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - شناسایی برخی ارقام انگور بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی میوه و بذر آنها
رضا موسی زاده محمود شور علی تهرانی فر غلامحسین داوری نژاد علی مختاریان

به‌منظور شناخت بهتر ارقام انگور برای کاربرد آنها در برنامه‌های اصلاحی آینده و بررسی برخی خصوصیات مورفولوژیکی میوه و بذر 11 رقم انگور در کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی خراسان رضوی در سال 90-1388، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مرحله اجرا درآم أکثر

به‌منظور شناخت بهتر ارقام انگور برای کاربرد آنها در برنامه‌های اصلاحی آینده و بررسی برخی خصوصیات مورفولوژیکی میوه و بذر 11 رقم انگور در کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی خراسان رضوی در سال 90-1388، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مرحله اجرا درآمد. با استفاده از تجزیه کلاستر طبقه‌بندی و تفکیک ارقام مشابه در فاصله اقلیدسی 20 به 3 گروه صورت گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین وزن، حجم و قطر میوه انگور به‌ترتیب با میانگین 15/5 گرم، 8/4 سانتی‌متر مکعب و 95/1 سانتی‌متر برای رقم سمرقندی لطف‌آباد و کمترین میزان با 1/1 گرم، 91/0 سانتی‌متر مکعب و 91/0 سانتی‌متر برای رقم دیزماری رضائیه مشاهده شد. رقم مقنائی مشهد بیشترین (64/2 سانتی‌متر) و رقم دیزماری رضائیه کمترین (1/1 سانتی‌متر) طول حبه را داشتند. همچنین بیشترین وزن دانه برای رقم عسگری بیرجند (74 میلی‌گرم) و کمترین آن برای رقم سبزه درگزی (18 میلی‌گرم) بدست آمد. حداکثر تعداد دانه در هر میوه در رقم سمرقندی لطف آباد (38/3 عدد) و حداقل تعداد آن در رقم پشت گل مشهد (44/1 عدد) مشاهده شد. نتایج همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی مثبت و منفی معنی‌داری را بین برخی صفات مهم عملکرد انگور نشان داد. وزن میوه با طول و عرض و حجم آن یک رابطه مثبت و معنی‌داری را در سطح 1 درصد نشان داد. به طور کلی چنین به نظر می‌رسد که صفات مربوط به اندازه میوه به خوبی قادر به تفکیک و تمایز ارقام انگور بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - تحلیل بیزی مدل‌های پروبیت فضایی در بررسی پذیرش رقم پربازده گندم
آناهیتا نظری گوران ولی بریم نژاد

هدف کلی این مقاله بررسی و شناخت عواملی است که منجر به پذیرش کشت ارقام پر بازده گندم توسط زارعین گردیده است. هدف دیگر این مقاله در نظر گرفتن ﺗﺄثیرات همسایگی بر تصمیم‌گیری زارعین در خصوص پذیرش رقم گندم، به صورت داده‌های فضایی می‌باشد. برای این منظور از مدل انتخاب گسسته پر أکثر

هدف کلی این مقاله بررسی و شناخت عواملی است که منجر به پذیرش کشت ارقام پر بازده گندم توسط زارعین گردیده است. هدف دیگر این مقاله در نظر گرفتن ﺗﺄثیرات همسایگی بر تصمیم‌گیری زارعین در خصوص پذیرش رقم گندم، به صورت داده‌های فضایی می‌باشد. برای این منظور از مدل انتخاب گسسته پروبیت فضایی و برای برآورد این مدل از روش بیز با کمک نرم افزار MATLAB استفاده گردید. آمار و اطلاعات مورد استفاده از 214 گندم‌کار بخش مرکزی شهرستان قزوین با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در تابستان سال1391 جمع‌آوری گردید. نتایج حاصل از برآورد مدل‌ها با استفاده از روش بیز نشان داد که متغیرهای ارتباط با تعاونی تولید روستایی، تجربه، سن، میزان تولید گندم و ضریب اتورگرسیو فضایی بر پذیرش رقم پربازده گندم ﺗﺄثیرگذار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - بررسی جوانه زنی دو رقم گندم در شرایط تنش شوری
نوراله تازیکه محمدرضا داداشی محمدجواد جعفری

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی أکثر

استان گلستان یکی از قطب‌های مهم تولید گندم نان در کشور می‌باشد. بخش عمده‌ای از اراضی زراعی نواحی شمال این استان شور است، لذا دست‌یابی به ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش شوری حائز اهمیت می باشد. به ‌همین منظورجهت تعیین اثرات سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی ارقام گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار درسال 1391 در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان به اجرا در آمد. فاکتور اول آزمایش رقم شامل ارقام ‌مروارید و N-87-20 و فاکتور دوم سطوح مختلف اسمزی شامل پتانسیل اسمزی صفر(شاهد) 4-، 8-، 12-، 16- بار بود.آزمایش در ظروف پتری دیش در دمای 2 25 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری سرعت جوانه‌زنی، درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه کاهش پیدا کرد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان شوری میزان پرولین در گیاهچه‌های گندم افزایش یافت به‌طوری که اختلاف معنی‌داری بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد. به‌علاوه بین صفات اندازه‌گیری شده همبستگی مثبت و معنی‌دار مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی ارقام مختلف کلزا (Brassica napus L.)
فرید عباس زاده رضا رضایی سوخت آبندانی

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر کلزا، آزمایشی در سال 1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با ٣ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ٧ واریته (زرفام، ساری‌گل، لاین18، لاین أکثر

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف شوری بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر کلزا، آزمایشی در سال 1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با ٣ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ٧ واریته (زرفام، ساری‌گل، لاین18، لاین14، RGS003، لاین 111و هایولا 401) و چهار میزان شوری (شاهد، ٤، ٨ و ١٢ دسی‌زیمنس بر متر) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و وزن تر و خشک گیاهچه بودند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری درصد جوانه‌زنی و مولفه‌های جوانه‌زنی روند کاهشی داشتند، به طوری که اعمال تنش شوری از 8 و 12 دسی زیمنس بر متر درصد جوانه‌زنی را از 76/23 درصد به 62/21 و 05/21 درصد در تیمار شاهد (آب مقطر) کاهش داد. میزان جوانه‌زنی بذر در شوری 4 دسی زیمنس بر متر 86/22 درصد بود. سرعت جوانه‌زنی تیمارهای صفر، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر به ترتیب برابر 84/11، 52/10، 57/8 و 87/7 (تعداد بذر در روز) حاصل شد. با افزایش شوری طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، درصد و سرعت جوانه‌زنی و وزن تر گیاهچه کاسته شد به طوری که در شوری بیش از 12 دسی زیمنس بر متر متوقف گردید. در حالی که بیشترین طول ریشه‌چه در تیمار شاهد برابر با 76/52 سانتی‌متر و کمترین آن در شوری 4 و 8 دسی زیمنس بر متر به ترتیب برابر 81/39 و 44/37 سانتی متر کاهش یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - اثرات دگرآسیبی علف هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) بر جوانه‌زنی بذر ارقام گوجه‌فرنگی Solanum lycopersicum
علی صالحی ساردویی

مرحله جوانه زنی از اساسی ترین مراحل رشد گیاهان جالیزی است که ممکن است توسط مواد شیمیایی که توسط سایر گیاهان در محیط خاک منتشر می شود تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به منظور بررسی اثرات دگر آسیبی علفهای هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) که از علف‌های هرز رایج مزارع گوجه فرنگی أکثر

مرحله جوانه زنی از اساسی ترین مراحل رشد گیاهان جالیزی است که ممکن است توسط مواد شیمیایی که توسط سایر گیاهان در محیط خاک منتشر می شود تحت تاثیر منفی قرار گیرد. به منظور بررسی اثرات دگر آسیبی علفهای هرز اویارسلام (Cyperus rotundus) که از علف‌های هرز رایج مزارع گوجه فرنگی می باشد، مطالعه ای بر درصد و سرعت جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه گیاه گوجه فرنگی، در شرایط آزمایشگاه انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل عصاره استخراج شده توسط آب مقطر از برگ های خشک شده بود که در پنج غلظت (0-25-50-75-100درصد) بر ارقام گوجه فرنگی کل جی (Cal Ji) و شف فلات امریکایی (Chef Flat Amrica) اعمال گردید. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد بیشترین درصد جوانه زنی در گونه شف فلات امریکایی بود. با بیشتر شدن غلظت اویارسلام طول ریشه چه تحت تاثیر کاهشی پیدا کرد که در رقم کل جی نیز بیشتر بود. بالاترین طول ساقه چه در رقم کل جی و شف فلات امریکایی در تیمار شاهد بود که اختلاف معنی داری را نشان دادند. در شرایط آزمایشگاهی بذرهای گیاه گوجه فرنگی به شدت تحت تاثیر اثرات بازدارندگی از جوانه زنی و رشد ریشه‌چه و ساقه چه ناشی از غلظت بالای عصاره علف هرز مورد استفاده در آزمایش قرار گرفتند، که این اثرات بستگی شدیدی به غلظت عصاره مورد آزمایش دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - The Effect of CaCl2 Salinity on Growth Parameters of Lisianthus Cultivars
Nabiyollah Ashrafi Abdolhossein Rezaei Nejad

Soil and water salinity substantially constrain crop and biomass production. To investigate the changes in morphological parameters of lisianthus (Eustoma grandiflorum) cultivars under CaCl2 salinity conditions a greenhouse experiment was conducted. Cultivars namely, &l أکثر

Soil and water salinity substantially constrain crop and biomass production. To investigate the changes in morphological parameters of lisianthus (Eustoma grandiflorum) cultivars under CaCl2 salinity conditions a greenhouse experiment was conducted. Cultivars namely, ‘Champagne’ (C1), ‘Lime Green’ (C2), ‘Blue Picotee’ (C3) and ‘Pure White’ (C4), were subjected to salt stress (0–30 mM CaCl2) in a washed sand culture and the morphological responses were measured. The results showed that salinity affected all of the considered parameters, so that, as salinity levels increased, plant height, shoot fresh and dry weight and leaf area in all cultivars decreased, while, root length, root fresh and dry weight and root: shoot length ratio increased. However, the changes in Pure White and Lime Green were less than in ‘Champagne’ and ‘Blue Picotee’. Theregression analysis of the relationship between CaCl2 salinity levels and seedlings height or root: shoot length ratio deﬁned two groups with different slope coefficients: C1 and C3 as salt sensitive cultivars and C2 and C4 as salt tolerant cultivars. The results showed that salinity threshold of C1 and C3 was 25 and 30 mM CaCl2 respectively, while C2 and C4 in 30 mM CaCl2 showed no significant differences with control. The results suggests that C2 and C4 could be recommended as resistant cultivars due to attain higher growth, water balance, shoot fresh and dry weight and leaf area in response to CaCl2 salinity compared with C1 and C3. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - تراکم علف‌های هرز در تاریخ‌های مختلف کاشت گونه‌های برنج زراعی در شرایط کشت مستقیم به روش خشکه‌کاری
حسین ثایت زنگنه عبدالعلی گیلانی سامی جلالی

10.2./jpps.2022.693231

این آزمایش به‌منظور بررسی واکنش علف‌های هرز به بوم نظام‌های ارقام محلی و پر محصول برنج در تاریخ‌های کاشت مختلف در روش کاشت مستقیم به روش خشکه‌کاری، به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقاتی شاوور اجرا گردید. تیمار أکثر

این آزمایش به‌منظور بررسی واکنش علف‌های هرز به بوم نظام‌های ارقام محلی و پر محصول برنج در تاریخ‌های کاشت مختلف در روش کاشت مستقیم به روش خشکه‌کاری، به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقاتی شاوور اجرا گردید. تیمار اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (15 خرداد، 25 خرداد و پنجم تیرماه) و تیمار فرعی چهار رقم برنج شامل چمپا، عنبوری قرمز، دانیال و شفق کشت گردیدند. با توجه به نتایج، بیشترین و کمترین تراکم علف هرز در زمان نمونه‌برداری در تیمارهای 15 و 25 خردادماه به ترتیب با میانگین ‌123 و 61 بوته در مترمربع به دست آمد. در بین ارقام برنج کمترین تراکم علف‌های هرز در رقم دانیال به میزان 74 بوته در مترمربع مشاهده گردید. گونه غالب در این آزمایش را دو علف هرز سوروف (Echinochola crus-galli L.) و عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi L.) تشکیل می‌دادند. سرعت ظهور علف‌های هرز در هر سه تاریخ کاشت در دامنه 40-20 روز پس از کاشت بسیار بالا و در حدود 56/0 تا 63/0 تعداد در روز بود. لذا کنترل علف‌های هرز و مراقبت‌های مزرعه‌ای در این بازه زمانی برای دستیابی به تولید مطلوب دانه امری ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - نقش تاریخ کاشت و ارقام برنج بر میزان تأثیر علف هرز روی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی در روش خشکه‌کاری
حسین ثایت زنگنه عبدالعلی گیلانی

10.2./jpps.2021.684937

ه‌منظور تعیین اثرات حضور علف هرز بر واکنش عملکردی ارقام برنج درزمان‌های مختلف کاشت مستقیم خشکه‌کاری؛ آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (15 خرداد، 25 خرداد و 5 تیرماه) و چهار رقم برنج شامل أکثر

ه‌منظور تعیین اثرات حضور علف هرز بر واکنش عملکردی ارقام برنج درزمان‌های مختلف کاشت مستقیم خشکه‌کاری؛ آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (15 خرداد، 25 خرداد و 5 تیرماه) و چهار رقم برنج شامل دو رقم محلی چمپا (Oryza sativa L. cv. champa) و عنبوری قرمز (Oryza sativa L. cv. red anbori) و ارقام پر محصول و اصلاح‌شده دانیال (Oryza sativa L. cv. danial) و شفق (Oryza sativa L. cv. shafagh) به‌عنوان عامل فرعی، کشت گردیدند. سپس هر کرت آزمایش ازلحاظ طولی به دو قسمت تقسیم شد. قسمت بالایی هر کرت وجین نشده و به‌عنوان شاهد آن کرت در نظر گرفته شد و قسمت پایین آن وجین دستی و تمام علف‌های هرز آن حذف گردید. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، اثر تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و تعداد خوشه در مترمربع در شرایط کنترل علف هرز در سطح یک درصد معنی‌دار گردید. بیشترین تولید دانه در تاریخ کاشت اول و در رقم پر محصول شفق به میزان 5253 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. همچنین نتایج مشخص نمود میزان کاهش عملکرد دانه ناشی از حضور علف هرز در بین تاریخ‌های کاشت متفاوت بود به‌طوری‌که بیشترین و کمترین میزان کاهش تولید با متوسط 1875 و 1090 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تاریخ‌های کاشت اول و سوم مشاهده گردید. در میان ارقام برنج نیز کاهش عملکرد دانه به ترتیب به میزان 85/40 و 95/32 درصد در ارقام پر محصول و ارقام محلی دیده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - Adoption Intensity Determinants for Improved Sweet Potato Varieties among Farmers in Nigeria
راشد آداولا کهینده اوگونلی ویلیامز ادئوله

Sweet potato (Ipomoea batatas) is one of the stable tuber crops consumed by many households in Nigeria. It can be found in different varieties and exist in many colours of skin and flesh. The production of this important crop is still very low, thereby compromising food أکثر

