-
دسترسی آزاد مقاله
1 - جایگاه و نقش مدیریت خدمات شهری درمحلات کلانشهرها (مطالعه موردی: منطقه2 شهری اهواز)
لاله خواجوی نیاارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب میآید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیشنیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این چکیده کاملارزیابی و مدیریت عملکرد یکی از مباحث ویژه مدیریت منابع انسانی، استراتژیک است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان به حساب میآید. توسعه پایدارشهری نیز به نوعی مدیریت عملکرد با ملزومات و پیشنیاز آنها و طراحی و اجرای در سازمان فضایی شهرها است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد مدیریت خدمات شهری و در سطح منطقه دو کلانشهر اهواز است. جامعه آماری تحقیق ساکنان منطقه 2 کلانشهر اهواز و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران 399 نفر تعیین گردید. روش نمونهگیری به صورت تصادفی طبقه بندی شده بوده است. روش این پژوهش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای تحلیل دادهها بااستفاده از آزمون های میانگین، T دومتغیره، همبستگی پیرسون، لون و Aniva استفاده شده است. نتایج تحقیق بوسیله آزمون میانگین نشان میدهد؛ میزان رضایت شهروندان از محلات منطقه2 کلانشهراهواز امتیاز 69/2 کسب کرده که نشان دهنده رضایت پایینتر از حد متوسط وعدم رضایت شهروندان از عملکرد حوزه مدیریت خدمات شهري است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارزیابی بازآفرینی شهری در محلات بافت فرسوده بارویکرد کالبدی- زیست محیطی و اجتماعی- فرهنگی (نمونهموردی: بندرماهشهر)
دکتر صادق بشارتی فر بهروز محسنیامروزه توجه به بافتهاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونهاي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافتهاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافتها را در دورههاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه چکیده کاملامروزه توجه به بافتهاي فرسوده شهری و رفع ناپايداري آنها، به موضوعي جدي و محوري تبديل شده، به گونهاي که سازمان هاي ذيربط را به تکاپوي ساماندهي و بازآفريني بافتهاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در اين بافتها را در دورههاي مختلف زماني مطرح نموده است. از این رو با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی بازآفرینیشهری درمحلات بافت فرسوده بندرماهشهر با رویکرد اجتماعی- فرهنگی و کالبدی- زیست محیطی پرداخته است. روش پژوهش از نظرهدف، توسعهای-کاربردی و از نظر روششناسی درگروه پژوهشهای ترکیبی جای میگیرد. جامعهی آماری تحقیق ساکنان هشت محله بافت فرسوده بندر ماهشهر و نمونه آماری 386 نفر با توجه به فرمول کوکران در نظر گرفته شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد؛ مولفه کالبدی- زیست محیطی با میانگین امتیاز 85/3 و مولفه اجتماعی- فرهنگی با 83/3 به ترتیب درعدم تحقق بازآفرینی شهری نقش داشته است. همچنین براساس نتایج ضریب همبستگی پیرسون، ارتباط معناداری بین شاخصهای اجتماعی- فرهنگی و کالبدی-زیست محیطی وجود داشته اما شدت همبستگی و معناداری آنها در شاخص اجتماعی- فرهنگی با امتیاز 794/0 و شاخص کالبدی- زیست محیطی با امتیاز 854/0 میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تبیین پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر
زهرا کرمی جوزانی علی نوری کرمانی دکتر آزیتا رجبیامروزه یکی از چالشهای عمده ناپایدار کننده شهری، گونهای شهرنشینی با مشکلات حاد موسم به اسکان غیررسمی یا حاشیهنشینی است. یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر ش چکیده کاملامروزه یکی از چالشهای عمده ناپایدار کننده شهری، گونهای شهرنشینی با مشکلات حاد موسم به اسکان غیررسمی یا حاشیهنشینی است. یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. این پژوهش در جهت بررسی شاخصها و ابعاد پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر و ارائهی الگویی جهت کنترل و رفع آنها تحقیق حاضر صورت گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. جهت جمعآوری دادهها و اطلاعات از دو روش کتابخانهای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضرشامل متخصصین و مدیران فعال در حوزه مدیریت شهری در اسلامشهر میباشند. یافته¬ها حاکی از آن بود که بین رشد محلات اسکان غیررسمی بر پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی دارای تأثیر مستقیم، مثبت و معناداری دارد. همچنین چون ضریب همبستگی(ضریب استاندارد) بین دو متغیر برابر با 75/0 شده است، پس میتوان نتیجه گرفت که رشد محلات اسکان غیررسمی بر پیامدهای اجتماعی ناشی از رشد محلات اسکان غیررسمی دارای تأثیر مستقیم، مثبت و معناداری است و شدت این تأثیر(75/0) میباشد. بر اساس نتایج همبستگی کانونی، شاخص مسائل اقتصادی با میزان تأثیرگذاری 35%، بر مجموع متغیرهای دیگر، در جایگاه نخست قرار گرفته است. در ضمن بر اساس تحلیل¬ها، بیشترین میزان همبستگی در شاخصها، میان مسائل بهداشتی و سلامت و بعد امکانات رفاهی و اوقات فراغت در محلات اسکان غیررسمی اسلامشهر دیده میشود. نکات برجسته: • وضعیت محلات اسکان غیررسمی در اسلامشهر تا نیل به وضعیت مطلوب راه نسبتا زیادی دارد و این جز با تلاش¬های نهادهای حاکمیتی مانند شهرداری و سازمانهای مربوطه و شهروندان امکان پذیر نخواهد بود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - آسیبشناسی پایداری محلههای شهری با تأکید بر آسیبهای اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر تهران)
زهرا فتاحی علی شماعی علی موحداین پژوهش بهآسیب شناسی پایداری محلههای 26 گانه منطقه یک تهران با تأکید بر آسیبهای اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی توزیع فضایی آسیبهای اجتماعی در سطح محلات و بسترسازی برای مدیریت کنترل، کاهش توسعه پایدار محله ای است. هویت شهری از شاخصهای توسعه پایدار است. روش پژوهش اکت چکیده کاملاین پژوهش بهآسیب شناسی پایداری محلههای 26 گانه منطقه یک تهران با تأکید بر آسیبهای اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی توزیع فضایی آسیبهای اجتماعی در سطح محلات و بسترسازی برای مدیریت کنترل، کاهش توسعه پایدار محله ای است. هویت شهری از شاخصهای توسعه پایدار است. روش پژوهش اکتشافیتحلیلی است. دادهها و اطلاعات از طریق منابع اسنادی و میدانی گردآوریشدهاند. تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار Super Decisions در سیستم اطلاعات جغرافیایی استفادهشده است. نمونه آماری 30 نفر از کارشناسان حوزه برنامه ریزی شهری و تعداد 372 نفر از ساکن محلات با استفاده از فرمول کوکران است. یافتههای پژوهش نشان دادند که محلات منطقه یک شهرداری تهران با آسیبهای اجتماعی روبه رشدی روبرو هستند. آسیبهای اجتماعی مشترک در سطح منطقه طلاق، دختران فراری، تکدی گری، اعتیاد به مواد مخدر و کارگران فصلی است. ازلحاظ توزیع فضایی بیشتر در میدان ها ازجمله میدان تجریش محله های پرتراکم قابلتوجه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - شناسایی اصول و تدوین مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی با بهرهگیری از روش دلفی
ماندانا ملک علیرضا عندلیب زهرا سادات سعیده زرآبادی حمید ماجدیپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفههای بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش چکیده کاملپایداری اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار و بازآفرینی یکی از متأخرترین رویکردهای مواجهه با مسائل و مشکلات محلات شهری، است. هدف این مقاله، تبیین ابعاد و مؤلفههای بازآفرینی محلات شهری و اصول کلان و سیاست های پشتیبان آن با رویکرد ارتقاء پایداری اجتماعی است. روش تحقیق، بر مبنای مطالعات اسنادی بوده، ضمن بهره گیری از روش دلفی، با استفاده از دیدگاه خبرگان، امتیاز دهی به 4 بعد و 21 عامل مستخرج از مبانی نظری انجام، تحلیل و مدل بازآفرینی محله با رویکرد پایداری اجتماعی ارائهشده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است اصول تبیین شده بازآفرینی محلات شهری با رویکرد پایداری اجتماعی در قالب چهار دسته کالبد و محیطزیست پایدار، اجتماع پایدار، اقتصاد پایدار و حکمروایی صورتبندی شده است. درنهایت سیاست های 32 گانه پشتیبان در راستای تحقق پایداری اجتماعی در فرآیند بازآفرینی محله و مدل پیشنهادی که ترتیب عاملهای هر بعد آن معنیدار است، ارائه شد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تبیین تاثیر الگوی کالبدی بافت¬های مسکونی بر تعاملات همسایگی در محلات (مورد پژوهی: شهرک مسکونی نفت، نیوسایت، زیتون کارمندی و کیانپارس در شهر اهواز)
حامد حیاتی ندا ارزانی بیرگانیهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابط چکیده کاملهمسایگی و تعامل همسایه ها در محله از دیرین یکی از بنیادی¬ترین پندارهای بستر در معماری و شهرسازی بوده است. پرسمانی که ساختار بنیادی این پژوهش را برپا داده است کاستی تعاملات همسایگی و تغییر سبک زندگی و الگوی رفتاری ساکنین در شهرها شده است. هدف از نگارش این پژوهش جستن رابطه بین کالبد یا فرم محله و میزان تعاملات چهره به چهره در محله است. پژوهش موجود از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت و گردآوری داده ها توصیفی-تحلیلی و از نوع کمی-کیفی است که از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است. جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) صورت گرفته است. دستاوردهای کاوش موجود روشنگر آن است که یافته های حاصل از پرسشنامه در محلات ویلایی و آپارتمانی تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین در محله های ویلایی رابطه چهره به چهره افزایش می یابد و برعکس در مناطق آپارتمانی رابطه چهره به چهره کاهش می یابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - ارزیابی مولفههای محیطی و غیرمحیطی موثر بر تابآوری اجتماعی در محلات مسکونی (مطالعه موردی: محلات منتخب بابل)
سوگند وثوقی روح اله رحیمیتابآوری اجتماعی شامل شرایطی است که تحت آن، افراد با تغییرات انطباق مییابند و درواقع بیانگر توان جامعه در پاسخگویی به بحرانهاست. پژوهش حاضر، در جهت تبیین مولفههای تاثیرگذار بر تابآوری اجتماعی در محلات مسکونی و ارزیابی کیفیت آن در سه محله بابل صورت گرفتهاست. اطلاع چکیده کاملتابآوری اجتماعی شامل شرایطی است که تحت آن، افراد با تغییرات انطباق مییابند و درواقع بیانگر توان جامعه در پاسخگویی به بحرانهاست. پژوهش حاضر، در جهت تبیین مولفههای تاثیرگذار بر تابآوری اجتماعی در محلات مسکونی و ارزیابی کیفیت آن در سه محله بابل صورت گرفتهاست. اطلاعات جمعآوری شده از 384 پرسشنامه، تحت تحلیل عاملی اکتشافی، آزمونهای T تک نمونهای و آنالیز واریانس بررسی شدهاند. مولفههای موثر یافتشده، از حیث خواستگاه و نحوه تاثیرگذاری به دو گروه مولفههای محیطی و غیرمحیطی تقسیم شدند. نتایج نشان میدهد، در بین مولفههای محیطی،«دلبستگی به مکان»، «حسامنیت» و «تعاملات اجتماعی» به ترتیب با مقادیر ویژه 196/3، 952/2 و 937/2 و در بین مولفههای غیرمحیطی، «آگاهی و دانش» با مقدار ویژه 949/1 بیشترین تاثیرگذاری را بر تابآوری اجتماعی داشتهاند. همچنین سطح تابآوری اجتماعی بهترتیب در محله پیرعلم و برجبن با میانگین 168/3 و 033/3 وضعیت نسبتا مطلوب و محله شهابنیا با میانگین 994/2 وضعیت نامطلوبی دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - An Analytical Study on the Principle of Unity in Historical Neighborhoods (Case study: Sarshoor Neighborhood, Mashhad City, Iran)
Amidoleslam SaghatoleslamiOne of the most important principles in the formation of Iranian-Islamic cities is the principle of unity. Observing the principle of unity in the physical-social space of historical neighborhoods has led to the organization and integration of them. A review of studi چکیده کاملOne of the most important principles in the formation of Iranian-Islamic cities is the principle of unity. Observing the principle of unity in the physical-social space of historical neighborhoods has led to the organization and integration of them. A review of studies on this issue indicates that the principle of unity in the scale of urban neighborhoods has been less considered. The main question of the study is how and with what factors and criteria was the principle of unity formed in the physical space of Sarshoor neighborhood, Mashhad city? This study is historical and analytical research. The research process is divided into two main stages. In the first stage, it is attempted to determine how the spatial structure of the Sarshoor neighborhood was before the extensive physical-spatial interventions taken in the contemporary era. In the second stage, the factors and criteria related to the principle of unity are determined on the maps and photos of the neighborhood in an exploratory way and using the relevant graphical analysis. The results show that in the historical neighborhood of Sarshoor, a set of factors in a complex and close relationship with each other, have been effective in unifying the physical space of the neighborhood. Factors including "connectivity and continuity", "centrality", "hierarchy", "coordination", "interconnectedness" and "semantic unity" have been effective in realizing the principle of unity in the neighborhood by creating various qualities in different dimensions of physical space of the neighborhood. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - Evaluation and Prioritization of Indicators That Improve the Quality of Life in Residential Neighborhoods
Khosro Movahed Hadi Nikounam NezamiProviding the conditions of residential neighborhoods to enhance residents' quality of life has always been an issue of great for urban experts and policymakers of various fields. According to the extensive research in this field, addressing quality of life indicates it چکیده کاملProviding the conditions of residential neighborhoods to enhance residents' quality of life has always been an issue of great for urban experts and policymakers of various fields. According to the extensive research in this field, addressing quality of life indicates its importance in residential neighborhoods. The present manuscript evaluates and prioritizes the indicators that improve the quality of life based on the review and analysis of experts (in architecture, landscape architecture, urban design, and planning). The strategy of this study is the correlation with a descriptive-analytical approach to evaluate and prioritize the indicators of quality of life, four of which have been identified for review by experts, namely Institutional; Economic; Social and Environmental satisfaction. A total of 22 experts answered the questions, and the findings were analyzed using the DANP technique. The findings indicate that the components of "institutional satisfaction" and "social satisfaction" have the most significant impact on enhancing residents' quality of life, respectively, from the perspective of experts. In addition, based on the weight of the obtained components, "policy-making and decision-making of organizations and institutions" in the neighborhood and "access to health facilities and services" were ranked as the first and last practical components, respectively. Therefore, strategies can be developed based on the prioritization of experts, such as strengthening social and infrastructural services and facilities (institutional); Residents' decision-making and participation in neighborhood management (social); provision of participatory housing (economic), and development of open and green space (environmental). پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - Urban Acupuncture as an Alternative Approach to Identification and Prioritization Public Spaces (Case Study: Pamenar Neighborhood in Tehran)
