• فهرست مقالات مکان‌یابی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مکان‌یابی پارک‌های بزرگ مقیاس برای مراکز شهری با استفاده از فرایند سه مرحله‌ایِ تحلیل سلسله مراتبی- شبکه‌ای (مطالعه موردی: منطقه 8 (تاریخی – فرهنگی) شیراز)
        علیرضا پاک فطرت مسعود تقوایی اصغر ضرابی
        فضاهای سبز به عنوان جزئی از نظام عملکردی، واجد ارزش های اجتماعی و اکولوژیکی برای بافت مرکزی شهرها می باشند و مکان‌یابی صحیح آنها برای برخورداری از یک مرکز شهری سرزنده اهمیت بسیاری دارد. امروزه قابلیت روش های مختلف تصمیم گیری چندمعیاره از جمله فرایندهای تحلیل شبکه ای و س چکیده کامل
        فضاهای سبز به عنوان جزئی از نظام عملکردی، واجد ارزش های اجتماعی و اکولوژیکی برای بافت مرکزی شهرها می باشند و مکان‌یابی صحیح آنها برای برخورداری از یک مرکز شهری سرزنده اهمیت بسیاری دارد. امروزه قابلیت روش های مختلف تصمیم گیری چندمعیاره از جمله فرایندهای تحلیل شبکه ای و سلسله مراتبی در حوزه مکان‌یابی به اثبات رسیده است. پژوهش حاضر، توسعه فضای سبز شهری را در مرکز شهر شیراز با استفاده از سیستم پشتیبان تصمیم گیری متشکل از فرایند سه مرحله ای تحلیل سلسله مراتبی-شبکه ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی بررسی می کند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ترکیب دو فرایند تحلیل سلسله مراتبی-شبکه ای ضمن رفع مشکلات تحلیل سلسله مراتبی، مدل مناسبی را برای تعیین میزان اهمیت معیارها، بررسی قابلیت اراضی و انتخاب موقعیت مکانی بهینه فضای‌ سبز برای مناطق شهری به ویژه بافت تاریخی که دچار کمبود اراضی وسیع و مناسب است، فراهم می‌آورد. این پژوهش می تواند در جهت تحقق توسعه پایدار شهری از طریق پایه گذاری شیوه های استاندارد تصمیم گیری در برنامه ریزی فضاهای سبز مورد استفاده قرارگیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مکان‌یابی کارا با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها
        مهناز میربلوکی مریم جولایی
        تاکنون بسیاری از انواع مدل‌های مکان‌یابی به‌ منظور پیدا کردن الگوهای فضایی مطلوب با توجه به معیارهای مکانی مختلف از جمله، هزینه، پوشش و در دسترس بودن توسعه یافته‌اند. تمرکز اولیه این مدل‌ها بر دسترسی مکانی ارائه دهندگان خدمات و برآورد تقاضاها است و برخی از این مدل‌ها در چکیده کامل
        تاکنون بسیاری از انواع مدل‌های مکان‌یابی به‌ منظور پیدا کردن الگوهای فضایی مطلوب با توجه به معیارهای مکانی مختلف از جمله، هزینه، پوشش و در دسترس بودن توسعه یافته‌اند. تمرکز اولیه این مدل‌ها بر دسترسی مکانی ارائه دهندگان خدمات و برآورد تقاضاها است و برخی از این مدل‌ها در چارچوب مدل‌های برنامه‌ریزی چندهدفه می‌باشند. پس از پیدایش علم تحلیل پوششی داده‌ها، برخی پژوهشگران میزان کارایی تأسیسات منتخب را به‌عنوان یکی از توابع هدف در مسائل مکان‌یابی در نظر گرفته و به ارائه راهکارهایی پرداخته‌اند. در این مقاله به ارائه یک مدل برنامه‌ریزی چندهدفه با تلفیق یک مدل ارزیابی کارایی وزن مشترک و مدل مکان‌یابی می‌پردازیم. مدل حاصل، بر خلاف مدل‌های سابق تنها با یک بار اجرا مراکز منتخب کارا از بین چند مرکز بالقوه مشخص می‌گردند. مدل پیشنهادی توسط مثالی عددی بررسی‌شده است و نتایج نشان دهنده تضاد بین توابع مکان‌یابی و کارایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - مکان‌یابی بهینه برای توزیع خانه‌های بهداشت روستایی در استان خوزستان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی
        فرحناز صدوقی حجت حاتمی نژاد جواد زارعی
        مقدمه: در برخی از مناطق روستایی ایران نزدیک به سه دهه از تاسیس خانه‌های بهداشت روستایی می‌گذرد و در طی این سال‌ها الگوی جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی در بسیاری از مناطق روستایی ایران تغییر نموده است. لذا یکی از چالش‌های بخش سلامت تخصیص بهینه خانه‌های بهداشت با توجه به تغییر چکیده کامل
        مقدمه: در برخی از مناطق روستایی ایران نزدیک به سه دهه از تاسیس خانه‌های بهداشت روستایی می‌گذرد و در طی این سال‌ها الگوی جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی در بسیاری از مناطق روستایی ایران تغییر نموده است. لذا یکی از چالش‌های بخش سلامت تخصیص بهینه خانه‌های بهداشت با توجه به تغییرات مناطق روستایی است. هدف این مطالعه، مکان‌یابی بهینه برای توزیع خانه‌های بهداشت روستایی در استان خوزستان بود. روش پژوهش:این پژوهشی کاربردی و از نوع توصیفی - تحلیلی بود. جامعه پژوهش را تمامی روستاها و خانه‌های بهداشت روستایی استان خوزستان در سال 1390 تشکیل می‌دادند. پس از جمع‌آوری داده‌های توصیفی و فضایی مورد نیاز و اصلاح آنها، معیارهای و زیر معیارهای اصلی برای مکان‌یابی با استفاده از نظر خبرگان مشخص گردیدند، سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن معیارها مشخص شدند و با تلفیق لایه‌های وزن‌دهی شده در نرم‌افزار ArcGIS، مدلی برای مکان‌یابی خانه‌های بهداشت روستای ارائه گردید. یافته‌ها: از مجموع 886 خانه بهداشت روستایی موجود، در استان خوزستان، 128 خانه بهداشت روستایی (4/14 درصد) با ضوابط طرح گسترش شبکه مطابقت نداشتند. در مجموع 358 روستای دارای سکنه نیز فاقد دسترسی مناسب به خانه‌های بهداشت روستایی بودند. از دیدگاه خبرگان در بین معیارهای اصلی برای مکان‌یابی بهینه برای توزیع خانه بهداشت روستایی، مهم‌ترین معیار جمعیت روستای اصلی با وزن نسبی 506/0 بود. نتیجه‌گیری:‌ نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از سیستم اطلاعاتی جغرافیایی می‌تواند به ارائه تصویری دقیق‌تر ار توزیع خانه‌های بهداشت روستایی کمک کند. لذا توصیه می‌گردد که کارشناسان طرح گسترس شبکه، به منظور کارآیی بهتر توزیع خدمات بهداشت روستایی از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - ارایه یک مدل چند هدفه به منظور توسعه مکان‌یابی انبارها از طریق الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات در شرکت آرتاویل تایر
        حجت الله درخشان حسن مهرمنش عارفه فدوی
        این پژوهش با هدف ارایه یک مدل چند هدفه به منظور مکان‌یابی انبارها از طریق الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات در شرکت آرتاویل تایر به رشته تحریر در آمده است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت تحقیق و گردآوری داده‌ها پیمایشی و از شاخۀ توصیفی می باشد. ابزار گر چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ارایه یک مدل چند هدفه به منظور مکان‌یابی انبارها از طریق الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات در شرکت آرتاویل تایر به رشته تحریر در آمده است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی بوده و از نظر ماهیت تحقیق و گردآوری داده‌ها پیمایشی و از شاخۀ توصیفی می باشد. ابزار گردآوری داده‌ها از نوع اسناد، مدارک و مصاحبه با خبرگان می‌باشد. و همچنین متناسب با این‌که پژوهش به دنبال مکان‌یابی انبار با استفاده از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرّات بوده، پژوهش از نوع پیش‌بینی است. با توجّه به اینکه این مسئله در رده بندی مسائل Hard-PN قرار می گیرد، برای حل آن از یک روش فرا ابتکاری بر مبنای روش بهینه‌سازی الگوریتم ازدحام ذرّات استفاده می‌شود. برای ارزیابی عملکرد الگوریتم پیشنهادی، از دو الگوریتم بهینه‌سازی گروه ذرّات و ژنتیک به عنوان الگوریتم‌های معیار استفاده شده است. الگوریتم های پیشنهادی و بهینه‌سازی گروه ذرات، در محیط 7.5 Matlab برنامه‌نویسی و الگوریتم ژنتیک با استفاده از جعبه ابزار نرم‌افزار 7.5 Matlab پیاده‌سازی شده است. طبق نتایج به دست آمده در این تحقیق مشخّص شد که استفاده از الگوریتم ازدحام ذرّات برای حل مسئله مسیریابی وسایل نقلیه می‌تواند میزان تابع هدف و همچنین مجموع مسیرهای پیمایش شده توسط وسایل نقلیه را بهبود ببخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تحلیل محدودیت‌های ایمنی و مکان‌یابی بهینه ایستگاه‌های آتش‌نشانی با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر رشت)
        عیسی پوررمضان فرهاد جوان
        خدمات‌رسانی مطمئن توسط ایستگاه‌ها مستلزم استقرار در مکان‌های مناسب است که بتوانند بدون مواجهه با موانع شهری به امداد و ارائه خدمات ایمنی اقدام نماید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضع موجود خدمات ایمنی و امداد و نجات در شهر رشت، به دنبال ارائه مکان های بهینه ایستگاه‌های آتش‌ن چکیده کامل
        خدمات‌رسانی مطمئن توسط ایستگاه‌ها مستلزم استقرار در مکان‌های مناسب است که بتوانند بدون مواجهه با موانع شهری به امداد و ارائه خدمات ایمنی اقدام نماید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضع موجود خدمات ایمنی و امداد و نجات در شهر رشت، به دنبال ارائه مکان های بهینه ایستگاه‌های آتش‌نشانی در شهر رشت به منظور رفع نیازها و نواقص خدمات ایمنی است.روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و داده های مورد نیاز علاوه بر مستندات رسمی، از بررسی‌های میدانی و داده‌های محلی فراهم شده است. جامعه آماری پژوهش، محدوده جغرافیایی خدمات شهری شهر رشت است و بنا بر سرشماری رسمی کشور در سال 1390 بالغ بر 951،639 نفر جمعیت داشته است که از نظر تعداد و توزیع ایستگاه‌های آتش‌نشانی با مشکلاتی مواجه است. یافته‌های تحقیق نشان داد که نخست، خدمات ایمنی ایستگاه‌های آتش‌نشانی وضع موجود، قادر به پوشش مناسب همه مناطق شهر رشت نیست. سپس، عوامل میزان جمعیت، فاصله از ایستگاه‌های آتش‌نشانی، فاصله از معابر اصلی، اراضی بایر، فاصله از مراکز اضطراری در تعیین مکان پایگاه‌های آتش‌نشانی و نیز در تحلیل وضع موجود این ایستگاه‌ها مؤثر بوده است. در نهایت بر اساس وزن‌دهی معیارها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان‌های مناسب جهت احداث ایستگاه‌های آتش‌نشانی در سه اولویت مشخص گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل فضایی و تبیین مدل مکانیابی کاربری های آسیب پذیر در مقابله با بحران های غیرطبیعی (نمونه موردی: شهر مشهد)
        محمدرضا اخوان عبداللهیان سیدمسلم سیدمسلم سیدالحسینی تکتم حنایی فاطمه محمدنیای قرائی
        به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان ب چکیده کامل
        به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان بحران است. مقاله حاضر به دنبال مکانیابی این کاربری ها بر اساس معیار‌های کارآمد در شهر مشهد است. روش مطالعه حاضر توصیفی و مکانیابی است و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی با استفاده از نظر کارشناسان خبره تعیین گردید و تعیین درجه اهمیت معیارها و زیرمعیارها و اولیت بندی کابری های آسیب پذیر با کمک روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای مربوطه انجام شد. باستناد تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی، امکان تعیین درجه آسیب پذیری فراهم گردید لذا براساس تحلیل های صورت گرفته، برخی پهنه های آسیب پذیر، وضعیت مناسبی از منظر معیارها نداشته لذا معیارهای ترکیبی مطابق با وضعیت شهر شامل مطلوبیت، سازگاری و غیره برای بهبود شرایط مکانیابی ارائه و مدل متناسب با این امر پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - مکان‌یابی مناطق مناسب برای کشت زرشک در کشور ایران
        حسن رضایی غلام عباس فلاخ قالهری
        زمینه و هدف:پهنه بندی کشت محصولات کشاورزی یکی از انواع ارزیابی است که می تواند به عنوان الگویی برای ارزیابی اراضی، برنامه ریزی و مدیریت بهتر از منابع اراضی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان‌های مناسب جهت کشت زرشک در کشور ایران، معیارها و زیر چکیده کامل
        زمینه و هدف:پهنه بندی کشت محصولات کشاورزی یکی از انواع ارزیابی است که می تواند به عنوان الگویی برای ارزیابی اراضی، برنامه ریزی و مدیریت بهتر از منابع اراضی مورد استفاده قرار گیرد.روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان‌های مناسب جهت کشت زرشک در کشور ایران، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به لایه‌ها انتخاب و به کمک نرم‌افزار Expert choice پیاده‌سازی گردید. از نرم‌افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه‌ها استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از عوامل اقلیمی، توپوگرافی و خاکی نشان داد که ستان‌های خراسان جنوبی(قاین، بیرجند)، فارس(شیراز و آباده) ، همدان، اراک، اصفهان، شهرکرد و کرمان بهترین مکان برای کشت این محصول می‌باشند. برای بیان میزان مناطق مناسب یا مناسب برای کشت زرشک بصورت مساحت می‌توان مناطق مختلف کشور را براساس مساحت اراضی قابل کشت کشور که بالغ بر 356858.1 کیلومتر مربع (35685810 هکتار) می‌باشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل می‌تواند، طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت کشت زرشک یاری کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - مکان‌یابی و تعیین محدوده قابل توسعه شهر کوهدشت با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی
        حجت اله پاشاپور مصطفی توکلی نغمه ابوالفضل نوری الناز رضائی
        مکان‌یابی[1] فرآیندی که از طریق آن می‌توان بر اساس شرایط تعیین‌شده برای یک کاربری مشخص و با توجه به منابع و امکانات موجود, بهترین محل مناسب را تعیین نمود. مکان‌یابی درواقع تجزیه‌وتحلیل توأمان اطلاعات فضایی و داده‌های توصیفی به‌منظور یافتن یک یا چند موقعیت فضایی با ویژگی چکیده کامل
        مکان‌یابی[1] فرآیندی که از طریق آن می‌توان بر اساس شرایط تعیین‌شده برای یک کاربری مشخص و با توجه به منابع و امکانات موجود, بهترین محل مناسب را تعیین نمود. مکان‌یابی درواقع تجزیه‌وتحلیل توأمان اطلاعات فضایی و داده‌های توصیفی به‌منظور یافتن یک یا چند موقعیت فضایی با ویژگی‌های توصیفی موردنظر است. از سوی دیگر منطق فازی که می‌توان در تعریف آن گفت که از منطق ارزش‌های "صفر و یک" نرم‌افزارهای کلاسیک فراتر رفته و درگاهی جدید برای دنیای علوم نرم‌افزاری و رایانه‌ها می‌گشاید، زیرا فضای شناور و نامحدود بین اعداد صفر و یک را نیز در منطق و استدلال‌های خود به کار می‌گیرد (جورابیان، محمود و همکاران: 1381)، نیز می‌تواند در امر مکان یابی بسیار به کار آید چراکه مقادیر میان صفر و یک را در بر می‌گیرد. با توجه به تعریف فوق و نیز توجه به این مطلب که همه‌ساله شاهد افزایش نرخ رشد جمعیت هستیم ناگزیر با رشد و توسعه شهرها مواجه هستیم که این امر ضرورت مکان‌یابی محدوده‌های مناسب برای گسترش‌های بعدی هر شهری را ضروری می‌سازد. شهر کوهدشت واقع در استان لرستان نیز اگرچه نه به‌صورت گسترده ولی شاهد این توسعه در چند دهه گذشته بوده است آنچه در این پژوهش انجام شد بیانگر این واقعیت بوده است که شهر کوهدشت در ادامه توسعه فیزیکی خود، با محدودیت‌های گسل (در بخش جنوبی شهر)، شیب، انواع فرایندها (هوازدگی، دامنه‌ای، جریانی و فرسایشی)، خطرات ناشی از گسل (تخریب سدها، آب‌های زیرزمینی، تأسیسات و ...) و درنتیجه اثرات مخاطرات محیطی بر روی سازه‌های انسانی و افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز ناشی از این مخاطرات مواجه است، به‌استثنای اراضی واقع در شرق و غرب (مناسب‌ترین مکان‌ها برای توسعه فیزیکی آتی)، دیگر جای برای توسعه فیزیکی شهر کوهدشت وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بهینه سازی توزیع فضایی و مکانیابی خدمات شهری راهبردی اساسی در تحقق مدیریت پایدار شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مطالعه موردی:شهر کلیشاد وسودرجان استان اصفهان)
        حامد اخگر حسین ذبیحی
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرها که در گذشته، رشد نسبتاً آرامی را سپری می کردند، امروزه با انبوهی از مشکلات جدید و پیچیده مواجه شده اند از آنجایی که یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیازهای جمعیت شهرنشین، دسترسی مطلوب و بهینه به خدمات شهری است. یکی از راهبردهای بهینه برای حل این مش چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: شهرها که در گذشته، رشد نسبتاً آرامی را سپری می کردند، امروزه با انبوهی از مشکلات جدید و پیچیده مواجه شده اند از آنجایی که یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیازهای جمعیت شهرنشین، دسترسی مطلوب و بهینه به خدمات شهری است. یکی از راهبردهای بهینه برای حل این مشکل، انتخاب و مکان گزینی بهینة خدمات با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکان یابی خدمات شهری، شهر کلیشاد و سودرجان می باشد. روش پژوهش: در این مقاله روش پژوهش توصیفی تحلیلی می‌باشد. یافته‌ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که خدمات بررسی شده دارای مکان گزینی بهینه نبوده و قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان را ندارد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که محلات 2، 6، 3 که دارای جمعیت بالایی می‌باشند در اولویت خدمات رسانی قرار گیرند و با انتقال یا ایجاد مراکز خدماتی جدید در این محلات تا حد زیادی مشکل خدمات رسانی حل خواهد شد. همچنین از اراضی کنار رودخانه زاینده رود می توان به عنوان فضای سبز، فضای تفریحی و حتی به عنوان یک دهکدة گردشگری استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - مکانیابی بهینه مراکز ورزشی با استفاده از GIS (مطالعه موردی:شهر میاندوآب)
        فرامرز قربانی مهدی یعقوبی یعقوب مرادی سمیه قربانی
        یکی از مشکلات اساسی حادث شده در شهرهای کشور، عدم مکان‌گزینی صحیح و مناسب مراکز ورزشی و عدم مکان‌یابی بهینه بوده است، که آثاری همچون بی‌عدالتی اجتماعی در شهر، دسترسی‌های نامناسب و تاثیرپذیری نامناسب کاربری‌ها از یکدیگر را در پی داشته است. رعایت نکردن اصول شهرسازی یا ناتو چکیده کامل
        یکی از مشکلات اساسی حادث شده در شهرهای کشور، عدم مکان‌گزینی صحیح و مناسب مراکز ورزشی و عدم مکان‌یابی بهینه بوده است، که آثاری همچون بی‌عدالتی اجتماعی در شهر، دسترسی‌های نامناسب و تاثیرپذیری نامناسب کاربری‌ها از یکدیگر را در پی داشته است. رعایت نکردن اصول شهرسازی یا ناتوانی در بکارگیری اصول، عدم بهره مندی مشاوران از ابزارهای قوی تحلیل مناسبت محیطی و مسائل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی از اهم عوامل موثر در این زمینه بوده است. هدف و موضوع این مقاله مکان‌یابی بهینه مراکز ورزشی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. که به صورت موردی بر روی سطح شهر میاندوآب انجام شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق تمام مراکز ورزشی شهر میاندوآب می‌باشد که با تشخیص ضرورت مکان‌یابی صحیح و اصولی مراکز ورزشی در محیط GIS و با استفاده از روش تصمیم‌گیری A.H.P و منطق فازی اقدام به تعیین مکان‌های بهینه مراکز ورزشی شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که فضاهای ورزشی شهر با اصول صحیح شهرسازی، مکانیابی نشده‌اند و به لحاظ برخورداری از همجواری‌های سازگار و ناسازگار شهروندان را با محدودیت‌های جدی روبه‌رو ساخته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - مدیریت بهینه مکانی با استفاده از توابع عضویت و همپوشانی فازی و مدل AHP در محیط GIS برای انتخاب پهنه های مناسب احداث مراکز بهداشتی- درمانی و بیمارستانی جدید در شهر بندرعباس
        فاطمه جعفری علی‏ اکبر جمالی سید علی المدرسی
        مقدمه و هدف پژوهش: در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی شهر، به ویژه مراکز درمانی (بیمارستان) و تعداد عوامل مؤثر در مکان‌یابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال دارد. لذا این امر لزوم استفاده از روش‌های مؤثر و سامانه‌ چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی شهر، به ویژه مراکز درمانی (بیمارستان) و تعداد عوامل مؤثر در مکان‌یابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال دارد. لذا این امر لزوم استفاده از روش‌های مؤثر و سامانه‌های رایانه‌ای در مکان‌یابی بهینه این مراکز را بیش ‌از پیش آشکار ساخته است. هدف عمده این پژوهش، مدیریت بهینه مکانی شهری با استفاده از فنون فازی و مقایسه زوجی درGIS برای مکان‌یابی بهینه درمانگاه یا بیمارستان‌های جدید در شهر بندرعباس بوده است. روش پژوهش: با بهره‌گیری از امکانات GIS و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از مدل فازی برای مکان‌یابی بهینه فضاهای شهری به منظور احداث بیمارستان در این شهر اقدام شد. با استفاده از ابزار تجزیه‌وتحلیل فضایی، نقشه فاصله عوامل مکانی تهیه گردید. در گام بعدی عملیات عضویت فازی small,Largeبر عوامل انجام شد. برای وزن دهی به معیارهای فازی شده، به روش AHP عمل شد. تعداد 30 پرسشنامه با نظرات کارشناسان شهرسازی تکمیل و وزن هر یک از لایه‌های اطلاعاتیمحاسبه شد. در نهایت با روی‌هم گذاری لایه‌های مذکور به روش همپوشانی فازی گاما 0.9، به تحلیل و بررسی آن پرداخته شد. یافته‌ها: در نقشه حاصل مکان‌های بهینه جهت احداث بیمارستان‌های جدید مشخص گردید. با تحلیل تصمیم و در نظر گرفتن جنبه‌های غیر مکانی در مسائل نیمه ساختارمند از بین مکان‌های پیشنهادی 5 مکان انتخاب و معرفی شد. نتیجه گیری: مشخص شد که زمین‌های مناسب برای احداث بیمارستان، تناسب زیادی با کاربری اراضی دارند. این زمین‌ها در نقاط با تراکم بالای جمعیت و نزدیک به مراکز مسکونی، فضاهای سبز و خیابان های اصلی و همچنین دور از مراکز درمانی موجود واقع‌اند که این فنون فازی چندمعیاره ابزار قدرتمندی برای مدیریت شهری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مکان‌یابی بهینه فضای سبز شهر شوشتر با استفاده از سامانه اطلاعات جعرافیایی (GIS) و مدل (AHP)
        سعید ملکی علی شجاعیان عبدالرحمن نوذری
        مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن در شهر شوشتر، دراین پژوهش که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی با تاکید بر جنبه کاربردی آن، می‌باشد با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسه مراتبی (AHP) سعی در ارائه الگوی مناسب توزیع بهینه چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن در شهر شوشتر، دراین پژوهش که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی با تاکید بر جنبه کاربردی آن، می‌باشد با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسه مراتبی (AHP) سعی در ارائه الگوی مناسب توزیع بهینه فضای سبز شهر شوشتر براساس ضوابط مکان‌یابی و نیاز‌های جمعیتی دارد. روش پژوهش: در این راستا داده‌های مکانی گردآوری شده مربوط به هر معیار به فرمت قابل تبدیل در (GIS) برای اعمال مدل و انجام تحلیل‌های فضایی از طریق تشکیل پایگاه داده‌ها و ایجاد لایه‌های اطلاعاتی جدید، تبدیل شدند. نهایتاً به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آنها در مکان‌یابی فضای سبز، در نرم افزار Choice Expert وزن مناسبی به هریک از لایه‌های اطلاعاتی داده شده است یافته‌ها: نتایج حاصل از تلفیق لایه‌های وزن دهی شده بر اساس میزان اهمیت هر یک ازلایه‌ها در مکان‌یابی فضای سبز زمین‌های منطقه مورد مطالعه را برای انتخاب مکان مناسب برای ایجاد فضای سبز اولویت‌بندی کرد سپس این زمین‌ها با نقشه کاربری مقایسه کرده و مکان‌های مناسب در پنج طبقه مشخص شدند. نتیجه‌گیری: زمین‌های با درجه عالی و خیلی خوب نزدیک به مناطق مسکونی، مراکز فرهنگی و مذهبی، و مراکز آموزشی قرار دارند. و از شعاع عملکرد پارک‌های موجود و کاربری‌های ناسازگار فاصله دارند. و زمین‌های با درجه تناسب خوب و متوسط در مسیر شبکه ارتباطی و نزدیکی به مراکز اداری و رودخانه قرار گرفته‌اند همچنین از شعاع عملکرد پارک‌های موجود فاصله دارند، چون این کاربری‌ها مالکیت دولتی دارند بنابراین در صورت نیاز به تغییر کاربری مشکلات زیادی به وجود نخواهد آمد. نوع دیگر از زمین‌های اولویت‌دار برای کاربری فضای سبز زمین‌های با درجه تناسب ضعیف می‌باشند این زمین‌ها به دلیل فاصله زیاد از مناطق مسکونی، واقع‌شدن در زمین‌های ناهموار در مرز محدوده شهر و همچنین مالکیت خصوصی این زمین‌ها برای ایجاد فضای سبز پیشنهاد نمی‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی با استفاده از روش فرایند سلسله مراتبی گروهی (AHP)
        فرزانه عفیفیان زهیر حیاتی علی گلی
        هدف: هدف پژوهش شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی با استفاده از روش فرایند سلسله مراتبی گروهی AHP)) است. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. ابتدا با مطالعه کتابخانه‌ای، معیارهای موثر در مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی مشخص شد؛ سپ چکیده کامل