Sweet potato (Ipomoea batatas) is one of the stable tuber crops consumed by many households in Nigeria. It can be found in different varieties and exist in many colours of skin and flesh. The production of this important crop is still very low, thereby compromising food security. Sweet potato is one of the target commodity crops under the Nigerian Agriculture Sector Investment Opportunities. However, improved sweet potato production has not been widely adopted among farmers Oyo state hence, the need to investigate factors affecting the adoption of improved sweet potato varieties among farmers in Oyo state. Data were collected from 350 farmers randomly selected from two agricultural zones in the state. The data collected were presented using descriptive statistics and analysed using Tobit regression model. Results showed that farm size, age, years of formal education, early maturing, high yield potential, market availability, resistant to pests and diseases and availability of vines significantly influenced the adoption of improved sweet potato varieties. Availability of vines of improved varieties, high yield potential, early maturity, resistant to pests and diseases and market availability were the technology-specific attributes that influenced both the adoption of improved sweet potato varieties and its use intensity. The study, therefore suggests that attribute preferences of farmers need to be integrated into the development of improved sweet potato varieties by the researchers to enhance its adoption and use intensity. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - مطالعه تنوع ژنتیکی برخی بوته‌های ژرم پلاسم چای شمال ایران (Camellia sinensis) با استفاده از صفات مورفولوژی
آرزو مهرآسا حسین مرادی داود بخشی شاهین جهانگیرزاده خیاوی

10.30495/jdb.2023.1975262.1343

چای (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) از مهمترین محصولات منطقه شمال ایران می‌باشد از آنجا که بسیاری از بوته‌های چای منطقه به دلایل مختلف در معرض از بین رفتن قرار دارند، بنابراین داشتن اطلاعات درباره ژنتیک آن برای طراحی برنامه‌های اصلاحی جهت دست‌یابی به گیاهان مناسب و ب أکثر

چای (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) از مهمترین محصولات منطقه شمال ایران می‌باشد از آنجا که بسیاری از بوته‌های چای منطقه به دلایل مختلف در معرض از بین رفتن قرار دارند، بنابراین داشتن اطلاعات درباره ژنتیک آن برای طراحی برنامه‌های اصلاحی جهت دست‌یابی به گیاهان مناسب و با اهداف خاص کمک شایانی است. در این بررسی 30 گیاه چای شامل نمونه‌های منطقه غرب و مرکز چایکاری به عنوان نمونه‌های بومی و سه گروه سریلانکایی، گرجستانی و آسامی به عنوان نمونه‌های خارجی با استفاده از 21 صفت کمی و کیفی با استفاده از ضریب تفاوت گاوور و الگوریتم UPGMA مورد بررسی تنوع ژنتیکی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمام نمونه‌های چای گزینش‌شده ازنظر مرفولوژی مشابه یکدیگر بودند، اگرچه برخی از آن‌ها تفاوت‌های کوچکی در برخی ویژگی‌ها نشان دادند اما در کل دارای تفاوت معنی‌دار نبودند. بر اساس داده‌های حاصل دامنه تفاوت بین نمونه‌های مورد بررسی از 048/0 تا 499/0 با متوسط 265/0 بدست آمد. به‌منظور تعیین خویشاوندی ژنوتیپ‌های مورد بررسی و گروه‌بندی آن‌ها بر‌اساس صفات مورفولوژی در تجزیه خوشه‌ای در ضریب فاصله 29/0 نمونه‌های مورد بررسی در چهار گروه اصلی گروه‌بندی شدند. با توجه به نحوه گروه‌بندی مشاهده شد، توزیع نمونه‌های مورد مطالعه از الگوی خاصی پیروی نمی‌کند و با توزیع جغرافیایی هم خوانی ندارد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، تایید می‌شود که آنالیزهای مورفولوژیکی در چای برای تعیین تنوع و ارتباط ژنتیکی می‌توانند با موفقیت مورد بهره برداری قرار بگیرند. نتایج این مطالعه دریچه‌ای را برای مقابله با مشکل قدیمی طبقه‌بندی و شناسایی چای در ایران باز می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - برآورد سطح برگ با برخی ویژگی‌های رویشی در ارقام گندم نان و دوروم
جعفر پوررضا افشین سلطانی احمد نادری

به منظور برآورد سطح برگ با استفاده از ویژگی‌های رویشی در ارقام مختلف گندم ، آزمایش مزرعه‌‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز در سال‌های 87-1385 انجام شد. تیمارهای آزمایش 13 رقم گندم نان (اترک، بیات، چمران، چناب، دز، ای أکثر

به منظور برآورد سطح برگ با استفاده از ویژگی‌های رویشی در ارقام مختلف گندم ، آزمایش مزرعه‌‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز در سال‌های 87-1385 انجام شد. تیمارهای آزمایش 13 رقم گندم نان (اترک، بیات، چمران، چناب، دز، اینییاء، کویر، مرودشت، S78-18، شیراز، زاگرس، استار، ویریناک) و دو رقم گندم دوروم (یاواروس و شوامالد) بودند. از معادلات مختلفی برای توصیف رابطه سطح برگ با ویژگی‌های ذکر شده استفاده شد و سرانجام معادله توانی (y=axb) به صورت تبدیل شده خطی [ln(Y)=ln(a)+b×ln(X)]به عنوان بهترین معادله تعیین گردید. نتایج نشان داد که اختلاف معنی-داری بین ارقام در ضرایب مربوط به روابط بین سطح برگ با ویژگی‌های رویشی وجود نداشت بنابراین یک معادله کلی برای همه ارقام در دو سال برای هر رابطه استفاده گردید. معادله 96/0X2/219Y= (99/0R2=) توصیف بسیار خوبی از برآورد سطح برگ(Y) با استفاده از وزن خشک برگ(X) نشان داد، همچنین سطح برگ(Y) با استفاده از داده های وزن خشک اجزای رویشی(X) بر اساس معادله 60/0X77/84Y= (92/0R2=) به خوبی برآورد گردید. رابطه سطح برگ (Y) با تعداد کل برگ در بوته (Y) نسبت به دو رابطه بالا؛ رابطه ی مناسبی بوده ولی سطح برگ با دقت کمتری برآورد گردید (57/1X34/1Y=،89/0R2=) و برآورد سطح برگ با استفاده از داده های ارتفاع بوته به خوبی انجام نشد. از این روابط می‌توان برای تخمین سطح برگ به ویژه زمانی که دستگاه‌های سنجش سطح برگ موجود نیست، استفاده کرد. علاوه براین، چنین روابطی قابلیت کاربرد در مدل‌های شبیه‌سازی گیاهان زراعی را دارا هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور روسی در ایران به روش بای پلات ژنوتیپ در محیط (GGE Biplot)
ولی اله رسولی حامد دولتی بانه

این پژوهش به منظور ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور معرفی شده از کشور روسیه از سال‌ 1387 تا 1392 در منطقه ارومیه و قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. سه همگروه برتر انگور رقم بیدانه سفید در هر دو منطقه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. أکثر

این پژوهش به منظور ارزیابی سازگاری 50 رقم انگور معرفی شده از کشور روسیه از سال‌ 1387 تا 1392 در منطقه ارومیه و قزوین انجام گرفت. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. سه همگروه برتر انگور رقم بیدانه سفید در هر دو منطقه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. سیستم تربیت مورد استفاده در هر دو منطقه کوردن یک طبقه دو طرفه با فاصله کاشت5/3×2 متر و تعداد بوته در هر واحد آزمایشی دو اصله بود. صفات مورد بررسی شامل عملکرد در هر بوته، طول و عرض حبه، مجموع مواد جامد محلول آب میوه (TSS)، pH آب میوه، میزان اسید قابل تیتراسیون (TA) و مدت زمان رسیدن محصول بودند. تجزیه واریانس مرکب و تحلیل سازگاری بر اساس نمودار GGE Biplot به روش مقیاس گذاری محیط محور تجزیه به مؤلفه‌های اصلی انجام گرفت. جهت انجام محاسبات از نرم افزار رایانه‌ایGenStat نسخه 12 استفاده شد. بر اساس نتایج، اثر رقم، محیط و اثرهای متقابل تمام صفات مورد بررسی در تجزیه واریانس مرکب معنی‌دار بود (p≤0.01). در منطقه قزوین رقم Zenbil 13-366 و Ljana نسبت به سایر ارقام برتر بوده و سازگاری بالایی را بر اساس اجزاء عملکرد با این منطقه داشتند. در منطقه ارومیه نیز رقم شماره Ruski Ramphi بالاترین سازگاری را داشت. ارقام Yoski biser، Bobili magaracha و Ramphi Izdangareh از نظر سازگاری اجزاء عملکرد در دو منطقه نامناسب‌ترین وضعیت را داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - تاثیر کم آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ‌های تریتیکاله (X Triticosecale)
طاهره ایراندوست احسان بیژن زاده

به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ‌های تریتیکاله، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93- 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کم آبیاری (آبیاری رایج، قطع آبی أکثر

به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر اجزای عملکرد و دمای سایه انداز گیاهی ژنوتیپ‌های تریتیکاله، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93- 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف تنش کم آبیاری (آبیاری رایج، قطع آبیاری از مرحله گلدهی، شیری شدن و خمیری نرم) به عنوان فاکتور اصلی و 5 ژنوتیپ تریتیکاله (رقم سناباد، رقم ET-83-18، لاین شماره 20، لاین شماره 10 و لاین شماره 8) به عنوان فاکتور فرعی بودند. در رقم سناباد، لاین 20 و لاین 10، تیمارهای کم آبیاری از مرحله گلدهی و شیری شدن از نظر تعداد دانه در سنبله اختلاف معنی داری با یکدیگرنداشتند. با اعمال تیمار کم آبیاری از مرحله ی گلدهی نیز بیشترین و کمترین میزان وزن هزار دانه به ترتیب مربوط به لاین 10 با 23/46 گرم و رقم ET-83-18 با 83/34 گرم می باشد. در همه ارقام دمای سایه انداز گیاهی در تیمارهای کم آبیاری از مرحله ی گلدهی و شیری شدن بیشتر از تیمار آبیاری رایج بود و لاین 20 با عملکرد 6423 کیلوگرم در هکتار بهترین ژنوتیپ در شرایط کم آبیاری پس از گلدهی بود و دمای سایه انداز پایینتری نسبت به سایر ژنوتیپ های تریتیکاله داشت. می توان نتیجه گرفت دمای سایه انداز گیاهی می تواند به عنوان شاخصی مناسب در ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ های مقاوم به خشکی در شرایط کم آبیاری باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - بررسی تآْثیر فصل کاشت پائیزه و بهاره بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام نخود سفید در شرایط دیم الشتر
پیام پزشکپور

چکیده تاریخ کاشت و ژنوتیپ دو عامل مهم موثر بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی، از جمله نخود محسوب میشوند.لذا به منظور بررسی امکان کشت پائیزه نخود در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز بررسی ارقام مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، پژوهشی در سال زراعی 88-1387 در ا أکثر

چکیده تاریخ کاشت و ژنوتیپ دو عامل مهم موثر بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی، از جمله نخود محسوب میشوند.لذا به منظور بررسی امکان کشت پائیزه نخود در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز بررسی ارقام مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، پژوهشی در سال زراعی 88-1387 در الشتر اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پائیزه و بهاره) و رقم (آزاد، آرمان ، هاشم و توده محلی گریت) بود که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد تأثیر فصل کاشت، بر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در واحد سطح، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری و دو بذری در واحد سطح، تعداد غلاف در واحد سطح و وزن صد دانه معنی‌دار بود. در کشت پائیزه عملکرد دانه 8/1819 کیلوگرم در هکتار، تعداد غلاف در واحد سطح3/669 غلاف در متر مربع و تعداد دانه در واحد سطح 675 دانه در مترمربع افزایش یافتند. همچنین ارقام مختلف اثر معنی‌داری بر عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری در واحد سطح و وزن صد دانه داشتند. بالاترین عملکرد دانه ( 3/2243 کیلوگرم در هکتار) مربوط به کشت پائیزه و رقم آزاد بود. با توجه به افزایش قابل توجه میانگین عملکرد در کشت پائیزه نسبت به بهاره و نیز وضعیت استقرار خوب محصول توصیه می‌شود این محصول در شرایط دیم الشتر به صورت پائیزه و با رقم آزاد که مقاوم به بیماری برق‌زدگی(Ascochyta blight) می‌باشد کشت شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - بررسی رشد رویشی ، خصوصیات میوه و عملکرد هشت رقم کنسروی زیتون در شرایط نیمه گرمسیر استان فارس
علی رضا بنیان پور

زیتون(Olea europea L) یکی از درختان میوه نیمه گرمسیری است که سازگاری مناسبی با شرایط مختلف آب وهوایی دارد. در سال های اخیر کشت زیتون در استان فارس افزایش یافته است. نیاز های محیطی ارقام کنسروی و روغنی زیتون متفاوت می باشد بنابر این لازم است ارقام مناسب کنسروی زیتون جهت أکثر

زیتون(Olea europea L) یکی از درختان میوه نیمه گرمسیری است که سازگاری مناسبی با شرایط مختلف آب وهوایی دارد. در سال های اخیر کشت زیتون در استان فارس افزایش یافته است. نیاز های محیطی ارقام کنسروی و روغنی زیتون متفاوت می باشد بنابر این لازم است ارقام مناسب کنسروی زیتون جهت کشت در مناطق نیمه گرمسیر استان فارس تعیین گردد. این پژوهش در ایستگاه تحقیقات زیتون کازرون روی هشت رقم کنسروی زیتون شامل ارقام ابوسطل، لوکوس، ماری طارم، خدیری، ماری گرگان، مانزانیلا، کنسروالیا و توفاهی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در طی آزمایش صفات رویشی مانند متوسط رشد طولی درخت، افزایش قطر تنه ، عرض سایه انداز، افزایش طول سرشاخه ها و همچنین ویژگی های میوه مانند وزن ، طول و عرض میوه، وزن هسته ،نسبت گوشت به هسته و عملکرد اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که از لحاظ رشد رویشی ارقام خدیری و مانزانیلا بیشترین رشد رویشی را دارا بودند در حالی که از لحاظ ویژگی های میوه رقم کنسروالیا با وزن میوه حدود 4 گرم بهترین رقم بود. از لحاظ عملکرد ارقام مانزانیلا، ابوسطل و کنسروالیا با حدود 8 کیلو گرم میوه در هر درخت بیشترین عملکرد را دارا بودند. بنابراین رقم کنسروالیا با داشتن اندازه تاج مناسب ، وزن و شکل میوه مطلوب و نیز مقدار نسبتا مطلوب روغن در وزن تر میوه، یک رقم مناسب دو منظوره (کنسروی و روغنی ) می باشد. این رقم مناسب کشت در مناطق نیمه گرمسیر استان فارس مانند کازرون می باشد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - عملکرد و همبستگی صفات ده رقم جدید پنبه تحت تاثیر تاریخ‌های کشت در مغان
فاطمه ودایع خیری سیروس منضوری فر سعید حکم علی پور

برای بررسی عملکرد و همبستگی بین صفات ارقام مختلف پنبه در منطقه مغان با توجه به تاریخ کشت آن-ها، آزمایشی روی 10 رقم جدید پنبه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل انجام گرفت. در این آزم أکثر