Marzieh Manouchehri Mojtaba RafieianUrban spaces are the heart of any city. These spaces play a crucial role in improving citizens' quality of life, welfare, and mental health. In recent decades, there have been growing concerns among urban experts over the widespread disregard for public spaces due to th چکیده کاملUrban spaces are the heart of any city. These spaces play a crucial role in improving citizens' quality of life, welfare, and mental health. In recent decades, there have been growing concerns among urban experts over the widespread disregard for public spaces due to the dominance of capitalism and changes in citizens' lifestyles due to their crucial needs being ignored. Despite the considerable efforts to develop urban spaces in Iranian cities, there are still huge gaps between proposed plans and implementation processes. Due to limited resources and execution mechanisms, it is necessary to identify such spaces based on real-world needs and prioritize them in the implementation phase. In line with this, the present study seeks to develop an efficient method for identifying potential public spaces in deteriorated urban neighborhoods through participative processes, reducing the costs and time of projects, and increasing the effectiveness of projects employing the urban acupuncture approach. The data collection and analysis tools used in this study include semi-structured interviews, focus group discussions, analysis of documents related to the development of the neighborhood under study, space syntax analysis using Depth Map software, prioritization of indicators using AHP questionnaire and analyzing them in Expert Choice software, and analysis and overlaying information in ArcGIS software. The findings related to the Pamenar neighborhood in Tehran suggest that it is practically possible to identify and prioritize the public spaces through the urban acupuncture approach by studying and analyzing motion flows. Finally, 13 urban spaces have been identified and prioritized in the neighborhood. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - The Relationship between the Enclosed Space and the Sense of Territory in Residential Neighborhoods (Case Study: Comparison between Haft-Hoz and Shahrake-Gharb)
Mohammadmoein Masrour Mohammadjafar Karbaschi Gholamhosein NaseriOrganization of living environment is possible through a clear definition of private and public arenas and determinationof a spatial hierarchy. Such defined arenas increase the sense of belonging to the environment which personalizesresidential environments. Enclosure i چکیده کاملOrganization of living environment is possible through a clear definition of private and public arenas and determinationof a spatial hierarchy. Such defined arenas increase the sense of belonging to the environment which personalizesresidential environments. Enclosure is among the quantities that play a significant role in defining the spaces. In fact,enclosure is the factor that defines a space as a ground for occurrence of other events. Enclosure is an individualsubjective ground to define the space and the primary factor in conversion of space into place. One of the basicfunctions of a house is to determine a territory. This paper considers the concept of territory as an effective factor on thequality of the relationship between the human and his residential environment and investigates the effect of enclosureon this territory. Two residential areas including a part of Haft-Hoz neighborhood and Shahrak-e Gharb (West Town)were selected as the sample of the test. The effects of enclosure factor on the concept of territory were analyzed incommon residential complexes. A qualitative research method was applied and questionnaire was used as the scientificmethod. According to the belief that the relationship between human and the environment depends on many differentfactors, this paper investigates and analyzes the concept of territory and spatial enclosure as one of the effective factorson the quality of the relationship between human and residential environment in the mentioned neighborhoods. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - The Role of Neighborhoods’ Centers in the Development of Urban Sustainability (Case Study: Mahmudabad Neighborhoods, Mazandaran, Iran)
Mohammad Jahed Ghadami Setareh ZeinalzadehAs it is commonly understood, Urban neighborhoods play a significant role in developing urbansustainability as the smallest unit of city so that the formation and promotion of neighborhood identity, and focusingon social relationships would be in harmony with urban sust چکیده کاملAs it is commonly understood, Urban neighborhoods play a significant role in developing urbansustainability as the smallest unit of city so that the formation and promotion of neighborhood identity, and focusingon social relationships would be in harmony with urban sustainability. It is believed that a dramatic change in spatialstructure of urban neighborhood include a decline in levels of political, social and economic role of neighborhoodsas long as they have had some disadvantages such as environmental pollution, marginalization, poor housing, socialpsychologicaland cultural damages, and particularly losing spiritual and material values as well in the recent decades. Tolimit these disadvantages associated with communities, neighborhood centers should be designed. The purpose of thisstudy will analyze the concept of neighborhoods and neighborhoods’ centers and their effects on urban sustainability bydescriptive- analytical approach and by gathering information through libraries and reviewing documents. This paperengages in analyzing components, dimensions, factors of sustainability and neighborhoods centers that integratedin the final model which characterized by practical-economic, environmental, empirical- aesthetic components; and,the validity of the used questionnaires based on factors of this model with 387 subjects (the selected sample) andthe reliability of the questionnaires by using Cronbach Alpha through Bartlett Test and KMO factor at high levelof 0/85 was proved. The level of significance of each component was reexamined by concerning their effects onurban sustainability. By applying multiple- regression test, the statistical outcomes reveal that designing based onenvironmental components have the utmost impact on neighborhoods sustainability. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - The Relationship between Social Health and Work Conscience of Tehran Councilors
Mojtaba Arezi Seyyed Naser Hejazi Seyyed Ali HashemianfarWork conscience can be considered as a situation in which people in the society in various jobs, attempt to do their job accurately and completely. Considering the significance of discussing work conscience, the present study aimed to investigate the relationship betwee چکیده کاملWork conscience can be considered as a situation in which people in the society in various jobs, attempt to do their job accurately and completely. Considering the significance of discussing work conscience, the present study aimed to investigate the relationship between social health and work conscience of councilors by using field method, survey technique, questionnaire tool and using SPSS and Smart PLS software. The statistical population of the present study included 3500 councilors of neighborhoods in Tehran according to the latest statistics. The results indicated a significant positive and direct relationship between social health (0.34) and its dimensions i.e. social correlation (P = 0.32), social participation (P = 0.40), social cohesion (P = 0.30), social acceptance (p=0.35), social self-actualization (p=0.33) and the work conscience of Tehran councilors. Therefore, all research hypotheses were confirmed. The results of the Smart PLS structural equation model showed that the effect of the independent variable of social health on the work conscience of Tehran councilors was 0.58. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - بررسی ارتباط بین دینداری و وجدان کاری شورایاران جهت توسعه محلات شهر تهران
مجتبی عارضی سید ناصر حجازی علی هاشمیان فرچکیدهدینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود وجدان کاری افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از وجدان کاری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و اس چکیده کاملچکیدهدینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود وجدان کاری افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از وجدان کاری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین دینداری و وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر شورایاران محلات شهر تهران می باشد که تعداد آنها بر اساس آخرین آمار در حدود 3500 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل دینداری (33/0) و ابعاد آن یعنی بعد پیامدی (22/0 =P)، بعد مناسکی (39/0 =P)، بعد اعتقادی (36/0=P)، بعد تجربی (25/0=P) و بعد عاطفی (34/0=P) با وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش نأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری Smart PLS)) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل دینداری بر وجدان کاری شورایاران محلات شهر تهران به میزان 52/0 می باشد. کلیدواژگان: وجدان کاری، دینداری، شورایاران، محلات شهر تهران. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدیاین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری چکیده کاملاین پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - ارزیابی و تحلیل تابآوری نهادی و کالبدی محلات شهری سنندج (مطالعه موردی: محلات سرتپوله، شالمان و حاجیآباد)
سیروان بهرامی رحیم سرور فریده اسدیانسوانح و مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات بشری تبدیل به یکی از دغدغههای اصلی برنامهریزان و مدیران شهری در سالهای اخیر شدهاند. از این رو تابآوری، به عنوان رویکرد و روشی مناسب در جهت کاهش خطرات حاصل از بحرانها و مخاطرات، به عنوان رویکرد پژ چکیده کاملسوانح و مخاطرات طبیعی به دلیل شدت و زمان کوتاه اثر گذاری بر اجتماعات بشری تبدیل به یکی از دغدغههای اصلی برنامهریزان و مدیران شهری در سالهای اخیر شدهاند. از این رو تابآوری، به عنوان رویکرد و روشی مناسب در جهت کاهش خطرات حاصل از بحرانها و مخاطرات، به عنوان رویکرد پژوهش حاضر انتخاب شده است. هدف اصلی این پژوهش اندازهگیری میزان تابآوری در ابعاد نهادی- سازمانی و کالبدی- محیطی به منظور مقابله با اثرات سوانح طبیعی در شهر سنندج میباشد. در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق خانوارهای ساکن در سه محله شهر سنندج است که با استفاده از سرشماری سال 1390، مصاحبه با مسئولان ذیربط و توزیع پرسشنامه، از طریق فرمول کوکران 383 خانوار انتخاب شدند. در تحلیل اطلاعات نیز از روشهای کمی- پیمایشی استفاده گردیده است. با توجه به تحلیل دادهها در محیط نرمافزار SPSS و همچنین تحلیل شبکهای ANP با استفاده از نرم افزار super decisions برای تعیین درجه اهمیت هر کدام از مؤلفههای مذکور استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که بین تابآوری موجود در محلات نمونه و سطح تابآوری آنها در ابعاد نهادی- سازمانی و کالبدی- محیطی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هر یک، میزان تابآوری خانوارها نیز تغییر مییابد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر با تاکید بر شاخصهای شهرسازی نوین(مطالعة موردی شهر بندرعباس)
پریوش باوقار مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفیهدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش بررسی و ارزیابی پایداری محلات شهر شهر بندرعباس با تاکید بر شاخص های شهرسازی نوین می باشد.تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و رویکرد غالب آن توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوردی داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی(پرسشنامه) استفاده شده است جامعه آماری پژوهش شامل 152862 خانوار ساکن در شهر بندرعباس است که برای تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 383 خانوار انتخاب گردید. سپس ابعاد مختلف توسعه پایدار(اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) با استفاده از نظرات سرپرستان خانوار در محلات مختلف شهر بندرعباس مورد ارزیابی قرار گرفت .نتایج بررسی ها نشان می دهد که بین محلات شهر بندرعباس از نظر پایداری اجتماعی محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی بهترین عملکرد و محلات پشت شهر، سورو و دو هزار از پایداری اجتماعی کمتری برخوردارند. همچنین نتایج در مورد ابعاد پایداری اقتصادی نیز محلات گل شهر، آزادگان و نایبند دارای پایداری بیشتر و محلات توحید، چاهستانی و بهشت زهرا دارای پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات هستند. در بررسی شاخص زیست محیطی توسعه پایدار محلات نیز محله های شاه حسینی، درخت سبز و گل شهر از بیشترین پایداری زیست محیطی و محله های نایبند، پشت شهر و سورو از کمترین پایداری زیست محیطی برخوردارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - بررسی مرزبندی و گسیختگی محله ای با رویکرد توسعه پایدار شهری (محله های اوین و درکه شهرداری تهران)
