مکان‌یابی کتابخانه‌های عمومی شهر سقز با استفاده از سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج)

محورهای موضوعی : آمایش محیط

ماجد هاشمی ¹ ((دانش‌آموخته کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز))
آزاد اصغری ² ((دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی دانشگاه تربیت معلم ))
حیدر رحمتی ³ ((دانش‌آموخته کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران))

تاریخ دریافت : 1392/02/25 تاریخ پذیرش : 1393/02/12 تاریخ انتشار : 1393/09/10

کلید واژه: سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی, کتابخانه‏های عمومی سقز, مکان‌یابی کتابخانه ‏ها عمومی,

چکیده مقاله :

دسترسی آسان به کتابخانه های عمومی یکی از کلیدهای اصلی در ارائۀ موفقیت آمیز خدمات کتابخانه ی عمومی است. خدمات با کیفیت عالی برای کسانی که دسترسی به آن خدمات را ندارند بی ارزش خواهد بود. دسترسی به خدمات باید به گونه ای سازمان دهی شود که راحتی و سهولت برای استفاده کنندگان بالفعل و بالقوه را به حداکثر برساند بنابراین مکان یابی صحیح عناصر و خدمات شهری در شهرها با استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیای بدون شک حرکتی در جهت تحقق اهداف برنامه ریزی شهری است. در پژوهش حاضر پس از جمع آوری داده های پایه از تعداد کتابخانه های عمومی مورد نیاز و وضعیت استقرار کتابخانه های عمومی شهر سقز و تشکیل پایگاه اطلاعاتی در قالب دو معیار سازگاری و مرکزیت، در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی (ساج) بر اساس معیارهای تعیین شده، نقشه جداگانه تهیه و مورد ارزیابی قرارگرفته است در ادامه با ترکیب لایه های تهیه شده وضعیت کتابخانه های موجود مورد بررسی و نقشه نهایی موقعیت های مناسب برای احداث کتابخانه های جدید پیشنهاد گردید یافته های تحقیق نیز نشان داد که محدودیت عوامل طبیعی ( موقعیت کوهستانی و وجود رودخانه در مرکز شهر) از یک سو و عدم توجه به محل کاربری های سازگار و ناسازگار از سوی دیگر باعث شده است که کتابخانه های موجود از موقعیت مناسبی برخوردار نباشند. بنابراین با توجه به نقشه نهایی مناطق بهینه شهر سقز تاسیس کتابخانه های عمومی جدید به صورت اقماری پیشنهاد می شود.

چکیده انگلیسی:

The basic key is the easy access to public libraries in providing successful services in the public libraries. High quality services for those who do not have access to those services would be worthless. Access to services should be organized in such a way that comfort and ease for the actual and potential users de maximized. This research focus on the required number of public libraries and location of them in Saqqez city, taking in to account their  “consistency” and “centrality”, with the use of Geographical Information System (GIS). The result of the study indicates that restrictions in natural factors (mountainous location and river in city center) on the one hand, and inattention to  locality consistency and inconsistency land, on the other hand cause the existing libraries have no suitable positions. Therefore, with respect to the final map in Saqqez city, optimization of zones recommend building new public libraries in branches or extensions.