برای بررسی عملکرد و همبستگی بین صفات ارقام مختلف پنبه در منطقه مغان با توجه به تاریخ کشت آن-ها، آزمایشی روی 10 رقم جدید پنبه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل انجام گرفت. در این آزمایش صفات مختلف در دو تاریخ کاشت بهاره (25 اردیبهشت) و کاشت تابستانه (31 خرداد) بررسی و اطلاعات به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده‌ها نشان داد که تاریخ کاشت برای تمامی صفات مورد مطالعه بجز ارتفاع بوته تاثیر معنی‌دار داشت. بالاترین عملکرد چین اول و چین کل، به طور مشترک، به ترتیب در ترکیب تیماری رقم Mehr، Avangard، Sp-731، Sp-732 × کشت بهاره و Mehr، Avangard، Sp-731، Sp-732، No.210 × کشت بهاره حاصل گردید. کمترین میزان این دو صفت در Crema، Sp-731 ، No.200 ، No. 228 ، JR-3 ، No.210 ، No.001 × کشت تابستانه حاصل گردید. در Sp-732 × کشت بهاره، No.001 × کشت بهاره و Mehr، Sp-731، No.001 × کشت بهاره (به طور مشترک) به ترتیب بالاترین عملکرد کل، تعداد قوزه و درصد زودرسی حاصل گردید. کمترین میزان این صفات نیز به ترتیب در ترکیب‌های تیماری No.210، No-200 و Sp-731 × کشت تابستانه به دست آمد. بیشترین و کمترین ارتفاع بوته نیز به ترتیب در ترکیب-های تیماری No.001، Sp-732 × کشت تابستانه حاصل شد. در بین ده رقم مورد مطالعه پنبه، بالاترین میزان عملکرد به طور مشترک مربوط به ارقام Sp-731، Avangard و Sp-732 بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - بررسی اثرات تراکم بوته و کاربرد روی بر برخی ویژگی های زراعی 6 رقم کلزای پاییزه
محمد آقامحمدرضا فرزاد پاک نژاد امیر حسین شیرانی راد محمد رضا اردکانی علی کاشانی

به منظور ارزیابی واکنش ارقام منتخب پاییزه کلزا به تراکم بوته و کاربرد روی، ‌آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1394-1393 و 1395-1394) در موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. در این آزمایش عامل ترا أکثر

به منظور ارزیابی واکنش ارقام منتخب پاییزه کلزا به تراکم بوته و کاربرد روی، ‌آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1394-1393 و 1395-1394) در موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. در این آزمایش عامل تراکم بوته در سه سطح شامل: 60،40 و 80 بوته در متر مربع و عامل روی شامل: محلول پاشی با آب خالص (شاهد) و محلول پاشی سولفات روی با غلظت 3 در هزار در مرحله خورجین دهی به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و شش رقم کلزا شامل: GKH3705، GKH2624، GKH0224، GK-Gabriella ، Neptune و Elvisدرکرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج مقایسه میانگین اثر ساده محلول پاشی روی نشان داد که کاربرد روی سبب افزایش معنی دار عملکرد روغن به میزان 8/5 درصد شده است و همچنین با در نظر گرفتن هزینه های محلول پاشی و بهاء هر کیلوگرم کلزا، می توان گفت کاربرد روی باعث افزایش بهره وری اقتصادی به میزان 000/545/29 ریال در هکتار شده است. در این بررسی رقم جدید GK-Gabriella در تراکم 40 بوته در متر مربع ودر شرایط کاربرد روی با میانگین 6221 و 66/2629 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه و عملکرد روغن دانه را به ترتیب به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از اندازه گیری ویژگی های کمی و کیفی ارقام مورد مطالعه نشان داد که در تراکم بوته کمتر و در شرایط کاربرد روی می توان عملکرد دانه و روغن را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزای پاییزه (Brassica napus L.) در استان فارس
مهتا حق جو عبدالله بحرانی

به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در منطقه سیاخ دارنگون فارس اجرا شد. تیمار ها شامل چهار تاریخ کاشت 15 شهریور، 1 مهر، 15 مهر أکثر

به منظور بررسی اثر تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم کلزا پژوهشی با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 91-1390 در منطقه سیاخ دارنگون فارس اجرا شد. تیمار ها شامل چهار تاریخ کاشت 15 شهریور، 1 مهر، 15 مهر و 1 آبان و سه رقم کلزا شامل طلایه، اکاپی و لیکورد بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 5% بین ارقام، در صفات تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه و تاریخ‌های مختلف کاشت بر تعداد خورجین در بوته ، وزن هزار دانه و عملکرد دانه وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 2006 کیلو گرم در هکتار به رقم طلایه تعلق داشت. در بین تاریخ‌های کاشت بررسی شده تاریخ کاشت 1 مهر برای کلیه ارقام عملکرد مطلوبی داشت. همچنین مشاعده شد که تاخیر در کاشت موجب کاهش تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان بیان کرد که، تاریخ کاشت 1 مهر و رقم طلایه مناسب‌ترین تاریخ کاشت و رقم در شرایط آب و هوایی منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه می باشند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - تأثیر مقادیر مختلف کلرمکوات کلرید و تراکم بوته در کنترل خوابیدگی گندم
محمد صادقی حمیدرضا میری

افزایش تراکم بوته با هدف بهبود عملکرد دانه ممکن است سبب خوابیدگی (ورس) درگندم شود، که این خود به کاهش کارایی فنوسنتز و در نتیجه به کاهش عملکرد دانه منجر می شود. در یک تحقیق مزرعه ای با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در محل ایستگاه مرکز تحقی أکثر

افزایش تراکم بوته با هدف بهبود عملکرد دانه ممکن است سبب خوابیدگی (ورس) درگندم شود، که این خود به کاهش کارایی فنوسنتز و در نتیجه به کاهش عملکرد دانه منجر می شود. در یک تحقیق مزرعه ای با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در محل ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی فارس (زرقان) تأثیر چهارتراکـم بوته 200، 300، 400 و 500 بوته در مترمربع و سه غلظت صفر، 1500 و 3000 گرم در هکتار کلرمکوات کلرید (CCC) بر خوابیدگی و برخی صفات مورفولوژیک گندم رقم روشن (از ارقام محلی پابلند و حساس به خوابیدگی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش تراکم بوته از 200 به 500 بوته در مترمربع باعث افزایش ارتفاع بوته، کاهش وزن دانه، افزایش عملکرد دانه و افزایش خوابیدگی تا 70% شد و تأثیر معنی داری بر سایر صفات نداشت. همچنین کاربرد CCC باعث کاهش ارتفاع بوته، کاهش میزان ورس، کاهش وزن خشک و میزان فتوسنتز بعد از گرده افشانی شد، اما تأثیر معنی داری بر سایر صفات نداشت. در مجموع نتایج نشان داد که در تیمار تراکم 400 بوته در متر مربع و غلظت 3000 گرم کلر مکوات کلرید کمترین میزان خوابیدگی در رقم گندم روشن مشاهده شد و با توجه به عملکرد مناسب دانه، این تیمار قابل توصیه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - بررسی اثر سولفات روی بر رشد و نمو ارقام گندم شمال فارس
سید حسین میرطالبی محمد رضا خواجه‌پور سید ماشاالله حسینی علی سلیمانی

کمبود روی در گیاهان از طریق کاهش تولید مواد فتوسنتزی و اکسین موجب نقصان رشد و عملکرد دانه گندم می‌گردد. به منظور تعیین اثر سولفات روی بر رشد و نمو ارقام گندم آزمایشی در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی اقلید، با آرایش کرت های خرد شده به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار أکثر

کمبود روی در گیاهان از طریق کاهش تولید مواد فتوسنتزی و اکسین موجب نقصان رشد و عملکرد دانه گندم می‌گردد. به منظور تعیین اثر سولفات روی بر رشد و نمو ارقام گندم آزمایشی در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی اقلید، با آرایش کرت های خرد شده به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زارعی 87-1386 به اجرا در آمد. فاکتور اصلی شامل سطوح، صفر، 30 و 60 کیلوگرم سولفات روی (حاوی 36 درصد روی) در هکتار و فاکتور فرعی ارقام زرین ، الوند و شهریار بود. افزایش سطوح سولفات روی باعث افزایش معنی‌دار وزن خشک گیاه در اوایل ساقه دهی و وزن خشک برگ، ساقه، سنبله و وزن خشک کل در مرحله گرده افشانی و بیوماس کل، عملکرد دانه و شاخص برداشت در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک گردید. ارقام زرین و الوند به طور معنی‌داری وزن خشک برگ، ساقه، سنبله، وزن خشک کل در گرده افشانی و بیوماس کل، عملکرد دانه و شاخص برداشت بیشتری نسبت به رقم شهریار در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک داشتند. افزایش سطوح سولفات روی و ارقام تأثیری بر مراحل نموی نداشتند. در این مطالعه بیشترین رشد رویشی و عملکرد دانه با مصرف 60 کیلوگرم سولفات روی در هکتار در ارقام الوند و زرین (به ترتیب 10040 و 10030 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. لذا این مقدار سولفات روی در هکتار و ارقام الوند و زرین ممکن است برای تولید گندم در شرایطی مشابه با مطالعه حاضر مناسب باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - تأثیر ارتفاع برش بر تعداد چین و عملکرد علوفه ارقام جدید سورگوم علوفه ای در منطقه سیستان
احمد مهربان افسانه کمالی دلجو امید عزیزیان شرمه

به منظور بررسی اثر ارتفاع برش بر تعداد چین و عملکرد علوفه در ارقام جدید سورگوم علوفه ای در منطقه سیستان در سال زراعی 1393-1392، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک به صورت اسپلیت پلات درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهارتکرار اجرا انجام شد. تیمارهای آزمایش شا أکثر

به منظور بررسی اثر ارتفاع برش بر تعداد چین و عملکرد علوفه در ارقام جدید سورگوم علوفه ای در منطقه سیستان در سال زراعی 1393-1392، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک به صورت اسپلیت پلات درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهارتکرار اجرا انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل رقم به عنوان عامل اصلی در سه سطح (a1= اسپید فید، a2= پگاه، a3= هندی) و ارتفاع برش عنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل(b1= 0 (شاهد)، سانتی متری b2=5، سانتی متری b3=10، سانتی متری b4=15)، می باشد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان می دهد که اثر ارقام مختلف در چین اول و سوم علوفه تر سطح 1% معنی دار بوده و در چین دوم در سطح 5% معنی داری را نشان می دهد و اثر ارتفاع برش بر عملکرد علوفه تر گیاه سورگوم در چین اول و دوم علوفه در سطح 5% و سوم در سطح احتمال 1% معنی داری را نشان می دهد، و اثر متقابل رقم و ارتفاع برش بر ارتفاع گیاه سورگوم در چین دوم و سوم علوفه در سطح 5% و در چین اول اثر غیرمعنی داری را از خود نشان می دهد. بیشترین عملکرد علوفه تر سورگوم چین دوم علوفه (3/108 تن در هکتار)، کمترین عملکرد علوفه تر سورگوم چین سوم علوفه (48/59 تن در هکتار)، و همچنین بیشترین عملکرد علوفه خشک گیاه سورگوم چین دوم علوفه (5/30967 کیلوگرم در هکتار)، و کمترین عملکرد علوفه خشک سورگوم چین اول (5/10607 کیلوگرم در هکتار) به دست آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - تاثیر مدیریت کلش بر عملکرد و شاخص‌های زراعی راتون ارقام برنج در آمل
پیام اسدی مرتضی سام‌دلیری حمید‌رضا مبصر سلمان دستان

به منظور بررسی تاثیر مدیریت کلش بر عملکرد و شاخص‌های زراعی راتون ارقام برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان آمل در سال 1386 اجرا شد. ارقام برنج طارم محلی، طارم لنگرودی، طارم هاشمی و طارم د أکثر

به منظور بررسی تاثیر مدیریت کلش بر عملکرد و شاخص‌های زراعی راتون ارقام برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان آمل در سال 1386 اجرا شد. ارقام برنج طارم محلی، طارم لنگرودی، طارم هاشمی و طارم دیلمانی به عنوان عامل اصلی و سه سطح مدیریت کلش شامل کف‌بر، ایستاده برداشت با ارتفاع 40 سانتی‌متر از سطح زمین و خواباندن برداشت با ارتفاع 40 سانتی‌متر از سطح زمین به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد رقم طارم محلی دارای بیشترین ارتفاع گیاه، طول خوشه، تعداد کل پنجه در کپه، تعداد خوشه در متر مربع و عملکرد دانه بود. دلیل بالاتر بودن عملکرد دانه در رقم طارم محلی، بیشتر بودن طول خوشه، تعداد کل پنجه در کپه و تعداد خوشه در متر مربع می‌باشد. بیشترین تعداد خوشه‌چه در هر خوشه در رقم طارم هاشمی مشاهده شد. روش خواباندن بیشترین طول خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد کاه را داشت. بیشترین طول برگ پرچم و درصد پنجه موثر مربوط به روش کف‌بر بوده است. حداکثر عملکرد دانه تحت تاثیر متقابل رقم طارم محلی با روش خواباندن و حداقل عملکرد دانه تحت تاثیر متقابل رقم طارم دیلمانی با روش کف‌بر حاصل شد. تعداد خوشه‌چه در هر خوشه با عملکرد دانه همبستگی مثبت و بین عملکرد دانه و تعداد کل پنجه در سطح احتمال یک درصد همبستگی منفی وجود داشت. بنابراین رقم طارم محلی و روش کف‌بر برای راتون‌گیری مناسب می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا
امین فرنیا احسان آراسته

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال زراعی 89- 88 اجرا شد. در این آزمایش تنش خشکی در سه سطح شامل شرایط بدون أکثر

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات رویشی و زایشی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال زراعی 89- 88 اجرا شد. در این آزمایش تنش خشکی در سه سطح شامل شرایط بدون تنش ، دو تنش خشکی (در مراحل بعد از روزت و قبل از شروع گل) و سه تنش خشکی (در مراحل بعد از روزت ، قبل از شروع کل و پر شدن غلاف) در کرت اصلی و سطوح مختلف تراکم بوته در سه سطح 6، 10و 14 کیلوگرم بذر مصرفی در هکتار در کرت فرعی و ارقام کلزا سه رقم زرفام، SLM046و اکاپی در کرت فرعی فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که تنش خشکی و تراکم بوته و اثرات متقابل آنها بر تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد روغن و عملکرد روغن ارقام کلزا اثر معنی داری دارد. بیشترین میزان درصد روغن در شرایط بدون تنش و تراکم بوته 10 کیلوگرم بذر مصرفی در هکتار در رقم زرفام بدست آمد که با توجه به عملکرد بیولوژیک بیشتر و عملکرد دانه بیشتر سبب افزایش درصد روغن شده اند، با افزایش میزان آب درصد روغن نیز افزایش یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت سطوح مختلف شوری
مجید جیریایی اسفندیار فاتح

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت تنش شوری آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل دو رقم گندم پاییزه الوند و بک کراس ر أکثر

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار سالیسیلیک اسید بر جوانه زنی ارقام گندم تحت تنش شوری آزمایشی در سال 1390 در آزمایشگاه دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد آزمایش شامل دو رقم گندم پاییزه الوند و بک کراس روشن، سطوح شوری و پیش تیمار در محلول 1/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید به صورت مصرف و عدم مصرف بود. برای این منظور بذور ارقام گندم پس از ضد عفونی، با آب مقطر شسته شدند و به مدت 24 ساعت در محلول با غلظت های صفر و 1/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید بطور جداگانه خیسانده شدند. پس از آن، بذرهای خیس خورده به پتری دیش های استریل حاوی کاغذ صافی انتقال یافت. همچنین برای ایجاد تنش شوری از محلول کلرید سدیم با غلظت های صفر، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر به میزان 10 میلی لیتر در هر پتری دیش استفاده شد. در این آزمایش صفاتی همچون حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه اندازه گیری شدند. نتایج حاصله نشان داد تنش شوری باعث کاهش درصد جوانه زنی در ارقام گندم می شود به طور کلی هر دو رقم مورد آزمایش در غلظت نمک12 دسی زیمنس بر متر نسبت به تیمار شاهد بیش از 30% کاهش جوانه زنی را نشان دادند. همچنین مشاهده شد سالیسیلیک اسید موجب افزایش رشد طولی ریشه چه و ساقه چه و وزن آن ها شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - ارزیابی تاثیر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف سیب زمینی در تبریز
الناز فرج زاده معماری تبریزی مهرداد یارنیا وحید احمدزاده نوشین فرج زاده