یوسف گرجی مهلبانی محمد بهزادپور فرانک سعیدی فرد معصومه جعفریهدف: این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی روند تغییرات تقسیمات محلهای در منطقه 1 شهرداری تهران خصوصا در دو محله درکه و اوین، به مدل ایجاد زیر محلات با رعایت انسجام اجتماعی و فرهنگی ختم می گردد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با هدف کاربردی و با مراجعه به منابع معتبر مبانی نظری جمع چکیده کاملهدف: این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی روند تغییرات تقسیمات محلهای در منطقه 1 شهرداری تهران خصوصا در دو محله درکه و اوین، به مدل ایجاد زیر محلات با رعایت انسجام اجتماعی و فرهنگی ختم می گردد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با هدف کاربردی و با مراجعه به منابع معتبر مبانی نظری جمع آوری شده است و جامعه کل آماری مردم و شورایاران محله درکه است که طبق فرمول کوکران 383 نفر بدست آمده بود 80 نفر به صورت تصادفی نیز مورد پرسشگری قرار گرفت. در این پژوهش از روشهای آمار توصیفی مانند شاخصهای تمرکز و پراکندگی برای نمایش وضع موجود استفاده شده و کاربرد روش دلفی با آزمون T تک گروهی و آزمون فریدمن تحلیل اطلاعات در محیط نرم افزاری SPSS انجام شده است. تغییرات مرزبندی نیز با روش ترسیمی در محیط GIS نمایش داده شده است. در این پژوهش بازگشت به رویکرد توسعه سنتی (نظریه نوشهرگرایی)، بهرهگیری از شاخصهای توسعه پایدار به منظور کاهش حداکثری مشکلات محیطی و اجتماعی است. یافتهها و نتیجه گیری: نتایج حاکی از سنجش شاخصهای همبستگی اجتماعی و تجانس فرهنگی، تاثیر روابط اجتماعی در شکل گیری استخوان بندی محلههای قدیم، مرکز محله به عنوان یکی از عناصر کالبدی محله در ساختار کالبدی شهر، قوانین و مسائل اداری، تغییر الگوی کاربری راهها و گسترش فیزیکی شهر و در نهایت شاخصهای اقتصادی می باشد و پیشنهاداتی در این راستا ارائه شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - ارزیابی مؤلفههای مؤثر بر پیوندهای اجتماعی در مرکز محلههای شهر اردبیل
سارا عالم وحید وزیری علی رضایی شریفمقدمه و هدف پژوهش: مرکز محلههای تاریخی و کهن دارای ویژگیهای خاص هویتی و کالبدی هستند لیکن با گسترش شهرها و افزایش جمعیت و تغییراتی که در بافت شهری ایجاد شده باعث مشکلات عدیده ترافیک و ازدحام و آلودگی صوتی و زیستمحیطی گردیده است. این پژوهش میزان پیوندهای اجتماعی افراد چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: مرکز محلههای تاریخی و کهن دارای ویژگیهای خاص هویتی و کالبدی هستند لیکن با گسترش شهرها و افزایش جمعیت و تغییراتی که در بافت شهری ایجاد شده باعث مشکلات عدیده ترافیک و ازدحام و آلودگی صوتی و زیستمحیطی گردیده است. این پژوهش میزان پیوندهای اجتماعی افراد در بافت تاریخی و مرکز محلههای شهری را مورد مطالعه قرار میدهد. در این راستا از بنیان نظری تراویس هیرشی بهعنوان چارچوب تحقیق در نظر گرفته و میزان پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محلههای اردبیل و ارتباط آن با محل سکونت افراد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این است که چه مؤلفههایی در میزان ارتقا پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محلهها تأثیرگذار هستند. روش پژوهش: برای سنجش پیوندهای اجتماعی در محلات، از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 398 نفر از ساکنان محلات تاریخی و شهرکهای جدید مؤلفههایی از جمله دلبستگی به محله، تعهد به محله، مشارکت اجتماعی در محله و باور به ارزشهای محله مورد ارزیابی قرار گرفت. در تحلیلها از روش همبستگی پیرسون رابطه بین مؤلفهها و تأثیر آن بر میزان پیوندهای اجماعی افراد در محلات مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره بین محلات مقایسه صورت گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین مؤلفههای دلبستگی، تعاملات اجتماعی، تعهد به ارزشهای محله و باور و اعتقادات وجود دارد و مؤلفه دلبستگی در مقایسه با مؤلفههای دیگر تأثیر بالاتری در میزان پیوندهای اجتماعی افراد در رابطه با فضاهای شهری خصوصاً مرکز محلهها دارد. در مقایسه با ارتباط بین محل سکونت و مؤلفههای دلبستگی و تعهد و تعاملات اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد و مؤلفه باور ارتباط معناداری با محل سکونت افراد ندارد. با توجه به اینکه شهرکهای جدید در مقایسه با بافت تاریخی میزان رضایتمندی بالایی وجود داشت لازم است بیش از پیش به بافتهای تاریخی توجه شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - برنامهریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری(موردمطالعه: منطقه 17 تهران)
یاسمن سلحشور فرد خلیل آباد احمد زنگانه طاهر پریزادیمقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئلهدار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله م چکیده کاملمقدمه و هدف پژوهش: شناسایی و تعیین محلات مسئلهدار و فرودست شهری یکی از موضوعات مهم مدیریت شهری محسوب می گردد. مقاله حاضر، تلاشی است تا با استفاده از ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه 17 شهر تهران به شناسایی محلات دارای فقر شهری و برنامه ریزی توسعه محله محور آن ها بپردازد. روش پژوهش: الگوی حاکم بر این پژوهش، تحلیلی-کاربردی می باشد، جهت شناسایی محلات دارای فقر شهری منطقه 17 شهر تهران با استفاده از مدل تاپسیس از بلوک آماری سال 1390 و نقشه کاربری اراضی منطقه17 در محیط نرم افزار ArcGIS،SPSS و EXCEL استفاده و درنهایت با استفاده از تکنیک آیدا پروژه های راهبردی تولید شده است. یافتهها: با بهره گیری از مدل تاپسیس به سطح بندی محلات منطقه پرداخته و درنهایت محلات مقدم و آذری بهعنوان محلات دارای فقر شهری و محلات اهداف برنامه ریزی انتخاب و با توجه به پتانسیل و مشکلات موجود در این محلات به ارائه راهبرد و سیاست هایی در جهت توسعه محله محور و درنهایت با استفاده از تکنیک تحلیل عرصه های تصمیم گیری مرتبط (آیدا)، به تولید پروژه های راهبردی در جهت به مطلوبیت رسیدن وضعیت زندگی در محلات هدف پرداخته است. نتیجهگیری: نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بعد کالبدی محلات مسئله دار مقدم و آذری نسبت به سایر ابعاد شرایط نامساعدتری دارد به همین دلیل بخش اعظم برنامهریزیها بر روی این بعد صورت گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تببین شرایط آسایش اقلیمی در الگوهای فضایی – کالبدی بافت محلات سنتی (مطالعه موردی: محلات سنتی شهر همدان)
محمد معتقد حسن سجادزادهزمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی ک چکیده کاملزمینه و هدف: گسترش شهرها طی دهه های اخیر، موجب افت میزان آسایش اقلیمی در آنها شده است. یکی از اهداف این پژوهش تحلیل هندسه فضایی و الگوهای ساختاری فضایی محلات سنتی اقلیم سرد و خشک در راستای بهره گیری از این الگو در توسعه بافت های مسکونی جدید و همچنین بررسی نقش و الگوی کاشت و گونه های فضاهای سبز در محلات گذشته می باشد.روش بررسی: در ابتدا مولفه های موثر بر آسایش اقلیمی با مطالعه و بررسی دیدگاه صاحب نظران به دست آمده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش شبیه سازی و نرم افزار Ecotect Autodesk در سه محله سنتی شهر همدان مورد تحقیق قرار گرفت. تحلیل ها در ساعات صبح و عصر روزهای 1 تیر و 1 دی ماه سال 98 ، انجام شده است.یافته ها: الگوی محله های مرکزگرا نسبت به محله های خطی در فصول سرد سال از شرایط بهره گیری بیشتر از آفتاب در ساعات صبح و عصر برخوردار است ، اما در الگوی محلات خطی در فصول سرد باید تمهیدات بیشتر را برای بهره گیری از میزان نور خورشید به کار گرفت. با توجه به آن که میزان سایه اندازی در الگوی محلات خطی در فصل سرما به میزان بیشتری از محله های مرکزگرا می باشد ، برای ایجاد شرایط آسایش اقلیمی نیازمند تمهیدات ویژه ای هستند.بحث و نتیجه گیری: استفاده از الگوهای مرکز گرا در ایجاد محلات می تواند باعث بالا رفتن میزان آسایش اقلیمی در محلات گردد. همچنین با توجه به نوع اقلیم سرد و خشک محلات یاد شده، وجود درختان کهنسال در مراکز محله ضمن فراهم کردن موجبات عدم نفوذ بادهای سرد غالب در محیط پیرامون، بستری برای ایجاد خنکی و آسایش اقلیمی به خصوص در فصول گرم در این مناطق شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - توسعه مدل شکوفایی شهری در محلات تهران با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی
غزاله رهسپارطلوعی فرح حبیب زهرا سادات سعیده زرآبادیزمینه و هدف: امروزه، شهرها با نرخ بی سابقه ای در حال رشد می باشند که این امر سبب ایجاد چالش های مهمی شده است.در میان این آشفتگی ها، باید به دنبال راه حلی کلی و اساسی برای بهبود کیفیت زندگی باشیم. مدل شکوفایی شهری که در سال 2012 توسط اسکان بشر سازمان ملل متحد معرفی شد، ی چکیده کاملزمینه و هدف: امروزه، شهرها با نرخ بی سابقه ای در حال رشد می باشند که این امر سبب ایجاد چالش های مهمی شده است.در میان این آشفتگی ها، باید به دنبال راه حلی کلی و اساسی برای بهبود کیفیت زندگی باشیم. مدل شکوفایی شهری که در سال 2012 توسط اسکان بشر سازمان ملل متحد معرفی شد، یک رویکرد تازه به رونق شهری و پایداری پیشنهاد می کند. مقاله حاظر ضمن بررسی و کشف رابطه بین شهر و شاخص های شکوفایی، به بسط مدل رایج در جهان و ایجاد الگویی بومی برای سنجش، شناسایی فرصت ها و ارتقای شهرها با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی در مسیر شکوفایی شهری می پردازد. روش بررسی: پژوهش حاضر در بخش مبانی نظری، با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام گرفته و تلاش شده است که با انجام مطالعات کتابخانه ای و تحلیل نگرش های مرتبط با مدل شکوفایی شهری و مفهوم کیفیت زندگی، به مستند سازی و استخراج مولفه ها، ابعاد و شاخص های این دو مقوله پراخته شود. این شاخص ها از طریق380 عدد پرسشنامه در محلات کلانشهر تهران، مورد آزمون قرار گرفته و سپس با استفاده از روش آماری تحلیل عاملی، عامل های معنادار انتخاب شده اند. یافته ها: با استفاده از تحلیل عاملی تعداد 22 عامل اصلی شکوفایی شهری بر اساس اطلاعات محلات تهران شناسایی شدند، هر کدام از این عوامل که قرابت معنایی و عملکردی بیشتری با یکدیگر داشتند، در قالب 6 بعد اصلی شکوفایی شهری، در مدل پیشنهادی بیان شدند. در نهایت مدل توسعه یافته و بومی سازی شده شکوفایی شهری با تاکید بر مولفه کیفیت زندگی ارایه شد. بحث و نتیجه گیری: مدل پیشنهادی می تواند در تحقق توسعه شهری پایدار، بهبود وضعیت کیفیت زندگی و سنجش وضعیت شکوفایی در شهرهای ایران بسیار تاثیرگذار بوده و به عنوان نمونه ای بومی شده و توسعه یافته از مدل جهانی شکوفایی شهری ارایه شود و سنجه ای قابل اطمینان برای بررسی، تحلیل و الویت بندی اقدامات شهری باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تحلیل و ارزیابی شاخصهای شکوفایی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهرسقز)
شراره سعید پور صادق برزگر محمد رسولیشهر ها بهعنوان کانون تغییر و محلی که سیاستها در آن تحقق مییابند , پدیدار شدهاند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آیندهای که ما میخواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها بهخوبی برنامهریزی و توسعه داده شوند, میتوانند جوامع پایدار اقتصادی چکیده کاملشهر ها بهعنوان کانون تغییر و محلی که سیاستها در آن تحقق مییابند , پدیدار شدهاند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آیندهای که ما میخواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها بهخوبی برنامهریزی و توسعه داده شوند, میتوانند جوامع پایدار اقتصادی , اجتماعی و زیستمحیطی را تحقق ببخشند. این سازمان برای تحقق نیک بختی شهرها الگویی به نام شهر شکوفا را معرفی کرد. این مقوله می تواند با تحلیل وضعیت موجود و اولویت بندی مداخلات برنامه ریزی، چشم انداز توسعه همهجانبه برای شهرها را ترسیم کند. در این پژوهش نیز که باهدف ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری در سطح محلات شهر سقز انجام شده است ؛ شاخص های مؤثر در شکوفایی محلات شهر سقز را بااستفاده از نرمافزار MicMac شناسایی و سپس این عوامل کلیدی با استفاده از مدل کوپراس در سطح محلات 22گانه شهر سقز سطح بندی شدند و برای بیان بصری از GIS استفاده شده است. در این پژوهش بهمنظور ارزیابی شاخص های شکوفایی از 49 شاخص در پنج بعد استفادهشده است که بااستفاده از نرم افزار میک میک، 14شاخص کلیدی شناختهشدهاند. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به شاخص های شکوفایی محلات 22گانه شهر سقز ، محلات 16، 19، 4، 11، 10که در جنوب شرقی مرکز و غرب شهر واقعشدهاند از تأثیرگذاری کم و محلات 22، 21، 9، 2، 20،1 که در جنوب شرقی، مرکز وتا حدودی شمال شهر واقع شده، محلاتی بودهاند که می توانند در راستای تحقق شکوفایی وضعیت بهتری داشته باشند. می توان بیان کرد که بهبود فضایی و توزیع مناسب درآمدها، انسجام و مشارکت بیشتر، امکان دسترسی محلات با تاثیرگذاری کم به پارک ها و خدمات آموزشی و توزیع بهتر شاخص ها به ویژه شاخص های بهره وری و کیفیت زندگی در سطح این محلات از مهم ترین پیشنهادهای ارائهشده می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - Explaining the model of “participatory development” (utilizing socio-spatial capacity building) in the process of urban regeneration in distressed urban neighborhoods (study example: Noghan Neighborhood in Mashhad)
Shahaboddin Saeedian Fereshte Ahmadi Mona ErfanianIn recent years, in order to revive the distressed urban textures, emphasis has been placed on the regeneration approach, and therefore the aim of this study is to explain the model of “participatory development” in the process of urban regeneration based on چکیده کاملIn recent years, in order to revive the distressed urban textures, emphasis has been placed on the regeneration approach, and therefore the aim of this study is to explain the model of “participatory development” in the process of urban regeneration based on the socio-spatial capacities in the distressed urban areas. The method of information gathering from the library- field type and the data analysis method in the qualitative part, in order to identify the components from documentary researches and interviews with experts, the qualitative content analysis method in the quantitative part of the exploratory factor analysis (EFA) method using SPSS software and confirmatory factor analysis (CFA) with AMOS software. The study sample is Noghan Neighborhood in Mashhad .The statistical population includes all heads of households in Noghan neighborhood (about 300 people) and 169 of them were selected by random sampling.The results indicate that according the exploratory factor analysis and the repetition of five factors in it, it shows the appropriate validity of this model, and the parameters of the confirmatory factor analysis shown that the model has an acceptable fit. Finally, the component of social and cultural changes with a weight of 0.68 is in the first priority, and then the components of economic and physical-spatial changes with weights of 0.62 and 0.57 are placed in the second and third priorities. It is worth mentioning that the two components of governance-management and environmental quality and sustainable development have been placed in the final priorities, which, of course, cannot be ignored. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل
کیوان یزدانی علی مصلحی محمدحسین بوچانیپیدایش مفهوم محله دارای تاریخچهای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آنها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محلههای سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به من چکیده کاملپیدایش مفهوم محله دارای تاریخچهای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آنها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محلههای سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مطرح میگردد. که بهمنظور دستیابی به هدف مورد نظر سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق مقاله حاضر روش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی است. از لحاظ نوآوری نیز باید عنوان نمود که پژوهش حاضر به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم به صورت یک کل در شهر آمل مورد بررسی قرار میدهد. از نتایج این پژوهش میتوان به تقویت و شکل گیری مراکز فرعی در سطح محلات با اولویت قرارگیری فضاهای اجتماعی کوچک نظیر پارک و فعالیتهای مرتفع کننده نیازهای روزانه و شکل گیری و ترکیب فعالیتها با اولویت فعالیتهای روزانه و هفتگی در مراکز محلات متناسب با نیازهای روز جامعه و فشردگی کالبدی آنها اشارهکرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
26 - مطالعه عوامل اثر گذار بر میزان ترس از جرم در محلات مسکونی با نگاهی به نظریه دام کمیابی(نمونه موردی: شهر اهواز)
رستم صابری فراین مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامنزده و چه مولفههایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بیاثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محلهای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز میپردازد. چکیده کاملاین مطالعه سعی دارد نشان دهد کدام عوامل به ترس از جرم دامنزده و چه مولفههایی می-تواند این مشکل را محدود نموده و یا آن را به طور کلی بیاثر سازد. روش کار، پیمایشی بوده و به بررسی و مقایسه ترس از جرم و عوامل فردی و محلهای مرتبط با آن در بین محلات شهر اهواز میپردازد. اطلاعات مورد نیاز از نمونهای ۳۰۰ نفری از ساکنین شهر اهواز و با پرسشنامه محققساخته، گردآوری شد. این دادهها، با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با وجود متفاوت بودن تاثیر متغیرهای مورد بررسی در بین محلات مختلف، از میان متغیرهای فردی، جنسیت رابطه معناداری با ترس از جرم داشته و زنان ترس از جرم را بیش از مردان گزارش کردهاند و این وضعیت برای قومیتهای غیرعرب نیز بیش از عربها بودهاست. سایر متغیرهای فردی رابطه معناداری با ترس از جرم نداشتهاند. از سوی دیگر، متغیرهای مربوط به محله، از جمله بینزاکتی، دلبستگی به محله، کیفیت محله و درک جرم در محله به شکل معناداری با ترس از جرم رابطه داشتهاند. در رگرسیون چند متغیره نیز تنها متغیر بینزاکتی وارد مدل شده و توانسته 21 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نماید. با توجه به یافته-های بررسی، از آنجایی که خصوصیات محله مهمتر از متغیرهای جمعیتشناختی و فردی است، میتوان گفت که جلوگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، میتواند ترس از جرم را کاهش دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
27 - Analyzing the role of spatial planning in neighborhoods in order to maintain and strengthen urban identity Case study: Historical neighborhoods and new neighborhoods (Mulla Sadra neighborhood) in Qazvin
Mahsa Karimi Manouchehr Tabibian masoud elahiUrban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discov چکیده کاملUrban planners can create a stable balance between urban spaces with the help of appropriate spatial planning to maintain and strengthen urban identity in neighborhoods. This study, helps to provide a suitable spatial planning for historic and new urban areas, by discovering the relationship between the environment and humans and the current problems of spatial planning are examined. It examines and recognizes the effects of the structure and elements of the space organization on citizenship identity in historical and new neighborhoods in order to prevent the decline of urban identity in neighborhoods. In this research, field and library studies have been used to collect information. After studying different texts and explaining the theoretical foundations, several criteria and sub-criteria were extracted from the theoretical foundations and Delphi method was used to determine the criteria that have a higher priority in conducting research, forty questionnaires were distributed among experts and university professors and after analyzing the questionnaires in the third stage, a consensus was reached for the panel members and the main criteria for further research were extracted. With the help of the main criteria extracted from Delphi, a citizen questionnaire was prepared and distributed. The statistical population includes residents of historical and new neighborhoods of Qazvin, which with the help of Cochran's formula, six hundred people have been selected as a sample and citizens' questionnaires have been distributed among them, also, using statistical analysis (descriptive statistics and inferential statistics) in SPSS software, information is analyzed and hypotheses are confirmed or rejected. Finally, solutions, suggestions and executive actions of the research are presented. One of the results of this study is that planning and spatial interventions in the form of a comprehensive and detailed plan have not been able to maintain or strengthen the urban identity of citizens in the historical context. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
28 - Analysis of sustainable travel pattern in downtown neighborhoods by using a combination of space syntax and GIS (Case study: Districts 1 and 7 Qom city)
manuchehr tabibian mahsa mostaghim Shirin Toghyani amir gandomkarUrban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shoppi چکیده کاملUrban transport is one of the main sub-sectors of urban development and planning. Every day, citizens communicate with the networks of pedestrians, vehicles and various types of transport and use urban transport to respond to a range of occupational, educational, shopping, recreational and other needs; so transport has become one of the most important aspects of citizens’ life quality. Unfortunately, in recent years, due to the vehicle route-based development, many transportational issues have emerged and as long as the urban development plans are based on vehicle routes it will not be possible to achieve sustainable transport. In order to overcome such problems, it is necessary to assess the urban transport from sustainability perspective in the first step and then propose solutions to improve existing conditions. The purpose of present research is to analyze the status of sustainable urban transport in areas which are located in the central texture of cities are selected as the sample and the current transport system of this area of cities has been studied. The research method is descriptive-analytical and is carried out with an emphasis on the relationship between the urban form and the patterns of travel using GIS and statistical analysis together. The results of statistical surveys show that commercial land use has a greater impact on the pattern of personal vehicle-travel compared to the public transport. Regarding the density in height, it was found that by increasing the density, people tend to walk more and desire to use personal vehicle decreases. It can be said about the communication network that the high proportion of spaces related to the network is increasing with the desire of individuals to drive with personal cars. For this reason, we tried to further assess this communication comprehensively and in an integrated manner through space syntax data پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
29 - Evaluating Sustainable Neighborhood Development for the Elderly with Emphasis on Physical and Social Sustainability: Case Study: Neighborhoods in District 8 of Tehran
Ali Sheikhazami Soha AliakbariThe aging process starts from birth. According to the American Nutrition Association, old age refers to natural, progressive, and irreversible physiological changes. One of the criteria for assessing the quality of space is the presence of special social groups. The eld چکیده کاملThe aging process starts from birth. According to the American Nutrition Association, old age refers to natural, progressive, and irreversible physiological changes. One of the criteria for assessing the quality of space is the presence of special social groups. The elderly are also part of this group that, with their presence, can contribute to the sustainability and vitality of urban spaces and thereby improve their quality. The city and the permanent neighborhoods are a place where the organization and refurbishment of all services are tailored to the needs of the elderly and it provide sustainable environment for the next elderly generation. The purpose of this study was evaluation of sustainable neighborhood development for the elderly with emphasis on physical and social sustainability of District 8 of Tehran. The research method is descriptive-analytical and of a practical type. Through the library method, 384 questionnaires have been completed based on the formula for determining the sample size by elderly people through field studies. The data was analyzed by SPSS software and related assumptions were analyzed through single-variable t-test. The results obtained from the viewpoint of the elderly are related to physical criteria only to meet their basic needs and social indicators below the standard considered in the research (2.5). Therefore, both dimensions are far from reaching the standard status. Finally, in line with the shortcomings and weaknesses of the region, suggestions are presented. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
30 - Comparison and analysis of the cognitive effect of the role of memory index on promoting the sense of belonging of residents in new and old neighborhoods in Shiraz City
Shahrad PourMohammad Seyyed Alireza Shojaei Hosein Kalantari Khalil Abad Masoud TaghvaeiThe man-made environment in which man lives is not merely a scientific tool or the result of aimless events, rather it is structured and embodies meaning. These meanings and structures reflect man's understanding of the natural and man-made environment and his general s چکیده کاملThe man-made environment in which man lives is not merely a scientific tool or the result of aimless events, rather it is structured and embodies meaning. These meanings and structures reflect man's understanding of the natural and man-made environment and his general state of being. The meaning that man understands from the man-made environment, individually or socially, creates memories in his mind which ultimately increases the sense of belonging of residents to the living space. To create more meaningful spaces and promote the sense of belonging of residents to the space of their residence, this study sought to discover the memorable factors affecting the sense of belonging of residents to their living space. To evaluate the theoretical model, three neighborhoods including Sang-e Siah, Ishaq Beyg, and Morgh Bazaar were selected from the old neighborhoods of Shiraz, and three neighborhoods including Abiyari, Eslah Nejad, and Havabord were selected as a case study from the new neighborhoods of Shiraz and a questionnaire was distributed. The basic research method of this paper was a correlation. The data of the questionnaire were evaluated using Spss software, Spearman's rank correlation coefficient (Spearman's ρ), Tukey, ANOWA, Paired Sample T-Test, and Pearson correlation coefficient (Pearson's r). The memory factor was the independent variable and the sense of belonging was the dependent variable. The results of the present study indicated the importance of the memory factor in promoting a sense of belonging in all neighborhoods. Accordingly, the effect of social memories was greater than physical memories on promoting the sense of belonging of neighborhood residents and in general, the sense of belonging of residents to neighborhoods in the new fabric was much less than the old texture. Overall, the index of reminiscent elements from physical memories and familiarity with the neighborhood from social memories had the most impact and the factor of historical buildings from physical memories and non-governmental organizations from social memories had the least effect on promoting residents' sense of belonging to the living space. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
31 - An analysis of the application of the concept of urban self-organization in neighborhoods development (Case Study: Sabzevar city)