        هدف: هدف پژوهش شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی با استفاده از روش فرایند سلسله مراتبی گروهی AHP)) است. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. ابتدا با مطالعه کتابخانه‌ای، معیارهای موثر در مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی مشخص شد؛ سپس با نظرسنجی از متخصصین مرتبط توسط پرسشنامه، میزان اهمیت عوامل مؤثر با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی گروهی(AHP)[1] مشخص شد. از 45 پرسشنامه توزیع شده، 32 پرسشنامه به صورت کامل و بدون خطا تکمیل شد. به منظور محاسبه نتایج مقایسه زوجی معیارها و شاخص های مستخرج از دیدگاه متخصصین کتابداری، نرم افزار Expert choiceو جهت انجام تحلیل های مکانی موجود کتابخانه با معیارهای منتخب و نیز شناسایی پهنه های جدید نرم افزار Arc GISبکار رفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان ‌داد از دیدگاه پاسخگویان 34 شاخص در مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی با اهمیت متفاوت، دخیل هستند که در قالب شش معیار اصلی مرکزیت، سازگاری، امکانات رفاهی و پیش‌بینی‌های آینده، جهت‌یابی محل ، شرایط فیزیکی-کالبدی و رقبا قرار می گیرند. نتیجه‌گیری:. بر اساس امتیاز تعلق‌گرفته به شاخص‌ها، 13 شاخص از ارتباط کم 12 شاخص از ارتباط متوسط و 9 شاخص از ارتباط زیاد برخوردار هستند. همچنین، شاخص‌هایی که بالاترین وزن را در هر گروه داشتند مشخص شدند و در پایان الگویی از عوامل مؤثر بر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی ارائه شد. [1].Analytic Hierarchy Process (AHP) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - ارزیابی اثرات محیط زیستی محل پیشنهادی دفن پسماندهای جامد شهری، مطالعه موردی: شهر هیدج (استان زنجان)
        یونس خسروی عبدالحسین پری زنگنه میرعلی اصغر مختاری خدیجه صالحی
        زمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیده‌ای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد چکیده کامل
        زمینه و هدف: افزایش بسیار سریع جمعیت، الگوهای نادرست مصرف، تغییر استانداردهای زندگی و تنوع تولید محصولات، ازجمله فاکتورهای افزایش تولید پسماند و تغییر در ترکیب زباله گردیده که مشکلات عدیده‌ای را در محیط زیست ایجاد کرده است. براساس این مهم، انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می‌تواند از اثرات نامطلوب ‌محیط زیست آن‌ها جلوگیری کند. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف تعیین مکان بهینه برای دفن پسماندهای جامد در شهر هیدج در استان زنجان انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم افزار ArcGIS 10.3 استفاده شده است. بر این اساس و با توجه به پارامترهای مورد نیاز برای انتخاب مکان بهینه که نقش مؤثری در محل دفن پسماند و مکان‌یابی دارند، وزن دهی به روش سلسله مراتبی انجام پذیرفت و پس از هم پوشانی و تلفیق لایه های تهیه شده، مناطق مورد نظر برای دفن زباله در شهر هیدج در استان زنجان شناسایی شدند. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق و با حذف حریم‌های ممنوعه برای هر لایه، مناطق مناسب برای دفن پسماند در بخش شرقی شهر هیدج شناسایی شدند. مساحت زمین مورد نیاز جهت دفن با توجه به متوسط نرخ رشد جمعیت، چگالی زباله تولیدی، برآورد جرم و حجم پسماند و متوسط سرانه تولید زباله تعیین گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد منطقه انتخاب شده با احتمال بسیار زیاد، پتانسیل دفن زباله شهر هیدج را برای یک دوره 20 ساله آینده دارا می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - مکان یابی نیروگاه‌های بادی در استان سمنان با استفاده از روشAHP
        حسن رضائی مختار کرمی فهیمه شاکری
        زمینه و هدف:محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و افزایش سطح مصرف انرژی، همواره بشر را برای جایگزین کردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این بین، باد به عنوان یکی از مظاهر انرژی های نو از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استان سمنان با توجه به وضعیت توپوگرافی و موقعیت چکیده کامل
        زمینه و هدف:محدودیت ذخایر انرژی فسیلی در جهان و افزایش سطح مصرف انرژی، همواره بشر را برای جایگزین کردن منابع انرژی جدید به چالش کشیده است. در این بین، باد به عنوان یکی از مظاهر انرژی های نو از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استان سمنان با توجه به وضعیت توپوگرافی و موقعیت نسبی خود یکی از مناسب ترین مکان ها برای احداث نیروگاه بادی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای تعیین مکان های مناسب جهت احداث نیروگاه بادی در این استان، معیارها و زیر معیارهای مختلفی مد نظر قرار گرفت و با توجه به اهمیت تلفیق اطلاعات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای وزن دهی به لایه ها انتخاب و به کمک نرم افزار Expert choice پیاده سازی گردید. از نرم افزار Arc GIS، به منظور تحلیل فضایی و همپوشانی لایه ها استفاده شد و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، استان سمنان از نظر قابلیت احداث نیروگاه بادی به چهار سطح عالی، خوب، متوسط و ضعیف تقسیم گردید. یافته ها: در نهایت نتایج حاصل نشان گر آن است که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم حمایتی تصمیم گیری، می تواند هم در آماده سازی داده ها و هم در مدل کردن اولویت ها و نظرات کارشناسان در رابطه با عوامل مختلف بسیار کارامد باشد و طراحان را در انتخاب مکان مناسب جهت احداث نیروگاه بادی یاری کند. بحث و نتیجه گیری: در این تحقیق، 3 منطقه، با در نظر گرفتن همپوشانی و انطباق نقشه های محدودیت، شرایط اقلیمی و نیز بازدید میدانی تعیین گردیدند که این مناطق به ترتیب دامغان، شمال غرب گرمسار و به صورت رگه هایی در شرق شاهرود می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - اولویت‌بندی مناطق مناسب استقرار صنایع مزاحم شهری با استفاده از تصمیم‌گیری چندمعیاره و برنامه‌ریزی ریاضی (مطالعه موردی: شهرستان ازنا)
        ستار سلطانیان احسان رحیمی علی سالاروند مجتبی جهاندیده
        زمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حف چکیده کامل
        زمینه و هدف: رشد سریع شهرها و عدم توازن بین محیط و فرهنگ شهرنشینی مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برخی از این مشکلات ناشی از صنایع و مشاغل مزاحم درون شهر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر کالبد شهری، قشربندی های اجتماعی و زندگی شهروندان تاثیر می گذارند. به منظور حفظ سلامت انسان و محیط زیست شهری، کلیه صنایع مزاحم باید به مکان های مجاز انتقال یابند. در این راستا، انتخاب مناسب ترین مکان در خارج از محدوده شهر مسآله ای بسیار مهم و پیچیده است. پژوهش حاضر نیز با هدف مکان یابی صنایع مزاحم شهرستان ازنا انجام شده است. روش بررسی: در این تحقیق پس از استانداردسازی لایه ها و تهیه نقشه محدودیت از آن ها، روش ترکیب خطی وزن دار برای تلفیق آن ها بکارگرفته شد. به منظور تعیین مناسب ترین پهنه از رویکرد شایستگی ناحیه ای سرزمین استفاده گردید و نواحی دارای ارزش های بالاتر از 200 و مساحت های بیش تر از 5 هکتار مشخص شد. در نهایت 15 پهنه حاصل گردید که اولویت بندی آن ها با استفاده از برنامه ربزی ریاضی و 5 فاکتور فاصله از مرکز شهر، جاده، نزدیک ترین روستا، مساحت پهنه ها و میانگین ارزش شایستگی ها انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از اولویت بندی پهنه ها نشان داد که پهنه های شماره 10 و 2 به ترتیب مناسب ترین مکان جهت انتقال صنایع مزاحم شهری هستند. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که صرفا تعیین پهنه های مناسب برای انتقال صنایع کافی نیست، بلکه تعیین بهترین پهنه و همچنین اولویت بندی سایر پهنه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است که می تواند مدیران را در انتخاب مناسب ترین پهنه یاری نماید.. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - توسعه راهکاری مکان مند برای مسیریابی بهینه خطوط BRT
        زهرا عباسی بنیادآباد علی اصغر آل شیخ سعید بهزادی حسین آقامحمدی
        زمینه و هدف: روش‌های متفاوتی تاکنون برای تعیین امتداد یا مسیریابی در سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی طراحی و ارایه‌شده‌اند. مسأله مسیریابی برای سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی شهری به‌صورت تعیین محل یا موقعیت بهینه ایستگاه‌ها و امتداد مسیر در یک شهر تعریف می‌شود. روش بررسی: طراحان د چکیده کامل
        زمینه و هدف: روش‌های متفاوتی تاکنون برای تعیین امتداد یا مسیریابی در سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی طراحی و ارایه‌شده‌اند. مسأله مسیریابی برای سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی شهری به‌صورت تعیین محل یا موقعیت بهینه ایستگاه‌ها و امتداد مسیر در یک شهر تعریف می‌شود. روش بررسی: طراحان در حل این مسایل با گستره‌ی بزرگی از انواع معیارها مواجه هستند که در این میان معیارهای هزینه، زمان و پوشش از مهم‌ترین آن‌ها می باشند. در این مقاله بهینه سازی مسیریابی در منطقه‌ای از شهر تهران صورت گرفت که تعداد 9 خط اتوبوس از درون آن تردد می‌کند. در این تحقیق جهت بهینه نمودن خطوط، مبدأ و مقصد هر خط بدون تغییر در نظر گرفته شد و مسیرهای اتصالی بین آن‌ها مورد بهینه‌سازی قرا گرفت. برای انجام این عمل از 8 فاکتور (ظرفیت جاده (سطح سرویس راه LOS[1])، کاربری اراضی، وضعیت روسازی، عرض خط عبور، اجزا سطح مقطع راه، حوزه‌های تراکم جمعیت و طول هر لبه (ARC)) انتخاب شد. بر اساس اهمیت هر فاکتور در مسیریابی وزنی به آن‌ها داده شد. پس از اجرای الگوریتم دایجسترا مسیر 5 خط اتوبوس تغییر یافت. تغییر مسیر خطوط خود باعث نیاز به مکان‌یابی ایستگاه های جدید گشت. یافته ها: پس از تعیین معیارهای مکان‌یابی و ایجاد لایه‌های دخیل، 16 ایستگاه جدید مکان‌یابی گردید. سپس به توسعه مسیرهای پیشنهادی بین ایستگاه‌های مکان‌یابی شده پرداخته شد. بحث و نتیجه گیری: یکی از مهم ترین جنبه های نوآوری این پژوهش این است که با استفاده از توانمندی های GIS بتوان راهکارهایی نوین برای مکان مندی و مسیریابی بهینه خطوط BRT ارایه کرد. [1]- Level of Service پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - مکان‌یابی دفن پسماندهای شهری با استفاده از روشهای تحلیل سلسله مراتبی و ماتریس لئوپولد (مطالعه موردی: شهر ملکان)
        قدرت برزگری علیرضا اسماعیلی ابراهیم اصغری کلجاهی
        زمینه و هدف: گسترش بی رویه شهرها موجب افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری شده که علی رغم پیشرفت علوم و فناوری، مدیریت آنها به یک چالش مهم تبدیل شده است. هدف از این تحقیق بررسی و انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندهای شهر ملکان می باشد. روش بررسی: در این مطالعه ، معیار چکیده کامل
        زمینه و هدف: گسترش بی رویه شهرها موجب افزایش تولید انواع پسماند در مناطق شهری شده که علی رغم پیشرفت علوم و فناوری، مدیریت آنها به یک چالش مهم تبدیل شده است. هدف از این تحقیق بررسی و انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندهای شهر ملکان می باشد. روش بررسی: در این مطالعه ، معیارهای تصمیم گیری مورد نیاز شامل سنگ‎شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، مشخصات خاک، توپوگرافی (شیب)، فاصله از مناطق شهری و فاصله از جاده اصلی، آبراهه‌های اصلی و فرعی، مناطق مسکونی، چاه و قنات، گسل ها شناسایی و جمع آوری شده اند. به منظور تشکیل ماتریس مقایسه زوجی و وزن دهی لایه های اطلاعاتی از نرم افزار Expert Choice 11 و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. سپس در محیط GIS، با روی هم قرار دادن لایه های اطلاعاتی مختلف، نقشه ی مکان های بهینه دفن مواد زائد شهری در منطقه مدل سازی شده است. یافته ها: مشخص گردید که مکان کنونی جمع آوری پسماند شهر ملکان از شرایط کافی برای دفن پسماند برخوردار نمی باشد و برای انتخاب محل مناسب علاوه بر بررسی تأثیر معیارهای دخیل لازم است از بازدیدهای میدانی و ارزیابی های زیست محیطی هم استفاده گردد تا در نهایت مناسب ترین محل برای دفن پسماند انتخاب گردد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق 8 پهنه مناسب انتخاب شد که براساس بازدیدهای میدانی 4 مورد از آنها حذف گردید. برای سامان دهی پسماندهای تولیدی منطقه، چهار پهنه انتخاب شده با استفاده از روش ماتریس لئوپولد مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گرفت و در نهایت پهنه شماره 4 واقع در شرق روستای قلعه جوق به عنوان گزینه برتر معرفی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - مکان‌یابی محل دفن نخاله‌های ساختمانی با استفاده از GIS و روش AHP (مطالعه موردی: شهر همدان)
        فاطمه جعفری نوبخت مهرداد چراغی بهاره لرستانی
        زمینه و هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و افزایش فعالیت‌های انسانی ره‌آوردهای مختلفی از جمله تولید و تجمیع مواد زاید و به دنبال آن آلودگی‌های محیط‌زیست را به‌همراه خواهد داشت. در کشورهای در حال توسعه، نخاله‌های ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص می‌دهند که چکیده کامل
        زمینه و هدف: رشد جمعیت، توسعه شهرنشینی و افزایش فعالیت‌های انسانی ره‌آوردهای مختلفی از جمله تولید و تجمیع مواد زاید و به دنبال آن آلودگی‌های محیط‌زیست را به‌همراه خواهد داشت. در کشورهای در حال توسعه، نخاله‌های ساختمانی بخش بزرگی از زباله شهری را به خود اختصاص می‌دهند که علاوه بر هزینه بسیار برای دفع آن، عواقب نامطلوبی نیز بر محیط‌زیست دارند. از آن‌جا که نخاله‌های ساختمانی به دلیل حجیم بودن فضای زیادی را اشغال می‌کنند، لذا دفع آن‌ها در محل‌های دفن زباله منجر به کاهش عمر مفید این محل‌ها می‌شود و یافتن مکان جدید جهت دفن نخاله‌های ساختمانی ضرورت می‌یابد. روش بررسی: جستجو برای یافتن مکان جدید دفن مواد زاید، فرآیندی پیچیده و وقت‌گیر بوده و نیازمند سیستمی توانا و کارآمد است، چنان‌چه با استفاده از GIS و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی مختلف و در نظر گرفتن معیارهای محیط‌زیستی، اجتماعی و اقتصادی، می‌توان مناسب‌ترین مکان را برای دفن نخاله‌های ساختمانی مکان یابی نمود. در تحقیق حاضر، 16 معیار (شیب، کاربری اراضی، مراکز مسکونی، تجاری و صنعتی، روستاها، راه ها (شامل 3 لایه بزرگ‌راه، راه اصلی و راه فرعی)، آب ها (شامل 6 لایه چاه، چشمه، قنات، رودخانه، سد و آب‌راهه)، آثار باستانی، باند فرودگاه و معادن) در انجام فرآیند مکان یابی دخیل اند، به‌طوری‌که ابتدا اقدام به تهیه نقشه‌های حریم و فواصل شد و سپس به منظور دست یابی به اطمینان بیش‌تر، امتیازدهی به طبقات یا فواصل پارامترها به سه شیوه صورت گرفت. وزن دهی به معیارها با نرم افزار Expert Choice و به شیوه تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از سه نوع امتیازدهی به منظور انجام آنالیز چند معیاره نشان داد که تفاوت چندانی در نتایج حاصل از روش های مختلف امتیازدهی مشاهده نمی شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تلفیق 16 پارامتر دخیل در مکان یابی در نرم فزار ArcGIS 9.3، نشان داد که پهنه‌های مستعد جهت دفن نخاله های ساختمانیِ شهر همدان، اغلب در یک قاچ 90 درجه ای و در شرق شهر همدان واقع شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - ‌مکان‌یابی محل دفن پسماند های خطرناک با کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و GIS (مطالعه موردی: استان لرستان)
        ولی چگنی مریم کیانی صدر مهرداد چراغی
        زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک یکی از مهم‌ترین مسئله‌های عصر حاضر است. عدم توجه به برنامه ریزی و مدیریت صحیح آن می تواند موجب آلودگی آب های سطحی، زیرزمینی، خاک و هوا در سطح گسترده شود. از طرفی، توجه بیشتر به معیارهای زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مملکتی ایجاد چکیده کامل
        زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک یکی از مهم‌ترین مسئله‌های عصر حاضر است. عدم توجه به برنامه ریزی و مدیریت صحیح آن می تواند موجب آلودگی آب های سطحی، زیرزمینی، خاک و هوا در سطح گسترده شود. از طرفی، توجه بیشتر به معیارهای زیست محیطی در برنامه ریزی های کلان مملکتی ایجاد یک نگرش علمی جهت دفن زائدات خطرناک از طریق انتخاب محل های مناسب دفن این مواد را به دنبال داشته است که عدم توجه و رعایت اصول علمی و زیست محیطی باعث آلودگی آب، خاک، هوا شده و سلامت انسان و دیگر موجودات زنده را در معرض خطر قرار داده است. هدف از این مطالعه ‌مکان‌یابی محل دفن پسماندهای خطرناک با کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و GIS می‌باشد.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش دلفی جهت تعیین معیارها و ANP، TOPSIS و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS[1]) مکان مناسب جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان (که تاکنون هیچ محلی جهت دفن پسماندهای ویژه برای آن در نظر گرفته نشده) مشخص شده است.یافته‌ها: در نهایت پنج منطقه در استان لرستان از شهرستان‌های ازنا، الیگودرز، کوهدشت و پلدختر به عنوان بهترین مکان جهت دفن پسماندهای ویژه در استان لرستان معرفی شدند و سپس با روش Topsis این پنج منطقه اولویت‌بندی شدند.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که دو مدل Topsis و ANP در کنار GIS کارایی بسیاری در ‌مکان‌یابی دفن پسماندها را دارا می‌باشد که با تحقیقات انجام گرفته در سایر مناطق مطابقت دارد.[1]- Geographic Information System پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - مکانیابی صفحه‌های خورشیدی با استفاده از فراسنج های اقلیمی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: استان خوزستان)
        مختار کرمی رسول سروستان
        زمینه و هدف: در این پژوهش تلاش شده تا مکان‌یابی صفحه‌های خورشیدی با استفاده از فراسنج های اقلیمی و سامانه اطلاعات جغرافیایی در گستره استان خوزستان مورد بررسی قرار گیرید. روش بررسی: در ابتدا داده‌های اقلیمی (مجموع بارندگی سالانه، میانگین دما سالانه، تعداد ساعات آفتابی و چکیده کامل
        زمینه و هدف: در این پژوهش تلاش شده تا مکان‌یابی صفحه‌های خورشیدی با استفاده از فراسنج های اقلیمی و سامانه اطلاعات جغرافیایی در گستره استان خوزستان مورد بررسی قرار گیرید. روش بررسی: در ابتدا داده‌های اقلیمی (مجموع بارندگی سالانه، میانگین دما سالانه، تعداد ساعات آفتابی و تعداد روزهای گردوغباری) مربوط به 21 ایستگاه هواشناسی و لایه‌های ارتفاع، شیب، جهت شیب، گسل، رودخانه، کاربری اراضی و جاده به عنوان مهم‌ترین عوامل اقلیمی، توپوگرافی، محیط زیستی و محیط انسانی مؤثر بر میزان صفحه‌های خورشیدی در GIS با استفاده از روش IDW تولید شدند، سپس با توجه به مدل FTOPSIS وزن بندی شده و این لایه‌ها از طریق روش همپوشانی با هم تلفیق شده و لایه‌های پهنه‌ای جهت استقرار صفحه‌های خورشیدی در استان تهیه گردید. یافته‌ها: پس از ایجاد لایه‌های پهنه‌ای، آن‌ها را در محیط GIS درنهایت با تلفیق لایه‌های اطلاعاتی مختلف و تعیین وزن هر لایه اطلاعاتی، کلاس‌بندی نقشه مکان‌یابی صفحه‌های خورشیدی در 5 کلاسه بسیار مطلوب با (020/2-050/3)، در محدوده مطلوب (054/1-010/2)، متوسط (220/1-530/1)، در محدوده نامطلوب (941-210/1) و بسیار نامطلوب (512-940) طبقه‌بندی شدند. بحث و نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که؛ با تلفیق لایه‌های اطلاعاتی مختلف و اعمال محدودیت‌ها و پتانسیل‌ها، پهنه‌هایی محدوده شرقی شامل شهرهای دهدز و ایذه دارای بالاترین درجه از مطلوبیت احداث صفحه‌های خورشیدی هستند. نتایج همچنین نشان داد که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری و فرآیند تحلیل تاپسیس فازی FTOPSIS)) مدل انعطاف پذیری در مدل‌سازی داده‌های مکانی در انتخاب مکان مناسب صفحه‌های خورشیدی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - مکان‌یابی نیروگاه سیکل ترکیبی با استفاده از روش Fuzzy AHP و OWA (مطالعه موردی: استان قزوین)
        سمیه علیزاده فاطمه سادات علوی‌پور سعید کریمی جبار خالدی
        زمینه و هدف: اثرات موقعیت مکانی نیروگاه‌ها بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست، انتخاب مکان مناسب برای این تأسیسات را ضروری می‌سازد
        زمینه و هدف: اثرات موقعیت مکانی نیروگاه‌ها بر جامعه، اقتصاد و محیط زیست، انتخاب مکان مناسب برای این تأسیسات را ضروری می‌سازد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره‌ی مکانی (مطالعه‌ی موردی:حوضه‌ی آب‌خیز فریدن)
        سید زین‌العابدین حسینی احسان عربیان رضا قربانی سولماز عموشاهی وحیده طهماسبی محسن صادقیان
        زمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه‌ بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد چکیده کامل
        زمینه و هدف: زمین لغز ش هاازجملهبلایایطبیعیهستندکهسالانهخسارت هایمالیوجانیزیادیرادرکشورایجادمی کنند.شناختمناطقپرخطرمی توانددرکاهشخسارت هاوتصمیم گیریدر سیاست هایتوسعهاراضیمؤثرباشد.تهیهنقشهپهنه‌ بندیزمینلغزشاینامکانرافراهممی‌سازدکهمناطقآسیب پذیرشناساییودربرنامه‌هایمحیطیمد نظرقرارگیرند. در این تحقیق روش چند متغیره برایتهیهنقشهقابلیتلغزشاراضیبا استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و قواعد تصمیم گیری ارایه شد.هدف از ارایه ی نقشه قابلیت لغزش اراضی در این پژوهش کمک به کاهش خطرات ناشی از زمین لغزش و پشتیبانی از سیاست های توسعه ی اراضی در مقیاس حوضه ی آب خیز است. روش بررسی: نقشه های زمین شناسی، شیب، جهت دامنه، کاربری اراضی، فاصله از جاده، رودخانه و گسل به عنوان عوامل و نقشه شیب و رودخانه به عنوان محدودیت به سیستم معرفی شدند. پس از وزن دهی به عوامل و زیر عوامل نقشه ی حساسیت به زمین لغزش منطقه به صورت ارزش صفر تا یک به دست آمد. سپس نقشه ی نهایی به سه طبقه حساسیت ازخطر کم تا خطر زیاد طبقه بندی شد. یافته‌ها: نتایج نشان می دهد که عوامل بارندگی، زمین شناسی وشیب در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیش تری جهت برنامه ریزی و سیاست گذاری های توسعه درحوضه مورد مطالعه مد نظر قرارگیرند. بحث و نتیجه‌گیری: در نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داده شده است که گروه اول عوامل شامل زمین شناسی، کاربری زمین، شیب و جهت شیب دارای وزن 6/0 و گروه دوم عوامل ازجمله فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، بارندگی و فاصله از جاده وزن 4/0 را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - امکان‌سنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زاید جامد شهرستان خمینی‌شهر و شهرستان‌های مجاور آن با استفاده از منطق فازی و AHP
        افسانه افضلی علی فقیهی زرندی
        چکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می آید از این رو نسبت به سایر روش های دفع بهداشتی ، رایج تر و کم هزینه تر می باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می تواند از اثرات نامطلوب اکولوژ چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می آید از این رو نسبت به سایر روش های دفع بهداشتی ، رایج تر و کم هزینه تر می باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می تواند از اثرات نامطلوب اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی جلوگیری کند. مکان یابی محل دفن نیازمند تجزیه و تحلیل داده های مکانی، قوانین و معیارهای قابل قبول است. هدف از این پژوهش تعیین مکان مناسب دفن مشترک مواد زاید جامد شهری شهرستان خمینی شهر و 6 شهرستان مجاور آن با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره، GIS و AHP برای ارزیابی تناسب مکان های مناسب دفن با تأکید بر دید منطقه ای می باشد. روش بررسی: بدین منظور لایه های اطلاعاتی مختلف مربوط به نقشه های منطقه مورد مطالعه تهیه شد و تلفیق آن ها با استفاده از منطق بولین و فازی (طبقه بندی نواحی مناسب در محدوده ی ارزشی از 0 تا 255) در محیط GIS صورت گرفت. به منظور وزن دهی لایه های اطلاعاتی، از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شد. یافته ها: پس از پردازش های لازم، مکان های پیشنهادی مناسب دفن در 5 ناحیه و در بخش های مرکزی منطقه مورد مطالعه با مساحت کم تر از 1% تعیین گردیدند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این مطالعه می تواند در اولویت اول تصمیم گیری قرار گرفته و به تصمیم گیران در انتخاب محل مناسب دفن کمک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - مکان‌یابی محل دفن پسماندهای خطرناک استان زنجان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی
        مهدی برومندی ماشااله خامه‌چیان محمدرضا نیکودل
        زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سال‌های اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایج‌ترین راهکارهای مدیریتی پسماندها چکیده کامل
