ارزیابی واکنش ارقام مختلف گردو به قارچ Gnomonia leptostyla عامل بیماری آنتراکنوز گردو
الموضوعات : بوم شناسی گیاهان زراعیسیامک صلاحی 1 , سلیمان جمشیدی 2
1 - عضو هیأت علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه.
2 - عضو هیأت علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه.
الکلمات المفتاحية: مقاومت, ارقام گردو, آنتراکنوز, قارچ Gnomonia Leptostyla,
ملخص المقالة :
بیماری آنتراکنوز گردو ناشی از قارچGnomonia leptostyla (Fr.) Ces. & De Not. یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا به خصوص در غیاب تیمارهای شیمیایی محسوب شده و در شرایط مساعد می تواند سبب برگ ریزی پیش از موعد و ریزش میوه ها و کاهش توان و ضعف درختان در باغات و نواحی گردوکاری گردد. استفاده از ارقام مقاوم روشی مؤثر در جهت کاهش خسارت این بیماری محسوب می شود. در این بررسی واکنش 11 رقم مختلف گردو شامل Franquet، Hartley، K73، Lara، Pedro، Round، Serr، Vina، Z63، Z60 و Z67 در برابر سه جدایه از قارچ عامل بیماری آنتراکنوز مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار انجام شد. سوسپانسیون کنیدیومی سه جدایه قارچی با غلظت 105 اسپور در یک میلی لیتر آب مقطر استریل، به صورت یکنواخت بر روی برگ نهال های پیوندی یک ساله گردو پاشیده شد. نهال ها به مدت 48 ساعت در دمای 2±21 درجه سلسیوس در زیر پوشش پلاستیکی داخل گلخانه نگهداری و سپس پوشش آن ها برداشته شد. رقم های بذری نیز به عنوان حفاظ، در اطراف گیاهان پیوندی قرار داده شدند. دو هفته بعد از مایه زنی، اولین علایم ماکروسکوپی بروز نموده و شمارش و اندازه گیری تعداد و قطر لکه ها در دو نوبت به فاصله یک و دو ماه بعد از مایه زنی اولیه صورت گرفت. مقایسه میانگین داده های به دست آمده در سطح یک درصد با آزمون دانکن نشان داد که شدت بیماری در ارقام بذری بسیار بیشتر از پیوندی بود. ژنوتیپ ها سطوح مختلفی از شدت آلودگی را دارا بودند. هم چنین ارقامZ67 و K73 در قیاس با سایرین از مقاومت بالاتری برخوردار بودند که در این میان Z67 مقاوم ترین رقم نسبت به بیماری بود. ژنوتیپ های Ser، Vina، yHartle، Ronde de Montignac، Lara و Franquett از مقاومت ضعیف تا متوسط و ارقام Z63، Z60 دارای بیشترین حساسیت بودند.
1- ارشاد، 1357. قارچهای ایران. انتشارات وزارت کشاورزی و منابع طبیعی ایران. مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، شماره 10، 320 ص.
2- ایرانی، ح. و ربیعیفر، ع. ر. 1379. مطالعه بیماری آنتراکنوز گردو در آذربایجان غربی. چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، دانشگاه صنعتی اصفهان، صفحه 331.
3- بهداد، ا. 1369. بیماریهای درختان میوه ایران، چاپ دوم. انتشارات نشاط اصفهان، 293 ص.
4- صارمی، ح. و رزاز هاشمی، ر. 1381. بررسی بیماری آنتراکنوز گردو در مناطق شمال غرب کشور. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال نهم، شماره 4، ص. 152-141.
_||_