Fateme Saffarsabzevar Maryam Daneshvar Toktam Hanaee Seyed Moslem Seyed AlhoseiniAlthough citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provid چکیده کاملAlthough citizen participation in the neighborhood-centered approach is a key issue, there is ample evidence that the implementation of participatory approaches has led to disappointing results. According to researchers, the concept of urban self-organization can provide a way out of this dilemma for planners. Despite the importance of this issue, so far, no research has been done on how to use this concept in the process of planning and development of neighborhoods and cities in Iran. The present study tries to examine and analyze how to apply the concept of urban self-organization in the development of neighborhoods in Iran. A case study of this research is Sabzevar city and the research method is multi-ground theory. The analysis of the collected data led to the extraction of 547 primary codes, 77 concepts, and 31 categories. Finally, the abstracted categories and the relationships between them were drawn and presented in a model. According to the findings of this study, the pattern of self-organized participation of citizens in neighborhood development is a transparent, borderless, sustainable, and technology-based network that connects all actors involved in neighborhood development. This pattern brings about the integrated development of neighborhoods and through very soft and gradual changes, creates huge changes in the cities. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
32 - Development of a regeneration model based on neo-urbanism with an emphasis on the socio-cultural dimension in run-down urban neighborhoods (Case study: District 7 of Isfahan)
Parisa Mohseni Keramatollah Ziari Masoud Elahi Mohammadreza KhatibiNeo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with p چکیده کاملNeo-urbanism has been formed as a new approach to urban designing and planning in criticism of contemporary urban planning, which has a scattered, inhuman, machine-like pattern urban regeneration is the concept of revitalization and urban renewal and is a subject with physical and non-physical dimensions that also includes social and cultural dimensions. Therefore, in urban regeneration and endogenous development of worn-out textures, the effort is to create balance and harmony between the foundations of social life in these textures by using people's social dynamics and their participation. This research aims to formulate a regeneration model based on socio-cultural dimensions and indicators in neo-urbanism. The research method in this research is based on the fundamental-developmental goal and based on the nature of descriptive-analytical methods. The required information has been collected using the library resources of scientific centers such as universities, organizations, institutes, and research centers, the Internet, the results of censuses and official information of relevant departments and organizations, field investigations and questionnaire data, and interviews with people and local officials and observation according to the dominant theory of neo-urbanism. This research calculates information resources using the SWOT table method, content analysis, and SPSS software through Cochran's formula. In the current research, three social-cultural, physical-infrastructural, and economic-institutional dimensions and their indicators were identified in the reconstruction of worn-out fabric with the perspective of urban renewal based on the findings of the research, it can be concluded that Isfahan Region 7 is in an unfavorable situation in terms of the indicators of the effect of the residents of the neighborhoods on the growth and improvement of the desirable quality of life, the suitable security of the neighborhoods for the movement of citizens in a stable condition, and the index of the relationship between the citizens and the residents of the neighborhoods with local institutions (such as municipalities). As a result, social participation is one of the factors in realizing urban regeneration. This category in the current research has been taken into consideration by the research experts in the index (low level of social participation at the neighborhood level), which shows that the research results are aligned with the previous research. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
33 - نگرشی بر وضعیت گروههای حیدری و نعمتی شهر تبریز در دوره صفویه و قاجار با تأکید بر عقاید مذهبی این گروهها
دکتر جلیل نایبیان قادر جودی سفیدانحیدریان و نعمتیان ازجمله گروههای مذهبی با گرایشهای صوفیانه بهحساب میآمدند که سده های هشتم و نهم هجری در ایران شکل گرفتند. این دو گروه بنا به دلایلی مذهبی- سیاسی باهم در رقابت بودندبهطوریکه تمامی شهرهای بزرگ ایران (دوره صفویه و قاجاریه) به دو قطب حیدری و نعمتی تقسی چکیده کاملحیدریان و نعمتیان ازجمله گروههای مذهبی با گرایشهای صوفیانه بهحساب میآمدند که سده های هشتم و نهم هجری در ایران شکل گرفتند. این دو گروه بنا به دلایلی مذهبی- سیاسی باهم در رقابت بودندبهطوریکه تمامی شهرهای بزرگ ایران (دوره صفویه و قاجاریه) به دو قطب حیدری و نعمتی تقسیم میشد و دائماً میان اینها جنگ و جدال بود چنانکه از منابع تاریخی مستفاد میشود این است که شدیدترین درگیریها در ایام مذهبی بخصوص در روز عاشورا صورت میگرفت؛ در این ایام هر یک از این دو گروه اشعار مخصوص خود را داشتند؛ چنانچه حیدریان جمله (حیدر، صفدر، علی) و نعمتیها با جمله (محمد است و علی) برای خاندان نبوت صلوات میفرستادند علیرغم این درگیری ها، گاه این دو گروه منازعات را کنار گذاشته و باهم متحد میشدند مثلاً در دوره جنگ های ایران و روس و مشروطه، در تبریز این دو گروه منازعات خود را کنار گذاشته و در مبارزه علیه نفوذ خارجی و استعمار شرکت کردند. بنابراین رقابت بین حیدری و نعمتی آنچنانکه در دوره صفوی در تبریز وجود داشته در دوره قاجاریه کمتر بوده است ولی در برخی از شهرهای ایران از جمله اردبیل و شوشتر و... این رقابتها وجود داشت که در منابع تاریخی به آن اشاره شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
34 - سنجش و ارزیابی مولفههای موثر در مشارکت شهروندی و نقش آن در پایداری محلهای مورد پژوهی: محلات اوین و زعفرانیه
محمود رحیمی مانی نقدیمشارکت شهروندی زمینههای شکوفایی توانمندیهای فرد و بهبود عملکرد مدیران شهری و به تبع آن پایداری را به دنبال دارد. از این رو امروزه برنامهریزان و سیاستگذاران شهری جذب حداکثری مشارکت شهروندی را یکی از راهبردهای پایداری میدانند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی-تح چکیده کاملمشارکت شهروندی زمینههای شکوفایی توانمندیهای فرد و بهبود عملکرد مدیران شهری و به تبع آن پایداری را به دنبال دارد. از این رو امروزه برنامهریزان و سیاستگذاران شهری جذب حداکثری مشارکت شهروندی را یکی از راهبردهای پایداری میدانند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی مولفههای موثر بر مشارکت شهروندای و ارتباط میزان مشارکت شهروندان با پایداری در محلات اوین و زعفرانیه پرداخته است. در این پژوهش، نمونهگیری با استفاده فرمول کوکران و جامعه نمونه براساس آن انتخاب گردید. جهت تحلیل دادهها، از آزمونهای آماری T دونمونهای مستقل و آزمون پیرسون و رگرسیون توسط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان مشارکت شهروندی در سطح محلات تفاوت معنادای باهم دارند. به عبارتی میزان مشارکت شهروندی در ابعاد گوناگون در محله اوین در سطح مطلوبتری نسبت به محله زعفرانیه قرار دارد. به تبع چنین شرایطی و با توجه به ارتباط میزان مشارکت و پایداری محلهای مشخص گردید که محله اوین از نظر شاخصهای پایداری در وضعیت مطلوب تری نسبت به محله زعفرانیه قرار دارد. در نهایت با توجه به آزمون رگرسیون چند متغیره مشخص گردید که مولفه-های موثر بر مشارکت شهروندان به ترتیب، بستر سازی نهادی، ظرفی سازی اجتماعی، حکمروایی شایسته شهری، شکلگیری حکومت محلی و عدالت فضایی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
35 - سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی در جهت دستیابی به توسعه پایدار (موردمطالعه محلات شهر یزد)
محمد اجزا شکوهی سید مصطفی حسینیمطالعات مربوط به کیفیت زندگی از آن جهت حائز اهمیت است که میتواند منجر به شناسایی نواحی مسأله دار، اولویتبندی ارائه خدمات به شهروندان و تدوین استراتژیهای مدیریت و برنامهریزی شود. بر این اساس، در این پژوهش به ارزیابی کیفیت زندگی در محلات شهر یزد در جهت دست یابی به ت چکیده کاملمطالعات مربوط به کیفیت زندگی از آن جهت حائز اهمیت است که میتواند منجر به شناسایی نواحی مسأله دار، اولویتبندی ارائه خدمات به شهروندان و تدوین استراتژیهای مدیریت و برنامهریزی شود. بر این اساس، در این پژوهش به ارزیابی کیفیت زندگی در محلات شهر یزد در جهت دست یابی به توسعه پایدار پرداخته شده است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. محلات نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از جامعه آماری پژوهش(کلیه محلات شهر یزد) تعیین گردید. در این پژوهش پس از برآورد حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران برابر با 322 نفر، اطلاعات مورد نیاز از سرپرستان خانوار ساکن محلات نمونه، با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع‎‎آوری گردید، سپس با ورود داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه ها به محیط نرم افزاری Spss، ماتریس اولیه تصمیم گیری تشکیل شد. در مرحله بعد با استفاده از روشVicor ‎ که از جمله روش های تصمیم گیری چند معیاره میباشد، محلات مورد مطالعه از نظر شاخصهای کیفیت زندگی، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت کیفیت زندگی در محلات مختلف شهر یزد متفاوت میباشد، به طوری که محلات کوی دانشگاه، سیلو و افشار بهترین محلات و محلات مریم آباد و چرخاب به ترتیب بدترین محلات از شاخص های کیفیت زندگی میباشند. پیشنهادات ارائه شده در این پژوهش میتواند ارتقای کیفیت زندگی در محلات مورد مطالعه و سایر محلات را در پی داشته باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
36 - بررسی تطبیقی شاخص های پایداری اجتماعی مسکن(مطالعه موردی؛ محلات اسکان غیررسمی اهواز)
فائقه سرحانی محمد حسن یزدانی سعید امانپوردر سالهای اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محلهای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیبهای اجتماعی، زیستمحیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسم چکیده کاملدر سالهای اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محلهای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیبهای اجتماعی، زیستمحیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز میباشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی میباشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن محلات اسکان غیررسمی میباشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیهای که شامل 18 محله میشد انتخاب شده و در هر محله با توزیع و تکمیل پرسشنامه و بهرهگیری از مدل ویکور، تاپسیس، الکتر و مدل ادغامیکپلند اقدام به مقایسه تطبیقی محلات شهر و رتبهبندی آنها بر اساس شاخصهای پایداری اجتماعی مسکن گردید. بر اساس یافتههای پژوهش میزان پایداری محلات بدین ترتیب اولویتبندی میشود: محلات زرگان، زویه 1، زویه 2 با امتیاز 5 دارای سطح پایدار، محلات منبع آب، علیآباد، حصیرآباد و کوی طاهر با امتیاز 4 دارای سطح نسبتاً پایدار، محلات آل صافی، ملاشیه، نهضت آباد و کریشان داری سطح نیمه پایدار و محلات گلدشت، چنیبه علیا، کوی علوی دارای سطح نسبتاً ناپایدار و محلات گلبهار، شهرک رزمندگان و کوی سیاحی دارای سطح ناپایدار میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
37 - اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار (مطالعه موردی محلات شهر بندرعباس)
پریوش باوقار زعیمی مرضیه موغلی محمد ابراهیم عفیفیهدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی میباشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روشهای کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخصهای توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی میباشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روشهای کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. به منظور اولویت بندی محلات شهر بندرعباس بر اساس شاخصهای پایداری، پرسشنامه شاخصهای پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیستمحیطی طراحی شد. سپس با استفاده از نظرات 30 نفر از متخصصان اولویت بندی محلات با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا شاخصهای موثر در ابعاد مختلف پایداری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) شناسایی شده و در چهار طبقه تعریف و ماتریس مقایسه دودویی برای هر عامل تهیه و در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسیها نشان میدهد که محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی دارای پایداری بیشتری در شاخصهای توسعه پایدار میباشند و محلات دوهزار، توحید و نخل ناخدا از پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات شهر برخوردار میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
38 - تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محلات حاشیهنشین (مطالعه موردی: محله طرزیلو-شهر ارومیه)
میرنجف موسوی نیما بایرام زاده سجاد امیدوارفر احمد حسنپور قطللوهدف اصلی این پژوهش تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محله حاشیهنشین طرزیلو میباشد. روش پژوهش حاضر بهصورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی میباشد. جمعآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله طرزیلو وا چکیده کاملهدف اصلی این پژوهش تحلیل ارتباط مشارکت و حکمروایی خوب شهری در محله حاشیهنشین طرزیلو میباشد. روش پژوهش حاضر بهصورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی میباشد. جمعآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش ساکنین محله طرزیلو واقع در شهر ارومیه میباشد که حجم نمونه از طریق فرمول کوکران و به تعداد 374 نفر بهدستآمده است که بهصورت تصادفی در محدوده موردمطالعه پخششده است. تجزیهوتحلیل دادههای گردآوریشده بهصورت کمی و از طریق روشهای تصمیمگیری چند معیاره OPA و DEMATEL، آزمون t تک نمونهای و رگرسیون خطی انجامگرفته است. روایی پرسشنامهها توسط 16 نفر از متخصصین مورد تأیید قرارگرفته است. در جهت بررسی پایایی پرسشنامهها از روش آلفای کرونباخ و برای 25 پرسشنامه استفادهشده است که ضریب آلفای کرونباخ برابر با 723/0 و نشانگر پایایی پرسشنامهها میباشد. نتایج این پژوهش نشانگر این است که مطابق نتایج مدل دیمتل در محلات حاشیهنشین معیار مشارکت با مقدار 090/4 (D) تأثیرگذارترین معیار، معیار شفافیت با مقدار 514/3 (R) تأثیرپذیرترین معیار و معیار مشارکت با مقدار 009/7 (D+R) بیشترین ارتباط را با سایر معیارها به دست آورده است. مطابق نتایج مدل OPA نیز معیار مشارکت با وزن 259/0 در میان سایر معیارها در رتبه اول قرارگرفته است که نشانگر اهمیت بالای این معیار در ارتقاء حکمروایی خوب شهری در محلات حاشیهنشین را دارد. همچنین بر اساس آزمون تیتک نمونهای وضعیت حکمروایی خوب شهری در محله طرزیلو پایینتر از سطح متوسط میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