        زمینه و هدف: مدیریت پسماندهای خطرناک در سال‌های اخیر در کشور با توجه به رشد افزایشی آن مورد توجه قرار گرفته است. استان زنجان به دلیل وجود واحدهای صنعتی متعدد، نیاز به راهکاری مدیریتی در مورد پسماندهای خطرناک دارد. دفن پسماندها یکی از رایج‌ترین راهکارهای مدیریتی پسماندها می‌باشد. پیدا کردن محلی بهینه که هم دارای کم ترین خطرات زیست محیطی بوده و هم از لحاظ اقتصادی بهینه باشد، هدف اصلی این مقاله است. روش کار: روشی که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است تلفیقی از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم گیری چند متغیره می‌باشد. یک روش دو مرحله‌ای که شامل حذف مناطق ممنوع و محاسبه شاخص مناسب بودن می‌باشد، برای شناسایی محل‌‌های بهینه دفن پسماندها مورد استفاده قرار گرفته است. یافته‌ها: جهت به دست آوردن اهمیت نسبی عوامل موثر از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. برای محاسبه شاخص مناسب بودن و ارزیابی منطقه مورد مطالعه جهت دفن پسماندهای خطرناک، از روش وزن‌دهی ساده افزایشی استفاده شده است. در نهایت مناطقی با شاخص مناسب بودن بالا، جهت دفن پسماندهای خطرناک در استان معرفی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصمیم‌گیری چند متغیره در مکان‌یابی محل دفن پسماندها بسیار کارآمد می‌باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - مکان یابی مناطق تجاری منطقه 17 شهر تهران با استفاده از منطق فازی و AHP
        محمد حیدر علی سعید کریمی
        زمینه و هدف: امروزه مکان‌یابی کاربری‌های شهری با استفاده از GIS در برنامه‌ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. کاربری‌های تجاری یکی از کاربری‌های مهم شهری است که سایر فعالیت‌های مهم شهری را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. شایان ذکر است که انسان به صورت فعالانه با فضا برخور چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه مکان‌یابی کاربری‌های شهری با استفاده از GIS در برنامه‌ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. کاربری‌های تجاری یکی از کاربری‌های مهم شهری است که سایر فعالیت‌های مهم شهری را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. شایان ذکر است که انسان به صورت فعالانه با فضا برخورد می‌کند و همواره با آن در داد و ستد اطلاعات است. فرد با قرارگیری در یک مکان مناسب از منظر محیط زیستی و دریافت اطلاعات توسط حواس خود قادر خواهد بود که به محیط پاسخ فعال داده و توجه خود را به آن محیط معطوف کند. با توجه به این موارد دوری از بیمارستان، راه آهن و پمپ بنزین و نزدیکی به مکان‌های طبیعی مانند پارک، مولفه های ذهنی سیما و منظر از جمله صمیمیت، اصالت و سرزندگی را تحت تاثیر قرار داده و در دعوت کنندگی افراد تاثیرگذار خواهد بود. روش‌بررسی: در این راستا معیارهای مناسب با مطالعه اسنادی تدوین و با استفاده از مدل AHP ارزش هر یک از معیار‌ها نسبت به دیگر معیار‌ها مشخص گردید و به هر یک از معیارهای مربوطه وزن‌هایی اختصاص یافت. در نهایت وزن‌های حاصله در لایه‌های معیارها ضرب گردید و با استفاده از ترکیبات فازی، لایه‌ها ترکیب شدند. یافته‌ها : تلفیق داده‌ها نشان داد که ناحیه 2 با وضعیت مطلوب‌تر نسبت به ناحیه 1 و این ناحیه نیز با وضعیت بهتر نسبت به ناحیه 3 از اهمیت متفاوتی برخوردارند که در آخر بهترین محل‌های ایجاد مرکز تجاری در هر 3 ناحیه مشخص گردید. بحث و نتیجه‌گیری : منطقه 17 تهران با بیش از 358 هزار نفر جمعیت دارای 3 ناحیه شهرداری می‌باشد که نبود دسترسی مناسب موجب افزایش هزینه‌های دسترسی به خدمات شهری شده است. بدین منظور تحقیق حاضر با تبیین شاخص‌های مناسب و با بهره‌گیری از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی به مکان یابی مناطق تجاری در منطقه 17 پرداخته و مکان‌های مناسب در هر یک از نواحی شهرداری برای استقرار کاربری مذکور انتخاب شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - مکان‌یابی احداث کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با کاربرد پسماندهای کشاورزی با روش AHP
        عبدالله بریمانی علی قاسمیان مجید عزیزی مجید ذبیح زاده
        زمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های به‌خصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاست‌گذاری‌های دولت و بنگاه ها در امر هدایت ص چکیده کامل
        زمینه و هدف: استقرار بهینه صنایع باعث افزایش کارایی نظام اقتصادی می گردد، زیرا ازنظر اقتصادی هر مکانی برای استقرار فعالیت های به‌خصوص، مناسب به نظر می رسد. انجام تحقیقات در مورد انتخاب مکان صنایع، می تواند راهنمای خوبی برای سیاست‌گذاری‌های دولت و بنگاه ها در امر هدایت صنایع به مکان های متناسب با اهداف ملی و منطقه ای باشد. هدف از این تحقیق مکان‌یابی بهینه کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[1] می‌باشد. روش بررسی: پس از مطالعات صورت گرفته، شاخص‌های تأثیرگذار در انتخاب محل تأسیس کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ در استان مازندران شناسایی و سلسله‌مراتب شاخص ها و زیر شاخص ها طراحی و درنهایت ارزش وزنی آن‌ها با استفاده از پرسش نامه و آنالیز داده ها در محیط نرم‌افزار اکسپرت چویس[2] تعیین شد. در مرحله دوم نیز اولویت‌بندی نهایی گزینه‌ها به منظور تعیین بهترین مکان از بین گزینه‌های شرق، غرب و مرکز استان انجام شد. یافته‌ها: شاخص‌های مواد و محصول، اقتصادی و زیرساختی به ترتیب شاخص های اصلی تأثیرگذار بر روی مکان‌یابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران بودند. به‌طورکلی با توجه به‌تمامی زیرشاخص های موردمطالعه در این تحقیق، میزان عرضه پسماند بیشترین تأثیر را در مکان‌یابی کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران دارد. هم چنین، زیر شاخص‌های مربوط به ماده اولیه از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار می باشند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد منطقه شرق مازندران بهترین مکان برای استقرار کارخانه تولید کاغذ فلوتینگ با استفاده از پسماندهای کشاورزی در استان مازندران می‌باشد. 5- Analytical Hierarchy Process 6-Expert Choice پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - ارزشیابی محیط‌زیستی محل دفن فعلی پسماندهای شهر سمنان براساس معیارهای مکان یابی محل های دفن
        نیلوفر عابدین‌زاده فاطمه قنبری
        زمینه و هدف: امروزه با افزایش شهرنشینی در شهرهای بزرگ و هم چنین افزایش سرانه تولید پسماند شهری به علت صنعتی شدن جوامع، جمع‌آوری و دفع پسماندهای شهری به یکی از مهم‌ترین مقوله های مدیریت جامع پسماندهای شهری تبدیل شده است. محل‌های دفن غیر بهداشتی پسماند، اثرات نامطلوبی روی چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه با افزایش شهرنشینی در شهرهای بزرگ و هم چنین افزایش سرانه تولید پسماند شهری به علت صنعتی شدن جوامع، جمع‌آوری و دفع پسماندهای شهری به یکی از مهم‌ترین مقوله های مدیریت جامع پسماندهای شهری تبدیل شده است. محل‌های دفن غیر بهداشتی پسماند، اثرات نامطلوبی روی محیط بر جای می‌گذارند. زمانی این اثرات شدت بیشتری خواهند داشت که محل‌های دفن بدون انجام فرآیند مکان‌یابی انتخاب شده باشند. کاربرد روش‌های متداول سنجش محل‌های دفن پسماند به منظور شناسایی اثرات ناسازگار و اعمال اقدامات در جهت کاهش این اثرات اهمیت زیادی دارد. مواد و روش‌ها: جهت انتخاب و ارزیابی محل دفن پسماند از معیارها و شاخص های مختلفی استفاده می شود. در این مطالعه محل دفن پسماندهای شهر سمنان با استفاده از نقشه‌های شیب، توپوگرافی، کاربری اراضی، تیپ خاک و نقشه‌های هم عمق آب زیرزمینی و توسط سه مدل اولکنو، منوری و دراستیک مورد بررسی قرار گرفته و نتایج با یکدیگر مقایسه شده‌اند. یافته‌ها: این محل براساس روش اولکنو در طبقه خوب و بر اساس روش منوری در طبقه قابل‌قبول قرار دارد. بر اساس مجموع امتیازدهی پارامترها در روش دراستیک نیز در محدوده امتیاز بهتر قرار می‌گیرد. بحث‌ونتیجه‌گیری: علی‌رغم اینکه این محل بدون انجام فرآیند مکان‌یابی به‌منظور دفن پسماندهای شهر سمنان انتخاب شده است و در وضعیت مناسبی قرار دارد، اما با توجه به بررسی انجام شده، در راستای بهبود این محل اقدامات طراحی، مهندسی و مدیریت در هنگام بهره‌برداری ضروری به‌نظر می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - ضرورت انتخاب مدل بهینه مکان‌یابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار
        طلیعه عبدالخانی نژاد سید مسعود منوری سعید زارعی
        زمینه و هدف: مکان‌یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح‌های توسعه شهری است. توسعه پایدار را می‌توان به معنای شناسایی ویژگی‌ها و دارایی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه دانست که مزیت‌های هر منطقه را برجسته نموده و ذی‌نفع‌های منطقه و منابع را حول چشم‌انداز برخاسته از آمای چکیده کامل
        زمینه و هدف: مکان‌یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح‌های توسعه شهری است. توسعه پایدار را می‌توان به معنای شناسایی ویژگی‌ها و دارایی‌های منحصربه‌فرد هر منطقه دانست که مزیت‌های هر منطقه را برجسته نموده و ذی‌نفع‌های منطقه و منابع را حول چشم‌انداز برخاسته از آمایش سرزمین سوق می‌دهد. توسعه‌ی فضایی لندفیل‌های شهری در پهنه‌ی سرزمین مجموعه مخاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف انسانی به محیط‌زیست وارد می‌شود. ازاین‌رو مطالعات پایه زیست‌محیطی با تکیه بر فن‌آوری GIS و دیگر مدل‌های مربوط بر اساس تجزیه و تحلیل فضایی داده‌ها در خصوص شناسایی منطقه، می‌تواند موردتوجه جدی قرار گیرد. سیمای سرزمین بر سودمندی فعالیت‌های انسان در طبیعت اشاره می‌کند به‌خصوص در مناطقی که دلالت بر گیاهان دارد و یا به‌طور مصنوعی ترسیم‌شده است، از طرفی در لندفیل‌های شهری بررسی از دیدگاه سیمای سرزمین تأثیر بسیار مهمی در انتخاب محل دفن دارد. این تحقیق با هدف ضرورت انتخاب مدل بهینه برای مکان‌یابی لندفیل‌های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار است. روش بررسی: در این تحقیق محل دفن پسماند شهر بوشهر مورد بازدید قرار گرفته و ویژگی‌هایی نظیر میزان فاصله چاه، مراکز جمعیتی و مسکونی، مراکز صنعتی، جاده دسترسی، فرودگاه‌ها، مراکز تاریخی و مذهبی، مناطق با اهمیت زیستی، شکارگاه‌ها و زیستگاه‌های پرندگان، مختصات جغرافیایی، باد، پستی و بلندی زمین، زمین شناسی، کاربری اراضی، خاک‌شناسی، مسیل‌ها، عمق آب‌های زیرزمینی، دشت سیلابی، آب سطحی و شیب مورد مطالعه قرار گرفت. پس از انجام پردازش‌های لازم در این نرم افزار نقشه مختلف منطقه تهیه گردید. نقشه حاصل به نرم‌افزار Arc GIS انتقال داده شد. نقشه‌های با تابع Clip کلیه فایل‌های رقومی مختص این محدوده استخراج شد. نقشه‌های پایه در محیط، ۲/۹ Arc GIS در محدوده مطالعاتی با استفاده از تابع Buffer مشخص گردید، سپس نقشه‌ها دسته‌بندی و در نهایت با روی هم‌گذاری هر یک از نقشه‌ها، نقشه نهایی شده، به دست آمد. نقشه نهایی با توجه به جداول طبقه‌بندی با سه ارزش نامناسب، متوسط و مناسب تهیه گردید. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که منطقه مورد مطالعه ۵۷ درصد مناسب، ۴۰ درصد نامناسب و ۳ درصد متوسط در راستای آمایش و توسعه پایدار ارزیابی شد. همچنین بر اساس میزان رشد جمعیت در شهر بوشهر میزان تولید پسماند در افق ۲۰ ساله مساحت اراضی مورد نیاز دفن بهداشتی در محدوه مطالعاتی از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۵، ۲/۱۱۷۶۲۶۱ هکتار محاسبه گردید. با توجه به این که مساحت زمین محل دفن فعلی ۲ هکتار می‌باشد، مشخص شد این محل جواب‌گوی نیاز ۲۰ ساله نمی‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - مکان یابی محل دفن پسماند با استفاده از منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) (ناحیه مورد مطالعه : شهرستان مینودشت)
        محمدجواد امیری وحید نیک زاد یاسر معرب نگار فروغی
        زمینه و هدف: مکان یابی مناسب پسماند های شهری از به وجود آمدن معضلات زیست محیطی در شهرها جلوگیری می کند. این تحقیق با هدف شناسایی مکان بهینه جهت دفن پسماند در شهرستان مینودشت با استفاده از روش منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) است که براساس میزان جمعی چکیده کامل
        زمینه و هدف: مکان یابی مناسب پسماند های شهری از به وجود آمدن معضلات زیست محیطی در شهرها جلوگیری می کند. این تحقیق با هدف شناسایی مکان بهینه جهت دفن پسماند در شهرستان مینودشت با استفاده از روش منطق فازی در GIS و مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) است که براساس میزان جمعیت تخمینی در 20 سال آینده و مساحت مورد نیاز برای دفع پسماند آن ها صورت می گیرد. روش بررسی: انتخاب مکان مناسب برای دفن پسماند نیازمند در نظر گرفتن عوامل متعددی است که با توجه به گستردگی و پیچدگی عوامل موثر در مکان یابی، ضرورت استفاده از فناوری های اطلاعات مکانی و تلفیق آن با سایر امور مدیریتی و برنامه ریزی مطرح می شود. به این منظور، به کارگیری سیستمی یکپارچه متشکل از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) ابزار مناسبی برای مکان یابی دفن پسماند می باشند. یافته ها: در این تحقیق برای تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهرستان مینودشت از معیارهای فاصله از جاده، شیب، ارتفاع، کاربری، میزان بارش، فاصله از گسل، فاصله ازآب های سطحی، فاصله از مناطق حفاظت شده، زمین شناسی، فاصله از شهر و فاصله از روستا استفاده شد. نقشه های مربوط به هر یک از لایه ها در محیطIdrisi استانداری سازی و به صورت فازی تهیه شد در ادامه برای وزن دهی و تلفیق لایه ها از فرایند تحلیل سلسه مراتب فازی (FAHP) و GIS استفاده شد نتایج: در نهایت نقشه های نهایی به پنچ روشgamma ، And ،Or،Sum و Productتهیه شد. سپس نقشه های مناسب مکان یابی دفن پسماند انتخاب شدند و هر کدام از آن ها به چهار طبقه مناسب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف طبقه بندی شد و طبقه مناسب روش های انتخابی لکه بندی شدند. روش های که میزان مساحت لکه های آن ها از میزان مساحت لازم برای دفن پسماند برای جمعیت تخمینی 20 سال آینده شهرستان مینودشت کمتر بود، حذف شدند. در نهایت روش های And و gamma با عدد 9/0 مکان مناسب دفن پسماند برای یک دور زمانی 20 ساله را مشخص کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - اولویت بندی مکان های دپو چوب در جنگل با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی
        زهرا عزیزی حمداله صادقی
        زمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل ‌های حوضه لیره ‌سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزی چکیده کامل
        زمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل ‌های حوضه لیره ‌سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزینه هایی با حداقل شرایط لازم برای دپو چوب انتخاب شدند. در مرحله دوم معیار های مورد نظر برای انتخاب محل دپو مشخص شدند. این معیار ها شامل: شیب، موجودی سرپا و تراکم تاج پوشش بودند. در مرحله سوم وزن‌دهی معیار ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نظر کارشناسی انجام گرفت. سپس تحلیل نرخ سازگاری مناطق مورد نظر اولویت بندی شدند. یافته ها: در این تحقیق معیار حجم سرپای توده های جنگلی مجاور محل دپو بالاترین وزن (575/0) را به خود اختصاص داده است. از بین 6 گزینه مورد بررسی، گزینه 3 با داشتن حجم سرپای 300- 400، تراکم تاج پوشش در محل دپوی 50-25% و شیب 10-5% به عنوان بهترین گزینه برای احداث محل دپو مشخص شد. بحثونتیجه گیری: نتایج وزن دهی معیار ها نشان داد، که حجم سرپای توده‌ های مجاور دپو بیشترین اهمیت را دارد. بهره‌ برداری از توده‌های جنگلی با حجم سرپای بالا لزوم وجود دپوها و انبار های چوب را در نزدیکترین نقطه به توده ‌های جنگلی ضروری می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - مکان‌یابی سایت دفن بهداشتی زباله شهری با استفاده از GIS و الگوریتم فازی ( مطالعه موردی : شهر رفسنجان)
        مهدیه رجایی نژاد محمد رضوانی فرحناز رشیدی
        گسترش شهرها و افزایش جمعیت، سبب تولید انواع پسماند در شهرها شده است . با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی انتخاب محل دفن باید با دقت وطی یک فرآیند علمی صورت گیرد . پارامترها مختلفی در انتخاب محل مناسب دفن پسماند دخالت دارند که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت چکیده کامل
        گسترش شهرها و افزایش جمعیت، سبب تولید انواع پسماند در شهرها شده است . با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی انتخاب محل دفن باید با دقت وطی یک فرآیند علمی صورت گیرد . پارامترها مختلفی در انتخاب محل مناسب دفن پسماند دخالت دارند که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردار بوده و محدودیت هایی را هم در انتخاب ایجاد مینمایند . هدف این پژوهش انتخاب مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را داشته باشد . این مطالعه با استفاده از نرم افزار GIS و منطق فازی انجام شده است . در مرحله اول عوامل موثر در مکانیابی شناسایی شدند . سپس با رقومی کردن و وزن دهی 19 لایه اطلاعاتی شامل خاک شناسی ، زمین شناسی ، آبهای سطحی ، عمق آب زیرزمینی ، فاصله از شهر، فاصله از گسل، راه های دسترسی، طبقات ارتفاعی، شیب، پوشش گیاهی، .... لایه ها با استفاده منطق فازی ترکیب شدند و بهترین مکان برای لندفیل بدست آمد . در این مطالعه مناطق مستعد جهت لندفیل در نواحی شمال و شمال غربی شهر مشخص گردیدند . نتایج نشان داد که استفاده از GIS و منطق فازی این امکان را به تصمیم گیر می دهد که عوامل مهمتری را که از نظر او مساله مکان یابی را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهند با همان اهمیت در مکانیابی وارد رفسنجان نماید . لذا استفاده از این روش برای این قبیل مطالعات مناسب می باشد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - مکان‌یابی اسکان اضطراری در منطقه 19 شهر تهران با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره
        افراسیاب خیردست سید علی جوزی سحر رضایان مهناز میرزا ابراهیم طهرانی
        زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه‌ی الگوی مناسب براي مكان‌يابي جهت اسكان اضطراری ناشی از بلایای طبیعی و غیرطبیعی در منطقه 19 تهران می‌باشد. روش بررسی: روش انجام پژوهش از نوع توصيفي– تحليلي بوده و تحليل داده‌ها با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره و سامانه‌ی Arc GIS و چکیده کامل
        زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه‌ی الگوی مناسب براي مكان‌يابي جهت اسكان اضطراری ناشی از بلایای طبیعی و غیرطبیعی در منطقه 19 تهران می‌باشد. روش بررسی: روش انجام پژوهش از نوع توصيفي– تحليلي بوده و تحليل داده‌ها با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره و سامانه‌ی Arc GIS وExcel می‌باشد. جامعه آماري از بین متغيرهاي مكان‌يابي اسكان اضطراری انتخاب و روش نمونه‌گیری بصورت ساده و حجم نمونه‌گیری با استفاده از جدول مورگان (19=n) بدست آمد. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌ بود که به بصورت کمی طراحی و سوالات آن با استفاده از استانداردهای اسکان اضطراری استخراج و در بین خبرگان پخش شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصین تایید شد و مقدار آن 421/0 بدست آمد. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از SPSS20 با ضریب آلفای کرونباخ 827/0 محاسبه شد. یافته‌ها: یافته‌ای پژوهش حاضر از 3 معیار اصلی (مطلوبیت، سازگاری و ظرفیت) و 18 زیرمعیار جهت تعیین اسکان در نظر گرفته شد. در فرایند مکان‌یابی اسکان اضطراری، ابتدا لایه‌های اطلاعاتی تهیه و سپس استانداردسازی و ضرائب AHP به آنها اعمال شده و در نهایت پس از وزن‌دار کردن آنها، همپوشانی لایه‌ها انجام شد. بحث و نتیجه‌گیری: پس از تولید نهایی نقشه‌ی اسکان و طبق نتایج این پژوهش، 28 پهنه با ارزش 9_7 جهت اسکان مورد پذیرش واقع شد، همچنین 17 پهنه با ارزش 7 (نسبتا خوب)، 7 پهنه با ارزش 8 (خوب) و 4 پهنه با ارزش 9 (ایده‌آل) در منطقه مورد مطالعه جهت اسکان اضطراری شناسایی شدند. در مجموع 13218725 مترمربع حدودا معادل 1321 هکتار در منطقه 19 تهران قابلیت اسکان را پیدا کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - تعیین معیارهای مؤثر جهت مکان‌یابی انواع نیروگاه‌ها
        سیده سولماز دشتی فاطمه دشت بزرگی
        امروزه مطالعات مکانیابی به منظور توسعه صنعتی در مورد کلیۀ نیروگاه ها بسیار متداول شده است. در این گونه مطالعات برای انتخاب بهترین مکان جهت احداث نیروگاه معیارهای مختلفی مورد توجه قرار می گیرند. در تحقیق حاضر در مرحله اول انواع نیروگاه ها و نحوه کارکرد آنها مورد بررسی قر چکیده کامل
        امروزه مطالعات مکانیابی به منظور توسعه صنعتی در مورد کلیۀ نیروگاه ها بسیار متداول شده است. در این گونه مطالعات برای انتخاب بهترین مکان جهت احداث نیروگاه معیارهای مختلفی مورد توجه قرار می گیرند. در تحقیق حاضر در مرحله اول انواع نیروگاه ها و نحوه کارکرد آنها مورد بررسی قرار گرفت. سپس در مرحله بعد معیارهای مؤثر در فعالیت نیروگاه، انتخاب محل و عملکرد آن مشخص و به سه دستۀ محیطی_ فنی، اقتصادی_اجتماعی و محدودیت های زیست محیطی تقسیم بندی شدند. به طور کل کلیۀ معیارها و زیر معیارها در رابطه با مکانیابی انواع نیروگاه ها (بخاری، گازی، سیکل ترکیبی، هسته ای، برق آبی، تلمبه ای_ذخیره ای، امواج، جزرومدی، بادی، خورشیدی، زمین گرمایی، بیومس، دیزلی و مگنتو هیدرودینامیک) بیان شدند. در نهایت با ذکر معیارهایی همانند: منبع انرژی نیروگاه ها، قابلیت استفاده و دسترسی به منبع، هزینه، اثر مطلوب یا نامطلوب بر محیط انسانی و توان تولید نیرو به صورت خلاصه ویژگی های یک نیروگاه مشخص گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - استفاده از ابزارهای پشتیبان تصمیم‌گیری در مدیریت و برنامه‌ریزی پسماند شهری (مطالعه موردی: مکان‌یابی محل دفن استان البرز)
        مرضیه مهتابی اوغانی اکبر نجفی حبیب‌اله یونسی مظاهر معین الدینی
        تولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد، یکی از مشکلات اساسی است. رشد نمایی جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه در دهه های گذشته و سرعت گرفتن پدیده شهرنشینی، ضرورت توسعه پایدار محیط زیست و مدیریت کارآمد زایدات را چکیده کامل
        تولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد، یکی از مشکلات اساسی است. رشد نمایی جمعیت شهرنشین کشورهای در حال توسعه در دهه های گذشته و سرعت گرفتن پدیده شهرنشینی، ضرورت توسعه پایدار محیط زیست و مدیریت کارآمد زایدات را به وجود آورده است. هدف مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی، با بهره گیری از فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی و اولویت بندی مکان های دفن پیشنهادی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP است. به همین منظور، ابتدا لایه های اطلاعاتی مؤثر در مکان یابی دفن محدوده مورد مطالعه(لایه کاربری اراضی، رودخانه ها، تالاب ها، جاده ها، مناطق حفاظتی، خاک شناسی، آب ‌های زیرزمینی، مرفولوژی، زمین شناسی و ...) شناسایی و با مراجعه به سازمان ها و مراکز اطلاعاتی تهیه شد. سپس این لایه های اطلاعاتی (نقشه های رقومی) وارد محیط نرم افزار GIS 9.2 Arc شد. در مرحله بعد با توجه به محدودیت ها، گزینه های مناسب دفن زباله با استفاده از GIS شناسایی شدند و به عنوان داده های ورودی برای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به کار رفتند. نتایج این بررسی مبین این واقعیت است که 4 منطقه واقع در جنوب شهر کرج استعداد بالقوه دفن زباله را دارند. همچنین با کمک AHP امکان اولویت بندی گزینه ها و تعیین وزن معیارهای مؤثر در تصمیم گیری وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد معیار عمق آب زیرزمینی و شیب زمین در پژوهش حاضر از اهمیت بیشتری نسبت به سایر معیارها برخوردارند و گزینه 3 دارای بیشترین شایستگی برای انتخاب محل دفن بهداشتی پسماند می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - مروری بر شاخص‌های مکان‌یابی شهر جدید
        میترا امامی نرگس عرب
        ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ گویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد .شهرهای جدید سکونت گاه های برنامه ریزی شده ای هستند که به منظور حل معضلات جمعیتی و اقتصادی کلان شهرها و کشورها عموما از ابتدای قرن بیستم پا به عرصه وج چکیده کامل
        ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخ گویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد .شهرهای جدید سکونت گاه های برنامه ریزی شده ای هستند که به منظور حل معضلات جمعیتی و اقتصادی کلان شهرها و کشورها عموما از ابتدای قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشتند. گرایش به ایجاد شهرهای جدید از سال های 1364 به طور غیررسمی در محافل مرتبط با شهرسازی کشور ایران نیز مطرح شد و نهایتا در سال 1368 با تصویب آن در مجلس شکل رسمی یافت. عواملی متعددی از آن تاریخ تاکنون در وضعیت موفقیت و ناموفقیت این گونه شهرها دخیل بوده اند. در این میان، انتخاب مکان شهر جدید یکی از پیچیده ترین انواع تصمیم گیری های فضایی است، که خود در حوزه مدل های تصمیم گیری با عنوان تحلیل سازگاری زمین با نوع استفاده از آن و یا مکان یابی اراضی بهینه برای هر فعالیت قرار می گیرد. انجام مطالعات مکان یابی درست و مناسب به خصوص شناسایی شاخص های تاثیر گذار در فرآیند مکان یابی شهر جدید، نقش موثری در توسعه ی شهری پایدار خواهد داشت. ضمن این که حفظ کیفی ویژگی های محیط زیستی نیز به عنوان عوامل کلیدی موثر در مکان یابی این شهرها به حساب می آیند. در این مقاله مروری بر سابقه ی شهرهای جدید، روند شکل گیری آن ها، اهمیت مکان یابی شهرهای جدید، چارچوب مکان‌یابی و شاخص های مکان یابی شهرهای جدید انجام شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - مکان‌یابی بهینه و کارای احداث کارخانه کنسانتره دام و طیور در شهرستان میامی هم‌راستا با متغیرهای جغرافیای صنعتی-اقتصادی و آمایش استان سمنان
        طاهره سیار مجتبی غیاثی جعفر فتحعلی سعید آیباغی اصفهانی
        چکیده بر طبق اصول سند چشم‌انداز توسعه ایران و آمایش سرزمینی، زمینه‌سازی به منظور تحول در اقتصاد روستاها و شهرهای کم جمعیت و بازگردان رونق به اقتصاد آن‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است که باید هر چه زودتر محقق گردد. به منظور ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی و شهرهای کوچک و کاهش چکیده کامل
        چکیده بر طبق اصول سند چشم‌انداز توسعه ایران و آمایش سرزمینی، زمینه‌سازی به منظور تحول در اقتصاد روستاها و شهرهای کم جمعیت و بازگردان رونق به اقتصاد آن‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است که باید هر چه زودتر محقق گردد. به منظور ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی و شهرهای کوچک و کاهش مهاجرت به کلان‌شهرها، سرمایه‌گذاری در طرح‌های اشتغال‌زا در چارچوب مقتضیات و مزیت‌های محلی این حوزه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از این طرح‌های اشتغال‌زا احداث کارخانه‌های تقاضامحور است. با توجه به تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، زیست‌ محیطی و... کارخانه‌ها، انتخاب محل احداث کارخانه امری مهم و استراتژیک تلقی می‌گردد. این پژوهش درصدد مکان‌یابی احداث کارخانه کنسانتره خوراک دام و طیور در شهرستان میامی است. در این راستا و برای یافتن مکان بهینه، با استفاده از اطلاعات جغرافیایی بخش‌های مختلف شهرستان میامی، نظیر اطلاعات توپوگرافی، امکانات زیر بنایی، منابع طبیعی و آثار زیست‌محیطی، شاخص‌های مختلفی چون میزان تولیدات کشاورزی مرتبط با مواد اولیه کارخانه، جمعیت دام، مجموع فاصله از نزدیک‌ترین شهرستان‌های استان‌های مجاور و جمعیت انسان‌ها در نظر گرفته شده است. برای یافتن مکان بهینه از روش مکان‌یابی 1- میانه بر روی گراف درخت و برای سنجش بهره‌وری از روش تحلیل پوششی داده‌ها با ضرایب مقید بر مبنای مدل‌های برنامه‌ریزی ریاضی استفاده شده است. نتیجه به دست آمده نشان داد که مکان بهینه جهت احداث کارخانه کنسانتره خوراک دام و طیور در شهرستان میامی، بخش میامی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - مکان‌یابی صنایع کارخانه‌ای با روش (AHP) و مدل منطق فازی در شهرستان سبزوار
        قاسم کیخسروی حسن لشکری مجتبی بقایی مهدی نهالدانی
        چکیده مکان‌یابی یکی از عوامل مهم برنامه‌ریزی در امر توسعه منطقه‌ای است. توزیع منطقی و متوزان فعالیت‌های اقتصادی و اهداف توسعه منطقه‌ای از بعد سیاسی و اجتماعی استقرار واحدهای صنعتی، رشد اقتصادی را به دنبال داشته و توزیع بهتر به کاهش اختلافات منطقه‌ای و تعدیل نابرابری‌ها چکیده کامل
        چکیده مکان‌یابی یکی از عوامل مهم برنامه‌ریزی در امر توسعه منطقه‌ای است. توزیع منطقی و متوزان فعالیت‌های اقتصادی و اهداف توسعه منطقه‌ای از بعد سیاسی و اجتماعی استقرار واحدهای صنعتی، رشد اقتصادی را به دنبال داشته و توزیع بهتر به کاهش اختلافات منطقه‌ای و تعدیل نابرابری‌های شهری و روستایی منجر شده و به نوعی تحقق عدالت اجتماعی را در سطح منطقه در پی دارد. شهرستان سبزوار با توجه به وجود معادن و همچنین فعالیت‌های کشاورزی زمینه لازم را برای توسعه صنایع کارخانه‌ای را دارد. لذا در این تحقیق سعی می‌گردد با تاکید بر هیدرو اقلیم منطقه و آمار20ساله (2010- 1990) ایستگاه سینوپتیک شهرستان سبزوار ، سایت‌های مناسب برای توسعه صنایع کارخانه‌ای تشخیص داده شود. در این مطالعه با استفاده از لایه‌های اقلیمی‌و هیدرولوژی (بارندگی، دما، باد ، رودخانه، سطح آب‌های زیرزمینی و...) و دیگر لایه‌های اطلاعاتی نظیر توپوگرافی، خطوط انتقال نیرو، جاده و... که همگی حاصل تجزیه و تحلیل در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) می‌باشند، به انتخاب مکان‌های مناسب برای احداث صنایع پرداخته شده است. پس از تهیۀ لایه‌های اطلاعاتی، استاندارد‌های مشخص شده توسط سازمان محیط زیست و دانش کارشناسی برای احداث صنایع کارخانه‌ای و وزن‌های بدست آمده با روش وزن دهی مقایسه زوجی (AHP) ، در پنج گروه صنایع کدالف، ب، ج، د و ه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نقشه‌های خروجی نهایی در گروه‌های مختلف صنعتی با اعمال جهت باد غالب برای بهترین مناطق مکان‌یابی به شرح زیر می‌باشد:کد الف: مناطق جنوب غربی و شمال و شمال شرقی.کد ب: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد ج: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد د: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد ه: مناطق جنوب غربی و شمال غربی شهرستان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - بررسی مکان گزینی پایگاه‌های مدیریت بحران منطقه 11 شهرداری تهران
        محمد رضا زند مقدم
        چکیده منطقه 11 شهرداری تهران جزء مناطق شلوغ و پرتردد شهر تهران به حساب می آید که در صورت وقوع بلایای طبیعی نیاز به امداد رسانی سریع دارد. بنابراین مدیریت بحران در این منطقه امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقیق حاضر دو هدف عمده را مد نظر قرار داد: 1ـ بررسی مکان چکیده کامل
        چکیده منطقه 11 شهرداری تهران جزء مناطق شلوغ و پرتردد شهر تهران به حساب می آید که در صورت وقوع بلایای طبیعی نیاز به امداد رسانی سریع دارد. بنابراین مدیریت بحران در این منطقه امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقیق حاضر دو هدف عمده را مد نظر قرار داد: 1ـ بررسی مکان گزینی پایگاه های مدیرت بحران در سطح منطقه 11 شهرداری تهران؛ 2ـ مشخص کردن مکان های اولویت دار برای احداث پایگاه های مدیریت بحران در سطح این منطقه. این تحقیق جزء تحقیقات هدف گراست که بعد از انتخاب معیارها و زیر معیارها مکان یابی با استفاده از مدل AHP و نرم افزار Exper Choice وزن و درجه اهمیت هرکدام از آنها مشخص شد و در نهایت با استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان گزینی پایگاه های مدیریت بحران در سطح منطقه 11 مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت مکانهای اولویت دار برای احداث این سوله ها مشخص شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که، پایگاه های مدیریت بحران ویژه در منطقه 11 به لحاظ مکان گزینی در سطح متوسطی قرار دارد. براساس نقشه نهایی به دست آمده از مکان گزینی پایگاه های مدیریت بحران برای ارتقاء و بهبود امداد رسانی در هنگام وقوع بلایای طبیعی در سطح منطقه 11 شهرداری تهران 5 سایت( یا گزینه) انتخاب شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - بهبود SNR در مکان‌یابی با UWB با استفاده از الگوریتم‌های کنترل توان
        عزیز صفادوست حسین مومن زاده حقیقی
        در مکان یابی فضای سرپوشیده با استفاده ار باند فوق وسیع، مقدار نسبت سیگنال به نویز (SNR) نقش بسزایی در مکان یابی دارد.در مکان یابی عواملی از قبیل اثر پدیده نویز،اثر پدیده چند مسیری و اثر انتشار بدون دید مستقیم سبب تضعیف در دقت و صحت در مکان یابی در فضای سرپوشیده می شود.م چکیده کامل
        در مکان یابی فضای سرپوشیده با استفاده ار باند فوق وسیع، مقدار نسبت سیگنال به نویز (SNR) نقش بسزایی در مکان یابی دارد.در مکان یابی عواملی از قبیل اثر پدیده نویز،اثر پدیده چند مسیری و اثر انتشار بدون دید مستقیم سبب تضعیف در دقت و صحت در مکان یابی در فضای سرپوشیده می شود.مکان یابی با استفاده از باند فوق وسیع یک راه حل مناسب موقعیت یابی در فضای سرپوشیده است بهبود SNR در این روش سبب افزایش در دقت و صحت مکان یابی در باند فوق وسیع می شود. بهبود SNR با استفاده از الگوریتم های کنترل توان راه حل پیشنهادی در این مقاله است.بدین صورت که از الگوریتم های کنترل توان در دستگاه های فرستنده و گیرنده استفاده می شود .کنترل توان بر روی توان ارسالی انجام می شود و در دو حالت دید مسقیم و بدون دید مستقیم به بررسی میزان SNR پرداخته شده است. با استفاده از الگوریتم های کنترل توان شاهد بهبود میزان SNR در دو حالت دید مستقیم و دید غیر مستقیم هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - مکان‌یابی مناطق مستعد نیروگاه خورشیدی تحت تاثیر پارامترهای اقلیمی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعۀ موردی: استان فارس)
        مصطفی گرجی سجاد خشنود حسین عمرانی مرتضی هاشمی
        توجه به منابع تجدیدپذیر انرژی که جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی تجدیدناپذیر هستند، سبب شده است که جوامع به سمت انرژی هایی نظیر انرژی خورشیدی سوق پیدا کنند. هدف از این پژوهش مکان یابی مناطق مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی در استان فارس با توجه به پارامترهای اقلیمی م چکیده کامل
        توجه به منابع تجدیدپذیر انرژی که جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی تجدیدناپذیر هستند، سبب شده است که جوامع به سمت انرژی هایی نظیر انرژی خورشیدی سوق پیدا کنند. هدف از این پژوهش مکان یابی مناطق مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی در استان فارس با توجه به پارامترهای اقلیمی می باشد. برای این پژوهش از پارامترهای بارندگی، دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی، ارتفاع، گرد و خاک و جهت شیب استفاده گردید. بر اساس نقش و اهمیت این فاکتورها نقشه هر معیار در محیط GIS تهیه و در محیط IDRISI فازی گردید. نقشه مکانی مناطق مستعد با توجه به وزن های بدست آمده به روش Fuzzy-AHP تهیه و در چهار کلاس (عالی، خوب، متوسط و ضعیف) طبقه بندی گردید. نتایج مکان یابی نیروگاه های خورشیدی نشان داد که، نواحی واقع در شمال و شمال شرقی استان دارای بیشترین استعداد می باشند، که مساحتی بالغ بر 60 درصد کل مساحت استان را شامل می شود و کمترین استعداد مربوط به نواحی جنوبی استان با مساحتی حدود 026/0 درصد می باشد. بیشترین مساحت استان از لحاظ پتانسیل نیروگاه خورشیدی در کلاس عالی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که مناطق مستعد احداث نیروگاه در مناطق دارای اقلیم خشک و نیمه خشک سرد می باشد، این نواحی شامل مناطقی است که، ایستگاه های آباده، اقلید، ایزدخواست، بوانات و صفاشهر در آن قرار دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - شناسایی مکان‌های بهینه جهت استقرار واحدهای آب شیرین کن با توجه به پهنه‌های حساس زیست‌محیطی در مناطق ساحلی استان هرمزگان
        مرتضی سپهر افشین دانه کار سیدمحمدرضا فاطمی علی ماشینچیان مرادی
        کشورهای بسیاری در سطح جهان به علت کمبود منابع آب دچار بحران شده اند. از مهم‌ترین راهکارها احداث واحدهای آب‌شیرین‌کن به عنوان یک روش مناسب جهت احیا منابع آب شیرین است؛ اما علی‌رغم مزایای فراوان پساب‌های ناشی از واحدهای آب‌شیرین‌کن اثرات نامطلوب بر محیط‌زیست بر جا می گذار چکیده کامل
        کشورهای بسیاری در سطح جهان به علت کمبود منابع آب دچار بحران شده اند. از مهم‌ترین راهکارها احداث واحدهای آب‌شیرین‌کن به عنوان یک روش مناسب جهت احیا منابع آب شیرین است؛ اما علی‌رغم مزایای فراوان پساب‌های ناشی از واحدهای آب‌شیرین‌کن اثرات نامطلوب بر محیط‌زیست بر جا می گذارند. هدف از این مطالعه شناسایی مکان‌های مناسب جهت احداث واحدهای آب‌شیرین‌کن با توجه به پهنه‌های حساس زیست‌محیطی است. بعد از تهیه لایه‌ها در GIS نقشه فاصله هر لایه تهیه شد. معیارها در طی فرآیند دلفی مورد وزن دهی قرار گرفتند. لایه‌های جغرافیایی تهیه شده از هر معیار در 5 طبقه، طبقه‌بندی و ارزش‌گذاری شدند. نقشه‌های معیارها بر مبنای ضریب اهمیت نرمالایز شده در طی کاربرد مدل خطی با یکدیگر تلفیق و مجدد در 5 کلاس طبقه‌بندی شدند. با تلفیق لایه‌ها و تهیه لایه نهایی، 19 مکان مناسب مورد شناسایی قرار گرفت. با طبقه‌بندی و ارزش‌گذاری نقشه نهایی، 2 مکان دارای اهمیت بسیار بالا، 7 مکان دارای اهمیت، 5 مکان با اهمیت متوسط، 4 مکان با اهمیت کم و یک مکان بی‌اهمیت شناسایی شدند. 2 مکان دارای اهمیت بسیار بالا در منطقه ساحلی شهر بندرعباس شناسایی شد. 16 مکان در منطقه ساحلی خلیج فارس و 3 مکان در منطقه ساحلی دریایی عمان شناسایی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - ارزیابی استانداردهای ملی برای جانمایی محل دفن پسماند صنعتی با بکارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی
        الهام یوسفی روبیات محمد حسین صیادی الهام چمانه پور
        پیشینه و هدف افزایش ثروت، بهبود استانداردهای زندگی، افزایش نرخ رشد جمعیت، همراه با افزایش سطح فعالیت های تجاری و صنعتی در مناطق شهری در سراسر جهان، از دلایل اصلی افزایش قابل توجه مقادیر تولید زباله جامد از جمله ضایعات صنعتی است. که این پسماندها منجر به ظهور مشکلات محیط چکیده کامل
        پیشینه و هدف افزایش ثروت، بهبود استانداردهای زندگی، افزایش نرخ رشد جمعیت، همراه با افزایش سطح فعالیت های تجاری و صنعتی در مناطق شهری در سراسر جهان، از دلایل اصلی افزایش قابل توجه مقادیر تولید زباله جامد از جمله ضایعات صنعتی است. که این پسماندها منجر به ظهور مشکلات محیط زیستی و انسانی شده و از طرفی امنیت محیط زیستی را مختل می کنند. در بین پسماندها، ضایعات صنعتی به دلیل تنوع زیاد، اهمیت وافری دارند و انتخاب محل مناسب برای محل دفن این زباله ها وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روش های زیادی برای دفع زبالهtمانند دفن بهداشتی، احتراق، بازیافت، بازیابی، کاهش و کمپوست کردن وجود دارد. اما دفن بهداشتی زباله در لندفیل گزینه ای مناسب و قابل قبول برای دفع زباله های جامد صنعتی است. انتخاب محل مناسب برای محل دفن زباله جامد وسیل ه ای مؤثر برای مهار آلودگی از منبع آن است. روند انتخاب سایت یکی از دشوارترین وظایف مربوط به سیستم های مدیریت پسماند جامد به حساب می آید زیرا این امر مشمول مقررات دولتی، بودجه دولت و شهرداری، افزایش تراکم جمعیت، افزایش آگاهی محیط زیستی، دغدغه بهداشت عمومی، کاهش در دسترس بودن زمین مناسب برای دفن زباله ها و افزایش مخالفت سیاسی و اجتماعی با ایجاد مکان های دفن زباله است. سامانه اطلاعات جغرافیایی یک ابزار مهم برای شناسایی و انتخاب سایت مناسب است و تاثیر مثبتی بر مدیریت زمان و هزینه دارد، همچنین یک بانک داده‌ های دیجیتالی برای نظارت بلند مدت را فراهم می کند که قادر به پردازش داده های پیچیده جغرافیایی و نمایش گرافیکی نتایج است. هدف از این مطالعه ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند با تکیه بر ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در این مطالعه به ارزیابی محل مناسب دفن پسماندهای صنعتی غیر ویژه شهرک صنعتی بیرجند بر اساس جدیدترین ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو پرداخته شده است، بنابراین پس از مطالعه و جمع بندی این ضوابط بهترین مکان از لحاظ معیارهای محیط زیستی، خاک شناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی- اجتماعی انتخاب شده است. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را کاهش داد.مواد و روش ها بدین منظور 8 معیار محیط زیستی، خاکشناسی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، اقلیمی، زیرساختی و اقتصادی - اجتماعی به عنوان معیارهای اصلی در قالب 26 زیرمعیار مورد بررسی قرار گرفت. پس از شناسایی معیارها و مقدار محدودیت و ممنوعیت برای هر عامل با مراجعه به سازمان های مربوطه اطلاعات هر معیار اخذ گردید و پایگاه داده ای مورد نیاز با استفاده از سامانه های سیستم اطلاعات جغرافیایی و گوگل ارث پرو تهیه شد. سپس محدودیت های مورد نظر در هر لایه با استفاده از ابزارهای موجود در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی از منطقه حذف گردید. مناطق باقیمانده با استفاده از فازی سازی لایه ها استاندارد شد. نهایتاً لایه ها با استفاده از ابزار محاسبات رستری ادغام گردید و بهترین منطقه جهت احداث سایت مکان دفن بهداشتی زباله پیشنهاد گردید.نتایج و بحث پس از تلفیق نقشه ها و اعمال ممنوعیت های موجود، 4 پلی گون در شمال شهرک صنعتی و یک پلی گون در جنوب منطقه شناسایی شد که هیچ گونه ممنوعیتی در آن جهت احداث محل دفن پسماند وجود ندارد. سپس پارامترهایی همچون شیب، ارتفاع، جهت، نوع خاک، میزان بارش، کاربری اراضی و نقشه پوشش گیاهی به عنوان محدودیت اعمال شد. پس از اعمال محدودیت های موجود در منطقه تنها یک پلی گون در قسمت شمالی شهرک صنعتی باقی می ماند که به عنوان منطقه مناسب جهت احداث محل دفن پسماند پیشنهاد می گردد. این منطقه شیب کمتر از 5 درصد داشته، پوشش گیاهی آن فقیر بوده و جزء زمین های بایر منطقه محسوب می گردد. همچنین در جهت باد غالب منطقه نیز نیست. فاصله این پلی گون تا شهرک صنعتی حدود 4 کیلومتر است. مساحت کلی آن 3000000 مترمربع است. با بازدید میدانی از پلی گون پیشنهادی و با در نظر گرفتن هلالی های آبگیر منطقه، اراضی دیم موجود و مرز شروع تپه ها و اراضی پرشیب منطقه از مساحت 3000000 مترمربعی تنها دو پلی گون با مساحت 467000 مترمربع باقی می ماند که با توجه به حجم سالانه پسماند تولیدی در منطقه (2400 مترمکعب) و با توجه به اینکه براساس استانداردها لندفیل انتخابی باید طول عمری برابر 20 سال داشته باشد بنابراین حجم کل پسماند تولیدی برابر با 48000 متر مکعب است. برای دفن این حجم پسماند به زمینی به ابعاد 300×80 مترمربع با عمق حداقل دو متری نیاز است. با توجه به مساحت منطقه پیشنهادی حدود 18 قطعه با عمق دو متر در منطقه موجود است که می توان به عنوان محل دفن پسماند انتخاب گردد.نتیجه گیری نتایج نمایانگر این است که توجه به استانداردهای موجود می تواند به عنوان ابزار توانمندی در جهت انتخاب سایت ایده آل مطرح گردد. این مطالعه قادر است مدلی را ارائه نماید که ضمن به کارگیری تمامی استانداردهای کشوری، ریسک اکولوژیکی را نیز به حداقل میزان ممکن برساند. در نهایت پیشنهاد می شود بازیافت نخاله های تولید شده در هر واحد جهت کاهش تولید پسماند از مبدأ انجام گیرد. تهیه پودر سنگ از پسماندهای کارخانجات سنگ، تفکیک مجدد نخاله های ساختمانی با توجه به اندازه و استفاده مجدد از آن ها در ساخت و ساز می تواند منجر به بازیافت قسمت اعظم این زباله ها گردد. اجرایی شدن هر چه سریعتر لندفیل پیشنهادی امری ضروری است چرا که هم اکنون این پسماندها بدون هیچ گونه مدیریتی در اطراف تخلیه م ی شود که از لحاظ بهداشتی وزیبایی شناسی مشکل آفرین شده و منطقه در حال تبدیل شدن به یک کانون گرد و غبار شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - یک روش دو طرفه مبتنی بر فازور برای مکان‌یابی خطا در خطوط انتقال ‏N‏ مداره
        موسی خدادادی آرپناهی مجید خوشنما
        روش‌های دو طرفه موجود برای مکان‌یابی خطا در خطوط انتقال یا مخصوص خطوط تک‌مداره هستند و یا تنها برای خطوط دو مداره طراحی شده‌اند. همچنین، فرمول‌بندی این روش‌ها برای انواع مختلف خطا متفاوت است؛ چرا که این روش‌ها برای هر نوع خطا از یک مدار معادل خاص در حوزه abc و یا یک چکیده کامل
        روش‌های دو طرفه موجود برای مکان‌یابی خطا در خطوط انتقال یا مخصوص خطوط تک‌مداره هستند و یا تنها برای خطوط دو مداره طراحی شده‌اند. همچنین، فرمول‌بندی این روش‌ها برای انواع مختلف خطا متفاوت است؛ چرا که این روش‌ها برای هر نوع خطا از یک مدار معادل خاص در حوزه abc و یا یک شبکه توالی مشخص استفاده می‌کنند. علاوه بر این، برخی از روش‌های موجود، نمی توانند برخی از جنبه‌های مسأله مکان‌یابی خطا مانند اثر خازن شنت خط، تزویج سلفی و خازنی بین فازها و عدم ترانسپوز خطوط را در نظر بگیرند. در این مقاله، یک روش جامع، دقیق و سریع برای مکان‌یابی خطا در خطوط انتقال N مداره پیشنهاد می‌شود. برای این منظور، ابتدا یک مدار معادل ماتریسی- برداری ( MVEC ) پیشنهاد می‌شود که صرف نظر از نوع خطا، تعداد مدارهای خط، وجود و یا عدم وجود خازن شنت، تزویج سلفی و خازنی بین فازهای مختلف و عدم ترانسپوز خطوط، به یک فرمول‌بندی واحد منجر می‌شود. برای حل فرمول‌بندی ماتریسی-برداری حاصل و یافتن مکان خطا، یک الگوریتم دو مرحله‌ای پیشنهاد می‌شود که علی رغم تکراری‌بودن در تعداد تکرار بسیار پایین همگرا می‌شود. روش پیشنهادی، از اندازه‌گیرهای فازوری دو طرف خط برای محاسبه مکان خطا استفاده می‌کند، نیازی به دانستن امپدانس منابع دو سمت خط ندارد و دقت آن حساسیت بسیار کمی نسبت به مقاومت خطا دارد. شبیه‌سازی روش پیشنهادی بر روی مجموعه زیادی از سناریوها بر حسب نوع خطا، مقدار مقاومت خطا، مکان‌های مختلف وقوع خطا و در نظر گرفتن نویز، دقت و کارایی الگوریتم پیشنهادی را نشان می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - استفاده از روش بهینه‌سازی ازدحام گربه‌ها به منظور مکان‌یابی گره در شبکه حسگر بی‌سیم
        محمد عمادی اله یاری علی اسدی
        امروزه مکان‌یابی گره‌ ها به یکی از چالش‌ های شبکه‌‌های حسگر بی‌سیم تبدیل شده است، بنابراین به‌دست آوردن مکان دقیق گره‌ ها موجب کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی شبکه می‌ شود. با توجه به خصوصیات منحصر به فرد الگوریتم بهینه‌ سازی ازدحام گربه ‌ها، این الگوریتم ابزار مناسبی ب چکیده کامل
        امروزه مکان‌یابی گره‌ ها به یکی از چالش‌ های شبکه‌‌های حسگر بی‌سیم تبدیل شده است، بنابراین به‌دست آوردن مکان دقیق گره‌ ها موجب کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی شبکه می‌ شود. با توجه به خصوصیات منحصر به فرد الگوریتم بهینه‌ سازی ازدحام گربه ‌ها، این الگوریتم ابزار مناسبی برای بهینه‌سازی مکان‌یابی گره‌ ها در شبکه‌های حسگر بی‌سیم بوده و در الگوریتم پیشنهادی بکار گرفته شده است. آزمایش‌های گسترده‌ای برای ارزیابی عوامل متعددی مانند تراکم لنگر، تراکم گره و محدوده ارتباطات بر الگوریتم پیشنهادی با توجه به میزان خطای مکان‌یابی و موفقیت مکان‌یابی انجام شده است. مقایسه نتایج شبیه سازی با دیگر الگوریتم های بهینه‌سازی استاندارد نشان می‌دهد که الگوریتم پیشنهادی از نظر کاهش خطای مکانی و افزایش نرخ همگرایی عملکرد بهتری دارد و به همین دلیل طول عمر گره‌های حسگر را افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - یک روش جدید برای کشف پلاک خودروهای ایرانی با استفاده از تطبیق الگو و یک کلمه خاص در پلاک
        ساناز فیضی شاهین اکبرپور
        تشخیص پلاک خودرو به عنوان یک تکنولوژی مفید و کاربردی نقش مهمی را در سیستم مدیریت ترافیک هوشمند بازی می‌کند. سیستم تشخیص پلاک خودرو یک سیستم مکانیزه است که توانایی تشخیص شماره پلاک موجود در یک تصویر را دارد. به طور نمونه چنین سیستمی در پارکینگ‌ها، کنترل و اخذ عوارض، کنتر چکیده کامل
        تشخیص پلاک خودرو به عنوان یک تکنولوژی مفید و کاربردی نقش مهمی را در سیستم مدیریت ترافیک هوشمند بازی می‌کند. سیستم تشخیص پلاک خودرو یک سیستم مکانیزه است که توانایی تشخیص شماره پلاک موجود در یک تصویر را دارد. به طور نمونه چنین سیستمی در پارکینگ‌ها، کنترل و اخذ عوارض، کنترل مرزها و همچنین سیستم بررسی سرقت به کار گرفته می‌شود. در این مقاله، سیستم تشخیص پلاک خودرو از مزایای تطبیق الگو به منظور پیدا کردن موقعیت پلاک خودرو از طریق تشخیص یک کلمه‌ی خاص (ایران) به عنوان یک ویژگی منحصر به فرد پلاک‌های خودرو ایرانی استفاده می‌کند. در آزمایشات براساس مکان یابی پلاک خودرو، از 150 تصویر تحت شرایط متفاوت نوری و آب و هوایی با صحنه‌های پیچیده فقط 6 تصویر تشخیص داده نشده است. نرخ تشخیص حدود 96 درصد نشان می‌دهد که روش ارائه شده در سیستم مدیریت ترافیک هوشمند کاملا قابل اجرا است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - مکان‌یابی بهینه واحدهای صنایع تبدیلی با استفاده از تلفیق مدل های فازی ، غیر خطی و تاپسیس
        سارا جعفریان محسن عرفانیان امیدوار