این آزمایشی در سال 1388 به صورت اسپلیت پلات و بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تبریز انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف تنش آبی بر اساس آبیاری پس از 70 ، 110 و 150میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و پنج رقم سیب زمینی آگریا، ساتینا، ساوالان، کایزر و مارکیس بودند. نت أکثر

این آزمایشی در سال 1388 به صورت اسپلیت پلات و بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تبریز انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف تنش آبی بر اساس آبیاری پس از 70 ، 110 و 150میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و پنج رقم سیب زمینی آگریا، ساتینا، ساوالان، کایزر و مارکیس بودند. نتایج نشان داد سطوح مختلف آبی در ارتباط با ارتفاع بوته، تعداد ساقه هوایی، تعداد غده های با قطر بزرگ تر از 60 میلی متر، وزن خشک اندام هوایی، غده، محتوای نیترات غده و عملکرد در سطح 1% معنی دار بود. ارقام مختلف نیز در ارتفاع بوته، تعداد غده های با قطر بزرگ تر از 60 میلی متر، وزن خشک اندام هوایی و عملکرد در سطح 1% و وزن خشک غده در سطح 5% معنی دار بود. بیشترین ارتفاع بوته در رقم اگریا معادل 83 سانتی متر با آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر آب از سطح تشتک تبخیر بود که با آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر آب از سطح تشتک کمترین ارتفاع ساقه با کاهشی معادل 39/49 % در همین رقم حاصل گردید. بیشترین تعداد ساقه در رقم آگریا معادل 497/5 عدد در سطح شاهد و کمترین تعداد در رقم مارکیس در سطح شاهد معادل 2 عدد بود که می تواند ناشی از اختلافات ژنتیکی باشد. حداکثر میزان عملکرد در رقم آگریا معادل 598/3 کیلوگرم در مترمربع بود که حداقل میزان عملکرد نیز در این رقم با کاهشی معادل 11/46 % درصورت آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر حاصل گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - مقایسه ارقام و لاین های امید بخش جو تحت شرایط شوری آب در منطقه رودشت اصفهان
مهرداد مرادمند محمدرضا نادری درباغشاهی مهرداد محلوجی اصغر رستمی

شوری یکی از مهمترین عوامل موثر در کاهش عملکرد گیاهان زراعی می باشد. تحمل گیاهان نسبت به شوری در میان گونه های مختلف متفاوت بوده و تحت تأثیر شرایط محیطی رشد گیاه واقع می شود. یکی از راه حل های عملی برای کاهش اثرات تنش شوری در زمین های شور استفاده از ارقام متحمل به شوری ا أکثر

شوری یکی از مهمترین عوامل موثر در کاهش عملکرد گیاهان زراعی می باشد. تحمل گیاهان نسبت به شوری در میان گونه های مختلف متفاوت بوده و تحت تأثیر شرایط محیطی رشد گیاه واقع می شود. یکی از راه حل های عملی برای کاهش اثرات تنش شوری در زمین های شور استفاده از ارقام متحمل به شوری است. بر این اساس این مطالعه به منظور مقایسه 19 لاین جو متحمل به شوری به همراه یک رقم رایج محلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 85-1384 در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت اصفهان انجام گردید. تهیه زمین با توجه به عملیات خاص جهت اراضی شور انجام گردید و از آب با هدایت الکتریکی 12 دسی زیمنس بر متر برای آبیاری استفاده گردید. نتایج نشان داد، لاین شماره 7 ICB119146))از نظر ارتفاع، تعداد پنجه بارور، تعداد پنجه تولیدی و عملکرد دانه نسبت به سایر لاین ها و رقم رایج منطقه برتری نسبی داشت به طوری که با تولید 3867 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد را به خود اختصاص داد. با توجه به نتایج این آزمایش و بر اساس عملکرد می توان این لاین را به عنوان لاین برتر برای آزمایش های تکمیلی جهت جایگزینی با رقم رایج منطقه پیشنهاد نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - تاثیرتنش کمبود آب برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت
محسن شیخی نورعلی ساجدی مجید جیریایی

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب بر برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل تأمین آب آبیاری پس از اعمال سه سطح أکثر

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب بر برخصوصیات اگروفیزیولوژیک هیبرید های مختلف ذرت آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل تأمین آب آبیاری پس از اعمال سه سطح بر اساس مقادیر100% (شاهد)، 75% و 50% نیاز آبی گیاه (تنش کمبود آب) به عنوان عامل اصلی و ارقام شامل SC704,SC524,SC700,SC500 و DC370 به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد تنش کمبود آب محتوی نسبی آب، پایداری غشاء سیتوپلاسمی و عملکرد دانه را کاهش داد. در بین ارقام بیشترین عملکرد دانه از رقم های زودرس و متوسط رس حاصل شد. همچنین بیشترین محتوی نسبی آب برگ و پایداری غشاء سیتوپلاسمی مربوط به رقم های متوسط رس بود. اثر متقابل تیمار ها نشان داد در شرایط مطلوب رطوبتی(100درصد نیاز آبی گیاه) و تنش کمبود آب ( 75% و 50% نیاز آبی گیاه)، رقم های 524 و 500 از عملکرد بالاتری نسبت به سایر ارقام برخوردار بودند. حداکثر عملکرد دانه از رقم 524 به میزان22/8624 کیلوگرم در هکتار در شرایط آبیاری معادل 100 درصد نیاز آبی گیاه و حداقل آن از رقم700 به میزان32/4072 کیلوگرم درهکتار درشرایط آبیاری معادل50% نیاز آبی گیاه به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - ارزیابی 38 رقم گندم نان در تحمل به تنش گرمای آخر فصل بر اساس محاسبه STI مزرعه
سید سعید سیاحی فاطمه کمائی

جهت ارزیابی ارقام مختلف گندم نان به تنش گرمای آخر فصل، آزمایشی زراعی در منطقه ویس واقع در 10 کیلومتری شرق اهواز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور های اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب(15 آذرماه) و تاخیر کاشت(20 دی أکثر

جهت ارزیابی ارقام مختلف گندم نان به تنش گرمای آخر فصل، آزمایشی زراعی در منطقه ویس واقع در 10 کیلومتری شرق اهواز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا درآمد. فاکتور های اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب(15 آذرماه) و تاخیر کاشت(20 دی ماه) و فاکتور فرعی این آزمایش، ژنوتیپ (38 عدد) در نظر گرفته شد. تاریخ کاشت تاخیری به شکلی در نظر گرفته شد که گیاه با تنش گرمای آخر فصل مواجه شود. در این ازمایش عملکرد و اجزاء عملکرد، همچنین شاخص تحمل به تنش (STI) از طریق رابطه فرناندز به عنوان معیار برای سنجش تحمل به تنش گرمای آخر فصل، در 38 ژنوتیپ برآورد شد. ارقام چمران، بیات، و نیز اروند دارای بالاترین STIدر میان 38 ژنوتیپ مورد مطالعه بودند. ارقام چمران، بیات، اروند، ویریناک، فلات و S-78-11 ژنوتیپ‌های متحمل به تنش گرمایی نام گرفتند. سایر ژنوتیپ‌ها با توجه به شاخص‌های تحمل به تنش برآورد شده و نتایج گزارش‌های پیشین، ژنوتیپ‌های حساس نامیده شدند. در مجموع، در شرایط منطقه خوزستان، اگر انتخاب ارقام مناسب و امکان عملیات زراعی مطلوب صورت گیرد، می‌توان با کشت ارقام متحمل به تنش گرمایی، ضمن حفظ عملکرد بالا، پایداری تولید را بهبود بخشید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - واکنش ارقام و لاینهای جدید گندم آبی به قطع آب آبیاری آخر فصل رشد
بهروز اختیاری اسماعیل نبی زاده

دسترسی به آب در بسیاری از نقاط جهان محدود است و فرآیند خشکی بیشتر از هر عامل محیطی دیگری رشد گیاه و تولید محصولات زراعی را محدود می‌کند. به همین منظور در تحقیق حاضر صفات کمی و کیفی گیاه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثیر قطع آب آبیاری انتهای فصل رشد، به صورت طرح اسپلیت أکثر

دسترسی به آب در بسیاری از نقاط جهان محدود است و فرآیند خشکی بیشتر از هر عامل محیطی دیگری رشد گیاه و تولید محصولات زراعی را محدود می‌کند. به همین منظور در تحقیق حاضر صفات کمی و کیفی گیاه گندم (Triticum aestivum) تحت تأثیر قطع آب آبیاری انتهای فصل رشد، به صورت طرح اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-95 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان بوکان مورد بررسی قرار گرفت، که فاکتور اصلی محدودیت رطوبتی(S) شامل دو سطحS1 : شرایط بهینه رطوبتی و S2: محدویت رطوبتی با قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه و در صورت وقوع بارندگی، جلوگیری از بارندگی به وسیله باران گیر در مرحله پرشدن دانه بود. فاکتور دوم(C)، پنج نوع گندم آبی شامل لاینهای 5-92 C و 4-91 C و ارقام میهن، حیدری و پیشگام هستند. تیمار تنش در بلوک و ارقام و لاینهای گندم داخل بلوک قرار گرفتند. تنش خشکی باعث کاهش صفات مورد بررسی از جمله تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و بیولوژیک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. در بین آنها رقم حیدری بر بقیه ارقام برتری کامل و معنی دار و در بعضی موارد برتری محسوسی داشت. مثلاً در وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله رقم میهن و از نظر تعداد سنبله در مترمربع رقم پیشگام بر بقیه ارقام برتری داشت. در شرایط تنش خشکی ارقام حیدری، میهن و پیشگام نسبت به دو رقم دیگر برتری داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - مقایسه عملکرد و برخی خصوصیات مرفولوژیک و بیوشیمیایی ارقام گندم در شرایط قطع آبیاری در منطقه ورامین
رضا افشاریان زاده

تنش رطوبتی یکی از عوامل مهم در کاهش عملکرد گندم مطرح می‌باشد. بدین منظور تحقیقی بر روی 21 رقم گندم در شرایط سطوح مختلف قطع آبیاری در منطقه ورامین اجرا شد. این تحقیق به‌صورت کرت‌های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام أکثر

تنش رطوبتی یکی از عوامل مهم در کاهش عملکرد گندم مطرح می‌باشد. بدین منظور تحقیقی بر روی 21 رقم گندم در شرایط سطوح مختلف قطع آبیاری در منطقه ورامین اجرا شد. این تحقیق به‌صورت کرت‌های خرد شده (اسپیلت پلات) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل قطع آبیاری و ارقام در 63 تیمار و سه تکرار انجام شد. عامل اصلی تیمار آبیاری در سه سطح شامل: آبیاری معمول I0، قطع آبیاری در مرحله گلدهی I1، قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانهI2 و ارقام در 21 سطح به-عنوان عامل فرعی شامل ارقام: چمران؛ استار؛ سیروان؛ سیوند؛ ارگ؛ پارسی؛ برات؛ نارین؛ حیدری؛ افق؛ رخشان؛ بهاران؛ سپاهان؛ افلاک؛ میهن؛ زارع؛ گنبد؛ اروم؛ سایسون؛ گاسکوژن؛ مهرگان بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرات ساده آبیاری و ارقام و اثرات متقابل آنها بر روی عملکرد دانه، عملکرد کل، شاخص سطح برگ پرچم، محتوی نسبی آب برگ، آنزیم کاتالاز و بیو‌مارکر تخریب دی‌تیروزین در سطح پنج ویک درصد معنی‌دار بود. بالا‌ترین ارتفاع بوته از تیمار آبیاری معمول مربوط به رقم سپاهان Cm) 7/113(؛ عملکرد دانه از تیمار آبیاری معمول مربوط به رقم رخشان Kg.ha)4/10276(؛ عملکرد کل از تیمار آبیاری معمول مربوط به رقم سیوند با متوسطKg.ha) 8/43892(؛ آنزیم آنتی اکسیدانت کاتالاز از تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی مربوط به رقم سیوندU/mgprotein) 36/54) حاصل شد، کمترین ارتفاع بوته Cm) 4/76(، عملکرد دانه Kg.ha)7/1493(؛ عملکرد کل Kg.ha)9/10543( را تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و رقم افق به دست آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - بررسی روند تغییرات عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیکی در 15 رقم گندم نان زمستانه و بینابین
سعید صدر جهانی محسن اسماعیل زاده مقدّم نبی الله نعمتی مهرداد بلوریان علیرضا نورزاد مریم خسروانی فراهانی

به منظور بررسی روند تغییرات عملکرد دانه و شاخص های فیزیولوژیک، در ارقام گندم نان با عادت رشد زمستانه و بینابین، آزمایشی در سال زراعی 95- 1394در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به اجرا در آمد. در این آزمایش 15 رقم گندم زمستانه و بینابین که در طی أکثر

به منظور بررسی روند تغییرات عملکرد دانه و شاخص های فیزیولوژیک، در ارقام گندم نان با عادت رشد زمستانه و بینابین، آزمایشی در سال زراعی 95- 1394در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به اجرا در آمد. در این آزمایش 15 رقم گندم زمستانه و بینابین که در طی سال های 1309 تا 1393 توسط مؤسسه معرفی شــدند، در قالـب طرح بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه صفات عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی محصول اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانسنشان داد اختلاف بین ژنوتیپ ها برای اکثر صفات مورد بررسیدر سطح احتمال آماری یک درصد معنی دار بود، بین ژنوتیپ ها از نظر صفات فــوق الذکر، تنوع زیــادی وجود داشت. عملکرد دانه افزایشی و این افزایش به صورت خطی در طی 84 سال گذشته بود.عملکرددانه رقم نوید با 13/5 تن در هکتار و رقم شاه پسند با 06/2 تن در هکتار به ترتیب بیش ترین و کم ترین مقدار عملکرددانه را به خود اختصاص دادند. صفات مرتبط با عملکرد دانه شامل شاخص برداشت و بیوماس در ارقام جدید نسبت به ارقام قدیمی تر افزایش یافت. همچنین صفات فیزیولوژیک شامل سرعت رشد محصول در ارقام جدید تر در مقایسه با ارقام قدیمی افزایش داشت. اما چنین روندی برای سرعت رشد نسبی محصول برای اکثریت ارقام جدید مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - بررسی تاثیر محلول‌پاشی اسید‌هیومیک و بیومین بر عملکرد و اجزای عملکرد جو در شرایط قطع آبیاری
سودابه علی نژاد جعفر مسعود سینکی مهرناز زارعی

به منظور ارزیابی اثر اسید هیومیک و بیومین بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم جو تحت شرایط تنش قطع آبیاری در شهرستان دامغان اجرا گردید. این آزمایش به صورت اسپیلت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل دو تیمار قطع آب (شاهد و أکثر