39 - برنامهریزی راهبردی توسعه فضای سبز محلات شهر اصفهان
احمد خادم الحسینی صفر قائدرحمتی زهرا جمشیدیبرنامهریزی کاربری اراضی شهری، مجموعه فعالیتهایی است که محیط انسانی را مطابق خواستهها و نیازهای جامعهی شهری سامان میبخشد و این مقوله، هستهی اصلی برنامهریزی شهری را تشکیل میدهد. امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن، دیگر قابل تصور نیست. پ چکیده کاملبرنامهریزی کاربری اراضی شهری، مجموعه فعالیتهایی است که محیط انسانی را مطابق خواستهها و نیازهای جامعهی شهری سامان میبخشد و این مقوله، هستهی اصلی برنامهریزی شهری را تشکیل میدهد. امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن، دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهر و پیچیدگی زیستمحیطی آنها، موجودیت فضای سبز و گسترش زیستمحیطی آن را برای همیشه اجتنابناپذیر کرده است. در این پژوهش فضای سبز محلات شهر اصفهان با استفاده از مدلSWOT مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به مطالعات اسنادی و میدانی صورت گرفته و نظرسنجی از کارشناسان و شهروندان، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و عوامل تهدید برنامهریزی راهبردی فضای سبز اصفهان مشخص شد. با استفاده از ماتریس SWOT امکان تدوین چهار نوع راهبرد یا استراتژی فراهم میشود که در این راهبردها تمرکز بر حداکثر نقاط درونی و فرصتهای بیرونی استوار است. بنابراین تعداد 9 نقطه قوت داخلی در برابر 13 نقطه ضعف داخلی و تعداد 8 فرصت خارجی در برابر 17 تهدید خارجی موثر در فضاهای سبز شهر اصفهان شناسایی و تحلیل شده است. بدین ترتیب تعداد 17 قوت و فرصت به عنوان مزیتها و تعداد 30 ضعف و تهدید به عنوان محدودیتها و تنگناها، پیش روی فضای سبز شهر اصفهان شناخته شدند و بر این اساس عمدهترین راهبردها برای توسعه فضای سبز شهر اصفهان و رفع کمبودها استفاده از فرصتهای محیطی موجود جهت رفع کمبودها و ضعفها است. همچنین برای نتیجه مطلوبتر اقداماتی پیشنهاد شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
40 - بررسی تطبیقی معیارهای قابلیت پیاده مداری در سطح محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
علی صفاری راد مجید شمسحضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی چکیده کاملحضور حرکت پیاده در فضاهای محله ای و افزایش قابلیت پیاده مداری محلات، افزایش امنیت، ایمنی و روابط اجتماعی، دسترسی ها، هویت محله ای، حس تعلق محله، کیفیت محله و کاهش مشکلات زیست محیطی نظیر آلودگی هوا و صوتی و ... را در پی خواهد داشت. مقاله حاضر در محدوده محلات جدید و قدیمی شهر رشت واقع در استان گیلان در راستای پاسخ گویی به این سوال که قابلیت پیاده مداری در سطح محلات مورد مطالعه چگونه است؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت شاخص های پیاده مداری در محلات جدید و قدیمی بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت پیاده مداری محلات جدید و قدیمی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 5 محله جدید و 5 محله قدیمی است، این محلات دارای 124382 هزار نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این راستا با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(61722 نفر) و محلات قدیمی(62660 نفر)، تعداد 183 پرسش نامه در محلات جدید و تعداد 183 پرسش نامه در محلات قدیمی تکمیل گردید و برای درک شکاف شاخص های مورد مطالعه از نظر ساکنان بین محلات جدید و قدیمی، با توجه به ماهیت فاصله ای داده ها، از آزمون t مستقل استفاده شده است. نتایج ارزیابی ها در سطح هر یک از محلات جدید مورد مطالعه نشان می دهد که اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز عرض پیاده رو، جنس کف پیاده رو، دسترسی به حمل و نقل و مراکز آموزشی که فقط در محلات بلوار گیلان، کاکتوس و چمران مناسب می باشد و در سطح هر یک ازمحلات قدیمی مورد مطالعه نیز اکثر شاخص های پیاده مداری دارای وضعیت مناسبی نمی باشد و فاصله زیادی با ضوابط استاندارد آن دارند، به جز اختلاط کاربری ها، تراکم جمعیت مناطق مسکونی، دسترسی به حمل و نقل و مراکز تجاری که فقط در محلات باقرآباد، دباغیان و پاسکیاب مناسب می باشد. نتایج حاصل از آزمون T نشان می دهد که در بسیاری از مؤلفه ها در بین دو جامعه (پاسخ دهندگان) تفاوت معناداری وجود دارد. در مجموع می توان گفت که محلات جدید در بیش تر موارد نسبت به محلات قدیمی طبق مطالعات میدانی و همچنین از نظر پاسخ دهندگان دارای شرایط بهتری از نظر قابلیت پیاده مداری می باشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
41 - مطالعه تطبیقی سطح پایداری در محلات قدیم و جدید شهری (نمونه موردی: محلات بافت قدیم و جدید شهر کرمان)
صدیقه میمندی پاریزیتوسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل میگیرد و برپایه آن تداوم مییابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد میشود. در این راستا ارزیابی سطح پایدار چکیده کاملتوسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل میگیرد و برپایه آن تداوم مییابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد میشود. در این راستا ارزیابی سطح پایداری با استفاده از شاخص های مختلف پایداری در محلات مختلف شهری گامی مؤثر در جهت رسیدن به پایداری شهری قلمداد می شود. هدف این پژوهش ارزیابی و بررسی تطبیقی پایداری در محلات قدیم و جدید شهر کرمان است که با توجه به توسعه ادواری آن ترکیبی است از محلات بر جای مانده از دوره های پیشین و توسعه های جدید شهری. در این میان هر یک از این محلات دوگانه با توجه به شرایط و ویژگی های خود درجه ای از سازگاری با هر یک از اصول توسعه پایدار را نمایش می دهند. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و نتایج حاصل از پژوهش کاربردی – توسعه ای است. در این پژوهش پس از بررسی ادبیات موضوع و همچنین مطالعات اکتشافی در سطح محلات شهر کرمان، پنج بعد کلی پایداری: زیست محیطی، کالبدی- فضایی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و نهادی- سیاسی در قالب 49 شاخص مورد بررسی قرار گرفت و پس از تکمیل پرسش نامه، برای تحلیل میزان پایداری از روش ها و تکنیک های آماری همچون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای، آزمون کی دو، تحلیل رگرسیونی در محیط نرم افزار spss، آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که پایدارترین بعد در هر دو محله بعد اقتصادی است، در مجموع وضعیت پایداری در بافت قدیم و جدید کرمان پایین تر از مقدار متوسط است و در محله مسجد ملک (بافت قدیم شهری) در وضعیتی وخیم تر از محله مطهری (بافت جدید شهری) قراردارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
42 - تحلیل ویژگیهای یک محله سالم از دیدگاه شهروندان (نمونه موردی: محله 3 شهر ایوان)
رحیم بردی آنامرادنژاد سعید ملکی فاطمه رزمگیر لیلا کشتگرمطالعه حاضر در راستای تحلیل ویژگیهای یک محله سالم در محله 3 شهر ایوان در استان ایلام به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است که به شیوه پیمایشی درآن به جمعآوری دادههای تحلیلی اقدام شده است. جامعه نمونه پژوهش 321 نفر از شهروندان محله 3 شهر ایوان هستند چکیده کاملمطالعه حاضر در راستای تحلیل ویژگیهای یک محله سالم در محله 3 شهر ایوان در استان ایلام به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است که به شیوه پیمایشی درآن به جمعآوری دادههای تحلیلی اقدام شده است. جامعه نمونه پژوهش 321 نفر از شهروندان محله 3 شهر ایوان هستند که بر اساس فرمول عمومی کوکران و به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدهاند. برای تحلیل ویژگی های محله سالم از 4 مؤلفه میزان آسایش، میزان امنیت، قابل دسترسی بودن و دسترسی محله، جهت ارزیابی میزان رضایت شهروندان محله استفاده شده است. تحلیل دادهها متناسب با اهداف فرعی ترسیم شده از طریق آماره T و تحلیل رگرسیون خطی انجام گرفته است. نتایج تحلیلی پژوهش نشان میدهد که مؤلفه دسترسی با میزان اختلاف از میانگین 39/41 و میزان اریب از مرکز 0123/0 از دیدگاه شهروندان در وضعیت مناسبی در محله قرار دارد. تحلیل رگرسیونی مؤلفه های پژوهش نشان می دهد که با توجه میزان بتای بدست آمده و سطح معنی داری با اطمینان 95/0 مؤلفه های پژوهش در سالم سازی محله 3 ایوان تأثیر مستقیم دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
43 - ظرفیت سنجی فضایی توسعه میان افزای شهر بروجرد
محمد مهرافزون زنگانه احمد علی شماعی طاهر پری زادی تاج الدین کرمیامروزه توسعه میان افزا برای شهرهایی که با محدودیت توسعه افقی و تنگناهای طبیعی مواجه می باشند رویکردی مناسب شناخته شده است.این نوع پدیده توسعه درونی از یک سو به مسئله تأمین مسکن شهری مربوط می شود و از سوی دیگربه ضرورت حفظ زمین های محدوده ی شهر و حوزه های پیرامون آن باز م چکیده کاملامروزه توسعه میان افزا برای شهرهایی که با محدودیت توسعه افقی و تنگناهای طبیعی مواجه می باشند رویکردی مناسب شناخته شده است.این نوع پدیده توسعه درونی از یک سو به مسئله تأمین مسکن شهری مربوط می شود و از سوی دیگربه ضرورت حفظ زمین های محدوده ی شهر و حوزه های پیرامون آن باز می گردد.بسیاری از اراضی شهری یا فاقد کاربری هستند و یا دارای کاربری های فراشهری(زندان ها و پادگان ها و غیره) می باشند و یا اینکه متناسب با ارزش زمین و تأسیسات و تجهیزات موجود،تراکم ساختمانی-جمعیتی اعمال نشده است.همین امر باعث شده که شهرهای در فضاهای پیرامون خود به گونه ای ناموزون وافراطی گسترش یابند.این در حالی است که می توان با محدود کردن گسترش حاشیه ای و اعمال سیاست های تشویقی متراکم سازی علاوه بر استفاده بهینه و حداکثری از ظرفیت های درون شهر،مانع تخریب محیط زیست و نابودی اراضی کشاورزی وزراعی حاشیه شهرها شد و با هدایت توسعه کالبدی میان افزا گامی در جهت توسعه پایدار شهری برداشت.براساس آمارهای موجود،67هزار هکتار بافت فرسوده شهرهای کشور شناسایی شده است که از این میزان؛258 هکتار آن در شهربروجرد قرار دارد و عدم توجه به توسعه میان افزا شهرهای کشور و به طور اخص شهر بروجرد می باشد.برهمین اساس هدف مقاله در راستای ظرفیت سنجی فضایی توسعه میان افزا دراراضی رها شده وبلااستفاده شهر بروجرد است و روش پژوهش به صورت توصیفی،تحلیلی وییمایشی می باشد. بنابراین با آگاهی از میزان اراضی خالی و ساخته نشده درون شهر بروجرد و برآورد میزان اراضی قابل دریافت،ضرورت استفاده بهینه از فضاهای خالی و کم بهره برداری شده و فضاهای رها شده جهت تأمین مسکن با رویکرد توسعه میان افزا شهرقابل درک است و ارجح بر توسعه پراکنده شهر در اراضی پر شیب و ناهموار با هزینه های آماده سازی بسیار بالا می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
44 - بررسی و اولویتبندی زیستپذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد
پژمان محمدی ده چشمه یوسفعلی زیاری علی توکلانارزیابی شاخصهای زیست پذیری میتوانند وضعیت محدودههای مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آنها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد میباشد. تحقی چکیده کاملارزیابی شاخصهای زیست پذیری میتوانند وضعیت محدودههای مختلف جغرافیایی شهر را به صورت تطبیقی نشان داده، آنها را از نظر وضعیت امکانات، خدمات و نیز تنگناهای شهری رده بندی کرده و اولویت بخشند. هدف از پژوهش حاضر اولویت بندی زیست پذیری مناطق و محلات شهر شهرکرد میباشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت یک پژوهش تحقیقی است. جامعه آماری شامل ساکنان شهر شهرکرد به تعداد 160000 نفر میباشد که تعداد نمونه برابر 383 نفر بر اساس فرمول کوکران و به شیوه تصادفی در دسترس تعیین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای که دارای سه بخش اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی با 85 سؤال میباشد که روایی پرسشنامه به شیوه صوری به تأیید 5 تن از اساتید مربوطه رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 83/0 تعیین شد. دادههای گردآوری شده بر اساس آزمون فریدمن با نرمافزار SPSS22 و نیز نرمافزار GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که منطقه 1 که اغلب مراکز اداری و خدماتی در آن قرار دارد به لحاظ زیست پذیری در رتبه نخست و منطقه 2 در رتبه دوم قرار دارد. همچنین رتبه بندی محلات مختلف در شهر شهرکرد نشان از آن دارد که محله هایی که در حاشیه شهر قرار دارند و از مرکز دور بوده و با توجه به جمعیت ناهمگون آن و حاشیه نشینی، نبود امکانات و خدمات مناسب و.... به لحاظ زیستپذیری در مراتب آخر قرار دارند و محلاتی که در مرکز شهر قرار دارند به لحاظ زیست پذیری در وضعیت بهتری قرار دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
45 - ارائه مدلی عمومی برای محله جرمخیز
مصطفی اجتهادی صلاح الدین قادری فرشید خضریوجود نظریهها و مطالعات متعدد درباره جرم در سطح محله بهرغم داشتن نقاط مثبت دچار نوعی تقلیلگرایی و ابهام هستند. بسیاری از این مطالعات در بررسی جرم به عوامل یکی از حوزهها مانند اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی توجه کردهاند و قادر به مطالعه نظاممند جرم در سطح محله نبو چکیده کاملوجود نظریهها و مطالعات متعدد درباره جرم در سطح محله بهرغم داشتن نقاط مثبت دچار نوعی تقلیلگرایی و ابهام هستند. بسیاری از این مطالعات در بررسی جرم به عوامل یکی از حوزهها مانند اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی توجه کردهاند و قادر به مطالعه نظاممند جرم در سطح محله نبودهاند. همچنین نظریهها و مطالعاتی که سعی کردهاند مدلی ترکیبیتر برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهند بازهم بهخوبی قادر به ترکیب سطوح و ابعاد مختلف نبودهاند. هدف این مقاله ارائه مدلی چندبعدی و چندسطحی با تأکید بر عوامل و سازوکارهای علی برای توضیح جرم در سطح محله است. این مقاله بدون اینکه ادعای ارائه نظریه داشته باشد تلاش میکند با مرور فشرده نظریههای موجود در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی و ترکیب آنها مدلی عمومی برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهد. مقاله میکوشد توان تبیینی و توضیحی مطالعات حوزه محله و جرم را بالا ببرد. میزان موفقیت این هدف مشروط به آزمون این مدل با استفاده از دادههای درون و بین محلهای و همچنین نقد آن توسط محققان این حوزه است. مدل ارائهشده در این مقاله مدلی چندبعدی و چندسطحی است بهگونهای که تلاش شده ویژگیهای بیرونی و درونی محله همراه با قدرت عاملین جمعی و فردی را برای تبیین و توضیح جرم ترکیب کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
46 - ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی در محلات حاشیه نشین شهر سنندج