        مکان‌یابی با هدف استقرار پروژه‌های مختلف صنعتی، تابعی از سیاست‌ها و تعاملات داخلی و بین‌المللی است که بر مبنای اهداف بلندمدت یک کشور شکل می‌گیرد. در این میان عدم توجه به این مسائل در تدوین استراتژی‌های بخش توسعه ملی و به‌خصوص توسعه پایدار ملی می‌تواند منافع بلندمدت جامع چکیده کامل
        مکان‌یابی با هدف استقرار پروژه‌های مختلف صنعتی، تابعی از سیاست‌ها و تعاملات داخلی و بین‌المللی است که بر مبنای اهداف بلندمدت یک کشور شکل می‌گیرد. در این میان عدم توجه به این مسائل در تدوین استراتژی‌های بخش توسعه ملی و به‌خصوص توسعه پایدار ملی می‌تواند منافع بلندمدت جامعه را تحت تأثیر قرار دهد. مکان‌یابی واحدهای صنعتی بر اساس اصول توسعه پایدار یکی از مؤثرترین سطوح برای دستیابی به توسعه پایدار است. واحدهای صنعتی بر اساس ویژگی‌های توسعه پایدار منجر به هماهنگی اهداف گروه‌های مختلف برنامه ریزان توسعه صنعتی، برنامه ریزان توسعه شهری، بنگاه‌های اقتصادی و اهداف زیست‌محیطی می‌شود. در این مقاله با استفاده از روش سلسله مراتبی دلفی فازی (FDAHP) به تعیین اولویت پارامترهای مؤثر در مکان‌یابی بر اساس اصول توسعه پایدار پرداخته می‌شود. همچنین با تلفیق روش غیرخطی میخایلوف و مدل تاپسیس (Topsis)، از میان پنج مکان جهت استقرار واحدهای صنایع تبدیلی در استان تهران، مناسب‌ترین مکان را انتخاب می‌گردد. متناسب با روش‌های مذکور، جمع‌آوری داده‌ها با استفاده ازنظر خبرگانی کهدر زمینه‌ تئوری و عملی مکان‌یابی تخصص داشته‌اند، صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - مکان‌یابی و مسیریابی زنجیره تأمین پایدار در فروشگاه‌های آنلاین
        Hossein Firouzi Javad Rezaeian Alireza Rashidi Komijan Mohammad Mehdi Movahedi
        یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های توزیع (بالاخص فروشگاه‌های آنلاین بزرگ)، طراحی موقعیت بازاندازها، مسیریابی وسایل نقلیه و بهینه‌سازی شبکه توزیع تأمین است. در این پژوهش به مکان‌یابی مراکز توزیع فروشگاه آنلاین دیجی‌کالا پرداخته شده است. یک مسأله مکان‌یابی - مسیریابی چندهدفه چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های توزیع (بالاخص فروشگاه‌های آنلاین بزرگ)، طراحی موقعیت بازاندازها، مسیریابی وسایل نقلیه و بهینه‌سازی شبکه توزیع تأمین است. در این پژوهش به مکان‌یابی مراکز توزیع فروشگاه آنلاین دیجی‌کالا پرداخته شده است. یک مسأله مکان‌یابی - مسیریابی چندهدفه با در نظر گرفتن اصل پایداری و محدودیت زمانی با روش‌های فراابتکاری توسعه داده شده است. براساس نتایج مدل پیشنهادی اثر تقاضا بر سه هدف زمان، هزینه و مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی بررسی گردید و نشان داده شد که اگر تقاضا افزایش یابد اثر بیشتر بر زمان به‌وجود می‌آید. به‌عبارت دیگر افزایش تقاضا می‌تواند خلل‌هایی را ایجاد کند که در نتیجه آن زمان تحویل افزایش یافته و لذا این امر می‌تواند در بلندمدت منجر به نارضایتی مشتری شود. افزایش میزان اشتغال نیز منجر به بهتر شدن مسائل زیست‌محیطی می‌شود اما اثری بر هزینه و زمان ندارد. همچنین هزینه حمل کالا اثری بر مسائل زیست‌محیطی و زمان ندارد اما منجر به افزایش هزینه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - مکان‌یابی شهرک‌های صنعتی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (مطالعه موردی: شهرک صنعتی شهرستان دیواندره در استان کردستان)
        Shaho Hajebi Gholamreza Soleimani Mohammad Rahimpoor
        مدیران و تصمیم‌گیرندگان صنعتی کشور با توجه به دیدگاه‌های آمایش و استراتژی‌های توسعه صنعتی، مکان‌هایی را برای تجمع واحدهای صنعتی به صورت شهرک یا مجتمع، انتخاب و سازماندهی می‌کنند. تصمیم‌گیری در ارتباط با تعیین مکان یک شهرک صنعتی جدید، فرآیندی است که باید با در نظر گرفتن چکیده کامل
        مدیران و تصمیم‌گیرندگان صنعتی کشور با توجه به دیدگاه‌های آمایش و استراتژی‌های توسعه صنعتی، مکان‌هایی را برای تجمع واحدهای صنعتی به صورت شهرک یا مجتمع، انتخاب و سازماندهی می‌کنند. تصمیم‌گیری در ارتباط با تعیین مکان یک شهرک صنعتی جدید، فرآیندی است که باید با در نظر گرفتن عوامل مختلفی صورت گیرد. در این مقاله، مکان‌یابی شهرک صنعتی شهرستان دیواندره در استان کردستان با بهره‌گیری از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره مورد مطالعه قرار می‌گیرد. بدین منظور ابتدا معیارهای مختلف با در نظر گرفتن عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برای ارزیابی و مقایسه‌ی گزینه‌های پیشنهادی تعیین می‌شوند. سپس با استفاده از روش‌های TOPSIS، SAWو AHPرتبه‌بندی مکان‌های پیشنهادی صورت گرفته و نتایج به دست آمده مورد مقایسه قرار می‌گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - مکان‌یابی دستگاه‌های خودپرداز بانک مهر ایران با استفاده از ترکیب تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط فازی
        Mehdi Ebrahimi Nejhad Rafsanjani Seyed Mohammad Moosavi Nadooshan Marjan Tavasoli Fard
        انتخاب جایگاه مناسب برای استقرار ماشین‌های خودپرداز جدید یکی از مباحث مهم در صنعت بانکداری الکترونیکی به شمار می‌آید. علم مکان‌یابی همواره به دنبال ارائه روش‌ها و تکنیک‌های بهینه‌ی تعیین و انتخاب مکان فعالیت بنگاه‌ها است. با استفاده از تصمیم‌گیری چند معیاره می‌توان انتظ چکیده کامل
        انتخاب جایگاه مناسب برای استقرار ماشین‌های خودپرداز جدید یکی از مباحث مهم در صنعت بانکداری الکترونیکی به شمار می‌آید. علم مکان‌یابی همواره به دنبال ارائه روش‌ها و تکنیک‌های بهینه‌ی تعیین و انتخاب مکان فعالیت بنگاه‌ها است. با استفاده از تصمیم‌گیری چند معیاره می‌توان انتظار داشت که مکان معرفی‌شده، کلیه معیارهای موردنظر را به نسبت وزنی که دارند ارضا کند. همچنین استفاده از منطق فازی در تصمیم‌گیری، مسأله عدم قطعیت و عدم دقت مرتبط با آگاهی تصمیم‌گیرنده در اختصاص دادن وزن دقیق به معیارها را حل کرده است. مطالعه حاضر با استفاده از ترکیب رویکردهای تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط فازی به ارائه مدل نوینی در مکان‌یابی دستگاه‌های خودپرداز بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در شهر کرمان پرداخته است. معیارهای تصمیم‌گیری بر اساس مطالعات مشابه استخراج گردید و توسط کارشناسان بانک قرض‌الحسنه مهر ایران شهر کرمان با روش اولویت‌بندی فازی وزن دهی شد. پس‌ازآن با استفاده از روش تئوری گراف و رویکرد ماتریسی فازی، محدوده‌ها رتبه‌بندی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - بررسی زیست‌محیطی محل دفن زباله‌های شهر پلدختر و مکان‌یابی محل دفن با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار (WLC)
        سیامک بهاروند سلمان سوری
        تعیین محل دفن زباله‌های شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیط‌زیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. در فرآیند تعیین محل دفع زباله‌های شهری سعی بر آن است تا نقاطی با کم‌ترین خطرات برای محیط‌زیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرند. هدف چکیده کامل
        تعیین محل دفن زباله‌های شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیط‌زیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. در فرآیند تعیین محل دفع زباله‌های شهری سعی بر آن است تا نقاطی با کم‌ترین خطرات برای محیط‌زیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرند. هدف از این مطالعه، بررسی زیست محیطی و تعیین محل مناسب جهت دفن زباله‌های شهری شهر پلدختر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار (WLC) می‌باشد. بدین منظور، ابتدا محل دفن کنونی زباله‌ها مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از این ارزیابی نشان می‌دهد که فعالیت بیوشیمیایی و شیمیایی در محل مورد نظر بسیار بالا بوده، لذا لزوم توجه ویژه به اثرات زیست محیطی محل دفن کنونی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. سپس بر اساس بررسی و ارزیابی 10 پارامتر فاصله از شهر، روستا، آبراهه، جاده‌های اصلی و فرعی، بارش، لیتولوژی، کاربری اراضی، شیب و ارتفاع؛ نقشه مکان‌یابی محل دفن زباله‌های شهر پلدختر تهیه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از نقشه مکان‌یابی محل دفن زباله‌ها به ترتیب 33/11، 51/20، 94/25، 65/22 و 56/19 درصد از مساحت منطقه در پهنه‌های خیلی نامناسب، نامناسب، متوسط، مناسب و خیلی مناسب قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - مکانیابی محل دفن پسماندهای های ساختمانی شهر یزد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
        جواد قانعی اردکانی سیدابوالفضل کشفی
        رشد روز افزون جمعیت به تبع آن تداوم صعودی تولید و تخلیه پسماند به محیط زیست، انسان و محیط زیست در برگیرنده آنرا دچار مشکلات متعدد می کند. از جمله دغدغه های حاصل این افزایش جمعیت و توسعه، مدیریت صحیح نوع خاصی از پسماند، نخاله ساختمانی و کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از چکیده کامل
        رشد روز افزون جمعیت به تبع آن تداوم صعودی تولید و تخلیه پسماند به محیط زیست، انسان و محیط زیست در برگیرنده آنرا دچار مشکلات متعدد می کند. از جمله دغدغه های حاصل این افزایش جمعیت و توسعه، مدیریت صحیح نوع خاصی از پسماند، نخاله ساختمانی و کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از آن می باشد. از این رو در مدیریت صحیح نخاله، مکان یابی محل مناسب جهت دفن در احداث مدفن امری ضروری خواهد بود. تعیین مکان بهینهمدفن بهداشتی- مهندسیبهروشمطلوبدارایشرایطومراحلیاستکهاجرایبهینههریکازآنها درنتیجهنهایی تأثیرگذاراست. برایمکان یابیمحل دفن نخالهپسازبررسیومطالعهدرموردانواع روش های مکان یابی نخالهبایدپارامترهایموثردرمکان یابیمحلموردنظرراباتوجهبه هدف نهایی که یافتن مکانی با کمترین اثرات سوء زیست محیطی بر منطقه و محیط طبیعی اطراف مدفن است، مورد بررسی قرار داد. با وجود پارامترهای متعدد در انتخاب مدفن، جهت مدیریت بهینه زمان، هزینه و اثرات پیچیده طرح، از ابزار قدرتمند سیستم اطلاعات جغرافیایی بهره گرفته شده است. با جمع آوری و ترکیب لایه های اطلاعاتی مورد نیاز جهت تعیین مدفن مناسب نخاله ساختمانی شهر یزد از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. هر لایه اطلاعاتی و زیر لایه مربوطه وزن دهی و در نقشه نهایی با استفاده از لایه حریم، مناطق ممنوعه حذف شد. طبق نقشه نهایی 4 منطقه در رده کاملا مناسب واقع شد. با توجه به تاثیر جهت باد غالب نهایتا دو منطقه بهترین مکان برای مدفن تشخیص داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - مکانیابی محل دفن پسماند زباله های شهری با رویکرد زیست محیطی (مطالعه موردی شهر قائمشهر )
        مهدی صمیمیان
        رشد روز افزون جمعیت شهری ایران به همراه ایجاد مراکز جمعیتی جدید، فقدان سیاستگذاری و ارزیابی عملکردها و فعالیت های گوناگون شهری بر اساس برنامه جامع و کلان ملی (آمایش سرزمین) و تداوم تخلیه انواع زباله و فاضلاب ها به محیط زیست از جمله عوامل بحران زایی است که محیط زیست طبیع چکیده کامل
        رشد روز افزون جمعیت شهری ایران به همراه ایجاد مراکز جمعیتی جدید، فقدان سیاستگذاری و ارزیابی عملکردها و فعالیت های گوناگون شهری بر اساس برنامه جامع و کلان ملی (آمایش سرزمین) و تداوم تخلیه انواع زباله و فاضلاب ها به محیط زیست از جمله عوامل بحران زایی است که محیط زیست طبیعی و کیفیت بهداشت و سلامتی انسان ها به ویژه شهر نشینان را در معرض خطرات و زیان های گوناگونی قرار داده است. هدف از این مطالعه مکان گزینی اراضی مناسب جهت دفن بهداشتی مواد زائد جامد در شهر قائمشهر بر پایه معیارها و ضوابط مکان یابی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد که پس از آشنایی کامل با مدیریت علمی پسماندهای شهری و شناخت دفع و دفن غیراصولی و غیر بهداشتی مواد زائد جامد شهری اقدام به انتخاب معیارهایی که جهت مکان یابی دفن مواد زائد جامد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. ابتدا معیارها و ضوابط انتخاب مکان مناسب برای دفن بهداشتی مانند شیب، کاربری اراضی، فاصله از سکونت گاه ها و راه ها، آب های سطحی ، خاک، زمین شناسی و غیره شناسایی گردید و باهم تلفیق گردید در نهایت انتخاب بهترین مکان جهت دفن پسماند در منطقه شهرستان قائمشهر پهنه بندی گردید که نتایج حاصله نشان می دهد اراضی که در قسمت شمال و غرب شهرستان به دلیل حریم مناسب با گسل و رود خانه تالارومعیارهای قابل قبول از نظر زمین شناسی و پوشش گیاهی و شیب زمین، مناسب‌ترین مکان‌ها جهت دفن مواد زائد جامد از میان زمین‌های کلاس ششم جهت بهترین مکان‌ها برای دفن پسماند زباله انتخاب گردیده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - مکان‌یابی و پهنه‌بندی سایت‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود با رویکرد توسعه پایدار
        علی توفیق خطاب علی فهیمی نژاد سید مصطفی طیبی ثانی هومن بهمن‌پور
        در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، چکیده کامل
        در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، لایه‌های اطلاعاتی در مقیاس 1:250000 تهیه و از طریق نرم‌افزار ArcGIS نسخه 9،2 اقدام به ریهم‌گذاری گردید. این تحقیق در شش مرحله انجام پذیرفت. پس از تهیه نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع، از طریق رویهم‌گذاری آنها نقشه شکل زمین تهیه گردید و در ادامه، با رویهم‌اندازی لایه‌های شکل زمین، کاربری اراضی، خاک، پوشش گیاهی و حیات‌وحش نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی بدست آمد. سپس، مدل اکولوژیکی گردشگری متمرکز و گسترده، به منظور مقایسه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت از مدل ملی برای تعیین انواع کاربری‌های ورزشی استفاده گردید. با توجه به نتایج، منطقه مطالعاتی از پتانسیل بالایی به منظور توسعه گردشگری به ویژه از نوع گسترده برخوردار است. 8/68٪ از منطقه مطالعاتی در کلاس 1 و 1/19٪ نیز در کلاس 2 از گردشگری متمرکز قرار گرفته‌اند. همچنین؛ 2/93٪ از منطقه در کلاس 1 و 3/5٪ نیز در کلاس 2 گردشگری گسترده قرار می‌گیرند. در مجموع، 6/13٪ نیز در کلاس 3 قرار داشته که نشانگر حساسیت اکولوژیکی بالا و عدم بهره‌مندی از شرایط مناسب به منظور توسعه گردشگری می‌باشد و در زون حفاظتی قرار می‌گیرد. در پایان، فعالیت‌های گردشگری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - تحلیل فضایی و مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی (مطالعه موردی: شهر کازرون)
        محمد قنبری حسین پورقیومی سید مصطفی حسینی
        در دهه ‌های اخیر شاهد افزایش جمعیت شهرهای کشور بوده‌ایم، این افزایش جمعیت در شهرها باعث شده تا نیازبه خدمات روز به روز بیشتر شود. شاید در یک شهر مراکز خدماتی زیادی پراکنده نباشد اما آنچه حائز اهمیت است توزیع بهینه این مراکز می‌باشد. یکی از مراکز خدماتی که نقش عمده‌ای در چکیده کامل
        در دهه ‌های اخیر شاهد افزایش جمعیت شهرهای کشور بوده‌ایم، این افزایش جمعیت در شهرها باعث شده تا نیازبه خدمات روز به روز بیشتر شود. شاید در یک شهر مراکز خدماتی زیادی پراکنده نباشد اما آنچه حائز اهمیت است توزیع بهینه این مراکز می‌باشد. یکی از مراکز خدماتی که نقش عمده‌ای در شهردارد و ضامن ایمنی بیشتر برای حیات بشری است مراکزآتش ‌نشانی می‌باشند. دسترسی سریع و به ‌موقع خودروهای آتش‌نشانی به محل حادثه بسیارمهم بوده زیرا رسیدن به ‌موقع این خودروها به محل حادثه باعث می‌شودکه خسارت کمتری به بارآید،ازطرف دیگر این به موقع رسیدن خود روها به محل حادثه به توزیع بهینه ایستگاههای آتش نشانی بازمیگردد. به منظور ارزیابی وضع موجود ایستگاه های آتش نشانی در رابطه با سوانح آتش سوزی، شهرکازرون به عنوان مطالعه موردی در این تحقیق انتخاب شد، سپس با استفاده از توابع GIS،تحلیل شبکه و تحلیل چند ضلعی های تیسن وضع موجود ایستگاه های آتش نشانی شهرکازرون مورد بررسی قرار گرفت و پس از پی بردن به توزیع نامناسب این ایستگاه ها به کمک مدلAHPوهمپوشانی شاخص ها درمحیط نرم افزارGIS مکان مناسب برای ایستگاه های آتش نشانی شهر کازرون مشخصگردید . روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که اطلاعات مورد نیازآن ازطریق مشاهده میدانی،مطالعه طرح های صورت گرفته در رابطه با شهرکازرون و نقشه 2000/1 این شهر بدست آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - بررسی توزیع مکانی مراکز آموزش عالی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب
        پاکزاد آزادخانی خدیجه نوری زاد
        رعایت اصل عدالت در دسترسی به مراکز خدماتی به ویژه فضاهای آموزشی ایجاب می کند تا در مکان یابی و توزیع این فضاها شرایط و ضوابط موجود رعایت شود به گونه ای که می بایست تمام شهروندان بتوانند نیازهای خدماتی و شهری خود را با هزینه کم و سرعت زیاد تأمین کنند. هدف از این پژوهش بر چکیده کامل
        رعایت اصل عدالت در دسترسی به مراکز خدماتی به ویژه فضاهای آموزشی ایجاب می کند تا در مکان یابی و توزیع این فضاها شرایط و ضوابط موجود رعایت شود به گونه ای که می بایست تمام شهروندان بتوانند نیازهای خدماتی و شهری خود را با هزینه کم و سرعت زیاد تأمین کنند. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی مراکز آموزش عالی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب است.روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی است. مبانی تئوریک بر اساس مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و مراجعه به سازمان های ذیربط جمع آوری شده است. داده های جمع آوری شده در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و در قالب پایگاه داده مبتنی بر ساختار رستری تدوین گردید، در مرحله بعد وزن معیارها به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه و جهت دستیابی به نقشه نهایی از عملگر کاما در منطق فازی (fuzzy) بهره گرفته شد. نتایج نشان می‌دهد دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد در وضعیت نامطلوبی نسبت به معیارهای پژوهش قرار گرفته‌اند؛ دانشگاه باختر نیز وضعیتی بین مطلوب و نامطلوب به خود گرفته به عبارتی در قسمت شمالی وضعیت نامطلوب و در قسمت جنوب وضعیت مطلوبی دانشگاه باختر را احاطه کرده است. دانشگاه‌های پیام نور، باختر و دانشگاه آزاد به علت قرارگیری در محدوده شهر و دسترسی مناسب ساکنان به این مراکز سبب انسجام ساختار در قسمت غربی شهر شده‌اند اما دانشگاه ایلام با قرارگیری در خارج از محدوده و دسترسی نامناسب، یک گسیختگی را سبب شده و اثر مطلوب و مثبتی نشان نمی‌دهد البته شاید در بلند مدت شاهد اثرات مطلوب دانشگاه ایلام در ساختار کلی شهر باشیم. ارائه الگوی مطلوب و تعیین پهنه های مناسب بر اساس نقشه نهایی برای مراکز آموزش عالی در شهر ایلام میتواند در کاهش مشکلات مکانی موجود مراکز فوق و رضایتمندی شهروندان موثر و در ساختار شهر ایلام می تواند اثرات مثبت داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی بر میزان مهارت دانشجویان کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در مکان‌یابی و دستیابی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات و منابع آن
        سیّدداود حسینی‌نسب زهرا حسینی
        تحقیق حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی بر میزان مهارت دانشجویان در مکان‌یابی و دستیابی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات و منابع آن انجام شده است. روش پژوهش شبه آزمایشی، و جامعه آماری تمام دانشجویان کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در شش رشته برنامه چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی بر میزان مهارت دانشجویان در مکان‌یابی و دستیابی به اطلاعات و ارزیابی اطلاعات و منابع آن انجام شده است. روش پژوهش شبه آزمایشی، و جامعه آماری تمام دانشجویان کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در شش رشته برنامه ریزی آموزشی، برنامه‌ریزی درسی، مدیریت آموزشی، روانشناسی عمومی، روانشناسی تربیتی و آموزش زبان انگلیسی در سال تحصیلی 91-90 به تعداد 766 نفر می باشد. نمونه آماری 46 نفر داوطلب همکاری بودند که با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی گلوله برفی انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه خوداظهاری سواد اطلاعاتی دانشجویان استفاده شد که اعتبار و پایایی آن به ترتیب از طریق اعتبار محتوایی و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس نتایج پیش‌آزمون، افراد به دو گروه آزمایش و کنترل همسان تقسیم شدند و تعداد 20 خودآموز به مدت 9 هفته از طریق ایمیل برای گروه آزمایش ارسال شد و سپس پس‌آزمون اجرا شد. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش‌های الکترونیکی بر مهارت دانشجویان در مکان‌یابی اطلاعات مورد نیاز و ارزیابی اطلاعات و منابع آن تاثیر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - مکان‌یابی دفن پسماند شهری با استفاده از تحلیل ترکیبی ANP-DEMATEL در محیط GIS(مطالعه موردی شهرستان بویراحمد)
        سعید ملکی رحیم اکبری مهر
        مکان‌یابی اصولی محل دفن پسماندها می‌تواند از انتشار آلودگی‌ها و در نتیجه خسارات زیست‌محیطی بکاهد ﺑهدف اصلی این پژوهش مکان‌یابی دفن پسماند شهری در شهرستان بویراحمد است و رویکرد مورد نظر مدل‌سازی و مکانیابی است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف مطالعه‌ای کاربردی و از منظر روش‌شناسی چکیده کامل
        مکان‌یابی اصولی محل دفن پسماندها می‌تواند از انتشار آلودگی‌ها و در نتیجه خسارات زیست‌محیطی بکاهد ﺑهدف اصلی این پژوهش مکان‌یابی دفن پسماند شهری در شهرستان بویراحمد است و رویکرد مورد نظر مدل‌سازی و مکانیابی است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف مطالعه‌ای کاربردی و از منظر روش‌شناسی توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود با توجه به الگوی اثر پذیری و اثر گذاری در فرآیند تعیین بهترین مکان برای دفن پسماند از تکنیک ترکیبی Anp-Dematel برای مدل‌سازی در قالب نمایش علی شاخص‌ها، تعیین وزن و اولویت آن استفاده شده است و در ادامه با استفاده از ابزار Distance و Reclassify از مجموعه ابزار Spatial Analyst Tools حریم و سطح‌بندی مناسب بر اساس استاندار‌های موجود انجام گرفت همچنین برای توزیع فضایی پهنه مناسب دفن پسماند از ابزار FUZZY OVERLAY از مجموعه ابزار‌های موجود درSpatial Analyst Tools مربوط به نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش در دوسطح قابل تفکیک است در بخش نتایج موضوعی زیر معیار فاصله از منابع آب‌های سطحی با میزان اثر گذاری 0.145 اثر گذارترین شاخص و زیر معیار مناطق حفاظت شده با میزان اثر پذیری 0.72 اثرپذیرترین شاخص شناخته شد، در بخش نتایج مکانی مشخص شد از بین 541449 کیلومتر مربع مساحت شهرستان بویراحمد 72248 کیلومتر مربع یعنی 34/13 درصد وضعیتی کاملا مناسب داشتند و پیشنهادها نشان داد در سطح اول: با توجه به عامل نزدیکی و فاصله وهزینه و میزان دوری از آلودگی آب‌های سطحی مکان مناسب پیشنهاد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - شناسایی مناطق مستعد توسعه سکونتگاه‌ها با استفاده از مدل تلفیقی منطق فازی وAHP (مطالعه موردی: شهر پلدختر)
        مجید گودرزی زهرا سلطانی ریاض مرعی
        یکی از مهم‌ترین برنامه‌های توسعه شهری، مکان‌یابی بهینه جهات توسعه شهری بر مبنای توانمندی‌های محیطی است. انتخاب جهت مناسب توسعه شهری باعث می‌شود که شهر در آینده با مسائل و مشکلات کم‌تری ازجمله مخاطرات طبیعی همراه باشد و همچنین روند توسعه شهری به‌درستی صورت گیرد. با توجه چکیده کامل
        یکی از مهم‌ترین برنامه‌های توسعه شهری، مکان‌یابی بهینه جهات توسعه شهری بر مبنای توانمندی‌های محیطی است. انتخاب جهت مناسب توسعه شهری باعث می‌شود که شهر در آینده با مسائل و مشکلات کم‌تری ازجمله مخاطرات طبیعی همراه باشد و همچنین روند توسعه شهری به‌درستی صورت گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به شناسایی مناطق مستعد توسعه سکونتگاه‌ها در محدوده و حاشیه‌ی شهر پلدختر پرداخته شده است. در این پژوهش با توجه به موضوع و اهداف موردنظر، از مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، نقشه زمین‌شناسی 1:100000 سازمان زمین‌شناسی کشور، تصویر ماهواره لندست و لایه‌های رقومی اطلاعاتی، به‌عنوان داده‌های تحقیق استفاده شده است. مهم‌ترین ابزارهای تحقیق، Arc GIS (به‌منظور تهیه نقشه‌های موردنظر) و Expert Choice (جهت اجرای مدل AHP) بوده است. همچنین در این پژوهش از مدل‌های منطق فازی (به‌منظور فازی‌سازی لایه‌ها و همچنین تلفیق لایه‌های اطلاعات و تهیه نقشه نهایی) و AHP (به منظور وزن‌دهی به لایه‌های اطلاعاتی) استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله، بخش‌های زیادی از محدوده شهری و حاشیه شهری پلدختر دارای تناسب خیلی کم جهت توسعه شهری هستند. این مناطق که عمدتاً شامل مناطق شمالی محدوده شهری پلدختر است به دلیل ارتفاع و شیب زیاد، قرار گرفتن در واحد کوهستان و دره آبرفتی، پتانسیل کمی جهت توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی دارند. بر این اساس، تنها بخش‌هایی از مناطق جنوبی شهر پلدختر به دلیل ارتفاع و شیب کم و همچنین قرار گرفتن در واحد دشت، مستعد توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - شناسایی پهنه‌های مستعد احداث سازه‌های بلندمرتبه با استفاده از مدل AHP و GIS (نمونه موردی: شهر گرگان)