به منظور ارزیابی اثر اسید هیومیک و بیومین بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم جو تحت شرایط تنش قطع آبیاری در شهرستان دامغان اجرا گردید. این آزمایش به صورت اسپیلت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل دو تیمار قطع آب (شاهد و قطع آب در مرحله 41BBCH[1] ) به عنوان عامل اصلی و دو رقم جو (کویر و نصرت) به عنوان عامل فرعی و محلول پاشی در چهار سطح (شاهد، هیومکس، بیومین، هیومکس و بیومین 50:50) به عنوان عامل فرعی فرعی، بودند. نتایج نشان داد که اثر قطع آبیاری بر تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در سطح آماری یک درصد معنی دار شد. اثر رقم به غیر از صفت عملکرد دانه در بقیه صفات (تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه) در سطح آماری پنج درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین نشان داد که رقم نصرت در تیمار محلولپاشی هیومکس+ بیومین در صفات تعداد سنبله، عملکرد دانه بیش ترین مقدار را به دست آورد. اثر متقابل تنش× رقم× محلول پاشی نشان داد که رقم نصرت در شرایط آبیاری و تیمار محلول پاشی هیومکس+ بیومین در صفات تعداد سنبله در بوته (36/4 عدد)، تعداد دانه در سنبله (8/46 عدد)، وزن هزار دانه (06/45 گرم)، عملکرد دانه (7/8998 کیلوگرم در هکتار) بالا ترین مقدار را کسب نمود [1] Booting stage 1- ابتدای مرحله غلاف سنبله، توسعه غلاه برگ پرچم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - بررسی شاخص‌های رشد ارقام رایج و تجاری سیب‌زمینی در منطقه اصفهان
منیره رنجبر مهدی نصر‌اصفهانی محمد میرزاخانی

سیب زمینی ((Solanum tuberosum L. از جمله محصولات مهم و استراتژیک بوده که نقش مهمی در تغذیه مردم جهان دارد و در سطح جهان از نظر اهمیت چهارمین محصول پس از گندم، برنج و ذرت محسوب می شود. بنابراین بررسی وضعیت سازگاری و فنولوژی ارقام مختلف سیب زمینی در مناطق مختلف آب و هوایی أکثر

سیب زمینی ((Solanum tuberosum L. از جمله محصولات مهم و استراتژیک بوده که نقش مهمی در تغذیه مردم جهان دارد و در سطح جهان از نظر اهمیت چهارمین محصول پس از گندم، برنج و ذرت محسوب می شود. بنابراین بررسی وضعیت سازگاری و فنولوژی ارقام مختلف سیب زمینی در مناطق مختلف آب و هوایی کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور انجام بررسی شاخص های رشد برخی از ارقام تجاری و رایج سیب زمینی، آزمایشی در سال 1389 در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در اصفهان به اجرا در آمد. ارقام تجاری و رایج مورد استفاده شامل ارقام: راموس، سانته، شپدی، مارفونا، مارادونا، میلوا، سانته، سانتانا، گرانولا، کوزیما و آگریا بودند. در این آزمایش اکثر شاخص های رشد سیب زمینی اندازه‌ گیری و بررسی شدند. نتایج نشان داد که اکثر شاخص های رشد از قبیل شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص، نسبت سطح برگ، سطح ویژه برگ و دوام سطح برگ سیب زمینی تحت تأثیر ویژگی های ژنتیکی ارقام مورد بررسی قرار گرفت و در سطح آماری یک درصد اختلاف معنی داری داشتند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم کوزیما با میانگین 23/5 و رقم سانته با میانگین 07/3 به ترتیب بیش ترین و کم ترین شاخص سطح برگ را به خود اختصاص دادند. هدف اصلی از این آمایش بررسی نحوه سازگاری و مطالعه فنولوژی ارقام تجاری و رایج سیب زمینی در شرایط آب و هوایی استان اصفهان بود. البته در صورت تکرار این آزمایش نتایج با قطعیت بیش تری قابل بررسی و تجزیه و تحلیل خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - ارزیابی برخی خصوصیات جوانه‌زنی بذر و بنیه گیاهچۀ ارقام مختلف چغندرقند با آزمون پیری تسریع شده
الهه آزادی آیدین حمیدی شهرام شعاعی فلورا نظری

به منظور ارزیابی برخی خصوصیات مرتبط با جوانه ز نی بذر و بنیۀ گیاهچه شش رقم چغندرقند تک جوانه ای با آزمون پیری تسریع شده، پژوهشی به صورت فاکتوریل6×4 (6 رقم و 4 اندازه بذر) با چهار تکرار برپایه طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گ أکثر

به منظور ارزیابی برخی خصوصیات مرتبط با جوانه ز نی بذر و بنیۀ گیاهچه شش رقم چغندرقند تک جوانه ای با آزمون پیری تسریع شده، پژوهشی به صورت فاکتوریل6×4 (6 رقم و 4 اندازه بذر) با چهار تکرار برپایه طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام توکان (Toucan)، دوروتیا (Doreata)، رستا (Rasta)، تربت (SBSI004)، پارس (SBSI005) و شریف (SBSI006) و اندازۀ های پهنای بذر2، 3، 3/25 و 3/5 میلی‌متر بودند. با انجام آزمون جوانه زنی استاندارد پس از پیری تسرع شده بذرها، درصد جوانه‌زنی نهایی، درصد گیاهچه های عادی، متوسط زمان جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، ضریب یکنواختی جوانه‌زنی، وزن خشک و طول گیاهچه و شاخص های وزنی و طولی بنیه گیاهچه تعیین شدند. نتایج نشان داد، اثرمتقابل رقم× اندازه بذر برای تمامی خصوصیات اندازه گیری شده معنی دار بود. بالاترین درصد جوانه زنی نهائی و گیاهچه های عادی به بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم شریف تعلق داشت.همچنین، بذرهای رقم تربت با اندازۀ بذر3/5 میلی متر، دارای بیشترین سرعت جوانه زنی و کمترین متوسط زمان جوانه زنی بودند. بذرهای اندازۀ2 و 3 میلی متر رقم شریف، بالاترین ضریب یکنواختی جوانه زنی را داشتند. بالاترین وزن خشک گیاهچه به بذرهای ارقام رستا و دوروتیا با اندازۀ3/5 میلی مترتعلق داشت. بذرهای رقم رستابا اندازه 3/5 میلی متر نیز از بیشترین طول گیاهچه برخوردار بودند. بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم های پارس، رستا و توکان دارای بالاترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه و بیشترین شاخص طولی بنیه گیاهچه در اندازه 3/5 و 3/2 میلی متر رقم تربت و اندازه 3/5 میلی متر رقم شریف مشاهده شد. به طورکلی بذرهای رقم شریف و اندازه بذر3/5 میلی متر از قابلیت جوانه زنی بذر بیشتر و بنیه گیاهچه قوی تری برخوردار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - بررسی اثر تراکم کشت و رقم در تولید خیار گلخانه ای (.Cucumis sativus L )
بردیا بیات محمدحسین انصاری مرجان دیانت علی محمدی ترکاشوند

نوسانات زیاد عملکرد نهایی خیار گلخانه ای با توجه به سطح زیر کشت بسیار زیاد آن در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که 76/47% کل گلخانه های کشور زیر کشت خیار هستند. به منظور بررسی اثر تراکم کشت و رقم در تولید خیار گلخانه ای (Cucumis sativus) آزمایشی به صورت فا أکثر

نوسانات زیاد عملکرد نهایی خیار گلخانه ای با توجه به سطح زیر کشت بسیار زیاد آن در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که 76/47% کل گلخانه های کشور زیر کشت خیار هستند. به منظور بررسی اثر تراکم کشت و رقم در تولید خیار گلخانه ای (Cucumis sativus) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار طی دو سال 1396 و 1397 انجام پذیرفت. بر این اساس ارقام خیار تک گل، دو گل، میان گل و پر گل در تراکم کشت های مختلف 37، 42 و 47 سانتی متری کشت شدند. نتایج تحقیق نشان داد که بالاترین بهره وری تولید در تراکم کشت 42 سانتی متری بوته ها از هم و انتخاب ارقام پر گل با حداکثر عملکردی معادل 270 تن در هکتار به دست آمد و کمترین میزان عملکرد در ارقام تک گل با تراکم کشت 37 سانتی متری و مقدار عددی 197 تن در هکتار حاصل گردید. بنابراین اصلی ترین دلیل کاهش عملکرد خیار در استان تهران، انتخاب ارقام کم گل با تراکم کشت نامناسب ارزیابی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد ارقام ذرت دانه ای (Zea mays L.) در الگوهای مختلف کاشت
نجمه سنگل زاده علیرضا شکوه فر

این پژوهش به صورت آزمایش کرت های یک بار خرد شده (اسپیلیت پلات) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1394، در مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان شوشتر اجراء گردید. که در آن الگوی کاشت به عنوان تیمار اصلی در سه سطح شامل : 1- الگوی کاشت معمولی(یک ردیف کاشت وس أکثر

این پژوهش به صورت آزمایش کرت های یک بار خرد شده (اسپیلیت پلات) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1394، در مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان شوشتر اجراء گردید. که در آن الگوی کاشت به عنوان تیمار اصلی در سه سطح شامل : 1- الگوی کاشت معمولی(یک ردیف کاشت وسط پشته)، 2- کشت دو ردیفه در منطقه داغاب و رو به روی هم(متقابل) روی یک پشته، 3- کاشت دو طرفه به صورت زیگزاگ با فاصله 30 سانتی متر بر روی پشته ها با فاصله 75 سانتی متر و تیمار فرعی شامل چهار نوع رقم ذرت : 1- سینکل کراس 704، 2- سینکل کراس 706، 2- بلسن و 4- A.s-73 می باشد. نتایج نشان داد که تفاوت بین سطوح مختلف الگوهای کاشت در صفات تعداد ردیف در بلال، عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و ارتفاع ساقه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در ردیف در سطح پنح درصد معنی دار بود. تفاوت بین ارقام در صفات تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و ارتفاع ساقه، تعداد ردیف در بلال و وزن هزار دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار الگوی کاشت زیگزاگی به همراه رقم سینگل کراس 706 به میزان 59/8247 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. با توجه به نتایج، کاربرد الگوی کاشت دوطرفه زیگزاگی به همراه رقم جدید سینگل کراس 706 می تواند با افزایش اجزای عملکرد، بیشترین عملکرد دانه را در منطقه حاصل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - ارزیابی پاسخ لاینها و ارقام امیدبخش گلرنگ به رژیم های مختلف دمائی در شرایط دیم مناطق سرد کردستان
عبداله شریعتی حمیدرضا ذاکرین

به منظور بررسی تاریخ کاشت و نیز بررسی واکنش ارقام مختلف به تاریخ کاشت های متفاوت در سال زراعی 92-1391 سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قاملو اجرا شد. آزمایش اول تحت شامل تاریخ کاشت پاییزه بود و کشت ارقام گلرنگ در 2 أکثر

به منظور بررسی تاریخ کاشت و نیز بررسی واکنش ارقام مختلف به تاریخ کاشت های متفاوت در سال زراعی 92-1391 سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی قاملو اجرا شد. آزمایش اول تحت شامل تاریخ کاشت پاییزه بود و کشت ارقام گلرنگ در 20 مهرماه سال 1391انجام گرفت. کشت ارقام در تاریخ 25 آذر ماه سال 1391 به صورت کشت انتظاری در آزمایش دوم انجام شد و کشت آزمایش سوم به صورت بهاره در 14 فروردین ماه صورت گرفت. در هر آزمایش 6 رقم و لاین گلرنگ کشت گردید. با بررسی نتایج حاصل از مقایسه میانگین اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر صفت عملکرد دانه مشاهده می شود که بیشترین میزان عملکرد دانه در رقم پدیده در شرایطی که کشت به صورت پاییزه انجام گیرد بدست آمد و نیز نتایج گویای این مطلب می باشد که در کشت پاییزه نسبت به سایر تاریخ های کاشت عملکرد بیشتری حاصل می شود (7/869 کیلوگرم در هکتار). کمترین میزان عملکرد نیز در رقم سینا در شرایط کشت بهاره حاصل شد (5/155 کیلوگرم در هکتار). در یک نتیجه گیری کلی و با توجه به اثرات دوگانه تاریخ کاشت و رقم و با توجه به نتایج این آزمایش می توان بیان کرد که کشت پاییزه ارقام فرامان و پدیده در شرایط آب و هوایی منطقه کردستان می تواند نسبت به سایر ارقام مطلوبتر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم در شهرستان البرز
محسن یوسفی رحیم عموجانی فرامرز حریری مقدم علی سعیدی

این تحقیق در سال زراعی 96-1395 با هدف مقایسه ارقام گندم از نظر عملکرد و اجزای عملکرد در منطقه البرز، استان قزوین اجرا شد. این ارقام شامل: پیشگام، حیدری، پارسی، میهن، سیوند و c-91-4 بودند که به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزی أکثر

این تحقیق در سال زراعی 96-1395 با هدف مقایسه ارقام گندم از نظر عملکرد و اجزای عملکرد در منطقه البرز، استان قزوین اجرا شد. این ارقام شامل: پیشگام، حیدری، پارسی، میهن، سیوند و c-91-4 بودند که به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم بر عملکرد دانه در سطح 1 درصد معنی دار بود. نتایج مقایسه ارقام نشان داد که رقم پیشگام با میانگین 6035 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد که با رقم C-91-4 (با میانگین 5630 کیلوگرم در هکتار) از نظر آماری در یک گروه مشترک قرار گرفت.رقم میهن با میانگین 4400 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشت که با ارقام پارسی، حیدری و سیوند از نظر آماری هم گروه بودند. دلایل برتری عملکرد دانه در رقم پیشگام، به دلیل بالاتر بودن تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در واحد سطح می باشد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که رقم تأثیر معنی داری بر عملکرد بیولوژیک در سطح 1 درصد داشت. نتایج نشان داد که رقم سیوند با میانگین 28110 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد بیولوژیک را به خود اختصاص داد. کمترین عملکرد بیولوژیک در ارقام پیشگام و حیدری مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد ارقام ذرت دانه ای (Zea mays L.) در الگوهای مختلف کاشت
نجمه سنگل زاده علیرضا شکوه فر

این پژوهش به صورت آزمایش کرت های یک بار خرد شده (اسپیلیت پلات) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1394، در مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان شوشتر اجراء گردید. که در آن الگوی کاشت به عنوان تیمار اصلی در سه سطح شامل : 1- الگوی کاشت معمولی(یک ردیف کاشت وس أکثر

این پژوهش به صورت آزمایش کرت های یک بار خرد شده (اسپیلیت پلات) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1394، در مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان شوشتر اجراء گردید. که در آن الگوی کاشت به عنوان تیمار اصلی در سه سطح شامل : 1- الگوی کاشت معمولی(یک ردیف کاشت وسط پشته)، 2- کشت دو ردیفه در منطقه داغاب و رو به روی هم(متقابل) روی یک پشته، 3- کاشت دو طرفه به صورت زیگزاگ با فاصله 30 سانتی متر بر روی پشته ها با فاصله 75 سانتی متر و تیمار فرعی شامل چهار نوع رقم ذرت : 1- سینکل کراس 704، 2- سینکل کراس 706، 2- بلسن و 4- A.s-73 می باشد. نتایج نشان داد که تفاوت بین سطوح مختلف الگوهای کاشت در صفات تعداد ردیف در بلال، عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و ارتفاع ساقه، وزن هزار دانه و تعداد دانه در ردیف در سطح پنح درصد معنی دار بود. تفاوت بین ارقام در صفات تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد و ارتفاع ساقه، تعداد ردیف در بلال و وزن هزار دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار الگوی کاشت زیگزاگی به همراه رقم سینگل کراس 706 به میزان 59/8247 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. با توجه به نتایج، کاربرد الگوی کاشت دوطرفه زیگزاگی به همراه رقم جدید سینگل کراس 706 می تواند با افزایش اجزای عملکرد، بیشترین عملکرد دانه را در منطقه حاصل نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - تاثیر رقم، تراکم و مهار علف¬های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود دیم
ارسلان فلاحي فرهاد صادقی

