اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا (Glycine max)

الموضوعات : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

نسرین رزمی ¹ , جعفر ایران نژاد ² , حسن خانزاده ³ , بیتا سهیلی مقدم ⁴

1 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
2 - کارشناس ارشد زراعت، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
3 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
4 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

تاريخ الإرسال : 04 الأربعاء , شوال, 1433 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , ذو الحجة, 1434 تاريخ الإصدار : 12 الأربعاء , رجب, 1434

الکلمات المفتاحية: صفات فیزیولوژیک, رژیم های آبیاری, ارقام سویا, خصوصیات رویشی,

ملخص المقالة :

انجام این آزمایش با هدف تعیین اثر رژیم های مختلف آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک سه رقم سویا در طی سال های 1388 و 1389 بود که به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار رژیم آبیاریI1 ، I2، I3وI4 به ترتیب آبیاری پس از60، 100، 140 و180 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاس Aدرکرت اصلی و 3 رقم سویا شامل L17، ویلیامز و لینفورد در کرت فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که با افزایش فواصل آبیــاری ازI1 به I4 طول دوره رشــد، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گره ها، میان گره ها و تعداد شاخه های فرعی و همچنین صفات فیزیولوژیکی مانند محتوی نسبی آب برگ ها و میزان کلروفیل برگ ها به طور معنی داری کاهش یافتند، به طوری که میزان شاخص سطح برگ از 4.94 در تیمارI1 به 3.70 در تیمار I4 رسید، ارتفاع بوته ارقام سویا در تیمار I4 نسبت به تیمار I1 حدود 21 درصد کاهش یافت، در حالی که میزان پرولین محلول در برگ ها و هدایت الکتریکی سلول های برگ افزایش معنی داری داشتند. در این آزمایش ارقام سویا از نظر صفات رویشی و فیزیولوژیکی تفاوت آماری معنی دار داشتند. رقم ویلیامز بیشترین تعداد گره (15.5 عدد) و لاین L17 بیشترین فاصله میان گره (4.95 سانت ی متر) را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان پرولین و محتوی نسبی آب برگ به ترتیب معادل 65.6 میکرومول بر وزن تر و 67.56 درصد متعلق به رقم لینفورد بود. اثر متقابل تیمار آبیاری و رقم بر ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و میزان پرولین معنی دار بودند. در رقم لینفورد افزایش میزان پرولین موجب افزایش تحمل کم آبی و حفظ شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته در شرایط تنش کم آبیاری نسبت به دو رقم دیگر شد.