        سیدکامبیز لطیف عقیلی جعفر میرکتولی غلامرضا جانبازقبادی
        با رواج اندیشه مدرنیسم در معماری و شهرسازی به همراه رشد فزاینده‌ی جمعیت شهری، بلندمرتبه‌سازی در شهرهای بزرگ جهان گسترش یافت و مکان‌یابی این ساختمان‌ها در فضاهای شهری از اهمیت زیادی برخوردار گردید. بلندمرتبه‌سازی راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرهاست و شناسایی پهنه چکیده کامل
        با رواج اندیشه مدرنیسم در معماری و شهرسازی به همراه رشد فزاینده‌ی جمعیت شهری، بلندمرتبه‌سازی در شهرهای بزرگ جهان گسترش یافت و مکان‌یابی این ساختمان‌ها در فضاهای شهری از اهمیت زیادی برخوردار گردید. بلندمرتبه‌سازی راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرهاست و شناسایی پهنه‌های مناسب برای احداث بلندمرتبه‌ها ضروری است. هدف از این پژوهش، شناخت پهنه‌های مناسب برای احداث ساختمان‌های بلندمرتبه در شهر گرگان است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری ۱۰ نفر به‌عنوان نمونه از متخصصین و مدیران شهرداری انجام گرفته که پس از بررسی عوامل تأثیرگذار، معیارهایی در چهار بعد شامل کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، زیست‌محیطی و اقتصادی تعیین گردید و وزن‌دهی بر اساس مدل AHP انجام و روی ‌هم گذاری لایه‌ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای GIS صورت پذیرفت. محدود پژوهش شهر گرگان با مساحت ۳۵۶۷ هکتار مرکز استان گلستان است. این مطالعه در محدوده شهر گرگان در مناطقی که مناسب برای ساخت سازه‌های بلندمرتبه است صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پهنه‌هایی در شرق، غرب، جنوب غربی و مرکز گرگان، از ظرفیت مناسبی برخوردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - تحلیلی بر ساختمان‌های بلندمرتبه گرگان از مکان‌یابی تا بهره‌مندی از عدالت اجتماعی
        سیدکامبیز لطیف عقیلی جعفر میرعلی کتولی غلامرضا جانبازقبادی
        بلندمرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع محصول رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی و همچنین کمبود زمین جهت ساخت‌وساز، در دهه‌های اخیر و از مهم‌ترین روند تحولات سکونت نوع بشر است که به فرم غالب مسکن در شهرها پس از جنگ جهانی دوم تبدیل‌شده و راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرها چکیده کامل
        بلندمرتبه‌سازی و توسعه فضایی در ارتفاع محصول رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی و همچنین کمبود زمین جهت ساخت‌وساز، در دهه‌های اخیر و از مهم‌ترین روند تحولات سکونت نوع بشر است که به فرم غالب مسکن در شهرها پس از جنگ جهانی دوم تبدیل‌شده و راهکار مناسبی برای کنترل رشد کالبدی شهرهاست. شناسایی پهنه‌های مناسب برای احداث بلندمرتبه‌ها بر اساس اصول مکان‌یابی ضروری است زیرا عدم مکان‌یابی مطلوب به توزیع نامتوازن منجر شده و از عدالت اجتماعی در شهرها که دربرگیرنده مفاهیمی چون توزیع متناسب عملکردها و خدمات، دسترسی مناسب به مراکز خدمات‌دهی و فعالیتی است فاصله می‌گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی با جامعه آماری 10 نفر به‌عنوان نمونه از کارشناسان برنامه‌ریزی شهری انجام گرفته که پس از بررسی، معیارهایی در چهار بعد کالبدی، اجتماعی و فرهنگی، زیست‌محیطی و اقتصادی انتخاب و وزن‌دهی شاخص‌ها بر اساس AHP انجام شد. در بخش دیگر با نمونه آماری 322 نفره میزان بهره‌مندی سازه‌های بلندمرتبه موجود با نرم‌افزار SPSS تحلیل گردید. محدوده پژوهش شهر گرگان با مساحت ۳5۶۷ هکتار مرکز استان گلستان است. یافته‌های پژوهش نشان داد که سازه‌های بلندمرتبه موجود در گرگان از مکان‌یابی مناسبی برخوردار نبوده و برخورداری از عدالت اجتماعی در آنها در سطح قابل قبولی نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - مکان‌یابی مجتمع‌های ورزشی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مورد مطالعه: شهر اهواز)
        اسماعیل ویسیا
        شهر اهواز به عنوان هفتمین کلان‌شهر ایران با دارا بودن مرکزیت صنایع، مرکزیت سیاسی، موقعیت مرزی و امنیتی، تنوع قومیتی، فرهنگی اجتماعی به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران شناخته می‌شود اما توجه به بحث دفاع غیرعامل شهری در آن مورد غفلت واقع شده است. مجتمع‌های ورزشی نیز از جمله چکیده کامل
        شهر اهواز به عنوان هفتمین کلان‌شهر ایران با دارا بودن مرکزیت صنایع، مرکزیت سیاسی، موقعیت مرزی و امنیتی، تنوع قومیتی، فرهنگی اجتماعی به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران شناخته می‌شود اما توجه به بحث دفاع غیرعامل شهری در آن مورد غفلت واقع شده است. مجتمع‌های ورزشی نیز از جمله کاربری‌های مهم در هنگام وقوع بحران و آسیب در شهرها هستند. بنابراین، از دیدگاه پدافند غیرعامل شهری ضرورت توجه به توزیع و جانمایی مناسب کاربری‌های حیاتی از جمله مجتمع‌های ورزشی برای شهر اهواز امری اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش مکان‌یابی مجتمع‌های ورزشی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهر اهواز است در این راستا در این پژوهش با استناد به منابع موجود معیارهای مناسبی به منظور تشخیص و تعیین مکان بهینه مجتمع‌های ورزشی بر اساس رویکرد پدافند غیرعامل تعیین گردد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی-تحلیلی است. گردآوری داده‌ها با استفاده از اسناد و اطلاعات موجود شهر اهواز و همچنین با روش پیمایش مبنی بر نظر سنجی و مصاحبه با کارشناسان بوده است. در جهت رسیدن به اهداف پژوهش با به‌کارگیری داده‌های مکانی و انجام تحلیل‌های مربوطه در سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تصمیم‌گیری چنـد معیاره SAW اقدام شده است. در گام بعدی با استفاده از ابزار پرسشنامه AHP-FUZZY اقدام به وزن دهی به شاخص‌ها گردید. بدین ترتیب جامعه آماری این پژوهش متخصصین حوزه شهری شهر اهواز و حجم نمونه از طریق اشباع نظری به تعداد 30 کارشناس است. نتایج پژوهش نشان داد که 60/0 درصد از مساحت شهر کاملا نامناسب،74/3 درصد نامناسب، 44/21درصد متوسط، 92/46 درصد مناسب و 30/27 درصد کاملا مناسب می‌باشد. نتایج نهایی پژوهش نشان داد که بخش‌های مرکزی و شمالی شهر اهواز گستره مناسبی برای مکانیابی مجتمع‌های ورزشی هستند و این بخش‌ها می‌توانند برای ساخت مجتمع‌های ورزشی مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - مکان یابی دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از مدل (AHP) (نمونه موردی شهرستان جلفا)
        کرامت الله زیاری کامران موسی خانی شهرام اباذرلو سجاد اباذرلو
        چکیده افزایش روزافزون جمعیت شهری و توسعه مناطق شهری، افزایش مصرف مواد دارای پسماند تجزیه ناپذیر و بسیاری دیگر از مناسبات زندگی ماشینی و مدرن باعث رویکرد جدی مدیران شهری شده است و دفن و معدوم سازی پسماند به صورت یکی از دغدغه‌های اساسی در مدیریت محیط زیست شهری درآمد چکیده کامل
        چکیده افزایش روزافزون جمعیت شهری و توسعه مناطق شهری، افزایش مصرف مواد دارای پسماند تجزیه ناپذیر و بسیاری دیگر از مناسبات زندگی ماشینی و مدرن باعث رویکرد جدی مدیران شهری شده است و دفن و معدوم سازی پسماند به صورت یکی از دغدغه‌های اساسی در مدیریت محیط زیست شهری درآمده است. طبق گزارشات بخش خدمات شهری شهرداری جلفا روزانه به طور متوسط 51 تن زباله در شهرستان جلفا تولید می‌شود. از میان روش‌های مختلف دفع زباله به صورت تلنبار از مهم‌ترین روش‌هایی بوده است که مدیریت شهری جلفا در طی سال‌های استفاده از این مکان بر آن تکیه نموده است. این امر مشکلاتی مانند خروج شیرابه، آلودگی خاک، بوی بد، آتش سوزی، پراکندگی زباله و غیره را در محل دفن به وجود آورده است. به منظور جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید تلاش کرد ضمن انتخاب مناسب‌ترین مکان برای دفن آن‌ها، این مواد به صورت بهداشتی و در فضایی خارج مناطق مسکونی دفن و معدوم شوند. برای انتخاب مکان صحیح دفن مواد زائد جامد باید معیارهایی مانند شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، فاصله از مناطق مسکونی و خطوط ارتباطی و انتقال نیرو و ... مورد توجه قرار گیرد. پژوهش حاضر از نوع نظری – عملی و روش کار توصیفی – تحلیلی پس از آشنایی کامل با مدیریت علمی پسماندهای شهری و شناخت دفع و دفن غیراصولی و غیر بهداشتی مواد زائد جامد شهری اقدام به انتخاب معیارهایی که جهت مکان یابی دفن مواد زائد جامد شهری نقشی اساسی دارند نموده و سپس اقدام به وزن گذاری لایه‌ها با استفاده از روش AHP و نرم افزار GIS نموده در نهایت انتخاب بهترین مکان جهت دفن پسماند می‌پردازد. پهنه پنجم با 13.17 درصد واقع در شمال غرب شهرستان به دلیل حریم مناسب با گسل و رود ارس و معیارهای قابل قبول از نظر زمین شناسی و پوشش گیاهی و شیب زمین، مناسب‌ترین مکان‌ها جهت دفن مواد زائد جامد می‌باشند و در آخر نیز زمین‌هایی با مساحت 32 هکتار به بالا را از میان زمین‌های کلاس پنجم جهت بهترین مکان‌ها برای دفن پسماند برای بازه 20 ساله انتخاب شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل و مکان‌یابی پناهگاه‌های شهری با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: منطقه یک شهری کرمان)
        غلامعلی خمر حسام الدین صالح گوهری
        در جهان امروز، مبحث پدافند غیرعامل به قدری دارای اهمیت است که کشورهای توسعه‌یافته بخش مهمی از برنامه‌ریزی‌های جامع و ملی خود را به آن اختصاص می‌دهند. در کشورهای در حال توسعه همچون ایران که زیرساخت‌های شهری هنوز در حال احداث است، ضرورت توجه به پدافند غیرعامل شهری برای کا چکیده کامل
        در جهان امروز، مبحث پدافند غیرعامل به قدری دارای اهمیت است که کشورهای توسعه‌یافته بخش مهمی از برنامه‌ریزی‌های جامع و ملی خود را به آن اختصاص می‌دهند. در کشورهای در حال توسعه همچون ایران که زیرساخت‌های شهری هنوز در حال احداث است، ضرورت توجه به پدافند غیرعامل شهری برای کاهش حجم خسارات بیشتر مورد توجه است؛ لذا آمادگی در برابر سوانح، بسیار مهم می‌باشد. بنابراین هدف از این پژوهش، برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل و مکان‌یابی پناهگاه است. تاکنون زمین‌لرزه‌های بسیاری باعث خرابی ساختمان‌ها در شهر کرمان گردیده است؛ لذا در این پژوهش به این مهم، پرداخته شده و منطقه یک شهر کرمان به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از شبیه‌ساز کارمانیا خطر (Karmaniya Hazard Model) که در نرم‌افزارGIS کار می‌کند و نیز منطق فازی انجام شده است. تهیه نقشه خطر لرزه‌ای به وسیله‌ی شبیه‌ساز کارمانیا خطر (KHM) برای اولین بار در این تحقیق انجام گرفته است و در آن، از هر سه متغیر مورد نیاز ریزپهنه‌بندی، شامل خطر جنبش زمین، گسیختگی دامنه‌ها و خطر روانگرایی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که به علت ساختار کالبدی ناموزون و رشد ناهماهنگ شهری، در وضع موجود شاهد عدم وجود پناهگاه در سطح منطقه و در برنامه‌ریزی وضع مطلوب نیز، شاهد کمبود 37 مترمربع فضای پناهگاهی برای هر نفر، با توجه به سرانه استاندارد 40 مترمربعی، هستیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - تحلیل تناسب توزیع فضایی و مکانیابی مراکز آتش‌نشانی با استفاده از تلفیق مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS))
        رستم صابری فر مسعود مزرعه
        ارائه خدمات مورد نیاز جمعیت شهرها، یکی از اساسی‌ترین وظایف متولیان امور شهر به حساب آمده و این امر می‌تواند میزان کارآیی و امنیت مردم را ارتقا بخشد. این در حالی است که با افزایش جمعیت و قیمت اراضی شهری، دستیابی به این هدف هر روز با تنگناهای بیشتری روبرو می‌شود. شهر اهوا چکیده کامل
        ارائه خدمات مورد نیاز جمعیت شهرها، یکی از اساسی‌ترین وظایف متولیان امور شهر به حساب آمده و این امر می‌تواند میزان کارآیی و امنیت مردم را ارتقا بخشد. این در حالی است که با افزایش جمعیت و قیمت اراضی شهری، دستیابی به این هدف هر روز با تنگناهای بیشتری روبرو می‌شود. شهر اهواز با جمعیتی در حدود 1133003 نفر(1390)، از نظر تعداد و پراکندگی واحدهای خدماتی از جمله ایستگاه‌های آتش‌نشانی با مشکلاتی روبرو شده و نگرانی‌های مردم در این ارتباط رو به افزایش نهاده است. هدف اصلی نوشتار حاضر، تحلیل تناسب فضایی جهت مکان‌یابی مراکز آتش نشانی در سطح شهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز تحقیق از طریق منابع اسنادی و میدانی بدست آمده است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، مبادرت به تعیین وضعیت مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش نشانی در سطح شهر اهواز شده و در نهایت مکان‌های مناست برای جایگذاری ایستگاه‌های جهت معرفی شده است. به این منظور با استفاده از اطلاعات میدانی و نقشه‌های موجود(نقشه طرح تفضیلی)، اطلاعات رقومی شده و به صورت Shape file درآمده است. سپس با وزن دهی اطلاعات با استفاده از AHP نقشه تناسب فضایی جهت مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش نشانی شهر اهواز ارائه گردید. نتایج حاصل از تلفیق لایه‌ها، گزینه‌های مورد نظر در پنج دامنه‌ی بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب، و خیلی نامناسب قرار گرفته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی با استفاده از مدل Boolean در محیط ArcGIS (مطالعه موردی: استان مازندران)
        ریحانه بایرام‌وند صدرالدین متولی غلامرضا جانباز قبادی خه‌بات درفشی
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توص چکیده کامل
        استان مازندران در سال‌های اخیر نیاز بیش‌تری به انرژی پیدا کرده است. با توجه به قابلیت‌های این استان در تولید انرژی‌های نوین، شناخت پتانسیل‌های تولید انرژی پاک و مصرف آن، به‌خصوص انرژی بادی، بایستی در اولویت برنامه‌های مسئولان و محققان قرار گیرد. روش پژوهش این مطالعه توصیفی - تحلیلی می‌باشد که با استفاده از داده‌های مکانی و کمی مرتبط با مسأله تحقیق در پی بررسی و ارزیابی قابلیت اراضی ستان مازندران برای مکان‌یابی نیروگاه‌های بادی است. در ابتدا به‌منظور برآورد اولیه انرژی قابل حصول از جریان باد در استان مازندران و قابلیت‌سنجی فضایی انرژی بادی، محاسبات لازم بر روی اطلاعات سمت و سرعت باد در یک بازه زمانی 12 ساله انجام گردید. در ادامه، بر اساس گروه کارشناسان خبره، مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، منابع علمی در این زمینه و اطلاعات موجود و در دسترس، چهار عامل اقلیمی، اقتصادی، محیطی - اجتماعی و توپوگرافی به‌عنوان مهم‌ترین شاخص‌ها جهت تعیین پهنه‌های مناسب برای استقرار نیروگاه‌های بادی در گستره استان مازندران انتخاب شده‌اند. این چهار معیار شامل 18 زیرمعیار است که پس از وزن‌دهی، تعیین وزن معیار و همپوشانی، نقشه پهنه‌بندی نهایی با استفاده از مدل Boolean تهیه شده است. با توجه به نقشه نهایی، نوار مرکزی استان در محدوده شهرستان‌های نور، آمل و بابل، قسمت‌های شمالی شهرستان‌های نور و ساری، جنوب شهرستان‌های سوادکوه و قائمشهر و نیز قسمت مرکزی و جنوبی شهرستان بهشهر، پهنه‌های مناسب‌تری نسبت به سایر قسمت‌های استان مازندران به‌جهت استقرار یا ساخت نیروگاه‌های بادی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - تحلیل مکانی مبتنی بر اقلیم در ارزیابی تناسب مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی
        وحید صفریان زنگیر رئوف مصطفی زاده خدیجه حاجی
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و چکیده کامل
        مکان‌های تفریحی یکی از مهم‌ترین کاربری‌های شهری بوده و نقش مهمی در کاهش آلودگی هوا و نیز ارتقـا کیفیت زندگی افراد ساکن در محدوده شهری دارند. هدف این پژوهش طراحی اقلیمی و تحلیل فضایی پارک شهری شهرستان گرمی با مساحت 2/1725 کیلومترمربع، براساس تأثیر مطلوبیـت فضـای داخلـی و تناسب مکان در ایجاد پارک‌های شهری اسـت. در ایـن پژوهش برخی از عناصر اقلیمی در یک دوره آماری 11 ساله (1393-1383) و عوامل جغرافیایی مؤثر در مکان‌یابی پارک شهری شهرستان گرمی انتخاب و نقشه‌های مربوطـه بـراسـاس آمـار و اطلاعات ایستگاه‌های منطقه با استفاده از نرم‌افزارهای ArcGIS10.1 در مکان‌یابی منطقه مورد مطالعه و Autocad در طراحی پلان فضای سبز، حریم‌بندی و تعیین کاربری اراضی تهیـه شـدند. نتایج تحقیق نشان داد که مطلوبیت مکان پارک‌ها و نیز مطلوبیت فضای داخلـی پارک‌هـا بـر شکل‌گیری اجتماعات فراغتی در آن‌ها مؤثر است و در پارک مورد مطالعه، مطلوبیت بیش‌تر مکان پارک و فضای داخلی موجب شده تا گروه‌های خانوادگی بیش‌تری در پارک‌ها حضور پیدا کنند، درحالی‌که ضعف ایـن عوامـل موجـب افزایش حضـور گروه‌هـای دوسـتان و همسالان شده است. در مجموع، سایت مورد نظر به‌عنوان سایت آسایش در اوقات فراغت انتخاب گردید. هم‌چنین از نظر اقلیمی، دریافت انرژی خورشیدی که در اکثر فصول سال و ایام روز، آسایش گرمایی را در زمان حضور گردش گران داراست. در نتیجه بیش‌ترین بارش مربوط به فصل پاییز می‌باشد در صورتی‌که ماه‌های تیر و مرداد به‌ترتیب با 13 و 5/9 میلی‌متر کم‌ترین مقدار را دارا هستند. بنابراین از نظر بارش دارای کم‌ترین تأثیر منفی بر مطلوبیت فضای تفریحی است. از نظر تأثیر ساعات آفتابی گردش‌گری مثبت ارزیابی شده است هم‌چنین تأثیر وزش باد در منطقه مثبت ارزیابی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - پراکنش مکانی فضاهای سبز و اولویت‌بندی تناسب اراضی با هدف مکان‌یابی بهینه‌ی پارک (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
        ابراهیم فیروزی مجنده بهرام ایمانی رضا کانونی
        فضای سبز شهری از مهم‌ترین کاربری‌های شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد می‌کنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی می‌باشد، مکان‌یابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا چکیده کامل
        فضای سبز شهری از مهم‌ترین کاربری‌های شهری است که از آن همانند ریه های تنفسی شهرها یاد می‌کنند. از آن جا که اهداف اصلی برنامه ریزی شهری، سلامت، آسایش و زیبایی می‌باشد، مکان‌یابی فضای سبز شهری نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر محیط شهری سهم زیادی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا از نظر شهروندان دارد. بنابراین توجه ویژه به ساماندهی مکانی – فضایی این کاربری، گامی مهم در تامین رفاه و آسایش شهروندان محسوب می‌شود. هدف پژوهش حاضر کاربردی – توسعه ای و روش آن توصیفی – تحلیلی است. در پژوهش حاضر با استفاده از ابزارهای موجود در نرم‌افزار ARC GIS 10.3 و ابزارهای تحلیلی نرم‌افزار GeoDa به تحلیل نحوه پراکنش فضایی کاربری فضای سبز در سطح نواحی شهر اردبیل پرداخته و درنهایت به ارائه راهکارهایی در راستای مطلوبیت وضع موجود اقدام شده است. در تحقیق حاضر به منظور گردآوری اطلاعات پایه‌ای مورد نیاز، از روش کتابخانه‌ای – میدانی استفاده شده است. در تحقیق پیش رو ضمن تحلیل الگوی توزیع مکانی فضاهای سبز شهر اردبیل، با استفاده از ضریب همبستگی دو متغیره موران ارتباط بین توزیع سرانه فضای سبز با میزان تراکم جمعیت نواحی و میزان مساحت فضاهای سبز با مساحت هر ناحیه، ارزیابی شده است. نتایج تحلیل شاخص موران دومتغیره بیانگر خوهمبستگی فضایی منفی بین تراکم جمعیت با سرانه فضای سبز شهر در نواحی شهر اردبیل بوده و تحلیل ارتباط بین مساحت فضاهای سبز و نواحی شهر اردبیل نیز مبین عدم ارتباط معنی‌دار بین آن‌ها بوده است. یعنی اینکه افزایش تراکم جمعیت و مساحت نواحی شهر اردبیل نتوانسته است بر افزایش سرانه و مساحت کاربری فضای سبز تاثیرگذار باشد. در مرحله‌ی بعد، اقدام به اولویت‌بندی تناسب اراضی در راستای پیشنهاد مکان‌های بهینه‌ی استقرار فضای سبز شده که حاصل آن، معرفی مکان‌های مناسب استقرار کاربری مذکور در نواحی شهرداری بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - کاربرد توابع منطق فازی در محیط GIS Arc به‌منظور مکان‌یابی آرامستان‌های شهر پارس‌آباد(استان اردبیل)
        غلامعلی خمر وحید پاسبان عیسی لو
        آرامستان‌ها از دیرباز در ایران یکی از عناصر مهم شهری بوده‌اند، زیرا این کاربری‌ها از یک‌سو ارتباط مستقیمی با اصول و قواعد شهرسازی داشته و از سوی دیگر تحت تأثیر اعتقادات و آداب‌ورسوم مذهبی مردم بوده‌‌اند. بنابراین مکان‌یابی مربوط به آن‌ها نیز از حساسیت‌های خاصی برخوردار چکیده کامل
        آرامستان‌ها از دیرباز در ایران یکی از عناصر مهم شهری بوده‌اند، زیرا این کاربری‌ها از یک‌سو ارتباط مستقیمی با اصول و قواعد شهرسازی داشته و از سوی دیگر تحت تأثیر اعتقادات و آداب‌ورسوم مذهبی مردم بوده‌‌اند. بنابراین مکان‌یابی مربوط به آن‌ها نیز از حساسیت‌های خاصی برخوردار بوده است. ظرفیت آرامستان‌های فعلی شهر پارس‌آباد مغان از سویی به دلیل قدمت زیاد آن‌ها و از طرف دیگر به علت افزایش سریع جمعیت دیگر پاسخگوی نیاز‌های مردم این شهر نیست. ازاین‌رو هدف مقاله حاضر مکان‌یابی بهینه‌ترین نقاط در اطراف شهر پارس‌آباد به‌منظور احداث آرامستان جدید این شهر با استفاده از منطق فازی در قالب GIS Arc می‌باشد. بدین منظور در مراحل اولیه عوامل مهم در تعیین مکان مناسب برای احداث آرامستان‌های شهری شناسایی شد، و نقش و میزان تأثیرگذاری هر یک از عوامل فوق در مکان‌یابی مشخص گردید. در ادامه به دلیل وسعت زیاد منطقه، اقدام به حذف مناطق محدودیت دار گردید. سپس با استفاده از توابع عضویت فازی (گوسی، لارج و خطی)، نقشه‌های مختلفی بر اساس ماهیت و نقش این عوامل در مکان‌یابی تشکیل گردید. در ادامه با طراحی شبکه‌ای استنتاجی و به‌کارگیری مدل منطق فازی و اپراتورهای آن ( Prod, Sum و گاماهای 0.7، 0.8، 0.9) ترکیب اطلاعات به‌صورت غیرخطی انجام شد. درنهایت مناسب‌ترین مکان‌های به‌دست‌آمده از شبکه استنتاجی، با توجه به مقدار درجات عضویت آن‌ها و فاصله آن‌ها نسبت به حریم‌های تعریف‌شده مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از اختلاف عمیق بین وضعیت مکان گزینی آرامستان-ها در وضع موجود و مطلوب می‌باشد. کلید‌واژه: مکان‌یابی، آرامستان، پارس‌آباد، منطق فازی، Arc GIS پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - تحلیل فضایی پراکنش «بانک» و مکان یابی بهینۀ آنها ( مطالعه‌ی موردی: شهر سقز)
        علی زنگی آبادی شراره سعیدپور
        بانک ها از جمله مراکز خدماتی مهم شهر می باشند، مکان قرارگیری شعب بانک در سطح شهر محرکی برای جذب مشتری و رضایت آنان به حساب می آید؛ لذا ضروری است که مکان استقرار آن ها به صورتی انتخاب شود که دسترسی عموم ساکنین شهر را فراهم آورد. هدف اصلی در تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی چکیده کامل
        بانک ها از جمله مراکز خدماتی مهم شهر می باشند، مکان قرارگیری شعب بانک در سطح شهر محرکی برای جذب مشتری و رضایت آنان به حساب می آید؛ لذا ضروری است که مکان استقرار آن ها به صورتی انتخاب شود که دسترسی عموم ساکنین شهر را فراهم آورد. هدف اصلی در تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، این است که نحوه توزیع و پراکنش بانک ها در شهر سقز نشان داده شود و نقاط بهینه برای احداث شعب جدید تعیین گردد جهت نیل به این هدف از مدل تحلیل شبکه ای ، شاخص های موران ، رگرسیون وزنی جغرافیایی و مدل تحلیل شبکه استفاده شده است . همچنین از نرم افزار های ARC/GISو Super Decisions جهت ترسیم لایه ها بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که با توجه به شعاع عملکردی نامناسب و سرانۀ بسیار پایین بانک‌ها، دسترسی به کاربری بانک در این شهر در وضعیت مطلوبی قرار نداشته و همۀ جمعیت شهر نمی‌توانند به‌صورت عادلانه و برابر از این مراکز بهره‌مند گردند. لذا با تلفیق لایه‌های مختلف کاربری-های تأثیرگذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث شعب بانک جدید در 5 دسته از بسیارخوب تا بسیار ضعیف تقسیم بندی و پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با تکیه‌بر مخاطرات طبیعی و با بهره‌گیری از مدل تحلیل شبکه‌ای (ANP) نمونه موردی (منطقه پنج شهر تهران)
        عبدالحمید قنبران فرهاد حسینعلی سید باقر حسینی پیمان بهرامی دوست
        مکان‌یابی کاربری‌های مهم شهری ازجمله تصمیمات تأثیرگذار در مقیاس فضاهای درمانی به شمار می رود که اغلب با تصمیمات پیچیده مدیران شهری مواجه می شود، در این پژوهش بر آنیم به مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با تکیه ‌بر مخاطرات طبیعی و با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای(ANP) بپردازیم. چکیده کامل