به¬منظور بررسی اثر چهار رقم نخود (آزاد، آرمان، هاشم و عادل)، سه تراکم (3/31، 5/38 و 50 بوته در مترمربع) و مهار علف¬های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود، این آزمایش در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. طرح به¬صورت فاکتوریل در قال أکثر

به¬منظور بررسی اثر چهار رقم نخود (آزاد، آرمان، هاشم و عادل)، سه تراکم (3/31، 5/38 و 50 بوته در مترمربع) و مهار علف¬های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود، این آزمایش در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. طرح به¬صورت فاکتوریل در قالب بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات اندازه¬گیری شده شامل تعداد غلاف، تعداد شاخه¬ی اصلی، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته، صفات وزن 100 دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی بود. تجزیه واریانس نشان داد، اثر ارقام و وجین علف¬هرز برای صفات یاد شده در سطح احتمال یک درصد معنی¬دار بودند. اثر تراکم بوته و برهمکنش رقم در تراکم برای بیشتر صفات به¬غیر از تعداد دانه در غلاف و تعداد شاخه¬های اصلی در بوته در سطح احتمال یک درصد معنی¬دار بودند. رقم آزاد با بیشترین مقدار دانه در بوته، تعداد غلاف، تعداد شاخه¬ی اصلی، وزن دانه در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب با 47/9، 89/8، 74/2،59/2 گرم، 1103 و 8/2953 کیلوگرم در هکتار برترین رقم بود. تراکم 3/31 بوته در مترمربع برای صفات تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف، وزن دانه در بوته، عملکرد زیست¬توده و دانه در واحد سطح به¬ترتیب با 30/10، 44/9، 75/، 9/3158 و 7/1114 کیلوگرم در هکتار مناسب¬ترین تراکم بود. عامل وجین علف¬های هرز باعث افزایش دو برابر عملکرد دانه و اجزای عملکرد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - معرفی دورگ ها و ارقام امیدبخش پنبه در منطقه مغان
سیدیعقوب سیدمعصومی عمران عالیشاه

10.22034/aej.2017.528298

شناسایی و استفاده از ارقام مناسب در فرآیند تولید و بهبود عملکرد و کیفیت محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، نُه رقم وارداتی پنبه شامل دورگ ها و ارقام امیدبخش به همراه رقم تجاری ورامین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، به مدت یک سال در منطقه مغا أکثر

شناسایی و استفاده از ارقام مناسب در فرآیند تولید و بهبود عملکرد و کیفیت محصول از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، نُه رقم وارداتی پنبه شامل دورگ ها و ارقام امیدبخش به همراه رقم تجاری ورامین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، به مدت یک سال در منطقه مغان مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر کرت ارقام پنبه در شش خط 8 متری با فواصل 80 سانتیمتر بین خطوط و 20 سانتیمتر روی ردیف کشت شدند. صفات مختلف کمی شامل ارتفاع بوته، تعداد قوزه و وزن 20 قوزه یک هفته قبل از برداشت محصول و صفات زودرسی و عملکرد پس از برداشت اندازه گیری و مورد ارزیابی قرار گرفتند. از نظر عملکرد کل، ارقام G-43347 و G-43259 به ترتیب با 4785 و 4625 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد و ارقام G-43347 و Opal به ترتیب با متوسط زودرسی 84 و 83% نسبت به سایر تیمارها زودرس تر بودند. ارقام G-43347 و Opalگزینه های مناسبی برای جایگزینی با ارقام فعلی پنبه کاری منطقه مغان می تواند مدنظر باشند. رقم شاهد ورامین که از ارقام تجاری و رایج منطقه محسوب می شود با زودرسی 71% و عملکرد کل 3992 کیلوگرم در هکتار در کلاس پایین تری قرار گرفت. این نتیجه جایگزینی این رقم با ارقام G-43347 و Opal را ضروری و اجتناب ناپذیر می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - مقایسه لاین‌های زودرس و متوسط‌رس جدید سویادر منطقه لرستان
محمد حسنوند مهران خاکی محمدرضا نقاش‌زاده خسرو پور اردشیر مصباح

10.22034/aej.2017.531092

در این پژوهش20 لاین زودرس و 20 لاین متوسط رس در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان لرستان ایستگاه سراب چنگائی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از لحاظ صفات مختلف کمی و کیفی مقایسه شدند.. تفاوت گل‌دهی بین لاین‌های متوسط رس و زود‌رس سویا مشاهده شد و ل أکثر

در این پژوهش20 لاین زودرس و 20 لاین متوسط رس در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان لرستان ایستگاه سراب چنگائی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از لحاظ صفات مختلف کمی و کیفی مقایسه شدند.. تفاوت گل‌دهی بین لاین‌های متوسط رس و زود‌رس سویا مشاهده شد و لاین‌های زودرس دیرتر به گل رفتند. همچنین ارتفاع بوته‌های زودرسلاین‌ Spry*Nemaha/8 و Spry*Savoy/2 بیشتر از لاین‌های متوسط‌رس بود، اما میانگین شادابی و ایستادگی در لاین‌های زودرس کمتر از لاین‌های متوسط رس بود. لاین‌ زود‌رس Spry*Nemaha/8 تعداد دانه در کپسول بیشتری نسبت به لاین‌های متوسط‌رس داشت. همچنین، لاین متوسط‌ رس Stressland*NMSB/3 وزن هزار دانه بالاتری از لاین‌های زودرس داشت، اما لاین‌های زودرس تعداد کپسول بیشتری نسبت به لاین‌های متوسط‌رس داشتند. تفاوت وزنی در کرت و تفاوت وزنی در هکتار در لاین‌ متوسط‌ رس Stressland*NMSB/3 بیشتر از لاین‌های زود‌رس می‌باشد. لاین‌ متوسط‌ رس Hacheston*L.16/3، درصد پروتئین و روغن دانه بیشتری نسبت به لاین‌های زود‌رس داشت. بنابراین لاین های متوسط‌ رس نسبت به لاین زودرس برتری نسبی داشته و کشت این نوع از لاین ها به کشاورزان منطقه توصیه می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - ارزیابی تأثیر تلقیح سویه‌های مختلف باکتری Rhizobium leguminosarum bv. phaseoli بر تثبیت نیتروژن در ارقام مختلف لوبیا
مهدی طاهرخانی قربان نور محمدی محمد جواد میرهادی حسین حیدری شریف آبادی امیر حسین شیرانی راد

به منظور بررسی قابلیت تثبیت بیولوژیک نیتروژن در ارقام مختلف لوبیا با تلقیح سویه‌های مختلف باکتری ریزوبیومRhizobium leguminosarum;bv. phaseoli آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی دو سال ( 1385 و 1386) در منطقه خرم دره استان زن أکثر

به منظور بررسی قابلیت تثبیت بیولوژیک نیتروژن در ارقام مختلف لوبیا با تلقیح سویه‌های مختلف باکتری ریزوبیومRhizobium leguminosarum;bv. phaseoli آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی دو سال ( 1385 و 1386) در منطقه خرم دره استان زنجان انجام شد. در این تحقیق سطوح تلقیح و عدم تلقیح با سویه های مختلف در 6 سطح عبارت بودند از: بدون تلقیح و بدون کود (شاهد)، تلقیح با سویه Rb117، تلقیح با سویه Rb123، تلقیح با سویه Rb136، تلقیح با مایه تلقیح صنعتی ویژه لوبیا با نام Rhizobean Super Plusو بدون تلقیح (استفاده از 100کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کود اوره) به همراه سه رقم با تیپ رشدی I به نام چیتی امید بخش COS16 و دو رقم قرمز اختر و درخشان. جهت تلقیح بذور در تیمارهای باکتریایی، میزان 7 گرم مایه تلقیح و آب به همراه 20 میلی لیتر آب شکر 20 درصد به ازای هر کیلوگرم بذر مصرف گردید. هم چنین مقدار 20 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کود اوره به عنوان استارتر برای کلیه واحدهای آزمایشی مربوط به مایه تلقیح، در خاک مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع، تلقیح ارقام مختلف لوبیا با سویه های باکتری موجب برتری صفات کمی و کیفی آن ها نسبت به حالت بدون تلقیح و در بعضی موارد نسبت به مصرف یک صد کیلوگرم کود خالص نیتروژن می گردد. در بین سویه های مورد استفاده سویه باکتریRb117 نسبت به سایر سویه ها برتری نشان داد و در بین ارقام مورد استفاده رقم لوبیا چیتی COS16 نسبت به دو رقم دیگر برتری صفات بیشتری را در برابر تیمارهای مورد اعمال نشان داد.کاشت بذور پرایمینگ شده با انواع مایه تلقیح توانست حدود 43 درصد محصول را نسبت به شاهد (بدون تلقیح و بدون کود) افزایش دهد. در بین انواع مایه تلقیح، مایه تلقیحRb117 با تأثیر حدود 59 درصدی و Rb123 با تأثیر 32 درصدی بر عملکرد دانه نسبت به شاهد به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر عملکرد دانه داشتند. بالاترین عملکرد دانه از رقم لوبیا چیتی COS16 حاصل شد که حدود 5/7 درصد از رقم درخشان و حدود 19 درصد از رقم اختر بیشتر بود. بالاترین عملکرد پروتئین به مقدار3/864 کیلوگرم در هر هکتار به تیمار مایه تلقیح Rb117 وکمترین آن مربوط به تیمار شاهد (بدون تلقیح و کود) با میانگین 500 کیلوگرم بود. بیشترین درصد پروتئین مربوط به تیمار مایه تلقیح Rb117 و کود نیتروژن و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد (بدون تلقیح و کود) بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی اثرات تراکم کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج (Oryza sativa L.) در شرایط اقلیمی غرب گیلان
فرزین سعید‌زاده رضا تقی زاده داور ملازم

به منظورتعیین مناسب‌ترین تراکم کشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم کشت در پنج سطح (1 ، 3 ، 5 ، 7 و 9 نشاء در هر کپه) و پنج رقم برنج (هاشمی، درفک، لاین 338، ندا و سپیدرود)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در أکثر

به منظورتعیین مناسب‌ترین تراکم کشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو عامل تراکم کشت در پنج سطح (1 ، 3 ، 5 ، 7 و 9 نشاء در هر کپه) و پنج رقم برنج (هاشمی، درفک، لاین 338، ندا و سپیدرود)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1387در آستارا انجام گرفت. صفات ارتفاع بوته، طول پانیکول، وزن هزاردانه، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در هر پانیکول، تعداد دانه پوک در هر پانیکول، تعداد دانه پر در هر پانیکول، عملکرد شلتوک هر کپه، بیوماس هر کپه، شاخص برداشت، بیوماس کل کرت، عملکرد شلتوک در واحد کرت و هکتار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین ارقام مورد مطالعه از لحاظ صفات ارتفاع بوته، طول پانیکول، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در پانیکول، تعداد دانه پر و پوک در پانیکول، بیوماس کپه، بیوماس کرت، عملکرد شلتوک کرت و هکتار و بین تراکم‌های مورد مطالعه از لحاظ صفات طول پانیکول، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در پانیکول، تعداد دانه پر در پانیکول، شاخص برداشت، بیوماس کل کرت، عملکرد شلتوک کرت و هکتار اختلاف معنی‌داری وجود دارد. اثر متقابل واریته در تراکم برای صفات طول پانیکول، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، بیوماس کل کرت، عملکرد شلتوک کرت و هکتار معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد مربوط به تراکم سه نشاء در هر کپه (4809 کیلوگرم در هکتار) بود. از نظر عملکرد، به غیر از لاین 338 که کمترین عملکرد (2859 کیلوگرم در هکتار) را داشت، بین سایر ارقام ( با عملکردی بین 3962 الی 4714 کیلوگرم در هکتار) اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. رقم سپیدرود با تراکم نه نشاء و یک نشاء در هر کپه به ترتیب (600/ 6266 و 200/1372 کیلوگرم) بیشترین و کمترین عملکرد را داشت. در بین ارقام مورد مطالعه، تراکم کشت یک نشاء در هر کپه برای رقم ندا و نه نشاء در هر کپه برای رقم سپیدرود قابل توصیه بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - تأثیر تنش خشکی بر وزن خشک ریشه سه رقم سیب‌زمینی
محمد باقر خورشیدی بنام فرخ رحیم زاده خویی محمد جواد میرهادی قربان نورمحمدی

سه رقم مارفونا، آگریا و دراگا از سیب‌زمینی در یک طرح استریپ بلوک در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار تنش خشکی در کرت‌های افقی در 4 سطح (1، 3، 5 و7 بار آبیاری) و رقم‌ها در کرت‌های عمودی قرار داده شدند. پس از عملیات خاک ورزی و کوددهی، غد أکثر

سه رقم مارفونا، آگریا و دراگا از سیب‌زمینی در یک طرح استریپ بلوک در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تیمار تنش خشکی در کرت‌های افقی در 4 سطح (1، 3، 5 و7 بار آبیاری) و رقم‌ها در کرت‌های عمودی قرار داده شدند. پس از عملیات خاک ورزی و کوددهی، غده‌های بذری در فواصل 75×25 سانتی متری در 9 ردیف 5 متری کاشته و بلافاصله آبیاری شدند. بعد از ظهور بوته‌ها، آبیاری تا زمان 50% گلدهی برای تمام تیمارها ادامه و سپس تا اتمام گلدهی تیمارهای تنش خشکی اعمال گردید. بعد از آن نیز آبیاری به طور یکسان برای کلیه تیمارها اعمال شد. نمونه‌برداری هر دو هفته یکبار برای تعیین وزن خشک ریشه انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش خشکی از میزان وزن خشک ریشه نسبت به تیمار شاهد کاسته می شود. در تیمارهای دیگر تنش خشکی اختلافات موجود در آخر دوره رشد با یک بازیافت به حداقل رسید. در نهایت با وجود کاهش عملکرد در اثر تنش خشکی نسبت به شاهد، وزن خشک ریشه تولیدی در شدت‌های مختلف تنش خشکی اختلاف معنی‌دار با هم نشان ندادند. از دلایل بالاتر بودن عملکرد آگریا نسبت به دراگا در تنش‌های متوسط و شدید می‌توان به این امر اشاره نمود که رقم آگریا در هر سه شدت تنش توانسته است وزن خشک ریشه بیشتری نسبت به دراگا تولید نماید و در نتیجه مدت زمان بیشتری ریشه فعال و در حال جذب مواد غذایی و آب داشته و عملکرد آن نیز بالاتر می‌باشد. همچنین به نظر می رسد که در اواخر دوره رشد ریشه‌های جدید تشکیل نمی شوند و نیز ریشه‌های بالغ با ارسال مواد خشک خود به غده‌ها نکروزه شده و می میرند. اما به دنبال اعمال تنش خشکی، ریشه‌های جوان با ماده خشک کمتر نسبت به ریشه‌های قدیمی‌تر تولید می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - ارزیابی مقاومت ارقام مختلف انگور در برابر قارچ عامل بیماری سفیدک سطحی انگور Uncinula necator در منطقه مشکین‎شهر
حسین کربلایی خیاوی حاجی شیخلینسکی اسدالله بابایی اهری اصغر حیدری حسین فتحی

