امکان‌سنجی استقرار مکان دفن مشترک مواد زاید جامد شهرستان خمینی‌شهر و شهرستان‌های مجاور آن با استفاده از منطق فازی و AHP

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

افسانه افضلی ¹ ( استادیار، عضو هیات علمی گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان * (مسوول مکاتبات) )
علی فقیهی زرندی ² ( استادیار، عضو هیات علمی گروه بهداشت حرفه‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان )

تاریخ دریافت : 1394/07/25 تاریخ پذیرش : 1395/01/25 تاریخ انتشار : 1398/01/01

کلید واژه: مکان‌یابی محل دفن, منطق فازی, منطق بولین, GIS, AHP,

چکیده مقاله :

چکیده زمینه و هدف: امروزه روش دفن بهداشتی به عنوان آخرین راهبرد در سلسله مراتب مدیریت جامع مواد زاید جامد به شمار می آید از این رو نسبت به سایر روش های دفع بهداشتی ، رایج تر و کم هزینه تر می باشد. انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می تواند از اثرات نامطلوب اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی جلوگیری کند. مکان یابی محل دفن نیازمند تجزیه و تحلیل داده های مکانی، قوانین و معیارهای قابل قبول است. هدف از این پژوهش تعیین مکان مناسب دفن مشترک مواد زاید جامد شهری شهرستان خمینی شهر و 6 شهرستان مجاور آن با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره، GIS و AHP برای ارزیابی تناسب مکان های مناسب دفن با تأکید بر دید منطقه ای می باشد. روش بررسی: بدین منظور لایه های اطلاعاتی مختلف مربوط به نقشه های منطقه مورد مطالعه تهیه شد و تلفیق آن ها با استفاده از منطق بولین و فازی (طبقه بندی نواحی مناسب در محدوده ی ارزشی از 0 تا 255) در محیط GIS صورت گرفت. به منظور وزن دهی لایه های اطلاعاتی، از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شد. یافته ها: پس از پردازش های لازم، مکان های پیشنهادی مناسب دفن در 5 ناحیه و در بخش های مرکزی منطقه مورد مطالعه با مساحت کم تر از 1% تعیین گردیدند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این مطالعه می تواند در اولویت اول تصمیم گیری قرار گرفته و به تصمیم گیران در انتخاب محل مناسب دفن کمک کند.

چکیده انگلیسی:

Abstract Background and Objective: Nowadays, landfill method is used as the last strategy in the integrated solid waste management hierarchy. It is more common and has lower costs than other sanitary disposal methods. Selecting the suitable landfill site can prevent the inappropriate ecological and socio-economical effects. Landfill site selection requires the analysis of spatial data, regulations and accepted criteria. The main objective of this study is to determine the suitable common municipal solid waste landfill site for Khomeynishahr and its 6 adjacent cities. For this purpose, the multi criteria evaluation method, GIS and Analytic Hierarchy Process (AHP) were used to evaluate the suitability of appropriate landfill site by emphasizing on regional vision. Method: Different information layers related to the maps of the study area were provided and superposed using both the Boolean and fuzzy methods (classification of suitable areas in the valued range of 0 to 255) in the GIS environment. The AHP was used for weighing the information layers. Findings: After the necessary analysis, the proposed suitable landfill sites with an area of less than 1% were defined in 5 regions and in central parts of the study area. Conclusion: The results obtained from this study can be used as the first priority to help the decision makers in suitable landfill site selection.  

منابع و مأخذ:

Reference

1. Pour Ahmad, A., Habibi, K., Zahraei, S. M., Nazari Adli, S., (2007). Using fuzzy algorithm and GIS in urban equipment site selection (Case study: Babolsar landfill). Journal of Environmental Studies, 42: 31-42. (In Persian)


2. Sumathi, V. R., Natesan, U., Sarkar, C., (2007). GIS-based approach for optimized siting of municipal solid waste landfill. Waste Management, 28: 2146-2160.


3. Yaghaiyan, K., (2003), Material decomposition. Waste Management, 1: 4-10. (In Persian)


4. Sener, B., Suzen, M. L., Doyuran, V., (2006). Landfill site selection by using geographic information systems. Environ Geol, 49: 376-388.


5. Malczewski, J., (1999). GIS and Multi Criteria Decision Analysis. samt Inc (in Persian), 336-339.


6. Loken, E., (2007). Use of multicriteria decision analysis methods for energy planning problems. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11: 1584-1595.


7. Chang, N. B., Parvathinathan, G., Breeden, J. B., (2008). Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region. Journal of Environmental Management, 87: 139-153.


8. Cheng, S., Chan, C. W., Huang, G. H., (2003). An integrated multi-criteria decision analysis and inexact mixed integer linear programming approach for solid waste management. Engineering Applications of Artificial Intelligence, 16: 543-554.


9. Delgado, O. B., Mendoza, M., Granados, E. L., (2008). Analysis of land suitability for the siting of inter-municipal landfills in the Cuitzeo Lake Basin, Mexico. Waste Management, 28: 1137-1146.


10. Siddiqui, M., Everett, J. W., Vieux, B. E., (1996). Landfill Siting Using Geographic Information Systems: A Demonstration. Journal of Environmental Engineering, 122(6): 515-523.


11. Kontos, T. D., Komilis, D. P., Halvadakis, C. P., (2005). Siting MSW landfills with a spatial multiple criteria analysis methodology. Waste Management, 25: 818-832.


12. Gemitzi, A., Tsihrintzis, V.A., Voudrias, E., Petalas, C., Stravodimos, G., (2007). Combining geographic information system, multicriteria evaluation techniques and fuzzy logic in siting MSW landfills. Environ Geol, 51: 797-811.


13. Khorasani, N., Mehrdadi, N., Darwishsefat, A. A., Shokraie, A., (2004). Environmental study toward site selection for landfill for the City of Sari. Iran's Natural Resources, 2: 275-284. (In Persian)


14. Farhoudi, R., Habibi, K., Zandi Bakhtiari, P., (2005). Municipal solid waste landfill site selection using fuzzy logic in GIS environment (Case Study: Sanandaj City). Honar-Ha-Ye-Ziba, 23: 15-24. (In Persian)


15. Mahini, A. S., Gholamalifard, M., (2006). Siting MSW landfills with a weighted linear combination methodology in a GIS environment. Int. J. Environ. Sci. Tech, 3(4): 435-445.


16. Saaty, T. L., (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. Int. J. Services Sciences, 1(1): 83-98.


17. Abdoli, M. A., (1993). Municipal solid waste management system and its control methods. Urban recycling and conversion organization. (In Persian)


18. Omrani, Gh., (2004). Solid waste, management, collection and transport, sanitary landfill and composting, Islamic Azad University. (In Persian)


19. Soupios, p., Papadopoulos, N., Papadopoulos, I., Kouli, M., Vallianatos, F., Sarris, A., Manios, T., (2007). Application of integrated methods in mapping waste disposal areas. Environ Geol, 53: 61-675.


20. Fathi, T., (2007). Environmental site selection criteria for hazardous waste landfills. Waste management, 8: 236-243. (In Persian)