ارزیابی برخی خصوصیات جوانه‌زنی بذر و بنیه گیاهچۀ ارقام مختلف چغندرقند با آزمون پیری تسریع شده

الموضوعات : پژوهش های به زراعی

الهه آزادی ¹ (دانش آموخته ارشد)
آیدین حمیدی ² (دانشیار)
شهرام شعاعی ³ (استادیار)
فلورا نظری ⁴ (گروه علم و تکنولوژی)

تاريخ الإرسال : 21 الإثنين , جمادى الثانية, 1443 تاريخ التأكيد : 04 الخميس , شوال, 1443 تاريخ الإصدار : 01 الثلاثاء , ذو القعدة, 1443

الکلمات المفتاحية: بنیه گیاهچه, پیری تسریع شده, قابلیت جوانه‌زنی, ارقام مونوژرم چغندرقند,

ملخص المقالة :

به منظور ارزیابی برخی خصوصیات مرتبط با جوانه ز نی بذر و بنیۀ گیاهچه شش رقم چغندرقند تک جوانه ای با آزمون پیری تسریع شده، پژوهشی به صورت فاکتوریل6×4 (6 رقم و 4 اندازه بذر) با چهار تکرار برپایه طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام توکان (Toucan)، دوروتیا (Doreata)، رستا (Rasta)، تربت (SBSI004)، پارس (SBSI005) و شریف (SBSI006) و اندازۀ های پهنای بذر2، 3، 3/25 و 3/5 میلی‌متر بودند. با انجام آزمون جوانه زنی استاندارد پس از پیری تسرع شده بذرها، درصد جوانه‌زنی نهایی، درصد گیاهچه های عادی، متوسط زمان جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، ضریب یکنواختی جوانه‌زنی، وزن خشک و طول گیاهچه و شاخص های وزنی و طولی بنیه گیاهچه تعیین شدند. نتایج نشان داد، اثرمتقابل رقم× اندازه بذر برای تمامی خصوصیات اندازه گیری شده معنی دار بود. بالاترین درصد جوانه زنی نهائی و گیاهچه های عادی به بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم شریف تعلق داشت.همچنین، بذرهای رقم تربت با اندازۀ بذر3/5 میلی متر، دارای بیشترین سرعت جوانه زنی و کمترین متوسط زمان جوانه زنی بودند. بذرهای اندازۀ2 و 3 میلی متر رقم شریف، بالاترین ضریب یکنواختی جوانه زنی را داشتند. بالاترین وزن خشک گیاهچه به بذرهای ارقام رستا و دوروتیا با اندازۀ3/5 میلی مترتعلق داشت. بذرهای رقم رستابا اندازه 3/5 میلی متر نیز از بیشترین طول گیاهچه برخوردار بودند. بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم های پارس، رستا و توکان دارای بالاترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه و بیشترین شاخص طولی بنیه گیاهچه در اندازه 3/5 و 3/2 میلی متر رقم تربت و اندازه 3/5 میلی متر رقم شریف مشاهده شد. به طورکلی بذرهای رقم شریف و اندازه بذر3/5 میلی متر از قابلیت جوانه زنی بذر بیشتر و بنیه گیاهچه قوی تری برخوردار بودند.