بیماری سفیدک سطحی انگور ناشی از قارچ Uncinula ncator از لحاظ اقتصادی یکی از مهم&lrm;ترین بیماری های انگور در دنیا و ایران به شمار می رود. این بیماری در صورت فراهم شدن شرایط مناسب خسارت قابل توجهی به تاکستان&lrm;ها وارد می سازد. به منظور ارزیابی مقاومت ارقام مختلف انگور أکثر

بیماری سفیدک سطحی انگور ناشی از قارچ Uncinula ncator از لحاظ اقتصادی یکی از مهم&lrm;ترین بیماری های انگور در دنیا و ایران به شمار می رود. این بیماری در صورت فراهم شدن شرایط مناسب خسارت قابل توجهی به تاکستان&lrm;ها وارد می سازد. به منظور ارزیابی مقاومت ارقام مختلف انگور در مقابل بیماری سفیدک سطحی مو آزمایشی در سال های 1386 و 1387 با 14 رقم انگور شامل شاهانی، کشمشی، رسمی، توکیلگن، قاراشلیق، سیرک پوسته، خلیلی، تبرزه، کوپک بوغان، آلدرق، تبریزکشمشی، آق شلیق، یاقوتی و صاحبی در منطقه مشکین شهر در شرایط آلودگی طبیعی و مایه زنی مصنوعی انجام گرفت و در نهایت، ارزیابی واکنش ارقام مختلف نسبت به قارچ عامل بیماری با دو روش وانگ و وای توویچ انجام شد و واکنش ارقام مختلف انگور نسبت به قارچ عامل بیماری در برگ و خوشه به صورت 0: مصون، 1: خیلی مقاوم، 2: مقاوم، 3: متحمل، 4: حساس و 5: خیلی حساس مقیاس بندی شد. نتیجتاً، ارقام انگور واکنش های متفاوتی از خود نشان دادند و ارقام شاهانی، یاقوتی و تبریز کشمشی مصون، رقم صاحبی بسیار مقاوم، ارقام آق شلیق و توکیلگن مقاوم، ارقام کشمشی، خلیلی و تبرزه متحمل، ارقام آلدرق و کوپک بوغان حساس و ارقام قره شلیق، سیرک پوسته و رسمی بسیار حساس به بیماری سفیدک سطحی مو بودند. در مجموع، در محل هایی که بیماری از شیوع بالایی برخوردار است، جهت احداث تاکستان های جدید بهتر است ترجیحاً از ارقام ارقام شاهانی، یاقوتی و تبریزکشمشی استفاده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - تأثیر ارتفاع برداشت گیاه اصلی بر صفات راتونینگ ارقام مختلف برنج (Oryza sativa L.)
حامد فیروزپوری حمیدرضا مبصر سلمان دستان رضا یدی عباس قنبری مالیدره

به منظور بررسی تأثیر ارتفاع برداشت بر صفات راتونینگ ارقام مختلف برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. ارقام سنگ طارم، لاین Irton، طارم هاشمیو طارم دیلمانی به عنوان عامل اصلی و ارتفاع برداشت کف‌بر، ایستاده (برداشت ب أکثر

به منظور بررسی تأثیر ارتفاع برداشت بر صفات راتونینگ ارقام مختلف برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. ارقام سنگ طارم، لاین Irton، طارم هاشمیو طارم دیلمانی به عنوان عامل اصلی و ارتفاع برداشت کف‌بر، ایستاده (برداشت با ارتفاع 40 سانتی‌متر از سطح زمین) وخواباندن (برداشت با ارتفاع 40 سانتی‌متر از سطح زمین) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که رقم سنگ طارم دارای بیشترین ارتفاع، طول خوشه، تعداد کل پنجه در کپه و عملکرد دانه بود. دلیل بالاتر بودن عملکرد دانه در رقم سنگ طارم، بیشتر بودن طول خوشه و تعداد کل پنجه در کپه می‌باشد. بیشترین تعداد خوشه‌چه در هر خوشه در رقم طارم هاشمی مشاهده شد. ارتفاع گیاه و تعداد کل پنجه در کپه در روش ایستاده بیشترین بود. روش خواباندن بیشترین طول خوشه، درصد خوشه‌چه‌های پر شده و وزن هزار دانه را داشت. بیشترین طول برگ پرچم، تعداد خوشه در متر مربع، تعداد خوشه‌چه در هر خوشه و عملکرد دانه مربوط به روش کف‌بر بود. تعداد خوشه‌چه در هر خوشه با عملکرد دانه همبستگی مثبت و بین عملکرد دانه و تعداد کل پنجه در سطح احتمال یک درصد همبستگی منفی وجود داشت. نتایج تحقیق نشان داد که رقم سنگ طارم با روش برداشت خواباندن کلش بیشترین عملکرد دانه رتون را تولید نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کنجد در شرایط اقلیمی میانه
ابراهیم لازمی علی فرامرزی رحیم علیمحمدی

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم کنجد شامل رقم محلی ورامین، مغان -17، کرج -1 و محلی بهبهان، در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصاد أکثر

این آزمایش به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم کنجد شامل رقم محلی ورامین، مغان -17، کرج -1 و محلی بهبهان، در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال زراعی 1384 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. در این بررسی وزن خشک اندام های هوایی، خصوصیات مرفولوژیکی بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد‌ دانه در کپسول، درصد پروتئین، درصد روغن، شاخص برداشت و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. طبق نتایج حاصل از این آزمایش، بین تاریخ های کاشت از نظر اغلب صفات مورد ارزیابی به غیر از تعداد کپسول در بوته و تعداد‌ دانه در کپسول اختلاف معنی‌داری وجود داشت، هم چنین بین ارقام مورد کشت از نظر صفات مورد ارزیابی از جمله تعداد کپسول در بوته، درصد پروتئین، درصد روغن، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه اختلاف معنی‌داری از نظر آماری مشاهده گردید. در این آزمایش اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم روی صفات عملکرد بیولوژیک، وزن هزاردانه و تعداد‌ دانه در کپسول از نظر آماری معنی‌داری بود. بیشترین مقدار عملکرد مربوط به رقم کرج – 1به میزان 1625و کم ترین آن مربوط به رقم محلی بهبهان به میزان 745 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - ارزیابی واکنش ارقام مختلف گردو به قارچ Gnomonia leptostyla عامل بیماری آنتراکنوز گردو
سیامک صلاحی سلیمان جمشیدی

بیماری آنتراکنوز گردو ناشی از قارچGnomonia leptostyla (Fr.) Ces. & De Not. یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا به خصوص در غیاب تیمارهای شیمیایی محسوب شده و در شرایط مساعد می تواند سبب برگ ریزی پیش از موعد و ریزش میوه ها و کاهش توان و ضعف درختان در باغات و نواحی گردوکاری گردد أکثر

بیماری آنتراکنوز گردو ناشی از قارچGnomonia leptostyla (Fr.) Ces. & De Not. یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا به خصوص در غیاب تیمارهای شیمیایی محسوب شده و در شرایط مساعد می تواند سبب برگ ریزی پیش از موعد و ریزش میوه ها و کاهش توان و ضعف درختان در باغات و نواحی گردوکاری گردد. استفاده از ارقام مقاوم روشی مؤثر در جهت کاهش خسارت این بیماری محسوب می شود. در این بررسی واکنش 11 رقم مختلف گردو شامل Franquet، Hartley، K73، Lara، Pedro، Round، Serr، Vina، Z63، Z60 و Z67 در برابر سه جدایه از قارچ عامل بیماری آنتراکنوز مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار انجام شد. سوسپانسیون کنیدیومی سه جدایه قارچی با غلظت 105 اسپور در یک میلی لیتر آب مقطر استریل، به صورت یکنواخت بر روی برگ نهال های پیوندی یک ساله گردو پاشیده شد. نهال ها به مدت 48 ساعت در دمای 2±21 درجه سلسیوس در زیر پوشش پلاستیکی داخل گلخانه نگهداری و سپس پوشش آن ها برداشته شد. رقم های بذری نیز به عنوان حفاظ، در اطراف گیاهان پیوندی قرار داده شدند. دو هفته بعد از مایه زنی، اولین علایم ماکروسکوپی بروز نموده و شمارش و اندازه گیری تعداد و قطر لکه ها در دو نوبت به فاصله یک و دو ماه بعد از مایه زنی اولیه صورت گرفت. مقایسه میانگین داده های به دست آمده در سطح یک درصد با آزمون دانکن نشان داد که شدت بیماری در ارقام بذری بسیار بیشتر از پیوندی بود. ژنوتیپ ها سطوح مختلفی از شدت آلودگی را دارا بودند. هم چنین ارقامZ67 و K73 در قیاس با سایرین از مقاومت بالاتری برخوردار بودند که در این میان Z67 مقاوم ترین رقم نسبت به بیماری بود. ژنوتیپ های Ser، Vina، yHartle، Ronde de Montignac، Lara و Franquett از مقاومت ضعیف تا متوسط و ارقام Z63، Z60 دارای بیشترین حساسیت بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - بررسی تأثیر سولفات پتاسیم بر خصوصیات کمی و کیفی سیب زمینی رقم آگریا و ساتینا در منطقه میانه
امیر قنبری منوچهر فربودی رحیم علیمحمدی علی فرامرزی سلیمان جمشیدی شقایق شمس پور

به منظور بررسی مقادیر مختلف کود سولفات پتاسیم و تأثیر آن بر کمیت و کیفیت ارقام سیب زمینی آگریا و ساتینا، طی فصل زراعی سال 1383 در مزرعه آموزشی - پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 24 تیمار و 3 تکرار اجرا گر أکثر

به منظور بررسی مقادیر مختلف کود سولفات پتاسیم و تأثیر آن بر کمیت و کیفیت ارقام سیب زمینی آگریا و ساتینا، طی فصل زراعی سال 1383 در مزرعه آموزشی - پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 24 تیمار و 3 تکرار اجرا گردید. کرت های آزمایشی شامل تیمارکودی اول NP (عرف زارع)، تیمارکودی دوم تیمار اول + 50 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار، تیمارکودی سوم تیمار اول + 100 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار و تیمارکودی چهارم تیمار اول + 150 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار بودند. کلیه مراحل کاشت، داشت و برداشت مطابق استانداردهای توصیه شده به اجرا درآمد. در طول انجام آزمایش و پس از پایان کار، خصوصیات شاخص های کیفی و کمی محصول ثبت و اندازه گیری شد. در این رابطه شاخص هایی نظیر تعداد نهایی ساقه های اصلی و جانبی، ارتفاع بوته، تعداد غده، وزن خشک غده، وزن تر غده، وزن خشک بوته، وزن تر بوته، میزان ازت غده و میزان پروتئین غده اندازه گیری و محاسبه گردید. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای Excel، MSTATCو SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اثر اصلی ژنوتیپ، تیمار کودی و همچنین اثرات متقابل کود×ژنوتیپ بر شاخص های رشد و عملکرد در سطح 01/0 معنی دار گردید. ولی میزان کودپذیری ارقام آگریا و ساتینا متفاوت بوده و برای هر رقم یک تیمار کودی مشخصی مناسب است و نمی توان یک تیمار کودی معینی را به همه ارقام نسبت داد. از میان تیمارهای کودی برای هر دو رقم، مناسب ترین مقدار کود پیشنهادی، افزایش مقدار 150 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار می باشد ولی در مجموع در منطقه میانه رقم آگریا از نظر عملکرد ماده ی تر و خشک و سایر شاخص ها نسبت به رقم ساتینا برتری نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - بررسی امکان افزایش تولید علوفه سورگوم در شرایط شور با استفاده از کربنات کلسیم
مهرداد یارنیا

به دلیل اهمیت و گستردگی شوری آب و خاک و افزایش قابل ملاحظه این گونه اراضی، همچنین نیاز روزافزون کشور به علوفه و پتانسیل تولید بالای سورگوم علوفه ای پژوهشی جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف کربنات کلسیم بر تولید علوفه ارقام سورگوم در شرایط آبیاری با آب شور در گلخانه، تحت شرای أکثر

به دلیل اهمیت و گستردگی شوری آب و خاک و افزایش قابل ملاحظه این گونه اراضی، همچنین نیاز روزافزون کشور به علوفه و پتانسیل تولید بالای سورگوم علوفه ای پژوهشی جهت ارزیابی تأثیر سطوح مختلف کربنات کلسیم بر تولید علوفه ارقام سورگوم در شرایط آبیاری با آب شور در گلخانه، تحت شرایط گلدانی و سیستم هیدروپونیک انجام شد. آزمایش با استفاده از طرح فاکتوریل با بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 2 رقم سورگوم علوفه ای به نام های KFS3 و Jumbo و پنج سطح شوری آب آبیاری شامل صفر (شاهد)، 50 ، 100 ،150و200 میلی مولار NaCl و 4 سطح کربنات کلسیم شامل صفر ( شاهد)، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بود. با افزایش میزان شوری صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشک برگ، ساقه، ریشه و اندام هوایی، بیوماس، نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه، نسبت وزن برگ و نسبت وزن برگ به ساقه کاهش نشان داده ولی با افزایش میزان کربنات کلسیم در هر سطح شوری میزان ارتفاع بوته، سطح برگ، نسبت وزن اندام هوایی به ریشه، نسبت وزن برگ به وزن ساقه در هر دو رقم افزایش معنی داری نشان داد. همچنین ارقام با استفاده از کربنات کلسیم توانستند وزن خشک اندام های هوایی و بیوماس بیشتری تولید نمایند. میزان افزایش تمام صفات به غیر از ارتفاع بوته و سطح برگ در رقم KFS3 بیشتر از رقم Jumbo بود. رقم KFS3 نسبت به رقم Jumbo از توان بهره برداری بیشتری از کلسیم در شرایط بدون شوری دارد. میزان افزایش عملکرد علوفه در شرایط شور با مصرف کربنات کلسیم نسبت به شرایط بدون مصرف کربنات کلسیم حداقل 8/71% در رقم KFS3 و حداکثر 1/112% در رقم Jumbo بود بدین ترتیب مصرف کربنات کلسیم می تواند در بالا بردن تولید علوفه در شرایط شور مؤثر واقع شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - بررسی برخی پارامترهای عملکرد و میزان پرولین ارقام برنج در شرایط تنش شوری
فروغ مرتضایی نژاد رمضانعلی خاوری نژاد مرضیه امامی

در پژوهش حاضر اثر شوری حاصل از منبع NaCl با غلظت‌های مختلف برروی ارقام برنج چمپای اصفهان (زاینده رود، سازندگی، سرخه و نوگران) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بررسی گردید. به منظور بررسی عکس العمل این ارقام تحت تنش شوری، صفاتی مانند ارتفاع بوته در زمان برداشت أکثر