فرزین چاره جو عاطفه احمدیامروزه کیفیت مکان زندگی انسان، یکی از مهمترین حوزههای پژوهشهای برنامه ریزی مکانی – فضایی در کشورهای مختلف است. این اهمیت، به دلیل تاثیرگذاری روز افزون پژوهشهای کیفیت زندگی در پایش سیاستهای عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی است. بناب چکیده کاملامروزه کیفیت مکان زندگی انسان، یکی از مهمترین حوزههای پژوهشهای برنامه ریزی مکانی – فضایی در کشورهای مختلف است. این اهمیت، به دلیل تاثیرگذاری روز افزون پژوهشهای کیفیت زندگی در پایش سیاستهای عمومی و نقش آن به عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه ریزی است. بنابراین شناخت، اندازه گیری و بهبود کیفیت زندگی از اهداف عمدهی محققان، برنامه ریزان و دولتها در چند دهه اخیر بوده است. از این رو شناسایی فاکتورهای موثر در ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی، برنامه ریزان را در ارائه راهبرد مناسب جهت توسعه مناطق مختلف، شهرها متناسب با نیازمندیها و امکانات نواحی یاری خواهد کرد. در این راستا پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از روش FTOPSIS (فازی- تاپسیس) انجام گرفته است. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش، محلات حاشیه نشین شهری (ننله، نایسر، شهرک مولوی و فرجه)، است. جامعه نمونه مورد بررسی، شامل 40 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری (شوراها و کارشناسان شهری)، شهر سنندج است، که به شیوه تمام شماری، همگون و هدفمند انتخاب شدند. نتایج مطالعه در ارزیابی و سنجش کیفیت زندگی در میان محلات حاشیه نشین بر اساس شاخصهای شناسایی شده، نشان داد که بعد اقتصادی با امتیاز 1.979 کمترین وزن و بعد محیطی با امتیاز 2.251 بیشترین وزن را از دیدگاه کارشناسان شهری در وزنهای حداقل، میانگین و حداکثر فازی(W ̃_i )، به خود اختصاص داده است. شاخصهای که حائز کمترین وزن شدهاند بایستی جهت بهبود کیفیت زندگی و رونق اجتماعی و اقتصادی این محلات مورد توجه مدیران، برنامهریزان و سیاستگذاران واقع شوند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
47 - ارزیابی سطح و سرانه کاربری های خدماتی در مقیاس محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
علی صفاری راد مجید شمس عباس ملک حسینیاهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را چکیده کاملاهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم می کند؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت کاربری های اراضی و خدمات در محلات بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت محلات ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 4 محله جدید و 4 محله قدیمی است، این محلات دارای 100263 نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند و با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(49663 نفر) و محلات قدیمی(50600 نفر)، تعداد 183 پرسشنامه در محلات جدید و 183 پرسشنامه در محلات قدیمی تکمیل گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد میزان سرانه کاربری مورد نیاز در سطح محلات جدید مانند؛ بلوار گیلان، چمران، آزاد و حمیدیان به ترتیب 38/14، 34/3، 01/8 و 27/12 و در سطح محلات قدیمی مانند؛ باقرآباد، دباغیان، یخسازی و پاسکیاب به ترتیب 19/10، 85/26، 7/20 و 47/12 متر مربع می باشد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب نمی باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم نمی کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
48 - تبیین نقش امنیت اجتماعی در ارتقاء مولفه های سلامت اجتماعی محلات اسکان غیررسمی(موردی: محله اسلام آباد شهر زنجان)
محمد تقی حیدری مجید حضرتیسلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه چکیده کاملسلامتی شامل وضعیتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. و یکی از مهمترین اهداف توسعه شهری، حفظ سلامتی به عنوان اساس ادامه حیات جامعه است. با توجه به اینکه سلامت اجتماعی ابعاد بهداشت روانی، فردی و اجتماعی را دربر می گیرد، بنابراین، امنیت اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های تعیین کننده در ارتقاء سلامت اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، بدنبال ارزیابی نحوه تاثیر امنیت اجتماعی در بهبود و ارتقاء وضعیت سلامت اجتماعی در محله اسلام آباد شهر زنجان است. تا از طریق آسیب شناسی، راهکارهای لازم جهت ارتقاء آن در جامعه را شناسایی کند. گرد آوری اطلاعات با روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری تحقیق ساکنین محله اسلام آباد شهر زنجان با 35820 نفر جمعیت است که با کمک جدول مورگان 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده ها با روش کروسکال-والیس، تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیونی چند متغیره، به کمک نرم افزار SPSS انجام شده است.طبق نتایج،در جامعه آماری، میانگین امنیت اجتماعی 5/3 و سلامت اجتماعی038/3 است. همچنین میزان همبستگی بین این دو 461/0 است. براساس آزمون رگرسیون چند متغیره، میزان همبستگی امنیت اجتماعی با شاخصهای یکپارچگی اجتماعی 474/0 مشارکت اجتماعی447/0 ، پذیرش اجتماعی375/0 ، پیوستگی اجتماعی248/0 و شکوفایی اجتماعی162/0 است. برای تقویت سلامت اجتماعی در محلات شهری، توجه به امنیت اجتماعی در سیاستگذاری های سلامت؛ توسعه زیرساختهای اقتصادی؛ تقویت احساس مسئولیت فردی و جمعی در بین ساکنین محلات شهری؛ تقویت عملکرد نهادهای مشارکتی در محلات شهری؛ و افزایش برنامه های فرهنگی ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
49 - شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در محلات شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
مریم حافظی فر فرح حبیب حسین ذبیحیبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیستمحیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش چکیده کاملبا گذشت نزدیک به سه دهه از طرح مبحث توسعه پایدار، پرداختن به پایداری اجتماعی نسبت به دو بعد اقتصادی و زیستمحیطی بسیار کمرنگ بوده است اما در سالهای اخیر ادبیات مرتبط با این بعد از توسعه پایدار نیز گسترش یافته است. مطالعات نشان میدهد که بهترین مقیاس برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی محلات شهری میباشند اما نکته مهم تعدد و تنوع شاخصها در سطوح و مقیاسهای متفاوت با روابط درهمتنیده علی-معلولی میباشد؛ بنابراین هدف این پژوهش تحلیل روابط علی- معلولی و شناسایی عوامل کلیدی پایداری اجتماعی در مقیاس محلات شهری در شهر اردبیل میباشد. بدین منظور از تحلیل تفسیری ساختاری در نرمافزار میکمک استفاده شده است. بهمنظور تهیه دادههای ورودی مدل، متناظر با 47 شاخص بدست آمده یک ماتریس 47*47 در اختیار 25 نفر از کارشناسان امور شهری اردبیل قرار گرفت. نمونهگیری در این پژوهش با استفاده از روشهای نمونهگیری هدفمند و متوالی در قالب دلفی دومرحلهای انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که شاخصهای پایداری اجتماعی به چهار دسته متغیرهای پیوندی، تأثیرگذار، وابسته و مستقل قابلتقسیم هستند و با توجه به ماتریسهای روابط غیرمستقیم شاخصهای وجود مؤسسات دموکراتیک، پاسخگویی سیاسی و نهادی و سطح دموکراسی که شاخصهای مدیریتی و نهادی محسوب میشوند، بیشترین تأثیرگذاری غیرمستقیم را در شبکه روابط بین متغیرها داشتهاند و متغیرهای کلیدی جهت ایجاد پایداری اجتماعی میباشند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
50 - ارزیابی و رتبهبندی شکوفایی شهری محلات منطقه 18 شهرداری تهران
موسی کمان رودی کجوری طاهر پریزادی فرهاد آگاه آزیتا مومنی بیدزرد فاطمه شفیعیمقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساختها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانونگذاری و شصت و چهار شاخص میباشد. با توجه به اینکه توسعه مشترک و متوازن از ویژگ چکیده کاملمقدمه: شکوفایی شهری بطور رسمی در سال 2012 توسط برنامه اسکان بشر ملل متحد مطرح شد و دارای شش بعد بهره وری، زیرساختها، کیفیت زندگی، عدالت و شمول اجتماعی، پایداری محیط زیستی و حکمروایی و قانونگذاری و شصت و چهار شاخص میباشد. با توجه به اینکه توسعه مشترک و متوازن از ویژگیهای مهم شکوفایی است، این اتفاق باید در کلیه این ابعاد و کارکردهای شهری صورت پذیرد.هدف: هدف این پژوهش، بررسی و سطحبندی محلات آن منطقه بر اساس شاخصهای شکوفایی شهری است.روش شناسی تحقیق: در این پژوهش از مطالعات کتابخانهای برای تعیین شاخصهای شکوفایی شهری و از روش میدانی برای شناخت وضعیت آنها در محلات آن منطقه استفاده شده است. برای تحلیل داده و اطلاعات این پژوهش و ارزیابی و رتبهبندی محلات آن منطقه از نظر شاخصهای شکوفایی شهری از مدل تاکسونومی عددی و نرمافزارهای ARC GIS،SPSS و EXCEL استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه 18 شهرداری تهران به عنوان یکی از مناطق حاشیهای این شهر با گسترش بیرویه و پراکنده، تخریب و افزایش آلودگی محیط زیست، کمتوجهی به بهسازی و نوسازی بافتهای ناکارآمد و مسئلهدار، افزایش هزینه خدمات و گسترش حاشیهنشینی و فقر مواجه میباشد و از شکوفایی مناسبی برخوردار نیست.یافته ها و بحث: نتایج این پژوهش نشان می دهد که محدوده این پژوهش از نظر شکوفایی شهری در شرایط نامناسبی قرار دارد و این وضعیت در محلات مختلف آن متفاوت است. این شرایط از فقدان سیاست و برنامههای تعادلبخشی فضایی توسعه و شکوفایی محلات آن محدوده ناشی شده است. برای شکوفایی محلات آن محدوده، تهیه و اجرای برنامه یکپارچه موضوعی و موضعی شکوفایی با مشارکت شهروندان ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
51 - تحلیلی بر وضعیت شاخصهای بازآفرینی شهری در بافتهای تاریخی (مطالعه موردی: بافت تاریخی رشت)
حمید رحیمی جلال عظیمی آملی نصرالله مولائی هشجینتوسعه شهری قرارگرفتهاند. در کشور ایران برخورد مناسبی با این بافتها نشده و اقدامات صورت گرفته تأثیر قابلتوجهی در بهبود آنها نداشته است. شهر رشت از نقاط شناختهشده گردشگری استان گیلان و کشور است. عدم توجه به ارزش تاریخی و پتانسیلهای موجود، بافت تاریخی شهر را در معرض چکیده کاملتوسعه شهری قرارگرفتهاند. در کشور ایران برخورد مناسبی با این بافتها نشده و اقدامات صورت گرفته تأثیر قابلتوجهی در بهبود آنها نداشته است. شهر رشت از نقاط شناختهشده گردشگری استان گیلان و کشور است. عدم توجه به ارزش تاریخی و پتانسیلهای موجود، بافت تاریخی شهر را در معرض تهدیدات فراوان ازجمله از بین رفتن هویت، نابسامانیهای بصری و فرسودگی آثار تاریخی قرار داده است. هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، تحلیلی بر وضعیت شاخصهای بازآفرینی در بافتهای تاریخی شهر رشت است. روششناسی تحقیق: روش انجام این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش تعداد خانوارهای ساکن در محلات تاریخی شهر رشت بود. بر اساس سرشماری سال 1395 تعداد کل خانوار در جامعه آماری پژوهش، 26921 نفر است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران و با خطای 05/0 و با در نظر گرفتن آمار جمعیتی محدوده موردمطالعه 382 سرپرست خانوار تعیین شد. برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از آزمونهای آماری با استفاده از نرمافزار SPSS استفادهشده است همچنین از تکنیک TOPSIS نیز برای رتبهبندی و تحلیل محلههای تاریخی استفادهشده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان رشت، استان گیلان. یافتهها: یافتههای تحقیق نشان میدهد میانگین برای شاخص بازآفرینی شهر رشت برابر با 79/2 شد که نشان از سطح نزدیک به متوسط رو به پایین دارد. همچنین یافتهها بیانگر این است که وضعیت بعد اقتصادی با میانگین 196/3 نسبت به سه بعد دیگر در بافتهای تاریخی شهر رشت بهتر است. بعد زیستمحیطی با نمره میانگین 808/2 در رتبه دوم قرار گرفت. نهایتاً ابعاد کالبدی و اجتماعی نیز به ترتیب با نمرات میانگین 540/2 و 474/2 در رتبههای سوم و چهارم قرار گرفتند. نتایج: در نتایج تحقیق نشان داد شاخصهای بازآفرینی بافتهای تاریخی شهر رشت از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و لازم است تا مدیریت شهری از طریق تهیه و تدوین طرحهای ویژه بازآفرینی در این مسیر گام بردارد. نتایج تحقیق همچنین نشان میدهد که در طرحهای ویژه بازآفرینی هر محله باید بر ظرفیتهای درونی و پتانسیلهای محلات تمرکز کرد و از ارائه الگوها و طرحهای تیپ و یکنواخت و مشابه جلوگیری شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
52 - تبیین ارتباط مهم ترین معیارهای برنامه ریزی فضایی و هویت شهری در محلات جدید و تاریخی با روش مدل رگرسیون چندگانه (نمونه موردی: محلات تاریخی و جدید شهر قزوین)
مهسا کریمی منوچهر طبیبیان مسعود الهیمقدمه: در دهههای اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکانها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منط چکیده کاملمقدمه: در دهههای اخیر برنامهریزی فضایی با هدف اصلی مدیریت خردمندانه فضا در شکل دادن به کالبد و معنا دهی به مکانها، توجه محققان را به خود جلب نموده است. مولفههای این نوع برنامهریزی میتواند نقش اثرگذاری در تغییر نگرش شهروندان به محل زندگی خود داشته باشد. بنابرین منطقی به نظر می-رسد که از ابزارهای این نوع برنامهریزی در ارتقای هویت محلات استفاده گردد.هدف پژوهش: هدف اساسی ارزیابی نقش برنامهریزی فضایی در تقویت هویت شهری میباشد و با بررسی ارتباط بین مهمترین معیارهای برنامهریزی فضایی به عنوان متغیر مستقل و هویت شهری به عنوان متغیر وابسته دنبال میگردد.روششناسی تحقیق: پژوهش حاضر روشی توصیفی- تحلیلی دارد. ابتدا با تحلیل محتوا تعداد ۷۶ مولفه شناسایی و سپس با روش دلفی پرسشنامه خبرگان تهیه و در سه دور رفت و برگشت شد. در نهایت ۲۱ مولفه باقی ماند که برای تهیه پرسشنامه شهروندان در محلات تاریخی و جدید استفاده گردید. ارزیابی این مؤلفهها با پرسشنامه منضم به طیفهای پنجگانة لیکرت از نمونه آماری به تعداد ۳۶۴ نفر در محلات تاریخی و ۳۵۱ نفر در محلات جدید توزیع شد. تحلیل دادهها با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه در نرمافزار SPSS انجام گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محلههای ملک آباد قزوین به عنوان نمونهای از بافت تاریخی و ملاصدرا به عنوان نمونهای از بافت جدید محدوده جغرافیایی این تحقیق هستند که به ترتیب ۵/۲۳ و ۵/۵۱ هکتار مساحت و ۴۱۵۶ و ۷۲۵۴ نفر جمعیت دارند. یافتهها و بحث: از بین مولفههای شناسایی شده تعداد ۲۱ مولفه (معیار) در پنچ گروه مدیریتی، فضایی-کالبدی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست-محیطی به عنوان متغیرهای مستقل در نهایت انتخاب گردید. متغیر وابسته نیز هویت شهری بوده است. برای مولفههای تحقیق به ترتیب ۲۱، ۱۲، ۱۶، ۱۵ و ۱۲ زیر معیار شناسایی شد. مشخص گردید که ارتباط مستقیمی بین متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق وجود دارد. همچنین در بافت جدید رابطه بین برنامهریزی کالبدی و احساس هویت محلی و رابطه بین برنامهریزی اجتماعی-فرهنگی با احساس هویت محلی قویتر از بافت قدیم میباشد. نتایج :در بافت تاریخی مشکلاتی از جمله عدم توجه به ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی که نقش اساسی در هویت شهری ایفا میکنند، وجود دارد. برنامهریزی فضایی در محلات جدید که از پیش برای آن اندیشیده شده هم نتوانسته است باعث ایجاد هویت شهری شود و ساکنان با مشکلات اجتماعی، هویتی و فرهنگی روبهرو هستند. برای بهبود وضعیت هویت محلات قزوین لازم است با اراده مدیران شهری و مشارکت شهروندان راهکارها و پیشنهادات مطرح شده مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
53 - تحلیل و اولویت بندی بررسی کیفیت زندگی محلات شهری (مطالعه موردی: شهر جویبار)
صدیقه لطفی محبوبه کوچک زاده زلیخاه خیرخواه امیر اشنوییکیفیت زندگی، به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته در کشور های غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاض چکیده کاملکیفیت زندگی، به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته در کشور های غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ی کیفیت زندگی محلات شهر جویبار در قالب سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و 17 شاخص که از طریق مدل آنتروپی شانون انجام شده است. در این راستا، برای رفع اختلاف مقیاس شاخص ها و محاسبه شاخص ترکیبی از روش استاندارد کردن استفاده شده است و همچنین تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است و نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده این است که محلات 10 گانه ی شهر جویبار از نظر این شاخص ها در سه گروه کم برخوردار، نیمه برخوردار، برخوردار تقسیم شده اند. در شهر جویبار محلات بالامحلـه، تـازه آبـاد کم بــرخوردار (محروم) و محلات حیدرآباد، جوان محله، باغبان محله، شهرک سپاه در گروه نیمه برخوردار و محلات کلاگر محله، سراج کلا، کردمحله، فقیه محله در طبقه ی برخوردار قرار می گیرند و در پایان کار با استفاده از نرم افزار GIS نقشه ی مربوط به هرکدام از این سطوح ترسیم شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
54 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش محلهای جمعیتها در دو بافت منتخب شمالی و جنوبی شهر تهران
سیدرضا معینی تکتم هادی زادهبا توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایشهای جمعیتی به زندگی در محلههای شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محلههای شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب میشوند نقش مهمی در روند رو به رشد چکیده کاملبا توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایشهای جمعیتی به زندگی در محلههای شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محلههای شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب میشوند نقش مهمی در روند رو به رشد شهرها دارند. محله بیش از آنکه یک عنصر فیزیکی در شهر باشد یک بافت اجتماعی است که از نظر فضایی توسط ساکنان آن درک و مشخص میشود و محل ایجاد ارتباط متقابل و هویت یابی مشترک میان شهروندان است. قدرت هر محله تابع تجانس اجتماعی ساکنان آن است به گونهای که همسانی و شباهت در نوع زندگی، موجب نزدیک شدن و شناسایی متقابل افراد و احساس تعلق به گروه معین میشود. این سوال اساسی که چه عوامل اجتماعی بر گرایش محلهای جمعیتها نقش دارند مساله اصلی در پژوهش حاضر میباشد. احساس گرایش محلهای براساس شاخص حس تعلق و همبستگی در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته مورد سنجش و در رابطه با سایر متغیرها (متغیرهای مستقل) قرار گرفته است. عوامل اجتماعی که بر این گرایش و حس تعلق موثر فرض شدهاند، متغیرهای سبک زندگی، پایگاه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی میباشد. این فرض در نظر گرفته شده است که هریک از متغیرهای فوق در رابطه با حس تعلق و گرایش محلهای هستند و بر انتخاب ساکنان به عنوان محل سکونت دخیل بودهاند. برای انجام پژوهش حاضر و آزمون فرضیات از روشهای اسنادی و کتابخانهای و در مرحله بعد از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج و یافتههای پژوهش نشان میدهد که بیشترین ارتباط معنادار و وجود همبستگی بین سبک زندگی و پایگاه اجتماعی افراد با حس تعلق و گرایش به محل زندگی بوده است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی میان دو منطقه 1 (شمالی) و منطقه 16 (جنوبی) شهر تهران صورت گرفته است، مقایسه میانگین نتایج دو منطقه وجود تفاوت معنادار میان عوامل اجتماعی مورد بررسی به عنوان شاخصهای تاثیر گذار بر گرایش محلهای را نشان میدهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
55 - بررسی نقش مولفه های هویت ساز برای افزایش حس تعلق به مکان درمحلات سنتی
شراره فرهادبی شک بحران هویت بعنوان یکی از مهمترین چالش های فردی و اجتماعی در جوامع امروزی بروز نموده است که به دلیل سهم بسزای مولفههای هویت بخش در توسعه اجتماعات منسجم، فقدان هویت منجر به ظهور جوامعی منقطع یا فاقد ارتباط میان ساکنین با یکدیگر شود. ارتباطساکنان با یکدیگر و با محیط چکیده کاملبی شک بحران هویت بعنوان یکی از مهمترین چالش های فردی و اجتماعی در جوامع امروزی بروز نموده است که به دلیل سهم بسزای مولفههای هویت بخش در توسعه اجتماعات منسجم، فقدان هویت منجر به ظهور جوامعی منقطع یا فاقد ارتباط میان ساکنین با یکدیگر شود. ارتباطساکنان با یکدیگر و با محیط اقامتشان را اگر دلبستگی به محله تعبیر نماییم، تزلزل یا فقدان هویت ساکنان، تغییر شکل ساختمان ها و فضاها،تغییر در ارتباط ساکنان با ساختمان ها و فضاهای مسکونی بر میزان دلبستگی ساکنین به محله تاثیر گذار بوده و می تواند آثار سویی مانند مسئولیتگریزی، دل زدگی و بی تفاوتی که جنبه های فردی و اجتماعی دارد را سبب شود. اگر چه پژوهشهای مختلفی در خصوص دلبستگی به مکان انجامشده است، اما تاکنون پژوهشی در خصوص سنجش رابطه میان مولفه ای هویت ساز بر دلبستگی به مکان صورت نگرفته است و از این رو، پژوهشحاضر قصد دارد تا به بررسی تببین مولفه های هویت ساز برای افزایش حس تعلق به مکان در محله آقازمان شهر سنندج بپرازد. روش شناسی اینپژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت روش توصیفی– استنباطی بوده و علاوه بر داده های کتابخانه ای از داده های میدانی نیزاستفاده شده است که برای نیل به اهداف پژوهش، از پرسشنامه برای 033 خانوار از ساکنان این محله استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیلتوصیفی واستنباطی داده ها نیز، تحقیق از نرم افزارهای Amos و Spss بهره جست که یافته ها با تایید فرضیات نشان می دهد رابطه میانمولفه های هویت ساز )نماد،تزئینات،الگوهای گذشته(بر دلبستگی به محله تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این، نتایج مدل سازی معادلات ساختاریداده های این تحقیق نشان می دهد که با بکارگیری مولفه ای هویت ساز در ساختار کالبدی محلات سنتی آقازمان دلبستگی به مکان نیز افزایشمی یابد. این تحقیق در بخش انتهایی با تبیین نقش مولفه های هویت ساز در ساختار کالبدی محلات سنتی بمنظور ارتقای دلبستگی به مکان درمیان ساکنان اینگونه محلات می پردازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
56 - تعیین مهمترین استراتژیهای تأمین مالی در پهنه نابسامان میانی محدودهها و محلات هدف بازآفرینی شهری با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکهای فازی از نوع مقدار تعدیلشده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب واقع در منطقه 20 شهرداری تهران)
سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپور زرندی مهرزاد مینوییاقدامات بهسازی و نوسازی در محدودهها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئلهای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪودهها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار میگیرد که آیا میتوان جهت اتخ چکیده کاملاقدامات بهسازی و نوسازی در محدودهها و محلات هدف بازآفرینی شهری مسئلهای است چندوجهی و ﺑﺎ روﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ، ﺳﺮﻋﺖ ﺷﻜﻞﮔیری اﻳﻦ ﻣﺤﺪودهها از این اقدامات ﺑیشتر ﺑﻮده و اﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ در اﺑﻌﺎد ﻛﻤﻲ و کیفی رو ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ. در این تحقیق این ایده موردسنجش قرار میگیرد که آیا میتوان جهت اتخاذ تصمیمهای صحیح در راستای تأمین مالی این محدودهها، از مدلهای تحلیل پوششی داده کمک گرفت؟ این پژوهش از طریق مرور ادبیات و بررسی مبانی نظری به شناسایی عوامل موثر در انتخاب روشهای تأمین مالی متناسب با 50 پلاک محله جوانمرد قصاب پرداخته و در نهایت با استفاده از تحلیل پوششی داده شبکهای فازی از نوع مقدار تعدیلشده دامنه، کارایی کلی و کارایی بخشی برای دولت و مردم را تعیین و سپس برای هر پلاک روشهای تأمین مالی منتخب را پیشنهاد میدهد. نتایج پژوهش حاکی از کاربرد مؤثر روش تحلیل پوششی دادهها برای محاسبه کارایی روشهای تأمین مالی میباشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
57 - بررسی تأثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر رضایت از کیفیت زندگی در محلات شهری (مطالعه موردی: محلات سلطان میراحمد و فین کاشان)
مونا لقمان زهرا سادات سعیده زرابادی مصطفی بهزادفرمحلههای شهری به عنوان هسته اصلی جریانهای اجتماعی در گذر زمان، نقش اساسی در شکلدهی و ساماندهی ارتباطات پایدار اجتماعی داشته است. در طول چند دهه اخیر با توسعه شهرها و تغییرات اساسی زندگی ساکنان، این هستهی ارزشمند شهری دچار بحران شده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد چکیده کاملمحلههای شهری به عنوان هسته اصلی جریانهای اجتماعی در گذر زمان، نقش اساسی در شکلدهی و ساماندهی ارتباطات پایدار اجتماعی داشته است. در طول چند دهه اخیر با توسعه شهرها و تغییرات اساسی زندگی ساکنان، این هستهی ارزشمند شهری دچار بحران شده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و همچنین سنجش میزان تأثیرگذاری سرمایه اجتماعی بر رضایت از کیفیت زندگی در محلههای شهری است. روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و بر حسب گردآوری دادهها ترکیبی است. روش نمونه گیری چند مرحله ای و ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت پرسشنامه بوده است. جهت آزمون فرضیات پژوهش از آزمون تفاوت میانگین ها برای دو نمونه مستقل، آزمون همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج بیانگر وجود ارتباط معنیدار میان تمامی ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی است و سرمایه اجتماعی پیش بینی کننده مناسبی برای متغیر رضایت از کیفیت زندگی است. نتایج نشان داد که میزان تأثیرگذاری متغیر سرمایه اجتماعی بر رضایت از کیفیت زندگی (0/58) میباشد. بیشترین تأثیرگذاری متغیر سرمایه اجتماعی بر متغیر کیفیت زندگی را شاخص اعتماد (0/86) دارا است. با ارتقاء سرمایه اجتماعی از طریق افزایش اعتماد می توان رضایت از کیفیت زندگی را در محلات شهری ارتقاء داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
58 - تبیین تغییرات ساختاری خشونت در جامعه (مورد مطالعه شهرستان خمینی شهر اصفهان)
نیلوفر آقایی سید علی هاشمیان فرپژوهش پیش رو با هدف تبیین تغییرات ساختاری خشونت با تاکید بر عوامل اجتماعی صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر به روش پیمایش و کمی است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرمافزار نمونهگیری و به تعداد 413 نفر است. شیوه نمونهگیری دراین پژوهش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای می چکیده کاملپژوهش پیش رو با هدف تبیین تغییرات ساختاری خشونت با تاکید بر عوامل اجتماعی صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر به روش پیمایش و کمی است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرمافزار نمونهگیری و به تعداد 413 نفر است. شیوه نمونهگیری دراین پژوهش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای میباشد. با توجه به یافتههای این پژوهش؛ سرمایه اجتماعی، رضایت از زندگی و سرمایه فرهنگی بر خشونت تأثیر معناداری داشته، همچنین وضعیت سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و خشونت در جامعه آماری پایینتر از حد متوسط، اما وضعیت رضایت از زندگی در جامعه آماری بالاتر از حد متوسط گزارش شده است. بر اساس یافتههای بدست آمده، تمرکز بر سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در یک محله کم برخوردار در عدم گرایش به تغییرات افزایشی خشونت اثرات قابل توجهی دارد. این امر در این مناطق و در بین جوانان و نوجوانان بیشتر به چشم می خورد و رضایت از زندگی و عدم خشونت تابع تغییر در میزان سرمایه هاست. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
59 - واکاوی تأثیر بین کارایی سراسری و کارایی بخشی روشهای تأمین مالی از دیدگاه حاکمیت و ساکنان پهنه نابسامان میانی محدودهها و محلات هدف بازآفرینی شهری مبتنی بر مدل تحلیل پوششی داده شبکهای فازی از نوع مقدار تعدیلشده دامنه (مطالعه موردی: محله جوانمرد قصاب شهر تهران)
سارا هداوند محمد ابراهیم محمدپورزرندی مهرزاد مینوییاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونهگیری غیرتص چکیده کاملاین مقاله تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین تأثیر کارایی سراسری و بخشی حاکمیت و ساکنان به ازای روشهای تأمین مالی منتخب در محله جوانمرد قصاب است. جامعه آماری شامل کلیه املاک مسکونی واقع در این محله بوده که از میان آنها 50 پلاک همگن از لحاظ مساحت عرصه به روش نمونهگیری غیرتصادفی انتخاب گردید. به کمک مدل تحلیل پوششی داده شبکهای فازی از نوع مقدار تعدیلشده دامنه، کارایی سراسری و بخشی محاسبه و با بهرهگیری از مدل تحلیل خوشهای kمیانگین روشهای تأمین مالی از لحاظ کارایی بخشی در سه گروه دستهبندی شد. یافتههای حاصل از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون F تحلیل واریانس دوطرفه در محیط نرمافزار SPSS نشان میدهد که رابطه مستقیم و مثبتی بین کارایی کلی و بخشی ساکنان در تمام روشهای تأمین مالی با متوسط ضریب همبستگی 0.834 با سطح معناداری 99 درصد وجود دارد که نقش ساکنان را در فرآیند بهسازی و نوسازی برجستهتر مینماید. یافتهها بین کارایی کلی و حاکمیت رابطه مستقیم متوسط را با ضریب همبستگی متوسط 0.570 نشان میدهد. نتایج حاکی از آن است که بین کارایی بخشی ساکنان و حاکمیت رابطه معناداری وجود ندارد که نشان از عدم همسویی در تأمین مالی بین منافع دولت و مردم دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
60 - بررسی تاثیر فرهنگ فقر بر بروز انحرافات اجتماعی در محله های فرودست شهر اراک (نمونه موردی:محله باغ خلج اراک)
عباس خسروانی رضاعلی محسنی حبیب صبوری خسروشاهیهدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر فرهنگ فقر در محله های فرودست شهر اراک بر بروز انحرافات اجتماعی در این محله ها است.برای این منظور شاخصه های فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر 3 انحراف عمده اجتماعی این محله ها یعنی مصرف مواد مخدر،سرقت و نزاع مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس چکیده کاملهدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر فرهنگ فقر در محله های فرودست شهر اراک بر بروز انحرافات اجتماعی در این محله ها است.برای این منظور شاخصه های فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر 3 انحراف عمده اجتماعی این محله ها یعنی مصرف مواد مخدر،سرقت و نزاع مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس گزارش هبیتات مناطق شهری در 30 سال آینده مهمترین کانون رشد جمعیت جهان خواهند بود و با این افزایش جمعیت،دولت ها در کشورهای درحال توسعه با چالش نرخ رشد بالای فقر مواجه هستند. شهری شدن فقر از بزرگترین چالش های توسعه جهانی است که در صورت تداوم روند نامطلوب کنونی، در طی سه دهه آتی شامل دو میلیارد نفر ساکنان نواحی فرودست شهری خواهد شد.چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه فرهنگ فقر تشکیل شده است.در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است.نمونه آماری 372 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین حدود 12 هزار نفر ساکنان محله باغ خلج اراک انتخاب شده اند.یافته های این پژوهش نشان داد که هر سه انحراف اجتماعی در محله باغ خلج از سطح بالائی برخوردارند و ارتباط معنا دار مستقیمی با سطح فرهنگ فقر دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مستقل،به طور معنا داری متغیر وابسته را پیش بینی می کنند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر فرهنگ فقر بر روی انحرافات اجتماعی چهار گانه پژوهش معنی دار است.در این پژوهش به منظور کنترل و کاهش مولفه های فرهنگ فقر و انحرافات اجتماعی در محله های فرودست شهری،راهکار توانمند سازی ساکنان با رویکرد اجتماع محور در ابعاد اقتصادی،فرهنگ و اجتماعی پیشنهاد شده است. پرونده مقاله