        مکان‌یابی کاربری‌های مهم شهری ازجمله تصمیمات تأثیرگذار در مقیاس فضاهای درمانی به شمار می رود که اغلب با تصمیمات پیچیده مدیران شهری مواجه می شود، در این پژوهش بر آنیم به مکان‌یابی مراکز بیمارستانی با تکیه ‌بر مخاطرات طبیعی و با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای(ANP) بپردازیم. در این تحقیق از روش توصیفی‌_تحلیلی استفاده‌ شده که در آن فهرستی از معیارهای مکان‌یابی مراکز بیمارستانی استخراج شد، سپس به دلیل وجود تفاوت در میزان تأثیرگذاری معیارها و داشتن رابطه درونی برخی از شاخص‌ها، با استفاده از تکنیک ANP، مقایسات زوجی مؤلفه‌ها توسط بیست نفر از اساتید و کارشناسان خبره درزمینه شهرسازی، برنامه‌ریزی شهری، معماری و مخاطرات طبیعی، صورت گرفت و وزن هر یک از آن‌ها محاسبه گردید. در ادامه با توجه به تعداد معیارها و وزن نهایی زیرمعیارها، لایه‌های موردنیاز در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ایجاد گردید. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مکان‌یابی فعلی بیمارستان‌های فعلی در سطح منطقه 5 شهر تهران ازنظر توجه به مخاطرات طبیعی بخصوص زلزله نامطلوب بوده. همچنین بر اساس یافته‌های حاصل از تلفیق لایه‌های اطلاعاتی سه ‌نقطه جدید برای ایجاد مراکز بیمارستانی ارائه شد و از این میان با تشکیل جدول SWOT و با نظر کارشناسی شده توسط متخصصین مکان مناسب برای احداث یک بیمارستان ارائه شد. یافته‌های پژوهش می‌تواند به مدیران شهری در زمینه درک و اولویت‌بندی مسائل مدیریت شهری و یافتن راه‌حل‌هایی در این زمینه کمک کند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - به‌کارگیری تحلیل سلسله مراتبی در جهت تدوین و اولویت‌بندی شاخص‌های تأثیرگذار در مکان‌یابی پایتخت
        وحید کشت کار صفا خزایی سمانه قدیری
        از ابتدای قرن بیستم، کشورهای متعددی پایتخت‌های خود را تغییر داده اند. پایتخت‌ها قلب تپنده هر نظام سیاسی هستند که تهدید شدن آن می‌تواند برابر با اضمحلال موجودیت نظام سیاسی حاکم بر کشور باشد. به همین خاطر در هر کشور مکان‌یابی پایتخت، به‌عنوان کانون اقتدار و بقای ساختار سی چکیده کامل
        از ابتدای قرن بیستم، کشورهای متعددی پایتخت‌های خود را تغییر داده اند. پایتخت‌ها قلب تپنده هر نظام سیاسی هستند که تهدید شدن آن می‌تواند برابر با اضمحلال موجودیت نظام سیاسی حاکم بر کشور باشد. به همین خاطر در هر کشور مکان‌یابی پایتخت، به‌عنوان کانون اقتدار و بقای ساختار سیاسی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی این نوشتار شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و عوامل تأثیرگذار در انتقال پایتخت سیاسی کشور می‌باشد. نوع مقاله توصیفی-تحلیلی است و تلاش خواهد شد با احصای معیارها و شاخص‌های مؤثر، میزان اهمیت هر یک با استفاده از نظر خبرگان مشخص شود. ازاین‌رو، هجده معیار اصلی مؤثر بر مکان‌یابی، ذیل چهار گروه معیارهای زیست‌محیطی-طبیعی، اجتماعی-فرهنگی، امنیتی-دفاعی، اقتصادی شناسایی شد. سپس با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و مقایسه دودویی ماتریس توماس ال ساعتی، به تعیین ضرایب اهمیت شاخص‌ها و معیارها، جهت اولویت‌بندی اقدام شد. نتایج تحقیق نشان داد از میان معیارهای اصلی، معیارهای زیست‌محیطی-طبیعی (با وزنِ 0.423) نسبت به معیارهای امنیتی-دفاعی، اجتماعی و اقتصادی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در میان معیارهای فرعی، چهار شاخص عدم قرارگیری در پهنه زلزله و گسل (0.179)، دسترسی مناسب به آب های سطحی و زیرزمینی (0.123)، دوری از مراکز هسته ای (0.120) و نرخ جرائم و بزه های اجتماعی (0.080) بیشترین ضریب اهمیت را در فرآیند گزینش مکانی مناسب برای پایتخت از منظر متخصصان به خود اختصاص می‌دهند. در ضمن بر پایه‌ی یافته‌های پژوهش پیشِ رو می‌توان بیان کرد که انتخاب یا مکان‌یابی پایتخت، بیش از 50 درصد به این چهار عامل وابسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - مکان‌یابی مرا کز بهداشتی – درمانی(بیمارستان) با استفاده از روش AHP درمحیط GIS (مطالعه موردی: شهرسمنان)
        حمیدرضا جودکی
        در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه بیمارستان و تعداد عوامل مؤثر در مکان‌یابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته است. لذا این امر لزوم استفاده از روش‌های مؤثر و سیستم‌های رایانه‌ای در مکان چکیده کامل
        در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، به ویژه بیمارستان و تعداد عوامل مؤثر در مکان‌یابی این مراکز، افزایش روزافزون مشکلات شهری و شهروندان را به دنبال داشته است. لذا این امر لزوم استفاده از روش‌های مؤثر و سیستم‌های رایانه‌ای در مکان‌یابی بهینه این مراکز را بیش از پیش آشکار ساخته است. هدف عمده این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع بیمارستان و مشخص کردن نواحی محروم از این خدمات در شهر سمنان با توجه به استانداردها و ضوابط مکان‌یابی بیمارستان بوده است. در این تحقیق داده‌های مکانی از روی نقشه‌های رقومی و خطی تهیه و داده‌های توصیفی نیز با استفاده از آمار و پژوهش‌های میدانی، جمع‌آوری گردید و به پایگاه اطلاعاتی متصل شد. آن‌گاه برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکان‌یابی بیمارستان، لایه‌های مرتبط همچون سازگاری اراضی، نزدیکی به مرکز مناطق، جمعیت، دسترسی به شبکه‌های ارتباطی درجه یک، ضوابط طراحی، سرانه و استانداردها، شعاع دسترسی تهیه شد و در هر لایه حریم کاربری‌ها مشخص گردید و با روی هم‌گذاری لایه‌های مذکور بر اساس الگوها و ضوابط مشخص، به تحلیل و بررسی آن پرداخته شد. سپس بر اساس مطالعات و نظرات متخصصان مرتبط فاکتور‌های مؤثر در تعیین مراکز بهداشتی – درمانی انتخاب و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به صورت زوجی با هم مقایسه و وزن هر یک محاسبه گردید. نهایتاً ‌در محیط GIS تحلیل شده‌اند. در عین حال یافته‌های حاصل از این تحلیل نشان می‌دهد که نیاز کنونی شهر سمنان به مراکز بهداشتی با توجه به سرانه‌های شهری، حداقل 3 بیمارستان است که برای رفع این کمبوداز GIS استفاده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - کاربرد منطق فازی و الگوریتم جست‌وجوی ممنوعه (TS) در زمینه حل مسئله هاب به‌منظور مکان‌یابی بازارهای روز
        غلامعلی خمر زهرا سیدی فاطمه وظیفه جو
        انتخاب نقاط مستعد به‌منظور ایجاد بازارهای روز محله، به‌عنوان واحدی خدماتی، یکی از وظایف خطیر برنامه‌ریزان شهری در زمینه علوم مکان‌یابی هست، که از سویی با تسهیل دسترسی‌های شهری و از سوی دیگر با کنترل ترافیک شهری ارتباط دارد. هدف پژوهش حاضر مکان‌یابی بازارهای روز محله در چکیده کامل
        انتخاب نقاط مستعد به‌منظور ایجاد بازارهای روز محله، به‌عنوان واحدی خدماتی، یکی از وظایف خطیر برنامه‌ریزان شهری در زمینه علوم مکان‌یابی هست، که از سویی با تسهیل دسترسی‌های شهری و از سوی دیگر با کنترل ترافیک شهری ارتباط دارد. هدف پژوهش حاضر مکان‌یابی بازارهای روز محله در شهر زابل در راستای توزیع مناسب بازارهای روز به‌منظور تسهیل دسترسی و بهبود تقاضای سفر درون‌شهری می‌باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است. در این تحقیق در مرحله نخست کار، اقدام به شناسایی و بررسی عوامل مثبت و منفی مؤثر بر مکان‌یابی پرداخته شد. سپس از طی کردن مراحل جمع‌آوری داده‌ها، تهیه لایه اطلاعاتی، طبقه‌بندی و ارزش‌گذاری درونی لایه‌ها و وزن‌دهی و همپوشانی لایه‌های اطلاعاتی با استفاده از افزونه الحاقی منطق فازی در محیط GIS شده و به اولویت‌بندی زمین‌های شهر زابل برای ایجاد بازارهای روز محله پرداخته شد و در نهایت 6 نقطه مساعد به‌منظور مکان‌یابی بازارهای روز شناسایی شد. در ادامه با توجه به ویژگی‌های مربوط به هرکدام از نقاط انتخابی و محاسبه میزان دسترسی هرکدام از محله های چهل‌گانه شهر زابل نسبت به این نقاط از الگوریتم جست‌وجوی ممنوعه در زمینه حل مسئله مکان یابی هاب استفاده نمودیم. در نتیجه نرم‌افزار با تکرار 100 و با وزن نهایی 531 و در بازه زمانی 11 ثانیه بهترین جواب ممکن را ارائه کرد. یافته های الگوریتم حاکی از آن است که به ترتیب نقاط 1،2، 4 و 5 مناسب‌ترین نقاط به‌منظور مکان‌یابی بازارهای روز می‌باشد. نقاط 3 و 6 نسبت به نقاط انتخابی نرم‌افزار، به علت محدودیت‌هایی مانند شکل پراکنش محلات شهر، تراکم کم تر جمعیت و دسترسی‌های محدودتر در مجموعه انتخابی قرار نگرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - مکان‌یابی فضاهای بهینه شهری با استفاده از منطق فازی و سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی با تأکید بر زلزله(مطالعه‌ی موردی: شهرستان سپیدان)
        بابک اجتماعی زهرا پربار
        ساخت ‌و‌ سازهای غیراصولی و بی‌رویه در مناطق شهری و پیرامون آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی از قبیل شیب، نوع خاک و ضخامت آن، سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی، فاصله‌ی مناسب از کانون زلزله‌های احتمالی و...، منجر به پدیده‌ی مکان‌یابی و مکان‌گزینی غیراصولی شهرها می‌گردد. این چکیده کامل
        ساخت ‌و‌ سازهای غیراصولی و بی‌رویه در مناطق شهری و پیرامون آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی از قبیل شیب، نوع خاک و ضخامت آن، سطح ایستابی آب‌های زیرزمینی، فاصله‌ی مناسب از کانون زلزله‌های احتمالی و...، منجر به پدیده‌ی مکان‌یابی و مکان‌گزینی غیراصولی شهرها می‌گردد. این پژوهش با ارائه‌ی الگویی مناسب به دنبال مکان‌‌یابی فضای بهینه در شرایط وقوع زلزله در شهرستان سپیدان می‌باشد. در مرحله‌ی اول به شناسایی عوامل مؤثر بر مکان گزینی پرداخته‌شده، سپس لایه‌های اطلاعاتی عوامل تأثیر‌گذار در مکان‌یابی، با استفاده از منطق فازی در سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی تهیه و نقشه‌ی نهایی از روی هم‌گذاری لایه‌های اطلاعاتی، به‌دست آمده‌است. نتایج حاکی از آن است که با توجه به امکانات شهر سپیدان، برای ایجاد فضای بهینه در شهرستان، مناسب‌تر است که سه سطح مدیریتی و شش پایگاه مختلف در نظر گرفته شود تا در مواقع بروز حادثه‌ی زلزله، امدادرسانیِ به‌موقع و مناسب‌تر در تمام نقاط صورت گیرد. این سه سطح عبارت‌اند از: اولویت اول روستای خانی وزک، اولویت دوم اطراف ده‌لاله و اولویت سوم روستای خفری که دو سطح در غرب شهر و یک سطح در جنوب قرار‌دارد و نقاط روستایی اطراف خود را پوشش می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - مکان‌یابی دفن پسماندهای جامد شهری با استفاده از روش تلفیقی سلسله مراتبی- فازی (مطالعه موردی: شهر کوهدشت)
        سیامک بهاروند سلمان سوری
        تعیین محل دفن زباله‌های شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیط‌زیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. در فرآیند تعیین محل دفع زباله‌های شهری سعی می‌شود نقاطی با کم‌ترین خطرات برای محیط‌زیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرد. در این تحق چکیده کامل
        تعیین محل دفن زباله‌های شهری به دلیل تأثیر فراوان بر اقتصاد، اکولوژی و محیط‌زیست هر منطقه، یک مساله مهم در فرآیند برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. در فرآیند تعیین محل دفع زباله‌های شهری سعی می‌شود نقاطی با کم‌ترین خطرات برای محیط‌زیست و سلامت انسان مد نظر قرار گیرد. در این تحقیق ضمن استفاده از تصاویر ماهوارهای TM و ETM+ از لایه‌های متعدد اطلاعاتی نظیر نقشه فاصله از شهر، سنگ شناسی، شیب، آب های زیرزمینی، فاصله از جاده و ... برای مکان‌یابی محل دفن پسماند شهر کوهدشت استفاده شده است. بر اساس نتایج مکان‌یابی محل دفن زباله با روش سلسله مراتبی-فازی، به ترتیب 06/35، 85/24، 23/36 و 85/3 درصد از مساحت منطقه در کلاس‌های خیلی نامناسب، نامناسب، متوسط و مناسب قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی شهر سقز با استفاده از سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج)
        ماجد هاشمی آزاد اصغری حیدر رحمتی
        دسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائۀ موفقیت آمیز خدمات کتابخانه ی عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان چکیده کامل
        دسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائۀ موفقیت آمیز خدمات کتابخانه ی عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان بالفعل و بالقوه را به حداکثر برساند بنابراین مکان یابی صحیح عناصر و خدمات شهری در شهرها با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیای بدون شک حرکتی در جهت تحقق اهداف برنامه ریزی شهری است. در پژوهش حاضر پس از جمع آوری داده های پایه از تعداد کتابخانه های عمومی مورد نیاز و وضعیت استقرار کتابخانه های عمومی شهر سقز و تشکیل پایگاه اطلاعاتی در قالب دو معیار سازگاری و مرکزیت، در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج) بر اساس معیارهای تعیین شده، نقشه جداگانه تهیه و مورد ارزیابی قرارگرفته است در ادامه با ترکیب لایه های تهیه شده وضعیت کتابخانه های موجود مورد بررسی و نقشه نهایی موقعیت های مناسب برای احداث کتابخانه های جدید پیشنهاد گردید یافته های تحقیق نیز نشان داد که محدودیت عوامل طبیعی ( موقعیت کوهستانی و وجود رودخانه در مرکز شهر) از یک سو و عدم توجه به محل کاربری های سازگار و ناسازگار از سوی دیگر باعث شده است که کتابخانه های موجود از موقعیت مناسبی برخوردار نباشند. بنابراین با توجه به نقشه نهایی مناطق بهینه شهر سقز تاسیس کتابخانه های عمومی جدید به صورت اقماری پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - الگوریتم جدید مکان‌یابی گره‌های شبکه MANET به‌طور مستقل از GPS
        حامد احمدیان یزدی محمدعلی پورمینا افروز حق بین
        در این مقاله الگوریتم مکان‌یابی گره‌های شبکه اقتضایی براساس تبادل سیگنال‌های رادیویی بین گره‌های شبکه و به‌طور مستقل از سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS)ارائه می‌شود. در روش‌های مرسوم مکان‌یابی، مکان گره‌ها در یک شبکه در دو مرحله تخمین زده می‌شود. در مرحله‌ی اول هر گره مکان چکیده کامل
        در این مقاله الگوریتم مکان‌یابی گره‌های شبکه اقتضایی براساس تبادل سیگنال‌های رادیویی بین گره‌های شبکه و به‌طور مستقل از سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS)ارائه می‌شود. در روش‌های مرسوم مکان‌یابی، مکان گره‌ها در یک شبکه در دو مرحله تخمین زده می‌شود. در مرحله‌ی اول هر گره مکان محلی خود و همسایگانش با استفاده از روش مقیاس‌بندی چند-بعدی (MDS) محاسبه و در مرحله‌ی دوم، مکان محلی گره‌ها به یک مکان سراسری واحد تبدیل می‌گردد. در این روش‌ها از مکان گره‌های مکان‌یابی به‌عنوان مرجع چرخش برای گره‌های بعدی استفاده می شود که این مکان محاسبه‌شده دقیق نیست. همچنین روش دیجسترا نیز روش دقیقی نبوده، خطای موجود در هر گره به گره‌های بعدی انتقال می‌یابد. بنابراین، خطای موقعیت یابی در گره‌های نهایی که مکان‌یابی می‌شوند، بسیار زیاد است. در الگوریتم پیشنهادی، با استفاده از الگوریتم بهینه، از مکان‌های تخمین زده‌شده در روش MDS به‌عنوان تخمین اولیه استفاده می‌شود و این خطاها به‌گونه‌ای کاهش می‌یابد تا کل شبکه به یک حالت پایدار برسد. نتایج شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که الگوریتم پیشنهادی می‌تواند نسبت به الگوریتم MDS مشکل انتشار خطا را حل کرده و با تحرک مجدد گره‌های موجود دقت و پایداری مناسبی را با کمترین افزایش سربار و بار پیچیدگی محاسباتی پائین حل می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - آشکارسازی فشرده‌سازی JPEG مضاعف با استفاده از شبکه‌های عصبی عمیق در حوزه مکان
        محمد رحمتی فربد رزازی علیرضا بهراد
        : با افزایش علاقه‌مندی به فشرده نمودن تصاویر با فرمت فرمت گروه مشترک متخصصان عکاسی (JPEG)، یکی از مهم‌ترین مباحث در دست‌کاری تصاویر دیجیتال، یافتن روشی مناسب جهت آشکارسازی فشرده‌سازی JPEG مضاعف است. در این مقاله با معرفی یک فیلتر تطبیقی آموزش‌دیده بر پایه خودرمزگذار پیچ چکیده کامل
        : با افزایش علاقه‌مندی به فشرده نمودن تصاویر با فرمت فرمت گروه مشترک متخصصان عکاسی (JPEG)، یکی از مهم‌ترین مباحث در دست‌کاری تصاویر دیجیتال، یافتن روشی مناسب جهت آشکارسازی فشرده‌سازی JPEG مضاعف است. در این مقاله با معرفی یک فیلتر تطبیقی آموزش‌دیده بر پایه خودرمزگذار پیچشی (CAE) و در حوزه مکان، به این موضوع پرداخته می‌شود تا با حذف اطلاعات تداخلی ناشی از محتوای تصویر، آشکارسازی دقیق‌تری داشته باشیم. از آنجایی که شبکه عصبی پیچشی (CNN) توانسته عملکرد موفقی در طبقه‌بندی تصاویر داشته باشد، از این شبکه‌ها در قسمت طبقه‌بندی استفاده می‌شود. مدل پیشنهادی بر اساس CAE متوالی شده با CNN است که توانسته دقت آشکارسازی و حساسیت به ضرایب کیفیت (QFs) قابل قبولی را در دو سناریوی هم‌تراز و ناهم‌تراز ارائه نماید. این مدل توانسته در برخی از حالت ها، حساسیت نسبت به ضرایب کیفیت را تا 86 در صد در مقدار کاهش خطای نسبی (RER) بهبود دهد. آزمایش‌های دیگری از جمله مکان‌یابی محل دست‌کاری بر روی مجموعه داده RAISE برای ارزیابی روش پیشنهادی انجام شده است. این نتایج نشان‌دهنده عملکرد بسیار خوب این روش نسبت به الگوریتم‌های مشابه در شرایطی است که ضریب کیفیت فشرده‌سازی دوم بزرگ‌تر از ضریب کیفیت فشرده‌سازی اول باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - ارائه یک الگوریتم جدید در ترکیب GPS/ABS مبتنی بر منطق فازی برای ناوبری خودرو
        علی امین زاده حامد بنی زمان علی تراب علی‌اکبر صفوی
        سیستم مکانیاب GPS در صورت قرار گرفتن در شرایط مناسب محیطی (مشاهده حداقل چهار ماهواره GPS با توان سیگنال دریافتی کافی)، قادر است نقاط مکانی را با دقت بالا و به طور پیوسته تولید نماید. با این حال، اغلب در مناطق شهری مانند خیابان‌های با ساختمان و درخت‌های بلند، به دلیل کاه چکیده کامل
        سیستم مکانیاب GPS در صورت قرار گرفتن در شرایط مناسب محیطی (مشاهده حداقل چهار ماهواره GPS با توان سیگنال دریافتی کافی)، قادر است نقاط مکانی را با دقت بالا و به طور پیوسته تولید نماید. با این حال، اغلب در مناطق شهری مانند خیابان‌های با ساختمان و درخت‌های بلند، به دلیل کاهش توان سیگنال و چند مسیره شدن آن، نتیجه مکان تخمین زده شده توسط GPS، همواره دارای خطا است. همچنین، درزیرگذرها و تونل‌ها، سیگنال دریافتی از GPS به علت کافی نبودن تعداد ماهواره‌های در دید گیرنده GPS، سیگنال GPS قابل اطمینان نمی‌باشد. سیستم مکانیاب ABS از حسگرهای نوری نصب شده بر روی چرخ‌های خودرو تشکیل شده است که می‌تواند به طور پیوسته اطلاعات مکانی خودرو را با دقت مناسبی برای فاصله‌های زمانی کوتاه تولید نماید. در این مقاله، سیستم مکانیابی ترکیبی ABS/GPS معرفی شده است. در سیستم پیشنهادی از الگوریتم جدیدی مبتنی بر منطق فازی برای تشخیص وضعیت سیگنال GPS استفاده شده است. این الگوریتم، بر اساس اطلاعات به دست آمده از سیگنال GPS و وضعیت دینامیکی خودرو، سیگنال GPS را به سه حالت "اعتبار GPS"، "عدم اعتبار GPS" و ایست کامل" دسته بندی می‌نماید. سپس سیستم ترکیبی بر اساس دسته‌بندی انجام شده، یکی از سیستم‌های مکانیابی GPS و ABS را به نحو موثری انتخاب می‌نماید. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار MATLAB نشان دهنده‌ی بهبود قابل ملاحظه‌ای در دقت نقاط مکانی سیستم پیشنهادی نسبت به سیستم‌های ترکیبی متداول مبتنی بر روش‌های کلاسیک و سیستم GPS است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - مکان‌یابی بهینه و کارای احداث کارخانه کنسانتره دام و طیور در شهرستان میامی هم‌راستا با متغیرهای جغرافیای صنعتی-اقتصادی و آمایش استان سمنان
        طاهره سیار مجتبی غیاثی جعفر فتحعلی سعید آیباغی اصفهانی
        چکیده بر طبق اصول سند چشم‌انداز توسعه ایران و آمایش سرزمینی، زمینه‌سازی به منظور تحول در اقتصاد روستاها و شهرهای کم جمعیت و بازگردان رونق به اقتصاد آن‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است که باید هر چه زودتر محقق گردد. به منظور ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی و شهرهای کوچک و کاهش چکیده کامل
        چکیده بر طبق اصول سند چشم‌انداز توسعه ایران و آمایش سرزمینی، زمینه‌سازی به منظور تحول در اقتصاد روستاها و شهرهای کم جمعیت و بازگردان رونق به اقتصاد آن‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است که باید هر چه زودتر محقق گردد. به منظور ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی و شهرهای کوچک و کاهش مهاجرت به کلان‌شهرها، سرمایه‌گذاری در طرح‌های اشتغال‌زا در چارچوب مقتضیات و مزیت‌های محلی این حوزه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از این طرح‌های اشتغال‌زا احداث کارخانه‌های تقاضامحور است. با توجه به تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، زیست‌ محیطی و... کارخانه‌ها، انتخاب محل احداث کارخانه امری مهم و استراتژیک تلقی می‌گردد. این پژوهش درصدد مکان‌یابی احداث کارخانه کنسانتره خوراک دام و طیور در شهرستان میامی است. در این راستا و برای یافتن مکان بهینه، با استفاده از اطلاعات جغرافیایی بخش‌های مختلف شهرستان میامی، نظیر اطلاعات توپوگرافی، امکانات زیر بنایی، منابع طبیعی و آثار زیست‌محیطی، شاخص‌های مختلفی چون میزان تولیدات کشاورزی مرتبط با مواد اولیه کارخانه، جمعیت دام، مجموع فاصله از نزدیک‌ترین شهرستان‌های استان‌های مجاور و جمعیت انسان‌ها در نظر گرفته شده است. برای یافتن مکان بهینه از روش مکان‌یابی 1- میانه بر روی گراف درخت و برای سنجش بهره‌وری از روش تحلیل پوششی داده‌ها با ضرایب مقید بر مبنای مدل‌های برنامه‌ریزی ریاضی استفاده شده است. نتیجه به دست آمده نشان داد که مکان بهینه جهت احداث کارخانه کنسانتره خوراک دام و طیور در شهرستان میامی، بخش میامی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - مکان‌یابی صنایع کارخانه‌ای با روش (AHP) و مدل منطق فازی در شهرستان سبزوار
        قاسم کیخسروی حسن لشکری مجتبی بقایی مهدی نهالدانی
        چکیده مکان‌یابی یکی از عوامل مهم برنامه‌ریزی در امر توسعه منطقه‌ای است. توزیع منطقی و متوزان فعالیت‌های اقتصادی و اهداف توسعه منطقه‌ای از بعد سیاسی و اجتماعی استقرار واحدهای صنعتی، رشد اقتصادی را به دنبال داشته و توزیع بهتر به کاهش اختلافات منطقه‌ای و تعدیل نابرابری‌ها چکیده کامل
        چکیده مکان‌یابی یکی از عوامل مهم برنامه‌ریزی در امر توسعه منطقه‌ای است. توزیع منطقی و متوزان فعالیت‌های اقتصادی و اهداف توسعه منطقه‌ای از بعد سیاسی و اجتماعی استقرار واحدهای صنعتی، رشد اقتصادی را به دنبال داشته و توزیع بهتر به کاهش اختلافات منطقه‌ای و تعدیل نابرابری‌های شهری و روستایی منجر شده و به نوعی تحقق عدالت اجتماعی را در سطح منطقه در پی دارد. شهرستان سبزوار با توجه به وجود معادن و همچنین فعالیت‌های کشاورزی زمینه لازم را برای توسعه صنایع کارخانه‌ای را دارد. لذا در این تحقیق سعی می‌گردد با تاکید بر هیدرو اقلیم منطقه و آمار20ساله (2010- 1990) ایستگاه سینوپتیک شهرستان سبزوار ، سایت‌های مناسب برای توسعه صنایع کارخانه‌ای تشخیص داده شود. در این مطالعه با استفاده از لایه‌های اقلیمی‌و هیدرولوژی (بارندگی، دما، باد ، رودخانه، سطح آب‌های زیرزمینی و...) و دیگر لایه‌های اطلاعاتی نظیر توپوگرافی، خطوط انتقال نیرو، جاده و... که همگی حاصل تجزیه و تحلیل در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) می‌باشند، به انتخاب مکان‌های مناسب برای احداث صنایع پرداخته شده است. پس از تهیۀ لایه‌های اطلاعاتی، استاندارد‌های مشخص شده توسط سازمان محیط زیست و دانش کارشناسی برای احداث صنایع کارخانه‌ای و وزن‌های بدست آمده با روش وزن دهی مقایسه زوجی (AHP) ، در پنج گروه صنایع کدالف، ب، ج، د و ه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نقشه‌های خروجی نهایی در گروه‌های مختلف صنعتی با اعمال جهت باد غالب برای بهترین مناطق مکان‌یابی به شرح زیر می‌باشد:کد الف: مناطق جنوب غربی و شمال و شمال شرقی.کد ب: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد ج: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد د: مناطق جنوب غربی و شمال غربی.کد ه: مناطق جنوب غربی و شمال غربی شهرستان. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - بررسی مکان گزینی پایگاه‌های مدیریت بحران منطقه 11 شهرداری تهران
        محمد رضا زند مقدم
        چکیده منطقه 11 شهرداری تهران جزء مناطق شلوغ و پرتردد شهر تهران به حساب می آید که در صورت وقوع بلایای طبیعی نیاز به امداد رسانی سریع دارد. بنابراین مدیریت بحران در این منطقه امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقیق حاضر دو هدف عمده را مد نظر قرار داد: 1ـ بررسی مکان چکیده کامل
        چکیده منطقه 11 شهرداری تهران جزء مناطق شلوغ و پرتردد شهر تهران به حساب می آید که در صورت وقوع بلایای طبیعی نیاز به امداد رسانی سریع دارد. بنابراین مدیریت بحران در این منطقه امری ضروری به نظر می رسد. در این راستا تحقیق حاضر دو هدف عمده را مد نظر قرار داد: 1ـ بررسی مکان گزینی پایگاه های مدیرت بحران در سطح منطقه 11 شهرداری تهران؛ 2ـ مشخص کردن مکان های اولویت دار برای احداث پایگاه های مدیریت بحران در سطح این منطقه. این تحقیق جزء تحقیقات هدف گراست که بعد از انتخاب معیارها و زیر معیارها مکان یابی با استفاده از مدل AHP و نرم افزار Exper Choice وزن و درجه اهمیت هرکدام از آنها مشخص شد و در نهایت با استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان گزینی پایگاه های مدیریت بحران در سطح منطقه 11 مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و در نهایت مکانهای اولویت دار برای احداث این سوله ها مشخص شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که، پایگاه های مدیریت بحران ویژه در منطقه 11 به لحاظ مکان گزینی در سطح متوسطی قرار دارد. براساس نقشه نهایی به دست آمده از مکان گزینی پایگاه های مدیریت بحران برای ارتقاء و بهبود امداد رسانی در هنگام وقوع بلایای طبیعی در سطح منطقه 11 شهرداری تهران 5 سایت( یا گزینه) انتخاب شد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - مکان‌یابی بهینه دفن زباله‌های روستایی در شهرستان زرین‌دشت
        محسن شایان علی اکبر عنابستانی سجاد بازوند
        حفظ محیط‌زیست روستاها ازجمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله است. هدف اصلی مطالعه حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل‌های مکانی با بهره‌گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه‌ منظور مک چکیده کامل
        حفظ محیط‌زیست روستاها ازجمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله است. هدف اصلی مطالعه حاضر، اعمال انواع عملیات تحلیل‌های مکانی با بهره‌گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه‌ منظور مکان‌یابی محدوده‌های بهینه برای دفن زباله‌های شهرستان زرین‌دشت هست. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 9 لایه اطلاعاتی که شامل؛ لایه‌های اطلاعاتی فاصله از گسل، فاصله از مسیل‌ها، زمین‌شناسی، جنس خاک، فاصله از جاده، فاصله از سکونتگاه‌ها، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی تشکیل شد. سپس پرسش نامه‌ای به این منظور طراحی شد و توسط مهندسـین مشاور تهیه طرح هادی روستایی و کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تکمیل گردید. در آخر 20 نفـر بـه ایـن پرسش نامه جواب کامل دادند . نتایج نشان می‌دهد بهینه‌ترین مکان دفن زباله‌ها در نزدیکی راه‌های ارتباطی و نامناسب‌ترین مکان در نزدیکی سکونتگاه‌های انسانی می‌باشند. همچنین نتایج به‌دست‌آمده با استفاده ازFAHPنشان می‌دهد که معیار فاصله از سکونتگاه‌های انسانی بیشترین وزن را با ضریب 232/0 به خود اختصاص داده است و معیار ارتفاع کمترین وزن را به خود اختصاص داده است. از وسعت 4626 کیلومترمربعی شهرستان زرین‌دشت، 83/3 درصد برای دفن زباله کاملاً مناسب، 98/48 درصد مناسب، 82/35 درصد نسبتاًمناسب، 03/9 درصد نامناسب و 33/2 درصد کاملاً نامناسب می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - مکان‌یابی بهینه صنایع تبدیلی و تکمیلی روستایی بخش مرکزی شهرستان پلدختر
        مهرشاد طولابی نژاد ابولفضل حسینجانی
        از جمله راهبردهای توسعه سکونتگاه های روستایی صنعتی کردن آن ها در قالب ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی اسـت. وجود این صنایع از راهکارهای توسعه اقتصادی نواحی روستایی است. انتخاب مکان بهینه آن با توجه به امکانات و قابلیت های موجود هر منطقه، می تواند نقش موثری در توسعه آن منطقه چکیده کامل
        از جمله راهبردهای توسعه سکونتگاه های روستایی صنعتی کردن آن ها در قالب ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی اسـت. وجود این صنایع از راهکارهای توسعه اقتصادی نواحی روستایی است. انتخاب مکان بهینه آن با توجه به امکانات و قابلیت های موجود هر منطقه، می تواند نقش موثری در توسعه آن منطقه ایفا کند. هدف این مطالعه انتخاب مکان بهینه برای استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش مرکزی شهرستان پلدختر می باشد. جامعه آماری کارشناسان جهاد کشاورزی و صنایع روستایی شهرستان پلدختر می باشند. 20 کارشناس به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه خبرگان (به صورت مقایسه زوجی) می باشد. برای انتخاب مکان بهینه از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)، و برای تحلیل فضایی شاخص ها، از سیستم اطلاعات جغرافیا (GIS) استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین اهمیت شاخص ها به ترتیب مربوط به شاخص های دسترسی به منابع آب (173/0)، سودآوری اقتصادی (172/0)، دسترسی به مواد اولیه محلی (158/0) و همجواری با زمین های کشاورزی (156/0) می باشد. همچنین بهترین اولویت مکانی برای استقرار صنایع تبدیلی روستایی در منطقه مورد مطالعه بر اساس وزن گزینه های مورد نظر، مربوط به دهستان جایدر با مرکزیت سراب حمام (484/0) می باشد. به ترتیب مراکز روستایی مورانی (217/0)، واشیان (171/0) و پاعلم (128/0) در اولویت های بعدی قرار دارند. بنابراین برای مکان یابی صنایع تبدیلی، باید توجه بیشتری به شاخص های موثر و چگونگی ارتباط آنها در منطقه انجام گیرد، تا بیشترین هماهنگی بین عوامل را ایجاد کرد. چونکه مکان یابی بهینه صنایع روستایی می تواند نقش تعین کننده ای در استقرار، سوددهی و پایداری این صنایع داشته باشد، که نهایتا باعث توسعه معیشت خانوارهای روستایی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - برنامه‌ریزی توسعه کالبدی فضای سبز شهری با تأکید بر عامل دسترسی (مطالعه موردی: شهر بابل)
        رضا لحمیان
        علاقه به پارک های شهری در پی رشد جمعیت شهری شروع شده و در سال های اخیر، توجه به پایداری پارک ها در رابطه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی مطرح شد. علاوه بر ارائه ارزش زیبایی شناسی و تفریحی پارک ها، این پارک ها نقشی اساسی در توسعه اقتصادی، بهبود سلامت عمومی، ایجاد فرصت های چکیده کامل
        علاقه به پارک های شهری در پی رشد جمعیت شهری شروع شده و در سال های اخیر، توجه به پایداری پارک ها در رابطه با مسائل اجتماعی و زیست محیطی مطرح شد. علاوه بر ارائه ارزش زیبایی شناسی و تفریحی پارک ها، این پارک ها نقشی اساسی در توسعه اقتصادی، بهبود سلامت عمومی، ایجاد فرصت های شغلی و ایجاد خودکفایی در استفاده از منابع طبیعی دارد، که در همه این عوامل، عنصر دسترسی یکی از مهم ترین ابعادی است که در این زمینه مطرح می باشد. هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی توسعه کالبدی فضای سبز شهری با تأکید بر عامل دسترسی شهر بابل می‌باشد. از طریق مطالعات و برداشت‌های میدانی شاخص‌ها جمع‌آوری شده و در ادامه با بهره‌گیری از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی اقدام به ترکیب متغیرها و سهم هر یک در تبیین میزان دسترسی پارک‌های درون شهری به تفکیک محلات شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار GIS و روش مکان‌یابی، فضاهای سبز جدید بر اساس نیاز شهروندان و جهت رفع کمبود سرانه فضای سبز در شهر بابل ارائه گردیده است. پژوهش نشان می دهد که عمده‌ترین پیش‌نیازهای توسعه فضاهای سبز شامل؛ آگاه کردن مدیران و مسئولان میانی شهرداری‌ها در خصوص منافع فضاهای سبز، لزوم مشارکت همه مردم در اهمیت مسائل کیفیت محیط زیست شهری و دسترسی به تجهیزات موردنیاز فضاهای سبز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - مکان یابی سایت های گردشگری عشایری (مطالعه موردی : استان چهارمحال و بختیاری)
        پژمان رضایی
        با توجه به توان های بالای گردشگری در مناطق عشایری، برنامه ریزی در این زمینه، از جمله الزامات اساسی برای توسعه این جامعه است. در این خصوص، مکان یابی فضاهای مناسب گردشگری نقش مهمی در سایر مراحل برنامه ریزی گردشگری عشایر دارد. بر این اساس، هدف این مقاله مشخص نمودن مناسب تر چکیده کامل
        با توجه به توان های بالای گردشگری در مناطق عشایری، برنامه ریزی در این زمینه، از جمله الزامات اساسی برای توسعه این جامعه است. در این خصوص، مکان یابی فضاهای مناسب گردشگری نقش مهمی در سایر مراحل برنامه ریزی گردشگری عشایر دارد. بر این اساس، هدف این مقاله مشخص نمودن مناسب ترین فضاها با استفاده از مدل TOPSIS و GIS برای ایجاد سایت های گردشگری عشایر در استان چهارمحال و بختیاری است. روش این تحقیق توصیفی - تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی است. لایه های تاثیر گذار بر مکان یابی سایت های گردشگری عشایری مواردی همچون لایه زیست بوم های عشایری، منابع و جاذبه های گردشگری، ایل راه های عشایری، کاربری اراضی، شبکه تلفن، نقاط روستایی، نقاط شهری، شبکه گاز، راه های دسترسی، گسل ها، شبکه برق سراسری، منابع آب و شیب را در بر می گیرد. بر اساس نتایج بدست آمده، 10 نقطه استان واقع در شهرستان های کوهرنگ، لردگان و اردل بالاترین امتیاز را بدست آورده اند که بر اساس مدل تاپسیس کانون چلگرد در شهرستان کوهرنگ با شاخص CIبرابر 816/0 بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. سایر کانون های اولویت دار به ترتیب عبارتند از: شلیل (630/0)، بارز (541/0)، قلعه مدرسه (478/0)، صمصامی (426/0)، شیخ علیخان (423/0)، مازه سوخته (420/0)، هیرگان (381/0)، کری چهاربنیچه (374/0) و شرمک (266/0). با توجه به این اولویت بندی، سایر مراحل برنامه ریزی توسعه گردشگری عشایر در این استان می تواند بر اساس تجهیز و برنامه ریزی این سایت ها صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - مکان‌یابی بهینه مراکز بهداشتی و درمانی روستایی (مورد مطالعه: دهستان رشتخوار، خراسان رضوی)
        علی حاجی نژاد مهرشاد طولابی نژاد خدیجه صادقی
        توزیع بهینه و متعادل فضاهای اختصاص یافته به انواع مختلف کاربری‌ها از جمله کاربری بهداشتی- درمانی به منظور رعایت اصل عدالت برای دسترسی برای همه اقشار جامعه، تامین سلامت و رفاه عمومی و مکان‌یابی بهینه این مراکز از ضروریات ساماندهی مناطق روستایی می‌باشد. مکان‌یابی خدمات مر چکیده کامل
        توزیع بهینه و متعادل فضاهای اختصاص یافته به انواع مختلف کاربری‌ها از جمله کاربری بهداشتی- درمانی به منظور رعایت اصل عدالت برای دسترسی برای همه اقشار جامعه، تامین سلامت و رفاه عمومی و مکان‌یابی بهینه این مراکز از ضروریات ساماندهی مناطق روستایی می‌باشد. مکان‌یابی خدمات مراکز بهداشتی و درمانی، امری مهم در برنامه‌ریزی روستایی محسوب می‌شود. در واقع این موضوع به تصمیم‌گیری مناسب‌تر مدیران و مسئولان، در انتخاب مکان‌های بهتر جهت ایجاد خدمات بهداشتی کمک می‌کند. لذا هدف این مطالعه مکان‌یابی مرکز درمانی روستایی در سطح دهستان رشتخوار می‌باشد. 20 کارشناس به صورت نمونه‌گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه خبرگان (به صورت مقایسه زوجی) می‌باشد. برای انتخاب مکان بهینه از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)، و برای تحلیل فضایی شاخص‌ها، از سیستم اطلاعات جغرافیا (GIS) استفاده شد. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که بیشترین اهمیت نسبی شاخص‌ها به ترتیب مربوط به شاخص‌های دسترسی به فضای سبز(283/0)، دسترسی به شبکه ارتباطی (255/0)، و جمعیت (238/0) می‌باشد. همچنین بهترین اولویت مکانی برای مکان‌یابی مراکز بهداشتی و درمانی روستایی در منطقه مورد مطالعه بر اساس وزن گزینه‌های مورد نظر، مربوط به روستای سعادت‌آباد (181/0) می‌باشد. به ترتیب مهدی‌آباد (155/0)، زرقری (109/0) و عشرت آباد (053/0) در اولویت‌های بعدی قرار دارند. بنابراین برای مکان یابی مراکز بهداشتی و درمانی در مناطق روستایی، باید توجه بیشتری به شاخص‌های موثر و چگونگی ارتباط آنها در منطقه انجام گیرد، تا بیشترین هماهنگی بین عوامل را ایجاد کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - آسیب شناسی نظام فضایی و الگوی تحلیل مکانی کاربری های شهری (مطالعه موردی: کاربری های بهداشت و درمان منطقه22 شهر تهران)
        احمد رومیانی رضا خدادادی نفیسه مرصوصی
        بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شناخت نیازهای بهتر جامعه و بهبود آنها، به توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی نیازمند می باشد، بنابراین خدمات بهداشت و درمان، یکی از مولفه‌های اصلی توسعه و در راستای نیارهای جامعه و بهبود آنها به وجود آمده است. چکیده کامل
        بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شناخت نیازهای بهتر جامعه و بهبود آنها، به توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی نیازمند می باشد، بنابراین خدمات بهداشت و درمان، یکی از مولفه‌های اصلی توسعه و در راستای نیارهای جامعه و بهبود آنها به وجود آمده است. هدف از این پژوهش بررسی آسیب‌شناسی نظام فضایی و الگوی مکان‌یابی کاربریهای بهداشت و درمان در سطح منطقه 22 شهر تهران می‌‌باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است، و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار ArcGIS بهره گرفته شده است تا بتواند بهتر مکان‌یابی را با توجه به جمعیت در محدوده مورد مطالعه‌، و نحوه دسترسی به خدمات درمانی - بهداشتی فراهم کند. بنابراین یافته‌های تحقیق، از یک سو، حاکی از اختلافات زیادی بین محلات شهری از نظر میزان برخورداری از شاخصهای بهداشتی و درمانی است، و از سوی دیگر، عدم برنامه‌ریزی مناسب و سنجیده شده کاربری بهداشتی در منطقه 22 شهر تهران و عدم تعادل پراکندگی فضایی و شاخص دسترسی برای تمام نواحی به طور یکسان به وجود نیامده است. که توجه به کاهش اختلافات و تفاوت های خدمات بهداشتی و درمانی محلات شهری لازم و ضروری می باشد. بنابراین در جهت بهبود وضعیت توزیع و پراکنش درمانگاه و سرانه محلات مختلف شهری، راهکارهای کاربردی در جهت برون رفت از این مشکلات برای این منطقه ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوان‌غرب استان ایلام
        عظیم علی شائی فریبا همتی
        مقدمه: با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، یکی از مهمترین موضوعاتی که در کنار مسائل و مشکلاتی چون ترافیک، انواع آلودگی ها، زاغه نشینی و مانند آن مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است، مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی می باشد. امروزه با توسعه شهرها، افزایش سطح درآمد و رفاه جام چکیده کامل
        مقدمه: با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، یکی از مهمترین موضوعاتی که در کنار مسائل و مشکلاتی چون ترافیک، انواع آلودگی ها، زاغه نشینی و مانند آن مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است، مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی می باشد. امروزه با توسعه شهرها، افزایش سطح درآمد و رفاه جامعه و رشد شتابان اقتصادی و اجتماعی در کشورها، علاوه بر افزایش روز افزون تولید پسماند، تغییر الگوی مصرف نیز منجر به تغییر در کیفیت پسماند جامد شده است.هدف: مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله در شهر ایوان غرب.روش‌شناسی تحقیق: در این مطالعه نقشه ها و اطلاعات مورد نیاز پس از گردآوری از منابع مختلف، با توجه به عوامل مؤثر در مکان یابی محل دفن پسماند به لایه های اطلاعاتی قابل استفاده در محیط نرم افزاری ArcGIS تبدیل شدند. از روش های مختلف تصمیم گیری، روش AHPبه دلیل کاربرد رایج و مؤثر، برای ارزیابی قابلیت دفن پسماند انتخاب شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر ایوان در 33 درجه و 50 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 20 دقیقه طول جغرافیایی واقع شده است.یافته ها: معیارهای مورد استفاده شامل: کاربری اراضی، جنس خاک و قابلیت اراضی، کیفیت و عمق آب زیرزمینی، زمین شناسی، بارندگی، طبقات ارتفاعی، شیب، فاصله از شهر، فاصله از روستا، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از خطوط انتقال نیرو، فاصله از چاه و چشمه، فاصله از مناطق حفاظت شده می باشد.نتایج: مناسب ترین مکان 98/7 درصد از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - Locating Ornamental and Medicinal Saffron Cultivation Based on AHP Analysis in GIS Environment in Ardabil Province
        Vahid Ashrafi Bahram Mirshekari Shahryar Dashti Ebrahim Khalilvand Salim Farzaneh
        The ornamental and medicinal saffron with high economic value encompasses a great share of non-oil exports in Iran. As a result, identification of suitable areas for saffron cultivation in Ardabil province located in northwestern part of Iran necessitate effective plann چکیده کامل
        The ornamental and medicinal saffron with high economic value encompasses a great share of non-oil exports in Iran. As a result, identification of suitable areas for saffron cultivation in Ardabil province located in northwestern part of Iran necessitate effective planning for expanding cultivation and production of this product. Given the effect of various environmental factors on growth and yield of saffron, land evaluation process requires comprehensive spatial and descriptive information for cultivation of this plant. Geographic Information Systems (GIS) allows taking advantage of this type of data and facilitates spatial analysis of collected data based on identified models. In this study, Multi-criteria Decision-making (MCDM) and Analytic Hierarchy Process (AHP) methods were used based on environmental ecological needs for saffron cultivation. Modeling and spatial analysis of data layers were performed in ArcGIS software. Research methods encompass data collection and entry, statistical calculations and analyses, criteria clustering and valuation, spatial modeling and integration of diverse information. Accordingly, land capability of Ardabil province was assessed for saffron cultivation. Final zoning map was prepared. The results showed effectiveness of hierarchical analysis in assessment of land capability for cultivation of saffron. According to this criteria, Ardabil province was divided into four parts as follows: 19.8 % of this province had highly suitable capability (355429.8 ha), 26.7 % had suitable capability (479291.7 ha), 29.3 % had moderate suitability (525964.3 ha) and 24.2 % had no suitability in cultivation of this plant (434414.2 ha). As a result, it is recommended to cultivate saffron in northern part of Ardebil (Moghan). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - مکان یابی کتابخانه های عمومی منطقه 3 شهر تهران با استفاده از جی.آی.اس
        شیما مرادی محمدرضا فریدی
        هدف: هدف از پژوهش حاضر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی منطقة 3 با استفاده از جی.آی.اس. (سیستم اطلاعات جغرافیایی) است که مکان‌هایی جهت احداث کتابخانه‌های جدید در این منطقه پیشنهاد می‌شود؛ همچنین وضعیت کتابخانه‌های عمومی این منطقه بر اساس معیارهای مرکزیت، سازگاری و ناسازگاری چکیده کامل
        هدف: هدف از پژوهش حاضر مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی منطقة 3 با استفاده از جی.آی.اس. (سیستم اطلاعات جغرافیایی) است که مکان‌هایی جهت احداث کتابخانه‌های جدید در این منطقه پیشنهاد می‌شود؛ همچنین وضعیت کتابخانه‌های عمومی این منطقه بر اساس معیارهای مرکزیت، سازگاری و ناسازگاری سنجیده شده است. روش‌ پژوهش: در این پژوهش پس از جمع‌آوری دادها، نقشه‌های مورد نظر با توجه به نیاز پژوهش و بر اساس داده‌های موجود و با استفاده از قابلیت های نرم‌افزار جی.آی.اس. و اِکسپرت چویس تهیه شدند؛ پس از مشخص شدن معیارهای مکان‌یابی و طبقه‌بندی نقشه‌ها به کلاس‌های متفاوت، بر اساس نحوة تأثیر پارامترها و میزان اهمیت هر یک از آنها برای تهیة نقشة نهایی به هریک از آنها وزنی داده شد. در ادامه با همپوشانی لایه‌های تهیه شده وضعیت کتابخانه‌های موجود بررسی و در نقشة نهایی نیز مناطق مناسبی برای احداث کتابخانه‌های جدید پیشنهاد شد. یافته‌ها: تایج پژوهش نشان داد کتابخانه‌های عمومی منطقة 3 با مؤلفه‌های مرکزیت وسازگاری تناسب نسبتاً بالایی دارند اما با معیارهای مربوط به ناسازگاری در وضعیت مناسبی قرار ندارند. با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده موقعیت‌های مناسب‌تری برای احداث کتابخانه در این منطقه وجود دارد که در نقشة نهایی این نقاط با رنگ سبز نشان داده شده‌اند. نتیجه‌گیری: اصالت و تازگی این پژوهش از آن جهت است که تاکنون پژوهشی در این خصوص و به ویژه جی.آی.اس. در منطقة 3 تهران انجام نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - بررسی پارامتر چشمه زمین‌لرزه‌های آذرماه 1392 در گستره کرمانشاه
        امین رشیدی سیده نگین معینی محمدرضا قیطانچی
        در این مطالعه، سازوکار کانونی برای چهار زمین‌لرزه رخ داده در آذرماه 1392 در گستره کرمانشاه با بزرگی 5/4< Mw، از طریق برگردان خطی تانسور گشتاور در حوزه زمان و با استفاده از الگوریتم ایزولا به‌دست‌ آمده است. در این الگوریتم، روش واهمامیخت تکراری برای تمام شکل موج به کا چکیده کامل
        در این مطالعه، سازوکار کانونی برای چهار زمین‌لرزه رخ داده در آذرماه 1392 در گستره کرمانشاه با بزرگی 5/4< Mw، از طریق برگردان خطی تانسور گشتاور در حوزه زمان و با استفاده از الگوریتم ایزولا به‌دست‌ آمده است. در این الگوریتم، روش واهمامیخت تکراری برای تمام شکل موج به کار گرفته شده و تابع گرین با روش عدد موج ناپیوسته محاسبه می‌شود. برگردان تانسور گشتاور برای این چهار زمین‌لرزه، لغزش معکوس با کمی مؤلفه امتدادلغز را نشان می‌دهد. عمق مرکزوار محاسبه شده برای این چهار زمین‌لرزه به ترتیب 12، 8، 9 و 10 کیلومتر به‌دست آمده است. گشتاور لرزه‌ای محاسبه شده به‌ترتیب 1017 × 4/2، 1017 × 3/3، 1016 × 1/1 و 1017 × 5/1 نیوتن‌متر است که به‌ترتیب بزرگی‌های گشتاوری 5/5، 6/5، 6/4 و 4/5 را نتیجه می‌دهد. مقدار کاهش واریانس برای چهار زمین‌لرزه رخ داده به‌ترتیب، 71/0، 82/0، 7/0 و 74/0 محاسبه شده است. مکان‌یابی مجدد خردزمین‌لرزه‌ها و مقطع عرضی عمود بر آن‌ها و هم‌چنین سازوکارهای به‌دست‌ آمده، نشان می‌دهد که به‌احتمال زیاد، فعالیت شاخه‌های شمال‌غربی سامانه گسلی پیشانی کوهستان زاگرس مسبب رویداد این زمین‌لرزه‌ها در گستره کرمانشاه بوده است که دارای روند کلی شمال‌غربی– جنوب‌شرقی و شیب تقریبی شمال‌شرقی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - مکان یابی پارک ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (نمونه موردی: شهرداری منطقه 10)
        نصرت اله شادنوش فریده عظیمی مصطفی توکلی حق دوست کوریجانی کیانوش
        پارک ها و فضای سبز شهری از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد. با توجه به توزیع نامناسب پارک ها و فضای سبز شهرداری منطقه 10، در این تحقیق تلاش شده است ضمن تدوین بانک جامع اطلاعات مکانی پارک ها و فضای سبز شهرداری منطقه 10، وضعیت دسترسی چکیده کامل
        پارک ها و فضای سبز شهری از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد. با توجه به توزیع نامناسب پارک ها و فضای سبز شهرداری منطقه 10، در این تحقیق تلاش شده است ضمن تدوین بانک جامع اطلاعات مکانی پارک ها و فضای سبز شهرداری منطقه 10، وضعیت دسترسی به تمام سطح منطقه بر اساس استانداردهای موجود بررسی شده است و پس از تعیین مناطق، کمبود و با درنظر گرفتن سایر عوامل شهری مؤثر در مکان یابی، با ارائه الگویی مناسب، درپی توزیع بهینه پارک ها در شهرداری منطقه 10با استفاده از GISاست. برای نیل به این هدف از معیارهای واقع شدن در زمین های با کاربری مناسب مانند تراکم جمعیت، کمبود فضای سبز، مراکز آموزشی و فرهنگی و دسترسی به شبکه ارتباطی استفاده شد. سپس، برای هر یک از عوامل تأثیرگذار در مکان یابی پارک ها لایه های اطلاعاتی در محیط GISتهیه و برای هر یک از لایه ها وزن دهی انجام شد. سپس به منظور الگوسازی، به هر یک از لایه های اطلاعاتی بر اساس میزان اهمیت آن ها در مکان یابی پارک ها با استفاده از مدل AHP[1] (فرآیند تحلیل سلسله مراتبی) وزن مناسبی اختصاص داده شد. نتایج تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، انتخاب مکان های مناسب برای احداث پارک است. پرونده مقاله