در پژوهش حاضر اثر شوری حاصل از منبع NaCl با غلظت‌های مختلف برروی ارقام برنج چمپای اصفهان (زاینده رود، سازندگی، سرخه و نوگران) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار بررسی گردید. به منظور بررسی عکس العمل این ارقام تحت تنش شوری، صفاتی مانند ارتفاع بوته در زمان برداشت، تعداد گل در خوشه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه،تعداد خوشه در متر مربع، میزان پروتئین دانه تعیین شد. در شرایط شوری، ارتفاع بوته در کلیه ارقام کاهش یافت. تعداد گل در خوشه در رقم زاینده رود، بیشترین و در رقم سرخه، کمترین میزان بود. تعداد دانه در خوشه کاهش معنی داری را در شوری نشان داد، ارقام سازندگی و نوگران، بیشترین تعداد دانه را در تنش شوری ایجاد کردند. وزن هزار دانه کاهش معنی داری در شوری داشت. ارقام سازندگی و نوگران، بیشترین تعداد خوشه را در شرایط تنش شوری تولید نمودند. میزان پروتئین دانه در شرایط شوری در کلیه ارقام افزایش یافت. در مجموع، ارقام سازندگی و نوگران در شرایط تنش شوری، بالاترین و دو رقم زاینده رود و سرخه، کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند.به منظور تعیین مقاوم‌ترین ارقام نسبت به شوری، میزان پرولین در شرایط آزمایشگاهی نیز بررسی گردید، به طوری که بااستفاده از شوک شوری در گیاهچه های 15 و 45 روزه، مشخص گردید که اولاً زمان 45 روزگی مناسب تر از 15 روزگی برای اعمال شوک شوری بود و ثانیا ارقام نوگران و سازندگی در شوری های خیلی بالا یعنی هدایت الکتریکی 15دسی زیمنس برمتر میزان پرولین را افزایش دادند، در صورتی که دو رقم دیگر در شوری های کمتر، پرولین بیشتری تولید نمودند. با توجه به کشت مزرعه ای وتحت شرایط گلخانه ای گیاهان معلوم شد که ارقام سازندگی و نوگران در شوک بالای شوری بیشترین پرولین را تولید کردند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - بررسی تاثیر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی ارقام یونجه (.Medicago sativa L)
کمال سادات اسیلان سعید حاجیلویی

به منظور تعیین اثر تنش کم آبی بر صفات مرفولوژیک ارقام یونجه آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی84-85در مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت اجرا گردید. در این آزمایش تنش کم آبیاری به عنوان عامل اصلی در 3 سطح:=a1تن أکثر

به منظور تعیین اثر تنش کم آبی بر صفات مرفولوژیک ارقام یونجه آزمایشی با استفاده از کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی84-85در مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت اجرا گردید. در این آزمایش تنش کم آبیاری به عنوان عامل اصلی در 3 سطح:=a1تنش شدید (آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی)،=a2تنشمتوسط (آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی) و=a3تنش ضعیف (آبیاری در 75 درصد ظرفیت زراعی) و ارقام یونجه به عنوان عامل فرعی در پنج سطح:=b1یزدی،=b2نیک شهری=b3رنجر،=b4بمی و=b5بغدادی انتخاب شدند. نتایج بدست آمده از مجموع شش چین متوالی حاکی از آن است که اثر تنش کم آبی بر روی کلیه صفات مرفولوژیکی به جز طول میان گره معنی دار شد. اثر ارقام هم بر روی کلیه صفات به جز نسبت برگ به ساقه و تعداد گره در ساقه در سطح آماری 1 درصد معنی دار شد. با افزایش تنش خشکی عملکرد علوفه تر، خشک، ارتفاع، تعداد ساقه در واحد سطح، شاخص سطح برگ، طول میان گره و تعداد میان گره کاهش پیدا کردند و با افزایش تنش خشکی نسبت برگ به ساقه افزایش یافت. بیشترین میزان عملکرد علوفه خشک2.33تن در هکتار از تنش ملایم کم آبی و کمترین عملکرد علوفه خشک1.46تن در هکتار به طور میانگین از هر چین از تنش شدید کم آبی حاصل شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک2.61تن در هکتار به طور متوسط از هر چین از رقم بمی که با رقم نیک شهری با متوسط عملکرد2.56تن در هکتار اختلاف معنی داری نداشت بدست آمد. تعداد ساقه در متر مربع در تنش ملایم کم آبی325.2عدد بود که به269.7عدد در مترمربع در تنش شدید تقلیل یافت. نسبت برگ به ساقه در تنش ملایم1.25بود که به1.33در تنش شدید افزایش یافت. بیشترین ارتفاع ساقه 50 سانتی متر مربوط به رقم بمی و کمترین ارتفاع30.9سانتی متر مربوط به رقم رنجر بود. علوفه خشک بیشترین همبستگی را با ارتفاع بوته، تعداد ساقه و شاخص سطح برگ داشت. نسبت برگ به ساقه با افزایش عملکرد علوفه همبستگی منفی داشت. در نهایت ارقام یونجه نیک شهری و بمی به عنوان ارقام مقاوم به خشکی و ارقام بغدادی و یزدی به عنوان نیمه مقاوم و رقم رنجر به عنوان رقم حساس در منطقه شناسایی شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - تاثیر کود پتاسیم بر رشد و عملکرد ارقام سویا در خراسان شمالی
حمید حاتمی امیر آینه بند مهدی عزیزی افشین سلطانی

به منظور بررسی اثر کود پتاسیم بر عملکرد و رشد ارقام سویا آزمایشی در دو محیط (سال 1385 در دانشکده کشاورزی شیروان و سال 1386 در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان شمالی) بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل رقم در سه سطح أکثر

به منظور بررسی اثر کود پتاسیم بر عملکرد و رشد ارقام سویا آزمایشی در دو محیط (سال 1385 در دانشکده کشاورزی شیروان و سال 1386 در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان شمالی) بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل رقم در سه سطح (هابیت، سپیده و ویلیامز از گروه رسیدگی 3) و کود پتاسیم در سه سطح (صفر،80و160کیلوگرم اکسید پتاسیم در هکتار) بود. نتایج تجزیه مرکب داده ها نشان داد که عملکرد دانه بطور معنی داری تحت تاثیر رقم و کود پتاسیم قرار گرفت، به طوری که رقم ویلیامز بیشترین عملکرد را نسبت به دو رقم دیگر نشان داد. همچنین با افزایش مصرف کود پتاسیم بر عملکرد دانه افزوده شد. در بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در گره تحت تاثیر هر دو فاکتور آزمایش قرار گرفت اما تعداد گره در ساقه، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و عملکرد شاخه های فرعی فقط تحت تاثیر فاکتور رقم قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل رشد نشان داد که مصرف کود پتاسیم باعث بهبود روند تغییرات کلیه پارامترهای رشد گیاه اعم از وزن خشک(DM)، سرعت رشد نسبی(RGR)، سرعت رشد محصول(CGR)، شاخص سطح برگ(LAI)و سرعت جذب خالص(NAR)در همه ارقام سویا شد. همچنین ارقام ویلیامز و سپیده به لحاظ روند تغییرات شاخص های فوق نسبت به رقم هابیت برتری نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - تعیین میزان کربوهیدراتهای ذخیره ای و ساختمانی در سه رقم لوبیا (چیتی، قرمز و سفید)
محسن برجی

مطالعه حاضر به منطور تعیین انواع کربوهیدرات ها در سه رقم لوبیا شامل چیتی، سفید و قرمز انجام شد. درصد کربوهیدرات ها شامل نشاسته، پلی ساکارید های غیر نشاسته ای، الیاف خام، سلولز، همی سلولز، لیگنین، دیواره سلولی فاقد همی سلولز و دیواره سلولی با استفاده از روش های معمول تعی أکثر

مطالعه حاضر به منطور تعیین انواع کربوهیدرات ها در سه رقم لوبیا شامل چیتی، سفید و قرمز انجام شد. درصد کربوهیدرات ها شامل نشاسته، پلی ساکارید های غیر نشاسته ای، الیاف خام، سلولز، همی سلولز، لیگنین، دیواره سلولی فاقد همی سلولز و دیواره سلولی با استفاده از روش های معمول تعیین شدند. لوبیاهای سفید دارای بیشترین میزان نشاسته (39.17درصد) بوده و با دو نوع دیگر دارای اختلاف معنی دار بود(P<0.05).از نظر میزان نشاسته لوبیاهای چیتی و قرمز بعد از لوبیای سفید قرار داشته اما این دو نوع اختلاف معنی داری با هم نداشتند. سه رقم لوبیا در میزان پلی ساکارید های غیر نشاسته ای(NSP)، همی سلولز، سلولز، لیگنین، دیواره سلولی و دیواره سلولی فاقد همی سلولز نیز با یکدیگر تفاوت معنی دار داشتند. در اصلاح نژاد و تجارت لوبیا علاوه بر خصوصیات کمی مانند عملکرد و اجزای عملکرد توجه به خصوصیات کیفی نیز ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم تحت شرایط تنش خشکی
الهام مرتضی غلام علی اکبری بهروز فوقی محمد عبدلی

در دهه های آینده با گرم شدن جهانی هوا و تغییر اقلیم، لزوم دست یابی به ارقامی از گندم با کارآیی فتوسنتزی بالا در شرایط کمبود رطوبت و هوای گرم، از اهمیت زیادی بر خوردار است. بدین منظور، بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم به کن أکثر

در دهه های آینده با گرم شدن جهانی هوا و تغییر اقلیم، لزوم دست یابی به ارقامی از گندم با کارآیی فتوسنتزی بالا در شرایط کمبود رطوبت و هوای گرم، از اهمیت زیادی بر خوردار است. بدین منظور، بررسی شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای چهار رقم گندم دیم به کند کننده رشد و سطوح نیتروژن (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، پژوهشی مزرعه ای در دو سال زراعی 86-1385 و 87-86 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال بین ارقام از نظر شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشینه میانگین شاخص سطح برگ(1.58)در سال اول از رقم آذر2 و در سال دوم از رقم فاین 15(1.24)از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و مصرف کلرمکوات بدست آمد. سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در زمان ساقه رفتن بوته ها بیشینه بود. بیشینه سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای در هر دو سال از سطح 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (به ترتیب،10.64و6.62mmol CO2 m-2s-1و0.33وmol H2O m-2s-1)بدست آمد. با بررسی نتایج به نظر می رسد انتخاب ارقامی مقاوم با ظرفیت فتوسنتزی بالا برای شرایط تحت تنش خشکی انتهای فصل، همراه با مصرف بهینه کود نیتروژن اثر بارزی در بهبود بهره وری از رطوبت خاک در مزارع دیم داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - ارزیابی تحمل به تنش سرما در ژنوتیپ های گندم
ماریه جوانی مهدی تاج بخش علیرضا عیوضی

جهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرا أکثر

جهت بررسی تحمل به تنش سرما در پانزده ﮊنوتیپ گندم با سه تیپ رشد زمستانه، بینابین و بهاره، آزمایشی متشکل از آزمون آزمایشگاهی و مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی به ترتیب در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار و بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و در سه تاریخ کاشت مختلف اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس آزمون آزمایشگاهی نشان داد که در بین مواد گیاهی مورد مطالعه در صفات انباشت پتاسیم، نشت یونی و ماده خشک کل اختلاف کاملا معنی داری وجود داشت. بیشترین میزان پتاسیم را ژنوتیپC-81-14، کمترین میزان پتاسیم را رقم سایسون، بیشترین نشت یونی را ژنوتیپM-81-13، کمترین نشت یونی را رقم زرین، بیشترین ماده خشک کل را رقم گاسکوﮊن و ارقام زرین، کویر وM-81-13کمترین ماده خشک کل را داشتند. طی عملیات آزمایشگاهی ارقام بهاره در مرحله 6 برگی سنبله تشکیل دادند، ولی ارقام بینابین و پائیزه در مرحله اپکس ماندند. نتایج تجزیه واریانس مرکب آزمون مزرعه ای نشان داد که اثر متقابل بین تاریخ کاشت و رقم روی صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ماده خشک کل معنی دار بود. داشتن همبستگی منفی معنی دار بین صفت نشت یونی با ماده خشک کل و عملکرد دانه می تواند به عنوان معیار غیر مستقیمی جهت غربال ژنوتیپ های متحمل به تنش سرما به کار برده شود. متحمل ترین ﮊنوتیپ ها به تنش سرما ارقام الوند، طوس،C-82-12،M-79-7، زرین، کویر، مهدوی و گاسکوﮊن شناخته شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر ظهور گیاهچه در بذور ارقام آفتابگردان
بهاره محمدزاده حسین علی آبادی

به منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر خصوصیات گیاهچه در ارقام مختلف آفتابگردان در شرایط مزرعه، آزمایشی به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل سطوح هیدروپرایمینگ (صفر، 4، 8 و 12 ساعت قرا أکثر

به منظور بررسی اثر هیدروپرایمینگ بر خصوصیات گیاهچه در ارقام مختلف آفتابگردان در شرایط مزرعه، آزمایشی به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل سطوح هیدروپرایمینگ (صفر، 4، 8 و 12 ساعت قرار دادن بذور در آب مقطر) و ارقام آفتابگردان (آذرگل، گلشید و گلدیس) بودند. نتایج نشان داد تاثیر هیدروپرایمینگ بر درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، بنیه گیاهچه، متوسط زمان لازم برای جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه و سرعت جوانه زنی روزانه معنی دار بود. همچنین بین ارقام آفتابگردان از لحاظ صفات فوق اختلاف معنی داری مشاهده شد و مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، بنیه گیاهچه، ضریب سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه و سرعت جوانه زنی روزانه از رقم گلشید و بیشترین متوسط زمان لازم برای جوانه زنی از رقم گلدیس به دست آمد. اثر متقابل هیدروپرایمینگ و رقم بر وزن خشک گیاهچه، بنیه گیاهچه و متوسط جوانه زنی روزانه معنی دار بود و مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، متوسط زمان لازم برای جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی و متوسط جوانه زنی روزانه از رقم گلشید در شرایط هیدروپرایمینگ بعد از 12 ساعت به دست آمد و همچنین بیشترین بنیه گیاهچه و سرعت جوانه زنی روزانه از رقم گلشید در شرایط هیدروپرایمینگ بعد از 8 ساعت به دست آمد. نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از هیدروپرایمینگ توانست بنیه گیاهچه در ارقام آفتابگردان را نسبت به شاهد افزایش دهد که می تواند راهکاری مناسب در جهت افزایش عملکرد محصولات زراعی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - بررسی تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای مختلف ذرت
کامران انوری سونیا عارفی مجتبی فاتح

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد هیبریدهای ذرت، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. سه تاریخ کاشت (15 و 30 اردیبهشت و 14خرداد ماه) به عنوان فاکتور اصلی و 1 أکثر

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد هیبریدهای ذرت، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. سه تاریخ کاشت (15 و 30 اردیبهشت و 14خرداد ماه) به عنوان فاکتور اصلی و 15 هیبرید ذرت (KSC704وKSC700از گروه دیررس ها،KSC64،KSC604وKSC500از گروه متوسط رس ها،KSC400،OSSK444،BC404،KSC302،KSC340،OSSK373وBC354از گروه نیمه زود رس ها وBC282،KSC260وKSC250از گروه زودرس ها) به عنوان فاکتور فرعی در کرت های آزمایشی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر طول بلال، تعداد دانه در ردیف، عمق دانه و عملکرد دانه در واحد سطح داشت و بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح (11.54 تن در هکتار) از تاریخ کاشت دوم (30 اردیبهشت) و کمترین آن (7.8 تن در هکتار)) از تاریخ کاشت سوم (14 خرداد ماه) به دست آمد. تمام صفات مورد بررسی تحت تاثیر ارقام مختلف ذرت قرار گرفتند، به طوری که بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح (12.05 و 11.6 تن در هکتار) به ترتیب مربوط به هیبریدKSC604از گروه متوسط رس ها و هیبریدKSC704از گروه دیررس ها بود. اثر متقابل تاریخ کشت × رقم بر تعداد ردیف بلال در سطح احتمال 5% و بر عمق دانه در بلال و عملکرد دانه در واحد سطح در سطح احتمال 1% معنی دار بود و حداکثر عملکرد دانه در واحد سطح از تاریخ کشت دوم (30 اردیبهشت) و با هیبریدKSC704از گروه دیررس ها با مقدار 15.12 تن در هکتار به دست آمد. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات ارقام

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية